-
การจ าแนกประเภทและการติดฉลาก สารเคมีที่เป็นระบบเดียวกันทั่วโลก
(Globally Harmonized System of Classification and Labelling of
Chemicals - GHS) ฉบับปรับปรุง ค.ศ 2009
-
ค าน า 1. การจ
าแนกประเภทและการติดฉลากสารเคมีท่ีเป็นระบบเดียวกนัทัว่โลก (GHS)
นบัว่าเป็นสุดยอดของ การท างานท่ียาวนานกว่าทศวรรษ มีบุคลากรจ
านวนมากท่ีเก่ียวขอ้งจากหลากหลายประเทศ
องค์การระหว่างประเทศและองค์กรท่ีมีส่วนไดส่้วนเสีย
งานของพวกเขาเหล่านั้น ตอ้งอาศยัความเช่ียวชาญหลากหลายสาขา
จากพิษวิทยาไปจนถึงการป้องกนัอคัคีภยั
และย่ิงไปกว่านั้นยงัตอ้งการความร่วมแรงร่วมใจ
ไมตรีจิตรและความตั้งใจในการประณีประนอมเพ่ือท่ีจะผลกัดนัใหร้ะบบน้ีบรรลุผลส
าเร็จ 2. การท
างานน้ีไดเ้ร่ิมข้ึนดว้ยเหตุผลท่ีว่าระบบเดิมท่ีมีอยูมี่หลายระบบซ่ึงจ
าเป็นตอ้งมีการพฒั นาใหเ้ป็นระบบเดียวกนัทัว่โลกในการจ
าแนกประเภทของสารเคมี การติดฉลากและเอกสารความปลอดภยั (SDS)
ระบบน้ีไม่ถือว่าเป็นแนวคิดใหม่ทั้งหมดเพราะการผสมผสานระบบต่าง ๆ
ของการจ าแนกประเภทและการติดฉลากน้ีไดมี้การน
ามาใชอ้ยา่งแพร่หลายแลว้ในเร่ืองของขอ้ก าหนดเก่ียวกบัการขนส่ง
ซ่ึงเก่ียวขอ้งกบัความเป็นอนัตรายทางกายภาพและความเป็นพิษเฉียบพลนั
โดยยึดหลกัการท
างานของคณะกรรมาธิการผูเ้ช่ียวชาญของสภาเศรษฐกิจและสังคมแห่งสหประชาชาติภาคพ้ืนยโุรปว่าดว้ยการขนส่งสินคา้อนัตราย
( UNCETDG) อยา่งไรก็ตาม
การรวมใหเ้ป็นระบบเดียวกนัดงักล่าวยงัไม่ประสบความส
าเร็จในส่วนของสถานประกอบการหรือผูบ้ริโภคและพบว่าขอ้ก
าหนดของการขนส่งในประเทศต่าง ๆ มกัจะไม่ไดด้
าเนินการใหส้อดคลอ้งกบัภาคอุตสาหกรรมอ่ืน ๆ ในประเทศนั้น ๆ 3.
ขอ้ตกลงระหว่างประเทศท่ีเป็นแรงขบัเคล่ือนใหก้ารท างานน้ีส
าเร็จไดเ้กิดข้ึน ในท่ีประชุมสหป
ระชาชาติว่าดว้ยส่ิงแวดลอ้มและการพฒันา ( UNCED)ในปี ค.ศ. 1992 (พ.ศ.
2535) ซ่ึงสะทอ้นถึงวาระการประชุมท่ี21 ขอ้ท่ี 19.27 ดงัน้ี
“ควรจัดให้มีระบบการจ
าแนกประเภทความเป็นอันตรายและการติดฉลากท่ีถูกต้องท่ีเป็นระบบเดียวกันท่ัวโลกซ่ึงประกอบด้วยเอกสารความปลอดภัย
และสัญลักษณ์ท่ีสามารถเข้าใจได้ง่าย (ถ้าเป็นไปได้) ภายในปี ค.ศ.
2000” 4. การด
าเนินงานน้ีไดรั้บความอุปถมัภ์ในการประสานงานและจดัการโดยกลุ่มผูป้ระสานงานภายใตแ้ผนงานความร่วมมือระหว่างองค์กรเก่ียวกบัการจดัการท่ีถูกตอ้งของสารเคมี
(IOMC) ส าหรับระบบการจ าแนกประเ ภทสารเคมีใหเ้ป็นระบบเดียวกนัทัว่โลก
(CG/HCCS) หน่วยงานท่ีเป็นจุดรวมทางดา้นเทคนิคหรือดา้นวิชาการเพ่ือด
าเนินการใหแ้ลว้เสร็จไดแ้ก่ องค์ก ารแรงงานระหว่างประเทศ (ILO)
องค์กรเพ่ือความร่วมมือและพฒันาดา้นเศรษฐกิจ (OECD)
และคณะอนุกรรมาธิการผูเ้ช่ียวชาญของสภาเศรษฐกิจและสังคมแห่งสหประชาชาติว่าดว้ยการขนส่งสินคา้อนัตราย
(UNSCETDG) 5. เม่ืองานน้ีแลว้เสร็จในปี พ.ศ. 2544 ทาง IOMC
ไดส่้งผา่นงานใหค้ณะอนุกรรมาธิการผูเ้ช่ียวชาญของสภาเศรษฐกิจและสังคมแห่งสหประชาชาติว่าดว้ยระบบการจ
าแนกประเภทสารเคมีใหเ้ป็นระบบเดียวกนัทัว่โลก(UNSCEGHS)
ชุดใหม่ซ่ึงจดัตั้งข้ึนโดยมติสภาฯ ฉบบัท่ี 1999/65 ลงวนัท่ี 26 ตุลาคม
ค.ศ. 1999 (พ.ศ. 2542 ) ในฐานะหน่วยงานยอ่ยภายใต ้UNCETDG เดิม
ซ่ึงถูกเปล่ียนช่ือในท่ีประชุมดงักล่าวเป็น
“คณะกรรมาธิการผูเ้ช่ียวชาญแห่งสหประชาชาติว่าดว้ยการขนส่งสินคา้อนัตรายและดา้นการจ
าแนกประเภทและการติดฉลากสารเคมีใหเ้ป็นระบบเดียวกนัทัว่โลก ”
(UNCETDG/GHS) คณะกรรมาธิการและคณะอนุกรรมาธิการท างานบนพ้ืนฐาน
การบริการของส านกังานเลขานุการโดยกองการขนส่งของคณะกรรมการเศรษฐกิจส
าหรับยโุรปแห่งสหประชาชาติ(UNECE). 6. UNSCEGHS
เป็นผูรั้บผิดชอบในการคงไวซ่ึ้งระบบ GHS และส่งเสริมการด าเนินงาน
ของระบบน้ี จะใหค้ าแนะน าเพ่ิมเติม เม่ือมีการร้องขอ
ในขณะท่ีมีการรักษาเสถียรภาพในระบบเพ่ือกระตุน้ให้ มีการน าเอาระบบไป
ใช้ เอกสารท่ีมีการปรับปรุงอยา่งสม ่าเสมอและท
าใหท้นัสมยัเพ่ือสะทอ้นประสบการณ์ของชาติ ภูมิภาคและนานาชาติในการด
าเนินตามขอ้ก าหนดในกฎหมายระดบัชาติ ภูมิภาคและนานาชาติ
ตลอดจนประสบการณ์ ของการจ าแนกประเภทและการติดฉลาก 7. งานแรกของ
UNSCEGHS คือการท าใหร้ะบบ GHS ใชไ้ดส้ าหรับการใชง้านทัว่โลก
เอกสารรุ่นแรกซ่ึงมีวตัถุประ สงค์เป็นพ้ืนฐานเร่ิมตน้ส าหรับการด
าเนินงานตามระบบทัว่โลกท่ีไดรั้บอนุมติัจากคณะกรรมการผูเ้ช่ียวชาญ
ในคร้ังแรก (11-13 ธันวาคม ค.ศ. 2002 ) (พ.ศ. 2545 ) และเผยแพร่ในปี
ค.ศ. 2003 (พ.ศ. 2546 ) ภายใตร้ะบบ ST/SG/AC.10/30. สมยัท่ีสอง (10
ธันวาคม ค.ศ. 2004) (พ.ศ. 2547 ) คณะกรรมการผูเ้ช่ียวชาญท่ีไดน้
าชุดท่ีตอ้ง แกไ้ขในฉบบัแรกของเอกสาร GHS
