I.INTRODUKSYON Nang nakita ko palang ang libro inakala ko agad na ito`y tungkol sa buhay ng isang haiskul titser na noon bata siya ay wala syang respeto sa mga guro nya pero lumaki siyangguro pero nagkamali ako…. Ang nobelang titser ni Liwayway Arceo ay umiikot sa buhay ng mag-asawang Amelita at Mauro na parehas na pinili ang propesyon ng pagtuturo .umiikot ang kwento sa matinding di pagsangayon ni aling Rosa ,ang ina ni amelita ,sa pagsasamahan ng dalawang kapwa guro .pero ang apatna anak ni aling Rosa ay nakapagtapos ng kolehiyo na may ‘de titulo’ .

Bukod pa doon kaunti lamang ang magiging sweldo ng kanyang bunsong anak .kahit na,nakahap siya ng isang makisig na binata na galing sa isang mayaman at respitadong pamilya ,na umiibig rink ay Amelita .

Sapagkat ang kanyang anak na si amelita ay umiibig kay Mauro ,isa rin titser sa isang ‘public school’’.dahil doon nagpasiya si aling Rosa na magbakasyon sa mga anak niya sa maynila. Subalit doon sa bahay ng kanyang mga anak hindi siya inaalagaan ng kanyang mga anak,inisip na lang ni aling rosa na ganoon talaga ang buhay ng mga tao sa maynila sa sadyang abala sa kanilang mga

trabaho.habang sa probinsya niya magpasya si osmundo na umalis at pumunta sa estados unidos. Pero bago ang lahat nagkaroon sya ng plano na ipaghiwalay ang bagong kasal. Inutusan niya ang isa sa mga katiwala na patayin sa mauro .subalit wala sa kaalaman ni osmundo na hindi ito ginawa ng kanyang inutusan .

Kakayahan ng may akda

A.TALAMBUHAY NG MAY AKDA

Si Liwayway Arceo ay isang multi-awarded na manunulat ,mananalaysay, editor,at tagasalin wika sa pilipinas.siya ang may akda ng mga nobelang canal de reyna, sinag sa karimlan,at titser.si arceo ay may koleksyon din ng may maikling kwento gaya ng ina,may bahay,anak,at iba pa,mga maria,mga eva,ang mag-anak na cruz. Halos lahat ng kanyang libro ay inilimbag sa ateneo de manila university press at university of the phiolipines press. Ang kanyang akda ang uhaw sa tigang na lupa ay nanalo sa ikalawang parangal sa japan bilang pinakamabuting maikling katha .si manuel princepe bautista 1919-1996at si liwayway a. arceo ay kasamahan din sa buhay ,at bago pumanaw si manuel bautista ay ipinagdiwang nila ang kanilang gintong

anibersaryo ng kasal ,enero 31 1996 .si liwayway a. arceo na maikling manunulat at may anim na nang aklat ng maikling kwento at ilan nang nobela ay ito ang unang koleksyon ng sanaysay .ang pagsusulat ay bahagi lamang ng buhay ni manuel bautista ;45 taon siyang kabilang sa isang bangko ng pamahalaan .una ay nagsilbi bilang karaniwang kawani hanggang maging pinuno .ang pagsusulat ay buong buhay ni liwayway arceo;57 taon na siyang aktibong propesyonal na manunulat ,bukod sa pagiging editor,ang maikling kwento ni arceo na lumapit,lumayo ang umaga ay naging awardwinning na palabas ng national artist noong 1975 .si liwayway arceo ay nakatanggap ng carlos palanca para sa maikling kwento niya.

B.IBA PANG AKLAT NG MAY AKDA

KABILANG SA MGA PANGUNAHING AKLAT NI ARCEO ANG SUMUSUNOD;

1. Maling pook,maling panahon …ditto,ngayon 19982 .Mga bathalang putik 19983. titser 19954. canal de la reina 19855. ina,maybahay ,anak at iba pa 19986. mga kwento ng pag-ibig 7. mga maria,mga eva19958. ang mag-anak na cruz 19909. mga piling katha ni liwayway a. arceo 1992

10. uhaw ang tigang na lupa at iba pang katha 1968

Sumulat din ng biyograpikong nobela si arceo at kabilang dito ang ako… si clara 1990 na hingil sa buhay ni santa clara ng assissi;claret,ang misyonero1988 na hinggil sa pundador ng misyong claretian;at Francisco ng assissi na hinggil sa buhay pundador ng ordeng fransiskano.

