TRNG THCS & THPT BU HMHA 11Ngy son: Tun 21Tit 60CHNG V: HIDROCACBON NO.ANKAN. (tit 1)

A. Mc tiu:1. Kin thc: Cho hc sinh hiu v bit:- Cc khi nim v ankan, cng thc chung ca dy ng ng , CTCT v cch gi tn mt s cht n gin.- Nm c tnh cht v phn ng c trng ca ankan. ng dng ca ankan trong i sng v trong cng nghip.2. K nng:- Vn dng nhng kin thc hc lp dy ng ng, vit cc ng phn. - Vit c cc phn ng xy v gi tn cc sn phm.3. Tnh cm, thi : - Rn luyn thi lm vic khoa hc, nghim tc. - Xy dng tnh tch cc, ch ng, hp tc, c k hoch v to c s cho cc em yu thch mn ha hc.B. Chun b: M hnh phn t butan, bt la gaz cho phn ng chy.C. Phng php: Chng minh v din gii.D. T chc hot ng:1. Kim tra bi c: Nu nh ngha ca cc loi phn ng trong ha hc hu c v cho v d minh ha ?2. Bi mi:Hot ng ca thyHot ng ca trGhi bng

1. Nhc li khi nim ng ng, t vit cng thc ca cc cht trong dy ng ng ca metan v a ra CTTQ ca dy ny ?

2. Quan st m hnh phn t butan v nu c im cu to ca n ?

3. ng phn l g ?Vit cng thc cu to cc ng phn ca phn t C4H10 , C5H12 ?

4. Da vo cch gi tn ca cc ankan mch thng v nhnh, hy gi tn cc cht c cng thc cu to va vit trn?

5. Xc nh bc ca cc nguyn t cacbon trong hp cht 2-metyl butan ?

6. Tham kho sch gio khoa hy nu cc tnh cht vt l c bn ca ankan ?

CH4, C2H6, C3H8...CTTQ : CnH2n + 2 vi n 1.

* Phn t ch cha lin kt n ()* Mi C lin kt vi 4 nguyn t khc t din u.* Mch cacbon gp khc.

C4H10:(1) CH3-CH2-CH2-CH3.(2) CH3-CH(CH3)-CH3.C5H12:(1)CH3-CH2-CH2-CH2-CH3(2) (CH3)2CH-CH2-CH3.(3)CH3-CH2-CH(CH3)-CH3(4) CH3-(CH3)2C-CH3.

C4H10:(1) butan.(2) izobutan hay 2-metyl propan.C5H12:(1) pentan.(2) izopentan hay 2-metyl butan.(3) 3-metyl pentan.(4) neo pentan hay 2,2-dimetyl propan.

Hc sinh xc nh v gio vin kim tra li.

* iu kin thng :- T C1 C4 : th kh.- T C5 C17: th lng.- Cc cht cn li th rn. * ts, tnc, khi lng ring d tng theo chiu tng ca khi lng phn t * Nh hn nc, khng tan trong nc, tan c trong mt s dung mi hu c.I. ng ng, ng phn v danh php:1. Dy ng ng ankan: (parafin)* Vd : CH4, C2H6, C3H8...lp thnh dy ng ng ankan. CTTQ : CnH2n + 2 vi n 1.* Phn t ch cha lin kt n ()* Mi C lin kt vi 4 nguyn t khc t din u.* Mch cacbon gp khc.2. ng phn:* T C4H10 bt u c ng phn v mch cacbon.* Vd : C4H10 c 2 ng phn :(1) CH3-CH2-CH2-CH3.(2) CH3-CH(CH3)-CH3.3. Danh php: (xem bng 5.1)* Tn cc ankan khng nhnh (5.1)* Tn gc ankyl (phn cn li ca ankan khi mt i 1H) : thay an = yl. * Tn cc ankan c nhnh :- Chn mch cacbon di v phc tp nht lm mch chnh.- nh s th t t pha cc nguyn t cacbon mch chnh gn nhnh hn.- Gi tn mch nhnh (nhm ankyl) theo th t vn ch ci cng vi s ch v tr ca n, sau gi tn ankan mch chnh.Vd 1 : Cc ng phn ca C4H10 trn :(1) Butan ; (2) 2-metyl propan.Vd 2 :CH3-CH(CH3)-CH(CH3)-CH2-CH3 c tn 2,3-dimetyl pentan.* Mt s cht c tn thng thng :... izo...

... sec...

neo...

tert...

4. Bc cacbon : Bc ca nguyn t cacbon trong hidrocacbon no l s lin kt ca n vi cc nguyn t cacbon khc.

H3 H H H2 H3 CH3 C2H5 C s 1, 5 c bc IC s 4 c bc IIC s 2,3 c bc III.

II. Tnh cht vt l::* iu kin thng :- T C1 C4 : th kh.- T C5 C17: th lng.- Cc cht cn li th rn. * ts, tnc, khi lng ring d tng theo chiu tng ca khi lng phn t (xem bng 5.1).* Nh hn nc, khng tan trong nc, tan c trong mt s dung mi hu c.

E.Cng c v dn d: - Vit CTCT v gi tn cc ng phn c CTPT C6H14. - Lm bi tp 2/115 SGK , hc v c bi cho tit sau.

Kim tra 5 phtVit ng phn va gi tn ankan c cng thc phn t l C4H10p n

a. butan

b. 2-metylpropan (isobutan)F. Rt kinh nghim tit dyNgy son: Tun 21Tit 61

CHNG V: HIDROCACBON NO.ANKAN. (tit 2)A. Mc tiu:1. Kin thc: Cho hc sinh hiu v bit:- Cc khi nim v ankan, cng thc chung ca dy ng ng , CTCT v cch gi tn mt s cht n gin.- Nm c tnh cht v phn ng c trng ca ankan. ng dng ca ankan trong i sng v trong cng nghip.2. K nng:- Vn dng nhng kin thc hc lp dy ng ng, vit cc ng phn. - Vit c cc phn ng xy v gi tn cc sn phm.3. Tnh cm, thi : - Rn luyn thi lm vic khoa hc, nghim tc. - Xy dng tnh tch cc, ch ng, hp tc, c k hoch v to c s cho cc em yu thch mn ha hc.B. Chun b: M hnh phn t butan, bt la gaz cho phn ng chy.C. Phng php: Chng minh v din gii.D. T chc hot ng:1. Kim tra bi c: Vit CTTQ ca dy ng ng ankan? Vit CTCT cc ng phn ca C5H12 v gi tn ca chng ?2. Bi mi:Hot ng ca thyHot ng ca trGhi bng

1. Nhc li nh ngha v phn ng th ?

2. T v d ca gio vin hy vit phn ng th Br2 vo phn t etan v propan ?

3. Hy gi tn cc sn phm ca phn ng th vit trn ?

4. Vit phn ng chy tng qut ca dy ng ng ankan ? Nu ng dng ca phn ng ny

5. Vit phn ng iu ch metan bng phn ng ca mui natri vi vi ti xt ?

6. Nu mt vi ng dng ca ankan trong i sng m em bit ?

L phn ng trong mt hoc nhm nguyn t trong phn t b thay th bi mt hoc nhm nguyn t khc.

Hc sinh vit v a ra kt lun v sn phm to ra sau phn ng .

Hc sinh c v gio vin b sung thm.

CnH2n+2 + [(3n+1)/2] O2 --t0->nCO2 + (n+1)H2O + Qc ng dng lm nhin liu.

CH3COONa + NaOH -CaO, t0-> CH4 + Na2CO3.

Hc sinh nu, gio vin b sung thm .III. Tnh cht ha hc:1. Phn ng th vi halogen: (Cl2, Br2, askt)Vd : CH4 + Cl2 -askt-> CH3Cl + HCl. (clometan hay metyl clorua) CH3Cl + Cl2 -askt-> CH2Cl2 + HCl. (diclometan hay metylen clorua) CH2Cl2 + Cl2 -askt-> CHCl3 + HCl. (triclometan hay clorofom)CHCl3 + Cl2 -askt-> CCl4 + HCl. (tetraclometan hay cacbontetraclorrua) * Cc ng ng khc ca metan cng tham gia phn ng th tng t.* Nguyn t H ca cacbon bc cao hn d b th hn nguyn t H ca cacbon bc thp.* Cc phn ng trn gi l phn ng halogen ha, sn phm gi l dn xut halogen ca hidrocacbon.2. Phn ng tch: * Tch H2: Vd : CH3-CH3 -500 C, xt-> CH2=CH2 + H2. * Cc ankan mch C trn 3C ngoi tch H2 cn c th b b gy mch C:Vd : CH4 + CH2=CH2 CH3-CH2-CH3-t0,xt- CH3-CH=CH2+H23. Phn ng oxi ha: * OXH hon ton (chy) :CnH2n+2 + [(3n+1)/2] O2 --t0-> nCO2 + (n+1)H2O + Q* Thiu oxi, phn ng OXH khng hon ton to ra nhiu sn phm khc nh C, CO, axit hu c...IV. iu ch:1. Trong phng th nghim:CnH2n+1COONa + NaOH -CaO, t0-> CnH2n+2 + Na2CO3.Vd: iu ch metan.2. Trong cng nghip: * Chng ct phn on du m.* Thu t kh thin nhin v kh du m.V. ng dng:- Lm nhin liu.- Lm nguyn liu tng hp nn cc hp cht khc dng cho cc nghnh cng nghip.

E.Cng c v dn d: - Lm bi tp 3/115 SGK ti lp. - Lm bi tp 6,7/115 SGK , hc v c bi mi cho tit sau.Kim tra 5 phtVit phng trnh phn ng sau:

a. b. Cracking C4H10

c. C4H10 + O2 d. hidro ha C3H8.p n

a.

b.

c. C4H10 + O2 4CO2 + 5H2O

d. C3H8 C3H6 + H2.F. Rt kinh nghim tit dyNgy son: Tun 21Tit 62BI TP ANKAN (t1)

I. Mc tiu:1. Kin thc:Cng c v ng ng, ng phn, danh php ca ankan, tnh cht ha hc ca ankan, iu ch. 2. K nng: Rn luyn k nng vit cc phng trnh ha hc ca anken.3. Tnh cm, thi : - Rn luyn thi lm vic khoa hc, nghim tc. - Xy dng tnh tch cc, ch ng, hp tc, c k hoch v to c s cho cc em yu thch mn ha hc.II. Chun b: Hc sinh chun b bi tp nh trc.III. Phng php: m thoi, pht vn.IV.Tin trnh dy hc:1. n nh lp2. Kim tra bi c3. Ging bi:Hot ng ca thyHot ng ca trGhi bng

Bi tp 1: Gi tn cc ankan sau:

Bi tp 2: Hon thnh phng trnh phn ng

a. b. t chy C3H8.

c. CnH2n+2 + O2

Bi tp 3: Khi t chy hon ton 0,1mol CH4 ta thu c sn phm chy cho qua bnh ng Ca(OH)2d. a. Khi lng bnh tng l bao nhiu?b. Khi lng dung dch thay i nh th no? (Bi tp dnh cho A1).Hng dna. Khi lng bnh tng l do cc kh b gi li bnh l CO2 v H2O.=> Tnh khi lng CO2 v H2Ob. Khi lng dung dch thay i do + Cc cht a vo lm tng khi lng+ Cc cht kh thot ra, kt ta l gim khi lng.=> Da vo lng tng v gim xc nh s thay i khi lng ca dung dch.HS hot ng nhm, gi tn ankan.

Cc nhm hon thnh PTPu.

HS lm theo hng dn.Bi tp 1: Gi tn cc ankan sau:

2,2 - imetylbutan

2,3 imetylbutanBi tp 2: Hon thnh PTPUA.

B. C3H8 + 5O23CO2 + 4H2O

C. CnH2n+2 + O2 nCO2 + (n+1)H2OBi tp 3:

CH4 + 2O2 CO2 + 2H2O1mol 1mol 2mol0,1mol 0,1 mol 0,2mol

a. m = = 0,1*44 + 0,2*18= 8 (g)

CO2 + Ca(OH)2 CaCO3 + H2O1mol 1mol0,1mol 0,1molb. Khi lng dung dch gim:mdd = 10 - 8 = 2(g)

E.Cng c v dn d: - Lm bi tp 3/115 SGK ti lp. - Lm bi tp 4,5/115 SGK , hc v c bi mi cho tit sau.Kim tra 5 phtCu 1: Hon thnh phng trnh phn ng sau:

a. ( SPC)b. t chy C3H8.Cu 2: Khi t chy hon ton 4,5g C2H6 ta thu c sn phm chy cho qua bnh ng Ca(OH)2d. Khi lng bnh tng l bao nhiu?

p nCu 1: Hon thnh phng trnh phn ng sau:

a. ( SPC)

b. C3H8 + 5O2 3CO2 + 4H2OCu 2: netan = 0,15 mol

C2H6 + O2 2CO2 + 3H2O1mol 2mol 3mol0,15mol 0,3 mol 0,45molm = = 0,3*44 + 0,45*18= 21,3 (g)

F. Rt kinh nghim tit dy

Ngy son: Tun 22Tit 63BI TP ANKAN (t2)

I. Mc tiu:1. Kin thc:Cng c v ng ng, ng phn, danh php ca ankan, tnh cht ha hc ca ankan, iu ch. 2. K nng: Rn luyn k nng vit cc phng trnh ha hc ca anken.3. Tnh cm, thi : - Rn luyn thi lm vic khoa hc, nghim tc. - Xy dng tnh tch cc, ch ng, hp tc, c k hoch v to c s cho cc em yu thch mn ha hc.II. Chun b: Hc sinh chun b bi tp nh trc.III. Phng php: m thoi, pht vn.IV.Tin trnh dy hc:1. n nh lp2. Kim tra bi c3. Ging bi:Hot ng ca thyHot ng ca trGhi bng

Bi tp 1: Khi t chy hon ton 0,05 mol ankan X thu c 5,60 lt kh CO2 (ktc). Cng thc phn t ca X.Hng dn- Tnh s mol CO2.- t cng thc phn t- Vit PTPU- Tnh gi tr n- Xc nh cng thc phn t ca X

Bi tp 2: Khi t chy hon ton 3,60 mol ankan X thu c 5,60 lt kh CO2 (ktc). Cng thc phn t ca X.Hng dn- Tnh s mol CO2.- t cng thc phn t- Vit PTPU- Tnh gi tr n- Xc nh cng thc phn t ca X

Bi tp 3: Mt hn hp 2 ankan k tip nhau trong dy ng ng , = 24,8. CTPT ca 2 ankan. Hng dnKhi gp bi ton 2 cht k tip nhau trong dy ng ng ta dng cng thc phn t trung bnh.- Da vo CTPT TB tnh gi tr M- Gii tnh gi tr - S nguyn t C ca 2 ankan l 2 s nguyn lin tip c gi tr khong gia.

