4
Hmasawnna Thar ( A n I n d e p e n d e n t d A I l y n e w s p A p e r ) ___________________ Regd. No. RNI - 40917/89 | Postal Regd. No. MNP - 67 ___________________ Estd. 1984 dC/CCpur : 03874-234234 sp/CCpur : 03874-236747 police staon : 03874-202248 sp Ctrl. room: 03874-233239 dist. Hospital Casualty : 03874-233370 Fire Brigade : 8974 147 799/ 8258 057 887 / 8974 103 600 sp Hotline number: 7085-256-377 Hmasawnna Thar Vol - 34/39 | Churachandpur | email : [email protected] | Phone: +91-3874-236846 | Rs 6/- per copy thlaphal (November) 12, 2018 thaw|aNNi (moNday) GAS NEWS Agency : SAS Booking :21st. sept. , 2018 to 12th. OCt., 2018 delivery :12-11-2018 (MOn) Time : 9AM - ll stock stOCK : 306 @rate:Rs. 1062/- NEWS TOMKIM CHANCHIN LAKTAWI Course tum tum training thei imphal: SBI-RSETI, Bijang (Near Parnership Mission society), Chura- chandpur a chun \halai sin nei lo kum 18-45 inkar hai ta dingin trade tum tumah short term course training thei a nih. Training thei hai chu REDP, Paultry, Beauty Parlour Management le Mushroom Cultivation hai an nih. Training hun ding chu REDP a dingin 20-11-2018; Poultry 03-12-2018; Beau- ty Parlour Management 13- 12-2018; Mushroom cul- tivation 07-12-2018 a nih. Inhnikna nei han office-ah a thlawnin application laka peklut thei ning a tih. Hmukir nawk a ni tah imphal: November 10, 2018 zingbu fak zova an Ina inthawka suok, In in- lawi lova um Khupsianlal (9), s/o Mrs Mansuanch- ing of Gangpimual chu zani zignkar inhmatak khan Dorcas Venga Lanva va- dung sira In pakhatha a van vak lut a, dam taka hmukir nawk a ni tah. Ni khat le zan khat hmu loin a um a nih. Tur le Dynamo hmanga Nga man an khap imphal: Saikawt De- fence Party le Saikawt Tui\ hapui Protection Com- mittee chun kum danga an lo thaw hlak angin Tui\ hapui Vadunga Tur (poi- son), Dynamo le Bomb hai bakah Si le DDT chawk- pawla Nga vairuia man an khap. Hi baka hin vadunga hmunhnawk dehawn le tui suk se zawnga thil thaw lo dingin mitin an inhri- ettir. Inhriettirna pawisa loa thawlui an um chun an chungah iengpo khawm tlung sien hril buoi theinaw ni hai tiin Committee thu- suok chun a hril. minister khuollienin a \hang ding CCpur: Kholmun Youth Club (KYC) huoihawt- naa Kholmun playground, CCPur-a 10th Seikam Memorial Open Football Tournament, 2018 neia um final le closing function Nov. 14, 2018, 12:30PM in um a ta, hi huna hin Chief Guest in Pu V. Hangkhan- lian, Minister (Agri, Vety & AH) \hang a ta, Mangboi Hoakip, Presi- dent, FC Zalen functional president le Special guest in Khaipao Haokip, Ex- Chairman, ADCC; Seilen- mang Khongsai, MDC; Paukhanlian, MDC; Lalditsang, MDC; Kamk- holal, MDC; Genneikhup, MDC; KC Chonsei, MDC; Paolal Haokip, MDC; Thangboi Haokip, MDC; Holjang, MDC; Lalhman- gpui, MDC hai \hang an tih. Closing function huna hin Manipur State Level Kut, 2018 Miss Kut Nk. Nengneihoi Haokip khawm \hang a tih. Zan dar 6 ah SK Nite Concert um bawk a ta, hi huna hin Chief Guest in Ginsuanhau, MLA 60-Singngat & Chair- man MANIREDA \hang a ta, Guests of Honour in Dongchinthang Simte E.0, Samulamlan TD Block le Tongthang Zou, Special Contractor; Functional President in Rikhupsong Mangte, Social Activist le Special Guest in Malsawm Singson Chief of Muolbem; Kampu Vaiphei, Chief of Mata; Jangneo Lhungdim, Thenkhothang Haokip @ Thahpi, Henkhopao Ha- okip, President, Congress Singngat Kendra; Lalpu Singson, ST Chullouphai; Goukhomang Simte, Ngambom Haokip, Tongk- hohao Lhungdim, Chief of Gelmol le Lulun Haokip hai \hang an tih. Concert huna hin Muan Hangzo, James Arjun, Jan- glal Khongsai, Lovejoy Khongsai, Jajai Singsit, Bethsy Gangte, Samby- lonk, Lenboy Touthang, Kamboi Baite le Len Lhun- gdim han hla sak an tih. Grenade pakhat hmu imphal: Zani 10:30AM vel khan Thokchom Shitaljit (33), s/o (L) Th. Kumar of Lamdeng Khunou Com- pound sungah Mobile Tower Machine siena pindan sungah Hand Grenade pakhat hmu a nih. Hand Grenade hi Police han an va lak a, pawi tawk nawna ding hmuna an sukpuok. Lam- deng Khunou hi Lam- shang Police Station huop sunga um a nih. SiCC in ngenna le inhriettirna imphal: Saikot Irri- gation Canal Committee chun, Loneitu hai zang- khai lema bu an sik theina dingin Saikot Irrigation Canal Committee huop sunga Bu atna khawl le Bu vuokna khawl Distrtict/ ramdanga inthawka hung lut ding hai tukhawma lo dang lo dingin ngenna le inhriettirna a siem. Pherzawl District-a Vangai Sub-Division sung lampui hai chu Pradhan Mantri Gram Sadak Yojana (PMGSY) sum hmangin blacktopping thaw mek. Lecturer lakna written exam sukbuoi; History Exam hun ding ruot thar imphal: Directorate of Education (S), Govt. of Ma- nipur chun zanikhan Govt. Higher Secondary School tum tum haiah Contract Lecturers 688 lakna din- gin Written Test nei a ni a. Amiruokchu, Modern Col- lege le Ananda Singh Higher Secondary Academy exam Centre-a written test (History subject) neia um chu Kan- glei Indigenous Martial Arts and Cultural Society mem- bers han an va sukbuoi leiin History subject-a Test exam nei hun ding ruot thar a nih. History subject-a Test Exam chu November 13, 2018, 3PM-4:30PM inkarin hin hi Higher Secondary Academy bawkah nei ning a tih tiin Th. Kirankumar, Di- rector, Education (S), Govt. of Manipur chun zanikhan Notification an suo. Thang Ta Lecturer ding lakna dinga Written Test exam huoihawt a ni leia lungawinaw exam hi an va sukbuoi sukbuoi nia hril a nih. Contract Basis-a sub- ject pathum haia Lecturers lakna dinga Written exam hi Imphal West le Imphal Eadt haiah Examination Centres 11 haia nei a nih. Thu dawngnain a hril danin Kanglei Indigenous Martial Arts and Cultural So- ciety member nuhmei 10 \hangin mi 28 vel hai Exam centre-a haia hin an va fe a, candidates \henkhat hai question papers le answer sheets hai lapeka suksiein exam hi an va sukbuoi niin a hril. Hi thil tlung le inzawm hin exam sukbuoitu mi 28 hai chu Police in hrentang niin ei thu dawngna chun a hril bawk. Water Handloom Hut hawng imphal: Pathienni khan India hmarsak biela “Wa- ter Handloom Hut” hmasa tak ding chu Tripura For- est and Tribal Welfare Min- ister Mevar Kumar Jamatia in Loktak Lake hmuna a hawng. Water handloom hut hawnga um hi a rengin 5 a ni a, Bishnupur dis- trict sunga Loktak lake-a phumdis (floting biomass) chunga bawl an nih. Water handloom huts hi state sawrkar-a Department of Textile, Commerce and Industries a inthawk fund hmanga bawl an ni a, water handloom hut pakhat pei bawlnaa hin Rs. 75,000 pei seng a nih. November 5, 2018 a inthawk Lamboi Khong- nangkhong, Imphal hmuna first Manipur International Textile Expo (MANITEX) fe mek le inzawma water handloom hut hi hawng an nih. Tripura minister Ku- mar Jamatia hi expo sîm ve dinga hung a ni a, water handloom hut hawnga um hin Loktak Lake a puon- khawngtuhai chau ni loin khawvel pumpuia khuol- zinmihai hiptu a hung ni ding thu a hril. (UNA) TSA NH bandh dingin an insingsa KaNGpoKpi: Novem- ber 1, 2018 Chavang Kut zana Sapermeina hmunah ieng motor am ti hriet loin Mr Lamminthang Kipgen, h/o Lamboichong Kipgen of Silo Village rawt hluma ngaisak loa a maksan chun- gthua sawrkara an thil ngen le inzawmin Thadou Stu- dents’ Association (TSA) Sadar Hills district chun No- vember 12, 2018 zanrila in- thawk tiemchin um loa Na- tional Highway -2 ah bandh thaw dingin an insingsa. Mr Lamminthang ruong hi RIMS Morgue-ah lak loin a la um zing a, mi rawt hlumtu hai man le hi thina thu chingfel a ni hma chu ru- ong hi lak an tumnaw a nih. Hi thil tlung le inzawm hin SP Kangpokpi chun a rawt hlumtuhai le a motor man a ni theina dinga infor- mation pe theitu hai kuomah lawmman Rs. 20,000 pek dingin a lo puong ta bakah information petu hai nina ip tlat a ni ding thu hrilin, in- formation chu Mobile No. 9612700785/8119874999/81 19998020/7085799886 haia pek thei ni dingin a lo puong ta a nih. (UNA) Mizoram CM Candidate pahni han Criminal Case Record an nei ve ve Candidate hai mani Criminal Record mipui hrieta puong dingin EC-in an hriettir aizawl: Politics le hmangaina ah iengkim a thieng ti changchawia, mani khingpuihai hratnawna huot- dawk hi ralthuom pakhata an hmang hlak angin, Mizoram As- sembly election ah khawm Chief Minister dinga candidate pahni Congress hotu Mr Lalthanhawla le MNF hotu Mr Zoramthanga hai chu Criminal Case Record an nei thu phawr dawk a nih. Gauhati High Court-in PIL pakhat dungzuia Supreme Court- a report a pek dan chun, Mizoram mipui aiawtu (representative) hai lai Chief Minister hlui ve ve Lalthanhawla le Zoramthanga chau Criminal Case pending nei an ni a. Thiemnaw changa hmu an nih chun Jail intang thei ve ve an nih. Chief Minister ni lai Mr Lalthanhawla chu, 2013 Assembly Election nomination a file lai khan a rothil nei, sawnhmang thei lo (im- movable properties) hai a thup leiin Representation of the People Act, 1951, Section 125 A hnuoiah hek (charged) a ni a. Tu \um Serchhip le Champhai South biel haia nomination a file- na affidavit-ah a hrillang ta a nih. Tuta mi hi a tling chun term thum- na ding a nih. Lalthanhawla chunga hekna hi tu kum January 17 khan zieklut a ni a. High Court report hril dan chun, hekna thu hi May 25 khan siem a nih. Tuhin Serchhip Chief Judicial Magistrate kutah fiena nghakin a um a. Intum le heka a umna hi fie a nia thiemnaw inchangtir a ni chun, lei chawiin thla 6 Jail an tang thei a nih. Opposition hotu le CM hlui Mr Zoramthanga khawm case pend- ing pahni nei a nih. Prevention of Corruption Act, 1988 hnuoiah cor- ruption leia hek a ni a. Pakhat chu 2012 le pahnina chu 2013 kuma mi an nih. Case pahnihai hi Anti-Corrup- tion Branch, Aizawl Police Station- a zieklut ve ve an ni a. Case hmasa lem hi 2009-a zieklut a ni a, pahn- ina hi 2010 a zieklut a nih. Case hmasa lema Charge sheet chu 2015 khan siem a nih a, pahninaa mi chu tu kum July thla khan siem a nih. Mr Zoramthanga-in a Affi- davit-a a hril dan chun, a chunga hekna/intumna chu criminal con- spiracy, criminal breach of trust, fraudulent cancellation, destruction etc of will, authority to adopt, abet- ment, destruction of evidences of offences le possesion of wealth dis- proportionate to known source of income (sum hmuna le inphu lova hausakna) hai an nih. Case pahnihai ah hin thiemnaw changa hmu a ni chun lei chawiin kum sari Jail intang thei a nih tiin Gauhati High Court report chun a hril. Tu taka a case pahni haia ngirhmun chu ‘prosecution evi- dence” ti a nih. MNF President Mr Zoramthan- ga hi Mizoram independent lo nawrty MNF helpawl hotu hlui a ni a. Term hni (1998-2008) Chief Minister lo ni tah a nih. Tuhin Aizawl East-I a inthawkin a ngir ding a nih. Hienglai zing hin Election Commission of India (ECI) chun, candidate criminal record nei hai chu, elction hun sung an crimi- nal case nei mipui hriet dinga chanchinbu le media haia puon- glang ngei ngei dingin an hriettir a. Chuong thaw nawhai chu ‘con- tempt of court proceeding’ an tuok thei ding niin thusuok a siem. Chun, mani khingpuihai chanchin an dik naw phawrlang or insuotuhai chu lei chawiin corrupt- ed practices leiin hrem thei ning an tih, tiin a hril bawk. Supreme Court thupek zuiin ECI chun October 10 khan, candi- date po po hai ta dingin mani crimi- nal record TV channel le newspa- per haiah electioneering sung vawi thum bek insuo dingin an hriettir. Hi thupek hi election neina ding state 5 – Madhya Pradesh, Ra- jasthan, Chhattisgarh, Mizoram le Telangana haia hmang ding a ni a. Political party hai khawmin an can- didate hai record an publish a ngai ding a nih. Election thienghlim lem nei theina dinga mipui hriet nuom hriet theina dinga a siem “frequently asked questions’ ah a tarlang dan chun, candidate criminal record nei nawhai chun an insuo ve a \ul a naw a. Party candidate criminal >>sunzawmna phek 4-ah vawk pakhat a thisaa hmu CCpur: Zani hmasa zan khan Zoar Veng, Bung- mual-ah Nengzakham Vawk chu a thisaa hmu nawk a nih. Vawk hi a lu/ hmur po fak ni awm takin a um a, a luthluok khawm hmu ding a um nawh. Vawk hi a damnaw ni lo, Zani hmasa zantieng bu an pek huna iengkhawm a tinaw a, zani zingkar khan hiengang hin a thisaa hmu nia hril a nih. Vawk hi an In le inhnaitea um a nia, sienkhawm thil ri iengkhawm an hrietnaw thu an hril. Sikkim Tribal han NRC le ILP an ngen ve GaNGtoK: Sikkim a tribal pawl tum tumhai chun hnam dang hung lu- thai a inthawka tribal hai humhim theina dingin India ram mi indiktak inzieklut- naa National Register of Citizens (NRC) le Inner Line Permit (ILP) sie(m) ve dingin an ngen. Inner Line Permit (ILP) hi Centre-in official docu- ment a siem, puotieng mi hai hun tiemchin uma state (hmun) \henkhat an lut theina dinga phalna a ni a. Tuhin Arunachal Pradesh, Nagaland le Mizoram haiah hmang a nih. ILP nei lo chun state pathumhaia hin puo- tieng mi an lut thei nawh. Sikkim Indigenous Lepcha Tribal Association (SILTA) hai general secre- tary Mr Tashi Lhamu Lep- cha chun, “Tu taka Sikkim pawimaw chu NRC le ILP a nih. Mi tamtak, state mi ni lo, dan lova hung inpem lut an tam taluo ta a, an mi chawkbuoi mek ta a nih” tiin a hril. Sikkim sawrkar chu dan lova hung luthai chungah nunnem taluoa intumin, chu chu an state population dan- glam tiel tielna niin a hril a. Sikkim chu a tuolbawm le \henum state le rambung hai a inthawka inpemlutna hmunpui le ‘illegal immi- grants’ hai hotbed a ni tah tiin Sikkim Bhutia Lepcha Apex Committee (SIBLA) convenor Mr Tseten Tashi Bhutia khawmin a hril. Himalaya tlang \huta um Indian State chite inhawi tak Sikkim hi hmartieng China le an ri a, thlangtieng Nepal leh an in- riin saktieng Bhutan-in an huol khum a. Simtieng po chu West Bengal le inriin Bangladesh le infepawna Siliguri Corridor (kawtsuo) leh an ri bawk. Mr Bhutia chun, “Mikhuol inpem hung lu- thai leiin kan ram econo- my (sumlepai) ngirhmun chu nasatakin a buoi ta a. Phurrik a ni tah. Hi lei hin midang an hung lut ta naw- na dingin Inner Line Permit (ILP) annawleh India mi inchikna NRC thaw mak- maw an tah” tiin a hril. Hienglai zing hin, Prat- ap Pradhan, Special Secre- tary (Home) chun, Sikkim ah ILP sie tumna le NRC thaw tumna a la um naw niin a hril. PTI kuomah, “Pawl \henkhathai chun ILP sie dingin an ngen a. Tuchena chu Sikkim sawrkarin ILP sie tumna a la nei nawh” tiin a hril. “Assam-a NRC thaw a nina le inzawmin, Sikkim- a tribal pawl tum tumhai khawmin NRC thaw ve dingin an ngena chu Sik- kim sawkar chun hi thua hin thutlukna a la siem nawh” tiin a hril. Mr. Tshering Wang- chuk Lepcha, general secretary Nationalist Sik- kim United Organisation (NSUO), Sikkim chun, “Sikkim chu socio-political le economic dustbin a ni tah” tiin a hril. Politics ah khawm kakhawk nei inlauin, Mr Phigu Tshering Bhutia, Secretary, Bhutia Lepcha Protection Force (BLPF) chun, “Sikkim State Leg- islative Assembly-a Bhu- tia-Lepcha hnam hai seat 37.5% hi suktlawm a nih ding an ta nawh.” tiin, Mr Pawan Kumar Chambling sawrkar chun Bhutia-Lep- cha hai seat chu 30 per cent chena sukhnuoi/suktlawm a tum niin a hril. “Tuta Assembly seat 32 ah hin Bhuhtia-Lepcha seat share chu seat 12 niin chu chu 37.5% a ni a. Hi hi nih zing dingin kan dit a nih” tiin a hril. Sikkim hin 1975 kuma India state 22-na dinga a lut khan Assembly seat 32 neiin 16 chu Sikkimese hai ta ding le 16 chu Sikkimese (Nepali orgin) hai ta din- gin a hau a nih. Kum 1980 khan, Sikkimese (Nepali or- igin) hai chanvo seat 16 laka 2 chu Scheduled Cast (SC) hai ta dinga hauvin, Bhutia- Lepcha hai chanvo 16 kha 12 a ni ta a nih. Hi bak hi chu chu Bhutia-Lepcha hai chanvo sukhnuoi pek ni ta naw raw hai se, tiin an ngen. Piengphunga ruolbanlo nuhmei hai ta dingin Chakouba imphal: International Handicapped Welfare Mission (INHAWEM) chun Pathienni khan IN- HAWEM Hall, Moidang- pok hmunah piengphunga ruolbanlo nuhmeihai ta dingin 7th Ningol chak- ouba an huoihawt a, ruoi inhnik takin an siem pek. INHAWEM presi- dent Angom Momo chun, hiengang nuhmei ruolban- lo hai ta dinga Chakouba hi kum 2011 a inthawka an lo huoihawt ta hlak a ni thu a hril a, tuchena hin hiengang mi hai ta dinga Chakouba huoihawtna dingin sawrkara in- thawk \hangpuina ieng- khawm an la hmu ngainaw thu a hril. INHAWEM in Chak- ouba an huuoihawt-a hin nuhmei ruolbanlo 86 lai an \hang a, Konthou- jam MLA hlui K. Sharat khawmin a va uop. Sagol Kangjei (Polo) ei humhal a \ul: K. Shyam imphal: CAF & PD, Revenue Minister, Mr Karam Shyam chun, ei ram le hnam (Manipur) in- digenoues inkhelna Sagol Kangjei (Polo – Sakawr chunga chuonga Kang zei) hi ei history sei tak le inza- wmna nei a nih leiin a boral el nawna dingin ei humhal zing a \ul a nih tiin a hril. Hi thu hi zani ta Mapal Kangjeibung (Imphal Po- loground) a “34th N. Haz- ari & Dr. N.Tombi State Polo Tournament, 2018” kharnaa a hril a nih. “Sagol Kangjei inkhelna suklara sukchangtlungna ding chun ei hmang tak Pony (Sakawr chinhai) hi ei humhal an \ul” tiin a hril. Kharna hunser hi President, MHRPA, Mr. H.Deleep Singh, IAS le, famtah Dr. N.Tombi Singh nuhmei Mr. Naorem San- atombi Devi le Director, >>sunzawmna phek 4-ah

