IV. ULUSAL LİMAN KONGRESİ

“KÜRESEL EĞİLİMLER-YEREL STRATEJİLER”

7-8 Kasım 2019 – İZMİR

doi: 10.18872/0.2019.6

GEMİ-SAHİL VİNÇLERİ ENDÜSTRİYEL

SATIN ALMA SÜRECİ

Önder Çağlayan1, Sedat Baştuğ2

ÖZET

Malların deniz yoluyla taşınması sürecinde vazgeçilmez unsur

olan limanlar, deniz taşımacılığı dinamizmi nedeniyle fiziksel ve hizmet

altyapılarını sürekli olarak yenileme ve iyileştirme ihtiyaçları ile

yüzleşebilmektedir. Liman işletmeleri gerek ihtiyaçların karşılanması,

gerekse maliyetlerin düşürülmesi, çevresel etkilerin minimize edilmesi,

daha büyük gemilerin elleçlenebilmesi, verimlilik ve kapasite artışı gibi

sebepleri kullanarak ihtiyaçlarını tanımlamaktadırlar. Konteyner

terminallerinde kritik ekipmanlar arasında yer alan gemi-sahil vinçlerinin

satın alma sürecini endüstriyel satın alma boyutundan detaylı olarak

incelenmesi, toplanan bilgilerin değerlendirilmesi neticesinde literatüre

katkı sağlanması amaçlanmıştır. Sonuç olarak, gemi-sahil vinçlerinin

satın alınması sürecinde yüksek yatırım söz konusu olması nedeniyle, alım

sonrasında liman işletmesinin elde edeceği avantajların yatırımcıya net bir

şekilde anlatılması gerekmektedir. Gemi-sahil vinçlerinin çok sık satın

almasının yapılmaması nedeniyle liman işletmelerinin deneyim eksikliğini

danışman hizmeti alarak tamamlayabileceği ve bilgi ihtiyacını da

tedarikçilerin desteği ile sağlayabilmektedir. Gemi-sahil vinci seçiminde

yargısal satın alma kararından uzaklaşarak, analitik araçların kullanımı

ile stratejik satın alma uygulamalarının kullanımı gerekmektedir.

Anahtar Sözcükler: Gemi-sahil vinçleri, konteyner terminalleri,

endüstriye satın alma süreçleri, endüstriyel pazarlama

1. GİRİŞ

Liman sektörü, gerek fiziksel altyapısı gerekse sürecin sağlıklı bir

şekilde sürdürülmesini sağlayan hizmet altyapısı sayesinde malların

denizyolu aracılığıyla dünyada dolaşımına katkı sağlamaktadır. Bu

katkının sağlanması esnasında liman tesisleri içerisinde bulunan birçok

kritik donanımlardan sadece birisi olan gemi-sahil konteyner vinçlerinin

yeri ve önemi büyüktür. Gemi ve terminal ara yüzünde bulunan gemi-sahil

vinçleri, konteyner taşımacılığının başlangıcı olarak kabul edilen 1956’dan

1 PhD Öğrencisi., İskenderun Teknik Üniversitesi, ocaglayan.mfbe18@iste.edu.tr 2 Dr. Öğr. Üyesi, İskenderun Teknik Üniversitesi, sedat.bastug@iste.edu.tr

3 yıl sonra inşa edilmeye başlanmıştır (Zeniu ve Hoffmann, 2004). Bu

vinçler sayesinde rıhtımda bulunan değişik tonajlardaki konteyner

gemilerinin yükleme ve boşaltma operasyonları gerçekleştirilebilmektedir.

Bazı konteyner gemilerinin kendi vinç donanımlarının olması, yük

operasyonlarının terminalden bağımsız olarak yürütebilmelerini sağlar.

Ancak günümüzde çoğu liman tesisi yeterli derecede ve etkin ekipman

alternatifleri sunulabildiği için bu opsiyon geçmişte olduğu kadar çok

kullanılmamaktadır (Meisel, 2009, s. 11).

Gemi-sahil konteyner vinçleri tek başlarına liman ve terminal

verimliliğini direkt olarak etkilemektedir. (N. Đ. Zrnić, Hoffmann, &

Bošnjak, 2009). Artık yaşlanan ve teknolojisi eskiyen bu vinçlerin terminal

verimliliğini artırmak adına yenilenmeleri gerekebilir ya da yeni inşa

edilen bir terminal için vinç gereksinimi olabilir. Örneğin, yapılan bir

araştırmada (Morris ve Hotie, 1997) gemi-sahil vinçlerinin ortalama 2

milyon döngü ve yıllık 100.000 hareket kabulüne göre ömürlerinin 20 yıl

olması beklenmektedir. Eğer yeni bir tesis kurulumu veya mevcut tesis

verimliliğinin arttırmasının amaçlanıyor ise, yük elleçleme ekipman

maliyetinin %70’ inin sahil vinçlerinden kaynaklandığı dikkate alınmalıdır

(Garcia Miranda ve Bandres Gil, 2014).

Bu kadar maliyetli ve ömürleri nispeten kısa olan bu ekipmanların

satın alma süreçlerinin doğru bir şekilde yapılması terminalin verimliğini

arttıracağı düşünülmektedir. Dolayısıyla bu çalışmanın amacı, gemi-sahil

vinçlerinin satın alma süreçlerini detaylı bir şekilde ortaya konulmasıdır.

Daha önce yapılan araştırmalarda göz önüne alındığında, bu çalışma

alanındaki literatüre de katkı sağlayacaktır.

2.1. Teorik Çerçeve: Endüstriyel Satın Alma Süreci

1967 yılında Robinson, Farris ve Wind’in “Industrial Buying and

Creative Marketing” isimli endüstriyel satın alma sürecini ve buygrid

çerçevesini anlatan eseri bu alanda yazılmış bir ilk olma özelliğini

taşımaktadır. Yalnızca birkaç yıl sonra Webster ve Wind (1972), örgütsel

satın almayı anlamaya yönelik genel model yaklaşımını ileri sürmüşler ve

takiben 1973 yılında Sheth kendi endüstriyel alıcı davranış modelini

yayınlamıştır. Birlikte ele alındığında bu üç önemli çalışma, günümüzdeki

B2B ve örgütsel satın alma davranışlarına ilişkin çalışmaların temelini

oluşturmaktadır.

