43
Güncel ESA Uygulamaları Dr. ehsuvar Ertürk Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi

Güncel ESA Uygulamaları - nefroloji.org.tr Erturk.pdf · CHOIR (Correction of Hemoglobin and Outcomesin Renal Insufficiency) CREATE (Cardiovascular RiskReduction by Early Anemia

  • Upload
    haduong

  • View
    222

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Güncel ESA Uygulamaları - nefroloji.org.tr Erturk.pdf · CHOIR (Correction of Hemoglobin and Outcomesin Renal Insufficiency) CREATE (Cardiovascular RiskReduction by Early Anemia

Güncel ESA Uygulamaları

Dr. �ehsuvar Ertürk

Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi

Page 2: Güncel ESA Uygulamaları - nefroloji.org.tr Erturk.pdf · CHOIR (Correction of Hemoglobin and Outcomesin Renal Insufficiency) CREATE (Cardiovascular RiskReduction by Early Anemia

Hedef

� Kronik böbrek hastalığı (KBH) anemisi ve tedavisinin klinik sonuçlara etkisini bilmek,

� KBH anemisinin ESA’larla tedavisine kanıta dayalı tıp uygulamaları temelinde yaklaşımı öğrenmek.

Page 3: Güncel ESA Uygulamaları - nefroloji.org.tr Erturk.pdf · CHOIR (Correction of Hemoglobin and Outcomesin Renal Insufficiency) CREATE (Cardiovascular RiskReduction by Early Anemia

Plan

� Renal anemi ve ESA’larla tedavisinin sonuçları

� Klinik kılavuzlar/öneriler

� Güncel uygulamalar� Güncel uygulamalar

Page 4: Güncel ESA Uygulamaları - nefroloji.org.tr Erturk.pdf · CHOIR (Correction of Hemoglobin and Outcomesin Renal Insufficiency) CREATE (Cardiovascular RiskReduction by Early Anemia

25

30

35

40

KBH’de anemi sıklığı Yeni HD hastaları

%37.9%35.1

0

5

10

15

20

25

Hasta (%)

1 2 3 4

Hemoglobin (g/dL)

<8.0 8.0-9.9 10.0-11.9 >12.0

TND Kayıt Sistemi verileri. Registry, 2008.

%17.1

%9.9

Page 5: Güncel ESA Uygulamaları - nefroloji.org.tr Erturk.pdf · CHOIR (Correction of Hemoglobin and Outcomesin Renal Insufficiency) CREATE (Cardiovascular RiskReduction by Early Anemia

Aneminin sonuçları

Egzersiz kapasitesiKoagülasyon

DepresyonAngina

İmmün yanıtKognitif fonksiyonSeksüel fonksiyonİştah/NütrisyonGelişme (çocuk) Yaşam kalitesi

AnginaSVHKKY

MiyopatiKBH progresyonu

MorbiditeMortalite

Gomez JML and Carrera F. Kidney Int 61 (Suppl 80):S39-S43, 2002

Page 6: Güncel ESA Uygulamaları - nefroloji.org.tr Erturk.pdf · CHOIR (Correction of Hemoglobin and Outcomesin Renal Insufficiency) CREATE (Cardiovascular RiskReduction by Early Anemia

Aneminin klinik sonlanımlara etkisiGenel toplum

>1 Milyon Medicare bireyi ( > 67y )

1-yıllık mortaliteAnemi % 8KBH % 8KKY %13

Hiçbiri %4 Hepsi %23

Herzog CA, et al. J Card Fail 10:467-72, 2004

Page 7: Güncel ESA Uygulamaları - nefroloji.org.tr Erturk.pdf · CHOIR (Correction of Hemoglobin and Outcomesin Renal Insufficiency) CREATE (Cardiovascular RiskReduction by Early Anemia

� 246 hasta, 12 ay izlemde,>%20 SVKİ artışı OR

Hb 0.5 g/dL 1.32

Levin A, et al. Am J Kidney Dis 27:347-54, 1996

Aneminin klinik sonlanımlara etkisiKBH-diyaliz öncesi

� 853 erkek hasta, Mortalite and SDBY

Hb<12 g/dL 1.97Hb<11 g/dL 2.57

Levin A, et al. Am J Kidney Dis 27:347-54, 1996

Kovesdy CP, et al. Kidney Int 69:560-64, 2006

Page 8: Güncel ESA Uygulamaları - nefroloji.org.tr Erturk.pdf · CHOIR (Correction of Hemoglobin and Outcomesin Renal Insufficiency) CREATE (Cardiovascular RiskReduction by Early Anemia

Mortalite� 432 hasta

Hb 1 g/dL %14Foley RN, et al. Am J Kidney Dis 28:53-61, 1996.

