4
Hmasawnna Thar ( A n I n d e p e n d e n t d A I l y n e w s p A p e r ) ___________________ Regd. No. RNI - 40917/89 | Postal Regd. No. MNP - 67 ___________________ Estd. 1984 dC/CCpur : 03874-234234 sp/CCpur : 03874-236747 police staon : 03874-202248 sp Ctrl. room: 03874-233239 dist. Hospital Casualty : 03874-233370 Fire Brigade : 8974 147 799/ 8258 057 887 / 8974 103 600 sp Hotline number: 7085-256-377 Hmasawnna Thar Vol - 33/201 | Churachandpur | email : [email protected] | Phone: +91-3874-236846 | Rs 6/- per copy thlaphur (may) 12, 2018 inrinni (saturday) GAS NEWS VANGSEI INDANE K. Salbung Booking :11-04-2018 to 12-04-2018 delivery :12-05-2018 (sAt) Time : 9AM -11AM stOCK : 306 GAS NEWS Agency : SAS Booking :20th. March. , 2018 to 10th April, 2018 delivery :12-05-2018 (sAt) Time : 9AM ll stock last stOCK : 290 @rate:Rs. 761/- NEWS TOMKIM CHANCHIN LAKTAWI Pi Thang\hatling khuollienin CCPUR: HMARTOB huoihawtnaa Saikawt, CC- Pur-ah 15th Manipur State Level Martyrs Trophy khel mekah semifinals pahnina vawisun hin inkhel ning a ta, hi huna hin Pi Thang\ hatling Sinate, Social Worker khuollienin \hang a tih. Vawisun Semifinals a hin Neitham Bros FC le FC Renkhawpui inkhel an ta, a hrat lem lem han May 16, 2018 khin FAST leh final an khel ding a nih. Revival Crusade an nei mek CCPUR: Independent Church of India (ICI) Reng- kai chun May 13, 2018 chen aw dingin May 9, 2018 a inthawk khan Rengkai ICI Biekin-ah Revival Crusade an nei \an. Revival Crusade thuspui chu “ Mi sukhar nawk rawh” Sam 85:6 a ni a, Crusade-a thuhriltu chu Rev. Vanlalzuata, Mizoram a nih. Pathien thu ngaithla nuom taphawt \hang thei a nih. Pu Thanghlun Hmar, IRS le Pu Lalropui chunga lawmthu hrilna March thlaa HSA General Assembly vawi 56-na Ankhasuo, Pherzawl District, Ma- nipur a nei huna, Tuisena inthawka Ankhasuo chen lampui siet zuolna le an khur hai hruk bitna ding tia Pu Thanghlun Hmar, IRS in Rs. 10 lacs, Pu Lalropui in Rs. 2 lacs an lo tiemna chu sukpuitlingin lampui hi April, 2018 a inthawk khan thaw \anin tuhin vawikhat zofel a lo ni ta a. Hi lai lampui hi fur zata mipui hai buoina le an harsatna lien tak a lo ni hlak a. Hienganga ei ram le hnam invawia hmangaitu ei hnamin ei la hang nei hi lawm a um takzet a nih. Ankhasuo, Savawmphai, Tuisen le a se vela khawtlang mipuihai chu an chunga hin an lawm takzet a nih. A bik takin JT Road to Tuisen le JT Road to Ankhasuo hai hi sawrkar khawma ngaisak ngai lo, hienga anni zara lampui \ha lem ei hang nei hi lawm a um takzet a nih. Lalpan a let tam takin malsawm mawl raw sen cheu. Hi lampui siemna dinga maw- phurtu dinga dande ka ni anga hma ka laknaah khawtlang \huoitu le a bik takin HSA Jiribam le Vangai Jt. Hqrts. haiin kawng iengkima thlawpin, hma an mi lakpui leiin an chungah lawmthu ka hril a nih. Chun, a kul a taia tha le zung seng a, enkai peina hma mi lo la pektu Pu Lalhmingthang, Tuisieng chunga lawmthu ei hril bawk a nih. Ankhasuo, Savawmphai, Tuisen le a sevela khawtlang mipui hai aiawin, sd/- mr rothangkhum sungte Tuisen (Village). Hlawtling dingin harsatna ei hmasawn ngam a \ul: LM Haokip CCpur: Bethel, CCPur-a um Legacy Faith Academy Higher Secondary School chun zani 10AM khan 1st Felicitation programme an hmang a, Khuollienin Pu LM Haokip, IPS a \hang. Alfred N. Haokip, Prin- cipal chun hi huna hin tu- kuma Class XII zo student hai kuomah lawmpuina le award semna a nei a, Rev. LB Angam, Executive Di- rector ECA in student hai \awng\aipekna a nei a, khuollien chun Legacy Faith Academy Year Book, 2018 a tlangzar. Khuollien Pu LM Haokip, IPS chun, Sap thuvar in, ‘ruotui dita Pa- thien kuomah ei hni chun chirhak khawm pal ngam dinga inpeisaa um a \ul’ ti angin hlawtling ei nuom chun harsatna khawm hm- sawn dinga inpeisaa ei um a \ul tiin a hril. Ruol hlui hai mamaw hun a um hlak leiin ei ruol hai, school-a ei classmate >>sunzawmna phek 2-ah GAWE an hmang CCpur: Centre for Com- munity Initiative (CCI) le SPP GHQ \hangruolin za- nikhan VK Tawna High, Vengnuam, CPur-ah Glob- al Action Week for Educa- tion (GAWE) an hmang. Khawvel pumpui hmun tum tuma tuta kar sung GAWE hmang le inzawma an lo hmang ve a ni a, a thil tum tak chu mitin ta dinga lekha inchuk theina dinga awareness pek a nih. Hi huna hin CCI Director Pau- zagin Tonsing chun GAWE thil tum hrilhrietna a nei. Pasal pakhat Bike eksiden leiin na takin a hliem CCpur: Zani May 11, 2018 zantieng 4:30PM vel khan Tiddim Road- a Khawmawi leilak lai pasal pakhat Pulser Bike MN02B 8168 a eksiden in vadungah bike pumin a tla a, na taka a hliem leiin inrang takin District Hos- pital, CCPur panpui a ni a, sienkhawm District Hos- pital Casualty Doctor han Imphal tieng panpui dingin an refer. Bike a eksiden hi a Wal- let sunga I-Card a inthawk inziek danin Kinship School a Class X inchuklai Ngam- kholal, s/o Helngam of Kananphai nia hriet a ni a, a I Card –a inziek dan chun a piengkum hi 1997 a nih. HYA GHQ President Upa Laldawnlien Varte a inthawk ei thu dawngnain a hril danin, Martyrs Trophy semifinal en zo a nuhmei le nau hai le Imphal tieng pana an fe lai mek Khaw- mawi Leilak lai mi ieman- izat Leilak hnuoitieng va- dung enin an lo um bum a, ieng thil am tia an motor sukchawla an zuk en hunah vadung sungah Bike (Puls- er) le pasal pakhat khaw hre lova um an hmu a. Mi lo um hai chu keidawk dingin a hril a, vadunga in- thawk an keidawk hnungin inrang takin a motor (Scor- pio) chun District Hospital tieng a tlanpui a. Casualty- a doctor han a ngirhmun an enfel hnungah duty doctor chun law ngaina an hrietnaw leiin Imphal tieng panpui dingin an refer niin Upa Laldawnlien Varte chun a hril. Eksiden tuok >>sunzawmna phek 2-ah Motor lien hai fe thleng thei lo imphal: Tulai ruotui tam lei hin National High- way No. 37 (Imphal-Jirib- am Road) hmun tam takah mimkei le khobak chim a tam leiin motor service han harsatna nasa tak an tuok pha. Kaiphundai le Makru inkarah lamlien a chim tla leiin motor lien (Truck) hai chu fe thleng thei lovin an um pha niin ei thu dawngna chun a hril. B.Sc. 3rd Semes- ter Result puong imphal: Manipur Uni- versity hnuoia B.Sc. 3rd Semester Examination, 2017 (November, 2017) re- sult chu zanikhan puong a nih. CAndidates 7279 (pas- al 3604 le nuhmei 3675) an exam a, candidates 5956 an passed a, hieng hai laia 2784 chu pasal an ni a, 3172 hai chu nuhmei an ni a, Pass percentage 81.82 a nih. CBSE Clas X & XII result May 28 le 30 haiah new delhi: Central Board of Secondary Educa- tion (CBSE) hnuoia Class X Examination result chu May 28, 2018 ah puong ning a ta, Class XII result chu May 30, 2018 ah puong ning a tih tiin CBSE thu- suok chun a hril. Result hi CBSE website:www.cbse. nic.in ah en thei ning a tih. Khuollien an hung zui ding CCPUR: May 16, 2018 a Saikawt, CCPur hmu- na Manipur State Level Hmar Martyrs Day hman- gnaa khuollien dinga fiel Mizoram Home Minis- ter Pu R. Lalzirliana chu Mizoram Principal Sec- retary Pu Lalnunmawia Chuaungo; Home Dept. a OSD Pu David H. Lalthan- gliana le IPRO Pi Lalnun- mawii han an hung zui ding niin ei thu dawngna chun a hril. Martyrs Day hi India ram hmun tum tum haia khawm hmang dinga in- buotsai mek a ni a. Tripura a khawm Tripura Hmar Welfare Assn. (THWA) huoihawtnain Bhilpara, Kachucherra hmuna hmang ning a ta, Pu RH Hminglien khuollienin \hang a ta, Pu Lalrawngbawla Ralte Hmar (Sizo Hmepawk) chun mipui fekhawm hai hlain inawi a tih. Ni 2 aw ding State Level Tribal Cultural Festival 2018 \an Rs. 90 Crore sengin Keibul Lamjao ah Heritage Park bawl ning a tih: CM BSF 2 thina Bomb sukpuoktu mi 4 Man an ni tah imphal: Manipur a hnam po poin an hmang thei ding le ‘kan ta’ an ti thei dinga khawpa mi tin ta ding Heritage Park chu Rs, 90 crore sengin Keibul Lamjao ah bawl ning a tih tiin Chief Minister Mr N. Bi- ren Singh chun a hril. Hi thu hi Tribal Research In- stitute (TRI), Government of Ma- nipur in Ministry of Tribal Affairs, Government of India \hangpuina hnuoia ni hni sung aw ding, Annual State Level Tribal Cultural Festival 2018 an neina huna a hril a nih. Hieng ang Heritage Park hi a pawimawna ding chu kum tina Manipur-in ei hmang hlak State Level Sangai Festival hmangna ding khawmin a remchangin pawi- sa tamtak tak a save ding a nih tiin a hril a, ‘Tribal Culture for Peace and Unity’ ti thupui hmanga Festi- val ah khuol lien a nina anga thu hrilin, kum nawk a inthawk chu tuta neka hmun lien lem le hun thawveng lemah, a neka ropui lema hmang a ni ta ding thu Pu Bren chun a hril. Kum nawka inthawk chu state sawrkar khawmin Tribal Festival hi a neka lien lem le umzie neia hmang a ni theina dingin additional fund hung peng a ta, Tribal Re- search Institute (TRI) khawmin lien lem le mi tamlem huop thei dinga suklien dingin CM chun a hril. A hril pei dan chun, Festival naran ang ringawta hmang liem el lova, item tinin umzie le \ang- kaina an nei theina dinga plan \ha tak siema hmang dan ding ngaituo dingin thurawn a pek a. A sawrkar chun mipui laka a thutiem tamtak kum khat sungin a hlen tah a, ei state ah danglamna nasatak a um tah a, tlangram le phairam khawm ni dang nekin ei inpawm lem ta niin a hril bawk. “State sawrkar khawmin inrem- na le muongna lampui a dap zinga, muongna le himna khawm ni dang nekin a \halem taa chu khawtlang nun chawkbuoitu thil \henkhat an la um zeu zeu, hieng hai hin inpum- khatna an suksiet hlak a nih” tiin a hril. Mi tin hi thi thei vawng le thi ding vawng ei nih leiin, mi dang hringna inlakpeka inthatnahai hin umzie le \ulna a nei naw zie a hril bawk. Mipui pung khawmhai kuomah thu hrilin, sawrkarin hmasawnna dingin thil tamtak a thaw mek a, hienghai hi \ha taka lo thlawp pei dingin a ngen a. “Mipuiin sawrkar thilthaw \ha taka in lo thlawp pei a nih chun, ei ramin sawtnawtein changkangpui nghal el a tih” tiin tuta “Go to Village” mission a in- thawk khawm hin hmasawnna tam- tak a tlung ngei a beisei thu le lo thlawp pei dingin a hril bawk. Chief Minister chun, hi mission hlen a nia inthawkin sawrkar mil- ien Administrative Secretary hai le Head of Department hai khawm a hmun ngeiah sin thaw an \an tawl tah a. “Go to Village’ mission hin tu khuo khawm, tu hnam khawm a fe kan naw ding niin a hril. Khuol chawngpu, Tribal Af- fairs and Hills Minister Mr. N. Kayisii chun, tribal le tribal naw leh hnam tinin mani identity le cul- ture ei humhal seng a pawimaw a nih tiin a hril a. Sin thaw ding tam- tak karah hi Festival hmang dinga hun hlu tak tak pea hung \hanghai kuomah lawmthu a hril a. Hienga Festival ngai pawimawna lei hin a hlawtling niin a hril. Hi hma met hin Chief Guest Pu N. Biren Singh chun, tribal hai in identify na dar khuong pawimaw tak Gong (Darsen khuong) chu Festival hawng a nih tah ti entirna dingin a vuok ring a, Festival pro- gram \an a nih. Festival hi vawisun tawp a tih. Festival ah hin Manipur a tribal hnam hran hran cultural troupe le mimal artist le dancer hai khawm an \hang a. Mani hnam lamhai in- entirin, traditional le folk songs hai sakin, tribal bu le hme chi hran hran hai fak thei dinga pholang an nih bawk. Festivala hin Public Health Engineering (PHE) Minister Mr. Losii Dikho, Hill Area Commit- tee (HAC) Chairman Mr. T.T. Ha- okip le Outer Manipur Parliamen- tary Constituency MP Mr. Thangso Baite hai chu Guest of Honour an nih. Mipui tamtak bakah Manipur Pollution Control Board Chairman le Oinam AC MLA Mr L. Rad- hakishore le MLA hai Mr. Y. Sur- chandra le Mr. S.Bira bakah ADC hran hrana Chairman le Executive member hai khawm an \hang tawl. (DIPR) V. Hangkhanlian in Rs. 20 lakh pek dingin a tiem CCPUR: May 11, 2018, 11AM khan Zomi Colony chun Chinkham Model High School campus-ah Golden Jubilee an hmang a, hi huna hin V. Hangkhanlian, Min- ister (Agri, Vety & AH) khuollienin a \hang a, Gin- suanhau Zou, MLA, Singn- gat & Chairman, MANIRE- DA; T. N. Haokip, MLA/ Saikot & President, Manipur Pradesh Congress Commit- tee hai functional President le Chief Host in an \hang a, Khaipao Haokip, Chairman, ADCC le MDC iemanizatin an uop bawk. Hi huna Pu V. Hang- khanlian in thu a hrilnaa chun, Zomi Colony chu neitu an sak ve hle thu hri- lin sin hmu thar le insang tak taka hlawtlingna chang hai a lawmpui thu a hril a, Pathien malsawmna leiin Zomi Col- ony hieng chen tlung thei a ni thu, hmatieng Pathien dit dana ei um chun hma a sawn pei ding thu hrilin, Zomi Colony khuo in a mamaw tak siemna dinga Rs. 20 lakh a sanction dingin a tiem. Pu TN. Haokip chun, Golden Jubilee hmang thei Zomi Colony chu hmatieng Pathien malsawmna dawng pei dinga a ditsakna an hlan a. Ginsuanhau chun, Upa Ginkham chu lekha thiem ninaw sienkhawm Pathien I pek thuok varna hmang thiem tak a ni naah Zomi Colony hung um thei a ni thu a hril. Hun hmang sung hin Chief Guest in Golden Jubi- lee lungdaw a hawng a, Rt. Rev. Dr SK Manlun, Bishop, MELC in inhlanna a nei a, hall programme-ah Rev. Ste- phen Chinzathang, Sr. Exe. Secretary, ZPCS inrawinain Zomi Colony hluo a nia in- thawk lo thi ta hai sunna hun hmang ani bakah Jubilee darkhuong vuok a nih. Zomi Colony Golden Jubilee lawmnaa hin Siel 1, Bawng 2 le Vawk 1 thatin khaw mipui han Jubilee ruoi an \he. imphal: May 9 dar 1:40pm vela Koirengei-a 49th BSF Camp tuola bomb sukpuokna le inzawmin Heiyang Police station-ah FIR zieklut a ni a. Imphal West le Thoubal district po- lice hai \hangruolin dappui an thawnaah bom sukpuok- tu laia mi 4 man an ni tah. Police thusuokin a hril dan chun, thu the darin bomb sukpuoktuhai zawng an ni a, May 10 khan infor- mation pakhat an dawng dungzuiin Mr Thoudam Suresh @ Khamba @In- ungngaba @Ngamthoi Singh (27) s/o Th Tomba singh of Leishangthem Thoudam Mamang Leikai chu bomb sukpuoktua \hanga hriet a ni a. Hi le inzawm hin Thou- bal Police station chu in- rang taka inhriettir an ni hnungin May 10 zing dar 9am khan a inah va man a ni a, a kuta inthawkin mobile phone pahni le sim card pahni ama hming ve vea um man a ni bawk. Thu indawnnaa chun, PREPAK member Eroi PREPAK hnuoia thawk a ni thu a puong a. May 8 khan Eroi a inthawka thu a hmu angin zantieng dar 2pm ve- lin Thoubal College Road ah mi pahni kuta inthawkin IED (Bomb hmangruo) a va lak a, TATA Magic-a chuongin Singjamei tieng a hung chawi a. Singjamei ah chun Ac- tiva-a hung Eroi hung tir mi pakhat Aboy leh an inhmu a, Mantripukhri tieng an >>sunzawmna phek 4-ah KSO-in Chief Secretary Appoint- ment thua ngirhmun a hrilfie imphal: Kuki Student’s Organization (KSO) GHQ chun, Manipur Chief Secre- tary dinga non-native ruotna thu le inzawma nuorna an lo neina thuah a ngirhmun thar a puonglang a. Tuta Chief Secretary ni lai Dr Suresh Babu thlengna dinga nawrnaah an \hang tanaw ding thu a puong. “Tuta Chief Secretary niLai Dr Suresh Babu lak dawka tuolsung mi sie dinga nawrna hrim hrimah KSO GHQ \hang ta naw nih ti kan puong” tiin General Secretary Mr Shon Baite hminga thusuok chun a hril. Dr Suresh Babu lak suokna dinga nawrna thuah political thil \henkhat a hung inrawl ta leia inhnuk dawk an ni thu a hril. “Student organization tum tum han a ram mi CS dinga an nawrna chu a thlawp ve a, Chief Secre- tary tuolsung mi nei chu iengtiklai khawm a thei chun \ha a tih” tiin a hril a. Hi kawnga hin CS hlui O. Nabakishore lak suoka RR Rashmi ruot a ni khawm khan KSO chun nasatakin a kal a. Kha huna khan tu student body khawmin KSO an thlawp nawh” tiin a hril bawk. A hril pei dan chun, hi kawnga politician le senior IAS officer hai a rawn- naa chun, Chief Secretary ruot chu sawrkar thuneina pumhlum a ni a, senirority based kher a \ul naw niin a hril. “Sawrkar chun sin thaw \ha thei tak dinga a ring mi chu a ruot el a nih. >>sunzawmna phek 4-ah AR han Thingtum phur Truck 4 phur an man imphal: 39 Assam Rifles chun May 11, 2018 khan Joupi a inthawk Imphal phurlut dinga Truck 4 a phur Thingtum \hahnem- tawk tak an man a, District Forest Department, Chandel official hai inhriettir an ni hnungin DFO, Imphal kutah inhlan an nih. Thing tum phur Truck 4 Imphal tieng hung pan ding an um ti report an dawng le inzawma 39 Assam Rifles han an bawzuinaah Salluk, Chakpikarong, Chandel Dis- trict-ah hieng Truck 4 hai hi sukchawla an man a nih.

