77
Gegevensbanken 2010 Query-verwerking en optimalisatie Bettina Berendt www.cs.kuleuven.be/~berendt

Gegevensbanken 2010 les14

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Gegevensbanken 2010 les14

Gegevensbanken 2010

Query-verwerking en optimalisatie

Bettina Berendtwww.cs.kuleuven.be/~berendt

Page 2: Gegevensbanken 2010 les14

2

Query-verwerking en optimalisatie:

Motivatie & Samenvatting

Page 3: Gegevensbanken 2010 les14

3

indexing II and higher-dimensional structures

Waar zijn we?LesNr. wie wat

1 ED intro, ER2 ED EER3 ED relational model4 ED mapping EER2relational5 KV relational algebra, relational calculus6 KV SQL7 KV vervolg SQL8 KV demo Access, QBE, JDBC

9 KV functional dependencies and normalisation

10 KV functional dependencies and normalisation11 BB file structures and hashing12 BB indexing I

13 BB14 BB query processing15 BB transactions16 BB query security17 BB Data warehousing and mining18 ED XML, oodb, multimedia db

Fysisch model / vragen

Page 4: Gegevensbanken 2010 les14

4

A. Wat is slimmer?

SELECT empname, projectname FROM emp, project

WHERE emp.SSN = project.leaderSSN

AND emp.income > 1000000

emp project

X

σ emp.SSN = project.leader.SSN

π emp.empname, project.projectname

σ emp.income > 1000000

join emp.SSN = project.leaderSSN

emp

σ emp.income > 1000000

project

π emp.empname,

project.projectname

Page 5: Gegevensbanken 2010 les14

5

B. Wat helpt daarbij?

join emp.SSN = project.leaderSSN

emp

σ emp.income > 1000000

project

π emp.empname,

project.projectname

Page 6: Gegevensbanken 2010 les14

6

C. Waar moeten we op letten?

join emp.SSN = project.leaderSSN

emp

σ emp.income > 1000000

project

π emp.empname,

project.projectname

blokkentransport !

Page 7: Gegevensbanken 2010 les14

7

Agenda

Overzicht

Implementatie van operaties uit relationele algebra

Heuristische optimalisatie

Systematische optimalisatie d.m.v. kostenschattingen

Semantische query-optimalisatie

Page 8: Gegevensbanken 2010 les14

8

Agenda

Overzicht

Implementatie van operaties uit relationele algebra

Heuristische optimalisatie

Systematische optimalisatie d.m.v. kostenschattingen

Semantische query-optimalisatie

Page 9: Gegevensbanken 2010 les14

9

Overzicht van queryverwerking

Stappen in verwerking v. query: • lezen en ontleden van query

– scanner: zet string om in tokens

– parser: controleert syntactische correctheid en bouwt interne structuur op die query voorstelt

• query optimalisatie– vaak meerdere uitvoerings-

strategieën mogelijk

– meest efficiënte uitkiezen

• codegeneratie– resultaat is uitvoerbare code

• uitvoeren van de query

Page 10: Gegevensbanken 2010 les14

10

Query-optimalisatie

– Beste strategie vinden is moeilijk en duur

in de praktijk: bepalen van een redelijk efficiënte strategie

• Netwerk model, hiërarchisch model, objectmodel:– uitvoeringsstrategie grotendeels vastgelegd in het programma

(navigatie )

weinig optimalisatiemogelijkheden

• Relationeel model, objectrelationeel model:– hoog-niveau vraagtaal (SQL, OQL)– uitvoeringsstrategie niet vastgelegd in de query– nood aan optimalistaie door DBMS

Page 11: Gegevensbanken 2010 les14

11

• optimalisatie = "kost" zo laag mogelijk houden– belangrijkste kost is meestal uitvoeringstijd– technieken voor optimalisatie:

• heuristische regels voor ordenen van de bewerkingen in een query uitvoeringsstrategie

– regels die in het algemeen goed werken

• systematische schatting van kosten van verschillende uitvoeringsstrategieën, en kiezen van strategie met laagste kost

– berekening van bv. tijd nodig voor join op basis van aantal tupels, indexen, ...

