GEMİGEMİGEMİGEMİGEMİGEMİGEMİGEMİ YARDIMCI YARDIMCI YARDIMCI YARDIMCI YARDIMCI YARDIMCI YARDIMCI YARDIMCI MAKİNELERİ ve MAKİNELERİ ve MAKİNELERİ ve MAKİNELERİ ve MAKİNELERİ ve MAKİNELERİ ve MAKİNELERİ ve MAKİNELERİ ve SİSTEMLERİSİSTEMLERİSİSTEMLERİSİSTEMLERİSİSTEMLERİSİSTEMLERİSİSTEMLERİSİSTEMLERİ

1.1.1.1.1.1.1.1. Ana makine ve türleri Ana makine ve türleri Ana makine ve türleri Ana makine ve türleri Ana makine ve türleri Ana makine ve türleri Ana makine ve türleri Ana makine ve türleri

�� İİster içten yanmalı, ister dıştan yanmalı veya buhar makinesi olsster içten yanmalı, ister dıştan yanmalı veya buhar makinesi olsun, un, pervane çeviren makinelere "Ana makine" adı verilir. Gemiler veypervane çeviren makinelere "Ana makine" adı verilir. Gemiler veya a yatlarda kullanılan ana makineler: a) Benzin motoru, b) dizel moyatlarda kullanılan ana makineler: a) Benzin motoru, b) dizel motoru, c) toru, c) pistonlu buhar makinesi, d) buhar türbini ve e) gaz türbinlerindpistonlu buhar makinesi, d) buhar türbini ve e) gaz türbinlerinden en oluşmaktadırlar. Ayrıca: f) türbooluşmaktadırlar. Ayrıca: f) türbo--elektrik ve g) dizel elektrik sistemlerielektrik ve g) dizel elektrik sistemleridede kullanılmaktadır.kullanılmaktadır.

2. Ana makine yardımcıları2. Ana makine yardımcıları2. Ana makine yardımcıları2. Ana makine yardımcıları2. Ana makine yardımcıları2. Ana makine yardımcıları2. Ana makine yardımcıları2. Ana makine yardımcıları

��Her türlü hava ve deniz koşullarında ve limanlarda gemilerin norHer türlü hava ve deniz koşullarında ve limanlarda gemilerin normal mal çalışma düzenini sürdüren makinelere “Gemi yardımcı makineleri" çalışma düzenini sürdüren makinelere “Gemi yardımcı makineleri" adı adı verilmektedir. Gemi yardımcı makineleri: a) Ana makine yardımcılverilmektedir. Gemi yardımcı makineleri: a) Ana makine yardımcıları ve b) arı ve b) güverte yardımcıları olmak üzere iki bölüme ayrılırlar.güverte yardımcıları olmak üzere iki bölüme ayrılırlar.��Çok büyük olmayan bir motorlu gemide 70 civarında yardımcı makinÇok büyük olmayan bir motorlu gemide 70 civarında yardımcı makine e bulunmaktadır. Bu makinelerden bir bölümü hizmet makineleridir.bulunmaktadır. Bu makinelerden bir bölümü hizmet makineleridir.

3. Güverte yardımcıları 3. Güverte yardımcıları 3. Güverte yardımcıları 3. Güverte yardımcıları 3. Güverte yardımcıları 3. Güverte yardımcıları 3. Güverte yardımcıları 3. Güverte yardımcıları

��Gemilerde kullanılan Ana makinelerin çalıştırılmasıyla ilişkisi Gemilerde kullanılan Ana makinelerin çalıştırılmasıyla ilişkisi bulunmayan bulunmayan makinelerdir. Gemilerin yükleme ve boşaltmasında kullanılan vinçmakinelerdir. Gemilerin yükleme ve boşaltmasında kullanılan vinçler, ler, kreynler, demir ve halat ırgatları, filika mataforaları ya da fikreynler, demir ve halat ırgatları, filika mataforaları ya da filika vinçleri, lika vinçleri, itici römorkörlerin itme (tov) makineleri, dümen makineleri ile itici römorkörlerin itme (tov) makineleri, dümen makineleri ile dümen dümen donanımları da güverte yardımcıları sınıfına girerler.donanımları da güverte yardımcıları sınıfına girerler.

