Upload
others
View
9
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
Físical InterviúX O R N A L D A F A C U L T A D E D E F Í S I C A
Núm e ro 13
Conocie ndo a los nue vosSaúl Be ce iro e Palom a Quiroga
Xane iro do 2008
H e m os lle gado a nue s tro núm e ro 12+ 1 coincidie ndo con e l inicio de curs o, y h e m os h e ch o los de be re s q ue rie ndo dar a conoce r a los 71 nue vos e s tudiante s q ue h an lle gado a la facultad. El día de la pre s e ntación un com ité de bie nve nida s e e ncargó de pone r al día a los alum nos . Aprove ch ando la s ituación, y ante e l te m or de no volve r a e ncontrar tantos alum nos juntos , de cidim os
invadir s u intim idad con una e ncue s ta cuyos re s ultados re s um im os a continuación. De los 49 e ncue s tados , tan s ólo 9 e ran ch icas , m ante niéndos e la te nde ncia ge ne ral a la baja de la pre s e ncia fe m e nina e n e s ta dis ciplina. De los datos s e de s pre nde q ue los re cién lle gados te nían claras s us pre fe re ncias , ya q ue 43 de e llos e ligie ron Fís ica com o s u prim e ra opción.Al pre guntarle s ace rca de s us raz one s para h abe r e le gido e s ta carre ra, s e obs e rvan re s pue s tas de lo m ás variado:curios idad s obre las cos as y e l m undo, inte rés por la inve s tigación, s alida profe s ional, influe ncia de l profe s or de fís ica de bach ille r y un núm e ro im portante de e llos s im ple m e nte por vocación. Nos gus taría re s altar algunas m otivacione s un poco m ás originale s : “por vago. Al no h ace r nada para s e le ctividad no m e lle ga la nota para h ace r otra cos a”, “te ngo los apunte s de m i h e rm ano”, “m e conm ue ve ”, “tie ne m ás s alida q ue Filos ofía”, “q ue ría ve nir a Santiago y e ra lo único q ue m e conve ncía”, alguno inclus o afirm a q ue h a ve nido a e s ta facultad atraído por la pre s e ncia de Jorge Mira.De cara al futuro a la m ayoría le s gus taría de dicars e a la inve s tigación y la e s pe cialidad q ue atrae a un m ayor núm e ro de los e ncue s tados e s Fís ica de Partículas , e s tando la de Ele ctrónica cas i al m is m o nive l.Nos gus taría aprove ch ar la ocas ión para de nue vo invitar a todos a colaborar e n la e laboración de l Fís ical Inte rviú, com o ya h a h e ch o alguno de los nue vos e s tudiante s .
En e stos dos m e s e s de octubre y novie m bre h an ve nido a
Santiago dos Nobe l y un Abe l, y de spués de e ste aluvión de ge nte
pre m iada e n tie m po re cord nos q ue dam os con la vis ita de l fís ico
de l trío, Frank W ilcze k , de l MIT. Lle gó e l jue ve s 18 de octubre , de
la m ano de Jorge Mira y José D . Ede lste in, para com partir su vis ión
de la fís ica actual con los alum nos de la facultad, y conte star sus
pre guntas . Y h ubo tanto público e n e l aula m agna q ue la ge nte s e
tuvo q ue s e ntar e n los pas illos (incluidos profe s), y e l am bie nte
fue diste ndido, pe rm itie ndo q ue m uch os nos lanzáram os a
pre guntar.
Por la noch e , e n e l H ostal dos Re is Católicos, dis e rtó sobre QCD,
libe rtad as intótica y unificación, de m odo q ue toda, o cas i toda la
sala de l com e dor re al s e e nte rara de por q ué los re sultados de l
LH C s e rán m uy im portante s .
Fue un día com ple to de cas i cuatro h oras con F. W ilcze k , pe ro al
día s iguie nte aún h ubo m ás . Los q ue as istim os al s e m inario q ue
im partió, de nue vo e n e l aula m agna, pudim os vislum brar con
W ilcze k una nue va e dad de oro de la fís ica. A un nive l m ás
avanzado discutió te m as com o e l orige n de la e ne rgía oscura, la
e xiste ncia de l H iggs o la unificación a e ne rgías de la e scala de
Planck . Sie m pre s e apre nde algo de todo, y m ás cuando e l q ue
h abla e ntie nde de l te m a.
