INNOVATIEgIDSuWORgANISATIEOPWEgNAARINNOVATIE

SuBSIDIES,NETWERKINgENBEgElEIDINgVOORSOCIAlPROFITORgANISATIES

2

“No problem caN be solved by the same coNsciousNess that created it. We must learN to see the World aNeW."

albert eiNsteiN

3

inhoudstafel

voorwoord 4

deel 1: Financiële ondersteuning 6• IWT 6

1)Financiëlesteunaanbedrijven•O&O-bedrijfsprojectenen-haalbaarheidsstudies 7•ProgrammaInnovatieveMedia(PIM) 10

2)Financiëlesteunaanonderzoeksinstellingeneninnovatieactoren 12•StrategischBasisonderzoek(SBO) 12•ToegepastBiomedischOnderzoek(TBM) 16•TETRA-Fonds 20•Baekeland-mandaten(BM) 24•VlaamseInnovatiesamenwerkingsverbanden(VIS) 28

• Europeseprogramma’s 32• Provincialeondersteuning 48• Ceramaatschappelijkeprojecten 56

deel 2: innovatieadvies, -begeleiding en -instrumenten 58• IWT 58• DeInnovatiecentra 60• VlaamsInnovatienetwerk 61• FlandersSynergy 62• Zorginnovatie 64• Flanders'Care 66• FlandersDistrictofCreativity(FlandersDC) 69• CeraAward 70• Strategischeonderzoekscentra 72

• IBBT 72• IMEC 76•VIB 77

• In-HamKenniscentrumAssistieveTechnologie 78• TTOFlanders:kennis-entechnologietransferdiensten 80

deel 3: adviesraden 82• VlaamseRaadvoorWetenschapenInnovatie(VRWI) 82• StichtingInnovatie&Arbeid-Serv 84

4

voorwoord

Wienietvoortdurendinnoveert,staatnietstilmaargaatachteruit.Dezewijsheidgaatnietalleenopvoorondernemingenuitdecommerciëlesectoren.Indesocialprofit-sectorenwordendeondernemingenweliswaarmindergeconfronteerdmeteennietaflatendeconcurrentieslag,maardeuitdagingendieonzesnelevoluerendesamenlevingmetzichmeebrengtnopenevenzeertoteensterkontwikkeldaanpassingsvermogen.Nieuwezorgvrageneiseneenpassendaanbod.Dekrapteopdearbeidsmarktvraagteencreatievearbeidsorganisatieengestroomlijndezorgprocessen.ICTvergemakkelijkthetwerkindezorgsector,maarooksociocultureleorganisatieskunnenervanprofiteren.Totslot,samenwerkenmetinnoverendekenniscentralevertsocialprofitorganisatiesheelwatoplossingenvoordeuitdagingenwaarzevoorstaan.Willenorganisatiescreatiefeninnoverendaandeslagblijvendanmoetenheelwatrand-voorwaardenvervuldzijn.Deorganisatiecultuurmoetvaninnovatiedoordrenktzijn,ermoetruimtevoorzijnnaastdedagelijksewerkingenermoetvoldoendeondersteu-ningvoorzijn.Indevormvanfinanciëlesteun,viakennisdelingdooraantesluitenbijonderzoekvankenniscentraofviainformatie-uitwisselingbinnenkennisnetwerkenmetandereorganisaties.Versowildesectorondersteunenennamdaartoehetvoorbijehalfjaarheelwatcontactenmetmogelijkepartnersophetinnovatieveld.Doordezecontactenhebbenwedesocialprofitmeerbekendheidgegevenbijdezeinnovatieactorenopdatzijzichvoldoendeoponzesectorenzoudenrichten.MaarVersogreepdegelegenheidookaanomdeondersteuningsmogelijkhedendiedezeactorenaanbiedeninkaarttebrengenenonderderuimeaandachtvandesectortebrengen.Dezegidsishetresultaatvanonsspeurwerkendevelecontactendiewehebbengelegd.Versoheefterbewustvoorgekozenominnovatieruimteinterpreteren.Innovatiekangaanovertechnologischeinnovatie,maarookovernieuweprocessenofdienstenofoverinnovatievearbeidsorganisatie.Devernieuwingkandeheleorganisatiebetrekkenofkaneerderkleinvanopzetzijn:zezijnallenevenwaardevolennoodzakelijk.Nietelkeondersteuningsmogelijkheiddieweindezegidsvermeldenisechtervoorelkeorganisa-tieofelkinnovatietrajectvantoepassing.Hierishetwélvanbelangomtepassenbin-nendedefinitieofdecriteriadiehetwelbepaaldeprogrammaoffondshanteert.Hetisonzebedoelingommetdezegidsvooreengroteenverscheidengroepvanorganisatieseenzovolledigmogelijkoverzichttebieden.Daaromzalnietalleinformatierelevantzijnvooruworganisatie.

5

Deinformatieindezegidsisvandaagzeeractueel,maarookhetinnovatielandschapzelfevolueertzeersnel.Hierdoorzaldezeinformatiemisschiensnelverouderen.Wehopenechterdatdezegidsineersteinstantieinspirerendwerkt.WeziendatheelwatondersteuningsmogelijkhedeninVlaanderenookkansenbiedenaandesocialprofit.Hetisaandesectoromzetegrijpen!Daaromhebbenweperprogrammaofpartnerillustratiesuitdesocialprofitingelast.DaarnaastzalVersoopdegloednieuwewebsitehttp://socialprofit.innovatienetwerk.bevoortdurendnieuwevoorbeeldenvaninnovatieeenplaatsgeven.Wijzijnerimmersvanovertuigddathetlerenvananderenhetmeestinspirerendwerkt.DaarnaastverwijzenwenaardeactiviteitenbinnenFlanders’Care.Eenimpulsloketzalindetoekomstzorginstellingen,kennisinstellingenenbedrijvendewegwijzennaardejuisteondersteuning.Versozalhierinzekereenondersteunenderolopnemen.Innovatieiseenvoortdurendproces,hetmaaktdeeluitvandecultuurenmentaliteitvandeorganisatieenhaarpersoneel.Hetresultaatvanhetinnovatieprocesisnietdeenigegraadmetervoorhetinnovatiesucces,ookhetprocesopzichisbelangrijk.OfomhetmetWoodyAllentezeggen:“Ifyou'renotfailingeverynowandagain,it'sasignyou'renotdoinganythingveryinnovative”.Wewensenuenuworganisatieeensuccesvolleinnovatietripenhopendatdezegidsualvastopweghelpt.

WimMoesen,voorzitterVerso

6

iWt

over iWtHetagentschapvoorInnovatiedoorWetenschapenTechnologieiseenoverheidsinstellingopgerichtin1991doordeVlaamseregeringvoordeondersteuningvaninnovatieprojecteninVlaanderen.HiervoorbeschikthetIWToververschillendefinancieringsinstrumentenwaar-meehetjaarlijkszo'n280miljoeneurofinanciëlesteunverleentaanbedrijven,onderzoeks-instellingeneninnovatieactoren.Naastdirectefinanciëlesteun,verleentIWTookinnovatieadviesenbegeleidingaanVlaamsebedrijvenophetgebiedvantechnologietransfer,partnersearch,voorbereidingvanprojecteninEuropeseprogramma'senondersteunthetIWTprovincialeinnovatiecentradieindividu-eeladviesverschaffenenbegeleidingopmaatvoorzien.Dedirectefinanciëlesteunindevormvansubsidieprogramma’skomthieronderaanbod.Hetinnovatieadviesen-begeleidingbesprekenweverderindegidsinsectieB:Innovatiead-vies, -begeleiding en -instrumenten.

relevante subsidieprogramma’s voor de social profit1)FinanciëlesteunaanO&O-projectenvoorbedrijven

• O&O-bedrijfsprojectenen-haalbaarheidsstudies• Programmainnovatievemedia(PIM)

2)Financiëlesteunaanonderzoeksinstellingeneninnovatieactoren• StrategischBasisonderzoek(SBO)• ToegepastBiomedischOnderzoek(TBM)• Technologietransferdoorhogeronderwijsinstellingen(TETRA)• Baekeland-mandaten(BM)• VlaamseInnovatiesamenwerkingsverbanden(VIS)

Dezeverschillendesubsidieprogramma’swordenopdevolgendebladzijdenaandehandvanfichesenvoorbeeldenverdertoegelicht.

contactAgentschapvoorInnovatiedoorWetenschapenTechnologieEllipsgebouw,KoningAlbertII-laan35,bus16,1030Brusselt.+32(0)24324200,f.+32(0)24324399e. info@iwt.be,www.iwt.be

1 FINANCIëlEONDERSTEuNINgSMOgElIjKHEDEN

7

1. FiNaNciële steuN aaN bedrijveN

iWt o & o bedrijFsprojecteN

Wat?Met het programma O&O-bedrijfsprojecten geeft het IWT directe steun aan onder-nemingen voor onderzoeks- en ontwikkelingsprojecten die focussen op innovatieve oplossingen.

1.1doelMetO&O-bedrijfsprojectenondersteunthetIWTdeontwikkelingvaninnovatieveoplos-singendoorbedrijven.Deprojectenmoetenleidentotnieuwekennis,diepraktischkantoegepastwordenenzobijdraagttoteconomischeeneventueelmaatschappelijketoegevoegdewaarde.

1.2wiekomtinaanmerking?Elkeonderneming,vankmototVlaamsevestigingvaneenmultinational,proftofnon-profitkansteunaanvragenvoorO&O-projecten.Voorwaardeisdatuworganisatiebeschiktovereenrechtspersoonlijkheidbijhetondertekenenvandeovereenkomst.Ookvzw’skomeninaanmerking.VerdermoetdeonderneminginstaatzijnderesultatenookinVlaanderenteexploiteren.Zoweleenindividueelbedrijfalseenaantalbedrijfs-partners-verschillendebedrijvendiesamenhetrisicoendekostenvanhetprojectdragen-kunnensteunaanvragen.

1.3welkeprojectenkomeninaanmerking?IndezeregelingzoekthetIWTnaardeprojectenwaarvoordeoverheidssteunhetgrootsteverschilmaakt.Algemeenwordterkenddatditgeldtvoorkmo’s,voorprojectenmeteenhogerrisicomaarookeengrotepotentiëleopbrengst,envoorprojectenwaarinwordtsamengewerkttussenondernemingenonderlingoftussenondernemingenenonderzoeksinstellingen.Innovatiedraagtaltijdtweeaspecteninzich:enerzijdsvernieuwing,anderzijdsdeprakti-schetoepassingen.SteunvoorO&O-bedrijfsprojectenwordtgegevenaanondernemin-gendieonderzoeks-enontwikkelingsprojectenuitvoerenmethetoogopderealisatievaneeneconomischrelevantinnovatiedoel.Hetkangaanomnieuweofverbeterdeproducten,processenofdienstenofeencombinatieervan.Essentieelisdatdeorganisatiekennisopbouwtviaeenverantwoordemethodologieensystematischeaanpak.Dezekennisopbouwvormtdegrondslagvoordesteun.Hetbetrefthierdusslechtseendeelvandeinnovatieactiviteitenvaneenbedrijf.Diverse iW

t o

& o

bed

rij

Fspr

oje

cte

N

8

activiteitenkomennietinaanmerking:engineeringsactiviteiten,routinematigeverbete-ringenentoepassingvanbestaandetechnologieofkennis,ondersteunendeactiviteiten,algemeneopleidingenenalleactiviteitendievolgenophetO&O-traject.BijdebehandelingvandeaanvragenbeoordeelthetIWTdeprojectennietalleenophunwetenschappelijk-technischekwaliteit,maarookophunpotentieelvoorwaardecre-atie.Zowordenalleendebesteprojectengesteunddievoldoendetoegevoegdewaardegenereren.Daarnaastkomenookdeminderhoogtechnologischeprojectenmeteensterkpotentieelaanbod.Erisgeencontradictietusseneenmaatschappelijkdoeleneconomischtoegevoegdewaarde:organisatiesmeteensterksociomaatschappelijkdoelzorgenvoortewerkstellingencreërendusookeconomischewaarde.

1.4callHetIWTstaatpermanentopenvoorhetindienenvanaanvragen.Zeproberendedoor-looptijdtoteenbeslissingzokortmogelijktehouden.Debehandelingvandeprojectenverlooptinteractief:ugaatingesprekmetadviseursvanhetIWTenkrijgteventueeldekansomuwaanvraagbijteschaven.

financiering?

2.1basisprincipeEenO&O-bedrijfsprojectduurtmaximaaldriejaar.Tenlaatstenatweejaarwordteentussentijdseevaluatieuitgevoerd.Deminimalebegrotingbedraagt100.000euro.Desteunvooreenprojectbedraagtmaximaal5miljoeneuro.Inessentieomvatdeprojectbegrotingdepersoneelkostenvandebedrijfspartners,deoverigekostenvandebedrijfspartnersendeuitbestedingenbijonderzoeksinstellingenenonderaannemers.DesteunvanhetIWTbedraagt15%vanhetbudgetvoorontwikkelingsprojectengerichtopdetoepassingvankennisvoornieuweofvernieuwdeproducten,processenofdiensten.HetIWTsubsidieerttot40%vooronderzoeksprojecten,gerichtophetgenererenvannieuwekennis,dieoptermijnookkanbijdragentotinnovatie.Omverschillenderedenenkanextrasteuntoegekendworden.Eenkleineondernemingkan20%extrasteunkrijgeneneenmiddelgroteonderneming10%.Alsereensubstan-tiëlesamenwerkingismeteenkmoofinternationaal,kanuwproject10%extrasteunkrijgen.Ookvoorspecifiekebeleidsdoelstellingenkuntu10%extrasteunkrijgen.Desteunbedraagtzomaximaal80%.

2.2cijfers-In2008werden134groteprojectengesteunden207kmo-projecten.-IntotaalkendehetIWTin2008voormeerdan110miljoeneurosteuntoe.

9

voorbeelden uit de social profit

Er zijn nog maar een beperkt aantal cases waarbij een socialprofitorganisatie de hoofdbegunstigde van een project is. Wel zijn socialprofitorganisaties soms partners in de projecten.Bijvoorbeeld in het kader van het Europees programma Ambient Assisted Living (AAL) werd in 2008 het project Rosetta – Guidance and Awareness Services for Independent Living goedgekeurd met de Landsbond van Christelijke Mutualiteiten als partner. Het project is gericht op de ondersteuning van mantelzorg bij ouderen met chronische aandoeningen.

contact

ChristineDeVost. +32(0)22090914e. iwt-bedrijfsprojecten@iwt.be

iWt

o &

o b

edr

ijFs

pro

jec

teN

10

iWt programma iNNovatieve media (pim)

Wat?Met dit programma wil het IWT de mediasector in Vlaanderen stimuleren. De digitale creatieve industrieën dragen bij tot een sterke Vlaamse cultuur in een steeds sterker door de Angelsaksische cultuur beheerste wereld.

1.1doelHetProgrammaInnovatieveMediawildemediasectorhelpenbijhetverzamelenvaninformatieovertechnologischemogelijkheden,maatschappelijkeencultureleontwikke-lingenensuccesvolleinnovatievemediatoepassingen.Ookwilhethelpenomdezekennisindepraktijktoetepassenenomteinternatio-naliseren.ZozullendeVlaamsemediabedrijvenhuninnovatieskunnenvertalennaarinternationaalconcurrentiëlebusinessmodellen.

1.2Wiekomtinaanmerking?Ditprogrammarichtzichtotdeaudiovisueleindustrie,demuziekindustrieendegedruktemedia.

1.3callHetPIMiseenpermanentopenindienkanaal.

financiering?

Hetsteunpercentageligttussende35%en80%afhankelijkvandeaardvanhetproject(ontwikkelingversusonderzoek).

11

voorbeelden uit de social profit

Project Archipel: Network-centric approach of sustainable digital archivesArchipel vertrekt vanuit de vaststelling dat Vlaanderen een duurzame digitale archiefin-frastructuur nodig heeft om digitale archivering structureel aan te pakken. Dit project veronderstelt in de ontwikkeling van deze infrastructuur een belangrijke rol voor de kunsten, het cultureel en wetenschappelijk erfgoed en het onderwijs. Het onderzoeks-project gaat na wat het concreet betekent om binnen een gedecentraliseerde Vlaamse digitale archiefinfrastructuur een duurzaam digitaal archief van diverse digitale en multimediale objecten op te zetten.Het consortium van Archipel bestaat uit: IBBT, K.U.Leuven ICRI, BAM (Instituut voor beeldende, audiovisuele en mediakunst), VTi (Vlaams Theater Instituut), Boekento-ren UGent, FARO ( Vlaams steunpunt voor cultureel erfgoed), Klascement, Inuits, Krimson.Ook een aantal instellingen en organisaties uit de kunsten en cultureel en wetenschap-pelijk erfgoed zijn uitgenodigd om deel uit te maken van de stuurgroep en ook op andere manieren bij te dragen tot het project.www.archipel-project.be

contact

t.+32(0)22090900e. pim@iwt.be.

iWt

pro

gr

am

ma

iNN

ova

tiev

e m

edia

(pim

)

12

2. FiNaNciële steuN aaN oNderzoeksiNstelliNgeN eN iNNovatieactoreN

iWt strategisch basisoNderzoek (sbo)

Wat?Met Strategisch Basisonderzoek biedt het IWT steun aan vernieuwend hoogwaardig onderzoek dat uitzicht biedt op economische of maatschappelijke toepassingen.

1.1doelHetdoelvanhetprogrammaStrategischBasisonderzoekisbijtedragentotnieuweideeënenconcepten,diedebasiskunnenvormenvooreennieuwegeneratieproduc-ten,processenofdiensen.

1.2wiekomtinaanmerking?StrategischBasisonderzoekvoorzietin100%financieringvanonderzoekdoorpubliekeonderzoeksorganisaties.Organisaties,ooksocialprofit,kunnendeelnemenaandepro-jectuitvoering.DezeprojectenwordengesteundvolgensdekrijtlijnenvandeVlaamseregering.