4. Hizmet makineleri. 4. Hizmet makineleri. 4. Hizmet makineleri. 4. Hizmet makineleri. 4. Hizmet makineleri. 4. Hizmet makineleri. 4. Hizmet makineleri. 4. Hizmet makineleri.

��Ana makineye yardımcı olmayan, gemi personeli ve yolcuların rahaAna makineye yardımcı olmayan, gemi personeli ve yolcuların rahatını tını sağlayan makineler "Görev (hizmet) makineleri" olarak bilinir. İsağlayan makineler "Görev (hizmet) makineleri" olarak bilinir. İçme suyu çme suyu pompası, deniz suyu servis pompası, yıkanma suyu pompası, sintinpompası, deniz suyu servis pompası, yıkanma suyu pompası, sintine e pompası, buzluk kompresörleri vb. birer hizmet makinesidir.pompası, buzluk kompresörleri vb. birer hizmet makinesidir.

5. Yardımcı makinelerin güçleri ve en yüksek güçlü yardımcı 5. Yardımcı makinelerin güçleri ve en yüksek güçlü yardımcı 5. Yardımcı makinelerin güçleri ve en yüksek güçlü yardımcı 5. Yardımcı makinelerin güçleri ve en yüksek güçlü yardımcı 5. Yardımcı makinelerin güçleri ve en yüksek güçlü yardımcı 5. Yardımcı makinelerin güçleri ve en yüksek güçlü yardımcı 5. Yardımcı makinelerin güçleri ve en yüksek güçlü yardımcı 5. Yardımcı makinelerin güçleri ve en yüksek güçlü yardımcı makine.makine.makine.makine.makine.makine.makine.makine.

��Gemi yardımcı makinelerinin güçleri nadiren 50 beygir gücünün Gemi yardımcı makinelerinin güçleri nadiren 50 beygir gücünün üzerindedir. Çoğu zaman sözü edilen güçler 10üzerindedir. Çoğu zaman sözü edilen güçler 10--30 hp arasında değişir. 30 hp arasında değişir. Ancak, dolaşımı veya serküleytin pompası ve stimli gemilerde buhAncak, dolaşımı veya serküleytin pompası ve stimli gemilerde buhar ar kazanlarını besleyen "Fid suyu pompaları gemilerde kullanılan enkazanlarını besleyen "Fid suyu pompaları gemilerde kullanılan en yüksek yüksek güçlü pompalardır. Sözü edilen bu iki pompanın güçleri çoğu zamagüçlü pompalardır. Sözü edilen bu iki pompanın güçleri çoğu zaman 50 n 50 hp’nin üzerindedir.hp’nin üzerindedir.

6. Emercensi (acil durum) dizel jeneratörü6. Emercensi (acil durum) dizel jeneratörü6. Emercensi (acil durum) dizel jeneratörü6. Emercensi (acil durum) dizel jeneratörü6. Emercensi (acil durum) dizel jeneratörü6. Emercensi (acil durum) dizel jeneratörü6. Emercensi (acil durum) dizel jeneratörü6. Emercensi (acil durum) dizel jeneratörü

�� Gemilerin ana jeneratörlerininGemilerin ana jeneratörlerininarıza yapmaları veya bir arıza yapmaları veya bir çatışma sırasında makine çatışma sırasında makine dairesine giren deniz suyu dairesine giren deniz suyu nedeniyle, çalıştırılamamaları nedeniyle, çalıştırılamamaları gibi acil durumlarda kullanılan gibi acil durumlarda kullanılan elektrik üreteçlerine elektrik üreteçlerine “Emercensi jeneratör” adı “Emercensi jeneratör” adı verilir. Gemilerin genellikle verilir. Gemilerin genellikle makine dairelerinin üst makine dairelerinin üst kısımlarında bulunurlar. Ana kısımlarında bulunurlar. Ana jeneratörün çalışmadığı jeneratörün çalışmadığı durumlarda kullanılırlar.durumlarda kullanılırlar.

