Intermediate Department S.Y. 2021-2022 TINTA 4

TINTA 4

TIMAY, MONSANTO, SALAZAR

Philippine School Doha Intermediate Department

S.Y. 2021-2022

TINTA 4:

(Isang Gabay sa Wikang Filipino) Jessie A. Timay, MAFil

Kayumanggi L. Monsanto, MEd

Enrique H. Salazar, EdD

Mga May Akda

Isinaayos kasama ni;

Portia R. Bechayda, MAEd

TINTA 4


1

ANONG MALALAMAN KO?

Pagkatapos ng modyul na ito, ikaw ay inaasahang natutukoy ang mga

pangngalan at mga aspeto nito upang magamit mo sa komunikasyong pasulat o

pasalita bilang isang tour-guide. Sa partikular, ikaw ay inaasahang:

1. nakikilala ang mga pangangalan at dalawang uri at konsepto nito;

2. nakabubuo ka ng larawang kakaikitaan ng mga pangngalan;

3. nabibigyang-halaga ang gamit ng pangngalan upang makabuo ka ng islogan na

nanghihikayat ; at

4. nagagamit mo bilang isang tour-guide ang mga pangngalan sa pagbuo ng mapa ng

iyong makasaysayang travelogue .

Ang lahat ng mga ito ay nakatutulong nang malaki sa iyo upang maging mahusay

kang mananalita sa iyong pipiling propesyon sa kinabukasan.

IKALAWANG MARKAHAN

MODYUL 1: PANGNGALAN Unang Paksa: Pangngalan( Uri ayon sa katangian, Uri

ayon sa Konsepto,Kasarian ng Pangngalan)

(240 minuto)

TINTA 4


2

ANONG NALALAMAN KO?

Subukan Mo!

A: Panuto: Suriin at piliin ang titik/letra ng mga pangngalan sa mga sumusunod na

salita. Isulat ang letra ng iyong sagot sa iyong Filipino notbuk.

1. a. ate c. sumigaw

b. matulin d. sila

2. a. mataas c. ibon

b. mahimbing d. si

3. a. alin c. mahaba

b. cabinet d. tumula

4. a. lumipas c. bangka

b. kukunin d. marami

5. a. nagtayo c. kapatid

b. ito d. puntahan

B. Panuto: Tukuyin kung pantangi o pambalana ang mga salita. Kopyahin

at isulat ang PT=pantangi at PB=pambalana sa patlang bago ang bilang.

_____ 1. Toyota _____4. Tonyo

_____ 2. mantika _____5. pagkain

_____ 3. paaralan

TINTA 4


3

ANO ITO?

Pagganyak:

Ang mga tao lalo kapag bakasyon ay mahilig pumunta sa

magagandang lugar sa iba’t ibang panig ng mundo. Bago tayo magsimula

ay iyo munang panoorin ang bidyong ito

(https://www.youtube.com/watch?v=0rNr_qnoPQ4). Habang

pinapanood mo ay iyong gamitin ang iyong lapis at papel. Iyong ilista ang

mga nakikita sa iyong napapanood.

Pagtalakay:

Iyong basahin kung anu-ano ang nasulat sa iyong papel. Sa tingin mo

ba ay magugustuhan mo ang mga lugar na iyan kung ikaw ay mamasyal?

Sino ang iyong isasama kung sakaling mamasyal ka sa mga lugar na

iyan? Bakit sa tingin mo ay maganda ring mamasyal sa mga iba’t ibang

lugar sa mundo? Tama ka sa iyong kasagutan, minsan ay kailangan din nating

magrelaks sa kabila ng mga kaganapan sa ating buhay habang nililibot at

pinapahalagahan ang mga tanawin na ito.

Sa kabilang banda, ating balikan ang iyong mga inilistang mga salita.

Anong tawag sa karamihan ng iyong sinulat? Suriin mong maigi. Tama ka!

