Genel Yetenek TARİH 1 - TANITIM(55).pdfTAR H Orta Asya Türk Tarihi - 1 1 1 1. Türk adının hangi anlama geldiği konusunda birçok araştırma yapılmıştır. Aşağıdakilerden

Genel YetenekGenel Kültür

2 10 8

kpss

TARİHTamamı Çözümlü

SORUBANKASI

Öncebiz sorduk

120 Soruda

SORU83

GüncellenmişYeni

Baskı

Serkan Aksoy

KPSS Tarih Soru Bankası

ISBN 978-605-318-850-6

Kitapta yer alan bölümlerin tüm sorumluluğu yazarına aittir.

© Pegem AkademiBu kitabın basım, yayın ve satış hakları

Pegem Akademi Yay. Eğt. Dan. Hizm. Tic. Ltd. Şti.ye aittir.Anılan kuruluşun izni alınmadan kitabın tümü ya da bölümleri,kapak tasarımı; mekanik, elektronik, fotokopi, manyetik, kayıtya da başka yöntemlerle çoğaltılamaz, basılamaz, dağıtılamaz.

Bu kitap T.C. Kültür Bakanlığı bandrolü ile satılmaktadır.Okuyucularımızın bandrolü olmayan kitaplar hakkında

yayınevimize bilgi vermesini ve bandrolsüz yayınlarısatın almamasını diliyoruz.

32. Baskı: 2017, Ankara

Proje-Yayın: Özge IşıkcıRedaksiyon: Komisyon

Dizgi-GrafikTasarım: Vedat HancıKapak Tasarım: Gürsel Avcı

Baskı: Vadi Grup Ciltevi A.Ş.İvedik Organize Sanayi 28. Cadde 2284 Sokak No:105

Yenimahalle/ANKARA(0312 394 55 91)

Yayıncı Sertifika No: 14749Matbaa Sertifika No: 26687

İletişim

Karanfil 2 Sokak No: 45 Kızılay / ANKARAYayınevi: 0312 430 67 50 - 430 67 51

Yayınevi Belgeç: 0312 435 44 60Dağıtım: 0312 434 54 24 - 434 54 08

Dağıtım Belgeç: 0312 431 37 38Hazırlık Kursları: 0312 419 05 60

İnternet: www.pegem.netE-ileti: [email protected]

SUNU

Bu kitap, Kamu Personeli Seçme Sınavı (KPSS) Genel Kültür Testinde önemli bir yeri olan Tarih bölümündeki 27 soruyu uygun bir süre zarfında ve hatasız çözebilmeniz için hazırlanmıştır.

Kitaptaki bütün testler çözümleriyle birlikte hazırlanmıştır. Bu sayede yanlış yaptığınız sorulardan dönüt alabilme-niz hedeflenmiştir.

Testlerde yer alan sorular, çıkmış sınav soruları paralelinde hazırlanmış olup çıkması muhtemel sorulara da sıkça yer verilmiştir. Ayrıca kitapta yer alan sorular öğretici bir özellik de taşımaktadır.

Soru çözümlerine başlamadan konu anlatımlı kaynağa göz atmakta büyük fayda vardır. Test çözümünde soru kökleri iyi okunmalı, soru iyice anlaşılmalıdır. Bütün seçenekler okunmalı, soru anlaşılmamışsa soru boş bırakılmalıdır.

Kamu Personel Seçme Sınavı’na hazırlanan tüm değerli adaylarımıza başarılar dileriz.

Pegem Akademi Yayıncılık

İÇİNDEKİLER

Test - 1 Orta Asya Türk Tarihi - 1 �� 1





Test - 6 Türk - İslam ve Türkiye Tarihi - 1 �� 16





Test - 11 Türk - İslam ve Türkiye Tarihi - 6 ��31

Test - 12 Türk - İslam ve Türkiye Tarihi - 7 ��34

Test - 13 Osmanlı Devleti Kuruluş Dönemi (Beylikten Devlete) �� 37

Test - 14 Osmanlı Devleti Yükselme Dönemi (Dünya Gücü: Osmanlı Devleti) �� 41

Test - 15 Osmanlı Devleti Duraklama Dönemi (Arayış Yılları) �� 45

Test - 16 Osmanlı Devleti Gerileme Dönemi (18. yy.) �� 49

Test - 17 Osmanlı Devleti Dağılma Dönemi (En Uzun Yüzyıl) �� 53

Test - 18 Osmanlı Kültür ve Uygarlığı - 1 �� 57






Test - 24 Osmanlı Yenileşme ve Demokratikleşme Hareketleri - 1 �� 76





Test - 29 Avrupa’da Yaşanan Gelişmeler�� 91

Test - 30 XX. yy.da Osmanlı (Trablusgarp Savaşı, Balkan Savaşları, I. Dünya Savaşı, Mondros Ateşkesi ve Cemiyetler) - 1 �� 94Test - 31 XX. yy.da Osmanlı (Trablusgarp Savaşı, Balkan Savaşları, I. Dünya Savaşı, Mondros Ateşkesi ve Cemiyetler) - 2 �� 97Test - 32 XX. yy.da Osmanlı (Trablusgarp Savaşı, Balkan Savaşları, I. Dünya Savaşı, Mondros Ateşkesi ve Cemiyetler) - 3 �� 100Test - 33 XX. yy.da Osmanlı (Trablusgarp Savaşı, Balkan Savaşları, I. Dünya Savaşı, Mondros Ateşkesi ve Cemiyetler) - 4 �� 104Test - 34 XX. yy.da Osmanlı (Trablusgarp Savaşı, Balkan Savaşları, I. Dünya Savaşı, Mondros Ateşkesi ve Cemiyetler) - 5 �� 107