7. Emercensi dizel jeneratörün gerilimi ne kadardır? Bu 7. Emercensi dizel jeneratörün gerilimi ne kadardır? Bu 7. Emercensi dizel jeneratörün gerilimi ne kadardır? Bu 7. Emercensi dizel jeneratörün gerilimi ne kadardır? Bu 7. Emercensi dizel jeneratörün gerilimi ne kadardır? Bu 7. Emercensi dizel jeneratörün gerilimi ne kadardır? Bu 7. Emercensi dizel jeneratörün gerilimi ne kadardır? Bu 7. Emercensi dizel jeneratörün gerilimi ne kadardır? Bu jeneratör nereleri besler?jeneratör nereleri besler?jeneratör nereleri besler?jeneratör nereleri besler?jeneratör nereleri besler?jeneratör nereleri besler?jeneratör nereleri besler?jeneratör nereleri besler?

��Emercensi dizel jeneratörün ürettiği akımın gerilimi ana jeneratEmercensi dizel jeneratörün ürettiği akımın gerilimi ana jeneratörlerin örlerin ürettiği gerilim kadardır. Bu gerilim, doğru akımlı gemilerde çoürettiği gerilim kadardır. Bu gerilim, doğru akımlı gemilerde çoğu zaman 110 ğu zaman 110 -- 220 Volt ve alternatif gerilim kullanılan gemilerde ise 220220 Volt ve alternatif gerilim kullanılan gemilerde ise 220--380 Volt değerleri 380 Volt değerleri arasında değişmektedir.arasında değişmektedir.��Emercensi jeneratörler, ana jeneratörlerin arızaları sırasında, Emercensi jeneratörler, ana jeneratörlerin arızaları sırasında, aydınlatılması gereken yerleri, örneğin seyir fenerlerini, makinaydınlatılması gereken yerleri, örneğin seyir fenerlerini, makine ve kazan e ve kazan dairelerini, yük ambarlarının girişlerini aydınlatırlar. dairelerini, yük ambarlarının girişlerini aydınlatırlar.

8. Emercensi batarya 8. Emercensi batarya 8. Emercensi batarya 8. Emercensi batarya 8. Emercensi batarya 8. Emercensi batarya 8. Emercensi batarya 8. Emercensi batarya

��Daha çok küçük güçlü makinelerle donatılmış, koster türünden gemDaha çok küçük güçlü makinelerle donatılmış, koster türünden gemiler ve iler ve yatlarda emercensi jeneratör kullanılmaz. Ancak acil durumlarda yatlarda emercensi jeneratör kullanılmaz. Ancak acil durumlarda kullanılmak kullanılmak üzere elektrik enerjisineüzere elektrik enerjisine de gereksinim vardır. Bu nedenle akümülatörlerin türlü de gereksinim vardır. Bu nedenle akümülatörlerin türlü şekillerde, örneğin seri ya da serişekillerde, örneğin seri ya da seri--paralel bağlanmasıyla oluşturulan güç paralel bağlanmasıyla oluşturulan güç kaynaklarına "Akü bataryaları" denir. kaynaklarına "Akü bataryaları" denir.

9. Emercensi bataryaların gerilimleri ne kadardır? Bu 9. Emercensi bataryaların gerilimleri ne kadardır? Bu 9. Emercensi bataryaların gerilimleri ne kadardır? Bu 9. Emercensi bataryaların gerilimleri ne kadardır? Bu 9. Emercensi bataryaların gerilimleri ne kadardır? Bu 9. Emercensi bataryaların gerilimleri ne kadardır? Bu 9. Emercensi bataryaların gerilimleri ne kadardır? Bu 9. Emercensi bataryaların gerilimleri ne kadardır? Bu bataryalar nereleri besler?bataryalar nereleri besler?bataryalar nereleri besler?bataryalar nereleri besler?bataryalar nereleri besler?bataryalar nereleri besler?bataryalar nereleri besler?bataryalar nereleri besler?

��Emercensi bataryaların gerilimleri 24, 32, 64Emercensi bataryaların gerilimleri 24, 32, 64 ve nadir olarak 112ve nadir olarak 112 Volt Volt olmaktadır. Ancak, ticaret gemilerinde yaygın olarak kullanılan olmaktadır. Ancak, ticaret gemilerinde yaygın olarak kullanılan gerilim gerilim değeri 24 Volt'tur.değeri 24 Volt'tur.��Emercensi batarya, bazen marş motorlarını, makine dairelerinde kEmercensi batarya, bazen marş motorlarını, makine dairelerinde kullanılan ullanılan seyyar lambaları, seyir fenerlerini, sualtı gemilerinde pervane seyyar lambaları, seyir fenerlerini, sualtı gemilerinde pervane çeviren çeviren elektrik motorlarını beslemektedir.elektrik motorlarını beslemektedir.

