ZAPREMINSKA MASA masa jedinice zapremine materijala zajedno sa porama i šupljinama

γz (g/cm3, ili kg/m3)

SPECIFIČNA MASA masa jedinice zapremine materijala bez pora i šupljina,

γs (g/cm3, ili kg/m3)

POROZNOST stepen ispunjenosti određene zapremine praznim prostorima. KOEFICIJENTA POROZNOSTI

(%) Otvorena poroznost (po) se definiše kao procentualni odnos zapremine otvorenih pora prema ukupnoj zapremini materijala.

mv - masa vodom zasićenog materijala ms - masa suvog materijala V - zapremina materijala sa porama i šupljinama γw - zapreminska masa vode (1g/cm3)

Zatvorena poroznost (pz) se definiše kao procentualni odnos zapremine zatvorenih pora prema ukupnoj zapremini materijala.

KOMPAKTNOST Koeficijent kompaktnosti- stepen ispunjenosti određene zapremine samim materijalom

SPECIFIČNA POVRŠINA MATERIJALA Pod specifičnom površinom podrazumeva se razvijena površina svih zrna koja ulaze u sastav jedinice mase materijala.Obeležava se sa S, a jedinica mere je cm2/g ili m2/kg.

STACIONARNO PROVOĐENJE TOPLOTE - I FURIJEOV ZAKON količinu toplote (Q) koja se prenosi kondukcijom kroz stacionarno jednodimenzionalno polje za promenu temperature u pravcu x-ose:

- koeficijent toplotne provodljivosti S - površina kroz koju se odvija provođenje toplote dt/dx - promena temperature u pravcu x-ose

toplotni fluks (Φ),

ili preko gustine toplotnog fluksa (q):

NESTACIONARNO PROVOĐENJE TOPLOTE - II FURIJEOV ZAKON

Fizički parametri tela su konstantni ( - koeficijent toplotne provodljivosti, ρ - gustina tela i c -

PROVOĐENJE TOPLOTE KROZ JEDNOSLOJAN RAVAN ZID ILI PROVOĐENJE TOPLOTE KROZ HOMOGENU GRAĐEVINSKU KONSTRUKCIJU

koeficijenta toplotne provodljivosti:

toplotni fluks Φ

specifičnog toplotnog fluksa q

d/ predstavlja otpor provođenju toplote i obeležava se sa R, pa se dobija:

koefficijent prelaza toplote za unutrašnju (spoljašnju)stranu elementa - hi he

Rk - ukupan otpor prenošenju toplote Rk = Rsi + R + Rse (m2K/W) Recipročna vrednost ukupnog otpora Rk predstavlja koeficijent prolaza toplote u:

PROVOĐENJE TOPLOTE KROZ VIŠESLOJAN RAVAN ZID

Za konstrukciju koja se sastoji od "n" slojeva, specifični toplotni fluks je:

Kada se u obzir uzmu i temperature vazduha spolja i unutra, dobija se:

PROVOĐENJE TOPLOTE KROZ GRAĐEVINSKE KONSTRUKCIJE JEDNOSTAVNE HETEROGENOSTI

Zamenjujući koeficijent prolaza toplote za konstrukciju sa više različitih slojeva je:

Ug - koeficijent prolaza toplote za staklo Uf - koeficijent prolaza toplote za okvir i

g - faktor korekcije temperature – spoj staklo / okvir, ENERGETSKA SERTIFIKACIJA ZGRADA QH,nd,rel = (QH,nd / QH,nd,max) x 100% SPECIFIČNA TOPLOTA MATERIJALA Izraz za količinu toplote je: ΔQ = c xmxΔt SPECIFIČNA TOPLOTA

Specifična toplota je količina toplote koju izmeni materija jedinične mase sa okolinom, pri jediničnoj promeni temperature te materije.

TOPLOTNI KAPACITET MATERIJALA

Toplotni kapacitet pokazuje sposobnost akumulacije toplotne energije u nekom elementu konstrukcije i veoma je značajan kod izbora materijala za spoljašnji omotač objekta ŠIRENJE - SKUPLJANJE MATERIJALA PRI PROMENAMA TEMPERATURE *LINEARNO TERMIČKO IZDUŽENJE

termičkog koeficijenta toplotnog izduženja αt

I

APSOLUTNA VLAŽNOST VAZDUHU Apsolutna vlažnost se obeležava sa "m" i predstavlja količinu vodene pare sadržanu u 1m3 vazduha na određenoj temperaturi. Relativna vlažnost predstavlja odnos stvarne količine vodene pare i maksimalne količine vodene pare koju vazduh može da primi na toj temperaturi (M - vlažnost zasićenja), a da pri tome ne dođe do kondenzacije, odnosno pojave rose. RELATIVNA VLAŽNOST VAZDUHU

Relativna vlažnost se može definisati i preko odnosa parcijalnog pritiska i pritiska zasićenja:

Pošto je pritisak zasićenja konstantna vrednost za određenu temperaturu vazduha, a relativna vlažnost vazduha se može izmeriti

DIFUZIJA VODENE PARE . Količina vodene pare "G" koja difuzionim tokom prođe kroz jednoslojni element preko površine od 1m2, upravo je proporcionalna razlici parcijalnih pritisaka "p1-p2" i vremenu trajanja difuzije "τ", a obrnuto proporcionalna relativnom otporu difuziji vodene pare "r" koji ima ugrađeni materijal.

