270
AOHXVÂC ZYKCGHJO BHZFO MKLOWOMÂH FCGKGLOPËJKGH VCK]FYWHL “]OQ JFL FWPKYKZKWBOZOBO PYKBFYO $9¡ Fjkgk÷c+

Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

Embed Size (px)

Citation preview

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 1/270

AOHXVÂC ZYKCGHJO BHZFO

MKLOWOMÂH FCGKGLOPËJKGHVCK]FYWHL

“]OQ JFL FWPKYKZKWBO‒

ZOBO PYKBFYO

$9¡ Fjkgk÷c+

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 2/270

PY×LONO

Yfhlbfczf, fl py÷lono jf fwzh oiyh, woc low lkiyow { jfbèw pvilkghgkocfw jfl mvcjhjoy jf lh FwgvflhBhncëzkgo"Fwpkykzvhl jf lh Gobvch Vck}fywhl, { jf gv{h oiyh fw pyfmhgko, lh oiyh jfl dfybhco Jfckqhyj“Hllhc Ehyjfg‒, fl xvf wf avwzkmkg÷ hcvcgkhcjo lh oiyh jf lh Fwgvflh { ëwzh dh avwzkmkghjo h hxvfldfybhco, gobo bkwkocfyo, bhcjhjo w÷lo h jfwgoyyfy vc gfczâbfzyo, jfl }flo pvfwzo hl fwpkykzkwbo poy Bokwëw, fc lh Fwgvflh Fwëckgh, {h xvf hllâ lf wky}kfyh jf wfgyfzhyko hl Lfnkwlhjoy, ihao ozyh fc}olzvyhgoypoyhl fl xvf hdoyh wf llhb÷ Hllhc Ehyjfg#

Hllhc Ehyjfg, pvfw, w÷lo zyhâh lh bkwk÷c jf gocmkybhy xvf wf dhiâh “Gvbplkjo fl zkfbpo, low zkfbpow{ lh bkzhj jfl zkfbpo‒ xvf Kwhâhw jkafyh, { wf yfmfyâh h low 7= wknlow xvf Bokwëw zv}kfyh pyodkikjh lhgobvckghgk÷c pñilkgh jf low Fwpâykzvw jf Lvq, xvf w÷lo lo dhyâhc fc lh Ehihlh o Fwgvflh Fwëckgh, { logvbplkfyoc# $]fy fwzo fc lh “Mklowomâh Hvwzfyh Yhgkochl‒+#

Hwâ, fc Ehyjfg wf wføhlh fl gvbplkbkfczo jf low 7= wknlow, jhcjo lkifyzhj h lhw bhckmfwzhgkocfw, xvf

lo mvfyoc jf zojo nëcfyo5 jfwjf lo ivyjo jf low mfc÷bfcow jf bo}fy bvfilfw pfwhjow, dhwzh fl jflkghjohpoyzf jf yfgvfyjow jf bvcjow dfybhcow5 { jfwjf lh fwgykzvyh h nolpfw jf zyâpojf { bfgèckgh,yobpkfcjo lèpkgfw, dhwzh lh jflkghjh powfwk÷c phylhczf, fc jkwgvywow jf ifllh lkzfyhzvyh { pykcgkpkowhtkobèzkgow gobo low xvf fc fwzow zobow ow }hbow h fczyfnhy#

¿Xvë cow kbpoyzh, pvfw, jf bvgdhw goczyhjkggkocfw hcozhjhw fc lh oiyh jfl dfybhco Ehyjfg, xvf wv pykcgkphl oiafzo fyh jfbowzyhy xvf low fwpâykzvw }k}fc { zkfcfc hggk÷c? Lh jfpvyhgk÷c }fcjyâh h wvzkfbpo, { ëwzf llfn÷, goc lh oiyh jfl mvcjhjoy jf lh Fwgvflh Bhncëzkgo"Fwpkykzvhl jf lh GobvchVck}fywhl, xvf chgâh gvhcjo Ehyjfg kbpykbâh wvw lkiyow { Nhykihljk fgdhih lh wonh hl gvfllo hlyfpyfwfczhczf jf lh ifwzkh === { hpyfwhih hl jyhn÷c xvf wf wkfczh fc fllh1 hl Gykwzo"Pflknyo#

Hxvfl pyfmhgko, gvbplk÷ wv bkwk÷c1 fl py÷lono jf lh }fyjhj fzfych fc lh }kjh goczkcvhjh, woc low jkfqlkiyow pvilkghjow poy fwzh Fwgvflh, { xvf wkc wv fwzvjko, co pojyëkw gobpyfcjfy h low nyhcjfw Bhfwzyow fKcwzyvgzoyfw, xvf hdoyh ow }hbow h pyfwfczhy, poyxvf w÷lo dhgfc gobo low hyxvkzfgzow1 pocfy mklknyhchwxvf jfbvfwzyfc lh fwzhiklkjhj { moyzhlfqh jfl fjkmkgko lf}hczhjo, jf gowkjow { mvfyzfw wkllhyfw, wfczhjow poy fl kcnfckfyo, xvf lh lf{ oyjfc÷ fc jfyfgdo { avwzkgkh#

[o, fwzo{ zhc ghcwhjo jf lh bhljhj jf low hifyyhjow, xvf bf wvgfjf gobo hl nhzo fwghljhjo, xvfdhwzh jfl hnvh myâh dv{f# Jkno fwzo, poy lo xvf jkno fc fl pvczo hczfykoy, xvf “wkc fl fwzvjko jf low 80lkiyow jfl dobiyf, co pojyëkw gobpyfcjfy h low nyhcjfw Bhfwzyow f Kcwzyvgzoyfw‒, {, hlnvcow, }hc hzobhy fwzhw phlhiyhw gobo woifyikh { wvpyfbhgâh, o gobo pyophnhcjh jf fwow 80 hp÷wzolfw bvjow, xvfdhilhc wkc fbihyno h lh gocgkfcgkh { co pvfjfc bfczky#

Whl}o, pvfw, jf hczfbhco, lhw jkhzykihw jf fwow###‒Dfybhckzow‒, xvf h}fynüfcqhc h lh dvbhckjhjlvbkcowh, xvf, wfjkfczh jf lvq { avwzkgkh, ivwgh lh }fyjhj, phyh wfy lkiyf jf pfcwhbkfczo { oiyh# Pfyohmkybo, poy bâ, hczfw xvf lfèkw fwh bkwbh hmkybhgk÷c fc lhw wvilkbhjhw phlhiyhw jfl Fwpâykzv jf ]fyjhjjf cvfwzyo plhco { gocmkybhjo ël { {o wv wfgyfzhyko yfpyfwfczhczf, poy low Fwpâykzvw jf ]fyjhj jf ozyow plhcow { zojow, gocmkybhjow poy cvfwzyo Phjyf Floâ#

Zojo lo jkfyh poy co zfcfy xvf dhgfy fwzhw jfglhyhgkocfw, h mkc jf co kcgkzhy h low pfy}fywow h wfy bèw pfy}fywow5 pfyo, fczocgfw, ¿co zfcjyâhc lh hzyf}kjh ftgvwh jf jfgky, co cow lo dhiâh jkgdo { co logocogâhbow? [ {o co xvkfyo jfahylfw fwh zhcnfczf, hñc h zyvfxvf jf wvmyky vc pkgozhqo bèw, jf wvwfc}fcfchjow nvkqxvfw# Pfyo co pojyèc zfcfy ftgvwh jf kncoyhy lo xvf zhczo dfbow yfpfzkjo#

Gvhcjo dfbow fwgykzo cvfwzyh oiyh, lh dfbow jhjo gobo hvzoy pyopko, ihao cvfwzyh pyopkh mkybh {yfwpocwhiklkqècjocow, hczf low dobiyfw { hczf fl Gyfhjoy cvfwzyo Phjyf# Gvhcjo low Bhfwzyow Fwpâykzvwjf ]fyjhj { dfybhcow jf lvq jf low bvcjow jf cvfwzyh wolkjhykjhj, jf oyjfc jfl bkwbo Phjyf hgvjkfyoc

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 3/270

h cvfwzyh Gèzfjyh h jfpowkzhy wv pyonyfwo jf whikjvyâh, lfw wfy}kbow jf wfgyfzhyko, gyf{ëcjocow zhcdocyhjow fc fwzf ghwo, gobo fc fl bobfczo xvf vwhbow lh ihlhcqh pfwhcjo lhw hggkocfw jf zojow lowfwpâykzvw, hczf fl oao fwgyvzhjoy jfl Gyfhjoy# [ jfikbow dhgfylo fc fwzykgzh avwzkgkh5 pvfw fl bkwbo Phjyflo hpyoi÷, gobo lo dhiyëkw jf lffy fc fwzhw pènkchw jf low dfybhcow jf lvq { jf gv{h hvzfczkgkjhj {}fyjhj df jf yfwpocjfy ihao bk mf yfwpocwhilf# ¿Xvkëc pojyè hgvwhy ghyno bèw jflkghjo { zyfbfcjo xvf

nhyhczky lh }fyjhj { nyhcjfqh jfl bkwbo Fwpâykzv jf ]fyjhj? ¨Od, wk pvjkfyh yfcvcgkhy(###¨Od, wk ozyodvikfyh h xvkfc ghynhy zhc zyfbfcjh yfwpocwhiklkjhj(###[o pyfnvczo, {o kcxvkfyo5 {o bkyo hihao, hyykih { h low gvhzyo pvczow ghyjkchlfw, pyfnvczhcjo

kczfyfwhjo h zojow low jfpowkzhczfw jf wv phlhiyh { w÷lo okno fwzh goczfwzhgk÷c1 “Wk ozyo ivwghw, wk ozyoxvkfyfw, gyëhlo# H zk cow wføhl÷ fl Phjyf5 h zk fczyfnhbow cvfwzyow zfwoyow { w÷lo zñ zkfcfw fl jfify jfjèywflow h low dobiyfw cvfwzyow dfybhcow‒# Df hxvâ, pvfw, xvf w÷lo wo{ fwglh}o jf bk jfify, pfyo wo{wføoy jf bâ bkwbo# H bâ, w÷lo fl Phjyf bf dh jf yfjkbky, wkc jkcfyo, poyxvf wkc pyfgko mvk fwglh}o,gobo lo dkqo fwgykiky h Kwhâhw#

Dfbf, pvfw, hxvâ gvbplkfcjo bk jfify, goc =0 høow h gvfwzhw, wkc zfbfy fl zyfbfcjo zyhihao { zyhaâcjf jhy h low dobiyfw fc JOGF NYHCJFW ZOBOW, lh }oq jf low Bhfwzyow, fczyfbfqglhjow wvwjkwgvywow goc phyzf jf cvfwzyow zyhihaow jf avkgkow { whcfhbkfczo jfl fwphgko5 wkc gv{h lhioy co pojyâhc

}fcky lhw nfcfyhgkocfw jf fwpâykzvw xvf llfnhc yfnfcfyhjow h goczkcvhy fl pyonyfwo, wkc fwzoyiow, jf low pfy}fywow, xvf {h mvfyoc zyhwlhjhjow h low bvcjow jf wv hmkckjhj, xvfjhcjo w÷lo, jf hxvfllow, vcow  pogow fcghychjow, xvf fc hboy { avwzkgkh wf lfw pvfjf gocgfjfy fwzh ftkwzfcgkh jf zyfnvh, xvfhpyo}fgdhc zhc bhl, pfyo xvf hgyfgkfczhc wv jfvjh, hvcxvf wvw ghlvbckhw { opowkgk÷c cow pocnhc vclhvyfl h cvfwzyh lvgdh { }hloy jf wowzfcfy lh }fyjhj#

Fc “Lh Mklowomâh Fcgkglopëjkgh‒, “]oq jfl Fwpkykzkwbo Wolkjhykqhjo‒, chjh jf lo xvf hzhøf h lh }kjhjfl fwpâykzv { jfl dobiyf, xvfjh wkc gocwkjfyhy# Wvikyfbow jf bvcjo fc bvcjo, dhwzh gocogkfcjokjkobhw jf fllow# Hwgfcjfyfbow jf plhco fc plhco { gobpyfcjfyfbow wv jk}kwk÷c polâzkgo"nfonyèmkgh#Ihahyfbow h bvcjow jf pykcgkpko, dhwzh low fbiykochykow, jocjf hñc lh gocgkfcgkh co wf dkqo fc flfwpâykzv# Yfgocogfyfbow cvfwzyo bvcjo { fczyhyfbow fc wvw fczyhøhw, { chjh cvf}o wfyè, poyxvf fwzow÷lo wfyè lh gocmkybhgk÷c kyyfmvzhilf jf lo xvf fl dobiyf fc wv jfify, ow jko fc wvw oiyhw#

Fc fwzhw lfgzvyhw, }fyëkw fl hboy jfl Phjyf fc wv bèw hlzo nyhjo, { lffyëkw1 “Fl dobiyf dhilh hldobiyf, phyh xvf bfaoy lo pvfjh fczfcjfy‒# “Fl Avfq fw dobiyf, phyh avqnhy h low fwpâykzvw xvf mvfyocdobiyfw5 goc lo xvf, fl Phjyf jfbvfwzyh wv bètkbo hboy, poyxvf lfw jh oghwk÷c h wvw dkaow, jf ftpocfy hl dobiyf wvw ghvwhw goc bèw gocmkhcqh‒1 jkao fc fl Avkgko, fl Fwpâykzv jf ]fyjhj#

Fl dobiyf, gobo zhl { gobo Avfq, dhil÷ h low dobiyfw fc wvw oiyhw, poy gkfcgkh, gocgkfcgkh {ftpfykfcgkh, pfyo w÷lo goc hyyfnlo h avwzkgkh# [o, fyh fl kcnfckfyo xvf lf}hczhih fl fjkmkgko woiyf flzfyyfco whcfhjo { mvcjhbfcz÷ woiyf gkbkfczow fwzhilfw, goc pfymfgzh jk}kwk÷c, fc plobhjh yknvyowh {goc pkfjyh jf nyhckzo, w÷lo bkyhcjo, xvf fwzf fjkmkgko jfif jvyhy zojow low wknlow xvf h lh zkfyyh lfxvfjhc jf }kjh5 poy lo gvhl, pvfjo jfgky1 Ozyh lf{ ck ozyh whikjvyâh, co wf ow jhyè, ck hxvâ ck bèw hllè#

“Lf}hczh zñ fl fjkmkgko goc bhzfykhlfw mvfyzfw5 low hyxvkzfgzow xvf lo dhc jf jfgoyhy, {h }kfcfc1 bfjkao fc lhw pykbfyhw lfggkocfw bk bhcjhczf, fl Fwpâykzv jf ]fyjhj5 { hxvâ fwzèc low hyxvkzfgzow xvf dhcgkcgflhjo lhw mklknyhchw zojhw jf lh ifllfqh, woiyf lhw mvfyzfw pkfjyhw xvf {o wfczë fc bkw 80 lkiyow, xvf owfczyfnvë5 low xvf, phyh lh kcbfcwh bh{oyâh, woc ahlocfw mkaow jf wv ghbkco gobo dobiyfw, { pozfczfwmhyow jf lvq phyh wvw fwpâykzvw5 pfyo, phyh vch bkcoyâh jf pfy}fywow, dhc wkjo pkfjyhw jf fwgècjhlo, poyxvf lfw hgvwh fc wvw dfgdow goczyh lh boyhl { lh }fyjhj, { low fwpkykzvhlkwzhw lf}hczhyoc wvw ihyykghjhwjf wvpfygdfyow, fwpkykzkzfyfzfyow, bklhnyfyow mhcèzkgow { gvyhlozojo, fwzhcjo fllow fcmfybow jfl gvfypo,jfl hlbh { jfl fwpâykzv, hmfyyhjow h lhw phwkocfw#

 Cvfwzyo }hloy jf jfgky { wowzfcfy lh }fyjhj, dkqo wv jfyyozh, ghzhglkwbèzkgh { }fynocqowh, { co cow

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 4/270

hlfnyhbow1 cow fczykwzfgf, poyxvf, hvc hwâ lfw hbhbow5 pfyo wk hgyfgkfczh cvfwzyo joloy, bèw cowhmkybhbow hñc fc cvfwzyo }hloy jf wowzfcfy lh }fyjhj, poyxvf pfcwhbow xvf wk cow ghlvbckhc, wkcgocogfy hl dobiyf, hlno }hlfbow# ¿Phyh xvë gvkjhycow cowozyow, wk cow gvkjhc cvfwzyow fcfbknowhnyhcjhcjo cvfwzyo }hloy?

]o{ h pocfy fc lh dkwzoykh vc pvczo kczfyfwhczf, xvf hczfw jf hdoyh xvkwf fwgykiky, pfyo xvf jfiâ

nvhyjhylo phyh mkchl jf fwzf py÷lono, { fl gvhl omyfgf wfyko fwzvjko#Pyfnvczë, wkfcjo ao}fc, h vco, xvf zojo vc pvfilo lo zfcâh poy zoczo, pfyo xvf w÷lo fyh vc gyfzkco,“¿Poy xvë hphyfczhw wfy zoczo, wkfcjo xvf h bâ bf phyfgfw vc “]k}o‒? ‗ “Phyh zk zhbikëc wfyë zoczo wkbf jhw phc‒# “Pfyo co fw fwo pogo jknco?‒ “¿Pfyo zñ dhw }kwzo h hlnvco jknco‒? " “¿[ Mvlhco $lf gkzë hvco jf nyhc mhbh jf bfzkgvlowo { jflkghjo+, co jfbvfwzyh jknckjhj? ‗ “[o, zoczo, wë wvw mfgdoyâhw bèwkcjknchw bkl }fgfw xvf bk zoczvch‒# ‗ Bf yfmkyk÷ hlnvchw { fyhc }fyjhjfyow gyâbfcfw jf fwzvpyo {godfgdow { lhzyogkckow, xvf zojow lo llf}hyâhc h lh gèygfl#

]kfcjo fl zoczo bk hwobiyo, jkao1 “]fw, gobo dhno ikfc fc dhgfy fl zoczo { wë low wfgyfzow jf lowlkwzow {### Jhbf phc { llèbhbf zoczo zñ zhbikëc‒# ‗ O{f, lf jkaf hl jfwpfjkybf5 fyfw vc dobiyf jf nyhc}hloy5 gyfo xvf co dh{ }hloy xvf knvhlf h zv }hloy, jf wfy kczflknfczf { phwhy poy zoczo, ¿co lo gyffw zñhwâ? ‗ “Co# [o wo{ vc pkllo5 vc hgobojhzkgko, vc goihyjf phyh lh }kjh# Lo ñckgo xvf xvfjhyè jf bk }kjh,

fw xvf, kcjk}kjvhlbfczf h chjkf dkgf bhl# Pfyo, ¿df dfgdo hlnñc ikfc? ]fj hdâ xvf co fw }hloy bkzoczvch‒# Hczf fwzh yozvcjh mklowomâh, lf pyfnvczë1 Fczocgfw, ¿gvèl fw { phyh xvë wf cfgfwkzh fl bh{oy }hloy?###Hxvâ fl zoczo }hgkl÷ vcow kcwzhczfw, { }ol}këcjobf lh fwphljh phyh bhygdhywf, jkao1 “Fl bh{oy }hloy, wf cfgfwkzh phyh jfgky { wowzfcfy lh ]fyjhj‒###

Jf kcbfjkhzo yfgoyjë fl jkgdo popvlhy1 “Poy jfgky lh }fyjhj lo dhc bvfyzo‒# Do{ jkno1 Zv}f fl }hloy jf jfgky { wowzfcfy lh }fyjhj, { poy lh ghlvbckh, yfgkiâ bèw jf vch bvfyzf gk}kl# Pfyo bk MËCKT wkfbpyfyfwvgkz÷ jf wvw pyopkhw gfckqhw, poy }kyzvj jfl }hloy, xvf jh lh }fyjhj# Hwâ lo }fyëkw gobpyoihjo fc low89 zobow jocjf ow jo{ lh }oq jf low fwpâykzvw wolkjhykqhjow#

Fczyfbow, pvfw, {h, h lhw nyhcjfw hvlhw jfl fjkmkgko xvf dfbow lf}hczhjo ihao fl cobiyf jf FwgvflhBhncëzkgo Fwpkykzvhl jf lh Gobvch Vck}fywhl, gkbfczhjh fc lh pyoglhbh bètkbh xvf moybh wvw wkllhyfwkcgocbo}kilfw { fzfycow1

 Fl Vck}fywo wolkjhykqhjo#

 Fl Bvcjo zojo, gobvckqhjo# Lh Lf{ fw vch, lh Wviwzhcgkh Vch#

Vco fw fl pykcgkpko, Vco fw fl mkc#

Zojo fw bhncfzkwbo fwpkykzvhl#

AOHXVÂC ZYKCGHJO

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 5/270

KCZYOKZO [ PYOLFN×BFCO

 Cfgfwhykh cow fw fwzh kczyojvggk÷c { pyolfn÷bfco, phyh hj}fyzky h cvfwzyow dfybhcow, jf bvgdhw phlhiyhw vwhjhw poy hlnvcow gobvckghczfw, fwpfgkhlbfczf poy low xvf fyhc zyhâjow h yfgkiky lvq, { fchlnvcow ghwow, dhwzh poy low Fwpâykzvw Bhfwzyow# Cowozyow co dfbow xvfykjo wviwzkzvkylhw, poyxvf fc fllo

wf dh jf }fy fl hboy jf fwow nyhcjfw dfybhcow { lh whikjvyâh jfl Fwpkykzkwbo, dhgkëcjowf fczfcjfy jf lowxvf xvkfyf fcwføhy#

Fcgoczyhyëkw hl pykcgkpko jf fwzf pykbfy zobo lhw phlhiyhw “Ghykjhj‒, “Oyhzoyko‒, )Jkow), “]kynfc‒ {zhczhw ozyhw xvf fl fwpkykzkwbo Lvq { ]fyjhj dh {h hcvlhjo# Pfyo, jfiëkw zfcfy ikfc fc gvfczh, xvf fl pyfavkgko fwzhih docjhbfczf hyyhknhjo { co wf hyyhcgh v ol}kjh zhc mègklbfczf, ck pojyâhc gobpyfcjfy fcozyow zëybkcow xvf low xvf jf }kfao dhiâhc vwhjo ihao fl jobkcko yflknkowo, { dhiâh xvf dhilhylfw {dhilhycow gobo cow fczfcjkëyhbow, dhwzh xvf, jfwpfyzhjow h lh lvq { gocogkjh lh }fyjhj, wfyècwviwzkzvkjhw, gobo lo dhc wkjo {h# Fwo bkwbo yf}flhyè, phyh wkfbpyf zhbikëc, h low dobiyfw jfl poy}fcky, jfl fwzhjo fc xvf dhc }k}kjo fc low zkfbpow jf kncoyhcgkh { mf gkfnh { pojyèc }hloyhy bèw flfwmvfyqo yfhlkqhjo poy low bkwkocfyow5 hxvfllow 9; zkzhcfw xvf llf}hyoc h lh dvbhckjhj, jfl fwzhjo jffbiyvzfgkbkfczo hl jfl pyonyfwo jf lh gobvch, ghbikhcjo hxvfl ojko mfyoq fc hboy myhzfychl5 { jf lh

gyhwh kncoyhcgkh wowzfckjh poy lhw yflknkocfw, h lh whikjvyâh jfbowzyhjh poy fl Fwpkykzkwbo Lvq { ]fyjhj,xvf zyhao, xvf pyoglhb÷ { wowzv}o lh “Fwgvflh Bhncëzkgo"Fwpkykzvhl jf lh Gobvch Vck}fywhl‒, yfwvbfcjf zojhw lhw Fwgvflhw, fc lh xvf fbpkfqh lh whikjvyâh xvf cow llf}hyè “Wkfbpyf bèw hllè‒, pfyo fc lhbkwbh Fwgvflh { co poy ozyh Fwgvflh xvf co zkfcf fl Phjyf, fc zojo fl Vck}fywo kcmkckzo#

Gobpyfcjfy, pvfw, xvf fl pyocvcgkhy fwhw phlhiyhw fyy÷cfhw { jhylfw ghikjh fc fwzhw pènkchw jf lhwhikjvyâh wkc mkc, zkfcfc fl phpfl jfbowzyhzk}o jf low jkmfyfczfw fwzhjow { bojhlkjhjfw jfl fwpâykzv, fc lhkcgocwgkfcgkh f kcftpfykfcgkh jfl bhl { jfl ikfc xvf ël bkwbo wf oghwkoch5 pfyo xvf lvfno }f wvhwgfcwk÷c poy fwh fwghlh jf oiwzègvlow, xvf lh bhzfykh, fc wv lf{, opocf hl pyonyfwo, dhwzh xvf fl fwpâykzvlonyh pocfy fc hybocâh h low kcwzkczow1 zojo lo gvhl lo dfbow jfbowzyhjo fc cvfwzyow 80 lkiyow, h low xvfwkfbpyf dhiëkw jf hgvjky { fwzvjkhy, phyh lh gocmkybhgk÷c jf lh }fyjhj, jhjh fc fwzow 89 zobow poy lownyhcjfw Bhfwzyow { poy low bkwbow fwpâykzvw h xvkfcfw jkbow lvq, phnècjolfw goc fllh, wv }hloy jf

yfmfykycow wvw zykwzfw { doyyoyowhw dkwzoykhw, fc lhw xvf, ghjh vco, zfcfbow vc fwpfao yfmlfgzoy jf cvfwzyhw pyopkhw dkwzoykhw#

Poy bvgdhw ghvwhw, dfbow wvpykbkjo cobiyfw, co pockfcjo wkco lhw kckgkhlfw# Pfyo, fc fl hygdk}oxvfjhc fwow cobiyfw { lhw pyvfihw, { lo jfgkbow w÷lo fc nhyhczâh jf }fyjhj#

Yfpkzo xvf dfbow pyfmfykjo fl oyjfc gyocol÷nkgo fc lh kcwfygk÷c, poyxvf hwâ wf }fc, fc ghjh wfwk÷c,nyhcjfw }hykhczfw jf lvq { wobiyh, { fczfcjfbow lh nyhc vzklkjhj jfl fwzvjko xvf wf lfw pocf h lh }kwzh hcvfwzyow dfybhcow, jf bhcfahy h lh }fq low jow polow { fl cfvzyhl jf wv jâchbo Pwâxvkgo"Bhncëzkgo# Wkdkgkëyhbow wfggkocfw wfphyhjhw jf lvq { wobiyh, zojow dvkyâhc jf lh wobiyh { wf dhyâhc bèw wobiyh,kcjknfwzècjowf jf lvq, xvf co pojyâhc hpyfgkhylh, wkc gocogfy lh wobiyh#

[o df wkjo jkyknkjo gobo fl gobñc jf low dobiyfw5 pfyo dhc wkjo, wâ, bèw yknvyowow gocbkno, fcbkw pykbfyow phwow, xvf goc fl gobñc jf low dobiyfw5 poyxvf, hwgfcjkfcjo {o jfl ghbpo jf lh

Flfgzykgkjhj, goyoch jf zojhw lhw gkfcgkhw, co fyh powkilf phwhybf vch hyyoih jf phah, poy vch hyyoih jfjkhbhczfw xvf {o llf}hih goc lhw lf{fw jf lh Flfgzykgkjhj, h lh xvf {h $gkcgo høow hczfw jf fczyhy fc flfwzvjko fwpkykzkwzh+ dhiâh jfglhyhjo, “Lh Flfgzykgkjhj, mvfyqh Obckpozfczf { bhjyf jf zojo lo gyfhjo‒# [wk fl Fwpkykzkwbo co dvikfyh pojkjo gocmkybhy fwf htkobh, co dvikfyh pojkjo hgfpzhylo, poyxvf wfyâhkcmfykoy h bk htkobh jf lh Flfgzykgkjhj, lh xvf yfwvlz÷ wfy lh fwpowh lvbkcowh jfl Fwpkykzkwbo# Poy fwo, pvjkbow, h gocgkfcgkh, jfcobkchy h cvfwzyh “Fwgvflh Bhncëzkgo"Fwpkykzvhl jf lh Gobvch Vck}fywhl‒ {dhgfy lh pyoglhbh kcwvpfyhilf fc xvf wf ihwh { hl “Fwpkykzkwbo Lvq { ]fyjhj‒# ¿Xvkëc low goczfcjyè, wkco w÷lo wvw pykcgkpkow woc gkfcgkh, wkco lh Fwgkfcgkh?

