نگهداري و هايپروژهو انتخاب طراحي سيستم خبره فازي براي ارزيابي سپاري برونبراي تعميرات

 چكيده

ختصصان براي نگه گيري مو در اختيار هاي مختلف متخصص نيستنددر زمينهو باشندرا دارا ميهايي كه اقالم زيادي يكي از موضوعات مهم براي سازماناين موضوع عالوه بر معيارهاي كمي تحت تأثير عوامل . فعاليتهاي نت مي باشد سپاري برون ،ي زيادي را براي سازمان داردهاداري و تعميرات اقالم، هزينه

گيري هاي تصميمبه تجربه و خبرگي نياز دارد كه تأثير آن در مدلنت، هايپروژهانتخاب بنابراين.گردندز متغيرهاي زباني بيان ميكيفي بوده و با استفاده اها براي برونسپاري فعاليتهاي نت از ادبيات موضوع شناسايي و مدل سلسله مراتبي مساله ترسيم لذا در اين مقاله ابتدا شاخص. شودچندان در نظر گرفته نمي

- ا با تركيب وضعيتگيري، يك سيستم خبره فازي طراحي شده كه در هر سطح از معيارهگردد و سپس با در نظر گرفتن سلسله مراتب معيارهاي تصميممي

.كندي، پروژه مورد نظر را انتخاب مييهاي مختلف از طريق قواعد، اقدام به تعيين وضعيت معيار سطح باالتر نموده و نهايتاً در سطح معيارها

، ارزيابي و انتخابسپاري بروننگهداري و تعميرات ، سيستم خبره فازي، هاي پروژه: هاكليد واژه

مقدمه-1

گه داري تعميرات مجموعه برنامه ها ، فعاليتها، و عملياتي است كه براي حفظ كنترل و افزايش عمر مفيد ماشين آالت ، تجهيزات، منظور از نتاسيسات، و ساختمانها در شرايط مطلوب و يا تغيير آنها به شرايط مطلوب براي حضور در چرخه بهره برداري و تا حد امكان مطابق با

اين اقدامات ايجا آمادگي ، حفظ توانمندي عملياتي، تداوم و استمرار عملياتي يرد و نتيجه مطلوب ازملياتي صورت مي گاستاندارهاي مناسب عصنايع ژاپن نت را . در ژاپن معرفي شد 1951سال مبدا شاخص هاي نگه داري و تعميرات به. ]1[براي شرايط تعريف شده خواهد بود تجهيزات

نگهداري و تعميرات در ]2[در آن زمان صنايع ژاپن پس از جنگ جهاني دوم تالش داشتند كه روي پاي خود باستندتوسط آمريكايي ها گرفتند از به هم پيوستن قوانين و رويه هاي نت پيشگيرانه با قابليت اطمينان و تعمير پذير تجهيزات و مهندسي اقتصادي براي تسهيل در بازه 60دهه

در دو دهه ي آخر قرن بيستم، نگه داري و تعميرات به عنوان يك ابزار كمكي ]. 3[عمر مفيد آنها توسعه يافتسرمايه گذاري بروي تجهيزات و مهمترين عامل براي نگه داري يك .]4[، بهبهود اثر بخشي ، ايمني و سازگاري هاي محيطي سازمان هاي توليدي و خدماتي شناخته شده است

تا باعث افزايش عمر سيستم در مدت زمان سرويس دهي آن . كامل مي باشد) نت(نگه داري و تعميرات سيستم در حالت نرمال انجام يك برنامهمطرح است كه بايستي مورد تجزيه و ) PM(و تعميرات پيشگيرانه) CM(در يك برنامه نت دو نوع فعاليت تعميرات اصالحي. سيستم مي باشدن تجهيزات و ماشين آالت از حالت نامناسب بودن انجام مي دهد كه عملياتي شامل از براي خارج ساختن و دور كرد CM. تحليل قرار گيرند

هاي تصادفي در سيستم صورت مي گيرد كه شامل براي جلوگيري از خرابي PMبين بردن عيوب پس از ايجاد شدن آن در سيستم مي باشد و به خاطر جلوگيري از خرابي سيستم PMدر اينجا بايد گفت كه . مي باشد. ..روغنكاري دستگاهها و . كارهايي از جمله تعويض به موقع قطعات

ينه هاي مهم برون سپاري است فعاليت هاي نگه داري و زيكي از فعاليتهايي كه در بيشتر سازمانها از گ]. 7][6[]5[مي باشدCMموثرتر از ها محسوب نمي شود و مزيت رقابتي خاصي به دنبال ندارد، از ازمانهاي اصلي سفعاليتهاي نت، با توجه به اينكه جزء توانمندي. تعميرات است

تحقيقات نشان مي دهد كه برون سپاري فعاليتهاي نگه داري و تعميرات روبه گسترش است و .پتانسيل برون سپاري بااليي برخوردار استسازمان روي فعاليتهاي اصلي، استفاده از مهارت تخصصي وري كار، كاهش هزينه هاي نت، تمركز بيشترعمده ترين داليل اين امر افزايش بهره

در نت، كاهش حجم كاري نيروهاي داخلي، افزايش دسترسي به تجهيزات تخصصي، كاهش خطر، افزايش امكان اطمينان، افزايش كيفيت، براي اين كار خطرهايي مثل مشكالت قبول با توجه به اينكه . همگام شدن با تغيير سريع فناوري و تنوع و تعداد پيمانكاران مي توان نام برد

اي مسئوليت برنامه ريزي و طرح ريزي نگه داري و تعميرات، سختي تداركات و نظارت نيروهاي كار و سازماندهي و جايگزيني پيمانكاران در انتهبراي تهيه و تأمين خدمات عملياتي يا هاي ثالث برداري راهبردي از منابع شركتسپاري به معناي بهره برون. ]9][8[قرارداد نيز متصور شد

بيروني كننده عرضه با قرارداد عقد از است عبارت سپاري برون] 10[همكاران گيلي و نظر از. فرآيندهاي كسب وكار به صورت مستمر است

