IDUSIDUSI VEI ILIULIUM E BA L E TA N A T E K I V U TA K I N I B U L A R AWAT I KO YA

ITUKUTUKUTAUMADA

KIVEI IRA NA ILIULIU NI ITEKI KEI NA TABANALEVU

E levu na lewe ni Lotu e rawa ni ra vakavinakataka nodra bula rawati ira, “sai koya na nodra rawata, nodra yalataki ira, kei na nodra sasaga me ra vakarautaka na veika ni bula vakayalo kei na bula vakayago me baleti ira kei na matavuvale” (iVoladusidusi 2: Veiliutaki ena Lotu [2010], 6.1.1). Sa dua vei ira na va na itavi vakalou ni Lotu me qaravi ira na dravudravua kei na vakaleqai (iVoladusidusi 2, 2.2). Na ivoladusidusi ni veiliutaki oqo ena vukei iko ena vakayacori ni vei vakavuvuli vakavunau ka na vukei ira na lewenilotu me ra vukei ira kei ira na tani me ra rawati ira vakaya-lo ka vakayago.

Yalovinaka mo taura e vica na miniti mo wilika na ivola mai na Mataveiliutaki Taumada ka kunei ena tabana ka tarava ka vulica eso na veivakalougatataki yalataki ki na bula rawati koya ka ra rawa ni ciqoma na lewenilotu ena iteki (se tikina) kei na tabana-levu (se tabana).

Tabaka na Na Lotu i Jisu Karisito ni Yalododonu Edaidai

Salt Lake City, Utah© 2017 mai na Intellectual Reserve, Inc.

All rights reserved. Tabaki e Amerika

Vakadonui me Vakavalagi: 11/17 Vakadonui me vakadewa: 11/17

iVakadewa ni Leader’s Guide for the Self- Reliance Initiative. Fijian

15197 858

1

ITUKUTUKU MAI NA MATAVEILIUTAKI TAUMADA

Kemuni na Taciqu kei na Ganequ:

Sa vakarota na Turaga, “Ka sa noqu inaki meu vakarautaka me yaga vei ira na noqu yalododonu” (V&V 104 :15). Na ivakatakila oqo e dua nai yalayala mai vua na Turaga ni na vakarautaka na veivakalougatataki vakayago ka dolava na katuba kina bula rawati koya, ni sa ikoya na yavu meda na rawata kina na veika ena gadrevi meda na bula tiko kina o keda kei ira na noda lewe ni matavuvale.

Na ivolalalai oqo, Noqu Yavu ni Bula Rawati Koya sa vakarautaki me vukei ira na lewe ni Lotu me ra vulica ka bulataka na iva-kavuvuli ni vakabauta, na vuli, na cakacaka vagumatua, kei na vakararavi vua na Turaga. Na kena ciqomi ka bulataki na ivaka-vuvuli oqo ena vukei iko sara vakalevu mo na ciqoma na veiva-kalougatataki vakayago e a sa yalataka tu na Turaga.

Keitou sa sureti kemuni yani mo ni vulica ka bulataka na ivaka-vuvuli oqo ka vakavulici ira kina na lewe ni nomuni matavuvale. Nomu vakayacora vakakina, ena vakalougatataki na nomu bula. Ko na vulica kina na veika mo cakacaka kina ena sala torocake ni bula rawati koya. Ko na vakalougatataki ena vakanuinui e levu cake, na yalo vakacegu ka toso tiko ga ki liu.

Mo na vakadeitaki iko ni ko luvena dina na Tamada Vakalomala-gi. E lomani iko o Koya ka na sega vakadua ni biuti iko. O Koya e kilai iko ka sa vakarau tu me solia mai vei iko na veivakalougata-taki vakayalo ka vakayago ni bula rawati koya.

Wekamuni dina,

Na Mataveiliutaki Taumada

ANG AKING SALIGANPATUNGONG SELF-RELIANCE

2

TEKIVUTAKI NI BULA RAWATI KOYA

“Na bula rawati koya e vua ni noda cakacaka ka ivakadei ni veicakacaka kece tale vakawelefea. ‘Me da cakacakataka na veika eda gadreva. Me da rawa-ta na bula rawati keda ka tu vakataki keda. E sega tale ni dua na ivakavu-vuli ena rawati kina na veivakabulai.’”

