InternatIonal CooperatIon In the Greater MekonG SubreGIon: FroM … · 2009-06-22 · ของไทย เวียดนามและยูนนานเพิ่มสูงขึ้น

InternatIonal CooperatIon In the Greater MekonG

SubreGIon: FroM eConoMIC Gateway to aCadeMIC road

ทราบสงในทเบตแลวไหลลงสทะเลจนใตท

ประเทศเวยดนามในปหนงๆ แมนำโขงไดปลอย

นำลงสทะเลประมาณ 475,000 ลานลกบาศก-

เมตรหรอโดยเฉลย 15,000 ลกบาศกเมตรตอ

วนาท ปรมาณนำทไหลลงสทะเลในแตละปของ

แมนำโขงจดเปนแมนำทมปรมาณนำมากเปน

อนดบ 6 ของโลก (กระทรวงการคลง , 2546 : 1)

ทำใหประเทศสองฝ งแมนำไดใชประโยชน

ในการดำรงชพมายาวนานหลายศตวรรษ

เปดประตเศรษฐกจ

ประเทศในกลมอนภมภาคลมแมนำโขง

หรอ Greater Mekong Subregion : GMS ประกอบ

ดวย 5 ประเทศกบอก 1 มณฑลดงกลาวมพนท

รวม 2.34 ลานตารางกโลเมตรมประชากรรวม

257.5 ลานคนมรายไดประชาชาต (GDP) เฉลย

ตอหว 3,288 ดอลลารสหรฐ ในป พ.ศ. 2545

(ค.ศ.2002) เปนอนภมภาคทมการเตบโตทาง

เศรษฐกจเรวทสดแหงหนงของโลกอยางเดนชด

มาก ในป พ.ศ. 2545 (ค.ศ. 2002) มอตราการ

ขยายตวทางเศรษฐกจอยทรอยละ 5.5 – รอยละ

7 แมวาในป พ.ศ. 2546 (ค.ศ. 2003) ไดรบผล

กระทบจากการแพรระบาดของโรคซาร(SARS)

และภาวะสงครามในอรก แตอตราการเตบโต

ทางเศรษฐกจยงคงมการขยายตวอยางตอเนอง

ทกประเทศหรอทกเขตเศรษฐกจ เปนผลมาจาก

การปรบปรงพฒนาระบบการคา การใหบรการ

การขนสงและการกำหนดนโยบายในการเปด

ประเทศใหสอดคลองกบการเปลยนแปลงอยาง

เหมาะสมและอตราการแลกเปลยนเงนตราตาง

ประเทศมอตราคอนขางแนนอนมาระยะหนง

(กระทรวงการคลง 2546 : 2)

แมวาภายในประเทศบางประเทศยงคง

มปญหาดานการเมอง เศรษฐกจ และสงคมอยเชน

กมพชา เมยนมาร แตเหตการณภายในประเทศ

ดงกลาวไดรบความสนใจจากนานาชาตในการ

แกไขปญหาและหาทางออกเพอระงบปญหาให

เบาบางลงหรอคล คลายสถานการณใหดขน

เสมอมา ท กเขตเศรษฐกจในกลมภมภาคน

ยกเวนประเทศไทยยงคงมงบประมาณขาดดล

ในป พ.ศ.2546 (ค.ศ. 2003 และยงมการขาดดล

บญชเดนสะพด ในขณะท ประเทศไทยเปน

ประเทศเดยวทประกาศงบประมาณเกนดลเปน

ครงแรกนบตงแตเกดวกฤตเศรษฐกจในป พ.ศ.

2540 (ค.ศ.1997) เปนตนมา ตวเลขการสงออก

ของไทย เวยดนามและยนนานเพมสงขน และ

ตวเลขการลงทนจากตางชาตของไทย ลาวและ

เวยดนาม เพ มสงข นมากในป พ.ศ. 2544

(ค.ศ. 2003) ทงทในป พ.ศ. 2545 (ค.ศ.2002)

ย งม อ ตราท ไม ส งนกในทกเขตเศรษฐกจ

(ธนาคารแหงประเทศไทย, 2547 : 12)

ภมภาคนแมมขนาดเลกแตมความสำคญ

ทางเศรษฐกจท งในระดบภมภาคและระดบ

นานาชาต ประกอบกบการมแมนำโขงเปน

เสมอนสายใยเชอมโยงสายสมพนธของประชากร

สองฝ งแมนำมายาวนานในประวตศาสตรทม

วฒนธรรม ประเพณ เช อชาต ศาสนา ฯลฯ

รวมกนมาหลายศตวรรษ หากไดมการรวมกลม

กนอยางมนคง จะกอใหเกดการพฒนาดานตางๆ

ตามมาอยางสมดล การรวมกลมของประเทศใน

อนภมภาคน เกดจากการสนบสนนและการสง

เสรมของธนาคารเพอการพฒนาเอเชยหรอ ADB

โดยจดทำเปนโครงการพฒนาความรวมมอทาง

เศรษฐกจในอนภมภาคลมแมนำโขงหรอ GMS

นนโครงการดงกลาวแบงออกเปน 3 ระยะ คอ

(พอใจ อตภานนท, 2545 : 9)

วารสารการศกษาและพฒนาสงคม ปท 4 ฉบบท 1 ปการศกษา 2551หนา 2

วารสารการศกษาและพฒนาสงคม ปท 4 ฉบบท 1 ปการศกษา 2551

ระยะท 1 เปนการกำหนดขอบเขตของ

โครงการแตละสาขา และโครงการความรวมมอ

ทมโอกาสและศกยภาพการพฒนา ซงแลวเสรจ

ในเดอนกมภาพนธ พ.ศ.2536 (ค.ศ.1994)

ระยะท 2 เปนการกำหนดขอบเขตและ

แผนการดำเนนงาน รวมทงขอเสนอแนะทาง

เทคนคทใชในการพจารณาและจดลำดบความ

สำคญของโครงการซงแบงความรวมมอออกเปน

7 สาขา ไดแก การคมนาคมขนสง การพลงงาน

การสอสาร โทรคมนาคม การทองเทยว การคา

และการลงทน การจดการทรพยากรธรรมชาต

และสงแวดลอม การพฒนาทรพยากรมนษย

ระยะท 3 เปนการกำหนดยทธศาสตร

และจดทำวสยทศนการพฒนาความรวมมอทาง

เศรษฐกจในกลมอนภาคลมแมนำโขงทง 6 เขต

จนถงป พ.ศ. 2563 (ค.ศ.2020) ซงขณะนกำลง

อยระหวางการดำเนนงาน

สำหรบประเทศไทยพ นท โครงการ

ครอบคลมจงหวดตางๆ จำนวน 19 จงหวด

แบงได 3 ภาคดงน (ธเนศ วฒนกล, 2547 : 36-37)