ซ่ึงไดร้วบรวมอยูใ่นเอกสารST/SG/AC.10/32/Add.3 และ
ST/SG/AC.10/32/Add.3/Corr.1 ฉบบัปรับปรุงคร้ังแรกได้รวบรวมรายการ
เอกสารท่ีตอ้งแกไ้ขทั้งหมดเหล่าน้ีซ่ึงรวมถึงขอ้ก าหนดส
าหรับความเป็นอนัตรายจากการส
าลกัและแนวทางในการใชข้อ้ความแสดงขอ้ควรระวงัและรูปสัญลกัษณ์และการจดัเตรียมเอกสารขอ้มูลความปลอดภยั
-iii-
-
8.. ในสมยัท่ีสาม ( 15 ธันวาคม ค.ศ. 2006 ) (พ.ศ. 2549 )
คณะกรรมการผูเ้ช่ียวชาญไดน้ าชุดท่ีไดป้รับปรุงในฉบบัแรกของเอกสาร GHS
ซ่ึงจะถูกรวบรวมอยูใ่นเอกสาร ST/SG/AC.10/34/Add.3 และ
ST/SG/AC.10/34/Add.3/Corr.1 ส าหรับฉบบัปรับปรุงคร้ังท่ีสองไดร้วบรวม
รายการการแกไ้ขทั้งหมดซ่ึงรวมถึงขอ้ก าหนดใหม่และไดป้รับปรุงการจ
าแนกประเภทและการติดฉลากของวตัถุระเบิด การท
าใหไ้วต่อการกระตุน้อาการแพต่้ อระบบทางเดินหายใจและ ผิวหนงั
ความเป็นพิษโดยการหายใจเอาก๊าซและก๊าซผสม การเพ่ิมแนวทางการตีความของ
building block
และการประเมินศกัยภาพของสารก่อมะเร็งและการรวบรวมขอ้ความแสดงขอ้ควรระวงั
9. ในสมยัท่ีส่ี( 12 ธันวาคม ค.ศ.2008 ) (พ.ศ. 2551 )
คณะกรรมการผูเ้ช่ียวชาญไดน้
าชุดท่ีแกไ้ขของฉบบัปรับปรุงคร้ังท่ีสองของเอกสาร GHS
ซ่ึงจะถูกรวบรวมอยูใ่นเอกสาร ST/SG/AC.10/36/Add.3
ฉบบัปรับปรุงคร้ังท่ีสามไดร้วบรวมรายการการแกไ้ขทั้งหมดซ่ึงรวมถึงขอ้ก
าหนดใหม่ส าหรับรหสัขอ้ความแสดงความเป็นอนัตรายและการติดฉลากของบ
รรจุภณัฑ์ขนาดเล็ก ประเภทยอ่ยกลุ่มใหม่ สองกลุ่มส าหรับ การท
าใหไ้วต่อการกระตุน้อาการแพต่้อระบบทางเดินหายใจและ ผิวหนงั การก
าหนดเกณฑ์การจ าแนกความเป็นอนัตรายระยะยาว
(ความเป็นพิษเร้ือรัง)ต่อส่ิงแวดลอ้มในน ้
าและประเภทความเป็นอนัตรายใหม่ของสารเด่ียวและสารผสมท่ีท
าใหเ้กิดอนัตรายต่อโอโซนในชั้นบรรยากาศ 10. ในยอ่หนา้ท่ี 23 (c)
ของแผนการปฏิบติังานจากท่ีประชุมสุดยอดเพ่ือการพฒันาท่ีย ัง่ยืน
(WSSD)ท่ีกรุงโยฮนัเนสเบิร์ก เม่ือวนัท่ี 4 กนัยายน ค.ศ. 2002 (พ.ศ.
2545) ท่ีประชุมไดส้นบัสนุนใหป้ระเทศต่าง ๆน าระบบ GHS
ใหม่น้ีไปปฏิบติัใหเ้ร็วท่ีสุด โดยมีแนวทางใหส้ามารถน
าระบบน้ีไปใชไ้ด้ อยา่งสมบูรณ์ภายในปี ค.ศ. 2008 ต่อมาในมติ 2003 /64
ของวนัท่ี 25 กรกฎาคม ค.ศ 2003.(พ.ศ. 2546 และ 2005 /53 ของวนัท่ี 25
กรกฎาคม ค.ศ. 2004 (พ.ศ. 2547) ส าหรับผูท่ี้ยงัไม่ไดท้ าให้ น
าขั้นตอนท่ีจ าเป็นแลว้ผา่นตามขั้นตอนแห่งชาติท่ีเหมาะสมและ
/หรือกฎหมายเพ่ือด าเนินการตามระบบ GHS ท่ีแนะน
าไวใ้นแผนการปฏิบติังาน WSSD นอกจากน้ียงัไดต้อบรับค
าเชิญไปยงัคณะกรรมการระดบัภูมิภาค โครงการสหประชาชาติ
หน่วยงานเฉพาะและองค์กรอ่ืนๆท่ีเก่ียวขอ้งเพ่ือส่งเสริมการด
าเนินงานตาม ระบบ GHS เพ่ือแกไ้ขกฎหมายท่ีเก่ียวขอ้ง
ตราสารระหว่างประเทศท่ีอยูใ่นดง้าน านความปลอดภยัของการขนส่ง
ความปลอดภยัในสถานท่ีท า การปกป้องผูบ้ริโภคหรือการป้องกนัส่ิงแวดลอ้ม
เพ่ือใหเ้ป็นผลต่อระบบ GHS โดยผา่นตราสารดงักล่าว
ขอ้มูลท่ีเก่ียวกบัสถานะของการด
าเนินการอาจจะพบไดใ้นเว็บไซด์ของกองการขนส่ง UNECE ตามท่ีอยูด่งัน้ี
http://www.unece.org/trans/danger/publi/ghs/implementation_e.html
11. ในขณะท่ีรัฐบาล
สถาบนัระดบัภูมิภาคและองค์กรระหว่างประเทศเป็นกลุ่มเป้าหมายหลกัส
าหรับระบบ GHS ซ่ึงในระบบน้ีมีเน้ือหาเพียงพอและค าแนะน าส
าหรับบุคลากรในภาคอุตสาหกรรมท่ีตอ้งด าเนินการตามขอ้ก
าหนดของประเทศท่ีจะยอมรับระบบ GHS ขอ้มูลท่ีเก่ียวกบัสารเคมี
ความเป็นอนัตรายและแนวทางการปกป้องประชาชนจะเป็นพ้ืนฐานของโครงการบริหารจดัการสารเคมีในประเทศต่างๆทัว่โลก
โดยจะน าไปสู่สภาวะความปลอดภยัส าหรับมวลมนุษยชาติและส่ิงแวดลอ้ม
ในขณะเดียวกนัประโยชน์จากการใชส้ารเคมียงัคงเป็นไปอยา่งต่อเน่ื อง
การปรับประสานจะมีประโยชน์ในแงข่องการอ
านวยความสะดวกทางการคา้ระหว่างประเทศ
โดยการส่งเสริมความสอดคลอ้งกนัในขอ้ก าหนดของการจ
าแนกประเภทสารเคมีและการส่ือสารเพ่ือให้บริษทัไดบ้รรลุถึงการมีส่วนร่วมในการท
าการคา้ระหว่างประเทศ 12. คู่มือน้ีไดจ้ดัท าข้ึนโดยส
านกัเลขาธิการของคณะกรรมาธิการเศรษฐกิจของสหประชาชาติแห่งภาคพ้ืนยโุรป
(UN/ECE)
ซ่ึงไดเ้ป็นเลขาธิการของคณะอนุกรรมาธิการผูเ้ช่ียวชาญของสภาเศรษฐกิจและสังคมแห่งสหประชาชาติว่าดว้ยระบบการจ
าแนกประเภทและการติดฉลากสารเคมี 13. ขอ้มูลเพ่ิมเติมเก่ียวกบัการท
างานของคณะกรรมการและอนุกรรมการรวมทั้ง
ซ่ึงจะออกหลงัจากการพิมพข์องเอกสารฉบบัน้ีอาจจะดูได้จากเว็ปไซด์ของ
UN/ECE กองการขนส่งท่ี http://www.unece.org/trans/danger/danger.htm
และhttp://www.unece.org/trans/danger/publi/ghs/ghs_welcome_e.html
.