Robinson, Farris ve Wind’in satın alma davranış modeli aslında

satın alma süreçlerini açıklayan öncü bir modeldir. Bu model satın alma

durumuna göre değişen satın alma süreçlerini bir dizi aşamadan geçirerek

açıklar. Buygrid modeli doğrudan, değiştirilmiş ve ilk defa satın alma

durumlarında farklı bireylerin rollerini kapsayan farklı satın alma

süreçlerinin üretildiğini öne sürer.

Klasik bir süreç modeli olan Buygrid iki kısımdan oluşmaktadır:

satın alma aşamaları (buyphase) ve satın alma sınıfları (buy class)

(Robinson ve diğerleri, 1967). En basit anlamda, Buygrid analitik

çerçevesi alıcının satın alma kararı verirken geçtiği süreçleri tanımlar.

Aşağıdaki Tablo 1’de farklı satın alma durumlarına göre ortaya çıkan satın

alma süreçleri gösterilmektedir.

Tablo 1: Satın alma durumları (sınıflarına) göre satın alma sürecinde oluşan

değişim (Ersoy, 2006)

İlk Defa Satın Alma Değiştirilmiş Satın

Alma Doğrudan Satın Alma

Gereksinimin Farkına

Varılması

Gereksinimin Farkına

Varılması

Gereksinimin Farkına

Varılması

Ürüne İlişkin

Niteliklerin

Belirlenmesi

Alternatiflerin

Değerlendirilmesi Satın Almanın Yapılması

Alternatiflerin

Değerlendirilmesi

Satın Almanın

Yapılması

Ürün ve Tedarikçi

Performansının

Değerlendirilmesi

Satın Almanın

Yapılması

Ürün ve Tedarikçi

Performansının

Değerlendirilmesi

Ürün ve Tedarikçi

Performansının

Değerlendirilmesi

Robinson, Farris ve Wind (1967) Buygrid çerçevesiyle birlikte

ilişki paradigmasında ilişki öngörülerinin bulunduğu çalışmalarında iç

tedarikçi veya dış tedarikçilere yönelik pazarlama uygulamalarını

tartışmışlardır. Onların temel varsayımları şunlardır: bir iç tedarikçi sattığı

ürün ve hizmetlerin doğrudan satın almasını ister. Hâlbuki dış tedarikçi ise

iç tedarikçi ile müşteri arasında yapılan sözleşmenin süresinin bitip

yeniden koşullar gözden geçirilinceye kadar kilitlenmiş durumdadır.

Burada göz ardı edilen kritik boyut ilişkinin kalitesidir. Yüksek kalitede

bir ilişki söz konusu ise, bu takdirde müşteri iç tedarikçisi ile devam etmeyi

tercih edebilir ve yeni bir satın almada dış tedarikçiye şans tanımayabilir.

2.2. Limanlarda Gemi-Sahil Vinci Satın Alma Süreci

Robinson tarafından tanımlanan işlevsel yaklaşıma göre satın alma

durumları, doğrudan tekrar satın alma, değiştirilmiş tekrar satın alma ve

yeni satın alma olmak üzere üç kısımdan oluşmaktadır. Liman vinci satın

almak isteyen bir işletme için ortalama 20 senelik periyotlar ile bu satın

alma ihtiyacı oluştuğundan, diğer satın alma durumlarından farklı olarak

bu durum her işletme için bir ilk satın alma durumu olarak gelişir. İlk defa

satın alma yapacak bir liman işletmesi, önceki deneyimlerinden tümüyle

farklı bir satın alma kararı ile karşı karşıyadır. Bunun anlamı, kurumsal

bağlamda çok büyük miktarda bilgiye ihtiyaç olduğudur. Satın alma

kararını vermeye eklenen bu bilgiler, tedarik problemlerini çözmenin

alternatif yolları olarak görülebilir. Bu satın almanın benzersizliği,

işletmenin çok sayıda potansiyel tedarikçiyi göz önüne almaya

yönlendirebilir. İlk defa satın alma durumu yargısal ve stratejik satın alma

yaklaşımı olarak kendi içinde ikiye ayrılır (Bunn, 1993).

Yargısal satın alma yaklaşımı genel olarak yüksek düzeyde

belirsizlikle bütünleştirilmiştir. Ürün, işletme için üst düzeyde stratejik bir

öneme sahip olabilir ve ürünün tanınmaması, satın alma sürecinde özellikle

ürünle ilgili beklentilerin ve performans standartlarının ortaya

konulmasında sorunlarla karşılaşılabilir. Nitekim gemi-sahil vinçlerinin

tedarik süreci de liman işletmesi için stratejik bir öneme sahip ve teknik

şartlarının belirlenmesinde zorluklar ile karşılaşılan bir satın alma

durumudur. Bu sorunun nedeni, benzer tedarik ihtiyaçlarının

çözümlenmesinde liman işletmesinin önceki deneyimlerinin eksikliğidir.

Ayrıca, bu, tercih edilen çözüm teknolojik olarak karmaşık olduğunda

ortaya çıkabilir, çünkü farklı tedarikçilerden elde edilen aynı tipteki liman

vinçlerinin teknik özelliklerini değerlendirmek te güç olabilir. Liman

vinçlerinin teknolojik olarak benzer özelliklere sahip olması özellikle

liman işletmesinin deneyimsizliği yüzünden yanlış satın alma kararları

vermelerine yol açabilmektedir. Endüstriyel satın alma literatüründe

özellikle ürünlerin birbirlerine benzer olmaları durumunda satın

almacıların yargısal değerlendirmede bulundukları gözlenmiştir. Bu

durumda, satın alma problemini çözmek için dikkate alınacak tedarikçi

sayısı kadar tedarikçilerden elde edilen bilginin genişliği ve derinliği liman

işletmesi açısından çok büyük önem arz eder. Tedarikçi tekliflerini

değerlendirmek için kullanılan analitik araçların muhtemelen

kullanılmaması, bu sürecin formal bir yolla yürütülmemesine ve satın alma

kararının liman yöneticisinin yargısına dayalı olmasına neden olur. Tek

başına karar verilen bu denli yüksek risk içeren satın almalar işletmece

istenen bir durum değildir.

