Gjk Komentet Finale

Embed Size (px)

Citation preview

  • 8/12/2019 Gjk Komentet Finale.

    1/26

    Faqe 1nga 26

    Krkesa Nr. KO.119/14

    ____________________________________________________

    GJYKATS KUSHTETUESET REPUBLIKS S KOSOVS

    _____________________________________________________

    Rasti KO.119/14, parashtruar nga "Deputett e Legjistlaturs V t Kuvendit t Republiks sKosovs nga Partia Demokratike e Kosovs (PDK), t prfaqsuar nga Xhavit Haliti

    Parashtrues t Krkess

    ____________________

    KOMENTET E PRBASHKTA T 67 DEPUTETVE T KUVENDIT TREPUBLIKS S KOSOVS

    NDAJ KRKESS KO.119/14 T DEPUTETVE T LEGJISLATURS V TKUVENDIT T REPUBLIKS S KOSOVS NGA PARTIA DEMOKRATIKE E

    KOSOVS (PDK), T PRFAQSUAR NGA XHAVIT HALITI

    _____________________

    Prfaqsuesi i autorizuar i Parashtruesve t Komenteve:

    Bajram Gecaj1

    1Deputett nnshkrues, nprmjet nnshkrimeve t bashkngjitura me kto Komente, kan autorizuar z. BajramGecaj si prfaqsues i tyre pr t komunikuar me Gjykatn dhe pr t dorzuar materiale shtes. Kontakti i

    prfaqsuesit Bajram Gecaj sht: tel. 044 500 783; Adresa: Grupi Parlamentar i LDK-s, Ndrtesa e Kuvendit tRepubliks s Kosovs, kati 3-t, dhoma C 303;

  • 8/12/2019 Gjk Komentet Finale.

    2/26

    Faqe 2nga 26

    TABELA E PRMBAJTJES

    I. HYRJE..............................................................................................................4

    II.

    PRETENDIMET E PARASHTRUESIT T KRKESS .........................4

    III. RRETHANAT FAKTIKE T RASTIT........................................................5

    IV. PRGJIGJA E SHTJELLUAR.....................................................................9

    A. Papranueshmria e Krkess....................................................................91.Parashtruesit e Krkess nuk jan Pal e Autorizuar sipas nenit

    113.3(5) t Kushtetuts...................................................................9

    2.Parashtruesit e Krkess nuk jan t Autorizuar sipas nenit113.5 t Kushtetuts q t ngrisin shtje t cilat nuk jankushtetuese.....................................................................................10

    (a)Prkufizimi i grupit parlamentar nuk sht shtje

    Kushtetuese..........................................................................11 (b)Vendimet e Kryesis s Kuvendit nuk jan shtje

    Kushtetuese..........................................................................12 3.Juridiksion i Gjykats sht i kufizuar vetm n trajtimin e

    shtjeve kushtetuese......................................................................13 4.Krkesa e Parashtruar nuk sht rationae materiaen pajtim me

    Kushtetutn.....................................................................................13

    B.

    Argumentet materiale ................................................................................141.Vendimi i Kuvendit Nr. 05-V-001, i dats 17 korrik 2014, sht

    n prputhje me nenin 67(2) t Kushtetuts....................................142.Gjykata Kushtetuese nuk interpreton Vendimet e Kryesis s

    Kuvendit...........................................................................................17 3.shtja e mbarvajtjes s Seancs sht e parapar n Rregullore

    dhe jo n Kushtetut.........................................................................18

    (a)

    Gjykata t vlersoj gjendjen faktike n Kuvendin eKosovs m 17 korrik 2014....................................................19

    (b)Rregullorja e Kuvendit vlen edhe pr mbarvajtjen e

    Seancs konstituive.................................................................19(c)Kryesuesja ka shkelur Rendin e Dits, Rregulloren e

    Kuvendit, Skenarin e Sekretaris dhe dispozitat e

    Kushtetuts s Kosovs...........................................................19

  • 8/12/2019 Gjk Komentet Finale.

    3/26

    Faqe 3nga 26

    (d)Kryesuesja ka dhn pauz, prkundr kundrshtimit t

    mbi 2/3 t deputetve t Kuvendit dhe ka uzurpuar

    Kuvendin,duke mos lejuar funksionimin e tij.................................20(e)Kryesuesja nuk ka t drejt t ndrpres Seancn konstituive

    pa miratimin e deputetve..............................................................21 (f)

    Si rezultat i shkeljeve dhe uzurpimit t Kuvendit nga

    Kryesuesja, deputett kan paraqitur Mocion pr

    zvendsimin e Kryesueses...........................................................21 i. Kryesuesja ka refuzuar t hedh n votim Mocionin

    pr Zvendsimin e saj.......................................................22 ii. Krkesa pr pauz n emr t grupit parlamentar

    LDK AAK NISMA dhe deputetve t tjer......................22iii. Deputett jan kthyer n sall pas pak minutash pauz.....22iv.

    Kryesuesja ka keqprdorur pozitn e saj duke

    ndrprer seancn pa ftuar deputett t kthehen nsall nprmjet ziles, sipas praktikave t mhershme........22v.

    Zvendsja e Kryesueses, Teuta Rugova, ka paraqitur

    krkesn e shkruar n Sekretari pr vazhdimin e

    Seancs...............................................................................23 vi.

    83 deputet n sall kan pritur Kryesuesen dhe

    deputett e tjer t kthehen n sall..................................23vii. Zvendsimi i Kryesueses sht votuar nga 2/3 e

    Kuvendit.............................................................................23 viii.

    Kryesuesja sht zvendsuar nga deputetja e rradhs

    pr nga mosha, n prputhje me nenin 9.2 tRregullores.........................................................................23

    (g)Votimi i Kryetarit t Kuvendit sht br n prani t 2/3 t

    deputetve t Kuvendit dhe me 65 vota Pr...................................24

    4.Vendimi n favor t parashtruesve t Krkess do t ishte nkundrshtim me parimin e ndarjes s pushteteve...............................24

    V.

    GJYKATA T SHQYRTOJ VETM SHTJET E PARASHTRUARAN KRKES...........................................................................................................25

    VI.

    KRKES PR SEANC DGJIMORE..............................................................26

    VII. KONKLUDIMI DHE KRKESA............................................................................26

  • 8/12/2019 Gjk Komentet Finale.

    4/26

    Faqe 4nga 26

    I. HYRJE

    Bazuar n shkresn e Gjykats Kushtetuese, t dats 21 korrik 2014 (Nr.Ref.1294/14/rl), me t

    ciln sht krkuar nga deputett q t komentojn Krkesn e Deputetve t PDK-s(KO.199/14), Deputett e nnshkruar, paraqesin kto Komente si prgjigje ndaj Krkess:

    II. PRETENDIMET E PARASHTRUESIT T KRKESS

    Deputett e Legjistlaturs V t Kuvendit t Republiks s Kosovs

    nga Partia Demokratike e Kosovs (PDK), t prfaqsuar nga Xhavit Haliti (tash e tutje:

    Parashtruesit e Krkess), kan krkuar nga Gjykata Kushtetuese q:

    -

    T vlersohet kushtetutshmria e Vendimit t Kuvendit t Republiks s Kosovs t

    dats 17.07.2014 (Nr. 05-V-001) nse Kryetari i Kuvendit sht propozuar nga Grupi m

    i madh Parlamentar sipas nenit 67.2 t Kushtetuts s Republiks s Kosovs.-

    T sqarohet cili sht grupi m i madh parlamentar, q sht prcaktuar n nenin 67

    (paragrafi 2) t Kushtetuts s Republiks s Kosovs dhe nenin 12 t Rregullores s

    Kuvendit t Republiks s Kosovs (29 prill 2010), gjegjsisht a sht grupi parlamentar

    q ka fituar n zgjedhjet pr Kuvendin t dats 8 qershor 2014 apo grupimi i cili shtformuar gjat regjistrimit t deputetve dhe si rrjedhoj: kush ka t drejt t propozoj

    kandidatin pr Kryetar t Kuvendit n mbledhjen konstituive t Kuvendit?

    - T sqarohet a ka pasur shkelje t Kushtetuts nga Kryetari i Kuvendit nga legjislatura e

    mparshme, sipas nenit 67.7. Cilat jan kompetencat e Kryetarit t Kuvendit ngalegjislatura e mparshme gjat mbledhjes prgatitore t dats 12.07.2014?

    - Pas mbylljes zyrtare t mbledhjes konstituive, a ka pas t drejt q t shkarkohet

    Kryesuesja e seancs dhe t vazhdohet me mbajtjen e mbledhjes pa u ftuar antart si dhe

    duke marr parasysh kt, dhe hapat q kan pasuar me zgjedhjen e Kryetarit dhe

    Nnkryetarit t Kuvendit gjat mbajtjes s Mbledhjes konstituive t Kuvendit t

    Republiks s Kosovs. A ka pasur shkelje t Kushtetuts dhe Rregullores s Puns sKuvendit? 2

    2Krkesa KO.119/14, faqe 6.

  • 8/12/2019 Gjk Komentet Finale.

    5/26

    Faqe 5nga 26

    III. RRETHANAT FAKTIKE T RASTIT

    M dat 12 korrik 2014, Kryesia e Kuvendit t Republiks s Kosovs, e cila ishte n detyr, n

    prputhje me Rregulloren e Kuvendit, u mblodh, s bashku me prfaqsuesit e partive politike,pr t diskutuar dhe vendosur pr Rendin e Dits s Seancs konstituive t Kuvendit. Gjat ksaj

    mbledhjeje, Kryetari i PDK-s, i cili pati kundrshtime, dhe nnkryetari i Kuvendit nga PDK-ja,

    u larguan nga salla. T gjith t pranishmit e tjer, pra katr antar t Kryesis, prfshir

    Kryetarin e Kuvendit, dhe 14 prfaqsues t subjekteve politike, votuan pr Rendin e Dits t

    prcaktuar n Kryesi pr Seancn konstituive. Prfundimi i Kryesis prcaktoi si vijon:

    1.

    Ndarja e ulseve n salln e Seancave plenare do t jet, si n vijim:

    1.1.

    N mes t salls ulen deputett e Grupit Parlamentar LDK AAK NISMA,

    1.2.N ann e djatht (nga kndi i kryesuesit t seancs) deputett e Koalicionit PDK PD LB

    PSHDK dhe PKK),1.3.

    N ann e majt (nga kndi i kryesuesit t seancs) deputett e Lvizjes Vetvendosje

    dhe deputett e komuniteteve.

