Gr 4 - 9 Afrikaans Huistaal Draft - Curriculumeccurriculum.co.za/LanguagesGET/Afr HL IP Learn Pgm Wsched LesPlans.pdf · Lu 3 Lees en Kyk As 1 Lees ’n verskeidenheid fiksie- en

!

!

Gr 4 - 9 Afrikaans Huistaal

! Leerprogramme

! W erkskedules

! Lesplanne

1

Draft Leerprogramme Leerprogramme

!! W erkskedules W erkskedules

!! Lesplanne Lesplanne

!

!

LEERPROGRAM – Intermediêre fase

Afrikaans Huistaal

Konteks: 1.Stories/Novelle/Fabel 2. Tekste van ander Leerareas 3. Gedigte 4. Drama 5. Multi-Media (kies jou temas volgens jou handboek wat in die klaskamer gebruik kan word)

Integrasie: EBW , Kuns + Kultuur, LO, Tegnologie, W iskunde, Natuurwetenskap, SW (Aard/Gesk)

Hulpbronne: Beleidsdokument bl. 62 – 66 Oudovisuele Hulpmiddels, uitstappies, kaarte, naslaanboeke soos

woordeboeke, ensiklopedie!, strokiesprente, prente, liedjies, atlas, speletjie, breinkaarte, woordekaarte, spreker,

tydskrifte, rekenaar, telefoongids, video, radio, advertensie, skryfbord, transpirante

Voorgestelde

Groepering

Integrasie Graad 4 Graad 5 Graad 6 1 Stories: bv

Kortverhale

Lu 1 As 1,2,7,8,9

Lu 2 As 1,2

Lu 3 As 1,3,5,6,7,8,9

Lu 1 Luister

As 1 Geniet dit om na verskillende soorte mondelinge

tekste te luister (soos stories, fabels, limerieke, kort verslae)

en reageer gepas.

As 2 Bespreek die sentrale idee en spesifieke

besonderhede van die teks en bring dit in verband met eie

ervaring.

As 7 Bespreek die sosiale, morele en kulturele waardes,

houdings en veronderstellings in mondelinge tekste (soos:

Lu 1 Luister

As 1 Geniet dit om na verskillende mondelinge

tekste te luister (soos stories,mites, dreunsang,

grappe, raaisels en kort toneelstukke) en reageer

gepas

As 2 Identifiseer die hoofboodskappe en temas in

mondelinge tekste en bring dit in verband met die

daaglikse lewe.

As 7 Bespreek die sosiale, morele en kulturele

Lu 1 Luister


tekste te luister en reageer krities daarop (soos

stories, legendes, gedigte, toneelstukke, debatte en

praatjies).

As 2 Identifiseer temas, stel vrae en bring idees in

verband met eie ervaring.


waardes in verskillende tekste en lewer kommentaar

2

!

!

Lu 4 As 1,2,3,4

Lu 5 As 1,2,4

Lu 6 As 1,2,5,6

Bestaan alle gesinne uit 'n man, vrou en kinders? Is daar

ook ander soort gesinne?)

As 8 Luister aktief tydens gesprekke en besprekings, toon

respek en sensitiwiteit vir ander se gevoelens en waardeer

ander se standpunte.

As 9 Bespreek die sosiale, morele en kulturele waardes,

houdings en veronderstellings in mondelinge tekste (soos:

Bestaan alle gesinne uit 'n man, vrou en kinders? Is daar

ook ander soort gesinne?)

Lu 2 Praat

As 1 Gebruik taal vir beeldryke selfuitdrukking (soos: Vertel

'n storie, resiteer 'n gedig of rolspeel 'n situasie);

Gebruik taal met gemak vir interpersoonlike kommunikasie

in alledaagse gesprekke;

Gebruik taal vir beeldryke selfuitdrukking (soos: Vertel 'n

storie, resiteer 'n gedig of rolspeel 'n situasie);

Deel idees en lug mening oor bekende onderwerpe uit eie

ervaring;

Herroep en beskryf 'n reeks gebeurtenisse of handelinge;

As 2 Gebruik gepaste taal vir verskillende doeleindes en

teikengroepe:

waardes, houdings en veronderstellings in

mondelinge tekste en lewer kommentaar op wat in-

en uitgesluit is ( soos: Is die storie se boodskap

waar vir alle situasies? W atter omstandighede

word nie in hierdie storie gedek nie?)

As 8 Luister aktief, oorweeg ander standpunte en

reageer op sensitiewe wyse op idees en voorstelle.


waardes, houdings en veronderstellings in

mondelinge tekste en lewer kommentaar op wat in-

en uitgesluit is ( soos: Is die storie se boodskap

waar vir alle situasies? W atter omstandighede

word nie in hierdie storie gedek nie?)

Lu 2 Praat

As 1 Dra ervaringe, idees en inligting in

verskillende kontekste vir verskillende

teikengroepe en doeleindes oor:

Gebruik taal denkende vir interpersoonlike

kommunikasie (soos: Prys iemand se pogings;

verskil van iemand)

Gebruik taal vir skeppende en beeldryke

selfuitdrukking (soos: Gee uitdrukking aan

gevoelens en gedagtes; dramatiseer);

Deel idees en lug mening oor minder bekende

onderwerpe en gebeurenisse deur spekulasie en

hipotese te gebruik;

Beskryf gebeurtenisse, gee terugvoering en gee

aanwysings op 'n logiese manier.

Stel kritiese vrae wat nie voor die handliggende

antwoorde het nie en kan denkend reageer

op hoe dit in die teks oorgedra word (soos Is daar

enige bewyse van stereotipering?

As 8 Luister aktief en met sensitiwiteit, gee erkenning

aan menings wat met eie mening bots en reageer

gepas binne die konteks.


waardes in verskillende tekste en lewer kommentaar

op hoe dit in die teks oorgedra word (soos Is daar

enige bewyse van stereotipering?

Lu 2 Praat

As 1 Dra ervaringe, idees en inligting in verskillende

kontekste vir verskillende teikengroepe en doeleindes

oor:

Gebruik taal met gemak vir interpersoonlike

kommunikasie wat dieper persoonlike gevoelens en

besinning openbaar (soos: gesels oor gevoelens en

aspirasies).


aanwysings op 'n logiese manier

Opstel en reageer op uitdagende vrae.

As 2 Gebruik gepaste taal vir verskillende doeleindes

en teikengroepe:

3

!

!

..

Lu 3 Lees en Kyk

As 1 Lees 'n verskeidenheid fiksie- en nie-fiksie-tekste vir

verskillende doeleindes (soos gedigte, stories, mites,

brosjures, naslaanboeke en handboeke):

Lees onafhanklik deur 'n verskeidenheid lees- en

begripstrategieë gepas vir verskillende doeleindes te

gebruik:

* maak voorspellings deur kontekstuele leidrade te gebruik

om betekenis vas te stel en maak afleidings

As 3 Beskryf gevoelens oor die teks (feitelik of literêr,

visueel of multimedia) en gee redes.

As 5 Toon begrip van en identifiseer en bespreek aspekte

soos hooftema, karakters, ruimte, intrige in fiksie-tekste.

Lug en regverdig eie mening met redes

As 2 Gebruik gepaste woorde en strukture vir

verskillende doeleindes en teikengroepe:

Neem beurte, hou by die onderwerp, stel relevante

vrae, en help die besprekings om te voei en

reageer met empatie en respek op ander se idees.

Gee gebalanseerde en opbouende terugvoering.

Gebruik gepaste intonasie en gesigsuitdrukkings.

Toon sensitiwiteit vir ander se regte en gevoelens

tydens groepwerk.

Lu 3 Lees en Kyk

As 1 Lees 'n verskeidenheid fiksie- en nie-fiksie-

tekste vir verskillende doeleindes (soos gedigte,

boekresensies, kort romans, omsendbriewe,

naslaanboeke):


begripstrategieë gepas vir verskillende doeleindes

te gebruik:

* gebruik vroeëre kennis of kontekstuele leidrade

om betekenis vas te stel en afleidings te maak;

* maak storiekaarte of maak aantekeninge van

hoofpunte om begrip na te gaan;

As 3 Beskryf en ontleed emosionele reaksie op

tekste.

As 5 Toon begrip van fiksie-tekste:

Bespreek die hoofidee, intrige, ruimte, atmosfeer

en karakters;

Maak afleidings oor intrige en karakters;

Lu 3 Lees en Kyk

As 1 Lees 'n verskeidenheid fiksie- en nie-fiksie-tekste

vir verskillende doeleindes (soos tydskrifte, gedigte,

romans, kort toneelstukke, koerante,handboeke)

As 3 Verduidelik interpretasie en algehele reaksie op

die teks en gee redes gebaseer op die teks of op eie

ervaring.

As 5 Toon begrip van die teks, die verband daarvan

met hulle eie lewe, die doel daarvan en hoe dit

funksioneer:

Verduidelik temas, intrige, ruimte, atmosfeer en

karakterisering

4

!

!

As 6 Lei redes vir handelinge in tekste af.

As 7 Verstaan die woordeskat en bespreek die keuse van

woorde, beelde en byklanke in gedigte, stories en

multimedia-tekste (soos: Ritme, rym, alliterasie,

woordprente, humor)

As 8 Herken die verskillende strukture, taalgebruik, doel en

teikengroep van verskillende soorte tekste (soos toesprake,

stories, gedigte, advertensies)

Identifiseer die manier waarop tekste gestruktureer is.

As 9 Identifiseer en bespreek waardes ten opsigte van

kulturele, sosiale, omgewings- en morele kwessies in tekste

(soos: die boodskap van die storie en die geldigheid

daarvan in verskillende kontekste, kwessies, betreffende

regverdigheid en gelykheid ten opsigte van verskillende

situasies en karakters)

Bespreek temas en vraagstukke en lug menings

met redes daaroor

As 6 Verstaan die woordeskat en bespreek hoe

skrywers taal gebruik om 'n sekere effek te bereik

(vergelykings, ritme, klanknabootsing, ens.)

As 7 Herken die verskillende strukture,

taalgebruik, doel en teikengroep van verskillende

soorte tekste:

Identifiseer die manier waarop verskillende soorte

tekste gestruktureer is (soos: fabels, briewe,

boekresensies);

Identifiseer die eienskappe van verskillende

skryfvorme, soos wetenskapsfiksie, rillers.

As 8 Identifiseer en bespreek omgewings-,

kulturele en sosiale waardes in tekste:

Identifiseer en bespreek vertelperspektief en die

doel en effek daarvan

Herken en bespreek stereotipes en hoe dit geskep

word

Bespreek en vergelyk die hantering van

verskillende sosiale en kulturele vraagstukke deur

verskillende skrywers

Bespreek die skrywer se houding en perspektief, hoe

betekenis geskep word en maniere waarop die leser

geposisioneer word (soos: Vertel die skrywer die

storie as 'n waarnemer of 'n karakter? Hoe voel jy oor

die hoofkarakters? Is jy simpatiek of krities? Hoe kry

die skrywer dit reg om jou te laat voel?)

As 6 Herken en verduidelik die verskillende strukture,


soorte tekste:

Identifiseer en evalueer die soort en gepastheid van 'n

teks se taal en register vir die bedoelde teikengroep.

Identifiseer en ontleed die eienskappe van verskillende

soorte skryfvorme of genres (soos die struktuur en

konvensies wat in biografieë, verskillende soorte

gedigte, verskillende soorte koerantberigte, ens.

gebruik word.)

As 7 Identifiseer en bespreek kulturele en sosiale

waardes in tekste krities:

Interpreteer die skrywer se bedoelde en onbedoelde

verskuilde boodskappe.

Identifiseer verskillende perspektiewe binne 'n

ingewikkelder teks en gee eie perspektief gebaseer op

bewyse uit die teks.

Ontleed die uitwerking van stereotipering, partydigheid

en vooroordeel en bespreek hoe dit bevraagteken en

verander kan word en gee eie gemotiveerde mening.

5

!

!

Lu 4 Skryf

As 1 Skryf verskeie soorte tekste vir verskillende doeleindes

en teikengroepe

Skryf vir persoonlike, ondersoekende, speelse,

verbeeldings- en skeppende doeleindes (soos briewe,

beskrywende paragrawe, limerieke);

As 2 Ontwikkel en organiseer idees deur die skryfproses:

As 3 Bied netjiese werk in die regte formaat in 'n leesbare

handskrif aan, met ruimtes tussen paragrawe en opskrifte,

waar nodig

As 4 Pas kennis van taal op verskeie vlakke toe:woordvlak,

sinsvlak, paragraafvlak

Lu 5 Dink en redeneer

As 1 Gebruik taal om te dink en te redeneer.

Bespreek oorsaak en gevolg in geskrewe tekste en die taal

wat gebruik word om dit uit te druk (soos: wanneer … , dan

… , as … , dan … );

Identifiseer verskillende moontlikhede en verduidelik waarom

en hoe dit verskil;

Lei betekenis af wat nie ooglopend gestel is nie en

verduidelik hoe betekenis oorgedra word

As 2 Gebruik taal om te ondersoek

As 4 Gebruik taal om skeppend te dink:

Lu 4 Skryf

As 1 Skryf verskeie soorte tekste vir verskillende

doeleindes en teikengroepe


verbeeldings- en skeppende doeleindes (soos

dagboekinskrywings, humoristiese staaltjies,

stories, gedigte)

As 2 Ontwikkel en organiseer idees deur die

skryfproses:

As 3 Lewer netjiese, leesbare werk met aandag

aan aanbiedings (soos: omslag, titel, opskrifte,

gepaste grafika)

As 4 Pas kennis van taal op verskeie vlakke toe:


As 1 Gebruik taal om te dink en te redeneer:

Identifiseer oorsaak en gevolg in mondelinge en

geskrewe tekste en verduidelik die verband daar

tussen;

Doen skattings gebaseer op bekende inligting;

Onderskei tussen die voordele en nadele van iets

en verduidelik dit;

Bevraagteken en ontwikkel verskillende

perspektiewe op bekende onderwerpe;

Bespreek die invloed van konteks op inligting



Vorm hipoteses oor die moontlike resultate of slot

Lu 4 Skryf


doeleindes en teikengroepe:



joernale, gedigte, mites, dialoë)

As 2 Ontwikkel en organiseer eie idees deur die

skryfproses:

As 3 Lewer netjiese werk met spesifieke aandag aan

aanbieding (soos: omslag, inhoudsopgawe, uitleg,

gepaste illustrasies of grafika)




Onderskei tussen oorsaak en gevolg in 'n

verskeidenheid kruiskurrikulêre kontekste;

Lug mening en staaf dit met vaste bewyse;

Ontwikkel 'n gebalanseerde argument oor 'n relevante

en uitdagende vraagstuk;

Kontrasteer teenstellende perspektiewe en gee redes;

Bevraagteken die geldigheid en uitwerking van

konteks en die skrywer se houding



Beskryf wat sy/hy visualiseer nadat 'n teks gelees of

6

!

!

Voorspel na aanleiding van versamelde bewyse wat

volgende gaan gebeur of hoe iets gaan eindig;

Ontwikkel verskillende moontlikhede of senario's vir 'n

gegewe situasie;

Vind verskillende maniere om idees uit te druk deur 'n

tesourus te gebruik en bespreek nuanses in betekenis

Lu 6 Taalstruktuur en Taalgebruik

As 1 W erk met woorde:

Teken woorde in 'n persoonlike woordeboek op

Toon ontwikkelende kennis van die kompleksiteit van

alfabetiese volgorde

Spel dikwels gebruikte woorde korrek

Gebruik skryftekens (kappie, deelteken, koppelteken)

doeltreffend in alledaagse woorde

Gebruik hoofletters korrek

Gaan spelling en betekenis in 'n woordeboek na

Herken korrekte woordeverdelings

Ontwikkel woordeskat deur woordvorming, deur

woordfamilies en woorde uit dieselfde veld te herken en deur

betekenis uit die konteks af te lei

Begin besef dat talle woorde uit verskillende komponente

bestaan

Gebruik klankverandering, eenvoudige samestelling en

voorvoegsels, stamme en agtervoegsels om woorde te

van 'n reeks stappe of gebeurtenisse;

Voorspel wat in 'n denkbeeldige situasie sou kon

gebeur

Besin oor vorige prosesse of aktiwiteite en lesse vir

toekomstige gebruik

Eksperimenteer met die visuele en klankeffekte

van taal

Ondersoek woordassosiasies en konsepte om uit

'n ander hoek na onderwerpe te kyk



Skep eie persoonlike spellys

Toon kennis van die kompleksiteit van alfabetiese

volgorde waar die orde volgens die 1ste letter

gegee word

Spel dikwels gebruikte woorde korrek en herken

uitsonderings in spelpatrone

Gebruik skryftekens (kappie, deelteken,

koppelteken, afkappingsteken doeltreffend in

alledaagse woorde



Herken en gebruik korrekte woordverdelings


woordfamilies en woorde uit dieselfde veld te

herken en deur betekenis uit die konteks af te lei

Begin besef dat talle woorde uit verskillende

gehoor is

Dink aan en beskryf die resultaat of slot wat hy/sy sou

verkies

Vorm hipoteses en verskaf alternatiewe tydens

probleemoplossing

Eksperimenteer met taal op verskeie maniere, soos

om nuwe woorde vir konsepte te maak





volgorde waar die orde volgens die 2de letter gegee

word

Spel ook minder algemene woorde korrek en herken


Gebruik skryftekens (kappie, deelteken, koppelteken,

afkappingsteken doeltreffend in alledaagse woorde


Gaan spelling en betekenis in 'n woordeboek of

tesourus na



woordfamilies en woorde uit dieselfde veld te herken

en deur betekenis uit die konteks af te lei


komponente bestaan

7

!

