GIỚI THIỆU CHUNG TS. HỒ NGỌC NINH Khoa Kinh tế & PTNT fileKhái niệm: Phân tích rủi ro là việc phân loại và xếp hạng các rủi ro dựa vào xác suất

1

HỌC VIỆN NÔNG NGHIỆP VIỆT NAM

BỘ MÔN KẾ HOẠCH VÀ ĐẨ TƯ

CHƯƠNG 2

PHƯƠNG PHÁP PHÂN TÍCH, ĐÁNH GIÁ VÀ RA

QUYẾT ĐỊNH TRONG ĐIỀU KIỆN RỦI RO

Hồ Ngọc Ninh

GIỚI THIỆU CHUNG

Giảng viên:

TS. HỒ NGỌC NINHBộ môn Kế hoạch và Đầu tưKhoa Kinh tế & PTNTPhone: 0989454296Email: [email protected]: http://hongocninh.weebly.com

2

Nội dung2.1. Phân tích rủi ro trong đầu tư

2.1.1. Khái niệm

2.1.2. Phân loại phương pháp phân tích rủi ro

2.2. Phương pháp phân tích định tính (Qualitative Risk analysis)

• Ma trận đánh giá rủi ro (Risk assessment matrix)

2.3. Phương pháp định lượng (Quantitative Risk Analysis)

2.3.1. Số đo rủi ro

• Giá trị kỳ vọng

• Độ lệch tiêu chuẩn

2.3.2. Các phương pháp phân tích định lượng

• Phương pháp điều chỉnh tỉ lệ chiết khấu

• Phân tích độ nhạy

• Phân tích kịch bản và mô phỏng

• Phương pháp phân tích cây quyết định

• Phương pháp Value at Risk

2.4. Lựa chọn các phương án đầu tư trong điều kiện rủi ro

2.1. Phân tích rủi ro trong đầu tư

2.1.1. Khái niệm: Phân tích rủi ro là việc phân loại vàxếp hạng các rủi ro dựa vào xác suất xẩy ra và tácđộng của nó đến dự án/phương án đầu tư.

2.1.2. Phân loại: Có 2 phương pháp phân tích rủi ro:

- Phân tích định tính (Qualitative risk analysis)

- Phân tích định lượng (Quantitative risk analysis)

Đọc thêm tài liệu tại: http://www.project-management-skills.com/qualitative-risk-analysis.html

3

2.1. Phân tích rủi ro trong đầu tưSự khác biệt giữa phân tích định tính và phân tích định lượngđối với rủi ro là gì?

- Phân tích định tính (Qualitative risk analysis) là dùng thang đotương đối hoặc mô tả để xác định xác suất xẩy ra sự kiện rủiro.

Ví dụ: Phân tích định tính sử dụng thang đo thứ bậc như: Thấp, trungbình, cao để mô tả xác xuất có khả năng xẩy ra của một sự kiện rủi ro.

- Phân tích định lượng (Quantitative risk analysis): Là sử dụngthang đo định lượng (Numerical scale) để xác định xác suấtxẩy ra sự kiện rủi ro.

Ví dụ: Rủi ro 1 có 80% cơ hội xây ra, Rủi ro 2 có 27% cơ hội xẩy ra,

v.v.

2.2. Phân tích định tính (Qualitative risk analysis)

Đặc điểm: Phân tích định tính rủi ro: là bước kết hợphai thuộc tính chính cua rủi ro là xác suất xẩy ra rủi rovà tác động của rủi ro đến hoạt động/dự án án đầu tư.

Phương pháp xác định: Hai thuộc tính trên có thểđược xác định trên cơ sở kinh nghiêm của chuyên gia, phân tích số liệu của các dự án tương tự và số liệuthống kê đã được công bố.

http://www.project-management-skills.com/qualitative-risk-analysis.html

4

Khả năng xuất hiện rủi ro có thể được chia làm 3 mức: thấp, trung bìnhvà cao.


Mức độ Mô tả

Thấp Hoàn toàn không thể xảy ra hoặc không thể xảy ra

nhưng có thể nhận biết được.

Trung bình Có thể xảy ra

Cao Thường xuyên xảy ra


Tác động của rủi ro có thể được chia làm 4 mức: có thể bỏqua, thấp , trung bình và nghiêm trọng.


Mức độ Mô tả

Bỏ qua Không tăng chi phí, tiến độ chậm không đáng kể, chất

lượng không bị ảnh hưởng.

Thấp Gia tăng một ít về chi phí, làm chậm một ít về tiến độ,

chất lượng bị ảnh hưởng nhưng có thể chấp nhận

được.

