Upload
alexander-david
View
233
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
7/26/2019 heat transfer experiment
1/46
LAPORAN RESMI
MATERI : PERPINDAHAN PANAS
KELOMPOK : 8 / KAMIS
ANGGOTA : 1. ANISSA GHAISANI S. (21030111130046)
2. INTAN PRIHUTAMI A. (21030111130080)
3. JODDY HRISTYA!AN (21030111130063)
LA"ORATORIUM UNIT OPERASI TEKNIK KIMIA
UNI#ERSITAS DIPONEGORO SEMARANG
2013
1
7/26/2019 heat transfer experiment
2/46
LEM"AR PENGESAHAN
LAPORAN RESMI
LA"ORATORIUM UNIT OPERASI TEKNIK KIMIA
UNI#ERSITAS DIPONEGORO
M$%&' : P&'*+$,$* P$*$-
K& : 8 / K$-
A*%$ : 1. A*--$ G,$-$* S.
2. I*%$* P',%$ A.
3. J++ ,'-%$5$*
S&$'$* D&-&7&' 2013
M&*&-$,$*
D-&* P&77*
D'. H$+$*% ST. MS.
NIP. 19;1028 199903 1 004
2
7/26/2019 heat transfer experiment
3/46
INTISARI
Perpindahan panas adalah ilmu yang mempelajari tentang perpindahan panas antara
sumber panas dan penerima panas. Tujuan dari percobaan ini adalah mampu merangkai
aliran searah maupun lawan arah, mengukur dan mengkalibrasi alat, menghitung harga Ui,
Uo, Uc, Ud dan Rd dari alat serta memberikan rekomendasi terhadap Heat Exchangerberdasarkan nilai Rd yang di dapat.
Prinsip percobaan ini adalah mencari oerall heat trans!er coe!!icient "U# pada alat
HE dengan ariabel skala !lowrate. $esarnya panas yang ditrans!er dapat dihitung dengan
mengetahui suhu !luida masuk yang dirancang secara single pass dan dioperasikan secara
co%current dan counter current.
Percobaan dimulai dengan merangkai alat dengan aliran co%current dan counter
current. Heater dinyalakan lalu dioperasikan kemudian mengatur skala pada rotameter hot
!luid. &etiap skala rotameter dicatat !lowratenya, pengamatan tiap ariabel skala rotameter
dilakukan dalam selang waktu ' menit selama '( menit dimulai dari menit ke%(. )ata%data
yang diperlukan antara lain Thi, Tho, Tci, Tco dan !lowrate hot !luid. *ika ingin mengubah
arah aliran !luida, pompa dan heater dimatikan terlebih dahulu. &etelah operasi selesai,pompa dimatikan dan rangkaian dikembalikan seperti semula.
$erdasarkan hasil percobaan, untuk aliran co%current dengan !lowrate +,'x'(%-ms /
+,x'(%-ms / +,01x'(%- ms / +,1x'(%-m s dan x'(%-ms, nilai 2T34T) 5 67,1'71/
8,-+(1+/ 8,(-+-/ -,-7+/ +,9-9+9:o;, 5 ','+, p 5 (,88', dan ? 5 (,'-'. @ilai Rd yang didapat
dari percobaan belum melebihi nilai Rd toleransi yang berarti bahwa belum waktunya untuk
membersihkan alat.
&aran dalam percobaan ini adalah berhati%hati dalam mengatur !lowrate hot !luid,
pemasangan selang untuk aliran co%current dan counter current harus dilakukan dengan
benar, serta mencegah kebocoran dengan melakukan kalibrasi terlebih dahulu sebelum aliran
hot !luid dan cold !luid mulai dialirkan.
3
7/26/2019 heat transfer experiment
4/46
SUMMARY
Heat Trans!er is the study about the heat source and heat receier. The purposes o!
this experiment are capable to stringing the co%current and counter%current !low, measure and
calibrate the instrument, can calculate the alue o! Ui, Uo, Uc, Ud, and Rd, and can make
recommendations !or the Heat Exchanger depend on the alue o! Rd.The principle o! this experiment is to !ind the alue o! oerall heat trans!er coe!!icient
"U# on the HE with the !lowrate scale as the ariable. The trans!erred heat can be calculated
by knowing the temperature o! the !luid entering a single pass designed and operated in co%
current and counter%current !low.
The experiment starts with stringing tools with co%current and counter%current !low.
Heater is turned on and then set the scale on the hot !luid rotameter. ;alculate the !lowrate
!rom each o! rotameter scale, and then obsere eery ariable during '( minutes with the '
minute interal starts !rom ( minutes. Another datum like Thi, Tho, Tci, Tco, and hot !luid
!lowrates are re?uired. B! you want to change the direction o! !low !luid, the pumps and heater
must be turned o!! !irst. A!ter the operations complete, turn o!! the pumps and restore the
circuit.$ased on the experiment results, !or the co%current !low with the !lowrate about
+,'x'(%-ms / +,x'(%-ms / +,01x'(%- ms / +,1x'(%-m s and x'(%-ms, the alue o!
2T34T) 5 67,1'71/ 8,-+(1+/ 8,(-+-/ -,-7+/ +,9-9+9:o;, 5 ','+, p 5 (,88', dan ? 5 (,'-'. Rd alues
obtained !rom the experiment has not exceeded the alue o! Rd tolerance which means that is
no need to clean the appliances now.
&uggestions in this experiment is to be care!ul in hot !luid !lowrate regulating, hose
!itting !or co%current and counter current !low to be done properly, and to preent leakage
by per!orming calibration prior to the !low o! hot !luid and cold !luid began to !low.
4
7/26/2019 heat transfer experiment
5/46
KATA PENGANTAR
P$$% 7$ -&$ ,$ +$* +$$% 7&'*$ -&7$$ 7$,$* &*$7$,
&*&%$,$*.
S&$'$* D&-&7&' 2013
P&*-
5
7/26/2019 heat transfer experiment
6/46
DAFTAR ISI
HALAMAN JUDUL...................................................................................................................
LEM"AR PENGESAHAN........................................................................................................
INTISARI..................................................................................................................................
SUMMARY...............................................................................................................................?
KATA PENGANTAR..................................................................................................................?
DA@TAR ISI..............................................................................................................................?
DA@TAR GAM"AR...............................................................................................................?
DA@TAR TA"EL......................................................................................................................