Test - 35 Kurtuluş Savaşı Hazırlık Dönemi ve TBMM’nin Açılması - 1 �� 110Test - 36 Kurtuluş Savaşı Hazırlık Dönemi ve TBMM’nin Açılması - 2 �� 113Test - 37 Kurtuluş Savaşı Hazırlık Dönemi ve TBMM’nin Açılması - 3 �� 116Test - 38 Kurtuluş Savaşı Hazırlık Dönemi ve TBMM’nin Açılması - 4 �� 119Test - 39 Kurtuluş Savaşı Hazırlık Dönemi ve TBMM’nin Açılması - 5 �� 122

Test - 40 Kurtuluş Savaşı Hazırlık Dönemi ve TBMM’nin Açılması - 6 �� 125

Test - 41 Kurtuluş Savaşı Hazırlık Dönemi ve TBMM’nin Açılması - 7 �� 128Test - 42 Kurtuluş Savaşı Hazırlık Dönemi ve TBMM’nin Açılması - 8 �� 131

pegem

Sticky Note

Marked set by pegem

pegem

Sticky Note

Marked set by pegem

pegem

Sticky Note

Marked set by pegem

pegem

Sticky Note

Marked set by pegem

pegem

Sticky Note

Marked set by pegem

İÇİNDEKİLER

Test - 43 Kurtuluş Savaşı Muharebeler ve Antlaşmalar Dönemi - 1 ................................................................................134

Test - 44 Kurtuluş Savaşı Muharebeler ve Antlaşmalar Dönemi - 2 .................................................................................137





Test - 49 İnkılaplar - 1 .......................................................................................................................................................152Test - 50 İnkılaplar - 2 .......................................................................................................................................................155Test - 51 İnkılaplar - 3 .......................................................................................................................................................158Test - 52 İnkılaplar - 4 .......................................................................................................................................................161Test - 53 İnkılaplar - 5 .......................................................................................................................................................164Test - 54 İnkılaplar - 6 .......................................................................................................................................................167

Test - 55 İnkılaplar - 7 .......................................................................................................................................................170

Test - 56 Atatürk İlkeleri ve Atatürkçülük - 1 .....................................................................................................................173Test - 57 Atatürk İlkeleri ve Atatürkçülük - 2 .....................................................................................................................176Test - 58 Atatürk İlkeleri ve Atatürkçülük - 3 .....................................................................................................................179Test - 59 Atatürk İlkeleri ve Atatürkçülük - 4 .....................................................................................................................182

Test - 60 Atatürk İlkeleri ve Atatürkçülük - 5 .....................................................................................................................185

Test - 61 Dış Politika - 1 ....................................................................................................................................................188Test - 62 Dış Politika - 2 ....................................................................................................................................................191

Test - 63 Dış Politika - 3 ....................................................................................................................................................194

Test - 64 Çağdaş Türk ve Dünya Tarihi - 1 ......................................................................................................................197Test - 65 Çağdaş Türk ve Dünya Tarihi - 2 .......................................................................................................................202Test - 66 Çağdaş Türk ve Dünya Tarihi - 3 .......................................................................................................................207Test - 67 Çağdaş Türk ve Dünya Tarihi - 4 .......................................................................................................................212

Test - 68 Çağdaş Türk ve Dünya Tarihi - 5 .......................................................................................................................217

Test - 69 Tarama - 1 ..........................................................................................................................................................222Test - 70 Tarama - 2 ..........................................................................................................................................................229Test - 71 Tarama - 3 ..........................................................................................................................................................236Test - 72 Tarama - 4 ..........................................................................................................................................................243Test - 73 Tarama - 5 ..........................................................................................................................................................250Test - 74 Tarama - 6 ..........................................................................................................................................................257Test - 75 Tarama - 7 ..........................................................................................................................................................264Test - 76 Tarama - 8 ..........................................................................................................................................................271Test - 77 Tarama - 9 ..........................................................................................................................................................278Test - 78 Tarama - 10 ........................................................................................................................................................285Test - 79 Tarama - 11 ........................................................................................................................................................292Test - 80 Tarama - 12 ........................................................................................................................................................300Test - 81 Tarama - 13 ........................................................................................................................................................308Test - 82 Tarama - 14 ........................................................................................................................................................315Test - 83 Tarama - 15 ........................................................................................................................................................321Cevap Anahtarı..................................................................................................................................................................327

T A R İ H1Orta Asya Türk Tarihi - 1

1

1. Türk adının hangi anlama geldiği konusunda birçok araştırma yapılmıştır.

AşağıdakilerdenhangisiTürkadınınanlamlarıara-sındayeralmaz?

A) Güç B) Kargı C) Olgunluk Çağı

D) Türeli E) Miğfer

2.

• Uzun süreli hapis cezalarının uygulanamaması• Sanat eserlerinin taşınabilir malzemelerden oluş-

ması YukarıdaverilenİslamiyetöncesiTürkdevletlerine

aitözellikler,aşağıdakilerdenhangisiyledahaçok ilişkilidir?

A) Savaşların uzun sürmesiyle

B) Diğer kültürlerle ilişki kurulmasıyla

C) Egemenlik anlayışıyla

D) Göçebe hayat tarzının benimsemesiyle

E) Din ve inanışla

3.

• Taht kavgaları sıkça yaşanmıştır.• Birçok Türk devleti kurulmuştur.• Devletler uzun ömürlü olamamıştır.