سپاري برون مسئلة مختلف مطالعاتدر .هستند جديد كامالً كه هايي فعاليت انجام يا شد؛ مي انجام شركت در قبالً كه هايي فعاليت انجام براي

و انساني نيروي منظر از سپاري برون داليل بررسي به] 12[لوري و ]11[هاركينز . است گرفته قرار مطالعه و بررسي مورد مختلفي هايجنبه از] 13[همكاران و د ميركويستراكنن مي بررسي را زمينه اين در گيري تصميم فرآيند و پردازند مي بيرون به شده واگذار هاي فعاليت ميزانحصول براي نياز مورد هاي فعاليت و دانسته تاريخي و فرهنگي، استراتژيك فاكتورهاي سازماني، را سپاري برون ساختار عمده هاي بخش

تصميم مسئله بررسي به ]14[سريدهاران و برتراند .اند نموده ارائه مشخص هاي گام قالب در را امور بخش رضايت و صحيح انجام از اطمينان

دارند مي و اذعان پرداخته ، كنند مي استفاده سفارش طبق ساخت از روش كه هايي سازمان در فرآيندها و ها فعاليت سپاري برون گيري براي

ارمغان به مانساز براي را كارآيي مطلوبي ، شوند مي تعيين سيستم مختلف پارامترهاي به با توجه كه اي ساده قوانين از پيروي با توان مي

حوزه اين در را بندي سرمايه بودجه مبحث ]16[دراري و تايلس و كرده ها بررسي هزينه منظر از را سپاري برون] 15[همكاران و راس . آورد

شده تخاذا استراتژي معتقدند و دانند مي سپاري و برون خريد يا ساخت براي تصميم به مرتبط هاي راستاي استراتژي در را آن و نموده مطرح

يابي منبع و مدل سپاري برون براي گيري تصميم مراحل نهايت در . سازمان باشد كالن هاي استراتژي راستاي در بايد سپاري براي برون

.شده است ارائه موردي اي مطالعه در استراتژيك تعريف مسئله-2

و يا اينكه به داليلي چون هزينه زياد نيروي انساني و تامين نداربسياري از سازمانها تخصص الزم براي انجام نگه داري و تعميرات سازمان ند سازمان خارج به را هافعاليت اين از بسياري ممكن جاي تاتجهيزات الزم براي انجام نگه داري و تعميرات، اين كار را انجام نمي دهند، و

خاطر اينكه افرادي كه در زمينه انتخاب يروژه ها براي برون سپاري در به از طرف ديگر .نمايند استفاده از مزايايي آن تا كنندمي سپاري برونبا توجه به موارد سازمان مي باشند ممكن است بعد از مدتي سازمان را ترك كرده و دانش خود را بهمراه خود از سازمان خارج كنند، بنابراين

، باشدتحت تاثير عوامل مختلف مي داري و تعميراتنگههاي تخاب پروژهانگفته شده براي سازمان و اهميت نگه داري و تعميرات براي سازمان، ارزيابي و ، با استفاده از سيستم خبره مدلي براي هاانتخاب پروژهعوامل و متغيرهاي موثر و تاثيرگذار در گرفتن نظر در ضمن تحقيق در اينلذا

.شودهاي مختلف اقدام ميبا استفاده از معيار در سازمان نتهاي پروژهانتخاب بهترين

پيشينه تحقيق-3

مي نشان نهايت در كه هاي نت پرداخته فعاليت و خدمات كيفيت بر اطالعاتي هاي سپاري سيستم برون تأثير بررسي به ]17[ كيم و پارك

قبال در سنتي دانش . شود نمي مدت دراز در افزايش كارآيي و ها هزينه كاهش و خدمات و كيفيت بهبود به لزوماَ منجر سپاري برون كه دهد

هايي فعاليت چه كه است اين مسئله حاضر در حال . شوند واقع توجه كانون در بايد محوري غير هاي است فعاليت معتقد سپاري برون مسئله

بر مترتب هاي سكري دارد و برخي مسؤول بستگي و نظر صاحب نظر افراد به مختلف هايسازمان در خود مسئله اين كه محوري هستند، غير

مربوط نظامي، مسائل لجستيكي پشتيباني در يكپارچگي استراتژيك، فقدان پذيري انعطاف را شامل فقدان ها گونه سازمان اين در سپاري برون

در ]18[ كارانهم و بيلي. مي دانند ...و انتظار مورد همكاري آينده، عدم بيشتر هاي كنندگان، هزينه تأمين به قابليت، اعتماد، وابستگي به

سازمان از درصد 70 كه كنند مي بيان ، بودند انجام داده اسكاتلند در لوتيان و ادينبرگ منطقه كارخانجات ها و سازمان روي بر كه خود بررسي

ارتقاي و ها هكاهش هزين آنها اصلي هدف كه نمايند مي سپاري برون را تدارك مواد و تميزكاري ، تعميرات و نگهداري نظير هايي ها فعاليت

در مقاله خود كاربرد شيوه هاي بازرسي بر مبناي ريسك را در انتخاب سياستهاي نت به بررسي انتخاب ]19[شهانقي و همكاران  .است كيفيت .ندسياست هاي نت بر اساس ريسك در صنعت نفت پرداخته و با استفاده از تكنيك فرآيند سلسله مراتبي يك مدل تصميم گيري ارائه داده ا

رويكرد انتخاب نگه داري و تعميرات مبتني بر ريسك شكست تجهيزات و هزينه آن را ارائه كرده است و با يك مدل ] 20[صفري و همكاران آمادگي ميزان بررسي از پس نيز ]21[ كمبل .تركيبي از فرآيند سلسله مراتبي و برنامه ريزي آرماني سياست مناسبي را براي آن انتخاب مي كند

هاي مديريت فعاليت به مربوط بخش ، خود موردي مطالعه در ، سپاري هستند برون مستعد هايي فعاليت و فرآيندها چه و اينكه زمانسا

فرآيند بر مبتني مدلي ارائه با ]22[همكاران و حفيظ . است كرده عنوان سپاري برون پتانسيل براي بيشترين داراي را تعميرات و نگهداري رقابت پذيري، عواملي نظير انتخاب، اين در .كنند مي تعيين سپاري برون را براي سازمان غيرمحوري هاي فعاليت ، اتبيمر سلسله تحليل