1. ภาคเหนอตอนบน ไดแก เชยงราย

เชยงใหม พะเยา แมฮองสอน ลำพน ลำปาง

แพร นาน และตาก รวม 9 จงหวด

2. ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ ไดแก

เลย หนองคาย นครพนม อดรธาน สกลนคร

มกดาหาร อำนาจเจรญ และอบลราชธาน รวม 8

จงหวด

3. ภาคตะวนออก ไดแก ปราจนบรและ

สระแกว รวม 2 จงหวด

จากการประชมโดยคณะทำงานในแตละ

สาขาการประชมระดบเจาหนาทอาวโสและ

การประชมระดบรฐมนตรประมาณ 12 ครงท

ผานมาไดมการแกไขเพมเตมสาขา ความรวมมอ

ตางๆ อย หลายครง ในทสดไดกำหนดสาขา

ตางๆ ทมศกยภาพในการพฒนาความรวมมอ

ระหวางกนไวเปน 9 สาขา คอ

1.) สาขาการคมนาคมขนสง ไดแก

การพฒนาเสนทางคมนาคมทงทางบก ทางนำ

และทางอากาศ

2.) สาขาการพลงงาน ไดแก การพฒนา

ไฟฟาพลงนำ กาซและนำมน

3.) สาขาการสอสารโทรคมนาคมไดแก

การพฒนาใหมโครงขายโทรคมนาคมอยางทวถง

4.) สาขาการพฒนาทรพยากรมนษย

ไดแก การพฒนาฝมอแรงงานการศกษาและ

การสาธารณสข

5.) สาขาการทองเทยวไดแก การจดทำ

แผนการตลาดและสำรวจสถานทเพ อพฒนา

แหลงทองเทยว

6.) สาขาการจดการทรพยากรธรรมชาต

และสงแวดลอม ไดแกการวางแผนพฒนาและ

รกษาปาไม แหลงนำธรรมชาต ดน สตวปา

และพชสมนไพร

7.) สาขาการบรการและอำนวยความ-

สะดวกทางการคา ไดแก การปรบปรงแกไข

กฎระเบยบ ดานการผานแดนการขนสงสนคา

และการเดนทาง

8.) สาขาการลงทน ไดแก การแสวงหา

ความรวมมอและการเปดประเทศเพอใหมการ

ลงทนระหวางประเทศและ

9.) สาขาการเกษตร ไดแก การพฒนา

วธการทำเกษตร การปรบปรงและรกษาคณภาพ

ผลผลตทางการเกษตร เปนตน

ความรวมมอของประเทศในอนภมภาค

ลมแมนำโขง เร มตนจากการทมพนฐานของ

เศรษฐกจทแตกตางกนในแตละประเทศ อกทง

วารสารการศกษาและพฒนาสงคม ปท 4 ฉบบท 1 ปการศกษา 2551หนา 2 หนา 3


ระดบการพฒนาไมวาจะเปนดานเศรษฐกจ การ-

เมองและการบรหารจดการทไมเทาเท ยมกน

ดงนนความแตกตางในระบอบการเมองการ-

ปกครอง และนโยบายการพฒนาประเทศทตางกน

ยอมเปนอปสรรคตอการคาและการลงทน รวม-

ถงการเดนทางขามพรมแดนทยงมกฎหมายและ

ระเบยบตาง ๆ ทงดานการคาขายและการผาน-

แดนของแตละประเทศ ปญหาเสนทางคมนาคม

จดผานแดน พธการทางศลกากร ความไมสงบ

จากสถานการณภายในประเทศบางประเทศ

ยงคงเปนปญหาทตองใชระยะเวลาในการแกไข

และตองไดรบความรวมมอจากหลายฝายทงภาย-

ในและภายนอกประเทศในอนาคต

แมวาโครงการนจะตองเผชญกบปญหา

และอปสรรคหลายประการในระยะแรก แต

เนองจากประชากรในภมภาคนมรากฐานทาง

วฒนธรรมรวมกนมายาวนาน และมเปาหมาย

ในการกาวไปสความเปนสากลในกระแสโลกา-

ภวตนดวยการเปดประเทศสเวทโลก จงมความ

รวมมอกนอยางเปนรปธรรมในระดบผนำประเทศ

เพอยกระดบการพฒนาของแตละประเทศใหม

มาตรฐานทดเทยมกบภมภาคอนทำใหความสำเรจ

ประการหนง ซงเปนจดเดนของโครงการพฒนา

ภมภาคน ไดแกการกอสรางโครงสรางพนฐาน

ขนาดใหญ เกดขนเปนจำนวนมาก อนเปนสวน

สำคญในการกระตนใหเกดการเตบโตทางเศรษฐกจ

ของอนภมภาค โครงการทสำคญมดงน

(พอใจ อตภานนท, 2545 : 14-15)

1. การก อสรางเข อนเพ อก า ร ผ ลต

ไฟฟาในลำนำโขง มประมาณ 10 เขอน ซงกลาว

กนวามจำนวนเข อนมากแหงหน งของโลก

กอใหเกดประโยชนคอ ทำใหเครอขายไฟฟา

อาเซยนมกำลงการผลตสง สรางความมนคง

ดานพลงงานใหแกภมภาค ขณะเดยวกนสงผล

กระทบดานสงแวดลอมและระบบนเวศตามมา

อกหลายประการทมตอประชากรสองฝงโขง

เพราะปรมาณนำลดลงสตวนำนอยลงและเรมสญ

หายไป จงเปนประเดนทตองมการศกษาและหา

ทางปองกน รวมทงแกไขกนตอไป

2. การปรบปรงรองนำโขงตลอดสาย

เพอใหสะดวกในดานการคมนาคมขนสงและ

การเดนเรอทำใหสามารถเดนเรอระวาง 100 -150

ตนไดตลอดป ชวยใหระบบการคาขายคลอง-

ตวมากข นและเดนทางทวถงกนตลอดลำนำได

อยางสมำเสมอ แตการปรบปรงรองนำกอใหเกด

ผลเสยดานระบบนเวศอกเชนกน เพราะตองระเบด

เกาะแกงตาง ๆในลำนำโขงทำใหมสภาพแวดลอม

ทางธรรมชาต โดยเฉพาะระบบชวภาพตองเปลยน-

แปลงไปจากเดม ซงเปนประเดนทตองมการศกษา

และหาทางปองกนแกไขรวมกนตอไป

3. การสรางถนนเช อมถงกนระหวาง

ประเทศในภมภาค มลกษณะถนนเปนตาขาย

ในแนวเหนอจรดใต และตะวนออกสตะวนตก

แนวเหนอจรดใตมหลายเสนทาง โดยเฉพาะท

ศนยกลางคอ เมองคนหมง มณฑลยนนานของ

จนจะมถนนเชอมตอมาถงกรงเทพฯ สำหรบ

แนวตะวนออกสตะวนตกมการสรางสะพานขาม

แมนำโขง เพอตอกบถนนไปสทาเรอทสำคญ

หลายสาย เสนทางนมการศกษาความเหมาะสม

และความเปนไปไดของสถาบนการเงนหลายแหง

และใหเงนกเพอดำเนนการมมลคาประมาณ 740

ลานดอลลารสหรฐ โครงการนจะสรางถนนและ

สะพานเพอเชอมตอเมองทาทางทะเลอนดามน

ดานมหาสมทรอนเดยกบทะเลจนใตดานมหาสมทร

แปซฟกเขาดวยกนรวมทงมเครอขายถนนและ

ทางรถไฟเชอม 3 เมองหลวง ไดแก กรงเทพฯ

หนา 4

วารสารการศกษาและพฒนาสงคม ปท 4 ฉบบท 1 ปการศกษา 2551 วารสารการศกษาและพฒนาสงคม ปท 4 ฉบบท 1 ปการศกษา 2551

พนมเปญ และโฮจมนหซต (ไซงอนเดม) เพอ

พฒนาเปนเขตเศรษฐกจพเศษของแตละประเทศ

ในอนาคต

การรวมกลมของประเทศในอนภมภาค

สงผลใหเกดการเปลยนแปลงจากระบบผกขาด

ไปเปนระบบตลาดรวมของกลมเศรษฐกจ โดย

เฉพาะกลมประเทศอนโดจนทเคยมระบบเศรษฐกจ

แบบรวมศนยตองเผชญกบการเปลยนและปรบ

โครงสรางทางเศรษฐกจของตนใหสอดคลองกบ

ระบบของกลมประเทศอนทำใหเกดการพฒนา

ดานอนควบคไปกบการพฒนาเศรษฐกจดวย

รวมทงมความรวมมอกนในการแกไขปญหา

ระหวางกน เพอความสะดวกในการรวมมอกน

ภายในภมภาคตามมา สงผลใหเกดการพฒนา

ประเทศนนในภาพรวม ดงเชน (ธนาคารแหง

ประเทศไทย, 2547: 40-42)

1. ประเทศไทย กลาวไดวาเปนประต

ของอนภมภาคเปนประเทศทมการพฒนาทาง

เศรษฐกจมากทสด เปนศนยกลางของสอสาร

การคมนาคมและตลาดแรงงานของอนภมภาค

รฐบาลมนโยบายเพออตราการเตบโตทางเศรษฐกจ

และแกปญหาความยากจนของประชาชนในประเทศ

เพอเปนรากฐานใหเกดการพฒนา ดานอนตอไป

จงกำหนดเปาหมายในการลดระดบความยากจน

ลงใหนอยกวารอยละ 10 ใหไดภายในป พ.ศ. 2549

(ค.ศ.2006) นอกจากนยงมนโยบายการพกชำระ

หนเกษตรกร กองทนหมบานและตนทนคาใชจาย

ดานการสาธารณสข เพอใหประชาชนสามารถเขา

รบบรการการรกษาในอตราทถกและทวถงมากขน

รวมทงการขยายโอกาสการศกษา การใหทน

การศกษา เปนตน การปรบโครงสรางดงกลาว

นบเปนกาวสำคญของประเทศในการนำไปส

ความรวมมอระดบอนภมภาคตอไป

2. เวยดนามเปนประเทศหรอเขตเศรษฐกจ

ทมการพฒนาและมความกาวหนาทางเศรษฐกจ

มากประเทศหนงในอนภมภาค ในระยะ 5 ปมาน

เวยดนามมอตราการเตบโตทางเศรษฐกจอยางตอ

เนองดวยกลไกการตลาดของการรวมกล มอน-

ภมภาค ทำใหเวยดนามมการขยายตวดานการคา

การลงทน การทองเทยวเพมมากขนตามลำดบ

รฐบาลเวยดนามไดประกาศแผนพฒนาประชาชน

เพอลดระดบความยากจนในประเทศเมอเดอน

พฤษภาคม พ.ศ.2545 (ค.ศ.2002) มการจางงาน

โดยภาคเอกชนและการขยายตวของธรกจจาก

การลงทนของตางประเทศเพมขน สงผลใหเกด

การยกระดบในประเทศเพอการเปดประตสความ

รวมมอระดบนานาชาตในอนาคต

3. กมพชา ยงคงอยในระยะของการบรณะ

ปรบปรงประเทศใหฟนตว จากความเสยหาย

ทงทางดานสงคม ระบบเศรษฐกจและระบบการ-

เมองการปกครอง อนเนองมาจากสภาวะสงคราม

ภายในประเทศหลายปตดตอกน การฟนฟบรณะ

ประเทศตองดำเนนการอยางตอเนองและพรอมกน

ในหลายดานโดยเฉพาะดาน สาธารณปโภคและ

โครงสรางพนฐานตางๆของประเทศ เพอเปน

การวางรากฐานในการแสวงหาความรวมมอทาง

เศรษฐกจตางประเทศตอไป เมอความขดแยง

ภายในประเทศยตลง สงผลใหระบบการเมองม

เสถยรภาพมากขน ดงนน การพฒนาประเทศ

โดยเฉพาะการแกปญหาความยากจนจงปรากฏ

เปนรปธรรมขนเมอรฐบาลกมพชาไดประกาศ

ยทธศาสตรลดอตราความยากจนแหงชาต

(National Poverty Reduction Strategy) ในป พ.ศ.