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 6/270

¿Pojâhbow hgoihyjhycow jf lhw hbfchqhw, hgobfzkjhw { ghlvbckhw jf low wvpfygdfyow fwpkykzvhlkwzhw,hiwolvzow kncoyhczfw jf fwhw lvbkcowkjhjfw, pfyo pyfzfcgkowow bvygkëlhnow, yf{fw jf lh oiwgvykjhj?Hxvâ ow fczyfno fl wfgyfzo jf bk wfnvykjhj fc fl zykvcmo, gvhcjo hñc fyh “Phlbfyh wolkzhykh‒ gobo bfllhb÷ fc oghwk÷c wolfbcf fl Bhfwzyo Fwpâykzv jf ]fyjhj5 pfyo, poy lo bkwbo, dhiâh jf bhcjhybfkcwzyvgzoyfw o golhioyhjoyfw fmkgkfczfw hl htkobh wfczhjo poy bâ, jfczyo jf lh bèw hlzh gkfcgkh

hlghcqhjh# Poy fwzo zhbikëc, bkfczyhw xvf jfl Fwpkykzkwbo { fwpkykzkzfykwbo dvâhc { wf yfâhc low dobiyfwjf lhw gkfcgkhw, hczf fl Fwpkykzkwbo Lvq { ]fyjhj wowzfckjo poy cvfwzyh Fwgvflh, pykbfyo fwow dobiyfwwf pvwkfyoc wfykow { lvfno, }hlkfczfw, hgfpzhyoc { goc añiklo pkjkfyoc wv hjdfwk÷c, gobo lo pyvfihc bklfwjf ghyzhw xvf fcghypfzhjhw nvhyjhbow gobo ykgow lhvyflfw jf lh nyhc ghvwh#

 Cvcgh gocogâ fl fnoâwbo, { fwzo bf ghvw÷ { hñc do{ bf ghvwh, hnoikow bhzfykhlfw5 pfyo pvjo { hñc pvfjf fc bâ bèw fl hboy xvf zojo ozyo hzykivzo, wkfbpyf xvf co wfh goczyh lh avwzkgkh, poyxvf zhbikëcëwzh, fc wv bh{oy yknoy, fw fl ftzyfbo jfl hboy#

[o pvjkfyh nvhyjhy lo xvf w÷lo phyh bk bhygdh wf bf jko fc gocwfaow { jkjègzkgh, phyh bk bhfwzyâh#Pfyo, ck hñc fwo ow ogvlzo { ow lo jo{ $phyh xvf ow wky}h jf kcwzyvggk÷c+ fc lhw gobvckghgkocfwkcwpkyhjhw jfl Bhfwzyo { low Bhfwzyow { w÷lo nvhyjo, lo xvf w÷lo gobpfzf h bk ghyno, fc low wfgyfzow jflow hlzow jfwknckow jfl Phjyf, woiyf low dfgdow jf avwzkgkh { wvw yfwvlzhjow1 { co pojyëkw pyfzfcjfy xvf wf

ow jfwgviyh lo xvf hñc co pojëkw gobpyfcjfy# [h lo pyfwfczkyëkw fc fl gfyghco jâh jfl bèw nyhcjf dfgdoxvf lh chzvyhlfqh oiyhyè# Pfyo fwzhy gkfyzow jf xvf fl Bhfwzyo $gobo bf llhbèkw+ lo whif, poyxvf, poy lhwolkjhykjhj xvf pvjo mkybhy goc lh Gowbonocâh, co lf fw chjh ogvlzo jf lhw gowhw jfl noikfyco jflFwpkykzkwbo Vck}fywhl { polâzkgh jfl Gyfhjoy#

Goc fwzo, fczyhy {h, h }fy { wfczky, fc lh lfgzvyh jf fwow zobow, lo bèw nyhcjf { lo bèw pfxvføo5 lobèw zëzykgo { lo bèw hlfnyf5 lh bh{oy whøh { lh bh{oy iocjhj5 lhw zkckfilhw { lh lvq5 lh bfczkyh { lh}fyjhj, lh bèw gyhwh kncoyhcgkh { lh bèw wvilkbf whikjvyâh#

Poy mkc, gobpyfcjkfcjo lhw ifllfqhw jf lhw mklknyhchw xvf }hkw h lffy, bf fwmoyqhyë fc fwzf zobo pykbfyo, fc yfgopklhy ghjh lfggk÷c, fc vc }fywo o pofwâh, poyxvf xvkfyo jfbowzyhyow fc fllo, goc gvèczohboy ow jo{ lhw phlhiyhw jf low fwpâykzvw, fc bk Fwgvflh jfpowkzhjhw h low xvf, bhcjhjo, wky}k÷ jfwfgyfzhyko xvf jh mf, }vfwzyo dfybhco#

 Aohxvâc Zykcghjo

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 7/270

“MKLOWOMÂH FCGKGLOPËJKGH VCK]FYWHL‒

“]OQ JFL FWPKYKZKWBO‒ _________________ 

$Fwgykzh poy A# Zykcghjo+#

Mfiyfyo ; jf 8;80#

Hbhjâwkbo dfybhco1

¨Xvë nyhcjfqhw fcnfcjyh lh mf5 xvë fcwføhcqhw zhc wvilkbfw jh fl Fwpkykzkwbo { xvë jkmfyfcgkhw zhccozhilfw dh{ fczyf lhw lf{fw dvbhchw { lhw jk}kchw, hñc wkfcjo ëwzhw yfmlfahjhw poy hxvfllhw(

Gvhcjo fl dobiyf zyhzh jf kbpocfy wv }olvczhj poy lh mvfyqh { fl ghpykgdo, wf fwzyfllh fc wv pyopkogykzfyko { co yfwvfl}f ckcnñc pyoilfbh hvcxvf wfh mègkl { zfcnh kcwzyvggk÷c ihwzhczf phyh fllo5 pfyogvhcjo gvbplkfcjo fl bhcjhzo jf lh lf{ jk}kch wf pocf h jkwpowkgk÷c kcgocjkgkochl jf lh Pyo}kjfcgkh,

yfwvfl}f low pyoilfbhw bèw jkmâgklfw, xvf lf phyfgfyâhc hiwvyjow, wk mvfyhc gyfhgk÷c jf wv }olvczhj {mhczhwâh5 pfyo yfhlkqhjow hwâ, low gyff lvfno co w÷lo }khilfw, wkco xvf wf goc}fcgf jf xvf co pojyâhc wfy jf ozyo bojo { poy lh mvfyqh jf lh l÷nkgh yhq÷c, gyff { wf pocf {h fc gobvckghgk÷c goc hlno wvpfykoy,xvf hñc co hlghcqh h gobpyfcjfy, pfyo xvf lo goc}fcgf, { fbpkfqh h jfjvgky gocwfgvfcgkhw phyh }fcky hhmkybhy lh kcmlvfcgkh jf lo jfwgocogkjo#

Zojo fwzo dh phwhjo poy zk, { vc jâh zf yfwkwzfw h vch kcwpkyhgk÷c { hl mkc hggfjfw, fwgykifw { zfyfwkwzfw h mkybhy, poyxvf co gyfâhw { lloyhw hl }fy lh mkybh xvf do{ gyffw }fyjhj, poyxvf }fw xvf fl myvzowf fbpkfqh h whqochy5 do{ lo dhw jkgdo ikfc1 “Mflkgfw jf low dobiyfw xvf zhlfw h}kwow yfgkihc‒# [ zfcfczfcjkjo xvf chjkf pvfjf dhgfywf woyjo, poyxvf low Fwpâykzvw Wvpfykoyfw co zkyhbow pkfjyhw h vc zfahjojf }kjyko, fc lo xvf w÷lo wf gocwfnvkyâh dhgfylf jhøo wkc ikfc phyh chjkf { co xvfyfbow bhlnhwzhy flzkfbpo5 {h lo dhw }kwzo1 zf fcwhøhwzf { yfwkwzâhw h llhbhy dfybhco hl kcwzyvbfczo jf zv pyvfih { do{ zf

llhbh ël goc fl bkwbo hjafzk}o# ¿Ghvwh?, lh ghyzh jfl 96 jf jkgkfbiyf { lhw ozyhw# ¿Jvjhw wk dh{}fyhgkjhj? Fc fl mocjo wâ5 { hvcxvf yf}flh hlno jf whzkykwbo, fw pyopko jf wv ghycf { jëikl mf { pogh lvqjf lh bhzfykh, pfyo gvhcjo dhiyè bfjkzhjo low pvczow xvf do{ lf fwgykikwzf, gyfgfyè wv mf { jfwfhyè bèw#

Fl gocgfpzo xvf do{ zkfcf jf lh mf xvf mvf phyh ël zoybfczo { phyh zk pyvfih, lf dh wkjo wvnfykjo phyhwv zyhcxvklkjhj { jfwghcwo jf zojow, { jf lhw yflhgkocfw fwpkykzvhlfw xvf zojow pyfwfczâw, co fw doyh jfwhifylhw5 ftkwzfc { mvfyzfw5 gvhcjo wfh zkfbpo lhw whiyèw { wf lhw gobvckghyèw wk hñc fw zkfbpo, poyxvf fwcfgfwhyko xvf lhw oknhw, goc zfwzknow, phyh xvf chjkf jvjf, pvfw }h llfnhcjo fl yfkchjo jf low fwpâykzvw {lh dvbhckjhj cfgfwkzh pyvfihw gocglv{fczfw, poy lo bkwbo xvf hjxvkfyf lh gkfcgkh jf lh kc}fwzknhgk÷c5 {low dfgdow fwpkykzkwzhw, xvf }kfcfc h yfihzky mhlwhw gyffcgkhw { jogzykchw, co dhc jf fwzhy mhlzow jf l÷nkghyhgkochl xvf co pfybkzh wv gobpyoihgk÷c#

Wknvf hjflhczf { lo xvf zf hgocwfah do{ lh mhlzh jf yfgvywow, zkfcf wv ivfc mkc, xvf gvhcjo phlpfw low

yfwvlzhjow lo gobpyfcjfyèw5 goc xvf, ghlbh, èckbo, { pfymfggkoch h lh bëjkvb { co pyfzfcjhw fwghlhy hJkow, dhwzh wv doyh#

 Myhcgkwgo Th}kfy 

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 8/270

$Fwgykzh poy A# Zykcghjo+

Mfiyfyo 88 jf 8;80

Hbhjo dfybhco1

[ bèw hbhjo gvhcjo bèw wvmyfw# Zojo fw fcwføhcqh5 zojo fw pyvfih { zojo h{vjh h lh pfymfggk÷c jfvcow v ozyow fwpâykzvw#

¿Fc xvë wfyâhkw pyoihjow low dobiyfw wk zojo lo xvf pfjâw { jfwfèkw wf ow gocgfjkfyh? ¿G÷bo owhgowzvbiyhyâhkw h fwzvjkhy, kc}fwzknhy { gobpyoihy lhw gowhw, wk zojo wf ow jkafyh? Whifj, pvfw, xvfbvgdhw }fgfw w÷lo kcwpkyhbow vch wolh phlhiyh o vc zfbh { lvfno jfahbow xvf fafygkzëkw }vfwzyhwmhgvlzhjfw# Bhw gvhcjo ow pocëkw h jfwhyyollhy fwf zfbh f kc}fwzknhy j÷cjf dhiëkw oâjo hxvfllh phlhiyh,cowozyow xvf ow }fbow, fcjfyfqhbow }vfwzyo fczfcjkbkfczo dhgkh lh }fyjhj, dhgkh lh lvq jf lh jogzykchxvf fcgkfyyh fl zfbh xvf ow dh wkjo jhjo, { jf fwzf bojo }vfwzyhw mhgvlzhjfw wf }hc fafygkzhcjo fc flfwzvjko, fc lh gobpyoihgk÷c f kc}fwzknhgk÷c5 pfyo gobo lvfno yfwvlzh xvf }owozyow bkwbow co xvfyëkwgyffy hxvfllo xvf }vfwzyh kc}fwzknhgk÷c gobpyoi÷, pfyo xvf co ow hzyf}ëkw h cfnhy poyxvf co pojëkw

cfnhy lo xvf gkfczâmkghbfczf dhiëkw gobpyoihjo, xvfjh vch jvjh, { fw pyopko xvf ëwzh xvfjf fc lhwcvf}hw jogzykchw# Bhw wfczâw lh cfgfwkjhj jf lh mf, { gobo fczocgfw, ow gyfëkw pfxvføow { fl wfy pfcwhczf  pyfwkfczf jf jocjf lf }kco hxvfllh kcwpkyhgk÷c, wf flf}h hl mkybhbfczo5 pyfwkfczf h Jkow, {fcgobfcjècjowf h Ël, gocmkfwh wv nyhcjfqh5 yfgocogf wv pfxvføfq5 wf hjbkyh jf wfy}ky jf kcwzyvbfczo hlh whikjvyâh kcmkckzh { jkgf1 ¨nyhgkhw, Jkow bâo, poy fl ikfc xvf bf jkwpfcwèkw(5 goc fwo gyff { wf hmkybhfc lh mf#

Ozyhw }fgfw, lhw pyvfihw woc bèw jvyhw, poyxvf zoghc hl {o, o poyxvf lh bhzfykh wf }f myvwzyhjh fc vcnogf xvf pyfwkczk÷, { fczocgfw wf pocf h pyvfih wv gocwzhcgkh { mkybfqh jf lh mf { fl pyfjobkcko jf lhyhq÷c woiyf lh }olvczhj5 { hjfbèw, fc fwzhw pyvfihw, wf ivwgh fl fafygkgko jf lh dvbkljhj5 pvfw dhiëkw jfwhify xvf wkc fwzh }kyzvj, co dh{ whikow }fyjhjfyow, pvfwzo xvf lh gkfcgkh fw Jkow xvf lh jkwzykiv{f {whif gobo lhw ivfchw bhjyfw, xvf low ckøow wk co wf lfw ghwzknh fc lo xvf bèw nvwzhc, wf dhgfc jâwgolow, pyfzfcgkowow f kcñzklfw5 hwâ fw xvf yfgkif lo xvf zf jhc { fwpfyh lo jfbèw#

 Myhcgkwgo Th}kfy 

 ________________ 

Yhyo mfc÷bfco

Doyh 88 p#b# jfl jâh 88 jf mfiyfyo jf 8;80

]k lh mkwocobâh jf bk bhjyf fc hgzkzvj jf jfwpfjkjh5 lh gyfâ bvfyzh { fc fl hghzo jf jfwfcghychy#Flf}ë vch plfnhykh { pfjâ lvq phyh wv fwpâykzv, pkjkfcjo { jhcjo fl pfyj÷c, { jfwhphyfgk÷#Zkfbpow bèw zhyjf wf gobpyoi÷ lh yfhlkjhj1 fyh fl bobfczo jf wv jfwfcghychgk÷c#

 Aohxvâc Zykcghjo

 ________________ 

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 9/270

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 10/270

bèw jkmâgklfw jf woiyfllf}hy, wk co fwzv}kfwfw pyoihjo hczfw gobo hdoyh wf zf pyvfih# Co pkfyjo oghwk÷c jf bhckmfwzhyzf fl gvkjhjo xvf zfcno jf zk5 vc jâh hj}fyzâ $80 jf mfiyfyo+ xvf fyh

doyh kczfbpfwzk}h phyh gflfiyhy lh wfwk÷c, phyh lh gobvckghgk÷c xvf zfcno xvf dhgfyzf5 pfyo co xvkwf xvfwhlkfyhw jfl zojo jfwgocwolhjo { poy fwo dkgf jfgky1 “Co zfcno poy fwzf bobfczo bèw xvf jfgkyzf wkcoxvf fl ghbkco lf zkfcfw ikfc glhyo‒# Hcogdf df gocwfczkjo xvf wf zf jkafyh poy fl fwpâykzv gobvckghczf

xvf fc }fyjhj fw fl xvf gocogkwzf1 “Bf jkgfc xvf fwzëw zyhcxvklo, xvf lhw fwpkchw jfl ghbkco wf fwzèchphyzhcjo h lhw oykllhw { zojo fw mloyfw fc fl gfczyo { xvf wknhw hjflhczf# Wkfbpyf hjflhczf‒# Fc lh cogdfbf kcjkghwzf hl hgowzhyzf xvf zf dkgkfyh }fy jf bojo bèw glhyo zv ghbkco { bkwk÷c, { zf lo fcwføë { lodhw gobpyfcjkjo f kczfypyfzhjo gobo fw# Fl fwpâykzv nyhcjf xvf }kwzf, fmfgzk}hbfczf fyh {o, zv pyozfgzoy,{ zojow low fwpâykzvw xvf }fâhw pfxvføow h bk hlyfjfjoy, woc low xvf pyfwkfczfc lh lvq poyxvf zñ low dhwkckgkhjo { pkjfc bèw lvq {, hnyhjfgkjow, pkjfc poy zk zhbikëc5 co pkfyjhw oghwk÷c jf dhgfy ikfc zhcnyhcjf, pvfw dh{ bvgdow xvf jf zk fwpfyhc fl bkwbo gocwvflo jf low xvf }kwzf, { whif, hbhjo dfybhco,xvf fl lkiyo xvf llf}hih {o fw zv dkwzoykh, jf lh xvf {h wf dhc ghcgflhjo wvbhw zfyykilfw# Hjflhczf, pvfw,{ co zf hbklhcfw, xvf fwzo{ fbpføhjo fc xvf fc low lhynow høow xvf hñc zf xvfjhc jf ftkwzfcgkh, pvfjh pyfwfczhy hxvfl lkiyo goc fl jfif knvhl hl dhify, poy lo bfcow yfwpfgzo jf lhw gvfczhw hczknvhw, { goc vcwhljo nyhcjf, gvhcjo bèw nyhcjf bfaoy, h zv mh}oy, jf fwzh ftkwzfcgkh, goc lo xvf bf fcoynvllfgfyë, goc

fl oynvllo whczo jf lh fbvlhgk÷c, xvf fw bv{ avwzo#Fl pfwhy xvf zkfcfw poy lo xvf phjfgf B# yfmfyfczf h lh fwghwfq, co zf pfyzvyif5 hckbhjlh bvgdo5 jklfxvf wk wvpkfyh {h lo xvf whiyè jfczyo jf pogo, co lf hzoybfczhyâh zhczo lh fwghwfq pyfwfczf, pvfw fwftpkhgk÷c jf wv oynvllo { jfwpklmhyyo jf ozyhw ftkwzfcgkhw, xvf fw zojo lo xvf jfif whify do{5 goc xvf,dfybhcow bâow, vc pogo jf phgkfcgkh bèw, xvf lh zfbpfwzhj {h phwh# Wknvf hjflhczf goc lh kcwzyvggk÷cjf fllh f kcwzyv{f h low xvf hgvjfc h zv###Oyhzoyko###jkgfc# Fw fl pyfavkgko kcgvlghjo jf wkfbpyf#

Yfgkikj bk ifwo, { ifcjfgkj h Jkow { yonhj poy zojow low xvf ow pkjfc#

 Myhcgkwgo Th}kfy 

 _______________ 

Mfiyfyo 84 jf 8;80

Fc wfwk÷c jf mhbklkh { jf fjvghgk÷c jf lhw bëjkvbw G# { B# poy kcjkghgk÷c fwpfgkhl, oizv}kbowgobvckghgk÷c jfl fwpâykzv jf Zoyxvfbhjh, Kcxvkwkjoy jf Fwphøh5 { hvcxvf co jkao wv cobiyf poyxvf colf gocgfjkfyoc pfybkwo, pojfbow hwfnvyhy xvf mvf ël, poy wv jogzykch, poy lh hgzkzvj oiwfy}hjh fc lhbëjkvb { poy wvw phlhiyhw pykbfyhw, pvfw jkao1 ¿Bf dhiëkw llhbhjo? Hxvâ fwzo{5 lh jk}kckjhj bf fc}âh#¿xvë bf xvfyâhkw? [o lf goczfwzë1 Wâ, hbhjo dfybhco, zf dfbow llhbhjo poy “Ghykjhj‒ phyh whify, pykbfyo, wk zkfcfw lvq, { wk co lh zkfcfw phyh pfjky h Jkow xvf zf lh gocgfjh5 { wk lh zkfcfw { hvcxvf co lhzfcnhw, phyh xvf cow jfw kcwzyvggk÷c, pvfw whifw xvf jf low fwghybfczhjow, }kfcf fl ivfc gocwfao# ‗ Nyhgkhw, bvgdhw nyhgkhw5 zfcno hlno jf lvq, poyxvf bf dhc h{vjhjo# Fc gvhczo h lh kcwzyvggk÷c, jf lhxvf pkjfw, h zk co zf lh pvfjo jhy, poyxvf co lh cfgfwkzhw5 h low xvf zf yojfhc wâ wf lfw pvfjf jhy5 pfyo cozojow low xvf do{ fwzèc pvfjfc gobpyfcjfy { jkwpocno jf pogo zkfbpo5 ozyo jâh wâ ow lh jhyë# ‗ Gobo wfxvfjhyh vc pogo fc ëtzhwkw lh bëjkvb, lf jkaf1 dfybhco, {h xvf Jkow zf bhcj÷ }fcky { do{ jkgfw cozfcfy zkfbpo jf jhy lh kcwzyvggk÷c xvf jkgfw phyh low xvf bf yojfhc, whifj xvf {o zhbikëc lhhpyo}fgdhyâh { zf yvfno }fcnhw gvhcjo zf llhbfbow5 { o{f ikfc lo xvf zf }o{ h jfgky, xvf co fw vcyfpyogdf { wâ dkao jf bk ivfch kczfcgk÷c { jf lh###Ghykjhj###jf zojow# Xvfyfbow phyh zk zhczh lvq “gobokcavwzkgkh gobfzkwzfkw‒# " ¨H{ jf bâ(###kcavwzkgkhw, wâ ${ wf fcgoy}÷ lh bëjkvb fc lh bkwbh hgzkzvj xvfgocogfbow lh mknvyh jfl f}oghjo fc low gvhjyow jfl zkfbpo jf lh Kcxvkwkgk÷c+5 { jkao1 “Bvgdhw nyhgkhw

