Goede raad van tante Kaat ouders! · Als voorzieningen en hulpverleners is het onze taak om er te blijven voor zorgen dat ouders de kans krijgen om te participeren, in de eerste plaats

Dialoogdag 3 juni 2016 Adviezen p. 1

Dialoogdag 3 juni 2016

Dialoogdag 2016: programma

Goede raad van tante Kaat ouders! 9.00 Onthaal

9.15 Raf De Mulder over de nieuwe Vlaamse vzw Oudersparticipatie

Jeugdhulp Vlaanderen. Ingrid Crabbe over beleidsadviezen van ouders. Chantal Van den Broeck: welkom!

9.45 Adviezen aan ouders

10.00 Eerste sessie: volg de pijlen naar de tafel van de kleur van dit blad.

10.50 Pauze

11.00 Tweede sessie: volg de aanwijzing van de voorzitter van de eerste sessie.

11.50 Terugkoppeling in de grote zaal.

12.10 Afsluiten met extra boodschappen… … en receptie!


ONTHAAL

1. Raf De Mulder over de nieuwe Vlaamse vzw Oudersparticipatie

Jeugdhulp Vlaanderen.

“Beste ouders, beste hulpverleners, beste mensen … (nachecken wie er allemaal is).

Roppov is vertrouwd in Oost-Vlaanderen, en misschien zijn sommige onder u hier voor het

eerst, maar ook de dialoogdagen zijn vertrouwd. Het zijn momenten waarop ouders en

hulpverleners uit de jeugdhulp met elkaar in gesprek gaan rond onderwerpen die beiden

aanbelangen, over de hulpverlening aan kinderen, jongeren, ouders, gezinnen… Het is de

uitdrukking van wat Roppov in Oost-Vlaanderen al 15 jaar probeert te doen en doet: werken

aan participatie van ouders en vooral ouders een stem geven in de jeugdhulpverlening, zowel

naar de voorzieningen als naar het beleid toe. Daarover hoor je straks nog meer.

Vandaag kan ik jullie een beetje fier vertellen dat wat hier in Oost-Vlaanderen begon

inmiddels in het grootste deel van Vlaanderen wordt voortgezet. In vier provincies bestaat nu

een werking Oudersparticipatie en sinds 1 januari 2016 zijn die 4 werkingen gefusioneerd in

één vzw Oudersparticipatie Jeugdhulp Vlaanderen. Ingrid Crabbe, die samen met de ouders

en collega’s en hulpverleners Roppov de voorbije 15 jaren opbouwde is daar coördinator van,

ik ben de voorzitter van de vzw geworden.

We mogen fier zijn als Oost-Vlamingen: wij hebben iets in beweging gezet! Er is wel geen

reden om op onze lauweren gaan rusten. Als voorzieningen en hulpverleners is het onze taak

om er te blijven voor zorgen dat ouders de kans krijgen om te participeren, in de eerste plaats

in de eigen hulpverlening en binnen de voorziening. Maar daarnaast ook participeren via

Roppov om zo breder te kunnen uitwisselen en meedenken over de jeugdhulpverlening en

invloed uit te oefenen op het beleid. Dus, mensen: heel tof dat jullie naar deze dag gekomen

zijt om in dialoog te gaan.

Maar laat je engagement verder gaan:

- Blijf komen naar de regelmatige regionale werkgroepen waar ouders en hulpverleners

met elkaar in dialoog gaan.

- zorg dat in jouw voorziening Roppov bekend gemaakt wordt, dat ouders weten dat

het bestaat en de kans krijgen om deel te nemen,

- we zijn ook nog steeds op zoek naar een hulpverlener die maandelijks mee aanwezig

wil zijn op de ouderwerking voor verslag en informatie. Zeer boeiend, echt waar. Wie

het deed wil het niet meer missen…

- Wil je mee denken aan de uitbouw van Roppov, sluit aan bij de denkgroep.

- … en, moest er in uw voorziening in het Gentse plek zijn, Roppov is op zoek naar

goede en goedkope bureelruimte.

Wie een voorstel heeft, schrijf het hier in de loop van de dag op deze bladen of spreek

Chantal of mij of Ingrid aan…


Op die manier dragen jullie er nog meer toe bij dat oudersparticipiate verder wordt

uitgebouwd en dat is meteen ook bijdragen aan een kwaltietsvolle hulpverlening voor

jongeren en hun gezinnen.

Ik wens jullie een boeiende dialoogdag toe!”

2. Ingrid Crabbe beleidsadviezen van ouders.

(de steekwoorden)

Adviezen van ouders naar het beleid

Agentschap jongerenwelzijn, IJH

Provincies: overal IROJ, Integraal Regionaal,

Overleg Jeugdhulp Vlaams:

G.S. en M.C.

Voorbereidingen met ouders

– vierkantje – reflectiegroep ouders

Verontrusting, Film, Vorming, A-doc, Elektronische document, ’t Accent van de cliënt,

Vorming participatieve basishouding

Agentschap Jongerenwelzijn werkgroep

nieuw jeugdrecht, voorbereiding decreet

vertegenwoordiging &voorbereiding met ouders

NJR, Werken aan herstel! Materieel, sociaal, relationeel

Hulp altijd!

Betrokkenheid

context: altijd!

én terminologie die soms suggestief is ……VOS………

laat ons met z’n allen juist spreken, verontrustende situatie als in

leefsituatie,

O staat niet voor opvoeding ……! Komende thema’s:

* preventie

* pleegzorg

* vermaatschappelijking

* vertrouwenspersoon

* ervaringsdeskundigheid

* toegang tot de jeugdhulp

* verontrusting

* participatie

… naar een integraal cliëntenforum voor heel Vlaanderen!


