Historia 6 a b c Tydzieo 11 (25-29. 05.2020). Drodzy Szóstoklasiści. Wysyłam Wam opracowanie kolejnej lekcji, filmiki

do obejrzenia i kartę pracy do wykonania. Pozdrawiam Was serdecznie. B. Adler

1 i 2 Temat: Upadek Napoleona

Potrafię wyjaśnić przyczyny wybuchu wojny Francji z Rosją, omówić przebieg działań wojennych w latach 1812–1815 i ich skutki; opisuję

przebieg stu dni Napoleona i oceniam dokonania Napoleona jako dowódcy wojskowego i epoki napoleońskiej. Wyjaśniam pojęcia: Wielka

Armia, bitwa narodów, 100-dni Napoleona, Opisuję zmiany w Europie w okresie napoleońskim w zakresie stosunków społeczno-gospodarczych i

politycznych.

Zwycięstwa Napoleona nad kolejnymi koalicjami zapewniły Francji dominującą pozycję w Europie. Napoleon

znalazł się u szczytu potęgi. Zdecydowana większość krajów, oprócz wyspiarskiej

Wielkiej Brytanii, została zmuszona do uznania zwierzchnictwa francuskiego,

bądź do uczynienia znaczących ustępstw na rzecz Francji. Stąd też historycy

mówią o epoce napoleońskiej. Na tronach opanowanych lub zależnych państw

Napoleon osadzał z reguły członków swojej rodziny lub wiernych marszałków.

Jednocześnie wprowadzał zmiany ustrojowe i prawne, ogłaszając konstytucje,

wzorowane na francuskiej i Kodeks Napoleona. Na wzór francuski tworzono sieć

nowej administracji i policji, oraz powszechne sądownictwo. Epoka napoleońska w

wielu krajach stworzyła podwaliny pod rozwój kapitalizmu i nowożytnej

państwowości. Nałożona przez Napoleona blokada kontynentalna Anglii

przynosiła Rosji ogromne straty. Dlatego car Aleksander I otworzył porty rosyjskie

dla brytyjskich towarów. Łamanie blokady kontynentalnej było główną przyczyną

wojny z Napoleona z Rosją.

W czerwcu 1812 r. Napoleon zebrał 600-tysięczną Wielką Armię ( Francuzi, Niemcy, Włosi, Holendrzy,

Szwajcarzy, Belgowie, Duńczycy), w skład której wchodził 100-tysięczny korpus polski, dowodzony przez

księcia Józefa Poniatowskiego. Księstwo ponosiło ogromne ciężary na rzecz wojen napoleońskich, m.in.

zaopatrywało armię francuską w żywność i paszę dla koni, utrzymywało garnizony francuskie. Wojnę

1812r. Napoleon nazwał drugą wojną polską, gdyż po pokonaniu Rosji zapowiadał przywrócenie całkowitej

niepodległości Polski w granicach przedrozbiorowych. https://www.youtube.com/watch?v=-vUL6SXXykI

Napoleon, wkraczając do Rosji, dążył do decydującej bitwy, która przyniosłaby mu zwycięstwo. Jednak

Rosjanie zastosowali taktykę wciągania przeciwnika w głąb i unikania walki. Do pierwszego

poważniejszego starcia doszło pod Smoleńskiem. Zwycięstwo pod Borodino otworzyło cesarzowi drogę na

Moskwę. Po miesięcznym pobycie cesarz zarządził odwrót. Trudności komunikacyjne, mróz, sroga zima,

choroby, brak zapasów żywności i ataki wojsk rosyjskich Michała Kutuzowa dziesiątkowały Wielką

Armię, z której pozostało tylko 20 % żołnierzy. Po przeprawie przez Berezynę Napoleon opuścił swoją armię

i powrócił do Paryża. https://www.youtube.com/watch?v=w66EAVW0vQw

Napoleon pod Moskwą Generał Michał Kutuzow Bitwa pod Borodino

Rosjanie, ścigający resztki armii Napoleona, na początku 1813r. wkroczyli do Księstwa Warszawskiego.

