28

Hazırlayan: Alper Eyüboğluyatan kurallar ve kodlara boğulmadan, sanatını besleyecek ve kendi sanatsal dilini geliştirecektir. Joan Miró, Harlequin Karnavalı, 1925. (Boyama)

  • Upload
    others

  • View
    13

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Hazırlayan: Alper Eyüboğlu

Her türlü yayın hakları saklıdır. Bu kitapta yer alan fotoğraf/resim ve metinler UNIQ Expo'nun, yazarın ve fotoğrafçıların/resimleyenlerin izni olmadan kullanılamaz. Kitabın tamamı ya da bir bölümü, ilgili kişilerden izin alınmadan fotokopi dahil, optik, elektronik ya da mekanik herhangi bir yolla kopyalanamaz, çoğaltılamaz, basılamaz, yayınlanamaz.

Joan Miró gibi sıra dışı bir sanatçıya özel bu sergiye hoş geldin.

Bu önemli 20. yüzyıl sanatçısı, her yıl dünyanın dört bir yanında birçok yayın ve sergiyle kesintisiz bir başarıya imza atıyor. Bu başarıyı elbette eserlerinin çokluğu (2000 resim, 8000 çizim, 500 heykel, yaklaşık 100 gravür serisi, sayısız seramik, vb.) ve yaratmayı başardığı, bizim de sana keşfetmeyi önerdiğimiz şiirsel ve renkli dünyayla açıklamak mümkün.

Parkur boyunca, sanatçının hayatını ve çalışmalarını hem kronolojik hem tematik olarak keşfetme fırsatı bulacaksın. Böylece sadelik ve doğallık arayışının hâkim olduğu şiirsel ve düşsel bir dünyayı keşfin sırasında sana rehberlik edeceğiz.

Serginin aşamaları boyunca İspanyol sanatçının sembollerini, renklerini, temalarını ve çalışma şeklini keşfedeceksin. Bütün bu anahtar bilgiler sayesinde Joan Miró’nun sanatsal çalışmalarının kodlarını çözecek ve daha iyi anlayacaksın.

Tablolar sayesinde Miró’nun çalışmalarının nasıl da özgürlüğe övgü olduğunu keşfedeceksin. Zamanının hiçbir sanatsal akımının esiri olmayan Miró, hepsini kucaklayacak ama 20. yüzyıl boyunca ortaya çıkan bu akımların temelinde yatan kurallar ve kodlara boğulmadan, sanatını besleyecek ve kendi sanatsal dilini geliştirecektir.

Joan Miró, Harlequin Karnavalı, 1925. (Boyama)

Hazırlayan: Alper Eyüboğlu

Doğal olarak bu ilk alan, sanatçının farklı ülkelerde geçirdiği ve sadece birkaçını saymak gerekirse resim, gravür, litografi veya heykel gibi çok sayıda sanat dalına adadığı hayatının anlatılmasına ayrılmıştır.

Sergi boyunca gözlemleyeceğin gibi, Joan Miró, iki savaş arasında (İspanya İç Savaşı ve 2. Dünya Savaşı) gelişerek resmi yüzyıllardır ahlaki ve estetik bir darboğaza hapseden akademik kuralları derinden sorgulayan sanat devrimine katılacaktır. Sonuç olarak, 20. yüzyılın ilk yarısında hemen her yerde savaşa doğru giden bir toplumun meyvesi olan bütün bu kuralları yerle bir eden protestocu sanat akımlarının yeşerdiği

Miró'nun hayatındaki olayı karşılayan harfi zaman çizgisinde doğru yere koy.

A. Miró Barselona, Houston, Mallorca ve Chicago’da anıtsal heykellerin açılışını yapar.

B. Artık 86 yaşına gelen sanatçı güçten düşmeye başlar.

C. Miró ilk kez Paris’e gider ve Picasso ile tanışır.

D. İkinci Dünya Savaşı sona erer.

E. Joan Miró Barselona’da doğar.

F. José Luis Sert’in muhteşem evinde çalışmaya başlar.

G. Joan Miró, Palma de Mallorca’da hayatını kaybeder.

H. Miró, Palma de Mallorca’ya yerleşir.

I. İspanya İç Savaşı.

1893 1920 1936 1940 1956 19811939 1945 1979 1983

görülür. Hepsi sanat dünyasını yeniden yaratır. Bu akımlar arasında Dadaizm, Kübizm, Sürrealizm, Fütürizm, vb. sayılabilir.

Bugün keşfedeceğin sanatçı, sanat dünyasının bu protestocu ve yenilikçi hareketinde yer alır. Miró hep yeni teknikler kullanarak sürekli yasakları yıkar, sanatını yeniden yaratır. Döneminde ortaya çıkan farklı sanat akımlarıyla ilgilenecektir ama özgür ruhu, içlerinden birine tamamen bağlanmasını her zaman engelleyecektir.