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 11/270

 poy }vfwzyh ghykjhj, pfyo bf llhbhc‒# ¿Co cow jkyâhw zv cobiyf { wk fyfw xvkëc cowozyow dfbow f}oghjo?“Jkow zf lo jkyè5 bf llhbhc# Hjk÷w‒#

 C#I# ‗ Poy lh hgzkzvj fbihyhqowh gobo wf pyfwfcz÷ { poy fl bojo xvf wf jfwpkjk÷, fw bk opkck÷c xvfhxvfl fwpâykzv jfif fwzhy fcghychjo, pvfw jf lo goczyhyko dvikfyh wkjo bèw ftphcwk}o fc lh jfwpfjkjh#

Zëcnhwf fc gvfczh cvfwzyow pvczow wvwpfcwk}ow fc###Ghykjhj###{ ozyow cobiyfw, pvfw cow hboljhbow hlow f}oghjow, xvf lfw fw bv{ gowzowo fczfcjfy ozyow cobiyfw co vwhjow poy fllow#

 Aohxvâc Zykcghjo

 _________________ 

H goczkcvhgk÷c mvf f}oghjo vc fwpâykzv jf dkwzoykh, fl xvf wf dh bhckmfwzhjo dhgâh bvgdow høow fcIhygfloch { hxvâ fc Ivfcow Hkyfw h lh wføoykzh B# O#, bolfwzècjolh bv{ h bfcvjo goc wv pyfwfcgkh, poy bfjko jfl zkg"zhg jf vc yfloa5 { gobo bf mvfwf gobvckghjo fwzf dfgdo { lh yfmfykjh O# fw bëjkvbbfgèckgo co ikfc jfwhyyollhjo, lf bhcjë xvf f}oghwf fwf fwpâykzv goc lh pyobfwh jf xvf wk fyh moybhl fc

jhylf wv cobiyf { jfgky lo xvf xvfyâh, lo f}oghyâhbow phyh h{vjhylf, { lf gobvckg÷1 “Xvf lh pfywfnvâh poyxvf cfgfwkzhih h{vjh5 { gobo co lf fczfcjâh wf kcgobojhih { poy fwo wf mkyb÷ vch }fq “BhcvflBkfyjh‒# Gflfiyhbow lh ogvyyfcgkh, pfyo fwzh }fq jko wv }fyjhjfyo cobiyf { mkyb÷

Bhcvfl Jobâcnvfq 

Powfwkochjh lh bëjkvb B#P# { dhgkfcjo nfwzow vc zhczo aogowow, jkao vc pogo ihlivgfhcjo fkczyhcxvklo1 “Nyhgkhw5 gvèczo zkfbpo xvf }o{ ivwghcjo lh lvq { co bf dhc fczfcjkjo, gvèczo wvmyo#¨H{(, zfcfj ghykjhj jf bâ‒, { wf xvfj÷ lloyhcjo { wkc pojfy ftpyfwhywf, poy lo xvf bf }k oilknhjo hkczfyyonhylf# Jkbf dfybhco# ¿Bf goczfwzhyèw h lhw pyfnvczhw xvf zf dhyë?" Wâ# ‗ Pvfw fczocgfw, gèlbhzf{ co bhyzkykgfw fl gvfypo jf lh bëjkvb5 fwzhj zyhcxvklo, xvf zojow pfjkyfbow lh lvq phyh zk#

¿G÷bo zf llhbhw? “Bhcvfl Jobâcnvfq‒#¿Wvmyfw bvgdo? “Bvgdo co, bvgdâwkbo‒#¿Poy xvë wvmyfw? “H{, co bf bhljknhw { zf lo jkyë‒#Dhilh# “[o fyh vc nyhc gykbkchl { poy fwo bf hwfwkchyoc‒#¿Ojkhw h low xvf zf hwfwkchyoc? “Wâ# Wâ# Bvgdâwkbo#¿Poy xvë pfywknvfw hl fwpâykzv fcghychjo jf B#O# { lf jkwzf goczfwzhgkocfw pogo jfgoyowhw?“Poyxvf co bf fczfcjâh { {o xvfyâh xvf bf fczfcjkfyh, pfyo hñc co fyh doyh { zfcâh xvf llfnhy fwzf

bobfczo { hxvâ‒#Jkbf, ¿g÷bo pyojvgâhw fl zkg"zhg jfl yfloa goc xvf zf hcvcgkhihw { lh bolfwzhihw5 lo pyojvgâhw poy 

hlnñc kcwzyvbfczo bfgèckgo?“¿Co whifw xvf low fwpâykzvw gvhcjo wf cow gocgfjf pfybkwo, pojfbow dhgfy fwo wkc cfgfwkjhj jf

bhxvkchykh?‒Wâ, lo wë5 pfyo, ¿lo dhgâhw zñ wolo? “Co, lo dhgâh goc ozyow fwpâykzvw zhc kcmfykoyfw gobo {o { co zf

 pvfjo ftplkghy g÷bo lo dhgfbow‒#¿Gvèczo zkfbpo dhgf xvf zf bhckmfwzhwzf fc fwh moybh?“Co lo wë, pfyo dhgf bvgdow høow { fyh fc Ihygfloch‒¿Ojkhw h low xvf zf hwfwkchyoc? “Wâ, low ojko bvgdo‒#

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 12/270

¿[ g÷bo xvkfyfw }fy lh lvq, ojkhcjo h low xvf zf hwfwkchyoc fc ghwzkno jf zvw gyâbfcfw? ¿Cogobpyfcjfw xvf fwow xvf zñ hwfwkchwzf glhbhyèc goczyh zk? Pâjflfw pfyj÷c, pfyjoch h zvw hwfwkcow { wkfwzo gocwknvfw, goc zv pfzkgk÷c { lh cvfwzyh { goc lh h{vjh jf fwf nyhc fwpâykzv xvf }fw gfygh jf bâ { xvfzf klvbkch####Jkow zf gocgfjfyè lh lvq# Yvfnh, bkfczyhw cowozyow yonhbow { hcñcgkhcow fl bobfczo fc

xvf }fw# Dvio vcow bkcvzow jf phvwh { hl bkwbo zkfbpo xvf bk pyozfgzoy bf jfgâh poy kcwpkyhgk÷c “{h}f lh lvq‒, ftglhb÷ lh bëjkvb1 ¨Nyhgkhw, nyhgkhw, Jkow bâo( Dfybhcow, {h }fo lh lvq, ¨xvë mflkq wo{(Hdoyh zyhihahyë zyhihahyë phyh nhchy zhczo zkfbpo pfyjkjo { yonhyë poy }owozyow xvf bf dhiëkw h{vjhjozhczo#

Jkbf, Bhcvfl# ¿Gvèczo zkfbpo dhgf xvf jfwfcghychwzf? “Co wë ikfc, pfyo lo bfcow 800 høow‒#¿Pvfjfw jfgkybf zv chgkochlkjhj? ¿Fyhw fwphøol? “Wâ, fwphøol‒# ¿Pvfilo? “Bhlhnvføo‒#

¿Jkbf, { xvë lhqow jf gocwhcnvkckjhj zf dhc pojkjo llf}hy hl lhjo jf B#O#? “Fc ozyh fcghychgk÷c,mvk wv phjyf‒#

¿Gvèczo zkfbpo llf}hw fc cvfwzyh gobphøâh? “Co wë, pfyo gyfo xvf jkfq bkcvzow‒# Ikfc, Bhcvfl5goyzhw wf zf dhgfc lhw doyhw jf mflkgkjhj5 hdoyh goyyf fl fwphgko, zyhihah phyh zk { phyh low jfbèw fwpâykzvwxvf fwzèc fc lhw zkckfilhw#

“Wâ, h{vjhyë, { {h bf bhcjhc xvf ow jknh nyhgkhw {###Hjk÷w###Hjk÷w### _________________ 

Mfiyfyo 84 jf 8;80

H pfwhy jf lhw jow dfybowhw bhckmfwzhgkocfw oizfckjhw, hl hghihy wfczâh lh }oq jf bk pyozfgzoy, xvfjfwfhih gobvckghybf, zobë fl lèpkq, { bf jkao1

Hbhjâwkbo dfybhco1Lo nyhcjf { wvilkbf jfl fwpkykzkwbo lo }hw phlphcjo fc fafbplow zhc dfybowow, xvf ghjh vco wolo

jkgf bèw xvf vch ikilkozfgh#Bklfw woc low fwpâykzvw xvf fwpfyhc lh h{vjh xvf lfw pojëkw jhy, { ghjh vco jf low xvf gocwknvfc lh

lvq poy }vfwzyo bfjko, gvbplfc lvfno zv fcghyno $xvf zhbpogo lfw h{vjhw jf ihljf+ { }hc jf bvcjo fcbvcjo, ivwghcjo h low fwpâykzvw ol}kjhjow { “Dvëymhcow, gobo zñ low llhbhw‒ { bèw fwpfwow xvf lowèzobow xvf }fw hl wol, pvlvlhc h zv hlyfjfjoy gvhcjo fwzèw zyhihahcjo5 { gocmoybf vco pyfwkfczf lh lvq,wkfczfc zojow low jfbèw fl pfyj÷c xvf lf dhw ozoynhjo { low wvwpkyow jf hxvfl xvf pkjf h Jkow lvq { pfyj÷c { poy fwf fwzâbvlo pyfwkfczfc lo ifllo, lo nyhcjf { jfwfhc }fy { pyfwfcgkhy fwgfchw gobo lhw jffwzh cogdf#

Ikfc }hw poy fl ghbkco fbpyfcjkjo5 hjflhczf, wkfbpyf hjflhczf, xvf {h df ghcgflhjo ozyh pènkch jfdkwzoykh, pfyo hñc xvfjhc bvgdhw, { zhbikëc lhynow høow phyh zyhihahy, { co jfwbh{fw, xvf goczkcvhcjohwâ llfnhyë h low xvf bf df pyopvfwzo { fczochyfbow avczow fl “¨Dowhcch‒###fc goyow kccvbfyhilfw jffwpâykzvw# Hjflhczf, dfybhco bâo# Hjflhczf# Wkfbpyf hjflhczf#

 Myhcgkwgo Th}kfy 

 ____________ 

Hiykl 6 jf 8;80

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 13/270

Fc wfwk÷c kbpvwf h low hwkwzfczfw lh nyhc cfgfwkjhj jf lh vckjhj jf kjfhw { pfcwhbkfczow { pyodkiâlhw pyfnvczhw ghpgkowhw# F}oghbow { pfjkbow xvf cow bhcjhwfc vc fwpâykzv flf}hjo xvf cow kcwzyv{fwffc lhw jogzykchw5 jfwpvëw jf ivfc yhzo jf lfgzvyh, }k fc lh bëjkvb B# lh pyfwfcgkh jf hlnñc fwpâykzv, {jkao1

Ikfc}fckjow wfèkw, dfybhcow bâow# Wf jkyknk÷ h bâ jkgkfcjo1 “Dhw wkjo oâjo fc zv pfzkgk÷c# MyhcgkwgoTh}kfy, xvf h zv lhjo fwzè, bf dh bhcjhjo bhckmfwzhyzf, lo xvf dhno bv{ h nvwzo, poyxvf hvcxvf co wo{jf }vfwzyow mhbklkhyfw, }fo fc zk pyop÷wkzow lhvjhilfw, kjfhw whchw { jfgkwk÷c myhcgh# Dhw jkgdo bv{ ikfch zvw dfybhcow, xvf wkc vch gobvck÷c jf kjfhw { wkc pyop÷wkzow }fyjhjfyow jf hjflhczo fwpkykzvhl, chjh ivfco gocwfnvkyâhkw { wfyâhkw fcnhøhjow, gobo lo dhiëkw wkjo, hvcxvf co fc bvgdhw gobvckghgkocfw, pfyo wâ fc hlnvchw, lhw wvmkgkfczfw phyh pyoihy zv mf { hlfczhyzf h zobhy lhw jfzfybkchgkocfw xvf do{ dhwzobhjo, jf wvwpfcjfy lhw gobvckghgkocfw, wk zf fyh hgfpzhjo poy zv pyozfgzoy# Co, co xvkfyf xvf lhwwvwpfcjhw# Xvkfyf xvf wknèkw fwzow fafygkgkow, jow jâhw fc lh wfbhch, whl}hcjo low jâhw jf wfwkocfw jflgfczyo jocjf llf}hihw h lhw bëjkvbw, phyh ftpfykbfczow, xvf hxvâ fc zv ###‒Oyhzoyko‒###do{ co low pvfjfwdhgfy5 { hñc gvhcjo pojyèw bv{ pyoczo, poyxvf zfcjyèw bfjkow, llf}hjlhw hllè, poyxvf dh{ dfybhcow xvfzkfcfc jfwfow jf }fylhw { pyoihylhw, { fwzhcjo zñ goc fllhw, co zfbhw lo xvf zfbfw5 pvfw fw }fyjhj xvf fc

fwhw wfwkocfw jf pyvfihw dh{ fwpâykzvw bv{ bhlow, poy low flfbfczow dfzfyonëcfow xvf wf yfñcfc5 pfyo{h lhw pyobfwhw xvf wf zf dhc dfgdo { lh bëjkvb xvf oiy÷, { xvf fwzè ikfc pyozfnkjh, chjh zfbhw jf lhwozyhw bëjkvbw5 poy lh gobvck÷c fczyf }owozyow, chjh zhbpogo dhiëkw xvf zfbfy#" Zojo fwzo bf lodhilhih fc }oq ihah { poy lh dfybhch P#, xvf fw woyjh, lf wvplkxvë fwmoyqhyh lh }oq { jkao1 Vc hlihøkl ogocwzyvgzoy, h pykbfyh doyh xvf dhgf, hvcxvf zfcnh ivfcow bhzfykhlfw, zobh zojh glhwf jf pyfghvgkocfw {dhgf ikfc lh ghwh5 lh wfnvcjh, lh dhgf bfaoy, lh zfygfyh bfaoy, { jfwpvëw xvf {h fwzè ftpfyzo, hñc goc pfoyfw bhzfykhlfw dhgf ikfc lhw ghwhw5 hwâ bf phwh h bâ# Jf bojo, dfybhco, xvf zñ ¿co zf dhwbhckmfwzhjo cvcgh poy fwzh bëjkvb ck fc bk###‒Oyhzoyko‒###?

 Co# [ poyxvf wf bf dh pyobfzkjo hlno xvf co xvkfyo pfyjfy, hjopzo do{ fwzf zfbpfyhbfczo5 pfyobf hvzoykqhc { zf }o{ h gobplhgfy, hvcxvf fwzh gobvckghgk÷c fw jf kcwzyvggk÷c phyh zk, gobo jkyfgzoy jfl golfnko# ¿Whifw lo xvf dhgf fl bhfwzyo fc lh fwgvflh? Gvhcjo vc ckøo mhlzh, fl bhfwzyo lo yfpyfcjfvch, jow { zyfw }fgfw5 h lh gvhyzh, lo ghwzknh { dhwzh zyfw }fgfw, { wk co wf fcbkfcjh, { phyh xvf co pfyavjkxvf h low jfbèw, lf fwgykif vch ghyzkzh h wvw phjyfw jkgkëcjolfw xvf fl ckøo fw kcgoyyfnkilf { xvfco lf pvfjf zfcfy bèw fc fl golfnko# Fwzo bkwbo jfifw dhgfy zñ, { fwzo fw lo xvf dhgf Myhcgkwgo Th}kfy,goc zojow low mhbklkhyfw }vfwzyow { zojow do{ fwzèc ghwzknhjow5 pfyo bf bhcj÷ h bâ, hvcxvf co wo{ jflbkwbo golfnko, gobo bfcwhafyo jf fllow, { goc vch pyobfwh xvf xvkfyo nhchy5 { co zf ftzyhøfw jf bkfnoâwbo, poyxvf zñ gvhcjo cfgfwkzhw bhcjhy hlnvch ghyzh kczfyfwhczf o vc yfgvfyjo, llhbhw vcbfcwhafyo { lf jkgfw1 wk fwzo bf lo dhgfw gobo zf bhcjo, hjfbèw jf zv phno zf jhyë pyopkch5 { hxvfl poy nhcèywflh, dhgf zojo lo xvf pvfjf phyh gvbplky# [o dhno knvhl5 hgfpzh zñ, pvfw, fwzow gocwfaow { fl phyzfxvf bf dhc fcgobfcjhjo, { fw “Xvf hñc co dh llfnhjo fl bobfczo jf xvf wf gvbplhc zvw jfwfow, pfyoxvf zojo fwzè hyyfnlhjo { fc pogow bobfczow bèw zf woiyhyè lo xvf hdoyh zf mhlzh‒5 phgkfcgkh, pvfw, {whifj xvf zojow }flhbow poy zk, { zv nyhc pyozfgzoy co zf hihcjochyè vc wolo bobfczo# Chjh zfbhw {h#"Vch pyfnvczh, dfybhco1 jk h Myhcgkwgo Th}kfy wk bk jkwpowkgk÷c jf lhw wfwkocfw lh hgfpzh, fw jfgky, xvflhw zfcjyë bhyzfw { }kfycfw, pkjkfcjo vc fwpâykzv flf}hjo phyh kcwzyvggk÷c { ozyo jf low xvf fwzèc fczkckfilhw phyh h{vjhylf h yfgkiky lh lvq { hl pyopko zkfbpo zobhy gobo fafbplo lhw ghvwhw jf wvwzkckfilhw, o wk pyfmkfyf xvf wvwpfcjh lhw wfwkocfw#

Bf jkgf1 “Xvf co wvwpfcjhw lhw wfwkocfw { xvf hgfpzh jf ivfc hnyhjo zv jkwpowkgk÷c5 pfyo xvf mvfyhjf fwhw wfwkocfw, w÷lo fc ghwo jf nyhc cfgfwkjhj, fc ghwo jf }fyjhjfyh cfgfwkjhj, f}oghyëkw, pfyo hczfwzf gobvckghyèw goc ël gocwvlzècjolf5 {h whifw lhw kcwzyvggkocfw xvf wf zf dhc jhjo ${ wf lf}hcz÷ jf lhwkllh omyfgkëcjolh+ { hxvâ zkfcfw vc dfybhco xvf cfgfwkzh }vfwzyh h{vjh, wfnñc xvfyëkw { dhiëkw pfjkjo#

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 14/270

Hjk÷w#

Gobo cow dhiâh hcvcgkhjo, wf gobvckg÷, poy lh bëjkvb L#L# vc fwpâykzv bv{ hpfchjo { wolloqhczf,{ jkao xvf lo dhiâh zyhâjo hxvëllh, wføhlhcjo h B# Pyfnvczë xvë ivwghih { bf goczfwz÷1 “H{vjh,gocwvflo, pfyj÷c, lvq‒#

"Pvfw ikfc, dfybhco, zojo lo zfcjyèw, wk hyyfpfczkjo lo pkjfw h Jkow# Goc nyhcjfw wolloqow llhbhih1“Yoifyzo, Yoifyzo N÷bfq, pfyjochjbf5 pfyjoch h zv hbkno Jobkcno Hgvøh5 zf bhzë, pfyo poy yfboyjkbkfczo bf bhzë {o zhbikëc‒# Fyh zhl fl llhczo, xvf wvplkxvë h low pyfwfczfw yfjoilhyhc wv h{vjh#[o pfjâ h bk pyozfgzoy dkgkfwf }fcky hl gkzhjo Yoifyzo N÷bfq, phyh xvf fl hyyfpfczkbkfczo jf JobkcnoHgvøh lf bo}kfyh hl pfyj÷c, { lf jkaf1 Dfybhco Hgvøh, gèlbhzf5 gobpyfcjf xvf gvhcjo zf dhc pfybkzkjo bhckmfwzhyzf fc vch yfvck÷c jf fwpkykzkwzhw, fw poyxvf fw llfnhjh lh doyh jf xvf gfwfc zvwwvmykbkfczow1 pkjf h Jkow, bkfczyhw cowozyow zhbikëc lo dhgfbow, { jk h Myhcgkwgo Th}kfy xvf llf}f zvwlènykbhw { zv pfyj÷c hjocjf goyyfwpocjf { xvf zf bhcjf fl pfyj÷c jfl dfybhco Yoifyzo N÷bfq { xvfzf jë wv h{vjh { pyozfggk÷c# Lloyhcjo, kbployhih5 pfyo hl cobiyhy h Myhcgkwgo Th}kfy wf fwzyfbfgk÷ {, pockëcjowf lhw bhcow fc lh ghyh, ftglhb÷1 “¨Myhcgkwgo Th}kfy(###xvë nyhc lvq5 hñc co zhc mvfyzf# [h bfzyhfc h Yoifyzo5 {, ¨h{ jf bâ, xvf bf ojkh, xvf co xvkfyf pfyjochybf(### ¨Jkow bâo, pfyj÷c( ¨{o pfyjoco

jf zojo goyhq÷c( ¨Yoifyzo###ëyhbow hbknow { poy vch mvzklkjhj zf bhzë5 bk yfboyjkbkfczo mvf nyhcjf {bf bhzë###dkgf bhl, pfyo pfyj÷chbf, poy Jkow###poy Myhcgkwgo Th}kfy, phyh xvf bf jë lh lvq xvf bffcwføh( ¿Bf pfyjochw? ¿Wâ? ¨H{(###{h co phjfqgo( ¨Nyhgkhw(### ¨nyhgkhw, Jkow bâo( Nyhgkhw, dfybhcoxvfykjo, poyxvf bf dhw bhcjhjo h Myhcgkwgo Th}kfy, Fwpâykzv pojfyowâwkbo5 {h fwzo{ ihao wv bhczo {jkyfggk÷c xvf zojo lo pvfjf# Bf jkgf phyh zk xvf zfcnhw phgkfcgkh, xvf zvw wvmykbkfczow boyhlfw {h wfdhc hghihjo { low bhzfykhlfw {h wf hghihc zhbikëc# Nyhgkhw, dfybhco xvfykjo, poy zyhfybf hxvâ# Zf pyfwfczâ { bf hnhyyë jf zk co wë g÷bo, hlnvkfc bf nvk÷5 {o, jfwjf do{, ow h{vjhyë zhbikëc# Hjk÷w hzojow, nyhgkhw, poy }vfwzyh h{vjh5 bf }o{, xvf }fo zhc nyhcjfw gowhw xvf bf hzyhfc { }kfcfc poy bk#"Hñc co zf bhygdhyhw, dfybhco5 zfcno xvf dhgfyzf vch pyfnvczh xvf, hvcxvf zfcnh hlno jf gvykowkjhj,fcgkfyyh bèw jf###Ghykjhj### ¿Zñ jf j÷cjf fyhw? “Jf hxvâ, hynfczkco, jf Ghzhbhygh, { Yoifyzo N÷bfqzhbikëc‒# ¿Whifw wk zkfcf vc dfybhco xvf co whiâh jf ël? “Lo kncoyo‒#" ¿Phjfgf hlnvco ihao lh avwzkgkhjf lh zkfyyh poy zv gykbfc?" Co" Co cfgfwkzo whify bèw#" [h bf llhbhc, {h }kfcfc poy bâ# Hjk÷w#

 Co ikfc dvio jfwpfyzhjo, gvhcjo wf hcvcgk÷ fl fwpâykzv jf Avhch L#, dfybhch jf lh bëjkvb, poy wføhl xvf fllh zkfcf, pfyo gobo lh bëjkvb L# L# wf fcgoczyhih powfwkochjh, hvcxvf wf yfwkwzk÷ poy bkbhcjhzo, jko fczyhjh poy fllh hl fwpâykzv xvf lh jobkchih { h lhw pykbfyhw phlhiyhw gobpyfcjâ xvf fyh vckbpoyzvco bkwzkmkghjoy { lf vch jvyh lfggk÷c goc h{vjh jfl fwpâykzv jf Avhch xvf wf dhiâh powfwkochjojf L#, { jkaf h fwzh dfybhch1 ¿xvë zf phyfgf jf fwzf logo kbpoyzvco? [ goczfwz÷1 “Vwh jf zv hvzoykjhj {ëgdhlo‒# Fczyfzhczo, goc nfwzow, wf ivylhih, { fcghyècjobf goc ël lf pyfnvczë1 Dfybhco, ¿co dh{bhckgobko fc fl fwphgko? Pvfw wk co lo dh{ wfyè cfgfwhyko dhgfylo phyh zk wolo5 jow }fgfw zf df fgdhjo {hgoc ifcf}olfcgkh, pfyo zñ zf dhw ivylhjo jf bk bhcjhzo { fwzèw dhgkfcjo phjfgfy goc zv pfywfgvgk÷c hfwzh bëjkvb { co zf lo gocwkfczo bèw5 { wk do{ zf df jfwpfjkjo wkc bèw pfch xvf lh jf h}fynocqhyzf poy zv pyogfjfy, h lh }kwzh jf vc ivfc fwpâykzv, ozyh }fq wk zf hzyf}kfyhw h fczyhy fc fwzh yfvck÷c pfjkyë hMyhcgkwgo Th}kfy vch pfch jvyh phyh zk5 poy do{ zf bhcjo fc cobiyf jf lh avwzkgkh, xvf wkc xvf bfoilknvfw h goyzhyzf low mlvkjow, zf bhygdfw5 { yèpkjo, gobo vc godfzf, wf jfwpfyz÷ lh bëjkvb#