CONTA ve SALMASTRALARCONTA ve SALMASTRALARCONTA ve SALMASTRALARCONTA ve SALMASTRALARCONTA ve SALMASTRALARCONTA ve SALMASTRALARCONTA ve SALMASTRALARCONTA ve SALMASTRALAR

1. Dizel motorlu gemilerde kullanılan contalar1. Dizel motorlu gemilerde kullanılan contalar1. Dizel motorlu gemilerde kullanılan contalar1. Dizel motorlu gemilerde kullanılan contalar1. Dizel motorlu gemilerde kullanılan contalar1. Dizel motorlu gemilerde kullanılan contalar1. Dizel motorlu gemilerde kullanılan contalar1. Dizel motorlu gemilerde kullanılan contalar

��Gemi makinelerinin çeşitli devrelerinde, klinger kağıdı, lastik,Gemi makinelerinin çeşitli devrelerinde, klinger kağıdı, lastik, telli lastik, telli lastik, gazket ve suni elyaftan yapılmış conta malzemeleri kullanılır.gazket ve suni elyaftan yapılmış conta malzemeleri kullanılır.

2. Klinger kağıdı, lastik, telli lastik, gazket ve suni 2. Klinger kağıdı, lastik, telli lastik, gazket ve suni 2. Klinger kağıdı, lastik, telli lastik, gazket ve suni 2. Klinger kağıdı, lastik, telli lastik, gazket ve suni 2. Klinger kağıdı, lastik, telli lastik, gazket ve suni 2. Klinger kağıdı, lastik, telli lastik, gazket ve suni 2. Klinger kağıdı, lastik, telli lastik, gazket ve suni 2. Klinger kağıdı, lastik, telli lastik, gazket ve suni elyaftan yapılmış contaların kullanıldığı yerler.elyaftan yapılmış contaların kullanıldığı yerler.elyaftan yapılmış contaların kullanıldığı yerler.elyaftan yapılmış contaların kullanıldığı yerler.elyaftan yapılmış contaların kullanıldığı yerler.elyaftan yapılmış contaların kullanıldığı yerler.elyaftan yapılmış contaların kullanıldığı yerler.elyaftan yapılmış contaların kullanıldığı yerler.

��Klinger kağıdı adı da verilen klinger ve klingerit conta, asbestKlinger kağıdı adı da verilen klinger ve klingerit conta, asbestos, lastik ve os, lastik ve dolgu maddesinden oluşmaktadır. dolgu maddesinden oluşmaktadır. ��Fidsuyu ve stim devresi borularının flençlerinde ve çeşitli ısılFidsuyu ve stim devresi borularının flençlerinde ve çeşitli ısılıcıların, ıcıların, soğutucuların, kondenser ve evaporeyterlerin kapaklarında kullansoğutucuların, kondenser ve evaporeyterlerin kapaklarında kullanılırlar. ılırlar. Lastik esnekliği çok iyi olan bir conta malzemesidir. Lastik esnekliği çok iyi olan bir conta malzemesidir.

3. Yüksek basınç ve sıcaklıktaki boru flençlerinde hangi 3. Yüksek basınç ve sıcaklıktaki boru flençlerinde hangi 3. Yüksek basınç ve sıcaklıktaki boru flençlerinde hangi 3. Yüksek basınç ve sıcaklıktaki boru flençlerinde hangi 3. Yüksek basınç ve sıcaklıktaki boru flençlerinde hangi 3. Yüksek basınç ve sıcaklıktaki boru flençlerinde hangi 3. Yüksek basınç ve sıcaklıktaki boru flençlerinde hangi 3. Yüksek basınç ve sıcaklıktaki boru flençlerinde hangi tür conta kullanılır?tür conta kullanılır?tür conta kullanılır?tür conta kullanılır?tür conta kullanılır?tür conta kullanılır?tür conta kullanılır?tür conta kullanılır?

