Inatsisartut ukiumoortumik nalunaarutaat 2006 … filemasuunissaanik paasiuminartuunissaanillu Inatsisartut kis-saateqarnerattut aammalu Inatsisartut Naalakkersuisullu akornanni suleqatigiinnertut

Inatsisartut ukiumoortumik nalunaarutaat 2006

Landstingets Årsberetning 2006

N A M M I N E R S O R N E R U L L U T I K O Q A RT U S SAT

G R Ø N L A N D S H J E M M E ST Y R E

N A M M I N E R S O R N E R U L L U T I K O Q A RT U S SATG R Ø N L A N D S H J E M M E ST Y R E

Inatsisartut ukiumoortumik nalunaarutaat 2006

Landstingets Årsberetning 2006

Imai

1. Inatsisartut siulittaasuata aallarniutaa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .4

2. Inatsisartut katitigaanerat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .8

2006-imi Inatsisartunut ilaasortat sinniisussallu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .10

3. 2006-imi Inatsisartut ataatsimiinneri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .12

4. Inatsisartut Siulittaasoqarfiat ataatsimiititaliallu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .14

5. 2006-imi ingerlatat suliniutillu allat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .44

6. Inatsisartut sullinneqarneranni anguniakkat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .54

7. Inatsisartut Allattoqarfianni sulisorisat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .60

8. Namminersornerullutik Oqartussat nersornaasiuttagaat ”Nersornaat” . . . . . .62

9. Aningaasaqarneq . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .64

10. Inatsisartunut ilaasortat ataasiakkaat paasisassarsiorlutik angalaneri . . . . .66

IlanngussatIlanngussaq 1 – 1989-miit – 2005-mut kuultimik NERSORNAASIINERIT. . . . . . . . . . . . . .70Ilanngussaq 2 – 1989-miit – 2005-mut sølvimik NERSORNAASIINERIT. . . . . . . . . . . . . . .70

4

Ukiumut qaangiuttumut nalunaarut inatsisiliornerup am-masuunissaanik paasiuminartuunissaanillu Inatsisartut kis-saateqarnerattut aammalu Inatsisartut Naalakkersuisulluakornanni suleqatigiinnertut isigineqassaaq. Aammattaaqukiup ingerlanerani Inatsisartut Siulittaasoqarfiata ataat-simiititaliallu suliniuterpassuarnik sammisaannik nalunaa-rut paasisaqarfiusinnaavoq.

Inatsisartut sulinerat ima aaqqissuussaavoq nunatsinniinatsisiliornerup piareersarneqarnissaanut suliarineqarnis-saanullu Inatsisartut tamarmiusut minnerpaamik ukiumutmarloriarlutik ataatsimiittarlutik. Tamanna sapaatip akun-nerinik arfinilinnik arfineq-marlunnik sivisussusilimmikupernaakkut ataatsimiinnertut sapaatillu akunnerinik arfi-neq-pingasunik qulingiluanillu sivisussusilimmik ukiakkutataatsimiinnertut pigajuppoq. Tamatumalu saniatigut Inat-sisartut ataatsimiititaliaat tamarmik immikkut susassaqar-fimminni ukioq kaajallallugu sulisarput. Nunatsinni innut-taasut ataatsimoorlutillu soqutigisallit pissutsinik immik-

kut ittunik naalakkersuinikkut qinikkat uparuukkumallugitqaqugukkulluunniit ataatsimiititalianut saaffiginnissin-naapput.

Siulittaasoqarfimmut, ataatsimiititalianut Inatsisartunulluilaasortanut ataasiakkaanut inatsisiliornermik suliaqarne-rup piareersarneqarneranut, ataatsimiinnerit ingerlanne-qarnerinut ataatsimiititaliallu ingerlaavartumik sulineran-nut ukioq kaajallallugu inatsisartuni sulinermut ikiuuttus-satut Inatsisartut sullissivittut aaqqissuussamik atugassa-qartitaapput. Aaqqissuussaq taanna Inatsisartut Allat-toqarfiannik taaguuteqarpoq, 26-inillu aalajangersimasu-mik sulisoqarluni.

Partiillu allattoqarfiinit ataasiakkaanit allaffinnik atugas-saqartitaasunit partiillu allattaanik Inatsisartunit atugas-saqartitaasunit Inatsisartut sulinerat taperserneqartar-poq. Partiillu allattoqarfii Inatsisartut sulinerata pitsaaner-paamik piareersarneqarnissaanut ingerlanneqarnissaanul-lu Inatsisartut naalakkersuinikkut immikkoorsitaarneriniktaamatullu Inatsisartut Allattoqarfiannik suleqateqartar-put.

Naalakkersuinikkut sulinermut 2006-imut aningaasanikatugassatut killigititat patajaallisarneqarput. Taamaammatjuunip aallaqqaataa 2006-mi atuutilersumik naalakkersui-nikkut sulinermut tapiissutit pillugit maleruagassat allan-nguutaat Inatsisartut akuersissutigaat. Naalakkersuinikkutpartiinut Inatsisartuni ilaasortaqartunut tapiissutit qinik-kamut ataatsimut ukiumut 100.000 kr.-iniit 125.000 kr.-inut qaffanneqarnerat maleruagassat nutaat nassataraat.Taamatullu partiinut, kattullutik qinigassanngortittunutataasiakkaarlutilluunniit qinigassanngortittunut tamanut,Inatsisartuni ilaasortaqartunut, tunngaviusumik tapiissutit300.000 koruuninik amerlassusillit ukiumoortumik tapiis-sutitut atuutilersinneqarput. Tapiissutitigut taakkunatigutInatsisartuni ilaasortaqarnerit angissusii apeqqutaatinna-git, piffissamut tamarmut atuuttumik siunnersortimik min-nerpaamik ataatsimik atorfinitsitsisinnaaneq qulakkeer-neqassaaq.

Tamatuma peqatigisaanik Inatsisartunut ilaasortat ataa-siakkaat paasisassarsiorlutik angalanerinut aningaasat pil-lugit maleruagassat allannguutaat Inatsisartut akuersissu-tigaat. Allannguutip kinguneraa partiit ataasiakkaat, ilaa-

1. Inatsisartut siulittaasuata aallarniutaa

Inatsisartut siulittaasuat Jonathan Motzfeldt.

6

sortallu ataasiakkaat piunnaarlugit, siunissami aningaasa-nik atuinermut oqartussaalissammata. Partiit ataasiakkaatiluminni ataatsimoorussamik ataqatigiissaarinissaat peri-arfissinniarneqarpoq, aningaasallu tamarmiusut pitsaane-rusumik atorneqalissallutik.

Ukiuni kingullerni Inatsisartut suliakkersorneqarneratannertusiartuinnarsimavoq. Ukiorlu 2006 allaanerusiman-ngilaq. Ukiorlumi taanna naalakkersuinikkut suliniutinik an-nertuunit pingaartunillu ingerlataqarfiusimavoq. IlaatigutEqqartuussiveqarneq pillugu Ataatsimiititaliarsuarmitkaammattuutigineqartut tunngavigalugit eqqartuussive-qarnerup aaqqissuuteqqinnissaa pillugu tunngaviusumikInatsisartut akuersinerat immikkut erseqqissarneqarpoq.

Immikkuttaaq erseqqissarneqarnissaaq kommunini aaqqis-suussaanermik iluarsaaqqinneq, kommunit amerlassusiinikikilisitsisussaq aammalu kommunit Namminersornerullutil-lu Oqartussat akornanni suliassanik agguataarinermik al-lannguisussaq aallartinneqaqqullugu Inatsisartut tunnga-viusumik akuersimmata – taakku marluk siunertaraat atu-gassat sunniuteqarnerusumik atorneqarnissaat, KalaallilluNunaata aningaasaqarnikkut namminiilernissamut periar-

fissaata pitsaanerulersinneqarnissaa. Kommunini aaqqis-suussaanermik iluarsaaqqinnermut taamaalillutik ilaapputsiunissamut ungasissumut suliniutissat periusissallu Ka-laallit Nunaata aningaasaqarnikkut namminiilernissaaniknamminersulernissaanillu siunertaqarnermut ikiuutaasus-sat.

Kalaallit-Qallunaat Namminersorneq Pillugu Isumalioqati-giissitaannut Inatsisartut 2006-imissaaq ilaasortaatita-qarput. Ataatsimiititaliarsuup sulinerani nunatta ilaasor-taatitaasa akornanni anguniakkat periusissallu tamakkiisu-mik isumaqatigiissutigineqarnerat iluatsittumik angune-qarmat ataatsimiititaliarsuarmut siulittaasutut nuannaaru-tigaara. Tamatuma isumaqatigiinniarnerni Kalaallit Nunaatainissisimanera, ajornakusoortarsimaqisoq, tamatigullianguniagaqarfiusarsimasoq patatajaallisarsimavaa - nu-natta Inatsisartuini isumaqatigiinniartarnerit asserluin-naattut.

8

Inatsisartunut ilaasortatInatsisartut, nunatta inatsisiliortui, innuttat qinigaannik31-nik ilaasortaqarput. Inatsisartut ukiut sisamakkaarlugitqinerneqartarput, Namminersornerullunilu Oqartussaaneq1979-imili atulermat qulingiluariarluni qinersisoqarpoq,kingullermik 15. november 2005-imi.

Inatsisartunut qinersisinnaatitaanermut piumasaqaataa-voq• Qinersisartup qallunaatut innuttaassuseqarnissaa,• 18-inik ukioqalereersimanissaa• nammineersinnaajunnaarsitaasimannginnissaa, kiisalu• pineqartup qinersinissaq sioqqullugu sivikinnerpaamik

qaammatini arfinilinni Kalaallit Nunaanni aalajangersima-sumik najugaqarsimanissaa.

Qinersinermi kingullermi qinersisinnaatitaapput 38.924-ttaakkunanngalu qinersipput 29.139-t.

Kalaallit Nunaat Inatsisartunut qinersivinnut arfineq-pinga-sunut siusinnerusukkut agguataagaavoq, 1998-imili qiner-sisarnermut inatsisip allanngortinneqarneratigut KalaallitNunaat maanna qinersivinngorpoq ataasiinnaq aammalu qi-nersiviit ilassutitullu qinigassat immikkoortinneqartarun-naarlutik.Qinigassanngortittoq partii sinnerlugu qinigassanngortis-sinnaavoq, ataatsimik arlalinnilluunniit kattusseqateqarlu-ni qinigassanngortissinnaalluni imaluunniit kisimiilluni qi-nigassanngortissinnaalluni. Qinersinermi kingullermi partiittallimat qinigassanngortipput – Siumut, Inuit Ataqatigiit,Atassut, Demokraatit Kattusseqatigiillu Partiiat. Taamaa-lillutik inuit 217-it qinigassanngortipput.

Inatsisartunili ilaasortat 31-iinnaapput. Taamaattumik qi-nersinermi taasinerit kisitseriaaseq aalajangersimasoqmalillugu partiinit, kattusseqatigiinnit kisimiillutillu qini-gassanngortittutut ilaasortassat akornanni agguataarne-qassapput, tamatumanilu taasinerit pissarsiarineqartutsoorunami aallaaviussallutik. Aalajangersimasumik kisitse-riaatsip taassuma kingunerivaa partiit kattusseqatigiil-luunniit arlaat sinnerlugu qineqqusaartoq ikittuinnarnittaaneqaraluarluni Inatsisartunut isersinnaammat naak allatamerlanerusunit taaneqarsimagaluarlutik kisimiillutik qi-neqqusaarnertik pissutigalugu isinngitsoortut.

2005-imi qinersinerup kingorna Inatsisartunut ilaasortatpartiinut tallimanut agguataagaapput:

Partii AmerlassutsitA Atassut 6D Demokratit 7IA Inuit Ataqatigiit 7KP Kattusseqatigiit Partiiat 1S Siumut 10

2006-ip ingerlanerani Inatsisartunut ilaasortaq Demokraa-tineersoq, Esmar Bergstrøm, Attaviitsunngorniarluni aala-jangerpoq.

Inatsisartunut ilaasortat arlallit Naalakkersuisunut ilaa-sortatut sulisinnaajumallutik sulinngiffeqarnissamut akue-rineqarsimapput. Taama pisoqartillugu sulinngiffeqarto-qarnera tamakkerlugu Inatsisartunut ilaasortamut sinnii-sussamik ilannguttoqartarpoq. Taamaalilluni 2006-ip inger-lanerani taakku tassaapput:Jørgen W. Johansen, sinniisussaq Jens-Lars FleischerSiverth K. Heilmann, sinniisussaq Kristian JeremiassenAsii Chemnitz Narup, sinniisussaq Olga P. BerthelsenDoris Jakobsen, sinniisussaq Otto JeremiassenAgathe Fontain, sinniisussaq Olga P. BerthelsenTommy Marø, sinniisussaq Jens-Lars FleischerAleqa Hammond, sinniisussaq Tommy Marø

2. Inatsisartut katitigaanerat

10

2006-imi Inatsisartunut ilaasortat sinniisussallu

SIUMUT INUIT ATAQATIGIIT ATASSUT DEMOKRAATIT KATTUSSEQATIGIITPARTIIAT

2006-ip ingerlanerani Inatsisartunut sinniisussaasimasut

Agnethe Davidsen Hans Enoksen Ruth HeilmannAleqa Hammond Doris Jakobsen

Asii Narup Chemnitz

Agathe Fontain Ane Hansen Juliane Henningsen Kuupik Kleist

Thomas Kristensen

Godmand Rasmussen

Augusta Salling Esmar Bergstrøm

Anthon Frederiksen

Per Berthelsen

Mogens KleistAnemarie Schmidt-Hansen

Emilie Olsen Loritha Henriksen

Aqqaluaq Egede

11

Medlemmer og suppleanter i Landstinget 2006

SIUMUT INUIT ATAQATIGIIT ATASSUT DEMOKRATERNE KATTUSSEQATIGIITPARTIIAT

Finn Karlsen

Øvrige suppleanter i Landstinget i løbet af 2006

Lars EmilJohansen

Kim Kielsen Vittus Mikaelsen Jonathan Motzfeldt

Josef Motzfeldt Johan Lund Olsen Siverth K. Heilmann

Palle Christiansen

Marie Fleischer

Jens B. Frederiksen

Lene Knüppel Astrid Fleischer Rex

Ellen Christoffersen

Isak Davidsen Jørgen- Ole Nyboe Nielsen

Ole Thorleifsen

Otto Steenholdt

Jørgen Wæver Johansen

2006-imi Inatsisartuni ataatsimiinnerni sulineq Ukiukkut Upernaakkut Ukiakkutataatsimiinneq ataatsimiinneq ataatsimiinneq

Ullut ataatsimiiffiit amerlassusiat 18 17 25Naalakkersuisut aalajangiiffigisassatut siunnersuutinik saqqummiussaat 4 8 7Naalakkersuisut inatsisissatut peqqussutissatullu siunnersuutinik saqqummiussaat 8 10 22Nassuiaasiat nalunaarusiallu 2 8 4Inatsisartunut ilaasortat aalajangiiffigisassatut siunnersuutinik saqqummiussaat 33 32 49Inatsisartunut ilaasortat inatsisissatut peqqussutissatullu siunnersuutinik

saqqummiussaat 3 3 2Nunat Avannarliit Killiit aalajangersagaat pillugit aalajangiiffigisassatut siunnersuutit 0 0 5Apeqquteqaat aallaavigalugu oqallisissiat 8 10 16Naalakkersuisunut apeqqutit 25 21 44Siunnersuutit katillutik amerlassusiat 83 92 144

2006-imi ataatsimiinnerni isumaliutissiissutit Ukiukkut Upernaakkut Ukiakkutataatsimiinneq ataatsimiinneq ataatsimiinneq

Namminersorneq pillugu AtaatsimiititaliaqInuussutissarsiornermut Ataatsimiititaliaq 3 4 3Ilaqutariinnermut Ataatsimiititaliaq 3 6 6Peqqissutsimut Ataatsimiititaliaq 0 1 5Aningaasaqarnermut Ataatsimiititaliaq 2 1 4Aalisarnermut, Piniarnermut Nunalerinermullu Ataatsimiititaliaq 0 2 4Eqqissisimatitsinermut Avatangiisinullu Ataatsimiititaliaq 1 2 0Attaveqaqatigiinnermut Ineqarnermullu Ataatsimiititaliaq 2 0 4Kultureqarnermut Ilinniartitaanermullu Ataatsimiititaliaq 3 7 6Inatsisit Atortinneqarnerannut Ataatsimiititaliaq 1 3 2Kukkunersiuinermut Ataatsimiititaliaq 0 1 1Akileraatarnermut Akitsuusiisarnermullu Ataatsimiititaliaq 4 0 5Nunanut Allanut Sillimaniarnermullu Ataatsimiititaliaq 0 0 1Isumaliutissiissutit katillutik amerlassusiat 19 27 41

12

2006-imi ileqquusumik ataatsimiinneritInatsisartut ukiuat septemberimi tallimanngornerit pinga-juanni aallartittarpoq ukiullu tulliani tallimanngornermi tas-sani naasarluni. Inatsisartut ukiuanni Inatsisartut minner-paamik marloriarlutik ileqquusumik ukiakkut ataatsimiin-nermi upernakkullu ataatsimiinnermi katersuuttarput.

Kiisalu 2006-imi ulloq 15. februarimiit 23. martsip tungaa-nut ukiukkut ataatsimiinneq ingerlanneqarpoq.Inatsisartut upernaakkut ataatsimiinnerat ulloq 21. aprilaallarnerneqarpoq ullorlu 23. maj naammassineqarluni.Inatsisartut ukiakkut ataatsimiinnerat ulloq 15. septemberaallarnerneqarpoq ullorlu 15. november naammassineqar-luni.

3. 2006-imi Inatsisartut ataatsimiinneri

14

4.1.Inatsisartut Siulittaasoqarfiat Inatsisartut ukiuisa aallartinneri tamaasa Inatsisartut siu-littaasuat siulittaasullu tullii sisamat, ataatsimoorlutikInatsisartunut Siulittaasoqarfiusut qinerneqartarput. Siu-littaasoqarfiup Inatsisartut avammut sinniisuuffigai Inatsi-sartullu sulinerata piareersarneqartarnerata ingerlan-neqartarneratalu isumannaatsumik ingerlanneqarnissaaqulakkeertussaallugu. Inatsisartut Siulittaasoqarfiat2006-imi halvfjerseriarluni ataatsimiippoq.

Siulittaasoqarfik 2006-imi makkunani peqataavoq:

9. – 13. januar / KøbenhavnInatsisartut siulittaasuata Folketingip ukiortaarsiorluni ilasseqati-giissitsinerani, Nunat Avannarliit Killiit Siulittaasoqarfiata ataatsi-miinnerani, Naalakkersuisut siulittaasuata ukiortaami ilasseqatigiis-sitsinerani peqataavoq Folketingillu siulittaasuanik ataatsimeeqate-qarluni. Aammattaaq filimiliap – MYLIUS – Bryggenimi tamanutsaqqummiunneqarnerani kiisalu Islandimi saqqummersitsinerup Erró– v/ Svavar Gestssonip ammarneqarnerani peqataasoqarpoq.

30. januar – 3. februar / KøbenhavnInatsisartut siulittaasuat: Nersornaammik tunniussineq, Namminer-sorneq pillugu Isumalioqatigiissitap siulittaasuata tullianik ataatsi-meeqateqarneq, illersornissamut ministerimik ataatsimeeqateqar-neq. Kiisalu Namminersorneq pillugu Isumalioqatigiissitat pillugittusagassiortunut nunanit allaneersunut oqalugiarneq kiisalu Erinar-soqatigiit Aavaat nalliuttorsiorneranni peqataaneq.

29. marts – 3. april / KøbenhavnSavalimmiut, Kalaallit Nunaata Danmarkillu akornanni suleqatigiin-neq pillugu paasissutissiilluni oqallillunilu ataatsimiinnermi Atlantik-up Avannaamioqatigiit ilinniagaqartunut aaqqissuussaanni Christi-ansborgimi Inatsisartut siulittaasuat peqataavoq. Kiisalu Nersor-naammik tunniussisoqarpoq.

14. – 17. april / QaqortoqInatsisartut siulittaasuat Qaqortumi Nersornaammik tunniussivoq.

5. – 8. maj / Savalimmiut KøbenhavniluInatsisartut siulittaasuat Kalaallit Peqatigiiffiata ukiunik 25-nngor-torsiorluni nalliuttorsiornerani peqataavoq kiisalu KøbenhavnimiNersornaammik tunniussilluni.

16. – 22. juni / Kiel, Tyskland Agathe Fontain Siulittaasoqarfik sinnerlugu Kielerwochemi peqataa-voq.Europami nunat immikkoortuisa suleqatigiinnerisa ilaatut nunanitØstersømeersunit kiisalu nunanit namminersornerusunit peqataaffi-gineqartumik inatsisartunut ilaasortanik ukiumoortumik ataatsimii-

sitsinernik naalagaaffiup Tysklandip avannarpasinnerpaavata ilaa-niittoq Schleswig-Holstein 1965-imiilli aaqqissuussisarpoq. Nunaniavannarlerni østersømilu nunat immikoortuini inatsisartunut ilaa-sortat akornanni attaveqatigiinnermik pilersitsinissaq attaveqate-qartuarnissarlu inatsisartunut ilaasortat ataatsimiisinneqarnerannipingaarnertut anguniagaavoq.

9. juli / AlaskaAne Hansen Siulittaasoqarfik sinnerlugu Inuit Cirkumpolar Confe-rencemi peqataavoq.

31. maj – 2. juni / QaqortoqNunani avannalerni arnanut inatsisartunut ilaasortanut ataatsimeer-suartitsinermi Inatsisartut siulittaasuat peqataavoq.

28. juni – 2. juli / KujataaSavaatillit nalliuttorsiornerannut atatillugu Inatsisartut siulittaasu-at Nanortalimmi naalagiartitsivoq. Kiisalu Nersornaammik tunniussi-soqarpoq SIK-llu ukiunik 50-inngortorsiorluni nalliuttorsiorneranipeqataasoqarluni.

22. september – 5. oktober / DanmarkiKejserinde Dagmarip Roskildip Domkirkeani ilineqaqqinnerani Inat-sisartut siulittaasuat peqataavoq. Aammalu Folketingip siulittaasuakiisalu kalaallit-danskit Namminersorneq pillugu Isumalioqatigiissi-taa ataatsimeeqatigineqarput, Folketingip ammarneqarnera kiisaluSvend Aukenip qinikkatut ukiunik 35-nngortorsiorluni nalliuttorsiu-tiginera peqataaffigineqarlutik.