3. Chantal Van den Broeck: welkom!

“Welkom iedereen om aanwezig te zijn op deze voormiddag en vooral ook welkom aan die

ouders die hier moeilijker zijn geraakt, ouders die speciaal verlof nemen om hier te kunnen bij

zijn, eigenlijk aan alle ouders die het toch maar wagen om in dialoog te gaan met

hulpverleners.

Maar ook dank aan de ouder, die er niet bij konden zijn vandaag, ouders die wel degelijk

meewerkten aan deze dialoogdag. Zo zal je bijvoorbeeld de zelfgemaakte bloemen vinden op

de tafel straks, die werden gemaakt door een zeer geëngageerde ouder, die er niet kon

bijzijn.

Dank en welkom ook aan de ouders die het onthaal verzorgden vandaag!

Elk jaar organiseren de ouders van Roppov deze dialoogdag. Ondertussen is dit de zoveelste

en tevens de allereerste vanuit de nieuwe vzw. Over die vzw hebben we daarnet Raf De

Mulder gehoord, vanuit zijn functie als voorzitter van Oudersparticipatie Jeugdhulp

Vlaanderen vzw.

We hoorden van Ingrid Crabbe, de coördinator van onze nieuwe vzw, dat ouders uit Oost-

Vlaanderen, maar ook van ver daarbuiten, een enorme stempel drukken op het Jeugdhulp

beleid van Vlaanderen. Niet alleen hebben ouders van Roppov een invloed op het Vlaams

beleid, maar ook op de werkvloer, bijvoorbeeld via onze regionale werkgroepen en via onze

website, door middel van onze ouderwerking.

Toen het zover was om een dialoogdag uit te werken, werd aan de ouders gevraagd

waarover we het dit jaar zouden willen hebben. We kwamen uit op het feit dat ouders steeds

veel ‘raad’ krijgen. Soms gevraagd, omdat ze hulp zochten voor hun kind. Maar soms ook

ongevraagd en ongewild.

Sommige adviezen vinden ouders heel goed, andere adviezen vinden ze zinloos of overbodig.

Iedereen weet ook dat sommige adviezen ‘bindend’ zijn en andere eerder ‘vrijblijvend’.

Er zijn ook adviezen die een heel grote indruk hebben nagelaten op het gezin en sommige

adviezen worden zelfs nooit opgevolgd of uitgevoerd.

Er bestaan adviezen die pijnlijk zijn en een verwerkingsproces nodig hebben, maar sommige

adviezen brengen ook geruststelling, een opluchting.

Adviezen… er valt duidelijk wat over te zeggen! En dus iedereen vond dit een zeer goed

thema!

Dus laat ons eraan beginnen… Erwin?” Erwin start met het eerste advies, de andere ouders

volgen.


ADVIEZEN AAN OUDERS

- Verander niet van gedacht tegenover je kind. - Geef niet toe aan je kind. - Je moet je kind anders opvoeden. - Luister naar ons! - Stop met te doen zoals je het tot nu toe deed! - Je moet meer straffen! - Je mag hem niet laten vallen. - Je moet je kind het gevoel geven dat ze niet alleen staan. - Je moet niet altijd klaar staan voor je kind. - Blijf niet altijd je kind verdedigen! - Neem hem terug in huis want hier maakt hij alles stuk. - Dit is ons enig voorstel van hulp: wees ermee akkoord! - Luister naar wat je kind te zeggen heeft - Zoek elders hulp, wij kunnen u niet helpen. U valt buiten het kader. - Wees akkoord met wat wij nu beslissen voor je kind. “STOP! Ouders willen graag ook eens adviezen geven…””


DE SESSIES

Iedereen volgt de kleur van zijn programma en volgt de pijlen in diezelfde kleur. Op die manier kom je in een groep terecht, waar de dialoog tussen ouders en professionelen kan beginnen rond een bepaald thema.

Blijf luisteren!

Sta eens in onze schoenen!

Denk niet dat je alles

zelf kan!

Doe niet kinderachtig!

Zorg voor een goede relatie!

Blijf waakzaam!


De moderatoren leiden het gesprek in goede banen en zorgen ervoor dat iedereen naar de

volgende sessie gaat. Via de kleur van het draadje, dat bij het programma steekt, weet men in

welke groep men zit. Ouders en verslaggevers hebben geen draadje en blijven bijgevolg voor

de 2de sessie bij de moderatoren in de groep zitten.

De verslagnemers namen volgende notities:

1. BLIJF VINGER AAN DE POLS VAN HET GEZIN HOUDEN… VRAGEN,

DOELEN, ADVIEZEN, INZICHTEN VERANDEREN… Eerste fase hulpverleningsproces:

• Eerste stap: vertrouwen creëren. Belangrijk welk gevoel je creëert: situatie met vooropgestelde

regels vs die zijn hier echt om mij te ondersteunen.

• Maak advies individueel! Ouders willen eerst en vooral luisterend oor, ongeacht de situatie.

Eerst uitzoeken hoe de situatie in elkaar zit, alvorens richtlijnen te formuleren. Iedere situatie

is uniek.

Traject opstarten:

• Ieder heeft eigen verwachtingen: luister naar elkaar! Wat zijn elkaars verwachtingen? Welke

verwachtingen mag je hebben? Kan goed zijn om te horen wat je niet mag verwachten.

o Ouders mogen niet verwachten dat HV het oplost, zij zullen u wel helpen

• Samenspraak! Geen adviezen geven, wel samen tot voorstel komen.

o Hoe kom je hiertoe? Mensen doen nadenken.

• Vrijwillige vs gedwongen hulp

o Wat bij gedwongen hulp?