"A" I PENDAHULUAN...........................................................................................................1
I.1 L$%$' "&$$*.............................................................................................................1
I.2 R-$* M$-$$,........................................................................................................1
I.3 T
7/26/2019 heat transfer experiment
7/46
I#.2 H$- P&'7$$*..........................................................................................................1;
1. P&*$', >5'$%& %&',$+$ *$ U +$* U..............................................................1;
2. P&*$', >5'$%& %&',$+$ *$ U +$* U+.............................................................1;
3. K&>-&* +$* $+$ &'-%5$ &'*+$,$* $*$-...........................................16
4. N$ R+ +$* '&&*+$- &'$5$%$* H&$% E,$*&'..............................................19"A" # KESIMPULAN............................................................................................................20
#.1 K&-$*.................................................................................................................20
#.2 S$'$*...........................................................................................................................20
DA@TAR PUSTAKA................................................................................................................21
LAMPIRAN
7
7/26/2019 heat transfer experiment
8/46
DAFTAR GAMBAR
G$7$' 3.3.1 G$7$' '$*$$* $$% %$$ '$% &'*+$,$* $*$-............................11
G$7$' 4.2.1. G'$> ,7*$* @5'$%& U +$* U..............................................................1;G$7$' 4.2.2. G'$> ,7*$* @5'$%& ?- U +$* U+.........................................................1;
G$7$' 4.2.3 G'$> ,7*$* @5'$%& ?- R+.......................................................................19
8
7/26/2019 heat transfer experiment
9/46
DAFTAR TABEL
T$7& 4.1.1 N$ CT LMTD $+$ $'$* =''&*%.................................................................14
T$7& 4.1.2 N$ CT LMTD $+$ $'$* *%&'=''&*%........................................................14T$7& 4.1.3 N$ U U U +$* U+ $+$ $'$* =''&*% +$* *%&' ''&*%..............14
T$7& 4.2.1 N$ F &''' $*%$'$ N P&'7$$* +&*$* N M+&.......................................18
9
7/26/2019 heat transfer experiment
10/46
PERPINDAHAN PANAS
BAB I
PENDAHULUAN
I.1 Latar Belakang
Heat Trans!er $+$$, $* &&$$%' &%'$* $* &**+$-$* $$ $%$ %+$ -$% $$%
&*$' $*$- ( H&$% E,$*&') +*$$* +$* $$* $$% %&'-&7% &' +7&'-,$*(&$**).
D&*$* +&%$,*$ $-, $$ $%$ %+$ -$% $$% &'*+$,$* $*$- $*
+$$% +&%$, +$' &',%*$* -, >+$ $*$- $- (T,) -, >+$ $*$-
&$' (T,) -, >+$ +** $- (%,) +$* -, >+$ +** &$' (%,)
7&'+$-$'$* &*$$%$* $$ +&*$* &',%*$* *&'$$ $*$- +$$% &*+&-$* $$%
&*$' $*$-(H&$% E,$*&').
I.2 Rumuan Maala!
P$+$ '$% * $$* +&$
7/26/2019 heat transfer experiment
11/46
PERPINDAHAN PANAS
6. M$ &*$' &>-&* +$* ,7*$* &'-$$$* &'*+$,$* $*$-
$* +*$$* +&*$* 7$*$* N--&% R&*+ +$* P'$*+% 7&'+$-$'$*
'-:hD
k =[Dv]
p
[cpk]q
. M$ &7&'$* '&&*+$- %&',$+$ heat exchanger $* +*$$*
7&'+$-$'$* *$ R+ $* ++$$%.
I.' Man(aat Per$%&aan
M$*>$$% &'7$$* * $+$$, *% &7$*% &$,$ +$-$' &'$*$*$*
$$%=$$% $* 7&',7*$* +&*$* $*$- -$*$ cooler condenser reboiler +$*
eaporator.
LABORATORIUM UNIT OPERASI TEKNIK KIMIA 2013 2
7/26/2019 heat transfer experiment
12/46
PERPINDAHAN PANAS
BAB II
TIN)AUAN PUSTAKA
II.1 Te%r* Per+*n,a!an Pana
P&'*+$,$* $*$- $+$$, -$% $* &&$'&'$%'.
P'*- &'7$$* %&'-&7% $+$$, $$* &*$' 7&-$'*$ oerall heat trans!er
coe!!icient (U) $+$ $$% %&'-&7% +&*$* 7&'7$$ ?$'$- &&$%$* >+$ $*$-
$*>+$ +** $* +$'$* $+$ heat enchanger %&'-&7%.
"&-$'*$ $*$- $* +%'$*->&' +$$% +,%* +&*$* &*&%$, &'7$$,$*
-, +$' >+$ $- +$* &$' $+$ &&$%$* %&'%&*%. S&+$*$* $+$ -, '$%$=
'$%$ $'%$ +$$% +,%* +$' &'7$,$* -, $- +$* &$' 7$ +$' >+$
$*$- $* +**.
D&*$* &'-$$$*: U.A.CTLMTD +$$% +,%* ,$'$ U +$*$ 7&-$'*$
A +,%* +$' '$* $$% &*$' $*$- %&'-&7%. D$' 7&'7$$ ?$'$- &'7$,$*&&$%$* $'$* +$$%$, +7$%/+7$$ $+$*$ &'7$,$* ,$'$ U %&',$+$ &'7$,$*
&&$%$* $'$*.
U*% &*&%$,
7/26/2019 heat transfer experiment
13/46
PERPINDAHAN PANAS
;. Air cool heat exchangerY$* +$$ $+$$,shell and tube heat exchanger $'&*$ :
1. M& $- &'$$* &'*+$,$* $*$- &' -$%$* ?& $* 7&-$'2. U'$* '&$%> & %&',$+$ hot dry $* 7&-$'. U*% $'&$ $* & +&*$* double pipe-. A'$* >+$ +$$% +$%' +&*$* co%current $* counter current
;. T&'-&* &'*+$,$* $*$- -&$'$ &*&', (U).
II.2 )en*-#en* Per+*n,a!an Pana
M&*'% $'$ &*,$*%$' +$$*$ &'*+$,$* $*$- +7&+$$* &*%2)K *+%?%$- ("%/>%.,'.@)CT 7&+$ -, $*%$'$ &'$$* $*$- +$* +** (@)C %&7$ 7$,$* $* +$ $*$- (>%)
"&'+$-$'$* , @'&' 7&-$'*$ %&'$*%* $+$ : "&-$' &*$ *+%?%$- () "&'7$*+* '- +&*$* 7&+$ -, (CT)
2. K*?&-
M&'$$* &'*+$,$* $*$- +-&7$7$* $+$*$ &'$$* $%/& -$%$-/$'$* $* 7&'-**$* +&*$* &'$$*.
P&'-$$$**$ : Qc=h. A .(TsTv)
D&*$* $-&* &'*+$,$* $*$- *?&- ("%/>%.,'.@)A $- &'*+$,$* $*$- (>%2)T- -, &'$$* 7$%$* (@)T? -,solubility (@)
3. R$+$-
LABORATORIUM UNIT OPERASI TEKNIK KIMIA 2013 4
7/26/2019 heat transfer experiment
14/46
PERPINDAHAN PANAS
M&'$$* &7$* &'*+$,$* $*$- $'&*$ $+$*$ &'7&+$$* -, +$*
7&'$*-* -&$'$ &7$* &&%'$*&% %$*$ &'$*%$'$.
