Glukometre Cihazı Kullanma Glukometre Cihazı Kullanma ve Kalite Seminerive Kalite Semineri

Dr. Kemal Türker ULUTAŞTıbbi Biyokimya UzmanıTıbbi Biyokimya Uzmanı

İ.Ü. Cerrahpaşa Tıp 2007İ.Ü. Cerrahpaşa Tıp 2007

I. Kan gazı II. Koagulometre III. Biyokimya AnalizörüIV. Glukometre

 

Hangisi/hangileri hasta başı cihaz testleri grubunda değerlendirilmektedir?

a. Yalnız Ib. Yalnız IIc. II-IVd. I-II-IIIe. I-IV

HBTCHBTC (POCT(POCT))

* Kan Gazı * Kan Gazı

* Glukometre * Glukometre

HBTC KURALLARIHBTC KURALLARI

• Klinikte her hasta bası test cihazı için bir klinik yetkilisi

belirlenmeli ve görev tanımı yapılmalı

• Klinik yetkilisine eğitim; pre-analitik, analitik ve post-

analitik evreler bilinmeli

• Kalite kontrol değerlendirme kuralları bilinmeli,

• Cihazın temizliği ve bakımı periyodik olarak yapılmalı.

• Hasta bası test cihazlarının kalibrasyon ve iç kalite kontrol

sonuçları saklanmalı

• Kalibrasyon ve kalite kontrol sonuçlarında bir

uygunsuzluk tespit ettiğinde arıza durumunda sorunun

çözümlenmesi için ilgili firmayla iletişime geçmeli ve konu

hakkında laboratuvarın hasta başı cihaz yetkilisini

bilgilendirmeli

• Çalışılmış olan tüm hasta sonuçları kayıt altında tutulmalı

Glukometre Cihazı?Glukometre Cihazı?

Astracheck PLUS ?Astracheck PLUS ?

Ölçüm Yöntemi: Cihaz kandaki glikoz seviyesinin yoğunluğuna göre glikoz oksidaz enziminin etkileşimi ile  çalışmaktadır.

Majör Bileşimler: Her bir test stripi şu bileşenleri içermektedir.

Glikoz Oksidaz.................2,5Unit

Redox Medox...................32,3ug

Buffer&Non-Reaktant……50,5ug

ASTRACHECK PLUS CİHAZ ÖZELLİKLERİASTRACHECK PLUS CİHAZ ÖZELLİKLERİ

Ölçme AralığıÖlçme Aralığı 20~630 mg/dL

Ölçme SüresiÖlçme Süresi 5 Saniye

Hafıza SayısıHafıza Sayısı 300

Kan ÖrneğiKan Örneği0.5 μL (önemli)

Taze Tam Kan; Parmak ucu, avuç içi, kol; Arterier, Venöz

Hematokrit (Hct)Hematokrit (Hct) 20~60%

Pil ÖmrüPil Ömrü 1000 test

Çalışma PrensibiÇalışma Prensibi Elektrokimyasal Biyosensör Teknolojisi

Preanalitik Evre tanımlaması aşağıdakilerden hangi aşamayı ifade etmektedir?

a. Analiz Öncesi b. Analiz Sürecic. Analiz Sonrasıd. Analiz Dışıe. Hiçbiri

GLUKOMETRE GLUKOMETRE PREANALİTİKPREANALİTİK HATA KAYNAKLARI HATA KAYNAKLARI

Hastanın Hipotansif ve Şok tablosunda olması

Parmak ucuna fazla kuvvet uygulanması

Örnek hacminin yetersiz olduğu durumlar

Kan alımından önce parmak ucunun alkolle silindikten sonra

kuruması beklenmeden kan alınması

Parmak delindikten sonra kan örneğinin hemen cihaza verilmemesi

Hastanın HEMATOKRİT değeri %20-60 aralığı dışında olması

Taze kapiller kan yerine serum veya plazma kullanılması

Aynı hastada parmak ucu Glukometre ile yapılan ölçüm ile laboratuvarda venöz kandan yapılan ölçüm sonucu aynı mıdır?

a. Aynıdırb. %30-45 farklıdırc. %15-30 farklıdırd. %5-10 farklıdıre. İki katıdır

• Laboratuvarlar kan genellikle koldaki damardan alınır, kanın eritrosit, lökosit, trombosit dediğimiz şekilli elemanları ayrılır ve sıvı kısmı olan serumdaki şeker düzeyi ölçülür.

• Bu değerler Glukometrede okunanlardan %% 1010 düzeyine kadar yüksek olabilir, tokluk kanında bu fark daha da artabilir.

• Acil olarak kan şekerini ölçen bu küçük cihazlarında kalibrasyonları, merkez laboratuvarda ki oto analizör ile aynı kontrol kanı cross çalışarak yapılmalıdır.

