HİDROELEKTRİK SANTRALLER

8/16/2019 HİDROELEKTRİK SANTRALLER

1/30


2/30

Hidroelektrik Santralin ÇalışmaHidroelektrik Santralin Çalışma

Prensibi ;Prensibi ;

Hidroelektrik santrali, barajda birikensuyun yerçekimi potansiyel enerjisiniiçermektedir. Su, belli bir yüksekliktendüşerken, enerjinin dönüşümü

prensibine göreYerçekimi Potansiyel Enerjisi öncekinetik enerji mekanik enerji ! ye da"asonra da #ürbin çark$na ba%l$ j eneratör motorunun dönmesi &as$tas$ylaPotansiyel elektrik Enerjisi ne dönüşür.

http://tr.wikipedia.org/wiki/Potansiyel_enerjihttp://tr.wikipedia.org/wiki/Kinetik_enerjihttp://tr.wikipedia.org/wiki/Mekanik_enerjihttp://tr.wikipedia.org/wiki/T%C3%BCrbinhttp://tr.wikipedia.org/wiki/Elektrik_%C3%9Cretecihttp://tr.wikipedia.org/wiki/Elektrik_enerjisihttp://tr.wikipedia.org/wiki/Elektrik_enerjisihttp://tr.wikipedia.org/wiki/Elektrik_%C3%9Cretecihttp://tr.wikipedia.org/wiki/T%C3%BCrbinhttp://tr.wikipedia.org/wiki/Mekanik_enerjihttp://tr.wikipedia.org/wiki/Kinetik_enerjihttp://tr.wikipedia.org/wiki/Potansiyel_enerji


3/30


4/30

Hidroelektrik Santralin AnaHidroelektrik Santralin Ana

!"l#mleri!"l#mleri

1. Su kaynağı yapısı ;1. Su kaynağı yapısı ;

Re$er%&arlı santrallerde bara'( kanalRe$er%&arlı santrallerde bara'( kanalti)i santrallerde ise bir t#nel *a dati)i santrallerde ise bir t#nel *a daa+ık kanaldır,a+ık kanaldır,


5/30

2. Su alma ağzı yapısı2. Su alma ağzı yapısı

-ebri bor&*a s&*&n .iriş kısmıdır,-ebri bor&*a s&*&n .iriş kısmıdır,/$.aralar( ka)ak %e ka)ak a+ma0/$.aralar( ka)ak %e ka)ak a+ma0ka)ama mekani$malarından ol&ş&r,ka)ama mekani$malarından ol&ş&r,Re$er%&arlıRe$er%&arlı santrallerde s& .irişi( *#$ensantrallerde s& .irişi( *#$en1isimlerin bor&lara .irmemesi i+in bara'1isimlerin bor&lara .irmemesi i+in bara'."%desinin orta kotlarında *a)ılırlar,."%desinin orta kotlarında *a)ılırlar,

http://tr.wikipedia.org/wiki/Rezervuarhttp://tr.wikipedia.org/wiki/Rezervuarhttp://tr.wikipedia.org/wiki/Rezervuar


6/30

3. Cebri (basınçlı) borular ;3. Cebri (basınçlı) borular ;

Su alma ağzı ile santral arasında,Su alma ağzı ile santral arasında,lç!lerilç!leri debidebi "e d!#! ye $ re"e d!#! ye $ re%esaplanan kalın etli b!y!k çaplı çelik%esaplanan kalın etli b!y!k çaplı çelikya da C&' (Cam elya &ak"iyeli 'lastik)ya da C&' (Cam elya &ak"iyeli 'lastik)

borulardır. Santralin eolo ik yapısınaborulardır. Santralin eolo ik yapısına$ re $ m!l! oldukları $ibi, $ r!n!r$ re $ m!l! oldukları $ibi, $ r!n!rolanları da "ardır. &!rbin çarkını çe"irenolanları da "ardır. &!rbin çarkını çe"irensuyun $eçi#ine olanak sağlar.suyun $eçi#ine olanak sağlar.

http://tr.wikipedia.org/wiki/Debihttp://tr.wikipedia.org/wiki/Debihttp://tr.wikipedia.org/wiki/Debi


7/30

*. Salyan$oz ;*. Salyan$oz ;