مورد حوزه آن در سازمان فرد و منحصربه عمومي هاي قابليت و نظر مورد فرآيندهاي و ها در فعاليت درگير هاي دارايي و دانش ميزان

رقابتي رديف دو و استراتژيك غير و ستون استراتژيك دو بر مشتمل ماتريسي از گيري بهره ]18[ در مورد استفاده يگيرد رويكرد قرار م بررسي

در تحقيق ] 23[راجيو كومار و پوجا شارما]. 18[ ها را براي برون سپاري را نشان مي دهدبراي انجام پروژه گيري تصميم كه است غير رقابتي ومهندسان اين امكان را دادند تا رفتار يك سيستم صنعتي را به صورت واقع بينانه و پايدار مدل سازي ، تحليل و پيش به مديران و تحليل گران و

براي انتخاب استراتژي بهينه از بين استراتژي ] 24[وانگ و همكاران .بيني كنند و برا ين اساس مناسب ترين برنامه نگه داري را ارائه كردندشامل اصالحي ، مبني بر زمان ، مبتني بر شرايط و پيشگويانه برا ي تجهيزات مختلف روش فرآيند سلسله مراتبي فازي را نگه داري و تعميرات

آنها .براي انتخاب استراتژي بهينه نت از روش تركيبي فرآيند سلسله مراتبي و برنامه ريزي آرماني استفاده كردند] 25[آرونراج و ماتي. بكار بردندبه ارزيابي راهبردهاي مختلف نگه ] 26[نوري فر و همكاران. خاب نت برا اساس ريسك خرابي تجهيزات و هزينه نت پيشنهاد دادنداز رويكرد انت

دند كه قابليت دسترسي و اري و تعميرات الگوي را ارائه كرداري و تعميرات پرداختند كه در اين تحقيق براي انتخاب استراتژي بهينه نگه دها داري و تعميرات در بررسي رويكرد سازماندر مطالعات مرتبط با نگه .توليدي بدون افزايش هزينه، افزايش يابداطمينان تجهيزات

] 27[و لوري] 32[و كورف] 31[و در رابطه با بررسي مشكالت در حوزه نت، دكر و اسكارف] 30[و اتي و همكاران]29[و تي سنگ]28][27[لوريو در بررسي ]29[و تي سنگ] 30[و اتي و همكاران]32[و كورف]33[و جانسون]31[انساني دكر و اسكارفو در رابطه با بررسي فاكتورهاي

مطالعاتي ]29[و تي سنگ]30[ و اتي و همكاران] 32[و كورف] 33[و جانسون] 31[هاي مديريتي، دكر و اسكارفمسائل استراتژيك و چارچوبو ]21[داري و تعميرات در سازمانهاي معمولي كمبلبا برونسپاري فعاليتهاي نگه هاي انجام شده در رابطهدر بررسي. انجام داده اند

و در رابطه با برونسپاري فعاليتهاي ]22[و حفيظ و همكاران ]18[و بيلي و همكاران] 9[ و دان]13[منو ميركويسترا و واسل]12][28][27[لوري در هاي نت فعاليت سپاري برون مسئله بررسي به]34[ يوآنيس. ي انجام دادندمطالعات]34[داري و تعميرات در سازمانهاي نظامي يوانيس نگه

زمينه اين در نظامي يك سازمان درباره مرتبط مطالعه يك تنها دسترس، در و موجود منابع بين از كه است پرداخته ناتو نظامي نيروهاي

شود، اتخاذ آنها نت درباره كه بايد استراتژيي كالً و تخصص و مبرحج آن تأثير و و تسليحات تجهيزات كيفيت بر يوآنيس .است گرفته صورت

نايب پور و . داند مي نت بخش و لجستيك با سيستم يكپارچگي آنان به وابسته را كنندگان تأمين با روابط در مديريت موفقيت و دارد تأكيدي فعاليتهاي نگه داري و تعميرات تجهيزات سازمان ارائه كردند به ارائه الگويي سلسله مراتبي براي تصميم گيري در مورد برونسپار]35[شهائقي

. و شاخص هايي همچون چرخه عمر ماشين آالت و توانمندي هسته اي، هزينه و كيفيت را بيان كردند

سپاري برونتعميرات براي نگهداري و هايپروژهعوامل موثر بر انتخاب -4

مي ارائه مشكالت براي رفع را جديدي كارهاي راه و كرده بررسي سازمان يك در نت را يها فعاليت در سپاري برون شكست علت]36[لوري

سپاري برون را خود محوري فعاليت ، وري افزايش بهره و ها هزينه كاهش بهانه به كه بوده اين اين سازمان در اصلي مشكل واقع در . كند

سال اين كاركنان كه بود سازمان ترك يا و بازنشستگي اثر در و متعهد تجربه با نكاركنا دادن دست از ، مشكالت بروز ديگر علت. بودند كرده

مديريت و آنها با مؤثر ارتباط و برقراري كنندگان تأمين انتخاب شرايط مقوله .بودند كرده مهارت كسب سازمان تخصصي هاي زمينه در ها

گروه آن ]9[دان ].38[]37[ داشت خواهد نت هاي فعاليت سپاري از برون صلحا نتيجه در سزايي به تأثير كه است جمله مواردي از روابط اين

ترتيب حفظ با و سازمان شرايط به توجه توان با مي كار اين با كه بندي نموده دسته ، شوند سپاري توانند برون مي كه را نت هاي فعاليت از

مسئله وقتي ]31[ اسكارف و دكر نظر به. داد قرار نظر مد را كار لفمراحل مخت سپاري برون ، نت با مرتبط فرآيندهاي و يكپارچگي منطقي

به بايست امور مي كليه درباره كه چرا ؛ شود مي احساس مديريت بر مسئله بيشتر تمركز به نياز شود، مي مطرح نت هاي سپاري فعاليت برون

