Upload
others
View
3
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
www.aiavramidis.
gr www.aiavramidis.grwww.aiavramidis.
gr www.aiavramidis.gr
ΣΥΝΗΘΗ ΑΙΤΙΑ ΥΠΕΡΘΥΡΕΟΕΙ∆ΙΣΜΟΥ
∆ιάχυτη τοξική βρογχοκήλη (νόσος Graves)
Πολυοζώδης τοξική βρογχοκήλη
Τοξικό αδένωµα του θυρεοειδή αδένα
Θυρεοτοξίκωση από θυρεοειδίτιδαυποξεία λοχείαςσιωπηλή-ανώδυνη
www.aiavramidis.
gr www.aiavramidis.grwww.aiavramidis.
gr www.aiavramidis.gr
ΑΛΛΕΣ ΜΟΡΦΕΣ ΥΠΕΡΘΥΡΕΟΕΙ∆ΙΣΜΟΥ
ΑσυνήθειςΕξωγενής θυρεοτοξίκωσηΥπερθυρεοειδισµός από αµιοδαρόνηΑπαθητικός υπερθυρεοειδισµόςΘυρεοειδίτιδα από ακτινοβολία (I131)Θυρεοτοξική περιοδική παράλυση
Πιο σπάνιεςΑντίσταση στις θυρεοειδικές ορµόνεςΥπερβολική παραγωγή χοριονικής γοναδοτροπίνηςΥπερθυρεοειδισµός από αδένωµα της υπόφυσηςΥπερθυρεοειδισµός από µεταστατικό καρκίνο θυρεοειδήΈκτοπος θυρεοειδικός ιστόςΣύνδροµο McCune-Albright
www.aiavramidis.
gr www.aiavramidis.grwww.aiavramidis.
gr www.aiavramidis.gr
ΕΞΩΓΕΝΗΣ ΘΥΡΕΟΤΟΞΙΚΩΣΗthyrotoxicosis factitia
Λήψη µεγάλων ποσοτήτων θυρεοειδικών ορµονών
Αιτιολογία συχνότερη αιτία η θεραπεία υποκατάστασης (υποθυρεοειδισµός)ή καταστολής (βρογχοκήλη ή κακοήθεια) µε θυροξίνησκόπιµη λήψη για απώλεια βάρουςτυχαία λήψη, κυρίως από παιδιάψυχιατρικοί ασθενείςhamburger toxicosis (από κιµά µε θυρεοειδείς αδένες βοδιών)
Κλινική εικόναπαρόµοια µε τη διάχυτη ή την πολυοζώδη τοξική βρογχοκήλησηµαντικές διαφορές: απουσία εξόφθαλµου και βρογχοκήλης
www.aiavramidis.
gr www.aiavramidis.grwww.aiavramidis.
gr www.aiavramidis.gr
ΕΞΩΓΕΝΗΣ ΘΥΡΕΟΤΟΞΙΚΩΣΗthyrotoxicosis factitia
∆ιάγνωση ιστορικόχαµηλή TSH και
↑ FT4 και ↑ FT3 επί λήψης Τ4↓ FT4 και ↑ FT3 επί λήψης Τ3
∆ιαφορική διάγνωση από άλλες καταστάσεις µε χαµηλή πρόσληψη στο σπινθηρογράφηµα (µε ιώδιο ή τεχνήτιο)
θυρεοειδίτιδα υποξεία ή σιωπηλήυπερθυρεοειδισµός από ιωδιούχαέκτοπος θυρεοειδικός ιστός (struma ovarii ή λειτουργικές µεταστάσεις)
Σε εξωγενή θυρεοτοξίκωση χαρακτηριστικά χαµηλά επίπεδα θυρεοσφαιρίνης (Tg) ορού
www.aiavramidis.
gr www.aiavramidis.grwww.aiavramidis.
