GökOlaylarıYıllığı23Mart Merkürenbüyükuzanımda(19 ) 1Mart22:00 15Mart21:00 31Mart20:00 Kraliçe Kral Andromeda Balina Aldebaran Kapella Çoban BüyükAyı Berenices’in

T U G

2011Gök Olayları Yıllığı

TÜBİTAK ULUSAL GÖZLEMEVİ

BT ve

goy201.qxp:Layout 1 1/4/11 10:48 AM Page 1

Pt Sa Ça Pe Cu Ct Pa1 2

3 4 5 6 7 8 910 11 12 13 14 15 1617 18 19 20 21 22 23

24/31 25 26 27 28 29 30

Pt Sa Ça Pe Cu Ct Pa1 2 3 4 5

6 7 8 9 10 11 1213 14 15 16 17 18 1920 21 22 23 24 25 2627 28 29 30

HA

ZİR

AN

2

2011 Takvimi ve Ay’ın Halleri

Yeniay İlkdördün Dolunay Sondördün

Pt Sa Ça Pe Cu Ct Pa1

2 3 4 5 6 7 89 10 11 12 13 14 15

16 17 18 19 20 21 2223/30 24/31 25 26 27 28 29

MA

YIS

Pt Sa Ça Pe Cu Ct Pa2 3 4

5 6 7 8 9 10 1112 13 14 15 16 17 1819 20 21 22 23 24 2526 27 28 29 30

EYLÜ

L

Pt Sa Ça Pe Cu Ct Pa1 2 3 4 5 6

7 8 9 10 11 12 1314 15 16 17 18 19 2021 22 23 24 25 26 2728

ŞUB

AT

Pt Sa Ça Pe Cu Ct Pa1 2 3 4

5 6 7 8 9 10 1112 13 14 15 16 17 1819 20 21 22 23 24 2526 27 28 29 30 31

AR

ALI

K

Pt Sa Ça Pe Cu Ct Pa1 2 3 4 5 6 78 9 10 11 12 13 14

15 16 17 18 19 20 2122 23 24 25 26 27 2829 30


4 5 6 7 8 9 1011 12 13 14 15 16 1718 19 20 21 22 23 2425 26 27 28 29 30

AĞ

UST

OS

OC

AK

NİS

AN


7 8 9 10 11 12 1314 15 16 17 18 19 2021 22 23 24 25 26 2728 29 30 31

MA

RT


4 5 6 7 8 9 1011 12 13 14 15 16 1718 19 20 21 22 23 2425 26 27 28 29 30 31

TEM

MU

Z

Pt Sa Ça Pe Cu Ct Pa1 2

3 4 5 6 7 8 910 11 12 13 14 15 1617 18 19 20 21 22 23

24/31 25 26 27 28 29 30

EKİM


10 11 12 1314 15 16 17 18 19 2021 22 23 24 25 26 2728 29 30

KA

SIM


3

Yer

karşıkonum

Güneş üstkavuşumaltkavuşum

iç gezegen yörüngesi(Merkür, Venüs)

dış gezegen yörüngesi(Mars, Jüpiter, Satürn, Uranüs, Neptün)

kavuşum

en büyükuzanım

Göktaşı Etkin olduğu En etkin En yüksekyağmuru zaman aralığı olduğu tarih sayı/saatDörtlük 1–5 Ocak 3–4 Ocak 120Lir 16–25 Nisan 22 Nisan 18Eta Kova 19 Nisan–28 Mayıs 5–6 Mayıs 70+Delta Kova 12 Temmuz–19 Ağustos 27 Temmuz 20Perse 17 Temmuz–24 Ağustos 12–13 Ağustos 100Orion 2 Ekim–7 Kasım 21 Ekim 30Aslan 10–23 Kasım 17–18 Kasım 20+İkizler 7–17 Aralık 13–14 Aralık 120Büyük Ayı 17–26 Aralık 22 Aralık 10

Göktaşı Yağmurları

4 Ocak 2011 Parçalı Güneş Tutulması

15 Haziran 2011 Tam Ay Tutulması

2011’in Önemli Gök Olayları

Karşıkonum: Gezegen - Yer - Güneş dizilişiAltkavuşum: Yer - Gezegen - Güneş dizilişiÜstkavuşum: Yer - Güneş - iç Gezegen dizilişiKavuşum: Yer - Güneş - dış Gezegen dizilişiEn büyük uzanım: İç gezegenin Güneş’le en büyük

görünür uzaklığıEnberi: Ay’ın Yer’e en yakın olduğu konumEnöte: Ay’ın Yer’e en uzak olduğu konumGünberi: Gezegenlerin Güneş’e en yakın oldukları konumGünöte: Gezegenlerin Güneş’e en uzak oldukları konum

Ay’ın ve Gezegenlerin Konumlarıyla İlgili Bilgiler

Avrupa, Kuzey Afrika, Rusya ve Orta Asya'dan gözlenebilecek bu tutulma ülkemizdende ortalama 09:10-12:10 saatleri arasında 3 saat süre ile gözlenebilecek. Tutulmanın or-tasında Güneş'in yaklaşık % 70'i Ay tarafından örtülmüş olacak ve hava hayli kararacak.Tutulmayla ilgili ayrıntılı bilgi için:http://eclipse.gsfc.nasa.gov/OH/OH2011.html#SE2011Jan04P

2011'deki ilk tam Ay tutulmasının tamamı Türkiye’den, Orta Asya, Doğu Afrika ve BatıAvustralya'dan gözlenebilecek. Tam tutulma evresi yaklaşık 100 dakika sürecek olanbu tutulma Türkiye saati ile 20:24 - 02:00 arasında gerçekleşecek. 22:22 - 00:02 saatleriarasındaki tam tutulma evresinde Ay gökyüzünde bakır rengini alacak. Tutulma ile il-gili ayrıntılı bilgi için:http://eclipse.gsfc.nasa.gov/OH/OH2011.html#LE2011Jun15T


4

Gezegenler

Jüpiter

Venüs

10 Ocak akşamı güneybatı ufku 30 Ocak sabahı doğu ufku

Ay

Ay

Ocak 2011Merkür: Ay boyunca sabahları doğu

ufku üzerinde Güneş doğmadan öncegözlenebilecek. Ancak gezegen gökyü-zünde Güneş'ten 23 derece kadar uzak-laşabildiği için hava aydınlanırken ufuk-tan yüksekliği en fazla 10 derece kadarolacak. Bu nedenle şehir içinden gözlen-mesi zor olabilir. 9 Ocak, o sırada en bü-yük uzanımda olacak Merkür'ü gözlemekiçin uygun bir zaman. Bu sırada gezege-nin parlaklığı yaklaşık 0 kadir olacak.