Hmasawnna Thar - neitham.in Thar/2018/November/HT-12-11-2018.pdfNov 12, 2018  · imphal: SBI-RSETI, Bijang (Near Parnership Mission society), Chura-chandpur a chun \halai sin nei

  • Upload
    others

  • View
    4

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Hmasawnna Thar( A n I n d e p e n d e n t d A I l y n e w s p A p e r )

___________________ Regd. No. RNI - 40917/89 | Postal Regd. No. MNP - 67 ___________________

Estd. 1984dC/CCpur : 03874-234234 sp/CCpur : 03874-236747

police station : 03874-202248 sp Ctrl. room: 03874-233239

dist. Hospital Casualty : 03874-233370 Fire Brigade : 8974 147 799/

8258 057 887 / 8974 103 600sp Hotline number:

7085-256-377

Hmasawnna Thar Vol - 34/39 | Churachandpur | email : [email protected] | Phone: +91-3874-236846 | Rs 6/- per copy

thlaphal (November) 12, 2018 thaw|aNNi (moNday)

GAS NEWSAgency : SASBooking :21st. sept. , 2018 to 12th. OCt., 2018delivery :12-11-2018 (MOn) Time : 9AM - till stockstOCK : 306 @rate:Rs. 1062/-

NEWS TOMkiMcHANcHIN LAKTAWI

Course tum tum training thei

imphal: SBI-RSETI, Bijang (Near Parnership Mission society), Chura-chandpur a chun \halai sin nei lo kum 18-45 inkar hai ta dingin trade tum tumah short term course training thei a nih. Training thei hai chu REDP, Paultry, Beauty Parlour Management le Mushroom Cultivation hai an nih. Training hun ding chu REDP a dingin 20-11-2018; Poultry 03-12-2018; Beau-ty Parlour Management 13-12-2018; Mushroom cul-tivation 07-12-2018 a nih. Inhnikna nei han office-ah a thlawnin application laka peklut thei ning a tih.

Hmukir nawk a ni tah

imphal: November 10, 2018 zingbu fak zova an Ina inthawka suok, In in-lawi lova um Khupsianlal (9), s/o Mrs Mansuanch-ing of Gangpimual chu zani zignkar inhmatak khan Dorcas Venga Lanva va-dung sira In pakhatha a van vak lut a, dam taka hmukir nawk a ni tah. Ni khat le zan khat hmu loin a um a nih.

Tur le Dynamo hmanga Nga man an khap

imphal: Saikawt De-fence Party le Saikawt Tui\hapui Protection Com-mittee chun kum danga an lo thaw hlak angin Tui\hapui Vadunga Tur (poi-son), Dynamo le Bomb hai bakah Si le DDT chawk-pawla Nga vairuia man an khap. Hi baka hin vadunga hmunhnawk dehawn le tui suk se zawnga thil thaw lo dingin mitin an inhri-ettir. Inhriettirna pawisa loa thawlui an um chun an chungah iengpo khawm tlung sien hril buoi theinaw ni hai tiin Committee thu-suok chun a hril.

minister khuollienin a \hang dingCCpur: Kholmun Youth Club (KYC) huoihawt-naa Kholmun playground, CCPur-a 10th Seikam Memorial Open Football Tournament, 2018 neia um final le closing function Nov. 14, 2018, 12:30PM in um a ta, hi huna hin Chief Guest in Pu V. Hangkhan-lian, Minister (Agri, Vety & AH) \hang a ta, Mangboi Hoakip, Presi-dent, FC Zalen functional president le Special guest in Khaipao Haokip, Ex-Chairman, ADCC; Seilen-mang Khongsai, MDC; Paukhanlian, MDC; Lalditsang, MDC; Kamk-holal, MDC; Genneikhup, MDC; KC Chonsei, MDC; Paolal Haokip, MDC; Thangboi Haokip, MDC; Holjang, MDC; Lalhman-gpui, MDC hai \hang an tih. Closing function huna hin Manipur State Level Kut, 2018 Miss Kut Nk. Nengneihoi Haokip khawm \hang a tih. Zan dar 6 ah SK Nite Concert um bawk a ta, hi

huna hin Chief Guest in Ginsuanhau, MLA 60-Singngat & Chair-man MANIREDA \hang a ta, Guests of Honour in Dongchinthang Simte E.0, Samulamlan TD Block le Tongthang Zou, Special Contractor; Functional President in Rikhupsong Mangte, Social Activist le Special Guest in Malsawm Singson Chief of Muolbem; Kampu Vaiphei, Chief of Mata; Jangneo Lhungdim, Thenkhothang Haokip @Thahpi, Henkhopao Ha-okip, President, Congress Singngat Kendra; Lalpu Singson, ST Chullouphai; Goukhomang Simte, Ngambom Haokip, Tongk-hohao Lhungdim, Chief of Gelmol le Lulun Haokip hai \hang an tih. Concert huna hin Muan Hangzo, James Arjun, Jan-glal Khongsai, Lovejoy Khongsai, Jajai Singsit, Bethsy Gangte, Samby-lonk, Lenboy Touthang, Kamboi Baite le Len Lhun-gdim han hla sak an tih.

Grenade pakhat

hmuimphal: Zani 10:30AM vel khan Thokchom Shitaljit (33), s/o (L) Th. Kumar of Lamdeng Khunou Com-pound sungah Mobile Tower Machine siena pindan sungah Hand Grenade pakhat hmu a nih. Hand Grenade hi Police han an va lak a, pawi tawk nawna ding hmuna an sukpuok. Lam-deng Khunou hi Lam-shang Police Station huop sunga um a nih.

SiCC in ngenna le inhriettirnaimphal: Saikot Irri-gation Canal Committee chun, Loneitu hai zang-khai lema bu an sik theina dingin Saikot Irrigation Canal Committee huop

sunga Bu atna khawl le Bu vuokna khawl Distrtict/ ramdanga inthawka hung lut ding hai tukhawma lo dang lo dingin ngenna le inhriettirna a siem.

Pherzawl District-a Vangai Sub-Division sung lampui hai chu Pradhan Mantri Gram Sadak Yojana (PMGSY)

sum hmangin blacktopping thaw mek.