gr www.aiavramidis.gr
ΕΞΩΓΕΝΗΣ ΘΥΡΕΟΤΟΞΙΚΩΣΗthyrotoxicosis factitia
Θεραπείαδιακοπή προσλαµβανόµενης ορµόνης
µείωση των επιπέδων της Τ4 κατά 50% σε 7 ηµέρεςσε παιδιά
πρόκληση εµέτουπλύση στοµάχουχορήγηση ζωικού άνθρακα
β-αποκλειστέςακτινολογικά σκιαγραφικά υλικά
αναστολή µετατροπής της Τ4 σε Τ3χολεστυραµίνηπλασµαφαίρεση
www.aiavramidis.
gr www.aiavramidis.grwww.aiavramidis.
gr www.aiavramidis.gr
ΥΠΕΡΘΥΡΕΟΕΙ∆ΙΣΜΟΣ ΑΠΟ ΑΜΙΟ∆ΑΡΟΝΗ
Η λήψη αµιοδαρόνης µπορεί να προκαλέσειυπερθυρεοειδισµό ήυποθυρεοειδισµό
Υπερθυρεοειδισµός από αµιοδαρόνησυχνότερος σε ιωδιοπενικές περιοχέςσυχνά υποκείµενη οζώδης βρογχοκήλησυνήθως µετά τους 3 πρώτους µήνες ή µετά τη διακοπή του φαρµάκου
Υποθυρεοειδισµός από αµιοδαρόνησυχνότερος σε περιοχές πλούσιες σε ιώδιουποκείµενη αυτοάνοση θυρεοειδική νόσοςσυνήθως τους πρώτους µήνες της αγωγής
www.aiavramidis.
gr www.aiavramidis.grwww.aiavramidis.
gr www.aiavramidis.gr
ΥΠΕΡΘΥΡΕΟΕΙ∆ΙΣΜΟΣ ΑΠΟ ΑΜΙΟ∆ΑΡΟΝΗΠαθογένεια
υπερθυρεοειδισµός από ιώδιο (συχνότερη αιτία))το ιώδιο αποτελεί το 37% του µοριακού βάρους της αµιοδαρόνης
θυρεοτοξίκωση λόγω θυρεοειδίτιδας (σπανιότερη αιτία)καταστροφική φλεγµονή του θυρεοειδικού ιστού
Κλινική εικόνασυχνά απουσιάζει η ταχυκαρδία προέχει η απώλεια βάρους και η καταβολή δυνάµεων
Προφυλάξεις κατά τη χορήγηση αµιοδαρόνηςπρέπει να αποφεύγεται σε ασθενείς µε ιστορικό θυρεοειδοπάθειαςσε κάθε περίπτωση περιοδική µέτρηση ορµονών
πριν την έναρξη αγωγής, σε τρεις µήνες και µετά ανά εξάµηνο
www.aiavramidis.
gr www.aiavramidis.grwww.aiavramidis.
gr www.aiavramidis.gr
Θεραπεία Σε υπερθυρεοειδισµό από ιώδιο
αντιθυρεοειδικά φάρµακα για µεγάλο διάστηµα (µήνες)± β-αποκλειστές
Σε θυρεοειδίτιδα κορτικοειδή ± β-αποκλειστές
∆ιαφορική διάγνωση µε έγχρωµο υπερηχογράφηµα∆εν µπορεί να γίνει σπινθηρογράφηµα λόγω του φορτίου ιωδίου
Σε λίγες περιπτώσεις θυρεοειδεκτοµή όταν κρίνεται επιβεβληµένη η συνέχιση της αµιοδαρόνηςεάν αποτύχει η φαρµακευτική αγωγήόταν είναι αναγκαία η ταχεία επίτευξη ευθυρεοειδισµού
ΥΠΕΡΘΥΡΕΟΕΙ∆ΙΣΜΟΣ ΑΠΟ ΑΜΙΟ∆ΑΡΟΝΗ
www.aiavramidis.
gr www.aiavramidis.grwww.aiavramidis.