Fczocgfw wf fcghy÷ gocbkno lh bëjkvb L# { bf jkao fl fwpâykzv jf Avhch, hwâ1 Hwâ, dfybhco, wfghwzknh# Zojow low mhbklkhyfw bfcow {o fwzèc ghwzknhjow# [o $bf jkao Th}kfy+ zfcno vch bkwk÷c hllâ fwzhcogdf# [ hxvâ fwzo{, fc lh zfyzvlkh, pfyo zojow dhc }kwzo lh jfwpfjkjh xvf lf dhc dfgdo h fwf logo, phyhfafbplo5 { wk dvikfyhw oâjo lhw phlhiyhw xvf dhc jkgdo###Pyfnvczh, Th}kfy, jkgf xvë bf phw÷#" Co, coxvkfyo xvf bf ghwzknvf h bâ, goc xvf, }o{ h gvbplky bkw fcghynow, jf low ghwzknhjow#

H ghjh vco jko vc gocwfao { yhzkmkg÷ low gocwfaow { fcwføhcqhw jfl fwpâykzv flf}hjo xvf wf bhckmfwz÷

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 15/270

 pykbfyo, { jfwpvëw jf jhy gocwfaow { gocwvflow phyh wv dfybhch L# L#, llhb÷ h lh bëjkvb L#N# { lhyfpyogd÷ jf wvw ghpykgdow, jf jfwoifjkfcgkh, { goc phlhiyhw kbpfykowhw, pfyo llfchw jf hboy, lh dkqo}fcky jflhczf jf fllh { lf jkao1 “[o zf }knklo jfwjf do{ fc zojow low bobfczow, { bf dhw jhjo vc nyhcjkwnvwzo poy zv pyogfjfy# ¨Xvë goczfwzhgkocfw( ¿Co whifw xvf zf hgocwfahc ikfc?### ¿Poy xvë dhw jffwgykiky h xvkfc co jfifw? Lo xvf zf kbpoyzh fw zyhihahy { wfy ivfch, co zf dhnhw kcjknch jf lhw

mhgvlzhjfw xvf fwzèw jfwhyyollhcjo { jkbf wk }hw wfy ivfch‒#" Wâ, dfybhch Avhch5 {o xvkfyo wfy ivfch, pfyo phyfgf xvf bf pfywknvf hlnñc fwpâykzv bhlo#" “Wâ, zf pfywknvf5 pfyo zñ zkfcfw lh gvlph5 { wk bf pyobfzfw wfy ivfch, {o zf }o{ h h{vjhy { zf lkiyhyë jf fwf logo xvf fw fl xvf xvkfyf dhgfyzf wv avnvfzf‒#"Pvfw wâ, dfybhch5 }o{ h wfy ivfch"# Avyèjbflo poy Jkow, pfyo bâyhzf ikfc hczfw, poyxvf wk bf avyhw fc}hco, zf }fyèw pfyjkjh# ¿]hw h wfy ivfch?" Wâ, dfybhch " ¿Oifjfgfyèw h zv pykbh? ‗ Wâ, dfybhch" # ¿Colf goczfwzhyèw gobo lo dhgfw hdoyh? ‗ Co, dfybhch " ¿Bf lo avyhw poy Jkow? ‗ Wâ, dfybhch#" Pvfw ikfc,{o zf h{vjhyë { }flhyë poy zk, { gobo bf mhlzfw, }fyèw fl fwghybkfczo xvf zf jo{# [ gobo }kfcjo lh nyhcghynh xvf wf dhiâh fgdhjo fcgkbh avcz÷ lhw bhcow, kbploy÷ { jkao###Hjk÷w, dfybhcow#

 _____________ 

Hglhyhgkocfw h lhw gobvckghgkocfw hczfykoyfwZyhzècjowf hñc jf kcwzyvggk÷c, mhlzhyâh h bk jfify wk co dkgkfyh hglhyhgkocfw { whl}fjhjfw, zhczo jf lo

xvf hczfgfjf gobo fc zojow low pvczow jocjf }fh cfgfwkjhj fc hjflhczf#Fc lh gobvckghgk÷c jfl kcg÷nckzo, {h wf }f wfy vc gocwvbhjo bhfwzyo# Dh jf oiwfy}hywf zhbikëc

g÷bo jfwjf fl pykbfy kcwzhczf {o co gobvlnvë goc yvfjhw jf bolkco1 xvf cozë wkfbpyf lh bktzkmkghgk÷c{ co w÷lo fwo, wkco hñc lhw jfbhwâhw jf low mhbklkhyfw, fc wv kcftpfykfcgkh jf lhw zyfzhw jf low pfy}fywow5{ hvcxvf bf jkafyhc wo{ zv phjyf, wo{ zv bhjyf, phyh bâ, wk co fczyhih fc bk yhq÷c wv yhq÷c, cokbpoyzhih wv hjafzk}o phyh jfwfgdhylow#

Lh gobvckghgk÷c jkgf lo ihwzhczf, pvfw fwzhih jkwpvfwzo h wvwpfcjfy low zyhihaow jf wfwkocfw, wk lhAvwzkgkh xvf yfglhbhihc bkw pyop÷wkzow co bf fyh jhjh# Jfczyo jf ëwzh, {o fyh gfyh h pyop÷wkzo phyhnyhihy wvw hyzâgvlow# Fc lh kcavwzkgkh fyh gobo fl jkhbhczf, ghwk kbpowkilf jf nyhihy fc ël#

Fwzf pyogfjkbkfczo hlfahyâh h low fwpkykzfyow5 bf oghwkochyâh gyâzkghw { lhw bhlxvfyfcgkhw jf fllow#¿Xvkëc fyh {o phyh jfwfgdhy h fwow myâ}olow, bhl}hjow, xvf fllow hjbkzâhc? ¿Pfyo xvkëcfw fyhc { hñc wocfwow###pfy}fywow###bhl}hjow { myâ}olow, phyh jhy phzfczf h fwow wvw knvhlfw, fwpâykzvw"wfypkfczfw, xvf zhczojhøo dkgkfyoc hl Fwpkykzkwbo, dhwzh pocfylo zâwkgo? Wkc fbihyno, xvkwkfyhc xvf co, vc høo avwzo bèwzhyjf, llfnhbow h gflfiyhy fl avkgko vck}fywhl jf Bh{oyâh# ¿Poy xvë co wf opvwkfyoc? ¿Poy xvë cokc}hlkjhihc bk hggk÷c jf yfjvgky h fwow kczfyyvpzoyfw bhl}hjow? H low xvf cow wknvfc, jkno1 lfggk÷c owxvfjh { jfiëkw oiyhy gobo {o oiyë#

Fc lh wfnvcjh gobvckghgk÷c wf }f {h fc pyègzkgh lo hgoyjhjo fc lh pykbfyh, oiyhcjo lh avwzkgkh5 { poy mkc, xvkfyo dhgfy cozhy xvf wk hvc wf vwhc low cobiyfw jf “Jkow‒ “Ghykjhj‒ { “Oyhgk÷c‒, co fw poy bâ, wkco xvf fw poy fwow cobiyfw, xvf low fwpâykzvw wkc lvq { hñc jf bfjkh lvq, { woiyf zojo low dobiyfw,fwzèc fc powfwk÷c jf fwow cobiyfw jhjow fc wv kcmhcgkh poy lh yflknk÷c, { co fw jf vc nolpf xvf wf lfw pojâh hyyhcghy# Lo hyyhcghyâhc fllow bkwbow fc dhgkëcjowf lvq, gobo dh wvgfjkjo#

Poy fwo bkwbo, wf }f xvf lh dfybhckzh Avhch, hl yfpyfcjfy h lh bëjkvb Lvgâh, hñc lf pkjf xvf “Avyf poy Jkow‒# Fw xvf, phyh low pyfavkgkhjow jf lh yflknk÷c, fl avyhy fc }hco poy fl cobiyf jf Jkow, yf}kwzf $flmhlzhy hl avyhbfczo+ lh pfch jf gocjfchgk÷c5 { fl hboy, fgdh bhco jf low ftzyfbow phyh ghvwhy fl ikfc hlgoyyfnkylo#

 Cowozyow, fc fwf gocogkbkfczo, jkakbow fc cvfwzyhw oiyhw1 “Lh whikjvyâh gocwkwzf fc whghy ikfc jflbhl { zobhy jfl bhl fl bfcow‒# “Zolfyhy { co gocwfczky‒# “Ftpocfy { co kbpocfy‒#

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 16/270

Zojo fwzo ow xvfjh pyoihjo fc lh wfwk÷c jf fwf jâh, xvf pojfbow ghlkmkghylh jf “Lh pykbfyh wfwk÷cvck}fywkzhykh‒, jfczyo jfl oyjfc yfnlhbfczhyko jf avwzkgkh, xvf wf fwzè flhioyhcjo phyh lh mvcjhgk÷c jf lhFwgvflh# Lo gvhl, co pojyâh wfy jfl hnyhjo jf low hgowzvbiyhjow h avnhy goc fl Fwpkykzkwbo fcwvgkhcjowv hlio gfcjhl, gocmvcjkëcjolo goc lhw yflknkocfw bèw hiwvyjhw# Xvf ow wfh jf glhyh lfggk÷c, ow jfwfh#

 Aohxvâc Zykcghjo

 _____________ 

Hiykl 89 jf 8;80

Jfwpvëw jf lh lfgzvyh, pfjkbow vc fwpâykzv flf}hjo xvf cow kcwzyv{fwf fc lhw jogzykchw { wf powfwkoc÷jf lh bëjkvb B# Poy wv gobfjkbkfczo fc lhw phlhiyhw, gocogâ fl xvf fyh, { bf jkao1 Co zf xvkfyo jfgky bk cobiyf, pfyo {h bf dhw gocogkjo# Hwâ jfifw hgowzvbiyhyzf h gocogfy h low fwpâykzvw, phyh xvf cowfèkw fcnhøhjow# Whifw xvf low dh{ bv{ mhlhgfw { bfczkyowow { xvf woc ghphgfw jf zojo, poy gobvckghywf# Wf jkyknk÷ h lh xvf mvf wv fwpowh, P# O#, { lf yfgobfcj÷ xvf co pfcwhyh zhczo, xvf co fyh

 pyfgkwo fwzhy wkfbpyf goc fl pfcwhbkfczo mkao fc lhw gowhw jf hyykih poyxvf wf hzyomkhyâh# Gvhcjo {h wfzkfcf mf fc lhw gowhw { lh kczfcgk÷c fw whch, ikfc wf pvfjf jhy hlnñc jfwghcwo hl pfcwhbkfczo { jkwzyhfylo,gobo ftphcwk÷c, fc lhw gowhw jf lh zkfyyh, xvf fllhw zhbikëc woc ivfchw { jf lhw bhlhw wf whgh ivfcmyvzo# Goc xvf {h whifw, co pkfcwfw zhczo# Hdoyh bf jkao1 “[h zf jkafyoc, dfybhco, xvf zojow lowmhbklkhyfw dfbow fwzhjo ghwzknhjow, pfyo {h cow dh wkjo lf}hczhjh lh pfch, { co xvfyfbow }ol}fy h wfylo,hvcxvf cow ghvwf bvgdh pfch fl yfwfy}hycow lo xvf zf xvkwkëyhbow jfgky5 zojow fwzhbow hxvâ { owjfmfcjfbow { jf zojow zyhkno fl Hboy { fl ghykøo { lh hlfnyâh xvf gobo ozyhw }fgfw jkwmyvzhbow# Wflf}hcz÷, yfzkyècjowf, pockfcjo lh wkllh, gobo kc}kzhcjo h wfczhywf h hlnvkfc, { lf pyfnvczë1 Jkbfdfybhco, ¿h xvkëc jfahw hdâ? ¿H xvkëc zfcno fc bk pfcwhbkfczo?" Co# [h zf jkyè xvkëc fw#" Xvkwf pyoihylo { }fy wk poy lo xvf dhiâhc wkjo ghwzknhjow cvfwzyow mhbklkhyfw lfw wfy}âh jf fwghybkfczo { lf dkgfhlnvchw pyfnvczhw jf kczfyëw phyzkgvlhy, { bf goczfwz÷1 ¨Poy Jkow, dfybhco(###Co bf pyfnvczfw chjh jffwo, xvf bf jh bvgdh pfch co goczfwzhyzf whikëcjolo5 pfyo gocmâh, xvf fc iyf}f hghihyèc zvwwvmykbkfczow# Hjk÷w#

 F# Nhjfh

 ________________ 

Lh bëjkvb xvkwo jfwpfyzhywf, { hñc zyhzë jf h{vjhylh1 pfyo o{÷ vch }oq mvfyzf, kbpfykowh { llfch jfhcnvwzkh xvf lf jkao1 ¨Fwpfyh(###{ wf }ol}k÷ h joybky, bhckmfwzècjowf goc nyhc gocnoah { pkjkëcjobf¨Ghykjhj, dfybhco(###Hcjo fc zkckfilhw { fyyhczf { zopë goc vc fwpâykzv h xvkfc bf hnhyyë { goc ël bf}kcf, poyxvf fc ozyh }fq, bf jkafyoc1 Hcjh goc ël { zf jhyè lh lvq fc wv###‒Oyhzoyko‒5 { jfwjf xvf fczyë,fwzo{ goczfczh { whzkwmfgdh5 zhczo, xvf wk co bf jhkw lh lvq, pfjkyë xvf bf jfafc fwzhy hxvâ, zojo flzkfbpo xvf bf mhlzf, pfyo ¨Co(###Jkow bâo###¨Xvf wfh ëwzh lh doyh mflkq¨ ¨Od(###Bf jkgfc, dfybhco, xvf zñbf dhw zfckjo lèwzkbh { zf dhw kcjknchjo goczyh low xvf bf hzoybfczhyoc { xvf fyfw hbkno jfl xvf bèwbf dh jfmfcjkjo, { fwzo bf llfch jf gocmkhcqh, ¿bf h{vjhyèw? ‗ Wâ, dfybhch, { zojow low xvf hxvâ fwzèc5 pfyo co xvkfyo }fyzf {h wvmyky { yflhzh fl poyxvë phjfgfw, phyh xvf pkjhbow h Jkow lh lvq xvf jfwfhw#" [ofyh nvhph { ao}fc5 { bkw phjyfw, poy bkfjo h bk dfybowvyh, bf zyhafyoc hxvâ, h fwzh ghpkzhl { bffcgfyyhyoc fc vc goc}fczo# Vch bocah bhlh bf ghwzknhih wkc pkfjhj, { bf gocjvgâh, goc wvw bhøhw, hwfy fl hpfzkzo jf vc Phjyf bkwfyhilf# Co xvfyâh, bf yfwkwzâ5 pfyo, h mvfyqh jf ghwzknow { hwzvgkhw, bf

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 17/270

jfwdocy÷ fl bkwfyhilf, h xvkfc ojko { poy fwo wvmyo# Fcgfyyhjh, co pojâh gobvckghy h chjkf, poyxvf cobf jfahihc }fy ck dhilhy goc chjkf, dhwzh xvf }kco bk dfybhco { h lh mvfyqh dkqo xvf lo jfahyhc }fybffc lh ghbh5 hl pyfnvczhybf jf xvë fwzhih fcmfybh, lhw bocahw lf jkafyoc xvf fwzhih logh, pfyo {o nykzë1¨Co, dfybhco bâo(###Co wo{ logh###¨Df wkjo bhjyf(" Zojh fwzh dkwzoykh lh whif fl bvcjo fczfyo, { lhyfgoyjë poy wfy bv{ yfgkfczf, { ftglhbë1 ¨Dfybhckzh(###¿Fyfw Yowh Zvwo? Goc vc nyhc wvwpkyo, jkao1

Wâ###Yowh Zvwo# [h whiâh xvf bf dhiâhw jf gocogfy { zfcjyâhw lèwzkbh ozyh }fq { bf h{vjhyèw h xvf Jkowbf jë lh lvq ‗ Wâ###poiyf Yowh###Pfyo, jkbf ¿G÷bo phwhcjo vc ghl}hyko zhc zfyykilf gobo fl xvf phwhwzf,fwzèw fc zkckfilhw? ‗ Poyxvf ojko h bkw }fyjvnow# ¨Poiyfw( Xvë zkckfilhw zhc zfyykilfw lfw fwpfyhc hl Phjyf{ h lh Bhjyf###Co xvkfyo bfczhy wv cobiyf, poyxvf yfchgf fc bâ fl ojko { fw lo xvf bf hzoybfczh# Co,dfybhcow5 co ojkëkw h low gvyhw, myhklfw o bocahw1 pfjky poy fllow xvf woc bv{ jfwnyhgkhjow, { pyogvyhj poy zojow low bfjkow llhbhylow hl ghbkco jf lh }fyjhj5 zojow $goc poghw ftgfpgkocfw+ llf}hc fl ghbkcofyyhjo# ‗ Jkbf, dfybhch Yowh, low pfyk÷jkgow pvilkghyoc zhczhw gowhw, xvf wf yfwkwzf fl wfczkjo gobñc hgyffylhw# ¿Woc }fyjhj? ‗ Co w÷lo woc }fyjhj, wkco xvf woc chjh fc gobphyhgk÷c jf lo xvf pojâhcgocmkybhy, wk fwghlèyhbow low goc}fczow# Dh{ gowhw zhc doyykilfw, xvf lh kcjknchgk÷c jf low dobiyfw cofcgoczyhyâh ghwzkno wkco xvfbècjolow zojow, phyh pvykmkghy lh zkfyyh { lh hzb÷wmfyh xvf low gviyf#" ¿Fwgkfyzo, dfybhch Yowh, xvf lh Bhjyf###" Co bfczfw, poy Jkow, wv cobiyf, xvf bf hdonh#" ¿Fw gkfyzo xvf

zf oilkn÷ h ghynhy goc fl golgd÷c fc fl xvf zf jfwdocy÷ fl Phjyf? ‗ Wâ# Co bf lo yfgvfyjfw, xvf bfdoyyoykqh# ‗ Zfc ghlbh, dfybhch, { hvcxvf phjfqghw vc bobfczo, goczëwzhbf1 ¿Lh fcmfybfjhj}fynocqowh xvf wf jkao zfcâhw, zf lh jko fl Phjyf B# ‗ Wâ###{ ¨gvèczo bf dkqo wvmyky(###¨Xvë xvfbhjvyhw(###¨Xvë hzyogkjhjfw###Dhwzh xvf zvw ivfcow hbknow bf fcgoczyhyoc { bf pvwkfyoc fc bhcow jf dobiyfw ivfcow###Xvë }fynüfcqhw df phwhjo, { gvèczhw lènykbhw gvhcjo, fc fl dowpkzhl, bf }kwkzhihc, vcow poy gvykowkjhj { zojow poy bkwfykgoyjkh, whikfcjo xvf bk jfwdocoy fyh jfwgvikfyzo( [o pfjâh h low bëjkgow{ h zojow xvf bf bhzhyhc5 xvf co xvfyâh phjfgfy zhczo, { jfgâhc xvf fwzhih ¨Logh(### ¨Logh(###¨Logh(###Wâ, dfybhco, jf jfwfwpfyhgk÷c# [h zf lo jkao vc ivfc hbkno zv{o# " ¿Gvèczow avfgfw yfgvwhyoc zvghvwh? ‗ Zojow, poy goihyjfw { poy fl bkfjo xvf zkfcfc h low afwvkzhw5 hlnvcow jf fllow woc wvw fwglh}owfc gvfypo, hlbh { jknckjhj# Pfyo co bf pyfnvczfw bèw jf fwo, xvf bf hzoybfczh# Co low ojkëkw, yonhy  poy fllow#" ¿J÷cjf jfwfcghychwzf? ‗ 

Fc Ihdâh Ilhcgh, { bf jkfyoc vc lâxvkjo, phyh xvf pfyjkfyh lhw nhchw jf gobfy, { ¿jkbf dfybhco?¿Xvë fw jf bk jfmfcwoy N# ]#? ¨Poiyf(### ¨Xvë ivfco fw(### ¨Xvë goyhq÷c zhc dfybowo(### ¨G÷bo lloyhihjf yhikh poy lhw kcavwzkgkhw(###Lo xvkfyfw, dfybhch Yowh? """"Wk, goc zojh bk hlbh#"""" Pvfw bkyh,dfybhch5 fw ihwzhczf jfwnyhgkhjo# Dhgf pogo, poy jfmfcjfy wvw kjfhw, lf pfnhyoc jow zkyow { hcjh bhcgo1zf lo yfgobkfcjo, phyh xvf lo h{vjfw, fc gvhczo yfgkihw lh lvq# [ hdoyh, dfybhch, yfgvfyjh poy vcbobfczo, xvf fl ojko zf dh dfgdo wvmyky jfwpvëw jf jfwfcghychy { xvf chjh pojyâhbow dhgfy fc zv mh}oy wk pfywkwzkfwfw fc fl ojko5 { fw cfgfwhyko, { zf lo bhcjo, xvf goc zojo fl hyyfpfczkbkfczo, { bkfczyhwcowozyow pfjkbow h Jkow jf zojo goyhq÷c xvf zf jë lh lvq, llhbh h Myhcgkwgo Th}kfy { xvf llf}f zv pfyj÷c hl zykivchl jf lh jk}kch avwzkgkh { ël goc wv nyhc pojfy, zf hgonfyè ihao wv bhczo# Pâjflf zñ,dfybhch, gobo cowozyow pfjkbow, { bkfczyhw }kfcf lo xvf pfjkbow, xvkfyo xvf pyfwkfczhw lh lvq xvfcvfwzyow mhbklkhyfw zf dhyèc pyfwfczky# Zojow oyhbow fc ivfc yfgonkbkfczo# Bkfczyhw oâh {o bvgdhw}ogfw $ghwk kbpfygfpzkilfw h low jfbèw+, hlyfjfjoy jf lh bëjkvb, xvf lf jfgâhc1 Dfybhch Yowh5 {o wëzojh fwh dkwzoykh5 {o zf pyfwzo bk lvq5 bkyh ¿}fw hxvfl nyhcjf fwpâykzv xvf h wv hlyfjfjoy dh{ zhczowbkllocfw jf lvgfw?

Fwf fw Myhcgkwgo Th}kfy, h xvkfc zf fcgobkfcjh fl dfybhco# Fw fl Fwpâykzv jf ]fyjhj1 {h llf}÷ zv pfyj÷c5 bkyh, zf gocgfjf lh lvq5 {h }kfcf poy zk { cowozyow zf llf}hbow( ‗ Goc nyhc hlfnyâh { lènykbhwftglhb÷1 ¨Nyhgkhw###Nyhgkhw, Jkow bâo###Nyhgkhw, Myhcgkwgo Th}kfy(###¿Poy xvë co zf gocogâ hczfw?###¨Xvënyhcjf fyfw(### ¨Pogow dh{ bèw nyhcjfw xvf zñ¨ " ]ol}këcjowf h bâ { zobècjobf lhw bhcow, jkao1Dfybhco, nyhgkhw###Bk hnyhjfgkbkfczo wfyè fzfyco poy bhcjhybf hjocjf bf bhcjhw###Pfyo dh{ bèw

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 18/270

nyhcjf mvfyh jf Jkow { zv pyozfgzoy# Goc zhl h{vjh chjh zfbhw###Goyyo h wv lhjo, poyxvf }o{ h wvwdvfwzfw# Df wkjo hjbkzkjh { ivwghyë hl Phjyf B#, phyh h{vjhylf# Co ojkëkw h fwow poiyfw jfwnyhgkhjow,oyhj poy fllow# H{vjhyë h zv hbkno N#]#, { h zk co zf ol}kjhyë fc ckcnñc bobfczo, { h low xvf zfyojfhc###Hjk÷w, dfybhcow bâow###Nyhgkhw###{ ftzfcjk÷ low iyhqow# ‗ Hl jfwpfyzhy lh bëjkvb, jkao xvfjvyhczf lh bhckmfwzhgk÷c dhiâh }kwzo }hykhw }fgfw whlhw goc ghbhw ilhcghw, gobo dowpkzhlfw1 lh ñlzkbh,

fyh fc vc pvfilo xvf dhiâh bvgdo ihyyo { pol}o $wf ftplkgh wfh fl jf Ihdâh Ilhcgh, jocjf jfwfcghyc÷+#Hl jfwpfyzhy, }ko vc ghbkco bv{ lhyno, zojo joyhjo, { hl mkchl, vc nyhc ahyjâc llfco jf mloyfw { lvgfw, {fc ël bvgdh nfczf jf mkfwzh, poy vch ao}fc xvf llfnhih hgobphøhjh { lh yfgkik÷ Myhcgkwgo Th}kfy#

 ________________ 

Hiykl 86 jf 8;80

Pyf}kh lfgzvyh jf low pykcgkpkow mvcjhbfczhlfw, wf powfwkoc÷ vc fwpâykzv flf}hjo xvf co fyh jfcvfwzyow mhbklkhyfw, { jkao1 Ikfc}fckjow wfèkw, dfybhcow bâow###Gvèc nyhcjf fw cvfwzyh hlfnyâh hl }fyow

vckjow { yfvckjow fc pfcwhbkfczow# Pkjfw kcwzyvggk÷c phyh hmkybhyow fc lh mf5 h fwo }fcno1 fw jfgky, h fwobf bhcjhc# Zf dh oâjo, gobo zf o{f wkfbpyf zv pyozfgzoy5 fwf fwpâykzv pojfyowo $Myhcgkwgo Th}kfy+, xvfzf fwphczhyâh whify low bkllocfw jf bkllocfw jf fwpâykzvw xvf bhcjh, { ###$wf xvfj÷ bèw jf jkfq bkcvzowfc wklfcgko+# Fczyfzhczo, lh bëjkvb, jko lh }vflzh, bkyhcjo hyykih# [o oiwfy}hih, whikfcjo xvf zfcâh lhbëjkvb vch nyhc }kwk÷c jf kcwzyvggk÷c, { wkc jvjh, fl fwpâykzv lfâh bkw pfcwhbkfczow5 poyxvf, gvhcjo pfcwhih xvf jf hxvfllh }kwk÷c, lh bëjkvb wf hmkhcqhyâh fc lhw gyffcgkhw, bf goczfwz÷1 “Zf }fo5 fyfwjknco‒#" [ hl pogo yhzo, bf jkao1 Zf dhiyè ftzyhøhjo bk lhyno wklfcgko, ¿}fyjhj?#" Co, dfybhco, pvfw zvwklfcgko fw phyh bâ dhyzo wknckmkghzk}o#" Pvfw ikfc, lo xvf dh }kwzo lh bëjkvb, lh dhyè gyffy wkc}hgklhgkocfw5 lf jhyè kcwzyvggk÷c phyh fllh { ozyow bèw xvf hxvâ }hgklhc fc hlno, { hdoyh jkyë lo xvf zfkcwzyvkyè bvgdo1 [o mvk bhjyf, { jfwfcghycë jf pfch, { h{vjhjh# Fw jfgky, goyzhyoc bk ftkwzfcgkh# Mvkdkah jf vch mhbklkh jf powkgk÷c fc lh Yfpñilkgh Oykfczhl5 zv}f hboyfw, { jf fllow zv}f vc dkao, xvf bf loxvkzhyoc h low jow bfwfw, wkc whify hj÷cjf lo llf}hyoc5 bf hzoybfczhihc wkc gobphwk÷c, jkgkëcjobf xvfdhiâh jfwdocyhjo h lh mhbklkh { fyh fl lvjkiyko jf bk ghwh# [o fcmfybë jf pfch, { w÷lo bf jfahihc whlky hlh ghllf goc vch wky}kfczh, zhbikëc gobpyhjh, xvf co bf jfahih dhilhy goc chjkf# [o }fâh low ckøow {jfgâh1 ¨Jkow bâo(### ¿J÷cjf fwzhyè fl bâo? ¿Wfyè yviko? ¿Wfyè boyfco? ¿Hcjhyè {h? ¿Zfcjyè avnvfzfwgobo fwzow ckøow?

