Upload
others
View
14
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
1
GIDA, TARIM VE HAYVANCILIK BAKANLIĞI
TARIMSAL ARAŞTIRMALAR VE POLİTİKALAR GENEL
MÜDÜRLÜĞÜ
2016 YILI
PROGRAM DEĞERLENDİRME TOPLANTILARI
BİTKİ BESLEME VE TOPRAK ARAŞTIRMALARI
PROGRAM ve PROJE ÖZETLERİ
28 Şubat - 05 Mart 2016
ANTALYA
2
29 ŞUBAT 2016 PAZARTESİ
Genel Açılış 9.30-12.30
ÖĞLE YEMEĞİ
12.30-14.00
Grup Koordinatörü Sunumu: Dr. Kadriye KALINBACAK
2015 YILI DEĞERLENDİRMESİ
14.00- 14.30
BİYOKÖMÜRLER VE TARIMDA KULLANIMI
Prof. Dr. İbrahim ORTAŞ
14.30- 15.00
1. OTURUM
15.00–17.00
OTURUM BAŞKANI: Dr. Hesna ÖZCAN
Ülkesel Proje: ORGANİK ATIK VE ARTIK YÖNETİMİ
Proje Lideri /
Sunan Proje / Sunum Adı Kurum
Proje
Duru
m
Dr. Filiz
ÖKTÜREN
ASRİ
Alt Proje: Sera Atıklarından
Biyokömür Üretimi ve Marul
Yetiştiriciliğinde Kullanım
Olanaklarının Araştırılması
BATEM-
Antalya Yeni
Burhan
AKKURT
Alt Proje: Fosforik Asitle
Zenginleştirilmiş Biyoçarların
Buğday ve Ayçiçeği Verimi ile
Toprak Kalitesine Etkileri
OKTAM-
Tokat Yeni
Nebi AKYOL
Alt Proje: Karapınar Şartlarında
Azaltılmış Toprak İşlemede Organik
Materyal Uygulama Sıklığının
Toprağın Bazı Fiziksel ve Kimyasal
Özelliklerine Etkisi
KTÇME-
Konya Yeni
Uğur BAY
Alt Proje: Mera Alanlarında Tavuk
Gübresinin Kullanılma
Olanaklarının Araştırılması
TGSKMAE-
Ankara Yeni
Bekir
AÇIKBAŞ
Alt Proje: Bazı Örtü Bitkisi
Uygulamalarının Toprak Özellikleri
ve Bitki Beslenme Durumları ile
Merlot Üzüm Çeşidinde Verim ve
Kalite Üzerine Etkileri.
BAEM
Tekirdağ Yeni
ARA 17:00-17:20
3
2. OTURUM
17.20-19.00
OTURUM BAŞKANI: Dr. Nesime CEBEL
Ülkesel Proje: BİYOLOJİK GÜBRELERİN GELİŞTİRİLMESİ VE
YAYGINLAŞTIRILMASI
Dr. Betül
BAYRAKLI
Alt Proje: Kaya fosfat ve Triple
süper fosfat Gübresi ile Beraber
Uygulanan Bacillus megaterium var.
phosphaticum’un Toprağın
İnorganik Fosfor Fraksiyonları ve
Mısır Bitkisinin Verimi Üzerine
Etkisi
KTAE-
Samsun Devam
Şule
KAYA
Alt Proje: Toprak Gübre ve Su
Kaynakları Merkez Araştırma
Enstitüsü Rhizobium
Koleksiyonunun Geliştirilmesi ve
Yeni İzolasyonlarla
Zenginleştirilerek Gen Bankası
Oluşturulması
TGSKMAE-
Ankara
Devam
Dr. Suay
BAYRAMİN
Alt Proje: Mikoriza Aşılaması ve
Fosfor Uygulamalarının Aspir’in
Verim Unsurları, Fosfor Alımı ve
Karbon Tutulumu Üzerine
Etkilerinin Belirlenmesi
TGSKMAE-
Ankara Devam
Dr. H. Sevim
TURAN
Alt Proje: Kombine Biyogübre ve
Kimyasal Gübre Uygulamalarının
Gemlik Zeytin Çeşidinin Gelişimi,
Verim ve Toprak Özellikleri Üzerine
Etkisi
ZAE-İzmir Devam
Dilek KAYA
ÖZDOĞAN
Alt Proje: Ankara Yöresinden Azot
Fikse Eden Bakteri Türlerinin
İzolasyonu, Azot Fiksasyon
Kapasitelerinin Belirlenmesi ve
Moleküler Karakterizasyonu
TGSKMAE-
Ankara Devam
01 MART 2016 SALI
3. OTURUM
09.00 – 10.30
OTURUM BAŞKANI: Dr. Nesime CEBEL
ANA PROJE: BİYOLOJİK GÜBRELERİN GELİŞTİRİLMESİ VE
YAYGINLAŞTIRILMASI
Özgür
ATEŞ
Alt Proje: Bitki Büyümesini Teşvik
Eden Fosfor Çözücü Bakterilerin
Biyogübre Olarak Kullanım
Olanaklarının Araştırılması
GKTAE-
Eskişehir Devam
4
Nesibe D.
ALMACA
Alt Proje: Harran Ovası Koşullarında
Mikorizanın (G. mossea) ve Farklı
Fosfor Dozlarının Biber Bitkisinin
Gelişimine ve Verimine Etkisi
GAPTAEM-
Şanlıurfa
Devam
Songül
DALCI
Alt Proje: Doku Organ Kültürü
Kullanılarak İn Vitro şartlarda
Vesiküler Arbusküler Mikorizalardan
Monokültür Üretimi
TGSKMAE-
Ankara
Devam
Kerem
YÜKSEL
Alt Proje: Turunçgil Fidanı
Yetiştiriciliğinde Biyogübrelerin
Kullanım Olanaklarının Araştırılması
BATEM-
Antalya Devam
Dr. Esin
ERAYDIN
ERDOĞAN
Alt Proje: Lignin Parçalayan
Bakterilerin İzolasyonu ve Farklı
Bitkisel Artıklarla Kompostlanarak
Tarımda Kullanım Olanaklarının
Araştırılması
TGSKMAE-
Ankara Yeni
ARA 10.30- 10.50
4. OTURUM
10.50 – 12.30
FERTİGASYON ARAŞTIRMALARI
OTURUM BAŞKANI: Ömer Faruk NOYAN
Dr. Tülin
PEKCAN
Gemlik Zeytin Çeşidinde Fertigasyon
Programlarının Hazırlanması,
Sofralık-Zeytin ve Zeytinyağı Bazı
Kalite Parametrelerine Olan Etkisinin
Belirlenmesi
ZAE-İzmir Devam
Dr. Yusuf
IŞIK
Fertigasyon Yöntemiyle Farklı
Miktarlarda Azot Uygulamalarının
Patatesin Yumru Verimi Üzerine
Etkilerinin Belirlenmesi
KTÇME-
Konya
Devam
Naci
DEMİRCİ
Fertigasyon Yöntemiyle Farklı
Miktarlarda Azot Uygulamalarının
Şeker Pancarı Yumru Verimi Üzerine
Etkilerinin Belirlenmesi
KTÇME-
Konya
Devam
Nuri
CANDAN
Fertigasyon Yöntemiyle Uygulanacak
Azot ve Fosforun, Salçalık Biberin
Verimi ve Bazı Kalite Özelliklerine
Etkisinin Belirlenmesi
UATEM-
İzmir
Devam
ÖĞLE YEMEĞİ
12:30-14:00
5. OTURUM
14.00 – 15.30
OTURUM BAŞKANI: Ömer Faruk NOYAN
5
Dr. Dilek
GÜVEN
Damla Sulama Sistemi ile Uygulanan
Farklı Seviyelerdeki Azotun
Washington Navel Portakalında
Verim ve Kalite Özellikleri Üzerine
Etkileri
BATEM-
Antalya Devam
A. Sinan
ÇALIŞKAN
Ankara Koşullarında Fertigasyon
Yöntemi ile Silajlık Mısırda Azot
Etkinliğinin Araştırılması
TGSKMAE-
Ankara Devam
Dr. Nevzat
ASLAN
Topraksız Ortamda (Aeroponik)
Antepfıstığı Fidanlarının Mineral
Besin İhtiyacının Belirlemesi
FAE-
Antep Devam
Dr. Hesna
ÖZCAN
Ana Proje: Organik Atık ve Artık
Yönetimi
Alt Proje: Orta Anadolu Bölgesinde
Hayvansal (Tavuk, Sığır, Koyun)
Gübrelerin Potansiyeli, Besin
Maddesi İçerikleri İle Mineralizasyon
Durumlarının Belirlenmesi
TGSKMAE-
Ankara Devam
ARA 15:30-15:50
6. OTURUM
15:50 – 18:30
OTURUM BAŞKANI: Dr. Hesna ÖZCAN
Ülkesel Proje: ORGANİK ATIK VE ARTIK YÖNETİMİ
Gamze
DEPEL
Alt Proje: Çeltik Kavuzlu Tavuk
Gübresinin Kompostlanması ve
Tarımda Kullanılma Olanaklarının
Araştırılması
TGSKMAE-
Ankara Devam
Ahmet Semih
YAŞASIN
Alt Proje: Cibre ve Pirinanın Kalecik
Karası İle Narince Üzüm Çeşitlerinde
Toprak Özellikleri, Verim, Gelişme,
Kalite Üzerine Etkileri
BAEM
Tekirdağ Devam
M. Niyazi
KIVILCIM
Alt Proje: Hayvansal Sıvı Gübrenin
Pamuk (Gossypium Hirsutum L.)
Tarımında Kullanım Olanaklarının
Araştırılması
PAEM
Nazilli Devam
Murat
BİROL
Alt Proje: Biochar Uygulamasının
Ekim Nöbeti Sistemindeki Bitkilerin
Verimine ve Toprağın Bazı Fiziksel,
Kimyasal ve Biyolojik Özelliklerine
Etkisinin Belirlenmesi
KTAE-
Samsun
Devam
Nazan
UZUN
Alt Proje: Karasu Kekinin Pamuk
Bitkisinin Verim ve Kalitesi ile
Toprak Verimliliğine Etkileri
PAİM Nazilli Devam
02 MART 2016 ÇARŞAMBA
6
7. OTURUM
9.00 – 10.30
OTURUM BAŞKANI: Prof. Dr. Sait GEZGİN
Dr. İlknur
YURDAKUL
Bazı Topraklarda Kolzanın
Kadmiyum Kirliliğini İyileştirme
Potansiyelinin Belirlenmesi
TGSKMAE-
Ankara Yeni
Dr. Yusuf
TÜLÜN
Sera Koşullarında Bazaltik Tüf ve
Çiftlik Gübresi Uygulamasının
Toprak Solarizasyonuna Etkilerinin
Araştırılması ve Toprak Sıcaklığının
Matematiksel Modellenmesi
ABKAE-
Mersin Devam
Dr. Yusuf
TÜLÜN
Erozyona Uğramış Topraklara
Bazaltik Tüf Ve Çiftlik Gübresi
Uygulamalarının Bazı Kimyasal Ve
Fiziksel Toprak Özellikleri ile Enter
Limon Çeşidinin Büyüme ve
Gelişmesi Üzerine Etkilerinin
Belirlenmesi
ABKAE-
Mersin Yeni
Mustafa
BIYIKLI
Ülkesel Proje: Ülkesel Tıbbi,
Aromatik ve Boyama Bitkileri
Entegre Ürün Yönetimi Araştırma,
Uygulama ve Eğitim Projesi
Alt Proje: İstanbul Kekiği
(Origanum vulgare Subsp.