Bi tp 3: t chy hon ton 3,36 lit hn hp kh A gm metan v etan thu c 4,48 lit kh cacbonic. Cc th tch kh o c ktc. Tnh thnh phn % v th tch ca mn kh trong hn hp A.Hng dn- Tnh s mol cc kh.- Gi x, y ln lt l s mol ca CH4 v C2H6.- Vit PTPU- Lp h phng trnh.- Gii h tm s mol mi kh- Tnh thnh phn % v th tch.

HS lm theo hng dn.

HS lm theo hng dn

HS lng nghe

HS lm theo hng dn.

HS lm theo hng dn.

Bi tp 3

t cng thc phn t ca ankan X l: CnH2n+1 (n 1)

CnH2n+2 + O2 nCO2 + (n+1)H2O1mol n mol0,05 mol 0,25 mol

n = Vy cng thc phn t ca ankan X: C5H12.Bi tp 2

t cng thc phn t ca ankan X l: CnH2n+1 (n 1)

CnH2n+2 + O2 nCO2 + (n+1)H2O14n+2 (g) n mol3,60 (g) 0,25 mol

=> n = 5Vy cng thc phn t ca ankan X: C5H12.

Bi tp 3:Gi cng thc phn t trung bnh ca 2 ankan l: ( 1) Ta c:

Mt khc: 14 + 2 = 49,6 = 3,4Vy cng thc phn t ca 2 ankan l:C3H8 v C4H10.Bi tp 3:nhh = 0,15 (mol)ncacbonic = 0,2 (mol)Gi x, y ln lt l s mol ca CH4 v C2H6.

CH4 + 2O2 CO2 + 2H2O x x (mol)

C2H6 + O2 2CO2 + 3H2O y 2y (mol)Ta c h phng trnh:

=> x = 0,1; y = 0,05% = = 66,67%%= 100 66,67 = 33,33%

E.Cng c v dn d: - Lm bi tp 3/115 SGK ti lp. - Lm bi tp 4,5/115 SGK , hc v c bi mi cho tit sau.Kim tra 5 phtKhi t chy hon ton 0,1 mol ankan X thu c 8,96 lt kh CO2 (ktc). a. Cng thc phn t ca X.b. Vit CTCT v gi tn ankan X.p n t cng thc phn t ca ankan X l: CnH2n+1 (n 1)

CnH2n+2 + O2 nCO2 + (n+1)H2O1mol n mol0,1 mol 0,4 moln = Vy cng thc phn t ca ankan X: C4H10.

butan2-metylpropan (isobutan)F. Rt kinh nghim tit dyNgy son: Tun 22Tit 64

LUYN TP.ANKAN V XICLOANKAN.A. Mc tiu:1. Kin thc: Cng c k nng vt CTCT v gi tn cc ankan v xicloankan.2. K nng: Rn luyn k nng vit CTCT , lp CTPT v vit cc phng trnh ha hc c ch n quy lut th v ankan.3. Tnh cm, thi : - Rn luyn thi lm vic khoa hc, nghim tc. - Xy dng tnh tch cc, ch ng, hp tc, c k hoch v to c s cho cc em yu thch mn ha hc.B. Chun b: Hc sinh chun b bi tp nh trc, gio vin chun b bng tng kt v h thng bi tp bm st chng trnh.C. Phng php: Nu vn v gii quyt vn .D. T chc hot ng:Hot ng ca thyHot ng ca trGhi bng

Phiu hc tp 1:1.Bng so snh(ankan v xicloankan):* Cu to: 1. Ging nhau:

2. Khc nhau:

* Tnh cht ha hc:1. Ging nhau:

2. Khc nhau:

Phiu hc tp 2:Vit CTCT ca cc ankan sau:1. penten-2.2. 2-metylbutan.3. isobutan.4. neopentan.Cc cht trn cn c tn gi l g ?Phiu hc tp 3:t chy ht 3,36 lt hh gm metan v etan c 4,48 lt CO2. Th tch o ktc. Tnh %(V) ca cc kh bu.

Phiu hc tp 5:Khi cho izopentan tc dng vi Br2 theo t l mol 1:1 , sn phm chnh thu c l:A. 2-brompentan.B. 1-brompentan.C. 1,3-dibrompentan.D. 2-brom,2-metyl pentan.Phiu hc tp 6:Ankan Y mch cacbon khng phn nhnh c CTDGN l C2H5 .a. Tm CTPT, CTCT v gi tn Y.b. Vit phn ng ca Y vi Cl2 (askt) theo t l mol 1:1, nu sn phm chnh.* Cu to:1. Ging nhau: Phn t ch c lin kt n.2. Khc nhau : Ankan mch h, xicloankan mch vng.* Tnh cht ha hc:1. Ging nhau: - u c phn ng th , tch hidro.- C phn ng chy ta nhit.2. Khc nhau: Xicloankan vng 3C, 4C c phn ng cng m vng.

1. CH3-CH2-CH2-CH2-CH3.2. CH3-CH(CH3)-CH2-CH3.Cn c tn gi l isopentan.3. CH3-CH(CH3)-CH3.Cn c tn gi l 2-metylpropan.4. CH3-C(CH3)2-CH3.Cn c tn gi l 2,2-dimetylpropan.

Gi V1(l) v V2(l) ln lt l th tch ca C2H6 v CH4 V1 + V2 = 3,36 (1).Theo phn ng chy ta c: 2V1 + V2 = 4,48 (2).Gii (1) v (2) ta c :%(V)C2H4 = 1,12/3,36 = 33,3%.%(V)CH4 = 66,7%.

Hc sinh gii v chn ra p n, gio vin kim tra li.

Hc sinh gii, gio vin kim tra li.

I. Cc kin thc cn nm vng:1. Cc phn ng chnh ca hidrocacbon no: Th v tch.2. Ankan l hidrocacbon no mch h, CTTQ: CnH2n + 2 vi n 1.3. Ankan t C4H10 tr i c ng phn mch cacbon.

II. Bi tp luyn tp:1. Bi tp 1: Theo phiu hc tp 2.1. CH3-CH2-CH2-CH2-CH3.2. CH3-CH(CH3)-CH2-CH3.Cn c tn gi l isopentan.3. CH3-CH(CH3)-CH3.Cn c tn gi l 2-metylpropan.4. CH3-C(CH3)2-CH3.Cn c tn gi l 2,2-dimetylpropan.

2. Bi tp2: Theo phiu hc tp 3:Gi V1(l) v V2(l) ln lt l th tch ca C2H6 v CH4 ban u, ta c: V1 + V2 = 3,36 (1).Theo phn ng chy ta c: 2V1 + V2 = 4,48 (2).Gii (1) v (2) ta c :V1 = 1,12 lt v V2 = 2,24 lt.%(V)C2H4 = 1,12/3,36 = 33,3%.%(V)CH4 = 66,7%. 4. Bi tp 4: Theo phiu hc tp 5:Chn p n l D.

5. Bi tp 5: Theo phiu hc tp 6:* CTPT ca Y: (C2H5)m. * Trong 1 ankan th s nguyn t H = 2ln s nguyn t H cng 2, nn ta c 5n = 2n + 2 n = 2Vy CTPT Y l C4H10.

E.Cng c v dn d: n li cc bi hc c. Chun b bi mi .Kim tra 5 phtKhi t chy hon ton 5,8 g ankan X thu c 8,96 lt kh CO2 (ktc). a. Cng thc phn t ca X.b. Vit CTCT v gi tn ankan X.p n t cng thc phn t ca ankan X l: CnH2n+1 (n 1)

CnH2n+2 + O2 nCO2 + (n+1)H2O14n+2 n mol 5,8 0,4 moln = Vy cng thc phn t ca ankan X: C4H10.

butan2-metylpropan (isobutan)F. Rt kinh nghim tit dy

Ngy son: Tun 22Tit 65

BI THC HNH 3: Phn tch nh tnh nguyn t, iu ch v tnh cht ca metan.A. Mc tiu:1. Kin thc: - Cho hc sinh bit tin hnh th nghim xc nh nh tnh cacbon v hidro. - Bit tin hnh th nghim iu ch v th tnh cht ca metan.2. K nng: - Rn luyn k nng thc hnh vi cc hp cht hu c. - Rn luyn k nng thc hnh th nghim vi mt lng nh ha cht , m bo an ton, chnh xc v thnh cng.B. Chun b: 1. Dng c th nghim: ng nghim; gi th nghim ; ng nh git ; gi ng nghim ; nt cao su ; ng dn kh hnh ch L(u nhnh di c vut nhn) ; tha ly ha cht ; n cn. 2. Ha cht : Saccaroz(ng knh), CuO, CuSO4 khan, CH3COONa khan, vi ti xt, dd Br2, dd KMnO4, bng khng thm nc. 3. Yu cu hc sinh n tp cc kin thc hc lm th nghim.C. Tin hnh th nghim:

Hot ng ca thyHot ng ca trGhi bng

Hng dn hc sinh lm th nghim:I. Th nghim 1: Xc nh nh tnh cacbon v hidro.II. Th nghim 2:iu ch v th tnh cht ca metan.III. Vit tng trnh th nghim:Hc sinh vit tng trnh theo mu np v cui gi.

Tin hnh th nghim, quan st hin tng , gii thch v vit tng trnh.I. Th nghim 1: Xc nh nh tnh cacbon v hidro.

II. Th nghim 2: iu ch v th tnh cht ca metan.

III. Vit tng trnh th nghim:

BNG TNG TRNH TH NGHIM

Tn th nghimDng c v ha chtNi dung tin hnhHin tngGii thch , phng trnh phn ngGhi ch.

Xc nh nh tnh cacbon v hidro.

2 ng nghimGi th nghim.ng, CuO, dd Ca(OH)2, bng trn CuSO4 khan.n cn. - Trn 0,2 gam ng vi 1-2 gam CuO, cho vo ng nghim kh, thm lp mng CuO ph kn hh, cho bng trn CuSO4 khan nt phn trn ca ng nghim. ng nghim cn li ng dd Ca(OH)2.- Lp dng c th nghim nh hnh 4.1 SGK.- un ng nghim cha hh phn ng.- Mu ca CuSO4 ha xanh.- Dung dch Ca(OH)2 vn c.- CuSO4 khan ha xanh do hp thu nc, vy trong sn phm phn ng c hi nc, chng t trong ng c H.- dd Ca(OH)2 b vn c do to kt ta, vy trong sn phm phn ng c CO2, chng t trong thnh phn ca ng c C.- CuO oxi ha hon ton ng to ra sn phm l CO2 v hi nc. C12H22O11 + 24CuO -t0-> 12CO2 + 11H2O + 24Cu.* Hi nc + CuSO4 khan mu xanh * CO2 + Ca(OH)2= CaCO3 + H2O.

un lc u nh quanh ng nghim, sau un tp trung phn phn ng.

iu ch v th tnh cht ca metan.

2 ng nghimGi th nghim.CH3COONa, CaO, NaOH, dd Br2.n cn. - Ly mt tha nh hh trn sn gm CH3COONa + CaO + NaOH cho vo ng nghim sch. Nt ng nghim bng nt cao su c ng dn hnh ch L. ng nghim cn li ng dd Br2.- Lp dng c nh hnh 5.2 SGK.- un nng u ng nghim.- Chm la t u ng dn .- a ng dn vo dd Br2. - Kh ng dn chy vi ngn la xanh.- dd Br2 khng b mt mu.

- Phn ng iu ch metan:CH3COONa+NaOH -CaO,t0-> CH4 + Na2CO3 - Khi t kh metan chy ta nhit v c ngn la xanh.- CH4 l hidrocacbon no, khng lm mt mu dd Br2. - Khi t cn cho CH4 sinh ra nhiu y ht khng kh ra ngoi trnh gy n.- Chn CaO mi nung, nh, xp, tn nh, trn nhanh, u vi xt rn, t l 1,5:1(m) (c th nung trong chn s cho kh) trn nhanh vi CH3COONa t l 2:3 (m).