Stratejik satın alma yaklaşımında ise, liman işletmesi için stratejik

olarak önemli olan satın alma kararları birbirleri ile bütünleştirilir. Bu,

satın almanın müşterinin yani limanın operasyonel faatliyetlerine olan

anahtar katkısını gösterir. Kimi zaman da satın almanın finansal değerinin

büyüklüğü, satın almaya yüklenen önemi de arttırır ve bu yüzden liman

işletmesi satın almaya daha stratejik yaklaşır. Gemi-sahil vinci tedariki

yapacak olan liman işletmesi için tedarikçi, karar verme sürecinin ilk

aşamalarından itibaren sürece dâhil olarak güçlü bir konum oluşturmaya

çalışır. Bu katılım, işletmenin çözüm aradığı satın alma probleminin

yapısına ilişkin bilgi toplamayı, satın alınacak vinçe ilişkin talebi

tanımlamayı ve bu talebi karşılayan teklifleri formüle etmeyi kapsar. Bu

kapsamda terminal verimliliği liman işletmesi tarafından analitik bir

şekilde incelenmelidir.

Terminal verimliliği söz konusu olduğunda, değişik kapasite

performans ölçütleri arasında rıhtım vinci kullanım oranı, rıhtım vinci

verimlilik oranı ve rıhtım başına düşen vinç sayıları kullanılarak bir liman

içerisindeki değişik terminallerin verimlilikleri kıyaslanabilmektedir (Lu

ve Wang, 2017, s. 1). Özellikle liman fiziksel ve teknik altyapısı kriterine

ait alt bileşenler incelendiğinde rıhtım vinçlerinin de önemli bir ölçüt

olarak ele alındığı anlaşılmaktadır. Aynı zamanda yük sahiplerinin ve

nakliye firmalarının liman tercihlerini etkileyen faktörlerin incelendiği

çalışmada (Tongzon, 2009) ise en önemli üçüncü faktör olan yeterli altyapı

sınıfına vinçlerin de ilave edilmesi, liman ve terminal işletmeleri için bu

ekipmanların önemini bir kez daha vurgulamaktadır. Cullinane ve Khanna

(2000) gemi boyutlarının ölçek ekonomisinden faydalanılması amacıyla

operatörler tarafından büyütülmesine karşılık elde edilecek kazancın,

liman tesisinde yük operasyonu sürecinin daha uzun sürmesi neticesinde

kaybı ve hatta zarar durumunun da olabileceğinin de altını çizmektedir.

Operatörler tarafından maliyet düşürme amaçlı atılan adımlar sonucunda

hizmete giren daha büyük gemilerin terminallere yanaşabilmeleri için

dolaylı olarak yeni kısıtlar da ortaya çıkabilmektedir. Liman yaklaşım

kanalı ve yanaştırılması planlanan rıhtımın derinleştirilmesinin yanında,

mevcut gemi-sahil vinçlerinin eni daha geniş olan yeni gemi üzerinde

bulunan tüm konteyner yüklerine ulaşabilmesi için modernizasyonu veya

teknik olarak bu seçeneğin hayata geçirilememesi durumunda ise yeni

gemi-sahil vinci temin edilmesi söz konusu olabilmektedir.

Tedarikçi için ise anahtar, limancılığın ve liman işletmesinin

değişen ihtiyaçlarını incelemek ve bu yeni satın alma durumlarında liman

işletmesini destekleyebilecek kapasite ve bakış açısına sahip olmaktır.

Özellikle teknolojik ilerlemeleri ve yeni finansal olanakları araştırarak

müşteriye destek olmak ve satın alma sürecini yönetmek tedarikçi firmanın

da satış stratejisi olmalıdır.

3. METODOLOJİ

Gemi – sahil vinci satın alma süreçlerinin ortaya çıkarılması için

öncelikle sistematik bir bakış açısıyla endüstriyel satın alma süreçlerine

ilişkin literatür taraması yapılmıştır. Bunun için Tablo 1’de görüldüğü

üzere “Web of Science”, “Scopus”, “Ebsco”, “Proquest” ve “Microsoft

Academic” elektronik veritabanları içinden tarama sığası, araştırma türü,

tarih aralığı ve dil seçilerek makaleler sınırlandırılmaya çalışılmıştır.

Anahtar kelimeler olarak “industrial buying”, “industrial buying process”,

“business to business buying”, “industrial buying behaviour” seçilmiştir.

Bu anahtar kelimelerin arasına “AND” veya “OR” operatörleri konularak

araştırma genişletilmiş veya daraltılmıştır. Tablo 2’de görüldüğü üzere 448

makaleye ilk aşamada ulaşılmıştır.

Tablo 2. Literatür tarama stratejisi (ilk aşama)

No Veritabanı

Kısıtlar

Sonuçlar Tarama

Sığası

Araştırma

Türü

Tarih

Aralığı Dil

1 Ebsco Başlık Makale Günümüz

e kadar İngilizce 15

2 Proquest

Metin,

Başlık,

Özet,

Anahtar

Kelimeler

Makale ya

da Bildiri

Günümüz

e kadar İngilizce

120

3 Scopus

Metin,

Başlık,

Özet,

Anahtar

Kelimeler

Makale ya

da Bildiri

Günümüz

e kadar İngilizce 256

4 Web of

Science

Metin,

Başlık,

Özet,

Anahtar

Kelimeler

Makale Günümüz

e kadar İngilizce 17

5 Microsoft

Academic Başlık Makale

Günümüz

e kadar İngilizce 40

İlk Örneklem 448

İkinci aşamada bulunan makalelerin öncellikle özet kısımları

incelenmiş, özellikle konuya katkısı olacağı düşünülenler son örneklem

için ayrılmıştır. Özetler değerlendirilerek uygun olan makalelerde

kaynakçalar taranarak tarama penceresi genişletilmiştir. Kaynakçalarda

özellikle hakemli dergiler olmasına özen gösterilmiştir. İkinci adımda

endüstriyel satın alma süreçlerine ilişkin akademik olmayan dergi yazıları,

görüşme, derlemeler çalışmadan çıkartılmış ve toplamda 10 kaynak

bulunmuştur.

Tablo 3. Son örneklem

Adımlar Kriterler Sonuçlar

1. Adım

Endüstriyel satın alma süreçleri ile ilgili araştırma

özetlerinin incelenmesi, uygun olan makaleler içinden

kaynakçaların taranması ve ilişkili diğer makalelerin

tespiti, özellikle hakemli dergilerde yayınlanan

makalelerin seçilmesi.

7

2. Adım

Endüstriyel satın alma süreçlerine ilişkin akademik

olmayan dergi yazılarının, görüşme, derlemelerin

çalışmadan çıkarılması.