Hirtum)’nde azot, fosfor ve
potasyumlu gübrelemenin verim ve
bazı kalite parametreleri üzerine
etkisi
BKMAE-
YALOVA Devam
Abdullah
ŞAKAK
Harran Ovası Koşullarında Nar
(Punica granatum L.) Yetiştirilen
Alanlara Uygulanan Farklı Gübre
Kaynaklarının Verim ve Toprağın
Bazı Özellikleri Üzerine Etkileri
GAPTAEM-
Şanlıurfa Devam
ARA 10:30- 10:50
8. OTURUM
10.50-12.30
OTURUM BAŞKANI: Prof. Dr. Sait GEZGİN
Dr. Mehmet
Ali GÜRBÜZ
Kuru Koşullarda Ayçiçeğinin Azotlu
Gübreleme Önerilerinde İndeks
Olarak Kullanılabilecek
Parametrelerin ve Azotun Su
Kullanma Randımanı Üzerine
Etkisinin Araştırılması
ATSTMAE-
Kırklareli Devam
7
HUMİK ASİT ARAŞTIRMALARI
Vural
KARAGÜL
İzmir Koşullarında TKİ-Humas
ve Azaltılmış Gübre
Seviyelerinin Patatesin Verim
ve Kalite Özellikleri Üzerine
Etkisinin Belirlenmesi
UATEM-
İzmir Devam
Mahmut Reşat
SOBA
Humik Asit İle Azaltılmış
Fosforlu Gübrelemenin
Ekmeklik Buğdayın Verim ve
Kalitesi Üzerine Etkisi
TGSKMAE-
Ankara Devam
Vecihe
İNCİRKUŞ
Bazı Organik Materyallerin
Humik ve Fulvik Asit
İçeriklerinin Spektroskopik
Olarak Tanımlanması ve
Uygun Analiz Yöntemlerinin
Belirlenmesi
TGSKMAE-
Ankara Devam
Meryem
BAYRAKTUTAN
Humik Asit ve Bitki Gelişimini
Teşvik Edici Bakteri
Uygulamalarının Meralarda
Verim ve Bazı Mera Özellikleri
Üzerine Etkileri
DATAE-
Erzurum Devam
ÖĞLE YEMEĞİ
12:30-14:00
9. OTURUM
14.00-15.30
OTURUM BAŞKANI: Dr. Mehmet Ali GÜRBÜZ
Ömer Faruk
NOYAN
Tokat-Kazova’da Farklı Ekim Nöbeti
Sistemlerinde, Sürdürülebilir ve
Geleneksel Toprak Yönetimi
Uygulamalarının Verim ve Bazı
Toprak Özelliklerine Etkisi
OKGKTAE-
Tokat Devam
Dr. Derya
SÜREK
Toprakların Karbon Tutulumu ve
Sürdürülebilirliği Üzerine Toprak
İşleme Tekniklerinin Etkileri
TGSKMAE-
Ankara Devam
Özgür
ATEŞ
Afyonkarahisar / Sultandağı Yöresinde
Farklı Seviyelerde Uygulanan
Kalsiyum ve Potasyum
Uygulamalarının Kirazın Verim ve
Meyve Kalitesine Etkisi
GKTAE-
Eskişehir
Devam
Özen
MERKEN
Sultani Çekirdeksiz Üzüm Çeşidinde
Farklı Dozlarda Çinko (Zn)
Uygulamalarının Verim ve Kaliteye
Etkisi
BAE-
Manisa Devam
8
Dr. Hatun
BARUT
Vejetatif ve Generatif Dönemlerde
Yapraktan N, S ve Zn Uygulamalarının
Ekmeklik Buğday’ın Verim, Mineral
Element ve Kalite Parametreleri
Üzerine Etkisinin Araştırılması
DATAE-
Adana Devam
ARA 10:30- 10:50
10. OTURUM
16.00-18.30
OTURUM BAŞKANI: Dr. Mehmet Ali GÜRBÜZ
Didem
ÖZEN
Farklı Miktarlarda Uygulanan Fosforun
Aspirde Biyodizel Verim ve Kalitesine
Etkisi
GKTAE-
Eskişehir Devam
Çiğdem
BOYDAK
Demir ve Çinko Uygulamalarının
Yerfıstığının Verim ve Verim
Kriterlerine Etkisi
ABKAE-
Mersin Devam
Sibel
SÖYLEMEZ
Şanlıurfa Koşullarında Yetiştirilen
Zeytinde (Olea europaea L.) Çinko ve
Bor Uygulamalarının Verim ve
Kaliteye Etkileri
GAPTAEM-
Şanlıurfa Devam
Dr. Mehmet
KEÇECİ
Kireçtaşı ve Marn Ana Materyaller
Üzerinde Oluşan Topraklarda Humik
Asit ve Gübre Uygulamalarının Bitki
Besin Maddelerinin Formları ve
Toprak Verimliliği Üzerine Etkisi
TGSKMAE-
Ankara Devam
Mesut
ALTINDAL
Ana Proje: Organik Atık ve Artık
Yönetimi
Alt Proje: Organik Toprak
Düzenleyicilerin Fidan Gelişimi
Üzerine Etkilerinin Belirlenmesi
MAEM-
Isparta Devam
03 MART 2016 PERŞEMBE
11. OTURUM
09.00-10.30
OTURUM BAŞKANI: Dr. Nejat ÖZDEN
Dr. Bülent
SÖNMEZ
Türkiye Topraklarının Bazı Verimlilik ve
Organik Karbon (TOK) İçeriğinin
Coğrafi Veri Tabanının Oluşturulması
TGSKMAE
-Ankara Devam
Dr. Tülay
TUNÇAY
Türkiye’de Azotlu Gübre Tüketiminin
Akarsu Havzaları Bazında Haritalanması
ve Seçilen Bir Havzada ArcSWAT
Modeli ile Tarımsal Kaynaklı Nitrat
Kirliliğinin Modellenmesi
TGSKMAE
-Ankara Devam
9
Dr. Mustafa
USUL
Ülkesel Coğrafi Toprak Veri Tabanı
Oluşturulmasına Yönelik Ankara Kalecik
Örnek Alan Çalışması
TGSKMAE
-Ankara Devam
Dr. Nejat
ÖZDEN
Bakırçay Havzasında Coğrafi Bilgi
Sistemi Tekniği ile Tarımsal Arazi
Kullanım Planlarının Oluşturulması
UATEM-
İzmir Devam
ARA
10:30-10:50
12. OTURUM
10:50-12:30
OTURUM BAŞKANI: Dr. Nejat ÖZDEN
Ülkesel Proje: Türkiye Tarım Topraklarının Bitki Besin Maddesi ve Potansiyel
Toksik Element Kapsamlarının Belirlenmesi, Veri Tabanının oluşturulması ve
Haritalanması
Dr. Mehmet
Ali
GÜRBÜZ
Alt Proje: Trakya Yöresi Tarım
Topraklarının
Bitki Besin Maddesi ve Potansiyel
Toksik Element Kapsamlarının
Belirlenmesi, Veri Tabanının
Oluşturulması ve Haritalanması
ATSTMAE-
Kırklareli Devam
Günsu
ALTINDİŞLİ
ATAĞ
Alt Proje: Adana, Mersin ve Hatay İlleri
Tarım Topraklarının Bitki Besin
Maddesi ve Potansiyel Toksik Element
Kapsamlarının Belirlenmesi, Veri
Tabanının Oluşturulması ve
Haritalanması
ABKAE-
Mersin Devam
Dr. Mehmet
KEÇECİ
Alt Proje: Ankara, Kırıkkale, Kırşehir,
Kastamonu, Karabük, Düzce, Çankırı ve
Bolu İlleri Tarım Topraklarının Bitki
Besin Maddesi ve Potansiyel Toksik
Element Kapsamlarının Belirlenmesi,
Veri Tabanının Oluşturulması ve
Haritalanması
TGSKMAE
-Ankara Devam
Dr. Nurhan
MUTLU
Alt Proje: Tokat, Amasya ve Çorum
İlleri Tarım Topraklarının Bitki Besin
Maddesi ve Potansiyel Toksik Element
Kapsamlarının Belirlenmesi, Veri
Tabanının Oluşturulması ve
Haritalanması
OKGKTA
E-Tokat
Devam
Dr. Mehmet
KEÇECİ
Alt Proje: Türkiye Toprakları Sayısal
Veri Tabanının Oluşturulması,
Haritalanması ve İzlenmesi
TGSKMA
E-Ankara Yeni
ÖĞLE YEMEĞİ
12.30-14.00
13. OTURUM 14.00-15.30
10
OTURUM BAŞKANI: Dr. Mehmet KEÇECİ
Ülkesel Proje: Türkiye Tarım Topraklarının Bitki Besin Maddesi ve Potansiyel
Toksik Element
Kapsamlarının Belirlenmesi, Veri Tabanının oluşturulması ve Haritalanması
Mehtap
SARAÇOĞLU
Alt Proje: Şanlıurfa, Mardin ve Siirt
İlleri Tarım Topraklarının Bitki Besin
Maddesi ve Potansiyel Toksik Element
Kapsamlarının Belirlenmesi, Veri
Tabanının Oluşturulması ve
Haritalanması
GAPTAE
M-
Şanlıurfa Devam
Nebi AKYOL
Alt Proje: Konya, Karaman, Isparta,
Burdur, Niğde ve Aksaray İlleri Tarım
Topraklarının Bitki Besin Maddesi ve
Potansiyel Toksik Element
Kapsamlarının Belirlenmesi, Veri
Tabanının Oluşturulması ve
Haritalanması
KTÇME-
Konya Devam
Kadriye
TAŞPINAR Alt Proje: Eskişehir, Kütahya ve Bilecik
İlleri Tarım Topraklarının Bitki Besin
Maddesi ve Potansiyel Toksik Element
Kapsamlarının Belirlenmesi, Veri
Tabanının Oluşturulması ve
Haritalanması
GKTAE-
Eskişehir
Devam
Cafer Hakan
YILMAZ
Alt Proje Kahramanmaraş, Malatya ve
Adıyaman İlleri Tarım Topraklarının
Bitki Besin Maddesi ve Potansiyel
Toksik Element Kapsamlarının
Belirlenmesi, Veri Tabanının
Oluşturulması ve Haritalanması
DAGTİM
Kahraman
maraş
Devam
Murat
ŞİMŞEK
Alt Proje: Erzurum, Erzincan ve
Bayburt İlleri Tarım Topraklarının Bitki
Besin Maddesi ve Potansiyel Toksik
Element Kapsamlarının Belirlenmesi,
Veri Tabanının Oluşturulması ve
Haritalanması
DATAE-
Erzurum Devam
ARA
15.30-15.50
14. OTURUM 15.50-17:30
OTURUM BAŞKANI: Dr. Mehmet KEÇECİ
Ülkesel Proje: Türkiye Tarım Topraklarının Bitki Besin Maddesi ve Potansiyel
Toksik Element
Kapsamlarının Belirlenmesi, Veri Tabanının oluşturulması ve Haritalanması
11
Dr. Nejat
ÖZDEN
Alt Proje: İzmir, Manisa ve Aydın İlleri
Tarım Topraklarının Bitki Besin
Maddesi ve Potansiyel Toksik Element
Kapsamlarının Belirlenmesi, Veri
Tabanının Oluşturulması ve
Haritalanması
UATEM-
İzmir
Devam
Nilgün
KALKANCI
Alt Proje: Gaziantep, Osmaniye ve Kilis
İlleri Tarım Topraklarının Bitki Besin
Maddesi ve Potansiyel Toksik Element
Kapsamlarının Belirlenmesi, Veri
Tabanının Oluşturulması ve
Haritalanması
FAE-
G.Antep Devam
Uğur
BİLGE
Alt Proje: Diyarbakır, Batman ve Şırnak
İlleri Tarım Topraklarının Bitki Besin
Maddesi ve Potansiyel Toksik Element
Kapsamlarının Belirlenmesi, Veri
Tabanının Oluşturulması ve
Haritalanması
GAP
UTAEM-
Diyarbakır
Devam
Erhan
ÖZER
Alt Proje: Yozgat ve Sivas İlleri Tarım
Topraklarının Bitki Besin Maddesi ve
Potansiyel Toksik Element
Kapsamlarının Belirlenmesi, Veri
Tabanının Oluşturulması ve
Haritalanması
OKGKTA
E-Tokat Yeni
E. Işıl
DEMİRTAŞ
Alt Proje: Antalya ve Muğla İlleri Tarım
Topraklarının Bitki Besin Maddesi ve
Potansiyel Toksik Element
Kapsamlarının Belirlenmesi, Veri
Tabanının Oluşturulması ve
Haritalanması
BATEM-
Antalya
Yeni
Mesut
ALTINDAL
Alt Proje: Afyonkarahisar, Denizli ve
Uşak İlleri Tarım Topraklarının Bitki
Besin Maddesi ve Potansiyel Toksik
Element Kapsamlarının Belirlenmesi,
Veri Tabanının Oluşturulması ve
Haritalanması
MAEM-
Isparta Yeni
04 MART 2016 CUMA
15. OTURUM
09.00-10.30
OTURUM BAŞKANI: Dr. Mehmet KEÇECİ
Ülkesel Proje: Türkiye Tarım Topraklarının Bitki Besin Maddesi ve Potansiyel
Toksik Element
Kapsamlarının Belirlenmesi, Veri Tabanının oluşturulması ve Haritalanması
Özen
MERKEN
Alt Proje: Balıkesir ve Çanakkale İlleri
Tarım Topraklarının Bitki Besin Maddesi
ve Potansiyel Toksik Element
Kapsamlarının Belirlenmesi, Veri
BAE-
Manisa Yeni
12
Tabanının Oluşturulması ve Haritalanması
Emel
KAYALI
Alt Proje: İstanbul İli Tarım Topraklarının
Veri Tabanının Hazırlanması ve Bazı
Toprak Özelliklerinin Yersel Değişiminin
Belirlenmesi
ATSTMA
E-
Kırklareli
Yeni
Özlem
Bengü
DAŞ
KILIÇ
Alt Proje: Yalova, Bursa, Sakarya ve
Kocaeli İlleri Tarım Topraklarının Bitki
Besin Maddesi ve Potansiyel Toksik
Element Kapsamlarının Belirlenmesi, Veri
Tabanının Oluşturulması ve Haritalanması
ABKAE-
Yalova Yeni
Dr. Betül
BAYRAKLI
Alt Proje: Bartın ve Zonguldak İlleri
Tarım Topraklarının Bitki Besin Maddesi
ve Potansiyel Toksik Element
Kapsamlarının Belirlenmesi, Veri
Tabanının Oluşturulması ve Haritalanması
KTAEM-
Samsun Yeni
ARA
10.30-10.50
16. OTURUM
10.50-12.30
SONUÇ RAPORLARI
OTURUM BAŞKANI: Nuri ARI
Gülser
YALÇIN
Eskişehir Sulu Koşullarında Buğday-
Şekerpancarı Münavebesinde Fiğin
(Ara Bitki) Yeşil Gübre Olarak
Kullanılmasının ve Azaltılmış Azot
Dozları Uygulamasının Şekerpancarı
Verimine Etkilerinin Belirlenmesi
GKTAE-
Eskişehir Sonuç
Dr. Aişe
DELİBORAN Selenyum Uygulamalarının Mısır
Bitkisinin Verim, Verim Unsurları ve
Yem Kalitesi Üzerine Etkileri
GAPTAE
Şanlıurfa Sonuç
Ömer Faruk
NOYAN
Destekleyici Bitki Besleme Sisteminde
Azaltılmış Azotlu Gübre
Uygulamalarının Bitki Verim ve
Toprak Özellikleri Üzerine Etkileri
OKGKTA
E-Tokat Sonuç
Barış
ALBAYRAK
Soğanda (Allium cepa) Azot ve Kükürt
Uygulamalarının Verim, Beslenme ve
Bazı Kalite Kriterleri Üzerine Etkisinin
Araştırılması (Doktora Tezi)
ABKAE-
Yalova Sonuç
Nalan Zeynep
YILDIRIM
Kimyasal Gübre Kullanımını Azaltacak
Bitki Gelişimini Teşvik Edici Bakteri
Uygulamalarının Meralarda Verim ve
Bazı Mera Özellikleri Üzerine Etkileri
DATAE-
Erzurum
Sonuç
Gülser
YALÇIN
Buğday Üretim Alanlarında Daraltılmış
Alan Uygulamasının Gübre Tüketimine
Etkisi
GKTAE-
Eskişehir Sonuç
13
ÖĞLE YEMEĞİ
12:30-14:00
17.OTURUM
14:00-15:30
OTURUM BAŞKANI: Nuri ARI
GRUP KARARLARI
- ÖNCEKİ GRUP KARARLARININ GÖZDEN GEÇİRİLMESİ
- GRUBUN YÖNELECEĞİ KONULAR
- ÖNERİ VE DİLEKLER
- KAPANIŞ
14
PROJE ÖZETLERİ
YENİ TEKLİF PROJE
AFA ADI : A13 Toprak Su Kaynakları ve Çevre
PROGRAM ADI : P04 Toprak Verimliliği
Proje No TAGEM tarafından doldurulacaktır.