Bu ilk alanda açıklananları temel alarak, Miró'nun hayatının farklı önemli anlarını bu zaman çizgisinde doğru yere koy:

Hazırlayan: Alper Eyüboğlu

Bu iki olayın süresini zaman çizgisinde boya.

20. yüzyılın ilk yarısında Joan Miró'nun çalışmalarını sekteye uğratan iki trajik olay nedir?

Biliyor muydun?Kariyerinin başında, 1920’li yıllarda, Joan Miró sürrealist gruba çok bağlıdır. Bu sanat hareketi, André Breton tarafından, Sürrealizm Manifestosu adlı eserinde tanımlanmıştır. Breton, “Miró aramızdaki en sürrealist kişidir” diyecektir. Breton sürrealizmi “ya sözel, ya yazılı olarak ya da başka bir şekilde düşüncenin gerçek işleyişini ifade etmelidir” cümlesiyle açıklar. Eseri düşünce belirler. Sergi boyunca keşfedeceğin gibi, Miró mantığın kontrolünden tamamen çıkarak, her türlü estetik veya ahlaki endişe taşımadan yaratır.

Sürrealist harekete katılmış 15 sanatçının adlarını bulabilir misin?

Sanatçılardan bazılarını tanımıyorsan, tespit etmek için küçük bir araştırma yapmak ve çalışmalarını temsil edecek bir eser bulmak ilginç olabilir.

A T R I C O C T E A U G

E L U A R D M G H L F P

U D E D A L I J L E N I

O R M C E F R P A C O C

P I C A S S O E B H U A

B F K M G V H L R I G B

R H G P A R A G O N E I

E J L Q C Y I B Q S S A

T Z A R A H F T G K G T

O H M A S S O N T Y V H

N G U L J Q U E N E A U

Hazırlayan: Alper Eyüboğlu

İspanya Savaşı, sonuçları ve habercisi olduğu olaylardan açısından, hiç şüphesiz 20. yüzyılın önemli olaylarından biridir. Bu çarpışma, 1936’da seçilen Frente Popular (Halk Cephesi) adı verilen cumhuriyetçi İspanyol hükümetini, 1936 ile 1939 yılları arasında General Francisco Franco’nun yönettiği bir askeri ve ulusal ayaklanma ile karşı karşıya bırakır.

O dönemde, Avrupa’da iki faşist rejim iktidardadır. 1938 yılında Avrupa’yı gösteren bu boş haritada onları gösterebilir misin?

- Bu haritaya bir başlık ver.

- Açıklama bölümünü tamamla.

2. Dünya Savaşı’na İspanya Savaşının önemli bir etkisi olmuştur; çünkü her iki taraf da uluslararası destek almıştır. Cumhuriyetçi hükümet SSCB, İngiltere, Fransa ve Uluslararası Tugaylar’dan yardım alırken Franco'nun yönetimindeki ihtilal yeni birlikleri ve silahları test etme fırsatı bulan Hitler Almanyası ve Mussolini İtalyası tarafından desteklenmiştir.

Aşağıdaki haritayı tamamlarken açıklama bölümünde ittifakları açıkça belirt.

Bu çatışma, Cumhuriyetçilerin mağlubiyeti ve Francisco Franco'nun 1975’te ölümüne kadar sürdüreceği diktatörlüğün kurulmasıyla sona erecektir.

Başlık

Açıklama

Biliyor muydun?Tüm Avrupa ve dünyayı saracak büyük yangının habercisi olan bu çatışma kamuoyunu büyük ölçüde harekete geçirmiştir. Bu hareketliliğin en iyi örneği, Cumhuriyetçilerin İspanyol milliyetçileriyle çarpışmasına yardım etmek için ‘Uluslararası Tugaylar’ın kurulması olmuştur. Bu tugayları kuran faşizm karşıtı gönüllüler 53 farklı ülkeden gelmiştir. Bugün yaklaşık 35.000 gönüllünün İspanyol Cumhuriyetçilerin yanında savaştığı tahmin edilmektedir. Uluslararası Tugayların amblemi, üç kollu kızıl yıldızdır.

Hazırlayan: Alper Eyüboğlu

Joan Miró, iç savaş sırasında İspanya’da yaşamamakla birlikte, olanlardan derinden etkilenir. Sürrealist gruptan özellikle siyasi eğilimleri nedeniyle ayrılan Miró kendini Francisco Franco’nun yönetimindeki ihtilale karşı cephe almaktan alıkoyamaz. Bu doğrultuda, Fransız halkını bağışa yapmaya çağırarak Cumhuriyetçi İspanya hükümetine yardım toplamayı amaçlayan bir posta pulu baskısı için İspanya'ya Yardım Edin afişini yapar.

Birçok sanatçı İspanya Savaşı’ndan etkilenir ve aralarından Pablo Picasso İspanya'da yaşanan zorbalığa tüm nefretini Guernica adlı ünlü resminde dışa vurur. Joan Miró'nun İspanya'ya Yardım Edin afişi gibi Picasso’nun bu eseri de 1937 Uluslararası Paris Sergisi sırasında daha birçok başka eserin yanında İkinci İspanya Cumhuriyeti pavyonunu süslemiştir.

