3
Jubilations! Nurses celebrate the good news of their employment, thanks to President Cyril Ramaphosa's stimulus package. Cont. page 2 300 new nurses, thanks to stimulus package N ompumelelo Ma- jola recently had to deal with the sorrow of burying her 65-year-old mother who had succumbed to a long illness. On the day of the funeral, she received a phone call from the KwaZulu-Natal Department of Health tell- ing her that her application to work as an Enrolled Nursing Assistant had been successful. “I could not believe it,” she said. She had spent the past 13 years struggling to find permanent employment. Majola who originates from Mbumbulu, now works at the Prince Mshi- yeni Memori- al Hospital in Umlazi in Durban. “I’d like to thank Pres- ident Cryil Ramaphosa and MEC Dr Sibong- iseni Dhlomo for making our dreams come true,” she said. The employment of the nurses was part of the stimulus package, which was announced by Presi- dent Ramaphosa. It aims to boost the public health sector through the creation of more than 5 300 jobs throughout the country. The provincial depart- ment is also finalis- ing the appoint- ment of porters, general orderlies, pharmacy assistants and artisans. Another newly appointed nurse Gugu Mdlalose, from KwaMashu, who has been placed at Wentworth Hos- pital, said: “This was going to be my 14th year of not working since qualifying as a nurse. I am extremely grateful to Bab’ Ramaphosa and the entire health team,” she said, fighting back tears. Websites: www.gcis.gov.za www.vukuzenzele.gov.za E-mail: [email protected] Tel: (+27) 12 473 0353 Free Copy ALSO AVAILABLE ON: @VukuzenzeleNews Vuk'uzenzele Page 16 Innibos Craft Awards now open for entries Youth Employment Service already changing lives Page 6 | Indlovana 2019 Lushicilelo 1 JOBS INSIDE: JOBS INSIDE: Health • Rural Development • Employment • Safety & Security Education Produced by Government Communications (GCIS) English/Siswati

Health • Rural Development • Employment • Safety ... · in Umlazi in Durban. “I’d like to thank Pres-ident Cryil Ramaphosa and MEC Dr Sibong - iseni Dhlomo for making our

  • Upload
    others

  • View
    4

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

  • Jubilations! Nurses celebrate the good news of their employment, thanks to President Cyril Ramaphosa's stimulus package.

    Cont. page 2

    300 new nurses, thanks to stimulus package

    Nompumelelo Ma-jola recently had to deal with the sorrow of burying her 65-year-old mother who had succumbed to a long illness.

    On the day of the funeral, she received a phone call from the KwaZulu-Natal Department of Health tell-ing her that her application to work as an Enrolled Nursing Assistant had been successful.

    “I could not believe it,” she said. She had spent the past 13 years struggling to find permanent employment.

    Majola who originates from Mbumbulu, now works at the Prince Mshi-

    yeni Memori-al Hospital in Umlazi in Durban.

    “I’d like to thank Pres-ident Cryi l Ramaphosa and MEC Dr Sibong-iseni Dhlomo for making our dreams come true,” she said.

    The employment of the nurses was part of the stimulus package, which was announced by Presi-dent Ramaphosa. It aims to boost the public health sector through the creation of more than 5 300 jobs throughout the country.

    The provincial depart-

    ment is also finalis-

    ing the appoint-ment of porters,

    general orderlies, pharmacy assistants

    and artisans.Another newly appointed

    nurse Gugu Mdlalose, from KwaMashu, who has been placed at Wentworth Hos-pital, said: “This was going to be my 14th year of not working since qualifying as a nurse. I am extremely grateful to Bab’ Ramaphosa and the entire health team,” she said, fighting back tears.