Page 12: Gegevensbanken 2010 les14

12

Agenda

Overzicht

Implementatie van operaties uit relationele algebra

Heuristische optimalisatie

Systematische optimalisatie d.m.v. kostenschattingen

Semantische query-optimalisatie

Page 13: Gegevensbanken 2010 les14

13

Omzetting SQL relationele algebra

• SQL is gemakkelijk om te vormen naar relationele algebra– verschil: in SQL ligt volgorde van bewerkingen minder vast– relationele algebra uitdrukkingen zijn dus meer geschikt om

uitvoeringsstrategie te bepalen

Page 14: Gegevensbanken 2010 les14

14

Voorbeeld van conversie

SELECT Lname, FnameFROM EMPLOYEEWHERE Salary >(SELECT MAX(Salary) FROM EMPLOYEE WHERE Dno = 5 );

SELECT Lname, FnameFROM EMPLOYEEWHERE Salary >(SELECT MAX(Salary) FROM EMPLOYEE WHERE Dno = 5 );

c := F MAX Salary( Dno = 5(EMPLOYEE)) Lname, Fname( Salary > c(EMPLOYEE))

c := F MAX Salary( Dno = 5(EMPLOYEE)) Lname, Fname( Salary > c(EMPLOYEE))

Page 15: Gegevensbanken 2010 les14

15

Implementatie van operaties uit de relationele algebra

• Belangrijke hulp-procedure: sorteren– veel gebruikt voor efficiënte implementaties van andere

operaties

• Selectie

• Join

• Projectie

• ...

Page 16: Gegevensbanken 2010 les14

16

Sorteren

• Belangrijke component bij query-optimalisatie is sorteren– niet alleen om gesorteerd resultaat te bekomen (order by...)– maar ook als hulpoperatie voor andere bewerkingen

• Sorteren van informatie in externe files: "merge-sort"– strategie: korte gesorteerde lijsten samenvoegen tot een lange

gesorteerde lijst– "lijsten" zijn bestanden op schijf

Page 17: Gegevensbanken 2010 les14

17

• Fase 1: – lees een deel van het bestand in buffer– sorteer records in buffer (m.b.v. intern sorteeralgoritme, bv.

Quicksort)– schrijf gesorteerde buffer naar schijf als tijdelijk bestand– herhaal tot hele bestand overlopen is

• Fase 2:– meng n tijdelijke bestanden tot een gesorteerd tijdelijk bestand– herhaal tot er maar één gesorteerd bestand meer is

Page 18: Gegevensbanken 2010 les14

18

a e c i o x y u n p e h b q t z i d f n s k x i p w j q n e r h c p k

r h c p k p w j q n ef n s k x ib q t z i dy u n p e ha e c i o x

c h k p r e j n p q wf i k n s xb d i q t ze h n p u ya c e i o x

a b c d e e h i i n o p q t u x y z c e f h i j k k n n p p q r s w x

a b c c d e e e f h i i i j ...

splits

sorteer

meng

meng

buffer (tijdelijk) bestand

Page 19: Gegevensbanken 2010 les14

19

Page 20: Gegevensbanken 2010 les14

20

Complexiteit - sorteerfase

• zoveel mogelijk blokken worden samen in het geheugen gelezen en gesorteerd, d.i. afhankelijk van de beschikbare buffer ruimte

• met:– b blokken

– nB beschikbare buffers

• dan:– nR = b / nB “runs” nodig

– elke “run” geeft een gesorteerd deelbestand

• elk blok wordt een keer ingelezen en een keer geschreven:

voor b blokken: 2 * b• voorbeeld:

– nB = 5 b = 1024

– dan: nR = 1024 / 5 = 205

205 gesorteerde deelbestanden

Page 21: Gegevensbanken 2010 les14

21

Complexiteit:Mengfase, totaal

• mengfase:• mengingsgraad dM:

– aantal deelbestanden die ineens gemengd kunnen worden

= aantal beschikbare buffers – 1 = nB – 1

– aantal doorgangen (“passes”): logdM (nR)

– voorbeeld:

• dM = 4

• aantal gesorteerde deelbestanden:

205 52 13 4 1 – complexiteit:

2 * b * ( logdM nR )

• totale complexiteit 2 * b + 2 * b * ( logdM nR )

in1 uitin3in2 buffer

Page 22: Gegevensbanken 2010 les14

22

Selectie

• Verschillende strategieën mogelijk, naargelang van– soort selectiecriterium– bestaan van indexen

• Voorbeelden criteria:– OP1: Ssn = ‘123456789’ (EMPLOYEE)

– OP2: Dnumber > 5 (DEPARTMENT)