Venüs: Sabahları doğu ufkundaki enparlak (-4,5 kadir) gökcismi olarak ay bo-yunca gözlenebilecek. Gezegenin Gü-neş’e açısal uzaklığı ay boyunca ortalama45 derece olacağından hava aydınlan-maya başladığında ufuktan 25 derecekadar yüksekte bulunacak. Venüs 30Ocak'ta yeniay evresine doğru ilerlemek-te olan Ay’la yakın görünümde olacak.

Mars: Güneş ile birlikte gökyüzündeYay Takımyıldızı’nda olacağından gözle-nemeyecek.

Jüpiter: Günbatımında meridyenigeçmiş olan gezegen yaklaşık gece yarı-sına kadar gözlenebilecek. Ancak güngeçtikce gezegen daha erken batacak.Bu ay Uranüs Jüpiter'in hemen yakınındasönük bir yıldız gibi görünüyor. Jüpiter-Uranüs yakınlaşması gökyüzü fotoğrafçı-ları için güzel bir fırsat olabilir. 10 Ocak'tabatı ufku üzerinde Jüpiter ve Ay yakın ko-numda olacak.

Satürn: Ayın başında geceyarısı civa-rı, ilerleyen günlerdeyse giderek daha er-ken doğacak ve gündoğumuna kadargözlenebilecek. Son birkaç yıldır yandanbaktığımız için çizgi gibi görünen halka-ları, bakış açımız değiştiği için bu yıl gide-rek daha belirgin görünecek.


5

Gök Olayları

1 Ocak 22:0015 Ocak 21:0031 Ocak 20:00

03 Ocak Yer günberi (Güneş'e en yakın) konumunda (147 milyon km)04 Ocak Dörtlük göktaşı yağmuru (bkz. sayfa 3)04 Ocak Parçalı Güneş Tutulması (09:10-12:10, bkz. sayfa 3)08 Ocak Venüs en büyük uzanımda (47°)08 Ocak Merkür en büyük uzanımda (23°)10 Ocak Jüpiter Ay'ın 7° güneyinde (akşam)30 Ocak Venüs Ay'ın 3° kuzeyinde (sabah)

Kraliçe

Kral

Kuğu

Andromeda

Balıklar

Balina

Kanatlı At

Aldebaran

Kapella

Deneb

Büyük AyıKüçük Ayı

KUZEY

GÜNEY

BATI

DO

ĞU

Ejderha

Zürafa

Arabacı

Boğa

Koç

Üçgen

Vaşak

Yengeç

Aslan

Suyılanı

İkizler

KüçükKöpek

BüyükKöpek

Avcı

Irmak

Irmak

Tavşan

Perseus

Kutupyıldızı

Akyıldız(Sirius)

Procyon

Regulus

Tekboynuz

Jüpiter

Dolunay14 Ocak

Sondördün26 Ocak

Yeniay4 Ocak

İlkdördün12 Ocak


6

Gezegenler

Şubat 2011

Ay

Jüpiter

8 Şubat akşamı güneybatı ufku

AySpika

Satürn

21 Şubat gecesi 23:00’de güneydoğu ufku üzeri

Merkür: Gökyüzünde giderek Gü-neş'e yaklaşan bu gezegen ayın ilk hafta-sına kadar sabahları gündoğumundanönce kısa sürelerle doğu ufku üzerindegörülebilir. Yüksekliği 10 dereceden dahaaz olacağından ufku açık, yüksek bir yer-den, iyi hava koşullarında gözlem yap-mak gerekecek.

Venüs: Geçtiğimiz ay olduğu gibi buay boyunca da sabahları doğu ufkundakien parlak gökcismi. Gezegen gündoğu-mundan önce yaklaşık 2 saat boyuncagörülebilir.

Mars: Bu ay Güneş’e çok yakın ko-numda olduğundan gözlenemeyecek.

Jüpiter: Ayın ilk günleri saat 20:30’akadar gökyüzünde. Ancak ilerleyen gün-lerle birlikte gözlenebileceği süre gide-rek kısalan gezegen ay sonuna doğrugünbatımından sonra ancak 2 saat kadargökyüzünde kalacak. 7 Şubat akşamı ba-tı ufkunda hilal evresindeki Ay ile yakıngörünür konumda olacak.

Satürn: Ayın başında geceyarısındanyaklaşık 2 saat önce doğuyor. İlerleyengünlerde giderek daha da erken doğaca-ğı için giderek artan sürelerle gözlenebi-lecek. 21 Şubat akşamı doğuda Ay’la ya-kın görünür konumda olacak.


7

Gök Olayları07 Şubat Jüpiter ile Ay yakın görünümde (akşam)21 Şubat Satürn ile Ay yakın görünümde (gece)28 Şubat Vesta küçük gezegeni (7,8 kadir) Ay'ın 0,9° kuzeyinde (sabah)

1 Şubat 22:0015 Şubat 21:0028 Şubat 20:00

Kraliçe

Kral

Andromeda

Balıklar

Balina

Aldebaran

Kapella

Büyük Ayı

ÇobanKüçük Ayı

KUZEY

GÜNEY

BATI

DO

ĞU

Ejderha

Zürafa

Arabacı

Boğa

Koç

ÜçgenVaşak

Yengeç

Aslan

Başak

Yelken

Suyılanı

Kupa

İkizler

KüçükKöpek

BüyükKöpek

Avcı

Irmak

Irmak

Tavşan

Perseus

Kutupyıldızı

Akyıldız(Sirius)

Procyon

Regulus

Tekboynuz

Dolunay18 Şubat

Sondördün25 Şubat

Yeniay3 Şubat

İlkdördün11 Şubat


8

Gezegenler

Mart 2011

Merkür

VenüsAy

1 Mart sabahı batı ufku 16 Mart akşamı batı ufku

Jüpiter

Merkür: Geçtiğimiz iki ay gündoğu-munda gözlenen bu gezegen bu ay Gü-neş'in diğer tarafına geçerek ayın ortala-rına doğru akşam günbatımından sonrakısa sürelerle gökyüzünde olacak. Par-laklığı ve ufuktan yüksekliği Ocak ayın-daki kadar olmayacağından gözlenmesizor olabilir.