Proje Başlığı
Ana Proje: Organik Atık ve Artık Yönetimi
Alt Proje: Sera Atıklarından Biyokömür Üretimi ve
Marul Yetiştiriciliğinde Kullanım Olanaklarının
Araştırılması
Projeyi Yürüten
Kuruluş Batı Akdeniz Tarımsal Araştırma Enstitüsü
Projeyi Destekleyen
Kuruluş TAGEM
Proje Yürütücüsü Dr. Filiz ÖKTÜREN ASRİ
Yardımcı
Araştırmacılar
Nuri ARI
Dr.Cevdet F. ÖZKAN
E.Işıl DEMİRTAŞ
Dr.Dilek GÜVEN
Prof.Dr.Sahriye SÖNMEZ
Başlama- Bitiş Tarihleri 01.01.2017-31.12.2019
Projenin yıllara Göre
Bütçesi
2017: 200.000 TL , 2018: 30.000 TL
2019: 10.000 TL
Proje Özeti
Türkiye’de yılda 50-65 milyon ton bitkisel atığın oluştuğu tahmin edilmektedir. Söz
konusu atıkların toplanması ve taşınmasında karşılaşılan organizasyonel ve finansal
zorluklar, atık değerlendirmesi konusunda toplum bilincinin zayıf olması, bu konuda
belirlenmiş ve uygulanmaya konmuş devlet politikalarının ve düzenlemelerin olmaması
gibi nedenlerle atıklar ya yakılmakta ya da Belediyelerce gösterilen boş arazilere
dökülmektedirler. Yakılarak bertaraf edilmeleri hem çevre kirliliğine neden olmakta hem
de bitkilerin bünyelerinde yer alan bitki besin maddeleri heba olmaktadır. Planlanan
çalışmada sera sebze yetiştiriciliğinde ortaya çıkan bitkisel atıkların kontrollü ve
oksijensiz koşullarda karbon zengini biyokömür’e dönüştürülüp, tarımsal üretimde
kullanım olanaklarının ortaya konması amaçlanmaktadır. Üretilen biyokömür’ün
özellikleri piroliz koşullarına bağlı olduğundan planlanan çalışmanın birinci aşamasında
farklı sıcaklıkların biyokömür’ün kalitesi üzerine etkileri araştırılacaktır. Çalışmanın
ikinci aşamasında ise en optimum özelliklere sahip olan biyokömür’ün toprağın
verimliliği, marul bitkisinin beslenme durumu ve verim bileşenleri üzerine etkileri
belirlenecektir. Tesadüf blokları deneme desenine göre 4 tekerrürlü kurulacak çalışmada
% 0, % 0.5, % 1, % 2 ve % 4 biyokömür düzeylerinin yalnız etkileri ile kimyasal gübre
(NPK) kombinasyon etkileri araştırılacaktır.
Bu çalışma ile çevre kirliliğine sebep olan bitkisel atıkların değerlendirilerek tarıma geri
dönüşümü sağlanacaktır. Ayrıca üreticiler tarafından bilinçsizce kullanılan kimyasal
gübre tüketiminin azaltılarak toprak kirliliğinin önlenmesine de katkı sağlayacağı
düşünülmektedir.
Anahtar Kelimeler: Biyokömür, Sera atıkları, Piroliz, Toprak Verimliliği, Beslenme
Durumu
15
YENİ TEKLİF PROJE
AFA ADI : Toprak Su Kaynakları ve Çevre
PROGRAM ADI : P-04 Toprak Verimliliği
Proje No TAGEM tarafından doldurulacaktır
Proje Başlığı Ana Proje: Organik Atık ve Artık Yönetimi
Alt Proje: Fosforik Asitle Zenginleştirilmiş
Biyoçarların Buğday ve Ayçiçeği Verimi İle
Toprak Kalitesine Etkileri
Projeyi Yürüten Kuruluş Orta Karadeniz Geçit Kuşağı Tarımsal Araştırma
Enstitü Müd. TOKAT
Projeyi Destekleyen
Kuruluş
Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel
Müdürlüğü (TAGEM)
Proje Yürütücüsü Burhan AKKURT- Ziraat Mühendisi
Yardımcı Araştırmacılar Murat BAL-Ziraat Mühendisi
Sezai GÖKALP- Ziraat Yüksek Mühendisi
Oğuzhan AYDIN - Ziraat Yüksek Mühendisi
Fatih SARI -Ziraat Mühendisi
Prof.Dr. Hikmet GÜNAL
Doç.Dr. Halil ERDEM
Yrd.Doç.Dr. Nurullah ACİR
Başlama-Bitiş Tarihleri 2017-2020
Proje Bütçesi 2017: 52200 TL. 2018: 19.200 TL 2019:
19200TL 2020: 19200TL
TOPLAM: 109800 TL
Proje Özeti:
Biyoçar, biyokütlenin oksijensiz veya çok az oksijenli bir ortamda piroliz
edilmesi ile elde edilen bir organik materyaldir. Üstün fiziksel ve kimyasal
özelliklerinden dolayı toprağın kalitesinin artmasına neden olurken çevre
kirliliğinin azaltılmasına ve aynı zamanda bitkisel üretimin sürdürülebilirliğinin
sağlanmasına da katkı yapmaktadır.
Bu proje amacı, Tokat-Kazova koşullarında ayçiçeği-buğday rotasyonunda
uygulanan fosforik asitle zenginleştirilmiş/zenginleştirilmemiş iki biyoçar
materyalinin ürün verimi ve toprak kalitesine etkisini ortaya koymaktır. Bölgede
geniş alanlarda yetiştiriciliği yapılan domates ile ayçiçeği hasat atıkları biyoçar
hammaddesi olarak kullanılacaktır. Tesadüf Bloklarında Bölünmüş Parseller
Deneme deseninde oluşturulacak parsellere iki farklı biyokütlenin 500 C’de
piroliz ile üretilen, fosforik asit ile zenginleştirilmiş ve zenginleştirilmemiş
biyoçarların 4 farklı dozu (0, 2, 4 ve 8 ton/ha) uygulanacaktır. Çalışma 2017-
2020 yıllarında Orta Karadeniz Geçit Kuşağı Araştırma Enstitüsü arazisinde dört
yıl süre ile çakılı olarak yürütülecektir. Projede ekim nöbeti buğday, ayçiçeği
buğday ayçiçeği şeklinde planlanmıştır.
Proje süresince yapılacak yaygınlaştırma faaliyetleri ile biyoçar kullanımının
yaygınlaşması ile sürdürülebilir toprak yönetimi ve verim artışının sağlanmasının
yanında çevre kirliliğinin azaltılmasına katkı sağlamak projenin hedefleri
arasındadır.
16
YENİ TEKLİF PROJE
AFA ADI : A13 Toprak Su Kaynakları ve Çevre
PROGRAM ADI : P04 Toprak Verimliliği
Proje No TAGEM tarafından doldurulacaktır
Proje Başlığı
Ana Proje: Organik Atık ve Artık Yönetimi
Alt Proje: Karapınar Şartlarında Azaltılmış
Toprak İşlemede Organik Materyal Uygulama
Sıklığının Toprağın Bazı Fiziksel ve Kimyasal
Özelliklerine Etkisi
Projeyi Yürüten Kuruluş Toprak Su ve Çölleşme İle Mücadele Araştırma
Enstitüsü Müdürlüğü
Projeyi Destekleyen
Kuruluş
Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel
Müdürlüğü (TAGEM)
Proje Yürütücüsü Nebi AKYOL
Yardımcı Araştırmacılar
Necati ŞİMŞEKLİ, Osman MÜCEVHER,
Osman ÇAĞIRGAN, Prof. Dr. Mehmet
AYDIN, Prof. Dr. Hasan Sabri ÖZTÜRK
Başlama – Bitiş Tarihleri 2017-2021
Projenin Yıllara Göre
Bütçesi
2017: 123.000 TL 2018: 13.000 TL 2019:
14.000TL 2020: 15.000 TL 2021: 16.000 TL
PROJE ÖZETİ
Günümüzde tarım teknolojisindeki artışla beraber alet ve ekipmanların yoğun
kullanılması toprak üzerindeki üretim baskısını artırmış, bunun sonucunda da
topraklarımızda başta organik maddenin azalması olmak üzere birçok sorunun ortaya
çıkmasına sebep olmuştur. İç Anadolu Bölgesi ve özellikle de Konya Havzası’nda sulu
tarımın artmasıyla birlikte toprak daha fazla baskıya maruz kalmakta, toprağın agregat
yapısının bozulması ve kalitesinin her geçen gün daha da azalması ile erozyon riski
artmaktadır. Karapınar bölgesindeki toprakların büyük kısmı organik maddece fakir olup
bu durum toprağın verimliliği açısından sıkıntılar oluşturmakta, agregatlaşmanın az
olması erozyon riskinin artmasına ve sonuç olarak da ciddi bir sediment taşınımına yol
açmaktadır. Bu alanlarda bölge için ciddi sorun teşkil eden hayvan işletmesi kaynaklı
farklı organik materyallerin uygun işlemlerden geçtikten sonra toprağa uygun yöntemlerle
uygulanması hem işletme atıklarının değerlendirilmesine hem de toprağın ihtiyacı olan
organik maddenin karşılanmasına imkân sağlayacaktır.
Bu çalışma ile Karapınar bölgesindeki bazı tarımsal atık ve artıkların toprakla
buluşturulması sağlanacak; azaltılmış toprak işleme kullanılması halinde geleneksel
toprak işlemeye göre toprağın gerek organik madde düzeyindeki ve gerekse yapısındaki
değişmeler ortaya konacak ve en önemlisi periyodik olarak organik maddedeki birikme ve
yitme süreleri tahmin edilmeye çalışılacaktır. Toprak verimliliğindeki ve topraktaki
agregatlaşmadaki her birim artış yöre için büyük sorun olan rüzgar erozyonunun
azalmasını ve bölgede üretimin sürdürülebilir olmasını sağlayacaktır. Azaltılmış toprak
işleme ve organik madde uygulamalarının toprakta meydana getireceği iyileşmelerle
beraber erozyon için hassas bir bölge olan Karapınar topraklarının rüzgâr erozyonuna
karşı mukavemetinin daha güçlü olması beklenmektedir.