[ hczf lh jvjh, {o boyâh jf pfch# [h llfn÷ phyh bâ fl jâh mflkq jf jfwfcghychy {### ¨Od, jkgdh(###Bffcgoczyë goc bk dkao, xvf lh bëjkvb dh }kwzo, { fc wvw iyhqow bf yfgkik÷# Bkw phjyfw, bfaoy jkgdo, bkbhjyf, bvyk÷ jf yfboyjkbkfczow { {o whlâ h wv fcgvfczyo { yonvë goc bk dkao, { lf jkbow lvq# [h bkbhjyf yffcghyc÷5 {o yffcghychyë fc fllh ozyh }fq####"¨Fd(### ¿G÷bo, dfybhch?### ¿Co fw vch lf{, xvf flfwpâykzv, hl yffcghychy, zobf jkmfyfczf wfto hl hczfykoy?" Fwh fw lh lf{ nfcfyhl5 pfyo gvhcjo dh{ xvfgvbplky vch bkwk÷c, wf zobh fl wfto xvf dh jf bfcfwzfy, poyxvf lh lf{ mhzhl fw1 “Wk bhzhw, goc zvw ifwowyfwvgkzhyèw fl bvfyzo‒, { “Wk ojkhw, zfcjyèw xvf hbhy‒# [o yffcghychyë fc lhw fczyhøhw jf lh xvf mvf bkbhjyf, { wfyë }hy÷c5 h wv zkfbpo, zfcjyë hboyfw { wfyèc goc xvkfc low zv}o gocbkno { zfcjyè poy myvzovc ckøo, xvf wfyè fl bkwbo xvf h bâ bf xvkzhyoc { h fllh wf lo xvkzhyèc, { lo zfcjyè xvf yfgkiky bk bhjyf{ xvfyfylo# ¿]fw wk zf fw kcwzyvgzk}o fwzo? Pvfw bfjkzhy, xvf fwzh fw lh lf{ xvf wkfbpyf wf gvbplf# Hbhjh }vfwzyow fcfbknow, { co xvfyèkw phyh }vfwzyo py÷akbo lo xvf co xvfyyâhkw phyh }owozyow# ]vfwzyowmhbklkhyfw ow mflkgkzhc poy lh pfwgh jf lhw ozyhw cogdfw, { ow jkgfc { ow jkno1 Hjflhczf# Hjk÷w#

Hl jfwpfyzhy, lh bëjkvb jkao xvf lh dhiâhc llf}hjo poy vc lhyno ghbkco { lf fcwføhyoc low fwphgkow5vcow llfcow jf myâo { zkckfilhw, ozyow jf vc pogo bèw jf lvq, ozyow jf bèw lvq { hlfnyâh, { poy fwghlh, }ko

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 19/270

bvgdow, dhwzh llfnhy jocjf zojo fyh lvq { ikfcfwzhy { low hgobphøhczfw lf jkafyoc1 “Phyh xvf gyfhw { xvfgyfhc‒# Fczocgfw lf fcwføhyoc vc yoivwzo ckøo { lf jkafyoc1 “Fwzf ckøo fw bëjkvb, lo }f zojo5 zobhfafbplo#

 Cozh#" ¨Xvë wvilkbf lfggk÷c jf whikjvyâh wf fcgkfyyh fc zhc goyzh ftplkghgk÷c(

¿Phyh xvë ivwghyâh bèw pyvfihw jf lh }kjh goczkcvhjh jfl fwpâykzv? ¿Co wf }f hdâ, glhyh gobo lh lvq,lh bèw hlzh avwzkgkh jf cvfwzyo Phjyf Gyfhjoy? ¿Co dhiâh ihwzhczf gkbkfczo, { mkybf, jocjf wfczhy bkw pyfwfczkbkfczow? Jfwjf fwf bobfczo, low pyfwfczkbkfczow wf goc}fyzâhc fc htkobhw kcjfwzyvgzkilfw# Lhw  avwzhw jvjhw $xvf fwzhih oilknhjo h zfcfy { ftpocfy wkc cfnhy+, yfgkikyâhc vch whcgk÷c poy lh yhq÷cmklow÷mkgh, phyh flf}hywf h lf{fw kcfxvâ}oghw# Fl }hloy cfgfwhyko phyh ftpocfy { wowzfcfy lh ]fyjhj, fczyf{h jf llfco fc lh gocgkfcgkh# Co zfcfy fwf }hloy, fyh co w÷lo yfcvcgkhy, bfyfgkfcjo fl avwzo ghlkmkghzk}ojf goihyjf, wkco xvf dhiyâh wkjo lh bèw pvckilf pyf}hykghgk÷c# [ {o, xvf hwgfcjâh jfl ghbpo jf lh}fyjhj flëgzykgh, co pojâh yfzyogfjfy ck vc bklâbfzyo# Wk yfzyogfjkfyh### ¨Zojhw lhw gkfcgkhw wf }ol}fyâhc avwzhbfczf hkyhjhw goczyh bâ( Lh boyhl, jhyâh vch zfyykilf whcgk÷c hgvwècjobf jf pyf}hykghzo { goihyjâh{ lh }fyjhj, wfczhyâh wv zfyykilf wfczfcgkh jf bhl}fywoy(###

Pfyo wf lf}hczhihc hczf bk }kwzh lhw kyhw mvykowhw jf low pfy}fywow fwpkykzvhlkwzhw, poyxvf, hjfbèw jfhgvwhylow jf wvw avfnow wvgkow, zhbikëc lfw xvkzhyâh wv hgobojhbkfczo, { lvfno, {h xvf lfw jfwzyvâh wvbklhnyfyâh wvpfygdfyh, lh yflknk÷c ghz÷lkgh, pfyo bf yfwknchih { jfgâh1 {o zfcno xvf lh ftglvwk}kjhj jf lhyf}flhgk÷c, { fl bhzfykhlkwbo {h co pojyâh ftkwzky, jfwjf xvf co pojyâh wvwzfczhy wv wfczfcgkh jf “ Pvl}kw

fykwz, fz kc pvl}kw yf}fyzfykw‒, poyxvf hdoyh wf }f xvf hl pol}o }vfl}f lo xvf fw jf pol}o, pfyo fl fwpâykzvco fw jfl pol}o#

Hmyoczë, pvfw, lhw gkygvcwzhcgkhw ftzyfbhw fc xvf bkw pyopkow jfwfow jf fcgoczyhy lh }fyjhj bfgologhyoc, { {h wvynk÷ lh zyfbfcjh pyoglhbh xvf dhiâh jf yf}olvgkochy lhw gkfcgkhw { lhw gocgkfcgkhw, lhwxvf, poy lh mvfyqh, dhc fbpfqhjo h ivwghy wv hwkfczo { wv pyonyfwo, { {h zojo fw Fwpkykzkwbo { flFwpkykzkwbo lo fw zojo, jkaf#

Hj}fyzkyë, jf cvf}o { poy ñlzkbh }fq, xvf wf zfcnh fc gvfczh, xvf wk hñc pyocvcgkhc fc low pykbfyowzobow jf fwzh “Mklowomâh Fcgkglopëjkgh Vck}fywhl‒, “]oq jf low fwpâykzvw‒, lhw phlhiyhw “Jkow‒,“Ghykjhj‒ { hlnvchw ozyhw jf ykzo { pyfavkgko yflknkowo, fw h ghvwh jf xvf co wf pvfjf ioyyhy jf vc wolonolpf jf iyogdh, lo cfnyo jf fwow gvhjyow# Bèw ikfc wf dh jf }fy fc fllo, fl hboy jf low fwpâykzvw jf lvq,whghcjo ikfc jfl bhl, ftplkgècjowf fc lh moybh xvf pojyâhc wfy bfaoy oâjow#

 Aohxvâc Zykcghjo

 ____________________ 

Hiykl 90 jf 8;80

Wf bhckmfwz÷ vc fwpâykzv xvf wf jko h gocogfy goc fl cobiyf jf Hczocko Lhiyhjoy, { jkao1 “Lhbëjkvb B#P#, poy xvkfc oiyo, bf yfgocogk÷, poyxvf fwzv}o jf ckøh hl wfy}kgko jf bk bhjyf, Glhyh, fcZoyo $Qhboyh+5 { {o, h pfwhy jf wfy vc yñwzkgo lhiyhjoy, hl jfwfcghychy, zv}f lvq, poy bk yfwknchgk÷c {ghykjhj fc lh zkfyyh5 pfyo zfcno pfch poy bk dfybhco, xvf fyh gvyh { ghpfllèc jf lhw bocahw jf WhczhGlhyh, xvf fwzè fc zkckfilhw, poyxvf bhlnhwz÷ cvfwzyow kczfyfwfw phyh dhgfywf { }fy { xvfyfy jf lhwogkfjhj, dhgkfcjo yfnhlow h hxvfllhw bocahw goc lhw xvf bhczfcâh hboyfw5 pfyo {o kncoyhih lo mhlwo jffwhw gobvckjhjfw { jf lh yflknk÷c ghz÷lkgh, pfyo bf yfwknchih { jfgâh1 {o zfcno xvf zyhihahy bèw phyh

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 20/270

bhczfcfy h bkw dfybhcow5 pfyo co kbpoyzh, zyhihahyë, { hvcxvf }fâh xvf bk dfybhco fyh cvfwzyohjbkckwzyhjoy { hbkcoyhih cvfwzyh dhgkfcjh, pfcwhih xvf ël fyh gvyh { whiâh bfaoy xvf {o gvbplky wvwjfifyfw, { bf gocmoybhih# Pfyo h bk jfwfcghychgk÷c, { gvhcjo bk fwpâykzv wf jfwpfa÷, bk bhjyf Glhyhwhlk÷ h bk fcgvfczyo { bf dkqo }fy low phjfgkbkfczow jf bk dfybhco { gobpyfcjâ lo mhlwo jf wvbkckwzfyko5 pfyo fc bfjko jf bkw wvmykbkfczow poy ël, dfbow }kwzo fc low fwphgkow fl fwpâykzv fcghychjo

jf hxvfllh ckøh B#, h xvkfc bk bhjyf { bkw dfybhcow xvfyâhbow gvhcjo lh zfcâhbow jf ckøfyh, xvf vcjâh vco, { ozyo jâh ozyo, }h whghcjo jf lh owgvykjhj h wvw hmkcfw, { dfbow pfjkjo h Myhcgkwgo Th}kfy zv pyozfgzoy { bf gocgfjk÷ bhckmfwzhybf fc zv###‒Oyhzoyko‒, phyh pfjkyow poy bk dfybhco Lkco# ¿Bfgocgfjfyëkw xvf lo zyhknh phyh jhylf lvq?#" Wâ, dfybhco Hczocko, zyèflo gvhcjo zf lo gocgfjhc {yonhyfbow poy ël, { wk wv doyh dh llfnhjo, lf jhyfbow lvq‒#

 _____________________ 

Bh{o 8± jf 8;80

Poy pykbfyh }fq wf bhckmfwz÷ fc wfwk÷c fl fwpâykzv jf Hczocko jf Phjvh, pyozfgzoy jf lh bëjkvb B#

Jko nyhcjfw fcwføhcqhw jf hboy { jkao1 “Xvf fwzhih bv{ whzkwmfgdo5 xvf bvgdo lf dhiâh gowzhjo, pfyohl mkc dhiâhbow nhchjo lh ihzhllh5 xvf bf lo hnyhjfgâh bvgdo, poy dhifylh fjvghjo‒#Zñ zkfcfw, bf jkao, jvyh bkwk÷c, { fl pojfy jf zojow, fw zv pojfy fc avwzkgkh5 { poyxvf zv pyozfgzoy {

bhfwzyo bâo, hwâ lo xvkfyf, yfwpocjf h zhl nyhcjfqh# Dhq { co yfzyogfjhw, pvfw zv yfzyogfwo, wfyâh ghvwhjf vch yf}olvgk÷c fc low fwphgkow5 zfc bvgdo hboy pyopko fwpkykzvhl, xvf fwzo fw whczo# Myhcgkwgo Th}kfy lo zkfcf5 poy fwo fw fl bh{oy xvf dh{ fc low fwphgkow jf cvfwzyo plhco#" ¿Xvë jkgfw, dfybhco Hczocko? ‗ Lo xvf {o zf jkno fw }fyjhj# [h zf lo hmkybhyèc fwpâykzvw bèw wvpfykoyfw xvf {o# Wknvf hjflhczf, bfjkgfc xvf zf jknh#" Jkbf, dfybhco, ¿whiâhw xvf fl fwpâykzv jf zv pyozfnkjh { fl bâo ëyhbow hmkcfw? ‗ Wâ,g÷bo co lo dhiâh jf whify# Do{ co pvfjo fwzhy bèw, poyxvf co bf lo pfybkzfc, poyxvf dh{ cfgfwkjhjfwxvf fwpfyhc5 yfgkikj lh ifcjkgk÷c jf Jkow#

 Hczocko jf Phjvh#

H goczkcvhgk÷c, wf bhckmfwz÷ vc fwpâykzv poy lh bëjkvb L#N#, { goc nyhc gocnoah jkao xvf lo zyhafyoccvfwzyow mhbklkhyfw, xvf wf llhb÷ Lvkwh Hlbfkjh, fyh poyzvnvfwh { poiyf, pfyo dhiâh woøhjo goc ykxvfqhw{ lhw nhc÷ goc wv dfybowvyh { h gowzh jf wv docoy, poy lo gvhl phw÷ h Fwphøh $Whczhcjfy+, jocjf }k}k÷goc vc dobiyf ykgo, h xvkfc lf mhlzhih goc vc hbhczf ao}fc, xvf wf llhbhih J#B#

Phjfgk÷ poy zyfw gowhw1 poy ojko, poy oynvllo { poy gykbkchl5 wkfcjo {h ykgh, jfwpyfgkë h low poiyfw phyh xvkfcfw co zfcâh ghykjhj { ojkhih h low bv{ ykgow { h lhw bvafyfw bèw dfybowhw xvf {o, { poyxvfvch wky}kfczh jfwgviyk÷ h bk bhykjo, bkw hboyfw goc bk hbhczf ao}fc, xvf fyh bëjkgo, vc jâh, lh zkyë poy fl ihlg÷c dhwzh lh ghllf5 wf llhbhih Bhynhykzh Pfwhyfw# Mvk pyfwh, xvkwf fwghphy, { vc polkgâh bf zky÷vc ihlhqo { bf bhz÷#" Lh bëjkvb wf xvfj÷ hñc fc ëtzhwkw { }ko vc pvfyzo jf bhy5 xvf dhiâh bvgdow pfwghjoyfw jfwghifqhcjo pfwghjow, { vc ihygo xvf fczyhih fc fl pvfyzo goc ihcjfyh fwphøolh5 lvfno lhllf}hyoc h vch ghllf { lh pvwkfyoc myfczf h vch ghwh jf jow pkwow { }ko xvf jfl ihlg÷c zkyhyoc vch pfywoch,{ vc }knklhczf }fwzkjo jf ilhcgo jkwphy÷ vc zkyo { bhz÷ h vch wføoyh, xvf fyh lh xvf zky÷ jfl ihlg÷c h lh pfywoch xvf }ko ghfy# Lh ghwh fwzhih fc vch ghllf fc xvf dh{ nyhcjfw hghgkhw# Ghllf Ghio Bhjkgdhgo# Hlh pvfyzh llfn÷ vc wføoy ikfc phyfgkjo { lf jkafyoc# Fwf fw jogzoy###Lh zyhwlhjhyoc h vc pvfilo pfxvføo { poiyf, jocjf }ko vch ghwh hñc bèw poiyf, { jow }kfakzow lloyhcjo1 fyhc low phjyfw jf lh gobvckghczf# Lhzyhcwpoyzhyoc hl fwphgko { }ko llfnhy h vch ao}fc bv{ nvhph xvf llf}hih jf lh bhco cvfwzyow mhbklkhyfw,{ jkao1 Nyhgkhw# Hjk÷w#

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 21/270

 ___________________ 

Bh{o 9

$Fwgykzh1 Zykcghjo+Dfybhco xvfykjo1Nyhcjfqhw zhczhw wf fcgkfyyhc fc zv pfcwhbkfczo, bkyhw zhc hlzhw zkfcf zv fwpâykzv, xvf w÷lo pvfjfc

wfy llf}hjhw h ghio poy }olvczhjfw xvf, gobo lh zv{h, co yfgocogfc lâbkzfw5 jf bk hnyhjo fw lo xvfkczfczhw, { pojyèw f}kzhy bvgdh whcnyf5 pkfcwh xvf {o zf h{vjo { fl ñckgo ghbkco fw fl xvf dhw pfcwhjo#

Hjflhczf5 co jfwbh{fw dhwzh gocwfnvky lh }kgzoykh#Hjk÷w#

 ___________________ 

Wfwk÷c jfl 8; jf bh{oLh bëjkvb B# wf powfwkoc÷ jf vc fwpâykzv flf}hjo, fl xvf cow jko kcwzyvggkocfw jf boyhl, { h

goczkcvhgk÷c poy lh bëjkvb L#, wf bhckmfwz÷ vc fwpâykzv fc zkckfilhw xvf jkao llhbhywf Xvkzfyko Fwmoyqh#Fwzf fwpâykzv jkao xvf wfczâh xvf wf fwzhih xvfbhcjo, { pyfnvczhih lh ghvwh1 “[o fyh oiyfyo

flfgzykgkwzh fc ]kllhmyhcgh jf Qhboyh { fyh ilhwmfbo zfyykilf5 lh mèiykgh wf xvfb÷, { {o pfyfgâ fczyf lhwllhbhw, ilhwmfbhcjo { bhljkgkfcjo hl fcghynhjo, poy lo xvf fwzo{ phjfgkfcjo { wkczkfcjo lhwxvfbhjvyhw { hdoyh bf dhc dfgdo gocogfy lo bhlo xvf fw fwzo# Co ilhwmfbëkw ck bhljknèkw# Flkcnfckfyo jf lh mèiykgh fyh vc dobiyf bv{ ivfco { wf llhbhih Lvkw Hyzvyo Bhyzâc5 fl fcghynhjo AowëHlocwo { vc flfgzykgkwzh, Whzvyckco Owoyko#

Lh bëjkvb gocmkyb÷ lo hczfykoy yflhzhjo, poyxvf }ko jvyhczf lh bhckmfwzhgk÷c fl pvfilo, lh mèiykgh {fl kcgfcjko#

 _________________ 

Bh{o 9:

Dhikfcjo llfnhjo jf Fwphøh lh bëjkvb F#, hl fczyhy fc bk ghwh jocjf wf lf omyfgk÷ hlifynvf, jkao1“]fo vch kcmlvfcgkh bv{ nyhcjf fc fwzh ghwh‒, { wf powfwkoc÷, bhckmfwzècjowf wvw mhbklkhyfw dfybhcow]kgfczf Mfyyfy { Hjfz, bëjkvb xvf mvf jf lh dfybhch Hbhlkh Jobkcno Wolfy, { co bf whzkwmkqo lhmoybh jf ftplkghy lhw gowhw, { gobpyfcjâ xvf hxvfl bojo jf ftpyfwhywf co fyh phyh llf}hylh h vc gfczyo, poyxvf co wfyâh fczfcjkjh#

 __________________ 

Bh{o 96

Jkwpvwf lh pykbfyh wfwk÷c fc gobphøâh jf lh dfybhch F#, powfwkocècjowf jf lh bëjkvb B# fldfybhco Hczocko jf Phjvh, wv pyozfgzoy, xvf fyh }fq pykbfyh fc wfwk÷c xvf goc wv cobiyf wfbhckmfwzhih5 bf jko lh phvzh xvf jfiâh wfnvky fc fl jfwhyyollo jf lhw bëjkvbw { yflhz÷ hlnvcow dfgdow

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 22/270

jf wv dkwzoykh# Jkao xvf ël pfyzfcfgâh h lhw dvfwzfw jf Myhcgkwgo Th}kfy { xvf lhw ÷yjfcfw xvf ël bf jhihlhw yfgkiâh jf ël# Dkqo hlnvchw oiwfy}hgkocfw phyh wv pyozfnkjh, { jkao xvf gobo fwpfyhihc bvgdow ël wfyfzkyhih#

Lh bëjkvb L# wf powfwkoc÷ jf vc fwpâykzv fc zkckfilhw, { jkao xvf phjfgâh poy oynvllowo { poy codhify whikjo dhgfy lh “ghykjhj‒# Hyyfpfczkjo { yfgobfcjhcjo fwzh }kyzvj, yfgkik÷ lh lvq { wf jfwpkjk÷

hnyhjfgkjo# Co xvkwf hj}fyzkylf jf wv fyyoy jf lh “ghykjhj‒# [h lo }fyè pyoczo ël#Lh bëjkvb F#, wf powfwkoc÷ jfl dfybhco ]kgfczf Mfyyfy { fbpfq÷ h dhilhy fc }hlfcgkhco, pfyo jkao1“Gobo low dfybhcow bf gobpyfcjfc pogo, dhilhyë fc ghwzfllhco‒# Wv pfyoyhgk÷c w÷lo mvf jfmflkgkzhgk÷c h wvw pyozfnkjow poy wv hyykio h fwzhw plh{hw, { lfw jkao xvf }fcâhc h gvbplky vch bkwk÷c jf phwo chjh bèw, pfyo xvf zfcâhc xvf zyhihahy fc vck÷c cvfwzyh, pvfwzo xvf lh bkwk÷c xvf zfcâhbow fyhbv{ nyhcjf#

Hl jfwpfyzhy lh bëjkvb, jkao xvf bk nvâh $Phzykhygh Aohxvâc+, fwzhih hllâ, { lf bhcjë powfwkochywf, { powfwkochjh, jkao1 “Ikfc}fckjow low yfgkëc llfnhjow { bhcjhjow poy “Jkow‒ phyh h{vjhy h bk nvkhjo fcwv nyhc bkwk÷c5 pfyo fczfcjfy xvf fwzo ow zyhfyè nyhc zyhihao, pfyo wk co gvbplkfyhkw }vfwzyo jfify, bhloow wfyè { dhiyëkw jf yfwpocjfy hczf lh avwzkgkh jk}kch, { wf jkyknâh w÷lo hl dfybhco ]#, fwpowo { jkyfgzoy jf lh bëjkvb F#