1.3welkeprojectenkomeninaanmerking?StrategischBasisonderzoekomvatenerzijdseeneconomischprogramma,waarbijheteinddoeleconomischewaardecreatieis.Anderzijdsomvathetookeenmaatschappelijkprogramma,waarbijheteinddoelmaatschappelijkgebruikis:deresultatenwordenovergedragenaanmaatschappelijkegebruikers.Hetismogelijkommaximaal100.000euroteverkrijgenomeenconsor-tiumengebruikersgroepuittebouwenenhetprojectsamenaftelijnen.

1.3calljaarlijkseoproep,doorgaansindeloopvanjanuarimethetoogopeenbeslissinginjuli.

financiering?

2.1basisprincipeHetIWTfinanciert100%vandekostenindienhetonderzoekwordtuitgevoerddooreenopenbareinstellingvoorhogeronderwijsofeenopenbaaronderzoekscentrum.

13

iWt

str

ateg

isc

h b

asi

soN

der

zo

ek (s

bo

)

2.2cijfersjaarlijkssteunthetIWT:- 15tot20projecteneneentientalvoortrajectenvanStrategischBasisonderzoek.- Tweederdevandegesteundeprojectenhebbeneeneconomischefinaliteit,eenderde

heefteenmaatschappelijkedoelstelling.- Detotalebegrotingbedraagtzo'n38miljoeneuro.

voorbeelden uit de social profit

Met het maatschappelijk deel van het SBO-kanaal wil het IWT vernieuwend basison-derzoek steunen dat georiënteerd is op maatschappelijke waardecreatie en ten goede komt van maatschappelijke gebruikers. Belangrijke uitgangspunten voor een succesvol SBO-project zijn een goede mix tussen het aanbod van de kenniscentra en de vragen van de maatschappelijke organisaties. Hiervoor is intensieve interactie tussen de onderzoekers en de gebruikers essentieel en dit vanaf de opstartfase. Socialprofitorganisaties kunnen verschillende rollen opnemen in het kader van het SBO-steunkanaal. We geven hier telkens voorbeelden bij.

1. stimuleren van nieuwe voorstellen: - Bijdragen tot goede projectvoorstellen door het treffend formuleren van een onder-

zoeksvraag. - Cruciale behoeften waarvoor vernieuwend onderzoek noodzakelijk is in kaart bren-

gen. - De ledenorganisaties informeren over de projecten in voorbereiding zodat ze

kunnen participeren aan het voorbereidend traject. Bijvoorbeeld: beroepsgroepen en zorgverstrekkende organisaties voor het project Monitoring quality of end of life care in Flanders (www.endoflifecare.be).

2. partner of onderaannemer: het goed uitvoeren van een sbo-project omvat vernieuwend basisonderzoek en kennisvalorisatie.Er zijn tot op heden nog geen voorbeelden van maatschappelijke organisaties die de rol van onderzoekspartner opnemen in een SBO-kader. Voor een organisatie die baat heeft bij de resultaten van een onderzoek, is een lidmaatschap van de begeleidings-commissie aangewezen (zie verder).Er zijn wel voorbeelden van maatschappelijke organisaties die onderzoeksresultaten tot bij de gebruiker brengen. Bijvoorbeeld: Sensoa in een SBO-project rond seksuele gezondheid.

14

3. de begeleidingscommissie:Een maatschappelijke organisatie zit als lid van de begeleidingscommissie als het ware op de eerste rij om de voortgang van het onderzoek op te volgen, mee te beïn-vloeden en te absorberen. Wie lid wordt van een begeleidingscommissie kan hiervoor niet rekenen op financiële steun van het IWT.Bijvoorbeeld:SPACE: Speech Algorithms for Clinical and Educational applications (www.esat.kuleu-ven.ac.be/~spch/projects/SPACE)De begeleidingscommissie bestaat uit sociale actoren en belangengroepen zoals SIG (Stichting Integratie Gehandicapten) en Modem. Daarnaast bevat de begeleidings-commissie ook softwarebedrijven als Technologie & Integratie, Educa, Artec/Televic, eXplio en ScanSoft Belgium.

contact

PaulSchreurst.+32(0)24324285e. sbo@iwt.be,www.iwt.be/subsidies/sbo

15

iWt

str

ateg

isc

h b

asi

soN

der

zo

ek (s

bo

)

16

iWt toegepast biomedisch oNderzoek met eeN primair maatschappelijke FiNaliteit (tbm)

Wat?Met het TBM-programma biedt het IWT financiële steun aan non-profitonderzoeks-actoren voor de uitvoering van toegepast biomedisch onderzoek dat streeft naar een verbetering van de gezondheid van de Vlaamse bevolking. Het programma richt zich op de ontwikkeling van nieuwe therapieën, diagnoses en preventie-instrumenten die de industrie om commerciële redenen laat liggen.

1.1doelHetTBM-programmarichtzichopeennicheinhetbiomedischonderzoek:hetverge-vorderdtoepassingsgedrevenonderzoekmeteenmaatschappelijketoepasbaarheid,maarmeteenbeperktpotentieelvoordeindustrie.Mogelijkeoorzakenvoordebeperkteindustriëleinteressezijnmoeilijkeoctrooieerbaarheid,kleinepatiëntenpopulatiesofpatiëntspecifiekebehandelingendiegeengestandaardiseerdeproductentoelaten.Definancieringsmogelijkhedenvoordittypeonderzoekzijnzeerbeperkt:deindus-trieisnietgeïnteresseerdendeoverheidssubsidiekanalenzijnvoornamelijkgerichtopfundamenteelonderzoekoftoegepastonderzoekmetmarktpotentieel.Hierdoorgerakensommigenieuwebehandelingenofdiagnosticaniettotbijdepatiënt.HetTBM-programmawiloplangetermijnbijdragentotnieuwetherapieënendiagnosetech-niekenenbeoogtzoeenverbeteringvanhetwelzijnvanpatiëntenenvandeVlaamsevolksgezondheid.

1.2wiekomtinaanmerking?EenTBM-projectkaningediendwordendoorelkeVlaamsenon-profitonderzoeksactor:ziekenhuizen,universiteiten,hogescholenenonderzoeksinstellingen.ukunteenaanvraagindienenalsconsortium-meteenhoofdaanvragerenéénofmeer-deremedeaanvragers-ofalleen.geziendeklinischefocusvanhetprogramma,dientminstenséénVlaamsziekenhuisdeeluittemakenvanuwconsortium.Ditziekenhuismoetinhoudelijkeenbelangrijkebijdrageleverenaandeprojectaanvraageneenaandeelindebegrotinghebbenvanminstens10%.Ookniet-Vlaamsenon-profitonderzoeksactorenkunnenopgenomenwordenineenconsortium.Debegrotingvoorniet-Vlaamseactorenmagdaarbijnietmeerdan20%vandetotalebegrotingbedragen.EencommercieelbedrijfkangeenTBM-projectopstarten.Welkandeuitvoeringvanbe-paaldeprojectdelenuitbesteedwordenaanonderaannemers.Hiervoorkomenbedrijvenwelinaanmerking,zolanghetomroutinematigetakenzondercreatieveinbrenggaat.Hetbudgetvanonderaannemersdientbeperktteblijventot30%vandebegroting.HetTBM-programmamaaktgeenonderscheidtussenniet-universitaireenuniversitaire

17

ziekenhuizen.Hoewelvooraluniversitaireziekenhuizenbeschikkenoverdevereisteonderzoekscapaciteitomeenkwaliteitsvolprojectuittevoeren,staathetprogrammaookopenvoorniet-universitaireziekenhuizen.VlaamseuniversiteitenenhogescholenuithetBrusselsHoofdstedelijkgewestdieonderdebevoegdheidvandeVlaamsegemeenschapvallen,kunnenookoptredenalsVlaamseaanvrager.

1.3welkeprojectenkomeninaanmerking?uwprojectkomtenkelinaanmerkingvoorsubsidieverleningbinnenhetTBM-program-maalsaanelkvanvolgendevoorwaardenisvoldaan:- Hetomvatbiomedischonderzoekmetalsdoelbijtedragentotdeontwikkelingvan

eennieuwetherapie,diagnoseen/ofpreventievaneenbepaaldeziekte.- Hetonderzoekstaatalverinhettrajectvanontdekkingnaartoepassing.Hetricht

zicheerderopdevertalingvaneenwetenschappelijkebevindingnaareenklinischetoepassing.

- HetonderzoekheefteenduidelijketoepasbaarheiddieeenmeerwaardebiedtvoordegezondheidvandeVlaamsebevolking.

- Erisgeenindustriëleinteresseinhetproject.Hetprojectbiedtookgeenpotentiëlespin-offs.

1.3calljaarlijkseoproep,doorgaansindeloopvanmeimethetoogopeenbeslissinginjanuari.

financiering?

2.1basisprincipeEenTBM-projectlooptminimaaltweeenmaximaalvierjaar.Deprojectbegrotingligttussen250.000en1.000.000euro.Inessentieomvatdezedepersoneelskosten,directeenindirectekostenendeuitbestedingenbijonderaannemers.DesubsidievooreenTBM-projectbedraagt100%vandekosten.

2.2cijfersjaarlijkssteunthetIWT:-Ongeveereen10-talprojecten.-Deslaagkansbedroegbijdeoproep2008-200935%.-Detotalebegrotinghiervoorbedroegzo'n6miljoeneuro.

iWt

toeg

epa

st b

iom

edis

ch

oN

der

zo

ek m

et e

eN p

rim

air

ma

atsc

ha

ppel

ijk

e Fi

Na

lite

it (t

bm

)

18

voorbeelden uit de social profit

bloed endotheel progenitor cellen en dendritische cellen als Nieuwe predictieve biomerkers voor in-stent restenose na percutane coronaire interventie (Christiaan Vrints, UZA in samenwerking met UA)Het project beoogt de ontwikkeling van een aantal biomerkers die moeten toelaten om op een correcte manier te kunnen vaststellen welke patiënten een hoog risico hebben op het terug dichtslibben van de aders. Dit zou toelaten om op een gerichte en kosten-efficiënte manier te bepalen welke patiënten behandeld moeten worden met de dure “drug-eluerende” stents en welke patiënten gebaat zijn met een goedkopere metalen stent. Dit zal gebeuren aan de hand van een klinische studie met patiënten die een coronaire stent ontvangen.

invloed van pre- en postoperatieve bekkenbodemspieroefeningen op urinaire inconti-nentie na retropubische radicale prostatectomie en robotische radicale prostatectomie (Marijke Van Kampen, K.U.Leuven)Het doel van deze studie is na te gaan wat de invloed is van bekkenbodemspieroe-feningen op het voorkomen en behandelen van incontinentie bij patiënten die een radicale prostatectomie ondergingen. Ook zal nagegaan worden wanneer deze bek-kenbodemspieroefeningen best van start gaan.

contact

PatriciaMentent. +32(0)24324213e. tbm@iwt.be,www.iwt.be/subsidies/tbm

19

iWt

toeg

epa

st b

iom

edis

ch

oN

der

zo

ek m

et e

eN p

rim

air

ma

atsc

ha

ppel

ijk

e Fi

Na

lite

it (t

bm

)

20

iWt techNologietraNsFer door hoger-oNderWijsiNstelliNgeN (tetra)

Wat?MethetprogrammaTEchnologieTRAnsferstimuleerthetIWTtechnologiegedrevenkennisoverdrachttusseninstellingenvanhethogeronderwijsenbedrijvenofsocialpro-fitorganisaties.

1.1doelMetTETRAheefthetIWTeendubbeledoelstelling:- Technologieenkennisvertalennaarconcretetoepassingenviaaangepasteinformatie

endemonstratiesopmaat.- Dekennisbasisbijhogeronderwijsinstellingenverbeteren.TETRA-projectenzetten

nietalleenhetonderwijszelfkrachtbij,maarversterkenookdemaatschappelijkerolvaninstellingenvanhethogeronderwijsdoorwisselwerkingtestimulerenmettechnologische,economischeenmaatschappelijkeactoren.

Dezetweededoelstellingverantwoordthethogesteunpercentagevan92,5%datTETRA-projectenontvangen.

1.2wiekomtinaanmerking?HetfinancieringskanaaliservooralleVlaamseinstellingenvanhethogeronderwijs,metalsprioritairedoelgroepdehogescholen.Hetzijnookdeonderwijsinstellingendiealshoofdaanvrageroptreden.Voorkennisverspreidingbestaatdeprioritairedoelgroepuitniet-hoogtechnologischeVlaamsekmo’sensocialprofitorganisaties.Ookanderebedrijvenenorganisaties-groteondernemingen,hoogtechnologischekmo’s,buitenlandsebedrijvenenorganisaties-kunnendeelnemen,indienhetprojectvoldoetaandedoelstellingenvanhetprogram-ma.Vandebedrijvenwordteencofinancieringvan7,5%gevraagd.

1.3welkeprojectenkomeninaanmerking?HetTETRA-fondssteunttoepassingsgerichteprojectendieeeninnovatiefconceptbestuderen,waarvanderesultatendoorbedrijveninVlaanderenkunnengebruiktwor-den.Hetonderzoeksonderwerpbevatminimaaleentechnologischecomponentenderesultatenzijngerichtopeconomischewaardecreatie.Deprojectenstimulerenhogescholenookomtenetwerkenmettechnologische,econo-mischeenmaatschappelijkespelers.Deonderzoeksresultatenzijnnuttigvoordeon-derwijsopdrachtvandehogescholen.HetTETRA-fondswilhettechnologischonderzoekaandeVlaamseinstellingenvanhethogeronderwijsondersteunenenhenactieflatenbijdragenaanhetinnovatieprocesinVlaamsebedrijven,meerinhetbijzonderinkmo’s.TijdenseenTETRA-projectmoetkennisovereenbepaaldetechnologieofmethodologieopeenbegrijpelijkewijzeoverdragenwordenvanuitdehogeronderwijsinstellingnaardeledenvandegebruikersgroep.Detoepasbaarheidvandeprojectresultatenmoetop

21

maatzijnvandebeoogdedoelgroep,debetrokkenkmoofsocialprofitorganisatie.CruciaalvoordegoedeuitvoeringvanhetTETRA-projectisdesamenstellingvandege-bruikersgroep.Dekansopbruikbareprojectresultatenverhoogtaanzienlijkalsbedrijvenenorganisatiesuitdedoelgroepmeewerkenaanhetproject.Hetsamenstellenvandegebruikersgroepenhetuitschrijvenvaneenvraaggedrevenprojectisgeensinecure.Zowelvoorbeginnendeonderzoeksgroepenalsvoorervarengroependieeencomplexthemawillenaanboren,kaneenvoorafgaandeverkenningnuttigzijn.IndatgevalkunnenzijeenkortlopendTETRA-projectindienenvanéénjaardatvoorafgaataanheteigenlijkeonderzoek.Hetprojectvoorstelmoeteenrealistisch,innovatief,technologischconceptbevattenmeteenaantoonbaarpotentieelvooreenbrededoelgroep.

1.4calljaarlijkseoproep.

financiering?

2.1basisprincipeDeprojectbegrotingbedraagtminimaal100.000,maximaal480.000euro.Hetprojectheefteenlooptijdvanminimaaléén,maximaaldriejaar.-VoorprojectenmeteenlooptijdvandriejaarisdefinancieringvanhetderdejaarafhankelijkvaneentussentijdseevaluatiedoorhetIWT.-Voorverkenningsprojectenvaneenjaarmoethetvervolgprojectingediendwordenbijdeeerstvolgendeoproep.DesteunvoorprojecteninhetTETRA-fondsbedraagt92,5%vandebegroting.Debedrijvenuitdegebruikersgroepcofinancierenhetprojectvoor7,5%.

voorbeelden uit de social profit

discomfort meten bij dementerende bejaarden op basis van automatische beeldher-kenningIn dit project wil een consortium een automatische monitoringtool ontwikkelen die verplegend personeel, artsen en familie moet toelaten om de noden van de demente-rende bejaarden beter in te schatten om zo de bejaarde optimaal te kunnen verzorgen. De hoofddoelstelling is het "on-line" monitoren van non-verbale expressies van het ge-zicht ter bevordering van het welzijn van de dementerende bejaarde. De kern van het project is een combinatie van visietechnieken op basis van een goedkope en compacte camera en patroonherkenningalgoritmes.

iWt

tec

hN

olo

gie

tra

NsF

er d

oo

r h

og

ero

Nd

erW

ijsi

Nst

elli

Ng

eN (t

etr

a)

22

Partners: KHKempen-MOBILAB, K.U.Leuven-M3-BIORES, rust- en verzorgingstehuis De Win-gerd.Meer info: www.innovatienetwerk.be/projects/1129 onderhandelen in gedistribueerde personeelsplanning (oa voor ziekenhuizen en thuisverpleging)Arbeidsintensieve bedrijfssectoren worden in toenemende mate geconfronteerd met hoge werkdruk, fluctuerende werkeisen en vraag naar flexibiliteit. Om hun personeel zo efficiënt mogelijk in te zetten ontbreekt het veel organisaties aan geschikte plannings-software. Dit project heeft tot doel automatische werktuigen ter ondersteuning van personeels-planning te ontwikkelen. Naast ondersteuning voor het bouwen van de tijdsroosters voor lokale afdelingen, zal vooral aandacht besteed worden aan het tijdelijk inzetten van personeel in afdelingen waar de werkdruk acuut hoger is. Pieken in de werkdruk kunnen immers vaker vermeden worden door personeel uit te wisselen.Gebruikerscommissie:Atos Origin Belgium nv, AZ Maria Middelares, Cevi nv, De Clercq engineering bvba, Distrimedia, Idewe, KPMG consultants, K.U.Leuven - departement werktuigkunde, Lokale politie Erpe-Mere, Möbius business redesign nv, Protime nv, Robonetics, UGent - vakgroep technische bedrijfsvoering, Somati nv, U2U nv, University of Nottingham - faculty of science, Vedior interim, Wit-Gele Kruis van België.Meer info: www.innovatienetwerk.be/projects/867

camerasysteem voor valdetectie bij ouderenDit project richt zich op het bouwen en valideren van een camerasysteem voor de detectie van valincidenten bij thuiswonende ouderen. Het systeem wordt geïnstalleerd in verschillende kamers van de woning van een bejaarde met een verhoogd risico op vallen. Dit systeem staat in voor het alarmeren van een zorgverlener wanneer een valincident zich voordoet.Partners:KHK - Mobilab, K.U.Leuven - CZV, U.Z.Leuven – Geriatrie.Meer info: www.innovatienetwerk.be/projects/1371 theraplay: gebruik van speltechnologie voor ergotherapieHet doel van het Theraplay onderzoeksproject is het gebruikersgestuurd ontwerpen en ontwikkelen van een spel dat gespeeld wordt via fysieke bewegingen. Deze bewegingen worden via sensoren geregistreerd en zo doorgegeven aan de applicatie. Deze spel-toepassing legt zo de nadruk op fysieke interactie en kan door therapeuten gebruikt worden om een fysieke ontwikkeling van de cliënt te bewerkstelligen. Bijzonder aan de speltoepassing is dat het niet enkel om een spel gaat. Zo kan de therapeut met dezelfde toepassing eerst de fysieke mogelijkheden van een cliënt meten en analyseren via de sensorgestuurde bediening. Vervolgens kan hij of zij ook die specifieke gebaren

23

iWt

tec

hN

olo

gie

tra

NsF

er d

oo

r h

og

ero

Nd

erW

ijsi

Nst

elli

Ng

eN (t

etr

a)

en bewegingen instellen die de cliënt vervolgens moet uitvoeren. Ten slotte kan de therapeut aan deze gebaren een speldoel en een bepaalde speldynamiek koppelen om zijn of haar cliënt te motiveren. Bovendien houdt de speltoepassing de prestaties per cliënt bij zodat een profiel kan opgesteld worden waarmee de therapeut de frequentie en de prestatie van het spelen kan nagaan.Gebruikerscommissie:Gymna Uniphy, Het Balanske, IBBT, IMEC, Indaxi, In-HAM, Jabbla, Microsoft, Modem, MS Centrum, STIC, WAI-NOT en Windekind.Meer info: http://www.innovatienetwerk.be/projects/1362

contact

IngeArentst.+32(0)24324207e. tetra@iwt.be,www.iwt.be/subsidies/tetra

24

iWt baekelaNd-maNdateN (bm)

Wat?Met Baekeland-mandaten wil het IWT onderzoekers de kans bieden een doctoraat uit te voeren in nauwe samenwerking met het bedrijfsleven.