▪ Samen op weg gaan, veel afstemmen – onszelf als HV overbodig maken

▪ Weerstand

▪ Continu rekening houden met (veranderende) situatie – indien nodig naar

vrijwilligheid overstappen. Kunnen we een stapje verder gaan in het proces?

o Wat bij vrijwillige hulp?

▪ Grote stap om toe te geven dat je tekort schiet

• Mogelijkheden die zich kunnen voordoen bespreekbaar en duidelijk maken. Niet verbloemen,

maar authentiek zijn.

o Zowel bij ouders, alsook bij kind! Individueel zal bepaald worden of deze uitleg

vooral bij ouder of bij hulpverlener ligt.

o Communicatieproblemen kan weerstand veroorzaken – kan nefast zijn voor herstel

(bv schuld van plaatsing)

Hoe weet je of je elkaar goed begrijpt?

Hou het simpel!

Leg de lat niet te hoog! Of te laag!

Leg ze juist goed


• Bevragen bij elkaar

• Herhalen: zowel jezelf als de ander

• Samenvatten

• Ouders bevragen: wat neem je mee in dit gesprek?

Conclusie uit de bespreking, zo doe je dat:

• Kernwoorden: Vertrouwen, duidelijkheid, communicatie, individualiteit, concreet, individuele

verwachtingen

• als HV duidelijkheid te krijgen in de situatie

• Door de concrete, individuele, wederzijdse verwachtingen voortdurend duidelijk af te toetsen

en in dialoog te gaan

2. STA EENS IN ONZE SCHOENEN! En als je dat niet kan, zorg dat onze kant “in the

picture” blijft. Probeer je in te leven of vraag ons hoe het is aan de andere kant… Hoe doe je dat?

• Je eigen invloed proberen wegdenken en samenvallen met ouder.

o Is dit wel mogelijk? Bewustzijn van eigen invloed ook belangrijk.

o Situatie proberen inbeelden, met blijvend bewustzijn van je eigenheid

o In eerste kennismaking vooral eigen invloed proberen minimaliseren – a.d.h.v.

luisteren

• Elkaars verwachtingen bevragen en communiceren

• Onbevooroordeeld luisteren met geloofwaardigheid

• Duidelijkheid krijgen in de situatie

• Eigen en anderen hun normen en waarden kennen en verstaan.

• Wat is goed genoeg voor de partijen? Alles kan beter, maar niet alles hoeft beter. Soms kan

iemand niet beter, dit is ook oké. We gaan ervan uit dat iedereen zijn best doet.

• Vertrekken vanuit de krachten van een gezin en op eigen krachten laten verder gaan.

• It takes a whole village to raise a child – elk kind is gebaat met een breed gamma aan mensen

rondom het kind, met ieder eigen sterktes waar kind gebruik van kan maken, inclusief een

professioneel.

o Wie heeft welke rol? Samen verantwoordelijk voor opvoeding van kind.

o Als opvoeder in authenticiteit van gezin staan om te zien of dit wel oké is. Mandaat

moet er zijn.

• Volledig begrijpen gaat niet, wel: “Ik probeer te begrijpen..”, “Begrijp ik dit goed”, “Ik kan

mij voorstellen dat…”, “Ik begrijp het niet”

o Valkuil: denk niet te snel dat je het begrijpt

o Valkuil: “Ik begrijp het, MAAR” – “maar” ontdoet de kracht van de zin, je verliest je

authenticiteit en geloofwaardigheid

• Eigen verhaal is belangrijk in hoe goed je je in iemand anders schoenen kan plaatsen

Conclusie:

• Gevoeligheid van taal (bv “maar”)

• Nivea: Niet invullen voor een ander

• Wees aanwezig, maar dring niet op – niet in denkbeelden, acties, …

• Kernwoorden: kennis, kracht, authenticiteit, geloofwaardigheid, houding, evenwaardigheid

• Idee: Wees in dialoog op een authentieke en geloofwaardige/evenwaardige manier, een

krachtversterkende inspirator.

• Luister open en vrij, en zoek samen naar kennis en kracht

3. “DENK NIET DAT JE ALLES ZELF KAN”

• Ouders:

o Als ouder moet je advies durven geven aan hulpverleners. Bv. Over in welke mate je

wil betrokken zijn in het hulpverleningsproces van je kind.


o Hulpverleners mogen niet zelf het traject uitstippelen, altijd bevragen aan ouders.

Dit is nu al beter als vroeger.

o Als hulpverlener niet zelf invullen wat de ouder denkt/wil. Steeds in communicatie

gaan.

o Soms moet je wel eens op je strepen staan, dat zou niet mogen. Ouders hebben het

recht om gehoord te worden, dit zou een evidentie moeten zijn.

o Niet zij die het luidst roepen moeten gehoord worden, het is een recht van iedere

ouder.

o Ouders blijven ouders!

o De verschuiving van aanbod gericht naar vraaggericht. Hulpverleners moeten hierin

ondersteund worden.

o Ouders hebben nood om uitgenodigd te worden om advies te geven. Dit op een

laagdrempelige manier.

o Altijd in je achterhoofd houden dat het uiteindelijke doel is om het kind terug in het

gezin te laten integreren. Hier steeds rekening mee houden.

• Hulpverleners:

o Zeer herkenbaar en fijn dat dit naar de voorgrond wordt gebracht. We moeten hier

zeker mee aan de slag!

o We moeten samen met ouders het netwerk verruimen.

o Hulpverleners moeten geen concurrenten zijn, maar moeten samen met ouders rond

tafel zitten.

o Hulpverleners kunnen veel van elkaar en van ouders leren, door uit te wisselen.

o Hulpverleners mogen zeggen “ik zit vast, ik weet het niet meer”. Dit is soms

ontnuchterend maar wel eerlijk. Ouders en hulpverleners kunnen dan samen kijken

naar de meest geschikte oplossing: eerlijk durven zijn over je eigen expertises!

o Als je advies vraagt aan ouders, moet je er ook mee aan de slag! Geen

schijnverantwoordelijkheid geven.