Venüs: Ay boyunca sabahları doğuufku üzerinde yer alıyor. Parlaklığı saye-sinde dikkati çeken Venüs’ü görebilece-ğimiz süre giderek kısalacak ve ay sonu-na doğru 1 saate kadar düşecek. Ayın ilkgünü hilal evresindeki Ay ile Venüs şafaksökerken doğu ufkunda güzel bir "Ay-Yıl-dız" görüntüsü oluşturacak.

Mars: Bu ay Güneş’e çok yakın ko-

numda olduğundan gözlenemeyecek.Jüpiter: Ayın ilk günleri günbatımın-

dan sonra batı ufkunda yaklaşık bir saatkadar gözlenebiliyor. Ancak ayın ortala-rından sonra gezegen Güneş’e iyice ya-kınlaşmış olacağından görülmesi zorla-şacak. 16 Mart günbatımından hemensonra batı ufkunda Merkür ile Jüpiter ya-kın görünümde olacak.

Satürn: Ayın başında günbatımın-dan yaklaşık 2 saat sonra doğacak olangezegen ay sonuna doğru tüm gecegökyüzünde olacak. Bu ay teleskopla Sa-türn ve halkalarının gözlenmesi için iyibir dönem. Satürn, 21 Mart geceyarısıDolunay evresindeki Ay’la yakın görü-nümde olacak.


9

Gök Olayları01 Mart Venüs ile Ay yakın görünümde (sabah)16 Mart Merkür ile Jüpiter yakın görünümde (akşam)21 Mart Satürn ile Ay yakın görünümde (gece)23 Mart Merkür en büyük uzanımda (19°)

1 Mart 22:0015 Mart 21:0031 Mart 20:00

KraliçeKral

Andromeda

Balina

Aldebaran

KapellaBüyük AyıÇoban

Berenices’inSaçı

Kuzeytacı

Küçük Ayı

KUZEY

GÜNEY

BATI

DO

ĞU

Ejderha

Zürafa

ArabacıBoğa

Koç

Üçgen

Vaşak

Yengeç

AslanBaşak

Yelken

Suyılanı

KupaKarga

İkizler

KüçükKöpek

BüyükKöpek

AvcıIrmak

Tavşan

Perseus

Kutupyıldızı

Akyıldız(Sirius)

ProcyonRegulus

Spika

Tekboynuz

Arkturus

Satürn

Dolunay19 Mart

Sondördün26 Mart

Yeniay4 Mart

İlkdördün13 Mart


10

Gezegenler

Nisan 2011

Satürn

Merkür

SpikaAy

Venüs

Ay

17 Nisan akşamı batı ufku 30 Nisan sabahı doğu ufku

Merkür: Ayın ilk haftası günbatımın-da batı ufkundaki yüksekliği 10 derece-den az olan gezegenin görülmesi haylizor. Ayın 11'inden sonra gökyüzünde Gü-neş'in öteki tarafına geçmeye başlayacakolan gezegenin sabah gökyüzünde göz-lenebilecek kadar yükselmesi için sonhaftayı beklemek gerekecek. Ancak yinede ufuktan fazla yükselemeyecek olangezegenin görülebilmesi için temiz birgökyüzü ve doğu ufku açık bir gözlemyeri gerekiyor.

Venüs: Geçtiğimiz ayın sonundagözlem süresi azalan Venüs ayın başındahilal halindeki Ay’la birlikte gündoğma-dan önce doğu ufkunda yer alıyor. Gün-

ler ilerledikçe ufuktan yüksekliği 15 dere-ceyi geçmeyecek olan Venüs bir süre da-ha gündoğumundan önce doğu ufku-nun en parlak gezegeni olacak.

Mars: Bu ay Güneş’e çok yakın ko-numda olduğundan gözlenemeyecek.

Jüpiter: Bu ay Jüpiter gökyüzündeGüneş'e yakın bir konumda olacağındangözlenemeyecek.

Satürn: Satürn bu ay gözlem için çokuygun durumda. Gezegen ayın ilk hafta-sı günbatımıyla birlikte doğu ufkundabeliriyor ve tüm gece gökyüzünde bulu-nuyor. 17 Nisan'da Ay’la yakınlaşan geze-gen ayın sonuna doğru Güneş doğma-dan yaklaşık bir saat önce batıyor.


11

Gök Olayları04 Nisan Satürn karşıkonumda (tüm gece gökyüzünde)17 Nisan Satürn ile Ay yakın görünümde (akşam)19 Nisan Merkür ile Mars çok yakın görünümde (sabah)22 Nisan Lir göktaşı yağmuru (bkz. sayfa 3)30 Nisan Venüs ile Ay yakın görünümde (sabah)

1 Nisan 23:0015 Nisan 22:0030 Nisan 21:00

KraliçeKral

Aldebaran

Kapella

Büyük Ayı

Çoban

Yılan

Terazi

Herkül

Lir


Kuzeytacı

Küçük Ayı

KUZEY

GÜNEY

BATI

DO

ĞU

EjderhaZürafa

ArabacıBoğa

Vaşak

Yengeç

AslanBaşak

Yelken

SuyılanıKupa

Karga

Pompa

İkizler

KüçükKöpek

BüyükKöpek

Avcı

Perseus

Kutupyıldızı

Akyıldız(Sirius)

ProcyonRegulus

Spika

Vega

Arkturus

TekboynuzSatürn

Dolunay18 Nisan

Sondördün25 Nisan

Yeniay3 Nisan

İlkdördün11 Nisan


12

Gezegenler

Mayıs 2011

VenüsJüpiter

Merkür

10 Mayıs sabahı doğu ufku 31 Mayıs sabahı doğu ufku

AyMars

Jüpiter

Venüs

Merkür

Merkür: Geçtiğimiz ay olduğu gibiufuktan yine en fazla 10 derece kadaryükselecek olan Merkür'ün gözlenebil-mesi için doğu ufkunun açık, hava koşul-larının uygun olması gerekiyor. Giderekgökyüzünde Güneş'e yaklaşacak geze-genin ayın sonuna doğru gözlenmesi ol-dukça zor.

Venüs: Gezegen bu ay gündoğu-mundan önce doğu ufkunda giderek da-ha alçakta gözlenecek. Ayın büyük bölü-münde Merkür ile yakın konumda bulu-nan gezegene ayın ortasında Mars ve Jü-piter de eşlik edecek ve gezegenler gün-doğumuna yakın gökyüzünde güzel birgörüntü oluşturacaklar. Bu yakınlaşmaufka yakın gerçekleşeceği için ufku temizve açık bir gözlem yeri seçmek gerekiyor.