1937 Uluslararası Paris Sergisi’nin İspanya pavyonunda yer alan bu eserlerin her birini eseri yapan sanatçıyla birleştir.

Alberto Sanchezİspanyol halkı bir yıldıza giden bir yol izler

Pablo PicassoGuernica

Julio GonzálezLa Montserrat

Joan MiróEl Segador

Joan Miró, İspanya'ya Yardım Edin, 1937

Bu alanda sunulan tablonun adından yardım alarak, Miró'nun bu eseri yaparken amacının ne olduğunu söyleyebilir misin? Eseri etkili kılan öğeler nelerdir?

Metne ek olarak, sanatçı bu tabloda İspanya’yı açıkça çağrıştırmak için neden faydalanıyor?

Hazırlayan: Alper Eyüboğlu

Biliyor muydun?Miró’nun 1937 Uluslararası Paris Sergisi’nde İspanya pavyonu için yaptığı başlıca tabloda savaşan bir halkı sembolize etmek için elinde tırpanıyla bir Katalan köylü resmedilir. Katalanya Milli Marşı Els segadors onuruna El Segador adı verilen bu tablo, en az 5 metre yüksekliğindeydi. Eser Uluslararası Paris Sergisi’nden sonra kayboldu ve bugün sadece siyah-beyaz fotoğraflardan yola çıkılarak tekrar yeniden yapılan kopyasından biliniyor.

Bu alanda yer alan panodan okuduklarını temel alarak, Joan Miró'nun ailesiyle Fransa'ya kaçtığında geçtiği şehirleri birleştir.

“Yaşadığımız korkunç trajedi yalnızlaşmış dâhileri sarsabilir ve onlara daha fazla güç verebilir. “Faşizm” adı altında bilinen gerici güçler yayılırsa, bizi zulüm ve anlayışsızlık çıkmazına biraz daha iterse, tüm insanlık onuru yerle bir olur. “

40.000 yıldan daha eski kaya resimleri, El Castillo mağarası (İspanya) © Pedro Saura /

Science / AFP

Joan Miró, Cahiers d’art, N°1, Paris, 1939

Hazırlayan: Alper Eyüboğlu

Miró’nun özgürlük arzusu özellikle çocuk çizimlerine merakına yansır. Gerçekte, başka kim bir çocuk kadar her türlü varsayım, kural ve kalıptan özgürleşmiştir? İspanyol sanatçının bu inancı resmetme tarzını, sürekli sadelik ve saflık arayışını büyük ölçüde açıklar.

Sadelik ve özgürlük arayışına esasen 1920'li yılların başında, sürrealist grupla yakınlaştığı dönemde yaptığı ilk Paris seyahatinden itibaren başlar. Bu ruh hali, sanatın eğitim, toplum ya da ahlakla ilgili tüm engellerden kurtulması gerektiğini düşünen sürrealizmin büyük çizgileriyle uyumludur. Miró, bir tablonun “verimli” olmasını arzu eder, gerçeği sadık şekilde betimlemesinin hiçbir önemi yoktur: “Bir dünya yaratmalıdır. Bir dünya ortaya çıkardığı sürece, diye yazar, çiçekler, insanlar, atlar görülmesinin pek bir önemi yoktur. ” Bu resim anlayışı adeta André Breton'un 1924’te Sürrealizm Manifestosu adlı eserinde geliştirdiği sürrealizm tanımını tekrarlıyor. Rüya ve gerçekliğin kaynaştırılmasıyla üstün bir gerçeğe, “gerçeküstü”ne ulaşılması söz konusu.

Yavaş yavaş Joan Miró kendine özgü, fark edilir bir dünya yaratmıştır. Hatta bazı uzmanlar sanatçının “minimum olanakla maksimum yoğunluğa ulaşma” arayışında olduğu “Miromonde” (Miro dünyası) kavramından bahsederler.

İşte bu nedenle bazen sanatçının bir çocuk gibi çizdiği söylenir ama bu sonucun gerçekte çok fazla çalışma ve düşünmenin meyvesi olduğunu göreceksin.

Miró bu çocuk çizimi merakını hangi dünyaca ünlü İspanyol sanatçıyla paylaşır?

Joan Miró, çocuklarda yetişkinlikle birlikte kaybolan bazı nitelikler olduğunu düşünür. Bu niteliklerin üçünü belirt:

1. Daha çok

2. Daha çok

3. Daha az

Bu kökenlerine geri dönüş, çocuksu çalışma arayışında, Miró elleri, ayakları, parmaklarıyla resim yapmayı sevdiğini açıklar. Bu sana hangi sanat formunu düşündürüyor? Ayrıca bunun Miró ve sürrealistler tarafından geliştirilen felsefeye hangi açıdan uyum sağladığını açıkla.