Hmasawnna Thar Thar/2018/May/HT-12-05-2018.pdf · 2018-12-20 · Rev. Vanlalzuata, Mizoram a nih. Pathien thu ngaithla nuom taphawt \hang thei a nih. Pu Thanghlun Hmar, IRS le Pu

  • Upload
    others

  • View
    3

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Hmasawnna Thar Thar/2018/May/HT-12-05-2018.pdf · 2018-12-20 · Rev. Vanlalzuata, Mizoram a nih. Pathien thu ngaithla nuom taphawt \hang thei a nih. Pu Thanghlun Hmar, IRS le Pu

Hmasawnna Thar( A n I n d e p e n d e n t d A I l y n e w s p A p e r )

___________________ Regd. No. RNI - 40917/89 | Postal Regd. No. MNP - 67 ___________________

Estd. 1984dC/CCpur : 03874-234234 sp/CCpur : 03874-236747

police station : 03874-202248 sp Ctrl. room: 03874-233239

dist. Hospital Casualty : 03874-233370 Fire Brigade : 8974 147 799/

8258 057 887 / 8974 103 600sp Hotline number:

7085-256-377 Hmasawnna Thar Vol - 33/201 | Churachandpur | email : [email protected] | Phone: +91-3874-236846 | Rs 6/- per copy

thlaphur (may) 12, 2018 inrinni (saturday)

GAS NEWSVANGSEI INDANEK. SalbungBooking :11-04-2018 to 12-04-2018delivery :12-05-2018 (sAt) Time : 9AM -11AMstOCK : 306

GAS NEWS Agency : SASBooking :20th. March. , 2018 to 10th April, 2018delivery :12-05-2018 (sAt) Time : 9AM till stock laststOCK : 290 @rate:Rs. 761/-

NEWS TOMkiMcHANcHIN LAKTAWI

Pi Thang\hatling khuollienin

CCPur: HMARTOB huoihawtnaa Saikawt, CC-Pur-ah 15th Manipur State Level Martyrs Trophy khel mekah semifinals pahnina vawisun hin inkhel ning a ta, hi huna hin Pi Thang\hatling Sinate, Social Worker khuollienin \hang a tih. Vawisun Semifinals a hin Neitham Bros FC le FC Renkhawpui inkhel an ta, a hrat lem lem han May 16, 2018 khin FAST leh final an khel ding a nih.

Revival Crusade an nei mek

CCPur: Independent Church of India (ICI) Reng-kai chun May 13, 2018 chen aw dingin May 9, 2018 a inthawk khan Rengkai ICI Biekin-ah Revival Crusade an nei \an. Revival Crusade thuspui chu “ Mi sukhar nawk rawh” Sam 85:6 a ni a, Crusade-a thuhriltu chu Rev. Vanlalzuata, Mizoram a nih. Pathien thu ngaithla nuom taphawt \hang thei a nih.

Pu Thanghlun Hmar, IRS le Pu Lalropui chunga lawmthu hrilna

March thlaa HSA General Assembly vawi 56-na Ankhasuo, Pherzawl District, Ma-nipur a nei huna, Tuisena inthawka Ankhasuo chen lampui siet zuolna le an khur hai hruk bitna ding tia Pu Thanghlun Hmar, IRS in Rs. 10 lacs, Pu Lalropui in Rs. 2 lacs an lo tiemna chu sukpuitlingin lampui hi April, 2018 a inthawk khan thaw \anin tuhin vawikhat zofel a lo ni ta a. Hi lai lampui hi fur zata mipui hai buoina le an harsatna lien tak a lo ni hlak a. Hienganga ei ram le hnam invawia hmangaitu ei hnamin ei la hang nei hi lawm a um takzet a nih. Ankhasuo, Savawmphai, Tuisen le a se vela khawtlang mipuihai chu an chunga hin an lawm takzet a nih. A bik takin JT Road to Tuisen le JT Road to Ankhasuo hai hi sawrkar khawma ngaisak ngai lo, hienga anni zara lampui \ha lem ei hang nei hi lawm a um takzet a nih. Lalpan a let tam takin malsawm mawl raw sen cheu. Hi lampui siemna dinga maw-phurtu dinga dande ka ni anga hma ka laknaah khawtlang \huoitu le a bik takin HSA Jiribam le Vangai Jt. Hqrts. haiin kawng iengkima thlawpin, hma an mi lakpui leiin an chungah lawmthu ka hril a nih. Chun, a kul a taia tha le zung seng a, enkai peina hma mi lo la pektu Pu Lalhmingthang, Tuisieng chunga lawmthu ei hril bawk a nih.

Ankhasuo, Savawmphai, Tuisen le a sevela khawtlang mipui hai aiawin,

sd/- mr rothangkhum sungteTuisen (Village).

Hlawtling dingin harsatna ei hmasawn ngam a \ul: LM HaokipCCpur: Bethel, CCPur-a um Legacy Faith Academy Higher Secondary School chun zani 10AM khan 1st Felicitation programme an hmang a, Khuollienin Pu LM Haokip, IPS a \hang. Alfred N. Haokip, Prin-cipal chun hi huna hin tu-kuma Class XII zo student hai kuomah lawmpuina le award semna a nei a, Rev. LB Angam, Executive Di-

rector ECA in student hai \awng\aipekna a nei a, khuollien chun Legacy

Faith Academy Year Book, 2018 a tlangzar. Khuollien Pu LM

Haokip, IPS chun, Sap thuvar in, ‘ruotui dita Pa-thien kuomah ei hni chun chirhak khawm pal ngam dinga inpeisaa um a \ul’ ti angin hlawtling ei nuom chun harsatna khawm hm-sawn dinga inpeisaa ei um a \ul tiin a hril. Ruol hlui hai mamaw hun a um hlak leiin ei ruol hai, school-a ei classmate >>sunzawmna phek 2-ah

GAWE an hmangCCpur: Centre for Com-munity Initiative (CCI) le SPP GHQ \hangruolin za-nikhan VK Tawna High, Vengnuam, CPur-ah Glob-al Action Week for Educa-tion (GAWE) an hmang. Khawvel pumpui hmun tum tuma tuta kar sung GAWE hmang le inzawma an lo hmang ve a ni a, a thil tum tak chu mitin ta dinga lekha inchuk theina dinga awareness pek a nih. Hi huna hin CCI Director Pau-zagin Tonsing chun GAWE thil tum hrilhrietna a nei.

Pasal pakhat Bike eksiden leiin na takin a hliem

CCpur: Zani May 11, 2018 zantieng 4:30PM vel khan Tiddim Road-a Khawmawi leilak lai pasal pakhat Pulser Bike MN02B 8168 a eksiden in vadungah bike pumin a tla a, na taka a hliem leiin inrang takin District Hos-pital, CCPur panpui a ni a, sienkhawm District Hos-pital Casualty Doctor han Imphal tieng panpui dingin an refer. Bike a eksiden hi a Wal-let sunga I-Card a inthawk inziek danin Kinship School

a Class X inchuklai Ngam-kholal, s/o Helngam of Kananphai nia hriet a ni a, a I Card –a inziek dan chun a piengkum hi 1997 a nih. HYA GHQ President Upa Laldawnlien Varte a inthawk ei thu dawngnain a hril danin, Martyrs Trophy semifinal en zo a nuhmei le nau hai le Imphal tieng pana an fe lai mek Khaw-mawi Leilak lai mi ieman-izat Leilak hnuoitieng va-dung enin an lo um bum a, ieng thil am tia an motor sukchawla an zuk en hunah

vadung sungah Bike (Puls-er) le pasal pakhat khaw hre lova um an hmu a. Mi lo um hai chu keidawk dingin a hril a, vadunga in-thawk an keidawk hnungin inrang takin a motor (Scor-pio) chun District Hospital tieng a tlanpui a. Casualty-a doctor han a ngirhmun an enfel hnungah duty doctor chun law ngaina an hrietnaw leiin Imphal tieng panpui dingin an refer niin Upa Laldawnlien Varte chun a hril. Eksiden tuok >>sunzawmna phek 2-ah

Motor lien hai fe thleng thei loimphal: Tulai ruotui tam lei hin National High-way No. 37 (Imphal-Jirib-am Road) hmun tam takah mimkei le khobak chim a tam leiin motor service han harsatna nasa tak an tuok pha. Kaiphundai le Makru inkarah lamlien a chim tla leiin motor lien (Truck) hai chu fe thleng thei lovin an um pha niin ei thu dawngna chun a hril.

B.Sc. 3rd Semes-ter Result puongimphal: Manipur Uni-versity hnuoia B.Sc. 3rd Semester Examination, 2017 (November, 2017) re-sult chu zanikhan puong a nih. CAndidates 7279 (pas-al 3604 le nuhmei 3675) an exam a, candidates 5956 an passed a, hieng hai laia 2784 chu pasal an ni a, 3172 hai chu nuhmei an ni a, Pass percentage 81.82 a nih.