17
YENİ TEKLİF PROJE
AFA ADI : A13 Toprak Su Kaynakları ve Çevre
PROGRAM ADI : P04 Toprak Verimliliği
Proje No: TAGEM tarafından doldurulacaktır
Proje Başlığı Mera Alanlarında Tavuk Gübresinin Kullanılma
Olanaklarının Araştırılması
Projeyi Yürüten
Kuruluş
TGSKMAEM
Projeyi Destekleyen
Kuruluş
BÜGEM
Proje Yürütücüsü Uğur BAY
Yardımcı
Araştırmacılar
Mahmut Reşat SOBA
Ali ŞAHİN
Cansu TELCİ
Hayrettin KENDİR
Süleyman TABAN
Başlama- Bitiş
Tarihleri
01/01/2017 - 31/12/2021
Projenin yıllara
Göre Bütçesi
2017: 43350 TL 2018: 33400 TL 2019: 33450 TL
2020: 33500 TL 2021: 33550 TL
Proje Özeti (200 kelimeyi geçmeyecek şekilde)
Ülkemizin mera alanları çeşitli sebeplerden dolayı azalmıştır. Ayrıca tüm
dünyada tavukçuluk endüstrisinin giderek artması bu atıklarının çevreye zarar
vermeden tarım alanlarında kullanılmasını adeta zorunlu hale getirmiştir. Bunun
yanında son yıllarda ticari gübre fiyatlarındaki artış, tavuk gübresinin tarım
alanlarındaki kullanımını artırmıştır.
Bu proje ile farklı zaman ve miktarlarda uygulanan tavuk gübresinin meralarda
bitki yaş ve kuru ot verimi, popülasyondaki değişimi ve besin elementi içerikleri
üzerine etkilerini araştırmak amacıyla iki faktörlü deneme düzeninde tesadüf
parselleri deneme tertibinde deneme yürütülecektir. Deneme planına göre
otlatma döneminde deneme alanındaki bitkiler familyalarına göre ayrılarak
hakim tür tespit edilecektir. Gübreleme yapılmadan önce toprağın mevcut
durumu için parsellerden toprak örnekleri alınarak analizleri yapılacaktır.
Tavuk gübresi uygulama zamanı (ZI: Her yıl, ZII: İki yılda bir ve ZIV: Dört yılda
bir) ve tavuk gübresi dozları (TG0: Kontrol, TG1: 1 ton ha-1
, TG2: 2 ton ha-1
, TG3:
3 ton ha-1
ve H4: 4 ton ha-1
) olmak üzere deneme iki faktörlü olacaktır. Deneme 5
yıl süreyle 2 lokasyonda (Gölbaşı ve Beypazarı) yürütülecektir. Araştırma
kapsamında her yıl gübreleme öncesinde toprak örnekleri alınarak tavuk
gübresinin bakiye etkisi belirlenecektir.
Anahtar Kelimeler: Mera, tavuk gübresi, verim, uygulama zamanı, gübre dozu
18
YENİ TEKLİF PROJE
AFA ADI : A13 Toprak Su Kaynakları ve Çevre
PROGRAM ADI : P04 Toprak Verimliliği
Proje No: TAGEM tarafından doldurulacaktır
Proje Başlığı
Ana Proje: Organik Atık ve Artık Yönetimi
Alt Proje: Bazı Örtü Bitkisi Uygulamalarının
Toprak Özellikleri ve Bitki Beslenme Durumları ile
Merlot Üzüm Çeşidinde Verim ve Kalite Üzerine
Etkileri
Projeyi Yürüten Kuruluş Tekirdağ Bağcılık Araştırma İstasyonu Müdürlüğü
Projeyi Destekleyen
Kuruluş
Namık Kemal Üniversitesi Toprak Bilimi ve Bitki
Besleme ve Tarla Bitkileri Bölümleri
Proje Yürütücüsü Bekir AÇIKBAŞ
Yardımcı Araştırmacılar Zir.Yük.Müh. Gürkan Güvenç AVCI,
Zir.Yük.Müh. Serkan CANDAR, Zir.Yük.Müh.
Dr. Cengiz ÖZER, Zir.Müh. Tezcan ALÇO,
GıdaYük.Müh. Mehmet GÜLCÜ, Prof.Dr. Metin
TUNA, Yrd.Doç.Dr. Korkmaz BELLİTÜRK,
Zir.Yük.Müh. Dr. Zafer COŞKUN, Zir.Yük.Müh.
Turgay KIRAN.
Başlama- Bitiş Tarihleri 01.01.2017 - 31.12.2020
Projenin Toplam
Bütçesi:
TOPLAM: 121.750 TL
(2017:44.000 TL 2018: 30.250TL 2019: 22.500TL
2020: 25.000 TL)
Proje Özeti Sürdürülebilir tarım sistemlerinin başarısında örtü bitkileri önemli etkiye
sahiptir. Toprak yüzeyini kaplayan bitkilerle toprağa besin ve organik madde
ilavesi, erozyon kontrolü, toprak suyunun korunması, yabancı ot hastalık ve
zararlı kontrolü, toprağın fiziksel kimyasal ve biyolojik özelliklerinin
iyileştirilmesi sağlanmaktadır.
Bu proje ile bağda çok yıllık ve tek yıllık örtü bitkilerinin, toprak özellikleri ve
bitki beslenme durumları ile Merlot üzüm çeşidinde verim ve kalite kriterlerine
etkileri araştırılacaktır.
Projede 14 yaşındaki Kober 5 BB asma anacına aşılı Merlot üzüm çeşidinde 4
yıl boyunca, kontrol dahil 3 tek yıllık örtü bitkileri ile 3 çok yıllık örtü
bitkilerinden oluşan 7 uygulamanın Tesadüf parselleri deneme desenine göre 3
tekerrürlü olarak yürütülmesiyle gerçekleştirilecektir. Örtü bitkisi
uygulamalarının toprak özelliklerine, bitki beslenme durumlarına, toprak ve bitki
su içeriğine, üzüm kalite parametrelerine ve şarap kalitesi üzerine etkileri
araştırılacaktır.
19
DEVAM EDEN PROJE
AFA ADI : A13 Toprak Su Kaynakları ve Çevre
PROGRAM ADI : P04 Toprak Verimliliği
Proje No TAGEM/TSKAD/15/A13/P04/07
Proje Başlığı Ülkesel Proje: Biyolojik Gübrelerin Geliştirilmesi ve
Kullanımının Yaygınlaştırılması
Alt Proje: Kaya fosfat ve Triple süper fosfat gübresi
ile beraber uygulanan fosfor çözen bakterilerin
toprağın inorganik fosfor fraksiyonları ve buğday
bitkisinin verimi üzerine etkisi
Projeyi Yürüten
Kuruluş Karadeniz Tarımsal Araştırma Enstitüsü
Projeyi Destekleyen
Kuruluş
TAGEM
Proje Yürütücüsü Dr. Betül BAYRAKLI
Yardımcı
Araştırmacılar
Aylin ERKOÇAK, Emel KESİM
Doç.Dr. Rıdvan KIZILKAYA
Başlama-Bitiş Tarihleri 01.03.2015- 31.12.2017
Projenin toplam
Bütçesi
80.000
Proje Özeti: Fosfor çözücü bakterilerin kaya fosfatın çözünürlüğüne, TSP gübresinin
etkinliğine, toprağın inorganik fosfor fraksiyonlarına ve buğday bitkisinin verimine olan
etkisini belirlemek için yapılan bu çalışmada; buğday bitkisine verilmesi gerekli P’un %
0, 25,50,75 ve 100’ünün kaya fosfat ve TSP ile karşılanması ve bakterili ve bakterisiz
olmasına göre 5 konulu ve 3 tekerrürlü olarak denemeler planlanmıştır. Araştırmada,
standart kültür olarak Bacillus megaterium var. phosphaticum ile bir yerli fosfor çözen
Bacillus megateriun K01 suşu kullanılmıştır. 2015 yılında inkübasyon denemesi kurulmuş
yürütülmüş ve tamamlanmıştır. İnkübasyon denemesinde bazı kimyasal (alınabilir fosfor
ile inorganik fosfor fraksiyonları -çözünebilir ve gevşek bağlı P, Al-P, Fe-P, Ca-P,
indirgeyicide çözünen P-) ve biyolojik analizler (karbondioksit üretimi, mikrobiyal
biyomas karbon, dehidrogenaz aktivitesi, fosfataz aktivitesi) yapılmıştır.
Toprakların CO2 üretimi, MBC ve DHA değerleri 1. ve 2. dönemde diğer dönemlere göre
daha yüksek olmuştur. Fosfataz aktivitesinde ise 4. dönemde daha yüksek değerler elde
edilmiştir. CO2 üretiminde, MBC ve DHA’sinde en yüksek değerler DSM bakterisi
uygulamalarından elde edilmiş fosfataz aktivitesinde ise RK bakterisinin daha etkili
olduğu görülmüştür. CO2 üretiminde kaya fosfat daha etkili olurken, MBC, DHA ve
fosfataz aktivitesinde TSP uygulanan topraklardan daha yüksek değerler elde edilmiştir.
Toprakların fosfor fraksiyon durumlarına bakıldığında gevşek bağlı-P ve Al-P’da en
yüksek değerlerin DSM bakterisinden Ca-P ve indirgeyicide çözünen-P değerlerinde ise
en düşük değerlerin DSM bakterisi ile elde edildiği görülmektedir. Kaya fosfat uygulanan
topraklarda DSM mikroorganizması toprakların yarayışlı-P içeriğinde kontrole göre %
10’luk artış sağlarken RK uygulamasında bu değer % 5 olarak bulunmuştur. TSP
uygulanan topraklarda ise toprakların yarayışlı-P içeriği kontrole göre DSM bakterisi için
%11, RK bakterisi için ise % 8’lik artış meydana getirmiştir.
20
DEVAM EDEN PROJE
AFA ADI : A13 Toprak Su Kaynakları ve Çevre
PROGRAM ADI : P04 Toprak Verimliliği
Proje No: TAGEM/ TSKAD / AR-GE /12/A13/PO4/1
Proje Başlığı
Ülkesel Proje: Biyolojik Gübrelerin
Geliştirilmesi ve Kullanımının Yaygınlaştırılması
Alt Proje: Toprak Gübre ve Su Kaynakları
Merkez Araştırma Enstitüsü Rhizobium
Koleksiyonunun Geliştirilmesi ve Yeni
İzolasyonlarla Zenginleştirilerek Gen Bankası
Oluşturulması
Projeyi Yürüten Kuruluş Toprak Gübre ve Su Kaynakları Merkez
Araştırma Enstitüsü
Projeyi Destekleyen
Kuruluş
Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel
Müdürlüğü
Proje Yürütücüsü Şule KAYA
Yardımcı Araştırmacılar Dr. Nesime CEBEL
İlhan GÜNGÖR
Dr. Esin ERDOĞAN
Başlama- Bitiş Tarihleri 2012 – 2015
Projenin Toplam Bütçesi 282.886 TL
Proje Özeti :Ülkemiz şartlarına uygun, yerel ve denenmiş ürünlerin tercih
edilmesiyle ülkemizin doğal mikrobiyal kaynaklarını korumak ve devamını
sağlamak amacıyla baklagillere ait etkili yerel izolatların seçilmesi ve
TGSKMAE koleksiyonunda yer alan Rhizobium bakterilerinin etkinliğinin
kontrol edilmesi, etkinliğini kaybetmiş olanların koleksiyondan çıkarılması ve
yeni seçilecek suşlarla yenilenmesi amacı ile bu çalışma yürütülmektedir.
Ankara ili Haymana, Çubuk, Polatlı ve Ayaş ilçelerinden fiğ, yonca,
nohut, korunga ve mercimek bitkilerine ait köklerden alınan nodül örnekleri ile
Çankırı ili Merkez ve Yapraklı ilçelerinden fiğ, yonca, nohut, korunga ve
mercimek bitkilerine ait köklerden alınan nodül örneklerinden yapılan
izolasyon çalışmaları tamamlanmış olup nohut bitkisine ait nodüllerden izole
edilen suşlar ve enstitümüz koleksiyonunda bulunan izolatlarla birlikte sera
denemesi Leonard ‘ın şişe kavanoz sisteminde kurulmuştur. Bitkilerin gelişme
süresi boyunca kavanozlardaki besin çözeltileri kontrol edilerek eksilen kısımlar
tamamlanmıştır. Bitkiler 1.5 aylık bir gelişme periyodu sonunda hasat edilmiştir.