!

vorm.

Ondersoek die herkoms van woorde op 'n algememe vlak

(soos leenwoorde)

Gebruik alledaagse afkortings

As 2 W erk met sinne:

Gebruik stel-, vrraag-, bevelsinne en uitroepe korrek

Begryp dat sinne uit verskillende komponente bestaan

(onderwerp, voorwerp, gesegde) en verstaan die funksie van

elk

Brei enkelvoudige sinne met byvoeglike en bywoordelike

bepalings uit

Gebruik saamgestelde sinne korrek (met hoogstens twee

gesegdes)

Gebruik die korrekte woordorde en verstaan hoe woordorde

betekenis kan beïnvloed

Gebruik die verskillende tydsvorme korrek

Gebruik die aktiewe (bedrywende) en die passiewe

(lydende) vorm doeltreffend

Gebruik die ontkennende vorm gepas

Gebruik die direkte en indirekte rede met korrekte

punktuasie, voornaamwoorde en bywoorde

Gebruik hoofletters en punktuasie korrek: punt, komma,

vraagteken, uitroepteken, aanhalingstekens

Verstaan en gebruik alledaagse selfstandige naamwoorde,

komponente bestaan

Gebruik algemene voor- en agtervoegsels,

klankverandering, samestelling en afleiding om

woordeskat uit te brei

Begryp dat talle woorde by mekaar leen en gebruik

nuutskeppinge



Begryp dat sinne uit verskillende komponente

bestaan (onderwerp, voorwerp, gesegde) en

verstaan die funksie van elk

Gebruik enkelvoudige sinne, saamgestelde en

veelvoudige sinne doeltreffend

Brei sinne uit deur adjektiewe, bywoorde,

byvoeglike en bywoordelike bepalings en bysinne

by te voeg

Gebruik voegwoorde en betreklike

voornaamwoorde doeltreffend om sinne te verbind

Gebruik die korrekte woordorde en verstaan hoe

woordorde betekenis kan beïnvloed

Gebruik en wissel tydsvorme doeltreffend en

gepas


(lydende) vorm doeltreffend - ook wanneer die

onderwerp onbekend is of die passief gepas is

Verstaan en gebruik die ontkennende vorm gepas

Gebruik en wissel die direkte en indirekte rede

doeltreffend, met korrekte punktuasie,

voornaamwoorde en bywoorde

Gebruik verskeie tegnieke (voor- en agtervoegsels,

klankverandering samestelling en afleiding) om


Begryp dat talle woorde bymekaar leen en gebruik

nuutskeppinge doeltreffend

Gebruik 'n verskeidenheid afkortings en akronieme


Verstaan die gebruik en funksie van die verskillende

komponente (onderwerp, voorwerp, gesegde) waaruit

sinne bestaan

Brei sinne uit deur bepalings, sinsnedes en bysinne by

te voeg

Gebruik 'n verskeidenheid enkelvoudige sinne,

saamgestelde en veelvoudige sinne doeltreffend



W issel tydsvorme doeltreffend en gepas





Verander sinne doeltreffend van die direkte na die

indirekte rede, en andersom, met die korrekte gebruik

van punktuasie, bywoorde en voornaamwoorde

Gebruik hoofletters en punktuasie korrek: punt,

komma, vraagteken, uitroepteken, dubbelpunt,

afkappingsteken, aanhalingsteken

Verstaan die funksie en gebruik van selfstandige

8

!

!

asook getal, geslag en verkleinwoorde

Verstaan en gebruik algemene hoofwerkwoorde

(selfstandige werkwoorde) en medewerkwoorde

(hulpwerkwoorde van tyd en wyse),

asook algemene deelwoorde

Verstaan en gebruik alledaagse adjektiewe: verbuiging,

trappe van vergelyking, intensiewe vorme

Verstaan en gebruik alledaagse bywoorde (tyd, wyse, plek)

Verstaan en gebruik alledaagse voornaamwoorde

(persoonlik, besitlik, vraend, betreklik)

Gebruik algemene voorsetsels doeltreffend

Gebruik alledaagse sinonieme, antonieme, homonieme en

homofone

As 5 Ontwikkel kritiese taalbewustheid:

Herken en bevraagteken stereotipes (t.o.v. ras en geslag) en

onsensitiewe of diskriminerende taalgebruik

Ondersoek byvoorbeeld verskillende maniere om iemand te

vra om iets te doen; hoe dit dit verhouding tussen die

spreker en die luisteraar weerspieël; die uitwerking daarvan

en of dit bevraagteken moet word

As 6 Gebruik metataal:

Gebruik die woordeskat wat nodig is om oor taal te praat

(terme soos:direkte en indirekte rede, idiomatiese

taalgebruik, formeel en informeel,

vergelyking, aanhalingstekens, ens)


komma, vraagteken,uitroepteken, dubbelpunt,

afkappingsteken, aanhalingstekens

Verstaan die funksie en gebruik van alledaagse

selfstandige naamwoorde asook getal, geslag en

verkleinwoorde

Verstaan die funksie en gebruik van algemeen

gebruikte hoofwerkwoorde (selfstandige

werkwoorde) en medewerkwoorde

(hulpwerkwoorde van tyd en wyse), asook van

algemene deelwoorde


adjektiewe: verbuiging,trappe van vergelyking,

intensiewe vorme, letterlike en figuurlike betekenis


bywoorde (tyd, wyse, plek)


voornaamwoorde (persoonlik, besitlik, vraend,

betreklik)

Gebruik voorsetsels doeltreffend

Verstaan en gebruik gepaste sinonieme,

antonieme, homonieme en homofone


Herken en bevraagteken taal wat gebruik word om

rasse-, geslag- en ander stereotipes te skep


Gebruik die woordeskat wat nodig is om oor taal te

praat (terme soos:aktiewe en passiewe vorm,

akronieme, teikengroep,

personifikasie,diskriminerend, ens)

naamwoorde, asook getal, geslag en verkleinwoorde

Verstaan die funksie en gebruik van hoofwerkwoorde

(selfstandige werkwoorde) en medewerkwoorde (van

tyd en wyse) asook van deelwoorde

Verstaan die funksie en gebruik van adjektiewe:

verbuiging, trappe van vergelyking, intensiewe vorme,

letterlike en figuurlike betekenis

Verstaan die funksie en gebruik van bywoorde (tyd,

wyse, plek)



betreklik)


Verstaan en gebruik verskeie sinonieme, antonieme,

homonieme en homofone


Herken en bevraagteken taal wat opsetlike en

onopsetlike stereotipes en partydigheid oordra (soos:

Ondersoek die manier waarop taal in advertensies

gebruik word om ons te oorreed om dinge wat ons nie

nodig het nie, te koop en sodoende die omgewing te

benadeel)



praat (terme soos:letterlik en figuurlik, register, logies,

metafore, dubbelsinnigheid, ens)

9

!

!

Konteks: 1. Stories/Novelle/Fabel 2. Tekste van ander Leerareas 3. Gedigte 4. Drama 5. Multi-Media (kies jou eie temas volgens jou handboek wat in die klaskamer gebruik word)





Voorgestelde

Groepering

Integrasie Graad 4 Graad 5 Graad 6 2 Tekste van ander leerareas

Lu 1 As 6,7 Lu 2 As 3,4 Lu 3 As 1,2,3,4,10,11,12 Lu 4 As 1,2,3,4 Lu 5 As 1,2,3 Lu 6 As 2,3,5

Lu 1 Luister

As 6 Luister vir inligting in verskillende soorte tekste (soos

weerverslae, skoolaankondigings, onderhoude), herroep

hoofidees op spesifieke besonderhede en reageer gepas.

As 7 Voer instruksies uit en volg aanwysings

Lu 2 Praat

As 3 Gebruik gepaste liggaamstaal en

aanbiedingsvaardighede:

Maak oogfkontak en vroetel nie.

Gebruik gepaste gebare en gesigsuitdrukkings.

Praat hoorbaar, gebruik gepaste pouses en praat teen 'n

Lu 1 Luister

As 6 Luister na verskillende soorte informatiewe

tekste (aanwysings, instruksies, toesprake,

radioprogramme, televisiedokumentêre) neem

kennis van hoofidees of spesifieke besonderhede

en gebruik inligting op 'n gepaste manier.

As 7 Luister aktief, oorweeg ander standpunte en

reageer op sensitiewe wyse op idees en voorstelle.

Lu 2 Praat



Verskuif oogkontak om so 'n groot moontlike deel

van die gehoor in te sluit.


Lu 1 Luister

As 6 Luister vir inligting in 'n verskeidenheid

mondelinge tekste (debatte,verduidelikings, verslae,

televisiedokumentêre), som hoofgedagtes op en neem

kennis van spesifieke besonderhede.

As 7 Luister aktief en met sensitiwiteit, gee erkenning

aan menings wat met eie mening bots en reageer

gepas binne die konteks.

Lu 2 Praat



Draai nie rug op gehoor nie.

W issel volume, toon en tempo vir klem en effek;

Besin oor eie aanbieding en vaardighede en probeer

10

!

!

redelike tempo.


teikengroepe:

Gebruik taal in gepaste register (formaliteitsgraad) in

verskillende

situasies (toon, woordkeuse, styl, liggaamstaal)

Gebruik gepaste taal wanneer hoflikheidsvorme gebruik

word (versko-

nings, versoeke, bedankings, ondersteunings)

Identifiseer onsensitiewe of diskriminerende taalgebruik -

vermy.

Lu 3 Lees en Kyk






gebruik:



As 2 Kyk na en lewer kommentaar op verskeie visuele en

multimediatekste (soos prente, strokiesverhale, en, indien

beskikbaar, video's, rekenaarprogramme en CD-ROM's)

Interpreteer die boodskap

Pas tempo en volume vir klem aan

Gebruik pouses gepas en pas toon volgens die

doel aan.



Gebruik taal met die gepaste register in minder

bekende situasies;

Gebruik die gepaste grammatikale strukture en

taalidioom vir die doel;

Gebruik taal sorgvuldig om komplekse dog

algemene gevoelens soos woede, ongeduld,

simpatie en bewondering uit te druk.

Lu 3 Lees en Kyk




naslaanboeke):



te gebruik:



* maak storiekaarte of maak aantekeninge van

hoofpunte om begrip na te gaan;

As 2 Kyk en lewer kommentaar op verskeie

visuele en multimedia-tekste (soos advertensies,

video's / films, TV-dramas, en, indien beskikbaar,

rekenaarprogramme en CD-ROMS's)

geïdentifiseerde swakhede verbeter.


en teikengroepe:

Gebruik die gepaste register in onbekende en meer

uitdagende situasies en toon bewustheid van

verskillende teikengroepe.

Manipuleer taal vir verskillende doeleindes, soos om te

oorreed, te argumenteer, te inspireer en met iemand te

identifiseer

Stel alternatiewe vir diskriminerende taalgebruik voor.

Lu 3 Lees en Kyk


tekste vir verskillende doeleindes (soos tydskrifte,

gedigte, romans, kort toneelstukke, koerante,

handboeke)

As 2 Kyk na en bespreek verskeie visuele en

multimedia-tekste (soos foto's TV-advertensies,

dramas en toneelstukke en, indien beskikbaar, videos /

films, rekenaarprogramme en CD-ROM's)

Interpreteer en bespreek die boodskap.

Identifiseer en bespreek tegnieke soos beligting en

11

!

!

Identifiseer en bespreek grafiese tegnieke soos kleur,

ontwerp, keuse van beelde en hoe dit die boodskap wat

oorgedra word, affekteer



As 4 Bespreek hoe die keuse van taal en grafiese

kenmerke die leser beïnvloed

As 10 Verstaan en reageer gepas op informatiewe tekste:

Identifiseer hoof- en ondersteunende gedagtes

Soeklees vir spesifieke besonderhede in tekste soos

weerverslae, busroosters, kaarte

Volg kort, gedrukte instruksies en aanwysings

As 11 Interpreteer eenvoudige visuele tekste (tabelle,

plakkate, diagramme,grafieke, kaarte) en kan 'n teks van

een vorm na 'n ander verander(soos 'n grafiek na 'n

verduidelikende paragraaf)

As 12 Kies relevante tekste vir eie inligtingsbehoeftes, soos

woordeboeke, kinderensiklopedieë en naslaanboeke.

Lu 4 Skryf


en teikengroepe


Bespreek die boodskap wat oorgedra word.

Identifiseer en bespreek grafiese tegnieke soos

kleur, ontwerp, keuse van beelde, soort en grootte

van letterwerk, simbole, uitleg.


tekste.

As 4 Bespreek hoe die skrywers en visuele

kunstenaars op verskillende maniere met lesers in

wisselwerking tree en hoe hulle taal en visuele

kenmerke gebruik om verskillende

wêreldbeskouinge oor te dra

As 10 Interpreteer en ontleed self besonderhede

in grafiese tekste (kaarte, lyngrafieke, staafgrafieke

en sirkeldiagramme) en dra inligting van een vorm

na 'n ander oor

As 11 Interpreteer en bespreek komplekser

visuele tekste (soos tabelle, plakkate, diagramme,

staafgrafieke, kaarte) en kan 'n teks van een vorm

na 'n ander verander (soos 'n tabel met data na 'n

grafiek).

As 12 Kies relevante tekste en pas

navorsingsvaardighede toe om inligting in

woordeboeke, naslaanboeke en handboeke, uit

gemeenskapsbronne en die elektroniese media

(indien beskikbaar) te verkry

Lu 4 Skryf




byklanke, keuse van beelde, kamerahoek, vorm en

ontwerp, grafika en die uitwerking daarvan op die

kyker



ervaring.

As 4 Bespreek hoe skrywers, grafiese ontwerpers en

fotograwe se tegnieke 'n spesifieke wêreldbeskouing

oordra en die leser op verskeie maniere posisioneer

As 10 Kies relevante tekste vir persoonlike en

inligtingsbehoeftes uit 'n wye verskeidenheid bronne,

soos uit die plaaslike gemeenskap en die elektroniese

media (indien beskikbaar)

As 11 Kies relevante tekste vir persoonlike en

inligtingsbehoeftes uit 'n wye verskeidenheid bronne,

soos uit die plaaslike gemeenskap en die elektroniese

media (indien beskikbaar)

Lu 4 Skryf




12

!

!

Organiseer idees in paragrawe waarin enkelvoudige en

saamgestelde sinne gebruik word;

Skryf 'n konsep=/eerste weergawe met gepaste taal en

konvensies vir die spesifieke doel en teikengroep;



waar nodig






Formuleer vrae om te help om die nodige inligting te verkry.

Identifiseer relevante inligtingsbronne;

Kies en ondersoek verskillende bronne vir verskillende

perspektiewe op 'n onderwerp

As 3 Verwerk inligting:

Bespreek en vergelyk inligting uit verskillende bronne

Kies relevante idees

Kies voorbeelde uit verduidelikings

Plaas inligting in die korrekte volgorde

skryfproses:

Ontwikkel die onderwerp deur relevante bronne te

raadpleeg, gepaste inligting te kies en idees te

organiseer;

Skryf 'n konsep=/eerste weergawe met 'n sentrale

idee en goed ontwikkelde paragrawe;



gepaste grafika)






Versamel en kategoriseer relevante idees en

verduidelik die redes vir die kategorisering

Onderskei tussen algemene en spesifieke inligting

Organiseer inligting onder verskillende hofies

Orden 'n reeks stappe of gebeurtenisse op 'n

logiese manier en verduidelik die logika

skryfproses:

Skryf 'n konsep-/eerste weergawe met bewustheid van

'n sentrale idee en gepaste taal en konvensies vir die

spesifieke doel en teikengroep;

Hersien werk deur op inhoud, gepaste taal, struktuur

en styl te fokus en terugvoering van klasmaats en

onderwyser te gebruik;









Kategoriseer en klassifiseer inligting en verduidelik wat

die prosesse behels deur voorbeelde uit verskillende

leerareas te gee

Vergelyk en kontrasteer inligting en idees en dui aan

watter basis gebruik is

Kombineer idees uit verskillende bronne in 'n

13

!

!

Baseer oordeel op inligting en maak gevolgtrekkings






elk


bepalings uit


gesegdes)
















Evalueer en maak gevolgtrekkings en verduidelik

redes daarvoor




bestaan (onderwerp, voorwerp, gesegte) en






by te voeg






gepas













samehangende geheel

Maak gevolgtrekkings en doen aanbevelings





sinne bestaan


te voeg




















14

!

!









homofone

As 3 W erk met tekste

Gebruik kern- en ondergeskikte sinne om 'n samehangende

paragraaf te vorm

Skakel sinne in 'n samehangende paragraaf deur

verbindingswoorde (soos "ook", "uiteindelik"), voegwoorde

en voornaamwoorde te gebruik

verkleinwoorde





algemene deelwoorde


adjektiewe: verbuiging ,t rappe van vergelyking,






betreklik)





Gebruik kern- en ondergeskikte sinne om 'n

samehangende paragraaf te vorm

Gebruik voegwoorde en woorde wat tyd, oorsaak

en gevolg aandui om logiese sinne en paragrawe

te skep






wyse, plek)



betreklik)





Gebruik voegwoorde en woorde wat tyd, oorsaak en

gevolg aandui om logiese sinne en paragrawe te skep







benadeel)

15

!