Mars: Geçtiğimiz ay Güneş'in batısı-na geçmeye başlayan Mars, gökyüzündegiderek Güneş'ten uzaklaşarak gözlem

için uygun konuma gelmeye başlıyor.Ayın ortalarından itibaren ufuktan fazlayükselmese de gündoğumundan he-men önce, kısa sürelerle doğu ufku üze-rinde gözlenebilir.

Jüpiter: Gökyüzünde Güneş'in batı-sına geçerek ondan uzaklaşmaya başla-yan gezegen artık gündoğumundan ön-ce doğu ufkunda görülebilir. Ayın ortası-na kadar ufuktan yeterince yükseleme-yeceği için gözlenmesi zor olsa da, ayınsonuna doğru ufuktan 20 derece kadaryükseleceğinden gözlem için uygun ola-cak.

Satürn: Bu ay da neredeyse tüm ge-ce gökyüzündeki tek gezegen Satürn.Günbatımından önce doğmuş olan ge-zegen gece boyunca gökyüzünde. Ay so-nuna doğru gündoğumundan yaklaşıkiki saat önce batacak olan gezegeninparlaklığı 0,5 kadir civarında olacak.


13

Gök Olayları01 Mayıs Merkür, Venüs, Mars, Jüpiter ve Ay yakın görünümde (sabah)05 Mayıs Eta Kova göktaşı yağmuru (bkz. sayfa 3)07 Mayıs Merkür en büyük uzanımda (27°)10 Mayıs Merkür, Venüs ve Jüpiter çok yakın görünümde (sabah)20 Mayıs Merkür, Venüs ve Mars yakın görünümde (sabah)30 Mayıs Merkür, Venüs, Mars, Jüpiter ve Ay yakın görünümde (sabah)

1 Mayıs 23:0015 Mayıs 22:0031 Mayıs 21:00

Kraliçe

Kral

Kapella

Büyük Ayı

Küçük Ayı

Çoban


Kuzeytacı

YılanYılancı

Herkül

Kuğu

Lir

Akrep

Erboğa

Terazi

KUZEY

GÜNEY

BATI

DO

ĞU

Ejderha

Zürafa

Arabacı

Vaşak

Yengeç

Aslan

Başak

Suyılanı

Kupa

Karga

Pompa

İkizler

KüçükKöpek

Perseus

Kutupyıldızı

Procyon

Regulus

Spika

Antares

Deneb

Vega

Arkturus

Tekboynuz

Satürn

Dolunay17 Mayıs

Sondördün24 Mayıs

Yeniay3 Mayıs

İlkdördün10 Mayıs


14

Gezegenler

Haziran 2011Merkür: Güneş'e çok yakın konumda

bulunan gezegen Haziran'da gözlene-meyecek.

Venüs: Ayın ilk birkaç günü gündo-ğumundan hemen önce doğu ufku üze-rinde beliren gezegenin yüksekliği gün-ler ilerledikçe daha da azalacak. Venüsbundan sonra Güneş'e iyice yakın konu-ma geleceğinden Aralık ayına kadar göz-lem için uygun durumda olmayacak.

Mars: Sabahları gündoğumundanönce kısa sürelerle doğu ufkunda gözle-nebilecek Mars’ın konumu ay boyuncafazla değişmeyecek ve gezegen ufuktanfazla yükselmeyecek. Mars 28 Haziran'dagündoğumundan önce, doğuda hilal ev-resindeki Ay ile yakın görünecek.

Jüpiter: Gökyüzünde Güneş'in batı-sına geçtikten sonra uzanımı giderek ar-tan Jüpiter ay boyunca gündoğumun-dan önce yaklaşık 1,5 saat süreyle batı uf-ku civarında gözlenebilecek. Jüpiter veAy, 25 Haziran sabaha karşı doğu ufkun-da yakın görünür konumda olacaklar.

Satürn: Akşam gökyüzündeki tek ge-zegen olan Satürn, ayın başında günbatı-mı sırasında meridyen (güney yönündeen yüksek konumunda) civarında. Ayınsonuna doğru geceyarısından sonra birsaat daha gözlenebilecek gezegen 10Haziran'da güney yönünde Ay’la yakıngörünümde olacak.

Ay

Jüpiter

Mars

Venüs Venüs

Ay

Jüpiter

Mars

Aldebaran

Aldebaran

26 Haziran sabahı doğu ufku 29 Haziran sabahı doğu ufku

M2 Küresel Yıldız Kümesi (TUG)


15

Gök Olayları01 Haziran Satürn Ay ile yakın görünümde (akşam)15 Haziran Tam Ay tutulması (bkz. sayfa 3)21 Haziran Yaz gündönümü (en uzun gündüz)26 Haziran Jüpiter ile Ay yakın görünümde (sabah)28 Haziran Mars ile Ay yakın görünümde (sabah)

1 Haziran 23:0015 Haziran 22:0030 Haziran 21:00

Kraliçe

Kral

Büyük Ayı

ÇobanBerenices’inSaçı

Kuzeytacı

Yılan

Yılancı

Yay

Kalkan

Kartal

Yunus

Herkül

Kuğu

Lir

Akrep

Erboğa

Terazi

Küçük Ayı

KUZEY

GÜNEY

BATI

DO

ĞU

Ejderha

Zürafa

Vaşakİkizler

Aslan

Başak

Suyılanı

Kupa

Karga

Kutupyıldızı

Regulus

Spika

Arkturus

Antares

Altair

Deneb

Vega

Satürn

Dolunay15 Haziran

Sondördün23 Haziran

Yeniay1 Haziran

İlkdördün9 Haziran


Çize

lgen

inKu

llanı

mı:

Bugr

afik

ileül

kem

iziç

inG

üneş

'inve

parla

kge

zege

nler

inyı

liç

inde

doğm

a,ba

tma

veen

büyü

kyü

ksek

liğe

eriş

tikle

ri(m

erid

yen)

zam

anla

rya

klaş

ıkol

arak

kola

yca

bulu

nabi

lir.S

ayfa

saat

ler

üstv

eal

ttar

afta

olac

akşe

kild

eku

llanı

ldığ

ında

,ay

ların

vegü

nler

inye

ral

dığı

sağ

veso

ldak

iiki

eğri

alan

aras

ında

kibö

lge

Gün

eş'in

ufku

nal

tında

oldu

ğuge

ceza

man

ını

göst

erm

ekte

dir.