Hasat sırasında bitki köklerindeki kum dikkatlice yıkanarak nodozite durumu
incelenmiştir. Bitkilerin üst aksamları 650C’de kurutularak ağırlıkları alınmış ve
bu bitkilerde total azot analizi yapılmıştır.Devam eden arazi çalışmalarında
Konya İli Beyşehir ilçesinden 24 nohut 7 fiğ ve 8 mercimek bitkilerine ait nodül
örnekleri silikajelli tüplere konarak +4 oC’ de buzdolabında saklanarak
izolasyon çalışmaları yapılmıştır. Nohut bitkisinden izole edilen diğer izolatlarla
sera denemesi kurulmaya devam edecektir.
21
DEVAM EDEN PROJE
AFA ADI : A13 Toprak Su Kaynakları ve Çevre
PROGRAM ADI : P04 Toprak Verimliliği
Proje No: TAGEM/TSKAD/15/A13/P04/02
Proje Başlığı
Ülkesel Proje: Biyolojik Gübrelerin
Geliştirilmesi ve Kullanımının Yaygınlaştırılması
Alt Proje: Mikoriza Aşılaması ve Fosfor
Uygulamalarının Aspir’in Verim Unsurları,
Fosfor Alımı ve Karbon Tutulumu Üzerine
Etkilerinin Belirlenmesi
Projeyi Yürüten Kuruluş Toprak Gübre ve Su Kaynakları Merkez
Araştırma Enstitüsü
Projeyi Destekleyen
Kuruluş
Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel
Müdürlüğü
Proje Yürütücüsü Dr. Suay BAYRAMİN
Yardımcı Araştırmacılar Songül DALCI
Oğuz BAŞKAN
Aynur DİLSİZ
Mustafa USUL
Yasemin İLERİ
Başlama- Bitiş Tarihleri 01/03/2015-29/02/2018
Projenin Toplam Bütçesi: 70.000 TL
Proje Özeti: Mikoriza aşılaması ve fosfor uygulamalarının aspir verimine, bitkinin fosfor
alımına, mikorizanın karbon tutulumuna ve agregatlaşmaya etkisinin
belirlenmesi amaçlanan çalışmanın; 1. yıl ekimi (2015) Toprak Gübre ve Su
Kaynakları Merkez Araştırma Enstitüsü’nün Sarayköy Araştırma ve Uygulama
İstasyonu’nda yapılmıştır. Deneme tesadüf bloklarında bölünen bölünmüş
parseller deneme desenine göre 3 tekerrürlü olarak kurulmuş ve materyal olarak
Remzibey-05 aspir çeşidi kullanılmıştır. Ana parsellere toprak fumigasyonu
(fumige toprak, fumige olmayan toprak), alt parsellere fosforlu gübre dozları (P0,
P1, P2, P3) ve en alt parsellere de mikoriza uygulamaları (mikorizalı, mikorizasız)
yerleştirilmiştir.
Aspirde çıkıştan hasata kadar verime yönelik özelliklerin gözlem ve ölçümleri
yapılmıştır. Toprak nem durumu deneme süresince gravimetrik yöntemle
izlenmiştir. Ekim öncesi ve hasat sonrası alınan toprak örneklerindeki kimyasal
ve mikrobiyolojik analizler analizler devam etmektedir.
22
DEVAM EDEN PROJE
AFA ADI : A13 Toprak Su Kaynakları ve Çevre
PROGRAM ADI : P04 Toprak Verimliliği
Proje No TAGEM/TSKAD/15/A13/P04/09
Proje Başlığı
Ülkesel Proje: Biyolojik Gübrelerin Geliştirilmesi ve
Kullanımının Yaygınlaştırılması
Alt Proje: Kombine Biyogübre ve Kimyasal Gübre
Uygulamalarının Gemlik Zeytin Çeşidinin Gelişimi, Verim
ve Toprak Özellikleri Üzerine Etkisi
Projeyi Yürüten Kuruluş Zeytincilik Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü
Projeyi Destekleyen
Kuruluş -
Proje Yürütücüsü Dr. Hatice Sevim TURAN
Yardımcı Araştırmacılar
Doç. Dr. Hüsnü KAYIKÇIOĞLU, Dr. Tülin PEKCAN
Zir. Yük. Müh. Erol AYDOĞDU, Dr. Aişe DELİBORAN
Dr. Nurhan VAROL, Dr. Didar SEVİM
Gıda Yük. Müh. Ferişte ÖZTÜRK GÜNGÖR
Zir. Yük. Müh. Mehmet HAKAN, Zir. Müh. İdris ÇILGIN
Prof. Dr. Nur OKUR (Proje Danışmanı)
Başlama - Bitiş Tarihleri 01/01/2015 - 31/12/2019
Projenin Toplam Bütçesi 2017: 40 000 TL 2018: 15 000 TL 2019: 5 000 TL
TOPLAM: 60 000 TL
Proje Özeti :Günümüzde geleneksel zeytin yetiştiriciliğinin yapıldığı tarım sistemlerinde,
toprak verimliliği ve biyolojik çeşitlilik azalmakta ve bunun sonucunda toprak ve ürün
kalitesinde önemli azalmalar ortaya çıkmaktadır. Sürdürülebilir toprak verimliliğine yeni
bir yaklaşım olan biyogübreler, atmosferik diazotu fikse ederek, fikse olmuş makro ve
mikro besin maddelerini harekete geçirerek yada topraktaki çözünemez formdaki P’u
bitkilere yarayışlı forma dönüştürerek uzun süreli toprak verimliliği ve sürdürülebilirliğini
devam ettirmede hayati bir rol oynamaktadır.
Bu çalışmada, biyogübre ve mineral gübre uygulamalarının Gemlik çeşidi
zeytin fidanlarının gelişme parametreleri ve 11 yaşındaki zeytin ağaçlarının verim,
beslenme ve toprak özellikleri üzerindeki etkileri incelenecektir. Bu amaçla, zeytin
fidanlarının fidan boyu, sürgün uzunluğu, gövde çapı, kök sayısı, yaş-kuru kök ağırlığı,
gövde ağırlığı ve N, P, K miktarları ve ilaveten zeytin ağaçlarının verim, beslenme
durumu ve toprakların fiziksel, kimyasal ve mikrobiyolojik özellikleri belirlenecektir.
Elde edilen veriler sonunda, biyogübrelerin zeytin bahçelerine uygulanan
kimyasal gübrelerin yerine ne kadar geçebileceği ve etki şekli ortaya konulacaktır. Aynı
zamanda, kimyasal girdi kullanımından kaynaklanan çevre kirliliğini azaltmaları
bakımından biyogübrelerin zeytin yetiştiriciliğinde kullanımlarının yaygınlaştırılması söz
konusu olacaktır. Deneme konularının zeytin bahçesine uygulanmasından önce iki yıl ön
verim gözlenmesi süreci kapsamında; 2014 ve 2015 yıllarında deneme bahçesinde
bulunan Gemlik zeytin çeşidine ait 128 ağaçtan verimler alınmış ve uygulamalar
yapılmadan önce deneme desenine uygun olarak varyans analizi yapılmıştır.
23
DEVAM EDEN PROJE
AFA ADI : A13 Toprak Su Kaynakları ve Çevre
PROGRAM ADI : P04 Toprak Verimliliği
Proje No: TAGEM/TSKAD/15/A13/P04/01
Proje Başlığı
Ülkesel Proje: Biyolojik Gübrelerin Geliştirilmesi ve
Kullanımının Yaygınlaştırılması
Alt Proje: Ankara Yöresinden Azot Fikse Eden Bakteri
Türlerinin İzolasyonu, Azot Fiksasyon Kapasitelerinin
Belirlenmesi ve Moleküler Karakterizasyonu
Projeyi Yürüten
Kuruluş
Toprak Gübre ve Su Kaynakları Merkez Araştırma
Enstitüsü
Projeyi Destekleyen
Kuruluş
Ankara Üniversitesi Biyoteknoloji Enstitüsü
Proje Yürütücüsü Dilek KAYA ÖZDOĞAN
Yardımcı
Araştırmacılar
Songül DALCI, Aynur DİLSİZ,Yrd. Doç. Dr. Nefise
AKÇELİK
Başlama- Bitiş
Tarihleri
01/01/2015 - 01/01/2018
Projenin Toplam
Bütçesi:
68.000
Proje Özeti
Toprağın doğal yapısında bulunan faydalı mikroorganizmalar toprağın
sürdürülebilirliği ve verimliliği açısından önemlidir. Bu mikroorganizmaların
tarıma mikrobiyal gübre olarak kazandırılması için saf kültür olarak elde
edilmelerine ihtiyaç vardır. Bu nedenle topraklarımızda doğal olarak bulunan
azot fikse eden bakteri türlerinin izole edilerek mikrobiyal gübre üretimine
materyal oluşturması bu çalışmanın temel amacını teşkil etmektedir.
Çalışmanın ilk yılı olan 2015, proje için gerekli alet, ekipman ve malzemeler
temin edilmiş olup bakteri izolasyonu için Kazan, Kızılcahamam ve Ayaş
ilçelerinden toprak numuneleri alınmıştır. Toprakların fiziksel ve kimyasal
analizleri tamamlanarak toplam bakteri ve serbest azotu fikse eden bakterilerin
sayımı ve izolasyon için gerekli işlemler devam etmektedir.
24
DEVAM EDEN PROJE
(Toplu Sonuç)
AFA ADI : A13 Toprak Su Kaynakları ve Çevre
PROGRAM ADI : P04 Toprak Verimliliği
Proje No: TAGEM/TSK-11/A13/P04/02
Proje Başlığı
Ülkesel Proje: Biyolojik Gübrelerin
Geliştirilmesi ve Kullanımının
Yaygınlaştırılması
Alt Proje: Bitki Büyümesini Teşvik Eden
Fosfor Çözücü Bakterilerin Biyogübre Olarak
Kullanım Olanaklarının Araştırılması
Projeyi Yürüten Kuruluş Geçit Kuşağı Tarımsal Araştırma Enstitüsü
Müdürlüğü
Projeyi Destekleyen Kuruluş
Proje Yürütücüsü Özgür ATEŞ
Yardımcı Araştırmacılar Prof.Dr. Ramazan ÇAKMAKÇI
Gülser YALÇIN
Kadriye TAŞPINAR
Volkan ALVEROĞLU
Ramazan YAVUZ
Serdar TOPRAK
Abdullah ALTAY
Başlama- Bitiş Tarihleri 2011 - 2016
Projenin Toplam Bütçesi: 2011: 23700 TL 2012: 4500 TL 2013: 6500 TL
2014: 6500 TL 2015: = TOPLAM 41 200
TL
Proje Özeti :Projenin amacı toprakta bulunan ve bitki tarafından kullanılamayan
fosforun bakteriler yardımıyla bitkilerin kullanabileceği forma dönüştürerek
fosforlu gübre kullanımı azaltmaktır. 60 toprak örneğinde fosfor çözebilen
bakteri suşları izole edilmiştir. Fosfor çözebilme yeteneği en yüksek olan 10 suş
tespit edilerek saksı denemelerinden seçim yapılmıştır. Saksı denemeleri
sonucunda en etkin olan suslar ile 5 tarla denemesi kurulmuştur. Tarla ve saksı
denemeleri Geçit Kuşağı Tarımsal Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü arazisinde
yürütülmüştür.
Dönem Bulguları 2015:Proje kapsamında 2015 arazi denemeleri
kurulmuş sonuçlar değerlendirilmiştir. Proje kapsamında alkalin ve asit fosfataz
enzim aktivitelerinde istatistisksel olarak fark bulumadığı, mısır verimlerinde
kontrole göre tam fosfor uygulaması ile 19+1/2 P ve 17 +/12 p konularının öne
çıktığı saptanmıştır.
Dönem Bulguları; Proje Sonucu: Projenin son yılı olması nedeniyle
proje toplu sonucu hazırlanmıştır. Proje sonucunda kontrol konusuna göre tam
fosfor konusu ile 17 ve 19 nolu izolatların yarım fosfor uygulamalarının ön plana
çıktığı saptanmıştır. 17 ve 19 nolu izolatların tek başına uygulamaların etkili
olduğu ve biyogübre olarak kullanılma potansiyellerinin olduğu saptanmıştır.
25
DEVAM EDEN PROJE
AFA ADI : A13 Toprak Su Kaynakları ve Çevre
PROGRAM ADI : P04 Toprak Verimliliği
Proje No:
Proje Başlığı
Ülkesel Proje: Biyolojik Gübrelerin
Geliştirilmesi ve Kullanımının
Yaygınlaştırılması
Alt Proje: Harran Ovası Koşullarında
Mikorizanın (G. mossea) ve Farklı Fosfor
Dozlarının Biber Bitkisinin Gelişimine ve
Verimine Etkisi
Projeyi Yürüten Kuruluş GAP Tarımsal Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü
- Şanlıurfa
Projeyi Destekleyen Kuruluş Harran Üniversitesi
Çukurova Üniversitesi
Proje Yürütücüsü Nesibe Devrim ALMACA
Yardımcı Araştırmacılar
Başlama- Bitiş Tarihleri 2011-2013
Projenin Toplam Bütçesi: 6900 TL.