3

Literatür Taraması Sonucu Elde Edilen Son Örneklem 10

Literatür taraması sonucu, Tablo 3’de görülen endüstriyel satın

süreçleri içerik analizinin boyutlarını oluşturacak şekilde listelenmiştir.

Literatür taraması sonucu bulunan satın alma süreçleri, çalışmada

içerik analizi ile gemi-sahil vinci tedarikine ilişkin şekilde incelenmiştir.

İçerik analizi; işaretlerin sınıflanması, bu işaretlerin hangi yargıları

içerdiğini ortaya koymak için açıkça formüle edilmiş kurallar ışığında

araştırmacının ortaya koyduğu yargıların bilimsel rapor olarak

değerlendirilmesini sağlar (Janis, 1965). Katılımcıların örneklemini

yargısal olarak seçilen liman işletmecileri ile başlıca gemi-sahil vinci

üreten 6 kişiden oluşmaktadır. Bu kişiler sektörde limancılık ve satın

alma üzerine uzun yıllarını vermiş insanlardır. Tablo 5’de katılımcılar

ile gerçekleştirilen görüşmelerin yer ve saat vb. detayları görülmektedir.

Görüşmeleri 1 moderatör yönetmiş, 1 kişide görüşmenin yazılı kaydını

almıştır. Görüşmeler, 2 ile 3 saatlik sohbetlerden oluşmaktadır. Görüşme esnasında ses kaydı alınmak istenmiş ancak çoğu cevaplayıcı işin

hassasiyeti gereği bu talebi red etmiştir. Dolayısıyla, cevaplayıcıların yarı

biçimsel sorulara karşılık verdikleri cevaplar notlar alınarak görüşmeler

tamamlanmıştır.

Tablo 4. Endüstriyel satın alma süreçlerine ilişkin literatür taraması (Yazarlar)

Sıra

No

Endüstriyel Satın

Alma Süreçleri

Ro

bin

son

vd

.,

19

67

Web

ster

ve

Win

d,

19

72

Sh

eth

, 1

98

1

McQ

uis

ton

ve

Dic

kso

n, 1

99

1

Jo

hn

sto

n a

nd

Lew

in,

199

6

Gh

ing

old

ve

Wil

son

, 1

99

8

De

Bo

er v

d.,

200

1

Wee

le,

20

05

Hu

nte

r v

e B

un

n,

20

06

Lu

o v

d., 2

009

1 Gereksinimin

Farkına Varılması √ √ √ √ √ √

2

Ürün veya Hizmete

ilişkin Talebin

Tahmin Edilmesi

√ √

3

Ürün Çeşitliliği

Politikası ve

Dağıtım

Stratejisinin

Belirlenmesi

√

4

Ürün

Karakteristiğinin

ve Miktarının

Belirlenmesi

√ √ √

5

Ürün

Karakteristiğinin

ve Miktarının

Kesinleştirilmesi

√ √ √ √

6 Ürüne ilişkin

Prosedürel Kontrol √

7

Kullanılacak

Tedarikçi Seçim

Kriterlerinin

Belirlenmesi ve

Karara Bağlanması

√ √ √ √

8

Potansiyel

Tedarikçi

Kaynaklarının

Araştırılması

√ √ √ √ √ √ √

9

Tedarikçi Analizi

veya Tedarikçiden

Satın Almanın

Yapılması

√ √ √ √ √ √ √

10

Tekliflerin

Değerlendirilmesi

ve Tedarikçi Seçimi

√ √ √ √ √ √ √ √ √

11 Sipariş Rutininin

Belirlenmesi √ √ √

12

Ürün ve Tedarikçi

Performansının

Değerlendirmesi

√ √ √ √ √ √

Tablo 5. Araştırmaya İlişkin Görüşme Kayıtları

Sıra

No Adı Soyadı Çalıştığı Firma Görevi

Görüşme

Tarihi

Görüşme

Saatleri

Görüşme

Süresi

(Saat)

1 Altan Aydın ARL Mühendislik ve

Danışmanlık Yönetici 08.08.2019 13:00-15:00 2

2 Yang Ankang

Dalian Huarui Heavy

Industry Group Co.Ltd

Direktör 08.08.2019 13:00-15:00 2

3 Edip Yıldız

Oyak Denizcilik ve

Liman İşletmeleri A.Ş.

Bakım

Müdürü 18.09.2019 09:00-12:00 3

4 Volkan Atlan

Oyak Denizcilik ve

Liman İşletmeleri A.Ş.

Liman Müdürü

12.08.2019 13:00-15:00 2

5 Demet Çam

Erdemir Mühendislik

Yönetim ve

Danışmanlık Hizmetleri A.Ş.

Fizibilite ve

Sistem

Geliştirme Başmühendisi

16.09.2019 16:00-18:00 2

6 Bengisu Burma İskenderun Demir ve

Çelik A.Ş.

Satın Alma

Şefi 13.08.2019 10:00-12:00 2

Not: Görüşme yeri İskenderun Demir Çelik Tesisleri idari binasıdır.

İlkin literatür taraması sonucu tespit edilen endüstriyel satın alma

süreçlerinden hangilerinin bu alanda uygun olabileceği hususunda

katılımcılardan teyit alınmış ve süreçler yeniden isimlendirilmiştir. Bu

sayede veri azaltılıp konsolide edilerek literatürde yer alan 12 adet süreç,

çalışma için 5 adete düşürülmüştür. Katılımcıların fikirleri doğrultusunda

oluşan satın alma süreç kategorileri, gereksinimin farkına varılması, ürüne

ilişkin niteliklerin belirlenmesi, alternatif tedarikçilerin belirlenmesi, satın

almanın gerçekleştirilmesi ve ürün ile tedarikçi performansının

değerlendirilmesidir. Her sürece uygun olacak şekilde katılımcılara yarı

yapılandırılmış açık uçlu sorular yönetilmiştir. Örneğin, tedarik edilecek

vinç için yeni veya hazır bir projeden mi yararlanıyorsunuz? gibi sorular

ile gereken veriler toplanmıştır. Veri toplama süreci bittikten sonra veri

analizine geçilmiştir.

