KONU: SAĞLIK KONU: SAĞLIK KURULUŞLARINDA TIBBİ KURULUŞLARINDA TIBBİ

ATIKLARIN ATIKLARIN

YÖNETİMİ YÖNETİMİ

Gönül DEMİR ERTÜRKGönül DEMİR ERTÜRK Çevre Yüksek MühendisiÇevre Yüksek Mühendisi KASIM,2012KASIM,2012

KAPSAM:KAPSAM:

22.07.2005 Tarih ve 25883 Sayılı Resmi 22.07.2005 Tarih ve 25883 Sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren “Tıbbi Atıkların Kontrolü Yönetmeliği” Ek-“Tıbbi Atıkların Kontrolü Yönetmeliği” Ek-1 de belirtilen sağlık kuruluşlarının 1 de belirtilen sağlık kuruluşlarının faaliyetleri sonucu oluşan ve EK-2’de faaliyetleri sonucu oluşan ve EK-2’de detaylı olarak belirtilen atıklar ile bu detaylı olarak belirtilen atıklar ile bu atıkların üretildikleri yerlerde ayrı atıkların üretildikleri yerlerde ayrı toplanması, geçici depolanması, toplanması, geçici depolanması, taşınması ve bertaraf edilmesine ilişkin taşınması ve bertaraf edilmesine ilişkin esasları kapsar.esasları kapsar.

EVSEL NİTELİKLİ ATIKLAREVSEL NİTELİKLİ ATIKLARA. GENEL ATIKLARA. GENEL ATIKLAR

Sağlıklı insanların bulunduğu kısımlar, Sağlıklı insanların bulunduğu kısımlar, hasta olmayanların muayene edildiği hasta olmayanların muayene edildiği bölümler, ilk yardım alanları, idari bölümler, ilk yardım alanları, idari birimler, temizlik hizmetleri, birimler, temizlik hizmetleri, mutfaklar, ambar ve atölyelerden mutfaklar, ambar ve atölyelerden gelen atıklar.gelen atıklar.

B,C,D,E,F,G gruplarında anılanlar B,C,D,E,F,G gruplarında anılanlar hariç, tıbbi merkezlerden kaynaklanan hariç, tıbbi merkezlerden kaynaklanan tüm atıklar.tüm atıklar.

EVSEL NİTELİKLİ ATIKLAREVSEL NİTELİKLİ ATIKLARBB. AMBALAJ ATIKLARI. AMBALAJ ATIKLARI

TIBBİ ATIKLARTIBBİ ATIKLARC. ENFEKSİYÖZ C. ENFEKSİYÖZ ATIKLARIATIKLARI

Enfeksiyöz ajanlarının yayılımını önlemek için taşınması ve Enfeksiyöz ajanlarının yayılımını önlemek için taşınması ve imhası özel uygulama gerektiren atıklar.imhası özel uygulama gerektiren atıklar.

Başlıca kaynakları;Başlıca kaynakları; I. Mikrobiyolojik laboratuvar atıklarıI. Mikrobiyolojik laboratuvar atıkları Kültür ve stoklarKültür ve stoklar İnfeksiyöz vücut sıvılarıİnfeksiyöz vücut sıvıları Serolojik atıklarSerolojik atıklar Diğer kontamine lab. Atıkları (lam-lamel, pipet, petri v.b)Diğer kontamine lab. Atıkları (lam-lamel, pipet, petri v.b)II. Kan kan ürünleri ve bunlarla kontamine olmuş nesnelerII. Kan kan ürünleri ve bunlarla kontamine olmuş nesnelerIII.Kullanılmış ameliyat giysileri (kumaş, önlük ve eldiven v.b.)III.Kullanılmış ameliyat giysileri (kumaş, önlük ve eldiven v.b.)IV.Diyaliz atıkları (atık su ve ekipmanlar)IV.Diyaliz atıkları (atık su ve ekipmanlar)V. Karantina atıklarıV. Karantina atıklarıVI.Bakteri ve virüs içeren hava filtreleriVI.Bakteri ve virüs içeren hava filtreleriVII.Enfekte deney hayvanı leşleri, organ parçaları, kanı ve bunlarla VII.Enfekte deney hayvanı leşleri, organ parçaları, kanı ve bunlarla

temas eden bütün nesnelertemas eden bütün nesneler

TIBBİ ATIKLARTIBBİ ATIKLARD.D. PATOLOJİK ATIKLARPATOLOJİK ATIKLAR

Anotomik atık dokular, organ ve vücut Anotomik atık dokular, organ ve vücut parçaları ile ameliyat, otopsi v.b. tıbbi parçaları ile ameliyat, otopsi v.b. tıbbi müdahale esnasında ortaya çıkan vücut müdahale esnasında ortaya çıkan vücut sıvıları:sıvıları:

Ameliyathaneler, morg, otopsi, adli tıp gibi Ameliyathaneler, morg, otopsi, adli tıp gibi yerlerden kaynaklanan vücut parçaları, yerlerden kaynaklanan vücut parçaları, organik parçalar, plasenta, kesici uzuvlar v.b. organik parçalar, plasenta, kesici uzuvlar v.b. (insani patolojik atıklar)(insani patolojik atıklar)

Biyolojik deneylerde kullanılan kobay leşleriBiyolojik deneylerde kullanılan kobay leşleri

TIBBİ ATIKLARTIBBİ ATIKLARE. KESİCİ DELİCİ ATIKLARE. KESİCİ DELİCİ ATIKLAR

Batma, delme, sıyrık ve Batma, delme, sıyrık ve yaralanmalara neden olabilecek yaralanmalara neden olabilecek atıklar:atıklar:

Enjektör iğnesi Enjektör iğnesi iğne içeren diğer kesicileriğne içeren diğer kesiciler BisturiBisturi Lam-lamelLam-lamel Cam pastör pipetiCam pastör pipeti Kırılmış diğer cam v.b.Kırılmış diğer cam v.b.