Trung bình Dự án chậm nhiều, tăng chi phí, chất lượng bị ảnh

hưởng nhiều.

Nghiêm trọng Dự án chậm nhiều, chi phí tăng rất cao, vi phạm các

tiêu chuẩn kỹ thuật


5

Sơ đồ phân tích định tính rủi ro: yếu tố đầu vào, công cụ và kỹ thuật, yếu tố đầu ra


2.2.1. Yếu tố đầu vào cho phân tích định tính rủi ro

(1). Kế hoạch quản lý rủi ro (Risk Management Plan):

- Các yếu tố chính của kế hoạch quản lý rủi ro được sử dụng trong quá trình phân tích rủi ro định tính bao gồm vai trò và trách nhiệm thực hiện quản lý rủi ro, ngân sách, các hoạt động lập lịch quản lý rủi ro, danh mục rủi ro,…

- Những đầu vào này thường là phù hợp trong quá trình quản lý rủi ro dự án. Nếu chúng không có sẵn, chúng có thể được phát triển trong quá trình phân tích rủi ro định tính.



6


(2). Phạm vi cơ sở (Scope Baseline)

- Các dự án đầu tư có cùng 1 dạng (cùng lĩnh vực, cùngsản phẩm, cùng dịch vụ,..) thường có chung một số loại rủi ro.

- Điều này có thể được đánh giá bằng cách kiểm tra các phạm vi cơ bản, cơ sở của các hoạt động đầu tư/dự ánđể xác định các rủi ro.

(3). Ghi nhận rủi ro (Risk Register):

Ghi nhận rủi ro chứa đựng các thông tin thứ tự sẽ được dùng để đánh giá và ưu tiên các rủi ro.




(4). Các yếu tố trong môi trường doanh nghiệp (Enterprise Environment Factors):

Yếu tố môi trường doanh nghiệp có thể cung cấp cái nhìn sâu sắc và bối cảnh để đánh giá rủi ro, chẳng hạn như:

- Các dự án nghiên cứu trong lĩnh vực công nghiệp đề xuất có các chuyên gia phân tích rủi ro.

- Cơ sở dữ liệu về rủi ro có sẵn từ các ngành công nghiệp hoặc các nguồn độc quyền khai thác.



7

(5). Quy trình tổ chức nội dung (Organizational Process Assets)

Quy trình tổ chức nội dung có thể ảnh hưởng đến quá trình phân tích rủi ro định tính, nó bao gồm thông tin về các dự án trước hay dự án tương tự đã hoàn thành..



2.2.2. Công cụ và kỹ thuật (Tools and Techniques)

(1). Xác suất rủi ro và đánh giá tác động (Risk Probability and Impact Assessment):

Đánh giá xác suất rủi ro điều tra khả năng mà mỗi rủi ro có thể xảy ra.

Đánh giá tác động rủi ro điều tra hiệu quả tiềm năng về mục tiêu của dự án như: tiến độ, chi phí, chất lượng hoặc hiệu suất, bao gồm cả hiệu ứng tiêu cực đối với các mối đe dọa và ảnh hưởng tích cực đối với các cơ hội.


8


(2). Ma trận xác suất và tác động của rủi ro(Probability and Impact Matrix):

Rủi ro có thể được ưu tiên để phân tích và lên kế hoạch phản hồi rủi ro dựa trên đánh giá rủi ro.

Đánh giá được gán cho những rủi ro dựa trên xác suất và sự tác động của chúng. Như một ma trận xác định sự kết hợp của xác suất và tác động dẫn đến đánh giá các rủi ro như độ ưu tiên thấp, trung bình hoặc cao. Thuật ngữ mô tả hoặc giá trị số có thể được sử dụng tùy thuộc vào nhu cầu của mỗi tổ chức.



(3). Đánh giá chất lượng dữ liệu rủi ro (Risk Data Quality Assessment):

Đánh giá chất lượng dữ liệu rủi ro là một kỹ thuật để đánh giá mức độ mà các dữ liệu về rủi ro này là rất hữu ích cho việc quản lý rủi ro.

Nó liên quan đến việc kiểm tra mức độ rủi ro được hiểu như tính chính xác, chất lượng, độ tin cậy và tính toàn vẹn của dữ liệu.


9


(4). Phân loại rủi ro (Risk Categorization):

Rủi ro đối với dự án có thể được phân loại theo nguồn gốc rủi ro (ví dụ, bằng cách sử dụng RBS), diện tích của dự án bị ảnh hưởng (ví dụ, bằng cách sử dụng WBS) hoặc các danh mục khác hữu ích (ví dụ, giai đoạn của dự án) để xác định các lĩnh vực dự án tiếp xúc rủi ro nhiều nhất.

