FOTONAPONSKI SISTEMI

www.schrack.rs

FOTONAPONSKI SISTEMI

www.schrack.rs

Prednosti fotonaponskih sistema

Obnovljivi izvor energije - SUNCE

Skoro neograničeni potencijal

Primenjivo na svakom mestu

Osnovna komponenta je silicijum, gotovo

nepresušiv materijal (pesak u pustinji)

Robusna i pouzdana tehnologija

Doprinosi smanjenju CO2 emisije

Za rad nisu potrebna fosilna goriva

Niski troškovi održavanja

Nezavisnost od rastućih cena energenata

Feed in tarifa u Srbiji – 23 centa/kWh

Ugovor na 12 godina – EPS

Tehnička preporuka broj 16 – TP 16

www.schrack.rs


Aktuelna raspodela svetske energetske potrošnje

Rezultat su zagađenja u vidu:

• SO2 sumpor-dioksid

• NOX azotni oksidi

• CO (ugljen-monoksid)

• CO2 (ugljen-dioksid)

www.schrack.rs


Sunčevo zračenje

www.schrack.rs


www.schrack.rs

Osnovni tipovi PV ćelija

Monokristalne ćelijeĆelije su okruglog ili kvadratnog oblika

Debljina je normalno 0.3 mm

Dimenzije ćelija 125 x 125mm ili 156 x 156mm

Boja tamno plava, crna

Efikasnost 16-20%. U laboratoriji do 25%

Polikristalne ćelijeĆelije su kvadratnog oblika

Debljina je normalno 0.25 do 0.4 mm

Dimenzije ćelija 125 x 125mm ili 156 x 156 mm

Boja plava, siva

Efikasnost 15-16%. U laboratoriji do 19-20%

www.schrack.rs


Amorfne ćelijeVisoka fleksibilnost u proizvodnji, bilo kog oblika

Debljina aktivnog sloja 0.001 mm

Dimenzije ćelija standardno 0,77 x 2,44m, specijalno 2x3m

Boja crveno-braon ka crnoj, ili plava ka ljubičastoj

Efikasnost nakon stabilizacije 5-8%

Kadmijum telurove(CdTe) ćelijeHomogena struktura, bilo koji oblik moguć

Debljina aktivnog sloja 0.0008 mm

Dimenzije ćelija max. 1,2 x 0,6m

Boja tamno zelena ka crnoj

Efikasnost 6-9%

www.schrack.rs


Ostali tipoviCopper indium diselenid (CIS)

HIT Cells (Heterojunctions with Intrinsic Thin Layer)

Semi transparent cells

Nove tehnologijeConcentrator cells

PV-Foils

www.schrack.rs

Fotonaponski sistem

Energija sunca se pretvara u električnu

u fotonaponskim modulima

Moduli proizvode jednosmerni napon

cca 30V po modulu

Moduli se povezuju u niz – lanac ili “string”

Svaki lanac se štiti odvodnicima prenapona

Jednosmerna struja se može pretvoriti u

naizmeničnu struju pomoću invertora

Naizmenična struja se:

• upotrebljava direktno za sopstvene

potrebe(stand alone sistemi)

• isporučuje u mrežu (full feed in)

www.schrack.rs

Osnovni delovi fotonaponskog sistemi

www.schrack.rs

Ćelija (cell) – modul (panel) – PV lanac (string) – postrojenje (plant)

Moduli (paneli)

niz modulaćelija

niz ćelijapostrojenje

modul

www.schrack.rs

Moduli (paneli)

Svaka ćelija u modulu štiti se sa dodatnim slojevimaPokrovno staklo

Zaštitni sloj (EVA- encapsulation)

Solarna ćelija

Drugi zaštitni sloj (EVA- encapsulation)

Višeslojni zadnji zid

Funcija zaštitnih slojevaZaštita od termičkih i mehaničkih spoljnih uticaja

Povezuje slojeve

Zaštita od prodiranja vode

www.schrack.rs

Moduli (paneli)

Okvir modula

Osnovna funkcija: zaštita modula

Dodatne funkcijeZaštita od korozije

Dodatno zaptivanje modula

Olakšava uzemljenje

Poboljšava mehaničku otpornost

Smanjuje mogućnost lomljenja pri montaži

www.schrack.rs

Moduli (paneli)

Priključna kutija modula

Funkcija: veza PV lanca ka susednom modulu

Bypass zaštitne diode

Priključne kutije su najmanje zaštitne klase II

Zaštita od vode

Obezbedjuje pravilan polaritet i zaštitu od dodira

Prečnik kabla od 1.5mm² do 6 mm²

www.schrack.rs

Moduli (paneli)

Bypass diode

Preterano zagrevanje ćelije dovodi do uništenja ćelije

Ćelija pod senkom postaje potrošač

Struja koja teče ka takvoj ćeliji se u njoj konvertuje u toplotu

Izbegava se efekat vrućih “tačaka”

Optimalno je jedna dioda na svaku ćeliju, u praksi se povezuje 15-20 ćelija na diodu

www.schrack.rs

Moduli (paneli)

Cell numberBroj ćelija u jednom modulu

Cell type

Tip ćelija opisuje tehnologiju ćelije (monokristalne, polikristalne, amorfne...)