Lecturer lakna written exam sukbuoi; History Exam hun ding ruot tharimphal: Directorate of Education (S), Govt. of Ma-nipur chun zanikhan Govt. Higher Secondary School tum tum haiah Contract Lecturers 688 lakna din-gin Written Test nei a ni a. Amiruokchu, Modern Col-lege le Ananda Singh Higher Secondary Academy exam Centre-a written test (History subject) neia um chu Kan-glei Indigenous Martial Arts and Cultural Society mem-bers han an va sukbuoi leiin History subject-a Test exam nei hun ding ruot thar a nih. History subject-a Test Exam chu November 13, 2018, 3PM-4:30PM inkarin hin hi Higher Secondary

Academy bawkah nei ning a tih tiin Th. Kirankumar, Di-rector, Education (S), Govt. of Manipur chun zanikhan Notification an suo. Thang

Ta Lecturer ding lakna dinga Written Test exam huoihawt a ni leia lungawinaw exam hi an va sukbuoi sukbuoi nia hril a nih.

Contract Basis-a sub-ject pathum haia Lecturers lakna dinga Written exam hi Imphal West le Imphal Eadt haiah Examination Centres 11 haia nei a nih. Thu dawngnain a hril danin Kanglei Indigenous Martial Arts and Cultural So-ciety member nuhmei 10 \hangin mi 28 vel hai Exam centre-a haia hin an va fe a, candidates \henkhat hai question papers le answer sheets hai lapeka suksiein exam hi an va sukbuoi niin a hril. Hi thil tlung le inzawm hin exam sukbuoitu mi 28 hai chu Police in hrentang niin ei thu dawngna chun a hril bawk.

Water Handloom Hut hawngimphal: Pathienni khan India hmarsak biela “Wa-ter Handloom Hut” hmasa tak ding chu Tripura For-est and Tribal Welfare Min-ister Mevar Kumar Jamatia in Loktak Lake hmuna a hawng. Water handloom hut hawnga um hi a rengin 5 a ni a, Bishnupur dis-trict sunga Loktak lake-a phumdis (floting biomass)

chunga bawl an nih. Water handloom huts hi state sawrkar-a Department of Textile, Commerce and Industries a inthawk fund hmanga bawl an ni a, water handloom hut pakhat pei bawlnaa hin Rs. 75,000 pei seng a nih. November 5, 2018 a inthawk Lamboi Khong-nangkhong, Imphal hmuna first Manipur International

Textile Expo (MANITEX) fe mek le inzawma water handloom hut hi hawng an nih. Tripura minister Ku-mar Jamatia hi expo sîm ve dinga hung a ni a, water handloom hut hawnga um hin Loktak Lake a puon-khawngtuhai chau ni loin khawvel pumpuia khuol-zinmihai hiptu a hung ni ding thu a hril. (UNA)

TSA NH bandh dingin an insingsaKaNGpoKpi: Novem-ber 1, 2018 Chavang Kut zana Sapermeina hmunah ieng motor am ti hriet loin Mr Lamminthang Kipgen, h/o Lamboichong Kipgen of Silo Village rawt hluma ngaisak loa a maksan chun-gthua sawrkara an thil ngen le inzawmin Thadou Stu-dents’ Association (TSA) Sadar Hills district chun No-vember 12, 2018 zanrila in-thawk tiemchin um loa Na-tional Highway -2 ah bandh thaw dingin an insingsa. Mr Lamminthang ruong hi RIMS Morgue-ah lak loin a la um zing a, mi rawt hlumtu hai man le hi thina thu chingfel a ni hma chu ru-ong hi lak an tumnaw a nih. Hi thil tlung le inzawm hin SP Kangpokpi chun a rawt hlumtuhai le a motor man a ni theina dinga infor-mation pe theitu hai kuomah lawmman Rs. 20,000 pek dingin a lo puong ta bakah information petu hai nina ip tlat a ni ding thu hrilin, in-formation chu Mobile No. 9612700785/8119874999/8119998020/7085799886 haia pek thei ni dingin a lo puong ta a nih. (UNA)

Mizoram cM candidate pahni han criminal case Record an nei ve veCandidate hai mani Criminal Record mipui hrieta puong dingin EC-in an hriettir

aizawl: Politics le hmangaina ah iengkim a thieng ti changchawia, mani khingpuihai hratnawna huot-dawk hi ralthuom pakhata an hmang hlak angin, Mizoram As-sembly election ah khawm Chief Minister dinga candidate pahni Congress hotu Mr Lalthanhawla le MNF hotu Mr Zoramthanga hai chu Criminal Case Record an nei thu phawr dawk a nih. Gauhati High Court-in PIL pakhat dungzuia Supreme Court-a report a pek dan chun, Mizoram mipui aiawtu (representative) hai lai Chief Minister hlui ve ve Lalthanhawla le Zoramthanga chau Criminal Case pending nei an ni a. Thiemnaw changa hmu an nih chun Jail intang thei ve ve an nih. Chief Minister ni lai Mr Lalthanhawla chu, 2013 Assembly Election nomination a file lai khan a rothil nei, sawnhmang thei lo (im-movable properties) hai a thup leiin Representation of the People Act, 1951, Section 125 A hnuoiah hek (charged) a ni a. Tu \um Serchhip le Champhai South biel haia nomination a file-na affidavit-ah a hrillang ta a nih. Tuta mi hi a tling chun term thum-na ding a nih. Lalthanhawla chunga hekna hi tu kum January 17 khan zieklut a ni

a. High Court report hril dan chun, hekna thu hi May 25 khan siem a nih. Tuhin Serchhip Chief Judicial Magistrate kutah fiena nghakin a um a. Intum le heka a umna hi fie a nia thiemnaw inchangtir a ni chun, lei chawiin thla 6 Jail an tang thei a nih. Opposition hotu le CM hlui Mr Zoramthanga khawm case pend-ing pahni nei a nih. Prevention of Corruption Act, 1988 hnuoiah cor-ruption leia hek a ni a. Pakhat chu 2012 le pahnina chu 2013 kuma mi an nih. Case pahnihai hi Anti-Corrup-tion Branch, Aizawl Police Station-a zieklut ve ve an ni a. Case hmasa lem hi 2009-a zieklut a ni a, pahn-ina hi 2010 a zieklut a nih. Case hmasa lema Charge sheet chu 2015 khan siem a nih a, pahninaa mi chu tu kum July thla khan siem a nih. Mr Zoramthanga-in a Affi-davit-a a hril dan chun, a chunga

hekna/intumna chu criminal con-spiracy, criminal breach of trust, fraudulent cancellation, destruction etc of will, authority to adopt, abet-ment, destruction of evidences of offences le possesion of wealth dis-proportionate to known source of income (sum hmuna le inphu lova hausakna) hai an nih. Case pahnihai ah hin thiemnaw changa hmu a ni chun lei chawiin kum sari Jail intang thei a nih tiin Gauhati High Court report chun a hril. Tu taka a case pahni haia ngirhmun chu ‘prosecution evi-dence” ti a nih. MNF President Mr Zoramthan-ga hi Mizoram independent lo nawrty MNF helpawl hotu hlui a ni a. Term hni (1998-2008) Chief Minister lo ni tah a nih. Tuhin Aizawl East-I a inthawkin a ngir ding a nih. Hienglai zing hin Election

Commission of India (ECI) chun, candidate criminal record nei hai chu, elction hun sung an crimi-nal case nei mipui hriet dinga chanchinbu le media haia puon-glang ngei ngei dingin an hriettir a. Chuong thaw nawhai chu ‘con-tempt of court proceeding’ an tuok thei ding niin thusuok a siem. Chun, mani khingpuihai chanchin an dik naw phawrlang or insuotuhai chu lei chawiin corrupt-ed practices leiin hrem thei ning an tih, tiin a hril bawk. Supreme Court thupek zuiin ECI chun October 10 khan, candi-date po po hai ta dingin mani crimi-nal record TV channel le newspa-per haiah electioneering sung vawi thum bek insuo dingin an hriettir. Hi thupek hi election neina ding state 5 – Madhya Pradesh, Ra-jasthan, Chhattisgarh, Mizoram le Telangana haia hmang ding a ni a. Political party hai khawmin an can-didate hai record an publish a ngai ding a nih. Election thienghlim lem nei theina dinga mipui hriet nuom hriet theina dinga a siem “frequently asked questions’ ah a tarlang dan chun, candidate criminal record nei nawhai chun an insuo ve a \ul a naw a. Party candidate criminal >>sunzawmna phek 4-ah

vawk pakhat a thisaa hmu

CCpur: Zani hmasa zan khan Zoar Veng, Bung-mual-ah Nengzakham Vawk chu a thisaa hmu nawk a nih. Vawk hi a lu/hmur po fak ni awm takin a um a, a luthluok khawm hmu ding a um nawh. Vawk hi a damnaw ni

lo, Zani hmasa zantieng bu an pek huna iengkhawm a tinaw a, zani zingkar khan hiengang hin a thisaa hmu nia hril a nih. Vawk hi an In le inhnaitea um a nia, sienkhawm thil ri iengkhawm an hrietnaw thu an hril.

Sikkim Tribal han NRC le ILP an ngen ve

GaNGtoK: Sikkim a tribal pawl tum tumhai chun hnam dang hung lu-thai a inthawka tribal hai humhim theina dingin India ram mi indiktak inzieklut-naa National Register of Citizens (NRC) le Inner Line Permit (ILP) sie(m) ve dingin an ngen. Inner Line Permit (ILP) hi Centre-in official docu-ment a siem, puotieng mi hai hun tiemchin uma state (hmun) \henkhat an lut theina dinga phalna a ni a. Tuhin Arunachal Pradesh, Nagaland le Mizoram haiah hmang a nih. ILP nei lo chun state pathumhaia hin puo-tieng mi an lut thei nawh. Sikkim Indigenous Lepcha Tribal Association (SILTA) hai general secre-tary Mr Tashi Lhamu Lep-cha chun, “Tu taka Sikkim pawimaw chu NRC le ILP a nih. Mi tamtak, state mi ni lo, dan lova hung inpem lut an tam taluo ta a, an mi chawkbuoi mek ta a nih” tiin a hril. Sikkim sawrkar chu dan lova hung luthai chungah nunnem taluoa intumin, chu chu an state population dan-glam tiel tielna niin a hril a. Sikkim chu a tuolbawm le \henum state le rambung hai a inthawka inpemlutna hmunpui le ‘illegal immi-grants’ hai hotbed a ni tah tiin Sikkim Bhutia Lepcha Apex Committee (SIBLA) convenor Mr Tseten Tashi Bhutia khawmin a hril. Himalaya tlang \huta um Indian State chite inhawi tak Sikkim hi hmartieng China le an ri a, thlangtieng Nepal leh an in-riin saktieng Bhutan-in an huol khum a. Simtieng po chu West Bengal le inriin Bangladesh le infepawna Siliguri Corridor (kawtsuo) leh an ri bawk. Mr Bhutia chun, “Mikhuol inpem hung lu-thai leiin kan ram econo-my (sumlepai) ngirhmun chu nasatakin a buoi ta a. Phurrik a ni tah. Hi lei hin midang an hung lut ta naw-na dingin Inner Line Permit (ILP) annawleh India mi

inchikna NRC thaw mak-maw an tah” tiin a hril. Hienglai zing hin, Prat-ap Pradhan, Special Secre-tary (Home) chun, Sikkim ah ILP sie tumna le NRC thaw tumna a la um naw niin a hril. PTI kuomah, “Pawl \henkhathai chun ILP sie dingin an ngen a. Tuchena chu Sikkim sawrkarin ILP sie tumna a la nei nawh” tiin a hril. “Assam-a NRC thaw a nina le inzawmin, Sikkim-a tribal pawl tum tumhai khawmin NRC thaw ve dingin an ngena chu Sik-kim sawkar chun hi thua hin thutlukna a la siem nawh” tiin a hril. Mr. Tshering Wang-chuk Lepcha, general secretary Nationalist Sik-kim United Organisation (NSUO), Sikkim chun, “Sikkim chu socio-political le economic dustbin a ni tah” tiin a hril. Politics ah khawm kakhawk nei inlauin, Mr Phigu Tshering Bhutia, Secretary, Bhutia Lepcha Protection Force (BLPF) chun, “Sikkim State Leg-islative Assembly-a Bhu-tia-Lepcha hnam hai seat 37.5% hi suktlawm a nih ding an ta nawh.” tiin, Mr Pawan Kumar Chambling sawrkar chun Bhutia-Lep-cha hai seat chu 30 per cent chena sukhnuoi/suktlawm a tum niin a hril. “Tuta Assembly seat 32 ah hin Bhuhtia-Lepcha seat share chu seat 12 niin chu chu 37.5% a ni a. Hi hi nih zing dingin kan dit a nih” tiin a hril. Sikkim hin 1975 kuma India state 22-na dinga a lut khan Assembly seat 32 neiin 16 chu Sikkimese hai ta ding le 16 chu Sikkimese (Nepali orgin) hai ta din-gin a hau a nih. Kum 1980 khan, Sikkimese (Nepali or-igin) hai chanvo seat 16 laka 2 chu Scheduled Cast (SC) hai ta dinga hauvin, Bhutia-Lepcha hai chanvo 16 kha 12 a ni ta a nih. Hi bak hi chu chu Bhutia-Lepcha hai chanvo sukhnuoi pek ni ta naw raw hai se, tiin an ngen.