-iv
http://www.unece.org/trans/danger/danger.htm
-
สารบญั หน้า บทที ่1 บทน า บทที ่1.1 จุดมุ่งหมาย ขอบเขตและการน
าคู่มือ GHSไปใชง้าน………………………………….……... 3 บทที ่1.2 ค าจ
ากดัความและค ายอ่……………………………………………………………………..... 11 บทที ่1.3 การจ
าแนกประเภทของสารเด่ียวและสารผสม …………...………………………………….. 17 บทที ่1.4
การส่ือสารความเป็นอนัตราย: การติดฉลาก………....………………………………………. 23
บทที ่1.5 การส่ือสารความเป็นอนัตราย:
เอกสารความปลอดภยั……………………………………….. 35 บทที ่2
ความเป็นอนัตรายทางกายภาพ บทที ่2.1
วตัถุระเบิด……………………………………………………………………………………. 43 บทที ่2.2
กา๊ซไวไฟ………………….…………………………………………………………………. 51 บทที ่2.3
สารละอองลอยไวไฟ………………………….………………..………………….……….... 55 บทที ่2.4
กา๊ซออกซิไดสซ์…………………………..……....………………………….……………… 59 บทที ่2.5
กา๊ซภายใตค้วามดนั………………………………...………………………………………... 63 บทที ่2.6
ของเหลวไวไฟ………………………………………………………………………………. 67 บทที ่2.7
ของแขง็ไวไฟ………………………………………………………………………………... 71 บทที ่2.8
สารเด่ียวและสารผสมที่ท าปฏิกริิยาไดเ้อง……………………..…………………………… 73
บทที ่2.9 ของเหลวที่ลุกติดไฟไดเ้องในอากาศ….……………………..……………………………….
79 บทที ่2.10
ของแขง็ที่ลุกติดไฟไดเ้องในอากาศ….………………………………………………………. 81 บทที
่2.11
สารเด่ียวและสารผสมที่เกดิความร้อนไดเ้อง……….………...………………..………………83
บทที ่2.12 สารเด่ียวและสารผสมที่สมัผสัน ้
าแลว้ให้กา๊ซไวไฟ………..……...………………………… 87 บทที ่2.13
ของเหลวออกซิไดซ์……...………………………...………………………………………… 91 บทที ่2.14
ของแขง็ออกซิไดซ์…………………………………………………………………………… 95 บทที ่2.15
สารเปอร์ออกไซด์อินทรีย…์….……………………………………………………………… 99 บทที ่2.16
สารที่กดักร่อนโลหะ……………………………………………………………………….....105
-v-
-
สารบญั(ต่อ) หน้า บทที่ 3 ความเป็นอนัตรายต่อสุขภาพและส่ิงแวดล้อม
บทท่ี 3.1 ความเป็นพิษเฉียบพลนั…...…………………………………………………………………. …109
บทท่ี 3.2 การกดักร่อน /ระคายเคืองต่อผวิหนัง……………………………………………………………
121 บทท่ี 3.3 การท
าลายดวงตาอยา่งรุนแรง/การระคายเคืองต่อดวงตา……….……………………………… 133
บทท่ี 3.4 การท
าให้ไวต่อการกระตุน้อาการแพต้่อระบบทางเดินหายใจหรือผวิหนัง...……………..…..
...145 บทท่ี 3.5
การกอ่ให้เกดิการกลายพนัธุ์ของเซลสืบพนัธุ์......................................................……………
… 155 บทท่ี 3.6
การกอ่มะเร็ง………………………………………..……………………...................................
163 บทท่ี 3.7 ความเป็นพิษต่อระบบสืบพนัธุ…์…………………………………………………………….
…173 บทท่ี 3.8 ความเป็นพิษต่ออวยัวะเป้าหมายอยา่งเฉพาะเจาะจงจาก
การได้รับสัมผสัคร้ังเดียว …….. ……. 185 บทท่ี 3.9
ความเป็นพิษต่ออวยัวะเป้าหมายอยา่งเฉพาะเจาะจง จากการได้รับสัมผสัซ ้า
………………. … 197 บทท่ี 3.10 ความเป็นอนัตรายจากการส าลกั............
……………………………………………………….. 207 บทที ่4 ความเป็นอนัตรายต่อส่ิงแวดล้อม
บทท่ี 4.1 ความเป็นอนัตรายต่อส่ิงแวดลอ้มในน
้า...…………………………….………………...……… 215 บทท่ี 4.2
ความเป็นอนัตรายต่อโอโซนในชั้นบรรยากาศ...…………………………….……… ………. 241
ภาคผนวก ภาคผนวก 1 การก
าหนดองคป์ระกอบของฉลาก...…………………………….………………...…….. …. 245 ภาคผนวก 2
ตารางสรุปการจ าแนกประเภทและการติดฉลาก….………………………………..………… 267
ภาคผนวก 3 รหัสขอ้ความแสดงความเป็นอนัตราย
รหัสขอ้ความแสดงขอ้ควรระวงัและตวัอยา่ง
รูปสัญลกัษณ์ขอ้ควรระวงั…………………….……………………………….. …………….. 297 ภาคผนวก
4 แนวทางการจดัเตรียมเอกสารขอ้มูลความปลอดภยั…..….…..….. ……………………….
…...403 ภาคผนวก 5 การติดฉลากผลิตภณัฑส์
าหรับผูบ้ริโภคตามโอกาสท่ีจะเกดิอนัตราย …………………….. 423 ภาคผนวก 6
วิธีการทดสอบความเขา้ใจ….…………………………………………………………... … …..429 ภาคผนวก
7 ตวัอยา่งการจดัองคป์ระกอบของฉลากระบบ GHS ……………………………………… . …...445
ภาคผนวก 8 ตวัอยา่งการจ าแนกประเภทในระบบเดียวกนัทั่วโลก
………………………..................... ….. 455 ภาคผนวก 9
แนวทางความเป็นอนัตรายต่อส่ิงแวดลอ้มในน
้า………………………………………............ 463 ภาคผนวก 10
แนวทางการเปล่ียนรูป/การละลายของโลหะและสารประกอบโลหะ
ในตวักลางท่ีเป็นน ้า……………………………………………………………………….. …..547
-vi-
-
- 1 -
บทที ่1 บทน า
-
- 2 -
-
- 3 -
บทที ่1.1 จุดมุ่งหมาย ขอบเขตและการน า GHS ไปใช้งาน
1.1.1 จุดมุ่งหมาย
1.1.1.1
การใชผ้ลิตภณัฑเ์คมีเพื่อเพ่ิมและปรับปรุงชีวิตเป็นส่ิงท่ีปฏิบตัิกนัมาอยา่งแพร่หลายทัว่โลก
แตใ่นผลประโยชน์ของผลิตภณัฑเ์หล่าน้ียงัมีส่ิงท่ีจะเกิดผลกระทบต่อคนหรือส่ิงแวดลอ้มร่วมอยูด่ว้ย
จากผลดงักล่าวน้ีจึงมีประเทศและองคก์รต่างๆ จ
านวนหน่ึงไดพ้ฒันากฎหมายหรือกฎระเบียบขึ้นมา
และตอ้งการใหข้อ้มูลท่ีไดจ้ดัเตรียมไวส่้งผา่นไปยงัผูใ้ชส้ารเคมีทราบในรูปแบบของฉลากหรือเอกสารขอ้มูลความปลอดภยั
