België – Belgique8000 BRUGGE X

8/6301

ZUID-AFRIKA OP

BEZOEK BIJ FORMAATEN BIJ 10 JEUGDHUIZEN • P14

DEN BIEL GEEFT TEGENGAS“14 GAS-BOETES OP ANDERHALF

JAAR TIJD” • P22

JAARGANG 2 • NUMMER 9 • MEI 2013

VERSCHIJNT MAANDELIJKS, BEHALVE IN JUNI EN AUGUSTUS

AFGIFTEKANTOOR 8000 BRUGGE X – P 602745

Formaat Jeugdhuiswerk Vlaanderen vzw – De Wittestraat 2, 2600 Berchem

T (03)226 40 83 – F (03) 226 40 85 – info@formaat.be – www.formaat.be

V.U

.: To

m W

illox

, Moe

rhei

de 9

, 922

0 H

amm

e

dossier

Een kwestie van

organisatie en

goesting

“JE BESPAART JE

JEUGDHUIS VEEL

MISERIE EN CENTEN

ALS JE TIJD MAAKT

VOOR JE PAPIERWERK”

Elk jeugdhuis heeft zijn held. Die ene persoon waar je steeds op kan terugvallen. Elke maand zet Formaat Ma-gazine zo’n held in de kijker. Deze maand krijgt Frank (32) uit Underground in Maasmechelen de cape.

Forever youngJa, we mogen het zeggen: hij maakt deel uit van het meubilair. “Ik heb hier mijn eigen zetel.” “Zijn troon”, bevestigen de anderen lachend. “Un-derground is dan ook een beetje mijn woonkamer,” gaat Frank verder. “Ik kwam hier in 1997 binnen en ben nooit meer vertrokken,” mijmert hij. “Neen, dat is eigenlijk niet helemaal waar. Ik heb ooit geprobeerd om te stoppen, maar ik miste het te veel. De vrienden, de sfeer … Het is een belangrijk deel van mijn leven, bijna routine. En het houdt me jong.” “We hebben hem met open armen terug ontvangen. Hij is en blijft onze held, voor jong en oud. We noemen hem niet voor niets onze chef”, bevestigt de rest van het gezelschap. “Hij zal hier altijd welkom zijn.”

50%Al 16 jaar draait hij mee in het jeugdhuis. Dat is de helft van zijn leven. Frank was er zelfs al bij toen het jeugdhuis werd opgericht. Het jeugdhuis kan altijd op hem terugvallen, 24 op 24 en 7 op 7. “Hij is ook ons wande-lend archief, van onschatbare waarde. Dat verdient uiteraard een meer dan eervolle vermelding. Dit is het minste wat we voor hem konden doen. Het moest dan ook een verrassing zijn.” Frank zelf straalt: “Ik ben zeer vereerd. Ook al is het de tweede keer dat ik in de bloemetjes wordt gezet, toch doet het me telkens weer iets.” Underground wist het al. Nu weten alle jeugdhuislovers in Vlaanderen het ook.

Home entertainment system“Hij is een rots in de branding en heeft een hoog entertainend gehalte. Wanneer we op bestuursweekend gaan, en iedereen ligt in bed, vertelt Frank nog een verhaal voor het slapengaan. Saai? Helemaal niet. Geani-meerd met verschillende stemmen en veel schwung zorgt hij steeds voor hilariteit.” Alleen al daarom zouden ze hem hebben kunnen nomineren.

Heeft jouw jeugdhuis ook een held? Wil jij die

persoon bedanken door hem op deze pagina in

de kijker te zetten? Mail ons en vertel waarom

jouw held deze pagina verdient.

redactie@formaat.be

en nu jij!

“HIJ IS ONS WANDELEND ARCHIEF, VAN ONSCHATBARE WAARDE”

Tekst: Frederik Weckhuysen & Finn Van Dinter • Foto: Bram TackHeldenpak: Eva Janssens ‘Segal’ DE HELD

3

INHOUD

18 20

10

MET MEDEWERKING VAN: Finn Van Dinter, Gerben Matthijs, Inne Van Boxel, Jan Verbrugge, Jos Meers, Kara Eestermans, Lander Piccart, Lotte Lambin, Mathias Coene, Renate Van Gils, Steven Jansen

EINDREDACTIE: Lotte Lambin & Lotte Van de WerfVORMGEVING: Pepijn Haghebaert

FOTO’S: Formaat, Bram Tack, Gerbrand Van Uytvanck, Jacques Moons, jeygdhuizen, Lina Savat

DRUK: Vanden Broele – Lieven Bauwensstraat 33, 8200 Brugge Alles uit deze uitgave mag worden overgenomen,

mits vermelding van Formaat Magazine.Formaat Magazine verschijnt 1 x per maand, behalve in juni & augustus.

Het tijdschrift is gratis voor leden, extra abonnementen kunnen verkregen worden aan 20 euro per jaar.

VERANTWOORDELIJKE UITGEVER: Tom Willox, Moerheide 9, 9220 Hamme

Inne (23) maakte het interactief rock-'n-roll kookboek ‘Moshpot’ en gaf een al even interactieve en rock-'n-roll kookworkshop aan het team van De Wattage. (p. 10)

Renate (22) twitterde, facebook-te en schreef over het bezoek van Fish, Bongi, Kai, Tom, Sammy, Isaac en Si-fiso. Benieuwd wie dat zijn? (p. 14)

Scherpe pen of gek op beeld?

Werk mee aan Formaat Magazine.

Mail naar redactie@formaat.be.

en nu jij!

DE ANDERE KANTEen doorsnee straat in Berchem bij Antwerpen. Naast het voet-pad is een rode strook voor fietsers. Naast dat fietspad een par-keerstrook. En dan een weg voor auto’s. Ik fiets alle dagen over dat fietspad. Wandel over de klinkers van het voetpad en wijk uit voor auto’s op de baan. Ik vind mijn weg. Loop recht op recht en rondom. Het is niets bijzonders. Zeven Zuid-Afrikanen kijken verwonderd naar zoveel structuur.

Een doorsnee festival in een jeugdhuis. Bands met gitaren en drums en een zanger. Een publiek met in de ene hand een be-ker. In de andere een lief. Honderd mensen die wiegen met hun hoofd. Bij sommigen stromen de bassen tot in de tenen, waar-door ook die licht gaan wiebelen. Spannend. Hier en daar be-weegt er zelfs een heup. Zeven uitgelaten Afrikanen dansen. Ritmisch en opzwepend. De muziek zit in hun lijf.

Een doorsnee event in Vlaanderen. Tentjes van de stad. Banken van de stad. Hekken van de stad. Hamburgers op de bakplaat. ‘Pintjes’ in de hand. Waarvoor we dit event organiseren? Omdat het leuk is om samen te zijn, toch. Wat er met het geld gebeurt? Dat gaat terug naar de werking. Vanwaar al dat geld komt? Leve de subsidies. Zeven Zuid-Afrikanen trekken grote ogen. Ze genieten. Ze vragen de kleren van ons lijf. Ze bakken burgers.

Soms heb je een blik van buiten nodig om te zien wat bijzonder is. Om dankbaar te zijn over overheidssteun. En om met je heu-pen te durven zwaaien.

LottePS: Volgende maand is Formaat Magazine met vakantie. In juli zijn we er weer.

DIT MAGAZINE10 ROCK-‘N-ROLL FOOD 12 ROBIN BANKT MEE 13 DEMP JE LAGE TONEN14 ZUID-AFRIKA OP BEZOEK 17 WIJZIGINGEN SABAM20 BLINK UIT IN GEZELLIGHEID22 DEN BIEL GEEFT TEGENGAS

EN OOK …02 DE HELD06 WALL16 HARRY’S HELPDESK18 HOTSPOT21 #DURFTEVRAGEN23 @PICCARTS

DOSSIERD2 GOED BEHEER?D4 JE VZW OP ORDED6 KENNISMANAGEMENTD7 IN ORDE MET JE PAPERASSEN? D8 GEZOND GELDD10 AANTREKKELIJKE VERGADERINGD12 STAPPENPLAN VOOR JE AV

D1-16

dossier

Een kwestie van

organisatie en

goesting

Samenstelling & tekst: Renate Van Gils & Lotte Van de WerfWALL

WAAR Zenith (Dendermonde)

WAAROM Het Steunpunt Vrijwilligerswerk lanceerde een tijd geleden de wedstrijd ‘Das mijn vereniging’. De wedstrijd riep vrijwilligersorganisa-ties op om te laten zien dat ze trots zijn op hun plek en hun vrijwilligers. Jeugdhuis Zenith in Dendermonde won de wedstrijd. Met de slogan ‘Ze-nith, waar je geen masker hoeft te dragen om jezelf te zijn’ laat Zenith zien dat iedereen welkom is in het jeugdhuis. Bij de slogan hoort ook een leuke foto van het vrijwilligersteam van Zenith.

Heb jij een beeld dat je graag met iedereen wil

delen? Mail je foto aan goede kwaliteit samen

met je verhaal door.

redactie@formaat.be

en nu jij!

in beeld

6

Wha? My name is

DE SJEPAPWaar? Weelde

Waarom? Sjepap is een ander woord voor ventiel. Dat afgeleid is van het Latijnse ventus en windklep oftewel uitlaatklep be-tekent. Want een jeugdhuis is toch de ide-ale uitlaatklep voor jongeren. En ook uwe velo kan ni zonder!

www.desjepap.be

FAIR TRADE ON BOARDWeek van de Fair TradeVan 2 tot en met 12 oktober is het Week van de Fair Trade. Heb jij zin om een project te organi-seren dat fair trade in de kijker zet? Dien voor 20 mei een project in en maak kans op 4.000 euro om je initiatief te realiseren.

Op 2 oktober 2013 gaat de 12de editie van de Week van de Fair Trade van start. Tien dagen lang staan eerlijke handel en fair-tradeproducten in de kijker. En ook jij kan je steentje bijdragen.

Fair Trade on BoardDe projectwedstrijd 'Promoot fair trade!' kadert in de Week van de Fair Trade-campagne van 2013. Met deze wedstrijd wil het Trade for Development Centre van BTC (het Belgisch Ontwikke-lingsagentschap) nieuwe projecten/activiteiten belonen die fair trade op een originele manier in de kijker plaatsen tijdens de Week van de Fair Trade, van 2 tot 12 oktober 2013.

www.facebook.com/weekvandefairtrade

7

KOPJE ONDER IN NOORD-ZUIDWereldkamp Broederlijk DelenVan 8 tot 13 juli organiseert Broederlijk Delen haar 26ste Wereld kamp. Een kamp voor jongeren die graag kopje onder duiken in Noord-Zuid thema’s, gekleurd met een festivaltintje. Dit jaar richten ze hun schijnwerpers op Senegal aan de hand van inleefspelen, gastsprekers, een debat, liveoptredens, een fuif, workshops, gezellige eetmomenten, animatie en nog zo veel meer. Start je zomer met deze onvergetelijke ervaring.

Inschrijvingen/info op: www.wereldkamp.be of 02/213 0478

“ELKE MOGELIJKE BRON VAN ERGERNIS MOET WEGGENOMEN WORDEN, WANT,

OCHOTOCHEIRE, ER MOCHT MAAR EENS IEMAND ZICH ERGEREN AAN EEN KIND

DAT TE LUID LACHT.”Door: Gunther Malin in een opiniestuk over de GAS-boetes en de leeftijds-grens die verlaagd wordt tot 14 jaar.Verschenen op: www.allesoverjeugd.be (27/03/2013)

echt gezegd

‘KORTE METTEN MET SIGARETTEN’ QUIZ!Op 6 mei lanceert het Vlaams Instituut voor Ge-zondheidspromotie en Ziektepreventie (VIGeZ) de ‘Korte Metten met Sigaretten Quiz’. Dit is een wedstrijd voor jongeren van 14 tot 18 jaar om de gloednieuwe site van de Vlaamse overheid in de kijker te zetten.

Drie weken lang plaatst VIGeZ elke week zes vragen op Face-book. Jongeren kunnen die beantwoorden via een aparte pagina op de website. Het zijn vragen over tabaksverslaving, de gevaren van tabak en stoppen met roken. Elke week maken ze één win-naar bekend. De winnaar van de eerste week wint zes bioscoop-tickets en de winnaars van de tweede en derde week ontvangen allebei een Samsung tablet. Reden genoeg dus om mee te doen.

Ben je tussen de 14 en 18 jaar? Kunnen ze jou niks wijsmaken over tabak? Doe dan van 6 tot 24 mei mee aan de ‘Korte Metten met Sigaretten Quiz’ op Facebook en test je kennis over tabak en stoppen met roken.