2545 (ค.ศ.2002) เพอการแกปญหาทเร อรงทงใน

ชนบทและในเขตเมองของประเทศอยางจรงจง

เพอเปนรากฐานพฒนาดานอนๆตอไปในอนาคต

หนา 5


4. ลาว กลาวไดวาเปนประเทศทยงคง

มการพฒนานอยทสดเมอเทยบกบเขตเศรษฐกจ

อนๆในกลมอนภมภาค เพราะมขอจำกดดานสภาพ

ภมศาสตรซงเปนทราบสง ภเขาสลบซบซอน

และไมมพรมแดนตดทะเล ทำใหการคมนาคม

ขนสงและการเดนทางตดตอกนภายในประเทศ

และตางประเทศประสบปญหาอปสรรคมาก

ประชากรยงคงอาศยอยอยางกระจายตวและแบบ

ดงเดม รวมทงขาดการศกษาและการสาธารณสข

ยงไมเพยงพอ แตเมอเขากลมอนภมภาคทำให

ลาวสามารถเพมรายไดจากการทองเทยว การคา-

ขายกบประเทศเพ อนบานมากข น มรายได

ประชาชาตเพมขนกวาเดม นำไปสการกำหนด

นโยบายแกปญหาความยากจนไดระดบหนง

ซงประชาชนลาวทมฐานะยากจนมกเปนชน

กลมนอยทอาศยอยตามพนทราบสง หรอเขต

ภเขาสง ในภาคเหนอของประเทศ แตในภาคกลาง

และภาคใตของประเทศมโอกาสและศกยภาพ

ดานการพฒนาอยในระดบสง อกทงเปนเสนทาง

หลกในการสรางเครอขายคมนาคมของอนภม-

ภาคทำใหมโอกาสพฒนาไดมากขนในอนาคต

5. เมยนมาร เปนประเทศทยงคงประสบ

ปญหาการเมองภายในประเทศจากชนกลมนอย

และเศรษฐกจทยงไมคงท อตราการแลกเปลยน

เงนตรามการเปล ยนแปลงตลอดเวลา ทำให

ประสบปญหาการคาระหวางประเทศเปนอน

มากรวมไปถงการขอความชวยเหลอจากองคกร

ตางประเทศดวย แมวาการขยายตวทางเศรษฐกจ

จะดขนหลงจากเขากลมอนภมภาค โดยเฉพาะ

การทองเทยวและการคาขายผลผลตทางการเกษตร

แตดำเนนไปไดเพยงชวเวลาหนงในระยะสน

เมอเกดปญหาการเมองภายในประเทศ โดยเฉพาะ

ความขดแยงระหวางชนเผาตางๆ และคณะรฐบาล

ทบรหารประเทศไมเปนทยอมรบของนานาชาต

ทำใหการคาการลงทนตองชะงกลงอกระยะหนง

สงผลใหการเตบโตทางเศรษฐกจชะลอตวลงดวย

อยางไรกตามการเขารวมกลมอนภมภาคทำให

เมยนมารเปดประเทศมากขน ปรบปรงโครงสราง

พนฐานเพอรองรบการขยายตวดานการลงทน

จากตางชาตมากขนกวาเดม อนเปนแนวทางหนง

ในการปรบเปลยนการพฒนาประเทศตอไป

6. ยนนาน แมว าในดานโครงสราง

มฐานะเปนมณฑลหน งของจน ไมไดเปน

ประเทศเอกราช แตจนจดใหเปนเขตเศรษฐกจ

เฉพาะท มการปกครองและพฒนาตนเองได

ระดบหนง ยนนานมความเตบโตทางเศรษฐกจ

และมการพฒนาทกาวหนาไปมาก เมอกำหนด

ใหเปนเขตเศรษฐกจเฉพาะทำใหมรายไดจาก

การทองเท ยวการคา การลงทนมากข น แม

ระบบเศรษฐกจยงคงเปนสงคมนยมแบบจน

แตมความยดหย นมากข นและผอนคลายกฎ-

ระเบยบหลายประการใหเอออำนวยประโยชน

ตอการตดตอกบตางประเทศ นอกจากนยนนาน

ยงม ความสำคญในดานประวตศาสตรและ

วฒนธรรมท เก ยวของกบความเปนมาของ

มนษยชาตในประเทศกลมอนภมภาคอกหลาย

ประเทศ จงเปนจดเดนอกประการหนงในการ

สงเสรมใหมการลงทนและการขยายตวทาง

เศรษฐกจอยางกวางขวางตอไป โดยเฉพาะดาน

การทองเทยวและธรกจการบรการ

กลาวไดวาประเทศในกลมอนภมภาค

ลมแมนำโขงกำลงอยในชวงการเปลยนแปลง

และปรบตวจากภายในประเทศ นบเปนโอกาส

และความทาทายทจะกอใหเกดการพฒนาเปน

อนมาก ซงการพฒนาดานตางๆจะดำเนนไป

ไดระดบใดข นอย ก บความสามารถในการ

หนา 6


ปรบตวและการจดการของแตละประเทศ

เปนสำคญ

สำหรบประเทศไทยไดรบการคาดหมาย

ใหเปนศนยกลางของกลมประเทศและมบทบาท

สำคญในอนภมภาคล มแมนำโขง เพราะม

ปจจยพนฐานในดานความมนคงทางการเมอง

ระบบเศรษฐกจทมความเขมแขงกวาประเทศ

อนในอนภมภาค เปนศนยกลางของการสอสาร

การคมนาคมและการพฒนาดานตางๆทมความ

พรอมมากกวาประเทศอ น มตลาดแรงงาน

ตลาดสนคาและเปนฐานการผลตและการสง

ออกสนคาทมขนาดใหญและมกำลงซออยาง

มากเมอเทยบกบประเทศเพอนบาน ประเทศ

ไทยไดใหความรวมมอและความชวยเหลอแก

ประเทศในอนภม ภาคหลายดาน อาท ความ

ชวยเหลอดานการเงนการแลกเปลยนทางวชาการ

การอำนวยความสะดวกเพ อสงเสร ม แ ล ะ

ขยายตวดานการคาและการลงทน โดยเฉพาะ

ดานขยายความรวมมอเพออำนวยความสะดวก

แกการลงทน กระทรวงการคลงมบทบาทสำคญ

หลายประการดงน (กระทรวงการคลง 2546 : 37-39)

1. การใหสทธพเศษทางศลกากรสำหรบ

สนคาทไดรบการยกเวนใหแกประเทศกมพชา

ลาว เมยนมาร และเวยดนาม ตามกรอบความ

รวมมอและขอตกลงของอาฟตา นอกจากนยงม

บทบาทในการวางนโยบายและแผนการพฒนา

ภมภาค การแกปญหาความขดแยง และการประสาน

ความรวมมอระหวางประเทศในอนภมภาค

2. การใหความชวยเหลอดานการเงน

แกประเทศในอนภมภาคโดยมหนวยงานดำเนน

การเปนกองทนใหพฒนาเศรษฐกจกอสราง

สาธารณปโภคและเสนทางคมนาคมทสำคญ

ไดแก ถนนสะพาน สนามบน ทาเรอ รวมทง

วางแผนยทธศาสตรความรวมมอทางเศรษฐกจ

ระหวางประเทศเพอนบานเพอพฒนาภมภาคตอไป

สเสนทางวชาการ

เมอเศรษฐกจมความคลองตว ประชากร

มความเปนอยดขนมรายไดหมนเวยนไมตดขด

รายไดประชาชาตเพ มข นเปนรากฐานในการ

พฒนาประเทศไดอยางมนคงพอสมควรแลว

กาวตอไปจากฐานทม นทางเศรษฐกจคอการ

พฒนาดานสงคม ซ งครอบคลมหลายดานท

เกยวของกบวถชวตของประชาชนเพราะคนเปน

ทรพยากรทมอยในอนภมภาคราว 300 ลานคน

และเปนทรพยากรทตองไดรบการพฒนาอยางยง

เพอใหศกยภาพทมอยในแตละบคคลไดนำออก

มาสำหรบเปนประโยชนตอการพฒนาประเทศ

ใหสมบรณยงขนไป

สำหรบลมแมนำโขง ซงเปนสายนำแหง

วฒนธรรมของประชากรในภมภาคอษาคเนยท

หลอหลอมเชอมโยงชวตคนสองฝงแมนำใหสราง

สมและสบสานรากฐานแหงชวตมายาวนาน

แตเนองดวยระบอบการปกครอง ปญหาภายใน

ของแตละประเทศรวมทงปญหาจากภายนอก

ภมภาคทมผลกระทบมายงภมภาคจากอดตถง

ปจจบน สงผลใหประชาชนสองฝงโขงกลายเปน

คนแปลกหนาตอกน ความคนเคยและความสมพนธ

หางเหนกนไปนาน อกทงทศนคตท มตอกน

สำหรบในบางประเทศกลบกลายเปนการรบร

เพยงดานเดยวตลอดมา สงเหลานเปนอปสรรค

โดยตรงตอการพฒนาประเทศและสรางความ

เขาใจอนดตอกน เพอประโยชนในการแสวงหา

ความรวมมอและชวยเหลอกนตอไปในอนาคต

คอ ใชการศกษาผานกระบวนการพฒนาทรพยากร

มนษย สำหรบการเรยนรรวมกน เพมเตมความ

หนา 7


เขาใจระหวางกนใหมากขน อนจะนำไปสการพฒนา

ดานตางๆ ในอนาคต

การพฒนาความรวมมอกนระหวาง

ประเทศในอนภมภาคลมแมนำโขงไดเรมขยาย

ตวจากความรวมมอทางเศรษฐกจไปสการพฒนา

ดานอน โดยเฉพาะดานวชาการ เพอความงอกงาม

แหงภมปญญาทสงสมมานานนบศตวรรษของ

บรรพชนสองฝงโขง จะไดมการนำมาศกษาคน

ควาในรายละเอยดของเรองราวตางๆใหกวางขวาง

และลกซงมากขน ซงเปนหนทางหนงในการชวย

สรางความสมพนธ กระชบความเขาใจ และเพมพน

ความรเรองของภมภาคในแงมมตางๆทงในดาน

เศรษฐกจ สงคม วฒนธรรม การเมอง การศกษา

ภมศาสตร ประวตศาสตร และองคความรดานตางๆ

ทมอย แลวในแตละประเทศตามแนวสองฝ ง

แมนำโขงใหขยายตวมากยงขนตอไป นอกเหนอ

ไปจากการศกษาคนควาและการทำวจยตามความ

สนใจของสวนบคคลทมมากอนหนาน แลว

โครงการความรวมมอยงคงมความเดนชดใน

การประกาศชออยางเปนทางการวา “อนภมภาค

ลมแมนำโขง” ใหเปนทรจกคนเคยและยอมรบ

กนในวงการวชาการตอมา สงผลใหเปนเขตพนท

หรออาณาบรเวณศกษาเรองราวของสองฝงโขง

อยางจรงจงทงในปจจบนและอนาคต ไดแก

(สำนกงานคณะกรรมการการอดมศกษา,2547 : 2-3)