• Conclusie:

Verruim je expertise met de kennis van de context van de jongere. Breng hun mening binnen

in je team!

4. “DOE NIET KINDERACHTIG”

• Ouders:

o Luister naar de ouders! Niet je eigen zin doen als hulpverlener.

o Niet tegen werken, maar samen werken .

o De ander niet voor een voldongen feit zetten.

o Hulpverleners willen soms dingen proberen die ouders eerder afraden: belangrijk om

steeds goed te communiceren over het ‘waarom’, niet enkel een ‘ja/neen’ verhaal.

o Het gaat vaak over ‘wie heeft gelijk’, dat zou niet mogen.

o Afspraken moeten op tijd worden doorgegeven. Zo hebben de ouders de tijd om zich

hier praktisch naar te organiseren. Niet achteraf zeggen “de ouder was niet bereid om

te komen”. Een cliëntcentrische aanpak!

o Afspraken/een plan maken is belangrijk. Maar opvolging en terugkoppeling zijn ook

belangrijk (doet iedereen wat hij zegt dat hij doet?).

o Ouders en jongeren niet tegen elkaar opzetten. Samen aan de slag!

• Hulpverlener:

o Steeds starten vanuit een open houding naar de ouders.

o Sommige jongeren durven conflicten uitlokken tussen ouders en hulpverleners. Hier

steeds waakzaam voor zijn. In communicatie gaan.


o Een moeilijke situatie overnemen heeft geen zin bij tijdelijke hulpverlening. Belang

van communicatie met de ouders. Redenen (waarom) achter je beslissingen

toelichten. Open en eerlijk zijn!

o Ook in een grote organisatie moet er een open communicatie zijn naar ouders. Dit

niet als reden nemen om je achter te verstoppen.

o Intentie om ouders blijvend te betrekken = basishouding!

o De contextbegeleider is belangrijk om de brug te maken tussen ouders en

kind/voorziening.

• Conclusie:

Samen aan de slag: omdat ouders en kinderen samen nog een lange weg af te leggen hebben!

5. ADVIES: WAT ZIJN DE BOUWSTENEN VOOR EEN GOEDE RELATIE?

• Respect voor het tempo van de cliënt. Hulpverleners hebben te vaak de neiging te snel te

willen gaan. Er moet eerst gewerkt worden aan de relatie, dan aan de rest. (HV)

• Het is belangrijk dat hulpverleners bevragen bij ouders waar zij last van hebben in plaats van

meteen met de verwachtingen van de aanmelder aan de slag te gaan. Vaak zijn die dingen niet

prioritair voor het gezin zelf. (HV)

• Vul niet in voor een ander, denk niet in de plaats van de cliënt. (HV)

• Luister naar ouders, vraag waar ze aan willen werken en waarom. (HV + ouders)

• Ga niet voorbij aan de mens van de ouder. (ouders)

• Wees als hulpverlener duidelijk, eerlijk en open over je taak. Maak een verslag samen met

ouders. Kom je afspraken na: doe wat je zegt en zeg wat je doet! (HV)

• Geef mensen het gevoel dat ze welkom zijn door bvb. bij het onthaal in een voorziening een

kopje koffie te voorzien. (ouders)

• Veroordeel niet. (HV)

• Luister naar beide ouders, betrek ze beiden (ondanks bvb echtscheiding,…) (ouders)

• Gebruik doorgedreven transparante communicatie (bvb alle mailverkeer ook aan ouders

bezorgen). (HV)

• Wanneer je als hulpverlener een fout hebt gemaakt of iets hebt vergeten, geef dit dan ook toe.

(HV)

• Betrek ouders bij alles. (ouders)

• Een persoonlijke klik is belangrijk (ouders)

• Respecteer wederzijds de grenzen, hou rekening met de kwetsbaarheid van de cliënt. (HV)

• Eerlijk zijn in de communicatie (HV).

• Neem als hulpverlener en cliënt een correcte houding aan: bijvoorbeeld verwittigen als

afspraken niet door kunnen gaan! (HV en ouders)

• Verwacht niet dat cliënten je alles vertellen (ouders).

• Bevraag de last van ouders (HV).

• Zeg niet dat je de ouders begrijpt als het niet zo is. (ouders)

• Vraag aan de ouder hoe het met de ouder gaat, focus niet altijd op de kinderen (ouders).

• Heb oog voor het gehele plaatje, alle inspanningen van ouders, los van doelstellingen (HV).

• Als ouders kwaad zijn: leg de regie bij de ouders. (als er bvb. afspraken niet meer doorgaan of

zo, laat je als HV niet onder druk zetten door de registratie van contacturen). (HV en ouders).

• Als er een verschil is in het tempo tussen ouders en kind: bespreek dit met de ouders. (ouders)

• Samenvatting: het uitgangspunt/vertrekpunt van hulpverlening mag niet zijn: wij gaan samen

over de kloof springen, maar ga naast de cliënt gaan zitten en bekijk welke richting de cliënt

uitwil. (tekening van mannetjes aan de kloof).

6. ADVIES: BLIJF WAAKZAAM.

• Belang van echt luisteren naar elkaar, SAMEN waakzaam zijn, communiceren over goede en

minder goede dingen. (HV)

• Communiceer transparant over wat we als hulpverlener doen. (HV)


• Zoek als partners in de hulpverlening naar een aanpak die werkt, soms zijn ouders niet gebaat

met de hulpverlening en is dit voor hen niet helpend, ga dan samen op zoek naar alternatieven.