Rủi ro cũng có thể được phân loại theo các nguyên nhân gốc rễ chung. Kỹ thuật này sẽ giúp xác định các gói công việc, hoạt động, giai đoạn dự án hoặc thậm chí là vai trò của các thành phần tham gia dự án, dẫn đến sự phát triển của các phương thức phản ứng rủi ro hiệu quả.



(5). Đánh giá rủi ro quan trọng:

Rủi ro đòi hỏi phản ứng trong thời gian ngắn được coi là trường hợp khẩn cấp để giải quyết.

Các chỉ số ưu tiên bao gồm khả năng phát hiện nguy cơ, thời gian ảnh hưởng khi phản hồi nguy cơ, triệu chứng và dấu hiệu cảnh báo và đánh giá rủi ro.

Trong một số phân tích định tính, việc đánh giá nguy cơ khẩn cấp được kết hợp với xếp hạng rủi ro được xác định từ xác suất tác động lên ma trận nhằm đưa ra một đánh giá mức độ nghiêm trọng nguy cơ gặp phải.


10


(6). Đánh giá của chuyên gia:

Đánh giá của chuyên gia là cần thiết để đánh giá khả năng và tác động của mỗi rủi ro đến các hoạtđộng và kết quả của dự án.

Các chuyên gia thường là những người có kinh nghiệm với các dự án tương tự.


2.3.3. Yếu tố đầu ra – Outputs:

(1). Cập nhật tài liệu dự án:

Các tài liệu dự án có thể được cập nhật không giới hạn, bao gồm:

. Cập nhật ghi nhận rủi ro. Khi có thông tin mới thông qua việc đánh giá rủi ro về chất lượng, nhận dạng rủi ro được cập nhật. Cập nhật các tài liệu về rủi ro có thể bao gồm những đánh giá về xác suất và tác động của mỗi rủi ro, xếp hạng rủi ro, thông tin nguy cơ hoặc phân loại nguy cơ, danh sách theo dõi rủi ro xác suất thấp hoặc rủi ro đòi hỏi phải phân tích thêm.

. Giả định ghi lại cập nhật. Khi có thông tin mới thông qua việc đánh giá rủi ro định tính, giả định có thể thay đổi. Các giả định ghi lại cần phải được xem xét mỗi khi chứa một thông tin mới. Giả định có thể được đưa vào phạm vi dự án hoặc trong một giả định ghi riêng biệt.


11


2.2.4. Ma trận đánh giá rủi ro (Risk Assessment Matrix)

Ma trận đánh giá rủi ro nhằm phân biệt các rủi ro có thểchấp nhận với rủi ro không thể chấp nhận dựa trên độnghiêm trọng của tổn thất và khả năng tổn thất xảy ra.

Ma trận đánh giá rủi ro giúp xếp hạng rủi ro trong tổngthể cho mỗi rủi ro tiềm năng được nhận ra nhằm làm cơsở cho việc xác định các chiến lược quản lý.


12





13


CÁC MỨC ĐÁNH GIÁ RỦI RO: HẬU QUẢ, TÁC ĐỘNG



CÁC MỨC ĐÁNH GIÁ RỦI RO: KHẢ NĂNG XẨY RA RỦI RO


14





15

2.3. PHÂN TÍCH ĐỊNH LƯỢNG RỦI RO

Đầu vào (Inputs)Công cụ và kỹ thuật

(Tools and Techniques)Đầu ra (outputs)

-Kế hoạch quản lý RR(Risk management plan)

- Kỹ thuật thu thập và trình bày dữ liệu(Data gathering and representation techniques)

-Cập nhật tài liệu dựán (Project documents updates)

- Kế hoạch quản lý chi phí(Cost management plan)

-Phân tích định lượng rủi ro và kỹ thuậtmô hình hóa (Quantitative risk analysis and modeling techniques)

-Kế hoạch quản lý tiến độ(Schedule management plan)

-Đánh giá của chuyên gia (Expert judgment)

-Ghi nhận rủi ro (Risk register)

-Các nhân tố trong môitrường DN, tổ chức

-Quy trình tổ chức nội dung

Sơ đồ phân tích định lượng rủi ro: yếu tố đầu vào, công cụ và kỹ thuật, yếu tố đầu ra

2.3.1. Yếu tố đầu vào cho phân tích định lượng rủi ro

(1). Kế hoạch quản lý rủi ro (Risk Management Plan):

Kế hoạch quản lý rủi ro cung cấp các hướng dẫn, phương pháp và các công cụ được sử dụng trong phân tích rủi ro định lượng.