Current-voltage-characteristic curves

Strujno naponske karakteristike modula pod određenim uslovima

Power Wp, Nominal power

Nazivna snaga modula merena pri STC (Standard Test Conditions)

STC: 1000W/m², AM 1.5, 25°C

NOCT(Normal Operation Cell Temperature): 800 W/m², 20°C, AM1.5, vetar 1 m/s

www.schrack.rs

Open circuit voltage Voc - napon praznog hodaNapon na osvetljenoj ćeliji na koju nije spojen potrošač

Short circuit current IK –struja kratkog spoja

Struja osvetljene ćelije i kratkospojenih priključaka

MPP (Maximum Power Point) - tačka maksimalne snage

Radna tačka osvetljene ćelije s optimalnom – najvećom snagom

PMPP = UMPP • IMPP

MPP- Tracker- funkcija invertora da radi pri tačkama maksimalnih snaga

Moduli (paneli)

www.schrack.rs

Naponsko strujna zavisnost od sunčeve radijacije

Moduli (paneli)

www.schrack.rs

Naponsko strujna zavisnost od temperature

Struja gotovo ne zavisi

od temperature

Napon izrazito

zavisi od temperature

Moduli (paneli)

www.schrack.rs

Tehnički podaci

Dimenzije: 1.667 x 994 x 45 mm

60 ćelija po modulu, 6 serijski povezanih nizova po

10 ćelija

Priključak sa 6 Bypass diode

Kabal: 1m (+), 1m (-), MC4 konektori

Otpornost na grad prečnika do 25 mm,

sa 1 m udaljenosti brzine do 23 m/s

Napon praznog hoda: 37,4 V

Radni napon: 30,6 V

Struja kratkog spoja: 8,5 A

Maksimalna radna struja: 7,99 A

Max. odstupanje od nazivne snage: +3%

SNAGA +10% !

Moduli (paneli)

www.schrack.rs

ISOFOTON (Španija)Pogon i proizvodnja u Evropi, u Malagi od 1981.

Proizvodnja i ćelija i modula (panela)

Snaga: 250 W

Iskoristivost: 13,6%

Opteretivost: 5.400 N/m2

Sertifikovano: STC & NOCT

Garancija: 10 godina garancija na proizvod

Garancija snage – LINEARNA GARANCIJA SNAGE

Moduli (paneli)

www.schrack.rs

Standardi

IEC 61215, IEC61730 za kristalne module

IEC 61646 tehnologija tankih slojeva

IEC 61215 test obuhvataSnaga modula pod različitim okolnostima

Vizuelna inspekcija

Test izolacionog materijala

Merenje temperaturnih koeficijenata

Dugotrajan test “vručih” tačaka

Temperaturske promene

Test na grad

Mehaničko opterećenje

Test grejanja/hladjenja

Otpornost na vodu

Moduli (paneli)

www.schrack.rs

Montažni pribor

Betonski crep

Eternit

Talasaste ploče

Biber crep

Trapezni lim

Lim

Držači panela

www.schrack.rs

Montažni pribor

www.schrack.rs

Montažni pribor

www.schrack.rs

Odvodnici prenapona

Schrack proizvod

U prodaji su kompletno ožičene kutije

MC4 priključnice za 3 ili 4 linije

4 Varijanteo Tip B/C 1000 V, 4 linijeo Tip C 1000 V, 4 linijeo Tip B/C 1000 V, DC-prekidač, 3 linijeo Tip C 1000 V, DC-prekidač, 3 linije

Invertori sa 2 Mpp Trackera po Mpp-Trackeru 1 ormarić prenaponske

ožičenje izvedeno u bojama za lakše snalaženje

max. 4 linije se paralelno prekidaju

DC-Prekidač izveden kao grebenasta sklopka (specijalna izvedba za DC)

www.schrack.rs

Invertori

Tipovi invertoraInvertori za feed-in sisteme

Invertori za standalone sisteme

Funkcija feed-in invertoraKonverzija DC u mrežni AC režim

Sinhronizacija sa mrežnim naponom

Optimalno prilagodjenje MPP PV-lanca, oblast MPP-Tracker-a. U okviru Schrack-ovog programa postoje invertori sa 2 i 3 MPP-Tracker-a

Kontrola proizvodnja

Zaštitna funkcija (mreže, pv-postorojenja, ljudi)