Seçi

len

bir

tarih

tepa

rlak

geze

genl

erin

Örn

ek:

30M

ayıs

2011

gece

sige

zege

nler

indu

rum

unu

öğre

nmek

için

,sol

daki

eğri

alan

daM

ayıs

ayın

ın30

'una

aitç

izgi

yisa

ğado

ğru

izle

yelim

.G

ezeg

enle

reai

tren

kli

çizg

ilerin

bu30

May

ısçi

zgis

inik

estiğ

ino

ktal

arıy

ukar

ıdan

veya

aşağ

ıdan

zam

anla

rile

çakı

ştırd

ığım

ızda

her

geze

gen

için

gere

kli

bilg

iye

ulaş

ırız.

Yaz

saat

iiç

in1

saat

ekle

yere

kya

klaş

ıkol

arak

:Gün

eş


göst

erm

ekte

dir.

Seçi

len

bir

tarih

tepa

rlak

geze

genl

erin

duru

mun

uöğ

renm

ekiç

in,

belir

lita

rihle

rive

saat

leri

tem

sile

den

yata

y-di

key

çizg

ilerin

,gez

egen

lere

aitr

enkl

içiz

gile

rike

stik

leri

nokt

alar

ıku

llanm

akye

terli

dir.

Yaz

saat

iuy

gula

mas

ının

oldu

ğugü

nler

de,

kulla

nıla

nza

man

lara

birs

aat

ekle

nmes

ige

reki

r.

için

1sa

atek

leye

rek

yakl

aşık

olar

ak:G

üneş

20:2

0'de

bata

cak,

Satü

rn21

:15'

teen

yüks

ekte

bulu

naca

k(m

erid

yen)

vesa

baha

karş

ı03

:10'

daba

taca

k.03

:45'

teJü

pite

r,04

:20'

deM

ars,

04:3

0'da

Venü

s,04

:50'

deM

erkü

rve

ardı

ndan

05:3

0ci

varın

dada

Gün

eşdo

ğaca

k.


18

Gezegenler

Temmuz 2011

Satürn

Ay

Ay

Jüpiter

Mars

Spika

Aldebaran

8 Temmuz akşamı batı ufku 27 Temmuz sabahı doğu ufku

Merkür: Yavaş yavaş gökyüzündeGüneş'e olan uzaklığı artmaya başlayanMerkür ayın ilk haftası ufuktan fazla yük-selmese de giderek gözlem için daha iyibir konuma gelecek ve günbatımındansonra batı ufkunda kısa sürelerle gözle-nebilecek. Özellikle ayın son haftası ge-zegenin parlaklığı biraz azalmış olsa daMerkür'ü görmek için iyi bir zaman.

Venüs: Geçtiğimiz ay Güneş ile uza-nımı giderek azalmaya başlayan VenüsAralık’a kadar gözlem için uygun değil.

Mars: Güneş'ten batı yönündeki uza-nımı giderek artan Mars sabaha karşı Bo-ğa Takımyıldızı’nda gözlem için daha iyibir konuma geliyor. Gezegen ayın sonhaftası gündoğumundan önce yaklaşık 3saat gökyüzünde kalacak. 27 Temmuz

sabaha karşı gökyüzünde Ay’la yakın gö-rünecek.

Jüpiter: Geçen ay gözlem için uygunyüksekliğe ulaşan Jüpiter ayın başındageceyarısından yaklaşık 2 saat sonra do-ğuyor ve gündoğumuna kadar gökyü-zünde kalıyor. Parlaklığı da yavaş yavaşartacak olan Jüpiter ay sonuna doğru ge-ceyarısı civarı doğacak ve gündoğumunakadar gözlenebilecek. 24 Temmuz saba-ha karşı ilkdördün evresindeki Ay’la ya-kın görünümde olacak.

Satürn: Akşam gökyüzünde gözlemiçin iyi konumda olan Satürn’ün gözlene-bileceği süre giderek azalıyor. Ay sonunadoğru geceyarısına varmadan gözdenkaybolacak olan Satürn 8 Temmuz'da Ayile yakın görünecek.


19

Gök Olayları01 Temmuz Dünya günöte (Güneş'ten en uzak) konumunda (152 milyon km)08 Temmuz Satürn ile Ay yakın görünümde (akşam)20 Temmuz Merkür en büyük uzanımda (27°)24 Temmuz Jüpiter ile Ay yakın görünümde (sabah)27 Temmuz Delta Kova göktaşı yağmuru (bkz. sayfa 3)27 Temmuz Mars ile Ay yakın görünümde (sabah)

1 Temmuz 23:0015 Temmuz 22:0031 Temmuz 21:00

Kraliçe

Oğlak

Andromeda

Kanatlı At

Kral

Büyük Ayı

Çoban Berenices’inSaçı

Kuzeytacı

Yılancı

Yılan

Yay

Kalkan

Kartal

Yunus

Herkül

KuğuLir

Akrep

Erboğa

Terazi

Küçük Ayı

KUZEY

GÜNEY

BATI

DO

ĞU

Ejderha

Zürafa

Vaşak

Aslan

Başak

Karga

Kutupyıldızı

Spika

Arkturus

Antares

Altair

Deneb

Vega

Satürn

Dolunay15 Temmuz

Sondördün23 Temmuz

Yeniay1 Temmuz

Yeniay30 Temmuz

İlkdördün8 Temmuz


20

Gezegenler

Ağustos 2011Merkür: 20 Temmuz'da en büyük

uzanıma ulaştıktan sonra batı ufku üze-rinde fazla yükselmeyen Merkür ayın ilkhaftası günbatımında kısa sürelerle gö-rülebilir. Ay sonuna doğru uzanımı iyiceazalan gezegen Güneş'in batısına geç-meye başlayacak. Merkür, 25 Ağus-tos'tan itibaren gündoğumundan öncedoğu ufkunda yükselmeye başlayacak.

Venüs: Güneş’e çok yakın görünürkonumda bulunan Venüs bu ay da gözle-nemeyecek.