3.1. BULGULAR: GEMİ – SAHİL VİNCİ SATIN ALMA

SÜRECİNİN İÇERİK ANALİZİ İLE İNCELENMESİ

İçerik analizi tarih, gazetecilik, politik bilim, eğitim, psikoloji vb.

bilim dallarında sıklıkla kullanılan, metin içeriğini toplamaya, kodlamaya

ve yorumlamaya dayanan bir veri analiz türüdür. Analiz edilecek olan

metin herhangi bir kaynaktan (derinlemesine görüşmeler, odak grup

çalışmaları, açık uçlu sorular içeren anketler, kitaplar, gazeteler, resmi

dökümanlar vb.) toplanmış olabilir. Neuman (2011)’a göre içerik analizi

altı aşamadan oluşmaktadır. Bu aşamalar, araştırma sorusunun

oluşturulması, analiz birimlerine (kelime, paragraf ya da cümle vb.) karar

verilmesi, örneklem planlamasının yapılması, kodlama için kategorilerin

belirlenmesi, kodlama ve inter-coder güvenilirlik kontrolünün sağlanması

ve veri toplanması ile analizdir. Bu çalışmada belli bir araştırma amacı

çerçevesinde literatür taraması ve uzman görüşleri ile kategoriler

oluşturulmuştur. Bu kategoriler, endüstriyel satın alma süreçleri olan

gereksinimin farkına varılması, ürüne ilişkin niteliklerin belirlenmesi,

alternatiflerin değerlendirilmesi, satın almanın yapılması, ürün ve tedarikçi

performansının değerlendirilmesinden oluşmaktadır.

Kategorilerin oluşturulması ve kodlama aşamasında NVIVO 12

yazılımından faydalanılmıştır. NVIVO küçük veya büyük hacimlerde

veriler üzerinde derinlemesine analiz gerektiren, çok zengin metin tabanlı

veya multimedya bilgileriyle çalışan bir yazılım olup nitel araştırma yapan

araştırmacılar tarafından sıklıkla kullanılmaktadır. İçerik analiz

yazılımında kullanılan veri, örneklemi oluşturan katılımcılardan toplanan

görüşlerden oluşmaktadır. Kodlama esnasında iki tarz yaklaşım

araştırmacılar tarafından kullanılmaktadır (Krippendorf, 2004; Bernard,

2000; Marying, 2000); indüktif ve dedüktif kodlama (Bazen

isimlendirmeler de emergent ve priori kodlama olarak ta bilinirler). Bu

çalışmada dedüktif bir kodlama yaklaşımı tercih edilmiştir. Çünkü

dedüktif yaklaşımda kodlama önceden belirlenmiş kategoriler üzerinden

yapılmaktadır. Dolayısıyla, literatürden ve sektör uzmanlarından elde

edilen görüşler neticesi oluşturulan kategoriler altında metinler

kodlanmıştır. Kodlamalarda analiz birimleri kelimelerden oluşmaktadır

ancak arama esnasında tüm paragraf taranmıştır.

Nitel bir çalışmada özellikle içerik analizi yaparken kodlamada

güvenilirlik sağlanması önemlidir. Bu yüzden araştırmacılar, kodlayanlar

arasındaki (inter-coder realibility) güvenilirliği artırmak adına Kappa

coefficient katsayısına bakarlar. Çalışmada iki kodlamacı birlikte çalışmış

ve sonuçta 0,70 Kappa coefficient skoru elde edilmiştir. McHugh (2012)’a

göre 0,65 üzerinde skor elde edilmesi kodlamacılar arasında görüş birliğine

varıldığını işaret etmektedir. Araştırmanın bulguları (frekans ağırlıkları ve

yüzdesel dağılımlar) aşağıdaki tabulasyonda gösterilmekte ve sonraki

bölümlerde kategoriler maddeler halinde yorumlanmaktadır.

Tablo 6. Araştırma bulguları

İçerik Analizinde Tespit

Edilen Kelimeler

Liman Sahil Vinci Satın Alma Süreçleri

Ger

ek

sin

imin

Fark

ına

Va

rıl

ma

sı

Ürü

ne i

lişk

in N

iteli

kle

rin

Beli

rlen

mesi

Alt

ern

ati

fler

in

Değ

erle

nd

iril

mesi

Sa

tın

Alm

an

ın Y

ap

ılm

ası

Ürü

n v

e T

ed

arik

çi

Perfo

rm

an

sın

ın

Değ

erle

nd

iril

mesi

% Fr. % Fr. % Fr. % Fr. % Fr.