E.Cng c v dn d: Son bi mi chng VI chun b cho tit sau.F. Rt kinh nghim tit dy

Ngy son: Tun 22Tit 66CHNG VI: HIDROCACBON KHNG NOANKEN (tit 1)A. Mc tiu:1. Kin thc: Cho hc sinh hiu v bit:- Cu to , danh php , ng phn v tnh cht ca anken.- Phn loi ankan v anken bng phng php ha hc.- Gii thch c v sao anken c nhiu ng phn hn ankan, anken c th to polime.2. K nng:- Vit c cc ng phn cu to, cc phng trnh phn ng ha hc ca anken. - Vn dng cc kin thc hc lm cc bi tp nhn bit.3. Tnh cm, thi : - Rn luyn thi lm vic khoa hc, nghim tc. - Xy dng tnh tch cc, ch ng, hp tc, c k hoch v to c s cho cc em yu thch mn ha hc.B. Chun b: ng nghim, cp ng nghim, gi . Kh etylen, dung dch brm, dung dch thuc tm.C. Phng php: Chng minh v din gii.D. T chc hot ng:Bi mi:Hot ng ca thyHot ng ca trGhi bng

Da vo cc cng thc hy xc nh HC no.=> Cc HC cn li l khng no.=> HC khng no, mch h, c 1 ni i l anken.

1. Vit cng thc phn t ca etylen v cc ng ng ca n ? T dy cc cht , nu cng thc chung ca dy ng ng ny?2. Quan st m hnh phn t C2H4 v C3H6 t nu nh ngha anken ?

3. Vit CTCT ca phn t C4H8 v xt xem c CT no c ng phn hnh hc khng ?

4. Gi tn thay th ca cc CT trn ?

5. Vit CTCT ca cht c tn: 3-metylpent-2-en ?HS da vo CTCT xc nh loi HC.

* C2H4, C3H6, C4H8...* CT chung : CnH2n vi n 2.

* l hidrocacbon mch h, phn t c 1 lin kt i.

* Cc CTCT:(1) CH2=CH-CH2-CH3.(2) CH3-CH=CH-CH3.(3) CH2=C(CH3)-CH3.* (2) c ng phn hnh hc.

(1) but-1-en.(2) but-2-en.(3) 2-metylprop-1en.

CH3-CH=C(CH3)-CH2-CH3(1)CH2=CH2;(2) CH2=CH-CH3; (3)CH3-CH3;(4)CH3-CH2-CH3; (5)CHC-CH3.=> HC khng no: (1); (2); (5)=> Anken: (1); (2)I ng ng, ng phn, danh php:1. Dy ng ng anken: (olefin)* C2H4, C3H6, C4H8...lp thnh dy ng ng anken .* Anken l cc hidrocacbon mch h, trong phn t c 1 lin kt i hay diolefin.* Cng thc chung : CnH2n vi n 2.2. ng phn: a. ng phn cu to: Bt du t C4H8 tr i c ng phn anken.V d: C4H8 c cc ng phn cu to:(1) CH2=CH-CH2-CH3.(2) CH3-CH=CH-CH3.(3) CH3-C(CH3)=CH2.b. ng phn hnh hc:

* ieu kien: R1 R2 va R3 R4* ng phn hnh hc c mch chnh nm cng mt pha ca lin kt i gi l cis-, ngc li gi l trans-.Vd : But-2-en c 2 ng phn hnh hc:

cis-but-2-en

trans-but-2-en3. Danh php:a. Tn thng thng: Ging ankan, thay ui an bng ilen.VD: CH2=CH2 : etilenCH2=CH-CH3 : propilen....Mt s t anken c tn thng thng.b. Tn thay th: Ging ankan, thay ui an bng en. (tham kho bng 6.1)VD: CH2=CH-CH(CH3)2: 3-metylbut-1-en. * nh s u tin v tr nhm chc.

II. Tnh cht vt l:Tng t ankan , tham kho bng 6.1.

E.Cng c v dn d: - Lm bi tp 2/132 SGK ti lp. - Hc v son phn cn li ca bi cho tit sau.Kim tra 5 phtVit cng thc cu to ca cc anken c CTPT l C5H10.Xc nh anken c ng phn hnh hcp n

1. 2.

3. 4.

5.

Anken c ng phn hnh hc l: F. Rt kinh nghim tit dyNgy son: Tun 22Tit 67

ANKEN. (tit 2)A. Mc tiu:1. Kin thc: Cho hc sinh hiu v bit:- Cu to , danh php , ng phn v tnh cht ca anken.- Phn loi ankan v anken bng phng php ha hc.- Gii thch c v sao anken c nhiu ng phn hn ankan, anken c th to polime.2. K nng:- Vit c cc ng phn cu to, cc phng trnh phn ng ha hc ca anken. - Vn dng cc kin thc hc lm cc bi tp nhn bit.3. Tnh cm, thi : - Rn luyn thi lm vic khoa hc, nghim tc. - Xy dng tnh tch cc, ch ng, hp tc, c k hoch v to c s cho cc em yu thch mn ha hc.B. Chun b: ng nghim, cp ng nghim, gi . Kh etylen, dung dch brm, dung dch thuc tm.C. Phng php: Chng minh v din gii.D. T chc hot ng:1. Kim tra bi c: 1. Vit cc ng phn cu to ca phn t C5H8 ? Gi tn ? Trong s cc ng phn , ng phn no c ng phn lp th ? 2. Vit phn ng cng ca etilen vi H2, Cl2, HCl ? Gi tn sn phm ? 2. Bi mi:Hot ng ca thyHot ng ca trGhi bng

1. Tham kho SGK, nu cc tnh cht vt l ca anken ?2. Vit phn ng cng ca propen vi Cl2, H2, H2O ? Gi tn cc sn phm thu c ?

3. Pht biu quy tc cng Maccopnhicop ?

4. Phn ng trng hp: (thuc loi phn ng polime ha) l qu trnh kt hp lin tip nhiu phn t nh ging nhau hoc tng t nhau to thnh nhng phn t rt ln (polime).Hy vit phn ng trng hp propilen v gi tn sn phm ?

5. Vit phn ng chy tng qut ?

6. Cn bng phn ng oxi ha kh xy ra khi cho etilen vo dd KMnO4 ?

7. Vit phn ng tch H2 ca propan v butan iu ch cc anken ?

8. Tham kho SGK, nu cc ng dng ca anken ?* Hc sinh nu, gio vin b sung thm.

* CH2=CH-CH3 + Cl2 --> CH2Cl-CHCl-CH3. (1,2-diclopropan)CH2=CH-CH3 + H2 -Ni,t0-> CH3-CH2-CH3. (propan) CH2=CH-CH3 + H2O -H+-> CH3-CH(OH)-CH3. izopropylic hoc propan-2-ol Trong phn cng HX vo lin kt i, phn mang in dng (H+) ch yu cng vo nguyn t C bc thp (c nhiu H hn) , cn phn mang in m (X-) cng vo C bc cao hn (c t H hn).HS lng nghe

nCH2=CH-CH3 -TH-> (-CH2-CH(CH3)-)n poli propilen (PP)

* CnH2n + 3n/2O2 -t0-> nCO2 + nH2O.

Hc sinh cn bng v gio vin kim tra li.

* Hc sinh vit, c lp cho nhn xt.

* Hc sinh tr li v gio vin b sung thm.III. Tnh cht ha hc:c trng l phn ng cng to hp cht no.1. Phn ng cng:a. Cng H2: xt Ni, t0.CH2=CH2 + H2 -Ni,t0-> CH3-CH3.b. Cng Halogen:CH2=CH2 + Br2 --> BrH2C-CH2Br.c. Cng HX: (X l OH, Cl, Br...)CH2=CH2 + HCl --> CH3-CH2Cl.

* Vi hp cht 3C cng HX tun theo quy tc cng Maccopnhicop ."Trong phn cng HX vo lin kt i, phn mang in dng (H+) ch yu cng vo nguyn t C bc thp (c nhiu H hn) , cn phn mang in m (X-) cng vo C bc cao hn (c t H hn)".

2. Phn ng trng hp: - Cht phn ng : monome.- Sn phm : polime.- n : h s trng hp.VD: nCH2=CH2 -TH-> (-CH2-CH2-)n.

3. Phn ng oxi ha:* OXH hon ton: (chy) CnH2n + 3n/2O2 -t0-> nCO2 + nH2O.

* OXH khng hon ton : lm nht mu dd KMnO4 dng nhn bit.3CH2=CH2 + 4H2O + 2KMnO4 --> 3C2H4(OH)2 + 2MnO2 + 2KOH. IV. iu ch:1. Trong PTN:Tch nc t ancol etylic:C2H5OH -H2SO4, 180C-> C2H4 + H2O.2. Trong CN:Cc anken c iu ch t phn ng tch H2 ca ankan tng ng.TQut: CnH2n + 2 -t0,xt,p- > CnH2n + H2.V. ng dng:- Lm nguyn liu. Tng hp PE, PP, PVC...lm ng nha, keo dn ...- Lm dung mi, nguyn liu cho CN ha cht.

E.Cng c v dn d: - Lm bi tp 3/132 SGK ti lp. - Lm bi tp 1,2,4,5,6/132 SGK , hc v son bi mi cho tit sau.Kim tra 5 phtHon thnh phng trnh phn ng sau:

a. C3H6 + H2 b. C3H6 + Br2

c. CH2=CH-CH2-CH3 + H2O d. Trng hp CH2=CH-CH3.

e. C4H8 + O2 p n

a. C3H6 + H2 C3H8.b. C3H6 + Br2 C3H6Br2.

c. CH2=CH-CH2-CH3 + H2O CH2(OH)-CH2-CH2-CH3. (SPP)

CH3-CH(OH)-CH2-CH2-CH3. (SPC)

d. e. C4H8 + 6O2 4CO2 + 4H2O

F. Rt kinh nghim tit dyNgy son: Tun 23Tit 68 BI TP ANKEN. A. Mc tiu:1. Kin thc:Cng c v ng ng, ng phn, danh php ca anken, tnh cht ha hc ca anken, iu ch . Gip hc sinh bit cch phn bit cc cht thuc cc dy ng ng khc nhau.2. K nng: Rn luyn k nng vit cc phng trnh ha hc ca anken.3. Tnh cm, thi : - Rn luyn thi lm vic khoa hc, nghim tc. - Xy dng tnh tch cc, ch ng, hp tc, c k hoch v to c s cho cc em yu thch mn ha hc.B. Chun b: Hc sinh chun b bi tp nh trc.C. Phng php: m thoi, pht vn.D.Tin trnh dy hc:1. n nh lp2. Kim tra bi c3. Ging bi:Hot ng ca thyHot ng ca trGhi bng

Yu cu HS nhc li CTPT ca ng ng anken t C2H4 n C6H12?Vit cc ng phn cu to ca C5H10, gi tn chng theo danh php thay th?

HS nhc li cc phn ng m anken c th tham gia. Phn ng c trng ca anken l phn ng no, gii thch?

HS nhc li quy tc cng HX vo anken bt i xng?Nhc li cc phng php iu ch anken.

Cu 1: Hon thnh cc phng trnh phn ng sau:a) CH2=CH2 + Cl2b) Trng hp propilenc) C5H10 + O2d) pent 1 en + HCl(spc)Yu cu HS hon thnh theo Yu cuCu 2: Tnh th tch etilen thu c ktc khi iu ch t 230 gam ancol etylic( H=100%)?Yu cu HS nhc li phn ng iu ch etilen trong PTN?HS hon thnh bi tp

Cu 3: T khi hi ca anken X so vi H2 bng 28. Tm CTPT ca X?Yu cu HS hon thnhC2H4, C3H6, C4H8, C5H10, C6H12... CTTQ l CnH2n

CH2=CH CH2-CH2-CH3 pent -1 enCH3-CH=CH-CH2-CH3pent 2- enCH2=C(CH3)-CH2 CH32-metylbut 1 enCH3C(CH3) = CH CH32-metyl but 2-enCH3-CH(CH3) CH=CH23-metyl-but-1-en

- anken cn th tham gia phn ng cng, phn ng trng hp, phn ng oxi ha.Phn ng c trng l phn ng cng, v anken c 1 lin kt pi km bn.- Nhc li.

