Studijski program:Menadžment u carinskom, špediterskom i agencijskom poslovanjuMenadžment u carinskom, špediterskom i agencijskom poslovanju

11Tivat 23. mart 2012.

Predmet :Integralni transportIntegralni transport

PredavanjePredavanje::2. INTEGRALNI TRANSPORTNI SISTEMIPALETIZACIJA I KONTEJNERIZACIJAPALETIZACIJA I KONTEJNERIZACIJA

1

Uvod u predavanje

Kretanja robe u savremenom transportnom procesu2

2.1.3. 2.1.3. PaletizacijaPaletizacija 2.1.3.1. Pojam I podjela paleta

“paleta” “paleta” je specijalno izrađena, najčešće drvena, podloga na koju se pod određenim pravilima slažu komadni tereti (kartoni, sanduci, vreće, bale, gajbe, bačve, role, i sl..) radi oblikovanja većih standardizovanih teretnih jedinica kojima se sigurno, jednostavno, brzo i raconalno manipuliše.

�� klasični transport → 0,6 t/mklasični transport → 0,6 t/m22

�� paletizacija → 2 t/mpaletizacija → 2 t/m22

2.1.3. 2.1.3. PaletizacijaPaletizacija 2.1.3.1. Pojam i podjela paleta

3

Masovnom paletizacijom bi cijena proizvoda pala za 3 – 5%

• vagoni – najviše 1 sat, a u klasičnom transportu i do 8 sati• kamion se utovari ili istovari za najviše pola sata (umjesto 3 – 4 sata na klasičan način)

�� paletizacija → 2 t/mpaletizacija → 2 t/m22

3

2.1.3. 2.1.3. PaletizacijaPaletizacija 2.1.3.1. Pojam i podjela paleta

4

PodijelaPodijela paletapaleta s s obziromobzirom nana dimenzijudimenziju

• Tip 0 – dimenzije: 600x800 [mm]; nosivost: 1000 do 4000 [kg]; masa: 18 [kg]•• Tip 1 (Euro Tip 1 (Euro paletapaleta) ) – dimenzije: 800x1200 [mm]; 800x1200 [mm]; nosivost: 1000 do 4000 [kg];

masa: 22 [kg]• Tip 2 (Standardnapaleta) – dimenzije: 1000x1200 [mm]; nosiovost: 1000 do 4000

[kg]; masa: 40 [kg]• Tip 3 – dimenzije: 1200x1200 [mm]; nosivost: 1000 do 4000 [kg]; masa: 45 [kg]

Sve palete se, s obzirom na praktičnuupotrebu, mogu podjelitipodjeliti u u osnovneosnovnegrupegrupe::

• ravne palete• boks-palete

VRSTE PALETAVRSTE PALETADanas se u svijetu koriste različite palete, kako po svojimkarakterističnim osobinama tako i po obliku, dimenzijama i namjeni.

2.1.3.1. Pojam i podjela paleta

5

• boks-palete• stubne palete• specijalne palete

ISO standardizovana Euro paleta (1200x800mmx144mm)

Ravne plastične paletex Izvor : http://www.plastitalia.com.br

Metalne palete Verzija PP 40Izvor: http://www.ramuri.ro/

2.1.3.1. Pojam I podjela paleta

6

2.1.3.1. Pojam i podjela paleta

Boks palete

7Boks paleta sandučastaIzvor:http://www.bastra.hr/ATT00058.jpg

Specijalne palete

2.1.3.1. Pojam I podjela paleta

8Robotics Technician Program Gantry Robot used in Palletization.mp4

Pod paletizacijompaletizacijom podrazumjevamo :Skup organizaciono povezanih sredstava za rad i tehnoloških

postupaka za automatizovano manipulisanje i transport okrupljenim jedinicama tereta od sirovinske baze do potrošača

9

Podjela viljuškara zavisi od vrste pogona, tehničkih karakteristika, lokacije, namene itd.

Klasifikacija se može izvršiti tako da se sviviljuškari mogu svrstati u sledeće grupe:

NajvažnijeNajvažnije sredstvosredstvo zaza rad u rad u sistemusistemu paletizacijepaletizacije je VILJUje VILJUŠŠKARKAR..

Viljuškar je specifičnomehanizovano, transportno-

pretovarno sredstvo snadbjevenosa posebnim viljuškama koje

podilaze ispod paleta, koju podižuili spuštaju u cilju prenošenja sajednog mjesta na drugo, prlikom

uskladištenja ili iskladištenja, utovara, istovara ili pretovara.

2.1.2.2. 2.1.2.2. SistemSistem palatizacijepalatizacijeRučni viljuškar

10

viljuškari mogu svrstati u sledeće grupe: � klasični čeoni viljuškar� viljuškar za horizontalni transport � viljuškar sa težištem u bazi� viljuškar sa pokretnom katarkom� viljuškar sa obrtnom viljuškom� bočni viljuškar� četvorosmerni viljuškar� regalski slagač� sredstva za manipu. kontejnerima

utovara, istovara ili pretovara.