    2. Pr mbledhjen konstituive t Legjislaturs V, e cila do t mbahet m 17 korrik 2014, n orn10:00, u propozua ky rend dite:

    1.

    Formimi i Komisionit t Prkohshm pr Verifikimin e Kuorumit dhe t Mandateve

    t Deputetve,

    2.

    Dhnia e betimit t deputetve,

    3.

    Njoftimi pr formimin e grupeve parlamentare,

    4. Zgjedhja e Kryetarit t Kuvendit dhe e Nnkryetarve t Kuvendit. 3

    Ky Prfundim i Kryesis u votua me konsensus, pa asnj vot kundr, nga t gjith t pranishmit

    n kt Mbledhje t Kryesis, dhe s bashku me ftesn dhe rendin e dits pr Seancn

    konstituive iu drgua t gjith deputetve t certifikuar nga Komisioni Qendror i Zgjedhjeve4.

    N pajtim me prfundimin e Kryesis, grupeve t tjera parlamentare iu la e drejta q deri parafillimit t punimeve t Seancs konstituive t dorzojn me shkrim njoftimin pr formimin e

    grupeve parlamentare. Deri n fillimine Seancs konstituive t dats 17 korrik 2014, tri grupe

    parlamentare kishin drguar njoftimet e tyre pr formimin e grupeve: Grupi Parlamentar LDK

    AAK NISMA5, Grupi Parlamentar Lista Srpska6dhe Grupi Parlamentar 6+7.

    Pas arritjes n salln e Seancave plenare, prkundr vendimit t Kryesis q n ulset e mesme tulen deputett e Grupit Parlamentar LDK AAK NISMA, deputett e PDK-s kishin uzurpuar

    3Shih Prfundimin Nr. 04-P-242/k, Prishtin, 12 korrik 2014, Shtojca Nr.54Shih Ftesn dhe Rendin e Dits pr Seancn konstituive t dats 17 korrik 2014, Shtojca Nr. 65Shtojca Nr. 106Shih Shtojca Nr. 117Shih Shtojca Nr. 12

  • 8/12/2019 Gjk Komentet Finale.

    6/26

    Faqe 6nga 26

    kto ulse. N emr t Grupit Parlamentar LDK AAK NISMA, deputetja Vjosa Osmani krkoi

    fjaln nga kryesuesja pr ta kundrshtuar kt shkelje, por Kryesuesja e Seancs nuk ia dhafjaln. Megjithat, ajo e shprehi kt kundrshtim n nj faz t mvonshme, kur u propozuan

    antart e Komisionit verifikues. T njjtin kundrshtim, rreth shkeljes s Vendimit t Kryesis

    sa i prket ulseve n Kuvend, e shprehi edhe deputeti Visar Ymeri, n emr t Grupit

    Parlamentar t Vetvendosjes. Prkundr ktij kundrshtimi, Kryesuesja e Seancs nuk reagoipr ta rregulluar shkeljen e Vendimit t Kryesis s dats 12 korrik 2014.

    Kryesuesja n vazhdim krkoi q t propozohen antart pr Komisionin e Prkohshm

    verifikues t mandatave t deputetve. Neni 9, paragrafi 4 i Rregullores s Kuvendit t Kosovs

    prcakton se Komisioni i prkohshm e shqyrton dokumentacionin prkats t zgjedhjeve, ia

    paraqet Kuvendit raportin pr vlefshmrin e mandateve t deputetve t Kuvendit dhe e

    verifikon kuorumin n mbledhjen konstituive t legjislaturs s Kuvendit. Pra, sht e qart nga

    teksti i ktij neni q ky Komision ka vetm dy kompetenca: (1) verifikimin e mandateve

    individuale t deputetve, dhe (2) verifikimin e kuorumit. Pas nj pauze t shkurtr gjat t cils

    u takua ky Komision, u lexua Raporti i Komisionit, i cili verifikoi mandatet individuale tdeputetve, si jan certifikuar nga Komisioni Qendror i Zgjedhjeve dhe poashtu verifikoi

    kuorumin n seanc. Ky Raport, n asnj pjes t tij nuk fliste pr grupet parlamentare, meq asnuk e kishte nj kompetenc t till. Raportuesi nga PDK-ja, n mes tjerash, n emr t

    komisionit, propozoi q Kuvendi t vazhdoj punimet sipas axhends s parapar dhe rregullave

    t procedurs. Raporti q verifikoi kto mandate, u votua nga deputett e pranishm n sall, dhe

    pika e ardhshme e rendit t dits ishte betimi i deputetve. T gjith deputett dhan betimin nprputhje me Kushtetutn dhe Rregulloren e Kuvendit.

    N vijim, Kryesuesja e seancs ka tentuar ta ndrpres seancn, prkundr vullnetit t deputetve

    (mbi 2/3 t tyre) pr ta vazhduar at. Ajo dhe deputett e tjer t PDK-s u larguan nga salla,ndrkaq mbi 2/3 e deputetve qndruan n sall, me krkesn q seanca t vazhdoj. N

    momentin q Zvendsja e Kryesueses, Teuta Rugova, ka krkuar t verifikohet kuorumi, dhepastaj t vazhdohet seanca, duke ftuar deputetn tjetr m t vjetr, meq znj. Flora Brovina

    refuzonte t udhhiqte seancn, Flora Brovina sht kthyer n sall dhe ka uzurpuar ulsen e

    Kryesueses, duke mos lejuar as vazhdim t seancs, as diskutime, as votim e asnj veprim tjetr.

    Ajo kshtu ka mbajtur peng mbi 2/3 e deputetve t Kuvendit, duke iu prgjigjur vetm krkess

    s PDK-s q seanca t mos vazhdohej. Vetm pasi u kthyen deputett e PDK-s (pas disa

    orsh), Kryesuesja pranoi t vazhdonte seancn.

    Pika e tret e rendit t dits, e cila prcaktonte njoftimin rreth formimit t grupeve parlamentare,u kalua n mnyr arbitrare nga Kryesuesja e seancs. Ajo, edhe pse nuk kishte asnjkompetenc q vet ta ndryshoj Rendin e Dits, n trsi e kaloi kt pik, duke kaluar drejt n

    pikn katr t Rendit t Dits. Vlen t theksohet se nse askush n seanc nuk ka kundrshtime

    pr Rendin e Dits n fillim t seancs, ai Rend konsiderohet i miratuar dhe nuk mund t

    ndryshohet m (neni 42.2. i Rregullores s Kuvendit). Pr do shmangie nga ky Rregull dhe ngaRregullorja e Kuvendit krkohen 2/3 e votave t deputetve t pranishm (neni 84 i Rregullores

  • 8/12/2019 Gjk Komentet Finale.

    7/26

    Faqe 7nga 26

    s Kuvendit), por nj votim i till nuk ka ndodhur fare. Pra, Kryesuesja, n mnyr arbitrare dhe

    pa i pyetur deputett, e largoi pikn e tret nga Rendi i Dits.

    Kur arriti te pika e katrt e Rendit t Dits, Kryesuesja kishte pr detyr q n prputhje meSkenarin e prgatitur nga Sekretaria sa i prket ecuris s Seancs, tia kalonte fjaln Grupit m

    t madh parlamentar, pra grupit LDK AAK NISMA, pr t propozuar Kryetarin e Kuvendit, nprputhje me Kushtetutn (neni 67.2), Rregulloren e Kuvendit (neni 8 dhe 12), Prfundimin eKryesis8dhe Skenarin e prgatitur nga Sekretaria e Kuvendit9. Megjithat, ajo shkeli t gjitha

    kto dokumente dhe s pari ia dha fjaln Grupit Parlamentar t PDK-s, me vetm 37 deputet,

    pr dallim nga Grupi Parlamentar LDK AAK NISMA me 47 deputet. Prfaqsuesi i PDK-s

    nuk dha propozim pr Kryetar t Kuvendit, por deklaroi se do t duhej q shtja ti drgohet

    Gjykats Kushtetuese. Kryesuesja pastaj ia dha fjaln prfaqsueses s Grupit Parlamentar LDK

    AAK NISMA. N emr t ktij grupi, Deputetja Vjosa Osmani tha se Kryesuesja e shkeli

    betimin e saj, kur u betua se do t respektoj kushtetutshmrin dhe ligjshmrin dhe krkoi q

    n prputhje me Kushtetutn, Rregulloren e Puns dhe Skenarin e Sekretaris, t cilin ajo e ka

    pr obligim ta lexoj, fjaln pr propozim tia jap Grupit m t madh parlamentar, pra LDKAAK NISMA, dhe n emr t ktij grupi propozoi z. Isa Mustafa pr Kryetar t Kuvendit dhe i

    ftoi deputett q ta votojn.

    Prkundr ktyre deklarimeve, Kryesuesja prsri iu kthye piks s katrt t Rendit t Dits ngafillimi dhe prsri ftoi PDK-n q t propozoj kandidatin pr Kryetar t Kuvendit, prkundr

    kundrshtimeve t mdha n sall nga deputett. Deputeti Adem Grabovci propozoi Deputetin

    Agim Aliu pr Kryetar t Kuvendit. Pastaj, n emr t Grupit LDK AAK NISMA, Deputetja

    Vjosa Osmani krkoi q t nxirret n votim Mocioni pr Zvendsimin e Kryesueses, i cili ishtedorzuar shum m hert, e nnshkruar nga 42 deputet10. Pastaj, n emr t Grupit Parlamentar

    LDK AAK NISMA dhe deputetve t tjer, deputetja Vjosa Osmani u ofrua te Kryesuesja dhekrkoi nga ajo q t jepet pauz pr konsultime dhe krkoi q ti aktivizohet mikrofoni, n

    mnyr q kjo krkes pr pauz t evidentohet. Kryesuesja refuzoi q fjala ti jepet DeputetesOsmani. Megjithat, Deputetja Osmani u deklarua para mikrofonit t fikur n foltore t Kuvendit

    dhe krkoi pauz t shkurtr pr konsultim n mes t prfaqsuesve t grupeve parlamentare dhe

    Kryesueses. Meq mikrofoni nuk ishte i aktivizuar, Deputetja Osmani krkoi nga Sekretaria q t

    mbahet procesverbal mekanik (manual) dhe t evidentohet kjo krkes e saj. Pas ksaj krkes,

    mbi 70 deputet doln nga salla pr pauz t shkurtr11.