P&'-$$$**$ : Qr=C . F . A (T14T2
4 )=0,171 [( T1100 )4
( T2100 )4
]D&*$* ' &*&' &'*+$,$* $*$- '&$- ("%/,') *-%$*%$ S%&>$* "%B$*
@ >$%' $*$- (&->%$- 7$,$*)A $- 7+$* (>%2)T1 -, %$T2 -, %$
II." Aa Bla$k
AB$- "$ $+$$, -$% '*- +$$ %,&'+*$$ $* +&$$*
&, J-&, "$. AB$- * &*-&* &'*+$,$* $*$- &*&', (U). K&>-&* * &'$$* '$* +$'
$$% &*$' $*$- +$$ ,$ &*+$,$* $*$-. U*% ,$'$ U $* 7&-$' $$
&&$%$* &'*+$,$* $*$- $$* 7&-$' *$* -&7$*$
7/26/2019 heat transfer experiment
15/46
PERPINDAHAN PANAS
U= 1
( 1hi )(xk)( 1ho ), &>-&* &'*+$,$* $*$- *?&- $+$ -- '
, &>-&* &'*+$,$* $*$- *?&- $+$ -- $*$* %&7$ +*+*
*+%?%$- $*$- 7$,$* +*+*
H$'$ U %&'$*%* $+$ :
1. T&7$ +*+* -&$* %&7$ +*+* ,$'$ U -&$* & +$* $*$- $*
+%'$*->&' +$ &'
7/26/2019 heat transfer experiment
16/46
PERPINDAHAN PANAS
+&'$-$* &*$', &*%'$* $-% $$* %&'-&* &'*+$,$* $*$- &*&', (design)
, &>-&* &'*+$,$* $*$- $+$ &'$$* $' tube
, &>-&* &'*+$,$* $*$- >+$ +$' tube
II.3 Pem*l*!an Flu*,a +a,aShell ,an Tube
@+$ 7&'%&$*$* %* +$'$* + +$$ tube $'&*$ tube -%$*+$' $%&*$,$* %&$*$* $* %*.
@+$ 7&'%&*-!ouling +$'$* + +$$ %7& $$' &7&'-,$* &7, +$,+$$*.
@+$ '-> +$'$* + +$$ tube $'&*$ &*$'$* + +$$ shell
&7%,$* 7$,$* *-%'- $* $,$ $* &7, 7$*$. @+$ 7&'%&&'$%' %* +$* +**$* *% &$*>$$%$* $*$-*$
+$'$* + +$$ tube $'&*$ +&*$* * &,$*$* $*$- +$$% +,*+$'$*. @+$ +&*$* ?--%$- $* &7, '&*+$, +$'$* + +$$ tube $'&*$
&*$'$* >+$ +&*$* ?--%$- %* + +$$ &*$$* $' $* &
&7%,$* &*&' $* &7, 7&-$'.
LABORATORIUM UNIT OPERASI TEKNIK KIMIA 2013 7
7/26/2019 heat transfer experiment
17/46
PERPINDAHAN PANAS
@+$ +&*$* ?--%$- %* +%&$%$* + shell $'&*$ +$$% +*$$*
ba!!le *% &*$7$, $+$ (elocity) $-, %* -&,*$
&*,$7$%!ouling +$* &&'&$% &'*+$,$* $*$-. @+$ $* &*$ ?& 7&-$' +&5$%$* &$ tube $'&*$ $+$*$
'$*$*.
II.4 Pen#a&aran Rumu 5TLMTD
U*% &*+&-$* $$% &*$' $*$- +$* &&''$$* &$$* $$%
&*$' $*$- $$ ,$'- +%$$* ,7*$* $*%$'$ %%$ $*$- $* +*+$,$*
+&*$* 7&-$'$* $* $* -$*$ -, $- +$* -, &$' +$' &+$ >+$
,$'$ &>-&* &'*+$,$* $*$- &*&', U +$* $- &'*+$,$* $*$- +$' $$%
&*$' $*$- %&'-&7%.
P$*$- $* +&$- &, >+$ $*$- +$$% +%-$* +$$ 7&*% &'-$$$*:
Q=mh .Cph(ThiTho)
P$*$- %&'-&7% -&$'$ &-&',$* +%&'$ &, >+$ +** $* +$$%
+*$%$$* +$$ 7&*% &'-$$$* :
Q=mc .Cpc (TcoTci)
P$*$- $* +&$- &, >+$ $*$- +$* +%&'$ &, >+$ +** +$$%
%&'+$ $*$- +$* >+$ +** $+$ -$% %% $%$ $ %&'%&*% +$*$ +$'
7/26/2019 heat transfer experiment
18/46
PERPINDAHAN PANAS
dq=Ch . dTh dTh=dqCh
dq=Cc . dTc dTc=dq
Cc
+
7/26/2019 heat transfer experiment
19/46
PERPINDAHAN PANAS
S&,*$ Tm=TLMTD=
T2 T1
ln (T2
T1)=
T1 T2
ln (T1
T2)
P&'*+$,$* $*$- +$' >+$ $*$- & >+$ +** %&'$*%* $+$ 7&+$
-, '$%$='$%$ $'%$ (LMTD) $- &'$$* &'*+$,$* $*$- (A) +$* oerallheat trans!er coe!!icient (U).
q=U . A .T LMTD
P&'-$$$* * ,$*$ 7&'$ *% &$+$$* :
1. $'$* +$$ &$+$$*steady state +$* &&$%$* $'$* *-%$*2. U +$* A *-%$*3. *-%$* 5$$ -, 7&'7$,4. P$*$- $* ,$* + -&&* + $7$$*
0. "&'$ *% co%current +$* counter current6. T+$ 7&'$ *% $'$* -$*. D$$ --%& %+$ $+$ &'7&+$$* >$-&.