Aneminin klinik sonlanımlara etkisiSDBY

� 93.087 hastaHb (g/dL) <10 %64 Hb (g/dL) 12-13 %21

Roberts TL, et al. Nephrol Dial Transplant 21:1652-62, 2006.

Page 9: Güncel ESA Uygulamaları - nefroloji.org.tr Erturk.pdf · CHOIR (Correction of Hemoglobin and Outcomesin Renal Insufficiency) CREATE (Cardiovascular RiskReduction by Early Anemia

12.733 hasta Mortalite HR (%95 CI)

� BeyazlarHb (g/dL) <10 1.32 (1.16-1.48)

Aneminin klinik sonlanımlara etkisiSDBY

� AA’larHb (g/dL) <10 1.50 (1.27-1.76)

10-11 1.60 (1.37-1.84)

Servilla KS, et al. Am J Kidney Dis 54:498-510, 2009.

Page 10: Güncel ESA Uygulamaları - nefroloji.org.tr Erturk.pdf · CHOIR (Correction of Hemoglobin and Outcomesin Renal Insufficiency) CREATE (Cardiovascular RiskReduction by Early Anemia

� Hedef Hb düzeylerine geç ulaşma

HR (%95 CI)

Hospitalizasyon 1.15 (1.12–1.19) Mortalite 1.26 (1.20–1.33)

Aneminin klinik sonlanımlara etkisiSDBY

Mortalite 1.26 (1.20–1.33)

Ishani A, et al. Nephrol Dial Transplant 22:2247-55, 2007.

� Hedefin altında kalış süresinde uzama

RR (%95 CI)

Hospitalizasyon 1.70 (1.63–1.76)Mortalite 2.48 (2.28–2.69)

Ishani A, et al. Nephrol Dial Transplant 23:1682-89, 2008.

Page 11: Güncel ESA Uygulamaları - nefroloji.org.tr Erturk.pdf · CHOIR (Correction of Hemoglobin and Outcomesin Renal Insufficiency) CREATE (Cardiovascular RiskReduction by Early Anemia

KBH anemisinin ESA’lar ve demir ile tedavisinin olası sonuçları

Yarar

Yaşam kalitesinde artış

Risk

Hipertansiyon

Thromboz

SVKİ’de azalma

Progresyonda yavaşlama

Hospitalizasyonda azalma

Sağkalımda düzelme

Thromboz

Mortalite artışı

?

?

Page 12: Güncel ESA Uygulamaları - nefroloji.org.tr Erturk.pdf · CHOIR (Correction of Hemoglobin and Outcomesin Renal Insufficiency) CREATE (Cardiovascular RiskReduction by Early Anemia

Tedavinin etkisiKBH-diyaliz öncesi (RCT)

� Egzersiz kapasitesi artışı

� Yaşam kalitesi artışı

Teehan BP, et al. Am J Kidney Dis 18:50-9, 1991.

Revicki DA, et al. Am J Kidney Dis 25:548-54, 1995.

Ritz E, et al. Am J Kidney Dis 49:194-207, 2007.

Page 13: Güncel ESA Uygulamaları - nefroloji.org.tr Erturk.pdf · CHOIR (Correction of Hemoglobin and Outcomesin Renal Insufficiency) CREATE (Cardiovascular RiskReduction by Early Anemia

� SVKİ’ye etkisiz

155 hasta, Hb 12.1 vs. 10.8 g/dL

Roger SD, et al. JASN 15:148-56, 2004.

� SVKİ’ye etkisiz, Yeni SVH önlenmesi

Tedavinin etkisiKBH-diyaliz öncesi (RCT)

� SVKİ’ye etkisiz, Yeni SVH önlenmesi

172 hasta, DM Tip 1 ve 2, Hb 13.5 vs.12.1 g/dL

Ritz E, et al. AJKD 49:194-207, 2007.

� SVKİ’de azalma

101 hasta, Hb 11.3 vs. 9.1g/dL

Ayus JC, et al. Kidney Int 68:788-95, 2005.