��Yüksek basınçYüksek basınç ve sıcaklık ve basınç devresi olduğundan Levha bakır ve sıcaklık ve basınç devresi olduğundan Levha bakır kullanılabilir. Levha bakır 250˚C sıcaklık ve 35 barı geçmeyen bkullanılabilir. Levha bakır 250˚C sıcaklık ve 35 barı geçmeyen basınca sahip asınca sahip hava, buhar ve petrol ürünlerini taşıyan devrelerde kullanılabilhava, buhar ve petrol ürünlerini taşıyan devrelerde kullanılabilir. Çünkü bakır, ir. Çünkü bakır, yüksek sıcaklığa dayanıklıdır. Ancak yüksek sıcaklıkta hafifçe oyüksek sıcaklığa dayanıklıdır. Ancak yüksek sıcaklıkta hafifçe oksitlenir.ksitlenir.

4. Deniz suyu ve yakıt devrelerinin boru flençlerinde hangi 4. Deniz suyu ve yakıt devrelerinin boru flençlerinde hangi 4. Deniz suyu ve yakıt devrelerinin boru flençlerinde hangi 4. Deniz suyu ve yakıt devrelerinin boru flençlerinde hangi 4. Deniz suyu ve yakıt devrelerinin boru flençlerinde hangi 4. Deniz suyu ve yakıt devrelerinin boru flençlerinde hangi 4. Deniz suyu ve yakıt devrelerinin boru flençlerinde hangi 4. Deniz suyu ve yakıt devrelerinin boru flençlerinde hangi malzemelerden yapılan contalar kullanılır?malzemelerden yapılan contalar kullanılır?malzemelerden yapılan contalar kullanılır?malzemelerden yapılan contalar kullanılır?malzemelerden yapılan contalar kullanılır?malzemelerden yapılan contalar kullanılır?malzemelerden yapılan contalar kullanılır?malzemelerden yapılan contalar kullanılır?

�� Yakıt devrelerinin boru flençlerinde bakır levha kullanılır. BakYakıt devrelerinin boru flençlerinde bakır levha kullanılır. Bakır levha ır levha dövülerek hazırlanmış bir conta türüdür. Özellikle petrol ürünledövülerek hazırlanmış bir conta türüdür. Özellikle petrol ürünlerinin rinin boru devrelerinde bu malzeme conta olarak kullanılır. Yüksek basboru devrelerinde bu malzeme conta olarak kullanılır. Yüksek basınçlı ınçlı hava ve buhar devrelerinde de bu malzemeden yapılmış contalar hava ve buhar devrelerinde de bu malzemeden yapılmış contalar kullanılabilir.kullanılabilir.

5. Amyant ve asbestosdan yapılan contalar5. Amyant ve asbestosdan yapılan contalar5. Amyant ve asbestosdan yapılan contalar5. Amyant ve asbestosdan yapılan contalar5. Amyant ve asbestosdan yapılan contalar5. Amyant ve asbestosdan yapılan contalar5. Amyant ve asbestosdan yapılan contalar5. Amyant ve asbestosdan yapılan contalar

6. Salmastralar hangi maddelerden yapılırlar?6. Salmastralar hangi maddelerden yapılırlar?6. Salmastralar hangi maddelerden yapılırlar?6. Salmastralar hangi maddelerden yapılırlar?6. Salmastralar hangi maddelerden yapılırlar?6. Salmastralar hangi maddelerden yapılırlar?6. Salmastralar hangi maddelerden yapılırlar?6. Salmastralar hangi maddelerden yapılırlar?

�� Salmastraların yapımlarında türlü Salmastraların yapımlarında türlü maddeler kullanılır. maddeler kullanılır.

1)1) Esnek metallerden yapılan Esnek metallerden yapılan salmastralar salmastralar

2)2) Pamuk, keten ve kenevir gibi Pamuk, keten ve kenevir gibi bitkilerin liflerinden örülerek veya bitkilerin liflerinden örülerek veya dokunarak yapılan salmastralar. dokunarak yapılan salmastralar.

3)3) Asbestostan yapılan Asbestostan yapılan salmastralar. salmastralar.

4)4) Esnek metal salmastralar. Esnek metal salmastralar. 5)5) BakırBakır ve alüminyumdan yapılan ve alüminyumdan yapılan

salmastralar. salmastralar.