13. – 16. oktober / KøbenhavnKøbenhavnimi ulluni 20. oktober – 3. november 2006-imi OperaenimiTaffeltoftimi ”Polaroid”-ip takutitsissutiginerani Inatsisartut siulit-taasuat peqataavoq.

30. oktober – 3. november / KøbenhavnNunat Avannarliit Siunnersuisoqatigiiffiata 58-issaanik ataatsimiin-nerani Inatsisartut siulittaasuat peqataavoq.

20. – 23. november / Oslo, NorgeNorgimi Stortingimi Standing Committee of Parliamentarians of theArctic Regionip ataatsimeeqatigineqarnerani Inatsisartut siulittaa-suat peqataavoq.

5. – 7. december / KøbenhavnFolketingimi Nunat Avannaamioqatigiit aaqqissugaannik Christians-borgimi Nunat Tamalaat Sillimaniermut politikiat pillugu Ataatsi-meersuartoqarnerani Inatsisartut siulittaasuat peqataavoq.

4.2. Suleriaaseq pillugu Ataatsimiititaliaq Suleriaaseq pillugu ataatsimiititaliaq Inatsisartut Siulittaa-soqarfianni ilaasortanik inuttaqarpoq, taakkulu siulittaaso-

4. Inatsisartut Siulittaasoqarfiat ataatsimiititaliallu

16

qarfimmut sinniisuutitaqariinngitsunit, Inatsisartuni ilaa-sortaatitaqartunit sinniisorisanik ilassusigaallutik. Inat-sisartut Aningaasanut Inatsisissaannut ilanngutassatut si-unnersuutinik Siulittaasoqarfiup inassuteqaataanik ataat-simiititaliaq suliaqartarpoq Inatsisartullu ataatsimiin-nginnerini Inatsisartunut tunngasunut akuersisarnikkutoqartussaasuulluni.

4.3. Ataatsimiititaliat inatsisitigut pilersinneqartussaa-titaasut aamma Inatsisit AtortinneqarnerannutAtaatsimiititaliaqTamatuma saniatigut ataatsimiititalianik arlalinnik Inatsi-sartut pilersitsisarput. Ataatsimiititaliat agguaqatigiissit-silluni kisitseriaaseq (d’Hondtip periusaa) atorlugu tamar-mik immikkut qinerneqartarput tallimanillu ilaasortaqar-tarlutik. Taakku Naalakkersuisunut ilaasortaajutigisus-saanngillat. Inatsisartut ataatsimiititaliaasa ilaat pingasutinatsisitigut pilersinneqartussaatitaapput, tamatumanipineqarput Aningaasaqarnermut Ataatsimiititaliaq, Kukku-nersiuinermut Ataatsimiititaliaq aammalu Nunanut AllanutSillimaniarnermullu Ataatsimiititaliaq:

4.3.1. Inatsisartut Aningaasaqarnermut AtaatsimiititaliaatSuliassaqarfii

• Suliassanik ataatsimiititaliamut innersuunneqartunik su-liarinninneq

• Nunatsinni nunarsuullu ilaani nunatsinni aningaasaqarni-arnermik sunniuteqartumik aningaasaqarniarnikkut ine-riartornermut malinnaaneq

• Inatsisartut ukiakkut ataatsimiinneranni ukiumoortumikaningaasanut inatsisissatut siunnersuummik suliaqar-neq, tassungalu ilanngullugu aningaasaqarniarnikkut po-litikimut najoqqutassat pingaarnerit aalajangersaavigi-nerini peqataaneq

• Inatsisartut ukiumi siullermeerlutik ataatsimiinneranniilassutitut aningaasaliissutinut inatsisissatut siunner-suummik suliarinninneq

• Ukiup ingerlanerani Naalakkersuisunit aningaasaliissu-tissatut qinnuteqaatinik suliarinninneq

• Aningaasaliissutit aningaassaliissuteqarnermut tunnga-vissaatitanut naapertuuttumik atorneqarnissaannik qu-lakkeerinneqataaneq

Taamaalilluni Namminersornerullutik Oqartussat missi-ngersuusiornermut aningaasaliissuteqartarnermullu aaq-qissuussaanni Aningaasaqarnermut Ataatsimiititaliaq qi-tiusumik inissisimavoq.

Tassunga tapiliullugu tamanut atuuttumik aningaasaqarni-arnikkut politikimut ingerlaavartumik malinnaasarpoqaningaasaqarniarnikkullu pingaarnertut tulleriiaarinernutatatillugu oqallinnerni peqataasarluni.

Sulinerup tamatuma ilagisaatut Naalakkersuisut nassuiaa-taannik Aningaasaqarnermut Ataatsimiititaliaq pissarsini-artarpoq aammalu Naalakkersuisunut ilaasortanik isuma-sioqateqarluni ataatsimeeqateqartarluni Kalaallit Nunaan-ni, taamatullumi nunani tamalaani, paasisassarsiorluniangalanertigut tamanut tunngasumik paasisimasani anner-tusartarlugit.

Kattuffinnik suliffeqarfinnillu angisuunik ataatsimeeqate-qartarnikkut illuatungeriit killiffii siunissamullu pilersaaru-taat pillugit Aningaasaqarnermut Ataatsimiititaliaq paasi-sassarsiortarpoq.

Kiisalu Namminersornerullutik Oqartussat missingersuu-taat pillugit Inatsisartut inatsisaanni § 1, imm. 2 naapertor-lugu aningaasanut inatsisip akuersissutigineqarnerani siu-mut naatsorsuutigineqarsinnaasimanngitsunik ukiumi mis-singersuusiorfiusumi Naalakkersuisut aningaasartuuteqar-nissaat isertitaqarnissaallu Aningaasaqarnermut Ataatsi-miititaliap akuersissutigisinnaavaa.

Aningaasaqarnermut Ataatsimiititaliaq 2006-imi ataatsi-miinnernik ingerlatanillu makkuninnga ingerlatsivoq:

Ataatsimiititaliaq 66-eriarluni ataatsimiippoq. Tamatumasaniatigut Ataatsimiititaliaq marloriarluni sassartitsivoq13-eriarlunilu isumasioqatigiilluni ataatsimeeqateqarluni.Ataatsimiititaliaq ilisimatitsissutaasumik Naalakkersuisu-nik ataatsimeeqateqanngilaq.

Ataatsimiititaliaq paasisassarsiorluni arlaleriarluni 2006-imi angalasarpoq. Ilaatigut Danmarkimi ilaatigullu KalaallitNunaanni.

25. januar – 6. februar / DanmarkPaasisassarsiorluni angalaneq missingersuutillu pillugit isumasioqa-tigiinneq:2006-imut Inatsisartut Aningaasanut Inatsisissaattut Siunnersuum-mut (AIS06-II) atatillugu missingersuutit pillugit AtaatsimiititaliaqÅrhusimi isumasioqatigiippoq. Tamatuma saniatigut makku Køben-havnimi Ataatsimiititaliap ataatsimeeqatigai:• Kalaallit Nunaata aningaasaqarnera pillugu siunnersuisoqatigiit• Nationalbanken• Danskit Aningaasaqarnermut Ataatsimiititaliaat

6. juni – 12. juni / UpernavikPaasisassarsiorluni angalaneq:Aningaasaqarnermut Ataatsimiititaliaq kommunimi takuniaavoqataatsimeeqateqarlunilu.

Ataatsimiititaliaq makkununga takuniaavoq ataatsimeeqateqarluni-lu:• Kommunip aningaasaqarnermut ataatsimiititaliaa• Upernavik Seafood• Great Greenlandip ammerivia• Napparsimmavik• Meeqqanut najugaqatigiiffik

18

• Utoqqaat illuat• Atuartut ineqarfiat/Skolehjemmi

23. august – 30. august / SisimiutPaasisassarsiorluni angalaneq missingersuutillu pillugit isumasioqa-tigiinneq:

Ataatsimiititaliaq 2007-imut Aningaasanut Inatsisissatut Siunner-suummut (AIS07) atatillugu missingersuutit pillugit isumasioqati-giippoq. Tamatuma saniatigut Ataatsimiititaliaq kommunimi taku-niaavoq ataatsimeeqateqarlunilu.

Ataatsimiititaliaq makkununnga takuniaavoq ataatsimeeqateqarlu-nilu:• Utoqqaat illuannut takuniaaneq • Isertitsivimmut takuniaaneq • Illumut nutarterivimmut nutaamut takuniaaneq • Arnanut ilinniarfimmi ilusilersuinermik ilinniarfik • Kommunip Aningaasaqarnermut Ataatsimiititaliaa • Sanaartornermik Ilinniarfik • Inuussutissarsiornermut Siunnersuisoqatigiit• Pilersuisoq

12. oktober, 17. oktober & 18. oktober / NuukPaasisassarsiorluni angalaneq sassartitsinerlu:

Inatsisartut ukiakkut ataatsimiinnerannut atatillugu illuatungeriittoqqakkat kommunimi Ataatsimiititaliamit arlaleriarlugit ataatsi-meeqatigineqarput:• Grønlandsbanken• Kalaallit Nunaanni Sulisitsisut Peqatigiiffiat• NUSUKA• ILIK• Tele Greenland • Utoqqaat illuat Ippiarsuk

4.3.2. Inatsisartut Landskarsip Naatsorsuutaasa Kukku-nersiorneqartarnerannut AtaatsimiititaliaatInatsisartut Landskarsip Naatsorsuutaasa Kukkunersior-neqartarnerannut Ataatsimiititaliaat ulluinnarni Kukkuner-siuinermut Ataatsimiititaliamik taaneqartarpoq. Inatsisar-tut suleriaasiat naapertorlugu siunnersuutit Inatsisartunitataatsimiititaliamut suliarineqartussanngortinneqartutKukkunersiuinermut Ataatsimiititaliap suliassarai.

Kukkunersiuinermut Ataatsimiititaliaq, ilaatigut Naalak-kersuisunut apeqquteqartarnermigut, suliassaqarfimmi ilu-ani ingerlatsinermik malittarinninnissamut pisussaavoqaammalu Naalakkersuisut inatsisitigut killissaritaasut ilu-anni ingerlatsinikkulluunniit ileqqorissaarnermut tunngatil-lugu killigititat iluanni ingerlatsinersut nakkutigissallugu.

Suliassaqarfii:

• Aningaasartuutit isertitallu aningaasaliissutaasimasutmalillugit isumagineqarlutillu atorneqarnersut pillugu na-lilersuineq.

• Namminersornerullutik Oqartussat nalilinnik pigisaannikaningaasaqarnikkut isumannaatsumik ingerlatsisoqar-

nersoq pillugu nalilersuineq, taamatullu aamma tamannaanguneqarsinnaaqqullugu nammineq maleruagassanik si-unnersuuteqartarneq.

• Landskarsip naatsorsuusereriaasianik pitsanngorsaa-taasinnaasunik siunnersuuteqartarneq, tamanna ataatsi-miititaliamit pisariaqartutut isigineqaraangat.

• Kukkunersiuisut avataaneersut nalunaarutaannik nassui-aataannillu aammalu Naalakkersuisut taakku pillugit nas-suiaataannik isummerfiginninneq.

• Inatsisartunut naatsorsuutit akuerineqarnissaat pilluguinassuteqaateqartarnissaq.

Inatsisartut Kukkunersiuinermut Ataatsimiititaliaat 2006-imi ataatsimiinnernik ingerlatanillu makkuninnga ingerlat-sivoq:

Ataatsimiititaliaq 23-eriarluni ataatsimiillunilu ataatsiarlu-ni isumasioqatigiilluni ataatsimeeqateqarpoq. Sassartita-qartoqanngilaq Naalakkersuisunilluunniit ilisimatitsissu-taasumik ataatsimeeqateqartoqarnani.

Ataatsimiititaliaq 2006-imi ataasiarluni isumasoqatigiip-poq ataasiarlunilu paasisassarsiorluni takuniaalluni:

6. maj / Utoqqarmiut Kangerluarsunnguanni innaallagissiorfikPaasisassarsiorluni takuniaaneq:Kukkunersiuinermut Ataatsimiititaliaq Inatsisartut Eqqissisimatitsi-nermut Avatangiisinullu Ataatsimiititaliaat peqatigalugu NuummiUtoqqarmiut Kangerluarsunnguanni innaallagissiorfik paasisassarsi-orfigaa. Upernaakkut ataatsimiinneq pissutigalugu Ataatsimiitita-liami ilaasortat Nuummeereerput. Erngup nukinganik innaallagissior-fiup annertusarneqarnissaa kiisalu tamatuma aningaasaqarnikkutkingunerisassai pillugit isumaliutersuutinik Ataatsimiititaliaq anga-laartinneqarnerup nalaani ilisimatinneqarpoq.

25. juli – 3. august / Danmark. Naatsorsuutit pillugit isumasioqatigiinneq:Landskarsip naatsorsuutaasa Ataatsimiititaliamit suliarineqarne-rannut atatillugu Ataatsimiititaliaq ukiut tamaasa isumasioqatigiin-nissamut katersuuttarpoq. Ataatsimiititaliaq ukioq manna Køben-havnimi isumasioqatigiippoq, taamaaliornikkut statsrevisorit, Rigs-revisionenip aamma Nationalbankenip ataatsimeeqatiginissaannutAtaatsimiititaliaq periarfissinneqarmat.

4.3.3. Inatsisartut Nunanut Allanut SillimaniarnermulluAtaatsimiititaliaatNaalakkersuisut Inatsisartullu pillugit Inatsisartut inatsi-saata 1988-imi nutarterneqarneranut atatillugu Inatsisar-tut Nunanut Allanut Sillimaniarnermullu Ataatsimiititaliaatpilersinneqarpoq. Kalaallit Nunaannut soqutiginaatilinniknunanut allanut sillimaniarnermullu atatillugu sammisanutnassuiaasianik paasissutissanillu Nunanut Allanut Sillima-niarnermullu Ataatsimiititaliamut Naalakkersuisut nassius-sisarput. Aammattaaq ataatsimiititaliami ataatsimiinnernioqaasinngorlugit paasissutissiisoqarsinnaavoq, soorlut-taaq ataatsimiititaliaq Inatsisartunit Naalakkersuisunil-

20

luunniit suliassanik ataatsimiititaliamut suliarineqartus-sanngortitanut atatillugu oqaaseqaateqarsinnaasoq. Paa-sissutissanik pissarsiarineqartunik Nunanut Allanut Silli-maniarnermullu Ataatsimiititaliaq oqallisiginnittarpoqaammalu atortussat ataatsimiititaliami isumaliutersuuti-gineqartut pisariaqalersippassuk apeqqutinik oqaaseqaa-tinillu saqqummiussisarluni. Inatsisartut ataatsimiinnerisaavataatigut ataatsimiititaliaq Inatsisartut sinnerlugit isu-maqatigiinniutissatut oqallisissianik akuersissutiginnissin-naavoq pisariaqartutullu isigineqarpat sussassaqarfinnuttunngatillugu Naalakkersuisunik piginnaatitsisinnaalluni.Ataatsimiititaliap susassaqarfiini ukiuni kingullerni ingerla-tat annertusiartuaarsimapput.

Nunanut Allanut Sillimaniarnermullu Ataatsimiititaliaq2006-imi arfineq pingasoriarluni nalinginnaasumik ataatsi-miippoq ataasiarlunilu ilisimatitsissuteqarfiusumik ataat-simiilluni.

Ataatsimiititaliaq angalanerni aaqqissuussanilu makkunanipeqataavoq:

13. – 17. februar / Nuummi nunat tamalaat immikkut ilisimasalittaa-sa isummaminnik avitseqatigiinneratSuleqatigiinnerit pillugit nunat tamalaat immikkut ilisimasalittaasataaguuserlugu:”Permanent Forum for Oprindelige Folk - workshopom erfaringer fra og visioner for partnerskaber under FN’s Andet 10-År for Oprindelige Folk” (Nunap Inoqqaavinut Permanent Forum -Naalagaaffiit Peqatigiit Nunarsuarmi Nunat Inoqqaavinut ukioriti-taasa qulit aappassaata ataani suleqatigiinnermit misilittakkat qi-merluukkallu pillugit workshopi) workshoperneranni Nunat Inoqqaa-vinut Permanent Forumi suleqatigalugu Naalakkersuisut aaqqissu-gaanni Ataatsimiititaliaq peqataavoq. Ilaatigut Permanent Forumipsuliaanik ilaatigullu Naalagaaffiit Peqatigiit Nunarsuarmi NunatInoqqaavinut ukiorititaasa qulit aappassaanni suliassanik aalaja-ngersaaqataanissaq workshopeqarnermi siunertaavoq.

15. februar / NuukNaalakkersuisunut, Inatsisatunut ilaasortanut aammalu workshopi-mi ”Permanent Forum for Oprindelige Folk - workshop om erfaringerfra og visioner for partnerskaber under FN’s Andet 10-År for Oprin-delige Folk”-imi (Nunap Inoqqaavinut Permanent Forum - Naalagaaf-fiit Peqatigiit Nunarsuarmi Nunat Inoqqaavinut ukiorititaasa qulitaappassaata ataani suleqatigiinnermit misilittakkat qimerluukkallupillugit workshopi) peqataasunut Katuami aaqqissuussamut Inatsi-sartut qaaqqusisuupput.

16. februar / Permanent Forumimi ilaasortanik Nuummi ataatsimee-qateqarneqInatsisartut Nunanut Allanut Sillimaniarnermullu AtaatsimiititaliaatPermanent Forumimi ilaasortanik ataatsimeeqateqarpoq.

24. april / NuukTakuniaaneq:Københavnimi tyskit aallartitaqarfiannit Deputy Head of Mission Pe-ter Silberberg, ataatsimiititaliami siulittaasoq Lars-Emil Johansenataatsimeeqatigalugu.

9. maj / NuukTakuniaaneq:Københavnimi amerikamiut aallartitaqarfianni aallartitaq James P.Cain, siulittaasup tullia Ellen Christoffersen ataatsimeeqatigalugu.

15. maj / NuukTakuniaaneq:Københavnimi svenskit aallartitaqarfiannit aallartitaq Lars Grund-berg, Inatsisartut siulittaasuat/ataatsimiititaliami ilaasortaq Jo-nathan Motzfeldt ataatsimeeqatigalugu.

15. juni / NuukTakuniaaneq:Københavnimi Israelip aallartitaqarfianit aallartitaq David Walzer,siulittaasup tullia Ellen Christoffersen ataatsimeeqatigalugu.

19. juni / WTO pillugu Katuami oqalugiarneqNunanut Allanut Pisortaqarfimmit aaqqissuunneqartumik nunarsu-armi niuernikkut suliniaqatigiiffik WTO pillugu Katuami oqalugi-artoqarpoq.

22. september / Nunanut allanut ministerip Per Stig Møllerip Nuum-mi ataatsimeeqatigineqarneraNunanut allanut ministerip Kalaallit Nunaanni ukiumoortumik tike-raarneranut atatillugu nunanut allanut ministeri Per Stip Møller kii-salu Nunanut Allanut Naalakkersuisoq Josef Motzfeldt InatsisartutNunanut Allanut Sillimaniarnermullu Ataatsimiititaliaata ataatsi-meeqatigai.

12. – 22. maj / New York aamma WashingtonPaasisassarsiorluni angalaneq: Naalagaaffiit Peqatigiit Inuit inoqqaavinut IsumalioqatigiissitaataaNew Yorkimi tallimassaanik ataatsimiinnerani peqataanissaq anga-lanermi siunertaavoq. Aammattaaq Kalaallit Nunaannut USA-mulluattuumasut pillugit Ataatsimiititaliaq arlaleriarluni ataatsimiippoq,tassunga ilanngullugit niuernermut tunngasut, attaveqatigiinneqangallannikkullu aqqutit, Kalaallit Nunaata 2005-imi Washingtonimiinuussutissarsiutitigut suliniuteqarnerata malitseqartinneqarnerakiisalu Permanent Committeemi aamma Joint Committeemi suliatsammineqarlutik. Ataatsimiititaliap siulittaasorigallagaa Johan LundOlsen Danmarki Kalaallit Nunaallu sinnerlugit Permanent Forumiptallimassaanik ataatsimiinnerani oqalugiarpoq. Isumannaallisaaner-mut siunnersuisoqatigiinni danskit ilaasortaanerat FN-illu iluarsaaq-qinnissamik sulinera pillugit Ataatsimiititaliaq ilisimatinneqarpoqkiisalu ullumikkut soqutiginaatillit pillugit ataatsimut apeqqutigi-niakkat Naalagaaffiit Peqatigiit Permanent Forumiani ilaasortanikkiisalu Sametingip siulittaasuata tullianik Johan Mikkel Saramikaammalu ICC-mit aammalu IWGIA-mit aallartitanik oqaloqatigiissu-tigineqarlutik. Baltimorimi mittarfik ataatsimiititaliap takuniarpaaaammalu Washington D.C-mi Pentagon kiisalu US Department ofState aammalu Department of Commerce Ataatsimiititaliap takuni-arlugit. Missilit atorlugit illersuutissiap killiffianik AtaatsimiititaliaqMissile Defense Agencymit ilisimatinneqarpoq. Sulisut pisortaannikAlaskallu Guvernørianut Murkowskimut Senator Stevenimullu siun-nersuisartut nunanit tamalaaneersut oqaloqatigineqarneranni unga-sianit ilinniartitsineq, oqaatsitigut ajornartorsiutit, silap pissusaataallanngoriartornera, nukissiuutinik isumalluutinillu atorluaaneq kii-salu Kalaallit Nunaata Alaskallu akornanni suleqatigiittoqarsinnaa-neranut periarfissat siunissamilu takorluukkat eqqartorneqarput.

5. december / Isumannaallisaanermut politiki pillugu Københavnimiataatsimeersuarneq Atlantikup avannaani isumannaallisaaneq pillugu ataatsimeersuar-neq “From Ice to Fire” Atlantikup Avannaamioqatigiinnit aaqqissuus-

22

saavoq, tassanilu atlantikup avannaani nunap immikkoortuini isu-mannaallisaanermut politikip ineriartornera sammineqarluni.

4.3.4. Inatsisartut Inatsisit Atortinneqarnerannut Ataatsi-miititaliaatAtaatsimiititaliat inatsisitigut pilersinneqartussaatitaasutassigalugit Inatsisartut Suleriaasiat naapertorlugu Inatsi-sartut Inatsisit Atortinneqarnerannut Ataatsimiititaliaatpilersinneqartarpoq. Inatsiseqarnermut tunngatillugu naa-lakkersuinikkut suliassat nalinginnaasut tunngaviusumilluinatsiseqarnikkut, ingerlatsiveqarnikkut, kommunini inatsi-seqarnikkut aamma pigisanut inatsiseqarnikkut kiisalu eq-qartuussiveqarnikkut apeqqutinut tunngasut InatsisitAtortinneqarnerannut Ataatsimiititaliap isumagisarpai.