(2). Kế hoạch quản lý chi phí (Cost Management Plan):

Kế hoạch quản lý chi phí cung cấp các hướng dẫn về việc thành lập và quản lý dự phòng rủi ro.

2.3. Phân tích định lượng (Quantitative risk analysis)

16


(3). Kế hoạch quản lý tiến độ (Schedule Management Plan):

Kế hoạch quản lý lịch trình, tiến độ của dự án giúp cung cấp các hướng dẫn về việc thành lập và quản lý dự phòng rủi ro.

(4). Ghi nhận rủi ro(Risk register):

Ghi nhận rủi ro được sử dụng như một điểm tham chiếu để thực hiện phân tích rủi ro định lượng..



(5). Các yếu tố trong môi trường doanh nghiệp:

Yếu tố môi trường trong doanh nghiệp có thể cung cấp cái nhìn sâu sắc và bối cảnh để phân tích rủi ro, chẳng hạn như:

Các dự án nghiên cứu trong công nghiệp hoặc các dự án tương tự có các chuyên gia phân tích rủi ro.

Cơ sở dữ liệu về rủi ro có thể có sẵn từ các ngành công nghiệp hoặc các nguồn độc quyền khai thác.

(6). Quy trình tổ chức nội dung:

Quy trình tổ chức nội dung có thể ảnh hưởng đến quá trình phân tích rủi ro định lượng bao gồm thông tin từ các dự án trước hoặc các dự án tương tự.


17


(1). Thu thập dữ liệu và kỹ thuật trình bày:

Khảo sát: Kỹ thuật khảo sát dựa vào kinh nghiệm và các dữ liệu lịch sử để định lượng khả năng và tác động của rủi ro đến mục tiêu của dự án. Các thông tin cần thiết phụ thuộc vào loại phân bố xác suất sẽ được sử dụng.

Phân bố xác suất: Phân bố xác suất liên tục được sử dụng rộng rãi trong các mô hình và mô phỏng, đại diện cho sự không chắc chắn về giá trị như thời lượng của các hoạt động theo đúng tiến độ và chi phí của các thành phần có trong dự án.



(2). Phân tích định lượng rủi ro và kỹ thuật mô hình hóa:

Kỹ thuật thường sử dụng cả hai phương pháp phân tích sự kiện theo định hướng và dự án theo định hướng, bao gồm:

Phân tích độ nhạy: Phân tích độ nhạy giúp xác định các rủi ro cótác động lớn tới dự án nhằm giúp các nhà đầu tư ra quyết định.

Phân tích giá trị tiền tệ mong đợi: Phân tích giá trị tiền tệ mongđợi (EMV) là một khái niệm thống kê nhằm tính toán các kết quảtrung bình trong tương lai bao gồm các kịch bản có thể có hoặckhông thể xảy ra (ví dụ, phân tích sự không chắc chắn).

Mô hình hóa và mô phỏng: Mô phỏng dự án sử dụng một môhình biên dịch chi tiết, cụ thể cho từng mục tiêu của dự án. Trongmột mô phỏng, mô hình dự án được tính nhiều lần (lặp lại) với cácgiá trị đầu vào (ví dụ: dự toán, thời hạn hoạt động) được chọnngẫu nhiên cho mỗi lần lặp đi từ phân bố xác suất của các biếnnày.


18


(2). Phân tích định lượng rủi ro và kỹ thuật mô hình hóa:

Phân tích Kịch bản

Phương pháp điều chỉnh tỷ lệ chiết khấu

Phương pháp phân tích cây quyết định



(3). Đánh giá của chuyên gia:

Đánh giá của chuyên gia (ý tưởng sử dụng các chuyên gia có kinh nghiệm) là cần thiết để xác định chi phí và tiến độ dự án, và quanđiểm của chuyên gia về đánh giá rủi ro (tần suất xuất hiện và mứcđộ tác động lên hoạt động đầu tư).

Phán đoán của chuyên gia cũng đi vào việc giải thích các dữ liệuliên quan đến rủi ro của dự án.


19

2.3.3. Yếu tố đầu ra (Outputs)

(1) Cập nhật tài liệu dự án:

Tài liệu dự án được cập nhật với thông tin thu được từ việc phân tíchđịnh lượng rủi ro.

Ví dụ, nhận dạng đăng ký rủi ro có thể bao gồm:

Phân tích xác suất của dự án: Các ước tính tiến độ dự án và chi phíthực hiện liệt kê các ngày hoàn thành, chi phí với mức độ tin cậy tốt.

Xác suất của việc đạt được chi phí và thời gian mục tiêu: Với nhữngnguy cơ phải đối mặt trong các dự án, khả năng đạt được mục tiêu dự ántheo như kế hoạch hiện tại có thể được ước tính bằng cách sử dụng kếtquả phân tích rủi ro định lượng.