    Websites: www.gcis.gov.zawww.vukuzenzele.gov.za

    E-mail: [email protected] Tel: (+27) 12 473 0353

    Free Copy

    ALSO AVAILABLE ON:

    @VukuzenzeleNews

    Vuk'uzenzele

    Page 16

    Innibos Craft Awards now open

    for entries

    Youth Employment

    Service already changing lives

    Page 6

    | Indlovana 2019 Lushicilelo 1

    JOBSINSIDE:

    JOBSINSIDE:

    Health • Rural Development • Employment • Safety & Security • Education

    Vuk’uzenzeleProduced by Government Communications (GCIS) English/Siswati

  • Vuk’uzenzeleLOKUVAMILE

    Ngekuchafata nje inkinobho bantfu baseNingizimu Afrika sebatawukhona kufaka ticelo temisebenti yahulumende ngekusebentisa i-inthanethi.

    MEC Dhlomo expressed his heartfelt gratitude to President Ramaphosa for the stimulus package, saying that its beneficiar-ies will be the vast major-ity of the population who rely on the State for their health needs – particular-ly those in far-flung areas.

    “Today, there are 300 families who have bread-winners. These nurses

    have brought tears of joy." Dr Dhlomo said the nurses have been sitting at home for over 14 years. "These are the nurses who are at the bottom of the ladder of the nursing profession, but they mean so much to our people."

    "We hope by injecting 300 new nurses into the system, we’re going to bring meaning in terms of quality of service to our people.” v

    From page 1

    KwaZulu-Natal Health MEC, Dr Sibongiseni Dhlomo, comforts new nurse Nompumelelo Majola, whose mother recently passed away.

    2 Indlovana 2019 Lushicilelo 1

    Tel: (+27) 12 473 0089

    E-mail: [email protected]

    Address: Private Bag X745, Pretoria, 0001

    Head of Editorial and Production Tasneem Carrim | [email protected]

    Editor-in-ChiefRoze Moodley | [email protected]

    Managing EditorOngezwa Mogotsi

    [email protected]

    News Editor Noluthando Motswai

    Writers More Matshediso

    Jauhara Khan

    Senior Designer Tendai Gonese

    Language Practitioners Nomgcibelo Motha Boitumelo PhalatsePhakamani Dadlana

    is published by Government Communications (GCIS)

    Vuk’uzenzele All rights reserved. Reproduction of the newspaper in whole or in part without written permission is strictly

    prohibited.

    Distributed by:Printed by:

    NGEKUSUNGULWA kwe-e-Recruitment (kufakwa kweticelo temsebenti ku-inthanethi), hulumende ukhombise kutinikela kwakhe ekutfutfukiseni timphilo telusha nalabo lesebaphotfulile etikhungweni tetemfundvo lephakeme.

    Labafuna umsebenti sebatawukhona k u f a k a t i c e l o temisebenti yahulumende ngekusebentisa luhlelo lwe e-Recruitment lolwasungu- lwa yiNdvuna yeLitiko Le-temisebenti Yahulumende Nekuphatsa Ayanda Dlo-dlo.

    LeNdvuna itsite loluhlelo lwe-e-Recruitment seluca- lile kusebenta kuleLi-tiko Letemisebenti Ya-hulumende Nekuphatsa (i-DPSA) kantsi lutawuca-la kusebenta kuwo onkhe ematiko ahulumende ku- ngasikudzala.

    “Loluhlelo lwe-e-Recrui- tment luyincenye yenchubo lechutjwa kuye wonkhe

    hulumende leyenta kube lula kutsi bantfu, ikakhu-lukati lusha, lufake ticelo temisebenti kumatiko ahu-lumende.

    “Lenchubo itawufaka ekhatsi kubuyeketwa kwemitsetfo lemisiwe kuto tonkhe tikhundla letipha- nsi kuhulumende kute labo labafaka ticelo tetikhundla letiphansi labangenalo lwa-ti lwemsebenti bakhone ku- ngena kuletikhala letipha- nsi,” kusho Ndvuna Dlodlo.

