88
1 Hazırlayan: Serhat ÖZER Film Adı: Memento Yapım Yılı: 2001 Yönetmen ve Yazarı : Christopher Nolan MEMENTO FİLMİNİN GRAFİK VE GÖRSEL ANLATIMININ İNCELENMESİ VE FİLMİN ANALİZİ Karakterler ve Özelliklerinin Değerlendirilmesi : Lenırd :Amneziye benzer hafıza kayıbı hastası, genelde aldığı notlar ve çektiği fotoğraflarıyla yönünü bulmaya çalışan ancak karşılaştığı durumlarla birçok farklı duygusal ve zihinsel süreçlere girerek gerçekliğin soğuk matematiksel yapısını deforme edebilmektedir. Lenırd’ın Karısı:Film boyunca ev içinde görülen sahneleri ile ,içine kapalı ev ile özdeşleşmiş bir parça bohem bir tiptir.Tediy:Diğer adı ile Lenırd’ın aradığı ve öldürmek istediği Jimiy G. dir.Hangi düzeyde olduğu belli olmayan polis memurudur.Lenırd sigorta şirketinde çalışırken bir çok polisle yakınlığı olmuştur.Olaylara geniş ıdan vakıf gibi görünmekte zaman zaman koruyucu olsada Lenırd’I manipüle eden ve kişisel çıkarı için tehlikeli olaylarda kullanan biridir.İnsan ruhunu derin kavramış “gerçekle” kurgu arasında denge kurabilmiş gibidir.Jimiy Gratz:Lenırdın boğarak öldürdüğü Tediy tarafından tuzağa düşen birisidir.Şakaçı biridir.Lenırd’ı tanımaktadır.Lenırd onu öldürdükten sonra elbisesi, arabasını alarak yeni bir kimlik kazandığını sanmaktadır.Natali:Lenırdın öldürdüğü Jimiy’in sevgilisi.Bar ve uyuşturucu işinin bir parçasıdır, kendince bir adalet duygusu vardır, insanları kendince test eder ve zaaflarından yararlanarak kullanabilir.Ancak kötü bir karakter sayılmaz.Tediy’le ilişki düzeyi muammadır, muhtamelen ismini duymuştur sadece.Semiy ve Karısı :Ortalama bir çekirdek aile, zamanın çoğu ev içinde ve TV önünde geçen bir ailedir, Semiy Lenırdın anlatısında karısının ölümüne sebep olan ve kalan hayatını kimsesizler evinde geçiren doktorlarca amnezi teşhisi konulan birisidir.Ancak modern tıbbın yaklaşımı filmde şüphe altına alınır.Sakin birisidir ancak Karısı onun ilgisini beklemektedir.Ve beklentisi büyüdükçe hayel kırıklığı ve çöküntüye sürüklenir.Bört: Otel işletmecisi olup Lenırd’a kiralık oda verir.Ancak pragmatist biridir Lenırdın unutkanlığı ve belli olmayan başka ilişkileri ile Lenırd’an daha fazla para kazanmak için fırsatları değerlendirir.Sakin ve durumu idare eden bir yapısı vardır.Dad:Lenırd’ın öldürdüğü Jimiy Gratz’ın arkadaşı, Lenırd’I arabası ve elbisesinden tanıyarak kaybolan paralar için Lenırd’ın peşine düşer.Natali’de Dad’dan korkmaktadır.tipik bir mafya üyesidir, Lenırd onun kaldığı otelin adresini bildiğinden Dad’a pusu kurarak onu yaralar ve aynı zamanda Natali içinde bu tehlikeden kurlulmuş olur. Film Analizinde Önemli Girdiler: Film incelenirken öncelikle yönetmenin başka diğer filmleri de incelenmiştir.Özellikle günümüz postmodern yaşamın incelenmesi, gerçeklik, nesnellik, inanç ve yaşam örgüsünün düzenlenmesinde yeni teknolojik gelişmeler ile postmodern söylem ve eleştirisinde önemli sanatsal-kuramsal çalışmalar yapılmıştır.Postmodern tüketim toplumu, metropolitan tüketim merkez kentlerin inşası mimariden,edebiyata ve sinemaya kadar etki altına girmiştir.Hem bu yaşamın gereksinimi sonucu olan her yerde geçicilik sürekli bir değişim,