gr www.aiavramidis.gr
ΑΠΑΘΗΤΙΚΟΣ ΥΠΕΡΘΥΡΕΟΕΙ∆ΙΣΜΟΣ
Ηλικιωµένα άτοµα
Κλινική εικόνακατάθλιψη, απάθεια
συχνά εσφαλµένη διάγνωση µυξοιδήµατος
συνήθως εκδηλώσεις και από το καρδιαγγειακό σύστηµαµέτρηση θυρεοειδικών ορµονών σε ηλικιωµένα άτοµα µε φλεβοκοµβική ταχυκαρδία ή κολπική µαρµαρυγή
∆ιαφορική διάγνωση κακοήθεια (απώλεια βάρους) µυοπάθεια
www.aiavramidis.
gr www.aiavramidis.grwww.aiavramidis.
gr www.aiavramidis.gr
ΘΥΡΕΟΕΙ∆ΙΤΙ∆Α ΑΠΟ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΑ
Επιπλοκή χορήγησης Ι131 για θεραπεία καρκίνου ή τοξικής βρογχοκήλης
Κλινική εικόναέξαρση ή πρώτη εµφάνιση υπερθυρεοειδισµούοξέα φλεγµονώδη φαινόµενα µε πόνο και ευαισθησία (σπάνια)εκδήλωση 1-2 εβδοµάδες µετά τη λήψη του Ι131
διάρκεια 3-4 εβδοµάδες
Θεραπευτικά κορτιζόνη
µπορεί να δοθεί και προληπτικάµη στεροειδή αντιφλεγµονώδηβ-αποκλειστές
www.aiavramidis.
gr www.aiavramidis.grwww.aiavramidis.
gr www.aiavramidis.gr
ΘΥΡΕΟΤΟΞΙΚΗ ΠΕΡΙΟ∆ΙΚΗ ΠΑΡΑΛΥΣΗΣπάνια επιπλοκή του υπερθυρεοειδισµού
συχνότερα σε άνδρες ασιατικής καταγωγής
Κλινική εικόναοξεία χαλαρή παράλυση κυρίως των κάτω άκρων
διαρκεί ώρες έως ηµέρεςυποκαλιαιµία και συχνά αρρυθµία
Οικογενειακό ιστορικόσυχνά αυτοάνοση νόσος του θυρεοειδή
Εκλυτικοί παράγοντεςέντονη άσκηση γεύµα µε πολλούς υδατάνθρακες ή αλάτι
www.aiavramidis.
gr www.aiavramidis.grwww.aiavramidis.
gr www.aiavramidis.gr
∆ιάγνωση υπερθυρεοειδισµός
συνήθως νόσος Gravesσπανιότερα οζώδης βρογχοκήλη
χαρακτηριστική εισβολή της µυϊκής αδυναµίαςτη νύχτα ή το πρωί
υποκαλιαιµία ± αρρυθµία ↑ δραστηριότητα της αντλίας Na-K → είσοδος Κ στα κύτταρα
∆ιαφορική διάγνωση απόπεριοδική υποκαλιαιµική παράλυση
η θυρεοτοξική παράλυση δεν υποτροπιάζει όταν ελεγχθεί ο υπερθυρεοειδισµόςη περιοδική παράλυση είναι οικογενής νόσος
ΘΥΡΕΟΤΟΞΙΚΗ ΠΕΡΙΟ∆ΙΚΗ ΠΑΡΑΛΥΣΗ
www.aiavramidis.
gr www.aiavramidis.grwww.aiavramidis.
gr www.aiavramidis.gr
Θεραπεία
ΚCl 2g / 2 ώρες από το στόµα
Προπανολόλη 20-40 mg / 6 ώρες από το στόµα
Αντιθυρεοειδικά φάρµακα
Καλό είναι να αποφεύγεται η ενδοφλέβια χορήγησηδιαλυµάτων καλίου γλυκόζης
Κατά τη διάρκεια της θεραπείας στενή παρακολούθηση των ηλεκτρολυτών καιτου ηλεκτροκαρδιογραφήµατος
ΘΥΡΕΟΤΟΞΙΚΗ ΠΕΡΙΟ∆ΙΚΗ ΠΑΡΑΛΥΣΗ
www.aiavramidis.
gr www.aiavramidis.grwww.aiavramidis.
