55
Hà nội 09//2008 Thiền sinh: Minh Tuệ Email:[email protected] YM:congtonsach

Hà nội 09//2008

  • Upload
    huy

  • View
    48

  • Download
    6

Embed Size (px)

DESCRIPTION

Hà nội 09//2008. Thiền sinh: Minh Tuệ Email:[email protected] YM:congtonsach. Nội dung trình bày. Thiền là gì? Nguồn gốc của Thiền Lợi ích của việc thực tập Thiền Phương pháp thực tập Thiền Một số Lưu ý. Thiền là gì?. - PowerPoint PPT Presentation

Citation preview

Page 1: Hà nội 09//2008

Hà nội 09//2008

Thiền sinh: Minh Tuệ

Email:[email protected]

YM:congtonsach

Page 2: Hà nội 09//2008

Nội dung trình bày

• Thiền là gì?

• Nguồn gốc của Thiền

• Lợi ích của việc thực tập Thiền

• Phương pháp thực tập Thiền

• Một số Lưu ý

Page 3: Hà nội 09//2008

Thiền là gì?

• Thiền hay còn gọi là (Dhyana, Ch'an, Zen, Bhavana) là một nỗ lực có ý thức để làm thay đổi sự vận hành của tâm.

• Thiền là sự nghỉ ngơi tuyệt đối.

• Thiền là biết trở về với giây phút hiện tại.

Page 4: Hà nội 09//2008

Nguồn gốc của thiền

• Thiền là một hình thức tu trì của những tông phái triết học ở Ấn độ.

• Năm 520 Bồ đề đạt ma (Bodhidharma) đi thuyền sang Trung Quốc và đưa Thiền từ Ấn Độ vào Trung Quốc.

• Bồ-đề-đạt-ma là tổ thứ 28 của dòng Thiền Ấn Độ và là Sư tổ của Thiền Tông Trung Quốc.

Page 5: Hà nội 09//2008

Nguồn gốc của thiền

Bồ đề đạt ma(Bodhidharma) (470-543 )

Page 6: Hà nội 09//2008

Nguồn gốc của thiền

• Bồ-đề-đạt-ma (470-543)

• Huệ Khả (487-593)

• Tăng Xán (? - 606)

• Đạo Tín (580-651)

• Hoằng Nhẫn (601-674)

• Hụê Năng (638-713)

Các đời kế tiếp

Page 7: Hà nội 09//2008

Nguồn gốc của thiền

• Thiền tông dưới thời của Huệ Năng thì phát triển mạnh mẽ đến mức đưa Thiền đến cho mọi tầng lớp, mọi hạng người trong xã hội.

• Trí tuệ của Thiền không liên quan đến trí tuệ học thức.

• Để lại toàn thân Xá Lợi.

Huệ Năng con người của Lịch Sử

Page 8: Hà nội 09//2008

Nguồn gốc của thiền

Nhục thân của Lục tổ Huệ Năng (638-713) hiện còn đặt tại chùa Hoa Nam huyện Thiều Quang, tỉnh Quảng Đông Trung Quốc.

Page 9: Hà nội 09//2008

Nguồn gốc của thiền

• Thiền tông du nhập sang Nhật bản vào cuối thế kỷ 12 đầu thế kỷ 13 với 2 tông lớn là tông Tào động và tông Lâm tế.

• Thiền tông chính thức truyền sang Mỹ do Thiền sư Thích Tông Diễn vào năm 1893.

• Đệ tử của ông là thiền sư Suzuki ( 1870-1966) đã là người có công rất lớn truyền bá Thiền tông vào các nước phương tây.

Page 10: Hà nội 09//2008

Nguồn gốc của thiền

• Năm 580 đệ tử của tam tổ Tăng Xán là Tỳ niu đa liu chi mang Thiền tông sang Việt Nam và ở tại chùa Dâu tỉnh Hà Bắc.

• Đầu thế kỷ XIII Trần Nhân Tông(1258-1308 ) trao ngôi cho con là Trần Anh Tông(1278-1293) lên núi Yên Tử tu thiền.

Page 11: Hà nội 09//2008

Nguồn gốc của thiền

• Trần Nhân Tông thành lập Thiền phái Trúc Lâm Yên Tử.

• Trần Nhân Tông là tổ thứ nhất của dòng Thiền Việt Nam này.

Page 12: Hà nội 09//2008

Thích Thanh Từ Thích Nhất Hạnh Khôi phục lại dòng Thiền

Trúc Lâm của Trần Nhân Tông.

Sáng lập dòng thiền Tiếp Hiện.

Thành lập tăng thân làng mai.