Hazırlayan: Serhat ÖZER Film Adı: Memento Yapım Yılı: 2001 ... filedurumlarla birçok farkl ı duygusal ve zihinsel süreçlere girerek gerçekliğin soğuk matematiksel yapısını

  • Upload
    others

  • View
    14

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

1

Hazırlayan: Serhat ÖZER

Film Adı: Memento

Yapım Yılı: 2001

Yönetmen ve Yazarı : Christopher Nolan

MEMENTO FİLMİNİN GRAFİK VE GÖRSEL ANLATIMININ İNCELENMESİ VE FİLMİN ANALİZİ

Karakterler ve Özelliklerinin Değerlendirilmesi : Lenırd :Amneziye benzer hafıza kayıbı hastası, genelde aldığı notlar ve çektiği fotoğraflarıyla yönünü bulmaya çalışan ancak karşılaştığı durumlarla birçok farklı duygusal ve zihinsel süreçlere girerek gerçekliğin soğuk matematiksel yapısını deforme edebilmektedir. Lenırd’ın Karısı:Film boyunca ev içinde görülen sahneleri ile ,içine kapalı ev ile özdeşleşmiş bir parça bohem bir tiptir.Tediy:Diğer adı ile Lenırd’ın aradığı ve öldürmek istediği Jimiy G. dir.Hangi düzeyde olduğu belli olmayan polis memurudur.Lenırd sigorta şirketinde çalışırken bir çok polisle yakınlığı olmuştur.Olaylara geniş açıdan vakıf gibi görünmekte zaman zaman koruyucu olsada Lenırd’I manipüle eden ve kişisel çıkarı için tehlikeli olaylarda kullanan biridir.İnsan ruhunu derin kavramış “gerçekle” kurgu arasında denge kurabilmiş gibidir.Jimiy Gratz:Lenırdın boğarak öldürdüğü Tediy tarafından tuzağa düşen birisidir.Şakaçı biridir.Lenırd’ı tanımaktadır.Lenırd onu öldürdükten sonra elbisesi, arabasını alarak yeni bir kimlik kazandığını sanmaktadır.Natali:Lenırdın öldürdüğü Jimiy’in sevgilisi.Bar ve uyuşturucu işinin bir parçasıdır, kendince bir adalet duygusu vardır, insanları kendince test eder ve zaaflarından yararlanarak kullanabilir.Ancak kötü bir karakter sayılmaz.Tediy’le ilişki düzeyi muammadır, muhtamelen ismini duymuştur sadece.Semiy ve Karısı :Ortalama bir çekirdek aile, zamanın çoğu ev içinde ve TV önünde geçen bir ailedir, Semiy Lenırdın anlatısında karısının ölümüne sebep olan ve kalan hayatını kimsesizler evinde geçiren doktorlarca amnezi teşhisi konulan birisidir.Ancak modern tıbbın yaklaşımı filmde şüphe altına alınır.Sakin birisidir ancak Karısı onun ilgisini beklemektedir.Ve beklentisi büyüdükçe hayel kırıklığı ve çöküntüye sürüklenir.Bört: Otel işletmecisi olup Lenırd’a kiralık oda verir.Ancak pragmatist biridir Lenırdın unutkanlığı ve belli olmayan başka ilişkileri ile Lenırd’an daha fazla para kazanmak için fırsatları değerlendirir.Sakin ve durumu idare eden bir yapısı vardır.Dad:Lenırd’ın öldürdüğü Jimiy Gratz’ın arkadaşı, Lenırd’I arabası ve elbisesinden tanıyarak kaybolan paralar için Lenırd’ın peşine düşer.Natali’de Dad’dan korkmaktadır.tipik bir mafya üyesidir, Lenırd onun kaldığı otelin adresini bildiğinden Dad’a pusu kurarak onu yaralar ve aynı zamanda Natali içinde bu tehlikeden kurlulmuş olur.