İslamiyet öncesi Türk devletlerinde ortaya çıkanyukarıdakidurumlara,aşağıdakilerdenhangisine-denolarakgösterilebilir?A) Gök Tanrı inancının görülmesi

B) Nüfus yoğunluğunun az olması

C) Ahiret inancının olması

D) Ülke topraklarının hükümdar ailesinin ortak malı sayılması

E) Kavimler Göçü’nün yaşanması

4. İslamiyetöncesiTürklerde;I. ölen kişinin mumyalanması,II. çiçek aşısının uygulanması,III. 12 Hayvanlı Türk Takvimi’nin yapılması

gelişmelerindenhangileribilimselfaaliyetlerdebu-lunulduğunakanıtolarakgösterilebilir?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I, II ve III

5. Karadeniz’inkuzeyindekurulan,oluşturduklarıgüç-lüordularsayesindeBizansüzerinekadarbaşarılıseferlerdüzenleyerekbugünküSibirya’yaisimleriniverenTürkdevletiaşağıdakilerdenhangisidir?

A) Avarlar

B) Sabirler

C) Göktürkler

D) Sasaniler

E) Karluklar

6. Uygur şehir kalıntılarında Hristiyan, Maniheist, Budist mabet ve manastır harabeleri yan yana bulunmuştur.

Budurumagöre,UygurTürkleriiçinaşağıdakiyargılardanhangisineulaşılabilir?

A) Uygur Türklerinde hükümdar yetkileri sınırsızdır.

B) Adalet ve hoşgörü hâkimdir.

C) Uygur Türkleri paylaşımcı bir toplumdur.

D) Türk kültürü Uygurlar Dönemi’nde geniş alanlara yayılmıştır.

E) Töreye dayalı bir yönetim anlayışı vardır.

7. Orta Asya’da kurulan kültür merkezlerinin tarihi MÖ 5000 yıllarına kadar uzanmaktadır.

Aşağıdakilerden hangisi Orta Asya’daki kültürmerkezleriiçindeyeralmaz?

A) Anav B) Afanasyevo C) Süev D) Andronova E) Karasuk

T A R İ H1 Orta Asya Türk Tarihi - 1

2

8. Aşağıdakilerden hangisi İslamiyet öncesi Türkdevletlerindegörüleninanışlardanbirideğildir?

A) Totemizm

B) Şamanizm

C) Musevilik

D) Maniheizm

E) Kalvenizm

9. Aşağıdakilerdenhangisi,Türkleringöçebeoldukla-rıdönemeaitbirsanateseriolarakgösterilemez?

A) Kabzaları süslü silahlar

B) İşlemeler ile süslenmiş çadırlar

C) Altın ve gümüşten yapılmış takılar

D) İskitlere ait halılar

E) Uygur tapınakları

10. BilinenilkbüyükTürkdevletiolanAsyaHunDev-letihükümdarıMeteHan’ınoluşturduğugüçlüor-dularsayesindeÇin’iyenilgiyeuğratmışolmasınarağmen, Çin’e yerleşmeyip Çin’i sadece vergiyebağlamasınınsebebiolarak,aşağıdakilerdenhan-gisigösterilebilir?

A) Devletin ekonomik olarak vergiye ihtiyacının olması

B) Çin’in coğrafi yapısı

C) Türklerin Çin nüfusu karşısında asimile olacağı düşüncesi

D) Devlet içerisinde iç savaş olması

E) Veraset sisteminin benimsenmesi

11. Orta Asya’nın çeşitli yerlerinde Türklere ait kaynaklara rastlanmaktadır. Bu kaynaklardan en önemlisi Gök-türklere ait kitabelerdir.

VIII.yüzyılbaşlarındaGöktürkalfabesiyleyazılanbukitabeler,aşağıdakilerdenhangisidir?

A) Orhun Kitabeleri

B) Yenisey Yazıtları

C) Sine Uşi Yazıtları

D) Karabalgasun Yazıtları

E) Taryat Kitabeleri

12. İslamiyetöncesiTürklerde;I. temel geçim kaynağının hayvancılık olması,II. sosyal devlet anlayışının olması,III. 12 Hayvanlı Türk Takvimi’nin kullanılması

gelişmelerinden hangileri “hayvan üslubu” sanattarzınıngörülmesininnedenidir?

A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II

D) II ve III E) I, II ve III

13. AşağıdakilerdenhangisiTürktopluluklarındanbiri değildir?

A) İskitler

B) Kumanlar

C) Sabirler

D) Vandallar

E) Avarlar

14. İslamiyet öncesi Türk devletlerinde ordu-millet anlayışı egemen olmuş, kadın-erkek herkes asker sayılmıştır.

BudurumagöreeskiTürkleriçinaşağıdakilerdenhangisisöylenebilir?

A) Ordu, “onlu sistem”e göre düzenlenmiştir.

B) İkta sistemini uygulamışlardır.

C) Askerlik özel bir meslek sayılmamıştır.

D) Komşu ülkelerle iyi geçinilmiştir.

E) Sosyal sınıf farklılığı vardır.