1 Çevresel Etkilerin

Minimize Edilmesi 22,88 6,163 3,02 865 1,00 316 2,89 791 0,68 188

2 Elleçleme Kabiliyeti Artışı 20,11 5,932 2,80 785 1,80 279 1,20 322 1,02 298

3 Birim Başına Maliyetlerin Düşürülmesi

21,89 5,844 1,05 320 1,06 333 1,05 301 1,04 300

4 Kapasite Artışı 19,76 5,657 1,00 296 1,00 296 0,75 191 1,20 322

5 Verimlilik Artışı 19,60 5,650 0,89 289 0,84 275 0,74 189 0,89 289

6 İşçilik Maliyetlerinin Düşürülmesi

18,74 5,495 0,79 197 0,76 192 0,62 187 0,68 188

7 Güvenilirlik Artışı 17,61 4,913 0,74 192 0,68 188 0,89 289 0,79 197

8 Satın Alma Süreç Yönetimi

3,36 906 22,88 6,163 1,02 298 0,79 197 1,05 301

9 Lojistik Süreç Yönetimi 3,01 876 20,11 5,932 1,04 300 0,74 192 0,89 289

10 Dış Kaynaklama 2,89 791 21,89 5,844 1,20 322 1,00 316 0,81 235

11 Gemi – Sahil Vincinin Özellikleri

1,20 322 19,76 5,657 0,74 301 1,80 279 1,80 279

12 Üretici Tecrübesi 1,05 301 1,01 297 19,75 5,648 1,06 333 1,06 333

13 Satın Alma Bedeli 0,89 289 0,80 279 19,55 5,632 1,00 296 1,00 296

14 Bilgiye Duyulan İhtiyacın

Artışı 0,81 235 0,75 191 18,62 5,356 1,20 322 1,20 322

15 Sertifikasyon 0,76 195 0,74 189 0,89 289 20,11 5,932 0,27 98

16 Teknik Testler 0,62 187 0,62 187 0,79 197 21,89 5,844 0,12 69

17 Ekipman Eğitimleri 0,52 152 0,49 148 0,74 192 19,76 5,657 1,20 322

18 Teslim Şartları 0,48 124 0,47 122 0,27 98 20,11 5,932 1,05 301

19 Teslim Süresi 0,27 101 0,27 98 0,12 69 18,74 5,495 0,27 101

20 Garanti Süresi 0,12 73 0,12 69 1,20 322 17,61 4,913 0,12 73

21 Geri Bildirimler 0,10 71 0,10 62 1,05 301 0,13 76 23,55 7,52

3.1.1. Gereksinimin Farkına Varılması

Çevresel etkilerin minimize edilmesi, daha büyük gemilerin

elleçlenme kabiliyeti ihtiyacı, birim hareket başına maliyetlerin düşürülme

baskısı, büyüme amacıyla kapasite artışı, verimlilik artışı ihtiyacı, bakım

ve işçilik maliyetinin düşürülme isteği ve güvenilirliği arttırma ihtiyacı

liman işletmelerinin yeni bir gemi-sahil vinci alınması için ön plana

sürdükleri gerekçelerdendir. Artan konteyner hacmi ve büyüyen gemilerin

elleçlenmesinin mümkün kılınması pazarda bir ihtiyaç olarak

görülmektedir. Ancak kapasite artışı için yapılan gemi-sahil vinci

yatırımlarda liman işletmelerinin kendilerini pazarda çok iyi

pozisyonlandırması gerekmektedir (Bensalhia, 2015). Yeni bir gemi-sahil

vincin satın alma ihtiyacını ortaya koyarken temin edilecek vinç sayesinde

operasyonel maliyetler boyutundan kazanımların da kusursuz bir şekilde

ortaya konulması gerekmektedir (Garcia Miranda & Bandres Gil, 2014).

Yanlış değerlendirmeler ile başlatılmış bir satın alma süreci sonucunda

liman işletmesi ve/veya yatırımcı hiçbir zaman tam anlamıyla karşılığını

alamayacakları bir yatırım yapmış olabilecektir.

Gemi-sahil vinci satın almak istendiğinde, sürecin başında

netleştirilmesi gereken diğer bir nokta da tedarik edilecek vincin hazır

projesi olan bir vinç mi, yoksa belirlemiş olan teknik özelliklere bağlı

kalarak yeni projesi yapılacak bir vinç mi satın alınacağıdır. Birinci

durumda liman işletmesinin gerek üreticinin sahasında, gerekse dünyada

herhangi bir limanda projesi mevcut olan vinci görme ve kendi iç

kaynaklarını kullanarak ön değerlendirme yapma şansı vardır. Talebe özel

hazırlanacak yeni bir gemi-sahil vinci projesi söz konusu olması

durumunda ise iç kaynakların bu yükü kaldırabilecek yetenek, kabiliyet ve

donanımda olup olmadığı dikkate alınmalıdır. İkinci durumdaki sürecin

daha karmaşık olması nedeniyle gemi-sahil vinci satın alma projesine

destek için danışmanlık alınması gerekebilmektedir. Her iki durumda da

satın alma sürecinin başlaması ve teslimi projenin büyüklüğüne bağlı

olarak 12-24 ay sürebileceği de dikkate alındığında üretim sürecinin

izlenmesi ve kontrolü için de proje gözetim hizmeti alınması

gerekmektedir.

Yeni bir terminal veya liman için satın alma yapılması durumunda

vincin parçalarının tesise getirilerek montajı veya vincin kurulu şekilde

teslim alınması proje sürecini ve vinç için ödenecek bedelin farklı olmasına

sebep olabilir. Ancak hali hazırda işleyen bir tesise parçaları getirilen bir

vincin kurulumu veya hazır kurulu halde getirilecek bir vincin rıhtıma

alınması ve devre dışı kalacak vincin rıhtımdan kaldırılması gibi senaryolar

ile ilgili çalışmalar ve planlamalar sürecin en başında yapılmalıdır.

Sonuç olarak, liman işletmelerinin kendilerine özel durum ve

şartlarını göz önünde bulundurarak, gelişim planlarına bağlı büyüme isteği

kapsamında, gemi-sahil vinci satın alma isteklerini yatırımcıya tam ve

eksiksiz anlatmak zorundadır. Bu bağlamda, gemi-sahil vinci temini

hususunda detaylı fizibilite çalışması yapması ve ihtiyaç ile ilgili gerekçe

raporları ile birlikte yatırımcıya sunulması gerekmektedir.

3.1.2. Ürüne İlişkin Niteliklerin Belirlenmesi

Gereksinimin farkına varılması adımı sonrasında, tedarik

edilmek istenen gemi-sahil vincine ait niteliklerin belirlenmesi ve

detaylandırılması gerekmektedir. Bu adımda olası tedarikçilerin teklif

verebilmeleri için kendilerinden ne istediğini tam olarak anlatacak

doküman oluşturulmalıdır. Dolayısıyla, satın alma teknik şartnamesi

hazırlamanın neticesinde satın alma sürecinde liman işletmesinin karşısına

çıkacak alternatif gemi-sahil vinçlerini arasında seçim yapılması için temel

kriterler de belirlenmiş olacaktır.

Satın alınması planlanan gemi-sahil vincine ait temel özelliklerin

tanımlanması esnasında, liman işletmeleri mevcut kullanılan bir vince ait

özellikleri kullanarak ve ilave özellikleri ekleyerek bu hazırlığı

yapabilirler. Kendi iç kaynakları ile yönetemeyecekleri bir satın alma işi

olduğuna karar verilmiş ise işletmenin bu aşamada danışmanlık hizmeti

almaya başlaması kesinlikle makul olacaktır. Aynı zamanda tedarikçi satış

temsilcileri liman işletmesinin sorularına cevap verebilmek adına,

bünyelerindeki mühendislik departmanlarını bu kapsamda

çalıştırabildikleri anlaşılmaktadır. Bu fırsatın liman işletmeleri adına satın

alma sürecini yöneten proje ekibi tarafından etkin bir şekilde kullanılması

gerekmektedir.

Liman işletmesi satın alma proje ekibi ve atanmış olan danışman

tarafından gemi-sahil vincinde istenen özellikler detaylandırılır: Vinç

geometrisi ve operasyon hızı, tercih edilen ana bileşenler, işletmenin

istediği ilave özellikler, vincin kullanılacağı bölgeye ait iklim ve

meteorolojik bilgiler, müsaade edilen dizayn standartları, mekanik ve

elektrik dizayn talepleri, uyulması istenen üretim standartları, yapılması ve

belgelenmesi istenen testler, vinç ile birlikte istenecek olan yedeklerin

belirtilmesi gerekmektedir (Zrnić, Petković, & Bošnjak, 2005).