Film Analizinde Önemli Girdiler: Film incelenirken öncelikle yönetmenin başka diğer filmleri de incelenmiştir.Özellikle günümüz postmodern yaşamın incelenmesi, gerçeklik, nesnellik, inanç ve yaşam örgüsünün düzenlenmesinde yeni teknolojik gelişmeler ile postmodern söylem ve eleştirisinde önemli sanatsal-kuramsal çalışmalar yapılmıştır.Postmodern tüketim toplumu, metropolitan tüketim merkez kentlerin inşası mimariden,edebiyata ve sinemaya kadar etki altına girmiştir.Hem bu yaşamın gereksinimi sonucu olan her yerde geçicilik sürekli bir değişim,

2

montaja dayalı hızlı yapılaşma, hıza dayalı tüketim eleştirel bir çok sanatsal çalışmaya konu olmuştur.Geleneksel aile yapısının yıkımı, dinsel inançlarda tinselliğin yerine paranın geçmesi,aitlik duygusunun sosyal çözülmeyle azalması, kentlerin birbirinden farksız olan yapılaşması, çok kültürlülük yada nüfus akışlarıyla gelen yersiz-yurtsuz toplumların metropolitan kentlere dolması, bağlamından kopmuş amaçsızlaşmış rutin gündelik yaşamda insanların tüketim bolluğuna rağmen mutsuzluğu çağın önemli problemi haline gelmiştir. Satreci bakışla özgürlüğe atılmış olan postmodern birey akan yaşamda pozitivist, determinist hakikat kalıbına sığamamakta kendisi ve çevresiyle birbirinden farklı birçok seçenekte kalabalıklarla eşleşmektedir.Sosyal yapıdaki bu çok katmanlık ve bir aradalık metropol insanınıda farklı sosyolojik yerlerden bir çok doğrularla birlikte yaşamaya zorlamıştır.Geleneksel baskıcı otoriter yapılarda değişmekte olup postmodern durum yerelliği tüketim çeşitliliğine bir girdi olarak kendisine katarak küresel hegemonik bir yönetime devretmekte, tepeden inme ideolojik devletler yerini kontrol toplumuna dayalı rekabetçi çok kültürlü devletlere bırakmaktadır.

Filmde seçilen mekanlar, karakterler,kullanım eşyaları, vücutta ve çeşitli yerlerde bırakılan yaralanmaya bağlı yara izleri, çöp gibi kişinin belli bir yerden geçtiğini işaret eden obje izler, notlara yazılan yazı ve vücuda dövmetle bırakılan yazı izleri, fotoğraflar, filmde adı geçen kişilerin ses diyalekt açıdan isim benzeşmeleri, bu isimlerin yaygınlıkları , kişilerin kullandıkları giyim eşyaları, diğer bazı malların neler olduğu ve bunların sahiplenme biçimleri, kişilerin benzer davranışları yada karakterlerin düşünüş tarzları itibarı ile genel olarak hangi felsefi kuramlara yakın oluşları önemli görülmüştür.

Yönetmenin Diğer Bazı Filmleri:

Following 1998

Insomnia 2002

Inception 2010

Sahneler ve Görsel Dilin Olası Anlatıları

Filmin orjinali kurgusal olarak yani zamansal kronojik olarak hikayesi fragmanlara parçalanmış olarak sondan başa doğru sıralanmış fragmanter bölümlerden oluşmaktadır.Ancak incelenme tekniği olarak lineer şekilde düz kurgu olacak şekilde benim tarafımdan yeniden montjlanmış bir örneği hazırlanmıştır. Filmi daha derinlemesine bir incelemeye tabi tutmak açısından böylesi bir deneme yapılmıştır.

3

Açılış sahnesi (yukarıda seçilmiş örnek: 00:02:17) adeta filmin bir özeti gibidir.Bir silahlı ölüm sahnesinin zamanı geriye sararak başlayan film bitiş sahneye yine aynı sahneyle bağlanır.Bu haliyle filmde bir çok cinayet işlenmiştir. Film boyunca katil ve kurbanı ikilemi tartışmalı döngüsel olarak sürekli tartışmaya açıktır.

4

Yukarıda ( örnek: 00:05:20 )Lenırd’ın sigorta şirketinde sorgu müfettişi olarak terfi olduğu işinde kendinden emin ve soğuk bakışlarla müşterisini süzdüğünü söylenebilinir.

Film Mekanları : Genelde Otel, Kafe,Bar gibi geçici konaklama yerlerinde, Natali’nin evi hariç şehrin yıkıntı artık mekan olmuş izbe yerleri ve son olarak arabalar ve üzerinde oldukları hız yollarında geçmektedir.Özellikle Otel odaları birbirinin aynılığıyla, insanda yer- yurt duygusu ve

5

aitlik hissi oluşturmaz.Film boyunca da karıştırılan numaralar 6 numarasının çivisinden çıkıp 9 olarak sallanması, Lenırdın aynı otelde daha önce hangi odada kaldığının belli olmaması filmin açık uçlu anlatısısının bir parçasıdır. Kişi için belli bir otelde kalmak o kişi ilk olan bir deneyim olsada bu akıcı mekanlar benzer kişilerin aynı faliyeti yaptığı ( kafeler yada diğer tüketim mekanları ) bir tüketim mekanıdır.