Ingerlatsiveqarnikkut tunngasunut ilaapput DanmarkipNaalagaaffiata Inatsisai Tunngaviusut, Namminersorneru-neq pillugu Inatsit kiisalu Namminersornerullutik Oqartus-sat nammineerlutik Inatsisartut Naalakkersuisullu pillugitmaleruagassaat, taakkununnga ilaallutik Inatsisartunik qi-nersisarneq, Naalakkersuisunut ilaasortat akisussaanerataammalu Inatsisartunut Naalakkersuisunullu ilaasortataningaasarsiaqartitaanerannut apeqqutit.

Ingerlatsiveqarnikkut kommuninilu inatsiseqarnermut tun-ngasutigut Inatsisartut ataanni ataatsimiititaliat ataavar-tut sinnerinut atasuunngitsunut, assersuutigalugu sulianiksuliarinnittarnermut inatsimmik, paasitinneqarsinnaatitaa-nermut inatsimmik, nalunaarsuisarnermut inatsiseqarner-mik, tjenestemandinik, Namminersornerullutik Oqartussatallaffeqarfiannik kiisalu kommunit nunaqarfiillu aqutsivi-gineqarnerannik sammisanik nalinginnaasunik ataatsimiiti-taliaq sammisaqarpoq.

Pigisanut inatsiseqarnermut tunngasuni nalinginnaasumikisumaqatigiissuteqartarnermut taarsiissuteqartarnermul-lu inatsiseqarneq, sillimmasiisarnermut inatsiseqarneq, pi-ginneqqaartutut piginnaatitaaffeqarneq, eqqartuussivik-koortumik nalunaarsuisarneq qularnaveeqqusiinerlu taane-qarsinnaapput. Eqqartuussiveqarfimmut ilaapput politiit,eqqartuussiviillu, pinerluttulerinermut inatsit pineqaatissi-isarnerlu.

Innuttaasut inatsisitigut illersugaanerannut, inatsiseqarne-rup pitsaassusianut ingerlatsiviullu innuttanik kiffartuussi-neranut tunngasut pillugit inatsiseqarnermut naalakkersui-nikkut pingaarnertut isummersuutit Inatsisartut InatsisitAtortinneqarnerannut Ataatsimiititaliaata nakkutigisas-sarai Inatsisartullu Ombudsmandiata nalinginnaasumik su-lineranut atatillugu ataatsimiititaliaq susassaqartututataatsimiititaliaavoq.

Ataatsimiititaliaq 16-eriarluni ataatsimiippoq, aammalu

Ilaqutarinnermut Inatsisinillu Atortitsinermut Naalakker-suisumik ilisimatitsiffiusumik ataasiarluni ataatsimeeqate-qarluni.Ataatsimiititaliaq isumasioqatigiilluni ataatsimiinnanilusassartitsinngilaq. Ataatsimiititaliaq angalanngilaq.

4.4. Ataatsimiititaliat ataavartut nunanilu tamalaani aal-lartitat:Ataatsimiititaliat inatsisitigut pilersinneqartussaatitaasu-nik ataatsimiititalianik ataavartunik arlalinnik, amerlassu-sissaannik suliaqarfissaannillu ukiumiit ukiumut Inatsisar-tunit aalajangiivigineqarsinnaasunik Inatsisartut pilersitsi-sarput. Ataatsimiititaliat ataavartut suliassaasa pingaar-nersaraat inatsisissatut siunnersuutinut Inatsisartunitataatsimiititaliamut suliarineqartussanngorlugit inner-suunneqartunut tunngatillugu misissuinissaq inassuteqaa-teqarnissarlu. Tamatuma saniatigut Naalakkersuisut inger-latsinerisa inatsisini aalajangersakkat malillugit ingerlan-neqarnissaat ataatsimiititaliat suliassaqarfimminni malin-naavigisassaraat nakkutilliisuuffigissallugillu.

Ataatsimiititaliat sulineranni sammineqartut Naalakker-suisunut Inatsisartunullu ilaasortat siunnersuutaannik Inat-sisartut suliarinninneranni suliassaqarfinnit ataasiakkaanitaallaaveqarput. Taamatuttaaq naalakkersuinikkut apeqqu-tit oqallisigineqartarput, ataatsimiititalianilu ataatsimiit-tarnerit tunngavigalugit ataatsimiititaliat suliniutaat assi-giinngitsut pilersaarusiorneqartarlutik. Ataatsimiititaliatileqquusumik ataatsimiinneri isumasioqateqarluni ataatsi-miinnerusut, siunnersuutinik suliarinninnerit ataatsimiitita-liamilu sulinerup pilersaarusiorneqarneri allatut aalajangii-soqarsimatinnagu ataatsimiinnerni matoqqasuni suliarine-qartarput.

Siulittaasoqarfik ataatsimiititaliallu suliassaqarfimminnimalinnaajumallutik isumasioqatigiinnerni ataatsimeersuar-nernilu ukiut tamaasa peqataasarput. Ataatsimiititaliat-taaq ilarpaalui ukiumoortumik paasisassarsiorlutik angala-nernik aaqqissuussisarput. Kommunalbestyrelsit, nunaqar-finni aqutsisut, atorfillit inuussutissarsiutinillu ingerlatsi-sut oqalliseqatigisarnerisigut sammisaqarfinni assigiin-ngitsuni naalakkersuinermut, inuiaqatigiinnut tunngassutil-lit aningaasaqarnermullu pissutsit paasisassarsiorfigalugitataatsimiititaliat angalasarput.

Kommuninik nunaqarfinnillu sinniisorisanik Inatsisartutataatsimiititaliaat ataatsimeeqateqarnerminni suliassataalajangersimasut isumaqatigiinniutigisinnaanngilaat, ta-mannami Naalakkersuisut oqartussaaffigimmassuk. Pisutilaanni Inatsisartut ataatsimiititaliaat sammisat ilaannuttunngatillugu Naalakkersuisut nassuiaateqaqqullugit qin-nuigisarpaat.

24

December 2005-imi Inatsisartut inissititserlutik ataatsi-miinnerannut atatillugu ataatsimiiititaliat ataavartut aal-lartitallu makku Inatsisartut pilersippaat:• Inatsisartut Ullormut Oqaluuserisassanut Ataatsimiitita-

liaat (Siulittaasoqarfik)• Inatsisartut Inuussutissarsiornermut Ataatsimiititaliaat• Inatsisartut Ilaqutariinnermut Ataatsimiititaliaat• Inatsisartut Peqqissutsimut Ataatsimiititaliaat • Inatsisartut Aalisarnermut, Piniarnermut Nunaleriner-

mullu Ataatsimiititaliaat• Inatsisartut Suleriaaseq pillugu Ataatsimiititaliaat• Inatsisartut Eqqissisimatitsinermut Avatangiisinullu

Ataatsimiititaliaat• Inatsisartut Attaveqaqatigiinnermut Ineqarnermullu

Ataatsimiititaliaat• Inatsisartut Kultureqarnermut, Ilinniartitaanermut Ila-

geeqarnermullu Ataatsimiititaliaat• Inatsisartut Inatsisit Atortinneqarnerannut Ataatsimiiti-

taliaat• Inatsisartut Akileraartarnermut Akitsuusiisarnermullu

Ataatsimiititaliaat• Inatsisartut Qinigaasinnaanerup Misilinneqarnissaanut

Ataatsimiititaliaat• Inatsisartut Namminersorneq pillugu Ataatsimiititaliaat

4.4.1. Inatsisartut Inuussutissarsiornermut Ataatsimiitita-liaatSuliassaqarfinnut makkununnga tunngasut InatsisartutInuussutissarsiornermut Ataatsimiititaliaata suliaralugillumalinnaaffigissavai:

Niuernermut tunngasut: • Unammilleqatigiinneq. • Niuerneq, tassungalu atasumik kiffartuunneqarnissamik

isumaqatigiissutit.• Inuussutissarsiuteqarneq. • Pisineq/tunisineq. • Nioqqutissanik eqqussuineq avammullu nassiussuineq. • Nioqqutissanik pilersuineq. • Assassorluni sulineq. • Inuussutissarsiutigalugu suliffeqarfiit. • Nunaqarfinni pissutsit ataatsimut isigalugit. • Nunaqarfinni tunisassiorneq allatullu inuussutissarsior-

neq. • Imerniartarfeqarnermut tunngasut, imigassanik aala-

koornartortalinnik nioqquteqarneq sassaallertarnerlu. • Nersutit nappaataannut tunngasut.• Nukissiornermut tunngasut.

Inuussutissarsiutinut tapersiinarsarnermut tunngasut.

Aningaaserivinnut sillimmasiisarnermullu tunngasut:• Pappiaqqanik nalilinnik niuerneq.

Atuisartunut tunngasut: • Atuisartut Siunnersuisoqatigiivi. • Nittarsaassineq. • Nalunaaqutsersuineq. • Akit • Akiligassarsisitsisarneq.

Takornariaqarneq: • Nunatsinni takornariaqarneq. • Takornariaqarnerup inuussutissarsiutaanera, aningaasa-

lersuiffigineqartarnera.

Aatsitassanut tunngasut: • Aatsitassat nunamiittut immallu naqqaniittut iluaqutigi-

nerat.

Nunat tamalaat akornanni niueqatigiinnermut tunngasut: • WTO il.il.

Suliffeqarnermut immikkoortortaq:• Suliffeqarnermik pilersaarusiorneq • Naligiissitaaneq • Suliffeqartitsiniarneq • Suliffissaarusimanerup akiorniarnera

26

• Sulisilluni ajoqusernerit • Sulinermi avatangiisit

Inuussutissarsiornermut Ataatsimiititaliaq 2006-imi katil-lugit 21-eriarluni ataatsimiippoq. Marlunnik sassartitsiso-qarpoq, ilisimatitsissuteqarluni Naalakkersuisunik marlori-arluni ataatsimeeqateqartoqarluni, sisamariarluni isuma-sioqatigiilluni ataatsimiittoqarluni paasisassarsiorluniataasiarluni takuniaasoqarluni.

Ataatsimiititaliaq paasisassarliorluni makkunaniippoq:

2. – 4. februar / QeqertarsuaqDestination Disko –Takornariartitsineq pillugu isumasioqatigiinneq:Nunap immikkoortuisa takornariartitsineq pillugu isumasioqatigiin-neranni peqataanissamut Ataatsimiititaliaq qaaqquneqarpoq. Takor-nariaqarnerup iluani Qeqertarsuup Tunuani Kalaallit Nunaannilu ta-mani ajornartorsiutit, eqqarsaatit ingerlatallu arlallit immikkutsaqqummiunneqarlutillu ilisimatitsissuteqarfigineqarput.

6. – 10. april / Sisimiut / Maniitsoq (Aalisarnermut Ataatsimiititaliapangalaqatigineqarnera)Paasisassarsiorluni angalaneq:Nunap immikkoortuani inuussutissarsiornerup ineriartornerata nam-mineerluni takunninnikkut annertunerusumik paasisaqarfigineqar-nissaa Ataatsimiititaliat angalaneranni siunertarineqarpoq. Tamatu-ma saniatigut najukkani inuussutissarsiortunit immersorneqarnis-saq paasissutissinneqarnissarlu ataatsimiititalianit kissaatigineqar-poq, taamaalillutik ataatsimiititaliat ullumikkut Kalaallit Nunaanniinuussutissarsiornerup ilisarnaatitut unammilligassai periarfissaalunamminneq isiminnik takullugit paasisaqarfigisinnaaniassagamikkit.Ataatsimiititaliat angalanerinut tapiliussatut kommunini aqutsisut,inuussutissarsiornermut siunnersuisoqatigiit, aalisarnermut, piniar-nermut inuussutissarsiornermullu soqutigisaqaqatigiiffiit ataatsi-miititalianit ataatsimeeqatigineqarput. Tassunga atatillugu aalisar-nermik inuussutissarsiortunut aamma nunami suliffeqarfinnut arla-linnut ataatsimiititaliat takuniaapput. Suliffeqarfiit angisuut miki-sullu, namminersortunit pisortaniillu pigineqartut ataatsimiititaliattakuniaaffigaat.

1. – 3. november / L’Anse au Clair, LabradorIsumasioqatigiinneq:Isumasioqatigiinnermut NORA-mit aaqqissuunneqartumut Ataatsi-miititaliaq qaaqquneqarpoq. Sinerissami najugaqartut aningaasa-qarnerannut aaqqiissutissanik atorluarsinnaasunik ukiuni qulikkuu-taani arlalinni nassaarniartoqartarpoq. Inuiaqatigiinni nunap immik-koortuini nunanilu tamalaani oqaasissaqarluartut isumassarsianikassigiinngitsorpassuarnik ineriartortitsipput annertuumillu misilit-tagaqartoqalersimalluni.Atlantikup avannaani tamarmi sinerissami najugaqartunut isumas-sarsianik taakkuninnga paarlaasseqatigiinnissaq ineriartortitsinis-sarlu ataatsimeersuarnermi siunertarineqarpoq. Sinerissami naju-gaqartut atugaat, periaatsinik ineriartortitsinerit aammalu sumiif-finni nunallu immikkoortuini periaatsit nukittorsarniarlugit nunatakimorlugit suleqatigiissinnaanerit sammineqarput.Siusinnerusukkut misilittakkat pissarsiarineqartut tunngavigalugitsumiiffinni nunarsuarmilu tamarmi unammilligassat sinerissami na-jugaqartut minnerit aallartitaannit, qinikkanit, ilisimasassarsiortunitatorfilittanillu oqallisigineqarput. Assigiinngissutsit misilittakkalluAtlantikup Avannaani tamarmi pigineqartut atorluarneqarnissaatsiunertaavoq.

4.4.2. Inatsisartut Ilaqutariinnermut AtaatsimiititaliaatSuliassaqarfinnut makkununnga tunngasut Inatsisartut Ila-qutariinnermut Ataatsimiititaliaata suliaralugillu malin-naaffigissavai:

Isumaginninnermut tunngasut siulersorneqarnerat aaqqis-sunneqarnerallu:• Oqartussaasoqarfiit assigiinngitsunik suliallit isumagin-

ninnermi suliassatigut suleqatigiinnissaat. • Kommunit akunnerminni akiliiffigeqatigiittarnissamut

pisussaaffii.

Pissaqarnikkut isumannaallisaavigineqarnissaq pilluguAvannaamioqatigiit isumaqatigiissutaat.

Innarluutillinnut tunngasut: • Annertuumik innarluutillit ikiorserneqartarnerat. • Annertuumik innarluutilinnut ulloq unnuarlu inissiisarfiit.

Ilaqutariit pillugit inatsisitigut maleruagassat: • Nammineersinnaatitaanermik inatsit. • Aappaariinnermi inatsisitigut malitsigitinneqartartut. • Meeqqat inatsisitigut illersugaanerat. • Meeqqanut tapiissutit. • Meeqqanut pilersuutitut akilersuutit meeravissiartaar-

nermullu tapiissutit tunniunneqartarneri.

Meeqqanut inuusuttunullu tunngasut: • Meeqqanut inuusuttunullu ikiorsiisarneq. • Meeqqanut inuusuttunullu ulloq unnuarlu paaqqinnittar-

fiit.

Inersimasunut immikkut ingerlataqarfiit: • Inersimasunut immikkut ingerlataqarfiit, taakkununngalu

ilanngullugit • Qimarnguiit

Isumaginninnikkut ikiorsiissutaasartut: • Pisortanit ikiorsiissutit. • Angerlarsimaffimmi ikiorteqartarneq. • Annertussusileriikkamik ikiorsiissutit. • Naartunermi, ernereernermi meeravissiartaarnermilu su-

linngiffeqartarneq ullormusiaqartarnerlu. • Pisortanit soraarnerussutisiat. • Utoqqaat illui. • Siusinaartumik soraarnerussutisiat piginnaanngorsaaq-

qiinerlu. • Ineqarnermut tapiissutit aamma ineqarnermut atatillugu

meeqqanut tapiissutit.

Ilaqutariinnermut Ataatsimiititaliaq 2006-imi katillugit 24-eriarluni ataatsimiippoq. Kiisalu Ataatsimiititaliaq Naalak-kersuisunut ilaasortamik ilisimatitsiffiusumik tallimariarlu-

28

ni ataatsimeeqateqarpoq, sisamariarluni isumasioqatigiil-luni ataatsimiilluni, ataatsimik sassartitsilluni kiisalu illua-tungeriit allat peqatigalugit ilisimatitsiffiusumik marloriar-luni ataatsimiilluni.

Ataatsimiititaliaq ukunani paasisassiorluni angalavoq:

2. marts / MIPI, NuukIngerlatat pillugit paasissutissinneqarnissaq siunertaralugu Ilaquta-riinnermut Ataatsimiititaliaq suliffeqarfimmut (Meeqqanut Inuusut-tunullu Ilisimasaqarfik) takuniaavoq.

26. marts / Unnuk oqalliffik, NuukAngajoqqaarsiat atugaat pillugit unnukkut oqallinnermi Nuummiangajoqqaarsiat peqatigiiffiannit aaqqissuunneqartumi Ilaqutariin-nermut Ataatsimiititaliami ilaasortat Nuup kommunianiillu aallarti-tat peqataapput.

7. – 8. juni / PaamiutPaasisassarsiorluni angalaneq:Ataatsimititaliat susassaqarfiisa iluini illoqarfimmi kommunimilupissutsit pillugit ilisimatinneqarnissaq siunertaralugu InatsisartutIlaqutariinnermut Ataatsimiititaliaannit Inatsisartullu Attaveqarner-mut Ineqarnermullu Ataatsimiititaliaannit aallartitat Paamiuni paa-sisassarsiorlutik angalapput. Illuatungeriit susassaqartut arlaleriar-lugit ataatsimeeqatigineqarnerisa saniatigut paaqqinnittarfit sulif-feqarfiillu arlallit takuniarneqarput aalajangersimasumillu misissui-soqarluni.

13. november / Aaqa, NuukUlloq unnuarlu paaqqinniffimmi pissutsit pillugit paasissutissinne-qarnissaq siunertaralugu Ilaqutariinnermut Ataatsimiititaliamit aal-lartitat Nuummi Aaqamut takuniaapput.

4.4.3. Inatsisartut Peqqissutsimut AtaatsimiititaliaatSuliassaqarfinnut makkununnga tunngasut InatsisartutPeqqissutsimut Ataatsimiititaliaata suliaralugillu malin-naaffigissavai:

Nunatsinni peqqinnissaqarfik: • Peqqinnissaqarfiup aqunneqarnera aaqqissuussaanera-

lu. • Peqqinnissaqarfiup kiffartuussineri. • Peqqinnissaqarfimmi sulisut (nakorsat, peqqissaasut, er-

nisussiortut il.il.)• Isiginnaarutikkut nakorsiartitsisarneq

Nappaatit, ilaatigut makku: • Timikkut tarnikkullu nappaatit• Akiuussutissanik kapuuineq. • Nappaalanerit upalungaarsimanerlu• Kinguaassiuutitigut nappaatit • HIV/AIDS.

Inuttaasut peqqissuunissaat inuttaasullu peqqissuunis-saannut pilersaarut

Pinaveersaartitsineq.

Nakorsaatit.

Naartuneq erninerlu: • Naartunermi eqqiluisaarneq erninissamullu ilitsersuineq. • Naartuersinneq naartunaveersaatillu.

Kigutilerineq.

Peqqinnissaq pillugu nunat tamat akornanni isumaqatigiis-sutit.

Tupa avatangiisinillu tupatorfiunngitsunik isumannaarineq

Inuussutissanik nakkutilliineq (nersutit nakorsaanit piuma-saqaatit).

Inatsisartut Peqqissutsimut Ataatsimiititaliaat inissititer-luni ataatsimiinnerup(rit) saniatigut qulingiluariarluniataatsimiippoq.

Innuttaasut peqqissuunissaannut suliniutit UKA06-imioqaluuserineqarnerannut atatillugu Peqqissutsimut Naa-lakkersuisumik, Kultureqarnermut IlinniartitaanermulluNaalakkersuisumik kiisalu Ilaqutariinnermut Naalakker-suisumik isumasioqateqarluni Ataatsimiititaliaq ataatsi-meeqateqarpoq.

Ataatsimiititaliaq ilisimatitsiffiusumik marloriarluni Naa-lakkersuisunut ilaasortamik ataatsimeeqateqarpoq.

Ataatsimiititaliaq isumasioqatigiinnerni/ataatsimeersuar-nerni pingasuni peqataavoq:

26. maj / NuukKalaallit nerisaat mingutsitsinerlu pillugit isumasioqatigiinneq

31. maj / NuukPeqqissutsimik perorsaanermi Nuna tamakkerlugu ataatsimeersuar-neq ”Kalaallit Nunaanni Peqqinnissaq pillugu suliaqarnermi nalillit”.

13. september / NuukSakialluut tuberkulose pillugu isumasioqatigiinneq

Aammattaaq Ataatsimiititaliaq marloriarluni angalavoq ataasiarlu-nilu paasisassarsiorluni takuniaavoq:

1. – 8. august / Qeqertarsuup Tunuani angalaarneq. Paasisassarsiorluni angalaneq:Ataatsimiititaliap Aasianni kommunalbestyrelsi ataatsimeeqatigaaaammalu napparsimmavimmut kigutileriffimmullu takuniaalluni.Ataatsimiititaliap Qasigiannguani kommunalbestyrelsi ataatsimee-qatigaa aammalu peqqissaavimmut, tassunga ilanngullugit kigutile-riffimmut kiisalu utoqqaat illuannut takuniaalluni. Nunaqarfimmi Ika-miuni nakorsaataasivimmut Ataatsimiititaliaq takuniaavoq. Ataatsi-miititaliap Qeqertarsuarmi kommunalbestyrelsi ataatsimeeqatigaa

30

aammalu napparsimmavimmut utoqqaallu illuannut takuniaalluni.Ataatsimiititaliap Ilulissani kommunalbestyrelsi ataatsimeeqatigaaaammalu napparsimmavimmut, kigutileriffimmut Qaqiffimmullu ta-kuniaalluni.