Ručni viljuškar

Bočni viličarIzvor: www.linde-mh.hr

Čeoni viljIuškarizvor: www.linde-mh.hr

2.1.2.2. 2.1.2.2. SistemSistem palatizacijepalatizacije

Skladišni viljuškar- četvorosmjerniIzvor: www.linde-mh.hrviličar

Izvor: www.linde-mh.hr

11Visokoregalni viljuškars tropoložajnom glavom

Ručni električni viljuškari

2.1.4. Kontejnerizacija 2.1.4.1. Kontejner, dio transportne opreme

Generalno pojam kontejnerapodrazumjeva: kutiju ili posudu kojaomogu ćava brži i sigurniji transport prakti čno svih vrsta roba.

"Kontejner je jedan odnajsavremenijih sudova koji

omogućava ukrupljavanje tereta i

POJAM

Sa stručnog aspekta kontejner shvatamo kao: posebnu napravu, prenosivi spremnik, transportni sanduk, transportnu posudu, savitljivo

složenu posudu, pokretnu transportnu opremu ili drugu sličnu konstrukciju koja treba ispunjavati određene uslove ►

12

omogućava ukrupljavanje tereta iodvajanje robe od transportno

pretovarnog i prevoznog sredstva nacjelom transportnom putu od

proizvođača do potrošača”. (def. ISO)

� potpuno ili djelimično zatvoreni, ali da čine odjeljeni prostor namijenjen za smještaj robe, sa najmanje jednim vratima,

� konstruisani tako da se brzo, sigurno i jednostavno pune i prazne

� konstruisani tako da se ubrza prevoz robe jednim ili više prevoznih sredstava bez indirektnog prekrcaja,

2.1.4.1. Kontejner, dio transportne opreme

▼ UsloviUslovi kojekoje trebatrebajuju ispunjavatiispunjavati kontejnerkontejneri:i:

prevoznih sredstava bez indirektnog prekrcaja,� opremljeni uređajima pogodnim za brzo, sigurno i

jednostavno rukovanje, posebno pretovar sa jednog na drugo prevozno sredstvo,

� izrađeni od postojanog materijala i dovoljno čvrsti,� otporni na vremenske prilike i prikladni za višekratnu

upotrebu,� izrađeni sa obimom od najmanje jednog kubika.

13

2.1.4.1. Kontejner, dio transportne opreme

Početak ovog razvoja je 1831. godina, kada se na železničkoj pruzi Liverpul-Mančester razmišljalo o vagonima sa sanducima koji se mogu smatrati pretečom današnjih kontenera

Razvoj kontejnera

Čovjek koji je svojim vizionarstvom preokrenuo dotadašnju tehnologiju prevoza generalnih tereta morem bio je Malcolm McLean , rođen 1913. u malom mjestu Maxton, u saveznoj državi

14

Nord Carolina.Jednog jutra 1937. godine, Mr. McLean je stajao pored svog kamiona, čekajući da se s njega na

brod pretovari drvena građa. Koliko bi praktičnije bilo , razmišao je MCLean, kada bi cijeli kamion, sa teretom bilo moguće staviti na brod i negdje na drgoj strani okeana, kad brod pristine u nekoj od luka, teret jednostavno, istim kamionom skinuti sa broda.. Tada nije ništa mogao učiniti sa tom svojom idejom, ali nakon, prodaje svoje prevozničke firme od 30 kamiona za 25 miliona dolara MC Lean je mogao kupiti brodarsko preduze će i dva tankera iz drugog svjetskog rata i preurediti ih za prevoz kontejnera. McLean osniva firmu koja dobiva ime Sea-Land Services , koje je postal poznata međunarodba brodarska kompanija.

“Genijalnost njegove komercijalne zamisli ogleda se u potpuno novom pristupu i filozofiji prevoza koji se nudi korisnicima, u kojem se kombinira nekoliko različitih vidova prijevoza sa standardizovanim kontejnerom u kojem je složen teret, i u činjenici da kompletan prevoz od ishodišta do odredišta prati jedan prijevozni dokument. ..

2.1.4.2. Podjela Kontejnera

Podjela Kontejnera prema:• Namjeni

•univerzalne kontejnere•specijalne kontejnere .

•komadna• rifuzna,•Tečna

a) Male sa ukupnom masom do ~ 2,5 t, koji su biži paletamab) Srednje sa ukupnom masomdo ~ 10 t ic) Velike ili teške sa ukupnommasom preko 10 t.

..

15

• Namjeni• Vrsti robe koja se u njima prevozi• Nosivosti,• Vrsti materijala od kojeg su izgrađeni• Vrsti konstrukcije• Mjestu korišćenja• Načinu prevoza• Vrsti uređaja kojima su opremljeni• Podobnostima i mogućnstima pretovara ...