Filmde Renksiz Sahneler : Film iki koldan akar düz bir anlatımı olan renksiz sahneler film kahramanı Lenırd’ın anlatısından gördüğümüz unutmamasını kendisine de tembihlediği Semiy Jankis davası anlatısıdır.Samiy karısıyla geçirdiği trafik kazasında hafızası hasar almıştır. Yukarıda görülen sahne (örnek:00:07:41) mevcut hatıra oluşturamama ve unutma durumun zihinsel mi? yoksa fiziksel mi? olduğu sogulanır. İç güdü insanın elektirikli nesneyi tekrar seçmemesini sağlamalıdır. Ancak her seferinde elektirikli objeyi seçmede tereddüt göstermeyen Semiy mevcut bilim tarafından “zihinsel kusurlu” bulunmuş ve sigortası iptal edilerek kaderine terkedilmiştir.Bilim ve sigorta şirketi kararından emin olarak şartlı refleks testini sonuçlandırır.Ancak Semiy’in karısı maddi ve manevi bunalıma girer.

6

Film boyunca göreceğimiz birtakım notlarla Lenırd aklında tutamadığı ve bilinmesi önemli olan yazılar yazmaktadır.Film boyunca sadece Lenırdın el yazısından değil tanıştığı Tediy, Natali gibi kişilerden aldığı notlar ayrıca gittiği lokantada servis elemanlarının fişlere yazdığı sipariş notları gibi sürekli tekrarlanan ve değişime uğrayan üstü çiziklerle dolu notlar görülmektedir. Kanımca geçiciliğin akıp giden gölge yaşamların tutunamayan notlarıdır bunlar.Ama Lenırd bu akışa bir

7

çözüm olarak vücuduna kazımaktadır (dövmelerle) unutmaması gerekilen “geçekler” için.Baştanda bassedildiği gibi gerçekler sürekli eleştiri altında yeniden kurulup bozulmaktadır.

Dövme imgesi kanımca gerçek olan bilginin kaydından daha ziyade totemik arkeik bir takım ritüeli hatırlatmaktadır.Dövmeler postmodern gölge- yansıma, tüketim toplumu yaşamında kişinin bedenini değişmeyen yaşam amacı (intikam gibi) yolunda tekrar sahiplanmesi, bedenini ele

8

geçirmesini imlemektedir.Tüketim toplumu bir yandan aynılaşma, otomasyonlaşmayı getirirken beden üzerinde de metalaşma söz konusudur denebilinir.Değişime karşı direnç biçimi olarak dövme yazılar aynı zamanda da inandırıcılığını yazılanların birer hakikat olarak var olma biçimini değişime karşı bu duruşuyla ispat eder gibidir.

9

Lenırd kolunda yazdığı dövmesinde telefona cevap verme yazısını okur ve o sıra telofonda anlattığı jimiy jankis davasını yarıda kesip kapatır. Bir an korkak, güvensiz ve aklı karışık olarak otel odasında nulur kendisini.Bu açıdan gerçek bir sistemi olduğundan şanslıdır. Onun duvarında asılı bir eylem planı, amacı ve kendisini yönlendiren materyalleri vardır. Bazı anlamlandıramadığı fotoğraflar onu nezamandır takip ettiği belli olmayan Tediy tarafından kendisine kapı altından verilir. Ve Lenırd’ın kendi sistemi Tediy tarafından içeriden ele geçmiştir aşağıdaki fotoğrafla.