THOMAS S. MONSON (CAVUTA NA VOSA NEI MARION G. ROMNEY), “iVakavuvuli Veituberi ki na Welefea yadudua kei na Matavuvale,” Ensign, Sepi. 1986, 3

NAI VUNAU KEI NA IVAKAVUVULI NI BULA RAWATI KOYA

Na bula rawati koya sai koya na noda rawata, noda yalataki keda, kei na noda sasaga me da vakarautaka na veika ni bula vakayalo kei na bula vakayago me baleti keda kei na matavuvale. Ni ra sa yacova na lewenilotu na bula rawati koya, sa na rawa vakavina-ka talega me ra qaravi ka qarauni ira tale eso” (iVoladusidusi 2, 6.1.1). E tolu na ivakavuvuli bibi ka rawa ni vukei keda meda kila vinaka na bulataka na bula rawati keda:

Ai matai, na bula rawati koya sa tiki bibi ni ivakaro ena ituva-tuva ni veivakabulai. E a vakatavulica o Peresitedi Spencer W. Kimball: “Sa vakaroti na Lotu kei ira na lewenilotu mai vua na Turaga mera bula rawati ira ka tu vakataki ira. (Raica na V&V 78:13–14.) Na itavi me baleta na nona tiko vinaka vakaveimali-wai, tiko vinaka ni lomana, tiko vinaka vakayalo, vakayago, se ena veika vakailavo sa koto, taumada vua, tarava ena nona mata-vuvale, qai muri ena Lotu kevaka e lewenilotu yalodina” (Nodra iVakavuvuli na Peresitedi ni Lotu: Spencer W. Kimball [2006], 116).

Ai Karua, Na Kalou sa rawata ka na vakarautaka talega na sala me ra bula rawati ira kina na Luvena yalododonu. “Raica sa noqu inaki meu vakarautaka na veika oqo me yaga vei ira na noqu tamata; io au sa lewa na ka kecega” (V&V 104:15).

Ai Katolu, a ka kecega, oka kina na kauwai eso vakayago, era veika vakayalo vua na Kalou (raica na V&V 29:34). Ni da yala-taka me da bulataka vakalevu cake na kosipeli, eda na rawa ni yaco meda rawati keda cake vakalevu vakayago ka vakayalo. E vakatavulica o Peresitedi Dieter F. Uchtdorf: “Na vunau levu e rua—mo lomana na Kalou kei ira na wekada—sa semati vata kina na veika vakayago kei na veika vakayalo. . . . Me vakataka ga na yasana ruarua ni dua na silini, e rau sega ni tawase na ka vakayago kei na ka vakayalo” (Dieter F. Uchtdorf, “Vakarautaka ena Sala ni Turaga,” Ensign se Liaona, Nove. 2011, 53).

Eso na ivakavuvuli vakosipeli ka rawa ni vukei keda meda bula rawati keda e wili kina na vakatuburi ni vakabauti T amada Vakalomalagi kei Jisu Karisito, meda talairawarawa cake,

3

veivutunitaka noda cala, vakayagataka vakadodonu na galala ni digidigi, ka qaravi ira na tani. Me so tale na itukutuku, raica na ivolalailai ni Noqu Yavu ni Bula Rawati Koya.

NA TEKIVUTAKI NI BULA RAWATI KOYA E VEIDUSIMAKI KINA NA ILIULIU VAKAMATABETE

Na vei iteki kei Saioni era vanua ni yalodei ka na taqomaki ira na curu kina. Na inaki ni iteki me na “itataqomaki, ka . . .. ivakaruru mai na cava kei na cudru waqawaqa ena kena sa na sovaraki sobu . . .. mai ki vuravura” (V&V 115:6). Ko ira na iteki era vanua ka ra rawa ni vakaitavi kina na lewe ni Lotu ka veivakaukauwata-ki vakai ira, ka duavata, ka ciqoma na cakacaka vakalotu kei na ivakasala vakosipeli (iVolavoladusidusi 1, ivakamacala taumada).