CBSE Clas X & XII result May 28 le 30 haiah

new delhi: Central Board of Secondary Educa-tion (CBSE) hnuoia Class X Examination result chu May 28, 2018 ah puong ning a ta, Class XII result chu May 30, 2018 ah puong ning a tih tiin CBSE thu-suok chun a hril. Result hi CBSE website:www.cbse.nic.in ah en thei ning a tih.

Khuollien an hung zui ding

CCPur: May 16, 2018 a Saikawt, CCPur hmu-na Manipur State Level Hmar Martyrs Day hman-gnaa khuollien dinga fiel Mizoram Home Minis-ter Pu R. Lalzirliana chu Mizoram Principal Sec-retary Pu Lalnunmawia Chuaungo; Home Dept. a OSD Pu David H. Lalthan-gliana le IPRO Pi Lalnun-mawii han an hung zui ding niin ei thu dawngna chun a hril. Martyrs Day hi India ram hmun tum tum haia khawm hmang dinga in-buotsai mek a ni a. Tripura a khawm Tripura Hmar Welfare Assn. (THWA) huoihawtnain Bhilpara, Kachucherra hmuna hmang ning a ta, Pu RH Hminglien khuollienin \hang a ta, Pu Lalrawngbawla Ralte Hmar (Sizo Hmepawk) chun mipui fekhawm hai hlain inawi a tih.

Ni 2 aw ding State Level Tribal Cultural Festival 2018 \an

Rs. 90 crore sengin Keibul Lamjao ah Heritage Park bawl ning a tih: cMBSF 2 thina Bomb sukpuoktu mi 4 Man an ni tah

imphal: Manipur a hnam po poin an hmang thei ding le ‘kan ta’ an ti thei dinga khawpa mi tin ta ding Heritage Park chu Rs, 90 crore sengin Keibul Lamjao ah bawl ning a tih tiin Chief Minister Mr N. Bi-ren Singh chun a hril. Hi thu hi Tribal Research In-stitute (TRI), Government of Ma-nipur in Ministry of Tribal Affairs, Government of India \hangpuina hnuoia ni hni sung aw ding, Annual State Level Tribal Cultural Festival 2018 an neina huna a hril a nih. Hieng ang Heritage Park hi a pawimawna ding chu kum tina Manipur-in ei hmang hlak State Level Sangai Festival hmangna ding khawmin a remchangin pawi-sa tamtak tak a save ding a nih tiin a hril a, ‘Tribal Culture for Peace and Unity’ ti thupui hmanga Festi-val ah khuol lien a nina anga thu hrilin, kum nawk a inthawk chu tuta neka hmun lien lem le hun thawveng lemah, a neka ropui lema hmang a ni ta ding thu Pu Bren chun a hril. Kum nawka inthawk chu state sawrkar khawmin Tribal Festival hi a neka lien lem le umzie neia hmang a ni theina dingin additional fund hung peng a ta, Tribal Re-search Institute (TRI) khawmin lien lem le mi tamlem huop thei dinga suklien dingin CM chun a hril. A hril pei dan chun, Festival naran ang ringawta hmang liem

el lova, item tinin umzie le \ang-kaina an nei theina dinga plan \ha tak siema hmang dan ding ngaituo dingin thurawn a pek a. A sawrkar chun mipui laka a thutiem tamtak kum khat sungin a hlen tah a, ei state ah danglamna nasatak a um tah a, tlangram le phairam khawm ni dang nekin ei inpawm lem ta niin a hril bawk. “State sawrkar khawmin inrem-na le muongna lampui a dap zinga, muongna le himna khawm ni dang nekin a \halem taa chu khawtlang nun chawkbuoitu thil \henkhat an la um zeu zeu, hieng hai hin inpum-khatna an suksiet hlak a nih” tiin a hril. Mi tin hi thi thei vawng le thi ding vawng ei nih leiin, mi dang hringna inlakpeka inthatnahai hin umzie le \ulna a nei naw zie a hril bawk. Mipui pung khawmhai kuomah

thu hrilin, sawrkarin hmasawnna dingin thil tamtak a thaw mek a, hienghai hi \ha taka lo thlawp pei dingin a ngen a. “Mipuiin sawrkar thilthaw \ha taka in lo thlawp pei a nih chun, ei ramin sawtnawtein changkangpui nghal el a tih” tiin tuta “Go to Village” mission a in-thawk khawm hin hmasawnna tam-tak a tlung ngei a beisei thu le lo thlawp pei dingin a hril bawk. Chief Minister chun, hi mission hlen a nia inthawkin sawrkar mil-ien Administrative Secretary hai le Head of Department hai khawm a hmun ngeiah sin thaw an \an tawl tah a. “Go to Village’ mission hin tu khuo khawm, tu hnam khawm a fe kan naw ding niin a hril. Khuol chawngpu, Tribal Af-fairs and Hills Minister Mr. N. Kayisii chun, tribal le tribal naw leh hnam tinin mani identity le cul-ture ei humhal seng a pawimaw a

nih tiin a hril a. Sin thaw ding tam-tak karah hi Festival hmang dinga hun hlu tak tak pea hung \hanghai kuomah lawmthu a hril a. Hienga Festival ngai pawimawna lei hin a hlawtling niin a hril. Hi hma met hin Chief Guest Pu N. Biren Singh chun, tribal hai in identify na dar khuong pawimaw tak Gong (Darsen khuong) chu Festival hawng a nih tah ti entirna dingin a vuok ring a, Festival pro-gram \an a nih. Festival hi vawisun tawp a tih. Festival ah hin Manipur a tribal hnam hran hran cultural troupe le mimal artist le dancer hai khawm an \hang a. Mani hnam lamhai in-entirin, traditional le folk songs hai sakin, tribal bu le hme chi hran hran hai fak thei dinga pholang an nih bawk. Festivala hin Public Health Engineering (PHE) Minister Mr. Losii Dikho, Hill Area Commit-tee (HAC) Chairman Mr. T.T. Ha-okip le Outer Manipur Parliamen-tary Constituency MP Mr. Thangso Baite hai chu Guest of Honour an nih. Mipui tamtak bakah Manipur Pollution Control Board Chairman le Oinam AC MLA Mr L. Rad-hakishore le MLA hai Mr. Y. Sur-chandra le Mr. S.Bira bakah ADC hran hrana Chairman le Executive member hai khawm an \hang tawl. (DIPR)

V. Hangkhanlian in Rs. 20 lakh pek dingin a tiemCCPur: May 11, 2018, 11AM khan Zomi Colony chun Chinkham Model High School campus-ah Golden Jubilee an hmang a, hi huna hin V. Hangkhanlian, Min-ister (Agri, Vety & AH) khuollienin a \hang a, Gin-suanhau Zou, MLA, Singn-gat & Chairman, MANIRE-DA; T. N. Haokip, MLA/ Saikot & President, Manipur Pradesh Congress Commit-tee hai functional President le Chief Host in an \hang a, Khaipao Haokip, Chairman, ADCC le MDC iemanizatin an uop bawk. Hi huna Pu V. Hang-khanlian in thu a hrilnaa chun, Zomi Colony chu

neitu an sak ve hle thu hri-lin sin hmu thar le insang tak taka hlawtlingna chang hai a lawmpui thu a hril a, Pathien malsawmna leiin Zomi Col-ony hieng chen tlung thei a ni thu, hmatieng Pathien dit dana ei um chun hma a sawn pei ding thu hrilin, Zomi Colony khuo in a mamaw

tak siemna dinga Rs. 20 lakh a sanction dingin a tiem. Pu TN. Haokip chun, Golden Jubilee hmang thei Zomi Colony chu hmatieng Pathien malsawmna dawng pei dinga a ditsakna an hlan a. Ginsuanhau chun, Upa Ginkham chu lekha thiem ninaw sienkhawm Pathien

I pek thuok varna hmang thiem tak a ni naah Zomi Colony hung um thei a ni thu a hril. Hun hmang sung hin Chief Guest in Golden Jubi-lee lungdaw a hawng a, Rt. Rev. Dr SK Manlun, Bishop, MELC in inhlanna a nei a, hall programme-ah Rev. Ste-phen Chinzathang, Sr. Exe. Secretary, ZPCS inrawinain Zomi Colony hluo a nia in-thawk lo thi ta hai sunna hun hmang ani bakah Jubilee darkhuong vuok a nih. Zomi Colony Golden Jubilee lawmnaa hin Siel 1, Bawng 2 le Vawk 1 thatin khaw mipui han Jubilee ruoi an \he.

imphal: May 9 dar 1:40pm vela Koirengei-a 49th BSF Camp tuola bomb sukpuokna le inzawmin Heiyang Police station-ah FIR zieklut a ni a. Imphal West le Thoubal district po-lice hai \hangruolin dappui an thawnaah bom sukpuok-tu laia mi 4 man an ni tah.

Police thusuokin a hril dan chun, thu the darin bomb sukpuoktuhai zawng an ni a, May 10 khan infor-mation pakhat an dawng dungzuiin Mr Thoudam Suresh @ Khamba @In-ungngaba @Ngamthoi Singh (27) s/o Th Tomba singh of Leishangthem

Thoudam Mamang Leikai chu bomb sukpuoktua \hanga hriet a ni a. Hi le inzawm hin Thou-bal Police station chu in-rang taka inhriettir an ni hnungin May 10 zing dar 9am khan a inah va man a ni a, a kuta inthawkin mobile phone pahni le sim card pahni ama hming ve vea um man a ni bawk. Thu indawnnaa chun, PREPAK member Eroi PREPAK hnuoia thawk a ni thu a puong a. May 8 khan Eroi a inthawka thu a hmu angin zantieng dar 2pm ve-lin Thoubal College Road ah mi pahni kuta inthawkin IED (Bomb hmangruo) a va lak a, TATA Magic-a chuongin Singjamei tieng a hung chawi a. Singjamei ah chun Ac-tiva-a hung Eroi hung tir mi pakhat Aboy leh an inhmu a, Mantripukhri tieng an >>sunzawmna phek 4-ah

KSO-in Chief Secretary Appoint-ment thua ngirhmun a hrilfie

imphal: Kuki Student’s Organization (KSO) GHQ chun, Manipur Chief Secre-tary dinga non-native ruotna thu le inzawma nuorna an lo neina thuah a ngirhmun thar a puonglang a. Tuta Chief Secretary ni lai Dr Suresh Babu thlengna dinga nawrnaah an \hang tanaw ding thu a puong. “Tuta Chief Secretary niLai Dr Suresh Babu lak dawka tuolsung mi sie dinga nawrna hrim hrimah KSO GHQ \hang ta naw nih ti kan puong” tiin General Secretary Mr Shon Baite hminga thusuok chun a hril. Dr Suresh Babu lak suokna dinga nawrna thuah political thil \henkhat a hung inrawl ta leia inhnuk dawk an ni thu a hril. “Student organization

tum tum han a ram mi CS dinga an nawrna chu a thlawp ve a, Chief Secre-tary tuolsung mi nei chu iengtiklai khawm a thei chun \ha a tih” tiin a hril a. Hi kawnga hin CS hlui O. Nabakishore lak suoka RR Rashmi ruot a ni khawm khan KSO chun nasatakin a kal a. Kha huna khan tu student body khawmin KSO an thlawp nawh” tiin a hril bawk. A hril pei dan chun, hi kawnga politician le senior IAS officer hai a rawn-naa chun, Chief Secretary ruot chu sawrkar thuneina pumhlum a ni a, senirority based kher a \ul naw niin a hril. “Sawrkar chun sin thaw \ha thei tak dinga a ring mi chu a ruot el a nih. >>sunzawmna phek 4-ah

AR han Thingtum phur Truck 4 phur an man

imphal: 39 Assam Rifles chun May 11, 2018 khan Joupi a inthawk Imphal phurlut dinga Truck 4 a phur Thingtum \hahnem-tawk tak an man a, District Forest Department, Chandel official hai inhriettir an ni hnungin DFO, Imphal kutah

inhlan an nih. Thing tum phur Truck 4 Imphal tieng hung pan ding an um ti report an dawng le inzawma 39 Assam Rifles han an bawzuinaah Salluk, Chakpikarong, Chandel Dis-trict-ah hieng Truck 4 hai hi sukchawla an man a nih.

Page 2: Hmasawnna Thar Thar/2018/May/HT-12-05-2018.pdf · 2018-12-20 · Rev. Vanlalzuata, Mizoram a nih. Pathien thu ngaithla nuom taphawt \hang thei a nih. Pu Thanghlun Hmar, IRS le Pu

Hmasawnna Thar2thlaphur (may) 12, 2018 inrinni (saturday) artiCle/health & emplOyment news

Editorial Boardlalmalsawm sellate: Editor& Publisherroding l. sellate: Jt. Editor ramditum ralsun: Asst. EditorJoseph Joute: Co-Editorlalsansuok pulamte &samuel Zothanglien@sZ Zote:Sports lalruotlien dulien: Computer AssistantEdited & Published by Lalmalsawm Sellate at HT Office, Lighthouse Lane, Churachandpur and Printed by him at Lamka Super Printer, Vengnuam, Hiangtam Lamka, CCPur, Manipur.