Piengphunga ruolbanlo nuhmei hai ta dingin chakoubaimphal: International Handicapped Welfare Mission (INHAWEM) chun Pathienni khan IN-HAWEM Hall, Moidang-pok hmunah piengphunga ruolbanlo nuhmeihai ta dingin 7th Ningol chak-ouba an huoihawt a, ruoi inhnik takin an siem pek. INHAWEM presi-dent Angom Momo chun, hiengang nuhmei ruolban-lo hai ta dinga Chakouba hi kum 2011 a inthawka an lo huoihawt ta hlak a ni thu a hril a, tuchena hin

hiengang mi hai ta dinga Chakouba huoihawtna dingin sawrkara in-thawk \hangpuina ieng-khawm an la hmu ngainaw thu a hril.

INHAWEM in Chak-ouba an huuoihawt-a hin nuhmei ruolbanlo 86 lai an \hang a, Konthou-jam MLA hlui K. Sharat khawmin a va uop.

Sagol Kangjei (Polo) ei humhal a \ul: K. Shyam

imphal: CAF & PD, Revenue Minister, Mr Karam Shyam chun, ei ram le hnam (Manipur) in-digenoues inkhelna Sagol Kangjei (Polo – Sakawr

chunga chuonga Kang zei) hi ei history sei tak le inza-wmna nei a nih leiin a boral el nawna dingin ei humhal zing a \ul a nih tiin a hril. Hi thu hi zani ta Mapal

Kangjeibung (Imphal Po-loground) a “34th N. Haz-ari & Dr. N.Tombi State Polo Tournament, 2018” kharnaa a hril a nih. “Sagol Kangjei inkhelna suklara sukchangtlungna ding chun ei hmang tak Pony (Sakawr chinhai) hi ei humhal an \ul” tiin a hril. Kharna hunser hi President, MHRPA, Mr. H.Deleep Singh, IAS le, famtah Dr. N.Tombi Singh nuhmei Mr. Naorem San-atombi Devi le Director, >>sunzawmna phek 4-ah

Hmasawnna Thar2 thlaphal (November) 12, 2018 thaw|aNNi (moNday) artiCle/health & employmeNt NewS

Editorial Boardlalmalsawm sellate: Editor& Publisherroding l. sellate: Jt. Editor Joseph Joute: Co-Editor : Asst. Editorlalsansuok pulamte :Sports lalruotlien dulien: Computer AssistantEdited & Published by Lalmalsawm Sellate at HT Office, Lighthouse Lane, Churachandpur and Printed by him at M/s Express Standard Offset Printers, PKT Street, Central Lamka Churachandpur, Manipur.

EditorialLungril Hrisel

Mihriem han mamaw tamtak ei neihai laia pakhat chu hriselna hi a nih. Mi hrisel naw, mi bawrsawmhai chu an hlim ngai naw a, an hmel a ngui a, an taksa a chau a, sap han smiling face an ti hi an nei ngai naw a, an hmel hmu a rinum hle hlak. Hrisel naw rinumzie le hriselna hlutzie chu mi bawrsawm han an hriet che-ing tak. Hrisel nawna hi retheinaa mi kei luttu a nih. Hi lei hin mi tinin hriselna \ha nei dingin theitawp ei suo hlak. Khawpin \am a hriet nawh an ti ang deuin mi hrisel han bawrsawmna umzie an hriet nawh. Damnaw hlak le natna nei hlak hi a tam lem ei nih. Damnaw ngai lo, natna nei ngai lo le hritlang tak ngiel khawm nei ngai der lo an um hlak. Nisienlakhawm chuongang mi chu vangkhatte an nih. Damdawi mum khat el khawm fa lova an hringnun hmangzo hai chu mi vangnei chungchuong an nih. Mihriem han hriselna ei mamaw ang bawk hin “Lungril Hrisel” ei mamaw ve. Lungril a hrisel naw chun intheidana, inerna, inthikna, lungsenna, inhrilsi-etna, lungawinawna, nuorna le phengna a hung tam hlak. Lungril a hrisel naw chun \hangruol, impumkhat, insuikhawm, inlaichinna \ha, hmangaina, inlunginsi-etna, inngainatna, inditsakna, in\hangpui le insawm-dawl nuomna nun nei a harsa hle hlak. Mihriemhai hin do ding hmelma chi hran hran ei nei seng a, chuhai laia pakhat chu lungril hrisel lo hi a nih. Lungril a hrisel naw chun thil \ha thaw thei a ni ngai nawh. Hi lei hin taksa hriselna chau ni lovin lungril hrisel nei theizing dingin Pathien kuomah ti takzetin \awng\ai ei tiu. Lungril a hrisel naw chun sungkuoah khawm buoina le harsatna ei tuok hlak. Mak ang reng tal el chu, Nu le Pa hai lai hin nauhai lai ditsak bik nei an um hlak. Nau ditsak bik neihai hi mi lungril hrisel an ni ngai nawh. Nauhai laia in\hedarna le ramri khang pektu an hung ni hlak. Lungril a hrisel naw chun mo le tarpi le tarpu hai inkarah harsatna le buoina a hung um tei tei hlak. Mo hmusit, tarpi le tarpu hmusit hlak hai hi lungril hrisel put an ni ngai nawh. Sungkuoah insuk hranna a um pha pha sungkuo a hung buoi hlak. Fak le dawn, sil le bil, sum le pai thil haiah hin inlak hran nuomna a um hlak a, hi hi lungril hrisel lo hung ra suok a nih. Mo \henkhat an lungril a hrisel naw leiin an pasal le an nauhai chau an hmangai thei a, an sung danghai an hmangai sa ve thei naw leiin sungkuo inrem thei lo le sungkuo kawidar an hung ni hlak. Sungkuoah chau a ni naw a, khawtlang, kohran, politics, pawl, ram le hnam thil haiah khawm lungril hrisel, lungril \ha le lungril thienghlim put hi a \ul khawp el. Lungril a hrisel naw chun iengpo khawm thaw inla hlawtling a harsa hlak. Lungril suol put le lungril hrisel lo nei khawtlangah, kohranah, politics-ah, pawlah, ram le hnam thil haiah an hung um pha pha leh harsatna, buoina le in\hedarna hai a hung in-tlun hlak. Khawtlang, kohran, politics, pawl, ram le hnam thil haia lungril hrisel put an tam lem pha pha harsatna le buoina hai a hung inkieng a, hrat taka fe thei a ni hlak. Iengkim thawna dingah hin lungril hrisel a \ul. Pathien ei biekna le Pathien kuoma ei \awng\ai chang khawma lungril hrisel put a \ul. Lungril a hrisel naw chun ei Pathien biek, inpak, chawimawi, Pathien thuhril le \awng\aina han ra \ha an suo ngai naw ding a nih ti hriet tlat ding a nih. Mani nina hrie, mani nina le nei dan le inmila um tei hai hi mi lungril hrisel an nih. Mi hausa, mi hrat. Mi hmel\ha. Lekhathiem. Mivar le talent nei \ha hai khawm hi an nina an uongpui a, an chapopui pha chun mi ngaisang le mi ngai ropui nekin theida le ngei an ni lem hlak. Mi rethei khawm an retheina hril uor thiem taluo hai chu mihai lungsiet nekin mi ngei an hlaw lem hlak. Lungril hrisel tak put hai sienla chu hien-gang hin an um naw ding a nih. Mi lungril \ha, mi lun-gril thienghlim le mi lungril hrisel hai chun chapona le uongna an nei ngai nawh. Hi lei hin mihai ngainat, mihai ngaisang le mihai inza an hlaw hlak. Lungril hriselhai chun neitu annawleh chawngpu chan an chang hlak. Ei lungril a hrisel naw leiin khawt-lang thil, kohran thil le sawrkar thil hai hi mani ta an-gin ei en thei der nawh. Vadunga Ngahai chu bomb le tur hmanga man pawi ei ti der nawh. Amiruokchu, mani ta ngei Ngakul sunga Ngahai ruok chu bomb le tur hmanga man ei nuom der nawh. Hi taka inthaw hin ei lungril a hrisel naw a nih ti a chieng hle. Mi lungril hrisel han thil suol le \ha naw an thaw nuom ngai der nawh. Ei lungril a hrisel naw a, lungril suol ei put pha pha leh suol hi ei thaw hlak a nih. Hi lei hin lungril hrisel put put ding ei nih.

VAWISUN THUPUISuol fe san la, thil\ha thaw rawh, chuongchun khumkhuon ch>ng zing i tih. -SAM 37: 27

aN Fe pei, aN liem pei (Independent Kohran Hlabu No. 100)

-Lalramhlun Zote veng, Rengkai

Nikhat chu “An fe pei, an liem pei” ti hla hi Sermon ziek dingin ka lungrilah a hung lut ngawi ngawi a, le-khaziek chawlsan met tum kan ta a, Anachu hling mi sun angin ami sun deu zinga, Chuleiin thiemnaw lang khawm ka hung ziek a nih. Fe pei le liem pei hai chu tu hai am an ni a? Fe pei le liem pei hai chu tamtak an um a, Chuonghai laia mi a tlawma zawng zuk tarlang ei tih. Ind. No. 100, chang 1na, “An fe pei an liem pei kum le nihai, Kirzai hrim an rel nawh Khawfur hawktui ang an luong Lawmlai ni Pângmuol a khûm ta ie,” Upa Ngama chun alo ti a, An liempei 1na :- Hun le nihai le kumhai chu SANA dar inri chek chek tiin Sekhen tin minit tin le darkar tinin a liempei a, Sun le zan an herliema, ko thei loin a liem tawp peia. Chu-ongang peiin, nitin, kartin, thlatin le kum tinin an liem-pei a, ei hlimni, ei lawm ni, ei beidawng ni, ei tap ni, ei lungngai ni, ei piengni le thinihai a ieng iengkhawm ko kir thei um \hak lo in an liempei el a nih. A ko kir nuom le a nuomnawhai khawm ei in ang vawng a nih. Khawvel mivar Scientist thiemtak hai khawmin an kei kir theinaw a, minit khat khawm an chel tang thei nawh. Josua ruok khan chu Pathien \hangpuina zarin nisa le thlapa nikhat hû ding a chel tâng a nih. Hun le nihai an liempei angin, ei piengni a liema, ei naupanglai hun khawm a liem nawka, Vanglaini a hungin hersuoka, vanglaini hi SAILAIDI nei hun le za-wng hun an leiin Hmangaina hla le khawsawt hla Pu L. Keivom le Pu Tlana Parbunghai a inthawkin vanglaini hun sunga hlu em em el hla tamtak an lo phuoka, a hun-lai a ding chun hlu em em le tulai tawngtaka hring em em el chu an lo nih. Amiruokchu Vanglaini khawm chu ko kir thei \hak lo dingin a lo liem nawk tah. Khaw-fur hawktui luongangin an luong hmanga, Lawmlaini Pângmuol a khûm ta ie. Vanglai ni liem na dingin \henaw biethu an intiem tah, Nau malsawmna dawngin nau le te in kawi nuoiin nau zun le êk leh, Puonbil rei in\iet nungin, zun le êk tiel nuoiin, buoina runsungah an in tâl buoi tah. Chu-onglai zing chun “Pieng hun a um a, thi hun a um a,” ti le “Mihriem tadingin vawikhat thi ruot a nih” ti hun a hung tlung thut el tah. Nu amanih, Pa amanih. Nau chunga manih thina a hung tlung a, ei sak nuom rak lo hla Rev. Thangngur a phuok Ind. No. 99, 1, Ka lawmna Parang an thliek tah, Ka ngaihai thina’n a \huoi ta ie; An sulhnung khawtlâng nguia hin, |apin kei ka lan vai ie, An fena ding chu, Kan nghil thei naw ie,

2, Ka ko in hnungtieng an min sawn, An rawl rim pangmuol a khûm ta ie; An pan Lal Immanuel ram, Khawlevar ram inhawi chu, A chun hnung ngailo, In an leng ta ie,” tiin \ap puma sak alo \ul tah. Lawmlaini Pângmuol an liem tah. Heihah, hril thei hlak ei nei nawh.An liempei 2na :-Ei Pi le puhai hi a hmain China ram Sinlunga um anni thu ei hriet ta a. Sinlunga inthawkin a \hen an suoka Burma ram Shana an luta. Sinlunga la umhai tading chun an unau a suokhai chu, “an fe pei, an liempei”, ti a hung ni ta a, kirzai rel hlak an um naw a, Shan ah hun iemani chen an um hnungin |AM nasatak a tlung a, mi tamtak el chu Shan a inthawkin an suok nawk a, Mizoram Champhai le a sê vêl hai ah Pahnam dâ-min khuohai an sât a, umhmun an khuor ta a. Shan a la umhai tading chun an unau a suok hai chu, “an fe pei, an liempei”, ti hlasak a \ul nawk tah. Champhai le a sevela umhmun khuora thlamuongtaka an um laiin, unau Luseihai le kara inhrietthiemnawna a hung um thut el ta a, a \hen Mizoram hmartieng Suongpuilawn le a sê vêlah hai le Sakawrdai le a sevel khuohai siemin an um tawl nawk tah a. A \hen Manipur Senvawn le a sevel hai le Ruonglevaisuo le a sevela hai an um tawl a, a suoknaw hai tading chun, “an fe pei, an liempei, kir zai hrim an rel nawh”, ti hla sak a \ul nawk a, Rengpa Chawnhmang rawiin hawnkhat Tripura tieng an fe suok nawka, Tripura ramtienga an fe kum hi A.D. 1025 vel a nih. Tripura a chun hieng Hrangkhawl, Bawng, Sake-chep, Chawrai, Aimol, Chiru le a dang dang hai an fe thla bawk a. Tripura le Manipur a chau nilo in Assam le Megha-laya a hai khawm ei fe dar in ei um dar ta pei a, chu lei in Hmar hai chun “ An fepei, an liem pei, kir zaihrim an rel nawh” ti hla hi ei hla chu alo ni takzet a nih. A \hen lem chun Hmar an ni khawm an hriet ta nawa, Hmar an in ti ta nawh. Amiruok chu thawdan chikhat

ala um, a mihriem chu hungkir tanaw hai sienkhawm an lungril ruok chu lak thei ala nih. Ui le ar khawm mita ei laka ei Inah ei vai ngam thei chun ei unau hai nana na chu an lungril lak thei naw ding a um nawh. Hnam nu le pa Hmar Inpuihai in ei history background leh in-pawlpuina le meeting le social gathering nei pui ngun inla, an lungril ei lak hmakhat beidawng lo in thaw ngat ngat inla chuh, Pathien zarin an lungril ei lak ni la um ngei a tih. Anfepei 3na :- Ei hril nuom taka lut tang ei tih, Genesis 3:23,24. Eden huona inthawk chun a tirsuok ta a, Chuongchun, Mi-hriem chu a hnawtdawk ta a. Pathien in ama angpuia a siem, a hringna thuoka an hring tir chu dodan thiempa Setan leiin suol ah a lo thlu ta el a, Pathienin Eden hu-ona inthawkin a hnawtsuok ta a, Chutaka inthawkin, “An fe pei, an liempei, Kirzai hrim rel theilo in an fepei an liempei el chu an tah” Bohmangna lampuia chun an fe peia an liempei el chu a nih. Ind. Hla No.176,