Sa kaya na Turaga vei ira na veiliutaki vakabete, “Au sa solia vei kemudou . . .. na idola . . .. me veivuke ena kena cicivaki, na cakacaka ni veiqaravi kei na nodra vakataucokotaki na noqu yalododonu” (D&C 124:143). E vakatavulica o Peresitedi Dieter F. Uchtdorf: “Na sala ni Turaga baleta na bula rawati koya ena sala veiraurau e oka kina e vuqa na ituvaki ni bula, me vakataka na vuli, tiko savasava, cakacaka, ilavo ni matavuvale, kei na kaukau-wa vakayalo. . . . Sa kena ibalebale, ni sa levu, mo na vakatulewa sara ga o iko. Na matavuvale yadudua, na ivavakoso yadudua, na buturara yadudua e vuravura e duidui” (“Vakarautaka ena Sala ni Turaga,” Ensign se Liaona, Nove. 2011, 55).

Na tekivutaki ni bula rawati koya e iyaya ka rawa ni vakayagataka na peresitedi ni iteki kei na bisopi me vukea na nodrau ilesilesi vakalou me qaravi ira na dravudravua kei ira na vakaleqai.

Komiti ni Bula Rawati Koya ni iTeki

Me kilai vinaka ka sotavi na gagadre ni bula rawati koya ena iteki, ena tuva na mataveiliutaki ni iteki e dua na komiti ni bula rawati koya ni iteki me tiki ni matabose ni iteki. Na komiti ni bula rawati koya ni iteki e liutaki mai vua e dua na lewe ni mataveiliutaki ni iteki ka na dau bose e veigauna me railesuva ka lalawa me baleta na gagadre ni bula rawati koya ni iteki. Na komiti ni bula rawati koya ni iteki e sa uqeti me cakacaka vata kei na matabose ni welefea nei bisopi me dikeva ka qarava na vei gagadre oqori,

Ena lewena na komiti e dua na lewe ni matabose e cake ni iteki, dua na lewe ni mataveiliutaki ni iSoqosoqo ni Veivukei ni iteki, o jeameni ni matabose ni welefea ni bisopi, kei ira na kenadau ni

“E sega tale ni gadrevi e dua na isoqosoqo vou me qaravi kina na nodra gagadre na tamata oqo. Na ka ga e gadrevi me vakacakacakataki na matabete ni Kalou.”

HAROLD B. LEE, “iVakaro me baleta na Matabete ni Kalou,” Ensign, Janu. 1973, 104

TEKIVUTAKI NI BULA RAWATI KOYA

4

“Sa dau nodra ivakavuvuli cecere na Yalododonu Edaidai, ni matalotu e sega vua na kaukauwa me vakabulai ira na tamata ena gauna oqo ka cakava mera rawa- ka ka bula marau eke, era na sega ni nuitaki mera vakabulai ira vakayalo, ka mera laki bula vakalou ena bula sa roro tiko mai.”

PERESITEDI JOSEPH F. SMITH, Nodra iVakavu-vuli na Peresitedi ni Lotu: ­Joseph F.­Smith (2011), 163

bula rawati koya ni iteki. Eso tale ke gadrevi e rawa ni ra vakaita-vi kina oya na mataveiliutaki ni Cauravou kei na Goneyalewa ena iteki, eso tale na kenadau ni iteki, daukaulotu tudei qase, kei na daukaulotu veiqaravi vaka- Lotu.

Na iTavi ni Komiti ni Bula- Rawati Koya

Ena kena railesuvi ka lalawa me baleta na gagadre ni tamata yadua kei na matavuvale ena iteki, me vakananuma na komiti na veika oqo:

◦ Me vakatavulici ira na bisopi kei na matabose ni tabanalevu me baleta na ivakavuvuli ni bula rawati koya ka dau tokoni ira ena nodra itavi.