Hazırlayan: Alper Eyüboğlu

Bu alanda bir baskı resim çalışmasının gerçekleştirilmesini temsil edilen zorlukları keşfedebilirsin. Baskı resim, bu sergide göreceğin gibi Joan Miró'nun yaygın olarak kullanacağı bir tekniktir ve bu çalışmaların nasıl yapıldığını anlamak bir hayli ilginçtir.

“1948’den itibaren grafik çalışmaları” adlı bilgi panosunun açıklamasını okuduktan sonra, bu panonun solunda bulunan tabloyu gözlemle.

Serginin şu ana kadar keşfettiğin bölümünden anlayabileceğin gibi, Joan Miró sadece ressam değil, her türlü farklı sanatsal tekniği kullanmış dört dörtlük bir sanatçıdır. Bu alan işte bu teknik çeşitliliğiyle ilgilenirken, özellikle Miró’nun zanaatkârlarla yaptığı çok sayıda işbirliğinden birkaçını hatırlatır.

Zanaatkârın adını ilgili sanatsal teknikle birleştir.

Célestin

Dutrou

Royo

Lemoigne

Artigas

Seramik

Litografi

Halı

Gravür

Sence, bu tabloyu yapmak için kaç çinko levhası gerekmiştir? Doğru yanıtı daire içine al.

- 3

- 4

- 5

- 8

A

Yine bu tablonun ve hemen solunda bulunan tablonun her birinde kaç kişi sayıyorsun?

Sağdaki tablo (A): Soldaki tablo (B):

B

Hazırlayan: Alper Eyüboğlu

“Bıyıklı adam” adlı bu eserde, yüzün farklı kısımlarını bul ve mümkün olduğunca portrenin doğru yeriyle birleştir.

Daha yakından baktığında, sanatçının bu çizimi hangi malzeme üzerine yaptığını anlayabilir misin?

Aimé Maeght’in mesleği nedir?

Biliyor muydun?1964’te, Aimé ve Marguerite Maeght, modern ve çağdaş sanatın her formuna adanmış bir vakıf kurarlar. Vakfı açan Fransa Kültür Bakanı André Malraux açılış günü şöyle bir açıklama yapar: “Burada daha önce denenmemiş bir şey denendi: Modern sanatın hem kendi yerini hem de bir zamanlar doğaüstü denen o arka dünyayı bulabileceği bir dünya yaratmak. “Bu proje, Aimé Maeght'in Miró, Calder, Léger, Braque, Giacometti, Chagall, vb. gibi zamanın modern sanatının büyük isimleriyle arkadaşlığı sayesinde gün yüzü görebildi. Joan Miró ailenin yakın dostuydu, eserlerinin çoğunu verdiği Vakfın bahçesinde çalışmayı seviyordu.

Bugün halen Maeght Vakfı bu projeyi devam ettiriyor ve Avrupa’da 20. yüzyılın ama aynı zamanda çağdaş sanatçıların resimleri, heykelleri ve grafik eserlerinin yer aldığı en önemli koleksiyonlardan birini barındırıyor.

Göz Kulak

Ağız Alın

Burun Çene

Bıyık Kirpik

Hazırlayan: Alper Eyüboğlu

Joan Miró, kendini denediği birçok sanat dalı arasında, özellikle birine 1955 ile 1959 arasında dört yılını neredeyse tamamen vermiştir: seramik.

Seramik sanatçısı arkadaşının adını hatırlıyor musun?

Bu alanda Miró’nun en etkileyici eserleri arasında Paris, Barselona, Harvard, Madrid, vb. şehirlerde farklı binaları ve kamu alanlarını süslemek için yaptığı seramik duvarlar bulunur.

İlk çalışmasını, 1950’li yılların başında UNESCO’nun o sırada inşaatı devam eden Paris genel merkezinin iki duvarının süslemesi için aldığı sipariş üzerine gerçekleştirmiştir.

“UNESCO” kısaltmasının ne anlama geldiğini biliyor musun?

“Ay duvarı” ve “Güneş duvarı” adlarını verdiği bu iki duvarı yapmak için, Joan Miró ve Josep Llorens Artigas yaklaşık 25 ton ahşap, 4 ton kil, 200 kg vernik ve 30 kg pigment kullanmışlardır; sırasıyla 3 x 7,5 metre ve 3 x 15 metre boyutunda olan eserler 1958’de açılmıştır.

Başlangıçta dış duvarları süsleyen bu eserler daha sonra hava koşullarına ve asit yağmurlarına karşı koruma altına alınmıştır.

Aşağıda iki duvarı gözlemle ve bu eserlerinin her birinin adını belirt.

Joan Miró’nun dünyasının bu seramik duvarlarda bulunan tipik öğelerini listele.

Öğelerin listesi:

Ad:

Ad:

© UNESCO saklı hakları ve J. Gardy Artigas © Fotoğraf: UNESCO

© UNESCO saklı hakları ve J. Gardy Artigas © Fotoğraf: UNESCO

Hazırlayan: Alper Eyüboğlu

Miró’nun seramik eserleri yaparken karşılaştığı en büyük zorluklardan biri, resimlerinde görülen naiflik ve doğallığı seramik gibi sert bir malzemeye aktarabilmekti.