- Nhc li

Hon thnh theo yu cu

nhc li

Hon thnhI. L thuyt cn nh1. ng ng, ng phn, danh php

2.Tnh cht ha hca. phn ng cng( H2, halogen, HX)b. phn ng trng hpc. phn ng oxi ha

3. iu ch

II. Bi tp vn dng.Cu 1: Hon thnh cc phng trnh phn ng sau:a) CH2=CH2 + Cl2 CH2Cl CH2Clb) CH2=CH-CH3 ( - CH2 CH(CH3) - )nc) C5H10 + 15/2O2 5CO2 + 5H2Od) CH2=CH-CH2-CH2-CH3 + HClCH3-CHCl-CH2-CH2-CH3Cu 2: ptpuC2H5OH C2H4 + H2O5mol 5moln C2H5OH = 230/46 = 5 mol mC2H4 = 5*28=140 gam

Cu 3:MX= 28*2=56mt khc: Manken = 14n 14n=56 n=4Vy CTPT l C4H8

E. Cng c v dn d: n li cc bi hc c.* Bi tp 5 pht: Cu 1: Hon thnh phng trnh phn ng:a) CH2=CH CH3 + Cl2b) C2H4 + HClc) C2H4 + O2Cu 2: T khi hi ca anken X so vi H2 bng 21. Tm CTPT ca X?F. Rt kinh nghim tit dy Ngy son: Tun 24Tit 69BI TP ANKEN. A. Mc tiu:1. Kin thc:Cng c v tnh cht ha hc ca cc anken . Gip hc sinh bit cch phn bit cc cht thuc cc dy ng ng khc nhau.2. K nng: Rn luyn k nng vit cc phng trnh ha hc ca anken.3. Tnh cm, thi : - Rn luyn thi lm vic khoa hc, nghim tc. - Xy dng tnh tch cc, ch ng, hp tc, c k hoch v to c s cho cc em yu thch mn ha hc.B. Chun b: Hc sinh chun b bi tp nh trc.C. Phng php: Nu vn v gii quyt vn .D.Tin trnh dy hc:1. n nh lp2. Kim tra bi c3. Ging bi:Hot ng ca thyHot ng ca trGhi bng

Cu 1: Nhn bit kh etan v etilen bng 1 ha cht duy nht?Yu cu HS cho bit ankan v anken c phn ng vi dung dch Br2 khng?

Cu 2: Hon thnh cc phn ng sau:a) C2H4 + Cl2b) C2H4 + HClc) C3H6 + O2d) C4H8 + H2Yu cu HS hon thnh phn ng.Chnh sa v ghi imCu 3: Cho 3,36 lt hn hp etan v etilen (ktc) i chm qua qua dung dch brom d. Sau phn ng khi lng bnh brom tng thm 2,8 gam. S mol etan v etilen trong hn hp l bao nhiu?HS cho bit kh no trn s phn ng vi dung dch Br2? T d cho bit cht no lm khi lng bnh Br2 tng?yu cu HS hon thnh.Cu 4: 2,8 gam anken A lam mt mau va u dung dich cha 8 gam Br2. Tm CTPT ca A?Yu cu HS Vit phn ng dng tng qut.Hng dn HS sau d yu cu HS hon thnh.

ankan khng phn ng, anken th phn ng lm mt mu

Hon thnh theo yu cu

Kh etilen phn ng nn lm khi lng bnh Br2 tng. Etan khng phn ng nn thot ra.

Hon thnh bi

CnH2n + Br2 CnH2n Br2

Hon thnhCu 1: Dng dung dch Br2. V khi dn cc kh qua dung dch Br2 th etilen lm mt mu Br2 cn kh etan th khong c hin tng.pthh: C2H4 + Br2 C2H4Br2

Cu 2: Hon thnh cc phn ng sau:a) C2H4 + Cl2 C2H4 Cl2b) C2H4 + HCl C2H5Clc) C3H6 + 9/2O2 3CO2 + 3H2Od) C4H8 + H2 C4H10

Cu 3: Khi lng bnh Br2 tng = khi lng etilen = 2,8 gams mol C2H4 = 2,8/28 = 0,1 molnhh = 3,36/ 22,4 = 0,15 mol n C2H6 = 0,15 0,1 = 0,05 mol

Cu 4: CnH2n + Br2 CnH2n Br2 0,05 0,05

nBr2 = 8/160 = 0,05 mol M ( CnH2n) = 2,8/0,05 = 56 = 14n n= 4Vy CTPT l C4H8

E. Cng c v dn d: n li cc bi hc c.* Bi tp 5 pht: Cu 1: Hon thnh cc phn ng sau:a) C2H4 + Cl2b) C2H4 + HClc) C3H6 + O2Cu 2: Cho 4,48 lt hn hp etan v etilen (ktc) i chm qua qua dung dch brom d. Sau phn ng khi lng bnh brom tng thm 2,8 gam. S mol etan v etilen trong hn hp l bao nhiu?GiiCu 1: Hon thnh cc phn ng sau:

a) C2H4 + Cl2 C2H4Cl2.

b) C2H4 + HCl C2H5Cl.

c) C3H6 + O2 3CO2 + 3H2OCu 2:metilen= = 2,8 gnetilen = 0,1(mol)nhh = = 0,2 (mol)netan = nhh netilen = 0,2 0,1 = 0,1 (mol)F. Rt kinh nghim tit dy.Ngy son: Tun 24Tit 70 BI TP ANKEN. A. Mc tiu:1. Kin thc:Cng c v tnh cht ha hc ca cc anken . Gip hc sinh bit cch phn bit cc cht thuc cc dy ng ng khc nhau.2. K nng: Rn luyn k nng vit cc phng trnh ha hc ca anken.3. Tnh cm, thi : - Rn luyn thi lm vic khoa hc, nghim tc. - Xy dng tnh tch cc, ch ng, hp tc, c k hoch v to c s cho cc em yu thch mn ha hc.B. Chun b: Hc sinh chun b bi tp nh trc.CC. Phng php: Nu vn v gii quyt vn .D.Tin trnh dy hc:1. n nh lp2. Kim tra bi c3. Ging bi:Hot ng ca thyHot ng ca trGhi bng

Cu 1: Hon thnh cc phng trnh phn ng sau:a) C3H6 + Cl2b) C2H4 + HBrc) C4H8 + O2d) C3H6 + H2e) But 1 en + HCl(spc)Yu cu HS hon thnh v nhc li quy tc cng HX vo anken bt i xng?

Cu 2: Dn 5,6 lt hn hp kh X gm etan v etilen qua dung dch Br2, sau phn ng thy thot ra 3,36 lit kh. Tm % th tch mi kh trong X?HS cho bit kh thot ra l kh no t tnh % th tch?

Cu 3: t chy hon ton 0,05 gam hidrocacbon X thu c 4,48 lit CO2( dktc) v 3,6 gam H2O. Tm CTPT X?Yu cu HS tnh s mol CO2 v H2O, t nhn xt X thuc loi hdrcb no?Yu cu HS hon thnh

Cu 4: T khi hi ca anken X so vi H2 bng 30. Tm CTPT ca X?Yu cu HS hon thnh

Nhc li quy tcHon thnh

Kh thot ra l etanHon thnh

n CO2 = 4,48/22,4 = 0,2 molnH2O = 3,6/18= 0,2 mol = nCO2 X l ankenHon thnh bi tp

Hon thnh bi tpCu 1: Hon thnh cc phng trnh phn ng sau:a) C3H6 + Cl2 C3H6Cl2b) C2H4 + HBr C2H5Brc) C4H8 +6 O2 4CO2 + 4H2Od) C3H6 + H2 C3H8e) But 1 en + HCl(spc) CH3 CHCl CH2 CH3

Cu 2: Vetan = V kh thot ra = 3,36 lt %Vetan = (3,36/ 5,6)*100%=60%

Cu 3: ncacbonic = 4,48/22,4 = 0,2 molnnc = 3,6/18= 0,2 mol = nCO2 X l ankenCnH2n + 3n/2O2 nCO2 + nH2O0,05 0,05n0,05n = 0,2 n=4 vy CTPT l C4H8

Cu 4:MX = 30*2 = 70 mt khc Mx = 14n 14n= 70 n= 5 vy CTPT l C5H10

E. Cng c v dn d: n li cc bi hc c.* Bi tp 5 pht: Cu 1: Hon thnh phng trnh phn ng:a) C3H6 + Cl2b) C2H4 + HBrc) C4H8 + O2d) C3H6 + H2Cu 2: T khi hi ca anken X so vi H2 bng 28. Tm CTPT ca X?GiiCu 1: Hon thnh phng trnh phn ng:

a) C3H6 + Cl2 C3H6Cl2.

b) C2H4 + HBr C2H5Br

c) C4H8 + 6O2 4CO2 + 4H2O

d) C3H6 + H2 C3H8.Cu 2Gi cng thc phn t ca anken l CnH2n (n 2)Manken = 28*2 = 56Mt khc 14n = 56 n = 4Vy cng thc phn t ca anken l: C4H8.F. Rt kinh nghim tit dyNgy son: Tun 24Tit 71 ANKAIEN.A. Mc tiu:1. Kin thc: Cho hc sinh hiu v bit:- Khi nim v ankadien: CT chung, c im cu to, phn loi ng ng, ng phn v danh php. Tnh cht ca cc ankadien tiu biu : buta-1,3-dien v isopren.- Phng php iu ch v ng dng ca ankadien.- Phn ng ca ankadien xy ra theo nhiu hng hn anken.2. K nng: Vit c cc phng trnh ha hc lin quan.3. Tnh cm, thi : - Rn luyn thi lm vic khoa hc, nghim tc. - Xy dng tnh tch cc, ch ng, hp tc, c k hoch v to c s cho cc em yu thch mn ha hc.B. Chun b: Gio n v h thng cc bi tpC. Phng php: Dy hc nu vn .D. T chc hot ng:1. Kim tra bi c: 1. Vit cc CTCT v gi tn thay th ca cc anken c CTPT C4H8? 2. Vit cc phn ng th hin tnh cht ha hc ca etylen?2. Bi mi:Hot ng ca thyHot ng ca trGhi bng

1. T nh ngha hy vit mt vi CTCT ca cc ankadien ?

2. Theo cch gi tn hc , thay en bng adien, hy gi tn cc cht bn ?

3. a ra cng thc chung ca dy ng ng ny ?

4. Nu cc v d cc ankadien cc loi khc nhau ?

5. Nhc li cc phn ng xy ra i vi anken v suy ra cho ankadien ?

6. Vit cc phn ng xy ra khi cho buta-1,3-dien tc dng vi H2 (Ni, t0), Br2 (1:1 v 1:2), HCl (1:1 v 1:2) v gi tn cc sn phm ?

7. Vit phn ng trng hp isopren , phn ng chy tng qut ca dy ny ?

8. Cng thc tng qut ca ankandien l CnH2n-2 (n 3)Vit phn ng chy tng qut ca dy ny ?9. Tng t anken, ankadien c 2 ni i nn tham gia phn ng oxi ha khng hon ton vi dung dch thuc tm v hin tng tng.

10. Da vo SGK cho bit cch iu ch a. buta 1,3 dien b. Isopren

11. Hy nu ng dng ca ankadien.Hc sinh vit, gio vin kim tra li.

Hc sinh nhc li cch gi tn anken hc v gi tn cc ankadien, gio vin cng c lp kim tra.

CnH2n-2 vi n 3

Hc sinh nu, gio vin kim tra li.

Cc ankadien c 2 lin kt i nn ging anken cc phn ng nh cng, trng hp, oxi ha, tuy nhin phn ng xy ra vi t l khc nhau, sn phm s nhiu hn.

* + 2H2 -Ni,t0-> butan.* + Br2 --> 3,4-dibrombut-1-en. v 1,4-dibrombut-2-en.* +2Br2 -->1,2,3,4-tetrabrombutan.* + HCl --> 3-clobut-1-en.v 1-clo-but-2-en.* + 2HCl --> .... Hc sinh vit v gio vin kim tra li.

Hc sinh vit v gio vin kim tra li.

HS lng nghe.

HS tham kho SGK v vit phng trnh phn ng.

HS tham kho SGKI nh ngha v phn loi:1. nh ngha: (diolefin)* Ankadien l cc hidrocacbon mch h, trong phn t c 2 lin kt i.* V d : CH2=C=CH2 : propadien.CH2=C=CH-CH3 : buta-1,2-dien.CH2=CH-CH=CH2 : buta-1,3-dien.CH2=C(CH3)-CH=CH2 : 2-metylbuta-1,3-dien (isopren)* Cng thc chung : CnH2n-2 vi n 3.2. Phn loi:a. Ankadien c 2 lin kt i k nhau.V d:...b. Ankadien c 2 lin kt i cch nhau 1 lin kt n (lin hp)V d :...c. Ankadien c 2 lin kt i cch nhau t 2 lin kt n tr ln.* Cc ankadien lin hp nh buta-1,3-dien , isopren c nhiu ng dng.II. Tnh cht ha hc:1. Phn ng cng: Ty vo iu kin : t l s mol, nhit , phn ng cng xy ra 1 lin kt i hoc c 2.a. Cng H2: (Ni, t0) to h/c no.

b. Cng halogen:* Vi dd Br2,-800C sn phm chnh l cng 1,2. 400C sn phm chnh l cng 1,4.* Vi dd Br2 d, cng vo c 2 lin kt i.c. Cng hidrohalogenua:- 800C sn phm chnh l cng 1,2.... tng t cng dd Br2 .

2. Phn ng trng hp:Trong k thch hp cc ankadien c kh nng tham gia phn ng trng hp, ch yu theo hng 1,4.VD: CH2=CH-CH=CH2 - t0,p,Na-> (-CH2-CH=CH-CH2-)n. cao su buna.3. Phn ng oxi ha:a. Oxi ha hon ton : (chy).

b. Oxi ha khng hon ton: Cc ankadien cng lm mt mu dd thuc tm ging anken. (dng nhn bit)

III. iu ch:1, buta-1,3-dien : t butan hoc butylen :CH3-CH2-CH2-CH3 -t0,xt-> CH2=CH-CH=CH2 + 2H2.2, isopren t isopentan:CH3-CH(CH3)-CH2-CH3 -t0,xt-> CH2=C(CH3)-CH=CH2 +2H2IV. ng dng:- Lm nguyn liu.- Sn xut cao su.