1.1doelHetIWTcofinanciertdepersoneels-enwerkingskostenvanhetproject.Baekeland-mandatenzijneensamenwerkingtusseneenVlaamseondernemingofsoci-alprofitorganisatieenVlaamseuniversiteiten.Deondernemingbepaaltdestrategischeoriëntatievanhetprojectenzorgtvoorcofinanciering.Deuniversiteitstaatinvoordebegeleidingnaareendoctoraatvolgensdegangbarekwaliteitsnormen.Ookanderekennisinstellingen-strategischeonderzoekscentra,onderzoeksinstituten,hogescholen-kunnenoptredenalsgastinstellingvoordedoctorandusindienzijsamenwerkenmeteenpromotorverbondenaaneenVlaamseuniversiteit.Deondernemingdieeensamenwerkingsovereenkomstafsluitmetdekennisinstellingtreedtopalshoofdaanvrager.

1.2wiekomtinaanmerking?AlleondernemingenmeteenvestiginginhetVlaamsegewestkunneneenBaekeland-mandaataanvragen.Dehoofdzetelmageldersgevestigdzijn.EenselectiecriteriumindeevaluatieisdemeerwaardevoorVlaanderen.Demandatariskanzowelwerknemerzijnvandeondernemingalsvandeuniversiteitofkennisinstelling.Deregelingstaatopenvoorallekandidaten,allenationaliteitenenallediploma’sdiedoordeonderwijsinstellingwordentoegelatentoteendoctoraatsstudie.HetIWTlegtgeenbijkomendebeperkingenofgraadvereistenop.Deafdelingvandeondernemingofdefeitelijkeverenigingvanondernemingenmoetvolgendekwalificatieshebben:- Deorganisatiemoettenminsteéénmedewerkerhebbendiedecompetentiebezit

omalsindustriëlementoroptetredenvoordedoctoraatsstudent.- Bovendienmoetereenprofessioneleomgevingaanwezigzijndietoelaathetdocto-

raatsprojecttotheteindeteondersteunen.

1.3welkeprojectenkomeninaanmerking?MetBaekeland-mandatenwilhetIWTonderzoekondersteunendateeneconomischefina-liteitheeften-ingevalvansucces-eenmeerwaardebiedtvoordebetrokkenorganisatie.Ditonderzoekistegelijkgerichtopeendoctoraat.Omvoorsteuninaanmerkingtekomen,moethetprojectvoorstelduseenwetenschappelijkeuitdagingbiedendiedeonderzoekertoelaatzichintellectueeltebekwamenendoortegroeientoteenvolwaardigeonderzoeker.EenkandidaatdieeenBaekeland-mandaatwenstaantevragen,dientindeeersteplaatseensamenwerkingmeteenondernemingeneenuniversitairepromotoruittewerken.Deaanvraagmoetnaderhandwordeningedienddoordeonderneming.

25

1.3calljaarlijkstweeoproepen.

financiering?

2.1basisprincipeMeteenBaekeland-mandaatvoorziethetIWTincofinancieringvan:- Depersoneelskosten.- Dewerkingskosten.- Deuitrustingskosten.- Devastekostenvooreenspecifiekewerknemer.DesteundiehetIWTtoekent,hangtafvandeomvangvanhetbedrijf:50%vooreengroteonderneming,60%vooreenkmoen70%vooreenkleineonderneming.HetIWTbetaaltdesubsidieaandeorganisatie,dieinstaatvoordevergoedingvandepartners.Eenmandaatduurtinprincipevierjaar.Tenlaatstenatweejaarwordteentussentijdseevaluatiegemaaktvandegeboektevooruitgang.Dangaatmenooknaofdesubsidiecorrectwerdbesteed.

2.2cijfersHoewelhetnieuweprogrammazekernognietruimbekendwasbijdeVlaamseonder-nemers,werdenin2009bijdeeersteoproepinmaartal32projectaanvrageningediend,eninseptember2009warener37aanvragen.Dezeprojectenwerdenaangevraagddooreen60-talverschillendeorganisaties,waarvan35kmo’s.Ruimdehelftvandekandida-tenkreegeenmandaatgoedgekeurd.Hettotalesteunbedragkwamin2009opruim6,9miljoeneurovoordetotaleduurtijdvandedoctoraatsprojecten.

voorbeelden uit de social profit

Aangezien het Baekeland-programma een nieuw steunprogramma is en de eerste projecten pas vorig jaar gestart zijn, is het nog te vroeg om voorbeelden te publiceren. Recent zijn er een paar projecten goedgekeurd die door een vzw worden ondersteund.

iWt

ba

ekel

aN

d-m

aN

dat

eN (b

m)

26

contact

VeerleCauwenbergt.+32(0)24324277e. baekeland@iwt.be,www.iwt.be/subsidies/baekeland-mandaten

27

iWt

ba

ekel

aN

d-m

aN

dat

eN (b

m)

28

iWt vlaamse iNNovatiesameNWerkiNgs-verbaNdeN (vis)

Wat?VIS-trajecten richten zich op het oplossen van concrete en vraaggedreven uitdagingen. Ze worden gedragen door een collectief van ondernemingen.

1.1doelDebelangrijkstedoelstellingvanhetVIS-programmaisomvanuiteenconcreteprobleemstellingvaneencollectiefvanondernemingeninnovatieveoplossingenaantebiedendieopkortetermijntoepasbaarzijnendieeenduidelijkeconomischeffectrealiserenbijderuimedoelgroep.DedoelgroepvanhetVIS-programmaisineersteinstantiedekmo’s,hoewelookgrotebedrijveneenrolkunnenspelenineenVIS-traject.Ooksocialprofitorganisatieskomeninaanmerking.Veelorganisatiesbeschikkennietovereigenmiddelenofonderzoeks-capaciteitominnovatieveoplossingentevinden.Collectievekennisverwervingkandaneenbelangrijkeimpacthebbenophuninnovatievermogen.VIS-trajectenintegrerenhetvolledigetrajectvankennisverwervingtotkennisgebruikinéénproject.Infunctievandenodenkunnendeactiviteitenmodulairsamengesteldwor-den.Hetverwervenvankennisspeelteenbelangrijkerol,maardientsteedsinfunctietestaanvanhettoepassenvandeprojectresultatenbijdedoelgroepondernemingen.HetsuccesvandeVIS-trajectenwordtinsterkematebepaalddoordesnelletoepassingvandeprojectresultatenenheteconomischeffectbijdeondernemingen.

1.2wiekomtinaanmerking?VIS-trajectenwordenaangevraagddoor:-EenconsortiumvaninhoofdzaakVlaamseondernemingen.Bijdeaanvraagdienenminimaaltienondernemingenformeellidtezijnvanditconsortium,waarondereenrepresentatiefaandeelkmo’s.Indienhetconsortiumbijdeaanvraagnietbeschiktovereenjuridischstatuut,danduidthetconsortiumeenvertegenwoordigeraandiealshoofdaanvrageroptreedt.Hetsamenwerkingsverband,datbijdeaanvraagminimaaltienbedrijventelt,dientnatweejaartegroeientotminstenstwintigleden.IndieninVlaanderenminderdantwintigbedrijventotdedoelgroephoren,isdeaanwezigheidvantweederdevanhetaantalgeschiktebedrijven.-Eenorganisatiediekanoptredennamenseengroepvanbedrijvenzoalseenberoeps-federatie.Dezebelangenverenigingneemteenniet-commerciëleenneutralepositieintenaanzienvandebetrokkenbedrijven.-EencollectiefcentrumdatdoorhetVIS-besluiterkendisalseenVlaamsInnovatiesam-enwerkingsverband.-Eencombinatievanvoorgaande.

29

ErwordenbijvoorkeurgeennieuwejuridischestructurenopgerichtvoordeindieningvaneenVIS-traject.

1.3welkeprojectenkomeninaanmerking?HetverwervenvankennisspeelteenbelangrijkerolineenVIS-traject,maardientsteedsinfunctietestaanvandebedrijvenindedoelgroep.Infunctievandespecifiekenodenkandekennis/technologiehiervoorzelfontwikkeldwordendanwelkaneerderen/ofinhetbuitenlandontwikkelde(geavanceerde)kennis/technologieaangewendworden(‘makeorbuy’).Activiteitenzoalsinformatieverspreiding,sensibilisering,kennisop-bouw/kennistransfer,vertaal-endemonstratieonderzoek,kennisverspreiding,netwerk-vormingenaanzettotimplementatievandeprojectresultatenbijdedoelgroepbedrijvenkunnenaanbodkomen.VIS-trajectenbeogenconcretegerealiseerdeinnovatiesendeprojectresultatenmoetennuttigzijnvooreenruimegroepvanondernemingen.Deprojectresultatenwordentijdensofkortenaafloopvanhettrajectgebruiktdoordeorganisatiesuitdedoelgroep.Deprojectaanvraagmoetduidelijkomschrijvenhoedeverworvenkenniszalwordentoegepast.Deprojectaanvraagbevateventueelookeennatrajectdatdepraktischetoepassingenbeschrijft.

1.4calljaarlijkseoproep.

financiering?

2.1basisprincipeDesubsidievoorVIS-trajectenbedraagt80%vandebegrotingvanhetproject.Deomvangenduurvandeprojectendientinverhoudingtestaantotdedoelstellingen,degroottevandetebereikendoelgroependeeconomischeimpact.DeprojectduurvaneenVIS-trajectbedraagtinprincipevierjaar,maarVIS-trajectenkun-neneenlooptijdhebbenvanminimaaltweetotmaximaalzesjaar,meteentussentijdseevaluatieomdetweejaar.langereprojectenzullennavierjaargeëvalueerdwordendoorexternedeskundigen.Debegrotingbestaatuitpersoneelskostenenoverigekosten.InhetkadervaneenVIS-trajectiseenmaximalebezettingvanachtVTE’smogelijk.Definancieringvanderesterende20%vanhetprojectbudgetgebeurtviabijdragenvandedoelgroepbedrijven.

iWt

vla

am

se iN

No

vati

esa

meN

Wer

kiN

gsv

erb

aN

deN

(vis

)

30

contact

RiaBruynseelst.+32(0)24324225e. vis-trajecten@iwt.be.

31

iWt

vla

am

se iN

No

vati

esa

meN

Wer

kiN

gsv

erb

aN

deN

(vis

)

32

europese programma's

iNleidiNg

Europeseprogramma’szijneenverlengstukvanhetEuropeesbeleid.ZegevengestalteaanEuropesebeleidsprioriteiten.Detweezijnonlosmakelijkverbonden.Europesemiddelenzijninprincipesteedsexperimenteermiddelenendienenaltijdvernieuwendtezijn.VandaardateenselectiemakenvanenkeleEuropeseprogramma’sgerichtopinnovatiegeensinecureis.Indezeinnovatiegidsstaanweineersteinstantiestilbijdemeestuitgesprokeninnovatieveprogramma’szoalshet7deKaderprogrammavoorOnderzoek,AmbientAssistedliving(AAl)enhetkaderprogrammavoorconcurrentievermogeneninnovatie,meerbepaaldhetonderdeelbeleidsondersteuningsprogrammaICT.InnovatieinVlaanderenenEuropaisnietenkelgerichtoptechnologie.VandaardatweintweedeinstantiestilstaanbijhetEuropeesSociaalFonds(ESF).HetESFheefttotdoelhetVlaamsearbeidsmarktbeleidteversterken.Innovatiekrijgtmeerenmeerbelangrijketoepas-singeninhetwerkgelegenheidsbeleid.VooreenoverzichtvanalleandereEuropesesubsidiemogelijkhedenverwijzenwenaarKleis,KenniscentrumSociaalEuropa,envleva,hetVlaamsEuropeesVerbindingsagentschap.www.kleis.bewww.vleva.eu

europese programma's7de kaderprogramma

Wat?Het 7de kaderprogramma (KP7) voor onderzoek en technologische ontwikkeling subsidieert onderzoek, technologische ontwikkeling en demonstratieprojecten. Om complementair te zijn met nationale onderzoeksprogramma’s, moeten activiteiten gefinancierd door KP7 een Europese toegevoegde waarde hebben. Een van de hoofd-aspecten van de Europese toegevoegde waarde is de transnationaliteit van vele acties: onderzoeksprojecten worden uitgevoerd door consortia met deelnemers uit verschil-lende Europese en andere landen. In KP7 is er echter ook een nieuwe actie voor ‘individuele teams’ zonder verplichting voor transnationale samenwerking. In dit geval ligt de Europese toegevoegde waarde in fundamenteel grensverleggend onderzoek van het nationale naar het Europese niveau.

33

1.1welkeprojectenkomeninaanmerking?DekernvanKP7,diestaatvoortweederdevanhettotalebudget,ishetsamenwerkings-programma.Hetsamenwerkingsprogrammabestaatuittienthematischeprioriteiten.VooronzesectorenzijnvooralgezondheidenICTinteressant.HetmoedigtonderzoekinsamenwerkingbinnenEuropaenpartnerlandenaandoormiddelvanprojectenvantransnationaleconsortiabestaandeuitdeindustrieendeacademischewereld.

gezondheidOphetgebiedvangezondheidishetdoelvanhetprogrammatweeledig:verbeteringvandegezondheidopEuropeesenmondiaalniveauenhetconcurrentievermogenvanEuropeseindustrieënenbedrijvenindezesectoropdrijven.Deklemtoonligtop:- Fundamenteleontdekkingenomzetteninklinischetoepassingen.- Nieuwetherapieënontwikkelenenvalideren.- Onderzoeksresultatencommuniceren.- Methodenvoorgezondheidsbevordering,preventieenbestrijdingvanziektever-

spreiding,diagnose-instrumentenen-technologieënalsookduurzameenefficiëntegezondheidszorgstelsels(gezondheidvankinderenendemografischeveroudering).

Hetprogrammabudgetvoorditthemabedraagt6.100miljoeneuro.Hetjaarbudgetwordtvastgelegdinhetjaarlijkswerkprogramma.

ictHetdoelvanditthemaishetverbeterenvanhetconcurrentievermogenvandeEurope-seindustrieenhetvernieuwenvandeinformatie-encommunicatietechnologieën(ICT).DeprojectenmoetendeontwikkelingvandeEuropesemaatschappelijkeeneconomi-schebehoeftenondersteunen.HetonderdeelICTisonderverdeeldinzevenuitdagingendievanstrategischbelangzijnvoordeEuropesesamenleving.Debelangrijkstevoordesocialprofitzijnuitdaging5:Naar een duurzame en gepersonaliseerde gezondheids-zorg enuitdaging7:ict voor onafhankelijk wonen, inclusie en bestuur.Voorranggaatnaar:- DeverstevigingvanEuropa'swetenschappelijkeentechnologischebasisopICT-

gebied.- InnovatiestimulerendoorICT.- Degeboektevooruitgangvertaleninconcretevoordelenvoordeburger,hetbedrijfsle-

ven,deindustrieendeoverhedeninEuropa.Concreetfocussendeactiviteitenop:- HetstrategischeonderzoeknaarinnovatieveICT-toepassingen.- Deintegratievandetechnologieëninallemaatschappelijkesectorenviasamen-

werkings-ennetwerkactiviteiten,steunaangezamenlijketechnologie-initiatievenencoördinatievannationaleprogramma's.

eur

ope

se p

ro

gr

am

ma

's 7

de k

ad

erpr

og

ra

mm

a

34

1.2Waarovergaatdeinnovatie?Eensterkefocusopbelangrijkeonderzoeksthema’s(bijvoorbeeldgezondheid,ICT,…).

1.3Relevantievoordesocialprofit?Het7deKaderprogrammaishetbelangrijksteinstrumentvandeEuropeseunievoorhetfinancierenvanonderzoekinEuropaenheeftverschillendethema’sdieookvoordesocialprofitsectorvanbelangzijn.Desocialprofitkanalspartnereenbelangrijkebijdrageleveren.