(HV)

• Luister goed naar de bezorgdheden van ouders (ouders).

• Luister naar iedereen. (ouders)

• Communiceer transparant (HV).

• Vraag frequent: hoe loopt het? (Ouders).

• Als een ouder een signaal geeft: neem het mee, beluister het! (ouders)

• Bekijk het plaatje ruim genoeg (school, thuis, voorziening, vrije tijd) en maak op basis hiervan

een inschatting. (ouders)

• Focus niet altijd op wat moeilijk loopt, bouw een goede relatie op zodat ouders het gevoel

hebben bij de hulpverlening terecht te kunnen wanneer het moeilijk loopt. (ouders en HV)

• Spreek het netwerk aan (netwerkbijeenkomst), deel de zorg, samen waakzaam (HV).

• Praat niet over ons, maar praat met ons (ouders).

• Spreek op een verstaanbare en begrijpelijke manier (ouders).

• Leg het verhaal van ouders naast het verhaal van kinderen (ouders).

• Stel je op als partners in de hulpverlening (HV).

De relatie is een voorwaarde voor waakzaamheid (HV).

7. ADVIES: ‘HOU HET SIMPEL’

Wat bedoelen ouders als ze zeggen ‘hou het simpel’?

Ouders zeggen:

-door hulpverleners gebruikte terminologie is vaak moeilijk, ze gebruiken ook veel

afkortingen bv. CBAW vroeger BZW, CBAW staat voor ContextBegeleiding Ambulant

Wonen. Vroegere BZW Begeleid Zelfstandig Wonen.

-op zich is de term ‘contextbegeleiding’ al moeilijk en nieuw, vroeger was het gewoon

‘gezinsbegeleiding’, wat bedoel je met ‘context’?

-wat wordt bedoeld met een ‘problematische opvoedingssituatie’? of nu nieuw met een

‘verontrustende situatie’?

-de uitleg die pas in de grote zaal gegeven werd door Ingrid aan het bord was voor ouders ook

al moeilijk om te volgen (Integrale Jeugdhulp, sectoren, afkortingen,…)

-‘hou het simpel’ is ook: geef niet te veel informatie samen, overstelp ouders niet, probeer de

zaken kort te formuleren. Bijvoorbeeld brieven waarin te veel informatie ineens wordt

gegeven worden door ouders gemakkelijker opzij gelegd

-hou er als hulpverlener rekening mee dat ouders ‘niet geleerd zijn’, stel de vraag bij u zelf of

de ouders wel begrepen hebt wat je zegt. Als dat niet zo is kan er ook geen samenwerking

zijn. Gebruikte terminologie schrikt ouders vaak af: ze weten niet wat juist de bedoeling of de

inhoud is van wat gezegd werd.

Vraag van hulpverlener: schrikt de gebruikte terminologie af om uitleg te vragen? Houdt dit je

tegen om uitleg te vragen? Ja, zeggen ouders, wat vaak leidt tot het verkeerd begrijpen. Er is

bij ouders ook een gêne, een schaamte om uitleg te vragen, schrik om uitgelachen te worden

omdat je het niet begrijpt.

Tip: voorbeelden geven of beelden gebruiken helpt vaak om zaken te verduidelijken.

Hulpverleners zeggen:

-een boodschap eenvoudig uitleggen is wel niet altijd mogelijk: het is in het samen werken, in

de dialoog dat er aandacht moet zijn om het in eenvoudige taal uit te leggen.

In de dialoog ouders/hulpverleners:

- ‘Hou het simpel’ gaat niet enkel over al of niet gebruik van moeilijke woorden maar

ook over hoe breng je informatie over, hoe zeg je wat er precies aan de hand is, hoe

breng je moeilijke boodschappen: vraag van ouders: gebruik geen verhullende taal

maar vertaal naar eenvoudige, menselijke taal.


Bv. vonnissen, brieven vanuit jeugdrechtbank, ocj,…

Even werd de piste gevolgd van ‘zou het niet mogelijk zijn dat bv. jeugdrechtbanken

alles dubbel opmaken: één vonnis/brief voor professionelen, één voor ouders? Of twee

luiken in één document? Maar opmerking kwam dat dit waarschijnlijk de situatie soms

nog complexer of ondoorzichtiger zal maken. Het is de vraag aan de hulpverlener van

ouders om mee te zorgen dat ouders de informatie ‘vertaald’ krijgen in begrijpelijke

taal.

Idee: kan er geen verklarende woordenlijst, afkortingenlijst worden opgesteld?

Hulpverleners reageren: ’soms begrijpen we het zelf niet meer, dus we begrijpen de

frustratie’

- ‘Hou het simpel’ betekent ook ‘draai niet rond de pot’ – ‘zeg waar het op staat’ – ‘deel

uw bezorgdheden mee’ – ‘deel uw perspectief’ – ‘wees echt, authentiek’

Bv. in een VOS (verontrustende situatie)

- Tip voor hulpverlener: hou geen monologen. Check voldoende of ouders het wel

begrepen hebben. Het moet een dialoog worden. Blijf niet doordrammen. Heb oog

voor hoe uw manier van te werk gaan overkomt bij de ouder.

- Je kunt als hulpverlener ook te hard uw best doen. Cliënten, ouders analyseren ook de

hulpverleners, te goed uw best doen wordt soms al doordrammen aangevoeld.

- Vraag van hulpverlener: wat als een hulpverlener constant vraagt of je het wel

begrepen hebt?

Ouder: dan krijg ik wel een ‘ik voel me stom’-gevoel.