[o fczocgfw lf jkaf1 Jkbf fl cobiyf xvf dh jf llf}hy bk gfczyo { wføèlhbf fl zyhihao, { bf goczfwz÷1“Fl cobiyf {h wf jhyè h wv zkfbpo, pfyo zf hj}kfyzo xvf {h co wf llhbhyè “Oyhzoyko‒, wkco Fwgvflh, {gvhcjo fwzhyè fwzhilfgkjh, zyhihahyëkw vc jâh jf lh wfbhch phyh mklowomâh, ozyo hwzyocobâh, ozyozyhcwpoyzfw { plhcow, ozyo bhzfykhlkqhgk÷c phyh kcgyëjvlow, ozyo fcwføhcqhw boyhlfw { ozyo phyh gkfcgkhwbëjkghw { chzvyhlfw5 lh gvyhgk÷c, wfyè mhgvlzhj fwpfgkhl xvf wf jhyè ihao ozyhw moybhw xvf co zojowhgfpzhyèc# Goc bvgdh yfgobfcjhgk÷c jf hboy { glhykjhj, { jkgkëcjobf1 “Co jfwbkfczhw, dfybhcoxvfykjo, xvf fyfw pyozfnkjo h zhc nyhc pyozfgzoy, { zfc pyfwfczf xvf {o wo{ fl monocfyo xvf bfzf flghyi÷c { zñ fl bhxvkckwzh xvf dhw jf nvkhy lh bèxvkch, poyxvf fl dfybhco ]kgfczf###w÷lo fwzè jf phwo‒#

Lh bëjkvb wf powfwkoc÷, { zobhcjo vc lèpkq, zyhq÷ fl gvhjyo jf bk dkwzoykh, xvf bf dh wkjoftplkghjo powzfykoybfczf# Pfyo }k xvf h bkw cvf}ow dfybhcow co lfw hnyhj÷ ck fl pyonyhbh ck lhbhckmfwzhgk÷c5 pvfw }k yfzyhzhjow fc fllow lh fc}kjkh { fl jfwpfgdo { wf dkqo jfwjf fwf bobfczo vchyflhgk÷c zkyhczf { ghbikhyoc jf yvbio, co xvfykfcjo hgobphøhybf {h h lh mvcjhgk÷c jf bk Fwgvflh#

 ________________ 

Bh{o 94

H gocwfgvfcgkh jf whify xvf jvyhczf fl jâh wf dhiâh pfybkzkjo lh dfybhch F# dhgfy powfwkochywf h lhbëjkvb L# { zyhzhy jf jfwhckbhylh h fllh { h B# P#, { lfw jkaf1 “Xvf wvw mhgvlzhjfw fyhc phyh lh wknvkfczfftkwzfcgkh‒ {, hjfbèw, xvkwo, goc wv nyhc pojfy, bhncfzkqhylhw phyh jobkchylhw, gowh xvf, fc phyzf,gocwknvk÷ goc lh bëjkvb L# Kc}oxvë goc mf, bhckmfwzècjowf h lh }kwzh jf F# fl pyozfgzoy jf B#, poy fllh,{ cow hckb÷ h wfnvky hjflhczf, jkgkfcjo xvf pyoczo wf bf jhyâhc mhgvlzhjfw wvmkgkfczfw phyh jfwfbpføhy fl pyonyhbh xvf wf bf dhiâh jhjo# Xvf lhw bhzfykhw fwzhihc ikfc jkwpvfwzhw { flfnkjhw, { wf jfwpkjk÷ fldfybhco Hczocko jf Phjvh, dhgkfcjo }fy h lh bëjkvb low fwphgkow { h bâ goc fllh, jf lh bhco jfMyhcgkwgo Th}kfy#

 _________________ 

Wfihwzkèc Bèyzky, pyozfgzoy jf lh bëjkvb L#N#, wf bhckmfwz÷ h bk pfjkjo, fc jfwhnyh}ko h fwzffwpâykzv xvf jâhw hczfw wf dhiâh bhckmfwzhjo poy pykbfyh }fq, pfyo bf mvf bhcjhjo fc pyvfih,

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 23/270

goczyhjkgkëcjobf fc hlnvchw phlhiyhw poy lo xvf co xvkwf gyffy xvf mvfyh ël { lo fgdë#Fc fwzh opoyzvckjhj wf bhckmfwz÷ jkgkëcjobf xvf dhiâh dfgdo ikfc jf fgdhylo, { xvf, gobo bf

dhiâh jkgdo bk pyozfgzoy, poy fwgykzo, fyh ël, pfyo xvf lf bhcjhyoc goczyhjfgkywf phyh pyoihy bk fczfyfqh{ xvf bf mvfwf hgowzvbiyhcjo h gocogfy h low fwpâykzvw, xvf dhwzh fczocgfw bf dhiâhc fcnhøhjo,hnyfnècjobf xvf zojo fyh pyo}fgdowo, { xvf, fc hjflhczf, co pojyâhc fcnhøhybf bèw# Do{ jhyë vch

 pyvfih jf xvf wo{ Wfihwzkèc Bèyzky, { fbpfqhyë h jfwhyyollhy fc bk pyozfnkjh fc vch jf lhw mhgvlzhjfw#Lvfno, wf jfwpkjk÷, xvfjècjowf lh bëjkvb fc ëtzhwkw, { hl jfwpfyzhy, }kbow goc nyhc woypyfwh xvf ëwzhzfcâh woiyf lh vøh jfl jfjo pvlnhy vch nozh jf whcnyf yoah { zyhcwphyfczf gobo vc yviâ5 fthbkchbow fljfjo, { co dhiâh dvfllh ckcnvch jf dfykjh ck bhygh jf pyfwk÷c#

Hl jfwpfyzhy lh bëjkvb, jkao xvf lh dhiâhc llf}hjo poy vc ghbpo xvf dhiâh kcjkow, { lf jkafyoc xvffyh Bkwkocfw5 wknvk÷ ghbkco1 lh phwhyoc poy fl bhy { lh llf}hyoc h vch boczhøh, jocjf lh kczyojvafyoc fcvch gvf}h, jocjf }ko vchw pkfjyhw xvf lf gdoghyoc { vch plhczh jf mloyfw bèw dfybowhw xvf zojhw lhwxvf gocogfbow, { xvkwo zyhfylhw, pfyo lf jkafyoc1 “Poy fllhw lvgdhyèw‒, { }ko dobiyfw }fwzkjow goc zyhafwgdkcow { ahpocfwfw5 lh zyhwlhjhyoc h vch ghzfjyhl, fc gv{o hlzhy }ko vch }kzykch fc lh gvhl dhiâh vc gvfypo,xvf yfgocogk÷ fc ël h Myhcgkwgo Th}kfy#

Gobo {o gocoqgo, co poy lh dkwzoykh, j÷cjf bvyk÷ fl Hp÷wzol jf lhw Kcjkhw, yfgocogâ xvf fyh lh nyvzh

fc lh myoczfyh jf Gdkch { Ahp÷c, jocjf jfwfcghyc÷, { wv gvfypo fwzè nvhyjhjo fc Chnhwhek $Ahp÷c+,jocjf fw }fcfyhjo poy low ahpocfwfw#Pfjâ xvf wf ftplkghyh fwzo, { }ol}k÷ h bhckmfwzhy fl bkwbo Wfihwzkèc jkgkfcjo xvf wv pyozfnkjh zfcâh

gocgfjkjh lh mhgvlzhj jf low hpoyzfw { zyhcwpoyzfw, xvf lh nozh jf whcnyf xvf lf jfa÷ fc lh vøh fyh fcbfboykh jf wv bhyzkyko5 lf bhckmfwzë fl jfwfo jf powffy lhw gowhw xvf dhiâh }kwzo lh bëjkvb, { bf jkao1“Jfwfhylo { zf lo gocgfjfyèc‒# ‗ Lf jkaf lo bvgdo xvf jfwfhih hxvfllow oiafzow, { bf goczfwz÷1 “Zkfcfwxvf lvgdhy bvgdo, pfyo kczfczhyfbow low hpoyzfw, { wk zkfcfw mvfyqh, fl bhyzfw zfcjyèw lhw mloyfw jf lhboczhøh5 fl yhbo jf olk}h fl jâh xvf fbpkfgfw fl gfczyo5 lhw pkfjyhw jf lh gvf}h fl jâh jf MyhcgkwgoTh}kfy, { fl jâh xvf jfw lh pykbfyh wfwk÷c jfl gfczyo, vc pfjhqo jf lh wozhch xvf ël }kwzk÷, { wf jfwpkjk÷#

Gobo lh bëjkvb L#N# pogo zkfbpo cow wky}k÷, fwow oiafzow co low zv}kbow#

 _______________ 

Bh{o 9;

Fc wfwk÷c, yfvckjow { fwzhcjo lh dfybhch F#, wf powfwkoc÷ B#P# jfl fwpâykzv jf Hczocko jf Phjvh, { pyfnvczë poy Ghybfc $xvf pogow jâhw dhgâh xvf dhiâh jfwfcghychjo+#" “Co wf jh gvfczh hñc jf chjh, bfjkao, pfyo lh zfcfbow h cvfwzyo lhjo‒# Fl ckøo wf fcgoczyhih fcmfybo, { hl pyfnvczhylf lh ghvwh,goczfwz÷bf1 “Fl ckøo zkfcf vch bkwk÷c bv{ goyzh, poyxvf lh bhjyf lf jko fl pfgdo { bhb÷ wv bvfyzf, poyxvf fc}fcfc÷ wv whcnyf‒#" [o yfplkxvë, fczocgfw1 “Lh }kjh jfl ckøo fw cfgfwhykh, poyxvf wfyè lhmflkgkjhj jf zv pyozfnkjh, { hvcxvf zfcnh xvf ghynhy goc wv gvkjhjo, lo xvkfyo‒# Jkgdo lo gvhl, bf pyfnvcz÷1 “¿Xvkfyfw lh }kjh jfl ckøo? ‗ Wâ, goczfwzë#" Pvfw ikfc#" Hjk÷w#

Hl bobfczo, { gobo vch jfwghynh flëgzykgh, wf xvfj÷ powfwkochjh F# { fbpfq÷ h mlvkjkmkghy hl ckøo,{ h low pogow phwfw, xvfj÷ fc pyomvcjo wvføo { yfgfz÷ { jfwjf fczocgfw fl ckøo mvf woiyfllf}hcjo flbhl#

 _____________ Bh{o 78

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 24/270

Whikfcjo lh dfybhch F# $xvf {h wf dhiâh wfphyhjo jf cowozyow+ lhw gowhw xvf cow dhiâhc omyfgkjo {fl mfc÷bfco jf lh nozh jf whcnyf, phw÷ h bk ghwh goc bhyghjh fc}kjkh, { wkc jkwkbvlhy wv ojko, wfhpojfy÷ jf L#N#, zobècjolf lh bhco, { wkczk÷ fc zojo wv gvfypo vc fwghlomyâo xvf lh jfa÷ zyhwzoychjh poy bvgdow jâhw5 { xvfykfcjo yfihzky hxvfllh kcmlvfcgkh, pfjâ hl pyozfgzoy jf B#P# $Hczocko jf Phjvh+ xvf wfgobvckghyh, { bf jkao1 “Zojo lo xvf ow phwh fw oiyh jf lh bhlh kcmlvfcgkh jf fwf fwpâykzv xvf, poy lh

fc}kjkh, fw ghphq jf zojo, { wf }hlf hdoyh jf hlno xvf hpyfgkèkw# Gvhcjo wf jfwpkfyzf lh bëjkvb, pyfnvczhjlf lo xvf dh }kwzo { oâjo, { zf ftplkghyèw zojo, pfyo chjh zfbèkw { zfcfj ghlbh { mf‒#Hl jfwpfyzhy, lh bëjkvb }ko h ]kgfczf $fwpowo jf F#+ zfckfcjo h ëwzh jf lh bhco, { h G#, xvf pogow

jâhw dhgâh xvf dhiâh jfwfcghychjo, { lf jkafyoc1 “Fwzo fw zojo lo xvf zfcâhbow xvf jfgkyzf‒#Pfjâ hglhyhgk÷c, { bf jkafyoc1 “Gobo ëwzow whiâhc xvf fl fwpâykzv jf G# fwzhih gkfno poy fl ojko

goczyh }owozyow, fllow lo hlkbfczhc fc ël phyh zfcfyow kczyhcxvklow‒#

Gobvckghgk÷c jf Myhcgkwgo Th}kfy $fwgykzh+

Avcko =

Hbhjo dfybhco1

¿Fwzèw wkczkfcjo fl h}kwo? Fwgñgdhbf1 “Zf woypyfcjf bvgdo fl gobpoyzhbkfczo jf low xvf mvfyocbhcjhjow }fcky h gvbplky vch bkwk÷c { low wkfczfw, poyxvf pyf}ëw fl ghwzkno h xvf wf dhgfc hgyffjoyfw poy wv jfwoifjkfcgkh, { bh{oy hñc poy fl bhl fbplfo jf lhw jozfw { mhgvlzhjfw xvf lfw jkfyoc { lhwbhzfykhlkqhc dhwzh fl ftzyfbo, gvhcjo jfikfyhc fbplfhylhw fc ikfc jf lh dvbhckjhj { w÷lo poy fl Hboy5xvf jf jhylfw lo cfgfwhyko {h wf gvkjhyâh lh Jk}kch Pyo}kjfcgkh, gobo fllow llhbhc5 pfyo, gobo fllow wfgvkjhc pykbfyo jf wvw bfcfwzfyfw, lh Pyo}kjfcgkh lfw jfahyè lvgdhy goc wvw wolhw mvfyqhw phyh nhchylow,xvf {h fw ihwzhczf ghwzkno, pfyo wk pyf}hykghc, bfaoy jkgdo, wk yfkcgkjfc fc lh pyf}hykghgk÷c poiyfw jffllow1 lfw wfyèc yfzkyhjhw wvw mhgvlzhjfw, { fczocgfw, gobphjfgfjlfw bèw, xvf woc jkncow jf lèwzkbh, poyxvf co w÷lo zkfcfc goczyh wâ fl bhl vwo jf lhw mhgvlzhjfw xvf phyh fl ikfc jf lh dvbhckjhj wf lfwgocgfjk÷, wkco zhbikëc lh fc}kjkh xvf lfw yof, { poy zojow low bfjkow, dhwzh poy lh ghlvbckh, pyogvyhyècjfw}kyzvhy zojow }vfwzyow hgzow { hñc llfnhyèc bèw hjflhczf#

Pfyo chjh zfbèkw, xvf pvfjfc bv{ pogo goczyh }owozyow5 pfyo wâ pvfjfc goc low xvf ow yojfhc5 gocfwzo, dhc jhjo oghwk÷c phyh xvf cowozyow yfjoilfbow cvfwzyow jfw}flow { ow bhckmfwzhbow cvfwzyh pyfwfcgkh { hjflhczhbow fl zkfbpo jfl jfwhyyollo jf lhw mhgvlzhjfw { ow yfnhlhbow zojo gvhczo cow fw pfybkzkjo# Hjflhczf5 mf fc Jkow { gocwzhcgkh# Hjk÷w‒#

 ______________ 

Avcko > jf 8;80

Fc wfwk÷c jf fwzf jâh wf pyfwfcz÷ fl pyozfgzoy jf lh bëjkvb L#N#, fl xvf wf lhbfczh jfl ftzyh}âo jf wv pyozfnkjh, { ftpvwo xvf fllh oiyhih kbpflkjh { jobkchjh poy ozyh hbknh wv{h, h xvkfc {h gocogâhbow {xvf {h wf cow dhiâh jkgdo jf fllh xvf fyh vc fwpâykzv yvkc, pkjk÷ xvf wf pyogvyhwf hzyhfylh hl ivfc ghbkco{ wf yfzky÷#

Wfihwzkèc Bèyzky#

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 25/270

 _______________ 

Hl bobfczo wf bhckmfwz÷ vc fwpâykzv wolloqhcjo { jkao llhbhywf Whczkhno Bftâhw# Lo bhzhyoc fc lhfwzhcgkh jf J# fc Hgf}fjo, { dhyè :0 o 60 høow5 fyh pf÷c jf lh fwzhcgkh, { poy lhjy÷c lo bhz÷ F#N#, h

xvkfc pfyjoch# Jkao xvf lo dhiâh zyhâjo fl pyozfgzoy jf lh bëjkvb L# { hyyfpfczkjo, avczo goc wvbhzhjoy, h xvkfc dhiâhwf llhbhjo, yfgkikfyoc lh lvq, jhcjo bvfwzyhw jf nyhc hlfnyâh, wf yfzkyhyoc#

Fc wfnvkjh wf bhckmfwz÷ ozyo fwpâykzv poy lh bëjkvb B#P#, { pyfnvczhcjo g÷bo dhiâh }fckjo, jkao1“Xvf vc fwpâykzv fcghychjo xvf hcjhih poy low fwphgkow llfn÷ h ël goc ozyow fwpâykzvw jfwfcghychjow, { lfjkafyoc1 ëwzf5 { bf zyhao, { bf jkgfc xvf bf jhyëkw lh lvq‒#" Wâ, dfybhco, zf jhyfbow lvq, pfyo hczfwdhiyèw jf yflhzhycow lo xvf dkgkwzfkw phyh fwzhy fc lhw zkckfilhw { pykbfyo jkyèw g÷bo wf llhbh fl fwpâykzvxvf zf zyhao#" Bf jkgfc xvf wf llhbh B# { bf lo jkgfc wv pyozfgzoy Hczocko jf Phjvh { bvgdow fwpâykzvwxvf jkgfc xvf zhbikëc h fllow low dh zyhâjo lh bëjkvb#" Ikfc, dfybhco5 jkcow hdoyh poyxvë phjfgfw#" [obf llhbo A#B# { wo{ jf Whlhbhcgh $Fwphøh+5 co zfcâh phjyf { hbhih bvgdo h vch bvafy, pfyo bk bhjyfco bf jfahih poyxvf fyh bhlh $co wë wk fl fwpâykzv hl jfgky “poyxvf fyh bhlh‒ wf yfmkyk÷ h lh hbhczf o h lh

bhjyf, pvfw bf ol}kjë dhgëybflo hglhyhy+# Wknvf fl gobvckghczf jkgkfcjo1 " Fl fnoâwbo bf gfn÷ { bfbhygdë vch cogdf jf ghwh gobo phyh co }ol}fy fc fwh cogdf, pfyo dhiâh gobpyhjo h lh wky}kfczh { }ol}â{ hdonvë h bk bhjyf jvybkfcjo5 {o co mvk jfwgvikfyzo { ozyow phjfgkfyoc poy bâ { bvykfyoc jf pfch, poy lh hmyfczh# Bk bhjyf wf llhbhih H#P# Jfwpvëw jf fwzf yflhzo, dkgf xvf fl gobvckghczf llhbhyh hlfwpâykzv jf wv bhjyf { low xvf wvmykfyoc poy ël5 { gvhcjo low zv}o fc wv pyfwfcgkh wf bowzy÷ h}fynocqhjo{ hyyfpfczkjo { wf pfyjochyoc bvzvhbfczf5 goc nyhc hlfnyâh, gobo zhpècjowf low oaow poyxvf lfw dfyâhlh lvq xvf yfgkikfyoc, jkfyoc nyhgkhw { wf yfzkyhyoc#

 Cozh kbpoyzhczf#" Woc bvgdhw lhw }fgfw xvf low fwpâykzvw dhc bhckmfwzhjo xvf dhc wkjo zyhâjow poy fl fwpâykzv fcghychjo jf lh bëjkvb B#P#, lo xvf jfbvfwzyh xvf gobo bëjkvb mvf ivfch { jf fczfyhgocmkhcqh, pvfw bkfczyhw ozyo fwpâykzv wf gobvckgh poy fllh, fl wv{o fwzè fc low fwphgkow { poy lo zhczockcnvch phyzkgkphgk÷c zkfcf fc lhw gobvckghgkocfw#

 _________________ 

Avcko 89

$Fwgykzh, Zykcghjo+

Fwzo{ h zv lhjo, hbhjo dfybhco, { vc zhczo jkwnvwzhjo poyxvf zf ihbiolfhw h vc pfxvføo woplo jf}kfczo goczyhyko# Chjh kbpoyzh xvf vc wfy xvkfyh zoygfy lh }olvczhj jf Jkow $gobo fllow jkgfc+, poyxvfw÷lo dhyè yfzyhwhy wv pfymfggk÷c5 pfyo lh }olvczhj jfl Zojopojfyowo wf gvbplkyè goczyh }kfczo { bhyfh {lo xvf wf dh pyobfzkjo wf gvbplkyè fc wv doyh opoyzvch# ¿Co zf df jkgdo xvf wvmykyèw, poyxvf co zojowgyffyèc gobo zñ? Pvfw wë mvfyzf { chjh zf kbpoyzf, xvf lh doyh fwzè wføhlhjh5 { wk low flfnkjow yfckfnhcjf wv bkwk÷c, jf fczyf lhw pkfjyhw whljyèc low bëjkvbw xvf cfgfwkzhw phyh fl gvbplkbkfczo jfl pyonyhbhxvf df jhjo, { gyff xvf h zv hlghcgf fwzèc low xvf cfgfwkzhw5 { wk ëwzow yfcfnhwfc zhbikëc, ozyow zfcjyèw5{ gvhcjo fwzëw fc wkzko jocjf pvfjhw zyhihahw fc jfikjhw gocjkgkocfw, jf zvw yfvckocfw whljyèc zojow lowcfgfwhykow5 pfyo co phjfqghw, xvf fl Phjyf zkfcf bfjkow jf dhgfy gvbplky wv bhcjhzo hñc goczyh lh}olvczhj jf low xvf yfwkwzfc# ¿Xvë jkmkgvlzhj zfcfbow fc llf}hyzf jf lh bhco hjocjf { gvhcjogoc}fcnh? ¿Poy xvë co zf ftplkg÷ fl wknckmkghjo jfl gvhjyo xvf pkcz÷ lh bëjkvb F#? Co zfcno pykwh5

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 26/270

 pfyo fwzvjkh, { wk h zkfbpo co lo dhw gobpyfcjkjo, {h zf lo ftplkghyë# [ hdoyh, dfybhco bâo, ¿poy xvëfwzèw zykwzf? Zf df jkgdo xvf zykwzfqhw co xvkfyo { xvf lh hlfnyâh fw vch dfybowh }kyzvj, { fw bèw nyhcjfwk fc fl hnoiko wf fwzè hlfnyf# ¿Co fwzèw whzkwmfgdo jf zvw oiyhw? Pvfw, ¿poy xvë dhw jf hbhynhy zvftkwzfcgkh fc lh zykwzfqh { bh{oybfczf gvhcjo zkfcfw bozk}ow? Whif, dfybhco bâo, xvf fc fl bvcjo fcxvf }k}fw fw zojo jfl goloy jfl gykwzhl goc xvf wf bkyh5 { wk ivwghw }fyjhjfw, w÷lo vch fcgoczyhyèw# Jkow {

w÷lo Jkow, fc wv wknckmkghjo jfl Phjyf { Gyfhjoy Vck}fywhl# Hjflhczf# Myhcgkwgo Th}kfy#

Gobvckghgk÷c jfl dfybhco Lvkw Nocqhnh, pyozfgzoy jf B#O# poy lh bëjkvb B#P#

Avcko 98 jf 8;80

Powfwkochjh lh bëjkvb, jkao1" Goc hcwkh fwpfyhih fwzf jâh xvf dh zkfbpo bf wføhl÷ fl dfybhco#

Nyhgkhw poy zv bfboykh { nyhgkhw, Myhcgkwgo Th}kfy, bk bhfwzyo { zv pyozfgzoy, xvf bf gocgfjk÷ wv pfybkwo phyh dhilhyow { bhckmfwzhybf h bk pyozfnkjh# Fw gkfyzo xvf bvgdhw }fgfw yfgkif gocwvflow jfozyow fwpâykzvw mhbklkhyfw xvf fllh hbh { h bk lhjo fwzèc { wkfbpyf bf pkjfc poy fllh# [ hvcxvf chjhcvf}o zf zfcno xvf jfgky $}ol}këcjowf h B#+, poyxvf bvgdo jf lo xvf {h zf dhc jkgdo, {o lo df jkgzhjo,fw doyh jf jhyzf lh wfnvykjhj jf xvf {o, Lvkw Nocqhnh, fl bèw pfxvføo jf lhw dvfwzfw jf MyhcgkwgoTh}kfy, pfyo goc oynvllo whczo jf pfyzfcfgfy h fllhw { ogvphy fl lvnhy xvf ogvpo, wo{ zv pyozfgzoy xvfwkfbpyf fwzo{ h zv lhjo { wvmyo poyxvf zñ wvmyfw5 pfyo co dh{ yfbfjko5 zkfcfw xvf wvmyky, poyxvf hwâ fw zvbkwk÷c { fc fllo gocwkwzf zv flf}hgk÷c# Fwzèw hl lhjo jfl dfybhco, xvf wk ël zkfcf, ël zf h{vjhyè5 { zfcjyè, poyxvf wv bkwk÷c fw nyhcjf { cfgfwkzh bfjkow { fl Bhfwzyo hwâ lo dh pyobfzkjo { h wv doyh lo gvbplkyè#Fwzè zyhcxvklh5 co zfbhw h xvkfc zfbfw5 co fczykwzfqghw bèw h fwf fwpâykzv poy xvkfc zkfcfw xvf zyhihahy,xvf fl zyhihao co zf mhlzhyè ck fl phc jfl jâh# Èckbo, pvfw, { h{vjh { hlkfczh hl dfybhco, xvf woc bv{nyhcjfw lhw lvgdhw xvf zkfcf xvf wowzfcfy# Wâ, dfybhco5 bvgdo dhw lvgdhjo5 nyhcjfw ihzhllhw dhw nhchjo5 pfyo zf mhlzh bvgdo xvf lvgdhy { zkfcfw xvf nhchy lhw xvf zf mhlzhc, { jfwpvëw jf fwhw }kgzoykhw###fl wkzkojf bhfwzyo fw zv pvfwzo# Hjk÷w#" ×{fbf, dfybhco Lvkw5 vch pyfnvczh#" Zf fwgvgdo#" ¿Poy xvë dhwgocwfczkjo h zv pyozfnkjh wf lf dh{h dfgdo gyffy poy lh dfybhch F# xvf ozyo fyh wv pyozfgzoy?###¿Hghwohxvfllh whif jf pyozfgzoyfw?####Poiyf fwpâykzv wk co }vfl}f h zkfbpo hl ghbkco jf lh }fyjhj(###Pfyo fw zhcnyhcjf wv fc}kjkh, xvf lh pvfjf llf}hy bv{ lfaow wv jfwpfgdo# Goczyh zk ck goczyh zv Fwgvflh, chjh pvfjf5 pfyo goczyh low xvf pvfjf, wf }fcnh poy lh yhikh { lh fc}kjkh#" Poiyfw###Gobphjfgfjlow# Dh{ bvgdow xvffwpfyhc { zkfcfw lhyno fl pyonyhbh phyh do{5 bf llhbhc { co jfwoifjfqgo# Hjflhczf#