GÜVERTE YARDIMCILARIGÜVERTE YARDIMCILARIGÜVERTE YARDIMCILARIGÜVERTE YARDIMCILARIGÜVERTE YARDIMCILARIGÜVERTE YARDIMCILARIGÜVERTE YARDIMCILARIGÜVERTE YARDIMCILARI

1. Baş ırgat1. Baş ırgat1. Baş ırgat1. Baş ırgat1. Baş ırgat1. Baş ırgat1. Baş ırgat1. Baş ırgat

�� Gemilerin baş taraflarında Gemilerin baş taraflarında bulunan ve çapanın denize bulunan ve çapanın denize fundo edilmesi ve virasında fundo edilmesi ve virasında kullanılan makinelerdir. Baş kullanılan makinelerdir. Baş ırgatı çalıştırmak üzere dizel ırgatı çalıştırmak üzere dizel motorları ya da elektrik motorları ya da elektrik motorlarından yararlanılır. motorlarından yararlanılır. Gemilerin baş tarafında bulunur.Gemilerin baş tarafında bulunur.

2. Kıç ırgat2. Kıç ırgat2. Kıç ırgat2. Kıç ırgat2. Kıç ırgat2. Kıç ırgat2. Kıç ırgat2. Kıç ırgat

�� Gemilerin kıç taraflarında Gemilerin kıç taraflarında bulunan ve elektrik motorları ya bulunan ve elektrik motorları ya da hidrolik olarak çalıştırılan da hidrolik olarak çalıştırılan makinelerdir. Bu makinelerin makinelerdir. Bu makinelerin görevi gemiden sahile verilmiş görevi gemiden sahile verilmiş bulunan halatların gemiye bulunan halatların gemiye alınmasını sağlamaktır. alınmasını sağlamaktır.

3. Vinçler3. Vinçler3. Vinçler3. Vinçler3. Vinçler3. Vinçler3. Vinçler3. Vinçler

�� Yükleri gemilere almak veya tahliye Yükleri gemilere almak veya tahliye etmek için kullanılan donanıma etmek için kullanılan donanıma “Vinç” adı verilir. Vinçler geminin “Vinç” adı verilir. Vinçler geminin büyüklüğübüyüklüğü ya da tonajına göre ya da tonajına göre değişen sayılarda ve türlüdeğişen sayılarda ve türlüşekillerde yapılırlar.şekillerde yapılırlar.

44444444-------- KreynlerKreynlerKreynlerKreynlerKreynlerKreynlerKreynlerKreynler

�� Kreynler diğer yükleme ve Kreynler diğer yükleme ve boşaltma donanımı olan boşaltma donanımı olan bumbabumbaveve vinçlerevinçlere karşı aşağıdaki karşı aşağıdaki yararlara sahiptirler:yararlara sahiptirler:

�� a. Daha yüksek yük kaldırma a. Daha yüksek yük kaldırma kapasitesi sağlarlar.kapasitesi sağlarlar.

�� b. Yük işlemleri için daha az b. Yük işlemleri için daha az personeli gerektirirler.personeli gerektirirler.

�� c. Her an donanımın c. Her an donanımın hazırlanmasına gerek hazırlanmasına gerek göstermeksizin görev yapacak göstermeksizin görev yapacak durumdadırlar. Böylelikle durumdadırlar. Böylelikle işletme için zaman kaybını işletme için zaman kaybını azaltırIar.azaltırIar.

�� d. Eksenleri etrafında 360 d. Eksenleri etrafında 360 derece dönebildikleri için derece dönebildikleri için birbirine komşu iki ambar için birbirine komşu iki ambar için de kullanılabilirler.de kullanılabilirler.

5. Filika vinçleri5. Filika vinçleri

Filika vinç donanımlarının kullanılmalarının nedeni Filika vinç donanımlarının kullanılmalarının nedeni şunlardır:şunlardır:

�� a. Liman dışında demirli iken gemia. Liman dışında demirli iken gemi ile sahil ile sahil arasındaki ulaşımın sağlanması.arasındaki ulaşımın sağlanması.

�� bb.. Bir kaza sırasında yolcu veya mürettebatın Bir kaza sırasında yolcu veya mürettebatın korunması.korunması.

�� c. Denize adam düşmesi sırasında filikanın mayna c. Denize adam düşmesi sırasında filikanın mayna edilmesi.edilmesi.