Editorial

Tuolsung SUNZAWMNAVAWISUN THUPUIKumkhawtluongin ka ta dingin huol tlat ka ti che a, felna dam, rorelna dam, lunginsietna dam, lainatna damin ka ta dingin huol ka ti che. Ringumnain ka ta dingin huol ka ti che a, chu-ongchun Lalpa chu hrieng i tih,” tiin. - Hose 2:19-20

Selkaltu PawlMipui sawrkarna le rorelna (Democracy country) ramah chun sawrkarna cheltu hi roreltu lai Party ti an ni hlak. Rorel lai party an um ang bawkin Sel-kaltu Pawl (Opposition Party) an um hlak. Selkaltu pawl an hrat chun sawrkar a fe \hain a fe indik hlak. Mimal annawleh pawl bikin thuneina an pumbil an-nawleh thuneina an pumbilna ram le sawrkar chu totalitarian/autocracy/dictatorship ti a ni hlak. Hien-gang ram haiah hin Selkaltu Pawl an um amani le an pawimawna chu hril lo, indin annawleh an ngir hrim hrim phal a ni nawh. Selkaltu Pawl indin a ni naw khawma sawrkar laizing do le sawiseltuhai chu an ngai thei naw a. Sawrkar lai mek sawiseltu le kal zawnga um hai chu lungina khum le intangtir theina san a tling a, an intangtir bawk hlak. Democ-racy rambunga ei um hi ei vangnei a, lawmna chang ei hriet a \ul. Democracy rambung chu ram zalen an nih. Democracy rambungah chun selkaltu pawl an um naw chun sawrkarna cheltu han an lu an ling a, thil indik lo le fel lo takin an fe hlak. Selkaltu Party han mipui thlavang an hau naw a, an mawphurna an thaw naw le an hlen suok zonaw chun democracy in umzie a nei nep hle hlak ti hi hieng tiengpanga mithiem (political scientist) hai ngaidan le pawm dan a nih. Hieng a ni lei hin selkaltu pawl mem-ber (MA/MP) ni hi rin ding a ni nawh. Sawrkarna chel lai member-hai ang thova pawimaw le hlu, ram le mipui rawngbawltu an nih. Mipui tiengpang khawma ngainep der lo ding an nih. Selkaltu Pawl member-hai \awngbau suok hin umzie a nei hlak a, an hlu a, an \angkai hle a nih. Democracy ramah chun selkaltu Pawl hi an pawimaw em em a, sawrkarna cheltu Party nekin an pawimawna hi a nep chuong nawh. Hi lei tak hin sawrkarna cheltu ministers le MLA-hai ang thovin sawrkar a inthawkin hlaw, allowances le ham\hatna an lakin an dawng ve a nih. Sawrkar khal indik le khal tluntu ding an nih. Sawrkar ngir laiin mipui ta dinga thil \ha le \ha lo le thil indiklo a thaw hai dam, mipui tuorna le inhmangna ding zawnga thil a thaw le thutlukna a siem chun, selkaltu Pawl chun mipui thlavang an hauin hrat takin sawrkar an nawr ding a nih. Mipui thlavang hauva sawrkar thil thaw indiklo le sin thaw \ha lo do ngam lo le do thei nawhai chu mipui aiaw dinga thlang tlak an ni nawh. Selkaltu pawl hin tharum insuoin dan kal rak khawpin che hai sienla tina tieng a ni nawh. Democ-racy rama chun Selkaltu pawlin an thaw ding hi a um a, chu chu an thaw ngam ding tina a nih. Mipui aiaw dinga thlangtling ni ta si chun dawizep le thaboa um ding a ni nawh. Assembly Session haiah khawm taima taka \hang a, ram le mipui mamaw, mipui harsatna le an \ulhai chu Assembly Session Hall sungah an khekpui ngam ding a nih. Silent MLA or Silent MP ni hi thil inzakum takel a nih. Assembly Sesson-a \hang pei lo, \hang suna khawm inlusu bur bur hlak member-hai hi chu ngaisang an um naw hle a nih. Mipui aiawtu ni si a, session nei huna hril ding hre lova um khawm hi thil inzakum a nih. Member ni lai mek hai chun silent MLA or MP ni hi tum lo ding a nih. Silent member-hai chun ram le mipui ta dingin thawdawk le hril kuok an nei ngai nawh. Politics-ah chun mipui mimir hai ta dinga thu-pui fun deu (political issue) khel ding le kher ding, vawr dawk le khekpui ding a um ngei ding a nih. Po-litical party le politician hai hin mipui kuomah zawr ding a nei ding a nih. Zu chungchang dam hi Politi-cal issue a ni hranpa naw a, politics thila laklut chi rak khawm a ni naw a, “Moral issue” a ni a. Sakhaw pawl, Sakhaw \huoitu le Civil Society Organisation hai buoipui chi niawm tak niin an lang. Political party, politician le ram \huoituhai buopui chi a um. Lamlien \ha lo, leilak \ha lo, public distribution sys-tem \ha tawk lo, education fe dan \ha tawk lo, LPG harsatna le public issue thil chi tum tum, hang hril kim el seng lo tam tak hai hi Politician le political party tum tum hai ngaipawimaw le ngaisak chi an nih. Manipur-ah chun kum 2017 khan Assembly election ei nei a. BJP \huoina hnuoiah sawrkar thar a hung pieng a, sawrkarna cheltu tieng le Selkaltu pawl tiengpang chu an inep tawk ang reng hle. Tuta hma met khan Selkaltu Pawl, Congress party chun sawkar fe lai mek sum hmang dan le thil thaw dan indiklo \henkhat mipui hrietin an hung puonglang a, \angkaina muol muol a nei ngei ring a um. Hmatieng peiah khawm Selkaltu Pawl an hrat po leh sawrkar chu hung fe indik a ta, ei ram le mipui han ei sawr \angkai ding a nih. Thudik le thil \ha haiah chun tlanse der lova hma an hung lak ngam pei hi mipui beisei a nih.

BiBle |awnG

~H.Zaneisang.

ei thuziek i tiem m>k lai, nang tiemtu chun, ‘Bible-in \awng a nei hran am a nih ?’ i ti khawm a ni el

thei. Bible-in \awng a nei hran thu kei hi thuziek ziektu khawm hin ka hriet nawh. Amiruokchu, thuziek danghai n>kin Bible thu hi uluk le f$mkhur taka ziek a ni leiin, thuziek danghai n>kin \awng hmang indik le uluk lema ziek ni dinga ngai a ni leiin, mi tam takin \awng ziek inch<knain an hmang hlak hrim a nih. Bible thuziek hi lekhabu danghai n>ka ziekd^n kalhmang indik le uluk lema ziek nia kei khawma ka ngai leiin, ‘Bible \awng’ ti \awngbau ka hmang el chau ni lovin, ka thuziek thupuiin ka hung hmang a nih. A hun le ni chie ka zuk chieng chie ta nawh; liemtah kum 2017 June thla lailung lai v>l khan, ka m^kpa Rev Jonathan Pudaite’n, a nuhmei le nauhai \huoiin, Rev Mans^ng Songate leh ka ch>ngna inah an mi hung sir (an hung l>ng l<t)-a. Chu \uma kan hohlimna a chun Rev M Songate kuom ah, ‘Hmar \awng ziek indik chungch^ng ah hm^ i s^wn hr^t b^k el. Ziek zawm le ziek zawm naw ding chungch^ng ah, tuhm^ khan chu ka n>kin ka lo sie ins^ng b$k naw hlak che kha a nih a. Tuhin chu ka tluk ta naw hle che ni’n ka hriet. Iengtinam, tu kuom ̂ m inch<k a ?’ ka lo tih a. Chu \uma a mi dawnna chu, ‘Bible thuzieka inthawk Hmar \awng ziek d^n indik kan ch<k an’n^wm,’ ti’n a mi dawn a. Chu z^n chun ka lungrilin, ‘Pu Mans^ng hi chu kawng iengkim ah ka tluknaw ma ma chu a ni hih,’ ka ti lungril nghe nghe a. Kei ve bawk hi, Hmar \awng indik le indiknaw chungch^ng, a b$k takin ‘ziek zawm le zawmnaw ding chungch^nga lem hin chu, Primary Sikula inch<klai ang ka nih’ ti hi kei le kei kan hmu d^n chu a la ni zing. Pu L Ruoiv>l Pangamte hi ka r^wn hlaka chu, a formula zuk man ding ka hriet naw leiin hm^ ka s^wn thei dukdak d>r nawh. Amiruokchu, thumal \henkhat, Hmar \awng indiktak ni si, a hmang nawna ding hmuna hmang tlathai ruok hin chu ka mit le ka n^ an sukkham tlat hlak leiin, \awng hmang chungch^nga hin, mi’n minzapui an tih ti khawm d^wn hleithei lovin ka kolom ka lek suok n^wk bawk hlak ! Pathien biek inkh^wmna ah kohran \huoitu \henkhatin, “Ringtuhai chun Pathien biek inkh^wm hi ei ngaimaw hle ding a nih,” d^m an ti ch^ng lem chu, “Pathien biek inkh^wm \ha ti lova i ngaimaw s^ chu hung inkh^wm da ta la,” ti a, chawp le chila hei inchapch^rpui ngh^l ka nuom lungril hiel hlak. Khai leh, tu \um chu Hmar \awng thumal indik tak ni si, hmang d^n indik(t^wk) lo nia ka hriet, thumal pakhat chau, BSI le BFW-haia inthawk la suokin, tiemtuhai lo ch$k ve dingin hei t^rlang ka tih. A hmasatakin Mathai Bung 26:26 thu hi, King James Version (English)-a inziek d^n lo en hmas^ng ei tih. “And as they were eating, Jesus took bread and blessed it.. ti a ni hi. Chu chu Hmar \awng BSI le BFW chun, “Chun, an f^k laiin Isun bei a l^k a, mal a s^wmp>k a, ..” tia inlet a nih. ‘Mal a s^wm a’ ti an hun t^wk el naw am a nih aw ka ti deu. A iengpo khawm ni sien, hi chu ngaithiem a la um thei deu. Bei chu, a \huoihruoihai ta dingin mal a s^wm a nih; hei t$ng ei tih. Marka 10:16 hi s^p\awnga inziek d^n lo hei en hmasa n^wk ei tih. ‘And he took them up in his arms, and put his hands upon them, blessed them,’ (KJV) tia inziek ei hmuh a. Hi lai thu hi BSI le BFW chun, “Chun anni rawi chu a hang kuo a, an chungah kut innghatin mal a s^wmp>k a, ti a ni hih. Isu mals^wmna chu tuhai ta ding am ? ei ti chun, Isu malsawmna chu, Isu’n a kuta a kuongkuo m>k naupanghai ta ding a nih. Chuong a ni chun, ‘Mal a s^wm a,’ ti’n la andik hunt^wk vieu naw’m a nih aw ? Delhi version chun, ‘Anni chu a pawm a, mal a s^wm t^wl a,’ ti a nih. Lusei \awng chun, ‘Anni chu a lo kuah a, an chungah kut nghatin mal a s^wm ta a,’ ti a nih. 1 Korinth 4:12 lo en n^wk ei tih. “Mani kuta sin thawin kan inrim hle hlak a, miin an mi halin mal kan s^wmp>k a …,” (BSI & BFW) ti a ni hih. Mihaiin an halin, a haltuhai mal zuk s^wm el ^wm tak, mal an zuk s^wmp>k tlat chu, an mals^wmna chu tu ta ding am ni t^ng a tih aw ? ti thei a nih. (Delhi version chun, “Mi’n \awngsie an min phur leh mal kan s^wm thung a.” ti’n an let a, lung a buo hle. English lo en ei tih. “… labour, working with our own hands; being reviled we bless..,” ti a nih. Hebrai 11:20 lo en n^wk ei tih. “Ringnain Isak chun thil la hung tlung dinghai thu ah Jacob le Esau mal a s^wmp>k a,” (BSI & BFW). Isak mals^wmna chu tuhai ta ding am ? tia indawnna ei siem chun, ei dawnna chu, ‘Jacob le Esau ta dingin’ ti ni ngei a tih. Chuong a ni si chun, ‘Isak chun Jacob le Esau chu mal a s^wm a’ ti a hunt^wk vieu naw’m a nih aw ? ei ti deu a ni chu. English KJV lo en ei tih. ‘By faith Isaac blessed Jacob and Esau

concerning things to come’ ti a nih. Delhi version-in, “….Jacob le Esau mal a s^wm a,’ a ti hi an dik hunt^wk vieuin kei chun ka hriet. Exodus 12:32 hi a English translation lo en n^wk hmasa phawt ei tih. “Take your flocks and herds, as you have said, and go. And also bless me. (KJV). “…… fe vak ro khai; chun kei khawm mal mi s^wmp>k bawk unla,” (BSI). “…. Fe ngh^l ro chun kei khawm mal mi s^wmp>k bawk unla.” (BFW). Mal mi s^wmp>k unla ti n>k chun, ‘Mal mi s^wm unla’ ti an dik hunt^wk el am ? Delhi version chun, “…. mal mi s^wm bawk ro,” a tih a. Tiem a h^dam lem a, an dik lem bawk ni’n kei chunk a hriet ? Number Bung 24:1 thu hi lo hei en n^wk ei tih. ‘Chuongchun, Israel-hai mal s^wmp>k chu Lalpa ditz^wng a nih ti Balaam chun a hrietin…’ (BSI/BFW/Delhi Version) ti thu hi a English version lo en ei tih. ‘And when Balaam saw that it pleased the Lord to bless Israel..’ (KJV). ti a nih. Israelhai chu Lalpa’n mal s^wm a nuom tlat a nih ti Balram chun a hriet a, ti’n la andikin tiem a h^dam lem naw d$’m a nih aw ? ka ti nuom deu. ‘Mal a s^wm a’ zuk ti el na dingah, ‘Mal a s^wmp>k a,’ tia inziek (inlet) iemani z^t t^rlang ding la um sien khawm; ei t^rlang poa khin ei hril nuom d^n ei hril kim thawkhat t^k leiin diit^wk ei tih. Hmar \awng hi ka tiem a, ka thiem le thiem naw ngaituo lo le, mihai min z^pui ding khawm d^wn lovin, keima ngaid^n d^n hin ‘an dik’ le ‘an dik nawh’ ti d^m ka nei hran ve a. ‘Mals^wm’ ‘mal a s^wm’ ‘mal a s^wmp>k’ tihai hi ei \awng indiktak chu an ni vawng a; amiruokchu, hmangna ding hmun le hmang d^n indik le indiknaw ruok chu a um ngei niin an lang. “Kan huona huon thlaihai kan Pastor-in mal a hung s^wm a,” ti le; “Kan huona kan huon thlaihai kan Pastor-in mal a mi hung s^wmp>k a,” ti chu \awng indik ve ve an nih. Sentense hmasalem, No 1-a khin chu pastor mals^wmna chungch^ngah, a hriltu kei ka \hang ve chie nawna lai a um. Kan huonthlai \ha taka an in\hang a, an puitling theina dingin kan Pastor-in mal a s^wm a ni el. Amiruokchu, chu huonthlai neitu chu kei ka ni leiin a sawrtu ding chu ka ni tho. Sentense 2-na ruok khin chu, kan huona huon thlaihai chu, a neitu kei le ka s<nghai ta dingin kan Pastor chun mal a hung s^wm a nih. Kan ta dinga mal a s^wm a ni leiin ‘mal a mi s^wmp>k’ ti’n ka hril hrim a nih. Kei ve bawk hih, kan ins<ng ah Hmar \awng kan hmanga chu A AW B-a inthawk College ka zo chen Lushai Vernacular la ka ni leiin, Hmar \awng hi ka thiem t^wk naw khawm a ni ^wm ie. Hi thu ka ziek m>k lai, hung tlung ding Pathienni May ni 6-a kan Sunday Sikula inch<k ding 1 Lalhai 10:1 “Chun Lalpa hming dinga a thilthaw chungch^ng thua Solomon hming inthang zie chu ….” ti thu ka hang tiem chu a umzie ka man thei dukdak d>r d^’l a. Ka hriet thei naw luotin Lusei Bible ka r^wn a; hieng hin a lo inziek a. “Solomon hming inthang zie le, Lalpa hming leh an inkungkeina chanchin Seba lalnu’n a lo hriet chun …’ tia inziek ka hei tiem chu ka har huoi el. Ei Bible-a ‘Lalpa hming dinga a thilthaw ..’ ti khi chu a umzie man an tak deu. Chun, 1 Lalhai 10:24 ( hi nia kan Sunday Sikul ch^ng vawn) hi lo hei en n^wk ei tih. “Pathienin a lungrila varna thu a siep>k chu ngai dingin khawv>la mi po pohai chun Solomon chu an hung pan huoi huoi hlak a,” ti chu ei (Hmar) \awng translation pathumhaia inlet d^n a nih. Amiruokchu, khawv>l mihriem po po chun, nuomin tumhai sien khawm, Solomon chu an hung pan vawng theinaw ding chu a chieng hle bawk si. Ch^ng 24 thu char hi Sap\awng (KJV)-in a ziek d^n hei t^rlang ei tih. ‘All the earth sought to Solomon to hear his wisdom, which God had put in his heart,’ ti a ni a. Chu chu, ‘Pathienin Solomon kuoma varna a p>k chu inch<k dingin khawv>l ram tina inthawk mi an fekh^wm luoi luoi/ hum hum a,’ ti’n sie in la tiem a h^dam lem d$’m chu ? Hi thu ka ziek m>k laia ka lungrila ka ngaituo chu, Hmar \awng or Lusei \awnga thu ziektuhai kut hnung r^wn ding um \hak lo, Holy Bible hi English-a inthawk Hmar \awngin lo inlet ding ni tah ang lang chu, tiem tl^k ka va hei insuo ^wm naw hnaisai de aw ! ti hi a nih. Thuziek ni sien, ieng thil dang khawm ni rawseh, um lova inthawk uma inchangtir/ siem hi thil awlai a ni nawh a; um tasa, ‘hieng hin ni lem sien’ ti ruok chu a awl. Ieng thil \ha khawm hi a \antu le a bul suttu ni chu ka tlinnaw vawng ti ka hriet zing lai, thuziek indik lem le mawi lem ei nei theina dinga lungril mi siemp>ktu a ni theina ding beiseinain hi thuziek hi ka ziek a nih, ti tiemtuhaiin mi lo hrep>k hr^m ro.