Doe mee op www.facebook.com/KorteMettenmetSigaretten en www.vlaanderenstoptmetroken.be/jongeren

8

CREANIMEER MET EERSTEHULPMATERIAALEerstehulprugzakkenDe zomerperiode komt eraan. Tijd voor leuke uit-stappen en kampen. Een klein ongelukje is dan snel gebeurd. Met het juist eertehulpmateriaal is zo’n ongelukje zo opgelost. Daarom deelt Jeugd Rode Kruis eerstehulprugzakken uit.

Willen jullie zo’n rugzak winnen? Ga dan samen met je leden cre-atief aan de slag met eerstehulpmateriaal. Maak een foto of film-pje van je creatie en mail dit voor 20 mei 2013, samen met je con-tactgegevens, naar jeugdrodekruis@rodekruis.be. Post je foto of filmpje bovendien ook zeker op de facebookpagina van Jeugd Rode Kruis, zodat iedereen kan meegenieten van het resultaat.Heb jij de leukste foto of het leukste filmpje? Dan maak je kans op een eerstehulprugzak ter waarde van 160 euro. De rugzak zit boordevol materiaal, handig om mee te nemen, overzichtelijk ingedeeld, extra verstevigend en reflecterend.Heb je geen inspiratie, dan kan je de rugzak ook gewoon bestel-len voor 160 euro.

www.facebook.com/jeugdrodekruis

EXAMENSTRESS?De tijd van sociaal isolement, vettig haar en lelijke, maar comfor-tabele studeeroutfits komt er weer aan. Tijd om orde te creëren op je bureau, een goede planning te maken en die studeeroutfit aan te trekken. Dat wordt een fluitje van een cent. Stress? Niet nodig, Formaat weet dat je het kan en wenst je heel veel succes!

YOUTH IN ACTION PROJECTOPROEPWil je een activiteit of project opzetten dat vol-ledig draait rond jongeren en vrijwilligerswerk met een internationaal tintje? Trek er dan op uit met Youth in Action en word een geweldige erva-ring rijker.

In samenwerking met de Vlaamse overheid en de Europese Commissie spoort JINT jongeren, vrijwilligers en jeugdwerkers aan om hun buitenlandse tegenhangers te ontmoeten. Ze moe-digen jongeren en vrijwilligers aan om de handen uit de mouwen te steken, buitenlandse vrijwilligers te laten meedraaien in de eigen organisatie of net met je organisatie naar het buitenland te trekken.

Wil je zo’n project uitwerken, dan kan je bij JINT terecht voor alle nodige informatie, vorming, subsidies en ondersteuning. Een projectvoorstel indienen kan tot 27 juni, niet bij JINT maar bij EACEA van de Europese Commissie.

www.jint.be

SCHRIJF EEN GEDICHTSOET is de poëziewedstrijd van Jeugd en Poëzie. Ben je tussen 6 en 30 jaar? En schrijf je graag poëzie? Stuur je mooiste, grap-pigste, ontroerendste, eigen gedichten in en win een poëtische verrassing. Deelnemen kan tot en met 15 juni.

www.jeugdenpoezie.be/soetformulier

9

REPORTAGE

De Wattage (Herzele) won via Formaat Magazine een rock-‘n-roll kookworkshop van Moshpot. De vrijwilli-gers van het jeugdhuis doken de keuken in en zetten een heerlijke maaltijd op tafel voor de indie-rock band Get Off My Shoes. Nadien gaf de band een spetterend akoes-tisch optreden. Njam!

Tekst: Inne Van Boxel – Foto’s: Lina Savat

13u30: potten en pannen“We komen aan in het De Wattage in Herzele. Zes enthousiaste

vrijwilligers van het jeugdhuis wachten ons op, klaar voor een

middag kookplezier. In de keuken missen we een aantal nood-

zakelijke tools. Geen probleem, zo blijkt. De Wattagers snellen

naar huis en plunderen er de keuken. Pannen, potten, vergiet,

een garde en ander kookgerei? Check.”

14u00: watertanden

“Team Moshpot licht toe wat er op het menu staat. Op tafel:

alle ingrediënten voor een driegangenmenu voor 20 personen.

Kostprijs? Minder dan 75 euro, of nog geen 4 euro per persoon.

Haute cuisine tegen een scherpe prijs. Als voorgerecht ma-

ken we een salade met geitenkaas – gepaneerd of met spek.

Nadien volgt er een klassieker in de keuken, gehaktballen met

krieken. Voor de veggie’s is er gebakken rijst met curry. En

last but not least een smeuïge vanillepudding met krokante

koekjes en hagelslag. Het water staat al in onze mond. Snel

aan de slag dus.”

Wie?

In de keuken Chef-koks: Tine, Lina en Inne van Moshpot Hulpkoks: Sven, Jolien, Laura, Remco, Lena en Lennart van De Wattage Aan tafel / on stage De band: Jasper (synth) en Stijn (gitaar), Bo (drums), Crieck (bass) en Jonas (zang) Op tafel Voor: salade met geitenkaas, spek en appel / salade met gebakken geitenkaas en appel Hoofd: frikadellen met krieken / gebakken rijst met curry Na: vanillepudding met koekjes en hagelslag In de portemonnee 3,75 euro pp

14u15: aan de slag“Om zes uur arriveert de band. Nog een kleine twee uur tijd

dus om te koken. We duiken de keuken in. Als team gaan we

aan de slag. Eerst bereiden we de gehaktballen, zo kunnen

die al koken terwijl we de rest van het menu klaarmaken. Ter-

wijl de balletjes sudderen, koken we de rijst. Nadien wordt

die met wat ui, ei en groentjes gebakken in olijfolie. Enkele

andere vrijwilligers storten zich ondertussen op de vanille-

pudding. De salade voor het voorgerecht wordt gewassen en

de geitenkaasjes krijgen een jasje van paneermeel of spek.

Het ruikt alvast heerlijk.”

10

Zomerse salade met geitenkaasRecept voor +- 20 personen

Toolsmes + snijplank, mengkommen, serveerkom, rasp, 2 x grote pan

Ingrediënten1 krop ijsbergsla, 350 gr verse spinazie (1 zak), 3 wor-tels, 1 komkommer, 3 grote tomaten, 7 rollen geiten-kaas, 6 grote, rode appels, olijfolie, suiker, honing

+ in een jasje van spek: 20 sneetjes ontbijtspek + in een krokant jasje (veggie): 1 ei, paneermeelBereiden• Wasensnijdegroenten.Mengzeineengrotekom.• Geitenkaasineenjasjevanspek:- Snijd de geitenkaasrollen in schijfjes van +-2 cm- Rol een/twee sneetjes spek rond ieder schijfje. Zorg ervoor dat het vlees strak rond de kaas zit. • Geitenkaasineenkrokantjasje

- Snijd de geitenkaasrollen in schijfjes van +-2 cm- Kluts het ei in een kom. - Doe paneermeel in een kom. - Dompel de schijfjes geitenkaas eerst onder in voldoende ei en nadien in het paneermeel.• Snijdeappelsinschijfjes.

• Doevoldoendeolieofboterindepanendoedegei-tenkaasjes én appels erbij. • Strooisuikeroverappelsenkaasjeszodatjesnel-ler een lekker korstje krijgt. • Voegopheteindeeventueelnogwathoningtoezo-dat alles nog lekker karamelliseert. • Goedbakken.

ServerenDit gerecht als hoofdgerecht? Serveer er een stukje brood bij en wat extra groenten.

zelf doen

18u: de band“Om zes uur arriveren de bandleden met een knorrende maag. Voor een keer mag het keukenpersoneel mee aan tafel. Samen smullen we van al het lekkers. De band is on-der de indruk. Vooral als er na het voorgerecht ook nog een hoofd- en nagerecht volgt. “Meestal krijgen we bijna niets. En als we iets krijgen is het altijd spaghetti of lasagne. Dit is de beste catering die we in de voorbije twee jaar proefden”, smult zanger Jonas. Tegenover zo veel lekkers zetten de mannen van Get Off My Shoes graag een spetterend akoes-tisch optreden. Muziek klinkt nog beter na lekker eten.”

MoshpotBenieuwd naar de andere recepten? Smul en surf naar

www.moshpot.be. Moshpot is een interactief rock ’n

roll kookboek dat concertorganisatoren inspireert om

lekker en vers te koken voor artiesten.

Dat heeft gesmaakt“Mijn favoriet? De gehaktballen met kriekjes. En de vanille-pudding, dat smaakt altijd.” Crieck, bassist Get Off My Shoes“Samen koken is een leuke teamactiviteit en goed voor de groepssfeer. Dat doen we zonder workshop zeker nog eens over.” Lennart (26), kernlid De Wattage“Blijkbaar moet je geen topchef zijn om een heerlijk menu klaar te maken.” Lena (17), lid De Wattage“Een gevarieerd menu, makkelijk met veel en voor veel men-sen te maken. En met veggie-opties. Vree wijs.” Sven (25), kernvoorzitter De Wattage

11

“De film ‘Inside job’ gaf me een heel duidelijk beeld van hoe de bankwereld in elkaar zit. Wat alle banken met het geld van men-sen doen, klopt niet. Zij beleggen andermans geld in het weer van morgen bij wijze van spreken, wat totaal nutteloos is. Ik vind dus dat het tijd is voor een andere bank. Als we met genoeg men-sen samenwerken, kunnen we misschien echt iets veranderen. Ik geloof niet dat wij alle problemen kunnen oplossen, maar ik geloof wel in dit systeem. Veel meer dan dat ik in het systeem van de reguliere banken geloof. Als het project doorgaat – en het zal doorgaan-, zullen andere banken hopelijk nadenken over hun manier van werken. En het zou helemaal geweldig zijn als zij die manier van werken veranderen. De nieuwe bank heeft heel wat voordelen. Ze is coöperatief, dit wil zeggen dat aandeelhouders inspraak hebben en mee mogen bepalen wat de bank doet. De bank moet daardoor ook verantwoording afleggen ten opzichte van zijn coöperanten, wat alles veel transparanter maakt. Daar-naast wil de bank geen geld beleggen in nutteloze zaken, wel in lokale, kleine bedrijven en de lokale economie. Een bank die de lokale economie steunt? Dat is waar we naartoe moeten. Ik raad iedereen aan om coöperant te worden. Als je de lokale economie wil steunen en wil deelnemen aan een transparantere bank. Wie meedoet, moet geloven in dit nieuwe systeem.”

Robin (27) is begeleider en bestuurder bij Formaat. Sinds kort is hij ook coöperant van New B. Deze coö-peratie wil een echte alternatieve bank oprichten, een bank waar je inspraak hebt en die de belangen van ie-dereen respecteert. Robin gelooft in dit nieuwe systeem en hoopt dat ze op termijn echt iets kunnen veranderen in de bankwereld.Tekst & foto: Renate Van Gils

“ALS WE MET GENOEG MENSEN SAMENWERKEN,

KUNNEN WE MISSCHIEN ECHT IETS

VERANDEREN” ROBIN (27)

Formaat wil mee werk maken van een bank die

het lokale verenigingsleven steunt en staat achter

de waarden en missie van de nieuwe coöperatieve

bank. Wil jij ook coöperant worden? Voor 20 euro

heb je al een aandeel.

Meer informatie www.ikbankmee.be

en nu jij!

12

O R D EO P Z AK E N !

ORDE OP ZAKEN!EEN KWESTIE VAN ORGANISATIE EN GOESTINGVrijwilliger zijn in je jeugdhuis? Dat is fun en avontuur: een barshift, feestjes en activiteiten organiseren, bands boeken … Naast al die leuke dingen, is er de zakelijke kant van je jeugdhuis: vzw-wetgeving, vergunningen, jaarrekeningen en auteursrechten. Minder fun, even avontuur-lijk.

dossier

GOED BEHEEREen gids voor

je papierjungle

Vrijwilliger zijn in je jeugdhuis? Dat is fun en avontuur: een barshift doen, feestjes organiseren, een activiteit in elkaar boksen of bands boeken. Maar naast al die leuke dingen, is er ook de zakelijke kant van je jeugdhuis: vzw-wetgeving, vergunningen, jaarrekeningen en auteursrechten. Minder fun, even avontuurlijk.

Tekst: Jan Verbrugge

Organisatie en goesting

In je jeugdhuis heb je te maken met mensen, inkomsten, uitgaven … En daar komt heel wat papierwerk bij kijken. Die administratie bijhouden, is geen lachertje. Bij heel wat jeugdhuizen loopt het op dat vlak mis. Factuur niet betaald: een aanmaning. Weeral vergeten overschake-len naar een voordeligere energieleverancier: 100 euro teveel betaald. Nachtvergunning vergeten aanvragen: feestje vroegtijdig gestaakt.