Przeciwko Napoleonowi wystąpili dawni wrogowie i niedawni sprzymierzeńcy ( Wielka Brytania,

Szwecja, Rosja, Prusy, Austria). Połączone wojska koalicji pokonały w październiku 1813r. w „bitwie

narodów” pod Lipskiem armię francuską. Podczas odwrotu w nurtach rzeki Elstery zginął książę Józef

Poniatowski- naczelny dowódca wojsk polskich, marszałek Francji.

Napoleon został zmuszony do abdykacji (zrzeczenie się władzy), zachowując tytuł cesarski i władzę nad

oddaną mu wyspą Elba na Morzu Tyrreńskim. W 1814r. władzę we Francji objął Ludwik XVIII Burbon.

1 marca 1815 roku Napoleon uciekł z Elby i wrócił do Francji, gdzie podjął próbę odzyskania tronu. Okres

ten nosi nazwę stu dni Napoleona. Cesarz odzyskał panowanie we Francji, ale nie zdołał przeciwstawić się

wrogim sobie państwom Europy, które pokonały go 18 czerwca 1815 roku pod Waterloo w Belgii. Wojska

angielsko- holendersko- pruskie dowodzone przez angielskiego marszałka Wellingtona zadały Napoleonowi

ostateczną klęskę. Cesarz ponownie abdykował i został umieszczony na wyspie św. Heleny, na Atlantyku,

gdzie zmarł w maju 1821 roku. https://www.youtube.com/watch?v=TXQMtCSCSgo

Napoleon, jako wódz, był niezrównanym mistrzem w manewrowaniu wielkimi masami wojska. Wojny

napoleońskie cechowała typowa dla sztuki dowódczej Napoleona szybkość działania i umiejętność

koncentracji sił na planowanym kierunku głównego uderzenia i wykorzystywanie przewagi ogniowej

(wymagało to silnej artylerii). Niemałe znaczenie dla podniesienia ducha walki miało uwielbienie , jakim

żołnierze darzyli Napoleona. Troszczył się o los swych żołnierzy. Po bitwie wypytywał o tych, którzy

odznaczyli się największym męstwem, awansował ich, nadając stopnie podoficerów. Wojska napoleońskie

stoczyły ok.60 wielkich i małych bitew (więcej niż wszystkie bitwy stoczone przez Hannibala, Cezara i

Fryderyka II Wielkiego). https://www.youtube.com/watch?v=-Pm-0GODpcQ

W kształtowaniu nowej Europy szczególna rola przypadła Polakom. W przeciwieństwie do innych narodów ,

Polacy dobrowolnie i często z wielkim zapałem brali udział w wojnach napoleońskich, licząc na szansę

odrodzenia polskiej państwowości. Napoleon doceniał polskie starania i umiejętnie je podsycał, okazując

jednocześnie Polakom wiele życzliwości. Z drugiej strony, nie przeszkadzało mu traktować ziem polskich jako

rynku zbytu, pobór rekruta i dostarczanie finansów Francji (bajońskie sumy). Mimo upadku Napoleona, a

wraz z nim sprawy polskiej, legenda napoleońska nadal mobilizowała Polaków do wielkich czynów

zbrojnych o niepodległość.

Śmierć księcia Józefa Poniatowskiego w nurtach Elstery Atak polskich szwoleżerów pod Samosierrą-1808,

Pułkow Pułkownik Jan Leon Kozietulski – dowódca polskich szwoleżerów w Hiszpanii /Samosierra/.

Dziesięciominutowa szarża szwoleżerów (lekka kawaleria) zakończyła się zdobyciem wąwozu i otworzyła

Napoleonowi drogę na Madryt oraz pozwoliła kontynuować kampanię hiszpańską.

https://www.youtube.com/watch?v=Ukki0iyTTSM

Historia | Klasa 6 Szkoła podstawowa 4–8

AUTOR: Anita Plumińska-Mieloch

© Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 20191

KARTA PRACY DO LEKCJI POWTÓRZENIOWEJ (DZIAŁ VI)TEMAT: EPOKA NAPOLEOŃSKA

ZADANIE 1. Przedstaw swoją ocenę postaci Napoleona Bonapartego.

Oceniam Bonapartego pozytywnie / negatywnie, gdyż:

?