15. HunlarınnedenolduğuKavimlerGöçü’nünso-nuçlarıarasında;

I. Roma İmparatorluğu’nun ikiye ayrılması,II. Avrupa’da feodalite rejiminin ortaya çıkması,III. Avrupa’da skolastik düşüncenin egemen olması

gelişmelerindenhangileriyeralır?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III



3

1. Türk adı Uygur metinlerinde “güç, kuvvet”, Kaşgarlı Mahmut’un “Divan-ı Lügati’t Türk” adlı eserinde “olgunluk çağı” eski Çin kaynaklarında “miğfer” anlamında kullanıl-mıştır. Ziya Gökalp ise Türk adının “türeli (töreli), kanun nizam sahibi” anlamına geldiğini belirtmiştir. Ayrıca Armin Vamberi “türemek” fiilinden geldiğini, Gerhard Doerfer de “devlete bağlı halk” anlamına geldiğini belirtmiştir.Cevap B

2. Göçebe yaşamın sonuçları; • feodal yapının bulunmaması, • başlıca ekonomik faaliyet olarak hayvancılığın

benimsenmesi, • sözlü edebiyatın gelişmesi, • savaşçı bir yapıya sahip olunması, • hapis cezalarının kısa süreli olması, • taşınabilir sanat eserlerinin ortaya konması şeklinde özetlenebilir.Cevap D

3. Türk devletlerinde veraset sistemi benimsendiği için ülke, hükümdar ailesinin ortak malı sayılmıştır. Hükümdar öldükten sonra yerine kimin geçeceği belli olmadığı için bu durum taht kavgalarının yaşanmasına ve devletlerin çabuk yıkılmasına neden olmuştur. Türk toplumları teşki-latçı bir yapıya sahip oldukları için kısa sürede başka bir devlet kurma özelliği de taşımışlardır.Cevap D

4. Ölen kişinin mumyalanması tıp, kimya gibi bilimlerle uğra-şıldığının kanıtıdır. Çiçek aşısının uygulanması tıp bilimiyle uğraşıldığının kanıtıdır. 12 Hayvanlı Türk Takvimi’nin yapılması astronomi ve matematik bilimleriyle uğraşıldığını göstermektedir. Cevap E

5. Büyük Hunlara bağlı topluluklardan biri olan Sabirlerin anayurtları Tanrı Dağları’nın batısı ile İli Nehri arasındaki bölgeydi. 6. yüzyılın başlarında Doğu Avrupa’da görülen Sabirler, 515 yılında Kafkasya ve Karadeniz’in kuzeyine yerleştiler. Bizans’a karşı başarılı seferler düzenleyip 516 yılında Kafkasları aşarak Anadolu’ya geldiler. Bugünkü Sibirya’ya isimlerini veren Türk topluluğu Sabirler’dir. Cevap B

6. Bir toplumda farklı dinlerin var olması orada din ve vic-dan özgürlüğünün olduğunu gösterir. Bu da o toplumun adalete ve hoşgörüye sahip olduğunun kanıtıdır.Cevap B

7. Süev bir kültür merkezi değil, barbar kavmidir.Cevap C

8. Türkler arasında birçok din yayılmıştır. Totemizm, Şa-manizm, Atalar Kültü, Gök Tanrı, Hristiyanlık, Musevilik, İslamiyet, Budizm, Maniheizm gibi. Kalvenizm, Avrupa’da yaşanan Reform Hareketleri’nden sonra ortaya çıkan bir mezheptir.Cevap E

9. Tapınaklar yerleşik hayatın sonucudur. Dolayısıyla göçe-be bir toplumda mimari sanat eserlerine rastlanmaz. Cevap E

10. Çin kalabalık bir nüfusa, eski ve köklü bir kültüre sahiptir. Bu sebeple Mete Han, Türklerin oraya yerleşmesi neticesinde asimile olacağını düşünmüş ve Çin’i sadece vergiye bağlamakla yetinmiştir.Cevap C

11. Türk dilinin ve tarihinin ilk yazılı örnekleri Göktürklere ait Orhun Kitabeleri’dir. Yenisey Kitabeleri Kırgızlara, Sine Uşi, Karabalgasun ve Taryat Kitabeleri ise Uygurlara aittir.Cevap A

12. Göçebe yaşam tarzı benimseyen Türklerde başlıca ekonomik faaliyet hayvancılıktır. Dolayısıyla bu durum sanatsal faaliyetlere yansıyacaktır. Yani sanat eserlerin-de hayvan figürlerinden yararlanılacaktır. Bu durum da beraberinde “hayvan üslubu”nu getirmiştir. Şöyle bir so-nuca da ulaşılabilir; ekonomik ve dinî faaliyetler sanatsal faaliyetler üzerinde etkili olmuştur. Cevap A

13. Soruda verilen Vandallar barbar kavimlerindendir. Dolayı-sıyla Orta Asya Türk boylarından değildir.Cevap D

14. Türklerde kadın-erkek herkesin asker sayılması, ayrı bir askerî sınıfın olmadığını gösterir. Yani askerlik bir yaşam tarzı olarak benimsenmiştir. Dolayısıyla askerlik özel bir meslek olarak kabul edilmemiştir.Cevap C

15. Kavimler Göçü’nün sonuçları şu şekilde özetlenebilir: Roma İmparatorluğu ikiye ayrılmış, Avrupa’nın etnik yapısı değişmiş, bugünkü Avrupa devletlerinin temelleri atılmış, Türkler Avrupa’da bir Hun Devleti kurmuş, Türk kültürü Avrupa’da yayılmış, İlk Çağ sona ermiş, Orta Çağ başlamış; Avrupa’da kilise önem kazanmış, skolastik dü-şünce egemen olmuş ve feodalite rejimi ortaya çıkmıştır.Cevap E


4

1. Aşağıdakilerden hangisi İslamiyet’ten önce OrtaAsya’dayaşayanTürklerinfarklıcoğrafyalaragöçetmelerininnedenlerindenbirideğildir?A) Yaşanılan toprakların artan nüfusa yeterli olmamasıB) Salgın hastalıklar ve hayvan hastalıklarıC) Kendi aralarındaki mücadelelerD) Dış devletlerin baskısıE) Dinî inanış çatışmaları

2. Göktürk Yazıtları’ndaki bilgilerden Oğuzların Orhun ve Selenga nehirleri bölgesinde yaşadıkları anlaşıl-maktadır. Yirmi dört boydan oluşan Oğuzların büyük bir bölümü ilk başlarda göçebe olarak yaşadı. Ancak batıya göç etmeleriyle birlikte yerleşik hayata geçerek şehirler kurdular.