1.4VoorwaardenPartners:verschillendepartners,waaronderuniversiteiten,overheidsorganisaties,onderzoeksinstellingen,groteenkleineondernemingen.Deklemtoonblijftnatuurlijkonderzoekentechnologischeontwikkeling.Hetaantalpartnersisafhankelijkvansoortactieenconsortium.

1.5CallOproepenrechtstreeksbijdeEuropeseCommissie.Deoproepenwordenvoorafbekendgemaaktinhetjaarlijkswerkprogramma.Dewerkprogramma’sverschijnenperonder-deel(gezondheid,ICT,etcetera).Dezeoproepenzijnzeergericht.

financieringHetprogrammabudgetvoorditthemabedraagt9.050miljoeneuro.Hetjaarbudgetwordtvastgelegdinhetjaarlijkswerkprogramma.Cofinanciering:afhankelijkvandeoproepgaandevan50tot75%.

voorbeelden

U kunt een overzicht van alle projecten onder het 7de Kaderprogramma voor onder-zoek hier terugvinden: http://cordis.europa.eu/fp7/projects_en.html.Enkele voorbeelden van topics met Belgische partners:- Improve quality and safety of hospital care.- Assessment of hearing in the elderly: aging and degeneration-integration through

immediate intervention (AHEAD III).- Optimizing suicide prevention programs and their implementation in Europe (OSPI-

EUROPE).

35

contact

lucDeRidderenAlainDeleenert.+32(0)24324200e. info@iwt.be.

eur

ope

se p

ro

gr

am

ma

's 7

de k

ad

erpr

og

ra

mm

a

36

europese programma'sambieNt assisted liviNg (aal)

Wat?Het programma Ambient Assisted Living (AAL) wenst de levenskwaliteit van de oude-ren te verhogen door het gebruik van informatie- en communicatietechnologieën (ICT) in Europa te versterken. Het programma is gericht op het versterken van de ontwikke-ling van innovatieve ICT-producten, -diensten en -systemen gericht op het ondersteu-nen van ouderen thuis, in de gemeenschap en op het werk. Het programma steunt specifiek onderzoeksprojecten die gericht zijn op het verbe-teren van de levenskwaliteit van oudere mensen door middel van het gebruik van ICT. AAL-projecten worden gekenmerkt door betrokkenheid van de eindgebruikers (ouderen, mantelzorgers, organisaties, overheid, et cetera) en van het midden- en kleinbedrijf (kmo). Verder moeten producten en diensten binnen twee tot drie jaar op de markt komen en Europees toepasbaar zijn. De focus moet meer op ontwikkeling liggen dan op onderzoek.

1.1Waarovergaatdeinnovatie?InnovatieveICT-producten,-dienstenen-systemengerichtophetondersteunenvanouderenthuis,indegemeenschapenophetwerk.

1.2Relevantievoordesocialprofit?ProgrammavoorICTenassistievetechnologieindezorg.Participatievaneindgebrui-kersiseenbelangrijkevoorwaardeinhetprogramma.Hetisduidelijkdatdesocialpro-fitsectoralseindgebruikereenbelangrijkerolkanspelen.

1.3VoorwaardenPartners:tenminstedrieorganisatiesuitdrieverschillendelanden.Hetpartnerschapdienttebestaanuit:eenpartneruitdebedrijfswereld,eenkmo(kandepartneruitdebedrijfswereldzijn),eneeneindgebruiker(depersoondiehetAAl-productof-dienstgebruikt,depersonenoforganisatiesindirectcontactmetdeprimaireeindgebruikerszoalsformeleeninformelezorgendeorganisatiesdieeenrolspeleninorganiseren,betalenoftoegankelijkmakenvandezediensten.

financiering

Totaalbudget:600miljoeneuro.Hetbudgetperprojectkanliggentussen1en7miljoeneuro.DemaximaleondersteuningvanhetAAl-programmaperprojectbedraagt3

37

miljoeneuro.Deeigeninbrengbedraagt50%.Definanciëlesteunvanuitdepartnerlandenwordttoegekendopbasisvandelokalesteunprogramma's.VoordedeelnemersuitVlaanderenisdithetprogrammaO&O-bedrijfsprojectenvanhetIWT.Voormeerinformatiehieroverkanuterechtbijdeonderstaandecontactpersoon.

voorbeelden:

De meeste projecten worden uitgevoerd door een partnerschap bestaande uit organisaties uit de zorg, universiteiten, onderzoekscentra en ICT-bedrijven. Voor een overzicht van de goedgekeurde projecten van de voorgaande oproepen kan u op de volgende internetpagina terecht: http://www.aal-europe.eu/calls/funded-projects-call-1. We selecteren hieruit enkele voorbeelden. care: safe private homes for elderly personsCARE is gericht op het automatisch herkennen van alarmerende of kritische situaties (zoals valherkenning) door het gebruik van optische sensoren. Met respect voor de privacy en systeemvereisten zoals betrouwbaarheid, beschikbaarheid, veiligheid en zekerheid vanuit een holistische invalshoek. emotioNaal: the emotional village: integrated preventive aal concept for the rural aging society in europe EMOTIONAAL is gericht op oudere personen in rurale regio’s en biedt hen een geïn-tegreerde oplossing inclusief sociale diensten en nieuwe technologieën ter ondersteu-ning van zelfzorg, preventie en begeleiding bij het uitvoeren van dagelijkse activiteiten, gezondheids- en activiteitsmonitoring en het versterken van zekerheid en veiligheid.h@h: health@homeH@H is gericht op oudere burgers met een chronisch hartfalen en biedt hen een draagbare sensor voor de monitoring van cardiovasculaire en ademhalingsparame-ters. Op hetzelfde moment krijgt de medische staf de mogelijkheid om van op afstand de situatie te superviseren en actie te ondernemen.

contact

FrederikDeVussert.+32(0)24324298e. fdv@iwt.be, www.aal-europe.eu

eur

ope

se p

ro

gr

am

ma

's a

mb

ieN

t a

ssis

ted

liv

iNg

(aa

l)

38

europese programma's coNcurreNtievermogeN eN iNNovatie onderdeel 2, beleidsondersteuning ict (cip - ict psp)

Wat?Het kaderprogramma voor concurrentievermogen en innovatie (CIP), onderdeel 2, beleidsondersteuningsprogramma ICT (CIP - ICT PSP) geeft steun voor de ontwikke-ling van een inclusieve informatiemaatschappij en meer efficiënte diensten van publiek belang, en de verbetering van de leefkwaliteit.Het programma handelt over verschillende thema’s, met subcategorieën, zoals:thema 1: ict voor gezondheid, ouder worden en inclusie- ICT voor patiëntgerichte gezondheidsdiensten.- Innovatieve e-Gezondheidsinstrumenten en diensten in het echte leven – samen

leren. - ICT voor ouder worden - onafhankelijk wonen.- E-Toegankelijkheid thematische netwerk.thema 3: ict voor overheid en bestuur, met onder meer inclusieve e-governance gericht naar sociaal benadeelden en e-participatiethema 4: ict voor energie-efficiëntie in sociale huisvestingthema 6: publieke sector informatie

1.1Welkeprojectenkomeninaanmerking?Oprichtenvannetwerken,informatieverspreiding,pilootprojecten,toegepastonderzoek,creatievaninstrumenten,kennisuitwisseling.Inhetjaarprogrammawordtaangegevenhoedebovenstaandeprioriteiteningevuldkunnenworden.DeCommissiemaakthierinduidelijkwelkeprioriteitdoorwelktypevanprojectingevuldkanworden.Vooronzesectorenzijnerdrietypesvanbelang:piloottypeA,piloottypeBenthematischenet-werken.Eenoproeprondeenbepaaldthemastaatslechtsopenvoorééntypeproject.

1. pilootproject (type a) – verder bouwen aan initiatieven van de lidstatendoelDittypevanprojectisgerichtopdetransfervankennistussendelidstatenindecontextvanbeleidsprioriteiten.Dienstendienenoperationeeltezijnopnationaal,regionaaloflokaalniveauindelidstaten.Dedienstenkunnenookineenvergevorderdetestfasezijnopnationaalofregionaalniveau.Debelangrijksteuitkomstvanzo’nprojectiseenopengemeenschappelijkedienst.

39

voorwaardenMinimumzespartners.Duurproject:36maandenwaarvan12maandenineenoperationelefase.Cofinanciering:50%.Budget:deEuropeseondersteuningkantussen5en10miljoeneuroperprojectliggen.

2. piloot (type b) – stimuleren van het in gebruik nemen van innovatieve ict-diensten en -productendoelPilootTypeBisgerichtopdeeersteimplementatievaneenopICTgebaseerdein-novatievedienstgerichtopdenodenvandeburgers,overhedenenbedrijven.Hetdientuitgevoerdtewordenonderrealistischevoorwaarden.Deklemtoonligtopinnovatievediensten.Dezedienstenmogenafgewerktzijn,prototypeofverschillendedeeloplossin-genvoorhetrealiserenvaneeninnovatievebenadering.Hetresultaatiseenoperatio-neleinnovatievedienstmeteenimpact.Hetisdebedoelingdedienstteimplementerenintenminstevierlidstaten.voorwaardenMinimumvierpartnersuitverschillendelidstaten.Hetconsortiumdientallenoodzake-lijkebetrokkenenteomvatteninfunctievanhetingebruiknemenvandedienst.Kmo’senoverhedenwordenbeschouwdalsbelangrijkepartners.Projectduuristussende24-36maanden,waarvan12maandenoperationelefase.Cofinanciering:50%.Budget:deEuropesebijdrageperprojectbedraagttussen2en2,5miljoeneuro.

3. thematische Netwerken – een forum voor betrokkenen met het oog op delen van ervaring en het vinden van consensusdoelThematischeNetwerkenbehandeleneengemeenschappelijkthemadoorbetrokkenpartijenenexpertisesamentebrengenmetalsdoelnieuwemanierentevindenomICT-gebaseerdeoplossingenindepraktijktebrengen.HetnetwerkheeftalstaakondersteuningtebiedenaanICT-gerichteoplossingenendeoverblijvendeobstakels,coördinatievanactiviteiten,uitwisselingvaninformatieenervaring.Deresultatendienenruimbekendgemaakttewordendoorpublicatiesenpartnerschappen.Denetwerkenkunnenooktoekomstigepilootprojectenidentificeren.Waarover gaat de innovatie?ICTvoorpatiëntgerichtegezondheidsdiensten,Innovatievee-gezondheidsinstrumentenendiensteninhetechteleven–samenleren,ICTvoorouderworden/onafhankelijkwonen,e-Toegankelijkheidthematischenetwerk.ICTvooroverheidenbestuur,metondermeerinclusievee-governance:gerichtnaardesociaalbenadeeldenene-participatie.ICTvoorenergie-efficiëntieinsocialehuisvesting.

eur

ope

se p

ro

gr

am

ma

's c

oN

cu

rr

eNti

ever

mo

geN

eN

iNN

ova

tie

40

relevantie voor de social profit? Hetprogrammageeftsteunaandeontwikkelingvaneeninclusieveinformatiemaat-schappijenmeerefficiëntedienstenvanpubliekbelang,endeverbeteringvandeleef-kwaliteitenraakthierbijheelwatthema’saandievoordesocialprofitvanbelangzijn.voorwaardenProjectduuris18tot36maanden.Partners:minimumzevenpartners.Financiering:vastbedrag.Projectcoördinator3.000europerjaar,perpartner.Ookdekostvoordeelnameaannetwerkvergaderingofnetwerkgerelateerdeevenementen5000europerjaarperpartner.

1.2CallWaardienjehetin?RechtstreeksbijdeEuropeseCommissie.Contacteerinfso-ict-psp@ec.europa.eu.MeerinformatieoverICTPSPkanuterugvindenop:http://ec.europa.eu/information_society/activities/ict_psp/index_en.htmenhttp://ec.europa.eu/cip/index_en.htm.

financiering

HetbudgetvoorhetprogrammaICTPSPbedraagt0,73miljardeurovoordeperiode2007-2013.Voordeoproepin2010washetbudget107miljoeneuro.Voordeverdelingpertypeprojectverwijzenwenaardebovenstaandetekst.

voorbeelden:

HOME SWEET HOME: Health monitoring and sOcial integration environMEnt for Supporting WidE ExTension of independent life at HOME. Een project met de Belgische projectcoördinator Digipolis met verschillende Belgische en buitenlandse partners zoals OCMW Antwerpen en Thuiszorg Antwerpen.U kunt een overzicht van geselecteerde projecten hier terugvinden: http://ec.europa.eu/information_society/apps/projects/index.cfm?prog_id=IPSP.

41

contact

lucDeRiddert.+32(0)27881566e. ldr@iwt.be

eur

ope

se p

ro

gr

am

ma

's c

oN

cu

rr

eNti

ever

mo

geN

eN

iNN

ova

tie

42

europese programma'seuropees sociaal FoNds (esF)

Wat?Het Europees Sociaal Fonds (ESF) is de belangrijkste Europese financiële ondersteu-ning voor het werkgelegenheidsbeleid. Vlaanderen heeft meerdere prioriteiten voor de periode 2007-2013 naar voor geschoven die de basis vormen van het ESF-programma. Het programma heeft steeds ruimte gemaakt voor het ontwikkelen, introduceren en evalueren van nieuwe arbeidsmarktinstrumenten. Sociale innovatie wordt doorheen het Vlaamse arbeidsmarktprogramma ingebouwd. Zo is innovatie een belangrijke hefboom binnen de verschillende prioriteiten maar is prioriteit 4 exclusief gericht op innovatie.

1.1Prioriteit1:Talentenactiveringenduurzameintegratieop dearbeidsmarkt

Ofmennuschoolverlater,werkzoekende,werknemerofzelfstandigeis,aanduurzameintegratieopdearbeidsmarktmoetlevenslanggewerktworden.Opleiding,begeleiding,trajectwerking,loopbaanbegeleidingencompetentiebenaderingzijnnoodzakelijkein-strumentenvoordevolledigeberoepsbevolkingomzichduurzaamtebewegenopper-manentveranderendevragenopdearbeidsmarkt.Doorhetactiverenvanhuntalentenenvialevenslanglerenkunnenwerknemersenzelfstandigengemakkelijkeractiefblijvenenwerkzoekendenopdearbeidsmarktwordeningeschakeld.Werknemerskunnenvialoopbaanbegeleidingdebestekeuzemakenvoorhuncarrière.jongerenkunnenviastagesenviahetstelselvanalternerendlerenaandeslag.Werkzoekendenhebbenbaatbijeensysteemvantrajectbegeleidingopmaat.Herkennenenerkennenvanverworvenberoepsbekwaamhedenisvoorallespelersopdearbeidsmarktvanvitaalbelang.

doelgroepen:werkzoekenden,deeltijdsleerplichtigejongeren,werknemersenzelfstan-digen.

Welke projecten komen in aanmerking?As1:Transitiesvanschoolnaarwerkversoepelen,actiedomeinen:- Studiekeuze.- lerenwerken(werkervaring,brugprojecten,aanvullendeberoepsopleiding,voortrajec-

ten,leertijd,etcetera).- Ongekwalificeerdeuitstroomtegengaan.As2:Transitiesvaninactiviteit/werkloosheidnaarwerkversoepelen,actiedomeinen:- Trajectbegeleidingvoorwerkzoekenden.- Beroepsopleidingvoorwerkzoekenden.- Werkplekleren.- Erkenningeldersverworvencompetenties.

43

As3:Transitiestussenberoepenenfunctieenvanwerknaarwerkversoepelen,actiedo-meinen:- Herstructurering.- Opleidingvoorwerkenden(inbedrijfscontexténopeigenverzoek).- loopbaanbegeleiding.- Erkenningeldersverworvencompetenties.

voorbeelden oproepen onder prioriteit 1: - Brugprojectenenvoortrajectenvoordeeltijdslerendendieeenberoepsgerichteop-

leidingvolgeninéénvandesystemenvandeeltijdslerenenwerkenofineenschoolvoorBuitengewoonSecundairOnderwijs.

- Oproepvoorprojectenvoorhetorganiserenvanopleidingenvanwerkenden,metbijzondereaandachtvoordekansengroepen.

- ProjectvoorstellenmetalsdoelgroepnietwerkendewerkzoekendenuithetVlaamsegewestmetinteressevoorondernemerschap,toegeleiddoordeVDAB.

- Projecteninhetkadervanondernemersvorminggerichtopdevierkansengroepen:allochtonen,kortgeschoolden,ouderenenarbeidsgehandicapten,dieextraondersteu-ningkunnengebruikenopwegnaarsuccesvolondernemerschap.

- Opleidingsprojectenvoorwerknemersinbedrijvenenorganisaties,metgroteaan-dachtvoorkansengroepen.

- Trajectbegeleidingencompetentieversterkingvanwerkzoekendenmetfocusopdevierhogervermeldeprioritairekansengroepen.

1.2Prioriteit2:Bevorderenvansocialeinclusievankansen- groepenviamaatgerichtwerken

Kansengroepenzijnoververtegenwoordigdindewerkloosheidsstatistieken.Eengerichteaanpak,waarbijaangepasteopleidingofondersteuningopmaatcentraalstaat,isaange-wezen.Demoeilijkplaatsbaredoelgroepenkrijgeninditverbandbegeleidewerkervaringofwerkpleklerenaangeboden.

doelgroepen:personenmeteenarbeidshandicap,allochtonen,ouderen(50+),kortge-schoolden,langdurigwerklozenenwerknemersvanbeschutteensocialewerkplaatsenenbuurtdiensten.

Welke projecten komen in aanmerking?As1:Werkervaring,actiedomeinen:- Wep+.As2:Aangepastetrajectenvoorkansengroepen,actiedomeinen:- Niet-arbeidsmarktgerelateerdeproblematieken.- Niet-zichtbarekansengroepen.- Implementerenvaneenintegraleloopbaanbegeleidingvoordedoelgroepwerknemers.- Integraleondernemerstrajectenvoorkansengroepen(inclusiefnazorgbijstart+

1jaar).-jobcoaching/jobhunting.

eur

ope

se p

ro

gr

am

ma

's e

ur

ope

es s

oc

iaa

l Fo

Nd

s (e

sF)

44

As3:Werkenaandoorgroeiendoorstroomindesocialeeconomie,actiedomeinen:- Modulairopgebouwdeopleidingspakkettenvoordoelgroepwerknemers.- Motiveringenmobiliseringvoorheterkennenvanverworvencompetenties.- Versterkingvanaangepastebegeleidingsexpertiseopvlakvanwerkvloerbegeleiding,

opleidingopdewerkvloer,coaching,adviseringwerkpostaanpassing,functioneelas-sessment.