8. – 13. december / DanmarkPaasisassarsiorluni angalaneq:Ataatsimiititaliap Danmarkimi takuniarpai: Rigshospitali, KalaallitNakorsiartut Ineqarfiat, Kalaallit Nunaat pillugu ilisimatusarnermutAalborgimi qitiusoqarfik, Alborgip napparsimmavia, Pisiortornermutqitiusoqarfik, WHO, Statens Seruminstitut, Sundhedsstyrelsi, Dan-markimi isiginnaarutikkut ungasianit nakorsiartitsinermut qitiuso-qarfik aammalu innuttaasut peqqissuunissaannut Naalagaaffiup qi-tiusoqarfia.

10. november / Dronning Ingridip NapparsimmavissuaPaasisassarsiorluni takuniaaneq:Ataatsimiititaliap napparsimmavimmi aqutsisut kiisalu nakorsaa-nerit qullersaat ataatsimeeqatigai suliassaqarfiillu assigiinngitsutiluini suliniutit periaatsillu paasisaqarfigalugit.

4.4.4. Inatsisartut Aalisarnermut, Piniarnermut Nunaleri-nermullu AtaatsimiititaliaatSuliassaqarfinnut makkununnga tunngasut Inatsisartut Aa-lisarnermut, Piniarnermut Nunalerinermullu Ataatsimiitita-liaata suliaralugillu malinnaaffigissavai:

Inuussutissarsiutigalugu aalisarneq aamma inuussutis-sarsiutiginagu aalisarneq.

Ukuninnga nakkutilliineq:

• Aalisarneq tamaat (Kilisalluni aalisarneq, raajarniarneq,qassutinik kivisittakkanik aalisarneq, ningittagarsorluniaalisarneq, kapisilinniarneq, eqalunniarneq, assagiarsun-niarneq, uiluinniarneq, bundgarnersorluni aalisarneq il.il.).

• Aalisarsinnaanermut akuersissutit. • Pisassanik agguaassisarneq.

Tunisanik nalunaaruteqartarneq, tunisineq tunisassiornerlumakkuninnga: • Aalisakkat. • Piniakkat. • Naasorissaanermit nioqqutissiat.

Inuussutissarsiutigalugu piniarneq aamma inuussutissar-siutiginagu piniarneq makkuninnga: (taamaattoq apeqqutiteqqissisimatitsinermut tunngasut pinnagit) • Miluumasut imarmiut. • Miluumasut nunamiut. • Timmissat.

Aallaaniartilluni angallatit.

Piniarsinnaanermut aallaaniarsinnaanermullu akuersissu-tit.

Nunalerineq:

• Inuussutissarsiutigalugu naasunik il.il. naatitsinermut nu-naminernik atuineq killiliisarnerlu.

Nersutaateqarneq.

Imaani tatsiniluunniit tukertitsiviit.

Inatsisartut Aalisarnermut, Piniarnermut NunalerinermulluAtaatsimiititaliaat 2006-imi aqqaneq marloriarluni ataatsi-miippoq. Aammattaaq Ataatsimiititaliaq marloriarluni isu-masioqatigiissitsilluni ataatsimiippoq, paasisassarsiorlunimarloriarluni takuniaalluni ataasiarlunilu angallalluni.

6. - 10. april / Sisimiut/Maniitsoq – (Inuussutissarsiornermut Ataat-simiititaliap angalaqatigineqarnera)Paasisassarsiorluni angalaneq:Sumiiffimmi inuussutissarsiornerup ineriartornera nammineerlunitakunninnikkut annertunerusumik paasisaqarfigineqarnissaa Ataat-simiititaliat angalaneranni siunertarineqarpoq. Tamatuma saniatigutnajukkani inuussutissarsiortunit immersorneqarnissaq paasissutis-sinneqarnissarlu ataatsimiititalianit kissaatigineqarpoq, taamaalil-lutik ataatsimiititaliat ullumikkut Kalaallit Nunaanni inuussutissarsi-ornerup ilisarnaatitut unammilligassai periarfissaalu namminneq isi-minnik takullugit paasisaqarfigisinnaaniassagamikkit. Ataatsimiiti-taliat angalanerinut tapiliussatut kommunini aqutsisut, inuussutis-sarsiornermut siunnersuisoqatigiit, aalisarnermut, piniarnermutinuussutissarsiornermullu soqutigisaqaqatigiiffiit ataatsimiititalia-nit ataatsimeeqatigineqarput. Tassunga atatillugu aalisarnermikinuussutissarsiortunut aamma nunamiit aallaaveqartumik inuussu-tissarsiortunut suliffeqarfinnut arlalinnut ataatsimiititaliat taku-niaapput. Suliffeqarfiit angisuut mikisullu, namminersortunit pisor-taniillu pigineqartut ataatsimiititaliat takuniaaffigaat.

4.4.5. Inatsisartut Eqqissisimatitsinermut AvatangiisinulluAtaatsimiititaliaatSuliassaqarfinnut makkununnga tunngasut Inatsisartut Eq-qissisimatitsinermut Avatangiisinullu Ataatsimiititaliaatasuliaralugillu malinnaaffigissavai:

Itsarsuarnitsat nunami aalaakkaasut illullu pillugit eqqissi-simatitsinermut aalajangersakkat.

Pinngortitamik eqqissisimatitsineq: • Uumasunik nujuartanik naasunillu nungutsitaanissamin-

nut navianartorsiortunik nunat tamalaat akornanni niuer-neq.

• Uumasunik nujuartanik naasunillu nungutsitaanissamin-nut navianartorsiortunik nunamut eqqussuineq avammul-lu annissuineq.

• Nunap ilaanik, nunaminernik il.il. eqqissisimatitsineq. • Naasoqassuseq.

Eqqissisimatitsinermi aalajangersakkat pisuussutit uumas-susillit pillugit, soorlu makku:

32

• Miluumasut imarmiut. • Miluumasut nunamiut. • Timmissat. • Aalisakkat. • Uumasut piniagassat pillugit ingerlatsineq.

Avatangiisimik nunami, silaannarmi imaatigullu illersuineq,tassunga ilanngullugu Sermersuaq.

Pinngortitamik illersuineq: • Nunamut tamarmut pilersaarusiorneq.

(Nunaminernik aliannaarsaarfiusinnaasunik pissarsisar-neq)

• Kulturimut tunngasutigut avatangiisit. • Angallassineq tamatumalu avatangiisinut kinguneqaati-

gisartagai. • Nunami, silaannarmi imaanilu mingutsitsineq, tassunga

ilanngullugu Sermersuaq. • Nunami immallu naqqani aatsitassanik iluaqutiginninniar-

nermut atatillugu apeqqutit avatangiisinut tunngasut ki-nguneqaatigisartakkallu.

Pinngortitaleriffik.

Eqqagassanik passussineq il.il.

Nunanut tamalaanut Naalagaaffeqatigiinnermullu tunnga-sut: • Danskit Avatangiisinut Nukissiuuteqarnermullu Ministe-

reqarfiat. • Dansk Polarcenter. • Miljøstyrelsen. • Danmarks Miljøundersøgelser. • Kalaallit Nunaanni misileraanernut ilisimatusarnermullu

ingerlatsiviit, soorlu Zackenberg allallu. • Nunat Avannarliit Siunnersuisoqatigiiffiat. • Issittumi Siunnersuisoqatigiit. • Nunat Avannarliit Killiit Siunnersuisoqatigiivi.

Inatsisartut Eqqissisimatitsinermut AvatangiisinulluAtaatsimiititaliaat 2006-imi arfineq marloriarluni ataatsi-miippoq aammalu Peqqissutsimut Avatangiisinullu Naalak-kersuisoq ilisimatitsiffiusumik marloriarluni ataatsimeeqa-tigineqarluni. Aammattaaq Ataatsimiititaliaq quleriarlunipaasisassarsiorluni angalavoq/takuniaavoq:

2. marts / Pinngortitaleriffik, NuukKalaallit Nunaanni Issittumilu isumalluutit uumassusillit silallu pis-susaa pillugit ilisimalikkat ilisimatusaatillu kingulliit pillugit ilisima-titsineq.

6. maj / Utoqqarmiut Kangerluarsunnguanni innaallagissiorfik, NuukKukkunersiuinermut Ataatsimiititaliami ilaasortat peqatigalugitNuummi Utoqqarmiut Kangerluarsunnguannut Eqqissisimatitsiner-mut Avatangiisinullu Ataatsimiititaliaq angallammik aallarpoq. Eq-

qissisimatitsinermut Avatangiisinullu Ataatsimiititaliami ilaasortatnunaannarmi erngup nukinganik innaallagissiorfimmik misissuinis-saat, innaallagissiorfiup atortuisigut ingerlanneqarneratigullu pis-sutsit pillugit paasissutissinneqarnissaat, Kyotomik isumaqatigiis-sut eqqarsaatigalugu Kalaallit Nunaata pisussaaffii aallaavigalugitinnaallagissiorfiup allilerneqarnissaanik pilersaarutit pillugit ilisi-matinneqarnissaat paasisassarsiorluni angalanermi siunertarineqar-poq.

8. maj / Kommunip Teknikimut Avatangiisinullu Ataatsimiititaliaanikataatsimeeqateqarneq, NuukNuup kommuniani eqqagassalerineq imerlu atoriigaq pillugit. Ataat-simiinnerup kingorna Nuummi ikuallaasarfik, eqqakkanut pisariune-rusunut tigooraavissaq, uuliakuusivik, qisunnut saviminernullu eq-qaavik aammalu kutterinut tulattarfik Eqqissisimatitsinermut Ava-tangiisinullu Ataatsimiititaliap alakkarpai.

13. maj / Kapisillit Ataatsimiititaliaq Nuullu kommunianit aallartitat paasisassarsiorlu-tik takuniaapput, tassani nunaqarfimmi aqutsisut ataatsimeeqatigi-neqarnerisa saniatigut anartarfilerineq pillugu paasissutissiisoqar-poq aammalu nunaqarfimmi ikuallaasarfik alakkarneqarluni. Kapilin-nut ingerlaarnermi nunaqarfik inuerunnikoq Qoornoq aqqiusaarne-qarpoq, tassani nunaannarmi eqqagassalerineq pillugu paasissutis-siisoqarluni. Pinngortitaleriffimmit biologi paasisassarsiorluni anga-lanermi peqataavoq, Nuup kangerluani isumalluutit uumassusillit pil-lugit paasissutissiilluni. Pingaartumik saarulliit pillugit paasissutis-siisoqarluni.

16. maj / Kalaallit Nunaanni nerisassat mingutsitsinerlu pillugit isu-masioqatigiinneq, NuukInatsisartut Eqqissisimatitsinermut Avatangiisinullu Ataatsimiitita-liaannit aallartitat sisamat Kalaallit Nunaanni nerisassat mingutsit-sinerlu pillugit isumasioqatigiinnermi peqataapput. Isumasioqati-giinneq Kalaallit Nunaanni Nerisaqarnermut Siunnersuisoqatigiinnitaammalu Danmarks Miljøundersøgelsemit aaqqissuunneqarpoq. Ka-laallit Nunaanni nerisassat mingutsinneqarnerat pillugu ajornartor-siutip paasissutissiissutigineqarnissaanut periaasissamut kaam-mattuusiornissaq isumasioqatigiinnermi anguniagaavoq.

16. september / Nuup Kommuniani eqqagassanik avatangiisinut na-vianaateqarsinnaasunik tigooraaviup nutaap ammarneqarnera. Inatsisartut Eqqissisimatitsinermut Avatangiisinullu Ataatsimiitita-liaata siulittaasua peqataavoq.

5. oktober / Atuakkap saqqummersinneqartup nutaap ”Grønlandsvinterhvaler” (Kalaallit Nunaanni ukiumi arferit) ilisaritinneqarnera,NuukSeniorforskerip, Dr.scient Mads Peter Heide-Jørgensenip aammaluPost.doc. Kristin Laidrep atuakkiaata nutaap saqqummertup ”Grøn-lands vinterhvaler” saqqummersinneqarnerani Pinngortitaleriffimmipeqataasussatut aggersarneqaramik Eqqissisimatitsinermut Ava-tangiisinullu Ataatsimiititaliami ilaasortat amerlanersaat Inatsisar-tunut ilaasortanut allanut akuullutik peqataapput.

12. oktober – Nuup kommuniata Teknikimut Avatangiisinullu Ataatsi-miititaliaata ilisimatitsiffiusumik ataatsimeeqatigineqarneraNuummi avatangiisitigut eqqagassalerinikkullu ajornartorsiutit pil-lugit 2006-imi ataatsimiinnerit aappassaat.

15. oktober / Nuup eqqaani sumiiffinnut aalajangersimasunut paa-sissarsiorluni angalaneqNunatta Katersugaasiviani immikkut ilisimasallit aammalu Kulture-qarnermut, Ilinniartitaanermut, Ilisimatusarnermut Ilageeqarnermul-

34

lu Pisortaqarfimmit atorfilittat peqatigalugit Eqqissisimatitsiner-mut Avatangiisinullu Ataatsimiititaliami ilaasortat aammalu Inatsi-sartut Kultureqarnermut, Ilinniartitaanermut, Ilisimatusarnermut Ila-geeqarnermullu Ataatsimiititaliaannit aallartitat Nuup eqqaani su-miiffinnut aalajangersimasunut paasisassarsiorlutik angalapput. Sumiiffiit aalajangersimasut takuniarneratigut eqqissisimatitsiner-mullu inatsimmut atatillugu ajornartorsiutit pillugit paasissutissin-neqarnikkut kulturikkut kingornussatta qanoq innerata ilisimaqarfi-gineqalernissaa angalanermi siunertarineqarpoq. Tamatumunngapeqatigitillugu suliassaqarfimmi inatsisiliassat nutaat pillugit ilisi-matitsissuteqartoqarpoq. Ameraliup kangerluani Tuapaarsunnguittakuniarneqarput. Kangermi ukiuni hundredikkuutaani makkunani it-sarsuarnitsat illullu pisoqaanerit ataatsimiititaliami ilaasortat taku-niarpaat. Kangermit sumiiffik kulrikkut oqaluttuassartalik Illorpaat aqqusaar-lugu Nuummut uterneq pivoq.

10. november / Asiami paasisassarsiorluni takuniaaneq, NuukImermut tunngasunik ilisimatusaatit (hydrologi), silap pissusaa, er-ngup imerneqartussap erngullu nukingata iluini suliffeqarfiup inger-latai pillugit ilisimatinneqarnissaq paasisassarsiorluni takuniaa-nermi siunertarineqarpoq. Tatsit imissamaateqarfiit erngullu nuki-nganik innaallagissiorfissatut piukkunnaatillit pillugit paasissutissatkatersat misissoqqissaakkallu sanatigut hydrologi atorlugu uuttor-taasarfinni, silasiorfinni automatiskiusuni sulineq minnerunngitsu-millu Zackenbergip eqqaani ilisimatusarfimmi suliffeqarfiup ingerla-tai pillugit ilisimatitsisoqarpoq.

4.4.6. Inatsisartut Attaveqarnermut Ineqarnermullu Ataat-simiititaliaatSuliassaqarfinnut makkununnga tunngasut Inatsisartut At-taveqarnermut Ineqarnermullu Ataatsimiititaliaata sulia-ralugillu malinnaaffigissavai:

Angallannermut tunngasut. Timmisartuussisarneq: • Silaannakkut angallanneq. Mittarfiliorneq. Heliportit.• Imarsiorneq: Nunatsinni nunattalu avataani. Inuttat suli-

nermi atugassarititat maleruaqqusallu. • Umiarsualiviit: Sanaartorneq. Aserfallatsaaliineq. Inger-

latsineq.

Pilersuineq: • Usinik assartuineq. • Royal Arctic Line. • Nunaqarfinnik pilersuineq.

Nukissiornermut tunngasut: • Illoqarfinni nunaqarfinnilu imermik pilersuineq. • Erngup nukinga atorlugu nukissiorneq. • Innaallagiaq, tassunga ilanngullu illoqarfinni nunaqarfin-

nilu innaallagissamik pilersuineq. • Nukissaq nukissamillu pilersuutit ataavartut (anorisaatit,

seqineq iluaqutigalugu nukissiorneq aamma nunap kis-sarnera atorlugu nukissiorneq).

Attaveqatigiinnermut tunngasut: • Allakkerineq. • EDB-mut aamma teknologi atorlugu paasissutissiisar-

nermut tunngasut. • Tele, TV aamma radioqarfiit taakkuninngalu piorsaaneq. • VHF-imut allanullu radio atorlugu attaveqatigiittarner-

nut tunngasut. • Tele-kkut attaveqatigiittarneq tamatuminngalu piorsaa-

neq.

Inissiaatileqatigiiffik INI: • Inissianik attartortittakkanik allaffissornikkut ingerlat-

sineq.

Boligstøtte: • Naafferartumik akilersuutit. • Termininut ernialiussat. • Akiligassanik kinguaattoorutit.

Inissianik attartortitsisarneq: • Inissigallartarfiit. • Akiligassanik kinguaattoorutit. • Inissiat attartortittakkat. • Pisortanut inissiat.

Inissiat: • Sulisorisanut inissiat. • Inissianik iluarsaassineq. • 60/40-mik illuliat. • Piginneqatigiilluni illuliortiterneq. • Nunaqarfinni illuliortiterneq. • Nammineerluni illuliat. • 10/40/50-imik illuliat.

Ataatsimiititaliap susassaqarfiinut tunngasuni nunanut al-lanut tunngasut.

Inatsisartut Attaveqarnermut Ineqarnermullu Ataatsimiiti-taliaat 2006-imi aqqanileriarluni ataatsimiippoq, ilisimatit-siffiusumik marloriarluni ataatsimiilluni aammalu marlori-arluni isumasioqatigiissitsilluni ataatsimiilluni.

16. marts / NuukIlisimatitsiffiusumik ataatsimiinneq:Imaatigut kabeliliinermi aningaasaqarnermut teknikimullu tunngasutpillugit ataatsimiinnermi TELE Greenlandimit aaqqissuunneqartumipeqataaneq.

2. maj / NuukIlisimatitsiffiusumik ataatsimiinneq:Nalunaarasuartaatitigut attaveqarneq sullissinerillu pillugit Inatsi-sartut peqqussutissaattut siunnersuutip (UKA 06/10) suliarineranutatatillugu TELE Greenlandip aqutsisuinik ataatsimeeqateqarneq.

36

7. – 8. juni / PaamiutPaasisassarsiorluni angalaneq:Ataatsimititaliat susassaqarfiisa iluini illoqarfimmi kommunimilupissutsit pillugit ilisimatinneqarnissaq siunertaralugu InatsisartutIlaqutariinnermut Ataatsimiititaliaannit Inatsisartullu Attaveqarner-mut Ineqarnermullu Ataatsimiititaliaannit aallartitat Paamiuni paa-sisassarsiorlutik angalapput. Illuatungeriit susassaqartut arlaleriar-lugit ataatsimeeqatigineqarnerisa saniatigut paaqqinnittarfit sulif-feqarfiillu arlallit takuniarneqarput aalajangersimasumillu misissui-soqarluni.

4.4.7. Inatsisartut Kultureqarnermut, IlinniartitaanermutIlageeqarnermullu AtaatsimiititaliaatSuliassaqarfinnut makkununnga tunngasut InatsisartutKultureqarnermut, Ilinniartitaanermut IlageeqarnermulluAtaatsimiititaliaata suliaralugillu malinnaaffigissavai:

Kultureqarneq nutaarsiassalerinerlu: • Aviisit • Toqqorsiviit • Atuagaateqarfiit • Atuakkanik saqqummersitsisarfiit • Katersugaasiviit • Radio aamma fjersyni

Ilageeqarneq:• Den kirkelige Højskole• Ilagiit• Palasitut ilinniartitaaneq• Ajoqitut ilinniartitaaneq• Pattattutut ilinniartitaaneq

Atuarfeqarneq ilinniartitaanerlu: • Ulluunerani paaqqinnittarfinnut tunngasut• Meeqqat atuarfiat • Immikkut atuarfiit• Ilinniarnertuunngorniarfiit• Ilinniartitaanerit ingerlaqqiffiusut • Inuussutissarsiutinut ilinniarfiit • Sunngiffimmi sammisassaqartitsineq • Højskolit • Ilinniagaqarnersiutit • Ilinniartut inaat

Timersorneq

Ilisimatusarneq: • Kalaallit Nunaanni Naatsorsueqqissaartarfik • Ilisimatusarfik

Nunani tamalaani pissutsit

Tamatuma saniatigut nunani avannarlerni allani kultureqar-nikkut ilinniartitaanikkullu politikip ineriartornera Nunanilu

Avannarlerni Killerni suleqatigiinneq Ataatsimiititaliap ma-linnaavigisariaqarpai. Tassunga atatillugu Namminersorne-rullutik Oqartussanit akuersissutigineqarsimasunik isuma-qatigiissutikkut aalajangersakkatigullu pisussaaffeqarto-qarsinnaavoq.

Inatsisartut ataatsimiinnerinut atatillugu suliffeqarfinnikoqartussaaffimmi ataaniittunik Kultureqarnermut Ilinniar-titaanermullu Ataatsimiititaliap takuniaasarnera ileqquu-voq, taamaalilluni suliassaqarfimmi iluani susoqarneranikpaasisimasaqarnerulertarluni.

Kultureqarnermut Ilinniartitaanermullu Ataatsimiititaliaq2006-imi 29-eriarluni ataatsimiippoq, tallimariarluni isu-masioqatigiilluni ataatsimiilluni, marlunnik sassartitsilluniaammalu ilisimatitsiffiusumik ataasiarluni Naalakkersuisu-nik ataatsimeeqateqarluni.

16. marts / Nuussuup Atuarfianut Inerisaavimmullu takuniaaneq,NuukInerisaavimmi sivikitsumik ilisarititsisoqareernerata kingorna Nuus-suup Atuarfia Ataatsimiititaliap takuniarpaa, tassani Aataatsimiiti-taliap klassini marlunni atuartitsineq malinnaavigalugu, tamatumalukingorna atuarfimmi ilinniartitsisut angajoqqaallu sinniisaat oqalo-qatigalugit.

23. marts / Kultureqarnermut, Ilinniartitaanermut, Ilisimatusarner-mut Ilageeqarnermullu Pisortaqarfimmi paasititsiffiusumik ataatsi-miinneq.Naalakkersuisoqarfiup ineriartorneranik malinnaanissaq Ataatsimii-titaliamit pingaartinneqarpoq. Kultureqarnermut, Ilinniartitaaner-mut, Ilisimatusarnermut Ilageeqarnermullu Pisortaqarfimmi ilisima-titsiffiusumik ataatsimiinnermi Naalakkersuisunut ilaasortap oqar-tussaaffianik Ataatsimiititaliaq ilisaritinneqarpoq kiisalu Naalakker-suisunut ilaasortap oqartussaaffiata iluani ineriartorneq pillugu ilisi-matinneqarluni.