    Gjat pak minutave q mbi 70 deputet mungonin n sall, Kryesuesja asnjher nuk i ra ziles

    pr ti ftuar ata q t kthehen n sall, si ishte krijuar praktik parlamentare pr vite t tra,doher kur mungonte kuorumi i mjaftueshm dhe krkohej t votohej ndonj propozim12.

    8Prfundimi Kryesis i dt.12 korrik 2014, Shtojca nr. 59Shtojca Nr. 910Shih Mocionin pr Zvendsimin e Kryesueses, Shtojca nr. 1511Transkripti i Seancs Konstituive, Shtojca 1, fq.13 dhe Shtojca nr.212

    Shih disa shembuj nga Shtojca Nr. 17.

  • 8/12/2019 Gjk Komentet Finale.

    8/26

    Faqe 8nga 26

    Prkundr ksaj, ajo e ndrpreu Seancn. Derisa deputett e PDK-s dhe Kryesuesja po lshonin

    salln, t gjith deputett e tjer po hynin n sall, pra Kryesuesja dhe Deputett e PDK-s ishint njoftuar q mbi 2/3 e deputetve po hyn n sall dhe se krkuan vazhdimin e seancs.

    Zvendsja e Kryesueses, Teuta Rugova, krkoi me shkrim nga Sekretariati q t vazhdoj

    seanca dhe t vazhdojn shrbimet e sekretariatit pr Deputett13. Sekretariati, si organ q

    udhheq Administratn e Kuvendit dhe kujdeset pr mbarvajtjen e seancave, pranoi vazhdimine Seancs dhe n vazhdim ofroi t gjitha shrbimet e nevojshme pr deputett e pranishm n

    sall. Bazuar n nenin 80, pika 1, t Rregullores s Kuvendit, Administrata sht e obliguar t

    ofroj mbshtetje profesionale, administrative dhe teknike pr nevojat e Kuvendit, Kryesis,komisioneve, grupeve parlamentare dhe deputetve t Kuvendit.

    Pasi u prit pr rreth gjysm ore q t kthehej Kryesuesja dhe deputett e PDK-s, Zvendsja e

    Kryesueses, Teuta Rugova, krkoi nga Sekretariati q t vrtetohet kuorimi dhe pas ksaj hodhi

    n votim Mocionin pr Zvendsimin e Kryesueses Flora Brovina. Ky Mocion u votua nga 82

    deputet. N prputhje me nenin 9.2 t Rregullores, u krkua q deputetja m e vjetr e

    pranishme t drejtoj Seancn. Deputetja Milka Vuletic mori drejtimin e Seancs dhe krkoi qt hidhet n votim Propozimi pr Kryetar i Grupit m t madh Parlamentar, pra kandidati i

    Grupit LDK AAK NISMA, Isa Mustafa. Nga 83 deputet t pranishm n sall, 65 votuan pr,18 abstenuan, dhe asnj nuk votoi kundr. Prandaj, me shumicn e votave t t gjith deputetve

    t Kuvendit, Isa Mustafa u zgjodh Kryetar i Kuvendit.

    N vazhdim, Kryesuesja krkoi q grupet parlamentare t deklarohen rreth kandidatve t tyre

    pr nnkryetar. N prputhje me praktikn e mhershme, Grupi Parlamentar LDK AAK

    NISMA si dhe Grupi Parlamentar Lista Srpska, krkuan q tu lejohet q kandidatt e tyre prnnkryetar ti propozojn n seancn e radhs. Propozimi i grupeve t prmendura u pranua.

    Grupi Parlamentar i Levizjes Vetvendosje propozoi deputetin Glauk Konjufca pr Nnkryetar tKuvendit, ndrkaq Grupi Parlamentar 6+ propozoi deputeten Duda Balje me rotacion. Kto dy

    propozime u votuan nga deputett e Kuvendit dhe morn shumicn e nevojshme.

    Pra, n prputhje me nenin 67 t Kushtetuts, u votua pr Kryetarin dhe dy nnkryetar. Mezgjedhjen e Kryetarit, Kuvendi fitoi prfaqsuesin e vet dhe, bazuar n nenin 67, paragrafi 7,

    edhe mundsin q Kryetari i zgjedhur t thrret seanc, t prcaktoj rendin e dits dhe ta

    kryesoj t njjtn.

    Pas votimit t dy nnkryetarve, Kryesuesja Milka Vuletic ftoi Kryetarin e Zgjedhur t Kuvendit

    q tu drejtohet deputetve dhe pas fjalimit t tij, Kryetari i sapozgjedhur i Kuvendit, IsaMustafa, u ul n ulsen e Kryetarit t Kuvendit dhe mori drejtimin e Seancs. Ai i njoftoi

    deputett se do t shfrytzoj t drejtn nga neni 67 pr ta caktuar rendin e dits dhe pr ta thirrur

    seancn e rradhs, n t ciln do t propozohen nnkryetart nga grupet e tjera parlamentare. N

    fund, ai e deklaroi t mbyllur Seancn konstituive t Kuvendit t Kosovs.

    13Krkesa pr Vazhdimin e Seancs, Shtojca Nr. 14

  • 8/12/2019 Gjk Komentet Finale.

    9/26

    Faqe 9nga 26

    IV. PRGJIGJA E SHTJELLUAR

    Deputett e nnshkruar t ktyre Komenteve si prgjigje ndaj Krkess (tash e tutje:

    Parashtruesit e Komenteve) krkojn me respekt nga kjo Gjykat e nderuar q Krkesa eParashtruesve t Krkess t refuzohet si e papranueshme. Edhe nse Gjykata vendos t trajtoj

    Krkesn e Parashtruesve, ather Parashtruesit e Komenteve krkojn me respekt q Gjykata ta

    hedh posht Krkesn si t pabazuar.

    A. Papranueshmria e krkess

    N cilsin e Parashtruesit t Krkess, Deputett e PDK-s kan theksuar dy baza juridike prkrkesn e tyre: Nenin 113.3(5) dhe nenin 113.5 t Kushtetuts s Kosovs. Kjo Krkes sht e

    papranueshme pr disa arsye, t cilat shtjellohen n vijim.

    1. Par ashtr uesit e Krkess nuk janpale autorizuar sipas neni t 113.3(5)

    tKushtetuts

    Parashtruesit e Krkess kan parashtruar Krkesn e tyre duke u bazuar gabimisht ndr t tjeran nenin 113(3)(5). Neni 113(3)(5) i Kushtetuts thot n pjesn relevante: "Kuvendi i Kosovs,

    Presidenti i Republiks s Kosovs dhe Qeveria jan t autorizuar t ngren shtjet n vijim: . . .

    (5) nse sht shkelur Kushtetuta gjat zgjedhjes s Kuvendit."

    Fillimisht, dispozita kushtetuese e siprcituar, prcakton si pal t autorizuar Kuvendin si

    institucion pr t referuar shtje n Gjykatn Kushtetuese sa i prket zgjedhjeve pr Kuvendin.Parashtruesit e Krkess, duke u bazuar n kt dispozit kushtetuese, nuk mund t

    kundrshtojn Vendimet e Kuvendit tashm t zgjedhur apo Vendimet e Kryesis, meq kjo

    dispozit prcakton vetm kontestimin e zgjedhjeve pr Kuvendin, pra procesin e zgjedhjeve t

    prgjithshme deri n momentin e certifikimit.

    sht mse e qart q kjo dispozit i referohet zgjedhjeve pr Kuvendin, q nnkupton procesin ezgjedhjeve t prgjithshme deri n certifikimin e rezultateve, q n rastin konkret nnkupton

    procedurat q kan prfunduar me 4 korrik 2014, pra n ditn e certifikimit. Pra, kjo dispozit n

    asnj mnyr nuk ka t bj me procedurat e zgjedhjes s organeve t Kuvendit. E tr

    kompetenca e Gjykats Kushtetuese sht t shrbej si mekanizm pr vlersimin e plotsimitt standardeve kushtetuese gjat procesit t zgjedhjeve t prgjithshme.

    Qllimi q kjo dispozit kushtetuese t mos shfrytzohet nga nj grup deputetsh pr t ngritur

    shtje n Gjykatn Kushtetuese rreth vendimeve t Kuvenditqartsohet edhe m tej nga neni 39

    i Ligjit pr Gjykatn Kushtetuese, n t cilin pr krkesa t ngritura n prputhje me nenin

    113.3(5) jepet afat prej 30 ditsh nga dita e shterrjes s mjeteve ttjera juridike pr ta paraqitur

  • 8/12/2019 Gjk Komentet Finale.

    10/26

    Faqe 10nga 26

    krkesn. Kjo dallon dukshm nga afati 8-ditor q parashihet pr krkesat e paraqitura nga 10

    ose m shume deputet q sfidojn kushtetutshmrin e vendimeve t Kuvendit. Prve q nuktheksojn se mbi far baz kontestojn zgjedhjet pr Kuvendit, Parashtruesit e Krkess poashtu

    nuk theksojn se far mjeti juridik kan shterrur pr ta kontestuar kt proces si parashihet n

    nenin 39 t Ligjit pr Gjykatn Kushtetuese.

    N rast se Parashtruesit e Krkess jan duke pretenduar pr ndonj shkelje gjat procesitzgjedhor t zgjedhjeve pr Kuvendin, ata nuk kan parashtruar asnj prov pr t dshmuar se ka

    pasur shkelje t standardeve kushtetuese gjat zgjedhjeve t prgjithshme t dats 8 qershor

    2014.

    Bazuar n kt, Krkesa KO.119/14 sht e papranueshme dhe duhet t refuzohet si e till.

    2. Parashtruesit e Krkess nuk jan t autorizuar sipas nenit 113.5 t Kushtetuts tngrisin shtje q nuk jan kushtetuese

    Parashtruesit e Krkess kan parashtruar Krkesn e tyre duke u bazuar edhe n nenin 113(5).Neni 113(5) thot: "Dhjet (10) a m shum deputet t Kuvendit t Kosovs, brenda nj afatiprej tet (8) ditsh nga dita e miratimit, kan t drejt t kontestojn kushtetutshmrine fardoligji ose vendimi t miratuar nga Kuvendi, si pr prmbajtjen, ashtu edhe pr procedurn endjekur." Termi "kushtetutshmri" qartas i referohet shtjeve q jan t rregulluara meKushtetut.