- Verfijnenenbestendigenvandemethodiek‘supportedemployment’en‘enclavewer-king’.

- Implementerenvaninstrumentenvoorintegratieenbegeleidingvanpersonenmeteen(arbeids)handicapinhetnormaaleconomischcircuitvooropstellen,

voorbeelden oproepen onder prioriteit 2: - geletterdheid:laaggeletterdewerkzoekendendemogelijkhedenbiedenomdenodige

vaardighedenteontwikkelenopdeverschillendegebiedenvangeletterdheid.- Coachingenopleidingopdewerkvloerindesocialeeconomieenkinderopvang:

doelgroepwerknemersindekinderopvangenspecifiekenichesbinnendesocialeeconomiemogelijkhedenbiedenomviajobcoachingenopleidingopdewerkvloerdenodigesleutelcompetentiesenvaardighedenteverwerven.

- DearbeidsdeelnamevandeondervertegenwoordigdekansengroepenopdeVlaamsearbeidsmarktverhogen,metnameallochtonen,ouderen,personenmeteenarbeids-handicapenkortgeschoolden.

- Aangeworvenwerknemersvoldoendebagagegevenomeenbrugtevormentusseneenperiodevanwerkloosheideneennieuweperiodevantewerkstelling.

- In-/uitstroomsocialeeconomie:begeleidingvanwerkzoekendendiewordentoegeleidnaareentewerkstellingineenbeschutteofsocialewerkplaatsofdelokalediensteneconomieendoelgroepwerknemersindebeschutteensocialewerkplaatsenofdelokalediensteneconomie.

1.3Prioriteit3:Ondernemings-enorganisatiecultuur focussenopmensenmaatschappij

Werkgeverszullenindetoekomstgenoodzaaktzijnomdekwaliteitvandewerkomstan-dighedenteverbeteren,waarbijdiversiteitenmaatschappelijkverantwoordondernemencentraalstaan.Omdemensenaanhetwerktehoudenzullenbedrijvenenorganisatiesmoeteninvestereninstrategischcompetentiebeleid,welzijnophetwerkeneenleefbarecombinatievanwerkenprivéleven.

doelgroep:werkgevers

Welke projecten komen in aanmerking?- StrategischHR-encompetentiebeleidinondernemingen.- gelijkekansenbeleid.- Diversiteitsbeleid.- Arbeidsorganisatieaanpassenaansociaal-economischeevoluties.

45

- Maatschappelijkverantwoordondernemen.- Organisatiebekwaamheidensamenwerking.

voorbeelden oproepen onder prioriteit 3: - genderneutraalpersoneelsbeleidinVlaamsebedrijven:bedrijfsleiderskrijgeneen

financiëlestimulansomactiesteondernemenvooreenmeer‘genderneutrale’onderneming.Concreetkunnensubsidiesaangevraagdwordenvooractiesdieofwelhorizontalesegregatieofwelverticalesegregatietegengaan.

- leeftijdsbewustpersoneelsbeleid:naastbedrijvenenorganisatiesdieactieswillenopzettenbinnenhunpersoneels-enorganisatiebeleidkunnenooksocialepartnersprojectenindienenalszijminstensdriedeelnemendebedrijvenoforganisatiesonderhunhoedenemen.

- Maatschappelijkverantwoordondernemen:sensibiliserenenrekruterenomMVOteintegrerenindebedrijfsvoering.

- Mentorshipinbedrijven.- Socialeinnovatiealsdewijzewaaropeenorganisatiehetwerkorganiseertendaarbij

rekeninghoudtmetdecompetenties(watmensenkunnenenkennen)vanallebetrokkenwerknemers.

- Competentiebeleidsectorenensectorale(opleidings)fondsengerichtnaarVlaamsebedrijvenenorganisaties.Ondersteuningvaneensuccesvolcompetentiebeleiddatzichrichtopwerknemers,werkzoekendenenleerlingen.

1.4Prioriteit4:Innovatie

HetESFstimuleertvoorelkvandedrievoorgaandeprioriteitendeontwikkeling,deintroductieendeevaluatievanvernieuwendeinstrumentenenmethodiekeninverbandmetduurzamegroeienwerkgelegenheidscreatie.SocialeinnovatiewordtbeschouwdalseenhefboomvoordedynamiekvanhetVlaamsearbeidsmarktbeleid.InnovatiebestaatvolgenshetESFuittweecomponenten:- Degraadvanvernieuwingvaneennieuwontwikkeldinstrument.- Degraadvanvernieuwingdoorhetintroducerenvaneeninstrumentineennieuwe

context.Beidecomponentenmoetenineeninnovatieprojectaanwezigzijn.Metanderewoor-den:projectendieietswillenontwikkelenzonderditintebeddenineenbrederecontextkunnennietgefinancierdwordenenprojectendieietsdatalbestaat,wensenintebed-den,kunnenditevenmin.BijgevolgfinancierthetESFinnovatieprojectendiebestaanuittweefasen:- Ontwikkelenentestenineenafgeschermdeomgeving(bijvoorbeeldbijeenorganisa-

tie,zonderdenormalegangvanzakenteverstoren).- Verspreidenbijeengroteregroepdienstverleners.Volgendeelementenzijndaarbijbelangrijk:- Eensystematischeverbeteringvandewerkingvandearbeidsmarkt.- Empowermentvandedoelgroepenbijhetontwikkelingsproces. eu

ro

pese

pr

og

ra

mm

a's

eu

ro

pees

so

cia

al

FoN

ds

(esF

)

46

- Ondernemerscreativiteit.- Desynergetischewaardevanpartnerschappen.- Valideringvanresultaten.- Consequentebeleidsinvoeringnaevaluatie.

voorbeelden oproepen onder prioriteit 4: - lerendenetwerkencompetentiemanagement:strategischopleidings-encompe-

tentiebeleidinbedrijvenensectoren.gerichtopdeontwikkelingvansystemenenstrategieënvoorlevenslanglerenbijbedrijven,opleidingendienstenvoorwerkne-mersomhunaanpassingsvermogentevergroten,bevorderingvanondernemerschapeninnovatie.

- Socialeinclusiegerichtophetvergemakkelijkenvantransitiemomentenineenloop-baan.Competentieagendametinhetbijzonderdeuitbouwvaneeninstrumentariumvoorcompetentieherkenningen-erkenninginleersituaties(luikwerkzoekenden).Ontwikkelenvanmethoden,instrumentenenbeleidsvoorbereidendwerkvoorkan-sengroependievanaf2010uitdebootdreigentevallen.

1.5Waarovergaatdeinnovatie?HetESFneemtdankzijEuropeseenVlaamsesubsidieseengeprivilegieerdepositieinomhetontstaanendeontwikkelingvanvernieuwendeideeëntestimulereninhetVlaamsarbeidsmarktbeleid.Hetkomterdaarbijnietenkelopaannieuwighedenuittedenken,wantdepraktijkleertdathetminstensevenmoeilijkisdezeinnovatiesopeenruimereschaalingangtedoenvinden.Nieuwemethodieken,nieuweinstrumentenennieuwewerkvormen:ESFfinanciertorganisatiesdieplannenontwikkelenomsocialeinnovatieindeorganisatiedoortevoeren.

1.6RelevantievoordesocialprofitInhoudelijkbijzondernuttigenrelevantvooractiesindewerkgelegenheidssfeer.gezienookdespecifiekeaandachtvoorkansengroepenwordenprojectvoorstellenmetsocialedimensieaangemoedigd.Zeerfunctioneelprogrammadatactiesopdewerkvloerondersteunt.Ookvoordesocialprofitsectorishetarbeidsmarktbeleideenbelangrijkeprioriteitgeworden.

1.7VoorwaardenVlaamsbeheerdprogramma(ESF-Agentschap).Eenprojectaanvraagisgekoppeldaanhetbekomenvaneenkwaliteitslabel.Partners:ESFwordtuitgevoerdopVlaamsniveau(metuitzonderingvanprioriteit5)enheeftdusgeenbuitenlandsepartnerschapsvereiste.

47

financiering

Europasteltmaximaal50%terbeschikkingvaneenESF-project,deVlaamseoverheidendeprivatesectorleggenhetresterendebedragoptafel.Cofinancieringisafhankelijkvandeoproep.InvelegevallenkunnenpromotorengebruikmakenvanhetVlaamscofinancieringsfonds.Budget:intotaalhebbendepartnersvoorhetESF-programma2007-20131.111miljoeneuroveil,waarvan468,8miljoeneurobijgedragenwordtdoordeEuropeseunie.ViahetESFstellenVlaanderenenEuropaelkjaarlijksongeveer67miljoeneuroterbeschikking.

contact

ProjectendieneningediendtewordenbijhetVlaamsESF-agentschap.Erzijnverschil-lendeoproepenperjaarafhankelijkvandeprioriteit.Oproepenzijnterugtevindenopdevolgendeinternetpagina:http://www.esf-agentschap.be/Templates/Content.aspx?id=132.meer informatie?ESF-agentschapgasthuisstraat35(5everdieping)1000Brusselt.+32(0)25462211f.+32(0)25462240

eur

ope

se p

ro

gr

am

ma

's e

ur

ope

es s

oc

iaa

l Fo

Nd

s (e

sF)

48

provinciale ondersteuning

proviNcie vlaams brabaNt vernieuwende projecten in de welzijnssector

Wat?De Provincie Vlaams-Brabant kent subsidies toe aan vernieuwende projecten in de welzijnssector.

1.1Wiekomtinaanmerking?Vzw's,feitelijkeverenigingenofgroeperingenvanvzw'senfeitelijkeverenigingendiewerkzaamzijnindewelzijnssector.

1.2Welkeprojectenkomeninaanmerking?Omvoorsubsidiëringinaanmerkingmoetendeprojecten:-VernieuwendzijnvoordesectorinhetalgemeenofspecifiekvoorVlaams-Brabant.Projectenofinzichtenkunnenaleldersuitgevoerdzijn,maarmogenmitsaanpassingaandeeigensectoraleofregionaleVlaams-Brabantsesituatieuitgeprobeerdworden.Of:-VernieuwendzijnenuitvoeringgevenaanhetjaarthemadatdoordeprovincieVlaams-Brabantwordtvastgelegd.In2011ishetthema'Funindekinderopvang'.Hetjaarthemawordtuiterlijkop15februarivanhetjaarwaarindeaanvragenwordeningediendbekendgemaakt.AanvragenviadedaartoebestemdeformulierenindienenbijhetprovinciebestuurvanVlaams-Brabant,uiterlijkop15oktobervanhetjaarvooraf-gaandaanhetjaarwaarinhetprojectwordtgeorganiseerd.Hetprojectmoetminstenstwaalfmaandenlopenenmoetstartentussen1maarten31decembervanhetjaarwaarindesubsidieswordentoegekend.Deaanvraagformulierenzijntevindenophttp://www.vlaamsbrabant.be/welzijn-ge-zondheid/voor-organisaties-en-professionelen/sociaal-beleid-subsidies/vernieuwende-projecten/index.jsp.

financiering

Desubsidiewordttoegekendvooréénjaarenbedraagtmaximaal24.750euro.Hetprojectkanmetmaximaaléénjaarverlengdworden.

49

voorbeelden uit de social profit

Opdewebsitevindtueenoverzichtvanallegoedgekeurdeprojectenvan2009-2010:http://www.vlaamsbrabant.be/welzijn-gezondheid/voor-organisaties-en-professionelen/sociaal-beleid-subsidies/vernieuwende-projecten/index.jsp

contact

greetVanDamme,Welzijnsoverlegt.+32(0)16267304e. welzijnsoverleg@vlaamsbrabant.be

pro

viN

cia

le o

Nd

erst

euN

iNg

pr

ov

iNc

ie v

laa

ms

br

ab

aN

t

50

proviNcie aNtWerpeN subsidie sociale projecten Welzijn en gezondheid

Wat?Steun voor projecten die niet tot de reguliere activiteit van de organisator behoren en de normale mogelijkheden van de initiatiefnemer overstijgen.

1.1Wiekomtinaanmerking?Organisatorenvaneenprojectdatbetrekkingheeftopofeendoelstellingondersteuntvandewelzijns-ofgezondheidssector.

1.2Welkeprojectenkomeninaanmerking?Deprojectenmoetenvoldoenaanhetreglementdatuvindtopdewebsite.Hetmoetomprojectengaandiequaopzet,inhoudenomvangniettotdereguliereactivitei-tenvandeverenigingbehorenendenormalemogelijkhedenvandeinitiatiefnemeroverstijgen.Deprojectenhebbenbetrekkingopdewelzijns-ofgezondheidssectorindeprovincieAntwerpen.

financiering

Hetmaximumsubsidiebedragis10.000euro.Desubsidieisbeperkttotéénaanvraagperinitiatiefnemerperjaar.Indienuwprojectgroterisdan10.000eurodanvaltditbuitenhetreglement.Dergelijkeprojectenkunnenwelgoedgekeurdwordendoordeprovincieraad.

contact

jefVerbistt.+32(0)32405624e. jozef.verbist@welzijn.provant.be,http://www.provant.be/subsidies/welzijn

51

pro

viN

cia

le o

Nd

erst

euN

iNg

pr

ov

iNc

ie a

NtW

erpe

N e

N p

ro

viN

cie

lim

bu

rg

proviNcie limburg

OokdeProvincielimburgsubsidieertinnoverendeprojectenindewelzijnssector,onderandereindesectorenalgemeenwelzijnswerk,bijzonderejeugdbijstandenarmoedebe-strijding.Devoorwaardenvoornieuweprojectenin2011zijnnognietbeschikbaarmaarhoudezewebsiteindegaten:www.limburg.be/programmacel(doorklikkenop‘subsidies’)

contact

KattyWouterst.+32(0)11237236e. programmacel@limburg.be

52

proviNcie oost-vlaaNdereN vernieuwende projecten in de welzijnssector

Wat?De Provincie Oost-Vlaanderen kent subsidies toe aan vernieuwende projecten in de welzijnssector.

1.1Wiekomtinaanmerking?Vzw's,feitelijkeverenigingenofgroeperingenvanvzw'senfeitelijkeverenigingendiewerkzaamzijnindewelzijnssector.

1.2Welkeprojectenkomeninaanmerking?Omvoorsubsidiëringinaanmerkingdienenprojecten:-Indetijdbeperktzijn.Ditbetekentdatergeenprovincialesubsidiëringaangevraagdkanwordenomdegewonewerkingskostenvaneenorganisatieofinstellingtefinancie-ren.- VernieuwendtezijnvoordesectorinhetalgemeenofspecifiekvoorOost-Vlaanderen.- ZichterichtenopmaatschappelijkkwetsbaregroepenindeprovincieOost-Vlaanderen.- Alshetomeenstartendprojectgaatdatuitgaatvaneenlangdurigewerking,dientu

deleefbaarheidvanhetprojectoplangetermijnaantekunnentonen.- Samenwerkingsverbandendiehetlokaalbelangendeideologischeensectorale

grenzenoverschrijdengenietendevoorkeur.Aanvragenkunnenuiterlijkop1aprilwordeningediendbijhetprovinciebestuurvanOost-Vlaanderen.Deaanvraagformulierenzijnvanaf1januari2011tevindenophttp://www.oost-vlaanderen.be.

financiering

Desubsidiewordttoegekendvooréénjaar.Hetprojectkanmaximaaltweemaalver-lengdworden.

53

pro

viN

cia

le o

Nd

erst

euN

iNg

pr

ov

iNc

ie o

ost

-vla

aN

der

eN

contact

EddyCouckuyt,gedeputeerdebevoegdvoorWelzijndienst maatschappelijke participatieWoodrowWilsonplein29000gentcontactpersoon: BartVanHullet. +32(0)92677524e. bart.van.hulle@oost-vlaanderen.be

54

proviNcie West-vlaaNdereN impulsreglement

Wat?De Provincie West-Vlaanderen kan, onder de voorwaarden bepaald in het impulsre-glement en binnen de perken van de beschikbare middelen op het provinciale budget, een impulspremie verlenen aan projecten die de grenzen tussen deelsectoren van de sectoren Welzijn en/of Gelijke Kansen of tussen deze sector en andere beleidssectoren doorbreken. Projecten binnen het impulsreglement geven een of meerdere doelgroe-pen nieuwe kansen binnen onze samenleving. De sectoren Welzijn en/of Gelijke Kansen omvatten het georganiseerd maatschap-pelijk leven waarin diensten worden verleend die het persoonlijke en maatschappelijke functioneren van mensen bevorderen.

1.2Wiekomtinaanmerking?1. DeaanvragermoeteenverenigingzonderwinstoogmerkzijnbinnendesectorWel-

zijnofgelijkeKansen.2.DeaanvragermoeteenwerkinginWest-Vlaanderenhebben.3. Departnersmetwiedeaanvragersamenwerktkunnenopenbarebesturenofprivate

rechtspersonenzijn.

1.2Welkeprojectenkomeninaanmerking?1. HetprojectmoetplaatsvindeninWest-Vlaanderen.2.Hetprojectmoetgrenzenbinnenoftussensectorendoorbreken:-Eensamenwerkingsverbandtussendeaanvragereneenpartnerbuitendesectoren

Welzijnen/ofgelijkeKansenofeenpartneruiteenanderedeelsectorvandesectorenWelzijnen/ofgelijkeKansen.

-Hetprojectrichtzichopmeerderedoelgroepen.3. Hetprojectverhoogtdekansenvooreenofmeerderedoelgroepentotdeelnameaan

demaatschappij.4.Hetprojectvindtplaatstussen1januarivanhetkalenderjaarvolgendophetjaar

waarindeaanvraaggebeurten31decembervandatzelfdekalenderjaar.Projectendiestartenvoordeuitersteindiendatumkomennietinaanmerkingvoordepremie.