29. – 31. august / Sisimiuni Knud Rasmussenip Højskoliani kulturi pil-lugu isumasioqatigiinneq.Ulluni 29. august – 1. september 2006-imi ”Kulturi – ukiuni ikaarsaa-riarfiusuni”-mik taaguuserlugu Knud Rasmussenip Højskoliani isuma-sioqatigiinnermi Kultureqarnermut Ilinniartitaanermullu Ataatsimii-titaliaq peqataavoq. Isumasioqatigiinnermi sammineqartut ilagaatkulturikkut ileqqutoqqat ileqqullu nutaat, NamminersornerullutikOqartussat kommunillu kulturikkut ingerlatsinerat kiisalu kommunitkattussuunnissaat tamatumunnga qanoq sunniuteqassanersoq.Aammattaaq kulturip ilinniartitaanermut sunniuteqarnera oqallisi-gineqarpoq.

28. august – 6. september / Kalaallit Nunaata avannaa.Paasisassarsiorluni angalaneq:Knud Rasmussenip Højskoliani kulturi pillugu isumasioqatigiinner-mut atatillugu Sisimiuni, Aasianni, Qasigiannguani Kangaatsiamitaassumalu nunaqarfiini paasisassarsiorluni Ataatsimiititaliaq anga-lavoq. Aamma Ataatsimiititaliap oqartussaaffiata iluani suliffeqar-finnut Ataatsimiititaliaq takuniaavoq. Pingaartumik illoqarfinni nu-naqarfinnilu meeqqat atuarfiisa takuniarnissaat Ataatsimiititaliapsoqutigisimavaa. Aamma ilaatigut illoqarfinni nunaqarfinnilu Atuar-fitsialaap atuutsinneqarnera paasisaqarfigineruniarlugu Ataatsimii-titaliaq nunaqarfinnut Attumut Ikerasaarsummullu takuniaavoq. Ilin-

38

niartitaanerup, kulturip, ilageeqarnerup ilisimatusarnerullu iluini na-linginnaasumik pissutsit pillugit kommunini aqutsisunik suliffeqar-finnillu Ataatsimiititaliaq oqaloqateqarpoq. Taamaalilluni illoqarfinninunaqarfinnilu takuniarneqartuni borgmesterit, kommunalbestyrel-sit ataatsimiititaliallu susassaqartut Ataatsimiititaliap ataatsimee-qatigai. Tamatuma saniatigut Ataatsimiititaliap suliffeqarfiit makkutakuniarpai:

Sisimiut: Arnat Ilinniarfianni ilusilersuisutut ilinniartitaaneq, Pia-reersarfik, HTX, Sanaartornermik Ilinniarfik, Meeqqanut Kulturimul-lu Ingerlatsivik, Minngortuunnguup Atuarfia – Skole I, Tusilartut atu-arfiat – Nalunnguarfiup atuarfia – Skole II, Knud Rasmussenip Høj-skolia kiisalu Højskolip siulersuisui, Oqaatsinik Pikkorissarfik.

Qasigiannguit: Juunarsip Atuarfia kiisalu atuarfimmi siulersuisunikataatsimeeqateqarneq, Qasigiannguit Oqaluffianni naalagiarneq kii-salu ilagiit sinniisaannik ataatsimeeqateqarneq, Piareersarfik, Illor-suaq Timersortarfik, Qasigiannguit Katersugaasiviat.

Kangaatsiaq: Kangaatsiap Atuarfia, Piareersarfik, Kangaatsiap Oqa-luffia.

Attu: Attup Atuarfia, Attup Oqaluffia.

Ikerarsaarsuk: Ikerasaarsuup Atuarfia, Ikerasaarsuup Oqaluffia to-qusullu inaat.

Aasiaat: Kommunip kommunalbestyrelsiata ataatsimiittarfiani ilisi-matitsiffiusumik ataatsimiinneq, Ado Lyngep Atuarfianut takuniaa-neq, Avannaani Ilinniarnertuunngorniarfimmut takuniaaneq, Gamme-qarfimmut atuartullu ineqarfiannut takuniaaneq.

15. oktober / Kulturikkut kingornussat pillugit Kangermi Illorpaanilupaasisassarsiorluni angalaneq.Inatsisartut Eqqissisimatitsinermut Avatangiisinullu Ataatsimiitita-liaat peqatigalugu Ataatsimiititaliaq Nuup eqqaani Kangermut Illor-paanullu paasiassarsiorluni angalaqataavoq. Sumiiffinni aalajanger-simasuni Kulturikkut kingornussagut pillugit ilaasortat aalajangersi-masumik ilisimatinneqarput aammalu eqqissisimatitsineq pilluguinatsit eqqarsaatigalugu ajornartorsiutit pillugit paasissutissinne-qarlutik, kiisalu suliassaqarfimmi nutaamik inatsisiliassat pillugit ili-simatinneqarlutik. Nunatta Katersugaasiavianit Toqqorsivianillu kii-salu KIIIP-imi immikkut ilisimasallit / atorfilittat angalanermi peqa-taapput.

2. oktober / Kalaallit Nunaanni Timersoqatigiit Kattuffiata ataatsi-meeqatigineqarnera.Ataatsimiititaliaq Kalaallit Nunaanni Timersoqatigiit Kattuffiat pillu-gu nalinginnaasumik ilisimatinneqarpoq kiisalu Inatsisartut 2006-imiUkiakkut ataatsimiinneranni timersorneq pillugu ilaasortanit siun-nersuutit immikkut sammineqarlutik.

14. – 16. november / Nuummi ilinniartitaaneq pillugu isumasioqati-giinneqSuliffeqarnermut Inuussutissarsiutinullu Ilinniartitaanernut Pisorta-qarfimmit kiisalu Kultureqarnermut, Ilinniartitaanermut, Ilageeqar-nermut Ilisimatusarnermullu Pisortaqarfimmit aaqqissuunneqartumiilinniartitaaneq pillugu Katuami isumasioqatigiinnermi peqataaneq.

4.4.8. Inatsisartut Akileraartarnermut Akitsuusiisarner-mullu AtaatsimiititaliaatSuliassaqarfinnut makkununnga tunngasut InatsisartutAkileraartarnermut Akitsuusiisarnermullu Ataatsimiitita-liaata suliaralugillu malinnaaffigissavai:

Isertitanit akileraarutit: • Inummut akileraarutit. • Ingerlatseqatigiiffinnut akileraarutit. • Iluanaarutinit akileraarutit. • Marloriaammik akileraarusiinnginnissaq.

Akileraarutitigut nalimmassaaneq: • Kommunit procentinngorlugu akileraarusiussaat • Inutammut akileraarutinik nalimmassaaneq • Ingerlatseqatigiiffiit akileraarutitigut nalimmassarne-

qarnerat • Kommunit ataatsimoorlutik akileraarutaasa agguataar-

neqarneri

Aningaasanik ileqqaarluni katersinerit akileraarutitigutajunngitsorsiassartallit.

Akitsuutit: • Umiarsualivissinnermut akitsuutit. • Raajanut akitsuutit. • Aningaasannanniarnermut akitsuutit. • Naqissusiinermut akitsuutit. • Aningaasanoorutinut akitsuutit. • Nioqqutissanik eqqussinermut akitsuutit. • Qamutinut motorilinnut akitsuutit

Inatsisartut Akileraartarnermut AkitsuusiisarnermulluAtaatsimiititaliaat 2006-imi arfineq marloriarluni ataatsi-miippoq, ataasiarluni sassartitsisoqarluni ataasiarluniluisumasioqatigiilluni ataatsimiittoqarluni. AammattaaqAtaatsimiititaliaq ataasiarluni paasisassarsiorluni taku-niaavoq:

4. maj / Nuummi Akileraartarnermi Pisortaqarfimmi paasisassarsior-luni takuniaaneq. Naalakkersuisoqarfiup akisussaaffeqarfianik ilisaritinneqarnissaq,akileraartarnermut akitsuusiisarnermullu inatsit pillugu ilisimatin-neqarnissaq kiisalu suliassaqarfiup aqutsinerata pingaarnerusutigutmisissorneqarnissaa siunertarineqarpoq.

4.4.9. Inatsisartut Qinigaasinnaanerup Misilinneqarnissaa-nut AtaatsimiititaliaatNutaamik qinersisoqarneranut atatillugu qinersinerup misi-linneqarnissaanut ataatsimiititaliaagallartumik, sivisuner-paamik ilaasortaasimasunit angajullermik taassumalu toq-qagaannik sisamanik allanik ilaasortalimmik, tak. Inatsisar-tut Suleriaasiat, § 1, imm. 3, pilersitsisoqassaaq.

40

Ataatsimiititaliaq Inatsisartuni Naalakkersuisunilu ilaasor-tat qinigaasinnanerat pillugu, Inatsisartut Suleriaasiat § 1,imm. 4 aamma § 6, imm. 2, naapertorlugit inassuteqaate-qassaaq.

Qinigaasinnaanerup Misilinneqarnissaanut Ataatsimiititali-aq Inatsisartut inissitsiterlutik ataatsimiinneranni Inatsi-sartullu ukiuata aallartinnerani Suleriaatsimi § 7, imm. 2,naapertorlugu pilersinneqartarpoq.

Pissutsit Inatsisartuni Naalakkersuisunilu ilaasortat ilaa-sortaanerannik naleqqutsitsisuujunnaartitsisinnaasut pil-lugit, Suleriaatsimi § 2 aamma 6, imm. 2, naapertorlugitataatsimiititaliaq Inatsisartunut inassuteqaateqassaaq.

Inatsisartut siulittaasuata suliffeqarfinni, ingerlassaniatorfeqarfinniluunniit pisortanit namminersortunilluunniitpigineqartuni toqqagaalluni suliaqartitaaffiinut tunngatil-lugit apeqqutit siulittaasup siulittaasuunerminik isumagin-ninnermini tigummiinnarumallugit kissaatigisai aammat-taaq ataatsimiititaliamut aalajangiiffigisassatut saqqum-miunneqartassapput.

4.4.10. Inatsisartut Namminersorneq pillugu Ataatsimiitita-liaatNamminersorneq pillugu Pisortaqarfiup atorunnaarsinne-qarneraniilli Namminersorneq pillugu Ataatsimiititaliaq su-lianik ingerlataqanngilaq.

Namminersorneq pillugu Ataatsimiititaliami ilaasortat ta-marmik kalaallit-qallunaat Namminersorneq pillugu Isuma-lioqatigiissitaanni ilaasortaapput. Isumalioqatigiissitamiilaasortat kalaallit allat tassaapput Anthon Frederiksen (K)aammalu Johan Lund Olsen (IA) kiisalu isumalioqatigiissitatsiulittaasuat Jonathan Motzfeldt (S). 2005-imi novemberi-mi Inatsisartunut qinersinerup kingunerisaanik siulittaa-suusimasoq Kalistat Lund siulittaasup 2006-imi januarimitaarserpaa. Aammattaaq Aqqaluk Lynge (IA) aaammalu PerRosing-Petersen (S) Johan Lund Olsenimit aammalu RuthHeilmannimit 2006-imi januarimi taarserneqarput. Nammi-nersorneq pillugu Isumalioqatigiissitap suliani 2007-pingerlanerani naammassissagaa naatsorsuutigineqarpoq.

Nunani tamalaani aallartitatNunat Avannarliit Siunnersuisoqatigiivi

Nunat Avannarliit Siunnersuisoqatigiivi 1952-imi pilersin-neqartoq inatsisiliortut suleqatigiillutik oqallittarfigaat.Nunanit Avannarlernit tallimaasunit (Danmarkimit, Norgi-mit, Sverigimit, Finlandimit Islandimillu) aammalu nammi-nersornerusoqarfinnit pingasuusunit (Kalaallit Nunaannit,Savalimmiunit Ålandimillu) qinikkanik 87-inik Siunnersui-soqatigiit ilaasortaqarput. 1971-imiit nunani avannarlerninaalakkersuisut Nunat Avannarliit Ministerrådianni suleqa-

tigiilerput.Nunat Avannarliit Siunnersuisoqatigiivi siulittaasoqarfik-koortumik siulersorneqartoq ukiumoortumik ataatsimeer-suarnerni oktoberimi naalakkersuinikkut oqallinnissanutaammalu sammisaqarluni ataatsimiinnernut katersuuttar-poq. Nunat Avannarliit Siunnersuisoqatigiivini sulineqataatsimiititaliani partiillu agguataarnerini sulinertutingerlanneqartarpoq. Nunat avannarliit KultureqarnermutIlinniartitaanermullu Ataatsimiititaliaanni aamma Nunatavannarliit Avatangiisinut Pinngortitamilu IsumalluutinutAtaatsimiititaliaanni nunatsinnit sinniisorisat marluusut2004-ip naanerani ilaasortaapput. Ilaasortanit katillugit 87-iusunit Inatsisartut ilaasortaati-taat naak marluinnaagaluarlutik Nunani Avannarlerni Siun-nersuisoqatigiit partiinut agguataarnerini suliaqartutulluataatsimiititaliani ataatsimiinnerni peqataasarnermikkutnunat avannarliit sinnerisa inatsisiliortuinut Kalaallit Nu-naata soqutigisaasa malunnartinneqarnissaat qulakkeer-tarpaat. Taamaalilluni nunat avannarliit suleqatigiinneranninunatta ilaasortaatitaat marluusut Kalaallit Nunaata avam-mut kiinnertartorai taakkulu nunatsinni pissutsit nunanittamalaanit akuersaarneqarnissaat ilisimaneqarnissaallu pi-lersitseqataaffigisarlugu.Nunat Avannarliit Siunnersuisoqatigiivini inatsisiliortut su-leqatigiinnerat Ministerrådimut aalajangersagaliornertigutpiviusunngortitsivigineqartarpoq.Nunat Avannarliit Siunnersuisoqatigiivinut atatillugu par-tiit arlallit angalanerni makkunani peqataatitaqarput:

24. – 25. januar / Oslo.

25. – 26. april / Stockholm.

22. – 22. juni / Kultureqarnermut Ilinniartitaanermullu Ataatsimiiti-taliaq Sverigimi Smålandimi

25. – 29. juni / Norgip avannaa/Murmansk (avatangiisit pinngortita-milu isumalluutit pillugit ataatsimiititaliap ataatsimiinnera)

31. oktober – 2. november / Københavnimi 58-issaa ataatsimiinneq.

Nunat Avannarliit Killiit Siunnersuisoqatigiiffiat

Nunat Avannarliit Killiit Siunnersuisoqatigiiffiat nunat inat-sisiliortoqarfiit akornanni aaqqissuussaavoq nunatta Inat-sisartuinit, islandimiut Altingiannit (inatsisartuinit) Sava-limmiullu Lagtingiannit (inatsisartuinit) nunat pingasuusutaallartitaannit ilaasortaaffigineqartoq. Nunat aallartitaattamarmik immikkut arfinilinnik ilaasortaqarput. Siunner-suisoqatigiiffiup siulittaasoqarfiani sinniisorisat nunat aal-lartitaqartut tamarmik immikkut toqqartarpaat.Savalimmiut Island taarserlugu 2005-imi augustusimi siu-littaasuutitaqalerput. Siunnersuisoqatigiiffiup naalakker-suisutigoortumik isumaqatigiissutaani nunat ilaasortaasutpingasut akornanni siulittaasutut inissaq paarlagaanneqar-tassasoq aalajangersarneqarpoq, taamaalilluni siulittaasoq

42

ukiumut ataatsimut atuuttussaalluni.Nunat Avannarliit Killiit Siunnersuisoqatigiiffiat ukiumoor-tumik sammisaqarluni ataatsimeersuartarlunilu ukiumoor-tumik ataatsimiittarpoq. Taakkuttaaq siulittaasutut inissi-simaffiup paarlagaaffiusarneratulli paarlagaaffigineqar-tarput, taamaalilluni piffissami ukiunik pingasunik sivisus-susilimmi nunani pingasuusuni tamani sammisaqarluniataatsimeersuartoqartarluni ukiumoortumillu ataatsimiit-toqartarluni.

Nunat Avannarliit Killiit Siunnersuisoqatigiiffiat 2006-imimakkununnga angalavoq:

16. januar / København, DanmarkSiulittaasoqarfup ataatsimiinnera.Aallartitat siulittaasuata peqataaffigisaanik Nunat Avannarliit KilliitSiunnersuisoqatigiiffiata siulittaasoqarfiata ataatsimiinnera.

6. – 9. juni / ManiitsoqNunat Avannarliit Killiit Siunnersuisoqatigiiffiata immikkut sammi-saqarluni ataatsimeersuarnera.Immikkut sammisaqarluni ataatsimeersuarnermi sammineqarpoq”Nunani Avannerlerni takornariaqarneq takornariartitsinikkullu sule-qatigiinneq”. Nunat Avannarliit Killiit Siunnersuisoqatigiiffiat, NunatAvannarliit Siunnersuisoqatigiivinit aallartitat, Nunani avannarlernitakornariartitsinermik inuussutissarsiutillit, Norgimi Stortingi kii-salu nunani avannarlerni takornariartitsinermut ministerit peqataap-put. Aallartitat tamarmik peqataapput.

18. – 22. august / Tórshavn, SavalimmiutNunat Avannarliit Killiit Siunnersuisoqatigiiffiata ukiumoortumikataatsimiinnera.Stortingimit Nunallu Avannarliit Siunnersuisoqatigiivinit alaatsi-naattut kiisalu savalimmiuni suleqatigiinnermut ministeri peqataap-put.

Ataatsimiinnermi Siunnersuisoqatigiit aalajangersakkat tallimatakuersissutigaat, tassaasut savalimmiut-Islandip pituttorsimanngit-sumik niueqatigiinnissamut isumaqatigiissutaanni ilaalernissani Ka-laallit Nunaata isumaliuutiginninnissaanik aalajangersagaq, NunaniAvannarlerni killerni aallartitaqarfinnik pilersitsinissamik aalaja-ngersagaq, pujortartarnerup akiarniarnerani nunat avannarliit killiitsuleqatigiinnissaannik aalajangersagaq, nunani avannarlerni killernitakornariaqarnikkut ataatsimut periaaseqarnissap akuersissutigi-neqarnissaanik aalajangersagaq aammalu nunani taakkunani pinga-suusuni nunani avannarlerni killerni pissutsit pillugit ilinniartitsinis-samut aalajangersagaq.Aallartitat tamarmik peqataapput.

31. oktober – 2. november / København, DanmarkNunat Avannarliit Siunnersuisoqatigiiffiata ataatsimiinnera.Nunat pingasuusut kultureqarnermut, avatangiisinut, takornariaqar-nermut, suleqatigiinnermut aalisarnermullu ministerii ataatsimeeqa-tigineqarput. Tamatuma saniatigut Nunat Avannarliit Siunnersuiso-qatigiiffiata siulittaasoqarfia ataatsimeeqatigineqarpoq kiisalu siu-littaasoqarfik nammineq ataatsimiilluni. Aallartitat siulittaasuatpeqataavoq.

Takussutissiaq 4-1 Siulittaasoqarfiup ataatsimiititaliallu 2006-imi ataatsimiinneriAtaatsimiititaliaq Ataatsimiinnerit Isumasioqatigiilluni Isumasioqatigiilluni Sassartitaqarnerit

amerlassusaat ataatsimiinnerit Naalakkersuisunik amerlassusaatamerlassusaat Ataatsimeeqateqarnerit

(tassunga ilanngullugit amerlassusaatmissingersuutit

naatsorsuutillu pillugit isumasioqatigiinnerit)

Siulittaasoqarfik 70 0 0 0Inussutissarsiornermut Ataatsimiititaliaq 21 4 2 2Ilaqutariinnermut Ataatsimiititaliaq 24 4 5 1Peqqissutsimut Ataatsimiititaliaq 9 3 2 1Aningaasaqarnermut Ataatsimiititaliaq 66 13 0 2Aalisarnermut, Piniarnermut Nunalerinermullu

Ataatsimiititaliaq 12 2 0 0Eqqissisimatitsinermut Avatangiisinullu

Ataatsimiititaliaq 7 0 2 0Attaveqatigiinnermut Ineqarnermullu

Ataatsimiititaliaq 11 2 2 0Kultureqarnermut, Ilinniartitaanermut

Ilageeqarnermullu Ataatsimiititaliaq 29 5 2 1Inatsisit Atortinneqarnerannut Ataatsimiititaliaq 16 0 1 0Kukkunersiuinermut Ataatsimiititaliaq 23 1 0 0Akileraartarnermut Akitsuusiisarnermullu

Ataatsimiititaliaq 7 1 0 1Nunanut Allanut Sillimaniarnermullu

Ataatsimiititaliaq 8 0 1 0Qinigaasinnaanerup Misilinneqarnissaanut

Ataatsimiititaliaq 0 0 0 0Katillugit 303 35 17 8

44

2007-imi Inuusuttut Inatsisartoqarnissaanut piareersarneritInuusuttut Inatsisartuisa ingerlanneqarnerat InatsisartutSiulittaasoqarfiata 2003-mi siullermeerutaasumik isuma-gaa. Tassunga atatillugu Inuusuttut Inatsisartui ukiut allor-tarlugit siunissami ingerlanneqartassasut aalajangerneqar-poq.

Aammattaaq Inuusuttut Inatsisartoqarnerit tamaasa im-mikkut sammisaqartoqartassasoq aalajangerneqarpoq.Danmarkip Inatsisinik Tunngaviusunik annertunerusumikiluarsaassiniarluni isumaliutiginninnera isumassarsivigalu-gu 2003-mi sammisaq tassaavoq ”Kalaallit Nunaat Inasisil-lu Tunngaviusut”.

2005-imi Inuusuttut Inatsisartoqarneranni ”Tamat oqartus-saaqaatanerat” sammineqarpoq. Sammisassaq taanna ilaa-tigut Inatsisartut Ilaqutariinnermut PeqqissutsimulluAtaatsimiititaliaannit apeqquteqaat tunngavigalugu toq-qarneqarpoq, inuiaqatigiinni tamat oqartussaaqataanerattamallu oqartussaaqataaneranni sulianik ingerlataqartar-neq sammineqassasut taassuma kissaatigimmagu. 2004-mi ilaatigut Namminersornerullutik Oqartussat atuutiler-sinneqarnerannit ukiut 25-inngorput, nalliuttorsiornerullukingorna Inuusuttut Inatsisartoqarneranni siullermi tamatoqartussaaqataanerat sammissallugu pissusissamisoortu-tut isigineqarpoq.