    Ky qndrim sht konfirmuar n Aktgjykimin e ksaj Gjykate n rastin Nr. KO29/11 (Vlersim iKushtetutshmris s Zgjedhjes s Presidentit t Republiks s Kosovs), ku Gjykata nuk kapranuar t interpretoj shtje t parapara n Rregulloren e Kuvendit, por vetm ato t paraparan Kushtetut. Paragrafi 89 i ktij Aktgjykimi thot:

    89. Pr m tepr, Gjykata thekson detyrn e saj pr t shqyrtuarvetm shkeljet e supozuara t Kushtetutes. Ankesa e parashtruesvese u mbajt nj pushim para se t mbahej raundi i tret i votimit,sipas mendimit t Gjykats, nuk prbn shtje kushtetuese, e cilamund t ngrihet sipas nenit 86 [Zgjedhja e Presidentit] t

    Kushtetuts.

    Gjykata ka konfirmuar srish kt qndrim n Aktgjykimin e Rastit Nr. KO108/13 (Vlersim iKushtetutshmris s Ligjit pr Aministi), ku rreth pretendimeve t parashtruesve t krkess prt interpretuar shtje t rregulluara me Rregullore t Kuvendit, Gjykata konstaton:

    297.Sa i prket pohimeve t parashtruesve se sht shkelur Rregullorjae puns s Kuvendit, Gjykata i referohet rastit t saj, Rasti KO29/11, ku

  • 8/12/2019 Gjk Komentet Finale.

    11/26

  • 8/12/2019 Gjk Komentet Finale.

    12/26

    Faqe 12nga 26

    gjykats pr t vendosur pa br nj interpretim paraprak t shtjeve politike (gj q n kt rastdo t krkohej). Ashtu si Gjykata Supreme e SHBA-ve, edhe Conseil d'Etati Francs pranon sevendime t caktuara qeveritare, si jan ato q kan t bjn me raportet n mes t Kuvendit dheQeveris, jan jasht fushveprimit t kontrollit juridik pr shkak t karakterit t tyre politik16.Edhe vendimet eBundesverfassungsgerichtt Gjermanis dhe gjykatat italiane nuk kan pranuar

    t trajtojn shtje t natyrs politike

    17

    . N raste t ngjashme t Bashkimit Evropian, shtkonstatuar se "fushveprimi dhe intensiteti i shqyrtimit q mund t ushtrohet nga Gjykata shtjashtzakonisht i kufizuar pr arsye t natyrs politike t shtjeve t ngritura.18"

    (b) Vendimet e Kryesis s Kuvendit nuk jan shtje kushtetuese

    Parashtruesit e Krkess kan krkuar nga Gjykata poashtu t interpretoj "Nse ka pasur shkeljekushtetuese nga Kryetari i Kuvendit nga legjislatura e mparshme, sipas nenit 67.7" dhe kan

    krkuar t sqarohet "Cilat jan kompetencat e Kryetarit t Kuvendit nga legjislatura e mparshme

    gjat mbledhjes prgatitore t dats 12.07.201419. sht qndrim i qart i ksaj Gjykate se nuk

    merret me interpretimin e vendimeve t Kryesis s Kuvendit apo t trupave t tjer t Kuvendit,

    por vetm me Vendime t votuara nga deputett n Seanc.

    Pr shembull, n rastin KO115/13, t parashtruar nga Ardian Gjini dhe 11 deputet t tjer,

    Gjykata ka vendosur se:

    46. "Vendimi" i Kryesis s Kuvendit dallon nga nj vendim i Kuvenditpr t cilin krkohet shumica e votave t deputetve q jan t pranishm

    dhe q votojn.47. N mnyr q nj akt i Kuvendit t bhet vendim, duhet t kaloj nprocesin e votimit n Kuvend si parashihet me nenin 65.1 tKushtetuts.48. Perfundimi i Kryesis, i 22 korrikut 2013, nuk ishte miratuar meshumic votash nga antart e Kuvendit.49. Duhet t theksohet gjithashtu se, ashtu si percaktohet me nenin 67 tKushtetuts, derisa tre zevendskryetart propozohen nga grupet m tmdha parlamentare, ata duhet t zgjidhen me shumicn e votave t tgjith deputetve, ashtu si prcaktohet me nenin 67.3 te Kushtetuts.50. Prandaj, juridiksioni i Gjykats, ose autoriteti, pr t interpretuar

    krkesat Kushtetuese, nuk mund t zgjerohet n prfshirjen e akteve tbrendshme t organeve t Kuvendit ose vendimet e deputetveindividuale ose te zyrtarve t Kuvendit.

    16CE 8 March, Rizeries Indochinoises, Rec.16717Peter Van Elsuwege, Law versus Politics: The limits of Judicial Review in EU External Relations, Shtator 2010,Legal Research Network, 2010, f.6.18Opinion of Advocate General Jacobs in Case C-120/90, Commission v. Greece [1990], ECR I-1513, para.50.19Krkesa KO.119/14, f. 6.

  • 8/12/2019 Gjk Komentet Finale.

    13/26

    Faqe 13nga 26

    51. Duke marr parasysh tre kto shtje, Gjykata konkludon se krkesasht e papranueshme, sepse nuk sht n pajtim ratione materiae meKushtetutn.

    Rrjedhimisht, edhe krkesa n fjal pr t intepretuar vendimin e Kryesis s Kuvendit t dats

    12.07.2014 nuk do t duhej t trajtohej nga kjo Gjykat.

    Parashtruesit e krkess, poashtu kan krkuar q Gjykata t sqaroj se cilat jan kompetencat e

    Kryetarit t Kuvendit n mbledhjen e Kryesis ku prcaktohet rendi i dits pr Seancn

    konstituive. Kto kompetenca tashm jan t prcaktuara n Rregulloren e Kuvendit (shih nenin

    8 t Rregullores), prandaj Gjykata Kushtetuese nuk do t duhej t trajtonte kt krkes.

    Bazuar n kt q u tha m sipr, Krkesa e Parashtruesve sht e papranueshme dhe duhet t

    refuzohet si e till.

    3. Juridiksioni i Gjykats shti kufizuar vetm n trajtimin e shtjeve kushtetuese

    Juridiksioni i Gjykats, i prcaktuar n nenin 113 t Kushtetuts, prcakton qart rastet kur

    institucionet mund t ngren shtje kushtetuese para ksaj Gjykate. Pavarsisht se 10 apo m

    shum deputet kan t drejt ti drejtohen Gjykats pr t kontestuar Vendimet e Kuvendit,juridiksioni i Gjykats n kto raste sht i kufizuar vetm n vlersimin e kushtetutshmris s

    ktyre vendimeve, ashtu si sht prcaktuar n nenin 113.5. Kjo Gjykat e nderuar, n raste t

    mparshme ka vendosur t refuzoj trajtimin e shtjeve t cilat ose kan qen t parapara nRregulloren e Kuvendit20, ose konsiderohen kompetenc ekskluzive e Kuvendit21. Prandaj, meq

    shtjet e ngritura nga Parashtruesit t Krkess nuk ngriten ne nivelin e shtjeve kushtetuese,

    krkojm me respekt nga kjo Gjykat t vendos se nuk ka juridiksion pr t trajtuar pretendimet

    e ngritura n Krkes.

    4. Krkesa e parashtr uar nuk shtratione mater iae npaj tim me Kushtetutn

    Rregullorja e Puns s Gjykats Kushtetuese, n Rregullin 36, prcakton kriteret e

    pranueshmris s krkesave. Kriteret q nuk prmbushen nga Parashtruesit e krkess n rastin

    konkret prcaktohen n Rregullat 36(1)(c),36(2)(d) dhe 36(3)(f) t Rregullores:

    Rregulli 36Kriteret e pranueshmris

    20Rasti KO29/11 (Vlersim i Kushtetutshmris s Vendimit pr Zgjedhjen e Presidentit t Republiks s Kosovs),Par.88-9021Rasti KO 04/11 (Vlersim i Kushtetutshmris s neneve 35, 36, 37 dhe 38 t Ligjit pr shpronsimin e prons s

    paluajtshme), par.50-52.

  • 8/12/2019 Gjk Komentet Finale.

    14/26

    Faqe 14nga 26

    (2) Gjykata do t refuzoj nj krkes si qartazi t pabazuar, nsebindet se:...d) kur parashtruesi nuk dshmon n mnyr t mjaftueshme

    pretendimin e tij.

    (3) Po ashtu, nj krkes mund t konsiderohet si e papranueshmeedhe n rastet vijuese, kur:...f) krkesa nuk sht ratione materiae n pajtim me Kushtetutn;g) krkesa nuk sht ratione personae n pajtim me Kushtetutn;

    Parashtruesit e krkess n asnj mnyr nuk e precizojn se si pretendimet e tyre mund t jen

    shkelje kushtetuese. Prve q nuk ofrojn asnj argument juridik pse pretendimet e tyre ngritenn nivelin e shtjeve kushtetuese dhe vetm bjn aludime t prgjithshme, poashtuparashtruesit e krkess kan krkuar sqarime q nuk jan rationae materiae n pajtim me

    Kushtetutn. (shih m sipr pikat A. 1, dhe A. 2 (a) dhe 2(b) t ktyre Komenteve).

    B. Argumentet materiale

    Parashtruesit e Krkess kan krkuar vlersim t kushtetutshmris s Vendimit t Kuvendit

    Nr.05-V-00122, si dhe sqarime pr nj sr shtjesh t tjera. N vijim, Parashtruesit e

    Komenteve arsyetojn pse pretendimet dhe krkesat e Parashtruesve t Krkess jan t

    pabazuara.

    1. Vendimi i Kuvendi t Nr. 05-V-001 i dats 17 korr ik 2014 shtn

    prputh je me nenin 67(2) tKushtetuts

    Parashtruesit e Krkess kan krkuar vlersimin e kushtetutshmris s Vendimit Nr. 05-V-001

    t Kuvendit23

    . Neni 67(2) i Kushtetuts thot se "Kryetari i Kuvendit propozohet nga grupi m imadh parlamentar dhe zgjedhet me shumicn e votave t t gjith deputetve t Kuvendit." T dy

    krkesat esenciale t Kushtetuts, pra propozimi nga grupi m i madh parlamentar dhe votimi

    nga shumica e deputetve t Kuvendit, jan plotsuar n rastin konkret. T gjitha shtjet e tjera,

    jan shtje t rregulluara me Rregulloren e Kuvendit.

    22Shih Shtojca nr. 423Krkesa e parashtruar, KO.119/14, Faqe 6.

  • 8/12/2019 Gjk Komentet Finale.