– OP3: Dno = 5 (EMPLOYEE)

– OP4: Dno = 5 AND Salary > 3000 AND Sex = ‘F’ (EMPLOYEE)

– OP5: Essn = ‘123456789’ AND Pno = 10 (WORKS_ON)

Page 23: Gegevensbanken 2010 les14

23

Strategieën:

• S1: lineair zoeken– doorloop hele bestand, test voor elk record of het voldoet

• S2: binair zoeken– mogelijk voor "="-conditie op sleutelattribuut dat ordening

bepaalt• vb: OP1: Ssn = ‘123456789’ (EMPLOYEE)

– als SSN een ordeningsattribuut is

• S3: gebruik van primaire index of hash functie om één record op te halen– mogelijk voor = op geïndexeerd / gehasht attribuut

• vb: OP1: Ssn = ‘123456789’ (EMPLOYEE)

Page 24: Gegevensbanken 2010 les14

24

• S4: gebruik van primaire index om meerdere records op te halen– werkt ook voor ongelijkheden (<, ...) (zg. "range queries")

• vb: OP2: Dnumber > 5 (DEPARTMENT)

• S5: gebruik van een cluster-index om meerdere records op te halen– =, <, ... op niet-sleutel-attribuut dat ordening bepaalt

• vb: OP3: Dno = 5 (EMPLOYEE)

• S6: gebruik van secundaire index (B+ boom)– mogelijk voor zowel = als <, ...– resultaat: een (bij = zoeken op sleutel) of meerdere records

Page 25: Gegevensbanken 2010 les14

25

• S7: conjunctieve selectie (c1 AND c2 AND ...)

– als voor een van de subcondities een van de methodes S2 - S6 bruikbaar is:

• selecteer eerst volgens die subconditie

• test voor elk gevonden record de andere subconditie(s)

• vb: OP4: Dno = 5 AND Salary > 3000 AND Sex = ‘F’ (EMPLOYEE)

• S8: conjunctieve selectie met samengestelde index– mogelijk indien

• "="-subcondities op meerdere attributen

en

• er bestaat een samengestelde index op die attributen

• vb: OP5: Essn = ‘123456789’ AND Pno = 10 (WORKS_ON)

– als gecombineerde index (Essn, Pno) op WORKS_ON bestaat

Page 26: Gegevensbanken 2010 les14

26

• S9: conjunctieve selectie door intersectie van recordpointers– mogelijk met secundaire indexen die recordwijzers (geen

blokwijzers) bevatten• voor elke "="-conditie op secundair geïndexeerd attribuut:

– haal verzameling recordpointers uit index op

• bereken doorsnede van al die verzamelingen

• haal uiteindelijk records op en filter volgens overblijvende condities

– voordeel: • voor groot deel van selectiewerk moeten enkel indexen

geraadpleegd worden

Page 27: Gegevensbanken 2010 les14

27

optimalisatie van selectie

• selectie met enkelvoudige voorwaarde:– indien index beschikbaar of bestand geordend: S2 – S6– anders lineair zoeken

• selectie met conjunctieve voorwaarde (eist S7 – S9):– indien meerdere toegangspaden beschikbaar:

• meest selectieve selectie eerst uitvoeren

– rc = aantal records dat aan voorwaarde voldoet

– r = totaal aantal records

– selectiviteit = rc / r

• zo laag mogelijk

• schattingen van selectiviteit uit catalogus te halen

Page 28: Gegevensbanken 2010 les14

28

• selectie met disjunctieve voorwaarde• vb: OP4’: Dno = 5 OR Salary > 3000 OR Sex = ‘F’ (EMPLOYEE)

– moeilijk te optimaliseren: • elke deelvoorwaarde volledig te testen

– indien voor elke deelvoorwaarde efficiënte toegangspaden bestaan :

• gebruik die

– zodra voor een deelvoorwaarde geen toegangspad bestaat:• lineair zoeken nodig

• gebruik van indexen voor andere criteria niet meer zinvol

• in één pas doorheen gegevensbank gaan en alles testen

Page 29: Gegevensbanken 2010 les14

29

Join

• Dure operatie: – vraagt veel uitvoeringstijd !