◦ Bulia e dua na ituvatuva rawarawa me tokona na bisopi ka vakarautaka na ka e gadrevi ena bula rawati koya ena iteki. Raica na “Taro me na Dikeva na Komiti” ena tabana e 9.

◦ Me na dau vakayacora e veigauna na lotu ni bula rawati koya ka vakaduria na veilawalawa ni bula rawati koya.

◦ Vakarautaka tikoga na vuli ki vei ira na veiqaravi me vaka e gadrevi.

◦ Dau sikova na bose vakailawalawa ni bula rawati koya e veiga-una ka wasea na veivakalesui ni toso ni lewenilotu vei bisopi kei na matabose ni tabanalevu.

◦ Kumuna ka vakaraitaka na ivurevure voleka ka tu ena itikoti-ko kei koya mai na Lotu. Na ivurevure e rawa ni oka kina na yacadra na tamata era rawa ni veivuke, na parokaramu eso ni matanitu, na madigi eso ni cakacaka, kei na so tale. Na manidia ni Veiqaravi ni Bula Rawati Koya e rawa ni vakarauta-ka na veituberi ena sala me kumuni ka wasei kina na ivurevu-re ni itikotiko raraba.

Kilai na gagadre ni lewenilotu baleta na bula rawati koya

Kumuna ka veiwasei baleta na ivurevure

Vakarautaka na veitokoni tale eso.

NA ITAVI NI KOMITI NI

BULA- RAWATI KOYA

Dau tuva vakawasoma na ilawalawa bula rawati koya

5

“Sa loma ni Kalou meda sa turaga ka marama galala ka rawa ni yacova na cecere duadua ni ka eda rawa ni rawata, rua-rua vakayago ka vakayalo, meda sa galala mai na vakamadua ni tu ga ena bula vakaloloma kei na ivesu ni valavala ca, ka meda rekitaka na rawa ni da dokai keda vakaikeda kei na tu galala, ka meda sa vakavakarau ena veika kecega meda okati kei Koya ena Nona matanitu vakasilesitieli.”

D. TODD CHRISTOFFERSON,

“Galala Vakaoti, mera Kitaka Vakaiira,” Ensign se Liaona, Nove. 2014, 19

Kenadau ni Bula Rawati Koya ni iTeki

Sa rawa ni dua na marama, se turaga, se veiwatini me vakaitavi me kenadau ni bularawati koya ni iteki (se tikina) Ni cakacaka vakavoleka kei ira na lewe ni komiti, ko kenadau ena raibaleta na cakacaka ni bula rawati koya kei na itaviqaravi e loma ni iteki. Na kenadau ena iteki ena dua na ivurevure vei bisopi kei ira na iliuliu ni tabanalevu (iVoladusidusi 2 6.3.3) ka na rawa ni vukei ira na lewenilotu ena veika vaka na vuli, vulitara, tuva ilavo vakavuvale, kei na iLavo Vure ni Vuli ena vanua e yaco kina ( iVoladusidusi 2, 6.2.5). Na bisopi ena rawa ni kaciva talega na kenadau ni bularawati koya ni tabanalevu (se tabana) ke gadrevi.

Na nona itavi na kenadau e rawa ni oka kina na veika oqo:

◦ Tubera ka vukea na bisopi kei na matabose ni tabanalevu ke kerei.

◦ Cakacaka vata kei na komiti ni bula rawati koya ni iteki me tuva na lotu ka tauyavutaka na ilawalawa eso.

◦ Veituberi vei ira na dauniveivakarautaki ni ilawalawa, ka taura na Vakarautaka na iLawalawa ni Bula Rawati Koya na ivolalailai (kunei ena onalaini ena srs.lds.org/facilitator).

◦ Me na dau vakaraica ka tokona e veigauna ilawalawa ni bula rawati koya.

◦ Wasea kei ira na lewenilotu na ivurevure ka tu ni itikotiko kei na Lotu.

◦ Vakadeitaka ni sa vakacavari na ripote ena srs.lds.org/report.