CÁC

DÒNG

THIỀN

LỚN

TẠI

VIỆT

NAM

Page 13: Hà nội 09//2008

• Điều hòa cơ thể, đào thải chất độc.

• Da dẻ mịn màng, khỏe mạnh.

• Làm cho khả năng hệ thống miễn nhiễn tăng lên 50%.

• Làm cho trẻ lâu hay sự lão hóa chậm lại.

• Chữa các bệnh về nội tạng.

Lợi ích của thiền

Page 14: Hà nội 09//2008

Lợi ích của thiền

• Làm cho chất xám bộ não gia tăng, giúp phát triển trí nhớ cùng duy trì tốt các hoạt động thân thể cũng như tinh thần.

• Giảm rất nhiều các hội chứng đau nhức.

• Góp phần vào việc chữa trị các chứng huyết áp, tiểu đường cùng nhiều bệnh khác.

Page 15: Hà nội 09//2008

• Làm gia tăng các hoạt động vỏ não trước trán bên trái đưa đến an vui, thoải mái, cảm thông, tích cực và giảm bớt các hoạt động vỏ não trán trước bên phải liên quan đến buồn rầu, giận hờn, thù hận, căng thẳng, khổ đau.

• TỰ CẢM NHẬN

Lợi ích của thiền

Page 16: Hà nội 09//2008

Chùa Đậu - thôn Gia Phúc, xã Nguyễn Trãi,

huyện Thường Tín, tỉnh Hà Tây.

Vũ Khắc Minh - Vũ Khắc Trường

Page 17: Hà nội 09//2008

Tự cảm nhận

Giáo sư Nguyễn Lân Cường xác nhận thông tin.

Page 18: Hà nội 09//2008

Tự cảm nhận

Bồ Tát Thích Quảng Đức tự thiêu để phản đối Ngô Đình Diệm – Riêng trái tim ko bị cháy

Page 19: Hà nội 09//2008

Trái tim bất tử của Bồ Tát Hiện đang

nằm trong bảo tàng TPHCM

Page 20: Hà nội 09//2008

Phương pháp thực hành

• Thiền không nhất thiết phải ngồi.

• Nhưng thiền với tư thế ngồi là hòan hảo nhất.

• Do vậy thực tập Thiền cần kết hợp khéo léo các tư thế đi, đứng, nằm, ngồi để thực tập.

Page 21: Hà nội 09//2008

Phương pháp thực hành

Thực tập thiền trong cuộc sống hàng ngày

Page 22: Hà nội 09//2008

Phương pháp thực hành

• Khi nhìn thấy thức ăn hay thức uống tâm khởi niệm ham thích muốn ăn , uống ngay. Phải nhận biết và kiểm soát niệm khởi này cho dù đang rất đói. Khi tâm bình thường, an nhiên bắt đầu mới ăn.

• Khi ăn chỉ tập trung vào việc ăn. Khi ta ăn ta biết là ta đang ăn. Khi uống miếng canh ta biết ta đang uống miếng canh.

Khi ăn (Thiền ăn )

Page 23: Hà nội 09//2008

Phương pháp thực hành

• Cần có ý thức rằng sự kiện chính mình đang làm việc đó.

• Để có ý thức nhận biết sự kiện , ta cần chú ý đến hơi thở. Biết mình đang thở vào thở ra và đang làm các công việc tại thời điểm hiện tại.

Thiền trong các công việc không sử dụng trí óc(rửa bát, quét nhà, tưới

cây, đi xe…)

Page 24: Hà nội 09//2008

Phương pháp thực hành

• Không nghĩ đến các việc khác, quá khứ , tương lai... Tập trung làm việc đang làm trong hiện tại.

Page 25: Hà nội 09//2008

Phương pháp thực hành

• Khi nghe chuông điện thoại reo. Tâm thường khởi rất nhiều niệm như ai gọi, có việc gì, quan trọng không...? Bạn vẫn đứng yên tại chỗ, nhận biết các niệm xuất hiện trong tâm, 1 vài giây sau hãy nhấc máy.

Thiền điện thoại

Page 26: Hà nội 09//2008

Phương pháp thực hành

• Dành ra những khoảng thời gian nhất định để tập trung suy nghĩ vào vấn đề cần giải quyết.

• Khi bắt tay làm thì lại chú ý đến hơi thở và nhận biết về sự kiện đang làm việc.

• Điều đáng lưu ý ở đây là đôi khi đáp án cho vấn đề cần giải quyết sẽ ko xuất hiện trong lúc chúng ta tập trung suy nghĩ mà sẽ xuất hiện lúc chúng ta ko nghĩ gì đến nó cả.