Karşında bulunan üç tablonun röprodüksiyonlarını gözlemle. Röprodüksiyonlarda yedi hata yapılmış, bunları bulmak senin görevin.

“(...) Daha büyük duvar için koyu kırmızı, büyük bir güneş düşünüyorum. Daha küçük duvardaki replikası, ona ayrılan daha küçük, daha samimi alan nedeniyle, mavi bir hilal olacak. Çok renkli olmasını istediğim bu iki şekli, rölyefle güçlendirmek gerekti. İnşaatın bazı öğeleri, mesela camların şekli, pullu kompozisyonlara ve insan şekillerine ilham oldu. Büyük duvarda sert bir ifade, küçükte şiirsel bir telkin aradım.”

UNESCO’nun seramik duvarları öyle büyük bir başarı kazandı ki bu tür çalışmalara yönelik birçok sipariş geldi.

Man Ray, Joan Miró, 1930

2 Rosa Maria Malet, Joan Miró, Barselona, Edictons 62, 1992, s. 107-112.

Hazırlayan: Alper Eyüboğlu

Hazırlayan: Alper Eyüboğlu

Sergiyi gezmeden önce Joan Miró’dan bahsedildiğini duyduysan, bunun nedeni elbette 20. yüzyılın en ünlü ressamlarından biri olmasıdır. Ancak Miró'nun aynı zamanda resimden başka faaliyetler yürüttüğünü biliyor muydun? Bunlar arasında, bazı yayınların illüstrasyonlarına katkıları da bulunuyor.

Gravür ve litografi dallarındaki yeteneklerinin yanı sıra edebiyat ve şiir tutkusu onu sanatını illüstratör olarak zamanının en iyi yazarlarının hizmetine sunmaya yöneltmiştir: André Breton, René Char, Francis Ponge ve Jacques Prévert.

Bu alanda, Joan Miró tarafından gerçekleştirilen başka bir kitap illüstrasyonunu daha keşfedebilirsin: A toute épreuve (Kusursuz).

Bu kitapta Miró'nun illüstrasyonları yaptığı şiirlerin yazarının adını verebilir misin?

Okuduklarına göre, Miró illüstrasyonlarını hangi sanatsal teknikle yapmıştır?

Joan Miró, Derrière le Miroir, n°57-58-59, 1953.

Gerçekte, Joan Miró'nun resimlerinde geliştirdiği şiirsel dünya düşünüldüğünde, edebi eserlerin illüstrasyonunda parlaması hiç şaşırtıcı değildir.

Sanatsal çalışmalarının bu kısmında, eserlerinin tümünde olduğu gibi, Miró yine o zamana kadar yapılanların sınırlarını zorlamaya çalışmış ve metin ile görüntü arasında yeni bir ilişki arayışına girmiştir. Kendisine verilen metnin doğrudan illüstrasyonlarını yapmakla yetinmeyip onu eserlerinin düşsel gücüyle takviye etmeyi başarmıştır.

Sergi boyunca, “Derrière le Miroir” dergisinden çıkmış eserler gördün ve göreceksin ama bunun ne olduğunu biliyor musun?

Derrière le Miroir, 1946’da Aimé Maeght tarafından kurulan ve 1982’ye kadar yayınlanacak olan bir sanat ve edebiyat dergisidir. Bu dergide, sanat simsarı sayfalarını sadece galerisinde sergi açan sanatçılara yer verir: Pierre Alechinsky, Georges Braque, Pol Bury, Marc Chagall, Vassily Kandinsky, Henri Matisse, Joan Miró ve daha birçokları. Maeght Galerisinin her sergisiyle birlikte basılan bu dergi, kendisine eşlik eden orijinal litografilerin kalitesinin yanı sıra sayfalarında kalem oynatan şair ve yazarların kalitesiyle de sıra dışıdır. Maeght ailesine yakın olan Joan Miró ’ya derginin sayfalarının illüstrasyonu için birçok kez başvurulmuştur.

Hazırlayan: Alper Eyüboğlu

Joan Miró'nun kısa sürede uzaklaşmış olmakla birlikte kesinlikle sürrealist akımın temsilcisi olarak değerlendirilebileceğini daha önce belirtmiştik. Bu hareket doruk noktasına, “sürrealizmin papası” olarak adlandırılan André Breton'un etkisiyle, iki savaş arasında ulaşmıştır.

Breton, sürrealizmi teorileştirme çabasıyla şu tanımı yapmıştır: “Ya sözel ya da yazılı olarak veya başka bir şekilde düşüncenin gerçek işleyişinin ifade edilmesinin önerildiği saf ruhsal otomatizm. Mantığın kontrolünün dışında, her türlü estetik veya ahlaki endişenin ötesinde, düşüncenin emri [...]3.

Bu tanımı ve Miró'nun çalışmalarından buraya kadar gördüklerin doğrultusunda, eserleri hangi açıdan resimde sürrealizmin iyi birer örneğidir?