1. โครงการแลกเปลยนบคลากรและนก-

ศกษาไทยกบประเทศอนภมภาคลมแมนำโขงเปน

โครงการทสำนกงานคณะกรรมการการอดมศกษา

ไดดำเนนการมาตงแตป พ.ศ. 2543 (ค.ศ.2000) เพอ

สรางความรวมมอทางวชาการระดบอดมศกษาระหวาง

ประเทศไทยกบประเทศเพอนบานในอนภมภาคเปน

การเปดโอกาสใหบคลากรและนสตนกศกษา ไดเรยนร

ระหวางกนในกลมประเทศเพอนบานอยางใกลชด

สรางมตรสมพนธและความรจกคนเคยกนในกลม

นกวชาการ คณาจารยและนกศกษาของประเทศใน

กลมอนภมภาคอนจะนำมาซงความรวมมอกนศกษา

เรองราวแขนงตางๆ ของภมภาครวมกนอยางกวาง

ขวางในอนาคต

สถาบนการศกษาระดบอดมศกษาในกลม

อนภมภาคลมแมนำโขงไดมโครงการรบอาจารยและ

นกศกษาจากแตละประเทศเขารวมโครงการเปน

ประจำตงแตปการศกษา 2543 เปนตนมาโดยเฉพาะ

ยนนาน เวยดนามและไทย มอาจารยและนกศกษา

จากลมอนภมภาคเขารวมโครงการครงละ 3-5 คน

เปนเวลา 2-3 เดอน ทกป ลกษณะกจกรรมมทงไป

ทำวจยรวมกนเขาฟงบรรยายในชนเรยน ศกษาดงาน

สงเกตการณจดการศกษา เรยนภาษาของประเทศ

เพอนบาน และแลกเปลยนวฒนธรรม โดยเฉพาะ

การสอนภาษาของประเทศตางๆในกลมอนภมภาค

ใหแกกน เพอความรวมมอกนและสรางความกาวหนา

ทางวชาการกนตอไป สำหรบประเทศไทยผประสาน

งานคอ สำนกยทธศาสตรอดมศกษาตางประเทศ

กลมสงเสรมการใชประโยชนทรพยากรอดมศกษา

ระหวางประเทศสำนกงานคณะกรรมการการอดมศกษา

2. ดานการเรยนการสอนเกยวกบเรองราว

ประเทศในอนภมภาคปรากฎวาไดมการตนตว

การศกษาเรองของประเทศในกลมนกนมากขน

ในระยะ 5-6 ปทผานมา ซงกอนหนานมการศกษา

กนเปนเพยงรายวชาในระดบประถมศกษาและ

มธยมศกษา คอวชาสงคมศกษาในกลมสรางเสรม

ประสบการณชวตของระดบประถมศกษา และ

รายวชาเพอนบานของเราในระดบมธยมศกษา

สำหรบระดบอดมศกษาทมการเรยนการสอน

กนโดยตรง คอดานการเมองการปกครองของ

กลมประเทศในเอเชยตะวนออกเฉยงใต ซงเปน

ผเรยนทางดานรฐศาสตร และวชาประวตศาสตร

หนา 8


เอเชยตะวนออกเฉยงใต สำหรบผเรยนทางดาน

ประวตศาสตรสำหรบผเรยนศลปะ โบราณคด

ไดศกษาเนนดานศลปะ วฒนธรรมและความ

เปนมาของภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใต แต

ขอบเขตมไดจำกดเพยงประเทศในอนภมภาค

ลมแมนำโขงเทานน เพราะคำวา เอเชยตะวนออก

เฉยงใตครอบคลมดนแดนอนทมไดมอาณาเขต

จรดแมนำโขงอาท มาเลเซย สงคโปร อนโดนเซย

ฟลปปนส บรไน และไมไดนบรวมยนนานของ

จน ดงนนเนอหาวชาจงเพยงใหภาพกวางของ

ภมภาคโดยรวมเทานน และจดเนนของประเดน

ทศกษายอมตางกนไป ตามแตละสาขา

ในปจจบนการศกษาเกยวกบภมภาคน

มขอบเขตกวางขวางมากขนและมความหลากหลาย

ในดานเนอหามากกวาเดมทลกซง และมลกษณะ

เฉพาะเจาะจงตรงประเดน มใชศกษาในภาพรวม

เกยวกบอนโดจนหรอเอเชยตะวนออกเฉยงใต

ศกษาในรายวชาระดบประถมศกษาและมธยม

ศกษาเทานน แตในระดบอดมศกษามความ

หลากหลายมากทงในดานหลกสตรและกจกรรม

ซงมตงแตการเรยนการสอนเรองราวเกยวกบ

ประวตศาสตร ภมศาสตร เศรษฐกจ สงคม

วฒนธรรม การเมองและบทบาททมตอสงคมโลก

ภาษาของประเทศในกลมอนภมภาค รวมทงการฝก

อบรมภาษา วฒนธรรมและเร องราวเกยวกบ

ประเทศในกลมนใหแกผสนใจทวไป ดงน

2.1 ตงแตปการศกษา 2541 เปนตนมา

กระทรวงศกษาธการไดมนโยบายใหสถานศกษา

จดทำหลกสตรทองถนของตนเอง จงเปนโอกาส

ใหเขตทมพนทตดตอกบชายแดนของประเทศ

เพอนบาน สามารถเปดสอนภาษาตางประเทศ

โดยเฉพาะภาษาของประเทศเพอนบานได ให

โรงเรยนมธยมศกษาในเขตพนทมความพรอม

เปนโรงเรยนนำรอง ในการจดการเรยนการสอน

จงมโรงเรยนกาบเชงวทยา อำเภอกาบเชง จงหวด

สรนทร โรงเรยนบวหลวง อำเภอเมอง จงหวด

บรรมย โรงเรยนในจงหวดตราดและในจงหวด

สระแกว เปนโรงเรยนนำรองเปดสอนวชาภาษา

เขมร โรงเรยนเทพพทยาคาร อำเภอเมอง จงหวด

หนองคายเปนโรงเรยนนำรองเปดสอนภาษาลาว

ตามนโยบายดงกลาว แมวาโครงสรางของหลก-

สตรไมเอออำนวยตอการเปดสอนเปนรายวชาได

แตโรงเรยนสามารถจดเปนกจกรรมเสรมหลกสตร

ในรปแบบของชมนมภาษา ทนกเรยนตองเปน

สมาชกรวมกจกรรมอยางนอย 1 ชมนม หรอชมรม

ระหวางศกษาอย (สมหมาย ชนนาค, 2545 : 31)

ทำใหไดรบความรดานภาษาของประเทศเพอนบาน

เพมขน

2.2 ในสถาบนระดบอดมศกษาใหมหา-

วทยาลยเทคโนโลยราชมงคลวทยาเขตสรนทร

ไดเปดสอนวชาภาษาเขมรเปนวชาเลอกเสรใหกบ

นกศกษาระดบปรญญาตรของสถาบน เปดสอน

ครงแรกในภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2543 และ

แหงนยงเปนสถานทดงานรวมทงจดฝกอบรม

ดานการเกษตรใหกบเจาหนาทของประเทศกมพชา

เปนประจำทกปดวย (เรองเดยวกน : 32) นบวาม

ความรวมมอกนทางวชาการในระดบหนงใน

มหาวทยาลยราชภฏ นอกจากมการเรยนการสอน

เปนรายวชาในสาขาประวตศาสตร รฐศาสตร

และหมวดวชาศกษาทวไป รวมทงวชาเลอกเสร

เกยวกบประเทศในภมภาคแลว ยงมการเปดสอน

วชาภาษาตางประเทศของประเทศในอนภมภาค

เปนหมวดวชาเลอกเสรอกหลายภาษา ซงจดโดย

ภาควชาภาษาไทยและภาษาตะวนออก คณะมนษย-

ศาสตรและสงคมศาสตร เชน มหาวทยาลย-

ราชภฏธนบร มหาวทยาลยราชภฏบรรมย มหา-

หนา 9


วทยาลยราชภฏสรนทร เปดสอนวชาภาษาลาว

มหาวทยาลยราชภฏสกลนครเปดสอนวชาภาษา

เวยดนาม และมหาวทยาลยราชภฏบรรมยเปดสอน

วชาโทภาษาเขมรใหแกนกศกษาระดบปรญญาตร

สาขาวชาการศกษาสายมธยมศกษา มาตงแต

ปการศกษา 2545 อกทงมศนยเขมรศกษาสำหรบ

ศกษาเกยวกบเขมรโดยตรง (เรองเดยวกน : 33)