Dated the 1st May 2018.Phone 9862065735.

Post a ganja thawntu manaGartala: Government Postal Services hmanga ganja thawn hlaktu Supriya Biswas (40) S/o Surendra Chandra Biswas of Badharghat area, West Tripura chu zani khan police han Post Office Chowmani tuol lai an man. SDPO Suman Majumder le West Tripura Police Station OC Sub-rata Chakraborty inrawi police team han Supriya Biswas a In an dap zawm nghal a, post a thawn dinga ganja siemrel sa le ganja thawnna a hmang hlak hmangruo iemanizat an man.

AAPSU in Citizenship (Amend-ment) Bill a remti nawh

itanaGar: Citizenship (Amendment) Bill, 2016 passed thua Assam le Meghalaya states haia buoina a um mek laiin, zani khan All Arunachal Pradesh Students’ Union (AAPSU) chun passed an remti naw thu an puong-lang ve. AAPSU chun, hi bill hi Arunachal Pradesh za-ah za (100%) tribal hnamhai chengna in a lawmlut naw leiin passed thei ni naw nih tiin a hril. Joint Parliamentary Committee (JPC) on Citizenship (Amendment) Bill 2016 meeting huna AAPSU \huoituhai chun bill an ditnaw thu ziek ngeiin committee-ah an peklut a nih. Citizenship Bill thiltum tak chu Assam le North-east states tum tuma documents mumal tak nei lo minor-ity communities hnam hieng Hindus, Sikhs, Buddhists, Jains, Parsis le Christians hai India mi nina inneitir a ni a, hieng hnam hai hi Afghanistan, Bangladesh le Pakistan a inthawk ‘India residence’ hnunga hung lut an nih.

Pakistan sipaihai silai kap-ah mi 1 thiJammu: May 10, 2018 za-nril dar 12:30 AM vel khan Pakistan sipai han cease-fire dan bawsie in Gulpur-Bagyal Dhara belt, Poonch district a LoC hmuna Army post an kap a, civil mi Mo-hammad Ikhlaq of Kalsan Malti Baghal Dhara chu kap hliem a ni a, hliem na tak tuora enkawl mek a ni laiin zani khan a thi. Pakistan si-paihai chun silai pangngai hmanga Army post le civil mihai chengna hmun chu an kap a ni a, Indian Army

hai khawmin dawnletin hun iemanichen an inkaptuo pha. Kum a hung thara inthawk Pakistan sipai han ceasefire dan vawi tamtak an bawsiet tah a, zanita mithi pakhat tiemsa in LoC le Internation-al Border (IB) haia Army post le civil mihai chengna an kapna-ah mi 31 in thina an tuok pha tah. Thina tuok hai lai chun security person-nel 16 an \hang a, kum thara inthawk Pakistan sipai han ceasefire dan \um 700 ve an bawsiet tah a nih.

Kum 2020 chenah NE State tin Rel a tlung ding

Guwahati: Kum 2020 chenah India hmarsak state khawpui tin hai chu Rel in-tlungtir tum a ni a. Hi thila ding hin Indian Railways chun Rs. 90,000 crore deuthaw a seng phak ding niin official thusuok chun a hril. India hmarsak biela chun Assam, Arunachal Pradesh le Tripura khaw-pui hai chu Rel a tlung ta a, Mizoram, Meghalaya,

Manipur, Sikkim le Naga-land khawpui hai chu Rel a la tlung naw a nih. Tuta NE state khawpui Rel la tlung lo hai lai Mizoram khawpui Aizawl chu Rel lampui tlung hmasa tak ni dinga ring a nih. Bairabi le Sairang (51.38km) a sei chu advance stage a um a ni ta a, Sairang le Aizawl khawpui inkar hi km. 18 a hla a nih.

pa hi a Bawk lai a kak bakah a tukhnungkhur lai khawm a pawp (kak) bawk niin Upa Laldawnlien chun a hril. A nu le pa annawleh a sunghai zuk contact el thei ding a hrietnaw leiin Upa Laldawnlien chun KKL Presi-dent Pu Kamthang telephone hmangin a hril a, chu taka inthawk KKL \huoitu hai Hospital-a hungin an hung buoipui ta niin Upa Laldawnlien chun a hril. Hospital tlungpui hnung khawm hin khawmuol a la hriet naw a, oxygen pek a ni a, a bawk lai kak raka a tet a ni lei hin a ngirhmun hi a derthawng hle a hril a ni a, sienkhawm hi bak chu a chanchin hrietzuina ei nei ta nawh.

Pasal pakhat Bike eksiden leiin na takin a hliem

lo ni hlak hai le inlaichinna suksiet ding a ninaw thu, tukhawm insuklien lo le inngaitlawm taka um dingin class XII zo thar hai an fui. Lungsena thil thaw phut phut loa, thil thaw ding hai \ha taka ngaituo hmasak a \ha rawp hlak, tuta hun ei hmang mek hi hung kir nawk thei talo ding a ni leiin hun hmang hi fimkhur a pawimaw a, midang hmangaina neia ei hun hmang thiem a pawimaw tiin a hril bawk.

Hlawtling dingin harsatna ei hmasawn ngam a \ul

Rabindranath Tagore in British rorelna dodalna in ‘Nobel Prize’ a hnawl: Tripura cMaGartala: Tripura Chief Minister Biplab Kumar Deb chun zani khan mi tamtak ngaiven le inselna suksuok thei-tu \awngbau a saksuok nawk a, “British sawrkar rorelna indik naw dodalna in Rabindranath Tagore khan ‘Nobel Prize for Literature’ a hnawl a nih” tiin a hril. Tagore khan 1919 kumin ‘Knighthood’ chu a hnawl a, 1913 kuma a dawng ‘Nobel Prize for Literature’ ruok chu a hnawl nawh a, August 7, 1941 huna a thi chenin a kawl zing a nih. Mr. Deb in a hril dan tak chun, “Rabindranath Tagore kha khawvel hrieta hlaphuok thiem inlar nisien khawm, British rorelna indik naw dodalna a Nobel Prize a zuk hnawl el kha a ropui a nih” tiin a hril. Mr. Deb chun Bhubaneswari temple a ni 3 ^w ding ‘Rajarshi festival’ a hawng huna hi thu hi a hril a nih. Opposition par-ties Congress le Communist Party of

India-Marxist (CPI-M) \huoitu han Mr. Deb chu a \awngbau leiin nasatakin an sawisel. Senior Congress leader Gopal Roy chun, “CM hin ieng subject a khawm hrietna a nei naw a ni hih! Mr. Deb in Tagore thua \awngbau indik lo a saksuok leiin Tripura mipuihai chu inzakna in an sip a nih. Tagore khan Tripura state-ah 1899 le 1926 inkar

sung khan \um 7 zet an zin a nih” tiin a hril. Mr. Deb hi Tripura University a inthawka Arts graduate a ni a, hi hma khan Mahabharata hun lai internet le satellite communication a um tah tiin a hril a. Mi tamtak makti le hril a kai lai zingin, Miss World, 1997 Diana Hayden kha Miss World lukhum khum dingin tlinna a nei nawh tiin a hril nawk a, chu hnungin Civil Services examina-tion hi civil service ding thlangna a ni leiin, Mechanical Engineering students hai ni lovin, Civil Engineering students han an exam ding a nih tiin a hril bawk a nih. Hieng hai baka hin Mr. Deb chun, Tripura \halaihai chu sawrkar sin dit leia politicians hai hnungzui lova Pan Dukan siem lem dingin thurawn a pek a, West Bengal CM Mamata Banerjee khawm lungril buoina neia hrilin doc-tor rawn dingin thurawn a pek bawk.

Page 3: Hmasawnna Thar Thar/2018/May/HT-12-05-2018.pdf · 2018-12-20 · Rev. Vanlalzuata, Mizoram a nih. Pathien thu ngaithla nuom taphawt \hang thei a nih. Pu Thanghlun Hmar, IRS le Pu

laKtawi

3thlaphur (may) 12, 2018 inrinni (saturday) natiOnal/internatiOnal & advertisement Hmasawnna Thar

wAnted trAIners And trAInees FOr sKIll deVelOpMent trAInInG

sl. no. trade Age duration

(months) Fee place-ment Agency

1Mason(Tiling)

18-59 2 FREEGuaran-

teedMBCWB

2Mason(General)

18-59 2 FREE -do- MBCWB

3Asst. Electrician

18-59 2 FREE -do- MBCWB

4

Painter & Decorator (Construc-tion)

18-59 2 FREE -do- MBCWB

sd/- Jemlalmawi# 9378025458

eVAnGelICAl COlleGe OF tHeOlOGyCHUrACHAndpUr, MAnIpUr

(Accredited by AtA)

Applications are invited for the various courses as per details shown below:Courses Offered:Dip. Th. for Cl-X passed.B.Th. for Cl- XII/Dip. Th. passed.M. Div. for Secular or B.Th. GraduatesM. Th. (Missiology)* for B.D. or M.Div. Graduates (seats are limited)Important datelines:Last Date of Submission of Forms : July 9, 2018Date of Entrance Examination : July 10, 2018Registration of Old and new students : July 11-13, 2018

Admission Forms are available at the office during of-fice hours, or can be downloaded from our website http://ectindia.com.

please contact:The Principal,Evangelical College of TheologyP.O.Box-34, Nehru Marg, Rengkai,Churachandpur- 795128Manipur, India.Phone: + 919612055348Email: [email protected]*New program yet to be accredited by ATA (1

2,14

,16)

Iran-in Red Line A Hung Kan A Nih: Israel PM Jerusalem: Khawvelin Syria le Iran ram a va bomb leiin an inthiemnawa chu, Israeli Prime Minister Mr Benjamin Netanyahu chun, “Iran-in Red Line kanin thil a thaw suol leia Israel thungrulna a nih” tiin a hril. Israel beituhai chu na taka thungrul pei an ni ding zie puongin, Prime Minister Benjamin Netanyahu chun, “Iran-in red line a hung crossed (kan) a, a thawsuol a nih. Syria rama Muslim helpawlhai a \hangpui hlak leiin a thungrulna dinga Syria air forces bases le Iran hai kap an nih” tiin a hril. Israeli Army and De-fence Minister Avigdor Li-eberman chun, “zan khat thil thua Iran hai ralthuom siena le air forces base hai suksiet pek vawng an nina hi, Iran sipaihai a dinga thla tamtak lungngaina le sietna ding a nih” tiin a hril. Ni khat laia Israel-in Iran hai air base a

va bomb kha tulai hnaia ding chun a nasatak a la nih. Israel Defence Forces (IDF) hril dan chun, op-eration kha Iranin Israel hmartieng a hung kap leia thungrulna niin a hril a. Army hai hril dan chun, Iran in rocket 20 vel a hung kap a. Pali chu Iron-dome Anti-Missile han an lo kap thlak a, 16 danghai chu Syria ram tieng an tla vawng niin a hril. Netanyahu-in thusuok siema a hril dan chun, “Ira-nin Red Line an hung kan a. Chuong ang takin ka lo

dawnlet a nih. IDF hai chun Syria ram sunga Iran mihai umna hmun tamtak a bei a nih. Israel ram sungah rocket pakhat khawm a tla nawh, kan policy chu a chieng: Syria ramah Iranin sipai hmun a siem remtih thei nawng kan tih” tiin a bei let ve pei ding thu a hril. Iran chun April 9 a Syria rama an sipai hmun pui Israel vuongna han an va bomb siet a, Iran com-mander pakuo an thina thua khan Israel hi an thiem naw zing a. Israel khawmin Iran hung bei let lo dei let dan

dingah an ralring zing a nih. Kha bomb kha Israel chu a thaw a ti nawh a, a thaw naw khawm a ti bawk nawh. Prime Minister Ne-tanyahu chun, “Zani khan Assad sawrkar chieng takin ka hril; kan action chu Syria ram sunga Iran hai umna a nih a. Amiruokchu, Syrian army han an mi lo bei a nih hun Israel chun (Syria) khawm bei let a tih” tiin President Assad a hrilpek thu a hril. Israel chun intan lovin, Iran sawrkarin Syria ram sungah Israel beina dingin helpawl le sipai hmunpui siem a tum a, chu chu Is-rael-in remti ngai naw nih, tiin a hril zing zing hlak a. Chu tienga hmalakna chite a um met khawmin, a \he-num Syria chu a bei nghal pei a nih. “Zani ta thil tlung chu hi hi a nih. Syrian military han surface-to-air missile an

hung kap a, chuleia va bei kan nih. IDF chun hliem-na le thina iengkhawm a tuok nawh, khawmuol le boruokah. Syria rama in-thawka rocket hung kap haiin Israel ram hlekte khat khawm a suksiet naw bawk. Kan vuongna hai po po khawm damtakin in an hung inlawi” tiin a hril. Netanyahu chun, in-ternational community hai kuomah, Iranian Al-Quids force hai chu Syria rama bu an khuor nawna dinga dang tlang dingin a fiel a. “Ei rengin ei \hangruol a pawimaw a nih, helpawlhai dona dingin. Chuleiin, hril nawn ka tih. A mi suknatu-hai chu a let sariin thungrul kan ta, a mi sukna tumtuhai chu thaw hmasang kan tih. Hi hi kan thilthaw dan chu a nih a, kan la thaw pei ding a nih” tiin Prime Minister chun inrum takin a hril. (Reuters)

Donald Trump le Kim Jong Un Inbiekna June 12-in Singapore ah

sinGapOre: US President Donald Trump chun North Korea President Kim Jong Un le an inbiekna hmasatak ding Summit chu June 12 khin Singapore ah an nei ding niin a puong. Zirtawpnia Twitter a tweet danin, “Khawvel a ralmuong lem theina dingin theitawp suoin ‘very special moment’ innitir tum kan tih” tiin a post. US le North Korea ram \huoituhai inbiekna hmasatak ding thu hi, North Korea-in US mi a hrentang mi pathum, President Trump a ngenna anga Kim Jong Un-in a hung inthlasuok zo vel chara President Trump-in a puong a nih. White House thusuok chun, President Trump in nuclear bomb sukbona dinga a hmalakna chun ra \ha an suo \an mek, hmu thei dingin tiin a hril.