3.1.3 Alternatiflerin Değerlendirilmesi

Hazırlanan teknik şartnamenin tedarikçi firmalara gönderilmesi ile

satın alma süreci resmi boyut kazanmaktadır. Bu aşamada öncelikle doğru

tedarikçilerle temasa geçilmesi ve olası tüm tedarikçilerden teklif alınması

ve sonrasında gelen tekliflerin objektif olarak değerlendirilmesi önem arz

etmektedir.

Gemi-sahil vinci alımı söz konusu olduğunda pazarda ihtiyacı

karşılayacak olan firmalar belli olmasına rağmen, doğru bir satın alma

yapılması için talep edilen vinci üretecek tüm üreticiler ile temasa

geçilmesi ve teklif sayısını ilk aşamada mümkün olduğunca fazla tutulması

bir avantaj olarak değerlendirilmelidir. Bu durum hem değerlendirilecek

tüm alternatiflerin önümüzde olmasını sağlayacak, hem de gelen tekliflerin

içeriği incelendiğinde ürüne ilişkin niteliklerin belirlenmesi aşamasında

var olan eksik noktaların tespiti ve düzeltilmesine yardımcı olacaktır. Her

ne kadar teknik şartname aşamasında sınırlar liman işletmesi tarafından

çizilmiş olsa da, gelen tekliflerin incelenmesi esnasında şablon dışı fazla

veya eksik bilgi ve uygulamaların varlığından da haberdar olunacaktır.

Ayrıca teklif talebinin tüm adreslere ulaşması adına, firmada aktif olan ve

pazarda ismi olan firmalarla direkt olarak iletişim kurulabileceği gibi

Liman Ekipmanları Üreticileri Birliği (PEMA-Port Equipment

Manufacturers Association) gibi birlikler ile temasa geçilerek, firma satış

temsilcileri iletişim detayları toplu olarak elde edilebilir.

Liman işletmelerinin gemi-sahil vinci alımı sürecinde

alternatiflerin değerlendirilmesi adımında iç kaynaklar ve danışman firma

ile bir araya gelerek bir komisyon oluşturulabilecektir. Alternatiflerin

değerlendirilmesi esnasında belli kriterler oluşturulmakta ve bu kriterlere

verilen ağırlıklar kullanılarak yapılan hesap neticesinde yüksek puanı alan

tedarikçinin seçim yoluna gidilmektedir. Üretici tecrübesi, teslim süresi,

garanti süresi, eğitim, tedarik bedeli gibi kriterler değerlendirme esnasında

kullanılmaktadır.

3.1.4 Satın Almanın Yapılması

Liman işletmesi tarafından kararın verilmesi, karşılıklı

sözleşmenin imzalanması ve yükümlülüklerin yerine getirilmesi

sonrasında tedarikçi tarafından belirlenen proje takvimi planı

doğrultusunda gemi-sahil vincinin üretimine başlanmaktadır. Gemi-sahil

vinçlerinin üretimleri, istenen vincin teknik özelliklerine ve tedarikçi

üretim olanaklarına bağlı olarak 12-24 ay süre zarfında tamamlanarak

liman tesisine ulaşımı sağlanmaktadır. Sözleşmenin ilgili kısımlarında

belirtildiği doğrultuda üretim süresince kontroller ve testlerin

gerçekleştirilmesi gerekmektedir.

Bu aşamada satın almayı gerçekleştiren liman işletmesi tarafından

atanmış olan proje gözetim firması standart fabrikasyon, montaj ve test

aşamalarını sürekli gözlem altında tutmaktan ve raporlamaktan

sorumludur. Belirlenmiş standartlar ve şartnameye uygunluğun kontörlü

adına tüm muayene ve test raporları, uygunluk sertifikaları imalat öncesi

ve sırasında liman işletmesi tarafından gözden geçirilmesi gerekecektir.

Önceden belirlenmiş kritik proje adımlarda ve gerekli görülen üretim

aşamalarında liman işletmesi temsilcisinin de üretim sahasında bulunması

söz konusu olabilmektedir.

Tüm süreçlerin liman işletmesi ve üretici arasındaki önceden

belirlenmiş şartlara bağlı işbirliği ile tamamlanması neticesinde, üretimi

tamamlanan gemi-sahil vincinin hizmet vereceği liman tesisine nakliyesi

gerçekleştirilir.

3.1.5 Ürün ve Tedarikçi Performansının Değerlendirilmesi

Gemi-sahil vincinin son kullanım noktası olan liman tesisine

ulaştırılması ve kurulumu, üretici tarafından tüm fonksiyonel testlerin

eksiksiz olarak neticelendirilmesi ve çalışmaya hazır hale getirilmesi

ardından üretici tarafından tamamlanma beyanı verilecektir. Sonrasında

vincin daha önce hazırlanmış olan teknik şartname kapsamında tüm

gereksinimlere cevap verebildiğini kanıtlamak adına fonksiyon ve

performans testlerine tabi tutulacaktır. Statik test, dinamik test limit

anahtarlarının testi, vinç ölçülerinin kontrolü, hızlanma ve yavaşlama ile

acil fren sisteminin kontrolü, operasyon el kitaplarının kontrolü, yardımcı

sistemlerin testi, döngü testi, normal operasyon testi teslim alınmadan önce

icra edilen bazı testler olarak sıralanabilmektedir.

İşlevsellik ve döngü testleri esnasında liman işletmesini temsil

edecek atanmış ve imal edilen vinç ile ilgili eğitimini tamamlamış bir

operatör tarafından vincin çalıştırılması sağlanacak ve test sırasında tespit

edilecek tüm hataların ve eksikliklerin üretici firma teknisyenleri

tarafından tamamlanması istenecektir. Döngü testinin başarıyla

tamamlanması ve liman işletmesinin normal operasyon ortamında testine

ikna olması ile gemi-sahil vinci yükleme veya tahliye işlemi esnasında

normal operasyon testine tabi tutulacaktır. Sorunsuz olarak normal

operasyon testinin tamamlanması ardından gemi-sahil vinci için kabul

sertifikası düzenlenerek süreç tamamlanacaktır.