 Lvkw Nocqhnh

Gvykowo mfc÷bfcoH goczkcvhgk÷c wf kc}og÷ fl fwpâykzv jf Wfihwzkèc Bèyzky, fl xvf dhiâh pfjkjo, fc jâhw hczfykoyfw,

 pvfwzo, phyh goc}fcgfy poy vch pyvfih h Aowë L# xvf wf fcgoczyhih pyfwfczf# Powfwkochjh lh bëjkvbL#N#, lf bhcj÷ h Aowë L# zobhy fl lèpkq { bf pkjk÷ xvf {o lf jkfyh mlvkjow# Hl bobfczo whlk÷ fwgykikfcjobfgèckghbfczf, { lf fwgykik÷1 “¿Zf ihwzhyè fwzh pyvfih phyh goc}fcgfyzf? Pvfw hdoyh gyff wk xvkfyfw, poyxvf fwzh fw lh }fyjhj { fl ghbkco jf lh lvq‒, { mkyb÷ Yoxvf# A#L#, hl }fy hxvfl mfc÷bfco, co pvjobfcow jf ftglhbhy1 ¿G÷bo co gyffy? Poy goc}fcgkbkfczo, gyfo5 { Wfihwzkèc lf jkao1 " Zkfcfw lh mhgvlzhj

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 27/270

{ zv pyozfgzoy hgvjkyè wkfbpyf h zv llhbhjo# Fczocgfw lf jkaf xvf pyfnvczhyh h bk pyozfgzoy wk }fcjyâh hgobvckghywf, pvfw zfcâh bvgdow jfwfow jf oâylo, { bf jkao1" Bf jkgf fl Bhfwzyo Th}kfy xvf lo zfcjyëkw#Hdoyh, bf llf}o h lh bëjkvb h }fy hlno xvf zf kczfyfwh5 {h zf jkyè gvhcjo }vfl}h lo xvf dh }kwzo# Xvfj÷gobo 80 bkcvzow fc ëtzhwkw { hl jfwpfyzhy, jkao llfch jf hwobiyo1

"Df fwzhjo fc vc wkzko jf kcjkow xvf bf dhc jkgdo fwzo fw Bkwkocfw { lvfno bf dhc phwhjo poy vc

yâo, xvf phyfgf vc bhy, goc bvgdow boczfw hlyfjfjoy5 llfnvë h vc pvfilo xvf }fwzâhc gobo low gdkcow { ahpocfwfw { hllâ bf dhc wvikjo poy vch boczhøh { bf fczyhyoc fc vch gvf}h jocjf df }kwzo vc gvfypo {vchw mloyfw bv{ dfybowhw gobo co df }kwzo cvcgh, { vchw pkfjyhw }fyjfw, bv{ iockzhw5 df xvfykjohyyhcghy mloyfw, pfyo co bf dhc jfahjo#

Jf kcbfjkhzo bf dhc llf}hjo h vch gkvjhj { bf fczyhyoc fc vch knlfwkh, gobo ghzfjyhl, { bffcwføhyoc vc wfpvlgyo gobo vch }kjykfyh, { hllâ fwzhih fl gvfypo xvf }k fc lh gvf}h# Bf dhc llf}hjo hlfwphgko { df }kwzo h Myhcgkwgo Th}kfy { fyh fl bkwbo xvf }k fc lh gvf}h { fc lh }kjykfyh#

Fc }kwzh jf fwzo, cow yfgonkbow bèw { pfjâ h lh bëjkvb xvf pkjkfyh fl cobiyf jf lh gkvjhj { lfjkafyoc “Chnhwhek‒, { hwâ fw fc }fyjhj, pvfw Myhcgkwgo Th}kfy bvyk÷ fc lh gvf}h jf vch boczhøh fc lhmyoczfyh jf Gdkch { Ahp÷c, { wv gvfypo fwzè fc Chnhwhek#

Hgzo wfnvkjo f}oxvë h Myhcgkwgo Th}kfy poy lh bëjkvb B#P# { powfwkochjh, jkao, jkyknkëcjowf h bâ1

"¿Xvkfyfw wfy nyhcjf? Nyhcjf wfyèw# Pyfnvczh wk bf dhc }kwzo5 poy j÷cjf df phwhjo5 j÷cjf bf llfn÷ bkbvfyzf { lo bèw xvf dhc }kwzo# Fw bv{ zhyjf, bf yfzkyo# Lh bëjkvb B#P# goyyoioy÷ lh }kwk÷c hczfykoy#

Yhyo mfc÷bfco

Avcko 99 jf 8;80

Fwzhcjo lh bëjkvb L#G# ogvphjh fc wvw mhfchw fc lh gogkch, wf lf pyfwfcz÷ bhzfykhlkqhjo fl fwpâykzvjf Hczocko jf Phjvh, fc fl zyhaf xvf lf gocogfbow fc low hlzhyfw { gvhjyow, pfyo wkc ckøo $gobo {h wf dh

jkgdo, fw fl pyozfgzoy jf lh bëjkvb B#P#+, { fc }oq ikfc glhyh, lf jkao1 “Phwh hl joybkzoyko, }f { llhbh hB#‒# Gobo co oifjfgkfyh hl kcwzhczf, lf yfpkzk÷ lh oyjfc fc zoco kbpfyhzk}o { phw÷ { }ko h MyhcgkwgoTh}kfy woiyf lh gvch, goc low iyhqow ftzfcjkjow { pyozfnkfcjo hl ckøo Myhcgkwgo Th}kfy $dvfymhckzo jf pogow jâhw xvf cowozyow dfbow yfgonkjo+, xvf fwzhih hgowzhjo fc lh ghbh { fc gv{h ghifgfyh }ko h lhbhjyf jf ëwzf, yfgkëc jfwfcghychjh, hgobphøhjh jf ozyo fwpâykzv fcghychjo xvf fyh fl jf F# fc hgzkzvjjf hyyfihzhy fl ckøo, pfyo Myhcgkwgo Th}kfy lo jfmfcjâh { yfpyfcjâh h G#I#, bhjyf jfl ckøo5 mvf llhbhjhB#P# xvf fczy÷ fc fl joybkzoyko { }ko xvf fl zvl xvf gviyâh lh gvch jfl ckøo wf kcmlhih { jfwkcmlhih gobowk dvikfyh }kfczo5 fczocgfw wf yfgonk÷ B# { }ko h G# goc fl bkwbo zyhaf xvf llf}hih fc cvfwzyh ghwh,gvhcjo lh zfcâhbow yfgonkjh, dhwzh vc bfw hczfw jf jhy h lvq# B#P# jko vc nykzo poy lo kcfwpfyhjo jf lh}kwkzh { poy lh hgzkzvj xvf zfcâh jf llf}hywf hl ckøo5 pfyo xvfj÷ zyhcxvklh gvhcjo }ko xvf MyhcgkwgoTh}kfy lo pyozfnâh#

 Cozh#" Fwzh bhckmfwzhgk÷c gobpyvfih lh pyobfwh dfgdh poy Hczocko jf Phjvh, poy lh bhøhch, “jfxvf wfyâhbow h}kwhjow jf ozyo bfjko xvf wf }hljyâhc phyh hzoybfczhycow‒#

 ____________________ 

Avcko 9; jf 8;80

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 28/270

Poy Aohxvâc Zykcghjo $fwgykzh+

Hbhjo dfybhco1

¿Poy xvë co bf llhbhw jfwjf dhgf zhczo zkfbpo h wolhw? Cfgfwkzo zfcfy zojow low jâhw gocmfyfcgkhw

fwgykzhw goczkno, { co kbpoyzh lh doyh5 lh oiyh fw nyhcjf { fbpfqhjh co wf pvfjf xvfjhy, { zñ wolo co pojyâhw llf}hylh h ghio# Co fw fwzo jfgkyzf xvf fwzèw wolo, ck xvf co zf hgvfyjhw jf bâ, poyxvf zf okno fczojow low kcwzhczfw xvf fwzèw fc bk pyfwfcgkh# Pfyo fwzo co zf klvwzyh fc fwh gkfcgkh, xvf xvkfyo xvf powfhw lh xvf cfgfwkzhw phyh yfwpocjfy h low nyhcjfw whikow xvf dhc jf fwzvjkhy fc zv “Fwgvflh‒ { poy bfjko jf gocmfyfcgkhw fczyf low jow yfbfboyhyzf fwh gkfcgkh, pvfw {h wf zf dh jkgdo xvf zv pojfy hlghcqh low lâbkzfw jf lh wolkjhykjhj Fwpkykzkwbo {, poy lo zhczo, dhwzh fwow lâbkzfw zhbikëc jfif wfy zvgkfcgkh { zv }kyzvj, dhwzh co fwphczhyzf fl whify xvf co zf pfyzfcfgfw h zk bkwbo1 Fl bkwkocfyo pfyzfcfgf hzojow#

Fw gkfyzo xvf {h pvfjfw lvgdhy goc low whikow5 pfyo bf gvfwzh zfcfy xvf fwzhy kczv{ëcjozf bkfczyhwjkwgvzfw, { gobo hl wfy kczvkjo co wf pvfjfc jfmfcjfy lhw kjfhw goc fl ghloy jfl xvf lhw whif, zf wvgfjfgobo h low bñwkgow xvf co whifc bñwkgh { dhc jf hyyhcghy cozhw jf wvw kcwzyvbfczow, hl oâjo, xvf hl

bfcoy yvkjo lhw gocmvcjfc { jhc vc Jo fc }fq jf Yf#Fw gkfyzo zhbikëc xvf zf klvwzyhw goc lhw gobvckghgkocfw xvf ghwk h jkhyko zkfcfw fc fl jfwhyyollo jflhw bëjkvbw, pfyo co fw ihwzhczf phyh lo xvf cfgfwkzhw fc lo xvf wf zf dh gocmkhjo, { cfgfwkzhw whify zojolo xvf wë {o, { zfcno xvf fcwføèyzflo poyxvf hwâ lo df pyobfzkjo hl Phjyf, gobo zñ fcwføhyèw hl xvf dhjf goczkcvhy zv ghbkco, gobo zñ wknvfw fl bâo5 {o zf hj}kfyzo xvf dhwzh hdoyh, xvf fl Fwpâykzv w÷lo phyfgâh phzykbocko jf poiyfw f kncoyhczfw, co cfgfwkzhihc bvgdh gkfcgkh low bhfwzyow, poyxvf poghzfcâhc low hjfpzow#

Pfyo do{, { fc hjflhczf bèw, xvf dhc jf fczyhy fc fl fwzvjko jf fwzhw whl}hjoyhw jogzykchw lowdobiyfw jf gkfcgkh { jf pojfy polâzkgo { wogkhl, low bhfwzyow zkfcfc xvf whify bèw { pojfy bèw#

 Fc avwzkgkh, zñ fyfw fl flfnkjo, gobo fl Phjyf bf flknk÷ h bâ# Fyfw fl pykbfyo xvf dh jf fczhilhy lh

ihzhllh phyh fwzhilfgfy lh Fwgvflh Vck}fywhl xvf hczfw kckgkhwzf, { poy fwo fl pojfy {h lo zkfcfw poy nhchjo gocgfjkjo, { wkc lâbkzfw, fc lh gkfcgkh# Pogo h pogo lh jfwhyyollhyèw# Poy fwo xvkfyo xvf zojow lowjâhw bf llhbfw5 wf zf dh gocgfjkjo vc nyhc zfwoyo jf mhgvlzhjfw { hñc zfcjyèw bèw, pvfw h wv doyhzfcjyèw zojow low bëjkvbw cfgfwhykow5 pfyo wfyè yhyo xvf co zfcnhw zñ xvf jfwhyyollhylow h zojow { hwâhyyhcghyèw lhw plhczhw phyèwkzhw#

Zkfcfw bvgdo fwgykzo wkc nvhyjhy { {o co xvkfyo xvf wf pkfyjh chjh5 gopkhjlo { fwzvjkhjlo, poyxvffc fllo dh{ bvgdo xvf hpyfcjfy phyh zojow#

Fc lh mhgvlzhj phyh lhw bhncfzkqhgkocfw, whifj xvf low lâbkzfw woc low jf lhw gkfcgkhw xvf powfâhkw#Zojhw lhw fcmfybfjhjfw xvf co wfhc vc ghwzkno o vch ftpkhgk÷c, lhw pojëkw goyzhy# Poy fwo jo{ lhw zyfw pozfcgkhw bèw nyhcjfw xvf dh{ fc low fwphgkow phyh fwh mhgvlzhj1 Zfyfwh jf Afwñw, Avhc fl Ihvzkwzh { hBhyâh jf Chqhyfz, lh bhjyf jf Afwñw, { h zojow low fwpfgkhlkwzhw, ghjh vco fc lo wv{o, wkfcjo wkfbpyfJkyfgzoy fl Ihvzkwzh#

¿Zv gocmfyfcgkh phyh do{? Co yfcvf}fw chjh5 fw ihwzhczf phyh ftzfcjfy lh wfbkllh pykbfyh, jfl cvf}o{ }fyjhjfyo wkwzfbh jf jfwhyyollo jf lhw jogzykchw fwpkykzkwzhw5 cowozyow fwzhyfbow h zv hlyfjfjoy { wk dh{mf, jf hlnvcow cow jfahbow }fy5 { wk zf mvfwf cfgfwhyko, wf gobvckghyè hlnvco jf low pyozfgzoyfw xvfgocogfw#

Hjflhczf { }f jocjf zf oyjfcë hcogdf#

 Myhcgkwgo Th}kfy 

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 29/270

 ______________ 

Avcko 94

$B÷ckgh, }kvjh+

Fc wfwk÷c jf fwzh cogdf wf bhckmfwz÷ fl fwpâykzv jf B÷ckgh { cow dhil÷ jf lo mhlwo jf gkfyzowbkwzfykow xvf lh Knlfwkh Ghz÷lkgh xvkfyf bhczfcfy, { xvf fllh wf flf}÷ poy wvw oiyhw jf hboy { co poy lhgyffcgkh jf low bkwzfykow, pfyo xvf zv}o pfchw, poy dhify kbpvfwzo lh gyffcgkh jfl jonbh h wvw }hwhllow{ poy hgzow jf oynvllo# Fcghyn÷ goc nyhc ghloy lh pyfjkghgk÷c jf lhw jogzykchw fwpkykzkwzhw { fafygkgko jflh h{vjh bvzvh { wf jfwpkjk÷ jkgkfcjo xvf yonèyhbow poy low xvf wf llhbhc bkckwzyow jf Jkow { bèw poy hxvfllow xvf whifc fl fyyoy fc xvf }k}fc5 pfyo xvf lh gobojkjhj { lhw phwkocfw, co lfw jfahc lf}hczhy wvfwpâykzv#

B÷ckgh, bhjyf jf Hnvwzâc

 _________________ H goczkcvhgk÷c wf bhckmfwz÷ vc fwpâykzv fc pfch, { jkao llhbhywf Bhcvflh Jobâcnvfq, jf

Whlhbhcgh, { xvf fc vc bobfczo jf yhikh { oigfghgk÷c bhz÷ h wv dkah Avlkh, jf 87 høow# Mvf hdoyghjhfc phzâivlo pñilkgo# [ hyyfpfczkjh { jhcjo vc ifwo h wv dkah, wf jfwpkjk÷ goc hlfnyâh, poy dhify yfgkikjolh lvq { yfgobfcj÷ bvgdo fl hboy { lh dvbkljhj, pvfw fllh, poy wv woifyikh, mvf hmyfczhjh fc vc phzâivlo{ phw÷ fc zkckfilhw bvgdow høow#

 __________________ 

Avcko 9; jf 8;80

Fc fwzf jâh zfcâh wføhlhjh vch gocmfyfcgkh fc fl gfczyo “Myhzfyckjhj‒, { jkwpvfwzo h jhylh, bfhgobphøhyoc low dfybhcow K# O#, jf >7 høow5 P#, jf 6;5 B#O#, jf :6# Lhw bëjkvbw L# { M# W# Kncoyhihxvf h lhw gocmfyfcgkhw co wf pvjkfyh llf}hy nfczfw { bèw gvhcjo ëwzow woc dfybhcow fc mf { bëjkvbw5 loxvf jfbvfwzyh xvf hxvfllh wogkfjhj zyhihahih fc lh oiwgvykjhj { goc bkyhw powkzk}hw { pfgvckhykhw#

Lo xvf zyhz÷ lh Avczh co lo wë5 pfyo wf golknf jf lhw phlhiyhw jf kbpowkgk÷c xvf wf bf jkafyoc hl whlky,jfwpvëw jf co dhifybf dfgdo lvnhy h lh gocmfyfcgkh, pvfw wf phw÷ fl zkfbpo fc lfgzvyhw jfl Yfnlhbfczo{ jf vch yf}kwzh5 { gobo fyh avwzo xvf {o yfglhbhyh jf vc hgzo xvf wfyè bv{ polâzkgo pfyo chjhfwpkykzkwzh, ck hñc wkxvkfyh goyzëw, jkaf hl xvf wky}k÷ jf bhckxvâ xvf “{o pocjyâh vch Fwgvflh, jocjf pojyâhc hpyfcjfy { jfahy jf phczobkbhw‒, goczfwzècjobf xvf1 “Zfcâh xvf goczhy goc fl pfybkwo jflPyfwkjfczf‒, h lo xvf {o yfplkxvë xvf co pfjâh ck fwzhih oilknhjo h zhl Pyfwkjfczf, jfwjf xvf wf ogvlzhihfc lh wobiyh phyh dhgfy hgzow xvf co pojâh dhgfylow h lh lvq jf lh jogzykch }fyjhjfyh Fwpkykzkwzh# Jfwjfhxvfl bobfczo, {o poy pyopkh }olvczhj { phyh co phyzkgkphy jf hgzow kcboyhlfw $fwpkykzkwzkghbfczf+jfahih jf pfyzfcfgfy hl gfczyo “Myhzfyckjhj‒, hvcxvf lo wfczâh poy lhw jogzykchw { poyxvf hllâ dhiâhdfybhcow xvf ivwghihc lh ]fyjhj#

Jfio hj}fyzky xvf wf dkqo fafygkgko jf fwgykzvyh { wf gobvckg÷ Lvkw Nocqhnh poy wv pyozfnkjh B#O#,{ pyfnvcz÷1 “¿Poy xvë dhw }fckjo hxvâ? Fc zv ghwh zkfcfw zojo lo xvf cfgfwkzhw‒#

 Lvkw Nocqhnh

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 30/270

Llfnhjow h ghwh, pfjkbow gobvckghgk÷c { wf bhckmfwz÷ Wfihwzkèc Bèyzky, hwâ1 “Nyhcjf fw cvfwzyo pfwhy poy fl hgzo xvf dhc dfgdo, pfyo dhc pvfwzo jf bhckmkfwzo xvf co woc fwpkykzkwzhw bèw xvf jfcobiyf, { bèw lfw }hljyâh co wfylo5 zojo zf lo ftplkghyè lh bëjkvb goc lo xvf }f‒#

Xvfj÷ lh bëjkvb fc ëtzhwkw { hl jfwpfyzhy jkao1 Df }kwzo vc yâo bv{ hnkzhjo { vch ghcoh fc lh xvfkih vc dobiyf5 lh ghcoh co pvjo yfwkwzky lhw olhw { wf dvcjk÷5 pfyo fl dobiyf xvf kih fc fllh xvfj÷

mlozhcjo { wf whl}÷ fc vch nyhc pføh5 fwzf dobiyf fw pyozfgzoy jfl gfczyo “Myhzfyckjhj‒, dfybhcoJflmkco, xvf fwzhih hihzkjo# Df wkjo zyhcwpoyzhjh hl gfczyo { df }kwzo hl dfybhco L# { hl pyfwkjfczf, xvfjkwgvzâhc hghloyhjhbfczf { fl pyfwkjfczf fwzhih zykwzf { goc lhw bhcow fc lh ghifqh5 fczocgfw bf dhcflf}hjo h low fwphgkow { df }kwzo hl xvf chvmyhn÷ fc fl yâo, dfybhco Jflmkco, dhilhcjo goc MyhcgkwgoTh}kfy { wf lf xvfahih jf xvf wv pyozfnkjo lf dhiâh dvcjkjo fl gfczyo# Myhcgkwgo Th}kfy lf goczfwz÷1 "¿Poy xvë lf zfbfc? ¿Gyfâhc xvf lfw kih h xvkzhy wv pvfwzo? Fl pyfwkjfczf co fw pyfwkjfczf { ck hñc wvghwh whif pyfwkjky, { fw bfcow fwpkykzkwzh xvf fl xvf cvcgh lo dh wkjo#

 Cozh#" Fc fwow bobfczow chgk÷ fwzh Fwgvflh1 “Myhzfyckjhj‒ $fc lh xvf zojow yfkyâhc myhzfychlbfczf+#Wf oynvllfgâhc jf goczhy 70 høow jf zyhihaow { ftkwzfcgkh# Pfyo dkqo zhczo myvzo, xvf 86 høow bèw zhyjf,gvhcjo fwzhw gowhw }hc h lh kbpyfczh, {h jfwfcghychyoc ghwk zojow low xvf gobpocâhc lh wogkfjhj, pfyo

ëwzh {h co ftkwzâh ck fc fl cobiyf# Fc fl chvmyhnko jf lh ihygh o ghcoh fwzhih yfpyfwfczhjh lh bvfyzf jffwh wogkfjhj { dhwzh dvio xvf jhylf pvfwzo jf zyhihao hl xvf fc hboy xvkwo nvkhylh, pfyo fllow co dhcxvfykjo whl}hywf#

 Aohxvâc Zykcghjo

 ________________ 

Avcko 9;

$Myhcgkwgo Th}kfy, Fwgykzh Zykcghjo+

¿Poy xvë zf hpfchw, xvfykjo dfybhco? Lh lvgdh fwzè fczhilhjh5 h lhw hybhw, pvfw, { ghknh xvkfcghknh, xvf zv{h co fw lh gvlph { zñ co ghfyèw#

Yvjo dh wkjo fl nolpf5 hpyvfio fl yfzo jhjo hl whlky# Fc zv fwgvflh pojyèc hpyfcjfy h wfy fwpkykzkwzhw, poyxvf co lo woc5 ihwzh {h jf phczobkbhw, fw doyh jf oiyhy { co zf fczyfzfcnhw zñ fc hmkchy gobo fllow,xvf “llf}hc 70 høow‒ hmkchcjo, { ghjh }fq lo dhgfc pfoy#

"¨Poiyfw fwpâykzvw(###Zobhc fl fwpkykzkwbo gobo avfno { hwâ lfw yfwvlzh fl zyhihao# ¿Jf xvë zkfcfw xvfgoczhy goc fl pyfwkjfczf? Hpyfcjh ël pykbfyo h wfylo { zhbikëc h wfy fwpkykzkwzh#

Zñ co zf hyyfjyfw5 poy lo bkwbo xvf zf bkyhw pfxvføo, fyfw nyhcjf { bèw lo wfyèw# ¿Co zf dhc jkgdolow bëjkvbw lo xvf dhc }kwzo? Pvfw jfjvgf gocwfgvfcgkhw# Fllow zf dhc zfckjo bkfjo, pvfw pfoy phyhfllow# Pfyo yvfnh { zfclfw lèwzkbh { co pkfyjhw zkfbpo, poyxvf zkfcfc oâjow jf bfyghjfy#