“Ava pawi ngei ava pawi ngei de maw Tuchen khawm hin; Hmangai kul sung a mi, A bawi a um dingin; Ngam thlemna lei in maw, Hreng thir a min bun hi.” Ti hi ei hla chu alo ni tah. Mihriem hai chu thina hrengthir bun le awrpumin ei fe peiin ei liem pei el chu an tah. Nu le Pa hai khawmin ei nauhai ei thu awilo a suol lampui a anfe chu \ha ei ti naw a, ei lungril ana ngawi ngawia, Imu ei intuonaw a, in theiloin ei inhûi ei inhûi a, ei bufak khawm an hnik naw a, iengkhawm ei du nawh. An thilsuol thaw leiin Pulisi(police) in an mana, an \huoia an fe peia, an liem-pei lai a en ngam ei um naw kha! Chuongang bawkin Hmangaitu Pathienin anauhai, Ama angpuia siem, |ha a ti em em hai Setan leia suol lampuia thina hrengthir bun le awrpuma ei fepeia ei liempei el chu na a ti hle leiin lal Solomon hmangin A mi ngaizie le A mi hmangaizie a hung puong tah. Hla-hai hla 5:8 “Aw Jerusalem naunuhai ka ngen cheu, ka hmangai tak kha inhmu chun, Hmangaina in ka na a nih, tilo hril ro,” ati a nih. Hmangaitu Pathien chun a nauhai suola ei liemzinga thina hrengthir bunle awr puma ei fepeia ei liempei chu \ha a ti naw leiin A naupa Isu Krista ah chun A nauhai ei ni nawk thei na ding le a kuoma ei kirnawk theina dingin lampui a hung siem tah, Ei Pathien chu inpakin um raw seh. Ei bohmangna hi anthûk em leiin, vana mipui hai ami sansuok thei an um naw leiin van Lalnau Isu chu a mi sansuok dingin hnuoiah a hung tah. Rev, Thangngur chun Ind. No. 174 ah hieng ang hin alo inzawt. “Van in tuipui ral tieng, Aw hlataka inhmang zawng dingin; Misuol sika thi dingin, Van lalnau ngei an hung tira; Aw midang athei an um naw maw? Aw hlimin lawm rawh ka thla inrieng, Inhmangna inthuk sienkhawm; Paradisah ân tlun ta che Aw hlataka hung zawngtu che khan. Ka sikin a thi a, Aw ka sikin an lo vuok thithling; Bawsetu anga ngaiin, Mifel anlo intuor tira, Aw a thinaah kei ka hring tah”Haleluiah ei Pathien chu inpakin um rawseh. Kolosa 2:14, Batna lekha thupeka ziek, ei chunga um ami kal hlak tu chu a thai bo ta sih a, chu ngei chu Kross a hemde in a lakhmang tah. Kross a ei suolna hai lahmangtu ei Lalpa Isu chu inpakin um raw seh. Ephesi 2:8, Ringna leia lungsietna a sandam in ni si a. Ringtuhai chu Pathien nauhai eina, ei hring khawm in ei thi khawmin ama ta ei nih. 2Korinth 5:1. Ei umna hnuoia in hi \iek sienkhawm vanah in kuta bawl lo kum-khuo a um zing ding Pathien kuomah in nghet chu ei nei ti ei hriet si a. Ringtuhai chu ei thi pha ei thlarau chu Pa-thien kuoma in ngheta um dingin” an fepei in an liempei ding a na, Rev. V.T Kappu hla siem Ind. No. 109 “Khawvel an ngai ta nawh An maksantah an kir nuom nawh; An rampan thienghlim chu Lawmtak in an tlung tah.” Ti hla ei sak ang in Ringtuhai chu lawmtakin “an fepei,an liempei,kir zairel lo in Pa kuom tlung an ta, Piengthar lo, ringnawtu hai chu “ An fe pei, an liempei, kir zairel theilo in hremh-muna an intawl lut zai ding a nih. Chupha chun insirin umzie nei ta naw nih. Unau dittakhai, ei thi pha ei ren-gin Pathien kuoma ei fe peiin ei liem peia , Pa kuom ei tlung seng theina dingin Lalpan a thu mal mi sawm pek raw seh.

27/10/2018

Gujarat cM prog.-ah loneitu inthat tumahmedabad: Gujarat Chief Minister Vijay Rupani chun Pathienni khan Gir Somnath district-a Pransli village-ah an zin a, hi huna mipui inkhawmnaa \hang hai laia loneitu Mashribhai Dodiya chu hlo thatna dam-dawi dawnin ama le ama in-that a tum. A lo lutna taka Pan-chayat in ram dai siema um

in harsatna an tlun a, District collector chun la hmang din-gin thuneitu hai thu a pek a, sienkhawm lakhmang a ninaw zing leia lugawi loa hieng thil hi thaw a tum a nih. Mr Dodiya in hi thil a thaw hi an hmu charin Po-lice chun manin inrang takin Hospital an panpui a, a ngirh-mun a derthawng naw niin doctor hai chun an hril.

Nuhmei candidate 15 an umaizawl: November 28, 2018 a Mizoram Assem-bly seats 40 haia inthlangna hung um dingah hin an rengin candidates 112 an um a, hienghai laia 15 hai chu nuhmei an nih. Congress in nuhmei candidate 1, BJP in 6, ZPM in 1, Zoramthar in 5 le NCP in 1 an nei a, MNF le PRISM han nuhmei candi-date an neinaw ve ve.

Mizoram Assembly Election-a nuhmei candi-date an tam \um tak a la nih. Scrutiny vawisun um a ta, candidate inhnukdawk nuomhai chu 14-11-2018 chenin inhnukdawk thei ning a tih. Tuchena party hran hran hai candidate neizat chu Congress 40, ZPM 32, PRISM 14, NPP 9, NCP 4 le Zoramthar 24 an nih.

Naupang curfew le rawpuok an khapCCpur: YPA V. Mun-hoih Unit chun November 11, 2018 a inthawk thuthar um nawk hma poa dingin inchuklai a bikin Class XII le a hnuoitieng hai ta dingin zantieng 5:30PM a inthawk zingkar 5AM inkar sung naupang Curfew bakah rawpuok le raw\ek hai raw

an khapna thupuong an in-suo. Chun, Inrui puma mawilo taka khawsa le risie siem hai khawm an khaw sunga an khap bawk. Chun, zan dar 9 hnung tienga V. Munhoih khawsunga motor lut ding hrim hrim \ha taka enfel vawng an tum bawk.

Khawpui hming thleng nawk hmain Muslim leaders hai hming thleng hmasa dingin luCKNow: Uttar Pradesh Cabinet minister le Suheldev Bharatiya Samas Party chief Om Prakash Rajbhar chun, khawpui hming hai thlengna an sun-zawm nawk pei ding a ni chun party sunga Muslim leaders hai hming thleng hmasa dingin BJP thurawn a pek. Mr Rajbhar chun, Mu-gal han an awp hmaa India ropuina kokir nawkna ding suonlama khawpui dang hming hai thleng nawk a ni hmain Union Minister

Mukhtar Abbas Naqvi \hangin Muslim leaders hai hming thleng hmasa ro tiin BJP hai thurawn a pek a nih. Tulai hnai khan Yogi Adityanath inrawi Ut-

tar Pradesh-a BJP sawrkar chun Allahabad khawpui hming chu ‘Prayagraj’ le Faizabad hming chu ‘Ayodhya’ tia thlakthleng a ni thu Order an suo a, hieng thil hai hi society

a ngirhmun inhnuoi lem hai lungril keipengna ding le rawl an insuo huna an bau hup pekna hman-gruo mei mei a nih tiin a hril a, khawpui hming an thleng hai chu Mughals hai hung phuok niin an hril a, sienkhawm BJP chun Muslim hnama mi pathum national spokesperson Shahnawaz Hussain, Union Minister Mukhtar Abbas Naqvi le UP minister Moh-sin Raza hai an nei nawk si, hienghai hming hi thleng hmasa ro tiin a hril.

Mizoram Sawrkarin CEO Dingin Hming Pathum Hrilmawi

aizawl: Election Com-mission of India (ECI)-in Mizoram-a CEO thar dinga state sawrkar kuomah mi hung hrilmawi dinga an hriettir angin, Mizoram sawrkar chun IAS officer hming pathum a peklut niin Pathiennia official thusuok chun a hril. State sawrkarin CEO fe suok mek Mr SB Shashank aiawtu dinga a dit pathum-hai hming a peklut hai chu: Lalhmingthanga, H. La-lengmawia le K. Lalthawm-mawia hai an nih. Deputy Election Commissioner, Mr Sudeep Jain, Zirtawp-nia Aizawla 2nd ECI Team inrawitu, Jt NGO hai le in-biekna neitu hril dan chun, CEO thar ruotna ding hin ni 2-3 vel a la \ul el thei. Mr Sudeep Jain hril dan chun, Jt NGO Coordination Commiittee hotuhai dit-danin, CEO thar ruot ning a ta. Tripura-a Bru raltlan-haiin Mizoram sung ngeiah vote an thlak theina dingin lampui siem ning a tih, tiin a hril niin a hril bawk. ECI chun Inrinni a in-thawka khan Mizoram CEO thar ruotna ding process chu a \an tah a. Mizoram Chief Secretary chu CEO chel thei dinga mi hming hung proposed dingin an hriettir a. Chief Secretary chun hming pathumhai hi a

pek tah a nih. Mizoram CEO thar ruot \ulna le Bru raltlanhai chungchang thu hriltlang a hung \ulna chu, CEO SB Shashank-in Central Armed Police Forces le Budget tamlem a ngen belsa a, Principle Secretary (Home) Mr Lalnunmawia Chuaungo chu election process-a lo inrawl veah an tum bawk leiin NGO hai a suklungsen pha lei a nih. Mr Lalnunmawia Ch-uaungo, Mizoram tuolsuok, Gujarat-cadre IAS officer chu Shashank hrilmawina angin tuta thla bul khan sawn hmang a ni a. A sin panngai incheltir nawk din-ga nawr a nih bawka chu hi thu sut chenah a sin ngai a chel ding le ding naw thu iengkhawm a la um nawh. Mr Lalnunmawia Ch-uaungo sawn hmang leiin Nov.8 a inthawk khan CYMA inrawina hnuoiah CEO pisa kharin nawrpui Hnam Hnatlang nei a nih a. CEO Shashank Mizoram suoksan ding le Lalnun-mawia sin incheltir nawk ding le Bru hai Tripura Camp ah vote inthlaktir lo dinga ngenna leiin nawrpui an thaw a. ECI in Shashank Delhi tieng Nilaini khan a koa inthawkin nuorna chu a hung re thei chauh a nih. (PTI)

Janardhan reddy ni 14 sung judi-cial custody-a um dingin

New delhi: Karna-taka BJP minister hlui G Janardhan Reddy le a \hangruolpui Ali Khan hai chu thamna laa intumna case-ah Pathienni khan Bengaluru Police-a Cen-tral Crime Branch (CCB) han an man a. Zanikhan Court- hmaah inlangtir a ni a, Court chun November 24, 2018 (ni 14 sung) judi-cial custody-a la um phawt dingin a rel. Mr Reddy hi a chunga intumna um le inzawma In-rinni-a kha Crime Branch

Office-a inlang le zan riek ta a ni a. Ambident Group bribery case-ah inrawlna neia intumna le inzawma Crime Branch in thu in-dawnna an nei hnunga an man a nih. Mr Reddy chun vawisun hin bail a ngen ring a nih. Central Crime Branch-a Additional CP Alok Ku-mar chun, evidence le wit-ness statements dungzuia Mr Reddy hi man a nih tiin a hril. Reddy hi Karnataka-a BJP in sawrkarna an siem huna khan minister a lo ni a, Ambident Pvt Ltd. a in-thawk rangkachak Rs. 20 crore manhu ding thamna a lak tia intum a nih. Ambident Pvt. Ltd. hi Ponzi scheme hnuoiah mi 15,000 chuong hlema Rs. 600 crores la peka intum a nih.

laKtawi

3thlaphal (November) 12, 2018 thaw|aNNi (moNday) NatioNal/iNterNatioNal & advertiSemeNt Hmasawnna Thar

15, 24, 29, 31, 05, 12,, 14, 19, 21)

Naxal han bomb an sukpuok nawk, Naxal pakhat kap hlum

raipur: Chhattisgarh-a Bijapur district-a chun Naxal helpawl han Pathi-enni khan Koyali hmuna bomb an sukpuok nawk a, BSF ASI pakhatin hliem-na a tuok a, hmun inkaptu-onaah security forces han Naxal pakhat an kap hlum bakah pakhat an hrentang. Special Task Force (STF) han Bedre area hmu-na anti-Naxal operation an

thaw huna inkaptuona hi tlung niin senior Police of-ficial thusuok chun a hril. Inkaptuona hmunah hin uniform a inbel naxal cadre pakhat ruong bakah rifle hmu a nih. Koyali Beda hmuna IED bomb puok leia hliem hi BSF-a Assistant Sub Inspector Mahinder Singh a ni a, vuongna hmangin Raipur tieng enkawl dinga

phur a nih. Chhattisgarh hi Thaw\anni (vawisun) a First phase Assembly elec-tion nei ding an nih. Ningani liemta khan Dantewada-a Bacheli hmunah Naxals han IED hmanga security forces hai chuongna Bus an beinaah CISF head constable pak-hat le civil mi 4 in thina an lo tuok ta bakah Octo-ber 30, 2018 khan Door-darshan Cameraman \han-gin Maoist han Neelavaya (Dantewada) hmunah an lo kap hlum ta bawk a, Octo-ber 27, 2018 khan Bijapur hmuna IED bomb puok leiin CRPF 4 in thina an lo tuok ta bawk a nih.