-ebri bor& son&na monte edilen( sal*an.o$-ebri bor& son&na monte edilen( sal*an.o$bi+imindeki basın+lı s& 2a$nesi( s&*&n +arka +e%reselbi+imindeki basın+lı s& 2a$nesi( s&*&n +arka +e%reselolarak %e 2er bir noktadan eşit debide .irmesiniolarak %e 2er bir noktadan eşit debide .irmesinisa3lar, Çe%resel olarak sabit kanat+ıkları s&*a *"nsa3lar, Çe%resel olarak sabit kanat+ıkları s&*a *"n%erir( a+ılı)0ka)anabilir kanat+ıkları ise +arka %erilen%erir( a+ılı)0ka)anabilir kanat+ıkları ise +arka %erilens&*&n debisini a*arlar, Ço3& santralde( 1ebri bor& iles&*&n debisini a*arlar, Ço3& santralde( 1ebri bor& ilesal*an.o$ birleşme noktasında kelebek *a da k#reselsal*an.o$ birleşme noktasında kelebek *a da k#reseltabir edilen( 2idrolik basın+ ile +alışan( 1ebri bor&tabir edilen( 2idrolik basın+ ile +alışan( 1ebri bor&+a)ına &*.&n %analar b&l&n&r, !a$ı santrallarde b&+a)ına &*.&n %analar b&l&n&r, !a$ı santrallarde b&%ana tesis edilme*ebilir,%ana tesis edilme*ebilir,


8/30


9/30

+. &!rbin ;+. &!rbin ;

&!rbin çarkı, t!rbin #a tı, t!rbin kapağı,&!rbin çarkı, t!rbin #a tı, t!rbin kapağı,%ız%ız re$!lat rre$!lat r sistemi,sistemi, basınçlıbasınçlı yağyağsistemi, t!rbin yatağı,sistemi, t!rbin yatağı, soğutmasoğutma sistemi,sistemi,kumanda panosu "e yardım ı teç%izattankumanda panosu "e yardım ı teç%izattanolu#ur.olu#ur. &!rbin #a tı&!rbin #a tı , suyun kanatlarına, suyun kanatlarınaçarparak d nd!rd!ğ! t!rbin çarkı ileçarparak d nd!rd!ğ! t!rbin çarkı ile enerat r rotoru arasında akuple olup enerat r rotoru arasında akuple olup

enerat r rotorunun d nmesini sağlar. enerat r rotorunun d nmesini sağlar.

http://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Reg%C3%BClat%C3%B6r&action=edit&redlink=1http://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Reg%C3%BClat%C3%B6r&action=edit&redlink=1http://tr.wikipedia.org/wiki/Bas%C4%B1n%C3%A7http://tr.wikipedia.org/wiki/Bas%C4%B1n%C3%A7http://tr.wikipedia.org/wiki/So%C4%9Futmahttp://tr.wikipedia.org/wiki/So%C4%9Futmahttp://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=T%C3%BCrbin_%C5%9Faft%C4%B1&action=edit&redlink=1http://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=T%C3%BCrbin_%C5%9Faft%C4%B1&action=edit&redlink=1http://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=T%C3%BCrbin_%C5%9Faft%C4%B1&action=edit&redlink=1http://tr.wikipedia.org/wiki/So%C4%9Futmahttp://tr.wikipedia.org/wiki/Bas%C4%B1n%C3%A7http://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Reg%C3%BClat%C3%B6r&action=edit&redlink=1


10/30

-. enerat r ;-. enerat r ;

enerat r enerat r rotorurotoru ,, statorustatoru , yatağı,, yatağı, ikazikaz(uyartım), soğutma sistemi, koruma(uyartım), soğutma sistemi, korumasistemi, kumanda "e i#letim sistemi,sistemi, kumanda "e i#letim sistemi,doğru akımdoğru akım sistemi,sistemi, kesi ikesi i "e"e ayırı ılarayırı ılar ile yardım ı or$anlardan olu#ur. /otor,ile yardım ı or$anlardan olu#ur. /otor,çok $!çl! tesis edilmi# yatak !zerindeçok $!çl! tesis edilmi# yatak !zerindesabit %ızla d ner. 0 n!# sayısı,sabit %ızla d ner. 0 n!# sayısı, rekansrekans "e kutup sayısı ile doğru orantılıdır."e kutup sayısı ile doğru orantılıdır.

ner i stator sar$ılarından alınır.ner i stator sar$ılarından alınır.