5. Deprovincialeimpulspremiedientingezettewordenindeperiodetussendestartda-tumvanhetprojecten30septembervanhetkalenderjaarvolgendophetkalender-jaarwaarinhetprojectstart.

6.Deaanvragermoetaandehandvaneenactiviteitenverslagvanhetvoorafgaandejaaraantonendathetprojectnieuwisengeendeeluitmaaktvanderegulierewerking.

7. Subsidiëringvanhetprojectopbasisvanditreglementsluitelkeandereprovincialesubsidieuitvoorhetzelfdeonderwerp.

55

pro

viN

cia

le o

Nd

erst

euN

iNg

pr

ov

iNc

ie W

est-

vla

aN

der

eN

financiering

Desubsidiekanslechtseenmaalwordentoegekendaanhetzelfdeprojectenbedraagtmaximum60%vandebegrotekostprijsvanhetprojectmeteenmaximumvan20.000euro.Deprojectsubsidiegeldtenkelvoorwerkingskosten.Investeringen(inonroerendegoederenenduurzameroerendegoederen)wordennietalswerkingskostenaanzien.Devolledigetekstvanhetreglementenhetaanvraagformulierzijnterugtevindenophttp://www.west-vlaanderen.be/kwaliteit/Welzijn/gelijkekansen/Pages/subsidieregle-ment.aspx.

contact

DamienKindst. +32(0)50403293e. damien.kinds@west-vlaanderen.be.

56

cera maatschappelijke projecten

Ceraiseencoöperatievanzo’nhalfmiljoenvennoteneninvesteertsamenmethenopfinancieelenmaatschappelijkvlak.Ceracontroleertruim30%vandeaandelenvanKBCgroep.Dezeinvesteringzorgtvoordestabiliteitendeverdereontwikkelingvandezegroep.Zocreërenzijkansenvoordirecteenindirectewerkgelegenheid.

Wat?Cera investeert in de samenleving via de financiering van maatschappelijke projecten. Deze projecten sluiten aan bij de waarden van de coöperatie: samenwerking, solidari-teit en respect voor het individu.De domeinen waarin Cera investeert zijn: armoede en sociale uitsluiting, Cera Expertisecentrum Ondernemen, kunst en cultuur, land- en tuinbouw en platteland, medisch-sociaal, lokale onderwijsinitiatieven en solidair bankieren en verzekeren in ontwikkelingslanden via BRS.

1.1Minimalecriteriawaaraanprojectenmoetenvoldoen- AansluitenbijdestrategischemissievanCeraendusstrokenmetdecoöperatieve

waarden:samenwerking,solidariteitenrespectvoorhetindividu.- Beantwoordenaaneenreëlemaatschappelijkebehoefte.- Eenruimdraagvlakhebbeninhetbetrokkendomeinenindemaatschappij.- Eenwelzijnshefboombetekenen.- Effectenrealiserendieookoplangetermijnduurzaamzijn.- BetrekkinghebbenophetBelgischgrondgebied(behalvevoorsolidairbankierenen

verzekereninontwikkelingslanden).- geensteunaanverenigingenenbedrijvendiemethetingediendeprojecteencom-

mercieeloogmerkhebben.Regionaleprojectenmoetenbovendienvoldoenaanvolgendevoorwaarden:- BehorentotdedomeinenvanCera.- Commerciëleorganisatieskomennietinaanmerking.- Individuenwordennietondersteund,wéleenruimegroepmensen.- Hetprojectheefteenimpactindeeigenregio.- Hetprojectbevordertsamenwerkingenoverleg.- Vrijwilligerswerkwordtondersteund.- Hetprojectheeftvoldoendeuitstralingenzichtbaarheid.

57

1.2Hoeeenaanvraagindienen?Deverschillendecriteriaendomeinenstaanbeschrevenindeaanvraagformulierenvoormaatschappelijkeprojecten.DitformulierishetbasisdocumentwaarmeeeenorganisatiefinanciëlesteunaanvraagtenwaarmeedeadviseursencoördinatorenvanCeradefinancieringvaneenprojectonderzoeken.- Regionaleprojectenzijnlokaleprojectenineenofmeerdereregio’s.Delooptijdvan

eenprojectwordtmeestalbeperkttoteenjaar.Hetprojectmoetpassenbinneneenvandedomeinen.Hetgemiddeldondersteuningsbedragligttussen1.000en2.500euro.

- Provincialeprojectenzijnprojectendiebetrekkinghebbenopmeerdereregio'sofeenheleprovincie.OokdezeprojectenmoetenpassenbinnendedomeinenvanCera.Detoegekendesteunkangaanvan2500tot7500euro.Voordeaanvraagvaneenprovin-ciaalprojectgebruiktubijvoorkeurhetregionaalaanvraagformulier,maaruvermeldtweldathetprojectmeerdereregio'sbereikt.

- Denationaleprojectwerkingheeftbetrekkingopgrotereprojectendielopenovermeerderejaren.Inditverbandsprekenweovereenproactievebenadering.Hetzijnstructureleprojectenmetpartnersdieeengrootdraagvlakhebbenindesector.DezeprojectenwordenvanuitCeraintensiefopgevolgd,begeleidengeëvalueerd.Hetgeografischtoepassingsgebiedvanhetprojectisindienmogelijknationaal,maarzekergewestelijk.Hetprojectmoetpassenbinnenéénvandevastgelegdethema’sbinnendedomeinen.Hetgemiddeldondersteuningsbedragisongeveer25.000europerjaar.

voorbeelden uit de social profit

Ceraondersteuntdeinnovatiemethodiekzorginnovatie.beendeCeraAward,waarueldersindezepublicatiemeeroverleest.

contact

www.cera.be

cer

a m

aat

sch

app

elij

ke

pro

jec

teN

58

iWt

Naastdirectefinanciëlesteun(ziedeel1vandezegids)verleentIWTookinnovatiead-viesen-begeleiding.

1. dieNstverleNiNg iN europese coNtext

HetteamvanhetIWThelptubijhetzoekenvanhetfinancieringskanaalofEuropeesprogrammadathetbestbijupast.Zijbegeleidenubijspecifiekevragenoveradminis-tratieve,juridischeenfinanciëleaspecten.Enzestellendeoriënteringvanuwproject-voorstelscherp.HetIWThoudtdekandidaat-deelnemersookopdehoogtevandeverschillendeEuro-peseprogramma's.Wanneeruzichregistreertopdewebsitevaneuroprogs,wordtuvianieuwsflashesopmaatgeïnformeerd.Zokuntuinteressantemogelijkheden,partnerver-zoeken,oproepen,initiatievenenactiesvroegtijdigdetecteren.www.europrogs.be/wiezijnwij

2. dieNstverleNiNg iN vlaaNdereN

Wat?IWT ondersteunt de provinciale Innovatiecentra die individueel advies verschaffen en begeleiding op maat voorzien. In de volgende fiche wordt daar verder op ingezoomd.

2 INNOVATIEADVIES,INNOVATIEBEgElEIDINgEN INNOVATIE-INSTRuMENTEN

59

iWt

60

de innovatiecentra

Wat?De vijf provinciale Innovatiecentra worden gefinancierd door het IWT en begeleiden u bij uw inspanningen om te innoveren. Zij kennen als geen ander de weg naar de exper-tise en ondersteuning die u nodig heeft. Daarnaast bieden zij een aantal diensten aan die u kunnen helpen bij het duurzaam verankeren van innovatie in uw organisatie.

1.1Wiekanbijhenterecht?TweegroepenvanorganisatieskunnenterechtbijdeInnovatiecentra.Enerzijdshelpenzeorganisatiesmeteenbeperkteeigeninnovatiecapaciteit,maardiewelhetpotentieelhebbenominnovatieactiviteitenteontplooien.Anderzijdsondersteunenzeorganisatiesdieeensubstantiëleeigeninnovatiecapaciteithebben,maardieeenextrastimulansofondersteuningkunnengebruiken.

2.2Watkunnenzevoorudoen?DeInnovatiecentraverschaffenalleinformatieoverdespelersendienstenvanhetVlaamsInnovatienetwerk(VIN)(zieverderindezegids).Zestimulerenorganisatiesomteinnoverenenverlagendedrempelsinhetinnovatietraject(bijvoorbeeldviainfoses-sies,creativiteitssessieseninnovatieaudits).Zeverschaffenadviesenbiedenindividuelebegeleiding.Enzeversterkenhetnetwerkvanuworganisatie.

voorbeelden uit de social profit

innovatiestrategiebegeleiding bij mariasteenDe beschutte werkplaats Mariasteen wilde een toekomstgerichte denkoefening maken en een aantal innovatietrajecten definiëren. Ze liet zich daarbij begeleiden door het Innovatiecentrum West-Vlaanderen.Binnen de beschutte werkplaatsen is het creëren en behouden van tewerkstelling voor doelgroepwerknemers een absolute prioriteit. Mariasteen was tot voor kort een klassieke onderaannemer in metaal- en houtbewerking die ook heel wat expertise had rond technische hulpmiddelen voor fysiek gehandicapten zoals rolstoelen en speciale schoenen. Recent ontwikkelden zij ook meer en meer diensten zoals Horeca en groenbeheer. Om de toekomst veilig te stellen, wou de directie nog nieuwe activiteiten ontwikkelen. Indien mogelijk door gebruik te maken van synergieën tussen de verschil-lende afdelingen.

61

Het Innovatiecentrum West-Vlaanderen organiseerde een Innovatiestrategieoefening met drie groepen van elk ongeveer een 8 à 10 personen met:- Een analyse van de organisatie en omgeving.- Een ideeëngeneratie voor vernieuwing met alternatieve brainstormtechnieken.- Het clusteren van ideeën tot projecten.- Het bepalen van criteria om innovatietrajecten te scoren en hun onderling belang

vast te leggen.- Het scoren van projecten.- Het uitwerken van projecten door middel van een uitgebreide projectfiche.- De keuze van de directie voor de verdere uitwerking rond marktonderzoek,

marketing strategie en marktbenadering van één totaalproject binnen business to consumer en één project ‘voor personen met beperkingen door personen met beper-kingen’ binnen de markt van hulpmiddelen en mobiliteit.

contact

Hetdichtstbijzijndeinnovatiecentrumvindtuopwww.innovatiecentrum.be.

vlaams innovatienetwerk (viN)

Wat?Het Innovatienetwerk is een netwerk van organisaties en kenniscentra die innovatie ondersteunen. Het IWT coördineert het netwerk. Alle organisaties die betrokken zijn bij projecten uit het VIS-programma worden opgenomen in het netwerk. Ook andere organisaties en kenniscentra die expertise te bieden hebben zijn opgenomen in het VIN.Het Vlaams Innovatienetwerk heeft een eigen website waar de netwerkleden samenko-men. De website biedt ook een expertendatabank, een projectdatabank, een kalender met innovatie-evenementen en artikels rond innovatie.

contact

www.innovatienetwerk.be de

iNN

ova

tiec

eNtr

a

nnovatienetwerkVlaams

met steun van IWT

62

Flanders synergy

Wat?Flanders Synergy helpt ondernemingen bij het uittekenen van een betere arbeidsorga-nisatie. Die moet hen toelaten meer flexibel en op een meer kwaliteitsvolle, duurzame en innovatieve manier te werken. Innovatieve arbeidsorganisatie creëert een synergie tussen organisatiekwaliteit en arbeidskwaliteit en leidt steeds tot een versterkte organisatie én tot kwaliteitsvollere en actievere jobs. Doordat werknemers zelf zaken verbeteren en vernieuwen en samen verantwoordelijkheden opnemen in zelfsturende teams verhoogt hun betrokkenheid en arbeidstevredenheid.

diensten van flanders synergy

1.1AdviesverleningFlandersSynergyverleentadviesaanorganisatiesdiestrevennaareeninnovatievearbeidsorganisatie.Deadviesverleningbestaatuittweefasen:- Eerstelijnsadvies: FlandersSynergygeeftsamenmetugestalteaaneenproject. DezeadviesverleningisgratisvoorledenvanFlandersSynergy.- Tweedelijnsadvies: EendoorFlandersSynergyopgeleideconsultantbegeleidtubijdeuitvoeringvaneen

project.FlandersSynergyondersteuntdetweedelijnsadviestrajectendoorcofinanciering vanmaximaal15dagenàratovannietmeerdan500europerdag.

1.2NetwerkingFlandersSynergyorganiseertnetwerkactiviteiten.Denetwerkenzijnzowelregionaalalsthematischgeorganiseerd.Denetwerkingwordtgevoedmetinzichtenuitwetenschap-pelijkonderzoek.Hetbiedtaanorganisatiesenconsultantseenplatformomrondinnovatievearbeidsorganisatieervaringenuittewisselen,antwoordenopvakproblementezoekenenkennistemakenmetnieuweinvalshoeken.

1.3OpleidingenFlandersSynergyorganiseertdeopleidingSenior consultant innovatieve arbeidsorganisa-tie.Ditprogrammabrengtconsultantsenmanagersdecompetentiesbijomorganisa-

63

tiesteondersteuneninhetvernieuwenvanhunarbeidsorganisatie.NaditprogrammakomtdedeelnemerinaanmerkingomadviesprojectenuittevoerendieFlandersSynergycofinanciert.DaarnaastorganiseertFlandersSynergyookandereopleidingen,waarondereenintroductieindeinnovatievearbeidsorganisatie.

1.4LidmaatschapFlandersSynergyiseenledenorganisatie.ukunttoetredenalscorporatelidofalsambassadeur.Alscorporatelidkrijgtutoegangtothetkennisnetwerk,hetjaarlijkscongresenhetnetwerkvanFlandersSynergy.ukuntberoepdoenopheteerstelijnsadvieseneentus-senkomstkrijgenvanmaximaal7.500eurovoorhettweedelijnsadvies.Daarnaastkrijgtukortingoppublicaties,instrumentenenopleidingenvandecompetentiepool.Alsambassadeurgenietudezelfdevoordelenenstaatuviadeelnameaandebestuurs-organenmeeaanhetstuurvanFlandersSynergy.

voorbeelden uit de social profit

getuigenis: sociale innovatie binnen de ouderenvoorziening sint-monica“Vzw Sint-Monica groepeert drie ouderenvoorzieningen in Oostende en biedt woongelegenheid en zorg aan 136 zorgbehoevende en dementerende bejaarden. De opdrachtverklaring van onze organisatie stelt dat we goede zorg aan onze bewoners willen geven met de uitdrukkelijke opdracht om een aangename en zinvolle werkplaats te bieden voor onze medewerkers. Vanuit deze gedachte werd het idee van ‘sociale innovatie’ in ons personeelsbeleid geïntegreerd: het creëren van meer kwalitatieve en werkbare jobs binnen een slagvaardige organisatie. Zo willen we onder meer een antwoord bieden op de vergrijzende en steeds meer veeleisende samenleving.” “In 2008 en 2009 werd, met de financiële steun van het Europees Sociaal Fonds (ESF), een eerste project rond sociale innovatie opgestart: het project ‘coachend lei-derschap’. Hierbij lag de focus op het opleiden van het midden en hoger kader. Dank-zij individuele assessments, opleidingen en coaching op maat, werden de leidingge-venden ook echte coaches. Coaches delegeren op een ondersteunende, stimulerende en inspirerende wijze, in een klimaat van wederzijds vertrouwen.” “Nu het kader binnen de organisatie op poten staat, starten we met een tweede project: zorg dragen voor werk. Dit project wordt gecofinancierd door ESF en Flanders Synergy. Daarnaast krijgen we ook inhoudelijke ondersteuning van Flanders Synergy.” “Bij dit vervolgproject richten we ons tot de volledige organisatie, met als doel ook onze medewerkers mee te krijgen in de nieuwe dynamiek rond arbeidsorganisatie. We stimuleren vooral teamwerk en individuele verantwoordelijkheid. Binnen een welom-lijnd kader willen we medewerkers meer ruimte bieden om ‘hún ding te doen’. “ Fl

aN

der

s sy

Ner

gy

64

contact

FlandersSynergyKapeldreef603001Heverleet.+32(016)298307,f.+32(016)298319e. info@flanderssynergy.be,www.flanderssynergy.be

zorginnovatie in welzijn

Wat?Het project Zorginnovatie in welzijn bestaat uit een innovatiemeter en een innovatieme-thodiek die organisaties uit de welzijnssector kunnen helpen om innovaties op touw te zetten en te evalueren. De innovatiemeter biedt een antwoord op de vraag of een voor-ziening of dienst klaar is om te vernieuwen. De elektronische innovatiemeter brengt op korte tijd heel wat bruikbare informatie in kaart. De innovatiemeter geeft een antwoord op twee vragen: Hoe zit het met de basisvoorwaarden voor zorginnovatie? Hoe sterk is de voorziening in participatie, leren en samenwerken? Op basis van deze resulta-ten, geeft de innovatiemeter bovendien ook onmiddellijk een eerste richtinggevend advies voor zorginnovatie. De meter is online te raadplegen. Met de innovatiemetho-diek krijgt u bovendien zicht op de belangrijkste uitdagingen en verhoogt u het leer-, samenwerkings- en participatievermogen. Aan de hand van concrete tips kan u met de eigen voorziening, netwerk of groep van gebruikers een innovatietraject uitzetten.Zorginnovatie in Welzijn is een samenwerking van het Vlaams Welzijnsverbond, Zorg-net Vlaanderen, LUCAS, Cera en Weliswaar.

65

Fla

Nd

ers

syN

erg

y eN

zo

rg

iNN

ova

tie

iN W

elz

ijN

1.1Dedefinitie:Zorginnovatie:- Iseeninitiatiefomandersenvernieuwendzorgteverlenen.- Biedteenantwoordophuidigeentoekomstigeuitdagingenindezorgeninde

samenleving.- Wordtgestuurddoordeparticipatievandegebruiker,doordecreatie,detransferen

devalorisatievannieuwekennisendoornetwerkeninenoverdegrenzenvandewelzijnszorg.

- leidttotderealisatievangebruikersgerichtezorgdoelen(levenskwaliteit,zelfred-zaamheid,participatie,verbondenheideninclusie).

1.2Voorwie?Hetprojectrichtzichindeeersteplaatstotdesectorengehandicaptenzorg,bijzonderejeugdbijstand,degezinsondersteuning,dekinderdagopvang,hetvrijwilligerswerkendeouderenzorg.Tegelijkertijdzijndeinstrumentenendemethodiekookbruikbaarinanderewelzijnssectoren.