E.Cng c v dn d: - Lm bi tp 2/135 SGK ti lp. - Lm bi tp 1,3,4,5,/135 SGK , hc v son bi mi cho tit sau.* Bi tp 5 pht: Cu 1: Hon thnh phng trnh phn ng:

a) C4H6 + H2 b) CH2=CH-CH=CH2 + HBr (SPC)

c) CH2=CH-CH=CH2 + Br2 d) C4H6 + O2 e) Trng hp buta-1,3-dien.GiiCu 1: Hon thnh phng trnh phn ng:

a) C4H6 + H2 C4H10.

b) CH2=CH-CH=CH2 + HBr CH3-CH2-CH=CH2.

c) CH2=CH-CH=CH2 + Br2 CH2Br CH=CH CH2Br.

d) C4H6 + O2 4CO2 + 3H2O

e, F. Rt kinh nghim tit dyNgy son:Tun 25Tit 72 LUYN TP.ANKEN V ANKADIEN.A. Mc tiu:1. Kin thc:Cng c v tnh cht ha hc ca cc anken v ankadien. Gip hc sinh bit cch phn bit cc cht thuc cc dy ng ng khc nhau.2. K nng: Rn luyn k nng vit cc phng trnh ha hc ca anken v ankadien.3. Tnh cm, thi : - Rn luyn thi lm vic khoa hc, nghim tc. - Xy dng tnh tch cc, ch ng, hp tc, c k hoch v to c s cho cc em yu thch mn ha hc.B. Chun b: Hc sinh chun b bi tp nh trc, gio vin chun b bng s chuyn ha gia ankan, anken v ankadien.C. Phng php: Nu vn v gii quyt vn .D. T chc hot ng:1. n nh lp2. Kim tra bi c3. Ging biHot ng ca thyHot ng ca trGhi bng

1. Phiu hc tp s 1:in cc thng tin cn thit vo phiu ?

2. Phiu hc tp s 2Bi tp 1 Nu hin tng v vit phn ng xy ra khi cho :a. hh metan v etilen i qua dd Br2 ?b. Sc kh propilen vo dd KMnO4 ?(khng vit PTPU)

Bi tp 2Bng phng php ha hc hy phn bit ba bnh kh mt nhn cha metan, etilen v cacbonic ?(A1)

Bi tp 3Hon thnh PTPU sau a. Trng hp C2H4. b. C2H4 + O2 t0--->c. C2H4 + H2 -Ni,t0->d. C2H6 + Cl2 -askt->

Bi tp 4Cho 4,48 lt hh gm metan v etilen i qua dd Br2 d, thy dd nht mu v c 1,12 lt kh i ra. Tnh %(V) ca metan trong hh (cc th tch o ktc)

Bi tp 5t chy hon ton 5,4 gam mt ankadien lin hp X thu c 8,96 lt CO2 (ktc). CTCT ca X l ?

Hc sinh in y theo t, gio vin kim tra li.

a. CH2=CH2 + Br2 --> BrCH2-CH2Br.b. 3CH2=CH-CH3 + 2KMnO4 +4H2O--> 3CH2(OH)-CH(OH)-CH3 + 2KOH + 2MnO2

Dn ln lt cc kh i qua dd nc vi trong, kh lm vn c nc vi l CO2, Hai kh cn li cho i qua dd Br2 , kh lm nht mu dd Br2 l C2H4, cn li CH4CO2 + Ca(OH)2 = CaCO3 + H2O.C2H4 + Br2 --> C2H4Br2.

Hc sinh vit, gio vin kim tra v b sung thm.

* Kh khng phn ng i ra l metan vi th tch l 1,12 lt.* %(V)CH4 = 1,12.100/4,48 = 25,00%.

* t CTPT ca X l CnH2n-2 * Phn ng chy :CnH2n-2 + (3n-1)/2O2 -t0-> nCO2 + (n-1)H2O.* nCO2 = 0,4 mol nX = 0,4/n mol.Ta c : 0,4/n(14n-2) = 5,4 Suy ra n = 4, v l ankadien lin hp nn X c CTCT l CH2=CH-CH=CH2.I. Cc kin thc cn nm vng: Anken Ankadien1. CT chung: 2. cu to:3. Ha tnh c trng:4. S chuyn ha qua li:

II. Bi tp luyn tp:1. Bi tp 1: a. Ch c etylen phn ng, mu ca dd Br2 nht dn, c kh thot ra (metan):CH2=CH2 + Br2 --> BrCH2-CH2Br.b. Dung dch thuc tm nht mu dn v xut hin kt ta mu nu en :3CH2=CH-CH3 + 2KMnO4 +4H2O--> 3CH2(OH)-CH(OH)-CH3 + 2KOH + 2MnO2

2. Bi tp2: Dn ln lt cc kh 3 bnh i qua dd nc vi trong, kh lm vn c nc vi l CO2, Hai kh cn li cho i qua dd Br2 , kh lm nht mu dd Br2 l C2H4, cn li l CH4.CO2 + Ca(OH)2 = CaCO3 + H2O.C2H4 + Br2 --> C2H4Br2. 3. Bi tp 3:

(1) nC2H4 t0, p, xt---> (2) C2H4 + 3O2 --- t0--> 2CO2 + 2H2O.(3) C2H4 + H2 -Ni,t0-> C2H6.(4) C2H6 + Cl2 -askt-> C2H5Cl + HCl.

4. Bi tp 4: * Kh khng phn ng i ra l metan vi th tch l 1,12 lt.* %(V)CH4 = 1,12.100/4,48 = 25,00%.

5. Bi tp 5: * t CTPT ca X l CnH2n-2 * Phn ng chy :CnH2n-2 + (3n-1)/2O2 -t0-> nCO2 + (n-1)H2O.* nCO2 = 0,4 mol nX = 0,4/n mol.Ta c : 0,4/n(14n-2) = 5,4 Suy ra n = 4, v l ankadien lin hp nn X c CTCT l : CH2=CH-CH=CH2.

E.Cng c v dn d: n li cc bi hc c. Chun b bi mi .Kim tra 5 phtCu 1: Vit phng trnh phn nga) CH2=CH-CH3 + Br2 ->b) C4H8 + H2 ->Cu 2: Dn 5,6 lit hn hp A gm etan v etilen qua dung dch Brom. Sau phn ng thy thot ra 3,36 lit kh. Tm th tch mi kh trong hn hp ban u.GiiCu 1:a. CH2=CH-CH3 + Br2 -> CH2Br CHBr CH3.b. C4H8 + H2 Ni, t0-> C4H10Cu 2:Vetan = Vkh thot ra = 3,36 (l)%Vetan = 60%%Vetilen = 40%F. Rt kinh nghim tit dyNgy son: Tun 25Tit 73LUYN TP ANKEN ANKADIENA. Mc tiu:1. Kin thc:Cng c v tnh cht ha hc ca cc anken v ankadien. Gip hc sinh bit cch phn bit cc cht thuc cc dy ng ng khc nhau.2. K nng: Rn luyn k nng vit cc phng trnh ha hc ca anken v ankadien.3. Tnh cm, thi : - Rn luyn thi lm vic khoa hc, nghim tc. - Xy dng tnh tch cc, ch ng, hp tc, c k hoch v to c s cho cc em yu thch mn ha hc.B. Chun b: Hc sinh chun b bi tp nh trc, gio vin chun b bng s chuyn ha gia ankan, anken v ankadien.C. Phng php: Nu vn v gii quyt vn .D. T chc hot ng:1. n nh lp2. Kim tra bi c3. Ging biHot ng ca thyHot ng ca trGhi bng

1. Hon thnh cc phn ng sau( Sn phm chnh):a) But 1 en + HClb) Trng hp propenc) Trng hp isopren( kiu 1,4)d) C4H6 + O2GV yu cu HS nhc li quy tc cng HX vo anken bt di xng.Yu cu HS hon thnh

2. Bng phng php ha hc hy phn bit ba bnh kh mt nhn cha metan, propilen v lu hunh dioxit ?

3. t chy hon ton 5,4 g hidro cacbon X thu c 8,96 lit CO2( ktc) v 5,4g H2O. Tm tn ca X bit X l ankadien lin hp?yu cu HS vit pthh dng tng qut v tnh s mol cc cht, sau suy ra cch tnh s mol X, t tm tn.

4. t chy hon ton 4,8 gam hn hp X gm Etilen v propadien thu c 7,84 lit CO2( dktc). Tm khi lng mi cht trog X?Yu cu HS hon thnh.HS vit phng trnh phn ng

HS nhc li quy tc cng vo anken bt i xng.

Dn ln lt cc kh i qua dd nc vi trong, kh lm vn c nc vi l SO2, Hai kh cn li cho i qua dd Br2 , kh lm nht mu dd Br2 l C3H6, cn li CH4SO2 + Ca(OH)2 = CaSO3 + H2O.C3H6 + Br2 --> C2H4Br2.

CnH2n-2 + O2 --> nCO2 + (n-1)H2OnX = nCO2 nH2O

Hon thnh theo yu cu.

1. Hon thnh phn ng.a) CH2 = CH CH3 +HCl --> CH3 CHCl CH3b) nCH2 = CH CH3--> (- CH2 CH(CH3) - )nc) nCH2 = C(CH3) CH = CH2--> ( - CH2 C(CH3) CH CH2 - )nd) C4H6 +11/2 O2 --> 4CO2 + 3H2O2. Dn ln lt cc kh i qua dd nc vi trong, kh lm vn c nc vi l SO2, Hai kh cn li cho i qua dd Br2 , kh lm nht mu dd Br2 l C3H6, cn li CH4SO2 + Ca(OH)2 = CaSO3 + H2O.C3H6 + Br2 --> C2H4Br2

3. CnH2n-2 + O2--> nCO2 + 0,1 mol 0,1n mol(n-1)H2OnCO2 = 8,96/22,4 = 0,4 molnH2O = 5,4/18= 0,3 molnX = nCO2 - nH2O= 0,4-0,3 = 0,1 molta c 0,1n = 0,4 --> n=4 --> CTCT l CH2=CH CH = CH2Vy tn X l buta- 1,3 dien

4. Gi x, y ln lt l s mol etilen v propadien.C2H4 + 3O2 --> 2CO2 + 2H2Ox 2xC3H4 + 4O2 --> 3CO2 + 2H2Oy 3ynCO2 = 7,84/22,4 = 0,35 molta c: 28x + 40y = 4,8 2x + 3y = 0,35 Suy ra x= 0,1 y= 0,05m C2H4 = 0,1* 28 = 2,8 gamm C3H4 = 0,05*40 = 2 gam

E.Cng c v dn d: n li cc bi hc c. Chun b bi mi .Kim tra 5 phtCu 1: Vit phng trnh phn nga) CH2=CH-CH3 + Cl2 ->b) C3H6 + H2 ->Cu 2: Dn 6,72 lit hn hp A gm etan v propen qua dung dch Brom. Sau phn ng thy thot ra 4,48 lit kh. Tm th tch mi kh trong hn hp ban u?GiiCu 1: a) CH2=CH-CH3 + Cl2 -> CH2Cl CHCl CH3.b) C3H6 + H2 Ni, t0-> C3H8 Cu 2Vetan = Vkh thot ra = 4,48 (l)Vpropen = 6,72 4,48 = 2,24 (l)F. Rt kinh nghim tit dyNgy son:Tun 25Tit 74 BI TP ANKEN ANKADIENI. Mc tiu:1. Kin thc:Cng c v tnh cht ha hc ca cc anken v ankadien. Gip hc sinh bit cch phn bit cc cht thuc cc dy ng ng khc nhau.2. K nng: Rn luyn k nng vit cc phng trnh ha hc ca anken v ankadien.3. Tnh cm, thi : - Rn luyn thi lm vic khoa hc, nghim tc. - Xy dng tnh tch cc, ch ng, hp tc, c k hoch v to c s cho cc em yu thch mn ha hc.II. Chun b: Hc sinh chun b bi tp nh trc, gio vin chun b bng s chuyn ha gia ankan, anken v ankadien.III. Phng php: Nu vn v gii quyt vn .IV. T chc hot ng:1. n nh lp2. Kim tra bi c3. Ging biHot ng ca thyHot ng ca trGhi bng

Chia lp thnh 6 nhm(2 bn 1 nhm)Pht phiu hc tpCc nhm hot ng.Cu 1: Cho cc cht :a. CH3 CH = CH2b. CH3 CH = C(CH3)2c. CH3 CH = CH CH2 CH3d. CH2 = CH2 e. CH3 C(C2H5)=C(C2H5) CH3cc cht c ng phn cis, trans l:A. a,bB. b,cC. e,cD. d,c

Cu 2: Hn hp no sau y cha cc cht u lm mt mu dung dch Br2?A. CO2, C2H2, H2B. H2, C2H6, CO2C. CH4, SO2, CO2D. C2H4, SO2, H2S

Cu 3: phn bit 2 cht lng hex-2-en v butan, ngi ta c th dng:A. dd AgNO3/NH3B. dd NaOHC. dd Br2D. dd HCl

Cu 4: Hp cht C5H10c bao nhiu ng phn cu to mch h?A. 4B. 5C. 6D. 10

Cu 5: Hp cht C5H10c bao nhiu ng phn anken ?A. 4B. 5C. 6D. 7Cu 6: Anken X c c im: Trong phn t c 8 lin kt xch ma. CTPT ca X lA.C2H4B.C4H8.C.C3H6.D.C5H10.