• Vaak equijoin / natuurlijke join– wij bekijken hier enkel deze

• 2-weg-join (join van 2 bestanden) vs. multi-weg-join (meerdere bestanden)– wij bekijken enkel 2-weg-join:

R A = B S

• Voorbeelden:– OP6: EMPLOYEE Dno = Dnumber DEPARTMENT

– OP7: DEPARTMENT Mgr_ssn = Ssn EMPLOYEE

Page 30: Gegevensbanken 2010 les14

30

Implementatiemethodes voor Join

• We beschouwen joins volgens R.A = S.B

• J1: geneste lussen– voor elk record t uit R:

• haal elk record s uit S op

• en controleer of t [A] = s [B]

• J2: toegangsstructuur gebruiken om overeenkomstige records op te halen– als S geïndexeerd of gehasht op B :

• records t van R één voor één ophalen

• gebruik t [A] als zoekwaarde overeenkomstige records s van S te vinden, met s [B] = t [A]

• (efficiënt)

Page 31: Gegevensbanken 2010 les14

31

• J3: sort-merge join– indien R-bestand geordend is volgens A, S volgens B– join mogelijk door 1x lineair doorlopen van A en B– zeer efficiënt– ook mogelijk met secundaire indexen

• A en B kunnen in volgorde doorlopen worden dankzij index

• maar records zelf verspreid in bestand om ze op te halen voortdurend andere blokken inlezen kan inefficiënt worden

Page 32: Gegevensbanken 2010 les14

32

Page 33: Gegevensbanken 2010 les14

33

• J4: hash-join– idee:

• R.A en S.B worden beide gehasht volgend zelfde hash-functie

– methode : • maak nieuw hash bestand aan

• zet alle records van kleinste relatie (bv. R) in cellen volgens hashfunctie

• voor elk record s van S:

– kijk in welke cel s hoort (volgens hashing op s[B])

– zoek in die cel overeenkomstige records in R

– lineaire complexiteit efficiënt

Page 34: Gegevensbanken 2010 les14

34

optimalisatie van joins

• J1: geneste lussenwaartussen kunnen we kiezen?

– welk bestand wordt doorlopen in buitenste lus?• grootste of kleinste?

– hoe verdelen we de invoerbuffers?• een buffer voor elke bestand?

• meer buffers voor bestand in buitenste cyclus?

• meer buffers voor bestand in binnenste cyclus?

Page 35: Gegevensbanken 2010 les14

35

EMPLOYEE

RESULTAAT

DEPARTMENT

EMPLOYEE in buitenste lus:Elk blok wordt 1 x gelezen: 2 000

DEPARTMENT in binnenste lus:elk blok wordt telkens opnieuw gelezen bij volgendeuitvoering van buitenste lus:

400 x 10 = 4 000

Totaal gelezen blokken: 6 000

bD = 10bE = 2000

Page 36: Gegevensbanken 2010 les14

36

DEPARTMENT

RESULTAAT

EMPLOYEE

DEPARTMENT in buitenste lus:elk blok wordt 1 x gelezen: 10

EMPLOYEE in binnenste lus:elk blok wordt telkens opnieuw gelezen bij volgendeuitvoering van buitenste lus:

2 x 2 000 = 4 000

Totaal gelezen blokken: 4 010

bD = 10 bE = 2000

Page 37: Gegevensbanken 2010 les14

37

EMPLOYEE

RESULTAAT

DEPARTMENT

EMPLOYEE in buitenste lus:elk blok wordt 1 x gelezen: 2 000

DEPARTMENT in binnenste lus:elk blok wordt telkens opnieuw gelezen bij volgendeuitvoering van buitenste lus:

2 000 x 10 = 20 000

Totaal gelezen blokken: 22 000

bD = 10bE = 2000

Ter vergelijking: slechts 1 buffer reserveren voor buitenste lus:

Page 38: Gegevensbanken 2010 les14

38

DEPARTMENT

RESULTAAT

EMPLOYEE

DEPARTMENT in buitenste lus:elk blok wordt 1 x gelezen: 10

EMPLOYEE in binnenste lus:elk blok wordt telkens opnieuw gelezen bij volgendeuitvoering van buitenste lus:

10 x 2 000 = 20 000

Totaal gelezen blokken: 20 010

bD = 10 bE = 2000

Page 39: Gegevensbanken 2010 les14

39

optimalisatie van joins

• J1: geneste lussen– kies voor buitenste lus bestand met minst blokken (bv. R)– reserveer