Congress in RSS activities a Govt. thawktu hai an \hang khap a tum

bhopal: Madhya Pradesh Assembly Elec-tion hung um dinga Con-gress in Zirtawpnia an party manifesto an tlangzar a chun, Congress thlan-glal an hung ni chun Rash-triya Swayamsevak Sangh (RSS) activities haiah sawrkar thawktu hai \hang

khapna dan hmang nawk a ni ding thu, sawrkar hmun haiah RSS han Shakhas an hmang khap ding le offi-cers le sawrkar thawktu hai Shakhas-a an \hang ve phal-na order chu kansel a tum. Kum 1981 khan a hma-sa takin Congress party chun hiengang thil hi a ban

\an a, kum 2000 a Digvi-jaya Singh in Chief Minister a hung chel huna khan suk thar nawkin M P Civil Ser-vice (classification, control and appeal) Rules of 1966 hnuoiah RSS Sakhas le or-ganisation activities haiah sawrkar thawktu le officers hai an \hang chun disciplin-ary action lak ding tiin Or-der khau takin an suo a nih. Amiruokchu, Septem-ber, 2006 khan Chief Min-ister Shivraj Chouhan chun RSS chu socio-cultural or-ganisation a ni a, political entity a ni nawh tiin Order hi sutin ban hi a lo hlip a nih.

A ngaizawngnu thattu student kum 17 mi Police in an manhyderabad: Andhra Pradesh a chun Visakhapat-nam district Police han a ngaizawngnu kum 16 mi intermediate student that-tu-a intum tleirawl kum 17 mi student an man. A ngaizawngnu hin nau a pai el thei (an rai) el thei thu a hril leia pasal tleirawl hin a ngaizawngnu hi a that nia hril a ni a, a ngaizawng-nu thatnaa a \hangruolpui midang pahni (kum tlinglo ve ve) hai khawm Police in an man bawk. Nuhmei tleirawl hi

November 7, 2018 khan In-a inthawk a suok a, sienkhawm In an lawi tanaw leiin a nu le pa han hi zan ma hin Police-ah complaint an peklut a. Police han an suizuinaa hieng tleirawl pathum hai hi an hung man ta a nih. Thu dawngnain a hril danin, pasal tleirawl hin a ngaizawngnu in an rai el thei nia a hril hnung hin nau sukthlakna damdawi pek a tum a, sienkhawm a ngaizawngnu hin a fak pek nuomnaw leiin No-

vember 7, 2018 zantieng khan hmun pakhatah a ko a, chu hunah thir tluonin a luah a hlap bakah a ruol pahni hai le \hangruolin a ringah an rek hlum a. Hi hnung hin petrol bur khu-min meiin an raw bawk a nih. Pasal tleirawl chun a ngaizawngnu hi a that ngei thu police kuomah an puong a. Nuhmei tlei-rawl hi an rai le an rainaw sukchiengna dingin Police chun post-mortem report an nghak mek.

Student pathum ralthuom le man-na thu NIA in an

suizui dingC h a N d i G a r h : Sawrkar thlungpui le Punjab sawrkar chun thla hmasaa CT Institute of Engineering Management and Technology, Shah-pur hmuna hostel sunga inthawk student pathum Assault Rifle \hanga silai pahni le man an nina thu chu National Investigation Agency (NIA) suizui dinga pekdawk a remtih. Student pathum mana um hai hi Ansar Ghazwat-ul-Hind (AGH) le inzawm-na nei nia intum an nih tiin Punjab DGP Suresh Arora chun a hril. Punjab Police le Spe-cial Operation Group (SoG) of J&K Police han thla hmasaa hostel an dap huna hieng student pathum hai hi an man a nih. Mana um student pathum-hai chu Zahid Gulzar, Mohammad Idriss Shah le Yusuf Rafiq Bhatt hai an ni a, Kashmir \hang-sana um terrorist group JeM le inzawmna nei AGH pawl le inkungkaina neia intum an nih.

November 22-ah non-BJP Opposition parties meeting nei an tumhyderabad: Congress general Secretary Ashok Gehlot chun Inrinni khan Andhra Pradesh Chief Minister N. Chandrababu Naidu chu Amravati hmuna a chengnain-ah an hmupui a, kum 2019 Lok Sabha Election hung um dinga BJP inrawi NDA hneban a ni theina dinga joint campaign nei dan ding an hriltlang a. November 22, 2018 khin hi chungthuah Non-BJP op-position parties meeting ko dingin an rel a, meeting huna hin non-BJP oppo-sition parties hai popo \hang dinga fiel an ni ding thu N. Chandrababu Naidu chun a hril. Non-BJP opposition parties meet-ing-a agenda pawimaw tak ding chu BJP hneban a, democracy humhim, ram le institutions hai sanhim a nih tiin Mr Naidu chun a hril. Telegu Desam Party (TDP) hi party indina inthawk Congress le an \hangruolna hmasa tak ding a ni a, a hma chun anti-Congress lo ni hlak a

ni a, sienkhawm ram sanhimna dinga thawtlang dinga thutlukna an siem ta niin a hril a, hi lei hin opposition par-ty tum tum hai chu ngaidan inkalna hai sie thla a, ram sanhimna dinga thaw tlang dingin a fiel. West Bengal CM le Trinamool Congress chief Ms Mamata Banerjee le final meeting chu November 19 or 20, 2018 a nei ni dingin Naidu chun a hril bawk. Mr Gehlot chun, tu taka ei ram

ngirhmun chu undeclared emergency nia hrilin, tuta \um hi TDP le Con-gress an \hangruolna hmasa tak ding a ni a, hi thil hi ei ram sanhimna dinga thaw a ni a, November 22, 2018 khin meeting um a ta, chu huna hmatienga hmalak dan ding hriltlang ning a tih tiin a hril. Mr Naidu hin tulai hnai khan Prime Minister hlui le JD(S) Chief HD Deve Gowda bakah Gowda naupa le Karnataka CM HD Kumaraswamy bakah DMK president MK Stalin hai khawm a lo inhmupui ta bakah Ra-hul Gandhi, Sharad Paward, Farooq Abdullah le Arvind Kejriwal hai \han-gin political party tum tuma \huoitu hai khawm a lo inhmupui ta a, BJP khingthlak dinga thawtlangpui an rem-ti vawng niin Naidu chun a hril. Congress chu main opposi-tion an ni leiin hi thil sukpuitling le hlawtlingna dingin an mawphurna an hau bik tiin a hril bawk.

Vawisun Chhattisgarh First Phase Election nei dingraipur: Chhattisgarh a chun November 12, 2018 hin Assembly Constitu-encies 18 haiah First phase election nei ning a tih. First phase Election neina ding hi Naxals hai hratna niin district 8 hai chu an hrat zuolna hai a ni bakah election hi Maoist han boycott an puong a ni leiin buoina le thil ditumlo a tlung nawna dingin se-curity tiengpang uluk taka induong a nih. Venghimna sin thawtu dingin CRPF, BSF le ITBP \hangin security personnel 1 lakh chuong hmang ning an tih tiin Special Director General (Anti-Nadal Oper-ations) DM Awasthi chun a

hril. Election ding leia venghimna sin nasa taka sukkhau a ni bakah polling parties hai khawm veng-himtu burip le tam tawk tak vengna hnuoia sie an nih. Chun, Maoist hai hrat

zuolna hmuna duty ding polling parties hai chu Heli-copters hmanga an dutyna ding hmun thak an ni a, Maharashtra, Telangana le Odisha le ramri haia khawm patrolling inzing lema thaw a nih.

Constituencies 10- Mohla-Manpur, Antagarh, Bhanupratappur, Kanker, Keshkal, Kondagaon, Nara-yanpur, Dantewada, Bijapur le Konta haia chun zing dar 7 a inthawk zantieng 3PM chenin vote thlak thei ning a ta, constituencies dang 8- Khairgarh, Dongargarh, Rajnandgaon, Dongargaon, Khujji, Bastar, Jagdalpur le Chitrakot haia chun zing dar 8 a inthawk zantieng dar 5 chen vote thlakna hun hawng ning a tih. Chhattisgarh Assem-bly a hin seats 90 a um a November 20, 2018 khin Assembly constituencies 72 haiah second phase elec-tion nei a ni ding a nih.

Goa in thla 6 sung Nga laklut

a khappaNaJi: Goa sawrkar chun thla 6 sunga dingin state dang haia inthawk Nga Laklut khapna Order an suo. State dang le hmun danga inthawk Goa state-a Nga laklut haiah Forma-lin a um nia hrilna um le inzawma state danga in-thawk Nga laklut khapna thu hi insuo a nih tiin State Health Minister Vishwajit Rane chun a hril. Forma-lin hi thil a rim siet nawna ding le sawt tak vawng theina dinga hmang hlak damdawi a ni a. Mihriem ta dinga natna intlun thei thil a nih. Ban hun sung hi a \ul chun thla 6 dang suksei la ni dingin Mr Rane chun a hril.

Bihar-a eksiden-ah mi 9 thi

patNa: Bihar a chun In-rinni khan hmun pahni haia accident tlungah mi 9 in thina an tuok bakah midang 19 an hliem. Khagaria hmuna Jeep le Autorickshaw inbawtuo leiin mi 4 an thi a, midang 18 an hliem a, Munger district-ah Sangrampur police station huop sunga motorcycle pahni inbawtuo leiin mi 5 an thi a, midang 1 a hliem bawk tiin Police thusuok chun a hril.

Phalna boa rally nei leiin BJP candi-

date chunga casebhopal: Madhya Pradesh-a chun Assembly seats 230 haia November 28, 2018 a inthlangna hung um dinga BJP candidate Gautam Patel in Novem-ber 8, 2018 khan district administration-a inthawk phalna/permission la hma-sa loa rally a huoihawt leiin case file khum a nih.

HP in School Buses le Vans kum 15 neka upa hai a BanShimla: Himachal Pradesh sawrkar chun a state sunga School nau-pang phur le thaknaa hmang motor Buses le Vans kum 15 neka upa ta hai chu hmang phal lo dingin ban a puong (khap) bakah driv-ers hai chu kum 60 chena mi an ni ding a nih tiin No-tification an suo. Hi thil hi student hai him lemna ding ngaituo leia thaw a nih tiin official thusuok chun a hril. April 19, 2018 khan Kangra district-ah School Bus eksiden leiin naupang kum 9-12 inkar students 24

\hangin mi 28 zetin thina an tuok a, hi le inzawma state sawrkarin motor hlui taluo hai school naupang phur-na dinga hmang hi a hung khap a nih.

Hi le inzawma notifica-tion chu Principal Secretary (Transport) Jagdish Sharma in an suo a ni a. Notification dungzui hin motor driver hai chu heavy vehicle kum

5 bek lo khal tah an ni ding ti le kum tin eye check-up an thaw ngei ding ti a nih. Hi dan thar hin buses, motor chin hieng cabs le vans hai \hangsain trans-port motor hai popo a huom vawng ding a nih. Chun, school naupang phurtu motor han vehicle tracking system, CCTV cameras an inbuk seng ding ti a ni bawk. Chun, driver le conductor han uniform/thuom fai tak leh an hming (name tags) an bel ngei ding ti a ni bawk.