Cu 7: p dng quy tc Maccopnhicop vo trng hp no sau y ?A.Phn ng cng ca Br2vi anken i xng.C.Phn ng cng ca HX vo anken i xng.B.Phn ng trng hp ca anken.D.Phn ng cng ca HX vo anken bt i xng.

Cu 8: Dn 3,36 lt (ktc) hn hp X gm 2 anken l ng ng k tip vo bnh nc brom d, thy khi lng bnh tng thm 7,7 gam. Thnh phn phn % v th tch ca hai anken l:A.25% v 75%.B.33,33% v 66,67%.C.40% v 60%.D.35% v 65%.

HS hot ng theo nhm do GV phn chia.

c. CH3 CH = CH CH2 CH3.e. CH3 C(C2H5)=C(C2H5) CH3

V c: SO2, H2SHu c: anken

Hex2en lm mt mu nc Br2.Butan khng lm mt mu nc Br2..C6H12 + Br2 -> C6H12Br2.

1. CH2 = CH-CH2-CH2-CH3.2. CH3 CH=CH-CH2-CH3.3. CH2=C(CH3)CH2CH3.4. CH2=CHCH(CH3)CH3.5. CH3C(CH3)=CHCH3.

* ng phn hnh hc:CH3 CH=CH-CH2-CH3.

A. C2H4:

B. C4H8:

C. C3H6:

D. C5H10:

Gi CTPT TB ca 2 anken l CnH2n(n 2)nanken = 0,15 (mol)manken = mdd = 7,7 (g)Manken = 154/3Mt khc 14n = 154/3 => n = 11/3 3,67Vy CTPT ca 2 anken l C3H6 v C4H8.Gi x, y ln lt l s mol ca 2 anken.Ta c h phng trnh:x + y = 0,1542x + 56y = 7,7=> x = 0,05; y = 0,1%Vpropen = 33,33%%Vbuten = 66,67%Trc nghim

Cu 1: C

Cu 2: D

Cu 3: C

Cu 4: B

Cu 5: C

Cu 6: B

Cu 7: D

Cu 8: B

E.Cng c v dn d: n li cc bi hc c. Chun b bi mi .Kim tra 5 phtCu 1: C 3 kh khng mu C2H4, CH4. Hy nu cch nhn bit hai cht kh trn.Cu 2: t chy 0,1 mol anken A thu c 4,48 lit kh CO2 (ktc). Xc nh CTPT ca ankenGiiCu 1: Thuc th Br2.Kh lm mt mu nc Br2 l C2H4. Kh cn li l CH4.C2H4 + Br2 -> C2H4Br2.Cu 2: nCO2= 0,2 molGi CTPT ca anken l CnH2n (n 2)CnH2n + 3n/2 O2 -> nCO2 + nH2O=> n = 2CTPT ca anken l C2H4F. Rt kinh nghim tit dyKIM TRA 15 PHT HA 11

Cu 1: Gi tn cc cht c cng thc cu to sau:a. CH3 CH = C(CH3) CH3.b. CH2 = CH CH = CH2.Cu 2: Hon thnh phng trnh phn ng:a. CH3 CH2 CH3 + Cl2 as(SPC)b. C4H8 + H2 Ni, to - >c. CH2 = CH CH3 + H2O H+,t0(SPC)d. Trng hp CH2 = CH CH = CH2.e. CnH2n + O2 ---- t0--Cu 3: t chy 0,2mol mt anken thu c 13,44 lt CO2 (ktc). Xc nh cng thc phn t ca anken.

GiiCu 1: Gi tn cc cht c cng thc cu to sau:a. CH3 CH = C(CH3) CH3 2-metylbut-2-en(1)b. CH2 = CH CH = CH2. buta 1,3 ien(1)Cu 2: Hon thnh phng trnh phn ng:a. CH3 CH2 CH3 + Cl2 as CH3 CHCl CH3 + HCl.(1)b. C4H8 + H2 Ni, to - > C4H10.(1)c. CH2 = CH CH3 + H2O H+,t0CH3 CH(OH) CH3.(1)

d. (1)e. CnH2n + 3n/2 O2 ---- t0-- nCO2 + nH2O(1)Cu 3: nCO2 = 0,6 mol(0,5)Gi CTPT ca anken l CnH2n (n 2)(0,5)CnH2n + 3n/2 O2 ---- t0-- nCO2 + nH2O(1)n = 3(0,5)Vy CTPT ca anken l C3H6(0,5)

Ngy son: Tun 26Tit 75

Bi 32: ANKINA. Muc TIEU BAI HOC:1.Kin thcBit c : nh ngha, cng thc chung, c im cu to, ng phn, danh php, tnh cht vt l (quy lut bin i v trng thi, nhit nng chy, nhit si, khi lng ring, tnh tan) ca ankin. Tnh cht ho hc ca ankin : Phn ng cng H2, Br2, HX ; Phn ng th nguyn t H linh ng ca ank-1-in ; phn ng oxi ho). iu ch axetilen trong phng th nghim v trong cng nghip. 2.K nng Quan st c th nghim, m hnh phn t, rt ra nhn xt v cu to v tnh cht ca ankin. Vit c cng thc cu to ca mt s ankin c th. D on c tnh cht ho hc, kim tra v kt lun. Vit c cc phng trnh ho hc biu din tnh cht ho hc ca axetilen. Phn bit ank-1-in vi anken bng phng php ho hc. Tnh thnh phn phn trm v th tch kh trong hn hp.3. Trng tm: Dy ng ng, c im cu trc phn t, ng phn v cch gi tn theo danh php thng thng, danh php h thng ca ankin. Tnh cht ho hc ca ankin Phng php iu ch axetilen trong phng th nghim, trong cng nghip.B. Chuan b: - Ni dung dy hc.- Hoa chat, dung cu th nghiem:B dng c iu ch kh C2H2Dung dch AgNO3Dung dch NH3- Cap ong nghiem - ng nghiem.C. Phng phap: Trc quan, am thoai. D. Cac hoat ong day hoc: 1. On nh lp: 2. Kiem tra bai cu: 3. Hoc bai mi:Hot ng ca thyHot ng ca trGhi bng

Hot ng 1: Hy nu nh ngha ca ankin.

Cho bit cng thc chung ca akin. k cng thc lun ng?C2H2 l cht u tin trong dy ng ng ca ankin. Em hy cho bit mt s ng ng khc ca ankin.

Luyn tp cch vit ng phn ca ankin. Tng t nh ca anken. Ch khc ankin khng c ng phn hnh hc.VD: Vit ng phn ca ankin:a. C4H6.b. C5H8.

Hng dn HS tp gi tn ankin theo danh php thng thng v theo danh php thay th.* Tn thng thng:Qui tc: Ten goc ankyl lien ket vi nguyen t C cua lien ket ba + axetilen (cac goc ankyl c gi theo ch cai au tien).VD: Gi tn mt s ankin.* Tn thay th:- Chn mch chnh- nh s- Gi tnVD: Gi tn mt s ankin.

Lu :

Cac ankin co lien ket ba dang au mach R C CH c goi la cac ank-1-in

Hot ng 2: Hy cho bit mt s tnh cht vt l ca ankin.

Hot ng 3: Lin kt 3 trong phn t ankin gm 1 lin kt v 2 lin kt km bn Tng t nh anken, ankin cng tham gia phn ng cng. Ankin tham gia phn ng cng ty thuc vo xc tc s to thnh nhng sn phm khc nhau nh ankan hoc anken.VD: Hy vit phn ng cng ca axetilen vi H2 khi c xc tc:a. Niken, Platin hoc palai => to anken sau to ankan.b. Pd/PbCO3 hoc Pd/BaSO4 => to anken.

i vi phn ng cng brom th ankin to sn phm c cha 1 ni i sau to sn phm no (dn xut halogen ca ankan).VD: Hy vit phn ng cng ca axetilen vi Br2.

Cng vi HX.Vn cng theo hai giai on:+ Cng 1 phn t HX vo cacbon mang ni ba chuyn thnh ni i.+ Cng tip 1 HX vo sn phn chuyn ni i thnh ni n.* Ch quy tc Maccopnhicop.

VD: Vit phng trnh ca phn ng: CHCH + HCl (iu kin y )Vi ankin bat oi xng, phan ng tuan theo qui tac Mac-cop-nhi-cop.

Nu xc tc thch hp th phn ng c th dng li sn phm cha ni i.* Vinylclorua l nguyn liu ca phn ng trng hp to sn phm polivinylclorua (nha PVC) dng lm ng nc.

Ring phn ng cng nc(Hp nc, hidrat ha)Th ankin ch xy ra theo t l 1:1 v sn phm to thnh l andehit hoc xeton.VD: C2H2 + H2OHot ng 4: Ngoi ra ankin cn tham gia phn ng ime ha v trime ha.

Hot ng 5: i vi cc ank-1-in th ngoi tham gia phn ng cng cn tham gia phn ng th bng kim loi. Cc ankin cn li khng tham gia phn ng ny.Hng dn HS vit phng trnh phn ng.Thay th H ca C mang lin kt ba () bng Ag v sn phm cn li l NH4NO3.

Hot ng 6: Tng t nh anken, ankin cng tham gia phn ng oxi ha.Hy vit phng trnh phn ng oxi ha hon ton ca ankin.

Hy nu hin tng khi cho ankin tham gia phn ng oxi ha khng hon ton.

Hot ng 7: Hy vit cc phng trnh iu ch axetilen trong PTN v trong cng nghip.

Hot ng 8: Hy nu mt s ng dng ca ankin

Ankin la hidrocacbon mach h trong phan t co mot lien ket ba C CCng thc chung: CnH2n 2

(n 2)

C3H4; C4H6; C5H8

HS lng nghe.

HS vit ng phna. C4H6.CH C CH2 CH3.CH3 C C CH3b. C5H8.CH C CH2 CH2 CH3.CH3 C C CH2 CH3.CH C CH2(CH3) CH3.

HS da vo SGK v lng nghe GV hng dn cch c tn.

HS lng nghe.

HS gi tn theo hng dnHS lng nghe.

HS gi tn theo hng dn

HS lng nghe.

HS tham kho SGK tr li cu hi.

HS lng nghe.

HS lng nghe.

a. CHCH + H2 CH2 = CH2

CH2 = CH2 + H2 CH3 - CH3

b. CHCH + H2 CH2 = CH2

HS lng nghe.

CHCH + Br2 CHBr = CHBr CH2 = CH2 + Br2 CHBr2 CHBr2

HS lng nghe v lm theo hng dn ca GV.

HS vit phng trnh phn ng.

HS lng nghe.

HS lng nghe.

HS lng nghe.

HS lng nghe.

HS lng nghe.

HS lm theo hng dn.

2CnH2n-2 + (3n-1)O2 2nCO2 + 2(n -1)H2O

Suc kh axetilen dd thuoc tm (KMnO4) Cac ankin de lam mat mau thuoc tm ong thi xuat hien ket tua mau nau.

HS ln vit phng trnh phn ng.

Da vo SGK HS nu cc ng dng ca ankin.

I. NG NG NG PHN DANH PHP*nh nghaAnkin la hidrocacbon mach h trong phan t co mot lien ket ba C C

Cng thc chung: CnH2n 2 (n 2)1. ng ngC2H2 CH CH: Axetilen C3H4 CH C CH3C4H6 CH C CH2 CH3 2. ng phn* Lu : ankin khng c ng phn hnh hcVD: Vit ng phn ca ankin:a. C4H6.CH C CH2 CH3.CH3 C C CH3b. C5H8.CH C CH2 CH2 CH3.CH3 C C CH2 CH3.CH C CH2(CH3) CH3.

3. Danh phpa. Tn thng thngVD: HC CH axetilenHC C - CH3 metylaxetilen HC C- CH2 - CH3 etylaxetilen CH3 C C- CH3 imetylaxetilen

b. Tn thay thSo ch v tr nhanh ten nhanh - ten mach chnh so ch v tr lien ket ba in VD:HC C- CH2 - CH3 but -1-inCH3 C C- CH3 but-2 -inCH3C CCH2 CH3 pent-2-in

3-metylbut -1-in

Ank-1-in: R C CH

II. Tnh cht vt l: (SGK)

II. Tnh cht ha hc* Lu : Lin kt 3 trong phn t ankin gm 1 lin kt v 2 lin kt km bn.1. Phn ng cnga. Cng Hiro+ Xc tc Niken, Platin hoc palai => to anken, sau to ankan.

CHCH + H2 CH2 = CH2

CH2 = CH2 + H2 CH3 - CH3.

C2H2 + 2H2(d) C2H6.+ Xc tc Pd/PbCO3 hoc Pd/BaSO4 => to anken. Phn ng dng iu ch anken t ankin.

CHCH + H2 CH2 = CH2

b. Cng Brom, Clo

CHCH + Br2 CHBr = CHBr 1,2 ibrometen CH2 = CH2 + Br2 CHBr2 CHBr2 1,1,2,2-tetrabrometan

c. Cng HX (X: OH; Cl; Br; CH3COO.)+ Cong lien tiep theo hai giai oan:Th du:

CHCH + HCl CH2 = CHCl Vinylclorua

CH2 = CHCl + HCl CH3-CHCl2 1,1- icloetan

Neu co xuc tac thch hp p dng lai san pham cha noi oi ( dan monoclo cua anken).