اساسي مشكالت و به مسائل روزمره امور و ها فعاليت بر تمركز جاي به بايست مي اين حالت در . شود گيري تصميم صحيح طوربه و دقت

زمينه اين در گيري تصميم براي اصلي جزو معيارهاي هزينه ديگر كه است معتقد]34[يوآنيس همچنين. دپرداخته شو سازمان در نت حوزه در

ناب پذيري، ، انعطاف چابكي نظير خواصي بودن ادار آن، الزمه كه توجه است كانون در مأموريت، انجام در موفقيت و وري بهره ، بلكه نيست

. است مأموريتها و ها فعاليت در نظر كارآيي مورد و اثربخشي به دستيابي نظامي، هاي سازمان نظر معيار مد تنها واقع در .است ... و بودن تنها دسترس، در و موجود منابع بين از كه است پرداخته ناتو نظامي نيروهاي در هاي نت فعاليت سپاري برون مسئله بررسي به]34[ يوآنيس

و برحجم آن تأثير و و تسليحات تجهيزات كيفيت بر يوآنيس .است گرفته صورت زمينه اين در نظامي يك سازمان درباره مرتبط مطالعه يكيكپارچگي به وابسته را كنندگان أمينت با روابط در مديريت موفقيت و دارد تأكيد شود، اتخاذ آنها نت درباره كه بايد استراتژيي كالً و تخصص

به ارائه الگويي سلسله مراتبي براي تصميم گيري در مورد برونسپاري ]24[نايب پور و شهائقي. داند مي نت بخش و لجستيك با سيستم آنان

هزينه و انمندي هسته اي،فعاليتهاي نگه داري و تعميرات تجهيزات سازمان ارائه كردند و شاخص هايي همچون چرخه عمر ماشين آالت و توشيميايي، ، پالستيك ، غذايي صنايع از اعم متنوع هاي در زمينه سازمان چندين نت بخش بررسي با نيز] 33[جانسون. كيفيت را بيان كردند

موفقيت هايتدر ن كه است پرداخته آن با مرتبط اصلي عناصر و سازمان نت در هاي فعاليت مديريتي چارچوب ارائه به ... و آهن صنايع

و اتي. داند مي سازمان كالن اهداف نهايت با در و سازمان هاي سيستم ديگر و سيستم اين بين هداف يكپارچگي وجود در را نت سيستم بر موجود متعدد موانع و وجود مشكالت به توجه با و دارند اشاره نت مسئله قبال در ها رويكرد سازمان تغيير به ]29[سنگ تي و ]30[همكاران

و كنندگان تأمين و تكنولوژي فرآيندها، ، كاركنان حوزه در چهار را آنها توان مي كه نت، حوزه در خود اهداف به براي رسيدن سازمان راه سر هاي فعاليت مديريت جنبه استراتژيك پنج نهايت در و كنند مي مطرح را نت هاي مديريت فعاليت مسئله و گرفت درنظر عملكرد گزارشات

بر ، عمومي مديريت هاي سياست و پذير قياس فرهنگ كاري ، كار و سازمان ساختار ، پشتيباني فرآيندهاي ، متدولوژي نت صورت به ار نت

هاي مدل و هاي نظري چارچوب و مشكالت و مسائل به آن در و شده نت پرداخته سازي بهينه مسئله به مقاله اين در همچنين .شمرده است

پشتيبان هاي سيستم از استفاده ، اين مطالعه در استفاده مورد رويكردهاي جمله از . است اشاره شده حوزه اين در شده ارائه سازي بهينه

عوامل موثر براي براي انتخاب فعاليتهاي نگه داري و تعميرات سازمان به . است نت هاي فعاليت مديريت سازي در بهينه گيري تصميمكه . كه معيارهاي اصلي همچون ارزيابي خدمت، ارزيابي راهبردي، ارزيابي محيطي مي باشد بيان مي شودمعيارهاي اصلي و زير معيارهايي

همگام شدن (ارزيابي خدمت به زير معيارهايي چون افزايش كيفيت نت، كاهش هزينهاي نت، استفاده از مهارتهاي تخصصي نت، انعطاف پذيري، افزايش دسترسي به تجهيزات تخصصي نت،افزايش امكان اطمينان نت، خطر )نت اضطراريتسريع در دريافت خدمات /با تغيير سريع فناوري

دشواري كنترل مديريت بر عمليات نت، خطر كاهش احساس امنيت شغلي و ميزان وفاداري كاركنان بخش نت مي باشد و ارزيابي راهبردي به از بار تصدي گري سازمان،كاهش خطرهاي سرمايه گذاري،كسب يا حفظ زير معيارهاي تمركز بيشتر سازمان روي فعاليتهاي اصلي، كم كردن

و توانمندي انعطاف پذيري در مواجهه با تغييرات احتمالي راهبردي سازمان در طول زمان و ارزيابي محيطي به زير معيارهاي توجه به قوانين ازمان،خطر وابستگي به تامين كنندگان و احتمال سوء استفاده مقررات دولتي مرتبط با موضوع، خط دسترسي به اطالعات راهبردي و محرمانه س

معيارهاي بالقوه تصميم گيري براي برون كيم ].39[آنان،تنوع و تعدد پيمانكاران نهفته،تشويق بخش خصوصي و ايجاد فرصتهاي شغلي جديد ايكره انجمن متخصصين جنوبي توسط كره رگبز سازمانهاي و صنايع از مورد 76 سپاري فعاليتهاي نگه داري و تعميرات را با بررسي

را شامل كاهش هزينه، انعطاف، كاهش كنترل مديريت، مسائل اخالقي، سطح بازار، تمركز بر فعاليتهاي كليدي، امنيت برونسپاري شركتهايطبق بررسي هاي انجام ]18[همكارانبيلي و . ]40[ اطالعات، اتحاديه هاي كارگري، كيفيت خدمات پيمانكار، تصميم برون سپاري رقبا نام برد

وهانگ . نه ها و ارتقاي كيفيت مي باشد داري تعميرات كاهش هزيداده نشان دادند كه هدف اصلي از سازمانها براي برون سپاري فعاليتهاي نگهدند كه مديران سازمان را در انجام الگويي براي برون سپاري فعاليتاي مربوط به نگه داري و تعميرات سازمانهاي هوايي معرفي كر ]41[و هانگفو