Je bespaart jezelf dus veel miserie én centen als je het jeugdhuis goed beheert. Zoals de West-Vlaamse singer-song writer, Flip Kowlier, zingt: “'t wa juste een kweste van organisatie en goeste”. Het is dus een kwestie van organisatie en goesting. Maar hoe moet je je organiseren en waar haal je die goesting? In dit dossier reiken we je handvatten aan om je te organiseren. We zetten enkele tools in de kijker die je kunnen helpen. Als start zetten we in de kijker waarom ‘goed beheer’ zo belangrijk is. Zo krijg jij hopelijk goesting en moed om er aan te beginnen.

Money, money, money

Wie zijn paperassen verwaarloost, betaalt daar meestal voor. Letter-lijk. Orde in de administratie wil dus zeggen meer centen op je bank-rekening. Een jeugdhuis staat of valt bij een goed financieel beheer. Op korte en op lange termijn. Nu en dan eens kijken hoeveel er op je rekening staat en dan beslissen of je al dan niet nog een optreden orga-niseert, is dus niet voldoende.

Financieel beheer is ook meer dan zorgen dat de cijfers kloppen. Dat laatste heet gewoon boekhouding. Beheer gaat over de juiste keuzes en afspraken maken. Zorgen dat je weet waar je geld naartoe gaat, waarom en hoe je eventueel kan bezuinigen. Het gaat om vooruitkijken

op bepaalde investeringen en je geld ‘managen’, zodat je er het uiterste uithaalt.

De fakkel doorgeven

“Verdorie, een factuur van het Federaal Agentschap van de Voedselvei-ligheid, wat moet ik hiermee doen?”. Een nieuwe ploeg staat voor de ene verrassing na de andere. De moed zinkt hen soms in de schoe-nen als ze de stortvloed van papieren zien waarmee een jeugdhuis jaarlijks te maken krijgt. SABAM, billijke vergoeding, geluidsnormen, rechtspersonenbelasting … het lijstje lijkt eindeloos. Nu sta jij aan het roer van je jeugdhuis. En voor jou is alles duidelijk. Maar wat als je mor-gen alles moet overhevelen naar een nieuwe generatie? De fakkel door-geven wordt een pak makkelijker als je paperassen in orde zijn. Dat wil zeggen dat je je administratie moet bijhouden. Bijhouden in die zin dat je moet zien dat alles in orde is. En dat je die administratie letterlijk bij-houdt op een plaats waar je opvolgers alles netjes kunnen terugvinden.

Op mij kan je rekenen

Wie zijn jeugdhuis op een transparante, gedragen en correcte manier beheert, zal meer vertrouwen krijgen van zijn leden. Een manier om gedragenheid te creëren bij je leden is via je algemene vergadering. De meeste jeugdhuizen hebben het statuut van een vzw. Ze zijn dus verplicht om jaarlijks een algemene vergadering te organiseren. Voor

Je bespaart het jeugdhuis veel miserie én centen als je tijd maakt voor je papierwerk.

Wie zijn organisatie goed beheert, wint daar heel wat bij.

Een algemene vergadering biedt grote kansen naar betrokkenheid van jongeren bij je werking.

dossier•2

velen is dat iets dat ze liever uitstellen. Omdat het saai is, of omdat ze niet goed weten hoe ze het moeten aanpakken. Zo’n vergadering is net heel boeiend. Het is een belangrijk moment waarop je heel veel mensen op de hoogte brengt van je beleid. Je zorgt dus voor transparantie. En een moment waarop die mensen vragen kunnen stellen over dat beleid. De algemene vergadering biedt dus grote kansen naar betrokkenheid van jongeren bij je werking. Je betrekt hen bij de inhoud en het beleid van je jeugdhuis. Je kan er inhoudelijke discussies houden en samen keuzes maken. En zo creëer je gedragenheid. Een win, win, win dus.

Aan de slag

Je jeugdhuis goed beheren is een breed begrip. Er komt heel veel bij kijken. Het is dus niet simpel, maar je moet het niet alleen doen. Dit dossier zoomt in op een aantal belangrijke aspecten van goed beheer. Het is een handige leidraad. Dit dossier bijhouden op het secretariaat van je jeugdhuis is dus een deel van je doordacht beheer.

Bovendien kan je als lid van Formaat gebruik maken van de tools Assist en vereniginginfo.be. Beide tools kunnen je helpen bij een goed beheer. Assist is een handig online boekhoudpakket op maat van jeugdhuizen. Je kan er alle wettelijke boekhoudkundige verplichtingen van een vzw mee in orde brengen. Vereniginginfo.be is een online tool waar je de administratieve gegevens van je jeugdhuis in een persoonlijke fiche bijhoudt. Via de tool kan je de administratieve verplichtingen als vzw eenvoudig vervullen.

Goed beheer is naast deze tools en tips ook gewoon een ingesteldheid. Het is iets waar je van wakker moet liggen en mee bezig moet zijn. Wie zijn organisatie goed beheert, wint daar heel wat bij.

Beheer gaat over de juiste keuzes en afspraken maken.

Goed beheer? Daarom doe je het:• Goedbeheerd=goedverdiend Wie zijn paperassen verwaarloost, betaalt daar

meestal voor. Letterlijk. Orde in de administratie wil dus zeggen meer centen op je bankrekening.

• Goedbeheerd=makkelijkdoorgegeven Nu sta jij aan het roer van je jeugdhuis. Maar wat als

je morgen alles moet overhevelen naar een nieuwe generatie? De fakkel doorgeven wordt een pak mak-kelijker als je paperassen in orde zijn.

• Goedbeheerd=betrouwbaar Wie zijn jeugdhuis op een transparante, gedragen en

correcte manier beheert, zal meer vertrouwen krijgen van zijn leden.

Ga in je jeugdhuis op zoek naar iemand die net

als Valerie goesting heeft om zich met je pape-

rassen bezig te houden. Verras hem of haar op

Secretaressedag met een lekkere taart. Je zal

die snel terugverdienen.

zelf doen

PapierhierJe jeugdhuis goed beheren is een verantwoorde-lijkheid van iedereen. Toch helpt het om iemand in je raad van bestuur te hebben die sterk is in administratie. Zoals Valerie (23) van Chez Cho-seken (Drongen).

Valerie: “Toen we het jeugdhuis over-namen van de vorige generatie, lag dit postje open. Interessant dacht ik en dat is het absoluut. Administratie is de ba-sis van je werking. Als die niet in orde is, loop het in de soep. Ik hou me vooral bezig met het financiële beheer. Ik hou het overzicht over de vaste kosten op maand- en jaarbasis. Zo kunnen we plannen welke investeringen we op korte en lange termijn kunnen doen. De grootste uitdaging? In een jeugdhuis werk je met veel verschillende men-sen. Overzicht houden van wie wat uitgeeft is niet altijd makkelijk. Een tip voor andere jeugdhuizen? Ik maak gebruik van Assist en vereniginginfo.be, die tools maken alles een pak overzichtelijker en makkelijker.”

“Administratie is de basis van je werking”

dossier•3

De fakkel doorgeven

Mathias: “De vorige bestuursploeg was al twaalf jaar actief. Tijd dus om de fakkel door te geven aan de volgende generatie, waar ik deel van uitmaak. Bij zo’n bestuursoverdracht komt heel wat papierwerk kijken. Eerst gin-gen we op zoek naar informatie op het inter-net. Via Formaat leerden we verenigingeninfo kennen. De tool die ons kon helpen.”

Administratieve jungle

Mathias: “Het is niet altijd makkelijk om als jonge vrijwilliger je weg te vinden in de ad-ministratieve jungle van de vzw-wetgeving. Zeker niet als je plots aan het stuur staat van de organisatie. Voordien was ik wel betrokken bij de uitwerking en planning van de activitei-ten. Sinds de bestuursoverdracht heb ik pas echt een zicht op wat er achter de schermen allemaal komt bij kijken. We hadden dit wel wat onderschat. Gelukkig kan het jeugdhuis niet alleen op de tools van Formaat rekenen, maar ook op een fantastische ploeg die zich volledig smijt.”

Nieuwe statuten

Mathias: “We zetten eerst de interne orga-nisatie van het jeugdhuis op punt. We instal-leerden een nieuwe raad van bestuur, een jongerenkern en verschillende werkgroepen. Daarna was het de beurt aan de papierwinkel. Na heel wat intern overleg pasten we het bin-nenhuisreglement aan en we herschreven de statuten. De definitieve versie van de nieuwe

statuten lieten we nalezen door Formaat. Ver-volgens gaven we de gegevens in op verenig-ingeninfo. Verenigingeninfo is heel gebruiks-vriendelijk, iedereen kan ermee aan de slag. Je geeft je gegevens in en het programma genereert automatisch de nodige officiële formulieren. Die leg je vervolgens neer bij de griffie. Zo simpel is het.”

Begrijpelijke informatie

Mathias: “Verenigingeninfo is de ‘place to be’ voor een jeugdhuis dat in orde wil zijn met zijn paperassen. De infodatabank bevat een mooi overzicht van de vzw-wetgeving, in begrijpe-lijke taal met praktische tips en tricks. Tij-dens onze zoektocht naar info vonden we geen enkele site die zo begrijpelijk was. Statuten, verzekeringen, BTW en boekhoudkundige ver-plichtingen; je vindt er alles terug.”

Boekhoudhulp

Mathias: “Sinds 2006 houden we onze boek-houding bij via Assist. Je hoeft geen boek-houder te zijn om via Assist je boekhouding te beheren. Je kan makkelijk financiële posten toevoegen, extra categorieën creëren voor

inkomsten en uitgaven en die linken met je activiteiten. Zo hou je per activiteit het over-zicht over de financiën. Het grote geld zullen we waarschijnlijk nooit verdienen, en dat is ook niet de bedoeling, maar een gezond fi-nancieel evenwicht is wel een must om onze toekomst te vrijwaren. Assist helpt ons bij deze analyse. Je maakt bovendien met enkele muisklikken de verplichte boekhoudkundige rapporten, klaar om neer te leggen bij de grif-fie. Assist is als het ware een medebestuurs-lid. Iemand die alles weet over het reilen en zeilen van het jeugdhuis en je ondersteunt om de papiermolen draaiende te houden.”

JE VZW OP ORDEMet Assist en

vereniginginfo.be

Jeugdforum in Moere heeft twee extra bestuursleden: vereni-ginginfo.be en Assist. Die helpen het jeugdhuisteam bij de vzw-verplichtingen en boekhouding. Secretaris Mathias (23) vond met de tools zijn weg in de vzw-jungle.

“Assist is als het ware een medebestuurslid dat alles

weet over het reilen en zeilen van het jeugdhuis”

ZelfaandeslagmetAssistenvereniginginfo.be?Sinds 2012 zitten vereniging-info.be en de basisversie vanAssistmeeinhetlidmaatschapvan Formaat. Ben je lid van de federatie? Dan kreeg je van For-maat een activeringscode. Daar-mee kan je een account aanma-ken op vereniginginfo.be. Heb je die code niet gekregen? Neem dan contact op met de onder-steuner in je provincie. Formaat geeft regelmatig vormingen over deze tools. Hou de agenda dus in de gaten.

Ontdek alles over deze handige tools op www.vereniginginfo.be en www.assistonline.eu.

dossier•4

“Het is niet makkelijk om als jonge vrijwilliger je weg te vinden in de administratieve jungle”

Tekst: Renate Van Gils & Mathias Coene

CHECKLISTIs je vzw in orde met de vzw-wetgeving?Een vzw, daar komt heel wat papierwerk en gere-gel bij kijken. Niets vergeten? Check of je werking in orde is met de belangrijkste administratie van de vzw-wetgeving. Zijn er zaken waarmee je nu niet in orde bent, maak er dan gauw werk van.

Financieel

Begroting= intern document met vooropgestelde inkomsten en uitgaven. (Dit do-cument moet dus niet worden neergelegd op de rechtbank).• Er is een begroting voor dit jaar CHECK en die werd goedgekeurd door de av. CHECK

Boekhouding• Je houdt een dagelijkse boekhouding bij met alle inkomsten en

uitgaven. CHECK• Er zijn van alle financiële verrichtingen bewijsstukken. (factu-

ren, aankoopbonnetjes, ontvangstbewijzen, onkostennota’s …) CHECK• Deze bewijsstukken worden samen met de boekhouding be-

waard op de maatschappelijke zetel. CHECK De bewijsstukken moet je samen met de boekhouding gedurende 7 jaar bewaren op de maatschappelijke zetel.