!






Voorgestelde

Groepering

Integrasie Graad 4 Graad 5 Graad 6 3 Gedigte

Lu 1 As 3,4,5

Lu 2 As 2,3,4

Lu 3 As 1,3,7,8

Lu 4 As 3,4

Lu 5 As 3,4

Lu 6 As 1,2,4,6

Lu 1 Luister

As 3 Bespreek die spreker se gebruik van woorde, frases en

liggaamstaal, en hoe dit die luisteraar affekteer (soos: Hoe

het jy gevoel nadat jy na die spreker geluister het? W at het

sy/hy gesê om jou so te laat voel).

As 4 Bespreek hoe 'n spreker se toon en woordkeuse vir

verskillende teikengroepe en doeleindes verander.

As 5 Gesels oor die klank in die taal en lewer kommentaar

op die uitwerking daarvan op die luisteraar

Lu 1 Luister

As 3 Identifiseer kenmerke van mondelinge tekste

(struktuur, taal, toon, register, ens.) wat dit gepas

vir verskillende doeleindes en teikengroepe maak.

As 4 Bespreek hoe taal gebruik word om

atmosfeer te skep.





en gebruik inligting op 'n gepaste manier.

Lu 1 Luister


tekste te luister en reageer krities daarop (soos stories,

legendes, gedigte, toneelstukke, debatte en praatjies).

As 3 Identifiseer en bespreek kernkenmerke soos

konteks, die spreker se liggaamstaal, inhoud, register

en woordkeuse:

* bespreek hoe dit die luisteraar affekteer en waarom;

* bespreek hoe hierdie kenmerke vir verskillende

teikengroepe en doeleindes sal verander;

As 4 Lewer kommentaar op klank- en visuele effekte

soos ritme, herhaling, alliterasie, klanknabootsing,

vergelykings.


mondelinge tekste (debatte, verduidelikings, verslae,



16

!

!

Lu 2 Praat

As 2 Gebruik interaksievaardighede en -strategieë tydens

groepwerk:

Neem beurte.

Hou by die onderwerp.

Stel relevante vrae.

Help die bespreking om te vloei.

Reageer met empatie en respek op ander se idees.



Toon respek vir ander in die groep.






redelike tempo.


teikengroepe:


verskillende



Lu 2 Praat

As 2 Gebruik interaksievaardighede en -strategieë

in groepsituasies:

Neem beurte, hou by die onderwerp, stel relevante

vrae, en help die besprekings om te voei en

reageer met empatie en respek op ander se idees.



Toon sensitiwiteit vir ander se regte en gevoelens

tydens groepwerk.




van die gehoor in te

sluit.




doel aan.




bekende situasies;



Lu 2 Praat

As 2: Pas interaksievaardighede en -strategieë in

groepsituasies toe:

Volg konvensies vir gepaste interaksie tydens

groepwerk;


Toon sensitiwiteit vir kultuur- en sosiale verskille (soos:

Bevestig en inkorporeer diverse taal, ervaringe,

voorbeelde);

Gebruik diplomatiese taal in potensiële

konfliksituasies.








en teikengroepe:





17

!

!

word (versko-



vermy.

Lu 3 Lees en Kyk








multimedia-tekste (soos: Ritme, rym,alliterasie,

woordprente, humor)




Lu 4 Skryf



waar nodig



Lu 5 Dink en Redeneer




algemene gevoelens soos

woede, ongeduld, simpatie en bewondering uit te

druk.

Lu 3 Lees en Kyk




naslaanboeke):


tekste



(vergelykings, ritme, klanknabootsing, ens.

Lu 4 Skryf



gepaste grafika)



As 3

��

:

V e rsa m e l e n k a te g o rise e r re le v a n te id e e s e n v e rd u id e lik d ie

re d e s v ir d ie k a te g o rise rin g

oorreed, te

argumenteer, te inspireer en met iemand te identifiseer


Lu 3 Lees en Kyk



gedigte, romans, kort toneelstukke, koerante,

handboeke)



ervaring.

Lu 4 Skryf




As 4 Pas kennis van taal op verskeie vlakke toe


As 3

��

:

K a te g o rise e r e n k la ssifise e r in lig tin g e n v e rd u id e lik w a t d ie

p ro se sse b e h e ls d e u r v o o rb e e ld e u it v e rsk ille n d e le e ra re a s te g e e

V e rg e ly k e n k o n tra ste e r in lig tin g e n id e e s e n d u i a a n w a tte r b a sis

18

!

!




Som inligting op verskillende maniere op (soos: diagramme,

paragrawe,

kopkaarte, tabelle)




volgende gaan

gebeur of hoe iets gaan eindig;


gegewe situasie;


tesourus te

gebruik en bespreek nuanses in betekenis




Toon ontwikkelende kennis van die kompleksiteit van

alfabetiese

volgorde





O n d e rsk e i tu sse n a lg e m e n e e n sp e sifie k e in lig tin g

O rg a n ise e r in lig tin g o n d e r v e rsk ille n d e h o fie s

O rd e n 'n re e k s sta p p e o f g e b e u rte n isse o p 'n lo g ie se m a n ie r

e n v e rd u id e lik d ie lo g ik a

O rg a n ise e r in lig tin g in 'n p a ra g ra a f, ta b e l, ty d ly n , d ia g ra m o f

a n d e r g e p a ste g ra fie se v o o rste llin g

E v a lu e e r e n m a a k g e v o lg tre k k in g s e n v e rd u id e lik re d e s

d a a rv o o r

As 4 G e b ru ik ta a l o m sk e p p e n d te d in k :

V o o rsp e l w a t in 'n d e n k b e e ld ig e situ a sie so u k o n g e b e u r

B e sin o o r v o rig e p ro se sse o f a k tiw ite ite e n le sse v ir

to e k o m stig e g e b ru ik

E k sp e rim e n te e r m e t d ie v isu e le e n k la n k e ffe k te v a n ta a l

O n d e rso e k w o o rd a sso sia sie s e n k o n se p te o m u it 'n a n d e r

h o e k n a o n d e rw e rp e te k y k





volgorde waar die orde volgens die 1ste letter

gegee word

Spel dikwels gebruikte woorde korrek en herken


Gebruik skryftekens (kappie, deelteken,

koppelteken, afkappingsteken doeltreffend in

alledaagse woorde

g e b ru ik is

K o m b in e e r id e e s u it v e rsk ille n d e b ro n n e in 'n sa m e h a n g e n d e

g e h e e l

M a a k g e v o lg tre k k in g s e n d o e n a a n b e v e lin g s

V e ra n d e r in lig tin g v a n e e n ta a l n a 'n a n d e r

V e ra n d e r d ie fo rm a a t v a n in lig tin g (so o s v a n ta b e lle n a g e sk re w e

v o rm , v a n ta b e lle n a g ra fie k e )

As 4 G e b ru ik ta a l o m sk e p p e n d te d in k :

B e sk ry f w a t sy /h y v isu a lise e r n a d a t 'n te k s g e le e s o f g e h o o r is

D in k a a n e n b e sk ry f d ie re su lta a t o f slo t w a t h y /sy so u v e rk ie s

V o rm h ip o te se s e n v e rsk a f a lte rn a tie w e ty d e n s p ro b le e m o p lo ssin g

E k sp e rim e n te e r m e t ta a l o p v e rsk e ie m a n ie re , so o s o m n u w e

w o o rd e v ir k o n se p te te m a a k





volgorde waar die orde volgens die 2de letter gegee

word

Spel ook minder algemene woorde korrek en herken


Gebruik skryftekens (kappie, deelteken, koppelteken,

afkappingsteken, aksentteken) doeltreffend in

alledaagse woorde

19

!

!


woordfamilies en woorde uit dieselfde veld te herken en deur


Begin besef dat talle woorde uit verskillende komponente

bestaan

Gebruik klankverandering, eenvoudige samestelling en

voorvoegsels, stamme en agtervoegsels om woorde te

vorm.

Ondersoek die herkoms van woorde op 'n algememe vlak

(soos leenwoorde)






elk


bepalings uit


gesegdes)






woordfamilies en woorde uit dieselfde veld te

herken en deur betekenis uit die konteks af te lei


komponente bestaan

Gebruik algemene voor- en agtervoegsels,

klankverandering, samestelling en aflediging om


Begryp dat talle woorde by mekaar leen en gebruik

nuutskeppinge

Gebruik alledaagse afkortings en akronieme









by te voeg



Gaan spelling en betekenis in 'n woordeboek of

tesourus na



woordfamilies

en woorde uit dieselfde veld te herken en deur


Besef dat talle woorde uit verskillende komponente

bestaan

Gebruik verskeie tegnieke (voor- en agtervoegsels,

klankverandering samestelling en afleiding) om


Verstaan en gebruik gepaste sinonieme, antonieme,


Begryp dat talle woorde bymekaar leen en gebruik

nuutskeppinge

doeltreffend





sinne bestaan


te voeg





20

!

!




















(persoonlik, besitlik,vraend, betreklik)



homofone

As 4 Ontwikkel bewustheid en gebruik van styl:

Gebruik korter en langer sinne

Gebruik die gepaste formaliteitsgraad (register)





gepas













verkleinwoorde





algemene deelwoorde








betreklik)





















wyse, plek)



betreklik)





Gebruik 'n verskeidenheid sinslengtes en -soorte

21

!

!

Gebruik eenvoudige idiomatiese uitdrukkings korrek

Verstaan en gebruik eenvoudige vorms van beeldspraak en

figuurlike taal (soos vergelykings)



(terme soos: direkte en indirekte rede, idiomatiese








W issel woordorde gepas vir fokus en klem

Gebruik duidelike en samehangende sinne sonder

te veel woorde en met die korrekte grammatikale

struktuur

Gebruik taal met die gepaste formaliteitsgraad

(register) in minder bekende situasies en toon

bewustheid van teikengroep

Pas toon en woordkeuse vir verskillende

teikengroep en doeleindes aan

Toon kennis van die gebruik van bekende

idiomatiese uitdrukkings

Verstaan en gebruik eenvoudige vorms van

beeldspraak en figuurlike taal (soos personifikasie,

vergelyking)

As 6 Gebruik die woordeskat wat nodig is om oor

taal te praat (terme soos:aktiewe en passiewe

vorm, akronieme, teikengroep,

personifikasie,diskriminerend, ens)

aansluitend by die doel en teikengroep

W issel woordorde gepas vir fokus, klem en afwisseling

Gebruik duidelike, samehangende en ekonomiese

sinne met die korrekte grammatikale struktuur

Vermy dubbelsinnigheid


bekende en meer

uitdagende situasies

Toon kennis van die gebruik van 'n verskeidenheid




vergelyking, metafoor)

As 6 Gebruik die woordeskat wat nodig is om oor taal

te praat (terme soos: letterlik en figuurlik, register,

logies, metafore, dubbelsinnigheid, ens)

!

!

22

!

!

!

!






Voorgestelde

Groepering

Integrasie!Graad 4

!

Graad 5 Graad 6!

4 Drama

Lu 1 As 3,4,5

Lu 2 As 1,2,3,4

Lu 3 As 5,6,7,8

Lu 4 As 2,3,4

Lu 5 As 4

Lu 1 Luister

As 3 Bespreek die spreker se gebruik van woorde, frases

en liggaamstaal, en hoe dit die luisteraar affekteer (soos:

Hoe het jy gevoel nadat jy na die spreker geluister het? W at

het sy/hy gesê om jou so te laat voel).

Lu 1 Luister

As 3 Identifiseer kenmerke van mondelinge tekste

(struktuur, taal, toon, register, ens.) wat dit gepas

vir verskillende doeleindes en teikengroepe maak.

Lu 1 Luister

As 3 Identifiseer en bespreek kernkenmerke soos

konteks, die spreker se liggaamstaal, inhoud, register

en woordkeuse:


* bespreek hoe hierdie kenmerke vir verskillende

teikengroepe en doeleindes sal verander;

* bespreek hoe hierdie kenmerke sowel die spreker as

die luisteraar posisioneer (soos ten opsigte van

gesag en mag, houding teenoor karakters);

* identifiseer en bespreek hoe stereotipes geskep word

en die uitwerking daarvan op die luisteraar (soos:

Hoe word die held/heldin uitgebeeld? Hoe laat dit jou

23

!

!

Lu 6 As 2,5

As 4 Bespreek hoe 'n spreker se toon en woordkeuse vir

verskillendeteikengroepe en doeleindes verander.

As 5 Luister vir inligting in verskillende soorte tekste (soos

weerverslae, skoolaankondigings, onderhoude), herroep

hoofidees op spesifieke besonderhede en reageer gepas.

Lu 2 Praat


kontekste vir verskillende teikengroepe en doeleindes oor:

Gebruik taal met gemak vir interpersoonlike kommunikasie

in alledaagse

gesprekke;

Gebruik taal vir beeldryke selfuitdrukking (soos: Vertel 'n

storie, resiteer

'n gedig of rolspeel 'n situasie);

Deel idees en lug mening oor bekende onderwerpe uit eie

ervaring;


Gee aanwysings of instruksies;

Stel en reageer op vrae;

Bespreek en vergelyk eie en ander se idees en menings




As 4 Bespreek hoe taal gebruik word om

atmosfeer te skep.





en gebruik inligting op 'ngepaste manier.

Lu 2 Praat

As 1 Dra ervaringe, idees en inligting in

verskillende kontekste vir verskillende


Gebruik taal denkende vir interpersoonlike

kommunikasie (soos: Prys iemand se pogings;

verskil van iemand)


selfuitdrukking (soos: Gee uitdrukking aan


Deel idees en lug mening oor minder bekende

onderwerpe en gebeurtenisse deur spekulasie en

hipotese te gebruik;


aanwysings op 'n logiese manier.

Stel kritiese vrae wat nie voor die handliggende

antwoorde het nie en kan denkend reageer


oor hom/haar voel? Is mense altyd so in die ware

lewe?

As 4 Lewer kommentaar op klank- en visuele effekte

soos ritme, herhaling alliterasie, klanknabootsing,

vergelykings.


mondelinge tekste (debatte, verduidelikings, verslae,



Lu 2 Praat


kontekste vir verskillende teikengroepe en doeleindes

oor:

Gebruik taal met gemak vir interpersoonlike

kommunikasie wat dieper persoonlike gevoelens en

besinning openbaar (soos: gesels oor gevoelens en

aspirasies).


selfuitdrukking (soos:

gedigte, reaksie op musiek)

Deel idees en lug mening oor uitdagende onderwerpe

op 'n logiese

samehangende en gestruktureerde manier (soos:

plakkaataanbiedings, verslae, debatte).


aanwysings op 'n logiese manier


Ontwikkel feitelike en beredeneerde argumente om

mening te regverdig


24

!

!





redelike tempo.


teikengroepe:


verskillende situasies (toon, woordkeuse, styl, liggaamstaal)


word (verskonings, versoeke, bedankings, ondersteunings)


vermy.

Lu 3 Lees en Kyk

As 5 Toon begrip van en identifiseer en bespreek aspekte

soos hooftema, karakters, ruimte, intrige in fiksie-tekste.








doel aan.




bekende situasies;






Lu 3 Lees en Kyk


Bespreek die hoofidee, intrige, ruimte, atmosfeer

en karakters;


Bespreek temas en vraagstukke en lug menings

met redes daaroor



(vergelykings, ritme, klanknabootsing, ens.)







en teikengroepe:





oorreed, te



Lu 3 Lees en Kyk

As 5 Toon begrip van die teks, die verband daarvan

met hulle eie lewe, die doel daarvan en hoe dit

funksioneer:

Verduidelik temas, intrige, ruimte, atmosfeer en

karakterisering

Bespreek die skrywer se houding en perspektief, hoe

betekenis geskep word en maniere waarop die leser

geposisioneer word (soos: Vertel die skrywer die

storie as 'n waarnemer of 'n karakter? Hoe voel jy oor

die hoofkarakters? Is jy simpatiek of krities? Hoe kry

die skrywer dit reg om jou te laat voel?)

As 6 Herken en verduidelik die verskillende strukture,


25

!

!



multimedia-tekste (soos: Ritme, rym,

alliterasie, woordprente, humor)





Identifiseer hoe taal en register (formaliteitsgraad) na

aanleiding van doel en teikengroep verskil.

Identifiseer die taal wat in verskillende soorte tekste gebruik

word (soos die direkte rede in fabels, volgorde-woorde in

aanwysings, die passiewe vorm in verslae)

Lu 4 Skryf


Kies en ondersoek 'n onderwerp en hou 'n dinkskrum oor

idees met behulp van kopkaarte, vloeidiagramme en lyste;

Organiseer idees in paragrawe waarin enkelvoudige en

saamgestelde sinne gebruik word;

Skryf 'n konsep=/eerste weergawe met gepaste taal en

konvensies vir die spesifieke doel en teikengroep;

Hersien werk deur eie bewustheid van gepaste taal,

struktuur en style en terugvoering van klasmaats en/of

As 7 Herken die verskillende strukture, taalgebruik,

doel en teikengroep van verskillende soorte tekste:

Ontleed die uitwerking van stereotipering,

partydigheid en vooroordeel en bespreek hoe dit

bevraagteken en verander kan word en gee eie

gemotiveerde mening.