“President Trump chun hmu thei ngei dinga nuclear ralthuom sukbona dinga hmalakna hmu a beisei a. Chuonglai zing chun Pyongyang khawmin in chophawkna thu le hla iengkhawm a hmang lo a beisei bawk” tiin a hril. White House Press Secretary Raj Shah chun, “Kan policy chu, hmu thei ngei, Korean Peninsula laia nuclear ralthuom um lona dinga hmalakna a nih” tiin Indiana pana Air Force One chunga chuongin journalist hai a hril. I n b i e k n a d i n g a Singapore thlang a nina san chu, “Singapore hi rambung pahnihai ta dinga \ha ve ve, inremna le muongna dit a nih a. A ralmuong bakah an mi lo lawmlut a, security khawm \ha taka pe thei ding an nih

leia thlang a nih” tiin a hril. An inbiekna point ding thuah chun, “Inbiekna ding hi thla khat vel a la uma, chu hma chun thil tamtak a la tlung thei. Boruok le thil umdan izir ning a tih. Sukthlawl thei ding thil a la um bawka, \awngbau \halo le inchophawkna thilhai lei khawmin \hul thei a la nih” tiin North Korea fimkhur dinga a dit thu a hril bawk. Ms Victoria Coates, S e n i o r D i r e c t o r f o r International Negotiations, National Security Council, US hril dan chun, inbiekna ding hi ni khat dinga ruot phawt a nih a. Planning tha ding tamtak a la um a. Iemani tia \awngbau \halo le thu \halo saksuok amanih, hmalakna \halo amanih a um kek chun la suk\hul thei tho a nih a. Inbiek sunzawm pei ning a tih” tiin a hril. Singapore hin US le China kara inbiekna ding khawmin nina pawimawtak a lo nei tah a. Tuta North Korea le US inbiekna ding khawm hi a vawikhatna ding a la nih a. Inbieknaa hin Chin le South Korea khawm iengti kawngin amanih an \hang ve beisei a nih.(AP)

VP Peru a tlungnew delhi: Latin America rambung haia thang mek Vice President Venkaiah Naidu chu zani khan rambung a sir dinghai laia a tawpna tak Peru a tlung tah. Peru-ah a cham sungin Mr. Naidu chun Peru President, Prime Min-ister le Foreign Minister hai inbiekpui a ta, India le Peru rambung han hlaw-kna an nei thei ding thil-hai hriltlang an tih. Peru hi India in Latin America le Caribbean region haia in-laichinna \ha tak a neipui rambunghai laia \hang ve a nih. Mr. Naidu chun India-Peru Parliamentary Friendship League khawm sir a ta, Indian diaspora hai inbiekpuiin, archaeological sites, museum le historical hmunhai kan bawk a tih tiin External Affairs Ministry thusuok chun a hril.

PM Modi in lawmpui-na thu a thawn

new delhi: Prime Min-ister Narendra Modi chun Dr. Mahathir Mohamad in Malaysia Prime Minister dinga intiemkamna a nei thei leia a lawmpuina thu a thawn. PM Modi chun, Dr. Mahathir inrawina hnuoiah India le Malaysia rambung han inlaichinna \ha tak an la nei pei a beisei thu a hril sa bawk. July 10, 1925 a pi-eng Dr. Mahathir hi Malay-sia PM a 7-na dinga thlang tling thar le zani hmasaka intiemkamna nei a nih.

Maharashtra ATS chief hlui Roy mani an that

mumBai: Maharashtra ATS chief hlui le Maharash-tra ADGP mawphurna chel mek Himanshu Roy chu zani khan a service revolv-er hmangin ama le ama an kaphlum. Mr. Roy chu a re-volver leh a thisaa hmu a ni a, mani an thatna san hi hriet a la ni nawh. Ei thu dawngna in a hril dan chun, Mr. Roy hin cancer natna an vawi a, hun iemanichen liemtah a inthawk khan a lungril a

sawl thei hlea hril a ni a, a natna leiin office khawm kum khat le chanve vel a kai ta naw nia hril a nih. Mr. Roy hi 1988 batch IPS officer a ni a, 2012 khan ‘President’s medal for distinguished and meritori-ous services’ award inhlan a nih. ATS Chief maw-phurna a chel sungin Mr. Roy hin case rik le lien-tham tak tak a chingfel hlak a, IPL spot-fixing scandal, Dawood a unaupa Kaskar a driver Arif Bael kapna thu, Journalist J Dey thatna, Vi-jay Palande tuolthatna, Lali Khan thina le law graduate Pallavi Purkhayasta nun-rawng taka thatna thuhai ama inrawina hnuoia ch-ingfel an nih.

Swaraj in Aung San Suu Kyi an hmupui

new delhi: External Affairs Minister Sushma Swaraj chun zani khan Nay Pyi Taw, Myanmar-ah Myanmar’s State Coun-sellor le Foreign Minister Aung San Suu Kyi an hmu-pui. Pi Swaraj le Pi Suu Kyi hai chun thupui tum tum hmangin an hohlim tlang a, India le Myanmar rambung inkara inzawmna tum tum han a rambung pahnihai ta dinga hlawkna a siem ve ve

thei dan an ngaituoin hohlim tlangna an nei. Inbiekna an nei huna chun thuth-lung khawm 7 zet an ziek niin External Affairs Min-istry thusuok chun a hril. Pi Swaraj chun Myanmar Armed forces Commander-in-Chief, Senior General Min Aung Hlaing khawm zani bawk khan an hmupui. Pi Swaraj chun zani zingtieng khan Nay Pyi Taw, Myanmar a bawk

Myanmar President U Win Myint an hmupui. Pi Swaraj hi India le Myanmar inlaich-inna tum tum an \huoitu-hai le hriltlanga ni 2 sung Myanmar rama cham dinga inzin a nih. Pi Swaraj chu Indian Ambassador Vikram Misri le Permanent Sec-retary of Ministry of For-eign Affairs of Myanmar U Myint Thu han an lo lawm-lut a, Myanmar ram \huoitu-hai le inbiekna an nei hunah thuthlung khawm iemanizat ziek an tih tiin Raveesh Ku-mar, Spokesperson, Exter-nal Affairs Ministry chun a hril. Myanmar hi India le rambung inzawm le kawng hran hrana inlaichinna a nei-hai laia \hang a ni a, India le Myanmar ramri chu 1,640 km a sei a nih.

MV AZAD PHUSAM KUOMA LAWMTHU HRILNAPile natna nei ka ni a, ka Pile natna a hung zuol changa kan hnawm huna ka ek ka san rak rak changin ka tawl a hung in-dawk tla a, ka kutin ka khik lut changin a satin a sa huou huou a, a na hle hlak. Hi zo hin ni 3/4 vel chu inhnawm thei loin ka um a, thisen dam a hung suok a, a sungah a hnai khawm a hung um hlak. Hi huna hin ka lu le ka ring tha hai a hung kham hlak. Ka beidawngin Pu MV Azad Phusam ka pan a, tuhin chu a mi enkawl dam der tah. Ka lawm hle a, ama le Pathien kuomah hi Chanchinbu fe thleng hin lawmthu ka hung hril. Pu MV Azad Phusam hih Centre Road, Opp: J.P. Selection near Police Traffic Point, CCpur a pan thei le contact numbers 7628890261/9089738275 haiah rawn thei a nih.

Lawmthu hriltu,sd/-sangboi

Old Bazar, CCPur

Pawisa lem siemna a \hang mi 1 man

new delhi: Khawvel pum huopa India pawisa tehlem siema fakzawng hlak, ‘international fake In-dian currency racket’ a \hangna nei Kamil of Samili district, Uttar Pradesh chu zani khan Delhi Police Spe-cial Cell han pawisa tehlem Rs. 2,000 notes ngawtin Rs. 8 lakh leh an man. Kamal hi Fake Indian Currency Notes (FICNs) ‘consignment’ a dawnga Malda, West Ben-gal; Indo Bangla Border le hmun dang dang haia thawndawk hlaktu a nih tiin Delhi police thusuok chun a hril. Kamal chun pawisa note tehlem umna ‘consign-ment’ chu Martuz, West Bengal a inthawk Rs. 2.5 lakh a pek hnunga a dawng niin police hmaah an puong.

Kum 400 sungin naute pieng an um

nawhraJGarh: Madhya Pradesh a Sanka Shyam Ji khuoa chun kum 400 liem-tah sung khan naute pieng an um der nawh a, an khuoa nuhmeihai chu \awngsie intluntu nia ngai an nih. Sanka Shyam Ji khuo hi Rajgarh district sunga um a ni a, an khuoa nuhmeihai chun nau an nei ding pha an khuo an suoksan hlak a nih. An khuoa chun nuh-meihai leiin \awngsephurna umin an ngai a, nau an nei a ni chun, a naute a sie an-nawleh a nu thi dingin an ngai leiin nau nei dingin khuo an suoksan hlak a nih.Sanka Shyam Ji khuoa upa han an hril dan chun, 16th century lai khan an khuoah an pathien han temple an bawl a, chu hun lai chu nuhmei pakhatin bu a lo suk a, chu lungsen chun an pathien han an khuoa nuh-meihai chu tukhawm nau nei lo dingin \awngsie an inphur niin an hril. Village Sarpanch Narendra Gurjar chun, “nau nei laia 90% chu hospital-ah a ni a, emer-gency thila chun kan khuo khel meta hin nuhmei han nau an nei el hlak. Temple bawl kha nuhmei in an suk-buoi leia hi khuo hi \awng-sephura ngai a nih” tiin a hril. Emergency thila nau neina dingin Sanka Shyam Ji khuo khel meta hin room pakhat umna In an bawl nia hril a nih.

PM Modi le Nepal PM in direct bus service an hawngnew delhi: Prime Minister Nar-endra Modi le Nepal Prime Minister KP Sharma Oli in zani khan Janakpur, Nepal le Ayodhya, India inkara direct bus service a ruolin an hawng. Hi huna PM Modi in thu a hrilna a chun, India le Nepal inkarah ‘Ramayan’ cir-cuit bawl dingin rambung pahnihai \hang tlang an tih tiin a hril. Hi cir-cuit hin India le Nepal rama mihriem chenghai inbiekpawna a sukhrat ding a nih tiin PM Modi chun a hril bawk. PM Modi chun Janakpur a kan huna Nepal PM in a zui ve leia a lawm thu a hril a, PM Modi chun bus ser-vice an hawng hmain Janaki temple

kanin \awng\aina an hlan a nih. PM Modi chu Himalayan nation haia ni 2 sung cham dinga zani zingkara Janak-pur tlung a nih. PM Modi chu Janakpur hmuna hin ‘civic reception’ hun hmangpui a ni a, chu huna chun PM Modi in, Nepal leh \hang iemanizat liemtah a India ramin inzawmna a nei hi India hma-sawnna sirbi-ah hmun \ha tak a hluo a, ‘Neighbourhood Policy’ a hin Ne-pal in hma a lak hmasa lem a nih tiin a hril. Nepal chun danglamna mak tak leh kumzabi thara chuongkai ang elin hmasawnna sirbi a hraw mek a, Nepal sawrkar hi India le economics tlura

inzawmna sukhrat dingin \hang a lak bawk a nih tiin PM Modi chun a hril. PM Modi chun Nepal ram hi hmu thei khawpin mak takin an \hang mek a nih tiin uor takin a hril. ‘Sabka Saath Sabka Vikas’ thu le India in ‘slogan’ a neia a fepui thu hrilin, India se vela rambung danghai khawm hi chungthu hi a hril ta thu PM Modi chun a hril. Rambung dang danghai hi inzataw-nna in an inlaichinna a sim\ha thei a nih tiin PM Modi chun a hril sa bawk. Nepal rama a cham sungin PM Modi chun Nepal President, Vice President le PM Mr. Oli hai inbiekpuina nei a tih.

Vawisun Karnataka Assembly election a um dingBenGaluru: Vawituk dar 7:00 AM le zantieng dar 5:00 PM inkar sung hin Karnataka Assembly elec-tion um a tih. State Elec-tion Commission chun in-thlangna fel le thienghlim taka nei a ni theina dingin guidelines \ha takin a siem a, zani chen khan inthlang-na ding le inzawma ‘model code of conduct’ bawsiet an um thu hriet a la ni nawh. EC chun media haiah ‘pub-lic opinion programmes’ thaw khawm a khap bawk a nih. Karnataka Assembly seats 244 inchu ding hin candidates 2,636 an um a,

chu hai laia 617 chu nuh-mei an nih. BJP in candi-dates 223 a nei a, Congress in 222 le JD (S) in 201 an nei bawk. Vote thlakna ding hin polling booths 58,000 neka tam siem a ni a, voters chu 5.6 crore neka tam an nih. Karnataka inth-

lang nuhnungtak nekin tuta \um hin voters thar (young voters) khawm an tam lem. 2013 kum khan ‘young vot-ers’ 7.22 lakh an um a, tuta \um ruok chu 15.72 lakh an tling a nih. Polling booths 58,008 le auxiliary booths 1,312

siem an ni a, EC in a hril dan chun, polling stations 12,001 hai chu ralmuong lo, buoina suok thei ngirh-muna um niin a hril. Inth-langna him le fel taka nei a ni theina dingin Armed Forces 585 companies, 45,000 personnel security dinga hmang an ni a, poll-ing officials 3,50,000 vel an um bawk. Chuong lai zing chun, BJP candidate BN Vijay Kumar a thi leiin Jayanagar Assembly constituency in-thlangna ding chu \hul a nih. Vawisuna vote tlahai chu May 15, 2018 hin tiem ning an tih.