• 1 buffer voor bestand S in binnenste lus,

• 1 voor uitvoerbestand,

• zoveel mogelijk buffers voor bestand in buitenste lus

– indien plaats voor nB buffers: nB - 2 buffers voor R

– per record van S : • vergelijk met alle R-records in buffers ("probing" van de buffers)

S moet in totaal even vaak overlopen worden als het aantal keren dat de buffers met nieuwe waarden voor R geladen worden

Page 40: Gegevensbanken 2010 les14

40

Voorbeeld (5): de diagrammen als formules

• vb. join op EMPLOYEE en DEPARTMENT:OP6: EMPLOYEE Dno = Dnumber DEPARTMENT

– EMPLOYEE bevat bE blokken, DEPARTMENT bD

– kiezen we EMPLOYEE voor buitenste lus:• aantal keren dat nB-2 blokken geladen worden van EMPLOYEE: bE / (nB-

2) • DEPARTMENT evenveel keren helemaal inlezen in totaal bD *

bE/(nB-2) blokken te lezen

• totaal aantal blokken te lezen (EMPLOYEE en DEPARTMENT samen): bE + bD* bE/(nB-2)

• bv. bE = 2 000, bD = 10, nB = 7 : 6 000 blokken

– kiezen we DEPARTMENT in buitenste lus:• bD + bE* bD/(nB-2) = 4 010 blokken

Page 41: Gegevensbanken 2010 les14

41

• J2: toegangsstructuur gebruiken om overeenkomstige records op te halen – indien secundaire indexen bestaan op beide bestanden:

OP7: DEPARTMENT Mgr_ssn = Ssn EMPLOYEE

– join-selectiefactor van R m.b.t. R.A = S.B : • hoeveel records van S gemiddeld overeenkomen met een record van R

(bij join op R.A = S.B)• vb:

– # ( EMPLOYEE ) = 5 000– # ( DEPARTMENT ) = 50– join-selectiefactor van EMPLOYEE : 1 / 100– join-selectiefacor van DEPARTMENT : 1

– bestand met hoge join-selectiefactor in buitenste lus• vermijdt dat veel "onnodige" records opgezocht worden

Page 42: Gegevensbanken 2010 les14

42

• vb.: – voor 50 departementen, 5 000 werknemers,

bD=10, bE = 2 000

• elk departement heeft een manager JSFD=1

• maar 50 van de 5 000 werknemers managen een departement JSFE = 0.01

• zij aantal niveaus in indexen: xSsn = 4, xMgr_ssn = 2

• met EMPLOYEE in buitenste lus:

– bE + (rE * (xMgr_ssn + 1) ) = 17 000 blokken

• met DEPARTMENT in buitenste lus:

– bD + (rD * (xSsn + 1) ) = 260 blokken

Page 43: Gegevensbanken 2010 les14

43

• J3: sort-merge join– is efficiënt

• vb: zowel OP6 als OP7

– OP6: EMPLOYEE Dno = Dnumber DEPARTMENT

– OP7: DEPARTMENT Mgr_ssn = Ssn EMPLOYEE

vereisen

– bE + bD

bloktoegangen

– O (bR + bS), maar bestanden moeten geordend zijn

– indien niet: eventueel eerst sorteren• externe sorteermethode toepassen

• totale complexiteit: O(bR+ bS+ bR . log bR + bE . log bE)

• kan efficiënter zijn dan vorige methodes

Page 44: Gegevensbanken 2010 les14

44

• J4: hash-join – eenvoudigst indien volledige hashtabel van een van de twee

bestanden in intern geheugen past• stap 1: eerste bestand in geheugen brengen tabel

• stap 2: voor elk record van 2-de bestand nagaan met welke plaats in die tabel het overeenstemt

– Indien niet: meer gesofisticeerde implementaties• partition hash join:

– eerst bestanden partitioneren met hash-functie h

• verz. kleinere bestanden die volledig in intern geheugen passen

– dan die bestanden 2 aan 2 joinen (met eender welke join-methode, evt. J4 met andere hashfunctie)

– tenslotte alle gejoinde bestanden aan elkaar hangen

Page 45: Gegevensbanken 2010 les14

45

R

S

1 32 4

1 432

1 432

alle records r van R met h(r.A)=4

alle records s van S met h(s.B)=4

hash

hash

Page 46: Gegevensbanken 2010 les14

46

– hybrid hash join:• variant van partition hash join

• idee: deel van join-fase tijdens partitie-fase al uitvoeren

• één van de tijdelijke hash-bestanden blijft permanent in geheugen

• spaart 2 tijdelijke bestanden uit

Page 47: Gegevensbanken 2010 les14

47

Projectie

• attribuutlijst(R)