Proje Özeti
Harran Ovası Koşullarında Mikorizanın (G. mossea) ve Farklı Fosfor Dozlarının
Biber Bitkisinin Gelişimine ve Verimine Etkisi isimli proje Mikoriza (G. Mossea)
aşılaması ve
Fosfor uygulamasının Urfa biberinin gelişimi, beslenmesi ve verim unsurlarına etkisinin
belirlenmesi amacı ile yürütülen Mikorizal inokulasyon olarak G. mossea mikoriza çeşidi
kullanılmıştır. Denemede bitkisi olarak inan 3363 yerli biber çeşidi kullanılmıştır.
Deneme konuları aşağıdaki gibidir.
Fosfor Dozları Mikoriza Uygulamaları
P0 : 0 kg P2O5 /da F: Fide döneminde mikoriza uygulaması
P1 : 5 kg P2O5 /da FT:Fide + Tarlada mikoriza uygulaması
P2 : 10 kg P2O5 /da
P3 : 15 kg P2O5 /da
P4 : 20 kg P2O5 /da
P5 : 25 kg P2O5 /da
proje fide ortamının sterilizasyonu ile başlamıştır.
Yetiştirilen fideler Deneme 7 Mayıs 2015 tarihinde şaşırtılmıştır.
19 Kasım 2015 tarihinde hasatlara son verilmiştir.
Deneme boyuncayapılan işlem ve gözlemler yapılmıştır.
26
DEVAM EDEN PROJE
Toplu Sonuç Raporu
AFA ADI : A13 Toprak Su Kaynakları ve Çevre
PROGRAM ADI : P04 Toprak Verimliliği
Proje No: TAGEM tarafından doldurulacaktır.
Proje Başlığı
Ülkesel Proje: Biyolojik Gübrelerin Geliştirilmesi ve
Kullanımının Yaygınlaştırılması
Alt Proje: Doku Organ Kültürü Kullanılarak İn Vitro
şartlarda Arbusküler Mikorizalardan monokültür
üretimi
Projeyi Yürüten Kuruluş Toprak Gübre ve Su Kaynakları Merkez Araştırma
Enstitüsü
Projeyi Destekleyen Kuruluş TAGEM
Proje Yürütücüsü Songül DALCI
Yardımcı Araştırmacılar Aynur DİLSİZ: TGSKMAE
Dilek KAYA: TGSKMAE
Doç. Dr. Khalid Mahmood Khawar BHATTI:
A.Ü.Ziraat Fak. Tarla Bitkileri
Başlama- Bitiş Tarihleri 2011-2015
Projenin Toplam Bütçesi: 60.700 TL
Proje Özeti
Ülkemiz topraklarında doğal olarak bulunan faydalı mikoriza mantarlarının saf
kültür olarak elde edilmesi ve biyolojik gübre olarak üretilmesi amacı ile in vitro şartlarda
mikoriza sporlarından monokültür yapılması bu projenin amacını oluşturmaktadır.
Projede amaçlanan çalışmalara başlanmış; Agrobacterium rhizogenes’le
havuçta sağlıklı saçak kök oluşturulamadığından B planı uygulanarak havuç bitkisi yerine
steril koşullar sağlanarak yonca (Medicago sativa ) bitkisi konukçu olarak kullanılmıştır.
Doku kültürü ortamı olarak MS besi ortamına NAA ve IBA hormonları eklenerek kök
gelişimi teşvik edilmiştir. Önceden topraktan izole edilerek +4°C’de muhafaza edilen stok
sporlar bu kökler üzerine alınarak mikoriza spor çoğaltılması işlemine geçilmiştir.
Mikoriza sporlarının saf olarak çoğaltılmasında kullanılmak üzere yonca (Medicago
sativa ) tohumları yüzey dezenfeksiyonu yapılarak, bitki büyütme odasında
çimlendirildikten sonra yeterli kök oluşmaya başladığında bu kökler yeni petrilere
aktarılmış ve topraktan izole edilmiş olan stoktaki sporlar ile MS’li ortama aktarılmıştır.
Topraklarla serada mikorizal enfeksiyon potansiyelinin tespiti için saksılarda deneme
kurulmuştur.
Ancak sporların çoğaltılması ve sonrasında tür teşhislerinin yapılması için
saksılarda çoğaltılması işlemleri proje takvimindeki aksamalar ( topraklardan spor
izolasyonları ve köklerde mikorizal enfeksiyon tespiti; mikrobiyoloji laboratuvarının
akreditasyon kapsamına alınması nedeniyle mikoriza çalışmaları için uygun ortam
olmadığından) 2014 yılında tamamlanamamıştır. Bu aksaklık nedeniyle projenin bir yıl
uzatılması kararı alınmıştır.
2015 yılı içerisinde yeni bir laboratuvar kurulması çalışmaları devam etmiş ve uygun
laboratuvar koşulları zamanında oluşturulamadığından; projenin devamında yapılması
gereken toprakların sera denemesi sonrasında köklerden mikoriza spor izolasyonu,
dezenfeksiyonu sonrasında doku kültüründe elde edilen saçak köklere sporların
aşılanması ,çoğaltılması ve tür teşhisleri yapılması aşamaları gerçekleştirilememiştir.
27
DEVAM EDEN PROJE
AFA ADI : A13 Toprak Su Kaynakları ve Çevre
PROGRAM ADI : P04 Toprak Verimliliği
Proje No TAGEM/TSKAD/13/A13/P04/10
Proje Adı
Ülkesel Proje: Biyolojik Gübrelerin Geliştirilmesi ve
Kullanımının Yaygınlaştırılması
Alt Proje: Turunçgil Fidanı Yetiştiriciliğinde
Anabaena sp.’nin Biyogübre Olarak Kullanım
Olanaklarının Araştırılması
Projeyi Yürüten
Kuruluş Batı Akdeniz Tarımsal Araştırma Ens. Müdürlüğü
Projeyi Destekleyen
Kuruluş Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü
Proje Yürütücüsü Kerem YÜKSEL
Yardımcı
araştırmacılar
Bora AĞSARAN, Mehmet ÖZDEMİR, Dr.Işılay
YILDIRIM
Yrd.Doç.Dr. Gülten ÖKMEN
Başlama –Bitiş Tarihi 01.01.2013-01.01.2015
Bütçe 2013: 9000 TL 2014: 6000 TL
Proje Özeti
Günümüzde en fazla kullanılan gübre çeşidi kimyasal gübrelerdir. Fakat
kimyasal gübrelerin yanlış kullanımı sonucu tarım arazilerinde tuzluluk artmış,
organik madde miktarı azalmış ve mikroorganizmalardan oluşan bir ekosistem
olan toprağın yapısı bozulmuştur. Verimliliğin artırılması ve sürdürülebilirliği,
toprakların fiziksel, kimyasal ve biyolojik yapısının iyileştirilmesi, insan
sağlığının korunması için organik gübrelerin kullanımı önem kazanmıştır.
Organik gübreler içerisinde son zamanlarda üzerinde yoğun araştırmalar yapılan
biyogübreler oldukça önemli bir yer tutmaktadır.
Bu projenin amacı, turunçgil fidan yetiştiriciliğinde Anabaena sp. (GO1)’in
biyogübre olarak kullanım olanaklarının araştırılmasıdır.
2015 yılı mart ayında aşılama öncesi son ölçümlerimiz alınmış olup, Martın son
haftası anaç bitkilerimize BATEM Fatihi bitkisinden aşılama yapıldı. Projede
aşılama döneminde belirtilen ölçümler yapıldı. İkinci gübreleme dönemi olduğu
için kimyasal ve biyolojik gübreler uygulandı. Daha sonra Nisan ayında aşılama
noktasının 2-3 göz üzerinden tepeleri kesildi ve bir süre sonra aşı bağları
çözüldü. Bundan sonra yine belli periyotlarda bitki boyu, bitki gövde çapı, kök
boğazı çapı, aşılama noktası yüksekliği ve sürgün boyu ölçümleri yapıldı.
Temmuz ayında Sürgünler 15 cm geldiğinde üçüncü ve son kez kimyasal ve
biyolojik gübrelemeler uygulandı. Aralık ayında son ölçümler alındı.
Ocak ayı başında yetiştirme ortamı ve yaprak analizleri tamamlanıp istatiksel
analizler yapılacaktır. Program Değerlendirme Toplantısında gelişme raporu ve
toplu sonuç raporu sunulacaktır.
28
YENİ TEKLİF PROJE
AFA ADI : A13 Toprak Su Kaynakları ve Çevre
PROGRAM ADI : P04 Toprak Verimliliği
Proje No: TAGEM tarafından doldurulacaktır.
Proje Başlığı Ülkesel Proje: Biyolojik Gübrelerin Geliştirilmesi ve
Kullanımının Yaygınlaştırılması
Alt Proje: Lignin Parçalayan Bakterilerin İzolasyonu ve
Farklı Bitkisel Artıklarla Kompostlanarak Tarımda
Kullanım Olanaklarının Araştırılması
Projeyi Yürüten
Kuruluş
Toprak Gübre ve Su Kaynakları Merkez Araştırma
Enstitüsü
Projeyi Destekleyen
Kuruluş
Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü
Proje Yürütücüsü Dr. Esin ERAYDIN ERDOĞAN
Yardımcı
Araştırmacılar
Dr. Hesna Özcan, Dr. Derya Sürek, Prof. Dr. Fikrettin
Şahin, Arzu Akın
Başlama- Bitiş
Tarihleri
01/01/2017 – 31/12/2020
Projenin yıllara
Göre Bütçesi
2017: 43.500 TL 2018: 414.000 TL 2019: 9.000 TL
2020: 8.000 TL
Proje Özeti :
Dünyada ve ülkemizde bitkisel kökenli artıklar; ciddi bir organik madde kaynağı olmanın
yanı sıra içermiş oldukları bitki besin maddeleri yönünden de önemli bir potansiyele
sahiptirler. Özellikle organik madde ve bazı besin elementleri yönünden fakir olan
ülkemiz topraklarında kimyasal gübrelerin bilinçsizce kullanımı çevresel olumsuzluklar
yaratmaktadır. Oysa organik-bitkisel kökenli gübreler, ticari gübre kullanımındaki
çevresel olumsuzlukları ortadan kaldırarak, toprağı bitki besin maddelerince
zenginleştirerek ve aynı zamanda toprağın fiziksel özelliklerini iyileştirerek toprakların
sürdürülebilirliğini sağlarlar. Bu çalışma ile gerek dünyada gerekse ülkemizde yakılarak
heba edilen, bitki besin elementi ve karbon içeriği yüksek olan tarımsal üretim artıklarının
özellikleri, lignin parçalayan bakterilerle kompostlanarak tarımda kullanılabilme
olanakları değerlendirilmeye çalışılacaktır.
Çalışmanın ilk yılında lignin parçalayan bakterilerin izolasyonu yapılacak ve lignin
parçalama yetenekleri test edilecektir. En iyi parçalama yapan izolatlar seçilerek bu
izolatların moleküler yöntemlerle tiplendirmeleri yapılacaktır. Çalışmanın ikinci yılında
selüloz ve lignin oranı yüksek olan buğday ve mısır sapları artıklarına lignin parçalayan
bakterilerin ilavesi ile inkübasyon denemesi kurulacaktır. Çalışmanın 3. yılında ise
buğday ve mısır sapları artıkları ile izolatlar reaktörde kontrollü bir şekilde kompost
haline getirilecektir. 4. yılda ise elde edilen mikrobiyal kompost materyalleri ile tarla
denemesi kurulacaktır. Bu çalışma sonucunda enstitümüz mikroorganizma kolleksiyonuna
yeni türler eklenmiş olacak, elde edilecek mikrobiyal ürün ile yapılacak kompost,
topraklarımıza karbon girdisi sağlayarak toprakların sürdürülebilirliğine katkı
sağlayacaktır.
Anahtar Kelimeler: Lignin parçalayan bakteriler, izolasyon, mikrobiyal kompost,
bitkisel artıklar.
29
FERTİGASYON ARAŞTIRMALARI
DEVAM EDEN PROJE
AFA ADI : A13 Toprak Su Kaynakları ve Çevre
PROGRAM ADI : P04 Toprak Verimliliği
Proje No TAGEM/TSKAD/15/A13/P04/10
Proje Başlığı
Gemlik Zeytin Çeşidinde Fertigasyon
Programlarının Hazırlanması, Sofralık-Zeytin ve
Zeytinyağı Bazı Kalite Parametrelerine Olan
Etkisinin Belirlenmesi
Projeyi Yürüten Kuruluş Zeytincilik Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü
Projeyi Destekleyen
Kuruluş Toros Tarım San. ve Tic. A. Ş.