นบวามความพรอมในดานนเปนอนมาก

2.3 ในมหาวทยาลยสงกดทบวงมหา-

วทยาลยเดม มการเปดสอนรายวชาเกยวกบประเทศ

ในกลมน สวนมากอยในกลมวชาทางมนษย-

ศาสตรและสงคมศาสตร ไดแก ประวตศาสตร

รฐศาสตร เศรษฐศาสตร โบราณคด สงคมวทยา

มานษยวทยา เปนตน ซงมทงรายวชาบงคบสำหรบ

ผเรยนเปนวชาเอก วชาโท รายวชาเลอกและ

เลอกเสรสำหรบผสนใจทวไปและรายวชาแกน

ของหลกสตรในหมวดศกษาทวไป สำหรบระดบ

ปรญญาตรมหลกสตรทเกยวของ ไดแก หลกสตร

วชาโท เอเชยตะวนออกเฉยงใต คณะรฐศาสตร

มหาวทยาลยธรรมศาสตร เปดสอนมาตงแตป

การศกษา 2541 หลกสตรศลปศาสตรบณฑตสาขา

สหวทยาการสงคมศาสตร วชาเอกอาณาบรเวณ

ศกษาอนภมภาคล มแมนำโขง โครงการจดตง

มหาวทยาลยธรรมศาสตร ศนยลำปางเปดสอน

มาตงแตปการศกษา 2542 หลกสตรศลปศาสตร-

มหาบณฑต สาขาวชา เอเชยตะวนออกเฉยงใต

ศกษาโครงการเอเชยตะวนออกเฉยงใตศกษา

คณะศลปศาสตร มหาวทยาลยธรรมศาสตร

เปดสอนมาตงแตปการศกษา 2543 (มหาวทยาลย-

ธรรมศาสตร, 2548 : 70-71) หลกสตรวชาโท

อนโดจนศกษา คณะศลปศาสตร มหาวทยาลย-

อบลราชธาน เปดสอนมาตงแตปการศกษา 2544

(มหาวทยาลยอบลราชธาน,2548 :11) นอกจากน

ยงมโครงการหลกสตรเอเชยศกษา คณะอกษรศาสตร

มหาวทยาลยศลปากร ทเปดสอนในปการศกษา

2546 ดวย (มหาวทยาลยศลปากร,2547 :19) เปนตน

ดานการเรยนการสอนภาษา จากเดมท

เคยเปดสอนโดยเนนดานภาษาตะวนตกเปนสวน

มากไดมการตนตวเปดสอนรายวชาภาษาประเทศ

เพอนบาน ทงเปนหลกสตรวชาเอก วชาโท และ

วชาเลอกเสรในระดบปรญญาตรกนมากขน

นอกเหนอจากภาษาจนทมการเปดสอนมานาน

และเปนทนยมของผเรยนอยางมาก ในปจจบน

ยงมการเปดสอนภาษาประเทศเพอนบานเพมเตม

ไดแก ภาษาพมา ภาษาลาว ภาษาเขมร ภาษา

เวยดนาม ภาษามลาย และภาษาอนโดนเซย

โดยเฉพาะภาษาเขมรเปนภาษาแรกทมการเรยน

การสอนกนเรมจากคณะอกษรศาสตร จฬาลงกรณ

มหาวทยาลย มอาจารยฉำ ทองคำวรรณ เปนผสอน

ตอมามการสอนภาษาเขมรทมหาวทยาลย มหา-

จฬาลงกรณราชวทยาลยตามมา จนแพรหลาย

ในปจจบนมการสอนภาษาพมา ทมหาวทยาลย-

นเรศวร จงหวดพษณโลกภาษาเขมรทมหาวทยาลย-

ศลปากร มหาวทยาลยธรรมศาสตร มหาวทยาลย-

ขอนแกน มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒประสานมตร

มหาวทยาลยอบลราชธาน ภาษาลาว ทมหาวทยาลย-

ขอนแกน ภาษาเวยดนามทจฬาลงกรณมหาวทยาลย-

มหาวทยาลยมหดล มหาวทยาลยขอนแกน มหา-

วทยาลยมหาสารคามและมหาวทยาลยอบลราช-

ธาน เปนตน

ความตนตวในการเรยนภาษาของประเทศ

เพอนบานเรมมบทบาทมาตงแตนโยบายตางประเทศ

ของไทยสมยพลเอกชาตชาย ชณหะวณ ทตองการ

เปลยนสนามรบใหเปนสนามการคามาตงแตป พ.ศ.

2535 สงผลใหมการแสวงหาลทางการคาการลงทน

เพอพฒนาดานเศรษฐกจ จงจำเปนตองมความรดาน

หนา 10


ภาษาเพอนบาน อกทงทบวงมหาวทยาลยในขณะนน

ขานรบนโยบายดงกลาว จงสอดคลองกนมการ

พฒนาหลกสตรการเรยนการสอนภาษาของประเทศ

เพอนบานในมหาวทยาลยตางๆขน จากมตทประชม

คณะรฐมนตรเมอวนท 25 เมษายน พ.ศ. 2538

เหนชอบใหสาขาวชาภาษาเปนสาขาวชาทขาดแคลน

สาขาหนง ทบวงมหาวทยาลยจงไดจดทำแผนการ

ผลตบณฑตและพฒนาอาจารยสาขาวชาภาษาขน

เพอจดสรรทนศกษาตอระดบปรญญาโทและเอก

ทนดงานและฝกอบรมระยะสนในตางประเทศ

รวมทงการเชญผเชยวชาญชาวตางประเทศมาชวย

สอน ภาษาของประเทศเพอนบานจงมความสำคญ

ขนมาเปนอนดบสองรองจากภาษาองกฤษ ดงนน

ตงแตปการศกษา 2539 เปนตนมา ทบวงมหาวทยาลย

จงไดจดสรรใหทนการศกษาระดบปรญญาโทและเอก

ดานภาษาตามโครงการพฒนาอาจารย สาขาวชาภาษา

อยางตอเนองโดยมกรอบนโยบายและมาตรการใน

การพฒนาเปนระยะเวลา 10 ป (พ.ศ. 2539 - 2549)

โดยตรง (สำนกงานคณะกรรมการการอดมศกษา,

2547: 44 - 45)

สำหรบการเรยนการสอนระดบบณฑตศกษา

ในระดบปรญญาโทมการศกษาเรองราวเกยวกบ

ประวตศาสตร การเมองการปกครอง ความสมพนธ

ระหวางประเทศและบทบาททมตอโลกของกลม

ประเทศในภมภาค มการทำวทยานพนธในเรอง

ดงกลาวในสาขาวชาประวตศาสตรและรฐศาสตร

เปนสวนใหญ มสาขาอนบางไดแก เศรษฐศาสตร

ประวตศาสตร นตศาสตร ศกษาศาสตร ศลป

วฒนธรรม หลกสตรโดยตรงคออกษรศาสตร

มหาบณฑต สาขาประวตศาสตรเอเชยตะวนออก

เฉยงใต มหาวทยาลยศลปากร แตนกศกษาสวนมาก

ทำวทยานพนธเกยวกบประเทศไทยมากกวา

ประเทศอน อนเนองมาจากความพรอมของผเรยน

และหลกฐานทใชประกอบการคนควาเปนสำคญ

ตอมามหลกสตรศลปศาสตรมหาบณฑต

สาขาภมภาคศกษา มหาวทยาลยเชยงใหมเปน

ความรวมมอกนระหวางบณฑตวทยาลย คณะ-

มนษยศาสตร คณะศกษาศาสตร คณะเศรษฐศาสตร

คณะสงคมศาสตร คณะวจตรศลป เปดสอนเรองราว

เกยวกบประเทศในกลมอนภมภาคลมแมนำโขง

โดยตรง มนกศกษาจากประเทศเพอนบานและ

นกศกษาตางชาตเขาเรยนดวย หลกสตรนเปดสอน

มาตงแตปการศกษา 2539 นบเปนหลกสตรแรก

ดานอาณาบรเวณศกษาโดยตรง (มหาวทยาลย-

เชยงใหม, 2547: 111)