http://tr.wikipedia.org/wiki/Rotorhttp://tr.wikipedia.org/wiki/Rotorhttp://tr.wikipedia.org/wiki/Statorhttp://tr.wikipedia.org/wiki/Statorhttp://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=%C4%B0kaz&action=edit&redlink=1http://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=%C4%B0kaz&action=edit&redlink=1http://tr.wikipedia.org/wiki/Do%C4%9Fru_ak%C4%B1mhttp://tr.wikipedia.org/wiki/Do%C4%9Fru_ak%C4%B1mhttp://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Kesici&action=edit&redlink=1http://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Kesici&action=edit&redlink=1http://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Ay%C4%B1r%C4%B1c%C4%B1&action=edit&redlink=1http://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Ay%C4%B1r%C4%B1c%C4%B1&action=edit&redlink=1http://tr.wikipedia.org/wiki/Frekanshttp://tr.wikipedia.org/wiki/Frekanshttp://tr.wikipedia.org/wiki/Frekanshttp://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Ay%C4%B1r%C4%B1c%C4%B1&action=edit&redlink=1http://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Kesici&action=edit&redlink=1http://tr.wikipedia.org/wiki/Do%C4%9Fru_ak%C4%B1mhttp://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=%C4%B0kaz&action=edit&redlink=1http://tr.wikipedia.org/wiki/Statorhttp://tr.wikipedia.org/wiki/Rotor


11/30

. &rans ormat rler ;. &rans ormat rler ;

erilimi y!kseltme ya da alçaltmaerilimi y!kseltme ya da alçaltmai#le"ini !stlenmi#lerdir. &ek azlı, !ç azlıi#le"ini !stlenmi#lerdir. &ek azlı, !ç azlıolabilirler. 4er !niteye bir trans ormat rolabilirler. 4er !niteye bir trans ormat rolabile eği $ibi birden azla !niteye birolabile eği $ibi birden azla !niteye bir

trans ormat rde olabilir. 5na $ "de,trans ormat rde olabilir. 5na $ "de,soğutma sistemi, yan$ın sistemi,soğutma sistemi, yan$ın sistemi,koruma sistemi b l!mlerinden olu#ur.koruma sistemi b l!mlerinden olu#ur.


12/30

6. 7alt alanı ;6. 7alt alanı ;

Trans4ormat"rlerden Trans4ormat"rlerden +ıkan+ıkan*#ksek .erilim*#ksek .erilim ener'ininener'inin iletim 2atlarınailetim 2atlarına ba3lantı noktasıdır,ba3lantı noktasıdır, Kesi1ilerKesi1iler (( a*ırı1ılara*ırı1ılar ((to)raklama sistemi( kor&ma sistemi(to)raklama sistemi( kor&ma sistemi(basın+ sistemi( "l+# sistemi( iletimbasın+ sistemi( "l+# sistemi( iletim2atları #$erinden 2aberleşme sistemi2atları #$erinden 2aberleşme sistemikısımları %ardır,kısımları %ardır,

http://tr.wikipedia.org/wiki/Transformat%C3%B6rhttp://tr.wikipedia.org/wiki/Transformat%C3%B6rhttp://tr.wikipedia.org/wiki/Y%C3%BCksek_gerilimhttp://tr.wikipedia.org/wiki/Y%C3%BCksek_gerilimhttp://tr.wikipedia.org/wiki/Elektrik_iletim_hatt%C4%B1http://tr.wikipedia.org/wiki/Elektrik_iletim_hatt%C4%B1http://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Kesici&action=edit&redlink=1http://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Kesici&action=edit&redlink=1http://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Ay%C4%B1r%C4%B1c%C4%B1&action=edit&redlink=1http://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Ay%C4%B1r%C4%B1c%C4%B1&action=edit&redlink=1http://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Ay%C4%B1r%C4%B1c%C4%B1&action=edit&redlink=1http://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Kesici&action=edit&redlink=1http://tr.wikipedia.org/wiki/Elektrik_iletim_hatt%C4%B1http://tr.wikipedia.org/wiki/Y%C3%BCksek_gerilimhttp://tr.wikipedia.org/wiki/Transformat%C3%B6r


13/30


14/30

4idrolik santrallerin4idrolik santrallerina"anta "e deza"anta ları;a"anta "e deza"anta ları;

De$a%anta'ları ;De$a%anta'ları ;

!ir bara'ın *a)ımı %e "n1esinde; &$&n s#reli!ir bara'ın *a)ımı %e "n1esinde; &$&n s#reli*a3ış( s&( 'eolo'ik +alışmalar *a)ılması( s&*a3ış( s&( 'eolo'ik +alışmalar *a)ılması( s&altında kalan ara$i i+in "denen istiml5kaltında kalan ara$i i+in "denen istiml5kbedelleri( bara' *a)ım mali*etinin *#ksekbedelleri( bara' *a)ım mali*etinin *#ksekolması ilk *atırım mali*etinin +ok 4a$laolması ilk *atırım mali*etinin +ok 4a$la+ıkmasına neden ol&r ki b& bir+ıkmasına neden ol&r ki b& birde$a%anta'dır,de$a%anta'dır,