CHCH + HCl CH2 = CHCl Vinylclorua

+ P cong H2O cua cac ankin ch xay ra theo t le 1:1

CHCH + H2O[CH2 = CH OH] Khong ben

CH3 CH=O andehit axetic

C2H2 + H2O CH3CHO

d. Phan ng ime va trime hoa:+ Phan ng ime hoa:

+ Phan ng trime hoa:

2. Phn ng th bng ion kim loi

CHCH + 2AgNO3 + 2NH3 Ag C C Ag + 2NH4NO3 Bac axetiluaR C CH + AgNO3 + NH3 R C CAg + NH4NO3.* Lu : Phan ng the cua ank-1-in vi dung dch AgNO3/ NH3 giup phan biet ank-1-in vi anken v cac ankin khac.

3. Phn ng oxi haa. Phan ng oxi hoa hoan toan.

2CnH2n -2 + (3n-1)O2 2nCO2 + 2(n -1)H2O

Nhn xt: ( nankin = )

VD: 2C2H2 + 5O2 4CO2 + 2H2O

b. Phan ng oxi hoa khong hoan toan.Th nghiem: Suc kh axetilen dd thuoc tm(KMnO4) Cac ankin de lam mat mau thuoc tm ong thi xuat hien ket tua mau nau.3C2H2 + 8KMnO4 3KOOC COOK + 2KOH + 8MnO2 + 2H2O.

IV. IU CH1. Trong PTN:CaC2 + 2H2O C2H2 + Ca(OH)2at en (Canxi cacbua).2. Trong CN: T metan.(tng nhit ln 1500oC, ri sau lm lnh nhanh)

2CH4 C2H2 + 3H2

V. NG DNG+ Lam nhien lieu: han cat, en x+ Lam nguyen lieu san xuat hoa hu c: san xuat PVC, t si tong hp, axit hu c, este

E. CNG C DN DLm bi tp 1, 2 SGK/145Lm cc bi tp cn li trong SGK/145Chun b bi luyn tp.Kim tra 5 phtHon thnh phng trnh phn ng sau:

a. C3H4 + H2(d)

b. C4H6 + O2

c. CH3 C CH + AgNO3 + NH3

d. CH3 C CH + Br2(d) p n

a. C3H4 + 2H2(d) C3H8.

b. C4H6 + 11/2 O2 4CO2 + 3H2O

c. CH3 C CH + AgNO3 + NH3 CH3 C CAg + NH4NO3.

d. CH3 C CH + 2Br2(d) CH3 CBr2 CHBr2.F. RT KINH NHIM TIT DYNgy son: Tun 26Tit 76LUYN TP: ANKIN

A. Mc tiu:1. Kin thc: Cng c v tnh cht ha hc ca cc ankin. Gip hc sinh bit cch phn bit cc cht thuc cc dy ng ng khc nhau.2. K nng: Rn luyn k nng vit ng phn, gi tn, vit cc phng trnh ha hc minh ha tnh cht ha hc ca ankin. Rn luyn k nng gii bi tp v hn hp hidrocacbon.3. Tnh cm, thi : - Rn luyn thi lm vic khoa hc, nghim tc. - Xy dng tnh tch cc, ch ng, hp tc, c k hoch v to c s cho cc em yu thch mn ha hc.B. Chun b: Hc sinh chun b bi tp nh trc, gio vin chun b thm mt s bi tp.C. Phng php: Nu vn v gii quyt vn .D. T chc hot ng:Hot ng ca thyHot ng ca trGhi bng

1. Phiu hc tp s 1:in cc thng tin cn thit vo phiu ?

2. Phiu hc tp s 2:Vit cc phn ng chuyn ha qua li gia etilen, etan v etin ?

3. Phiu hc tp s 3:Bng phng php ha hc hy phn bit ba bnh kh mt nhn cha metan, etylen v axetilen ?

4. Phiu hc tp s 4:Vit phn ng thc hin dy sau:CH4 -(1)-> C2H2 -(2)-> C4H4 -(3)-> C4H6 -(4)-> polibutadien.

5. Phiu hc tp s 5:Phn t C5H8 c s ng phn ankin l:A. 3. B. 4. C. 2. D. 5.

5. Phiu hc tp s 6:Dn 6,72 lt (ktc) hh gm propan, etilen v axetilen i qua dd Br2 d, thy cn 1,68 lt (ktc) kh khng b hp th. Nu cho 6,72 lt hh trn qua dd AgNO3 trong NH3 d th c 24,24 gam kt ta. a. Vit ptp xy ra.b. Tnh %(V) v %(m) ca cc cht trong hh u.

6. Phiu hc tp s 7:Thc hin phn ng nhit phn CH4, thu c hh X gm C2H2, H2,CH4 d. dX/H2 l 4,44. Tnh hiu sut ca phn ng.

7. Phiu hc tp s 8:t chy hon ton 2,24 lt hidrocacbon X c 6,72 lt CO2 (th tch ktc), X tc dng vi dd AgNO3/NH3 c kt ta Y. CTCT ca X lA. CH3-CH=CH2 B. CH=CHC. CH3-C=CHD. CH2=CH-C=CHHc sinh in y theo t, gio vin kim tra li.

CH2=CH2 + H2 -Ni,t0-> CH3-CH3.CH3-CH3 -Ni,t0-> CH2=CH2 + H2.CH3-CH3 -Ni,t0-> C2H2 + H2.CH2=CH2 -Ni,t0-> C2H2 +H2.C2H2 + 2H2 -Ni,t0-> C2H6.C2H2 + H2 -Pd/PbCO3-> C2H4.

Dn ln lt cc kh i qua dd AgNO3 trong NH3 d, kh to kt ta vng l C2H2, hai kh cn li qua dd Br2 , kh lm nht mu dd Br2 l C2H4, cn li CH4C2H2+ 2AgNO3 + 2NH3 --> Ag2C2 + 2NH4NO3.C2H4 + Br2 --> C2H4Br2.

(1)2CH4-1500C->C2H2+3H2 (2) 2C2H2 -xt,t0-> C4H4(3) C4H4 + H2 -Pd/PbCO3-> C4H6 (4) nCH2=CH-CH=CH2 -TH-> (-CH2-CH=CH-CH2-)n

Hc sinh vit cc ng phn c th c v nu p n.

Hc sinh gii, gio vin cng c lp kim tra li.

2CH4 -t0-> C2H2 + 3H2 n0 1 0 0np 2a a 3ansaup (1-2a) a 3adX/H2 = MCH4/2nsau p = 4,44nn a = 0,40 molVy H = 80%.

Hc sinh gii v chon p n, gio vin kim tra li.I. Cc kin thc cn nm vng:1. im ging nhau v khc nhau v cu to, tnh cht ha hc ca anken v ankin.a. CT chung: b. cu to:Ging: khng no, mch h, c ng phn mch C, v tr nhm chc.Khc: C 1 lin kt i. C 1 lin kt ba.C p hnh hc. Khng c phh.c. Ha tnh :Ging: tham gia phn ng cng, lm mt mu dd KMnO4.Khc: Khng th KL. C p th kloi.2. S chuyn ha ln nhau gia ankan, anken, ankin : ANKAN ANKEN +H2d,Ni,t0 +H2,Pd/PbCO3 ANKIN

II. Bi tp luyn tp:1. Bi tp 1: Theo phiu hc tp 3.Dn ln lt cc kh 3 bnh i qua dd AgNO3 trong NH3 d, kh to kt ta vng l C2H2 . Hai kh cn li cho i qua dd Br2 , kh lm nht mu dd Br2 l C2H4, cn li l CH4.C2H2 + 2AgNO3 + 2NH3 --> Ag2C2 2NH4NO3.C2H4 + Br2 --> C2H4Br2.

3. Bi tp 2: Theo phiu hc tp 4:(1) 2CH4 -1500C-> C2H2 + 3H2 (2) 2C2H2 -CuCl, NH4Cl,,t0-> C4H4(3) C4H4 + H2 -Pd/PbCO3-> C4H6 (4) nCH2=CH-CH=CH2 -TH-> (-CH2-CH=CH-CH2-)n

4. Bi tp 3: Theo phiu hc tp 5:p n : A

5. Bi tp 4: Theo phiu hc tp 6:a. Ptp : C2H4 + Br2 --> C2H2Br2 (1)C2H2 + 2Br2 --> C2H2Br4 (2)C2H2 + 2AgNO3 + 2NH3 --> C2Ag2 + 2NH4NO3 (3)b. Theo (3) nC2H2 = nC2Ag2 = 0,1010 mol.nC3H8 = 1,68/22,4 = 0,0750mol.nhh u = 6,72/22,4 = 0,300 mol. nC2H4 = 0,300 - 0,075 - 0,1010 = 0,124 mol.* Vy %(V) ca cc kh ban u l :%(V)C2H2 = 33,7%; %(V)C2H4 = 41,3%%(V)C3H8 = 25,0%.* %(m) ca cc kh trong hh u l:%(m)C2H2 = 27,9%; %(m)C2H4 = 36,9%%(m)C3H8 = 35,2%.6. Bi tp 5: Theo phiu hc tp s 7: 2CH4 -t0-> C2H2 + 3H2 n0 1 0 0np 2a a 3ansaup (1-2a) a 3adX/H2 = MCH4/2nsau p = 4,44nn a = 0,40 mol. Vy H = 80%.

7. Bi tp 6: Theo phiu hc tp s 8:Chn p n l C.

E.Cng c v dn d: n li cc bi hc c, son bi thc hnh chun b cho tit thc hnh.

Bi kim tra 5 phtt chy hon ton 2,24 lt mt ankin X c 8,96 lt CO2 (th tch ktc). a. Xc nh cng thc phn t ca ankin X.b. Bit X tc dng c vi AgNO3/NH3. Vit CTCT ca X v gi tn X.

p na. nX = 0,1 mol; nCO2 = 0,4 molGi CTPT ca ankin X l CnH2n-2 ( n 2)CnH2n-2 + (3n-1)/2 O2 -> nCO2 + (n-1)H2O

n = 4Vy CTPT ca ankin X l C4H6.b. X tc dng c vi AgNO3/NH3 nn X l ank 1 in.CH C CH2 CH3: But 1 in.

F. Rt kinh nghim tit dy

Ngy son: Tun 27Tit 78BI 34: BI THC HNH S 4:IU CH V TNH CHT CA ETILEN V AXETILEN.

I. Muc TIEU BAI HOC.1. Kin thcBit c :Mc ch, cch tin hnh, k thut thc hin cc th nghim c th. iu ch v th tnh cht ca etilen : Phn ng chy v phn ng vi dung dch brom. iu ch v th tnh cht ca axetilen : Phn ng chy, phn ng vi dung dch brom, vi dung dch AgNO3 trong NH3.2. K nng S dng dng c, ho cht tin hnh c an ton, thnh cng cc th nghim trn. Quan st, m t hin tng, gii thch v vit cc phng trnh ho hc. Vit tng trnh th nghim.3. Trng tm iu ch v th tnh cht ca etilen ; iu ch v th tnh cht ca axetilen.II. Chuan b. 1. Dung cu:- Ong nghiem- Ong nghiem co nhanh- Ong hut nho giot- Ong dan kh- Ong dan cao su- Ong thuy tinh nhon- Gia th nghiem- Kep ong nghiem bang go- Gia e ong nghiem- en con- Chau thuy tinh. 2. Hoa chat:- Etanol (C2H5OH) khan- CaC2- dd AgNO3- dd NH3-Nc cat - dd H2SO4 ac- dd KMnO4- Cat mn 3. Gv yeu cau HS on tap nhng kien thc co lien quan en cac th nghiem ve etilen, axetilen.III. Phng phap: Trc quan, am thoai, van p.IV. Cac HOAT ONG DAY HOC: 1. On nh lp: Kiem tra s so, nam tnh hnh lp. 2. Vao bai mi:

STTTn th nghimCch tin hnhGii thch Phng trnh phn ng

1ieu che va th tnh chat cua etilen.- Lap dung cu nh hnh ve 1:- Cach tien hanh: Cho vao ong nghiem mot t cat sach , cho tiep vao 2ml C2H5OH + 4ml H2SO4 ac lac eu sau lp h thng nh (H 6.7) SGK/148. Bong tam NaOH ac e hap thu kh CO2, SO2 do phan ng phu gia H2SO4 vi C2H5OH tao ra. - ot kh thoat ra au ong thong vuot nhon.- Dan kh i qua dung dch KMnO4 va dd brom.

Hin tng:+ kh chy sng xanh u ng vut nhn+ Brom b mt mu nu (do C2H4 to ra phn ng vi Br2) + KMnO4 b mt mu tm (do C2H4 to ra phn ng vi KMnO4) Gii thch:Phan ng sinh ra kh etilen chay tao ra CO2 va H2O.

CH3CH2OH CH2 = CH2 + H2O

- Khi suc kh vao dd KMnO4 th dd nhat mau dan.- Giai thch: Kh etilen lam mat mau thuoc tm do p sau:

3CH2=CH2 + 4H2O + 2KMnO4 3HOCH2CH2OH + 2MnO2 + 2KOH

2ieu che va th tnh chat cua axetilenHS tien hanh lam th nghiem nh SGK trnh bay: - Cho vai mau nho canxi cacbua vao ong nghiem a ng 1 ml nc va ay nhanh bang nut co ong dan kh au vuot nhon.- ot kh thoat ra au ong vuot nhon. - Dan kh qua dung dch KMnO4.- Dan kh qua dung dch AgNO3 trong NH3.