Proje Yürütücüsü Dr. Tülin PEKCAN
Yardımcı Araştırmacılar
Dr. Hatice Sevim TURAN, Erol AYDOĞDU,
Doç. Dr. Yasemin Senem KUKUL KURTTAŞ,
Yrd. Doç. Dr. Mehmet Kamil MERİÇ, Hanife
Sevgi TELLİ KARAMAN, Şenay YAMAN,
Erkan SUSAMCI, Şahnur IRMAK, Mehmet
HAKAN, İdris ÇILGIN, Dr. Aişe DELİBORAN,
Prof. Dr. Habil ÇOLAKOĞLU (Proje Danışmanı)
Başlama - Bitiş Tarihleri 01/01/2015 - 31/12/2019
Projenin Toplam Bütçesi 2017: 50 000 TL 2018: 30 000 TL 2019: 10 000
TL TOPLAM: 90 000 TL
Proje Özeti: Bu çalışmanın, gerek kullanılan yöntem, gerek elde edilecek
sonuçlar yönünden Ege Bölgesi dışında zeytin yetiştirilen bölgelerimiz ve
Gemlik çeşidinden farklı zeytin çeşitleri için önemli bir örnek oluşturacağı
düşünülmektedir. Bu amaçlar doğrultusunda gerçekleştirilecek olan çalışma,
Türkiye’de zeytin bitkisinde fertigasyonla gübreleme programlarının
hazırlanmasında bir ilk olacaktır. Bu nedenle çok büyük önem taşımaktadır. Ülke
genelinde yaygın olarak yetiştiriciliği yapılan Gemlik zeytin çeşidinin Balıkesir-
Gömeç ilçesinde, 14 yaşında tam ürüne yatma döneminde 6 x 6 m dikim
mesafesindeki, dikiminden itibaren fertigasyon tekniğinin uygulandığı görünüm,
verim, bakım açısından homojen niteliği taşıyan bir üretici bahçesinde
yürütülecektir. Üretici bahçesinde gerçekleştirilecek olan bu çalışmada, 4 farklı
azot dozu ile 2 farklı potasyum dozu kullanılarak ve zeytinin gelişme devreleri
de dikkate alınarak oluşturulan, fertigasyon tekniğine uygun, gübreleme
programları denenecektir. Gemlik çeşidi zeytin ağacının farklı gelişme
dönemlerine göre kaldırılan besin maddesi miktarları belirlenerek toprak ve
yaprak analizlerine bağlı olarak fertigasyon tekniğine göre gübreleme
programları hazırlanacaktır.Deneme konularının zeytin bahçesine
uygulanmasından önce iki yıl ön verim gözlenmesi süreci kapsamında; 2014 ve
2015 yıllarında deneme bahçesinde bulunan Gemlik zeytin çeşidine ait 150
ağaçtan verimler alınmış ve uygulamalar yapılmadan önce deneme desenine
uygun olarak varyans analizi yapılmıştır
30
FERTİGASYON ARAŞTIRMALARI
DEVAM EDEN PROJE
AFA ADI : Toprak Su Kaynakları ve Çevre
PROGRAM ADI : Toprak Verimliliği
Proje No: TAGEM/TSKAD/13/A13/P04/8
Proje Başlığı
Fertigasyon yöntemiyle farklı miktarlarda azotlu
gübre uygulamalarının patates verimi ve kalite
özellikleri üzerine etkilerinin belirlenmesi
Proje İngilizce Başlığı
Projeyi Yürüten Kuruluş Toprak Su ve Çölleşme ile Mücadele Araştırma
Enstitüsü Müdürlüğü
Projeyi Destekleyen
Kuruluş
Niğde Patates Araştırma İstasyonu Müdürlüğü
Konya Şeker Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi
Proje Yürütücüsü Dr. Yusuf IŞIK
Yardımcı Araştırmacılar Naci DEMİRCİ
Başlama- Bitiş Tarihleri 01.01.2013 - 31.12.2015
Projenin Toplam
Bütçesi: 74.300,00 TL
Proje Özeti:
Bu çalışma; Konya yöresinde damla sulama ile yetiştirilen patatesten
ekonomik optimum seviyede verim alınması ve ürün kalitesinin istenilen
seviyeye yükseltilmesi için sulama suyu ile her sulamada uygulanması gerekli
azot miktarını belirlemek amacı ile yürütülmektedir.
Denemeler; açık kaptan buharlaşmanın 1.00 ve 1.25 katı olmak üzere
farklı sulama seviyelerinde iki ayrı deneme olarak 5x3 tesadüf blokları deneme
desenine göre yürütülmektedir. Her denemede, sulama suyu ile 0.0 mg/l, 10.0
mg/l, 20.0 mg/l, 30.0 mg/l, 40.0 mg/l ve 50 mg/l olmak üzere beş ayrı azot
seviyesi uygulanmıştır. Denemeler, Lady Olimpia patates çeşidi ile
yürütülmektedir.
2 Temmuz- 12 Eylül döneminde 6 gün aralıkla olmak üzere 13 kez
sulama yapılmıştır. Son dört sulamada gübre uygulaması yapılmamıştır. Gübre
uygulaması yapılan dönemde 554,5 mm buharlaşma ölçülmüştür. Açık kaptan
buharlaşmanın 1.00 katı sulama suyu ile 0.0 mg/l,10.0 mg/l, 20.0 mg/l, 30.0 mg/l
ve 40.0 mg/l azot uygulamak suretiyle yürütülen denemede, yukarıdaki azot
uygulamalarından sırası ile; 2625 kg/da, 2924 kg/da, 3184 kg/da, 3472 kg/da,
3533 kg/da ve 3495 kg /da yumru elde edilmiştir. Açık kaptan buharlaşmanın
1.25 katı sulama suyu ile 0.0 mg/l,10.0 mg/l, 20.0 mg/l, 30.0 mg/l, 40.0 mg/l ve
50 mg/l azot uygulamak suretiyle yürütülen denemede ise sırası ile; 2669 kg/da,
3267 kg/da, 3834 kg/da, 3942 kg/da, 4131 kg/da ve 4044 kg/da yumru elde
edilmiştir.
31
FERTİGASYON ARAŞTIRMALARI
DEVAM EDEN PROJE
AFA ADI : Toprak Su Kaynakları ve Çevre
PROGRAM ADI : Toprak Verimliliği
Proje No: TAGEM/TSKAD/13/A13/P04/7
Proje Başlığı
Fertigasyon Yöntemiyle Farklı Miktarlarda Azotlu
Gübre Uygulamalarının Şeker Pancarı Yumru
Verimi ve Bazı Kalite Özellikleri Üzerine
Etkilerinin Belirlenmesi
Projenin İngilizce Başlığı
Projeyi Yürüten Kuruluş Toprak Su ve Çölleşme ile Mücadele Araştırma
Enstitüsü Müdürlüğü
Projeyi Destekleyen
Kuruluş Konya Şeker Sanayi ve Ticaret A.Ş.
Proje Yürütücüsü Naci DEMİRCİ
Yardımcı Araştırmacılar Dr. Yusuf IŞIK, Nihal GÖKSU
Başlama- Bitiş Tarihleri 01/01/2013 - 31/12/2015
Projenin Toplam
Bütçesi: 74.300,00 TL
Proje Özeti: Bu çalışma; damla sulama ile yetiştirilen şekerpancarında, Orta Anadolu
koşullarında ‘Fertigasyon Yöntemiyle’ farklı miktarlarda azotlu gübre ve farklı
seviyelerde su uygulamalarının verim üzerine etkilerini belirlemek amacıyla
yürütülmektedir.
Tesadüf blokları deneme desenine (5x3) göre, açık kaptan
buharlaşmanın 1.00, ve 1.25 katı olmak üzere iki farklı sulama suyu seviyesinde
0.00 mg L-1
, 8.0 mg L-1
, 16.0 mg L-1
, 24.0 mg L-1
ve 32.0 mg L-1
olmak üzere
beş ayrı azot dozu uygulanmaktadır. Açık kaptan buharlaşmanın 6 günlük
farkları esas alınarak su ve gübre uygulaması yapılmakta, azot kaynağı olarak da
Amonyum Nitrat kullanılmaktadır. Denemeler, Coyote şekerpancarı çeşidi ile
yürütülmektedir.
Projenin 2015 yılı sonuçlarına göre; 2 Temmuz - 23 Eylül döneminde 15
kez sulama yapılmıştır. Gübre uygulaması yapılan sulama döneminde 631 mm
buharlaşma ölçülmüştür. Açık kaptan buharlaşmanın 1.00 sulama suyu
seviyesinde; 0.00 mg L-1
, 8.0 mg L-1
, 16.0 mg L-1
, 24.0 mg L-1
ve 32.0 mg L-1
azot uygulamalarında parsellerden sırasıyla 5290 kg/da, 7905 kg/da, 9016 kg/da,
10 102 kg/da, 10 393 kg/da kök verimi elde edilmiştir. Açık kaptan
buharlaşmanın 1.25 sulama suyu seviyesinde; 0.00 mg L-1
, 8.0 mg L-1
, 16.0 mg
L-1
, 24.0 mg L-1
ve 32.0 mg L-1
azot uygulamalarında parsellerden sırasıyla 5368
kg/da, 7613 kg/da, 9417 kg/da, 10230 kg/da, 10242 kg/da kök verimi elde
edilmiştir.
32
FERTİGASYON ARAŞTIRMALARI
DEVAM EDEN PROJE
AFA ADI : A 13 Toprak Su Kaynakları ve Çevre
PROGRAM ADI : P-04 Toprak Verimliliği
Proje No: TAGEM/TSKAD/13/A13/P04/6
Proje Başlığı
Fertigasyon Yöntemiyle Uygulanacak Azot ve
Fosforun, Salçalık Biberin Verimi ve Bazı
Kalite Özelliklerine Etkisinin Belirlenmesi
Projeyi Yürüten Kuruluş Uluslararası Tarımsal Araştırma ve Eğitim
Merkezi Müdürlüğü
Projeyi Destekleyen Kuruluş TAGEM
Proje Yürütücüsü Nuri CANDAN
Yardımcı Araştırmacılar
Kürşat ÜNER, Mehmet GÜNDÜZ, Vural
KARAGÜL, Oğuz Fehmi ŞEN, Prof. Dr.
Dursun EŞİYOK
Başlama- Bitiş Tarihleri 01/01/2013 - 31/12/2015
Projenin Toplam Bütçesi: 2013:44.850 2014:16.680 2015:17.560
Toplam:79.090
Proje Özeti Biber yetiştiriciliği; nüfusun artması, gıda ihtiyacı ve salça sanayinin gelişmesi
ile artmıştır. Yüksek verim ve kaliteli ürün için ıslah çalışmalarının yanında biberin
gübrelenmesi, iklimsel zorunluluklar ve yapılan desteklemeler basınçlı sulama
sistemlerinin yaygınlaşması ile fertigasyon öne çıkmıştır.
Fertigasyonla istenilen zaman ve konsantrasyonda uygulanma, gübrelerin
üniform olarak dağıtılması, yüzey akışı ve yıkanma yolu ile gübre kayıpların en aza
indirilmesi, çevre kirliliğinin engellenmesi ve ayrıca gübreleme maliyetinin azalması
sağlanabilir.
Araştırmada Yalova Yağlık 28 biber çeşidi kullanılmıştır. Deneme tesadüf blokları
deneme desenine uygun olarak 4 tekerrürlü kuruldu.
Parsel büyüklüğü; Dikimde :3.20mx7.00m=22.40 m2
Hasatta :1.60mx5.60m=8.96 m2
Konular;Azot Denemesinde: Fosfor Denemesinde:
N0=0 kg/N/da (0 ppm), P0=0 kg/P2O5/da (0 ppm),
N1=9 kg/N/da (20 ppm), P1=5 kg/P2O5/da (11 ppm),
N2=18 kg/N/da (40 ppm), P2=10 kg/P2O5/da (22 ppm),
N3=27 kg/N/da (60 ppm), P3=15 kg/P2O5/da (33 ppm),
N4=36 kg/N/da (80 ppm) olarak, P4=20 kg/P2O5/da (44 ppm) olarak
uygulanmıştır.
Sulamalar haftada iki kez 3-4 gün aralıklarında; gübreleme ise 4 günlük sulama
uygulamalarında yapıldı. Gübre olarak %33’lük Amonyum Nitrat ve %85’lik Fosforik
Asit kullanıldı. Azot denemesinde 15 kg/P2O5/da olarak Fosforik Asit, fosfor
denemesinde 22 kg/N/da olarak Amonyum Nitrat(%33) eşit miktarda verildi. Fosfor
denemesinde 20 cm’ye kadar 10 cm aralıklarla her konu için fosforun topraktaki hareketi
takip edildi. Verim ve bazı kalite öğelerinin her yıl varyans analizleri, toplu
değerlendirmede ise regresyon analizi yapılarak sonuca gidilecektir.