15/30

A*rı1a %a2şi 2a*ata %e do3al ka*naklaraA*rı1a %a2şi 2a*ata %e do3al ka*naklara$ararları( b"l.esel k#lt#rler %e tari2i$ararları( b"l.esel k#lt#rler %e tari2i

*erlerin *ok edilmesi de bir*erlerin *ok edilmesi de birde$a%anta'dır,de$a%anta'dır,S& ka*na3ı bakımından $en.in 4akatS& ka*na3ı bakımından $en.in 4akat*#ksek debili ( akars& bakımından 4akir*#ksek debili ( akars& bakımından 4akirolan T#rki*e6de mali*eti d#ş#k %e +e%re*eolan T#rki*e6de mali*eti d#ş#k %e +e%re*e$ararı da2a a$ olan Kanal Ti)i Santralleri$ararı da2a a$ olan Kanal Ti)i Santrallerik&rmak $ord&r,k&rmak $ord&r,


16/30


17/30

A%anta'ları ;A%anta'ları ;

De$a%anta'larına karşın; ilk *atırımDe$a%anta'larına karşın; ilk *atırım*a)ıldıktan sonra( ener'i #retiminin*a)ıldıktan sonra( ener'i #retiminin

ana ka*na3ı s& old&3&ndan #retimana ka*na3ı s& old&3&ndan #retimmali*eti +ok &1&$ olmaktadır, 7akıtlımali*eti +ok &1&$ olmaktadır, 7akıtlısantralleri .ibi 2a%a %e +e%re kirlili3isantralleri .ibi 2a%a %e +e%re kirlili3i

*aratma$lar*aratma$lar


18/30


19/30

T#rki*e9deki Hidroelektrik T#rki*e9deki HidroelektrikSantraller ;Santraller ;

Elektrik :retimi A, ,


20/30

T#rki*e9deki ba$ı 2idroelektriksantralleri %e "$ellikleri


21/30

Atat#rk !ara'ından Resimler ;


22/30


23/30

D#n*a9da HidroelektrikD#n*a9da HidroelektrikSantraller ;Santraller ;

4idroelektrik santraller ile4idroelektrik santraller ileelektrik !retimi, d!nyada toplamelektrik !retimi, d!nyada toplam

elektrik !retimine yakla#ık 823elektrik !retimine yakla#ık 823oranında katkıda bulunmaktadır.oranında katkıda bulunmaktadır.


24/30

9taipu9taipu d!nyanın en b!y!kd!nyanın en b!y!k%idroelektrik santralidir.%idroelektrik santralidir. 'arana'arana

:e%ri:e%ri !zerinde!zerinde rezilya "erezilya "e'ara$uay'ara$uay arasındadır.arasındadır. SantralSantral/tai)&/tai)& (( !ina1ional!ina1ional tara4ındantara4ından

işletilmektedir,işletilmektedir,


25/30


26/30

Jel0Jit Hidroelektrik Tesisleri ;Jel0Jit Hidroelektrik Tesisleri ;

A+ık deni$lerde me*dana .elen .el0.it ola*larındanA+ık deni$lerde me*dana .elen .el0.it ola*larından*ararlanılarak elektrik ener'isi elde edilmesi i+in k&r&lan*ararlanılarak elektrik ener'isi elde edilmesi i+in k&r&lantesislerdir, 7#kselen deni$ s&*& bir ne2rin a3$ındatesislerdir, 7#kselen deni$ s&*& bir ne2rin a3$ında*a)ılan 2a$ne*e %e*a bir ko*a dold&r&l&r, !oşalırken(*a)ılan 2a$ne*e %e*a bir ko*a dold&r&l&r, !oşalırken(

dolarken %e*a 2er iki *"nde +alışan tek %e +i4t 2a$nelidolarken %e*a 2er iki *"nde +alışan tek %e +i4t 2a$neli.el.it tesisleri *a)ılmıştır,=> saat i+inde( = dakika s#re.el.it tesisleri *a)ılmıştır,=> saat i+inde( = dakika s#reile deni$ iki de4a kabarır %e al+alır, Dolarken %eile deni$ iki de4a kabarır %e al+alır, Dolarken %eboşalırken a*nı t#rbin +alışabilir, İki tara4 arası se%i*eboşalırken a*nı t#rbin +alışabilir, İki tara4 arası se%i*e4arkı m ol&n1a t#rbinler d&r&r, Da2a sonra tekrar4arkı m ol&n1a t#rbinler d&r&r, Da2a sonra tekrarka)aklar a+ılarak deni$ s&*& dold&r&l&r %e boşaltılır, !&ka)aklar a+ılarak deni$ s&*& dold&r&l&r %e boşaltılır, !&