2007-imi ”Eqqortuliorneq naapertuilluarnerlu” sammine-qartussaavoq. Kalaallit Nunaanni eqqartuussiveqarneq ilu-arsarlugu aallartinneqarpoq aammalu pinerluttulerinermikinatsit nutaaq eqqartuussisarnermilu inatsit nutaaq inger-lanneqarput. ”Eqqortuliorneq naapertuilluarnerullu” sammi-tinneqarneratigut eqqartuussiveqarnermik iluarsaaqqin-neq pillugu oqallinnermi inuusuttut peqataatinneqarnissaatperiarfissinneqarpoq.

Qaaqqusissut ilinniarfinnut nassiussuunneqareermat ”Eq-qortuliorneq naapertuilluarnerlu” sammisaq pillugu ilinniar-titsisunut ilinniartunullu atortussanik assigiinngitsunik su-liaqarluni Inatsisartut Allattoqarfiat aallartippoq.

Ilinniagaqarnermi sammisaqarnerup akunnernik marluk-kaartunik qulinik sivisussuseqartumik atuagarsornikkutilinniagassartallip ingerlanneqarnissaanut atugassanik ilin-

niarfinnut siunnersuusiortoqarpoq. Taama ingerlatsinis-sami isumassarsiorfissatut oqallisissiatullu atortussat an-nertuut nassiunneqarput.

Atortussat makku katersorneqarput ukiallu ingerlaneraniilinniarfinnut peqataasunut nassiunneqarlutik:

1. Inuusuttut Inatsisartuinut 2007-imut “Eqqortuliorneqnaapertuilluarnerlu” pillugu isumassarsiorfissatut immik-kut suliat:a. Kina naapertuilluarnermik pisariaqartitsiva?b. Kalaallit Nunaata Eqqartuussiveqarfiani Eqqortuli-

orneq naapertuilluarnerluc. Seqersittakkatigut Eqqortuliorneq Naapertuilluar-

nerlu pillugit apeqqutit eqqarsaatersuutigisariallit d. Siunnersuut ima suliarineqartarpoqe. Siunnersuusiornermi naapertuilluarneq pillugu

isumaliutersuutaasinnaasut (Ilinniartitsisumut)f. Inatsisartuni siunnersuutit naapertuilluarneq aal-

laavigalugu misissuiataarneri (taakkununnga tunu-liaqutitut atortussat)

g. Nuka – Piviusuusaartitamik isiginnaagassiaqh. Nuka – Piviusuusaartitamik isiginnaagassiaq pillugu

ilinniartitsisumut ilitsersuut

2. 2005-imi Inuusuttut Inatsisartoqarnerani atortussattamakkerlugit CD-nngorlugit:a. 2005-imi Inuusuttut Inatsisartoqarneranut atatillu-

gu siunnersuutitut saqqummiunneqartutb. ”Aqutsisut” akissuteqaataat

5. 2006-imi ingerlatat suliniutillu allat

46

c. Ataatsimiititaliat isumaliutisiissutaatd. Inaarutaasumik aalajangersagaqe. Oqaatigisassat allattorsimaffii

3. DVD:a. Kalaallit Nunaat Inatsisillu Tunngaviusutb. Nummer 24 - Nunamik piginnittussaatitaanermik

apeqqut 53 min.c. Silamiut: Kalaallit Nunaat Inatsisillu Tunngaviusut

42 min.

4. Atortussat allat:a. Namminersorneruneq Pillugu Inatsitb. DVD – Kalaallit Nunaanni pinerluttarneq pillaasar-

nerlu. Filmi pillugu atuagassat atuartitsinermiluatortussat uani aaneqarsinnaapput: http://www.dfi.dk/dfi/undervisning/groenlands-pakken/3.htm

2007-imi Inuusuttut Inatsisartoqarnissaanut piareersaaso-qarnera tamaat ikiuinermik siunnersuinermillu malitseqar-tinneqarpoq.

Inuusuttut Inatsisartoqarnissaanut isiginnaagassiaq piviu-suusaartitaq ”Nuka” misilinniarlugu novemberimi NuummiIlinniarnertuunngorniarfimmi klassi Inatsisartuni work-shopimut aggersarneqarpoq, tassani isiginnaagassiaq pi-viusuusaartitaq isiginnaartitsissutigissallugu. Ilinniartut pi-viusorsiorpalaartumik piumassuseqarluarlutillu kusanartu-mik takutitsipput. Ullormi tassani qisuariarnerit tunngavi-galugit isiginnaagassiaq piviusuusaartitaq naleqqussar-neqarpoq ilinniarfinnullu peqataasunut atugassanngorlugunassiunneqarluni.

Unnuk kulturisiorfikQinikkat sulerisarnerinik, qanoq suleriaaseqarnerannikqanorlu avatangiiseqarnerannik Inatsisartullu Allattoqarfi-ata sunik suliaqarneranik innuttaasut paasisaqarsinnaaq-qullugit takusaqaqqullugillu 2001-imiit Inatsisartut Siulit-taasoqarfiata Unnummi Kulturisiorfimmi matuni tamanutammartarpai.

Ukiut siuliini iluatsitsilluarneq aammalu minnerunngitsumiktakuniaasut 1200-it pallillugit amerlassuseqarnerateqqarsaatigalugu 2006-imi Unnuk Kulturisiorfimmi Inatsi-sartut peqataaqqipput. Aaqqissuussinerup imarai Inatsi-sartut ataatsimiittarfiata takuniarneqarnera, tassaniluInatsisartut Siulittaasuannik Inatsisartunullu ilaasortaniknajuuttunik allanik oqaloqateqarnissamut periarfissaqar-toqarluni.

Inatsisartut inimi kaffisortarfianni kaffimik, tiimik tamalu-gassanillu sassaalliisoqarpoq. Inatsisartuni sulineq Inatsi-sartullu ataatsimiittarfiini eqqumiitsuliat kusassaatit pillu-

git kalaallisut/qallunaatut paasissutissiisoqarpoq akunne-rit affakkaarlugit takuniaatitsinertalimmik.

Tamat oqartussaaqataanerat, naalakkersuinermik inger-latsineq Inatsisartullu suliaat pillugit paasisimasat misilit-tarneqarnissaannut periarfissaqarpoq. Inatsisileritooqaperiuk: Kalaallit Nunaanni inatsisit pillugit apeqqutit - as-sersuutigalugu inatsisissatut siunnersuutit saqqummiun-neqarnerannit pingajussaaneerneqarnissaasa tungaanutinatsisilioriaatsimut tunngasut - sukkasuumik, eqqortumikarlaannaanulluunniit pituttorsimanngitsumik akineqartar-lutik. Inatsisartut Allattoqarfianni sulisut tamarmik ilaap-put Inatsisartunilu sulineq pillugu oqaloqateqarnissamutpiareersimallutik.Inatsisartut ataatsimiittarfiini Inuusuttut Inatsisartuisaataatsimiinnerinit filmilianik takutitsisoqarpoq aammalutamat oqartussaaqataanerat pillugu eqquiniaanertalimmikseqersittakkatigut takutitsisoqarluni.

Inatsisartunut takuniaasarneqInatsisartut ataatsimiinneri tamanut ammasuupput. Inatsi-sartut ataatsimiittarfianni tusarnaariat inissaat oqaluttar-fimmiit oqaatsit atorneqartut kalaallisuunngortinneqarne-rinik danskisuunngortinneqarnerinilluunniit tusarnaarnis-samut periarfissalittut atortuligaapput. Inatsisartut ullor-mut oqaluuserisassaat ataatsimiittarfiup silataata tungaa-ni allagarsiunneqartarput Inatsisartullu nittartagaatigutwww.nanoq.gl.-ikkut malinnaatinneqartuarlutik.

Kalaallit Nunaanni Inatsisiliortunik takunnikkumasunit ti-keraanit pulaartunillu amerlasoorpassuarnit Inatsisartutukiup ingerlanerani orninneqartarput. Tassaasarput pisor-tatigoortumik tikeraartit, takornariat ataatsimoorlutillu ta-kuniaasut, siumut isumaqatigiissuteqarnikkut Inatsisartu-nik sulinerinillu saqqummiiffigineqartartut.

Atuaqatigiiaat amerliartuinnartut Inatsisartut takuniarnis-saannut periarfissaq atortarpaat. Ilaat avataaneersuusar-put, ilaallu inuiaqatigiilerinermut atatillugu atuarnerup ilaa-tut takuniaasuusarlutik. Atuartut ukiui takuniaanermiluatuartitsinermut tunngassutillit aallaavigalugit Inatsisartu-nik ilisarititsineq Inatsisartut Allattoqarfiata naleqqusarni-artarpaa.

Telefon 34 50 00-imut sianerluni Inatsisartulluunniit e-mailiannut [email protected] allalluni takuniaanis-saq isumaqatigiissutigineqarsinnaavoq.

Inatsisit pitsaasusissaannik suliniutInatsisit pitsaassusissaat Inatsisartunit ukiut ingerlaneriniimmikkut eqqumaffiginiarneqartarsimavoq, 1998-imiluInatsisartut aalajangerput Inatsisartut Allattoqarfianniinatsisilerinermut suliaqarfimmik pilersitsisoqassasoq. Im-mikkoortortaq taanna ukiup tulliani pilersinneqartoq ”Inat-

48

sisartut Inatsisissanik Nalilersuisarfiat”-nik taaguuserne-qarpoq. Inatsisartuni inatsisissatut akuersissutigineqar-tartut inatsisilerinikkut pitsaassusissaat siuarsarniarluguimmikkoortortaq Inatsisartunut ingerlaavartumik ikiuut-tarpoq. Naalakkersuisut Inatsisileriffiat suliassaqarfittulluakisussaasutut pisortaqarfiit suleqatigalugit tamanna pi-sarpoq.

Inatsisartut ataatsimiititaliaasa tusarniaanermit akissute-qaatit nuutinnerinik pissarsiniartarnerisigut aammaluoqartussaasut kattuffiillu il.il. tamarmik tusarniaavigine-qarsimanerannik inatsisissatullu missinngiusiamut oqaase-qaateqarnissaminnut naammaginartumik piffissaqartinne-qarsimanerannik nakkutilliinikkut inatsisissanik piareer-saanerup pitsaassusia aamma siuarsarniarneqarpoq. Ta-manna Inatsisartunut ilaasortat tamakkiisumik eqqortumil-lu aalajangiinissamut tunngavissaqarnissaannik qulakkee-rinnitsitseqataasarpoq.

Innuttanik tamanillu peqataatitsineqSiunnersuutinik nalunaarutiginninnissamut naammaginar-tumik piffissaliinissap kiisalu inatsisissatut siunnersuutiniksiullermeerinerup, aappassaanerinerup pingajussaaneri-nerullu aammalu aalajangiiffigisassatut siunnersuutinik si-ullermeerinerup aappassaanerinerullu akornanni naamma-ginartumik piffissaliinissap qulakkeerneqarnissaa Inatsi-sartut ataatsimiinnerisa ingerlanneqarnissaannik aaqqis-suinermini Inatsisartut Siulittaasoqarfiata anguniartarpaa.Inatsisartut sukumiisumik akuersaaginnartuunngitsumillunaliliinissamut ataatsimiititalianilu suliarinninnissamutnaammaginartumik piffissaqartinneqarnissaasa qulak-keerneqarnissaa siunertaavoq. Tamatuma peqatigisaanikkikkulluunniit (tusagassiorfiit, innuttat, sulliviit soqutigisa-qaqatigiittullu kattuffiit il.il.) siunnersuummut oqaaseqarfi-ginninnissamut sunniuteqarnissamullu periarfissaqartin-neqarnissaat qulakkeerneqartarpoq. Tamanut ammasumikoqallittoqarnera kiisalu Inatsisartunut ilaasortanut ataatsi-miititalianullu oqaasiinnakkut allakkatigulluunniit saaffi-ginnissutit aqqutigalugit tamanna pisinnaavoq. Pisuni im-mikkut ittuni tamanut tusarniaalluni ataatsimiisitsinernikassigisaannilluunniit iliuuseqarnernik Inatsisartut ingerlat-sisinnaapput.

Kikkut tamarmik ilaatinneqarnerat tamat oqartussaaqa-taaneranni inatsisiliornermik suliaqarnermut pingaarutilit-tut ilaavoq siunnersuutillu amigaataasa pitsaanngequtaa-salu qulaajarneqarnissaannut periarfissiisuulluni. Tamatu-ma saniatigut kikkut tamarmik peqataatinneqarnerisigutinnuttaasut inatsisiliassatut eqqarsaatigisanik ilisimaarin-ninnerat piginnittuunerallu siuarsarneqassaaq taamaalillu-nilu maleruagassat kingusinnerusukkut atuuttussanngor-tinneqarnissaannut aqqutissiuisuulluni.

Inatsisissatut siunnersuutit siunnersuutillu allat Inatsisar-

tut ataatsimiinneranni ullormut oqaluuserisassanut ilan-ngunneqartut 2001-imiilli Namminersornerullutik Oqartus-sat internetikkut nittartagaat Nanoq aqqutigalugu pissar-siarineqarsinnaapput, tassani ataatsimiititalianit isumaliu-tissiissutit Inatsisartullu ataatsimiinerinit naqeqqaakkatpeqatigalugit atortussat tamanut saqqummiunneqartarlu-tik. Tamatuma saniatigut Inatsisartut ataatsimiinnerinioqallinnerit tamakkiisuulluinnangajattumik kalaallisutdanskisullu oqaatsit atorlugit radiukkut toqqaannartumikaallakaatinneqartarput. Tassuunakkuttaaq Inatsisartut si-unnersuutinik suliarinninnerannik malinnaasinnaanissamutoqartussaaqataanermillu atuisinnaanissamut nunatsinni in-nuttaasut tamakkerlugit qulakkeerunneqartarput.

Inatsisissat aaqqissugaanerannik misissuineq aam-malu Inatsisartut Naalakkersuisullu allattoqarfiisasuleqatigiinneratInatsisartut inatsisissaattut Inatsisartullu peqqussutis-saattut siunnersuutit tamaasa kiisalu inatsiseqarnikkutmaleruagassanut siunnersuutit allat, minnerunngitsumikNaalakkersuisut siunnersuutaat naalagaaffiillu akornanniisumaqatigiissutit, inatsisissatut aaqqissugaanerat Inatsi-sartut Inatsisissanik Nalilersuisarfiata misissortarpaa.

Inatsisinik, nalunaarutinik kaajallaasitanillu ilaatigut Inatsi-sartut inatsisissanik nalilersuisarfiannut tusarniaassutigi-neqarsimasunik suliarinnittarneq pillugu NaalakkersuisutInatsiseqarnermut Allaffiat juni 2004-mi ilitsersuummikiluarsisamik nassiussivoq. Ilaatigut inatsisinut nassuiaatitpitsaassusiannik patajaallisaanikkut taamaalillunilu Inatsi-sartut aalajangiinissamut tunngavissaannik patajaallisaa-nikkut inatsisissatut siunnersuutit nutaat pitsaassusaannikpitsanngorsaanissaq ilitsersuutip siunertaraa.

Tamatuma saniatigut inatsissat aaqqissuullugit suliarine-ranni Naalakkersuisut allattoqarfiannik suleqateqarnerupingerlaavartumik pitsaanerulersinneqarnissaa Inatsisartutinatsisissanik nalilersuisarfiata anguniagaraa. Siunnersuu-tit Inatsisartunut oqaluuserisassanngortinneqarnissaanniknalunaarfissarititaasup naannginnerani Inatsisartut inatsi-sissanik nalilersuisarfiata inatsisissatut siunnersuummikpiareersaalluni sulinermi peqataatinneqarnissaa UKA2004-miilli misiligutitut atorneqassasoq isumaqatigiissuti-gineqarsimavoq. Misiligutitut aaqqissuussineq Akileraar-tarnermut Pisortaqarfimmut tunngatillugu misileqqaar-neqarpoq.

Inatsisissatut siunnersuummut missingiusiap pitsanngor-sarneqarnissaanik pisariaqartitsisoqarsinnaanera pillugusiusissukkut oqaloqatigiissinnaanerup qulakkeerniarne-qarnissaa aaqqissuussinermi siunertaavoq. Siunnersuutipoqaluuserisassanngorlugu Inatsisartunut nalunaarutigine-qannginnerani allaffissornikkut suleqatigiinnissamut peri-arfissat annertunerusumik pingaartinneqarnerisigut naq-

50

qiutit allannguutissatullu siunnersuutit inatsisissat aaqqis-sugaanerannut oqaasiliornerinullu taamaallaat tunngasutilaatigut ikilisinniarneqarsinnaalissapput. TaamaaliornikkutInatsisartut ataatsimiinnissaat sioqqullugu Inatsisartulluataatsimiinnerisa nalaani ulapaarnermi ingerlatsivinnutmarluusunut oqilisaataaginnassanngilaq. Inatsisartutapeqqutinik ilusiliinermut tunngassuteqartunik suliaqan-nginnerullutik siunnersuutit naalakkersuinermut tunnga-sortaannik siunissami aallussinerulernissaannut periaaseqtaanna peqataaqataassasoq naatsorsuutigineqarpoq.

Suleqatigeeriaatsip nutaap pitsaasumik misilittagarfigine-qalernera tunngavigalugu aaqqissuussineq suliaqarfinnutsapinngisamik amerlanerpaanut UPA 2005-imiit annertusi-neqarpoq.

Inatsisitigut taaguusersuutit pillugit suliniutInatsisit oqaasertaanni qallunaatut kalaallisullu oqaatsittaaguutillu atorneqartut aallaavigalugit inatsisilerinikkutoqaatsinut allattuiffinnik ordboginilluunniit saqqummiussi-nissamik inerisaanissaq Inatsisartut Allattoqarfiata sulia-raa.

Inatsisissatut siunnersuutinik Inatsisartunit akuersissuti-gineqartussatut saqqummiunneqartussanik suliarinnin-nermi sakkussanik pilersitsinissaq siunertaavoq, taamaali-ornikkut inatsisini Inatsisartunit akuersissutigineqartunitamani ”inatsisilerinikkut oqaatsinik assigiiaartunik atui-neq” pilersinneqassalluni.

Arnanik nunani avannarlerni killerni inatsisartunutilaasortanik ataatsimeersuartitsineqUlluni 31. maj – 1. juni 2006-imi arnanik nunani avannarler-ni killerni inatsisartunut ilaasortanik ataatsimeersuartitsi-nermi Kalaallit Nunaanni Inatsisartut qaaqqusisuupput.Ataatsimeersuarneq Qaqortumi ingerlanneqarpoq aam-malu Nunat Avannarliit Killiit Siunnersuisoqatigiiffiataaalajangersagaa nr. 2/1999 naapertorlugu ingerlanneqarlu-ni. Arnat inatsisartunut ilaasortat Kalaallit Nunaanneersut,Islandimeersut Savalimmiuneersullu kiisalu nunani taakku-nani naalakkersuisoqarfinniit kattuffinniillu aallartitat su-sassaqartut ataatsimeersuarnermi peqataapput. Arnatnaalakkersuinikkut ingerlatsinermi aalajangiisarnerni pe-qataasarnerisa annertusarneqarnissaa ataatsimeersuar-nermi pingaarnertut anguniagaavoq. Ataatsimeersuar-nermi sammisaq pingaarneq tassaavoq "Arnat, angutit pis-saanerullu avinneqarnera”. Ataatsimeersuarnermi oqalugi-artussanik aggersaasoqarpoq, ilaatigullu suliffeqarfinninaalakkersuinikkut aqunneqartuni arnat angutillu oqimaa-qatigiissaarneqarnissaannut, tassunga ilanngullugu amer-lassulerneqarnissaannut periaatsit nutaat oqallisigineqar-lutik. Nunani avannarlerni killerni arnanut inatsisartunutilaasortanut attaveqarfissamik pilersitsoqassasoq aalaja-ngerneqarpoq. Nunagisatsinni tamat oqartussaaqataane-rata ineriartorteqqinneqarnissaanut naalakkersuinikkut qi-nigaaffinni arnat angutillu naligiimmik agguataagaallutikpeqataasarnissaat pisariaqarpoq. Ataatsimeersuarneq tul-leq 2008-mi Islandimi pissaaq.

52

Atorfiit Ilinniartitaanerillu pillugit nittarsaaneqAtorfiit ilinniartitaanerillu pillugit kalaallinut Danmarkimiilinniagaqartunut nittarsaanermi Inatsisartut Allattoqarfi-at 2004-miilli peqataasarpoq

Atorfiit pillugit ataatsimut nittarsaanermik aaqqissuussini-arlutik DKIK (Avalaap siusinnerusukkut taaguutaa) Nammi-nersornerullutillu Oqartussat 2003-mi isumaqatigiipput,tamatumani Kalaallit Nunaanni suliffeqarfiit kattuffiillupeqataanissamut aggersarneqarlutik. Tamatuma kingornanittarsaassiffigisassat amerlanerpaat ilinniarfigisaanniÅrhusimi Københavnimilu nittarsaanissat ingerlanneqarnis-saannut akisussaasussamik suleqatigiissitaliortoqarpoq.

Nittarsaaneq siulleq suliffeqarfiit 17-it peqataaffigisaat2004-mi novemberimi ingerlanneqarpoq. Nittarsaanermi siunertaapput: - kalaallit ilinniagaqartut amerlanerit ilinniarnermik naam-

massinerata kingorna Kalaallit Nunaannut atorfinikkiar-torlutik angerlartarnissaat

- kalaallit ilinniagallit Danmarkimi najugallit amerlaneritKalaallit Nunaannut atorfinikkiartorlutik angerlartarnis-saat.

Inatsisartut OmbudsmandiatInatsisartunut qinersereernerit tamaasa atorfiullu inuttaa-runnerani Ombudsmandimik, Inatsisartut sinnerlugit Nam-minersornerullutik Oqartussanik kommuninilu ingerlatsi-vinnik malinnaaviginnittussamik Inatsisartut toqqaasarput.

Ingerlatsiviit taaneqartut il.il. pillugit innuttaasut Ombuds-mandimut naammagittaalliuuteqarsinnaapput. Naamma-gittaalliuut misissuinermik aallartitsinissamut tunngavigis-sallugu naammannersoq Ombudsmandip nammineq aala-jangertarpaa. Ombudsmandili misissuinermik nammineer-luni aamma aallartitsisinnaavoq, tassa naammagittaalliuu-teqartoqarsimanngikkaluartoq.