Thiền trong các công việc cần suy nghĩ nhiều (viết văn, thơ, gặp gỡ đối tác, làm tài liệu..)

Page 27: Hà nội 09//2008

Phương pháp thực hành

• Ta có 1 góc sân và một khoảng thời gian cho riêng mình. Lúc đó ta có thể thực hành thiền đi.

• Ta sẽ đi để mà đi chứ ko phải đi để mà đến.

• Đi từng bước chậm dãi nhẹ nhàng, bạn hãy chú tâm đến sự tiếp xúc bàn chân trên mặt đất. Hãy đi như là bạn đang hôn mặt đất.

• Chúng ta có thể kết hợp hơi thở với bước chân. Ví dụ ta có thể bước ba bước khi thở vào, và ba bước khi thở ra.

Thiền đi (Thiền hành)

Page 28: Hà nội 09//2008

Phương pháp thực hành

• Nên ngồi vào buổi sáng ( 10 – 20 phút ).

• Trước khi đi ngủ ( 10 – 20 phút ).

• Ngoài ra nếu có điều kiện thì nên thực tập Thiền ngồi nhiều.

Thời gian

Thiền ngồi

Page 29: Hà nội 09//2008

Phương pháp thực hành

• Thoáng mát.

• Rộng rãi, không sáng quá không tối quá.

• Tránh tíêng ồn, trẻ con.

Không gian

Page 30: Hà nội 09//2008

Phương pháp thực hành

• Tắm rửa sạch sẽ.

• Tập các động tác thể dục để bổ trợ.

• Nên dành khoảng 5 phút ko nghĩ gì dẹp hết mọi thứ sang một bên để khởi động.

Các công tác chuẩn bị

Page 31: Hà nội 09//2008

Phương pháp thực hành

• Tọa cụ ( làm bằng đệm )

• Bồ đoàn ( trong chứa bông gòn )

Dụng cụ

Page 32: Hà nội 09//2008

Phương pháp thực hành

Ngồi bán già.

Tư thế

Page 33: Hà nội 09//2008

Phương pháp thực hành

Ngồi kiết già.

Tư thế

Page 34: Hà nội 09//2008

Phương pháp thực hành

Ngồi xếp vòng tròn

Tư thế

Page 35: Hà nội 09//2008

Phương pháp thực hành

Ngồi kiểu Nhật

Tư thế

Page 36: Hà nội 09//2008

Phương pháp thực hành

Ngồi trên ghế

Tư thế

Page 37: Hà nội 09//2008

Phương pháp thực hành

• Tất cả các tư thế ngồi đều có 1 điểm chung đó là xương sống phải thẳng.

• Mắt có thể nhắm hoặc mở. Nếu mở thì chỉ mở 1/3 mắt và nhìn xuống.

Tư thế

Page 38: Hà nội 09//2008

Phương pháp thực hành

• Hít vào đếm 1.

• Thở ra đếm 2.

• Cứ như vậy cho đến 10 rồi lại quay lại 1.

• Nếu đang đếm nửa chừng rồi quên thì đếm lại từ đầu.

Tâm Thức

Page 39: Hà nội 09//2008

Phương pháp thực hành

• Khi đã thuần thục rồi thì ko cần phải đếm nữa.

• Thở đều và nhẹ nhàng như vậy.

• Không làm và nghĩ gì cả. Đó là Thiền.

Tâm Thức

Page 40: Hà nội 09//2008

Phương pháp thực hành

• Khi chúng ta ngồi từ 30 phút trở lên muốn dừng lại không ngồi nữa thì phải xả.

• Xả là một loạt các động tác để đưa cơ thể về trạng thái bình thường.

Xả Thiền

Page 41: Hà nội 09//2008

Phương pháp thực hành

• Ðộng hai bả vai mỗi bên lên xuống 5 lần.

• Ðộng cái đầu cúi xuống ngước lên 5 lần.

• Xoay đầu sang trái, phải mỗi bên 5 lần.

Xả Thiền

Page 42: Hà nội 09//2008

Phương pháp thực hành

• Ðộng hai bàn tay co duỗi 5 lần.

• Xoa mặt 20 - 30 lần.

• Xoa đầu 20 -30 lần.

• Xoa sau gáy 20 -30  lần.

• Xoa cổ 20 -30  lần.

Xả Thiền

Page 43: Hà nội 09//2008

Phương pháp thực hành

• Dùng bàn tay phải xoa từ vai xuống cánh tay.

• Bàn tay trái xoa từ nách xuống bên hông, hai bên kết hợp xoa một lượt mổi bên 10 lần.