    Utsite abakuphiki kweku- tsi loluhlelo lolusetjentiswa nyalo lunetihibe kulabo labafuna imisebenti ka- ntsi ematiko ahulumende awakasuki noma awakacali kuhambisana naletingucu-

    ko tetheknoloji letikhona naletindlondlobalako.

    “Kulabafuna umsebenti, loluhlelo lolusha lwe-e-Re-cruitment lutawuba yinzuzo ngoba lusebentisa i-intha- nethi kantsi luyafinyele-leka kunoma nguyiphi indzawo lapho lona lofuna umsebenti atfolakala khona ngoba sicelo sakhe usifaka endzaweni yinye lapho ku-fakwa khona ticelo,” asho ebeka njalo.

    Indvuna itsi loluhlelo lutawenta kutsi labafaka ticelo bakhone kufaka ema-CV nemadokhumenti abo lesekelako ngesikhatsi sinye kantsi futsi lenchubo itabenta bonge kulokwe- nta emakhophi kute bafake

    ticelo letihlukene. “Kubalulekile kugcizelela

    kutsi ticelo temisebenti kuHulumende titawuchu-beka titsatfwe ngalendlela letayelekile yekugcwalisa lifomu i-Z83 kute kusi-takale labo labangenato tinsita tekufinyelela ku-i- nthanethi kantsi litawubuye l i t fo lakale ngendle la yedijithali ku-inthanethi kwentela indlela leshesha-ko nalelula yekufaka sicelo semsebenti kulabo labane-inthanethi,” washo njalo.

    Indvuna itsite inzuzo yematiko ahulumende kutsi loluhlelo lubavumela kwekutsi bakhangise tikha- la temisebenti ngekwe-ele- kthronikhi kantsi futsi

    kwehlisa tindleko taleti- ndlela letisetjentiswa nyalo tekukhangisa kumaphe- phandzaba.

    Lenchubo lensha yentfu- tfuko ingumtamo weluba- njiswano emkhatsini weLi-tiko Letemisebenti Yahulu-mende Nekuphatsa kanye Nelitiko le-e-Government laseGauteng.

    Lelitiko le-e-Governme- nt laseGauteng liniketa letinsita letidzingekako tekusebentisa loluhlelo, i-Ejensi Yelwatiso Lwethe- knoloji yeMbuso (i-SITA) yona isebentisana nalo ngekuniketa emakhono etetheknikhi nekutfutfuki- swa kwetakhiwonchanti. v SAnews.gov.za

    Kufaka Sicelo Semsebenti nge-inthanethi kwentiwe kwaba lula

  • Vuk’uzenzele

    Sikhatsi Sekucala Kabusha eNingizimu Afrika

    Luhlelo lwe-YES lwasungulwa nguMengameli Ramaphosa njengendlela letawuvulela lusha ematfuba emisebenti.

    Dale Hes

    Sekundlule umnyaka munye, Mengameli C y r i l R a m a p h o -sa angenisa iNingizimu Afrika esikhatsini seku-cala kabusha). Ngemuva kwesikhashan angene ehho- visi, Mengameli wetfula Inkhulumo Yakhe Yebun-jalo Belive lejabulisako le- yaletsa litsemba, kutfokota nekutitsemba kutigidzi te-bantfu lebebabukela kulo lonkhe lelive.

    Bekunentfokoto lenkhu-lu ngesikhatsi Senkhu-lumo Yebunjalo Bel ive y a n g a - 2 0 1 8 ( i - S o N A ) . Bekuyintfo lefanele nje- ngoba lenkhulumo yetfu- lwa ngemnyaka wesikha- tsi sekugujwa kweminya-ka le l ikhulu yaNelson Mandela: ngisho nakusu-kela ngalesikhatsi sekuca-la kwembuso wentsandvo yelinyenti akutange sekwe- nte kutsi mengameli wase- Ningizimu Afrika ative a n e m t f w a l o l o m k h u l u wetintfo letibekwe emahlo- mbe akhe lekulindzele-ke kutsi atifeze. Kodvwa inkhulumo yaMengameli Ramaphosa yaphendvula yonkhe lemibuto bantfu baseNingizimu Afrika le- bebanayo. Yatsintsa tonkhe letinkinga letimatima lelive lelibuketane nato; wenta tiphakamiso letihlakani-phile letitawusombulula tinkinga; wabonisa neku-tinikela ekwakheni iNi- ngizimu Afrika lencono.