Ưu tiên danh sách các rủi ro định lượng: Danh sách này bao gồmnhững rủi ro gây ra mối đe dọa lớn nhất. Chúng bao gồm các rủi ro có thểảnh hưởng lớn đến chi phí dự phòng dự án và những người có liên quan.

Xu hướng trong các kết quả phân tích rủi ro định lượng: Như phântích được lặp đi lặp lại, một xu hướng có thể trở nên rõ ràng và ảnhhưởng đến kết luận khi phản ứng và ra quyết định quản lý với rủi ro.


2.3.4. Đo lường rủi ro

2.3.4.1. Giá trị kỳ vọng (Expected Value)

• EV là giá trị kỳ vọng

• Pi là xác suất của biến cố i

• Xi là giá trị của biến cố i

• n là số biến cố

20

TÁC ĐỘNG CỦA RỦI RO TRONG VIỆC RA QUYẾT ĐỊNH

•TR1 = Tổng giá trị sản xuất trong điều kiện thời tiết thuận lợi

•TR2 = Tổng giá trị sản xuất trong điều kiện thời tiết không thuận lợi

•E(TR) = Tổng giá trị sản xuất mong muốn theo dự đoán của nhà sản xuất

TR2

E(TR)

TC

TR1

j

b

aQuyết định sản xuất trong điều kiện rủi ro

$

XX1X2 X

E

c

e

di

g

h

i

Phương án Thu nhập (USD) Xác suất

A 1.000.000 0.3

-500.000 0.2

0 0.5

B 100.000 0.3

50.000 0.4

0 0.2

-20.000 0.1

50.000 0.7

C 30.000 0.2

0 0.1

D 30.000 0.4

25.000 0.4

15.000 0.2

LỰA CHỌN PHƯƠNG ÁN NÀO?

21

Phương án A

Thu nhập mong đợi = (0.3*1.000.000)+(0.2*-500.000)+(0.5*0)= 200.000 USD

Phương án B

Thu nhập mong đợi = (0.3*100.000)+(0.4*50.000)+(0.2*0)+(0.1*-20.000= 48.000 USD

Phương án C

Thu nhập mong đợi = (0.7*50.000)+(0.2*30.000)+(0.1*0)= 41.000 USD

Phương án D

Thu nhập mong đợi = (0.4*30.000) + (0.4*25.000) + (0.2*15.000) = 25.000 USD

LỰA CHỌN PHƯƠNG ÁN NÀO?

2.3.4. Đo lường rủi ro (Số đo rủi ro)

2.3.4.2. Độ lệch tiêu chuẩn

Độ lệch tiêu chuẩn xác định mức độ dao động xung quanggiá trị trung bình (giá trị kỳ vọng- giá trị trung bình) củamột kết quả nào đó.

- Phương sai:

- Độ lệch chuẩn

22

2.3.4. Đo lường rủi ro (Số đo rủi ro)

2.3.4.3. Hệ số biến động

Hệ số biến động của một chỉ tiêu (chi phí, thu nhập…) càng lớn chothấy mức độ phân tán của chỉ tiêu nghiên cứu càng cao, hay nói cáchkhách rủi ro càng lớn.

2.3.5. Phân tích rủi ro trong đầu tư

2.3.5.1. Phương pháp điều chỉnh tỷ lệ chiết khấu

Phương pháp điều chỉnh tỷ lệ chiết khấu dựa vào mức độ rủi rodự kiến.

Đây là phương pháp đơn gian nhất và được sử dụng rộng rãitrong thực tiễn.

Nguyên tắc cơ bản của phương pháp này là điều chỉnh mức tỷ lệcơ sở chiết khấu cơ sở được xem là không có rủi ro, hoặc có thểchấp nhận ở mức rủi ro tối thiểu.

Việc điều chỉnh được thực hiện bằng cách cộng thêm vào lãisuất một mức bù cần thiết cho rủi ro( mức bù rủi ro),

Sau đó thực hiện tính toán các chỉ tiêu NPV, IRR, BCR...theomức lãi suất mới nhận được, sau khi đã điều chỉnh thep mức rủiro, quyết định đầu tư sẽ được thực hiện theo nguyên tắc của chỉtiêu được chon.