• Xoa ba điểm ngực, bụng, bụng dưới 5 lần.

Xả Thiền

Page 44: Hà nội 09//2008

Phương pháp thực hành

• Dùng hai bàn tay xoa thắt lưng.

• Xoa mông.

• Xoa đùi (xoa đùi tùy theo sự đau nhiều hay đau ít không có số lượng).

• Xoa hai ngón tay giữa cho nóng Áp vào mắt mổi bên 5 lần.

Xả Thiền

Page 45: Hà nội 09//2008

Phương pháp thực hành

• Một tay nắm đầu các ngón chân, một tay giơ cổ chân từ từ để nhẹ xuống.

• Hai bàn tay cùng xoa mạnh lên xuống từ đùi đến bàn chân và xoa nóng 2 lòng bàn chân. Xoa bàn chân này xong rồi xoa bàn chân kia, xoa tùy thích không có số lượng.

• Đứng dậy.

Xả Thiền

Page 46: Hà nội 09//2008

Phương pháp thực hành

• Ngủ gật.

Rửa mặt, hoặc đi dạo 1 lúc rồi ngồi tiếp. Nếu thấy vẫn ko hết, quá buồn ngủ rồi thì đi ngủ.

Tâm Thức

Các trở ngại thường gặp & cách đối trị

Page 47: Hà nội 09//2008

Phương pháp thực hành

• Đau cổ, đau vai, đau xương sống (Đau chân ko tính).

Tư thế ngồi chưa chuẩn, đang bị nghiêng, lệch về 1 bên.

• Miệng chảy nước miếng.

Đang ngủ gật rồi.

Tâm Thức

Các trở ngại thường gặp & cách đối trị

Page 48: Hà nội 09//2008

Phương pháp thực hành

• Tim nhói đau, đau ngực, tức bụng.

Ngồi thẳng quá, căng quá nên trùng xuống 1 chút.

• Loạn tưởng, không tập trung được.

Không được cố gắng dừng suy nghĩ linh tinh vì sẽ chỉ là vô ích.

Tâm Thức

Các trở ngại thường gặp & cách đối trị

Page 49: Hà nội 09//2008

Phương pháp thực hành

Hãy bình tĩnh nhận diện chúng, từng ý nghĩ linh tinh một chỉ theo dõi và ko làm gì cả. Một lúc sẽ yên.

Hãy tưởng tượng những ý nghĩ là dòng sông đang chảy, chúng ta là mặt trời ở trên chiếu soi và nhận diện. Chỉ thế thôi.

Tâm Thức

Các trở ngại thường gặp & cách đối trị

Page 50: Hà nội 09//2008

Phương pháp thực hành

• Khi ngồi thiền ta mới biết chúng ta không thật sự được nghỉ ngơi ngay cả khi cơ thể ko làm gì cả.

• Ngủ chưa chắc đã phải là được nghỉ ngơi hòan toàn, bộ não vẫn hoạt động.

Tâm ThứcHiểu rõ bản chất

Page 51: Hà nội 09//2008

Phương pháp thực hành

• Suy nghĩ của chúng ta cũng tuân theo định luật « bảo toàn vật chất » biến đổi liên tục. ( tâm viên – ý mã).

• Ngồi thiền dựa vào hơi thở và dựa vào sự tỉnh thức giúp cho chúng ta được nghỉ ngơi « yên »

Tâm ThứcHiểu rõ bản chất

Page 52: Hà nội 09//2008

Phương pháp thực hành

• Luôn quay trở về với thực tại để được tiếp xúc với nó– Đó là bản chất của Thiền.

Tâm ThứcHiểu rõ bản chất

Page 53: Hà nội 09//2008

Phương pháp thực hành

• Tư tưởng của Thiền là bất bạo động tức là luôn luôn nhẹ nhàng tỉnh thức chiếu soi, ko đàn áp, gượng ép.

• Chỉ có thể thấy được bản chất của Thiền qua thực hành. Không ai có thể cảm nhận được thiền qua lý thuyết.

Tâm ThứcChú ý

Page 54: Hà nội 09//2008

Phương pháp thực hành

• Thiền sinh thực tập Thiền sẽ không bao giờ biết buồn. Vì chỉ theo dõi tâm của mình cũng đã hết thời gian. Lấy đâu thời gian để buồn???

Tâm ThứcChú ý

Page 55: Hà nội 09//2008

Phương pháp thực hành

• Thiền tự Sùng Phúc – Phường Cự Khối Quận Long Biên ( cách bát tràng 5 km)

• ĐT: (04) 8751302

Ở hà nội thì tôi có thể hỏi ai và ở đâu?

Chú ý