H2S Hazards

H2SH2S GAZI GAZI TEHLİKESİTEHLİKESİ

H2S H2S Gazı TehlikesiGazı Tehlikesi

- H2S - H2S veya diğer bir adıyla hidrojen veya diğer bir adıyla hidrojen sülfür petrol endüstrisinde karşılaşılan sülfür petrol endüstrisinde karşılaşılan en ciddi ve yaygın tehlikedir.en ciddi ve yaygın tehlikedir.

- - Zaman zaman Saudi Aramco Zaman zaman Saudi Aramco içersinde yapılan çeşitli içersinde yapılan çeşitli operasyonlarda H2S ile alakalı kazalar operasyonlarda H2S ile alakalı kazalar meydana gelmiştir.meydana gelmiştir.

H2S H2S KazalarıKazaları

- - Safaniyede 1995 yılında sualtında boru Safaniyede 1995 yılında sualtında boru kaynağı yaparken bir dalgıç ölmüştür.kaynağı yaparken bir dalgıç ölmüştür.

- - Tanajib tesislerinde 1994 yılında Tanajib tesislerinde 1994 yılında denetleme için tankın içine giren bir denetleme için tankın içine giren bir mühendis baygınlık geçirmiştir.mühendis baygınlık geçirmiştir.

- - Ras Tanurada menhol içine tırmanırken Ras Tanurada menhol içine tırmanırken iki teknisyen ölmüştür.iki teknisyen ölmüştür.

H2S H2S Nedir? Nerelerde Meydana Nedir? Nerelerde Meydana Gelir?Gelir?

- H2S - H2S renksiz ve yüksek derece yanıcı bir gazdır. Çürük yumurta gibi renksiz ve yüksek derece yanıcı bir gazdır. Çürük yumurta gibi kokan keskin bir kokusu vardır.kokan keskin bir kokusu vardır. Kontrol edilemez ve ölümcü olabilir.Kontrol edilemez ve ölümcü olabilir.

- H2S- H2S doğal olarak ençok fosil yakıtlarında ve yan ürün üretimi ile doğal olarak ençok fosil yakıtlarında ve yan ürün üretimi ile petrol işleme esnasında meydana çıkar. Ayrıca metal arıtma, kağıt petrol işleme esnasında meydana çıkar. Ayrıca metal arıtma, kağıt hamuru ve üretimi ile atık su arıtma ve kanalizasyonlarda meydana hamuru ve üretimi ile atık su arıtma ve kanalizasyonlarda meydana çıkabilir.çıkabilir.

H2SH2S Gazının Bulunduğu Çeşitli Gazının Bulunduğu Çeşitli LokasyonlarLokasyonlar

H2SH2S Gazının Özellikleri Gazının Özellikleri

Zehirlidir:Zehirlidir:

Çok düşük Çok düşük konsantrasyonlarda bile konsantrasyonlarda bile öldürücü olabiliröldürücü olabilir..

H2S GH2S Gazıazı::

H2S GazH2S Gazının Fiziksel ının Fiziksel ÖzellikleriÖzellikleri

RenRenkksizdir:sizdir:

Havada askıda veya suda Havada askıda veya suda çözünmüş halde bulabilir çözünmüş halde bulabilir fakat renksizdir.fakat renksizdir.


Suda çözülebilir:Suda çözülebilir:

Sudaki çözünürlüğü,Sudaki çözünürlüğü,

Basınç, Sıcaklık, karıştırma Basınç, Sıcaklık, karıştırma katsayılarına bağlıdır.katsayılarına bağlıdır.

Örneğin, Sondaj esnasında, petrol Örneğin, Sondaj esnasında, petrol çamuruyla beraber yüzeye gelip çamuruyla beraber yüzeye gelip serbest kalabilir.serbest kalabilir.


Havadan daha ağırdır:Havadan daha ağırdır:

Rüzgar ile beraber yer seviyesine Rüzgar ile beraber yer seviyesine yakıyakınn hareket eder. hareket eder.