Page 14: Güncel ESA Uygulamaları - nefroloji.org.tr Erturk.pdf · CHOIR (Correction of Hemoglobin and Outcomesin Renal Insufficiency) CREATE (Cardiovascular RiskReduction by Early Anemia

CHOIR (Correction of Hemoglobin and Outcomes in Renal Insufficiency)

CREATE (Cardiovascular Risk Reduction by Early Anemia Treatment with Epo beta)

TREAT (Trial to Reduce Cardiovascular Events with Aranesp Therapy)

Tedavinin etkisiKBH-diyaliz öncesi (RCT)

Kardiyovasküler ve renal yarar yokYüksek Hb hedeflerinde olumsuz sonuçlar

Singh AK, et al. N Engl J Med 355, 2006.Drüeke TB, et al. N Engl J Med 355, 2006.Pfeffer MA, et al. N Engl J Med 361, 2009.

Page 15: Güncel ESA Uygulamaları - nefroloji.org.tr Erturk.pdf · CHOIR (Correction of Hemoglobin and Outcomesin Renal Insufficiency) CREATE (Cardiovascular RiskReduction by Early Anemia

Sonlanım HR (%95 CI) p

Ölüm 1.05 (0.92-1.21) AD

AMİ 0.96 (0.75-1.22) AD

Tedavinin etkisiKBH-diyaliz öncesi (TREAT)

AMİ 0.96 (0.75-1.22) AD

İnme 1.92 (1.38-2.68) <0.001

KKY 0.89 (0.74-1.08 AD

SDBY 1.02 (0.87-1.18) AD

Pfeffer MA, et al. N Engl J Med 361, 2009.

Page 16: Güncel ESA Uygulamaları - nefroloji.org.tr Erturk.pdf · CHOIR (Correction of Hemoglobin and Outcomesin Renal Insufficiency) CREATE (Cardiovascular RiskReduction by Early Anemia

� Mortalite artışı (1.236 hasta, Hb 14 vs. 10 g/dL)

Besarab A, et al. N Engl J Med 339, 584-90, 1998.

� SVKİ’ye etki yok,

Tedavinin etkisiKBH-diyaliz (RCT)

Yeni SVD önlenmesi (146 hasta, Hb 13 vs. 10 g/dL)

Foley RN, et al. Kidney Int 58:1325-35, 2000.

� SVKİ’ye etki yok,

Yaşam kalitesi artışı (596 hasta, Hb 13.3 vs. 10.9 g/dL)

Parfrey PS, et al. J Am Soc Nephrol 16:2180-89, 2005.

Page 17: Güncel ESA Uygulamaları - nefroloji.org.tr Erturk.pdf · CHOIR (Correction of Hemoglobin and Outcomesin Renal Insufficiency) CREATE (Cardiovascular RiskReduction by Early Anemia

Tedavinin etkisi-SVKİ(KBH, diyaliz+diyaliz öncesi) (Metaanaliz)

A: Ağır anemi-düşük Hb hedefi.

B: Orta düzeyde anemi-düşük Hb hedefi.

Parfrey PS, et al. CJASN 4:755-62, 2009.

Page 18: Güncel ESA Uygulamaları - nefroloji.org.tr Erturk.pdf · CHOIR (Correction of Hemoglobin and Outcomesin Renal Insufficiency) CREATE (Cardiovascular RiskReduction by Early Anemia

Ulaşılan HbYüksek Düşük

12.7-13.3 10.0

12.3 10.4

14.3 11.3

13.1 10.8

12.6-13.0 11.5-11.7

Tedavinin etkisi-Mortalite(KBH-diyaliz+diyaliz öncesi) (Metaanaliz)

? ?

12.6 11.3

? ?

Phrommintikul A, et al. Lancet 369:381-88, 2007.

Page 19: Güncel ESA Uygulamaları - nefroloji.org.tr Erturk.pdf · CHOIR (Correction of Hemoglobin and Outcomesin Renal Insufficiency) CREATE (Cardiovascular RiskReduction by Early Anemia

Yüksek Hb mi, ESA dozu mu?

Regidor DL, et al. JASN 17:1181-91, 2006.