    15/26

    Faqe 15nga 26

    Nocioni "grup parlamentar" nuk prcaktohet n Kushtetut, por n Rregulloren e Kuvendit,

    Shtojca 1, ku thuhet si vijon: "Grup Parlamentar: Grupim i s paku 5 prqind, prkatsisht i 6

    deputetve t Kuvendit, q e kan njoftuar Kryetarin dhe Kryesin e Kuvendit pr qllimin e tyre

    t veprojn si grup parlamentar".

    Pr m tepr, Neni 20(1) i Rregullores prcakton se "Deputett mund t formojn GrupParlamentar sipas prkatsis s tyre partiake ose t prcaktimeve programore". Paragrafi 2 i tnjjtit nen konstaton se "deputeti ka t drejt t marr pjes n mnyr t barabart n nj grup

    parlamentar... Pr secilin rast deputeti sht i obliguar q, pr vendimin e tij, t'a njoftoj me

    shkrim Kryetarin e Kuvendit."

    M dat 8 korrik 2014, Grupi prej 47 deputetve formuan grupin parlamentar LDK AAK

    NISMA duke u bazuar n prcaktime programore24dhe pr kt, n prputhje me nenin 20 t

    Rregullores, e njoftuan Kryetarin dhe Kryesin e Kuvendit, q ishte n detyr, n prputhje me

    nenin 8 t Rregullores s Kuvendit. N asnj mnyr nuk mund t kontestohet formimi i grupeve

    parlamentare para mbajtjes s Seancs konstituive, pr arsye se nse i referohemi nenit 8(3) tRregullores shihet qartas se grupet parlamentare mund t formohen edhe para Seancskonstituive25.

    Ky qndrim sht edhe n prputhje me nenin 70(2) t Kushtetuts i cili parasheh se "Mandati ideputetit t Kuvendit t Kosovs fillon n ditn e certifikimit t rezultatit t zgjedhjes." Njqndrim i till sht konfirmuar edhe n Aktgjykimin Nr. KO98/11 (Lidhur me imunitetin edeputetve t Kuvendit t Republiks s Kosovs, Presidentit t Republiks s Kosovs, dheantarve t Qeveris s Republiks s Kosovs), ku ndr t tjera thuhet:

    88. Kushtetuta gjithashtu prdor shprehjen "mandat" n lidhje me

    deputett e Kuvendit me 'rast ata, si prfaqesues t popullit, nuk innshtrohen asnj mandati detyrues. Secili deputet ka mandat individual, icili fillon n ditn e certifikimit t rezultatit t zgjedhjes. N nderkoh qmandati i Kuvendit fillon me Seancn konstituive t Kuvendit tsapozgjedhur, mandati i deputetit mund t filloj m hert. Mandati ideputetit mbaron me shfaqjen e cilesdo prej rrethanave t cekura n nenin70 (3) t Kushtetuts. Mandati i deputetit mishron funksionin e tij/sajprfaqsues.

    Rezultatet e zgjedhjeve parlamentare jan certifikuar me dt.4 korrik 2014 nga ana e Komisionit

    Qendror t Zgjedhjeve, ndrkaq Seanca konstituive sht mbajtur m 17 korrik 2014. Bazuar nkt, deputett, t cilve tashm u kishte filluar mandati 13 dit para Seancs konstituive, kishin

    t drejt dhe liri pr t'u bashkuar n grupe parlamentare edhe para Seancs konstituive.

    24Shih Shtojca Nr.1025Neni 8(3) i Rregullores s Kuvendit thot: "Nse dy apo m shum grupe parlamentare kan numr t njjt tdeputetve, ather renditja e tyre n sall bhet me short." Pra, ky nen presupozon se grupet parlamentare mund tformohet edhe para mbajtjes se seancs konstituive, n mnyr q t prcaktohet renditja e tyre n kt seanc.

  • 8/12/2019 Gjk Komentet Finale.

    16/26

    Faqe 16nga 26

    Formimi i grupeve parlamentare edhe para Seancs konstituive dshmohet edhe me precedente t

    mhershme t praktiks parlamentare. N legjislaturn IV t Kuvendit t Kosovs, certifikimi irezultateve ishte br m 7 shkurt 2011, ndrkaq Grupi parlamentar 6+ e kishte dorzuar listn e

    deputetve t grupit t tyre parlamentar (q bashkonte parti t ndryshme q kishin garuar ndaras

    n zgjedhje), m 9 shkurt 201126, ndrsa Seanca konstituive u mbajt m 21 shkurt 2011. Edhe n

    kt legjislatur, prve Grupit parlamentar LDK AAK NISMA, para se t mbahej Seancakonstituive, ishin formuar, nprmjet njoftimit t Kryetarit dhe Kryesis, edhe dy grupe t tjera

    parlamentare q bashkonin subjekte politike q kishin garuar ndaras n zgjedhje: Grupi

    Parlamentar 'Lista Srpska, i formuar m 16 korrik, dhe Grupi Parlamentar 6+ i formuar m 12korrik 2014 dhe i protokolluar m 17 korrik 2014, para fillimit t Seancs konstituive, si

    konfirmohet n Skenarin e prgatitur nga Sekretaria e Kuvendit pr Kryesuesen e Seancs27.

    N ann tjetr, Parashtruesit e Krkess poashtu gabimisht konstatojn se Grupi Parlamentar

    sht sinonim me nocionin "Parti ose Koalicion". Ata bazohen n Aktgjykimin e Gjykats

    Kushtetuese KO103/14 t parashtruar nga Presidentja e Republiks s Kosovs. Megjithat,

    Krkesa e parashtruar nga Parashtruesit e Krkess keqinterpreton qndrimin e ksaj Gjykate nrastin KO113/14, e cila ekskluzivisht merret vetm me interpretimin e neneve 84(14) dhe 95 t

    Kushtetuts, ku Gjykata ka interpretuar se ka nnkuptohet me termat parti politike ose

    koalicion q prbn shumicn n Kuvend". Rrjedhimisht, 'grupi m i madh parlamentar' nuk

    prcaktohet nga partia politike apo koalicioni, por nga vullneti i lir i deputetve pr t'u bashkuar

    qoft bazuar n prkatsin politike, qoft n at programore, si prcaktohet n Rregulloren e

    Kuvendit. N rastin konkret, LDK AAK NISMA kan formuar grup t prbashkt parlamentarbazuar n ngjashmrite e tyre programore dhe kan ushtruar t drejtat e tyre si grup parlamentar,

    duke propozuar kandidatin pr Kryetar t Kuvendit n prputhje me nenin 67(2).

    Pr dallim prej konstatimit t gabuar t Parashtruesve t Krkess28, Grupi Parlamentar nukcertifikohet nga Komisioni Qendror i Zgjedhjeve. N kt konstatim, Parashtruesit e Krkess

    jan bazuar n nenet 15 dhe 18 t Ligjit pr Zgjedhjet e Prgjithshme. Neni 15 i Ligjit prZgjedhjet e Prgjithshme trajton certifikimin e Subjekteve Politike, ndrkaq neni 18 i t njjtit

    Ligj trajton certifikimin e Koalicioneve. N asnj mnyr, asnj dispozit e ktij Ligji nuk merret

    me shtje t grupit parlamentar, sepse grupet parlamentare nuk garojne n zgjedhje, por vetm

    partit ose koalicionet. Prandaj, nprmjet pretendimeve t tilla, Parashtruesit e Krkess

    tentojn t 'orientojn Gjykatn, duke u referuar n nene t cilat nuk trajtojn fare Grupin

    Parlamentar.

    Pr t dshmuar edhe qllimin e vet legjislativit reth mundsis s formimit t grupeveparlamentare edhe para Seancs konstituive, n mandatin e kaluar (Legjislatura IV), 90 deputett Kuvendit votuan, n lexim t par, Rregulloren e re t Kuvendit t Kosovs. Kjo Rregullore (e

    cila edhe pse nuk hyri n fuqi shkaku i shprndarjes s Parlamentit, tregon vullnetin e qart t 90

    26Shih Shtojcn nr. 1327Skenari i prgatitur nga Sekretaria, Shtojca Nr. 9, Fq. 628Krkesa KO.119/14, fq.2

  • 8/12/2019 Gjk Komentet Finale.

    17/26

    Faqe 17nga 26

    deputetve n lexim t par), ka parapar se tri dit para seancs konstituive, grupet parlamentare

    formohen duke njoftuar Kryesin e vjetr t Kuvendit, duke e br kshtu t qart se konstatimise cili sht grupi m i madh parlamentar t cilit i takon kryetari i Kuvendit bhet qysh para

    seancs konstituive. Nprmjet ktyre dispozitave, sht qartsuar se grupi m i madh sht ai q

    formohet pas zgjedhjeve, e jo partia apo koalicioni parazgjedhor q ka dal i pari n zgjedhje 29.

    Prfundimisht, sikur pretendimeve t Parashtruesve t krkess t'i jepej vler dhe t barazoheshinnocionet 'grup parlamentar' me 'parti ose koalicion', ather kjo do t jepte rezultate t

    pakuptimta, t paarsyeshme dhe potencialisht bllokuese pr institucionin m t lart legjislativ

    dhe prfaqesues. Nse PDK-ja nuk ka mundsi t gjej mbshtetje nga 61 deputet pr t

    zgjedhur Kryetarin e Kuvendit, ather Kushtetuta dhe ligjet n fuqi jan t heshtura dhe nuk

    parashohin as zgjedhje t reja, e as procedura pr dalje nga bllokada. Kjo bllokad n Kuvend

    bllokon edhe formimin e Qeveris dhe institucioneve t tjera. Kjo nuk mund t ket qen qllimi

    i hartuesve t Kushtetuts, t cilt qllimisht t drejtn e propozimit pr Kryetar t Kuvendit ia

    dhan grupit m t madh parlamentar e jo partis/koalicionit parazgjedhor q ka dal i pari n

    zgjedhje.

    2. Gjykata Kushtetuese nuk i nterpreton Vendimet e KryesissKuvendi t

    Parashtruesit e Krkess poashtu kan krkuar nga Gjykata t sqarohet se a ka pasur shkelje tKushtetuts nga Kryetari i Kuvendit gjat Mbledhjes prgatitore t 12 korrikut 201430.

    Si u argumentua n Pikn A.2(b) t ktyre Komenteve, Gjykata nuk trajton vendimet e Kryesiss Kuvendit, por vetm vendimet e marra n seanca nga shumica e deputetve.