    Tindzawo Lekwagcilwa kuto ku-SONA yanga-2018Ngalokufanako nema-SoNA

    lamanyenti lenteka ngapha- mbilini, loludzaba lwekwa- khiwa kwematfuba emsebe- nti, kukhuliswa kwemnotfo, kucedvwa kwebuphuya, temfundvo, tekunakekelwa kwetemphilo, kuhlelwa ka-busha kwemhlaba, kulingana ngekwebulili nekulwa ne-bugebengu nekukhohlakala nako bekukhona ngemandla kuloluhla lwetintfo lekwa- khulunywa ngato ku-SoNA yanga-2018.

    Mengameli Ramaphosa watsi lesikhatsi lesi, noma kunjalo, ngulesinye sekuta- lwa kabusha kweNingizimu Afrika. Ngulesitawudzinga lizinga lelisha letisombululo.

    “Siniketwe umtfwalo we- kwakha sive lesisha, kubuka-na nalokungenabulungiswa kwesikhatsi lesindlulile nekungalingani kwesikhatsi sanyalo. Sibitelwe kutsi sente njalo ngaphansi kwetimo leti-lukhuni.”

    Kwakha Ematfuba Emisebenti Lokubaluleke kakhulu eku- lweni nebuphuya, kwakha e m a t f u b a e m i s e b e n t i bekuludzaba lwekucala lo- lwaphakanyiswa nguRama-phosa enkhulumeni yakhe.

    “Lobekubaluleke kakhulu-ku-ajenda yetfu yavelonkhe yanga-2018 ngulokwakhiwa kwematfuba emisebenti, ikakhulukati kwentelwe lusha,” kwasho Ramaphosa.

    N g e n c a y e k u k h u l a k w e l i z i n g a l e k u n g a b i khona kwemisebenti eNi- ngizimu Afrika, Menga-meli wagcizelela sidzingo lesiphutfumako sekwakha ematfuba emisebenti ngeku- sebentisa tindlela letinyenti letihlukene. Lokumemete-

    lwa kwaleNgcungcutsela Yekwakhiwa Kwematfuba Emisebenti, lokutawufaka ekhatsi tinkhulumiswano emkhatsini wemikhakha yahulumende, emabhizinisi nemmango, kwamukelwa ngentfokomalo.

    Kuba khona kwayo eku-caleni kwenyanga yeMphala, lengcungcutsela yabonakala njengalehambe kahle ekusu- nguleni tinhlelo tekwakha ematfuba emisebenti. Lolu-hlaka lwesivumelwano lolwasayinwa kulengcungcu- tsela lukhombisa tindlela letinge-70 letigcile ekungene-leleni, lekutawutsi emkha- tsini waletinye tintfo, kube kusimamisa tintfo letidzinge-ka lapha ekhaya,kukhulisa nekundlondlobalisa imikhi-cito letfunyelwa ngaphandle kulamanye emave, kwakha tindlela lusha lolutawungena ngato emisebentini nekutfu- tfukisa imikhakha yetekuli-ma, yetemikhicito, yetimbiwa neyeminotfo walokulahlwa- ko.