Jaarrekening ‘staat van ontvangsten en uitgaven’ + ‘staat van vermogen’

• Er is een jaarrekening van onze werking. CHECK• Volgende wettelijke documenten zijn daarin opgenomen en

zorgvuldig ingevuld:- ‘staat van ontvangsten en uitgaven (schema B) CHECK- ‘toelichting’ (schema C) CHECK

• De jaarrekening werd- goedgekeurd door de av* CHECK- neergelegd bij de griffie van de rechtbank van Koophandel. CHECK

‘Deze schema’s opmaken wordt met vereniginginfo.be en Assist een fluitje van een cent.

Belastingbrief• Je werking krijgt jaarlijks een belastingbrief (rechtspersonen-

belasting). CHECK• Die brief moet – zo gauw je hem hebt ontvangen – tijdig inge-

vuld worden. CHECK en door een bestuurder ondertekend en teruggestuurd. CHECK• Er zit een bijlage bij met het overzicht van de inkomsten en uit-

gaven. CHECK Zo’n brief invullen is voor de meeste werkingen heel eenvoudig: je vult de contactgegevens in en het aantal bijlagen dat je toevoegt. Als bijlage stuur je een volledig overzicht van inkomsten en uitgaven mee. Dit is dus de uitgebreide versie van schema B, zoals je ze ook laat goedkeuren door de av.

Administratie

Verslagen• We maken steeds een verslag van de av en van de rvb.

CHECK• Deze verslagen worden bijgehouden op de maatschappelijke

zetel. CHECK

Ledenregister= een ledenlijst met vermelding van de naam, voornaam, adres, ge-boortedatum, woonplaats en datum van toetreding/uittreding.• Er is een ledenregister. CHECK• Dit wordt bijgehouden op de maatschappelijke zetel. CHECK

Wanneer moet je naar de griffie? Indien van toepassing: • Bijwijzigingvandestatuten. CHECK• Bijwijzigingvandesamenstellingvandervb. CHECK• Bijnietigheidenontbindingvandevereniging. CHECK

Jaarlijks• Voorhetneerleggenvandejaarrekening. CHECK

dossier•5

Bewaren en delenHet is een herkenbaar probleem: na een generatiewissel verdwijnt sa-men met een aantal oud-medewerkers een heleboel praktische kennis. Met als gevolg dat de nieuwe medewerkersploeg veel tijd en energie moet steken in het opnieuw verzamelen van die kostbare informatie. De uitdaging? Zorgen dat je die informatie goed beheert, bewaart en deelt.

Online tools voor kennisbeheerTegenwoordig zijn er heel wat handige online tools om je informatie te beheren, bewaren en delen. We stellen er hier een paar aan je voor. Deze tools zijn hulpmid-delen die je kennisbeheer vergemakkelijken. De tools werken uiteraard enkel als er ook mensen bezig zijn met het updaten, verzamelen en delen van de kennis. Als je kiest voor zo’n online systeem is het ook belangrijk om na te gaan of het systeem gedragen is bij je vrijwilligers. Als iedereen bijvoorbeeld al een Google account heeft, is dat sy-steem misschien de beste keuze. Vraag dus zeker aan je team waar zij graag mee werken en waar ze goed of slechte ervaringen mee hebben.

Documenten delen en bewerken• Google drive: Via Google Drive kan je samen documenten bewer-

ken. Je kan zelfs vergaderen via zo’n Google document. Het systeem werkt met een klassieke mappenstructuur. Afhankelijk van wie je bent, kan je andere mappen zien. drive.google.com

• Dropbox: Dropbox is een bekende clouddienst voor het online op-slaan van bestanden. Je kan er bestanden synchroniseren met ver-schillende computers en mobiele apparaten en ze delen met vrien-den. Een gelijkaardig systeem is Box. www.dropbox.com www.box.com

• Skydrive: Microsoft SkyDrive is een dienst van Windows Live om be-standen op te slaan op internet. Je kan computerbestanden online zetten en ze vanaf het internet openen. Ook kan je de bestanden delen met anderen. skydrive.live.com

• Icloud: Met iCloud wordt materiaal (zoals contacten, agenda's en do-cumenten) opgeslagen op een server (‘de cloud’). Vervolgens worden de bestanden gepusht naar je andere Apple apparaten. Als er iets verandert op één apparaat, worden alle andere apparaten automa-tisch en draadloos bijgewerkt (synchronisatie). www.icloud.com

Assist en vereniginginfo.beAssist en vereniginginfo.be zijn twee handige online tools die Formaat ter beschikking stelt voor zijn leden. Ook die tools kunnen een belang-rijke schakel zijn in je kennismanagement. • Assist: Dit is een zeer gebruiksvriendelijk boekhoudprogramma op

maat van en ontwikkeld voor jeugdhuizen. Inbegrepen in het lidmaat-schap van Formaat.

• Assist Plus: Met deze tool kan je de volledige werking van je vereni-ging online beheren: boekhouding, ledenbeheer, adressenbestand, activiteiten, werkgroepen, enzovoort. 12 euro per maand voor leden van Formaat

• Vereniginginfo.be: Dit is vooral een handige tool als het gaat over je vzw-formaliteiten (statuten, bestuurders …). Inbegrepen in het lid-maatschap van Formaat.

KENNISMANAGEMENTTools voor een vlotte

change over

Nu sta jij aan het roer van je jeugdhuis. Je weet hoe je werking draait. Je weet waar je documen-ten bewaart en je hebt eigen systemen om je te organiseren. Wat als je morgen alles moet over-hevelen naar een nieuwe generatie? Zorg voor een vlotte change over, zodat ook de volgende generatie je jeugdhuis goed kan beheren.

Tekst: Lotte Lambin & Lotte Van de Werf

SORM geeft de fakkel door

Geerte en Ella zijn hoofdverantwoor-delijken in jeugdhuis Sorm. Vorig jaar

namen ze de fakkel over. Ze runden het jeugdhuis eerst een tijd samen met de

oud-bestuurders. Ondertussen gaan ze zelf aan de slag met hun papierwerk.

Geerte doet alles wat met financiën te maken heeft. Ella neemt o.a. SABAM, de erkenning bij de jeugddienst en huurcontracten voor haar rekening.

Van oud naar nieuwElla en Geerte: “De overdracht van de oude naar de nieuwe generatie verliep organisch. De oud-bestuurders hebben ons uitgelegd hoe alles in elkaar zat en dan zijn we erin gevlogen. We proberen zoveel mogelijk uit, met trial en error. Het oude team staat in de zijlijn paraat om ons te helpen als we vragen hebben.”

Opslaan en delenElla en Geerte: “We gebruiken Google Drive als opslagsy-steem. Je kan er makkelijk bestanden opslaan en delen met anderen. Hierop staan documenten zoals een activiteitenlijsten met per activiteit het aantal deelnemers, eventuele problemen en een link naar foto’s, de begroting en jaarrekening van vorig jaar, verslagen van vergaderingen, de ledenlijst, huurcontrac-ten en een overzicht van de start- en eindkassa van grotere evenementen.

BoekhoudenElla en Geerte: “Voor de boekhouding gebruiken we Assist. Dit is echt een handig instrument om alles in te boeken en een zicht te krijgen op de financiële situatie van het jeugdhuis. Bin-nenkort moeten we de bestuurders wijzigen. Hiervoor zullen we de tool vereniginginfo.be gebruiken. Dit is nieuw voor ons, dus we doen dit samen met de oud-bestuurders.”

dossier•6

IN ORDE MET JE PAPERASSEN?

Je jeugdhuis goed beheren? Hou dan ook rekening met deze ad-ministratieve verplichtingen.

Tekst: Jos Meers

AuteursrechtenAls je muziek gebruikt of kopieert, betaal je daar auteursrech-ten op. Wie betaal je waarvoor? • AanSABAM betaal je de rechten voor ‘publieke medede-

ling’. Einde 2009 sloot Formaat een overeenkomst af met de inningsmaatschappij voor een apart jeugdhuistarief (127).

• Billijkevergoedingisdevergoedingdiejemoetbetalenaande uitvoerders van muziek. Je betaalt aan Outsourcing Partners. Die inningsmaatschappij stort het geld door naar de rechthebbenden Simim en PlayRight die op hun beurt de artiesten en producenten betalen.

• AanUnisono betaal je voor de jeugdhuislicentie. Die licentie geeft je reproductierecht voor het kopiëren van muziek.

• Aan Reprobel betaal je voor het maken van kopies. De werkgeversfederatie Sociare sloot voor haar leden (dus ook jeugdhuizen) een gunstig contract af, zo betaal je enkel een forfaitair bedrag.

VeiligheidOp vlak van veiligheid moet je met volgende dingen in orde zijn: • jebeschiktovereenbrandveiligheidsverslag;• jebeschiktovereenelektriciteitskeuring(AREI);• jelaatdestookolieketeljaarlijkscontroleren/degasketel

elke 2 jaar;• je bent geregistreerd bij het FAVV (Federaal Agentschap

voor Voedselveiligheid);• bijgroteenuitzonderlijkeactiviteitenmaakjebesteenvei-

ligheidsplan op.

VerzekeringenWettelijk verplichte polissen• BA(vrijwilligers)• ObjectieveBrandenOntploffing• Arbeidsongevallen

Belangrijke polissen• Brandpolis(ookvoorinboedel)• BA-tent

VLAREMElk jeugdhuis organiseert muziekactiviteiten die luider zijn dan 85dB(A)LAEq15min.• Jeugdhuizen die eenmelding klasse 3 deden, kunnen ac-

tiviteiten doen in de categorie 85dB(A)LAEq15min-95dB(A)LAEq15min. Wil je luider, dan kan je uitzonderingen aan-vragen bij het College van Burgemeester en Schepenen

• Uitzonderlijkkiezenjeugdhuizenvooreenvergunningklas-se 2 (categorie 3). Je kan dan maximaal tot 100dB(A)LAEq-60min. Je gebouw moet dan wel voldoen aan strenge akoes-tische eigenschappen.

• Als je geen melding (klasse 3) doet of geen vergunning(klasse 2) hebt, dan kan je max. 12 maal per jaar een uitzon-dering krijgen om luider te gaan dan 85dB(A)LAEq15min. Je zit dan in categorie 1.

Je verplichtingen: Bij categorie 2 moet je het geluid permanent meten. Bij categorie 3 moet je het geluid permanent meten + gratis oordopjes ter beschikking stellen.

Wat als je niet in orde bent: Als je niet beschikt over een geldig meetsysteem dan bega je een milieu-inbreuk.

Staat de muziek te hard dan is dit een milieumisdrijf.

dossier•7

GEZOND GELDBouw samen aan

een financieel beleid

Een jeugdhuis staat of valt bij een goed financieel beheer. Dat gaat verder dan af en toe eens kijken of er nog genoeg geld op de reke-ning staat om je droomactiviteit te organiseren. En het is vooral een verantwoordelijkheid van je hele ploeg, niet alleen van de penning-meester.

Tekst: Jos Meers

Teamwerk

Een financieel beleid is niet de exclusieve verantwoordelijkheid van de penningmeester. Die is er enkel verantwoordelijk voor dat de cij-fers in de juiste kolommen terecht komen in je financieel overzicht. Je penningmeester kan ook wel een controlerende en adviserende rol opnemen. Zo is het in veel gevallen de penningmeester die het geld be-heert. Hij betaalt de rekeningen, zorgt dat er geld in kas zit, verzamelt de bewijsstukken … En heeft vanuit die functie controle op het geld dat in- en uitvloeit.

Het financiële beleid uitzetten is het werk van de hele raad van be-stuur en zelfs alle leden van je algemene vergadering. Beleid dat gaat over keuzes, planning en opvolging van je financiële middelen. Op korte en op lange termijn. Hoeveel geld vloeit er waar naartoe? Waar kan je besparen? Waar wil je in investeren? Hoe bouw je reserve op? Waaruit haal je veel inkomsten? Een financieel beleid maakt deel uit van het algemene beleid van je jeugdhuis. Je stelt doelstellingen voorop en pro-beert die te halen. En dat doe je best met je hele ploeg.