Mars: Ayın başında geceyarısından 3saat sonra doğacak. İkizler, Avcı ve Boğatakımyıldızlarının kesiştiği bölgede gün-doğumuna kadar gözlenebilir. Günlerilerledikçe gökyüzünde İkizler Takımyıl-dızı’na geçecek olan Mars 25 Mart’ta sa-

baha karşı Ay’la yakın görünür konumdaolacak. Ay boyunca Mars'ın parlaklığıyaklaşık 1,5 kadir olacak.

Jüpiter: Giderek parlaklaşan geze-gen ayın başında geceyarısı civarı doğu-yor. Ay sonuna doğru giderek erken do-ğan Jüpiter bundan sonra gecenin bü-yük bölümünde gökyüzünde kalmayabaşlıyor. -2,5 kadir parlaklıktaki JüpiterKoç Takımyıldızı’nda bulunuyor. Jüpiter,20 Ağustos geceyarısına doğru Ay ile ya-kın görünümde doğuyor.

Satürn: Akşamları gözlem süresi gi-derek azalmayı sürdüren Satürn artık ge-ceyarısından önce batıyor. Başak Takım-yıldızı’nda yaklaşık 1 kadirle parlayan Sa-türn, 4 ve 31 Ağustos akşamları Ay’la ya-kın görünümde olacak.

Procyon

Betelgeuse

20 Ağustos geceyarısı doğu ufku

Ay

JüpiterAy

Mars

25 Ağustos sabahı doğu ufku


21

Gök Olayları04 Ağustos Satürn ile Ay yakın görünümde (akşam)08 Ağustos Antares ile Ay yakın görünümde (akşam)13 Ağustos Perse göktaşı yağmuru (bkz. sayfa 3)20 Ağustos Jüpiter ile Ay yakın görünümde (sabah)25 Ağustos Mars ile Ay yakın görünümde (sabah)31 Ağustos Satürn ile Ay yakın görünümde (akşam)

1 Ağustos 23:0015 Ağustos 22:0031 Ağustos 21:00

Kraliçe

Perseus

Üçgen

Oğlak

Balıklar

Kova

Andromeda

Kanatlı At

Güneybalığı

Kral

Büyük Ayı


Kuzeytacı

Yılan

Yay

Kalkan

Kartal

Yunus Herkül

Yılancı

Kuğu Lir

Akrep

Terazi

Küçük Ayı

KUZEY

GÜNEY

BATI

DO

ĞU

Ejderha

Zürafa

Başak

Kutupyıldızı

Arkturus

Antares

Deneb

Altair

Vega

Sondördün21 Ağustos

Yeniay29 Ağustos

İlkdördün6 Ağustos

Dolunay13 Ağustos


22

Gezegenler

Eylül 2011Merkür: Sabahları gözlem için uygun

konuma gelen Merkür özellikle ayın ilkhaftası gündoğumundan önce ufuktan15 derece kadar yükseliyor. 9 Eylül saba-ha karşı Aslan Takımyıldızı’nın en parlakyıldızı olan Regulus’la çok yakın konum-da görülebilecek. Ayın ikinci yarısındanitibaren uzanımı giderek azalacak olanMerkür'ün bundan sonra gözlenmesimümkün olmayacak.

Venüs: Ay boyunca Güneş'e göreuzanımı çok az olan Venüs bu ay gözle-nemeyecek.

Mars: Geceyarısından yaklaşık 2 saatsonra doğan Mars, sabah gündoğumunakadar gökyüzünde. Ayın 23'ünde Ay’laMars yakın görünümde doğacaklar.

Jüpiter: Bu ay ve gelecek ay gerekgözlenebileceği süre, gerekse parlaklığıbakmından gecenin en gözde gezegeni.Ayın başında günbatımından yaklaşık 2,5saat sonra Koç Takımyıldızı’nda doğacakolan gezegen Dünya'ya iyice yaklaştığıiçin yaklaşık -3 kadir parlaklığıyla göz-lemciler için iyi bir fırsat sunuyor.

Satürn: Ayın ilk haftası çok kısa süre-lerle akşam alacakaranlığında gözlenebi-lecek. İlerleyen günlerde gökyüzündeGüneş'e yakın olacağı için gözlenemeye-cek.

Regulus

Merkür

9 Eylül sabahı doğu ufku

Jüpiter

Ay

16 Eylül gecesi doğu ufku


23

Gök Olayları03 Eylül Merkür en büyük batı uzanımında (sabah)09 Eylül Merkür ile Regulus çok yakın görünümde (sabah)15 Eylül Ay enöte konumunda16 Eylül Jüpiter ile Ay yakın görünümde (akşam)23 Eylül Mars ile Ay yakın görünümde (sabah)23 Eylül Sonbahar ılımı (gündüz ve gece süresi eşit)

1 Eylül 23:0015 Eylül 22:0030 Eylül 21:00

KraliçePerseus

Üçgen

Oğlak

Balıklar

Arabacı

Koç

Balina

Kova

Andromeda

Kanatlı At

Güneybalığı

Kral

Büyük Ayı

Kuzeytacı

Yılan

Yay

Kalkan

Kartal

Yunus

Herkül

Yılancı

KuğuLir

Küçük Ayı

KUZEY

GÜNEY

BATI

DO

ĞU

Ejderha

Çoban

Zürafa

Vaşak

Kutupyıldızı

Arkturus

Deneb

Altair

Vega

Kapella

Fomalhaut

Jüpiter

Sondördün20 Eylül

Yeniay27 Eylül

İlkdördün4 Eylül

Dolunay12 Eylül


24

Gezegenler

Ekim 2011Merkür: Günbatımında batı ufkunda

olmasına karşın, ufuktan yeterince yük-selmeyeceği için ay boyunca gözlenmesizor.

Venüs: Gökyüzünde Merkür’le yakınkonumda bulunan gezegen, Merkür gibiufuktan fazla yükselmeyeceğinden göz-lem için uygun konumda olmayacak.

Mars: Güneş'ten uzaklaşmayı sürdü-ren Mars’ın parlaklığı da yavaş yavaş artı-yor. Yengeç Takımyıldızı’nda bulunanMars, ayın başında geceyarısından 1 saatsonra ufuktan yükselmeye başlıyor. Marsay boyunca gecenin ikinci yarısında göz-lenebilir. Gezegen 22 Ekim'de Ay’la yakınkonumda olacak.

Jüpiter: Bu ay yılın en iyi konumun-da, çünkü tüm gece gökyüzünde olacak.Günbatımından yaklaşık 1 saat sonra do-ğacak gezegenin parlaklığı -3 kadir oldu-ğundan Ay'dan sonra gecenin en parlakgökcismi. Jüpiter 13 Ekim akşamı dolu-nay evresindeki Ay’la yakın konumdaolacak.