1.3HetpraktijkboekZet je licht op groen voor Zorginnovatie.Ditpraktijkboekvoorzorginnovatiebeschrijftdediverseaspectenvandeinnovatiemethodiek.Demethodiekbrengtveranderingopgangdoordialoogenkennisdelingingroep.Deuitwisselingtussendedeelnemersaandehandvaneeninnovatie-instrumentzorgtvoormeerdynamiekeninnovatievecompe-tenties.Hetinnovatieboekisgratistedownloadenofbestellenopwww.zorginnovatie.be.

contact

e. koen.hermans@med.kuleuven.be,www.zorginnovatie.be

66

Flanders' care

Wat?Flanders’ Care is het project van de Vlaamse regering waarmee zij de medisch-techno-logische vooruitgang in Vlaanderen wil aanwenden in het voordeel van de patiënten en voor industriële vermarkting. De missie van Flanders’ Care is:Op een aantoonbare wijze en door innovatie het aanbod van kwaliteitsvolle zorg verbe-teren en verantwoord ondernemerschap in de zorgeconomie stimuleren. De innovatie moet het resultaat zijn van een kruisbestuiving tussen de zorgcentra, kenniscentra, beroepsbeoefenaars in de zorg en de bedrijfswereld.Flanders’ Care kiest voor een betere, trefzekere, preventieve gezondheidszorg en zet daarvoor assistieve technologie, telegeneeskunde, zorg-ICT, translationele geneeskun-de en de nieuwste diagnostieke en medische beeldvorming in. Het Vlaamse technolo-gieaanbod kan hierop inspelen. Het enorm potentieel in de zorg wordt voorlopig nog onvoldoende benut.De projecten binnen Flanders’ Care volgen vier stadia: onderzoek en ontwikkeling, demonstratie, implementatie en internationale vermarkting.Flanders’ Care wordt aangestuurd door het Zorgvernieuwingsplatform. Hierin zitten vertegenwoordigers van de zorgcentra, kenniscentra, beroepsbeoefenaars in de zorg en de bedrijfswereld. Dit Zorgvernieuwingsplatform zal fungeren als een klankbord voor diverse stakeholders en projecten van Flanders’ Care, opvolgingsindicatoren uittekenen, criteria voor een label opstellen en de modaliteiten voor zaaikapitaal ontwikkelen. Ook Verso en een aantal van haar federaties maken deel uit van het Zorgvernieuwingsplatform.

diensten van flanders' care

1.1 ImpulsloketFlanders'Carebehelsteenveelheidaaninitiatieveninverschillendeoverheidsinstellin-gen.Daaromwerdeenimpulsloketopgerichtdatzorginstellingen,kennisinstellingenenbedrijvendewegwijstnaardejuisteondersteuning.Ditveronderstelteenintensievesa-menwerkingmetondermeerIWT,hetAgentschapOndernemenenFlandersInvestmentandTrade.Hetimpulsloketwerdopengesteldop1oktober2010.

1.2Flanders’CarelabelInitiatievenofprojectendievoldoenaandecriteriavanFlanders’CarekunneneenFlan-ders’Carelabelverwerven.Ditlabeliseenwaarmerk,hetbetekentdateenprojecteenkwalitatievemeerwaardeheeftindezorgeneconomischpotentieelheeft.

67

1.3ZaaikapitaalDeParticipatieMaatschappijVlaanderen(PMV)zalzaaikapitaalterbeschikkingstellenvanstartersenzeerjongebedrijvendieinnovatievedienstenenproductenwillenaan-biedenvoordezorginVlaanderen.Inoverlegmetdezorgsectorwordeninvesteringengetoetstaandecriteriavoorkwaliteitvanzorg.Ookzorginstellingenkunnenvandezeregelinggebruikmakendoorteparticiperenineencommerciëleentiteit.Erwerd20miljoeneuroterbeschikkinggesteldvanhetfondsvoorzaaikapitaal.

1.4DemonstratieprojectenDedemonstratieprojectenmoetendemeerwaardevoordezorgeneconomischepro-gressieaantonen.Deselectieenondersteuningvandemonstratieprojectenzalgebeurenviaoproepen.Deeerstecallwordtverwachtindecember2010.Flanders’carezetdaarnaastooknoginop:- Fundamenteelonderzoek:nanogeneeskunde.- Translationeelonderzoek,waarvoorhetCentrumvoorMedischeInnovatiewerd

opgericht.- Innovatiefaanbestedenwaarbijdeoverheidendeindustrieaangemoedigdworden

omeeninnovatiefaanbodteontwikkelenvoorpubliekedoeleinden.Zieookhetvoor-beeldvandeverbeterdeoogscreeningbijKindengezinhieronder.

- Openinnovatieplatform:eenomgevingwaardeverschillendeactoren(zorginstel-lingen,kennisinstellingen,bedrijvenenoverheid)elkaarontmoeteneninzichtenuitwisselen.

- Accreditatievanziekenhuizen.- Zorgomtalent:nieuwtalentnaardezorgsectortrekken,aanwezigecompetenties

maximaalbenuttenenuitstroombeperkendoorretentiebeleid.

voorbeelden uit de social profit

project oogscreening kind en gezinMet het project rond oogscreening wil Kind en Gezin de meeste afwijkingen die aanleiding geven tot het ontstaan van een ‘lui oog’ (in medische termen amblyopie) opsporen bij jonge kinderen. Op die manier kan een behandeling vroegtijdig gestart worden vooraleer amblyopie zich ontwikkelt. De oogscreening werd door het IWT als een geavanceerde technologie erkend.

Fla

Nd

ers

ca

re

68

contact

Kabinet Jo Vandeurzen, Vlaams minister van Welzijn, Volksgezondheid en Gezint.+32 (0)2 552 64 00Kabinet Ingrid Lieten, viceminister-president van de Vlaamse regeringt.+32 (0)2 552 70 45Kabinet Kris Peeters, minister-president van de Vlaamse regeringt.+32 (0)2 552 60 12www.flanderscare.be

69

Fla

Nd

ers

ca

re

Flanders district of creativity (Flanders dc)

Wat?Flanders DC is de Vlaamse organisatie voor ondernemingscreativiteit, opgericht door de Vlaamse regering. Flanders DC heeft als missie om ondernemend Vlaanderen cre-atiever te maken en creatief Vlaanderen ondernemender. Flanders DC bouwt daarom aan kennis, sensibiliseert en ontwerpt handige hulpmiddelen voor wie creatief en ondernemend aan de slag wil. Flanders DC richt zich op ondernemers, leerkrachten, leerlingen, beleidsmakers en het grote publiek.

diensten

FlandersDCheeftheelwatinstrumentenwaarmeedecreativiteitinondernemingenkanaangezwengeldworden:-gPSvoorondernemingen:eeneenvoudigemaareffectievebrainstormmethodeomideeëntegenereren.-Inspiradar:opinternetligteenschataangoedeideeëneninspiratieverborgen.jemoetzealleenwetentevinden.DeInspiradarhelptdaarbij.Dithandigetooltjemaaktaandehandvantientipseneenaantallinksiedereenwegwijsindewereldvanhetcreatiefzoeken.-Wegwijzer:zoekrobotnaardienstverleners,overheid,kennisinstellingenenintermedi-airen.FlandersDCKenniscentrumbrengtookeenaantalstudiesuitrondcreativiteiteninno-vatieenpubliceertinteressantbinnen-enbuitenlandsonderzoekopdewebsite.TenslotteorganiseertFlandersDCopleidingeneneventsrondcreativiteiteninnovatie.

contact

t.+3216242924e. info@flandersdc.be,www.flandersdc.be

Fla

Nd

ers

dis

tric

t o

F c

rea

tiv

ity

(Fla

Nd

ers

dc

)

70

cera award

Wat?CeraAward,eeninitiatiefvanCeraenRVO-Society,beloonttechnischeinnovatieindesocialprofitsector.Ooksocialprofitorganisatieswordengeconfronteerdmettechnolo-gisch-wetenschappelijkeuitdagingen,maarmissendikwijlsdekennisomhetprojecttoteengoedeindetebrengen.CeraAwardengageertstudentendiesocialprofitorganisatieshelpenmethetuitwerkenvaneenproject.DebestestudentenwordenbeloondmeteenCeraAward,eenjaarlijkseprijsdiewordtuitgereiktdoorCeraAward,RVO-SocietyenVerso.

1.1Wiekomtinaanmerking?Elkesocialprofitorganisatiemeteentechnisch-wetenschappelijkeuitdagingkaneenprojectindienen.Studentenindustrieelingenieur,burgerlijkingenieurentechnischebachelorstudentengaandeopdrachtaaninhetkadervaneenontwerpopdrachtofeind-werk.Deorganisatiesteltinterneenverantwoordelijkeaandiedestudentbegeleidt.

1.2Welkesoortenprojectenkomeninaanmerking?Deprojectenmoeteneendiepgaandfundamenteelonderzoekinhoudenofeenuitda-gingzijnvoordecreatievecapaciteitenvandestudent.Datkanbijvoorbeeldgaanoverelektromechanica,milieuzorg,chemie,materiaalkundeofindustrieelontwerpen.Eenevaluatorgaatsamenmetdeorganisatienaofhetprojectinaanmerkingkomt.

1.3Watishetvoordeelvoordeorganisatie?ViaCeraAwardkanelkesocialprofitorganisatieinnoverenopeenzeertoegankelijkemanier.Bovendieniserprojectbudgetbeschikbaarvoorelkeorganisatiemeteengoeddossier.

1.4Hoeaanvragen?Projectenindienenkantot20november2010viawww.cera-award.be.Nahetindienenvaneenonlineinschrijvingsfichewordtdeorganisatiegecontacteerdvooreenverderonderzoekmeteenvandeevaluatoren.

71

voorbeelden

Blue Call Phone – Ithaka vzwDe vzw Ithaka pioniert met een Blue Call Phone. Dat is een gewone gsm die de cliënten meekrijgen als ze op stap gaan. De coach laat op de gsm een tekst verschij-nen tegen een blauwe achtergrond, bijvoorbeeld met de vraag: “Kunt u mij een teken geven als ik moet afstappen van deze bus?”. Het is een korte tekst die een wereld van verschil maakt.

contact:

Sofie Stoop (RVO-Society) t.+32 (0)16 28 80 07 e. cera-award@rvo-society.be, www.cera-award.be

cer

a a

Wa

rd

72

strategische onderzoekscentra

DeStrategischeOnderzoekscentra(SOC)kregenvandeVlaamseoverheiddeopdrachtomvraaggedrevenstrategischonderzoekuittevoerendatpastinhetwetenschaps-eninnovatiebeleidvandeVlaamseregering.Hetgevoerdeonderzoekmoeteeneconomi-scheofmaatschappelijkemeerwaardebieden.ErzijndrieStrategischeOnderzoekscentra:IBBT,IMECenVIB.Ooksocialprofitondernemingenkunneneenrolspelenindegebruikersgerichteaanpakvanhetonderzoek.Deprojectenkomenimmersvaakvanonderuittotstand.

strategische oNderzoeksceNtra ibbt

Wat?ICT-oplossingen zullen noodzakelijk zijn om een aantal grote uitdagingen aan te gaan. IBBT (Interdisciplinair Instituut voor Breedband Technologie) concentreert haar onder-zoeksinspanningen op domeinen als gezondheidszorg, mobiliteit en logistiek, cultuur en media en groene ICT. IBBT-onderzoek levert tastbare resultaten op: prototypes die bedrijfspartners in dage-lijkse toepassingen kunnen omzetten.

1.1 InterdisciplinairengebruikersgerichtDelaatstejarenwerkteIBBTnauwsamenmeteenbredewaaieraanorganisaties:uni-versiteiten,overheden,non-profitorganisaties,kmo’s,grotenationaleeninternationalebedrijven.ZoheeftIBBTeeninterdisciplinaireengebruikersgedrevenaanpakvaninno-vatieontwikkelddieresultatenboekt.Doordegebruikersvanbijhetbeginbijhetprojecttebetrekken,iseengoedefitverzekerdenkrijgthetprojectpotentieelvoorvermarkting.

1.2WatheeftIBBTtebieden?IBBTiseenonderzoeksinstellingopgerichtdoordeVlaamseregeringominnovatieveICT-dienstenen-toepassingenteontwikkeleninnauwesamenwerkingmetdeoverheidendeindustrie.IBBTneemtverschillenderollenopindecreatieenuitvoeringvanICT-onderzoeksprojecten.Hetinstituutbiedtonderzoeksexpertise,infrastructuurenap-paratuur,maarookdienstenzoalstesting,gebruikerslabelsenzovoort.Zebrengenookpartnersbijelkaarenverlenenfinanciëlesteun.IBBTrichtzichopeconomischhaalbareoplossingendievertrekkenvaneenmarktvraageneconomischpotentieelhebben.

73

diensten

icoN: cluster van complementaire bedrijven en organisatiesInterdisciplinairCoöperatiefOnderzoek(ICON)isvraaggedrevenonderzoekvanuitdemaatschappelijke,cultureleofindustriëlesectorofdeoverheid.Deprojectenwordensamenmetdegebruikersen/ofstakeholdersenuitvoerdersopgesteld.BinnendittypeonderzoekzoektIBBTsamenmetunaarcomplementairebedrijvenenorganisaties.BovendienfinanciertIBBTtot50%vandetotaleonderzoekskostendoordatdekostvoordeIBBT-onderzoeksgroepentenlastevanIBBTis.

het consortiumProjectenwordenaltijdingedienddooreenconsortiumwaarindiversepartnerskunnendeelnemen.Hierbijisergeenbeperkingopdeorganisatievorm:duszoweloverheden,vzw’s,kmo’s,grotebedrijvenalslokalevestigingenvanmultinationalskunneneensamenwerkingaangaanmetdeIBBT-onderzoeksgroepen.Elkeorganisatie,vankmoofkleinenon-profitorganisatietotVlaamsevestigingvaneenmultinationaleonderneming,kanvoorhaaraandeelinhetICON-projectfinanciëlesteunvragenbijIWT,inhetkadervandeO&O-bedrijfsprojecten.DeorganisatiemoetdaarvoorwelvoldoenaandeIWT-voorwaardenenisinstaatderesultatenookinVlaan-derenopdemarkttebrengen.

kenmerken icoN-projectenDevoornaamstekenmerkenvanICON-projectenzijn:- Vraaggedreven.- gekaderdbinnendeIBBT-innovatiethema’s.- Coöperatiefeninterdisciplinairconsortiumdatevenwichtigesamengesteldis.- Economische,cultureleen/ofmaatschappelijkemeerwaarde.- looptijdvantweejaarenminstens50%financiëleinbrengdoorexternepartners.MeerinformatieoverICON-projectenop:www.ibbt.be/nl/projecten/projectdocumentenAfhankelijkvanhettypeprobleemofprojectzijnerverschillendesamenwerkingsvormenmogelijk.ICONisslechtéénvandeonderzoekstypesdieIBBTaanbiedt.Deanderezijnterugtevindenop:www.ibbt.be/nl/projecten/samenwerken-met-ibbt.

str

ateg

isc

he

oN

der

zo

eksc

eNtr

a ib

bt

74

voorbeelden uit de social profit

cupid HetCuPID-projectisopzoekgegaannaarinnovatieveoplossingenomculturelecon-tentteaggregeren,categoriseren,personaliserenendistribueren.Hetuiteindelijkedoelisdeeindgebruikereenrijkeculturelebelevingtekunnenaanbieden.Hetbelangrijksteresultaatvanditonderzoeksprojectwaseenoperationeelproto-typewaarbinnenprofessionelegebruikersgepersonaliseerdeenverrijktecultuur-en/ofvrijetijdsdatazelfstandigkunnenbeherenenverspreiden.Partners:VRT-medialab,VRT,VlaamseOverheid–departementCultuur,jeugd,SportenMedia,CultuurNetVlaanderen,KunstencentrumVooruit,iKnow,VlaamsCentrumvoorOpenbareBibliotheken,ToerismeVlaanderen.Onderzoeksgroepen:IBBT-DistriNet-K.u.leuven,IBBT-ICRI-K.u.leuven,IBBT-MMlab-ugent,IBBT-SMIT-VuB.Natraject: icis: je persoonlijke gps doorheen het culturele landschapuitCuPIDontstondhetICIS-project(www.cultuurnet.be/ICIS).ICIS,kortvoorInfrastru-cuur&CultuurInformatieSysteem,wilbemiddelentussenhetcultureleaanbodenhetpubliek.ICISwilmensenstimulerenomeencultureelprofieloptestellenomopbasisvanhunvoorkeuraanbevelingentekunnendoorsturen.Personaliserenistroef.Zokanjemenseninaanrakinglatenkomenmetevenementenwaarzeandersnooitvanhaddengehoord.

2) e-zorg & e-lerenAgain at my School by fostering Communication through Interactive Technologies for long term sick children (ASCIT)Opschoolleerteenkindnietalleen,hijofzijbouwterooksocialecontactenopmetklasgenootjesenleraren.literatuurwijstuitdatbeideschoolprocessenlijdenonderlangdurigeofchronischeziekte.BuitenlandsepraktijkvoorbeeldenbewijzendatICTeenuitwegkanbieden.BinnenhetASCIT-projectstaatdeinvloedvaneenlangdurigeofchronischeziekteophetschoollevencentraal.Hetdoelvanhetprojectwashetontwerpen,ontwikkelen,implementerenenevaluerenvaneenICT-tooldathetleerprocesvanlangdurigziekekinderenondersteunt.Dit‘proofofconcept’integreertinnovatievehardware,softwareenconnectivity-oplossingendieervooralopgerichtzijneenzeerhogekwaliteitvancommunicatietotstandtebrengentussendelangdurigziekekinderenenhunklasofleeromgeving(leerkracht,medeleerlin-gen,vrienden).Partners: ANDROME,Alcatellucent/Bell,Artec-Electronics,Bednetvzw,VlaamseligaTegenKanker,VlaamsPatiëntenplatformvzw,ziekenhuisschoolgasthuisberg.Onderzoeksgroepen:IBBT-CuO-K.u.leuven,IBBT-ICRI-K.u.leuven,IBBT-IBCN-ugent,IBBT-MICT-ugent,IBBT-EDM-uHasselt,IBBT-OWK-ugent.