23

2.3.5. Phân tích rủi ro trong đầu tư2.3.5.1. Phương pháp điều chỉnh tỷ lệ chiết khấu

Ví dụ: Thực hành dựa vào số liệu đã gửi (r =12%, phương án ban đầu)Bảng 1. Phân tích dòng tiền tài chính của dự án đầu tư sản xuất thuốc vacxin dựa trên cơ sở một số giả thiết cơ bản ĐVT: 1000VND

Năm NĂM 1 NĂM 2 NĂM 3 NĂM 4 NĂM 5 NĂM 6 NĂM 7 NĂM 8 NĂM 9 NĂM 10

A. LỢI ÍCH

Giá trị sản xuất 0 0 0 250,000,000 300,000,000 400,000,000 450,000,000 450,000,000 450,000,000 450,000,000

Giá trị còn lại của TSCĐ

TỔNG GIÁ TRỊ SẢN XUẤT (i)0 0 0 250,000,000 300,000,000 400,000,000 450,000,000 450,000,000 450,000,000 450,000,000

B. CHI PHÍ

Vốn đầu tư ban đầu60,000,000

Chi phí sản xuất, duy tu, bảo dưỡng 30,566,660 42,024,890 7,533,450 167,820,000 198,984,000 265,312,000 298,476,000 298,476,000 298,476,000 298,476,000

TỔNG CHI PHÍ SẢN XUẤT (ii) 90,566,660 42,024,890 7,533,450 167,820,000 198,984,000 265,312,000 298,476,000 298,476,000 298,476,000 298,476,000

C. THU NHẬP THUẦN (i –ii)(90,566,660) (42,024,890) (7,533,450) 82,180,000 101,016,000 134,688,000 151,524,000 151,524,000 151,524,000 151,524,000

Giá trị hiện tại ròng (NPV) 291,223,475.05

Tỷ suất nội hoàn vốn (IRR) 42%Giải thiết:

1. Tỷ lệ chiết khấu sử dụng là 12%/năm (Chi phí cơ hội của vốn đầu tư)

Tổng giá trị sản xuất đã được chiết khấu

1,224,227,092 2. Giả sử giá bán thuôc vacxin là 25,000VND/liều, và giá bán cố định khôngthay đổi trong suốt thời gian hoạt động của dự án (10 năm)

Tổng chi phí đã được chiết khấu 933,003,617 3. Vốn đầu tư ban đầu cho dây chuyền sản xuất vacxin là 60,000,000,000VND, với tuổi thọ mon đợi của dây chuyền này là 10 năm

Tỷ số lợi ích-chi phí (BCR)1.31

4. Giá của các yếu tố đầu vào sử dụng cho dự án sản xuất thuốc vacxin là cốđịnh trong suốt thời gian hoạt động của dự án

5. Giả thiết rằng trong 3 năm đầu nghiên cứu thử nghiệm thành công và từ năm thứ 4 bắt đầu đưa ra sản xuất thương mại hóa các sản phẩm vacxin trên thị trường.


Ví dụ: Thực hành dựa vào số liệu đã gửi (r =15%, sau khi điều chỉnh tăng)Bảng 1. Phân tích dòng tiền tài chính của dự án đầu tư sản xuất thuốc vacxin dựa trên cơ sở một số giả thiết cơ bản ĐVT: 1000VND


A. LỢI ÍCH

Giá trị sản xuất 0 0 0 250,000,000 300,000,000 400,000,000 450,000,000 450,000,000 450,000,000 450,000,000



B. CHI PHÍ














24


Ví dụ: Thực hành dựa vào số liệu đã gửi (r =25%, sau khi điều chỉnh tăng)Bảng 1. Phân tích dòng tiền tài chính của dự án đầu tư sản xuất thuốc vacxin dựa trên cơ sở một số giả thiết cơ bản ĐVT: 1000VND


A. LỢI ÍCH

Giá trị sản xuất 0 0 0 250,000,000 300,000,000 400,000,000 450,000,000 450,000,000 450,000,000 450,000,000



B. CHI PHÍ









584,147,272 2. Giả sử giá bán thuôc vacxin là 25,000VND/liều, và giá bán cố định khôngthay đổi trong suốt thời gian hoạt động của dự án (10 năm)






Nếu rủi ro gắn với dự án càng lớn thì mức bù rủi ro càngphải cao.

Ưu điểm của phương pháp này là dễ tính toán, dễ hiểu vàdễ thực hiện.

Nhược điểm:

Chỉ tăng lãi suất để qui đổi mà không xét đến các rủiro thực tế xẩy ra đối với dự án.

Coi rủi ro tăng theo thời gian với một tỷ lệ không đổi.

Không tính đến xác suất các trường hợp rủi ro

Khó mô hình hóa các phương án khác nhau.