Transparantie en gedragenheid

Hiervoor gedragenheid creëren in je werking is heel belangrijk. Van de barmedewerkers die mee zorgen voor inkomsten tot de werkgroep die geld uitgeeft om een activiteit te organiseren en zo ook weer opnieuw geld binnenbrengt. Uiteindelijk is iedereen die meedraait in het jeugd-huis betrokken bij de financiële gezondheid van je organisatie. Boven-dien zijn het die vrijwilligers die later in de algemene vergadering en het bestuur terecht komen en je beleid mee bepalen. Zorgen dat je van bij het begin kritische en betrokken medewerkers hebt, geeft meer garan-ties voor een goed financieel beleid.

“Iedereen die meedraait in het jeugdhuis is betrokken bij de financiële gezondheid

van je organisatie”

Zo doe je hetTipsvooreengedragenentransparantfinancieelbeleid• Organiseert een werkgroep een activiteit? Stel dan samenmetheneenfinancieelplan op. Wat kost de activiteit en wat zal ze opbrengen?

• Voorzie in je begroting een budgetperwerkgroep. Zo leer je vrijwilligers van bij het begin budgetteren. Wat kunnen ze doen met het geld? Wat besteden ze waar aan (promo, decoratie …)?

• Stel een analytischeboekhouding op. Zo’n boekhou-ding is uitgebreider dan het document dat je neerlegt bij de griffie. Je zoomt in detail in op de verschillende posten. Zo kan je makkelijker analyseren waar je geld in- en uitstroomt, welke activiteiten een succes wa-ren, waar je veel verlies op maakt enzovoort. Je kan dit ook makkelijker aftoetsen met je vooropgestelde doelstellingen.

• Gebruik die analytische boekhouding als uitgangs-punt op je algemenevergadering. Het is veel begrij-pelijker en kan een basis zijn voor inhoudelijke dis-cussies en besluiten.

• Heb je je financiële doelstellingen gehaald door een succesvolle activiteit, een sterke barwerking of een geslaagde besparing? Beloon jevrijwilligersploeg. Zij bouwen alle dagen mee aan je financiële gezond-heid.

• Betrekeninformeeriedereen,ookjebezoekers. Ook zij mogen bijvoorbeeld weten hoe hoog de ener-giekosten zijn. Je kan hen tips vragen om te besparen en jaarlijkse de beste tipgever een prijs geven.

• Dejaarrekeningvandevzwiseenopenbaarstuk. De vzw-wet legt een inzagerecht op van de boekhoud-stukken op de maatschappelijke zetel van de vereni-ging. De leden van de algemene vergadering hebben dus het recht om deze stukken in te zien.

• Stel een informatienota voor je vrijwilligers op waarin je hen informeert over tegemoetkoming bij kosten, hoeveel drankjes ze gratis mogen drinken bij een barshift, verzekering …

Door doordacht met je middelen om te gaan kan je makkelijker sparen.

dossier•8

Financieel beleid

Beleid dat gaat over keuzes, planning en opvolging van je financiële middelen. Op korte en op lange termijn. En dat vraagt elke week op-nieuw aandacht. Wil je een extraatje aan de kant voor een zware tegen-valler, een moeilijk jaar, een noodzakelijke investering of de organisatie van een feestjaar? Door doordacht met je middelen om te gaan, kan je ook makkelijker sparen.

Korte termijnDeze dingen moet je dagdagelijks opvolgen. Vink aan wat je al doet en wat nog niet. Plan de dingen die je nog niet doet en bepaal de timing en eindverantwoordelijkheid. (zie kader onderaan)

Lange termijnVan sommige dingen moet je niet elke maand wakker liggen. Het vol-staat om eens om de zoveel jaar te controleren of je nog goed bezig bent.• Evalueer regelmatig contracten die over langere termijn lopen zo-

als de brouwer, verzekeringen, nutsvoorzieningen en je muziekma-nagementsysteem. Let op: lopende contracten moet je steeds op tijd opzeggen.

• Energieverbruik is vaak een zware uitgavepost. Bekijk welke duur-zame ingrepen (isolatie, dubbele beglazing …) je energieverbruik drastisch kunnen verlagen.

• Heb je veel spaargeld? Investeer slim. Zoek alternatieven voor spaarboekjes – die niets opbrengen – zoals obligaties, TAK21 of aan-delen bij coöperaties. Zorg voor spreiding van risico en duurtijd.

• Bekijk of je goed verzekerd bent voor zware (tijdelijke) risico’s. Maak minstens jaarlijks een risicoanalyse op.

• Evalueerjeprijzenbeleid en drankenaanbod.• Zoeknaarsystemenomwettelijkinordetezijnbijvoorbeelddoorhet

opstellen van een aantal standaardformulieren (kleine vergoedings-regeling artiesten, verklaring rechtenvrije muziek, vergoedingen buiten landse artiesten …).

• Zorgvooreengoedeopleiding en begeleiding (vorming, procedures, draaiboeken …) van alle vrijwilligers en bestuurders. Zo maak je min-der fouten.

Beleid op korte termijn We zijn goed bezig Hier maken we werk van

Je houdt regelmatig een stock- en kascontrole. CHECK

Timing:Verantwoordelijke:

Er zijn afspraken met de vrijwilligers over hun ‘gratis’ drankverbruik CHECK

Timing:Verantwoordelijke:

Er zijn bewijsstukken voor alle uitgaven (aankopen, gages …). Je doet dus niets in het ‘zwart’. CHECK

Timing:Verantwoordelijke:

Je controleert je facturen en betaalt ze op tijd. CHECK

Timing:Verantwoordelijke:

Op de poef drinken kan niet in het jeugdhuis. CHECK

Timing:Verantwoordelijke:

Je controleert regelmatig de meters van je nutsvoorzieningen (water, gas, elektriciteit). CHECK

Timing:Verantwoordelijke:

Je kent de mogelijkheden van subsidies en fondsen voor extra inkomsten. CHECK

Timing:Verantwoordelijke:

Je vraagt toelatingen tijdig aan en beschikt over de juiste licenties etc. Zo vermijd je boetes en verliezen. CHECK

Timing:Verantwoordelijke:

Je vermijdt diefstal, inbraken, vandalisme … door het doen van de juiste investeringen, goede afspraken en het snel herstellen van schade. CHECK

Timing:Verantwoordelijke:

Een financieel beleid maakt deel uit van het algemeen beleid van je jeugdhuis.

dossier•9

AANTREKKELIJKE

VERGADERINGBoost je av

Hoe maak je van je algemene vergadering meer dan een verplicht nummertje? Met wat peper en zout boks je een aantrekkelijke vergadering in elkaar. Drie jeugdhuizen onthullen hun recept voor een sexy av.

Tekst: Jan Verbrugge, Lotte Van de Werf

PLUG-IN Leopoldsburg

“Vernieuw je concept regelmatig, zo blijft het boeiend”

• Frequentie: 1x/jaar• Peper en zout:

- Plug-in koppelt de algemene vergadering aan een nieuw-jaarsbrunch met lekker eten en drinken. De av wordt zo hét moment voor iedereen om bij te praten en plannen te maken aan de start van het jaar. Meestal mondt dat uit in een gezellig feestje.

- Plug-in organiseert de nieuwjaarsbrunch nu al twee jaar, maar gaat binnenkort op zoek naar een nieuw concept. Zo blijft het boeiend voor jongeren die iedere keer komen.

• Inspraak: - Bij de voorbereiding van de av betrekt Plug-in zoveel mo-

gelijk jongeren. Zij organiseren en bedenken de activitei-ten en projecten. Veel beter dus om hen er zelf over te laten vertellen.

- Aan het einde van de av staat er steeds een brainstorm of vragenronde gepland om input te verzamelen rond een bepaalde activiteit of een thema.

- Een algemene vergadering mag zeker geen eenrichtings-verkeer zijn. Door jongeren te betrekken, bouwen ze mee aan het beleid van je jeugdhuis.

DEN EGLANTIER Berchem

“Kaas en wijn of Mexicaanse tapas, sowieso scoren”

• Frequentie: 2x/jaar, dat maakt de agenda minder zwaar• Peper en zout:

- Den Eglantier ging op zoek naar een ludieke manier om de saaie financiële stand van zaken te pimpen. Ze organi-seerden een heuse spelshow rond de jaarrekening. Vol-gens het principe van hoger-lager, mochten mensen gok-ken of ze boven of onder het begrote budget zouden zitten. Wie het vaakst juist gokte, viel in de prijzen.

- De stemming van de nieuwe raad van bestuur gebeurt in een echt stemhokje.

- Eten maakt een vergadering een pak aantrekkelijker: kaas en wijn of Mexicaanse tapas, sowieso scoren.

• Inspraak: - Op de laatste av organiseerde Den Eglantier een ‘denk-

moment’. Aan verschillende thematafels gaven de vrijwil-ligers input over belangrijke thema’s zoals infrastructuur en buurtwerking. Met een doorschuifsysteem kreeg ieder-een de kans om rond elk thema input te geven.

dossier•10

MIJN GEDACHTDrie creatieve werkvormen om iedereen zijn zeg te la-ten doen en te betrekken bij de vergadering.

Wistjedat: er nergens officieel vaststaat dat je een

algemene vergadering moet organiseren onder de

naam ‘algemene vergadering’. Noem het dus gerust

een ‘Kaas en wijn’ avond, zolang je in orde bent met

de verplichtingen met betrekking tot je uitnodiging

en je er de juiste dingen bespreekt en goedkeurt.

CONTRAST Wielsbeke

“Zorg dat je av een platform is waar veel mensen iets te zeggen hebben”

• Frequentie: 1x/jaar• Peper en zout:

- Aan de laatste algemene vergadering koppelde het be-stuur van Contrast een evaluatiemoment voor zijn mede-werkers en het jeugdhuis. De oud-bestuurders die in de av zetelden moesten daar niet bij zijn. Zij staken terwijl de barbecue aan. Het werd een gezellige middag met av, evaluatie, apero en lekker eten.

• Inspraak: - Contrast betrekt veel mensen bij de voorbereiding van

de algemene vergadering. Verschillende vrijwilligers be-reiden agendapunten voor. Zo wordt je av iets dat breed gedragen is.

- Voorzie ruimte voor vragen en stel zelf vragen aan de mensen die aanwezig zijn. Zo breng je een dialoog op gang.

- Een open cultuur in je jeugdhuis waar iedereen zich be-trokken voelt, dat straalt ook af op je algemene vergade-ring.

1 OPEN SPACE• Wanneergebruiken: als je input wil verzamelen over

verschillende probleemstellingen of thema’s.

• Wat is het: een georganiseerde koffiepauze. Je praat

over die dingen waarover je graag wil praten, met de

mensen met wie je wil praten en dat zolang het interes-

sant genoeg is.• Hoewerkthet: Je maakt verschillende ‘babbelplekken’

rond een flap met een bepaald thema of probleem. Dit

zijn je koffietafeltjes, zeg maar. Iedere koffietafel heeft

een eigenaar, iemand die noteert wat er gezegd wordt

en eventueel extra vragen stelt. De belangrijkste wet bij

een Open Space is de ‘wet van de twee voeten’. Als je

vindt dat je uitgepraat bent, wandel je weg en ga je naar

een ander gesprek. Het is dus een heel dynamische ma-

nier om samen na te denken en iedereen kan over elk

onderwerp iets zeggen.

2 HARTEN TROEF• Wanneergebruiken: als je een activiteit wil evalueren of wil reflecteren op het voorbije werkjaar. • Watishet: de ideale combinatie van spelen en denken.• Hoewerkthet: De deelnemers spelen een spel. Bij een afgesproken gebeurtenis evalueert die deelnemer een bepaalde activiteit. Je kan dit bijvoorbeeld doen met een kaartspel. Iedere deelnemer neemt beurtelings een kaart van de stapel en toont ze. Is het een 'harten' dan moet hij iets zeggen over de activiteit of het werkjaar. Je kan dit ook doen met dobbelen (wie vijf gooit moet spreken) of met mikado (als het stokje beweegt, geef je je reflectie).

3 BINGO• Wanneergebruiken: als je de alertheid tijdens je alge-

mene vergadering wil verhogen. • Watishet: de ideale combinatie van spelen en denken.• Hoewerkthet: tijdens een algemene vergadering be-

spreek je ook heel wat ‘droge kost’. Maak vooraf een bingokaart met een aantal woorden die je tijdens de vergadering zeker zal gebruiken zoals balans, staat van vermogen, ontslag, verkiezing … Geef iedereen zo’n bingokaart bij het begin van je vergadering. Elke keer als er een woord valt dat op het lijstje voorkomt, kruis je dit aan. Wie het eerst alle woorden doorkruist heeft, roept bingo en is gewonnen.

dossier•11

VOOR TIJDENS NA

Sluit je boekjaar af.Makkelijk met Assist.