As 8 Verstaan en gebruik informatiewe tekste

gepas:

Som hoof- en ondersteunende gedagtes op.

Onderskei tussen feite en menings

Kies en teken relevante inligting op 'n gepaste

manier op.

Volg redelik komplekse instruksies en aanwysings

sonder enige hulp

Lu 4 Skryf


skryfproses:

Kies en ontleed 'n onderwerp en hou 'n dinkskrum

oor idees met behulp van kopkaarte,

vloeidiagramme en lyste;

Ontwikkel die onderwerp deur relevante bronne te


organiseer;

Skryf 'n konsep=/eerste weergawe met 'n sentrale

soorte tekste:











As 8 Identifiseer en bespreek omgewings-, kulturele en

sosiale waardes in tekste:

Identifiseer en bespreek vertelperspektief en die doel

en effek daarvan


word

Bespreek en vergelyk die hantering van verskillende

sosiale en kulturele vraagstukke deur verskillende

skrywers

Lu 4 Skryf


skryfproses:

Hou 'n dinkskrum oor idees vir 'n onderwerp en

ontwikkel idees deur 'n wye verskeidenheid bronne te


organiseer deur strategieë soos kopkaarte,

vloeidiagramme en roosters te gebruik;



26

!

!


Proeflees finale konsep vir grammatika, punktuasie en

spelling en inkorporeer terugvoering van klasmaats en

onderwyser;

"Publiseer" finale weergawe deur dit met die relevante

teikengroep en/of onderwyser te deel



waar nodig






volgende gaan gebeur of hoe iets gaan eindig;


gegewe situasie;


tesourus te gebruik en bespreek nuanses in betekenis

idee en goed ontwikkelde paragrawe;

Gebruik enkelvoudige en saamgestelde sinne met

bewustheid van die spesifieke doel en teikengroep.

Hersien werk deur op inhoud, gepaste taal,

struktuur en styl te fokus en terugvoering van

klasmaats en onderwyser te gebruik;

Proeflees en korrigeer finale konsep;

Lewer finale weergawe in en besin oor die

assessering van die stuk



gepaste grafika)


woordvlak, sinsvlak, paragraafvlak



Vorm hipoteses oor die moontlike resultate of slot

van 'n reeks stappe of gebeurtenisse;

Voorspel wat in 'n denkbeeldige situasie sou kon

gebeur

Besin oor vorige prosesse of aktiwiteite en lesse

vir toekomstige gebruik

Eksperimenteer met die visuele en klankeffekte

van taal

Ondersoek woordassosiasies en konsepte om uit

'n ander hoek na onderwerpe te kyk





Skryf soveel weergawes as wat nodig is:

Gee met sensitiwiteit terugvoering aan klasmaats om

hul pogings aan te moedig;

Lewer 'n finale weergawe waarin die terugvoering van

klasmaats en onderwyser geïnkorporeer word;

Besin indidivueel en saam met klasmaats en

onderwyser oor die finale produk en evalueer dit krities





woordvlak, sinsvlak, paragraafvlak



Beskryf wat sy/hy visualiseer nadat 'n teks gelees of

gehoor is

Dink aan en beskryf die resultaat of slot wat hy/sy sou

verkies

Vorm hipoteses en verskaf alternatiewe tydens

probleemoplossing

Eksperimenteer met taal op verskeie maniere, soos

om nuwe woorde vir konsepte te maak

27

!

!



Gebruik stel-, vraag-, bevelsinne en uitroepe korrek



elk


bepalings uit


gesegdes)


betekeniskan beïnvloed








vraagteken,uitroepteken, aanhalingstekens


asook getal,geslag en verkleinwoorde
















by te voeg






gepas













verkleinwoorde






sinne bestaan


te voeg


saamgestelde enveelvoudige sinne doeltreffend





















28

!

!






homofone











algemene deelwoorde








betreklik)









wyse, plek)



betreklik)










benadeel)

!

!

!

!

29

!

!

!

Konteks: 1 Stories/Novelle/Fabel 2. Tekste van ander Leerareas 3. Gedigte 4. Drama 5. Multi-Media (kies jou eie temas volgens jou handboek wat in die klaskamer gebruik word)





Voorgestelde

Groepering

Integrasie Graad 4 Graad 5 Graad 6 5 Multimedia tekste

bv. tydskrifte,

koerante,

strokiesprente,

advertensie,brosjure,

plakkate,

kennisgewing, memo,

e-pos, faks, sms

Lu 2 As 3,4

Lu 3 As 1,2,3,4,7,8

Lu 4 As 1,2,3,4

Lu 2 Praat






redelike tempo.


teikengroepe:


Lu 2 Praat








doel aan.




Lu 2 Praat







As 4 Gebruik gepaste taal vir verskillende




30

!

!

Lu 5 As 1,3

Lu 6 As 2,3,4,5,6

verskillende situasies (toon, woordkeuse, styl, liggaamstaal)


word (verskonings, versoeke, bedankings, ondersteunings)

Identifiseer onsensitiewe of diskriminerende taalgebruik –

vermy

Lu 3 Lees en Kyk






gebruik:

* vluglees vir algemene idee;

* soeklees vir spesifieke besonderhede;

* ondersoek inhoudsopgawe, opskrifte en indeks om 'n

algemene oorsig te verkry



As 2 Kyk na en lewer kommentaar op verskeie visuele en

multimediatekste (soos prente, strokiesverhale, en, indien

beskikbaar, video's, rekenaarprogramme en CD-ROM's)


Identifiseer en bespreek grafiese tegnieke soos kleur,

ontwerp, keuse van beelde en hoe dit die boodskap wat

oorgedra word, affekteer



bekende situasies;






Lu 3 Lees en Kyk




naslaanboeke):



te gebruik:

* vluglees vir die algemene idee;

* ondersoek inhoudsopgawe, opskrifte en indeks

om 'n algemene orsig

te verkry



As 2 Kyk en lewer kommentaar op verskeie

visuele en multimedia-tekste (soos advertensies,

video's / films, TV-dramas, en, indien beskikbaar,

rekenaarprogramme en CD-ROMS's)


Identifiseer en bespreek grafiese tegnieke soos

kleur, ontwerp, keuse van beelde, soort en grootte

van letterwerk, simbole, uitleg.


tekste.



oorreed, te argumenteer, te inspireer en met iemand te

identifiseer


Lu 3 Lees en Kyk



gedigte, romans, kort toneelstukke,

koerante,handboeke)

* Lees hardop en stil en pas leesstrategieë volgens die

doel en die gehoor aan;

* Gebruik gepaste lees- en begripstrategieë (vluglees

en soeklees, voor spellings, kontekstuele leidrade,

afleidings, nagaan van begrip, ens.)

As 2 Kyk na en bespreek verskeie visuele en

multimedia-tekste (soos foto's TV-advertensies,

dramas en toneelstukke en, indien beskikbaar, videos /

films, rekenaarprogramme en CD-ROM's)


Identifiseer en bespreek tegnieke soos beligting en

byklanke, keuse van beelde, kamerahoek, vorm en

ontwerp, grafika en die uitwerking daarvan op die

kyker

As 3 V e rd u id e lik in te rp re ta sie e n a lg e h e le re a k sie o p d ie te k s e n

31

!

!

As 4 Bespreek hoe die keuse van taal en grafiese kenmerke

die leser beïnvloed



multimedia-tekste (soos: Ritme, rym,





Identifiseer die taal wat in verskillende soorte tekste gebruik

word (soos die direkte rede in fabels, volgorde-woorde in

aanwysings, die passiewe vorm in verslae)

As 4 Bespreek hoe die skrywers en visuele

kunstenaars op verskillende maniere met lesers in

wisselwerking tree en hoe hulle taal en visuele

kenmerke gebruik om verskillende

wêreldbeskouinge oor te dra

As 7 Herken die verskillende strukture,


soorte tekste:

As 8 Verstaan en gebruik informatiewe tekste

gepas:



Kies en teken relevante inligting op 'n gepaste

manier op.

Volg redelik komplekse instruksies en aanwysings

sonder enige hulp

g e e re d e s g e b a se e r o p d ie te k s o f o p e ie e rv a rin g .

As 4 Bespreek hoe skrywers, grafiese ontwerpers en

fotograwe se tegnieke 'n spesifieke wêreldbeskouing

oordra en die leser op verskeie maniere posisioneer











As 8 Identifiseer en bespreek omgewings-, kulturele

en sosiale waardes in tekste:

Identifiseer en bespreek vertelperspektief en die doel

en effek daarvan


word

Bespreek en vergelyk die hantering van verskillende

sosiale en kulturele vraagstukke deur verskillende

skrywers

32

!

!

Lu 4 Skryf


en teikengroepe

Skryf informatiewe tekste waarin idees duidelik vir

verskillende teikengroepe uitgedruk word (soos kort verslae,

instruksies);


Proeflees finale konsep vir grammatika, punktuasie en

spelling en inkorporeer terugvoering van klasmaats en

onderwyser;

"Publiseer" finale weergawe deur dit met die relevante

teikengroep en/of onderwyser te deel

Lu 4 Skryf



Skryf informatiewe tekste waarin idees duidelik en

logies vir verskillende teikengroepe uitgedruk word

(soos kennisgewings, verslae)


skryfproses:

Hersien werk deur op inhoud, gepaste taal,

struktuur en styl te fokus en terugvoering van

klasmaats en onderwyser te gebruik;


Lewer finale weergawe in en besin oor die

assessering van die stuk

Lu 4 Skryf





joernale, gedigte, mites, dialoë)

Skryf informatiewe tekste waarin idees duidelik en

logies vir verskillende teikengroepe uitgedruk word

(soos kennisgewings, verslae)

Skryf en ontwerp visuele tekste vir verskillende

teikengroepe deur taal, byklanke, grafika en ontwerp

duidelik en skeppend te gebruik (soos CD- en

boekomslae, TV- en radioadvertensies, nuusbriewe

met foto's)

Toon begrip van styl en register en verander inligting

van een formaat na 'n ander

Besin oor en evalueer skryf- en skeppende werk.


skryfproses:

Hou 'n dinkskrum oor idees vir 'n onderwerp en

ontwikkel idees deur 'n wye verskeidenheid bronne te


organiseer deur strategieë soos kopkaarte,

vloeidiagramme en roosters te gebruik;







33

!

!



waar nodig





Bespreek oorsaak en gevolg in geskrewe tekste en die taal

wat gebruik word om dit uit te druk (soos: wanneer … , dan

… , as … , dan … );

Identifiseer verskillende moontlikhede en verduidelik waarom

en hoe dit verskil;

Lei betekenis af wat nie ooglopend gestel is nie en

verduidelik hoe betekenis oorgedra word





aan aanbiedings (soos:omslag, titel, opskrifte,

gepaste grafika)







Ontwikkel 'n gebalanseerde argument oor 'n

relevante en uitdagende vraagstuk;

Kontrasteer teenstellende perspektiewe en gee

redes;




Kategoriseer en klassifiseer inligting en verduidelik

wat die prosesse behels deur voorbeelde uit

verskillende leerareas te gee


Gee met sensitiwiteit terugvoering aan klasmaats om

hul pogings aan te moedig;

Lewer 'n finale weergawe waarin die terugvoering van

klasmaats en onderwyser geïnkorporeer word;

Besin indidivueel en saam met klasmaats en

onderwyser oor die finale produk en evalueer dit krities










Ontwikkel 'n gebalanseerde argument oor 'n relevante

en uitdagende vraagstuk;





Kategoriseer en klassifiseer inligting en verduidelik wat

die prosesse behels deur voorbeelde uit verskillende

leerareas te gee

Vergelyk en kontrasteer inligting en idees en dui aan

34

!

!









elk


bepalings uit


gesegdes)










Vergelyk en kontrasteer inligting en idees en dui

aan watter basis gebruik is


samehangende geheel


Verander inligting van een taal na 'n ander

Verander die formaat van inligting (soos van

tabelle na geskrewe vorm, van tabelle na

grafieke)










by te voeg






gepas




watter basis gebruik is


samehangende geheel



Verander die formaat van inligting (soos van tabelle na

geskrewe vorm, van tabelle na grafieke)





sinne bestaan


te voeg












35

!

!

vraagteken,uitroepteken, aanhalingstekens




(selfstandige werkwoorde) en medewerkwoorde(

hulpwerkwoorde van tyd en wyse),









homofone


Gebruik kern- en ondergeskikte sinne om 'n samehangende

paragraaf te vorm

Skakel sinne in 'n samehangende paragraaf deur










verkleinwoorde





algemene deelwoorde








betreklik)





Gebruik voegwoorde en woorde wat tyd, oorsaak

en gevolg aandui om logiese sinne en paragrawe

te skep








(selfstandige

werkwoorde) en medewerkwoorde (van tyd en wyse)

asook van

deelwoorde





wyse, plek)



betreklik)





Gebruik voegwoorde en woorde wat tyd, oorsaak en

gevolg aandui om logiese sinne en paragrawe te skep

36

!

!

verbindingswoorde (soos "ook", "uiteindelik"), voegwoorde

en voornaamwoorde te gebruik





Verstaan en gebruik eenvoudige vorms van beeldspraak en

figuurlike taal (soos vergelykings)










(terme soos: direkte en indirekte rede, idiomatiese





W issel woordorde gepas vir fokus en klem

Gebruik duidelike en samehangende sinne sonder

te veel woorde en met die korrekte grammatikale

struktuur

Gebruik taal met die gepaste formaliteitsgraad

(register) in minder bekende situasies en toon

bewustheid van teikengroep

Pas toon en woordkeuse vir verskillende

teikengroep en doeleindes aan

Toon kennis van die gebruik van bekende




vergelyking)






praat (terme soos: letterlik en figuurlik, register,




aansluitend by die doel en teikengroep

W issel woordorde gepas vir fokus, klem en afwisseling

Gebruik duidelike, samehangende en ekonomiese

sinne met die korrekte grammatikale struktuur



bekende en meer uitdagende situasies

Toon kennis van die gebruik van 'n verskeidenheid




vergelyking, metafoor)







benadeel)

As 6 Gebruik die woordeskat wat nodig is om oor taal

te praat (terme soos: letterlik en figuurlik, register,


37

Gr 4 – Gr 6 Werkskedule: Afrikaans Huistaal

Tekste!in!konteks!waarbinne!leer!en!onderrig!plaasvind!

Kwartaal

1!

Stories/Novelle/Fabel

Week!1!"!6!

Tekste!uit!ander!leerareas

Week!7!"!11!

!

Kwartaal

2!

Gedigte

Week!1!"!2!

Dram a

Week!3!"!7!

M ultim edia

Week!8!"11!

Kwartaal

3!

Tekste!uit!ander!leerareas

Week!1!"!6!

M ultim edia

Week!7!"!11!

Kwartaal

4!

Dram a

Week!1!"!4!

Gedigte

Week!5!"!6!

Kortverhale/Novelle/Fabel

Week!7!"!10!!

!

!

38

Werkskedule

Afrikaans Huistaal Gr 4 Kwartaal 1

Konteks (inhoud): 1. Stories/ Kortverhale/ Fabel 2. Tekste uit ander Leerareas 3. Gedigte 4. Drama 5. Multi – Media

(kies jou eie temas volgens jou handboek wat in die klaskamer gebruik word)

Integrasie:!EBW,!!Kuns!+!Kultuur,!!LO ,!!Tegnologie,!!Wiskunde,!!Natuurwetenskap,!!SW!(Aard/Gesk)

Hulpbronne: (Hierdie is slegs ‘n voorstel – jy kan jou eie gebruik) Beleidsdokument bl. 62 – 66 Oudovisuele Hulpmiddels, uitstappies, kaarte, naslaanboeke

soos woordeboeke, ensiklopedie!, strokiesprente, prente, liedjies, atlas, speletjie, breinkaarte, woordekaarte, spreker, tydskrifte, rekenaar, telefoongids,

video, radio, advertensie, skryfbord, transpirante

week Leeruitkomste en Asseseringstandaarde Vorme van Assessering

Ons beveel hierdie verskillende vorme

van assessering aan

Onderrigmetodes

Hierdie is almal voorbeelde om te gebruik

Maak gerus van die verskeidenheid

gebruik en wissel dit gedurig af

1-6

Kortverhale/Fabel/Novelle

(hierdie genre moet ook in die 4de kwartaal herhaal word)

Lu 1 Luister

As 1 Geniet dit om na verskillende soorte mondelinge tekste te luister (soos stories,

fabels, limerieke, kort verslae) en reageer gepas.

As 2 Bespreek die sentrale idee en spesifieke besonderhede van die teks en bring dit

in verband met eie ervaring.

As 7 Bespreek die sosiale, morele en kulturele waardes, houdings en

veronderstellings in mondelinge tekste (soos: Bestaan alle gesinne uit 'n man, vrou en

Metode (wie?)

Onderwyser

Groep/portuur

Self/leerder

Klas

Kundiges van buite

Ander onderwysers

Individuele aandag

Groepwerk

Hele klas breinstorm

Werk in pare

Vra en antwoord

Onderhoudvoering

Individueel (op sy eie)

39

kinders? Is daar ook ander soort gesinne?)