( Safety Data Sheet SDS) การใหจ้ านวนสารเคมีมากมายท่ีสามารถหาได
้ตลอดจนกฎหมายของสารเคมีทั้งหมดเป็นส่ิงท่ีเป็นไปไม่ไดง่้าย
จึงจดัใหมี้ขอ้มูลใหผู้ใ้ชเ้หล่านั้นไดใ้ช
้บ่งช้ีสารเคมีและความเป็นอนัตรายของสารเคมีเหล่าน้ี
และยนิยอมใหใ้ชม้าตรการป้องกนัที่เหมาะสมเพื่อด
าเนินการในทอ้งถ่ินท่ีใชง้าน
1.1.1.2 ในขณะท่ีกฎหมายหรือกฎระเบียบท่ีมีอยู่จะมีความคลา้ย
คลึงกนัในหลากหลายแง่มุ ม ความแตกต่าง ของกฎหมายเหล่านั้นมีนยัส
าคญัเพียงพอท่ีจะท
าใหผ้ลิตภณัฑเ์ดียวกนัมีฉลากและเอกสารขอ้มูลความปลอดภยัท่ีแตกต่างกนั
ในแต่ละประเทศ ดว้ยความหลากหลายในนิยามของความเป็นอนัตราย
สารเคมีตวัหน่ึงอาจจะพิจารณาว่าเป็นสารไวไฟในประเทศหน่ึง แต่อาจจะไม่
ใช่สารไวไฟในอีกประเทศหน่ึง
หรือสารเคมีชนิดหน่ึงอาจจดัไดว้่าเป็นสารก่อมะเร็งในประเทศหน่ึง
แต่อาจจะไม่ถือว่าเป็นสารก่อมะเร็งในอีกประเทศหน่ึง
ดงันั้นการท่ีจะตดัสินใจว่าจะส่ือสารความเป็นอนัตรายบนฉลากหรือ
ในเอกสาร ขอ้มูลความปลอด ภยั เม่ือใดหรืออยา่งไรนั้น
อาจจะแตกต่างกนัไปทัว่โลก และบริษทัท่ี จะด าเนินธุรกิจ เก่ียวกบั
การคา้ระหว่างประเทศ จะตอ้งใช้บุคคลท่ีเช่ียวชาญจ
านวนมากในการติดตามการเปล่ียนแปลงของกฎหมายและกฎระเบียบ
อีกทั้งยงัตอ้งจดัเตรียมฉลากและเอกสารขอ้มูลความปลอดภยั ท่ีแตกต่างกั
น นอกจากน้ี หากพิจารณาถึงความซบัซอ้น ของการพฒันาและ ความเขา้ใจ
ในระบบส าหรับการจ าแนกประเภทและการติดฉลากสารเคมีแลว้
พบว่ามีหลายประเทศท่ียงัไม่มีระบบเลย 1.1.1.3
เม่ือพิจารณาถึงความเป็นจริงของการคา้ระหว่างประเทศท่ีเก่ียวขอ้งกบัสารเคมี
และความตอ้งการในการพฒันาโครงการแห่งชาติเพ่ือใหม้ัน่ใจว่ามีความปลอดภยัในการใช
้การขนส่งและการก าจดั
เป็นส่ิงท่ียอมรับแลว้ว่าการปรับประสานให้เป็นระบบเดียวกนัเพื่อการจ
าแนกประเภทและติดฉลากมาจะเป็นรากฐานของการพฒันาโครงการแห่งชาติดงักล่าว
เม่ือประเทศต่าง ๆ มีขอ้มูลสารเคมีท่ีน
าเขา้หรือผลิตเองภายในประเทศท่ีตรงกนัและถูกตอ้งเหมาะสม
โครงสร้างพ้ืนฐานในการควบคุมการไดรั้บสัมผสัสารเคมีและการปกป้องผูค้นและส่ิงแวดลอ้มก็สามารถท่ีจะเร่ิมตน้ไดด้ว้ยความเขา้ใจ
1.1.1.4 ดงันั้น จึงมีเหตุผลหลายประการส
าหรับการตั้งวตัถุประสงคข์องการปรับประสานและเป็นส่ิงท่ีคาดหวงัไวว้่าเม่ือได้มีการน
าระบบ GHS ไปปฏิบตัิแลว้จะสามารถ
(a)
เพ่ิมระดบัการปกป้องสุขภาพมนุษยแ์ละส่ิงแวดลอ้มโดยจดัใหมี้ระบบสากลท่ี
ครอบคลุมส าหรับการส่ือสารความเป็นอนัตราย
(b) ใชเ้ป็นกรอบการท างานที่ไดรั้บการยอมรับส
าหรับประเทศท่ียงัไม่มีระบบใด ๆ (c)
ลดความตอ้งการในการทดสอบและประเมินสารเคมี และ (d) ช่วยเอ้ืออ
านวยในเร่ืองการคา้สารเคมีระหว่างประเทศเม่ือไดมี้การประเมินและระบุความเป็นอนัตรายไวอ้ยา่ง
ถูกตอ้งเหมาะสมภายใตพ้ื้นฐานทางสากล
1.1.1.5 ในการท
างานเร่ิมแรกดว้ยการตรวจสอบระบบท่ีมีอยูเ่ดิมและการพิจารณาขอบเขตของงาน
ในขณะท่ีหลายประเทศไดมี้ขอ้ก าหนดบงัคบัใชอ้ยูแ่ลว้
ในระบบต่อไปน้ีไดพ้ิจารณาแลว้ว่าเป็นระบบ ‚หลกั‛ ท่ีมีใชอ้ยูแ่ละไดน้
ามาใชเ้ป็นพ้ืนฐานเบ้ืองตน้ส าหรับการจดัท าระบบ GHS
(a) ขอ้ก าหนดของระบบในประเทศสหรัฐอเมริกาส าหรับสถานประกอบการ
ผูบ้ริโภค และสารก าจดัศตัรูพืช
-
- 4 -
(b) ขอ้ก าหนดของประเทศแคนาดาส าหรับสถานประกอบการ ผูบ้ริโภค
และสารก าจดัศตัรูพืช (c) ระเบียบของสหภาพยโุรปส าหรับการจ
าแนกประเภทและการติดฉลากสารเด่ียวและเคมีภณัฑ ์
(d) ขอ้ก าหนดของสหประชาชาติว่าดว้ยการขนส่งสินคา้อนัตราย
1.1.1.6 ขอ้ก
าหนดของประเทศอ่ืนๆกไ็ดรั้บการตรวจสอบว่าเป็นงานท่ีไดพ้ฒันาขึ้นมา
แตง่านในขั้นตน้ก็คือรับเอาแนวทางท่ีดีท่ีสุดของระบบท่ีมีอยูเ่ดิมและพฒันาใหเ้ป็นระบบเดียวกนั
ซ่ึงงานน้ีจะด
าเนินการไดข้ึ้นอยูก่บัการยอมรับหลกัการของการปรับประสานเป็นแบบเดียวกนั
ท่ีไดน้ ามาใชใ้นช่วงแรก ๆ ของกระบวนการ
(a) ระดบัการปกป้องท่ีใหก้บัคนงาน
ผูบ้ริโภคและสาธารณชนทัว่ไปและส่ิงแวดลอ้มไม่ควรจะลดลง
จากการท่ีได้ปรับประสานการจ
าแนกประเภทและการติดฉลากใหเ้ป็นระบบเดียวกนัแลว้
(b) กระบวนการจ าแนกประเภทความเป็นอนัตรายใหอ้า้งอิงความเป็น
อนัตรายท่ีเกิดจากสมบตัิ เฉพาะตวั
ของสารเด่ียวหรือสารผสมเป็นหลกัไม่ว่าจะเป็นสารจากธรรมชาติหรือจากการสังเคราะห์1ขึ้นมา
(c) การปรับประสานใหเ้ป็น ระบบเดียวกนั หมายถึง การสร้าง
หลกัพ้ืนฐาน ท่ีเหมือนกนัและใชร่้วมกนัใน การจ
าแนกประเภทความเป็นอนัตรายของสารเคมีและการส่ือสาร
ซ่ึงสามารถเลือกจากส่วนที่เหมาะสมท่ีเก่ียวกบัวิธีการขนส่ง ผูบ้ริโภค
พนกังาน และการปกป้องส่ิงแวดลอ้ม
(d)
ขอบเขตของการปรับประสานใหเ้ป็นระบบเดียวกนัประกอบไปดว้ยเกณฑใ์นการจ
าแนกประเภทความเป็นอนัตรายและเคร่ืองมือในการส่ือสารความเป็นอนัตราย
เช่น ฉลากและเอกสารขอ้มูลความปลอดภยัของสารเคมี โดยเฉพาะตอ้ง ค