Nuhmei pakhatin a ngaizawngpa Til a atbawng pekKeoNJhar: Odisha-a Keonjhar district sunga Badauagaan village a chun November 7, 2018 zan khan pasal pawmlai nei nuhmei kum 24 mi chun a ngaiza-wngpa Til (ser) chemin a at-bawng pek. A til a atbawng pek hi Rajendra Nayak a ni a, tuhin Cuttack hmuna hospital-ah enkawl mek a ni a, a hliem na hle tiin Police thusuok chun a hril. Hi thil tlung le inzawma pasal sung han complaint an

peklut leiin Zirtawpni khan pasal til atbawng pektua in-tum nuhmei kum 24 Ka-mla Patra chu Police han an man bakah a chem hmang khawm an man sa bawk. Mr Nayak hi Jharabeda

village mi niin, Chennai-a private company pakhata thawk a niin, pasal nei ta hnung Kamla le hin an innngaizawng a, Chennai-a inthawk an khuo-a a hung zatin Kamla hai hin a leng

hlak a. Hun dang ang bawkin Mr Nayak hi Thawleni khan Chennai-a inthawk a hung a, a zing Nilaini in Kamla hai ina hin a va leng a, chu huna an inselbuoi naah Ms Kamla hin lungsena Mr Nayak imu inhnik taka a in lai a til (ser) hi chem ngei tak hmanga a atbawng pek a nih. Ms Kamla chun Nayak til hi a atthlak pek ngei a ni thu Police kuomah an puong.

lIttle AnGels’ ACAdeMy, sAIKOtChurachandpur, Manipur- 795128

waNtedApplicants are invited for the Post of Asst. Teacher as mentioned in the above school. The applications may be hand-written and must be accompanied by the applicant’s full bio-data, educa-tional certificates, and work experience certificate.1.No of post vacant – 92. Qualification- 10+2 and above3. Last Date of Submission- 30th Nov. , 20184. Date of Interview – 13th December, 2018.

Sd/- headmistressLittle Angels Academy

Contact No. 9862738565/ 9005943921(12,14,18)

Demonetisation le GST in ram economy kaisang ding a chelt-ang a nih: R. Rajan

waShiNGtoN: Re-serve Bank of India (RBI) Governor hlui Raghu Ra-jan chun, Demonetisa-tion le Goods and Services Taxt (GST) hai chu India ram economy in\hang le kaisang pei ding chelngir/cheltang tu a nih tiin a hril a, tuta ei ram economy growth 7 percent hi India ram mamaw phuhrukna dingin a hun tawk nawh tiin a hril. Hi thu hi Zirtawpni-a University of California, Berkley hmuna Bhattacha-rya Lectureship on the Future of India ti thupui hmanga thu a hrilnaa a hril a ni a, kum 2012-2016 inkar kum 4 sung khan India economy chu hrat ta-kin an \hang a, sienkhawm Demonetisation le GST hai hin economy in\hang pei ding a keichat a nih tiin a hril.

Journalist Khashoggi Ruong Acid-a Inchie Zawpa DehawniStaNabul: Saudi Arabia mi Journalist, The Washington Post correspondent, Oct.2 a Istanbul, Turkey-a Saudi Arabia hai Consulate-a lut hung suok nawk ta lo chu, Saudi Arabia sawrkarin an Consulate sunga thi niin a hrila chu a ruong vawisun chenin a la pek suok thei nawh a. Turkey sawrkar le US hai chun a ruong hi pe suok dingin an ngena chu tuchen hin an la pek suok thei nawh a. Hienglai zing hin CIA le Turkey media le sawrkar khawmin investigation an thaw zing bawk a. Turkey media ha i chun Jamal Khashoggi ruong hi that a ni zo khan a ruong hi acid tuiah inchiein an sukriral vawnga puotieng dehawn niin an hril.

Turkey daily newspaper Sabab ziek dan chun, Saudi Arabia consulate a inthawka tui le hmunhnwk luong suokna le pei suokna haiah chun acid tui hnuhma hmu a ni a. Khashoggi ruong kha acid tuia inchiral ni dinga ring a um thu a ziek. Kha hma met khan Turkey media hai bawkin, Saudi mi \henkhat chet dan an enin, Khasoggi ruong chu chema

chandar vawnga dehawn niin a lo hril tah bawk. Forensic expert han la enchienga suichieng an nuom thu an hril. Turkey President Erdogen rawipa Yasin Aktay hril dan chun, Khasoggi ruong kha acid tuia inchie ral ring a ni thu a hril a. Hi thil thawtu ding hin mithiem bik pahni Saudi a inthawkin an hung tlung a, anni hin evidence ding po po an sukbo vawng niin a hril.

Saudi Arabia sawrkar chun Khasoggi kha anni that ngei a nih ti an puongin an pawm tah a. Amiruokhu, a ruong hi an la pek suok thei naw zing a. King le Prince Salman hai khawm an hril a hai hle a. Khashoggi naupa le sunghai kuomah zangna dawmna pawisa an dit zat zat pek an intiem. Khashoggi ngaizawng le nuhmei huol, Turkish mi Hatice Cengiz chun Twitter ah, “I’m unable to express my sorrow to hear about dissolving your body Jamal! They killed you and chopped up your body, depriving me and your family of conducting your funeral prayer and burying you in Madinah as wished.” tiin lungril na takin a ziek.

AP CM in ministry a suklien

amravati: Andhra Pradesh Chief Minister N. Chandrababu Naidu chun Pathienni khan minister thar pahni lalutin ministry a suk-lien. Minister dinga laklut

thar hai chu NMD Farooq le Kidari Sravan hai an ni a, Governor ESL Narasimhan hmaah minister dinga intiem-kamna an nei. Mr Farooq hi state legis-lature Upper house-ah Chair-

man lo nita le NT. Rama Rao sawrkar hun le undivided Andhra Pradesh-a Chandra-babu Naidu hnuoia minister lo ni ta a nih. Sravan hi September thlaa Visakhapatnam district-a Maoist han an kap hlum Kidari Sarveswarao Rao naupa a ni a, Araku a inthawk MLA dinga thlangtling a nih. Minister pahni laklut hai le hin Andhra Pradesh a chun tuhin minister 26 an um tah. March thlaa BJP minis-ter pahni hai TDP inrawi AP sawrkara inthawk an inban leia minister post pahni hi ruok a nih.

Trump le Khawvel |huoitu han Armistic Centenary pariS: Khawvel Indopui I-na (First World War) a tawpa inthawka kum 100 a tlingna 1918 Armistic Centenary hrietzingna ni inser dingin US President Donald Trump le khawvel rambung hran hran \huoitu mi 70 hai chu Pathienni khan Paris khawpui ah an fe khawm tawla. Indopui I-naa thi sipaihai sunna an nei. K h a w v e l p u m p u i

ah thla sawmpakhatna ( N o v e m b e r ) , n i sawmpakhatna (11 day) le darkar sawmpakhatna (11 hour) hi inremna hun angin hmang hlak a nih. Zani ta khawvel r a m \ h u o i t u h i h u n hmangtuhai chu Russia P r e s i d e n t V l a d i m i r Putin, French President E m m a n u e l M a c r o n , British PM Theresa May, German Chancellor Angela

Merkle, US President Donald Trump, Europe rambunghai \huoituhai le milien dang danghai an nih. London ah khawm Queen Elizabeth a rawiin a hranin Royal Albert Hall ah hmang a nih a. Australia le New Zealand hai khawmin a hranin inserna an lo nei bawk. Paris ah hin. Arc de Triomphe hnuoiah Tomb of the Unknown Soldier

tiin sipai hriet ngai lo thlan ah par\hi inhlitir a nih a. A nuom taphawtin parte an va hlan thei. GermanChance l lo r Angela Merkel chun, “Hi ni hi hriet zing ding ringawt a nih nawh a. Indona a um nawk ta nawna dinga hmalakna le kalpenna ni, action lakna nia hmang ding a nih” tiin Indo tawp dinga inremna ziekna hmunah a hril.

Hmasawnna Thar4 EntErtainmEnt / SportSthlaphal (November) 12, 2018 thaw|aNNi (moNday)

sun ZAWMnA.......

Seikam Memo. Football Tournament 2018Venue : Kholmun playground, Churachandpur.

semi-Finals play-off Fixtures : 12th november, 2018 (Monday )

1. Lenlai Club vs S Molcham YC @ 11:00 am. 2. Zoheisa FC vs Gothol FC @ 01:30 pm.

For One life Asia

1st District Level Volleyball Tournament -2018Venue : Stephen High School, Saikot. Churachandpur. Organised by: CDSAl; Host by: HYA Ccpur. FIXtUre : dt. 12th november Monday 4:30 PM. ACTS Community vs Joljam Youth Club 5:30 PM. He Hu Tuilakjang vs Blue Thunder Club 6:30 PM. Shining Star vs Block Buster Club 7:30 PM. Rising Club vs United Friendship Club

Tony Bellew in Oleksandr Usyk a hne zo nawhUsyk chu world cruiserweight 4 a ruola hautu hmasa tak a ni tahmaNCheSter areNa: Kum 35-a upa British boxer Tony Bellew chun World cruiser-weight title popo lak tumin In-rinni zan khan Manchester Are-na-ah undisputed cruiserweight world champion Ukraine boxer Oleksandr Usyk an hnekpui a. Sienkhawm Usyk chun Bellew hi round 8-naah knock-out in a hne a, Usyk chu Bellew a hne lei hin world cruiserweight pali IBF, WBO, WBA le WBC title hai a renga vawikhat thua hautu hmasa tak a hung nitah a nih. Usyk (31) hi kum 2012 Lon-don Olympic gold medal latu le boxer hlawtling takel a ni a, Poland-ah Krzsztof Glowacki; United states-ah Michael Hun-der, Germany-ah March Huck, Latvia hmuna Mairis Breidis le Rusia-ah Murat Gassiev hai le midang dang hai a lo hneban a, professional boxing a khel hnun-gah an khingpui hai hnenaw la nei lo a ni a, kum 2018 sungin world

title fights pathum haiah hratna la chang vawngin world cruiser-weight title 4 haiah champion a hung ni ta a, boxing vawi 16

chau la khel sienkhawm tuhin heavyweight title inchu thei din-ga ngai a nitah. Hieng laizing hin Tony hin

kum 2 liemta khan Goodison Park-ah WBC title a lo lak a, tuta \um hi professional boxing vawi 38 a khelna le a khel tawpna tak a ni tah. Bellew chun, Usyk chu boxing ring-a a lo inhnekpui ta hai laia boxer \ha tak a la ni thu a hril a, a hnebantu nisienkhawm Usyk chu an pak hle. Ka thei tawp ka suo a, ka theina popo ka hmang a nih’ tiin Usyk a a hne zonaw hnunga interview-naah a hril a, boxing khel a chawlsan ta ding thu a puong zui nghal a nih. Bellew chun a boxing career a tawp ta thu hril sienkhawm a beisei le ring phak baka insang a tlung thu hrilin, school a in-thawk hnawtdawk a ni huna khan iengkhawm a neinaw a, kut ruok le fena ding nei lo a lo ni a, a hung in\anna le tuta a ngirhmun thlirkirin a chan chu insang tak millionaires a a ni ta thu hrilin, hiengang ngirhmun tlung phak ding hin kan beisei phak ngai nawh tiin a hril.

Premier League:

Cardiff City, Newcastle le Tottenham an hratCardiFF: Inrinni zan khan Cardiff City chun an home-ah Brighton an mikhuol a, Cardiff City chun Callum le Bamba hai goal hmangin an mikhuol Brighton 2-1 in an hne. Goal hmasa minute 6 naah Lewis Dunk chun Brig-ton ta dingin goal a hung thun a, sienkhawm Callum Paterson in minute 28 naah Cardiff ta dinga goal hung thunin an goal bat a hung thungkir a, second-half minute 90 naah Sol Bamba

chun Cardiff ta dinga hratna goal a hung thun a nih. Chun, Newcastle in an home-ah Bournemouth 2-1 in an hne bawk. Newcastle

ta dinga goal pahni hai thun-tu chu Salomon Randon niin minute 7 le minute 40-na haia a thun a ni a, Bour-nemouth ta dingin Jefferson

Lerma chun 45+6 ah goal a thun. Tottenham chun Inrinni zan khan a mikhuoltu Crys-tal Palace 1-0 in a hne. Tot-tenham ta dinga goal um sun thuntu chu Juan Foyth (66) a nih. Inrinni zan matches dang haia chun Southamp-ton in Watford 1-1 in an drawpui a, Leicester City in an home-ah Burnley FC 0-0 in an drawpui bakah Hud-dersfield chun West Ham 1-1 in an drawpui bawk.

UFc: Donald cerrone in Mike Perry a hne; Rodriquez in chan sung a KOdeNver: Pathienni khan Welterweight Donald ‘Cowboy’ Cerrone (35) chun Denver, Colorado hmunah first round sub-mission in Mike Perry a hne. Cerrone in tuta \uma hratna a chang hi UFC fight a khel ta haia hn-enaw nei loa a hrat vawi 21 na a nitah. An inbei hlimin Perry hin Cerrone a kal thluk a, sienkhawm ground specialist Cerrone hin a hung bawde nawk ta thung a, sienkhawm Perry chu

hung insiemremin a chun-ghnung lemin a hung \hang nawk a. Amiruok-chu, Cerrone hin an ring-naw kart akin Perry hi arm bar submission-in a man-

fuk hlau leiin referee chun fight suktawpin Cerrone chu hrat lemin a puong ta a nih. Chun, Pathienni zing-kar main event-ah Mex-

ico mi Yair ‘El Pantera’ Rodriguez chun ‘The Ko-rean Zombie’ Chan Sung Jung chu round 5-naah Knock-out (KO) in a hne. Rodriguez le Jung hi an inbei \ana inthawk boruok an sang hle a, hrat lem ni ngei tumin \hang khawm an lak nasa a, round 4-na chena chun an inbeitawk hle bawk a, sienkhawm round 5 naah Rodriquez chun Jung hi a kei thluk a, bawde zui nghal leiin Rodriquez hin hratna a chang ta a nih.