C.BATAYAN NG PAGSULAT NG AKDA

Binatay ni liwayway arceo ang akdang ito sa mga mag-inang di malaman kung sino ang masusunod tulad na lang kay amelita na piniling maging titser na di naman sang-ayon ang ina nitong si aling rosa.

II. BUOD NG AKDAPAKSA NG AKDA Ang nobelang ito ay tungkol sa kapwa guro,ang mag-asawang amelita at mauro ,na

minamaliit ng sariling ina ni amelita ,gayon man ,naipakilala nila ang tatag ng paninindigan at pagpapasya ,at pagtutuwang nila ay ginising ang kanilang nayon upang bumalikwas at harapin ang pag-papaunlad sa kanilang pamanayanan .na ipakita nila ang kadakilaan ng ipinalalagay na hamak na propesyon-ang pagiging guro.

LAYUNIN NG AKDA

Layunin ng nobelang titser na ipabatid sa lahat ng makakabasa ng nasabing akda na hindi dapat minamaliit ang propesyon ang pagiging guro ,bagkus dapat nating ipagmalaki ang mga titser sapagkat sila ang nagbibigay kaalaman lalo na sa kapwa ko mag-aaral.

III. PAGTATAYA Marami ang naging simbolo sa nobela tulad na lang ang propesyon ng `TITSER `.ang titser ay sumisimbolo ng mga tao na mahirap ,inaapi ng mga tao na kakurampot na sweldo nakukuha sa kanilang trabaho .isa pang simbolismo ang lunsod ng maynila at ang probinsya .ito`y nagsisimbolo sa paghahati ng ekonomiya sa mga tao ,ang mga mayayaman ay nakatira sa probinsya .Ang naging paningin naman ng awtor sa nobela ay isang `LIMITADONG MAKA-DIYOS NA PANANAW`.ang pagsasalaysay ng awtor sa nobela ay naging

`GENERAL`dahil doon ang mas malalim na pananaw o nararamdaman ng isang tauhan ay hindi masyadong detilyado.wala naman naigamit na intertextuwalidad ang istorya ,at hindi naman naigamit ang `FLASHBACK` maganda o `WELL PUT ` ang mga diyalogo ng mga tauhan sa istorya,dahil ang pamilya ni amelita ay nanggaling sa probinsya natural lang na meron silang tinatawag na `ACCENT`tulad na lang ni mangs ambo madalas sya nagsasabi ng `OY` sa kanyang mga diyalogo .sa tingin ko ang pagmamaliit natin sa mga tao sa iba pa ay nanatili asa buong mundo.at ang pagkokompera ng isang nanay ng kanyang isang anak sa iba ay patuloy pa rin sa ating pamilya,tulad na lang ng pagtrato ni aling rosa sa kanyang anak .

IV. KONKLUSYON Ang nobelang titser ,angkauna-unahang nobela ng awtor,nagustuhan ko ang nasabing nobela sapagkat isinasaad dito ang nangyayari sa totoong buhay,kapupulutan pa ito ng maganndang aral Karapat-dapat natin irekomenda ang ganitong nobela lalong –lalo na sa kapwa ko mag-aaral at sa mga guro dapat nating tularan ang mag-asawang amelita at mauro na sa kabila pagmamaliit ng kanyang ina ay nanindigan pa rin siya at sinunod kung ano man ang nais nilang propesyon.

Ang aklat na ito ay talaga na mang kapupulutan ng aral kayat nais ko ito at mapapaunlad ko ang aklat na ito sa pamamagitan ng pag-anyaya o panghihikayat sa mga mag-aaral o di lang sa mag-aaral na basahin ito at may mabuting aral silang mapupulot sa nobelang ito .

Kaya naman sa aking kalahatang konklusyon ang nobelang inilatha ng magiliw na manunulat na si liwayway arceo ay isa sa pinaka mahusay at maipagmamalaki kopng nabasa sa aking pag-aaral.kaya naman para kay liwayway arceo hinahangaan kita sa iyong galing sa pag-sulat ng mga nobela ,kwento,dula,at iba pa.

SURING

AKLAT IPINASA NI JHONEL DELROSARIO

IPINASA KAY GNG. DAYAG

IV-T