10

Yukardaki sekansta Semiy ve karısı.Sıradan bir aile kaza sonucu Semiy karısını artık tanıyamaz durumdadır.Semiy’in tek yapabildiği diyabetli karısına iğne yapmaktır.Tabi bunu renksiz görüntü anlatısında bize Lenırd söyler.Daha sonra bu anlatıda Tediy tarafından gerçekliği şüphe altına sokulan başka bir anlatıyla çatışacaktır.Ancak Lenırd’ın zihninden izleyiciye aktarılan bu renksiz görüntüde biz seminin karısını diyabet iğnesini arka arkaya çok sayıda yaparak ölümüne sebep olduğunu izleriz. Bu açıdan bakıldığında bilimsel otorite tarafından zihinsel hasarlı hafıza kaybı teşhisi konulmuş Semiy’nin karısına iğne yaptığını hatırlayamaması açıklanamaz. Semiy’nin

11

karısı da aslında Semiy’nin iğne zamanını karıştırmayacağını ummaktadır.Bu umudu Semiy’nin karısının gerçekliği kişisel bağlılık, sevgi ve tutku gibi felsefi açıdan romantik düşünüş tarzında yatmaktadır. Muhtemelen kendisinin ölümüne neden olan bu Semiy’nin iğne yapma zamanlama hatası Semiy Jankisin zihninde yeterince karısını sevmemesine gerekçelendirilir, karısı bu romantik duruşuyla hastalığı

12

Lenırd nereden aldığı belli olmayan arkası kasalı komyonet tarzı bir araçla telefonda tanıştığı polis memuru olarak tanıdığı Tediy tarafından şehrin izbe bir yerine karısına tecavüz edip öldürdüğü kişiden intikamını almak üzere karısının katiliyle karşılaşacağı beklentisiyle buluşma yerine varır.

13

Harabe olmuş yıkıntı binada özlemini çektiği aile evinin ve karısının imgeleri düşer zihninde. Gerçekle masalsı olan, idealle kusurlu olan karışmaya başlar gibidir.Çöküntü mekana girerken bir ışık parıldar eşikten içeri ilk renkli sahnelerde zihnine düşen karısının bu imgesi çöküntü mekanda ilerledikçe belirginleşir.Lenırd karısını, karısının kullandığı eşyaları ve karısıyla kaldığı eviyle hafızasında yer vermiştir.Postmodern hayatta geçicilik, aynılaşma, hız gibi olgular yersiz akıcı insan yaşamında kentin terkedilmiş harabe mekanlarında adeta toplumsal hafıza saklanmaktadır. Lenırd’ın başına gelen facia aslında postmodern hayatın içinde gündelik sıradan vuku bulan bir olaydır. Karısıyla temas etmeyen iş yoğunluklu koşuşturmaca, belki karısının uyuşturucu bağımlısı olması, iş yaşamının duygusuz rekabet çi yarışı ,rutin hayat zaten kokuşmuş olan aile yaşamını okumaktayızdır Lenırd’ın gözünden.

14

15

Lenırd yüzüne tırnak izinden oluşan bir yara alır Jimiy adında bir uyuşturucu satıcısını boğarken. Lenırd’ın hafızasının uzun süre bilgileri akılda tutamadığı ve yeni hatıralar oluşturamadığı bir çok kişi tarafından bilinir.Lenırd aslında kendisini kullanan ve dalga geçen bir çok kişi tarafından kolaylıkla istenilen şekilde yönlendirilebilecek bir karakterdir.Lenırdın doğruyu bulmak için kurduğu sistem notlara, fotoğraflara ve nasıl oluşturulduğu belli olmayan bazı belgelere bağlıdır.

16

17

Ve görüntü renklenir.Artık bundan sonra Filmin kronolojik kurgusu fragmanlara ayrılmış olarak ilk sahne başlangıcı kendisinden sonra gelen diğer bir fragmanın ilk sahnesine bağlanarak tersinden ilerler.yani filmin ilk renkli fragmanı filmin hikayesinin bitiş fıragmanıdır.

Lenırd kendisini içgüdüsel olarak olmalı savunurken herkeze karşı şüpheci olur, saldırdığında sinsice yaklaşır arkadan saldırır ve saldırı aracı olarak kullandığı nesneleri gizler. Kişilerin beklemediği anlarında atak yapar.

18

Jimiy Grands’I boğarak öldürür.Bu sahnede boğulan karısı imgesi aklına düşer Lenırdın zihnine. Lenırd’ın Karısı boğulmaya çalışılmıştır.Lenırd karısının öldüğünü anımsasa da Tediy’nin ifadesine göre boğulmaktan kurtulmuştur başına gelen felaketten. Hatta Tediy’e göre Lenırdın hatıratında olan Semiy jankis davasında Semiy’nin hiç evlenmediğidir grçek olan.Diyabeti olan Lenırdın karısıdır ve intiharı seçen Lenırd’ın karısıdır.Mutlu aile yuvası Lenırdın işle ev arasında geçen rutin hayatında aslında çoktan iflas etmiş sistemin tüketim seçenekleri ,tinselliğin yitimi, iletişimde yabancılaşma içersinde uyuştutucuyla günden güne boğulmakta olan aslında insanın var oluş biçimidir.