F. TEHLİKELİ ATIKLARF. TEHLİKELİ ATIKLAR

Fiziksel veya kimyasal özelliklerinden dolayı Fiziksel veya kimyasal özelliklerinden dolayı ya da yasal nedenler dolayısı ile özel işleme ya da yasal nedenler dolayısı ile özel işleme tabi olacak atıklartabi olacak atıklar

Tehlikeli kimyasallarTehlikeli kimyasallar Sitotoksik ve sitotoksik ilaçlarSitotoksik ve sitotoksik ilaçlar Amalgam atıklarıAmalgam atıkları Genotoksik ve sitotostik atıklarGenotoksik ve sitotostik atıklar Farmasötik atıklarFarmasötik atıklar Ağır metal içeren atıklarAğır metal içeren atıklar Basınçlı kaplarBasınçlı kaplar

G. RADYOAKTİF G. RADYOAKTİF ATIKLARATIKLAR Radyoaktif madde içeren atıklar Radyoaktif madde içeren atıklar

ve bunlarla kontamine olmuş ve bunlarla kontamine olmuş diğer atıklardiğer atıklar

Türkiye Atom Enerjisi Kurumu Türkiye Atom Enerjisi Kurumu mevzuatı hükümlerine göre mevzuatı hükümlerine göre toplanıp uzaklaştırılır.toplanıp uzaklaştırılır.

TIBBİ ATIK ÜRETİCİLERİNİN TIBBİ ATIK ÜRETİCİLERİNİN YÜKÜMLÜLÜKLERİYÜKÜMLÜLÜKLERİ

Ünite içi atık yönetimi planını hazırlamakÜnite içi atık yönetimi planını hazırlamak Tıbbi, tehlikeli, evsel nitelikli atıklar ile Tıbbi, tehlikeli, evsel nitelikli atıklar ile

ambalaj atıklarını kaynağında ayrı toplamakambalaj atıklarını kaynağında ayrı toplamak Ayrı taşımakAyrı taşımak Geçici atık deposu inşa etmek/konteynır Geçici atık deposu inşa etmek/konteynır

bulundurmakbulundurmak Personeli eğitmekPersoneli eğitmek Atıkların bertarafı ile ilgili harcamaları Atıkların bertarafı ile ilgili harcamaları

karşılamakkarşılamak Oluşan tıbbi atık miktarını kayıt altına Oluşan tıbbi atık miktarını kayıt altına

almak,almak,

Ünite içi atık yönetim Ünite içi atık yönetim planında;planında;

Atıkların kaynağında ayrı toplanmasıAtıkların kaynağında ayrı toplanması Kullanılacak ekipman ve araçlarKullanılacak ekipman ve araçlar Atık miktarlarıAtık miktarları Toplama sıklığıToplama sıklığı Geçici depolama sistemleriGeçici depolama sistemleri Toplama ekipmanlarının temizliği, Toplama ekipmanlarının temizliği,

dezenfeksiyonu vb.dezenfeksiyonu vb. Kaza anında alınacak önlemlerKaza anında alınacak önlemler Sorumlu personel ve eğitimleri vb.Sorumlu personel ve eğitimleri vb.

Atıkların Kaynağında Atıkların Kaynağında Ayrı ToplanmasıAyrı Toplanması

Atıkların ünite içinde Atıkların ünite içinde toplanması;toplanması;

Atıkların Geçici Atıkların Geçici DepolanmasıDepolanması

Küçük miktarlarda Küçük miktarlarda üretilen tıbbi atıkların üretilen tıbbi atıkların geçici depolanmasıgeçici depolanması Yönetmelik ek 1-c de belirtilen Yönetmelik ek 1-c de belirtilen

ünitelerde oluşan ve tıbbi atık torbaları ünitelerde oluşan ve tıbbi atık torbaları ile kesici delici atık kapları ile toplanan ile kesici delici atık kapları ile toplanan tıbbi atıklar, tıbbi atık taşıma araçları ile tıbbi atıklar, tıbbi atık taşıma araçları ile en yakında bulunan geçici atık en yakında bulunan geçici atık deposuna veya konteynırına götürülür. deposuna veya konteynırına götürülür. Böyle bir imkanın olmaması durumunda Böyle bir imkanın olmaması durumunda tıbbi atıkların ilgili belediyenin tıbbi atık tıbbi atıkların ilgili belediyenin tıbbi atık toplama ve tıbbi atık taşıma aracı toplama ve tıbbi atık taşıma aracı tarafından alınması sağlanırtarafından alınması sağlanır

TEŞEKKÜRLER…TEŞEKKÜRLER…