II.6 Kele&*!an ,an Kekurangan Al*ran Co-Current ,an Counter-Current
1. ;o%;urrent K&&7,$*
7$-$ +$$ +$$ 1 >$-$ + %>$-& heat exchanger +$$% &7$%$- -, $-$ >+$ +**
+$$% &*7$, -$$, -$% >+$ +&*$* &$% K&'$*$*
$*$- $* +,$-$* &7, & +7$*+* counter current +$ $*2. ;ounter%;urrent
K&&7,$* $*$- $* +,$-$* 7&-$' +7$*+*$* co%current
-, &$' +$' -$$, -$% >+$ +$$% &*+&$% -, $- >+$ $* 7$,$* *-%'- &7, $5&% $'&*$ thermal stress=*$ &
K&'$*$* T+$ +$$% +$$ *% &*7$, -, >+$ +&*$* &$% K'$* &>-&* +$ +** *%
7$%$- %&'%&*%
LABORATORIUM UNIT OPERASI TEKNIK KIMIA 2013 10
7/26/2019 heat transfer experiment
20/46
PERPINDAHAN PANAS
BAB III
MET7DE PER87BAAN
III.1 Ba!an ,an Alat
A. A$% $* D*$$*1. &hell and tube heat exchanger2. T,&'&%&'3. T,&'-%$%4. S&$*
". "$,$* $* D*$$*1. A'
III.2 9ar*a&el
A. #$'$7& %&%$1. S$$ cold !luid2. S, $5$ hot !luid : ;0
". #$'$7& 7&'7$,1. S$$ hot !luid : 6 8 9 102. J&*- A'$* : co%current +$* counter%current
III." Gam&ar Alat Utama
G$7$' 3.3.1 G$7$' '$*$$* $$% %$$ '$% &'*+$,$* $*$-
III.' Re+%n
P&'7&+$$* -, >+$ $*$- $- +$* &$'
P&'7&+$$* -, >+$ +** $- +$* &$'
LABORATORIUM UNIT OPERASI TEKNIK KIMIA 2013 11
7/26/2019 heat transfer experiment
21/46
PERPINDAHAN PANAS
III. Data :ang D*&utu!kan
1. J&*- $'$* : co%current +$* counter%current2. Clowrate hot !luid : 128 /&*% 14 /&*% 1;; /&*% 1 /&*% 18
/&*%3. S, $5$ hot !luid : ;04. P&'7$,$* -, $+$ !lowrate %&'%&*% 7$ hot $%$ cold !luid %$ 1 &*%
-&$$ 10 &*% (T, T, T T);. H%* 7&-$'*$ CTLMTD U U U+ U +$* R+ 7&'+$-$'$* +$%$ +$%$- $
7$%$, '$> ,7*$* +&*$* -, $5$ +$*!lowrate hot !luid.
III.3 Pr%e,ur Per$%&aan
1. N$$$* heater +$* *% '&>'&'$- $+$ hot +$* cold tank. A%' knop %,&'-%$%
-&-$ -, $* ** +$$ $+$ hot tank.2. P$-$* %,&'&%&' $+$ $'$* $- +$* &$' HE *% cold !luid +$* hot
!luid.3. P$ +$$ &$+$$* $% ,7*$* &&$%!lexible hose +&*$*socket $*
$+$ + $%$- bench. P&'-$ -&$ $ $$$, $'$* hotcold !luid -+$, -&-$
?$'$7& &'7$$*. J$$
7/26/2019 heat transfer experiment
22/46
PERPINDAHAN PANAS
BAB I9
HASIL PER87BAAN DAN PEMBAHASAN
I9.1 Ha*l Per$%&aan
Ta&el '.1.1N$ CT LMTD $+$ $'$* =''&*%
S$$>5'$%& T,
()T()
T,()
T()
CT(LMTD)%&'/&*% 3/-
6 128 0000213 46 3;2 44; 3;6 981938 14 0000233 44; 33 431 34 6420828 1;; 00002;8 414 3; 406 349 6043249 1 0000283 396 348 388 346 449332
10 18 00003 383 3;4 39 3;3 242
Ta&el '.1.2N$ CT LMTD $+$ $'$* *%&'=''&*%
S$$>5'$%& T,
()T()
T,()
T()
CT(LMTD)%&'/&*% 3/-
6 128 0000213 443 339 426 349 904;48 14 0000233 424 3;9 413 368 ;499398 1;; 00002;8 41 366 402 32 3699099 1 0000283 399 368 394 3; 249866
10 18 00003 391 369 388 3; 14;0
Ta&el '.1."N$ U U U +$* U+ $+$ $'$* =''&*% +$* *%&' ''&*%
S$$
A'$* =''&*% A'$* *%&'=''&*%
U(J/-.2.
)
U(J/-.2.
)
U(J/-.2.
)
U+(J/-.2.
)
U(J/-.2.
)
U(J/-.2.
)
U(J/-.2.
)
U+(J/-.2.
)6 1;; 131 2.;989 143 8803 8082 2.;21 8443 1.112 1.02;6 2.66;0; 1.014 1.0249 9409 2.6262 98298 ;11 689; 2.3;36 203 1.22 1.126; 2.396; 1.1689 1.108 1.012 2.8284 1.0626 1.24;3 1.1433 2.82103 1.1943
10 960; 8818 2.9069 9212 1.133 1.0408 2.92;81 1.083
LABORATORIUM UNIT OPERASI TEKNIK KIMIA 2013 13
7/26/2019 heat transfer experiment
23/46
PERPINDAHAN PANAS
I9.2 Ha*l Per$%&aan
1. Pengaru! (l%;rate ter!a,a+ n*la* U% ,an U*
10 12 14 16 18 20
400
600
800
1000
1200
1400
Gambar 4.2.1. Grafk hubungan Flowrate Uo dan Ui
Uo alia! "o#"$%!& Ui alia! "o#"$%!& Uo alia! "o$!&%#"$%!&
Ui alia! "o$!&%#"$%!&
Flowrate (m3/s)
U (J/s m2 o)
D$' '$> ++$ $*$- +$* >+$ +** -&* &'*+$,$* $*$-*$ ("$-' 2011).
2. Pengaru! (l%;rate ter!a,a+ n*la* U$ ,an U,
LABORATORIUM UNIT OPERASI TEKNIK KIMIA 2013 14
7/26/2019 heat transfer experiment
24/46
PERPINDAHAN PANAS
10 12 14 16 18 20
Gambar 4.2.2. Grafk hubungan Flowrate !s U" dan Ud
U" alia! "o#"$%!& U' alia! "o#"$%!& U" alia! "o$!&%#"$%!&
U' alia! "o$!&%#"$%!&
Flowrate (m3/s)
U (J/s m2 o)
P$+$ '$> +&%$, 7$,5$ *$ U +$* U+ &*+&'* &**$% -&'* +&*$*
&**$%$* $+$ $*$- & >+$ +** &*+$ (?,) -&,*$ -&$*
7&-$' $ *. @* $+$$, &'-%5$ +$*$ &'$ $%$* '%$- $* $*
%&'$$- +$$ ,&$% &,$*&' -&$$ &$$$* -&,*$ *$ U+ -&$ &7,
'&*+$, +$' *$ U.
". K%e(**en $*. P&'-$$$*:
hD
k =[Dv ]
p
[cp !k ]q
LABORATORIUM UNIT OPERASI TEKNIK KIMIA 2013 15
7/26/2019 heat transfer experiment
25/46
PERPINDAHAN PANAS
M&'$$* '- %$$ +$' "$*$* N--&% (N) $% '$- &'*+$,$*
$*$- *?&- +$* *+- *'$ %&',$+$ 7$%$- +$$ $-- &'*+$,$* $*$-
*?&- +$* *+- *'$ %&',$+$ 7$%$- +$$ $-- &'*+$,$* $*$- $+$
&'$$* >+$. N$ +$* +$$% +,%* +&*$* $'$ *&'.