Amigaatinik sumiginnaanernilluunniit annertunerusumiksunniutilinnik paasisaqaruni Ombudsmandi tamanna pilluguInatsisartunut Naalakkersuisunullu nalunaaruteqassaaq.Taamatuttaaq inatsisini atuuttuni amigaateqartoq ilisima-leruniuk Ombudsmandi Inatsisartunut Naalakkersuisunullunalunaaruteqassaaq.

Sulinini pillugu Ombudsmandi ukiumoortumik Inatsisartu-nut nalunaarusiortarpoq. Nalunaarut tamanut saqqummiun-neqartarpoq.

Ombudsmandip sulinera Inatsisartut Ombudsmandiat pillu-gu Inatsisartut inatsisaanni nr. 7, 13. juni 1994-imeersumiaammalu ” Ombudsmandip sulinera pillugu aalajangersak-kat nalinginnaasut” 14. juni 1995-imeersumi maleruagas-siuunneqarpoq.

Sulisut: Inatsisartut Ombudsmandiata, Vera Lethip saniatigut om-budsmandeqarfimmi 2006-ip naanerani sulisut qulingilu-aapput, taakkunannga:Inatsisilerinermi pisortaq ataaseqOqalutsit/nutserisut pisortaat ataaseqOqalutsit/nutserisut marlukFuldmægtigit sisamatAllaffimmi fuldmægtigi ataaseq

Missingersuutit atuinerlu:Ombudsmandeqarfimmut 2006-imi aningaasaliissutit kr.7.347.000-iupput. Ombudsmandeqarfiup atugai kr.6.247.000-iupput.

Suliat ilitsersuinerillu:Naammagittaalliuutit tiguneqarsimasut tunuliaqutaralugitsulianik ataasiakkaanik aalajangersimasumik suliarineqar-tunik 92-inik Inatsisartut Ombudsmandiat 2006-imi aallar-titsivoq. Tamatuma saniatigut sulianik nammineerluni mi-sissugassanngortitaminik tallimanik Ombudsmandi aallar-titsivoq. Kiisalu 2006-imi 108-riarluni ilitsersuisoqarpoq.

2006-imi naammagittaalliuutit 64-it itigartitsissutigine-qarput aalajangersimasumillu suliarinnereernikkut naam-magittaalliuutit 34-it inaarlugit suliarineqarlutik.

Kommuninut tikeraarnerit:Inatsisartut Ombudsmandiat 2006-imi Kangaatsiap, Qasi-giannguit Uummannallu kommuuniinut tikeraarpoq.

Nunanik allanik suleqateqarneq:Nunani Avannarlerni Ombudsmandit septemberip qaamma-taani Islandimi ataatsiminneranni Inatsisartut Ombuds-mandiat peqataavoq.

Allat:Folketingip Inatsisit Atortinneqarnerannut Ataatsimiitita-liaannik inatsisinillu atortitsinermut ministerimik LeneEspersenimik Inatsisartut Ombudsmandiat septemberipqaammataani tikeraarneqarpoq. Det Europæiske Menne-skerettighedshøjkommissariatip sinniisaanik Københavni-mi Kalaallit Sinniisoqarfianni Inatsisartut Ombudsmandiatnaapitsivoq.

54

Inatsisartut Allattoqarfiata naalakkersuinikkut siulersor-neqarnera Inatsisartut Siulittaasoqarfiata isumagisaraa.Inatsisartut sulinerisa pitsaanerpaamik ingerlanneqarnis-saa Inatsisartut Allattoqarfiata nunatsinni inatsisiliortutallaffeqarfiattut peqataaffigissavaa.Inatsisitigut aalajangersakkat iluanni killissarititaasut Siu-littaasoqarfiullu maleruagassiai naapertorlugit Allattoqar-fiup makku sulissutigisassarai:

Inatsisartut sulineranni atugassarititaasut makku aqqutigalugit

pitsaanerulersississallugit

• Inatsisartut ataatsimiititaliaannut ilaasortaanullu qaffa-sissumik pitsaassusilimmik siunnersuinikkut, taperser-suinikkut, oqalutseqarnikkut nutserisoqarnikkullu sullis-sinikkut,

• Ataatsimiititaliat sulinerisa pitsaanerusumik piareer-saasiornissaat anguniarlugu aammalu sulianik agguataa-rinerup naapertuutinngitsumik ingerlanneqarnissaa pinn-gitsoortinniarlugu Inatsisartut Naalakkersuisullu su-leqatigiinnerannik siuarsaanikkut,

• Ataatsimiititaliat aaqqissuussaanermikkut suleriaatsi-mikkullu naapertuunnerpaamik ingerlatsivigineqarnis-saat anguniarlugu suleqataanikkut,

• Allattoqarfiup suliassaqarfiisa iluanni pitsaassutsinikinerisaajuarnissaq qulakkeerniarlugu sulianut tunngasu-nik ilisimasanik katersinikkut,

• Pitsaanerusumik pilersaarusiornikkut, aalajangiiniartar-nerit pitsaanerusunngortinniarnerisigut aammalu san-ngiiffiit ataasiakkaat malitseqartinneqartarnerisigut Al-lattoqarfiup nukissatigut pigisaanik pitsaanerpaamikatuinikkut.

Inatsisartunik isiginninneq makku aqqutigalugit qaffassassallugu

• Inatsisit pitsaassusaasa pitsanngorsarneqarnerata sam-mineqartuarneratigut,

• Kattuffiit soqutigisaqaqatigiillu saaffiginnissutaasa pi-lertornerusumik iliuuseqarfigineqartarnissaat anguniar-lugu pitsanngorsaanikkut,

• Inatsisartut suliaat angusaallu pillugit annertunerusumikpitsaanerusumillu paasissutissiisarnikkut,

• Inatsisartut ataatsimiinnerannit imaqarniliat malinnaaju-artinneqarnerisigut,

• Oqaatsit marluk atorneqarneranni kalaallisut oqaatsitakuutinneqarnerulernissaannut atorneqarnerulernis-saannullu periutsit atorneqarsinnaasut pilersinneqarnis-

saat anguniarlugu suliniutinik aallarnisaanikkut suliniute-qartoqartillugulu peqataanikkut.

Allattoqarfik makku aqqutigalugit sullivittut ineriartortissallugu

• Siulersueriaatsit angusaqarnissamut siunnerfillit sulisu-nullu politikki anguniagaqarfiusoq atorlugit sulisussanikkajumilersitsiniarnikkut sulisunillu piginnaaneqarluartu-nik sulerusussuseqarluartunillu ineriartortitsinikkut suli-sorinniinnarniarnikkullu,

• Allattoqarfiup ingerlatsinerata ingerlaavartumik pitsan-ngorsarneqarneratigut, taamaaliornikkut sulianik inger-latsisarnermi naammassisaqarsinnaassutsip pitsaas-sutsillu qaffasissuujuarnissaat minnerpaamillu pisor-tanit ingerlatsinermut aningaasartuutit nalingisut qaffa-sissuseqarnissaat uppernarsarneqartuarsinnaaqqullugu.

Allaffeqarfiup aaqqissuussaanera Inatsisartut allaffeqarfiata aaqqissuussaanera ataani taku-neqarsinnaavoq.

Takussutissiaq 6-1

Atuuffinni suliat pillugit paasissutissiineq

Inatsisartut SiulittaasuatSiulittaasup, ulloq tamaat atorfeqartitaasup, Siulittaaso-qarfiup suliassaasa isumagineri suliarisarai. InatsisartutInatsisartunullu ilaasortat sulineranni kiisalu InatsisartutNaalakkersuisullu akornanni suleqatigiinnermi naapertuut-tunik atugassaqartitsisoqarnissaa qulakkeerniarlugu Inat-sisartut Siulittaasoqarfiata suliassat assigiinngitsorpas-

6. Inatsisartut sullinneqarneranni anguniakkat

InatsisartutSiulittaasuat

Inatsisartutallattaanerat

Siulittaasupallatseqarfia

PisortaqPisortaqarfiup

paasissutissiisar-fiullu allatseqarfiat

Ataatsimiititaliatallatseqarfiat

Oqaluttaaneqnutserisoqarnerlu

Allaffissornikkutaqutsisoqarfik

56

suit isumagineqarnissaat akisussaaffigaa. Tamatuma sani-atigut Inatsisartut sinnerlugit avammut kiinnernissamutaammalu Inatsisartut suliaasalu inerneri pillugit paasissu-tissanik pitsaasumik tamanut ingerlatitseqqinnissamutSiulittaasoqarfik pisussaaffeqarpoq. Naalakkersuinermutinatsisartoqarnermullu tunngasuni Siulittaasoqarfik Inatsi-sartut allattaanerannit, Inatsisartut allaffissornikkut sul-linneqarnerata siulersorneqarnissaanut akisussaanerpaa-sumit sullinneqartarpoq.

Inatsisartut AllattaaneratSiulittaasoqarfiup naalakkersuinikkut aammalu inatsisar-tutigoortumik sinniisuutitaasunut tunngatillugu suliniutigi-saasa sammisaasalu ataqatigiissaarneqarnissaat Inatsi-sartut Allattaanerata isumagisaraa.

Inatsisartut ataatsimiinnissaannut atatillugu InatsisartutAllattaanerata ataatsimiinnermut tamarmut ullunullu ataa-siakkaanut ullormut oqaluuserisassat piareersartarpai, so-orluttaaq Inatsisartut ataatsimiinnerisa nalaanni Inatsi-sartut ataatsimiittarfianni allatsitut atuuttartoq. Siulittaa-soqarfiup suliassaanut tunngasumik sullissinerani Inatsi-sartut Allattaanerata makku aamma suliassarai: • Naalakkersuisunut attaveqarneq, • Naalagaaffeqatigiinnermut tunngasumik attaveqarneq, • Inatsisartutigoortumik sinniissuutitanik tikeraartoqar-

nerani qaaqqusisuuneq taamatullu sinniisuutitat qaaqqu-sineranni sinniisutut peqataaneq,

• Siulittaasoqarfiup suliniutigisaanut tunngatillugu partiitallattoqarfiinut sammisumik ataqatigiissaarineq, aamma

• Ilinniagallit kattuffiinut isumaqatiginninniarnerit isuma-gineri.

Inatsisartut Allattaanerat Inatsisartut Allattoqarfiata siu-lersorneqarnissaanut akisussaanerpaavoq. Akisussaaffiktaanna annertuutigut ulluinnarni ingerlatsinermut tunnga-sutigut Allattoqarfimmi pisortamut isumagisassanngortin-neqarsimavoq.

Siulittaasup allatseqarneraSiulittaasoq namminerisaminik allatseqarpoq, Siulittaasupangalanissaasa ataatsimiiffissaasalu ilaatigut pilersaarusi-orneqarnerini ingerlanneqarnerinilu ikiuuttartumik. Allat-sittaaq Nersornaat-mut tunngassutillit aqutarai.

Inatsisartut Allattoqarfianni pisortaq Inatsisartut allattaanerata suliakkiissuteqarnera naaper-torlugu Allattoqarfiup pisortaata Allattoqarfikkoortumiksuliassat sulisullu siulersorneqarnerat isumagisarai. Pisor-taq Inatsisartut allattaanerannut akisussaassuseqarpoq,taannalu suliassanut tunngasunik, ilaatigut nammineerluniilaatigullu Allattoqarfiup kiffartuussinermut immikkoor-tortai sisamat aqqutigalugit, sulissuttarlugu.

Allattoqarfiup ingerlatsivigineqarnerani missingersuutiteqqortinneqarnissaannut tunngatillugu pisortaq Inatsisar-tut allattaanerannut akisussaassuseqarpoq. Inatsisartutallattaannik isumaqatigiissuteqarnikkut Allattoqarfiup su-liniutigisaanik aallarnisaasuusarpoq, peqataasarpoq taak-kununngaluunniit siulersuisarluni. Suliassat siuliani taane-qartut saniatigut pisortaq Inatsisartut SiulittaasuannutSiulittaasoqarfimmullu kiisalu Suleriaaseq pillugu Ataatsi-miititaliamut aamma Qinigaanerup MisilinneqarnissaanutAtaatsimiititaliamut allatsitut atuuppoq.

Inatsisartut ataatsimiinnerisa nalaanni tassungalu piareer-sarnermi Inatsisartut sulinerata pitsaanerpaamik inger-lanneqarnissaa anguniarlugu Inatsisartut allattaaneratpisortarlu qanimut suleqatigiittarput. Suleqatigiinnertaaqtaamaattoq Siulittaasoqarfiup suliassaasa ingerlanneqar-neranni Allattoqarfiullu kiffartuussinerani ukioq naalluguingerlanneqartarpoq. Inatsisartut allattaanerata peqan-ngiffiini pisortaq taamatut atuuttarpoq.

Aqutsivimmut paasissutissiisarnermullu allatseqarneqAqutsivimmut allatseqarfik allatsimik atorfilittaqarpoq al-lattoqarfimmut pisortamut allatsitut suliassanik isumagin-nittumik. Paasissutissiisarnermut allattoqarfik ataatsimii-titaliap allattaanik inuttaqarpoq, ilinniarnertuutut ikiorti-mik peqateqarluni Inatsisartuni sulineq pillugu Inatsisartutnittartagaannut tamanut paasissutissiissutinik isumagin-nittuusoq. Taakku saniatigut Inatsisartut inersuarmi ataat-simiinnerannit imaqarniliat suliarineqarnerannik isumagin-nittumik imaqarniliortoqarpoq. IT-kut inerisaaneq Inatsi-sartunilu IT-p ingerlatsiviginera NamminersornerullutikOqartussat Qarasaasiaqarfiat suleqatigalugu Naalakker-suisut Allattoqarfiannut isumaqatigiissuteqarnikkut aqut-sineq najoqqutaralugu isumagineqarpoq.

Nutserisoqarfik Suliat Inatsisartuni Inatsisartullu Ataatsimiititaliaanni su-liarineqartut tamarmik oqaatsit marluk atorlugit pinngit-sooratik allassimassapput. Taamaammat suliat ingerlanne-qartut tamarmik kalaallisuunngortinneqarlutilluunniit dan-skisuunngortinneqartussaapput. Suliassat taakku ingerlan-neqarnissaannut Nutserisoqarfik nutserisunik arfinilinniksulisoqarpoq, taakkulu Inatsisartuni suliat naqinneqartuttamaasa, soorlu ataatsimiigiaqqusissutit, imaqarniliat,ataatsimiititaliat isumaliutissiissutaat, nalunaarusiat,angalanernit nalunaarusiat il. il., inatsisilerinerup sulinerullutungaanit isigalugu pitsaalluinnartumik pitsaassuseqarlu-tik nutserneqarnissaat isumagisassaraat. Taaneqartut sa-niatigut ataatsimiititaliat ataatsimiinneranni, isumasioqa-tigiilluni ataatsimiinnerni sassartitaqarnernilu toqqaan-nartumik oqaluttaasarput. Kiisalu nutserisut suliassaasailagaat Inatsisartut Oqaatsit pillugit Suliniutaannut suliniu-tigisassatullu suliakkiissutigineqartunut allanut ingerlatsi-suullunilu ataqatigiissaarisuuneq.

58

Ataatsimiititaliat allatseqarneratInatsisartut ataatsimiititalianut allatseqarfiata Inatsisar-tut ataatsimiititaliaat sullittarai, taannalu ataatsimiititalia-nut allatsinit arlalinnit inuttaqarluni. Ataatsimiititaliapinatsisissatut aalajangiiffigisassatullu siunnersuutinik su-liaqarnerani ataatsimiititaliamut allatsi ikiuuttarpoq,ataatsimiititaliap angalanissaata aaqqissuunnerani ataat-simiititaliallu Naalakkersuisunut ilaatigut apeqquteqarne-ratigut suliassaqarfigisaani malinnaasarpoq, Naalakkersui-sullu inatsisitigut aalajangersakkat malillugit ingerlatsiner-sut nakkutilliisuuffigisarlugit.

Ataatsimiititaliattaaq aallattaasa ilaasortat ataasiakkaar-lutik inatsisissatut aalajangiffigisassatullu siunnersuusior-nerini ikiortarpaat. Taamatuttaaq Inatsisartut nunani tama-laani suleqatigiinnermi peqataaneranni, minnerunngitsumiknunanut allanut sillimaniarnermullu naalakkersuinikkutapeqqutinik sammisaqarfiusuni, nunanilu tamalaani inatsi-sartutigoortumik Inatsisartut aallartitaannut ikiuunnikkutataatsimiititalianut allatsit sullissisarput.

Ataatsimiititalianut allatsit aammattaaq makkunatigut isu-maginnittuupput:

• Inatsisartut inatsisissanik nalilersuisarfiat

Inatsisartut inatsisissanik nalilersuisarfiata isumagisaraiInatsisartut inatsisissaattut Inatsisartullu peqqussutis-saattut siunnersuutit tamakkerlugit misissuataarnissaat.Taamatut suliaqarneq Inatsisit AtortinneqarnerannutAtaatsimiititaliamit, allattoqarfiup inatsisilerituutut ilin-niagalinnik ataatsimiititalianut allattai ikiortigalugit inger-lanneqartarpoq.

• Nunat Avannarliit Siunnersuisoqatigiivi aamma Nunat

Avannarlii Killiit Siunnersuisoqatigiiffianni

aallartitanut allatseqarfik

Ataatsimiititaliat allattaat ataaseq Nunat Avannarliit KilliitSiunnersuisoqatigiiffianni nunatta ilaasortaatitaannut sul-lissisuuvoq, Nunallu Avannarliit Killiit Siunnersuisoqatigiif-fiata aaqqissuussaanut suliassanik isumaginnittuulluni. Nu-nat Avannarliit Siunnersuisoqatigiivisa sullinneqarneratpartiit allatseqarfii suleqatigalugit ulloq 1. januar 2005-imiit nutaamik pilersitatut ingerlalerpoq.

• Sullissinermut allaffissornikkullu immikkoortortaqarfik

Inatsisartut Allattoqarfianni sullissinermut allaffissornik-kullu immikkoortortaqarfik Inatsisartut missingersuu-siaannut naatsorsuutaanullu, Inatsisartunut ilaasortat ani-ngaasarsiaannut, akissarsialerinermut sulisorisanullu ata-tillugu aqutsinermut il.il. tunngasutigut suliassanik tamanikisumaginniffiuvoq. Immikkoortortaqarfiuttaaq Inatsisartutataatsimiinnerinut atatillugu piareersaanerit ataatsimiine-rillu ingerlanneqarnerinut tunngassutillit allaffissornikkutsuliarisarpai, ilaatigut allattoqarfiup qullersaanit suliak-kiissutigineqartut najoqqutaralugit ingerlaavartumik ma-linnaatitsinikkut kiisalu allakkanik ullormut oqaluuserisas-sanik isaasunik anisunillu nalunaarsuinikkut, pappiaranutnuutitsinikkut isumaliutissiissutinik, partiillu oqaaseqartui-sa saqqummiussaannik siammarterinikkut. AammattaaqInatsisartunut ilaasortat sulisorisallu inissamik innersuun-neqartarneri aqutarai.

60

Inatsisartut allattaanerat 1Siulittaasumut allatseqarfik 1Pisortaq 1Qullersanut paasissutissiisarnermullu allatseqarfik 2Oqalutsit nutserisullu 5Ataatsimiititalianut allatseqarfik 9Allaffeqarfik 7Katillugit 26

Tabel 7-1

Atorfeqarnerit sivisussusiat pillugu takussutissiamut nassuiaat2006-ip naanerani Inatsisartut Allattoqarfianni sulisorisat agguaqa-tigiissillugu ukiut 4,5-inik sivisussusilimmik atorfeqarsimapput. Su-lisorisat ilaat ataaseq 1998-imi januarimi allaffeqarfissuarmiit Inat-sisartut Allattoqarfiat avissaartinneqarmalli sulisuusimavoq.Sulisorisat arlallit Namminersornerullutik Oqartussani allamiit Inat-sisartut Allattoqarfianni 1998-ip kingornagut sulilersimapput. Ag-guaqatigiissillugu sulisorisat ukiut arfineq marluk sinnilaarlugit si-visussusilimmik Namminersornerullutik Oqartussaniissimapput.

Takussutissiami Inatsisartut Allattoqarfianni atorfillit atorfeqarsi-manerisa sivisussusiat takuneqarsinnaavoq. Sukaasami saamerlermiInatsisartut Allattoqarfianni atorfillit atorfeqarsimanerisa sivisus-susiat nalunaarneqarpoq, talerperlermili sulisorisat taakku Nammi-nersornerullutik Oqartussani atorfeqarsimanerisa sivisussusiat nal-unaarneqarluni. Allaffeqarfimmi sulisorisat NamminersornerullutikOqartussani sivisunerpaamik sulisuusimasut takuneqarsinnaavoq.Sulisulli assigiinngitsunik ilinniagallit Inatsisartut Allattoqarfiannisulisimanerisa sivisussusiat assigiinngissuteqangaarnani.

Aammattaaq kisitsisitigut paasissutissanit takuneqarsinnaavoqilinniagartuut ukiuni sisamani affangajammilu Inatsisartut Allatto-qarfianniinnermik saniatigut Namminersornerullutik Oqartussani al-lami ukiuni marlunni misilittagaqartuusut.

0

2

4

6

8

10

4,62

8,96

4,47

6,63

4,29

5,154,49

7,15

7. Inatsisartut Allattoqarfianni sulisorisat

62

Namminersornerullutik Oqartussat nersornaasiuttagaatNersornaat 1989-imi Namminersornerullutik Oqartussatukiut qulinngorlugit nalliuttorsiornerannut atatillugu piler-sinneqarpoq.

Saqqarmiu tunniunneqartassaaq inunnut maani innuttaasu-nut taamatullu danskinut aamma nunani allamiunut - immik-kut nersortariaqarluinnartumik Kalaallit Nunaannut sullis-sisimasunut, suliaat inuiaqatigiinnut sullissineruppat,inuussutissarsiornermut, eqqumiitsuliornermut, ilisima-tuussutsimut imaluunniit allamut tunngasuuppat assigiim-mik. Inatsisartut Siulittaasoqarfiat saqqummiuliinissamikaalajangiisartuuvoq. Nersornaat sølviusoq kuultiusorluun-niit tunniunneqartarpoq.

Saqqarmiu sølviusoq saqqarmiulerneqartup nammineq pi-gisassaraa, piginnittoq inuutillugu allamut tunniuteqqu-saanngitsoq, qularnaveeqqusiuteqqusaanngitsoq imaluun-niit eqqartuussisutigut sulissutigisitsissutaasussaanngit-soq. Saqqarmiu sølviusoq piginnittuata toqunerani pigisa-nut qimataanut ilanngunneqartussaavoq.