Frank Wilzcek en dosis concentradasRicardo Couso
La clas e de 5º (s in corbata) con Frank W ilze ck (e n e l m e dio, con corbata).
De iz q uie rda a de re ch a, los profe s ore s Jos é Ede ls te in, Frank W ilz ce k y Jorge Mira.
O grupo de inve stigación de Fís ica de Coloide s e Polím e ros
do de partam e nto de Fís ica da Mate ria Conde nsada cre ous e
no ano 19 9 6 baixo a coordinación do Prof. Víctor Mosq ue ra.
Com o s e u nom e indica, o grupo adícas e o e studo de
s iste m as nanoe structurados cuxo tam año e stá com pre ndido
e ntre un nanóm e tro e unh a m icra, e q ue pode n
autoe nsam blarxe autónom am e nte s e n nce s idade de acción
e xte rnas , dando lugar a suprae structuras de cre ce nte
com ple xidade .
En particular, os nosos inte re s e s actuale s céntrans e na
obte nción de s iste m as nanoe structurados form ados por
copolím e ros de bloq ue , -(polím e ros form ados por dous o
m áis tipos de cade as , un de tipo h idrófilo e o outro h idrófobo
o q ue lle s confire un carácte r dual). Este s copoolím e ros
form an nanoe structuras orde adas pe riódicas de bido a súa
capacidade de autoasociación e s e gre gación, as cale s pode n
s e r m odificadas s im ple m e nte cam biando o pe so m ole cular, a
nature za q uím ica, a e structura m ole cular ou o m e dio
e xte rno. Estas e structuras pre s e ntan im portante s aplicación
nos e idos da farm acéutica, biom e dicina, optoe le ctrónica,
e tc.
Por outra banda, s e ne stas e structuras polim éricas s e
introduce n nanopartículas m e tálicas e /ou m agnéticas
póde ns e obte r m ate rias polim éricos h íbridos q ue re únan as
propie dade s de orde am ie nto e spacial e plasticidade do
copolím e ro, e as propie dade s ópticas e m agnéticas das
nanopartículas. As nanopartículas póde ns e producir in s itu,
dicir, de ntro da m atriz polim érica, ou be n introduci-las unh a
ve z form adas noutro m e dio. As í, outra das líne as de traballo
do grupo é a obte nción de nanopartículas de tam año e
form a controlados e a cre ación de com pos ite s polim éricos
dopados con nanopartículas con con propie dade s á carta.
Na foto pode de s re coñe ce r a cas e todos os com pone nte s do
grupo. Na nosa páxina w e b (h ttp:// w w w.usc.e s/gfcp)
pode sde consultar m áis de talle s da nosa inve stigación, dos
re sultados e as nosas colaboracións con dive rsos grupos
e stranxe iros e nacionais .
E cabe m e ncionar tam én, q ue longo de ste s anos te m os
com e nzado dife re nte s re lación de coope racións con
distintas unive rs idade s e spañolas e e xtranxe iras : Bilbao
(Prof. Is sa Katim e , Facultad de Cie ncia y Te cnología),
Manch e ste r (Prof. David Atw ood, Sch ool of Ph arm acy; Prof.