gr www.aiavramidis.gr
ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ ΣΤΙΣ ΘΥΡΕΟΕΙ∆ΙΚΕΣ ΟΡΜΟΝΕΣ
Οµάδα από διαφορετικές κλινικές οντότητεςσυνήθως οικογενής νόσος
Παθογένεια µειωµένη ανταπόκριση των ιστών στις θυρεοειδικές ορµόνες
Τρεις παραλλαγέςµεµονωµένη υποφυσιακή αντίσταση µεµονωµένη αντίσταση των περιφερικών ιστών γενικευµένη αντίσταση
συνήθως οι περιφερικοί ιστοί παρουσιάζουν µεγαλύτερη αντίσταση από την υπόφυση
www.aiavramidis.
gr www.aiavramidis.grwww.aiavramidis.
gr www.aiavramidis.gr
Κλινική εικόναδιάχυτη βρογχοκήλη σε όλους τους ασθενείςκατά περίπτωση
υπερθυρεοειδισµός σε υποφυσιακή αντίστασηυποθυρεοειδισµός σε περιφερική αντίσταση ευθυρεοειδισµός ή υποθυρεοειδισµός σε γενικευµένη αντίσταση
σε παιδιά υπερκινητικότηταµαθησιακές δυσκολίες, δυσχέρεια οµιλίας, βαρηκοΐανοητική και σωµατική υστέρηση
∆ιάγνωση ↑TSH και ταυτόχρονα ↑FΤ4 και ↑FΤ3
∆ιαφορική διάγνωση αδένωµα υπόφυσης που παράγει TSH
ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ ΣΤΙΣ ΘΥΡΕΟΕΙ∆ΙΚΕΣ ΟΡΜΟΝΕΣ
www.aiavramidis.
gr www.aiavramidis.grwww.aiavramidis.
gr www.aiavramidis.gr
Θεραπεία µη ειδική
ορισµένες φορές καµία θεραπευτική παρέµβαση η µερική αντίσταση, αντισταθµίζεται από την αύξηση της ενδογενούς παραγωγής θυρεοειδικών ορµονών
επί συµπτωµάτων υποθυρεοειδισµού χορήγηση θυροξίνης η θεραπεία εξατοµικεύεται ανάλογα µε την απάντηση των ιστών στη θυροξίνησυχνά απαιτείται χορήγηση µεγάλων δόσεων θυρεοειδικών ορµονώνπαρακολούθηση κυρίως µε κλινικά κριτήρια
ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ ΣΤΙΣ ΘΥΡΕΟΕΙ∆ΙΚΕΣ ΟΡΜΟΝΕΣ
www.aiavramidis.
gr www.aiavramidis.grwww.aiavramidis.
gr www.aiavramidis.gr
ΥΠΕΡΒΟΛΙΚΗ ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΧΟΡΙΟΝΙΚΗΣ ΓΟΝΑ∆ΟΤΡΟΠΙΝΗΣ
Υπερθυρεοειδισµός σε 10-20% των ασθενών µε τροφοβλαστικούς όγκους
καλοήθη µύλη κύησηκακόηθες χοριοκαρκίνωµα ή εµβρυικό καρκίνωµα όρχεων
Κλινική εικόνασυνήθως ήπια
συχνά µόνο βιοχηµικός υπερθυρεοειδισµός
∆ιέγερση του θυρεοειδή από την HCGοµοιότητα µε το µόριο της TSH
αλλά βιολογική δράση 1/1000ασθενείς µε θυρεοτοξίκωση έχουν επίπεδα >300 IU/ml
Θεραπεία χειρουργική αφαίρεση πρωτοπαθούς όγκου / χηµειοθεραπεία
αντιθυρεοειδικά φάρµακα / β-αποκλειστές
www.aiavramidis.
gr www.aiavramidis.grwww.aiavramidis.