Als attribuutlijst

– een sleutel van R bevat:

• resultaat bevat evenveel tupels als R

– geen sleutel van R bevat:• resultaat kan dubbels bevatten

• verwijderen : door sorteren of door hashing– na sorteren:

dubbels komen na elkaar gewoon niet kopiëren naar resultaat– hashing:

tijdens projectie kijken of tupel al voorkomt in resultaat (via hashtabel); indien ja, niet toevoegen

Page 48: Gegevensbanken 2010 les14

48

Page 49: Gegevensbanken 2010 les14

49

Verzameling-operaties

• Carthesisch product R x S:• zeer duur, resulteert in zeer grote relatie

• zoveel mogelijk vermijden of vervangen door equivalente operaties tijdens optimalisatie

• Unie, doorsnede, verschil:• alleen voor unie-compatibele relaties (zelfde attributen)

– implementeren met sorteren of hashing• sorteren:

– sorteer beide bestanden volgens zelfde attributen

– daarna 1x lineair beide bestanden doorlopen

• hashing:

– records in beide bestanden naar zelfde hash-cellen hashen

Page 50: Gegevensbanken 2010 les14

50

T R S

T R S

T R \ S

Page 51: Gegevensbanken 2010 les14

51

Aggregatie-operaties

• Indien dichte index op attribuut bestaat: resultaat kan zuiver uit index berekend worden– vb:

SELECT MAX ( Salary )

FROM EMPLOYEE ;

– min:• volg steeds meest linkse wijzer in B+ - boom

– max: • steeds meest rechtse

– avg, count, sum: • doorloop bladeren van boom

Page 52: Gegevensbanken 2010 les14

52

Aggregatie-operaties

• Group by:– vb:

SELECT DNO, AVG ( Salary )

FROM EMPLOYEE

GROUP BY DNO ;

– bestand eerst partitioneren in juiste groepen• d.m.v. sorteren of hashen

– aggregaatfunctie voor elke groep apart uitrekenen

– opmerking: • bij cluster-index: bestand is reeds gepartitioneerd volgens cluster-

attribuut

Page 53: Gegevensbanken 2010 les14

53

Outer join

• bv. left outer join– Wijziging aan standaard join implementatie: (bv. J1)

• elk tupel van linker-relatie komt in resultaat voor

• dus deze relatie gebruiken voor buitenste lus

– Alternatief: • eerst inner join berekenen

• resultaat aanvullen met tupels die niet in inner join voorkomen (elk tupel aangevuld met nulls)

– bv. EMPLOYEE Ssn = Mgr_ssn DEPARTMENT

Page 54: Gegevensbanken 2010 les14

54

Operaties combineren met pijplijnen

• probleem:– 1 query meerdere operaties– voor elke opeenvolgende operatie apart tijdelijke bestanden

aanmaken: duur!

• oplossing:– meerdere operaties in één algoritme combineren

• bv. selectie, dan join, tenslotte projectie

• resultaat van selectie niet naar tijdelijk bestand schrijven maar direct als invoer aan join geven

– pijplijn: gegevens stromen van een algoritme naar een ander

Page 55: Gegevensbanken 2010 les14

55

Agenda

Overzicht

Implementatie van operaties uit relationele algebra

Heuristische optimalisatie

Systematische optimalisatie d.m.v. kostenschattingen

Semantische query-optimalisatie

Page 56: Gegevensbanken 2010 les14

56

Herhaling: A. Wat is slimmer?

SELECT empname, projectname FROM emp, project

WHERE emp.SSN = project.leaderSSN

AND emp.income > 1000000

emp project

X

σ emp.SSN = project.leader.SSN

π emp.empname, project.projectname

σ emp.income > 1000000

join emp.SSN = project.leaderSSN

emp

σ emp.income > 1000000

project

π emp.empname,

project.projectname

Page 57: Gegevensbanken 2010 les14

57

Heuristische optimalisatie

• Gebaseerd op "query trees"– een query-boom = een uitdrukking in relationele algebra

• blad ↔ relatie• interne knoop ↔ operatie• bevat informatie over volgorde

– verschillende querybomen kunnen equivalent zijn m.b.t. resultaat (commutativiteit van operaties, ...)