U* &*+$$%$* *$=*$ *-%$*%$ +$* $$ +&'$* 3 &'-$$$*.O&, $'&*$ % +$7 *$=*$ "$*$* N--&% P'$*+% +$* R&*+ +$' 3 -$$
'%$&%&' $+$
7/26/2019 heat transfer experiment
26/46
PERPINDAHAN PANAS
1.103,333=[24.812,78 ]p [4,3036 ]q
L 1.103,333=log+p # log24.812,78+q # log4,3036
3043 log +4,3947p+0,6338q . (3)
E*$- *$ log +$' &'-$$$* (1) +$* (2)
29968 log+4,3297p+0,6135q (2)
3018 log +4,3587p+0,6246q 1,97 )
;9936 log +8,6594p+1,227q
;94;; log+8,5866p+1,227 q
00481 0028
D +$$%$* *$ + > ?331
E*$- *$ log +$' &'-$$$* (2) +$* (3)
3018 log+4,3587p+0,6246q
3043 log +4,3947p+0,6338q
=002; =0036 00092
=002; =0036 (0661) 00092
D+$$%$* *$ = > ?1'1"
S7-%%- *$ +$* & &'-$$$* (1) -&,*$ ++$$%$* *$ =1,12
P&7%$* *$ < > 112 @ + > ?331 @ = > ?1'1" & &'-$$$* (1)
LABORATORIUM UNIT OPERASI TEKNIK KIMIA 2013 17
7/26/2019 heat transfer experiment
27/46
PERPINDAHAN PANAS
30.095,94( Wm2 "C) .0,0209133m0,6341( Wm0C)
=1,12 [21.363,39 ]0,661 [4,1068 ]0,1413
992,597$994 %988
D$' %&'$%'& $* $+$ *% $'$* *%&' ''&*% ,$'$ =0,36 @ + > ?@
= > ?"" $*+
7/26/2019 heat transfer experiment
28/46
PERPINDAHAN PANAS
'. N*la* R, ,an rek%men,a* +era;atan Heat E$!anger
10 11 12 13 14 15 16 17 18 19
0
0
0
0
0
0
0
0
Gambar 4.2.3 Grafk hubungan Flowrate !s #d
R' &ol%a!(i R' alia! "o#"$%!& R' alia! "o$!&%#"$%!&
Flowrate (m3/s)
#d
P$+$ '$> ++$ $* &+$$ -,& $* %7&
BAB 9
LABORATORIUM UNIT OPERASI TEKNIK KIMIA 2013 19
7/26/2019 heat transfer experiment
29/46
PERPINDAHAN PANAS
KESIMPULAN
9.1 Ke*m+ulan
1. S&$* 7&-$' *$ >5'$%& $$ *$ U +$* U 5'$%& ,$'- &'$% +$* %&%.
4. U-$,$$* $$% +$$ &$+$$* &'* $$' %+$ %&'
7/26/2019 heat transfer experiment
30/46
PERPINDAHAN PANAS
DAFTAR PUSTAKA
"$-'.Analisis Pengaruh 3aju Aliran 4assa Terhadap Doe!isien Perpindahan Panas Rata%
rata pada Pipa Dapiler di 4esin Re!rigerasi C;U& 1(1. J'*$ M&$*$ #. 2
N. 1: J$*$' 2011: 16=22
"'5* G. G. 196. Unit perations M+&'*- A-$ E+%*. J,* !& $*+ S*- I*. N&5
Y'.
H$*J.D.199. Perpindahan DalorF,&+- &=6 J$$'%$: E'$*$.
,%%://$*+-&7'*.7-%./2011/06/&'$5$%$*=&-*=$+$=,&$%=&,$*&'.,%
+$-&- $+$ %$*$ 14 O%7&' 2013 10.00 !I"
,%%://&*.5&+$.'/5/H&$%&,$*&'+$-&- $+$ %$*$ 13 O%7&' 2013
09.30 !I",%%://$'+=%'$**./$$%=&*$'=$'=,&$%=&,$*&'=&'$-=+$*=&'$5$%$*/
+$-&- $+$ %$*$ 14 O%7&' 2013 11.30 !I"
K&'* D. G. 1980.Process Heat Trans!er. MG'$5 H " . L%+. K$-,$ T.
M$'-& 4odul Alat Penukar PanasF J'-$* T&* K$ UNDIP ,$ 9 +$* 1.
MA+$ !$ H. 19;9. Heat Transmittion. MG'$5 H " . L%+. K$-,$
T.
P&'' R.H $*+ ,-* ;hemical Engineering HandbookF ;%,
&+ M G'$5 H "
LABORATORIUM UNIT OPERASI TEKNIK KIMIA 2013 21
http://andysembiring.blogspot.com/2011/06/perawatan-mesin-pada-heat-exchanger.htmlhttp://en.wikipedia.org/wiki/Heat_exchangerhttp://mairodi-training.com/alat-penukar-kalor-heat-exchanger-operasi-dan-perawatan/http://andysembiring.blogspot.com/2011/06/perawatan-mesin-pada-heat-exchanger.htmlhttp://en.wikipedia.org/wiki/Heat_exchangerhttp://mairodi-training.com/alat-penukar-kalor-heat-exchanger-operasi-dan-perawatan/7/26/2019 heat transfer experiment
31/46
LAP7RAN SEMENTARA
PRAKTIKUM 7PERASI TEKNIK KIMIA
M$%&' :
PERPINDAHAN PANAS
KELOMPOK : 8 / KAMIS
ANGGOTA KELOMPOK : 1. ANISSA GHAISANI S.