الگوي سلسله مراتبي براي انتخاب تامين كننده براي برون سپاري فعاليتهاي نگه داري و تعميرات ]8[برتوليني و همكارانش. اين كار ياري رساندكننده براي برون سپاري فعاليتهاي را براي انتخاب تامين... ارائه دادند و شاخص هايي همچون سابقه، هزينه، خطرپذيري، تخصص و سازمان

انجام سازمان خود توسط است شرايط بهتر و موارد اكثر در تعميرات و نگهداري فعاليتهاي كه مي كند ايدهامر ادعا كريستر. بيان داشتند نت

.]40[برونسپاري نگردد و شود سيستم خبره-5

]. 42[يابد دست گيريتصميم در خبره فرد يك توانمندي به دانش كسب با ندتوا مي كه است گيري تصميم افزارينرم بسته يك خبره سيستم و انتخاب را خاصي مورد استنتاج الزم، يك و بررسي از پس و كرده مراجعه خود دانش به انتخاب و گيري تصميم براي انسان كه همانگونه

]. 43[نمايد مي حل راه ارائه و راهنمايي به اقدام الزم بررسي ينهمچن و دانش پايگاه يك از استفاده با نيز خبره سيستم نمايد، مي ارائه تفكر الگوي هابرنامه انداينشده طراحي متخصص غير افراد براي متخصص، افراد هايمهارت دادن قرار دسترس در هدف با خبره هايسيستم

].44[شوند مي خبره فرد يا انسان عملكرد با خبره ايهسيستم عملكرد نزديكي باعث و كنند مي سازي شبيه را انسان عملكرد يشيوه و

سيستم خبره فازي- 1-5

توان آنرا به عنوان يك كند،به عبارت ديگر ميباشد كه از منطق فازي بجاي منطق بولي استفاده مياي ميسيستم خبره فازي،سيستم خبرههاي ورودي كاربر و استنتاج فازي ق فازي استفاده كرد و به كمك دادهسيستم مبتني بر قواعد يا دانش دانست كه در پايگاه دانش خود از منط

هاي هاي هوشمند،سيستمبراي گنجاندن عدم قطعيت و ماهيت طبيعي تجريد در روش تصميم گيري انسان در سيستم]. 45[كندنتيجه گيري مي ].46.[كنندتري را پيشنهاد ميخبره فازي روش كارا و دقيق

د سيستممتدولوژي ايجا- 2-5

تعيين معيارهاي تصميم -1:با توجه به مفاهيم گفته شده متدولوژي ايجاد سيستم خبره فازي از مراحل زير تشكيل شده است كه عبارتند ازفازي -6استنتاج فازي،-5فازي سازي ورودي،-4تبيين قواعد سيستم خبره فازي،-3سيستم خبره فازي براي مسئله مورد نظر،طراحي -2گيري، ارزيابي و انتخاب بهترين گزينه- 7زدايي،

گيري براي طراحي سيستم خبره فازي مسئله مورد نظرتعيين معيارهاي تصميم-5- 1-2

اند در نظر گرفتهپيمانكار براي پروژه هاي نگه داري و تعميرات يك از محققان معيارهاي متفاوتي براي ارزيابي و انتخاب بهترين از آنجا كه هردر ابتدا معيارهاي اصلي و بعد زير معيارهاي مختلف براي هر يك از معيارهاي اصلي براي ي انجام شده از مطالعات افراد،هالذا پس از بررسي

و زير در نظر گرفته شد كه معيارهاي اصليپيمانكار براي پروژه هاي نگه داري و تعميرات طراحي سيستم خبره فازي ارزيابي و انتخاب بهترين تخصص كارمندان بخش نت، (، ويژگي هاي سازمان)صرفه جويي در هزينه، هزينه انجام فعاليت در داخل سازمان(ل هزينهمعيارهاي آنها شام

چرخه عمر ماشين آالت، پيچيدگي (، ويژگيهاي تكنولوژي مورد نياز)توانايي مالي و امكانات سازمان، كمبود تجهيزات در قطعات و خدمات بيرونيميزان اطمينان به پيمانكار،كيفيت خدمات ارائه شده (، ويژگيهاي پيمانكار)تغيير تكنولوژي، دسترس به فناوريهاي جديدتكنولوژي مورد نياز، نرخ

ميزان يكپارچگي (، ويژگي هاي پروژه)از طرف پيمانكار، توانايي تكنولوژيكي، ميزان صرفه جويي در زمان، ميزان قابليت فعاليتهاي نت پيمانكارامنيت اطالعات، (، اهميت استراتژيك پروژه)يچيدگي پروژه، ميزان تخصصي بودن پروژه، منافع دينفعان، ميزان ريسك پروژهفعاليتها، ميزان پ

 .نشان داده شد)ميزان همراستاي پروژه با اهداف كالن سازمان، اهميت پروژه براي آينده سازمان، ميزان محوري بودن پروژه

گيريساختار معيارهاي تصميم-5- 2-2

فازي سازي ورودي -5- 3-2

معين سازي فازي مرحله در). هاي عدديبراي ورودي(سيستم است هايورودي سازي فازي فازي، يخبره سيستم پردازش مرحله نخستين

اين در ].47[ است چقدر مجموعه آن متناظر فازي عضويت تابع در دارد، قرار فازي مجموعه دامنه در كه ورودي هر عضويت درجه كه شودمي

هر معيارها ابتدا سازي فازي براي.است شده استفاده مثلثي تابع از متغيرها سازي فازي براي .شوند مي سازي فازي كالمي متغيرهاي مرحله به فازي مثلثي عدد از استفاده با كالمي متغيرهاي از يك هر ادامه شوند و در مي بندي افراز كالمي متغيرهاي از استفاده با ها آن از يك

در شود مي تعريف عضويت توابع از استفاده با زباني متغيرهاي و ها ورودي بين روابط سازي فازي فرايند رد. شوند مي تبديل فازي مجموعه