25

2.3.5. Phân tích rủi ro trong đầu tư2.3.5.2. Phương pháp hệ số tin cậy

2.3.5. Phân tích rủi ro trong đầu tư2.3.5.3. Phương pháp phân tích độ nhạy

Bản chất của việc phân tích độ nhạy là xác định mối quanhệ giữa các yếu tố của hoạt động đầu tư, trên cơ sở đó giúpnhà đầu tư lương trước được những tình huống, cân nhắcnhững lợi ích và chi phí có thể xảy ra với dự án, trên cơ sởđó đưa ra các quyết định đầu tư phù hợp.

Nhược điểm của phương pháp phân tích theo độ nhạy làkhông thể xác định mối quan hệ giữa các nhân tố tác độngđến kết quả đầu tư. Khi phân tích độ nhạy, chúng ta coimột nhân tố thay đổi còn nhân tố khác cố định. Nhưng trênthực tế, các nhân tố đều có thể có mối quan hệ với nhau.

26



Côngthức tính

27

2.3.5. Phân tích rủi ro trong đầu tư2.3.5.4. Phương pháp phân tích kịch bản

Phân tích theo kịch bản có thể giúp ta loại bỏ được nhượcđiểm của phân tích độ nhạy.

Các bước phân tích theo kịch bản có thể sẽ là:• Xây dựng bài toán cơ bản- Xác định các nhân tố tác động đến kết quả

đầu tư.

• Tiến hành phân tích độ nhạy cảm để xác định các nhân tố tác độngmạnh đến kết quả đầu tư.

• Xác định mối quan hệ giữa các nhân tố.

• Căn cứ vào các nhân tố tác động mạnh xậy dựng các “kịch bản” có thểxảy ra khi các nhân tố này xuất hiện.

• “Kịch bản” cần tính đến mối quan hệ giữa các nhân tố và giữa các nhântố đến kết quả đầu tư. Số lượng kịch bản được xây dựng sẽ căn cứ vàoyêu cầu phân tích và phải tập trung vào những tình huống nào hay xảyra nhất.

• Phân tích từng kịch bản để giúp cho chủ đầu tư đưa ra quyết định đầutư.


Lưu ý: Thực hiện trong excelBảng 1. Phân tích dòng tiền tài chính của dự án đầu tư sản xuất thuốc vacxin dựa trên cơ sở một số giả thiết cơ bản ĐVT: 1000VND


A. LỢI ÍCH

Giá trị sản xuất 0 0 0 250,000,000 300,000,000 400,000,000 450,000,000 450,000,000 450,000,000 450,000,000



B. CHI PHÍ












4. Giá của các yếu tố đầu vào sử dụng cho dự án sản xuất thuốc vacxin là cốđịnh trong suốt thời gian hoạt động của dự án5. Giả thiết rằng trong 3 năm đầu nghiên cứu thử nghiệm thành công và từ năm thứ 4 bắt đầu đưa ra sản xuất thương mại hóa các sản phẩm vacxin trên thị trường.

28


Lưu ý: Thực hiện trong excelBảng 2. Phân tích độ nhạy của dự án sản xuất thuốc vacxin, Kịch bản 1: Giả sử giả sử giá bán thuốc vacxin giảm 20% so với dựkiến ban đầu ĐVT: 1000VND


A. LỢI ÍCH

Giá trị sản xuất

Giá trị còn lại của TSCĐ 0 0 0 200,000,000 240,000,000 320,000,000 360,000,000 360,000,000 360,000,000 360,000,000

TỔNG GIÁ TRỊ SẢN XUẤT (i)

B. CHI PHÍ 0 0 0 200,000,000 240,000,000 320,000,000 360,000,000 360,000,000 360,000,000 360,000,000

Vốn đầu tư ban đầu

Chi phí sản xuất, duy tu, bảo dưỡng 60,000,000


C. THU NHẬP THUẦN (i –ii)90,566,660 42,024,890 7,533,450 167,820,000 198,984,000 265,312,000 298,476,000 298,476,000 298,476,000 298,476,000





979,381,674 2. Giả sử giá bán thuôc vacxin giảm còn 20,000VND/liều, và giá bán cố địnhkhông thay đổi trong suốt thời gian hoạt động của dự án (10 năm)



4. Giá của các yếu tố đầu vào sử dụng cho dự án sản xuất thuốc vacxin là cốđịnh trong suốt thời gian hoạt động của dự án5. Giả thiết rằng trong 3 năm đầu nghiên cứu thử nghiệm thành công và từ năm thứ 4 bắt đầu đưa ra sản xuất thương mại hóa các sản phẩm vacxin trên thị trường.