2. INTAN PRIHUTAMI A.3. JODDY HRISTYA!AN
LA"ORATORIUM OPERASI TEKNIK KIMIA
JURUSAN TEKNIK KIMIA @AKULTAS TEKNIK
UNI#ERSITAS DIPONEGORO
SEMARANG2013
7/26/2019 heat transfer experiment
32/46
I.O=URRENT$. S$$ 6 @5'$%& 128 /&*%
% (&*%) T, () T() T, () T ()0 3; 32 39 321 4; 34 43; 33
2 4 34 4; 343 46 3; 44; 3;4 46 3; 44; 3;; 46 3; 44; 3;;6 46 36 44; 36; 46 36 44; 38 46 36 44; 3;9 46 3 44; 3810 46 3 44; 38;
7. S$$ @5'$%& 14 /&*%
% (&*%) T, () T() T, () T ()0 4; 36 44 36;1 4; 36; 43; 36;2 4; 3 43; 33 4; 3 43; 34 4; 3 43 3; 44; 3; 43 3;6 44 3; 43 3; 44 38 43 38
8 44 38 43 389 44 38 42; 3810 44 38 42; 38
. S$$ 8 @5'$%& 1;; /&*%
% (&*%) T, () T() T, () T ()0 40 36 40 3;;1 42 36 41; 3;;2 42 36 41 363 42 3; 41 3;4 42 3; 41 3;; 42 3; 41 3;6 41 3; 41 3; 41 34; 40 34;8 41 3; 40 34;9 41 3; 40 34;10 41 34 40 34
7/26/2019 heat transfer experiment
33/46
+. S$$ 9 @5'$%& 1 /&*%
% (&*%) T, () T() T, () T ()0 40 34 39; 341 40 34; 39; 34
2 40 34; 39 34;3 40 3; 39 34;4 40 3; 39 34;; 40 3; 39 34;6 39; 3; 38; 3; 39 3; 38; 3;8 39 3; 38; 3;9 39 3; 38; 3;10 39 3; 38 3;
&. S$$ 10 @5'$%& 18 /&*%
% (&*%) T, () T() T, () T ()0 39 3; 38 3;1 39 3; 38 3;2 38; 3;; 38 3;3 38; 3;; 38 3;4 38; 3;; 38 3;; 38 3;; 38 3;;6 38 3;; 38 3;; 38 3;; 38 3;;
8 38 3;; 38 3;;9 38 3;; 38 3;;10 38 3;; 3; 3;;
II. OUNTER=URRENT$.S$$ 6 @5'$%& 128 /&*%
% (&*%) T, () T() T, () T ()0 38 32 3 331 4; 32; 43 33;2 4; 33 43 34
3 4; 33 43 344 4; 33; 43 3;; 44; 34 42; 3;6 44 34 42; 3; 44 34 42; 3;8 44 34; 42 3;;9 43; 3; 42 3610 43; 3; 42 36
7/26/2019 heat transfer experiment
34/46
7. S$$ @5'$%& 14 /&*%
% (&*%) T, () T() T, () T ()0 43; 3; 42 36
1 43 3;; 42 362 43 3;; 41; 36;3 43 3;; 41; 34 42; 36 41; 3; 42 36 41 36 42 36 41 3 42 36 41 38 42 36; 41 39 42 36; 41 310 41; 36; 41 3;
.S$$ 8 @5'$%& 1;; /&*%
% (&*%) T, () T() T, () T ()0 41; 3 40; 3;1 41 3 40; 3;2 41 3 40; 383 41 36; 40; 34 41 36; 40; 3; 41 36; 40 36 41 36; 40 3
41 36; 40 38 41 36; 40 39 41 36; 40 310 40; 36; 40 3
+. S$$ 9 @5'$%& 1 /&*%
% (&*%) T, () T() T, () T ()0 40 36; 40 3;1 40 36; 39; 3;2 40 36; 39; 3;
3 40 36; 39; 3;4 40 3 39; 3;; 40 3 39; 3;6 40 3 39; 3; 40 3 39; 3;8 39; 3 39 3;9 39; 3 39 3;10 39; 3 39 3;
7/26/2019 heat transfer experiment
35/46
&.S$$ 10 @5'$%& 18 /&*%
% (&*%) T, () T() T, () T ()
0 39; 3 39 3;1 39; 3 39 3;2 39 3 39 3;3 39 3 39 3;4 39 3 39 3;; 39 3 39 3;6 39 3 39 3; 39 3 38; 3;8 39 36; 38; 3;9 39 36; 38; 3;10 39 36; 38; 3;
III. DATA LAINL 236 *D 09; *D 0866 *
S&$'$* 10 O%7&' 2013
M&*&%$, P'$%$* A---%&*
A*--$ G.S. I*%$* P.A. J++ ,. A$*+$ D$, K.
7/26/2019 heat transfer experiment
36/46
LEMBAR PERHITUNGAN
D$%$ H&$% E,$*&' :1. @5'$%& + >+ 24; /&* 42 10=4 3/- ;3392. S$$ '%$&%&' ,% >+ 6 8 9 10
3. S, ,% >+ ;04. P$*+
S$$ @5'$%& ,% >+ (/&*)6 128 148 1;;9 1
10 18
1. Per!*tungan TLMTD /
"C0
A'$* =''&*%
% (&*%)>5'$%& 128 %&'/&*% >5'$%& 14 %&'/&*% >5'$%& 1;; %&'/&*%T, T T, T T, T T, T T, T T, T
0 3; 32 39 32 4; 36 44 36; 40 36 403;;
1 4; 34 43; 33 4; 36; 43; 36; 42 36 41;3;;
2 4 34 4; 34 4; 3 43; 3 42 36 41 363 46 3; 44; 3; 4; 3 43; 3 42 3; 41 3;4 46 3; 44; 3; 4; 3 43 3 42 3; 41 3;; 46 3; 44; 3;; 44; 3; 43 3; 42 3; 41 3;6 46 36 44; 36; 44 3; 43 3; 41 33 41 3;
46 36 44; 3 44 38 43 38 41 34; 4034;
8 46 36 44; 3; 44 38 43 38 41 3; 4034;
9 46 3 44; 38 44 38 42; 38 41 3; 4034;
10 46 3 44; 38; 44 38 42; 38 41 34 40 34
'$%$='$%$ 46 3;2 44; 3;6 44; 33 431 34 414 3; 406
34
9
7/26/2019 heat transfer experiment
37/46
%(&*%)
>5'$%& 1 %&'/&*% >5'$%& 18 %&'/&*%
T, T T, T T, T T, T0 40 34 39; 34 39 3; 38 3;1 40 34; 39; 34 39 3; 38 3;2 40 34; 39 34; 38; 3;; 38 3;3 40 3; 39 34; 38; 3;; 38 3;4 40 3; 39 34; 38; 3;; 38 3;; 40 3; 39 34; 38 3;; 38 3;;6 39; 3; 38; 3; 38 3;; 38 3;; 39 3; 38; 3; 38 3;; 38 3;;
8 39 3; 38; 3; 38 3;; 38 3;;9 39 3; 38; 3; 38 3;; 38 3;;10 39 3; 38 3; 38 3;; 3; 3;;
'$%$='$%$ 396 348 388 346 383 3;4 39 3;3
U*% A'$* =''&*% TLMTD
(ThiTci )(ThoTco)
ln (ThiTci )(ThoTco)
S$$ >5'$%& T, T T, T CT(LMTD)%&'/&*% 3/-
6 128 0000213 46 3;2 44; 3;6 981938 14 0000233 44; 33 431 34 6420828 1;; 00002;8 414 3; 406 349 6043249 1 0000283 396 348 388 346 449332
10 18 00003 383 3;4 39 3;3 242
A'$* *%&'=''&*%
% (&*%) >5'$%& 128 %&'/&*% >5'$%& 14 %&'/&*% >5'$%& 1;; %&'/&*%T, T T, T T, T T, T T, T T, T
0 38 32 3 33 43; 3; 42 36 41; 3 40; 3;1 4; 32; 43 33; 43 3;; 42 36 41 3 40; 3;2 4; 33 43 34 43 3;; 41; 36; 41 3 40; 383 4; 33 43 34 43 3;; 41; 3 41 36; 40; 34 4; 33; 43 3; 42; 36 41; 3 41 36; 40; 3
;44;
34 42; 3; 42 36 41 3 41 36; 40 3
6 44 34 42; 3; 42 36 41 3 41 36; 40 3
44 34 42; 3; 42 36 41 3 41 36; 40 3