• Minimum ayda bir kez düzenli yapılan bu kontrol sonuçları hastanenin antetli kağıdına yazılarak sorumlu Biyokimya uzmanı hekim tarafından kaşe/imza ile kayıt altına alınıp arşivlenmelidir.

• Bu küçük mobil cihazlar numaralandırılarak takip edilmeli, şayet ölçüm sonuçları arasında % 10 dan büyük fark var ise cihaz “Kullanım Dışı”“Kullanım Dışı” olarak tasnif edilerek depoya kaldırılmalıdır.

•

• Aral ve Ark., glukometre EDTA’lı venöz kan sonuçları ile otoanalizörle

çalışılan plazma değerlerinin karşılaştırılmasında korelasyon (r=0.982),

regresyon (y=0.831x + 3.975) hesaplandı.• Glukometreyle kapiller, otoanalizörle plazma değerlerinin

karşılaştırılmasında ise bulduğumuz korelasyon (r=0.969), regresyon

(y=0.910x + 7.008) idi. • Firma Çalışması, Olympus otoanalizörü (plazma) ile venöz tam kan

glukometre sonuçları arasındaki ilişki incelendiğinde regresyon

(y=0.8617x + 9.2612) olarak belirtilmektedir. • Chen ve ark. 'nın yaptığı çalışmada, lityum Heparinli venöz tam kan

örneklerinde, YSI ile glukometre sonuçlarının korelasyonu ile kapiller

örneklerde yine YSI’de çalışılan plazma değerleri arasındaki

korelasyon birbirine yakın bulunmuştur (r=0.77, y=0.79x + 50).

GLUKOMETRE GLUKOMETRE ANALİTİKANALİTİK HATA KAYNAKLARI HATA KAYNAKLARI

Kalibrasyonu ve kontrolü yapılmamış cihazların kullanımı

Strip kutusu üzerindeki kod ile cihazın kalibrasyonunun yapıldığı

kodun farklı olması

Son kullanım süresi dolmuş, 90 günün üzerinde açık kalmış,

nem almış striplerin kullanımı

Çevre sıcaklığı ölçüm sınırları (4 - 40 0C) dışında iken analizi

gerçekleştirme

Cihazın ıslanmış olması veya düşmesi

Test striplerinin hasarlı olması

GLUKOMETRE GLUKOMETRE POSTANALİTİKPOSTANALİTİK HATA HATA KAYNAKLARIKAYNAKLARI

Elde edilen değerin düzenli kaydının alınmaması

Sonucun farklı hasta üzerine yazılması

Glukometre Cihaz BakımıGlukometre Cihaz Bakımı

• Cihazı sıcak yüzeyle sıcak yüzeyle temas ettirmeyiniz.• Cihaza kan veya solüsyon bulaşmadıkça akut

temizlik gerektirmez (strip kutusu değişimi). • Cihaz test yerine toz/kan bulaşını toz/kan bulaşını önleyiniz. • Her kullanım sonrası kabında muhafaza kabında muhafaza ediniz.• Cihazın dışını nemli sabunlu bezle silebilirsiniz.• Cihazın dezenfeksiyonu için %70 etil alkol dezenfeksiyonu için %70 etil alkol

kullanılabilir. Diğer temizlik maddelerini kullanmayınız. Cihaza zarar verir !!!

• Kanı ölçüm çubuğuna dokundurun.

• “Bip” sesini duyunca kan örneğinin

yeterli olduğunu anlarsınız.

• Kanı ölçüm çubuğuna damlatmayınız.

• Cihazın okuması beklenir, 5 sn sonra

sonuç ekranda görülecektir.

• Kanı ölçüm çubuğuna dokundurun.

• “Bip” sesini duyunca kan örneğinin

yeterli olduğunu anlarsınız.

• Kanı ölçüm çubuğuna damlatmayınız.

• Cihazın okuması beklenir, 5 sn sonra

sonuç ekranda görülecektir.

Glukometre Ölçüm Glukometre Ölçüm SonuçlarıSonuçları

• Glukometre Ölçüm Sonuçlarının tamamı “Glukometre Ölçüm Takip Formu” ile kayıt altına alınmalıdır.

Glukometre Doğrulanma KayıtlarıGlukometre Doğrulanma Kayıtları

Glukometre Doğrulanma KayıtlarıGlukometre Doğrulanma KayıtlarıBiyokimya Uzmanı Tarafından Biyokimya Uzmanı Tarafından

Değerlendirilip Onaylanmadıkça Değerlendirilip Onaylanmadıkça Geçerli Olmayacaktır Geçerli Olmayacaktır....

TEŞEKKÜRLERTEŞEKKÜRLER