านึงถึงระบบท่ีมีอยูเ่ดิมส่ีระบบซ่ึงไดร้ะบุไวใ้นรายงาน2ขององคก์ารแรงงานระหว่างประเทศ
(ILO)
(e) การเปล่ียนแปลงในระบบเก่าทั้งหมดตอ้งด
าเนินการเพื่อใหบ้รรลุถึง การใชร้ะบบเดียวกนัทัว่โลก
มาตรการการเปล่ียนแปลงควรรวมอยูใ่นกระบวนการของการขบัเคล่ือนสู่ระบบใหม่ดว้ย
(f) การมีส่วนร่วมขององคก์รระหว่างประเทศท่ีเก่ียวขอ้งกบันายจา้ง
พนกังาน ผูบ้ริโภค และ
องคก์รท่ีเก่ียวขอ้งในกระบวนการปรับประสานใหเ้ป็นระบบเดียวกนั ควรท
าใหเ้กิดความมัน่ใจ
(g) ความเขา้ใจในขอ้มูลความเป็นอนัตรายของสารเคมีโดยประเภทยอ่ย
เป้าหมายท่ี มีส่วนเก่ียวขอ้ง เช่น พนกังาน ผูบ้ริโภค
และสาธารณชนทัว่ไป ควรจะมีการเตรียมความพร้อม
(h) ขอ้มูลท่ีมีความถูกตอ้งซ่ึงไดจ้ดัท าไวแ้ลว้ส าหรับการจ
าแนกประเภทสารเคมีภายใตร้ะบบเดิมนั้นควรไดรั้บการยอมรับเม่ือมีการจ
าแนกประเภทสารเคมีเหล่าน้ีใหม่ภายใตร้ะบบเดียวกนั
(i) ระบบการจ าแนกประเภทใหม่น้ีอาจก
าหนดใหมี้การดดัแปลงวิธีการท่ีมีอยูเ่ดิมในเร่ืองการทดสอบสารเคมี (j)
ในเร่ืองการส่ือสารความเป็นอนัตรายของสารเคมี
ความปลอดภยัและสุขภาพของพนกังาน ผูบ้ริโภค และ
สาธารณชน ทัว่ไป รวมทั้งการปกป้องส่ิงแวดลอ้ม ควรจะด าเนินการ โดยค
านึงถึง การปกป้อง ขอ้มูลท่ีเป็นความลบัทางธุรกิจ ตามท่ีก
าหนดไวโ้ดยหน่วยงานของรัฐท่ีมีอ านาจ
1.1.2 ขอบเขต 1 ในบางกรณีอาจจ
าเป็นต้องพิจารณาความเป็นอันตรายท่ีเกิดขึน้จากคุณสมบัติอ่ืน ๆ
เช่นสถานะทางกายภาพของสารเด่ียวหรือสารผสม (เช่น
ความดันและอุณหภูมิ)
หรือสมบัติอ่ืนของสารท่ีเกิดจากปฏิกิริยาเคมีบางอย่าง (เช่น
ความไวไฟของก๊าซท่ีเกิดขึน้จากการสัมผสัน า้) 2 1992 ILO Report on
the Size of the Task of Harmonizing Existing Systems of
Classification and Labelling for Hazardous Chemicals
-
- 5 -
1.1.2.1 ระบบ GHS มีสาระส าคญัดงัต่อไปน้ี (a)
เกณฑท่ี์มีการปรับประสานใหเ้ป็นระบบเดียวกนัส าหรับการจ
าแนกประเภทสารเด่ียวและสารผสมตามความ
เป็นอนัตรายต่อสุขภาพ ต่อส่ิงแวดลอ้มและอนัตรายทางกายภาพ และ (b)
สาระส
าคญัในดา้นการส่ือสารความเป็นอนัตรายท่ีมีการปรับประสานใหเ้ป็นระบบเดียวกนั
รวมถึงขอ้ก าหนด
ส าหรับการติดฉลากและเอกสารขอ้มูลความปลอดภยั 1.1.2.2
เอกสารเล่มน้ีไดอ้ธิบายถึงเกณฑใ์นการจ าแนกประเภทและสาระส
าคญัในดา้นการส่ือสารความเป็นอนัตราย โดยใช้ชนิดความเป็นอนัตราย (เช่น
ความเป็นพิษเฉียบพลนั ความไวไฟ)
นอกจากน้ียงัไดพ้ฒันาเกณฑก์ารตดัสินใจส าหรับอนัตรายแต่ละชนิด
ตวัอยา่งของการจ าแนกประเภทสารเคมีในเอกสารชุดน้ี รวมทั้งในภาคผนวก 8
แสดงใหเ้ห็นถึงวิธีการน าเกณฑไ์ปใชไ้ด้อยา่งไร
ยงัมีการอภิปรายเก่ียวกบัประเด็นท่ีถูกยกขึ้นมาในระหว่างการพฒันาระบบน้ีซ่ึงอาจจ
าเป็นตอ้งมีแนวทางเพ่ิมเติมในการน าระบบน้ีไปใช้ 1.1.2.3 ขอบเขตของ
GHS
ขึ้นอยูก่บัขอ้ตกลงจากการประชุมสหประชาชาติว่าดว้ยส่ิงแวดลอ้มและการพฒันา(UNCED)
ในปี ค.ศ. 1992 (พ.ศ. 2535)
เพื่อการพฒันาระบบดงักล่าวตามรายละเอียดท่ีไดร้ะบุไวใ้นการประชุม
UNCED ในระเบียบวาระการประชุมคร้ังท่ี 21 (Agenda 21) วรรคที่ 26 และ
27 บทท่ี 19 โครงการ B ซ่ึงมีนยัส าคญัดงัต่อไปน้ี
“วรรคท่ี 26 ซ่ึงกล่าวไว้ว่าการจ
าแนกประเภทความเป็นอันตรายและการติ
ดฉลากยงัไม่มีการปรับประสานให้เป็นระบบเดียวกันท่ัวโลก
เพ่ือท่ีจะส่งเสริมความปลอดภัยในการใช้สารเคมี
ไม่ว่าในสถานประกอบการหรือในบ้าน จึงท าให้มีการจ
าแนกประเภทสารเคมีและการติดฉลาก ตามจุดประสงค์ ท่ีแตกต่างกันไป
ดังนั้น จึงมีความจ าเป็นท่ีจะต้องพัฒนาระบบการจ
าแนกประเภทความเป็นอันตรายและการติดฉลาก
ท่ีปรับประสานให้เป็นระบบเดียวกัน โดยพัฒนาจากงานท่ีท
าอยู่ในปัจจุบัน” “วรรคท่ี 27 ซ่ึงกล่าวไว้ว่า ถ้าเป็นไปได้
ควรมีระบบการจ
าแนกประเภทความเป็นอันตรายและการติดฉลากท่ีถูกต้องท่ีเป็นระบบเดียวกันทั่วโลก
รวมท้ัง เอกสาร ข้อมลูความปลอดภัย และสัญลักษณ์ท่ี สามารถ
เข้าใจได้ง่าย ภายในปี ค.ศ. 2000 (2543)”
1.1.2.4
ขอ้ตกลงน้ีไดผ้า่นการวิเคราะห์และกลัน่กรองในกระบวนการการปรับประสานใหเ้ป็นระบบเดียวกนัเพื่อระบุพารามิเตอร์ต่าง
ๆ ของ ระบบ GHS
จากผลดงักล่าวประเภทยอ่ยผูป้ระสานงานดา้นแผนงานระหว่างองคก์ารเพื่อจดัการสารเคมีท่ีดี
(IOMC Coordinating Group) ไดย้อมรับค าอธิบายช้ีแจง ท่ีท
าใหท่ี้ประชุมไดต้ระหนกัถึงขอบข่ายของความพยายามในการจดัตั้งระบบ GHS
ดงัน้ี
“การท างานด้านการปรับประสานการจ
าแนกประเภทความเป็นอันตรายและการติดฉลากมุ่งเน้นท่ีจะก
าหนดระบบท่ีผ่านการปรับประสานให้เป็นระบบเดียวกัน
เพ่ือใช้กับสารเคมีและสารผสมทุกชนิด การประยกุต์ใช้ระบบ GHS
อาจขึน้อยู่กับชนิดของ ผลิตภัณฑ์ หรือช่วง วงจรชีวิตของผลิตภัณฑ์
ดังนั้นเม่ือมีการจ าแนกสารเคมีแล้วอา ต้องมีการพิจารณาโอกาสของการ
เกิดผลเสีย เพ่ือจะได้ตัดสินว่าจะต้องด าเนินการในข้อมลูใดบ้าง