Maak je jaarrekening op.Dit is het totaal van ontvangsten en uitgaven.Makkelijk met Assist.

Keur de jaarrekening goed.- Overloop de jaarrekening + de toelich-

ting en keur goed.- Geef kwijting aan de bestuurders. Zo

zeg je dat de leden van de raad van be-stuur hun taken het voorbije boekjaar goed hebben uitgevoerd.

Dien je jaarrekening en staat van vermogen in bij de griffie van de rechtbank van koophandel.Vergeet je documenten niet te ondertekenen.Makkelijk met Assist.

Maak de staat van vermogen op.Dit is het totaal van bezittingen, schulden, rechten en plichten van je vereniging. Makkelijk met Assist.

Keur de staat van vermogen goed.Overloop, keur goed en geef kwijting aan de bestuurders.

Maak een begroting op.Neem het financieel verslag van het afgelopen jaar als leidraad. Streef naar een begroting in evenwicht.

Keur de begroting goed.Wijzigingen van de begroting zijn zeker nog mogelijk op een av.

Aanvaard het ontslag van bestuurders die hun mandaat neerleggen.

Geef de bestuurswijziging door aan de griffie van de rechtbank van koophandel.In drievoud.Makkelijk met vereniginginfo.be.

Aanvaard de benoeming van de nieuwe bestuurders.Zorg dat een geheime stemming mogelijk is. Tel nadien de stemmen (min. de helft van de stemmen nodig) en bevestig de namen van de nieuwe bestuursleden.

Pas de ledenlijst van de av aan.Makkelijk met vereniginginfo.be.

Verstuur een uitnodiging + het financieel verslagMinimum 8 dagen vooraf.

Maak een verslag van de vergadering. Bezorg, zoals in de statuten voorzien, het verslag van de algemene vergadering aan de leden van de av.

DOE HET GOEDStappenplan voor je av

Je algemene vergadering moet aan een aantal verplichtingen voldoen. Met dit handige stappenplan zie je niets over het hoofd.

dossier•12

Op zoek naar inspiratie om je av

aantrekkelijk te maken? Check

pagina D10-D11 van het dossier.

DIY DECIBELSIedere maand krijg je een handige decibeltip. Deze maand laat De Mans (Meeuwen) zien hoe je een basstrap kan maken om je lage tonen te absorberen. Zo krijg je beter geluid en hou je je decibels onder controle.

DEMP JE LAGE TONEN MET EEN BASSTRAPHet project Een basstrap is een groot membraan dat mee gaat trillen met het geluid en dit absorbeert. Hoe groter en hoe dikker je membraan, hoe lager de frequenties die het kan dempen. Dit membraan moet vrij kunnen bewegen en mag dus nooit direct tegen een muur gemonteerd worden.

BudgetVoor 100 euro bouw je een aantal panelen van 1m² met isolatie van 6cm.Een groot deel van de prijs zit in de brandveilige doek.

Mankracht2 handige vrijwilligers voor het bouwen en op-hangen.

BouwtijdWie een beetje doorwerkt en genoeg hulp heeft, kan op 2 dagen tijd een 8-tal middelgrote pane-len maken en monteren.

Winkelkar• Hout18mm(MDFofberkenmultiplex)• Houtenlatjes10mm(berkenmultiplex)• Dunnealuminiumhoekprofielen• Houtschroeven(3x10,3,5x12en4x35)• Houtlijm• Muurpluggen• Schroefogen of stevige hoekprofielen voor

montage• Rockwool isolatie van een behoorlijke dikte

(bijvoorkeurdeltaplaat212)• Brandvrijedoek–DeMansgebruikteShow-

tex(Cyclo200enMolton)

Tools• Schroefboormachine• Enkeleboren• Vijl• Nietjespistool• Groteschaar• +klopboormachine&hamervoormontage• +zaagbladindienjehoutnietopmaatuitde

schrijnwerkerij komt

Bouwplan1 Bouweenrechthoekigekaderuithout.2 Monteer aan de voorkant houten latjes

waar de isolatie op rust.3 Vul met isolatie.4 Nietdedoektegendeachterkant.5 Trek de afwerkingsdoek over de voorkant

en zijkanten en niet aan de achterzijde vast.6 Monteerdepanelenmetogenofhoekpro-

fielen tegen de muur, laat enkele cm ruim-te tussen.

Voordeel• Zeer goed in het dempen van lage tonen

(waaranderepanelenvaakfalen)• Prijs/kwaliteit• Esthetisch veelzijdig, je kiest zelf je doek,

grootte, plaatsing …

Nadeel• Jesteekterwelwatwerkin• Gewicht:grotepanelenwegenwelwat

Tekst: Tim Bryon & Steven Jansen

Deel je good practices

Ben je zelf aan het klussen geslagen

en wil je jouw good practice delen

met andere jeugdhuizen: mail naar

redactie@formaat.be.

GEZIEN IN jeugdhuis De Mans

(Meeuwen)

13

Van 19 tot 25 april kreeg Formaat bezoek van zeven

Zuid-Afrikanen. Zeven vrijwilligers van jeugdhuizen

die lid zijn bij SAAYC. Dat is de federatie van jeugd-

clubs uit Zuid-Afrika. Formaat nam hen mee naar

verschillende jeugdhuizen en activiteiten en dom-

pelde hen onder in ons jeugdhuiswerk.

REISVERSLAG Tekst: Renate Van Gils • Foto’s: Formaat, Jacques Moons

Identikit

Wie: Fish, Bongi

, Kai, Tom, Samm

y, Isaac

en Sifiso

Van waar: Zuid-A

frika

Waarom: om inspi

ratie op te doen

in onze

jeugdhuizen en o

ns dingen bij te

leren

over hun manier

van werken.

Koud en gestructureerd

“Het is koud in België”, dat antwoordden ze als je hen

vraagt wat ze van België vinden.” Maar het is een mooi

land. De mensen zijn hier heel vriendelijk, maar wel

veel gereserveerder dan bij ons”, voegt Bongi toe. Hoe

de dingen zo strategisch gepland zijn hier, dat viel Tom

meteen op. “Het is fascinerend om te zien hoe jullie alles

structureren. Je hebt een voetpad, daarnaast een fiets-

pad en daarnaast de weg. Als je de weg kwijtraakt heb je

hem ook zo terug gevonden. Geweldig!”, vindt Tom.

Lokale problemenSAAYC en Formaat zijn federaties van jeugdhuizen. Hoewel

het bij beide federaties om jeugdhuiswerk draait, zijn er

toch grote verschillen. “Wij werken heel nauw samen met

scholen,” vertelt Bongi, “Heel veel van onze activiteiten

draaien namelijk rond HIV en aids. Wij willen kinderen en

jongeren bewust maken van deze problemen en hen mo-

tiveren om voorzichtig te zijn. Onze jeugdhuizen zijn veel

meer gericht op voorlichting en bewustmaking van ver-

schillende problemen in onze maatschappij.” Tom is dan

weer meer bezig met ‘performing arts’.“De activiteiten die

wij organiseren zijn wel kleiner dan die van jullie.”

Vrijdag 19 aprilUit eten met de staf van Formaat. Dansen op de opzwepende sound van James Brown.

‘Baarechem koerst’ De eerste dag draaiden de Zuid-Afrikanen mee op een activiteit in twee Antwerpse jeugdhuizen. Drie van hen gingen helpen in het nieuwe jeugdhuis van Formaat op Lin-keroever. Ze kookten er voor de kinderen en jongeren uit de buurt. De vier anderen staken de handen uit de mouwen op ‘Baarechem koerst’, een lokale wedstrijd voor retrofietsers. Ze sneden er groenten en mochten mee aan de slag in de hamburgertent. In een klein rood tentje, in de geur van ge-bakken hamburgers en ajuin, maakten zij de broodjes klaar. Nadien genoten ze van het event. Met de koers en de luide aanmoedigingen van de commentator op de achtergrond. “Deze koers is voor ons een heel groot evenement.”, vertel-len de mannen. “Als activiteit gaan wij bijvoorbeeld scholen schoonmaken of renoveren. Jullie krijgen ook veel meer subsidies dan wij’, voegen ze er aan toe. ‘Wij krijgen geen steun van de overheid, we moeten zelf zien rond te komen.”

Donderdag 18 aprilNog een dagje wachten. Vertraging.

14

“ONZE JEUGDHUIZEN ZIJN GERICHT OP VOORLICHTING

EN BEWUSTMAKING VAN VERSCHILLENDE PROBLEMEN

IN ONZE MAATSCHAPPIJ”

“WIJ KRIJGEN GEEN STEUN VAN DE OVERHEID, WE

MOETEN ZELF ZIEN ROND TE KOMEN”

Maandag 22 aprilVM: bezoek aan twee jeugdhuizen, Ifiginea (Merchtem) en ’t Bronneke (Asse)NM: De Ambrassade + Brussel met voorzitter van de Vlaamse Jeugdraad Lander

Woensdag 24 april VM: op ontdekking in AntwerpenNM: jeugdhuisbezoek CAT + Partage en Couleurs (Zellik) en Durak (Beringen)

Zaterdag 20 april

VM: Formaat kantoor, presentatie over

Formaat en jeugdhuizen

NM: Den Eglantier en Formaat

Linkeroever, meewerken als vrijwilliger

Zondag 21 aprilGent: bezoek aan stadsmuseum, Gravensteen, Vooruit

Dinsdag 23 april

VM: jeugdhuisbezoek T-Klub, Lokeren

NM: jeugdhuisbezoek Togenblik

(Beveren) en Msc Ahlan (Antwerpen)

Donderdag 25 april

Vertrek. Met een rugzak vol inspiratie.

15

HARRY’S HELPDESK

POLIS ALLE RISICO’SSlechts 4% van de jeugdhuizen heeft een polis ‘alle risico’s’ voor haar eigen audiovisueel materiaal. Jeugdhuizen lopen hier een groot risico mee. Als bv. je geluidsinstallatie na inbraak verdwe-nen is, dan moet je die vervangen en dat heb je wellicht niet voor-zien in je begroting. Een flinke onvoorziene uitgave waarbij het niet zeker is of je die kan betalen.

Is het materiaal in je jeugdhuis niet of onvoldoende verzekerd? Dan loopt niet alleen het jeugdhuis een risico, maar ook de be-stuurders. Formaat biedt via zijn makelaar een polis ‘alle ri-sico’s’ aan.

De minimumpremie van de polis bedraagt 68,14 euro per jaar. De vrijstelling bedraagt hier 50 euro, bij diefstal is dit 25%. Stel dat er bv. voor 100 euro gestolen is, dan betaal je zelf 25 euro en de verzekering betaalt 75 euro.

Je hebt twee mogelijkheden:• Depolisdektenkelschadevoorgebruikinhetjeugdhuis.Je

betaalt dan 1,2% van de nieuwe waarde van het toestel (+ wet-telijke taksen 9,9%).

• Depolisdektookvoorgebruikbuitenhetjeugdhuis.Jebetaaltdan 2,55% van de nieuwe waarde van het toestel (+ wettelijke taksen).

GOEDKEURING JAARREKENINGENWie het nog niet deed dit jaar, je hebt niet meer veel tijd. Bij vzw’s waar het boekjaar eindigt op 31 december, de meeste dus, moet de jaarrekening voor 30 juni voorgelegd zijn aan de algemene vergadering. Zodat ze die al dan niet kunnen goedkeuren. In juli krijgt elke vzw het aangifteformulier 276.5 (rechtspersonenbe-lasting). Je kan dit alleen invullen als je jaarrekening is goed-gekeurd.

Na deze goedkeuring mag je ook zeker niet vergeten om de jaarrekening voor te leggen aan de griffie bij de rechtbank van Koophandel. De jaarrekening omvat de vereenvoudigde tabel met inkomsten en uitgaven en de staat van vermogen van het jeugdhuis.

HOE ZIT DAT NU MET ONS SLUITINGSUUR?Jeugdhuizen die een melding klasse 3 hebben, vallen onder de VLAREM-II-regeling. VLAREM, Vlaams Reglement voor Milieu-vergunning, voorziet in de sluiting van het jeugdhuis tussen 3u en 7u, uitgezonderd op zon- en feestdagen. Een feestje dat vrijdagavond begint, moet dus eindigen om 3u, tenzij je toestem-ming hebt van het College van Burgemeester en Schepenen. Een feestje dat begint op zaterdagavond mag doorlopen tot zondag-morgen. Het gemeentelijk sluitingsuur is in dit geval dus niet langer van toepassing.