Merenje rezultata

www.schrack.rs

Invertori

Različite koncepcije povezivanja invertora

o Centralni invertor Manji troškovi Nefleksibilan u pogledu nadogradnje, senki; ispad celog postrojenja u slučaju

greške

o Više manjih (string) invertora Moguća nadogradnja postrojenja,

prilagodjenje MPP-Tracking-a

svakom PV-lancu, manji gubici Veći inicijalni troškovi

www.schrack.rs

Invertori

Schrack proizvodi

o 3, 4, 5 kW 1-fazni, 10 kW 3-fazni

o Piko 5.5 (5,5 kW, 3-fazni, 3 Mpp-Trackera)

o Piko 8.3 (8,3 kW, 3-fazni, 2 Mpp-Trackera)

o 10 kW (3-fazni,1 Mpp Tracker)

www.schrack.rs

Kabl / Konektori

Specijalni kabl za solarne sisteme

Vrlo otporan na

UV, atmosferske uticaje

Temperaturu i padavine

Dvostruko izolovan

Presek kabla: 4 i 6 mm²

Dostupno u 100m i 500m paketu, tri boje

Konektori

Proizvođač: Multi Contact (vodeći)

MC4 konektori za 4-6 mm² kabl

Ne primenjivati jeftinije kopije!

www.schrack.rs

Uobičajena pitanja kupaca

Koliki prostor je potreban za 1 kWp?

Preko 8-10m²

Koliko košta 1 kWp?

1.500 – 2.000 € sa svom opremom i montažom

Gde se montira invertor?

Nema pravila. Potrebno paziti na temperaturu.

U kom smeru mora biti okrenut krov?

Južno, nagib 30 – 35°

Kako rade moduli u slučaju senke?

Veliki gubici, izbegavati senke!

Koji kabal je potrebno primeniti za uzemljenje?

16mm²

www.schrack.rs

Šta znači Wpeak / kWp / Wp / Peak?

Peak = Vršna snaga dobivena STC-ispitivanjem

Šta podrazumeva garancija snage?

Moduli nakon 25 godina trebaju proizvoditi 80% nazivne snage

Da li je potrebno osigurati fotonaponski sistem?

Da, protiv nevremena i uticaja treće strane

Sa koliko faza mogu ući u distributivnu mrežu?

1 ili 3 faze, zavisno o snazi i Tehničkim uslovima nadležne DB

Razlika Mono i Polikristalni moduli (paneli)?

Danas iste performanse, cena i snaga

Što znači STC?

Standard Testing Conditions: 1.000 W/m², Temp. 25° AM 1,5

Uobičajena pitanja kupaca

www.schrack.rs

Projektovanje sistema

Definisati prostor predviđen za PV postrojenje – montaža na kosi krov, ravan krov, zemlju...

Uskladiti željenu nazivnu snagu sa prostornim mogućnostima

PV SOL software:o Predvideti broj modulao Definisanje optimalnog invertora na osnovu broja modula i podela

modula na PV lance (stringove) u zavisnosti od MPP trecker naponao Način postavljanja modula (panela) – određivanje azimuta i ugla

inklinacije, izbegavanje senki

13

4

52 x Isofoton

ISF-225 225 W

34°; 0°

Fronius International

FRONIUS IG Plus 150

12,0kW

www.schrack.rs


Izlazne vrednosti PV SOL kalkulacije za predviđeni sistem:

Simulation Results for Total System:

Irradiation onto Horizontal: 114.004 kWh Energy Produced by PV Array: 13.314 kWh

PV Array Irradiation: 127.159 kWh System Efficiency: 9,9 %

Irradiation minus Reflection: 121.614 kWh Performance Ratio: 73,0 %

Energy from Inverter (AC): 12.655 kWh Final Yield: 3,0 h/d

Consumption Requirement: 0 kWh Specific Annual Yield: 1.077 kWh/kWp

Energy from Grid: 23 kWh Array Efficiency: 10,5 %

Own Use: 22,8 kWh Inverter Efficiency: 94,9 %

Energy from Inverter (AC) 12.655 kWh

jan feb mar apr maj jun jul avg sep okt nov dec

kWh

1.500

1.400

1.300

1.200

1.100

1.000

900

800

700

600

500

400

300

200

100

0

www.schrack.rs


Određivanje zone snežnog i vetro opterećenja

Proračun količina potrebnog materijala za montažu

Sistem prenaponske zaštite / DC-prekidač

Količina kablova

Konektori/Kutije

Alat

www.schrack.rs

Primer projektovanja (4kW => 16 Modula)

Vrsta krova Ravan na dve vode

Dimenzije 11x4m

Pokrov krova Crep

Razmak greda 80 cm

Lokacija Beograd

Snežna zona 2 (Z-varijabla = 2)

Nadmorska visina 265m

Formula / Proračun opterećenja snega

www.schrack.rs

Kontrola opterećenja snegom i vetrom – određivanje razmaka nosača

www.schrack.rs

Montažni pribor - komponente

Ukupno potrebno:

o 48 kom krovnih nosača šine

o 4 kom 4m nosećih šina

o 8 kom 3m nosećih šina

o 10 kom spojnica za noseće profile

o 40 kom srednjih učvrsnih stezaljki 45mm

o 10 kom završnih učvrsnih stezaljki 45mm

o 20 kom nosača kablova

o 10 kom završnih pokrova

www.schrack.rs

Primeri lošeg projektovanja

www.schrack.rs

Katalog

www.schrack.rs

Katalog

www.schrack.rs

HVALA NA PAŽNJI

Documents

FOTONAPONSKI SISTEMI