Saqqarmiu kuultiusoq Namminersornerullutik Oqartussatpigisaraat, saqqarmiullillu toqunerani piginnittumut uter-tinneqartussaatitaalluni. Nersornaat Namminersornerullu-tik Oqartussat sinnerlugit tunniussisumit nersornaasigaa-sumut namminermut tunniunneqartarpoq. Saqqarmiuliiner-mut peqatigitillugu allagartaq Inatsisartut Siulittaasuataatsiugaa tunniunneqartarpoq.

Nersornaatip tunniunneqarneranut atatillugu ilasseqati-giinnermut aningaasartuutit Inatsisartut Siulittaasoqarfia-ta akilertarpai.

Takussutissiaq 8-12006-imi inuit uku Nersornaat-mik nersornaaserneqarput:2006-imi guldiusumik nersornaasiinerit: TunniussineqSvend Junge 04/02Zhen Jianguo 04/03

2006-imi sølviusumik nersornaasiinerit: TunniussineqBodil Kaalund 31/1Nils Wilhjelm 31/1Daniel Skifte 31/1Kay Dam Steffensen 31/3Ville Siegstad 1/4Johan Motzfeldt 15/4Esther Balle 7/5Hans Holm 19/6Sven Nielsen 19/6Vera Lund 1/7Sheila Watt-Cloutier 13/7Ane Marie Møller 28/7Ferdinand Sandgreen 02/11Maline Petersen 02/11Nikolaj Jeremiassen 02/11Paulus Steenholdt 03/11Samuel Biilmann 24/11Inger Mølgaard 24/11Elke Meissner 24/11

Ilanngussaq 1-2-mi ukiuni 1989-2005-mi Nersornaammik tunniussi-nerit takuneqarsinnaapput.

8. Namminersornerullutik Oqartussat nersornaasiuttagaat ”Nersornaat”

64

Inatsisartut naatsorsuutaasa kisitsisitaat2006-imi aallartittumik aningaasartuutit allaffissornermutaningaasartuutitut taaneqarsinnaasut kisimik InatsisartutAllattoqarfiata naatsorsuutaanut ilanngunneqartalerput.Inatsisiliortut sulinerannut atasumik aningaasartuutit ani-ngaasanut inatsimmi Inatsisartut ataannut ilanngunneqar-tarput.

Taakku saniatigut Inatsisartut Ombudsmandiannut ani-ngaasaliissutit naatsorsuutillu Inatsisartut Siulittaasoqar-fiata qullersatut akisussaaffigai.

Kiisalu ICC-mut, ITCIP-mut naalakkersuinermullu suliaqar-nermut tapiissutit aqutsivigineqarnerat isumagineqartar-poq.

Aningaasaqarneq

InatsisartutAningaasarsiat, ilaasortaajunnaarnersiat

soraarnerussutisiallu 20.648.244Nutserisut aningaasarsiaat il.il. 1.426.624Inatsisartut 2006-imi ataatsimiinneri 3.893.542Aapparisat angalaneri 271.343Paasisassarsiorluni angalanerit 862.682Siulittaasoqarfiup angalaneri 835.108Aningaasaqarnermut Ataatsimiititaliap angalaneri 875.020Kukkunersiuinermut Ataatsimiititaliap angalaneri 175.467Aalisarnermut Nunalerinermullu Ataatsimiititaliap

angalaneri 81.093Eqqissisimatitsinermut Avatangiisinullu

Ataatsimiititaliap angalaneri 188.718Ineqarnermut Attaveqaqatigiinnermullu Ataatsimiititaliap angalaneri 18.327Kultureqarnermut Ilinniartitaanermullu

Ataatsimiititaliap angalaneri 130.110Ilaqutariinnermut Ataatsimiititaliap angalaneri 18.326Inatsisit Atortinneqarnerannut Ataatsimiititaliap angalaneri 21.133Peqqissutsimut Ataatsimiititaliap angalaneri 234.145Nunanut Allanut Sillimaniarnermullu Ataatsimiititaliap

angalaneri 328.700Nunat Avannarliit Siunnersuisoqatigiivisa angalaneri 593.532Nunat Avannarliit Killit Siunnersuisoqatigiiffiata angalaneri 578.192Inuussutissarsiornermut Ataatsimiititaliap angalaneri 220.621Nersornaat, nersornaatit tunniunneqarnerilu 250.495Pisortatigoortumik tunissutit 94.971Pisortatigoortumik tikeraartoqarneq ilassinninnerillu 281.388Inissiat 103.585Inatsisartut ataatsimiinnerisa imaqarniliorneqarneri 2.022.878Ingerlatsinermik kukkunersiuineq 77.500

Inatsisartut ataatsimiittarfittaassaata sanaartornissaanut pilersaarut 913.722

Sullissinissamik isumaqatigiissutit, kopeeriviit qarasaasiallu 771.068

Biilit, sillimmasiissutit, illutat 118.765Attaveqarnermut aningaasartuutit 90.366Naqitat, pappiliat il.il. 1.102.167Pequtinik IT-mullu atortunik pisinerit 498.203Pikoorissarnerit 59.231

Inatsisiliortut sulineranni aningaasartuutit katillugit 37.785.266

Inatsisartut ataanni sullissiviit tapiissutillu

Inatsisartut OmbudsmandiatAningaasarsianut aningaasartuutit 4.558.847Aningaasartuutit allat 1.649.590Inatsisartut Ombudsmandiat, katillugit 6.208.437

Tapiissutit Inatsisartut Allattoqarfiannit tunniunneqartartutNaalakkersuinikkut sulinermut tapiissutit 4.427.063Illua tungiliuttut ilassinnittarnerat 16.638Nunat Avannarliit Killiit Siunnersuisoqatigiiffiat,

ilaasortaanermut akiliut 230.462Inuit Circumpolar Conference 5.000.000International Training Centre for

Indigenious Peoples (ITCIP) 500.000Tapiissutit Inatsisartut Allattoqarfiannit

tunniunneqartartut katillugit 10.174.163

Inatsisartut Allattoqarfiat Aningaasarsiat, soraarnerussutisiat 18.194.163Angalanernut ineqarnernullu aningaasartuutit 878.145Utaqqiisaasumik ineqartitsineq 154.716Atorfinitsitsinerit 403.444Pikkorissarnerit 93.387Sulisunut aningaasartuutit allat 241.365Kukkunersiuineq taartaasullu 86.956Naqitat, pappiliat il.il. 491.387Attaveqarnermut aningaasartuutit 281.252Pequtinik IT-mullu atortunik pisinerit 368.754Sullissinissamik isumaqatigiissutit 771.068Biilit illutallu 122.352

Inatsisartut Allattoqarfiat katillugit 22.086.989Inatsisartut ataanni sullissiviit katillugit 76.254.855

9. Aningaasaqarneq

66

Inatsisartunut ilaasortap ataatsip Kalaallit Nunaanni paasi-sassarsiorluni angalanerinut 50.000 kr.-it immikkoortin-neqarsimapput. Inatsisartuni partiit angissusiat apeqqu-taatillugu aningaasaliissutit tamarmiusut aallaavigalugitpartiit ataasiakkaat angalanerit aalajangersartarpaat. Inat-

sisartunut ilaasortap partiimi suleqataasumik ingiarteqar-nissani toqqarsinnaavaa. Angalanerit malittarisassat nali-nginnaasut malillugit Inatsisartut Allattoqarfianni naatsor-sorlugit nalunaarsorneqartarput.

10. Inatsisartunut ilaasortat ataasiakkaat paasisassarsiorlutik angalaneri

Inatsisartunut ilaasortat ataasiakkaarlutik 2006-imi paasisassarsiorlutik angalaneri

Atassut 2006-imi paasisassarsiorluni angalaneritKristian Jerimiassen 10-12/6-06 Ilulissat 10.896,89Kristian Jeremiassen 08/6-06 Ikamiut 3.184,94Kristian Jeremiassen 22/6-06 Kitsissuarsuit 2.384,94Kristian Jeremiassen 18/6-06 Saqqaq 8.884,94Kristian Jeremiassen 24/7-06 Aasiaat 3.884,94Kristian Jeremiassen 28-29/1-06 Ikamiut - Ilimanaq 17.574,34Kristian Jeremiasen 3-4/11-06 Akunnaaq 7.695,76Kristian Jeremiasen 5/11-06 Qeqertat 8.695,76Kristian Jeremiassen 6-7/12-06 Ilusissat - Aasiaat 12.688,34Kristian Jeremiasen 9/9-06 Ilulissat 5.500,00Kristian Jeremiassen 26/10-06 Ilulissat - Oqaatsoq 5.000,00Godmand Rasmussen 15-22/8-06 Maniitsoq 9.121,05Godmand Rasmussen 26/6-1/7-06 Attu - Kitsissuarsuit - Akunnaaq 14.863,64Godmann Rasmussen 23-29/11-06 Aasiaat 34.192,49Angalaqataasoq Steffen SilassenEmilie Olsen 28/10-1/11-06 Tasiilaq 51.111,52Angalaqataasoq Steffen Silassen

Siumut 2006-imi paasisassarsiorluni angalaneritOtto Jeremiassen 14-22/8-06 Aasiaat 12.490,15Tommy Marø 9-18/8-06 Qasigiannguit - Ilusissat - Aasiaat 22.342,41Tommy Marø 5-12/4-06 Uummannaq+ Bygder 4.491,31Tommy Marø 31/6-4/7-06 Narsarsuaq- Qassiarsuk 28.678,96Ruth Heilmann 20-27/11-06 Qaqortoq 8.975,88Lars Emil Johansen 22-25/11-06 Tasiilaq 43.832,28Angalaqataasoq Mikael PetersenLars Emil Johansen 16/10-06 Maniitsoq 1.987,76

Inuit Ataqatigiit 2006-imi paasisassarsiorluni angalaneritJuliane Henningsen 12-15/7-06 Tasiilaq 24.408,10Angalaqataasoq Lotte HolmJuliane Henningsen 12-24/7-06 Tasiilaq - Ilulissat 14.918,83Juliane Henningsen 28/1-1/2-06 Qaqortoq 11.105,57Juliane Henningsen 3-12/4-06 Ilulissat - Uummannaq 12.791,10Juliane Henningsen 10-16/10-06 Sisimiut 8.940,53Juliane Henningsen 24-11/4-12-06 Upernavik 43.006,00Angalaqataasoq Manasse BerthelsenJuliane Henningsen 20/12-6-3/1-07 Sisimiut 9.711,64Olga P. Berthelsen 21/8-1/9-06 Qaanaaq 52.966,64Angalaqataasoq Manasse BerthelsenAne Hansen 17/12-06 Ilulissat 5.087,00Ane Hansen 6/9-06 Attu 5.510,00Ane Hansen 18/8-06 Ittoqqortoormiut 14.822,00

68

Agathe Fontain 18/8-06 Ittoqqortoormiut 14.822,00Agathe Fontain 23/8-06 Qeqertarsuatsiaat 5.000,00Angalaqataasoq Aqqalukasik KanuthsenAgathe Fontain 18-20/8-06 Kulusuk - Qeqertarsuatsiaat 1.114,87Agathe Fontain 16/10-06 Nuuk-Sisimiut-Nuuk 7.334,00Kuupik Kleist 16/10-06 Nuuk-Sisimiut-Nuuk 7.335,00Agathe Fontain 7-10/2-06 Maniitsoq 4.181,97

Demokraatit 2006-imi paasisassarsiorluni angalaneritPalle Christensen 17-19/7-06 Qaanaaq - Pituffik - Siorapaluk 40.879,00Angalaqataasoq Martin Christensen 17-20/7-06 Qaanaaq - Pituffik - SiorapalukPalle Christiansen 30/10-2/11-06 Aasiaat 12.387,00Marie Fleischer 27-30/6-06 Uummannaq 8.823,54Marie Fleischer 22-29/12-06 Ilulissat 11.601,80Astrid Fl. Rex 5-9/8-06 og 13-16/8-06 Kapisillit - Qeqertarsuatsiaat 27.505,78Astrid F. Rex 31/8-6/9-06 Sisimiut - Aasiaat 4.123,08Jens B. Frederiksen 12-16/6-06 Uummannaq 20.748,75Jens B. Frederiksen 19/6-14/7-06 Sydgrønland Alle Byer 21.816,39Jens B Frederiksen 30/10-2/11-06 Aasiaat 13.482,14Lene Knuppel 23/11-21/12-06 Aasiaat - Uummannaq - Qaarsut 40.450,91Demokraatit 12/11-06 Qeqertarsuatsiaat 45.320,00Demokraatit 24/04-06 Kapisillit 12.387,00

Kattusseqatigiit 2006-imi paasisassarsiorluni angalaneritAngalaqataasoq Karl Frederiksen 21/8-4/9-06 Ilulissat 8.664,00

AttaviitsoqEsmar Bergstrøm 13-22/6-06 Qaanaaq 25.582,00

70

Ilanngussaq 1 – 1989-miit – 2005-mut kuultimik NERSORNAASIISARNERITBilag 1 – Uddeling af NERSORNAAT i guld iperioden 1989 - 2005

Kuultiusumik nersornaaserneqartoq/Modtager af Nersornaat i guld

Nersornaaserneqarpoq/OverraktJonathan Motzfeldt 01/05-1989Lars Chemnitz 01/05-1989Dronning Margrethe den II 21/06-1989Erling Høegh 21/06-1989Poul Schlüter 21/06-1989Isi Foighel 08/05-1990Thue Christiansen 21/06-1991Gunnar Martens 25/06-1991Lars Emil Johansen 26/09-1991Bendt Frederiksen 03/10-1991Mary Simon 24/07-1992Magnus Larsen 22/11-1992Eigil Knuth 08/08-1993Nobuyuki Higuchi 23/08-1995Prins Takamodo 14/09-1996Knud Sørensen 27/09-1996Otto Sandgreen 01/06-1998

Anders Andreassen 21/06-1998Alibak Steenholdt 29/05-1999Jørgen Fleischer 21/06-1999Knud Hertling 30/11-2000Jens Christian Chemnitz 12/03-2001Aage Chemnitz 20/06-2001Motzfeldt Hammeken 21/06-2001Holger Balle 02/08-2001Mr. Mitsudo Urano 09/04-2002Christian Berthelsen 31/05-2002Tyge Lehmann 31/05-2002Friis Arne Petersen 17/02-2003Ole Samsing 17/02-2003H.K.H. Prins Henrik 02/06-2003H.K.H. Kronprins Frederik 23/2-2004Hans Enoksen 16/4-2004Per Stig Møller 13/01 2005

Ilanngussaq 2 – 1989-miit – 2005-mut sølviusumik NERSORNAASIISARNERITBilag 2 – Uddeling af NERSORNAAT i sølv iperioden 1989 - 2005

Sølviusumik nersornaaserneqartoq/Modtager af Nersornaat i sølv

Nersornaaserneqarpoq/OverraktAnnas Olsen 21/06-1989Christian Lynge 21/06-1989Eigil Knuth 21/06-1989Elisa Maqe 21/06-1989Elisabeth Johansen 21/06-1989Hans Holm 21/06-1989Hanseeraq Frederiksen 21/06-1989Hendrik Eriksen 21/06-1989Henning Lund 21/06-1989Jørgen Peder Hansen 21/06-1989Katrine Sivertsen 21/06-1989Knud Hertling 21/06-1989Knud Kristiansen 21/06-1989Lars Emil Johansen 21/06-1989Moses Olsen 21/06-1989Ôdâq Olsen 21/06-1989Ole Ålgård 21/06-1989

71

Peter Egede 21/06-1989Peter K. S. Heilmann 21/06-1989Torben Hede Pedersen 21/06-1989Uffe Ellemann-Jensen 21/06-1989Otto Steenholdt 24/06-1989Niels Carlo Heilmann 03/07-1989Jonas Brønlund 18/08-1989Kristian Berthelsen 20/04-1990Enos Lyberth 01/08-1990Jørgen Petersen 10/09-1990Otto Sandgreen 10/09-1990Poul Gaarden 27/09-1990Lars Vesterbirk 01/10-1990Agnethe Nielsen 29/11-1990Aqissiaq Møller 29/11-1990Dolf Lund 29/11-1990Eli Møller 29/11-1990Gunnar P. Rosendahl 29/11-1990Hendrik Nielsen 29/11-1990Margrethe Jeremiassen 29/11-1990Peter Jensen 29/11-1990Sofie (Suffiaaraq) Holm 29/11-1990Hans Kristiansen 04/02-1991Jørgen Chemnitz 04/02-1991Ove Filemonsen 04/02-1991Vittus Skifte Nielsen 04/02-1991Frederik Nielsen 30/04-1991Henning Brønsted 30/04-1991Johan Kleist (Aavaat) 30/04-1991John Jensen 30/04-1991Villads Villadsen 06/09-1991Flemming Hedegaard 12/09-1991Carl Broberg 30/09-1991Aqqaluk Lynge 03/10-1991Konrad Steenholdt 03/10-1991Hans Larsen 22/11-1992Adam Lynge 20/04-1993Knud Sørensen 13/07-1993Finn Lynge 04/09-1993Charlotte Hansen 08/09-1993Steen Malmquist 11/03-1994Anders Andreassen 26/08-1994Christian Lyberth 14/09-1994Pavia Nielsen 18/11-1994Ib Thyregod 24/02-1995Peter Augustinus 24/02-1995Ole Ramlau-Hansen 03/08-1995Kaj Kleist 29/09-1995Christian Vibe 10/11-1995Marius Nielsen 06/01-1996Alibak Steenholdt 27/09-1996Martha Biilmann 27/09-1996Robert Petersen 16/10-1996Einar Lemche 15/11-1996Emil Abelsen 04/02-1997Jakob Sivertsen 04/06-1997Jens Rosing 04/06-1997Josef Tuusi Motzfeldt 04/06-1997Peter Ostermann 04/06-1997Svend Erik Danielsen 20/06-1997Anders Berthelsen 21/06-1997Emil Zeeb 21/06-1997Emilie Lennert 21/06-1997Henrik Lund 21/06-1997

Lazarus Olsen 21/06-1997Niels Berthelsen 21/06-1997Poul Bjerre 21/06-1997Orla Sandborg 21/06-1997Nikolaj M. O. S. Jensen 12/07-1997Helge Schultz-Lorentzen 14/11-1997Jørgen Meldgaard 14/11-1997Samuel Olsen 21/06-1998Anguteeraq Davidsen 21/06-1998Gert Vigh 01/07-1998Esaias Broberg 10/07-1998Guldborg Chemnitz 04/09-1998H. C. Petersen 04/09-1998Inge Lynge 04/12-1998Jakobine Rosing 07/06-1999Samuel Knudsen 07/06-1999Karl Knudsen 12/07-1999Ove Filemonsen 25/07-1999Peter Christensen 04/12-1999Peter Petersen 10/12-1999Bent Barlaj 12/12-1999Jens Poulsen 13/01-2000Abel Egede 21/03-2000Ulrik Møller 24/03-2000Gerhardt Petersen 08/04-2000Anguteeraq Davidsen 21/06-2000Kristian Lauritsen 27/06-2000Hansepâjuk Gabrielsen 30/11-2000Heinz Barüske 01/12-2000Erik Røde Frederiksen 21/06-2001Gudrun Chemnitz 21/06-2001Hans Jakob Frederiksen 21/06-2001Ove Brandt 25/06-2001Jørgen Kleemann 18/07-2001Adam Nielsen 21/07-2001Karl Siegstad 29/08-2001Minik Rosing 08/01-2002Daniel Lennert 31/05-2002Sofie Petersen 09/06-2002Oluf Høegh 19/02-2003Jens Fynbo 19/02-2003Jonathan Sebulonsen 12/04-2003Jens Adolfsen 15/04-2003Ingvar Høegh 16/04-2003Gertrud Rask Karlsen 21/06-2003Peter Frederik Rosing 05/09-2003Ole Magnussen 05/09-2003Nikolaj Heinrich 05/09-2003Oluf Kleist (Olaf) 08/09-2003Emil Motzfeldt 08/09-2003Mariane Lund 08/09-2003Isak Trolle 08/09-2003Marius Petersen 08/09-2003Pavia Lange 19/09-2003Christian Jeremiassen 20/09-2003Uvdloriaq Løvstrøm 02/10-2003Johannes Karlsen 08/10-2003Jonas Jeremiassen 09/10-2003Ib Lorentzen 29/12-2003Jørgen A. Høy 12/5-2004Kaare Hagemann 23/6-2004Agnethe Davidsen 23/6-2004Per Berthelsen 23/6-2004Kaj Olsen 24/6-2004

Margit Motzfeldt 24/6-2004Margrethe Sørensen 24/6-2004Martha Labansen 24/6-2004Knud Nuka Andersen 13/7-2004Jerimias Hardenberg 14/7-2004Hansigne Lyberth 29/7-2004Jakob Lyberth 29/7-2004Peter Lyberth 29/7-2004Erik Norman Svendsen 3/8-2004Kirsten Trolle 3/8-2004Torben Lodberg 3/8-2004Mads Lidegaard 3/8-2004Emilie Nielsen 3/8-2004Erik Sprunk-Jansen 3/8-2004Allan Idd Jensen 10/8-2004Marianne Frederiksen 12/8-2004Jonas Christiansen 22/9-2004Villiam Christiansen 01/11-2004Karl Jørgensen 02/11-2004Margrethe Nielsen 29/11-2004Niels-Henrik Lynge 28/12-2004Alberth Jakobsen 13/1-2005Mona Lennert 20/2-2005Peter Storch 20/2-2005Marianne Stenbæk 23/2-2005Evald Brønlund 11/3-2005Karl Møller 17/3-2005Frederik Fleischer 27/4-2005Akvillas Larsen 21/6-2005Hans Hard 17/7-2005Frederik Simonsen 17/7-2005Julius Jakobsen 22/7-2005Henrik Skolemose 5/9-2005Hans Gammeltoft Hansen 7/9-2005Ilannguaq G. Jensen 7/9-2005Richard Petersen 7/9-2005Poul Helge Alsbirk 7/9-2005Michael Hauser 7/9-2005Svend Aage Horsted 7/9-2005Samson Karlsen 14/9-2005Martha Ulriksen 29/9-2005Jens Inûsugtoq 30/9-2005Johannes Sandgreen 14/12-2005Sofie Andersen 15/12-2005Mogens Andersen 15/12-2005Peter Siegstad 15/12-2005

72

Documents

Inatsisartut ukiumoortumik nalunaarutaat 2006 … filemasuunissaanik paasiuminartuunissaanillu Inatsisartut kis-saateqarnerattut aammalu Inatsisartut Naalakkersuisullu akornanni suleqatigiinnertut