Let op: de nachtrust van de omwonenden mag nooit verstoord worden. Je dreigt je dan te moeten verantwoorden voor de po-litierechtbank of je moet genoegen nemen met een GAS-boete.

16

Het jeugdhuistarief van SABAM wijzigt. Na een gron-dige evaluatie van het tarief, kwamen SABAM en Formaat tot een nieuwe overeenkomst. De meest op-vallende wijziging – die vanaf 1 mei ingaat – is een nieuwe manier van aangeven.

Tekst: Kara Eestermans

Nog efficiënterFormaat onderhandelde in 2009 stevig bij SABAM. Het resultaat een eigen jeugdhuistarief. Niet alles aan dat tarief liep even vlot. SABAM en Formaat evalueerden samen hoe ze zowel de tarieven als de manier van aangeven nog eenvoudiger konden maken voor jeugd-huizen. Het jeugdhuistarief blijft grotendeels hetzelfde. Het gaat om enkele kleine wijzigingen om alles nog efficiënter te laten verlopen.

“JEUGDHUIZEN MOETEN NIET LANGER SPEELLIJSTEN

BEZORGEN VOOR FUIVEN. VOOR CONCERTEN WEL”

Wat verandert er? • Aangifte vooraf Jeugdhuizen moeten vanaf nu per activiteit op voorhand een aan-

gifte doen. De maandelijkse aangifte via Excel zorgde zowel bij de jeugdhuizen als bij SABAM voor een aantal problemen. Met het oog op een gemakkelijke aangifte enerzijds en het correct uitbetalen van artiesten anderzijds, zijn jeugdhuizen nu verplicht om op voor-hand aangifte te doen, bij voorkeur online. Dit geldt uiteraard enkel voor die activiteiten die buiten het jaarforfait vallen.

• Gemiddelde inkomprijs De activiteitentabellen worden toegepast op basis van de gemid-

delde inkomprijs in plaats van de maximum inkomprijs.• Geen speellijst voor fuiven Jeugdhuizen moeten niet langer speellijsten bezorgen voor fuiven.

Voor concerten wel. Enkel zo kunnen artiesten op een goede ma-nier uitbetaald worden.

SABAM?SABAM is de Belgische vereniging voor componis-

ten, auteurs, uitvoerders, tekst- en liedjesschrijvers.

SABAM int auteursrechten en speelt die door naar

de auteurs en componisten van de muziek. Wat je

betaalt gaat dus naar de muzikanten en muziek­

auteurs, SABAM is de inningsmaatschappij.

Wat aangeven?Jeugdhuizen die van het jeugdhuistarief gebruik maken, geven enkel die activiteiten aan waarvoor zij extra moeten betalen. Om welke ac-tiviteiten het gaat, hangt af van je tarief.

Optie A (met evenementen) Optie B (zonder evenementen)

Wat moet je aangeven? Wat moet je aangeven?

Activiteiten in lokalen of plaatsen die niet gedekt zijn door je jeugdhuistarief

Alle muziekactiviteiten (zoals concerten, fuiven, stand-upcomedy, film, dj-avonden, karaoke) Muziekactiviteiten met een

gemiddelde inkomprijs > 2,5 euro

Muziekactiviteiten met een totaal van gages > 500 euro

Wat moet je NIET aangeven? Wat moet je NIET aangeven?

Activiteiten met een gemiddelde inkomprijs ≤ 2,5 euro

Gratis activiteiten waar muziek geen andere plaats inneemt dan op gewone ontmoetingsavonden (zoals thema-avond, Spaanse avond, kleinkunstavond, dartsavond, kickernamiddag, medewerkersavond, top 100, gezelschapsspelenavond, carnaval, tentoonstelling jonge kunstenaars, kerstfeest …)

Als derden een activiteit in jouw jeugdhuis organiseren, moeten zij deze ook aangeven. We raden je aan om in je verhuurcontract dui-delijk op te nemen dat het jeugdhuis niet verantwoordelijk is voor de SABAM-aangifte.

Wanneer aangeven?Je geeft de activiteiten die buiten het jaarforfait vallen op voorhand aan. Je doet telkens ten laatste 10 dagen voor het evenement plaats-vindt.

Hoe aangeven? Om de aangifte te doen, gebruik je bij voorkeur de e-licensingmodule op de website van SABAM. Opgelet! SABAM werkt nog aan een nieu-we e-licensingsmodule die beter afgestemd is op het jeugdhuistarief. De huidige module toont je welk bedrag je moet betalen wanneer je GEEN jeugdhuistarief hebt. Uiteraard past SABAM bij de facturatie wél de goedkopere activiteitentabellen uit het jeugdhuistarief toe. Zet voor de zekerheid bij het veld opmerkingen ‘jeugdhuistarief 127’.

17

HOTSPOT

Voor en door jongeren. Een uitspraak die perfect past bij jongerencentrum Kavka in het centrum van Antwerpen. De hal, het binnenplein, de gang, zelfs de rookruimte, overal heeft wel iemand zijn ding mogen doen. Kavka heeft oog voor artistieke talent en zo krijgt elke ruimte een eigen verhaal

Tekst & foto’s: Renate Van Gils

Mobiele moestuinenOp het grote binnenplein staan vijfentwintig houten bakken. Vijfentwintig bakken met elk een kleine moestuin in. Die creëren groen op het binnen-plein, zijn verplaatsbaar en in enkele bakken groeien er kruiden. Multi-functioneel met andere woorden. Het Kavka-team gebruikt de kruiden voor de catering van artiesten en tijdens kookworkshops. Buurtbewo-ners en vrijwilligers komen deze kleine, mobiele moestuintjes bijna da-gelijks onderhouden.

Graffiti wallJe kan er niet naast kijken: de enorme graffitimuur op het binnenplein. Om de twee jaar laat Kavka andere street artists op de muur los. De artiesten leggen hun ideeën voor. Vervolgens maakt Kavka een selectie en laat de toppers een concept uitwerken. Het knapste ontwerp komt op de muur. In 2012 namen Steve Locatelli en Mark Goss de wall onder handen.

Kunst en knippenOok de studenten van de Antwerpse kunstacademie en Sint-Lucas krijgen een plaatsje in het jongerencentrum. In de expositieruimte aan de straat-kant tonen zij hun creaties. Momenteel werken de jonge kunstenaars aan een nieuwe expositie met de titel ‘De Zeekoe’. In de ruimte staan op maat gemaakte meubels die ze makkelijk kunnen verplaatsen, zodat ze de ruimte elke keer anders kunnen indelen. Naast kunst kijken, kan je er je haar laten knippen. Achter een deur zit een verborgen kapsalon. Elke donderdag knippen studenten er je haar voor maar 6 euro.

18

OnthaalTheatercollectief Lilith pronkt met haar creaties in het onthaal. Lilith kreeg carte blanche in de ruimte. Het resultaat? Een hertenkop boven een knalrode kast, die ook een zitbank is, tegen een knalrode muur. Het is maar een voorbeeld uit de excentrieke, retro-inrichting met zelfge-maakte meubels en accessoires.

Art in de gangDe muren van de trappenhal zijn bekleed met prints van street artist Sfun. Zijn werk zie je op heel veel plaatsen in Antwerpen. Sfun beplakt de muren met prints van zijn zwart-wit tekeningen. En er is nog meer kunst in de gang. Twee jaar geleden bouwde Kavka een nieuwe gang van de inkom-hal rechtstreeks naar de concertzaal. Voordien moesten bezoekers via het binnenplein naar de grote zaal, wat zorgde voor heel wat geluids-overlast. En ja, een nieuwe gang, dat wil zeggen meters ruimte voor een nieuwe kunstenaar. De Antwerpse designer Jangojim leefde zich uit op de maagdelijk witte muur en maakte er een kleurrijk plaatje van.

RookruimteKavka is één van de weinige jongerencentra met een rookruimte. Zoals bijna elke ruimte in het gebouw heeft die de handtekening van een jonge kunstenaar. Frank St. G hislain friste de zwarte muren op met witte lijn-tekeningen.

RenovatiesOp de eerste verdieping hadden twee ruimtes een opknapbeurt nodig. Ruben Deriemaecker, een jonge architect, mag ze volledig opnieuw in-richten. De ene ruimte wordt een echte workspace, waar verschillende activiteiten door zullen gaan. De andere ruimte wordt een vergaderruim-te. Met een zwarte krijtmuur om te brainstormen bijvoorbeeld.

19

Unieke ontmoetingsplaatsenJe jeugdhuis? Dat is jouw plek. Van jou en je vrienden. Organiseren, ex-perimenteren, hangen, bijpraten? In het jeugdhuis kan veel en moet niets. In een tijd van groot, grootser, grootst blinken jeugdhuizen uit in intiem en gezellig. In echt, oprecht en authentiek. En jij maakt daar deel van uit.

Op de Dag van de Jeugdhuizen 2013 zetten we dat in de kijker. We, dat zijn jij en meer dan 400 andere jeugdhuizen in Vlaanderen. Samen laten we zien dat jeugdhuizen uniek zijn als ontmoetingsplaatsen van en voor jongeren.

Zet je jeugdhuis op zaterdag 16 november extra in de kijker. Blink die dag uit in klein, want net dat maakt je groot.

En … actie“Ja allo, het einde van de winter is eindelijk in zicht en gulder begint ier al over de volgende winter…”, zo luidde een eerste reactie op Facebook. 16 november is inderdaad nog niet morgen. Wil je samenwerken met andere jeugdhuizen of partners? Wil je nog een dossier indienen om extra centen te hebben voor je project? Of wil je gewoon zeker zijn dat je jeugdhuis present is op 16 november? Denk dan vandaag al na over je plannen voor november.

Bedenk een straf projectZet het jeugdhuis als ‘ontmoetingsplaats’ in de kijker. Een dj-salon? Een barconcert? Een zetelzitwedstrijd? Een vierkantemeterfuif? Think out of the box. Zoek hoe je groots kan zijn in gezelligheid. Deze brainstormtech-nieken zetten je alvast op weg. Ga aan de slag, met je bestuur en vrijwil-ligers en maak van je jeugdhuis op 16 november the place to be.

De superheldDe superheld redt niet enkel mensen in nood, hij helpt je ook met brainstormen. Deze techniek vergt veel verbeeldings-kracht. Maar eens je hem onder de knie hebt, kan je je op creatief vlak volledig laten gaan. 1 Neem een held of heldin in gedachten. 2 Maak hem of haar ‘levend’. Welke eigenschappen maak hem of haar zo ty-pisch? 3 Hoe zou deze superheld het probleem aanpakken? Fantaseer! 4 Vertaal al je ideeën naar concrete oplossingen voor je probleem.

Tuttefrutpost-itsEen toffe variatie op de klassieke methode van post-its clusteren.1 Hang grote flappen op de muur of leg ze op tafel. 2 Zorg voor

voldoende papier en kauwgom. 3 Schrijf je ideeën op de papiertjes en plak ze op de flappen met kauwgom. Let op: je mag maar één idee per papiertje opschrijven. 4 Bespreek alle gegeven ideeën.Onthoud: Bij brainstormen kan en mag alles, hoe gekker hoe beter. Je kijkt pas achteraf wat haalbaar en realistisch is.

Geld nodig?Heb je extra budget nodig voor de activiteit die je wil organiseren? Ga zeker eens langs bij de jeugddienst. Je jeugdconsulent is op de hoogte van de subsidiemogelijkheden in je gemeente. Misschien haal je nog geld en inspiratie uit de volgende projectoproepen om een straf project in elkaar te boksen.

Laagdrempelige ontmoeting dicht bij huis

Wat: laagdrempelige ontmoetingsplaatsen

Waar: op het platteland

Voor wie: een sociale mix van (kwetsbare) kinderen en jongeren

Met wie: lokale actoren en het verenigingsleven

Voorwaarde: participatie en inspraak van de kinderen en jon-

geren zelfSteun: tot 7.500 euro

Deadline: dien je projectvoorstel in voor 20 mei 2013

Inschrijving/Info: www.cera.be > projectoproep ‘Sport en Spel’

Voeding voor sociale cohesie

Wat: samen koken met je buren, een buurttuin waar je groen-

ten kweekt, een etentje voor het lokale vluchtelingencentrum …

Waar: België

Voor wie: een sociale mix van je buurt/buren

Met wie: met lokale actoren en verenigingsleven

Voorwaarde: voeding is de rode draad

Steun: tot 5.000 euro

Deadline: dien je voorstel in voor 23 mei 2013

Inschrijving/Info: www.kbs-frb.be > U zoekt steun > Projectop-

roepen > Fonds Delhaize Group

Tekst: Renate Van Gils & Lotte Van de WerfREPORTAGE

“IN EEN TIJD VAN GROOT, GROOTSER, GROOTST BLINKEN JEUGDHUIZEN UIT IN INTIEM EN GEZELLIG”

20

DE SPLINTER: HEBBEN JULLIE OOIT AL EENS EEN KLANT MOETEN BUITENZETTEN DIE ÉCHT TEVEEL GEDRONKEN HAD?KAPAO: “Tot nu toe hebben we nog nooit iemand moeten buiten-zetten. We hebben wel al geweigerd om nog alcohol te schenken. Van zodra dronken bezoekers geen drank meer krijgen, vertrekken ze dik-wijls vanzelf. Af en toe moeten wel eens iemand naar buiten dragen, omdat die zelf niet meer op zijn benen kan staan. Dat is gelukkig al altijd netjes verlopen.”