Çukur, hendek, depo, foseptik Çukur, hendek, depo, foseptik tankları, kapalı ve kazı alanlarında tankları, kapalı ve kazı alanlarında bulunur, buralarda birikme yaparak bulunur, buralarda birikme yaparak sürekli konsantrasyonu artar.sürekli konsantrasyonu artar.


İstisnalar:İstisnalar:

Havadan ağır olmasına rağmen, Havadan ağır olmasına rağmen, çevre sıcaklığı gazın sıcaklığından çevre sıcaklığı gazın sıcaklığından düşük ise yükselebilir.düşük ise yükselebilir.

Basınçlı şekilde çıkıyor ise gaz çıkış Basınçlı şekilde çıkıyor ise gaz çıkış yönünde hareket eder.yönünde hareket eder.


Yanıcı ve patlayıcıdırYanıcı ve patlayıcıdır

260 C’de otomatik olarak tutuşma özelliğine 260 C’de otomatik olarak tutuşma özelliğine sahiptir.sahiptir.

Soru: H2S Gazı yakarak uzaklaştırılabilinir mi?Soru: H2S Gazı yakarak uzaklaştırılabilinir mi?

Cevap: Evet, fakat yanınca açığa çıkan SO4 Cevap: Evet, fakat yanınca açığa çıkan SO4 gazı daha da tehlikeli bir gazdır, bu yüzden gazı daha da tehlikeli bir gazdır, bu yüzden sadece yüksek yakım bacalarında ve ancak sadece yüksek yakım bacalarında ve ancak yaşam mahalinden uzakta olacak şeklide yaşam mahalinden uzakta olacak şeklide uygulanır.uygulanır.


Soru: H2S yayılma tehlikesi olan Soru: H2S yayılma tehlikesi olan yerlerde Sigara içme yasağı var yerlerde Sigara içme yasağı var mıdır?mıdır?

Cevap: Kesinlikle yasaktır. Çünkü Cevap: Kesinlikle yasaktır. Çünkü sigarının ucundaki yanma sıcaklığı sigarının ucundaki yanma sıcaklığı H2S’in tutuşma sıcaklığından H2S’in tutuşma sıcaklığından yüksektir. yüksektir.

H2SH2S Gazının Diğer Gazının Diğer ÖzellikleriÖzellikleri

Asidik (aşındırıcı) bir gazdırAsidik (aşındırıcı) bir gazdır

Kokusu güvenilir bir uyarı değildirKokusu güvenilir bir uyarı değildir

H2S gazının yanması ile sülfürdioksit açığa çıkarH2S gazının yanması ile sülfürdioksit açığa çıkar (SO2) (SO2)

H2S H2S havada kendiliğinden tutuşan maddelerin korozyona havada kendiliğinden tutuşan maddelerin korozyona (paslanmasına)uğramasında etkendir.(paslanmasına)uğramasında etkendir.

PPM’in Anlamı (Part Per PPM’in Anlamı (Part Per Million)Million)

Milyonda bir parça demek. Başka Milyonda bir parça demek. Başka bir deyişle yaklaşık olarak 25 bir deyişle yaklaşık olarak 25 varilde 1 çay kaşığına denk gelir.varilde 1 çay kaşığına denk gelir.

H2S H2S Gazına Maruz KalmaGazına Maruz Kalma

1ppm1ppm Koklamak yolu ile hissedilebilir. Çürük Koklamak yolu ile hissedilebilir. Çürük

bir yumurta kokusu algılanır.bir yumurta kokusu algılanır.

10ppm10ppm Göz tahriş olur. Sınır değerdir.Bu Göz tahriş olur. Sınır değerdir.Bu

konsantrasyona hiçbir solunum cihazı konsantrasyona hiçbir solunum cihazı

olmadan 8 saat maruz kalınabilir.olmadan 8 saat maruz kalınabilir.

