Rabotilnica po revmatologija

Centar za Semejna Medicina

GIHT

A`urirawe na poznavawata za giht

Po sesijata slu{atelite:

◦ ]e gi znaat pri~inite i simptomite na giht

◦ ]e mo`at pravilno da vodat pacienti so giht na primarno nivo

CEL I ZADA^I

Tip na artritis, po~esto gi afektira ma`ite, koj

e trigeriran od zgolemuvawe na nivoto na uri~na

kiselina vo serumot, koja potoa se akumulira vo

zglobovite

Naj~est simptom e silna bolka i crvenilo na

matatarzofalangealniot zglob na palecot od

nogata

DEFINICIJA

Diuretici - `eni i postari lica

Zloupotreba na alkohol: ◦ Alkoholot se razgraduva do laktati koi

favorizirat retencija na Acidum uricum

◦ Nekoi alkoholni pijaloci sodr`at purini koi pri metabolizmot osloboduvaat uri~na

kiselina (pivo, vino)

Sekundaren giht: dehidratacija, renalna slabost, mieloproliferativni bolesti

PRI^INI I EPIDEMIOLOGIJA

Silna bolka, crvenilo i otok, naj~esto na

matatarsofalangealniot zglob. Od pogolemite

zglobovi koi mo`at da bidat afektirani se:

glu`dot i kolenoto

Za vreme na akutna ataka mo`no:

◦ Lesna febrilnost

◦ Poka~uvawe na SE i CRP

◦ Brojot na Le vo sinovijalnata te~nost obi~no e mnogu poka~en (> 50,000) - voglavno granulociti

SIMPTOMI I ZNACI

Mikroskopski se gledaat uratni kristali

Nivoto na plazma uratite e obi~no pogolema od

300μmol/L

Naj~esto RTG e normalen (Dif. Dg. so

hondrokalcinoza). Vo naprednat giht se gledaat

depoziti od urati - Tofi

Obi~no bolkata se smiruvaat po nekolku dena

SIMPTOMI I ZNACI

Urati vo plazma - naj~esto se poka~eni

Kreatinin - bubre`na slabost mo`e da

predizvika giht

SE, Le, CRP

ANALIZI

Akuten napad ◦ Aspiracija na te~nost od afektiraniot zglob, so lokalna

aplikacija na metil prednizolon (0,2 ml vo palecot na

nogata)

◦ Miruvawe, ladni oblogi

◦ NSAIL za smiruvawe na bolkata -naj~esto Indometacin Terapijata od nekolku denovi e obi~no dovolna

Kaj pacienti so gastri~ni tegobi - prethodna za{tita

Aspirinot treba da se izbegnuva

Vnimatelno kaj pacienti so renalna slabost

◦ Ako NSAIL se kontraindicirani alternativa se glikosteroidite 30-40 mg/den 3-5 dena

TERAPIJA

Prekinuvawe na diuretik. Zamena so AKE inhibitor ili ARB (Losartanot deluva urikozuri~no)

Sovet za dieta kaj sekoj pacient

Ako napadot na giht se povtori se prepi{uva

Alopurinol. Isto taka treba da se dade ako ima

bubre`ni kamewa. Inhibira formirawe na uratni i oksalatni renalni kalkuli

NAMALUVAWE NA ACIDUM URICUM VO KRVTA

Inhibitor na Ksantin-oksidazata Alopurinolot ne se dava dodeka trae akutnata

ataka - mo`na egzacerbacija. Inicijalna doza e 100-150 mg/den. Dozata treba da se zgolemi vo period od 2 nedeli na terapevtsko nivo od 300 mg/den

Ako nivoto na plazma uratite ne se namaluva dozata mo`e da se zgolemi na 600 mg/den.

Dozata se prepolovuva ako ima renalna insuficencija

Ne treba da se dava so Azatioprin Mo`na agranulocitoza - retko

ALOPURINOL

Alopurinol intolerancija - Probenecid 500 mg

2 pati na den. Prerekvizit e normalna

bubre`na funkcija, bidej}i predisponira

formirawe bubre`ni kamewa - potrebno e primawe na bikarbonat 3 gr/den najmalku 1

mesec

Asimptomatska hiperurikemija koja se javuva

prv pat - preporaka za dieta bez lekovi

TERAPIJA

Xanthine oxidase* inhibitori – Febuxostat

Benzbromaron* – go zgolemuva klirensot na

uratite

Vit C (500 mg/den ) ja namaluva

koncentracijata na Acidum Uricum vo krvta

DRUGA TERAPIJA

Bogata so purini - proteini ◦ Vnatre{ni organi: xiger, srce, bubrezi

◦ Morski plodovi: haringa, {kolki, sardini

Meso i suvomesnati proizvodi

Alkohol

PREHRANA - NE

Sve`o ovo{je: jagotki, cre{i, bobinki, banani,

ananas , mandarini i dr

Zelen~uk: celer, domati, zelka, magdonos, zelen

lisnat zelen~uk, crvena zelka, kompir, oriz

Ovo{ni sokovi

Voda - najmalku 8 ~a{i na den

Mle~ni proizvodi so pomalku masti

Leb, `itarki, testenini

^okolado, kakao, kafe, ~aj

Gazirani pijaloci

Tuna, losos

Orevi, razni semiwa

PREHRANA - MO@E

Pacienti so giht ~esto imaat

metabolen sindrom

◦ Evaluacija na kardiovaskularen rizik

◦ Kontrola na Glikemijata

KOMORBIDITET

Vo zglobovite se talo`i pirofosfat

Koleno Glu`d

PSEUDOGIHT

^esto se komplicira so osteoartrit

Gihtot e va`na pri~ina za vospalenie na zglobovite

Treba da se napravi laboratorija za Acidum uricum no dijagnozata ili isklu~uvawe na istata ne treba da se postavi na osnova na rezultatite

Ako se pojavi giht kaj pacient koj e na terapija so diuretici prv ~ekor e isfrlawe na lekot

Instrukcii za dieta treba da se dadat kaj sekoj dijagnosticiran pacient

Celi na terapijata se: osloboduvawe od bolkata i nivo na Acidum uricum vo referentnite vrednosti (360μmol/L)

KLU^NI TO^KI

Cochrane baza na podatoci – EBM

Medicina zasnovana na dokazi

IZVOR