AşağıdakilerdenhangisiOğuzları oluşturanyirmidörtboydanbirideğildir?

A) Kayı B) Kınık C) Angıl

D) Bayındır E) Çepni

3. Türkler, tarihte gerçekleştirdikleri faaliyetler sonucun-da, evrensel nitelikli önemli olayların oluşumunda rol oynamışlardır.

Aşağıdakilerden hangisi bu duruma kanıt olarakgösterilebilir?A) Sanayi İnkılabıB) ABD’nin KuruluşuC) Reform HareketleriD) Kavimler GöçüE) Fransız İhtilali

4. MuseviliğikabuledenTürktopluluğuaşağıdakiler-denhangisidir?A) BulgarlarB) HazarlarC) KarluklarD) UygurlarE) Macarlar

5. İslamiyet öncesi Türkler ile ilgili araştırma yapan bir tarihçi, Bizans kaynaklarına ulaşmıştır.

Eldeedilenbukaynaklarınaşağıdakidevletlerdenhangisininaydınlatılmasınadahaçokyardımcıola-cağısavunulabilir?A) Büyük Hun DevletiB) Uygur DevletiC) Kırgız DevletiD) Avrupa Hun DevletiE) Hazar Devleti

6. İslamiyetöncesiTürklerdegörülen;I. taş ve ahşaptan mimari yapılar,II. kitabelerin ortaya çıkması,III. askerî harcamaların artması

durumlarındanhangilerigöçebeyaşamdanyerle-şikhayatageçildiğininkesinkanıtıdır?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II


7. İslamiyet öncesinde yaşanan Türk göçleri sonu-cunda ulusal kültürünü kaybederek asimile olanTürkboyuaşağıdakilerdenhangisidir?A) GöktürklerB) KarluklarC) OğuzlarD) UygurlarE) Macarlar

8. I. Alp Er TungaII. ErgenekonIII. Oğuz Kağan

Yukarıda verilen Orta Asya Türk devletlerine aitolandestanlardanhangileriİskitlerDönemi’neait-tir?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II

D) I ve III E) II ve III


5

9. Uygurlar, aşağıdaki hükümdarlardan hangisinindönemindeManiheizmdininibenimsemiştir?A) Bögü KağanB) Moyen-ÇorC) Kutlug Bilge Kül KağanD) Baga TarkanE) Bilge Kağan

10. AşağıdakilerdenhangisibilinenilkTürkdevletidir?A) Asya Hun DevletiB) Göktürk DevletiC) Uygur DevletiD) Büyük Selçuklu DevletiE) Osmanlı Devleti

11. Aşağıdakilerden hangisi İslamiyet öncesi Türkdevletlerindebağımsızlığaverilenönemingöster-gesidir?A) Hayvancılığın temel geçim kaynağı olarak benim-

senmesiB) Yılın belli dönemlerinde av merasimlerinin yapıl-

masıC) Kağan dahil herkesin töreye uymak zorunda olmasıD) Boylar arasındaki mücadelelerde kaybeden tarafın

farklı bir coğrafi bölgeye göç etmesiE) Farklı inançlardaki insanların bir arada yaşaması

12. Aşağıdakilerden hangisi İslam öncesi Türk dev-letlerindehükümdarlıkalametleriarasındayeral-maz?A) OtağB) KotuzC) TörünD) KamaE) Berge

13. İslamiyetöncesiTürktarihiaraştırılırken;I. Çin,II. Bizans,III. Mısır

kaynaklarındanhangilerindenyararlanılmak zorundadır?A) Yalnız IB) Yalnız IIC) Yalnız IIID) I ve IIE) I, II ve III

14. İslamiyet öncesi Türk devletlerinde gelenek ve göre-neklerden oluşan kurallara töre denirdi. Kağan dahil olmak üzere herkes töreye uymak zorundaydı.

BudurumeskiTürklerdeaşağıdakilerdenhangisi-neverilenönemingöstergesidir?A) Sosyal devlet anlayışınaB) Gök Tanrı inanışınaC) Kanun üstünlüğüne D) Ulusal bağımsızlığaE) Özel mülkiyete

15. Uygurlar, Türk tarihinde ilk kez Çinlilerin etkisi ile yer-leşik hayata geçerek tarımsal faaliyetlere başlayıp, şe-hirler kurmuşlardır.

BunagöreUygurTürklerininsosyalveekonomikhayatlarındakibugelişmeyisağlayannedenaşağı-dakilerdenhangisidir?A) Kut anlayışıB) Veraset sistemiC) Maniheizm diniD) İkili teşkilatE) Onlu sistem


6

1. Türklerin tarih boyunca Orta Asya’dan göç etmelerinde;• iklim koşullarının değişmesi,• kuraklığa bağlı olarak otlak ve meraların azalması,• hızlı nüfus artışı,• salgın hastalıklar,• boylar arasındaki mücadeleler,• dış güçlerin baskısı,• cihan hâkimiyeti düşüncesi

gibi durumlar etkili olmuştur. Türkler dinsel hoşgörüye sahip oldukları için, Türklerde “dinî inanış çatışmaları” söz konusu değildir.Cevap E