Satürn: Güneş’e çok yakın konumdaolduğundan bu ay gözlenemeyecek.

Ay

Ay

Jüpiter

Mars

13 Ekim akşamı güneybatı ufku 22 Ekim sabahı doğu ufku

Regulus


25

Gök Olayları12 Ekim Ay enöte konumunda13 Ekim Jüpiter ile Ay yakın görünümde (akşam)21 Ekim Orion göktaşı yağmuru (bkz. sayfa 3)22 Ekim Mars ile Ay yakın görünümde (sabah)

1 Ekim 23:0015 Ekim 22:0031 Ekim 21:00

KraliçePerseus

BoğaÜçgen

Oğlak

Balıklar

Arabacı

Koç

BalinaKova

Andromeda

Kanatlı At

Güneybalığı

Kral

Büyük Ayı

Yay

Kalkan

Kartal

Yunus

Herkül

Yılancı

Kuğu

Lir

Küçük Ayı

KUZEY

GÜNEY

DO

ĞU

Ejderha

Çoban

Zürafa

Vaşak

Kutupyıldızı

Deneb

Altair

Vega

Kapella

Aldebaran

Fomalhaut

BATI

Jüpiter

Sondördün20 Ekim

Yeniay26 Ekim

İlkdördün4 Ekim

Dolunay12 Ekim


26

Gezegenler

Kasım 2011Merkür: Geçtiğimiz ay ufuktan fazla

yükselmeyen Merkür'ün konumunda buay da fazla değişiklik olmayacağındangezegen gözlenemeyecek.

Venüs: Bu ay da Merkür ile yakın ola-cak gezegenin konumu gözlem için uy-gun değil.

Mars: Aslan Takımyıldızı’nda bulunanve geceyarısı doğan Mars, gündoğumu-na kadar gökyüzünde. Dünya'ya yaklaştı-ğı için parlaklığı da yavaşça artan geze-gen 10 Kasım'da Regulus, 19 Kasım'da daAy ile yakın konumda olacak.

Jüpiter: Geçtiğimiz ay olduğu gibibu ayda da Balıklar Takımyıldızı’nda ve

neredeyse gecenin tamamında gökyü-zünde. 9 Kasım'da dolunay evresindekiAy’la yakın görünecek gezegen, ay sonu-na doğru Güneş doğmadan yaklaşık 2,5saat önce batmış olacak. Gezegen hâlâçok parlak (-2,8 kadir).

Satürn: Gökyüzünde Güneş'in batısı-na geçen Satürn giderek Güneş'tenuzaklaşıyor. Gözlenebilmesi için ayın or-talarından sonra, sabaha karşı doğu uf-kuna bakmak gerekiyor. 22 Kasım sabahıBaşak Takımyıldızı’nın en parlak yıldızıSpika ve yeniay evresine doğru ilerleyenAy’la yakın konumda olacak.

Mars Satürn

19 Kasım saat 02:00’da doğu ufku

SpikaAy

Ay

22 Kasım sabahı doğu ufku

Regulus


27

Gök Olayları08 Kasım Ay enöte konumunda09 Kasım Jüpiter ile Ay yakın görünümde (akşam)10 Kasım Mars ile Regulus yakın görünümde (sabah)17 Kasım Aslan göktaşı yağmuru (bkz. sayfa 3)19 Kasım Mars ile Ay yakın görünümde (sabah)22 Kasım Satürn, Ay ve Spika yakın görünümde (sabah)

1 Kasım 22:0015 Kasım 21:0030 Kasım 20:00

Kraliçe

Perseus

BoğaAvcı

İkizler

Irmak

Irmak

Tavşan

Üçgen

Oğlak

Balıklar

Arabacı

Koç

Balina

Kova

Andromeda

Kanatlı At

Güneybalığı

Kral

Büyük Ayı

Kartal

Yunus

Herkül

Kuğu

Lir

Küçük Ayı

KUZEY

GÜNEY

DO

ĞU

Ejderha

Zürafa

Vaşak

Kutupyıldızı

Deneb

Altair

Vega

Kapella

Aldebaran

Fomalhaut

BATI

Jüpiter

Sondördün18 Kasım

Yeniay25 Kasım

İlkdördün2 Kasım

Dolunay10 Kasım


28

Gezegenler

Aralık 2011Merkür: Giderek Güneş'ten uzaklaş-

sa da ay boyunca ufuktan fazla yüksel-meyecek. Bu yıl Merkür’ü son kez gör-mek isteyen gözlemciler ayın son haftasıgezegeni gündoğumundan hemen öncegüneydoğu ufkunda arayabilirler. Ancakgezegeni görebilmek için ufkun açık ol-ması, hava koşullarının uygun olması ge-rekiyor.

Venüs: Akşamları batı ufku üzerindeolmakla birlikte ufuktan fazla yükselmi-yor. Ay sonuna doğru Güneş battıktan kı-sa bir süre sonra ufuktan yaklaşık 10 de-rece yüksekte görülebilir.

Mars: Gezegen artık geceyarısındanönce gökyüzünde ve sabaha kadar AslanTakımyıldızı’nda bulunuyor. Dünya'yayaklaştığı için parlaklığı da artmaya de-vam edecek olan gezegenin parlaklığı ay

sonunda 0 kadir civarında olacak. 17 Ara-lık geceyarısına doğru Ay’la yakın ko-numda olacak.

Jüpiter: Yavaş yavaş gözlenebileceğisüre kısalsa da gündoğumundan yakla-şık 3 saat öncesine kadar gökyüzündekalıyor. Günbatımında doğudan 20 dere-ce kadar yükselmiş olan Jüpiter, BalıklarTakımyıldızı’nda bulunuyor. Hâlâ çok par-lak olan gezegen 6 Aralık'ta Ay’la yakınkonumda olacak.

Satürn: Geceyarısından yaklaşık 2 sa-at sonra doğuyor ve sabaha kadar gök-yüzünde. Gezegenin halkaları da uygunaçıda olduğundan teleskoplu gözlemci-ler yılın son ayında bu güzel gezegeni ra-hat rahat gözleyebilir. Satürn ve Ay, 20Aralık'ta sabaha karşı yakın konumdaolacaklar.