Miró'nun André Breton ile ilişkisini nasıl nitelersin? Peki, neden böyleydi?

3André Breton’dan alıntı, Sürrealizm Manifestosu, 1924.

Aşağıdaki ifadelere göre doğru yanıtı daire içine al.

1) Joan Miró, Paris’e ilk seyahati sırasında Apollinaire ile tanıştı.

3) Joan Miró, André Breton'un dogmatik yanını takdir ediyordu.

2) Joan Miró tüm yaşamı boyunca kurucu üyelerinden biri olduğu sürrealist akıma bağlıydı.

4) Bilinçaltından yola çıkarak çalışma merakı, sürrealist grubun üyeleri ve Joan Miró'nun ortak noktasıdır.

5) Sürrealist hareketin siyasi eğilimi Miró'nun bu sanat grubundan uzaklaşmasına yol açmıştır.

Doğru - Yanlış

Doğru - Yanlış

Doğru - Yanlış

Doğru - Yanlış

Doğru - Yanlış

André Breton (1896-1966)

Miró’nun çağdaşı olan üç başka sürrealist ressamın adını verebilir misin?

Hazırlayan: Alper Eyüboğlu

Joan Miró’nun çalışmalarına yön veren özgürlük arayışı elbette eserlerinde sürrealistleri cezbeden öğelerden biridir. Aslında, sanatçı hiçbir zaman kurallara, kodlara uymakla ya da tasvirin sadakatiyle ilgilenmemiştir. Zengin kariyeri boyunca sanatçının eline güzellik, rüya ve şiir yön vermiştir. Miró için, atölyesinin bir köşesinde sürünen bir malzeme üzerinde tesadüfen oluşan bir leke, bir eserin ideal başlangıç noktası olabilir. Diğer bir deyişle, tesadüf, lekeler ve malzemeler de sanatçının hayal gücünü besleyen öğelerdir.

Bu alanda “sürrealizm” başlığı altında sergilenen beş tabloyu gözlemle. İkisini seç ve gördüklerini anlat. Bu iki tabloya ayrıca birer ad seç.

Fırsatın varsa, kendi sonucunu bir başkasınınkiyle karşılaştır. Ortak noktadan çok farklılık olduğunu göreceksin; çünkü hayal gücün bu tablolara kişisel bir yorum katıyor.

1. Tablo - Ad

Açıklama: Açıklama:

2. Tablo - Ad

Joan Miró, Kompozisyon IV, orijinal litografi, 1981’e doğru.

Hazırlayan: Alper Eyüboğlu

Bu alan, David Fernandez Miró'nun tanıklığını keşfetme olanağı sunuyor.

Onunla ilgili panoyu okuyun ve filmi izleyin. Sonra, sorulara mümkün olduğunca kesin cümlelerle yanıt verin.

David Fernández Miró, Joan Miró, Pablo Picasso ve Emilio Fernández Miró, 1969 © Miró Vakfı

David Fernandez Miró kimdir?

Bu kişi neden bize Joan Miró’dan bahsedebilmek için iyi bir konumda?

Miró her zaman ünlü ve maddi açıdan rahat mıydı?

Miró'nun eserleri hakkında söylediği şeyi dinlerseniz, onu işinde yönlendiren, sürrealist bir sanatçı yapan şeyin ne olduğunu ortaya çıkardığını keşfedeceksiniz. Doğru yanıtı daire içine alın:

Yine filme göre, Miró bir eserin adını hangi anda seçtiğini söylüyor? Doğru yanıtı daire içine alın:

Rüya İçgüdü Düşünce Diğer sanatçıların kopyası

Başlamadan önce Eserinin başında Eserinin sonunda Bir arkadaşını aradıktan sonra

Hazırlayan: Alper Eyüboğlu

Eğer dikkatli bir gözlemciysen, Joan Miró'nun tablolarının çoğunluğunda tekrarlayan bazı semboller ve renkler fark etmiş olabilirsin.

Aşağıdaki tabloda bulunan öğelerden her birini bul ve onları sanatçının şiirsel dünyasındaki bir fikirle birleştir. Diğer bir deyişle, bu sembollerden her biri Miró için ne temsil ediyordu?

Bu sembollerden bazılarını sayabilir misin?

Şimdi bu alanda etrafında bulunan 5 tabloyu gözlemle; bu sembolleri tespit edebiliyor musun?

Hepsinin yer aldığı bir tablo bulabilir misin? Bulabildiysen, hangisi?

Bu semboller her zaman tamamen aynı mı, yoksa Miró’nun istekleri doğrultusunda değişkenlik gösterebilir mi?

Sembol Ne temsil ediyor? Şiirsel fikir?

Hazırlayan: Alper Eyüboğlu

Çevrendeki eserlerden farklı şekilde resmedilmiş yukarıdaki tabloda yer alan sembollerin bir veya daha fazlasını bulabilir misin?