    Megjithat, nse Gjykata vendos mos t prfill praktikn e saj t mhershme dhe t trajtoj

    Vendimin e Kryesis s Kuvendit t dats 12 korrik 2014, ather, pr dallim prej konstatimit t

    gabuar t Parashtruesve t Krkess se ky ishte Vendim i Kryetarit, duhet t potencohet se ky kaqen Vendim i Kryesis, pa asnj vot kundr, pra i marr me konsensus dhe me kuorum t

    mjaftueshm pr t marr vendime. Prve vots pro t antarve t Kryesis, Kryetari i

    Kuvendit kishte krkuar deklarim rreth ktij Vendimi edhe nga prfaqesuesit e subjektevepolitike q kishin marr pjes n at mbledhje dhe t gjith kan votuar pro31. Duke marr kt

    vendim, Kryesia ka vepruar n prputhje t plot me Kushtetutn dhe Rregulloren e Kuvendit,sepse, si u sqarua m sipr, Kryesia e legjislacionit t mparshm vazhdon mandatin deri n

    zgjedhjen e Kryetarit t legjislaturs s re, prfshir ktu edhe marrjen e vendimeve rreth seancskonstituive.

    29Shih Nenin 19.4 t Rregullores s re t Kuvendit t kaluar n lexim t pare, Shtojca Nr: 1630Krkesa e parashtruar, KO 119/14, fq.6.31Shih Transkriptin e Mbledhjes s Kryesis s Kuvendit t dt.12 korrik 2014, Shtojca Nr. 7, fq. 10 - 11

  • 8/12/2019 Gjk Komentet Finale.

    18/26

    Faqe 18nga 26

    Neni 8.4 i Rregullores s Kuvendit parasheh si vijon: Rendi i dits i mbledhjes konstituive t

    legjislaturs duhet ta prfshij formimin e Komisionit t prkoshm pr verifikimin e kuorumit, t

    mandateve, zgjedhjen e kryetarit dhe t pes (5) nnkryetarve t Kuvendit. sht e qart se kjo

    list e shtjeve q duhet t prfshihen n rendin e dits nuk sht e kufizuar vetm n kto

    shtje, sepse konstaton se kto duhet t prfshihen domosdo, por nuk ndalon prfshirjen e

    pikave t tjera. Sikur kjo list t konsiderohej e mbyllur, ather as betimi i deputetve, q nukprmendet n kt list, nuk do t mund t hynte si pik e rendit t dits. Prandaj, Kryesia n

    detyr kishte kompetenca t plota pr t prcaktuar rendin e dits, q prfshin formimin e

    Komisionit verifikues, zgjedhjen e Kryetarit dhe Nnkryetarve, por edhe pika t tjera, si janbetimi i deputetve dhe njoftimi rreth formimit t grupeve parlamentare. Kjo konfirmohet edhe

    kur kemi parasysh detyrimin nga paragrafi 2 i Nenit 8 t Rregullores ku sht i prfshir obligimi

    i Kryesis q t thrras mbledhje t prbashkt me kryetart e partive, q kan fituar vende n

    Kuvend, pr ta prgatitur propozimin e rendit t dits pr mbledhjen konstituive t legjislaturss Kuvendit. Ky rend i dits, n momentin e miratimit, merr karakterin obligativ pr Kryesuesen

    e seancs, e cila pastaj nuk ka t drejt ta ndryshoj. Rrjedhimisht, Kryesia e Kuvendit ka vepruar n prputhje me kompetencat e veta t prcaktuara

    n Kushtetut dhe n Rregullore, prandaj krkesa e Parashtruesve t Krkess pr t konstatuarshkelje n kt pik duhet t hidhet posht si e pabazuar.

    3. shtja e mbarvajtjes sseancs shte par aparme Rregu l lor e tKuvendi t

    dhe jo me Kushtetut

    Parashtruesit e Krkess poashtu kan krkuar nga Gjykata q t vlersohet mbarvatja e

    Seancs, respektivisht vendimi pr zvendsimin e Kryesueses s Seancs konstituive dhe hapat

    e tjer q kan pasuar si rezultat i refuzimit t saj pr t vazhduar Seancn 32.

    Fillimisht, sht me rndsi t potencohet se procedurat e mbarvajtjes s Seancs nuk janshtje pr trajtim nga Gjykata, sepse jan t prcaktuara n Rregulloren e Kuvendit dhe jo n

    Kushtetut. Prandaj, Gjykata nuk do t duhej t lshohej n trajtimin e ksaj krkese, n

    prputhje me Vendimet e mhershme t ksaj Gjykate (Shih Aktgjykimin Nr. KO29/11).

    sht e qart se hartuesit e Kushtetuts qllimisht nuk i kan prfshir kto procedura n

    Kushtetut, sepse sikur t dshironin nj gj t till, ather do ta bnin kt si sht rasti menenin 86 t Kushtetuts s Kosovs, n t cilin parashihet n mnyr specifike procedura pr

    zgjedhjen e Presidentit, pr dallim prej nenit 67, i cili thjesht prcakton propozuesin dhe

    shumicn e nevojshme pr t zgjedhur Kryetarin e Kuvendit.

    32Krkesa KO.119/14, fq.6.

  • 8/12/2019 Gjk Komentet Finale.

    19/26

    Faqe 19nga 26

    Edhe nse Gjykata lshohet n vlersim t mbarvajtjes s Seancs, ather ecuria e Seancs ka

    qen n prputhje me Kushtetutn dhe Rregulloren. Demokracia, prpos numrave, i kushtonrndsi edhe respektimit t kushtetutshmris dhe ligjshmris. shtja kye, q ka rezultuar me

    veprimet e mtejshme n Seancn konstituive, sht refuzimi i Kryesueses ti nnshtrohet

    Kushtetuts, ligjeve, Rregullores s puns, vendimit dhe Rendit t Dits t prcaktuar n Kryesi,

    si dhe Skenarit t Administrats / Sekretaris.

    (a)Gjykata t vlersoj gjendjen faktike n Kuvendin e Kosovs m 17 korrik 2014

    Pr t vendosur rreth mbarvajtjes s Seancs konstituive, sht me rndsi q Gjykata t marr

    parasysh gjendjen faktike at dit n Seancn konstituive, n mnyr q t konstatohet rregullsia

    e vazhdimit t Seancs. Parashtruesit e Komenteve e kuptojn se Gjykata Kushtetuese nuk sht

    Gjykat e faktit. Megjithat, n rastin konkret, mjetet juridike nuk mund t ushtrohen n gjykatat

    e rregullta si gjykata t faktit, por sht prcaktuar juridiksioni i Gjykats Kushtetuese pr

    interpretim. Meqnse n rastin konkret gjendja faktike sht esenciale pr t konstatuar rrjedhn

    e Seancs dhe vendimet q jan marr aty, konsiderojm se kjo gjendje faktike sht prcaktuesepr Vendimin prfundimtar t Gjykats, prandaj edhe krkojm q t merret parasysh.

    (b)Rregullorja e Kuvendit vlen edhe pr mbarvajtjen e seancs konstituive

    Rregullorja e Kuvendit miratohet nga 2/3 e deputetve t Kuvendit t Kosovs (neni 76 i

    Kushtetuts s Kosovs). Si e till, kjo Rregullore vlen pr t gjitha seancat e Kuvendit, ngaseanca e par (konstituive) deri n seancn e fundit, kur Kuvendit i prfundon mandati. N asnj

    dispozit t ksaj Rregulloreje nuk thuhet fillon t vlej duke filluar nga seanca e dyt. sht e

    qart q t gjitha Rregullat e prfshira aty, q ndr t tjera prcaktojn t drejtat dhe detyrimet edeputetve, vlejn pr do seanc. Pra, nga momenti i dhnies s betimit, deputett kan pasur tdrejt t shfrytzojn t gjitha t drejtat, prfshir t drejtn pr t krkuar fjaln, pr t votuar

    pro e kundr, pr t krkuar vazhdim t Seancs, pr t krkuar pauz, pr t paraqitur mocione,

    dhe pr ta ndrruar Kryesuesen, n prputhje me dispozitat e parapara n Rregullore.

    (c)Kryesuesja ka shkelur Rendin e dits, Rregulloren e Kuvendit, Skenarin e Sekretaris dhe

    dispozitat e Kushtetuts s Kosovs

    Kryesia e Kuvendit ka prcaktuar rendin e dits pr Seancn e 17 korrikut, n Mbledhjen e saj t

    mbajtur m12 korrik 2014. Rendi i Dits ishte si vijon:

    1. Formimi i Komisionit t prkohshm pr Verifikimin e Kuorumit dhe Mandateve t

    Deputetve,

    2.

    Dhnia e Betimit t Deputetve,

  • 8/12/2019 Gjk Komentet Finale.

    20/26

    Faqe 20nga 26

    3. Njoftim pr formimin e grupeve parlamentare,

    4. Zgjedhja e Kryetarit t Kuvendit dhe Nnkryetarve t Kuvendit.

    Pas formimit t Komisionit t Prkohshm pr Verifikimin e Mandateve t Deputetve, kyKomision ka paraqitur Raportin rreth ktij verifikimi. I vetmi efekt juridik q mund t ket

    Raporti i ktij komisioni sht verifikimi i mandateve individuale t deputetve. Ky komision,

    ashtu si prcaktohet n Kushtetut dhe n Rregullore, nuk verifikon as subjektet politike, as

    koalicionet e aq m pak grupet parlamentare, por vetm mandatet individuale t deputetve. Pas

    ktij verifikimi, deputett kan dhn betimin n prputhje me Kushtetutn dhe Rregulloren e

    Kuvendit.

    Duke mos respektuar Rendin e Dits, dhe skenarin e prgatitur nga Sekretaria e Kuvendit,

    Kryesuesja ka kaluar trsisht pikn 3 t Rendit t Dits (njoftim rreth formimit t grupeve

    parlamentare), duke kaluar nga pika 2 (betimi i deputetve) n pikn 4 (zgjedhja e Kryetarit dhee Nnkryetarve).

    M tej, Kryesuesja ka shkelur edhe Skenarin e prgatitur nga Kryesia, ku qartas parashihej q e

    drejta pr propozimin e Kryetarit t Kuvendit ti jepet grupit m t madh parlamentar, pra grupit

    LDK AAK NISMA, q, sipas njoftimit t br n Kryesi, kishte 47 deputet. Kjo ishte edhe

    shkelje sipas Rregullores s Kuvendit, neni 12.2, i cili potencon q e drejta pr t propozuar

    Kryetarin e Kuvendit i takon grupit m t madh parlamentar. E njjta dispozit parashihet edhe

    n Kushtetut, n nenin 67.2, q poashtu i jep t drejtn grupit m t madh parlamentar q t

    propozoj Kryetarin e Kuvendit.

