Upload
others
View
17
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
DOĞUMLAR VE NÜFUS İLE İLGİLİ HIZLARDOĞUMLAR VE NÜFUS İLE İLGİLİ HIZLAR
Prof.Dr.İhsan HalifeoğluProf.Dr.İhsan Halifeoğlu
Ana Ölüm Hızı
Gebeliğin şekline ve süresine bakılmaksızın, gebelik,
doğum ve lohusalık nedeniyle oluşan hastalıklar ve
bunların komplikasyonları sonucunda oluşan ölümlere
ana ölümü denilmektedir. Kaza ve intihar nedeniyle olan
ölümler ana ölümü kapsamına girmez.
Anne ölüm hızı bir ülkenin sağlık düzeyini gösteren
önemli ölçütlerden biridir. Gebelik, doğum ve doğum
sonrası verilen hizmetlerin bir göstergesidir. Bir yıl
içindeki anne ölüm sayısının aynı yıl içinde canlı doğum
sayısına oranlanmasıyla bulunur.
Orantılı Ölüm Hızı
Bir bölgede-toplumda belli bir yaş grubunda veya
belli bir nedenle, bir yıl içinde meydana gelen ölüm
sayısının, aynı bölgede-toplumda, aynı yıl içinde
meydana gelen tüm ölüm sayısına oranıdır.
Orantılı ölüm hızı iki şekilde hesaplanır
1. Nedene Özel Orantılı Ölüm Hızı
2. Yaşa Özel Orantılı Ölüm Hızı
DOĞUMLAR VE NÜFUS İLE İLGİLİ HIZLAR Doğumlarla ilgili hızlar
Ana-çocuk sağlığı ve aile planlaması hizmetlerinin
örgütlenmesi, yürütülmesi ve yeniden düzenlenmesi
aşamalarının uygun bir biçimde planlanmasında doğum
verilerinden yararlanılır. Ayrıca doğumlar, nüfus artışında
rol oynayan önemli bir faktördür.
Doğumlarla ilgili hızlara fertilite hızları da denir. Doğumlar
bir bölgenin ya da ülkenin nüfus artışıyla doğrudan
ilgilidir. Nüfusu artan toplumlarda, bu toplumun doğal
artışı (+) pozitiftir. Nüfusu azalan toplumlarda ise bu
(-) negatiftir. Pozitif topluma örnek olarak Türkiye’yi,
negatif topluma örnek olarak da Almanya’yı verebiliriz.
Özel Doğurganlık Hızı:
Yaşa özel doğurganlık hızı ve evli kadınlara özel
doğurganlık hızı olmak üzere ikiye ayrılır.
1. Yaşa Özel Doğurganlık Hızı,
2. Evli Kadınlara Özel Doğurganlık Hızı
Nüfus ile ilgili hızlar
Sağlık hizmetlerinin örgütleme, yürütme ve yeniden
düzenleme aşamalarının uygun bir biçimde
planlanmasında en çok başvurulan veri, bölgenin
nüfusu ve nüfusun yapısal özellikleridir. Bu önemli
özelliği gereğince incelemeden yapılacak hizmet
planlamasının başarıya ulaşması olası değildir. Ayrıca
nüfus, istatistiksel hız ve oranların hesaplanmasında
kullanılan önemli bir veridir.
Gelecek Yıllara Yönelik Nüfus Tahminleri1. Aritmetik artış yöntemi, 2. Matematiksel Artış Yöntemi