اعداد به ساز فازي واحد طريق از ورودي متغيرهاي واقع در .شوند مي تبديل متناظر زباني تعلق متغيرهاي درجه به ورودي مقادير مرحله اين ].48[ شوند مي تبديل يفاز

تبيين قواعد سيستم خبره فازي -5- 4-2

مشخص را هائي داده يا حقايق كه است الگوهائي دسته يك اگر بخش .آنگاه قسمت و اگر قسمت، است شده تشكيل قسمت دو از قانون

سري يك قانون آنگاه بخش. شود مي ناميده وهاالگ سازي منطبق و دهد انجام را الگوها انطباق فرايند بتواند قانون شود مي سبب كه سازد مي

اجرا دهد، مي را عمليات انجام دستور استنباط موتور كه زماني اعمال اين. شود مي اجرا است كارگيري به قابل قانون كه زماني كه است اعمالي

قانون استنباط موتور سپس. گيرد مي انجام شده انتخاب قانون به مربوط عمليات سپس و كرده انتخاب را قانون يك استنباط موتور. شود مي

قواعد فازي، خبره سيستم در. ]49[يابد مي ادامه نماند باقي قانوني ديگر كه زماني تا پروسه اين. سازد مي اجرا را آن و كند مي انتخاب را ديگري

براي برون سپاري نگه داري و تعميرات هاي سيستم طراحي شده براي انتخاب پروژه. شوند مي بيان كالمي هاي عبارت از ايمجموعه با ويژگيهايسازمان و هاي ويژگيشاخص هاي قواعد سيستم خبره فازي مربوط به برخي ،قانون مي باشد كه در زير به عنوان نمونه 117داراي

 .را نشان داديمنياز مورد تكنولوژي

استنتاج فازي -5- 5-2

براي مرحله اين در .شود مي انجام شده تبيين به قواعد توجه با و شود مي محسوب فازي خبره سيستم پردازش مرحله ترين مهم فازي، استنتاج

انطباق ميزان كه شود مي مشخص مرحله اين در واقع در .شود مي ايجاد فازي مجموعه يك گزينه هر ازاء به و معيارها از كدام هر

].50[ شود محاسبه مي صورت جداگانه به معيار هر براي فازي خروجي .است چقدر معيارها از كدام هر براي گزينه هر با سازمان هاي مطلوبيت

هاي ويژگي ها از جمله شاخص نمونه براي برخي اين مرحله برايدر . در اين مرحله استنتاج فازي با استفاده از نرم افزار متلب انجام مي گيرد . تيب در زير آورده شده استبه ترنياز، مورد تكنولوژي سازمان ، ويژگيهاي

ويژگي سازمانقواعد مربوط به

ويژگي تكنولوژي مورد نيازقواعد مربوط به

مطالعه موردي-6

. پروژه هاي نگه داري و تعميرات مي باشد انجام گرفته است در حال انتخاب و برون سپاري اين مطالعه كه در كارخانه بهپاك انجام شد ون مطالعه موردي براي كسب امتياز زير شاخص در اي. بنابراين سه تا از پروژه هاي نگه داري و تعميرات سازمان مذكور مورد بررسي قرار گرفت

و وزن زير شاخص ها براي پروژه 3ها براي برون سپاري پروژه هاي مختلف از نظرات گروهي استفاده شده كه مقدار اين شاخص ها در جدول ها به وانين مورد نظر امتياز پروژهدر انتها با استفاده از سيستم خبره طراحي شده تحت ق. نشان نشان داده شده است 4هاي مختلف در جدول

ها براي برون سپاري با توجه به حدود تعيين شده از طرف مدير سازمان باشد كه انتخاب پروژهمي 97.993 ، 72.925 ،109.214ترتيب برابر با .خاب كنيم پروژه اول انتخاب مي شوداما اگر بخواهيم پروژه اي كه داراي بيشترين امتياز مي باشد را براي برون سپاري انت. انتخاب مي شود

وزن شاخصها براي برونسپاري پروژه هاي فناوري اطالعاتورودي هاي مربوط به)3جدول  

 مقدار ورودي وانتخاب پروژه فناوري اطالعات ورودي ها مشترك در ارزيابي

پيمانكار ويژگيهاي، نيازمورد تكنولوژي ويژگيهاي، سازمان هاي ويژگي، هزينهوزن [ ]پروژه استراتژيك اهميت،پروژه هاي ويژگي،

]14.67،15.8،11.75،13.78،15.98[ 

    

    

   1پروژه  انواع شاخص و زير شاخص براي پروژه ها

  2پروژه

   3پروژه

زير شاخص شاخص زير شاخص شاخص زير شاخص شاخصزير شاخصشاخص

 هزينه 6.72صرفه جويي در هزينه

0.838.19 0.59 4.22 

0.261 

 0.714 0.88 0.522 هزينه انجام فعاليت در داخل سازمان

 ويژگي هاي سازمان

 صص كارمندان بخش نتتخ

4.22 

0.818 

5.69 

0.91 

0.74 

0.93 

 0.75 0.58 0.85 توانايي مالي و امكانات سازمان

 2.62 3.31 0.78 كمبود تجهيزات در قطعات و خدمات بيروني

ويژگيهاي تكنولوژي  مورد نياز

 دسترس به فناوريهاي جديد

6.38 

8.22 

4.72 

3.53 

8.12 

5.15 

 8.38 4.23 8.96 نولوژينرخ تغيير تك

 7.79 4.45 8.08 پيچيدگي تكنولوژي مورد نياز

 7.21 2.34 2.34 چرخه عمر ماشين آالت

 ويژگيهاي پيمانكار

 ميزان اطمينان به پيمانكار

5.88 

0.88 

4.56 

0.725 

8.35 

0.965 

 15.4 7.41 15.3 كيفيت خدمات ارائه شده از طرف پيمانكار

 6.53 3.83 5.71 تكنولوژيكي توانايي

 8.56 4.53 7.47 ميزان صرفه جويي در زمان

 7.12 2.88 6.18 ميزان قابليت فعاليتهاي نت پيمانكار

 ويژگي هاي پروژه

 ميزان پيچيدگي پروژه

7.83 

8.21 

4.49 

7.97 

5.65 

7.66 

 8.54 1.41 7.03 ميزان تخصصي بودن پروژه

 0.879 0.818 0.453 فعاليت ها ميزان يكپارچگي

 0.773 0.182 0.432 ميزان ريسك پروژه

اهميت استراتژيك  پروژه

ميزان همراستاي پروژه با اهداف كالن سازمان

7.12 

8.54 

5.45 

7.77 

5.44 

7.99 

 2.88 8.1 4.84 امنيت اطالعات

 1.46 3.21 2.99 اهميت پروژه براي آينده سازمان

 2.113.27 3.1ن محوري بودن پروژهميزا

پروژه هاي فناوري وزن زير شاخص هاي انتخاب هاي مربوط بهورودي) 4جدول

       