Ito ay mga pantawag sa karamihan sa iyong mga nakikita. Ano ang tawag sa

mga ito bilang bahagi ng pananalita?

https://www.youtube.com/watch?v=0rNr_qnoPQ4

TINTA 4


4

Tama! Ang mga ito ay tinatawag na pangngalan (bigyang-pansin ang

paraan ng baybay ng salitang pangngalan para hindi magkamali). Ngayon ay

iyong alamin kung ano ang kahulugan ng pangngalan.

I: ANO ANG PANGNGALAN?

A. Ano nga ba ang ibig sabihin ng pangngalan?

Ang salitang pangngalan ay nabuo galing sa pang (ibig sabihin ay

pantawag) at ngalan (galing sa salitang pangalan). Kaya ito ay

nagngunguhulugang pantawag sa pangalan. Sa ibang salita ang pangngalan

ay pantawag sa ngalan ng tao, hayop, bagay, lugar at pangyayari. Bigyang

pansin ang mga sumusunod na halimbawa sa tsart:

Tao Hayop Bagay Lugar Pangyayari

presidente

Peter

ate

aso

Moning

kalabaw

bag

kotse

papel

Doha

Parke

Pilipinas

kaarawan

binyag

kasalan

B. Anu-ano ang dalawang (2) pangkalahatang uri ng

pangngalan ayon sa katangian?

Ang pangngalan ay may dalawang pangkalahatang uri ayon sa

pansemantikang katangian. Ito ay ang mga sumusunod:

TINTA 4


5

1. Pangngalang Pantangi (pt) - tumutukoy sa tiyak na ngalan

ng tao, hayop, bagay, pook, o pangyayari. Karaniwang ang

mga ito ay salitang nagsisimula sa malaking titik.

Hal: Johnny

Buwan ng Wika

Browny

2. Pangngalang Pambalana (pb) - tumutukoy sa hindi tiyak na

ngalan ng tao, hayop, bagay, pook, o pangyayari.

Karaniwang ang mga ito ay salitang nagsisimula sa maliit na

titik maliban na lamang kung ginamit sa unahan ng

pangungusap.

Hal: estudyante

pagdiriwang

aso

C. Anu-ano ang tatlong (3) pangkalahatang uri ng

pangngalan ayon sa konsepto?

Ang pangngalan ay mayroon ding tatlong uri ayon sa konseptong

katangian. Ito ay ang mga sumusunod:

1. Kongkreto o Tahas – mga pangngalang materyal na

maaaring mabilang, mahawakan, makita, marinig, maamoy o

malasahan o madama ng ating mga pandama.

Hal:

aklat

lapis

medalya

TINTA 4


6

2. Di-kongkreto o Basal – tumutukoy sa mga pangngalang di-

materyal. Ito ay maaaring isang ideya, kaisipan o damdamin.

Hal:

kagitingan

katalinuhan

kasayahan

3. Palansak – tumutukoy sa pangkat/grupo ng isang uri ng

pangngalan.

Hal:

asosasyon

barkadahan

kumpol

D. Anu-ano ang mga kasarian ng pangngalan?

Ang mga pangngalan, katulad sa tao ay may tinatawag na kasarian

o gender. Apat ang kasarian ng pangngalan. Ito ay ang mga sumusunod:

1. Panlalaki – tumutukoy ito sa mga pangngalang panlalaki.

Hal:

ginoo

hari

ama

TINTA 4


7

2. Pambabae – tumutukoy ito sa mga pangngalang pambabae.

Hal:

binibini

reyna

ina

3. Di-tiyak – tumutukoy ito sa mga pangngalang hindi matiyak

kung lalaki o babae.

Hal:

bata

kaibigan

kalaro

4. Walang-kasarian – tumutukoy ito sa mga pangngalang

walang kasarian.

Hal:

aklat

mesa

orasan

Documents

Intermediate Department S.Y. 2021-2022 TINTA 4