นอกจากนยงมการเรยนการสอนดานภาษา

อาท หลกสตรศลปศาสตรมหาบณฑต สาขาวชา

จารกภาษาตะวนออกมหาวทยาลยศลปากร เปด

สอนมาตงแตปการศกษา 2517 หลกสตรศลปศาสตร-

มหาบณฑตสาขาวชาภาษาศาสตร มหาวทยาลย-

มหดล ซงมกลมภาษาของเพอนบานอยดวยเปด

สอนมาตงแตปการศกษา 2519 หลกสตรศลปศาสตร-

มหาบณฑต สาขาวชาเขมรศกษามหาวทยาลย-

ศลปากร เปดสอนมาต งแตปการศกษา 2534

หลกสตรศลปศาสตรมหาบณฑตสาขาวชาภาษา

และวรรณคดเวยดนาม มหาวทยาลยมหาสารคาม

เปดสอนในปการศกษา 2546 เปนตน

ความกาวหนาทางวชาการดานนไดขยาย

ตวออกไป เมอมการเปดหลกสตรอกษรศาสตร-

มหาบณฑต สาขาวชาเอเชยตะวนออกเฉยงใตศกษา

จฬาลงกรณมหาวทยาลย เปนหลกสตรนานาชาต

ดานนโดยตรง รวมมอกนระหวางคณะอกษรศาสตร

และสถาบนเอเชยศกษา เรมเปดการศกษาตงแต

ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2545 นบเปนหลกสตร

ทเปดโอกาสใหนกศกษาจากชาตอนมาเรยนรวมกน

เพอชวยกนคนควาสรางองคความรเกยวกบเอเชย

หนา 11


ตะวนออกเฉยงใตในมมมองทกวางไกลและหลาก

หลายขน

สำหรบการเรยนการสอนระดบปรญญาเอก

ในประเทศไทยขณะนยงไมมสาขาวชาโดยตรง

เกยวกบประเทศในอนภมภาค หากแตมสาขาวชา

ทเกยวของคอหลกสตรปรชญาดษฎบณฑต สาขา

วชาภาษาศาสตร มหาวทยาลยมหดล ทเปดสอน

ดานภาษาศาสตร อนมภาษาศาสตรของประเทศ

เพอนบานดวย เชน ภาษาเวยดนาม ภาษาเขมร

ทผเรยนตองเลอกศกษาตามความสนใจ เปดสอน

มาตงแตปการศกษา 2535 หลกสตรปรชญาดษฎ-

บณฑต สาขาวชาเขมรศกษามหาวทยาลยศลปากร

เปดสอนมาตงแตปการศกษา 2544 หลกสตรศลป-

ศาสตรดษฎบณฑต สาขาไทยศกษามหาวทยาลย-

มหาสารคาม มสอนวชาประวตศาสตรทองถน

ลมแมนำโขง หลกสตรปรชญาดษฎบณฑตสาขา

ภาษาและวรรณคดเวยดนาม มหาวทยาลยอบล-

ราชธาน เปดสอนในปการศกษา 2547 เปนตน

นอกจากนยงมการทำวทยานพนธทคาบเกยว

ภมภาคแหงนอยบางตามความสนใจของผเรยน

ไดแกสาขาประวตศาสตร รฐศาสตร เศรษฐศาสตร

นตศาสตร ศกษาศาสตร ภาษาศาสตร แตยงม

ปรมาณไมมากนก

จะเหนไดวาการเรยนภาษาและเรองราว

เกยวกบประเทศเพอนบานไดขยายตวไปอยาง

กวางไกลและมความสำคญมากขนในระยะเวลา

ตดตอกนไมนานมาน นอกเหนอไปจากภาษาจน

ทมการเรยนการสอนกนมานานแลวในประเทศไทย

ภาษาของประเทศเพอนบานไดเพมความจำเปน

ขนมาเปนลำดบ โดยเฉพาะภาษาเวยดนามและ

ภาษาเขมร ซงสมพนธกบเหตผลทางเศรษฐกจ

ทตองขยายตลาดการคาและธรกจในยคโลกาภวตน

ภาษาลาว ซงเปนชาตท มความสมพนธกบไทย

มานานเสมอนบานพเมองนอง แตนาสงเกตวา

มการเรยนการสอนนอยมากอาจเปนเพราะมความ

ใกลเคยงกนมากในดานภาษาทสามารถสอสาร

กนไดโดยตรงอยางเขาใจกนไมมความแตกตาง

กนมากเหมอนภาษาของชาตอน ทำใหไมตอง

ศกษาภาษาลาวโดยตรงกสามารถตดตอกนได

ระดบหนง แตหากมการศกษาภาษาลาวอยางเปน

ทางการตามโครงสรางของภาษาจะชวยอำนวย

ประโยชนในการศกษา คนควา วจยเกยวกบประเทศ

ลาวอยางลกซงในวงวชาการระดบสงไดตอไป

รวมถงภาษาพมา หากสถานการณชายแดนและ

ภายในประเทศกลบคนสความสงบ มการตดตอ

คาขายกนอยางปกตไดในระดบหนง ยอมตองม

ความสำคญในการรภาษาพมาตามมาอยางแนนอน

ในอนาคต

2.4 การเรยนการสอนเกยวกบภมภาคน

ในสถาบนการศกษาชนสงเฉพาะทางในประเทศ

ไทยยงมหนวยงานทางทหารทศกษาเรองนดวย

ไดแก กองภาษา กรมยทธศกษาทหารบก มการ

สอนภาษาเพอนบาน เพอประโยชนในการสนบ-

สนนการปฏบตงานของกำลงพล ทไปประจำอย

ในทองทตามแนวชายแดนประเทศเพอนบาน

และยงมสถาบนการศกษาของทหารทมการเรยน

การสอนและกำหนดใหทำวจยสวนบคคลเพ อ

เพมพนความรตามหลกสตรคอ วทยาลยปองกน

ราชอาณาจกร (วปอ.) สถาบนจตวทยาความมนคง

สำนกงานสารนเทศ กองบญชาการทหารสงสด

และโรงเรยนเสนาธการทหารบก ทผเรยนตอง

เสนอรายงานการคนควา วจยและจดทำรายงาน

การศกษาคนควาในรปสารนพนธหรอวทยานพนธ

ประกอบหลกสตร มผเรยนจำนวนหนงศกษา

เกยวกบภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใต อนโดจน

และประเทศแถบลมแมนำโขง (สมหมาย ชนนาค,

หนา 12


2545 : 77 - 78) ทำใหการศกษาเรองราวของภม

ภาคนกวางขวางออกไป

3. นอกเหนอจากการเรยนการสอน การ

ทำวจยประกอบการศกษาและการทำวจยสวน

บคคลหรอหนวยงานตางๆแลว ยงมการจดตง

หนวยงานในรปศนยศกษา สำนกวจยโครงการ

ศกษา ศนยขอมลในสถาบนการศกษาตางๆมาก

ขนในระยะ 4-5 ปทผานมา อกทงมการขยายตว

จากชมนมหรอชมรมทมเพยงกจกรรมเสรมหลก

สตรเปนสถาบนหรอสำนกทมการศกษาคนควา

วจย และเผยแพรผลงานดานเอกสาร สงตพมพ

จดอบรม ประชม สมมนาทางวชาการ จดทำ

ฐานขอมลและสารสนเทศในรปจลสาร วารสาร

จดหมายขาว รวมทงกาวไปถงการแลกเปลยน

นกวชาการ การสรางเครอขายความรวมมอในการ

วจยหรอการเรยนการสอนและใหทนเพอศกษา

วจยเกยวกบภมภาค ดงน

3.1 หนวยงานในรปศนยศกษา ประกอบ

ดวยศนยเขมรศกษา มหาวทยาลยราชภฏบรรมย

ตงข นต งแตป พ.ศ. 2535 เปดสอนภาษาเขมร

ผลตแบบเรยนภาษาเขมร จดอบรมภาษาเขมรให

แกผสนใจทวไป และจดอบรมครใหแกประเทศ

กมพชา จดทำโฮมเพจเกยวกบเขมร ศนยเวยดนาม

ศกษา มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร เรมดำเนนการ

ในป พ.ศ. 2543 จดอบรมภาษาเวยดนามใหแก

บคคลทวไป รวบรวมและใหบรการ ขอมลเกยวกบ

เวยดนามรวมทงรวมมอกบสถาบนการศกษาของ

เวยดนามเพอทำการวจยและแลกเปลยนบคลากร

ทางการศกษา ศนยลาวศกษา มหาวทยาลยราชภฏ

อบลราชธาน เร มดำเนนการในป พ.ศ. 2544

เพอประสานงานและสรางความรวมมอระหวาง

ประเทศในลมแมนำโขงทง 6 ประเทศ ในดาน

วชาการแขนงตางๆ ตอไป

3.2 หนวยงานในรปสถาบนวจยประกอบดวย

สถาบนเอเชยศกษา จฬาลงกรณมหาวทยาลย

ตงขนตงแตป พ.ศ.2510 เปนโครงการภายในคณะ-

รฐศาสตร ตอมาในป พ.ศ.2528 ไดรบการยกฐานะ

เปนสถาบน มงานวจยออกมาอยางตอเนอง เกยว-

กบภมภาคเอเชยแมผลงานมกครอบคลมประเทศ

ในเอเชยเกอบทงหมดตามชอสถาบน แตมนกวจย

และผลตผลงานจำนวนหนงเกยวกบประเทศใน

กลมอนภมภาคลมแมนำโขงและเอเชยตะวนออก-

เฉยงใตอยางตอเนอง มวารสารเอเชยรายปตพมพ

มาอยางตอเนอง จดอบรมสมมนาและเผยแพร

งานวจยอยางสมำเสมอ สถาบนเอเชยตะวนออก

ศกษา มหาวทยาลยธรรมศาสตร ศนยรงสต มการ

เผยแพรวารสารและจดประชมสมมนาเกยวกบ

เอเชยตะวนออกประกอบดวย จน ญปน เกาหล

จงมเรองราวเกยวกบจนออกตพมพมาเปนประจำ

สถาบนวจยภาษาและวฒนธรรมเพอการพฒนา

ชนบทมหาวทยาลยมหดล พฒนามาจากโครงการ

ศนยการศกษาวจยภาษาและวฒนธรรมเอเชย-

อาคเนย ตงขนเมอป พ.ศ. 2517 และยกฐานะเปน

สถาบนในปพ.ศ. 2524 เปดสอนระดบปรญญาโท

และเอกทางดานภาษาศาสตรมงานวจยดานภาษา

ของประเทศเพอนบาน จดทำพจนานกรม คมอ

การเรยนภาษาโดยเฉพาะเวยดนาม กมพชา ลาว

พมา รวมไปถงศกษาเรองราวเกยวกบชาตพนธ

ในภมภาคดวย ทง 3 สถาบนดงกลาว จดเปนแหลง

ขอมลและศนยกลางในการศกษาเรองของภมภาค

ทมผลงานตดตอกนอยางตอเนองมาโดยตลอด

3.3 หนวยงานในรปโครงการและสำนก

ประกอบดวย โครงการเอเชยศกษา คณะสงคม-

ศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม ตงขนตงแตป พ.ศ.