4. SONUÇLAR VE GELECEK ÇALIŞMALAR İÇİN

ÖNERİLER

Sonuç olarak, Fleming ve Baird (1999) tarafından yapılan

çalışmada da belirtildiği üzere yük sahipleri, nakliyeciler ve lojistik

zincirleri arasındaki rekabet neticesinde tercih edilen bir seçenek olmaya

devam etmek adına kendilerini yenilemeleri gerekmektedir. Ancak bu

yenileme ihtiyacını ve gerekliliklerini yatırımcıya anlatarak ikna edilmesi

gerekmektedir. Liman işletmelerinin satın alma sürecinde ihtiyaç duyulan

deneyimi danışman hizmeti alarak aşabilecekleri ve ihtiyaç duyulan bilgiyi

temasa geçilen tedarikçilerden sağlanması yoluyla aşmaya çalıştıkları

anlaşılmaktadır. İlk aşamada çok sayıda tedarikçi ile temasa geçmeye

çalışmalarına rağmen, alternatiflerin değerlendirilmesi söz konusu

olduğunda, örnek olarak üreticinin tecrübesi gibi bir kriterin ortaya

atılması sonucu pazar payı yüksek olan tedarikçinin ön plana çıktığı tespit

edilmiştir. Ayrıca tedarikçiler arasında tercih edilecek firmanın

belirlenmesindeki kriter sayısının sınırlı olması, yargısal satın almadan tam

anlamıyla uzaklaşılamaması ihtimalini güçlendirmektedir. Liman

işletmelerinin sık olarak yüzleşmedikleri bu satın alma sürecini stratejik

boyuta taşıması amacıyla yapılacak çalışmayla belirlenecek kriterlerin

analitik araçların kullanımı vasıtasıyla değerlendirilerek daha objektif

sonuçlara ulaşılması sağlanmalıdır.

KAYNAKÇA

Bensalhia, J. (2015). Crane of Thought. Geliş tarihi 28 Eylül 2019,

gönderen Port Strategy website:

https://www.portstrategy.com/news101/port-operations/cargo-

handling/crane-of-thought

Bernard, H. R. (2000), Social research methods: Qualitative and

quantitative approaches, SAGE, California and UK.

Bunn, M. D. (1993). Taxonomy of Buying Decision Approaches., Journal

of Marketing, 57(1): 38–56.

Cullinane, K., & Khanna, M. (2000). Economies of scale in large

containerships: Optimal size and geographical implications.

Journal of Transport Geography, 8(3), 181-195.

https://doi.org/10.1016/S0966-6923(00)00010-7

De Boer, L., Labro, E., & Morlacchi, O. (2001). A review of methods

supporting supplier selection. European Journal of Purchasing

and Supply Chain Management, 7, 75-89.

Fleming, D. K., & Baird, A. J. (1999). Comment Some reflections on port

competition in the United States and western Europe. Maritime

Policy & Management, 26(4), 383-394.

https://doi.org/10.1080/030888399286817

Garcia Miranda, I., & Bandres Gil, J. (2014). Aplıcacıón Del Coste Del

Cıclo De Vıda En Grúas Portacontenedores. Dyna Management,

2(3), [13 p.]-[13 p.]. https://doi.org/10.6036/MN7117

Janis, I. (1965). The problem of validating content analysis. The content

analysis reader, 358-375.

Johnston, W. and J. Lewin (1996). Organizational buying behavior:

Toward an integrative framework., Journal of Business research

35(1): 1-15.

Krippendorff, K. (2008). Testing the reliability of content analysis data:

What is involved and why. In K. Krippendorff & M. A. Bock

(Eds.), The content analysis reader (pp. 350-357). Thousand

Oaks, CA: Sage.

Lu, B., & Wang, S. (2017). Critical Factors for Berth Productivity in

Container Terminal. https://doi.org/10.1007/978-981-10-2431-3

Luo, X., Wu, C., Rosenburg, D., & Barnes, D. (2009). Supplier selection

in agile supply chains: an information processing model and an

illustration. Journal of Purchasing and Supply Management, 15,

249-262.

Mayring, P. (2000), Qualitative Content Analysis, Forum Qualitative

Sozialforschung / Forum: Qualitative Social Research, 1.2,

(accessed 7th December 2006), Available from:

http://www.qualitative-research.net/fqs-texte/2-00/2-

00mayring-e.htm

McQuiston, D. H. and P. R. Dickson (1991). The effect of perceived

personal consequences on participation and influence in

organizational buying., Journal of Business Research 23(2): 159-

177.

Meisel, F. (2009). Seaside Operations Planning in Container Terminals.

https://doi.org/10.1007/978-3-7908-2191-8

Morris, C. A., & Hotie, S. (1997). The Future of Quayside Container

Cranes. Program adı: China Ports, 97.

Neuman, L. W. (2007). Social Research Methods, 6/E. Pearson Education

India.

Robinson, P. J., Faris, C. W., and Wind, Y. (1967). Industrial Buying and

Creative Marketing, Boston: Allyn and Bacon.

Sheth, J. N. (1973). A model of industrial buyer behaviour. Journal of

Marketing, 37, 50-56.

Tongzon, J. L. (2009). Port choice and freight forwarders. Transportation

Research Part E: Logistics and Transportation Review, 45(1),

186-195. https://doi.org/10.1016/j.tre.2008.02.004

Webster, F. E. and Wind, Y. (1972). A General Model for Understanding

Organizational Buying Behaviour, Journal of Marketing, 36: 12-

19.

Weele, A. J. (2005). Purchasing and supply chain management: analysis,

strategy, planning and practice. 4th ed. London: Thomson.

Zrni ü, N., & Hoffmann, K. (2004). Development of Design of Ship-To-

Shore Container Cranes: 1959–2004. Içinde M. Ceccarelli (Ed.),

International Symposium on History of Machines and

Mechanisms (ss. 229-242). https://doi.org/10.1007/1-4020-

2204-2_19

Zrnić, N. Đ., Hoffmann, K., & Bošnjak, S. M. (2009). Modelling of

dynamic interaction between structure and trolley for mega

container cranes. Mathematical and Computer Modelling of

Dynamical Systems, 15(3), 295-311.

https://doi.org/10.1080/13873950902927675

Zrnić, N., Petković, Z., & Bošnjak, S. (2005). Basic principles in design of

large container cranes, Part II: Historical development in design,

evolution of container cranes industry and procurement strategy.

Journal of Mechanical Engineering Design, 8(2), 21-32.