ME RA VULICA KA CAKAVA VAKACAVA NA LEWENILOTU ME RA BULA RAWATI IRA

Ena tekivu mai na nodra vakasamataka ena masumasu o ira na bisopi kei na matabose ni tabanalevu o ira na bolei ka rawa ni yaga me ra bula rawati ira vakalevu cake. Ena daumaka, me sureti yadua me mai tiko ena dua na lotu (ke yaco) se me lewe-na e dua na ilawalawa ni bula rawati koya. Me kuria, vakananu-ma na nodra sureti na rawa ni vaqaqacotaki ira eso tale ena nodra gauna kei na taledi me ra mai vakaitavi (V&V 82:18- 19).

TEKIVUTAKI NI BULA RAWATI KOYA

6

Na ilawalawa ni bula rawati koya e sotava e tolu na ka e a tukuna o Peresitedi Gordon B. Hinckley ni ra gadreva na lotu vou kece: “e dua na itokani, e dua na itavi, kei na susugi ena ‘vakavuvuli ni Kalou’ (Moronai 6:4).”

PERESITEDI GORDON B. HINCKLEY, “Curuvou kei na Cauravou,” Ensign, Me 1997, 47; raica talega na Moronai 6:3–9

Era Sota na Lewenilotu ena iLawalawa ni Bula Rawati Koya

E a vakatavulica na iVakabula “na tikina sa soqoni vata kina e lewe rua se lewe tolu ka kerea e dua na ka ena yacaqu, au na tiko ena kedratou maliwa” (V&V 6:32). Na ilawalawa ni bula rawati koya era matabose lalai tuvai ena cakacaka. Era sota vata me vukea na tarai cake ni nodra dui kila kei na vakabauta yadudua na vakaitavi. Na ivakatakila yadudua ena nodra bose vakailawalawa e rawa ni yaco mai na duidui ivurevure. Me ikuri ni ivola, o ira na vaka itavi era kila ka, tu na ka ra sotava, kei na isolisoli ka rawa ni vukei ira eso tale mera vuli ka tubu.

Me ivakaraitaki ni dua na ilawalawa ena rawa ni lewena e 8 ki na 12 na tamata ka dau sota me rauta e rua na auwa ena veimaca-wa me 12 na macawa.

E CAKACAKA VAKACAVA NA ILAWALAWA NI BULA RAWATI KOYA

E Vakavulici Ruarua na iVunau Kei na Kila ni Bula

Ena gauna yadudua ni bose vakailawalawa, era railesuva kina na vakaitavi na ivakavuvuli vakaivunau ni bula rawati koya, oka kina na bibi ni cakacaka vakalotu. Era vulica talega na kila yaga, me vaka na vakatulewa vakailavo yadudua, kunei ni cakacaka vinaka cake, vakavinakataki ni nodra vuli, se tekivutaki ka vakatuburi ni dua na bisinisi lailai.

Era Caka Yalayala na iLawalawa ka Ripotetaka na Nodra Toso

E tekivutaki na bose yadudua ena nodra ripotetaka na tamata yadudua na nodra toso ka a yalataki ki na ilawalawa mai na macawa e liu. Era na qai veituberi vata na vakaitavi me kilai ka ulabaleti na ivakatao.

7

“E sega ni dua na leqa ena matavuvale, tabanalevu, se iteki me na sega ni rawa me wali kevaka me da vakaraica na iwali ena sala ni Turaga ena veiva-kasalataki—ena veivaka-salataki dina sara—vei keda vakaikeda.”

M. RUSSELL BALLARD, Veivakasalataki kei na Noda Matabose ilavelave vakavoutaki (2012), 4

O CEI ME NA VAKAITAVI ENA ILAWALAWA

O ira na lewenilotu ena ituvaki oqo e rawa ni ra ciqociqo: o ira ka dau ciqoma na isolisoli ni lolo, o ira ka sega ni cakacaka, se isau lailai, o ira ka se qai suka mai na kaulotu, na curuvou, na luluqa mai na lotu, kei na itubu-tubu dua.