100ppm100ppm Gözde kızarma ve iltihap, başağrısı, Gözde kızarma ve iltihap, başağrısı,

bulantı, öksürükbulantı, öksürük. . 3 ila 15 dakika 3 ila 15 dakika içerisinde içerisinde

koku alma algısını yitirirsiniz.koku alma algısını yitirirsiniz.

H2S H2S Gazına Maruz KalmaGazına Maruz Kalma

500ppm500ppm Nefes alma zorluğu, sinir sisteminde Nefes alma zorluğu, sinir sisteminde bozukluk, el ve ayaklarda uyuşukluk, bozukluk, el ve ayaklarda uyuşukluk, havale geçirmehavale geçirme

700ppm700ppm Solunum yetmezliği, kriz (nöbetler), Solunum yetmezliği, kriz (nöbetler), bağırsaklar iflas eder, idrar tutulamaz, kişi bağırsaklar iflas eder, idrar tutulamaz, kişi kendindinden geçer ve 30 dakika içerisinde kendindinden geçer ve 30 dakika içerisinde ölüm gerçekleşir.ölüm gerçekleşir. 1000ppm1000ppm Anında şuur kaybedilir ve birkaç kez nefes Anında şuur kaybedilir ve birkaç kez nefes

alınınca ölüm gerçekleşir.alınınca ölüm gerçekleşir.

H2S H2S Gazı Tehlikesinin Gazı Tehlikesinin KontrolüKontrolü

Mühendislik ÖnlemlerMühendislik Önlemler Gazı Önceden Tespit Etme (Ölçme)Gazı Önceden Tespit Etme (Ölçme) Solunum Ekipmanları ile KorunmaSolunum Ekipmanları ile Korunma Etkin Eğitim Etkin Eğitim

H2SH2S Gazı Tehlikesinin Gazı Tehlikesinin KontrolüKontrolü

Mühendislik ÖnlemlerMühendislik Önlemler

- Sürecin ve kullanılacak Sürecin ve kullanılacak ekipmanların ekipmanların

güvenli olarak tasarlanması güvenli olarak tasarlanması

- - Ekipmanların düzenli olarak Ekipmanların düzenli olarak

muayenelerinin yapılmasımuayenelerinin yapılması

- - Uygun havalandırmaUygun havalandırma

- - Kaçak ve sızıntıların kontrolüKaçak ve sızıntıların kontrolü


Gazı Önceden Tespit Etme (Ölçme)Gazı Önceden Tespit Etme (Ölçme)

- - H2S gazı bulunabilecek H2S gazı bulunabilecek yerlerde yerlerde

devamlı ölçüm yapılması devamlı ölçüm yapılması

- Riskli bölgelere ölçme Riskli bölgelere ölçme

cihazı yerleştirilmelicihazı yerleştirilmeli

- - Portatif gaz uyarı cihazlarıPortatif gaz uyarı cihazları


Solunum Cihazları ile KorunmaSolunum Cihazları ile Korunma

- Self-Contained - Self-Contained Breathing Breathing Apparatus Apparatus (SCBA)(SCBA)

- Supplied Air Breathing - Supplied Air Breathing Apparatus (SABA)Apparatus (SABA)

- - Acil Kaçış ÜnitesiAcil Kaçış Ünitesi


Solunum Cihazları ile KorunmaSolunum Cihazları ile Korunma


EEtkin Eğitimtkin Eğitim

- H2S gazı salınımı ve sızıntısını tanımlama

- Acil durum müdahale planının yapılması

- H2s alarm ve uyarı ışıklarını tanımlama / tanıtma

- Acil çıkışlarının yerlerinin belirlenmesi

- Rüzgar yönünü bayrak yada rüzgar gülü yardımı ile

belirleme


Etkin EğitimEtkin Eğitim

- Rüzgara karşı yada yan rüzgara doğru kaçışın öğretilmesi

- Acil durum ekipmanlarının kullanımının öğretilmesi

- Acil durum numaralarının öğretilmesi

- Güvenli toplanma noktalarının yerlerinin öğretilmesi

- Rüzgar yönünün nasıl belirleneceğinin öğretilmesi


Etkin EğitimEtkin Eğitim

- Solunum cihazlarının nasıl kullanılacağının öğretilmesi

- Yüksek patlama riski olan alanlarda sigara içelmemesinin

öneminin kavratılması. (yanan sigaranın sıcaklığı 700 ©)