2. Angıllar, Karadeniz’in kuzeyinde yaşayan barbar kavimler arasında yer alır.Cevap C

3. Orta Asya Türklerinden Hunların, Karadeniz’in kuzeyin-den batıya doğru göç etmesi neticesinde Karadeniz’in kuzeyindeki kavimlerin Avrupa’ya doğru harekete geçme-si, Kavimler Göçü olarak nitelendirilmiştir (375).Cevap D

4. Museviliği kabul eden ilk Türk topluluğu Hazarlardır. Bulgarlar ve Macarlar Hristiyanlığı, Uygurlar Maniheizm ve Budizmi, Karluklar ise İslamiyet’i benimsemiştir.Cevap B

5. Orta Asya Türk devletlerinden Avrupa Hunları Bizans ile mücadelelerde bulunmuş, hatta Attila Bizans’ı vergiye bağlamıştır. Ayrıca Avrupa Hun Devleti’nin Bizans’la im-zalamış olduğu, Margus ve Anatolyus Antlaşmaları da bu duruma örnek verilebilir. Soruda verilen devletlerden en çok Avrupa Hunları Bizans ile ilişki hâlinde oldukları için bu kaynaklarda daha çok Avrupa Hunları ile ilgili bilgilere rastlanır.Cevap D

6. Mimari yapılar yerleşik hayata geçildiğinin kesin kanıtı sayılırken kitabelerin bulunması veya askerî harcamala-rın artması yerleşik hayata geçildiğini göstermez. Çünkü göçebe yaşam tarzında da bu durumla karşılaşmak mümkündür.Cevap A

7. Hristiyanlığı benimseyerek ulusal kültürünü (öz benliğini) kaybederek asimile olan Türk boyu Macarlardır. Ayrıca Bulgarlar, Avarlar, Peçenekler, Kıpçaklar gibi diğer Türk toplulukları da Hristiyanlığı kabul etmiştir.Cevap E

8. • Alp Er Tunga Destanı → İskitlere • Ergenekon Destanı → Göktürklere • Oğuz Kağan Destanı → Hunlara ait destanlardır.Cevap A

9. Uygurlar Bögü Kağan Dönemi’nde Maniheizm dinini benimsemiştir.Cevap A

10. Bilinen ilk büyük Türk devleti Asya Hun Devleti’dir (Büyük Hun Devleti). Göktürkler Türk adını bir devlet ismi olarak kullanan ilk Türk devletidir. Uygurlar ise yerleşik hayata geçen ilk Türk devletidir.Cevap A

11. Türkler başka bir devletle mücadeleleri neticesinde ye-nildiğinde, o devletin egemenliği altına girmektense, göç etmeyi, yurtlarını bırakmayı tercih etmişlerdir. Bu durum Türklerin bağımsızlıklarına düşkün olduğunun kanıtıdır.Cevap D

12. İslam öncesi Türk devletlerinde hükümdarlık alametleri arasında otağ (çadır), örgin (taht), tuğ (bayrak), davul (nevbet), kotuz (sorguç), yay, kama, kılıç, kur (kemer), berge (kamçı) yer alır. Törün ise eski Türklerde düğün yemeğine verilen isimdir.Cevap C

13. Orta Asya Türk tarihi araştırılırken Çin, Bizans, Arap ve Sa-sani kaynaklarından yararlanılabilir. Ancak Mısır kaynakları için bunu söylememiz mümkün değildir. Çünkü Mısır’da kurulan ilk Türk devleti Tolunoğullardır ki o da Türklerin İslamiyet’i kitleler hâlinde kabulünden sonradır.Cevap D

14. Eski Türk devletlerinde yöneten, yönetilen herkesin ya-zısız hukuk kuralları olan töreye uymak zorunda olması hukuk-kanun üstünlüğüne önem verildiğinin kanıtıdır.Cevap C

15. Maniheizm dini et yemeyi ve savaşmayı yasakladığı için Türk inancı ve yaşantısına uygun değildi. Bu özellikleri ile Uygurların savaşçı yeteneklerini azaltmıştır. Maniheizmin Uygurlar üzerinde olumlu etkileri de oldu. Uygurlar bu dinin etkisi ile yerleşik hayata geçtiler. Yerleşik hayata geçen Uygurlar tarım alanında sulama kanalları yaptılar.Cevap C

T A R İ H???? 3Orta Asya Türk Tarihi - 3

7

1. AsyaHunDevleti’ninyıkılmanedenleri incelendiğinde;I. Çin’in siyasal baskısı,II. Mete Han’dan sonra başa geçen hükümdarların

yetersiz olması,III. kardeşler arasında yaşanan taht kavgaları

durumlarındanhangileriTürkleringelenekseldev-letanlayışlarınınsonucuolarakgösterilebilir?



2. TürklerinOrtaAsya’dandeğişikbölgelere göçetmelerinde;I. iklim koşullarının değişmesi,II. nüfus artışı,III. Çin baskısı

gelişmelerindenhangilerisiyasînedenolarak gösterilemez?



3. İslamiyet öncesi Türk devletleri, yaşamlarını sanatla-rına taşımışlardır. Sanat eserlerini hayvan figürleri ile süslemişlerdir.

Hayvanüslubusanattarzınınilkörnekleriaşağıda-kiTürkkavimlerindenhangisinindönemindedir?A) İskitlerB) GöktürklerC) UygurlarD) BulgarlarE) Karluklar

4. Moğol Devleti’nde Uygurlar önemli görevlere getirilmiş, Uygur hocaları Cengiz Han’ın oğullarına ders vermiş-tir. Moğollar Türk askerî terimlerini ve askerî teşkilatını da aynen benimsemiştir.