gr www.aiavramidis.gr
ΥΠΕΡΘΥΡΕΟΕΙ∆ΙΣΜΟΣ ΑΠΟ Α∆ΕΝΩΜΑ ΤΗΣ ΥΠΟΦΥΣΗΣ
Σχεδόν αποκλειστικά σε ενήλικες
Μακροαδένωµα (> 1 cm) που εκκρίνει TSHτα µικρά αδενώµατα δεν προκαλούν συµπτώµατα ώστε να εντοπιστούν έγκαιρα
Κλινική εικόναδιάχυτη βρογχοκήλησηµεία και συµπτώµατα υπερθυρεοειδισµού συχνά σηµεία και συµπτώµατα υποϋποφυσισµούχωροκατακτητικά συµπτώµατα
κεφαλαλγίεςδιαταραχές όρασης-οπτικών πεδίων
www.aiavramidis.
gr www.aiavramidis.grwww.aiavramidis.
gr www.aiavramidis.gr
∆ιάγνωση ↑ FT4, FT3 µε ↑ TSH
διαφορική διάγνωση από αντίσταση στις θυρεοειδικές ορµόνεςχωροκατακτητικά συµπτώµατα χαρακτηριστική αύξηση της α-υποµονάδας του µορίου της TSH
α-υποµονάδα TSH / TSH >1
Θεραπείααντιθυρεοειδικά φάρµακαχειρουργική αφαίρεση διασφηνοειδικά
µετεγχειρητικά ± εξωτερική ακτινοθεραπεία± ανάλογα σωµατοστατίνης
συνήθως έχουν υποδοχείς σωµατοστατίνης± ντοπαµινεργικοί αγωνιστές
ΥΠΕΡΘΥΡΕΟΕΙ∆ΙΣΜΟΣ ΑΠΟ Α∆ΕΝΩΜΑ ΤΗΣ ΥΠΟΦΥΣΗΣ
www.aiavramidis.
gr www.aiavramidis.grwww.aiavramidis.
gr www.aiavramidis.gr
ΥΠΕΡΘΥΡΕΟΕΙ∆ΙΣΜΟΣ ΑΠΟ ΜΕΤΑΣΤΑΤΙΚΟ ΚΑΡΚΙΝΟ ΤΟΥ ΘΥΡΕΟΕΙ∆Η
Σπάνιες περιπτώσεις θυλακιώδους καρκινώµατοςεκτεταµένες µεταστάσεις µετά ολική θυρεοειδεκτοµήλειτουργική αυτονοµία µεγάλων µεταστάσεων
∆ιάγνωση θερµές εστίες πρόσληψης Ι131 σε περιοχές έξω από την κοίτη του αδένααυξηµένη TG
Θεραπεία αντιθυρεοειδικά φάρµακαβ-αποκλειστές Ι131
www.aiavramidis.
gr www.aiavramidis.grwww.aiavramidis.
gr www.aiavramidis.gr
Τεράτωµα ωοθήκης (struma ovarii)σπανιότερα σε άλλη θέση
∆ιάγνωση υπερθυρεοειδισµόςχαµηλή πρόσληψη στο σπινθηρογράφηµα του θυρεοειδή
αλλά φυσιολογική ή αυξηµένη θυρεοσφαιρίνη (Tg)απαιτείται ολοσωµατικό σπινθηρογράφηµα µε Ι131
∆ιαφορική διάγνωση θυρεοειδίτιδαυπερθυρεοειδισµός από ιωδιούχα
ΕΚΤΟΠΟΣ ΘΥΡΕΟΕΙ∆ΙΚΟΣ ΙΣΤΟΣ
www.aiavramidis.
gr www.aiavramidis.grwww.aiavramidis.
gr www.aiavramidis.gr
Κλινική εικόναπολυοστική ινώδης δυσπλασία
χαρακτηριστικό σπινθηρογράφηµα οστώνκαφεγαλακτόχροες κηλίδες µε ανώµαλα όριαπρώιµη ήβη και άλλες ενδοκρινικές διαταραχές
Παθογένεια υπερθυρεοειδισµούαυτόνοµοι υπερλειτουργούντες όζοι του θυρεοειδή
Θεραπεία υπερθυρεοειδισµούπαρόµοια µε την οζώδη τοξική βρογχοκήλη
ΣΥΝ∆ΡΟΜΟ McCUNE-ALBRIGHT
www.aiavramidis.
gr www.aiavramidis.grwww.aiavramidis.
gr www.aiavramidis.gr