– vb: Q_2:• for every project located at ‘Stafford’, list the project number, the

controlling department number, and the department manager’s last name, address, and birthdate

• Pnumber, Dnum, Lname, Address, Bdate ( ( ( Plocation = ‘Stafford’ ( PROJECT ) )

Dnum = Dnumber ( DEPARTMENT ) ) Mgr_ssn = Ssn ( EMPLOYEE ) )

• SELECT P.Pnumber, P.Dnum, E.Lname, E.Address, E.Bdate

FROM PROJECT AS P, DEPARTMENT AS D, EMPLOYEE AS E

WHERE P.Dnum = D.Dnumber AND D.Mgrssn = E.Ssn AND P.Location = ‘Stafford’ ;

Page 58: Gegevensbanken 2010 les14

58

canonieke vorm:- geen joins, wel carth. prod- bovenaan:

- -

Page 59: Gegevensbanken 2010 les14

59

Query-grafen

• andere grafische voorstelling van query

• geven geen volgorde aan

• daardoor minder geschikt voor optimalisatie

Page 60: Gegevensbanken 2010 les14

60

• optimalisatie van queries op basis van bomen:– bouw een eerste boom in canonieke vorm:

• , , (geen joins)

– herstructureer boom zonder equivalentie te verliezen• bv. twee opeenvolgende selecties omwisselen

• op basis van heuristieken, zo dat query efficiënt uitgevoerd zal worden

– vb.:– Find the last names of employees born after 1957 who work on a

project named ‘Aquarius’

– SELECT Lnamr

FROM EMPLOYEE, WORKS_ON, PROJECT

WHERE PName = ‘Aquarius’ AND PNumber = Pno AND

Essn = Ssn AND Bdate > ‘1957-12-31’ ;

Page 61: Gegevensbanken 2010 les14

61

Initiële boom

Page 62: Gegevensbanken 2010 les14

62

Verplaatsselectie operatiesnaar beneden

Page 63: Gegevensbanken 2010 les14

63

Plaats meest restrictieve selectie operaties eerst

Vervang carth. product doorselectie en join operaties

Page 64: Gegevensbanken 2010 les14

64

Verplaats projecties naar beneden

Page 65: Gegevensbanken 2010 les14

65

Algemene transformatieregels

– -cascade • selectie op conjunctie van condities omzetten in opeenvolgende

eenvoudige selecties

• c1 AND c2 AND … AND cn ( R ) c1 ( c2 ( … ( cn ( R ) ) … ) )

– commutativiteit van • c1 ( c2 ( R ) ) c2 ( c1 ( R ) )

– -cascade • enkel laatste projectie overhouden

• list1 ( list2 ( … ( listn ( R ) ) … ) ) list1 ( R )

– commutativiteit (onder voorwaarden) van met • indien het selectiecriterium c enkel slaat op attributen A1, …, An uit

de projectielijst

• A1, A2, …, An ( c ( R ) ) c ( A1, A2, …, An ( R ) )

Page 66: Gegevensbanken 2010 les14

66

– commutativiteit van (of )• R c S S c R

– commutativiteit van met (of )• c (R S) = c (R) S

– indien enkel c enkel slaat op attributen van R

• c (R S) = c1(R) c2(S)

– indien

• c = c1 AND c2 , en

• c1 en c2 condities zijn die enkel slaan op attributen van R resp. S)

– commutativiteit van met ( of )• indien alle join-attributen in projectielijst voorkomen: projectie kan

naar binnen geschoven worden

• anders: R en S projecteren op join-attributen + attributen in projectielijst

• op het einde nogmaals projecteren op gevraagde attributen

• bv. A (R B=C S) = A( A,B (R) B = C A,C (S))

Page 67: Gegevensbanken 2010 les14

67

– commutativiteit van verzameling-operaties• commuteren, \ niet

– associativiteit van , , en – commutativiteit van met verzameling-operaties– commutativiteit van met verzameling-operaties– diverse andere transformaties

• bv. logische wetten van De Morgan

Page 68: Gegevensbanken 2010 les14

68

Heuristieken: algemeen

• methode van optimalisatie: – bladeren en knopen van boom herschikken zodat query

efficiënter wordt• naar beneden schuiven van operaties die best eerst uitgevoerd

worden

• algemene regel: – voer eerst die bewerkingen uit die de grootte van tijdelijke

relaties verminderen:• selectie zo snel mogelijk ( minder tupels)