نتيجه گيري-7

هاي مختلف متخصص باشند و سازمان در زمينههايي كه اقالم زيادي را دارا ميها، خصوصاً براي سازمانيكي از موضوعات مهم براي سازمان ممكن جاي تا ها سازمان بنابراين .هاي زيادي را براي سازمان داردهزينهگيري مختصصان براي نگه داري و تعميرات اقالم، نيستند و در اختيار

به خاطر اينكه افرادي كه در طرف ديگر از .نمايند استفاده از مزايايي آن تا كنندمي سپاري برون سازمان خارج به را هافعاليت اين از بسياريست بعد از مدتي سازمان را ترك كرده و دانش خود را بهمراه خود از سازمان خارج زمينه انتخاب يروژه ها براي برون سپاري مي باشند ممكن ا

در اين باشد،كه تحت تاثير عوامل مختلف مي داري و تعميرات در سازمانهاي نگهانتخاب پروژهموضوع اهميت به توجه با كنند بنابراين

انتخاب ارزيابي و ، با استفاده از سيستم خبره مدلي براي هاانتخاب پروژهدر عوامل و متغيرهاي موثر و تاثيرگذار گرفتن نظر در ضمن پژوهشبيشترين 1كه با بررسي پروژه هاي سازمان مورد نظر پروژه . شودبا استفاده از معيارهاي مختلف اقدام مي هاي نت در سازمانپروژهبهترين

ت اما در نهايت انتخاب پروه ها با توجه به امتيازات بسته به حدود تعيين شده از امتياز براي برون سپاري با توجه به عوامل موثر كسب كرده اس .طرف مدير سازمان مي باشد

منابع )1388( .اي مهندسي نگه داري و تعميرات، اولين كنفرانس ملي مهندسي و مديريت زير ساختهاتعامالت، وظايف و فعاليتهاي حرفه ،رئوفي، مصطفي]1[

]2[ christer idhammar, preventive maintenance/essential care and condition monitoring-IDCON-INC. (1998.)

.)1379( .نگه داري و تعميرات بهرهور و فراگير، سازمان مديريت صنعتي، اصفهان،چاپ دوم .حاج شير محمدي، علي]3[

]4[ B.Nadri& M.Zandieh& S.M.T.Fatemi Ghomi،Scheduling sequene-dependent setup time job shops with

preventive maintenance, springer-verlag London limited. ,(2008)

[5] Lie CH, Chun YH. An algorithm for preventive maintenance policy. IEEE Trans Reliab

;35/1.,( 1986) 71–5.

[6] Jayabalan V, Chaudhuri D .Cost optimization of maintenance scheduling for a system with assured

reliability. IEEE Trans Reliab;41/1.(1992) 21–5.

[7] Aven T, Dekker R, A useful framework for optimal replacement models. Reliab Engng

SystSafety;58/2.,( 1997) 61–7. ]8[ Bertolini, M.; Bevilacqua, M.; Braglia, M. & Frosolini, M. An Analytical Method for Maintenance

Outsourcing Service Selection, International Journal of Quality & Reliabilty Management, Vol. 21(7 ).

(2004 ) 772-788.

]9[ Dunn, S. 2005.Maintenance Outsourting Critical Issues,www.plant-maintenance. Com. 2006. ]10 [ Gilley, K.M, Greer, C.R., & Rasheed, A.A. HR outsourcing & organization performance in

manufacturing firm, Journal of Business Research, 57(3) ,( 2004) 232-240

]11 [ Harkins,P.H. Farm out and reap a rich harvest. HR Magazine, December,( 1995)75-9

]12 [ Levery, M. Motivating maintenance craftsmen – do we know what we are doing?, IEE's Engineering

Management Magazine, June /Jully,( 2005)1- 21. ]13 [ Meer-Kooistra, J., & Vosselman, E. D. Management control of inter-firm transactional relationships:

The case of industrial renovation and maintenance , Journal of Accounting, organizations and Society, 25(1) .,( 2000)51-77

]14[ Bertrand J.W.M., Sridharan V., A study of simple rules for subcontracting in make-to-order manufacturing , European Journal of Operational Research, Vol. 128, (2001 )509-531.

]15[ Ross Jr. W. T., Dalsace F. Anderson E. Should you set up your own sales force or should you

outsource it? Pitfalls in the standard analysis, Business Horizons, Vol. 48.( 2005 ) 23-36.