Alicia Silverstone Naupa Bear Hrissel |ha Hlea HrilloS aNeleS: ‘Batgirl’ le film dang dang chang tah, kum 18 a nia inthawka ‘Clueless’ film leia inlar Alicia Silverstone chun, a naupa Bear kum 7 mi chu sa a hme ngai nawa ‘veg-anism’ leiin a hriselna a \ha em ema a, vawi khat khawm a la damnaw ngai naw niin a hril. “Thlaihna vegetables chau hme hlak a nih leiin a hriselna a \ha a. A damnaw ti hriet ding khawm ka la nei nawh. Thlai hna chau hme mi a ni leiin damdawi a la \ul nawh a, Pathien kuoma ka lawmna tak a nih, tiin a hril. “Damdawi fak \ulin a la na \hak nawh. A hnar an tuiin a hritlang met met hlaka chu, khuma zal der khawpa natna khawm a la nei nawh. School kaipui thei lo khawpa natna khawm a la nei ngai nawh” tiin Page six maga-zine a hril. “A damsung kum sari sung hin vawi hni vel chu “Nu, ka um an hawi naw e” a tih tah a. Amiruokchu, khum beta zal ruok chu vawi

khat khawm a la tuok nawh” tiin a hril. Alicia Silverstone hin thlaihna hme le fak hi \ha a ti em leiin a ui hai khawm thlai hna fak dan an

chuktir vawng niin The Graham Norto Show a hril bawk. Alicia Silverstone hin 2005 khan STUNT hai frontman Christopher Jerecki a nei a amiruokchu, tu kum May 2018 khan inmakna dingin Divorce case a file tah a nih. An naupa custody thuah ruok chu ama’n a umpui ding a na, co-parent angin enkawl ve ve tho an tih.Alicia duthusam thlai suong dan inhnik tak chu The Kind diet an tih a. A nu a inthawka an chuk niin a hril. Alicia hi family tradition le tienlai pi le puhai chingdan ngaina mi tak a nih leiin tulaia a naute bu a pek danah khawm hril sep sep a tam hle. Nuhaiin nau an vaina bu an senawia an ba hlak anga a nau a vai lai video a upload a, hril a tam hle. Tamtakin natna hri inkaisawng thei-na a nih tiin an hril a. Alicia ruok chun, nuin nau a vaina, weanning, tiena inthawka an lo ching tak nau van dan \hatak a nih, tiin a hril.

Candice Swanepoel Nau Nei Zo Thla Li Catwlak Nawk

New yorK: Victoria Secret-a model inlar Candice Swanepoel chu kum 30 chau a la nih bawk a. Nau pahnina ding nei zo thla li chau a la nia chu a sinthawna le fakzawngna Victoria Secret Fashion Show 2018 ah a hung catwalk nawk thei tah a. A la danglam chuong nawh. Runway-a a hung inlang nawkna hmasatak dingah Candice chun a thla (wing) inbukin a zakuo hma tieng “Victoria Secret Angel’ ti lien taka inziek zakuo var le nghawngawr, ringa zem puon sen leh, bra sen phek lien deu phing chen huop hakin a chungah kawnghren dum a hran a. Kawng a nam eta, a kawng a hei her vel chu nau nei zo chau a nih ti an lang naw reng reng. A sam sen thal indar chieiin

thliin a mut leng a, nabe silver dawk tatin a mitmeng fie kawk karah hner sen hamin an kak sieu a, a zam nawin mi a hne et et hle. South African nunghak Candice a make-up hmang hi Charlotte Tilbury make-up a nih a. A mit meng pawl rieu leh an hme ding a hriet kher el. Tuta \um televised show ah hin Candice chu zan khat sung hin bra dum dang hakin vawi hnina dingin a hung catwalk hman a nih. An chei dan pahnina chu Galaxy arasi tamtak par suok chuoi chuoi entirna ang deu thla (wing) dum a hak bawk a. A bra le inhme ding pheikhawk dum bawk leh, a kawng nam etin a hnungtieng sir zawnga mi a hei mel lem chu a mit meng a ngei bawk, val an inching naw thei nawh. Back stage tieng khawm nau pahni nei tah Candice hin kum dang nekin inhawi a ti lem niin a hril. Candice a nauhai pahni chu Anac (2) le August thlaa pieng Ariel (thla 4) hai an nih. Back Stage ah hin tu kuma inthawka chawl tah ding, ama ang thoa nau pahni nei Adrian Lima le Behati Prinsloo hai leh an inpawl bik deu hlak. Tu kum Victoria Secret Show chu kum dang po po neka ropui tak dinga buoitsai a ni thu Executive producer Ed Razek in a hril a. A hawngnaa khawm Shawn Mendes, the Chainsmokers, Halsey, Rita Ora, Kelsea Ballerini le The Struts han hnesaw takin an performed a nih. Victoria Secret Fashion Show 2018 hi December 2 chen khin zan tin 10pm ET/PT, American Broadcasting Corporation (ABC) ah insuo ning a tih.

Dua Lipa-in Best Pop Le Most Streamed Song Award

CaNNeS: Hlasakthiem Dua Lipa chu tuta \um NRJ Music Award, kum tina nei hlak Palais des Festival, Cannes, France ah nomination paruk zet a nei a. Chu paruk lai chun a hla ‘One Kiss’ chu Most Streamed Song (Hla nagithlak or play rawntak) nin a award a lak. D u a L i p a h i a n a l danglamna chu ni danga Hollywood a inchei dan inlar, nuhmei han zakuo fuol an haka, hnung tieng inthler vawng taksa inlang theina le bra a hak nawh ti hmu theina zakuofuol dum

a hak a. Ahma tieng po hup vawnga dar lai chu inlang thei ang chi a haka a nutling \ha hle. ‘The New Rules’ film khawm changtunu Dua Lipa hi an chei dan 1920 bawr laia mi an taa chu a lan hme hle. Make up khawm a hmang taluo nawh a, mascara le lipstick darsen rawng ang tak

taluo lo an nala, a sam khit dawkin a mitmeng khui saiin val lunglai a kuoi hne hle. “Meant To Be Singer” saklartu Dua Lipa hin tuta thla chu MTV EMA award Bilboa, Spain ah khawm an lar em em a. Best Pop Award khawm a lak. Mimal hringnun tienga chun Dua Lipa hin kum bul a inthawk khan an inzui \an a, an lan zui rana. Holiday hmangin vawi tam an inzin suok tah bawk. Tulai hnai October thla khan India an hung inzin a. Kerala le Goa hai an sir. An thlalakhai post-in “spent 2 weeks in India with my love!” tiin, “We went to Rathampore, Jaipur, Jodhpur, Kerala and Goa, switching off for a minute an totally immeresed in the magical culture, food and traditions” tiin a ziek. Hun sawt taka inthawka India a sir nuom an tah leiin lawmum a ti thu a hril a. Yoga class zing dar 5am a inthawka an \an hlak chun sin thaw le hlasak dingin a sukphur tah hle niin a hril. “Ka phone la them hri nawng ka ta, ka taksa hriselna tieng ka lan focus ding a nih” tiin social media a um naw met ding thu a hril.

Chennai City chun game 3-ah point 7 hmuin hma an \huoi a, EAst Ben-gal in game 2-ah point 6 hmuin pahnina an ni a,

Mohun Bagan chun game 3-ah point 5 hmuin palina an ni a NEROCA chun game 4-ah point 5 hmuin a pangana an nih.

Hero I-League:

NEROCA in Real Kashmir 2-0 in an hne; Gokulam an hratSriNaGar: Real Kash-mir chun Pathienni khan an home TRC Polo Syn-thetic Turf Ground-ah NEROCA (Manipur) an mikhuol a, an mikhuol NEROCA chun Real Kashmir 2-0 in an hne. NEROCA in Real Kash-mir an hnena dinga goal hni thuntu chu Felix Chi-di Odili a ni a, goal hmasa minute 28 naah a thun a, goal pakhat dang chu sec-ond-half minute 74-naa a thun a nih. Chun, zani zan khan Gokulam in an home-ah Shillong Lajong 3-1 in an hne. Zani zan inkhel zo chena hin Gokulam chun game 4-ah point 5 hmuin pathumna an ni a, Shil-long Lajong chun game 4 ah point 3 chau la hmuin a 10-na in an \hang mek.

record neihai chun an party hmingin insu-ong an ta, an suo man chu election expen-diture-a tiem sa ning a tih tiin a hril. “Chuong ang candidate han lo insuo ta naw hai sienla iem law ding?” ti zawna chu, “An thaw naw chu inthlang zovah ‘contempt of Supreme Court’ a ngaiin ac-tion lak thei ning a tih” tiin a hril. Chuonga thaw lo an lo tling a ni chun, chu biela mi tukhawmin candidate chun-gah ‘election petition’ high court ah file

thei an ta, candidate tlingna chu cho (chal-lenge) thei an tih, tiin a hril bawk. Political party han indik naw taka an khingpui party/candidate hai thu an lo in-suo chun ieng action am lak thei? ti thuah, ECI chun, “Chuong ang thawtuhai chunga action lak dan ding chu provision tamtak a um tah a. Section 171 G IPC hnuoiah khawm ‘corrupted electoral practices’ tiin lei chawia hremna theina a um” tiin a hril. (PTI)

Mizoram CM Candidate pahni han Criminal Case

Veterinary & Animal Husbandary Servic-es, Manipur, Dr. H. Chaoba Singh hai chu Functional President le Guest of Honour an nih a. Function hi Manipur Horse Riding & Polo Association hoihawt a nih. Minister Karam Shyam chun, Polo khelnaa ei hmang tak Sakawrte (Pony) hai hi ei sukpung peia ei humhal zing an \ul thu a hril a. “Ponies hai hi tuhin an tlawm tiel tiel a. Polo (Sagol Kangjei) hi a um zing

theina ding chun Ponies hai hi ei sukhring zing an \ul a nih. Hmatieng peia dingin tuhin lo humhal ei tiu” tiin mipuihai a fiel. Manipur-a Sagol Kangjei (Polo game) hi kum 35 vel liemta a inthawk khan a chi hung \o suokin an lar tak tak tah a. British han India an awp hma daia inthawk khawm khan Manipur Reng hai chun insukhlimna dingin an lo hmang tah hlak niin a hril bawk. (DIPR)

Sagol Kangjei (Polo) ei humhal a \ul: K. Shyam

Queen Elizabeth Rawiin World War- I a Thihai Hrietzingna Nei

loNdoN: Kum tina an thaw hlak angin British sipai Khawvel Indopui I-naa thihai po po hrietzingna ni Festival of Remembrance chu Royal Alber t Hall , London ah ropui taka nei a nih a. Queen ELizabeth-in a ram mihai po po hi Festival hmangnaa hin an rawi hlak. Queen hi milien milal tamtakin an zui a. Royal Family po po khawm Prince Philip ti lo an kim a. A dawta inlal ding Prince Charles chu a changtieng a \hunga, a khelah a nuhmei Camilla a \hung bawk a. Queen vawitieng Prince William le a khelah Kate a \hung a. Prince Harry le Meghan ruok chu William hai hnungah an ngir a, a mawi naw met. |hungna arrangement thawtuhai an dem hle. Anachu Prime Minister ms Teresa May hai le tlar khata ngir an nih a, zie a la um met. Hi Ni an thupui chu ‘They Shall Not Be Forgotten” ti a nih

a. World War I a sipai thi tahai po po sunghai khawm an kim a. An thlalakhai seng chawiin Family in\hungna lai an \hung a. Hall Lailung taka sipai silai chawi lim lien deu inchung tawk vanga ngir en chun mi a rap ang reng hle. Queen Elizabeth le a sunghai le a sawrkar enkawltuhai po po, abikin nuhmeihai chun World War I laia an hmang hlak, ban bun le \hihai an nei ang ang an hmang tawl a. Queen Elizabeth chun sawrkar service branch pathum, Navy, Army le Air Force hai hrietzingna ding le entirna Brooch a bun a. Civil Defence le Women hai hrietzingna ding thil an bel bawk. K a t e , D u c h e s s o f Cambridge, Camilla, Duchess of Cambridge le Meghan, Duchess o f Sussex ha i khawmin World War I laia pawlhai hrietzingna Brooch hran hran an hak/awr tawl a. Royal Family hai po le an

sawrkar enkawltuhai hmaah an mipuihai, an ram ta dinga hringna inhlan tahai sunghai an \hung teu bawk. Prime Minister Teresha May khawm a pasal Philip leh lalhai hnungah an ngir ve a. A Cabinet member iemani zat khawm an \hang bawk. An nupa hin Battle of Passchendaele in 1917-a sipai pakhat tleirawl kum 19 mi chau, Private Hubert Brasie Grant thlalak an chawi a, an sunghai hmu ngei dingin, chawimawina an pek a nih. Prime Minister May hi Paris ah hi hun hrietzingna inzana inentirna program-a \hang inhmaw taka London-a hung kir nawk a nih. Khawvel pumpuiin kum tinin thla 11 na (November) ni 11-na dar 11 na tak hi khawvela Remna le Muongna Ni, indona po po suktawpna ni or Festival of Remembrance angin a hmang hlak. Tuta program hi Armed Forces charity Royal British Legion hai organise a nih a. “Thank to all who served, sacrificed and changed the world” tiin lawmthu an hril a. Hi baka hin Royal Family t ienga inthawkin Prince Charles-in a hrana inrawiin program hmang a nih bawk. Qwestminster Abbey ah khawm hunser hran hmang nih bawk a tih. Tu kuma Fes t iva l of Remembrance a pawimaw bikna chu kum 100 a tlingn a nih lei a nih. Pathienni khan kum khuoa inremna ding entirna ding (historic act of reconcile) chu German President Frank Walter Steinmeier le Prince Charles le Prime Minister Theresay May han Cenotaph ah par\hi an sie.