As 8 Luister aktief tydens gesprekke en besprekings, toon respek en sensitiwiteit vir

ander se gevoelens en waardeer ander se standpunte.


veronderstellings in mondelinge tekste (soos: Bestaan alle gesinne uit 'n man, vrou en

kinders? Is daar ook ander soort gesinne?)

Lu 2 Praat

As 1 Gebruik taal vir beeldryke selfuitdrukking (soos: Vertel 'n storie, resiteer 'n gedig

of rolspeel 'n situasie);

Gebruik taal met gemak vir interpersoonlike kommunikasie in alledaagse gesprekke;

Gebruik taal vir beeldryke selfuitdrukking (soos: Vertel 'n storie, resiteer 'n gedig of

rolspeel 'n situasie);

Deel idees en lug mening oor bekende onderwerpe uit eie ervaring;


As 2 Gebruik gepaste taal vir verskillende doeleindes en teikengroepe:

Lu 3 Lees en Kyk

As 1 Lees 'n verskeidenheid fiksie- en nie-fiksie-tekste vir verskillende doeleindes (soos

gedigte, stories, mites, brosjures, naslaanboeke en handboeke):

Lees onafhanklik deur 'n verskeidenheid lees- en begripstrategieë gepas vir

verskillende doeleindes te gebruik:

* maak voorspellings deur kontekstuele leidrade te gebruik om betekenis vas te stel en

maak afleidings

As 3 Beskryf gevoelens oor die teks (feitelik of literêr, visueel of multimedia) en gee

redes.

As 5 Toon begrip van en identifiseer en bespreek aspekte soos hooftema, karakters,

ruimte, intrige in fiksie-tekste.

Maats bv in pare

Vorme:(hoe?)

Toetse

Eksamen

Gevallestudie

Uitstalling

Plakkaat

Opstelle

Onderhoude

Praktiese oefening

Demonstrasie

Drama/opvoering

Vraelyste

Klaswerk

Aanbieding

Debat

Projek

Collage

Waarneming

Rolspel

Gesprek

Paneelbespreking

Rolspel

De Bono se 6 dinkhoede

Jigsaw

Gevallestudies

Storievertelling

40


As 7 Verstaan die woordeskat en bespreek die keuse van woorde, beelde en byklanke

in gedigte, stories en multimedia-tekste (soos: Ritme, rym, alliterasie, woordprente,

humor)

As 8 Herken die verskillende strukture, taalgebruik, doel en teikengroep van

verskillende soorte tekste (soos toesprake, stories, gedigte, advertensies)


As 9 Identifiseer en bespreek waardes ten opsigte van kulturele, sosiale, omgewings-

en morele kwessies in tekste (soos: die boodskap van die storie en die geldigheid

daarvan in verskillende kontekste, kwessies, betreffende regverdigheid en gelykheid

ten opsigte van verskillende situasies en karakters)

Lu 4 Skryf

As 1 Skryf verskeie soorte tekste vir verskillende doeleindes en teikengroepe

Skryf vir persoonlike, ondersoekende, speelse, verbeeldings- en skeppende doeleindes

(soos briewe, beskrywende paragrawe, limerieke);


As 3 Bied netjiese werk in die regte formaat in 'n leesbare handskrif aan, met ruimtes

tussen paragrawe en opskrifte, waar nodig

As 4 Pas kennis van taal op verskeie vlakke toe:woordvlak, sinsvlak, paragraafvlak



Bespreek oorsaak en gevolg in geskrewe tekste en die taal wat gebruik word om dit uit

te druk (soos: wanneer … , dan … , as … , dan … );

Identifiseer verskillende moontlikhede en verduidelik waarom en hoe dit verskil;

Lei betekenis af wat nie ooglopend gestel is nie en verduidelik hoe betekenis oorgedra

word

Ondersoek

Breinkaart

Instrument (waarmee?)

Rubriek/graderingskale

Vraelys

Werkskaart

Kontrolelyste

Waarnemingsvel

Portefeulje

Memo

41



Voorspel na aanleiding van versamelde bewyse wat volgende gaan gebeur of hoe iets

gaan eindig;

Ontwikkel verskillende moontlikhede of senario's vir 'n gegewe situasie;

Vind verskillende maniere om idees uit te druk deur 'n tesourus te gebruik en bespreek

nuanses in betekenis


As 1 Werk met woorde:


Toon ontwikkelende kennis van die kompleksiteit van alfabetiese volgorde


Gebruik skryftekens (kappie, deelteken, koppelteken) doeltreffend in alledaagse

woorde




Ontwikkel woordeskat deur woordvorming, deur woordfamilies en woorde uit dieselfde

veld te herken en deur betekenis uit die konteks af te lei

Begin besef dat talle woorde uit verskillende komponente bestaan

Gebruik klankverandering, eenvoudige samestelling en voorvoegsels, stamme en

agtervoegsels om woorde te vorm.

Ondersoek die herkoms van woorde op 'n algememe vlak (soos leenwoorde)


42

As 2 Werk met sinne:


Begryp dat sinne uit verskillende komponente bestaan (onderwerp, voorwerp,

gesegde) en verstaan die funksie van elk

Brei enkelvoudige sinne met byvoeglike en bywoordelike bepalings uit

Gebruik saamgestelde sinne korrek (met hoogstens twee gesegdes)

Gebruik die korrekte woordorde en verstaan hoe woordorde betekenis kan beïnvloed


Gebruik die aktiewe (bedrywende) en die passiewe (lydende) vorm doeltreffend


Gebruik die direkte en indirekte rede met korrekte punktuasie, voornaamwoorde en

bywoorde

Gebruik hoofletters en punktuasie korrek: punt, komma, vraagteken, uitroepteken,

aanhalingstekens

Verstaan en gebruik alledaagse selfstandige naamwoorde, asook getal, geslag en

verkleinwoorde

Verstaan en gebruik algemene hoofwerkwoorde (selfstandige werkwoorde) en

medewerkwoorde (hulpwerkwoorde van tyd en wyse),


Verstaan en gebruik alledaagse adjektiewe: verbuiging, trappe van vergelyking,

intensiewe vorme


Verstaan en gebruik alledaagse voornaamwoorde (persoonlik, besitlik, vraend,

betreklik)


43

7-11

Gebruik alledaagse sinonieme, antonieme, homonieme en homofone


Herken en bevraagteken stereotipes (t.o.v. ras en geslag) en onsensitiewe of

diskriminerende taalgebruik

Ondersoek byvoorbeeld verskillende maniere om iemand te vra om iets te doen; hoe

dit dit verhouding tussen die spreker en die luisteraar weerspieël; die uitwerking

daarvan en of dit bevraagteken moet word


Gebruik die woordeskat wat nodig is om oor taal te praat (terme soos:direkte en

indirekte rede, idiomatiese taalgebruik, formeel en informeel,


Tekste van ander Leerareas

(moet ook in die 3de kwartaal herhaal word)

Lu 1 Luister

As 6 Luister vir inligting in verskillende soorte tekste (soos weerverslae,

skoolaankondigings, onderhoude), herroep hoofidees op spesifieke besonderhede en

reageer gepas.

As 7 Voer instruksies uit en volg aanwysings

Lu 2 Praat

As 3 Gebruik gepaste liggaamstaal en aanbiedingsvaardighede:



Praat hoorbaar, gebruik gepaste pouses en praat teen 'n redelike tempo.


Metode (wie?)

Onderwyser

Groep/portuur

Self/leerder

Klas

Kundiges van buite

Ander onderwysers

Maats bv in pare

Vorme:(hoe?)

Toetse

Eksamen

Gevallestudie

Individuele aandag

Groepwerk


Werk in pare

Vra en antwoord

Onderhoudvoering


Paneelbespreking

Rolspel


Jigsaw

Gevallestudies

44

Gebruik taal in gepaste register (formaliteitsgraad) in verskillende


Gebruik gepaste taal wanneer hoflikheidsvorme gebruik word (versko-


Identifiseer onsensitiewe of diskriminerende taalgebruik - vermy.

Lu 3 Lees en Kyk

As 1 Lees 'n verskeidenheid fiksie- en nie-fiksie-tekste vir verskillende doeleindes

(soos gedigte, stories, mites, brosjures, naslaanboeke en handboeke):




maak afleidings

As 2 Kyk na en lewer kommentaar op verskeie visuele en multimediatekste (soos

prente, strokiesverhale, en, indien beskikbaar, video's, rekenaarprogramme en CD-

ROM's)


Identifiseer en bespreek grafiese tegnieke soos kleur, ontwerp, keuse van beelde en

hoe dit die boodskap wat oorgedra word, affekteer


redes.

As 4 Bespreek hoe die keuse van taal en grafiese kenmerke die leser beïnvloed

As 10 Verstaan en reageer gepas op informatiewe tekste:

Identifiseer hoof- en ondersteunende gedagtes

Soeklees vir spesifieke besonderhede in tekste soos weerverslae, busroosters, kaarte

Volg kort, gedrukte instruksies en aanwysings

As 11 Interpreteer eenvoudige visuele tekste (tabelle, plakkate, diagramme,grafieke,

kaarte) en kan 'n teks van een vorm na 'n ander verander(soos 'n grafiek na 'n

Uitstalling

Plakkaat

Opstelle

Onderhoude

Praktiese oefening

Demonstrasie

Drama/opvoering

Vraelyste

Klaswerk

Aanbieding

Debat

Projek

Collage

Waarneming

Rolspel

Gesprek

Ondersoek

Breinkaart


Rubriek

Vraelys

Storievertelling

45

verduidelikende paragraaf)

As 12 Kies relevante tekste vir eie inligtingsbehoeftes, soos woordeboeke,

kinderensiklopedieë en naslaanboeke.

Lu 4 Skryf



Organiseer idees in paragrawe waarin enkelvoudige en saamgestelde sinne gebruik

word;

Skryf 'n konsep=/eerste weergawe met gepaste taal en konvensies vir die spesifieke

doel en teikengroep;







Formuleer vrae om te help om die nodige inligting te verkry.

Identifiseer relevante inligtingsbronne;

Kies en ondersoek verskillende bronne vir verskillende perspektiewe op 'n onderwerp





Werkskaart

Kontrolelyste

Waarnemingsvel

Portefeulje

Memo

46















bywoorde


aanhalingstekens


verkleinwoorde





intensiewe vorme


47


betreklik)



As 3 Werk met tekste

Gebruik kern- en ondergeskikte sinne om 'n samehangende paragraaf te vorm

Skakel sinne in 'n samehangende paragraaf deur verbindingswoorde (soos "ook",

"uiteindelik"), voegwoorde en voornaamwoorde te gebruik

48

Werkskedule

Afrikaans Huistaal Gr 4

Kwartaal 2



Integrasie: EBW,!!Kuns!+!Kultuur,!!LO ,!!Tegnologie,!!Wiskunde,!!Natuurwetenskap,!!SW!(Aard/Gesk)

Hulpbronne: (Hierdie is slegs ‘n voorstel – jy kan jou eie gebruik)Beleidsdokument bl. 62 – 66 Oudovisuele Hulpmiddels, uitstappies, kaarte, naslaanboeke



Week Afgehandel

Dui met ‘n

regmerkie aan

!

Leeruitkomste en Asseseringstandaarde Vorme van

Assessering

Ons beveel hierdie verskillende

vorme van assessering aan

Onderrigmetodes

Hierdie is almal voorbeelde om

te gebruik

Maak gerus van die

verskeidenheid gebruik en

wissel dit gedurig af 1-2

Gedigte


Lu 1 Luister

As 3 Bespreek die spreker se gebruik van woorde, frases en liggaamstaal, en hoe dit

die luisteraar affekteer (soos: Hoe het jy gevoel nadat jy na die spreker geluister het?

Metode (wie?)

Onderwyser

Groep/portuur

Self/leerder

Individuele aandag

Groepwerk


Werk in pare

49

Wat het sy/hy gesê om jou so te laat voel).

As 4 Bespreek hoe 'n spreker se toon en woordkeuse vir verskillende teikengroepe

en doeleindes verander.

As 5 Gesels oor die klank in die taal en lewer kommentaar op die uitwerking daarvan

op die luisteraar

Lu 2 Praat

As 2 Gebruik interaksievaardighede en -strategieë tydens groepwerk:

Neem beurte.













Gebruik taal in gepaste register (formaliteitsgraad) in verskillende


Gebruik gepaste taal wanneer hoflikheidsvorme gebruik word (versko-

Die hele klas

Vorme:(hoe?)

Toetse

Eksamen

Gevallestudie

Uitstalling

Plakkaat

Opstelle

Onderhoude

Praktiese oefening

Demonstrasie

Drama/opvoering

Vraelyste

Klaswerk

Aanbieding

Debat

Projek

Collage

Waarneming

Rolspel

Gesprek

Vra en antwoord

Onderhoudvoering


Paneelbespreking

Rolspel


Jigsaw

Gevallestudies

Storievertelling

50



Lu 3 Lees en Kyk




redes.


in gedigte, stories en multimedia-tekste (soos: Ritme, rym,alliterasie, woordprente,

humor)



Lu 4 Skryf










Som inligting op verskillende maniere op (soos: diagramme, paragrawe,

kopkaarte, tabelle)

Ondersoek

Breinkaart


Rubriek

Vraelys

Werkskaart

Kontrolelyste

Waarnemingsvel

Portefeulje

Memo

51



Voorspel na aanleiding van versamelde bewyse wat volgende gaan

gebeur of hoe iets gaan eindig;


Vind verskillende maniere om idees uit te druk deur 'n tesourus te

gebruik en bespreek nuanses in betekenis




Toon ontwikkelende kennis van die kompleksiteit van alfabetiese

volgorde








Gebruik klankverandering, eenvoudige samestelling en voorvoegsels, stamme en

agtervoegsels om woorde te vorm.

Ondersoek die herkoms van woorde op 'n algememe vlak (soos leenwoorde)



52











bywoorde


aanhalingstekens


verkleinwoorde





intensiewe vorme


Verstaan en gebruik alledaagse voornaamwoorde (persoonlik, besitlik,vraend,

betreklik)



53

3-7





Verstaan en gebruik eenvoudige vorms van beeldspraak en figuurlike taal (soos

vergelykings)


Gebruik die woordeskat wat nodig is om oor taal te praat (terme soos: direkte en



Drama


Lu 1 Luister

As 3 Bespreek die spreker se gebruik van woorde, frases en liggaamstaal, en hoe dit

die luisteraar affekteer (soos: Hoe het jy gevoel nadat jy na die spreker geluister het?

Wat het sy/hy gesê om jou so te laat voel).

As 4 Bespreek hoe 'n spreker se toon en woordkeuse vir verskillendeteikengroepe en

doeleindes verander.

As 5 Luister vir inligting in verskillende soorte tekste (soos weerverslae,

skoolaankondigings, onderhoude), herroep hoofidees op spesifieke besonderhede en

reageer gepas.

Lu 2 Praat

As 1 Dra ervaringe, idees en inligting in verskillende kontekste vir verskillende


Gebruik taal met gemak vir interpersoonlike kommunikasie in alledaagse

Metode (wie?)

Onderwyser

Groep/portuur

Self/leerder

Die hele klas

Vorme:(hoe?)

Toetse

Eksamen

Gevallestudie

Uitstalling

Plakkaat

Individuele aandag

Groepwerk


Werk in pare

Vra en antwoord

Onderhoudvoering


Paneelbespreking

Rolspel

De Bono se 6 hoede

54

gesprekke;

Gebruik taal vir beeldryke selfuitdrukking (soos: Vertel 'n storie, resiteer

'n gedig of rolspeel 'n situasie);

Deel idees en lug mening oor bekende onderwerpe uit eie ervaring;


Gee aanwysings of instruksies;

Stel en reageer op vrae;

Bespreek en vergelyk eie en ander se idees en menings

As 2 Gebruik interaksievaardighede en -strategieë tydens groepwerk:

Neem beurte.













Opstelle

Onderhoude

Praktiese oefening

Demonstrasie

Drama/opvoering

Vraelyste

Klaswerk

Aanbieding

Debat

Projek

Collage

Waarneming

Rolspel

Gesprek

Ondersoek

Breinkaart


Rubriek

Vraelys

Werkskaart

Kontrolelyste

Jigsaw

Gevallestudies

Storievertelling

55

Gebruik taal in gepaste register (formaliteitsgraad) in verskillende situasies (toon,

woordkeuse, styl, liggaamstaal)

Gebruik gepaste taal wanneer hoflikheidsvorme gebruik word (verskonings, versoeke,

bedankings, ondersteunings)


Lu 3 Lees en Kyk

As 5 Toon begrip van en identifiseer en bespreek aspekte soos hooftema, karakters,

ruimte, intrige in fiksie-tekste.



in gedigte, stories en multimedia-tekste (soos: Ritme, rym,





Identifiseer hoe taal en register (formaliteitsgraad) na aanleiding van doel en

teikengroep verskil.