]16[ Tayles M., Drury C .Moving from Make/Buy to Strategic Sourcing: The Outsource Decision Process,

Long Range Planning, Vol. 34,. (2001 ) 605–622. [17] Park J., Kim J.The impact of IS sourcing type on service quality and maintenance efforts, Information

& Management, Vol. 42 No. 2.( 2001) 261-274. [18] Bailey W., Masson R., Raeside R. Outsourcing in Edinburgh and the Lothians”, European Journal of

Purchasing & Supply Management, Vol. 8.,( 2002) 83–95. ).1390(، س بين المللي نگه داري و تعميراتدمه اي بر برنامه ريزي نگه داري و تعميرات،پنجمين كنفرانمق،شهائقي، كامران، جعفريان، مهدي]19[و برنامه ريزي آرماني، ششمين كنفرانس نگه AHPيد، سياح زاده،ستاره، صادقي، رويا،انتخاب سياست نگه داري و تعميرات با استفاده از صفري، سع]20[ ).1389( .اري و تعميراتد

[21] Campbell J. D.Outsourcing in maintenance management: A valid alternative to self-provision,

Journal of Quality in Maintenance Engineering, Vol. 3.,( 1995) 18-24. [22] Hafeez K., Malak N., Zhang Y.B.Outsourcing non-core assets and competences of a firm using analytic hierarchy process”, Computers & Operations Research, ARTICLE IN PRESS.( 2006)

]23[ Kumar, R. Sharma,P.Methodology and theory system failure behavior and maintenance decision

making using, RCA,FMEA and FM, Journal of Quality in Maintenance Engineering Vol 16.NO1.,( 2010)

64-88

]24[ L.Wang,J.Chua,J.Wu. Selection of optimum maintenance strategies based on a fuzzy Analytic

hierarchy process, International Journal of Prodution Economics,Vol 107.Issue 1.,( 2007) 151-163.

]25[ Arunraj, N.S.Maiti,j. Risk-based maintenance policy selection using AHP and goal programming,

Safty Sciene 48.,( 2010)238-247

تعيين استراتژي نگه داري و تعميرات با استفاده از آناليز توسعه اي فازي، مطالعه موردي د رنيروگاه شهيد ،ه،عمادي،سيد ميثم،نوري فر، مائدهنوري فر،راحل]26[ ).1387.( هندسي صنايعنكاء، ششمين كنفرانس بين المللي مسليمي

]27[ Levery, M. Outsourcing Maintenance: A Question of Strategy,” Engineering Management Journal,

8(1),.( 1998) 1-8. [28] Levery M.Making maintenance contracts perform, Engineering Management Journal, April,.(2002)

76-82.

[29] Tsang A. H.C. Strategic dimensions of maintenance management, Journal of Quality in Maintenance

Engineering, 8,.( 2002) 7-39.

[30] Eti M. C., Ogaji S.O.T., Probert S.D.Strategic maintenance-management in Nigerian industries,

Applied Energy, 83.( 2006) 211-227. [31] Dekker R., Scarf Ph. A. On the impact of optimisation models in maintenance decision making: the

state of the art, Reliability Engineering and Systems Safety, 60.( 1998) 111-119. [32] Korf M.Ensuring the Longevity and Successful Implementation of Your Advanced Maintenance

Strategy”( 2000). http://www.clicktoconvert.com. [33] Jonsson, P.The status of maintenance management in Swedish manufacturing firms, Journal of

Quality in Maintenance Engineering, 3 (4). ( 1997 )233-258. [34] Ioannis K., Ioannis M. Outsourcing maintenance in NATO Armed Forces, Logistics Spectrum, Oct-

Dec,.( 2001) 21-27. ]35[ Nayebpour, M.M. & Shahanaghi, K. Developing a Multi Attribute Decision Making Model for

Outsourcing Maintenance Operations Based on Machine’s Life Cycle, Australian Journal of Basic and Applied Sciences, 3(4). (2009)3568-3574.

[36] Levery M. Insourcing Maintenance: from Railtrack to Network Rail, IEE Engineering Management,

June/July, (2004)38-41. [37] Weidenbaum M. Outsourcing: Pros and cons, Business Horizons, 48. (2005 )311-315.

[38] Ashgarizadeh E., Murthy D. N. P.Service Contracts: A Stochastic Model, Mathematical and

Computer Modeling. 31.( 2000) 11-20.

تعميرات و گهدارين بخش هاي فعاليت سپاري برون گيري تصميم يوگال طراحي بهار، غالمي احمدوند،اميرحسين محمد فر ، علي زاده قاضي ضياءالدين سيد]39[ 55-27 صص ، 93 شماره توسعه انساني پليس،،)دولتي سازمان يك پژوهي نه ونم(فصلنامه مديريت زنجيره تامين، ، تعميرات و نگهداري عمليات برونسپاري جهت MODM اساس بر تصميمگيري الگوي طراحي ،كامران شهانقي]40[

)1388.( - 33 شماره - سيزدهم سال ]41[ Yang, C. and Huang, J.-B. A Decision Model for IS Outsourcing, International Journal of

Information Management, 20. ( 2000 )225-239. نس دومين كنفرا، تهران بهادار اوراق بورس انسازم در سهام تعادلي قيمت تعيين جهت فازي خبره سيستم، …عزيزا اميراحمدي نسرين، معمارياني ]42[

)1378.(ملي مهندسي صنايع ،دانشگاه يزد ).1384( مديريت،سومين كنفرانس بين الملي مديريت، در آن كاربرد و خبره سيستمهاي، برزكي علي شائمي پيركوهي آرش، حبيبي]43[

خون،مديريت سرطان درمان شيوه مورد در پيشنهاد و تشخيص براي خبره سيستم يك طراحي، طاهري سوده محسن ، اشلقي عباس طلوعي]44[ )1389).( 40(13سالمت؛

]45[ Kandel A editor.Fuzzy expert systems.Bocan FL:CRC Press .1992. ]46[ Rogers, E., & Li, Y. Parallel processing in a control systems environment. London: Prentice Hall.

1993.

]47 [ Matthews C. A formal specification of a fuzzy expert system, Journal of Information and Software

Technology, 45.( 2003)419-429. هاي همجموع نظريه كمك به اينترنتي بانكداري در مشكوك رفتار شناسايي هوشمند سيستم سازي پياده و طراحي، منتظر غالمعلي ساروخاني ليال، ]48[

).1387 (.2 و 1 هاي شماره اول، سال ايران، ارتباطات و اطالعات فنّاوري فصلنامه، فازي ).1384(،سومين كنفرانس بين الملي مديريت مديريت، در آن كاربرد و خبره هاي سيستم،برزكي علي شائمي كوهي آرش، پير بيبيح] 49[

]50[ Chen G, Pham T.T. Introduction to Fuzzy Sets, Fuzzy Logic and Fuzzy Control System, CRC Press. .2001.