หรือต้องด าเนินขั้นตอนอ่ืนใดบ้าง ในเร่ืองการจัดท าฉลาก ระบบ GHS
จะไม่ครอบคลุมถึงยา สารปรุงแต่ง อาหาร เคร่ืองส าอาง และสารก
าจัดศัตรูพืชท่ีตกค้างอยู่ในอาหาร อย่างไรก ็ตาม ในระบบ GHS
จะครอบคลุมในส่วนท่ีเก่ียวข้องกับการน าสารเคมีมาใช้ในกระบวนการผลิต
โดยพนักงานอาจมีการสัมผสัสารในระหว่างการผลิตและการขนส่ง
ท้ังนีป้ระเภทย่อยประสานงานเพ่ือการปรับประสานระบบการจ
าแนกประเภทสารเคมี(CG/HCCS)ตระหนักดีว่าควรมีการปรึกษาหารือในคร้ังต่อไป
เก่ียวกับประเดน็การพิจารณาในเร่ืองการใช้จ าเพาะส
าหรับผลิตภัณฑ์บางประเภทท่ีอาจต้องใช้ความเช่ียวชาญเฉพาะ3
1.1.2.5 ในการจดัท าค าอธิบายดงักล่าว CG/HCCS
ไดพ้ิจารณาอยา่งระมดัระวงัถึงประเด็นท่ีแตกต่างกนัเก่ียวกบัการน า GHS
ไปใช ้
โดยไดมี้การหยบิยกเร่ืองท่ีว่าควรมีการยกเวน้บางบทส่วนหรือบางผลิตภณัฑห์รือไม่
ตวัอยา่งเช่น ควรน าระบบ GHS ไปใชไ้ด้
3 IOMC ค าอธิบาย และการ ชีแ้จง ของการเร่งใช้ระบบ GHS,
IFCS/ISG3/98.32B
-
- 6 -
กบัทุกขั้นตอนของวงจรชีวิตของสารเคมีหรือไม่
ซ่ึงในการปรึกษาหารือคร้ังน้ีไดย้อมรับ พารามิเตอร์ทั้งสามประการน้ี
กบัทุก และเป็นเร่ืองจ าเป็นที่จะน
าระบบไปใชง้านในประเทศหน่ึงประเทศใดหรือในภูมิบทหน่ึงใด
ซ่ึงไดอ้ธิบายดงัต่อไปน้ี
(a) พารามิเตอร์ 1: ระบบ GHS ครอบคลุมสารเคมีอนัตรายทั้งหมด
รูปแบบของ ส่วนการส่ือสารความเป็นอนัตรายของระบบ GHS (ไดแ้ก่ ฉลาก
เอกสาร ขอ้มูลความปลอดภยั)
อาจแตกต่างกนัไปตามประเภทของผลิตภณัฑห์รือขั้นตอนในวงจรชีวิตของผลิตภณัฑ
์ ประเภทยอ่ยเป้าหมายท่ีเก่ียวขอ้งของระบบ GHS ไดแ้ก่ ผูบ้ริโภค
พนกังาน พนกังานขนส่ง และผูป้ฏิบตัิงานตอบโตภ้าวะฉุกเฉิน
(i) ระบบการจ
าแนกประเภทความเป็นอนัตรายและการติดฉลากท่ีมีอยูเ่ดิมกล่าวถึงโอกาสในการสัมผสักบัสารเคมีท่ีเป็นอนัตรายในทุกประเภทของสภาพการใชง้าน
ซ่ึงประกอบไปดว้ยการผลิต การจดัเก็บ ก ารขนส่ง
การใชภ้ายในสถานประกอบการ
การใชโ้ดยผูบ้ริโภคและการกระจายอยูใ่นส่ิงแวดลอ้ม ระบบดงักล่าวมี
ไว้เพื่อปกป้องมนุษย ์ สถานประกอบการ และส่ิงแวดลอ้ม ขอ้ก
าหนดเก่ียวกบัสารเคมีท่ีใชก้นัอยา่งแพร่หลายส่วนใหญ่จะพบอยูใ่นส่วนต่าง
ๆ ของระบบท่ีมีอยูเ่ดิม ซ่ึงใชก้บัสถานประกอบการหรือการขนส่ง ค
าว่าสารเคมีไดมี้การใชก้นัอยา่งแพร่หลายในเอกสารขอ้ตกลงของ UNCED
ซ่ึงใหร้วมถึงสารเด่ียว ผลิตภณัฑ ์ สารผสม เคมีภณัฑ ์หรือค
านิยามอ่ืนๆท่ีใชอ้ยูใ่นระบบเดิม
(ii) เน่ืองจากสารเคมีทางการคา้ทั้งหมด
(รวมถึงผลิตภณัฑเ์พื่อการบริโภค) ไดผ้ลิตในสถานประกอบการ
มีการขนยา้ยในระหว่างการส่งและขนส่งโดยพนกังานและบางคร้ังก็ถูกน
ามาใชโ้ดยคนงาน ดงันั้นจึงไม่มีสารเคมีหรือผลิตภณัฑใ์ด ๆ
ถูกยกเวน้โดยเด็ดขาดจากขอบข่ายของ ระบบ GHS ตวัอยา่งเช่น ในบางประเทศ
เภสัชภณัฑจ์ะถูกครอบคลุมโดยขอ้ก าหนดส
าหรับสถานประกอบการและการขนส่งในขั้นตอนตั้งแต่การผลิต การจดัเก็บ และ
การขนส่งของขั้นตอนในวงจรชีวิตของผลิตภณัฑ ์ ขอ้ก
าหนดในสถานประกอบการอาจน ามาใชก้บัลูกจา้งท่ีท างานเก่ียวกบัยาบางชนิด
หรือการท าความสะอาดสารเคมีท่ีหกร่ัวไหลในระหว่างการผลิต
หรือในเร่ืองการดูแลสุขภาพท่ีเกิดจากการสัมผสัสารเคมีอ่ืนๆ
ควรจดัใหมี้เอกสารขอ้มูลความปลอดภยัและการฝึกอบรมใหก้บัลูกจา้งเหล่าน้ีภายใตร้ะบบ
บางชนิด และคาดว่าระบบ GHS สามารถน
าไปใชก้บัการผลิตเภสัชภณัฑใ์นส่วนที่คลา้ยคลึงกนัดว้ย
(iii) ในขั้นตอนอ่ืนๆในวงจรชีวิตของสารเคมีเหล่าน้ี
อาจจะไม่สามารถน าระบบ GHS ไปใชไ้ดท้ ั้งหมดตวัอยา่ง เช่น ณ
จุดท่ีมีการกินสารเคมีเขา้สู่ร่างกายโดยเจตนากินหรือกลืนกินหรือใชก้บัสัตว
์ ผลิตภณัฑ ์ เช่นยาส าหรับมนุษยห์รือสัตวเ์ล้ียง โดยทัว่ไป
ไม่ตอ้งติดฉลากความเป็นอนัตรายภายใตร้ะบบเดิม ขอ้ก
าหนดดงักล่าวไม่ได้น ามาใชก้บัผลิตภณัฑเ์หล่าน้ีตามระบบ GHS
(ควรจะสังเกตว่าความเส่ียงต่อส่ิงของท่ีสัมพนัธ์กบัการใชย้าทางการแพทยข์องมนุษยแ์ละสัตว
์โดยทัว่ไปจะระบุ
ไวบ้นหีบห่อและไม่ถือเป็นส่วนของกระบวนการปรับประสานใหเ้ป็นระบบเดียวกนั)
ในท านองเดียวกนั ผลิตภณัฑเ์ช่น อาหารท่ี
อาจมีปริมาณของสารปรุงแตง่อาหาร หรือสารก
าจดัศตัรูพืชท่ีหลงเหลืออยูใ่นอาหาร
จะไม่มีการติดฉลากเพื่อแสดงความเป็นอนัตรายของสารเหล่านั้นในระบบ
GHS
(b) พารามิเตอร์ 2: การบงัคบัในเร่ืองการพฒันา GHS
ไม่ไดร้วมถึงการก าหนดวิธีการทดสอบท่ีเป็นแบบอยา่งเดียวกนั
หรือการส่งเสริมใหมี้การทดสอบต่อไปเร่ือยๆเพื่อดูผลกระทบต่อสุขภาพท่ีเกิดขึ้น
(i) ในการพิจารณาความเป็นอนัตรายต่อสุขภาพและส่ิงแวดลอ้ม
จะใชก้ารทดสอบเพื่อหาค่า สมบตัิความเป็นอนัตรายซ่ึงท
าตามหลกัการทางวทิยาศาสตร์ที่สากลยอมรับ เกณฑข์อง GHS ส าหรับการ
พิจารณาความเป็นอั นตรายต่อสุขภาพและส่ิงแวดลอ้ม
จะใช้วธีิการทดสอบที่เป็นกลาง ซ่ึงยอมให้ใชว้ธีิ
การที่แตกต่างไดต้ราบเท่าที่ ถูกหลกัทางวทิยาศาสตร์
และถูกตอ้งตามขั้นตอนการปฏิบติัและเกณฑท์างสากลซ่ึงไดอ้า้งอิงไวใ้นระบบที่มีอยู่