DE SPLINTER: HOE IS JULLIE RELATIE MET DE BUREN?KAPAO: “Onze relatie met de buren is top! Er staan in onze di-recte omgeving niet veel huizen, dus op dat gebied zitten we goed. Soms klaagt er wel eens iemand, maar dan doen ze dit rechtstreeks tegen ons, zonder de politie erbij te halen. Ons jaarlijks openluchtoptreden zorgt wel elk jaar voor wat overlast. Het event is gratis en voor iedereen, dus kunnen de buren hiervan meegenieten.”

DE SPLINTER: HOE ZIT HET MET DE VERDELING JONGENS/MEISJES?KAPAO: “Op het moment zitten er geen meisjes meer in de kern. We vinden helaas geen vrouwen van die tijd of zin hebben om de kern bij te staan. Op het vlak van bezoekers kunnen we niet klagen. Ons vast pu-bliek bestaat voornamelijk uit jongens die komen om te kickeren. Toch zitten er ook elk weekend wel een tiental meisjes. Ze zijn in de minder-heid, maar ze staan hun mannetje.”

Benieuwd wat De Splinter volgende maand durft te vragen en aan wie? Lees dan zeker de volgende editie van Formaat Magazine.

#DURFTEVRAGENIedere maand stelt een jeugdhuis drie vragen aan een ander jeugdhuis. De vragen blijven nog even hangen in de Antwerpse Kempen. De Splinter (Oud-Turnhout) schiet drie vragen naar Kapao in Olen.

Wist je dat Formaat een platform heeft om live

vragen te stellen aan andere jeugdhuizen? En dat

speciaal voor leidinggevenden en voorzitters uit het

jeugdhuis? Drie tot vier keer per jaar organiseren we

‘voorzitters.kom’. Tijdens die bijeenkomsten kan je

ervaringen uitwisselen en elkaar vragen stellen. Wil

je weten wanneer de volgende bijeenkomst in jouw

provincie plaatsvindt? Neem dan contact op met de

ondersteuner uit je provincie of stad.

www.formaat.be/ondersteuning

en nu jij!

21

REPORTAGE

Den Biel is een rustig gelegen jeugdhuis in Sint-Gillis Waas met een vlotte werking en ongeveer twee activi-teiten per maand. Het jeugdhuis kreeg al meerdere GAS-boetes. Onterecht, dus gaf het jeugdhuis tegengas met resultaat. Volgens voorzitter Matthias moeten jeugd-huizen zich vooral niet laten doen.

Overlast?Matthias: “Ons jeugdhuis heeft eigenlijk een ideale relatie met de ge-meente. We zitten regelmatig samen rond de tafel en zijn als jeugdhuis vertegenwoordigd in de jeugdraad. Ook met de buurt hebben we een goeie band. De buren appreciëren ons jeugdhuis en gunnen het een plek in hun gemeente. Toch kregen we op anderhalf jaar tijd veertien GAS-boetes. Meestal voor geluidsoverlast. Gek, want er is nooit overlast vastgesteld.”

TegengasMatthias: “Als jeugdhuis is het belangrijk om niet bij de pakken te blijven zitten en tegengas te geven. Als je niets doet, geef je je schuld toe. We re-ageren op elke boete, uit principe. We namen contact op met Formaat om onze verweerbrief op punt te stellen. De argumenten zijn vaak iedere keer dezelfde: het jeugdhuis is niet verantwoordelijk voor overlast veroorzaakt door bezoekers. We doen uiteraard wel inspanningen om onze bezoekers niet te veel lawaai te laten maken. Tot hiertoe heeft ons verweer altijd ef-fect gehad. Den Biel moest nog geen enkele GAS-boete betalen.”

Jongeren de dupeMatthias: “Ik ben geen voorstander van de GAS-boetes. Er is nog steeds geen duidelijke omschrijving van overlast. Daar zijn vooral jongeren de dupe van, net zoals ons jeugdhuis. Ik heb wel liever dat we als vzw aan-sprakelijk worden gesteld, dan dat de boete gericht is naar één van onze le-den. Zo’n boete kan jongeren tegenhouden om ons jeugdhuis te bezoeken.”

Tackel die boetesMatthias: “Mijn advies voor andere jeugdhuizen? Laat je niet doen. Maak werk van een sterke verwering en tackel je GAS-boete. Formaat kan je daar bij helpen. Verder is het belangrijk om naar de verhalen van andere jeugdhuizen te luisteren. Een vormingsweekend als RADAR is hiervoor een ideale gelegenheid. Een laatste tip: zorg ervoor dat er nooit iemand persoonlijk aansprakelijk wordt gesteld zoals de organisator van de fuif of het kernlid dat met de politie spreekt. Als vzw sta je een pak sterker om tegengas te bieden.”

TipsKrijgt je jeugdhuis een GAS?

• Zorgervoordatzeopnaamvanjevzwstaatennietop

naam van een vrijwilliger.

• Reageer.Betaalnietgewoondeboete.Schrijfeenbrief

die uitlegt waarom de GAS volgens jullie onterecht is.

• Checkwww.formaat.be voor meer informatie. Je vindt

er ook tips voor het opstellen van je verweerbrief.

Tekst: Gerben Matthijs & Kara Eestermans

GAS in een notendopGAS staat voor ‘gemeentelijke administratieve sancties’. Gemeen-ten kunnen via de GAS straffen opleggen voor inbreuken op het lo-kale politiereglement. De meeste gekende vorm van de GAS is een boete. Maar ook het intrekken van een bepaalde vergunning, het sluiten van een inrichting en alternatieve straffen (gemeenschaps-dienst) behoren tot de mogelijkheden.

GAS is niets nieuws. Als sinds 1999 kunnen gemeenten admini-stratieve sancties gebruiken om de orde te handhaven. GAS krijgt momenteel veel aandacht, omdat gemeenten de GAS nog willen uit-breiden. Concreet ligt er een nieuwe wet op de tafel, een specifieke GAS-wet.

Formaat in actieFormaat vindt de GAS allesbehalve een goed systeem, zeker niet wanneer het gaat om jongeren. Jongeren moeten jong kunnen zijn. Daar hebben ze ruimte voor nodig en de GAS zet die ruimte onder druk.

Daarom• schrevenwemeeaantweeadviezenindeVlaamseJeugdraad;• zittenweineenGAS-platformmetorganisatiesuithetmidden-

veld (Gezinsbond, straathoekwerk, jeugdwerk …);• maaktenwevanGASeeniteminonsmemorandum;• ondersteunen we jeugdhuizen die met de GAS geconfronteerd

worden;• voerenweactie.Op27maarttrokkenwemeenaardeCommissie

Binnenlandse Zaken en zetten we onze GAS-maskers op.

22

Lander Piccart is 20, gebeten door het jeugdwerk, soms verontwaardigd in de samenleving, altijd gefascineerd door participatie en het engagement van jongeren. Lan-der is voorzitter van de Vlaamse Jeugdraad en actief in jeugdhuis Ifigineia. Ook bij Formaat doet en denkt hij mee.

Saus14 kg wortelen, 17 kg ajuin, 10 kg knolselder, 35 kg gehakt, een hele-boel blikken tomatenpulp en nog wat geheime ingrediënten die de kok van dienst liever niet prijsgeeft. Alles voor een fantastische spaghettisaus. Dat had je ongetwijfeld al geraden. De woorden orgasme en engeltje wil ik zeker en vast niet in de mond nemen. Toch, deze saus scoorde ‘een welverdiende 10’. We maakten de liters niet uit verveling op een dood mo-ment. Waarom dan wel? Om geld in het laatje te brengen. Het eetfestijn, spaghett-ifi, werd een paar jaar gelden tijdens een ietwat dronken mo-ment geboren. Ook voor ‘sfeer en gezelligheid’ scoren we sterk: geruite tafellakens, wijnflessen met kaarsen en de nodige kitch aan de muur. De avond werd een succes. Om 20u30 was de bodem van onze sausketel al bereikt, zoveel leden en fans kwamen eten. Een kort moment van paniek. Gelukkig toverde een milde weldoener enkele tientallen liters saus bij. We staan de komende jaren stevig in het krijt bij die man.

Van de saus naar de avVan de saus naar de av. Dat staat voor algemene vergadering. Dat had je ongetwijfeld al geraden. Voor vele jeugdhuizen een verplicht nummertje en ook wel het hoogste orgaan van je vzw. Niet enkel een orgaan dat goedkeurt, ook één dat richting geeft waar je met het jeugdhuis naartoe gaat. Bij Formaat is dat niet anders. Ik erheen om jaarrekeningen te door-ploeteren, suggesties te geven en de nieuwe mannen en vrouwen te kie-zen die de komende drie jaar richting geven aan de federatie. Ik stemde, en zag dat het goed was. Van av naar het federaal parlementVan de av naar het federaal parlement. Daar voerden we stevig actie te-gen de omstreden GAS-boetes. Dat heb je ongetwijfeld opgemerkt. De leden van de Vlaamse Jeugdraad trokken naar de Commissie voor Bin-nenlandse Zaken en zetten er hun ‘GAS’-maskers op. Siegfried Bracke en Joelle Milquet waren not amused. De actie had toch een beetje effect: de besprekingen werden terug opgepikt na de paasvakantie. Bij het lezen van dit opiniestuk weten we of onze volksvertegenwoordigers voor deze nieuwe wet stemden en tegelijkertijd dus tegen onze samenleving en het engagement van zoveel duizenden jongeren.

LanderHet advies van de Vlaamse Jeugdraad lezen?Je vindt het op www.vlaamsejeugdraad.be.

COLUMN

“GAS-ACTIE IN HET PARLEMENT. SIEGFRIED

BRACKE EN JOËLLE MILQUET WAREN NOT AMUSED.”

Volg Lander op Twitter: @PICCARTS

23

MEI3­5/05/2013 RADAR 08 Voor vrijwilligers3­5/05/2013 Navigator, Oostmalle – deel 2/2 Voor vrijwilligers23/05/2013 Lichttechnicus – deel 1/3 Voor vrijwilligers24­26/05 2013 Opleiding instructeur (begeleider bij Formaat) – deel 2/3 Voor vrijwilligers & beroepskrachten25/05/2013 Lichttechnicus – deel 2/3 Voor vrijwilligers26/05/2013 Lichttechnicus – deel 3/3 Voor vrijwilligers30/05/2013 Training voor coördinatoren – deel 4/4 Voor beroepskrachten

ONTDEK ALLES OVER JE GELUIDSMETERKocht jij een 10EaZy geluidsmeter of twijfel je nog om er een te ko-pen? Ontdek hoe je de meter moet gebruiken, hoe je hem instelt en hoe je resultaten interpreteert.

ANTWERPEN • WANNEER zaterdag 4 mei, 19u30WAAR provinciaal vormingscentrum Oostmalle (Malle)LIMBURG • WANNEER woensdag 8 mei, 19u00WAAR Amptec (Diepenbeek, vlakbij N76 en afrit E313)OOST-VLAANDEREN • WANNEER woensdag 12 juni, 19u30WAAR Achterban (Sint-Amandsberg)WEST-VLAANDEREN • WANNEER woensdag 19 juni, 19u30WAAR muziekcentrum Track (Kortrijk)VLAAMS-BRABANT • WANNEER donderdag 20 juni, 19u30WAAR Sojo, Kessel-Lo (Leuven)

10EaZy bestellenHeb je nog geen meter? Laat je overtuigen op de infosessie. Tot 30 juni kan je de meter nog bestellen aan het voordeeltarief van de samenaankoop.

Met de steun van de Vlaamse Gemeenschap Gedrukt op gerecycleerd papier

V.U.: Formaat vzw, De Wittestraat 2, 2600 Berchem / Tom Willox, Moerheide 9, 9220 Hamme