7/26/2019 heat transfer experiment
38/46
8 44 34; 42 3;; 42 36; 41 3 41 36; 40 3
943;
3; 42 36 42 36; 41 3 41 36; 40 3
1043;
3; 42 36 41; 36; 41 3; 40; 36; 40 3
'$%$='$%$
44
3 339 426 349 424 3;9 413 368 41 366 402 32
%(&*%)
>5'$%& 1 %&'/&*% >5'$%& 18 %&'/&*%
T, T T, T T, T T, T0 40 36; 40 3; 39; 3 39 3;1 40 36; 39; 3; 39; 3 39 3;2 40 36; 39; 3; 39 3 39 3;3 40 36; 39; 3; 39 3 39 3;
4 40 3 39; 3; 39 3 39 3;; 40 3 39; 3; 39 3 39 3;6 40 3 39; 3; 39 3 39 3; 40 3 39; 3; 39 3 38; 3;8 39; 3 39 3; 39 36; 38; 3;9 39; 3 39 3; 39 36; 38; 3;10 39; 3 39 3; 39 36; 38; 3;
'$%$='$%$ 399 368 394 3; 391 369 388 3;
U*% A'$* *%&'=''&*% TLMTD
(ThiTco )(ThoTci)
ln( ThiTco )(ThoTci)
S$$>5'$%&
T, T T, TCT
(LMTD)%&'/&*% 3/-6 128 0000213 443 339 426 349 904;48 14 0000233 424 3;9 413 368 ;499398 1;; 00002;8 41 366 402 32 3699099 1 0000283 399 368 394 3; 249866
10 18 00003 391 369 388 3; 14;0
2. Per!*tungan e#umla! +ana :ang ,*&er*kan
99; /3, 4200 J/
A'$* =''&*%
5. . CT . .. CT
S$$ @5'$%& H% @+ + @+
7/26/2019 heat transfer experiment
39/46
%&'/&*% 3/- CT, () , (J/-) CT () (J/-)6 128 0000213 1; 1.33;190; 04 3;60;08 14 0000233 14 1.3631898 01 9308 1;; 00002;8 08 862;4;6 01 1081829 1 0000283 08 94612;6 02 236;314
10 18 00003 04 ;0148 01 12;3
A'$* *%&'=''&*%
5. . CT . .. CT
S$$@5'$%& H% @+ + @+
%&'/&*% 3/- CT, () , (J/-) CT () (J/-)6 128 0000213 1 1.;1321;9 1 89012 14 0000233 11 1.010 09 8633638 1;; 00002;8 08 862;4;6 06 6469092
9 1 0000283 0; ;91328; 0 828;9910 18 00003 03 3611 06 ;222
". Per!*tungan !arga U% U* ,an U,
U.A. CTLMTD
U Qh
Ai # TLMTD
U Qh
Ao # TLMTD
U+ Ui+Uo
2
S$$@5'$%& A'$* =''&*% A'$* *%&'=''&*%
/&*% 3/- U U U+ U U U+6 128 0000213 1;; 131 143 8803 8082 8443 14 0000233 1.112 1.02;6 1.014 1.0249 9409 98298 1;; 00002;8 ;11 689; 203 1.22 1.126; 1.1689 1 0000283 1.108 1.012 1.0626 1.24;3 1.1433 1.1943
10 18 00003 960; 8818 9212 1.133 1.0408 1.083
'. Per!*tungan !arga U$
hD
k D&
k 0.8
C
k 1/3
' 0.14
7/26/2019 heat transfer experiment
40/46
, &' $& 103=104)
' 0.14 1
D 00662; >%D 0. 0216 >%
+& 4(( )2
* d o2
4 )
* do
4(1.24 i +2* x 0.866
2
4 )
*0.866 0.3486 *
(K&'* E..4)
D& 0,3486
12
0.029 >% (K&'*
E..3)PT 3.1; 0.1046 >% 1.2401; *P 20 0.6;6168 >% 0.9; 0.03116 >%
! , ?
( &'* > 14)
( H$* %$7& A=9)
(&'* > 2) (&'* %$7& 4)
H% >+ : -,& -+& 5$%&'1 @5'$%&
$- ,D . C . -
144(T (K&'* E..1)
0.0625 ) x 0.031167 ) x 0.656168 )
0.193346 )
0.01236 >%2
2 M$-- ?&%
G- '
/s v
/s (K&'*
E..2)
3 R&- D0 &s
( K&'*
E..3)4
7/26/2019 heat transfer experiment
41/46
; C
k 1/3
6 ,
7/26/2019 heat transfer experiment
42/46
A'$* =''&*%
S$$@5'$%& T,
()
(/3)
(/-)
(!/.
)P' R&
/&*% 3/-
6 128 0000213 44; 9903 0000601 06364 39;1 22.11;4; 14 0000233 431 99086 0000616 0634 406;8 23.;80248 1;; 00002;8 406 99186 00006462 0631 4208 24.938869 1 0000283 388 992;6 00006691 06291 44424 26.484;
10 18 00003 39 9929 00006811 0626 4;342 2.;892
7/26/2019 heat transfer experiment
43/46
REFERENSI
PERMASALAHAN PADA HEAT E8HANGER
A$% &*$' $' &*$ 7&7&'$$ 7$$* $* &' +&',$%$* *%
&7$% $$% * %&%$ +$$ &$+$$* $%$ *+- &'$- -&&'% $* +**$*.
"&7&'$$ +$*%$'$*$ $* &' +&',$%$*:1. @$%' P&*%'$*2. K'-3. G$-&% M&*$$ K&7'$*/R-$
PERACATAN PADA HEAT E8HANGER
1. M&*$%$- P&*%'$*M&, >+$ $* $$* +$-$* &+$$ $$% &*$ $'.
M&$$* &7&'-,$* -&$'$ 7&'$$ *% &7$* %'$*=%'$* $* $+$ + +$$
-&7* $%$ %$7* $$% &*$' $'. M&&'*$$* 7$,$* $* $$' %'$*
$* %&'+$$% $+$ $$% &*$' $' 7&*$'=7&*$' 7&'-, +$* &%$ &7&'-,$* $$%
&*$' $' %&'-&7% %+$ &*$$ &'-$$* $+ +*+*$.2. M&*$%$- K'-
K'- +$$% +&*+$$* $%$ +*$-' +&*$* $'$ : L$- *+* : +&*$* &$- $ +&*$* 7$,$* $* $* &7, %$,$* $'$% -&,*$
'-&- '- +$$% +&'$7$% R&$- $%+ (&'*+*$*) : +&*$* $'$ $'- %$*+* +$* +&*$* $*+$ '7$* I*,7%' $+$$, -7-%$*- $ 7$ +%$7$,$* +$$ *-&*%'$- $* '&$%?& -&+% &
**$* '%> -&$'$ &>&%> +$$% &*'*$* $ %,& >* +>>%. T '&?$
?&' %,& >* $*+ &$** '7&- $'&' %7& +$&%&'- $* 7& -&+. T,- %
+&%&'*& %,& %7& +$&%&' %,& $?$$7& -$& -% $*+ %,& >* *$%'& > %,& >+-
-% 7& *-+&'&+. T7& %,*&--: T,& %,*&-- > %,& 5$ > %,& %7&- - -$ +&%&'*&+ % &*-'&:
http://andysembiring.blogspot.com/2011/06/perawatan-mesin-pada-heat-exchanger.htmlhttp://andysembiring.blogspot.com/2011/06/perawatan-mesin-pada-heat-exchanger.html7/26/2019 heat transfer experiment
44/46
T,&'& - &*, ' >' ''-* T,$% >5=*+&+ ?7'$%* ,$- '&--%$*& A$ -%'&*%, A?$$7% > -$'& $'%- H -%'&*%, (% 5%,-%$*+ *%&'*$ %7& '&--'&)
"* -%'&*%, (% 5%,-%$*+ ?&''&--'& * %,& -,&) T7& &*%,: ,&$% &,$*&'- $'& -$ ,&$&' 5,&* %,& ,$?& $ -$&' -,&
+$&%&' $*+ $ * %7& &*%,. T,- %$ %,&'& - $* $ % $& %,& ,&$%
&,$*&' $- * $- ,-$ --7& 5,-% *% &&&+* '+%* $$7%&-.