Lenırd harabenin eşiğinde Tediy’I sorgular.Tediyle arasında kandırmaca, güvenizlik ve bir adım önde olma hali içinde bocalarken Lenırd farkında olmadan Tediy tarafından kiralık katil olarak kullanılıyor gibidir.

19

Lenırd Tediy’e yine arkadan yaklaşarak kafasına vurur.Ve içinde bulunduğu durumu yani gerçekleri sorar ona.

Benzer anlar Tediy ve Lenırd’ın ağzından farklı şekillerde anlatılır.İğne mi yapılmakta yoksa sadece küçük bir cimcikmi atılmakta bu iki farklı ve filimce önemli farklar ortadadır.

20

.

21

22

Lenırd kabullenemediği durumlar karşısında gerçekliği kendi insan zaafları ve güdüsü çerçevesiyle “ğerçeği büker.”İmha ederken ateşi kullanır.Karısından kalan eşyalarıda yakacaktır.Filmde yakma eylemi hiristiyanca yorumla tanrıyla kurulan köprü gibidir.Yakma eylemi cesetlerde, bazı yasak objelerde hiristiyanlarda kullanılan bir yöntemdir.Filim otel odasında bir incilin çekmecede görüntüsüyle başlar.Alman nazileri de kurbanlarını yani yahudileri yakarak öldürmüşlerdi.Bu açıdan totemik bir davranış olarak ta daha geriye gidilebilinir araştırmak istenirse.

Lenırd Tediy ağzından hoşuna gitmeyen bazı şeyler duyar.Tediy polis memurudur.İşi gereği olaylara pozitivist, bulgucu yaklaşır.Tediy İzleri,belgeleri, kanıtları takip eden doğru soruları soran, insan zaflarını bilen ve bu zaaflarıyla insanları yöneten bir karakter olarak adeta modern devlet aygıtının memuru olarak egemen devlet mantığını kendisinde kişileştirmiştir.Lenırdı çoğunlukla küçümser ve beklemediği bir şekilde Lenırd tarafından öldürülür

23

Lenırd öldürdüğü kurbanının eşyalarına sahip olur ve mağdur olan kişiden çıkarak kuşkucu, sinirli, inanmak istemediği şeylerden kaçan biri olarak arabası ve kıyafetlerine sahip olduğu kubanının karakterine bürünerek yeni bir kimlikle yaşama katılır.

24

Lenırd’ın dövmeli vucuduyla karısıyla birlikte yatmaktalar.Bu görüntü bir hatıra ise tecavüz ve boğulma trajedisinden karısı kurtulmuş demektir, gerçeklik Lenırd’ın kişisel zaaflarıyla bükülürken farklı zamanlardaki olaylar kişisel seçmeye uğrayarak anılar doğru adına inşa ediliyor,

25

Şehirde hız yolundan geçis,Lenırdın dış dünyayı hissetme çabası ve akan yansıyan görüntüleriyle kent yaşamının yüzeylere tutunan boyutsuz hayatı…

26

27

Mavi Poşette Tediy’nin getirdiği Lenırd’ı kaçıncı olduğu bilinmez başka bir kimliğe büründürecek ve Lenırd’ı işlediği cinayetten yakalanmasını önleyecek birtakım eşyalar falan vardır.Yönetmen Nolan renk körüdür.Mavi poşet seçimi nedendir acaba.Bir ihtimal Matrix vari hap seçimi gibidir.Lenırd mavi poşeti almaz ve vücuduna Tediy’in ölüm fermanını yazdırarak başka bir tercihte bulunur.

Natali Arabayı bir arkadaşının olduğunu bilir.Tediy tarafından kandırılıp ölüme gönderilen

28

arabanın sahibi Natali’nin sevgilisi Jimiy’nindir bu araba.Natali Lenırd’ı kendince test eder , başlangıçta yardım sever bir ilgi gösterir.Ama sonra Lenırdı kullanmaya karar verir.Lenırd karısının intikamını almak isterken Natalinin sevgilisinin katili olur.Film açısından özel durumu, trajedisi tersine döner.Biricik istisnai durum değişir Lenırd’ın artık odağı kaymıştır.