    Njengoba lusha lutsinttfwa kakhulu kweswelelakala kwematfuba emisebenti, Mengameli Ramaphosa uphutfumise tinhlelo leti-tawuzuzisa lusha. Letinsita Tekucashwa Kwelusha (i-YES) tasungulwa ngemu-

    va kwetinyanga letimbili ngemuva kwe-SoNA ya- nga-2018, tiniketa indlela lensha yekutsi emabhi- zinisi acashe bantfu labasha ngekubafaka kutinhlelo tekubacecesha emsebentini letibakhokhelako. Ekuphe- leni kwa-2018, tinkampani letinge-266 besetisayinile kuloluhlelo lwe-YES, kantsi bantfu labasha laba-5 500 besebacashiwe.

    Kusimamisa Umnotfo Umnotfo waseNingizimu

    Afrika bewusolo ubukene nekungakhuli kahle, kantsi ubuye wehla nakucala um-nyaka wa-2018. Litsemba lebatjalimali lehla, kantsi imikhakha lemikhulu na-letsembisako beyingatfoli kusekelwa lebeyikudzinga kute ifake sandla kumnotfo.

    Ngekuhambisana nalesicu-bulo sakhe sekucala kabusha, Mengameli Ramaphosa ngek-ushesha wacala umshukumo lonemandla/umkhankhaso wekutjalwa kwemali. Wa-casha licembu letitfunywa letine letikhetsekile kutsi tihlanganyele naye kumtamo wekuheha kutjalwa kwemali letigidzigidzi tetigidzigidzi leti-R1.2 ngemnyaka wa-2023. Mengameli Ramaphosa ubuye wahamba umhlaba wonkhe kutsi abuyisele esi- meni lesifanele litsemba lemave angaphandle ekutseni atjale timali tawo eNingizimu Afrika.

    Lomkhankhaso wacedzele- lwa kuNkhomfa Yelutjaloma-li leyabanjelwa eNingizimu Afrika ngenyanga yeMphala, lapho Mengameli wameme-tela kutsi sekutjalwe imali letigidzigidzi letinge-R290, l eyengeta t ig idz ig idzi letinge-R400 letetsenjiswe kutjalwa ngulamave la-wavakashela ngalesikhatsi achuba lomkhankhaso welu-

    tjalomali. Lolutjalomali luli- nganiselwe kutsi lutawunge- ta tigidzigidzi letinge-R330 ku-GDP yalapha eNingizimu Afrika ngemnyaka wa-2024, bese kwakheka ematfuba emisebenti lelinganiselwa ku-275 000 ngemnyaka.

    Letivusamnotfo kanye naloluhlelo lwekuwubuyi- sela esimeni lwaMengame-li Ramaphosa lwabonwa njengalenye yet indlela lebalulekile yekungenele-la ekuncobeni letinkinga temnotfo waseNingizimu Afrika. Kwamenyetelwa nge- nyanga yeNyoni, letinhlelo tetsembisa kuphutfumisa kusetjentiswa kwemali ku-takhiwonchanti, kuhlelwa kabusha kwemikhakha ye-tekuchumana neyetimbiwa, kusungulwa kwemiklamo ngekubambisana kwala- batimele nahulumende nekwenta tindlela letilula tekutfolakala kweMavisa lokutawenta kube lula kutsi tinkampani tangaphandle tikhone kuchuba emabhizini-si lapha eNingizimu Afrika.

    Kucedza kukhohlakala nekusimamisa kulawulaMengameli ukhombise kutinikela ngalokugcwele ekucedzeni kukhohlakala ku-hulumende nakutinkampani tahulumende. Ikhomishini lephenya ngekutfunjwa kwembuso yacala ngeku- shesha ngemuva kwekutsi angene ehhovisi, njengoba kube njalo nakumakhomishi-ni laphenya ngekukhohlakala ka-Eskom naka-SARS.

    Lokuntjintjwa kwetinhla-ka tebuholi kutinkampani letilawulwa nguhulumende kube ngulenye inkhomba yekutinikela kwaMengameli ekulweni nekukhohlakala nekusimamisa tindlela teku-lawula. v

    SoNA4 Indlovana 2019 Lushicilelo 1