2527 มการจดประชมสมมนาและเผยแพรผลงาน

ในรปของจลสารเอเชยศกษา สถาบนวจยสงคม

หนา 13


มหาวทยาลยเชยงใหม ตงขนเมอป พ.ศ. 2524

แตในระยะหลงนมการเนนความสนใจมาศกษา

เรองราวเกยวกบอนภมภาคลมแมนำโขงมากขน

สำนกสงเสรมศลปะและวฒนธรรม มหาวทยาลย

เชยงใหม ตงขนอยางเปนทางการเมอป พ.ศ. 2536

แตเดมคอ โครงการศนยสงเสรมศลปวฒนธรรม

ทจดตงขนตงแตป พ.ศ. 2528 ไดขยายการจด

กจกรรมเกยวกบลานนามาเปนเรองราวทางศลป-

วฒนธรรมของประเทศในอนภมภาคลมแมนำโขง

มากขน โดยเฉพาะลาวและเวยดนาม โครงการศนย

พมาศกษา มหาวทยาลยนเรศวร เปนแหลงศกษา

คนควาเรองราวเกยวกบพมามการวจย การเผยแพร

จลสาร และการจดนทรรศการถาวรเกยวกบพมา

ในดานตางๆ เปดใหผสนใจทวไปไดเขาชมและ

หาความรได

3.4 หนวยงานในรปศนยขอมลและศนย

วจยระดบอนภมภาค ประกอบดวยศนยขอมลลาว

มหาวทยาลยขอนแกน ตงขนเมอป พ.ศ. 2537

เปนแหลงขอมลเกยวกบประเทศลาวทสำคญแหง

หนง มสารมตรภาพไทย – ลาว เปนวารสารราย 3

เดอนตพมพเผยแพรขอมลจากการศกษาคนควา

เรองเกยวกบประเทศลาวโดยตรงศนยวจยสงคม

อนภมภาคลมแมนำโขง คณะศลปศาสตร มหา-

วทยาลยอบลราชธาน กอตงขนในป พ.ศ. 2544

ปรบมาจากโครงการอนโดจนศกษาเพ อเปน

สถาบนการวจยจดประชมสมมนา ฝกอบรมใน

สวนทเกยวของกบอนภมภาค ลมแมนำโขง จด

ทำหลกสตรวชาโทอนโดจนศกษา ใหแกนกศกษา

ปรญญาตรและจดสมมนาทางวชาการเกยวกบ

อนโดจนและอาณาบรเวณลมแมนำโขงเปนระยะ ๆ

สถาบนวจยศลปะและวฒนธรรมอสาน มหา-

วทยาลยมหาสารคาม กอต งเม อป พ.ศ. 2529

แตเดมศกษาเรองราวเกยวกบภาคอสานปจจบน

ขยายขอบเขตโดยจดประชมสมมนาและทำวจย

เกยวกบประเทศลาวและไทยมากขน โดยเฉพาะ

ศลปวฒนธรรมและวรรณกรรมลาว ศนยวจย

พหลกษณสงคมลมแมนำโขง คณะมนษยศาสตร

และสงคมศาสตร มหาวทยาลยขอนแกน เปนศนย

วจยสงคมและวฒนธรรมทมความหลากหลาย

ของประเทศลมแมนำโขงในดานเชอชาต วฒนธรรม

และลกษณะทางสงคมเรมโครงการตงแตป พ.ศ.

2545 เพอศกษาขอมลพนฐานเกยวกบภมภาค

นำไปสการจดทำหลกสตรปรญญาโท สาขาวชา

เอเชยอาคเนยศกษาและสรางความรวมมอทาง

วชาการรวมกนระหวางมหาวทยาลยในอนภมภาค

ลมแมนำโขง มหาวทยาลยในเยอรมน มหาวทยาลย

ในออสเตรเลย ทำการศกษา คนควา และวจยเรอง

ราวในอนภมภาคอยางละเอยดตอไป

3.5 หนวยงานในรปศนยศกษาและสถาบน

วจยดานบรบทสมพนธประกอบดวย ศนยอนโดจน

ศกษา มหาวทยาลยบรพา บางแสน กอตงขนในป

พ.ศ. 2540 เพอดำเนนกจกรรมจดการประชม

สมมนาทางวชาการการสรางเครอขายการทำวจย

การอบรมภาษาเขมรและภาษาเวยดนาม การทศน-

ศกษาดงานใน 3 ประเทศกลม อนโดจน การจดทำ

วารสารอนโดจนและแลกเปลยนบคลากรระหวาง

ไทยกบประเทศทง 3 โดยมนกศกษาจาก 3 ประเทศ

มาเรยนทมหาวทยาลยบรพาและอาจารยจาก 3

ประเทศมาทำวจยและบรรยายพเศษทางวชาการ

เปนระยะๆ สถาบนไทยศกษา จฬาลงกรณมหา-

วทยาลย ตงขนในป พ.ศ. 2518 และสถาบนไทย

คดศกษา มหาวทยาลยธรรมศาสตรตงขนในป

พ.ศ. 2514 และจดตงเปนทางการในป พ.ศ. 2518

แมสถาบนทง 2 แหงม จดมงหมายในการศกษา

และวจยเกยวกบไทยศกษาเปนหลก แตในปจจบน

ไดขยายขอบเขตการศกษาเรองราวเกยวกบประเทศ

หนา 14


เพอนบานทมความสมพนธกบประเทศไทย โดย

เฉพาะการศกษาวฒนธรรมและกลมชาตพนธ

ชาวไทยหรอไต ในเขตประเทศเพอนบาน ทำให

ไดรบความรเกยวกบชนชาตไทเพมขน สถาบนเอเชย-

แปซฟกศกษา มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ-

ประสานมตรกอตงขนเมอป พ.ศ. 2537 เพอศกษา

วจยเกยวกบประเทศในเอเชยแปซฟก ระยะหลงน

มการสรางเครอขายความรวมมอกบมหาวทยาลย-

พนมเปญ ประเทศกมพชา จดตงศนยเขมร-ไทย

ศกษา รวบรวมและจดพมพบรรณนทศนสงพมพ

ขอมลสารสนเทศตางๆเกยวกบประเทศกมพชา

เปนฐานขอมลใชศกษาเรองราวของประเทศนตอไป

4. หนวยงานเอกชนและองคกรอสระ

ประกอบดวย องคกรพฒนาเอกชนหรอเอน จ โอ

ทปฏบตงานอยในพนทในประเทศตางๆ สวนมาก

ปฏบตงานดานอนรกษทรพยากรธรรมชาตและ

สงแวดลอม ไดแก เครอขายแมนำเอเชยตะวนออก-

เฉยงใต (South East Asia Rivers Network - SEARIN)