Ste ph e n G. Ye ate s , Sch ool of Ch e m istry) e m áis actualm e nte
con Burde os (Prof. Le com andoux Laboratoire de Ch im ie de x
Polym e re s O rganiq ue s)
Grupo de Física de Coloides e PolímerosGrupo do m e s
F I S I C A L I N T E R V I U | Número 13 Páx. 3
Se q ue re s e nviar a túa opinión, re m íte a a saul.be ce iro@ rai.usc.e s
Re corro ás m iñas e scasas notas e a algunh as fotos te ntando
atopar unh a pista q ue s e guir, q ue m e guíe no bosq ue , a
punta dunh a corda da q ue ir tirando e q ue vaia trae ndo a
m in o lastre de s e nsacións de s e s días m áxicos . E as í vaim e
vindo a calor s e ca do de s e rto -e sa prim e ira bafarada q ue un
s e nte no rostro-, váns e m e apare ce ndo as core s e os olore s :
o m are lo m ate do Sah ara, o ve rde e spe so da ve xe tación q ue
flore ce ao abe iro de s e m ilagre infinito da vida, o torrado dos
rostros , a opacidade de sa nube de de spoxos da te rrible
h um anización do Cairo e o s e u fe dor h um ido; as e s e ncias
das e spe cias q ue s e m e sturaban nunh a brom a invis ible q ue
cubría o m e rcado de Asw an, e s e re gusto caracte rístico do po
do de s e rto. Ante a m iña vista vanse alzando de novo, coa
súa incom parable m axe stuos idade e grande de m ostración
de pode r, as Piram ide s de Giza, as im poñe nte s colum nas dos
te m plos e n h onra de pode rosos D e us e s e e m pe radore s q ue
m iran de e sgue llo con m arcada supe rioridade . Pe ro, sobre
todo, voum e e nch e ndo de novo cos rostros , as voce s , a calor
da xe nte , a súa ce rcania, a dos e xipcios tam én, pe ro sobre
todo a dos fís icos , e s e s q ue com partim os o día a día e ntre
e stas catro pare de s , e q ue e sa s e m ana vivim os e sa
m agnífica e xpe rie ncia h um ana xuntos . Se n cada un de
vós(de nós) todas e sas im pre s ións non te rían o pe so dunh a
roch a m ile naria no noso s e r, porq ue ao final xa s e sabe q ue
é m áis im portante o “q ue n” q ue o “q ue ”. Som os fís icos , aq uí
e no be rce da h um anidade !
(Que ría de ixar aq uí tam én un agrade ce m e nto a todos os
q ue , s e ndo fís icos ou non, dunh a m ane ira ou outra
colaboraste s a q ue puidés e m os xuntar uns cartiños q ue nos
facilitaron a viaxe . Mil grazas a todos!)
Paso de ecuador en ExiptoBie ito Fe rnánde z
Foi no ano 2001 cando
e ntre i na facultade por
prim e ira ve z. Pouco a
pouco os com pañe iros de prim e iro fóm onos
coñe ce ndo e falando m áis e ntre nós . Por
suposto, unh a das prim e iras pre guntas q ue
nos faciam os e ra “por q ue e scolle ch e s fís ica?”.
Algúns re spondían q ue e ntraran aq uí porq ue
non lle s q ue daba outra, pe ro os m áis e lixiran
face r a carre ira por vocación. Eu e staba e ntre
e ste s últim os , e scollérao no instituto porq ue
m e gustaba e s e m e daba be n, pe ro
gustábam e abondo com o para e star cinco
anos e studiándoa e n m áis profundidade ?
A ve rdade é q ue m e fixe n e sa pre gunta
algunh a q ue outra ve z ao longo dos anos q ue
e stive n aq uí, sobre todo naq ue le s m om e ntos
m áis e stre sante s (q ue os h ai!) onde a un
s e m pre lle dá a im pre s ión de q ue s e trabucou
de todo cando, todo ilus ionado, dicía aos
am igos na s e le ctividade q ue ía face r fís ica.
Se is anos de spois algúns dos am igos q ue
com e zam os a carre ira naq ue l 2001 xa a
re m atam os, e outros e stán a piq ue s . Algúns
aínda e stam os pola facultade m e ntre s q ue
outros m arch aron ó m undo laboral (ou m e sm o
a face r outra carre ira!). Se agora m e fixe s e n a
ve lla pre gunta de s e pagaba a pe na pasar uns
anos na facultade e u diría q ue s i, pe ro non
e stive n s e guro ata cas e o final.
D in q ue a
prim e ira im pre s ión é
a q ue conta, os
prim e iros m om e ntos
ante un gran cam bio
son de e spe cial
re le vancia. E q ue
cam bio m áis
s ignificativo q ue o da
ch e gada á unive rs idade , un m undo totalm e nte novo q ue s e planta
diante de nós para abrirnos m oitas e novas pos ibilidade s . O prim e iro
q ue ch am a a ate nción ao e ntrar por ve z prim e ira nunh a, ata e ntón
de scoñe cida, facultad de Fís ica é o pe culiar e asom broso péndulo de
Foucault, o noso q ue rido e dificio non s e rá o m áis m ode rno nin o
m áis grande pe ro polo m e nos dispón dunh a auténtica s e ña de
ide ntidade . As prim e iras clase s tam pouco lle foron á zaga ne ste
aspe cto, baixo a tute la de nosos novos profe sore s , tive m os a
prim e ira tom a de contacto cos nosos e studos nunh a das
unive rs idade s con m aior tradición e un foco de cultura de nde
te m pos re m otos .