Identifiseer die taal wat in verskillende soorte tekste gebruik word (soos die direkte

rede in fabels, volgorde-woorde in aanwysings, die passiewe vorm in verslae)

Lu 4 Skryf


Kies en ondersoek 'n onderwerp en hou 'n dinkskrum oor idees met behulp van

kopkaarte, vloeidiagramme en lyste;

Organiseer idees in paragrawe waarin enkelvoudige en saamgestelde sinne gebruik

word;

Skryf 'n konsep=/eerste weergawe met gepaste taal en konvensies vir die spesifieke

Waarnemingsvel

Portefeulje

Memo

56

doel en teikengroep;

Hersien werk deur eie bewustheid van gepaste taal, struktuur en style en terugvoering

van klasmaats en/of onderwyser te gebruik;

Proeflees finale konsep vir grammatika, punktuasie en spelling en inkorporeer

terugvoering van klasmaats en onderwyser;

"Publiseer" finale weergawe deur dit met die relevante teikengroep en/of onderwyser te

deel






Voorspel na aanleiding van versamelde bewyse wat volgende gaan gebeur of hoe iets

gaan eindig;


Vind verskillende maniere om idees uit te druk deur 'n tesourus te gebruik en bespreek

nuanses in betekenis



Gebruik stel-, vraag-, bevelsinne en uitroepe korrek





Gebruik die korrekte woordorde en verstaan hoe woordorde betekeniskan beïnvloed

57





bywoorde

Gebruik hoofletters en punktuasie korrek: punt, komma, vraagteken,uitroepteken,

aanhalingstekens

Verstaan en gebruik alledaagse selfstandige naamwoorde, asook getal,geslag en

verkleinwoorde





intensiewe vorme



betreklik)









58

8-11

Multimedia

(moet ook in die derde kwartaal herhaal word)

Lu 2 Praat






Gebruik taal in gepaste register (formaliteitsgraad) in verskillende situasies (toon,

woordkeuse, styl, liggaamstaal)

Gebruik gepaste taal wanneer hoflikheidsvorme gebruik word (verskonings, versoeke,

bedankings, ondersteunings)

Identifiseer onsensitiewe of diskriminerende taalgebruik – vermy

Lu 3 Lees en Kyk





* vluglees vir algemene idee;

* soeklees vir spesifieke besonderhede;

* ondersoek inhoudsopgawe, opskrifte en indeks om 'n algemene oorsig te verkry


maak afleidings

Metode (wie?)

Onderwyser

Groep/portuur

Self/leerder

Die hele klas

Vorme:(hoe?)

Toetse

Eksamen

Gevallestudie

Uitstalling

Plakkaat

Opstelle

Onderhoude

Praktiese oefening

Demonstrasie

Drama/opvoering

Vraelyste

Klaswerk

Aanbieding

Individuele aandag

Groepwerk


Werk in pare

Vra en antwoord

Onderhoudvoering


Paneelbespreking

Rolspel

De Bono se 6 hoede

Jigsaw

Gevallestudies

Storievertelling

59

As 2 Kyk na en lewer kommentaar op verskeie visuele en multimediatekste (soos

prente, strokiesverhale, en, indien beskikbaar, video's, rekenaarprogramme en CD-

ROM's)


Identifiseer en bespreek grafiese tegnieke soos kleur, ontwerp, keuse van beelde en

hoe dit die boodskap wat oorgedra word, affekteer


redes.

As 4 Bespreek hoe die keuse van taal en grafiese kenmerke die leser beïnvloed


in gedigte, stories en multimedia-tekste (soos: Ritme, rym,




Identifiseer die taal wat in verskillende soorte tekste gebruik word (soos die direkte

rede in fabels, volgorde-woorde in aanwysings, die passiewe vorm in verslae)

Lu 4 Skryf


Skryf informatiewe tekste waarin idees duidelik vir verskillende teikengroepe uitgedruk

word (soos kort verslae, instruksies);


Proeflees finale konsep vir grammatika, punktuasie en spelling en inkorporeer

terugvoering van klasmaats en onderwyser;

"Publiseer" finale weergawe deur dit met die relevante teikengroep en/of onderwyser te

deel



Debat

Projek

Collage

Waarneming

Rolspel

Gesprek

Ondersoek

Breinkaart


Rubriek

Vraelys

Werkskaart

Kontrolelyste

Waarnemingsvel

Portefeulje

memo

60




Bespreek oorsaak en gevolg in geskrewe tekste en die taal wat gebruik word om dit uit

te druk (soos: wanneer … , dan … , as … , dan … );

Identifiseer verskillende moontlikhede en verduidelik waarom en hoe dit verskil;

Lei betekenis af wat nie ooglopend gestel is nie en verduidelik hoe betekenis oorgedra

word














61






bywoorde


aanhalingstekens


verkleinwoorde


medewerkwoorde( hulpwerkwoorde van tyd en wyse),



intensiewe vorme



betreklik)





Skakel sinne in 'n samehangende paragraaf deur verbindingswoorde (soos "ook",

"uiteindelik"), voegwoorde en voornaamwoorde te gebruik


62





vergelykings)








Gebruik die woordeskat wat nodig is om oor taal te praat (terme soos: direkte en



!

!

!

!

!

!

!

63

Werkskedule


Kwartaal 1


(Kies jou eie temas volgens jou handboek wat in die klaskamer gebruik word)

Integrasie: EBW,!!Kuns!+!Kultuur,!!LO,!!Tegnologie,!!Wiskunde,!!Natuurwetenskap,!!SW!(Aard/Gesk)




Week Afgehandel

Dui met ‘n

regmerkie aan

!


Assessering



Onderrigmetodes


te gebruik

Maak gerus van die



Kortverhale/Stories/Novelle/Fabel

(hierdie genre moet ook in 4de kwartaal gedoen word)

Lu 1 Luister

As 1 Geniet dit om na verskillende mondelinge tekste te luister (soos stories,mites,

dreunsang, grappe, raaisels en kort toneelstukke) en reageer gepas

Metode (wie?)

Onderwyser

Groep/portuur

Self/leerder

Individuele aandag

Groepwerk


Werk in pare

64

As 2 Identifiseer die hoofboodskappe en temas in mondelinge tekste en bring dit in

verband met die daaglikse lewe.


veronderstellings in mondelinge tekste en lewer kommentaar op wat in- en uitgesluit is

( soos: Is die storie se boodskap waar vir alle situasies? Watter omstandighede word

nie in hierdie storie gedek nie?)

As 8 Luister aktief, oorweeg ander standpunte en reageer op sensitiewe wyse op

idees en voorstelle.

As 9 Bespreek die sosiale, morele en kulturele waardes, houdings en veronderstellings

in mondelinge tekste en lewer kommentaar op wat in- en uitgesluit is ( soos: Is die

storie se boodskap waar vir alle situasies? Watter omstandighede word nie in hierdie

storie gedek nie?)

Lu 2 Praat



Gebruik taal denkende vir interpersoonlike kommunikasie (soos: Prys iemand se

pogings; verskil van iemand)

Gebruik taal vir skeppende en beeldryke selfuitdrukking (soos: Gee uitdrukking aan


Deel idees en lug mening oor minder bekende onderwerpe en gebeurenisse deur

spekulasie en hipotese te gebruik;

Beskryf gebeurtenisse, gee terugvoering en gee aanwysings op 'n logiese manier.

Stel kritiese vrae wat nie voor die handliggende antwoorde het nie en kan denkend

reageer

Lug en regverdig eie mening met redes

As 2 Gebruik gepaste woorde en strukture vir verskillende doeleindes en

teikengroepe:

Neem beurte, hou by die onderwerp, stel relevante vrae, en help die besprekings om te

klas

Vorme:(hoe?)

Toetse

Eksamen

Gevallestudie

Uitstalling

Plakkaat

Opstelle

Onderhoude

Praktiese oefening

Demonstrasie

Drama/opvoering

Vraelyste

Klaswerk

Aanbieding

Debat

Projek

Collage

Waarneming

Rolspel

Gesprek

Vra en antwoord

Onderhoudvoering

Individuel op sy eie

Paneel bespreking

Rolspel


Jigsaw

Gevallestudies

Storievertelling

65

voei en reageer met empatie en respek op ander se idees.



Toon sensitiwiteit vir ander se regte en gevoelens tydens groepwerk.

Lu 3 Lees en Kyk


(soos gedigte, boekresensies, kort romans, omsendbriewe, naslaanboeke):



* gebruik vroeëre kennis of kontekstuele leidrade om betekenis vas te stel en

afleidings te maak;

* maak storiekaarte of maak aantekeninge van hoofpunte om begrip na te gaan;

As 3 Beskryf en ontleed emosionele reaksie op tekste.


Bespreek die hoofidee, intrige, ruimte, atmosfeer en karakters;


Bespreek temas en vraagstukke en lug menings met redes daaroor

As 6 Verstaan die woordeskat en bespreek hoe skrywers taal gebruik om 'n sekere

effek te bereik (vergelykings, ritme, klanknabootsing, ens.)


verskillende soorte tekste:

Identifiseer die manier waarop verskillende soorte tekste gestruktureer is (soos:

fabels, briewe, boekresensies);

Identifiseer die eienskappe van verskillende skryfvorme, soos wetenskapsfiksie, rillers.

As 8 Identifiseer en bespreek omgewings-, kulturele en sosiale waardes in tekste:

Ondersoek

Breinkaart


Rubriek

Vraelys

Werkskaart

Kontrolelyste

Waarnemingsvel

Portefeulje

Memo

66

Identifiseer en bespreek vertelperspektief en die doel en effek daarvan

Herken en bespreek stereotipes en hoe dit geskep word

Bespreek en vergelyk die hantering van verskillende sosiale en kulturele vraagstukke

deur verskillende skrywers

Lu 4 Skryf


Skryf vir persoonlike, ondersoekende, speelse, verbeeldings- en skeppende

doeleindes (soos dagboekinskrywings, humoristiese staaltjies, stories, gedigte)


As 3 Lewer netjiese, leesbare werk met aandag aan aanbiedings (soos: omslag, titel,

opskrifte, gepaste grafika)




Identifiseer oorsaak en gevolg in mondelinge en geskrewe tekste en verduidelik die

verband daar tussen;

Doen skattings gebaseer op bekende inligting;

Onderskei tussen die voordele en nadele van iets en verduidelik dit;

Bevraagteken en ontwikkel verskillende perspektiewe op bekende onderwerpe;

Bespreek die invloed van konteks op inligting



Vorm hipoteses oor die moontlike resultate of slot van 'n reeks stappe of

gebeurtenisse;

67

Voorspel wat in 'n denkbeeldige situasie sou kon gebeur

Besin oor vorige prosesse of aktiwiteite en lesse vir toekomstige gebruik

Eksperimenteer met die visuele en klankeffekte van taal

Ondersoek woordassosiasies en konsepte om uit 'n ander hoek na onderwerpe te kyk




Toon kennis van die kompleksiteit van alfabetiese volgorde waar die orde volgens die

1ste letter gegee word

Spel dikwels gebruikte woorde korrek en herken uitsonderings in spelpatrone

Gebruik skryftekens (kappie, deelteken, koppelteken, afkappingsteken doeltreffend in

alledaagse woorde







Gebruik algemene voor- en agtervoegsels, klankverandering, samestelling en afleiding

om woordeskat uit te brei

Begryp dat talle woorde by mekaar leen en gebruik nuutskeppinge




68


Gebruik enkelvoudige sinne, saamgestelde en veelvoudige sinne doeltreffend

Brei sinne uit deur adjektiewe, bywoorde, byvoeglike en bywoordelike bepalings en

bysinne by te voeg

Gebruik voegwoorde en betreklike voornaamwoorde doeltreffend om sinne te verbind


Gebruik en wissel tydsvorme doeltreffend en gepas

Gebruik die aktiewe (bedrywende) en die passiewe (lydende) vorm doeltreffend - ook

wanneer die onderwerp onbekend is of die passief gepas is


Gebruik en wissel die direkte en indirekte rede doeltreffend, met korrekte punktuasie,



dubbelpunt, afkappingsteken, aanhalingstekens

Verstaan die funksie en gebruik van alledaagse selfstandige naamwoorde asook getal,

geslag en verkleinwoorde

Verstaan die funksie en gebruik van algemeen gebruikte hoofwerkwoorde (selfstandige

werkwoorde) en medewerkwoorde (hulpwerkwoorde van tyd en wyse), asook van

algemene deelwoorde

Verstaan die funksie en gebruik van alledaagse adjektiewe: verbuiging,trappe van

vergelyking, intensiewe vorme, letterlike en figuurlike betekenis

Verstaan die funksie en gebruik van alledaagse bywoorde (tyd, wyse, plek)

Verstaan die funksie en gebruik van alledaagse voornaamwoorde (persoonlik, besitlik,

vraend, betreklik)


Verstaan en gebruik gepaste sinonieme, antonieme, homonieme en homofone

69

7-11


Herken en bevraagteken taal wat gebruik word om rasse-, geslag- en ander

stereotipes te skep


Gebruik die woordeskat wat nodig is om oor taal te praat (terme soos:aktiewe en

passiewe vorm, akronieme, teikengroep, personifikasie,diskriminerend, ens)

Tekste van ander Leerareas

(moet ook in die 3de kwartaal gedoen word)

Lu 1 Luister

As 6 Luister na verskillende soorte informatiewe tekste (aanwysings, instruksies,

toesprake, radioprogramme, televisiedokumentêre) neem kennis van hoofidees of

spesifieke besonderhede en gebruik inligting op 'n gepaste manier.

As 7 Luister aktief, oorweeg ander standpunte en reageer op sensitiewe wyse op

idees en voorstelle.

Lu 2 Praat


Verskuif oogkontak om so 'n groot moontlike deel van die gehoor in te sluit.



Gebruik pouses gepas en pas toon volgens die doel aan.


teikengroepe:

Metode (wie?)

Onderwyser

Groep/portuur

Self/leerder

klas

Vorme:(hoe?)

Toetse

Eksamen

Gevallestudie

Uitstalling

Plakkaat

Opstelle

Onderhoude

Praktiese oefening

Demonstrasie

Individuele aandag

Groepwerk


Werk in pare

Vra en antwoord

Onderhoudvoering


Paneel bespreking

Rolspel

De Bono se 6 hoede

Jigsaw

Gevallestudies

Storievertelling

70

Gebruik taal met die gepaste register in minder bekende situasies;

Gebruik die gepaste grammatikale strukture en taalidioom vir die doel;

Gebruik taal sorgvuldig om komplekse dog algemene gevoelens soos woede,

ongeduld, simpatie en bewondering uit te druk.

Lu 3 Lees en Kyk






afleidings te maak;

* maak storiekaarte of maak aantekeninge van hoofpunte om begrip na te gaan;

As 2 Kyk en lewer kommentaar op verskeie visuele en multimedia-tekste (soos

advertensies, video's / films, TV-dramas, en, indien beskikbaar, rekenaarprogramme

en CD-ROMS's)


Identifiseer en bespreek grafiese tegnieke soos kleur, ontwerp, keuse van beelde,

soort en grootte van letterwerk, simbole, uitleg.


As 4 Bespreek hoe die skrywers en visuele kunstenaars op verskillende maniere met

lesers in wisselwerking tree en hoe hulle taal en visuele kenmerke gebruik om

verskillende wêreldbeskouinge oor te dra

As 10 Interpreteer en ontleed self besonderhede in grafiese tekste (kaarte,

lyngrafieke, staafgrafieke en sirkeldiagramme) en dra inligting van een vorm na 'n

ander oor

As 11 Interpreteer en bespreek komplekser visuele tekste (soos tabelle, plakkate,

diagramme, staafgrafieke, kaarte) en kan 'n teks van een vorm na 'n ander verander

(soos 'n tabel met data na 'n grafiek).

Drama/opvoering

Vraelyste

Klaswerk

Aanbieding

Debat

Projek

Collage

Waarneming

Rolspel

Gesprek

Ondersoek

Breinkaart


Rubriek

Vraelys

Werkskaart

Kontrolelyste

Waarnemingsvel

Portefeulje

Memo

71

As 12 Kies relevante tekste en pas navorsingsvaardighede toe om inligting in

woordeboeke, naslaanboeke en handboeke, uit gemeenskapsbronne en die

elektroniese media (indien beskikbaar) te verkry

Lu 4 Skryf



Ontwikkel die onderwerp deur relevante bronne te raadpleeg, gepaste inligting te kies

en idees te organiseer;

Skryf 'n konsep=/eerste weergawe met 'n sentrale idee en goed ontwikkelde

paragrawe;








Versamel en kategoriseer relevante idees en verduidelik die redes vir die

kategorisering

Onderskei tussen algemene en spesifieke inligting

Organiseer inligting onder verskillende hofies

Orden 'n reeks stappe of gebeurtenisse op 'n logiese manier en verduidelik die logika

Evalueer en maak gevolgtrekkings en verduidelik redes daarvoor

72



Begryp dat sinne uit verskillende komponente bestaan (onderwerp, voorwerp, gesegte)

en verstaan die funksie van elk



bysinne by te voeg















algemene deelwoorde

Verstaan die funksie en gebruik van alledaagse adjektiewe: verbuiging ,t rappe van


73



vraend, betreklik)





Gebruik voegwoorde en woorde wat tyd, oorsaak en gevolg aandui om logiese sinne

en paragrawe te skep

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

74

Werkskedule


Kwartaal 2







Week Afgehandel

Dui met ‘n

regmerkie aan

!


Assessering



Onderrigmetodes


te gebruik

Maak gerus van die



Gedigte


Lu 1 Luister

As 3 Identifiseer kenmerke van mondelinge tekste (struktuur, taal, toon, register, ens.)

wat dit gepas vir verskillende doeleindes en teikengroepe maak.

Metode (wie?)

Onderwyser

Groep/portuur

Self/leerder

Individuele aandag

Groepwerk


Werk in pare

75

As 4 Bespreek hoe taal gebruik word om atmosfeer te skep.



spesifieke besonderhede en gebruik inligting op 'ngepaste manier.