    N drit t t gjitha ktyre shkeljeve, deputett kan krkuar zvendsimin e Kryesueses, nprputhje me Rregulloren e Kuvendit.

    (d)Kryesuesja ka dhn pauz prkundr kundrshtimit t mbi t 2/3 t deputetve t

    Kuvendit dhe ka uzurpuar Kuvendin, duke mos lejuar funksionimin e tij

    Pas betimit t deputetve dhe kalimit t piks 3 pa njoftuar Seancn rreth formimit t grupeve

    parlamentare, Kryesuesja n mnyr arbitrare ka krkuar t shkohet n pauz deri n orn 13:00,

    pa krkuar nga deputett t deklarohen dhe t votojn pr kt shtje. Kryesuesja dhe deputett

    e partis s saj, PDK-ja, jan larguar nga salla, por mbi 2/3 e deputetve kan qndruar n sall,duke krkuar q Seanca t vazhdoj. Meq Kryesuesja ka refuzuar ta vazhdoj udhheqjn e

    Seancs, duke injoruar krkesn e 2/3 t deputetve, Ndihmsja e saj ka tentuar t vazhdoj, por

    sht penguar nga Kryesuesja, e cila u kthye n sall dhe uzurpoi mikrofonin dhe ulsen, duke

    mos lejuar as vazhdimin e punimeve t Kuvendit pr or t tra, e as votimin e mocionit pr

    zvendsimin e saj. Ajo vetm qndronte e ulur n karrigen e Kryesueses, duke mos lejuar

  • 8/12/2019 Gjk Komentet Finale.

    21/26

    Faqe 21nga 26

    asknd ta marr fjaln apo t deklaroj qndrimet rreth mbarvajtjes s Seancs. Ky uzurpim, q

    qartas sht br me tendenca bllokuese, vazhdmisht sht kundrshtuar nga 2/3 e deputetve qqndronin n sall. Megjithat, Kryesuesja i ka mbajtur t gjith peng, duke mos lejuar asnj

    veprim.

    (e) Kryesuesja nuk ka t drejt t ndrpres Seancn konstituive pa miratimin e deputetve

    Kryesuesja nuk ka t drejt t ndrpres Seancn konstituive dhe t thrret srish t njjtn, sepse

    sipas nenit 66(3) t Kushtetuts, Seancn konstituive e thrret Presidentja ose Kuvendi

    vetmblidhet, nse Presidentja nuk sht n gjendje ta thrras. Presidentja tashm e kishtethirrur nj her seancn dhe pr shkak t rrethanave t krijuara, pra refuzimit t vazhdimit t

    Seancs nga Kryesuesja, jan vetmbledhur 2/3 e deputetve, t cilt u kthyen nga pauza dhe

    krkuan vazhdimin e Seancs nprmjet krkess me shkrim t Zvendses s Kryesueses.

    (f) Si rezultat i shkeljeve dhe uzurpimit t Kuvendit nga Kryesuesja, deputett kan

    paraqitur Mocion pr Zvendsimin e Kryesueses

    Krkesa pr zvendsimin e Kryesuess, duke u bazuar n gjendjen q ishte krijuar n Kuvend,bazohet edhe n shkelje t funksionit t deputetit nga ana e Kryesueses Flora Brovina. Neni 74 i

    Kushtetuts (rreth fuksionit t deputetve) parasheh, ndr t tjera, se: Deputett e Kuvendit t

    Kosovs ushtrojn funksionin e tyre n interesin m t mir t Republiks s Kosovs, dhe n

    pajtim me kt Kushtetut, ligjet, dhe rregullat e Procedurs s Kuvendit. Ky qndrim shtkonfirmuar edhe nga kjo Gjykat n Rastin Pacolli (KO 29/11, Paragrafet 80-83). Duke u bazuar

    n kto shkelje, si dhe n shkeljen e Rendit t Dits, Skenarit t Sekretaris, Vendimit t

    Kryesis, Rregullores s Puns dhe Kushtetuts s Kosovs, deputett kan krkuar, n prputhje

    me nenin 9.2 t Rregullores s Kuvendit dhe Mocionin e 42 Deputetve, Zvendsimin e znj.

    Flora Brovina, pr shkak t shkeljes s Rregullores, q ishte br n prputhje me nenin 50 t

    Rregullores s Kuvendit33.

    Prkundr ktij Mocioni, Kryesuesja Flora Brovina ka injoruar Mocionin dhe ka insistuar qvetm PDK-s, pra partis s saj, tia jep t drejtn pr t propozuar kandidatin pr Kryetar t

    Kuvendit, prkundr faktit q nuk paraqisnin grupin m t madh parlamentar.

    N vijim, paraqesim disa momente t tjera t rndsishme nga kjo Seanc.

    33Shih Mocionin pr Zvendsimin e KryesuesesShtojca 15.

  • 8/12/2019 Gjk Komentet Finale.

    22/26

    Faqe 22nga 26

    i. Kryesuesja ka refuzuar t hedh n votim Mocionin pr Zvendsimin e saj

    Prkundr krkess s deputetve, Kryesuesja ka refuzuar t hedh n votim Mocionin pr

    Zvendsimin e saj, edhe pse Rregullorja parasheh q mocionet e tilla, q nnshkruhen nga 40deputet e m shum, nxirren menjher n votim. Ajo e ka anashkaluar kt, duke kaluar n

    pikn 4 t Rendit t Dits dhe duke krkuar nga PDK-ja q t jep propozimin pr Kryetar tKuvendit.

    ii. Krkesa pr pauz n emr t Grupit Parlamentar LDK AAK NISMA dhedeputetve t tjer

    N emr t deputetve nnshkrues t Mocionit, pas refuzimit t Kryesueses pr ta hedhur nvotim Mocionin pr Zvendsimin e saj, Deputetja Vjosa Osmani ka krkuar q t shkohet n

    pauz, n mnyr q t ket konsultim t Kryesueses m prfaqsuesit e grupeve parlamentare.

    Meq Kryesuesja nuk e ka lejuar regjin q t aktivizoj mikrofonin, Deputetja Osmani, n

    foltore, ka krkuar nga Sekretaria, disa her, q t mbahet procesverbal mekanik dhe manual, nmnyr q t shkruhet dhe evidentohet krkesa e saj n emr t deputetve. Pas ksaj krkese,

    m shum se 70 deputet kan dal nga salla pr pauz t shkurtr, pra jo vetm deputett e

    Grupit Parlamentar LDK AAK NISMA, por edhe ata t Lvizjes Vetvendosje dhe t pakicsserbe.

    iii.

    Deputett jan kthyer n sall pas pak minutash pauz

    Deputett q kishin krkuar pauz, jan kthyer n sall brenda pak minutash (m pak se 5minuta). Gjat kthimit n sall pr t vazhduar Seancn, ata jan takuar me deputett e PDK-s

    dhe Kryesuesen e seancs, e cila e kishte t qart q 2/3 e deputetve po kthehen n sall pr t

    vazhduar Seancn.

    iv. Kryesuesja ka keqprdorur pozitn e saj, duke ndrprer Seancn pa thirrdeputett t kthehen n sall nprmjet ziles, sipas praktikave t mhershme

    Edhe pse ishte e njoftuar se mbi 70 deputet kishin dal nga salla pr pauz dhe gjendeshin nndrtesn e Kuvendit, Kryesuesja, duke keqprdorur pozitn e saj, fare pa i rn ziles (q ishte

    praktika e deritashme e Kuvendit para do votimi, kur mungonin deputet t mjaftueshm)

    krkoi q t votohet propozimi i PDK-s pr Kryetar. N munges t votave, ajo deklaroimunges kuorumi dhe ndrpreu seancn, pa ftuar fare deputett e tjer q t kthehen n sall.

    Praktika parlamentare e rnies s ziles n do rast kur mungon kuorumi sht krijuar qysh nvitin 200534, me Rregulloren e legjislaturs s asaj kohe, e cila prcaktonte se n rast se mungon

    kuorumi i mjaftueshm pr t vazhduar seancn, bie zilja pr 5 minuta, n mnyr q deputett t

    ken koh t kthehen n sall. (Shih Rregulla 31, Rregullorja e vitit 2005). Pr m tepr, tashm

    sht br praktik parlamentare, q para se t ndrpritet seanca pr shkak t mungess s

    34Shih disa shembuj nga Shtojca Nr. 17.

  • 8/12/2019 Gjk Komentet Finale.

    23/26

    Faqe 23nga 26

    kuorumit, t krkohet nga stafi administrativ q ti ftojn deputett t kthehen n sall. Asnj nga

    kto praktika nuk jan respektuar n Seancn konstituive, n mnyr q deputett t kthehen parase Kryesuesja ta deklaronte seancn e mbyllur. Prandaj, sht e qart, q qllimi i Kryesueses, e

    cila vepronte vetm si prfaqsuese e PDK-s e jo si Kryesuese q zbaton Kushtetutn dhe

    Rregulloren, ishte t bllokohej puna e Kuvendit dhe t ndrpritej Seanca. Kjo tendenc u pa qysh

    nga fillimi i Seancs dhe u realizua n kundrshtim me t gjitha rregullat.

    v.

    Zvendsja e Kryesuess, Teuta Rugova, ka paraqitur krkesn e shkruar nSekretari pr vazhdimin e Seancs

    N munges t Kryesuess, Zvendskryesuesja Teuta Rugova ka paraqitur n Sekretarin e

    Kuvendit krkesn pr vazhdimin e Seancs dhe vazhdimin e shrbimeve pr deputett 35.

    Sekretaria e Kuvendit, si organ prgjegjs pr zbatimin e Rregullores dhe mbarvajtjes s

    seancs, ka qen prezente dhe ka vazhduar/menaxhuar mbarvajtjen e Seancs deri nprmbylljen e saj nga Kryetari i ri i zgjedhur i Kuvendit. Administrata e Kuvendit ka vepruar n

    prputhje me nenin 80 t Rregullores s Kuvendit.

    vi. 83 deputet n salln plenare kan pritur Kryesuesen dhe deputett e tjer tkthehen pr vazhdimin e seancs

    Pas vazhdimit t seancs nga 83 deputet sht pritur m se gjysm ore pr kthimin e Kryesueses

    dhe deputetve t tjer. N munges t tyre, sht proceduar me Seancn, meq ekzistonte

    kuorumi i mjaftueshm.

    vii.