Lưu ý: Thực hiện trong excelBảng 3. Phân tích độ nhạy của dự án sản xuất thuốc vacxin, Kịch bản 2: Giả sử chi phí hoạt động sản xuất và bảo dưỡng của dựán tăng 20% so với dự kiến ban đầu ĐVT: 1000VND


A. LỢI ÍCH



TỔNG GIÁ TRỊ SẢN XUẤT (i)0

B. CHI PHÍ 0 0 0 250,000,000 300,000,000 400,000,000 450,000,000 450,000,000 450,000,000 450,000,000





Giá trị hiện tại ròng (NPV) 115,337,037





Tổng chi phí đã được chiết khấu 1,108,890,055 3. Vốn đầu tư ban đầu cho dây chuyền sản xuất vacxin là 60,000,000,000VND, với tuổi thọ mon đợi của dây chuyền này là 10 năm


4. Giả sử chi phí hoạt động sản xuất và bảo dưỡng của dự án tăng 20% so với dự kiến ban đầu


29


Lưu ý: Thực hiện trong excelBảng 3. Kịch bản 3: Giả sử chi phí hoạt động sản xuất và bảo dưỡng của dự án tăng 10% và giá bán thuốc giảm 10% so với dự kiến ban đầu ĐVT: 1000VND


A. LỢI ÍCH



TỔNG GIÁ TRỊ SẢN XUẤT (i)0

B. CHI PHÍ 0 0 0 225,000,000 270,000,000 360,000,000 405,000,000 405,000,000 405,000,000 405,000,000





Giá trị hiện tại ròng (NPV) 80,857,547




1,101,804,383 2. Giả sử giá bán thuôc vacxin giảm còn là 22,500VND/liều, và giá bán cốđịnh không thay đổi trong suốt thời gian hoạt động của dự án (10 năm)

Tổng chi phí đã được chiết khấu 1,020,946,836 3. Vốn đầu tư ban đầu cho dây chuyền sản xuất vacxin là 60,000,000,000VND, với tuổi thọ mon đợi của dây chuyền này là 10 năm


4. Giả sử chi phí hoạt động sản xuất và bảo dưỡng của dự án tăng 10% so với dự kiến ban đầu


2.3.5. Phân tích rủi ro trong đầu tư2.3.5.5. Phương pháp phân tích cây quyết định

Đọc tài liệu tìm hiểu thêm

2.3.5.6. Phương pháp Value at Risk

Đọc tài liệu tìm hiểu thêm

30

59

CÂU HỎI ?

Ý KIẾN ?

Bài tậpGiả sử có một doanh nghiệp vay vốn 60 tỷ đồng từ ngân hàngthương mại với lãi suất 12%/năm để thực hiện dự án đầu tư vào sảnxuất thuốc vacxin trong thời gian dự kiến 10 năm. Với một số giảithiết ban đầu được đặt ra, Giám đốc doanh nghiệp này tiến hànhphân tích lợi ích chi phí cho hoạt động đầu tư (phân tích tính khả thivề tài chính) phương án ban đầu với kết quả cụ thể như sau:

Chỉ tiêu ĐVTPhương án

ban đầu

Nếu giảm giá bán

sản phẩm 20% so

với phương án

ban đầu

Nếu tăng chi phí

sản xuất 20% so

với phương án

ban đầu

Giá trị hiện tại ròng

(NPV)

Tr.đ 241.382 6.330 65.321

Tỷ suất nội hoàn vốn

(IRR)

% 38 13 20

Tỷ số lợi ích-chi phí

(BCR)

Lần 1,26 1,01 1,06

31

Yêu cầu:

(1). Dựa vào những kết quả tính toán ở bảng trên, anh/chị hãy khuyên Giám đốc doanh nghiệp này có nên vay vốn đầu tư cho hoạt động sản xuất kinh doanh thuốc vacxin không? Vì sao?

(2). Hãy tính chỉ số phản ánh ánh độ nhạy (sensitivity indicator) và giá trị hoán chuyển (switching value)? Hãy nêu ý nghĩa của các chỉ số này?

(3). Hãy cho biết, đối với hoạt động đầu tư vào dây chuyền sản xuất kinh doanh thuốc vacxin của doanh nghiệp chịu sự tác động của rủi ro nào lớn hơn (rủi ro do biến động của giá bán sản phẩm hay do biến động của chi phí sản xuất kinh doanh)? Vì sao? Theo anh/chị, nếu Giám đốc doanh nghiệp này theo đuổi hoạt động đầu tư vào dây chuyền sản xuất thuốc vacxin thì trong quá trình hoạt động sản xuất kinh doanh cần ưu tiên quản lý những rủi ro nào?

Documents

GIỚI THIỆU CHUNG TS. HỒ NGỌC NINH Khoa Kinh tế & PTNT fileKhái niệm: Phân tích rủi ro là việc phân loại và xếp hạng các rủi ro dựa vào xác suất