29

Gerçek nedir sorusuna dedektif edasıyla filme yaklaşacak izleyici açısından doyurucu bir cevap yoktur.Lenır’dın dedektiflik titizliliği izleyici üzerine bütün bir kanıt kavalamaca çabasıyla geçer.Ortalıkta bulunan tabaktaki meyve artıkları acaba kimindir, yüzlerdeki yara bere izleri hangi olayla olur ve bu izler hangi sahnelerde bulunur gibi şeyler izleyiciye kılavuz olur. Ama Lenırd hoşuna gitmediği bir anlatıyla karşılaştığında tüm bilimselci titizliğini bırakır ve deforme edilmiş gerçeklikte yeniden yaşama amacını kurar.

30

31

Lenırd’ın Natali’ye karısına ilişkin anlatısında banyoda ikinci bir kişinin varlığından söz eder. Bu kişi jon Gay adında biridir.Bu kişi Tedy de olabilir, onun ve bir çok kişinin kimlikteki kayıtlı adında jon gay’e rastlanır.

Lenırd ‘ın Karısının belkide kendisini rahat hissettiği banyo gibi bir mekanda eve gelen kişilerce kafasından darbe alır.Bnyo zemini altıgen parke döşelidir, Lenırd’ın karısının dışarıya baktığı pencerede altıgenlerden oluşan kafese sahiptir, her düzlemde eve sıştırılmış bir kadın vardır ve hayat zaten bu kadın için boğucudur

32

33

Ev De Lenırd takılmaktadır, TV izlerken aklına Semiy Jankis düşer.Reklam izlemek zevklidir Semiy için çünkü kısadırlar reklamlar.Günümüz postmodern duruma da denktir bu durum.Artık kimse büyük anlatılar peşinde koşmaz.Durum komedisi gibi bir komedi tarzı vardır.Yaşanan an kıymetlidir asıl, ve bu süreye bu hıza ancak reklamlar gibi kısa rafine anlatılar kabul görmektedir.

34

35

36

37

Lenırd’ın Öfke patlamaları ,duymak istemediği şeylerle hırçınlaşması karısını kendisininde şiddet uygulamış olabileceği şüphesi uyandırıyor gibidir

38

39

Tediy birden süpriz bir şekilde ortaya çıkar, Lenırdın kalmasını istediği otel odasının yerini bardak altlığına yazar.

40

41

Bu Otele kaçıncı defadır ilk geldiğini düşünerek yerleştiği belli olmayan Lenırd, telefon, anahtar ve otel eşyaları içersinde bulunması kolay olan meslekten fahişe bir kadını çağırır.Tüm bir mekan ve ilişkiler hizmet ve eğlence sektörünün düzeyini göstermekte gibidir.

42

43

Lenırdın karısıda muhtemel bir uyuşturucu kullanıcısı, Lenırd farkına vardığında herşey için geçti.

44

45

46

Rutin Hayatta defalarca okunmuş kitap, gizli uyuşturucu kullanımı, mutlu aile ortamında derinde yatan kesişmeyen parçalanmış çatallanmış yaşama dair yazgılar

47

Ateşte yakma , kentin dışlanmış kullanılmaz yerler.

48

Bir kovalama sahnesi. Lenırd kaçarken hafızası duruyor tekrar ne yaptığını anlamaya çalışırken kaçtığını değil kovaladığını düşünerek tereddüt eder.Daha sonra buradan uzaklaşıp onu kovalayan şahsı odasında kafasına şişe vurarak yaralar ve bağlayıp elbise dolabına tıkar.Tüm bu sürede panik, yeniden hatırlama sürecinde refleks tepkiler vererek kendisini korur.Lenırd’ın dış dünyaya bakışı ürkek ve tekinsizliğin getirdiği sürekli bir güvensizlik hali ani çıkışları içgüdüsel olarak saldırması rakiplarine oranla genelde yara almadan kurtulmasını sağlamış gibidir.

49

50

Odalar Bir vagonun ambarları gibi seri olarak dizilmiş vezaman zaman birbirleriyle karıştırılmaktadır.Paketlenmiş ,standartlaşmış ,aynılaşmış otel yaşamı

51

52

53

54

55

Lenırd bir otel odasında ve film başa sarmış gibidir benzer telefon avizesi,lamba ve çekmecede bir incil.Bu yerde bu sefer Tediy’I kendisi çağırır.Durumun ehemmiyetine göre kararları anlık reflekslere bağlanır.