�� d. Röle talimlerinin yapılmasına olanak sağlama.d. Röle talimlerinin yapılmasına olanak sağlama.�� e. Gemiyi terk sırasında yolcu veya personelin e. Gemiyi terk sırasında yolcu veya personelin kurtarılmasını temin etme.kurtarılmasını temin etme.

6. Tov makinesi6. Tov makinesi6. Tov makinesi6. Tov makinesi6. Tov makinesi6. Tov makinesi6. Tov makinesi6. Tov makinesi

�� Yaklaşık, 4Yaklaşık, 4--5 bin beygir gücünde dizel 5 bin beygir gücünde dizel motorları ile donatılmış tovbotlar, tov motorları ile donatılmış tovbotlar, tov makinesi ya da tov vinci adı verilen makinesi ya da tov vinci adı verilen hidrolik bir makine yardımıyla itme hidrolik bir makine yardımıyla itme görevlerini yerine getirirler. Denizli görevlerini yerine getirirler. Denizli havalarda da tov makinesi itme havalarda da tov makinesi itme görevini eksiksiz bir şekildegörevini eksiksiz bir şekilde yerine yerine getirmek üzere dizayn edilmiştir.getirmek üzere dizayn edilmiştir.

7. Dümen makinesi7. Dümen makinesi7. Dümen makinesi7. Dümen makinesi7. Dümen makinesi7. Dümen makinesi7. Dümen makinesi7. Dümen makinesi

�� Gemilerin rotalarında Gemilerin rotalarında seyirlerini, yön seyirlerini, yön değiştirmelerini değiştirmelerini sağlayan makine ve sağlayan makine ve donanımlara "Dümen donanımlara "Dümen makinesi” ve "Dümen makinesi” ve "Dümen donanımı" adları verilir. donanımı" adları verilir. Dümen makineleri Dümen makineleri gemilerin kıç gemilerin kıç taraflarında ve dümen taraflarında ve dümen dairelerinde dairelerinde bulunurlar.bulunurlar.

Ticaret gemilerinde ; Ticaret gemilerinde ;

�� 1) Buharlı, 1) Buharlı,

�� 2) elektrikli2) elektrikli

�� 3) elektro3) elektro--hidrolik türden olmak üzere üç hidrolik türden olmak üzere üç

türlü dümen makinesi kullanılmaktadır.türlü dümen makinesi kullanılmaktadır.

KONTOL ve ÖLÇÜ ALETLERİKONTOL ve ÖLÇÜ ALETLERİKONTOL ve ÖLÇÜ ALETLERİKONTOL ve ÖLÇÜ ALETLERİKONTOL ve ÖLÇÜ ALETLERİKONTOL ve ÖLÇÜ ALETLERİKONTOL ve ÖLÇÜ ALETLERİKONTOL ve ÖLÇÜ ALETLERİ

1. Termometre1. Termometre1. Termometre1. Termometre1. Termometre1. Termometre1. Termometre1. Termometrelerler

�� Gemi enerji tesislerinde Gemi enerji tesislerinde sıcaklığın ölçülmesinde sıcaklığın ölçülmesinde kullanılan cihazlara kullanılan cihazlara “Sıcaklık Ölçer”“Sıcaklık Ölçer” veya veya "Termometre" adı "Termometre" adı verilir. Geçmişten bu verilir. Geçmişten bu yana kullanılanyana kullanılan üç türlü üç türlü termometre vardır: a) termometre vardır: a) santigradsantigrad (Selsiyus) (Selsiyus) skalalı, b) Fahrenhayt skalalı, b) Fahrenhayt skalalı ve c) Reomür skalalı ve c) Reomür skalalı termometreler.skalalı termometreler.

2. Pirometre (Payrometre)2. Pirometre (Payrometre)2. Pirometre (Payrometre)2. Pirometre (Payrometre)2. Pirometre (Payrometre)2. Pirometre (Payrometre)2. Pirometre (Payrometre)2. Pirometre (Payrometre)

�� Makineden alınanMakineden alınan

egzoz gaz sıcaklıkları egzoz gaz sıcaklıkları

silindirlerde üretilen silindirlerde üretilen

güçler hakkında güçler hakkında

önemli bilgiler verir. önemli bilgiler verir.