Concre tam e nte , a carre ira de Fís ica é ,pe s e á fam a de dura
q ue te n, unh a carre ira fe rm osa na súa e s e ncia. O s q ue acce de n a e la
buscan coñe ce r as le is q ue rixe n a nature za e diso s e ocupa e sta
disciplina, a fís ica e stivo s e m pre pre s e nte e n todo o progre so da
cie ncia e do coñe ce m e nto e o s e gue e stando, a vangarda e a
inve stigación de alto nive l te n com a protagonista e sta m ate ria. Ao
m arxe diso, é im portante salie ntar as novas e xpe rie ncias q ue s e van
re colle ndo ao largo do cam iño com a coñe ce r a novos e grande s
com pañe iros de dife re nte s lugare s do m apa e no m e u caso, e de
s e guro q ue no de m oitos m áis , a vida e m ancipada nunh a cidade tan
e ncantadora e idílica com a é Santiago de Com poste la.
A m iña pe rspe ctiva ,de aq uí ao te m po q ue e stare i, e stá
cargada de ilus ión por apre nde r, de optim ism o e coa s e nsación q ue
e ste s m om e ntos s e rán re cordados con le dicia m áis adiante , pe ro por
agora h ai q ue vivir e de sfrutar do pre s e nte e coas m iras postas a un
futuro no q ue h abe rá q ue e sforzars e m oito xa q ue con traballo e
de dicación póde s e cum plir ata o m áis im probable dos soños .
OpiniónAndrés Dono
OpiniónJavie r Tarrío
Cómo hemoscambiadoRocío Carre gal
Tal e com o s e indicaba no
núm e ro 1 do Fís ical, e ste xornal
nace u coa vocación de s e r
ágora pública de sta Facultade ,
lugar com ún de e ncontro para
os q ue face m os de la parte da
nosa m orada. E ne sta casa,
aparte de alum nos, PD I e PAS,
traballan outras pe rsoas :
aq ue las q ue s e e ncargan de
m ante la lim pa e h abitable .
Entre e las e staban Re gina Uzal e Manue l Re q ue ijo, q ue
ve ñe n de xubilars e h ai e scasas datas e cuxas facianas a bo
s e guro vos re sultarán fam iliare s .
Re gina pe rte ncía á q ue nda de lim pe za da m añá e
Manolo e ncargábas e da lim pe za dos cristais . Le vaban
a friole ira de 21 anos nos s e us postos , de nde q ue s e
cre ou a facultade !
Con m otivo de tan
s inalada ocas ión
ce le brous e un xantar
de h om e naxe , no q ue
tive m os ocas ión de
m anife stárlle -lo noso
cariño e
agrade ce m e nto por
nos aturare n con
tanta pacie ncia tanto
te m po.
Re gina, Manolo, boa sorte para e sta parte doce da vida q ue
vide s de inaugurar. D isfrutáde a, q ue o m e re ce de s .
Cando un amigo sevaiJorge Mira
Fermi: ese mal xogador de tenisJorge Mira
Com o non h ai Pre m io Nobe l de m ate m ática os norue gos
cre aron o Pre m io Abe l e n 2003 para cubri-lo oco. Claro q ue ,
ao s e r tan re ce nte , apare ce o proble m a: h ai un tapón de
grandís im os m ate m áticos q ue o
m e re ce n. A cal s e lle dá
prim e iro? Está claro q ue aos
m e llore s dos m e llore s , e un de le s
é Pe te r Lax , q ue o re cibiu e n
2005.
Ne no prodixio, xa aos 16 anos
im pre s ionou ao gran Joh n von
Ne um ann. Re sultado: asce nso
m e te órico. Le várono a Prince ton
para pre s e ntarllo a Einste in e ,
aos 18 anos, xa o inte graban no
Proxe cto Manh attan (o da bom ba
atóm ica). El andou por Santiago
h ai uns días e contou un m ontón
de anécdotas, com o q ue
vapule aba ao te nis a Fe rm i (s e ica
o gran Enrico e ra unh a m anta).
Logo dos partidos , h ala, e xcurs ión polos arre dore s de Los
Álam os (Lax, prim e iro pola e s q ue rda, Fe rm i, prim e iro pola
de re ita).