- Kurtarma prosedürleri ile alakalı tatbikatların yapılması

- Nefes alma ile ilgili ilkyardım yöntemlerinin öğretilmesi

H2SH2S Acil Müdahale KodlarıAcil Müdahale Kodları

ALARM

KORUMA

TAHLİYE

Kaçış RotasıKaçış Rotası

Rüzgar Yönü

H2S

H2S LEAK

RÜ

ZG

AR

YÖ

NÜ

YA

N R

ÜZ

GA

RK

AÇ

IS R

OTA

SI

EĞER GAZ SIZINTISININ KAYNAĞINDAYSANIZ SADECE RÜZGARA KARŞI OLAN TARAFTAKİ KAÇIŞ YOLUNU KULLANINIZ !!!

H2S Sızıntısından Kaçış H2S Sızıntısından Kaçış RotalarıRotaları

RÜZGAR YÖNÜNDE

RÜZGARA KARŞI KAÇIŞ

YÖNÜY

AN

RÜ

ZG

AR

KA

ÇIS

RO

TA

SI

H2SH2S TehlikesiTehlikesi

Her zaman acil durum prosedürlerini takip edin ve Her zaman acil durum prosedürlerini takip edin ve acil durumlardaki sorumluluklarınızı yerine acil durumlardaki sorumluluklarınızı yerine getirmek için hep hazır durumda bulunun.getirmek için hep hazır durumda bulunun.

H2S gazı çıkma riski bulunan alanlarda çalışırken H2S gazı çıkma riski bulunan alanlarda çalışırken herhangi bir aksiyon yapmadan iyice düşünün. Zira herhangi bir aksiyon yapmadan iyice düşünün. Zira orada yapılacak basit hatalara yer yoktur.orada yapılacak basit hatalara yer yoktur.

– – Tetikde Ol!Tetikde Ol!

Şantiyemizde H2S Şantiyemizde H2S Yayılımı halinde izlenecek Yayılımı halinde izlenecek yollar:yollar:Birinci Kaçış Rotası:

Ada #1,2,3,4,5,6,7, CB #3, CB #2, South Berth, M05 ile M01 arasindaki calismalar (Kablo kanali, yol calismalari ve diger isler), Ana kopru, Ro-Ro, M00 ve CB #1’deki tum personel, M00’daki ASSEMBLY AREA’da toplanacaktir.

Şantiyemizde Şantiyemizde H2S Yayılımı H2S Yayılımı halinde izlenecek yollar:halinde izlenecek yollar:

100 PPM’den kaçış rotası:

100 PPM’lik bolgede kalan calisanlar ve bolgeden gecmekte olanlar icin ise; Ada #8’in giris kavsagina gore; CB #3 ve adalar (ada #5,6,7) kavsagina yakin olanlar yine M00’daki ASSEMBLY AREA’da, SB #1’e yakin olanlar ise CB #5’deki ASSEMBLY AREA’da toplanacaktir.

.

Şantiyemizde Şantiyemizde H2S Yayılımı H2S Yayılımı halinde izlenecek yollar:halinde izlenecek yollar:

İkinci kaçış rotası:

M06’dan M10’a kadar olan tum calisanlar (SB#1, SB #2, CB #4, SB #3, CB #5, Ada # 9,10,11,12,13,14, bolgedeki kablo kanallari, yol calismalari ve diger olasi isler) icin toplanma noktasi CB #5’deki ASSEMBLY AREA’dir.

Documents

H2S Hazards