�� Bu sıcaklık ölçerler Bu sıcaklık ölçerler

buhar kazanları vebuhar kazanları ve

gazgaz türbinlerinde de türbinlerinde de

yaygın olarak yaygın olarak

kullanılmaktadırlar. kullanılmaktadırlar.

3. Manometre ve geyçler 3. Manometre ve geyçler

�� Dizel motorlarının aşırı Dizel motorlarının aşırı doldurma havası, doldurma havası,

yağlama yağı, soğutma, yağlama yağı, soğutma, yakıt, basınçlı ilk hareket yakıt, basınçlı ilk hareket

havası vb. devreleri ile havası vb. devreleri ile

enjektör test cihazlarında, enjektör test cihazlarında,

kazanların buhar kazanların buhar

devrelerinde basınçları devrelerinde basınçları

ölçmek için kullanılan ölçmek için kullanılan

cihazlara “Manometre” yacihazlara “Manometre” ya

da “Basınç ölçer” adıda “Basınç ölçer” adı

verilir. verilir.

a. Preşer geyça. Preşer geyça. Preşer geyça. Preşer geyça. Preşer geyça. Preşer geyça. Preşer geyça. Preşer geyç

�� Atmosfer üstü Atmosfer üstü

basınçların basınçların

ölçülmesinde ölçülmesinde

kullanılan basınç kullanılan basınç

ölçerlere "Preşer ölçerlere "Preşer geyç" adı geyç" adı

verilmektedir. Bunlar, verilmektedir. Bunlar,

iç basınçları atmosfer iç basınçları atmosfer

üstü olanüstü olan her yerde her yerde

kullanılmaktadırlar. kullanılmaktadırlar.

b. Vakum geyçb. Vakum geyçb. Vakum geyçb. Vakum geyçb. Vakum geyçb. Vakum geyçb. Vakum geyçb. Vakum geyç

�� İİç basıncı atmosfer ç basıncı atmosfer basıncından daha basıncından daha

küçük olan veya küçük olan veya

içinde vakum bulunan içinde vakum bulunan

yerlerde, örneğin yerlerde, örneğin kondenserlerde, hava kondenserlerde, hava

pompalarında ve türlü pompalarında ve türlü

pompaların emme pompaların emme

devrelerinde devrelerinde

kullanılmaktadırlar. kullanılmaktadırlar.

c. Kampavunt geyçc. Kampavunt geyçc. Kampavunt geyçc. Kampavunt geyçc. Kampavunt geyçc. Kampavunt geyçc. Kampavunt geyçc. Kampavunt geyç

�� Bazı sistem ya da Bazı sistem ya da

makinelerde, birbirinimakinelerde, birbirini

izleyen atmosfer üstü izleyen atmosfer üstü

veya atmosfer altı veya atmosfer altı

basınçlar oluşabilir. Bu basınçlar oluşabilir. Bu gibi yerlerde, örneğin gibi yerlerde, örneğin pistonlu buhar pistonlu buhar

makinelerinin alçak makinelerinin alçak

basınç (LP) silindirlerinde basınç (LP) silindirlerinde

hava pompalarında sözü hava pompalarında sözü

edilen göstergeler veya edilen göstergeler veya

geyçler kullanılır. geyçler kullanılır.

d. d. d. d. d. d. d. d. DialDialDialDialDialDialDialDial geyçgeyçgeyçgeyçgeyçgeyçgeyçgeyç

�� Çok küçük ölçüleri Çok küçük ölçüleri

milimetrenin onda ve milimetrenin onda ve

yüzdesi türünden yüzdesi türünden

ölçebilen ölçebilen mikrometrikmikrometrik

cihazlara "cihazlara "DialDial geyç"geyç"

veya "veya "MehengirMehengir" ya" ya

da "da "DeflekşınDeflekşın geyç" geyç" adları verilir.adları verilir.

e. Mikrometrelere. Mikrometreler

�� LaynerlerinLaynerlerin aşınma aşınma miktarlarının miktarlarının saptanmasında saptanmasında kullanılan kullanılan mikrometrikmikrometrikcihazlaracihazlara "Çap "Çap mikrometresi” adı mikrometresi” adı verilir. Çap verilir. Çap mikrometreleri, bakım mikrometreleri, bakım programına göre programına göre pistonu çekilen pistonu çekilen silindirleresilindirlere uygulanır.uygulanır.