•Drvo•metal,•plastik

�Nacionalni,�međunarodni,�interkontinentalni

Klasi čni,sklapaju ći,samoistovaraku ći

•direktni i•kombinovani

2.1.4.3. Kontejneri , vrste

Vrste kontejnera

16

Vrste kontejnera

2.1.4.3. Kontejnerr, vrsta

17

2.1.4.3. Kontejneri, vrsta

Vrste kontejnera

18

Prema konvenciji IMCO o sigurnosti kontejnera iz 1972. godine koja je poznata i kao "tablica sigurnosti", pod

2.1.4.4. Kontejner, označavanje

Primejr oznake kontejnera poDIN EN ISO 6346

iz god.1996

Značenje oznaka:NFIU - kodna oznaka vlasnika

491076 – serijski broj

19

godine koja je poznata i kao "tablica sigurnosti", pod nazivom CSC na svakom se kontejneru nalazi oznaka i sadrži podatke o:- nazivu zemlje koja je izdala priznanje o sigurnosti,- datumu izrade kontejnera,- identifikacijskom broju,- najvećoj brutotežini i- dopuštenoj težini pri slaganju.Uz te podatke na kontejneru su i dopunske oznake kao:- naziv zemlje kojoj pripada kontejner, oznaka vlasnika kontejnera,- posebne oznake koje za vlastitu evidenciju postavlja vlasnik,

491076 – serijski broj9 – kontrolni broj4 E – veličina kontejneraG1 – vrsta kontejnera

• Eksploataciona obilje žja kontejneraRazvojem tehnologije prevoza sa primjenom paleta poboljšavaju se i eksploataciona obilježja ovih transportnih uređaja. Kao elementi upoređenje između kontejnerima najčešće se koriste:

• nosivost,• zapremina,• operativna površina i• utovarno-istovarni elementi (otvori).

2.1.4.5. Kontejner, eksploataciona obilježja

20

2.1.4.6. Kontejneri, tipovi

21

Standardizaciju kontejnera započela je ASA (American Standards Association) i 1959. predložila standardne dimenzije kontejnera:8 stopa u širinu i visinu te 12, 17, 20, 24, 35 i

40 stopa u dužinu.Godine 1961. ASA je prihvatila dužine od 10, 20 i 40 stopa , te širine i visine od 8 stopa ,

kao američki standard kontejnera. Sea Land Services i National Navigation Companv, dvapionira u uvođenju kontejnerizacije, zadržali su za svoje potrebe kontejnere dužine 35

stopa, odnosno 24 stope.

Veličina kontejnera

DIMENZIJE (m)Nosivost

(t)Zapremnina

(m3)duljina širina visina

10 stopa 3,06 2,44 2,44 10 18

20 stopa 6,09 2,44 2,44 12 36

30 stopa 9,12 2,44 2,44 15 54

40 stopa 12,19 2,44 2,44 30 72

Dimenzije kontejnera u zavisnosti o nosivosti

2.1.4.6. Kontejneri, tipovi

22

40 stopa 12,19 2,44 2,44 30 72

60 stopa 18,3 2,44 2,44 50 108

Izvor: Intercontainer, Generaldirektion (Schweiz)

Danas su najviše u upotrebii ISO standardne dimenzije kontejnera. Kontejneri su svrstani prema navedenoj međunarodnoj organizaciji

u dvije osnovne grupe. - Prva se grupa označava sa 1A, 1B, 1C, 1D, lE i 1F.

- Druga grupa se označava sa: 2A, 2B i 2C

Kontejnerizacija je skup međusobno organizacijski povezanih sredstava za rad i tehnoloških postupaka za automatizirano

manipuliranje i transport okrupljenim jedinicama tereta –kontejnerima od sirovinske baze do potrošača

Prednosti kontejnerizacije Nedostaci kontejnerizacijeVeća iskorišćenost prostora Visoki početni troškovi – pojava Leasing

kompanija – iznajmljivanje kontejnera

2.1.4.7. Kontejnerizacija

23

kompanija – iznajmljivanje kontejneraUštede na ambalaži Kontejneri u povratku – najčešće prazni

Jeftiniji transport Kontejnerski terminali - skupi , veliki prostori, skladišta i skupa mehanizacija

Veći obrt transportnih sredstava Kontejneri – vekiko učešče mrtve težine

Maksimalna zaštita od atmosverilija, lomova…Brzo rukovanje – 1 kontejner.most – 30 kont./h

TIP KONTEJNERA

20’ 40’

2.1.4.7. Kontejnerizacija

Varijantno slaganje paleta u dvaosnovna tipa kontejnera

24

Dimenzije palete (mm)

varijanta slaganja

max. broj

paleta

iskorišćenje

površine poda (%)

varijanta slaganja

max. broj

paleta

iskorišćenje

površine poda (%)

1000×800 1 14 83.2 1 28 81.2

1100×800 1 14 91.4 1 28 89.3

1100×900 1 12 88.1 1 26 93.3

1100×1100 1 10 99.7 1 20 87.7

1100×1400 1 8 91.3 1 16 89.3

1200×800 2/3 11 78.4 2/3 23 80.1

1200×1000 3 10 89 2/3 20 87.0

Razvoj kontejnerskih brodova

2.1.4.7. Kontejnerizacija

25

Slijedi nastavak predavanja : Sredstva mehanizacije pretovara,tehnologija pretovara, dimenzioniranje terminala

2.1.4.7. Kontejnerizacija

26

Pitanja?

Hvala na pažnji !