Ressamın çalışmalarının bu beş karakteristik rengini bulabilir misin?

Bu renkler nasıl adlandırılır?

Miró tuvallerinin fon renklerini nasıl gerçekleştirir?

Joan Miró, eserlerine sürekli tekrarlayan sembollere dayanan bir grafik dilin yanı sıra, hemen hemen tüm resimlerinde ortaya çıkan bir dizi renk kullanır.

Söz konusu renkler Miró'nun 1940’ta yerleşip ölene kadar yaşadığı adanın hangi tipik nesnesinde bulunur?

Bu alanda, üzerine yapıldığı malzeme açısından da ilginç olan bir tabloyla karşılaşacaksın.

Serginin daha önceki bölümlerinde, Miró’nun tesadüf eseri yaptığı keşifler ve aldığı ilham doğrultusunda her türlü malzemeden faydalandığını görmüştük. Bu eseri hangi malzeme üzerine yapmıştır?

Fark etmiş olabileceğin gibi, İspanyol sanatçı, sanat dilinin vazgeçilmez parçaları olan semboller ve renklerden oluşan kendine özgü gerçek bir grafik dili yaratmıştır. Bu öğeler ressam için bir müzisyenin notaları ya da bir şairin kelimeleri gibidir; bunlar eserini yaratırken yararlanacağı temel öğelerdir.Joan Miró’nun eserleri kronolojik olarak gözlemlendiğinde, çok zengin bir renk yelpazesinden giderek ana renklere, ikincil renklere, siyah ve beyaza indirgenen bir renk yelpazesine doğru geliştiği görülür. Aynı şekilde, tablolarında insanların ve öğelerin resmedilme şekli de Miró için temel bir ilkenin peşinde her zaman daha büyük bir sadeliğe doğru ilerler: “Minimum olanakla maksimum yoğunluğa ulaşmak.”

Bu semboller her zaman tamamen aynı mı, yoksa Miró’nun istekleri doğrultusunda değişkenlik gösterebilir mi?

1) 4)

2) 5)

3)

Hazırlayan: Alper Eyüboğlu

Sadelik ve minimalizm arayışında, Miró bir çifti bu şekilde tasvir etmiştir ama etraflarında olanları gözünüzde canlandırabilir misin? Nasıl bir bağlamda bulunuyorlar? Ne yapıyorlar?

Çevrelerinde eksik olanları ekle ve bu sahneyi bu eserin sana çağrıştırdıklarıyla detaylandır.

Buraya kadar gördüğün tüm eserlerde olduğu gibi, bu eserde perspektif ve boyutların kullanımıyla ilgili ne söyleyebilirsin?

Joan Miró, Çift, orijinal litografi, 1965.

Hazırlayan: Alper Eyüboğlu

Yavaş yavaş Joan Miró gibi sıra dışı bir sanatçıya adanmış bu serginin sonuna geliyoruz.

Bu alanda, Miró'nun eserlerindeki sürekli sadelik arayışını keşfedebilirsin. Sadelik arayışı sanatçı için o kadar önemlidir ki serginin girişinde çocukluğa ve ilkel sanata merakla işlenen bu temanın parkurun sonunda tekrar vurgulanması son derece doğaldır.

Ancak ve sergi boyunca fark etmiş olabileceğin gibi, sadelik yaratım kolaylığı anlamına gelmez ve Miró bu konuyla ilgili soru sorulduğunda şöyle cevap vermiştir: “Uzun ve son derece zorlu bir çalışmaydı. Bazı formlar denge sağlamak için başkalarını çağırıyordu. Bu şekiller de yenilerini talep ediyordu. Sonsuz gibi görünüyordu. Günden güne, en sonunda uyumlu ve karmaşık bir dengeye ulaşmak için noktalar, yıldızlar, renk lekeleri ekliyordum.“

Ressam, bu sadelik arayışında, 1960'lı yıllarda özellikle hangi hareketle ilgilenecektir?

O dönemin Avrupa sanatında neyi eleştirir?

Sadeliğe doğru bu gelişimi örneklendirmek için seçilen beş tabloyu gözlemlediğinde, bu ana kadar gözlemlediğin eserlerin çoğunluğuna kıyasla hangi önemli farkı görüyorsun?

Eserlerinde sadeleşme uğruna bazı öğelerin kaybolmasına rağmen,Miró’nun sanatsal dilinin karakteristik sembolleri her zaman varlığını sürdürür; bu beş eserde bu sembollerin hangilerini görüyorsun?

Doğru yanıtın/yanıtların altını çiz ve her sembolün yer aldığı tablo sayısını daire içine al.

Sadelik ve Özgürlük

Güneş

Yıldız

1-2-3-4-5

1-2-3-4-5

1-2-3-4-5

1-2-3-4-5

Adam

Mediven

Hazırlayan: Alper Eyüboğlu

“Özgürlük” başlıklı metni okuyarak, Miró’nun çalışmalarının hangi açıdan özgürlüğün savunması olduğunu kendi kelimelerinle özetle.