LeT mana um a ruolhai kokirtu dinga hmang

srinaGar: Army han Jammu and Kashmir a Lash-kar-e-Toiba (LeT) members an man laia pakhat video siempuiin, a ruolhai kokirtu dingin an hmang a, tulai hin chu video chu internet a the-dar niin mi tamtak ngaiven a hlaw hle. Video a inlang chu nikhat laia J&K hmuna LeT members 9 man laia \hang Aijaz Ahmad Gojri a ni a, video a chun, “ka hming chu Aijaz Ahmad Gojri a nih. Ka ruolhai pathum lampui indik naw hraw mek, Suhaib Ak-hoon, Mohsin Mushtaq Bhat le Nasir Amin Drazi hai hin ramhnuoia inkul tawpsan in, an sunghai kuomah suokin mi pangngai angin um hai sien ka nuom a, Nasir lem chu a nu a damnaw inrik leiin a hungkir vat ka nuom hle” tiin a hril.

National Technology Day hmangnew delhi: Kum 1998 a India in Pokhran, Rajasthan hmuna ‘nuclear bomb’ hlawtling taka a ensinna champha, ‘National Technology Day’ chu zani khan hmang a nih. ‘Pokhran Nuclear test’ hlawtlingna thu hi PM Modi in thla hmasak khan ‘Mann Ki Baat’ programme-ah a lo hrillang tah a, “Lord Bud-dha khan sungril tienga hratna hi inremna le muongna dinga a pawimaw zie khawvel an hriettir a nih” tiin a hril. PM Modi chun ‘National Technology Day’ chibai a b<kna thu a puong a, India \halaihai chu PM hlui Atal Bihari Vajpayee mantra ‘Jai-Vigyan’ lasawngin, 20th cen-

tury huna ‘Pokhran Test’ neka thil ropui lem siemtu ni dingin an fui tawl. PM Modi in In-dia \halai hai chu India thilthawtheina hmang \angkai a modern India, powerful India le self-reliant India siem dingin an fui tawl. Defence Minister Nirmala Sitharaman chun Twitter hmangin 1998 huna ‘nuclear bomb’ ensinna thu kimchang a suklang. Pi Sitharaman chun ‘National Technology Day’ chu scientists, technicians le India nuclear rambung ni dinga siemtu \huoituhai ta dingin an hlan a nih. May 11 le 13, 1998 hai khan India chun Pokhran test range, Rajasthan hnuoi sungah \um 5 zet nuclear bomb hlawtling takin a ensin a nih.

PM Modi ‘The Lie Lama’ ti poster leia thubuoi siem

Modi hi Lord Ram pieng nawn (reincarnation) a nih: Surendra Singh

new delhi: New Delhi khawpui hmun \henkhatah PM Modi ‘The Lie Lama’ ti inziekna poster tar an ni a, posters hai chu hmu a ni le inruolin police han an keithlak nghal. Poster a chun PM Modi chu ‘The Lie Lama’ niin an suklang a, a thlalak a kut a suituok lai lim sie in, a hmel chu an nui tat lai a nih. Poster chu police han an keithlak hma in mi \henkhatin social media-ah an lo post hman a, internet khawvel-ah ti ti sep-na taka hmang a nih. Hi le inzawmin Delhi Police han Delhi Prevention of Deface-ment of Property (DPDP) Act besana thubuoi zieklu-

tin poster tartu man tumin an zawng zing. Chuong lai zing chun, thu maksak tak tak, inselna suksuok thei hrillang rawp hlak BJP MLA Surendra Singh chun, “PM Modi hi Lord Ram hung pieng nawn (reincarnation) a nih” tiin a hril. Mr Surendra in a hril pei dan chun, PM Modi hi Lord Ram hung pieng nawn a ni leiin, BJP na-tional President Amit Shah le UP CM Yogi Adityanath leh an pathumin India ta dinga Ram Rajya a ‘dream’ an hriet thei a nih tiin a hril. Mr. Surendra chun, Amit Shah hi pathienin Lord Ram a unaupa Lax-

man le Chanakya angin a hung tir a, ama hi emperor Chandragupta Maurya a advisor a ni angin, Amit Shah anga a hung suok hnung khawmin advisor \ha tak a nih tiin a hril. Ad-ityanath thua chun, “an hun laia Brahmachari Hanuman pawimaw angin, Yogiji hi a hung um ve a nih” tiin Mr. Surendra chun a hril. “Ram, Laxman le Hanu-man hai team hin Ram Rajya a hmathlir an hriet a, Ram Rajya hi national politics inrawitu chu a nih” tiin Mr. Surendra chun chanchinbumihai hmaah a hril. Hi hma khawmin Mr.

Surendra bawk hin Ra-mayana chanchin hman-gin politics thu a lo hril a, West Bengal Chief Min-ister Mamata Banerjee chu khawhri lal Ravan a unaunu `Surpanakha’ a nih tiin a hril. Hieng ang thu maksak tak tak a hril lei hin Mr. Surendra hi mi hriet a hlaw pha hle a, hi hma khawmin, “India rama insuolluina a tam hrat em emna san chu an nauhai an inleng thawvengtir mei mei leiin nu le pahai lei a nih” tiin a lo hril ta bawk. Mr. Surendra hi UP CM Adityanath sawrkarna hnu-oia Minister a ni a, chu lai zingin, BJP chu hnam inth-lier hranna neiin an tum tho a nih. Mr. Surendra chun Congress President Rahul Gandhi khawm a beilet a, “Rahul hin PM dinga an ring thu hril sien khawm, India mipuihai \huoina kawngah \huoitu a nina suk-lang zo naw nih” tiin a hril.

Page 4: Hmasawnna Thar Thar/2018/May/HT-12-05-2018.pdf · 2018-12-20 · Rev. Vanlalzuata, Mizoram a nih. Pathien thu ngaithla nuom taphawt \hang thei a nih. Pu Thanghlun Hmar, IRS le Pu

Hmasawnna Thar4 EntErtainmEnt / SportS

Hliem leia tukum WC 2018 khel naw el thei footballler \henkhat haiKhawvel-a football inhnik han nghakhla taka an lo thlir FIFA Football World Cup chu June 14, 2018 khin Russia rama \an a ni ding a ni a, hieng laizing hin foot-baller inlar \henkhat hliem leia khel ding le dingnaw chieng lo iemanizat an um. 1. manuel neur (Ger-many): Kum 32-a upa Neuer hi a keru nat leia September thlaa inthawka kha khel ta lo a ni a, World Cup ah Germany in an inhmasawn pui hmasa tak ding chu Mexico a ni a, June 17, 2018 khin Mos-cow khawpuiah an inkhel ding a nih. Bayern Munich coach Jupp Heynckes chun tuta season fe mekah Neuer hi a khel ta naw ding thu a lo hril der ta a. Sienkhawm National coach Joachim Loew chun provisional world cup squad ding kar thar Thawleni vel hin a pu-ong ring a ni a, provisional squad-a hin in\hangtir a la ni chu ring a nih. May 23-June 8, 2018 inkar sung khin Germany chun North-ern Italy ah two-week train-ing camp an nei ding a ni a, hi huna hin an fit tawka hriet a ni chun WC khel dingin chance a nei ding a nih. A lo theinaw chun Barcelona a khel mek Marc-Andreter Stegen chu ama aiawtu dinga beisei a nih. 2. dani alves (Bra-zil): Veteren defender Dani Alves (35) chu French Cup final khel hunah a khupru a suknat leiin PSG chun

chawlkar thum bek a chawl-hadam a \ul ding thu an hril a. Hi lei hin tukum World Cup a chun a hmel an lang naw el thei. An sukhliemna hi Alves le Brazil ta ding chun thil pawi tak a ni phak a, national Coach Tite chun kar thar Thaw’anni hin World Cup squad list a puong ta dinga beisei a nih. 3. alex oxale-Cham-berlain (england): Ox-lade hi kar hmasaa Liver-pool le Roma in semifinals an khel huna khan first-half ah stretcher a zawndawk a ni a, hi lei hin season la um poah Liverpool ta din-gin a khel zawm thei ring a ni tanaw bakah World Cup a khel thei ring a ni nawh. Liverpool le Roma in Champions league semi-finals an khel \um khan Liverpool chun Roma 5-2 in an hne a nih. 4. mesut Ozil (Ger-many): Arsenal high pro-file midfielder Mesut Ozil khawm a hliem leiin WC a khel theinaw el theia hril a ni a, sienkhawm khel thei ngei an beisei a ni a, sienkhawm tuta season a chun club ta dingin a khel

zawm ring a ni ta nawh. 5. laurent Koscielny (France): veteran defend-er Laurent (32) khawm Achiles tendon rapture leiin surgery thaw mek a ni leiin tukum WC a khel thei beisei a um nawh. France chun WC match hmasa takah June 16, 2018 khin Australia an inkhelpui ding a nih. 6. lucas Biglia (argen-tina): AC Milan midfielder Lucas (32) khawm Serie A ah Benevento le an inkhel \uma a hnungzang a suknat leiin medical examination nei mek a ni leiin WC ah a hmel hmu a ninaw el thei. 7. alexander Koko-rin (russia): Kokorin hi Russia first choice striker a ni a, sienkhawm Europa League match-ah a khupru a sukhliem leiin a dam fel-na dingin thla 5-6 vel hun a lak ding leiin Russia ram ta dinga a khel thei ring a um nawh. 8. emanuel mam-mana (argentina): Ko-korin team mate le central defender Emanuel (22) khawm league match ah ball a head naah na taka a

tla hliem leiin a hmel hmu a ninaw el thei. 9. lars stindl (Germa-ny): April thlaa Buendes-liga match-ah a ke (ankle) sukhliem leiin Lars Stindl hi tukum Germany World Cup squad-ah a \hang naw el thei. 10. michy Batshuayi (Belgium): Belgium in-ternational Batshuayi hi April thlaa a team Borus-

sia Dortmund le Schalke inkhel hunah a ke ring a sukhliem leiin tuta season la um poah a khel zawm thei tanaw ding a nih. Hi lei hin WC a khawm Bel-gium squad lai a hmel an lang naw el thei. 11. Jerome Boateng (Germany): Tawnghriet hau takelel German inter-national Jerome Boteng chu April thlaa Champi-ons League Semifinals first leg-ah Real Madrid le Bay-ern Munich inkhel huna a malpui a sukhliem leiin chawlkar 6 sung inchawltir a ni a, hi lei hin Joachim Leow in May 15 a prelimi-nary squad players 35 chen a puong ding hai lai a \hang naw el thei. final squad list hi June 4, 2018 chena pu-ong/sukfel ding a nih.

thlaphur (may) 12, 2018 inrinni (saturday)

sun ZAWMnA.......

Football Fixture: may 12, 2018SpaniSH La Liga

Real Sociedad v/s Leganes - 7:45PMAlaves v/s Ath. Bilbao - 10:00PMEibar v/s Las Palmas - 10:00PM

Getafe CF v/s Atletico Madrid - 10:00PMGirona v/s Valencia - 10:00PM

Deportivo v/s Villarreal - 10:00PMReal Betis v/s Sevilla - 10:00PM

SEriE aBenevento v/s Genoa - 9:30PM

BundESLigaMainz v/s Werder - 7:00PM

SC Freiburg v/s FC Augusburg - 7:00PMSchalke 04 v/s Eintracht - 7:00PMBayer v/s Hannover 96 - 7:00PM

Hamburger SV v/s Monchengladbach - 7:00PMWolfsburg v/s 1 FC Koln - 7:00PMHoffenheim v/s Dortmund - 7:00PMBayern v/s VfB Stuttgart - 7:00PMHertha v/s RB Leipzig - 7:00PM

Premier League:Man. United chun West Ham in drawpuiin second place ah an nghet tahlOndOn: Premier league title la phak tanaw hai sienkhawm Manchester United chun zani khan Lon-don Stadium-ah West Ham 0-0 in an indrawpui a, Pre-mier League second place nina dinga an point mamaw zat an hmu thei ta leiin tuta Premier League season a dingin second place an nina an suknghet tah. United chun games 37-ah points 78 an hmu ta a, pathumna ni mek Tot-tenham chun games 37-ah points 74 hmuin United chun point 4 in Totten-ham hma an \huoi a nih.

League title latu or Cham-pions Manchester City chun games 37-ah points 97 an hmu ta a, City le United inkara hin points 19 zet a tla a nih. West Ham hin games 37-ah points 39 hmuin a 15-

na an nih. Third Place Tot-tenham chun tuhin league games pakhat khel ding an la nei. Manchester United chun May 19, 2018 khin Premier league table-a 5-na ni mek Chelsea leh FA Cup final khel an tih.

Barcelona midfielder hlui Arda Turan games 16 banBarCelOna: Barcelona midfielder hlui le tuta Basakeshir a khel mek Arda Turan chu May 10, 2018 a Super Lig draw ah Sivaspor le inkhel hunah linesman chunga mawilo taka a chet leiin Turkish FA chun games 16 khel thei lo dingin a hrem (ban). Arda Tarun hi assistant referee na taka a nem leiin match 10 khel thei lo dinga hrem a ni bakah a chunga mawilo taka a chet leiin games 3 ban le a vau bawk leiin match 3, a rengin match 16 khel thei lo dinga ban a nih. Chun, fine Turkish lire 39,000 (pound 6,811) chawi dinga ti a ni

bawk. Turan hin July, 2015 khan £24m in Atletico Madrid a inthawk Barcelona a zawm a, hi hnung hin January, 2018 khan Turkish club Basaksehir a zawm nawk a nih.

Ederson in Guiness World Record

manChester: Man-chester City goalkeeper Ederson (24) chun football

history-ah ‘Drop-kick’ hla tak Guiness World Record thar a siem a, a lawmman dawng hi ningani khan a instagram account-ah a pholang. Mr Ederson hi nikum June thlaa kha Manches-ter City zawm niin me-tre 75.35 a hla ball a pet a, tuta hmain hienganga hla pet tlung h an la umnaw lei-in Guiness World Record a siem a nih.