- Het gaat ook over welk tempo je hanteert, pas je tempo aan aan de ouder, ga niet te

snel.

- Het heeft ook met de gebruikte taal te maken. Gebruik de woordenschat van de

ouders.

- Verwoordt ook non-verbale communicatie. Bv. bij het zien van irritatie, heb oog voor

irritatie.

- ‘Hou het simpel’ is ook: help de ouders door het bos de bomen nog te zien. Verwijs

ouders door naar andere instanties als dat helpend is. Heb er ook aandacht voor het

aantal doorverwijzingen, aantal hulpverleners binnen het traject te beperken. Ook het

aantal malen herhalen van hetzelfde verhaal, opnieuw en opnieuw.

- Beperk het aantal hulpverleners op besprekingen, ouders voelen zich soms alsof ze

voor een tribunaal komen te zitten.

- ‘Hou het simpel’ geldt ook ten aanzien van kinderen en jongeren, niet enkel tav

ouders.

- Vraag: leeft dit gegeven van ‘hou het simpel’ binnen voorzieningen: veel

voorzieningen proberen hun brochures in een makkelijk toegankelijke taal te

schrijven. Er wordt daarvoor ook beroep gedaan op de oudergroepen om de brochures

te evalueren.

- Een mogelijkheid is om ervaringsdeskundigen in te schakelen, binnen pleegzorg is

men daar mee gestart. (vraag: wordt wat ouders aan ervaringsdeskundigen vertellen

ook opgenomen in dossier? Antwoord: het hangt er wat van af. Ervaringsdeskundigen

kunnen niet alle informatie voor zichzelf houden, ze zijn deel van het team).

Brainstorm voor een slogan:

- Geef duidelijke boodschappen en voorbeelden


- Tijd maken voor ouders

- Verstaan jullie alles?

- Hang de expert niet uit, ga gesprek aan in gelijkwaardigheid.

- Geen monologen.

- Doe normaal

- Handel zoals je zelf zou willen behandeld worden

- Wees begripvol, weet dat je met mensen omgaat

Het werd uiteindelijk:

WAT VINDE GIJ???????

8. ADVIES: LEG DE LAT NIET TE HOOG, OF TE LAAG, LEG ZE JUIST GOED

Vraag: wie mag de lat niet te hoog leggen? Enkel de hulpverlener?

Zegt een ouder:

Misschien legt de ouder ook de lat wat te hoog? Ouder verwacht soms dat zijn eigen

onrealistische verwachtingen worden ingelost.

De lat te hoog leggen is:

Op te korte tijd soms te veel willen oplossen.

Te snel willen gaan.

Beide zijn demotiverend voor alle partijen.

Eerst moet er gewerkt worden aan de relatie.

Tip: werken aan de relatie ouder-hulpverlener primeert!

Geef tijd en ruimte aan ouders om alles te verwerken.

Vraag: hoe kun je ouders die niet willen begeleid worden toch bereiken?

- Geef tijd om te bekoelen

- Wees er van overtuigd dat de interesse van de ouder voor het kind er sowieso is.

- Informeer ouders over het kind, eventueel per brief.

- Betrek ouders bij praktische zaken rond het kind

- Bespreek zoveel mogelijk zaken samen met de ouders

- Ga, binnen de grenzen soms die door de jeugdrechter gesteld worden, niet in de plaats

van de ouders staan.

- Ouders verwachten eigenlijk dat de hulpverlener blijft proberen, blijft vragen.

- Wees altijd open, eerlijk en duidelijk.

- Toon betrokkenheid naar ouders. Laat ouders niet los.

- Geef als hulpverlener uw gevoel weer, communiceer over uw gevoel.

- Als het te veel een gevecht wordt, las dan een pauze in zonder ouders echt los te laten.

Vraag: wat als het niet klikt met een hulpverlener?

- Breng ook dat in communicatie.

- Heeft mogelijk ook met moment van crisis te maken, met het feit dat het allemaal te

veel is voor de ouders en niet met de hulpverlener als persoon.

- Soms word je als hulpverlener gezien als een deel van het probleem, een verlengstuk

van de jeugdrechtbank. Werk dan aan het vertrouwen tussen ouder en hulpverlening.

Tip: neem een collega mee op huisbezoek waarmee het mogelijks beter klikt

Tip: ga samen met consulent en bespreek hoe hulpverlener toch kan helpend zijn. Bespreek

verwachtingen van alle partijen (kind, ouder, hv) en zoek wat er kan gebeuren.

Tip: geef ouders erkenning voor wat ze al goed doen.


Hulp kan ook zijn ‘zoeken wat helpend kan zijn’

De lat niet te hoog leggen is samen zoeken wat helpend kan zijn alvorens concreet hulp

te bieden.

De lat niet te hoog leggen is samen gepaste hulp zoeken.

De lat niet te hoog leggen is weten dat je het niet alleen kunt.

De lat niet te hoog leggen is zorgen dat er een opvangnet is als je zou wegvallen.

Tip: leg als hulpverlener de lat niet te hoog want je loopt ouders voorbij.

En: je moet het als hulpverlener zelf ook aankunnen.

Rondje om slogan te vinden:

- Leg de lat niet te hoog, ook de hulpverlener niet, want dan loop je de ouder voorbij

- Loop de ouder niet voorbij

- Leg de lat niet te hoog want dit wordt een teleurstelling voor alle partijen

- Leg de lat niet te hoog is ook hou rekening met elkaars noden, behoeften,

mogelijkheden

Het advies werd uiteindelijk:

LOOP NIET VOORALEER JE KUNT GAAN!