56

57

58

59

60

61

62

63

Natali, LenırdIn yak demesine rağmen elindeki fotoğrafı buruşturarak bir çeşit imha eder.

64

65

66

67

Aynadan Natali bakar, görüntü izleyici ve Lenırdın’da katılımıyla genişler ve Natali’nin sırtından onun yazdığı notlara odaklanırız.Bir not da Natali’den gelir.

68

Lenırd Nataliye yakındır ama bir sevgili olarak değil alagorik benzerlik ikiside çeşitli nedenle sevgilisini kaybetmiştir, yüzlerinde yara izleri vardır.Lenırd natalinin gömleğini giymiştir bu sefer.

69

Tedy Süpriz yapmaya meraklıdır.Nezaman çıkacağı belli değildir.Tedy çoğu zaman Lenırdın gönüllü korucusudur da.O devletin polisidir ve her taşın altında onun gölgesi vardır.

Aşağıda bir kafede sipariş notları asılı, yazlı notları hafıza ve bilgilerin düzenlenmesi açısından her yerde görmek mümkün, çokluğuyla değersizleşmesi doğru orantılı olarak derecelenir gibidir

70

Acaba Lenırd’ın tuttuğu notların bir fesfud sipariş notundan farkı nedir.Lenırd Tediy açısından asıl kendisine sorması gereken soruları sormaz.Mesela Lenırd’ın kullandığı arabayı nasıl aldı, günlük işlerini yaşamını nasıl südürebildiği gibi.Lenırd soyut bir amaca yönelmiştir ve soruları basitçe iş gören notlardan farklı büyük amacına ilişkindir.Soyut amacına yaklaştıkça Lenırd yeni bir hedef bulmaktan da kendsini alamaz, film bu açıdan sarmaldır.Kurgunun fragmanter parçalanması metinler arasılık açısından izleyici ile açık uçlu ve imgelemler üzerinden genişlemektedir.

71

Anılar İle bulguların kriminal sonuçlarının değerlendirilmesi, Lenırd’ın dedektiflik oyununa izleyici de katılmakta gibidir.Tediy açısından fiziksel olarak yaşamak önemlidir.Ama o yaşamın nasıl ve nerede olacağı Lenırdın güncel sorunudur.

72

73

Notlar Karşılıklı ilişkilerle kurulan oyun alanı gibidir.Eğip, bükmeler, karalama,seçimler ve ötelemelerle aktörlerin değiştiği yeni ve ucu açık anlatılar oluşmaktadır.

74

75

Lenırd Göz temasını önemsemektedir.Kişilerin tereddütlerini okuyup adeta yalan makinasına dönüşen bir bilgisayar gibi yargılarda bulunur.Gitmeli gelmeli kararlar, duygu ve tutkularla kendisine Natali’nin dünyasında yer açmakta gibidir.Yakınlaşma karşılıklı yardımlaşma eksenli gibidir.

76

77

78

Ev içine sıkıştırılmış bir Hayat, gündelik hayatın bunaltı, boğuculuğu aile çerçevesine alınmıştır.

79

Lenırd Natali’nin gömleğini yanlışlıkla giymekten başka odasının anahtarını unutmuştur.Başkalarıyla çeşitli nesne ve arçlarla özdeşim ve bağ kuran Lenırd, bir anahtar ve dosya alır Natali’den ancak Natali çoktan gitmiştir,Natali belki Lenırd’ın onu hatırlamamasına

80

içerlemiştir.

81

82

83

84

85

Aynı yere İkinci defa gelen Lenırd notlarında diğer kullandığı araba bulunmamaktadır.!, bu yeri de Natali’den aldığı tavsiyeyle bulur.Bu açıdan kasaba içindeki karmaşık ilişkiler sözkonusudur.Kişiler ve mekanlar çeşitli türden etkilenenmelerle tükenmekte gibidir.

86

Lenırd bu sefer Tediy’nin tahmin edemediği kadar soğuk kanlı bir katildir.İntikamla başlayan öldürme-ler Lenırd’ı dönüştürmüştür.Yaşam amacı ve yıkıntılar sarmalında adım adım Firekenştaynlaşma başlamıştır.Pusulu bir ortama Tediy çekilmektedir.

87

88