Satürn

Satürn

Venüs

AyAy

27 Aralık akşamı batı ufku

Spika

20 Aralık sabahı güneydoğu ufku


29

Gök Olayları06 Aralık Ay enöte konumunda06 Aralık Ay ile Jüpiter yakın görünümde (akşam)13 Aralık İkizler göktaşı yağmuru (bkz. sayfa 3)17 Aralık Mars ile Ay yakın görünümde (gece)20 Aralık Satürn ile Ay yakın görünümde (sabah)22 Aralık Kış gündönümü (en uzun gece)23 Aralık Merkür en büyük uzanımda (22°)23 Aralık Merkür ile Ay yakın görünümde (sabah)27 Aralık Venüs ile Ay yakın görünümde (akşam)

1 Aralık 22:0015 Aralık 21:0031 Aralık 20:00

Kraliçe

Perseus

Boğa

Avcı

İkizlerYengeç

Tekboynuz

Irmak

Irmak

Tavşan

Üçgen

Balıklar

Arabacı

Koç

Balina

Kova

Andromeda

Kanatlı At

Kral

Büyük Ayı

Yunus

Kuğu

Lir

Küçük Ayı

KUZEY

GÜNEY

DO

ĞU

Ejderha

ZürafaVaşak

Kutupyıldızı

Deneb

Vega

Kapella

Aldebaran

BATIKüçük

Köpek

BüyükKöpek

Akyıldız(Sirius)

Procyon

Jüpiter

Sondördün18 Aralık

Yeniay24 Aralık

İlkdördün2 Aralık

Dolunay10 Aralık


30

Antalya’nın güneybatısında yer alanSaklıkent’te, Toroslar’ın uzantısı olan Bey-dağları dizisinde, 2500 m yüksekliktekiBakırlıtepe’de kurulu TÜBİTAK Ulusal Göz-lemevi (TUG), Türkiye'nin en büyük aynaçaplı teleskobuna ve gelişmiş gözlem do-nanımlarına sahiptir.

TUG, araştırma kurumlarımıza ve üni-versitelerimize gözlemsel astronomi veastrofizik araştırmaları için teleskop hiz-meti sunmakta ve çalışma ortamı sağla-maktadır. Halka yönelik olarak düzenle-nen gökbilim etkinlikleri ve bilimsel top-lantılara verilen desteklerle ülkemiz gök-biliminin gelişimi yönündeki öncülükgörevini başarıyla sürdürmektedir.

TeleskoplarBakırlıtepe Yerleşkesi’nde farklı ayna

çaplarında ve gözlemsel özelliklerdedört, Antalya Yerleşkesi’nde ise bir teles-kop bulunmaktadır.

RTT150: 1,5 m ayna çaplı bu teleskopTÜBİTAK ile Kazan Devlet Üniversitesi ve

Moskova Uzay Araştırmaları Enstitüsü(Rusya) arasında 1995’te imzalanan vegözlem zamanı paylaşımı esasına daya-nan bir anlaşma ile kurulmuştur. RTT150teleskobu ile yüksek uzaysal ve zamansalayırma gücünde görüntülemenin yanı sı-ra “TFOSC” ve “Coude” tayfçekerleriylegözlemsel astrofizik alanında önemli ça-lışmalar yapılmaktadır.

T60: 2010 yılı ortalarında bilimselgözlem projelerine açılan 60 cm aynaçaplı bir teleskoptur. Hızlı yönlenmesi vekendi kendine çalışacak şekilde program-lanabilme özelliklerinden dolayı TUG’unverimli teleskoplarından biridir.T60 teleskobunda 2048 x 2048 piksel for-matında CCD ile değişen yıldızların ışıköl-çümü projeleri tamamen robotik olarakyürütülmektedir.

T100: Tüm gözlem zamanı Türk araş-tırmacılara ait, 1 m ayna çaplı tam otoma-tik ve uzaktan idare edilebilen T100 teles-kobu 2010 yılı içerisinde bilimsel gözlemprojelerine açılmıştır. Büyük formatlı

TÜBİTAK Ulusal GözlemeviBakırlıtepe’deki Merkez Bina ile RTT150, T60 ve ROTSEIIId teleskop binaları


31

(4096 x 4096 piksel) bir CCD kameraya sa-hip bu teleskobun geniş görüş alanı saye-sinde kalabalık yıldız alanlarında ışıköl-çüm çalışmaları ve Dünya’ya yaklaşangöktaşlarının izlenmesi gibi konulardaprojeler yürütülmektedir.

ROTSEIIId: Michigan Üniversitesi(ABD) ile TÜBİTAK arasında imzalanan birsözleşme çerçevesinde, gama ışını patla-malarının optik bölgede gözlenmesiamacıyla 2003 yılında TUG’a kurulan 45cm ayna çaplı robotik bir teleskoptur. T60teleskobu gibi programlanabilme özelli-ğinden dolayı kendi kendine gözlem ya-pabilen ve dünyada dört kıtada kurulu

(Amerika, Türkiye, Afrika ve Avustralya)dört ROTSE teleskobundan biri olan buteleskobun gözlem zamanının % 70’iTUG’un da dahil olduğu uluslararası birortaklığa, kalan % 30’u da Türk araştırma-cılara aittir.

BİTOM: Akdeniz Üniversitesi Yerleş-kesi içindeki TUG Yönetim Binası yanında2009 yılında kurulan Bilim ve ToplumMerkezi (BİTOM), 35 cm ayna çaplı oto-matik teleskobu (T35) ve görsel sunumolanakları ile her perşembe akşamı gök-yüzü meraklılarına açık olacaktır. Ayrıntılıbilgi için:

http://www.tug.tubitak.gov.tr/bitom.php

T100 teleskobu T60 teleskobu

RTT150 teleskobundan M101 Gökadası RTT150 teleskobundan Yengeç Bulutsusu (M1)


TÜBİTAK ULUSAL GÖZLEMEVİhttp://www.tug.tubitak.gov.tr

Tel: (242) 227 84 01 Faks: (242) 227 84 00

Hazırlayanlar:Alp AKOĞLU (TÜBİTAK Bilim ve Teknik Dergisi)Dr. Tuncay ÖZIŞIK (TÜBİTAK Ulusal Gözlemevi)


Documents

GökOlaylarıYıllığı23Mart Merkürenbüyükuzanımda(19 ) 1Mart22:00 15Mart21:00 31Mart20:00 Kraliçe Kral Andromeda Balina Aldebaran Kapella Çoban BüyükAyı Berenices’in