CONCLUSIES IN DE GROTE GROEP:

Blijf luisteren: ECHT LUISTEREN NAAR ELKAAR EN HOREN WAT ER

GEZEGD WORDT

Sta eens in onze schoenen: tekeningetje

Denk niet dat je alles zelf kan! VERRUIM JE EXPERTISE MET DE KENNIS VAN DE

CONTEXT VAN DE JONBGERE: BRENG HUN MENING

BINNEN IN JE TEAM!

Doe niet kinderachtig SAMEN AAN DE SLAG; OMDAT OUDER EN KINDEREN

SAMEN NOG EEN LANGE WEG AF TE LEGGEN HEBBEN

Zorg voor een goede relatie LUISTER OPEN EN VRIJ EN ZOEK SAMEN NAAR KENNIS

EN KRACHT

Blijf waakzaam DOOR DE CONCRETE INDIVIDUELE WEDERZIJDSE

VERWACHTINGEN VOORTDUREND DUIDELIJK AF TE

TOETSEN EN IN

Hou het simpel VRAAG: “WAT VINDE GIJ ER VAN?”

Leg de lat niet te hoog! Of te laat! LOOP NIET VOOR JE KUNT GAAN!

OUDERS KRIJGEN HET LAATSTE WOORD EN GEVEN NOG ENKELE ADVIEZEN

MEE:

- Geef niet te veel adviezen;

- Overleg met elkaar en zoek samen naar een oplossing;

- Advies is resultaat van een gezamenlijk proces in twee

richtingen;

- Iedereen beluisteren voor er advies komt;

- Hou rekening met draagkracht, met mogelijkheden van de mensen;

- We weten allemaal een beetje, niemand weet alles.

RECEPTIE…


RESULTATEN VAN DE ENQUÊTE EN ANTWOORDEN OP DE VRAGEN:

43 van de 56 deelnemers gaven feedback (14 ouders en 42 professionelen) op de vragen.

1. Met welke verwachtingen ben je gekomen naar de dialoogdag?

- Samen spreken, samen zoeken

- Was een zeer open gesprek bij ons in de groep, zowel van ouders als van hulpverleners. Ook

geleid tot prachtige tips.

- Luisteren naar de adviezen van ouders om nog meer en open naar hen te kunnen luisteren

en hen te begrijpen. En dit te kunnen meenemen naar de teamleden.

- Luisteren naar ouders

- Om van ouders meer inzicht te krijgen in hun kijk op de hulpverlening en daar met hen over

in dialoog te gaan.

- Welke adviezen hebben ouders? Welk accent leggen ze? Aandachtspunten, tips. Welke

adviezen hebben de ouders naar de hulpverleners?

- Ik verwacht eigenlijk meer openheid van de begeleiding (hulpverleners). Het gaat over wat er

goed loopt. Ik vind het interessanter om te horen wat er niet loopt en wat dat doet met de

ouder.

- Om meer te weten te komen van Roppov ouderwerking en om te weten te komen wat

ouders bezighoud.

- Ik wou duidelijke, bruikbare tips krijgen van ouders. Mijn verwachtingen zijn ingelost.

- Zonder al te veel verwachtingen, met een openhouding! Luisteren naar wat ouders te zeggen

hebben.

- De stem van de ouders horen. Contextbegeleiding onder de loep nemen. 2-richtingsverkeer.

- Concrete tips van ouders rond hun ervaring / samenwerking met hulpverlening

- Om stil te staan hoe ouders zaken aanvoelen en hoe het nu bij ons loopt. Leren uit de info

die meegegeven wordt om zo mijn handelen nog aan te vullen en dieper te maken.

- In gesprek gaan met ouders, tips meekrijgen om effectief toe te passen in het werkveld.

- O.a. door rechtstreeks met de ouders te kunnen spreken. Komt het belang hiervan in onze

dagelijkse praktijd nog sterker naar voor. Sommige tips; adviezen kan ik in de praktijk

brengen.

- Ik verwacht een bevestiging te krijgen rond het belang van ouderperceptie en betrokkenheid

+ dat ikzelf in mijn eigen werk tot acties zou komen die die ouderbetrokkenheid zou/zal

vergroten.

- Om echt in dialoog te gaan. Veel te luisteren naar ouders en dat mee te nemen naar de

werking.

- Gewoon, een goede verwachting

- Om iets op te steken

- Gesprek met ouders en inzichten krijgen van hen

- Ouders aan het woord horen. Verschillende ideeën horen.

- Leuke dialoog aan te gaan

- Om meer voeling te krijgen met wat er speelt bij ouders en wat belangrijk is voor hen.

- Wat hebben ouders nodig om zich betrokken te voelen om gemotiveerd te zijn?

- Ouders horen

- Ik ben naar hier gekomen om nog meer op te steken over de relatie hulpverleners

(begeleiders) – ouders en kinderen. En wat kan en niet kan voor beide partijen.


- Ervaringen delen met hulpverleners en andere ouders

- Meer te horen oer de gedachten en verwachtingen van de ouders ten aanzien van

hulpverleners

- Wordt de stem van de ouders echt gehoord? En hoe? Maakt het een verschil in het

hulpverlenersbeleid?

- Nieuwe tips krijgen / horen om in de begeleiding aan de slag te gaan of om in het beleid, de

visie van de voorziening rekening mee te houden.

- Vooral met enthousiasme en zin! Steeds waardevolle momenten met nieuwe frisse insteken.

Wel jammer: geen thema op voorhand.

- Horen van ouders in verschillende thema’s

- Dat de boodschappen zich nazinderen

- Ideeën uitwisselen ook advies

- Dichter komen bij het perspectief van ouders. Verbinding tussen ouders en hulpverleners

- Ouders aan het woord te horen. Hoe zij dingen zien, beleven, wat helpend is

- Adviezen van ouders

- Visie van de ouders horen

- Luisteren naar de ouders. Waar? Zit de hulpverlener ernaast? Wat moeten we (als

hulpverlener) zeker in ons achterhoofd houden?