    Zvendsimi i Kryesueses sht votuar nga 2/3 e Kuvendit

    Zvendsja e Kryesueses, Teuta Rugova, ka verifikuar kuorumin dhe ka hedhur n votim

    Mocionin pr Zvendsimin e Kryesueses. Ky Mocion mori m shum se votat e 2/3 t

    deputetve t Kuvendit.

    viii.

    Kryesuesja sht zvendsuar nga deputetja e radhs pr nga mosha, nprputhje me nenin 9.2 t Rregullores

    35Shih Krkesn drejtuar Sekretaris s Kuvendit, Shtojca Nr. 14.

  • 8/12/2019 Gjk Komentet Finale.

    24/26

    Faqe 24nga 26

    Pas votimit t Mocionit, n prputhje me nenin 9.2 t Rregullores, Zvendsja e Kryesueses,

    Teuta Rugova, ka krkuar nga Sekretaria listn me deputett m t vjetr n rradh, dhe n bazt lists s dorzuar nga Sekretaria, ka ftuar deputeten Milka Vuletic q t udhheq Seancn.

    (g)Votimi i Kryetarit t Kuvendit sht br n prani t 2/3 t Kuvendit dhe me 65 vota

    Pr

    Kryesuesja e re, Milka Vuletic, ka krkuar q t hidhet n votim propozimi i Grupit m t madh

    parlamentar, LDK AAK NISMA, q kandidat pr kryetar t Kuvendit t jet Isa Mustafa. Pas

    verifikimit t kuorumit, me 83 deputet n sall (n prputhje me nenin 69(3)), sht votuar pr

    kandidatin pr Kryetar dhe Isa Mustafa sht zgjedhur Kryetar me 65 vota t deputetve.

    4. Vendimi n favor t Parashtruesve t Krkess do t ishte n kundrshtim meparimin e ndarjes s pushteteve

    N rast se gjykata do ti jepte t drejt pretendimeve t Parashtruesve t Krkess, kjo do t ishte

    edhe n kundrshtim me parimin e ndarjes s pushteteve. E drejta pr t rregulluar punn e vet,

    procesin e seancave dhe shtje t tjera q jan parashtruar n Krkes, jan kompetenca t qarta

    t Kuvendit t Kosovs. Gjykata Kushtetese ka vendosur n raste paraprake se nuk ndrhyn n

    kompetenca t tilla, t cilat mund t rregullohen nga dhe u jan prcaktuar organeve t tjera

    shtetrore36. N rastin KO 04/11 (Vleresim i kushtetutshmerise se neneve 35, 36, 37 dhe 38 te

    Ligjit pr Shpronsimin e Prons s Paluajtshme, Nr. 03/L-139), veanrisht paragrafet 50-52,

    kjo Gykat thekson:

    50. Kjo Gjykat ka theksuar m hert se Kushtetuta bazohet n doktrinn endarjes s pushteteve. N Aktgjykimin e vet n Krkesn KO 98/11, te 20shtatorit 2011, lidhur me imunitetin e deputetve t Kuvendit tRepubliks s Kosovs, Presidentit t Republiks s Kosovs dheantarve t Qeveris se Republiks s Kosovs, Gjykata tha n paragrafin44, "Republika e Kosovs definohet nga Kushtetuta e vet siRepublik demokratike e bazuar n parimin e ndarjes s pushteteve dhekontrollit e balancimit n mes tyre. Ndarja e pushteteve sht njra prejbazave q garanton funksionim demokratik t shtetit. Esenca efunksionimit t pavarur dhe efektiv t ktyre degve sht imuniteti q usht dhn njerzve q i mishrojn kto pushtete".

    36Shih, p.sh, Vendimet n Rastin KO.04/11 (Vlersim i Kushtetutshmris s neneve 35, 36, 37 dhe 38 t Ligjit prShpronsimin e Prons s Paluajtshme), par.50-52, dhe Rastin KO.90/11 (Lidhur me imunitetin e deputeteve tKuvendit t Republiks s Kosovs, Presidentit t Republiks s Kosovs dhe antarve t Qeveris s Republikss Kosovs), par .44.

  • 8/12/2019 Gjk Komentet Finale.

    25/26

    Faqe 25nga 26

    51. Gjykata Kushtetuese nuk do t duhej t ndrhynte leht n sfern evendimmarrjes s Kuvendit kur ai vendosi pr kto dispozita tkontestuara, pr m tepr kur mjeti juridik pr shtjen e shqyrtimit t njnumri t madh t lndve sht brenda kompetencave t parashtrueses dhe

    Kuvendit, qoft n ndarjen e burimeve shtes per Gjykatn Supreme pr t'imundsuar asaj q t merret me ngarkesn e parashikuar t punes sipasLigjit t ri pr shpronsim apo n dhenien me koh t kompensimit tplot pr pronn e shpronsuar. Kto jan shtje plotsisht brendajuridiksionit t gjyqsorit, legjislaturs dhe Qeveris dhe pr diskutim, poqe nevoja, ndrmjet tyre. Prgjegjsia parsore pr administrimin emirfillte t drejtsis i takon Qeveris.

    52. Gjykata Kushtetuese nuk mund t gjej se ka shkelje t Kushtetuts sKosovs as mbi at baz.

    Prandaj, duke u mbshtetur n praktikn e saj t mhershme, Gjykata, edhe ksaj rradhe, do t

    duhej t refuzoj t trajtoj shtje q ekskluzivisht jan n Kompetenca t Kuvendit t Kosovs.

    Kuvendi, si prfaqsues i sovranit (neni 2.1 i Kushtetuts), ka ushtruar kt sovranitet kur ka

    miratuar rregullat e veta lidhur me procedurat e seancs dhe pastaj ky sovranitet sht shprehur

    nprmjet vazhdimit t Seancs nga 83 deputet dhe marrjes pjes n procesin e votimit pr

    Kryetar t Kuvendit. Neni 76 i Kushtetuts m tej sqaron se Rregullorja e Puns, e cila miratohet

    nga deputett, prcakton organizimin e brendshm dhe mnyrn e puns s Kuvendit. Pra,

    mnyra e puns s Kuvendit, si sqarohet n kt dispozit kushtetuese, sht kompetenc tciln deputett e ushtrojn duke miratuar Rregulloren.

    Parashtruesit e Krkess kan inicuar kt rast krejtsisht t pabazuar vetm pr ta vonuarzbatimin e plot t ktij vullneti t sovranit. N rastin konkret, shtjet e ngritura nga

    parashtruesit e Krkess jan shtje q rregullohen nga vet Kuvendi, duke shfrytzuar

    autonomin e vet sa i prket kompetencave q i jan caktuar n Kushtetut dhe duke u bazuar n

    parimin e ndarjes s pushteteve.

    V. GJYKATA T SHQYRTOJ VETM SHTJET E PARASHTRUARA NKRKES

    Parashtruesit e krkess kan krkuar nga Gjykata q t interpretoj dhe t vendos vetm rreth

    shtjeve q kan t bjn me pikn 4 t Rendit t Dits s Seancs, pra zgjedhjen e Kryetarit tKuvendit. Meq Parashtruesit e Krkess nuk kontestojn pikat 1 dhe 2 t Seancs, respektivisht

    verifikimin e mandateve t deputetve dhe betimin e deputetve, konsiderojm se Kuvendi

    konsiderohet i konstituuar n momentin e betimit t deputetve. Nj precedent i till ekziston nvitin 2008 kur ishte konstituuar Legjislatura III e Kuvendit t Kosovs. N at rast, n mnyr q

  • 8/12/2019 Gjk Komentet Finale.

    26/26

    t zihej afati i konstituimit t Kuvendit, deputett kan dhn betimin, por menjher pas betimit,

    n marrveshje me grupet parlamentare, kryesuesi Mark Krasniqi kishte ndrprer Seancn.Pjesa tjetr e Seancs, pra zgjedhja e Kryetarit dhe nnkryetarve, ishte mbajtur pasi kishte

    kaluar afati 30-ditor nga data e certifikimit t zgjedhjeve pr Kuvend. Prandaj, n prputhje me

    kt praktik parlamentare, konsiderojm se Kuvendi sht konstituuar n momentin e betimit t

    deputetve.

    VI. KRKES PR SEANC DGJIMORE

    N prputhje me Rregullin 39 t Rregullores s Gjykats Kushtetuese, Parashtruesit e

    Komenteve me respekt krkojn nga Gjykata Kushtetuese q t urdhroj mbajtjen e Seancs

    dgjimore, meq kjo sht mse e nevojshme pr t qartsuar provat e ksaj lnde, veanrisht tTranskriptit t Seancs konstituive t Kuvendit. Nj Seanc dgjimore sht esenciale, sepse

    Transkripti bhet bazuar n deklarimet e dhna me mikrofon t hapur me urdhr t Kryesueses sSeancs, prderisa Kryesuesja ka hapur mikrofonin vetm pr deputett e partis s saj (PDK)dhe nuk i ka hapur mikrofonin deputetve t tjer parashtrues t ktyre Komenteve, por ata jan

    deklaruar n Kuvend pa mikrofon dhe kan krkuar vazhdimisht q t mbahet procesverbal

    mekanik pr shkak t ktyre rrethanave bllokuese nga Kryesuesja e Seancs, Flora Brovina. Pr

    m tepr, ka nevoj q palt (prfaqsuesit e grupeve parlamentare n Kuvend dhe Sekretaria e

    Administrata e Kuvendit) t paraqesin qndrimet e tyre jo vetm pr Transkriptin, por edhe pr

    dokumente dhe shtje t tjera q kan t bjn me mbarvajtjen e Seancs.

    VII. KONKLUDIMI DHE KRKESA

    Duke u bazuar n at q u tha m sipr n kto Komente, krkohet me respekt nga Gjykata q:

    I. T APROVOJ Krkesn e Parashtruesve t Komenteve pr Seanc dgjimore;

    II. T REFUZOJ Krkesn e Deputetve t Legjistlaturs V t Kuvendit t Republiks s

    Kosovs nga Partia Demokratike e Kosovs (PDK), t prfaqsuar nga Xhavit Haliti, si t

    PAPRANUESHME; ose, n alternativ

    III. T HEDH POSHT Krkesn e Deputetve t Legjistlaturs V t Kuvendit t

    Republiks s Kosovs nga Partia Demokratike e Kosovs (PDK), t prfaqsuar ngaXhavit Haliti, si t PABAZUAR.