Era Veiwasei na Vakaitavi Vei Ira na Nodra Lewe ni Matavuvale

Na tiki levu ni ka vulici e yaco e taudaku ni sota vakailawalawa ni ra vakayacora na nodra yalayala na lewena ena nodra vakayaga-taka nodra kila vovou. Era sa uqeti na vakaitavi mera wasea na veika era vulica vei ira nodra lewe ni matavuvale.

O Ira na Vakaitavi Era Veivaqaqacotaki Ena Nodra “iTokani Cakacaka”

O ira na vakaitavi era sa kerei mera tokona ka vaqaqacotaki dua tale na lewe ni ilawalawa ena veimacawa. Na “itokani cakacaka” era veivukei mera dinata nodra yalayala mai na nodra veitarata-ra e veigauna ka veivakayaloqaqataki.

Na Dauveiqaravi e Veituberi ena Bose ni iLawalawa Vakamacawa

Na ilawalawa ni bula rawati koya e sega ni liutaki mai na dua na qasenivuli ia e tuberi ga mai na dua na dauveiqaravi. E sega ni veivakaroti o dauveiqaravi ia e muria ga na iyaya ni veivakavulici ka sureti ira kece na lewe ni ilawalawa mera vakaitavi. O dauvei-qaravi ena vakatubura na draki ka rawa ni vakatavulici ira kina na vakaitavi na Yalo Tabu “na veika kece mo [dou] kitaka” (2 Nifai 32:5; raica talega na 2 Nifai 32:3).

Torocake Tikoga

Kevaka e gadrevi, e rawa ni lesi na, kenadau ni iteki, na voladia, se ivakavuvuli e vale kei na siko me muria se vakatavulici ira na vakaitavi yadudua ena talevoni se tamata yadua. Na komiti ni bula rawati koya ni iteki ena rawa talega ni soqoni ira vata na tauri ivola oti ena bula rawati koya ka me rawa vei ira na vakaita-vi me ra tomana na veitokani, wase ka e sotavi, ka railesuva na ivakavuvuli mai na Noqu Yavu ni Bula Rawati Koya.

8

IVUREVURE

Tamata Cakacaka ena Lotu kei na Voladia Veitokoni

E vakacakacakataki ira na tamata ena veivanua yadua na Lotu me vukea na sasaga ni bula rawati koya. Oqo e okati kina e dua na manidia ni Bula Rawati Koya, kei na vakailesilesi tale eso. Ko ira na tamata cakacaka oqo, kei ira na qase kaulotu tudei, e rawa ni ra veivuke me tubera na komiti ni bula rawati koya ni iteki me tuva na lotu kei na ilawalawa ni bula rawati koya. Era rawa talega ni vukea na komiti me raica ka veiwasei baleta na ivurevure voleka kei na Lotu.

iVola Vakarau

Na ivolavakarau ni bula rawati koya e tu ena onalaini ni Gospel Library kei na srs.lds.org. Na ivolavakarau lavetaki e rawa ni otataki ena store.lds.org se mai na sitoa ni Lotu.

IVOLAVAKARAU IVAKAVAKAYA-GATAKI

NABA NI IYAYA(Kena Otataki)

Noqu Salatu ki na Bula Rawati Koya

Lotu ni Bularawati Koya

14068000

Noqu Yavu ni Bula Rawati Koya

iVakavuvuli Vakayalo Kei na Kila Vakacakacaka

14067000(iVakaraitaki: Kuri talega ena ivolacakacaka ni ilawalawa yadudua)