33
FERTİGASYON ARAŞTIRMALARI
DEVAM EDEN PROJE
Toplu Sonuç Raporu
AFA ADI : Toprak ve Su Kaynakları (A-13)
PROGRAM ADI : Toprak Verimliliği (P-04)
Proje No TAGEM/TSKAD/12/A13/P04/9
Proje Başlığı
Damla Sulama Sistemi İle Uygulanan Farklı
Seviyelerdeki Azotun Washington Navel
Portakalında Verim ve Kalite Özellikleri Üzerine
Etkileri
Projenin İngilizce Başlığı
Fertigation System with Nitrogen applied in the
Washington Navel Orange Effects on Yield and
Quality of Different Level
Projeyi Yürüten Kuruluş Batı Akdeniz Tarımsal Araştırma Enstitüsü
Müdürlüğü
Projeyi Destekleyen Kuruluş/lar TAGEM
Proje Yürütücüsü Dr. Dilek GÜVEN
Yardımcı Araştırmacılar
Dr. Cevdet F. ÖZKAN, Dr. Filiz ÖKTÜREN ASRİ,
Zir.Yük.Müh. Nuri ARI, Zir. Yük.Müh. E.Işıl
DEMİRTAŞ, Zir.Yük Müh.Zeynep ERYILMAZ, Zir.
Müh. M.Ali ÇELİKYURT
Başlama- Bitiş Tarihleri Ocak 2012-Mart 2016
Projenin Toplam Bütçesi 16.600 TL
Proje Özeti Bu çalışma, Washington Navel portakalında, yüksek verim ve kalite için, damlama
sulama sistemiyle uygulanması gereken en ekonomik azot dozunun belirlenmesi, Ülkemiz
portakal yetiştiriciliğinde dengesiz azotlu gübrelemeden kaynaklanan verim ve kalite
sorunlarının çözülmesi, portakal yetiştiriciliğinde aşırı azotlu gübre kullanımının
engellenerek, çevre ve insan sağlığına verilebilecek zararların önlenmesi amacıyla
yürütülmektedir.
Deneme Antalya Batı Akdeniz Tarımsal Araştırma Enstitüsünde bulunan, turunç anacı
üzerine aşılı, 13 yaşındaki Washington Navel ağaçlarında, tesadüf blokları deneme
desenine göre 4 tekerrürlü 5 uygulama (0, 350, 700, 1050, 1400 g N/ağaç) olacak şekilde
planlanmıştır. 2012 yılı Aralık ayında ön verimler alınmış, 2013 yılı Şubat ayından
itibaren ise projede belirlenen çalışma takvimine göre gübre uygulamaları yapılmış,
sonuçlar sunulmuştur. Denemenin ikinci uygulama yılı olan 2014’de projede belirtilen
gübre dozları Şubat-Ağustos ayları arasında haftalık olarak damla sulama sistemi ile
uygulanmıştır. 2014 yılı Eylül ayında her parselden alınan yaprak örneklerinde ise kuru
madde de toplam N, P, K, Ca, Mg, Fe, Mn, Zn, Cu analizleri Kacar ve İnal (2008)
tarafından bildirildiği şekilde yapılmıştır. 2014 yılı Aralık ayında meyvelerin hasatları
yapılmış ve ağaç başına düşen verim değerleri ile her uygulamadan alınan meyve
örneklerinde, meyve ağırlığı, meyve uzunluğu, meyve genişliği, indeks, kabuk kalınlığı,
dilim sayısı, usare miktarı, suda çözünür kuru madde miktarı, titre edilebilir asit miktarı
ve usare pH’sı değerleri hesaplanmıştır. 2013 ve 2014 yılı verileri dikkate alınarak, farklı
azot dozlarının verim üzerindeki etkisi ekonomik açıdan incelendiğinde, en fazla brüt kar
ve marjinal gelir ,1050 g N/ağaç uygulamasından elde edilmiştir.
Anahtar Kelimeler: Azot, Portakal, Damla Sulama, Verim, Kalite
34
FERTİGASYON ARAŞTIRMALARI
DEVAM EDEN PROJE
AFA ADI : Toprak ve Su Kaynakları (A-13)
PROGRAM ADI : Toprak Verimliliği (P-04)
Proje No: TAGEM/TSKAD/15/A13/P04/04
Proje Başlığı
Ankara Koşullarında Fertigasyon Yöntemi ile
Silajlık Mısırda Azot Etkinliğinin Araştırılması
Projeyi Yürüten Kuruluş Toprak Gübre ve Su Kaynakları Merkez Araştırma
Enstitü Müdürlüğü-ANKARA
Projeyi Destekleyen
Kuruluş
TAGEM
Proje Yürütücüsü A.Sinan ÇALIŞKAN
Yardımcı Araştırmacılar Dr. Zeynep DEMİR
Dr. Mehmet KEÇECİ
Dr. Hesna ÖZCAN
Emine BULDUK
Prof. Dr. Süleyman TABAN
Başlama- Bitiş Tarihleri 01/01/2015 - 01/01/2017
Projenin Toplam
Bütçesi:
60 000 TL.
(2015, I.Yıl: 50 000 TL; 2016, II. Yıl: 10 000 TL)
Proje Özeti:
Ankara şartlarında, fertigasyon yöntemiyle silajlık mısır için optimum azotlu
gübre dozu belirlenerek, bitki verimi ve kalite üzerine olan etkilerinin
belirlenmesi bu projenin amacını oluşturmaktadır. Denemenin I.yılı, Ankara
Toprak Gübre ve Su Kaynakları Merkez Araştırma Enstitüsü Sarayköy
Araştırma ve Uygulama İstasyonunda tesadüf blokları deneme desenine göre üç
tekerrürlü olarak yürütülmüştür. Denemede ön bitki olarak TARM-92 arpa çeşidi
kullanılmıştır. Arpanın temmuz başında hasatı sonrası, slajlık mısır için tohum
yatağı hazırlanmıştır. Denemede ikinci ürün olarak FAO 600 grubunda yer alan
TİVAK BC 678 slajlık mısır çeşidi kullanılmıştır. Slajlık mısır ekimi 4 sıralı
pnömatik mibzer ile yapılmıştır. Tohum çıkış sonrası her sıraya tek lateral
gelecek şekilde damla sulama sistemi döşenmiştir. Denemede, beş farklı azotlu
gübre dozu (0-10-20-30-40 ppm) parsellere fertigasyon yöntemiyle
uygulanmıştır. Parsel boyu 10 m olup, sıra arası 70 cm ve sıra üzeri 18 cm olacak
şekilde belirlenmiştir. Uygulanan sulama suyu miktarının belirlenmesinde A
sınıfı buharlaşma kabından ölçülen 7 günlük yığışımlı buharlaşma değerleri
kullanılmıştır. Silajlık mısır hasatı eylül ayının ikinci yarısında bitkilerin süt
olum-hamur olum devresi arasında yapılmıştır. Slajlık mısırın tarımsal ve
morfolojik özelliklerini belirlemek üzere tepe ve koçan püskülü çıkarma süresi,
bitki boyu, sap kalınlığı, koçan sayısı, kocan boyu, kuru madde oranı, yaprak,
sap ve koçan oranı, yüz dane ağırlığı belirlenmiştir. Projede belirtilen diğer
analizlerin yapımına devam edilmektedir.
Anahtar Kelimeler: Silajlık Mısır, Fertigasyon, Gübreleme, Azot
35
FERTİGASYON ARAŞTIRMALARI
DEVAM EDEN PROJE
AFA ADI : Toprak ve Su Kaynakları (A-13)
PROGRAM ADI : Toprak Verimliliği (P-04)
Proje No: TAGEM/TSKAD/13/A13/P04/12
Proje Başlığı Topraksız Ortamda (Aerofonik ortamda)
Antepfıstığı Fidanlarının
Mineral Besin İhtiyacının Belirlemesi
Projeyi Yürüten Kuruluş Antepfıstığı Araştırma İstasyonu Müdürlüğü
Projeyi Destekleyen Kuruluş
Proje Yürütücüsü Dr. Nevzat ASLAN
Yardımcı Araştırmacılar Nilgün KALKANCI, Kamil SARPKAYA,
Ajlan YILMAZ, Tuğba ŞİMŞEK.
Başlama- Bitiş Tarihleri 2013-2015
Projenin yıllara Göre
Bütçesi
2013: 28 000 TL 2014: 8 000 TL 2015: 10 000
TL
Proje Özeti: Ülkemizde aşılı antepfıstığı fidanı üretimi, üreticilerin talebini
karşılayamamaktadır. Besin elementi dengesi dikkate alınmadan hazırlanan tüp
karışımları; bazen besinler arası teşvik edici, bazen de engelleyici etki ortaya
çıkarmaktadır. Antepfıstığı fidan yetiştiriciliği için kullanılan Siirt ve Buttum
anaçların dengeli mineral besin elementi ihtiyacı tam olarak bilinmemektedir.
Antepfıstığı anaçlarının mineral besin ihtiyacının belirlenmesi amaçlanan
çalışmada kullanılacak ortamda besin elementi olabilecek kalıntı ve besin
elementi tutulması olmamalıdır. Bu nedenle projede topraksız ortam (aerofonik
sistem) kullanılmıştır.
Denemede kontrol olarak tüm besin elementlerini bulunduran Hoagland
solüsyonu kullanılmaktadır. Bitki beslemesinde önemli görülen 12 besin
elementlerinin (N, P, K, Ca, Mg, S, B, Fe, Zn, Mn, Cu, Mo) 4 dozu, üç
tekerrürlü ve her tekerrürde 10 fidan olacak şekilde tesadüf parselleri deneme
desenine göre her yıl 4 elementin dozları çalışılması planlanmış ve 2014 yılında
azot, fosfor, potasyum ve magnezyum konuları çalışılmıştır.
Kalsiyum, Bor, Demir ve Çinko konularının 2015 yılında çalışılması
planlanmıştır. Ancak bitkilere bulaşan hastalık sonucu bitki gelişimi
gerilediğinden konular uygulanamamıştır.
36
DEVAM EDEN PROJE
AFA ADI : A13 Toprak Su Kaynakları ve Çevre
PROGRAM ADI : P04 Toprak Verimliliği
Proje No: TAGEM/TSKAD/13/A13/P04/1
Proje Başlığı
Ana Proje: Organik Atık ve Artık Yönetimi
Alt Proje: Orta Anadolu Bölgesinde Hayvansal
Gübrelerin (Tavuk, Sığır, Koyun) Potansiyeli,
Besin maddesi İçerikleri ile Mineralizasyon
Durumlarının Belirlenmesi
Projeyi Yürüten Kuruluş Toprak Gübre ve Su Kaynakları Merkez
Araştırma Enstitüsü
Projeyi Destekleyen
Kuruluş
TAGEM
Proje Yürütücüsü Dr. Hesna ÖZCAN
Yardımcı Araştırmacılar Dr. Derya Sürek, Dr. Mehmet Keçeci, Tuba
Beşen, Gamze Depel, Murat Peker, Çağla Ateş,
Emre Karmaz, Dr. Havva S. Şendemirci, Prof. Dr.
Sadık Usta
Başlama- Bitiş Tarihleri 2013-2016
Projenin Toplam Bütçesi: 70 000 TL
Proje Özeti:Bu çalışma ile Ankara, Bolu, Tokat, Amasya, Konya, Çankırı,
Çorum ve Samsun illerinde hayvancılığın yoğun olarak yapıldığı yerlerin
belirlenerek, bölgesel olarak envanterlerinin çıkartılması, bölgesel olarak
belirlenen işletmelerden alınacak olan ham ve fermente olmuş hayvansal
gübrelerinin kimyasal özellikleri ve farklı tekstüre sahip topraklarda mineralize
olma durumlarına buna bağlı olarak oluşabilecek nitrat kirliliğinin tespit edilmesi
amaçlanmıştır.
Proje, ön etüt çalışması, inkübasyon denemesi ve tarla denemesi olarak üç
aşamada gerçekleştirilecektir. Materyal olarak büyükbaş hayvan gübresi, kanatlı
gübresi (yumurta ve broiler) ve küçükbaş hayvan gübresi kullanılacaktır.
Bu amaçla ön etüt çalışması içerisinde proje çalışma alanındaki iller; Ankara
(Kanatlı işletmesi (K)-4, Büyükbaş hayvan işletmesi (BB)-7, Küçükbaş hayvan
işletmesi (KB)-5), Bolu (K-15, BB-2, KB-1), Tokat (BB-5, KB-2), Amasya (K-
1, BB-2, KB-1), Konya (K-11, BB-11, KB-8), Çankırı (K-2, BB-3, KB-1),
Çorum (K-5, BB-3, KB-1) ve Samsun (K-2, BB-7, KB-1) olmak üzere toplam
105 işletmeden, işletmede bulunma durumuna göre fermente olmuş ve ham
gübre numunelerinden örnekler alınmış, laboratuvarda analizleri tamamlanmış ve
sonuçlar değerlendirilmektedir.
Yine proje kapsamında çalışma illerindeki işletmelerde; işletmenin nüfus ve iş
gücü durumunu, arazi varlığını, hayvan varlığını, bina varlığını ve işletme ile
ilgili bilgileri içeren a