Lu 2 Praat

As 2 Gebruik interaksievaardighede en -strategieë in groepsituasies:

Neem beurte, hou by die onderwerp, stel relevante vrae, en help die besprekings om te

voei en reageer met empatie en respek op ander se idees.



Toon sensitiwiteit vir ander se regte en gevoelens tydens groepwerk.


Verskuif oogkontak om so 'n groot moontlike deel van die gehoor in te

sluit.





teikengroepe:



Gebruik taal sorgvuldig om komplekse dog algemene gevoelens soos

woede, ongeduld, simpatie en bewondering uit te druk.

Lu 3 Lees en Kyk

Die hele klas

Vorme:(hoe?)

Toetse

Eksamen

Gevallestudie

Uitstalling

Plakkaat

Opstelle

Onderhoude

Praktiese oefening

Demonstrasie

Drama/opvoering

Vraelyste

Klaswerk

Aanbieding

Debat

Projek

Collage

Waarneming

Rolspel

Gesprek

Vra en antwoord

Onderhoudvoering


Paneelbespreking

Rolspel


Jigsaw

Gevallestudies

Storievertelling

76



As 3 Beskryf en ontleed emosionele reaksie op tekste


effek te bereik (vergelykings, ritme, klanknabootsing, ens.

Lu 4 Skryf





As 3

� � � � ��

:

Versamel en k ateg o riseer relev an te id ees en v erd u id elik d ie red es v ir d ie k ateg o riserin g

O n d ersk ei tu ssen alg emen e en sp esifiek e in lig tin g

O rg an iseer in lig tin g o n d er v ersk illen d e h o fies

O rd en 'n reek s stap p e o f g eb eu rten isse o p 'n lo g iese man ier en v erd u id elik d ie lo g ik a

O rg an iseer in lig tin g in 'n p arag raaf, tab el, ty d ly n , d iag ram o f an d er g ep aste g rafiese v o o rstellin g

E v alu eer en maak g ev o lg trek k in g s en v erd u id elik red es d aarv o o r

As 4 G eb ru ik taal o m sk ep p en d te d in k :

Vo o rsp el w at in 'n d en k b eeld ig e situ asie so u k o n g eb eu r

B esin o o r v o rig e p ro sesse o f ak tiw iteite en lesse v ir to ek o mstig e g eb ru ik

E k sp erimen teer met d ie v isu ele en k lan k effek te v an taal

O n d erso ek w o o rd asso siasies en k o n sep te o m u it 'n an d er h o ek n a o n d erw erp e te k y k

Ondersoek

Breinkaart


Rubriek

Vraelys

Werkskaart

Kontrolelyste

Waarnemingsvel

Portefeulje

Memo

77





1ste letter gegee word

Spel dikwels gebruikte woorde korrek en herken uitsonderings in spelpatrone


alledaagse woorde







Gebruik algemene voor- en agtervoegsels, klankverandering, samestelling en

aflediging om woordeskat uit te brei

Begryp dat talle woorde by mekaar leen en gebruik nuutskeppinge

Gebruik alledaagse afkortings en akronieme






bysinne by te voeg

78















algemene deelwoorde





vraend, betreklik)





Wissel woordorde gepas vir fokus en klem

Gebruik duidelike en samehangende sinne sonder te veel woorde en met die korrekte

79

3-7

grammatikale struktuur

Gebruik taal met die gepaste formaliteitsgraad (register) in minder bekende situasies

en toon bewustheid van teikengroep

Pas toon en woordkeuse vir verskillende teikengroep en doeleindes aan

Toon kennis van die gebruik van bekende idiomatiese uitdrukkings


personifikasie, vergelyking)

As 6 Gebruik die woordeskat wat nodig is om oor taal te praat (terme soos:aktiewe en

passiewe vorm, akronieme, teikengroep, personifikasie,diskriminerend, ens)

Drama


Lu 1 Luister

As 3 Identifiseer kenmerke van mondelinge tekste (struktuur, taal, toon, register, ens.)

wat dit gepas vir verskillende doeleindes en teikengroepe maak.

As 4 Bespreek hoe taal gebruik word om atmosfeer te skep.



spesifieke besonderhede en gebruik inligting op 'ngepaste manier.

Lu 2 Praat



Gebruik taal denkende vir interpersoonlike kommunikasie (soos: Prys iemand se

pogings; verskil van iemand)

Gebruik taal vir skeppende en beeldryke selfuitdrukking (soos: Gee uitdrukking aan

Metode (wie?)

Onderwyser

Groep/portuur

Self/leerder

Die hele klas

Vorme:(hoe?)

Toetse

Eksamen

Gevallestudie

Uitstalling

Plakkaat

Individuele aandag

Groepwerk


Werk in pare

Vra en antwoord

Onderhoudvoering


Paneelbespreking

Rolspel


80


Deel idees en lug mening oor minder bekende onderwerpe en gebeurtenisse deur

spekulasie en hipotese te gebruik;

Beskryf gebeurtenisse, gee terugvoering en gee aanwysings op 'n logiese manier.

Stel kritiese vrae wat nie voor die handliggende antwoorde het nie en kan denkend

reageer







teikengroepe:





Lu 3 Lees en Kyk


Bespreek die hoofidee, intrige, ruimte, atmosfeer en karakters;


Bespreek temas en vraagstukke en lug menings met redes daaroor


effek te bereik (vergelykings, ritme, klanknabootsing, ens.)

Opstelle

Onderhoude

Praktiese oefening

Demonstrasie

Drama/opvoering

Vraelyste

Klaswerk

Aanbieding

Debat

Projek

Collage

Waarneming

Rolspel

Gesprek

Ondersoek

Breinkaart


Rubriek

Vraelys

Werkskaart

Kontrolelyste

Jigsaw

Gevallestudies

Storievertelling

81



Ontleed die uitwerking van stereotipering, partydigheid en vooroordeel en bespreek

hoe dit bevraagteken en verander kan word en gee eie gemotiveerde mening.

As 8 Verstaan en gebruik informatiewe tekste gepas:



Kies en teken relevante inligting op 'n gepaste manier op.

Volg redelik komplekse instruksies en aanwysings sonder enige hulp

Lu 4 Skryf


Kies en ontleed 'n onderwerp en hou 'n dinkskrum oor idees met behulp van kopkaarte,

vloeidiagramme en lyste;

Ontwikkel die onderwerp deur relevante bronne te raadpleeg, gepaste inligting te kies

en idees te organiseer;

Skryf 'n konsep=/eerste weergawe met 'n sentrale idee en goed ontwikkelde

paragrawe;

Gebruik enkelvoudige en saamgestelde sinne met bewustheid van die spesifieke doel

en teikengroep.

Hersien werk deur op inhoud, gepaste taal, struktuur en styl te fokus en terugvoering

van klasmaats en onderwyser te gebruik;


Lewer finale weergawe in en besin oor die assessering van die stuk



Waarnemingsvel

Portefeulje

Memo

82

As 4 Pas kennis van taal op verskeie vlakke toe: woordvlak, sinsvlak, paragraafvlak



Vorm hipoteses oor die moontlike resultate of slot van 'n reeks stappe of

gebeurtenisse;

Voorspel wat in 'n denkbeeldige situasie sou kon gebeur

Besin oor vorige prosesse of aktiwiteite en lesse vir toekomstige gebruik

Eksperimenteer met die visuele en klankeffekte van taal

Ondersoek woordassosiasies en konsepte om uit 'n ander hoek na onderwerpe te kyk







bysinne by te voeg









83

8-11







algemene deelwoorde





vraend, betreklik)





stereotipes te skep

Multimedia

(moet ook in die derde kwartaal herhaal word)

Lu 2 Praat




Metode (wie?)

Onderwyser

Groep/portuur

Self/leerder

Die hele klas

Individuele aandag

Groepwerk


Werk in pare

Vra en antwoord

84




teikengroepe:





Lu 3 Lees en Kyk





* vluglees vir die algemene idee;

* ondersoek inhoudsopgawe, opskrifte en indeks om 'n algemene orsig

te verkry


afleidings te maak;

As 2 Kyk en lewer kommentaar op verskeie visuele en multimedia-tekste (soos

advertensies, video's / films, TV-dramas, en, indien beskikbaar, rekenaarprogramme

en CD-ROMS's)


Identifiseer en bespreek grafiese tegnieke soos kleur, ontwerp, keuse van beelde,

soort en grootte van letterwerk, simbole, uitleg.


As 4 Bespreek hoe die skrywers en visuele kunstenaars op verskillende maniere met

lesers in wisselwerking tree en hoe hulle taal en visuele kenmerke gebruik om

Vorme:(hoe?)

Toetse

Eksamen

Gevallestudie

Uitstalling

Plakkaat

Opstelle

Onderhoude

Praktiese oefening

Demonstrasie

Drama/opvoering

Vraelyste

Klaswerk

Aanbieding

Debat

Projek

Collage

Waarneming

Rolspel

Gesprek

Ondersoek

Onderhoudvoering


Paneelbespreking

Rolspel


Jigsaw

Gevallestudies

Storievertelling

85

verskillende wêreldbeskouinge oor te dra



As 8 Verstaan en gebruik informatiewe tekste gepas:



Kies en teken relevante inligting op 'n gepaste manier op.

Volg redelik komplekse instruksies en aanwysings sonder enige hulp

Lu 4 Skryf


Skryf informatiewe tekste waarin idees duidelik en logies vir verskillende teikengroepe

uitgedruk word (soos kennisgewings, verslae)





Lewer finale weergawe in en besin oor die assessering van die stuk

As 3 Lewer netjiese, leesbare werk met aandag aan aanbiedings (soos:omslag, titel,





Onderskei tussen oorsaak en gevolg in 'n verskeidenheid kruiskurrikulêre kontekste;

Breinkaart


Rubriek

Vraelys

Werkskaart

Kontrolelyste

Waarnemingsvel

Portefeulje

memo

86


Ontwikkel 'n gebalanseerde argument oor 'n relevante en uitdagende vraagstuk;


Bevraagteken die geldigheid en uitwerking van konteks en die skrywer se houding


Kategoriseer en klassifiseer inligting en verduidelik wat die prosesse behels deur

voorbeelde uit verskillende leerareas te gee

Vergelyk en kontrasteer inligting en idees en dui aan watter basis gebruik is

Kombineer idees uit verskillende bronne in 'n samehangende geheel



Verander die formaat van inligting (soos van tabelle na geskrewe vorm, van tabelle na

grafieke)







bysinne by te voeg





87











algemene deelwoorde





vraend, betreklik)








Wissel woordorde gepas vir fokus en klem

Gebruik duidelike en samehangende sinne sonder te veel woorde en met die korrekte


88

Gebruik taal met die gepaste formaliteitsgraad (register) in minder bekende situasies

en toon bewustheid van teikengroep

Pas toon en woordkeuse vir verskillende teikengroep en doeleindes aan

Toon kennis van die gebruik van bekende idiomatiese uitdrukkings


personifikasie, vergelyking)



stereotipes te skep


Gebruik die woordeskat wat nodig is om oor taal te praat (terme soos: letterlik en

figuurlik, register, logies, metafore, dubbelsinnigheid, ens)

!

!

!

!

!

!

!

89

Werkskedule: Afrikaans Huistaal Gr 6

Kwartaal 1







Week Afgehandel

Dui met ‘n

regmerkie aan

!


Assessering



Onderrigmetodes


te gebruik

Maak gerus van die



Kortverhale/Fabel/Novelle

(hierdie genre moet ook in die 4de kwartaal behandel word)

Lu 1 Luister

As 1 Geniet dit om na verskillende soorte mondelinge tekste te luister en reageer

krities daarop (soos stories, legendes, gedigte, toneelstukke, debatte en praatjies).

As 2 Identifiseer temas, stel vrae en bring idees in verband met eie ervaring.

As 7 Bespreek die sosiale, morele en kulturele waardes in verskillende tekste en lewer

kommentaar op hoe dit in die teks oorgedra word (soos Is daar enige bewyse van

Metode (wie?)

Onderwyser

Groep/portuur

Self/leerder

klas

Vorme:(hoe?)

Individuele aandag

Groepwerk


Werk in pare

Vra en antwoord

Onderhoudvoering

90

stereotipering?

As 8 Luister aktief en met sensitiwiteit, gee erkenning aan menings wat met eie

mening bots en reageer gepas binne die konteks.

As 9 Bespreek die sosiale, morele en kulturele waardes in verskillende tekste en

lewer kommentaar op hoe dit in die teks oorgedra word (soos Is daar enige bewyse

van stereotipering?

Lu 2 Praat



Gebruik taal met gemak vir interpersoonlike kommunikasie wat dieper persoonlike

gevoelens en besinning openbaar (soos: gesels oor gevoelens en aspirasies).

Beskryf gebeurtenisse, gee terugvoering en gee aanwysings op 'n logiese manier



Lu 3 Lees en Kyk


(soos tydskrifte, gedigte, romans, kort toneelstukke, koerante,handboeke)

As 3 Verduidelik interpretasie en algehele reaksie op die teks en gee redes gebaseer

op die teks of op eie ervaring.

As 5 Toon begrip van die teks, die verband daarvan met hulle eie lewe, die doel

daarvan en hoe dit funksioneer:

Verduidelik temas, intrige, ruimte, atmosfeer en karakterisering

Bespreek die skrywer se houding en perspektief, hoe betekenis geskep word en

maniere waarop die leser geposisioneer word (soos: Vertel die skrywer die storie as 'n

waarnemer of 'n karakter? Hoe voel jy oor die hoofkarakters? Is jy simpatiek of

krities? Hoe kry die skrywer dit reg om jou te laat voel?)

As 6 Herken en verduidelik die verskillende strukture, taalgebruik, doel en teikengroep

Toetse

Eksamen

Gevallestudie

Uitstalling

Plakkaat

Opstelle

Onderhoude

Praktiese oefening

Demonstrasie

Drama/opvoering

Vraelyste

Klaswerk

Aanbieding

Debat

Projek

Collage

Waarneming

Rolspel

Gesprek

Ondersoek

Breinkaart


Paneel bespreking

Rolspel


Jigsaw

Gevallestudies

Storievertelling

91

van verskillende soorte tekste:

Identifiseer en evalueer die soort en gepastheid van 'n teks se taal en register vir die

bedoelde teikengroep.

Identifiseer en ontleed die eienskappe van verskillende soorte skryfvorme of genres

(soos die struktuur en konvensies wat in biografieë, verskillende soorte gedigte,

verskillende soorte koerantberigte, ens. gebruik word.)

As 7 Identifiseer en bespreek kulturele en sosiale waardes in tekste krities:

Interpreteer die skrywer se bedoelde en onbedoelde verskuilde boodskappe.

Identifiseer verskillende perspektiewe binne 'n ingewikkelder teks en gee eie

perspektief gebaseer op bewyse uit die teks.



Lu 4 Skryf

As 1 Skryf verskeie soorte tekste vir verskillende doeleindes en teikengroepe:


doeleindes (soos joernale, gedigte, mites, dialoë)

As 2 Ontwikkel en organiseer eie idees deur die skryfproses:

As 3 Lewer netjiese werk met spesifieke aandag aan aanbieding (soos: omslag,

inhoudsopgawe, uitleg, gepaste illustrasies of grafika)








Rubriek

Vraelys

Werkskaart

Kontrolelyste

Waarnemingsvel

Portefeulje

Memo

92





Beskryf wat sy/hy visualiseer nadat 'n teks gelees of gehoor is

Dink aan en beskryf die resultaat of slot wat hy/sy sou verkies

Vorm hipoteses en verskaf alternatiewe tydens probleemoplossing

Eksperimenteer met taal op verskeie maniere, soos om nuwe woorde vir konsepte te

maak





2de letter gegee word

Spel ook minder algemene woorde korrek en herken uitsonderings in spelpatrone


alledaagse woorde


Gaan spelling en betekenis in 'n woordeboek of tesourus na





Gebruik verskeie tegnieke (voor- en agtervoegsels, klankverandering samestelling en

93

afleiding) om woordeskat uit te brei

Begryp dat talle woorde bymekaar leen en gebruik nuutskeppinge doeltreffend



Verstaan die gebruik en funksie van die verskillende komponente (onderwerp,

voorwerp, gesegde) waaruit sinne bestaan

Brei sinne uit deur bepalings, sinsnedes en bysinne by te voeg

Gebruik 'n verskeidenheid enkelvoudige sinne, saamgestelde en veelvoudige sinne

doeltreffend


Wissel tydsvorme doeltreffend en gepas




Verander sinne doeltreffend van die direkte na die indirekte rede, en andersom, met

die korrekte gebruik van punktuasie, bywoorde en voornaamwoorde


dubbelpunt, afkappingsteken, aanhalingsteken

Verstaan die funksie en gebruik van selfstandige naamwoorde, asook getal, geslag en

verkleinwoorde

Verstaan die funksie en gebruik van hoofwerkwoorde (selfstandige werkwoorde) en

medewerkwoorde (van tyd en wyse) asook van deelwoorde

Verstaan die funksie en gebruik van adjektiewe: verbuiging, trappe van vergelyking,


Verstaan die funksie en gebruik van bywoorde (tyd, wyse, plek)


94

7-11

vraend, betreklik)


Verstaan en gebruik verskeie sinonieme, antonieme, homonieme en homofone


Herken en bevraagteken taal wat opsetlike en onopsetlike stereotipes en partydigheid

oordra (soos: Ondersoek die manier waarop taal in advertensies gebruik word om ons

te oorreed om dinge wat ons nie nodig het nie, te koop en sodoende die omgewing te

benadeel)


Gebruik die woordeskat wat nodig is om oor taal te praat (terme soos:letterlik en


Tekste uit ander Leerareas

(hierdie moet weer in die 3de kwartaal behandel word)

Lu 1 Luister

As 6 Luister vir inligting in 'n verskeidenheid mondelinge tekste

(debatte,verduidelikings, verslae, televisiedokumentêre), som hoofgedagtes op en

neem kennis van spesifieke besonderhede.