Page 20: Güncel ESA Uygulamaları - nefroloji.org.tr Erturk.pdf · CHOIR (Correction of Hemoglobin and Outcomesin Renal Insufficiency) CREATE (Cardiovascular RiskReduction by Early Anemia

Mortalite HR (95% CI)

Beyazlar

EPO dozu (UI/hft) <4,500 0.82 (0.72-0.93)

Yüksek Hb mi, ESA dozu mu?

AA’lar

EPO dozu (UI/hft) >20,000 1.32 (1.12-1.53)

Servilla KS, et al. Am J Kidney Dis 54:498-510, 2009.

Page 21: Güncel ESA Uygulamaları - nefroloji.org.tr Erturk.pdf · CHOIR (Correction of Hemoglobin and Outcomesin Renal Insufficiency) CREATE (Cardiovascular RiskReduction by Early Anemia

Klinik uygulama kılavuzları / önerileri

Tanı/Değerlendirme/Hedef Hb/ESA-Demir kullanımı/Direnç

EBPG KDOQI

Page 22: Güncel ESA Uygulamaları - nefroloji.org.tr Erturk.pdf · CHOIR (Correction of Hemoglobin and Outcomesin Renal Insufficiency) CREATE (Cardiovascular RiskReduction by Early Anemia

Hedef Hb düzeyleri

Hb 11-12 g/dL olmalı,

> 13 g/dL amaçlanmamalı.

Page 23: Güncel ESA Uygulamaları - nefroloji.org.tr Erturk.pdf · CHOIR (Correction of Hemoglobin and Outcomesin Renal Insufficiency) CREATE (Cardiovascular RiskReduction by Early Anemia

ESA kullanımı

� Aneminin diğer sebepleri dışlandığında, iki hafta ara ile yapılan ölçümlerde Hb < 11 g/dL ise ESA başlanmalıdır.

Page 24: Güncel ESA Uygulamaları - nefroloji.org.tr Erturk.pdf · CHOIR (Correction of Hemoglobin and Outcomesin Renal Insufficiency) CREATE (Cardiovascular RiskReduction by Early Anemia

ESA kullanımı

� Başlangıç dozu ve doz ayarlamaları:

Hastanın Hb düzeyi

Hedef Hb

Hb düzeyinde gözlemlenen artışHb düzeyinde gözlemlenen artış

� Hb düzeyi ayda bir kez ölçülmelidir.

Page 25: Güncel ESA Uygulamaları - nefroloji.org.tr Erturk.pdf · CHOIR (Correction of Hemoglobin and Outcomesin Renal Insufficiency) CREATE (Cardiovascular RiskReduction by Early Anemia

ESA kullanımı

� Hb düzeylerinin 1-2 g/dL/ay artışı amaçlanmalıdır.

ESA doz değişiklikleri uygulanan � ESA doz değişiklikleri uygulanan dozun %25’i kadar olmalıdır.

Page 26: Güncel ESA Uygulamaları - nefroloji.org.tr Erturk.pdf · CHOIR (Correction of Hemoglobin and Outcomesin Renal Insufficiency) CREATE (Cardiovascular RiskReduction by Early Anemia

ESA kullanımı

� ESA uygulama yolu ve sıklığıDiyaliz öncesi Subkutan

HD hastaları Subkutan (İV)

� Özellikle diyaliz öncesi hastalarda daha seyrek uygulama tercih edilmelidir.

Page 27: Güncel ESA Uygulamaları - nefroloji.org.tr Erturk.pdf · CHOIR (Correction of Hemoglobin and Outcomesin Renal Insufficiency) CREATE (Cardiovascular RiskReduction by Early Anemia

� Epo-alfa

� Epo-beta

� Darbepoetin

ESA tipi

Yeni ESA’lar

� Epo-delta

� CERA (Modifiye rHuEpo)

� Epo-zeta (EPO-alfa biyobenzeri)

Page 28: Güncel ESA Uygulamaları - nefroloji.org.tr Erturk.pdf · CHOIR (Correction of Hemoglobin and Outcomesin Renal Insufficiency) CREATE (Cardiovascular RiskReduction by Early Anemia

Transfüzyon

� Transfüzyon endikasyonu doğuran özgül bir Hb düzeyi yoktur.