ส าหรับวธีิทดสอบที่ให้ผลขอ้มูล เป็นที่ยอมรับร่วมกนั แมว้า่ OECD
จะเป็นองคก์รน าในการก าหนดหลกั เกณฑ์ความเป็น อนัตรายต่อสุขภาพ
แต่ระบบ GHS ไม่ไดย้ึดติดอยู่กบัแนวทางการทดสอบของ OECD
แต่เพียงอย่างเดียว ตวัอย่างเช่น การทดสอบ ยารักษาโรค
ตามหลกัเกณฑข์ององคก์ารอนามยัโลก (WHO)
ขอ้มูลที่ไดจ้ากการทดสอบน้ีเป็นที่ยอมรับภายใต้ระบบ GHS
หลกัเกณฑท์ี่
-
- 7 -
ใชท้ดสอบความเป็นอนัตรายทางกายภาพภายใต ้UNSCETDG
ไดเ้ช่ือมโยงกบัวธีิการทดสอบเฉพาะกบัประเภทความเป็นอนัตราย เช่น
ความไวไฟและความสามารถในการระเบิดได ้
(ii) ระบบ GHS จะใชข้อ้มูลท่ีมีอยูใ่นปัจจุบนั
เน่ืองจากหลกัเกณฑก์ารจ
าแนกประเภทท่ีปรับประสานใหเ้ป็นระบบเดียวกนัไดรั้บ
การพฒันาบนพ้ืนฐานของขอ้มูลท่ีมีอยูเ่ดิม
การปฏิบตัิใหส้อดคลอ้งกบัหลกัเกณฑเ์หล่าน้ี จึงไม่ตอ้งท
าการทดสอบสารเคมีใหม่อีกคร้ังส
าหรับขอ้มูลการทดสอบไดรั้บการยอมรับไวเ้รียบร้อยแลว้
(c) พารามิเตอร์ 3:
นอกเหนือจากขอ้มูลการทดสอบกบัสัตวแ์ละการทดสอบในหลอดทดลอง
จากประสบการณ์ในมนุษย ์ ขอ้มูลทางระบาดวิทยา
และการทดสอบทางคลินิกจะใหข้อ้มูลท่ีส าคญัซ่ึงควรน ามาพิจารณาในการใช
้ GHS
(i) ระบบ
ต่างๆที่มีอยู่ในปัจจุบนัส่วนใหญ่ไดรั้บรองและใชป้ระโยชน์จากขอ้มูลที่ไดจ้ากมนุษยต์ามหลกัจริยธรรมหรือจาก
ประสบการณ์ที่หาไดจ้ากมนุษย ์ ในการน าระบบ GHS
มาใชไ้ม่ควรห้ามการใชข้อ้มูลเหล่านั้น และระบบ GHS ยงัยอมรับ
อย่างเปิดเผยถึงการใชข้อ้มูลที่มีอยูแ่ละการใชข้อ้มูลที่เหมาะสม
และที่เก่ียวเน่ืองกบัความเป็นอนัตราย หรือโอกาสเกิดอนัตราย (นั่นคือ
ความเส่ียง)
1.1.2.6 ข้อจ ากัดในขอบเขตอื่น ๆ
1.1.2.6.1 ระบบ GHS
ไม่ไดเ้จตนาจะใชข้ั้นตอนการประเมินความเส่ียงที่ไดป้รับประสานเป็นระบบเดียวกนั
หรือการบริหารความเส่ียง(เช่น การใชค้่าขีดจ ากดัการสัมผสัที่ยอมรับ
ได้) ( Permissible Exposure Limit ; PEL) ซ่ึงโดยทัว่
ไปตอ้งการใชก้ารประเมินความเส่ียง ร่วมกบัการจ
าแนกประเภทความเป็นอนัตราย นอกจากน้ีขอ้ก าหนดที่เก่ียวกบัการจดัท
าบญัชีสารเคมีในหลายประเทศก็ไม่สัมพนัธ์กบัระบบ GHS3
1.1.2.6.2 ความเป็นอนัตราย กบั ความเส่ียง
1.1.2.6.2.1 ระบบการจ าแนกประเภทความเป็นอนัตรายและระบบการส่ือสาร
(สถานประกอบการ ผูบ้ริโภค การขนส่ง)
จะเร่ิมดว้ยการประเมินความเป็นอนัตรายที่มีสารเคมเีขา้ไปเก่ียวขอ้ง
ระดบัของความสามารถในการเกิดอนัตรายขึ้นอยู่กบัสมบติัที่ติดตวั
ของสารนั้นๆ เช่น
ความสามารถของสารในการที่จะรบกวนกระบวนการทางชีวภาพและความสามารถในการลุกไหม
้การระเบิด การกดักร่อน เป็นตน้
ซ่ึงขึ้นอยู่กบัการทบทวนของการศึกษาทางดา้นวทิยาศาสตร์ที่มีอยู่ในเบื้องตน้
เม่ือการสัมผสัสารไดรั้บการพิจารณาวา่มีการเช่ือมโยงขอ้มูลของความเป็นอนัตรายมีแนวโน้มเกิดขึ้น
ก็มีการเสนอแนวคิดเร่ืองความเส่ียงหรือโอกาสในการเกิดความเป็นอนัตรายขึ้นและการส่ือสารของขอ้มูลนั้น
ซ่ึงหลกัการพื้นฐานในการประเมินความเส่ียงไดแ้สดงเป็นสูตรอย่างง่าย
ดงัน้ี
ความเป็นอันตราย (Hazard) X การได้รับสัมผัสสาร (Exposure) =
ความเส่ียง (Risk)
1.1.2.6.2 .2. ดงันั้นถา้สามารถลดความเป็นอนัตรายหรือการ
ไดรั้บสัมผสัสาร
ก็จะสามารถลดความเส่ียงหรือโอกาสในการเกิดความเป็นอนัตรายได ้
การส่ือสารถึงความเป็นอนัตรายที่ประสบความส
าเร็จจะเตือนผูใ้ชถ้ึงความเป็นอนัตรายที่เกิดขึ้นและความจ าเป็นในก
ารลดการสัมผสัสารและผลจากความเส่ียงนั้น
1.1.2.6.2.3. ระบบในการส่ือผา่นขอ้มูลทั้งหมด (สถานประกอบการ
ผูบ้ริโภค การขนส่ง) รวมทั้งความเป็นอนัตรายและความเส่ียงในบางลกัษณะ
อาจขึ้นอยู่กบัการจดัหาขอ้มูลวา่มาจากแหล่งไหนหรือมีการหาขอ้มูลมาไดอ้ย่างไร
และระดบัของรายละเอียดที่มีอยู่ซ่ึงจะเก่ียวขอ้งกบัโอกาสในการสัมผสั
ตวัอย่างเช่น การสัมผสัสารของผูบ้ริโภคต่อยารักษาโรคที่แพทยก์
าหนดใหใ้นปริมาณเฉพาะ การสัมผสัน้ีเป็นไปโดยเจตนา ดงันั้น
การพิจารณาระดบัที่ยอมรับไดข้องความเส่ียงที่เกิดขึ้นจากการรับยาในปริมาณเฉพาะน้ี
ไดด้ าเนินการโดยหน่วยงานก ากบัดูแลยาส าหรับผูบ้ริโภค
ขอ้มูลที่ใหก้บับุคคลที่ใชเ้ภสัชภณัฑ
์เป็นการส่ือสารการประเมินความเส่ียงโดยหน่วยงานที่ก ากบัดูแลยา
มากกวา่ทีจ่ะแสดงถึงความเป็นอนัตรายที่แทจ้ริงของยาหรือส่วนประกอบของยา
__________________________
-
- 8 -
3 IOMC ค าอธิบาย และการ ชีแ้จง ของการเร่งใช้ระบบ GHS,
IFCS/ISG3/98.32B
1.1.3 การน า GHS ไปใช้
1.1.3.1 การปรับประสานให้เป็นระบบเดียวกนัในการน า GHS ไปใช้
1.1.3.1.1 จุดประสงคข์อง GHS
เพื่อตอ้งการระบุความเป็นอนัตรายท่ีแทจ้ริงของสารเด่ียวและสารผสม และน
าเสนอขอ้มูลว่าดว้ยความเป็นอนัตรายเหล่านั้น
ซ่ึงมีการปรับประสานเกณฑใ์นการจ าแนกประเภท
ความเป็นอนัตรายใหเ้ป็นระบบเดียวกนั มีการก
าหนดขอ้ความแสดงความเป็นอนัตราย รูปสัญลกัษณ์และ ค าสัญญาณ