FAST in Leisen 2-0 a hnein final an lut

saiKawt: HMARTOB huoihawtnaa Saikawt play-ground-a 15th Manipur State Level Hmar Martyrs’ Trophy khel mekah semi-final hmasa zani zantieng 2:00PM khan FAST le Leisen FC han an khel a, FAST chun Leisen FC 2-0 a hnein final an lut tah. Zanita semifinals pro-gramme a hin Pu Lalro-chan Pangamte, Manager, Vijaya Bank, CCPur Chief Guest in a \hang. First half minutes 43:38 ah goal hmasa tak Lalrint-luanga chun FAST ta din-

gin a thun a, second-half minutes 66:53” ah Lal-rintluanga bawkin FAST ta dingin goal a hung thun nawk a, inkhel tawp che-nah Leisen FC chun an goal bat an thungkir tanaw leiin FAST chun Leisen FC hi 2-0 in an hne a nih. FAST in Yellow Card 3 an hmuh. Chun, Semi-finalist Leisen FC chun lawmmanin Rs. 10,000 an dawng. Final lut FAST hi Mani-pur State Level Hmar Mar-tyrs’ Trophy final vawi 4 an kaina a ni tah.

Vawisun May 12, 2018, hin semifinals pahnina Neitham Bros FC le FC Rengkhawpui in inkhel nawk an ta, hi huna hin khuollienin Pi Thang\hatling Sinate, Social Worker \hang a tih. Pro-gramme tak hi 12:30 ah \an ning a ta, semifinals match tak chu 2:00PM in khel \an ning a tih. Vawisun semifinal match khel hma hin HM-ARTOB team le Bawngte team han Ui chawi inel football an inkhel bawk ding a nih.

Khawvela Hmel\ha Tak Thylane Blondeau Cannes Festival ahCannes: Kum ruk chau a ni laiin ‘khawvela hmel\ha tak’ ti a hlaw tah a. Tuhin kum 17 tleirawl a ni \an meka lan lar zui pei Thylane Blondeau (17) chun, Cannes Film Festival 2018-a zakuo nal tak ti thei ding hakin “Sorry Angel” ti film premiere-na dingah a hung \hang ve a, a nal chei chei hle. French model, kum 17 nunghak Thylane hin zakuo fuol dum (Gown) a hak a. A awm laia hak, dar po inlang vawng theina, puonbil infuol duom hnuoi phit a nih a. A taksa rawng ngo tak le hner sen inkak sieu le Gown dum chu an hme hrep bawk. Red Carpet a hraw phutna a nih a, a la zei rak nawa chu a \hatna a bo chuong nawh. Thylane hi an chei nasa naw em em a, make-up tak rak lo hmangin \hi a awr ti naw chu incheina ding iengkhawm an bel nawh. A zakuo fuol dum infuol duoma hnung tieng par suou haka, mitmeng khu deu ram chun iemani ti takin Lasi nunghak a suk ang a. A innocent-na an lang bawk leiin a hmel\hatna a belsa a nih. Thylane hi French TV presenter Veronika Loubry le football pet thiem patrick Blondeau hai

nau a nih a. Kum li chau a niin naupang model angin a \an a, kum rukin ‘khawvela hmel\ha tak model’ a hlaw phak a nih. Kum 10 a niin Vogue magazine ah an lang a. Amiruochu, naupang te tehai puitling inchei dana incheitira a hmang pawlawt hlak leiin a hming a siet pha a, Thylane khawm a tawp tah a nih. Tuhin chu American talent agency WME, New York ah IMG model angin a um a. Ni kum khan Dolce & Gabbana ta dingin vawi hni a catwalk a. L’Oreal Paris brand ambassador niin Instagram ah hnungzuitu million 1.9 zet a nei a nih. Film thar Sorry Angel hi French drama a nih a. Brittany khuoa student pakhat Arthur-in kum 39-a upa writer pakhat, Paris mi Jacques a ngaizawng thu a nih a. Cannes Films Festival 2018 ah Palme D’Or Prize hmu tuma \hang ve a nih. A changtu chu Cesar Award nominee “In Bed With Vistoria” changtu Vincent Lacoste a nih a. Pierre Deladonchamps le Denis Podalydes hai an \hang bawk.

Demi Rose, Ibiza, White Island ah Chawl Hmang Dingin Fe

lOs anGeles: Birmingham nunghak Demi Rose (23) chu a duthusam ang ngeiin khawvel a fang kuol hne tah hle. Kar hmasak khan Cape Cerde a inthawkin London a vu-ong lut zo chauva, Zirtawpni khan Londona inthawkin Ibiza, White Island, Spain ah chawl hmang dingin a vuong lut nawk tah. An chei dan le a awmbawr le mawngbawr \hat leia inlar le Kim Kardashian hai sungkuo el dinga modeling khawvel lut ve ngat, Demi Rose chu ennawn lo thei lo dingin bra var le dum, ni lum laia zakuohnuoi dang hak ngai loa

hak el thei chi a hak a, casual deuvin kekawr ‘lounge pant’ bunin airport a hung suok chu, thlir nawn lo thei lo dingin mi a siem a nih. Arrival Terminal a inthawkin a bag khaiin pheikhai zang deuvin a hung lawn phei a. A sam dum thlap inkhai thla hniengin tarmit dum a bun bawk a. Khuo a lum hle ti hriet thei dingin bra chauh leh, lounge kekawr tluon leh Spain ram boruok lum tak khawm hadam hieuin a hip thei a nih. A hmel enin a hadam em em. Hi hma met hin London hotel-a a um laia an sukdeina le bathroom thlalak iemani zat selfie a post bawk a. fans hai chu a suklawm hne hle. Demi Rose an larna tak le a hlutna tak tak nuhmeihai po po hlutna a nene bawr \hat lei a nih a. A kawng iner kawi dan le mawngbawr nei \hat leiin Kim Kardashian khing thlak a tum hrim a nih. Fak le dawn insum thei tak Demi Rose hi a thil nuom an indawn a. James Bond film-a a changtunu tak ni a nuom thu ni kum khan a hril. A china chu a tum a ru \el \el hle. Acting la thaw ngai lo, modeling photos session vel chauh la thaw a nia chu Acting khawvel lut tumin Los Angeles ah an pem tah. “Ka naupang laia inthawkin movie star ni ka nuom hlak a. Tuhin ka nunghak tah a, khawvela movie siemna hmun ropui tak Los Angeles ah ka um thei tah bawk a. Thei sien chu James Bond a film haia a changtunu ni ka nuom. James Bond film-a glamour le ropuinahai hi pui ka tih” tiin a thiltum a nih. Fak le dawn kawngah chu a thau hrat taluo leiin fak le dawn an sum a, nut ti vel bak thau thil a fak naw thu a hril a. Birthday Cake hai lem chu a fak ngai naw niin a hril. Fak insum thei lanu hin acting ieng chen char am a thei ding hunin la hril a tih.

Selena in Single Thar “Back To You” A Tlangzar

lOs anGeles: Tulai hnai khan a sunghan an ditpui naw leiin Justin Bieber chu in\hepui phawt \haa a hriet leiin lampui hran ve ve hrawin an in\he a. Nisienlakhawm, an in\he hma meta a phuok le sak (record) ni dinga ring hla Single thar “Back To You” ti chu Ningani khan a tlangzar. Hi hla hi Netflix a film a co-produced “13 Reasons Why” ti filma ding a nia chu, a ruolhai le mi tamtak ngaid-an chun, Justin Bieber le an inkawp nawk hnunga a sak ni dingin an ring. Justin Bieber a tleirawl a inthawka a ngaiza-wng chu kum hni vel The Weeknd a zui san a. Ni kum khan an inkawp nawka chu tu kum an in\he nawk a. An inkawp nawk lai vel, ni kuma a phuok le record a ni hmel

tiin Us Weekly chun a ziek. A hla thu first line hin an inthe hun sung thu a hril niin an lang bawk. “Let a couple years water down how I’m feeling about you. Every single word builds up to this moment and I gotta convince myself I don’t want it, even though I do” ti hin Justin le an inkar thu a hril niin an lang. Hi zo char hin Chorus-in a zui a, “You could break my heart in two. But when it heals, it beats for you. I know its forward but it’s true...I know I’d go back to you,’” tiin a kir nawkna a hril. November 2017 khan official takin an inkawp nawk thu puong a nih a. Verse hnina hin an inrem thei nawna, an kar thu buoi zing zing, a suk a tunga an lam hraw a hrilna niin an lang bawk. “ W e n e v e r g o t i t right. Playing and replaying o l d c o n v e r s a t i o n s . Overthinking every word and I hate it. And what’s the point in hiding? Everybody knows we got unfinished business.” tiin a sak. Selena le Justin hi an hlim nawk em em a. March thla khawm khan Jamaica ah Justin Bieber pa nuhmei nei lawmin an la fe a, tuta May thla hin lampui dang dang an hraw ti hriet chau a nih.

tlan a, Langol-a Tharongoubi inah an um a. A zing May 9 chun Khongampat tieng fein Koirengei ah an hung lut a. Chutaka chun nuhmei pakhat, Eroi hung tir Ichan leh an inhmu a. Ama (Ichan) le Aboy chun IED bomb chu chawiin BSF Camp tuolah chun an va sie a, ama chun CMC Junction lai a lo nghak niin a hril. Chu zo chun Ichan chu Khongampat tieng fe a, ama chu Aboy leh Mantripukhri tieng an tlan a, Aboy-in remote control hmangin Bomb chu a sukpuok ta niin a hril. A thuhrilnaa inthawkin ama le Aboy lo \hangpuitu midang pathum dang khawm Imphal West Police hai \hangpuinain man

an nih. Mana um hai chu- 1. Thokchom Ran-jit Sing (58) s/o (L) Th Yaima of Langol Type-2, 2. Thokchom O Tharonougbi Lei-ma Devi (55) w/o Th Ranjit Singh, Langol Part-2, 3. Irom Kumudini Devi (60) w/o L. Iboyaima of Shamusang Lairen Leirak le, 4. Thoudam Aboy @ Naocha @Wathouba @ Ekhen Meitei (30) s/o Th Ibo of Leis-hangthem Thoudam Mamang Leikai A/P Mantripukhri Chumreithong hai an nih. Anni pali hi Koirengei BSF Camp-a bomb sukpuoktua man an ni a, an reng hin police custody ah thu indawn dinga hren-tang an la nih.

BSF 2 thina Bomb sukpuoktu mi 4 Man an ni tah

Chuleiin, tu ang huna ding chun, Dr Suresh Babu hin dan le thupek kengkaw \ha thei tak a tih ti a ring leia a ruot nih dingin kan ring” tiin a hril. Sawrkar chun tulai political ngirhmun derthawng tak karah Non-Meitei Non-tribal Chief Secretary a \ha tak ding nia a ring leia a ruot ni ring a um leiin KSO chun sawrkar thutlukna hi a thlawp ta a nih, tiin a hril. “KSO chun ATSUM le DESAM inka-

ra inhrietthiem nawna um chu pawi a tih a. Hmatieng issue dang dangah ATSUM chu la thlawp pei a tum a. Tuta thua ruok hin chu ATSUM leh ngaidan an kal ta tlat leiin state sawrkar thutlukna chu a thlawp ta lem a nih” tiin. “A issue hi political party \henkhatin sawrkar suksietna dinga hmang an tum ti hriet a ni leiin political thil inrawlnaa chun KSO a \hang nuom ta naw a nih” tiin a hril. (UNA)

KSO-in Chief Secretary Appointment thua ngirhmun

CM College ah NCC Annual Training Camp nei imphal: 14th Manipur Battalion NCC huoihawtna hnuoiah May 8 a inthawk khan DM College, Imphal ah NCC Annual Training Camp nei a nih a. NCC 353 an \hang. District hran hran a inthawka school le college

29 an \hang. Training sung hin thil chi hran hran Drill, Firing, Cul-tural Activities, etc. hai nei a nih a. Hawng nia thu hri-lin, Brigadier Vivek Sharm, VSM, Gp Cdr NCC chun, NCC hai chu mani mimal

personaility development a pawimaw a, chu zovah midanghai \huoi theina din-ga leadreship quality \ha nei a pawimaw thu a hril. Train-ing Camp hin May 17 chen awng a tih tiin PIB Defence Wing thusuok chun a hril.

Thautui zawngna an Dodal sunzawm peiimphal: Manipur-a thautui (Oil/Natu-ral Gas) zawngna sin hmun hran hrana \an nawk taa um mek chu Environment Activ-ist le pawl hran hranin an sawisela nasa-taki an kal \an nawk mek tah a. Ministry of Commerce and Industry, Govt of India kuomah memorandum ding pe lutin an rang thei anga dang dingin an ngen. Zani khan Manipur Commerce and In-dustry Mr Mr Th Biswajit kuomah Youths Action Committee for Protection of In-digenous People (YCPIP) Thuoubal han memorandum an peklut a. An rang thei anga oil exploration khap dingin an ngen a, an naw chun thil tamtak a suksiet ding niin an hril. An hril dan chun, Oil India Limited chun Ministry of Environment, Forest and Climate Change kuomah phalna (clear-ance) la hmasa lovin 2D seismic data col-lection an thawa, hi hi thil indiklo a nih tiin

an hril. Hi thu hi Ministry concerned re-gional office, Shillong a inthawka an hriet a ni thu an hril a. Environment Clearance lak hi Manipur sawrkar mawphur a nih tiin an hril. Memorandum chun, indigenous people hai rama hieng ang thil thawna ding chun hnam chenghai phalna le remtina, Free and Prior Informed Consent (FPIC) an lak hmasak a \ul a nih tiin an hril. Hi hi UN Declaration on the Rights of Indigenous People (UNDRIP) hnuoia India sawrkar khawmin a zawm ding niin an hril. Thautui zawngna ding hin UNDRIP, 2007 an zui naw leiin dan lo le phal lo, indigenous people hai dikna le chanvo nekawrnar a nih tiin an hril a. Oil India Ltd han Directorate General of Mines Safety kuoma phalna la loa Jiribam lai bomb vawi 20-25 vel an sukpuok tah khawm hi dan lo a nih tiin an hril bawk.

Singapore-in Trump-Kim Inbiek ding a LawmpuisinGapOre: Saktieng rambung chite nia chu ram inhawi le zalen, ralmuongna taka hriet Singapore chun, June 12 a US President Donald Trump le North Korea President Kim Jong Un hai inbiekna ding chu a lawmpui thu a puong a, an hlawtling ngei a ditsakna an hlan bawk.

Singapore’s foreign ministry chun Nin-gani khan, thla thlar June khin US President Donald Trump le North Korea President Kim Jong Un hai inbiekna a ‘host’ ding thu official takin a puong a. President Trump-in Twitter-a a puong hun lai vel bawkin, inbiekna chu June 12 ah nei a nih ding thu a puong ve.