tesislerin en b#*#3# ransa6da Atlantik sa2ilindekitesislerin en b#*#3# ransa6da Atlantik sa2ilindekiRan1e Tesisidir, !& santralde 2er biri I BC .#1#nde =>Ran1e Tesisidir, !& santralde 2er biri I BC .#1#nde =>t#rbin0'enerat"r .r&b& %ardır, Tesisi +alıştırmakta sade1et#rbin0'enerat"r .r&b& %ardır, Tesisi +alıştırmakta sade1ebir kişi ."re%li +#nk# tesis tam otomatik olarakbir kişi ."re%li +#nk# tesis tam otomatik olarak+alışmaktadır, Tesis => BC .#1#ndedir,+alışmaktadır, Tesis => BC .#1#ndedir,


27/30

T#rki*e9deki Hidroelektrik T#rki*e9deki HidroelektrikPotansi*elinin D#n*a9daki 7eri ;Potansi*elinin D#n*a9daki 7eri ;


28/30

4alen i#letmede olan4alen i#letmede olan%idroelektrik santrallerin%idroelektrik santrallerinkapasite sıralamasında ise 5'kapasite sıralamasında ise 5'kapsamındaki 5tat!rk, >arakayakapsamındaki 5tat!rk, >arakaya4idroelektrik santralleri d!nyada4idroelektrik santralleri d!nyada

sırasıyla 23. "e 26. sırada,sırasıyla 23. "e 26. sırada,5"rupa=da ise ağımsız 0e"letler5"rupa=da ise ağımsız 0e"letler&opluluğunda yer alan&opluluğunda yer alan

%idroelektrik santralleri takiben%idroelektrik santralleri takibenyine sırasıyla 6. "e 11.sırada yeryine sırasıyla 6. "e 11.sırada yeralmaktadır.almaktadır.


29/30

!ara'sı$ Hidroelektrik!ara'sı$ Hidroelektrik

Tesisleri ; Tesisleri ;5karsu, bağlama adı "erilen bir sistem5karsu, bağlama adı "erilen bir sistemara ılığıyla kabartılarak su alınır. 5lınanara ılığıyla kabartılarak su alınır. 5lınansu bir t!nel "eya kanal yardımıyla az birsu bir t!nel "eya kanal yardımıyla az bireğim olu#tura ak #ekilde, aynı "eyaeğim olu#tura ak #ekilde, aynı "eyaba#ka bir akarsu yatağına bırakılır.ba#ka bir akarsu yatağına bırakılır.

yle e se"iye arkından yararlanılarakyle e se"iye arkından yararlanılarakelektrik ener isi !retimi sağlanır. 5karsuelektrik ener isi !retimi sağlanır. 5karsu

!zerine yapılan bağlama yardımı ile!zerine yapılan bağlama yardımı ilekabartılan suyun, se"iye arkındankabartılan suyun, se"iye arkındanyararlanarak kanalsız "eya t!nelsizyararlanarak kanalsız "eya t!nelsiztesisler yapılmaktadır.tesisler yapılmaktadır.


30/30

!ara'lı Hidroelektrik Tesisleri!ara'lı Hidroelektrik Tesisleri

;; 5karsu !zerinde bir bara yardımı ile5karsu !zerinde bir bara yardımı ileme"simlik, yıllık "eya çok yıllık %azneler,me"simlik, yıllık "eya çok yıllık %azneler,

lektrik ener isi !retimi i%tiya a $ relektrik ener isi !retimi i%tiya a $ reayarlanarak, pik saatlerindeki i%tiyaçayarlanarak, pik saatlerindeki i%tiyaçkolay a kar#ılanır. ?edek t!rbinlerkolay a kar#ılanır. ?edek t!rbinleryardımı ile yağı#lı yıllarda $!"eniliryardımı ile yağı#lı yıllarda $!"enilirener inin !st!nde ikin il ener iener inin !st!nde ikin il ener i!retilebilir "e %aznenin b!y!kl!ğ!ne!retilebilir "e %aznenin b!y!kl!ğ!ne$ re kurak me"simlerde ener i i%tiya ı$ re kurak me"simlerde ener i i%tiya ıkar#ılanabilir.kar#ılanabilir.

Documents

HİDROELEKTRİK SANTRALLER