Tekivuna ka Vakatubura na Noqu Bisinisi

iVolacakacaka ni iLawalawa

14678000

Kunea e Dua na Cakacaka e Vinaka Cake

iVolacakacaka ni iLawalawa

14072000

Vuli me baleta na Cakacaka Vinaka Cake

iVolacakacaka ni iLawalawa

14066000

iLavo ni Tamata YaduaiVolacakacaka ni iLawalawa

14863000

Tubera na iLawalawaVuli nei Dauveiqaravi

Onalaini ga

“Ni sega na bula rawati koya e sega ni rawa vua e dua me vakayacora na gagadre titobu me veiqaravi. Ena rawa vakacava me da solisoli kevaka e sega ni tiko e dua na ka? Na kakana vei ira na via kana e sega ni rawa ni lako mai ena kovate e lala tu. Na ilavo me ra vukei kina na leqa tu e sega ni rawa ni tauri mai na baosi lala. Na veitokoni kei na kila deivaki ena sega ni rawa ni lako mai vei ira na waloloi tu na ituvaki ni veika ni lomadra. Na ivakavuvuli ena sega ni rawa ni lako mai vei ira na sega ni vuli. Kena bibi duadua, na veidu-simaki vakayalo ena sega ni rawa ni lako mai vei ira na malumalumu vakayalo.”

MARION G. ROMNEY, “Na iTuvaki Vakasilesitieli ni Bula Rawati Koya,” Ensign, Nove. 1982, 93

9

Lotu ni Bularawati Koya

Ena dau tekivu na salatu ki na bula rawati koya (ia e sega ni gadrevi sara) ena tiko ena lotu. Na ivola ni cakacaka ni Noqu Sala ki na Bula Rawati Au ena vukea na kena veitalanoataki.

Vidio ni Vulitara kei na iTalanoa ni Qaqa

Na iyaya ni vuli kei na italanoa ni qaqa e tu ena onalaini na vidio eso ena srs.lds.org/videos.

Valenivolavola ni iVurevure ni Bula Rawati Koya

E rawa ni vakatulewataki mai na iteki me duri e dua na valenivola-vola ni ivurevure ni bula rawati koya me sotava na gagadre ka sivita na ilawalawa ni bula rawati koya. Me ivakaraitaki, na “valenivolavola” e rawa ni dua buturara ka veiwasei kei na valenivolavola ni tuva kawa ka rawa ni tu kina na kompiuta me vukei ira na lewenilotu. E dua na “valenivolavola” e rawa sara ga ni dua na sasaga laurai me semati ira na lewenilotu kei na madigi voleka kei na ivurevure ona-laini. Kevaka me vanua votuka na valenivolavola, me vakatulewataki mai na iteki na gauna e dau dola kina kei na kena dauveiqaravi.

Taro me na Dikeva na Komiti◦ Na veivuke cava ni bula rawati koya e tiko ena noda yasayasa

me baleta na tamata yadudua kei na matavuvale?◦ Eda tokoni ira rawa vakacava na bisopi, kuoramu, kei na

iSoqosoqo ni Veiivukei ena nodra ilesilesi mera qaravi ira na dravudravua kei na vakaleqai?

◦ E rawa vakacava me da vukei ira vakavinaka cake na bisopi kei na matabose ni tabanalevu me ra kunei ka sureti na tamata me ra vakaitavi ena igu ni bula rawati koya?

◦ Na cava eda rawa ni cakava e loma ka ni mai cava na ilawa-lawa ni bula rawati koya meda tokoni ira cake vakavinaka na vakaitavi?

◦ Eda rawa vakacava ni vukei ira cake vakavinaka na tamata era rawa ni tiko se vakacavara na ilawalawa ni bula rawati koya?

◦ Ena rawa vakacava ni da vakayagataka vakavinaka cake na taledi, kila vakacakacaka, kei na nodra maqosa na lewenilotu ena noda yasayasa?

◦ Na ivurevure cava ena Lotu kei na itikotiko era gadreva na lewenilotu, ka rawa vakacava ni da vakatubura ka wasea na veivurevure oqori?

◦ E rawa vakacava ni da vakayagataka na noda sasaga ni bula rawati koya meda tokona kina na veika bibi ni iteki kei na taba-nalevu? (Me ivakaraitaki, na cakacaka vakaulotu, na vakabulabu-lataki ni lewenilotu, na itabagone qasecake dawai, se itabagone.)

◦ Ke ganita, e rawa vakacava meda vukei ira ka a ciqoma na iLavovure ni Vuli mera tauri ivola ka sauma lesu nodra idinau?