Özgürlüğe ilişkin metnin yanlarında sergilenen dört tablo serisi, Miró'nun 1960’lı yıllara ait olup büyük siyah çizgilerin göze çarptığı geniş renk alanlarıyla kendini gösteren aşırı doğallığın hâkim olduğu çalışmalarını tam olarak yansıtır ve tema düzeyinde eskizler her zaman “Miró sembollerine” başvurur: gökyüzü, kadın, vb.

Nihayet, son bölüm 1970’li yıllara ve Joan Miró'nun hayatının sonuna ayrılmıştır. Sanatçının kaç yılında öldüğünü hatırlıyor musun? Kaç yaşındaydı?

Sergilenen son iki eserde:

Süvariyi tanımana olanak tanıyan öğeleri bul:

Kaç kişi görüyorsunuz?

1973

1983

1993

60 yaş

80 yaş

90 yaş

Hazırlayan: Alper Eyüboğlu

Bir kez daha perspektif ve boyutların Miró'nun eserlerinde ortadan kalktığını görebilirsin. Bu tablolardaki insanlar ve öğeler havada süzülüyormuş hissi vererek, hafif ve eğlenceli bir dünya yaratıyor. Onun için, perspektifin, boyutların, derinliklerin hiçbir önemi yoktur ve bunu şu alıntıda da görebilirsin: “Benim için, diye yazar, ot sapının ağaçtan, küçük bir taşın dağdan, küçük bir yusufçuğun kartaldan daha büyük önemi vardır. “4

Miró, gerçekliği tasvir etmek yerine, tuvalin fonunda süzülen tuhaf insanlar, gezegenler, yıldızlarla dolu hayali bir dünya yaratır. Eserleri izleyicinin bakışların ötesinde gerçek bir zihinsel çaba sarf etmesini; bu gizli dile, Joan Miró’nun zihninden çıkan bu düşsel ve büyülü dünyaya nüfuz edebilmek için yolculuğa çıkmasını gerektirir.

Bu alıntıyı nasıl anlıyorsun? Ne demek istiyor?

Miró'nun hayatının sonunu yansıtan bu eserlere hangi renk hakimdir? Bu sana ne çağrıştırıyor?

4 Joan Miró, Yazılar ve görüşmeler, Margit Rowell tarafından sunulmuştur, Daniel Lelong editör, 1995, s. 67.

Joan Miró Mallorca’daki atölyesinde, 1978 © Fotoğraf Jean Marie del Moral

Atın boyutuna kıyasla insanların boyutu hakkında ne düşünüyorsun?

Hazırlayan: Alper Eyüboğlu

Joan Miró hayatının sonunda kamuoyu nezdinde büyük bir tanınırlık elde etmiştir ve uzun ve parlak bir kariyere saygı sunmak amacıyla neredeyse dünyanın dört bir yanında sergiler düzenlenir.

Miró, hayatının son yılında, İspanya’da düzenlenen 1982 Dünya Futbol Kupasının resmi afişini yapmıştır.

Dünya Kupasının tüm afişleri arasında, Joan Miró'nun yaptığını daire içine alın.

Afişin grafik dünyasını analiz ederek seçimini savun. Miró'nun eserlerinin hangi özelliklerini buldun?

Biliyor muydun?Miró’nun yaptığı 1982 Dünya Kupasının afişi sanatçının futbol dünyasıyla ilk yakınlaşması değildi. Aslında İspanyol sanatçı FC Barselona’nın 75. yıl dönümü için de bir afiş yapmıştı. Bu vesileyle, Miró kulübün logosunu grafik dünyasına entegre etmeyi başarmıştı.

1982 Dünya Kupası için yaptığı afiş öyle büyük bir başarı kazandı ki İspanya Turizm Bakanlığı “España” grafiğini ve kırmızı güneşini resmi logo olarak kullanmaya başladı.

İspanya Turizm Bakanlığının resmi logosu ancak bu afiş İspanya Milli Takımına mutluluk getirmedi ve takım ikinci turda elendi. Kupayı İtalya kazandı.

Hazırlayan: Alper Eyüboğlu

20. yüzyılın önemli sanatçılarından birinin keşfinde izlediğin bu parkuru bitirdin.

Tüm ekip olarak sana ziyaretin için teşekkür eder ve bu sergide keyifli ve bilgilendirici anlar yaşadığını umarız!

Hazırlayan: Alper Eyüboğlu

• Jean-Christophe HUBERT: Joan Miro – resmin ötesi. Waroux Şatosunda 29 Ağustos - 6 Aralık 2009’da gerçekleştirilen serginin kataloğu.

• Sophie COMPTE-SURCIN ve Caroline JUSTIN: Miro’nun dünyasında, Belem Editions, Paris 2004

• Sandrine ANDREWS: Joan Miro, rüyaların rengi - Edition Palette, 2008- Koleksiyon: “Sanat ve tarz”

• Waroux şatosu (Belçika)

Hazırlayan: Alper Eyüboğlu