2. Heb je gehoord wat je wilde horen?

Ja: 38

- Samen spreken, samen zoeken

- Ik struikel over het woord ‘wilde’. Het is niet wat ik wil horen dat belangrijk is, maar wat de

ouder wil zeggen.

- Wel terug nieuwe input gekregen

- De adviezen van de ouders is juist wat ouders bezighoudt

- Ouders mochten hun bezorgdheden brengen

- Heel zeker! Er zijn zaken waar ik meer rekening moet mee houden, zodat ouder en jongeren

hier meer samen kunnen werken

- Zeker, maar wij nog meer. De stem van de ouders mag nog meer te horen zijn door hun

persoonlijke ervaring mee te geven.

- We worden gehoord als ouder

- Ouders hun mening gehoord in dialoog

- Ik heb ouders hun mening horen geven, waarmee ik zeker iets mee wil doen

- Enkele concrete tips gekregen

- Bereidheid hulpverleners om te leren van ervaringen ouders in de jeugdhulp

- Hoe het voelt voor de cliënt

Nee: 2:

- de hulpverleners praatten niet over het thema ‘kinderachtig gedrag’.

- niets vernieuwends gehoord.”

Zonder keuze:

- min of meer. Met veel zaken wordt reeds rekening gehouden. Wel een aantal interessante

invalshoeken.


- goed dat het kan vertrekken vanuit de praktijkervaring van allen, bleef soms wel nog vrij

vaag.

- aanwezigheid van Vlaams Brabantse ouder was zeer positief bij ons . Ze is

ervaringsdeskundige en trok de andere ouders ook mee in hun inbreng.

3. Zou je volgend jaar terug naar onze dialoogdag willen komen?

Ja: 41

- Is elk jaar vaste afspraak in mijn agenda, is elke keer op een andere manier verrijkend

- Om andere organisaties te leren kennen en blijven te leren wat bij ouders speelt.

- Ik vind het altijd zo verrijkend om ouders aan het woord te horen

- Maar graag nog concreter

- Ik vind de informatie heel belangrijk om nog meer te groeien

- Blijven in dialoog gaan

- Het blijft boeiend

- Interessant

- Ik kom al voor de 3de keer en het is steeds interessant

- Interesse

- Om te blijven leren oer de situaties en gevoelens die ouders in de hulpverlening hebben

- Zeer leerrijk om verschillende perspectieven te hebben.

- Met zelfde verwachting als dit jaar: om nog meer op te steken over de relatie hv – ouders en

kinderen.

- Samen sterk!

- Het is zeer verrijkend

- Verrijkend

- Blijft boeiend

Nee: 1:

- Ik ben meer geïnteresseerd in een kleinere werkvorm (kleinere groep) waar in meer

openheid gesproken kan worden.”

4. Heb je tips of thema’s voor ons?

- Chantal, doe zo voort! Goed gedaan! (Het waren de ouders, die deze dialoogdag

organiseerden! ☺)

- Volgend jaar een zwart Afrikaanse ouder meebrengen?

- Ik vraag regelmatig: “wat halen we hieruit voor de dagdagelijkse werking?” dat hielp ifv tips

en verslag

- 3 jaar geleden rond intake: rollenspel, waarbij hulpverleners de rol van ouder neemt en

vragen krijgt. Dit helpt om te weten wat de ouder beleeft en voelt.

- Vandaag uitspraken op papier, dat confronteert!

- 1 thema uitwerken per dialoog

- Doe zoe voort! … blijf in dialoog gaan

- Top initiatief en blijven vechten (voornamelijk op beleidsvlak voor meer inspraak)

- Misschien tijdens de gesprekken zaken die gezegd worden meer toetsen bij ouders door de

hulpverleners.


- Ik vond de dialoogdag vrij kort, ik zou dit wel lange”r kunnen doen ☺ (volledige dag /

namiddag)

- Heel concreet bepaald aspect van de hupverlening uitlichten (bv. Intakegesprek, contact met

de jeugdrechtbank

- Blijven voort doen! Heel zinvol! Dank je wel aan de bereidheid van de ouders!

- Zou interessant zijn om rond 1 casus te werken – in dialoog te gaan.

- Hoe kijken de ouders / ervaren de ouders de tendens vanb het werken met netwerken

(ouders, broers, zussen, buurvrouw, tantes, nonkels,…)?

- Nazorg, hoe zien ouders dit?

- Doe zo voort

- Dikke duim, goed gedaan! Creatief!

- Is ok, to the point

- Ouders blijven betrekken in het zoeken naar een oplossing voor het probleem van nu en

samen met jongeren voorbereiden voor de lange tijd samen na de periode in de

hulpverlening.

- De stem van de allochtone ouders zijn bril rond hulpverlening, verwachting en ervaring

- Evaluatie van de hulpverlening of wat verwachten ouders van nazorg

- Op voorhand kleine inhoud schetsen

- Pleegzorg = moeilijk thema. Zou fijn zijn hier ouders in te horen.

- Wanneer je in de regionale werkgroep zit komen vaak dezelfde dingen naar voor.

- Blijf waakzaam, doe zo verder

- Tijd te kort, misschien maar 1 thema met 1 groep uitwerken in plaats van 2?

- Gebruik medicatie die voorgeschreven wordt door psychiater / medicus: hoe ga je daar mee

om?

-

Documents

Goede raad van tante Kaat ouders! · Als voorzieningen en hulpverleners is het onze taak om er te blijven voor zorgen dat ouders de kans krijgen om te participeren, in de eerste plaats