H5&?&' %,&'& $'& $* %$%*- >' %,- *+* -$& $?$$7& $% %,& *-%$$%*
-%& $*+ %,& *&&+ % &*-'& %7&- $'& $?$$7& * &*%,- %,$% $'& %5& %,& '&'&+ &*%,
(- %,& $* 7& 5%,+'$5* $*+ '&$&+). A- * %,* %7&- $'& +>>% % %$& %
$*+ '&$&. T7& %,: 5,&* +&-** %,& %7&- % - '$%$ % &*-'& %,$% %,& %7& %, (.&.
%,& &*%'&=&*%'& +-%$*& > $+&' ?* $ 7&%%&'
&'>'$*&. T7& L$%: '&>&'- % ,5 %7&- $'& -%*&+ 5%,* %,& -,&. T,&'& $'& >' $*
%&- > %7& $% 5,, $'& %'$*$' (30W) '%$%&+ %'$*$' (60W) -$'& (90W) $*+
'%$%&+ -$'& (4;W). T,& %'$*$' $%%&'*- $'& &&+ % ?& '&$%&' ,&$% %'$*->&' $-
%,& >'& %,& >+ % >5 * $ '& %'7&*% >$-,* $'*+ %,& *. S$'& $%%&'*-
$'& &&+ 5,&'& ,, >* - &&'&*&+ $*+ &$** - '& '&$'. "$>>& D&-*:7$>>&-$'& -&+ * -,& $*+ %7& ,&$% &,$*&'- % +'&% >+ $'--
%,& %7& 7*+&. T,& '* &'&*+$' % %,& -,& $*+ ,+ %,& 7*+& '&?&*%* %,&
%7&- >' -$* ?&' $ * &*%,. T,& $* $- '&?&*% %,& %7&- >' ?7'$%*.T,& -% * %& > 7$>>& - %,& -&&*%$ 7$>>&. T,& -&'$' -&&*%$
7$>>&- $'& '&*%&+ $% 180 +&'&&- % %,& $+>&- >'* %,& >+ % >5 5$'+
$*+ +5*5$'+- 7&%5&&* %,& %7& 7*+&. "$>>& -$* - > $'& %,&'+*$
*&'* 5,&* +&-** -,& $*+ %7& ,&$% &,$*&'-. "$>>&- -% 7& -$&+ 5%,
*-+&'$%* >' %,& *?&'-* > '&--'& +' $*+ ,&$% %'$*->&'. @' %,&' &*
%B$%* % - -&-%&+ %,$% %,& 7$>>&- 7& -$&+ * -&' %,$* 20F > %,& -,&-
**&' +$&%&'. H$?* 7$>>&- -$&+ % -& $-&- $ '&$%&' '&--'& +' 7&$-&
http://en.wikipedia.org/wiki/Baffle_(heat_exchanger)http://en.wikipedia.org/wiki/Baffle_(heat_exchanger)7/26/2019 heat transfer experiment
45/46
> >5 '&+'&%*. *-&&*% ,$?* %,& 7$>>&- -$&+ % >$' $$'% &$*- %,$% %,&'&
$ 7& &' -%- * %,& '*&'- 7&%5&&* 7$>>&-. I% - $- '%$*% % &*-'& %,&
7$>>&- $'& -$&+ -& &*, %,$% %,& %7&- + *% -$. T,& %,&' $* %& > 7$>>& -
%,& +- $*+ +*% 7$>>& 5,, *--%- > %5 *&*%' 7$>>&-. A* %&' 5+&' 7$>>&
- & $ +*% 5,-% %,& **&' 7$>>& - -,$&+ & $ +-. T,- %& > 7$>>& >'&-%,& >+ % $-- $'*+ &$, -+& > %,& +- %,&* %,', %,& +*% 7$>>& &*&'$%* $
+>>&'&*% %& > >+ >5.@&+ %7& +=&+ ,&$% &,$*&'- &-&$ -%$7& >' $'*& $*+ ,$'-, $$%*-
$* 7& $--&7&+ 5%, 7'$-- -,&- &' %7&- 7'$-- 7$>>&- $*+ >'&+ 7'$-- *%&'$ &*+
,7-.3,%%://&*.5&+$.'/5/H&$%&,$*&'
LATAR "ELAKANG:
A$% &*$' $*$- (,&$% &,$*&') &'$$* -$% $$% $* -$*$% &*%* +$$ '-&-&'%$'$* $*$-. A$% %&'-&7% 7&'>*- *% &*+$,$* $*$- $*%$'$ +$ >+$ $*
7&'7&+$ %&&'$%' +$* +-$,$* &, -$% -&$% &-$, $%$ $$% *% &*+$,$*
$*$- +$' -$% >+$ & >+$ $* $*. P&*&*%$* *&'&' +$*
>$%' &*%' "$*$* R&*+ &*'*$* %&$*$* "$*$* P'$*+% +$* &>&-&*
&'*+$,$* $*$- +$* *&- O&'$- +$* P&'$5$%$* A$% P&*$' P$*$-.
,%%://$'+=%'$**./$$%=&*$'=$'=,&$%=&,$*&'=&'$-=+$*=&'$5$%$*/
http://en.wikipedia.org/wiki/Heat_exchanger#cite_note-3http://en.wikipedia.org/wiki/Heat_exchangerhttp://mairodi-training.com/alat-penukar-kalor-heat-exchanger-operasi-dan-perawatan/http://en.wikipedia.org/wiki/Heat_exchanger#cite_note-3http://en.wikipedia.org/wiki/Heat_exchangerhttp://mairodi-training.com/alat-penukar-kalor-heat-exchanger-operasi-dan-perawatan/7/26/2019 heat transfer experiment
46/46
LEMBAR ASISTENSI
DIPERIKSAKETERANGAN TANDA TANGAN
NO TANGGAL