75

str

ateg

isc

he

oN

der

zo

eksc

eNtr

a ib

bt

Natraject: bednetDeinteractievevirtueleschoolomgevingASCITdieIBBTsamenmetverschillendepart-nersenorganisatiesontwikkelde,werddoorBednet(www.bednet.be)opdemarktgezet.Bednetzorgtervoordatdeziekeleerlingsynchroonleskanvolgen.Deleerlingzietzijnofhaarleerkrachtenklasgenotenineenvirtueleklas.Viaeenlaptopenrandapparatuurvolgtdeziekeleerlingalleswatindeklasgebeurt.Hijofzijkanvragenstellenenviaeen‘bel’deaandachtvandeleraarvragen.Zelfsdevingeropstekenisdusmogelijk!Hetsysteemlaattoeomtewerkenmetlesmateriaal,taken,toetsen,berichtenenaudiovisu-eelmateriaal.

contact

t.+32(0)93314800,f.+32(0)93314805e. info@ibbt.be,www.ibbt.betwitter.com/ibbtwww.linkedin.com/companies/ibbt

76

strategische oNderzoeksceNtra imec

Wat

IMEC, het Interuniversitair Micro-elektronicacentrum, is Europa's grootste onafhanke-lijk onderzoekscentrum in nano-elektronica en nano-technologie. IMEC's onderzoek vindt toepassingen in gezondheidzorg, slimme elektronica, hernieuwbare energie en veiliger transport. IMEC wil de Vlaamse industrie versterken. IMEC werkt samen met Vlaamse ondernemingen in de elektronica-, textiel-, metaal- grafische en gezondheids-sector en ondersteunt daar proces- en productinnovatie.

diensten

- IMECinformeertovertechnologischeevolutiesviatechnologieplatformenenviahetviermaandelijksmagazineInterconnect.

- IMECbiedthoogstaandeopleidingenentrainingenaanviazijnMicro-elektronicatrainingcenter(MTC).

- IMECwerktsamenmetondernemingeninO&O-projectenvanhetIWT).- IMECvoerthaalbaarheidsstudiesuitvoorondernemingen.- IMECstimuleertdeoprichtingvanspin-offsdoorfinanciëleondersteuningenonder-

steuningophetvlakvanO&Oeninfrastructuur.- IMECwerktnauwsamenmetVlaamsenetwerkorganisatiesenkennisactoren.

voorbeelden uit de social profit

NERF,NeuroelectronicsResearchFlandersNERFbundeltdeexpertisevandrieVlaamsetopinstituten:nano-elektronica(IMEC),biotechnologie(VlaamsInstituutvoorBiotechnologie-VIB)engeneeskunde(K.u.leuven).DoordiemultidisciplinairekennissamentebrengenwilNERFVlaande-renwereldwijdopdekaartzetteneninternationaaltoptalentaantrekkenommetbehulpvannano-elektronicafundamenteelonderzoektedoennaardewerkingvandehersenen.

77

str

ateg

isc

he

oN

der

zo

eksc

eNtr

a im

ec e

N v

laa

ms

iNst

itu

ut

vo

or

bio

tec

hN

olo

gie

(vib

)

strategische oNderzoeksceNtra vlaams iNstituut voor biotechNologie (vib)

Wat

VIB is een non-profit wetenschappelijk onderzoeksinstituut. Met behulp van gen-technologie bestuderen VIB-wetenschappers de werking van het menselijk lichaam, planten en micro-organismen.Recent VIB-onderzoek leidde tot doorbraken in onder andere de moleculaire en celbio-logie, ontwikkelingsbiologie, genetica, kankerbiologie en immunologie.

diensten

VIBontplooitdriecomplementairekernactiviteiten:1. Strategischbasisonderzoek.2.Onderzoeksresultatenomzetteninproductentendienstevanconsumentenpatiënt.3. Wetenschappelijkeinformatievoorhetbredepubliek.

contact

t.+32(0)92446611e.vib@vib.be,www.vib.be

contact

t.+32(0)16281211e.www2.imec.be

78

kenniscentrum assistieve technologie in-ham

In-HAMiseeninitiatiefvaneenaantalpartnersdieactiefzijnindegehandicaptensec-tor.Hetverenigtkennisuitdebouwsector,dedomoticaendemicro-elektronica.

Wat?In-HAM ondersteunt de ontwikkeling van assistieve technologie: technologische hulp-middelen ter ondersteuning van personen met een beperking. De beperkingen kunnen van motorische, zintuiglijke, cognitieve, emotionele of psychische aard zijn. De inzet van assistieve technologie moet personen met een beperking een grotere autonomie opleveren en in staat stellen langer thuis te wonen. Gezien de groeiende vraag naar assistieve technologie bestaat er op dit domein een duidelijke behoefte aan voortdurende innovatie en professionele ondersteuning. Dit zowel voor de eindgebruiker, voor de zorgsector die deze technologie moet inzetten én voor de industriële sector die instaat voor de ontwikkeling en productie van assistieve technologie.In-HAM adviseert niet enkel de ontwerpfase, maar voert ook onderzoek naar nieuwe producten en het ontwikkelen van methodieken en diensten om assistieve technologie op een zinvolle manier te integreren in het dagelijkse leven van personen met een be-perking. Het permanent evalueren en het leren omgaan met hulpmiddelen zijn hierbij van groot belang. In-HAM is ingebed in het Dienstencentrum GID(t)S waardoor een solide samenwer-king met de gehandicapten- en ouderenzorg verzekerd is.

1.1Voorwie?de industrie en beroepsfederatiesDeveranderingeninhetzorglandschapdoeneennieuweeconomieontstaan.Innova-tiesopgebiedvantechnologieendienstverleningzijnessentieelvoorbedrijvendieindezemarkteenrolwillenspelen.Bedrijvenkunnentijdensdeontwerpfaseeenberoepdoenopdenodigeexpertiseenbegeleidingomzohetontwerpendeintroductievanassistievetechnologievlottelatenverlopen.Deberoepsfederatiesvormendaarbij,elkvanuithuneigensector,eenklankbordvoordeproblemendiezichophundomeinvoordoen.

zorgsector Dezorgsectorheeftnoodaaneencentraalaanspreekpuntdatopeendeskundigemanieradviesenondersteuningkanbieden.Desectorheeftookeensturenderolindeontwikkelingvaninnovatieveassistievesystemen.

79

onderzoekscentrauniversiteitenenhogescholenvormeneenessentiëleaanvullingophetgebiedvanresearchenproductinnovatie.Hetkenniscentrumwilheninditprocesondersteunenenstimulerenopbasisvanvragenuitzijnruimenetwerk.Hetkenniscentrumvormtdeschakeltussendegebruikerendeindustrieenzoektsamenmethennaarnieuwetoepassingsgebieden.

de overheidInhetmakenvanbeleidskeuzesenhethertekenenvanhetzorglandschapbetekenteenkenniscentrumeenabsolutemeerwaarde.Eenbeleidsplankanvoorafwordenafgetoetstopzijnuitvoerbaarheiddoorderesultatenvantoegepastonderzoekteoverlopen.

de eindgebruiker Hetkenniscentrumwordtvoordeeindgebruikereenbakenvooralleswatassistievetechnologiebetreft.Viainformatieverspreiding,demonstratiesenadvieskomtdeeind-gebruikermeertewetenoverallefacettenvanassistievetechnologie.

diensten

adviesverleningIn-HAMverleentadviesoverbouw-enwoontechnologieendetoegankelijkheidvanprivateenpubliekegebouwen.

demonstratieIn-HAMbeschiktovervierwoonlabo'seneenuitgebreidedemonstratieruimte.Devieraanpasbarewoningenzullenvoortdurendveranderenopbasisvannieuwehulpvragenennieuwetechnologieën.Ouderenenpersonenmeteenhandicapkunneninéénvandewooneenhedenverblijvenombestaandeenrecentontwikkeldebouw-enwoontech-nologietebeoordelen.Degebruikerservaringgeeftdeproducentookfeedbackenhelptomhetproductteverbeteren.InsamenspraakmetdedeskundigenvanIn-HAMkandegebruikerputtenuitdezeervaringomdeeigenwoningteontwerpen.

innovatie In-HAMbeperktzichniettothetuittestenvanbestaandebouw-enwoontechnologiemaarwilookeencoördinatiecentrumzijnvoorinnovatieveoplossingenophetvlakvanassistievetechnologie.In-HAMiseenforumwaarinoverlegmetdeindustrieenkenniscentraonderzoekwordtuitgevoerdopbestaandeennieuwetechnologieën. k

eNN

isc

eNtr

um

ass

isti

eve

tec

hN

olo

gie

iN-h

am

80

tto Flanders: kennis- entechnologietransferdiensten

Wat?TTO Flanders is een gezamenlijk initiatief van de diensten voor kennis- en technolo-gietransfer (TTO staat voor Technology Transfer Officers) van de vijf Vlaamse universi-teiten: Universiteit Gent, Universiteit Antwerpen, Katholieke Universiteit Leuven, Vrije Universiteit Brussel en Universiteit Hasselt.TTO Flanders biedt een uniek portaal tot de kennis en technologie die in de Vlaamse universiteiten aanwezig is. Universitair onderzoek kan pas bijdragen aan economische en maatschappelijke ontwikkeling als het zijn weg vindt naar de bedrijfswereld en de maatschappij. Een belangrijke activiteit van TTO Flanders is het opbouwen van strate-gische contacten met de bedrijfswereld en maatschappelijke actoren om opportunitei-ten voor samenwerking te detecteren.www.ttoflanders.be

1.1DeledenvanTTOFlanderszijn:

k.u.leuven research & developmentMinderbroedersstraat8A3000leuvent.+32(0)16326500www.lrd.kuleuven.be

ugent techtransferKuiperskaai55F9000gentt.+32(0)92647883www.techtransfer.ugent.be

tech transfer uhasseltAgoralaan,gebouwD3590Diepenbeekt.+32(011)268047www.uhasselt.be/techtransfer

81

interfacedienst auhauniversiteitAntwerpenMiddelheimlaan1,gebouwA2020Antwerpent.+32(03)2653025www.interface-ua.be

technology transfer interface (tti) brusselsVrijeuniversiteitBrusselR&Ddepartment–Pleinlaan21050Brusselt.+32(02)6292207www.vubtechtransfer.be

tto

Fla

Nd

ers:

keN

Nis

- eN

tec

hN

olo

gie

tra

NsF

erd

ieN

steN

82

vlaamse raad voor Wetenschap en innovatie(vrWi)

Wat?De Vlaamse Raad voor Wetenschap en Innovatie is de strategische adviesraad voor het wetenschaps- en innovatiebeleid. De VRWI is de opvolger van de Vlaamse Raad voor Wetenschapsbeleid (VRWB). De Vlaamse regering is in een aantal gevallen verplicht om het advies van de VRWI in te winnen. Daarnaast kan de VRWI ook op eigen initia-tief advies uitbrengen.

Werking

permanente commissiesOmdewerkzaamhedenvanderaadvoortebereidenenbijzonderevraagstukkenteonderzoekenwordentweepermanentecommissieseneenpermanenteexpertengroepingesteld:deCommissieInnovatiebeleid(CIB),deCommissieWetenschapsbeleid(CWB)endeExpertengroepIndicatorenenBegroting(EgIB).VanuitinnovatieoogpuntisdeCommissieInnovatiebeleiddebelangrijkste.Versoisbinnendezecommissievertegenwoordigd.

innovatieregiegroepenVlaamsministervanInnovatieIngridlietenzieteenbelangrijkerolweggelegdvoordeVRWIommeevormtegevenaanhetstrategischinnovatiebeleid,ondermeerviahetinstellenencoördinerenvandeinnovatieregiegroepen.Dezeinnovatieregiegroepenbrengeneenbeperktaantalinnovatieleidersen-expertssamenmeteendubbeldoel,namelijk:

1.Ontwerpenadviesvangerichteinnovatiestrategieën.2.Platformvoorsamenwerkingenregievandeeconomischespin-offs.

Deregiegroepenzulleneenstrategischeinnovatieagendavoordemiddellangetermijnuittekenen.Dezebevatduidelijkestrategischeenoperationeledoelstellingen,meetin-dicatoreneneenstappenplanomdemaatschappelijkeeneconomischeuitdagingeninkwestieaantepakken.DeVRWIstartteinnovatieregiegroepenopronddevolgendethema's:voertuigindustrie,chemieensocialeinnovatie.Versoneemtdeelaanderegiegroepsocialeinnovatie.

3 ADVIESRADEN

83

contact

t.+32(0)22129410www.vrwi.be

vla

am

se r

aa

d v

oo

r W

eteN

sch

ap

eN iN

No

vati

e (v

rW

i)

84

stichting innovatie & arbeid – serv

Wat?De Stichting Innovatie & Arbeid is het onderzoekscentrum van en voor de Vlaamse sociale partners en maakt zo deel uit van het Serv-huis. Om succesvol te zijn moeten bedrijven niet enkel de technologische kaart trekken, maar ook op een creatieve wijze de arbeidsorganisatie verbeteren en het talent van de medewerkers benutten. Een nieuw evenwicht tussen de inzet van technologie, organi-satie en arbeid komt tot stand. Ze mikt daarbij op het versterken van de economische slagkracht van de onderneming en het verhogen van de kwaliteit van de arbeid. Stich-ting Innovatie & Arbeid richt in haar onderzoek de focus op succesvolle innovatie.De Stichting Innovatie & Arbeid besteedt ook veel aandacht aan het benutten van de projectresultaten. In de eerste plaats voor de verschillende Serv-partners, maar ook de Vlaamse beleidsinstanties worden betrokken. Stichting Innovatie & Arbeid publiceert hiervoor vlot leesbare brochures en uitgebreide informatiedossiers. In 2011 zal er ook een toolbox beschikbaar zijn met instrumenten die op ondernemingsniveau kunnen worden ingezet.

voorbeelden

OphetvlakvaninnovatielooptmomenteelhetprojectSociale innovatie in de Vlaamse bedrijfspraktijk.MetditprojectwildeStichtingInnovatie&ArbeideenbeeldschetsenvanwatsocialeinnovatieconcreetkanbetekenenindeVlaamsebedrijfspraktijk.OpbasisvaneenaantalcasesinbedrijvenenorganisatiesinVlaanderenwillendeonderzoekerseenantwoordkrijgenopvragenals:“Welkevormenofaspectenvansocialeinnovatiepas-sendezeorganisatiesconcreettoe?Watwasdeaanleidingomhiermeetestarten?Hoeverlooptdeuitwerkingeninvoeringervanindepraktijk?Welkeeffectenopdeperfor-mantievandeorganisatieendekwaliteitvandearbeidervarendeorganisaties?”Ooksocialprofitorganisatieswordenmeegenomeninhetonderzoek.

contact

PaulBerckmanst.+32(0)22090111www.serv.be/stichting

85

stic

hti

Ng

iNN

ova

tie

& a

rb

eid

– s

erv

86

onze ledenfederaties zijn:

ICuRO–koepelvanVlaamseziekenhuizenmetpubliekepartners

landsbondvanliberaleMutualiteiten–NederlandstaligeZiekenfondsen

landsbondvandeOnafhankelijkeZiekenfondsen

Medisch-SocialeSectorinDialoogvzw(MID)

NeutraleZiekenfondsen

OverlegKunstenorganisatiesvzw(oKo)

RodeKruis-Vlaanderen

SocialistischeVerenigingvanVlaamsege-zondheidsvoorzieningenvzw(SOVERVlAg)

Sociarevzw-SociocultureleWerkgeversfederatie

Solidariteitvoorhetgezinvzw

VerbondSocialeOndernemingenvzw(VSO)

VerenigingvandeDienstenvoorgezinszorgvandeVlaamsegemeenschapvzw(VVDg)

DeVerenigingvoorSocialProfitOndernemingen(Verso)isdeintersectoralewerk-geversorganisatievoordesocialprofitsectorinVlaanderen.Versogroepeertnegentienfe-deratieseniserkendalsinterprofessionelegesprekspartnerindeSociaal-EconomischeRaadvanVlaanderen(Serv).InhetVlaamsgewestrealiseren12.500privateenpubliekevestigingen336.000arbeidsplaatsenindebelangrijksteactiviteitstakkenvandesocialprofit.Ditstemtovereenmetbijna16%vandetotaleloontrekkendewerkgelegenheidin8%vanhettotaalaantalvestigingeninVlaanderen.Desocialprofitgenereert8%vandebrutotoegevoegdewaardeinVlaanderen.

87

colofon

auteur:KristelDeRoy(Verso)verantwoordelijke uitgever:BrunoAerts(Verso)

deze gids kwam tot stand dankzij de inbreng van:MichèleOléo(IWT),AnneliesDeMaeyer(IWT),FrançoisStassijns(IWT),AlainDeleener(IWT),HansDeVriese(Kleis),BirgitMorlion(IBBT),StéphanieDeSmet(Cera),SofieStoop(RVO-Society),KoenHermans(lucas),ClaudeMessiaen(FlandersSynergy),greetVanDamme(ProvincieVlaams-Brabant),BartVanHulle(ProvincieOost-Vlaanderen)enPatrickDelanoeye(ProvincieWest-Vlaanderen).

Wehebbengeprobeerddezegidszoactueelmogelijktemaken,maarhetinnovatieland-schapstaatzelfnietstil.Daaromradenweaansteedsdewebsitevandebetreffendeorganisatiesteraadplegenvoorup-to-dateinformatie.Deauteursdragengeenverant-woordelijkheidvoorfouteofverouderdeinformatieindezegids.

VlaamseChristelijkeMutualiteiten(VCM)

VlaamseFederatievanBeschutteWerkplaat-senvzw(VlAB)

VlaamsSecretariaatvanhetKatholiekOnderwijsvzw(VSKO)

VlaamseSocialistischeZiekenfondsen

VlaamsWelzijnsverbondvzw

Wit-geleKruisVlaanderenvzw

ZorgnetVlaanderenvzw