As 7 Luister aktief en met sensitiwiteit, gee erkenning aan menings wat met eie

mening bots en reageer gepas binne die konteks.

Lu 2 Praat



Wissel volume, toon en tempo vir klem en effek;

Metode (wie?)

Onderwyser

Groep/portuur

Self/leerder

klas

Vorme:(hoe?)

Toetse

Eksamen

Gevallestudie

Uitstalling

Plakkaat

Individuele aandag

Groepwerk


Werk in pare

Vra en antwoord

Onderhoudvoering


Paneel bespreking

Rolspel


95

Besin oor eie aanbieding en vaardighede en probeer geïdentifiseerde swakhede

verbeter.


Gebruik die gepaste register in onbekende en meer uitdagende situasies en toon

bewustheid van verskillende teikengroepe.

Manipuleer taal vir verskillende doeleindes, soos om te oorreed, te argumenteer, te

inspireer en met iemand te identifiseer


Lu 3 Lees en Kyk


(soos tydskrifte, gedigte, romans, kort toneelstukke, koerante, handboeke)

As 2 Kyk na en bespreek verskeie visuele en multimedia-tekste (soos foto's TV-

advertensies, dramas en toneelstukke en, indien beskikbaar, videos / films,

rekenaarprogramme en CD-ROM's)


Identifiseer en bespreek tegnieke soos beligting en byklanke, keuse van beelde,

kamerahoek, vorm en ontwerp, grafika en die uitwerking daarvan op die kyker



As 4 Bespreek hoe skrywers, grafiese ontwerpers en fotograwe se tegnieke 'n

spesifieke wêreldbeskouing oordra en die leser op verskeie maniere posisioneer

As 10 Kies relevante tekste vir persoonlike en inligtingsbehoeftes uit 'n wye

verskeidenheid bronne, soos uit die plaaslike gemeenskap en die elektroniese media

(indien beskikbaar)

As 11 Kies relevante tekste vir persoonlike en inligtingsbehoeftes uit 'n wye

verskeidenheid bronne, soos uit die plaaslike gemeenskap en die elektroniese media

(indien beskikbaar)

Opstelle

Onderhoude

Praktiese oefening

Demonstrasie

Drama/opvoering

Vraelyste

Klaswerk

Aanbieding

Debat

Projek

Collage

Waarneming

Rolspel

Gesprek

Ondersoek

Breinkaart


Rubriek

Vraelys

Werkskaart

Kontrolelyste

Jigsaw

Gevallestudies

Storievertelling

96

Lu 4 Skryf



Skryf 'n konsep-/eerste weergawe met bewustheid van 'n sentrale idee en gepaste taal

en konvensies vir die spesifieke doel en teikengroep;



















Waarnemingsvel

Portefeulje

Memo

97



doeltreffend











verkleinwoorde







vraend, betreklik)






98





benadeel)

1-2

2 de Kwartaal

Gedigte

(Hierdie genre moet ook in die derde kwartaal behandel word)

Lu 1 Luister

As 1 Geniet dit om na verskillende soorte mondelinge tekste te luister en reageer

krities daarop (soos stories, legendes, gedigte, toneelstukke, debatte en praatjies).

As 3 Identifiseer en bespreek kernkenmerke soos konteks, die spreker se

liggaamstaal, inhoud, register en woordkeuse:


* bespreek hoe hierdie kenmerke vir verskillende teikengroepe en doeleindes sal

verander;

As 4 Lewer kommentaar op klank- en visuele effekte soos ritme, herhaling, alliterasie,

klanknabootsing, vergelykings.

As 5 Luister vir inligting in 'n verskeidenheid mondelinge tekste (debatte,

verduidelikings, verslae, televisiedokumentêre), som hoofgedagtes op en neem kennis

van spesifieke besonderhede.

Lu 2 Praat

As 2: Pas interaksievaardighede en -strategieë in groepsituasies toe:

Metode (wie?)

Onderwyser

Groep/portuur

Self/leerder

klas

Vorme:(hoe?)

Toetse

Eksamen

Gevallestudie

Uitstalling

Plakkaat

Opstelle

Individuele aandag

Groepwerk


Werk in pare

Vra en antwoord

Onderhoudvoering


Paneel bespreking

Rolspel


Jigsaw

Gevallestudies

99

Volg konvensies vir gepaste interaksie tydens groepwerk;


Toon sensitiwiteit vir kultuur- en sosiale verskille (soos: Bevestig en inkorporeer

diverse taal, ervaringe, voorbeelde);

Gebruik diplomatiese taal in potensiële konfliksituasies.





verbeter.




Manipuleer taal vir verskillende doeleindes, soos om te oorreed, te



Lu 3 Lees en Kyk


(soos tydskrifte, gedigte, romans, kort toneelstukke, koerante, handboeke)



Lu 4 Skryf



Onderhoude

Praktiese oefening

Demonstrasie

Drama/opvoering

Vraelyste

Klaswerk

Aanbieding

Debat

Projek

Collage

Waarneming

Rolspel

Gesprek

Ondersoek

Breinkaart


Rubriek

Vraelys

Werkskaart

Kontrolelyste

Waarnemingsvel

Storievertelling

100

As 4 Pas kennis van taal op verskeie vlakke toe


As 3

��

:

Kategoriseer en k lassifiseer in ligtin g en v erd u id elik w at d ie p rosesse b eh els d eu r v oorb eeld e u it

v ersk illen d e leerareas te gee

V ergely k en k on trasteer in ligtin g en id ees en d u i aan w atter b asis

geb ru ik is

Kom b in eer id ees u it v ersk illen d e b ron n e in 'n sam eh an gen d e geh eel

M aak gev olgtrek k in gs en d oen aan b ev elin gs

V eran d er in ligtin g v an een taal n a 'n an d er

V eran d er d ie form aat v an in ligtin g (soos v an tab elle n a gesk rew e v orm , v an tab elle n a grafiek e)

As 4 G eb ru ik taal om sk ep p en d te d in k :

B esk ry f w at sy /h y v isu aliseer n ad at 'n tek s gelees of geh oor is

D in k aan en b esk ry f d ie resu ltaat of slot w at h y /sy sou v erk ies

V orm h ip oteses en v ersk af altern atiew e ty d en s p rob leem op lossin g

E k sp erim en teer m et taal op v ersk eie m an iere, soos om n u w e w oord e v ir k on sep te te m aak





2de letter gegee word

Spel ook minder algemene woorde korrek en herken uitsonderings in spelpatrone

Gebruik skryftekens (kappie, deelteken, koppelteken, afkappingsteken, aksentteken)

Portefeulje

Memo

101

doeltreffend in alledaagse woorde


Gaan spelling en betekenis in 'n woordeboek of tesourus na


Ontwikkel woordeskat deur woordvorming, deur woordfamilies

en woorde uit dieselfde veld te herken en deur betekenis uit die konteks af te lei

Besef dat talle woorde uit verskillende komponente bestaan

Gebruik verskeie tegnieke (voor- en agtervoegsels, klankverandering samestelling en

afleiding) om woordeskat uit te brei


Begryp dat talle woorde bymekaar leen en gebruik nuutskeppinge

doeltreffend







doeltreffend







102





verkleinwoorde







vraend, betreklik)




Gebruik 'n verskeidenheid sinslengtes en -soorte aansluitend by die doel en

teikengroep

Wissel woordorde gepas vir fokus, klem en afwisseling

Gebruik duidelike, samehangende en ekonomiese sinne met die korrekte



Gebruik taal met die gepaste register in minder bekende en meer

uitdagende situasies

Toon kennis van die gebruik van 'n verskeidenheid idiomatiese uitdrukkings


personifikasie, vergelyking, metafoor)

103

As 6 Gebruik die woordeskat wat nodig is om oor taal te praat (terme soos: letterlik en


3-7

Drama


Lu 1 Luister

As 3 Identifiseer en bespreek kernkenmerke soos konteks, die spreker se

liggaamstaal, inhoud, register en woordkeuse:


* bespreek hoe hierdie kenmerke vir verskillende teikengroepe en doeleindes sal

verander;

* bespreek hoe hierdie kenmerke sowel die spreker as die luisteraar posisioneer

(soos ten opsigte van gesag en mag, houding teenoor karakters);

* identifiseer en bespreek hoe stereotipes geskep word en die uitwerking daarvan op

die luisteraar (soos: Hoe word die held/heldin uitgebeeld? Hoe laat dit jou oor

hom/haar voel? Is mense altyd so in die ware lewe?

As 4 Lewer kommentaar op klank- en visuele effekte soos ritme, herhaling alliterasie,

klanknabootsing, vergelykings.

As 5 Luister vir inligting in 'n verskeidenheid mondelinge tekste (debatte,

verduidelikings, verslae, televisiedokumentêre), som hoofgedagtes op en neem kennis

van spesifieke besonderhede.

Lu 2 Praat



Gebruik taal met gemak vir interpersoonlike kommunikasie wat dieper persoonlike

gevoelens en besinning openbaar (soos: gesels oor gevoelens en aspirasies).

Gebruik taal vir skeppende en beeldryke selfuitdrukking (soos:

gedigte, reaksie op musiek)

Deel idees en lug mening oor uitdagende onderwerpe op 'n logiese

samehangende en gestruktureerde manier (soos: plakkaataanbiedings, verslae,

Metode (wie?)

Onderwyser

Groep/portuur

Self/leerder

klas

Vorme:(hoe?)

Toetse

Eksamen

Gevallestudie

Uitstalling

Plakkaat

Opstelle

Onderhoude

Praktiese oefening

Demonstrasie

Drama/opvoering

Vraelyste

Klaswerk

Aanbieding

Individuele aandag

Groepwerk


Werk in pare

Vra en antwoord

Onderhoudvoering


Paneel bespreking

Rolspel


Jigsaw

Gevallestudies

Storievertelling

104

debatte).

Beskryf gebeurtenisse, gee terugvoering en gee aanwysings op 'n logiese manier


Ontwikkel feitelike en beredeneerde argumente om mening te regverdig





verbeter.




Manipuleer taal vir verskillende doeleindes, soos om te oorreed, te



Lu 3 Lees en Kyk

As 5 Toon begrip van die teks, die verband daarvan met hulle eie lewe, die doel

daarvan en hoe dit funksioneer:

Verduidelik temas, intrige, ruimte, atmosfeer en karakterisering

Bespreek die skrywer se houding en perspektief, hoe betekenis geskep word en

maniere waarop die leser geposisioneer word (soos: Vertel die skrywer die storie as 'n

waarnemer of 'n karakter? Hoe voel jy oor die hoofkarakters? Is jy simpatiek of

krities? Hoe kry die skrywer dit reg om jou te laat voel?)

As 6 Herken en verduidelik die verskillende strukture, taalgebruik, doel en teikengroep

van verskillende soorte tekste:

Debat

Projek

Collage

Waarneming

Rolspel

Gesprek

Ondersoek

Breinkaart


Rubriek

Vraelys

Werkskaart

Kontrolelyste

Waarnemingsvel

Portefeulje

Memo

105












Lu 4 Skryf


Hou 'n dinkskrum oor idees vir 'n onderwerp en ontwikkel idees deur 'n wye

verskeidenheid bronne te raadpleeg, gepaste inligting te kies en idees te organiseer

deur strategieë soos kopkaarte, vloeidiagramme en roosters te gebruik;






Gee met sensitiwiteit terugvoering aan klasmaats om hul pogings aan te moedig;

Lewer 'n finale weergawe waarin die terugvoering van klasmaats en onderwyser

geïnkorporeer word;

Besin indidivueel en saam met klasmaats en onderwyser oor die finale produk en

evalueer dit krities

106



As 4 Pas kennis van taal op verskeie vlakke toe: woordvlak, sinsvlak, paragraafvlak



Beskryf wat sy/hy visualiseer nadat 'n teks gelees of gehoor is

Dink aan en beskryf die resultaat of slot wat hy/sy sou verkies

Vorm hipoteses en verskaf alternatiewe tydens probleemoplossing

Eksperimenteer met taal op verskeie maniere, soos om nuwe woorde vir konsepte te

maak






Gebruik 'n verskeidenheid enkelvoudige sinne, saamgestelde enveelvoudige sinne

doeltreffend









107

8-11



verkleinwoorde







vraend, betreklik)







benadeel)

Multimedia

Lu 2 Praat





verbeter.

Metode (wie?)

Onderwyser

Groep/portuur

Self/leerder

klas

Vorme:(hoe?)

Individuele aandag

Groepwerk


Werk in pare

Vra en antwoord

(hierdie moet weer in die 3de kwartaal gedoen word)

108




Manipuleer taal vir verskillende doeleindes, soos om te oorreed, te argumenteer, te

inspireer en met iemand te identifiseer


Lu 3 Lees en Kyk


(soos tydskrifte, gedigte, romans, kort toneelstukke, koerante,handboeke)

* Lees hardop en stil en pas leesstrategieë volgens die doel en die gehoor aan;

* Gebruik gepaste lees- en begripstrategieë (vluglees en soeklees, voor spellings,

kontekstuele leidrade, afleidings, nagaan van begrip, ens.)

As 2 Kyk na en bespreek verskeie visuele en multimedia-tekste (soos foto's TV-

advertensies, dramas en toneelstukke en, indien beskikbaar, videos / films,

rekenaarprogramme en CD-ROM's)


Identifiseer en bespreek tegnieke soos beligting en byklanke, keuse van beelde,

kamerahoek, vorm en ontwerp, grafika en die uitwerking daarvan op die kyker



As 4 Bespreek hoe skrywers, grafiese ontwerpers en fotograwe se tegnieke 'n

spesifieke wêreldbeskouing oordra en die leser op verskeie maniere posisioneer





Toetse

Eksamen

Gevallestudie

Uitstalling

Plakkaat

Opstelle

Onderhoude

Praktiese oefening

Demonstrasie

Drama/opvoering

Vraelyste

Klaswerk

Aanbieding

Debat

Projek

Collage

Waarneming

Rolspel

Gesprek

Ondersoek

Breinkaart

Onderhoudvoering


Paneel bespreking

Rolspel

De Bono se 6 hoede

Jigsaw

Gevallestudies

Storievertelling

109








Lu 4 Skryf



doeleindes (soos joernale, gedigte, mites, dialoë)

Skryf informatiewe tekste waarin idees duidelik en logies vir verskillende teikengroepe

uitgedruk word (soos kennisgewings, verslae)

Skryf en ontwerp visuele tekste vir verskillende teikengroepe deur taal, byklanke,

grafika en ontwerp duidelik en skeppend te gebruik (soos CD- en boekomslae, TV- en

radioadvertensies, nuusbriewe met foto's)

Toon begrip van styl en register en verander inligting van een formaat na 'n ander

Besin oor en evalueer skryf- en skeppende werk.


Hou 'n dinkskrum oor idees vir 'n onderwerp en ontwikkel idees deur 'n wye

verskeidenheid bronne te raadpleeg, gepaste inligting te kies en idees te organiseer

deur strategieë soos kopkaarte, vloeidiagramme en roosters te gebruik;






Rubriek

Vraelys

Werkskaart

Kontrolelyste

Waarnemingsvel

Portefeulje

Memo

110


Gee met sensitiwiteit terugvoering aan klasmaats om hul pogings aan te moedig;

Lewer 'n finale weergawe waarin die terugvoering van klasmaats en onderwyser

geïnkorporeer word;

Besin indidivueel en saam met klasmaats en onderwyser oor die finale produk en

evalueer dit krities


















Verander die formaat van inligting (soos van tabelle na geskrewe vorm, van tabelle na

111

grafieke)







doeltreffend











verkleinwoorde

Verstaan die funksie en gebruik van hoofwerkwoorde (selfstandige

werkwoorde) en medewerkwoorde (van tyd en wyse) asook van

deelwoorde





112

vraend, betreklik)







Gebruik 'n verskeidenheid sinslengtes en -soorte aansluitend by die doel en

teikengroep

Wissel woordorde gepas vir fokus, klem en afwisseling

Gebruik duidelike, samehangende en ekonomiese sinne met die korrekte



Gebruik taal met die gepaste register in minder bekende en meer uitdagende situasies

Toon kennis van die gebruik van 'n verskeidenheid idiomatiese uitdrukkings


personifikasie, vergelyking, metafoor)





benadeel)

As 6 Gebruik die woordeskat wat nodig is om oor taal te praat (terme soos: letterlik en


!

113

Documents

Gr 4 - 9 Afrikaans Huistaal Draft - Curriculumeccurriculum.co.za/LanguagesGET/Afr HL IP Learn Pgm Wsched LesPlans.pdf · Lu 3 Lees en Kyk As 1 Lees ’n verskeidenheid fiksie- en