Bubilgileregöreaşağıdakiyargılardanhangisineulaşılamaz?A) Moğol Devleti sınırları içerisinde Türklerin yaşadığıB) Türklerle Moğolların aynı ırktan geldiğiC) Moğolların Türk kültürünün etkisinde kaldığıD) Uygurların, uygarlık bakımından ileri bir seviyede

olduğuE) Uygurların, Moğolların teşkilatlanmasında rol oy-

nadığı

5. İslamiyet’ten önce kurulan Türk devletlerinin yönetim anlayışı demokratiktir.

Buyargıyı;I. güçlü olan prensin idareyi ele geçirmesi,II. kurultay adında bir meclisin olması,III. ikili teşkilat sisteminin benimsenmesi

durumlarındanhangileridesteklemektedir?


D) I ve II E) II ve III

6. İlk Türk devletlerinde ülke doğu ve batı olmak üzere iki idari birime ayrılmıştır. Doğu kanadını kağan yönetir-ken, batı kanadına genelde Kağan’ın kardeşi gönderil-miştir.

Ülkeninbatıkısmınıyönetmeklegörevlendirilenbukişiyeverilenunvanaşağıdakilerdenhangisidir?

A) İlteriş B) Şanyü C) Yabgu

D) İdikut E) Tigin

7. İslam öncesi Türk devletleri Çin ile sürekli mücadele-lerde bulunmuştur. Bu mücadelelerde Türkler başarı göstermiş olsalar da Çin kalabalık bir nüfusa ve geniş topraklara sahip olmanın avantajını yaşamıştır.

Budurumunsonucuolarakaşağıdakilerdenhangi-sisöylenebilir?A) Orta Asya sürekli Çin etkisinde kalmıştır.B) Türkler Çin ile iyi ilişkiler kurmuştur.C) Yapılan mücadelelerde Türkler başarı sağlayama-

mıştır.D) Mücadeleler neticesinde Türkler merkezî otoritele-

rini kaybetmiştir.E) Çin üzerindeki Türk hâkimiyeti sürekli olamamıştır.

8. “Tanrı’nın Kamçısı”ve“cesur kavimlerin efendisi”ola-rakbilinen,DoğuRomaİmparatorluğuileAnatol-yusveMargosantlaşmalarını imzalayanHunhü-kümdarıaşağıdakilerdenhangisidir?

A) Balamir B) Uldız C) Dengizik

D) Attila E) Rua

T A R İ H????3 Orta Asya Türk Tarihi - 3

8

9. Tunguzların toprak isteğine, “Devletin temeli olan toprağı biz nasıl verebiliriz?”diyerekTunguzlarasa-vaşaçanveonlarıitaataltınaalan,MÖ209’datah-taçıkanveordudailkkez“Onlu Sistemi”uygulayanHunhükümdarıaşağıdakilerdenhangisidir?A) Mete (Mao-dun)B) Teoman (Tuman)C) Ki-okD) BuminE) Mukan

10. Batı Türkistan’daki Namazgahtepe kazılarından Arpa, Buğday ve Çavdar taneleri ile koyun, keçi ve sığır ke-miklerine rastlanmıştır. Kalıntılardan koyunların yünle-rinden de yararlanıldığı anlaşılmaktadır.

BubilgilerdoğrultusundaNamazgahtepe’de yaşayanlariçin;I. tarımsal ürünleri tanıdıkları,II. hayvancılıkla uğraştıkları,III. dokumacılık yaptıkları

yargılarındanhangilerineulaşılabilir?

A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III


11.

• Bugünkü Avrupa milletlerinin temeli oluşmuştur.• Avrupa’da feodalite sistemi ortaya çıkmıştır.• Roma, doğu ve batı olarak ikiye ayrılmıştır.

Yukarıda maddeler hâlinde sıralanan gelişmeler,aşağıdaverilenolaylardanhangisininsonuçların-dandır?A) Kavimler GöçüB) İstanbul’un FethiC) Coğrafi KeşiflerD) Rönesans HareketleriE) Fransız İhtilali

12. Türk tarihini tek bir coğrafi mekânda ve bütün hâlinde incelemek oldukça zordur.

Budurumunnedenleriarasında;I. Türkoloji Enstitüsünün kurulması,II. Türklerin çok geniş bir coğrafyaya yayılması,III. Türklerin, tarihin en eski milletlerinden biri olması

durumlarındanhangileriyeralır?


D) I ve III E) I, II ve III

13. İslamiyet’tenönceOrtaAsyaTürkdevletlerineaitaşağıda belirtilen buluntulardan hangisi yerleşikhayatyaşadıklarınıgöstermektedir?A) Kılıç ve yayB) FresklerC) Takılar ve süs eşyalarıD) Halı ve kilim dokumalarıE) Çadırlar

14. İslamiyet öncesi Türk devletlerinin yönetim yapısı te-okratik olmamış, ancak egemenliğini tanrıdan alan bir anlayışa sahip olmuştur.

Budurumakanıtolarak;I. ülke hükümdar ve ailesinin ortak malıdır anlayışı,II. hatunun yönetiminde söz sahibi olması,III. kut anlayışının benimsenmiş olması

özelliklerindenhangilerigösterilebilir?