• projectie zo snel mogelijk ( minder attributen)

• deze naar beneden schuiven in boom

Page 69: Gegevensbanken 2010 les14

69

Heuristiken

• Splits complexe selectie in meerdere eenvoudige selecties– geeft meer flexibiliteit bij herschikken

• Schuif selecties zo ver mogelijk naar beneden

• Schuif bladeren waarop strenge selectie gebeurt zoveel mogelijk naar links– die geven kleinere relaties

• Vermijd zoveel mogelijk carthesische producten

• Combineer carthesische producten met selectie tot een join

• Schuif projecties zoveel mogelijk naar beneden– gooi onnodige attributen direct weg

• Identificeer deelbomen die door één algoritme kunnen uitgevoerd worden (zonder creatie van tijdelijke bestanden)

Page 70: Gegevensbanken 2010 les14

70

Uitvoeringsplan

• Eens query-boom geoptimaliseerd: uitvoeringsplan bouwen– welke implementaties van joins etc. gebruiken?– welke indexen gebruiken?– ...– "pipelined" vs. "materialised" evaluatie

• materialised: tussenresultaat wordt gematerialiseerd in tijdelijk bestand

• pipelined: vermijdt die tijdelijke bestanden

Page 71: Gegevensbanken 2010 les14

71

SELECT Fname, Lname, AddressFROM EMPLOYEE, DEPARTMENTWHERE Dname = ‘Research’ AND Dnumber = DNO ;

Voorbeeld van uitvoeringsplan voor query Q1:

Gebruik index voor selectie op DEPARTEMENT (als die bestaat)

Gebruik geneste lussen voor join,(maar buitenste lus slechts 1-maal!)doorloop daarbij volledig EMPLOYEE bestand

Doorloop resultaat van join voor projectie

Page 72: Gegevensbanken 2010 les14

72

Agenda

Overzicht

Implementatie van operaties uit relationele algebra

Heuristische optimalisatie

Systematische optimalisatie d.m.v. kostenschattingen

Semantische query-optimalisatie

Page 73: Gegevensbanken 2010 les14

73

Systematische optimalisatie met kostenschattingen

• Kosten om query uit te voeren:– toegang tot hulpgeheugen (#blokken te lezen / schrijven)– opslag van tijdelijke bestanden– berekeningen– gebruik van intern geheugen– communicatiekost (query en resultaten oversturen van client

naar server)

• Toegang tot hulpgeheugen weegt meestal door

• Voorbeelden van kostenschattingen voor selectie en join: – zie eerder

Page 74: Gegevensbanken 2010 les14

74

Agenda

Overzicht

Implementatie van operaties uit relationele algebra

Heuristische optimalisatie

Systematische optimalisatie d.m.v. kostenschattingen

Semantische query-optimalisatie

Page 75: Gegevensbanken 2010 les14

75

• Gebruik van extra kennis (in de vorm van restricties) om queries te transformeren

• bv. : – stel dat een restrictie aangeeft dat geen werknemer meer

verdient dan zijn overste; dan hoeft volgende query niet eens uitgevoerd te worden:

SELECT E.Lname, M.LnameFROM EMPLOYEE AS E, EMPLOYEE AS MWHERE E.Super_ssn=M.Ssn AND E.Salery>M.Salary;

SELECT E.Lname, M.LnameFROM EMPLOYEE AS E, EMPLOYEE AS MWHERE E.Super_ssn=M.Ssn AND E.Salery>M.Salary;

Semantische query-optimalisatie

Page 76: Gegevensbanken 2010 les14

76

Vooruitblijk

Overzicht

Implementatie van operaties uit relationele algebra

Heuristische optimalisatie

Systematische optimalisatie d.m.v. kostenschattingen

Semantische query-optimalisatie

Transactieverwerking

Page 77: Gegevensbanken 2010 les14

77

Bronnen

• Deze slides zijn gebaseerd op Henk Olivié‘s slides voor Gegevensbanken 2009 en op Elmasri & Navathe, Fundamentals of Database Systems, Addison Wesley / Pearson, 5e editie 2007.

• Alle kopieën zonder bronspecificatie: Elmasri & Navathe, Fundamentals of Database Systems, Addison Wesley / Pearson, 5e editie 2007.

• Verdere figuren: bronnen zie “Powerpoint comments field”

• Bedankt iedereen!