อยทจงหวดเชยงใหม ตงขนเมอวนท 14 มนาคม

พ.ศ. 2542 ตรงกบวนหยดเขอนโลกเพอปองกน

แมนำและชวภาพสองฝงแมนำในอนภมภาค

ตระหนกถงปญหาและผลกระทบจากการสราง

เขอนและโครงการผนนำในแตละประเทศทมผล

ตอสงคม ธรรมชาตสงแวดลอม เศรษฐกจ และวถ

ชวตของประชาชนทอาศยนำในแมนำโขง การดำรง

ชวตดวยการจดสมมนาและจดพมพวารสารโขง -

สาละวน ออกเผยแพรรวมทงเผยแพรบทความ

ผานทางเวบไซตเปนประจำ โครงการฟนฟนเวศ-

วทยาในภมภาคอนโดจนและพมา (Towards

Ecological Recovery and Regional Alliance

- TERRA) มลนธฟนฟชวตและธรรมชาต ตงขน

ในป พ.ศ.2538 เพอสนบสนนการจดการสงแวดลอม

และทรพยากรธรรมชาตของประชาชนในภมภาค

และสนบสนนงานของเครอขายองคกรภาคเอกชน

ในประเทศตางๆ แลกเปลยนประสบการณและ

ขอมลขาวสารระหวางกน เผยแพรผานทางเวบไซต

ในรปบทความ ขาวสารเกยวกบระบบนเวศของ

ภมภาค รวมทงออกวารสารภาษาองกฤษชอ

Watershed จำนวน 3 ฉบบตอปตพมพออกไป

หลายภาษาเพอเผยแพรความเคลอนไหวเกยวกบ

ระบบนเวศของภมภาคใหตระหนกถงความเปลยน-

แปลงแหงลมนำโขงทจะมผลกระทบตอประชากร

ในภมภาคอยางไมอาจหลกเลยงได

ความสงทาย จากความรวมมอทางเศรษฐกจเพอพฒนา

ภมภาคและแสวงหาแนวทางรวมกลมกนเพอ

ประโยชนดานการคา การลงทน ธรกจ อตสาหกรรม

ยกระดบความเปนอยและคณภาพชวตของประชากร

สองฝงแมนำ ไดกอใหเกดคณคาทางวชาการเปน

อนมากตามมา เพราะรากฐานแหงชวตของคนใน

ภมภาคมแมนำโขงเปนเสมอนเสนเลอดใหญท

โยงใยดนแดนทง 6 แหงนเขาดวยกนมายาวนาน

มประวตศาสตรวถชวตและวฒนธรรมรวมกนมา

มากวาศตวรรษ แตตองถกตองขาดออกจากกน

ดวยระบบอาณานคมทครอบงำอยระยะหนง

อนสงผานมาทางระบอบการปกครองของมหา-

อำนาจตอเนองมาอกระยะหนง เสมอนเปนสนาม

ประลองแหงตวแทนความขดแยงของคนภายนอก

ภมภาค ทำใหคนภายในภมภาคตองหางเหนและ

มทศนคตไมดตอกนอยหลายทศวรรษ จนกระทง

สนสดความวนวายและปญหาไดคลคลายเบาบาง

ลงสงผลใหความสมพนธเรมตนขนใหมดวยความ-

หวงทจะสรางสรรคคณประโยชนทางวชาการ

รวมกนใหกาวหนาตอไป ประกาศใหชาวโลกได

รบรถงความรงเรองและความสมพนธทมตอกน

หนา 15


ในภมภาค ซงหากกระชบกนไดอยางเหนยวแนน

ยอมมศกยภาพทมนคงไดระดบหนงในเวทโลก

อนเปนจดม งหมายของการรวมกล มกนดวย

ประการหนง

สำหรบประเทศไทยซงมความพรอมและ

มศกยภาพในดานตางๆ มากกวาประเทศอนจะได

รบประโยชนทางวชาการอยางมากหากความสมพนธ

ในโครงการนแนบแนนและดำเนนไปไดดวยด

ไทยเหมาะสมทจะเปนศนยกลางของอนภมภาค

ตามความคาดหวงของโครงการ ซงเมอเศรษฐกจ

มนคงระดบหนงแลว ความกาวหนาทางวชาการ

ควรจะเปนสงทตามมา วชาการหลายแขนงทตก

คางหรอหลบซอนอยในแตละประเทศจะไดรบ

การศกษา เผยแพรและนำมาใชประโยชนรวมกน

จากองคความรตางๆ ทบรรพชนของทกประเทศ

ไดสรางสรรคและสงสมกนมายาวนาน ทคนใน

ภมภาคจำนวนไมนอยยงไมไดรบทราบหรอเรยนร

สงทเปนมรดกทางภมปญญาของตนเองอยางจรงจง

กนเลย จากวนนและความหวงตอไปในอนาคตคณคา

อนตกผลกของบรรพบรษทเปนเสมอนคลงสมอง

แหงอารยชนในอนภมภาคจะไดประกาศความม

คณคาในตนใหเปนทประจกษและเปนประโยชน

รวมกนอยางแทจรง อนเปนจดมงหมายอกประการ

หนงของการพฒนาทรพยากรมนษยการถายทอด

ภมปญญาและการศกษาระหวางกนใหเกดประโยชน

สงสด

ผลจากการเปดประตทางเศรษฐกจ ทำให

เกดการตนตวทางวชาการตามมาอยางเหลอคณา

ในชวงเวลาไมนานนก ทงในรปของการเรยนการสอน

การพฒนาหลกสตร เนอหารายวชา การวจย

การคนควา การประชมสมมนา การจดนทรรศการ

การศกษาดงาน การแลกเปลยนบคลากรเพอการ

เรยนรและสรางความเขาใจตอกนไดดำเนนตอ

เนองมาจากการเรยนการสอนเพยงรายวชาใน

ระดบประถมศกษาและมธยมศกษา พฒนาอยาง

รวดเรวกาวขนสหลกสตรสาขาวชาเอกและสาขา

เฉพาะทางทหลากหลายในแทบทกระดบของ

สถาบนการศกษา จากการศกษาเฉพาะดานประวต-

ศาสตร การเมองการปกครองเปนเพยงบางหวขอ

หรอเฉพาะประเดน ไดพฒนาออกไปในดานภาษา

วรรณกรรม วฒนธรรม สงคม เศรษฐกจและ

บทบาททมตอสงคมโลก มการจดทำขอมลของ

ประเทศตางๆอยางเปนระบบ มศนยขอมลศนยวจย

สถาบนศกษาเฉพาะทางเพมมากขน อนเนองมา

จากไดรบความรวมมอในแตละประเทศ ทำให

พรมแดนวชาการเปดกวางขนอยางสะดวกไปดวย

มนกศกษาจากประเทศในอนภมภาคมาเรยนใน

สถาบนอดมศกษาของไทยหลายแหง และอาจารย

จากหลายประเทศในโครงการมาเปนอาจารย

แลกเปลยนกนอยประจำ เรองราวของแตละประเทศ

จงไดรบการถายทอดและสงผานถงกนไดโดยตรง

อยางไมมขอจำกดเหมอนแตกอน

อนงขอสงเกตบางประการจากการตนตว

ในการเรยนรเรองราวของประเทศในอนภมภาค

ทไทยดำเนนการมาอยางหลากหลายในรปแบบ

ของกจกรรมวชาการนนนบวาเปนการตงรบเพอ

กาวรกและสนองตอบตอนโยบายไดอยางทนกาล

หากแตในทางปฎบตแลว อาจกลาวไดวายงมลกษณะ

กระจายอย แมมประโยชนทางวชาการทไดแพร

ออกไปหลายทาง แตในดานทรพยากรอนมจำกด

จะทำใหมคาใชจายเพมขนและมองในแงการลงทน

อาจจะกลาวไดวาซำซอนกนแตอยางไรกตาม

ทามกลางความหลากหลายน หากไดมการวางแผน

การดำเนนการและตงประเดนเปาหมายใหชดเจน

ในแตละสถาบน จะเปนการกำหนดวตถประสงค

เฉพาะทางของแตละสถาบนใหมงเนนศกษาไปยง

หนา 16


ประเดนตางๆ ใหเปนเอกลกษณของแตละแหงแลว

จะบงเกดผลประโยชนทางวชาการอยางมหาศาล

และครอบคลมพนท 6 ประเทศไดอยางทวถง เมอ

ไดมการแลกเปลยนเรยนรรวมกนเชน การจดประชม

สมมนาประจำป จะไดรบประโยชนจากการศกษา

คนควาของแตละสถาบนอยางแทจรง เพราะเรองราว

ในอนภมภาคมอยอกมากมายทสถาบนแตละแหง

ไมอาจศกษาไดอยางละเอยดจนหมดสนเพยงแหง

ใดแหงเดยว ดงนนความรวมมอกนในการจดวาง

ทศทางและระบขอบขายงานของแตละสถาบนให

แนนอน หลกเลยงความเหลอมทบหรอซำซอนกน

ใหชดเจน จะทำใหคณคาสาระประโยชนทางวชาการ

ของอนภมภาคมความเดนชดและลมลกมากขน

อยางแนนอน

เนองจากภาษาเปนเครองมอสำคญในการ

ถายทอดความเปนชาต ดงนนการไดศกษาภาษา

และวรรณคดของประเทศเพอนบานทเรมทวความ

สำคญมากขนจะเปนนมตรหมายอนดทกอใหเกด

ความกาวหนาทางวชาการตอไปในอนาคต เพราะ

ในอดตทผานมามขอจำกดดานภาษา ทำใหการ

เรยนการสอนประวตศาสตร สงคม วฒนธรรม

และเรองราวของประเทศเพอนบานประสบอปสรรค

อยางมาก เราสามารถศกษาคนควาและรบรไดเพยง

ดานเดยวเทาทมการบนทกไวในเอกสารไทยอก

ทางหนงคอรบการถายทอดผานงานเขยนและ

บนทกจากนกวชาการชาวตะวนตก อนเปนแหลง

อางองทใชกนอยางมาก ทำใหความเปนจรงกบ

ความคดเหนปะปนกนอยในหลายเรอง แตทศทาง

ใหมในการกาวไปเมอภาษาไมเปนอปสรรคและ

ความสมพนธระหวางบคคลเปดกวางมากขนเทาใด

การไดศกษาเอกสารปฐมภมของแตละประเทศ

ยอมทำไดมากขนเทานน ตรงนจะสงใหการศกษา

เรองราวเกยวกบประเทศในอนภมภาคลมแมนำ

โขงทกวางไกล ลกซงและเขาถงแกนแทขององค-

ความรไดอยางเตมทตอไป นบเปนการกาวเดนบน

เสนทางวชาการอยางแทจรง และในอนาคตอนใกลน

จะมการรวมมณฑลกวางสของจนเขาเปนสวนหนง

ของเขตอนภมภาคลมแมนำโขงเพมขนดวยอก

จะทำใหการศกษาเรองราวของภมภาคนกวางไกล

ออกไปอกอยางแนนอน เพราะมณฑลกวางสเปน

เขตทอยของชนเผาทพดภาษาตระกลไตทสำคญ

อกเขตหนง ดงนน วงวชาการดานไทยศกษาจะได

เนอทเพมในการศกษาดานนไดโดยตรงตอไปจาก

ความรวมมอกนของประเทศในอนภมภาคลม

แมนำโขงโดยตรง

หนา 17


เอกสารอางอง

กระทรวงการคลง. (2546). โครงการพฒนาความรวมมอทางเศรษฐกจในอนภมภาคลมแมนำโขง

6ประเทศ:กมพชา-จน-พมา-ลาว-เวยดนาม-ไทย-หรอหกเหลยมเศรษฐกจ(Greater

MekongSubregionalEconomicCooperation:GMS-EC.). กรงเทพฯ: กระทรวงการคลง.

จนทรชล มาพทธ. (2550). การพฒนาแบบยงยนของสแกนดเนเวย (ฟนแลนด นอรเวย สวเดนและ

เดนมารก), วารสารการศกษาและการพฒนาสงคม.3(1): 17 - 32.

ธนาคารแหงประเทศไทย. (2547). เศรษฐกจประเทศลมแมนำโขง. กรงเทพฯ: ธนาคารแหงประเทศไทย.

ธเนศ วฒนกล. (2547). ความรวมมอทางเศรษฐกจในประเทศอนภมภาคลมแมนำโขง

วารสารศนยบรการวชาการมหาวทยาลยขอนแกน.12, 1 มกราคม – มนาคม 2547: 35 - 38.

พอใจ อตภานนท. (2545). โครงการความรวมมอทางเศรษฐกจอนภมภาคลมแมนำโขง(Greater

MekongSubregion:GMS). กรงเทพฯ : ธนาคารกรงเทพ จำกด (มหาชน).

มหาวทยาลยขอนแกน. (2547). คมอการศกษาประจำปการศกษา2547.ขอนแกน: มหาวทยาลยขอนแกน.

มหาวทยาลยเชยงใหม. (2547). คมอการศกษาประจำปการศกษา2547. เชยงใหม: มหาวทยาลยเชยงใหม.

มหาวทยาลยธรรมศาสตร. (2548). คมอการศกษาประจำปการศกษา2548. กรงเทพฯ: มหาวทยาลยธรรมศาสตร.

มหาวทยาลยศลปากร. (2547). คมอการศกษาประจำปการศกษา2547. กรงเทพฯ: มหาวทยาลยศลปากร.

มหาวทยาลยอบลราชธาน. (2547). คมอการศกษาประจำปการศกษา2547. อบลราชธาน:

มหาวทยาลยอบลราชธาน.

สวชย โกศยยะวฒน. (2548). การประชมเครอขายมหาวทยาลยอาเซยน ณ กรงฮานอย:

ขอสงเกตบางประการดานนโยบายการศกษาและการเปดประเทศสาธารณรฐสงคม

นยมเวยดนาม, วารสารการศกษาและการพฒนาสงคม.1(1): 33 - 46.

สำนกงานคณะกรรมการการอดมศกษา. (2547). โครงการแลกเปลยนบคลากรและนกศกษาไทยกบ

ประเทศอนภมภาคลมแมนำโขง.กรงเทพฯ: สำนกงานคณะกรรมการการอดมศกษา.

สมหมาย ชนนาค. (2545). องคกรและกจกรรมดานอนโดจนศกษาในประเทศไทย.กรงเทพฯ:

Ten May Production.

อครพงศ อนทอง. (2548). ศกยภาพของเศรษฐกจไทยในอนภมภาคแมนำโขง.กรงเทพฯ:

กระทรวงพาณชย.

หนา 18

Documents

InternatIonal CooperatIon In the Greater MekonG SubreGIon: FroM … · 2009-06-22 · ของไทย เวียดนามและยูนนานเพิ่มสูงขึ้น