Hin tng:+ kh chy sng xanh u ng vut nhn+ KMnO4 b mt mu tm (do C2H2 to ra phn ng vi KMnO4) + c kt ta mu vng (AgCCAg) xut hin

Gii thch: - ot chay kh sinh ra co ngon la mau xanh va toa nhieu nhiet do kh axetilen chay manh tao ra CO2 va nc. CaC2 + 2H2O C2H2 + Ca(OH)2

- Dung dch KMnO4 nhat mau dan do kh C2H2 tac dung vi KMnO4 tao ra san pham khong mau.- Dd AgNO3/NH3 co ket tua mau vang xuat hien o la bac axetilua do p:

CHCH + 2AgNO3 + 2NH3 Ag C C Ag + 2NH4NO3

Hnh 1: iu ch etilen v t chy etilen

Hnh 2: Th tnh cht ha hc chi eltilen tc dng vi dung dch KMnO4

Hnh 3: iu ch axetilen v t chy axetilen

Hnh 4: Th tnh cht ha hc ca axetilen cho tc dng vi dung dch KMnO4

Hnh 5: Th tnh cht ha hc ca axetilen cho tc dng vi dung dch AgNO3/ NH3

V. CNG VIC SAU BUI THC HNHGV nhan xet ve buoi thc hanh va hng dan HS thu don hoa chat ra ong nghiem va dung cu th nghiem, ve sinh phong th nghiem.HS thu don hoa chat ra ong nghiem va dung cu th nghiem, ve sinh phong th nghiem va nop tng trnh.Ve nha on tap chng 6 kiem tra 1 tiet.

VI. RT KINH NGHIM TIT THC HNH

Ngy son: Tun 27Tit 79CHNG VII : HIDROCACBON THM. NGUN HIDROCACBON THIN NHIN. H THNG HA V HIDROCACBONBI 35: BENZEN V NG NG. MT S HIDROCACBON THM KHC.

I. Muc TIEU BAI HOC:1. Kin thcBit c : nh ngha, cng thc chung, c im cu to, ng phn, danh php. Tnh cht vt l : Quy lut bin i nhit nng chy, nhit si ca cc cht trong dy ng ng benzen. Tnh cht ho hc : Phn ng th (quy tc th)2. K nng Vit c cng thc cu to ca benzen v mt s cht trong dy ng ng. Vit c cc phng trnh ho hc biu din tnh cht ho hc ca benzen, vn dng quy tc th d on sn phm phn ng. Xc nh cng thc phn t, vit cng thc cu to v gi tn.3. Trng tm: Cu trc phn t ca benzen v mt s cht trong dy ng ng. Tnh cht ho hc benzen v toluen. II. Chuan b:- Th nghim phn ng ca benzen vi HNO3(H2SO4).- Mo hnh phan t benzen.III. Phng phap: Trc quan, am thoai, phat van.IV. Cac HOAT ONG DAY HOC:1. On nh lp: 2. Hoc bai mi:Hot ng ca thyHot ng ca trGhi bng

Hot ng 1: nh ngha ca HC thm?

Hy phn loi HC thm.

Hot ng 2: Dy ng ng ca benzen.Cng thc cu to ca HC thm:- Phan t benzen co cau truc phang va co hnh luc giac eu.- Cac nguyen t C nam trong mot mat phang cac goc hoa tr eu bang 1200.

C6H6 l cht u tin trong dy ng ng ca HC thm.

Hy cho bit mt s cht thuc dy ng ng ca benzen. Khi thay th 1 nguyn t H bng mt gc hidrocacbon no ta c dy ng ng gi l ankylbenzen. Benzen v ankylbenzen hp thnh dy ng ng aren.T hy cho bit cng thc chung ca HC thm.

Hy cho bit ng ng no c ng phn v dy no khng c ng phn.

Hng dn HS vit ng phn v c tn HC thm.

Hot ng 3: Hy cho bit tnh cht vt l ca HC thm.

Hot ng 4: Benzen c cha vng => Tnh cht vng benzen.Ankylbenzen c cha:+ Vng benzen => Tnh cht vng benzen.+ Nhnh no => Tnh cht nhnh no.

Cc phn ng m HC thm tham gia l phn ng th, phn ng cng v phn ng oxi ha.

Benzen v cc ng ng khi tham gia phn ng th halogen th iu kin phn ng xy ra l c xc tc bt Fe..

Benzen v cc ng ng khi tham gia phn ng th vi HNO3 th iu kin phn ng xy ra l c xc tc H2SO4 c.

T cc phng trnh phn ng trn, hy nu qui tc th nguyn t H ca vng benzenLu :Toluen tham gia phn ng vi HNO3 theo t l 1:3 to 2,4,6-trinitrotoluen (TNT). Lm thuc n, mn.

Phn ng xy ra c th nhnh hirocacbon tng t ging ankan.

- Hirocacbon thm la nhng hirocacbon trong phan t cha mot hay nhieu vong benzen.

HS tham kho SGK

HS lng nghe.

HS lng nghe

hs lng nghe.

C6H6; C7H8; C8H10

HS lng nghe

HS lng nghe

CnH2n 6 (n 6)

- C6H6 va C7H8 ch co mot ong phan thm.- T C8H10 co ong phan mach cacbon va ong phan v tr tng oi cua cac nhom ankyl tren vong benzen.HS lng nghe

HS tham kho SGK v pht biu.

HS lng nghe

HS lng nghe.

HS lng nghe v vit phng trnh phn ng.

HS lng nghe v vit phng trnh phn ng.

HS tham kho SGK

HS lng nghe.

HS lng nghe v vit phn ng.* nh ngha:- Hirocacbon thm la nhng hirocacbon trong phan t cha mot hay nhieu vong benzen.* Phn loi:- Hirocacbon thm c chia thanh hai loai: Loai co mot vong benzen.

VD: Loai co nhieu vong benzen.VD:

A. BENZEN V NG NGI. NG NG NG PHN DANH PHP CU TO1. Cau tao:

hoc

Vit gn:

hoc

2. Dy ng ng ca benzen (aren)VD:+ Benzen: C6H6

+ Ankyl benzen: C7H8; C8H10.....

, .

Cng thc chung: CnH2n 6 (n 6)2. ng phn, danh phpa. ng phn- C6H6 va C7H8 ch co mot ong phan thm.- T C8H10 co ong phan mach cacbon va ong phan v tr tng oi cua cac nhom ankyl tren vong benzen.

b. Danh phpCTPT CTCT Tn Tn thng thng thay th

C6H6 Benzen

C7H8 toluen metyl benzen C8H10

etyl benzen

O- Xilen 1,2imetyl benzen

m xilen 1,3imetyl benzen

p Xilen 1,4imetyl benzen- Ten he thong: nhom ankyl + benzen (anh so lam sau cho tong so ch v tr nho nhat)Ngoai ra v tr nhom ankyl 2, 3, 4 con goi theo ch cai: o-, m-, p- (ortho, meta, para). I. TNH CHAT VAT L: (SGK)

III. TNH CHAT HOA HOC:

1. Phan ng the:a. The nguyen t H cua vong benzen:- Phan ng vi halogen:Vi benzen:

Vi ng ng ca benzen: iu kin bt Fe => 2 sn phm th l para v ortho

- Phn ng vi axit nitricVi benzen:

Vi ng ng ca benzen:

Quy tac the: Cac ankylbenzen de tham gia p the nguyen t H cua vong benzen va s the u tien v tr ortho va para so vi nhom ankyl.

b. The nguyen t H cua mach nhanh:

V. CNG C- Benzen v cc ng ng ca benzen c tnh cht ha hc ging ankan l c tham gia phn ng th.- Cc ng ng ca benzen ngoi tham gia phn ng th trn vng cn tham gia phn ng th trn nhnh.- ng vi iu kin thch hp th xy ra phn ng th halogen trn nhnh hoc phn ng th halogen trn vng:+ Xc tc bt Fe => phn ng th halogen trn nhnh. + un nng => phn ng th halogen trn vng.

Kim tra 5 phtCu 1: Hon thnh phng trnh phn ng sau:

a. C6H6 + Cl2

b. C6H6 + HNO3 Cu 2: Vit cng thc cu to ca C6H6 v C7H8. p n:Cu 1: Hon thnh phng trnh phn ng sau:

a. C6H6 + Cl2 C6H5Cl + HCl

b. C6H6 + HNO3 C6H5NO2 + H2OCu 2: Vit cng thc cu to ca C6H6 v C7H8.

C6H6 ;C7H8: V. HNG DN V NHChun b ni dung tip theoLm bi tp SGKVI. RT KINH NGHIM TIT DYNgy son: Tun 27Tit 80BI 35: BENZEN V NG NG. MT S HIDROCACBON THM KHC. (tt)

I. Muc TIEU BAI HOC:1. Kin thcBit c :- Phn ng cng vo vng benzen- Phn ng oxi ho mch nhnh.- Tnh cht ca mt s hirocacbon thm khc2. K nng Vit c cc phng trnh ho hc biu din tnh cht ho hc ca benzen Tnh khi lng benzen, toluen tham gia phn ng hoc thnh phn phn trm v khi lng ca cht trong hn hp.3. Trng tm: Cu trc phn t ca benzen v mt s cht trong dy ng ng. Tnh cht ho hc benzen v toluen. II. Chuan b:- Ni dung bi hc- Mt s hnh nh.III. Phng phap: Trc quan, am thoai, phat van.IV. Cac HOAT ONG DAY HOC:- On nh lp- Kim tra bi c- Hoc bai miHot ng ca thyHot ng ca trGhi bng

Hot ng 1: Phn ng cngHy vit phng trnh phn ng cng ca benzen vi H2 v Cl2

B xung: Tc hi ca thuc tr su 666.

Cho HS quan st th nghim ca benzen v toluen tc dng vi KMnO4, nhit .

Lu : Nhc mt s vn cn nh

Hy vit phng trnh phn ng t chy dng tng qut ca aren.VD:a. C6H6 + O2b. C7H8 + O2.

Hot ng 5: Cng thc phn t v cng thc cu to ca stiren.

Hy cho bit tnh cht vt l ca stiren.

Hy cho bit c im cu to ca sitren.

Hy d on tnh cht ha hc ca stiren.

Hng dn HS vit phng trnh phn ng.+ Cng Brom

+ Cng hidro

+ Trng hp stiren

Hot ng 6: Hy nu cc ng dng ca hidrocacbon thm.

HS vit phng trnh phn ng

HS quan st th nghim. Rt ra nhn xt.

HS lng nghe.

HS vit PTPU

a. C6H6 + 15/2 O2 6CO2 + 3H2O

b. C7H8 + 9O2. 7CO2 + 4H2O

HS quan st, lng nghe

HS tham kho SGK.HS quan st CTCT.Gm 2 phn:+ Benzen+ Gc hidrocacbon c cha 1 ni i (ging anken).

HS d on tnh cht ha hc: + C cha ni i ging anken nn tnh cht ha hc tng t anken.+ C cha vng benzen nn tnh cht ha hc tng t hidrocacbon thm.HS lng nghe v vit PTPU.

HS tham kho SGK.

2. Phan ng cong:a. Cong Hiro:

Xiclohexanb. Cong clo:

HexancloranHexancloran cn c gi l thuc tr su 6663. Phan ng oxi hoa:a. Oxi hoa khong hoan toan:- Thuc th KMnO4, to.- Hin tng: Mu tm nht dn, xut hin kt ta nu en.

Lu :1. iu kin:+ Nhit + Cc aren c nhnh ( benzen khng tham gia phn ng ny)2. Phn ng dng nhn bit ng ng ca benzen vi benzen v vi ankan.b. Oxi hoa hoan toan:

CnH2n 6 + O2 nCO2 + (n 3) H2O

VD: C6H6 + O2 6CO2 + 3H2O

C7H8 + 9 O2 7CO2 + 4H2O B.MOT VAI HIROCACBON THM KHAC:I. STIREN (C8H8)1. Cau tao va tnh chat vat l:- CTCT:

- La mot chat long khong mau, nhe hn nc, khong tan trong nc, tan nhiu trong dung mi hu c.

2. Tnh chat hoa hoc:a. Phan ng cong dung dch brom:C6H5CH=CH2 + Br2 C6H5CHCH2

Br Br

b. Phan ng vi H2

c. Phan ng trung hp:

nCH=CH2 [CHCH2]n C6H5 C6H5 (polistiren) C. NG DUNG CUA MOT SO HIROCACBON THM: (SGK)

V. CNG C - HNG DN V NHBi tp 5/160- Lm cc bi tp cn li trong SGK/160- Chun b bi hc mi: LUYN TP HIROCACBON THM

Kim tra 5 phtCu 1: Hon thnh phng trnh phn ng:

a. C6H6 + H2

b. C6H5CH=CH2 + H2

c. C7H8 + O2 Cu 2: Vit ng phn v gi tn ca C8H10.

p nCu 1: Hon thnh phng trnh phn ng:

a. C6H6 + H2 C6H12

b. C6H5CH=CH2 + H2 C6H11CH2-CH3.

c. C7H8 + 9 O2 7CO2 + 4H2OCu 2: Vit ng phn v gi tn ca C8H10.C8H10

Etyl benzen O- Xilen

m xilen p Xilen VI. RT KINH NGHIM TIT DY58