Page 29: Güncel ESA Uygulamaları - nefroloji.org.tr Erturk.pdf · CHOIR (Correction of Hemoglobin and Outcomesin Renal Insufficiency) CREATE (Cardiovascular RiskReduction by Early Anemia

� TanımSabit bir Hb hedefini sağlamak için ESA dozunda anlamlı artış gereksinimi,> 500 IU/kg/hft epo dozuna eşdeğer ESA’ya karşın Hb > 11 g/dL olmaması.

� Sebep

Yanıtsızlık

� SebepDemir eksikliğiHiperparatiroidizmİnfeksiyon /İnflamasyonKateter uygulamalarıHipoalbüminemi /CRP yüksekliği Aplastik anemi / Hemolitik anemiKanser / Kemoterapi / RadyoterapiAIDS

Page 30: Güncel ESA Uygulamaları - nefroloji.org.tr Erturk.pdf · CHOIR (Correction of Hemoglobin and Outcomesin Renal Insufficiency) CREATE (Cardiovascular RiskReduction by Early Anemia

Yanıtsızlık Demir eksikliği

Kalantar-Zadeh K, et al. AJKD 53:823-34, 2009.

Page 31: Güncel ESA Uygulamaları - nefroloji.org.tr Erturk.pdf · CHOIR (Correction of Hemoglobin and Outcomesin Renal Insufficiency) CREATE (Cardiovascular RiskReduction by Early Anemia

Yanıtsızlık Hiperparatiroidizm yüksek dönüşümlü kemik hastalığı

Kalantar-Zadeh K, et al. AJKD 53:823-34, 2009.

Page 32: Güncel ESA Uygulamaları - nefroloji.org.tr Erturk.pdf · CHOIR (Correction of Hemoglobin and Outcomesin Renal Insufficiency) CREATE (Cardiovascular RiskReduction by Early Anemia

Güncel pratikDOPPS

Locatelli F, et al. Am J Kidney Dis 44(Suppl 2):S27-S33, 2004.

Page 33: Güncel ESA Uygulamaları - nefroloji.org.tr Erturk.pdf · CHOIR (Correction of Hemoglobin and Outcomesin Renal Insufficiency) CREATE (Cardiovascular RiskReduction by Early Anemia

Güncel pratikUSRDS 2006

Foley RN and Collins AJ. JASN 18:2644-48, 2007.

Page 34: Güncel ESA Uygulamaları - nefroloji.org.tr Erturk.pdf · CHOIR (Correction of Hemoglobin and Outcomesin Renal Insufficiency) CREATE (Cardiovascular RiskReduction by Early Anemia

Güncel pratikTürkiye, 2008

40

50

60

70

TND Kayıt Sistemi verileri. Registry, 2008.

0

10

20

30

Hasta (%)

HD 62,7 54,7 37,5

PD 51,8 47,9 41,7

ESA Demir Hb hedefte değil

Page 35: Güncel ESA Uygulamaları - nefroloji.org.tr Erturk.pdf · CHOIR (Correction of Hemoglobin and Outcomesin Renal Insufficiency) CREATE (Cardiovascular RiskReduction by Early Anemia

Güncel pratik AÜTF-HD

� ESA kullanımı %65

� Hemoglobin ortalaması 11 g/dL

� EPO uygulaması SC, 3/hafta

� EPO dozu 6000 UI/hafta

� Darbepoetin dozu 40 mcg/hafta

Page 36: Güncel ESA Uygulamaları - nefroloji.org.tr Erturk.pdf · CHOIR (Correction of Hemoglobin and Outcomesin Renal Insufficiency) CREATE (Cardiovascular RiskReduction by Early Anemia

Kılavuzlar yararlı mı?

------------------------------------------------------------------------------------------------------------

KDOQI kılavuzlarının sağlanması ve mortalite riski:(Hematokrit, Serum albumin, Fosfor, Kalsiyum, PTH, and spKt/Vüre)

Sıklık: %1 HR (%95 CI) 0.11 (0.06-0.19)

------------------------------------------------------------------------------------------------------------Hematokrit Sıklık Mortalite(33 - 36%) (%) HR (%95 CI) ------------------------------------------------------------------------------------------------

0 / 3 28.1 1.001 / 3 36.5 0.88 (0.82 to 0.94)2 / 3 25.4 0.81 (0.75 to 0.87)3 / 3 10.0 0.68 (0.61 to 0.76)

------------------------------------------------------------------------------------------------

Tentori F, et al. JASN 18:2377-84, 2007.