Relativni otpor difuziji vodene pare posmatranog sloja materijala: r = d x μ (m) d - debljina sloja u m, μ - faktor otpora difuziji vodene pare. μ označava za koliko puta je veći otpor difuziji vodene pare kroz sloj nekog materijala od otpora sloja vazduha iste debljine i pod istim uslovima. gustinu difuzionog toka "g"

otpori prelazu vodene pare (1/ßi i 1/ße)

višeslojni element:

pi - parcijalni pritisak vodene pare vazduha unutar zgrade (kPa) pe - parcijalni pritisak vodene pare vazduha izvan zgrade (kPa) Σrj - suma relativnih otpora difuziji vodene pare svih slojeva konstrukcije (m)

parcijalni pritisci:

DIJAGRAMI DIFUZIJE VODENE PARE NEMA KONDENZACIJE : linija pritisaka zasićenja i linija parcijalnih pritisaka se ne seku, što znači da ne dolazi do kondenzacije vodene pare unutar konstrukcije.

KONDENZACIJA U RAVNI : linija pritisaka zasićenja i linija parcijalnih pritisaka se dodiruju (seku) u jednoj tački, što znači da dolazi do kondenzacije u jednoj ravni unutar konstrukcije, i ta ravan se zove ravan kondenzacije.

pk' - pritisak zasićenja vodene pare u ravni kondenzacije (kPa) r' - suma relativnih otpora difuziji vodene pare slojeva konstrukcije koji se nalaze između unutrašnje površine i ravni kondenzacije

gde je: r'' - suma relativnih otpora difuziji vodene pare slojeva konstrukcije koji se nalaze između ravni kondenzacije i spoljašnje površine konstrukcije KONDENZACIJA U SLOJU : linija pritisaka zasićenja i linija parcijalnih pritisaka se seku u dve tačke, što znači da dolazi do kondenzacije u zoni unutar konstrukcije, i ta zona se zove zona kondenzacije.

pk1' - pritisak zasićenja u ravni koja deli unutrašnji deo od zonekondenzacije (kPa) r' - suma relativnih otpora difuziji između unutrašnje površine i početka zone kondenzacije Količina vodene pare koja izlazi iz konstrukcije

pk2' - pritisak zasićenja u ravni koja deli zonu kondenzacije od spolja (kPa) r'' - suma relativnih otpora difuziji između završetka zone kondenzacije i spoljašnje površine konstrukcije količina kondenzata koja ostaje unutar konstrukcije može se odrediti pomoću izraza: g’=g1-g2 Ukupna količina kondenzovane vodene pare gz' u g/m2 unutar građevinske konstrukcije, nakon završene difuzije, g’z=g’ x 24 x d , gde je: d - trajanje kondenzacije vodene pare u danima POVEĆANJE VLAŽNOSTI SLOJA KONSTRUKCIJE U KOME SE KONDENZOVALA VODENA PARA povećanje vlažnosti materijala sloja

dr - računska debljina sloja konstrukcije u kome se kondenzovala vodena para (m) γz - zapreminska masa suvog materijala sloja konstrukcije (kg/m3) Huk = Hpr +Hdif

PRORAČUN ISUŠENJA KONSTRUKCIJE

Potrebno vreme (d) za isušenje konstrukcije dato je izrazom:

Koeficijent 1.3 uzima u obzir usporavanje isušenja usled postepenog smanjenja protoka. UPIJANJE VODE podrazumeva se sposobnost materijala da se natopi vodom i da tu vodu zadrži u svojoj masi. W = mv - ms Upijanje "U" se izražava u procentima, a definiše se kao odnos upijene vode i mase suvog uzorka.

mv - masa uzorka nakon upijanja (nakon tretmana u vodi) ms - masa popuno suvog uzorka VLAŽNOST MATERIJALA Apsolutna vlažnost:

mv - masa vlažnog materijala ms - masa suvog materijala Relativna vlažnost:

koeficijen razmeksanja Kr =δpv/δps VODOPROPUSTLJIVOST koeficijent filtracije Kf= Vv·a / S·Δp .

OTPORNOST MATERIJALA NA MRAZ Otpornost materijala na dejstvo mraza definiše se kao sposobnost materijala zasićenog vodom da bez vidljivih tragova destrukcije i bez značajnijeg smanjenja čvrstoće podnese određen broj ciklusa smrzavanja i odmrzavanja. koeficijenat zasićenja Ku:

U – Upijanje vode pri atmosferskom pritisku Up – Upijanje vode pod povećanim pritiskom

Ku ≤ 0.80