A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve III


15. EskiTürklerdeadaletaşağıdakikavramlardanhan-gisiyleifadeedilmektedir?A) OguşB) UrugC) KönilikD) SüE) İl

T A R İ H???? 3Orta Asya Türk Tarihi - 3

9

1. Türk devletlerinde “Ülke hanedanın ortak malıdır.” anla-yışı mevcuttur. Bu durum hanedan üyeleri arasında taht kavgalarına neden olmuş, Türk devletlerinin yıkılmasında da bu gelenek belirleyici rol oynamıştır.Cevap B

2. Türklerin Orta Asya’dan göç etmelerinde iklim koşulları-nın değişmesi ve nüfus artışı ekonomik-sosyal nedenler-den; Çin’in baskısı ise siyasî nedenlerdendir.Cevap C

3. Orta Asya Türklerinde sanatsal alanda hayvan figürlerinden yararlanılmıştır. Bu durum ayrıca ekonomik faaliyetlerin sanata da yansıdığının kanıtıdır. Çünkü eski Türklerde başlıca ekonomik faaliyet hayvancılıktır. “Hayvan üslubu”nun ilk örnekleri ise İskitlere kadar uzanır. Bu durumun en açık örneği İskitlere ait “Altın Tarak” sanat eseridir.Cevap A

4. Verilen paragraf doğrultusunda A, C, D ve E seçenekle-rine ulaşılabilir. Ancak her iki devletin aynı ırktan olduğu söylenemez. Çünkü Moğollar Türkleşmiş bir toplumdur.Cevap B

5. İslamiyet öncesi Türk devletlerinde önemli konuların görüldüğü toy- kurultay adı verilen bir meclis vardı. Ku-rultaya hükümdar, hatun, haneden üyeleri, boy beyleri ve ordu komutanları katılırdı. Kurultay üyelerine toygun adı verilirdi. Önemli konuların kurultayda görüşülüp, tartışıl-ması demoktratik bir yapının kanıtıdır. Ancak kurultayın varlığı halkın yönetime katıldığının kanıtı değildir. Zira Türk tarihinde halk ilk kez genel yönetime kısıtlı olsa da Kanunuesasi’nin yürürlüğe girmesinden sonradır. Yani Meşrutiyetin ilanıyladır. Kurultayın dışında Türklerde Seçkinler Meclisi, Nazırlar Meclisi, İhtiyarlar Meclisi, Komenton gibi meclisler de görülmüştür.Cevap B

6. İkili teşkilat sisteminin uygulandığı ilk Türk devletlerinde ülkenin batı kısmını yöneten kişiye “yabgu” denilmiştir. Tigin, şehzadelere verilen isimdir. İlteriş, idikut ve şanyü ise eski Türklerde hükümdar unvanları arasında yer alır.Cevap C

7. Türkler sürekli Çin ile mücadelede bulunmuş hatta Çin’e karşı üstünlük sağlamıştır. Fakat Çin’in geniş topraklara sahip olup kalabalık bir nüfusa sahip olması nedeniyle Çin’e yerleşilmemiş ve bu durum da Türklerin, Çin üze-rindeki hâkimiyetinin sürekli olmasını engellemiştir.Cevap E

8. Soru paragrafında özellikleri sıralanan Hun hükümdarı “Attila”dır.Cevap D

9. Soru paragrafında özellikleri verilen Hun hükümdarı MÖ 209-174 yılları arasında tahtta kalan Mete’dir.Cevap A

10. Arpa ve buğday tanelerine rastlanması tarım ürünlerinin tanındığının; koyun, keçi ve sığır kemiklerine rastlanma-sı hayvancılıkla uğraşıldığının; koyunların yünlerinden yararlanılması da dokumacılıkla uğraşıldığının kanıtıdır.Cevap E

11. Kavimler Göçü’nün sonuçları, • Avrupa’nın etnik yapısı değişikliğe uğramış, bugünkü

Avrupa milletlerinin temeli atılmıştır. • Roma İmparatorluğu doğu ve batı olmak üzere ikiye

ayrılmıştır. • İlk Çağ sona ermiş, Orta Çağ başlamıştır. • Feodalite (derebeylik) ortaya çıkmıştır. • Avrupa’da Hristiyanlık yayılmış, kilise ve papalık

güçlenmiştir. • Skolastik düşünce ortaya çıkmıştır. • Avrupa Hun Devleti kurulmuştur.

şeklinde özetlenebilir.Cevap A

12. Soru çözülürken verilen cümleye bağlı kalınması ge-rekmektedir. Zira dikkat edilmez ise I. öncülde yer alan ifadeye de gidilebilir. Dolayısıyla Türkler dünyanın çeşitli bölgelerine yayılmış ve göç etmişlerdir. Bu durum Türk tarihinin bir bütün olarak incelenmesini zorlaştırmıştır.Cevap B

13. Fresk, duvar resmidir. Dolayısıyla yerleşik hayatın kanı-tıdır. Duvar resmi ile mağara resmi karıştırılmamalıdır. Zira mağara doğada var iken, duvar insanoğlunun ortaya koyduğu bir yapıdır. Cevap B

14. İlk Türk devletlerinde kut anlayışı hâkimdir. Yani hüküm-dara hükümdarlık yetkisinin tanrı tarafından verildiğine inanılmıştır. Bu durum egemenliğin tanrıdan geldiği an-layışına sahip olunduğunun göstergesidir. Kut, kan bağı yolu ile geçerdi. Dolayısıyla bu durum beraberinde “Ülke hanedan üyelerinin ortak malıdır.” anlayışını da getirmiş-tir.Cevap C

15. Eski Türklerde adalet “könilik” kavramıyla ifade edilmiştir. Oguş, aile; urug, sülale; sü, ordu; il-el ise devlet anlamı-na gelir.Cevap C

Documents

Genel Yetenek TARİH 1 - TANITIM(55).pdfTAR H Orta Asya Türk Tarihi - 1 1 1 1. Türk adının hangi anlama geldiği konusunda birçok araştırma yapılmıştır. Aşağıdakilerden