ใหเ้ป็นมาตรฐานเดียวกนัและ มีการปรับประสานการส่ือสารความเป็นอนัตราย
ให้เป็นระบบเดียวกนั ซ่ึงการ ส่ือสารความเป็นอั นตรายของระบบเดิม
จะไดรั้บการปรับเปล่ียนใหเ้ขา้กบัระบบ GHS โดยหน่วยงานของรัฐท่ีมีอ
านาจท่ีจะตดัสินใจว่าจะน าสาระส าคญัต่าง ๆ ของระบบ GHS
มาใชอ้ยา่งไรตามคว ามจ าเป็นของหน่วยงานนั้น และของประเภทยอ่ย
เป้าหมาย (ดูการส่ือสารความเป็นอนัตราย (Hazard Communication):
การติดฉลาก (Labelling) (บทท่ี 1.4 ยอ่หนา้ 1.4.10.5.4.2) และภาคผนวก
5 การติดฉลากผลิตภณัฑบ์ริโภคบนพ้ืนฐานของโอกาสของการบาดเจ็บ)
1.1.3.1.2 ส าหรับดา้นการขนส่ง เป็นที่คาดหวงัว่า
การปฏิบตัิตามระบบ GHS จะคลา้ยคลึง กบัการปฏิบตัิตามขอ้ก าหนด
ในการขนส่งสินคา้อนัตรายในปัจจุบนั ภาชนะบรรจุสินคา้อนัตรายจะ
ติดเคร่ืองหมาย รูปสัญลกัษณ์ ซ่ึงแสดงความเป็นพิษเฉียบพลนั
ความเป็นอนัตรายทางกายภาพและอนัตรายต่อส่ิ งแวดลอ้ม
พนกังานในส่วนของการ ขนส่งจะ ไดรั้บการฝึกอบรม
เช่นเดียวกบัพนกังานในบทส่วนอ่ืน
แต่ในดา้นการขนส่งจะยงัไม่ใชใ้นส่วนของค
าสัญญาณและขอ้ความแสดงความเป็นอนัตรายของระบบ GHS
1.1.3.1.3 ในสถานประกอบการ คาดว่าจะมีการน าองคป์ระกอบทั้งหมดของ
GHS ไปใช้ ซ่ึงรวมถึง องคป์ระกอบหลกั
ท่ีมีอยู่ในฉลากและเอกสารขอ้มูลความปลอดภยั (SDS)
ท่ีไดมี้การปรับประสานใหเ้ป็นระบบเดียวกนัภายใตร้ะบบ GHS
อีกทั้งยงัคาดหวงัว่าจะตอ้งมีการฝึกอบรมพนกังานเพื่อจะช่วยเสริมใหก้ารส่ือสารความเป็นอนัตรายมีประสิทธิผลยิง่ขึ้น
1.1.3.1.4 ในบทผูบ้ริโภค คาดว่าจุดหมายแรก คือการน าฉลากตามระบบ
GHS ไปใช้ (ดู บทท่ี 1.4 การส่ือสารความเป็นอันตราย: การติดฉลาก (
ยอ่หน้า ท่ี 1.4.10.5.4.2) และภาคผนวก 5: การติดฉลากผลิตภั
ณฑ์บริโภคบนพืน้ฐานของ โอกาสของ การบาดเจ็บ)
1.1.3.1.5 การใช้เกณฑ์ท่ีมีอยู่ใน building block
1.1.3.1.5 .1 การใชเ้กณฑท่ี์มีอยูใ่น building block ตามระบบ GHS
เพื่อใหแ้ต่ละประเทศมีอิสระท่ีจะพิจารณาเลือกใชเ้กณฑ์ท่ีมีอยู่ใน
building block ของระบบ GHS
อยา่งไรก็ดีหากระบบท่ีใชอ้ยูไ่ดค้รอบคลุมถึงบางส่ิงบางอยา่งท่ีมีการระบุไว้ในระบบ
GHS แลว้ ก็ใหท้ าตามระบบ GHS ตวัอยา่งเช่น
ถา้ใหร้ะบบครอบคลุมถึงความสามารถในการก่อมะเร็งของสารเคมี ก็ควรจะท
าตามระบบการจ าแนกประเภทและการท าฉลากใหเ้ป็นไปตามระบบ GHS
1.1.3.1.5 .2 จากการตรวจสอบขอ้ก าหนดของระบบเดิมท่ีมีอยู
่มีขอ้สังเกตว่าขอบเขตของความเป็นอนัตรายขึ้นกบัความตอ้งการขอ้มูลของประเภทยอ่ยเป้าหมาย
โดยเฉพาะอยา่งยิง่ บทการขนส่งจะมุ่ง ใหค้วามสนใจในเร่ือง
ผลกระทบต่อสุขภาพแบบเฉียบพลนัและความเป็นอนัตรายทางกายภาพ
แต่ไม่สนใจท่ี
จะใหค้รอบคลุมถึงผลกระทบต่อสุขภาพแบบเร้ือรังท่ีขึ้นอยูก่บัลกัษณะการไดรั้บสัมผสั
แต่อาจมีขอ้แตกต่างในบางประเทศ
ท่ีอาจจะเลือกผลกระทบท่ีไม่ครอบคลุมทั้งหมดตามระบุไวใ้นระบบ GHS
1.1.3.1.5 .3 องคป์ระกอบหลกัของระบบ GHS
ท่ีผ่านการปรับประสานใหเ้ป็นระบบเดียวกนั อาจเป็นเกณฑท่ี์มีอยูใ่น
building block เพื่อน ามาใช้ก ากบัดูแล ทางกฎหมาย โดยท่ี รูปแบบ
เตม็ของ building block เป็น เกณฑท่ี์ สามารถ น าไปปฏิบตัิไดแ้ละควรน
ามาใช ้
แต่ถา้ประเทศหรือองคก์รใดเลือกท่ีจะปฏิบตัิใหค้รอบคลุมเกณฑด์งักล่าวเพียงบางส่วน
อาจไม่จ าเป็นตอ้งน า building block มาใชอ้ยา่งเตม็รูปแบบก็ได ้
ตวัอยา่งเช่น ความเป็นอนัตรายทางกายภาพ ถึงแมว้่าจะมีความส าคญัส
าหรับสถานประกอบการและ บทการขนส่ง แต่ในส่วนของผูบ้ริโภคอาจไม่จ
าเป็นที่จะตอ้งรู้ถึงความเป็นอนัตรายทางกายภาพดงักล่าว
ถึงแมค้วามเป็นจริงท่ีว่าผูส่้งออกจ าเป็นตอ้งปฏิบตัิตามขอ้ก
าหนดของประเทศท่ีน าเขา้ก็ตาม ก็หวงัไวว้่าทา้ยท่ีสุดการน าระบบ GHS
ไปใชท้ัว่โลกจะ สามารถน
าไปสู่การปรับประสานท่ีเป็นระบบเดียวกนัทั้งหมดอยา่งเตม็รูปแบบได
้
-
- 9 -
1.1.3.1.5 .4 แนวทางการแปลความหมายของเกณฑท่ี์มีอยูใ่น building
block
(a) ประเภทความเป็นอนัตรายคือเกณฑท่ี์มีอยูใ่น building block
ภายใตอ้ านาจและการค
านึงถึงวตัถุประสงคข์องการปรับประสานใหเ้ป็นระบบเดียวกนัตามอนุสัญญานานาชาติ
หน่วยงานของรัฐท่ีมีอ านาจอาจตดัสินใจว่าจะน
าประเภทความเป็นอนัตรายใดมาใช ้
(b) ส าหรับแต่ละประเภทยอ่ยในประเภทความเป็นอนัตราย
สามารถใชเ้กณฑท่ี์มีอยูใ่น building block
หน่วยงานของรัฐท่ีมีอ านาจ จะไม่ใชป้ระเภทยอ่ยทั้งหมด
ในประเภทความเป็นอนัตรายก็ได ้ อยา่งไรก็ดี เ
พื่อคงไวซ่ึ้งความสอดคลอ้งกนั ก็ควรจะก าหนดขอ้จ
ากดับางขอ้ตามหลกัการน้ี ดงัต่อไปน้ี
( i ) เกณฑใ์นการจ าแนกอาทิเช่น ค่าจุดตดัหรือค่าขีดจ
ากดัความเขม้ขน้ส าหรับ ประเภทยอ่ย ท่ีน ามาใช้ไม่ควรเปล่ียนแปลง
อยา่งไรก็ตาม ประเภทยอ่ยท่ีอยูใ่นล าดบัต่อเน่ืองกนั (เช่น
ความสามารถในการก่อ มะเร็ง ประเภทยอ่ย 1A และ 1B) อาจจะน
าไปรวมเป็นประเภทยอ่ยเดียวกนั แต่ไม่ควรน า ประเภทยอ่ยท่ีอย