Page 37: Güncel ESA Uygulamaları - nefroloji.org.tr Erturk.pdf · CHOIR (Correction of Hemoglobin and Outcomesin Renal Insufficiency) CREATE (Cardiovascular RiskReduction by Early Anemia

FDA / Kılavuzlar

��ESA dozu kan transfüzyonunu

önleyecek en düşük hemoglobin düzeyleri

hedeflenerek ayarlanmalıdır. hedeflenerek ayarlanmalıdır. Hekimler ve hastalar kan transfüzyonunun ve ESA tedavisinin

olası risklerini dikkatle değerlendirmelidir.

http://www.fda.gov/NewsEvents/Newsroom/PressAnnouncements/2007/ucm108864.htm(Ulaşım tarihi: 15 Kasım 2009).

Page 38: Güncel ESA Uygulamaları - nefroloji.org.tr Erturk.pdf · CHOIR (Correction of Hemoglobin and Outcomesin Renal Insufficiency) CREATE (Cardiovascular RiskReduction by Early Anemia

Pratik / FDADiyaliz-Medicare

En az bir kez transfüzyon uygulanan hasta yüzdesi (sol Y aksisi)Ortalama Hb düzeyi (sağ Y aksisi)

Coyne DW and Brennan DC. Semin Dial 22:590-91, 2009.

Page 39: Güncel ESA Uygulamaları - nefroloji.org.tr Erturk.pdf · CHOIR (Correction of Hemoglobin and Outcomesin Renal Insufficiency) CREATE (Cardiovascular RiskReduction by Early Anemia

SUT 25 Mart 2010; 6.2.9.A-1

� Tedavi öncesi TSAT ve/veya Ferritin bakılacaktır.

� TSAT<%20 ve/veya Ferritin<100 mg/L ise hastaya öncelikle

SGK / Kılavuzlar

� TSAT<%20 ve/veya Ferritin<100 mg/L ise hastaya öncelikle oral veya intravenöz demir tedavisine başlanacaktır.

� TSAT≥%20 ve/veya Ferritin≥100 mg/L olduğunda, Hb 10 g/dL altında ise Eritropoetin Alfa-Beta veya Darbepoetin tedavisine başlanabilir.

Page 40: Güncel ESA Uygulamaları - nefroloji.org.tr Erturk.pdf · CHOIR (Correction of Hemoglobin and Outcomesin Renal Insufficiency) CREATE (Cardiovascular RiskReduction by Early Anemia

� Hedef Hb 11-12 g/dL arasıdır.

� Hb 11 g/dL’ye ulaşıncaya kadar başlangıç dozunda,

SGK / Kılavuzlar

başlangıç dozunda,

Hb 11-12 g/dL arasında tutabilmek için idame dozda devam edilir.

� Hb 12 g/dL’yi aşınca tedavi kesilir.

Page 41: Güncel ESA Uygulamaları - nefroloji.org.tr Erturk.pdf · CHOIR (Correction of Hemoglobin and Outcomesin Renal Insufficiency) CREATE (Cardiovascular RiskReduction by Early Anemia

� Eritropoetin Alfa-Beta

tedaviye başlama dozu 50-150

idame dozu 25-75 UI/kg/hft

SGK / Kılavuzlar

� Darbepoetin

tedaviye başlama dozu 0.25-0.75

idame dozu 0.13-0.35 mcg/kg/hft

Page 42: Güncel ESA Uygulamaları - nefroloji.org.tr Erturk.pdf · CHOIR (Correction of Hemoglobin and Outcomesin Renal Insufficiency) CREATE (Cardiovascular RiskReduction by Early Anemia

Sonuç

� KBH’li hastalarda anemi sık görülür ve yüksek morbidite/mortaliteye yol açar.

Hastalar bireysel olarak ele alınmalı, � Hastalar bireysel olarak ele alınmalı, Hb 11-12 g/dL hedeflenmeli ve demir tedavisi ile birlikte ılımlı dozlarda ESA uygulanmalıdır.

Page 43: Güncel ESA Uygulamaları - nefroloji.org.tr Erturk.pdf · CHOIR (Correction of Hemoglobin and Outcomesin Renal Insufficiency) CREATE (Cardiovascular RiskReduction by Early Anemia

ESA’lar

Sonuç

Renal anemi tedavisinde devrim?