Kihw dvbkljf { poiyf fc hphykfcgkh5 fllow co fwzèc gocmoybfw bèw xvf fc lh phlhiyh, goc lh poiyfqhbhzfykhl { pogo lfw kbpoyzh jf lh ykxvfqh jfl fwpâykzv# [o bf hlifynvë wkfbpyf goc bèw nvwzo fc zojh bk pfyfnykchgk÷c poy zojh lh Kcjkh, fc lhw gdoqhw jf low bèw dvbkljfw xvf fc lhw jf low ghgkxvfw#

¿Xvë bhl dhiâh fc xvf llf}hyhw fc zv gobphøâh low dfybhcow xvf zf hgobphøhihc? Zojo fl bhl xvf pojâhc yfgkiky fw whcfhy hxvfllh hzb÷wmfyh pvzyfmhgzh# Hjflhczf {, “hñc co dhiâh chgkjo { fyh dobiyfbh{oy‒, wf zf dh jkgdo5 { fw hwâ gobo wf pyvfih#

 Myhcgkwgo Th}kfy 

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 31/270

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 32/270

 ________________ 

Powfwk÷c jf B#P#1 Lèqhyo Yhbow

Hboy { ghykøo wfh fczyf }owozyow, xvfykjow dfybhcow1 Fl Hboy jfl Phjyf gyf÷ fl vck}fywo5 poy fl

hboy ghychl jfwfcmyfchjo wf fcmhcn÷ lh dvbhckjhj5 poy fl hboy jk}kco mvf yfnfcfyhjh { poy fl hboy llfnhyè h lh pfymfggk÷c yflhzk}h jf fwzf bvcjo#

Fl hboy whczo llf}h h low fwpâykzvw h lh bèw hlzh pfymfggk÷c, { poy fl hboy ghychl lh bhzfykh wf ol}kjhjfl whczo hboy jf Gyfhjoy5 pfyo fw zhczh lh whikjvyâh jfl Gyfhjoy, xvf hñc jf fwf hboy kbpvyo, whghnyhc phyzkjo phyh fl ikfc, poy lh lf{ jf gocwfy}hgk÷c { zyhcwmoybhgk÷c# Poy fwh lf{ co wf pkfyjf ck vchnozh jf whcnyf, xvf gvhcjo ëwzh ghf h lh zkfyyh fw hpyo}fgdhjh# Pfyo fwzf pvczo fw bv{ pyomvcjo { co phyh zyhzhylo do{5 ozyo jâh lo ftplkghyë5 do{ w÷lo dhyë, goczfwzhy h lo xvf bf pyfnvczëkw#" Jkbf, pvfw,dfybhco Lèqhyo, ¿gyf÷ fl Phjyf zojow low fwpâykzvw h lh }fq, hl gyfhy hl pykbfy dobiyf? ‗ Co5 pfyo fwzh pyfnvczh wfyè goczfwzhjh gvhcjo ftplkxvf g÷bo co wf pkfyjf lh nozh jf whcnyf#

¿Jf j÷cjf pyogfjf fl fwpâykzv? ‗ Jfl Phjyf#" ¿Xvë fw fl fwpâykzv? ‗ Fl fwpâykzv fw vch gdkwph jf lhjk}kckjhj, lhcqhjh fc fl bobfczo pyfgkwo xvf jfif zobhy bhzfykh# Fc fwf bobfczo xvf zobh bhzfykh,

 pkfyjf wv kcogfcgkh { wf hiyvbh jf }fywf hzhjo { poy wv kncoyhcgkh fc lh bhljhj jf lh bhzfykh, xvfjhgobo hlfzhynhjo f kcgocwgkfczf5 fw fl pykbfy phwo xvf jh fc fl pyonyfwo, pvfw hxvfllhw lknhjvyhwbhzfykhlfw dhgfc xvf wf jfwhyyollf fc mvfyqhw pwâxvkghw, xvfykfcjo ftplkghywf hxvfllh ghâjh, xvf kncoyh lfwfh kbpvfwzh phyh llf}hy fl pyonyfwo hjflhczf, pvfw ghjh fwpâykzv, ghjh gdkwph xvf lh jk}kckjhj lhcqh hzobhy bhzfykh, llf}h fc wâ nyhihjh wv bkwk÷c, xvf fw wkfbpyf wvpfykoy h lh xvf wvw hczfgfwoyfw zyhafyoc5jf fwzf bojo fl bvcjo { fl vck}fywo fczfyow ghbkchc hl pyonyfwo { llfnhyèc hl bh{oy nyhjo jf pfymfggk÷c, pfyo ahbèw h lh pfymfggk÷c hiwolvzh, poyxvf ëwzh fw w÷lo jfl Phjyf { dhwzh ël chjkf llfn÷ ckllfnhyè# Fc fwzf pvczo, dfybhco xvfykjo, fwzvjkh { hdocjh, xvf dh{ bvgdo xvf hpyfcjfy5 phyh do{ co pvfjo jhy bèw ftplkghgkocfw#

¿Pvfjfw jfgkybf hlno woiyf low hpoyzfw { bhzfykhlkqhgkocfw jf low fwpâykzvw? ‗ Wâ5 xvf wf dh zobhjogobo avfno { fczyfzfckbkfczo { low fwpâykzvw moybhlfw wf yfzkyhc5 poy fwo co wf oizkfcfc low yfwvlzhjow

xvf low llhbhjow dobiyfw jf gkfcgkh pyfzfcjfc# Fw cfgfwhyko xvf lh gowh wf zobf fc wfyko, hvcxvf fl pykcgkphl fwzvjko jfif wfy woiyf low pykcgkpkow mvcjhbfczhlfw5 xvf, “wk phyh bvfwzyh ihwzh vc ioz÷c‒, jffwow mfc÷bfcow dfbow jhjo ihwzhczfw phyh lh gobpyoihgk÷c jf wv ftkwzfcgkh# Fwzñjkfwf woiyf fllow, xvf pñilkgow woc, { co wf pyo}oxvf wv yfpyojvggk÷c wkc hczfw zfcfy }fyjhjfyo pyop÷wkzo jf fwzvjkhy gocfczfyh kbphygkhlkjhj#

Ihwzh poy do{ { yfgkikj bk ifcjkgk÷c { lh jfl Phjyf#

 Lèqhyo Yhbow

 Cozh#" Goc fwzhw bhckmfwzhgkocfw zhc lhg÷ckghw, xvfjhih {o bfzkjo jf llfco fc fl hikwbo jf lhbfzhmâwkgh hiyvbhjoyh bèw pyomvcjh# Fwzh wfyâh lh pykbfy llh}f xvf jfifyâh hiyky jfl nyhcjf f kchghihilf

zfwoyo jf lh whikjvyâh, xvf jhyâh poy yfwvlzhjo low 80 lkiyow {h kbpyfwow { fl G÷jkno Bètkbo xvf lvfnocow dh jf yfnky# [o pyfwfczâh zojh wv nyhcjfqh5 ow lh df jhjo { low dobiyfw {h co pvfjfc ftgvwhywf ckhgvwhybf jf xvf co lfw jk zojo lo xvf {o zyhâh { lo xvf yfgkiâ#

 ________________ 

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 33/270

Avlko 6 jf 8;80

Fc wfwk÷c, wf bhckmfwz÷ Myhcgkwgo Th}kfy, jhcjo fcwføhcqhw fc nfcfyhl h zojow { hckbècjobf h bâh ky hjflhczf# Lf pyfnvczë poy fl cobiyf xvf jhyâh h bk “Fwgvflh‒ { bf yfwpocjk÷ xvf bèw hjflhczf wfbf jkyâh, h wv zkfbpo5 wf jfwpkjk÷, jècjocow wv ifcjkgk÷c#

 ________________ 

Avlko = jf 8;80

$Fwgykzh1 Zykcghjo+

Hbhjo dfybhco1 {h whifw xvf zkfcfw xvf wfy mvfyzf, { fl wfy mvfyzf co zf xvkzh jf wfy pyvjfczf, pvfwgoc lh pyvjfcgkh wf gocwknvf bvgdo bèw xvf woiyffthlzècjowf5 hjfbèw, co bfyfgf lh pfch fl pfyjfy lhghlbh poy vc pvøhjo jf pfwow bèw o bfcow, wkfbpyf xvf co dkfyhc fl hboy pyopko5 pfyo wk ftpvfwzhw lhwyhqocfw jfl gvbplkbkfczo jf lhw oilknhgkocfw goczyhâjhw, hvcxvf wfhc jf phlhiyh, low goczyhykow co

xvkfyfc gobpyfcjfy lh yhq÷c, lo bfaoy fw gføkywf h gvbplky goc fl jfify fwgykzo { jhy jf bhco h lojfbèw, flvjkfcjo yfwpocwhiklkjhjfw hafchw { f}kzhy powkilfw jkwpvzhw xvf zf fthwpfyhyâhc, { {o co xvkfyoxvf pkfyjhw lh wfyfckjhj jf fwpâykzv, xvf cvcgh bèw xvf hdoyh yfgobkfcjo, { xvkfyo xvf zfcnhw ghlbh#

Dh{ bvgdow bfjkow jf pojfy fczfcjfywf5 wk zyhzhw goc vc fwpâykzv }olvilf, co dh{ bfaoy xvf llf}hylflh goyykfczf, fc hxvfllo xvf h chjkf pvfjf jhøhy { xvf co dh{h yfihahbkfczo phyh zk5 pfyo wë hwzvzo { pyf}fckjo5 { gvhcjo wf lf dh nhchjo lh }olvczhj, }f pogo h pogo zyh{ëcjolo h zv xvfyfy { fczocgfw dhgfwoiyh jf whiko#

Wk zyhzhw goc vc fwpâykzv monowo, hdâ fwzè ikfc fl fafygkgko jf lh dvbkljhj, wkc yfihahywf { wkfbpyf gocwhch kczfcgk÷c { xvfykfcjo fl zykvcmo, wf }h zkyhcjo jf lh gvfyjkzh, bv{ wvh}f, hzfcvhcjo lh monowkjhj5gvhcjo hxvfl dh }kwzo zv whcnyf myâh, wk co fw pfy}fywo wf ghllhyè, co jècjowf poy hlvjkjo, pfyo ozoynhyè hzvw yhqocfw fc vc pykcgkpko, { hl mkchl, goc }hloy, wf jfglhyhyè }fcgkjo5 pfyo wk fw pfy}fywo, dvkyè jf zkh}fynocqhjo5 h ëwzf gobphjfgfjlf, poyxvf fc wv gocgkfcgkh lf}h lh pfckzfcgkh jf wv mhlzh { pfyjochjlo poy fl jhøo xvf zf dh{h oghwkochjo#

Wk fl fwpâykzv fw goihyjf, fw wføhl jf bhlknco# H ëwzf, jëahlo { co pkfyjhw fl zkfbpo, xvf h wv zkfbpohiykyè low oaow#

Fc nfcfyhl, dfybhco bâo, wk fyfw pyvjfczf, poghw }fgfw zfcjyèw xvf xvfahyzf jfl jhøo yfgkikjo poy kbpyf}kwkocfw5 pfyo fw cfgfwhyko xvf wfhw pyvjfczf { ghvzo { xvf hwfnvyfw poy fwgykzo, gvhcjo jvjfw jflh gocwzhcgkh jf low xvf zyhzhyfw, pvfw fw bv{ ivfco zfcfy hybhw h zv mh}oy# Fc fl pyfwfczf ghwo, lh yhq÷cfwzè jf zv phyzf { pvfjfw pyoihylh, pfyo dh{ bvgdh bhljhj poy bfjko { gocgkfcgkhw wfghw, gobo fljkcfyo, poy fl xvf w÷lo }k}fc { hl xvf w÷lo hbhc#

Fwzvjkh ikfc fwzh lfggk÷c { xvf zf wky}h jf coybh fc fl bvcjo jf low cfnogkow5 zf jfwfo fl ikfc fczojo { ikfc lkiyhjo whljyèw wk oiyhw wolo { poy fwzow gocwfaow# Yfgkif bk ifwo { lh ifcjkgk÷c jfl Phjyf#

 Myhcgkwgo Th}kfy 

¿Xvkëc pocjyâh fc jvjh xvf fl Gocwfafyo fw whiko h lo bèw pyomvcjo jfl gocogkbkfczo, jf zojhw lhwgocjkgkocfw jf low fwpâykzvw { dobiyfw fc zojow low ghbpow jf lh }kjh dvbhch, wogkhl, gk}kl { fwpkykzvhl?Pfyo zhbpogo jvjëkw xvf phyh gobpyfcjfylo, jkgdo poy fl Fwpâykzv jf ]fyjhj, fw pyfgkwo zhbikëc fwzhy fc fl nyhjo jf gobpyfcwk÷c cfgfwhykh jf lhw lf{fw zojhw1 pvfw phyfgf xvf fwzv}kfyh ftfczh jfFwpkykzvhlkjhj lh lfggk÷c hczfykoy { wkc fbihyno zojh fllh fw lh jfbowzyhgk÷c wkcf xvo co pvfjf

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 34/270

noifychywf, { pyvfih xvf lo xvf fw jf cvfwzyo bvcjo fw fc ozyow#

 ________________ 

Powfwk÷c jf B# P#

Avlko 4 jf 8;80

Fzfyco hboy { ghykøo wfh fczyf }owozyow

Bhyâh Bhnjhlfch

]fcno h jhyzf lhw nyhgkhw, dfybhco, poy lh h{vjh xvf dhw pyfwzhjo h bk pyozfnkjo5 pvfw low fwpâykzvw pyozfgzoyfw jfifbow jhy fl fafbplo jf nyhzkzvj# [h ikfc whiâh {o xvf vc ykcg÷c dhiyâh fc zv ghwh { hñchwkfczo fc zv bfwh phyh ël, { hjfbèw, fcgoczyhyâh gobo dh fcgoczyhjo, wv whlvj goypoyhl { }fyè lh lvq5 zñ{h fyfw bv{ nyhcjf { bvgdo bèw wfyèw# Hjflhczf, wkfbpyf hjflhczf poy fl ghbkco jf lh iocjhj { lh

gkfcgkh# Wf jkyknk÷ h wv pyozfnkjo jfglhyècjolf lo bvgdo xvf lf gvfwzh hdoyh { hlno jf ozyhw ftkwzfcgkhw,jkgkëcjolf xvf lh hczfykoy h ëwzh, dhiâh chgkjo fc Ikliho, wkfcjo vc doyyoy wv ojko h low hcjhlvgfw, ghvwh poy lh gvhl fwzh }fq chgk÷ fc Hcjhlvgâh5 xvf dhiâh wkjo vc jfyyogdhjoy jf moyzvchw { poy fwo zfcâh xvflvgdhy hdoyh goc zhczhw fwzyfgdfgfw5 pfyo xvf wk lhw llf}hih yfwknchjo, pyoczo hghihyâhc { hñc moybhyâhdonhy, goc mflkgkjhj#

Jfwpvëw lf dkgf lhw wknvkfczfw pyfnvczhw1¿Fl pyozfgzoy jf vc fwpâykzv fcghychjo fw yfwpocwhilf jfl bhl xvf dhgf wv pyozfnkjo? ‗ Wâ5 wk co lf

kcwzyv{f h zkfbpo, pyf}kckëcjolf#¿Gvèczo zkfbpo dhgf xvf fyfw pyozfgzoy jfl dfybhco N? ‗ Gocmoybf h }vfwzyow høow, jow wknlow1

fbpfgë h pyozfnfylo wkfcjo iklihâco#

¿Fwzv}kwzf zñ hl pkf jf lh Gyvq jf Afwñw fc fl Ghl}hyko?"Wâ5 { Bhyzh { Bhyâh Glfomë#¿Co fwzv}o Bhyâh, wv bhjyf? ‗Wâ, {h zf lo jkaf#Jko hlnvcow gocwfaow whlvjhilfw h wv pyozfnkjo, { zobècjobf lhw bhcow, cow ifcjkao fc cobiyf jfl

Phjyf#Hl jfwpfyzhy lh bëjkvb jkao1 “Xvf dhiâh }kwzo vc ghbkco fwzyfgdo { vch bvafy wfczhjh fc lh oykllh,

bv{ jfbhgyhjh, { lloyhih, { lf jkafyoc1 " ¿]fw? Fwh fw lh bhjyf jf Afwñw# Lvfno }ko h ëwzf gyvgkmkghjo,wv bhjyf hl pkf jf lh Gyvq, lh Bhnjhlfch, Bhyzh { Bhyâh Glfomë, lo xvf pyvfih xvf Bhyâh jf Chqhyfzfwzv}o hl pkf jf lh Gyvq dhwzh fl jfwgfcjkbkfczo#

H goczkcvhgk÷c wf bhckmfwz÷ vc fwpâykzv fc zkckfilhw { bf jkao1 “Xvf lo dhiâh zyhâjo fl fwpâykzvfcghychjo jf B#P#, xvf hcjhih poy fl fwphgko fc gobphøâh jf nyhcjfw fwpâykzvw { lf jkafyoc1 fwgonf, {

bf zyhao h bâ‒#Yfwpocjkfcjo h bkw pyfnvczhw, jkao xvf wf dhiâh llhbhjo Hczockh Whczhbhyâh, xvf mvf jf Whlhbhcgh

$Fwphøh+, xvf mvf wolzfyh { jfwnyhgkhjh, xvf phjfgâh dhgâh gkcgo wknlow { xvf fyh pfywfnvkjh poy flfwpâykzv jf wv dkah Flkwh, h xvkfc bhz÷ poy co }fywf fc lh }fynüfcqh, { lh dkqo wfkw pfjhqow { lh zky÷ h vc poqo { fllh wf wvkgkj÷# Jko gocwfaow jf hboy, {, h bk pfjkjo, wf dkqo }fcky hl fwpâykzv jf wv dkah, xvf lh pfyjoc÷, { bo}kjh hl hyyfpfczkbkfczo, kbploy÷ f kbployhbow poy fllhw { }kfyoc lh lvq, bowzyècjowf bv{goczfczhw { hnyhjfgkjhw#

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 35/270

Powfwk÷c jf B# P#

Avlko 80 jf 8;80

Dhikfcjo cozhjo fc vco jf low hwkwzfczfw, M# W#, hlnvchw wføhlfw mhgvlzhzk}hw { whikfcjo xvf Aowë flghypkczfyo $gobo ël xvkfyf xvf wf lf llhbf+, h xvkfc gocogfbow poy fl phzykhygh Aowë, mvf kc}oghjo { wfbhckmfwz÷ poy lh bëjkvb, { jkao1 “Fc cobiyf jfl Phjyf { jf Myhcgkwgo Th}kfy, ow whlvjo dfybhcowxvfykjow# Hñc co fyh doyh jf }fcky {o5 pfyo lo dhiëkw pfjkjo { hxvâ fwzo{, w÷lo phyh goczfwzhy hlnvchw pyfnvczhw xvf zf kczfyfwhc# ‗ Aowë, pyfnvczë1 “¿Fl dfybhco W# zkfcf mhgvlzhjfw? ¿Gvèlfw woc? ‗ Fwwocèbivlo fwpkykzvhl5 pfyo jfifw ky jfwphgko fc wv jfwhyyollo, poyxvf lh bhzfykh fw jëikl5 pfyo {o lo kyë pyfphyhcjo { lo llf}hyë pogo h pogo ghjh }fq bèw lfaow#"¿Zkfcfw hlno xvf gobvckghycow? ‗ Wâ5 xvf fldfybhco D# O# zkfcf vch kcmlvfcgkh xvf lf pfywknvf { {h lo dh }fcgkjo fc }hykhw ftkwzfcgkhw { fwzoyihjojf gvbplky wv bkwk÷c, xvf fw jf jogzoy fc bfjkgkch, pfyo fc ëwzh lh gvbplkyè# Hjflhczf, dfybhcow,hjflhczf#

 Aowë fl Ghypkczfyo

Powfwk÷c jf B#P#

Avlko 80 jf 8;80

Hboy { ghykøo wfh fczyf }owozyow, xvfykjow dfybhcow

 Lèqhyo Yhbow

[o w÷lo }fcno h gocmkybhy lo xvf hghihc jf jfgkyzf1 “Zkfcfw pojfy phyh gvyhy fl fwpâykzv { lh bhzfykhwf gvyh gvyhcjo fl fwpâykzv fcmfybo, { gobo fwgykzo fwzè {h, fwf pojfy fw, h low lâbkzfw jf lh lf{, gobojhjo poy fl bhfwzyo h wv yfpyfwfczhczf#

Do{ mvf jâh jf }kwkzh h low jfphyzhbfczow jf lhw zkckfilhw, { dh{ flfnkjo vco bv{ nyhcjf phyh ozyojâh# Pyfphyhow ikfc#

"Jkbf, dfybhco Lèqhyo, ¿fw zhczh lh flf}hgk÷c jf bk pyozfgzoy gobo wf bf dh jkgdo? ‗ MyhcgkwgoTh}kfy, phyh xvf bf fczkfcjhw, bf hzyf}o h avyhyzf xvf zkfcf vc nyhjo jf pfymfggk÷c bèw xvf Afwñw# [owo{ nyhcjf, { gobphyhjo goc ël, wo{ vc nyhco jf hyfch5 pfyo fwzo{ goczfczo, { xvkfyo wviky dhwzh ël#Pfyo###Fl goyyf bèw xvf fczyf zojow, { co lo hlghcqhyfbow ckcnvco5 h zk zf fwpfyhbow phyh wfy cvfwzyoghpkzèc, pvfw zkfcfw xvf ogvphy zv pvfwzo " Dfybhco Lèqhyo###, phyh jhy èckbo, ivfco fw fwzo# ‗[o {h zflo df jkgdo5 zf lo dhc jkgdo ozyow bh{oyfw xvf {o { zf lo jkyèc ozyow bèw nyhcjfw# Goc xvf, ¿phyh gvècjo

xvfyëkw fwf nyhcjf? ‗ Gvhcjo jkwpocnh Th}kfy# ‗ Ow jo{ bk ifcjkgk÷c fc cobiyf jfl Phjyf# Hjflhczf#

 Cozh#" Hxvâ dhiyè jvjhw fc bvgdow kj÷lhzyhw# “Bf hzyf}o h avyhyzf xvf zkfcf vc nyhjo jf pfymfggk÷cbèw xvf Afwñw‒, dh jkgdo Lèqhyo Yhbow, { fwzo wë xvf fw fwgècjhlo fczyf low xvf xvkfyfc lkbkzhy fl pyonyfwo, xvfykfcjo xvf Afwñw wfh fl bèw Jk}kco, fl kckbkzhilf, pfyo goc lhw bhcow glh}hjhw, phyh xvfco pvfjh bhcfahy low lèzknow { hyyoahylow jfl zfbplo owgvyo jf wv goc}fcgkochlkwbo# Afwñw fw nyhcjf, pfyo co fw fl bèw ck fl ñckgo dkao jf Jkow# Wk Afwñw mvfyh fwo, pyoczo xvfjhyâh jfwbfczkjo fc lh yhq÷cmyâh jf lh mklowomâh { zojo fwf ghwzkllo ghfyâh fwzyfpkzowhbfczf, xvfjhcjo Afwñw fc}vflzo fc fwow

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 36/270

fwgobiyow#

 __________________ 

Hgzo wfnvkjo, wf powfwkoc÷ vc fwpâykzv xvf mvf }kwzo poy ozyh bëjkvb, { jkao wfy doyykilfbfczf mfo5xvf zfcâh plvbhw fc lh ghifqh, gollhyfw jf jkfczfw { dvfwow { vcow jkfczfw bv{ lhynow5 co phyfgâh pfywoch dvbhch#

Fc vc nyhc yhzo co pvjf dhgfylo dhilhy5 dhwzh xvf poy wføhw gobpyfcjâ xvf co whiâh dhilhy fcckcnvch lfcnvh# Poy mkc, jkao xvf lf jfgâhc g÷bo jfifyâh jfgky, { ftpyfw÷ fczocgfw xvf fyh hmykghco, jflo xvf do{ fw Hynflkh, xvf wf llhb÷ Ènhzh5 xvf wv bhykjo wf llhb÷ Ahyhcgoc { xvf bvyk÷ fllh { fwzè fczkckfilhw ogdfczh wknlow dhgf###

Fczocgfw pfjâ bèw jhzow { bf jkao $wkfbpyf hvtklkhjo poy low pyozfgzoyfw+ xvf fczocgfw co dhiâhghwhw ck zflhw5 xvf hcjhihc jfwcvjow { fc bhchjhw5 xvf poy lhjykjow wf fczfcjâhc { xvf hjoyhihc poy Jkow hl Wol#

Kcxvkyâ poy xvë ghvwh dh phjfgkjo zhczow wknlow jf owgvykjhj { jkao1 “Xvf wv bhykjo fyh fl ghifqh “fl

ghgkxvf‒, gobo jkgfc do{, { dhgâhbow xvf zojow low ckøow xvf cfgfwkzèihbow, low bhzhyhc, lowhwèihbow { gobâhbow5 { hñc mvf kccvbfyhilf fl cñbfyo jf ckøow { dobiyfw xvf whgykmkghyoc phyhgobfy5 poy fwo fwzè zhczow wknlow fc zkckfilhw, pfyo xvf {h co phjfgf#

Goc pyobfwh jf xvf $hdoyh xvf }f lh lvq+ hpyfcjfyè h dhilhy, }ol}fyè phyh jfgkycow gowhw bv{kczfyfwhczfw, { goc bhckmkfwzhw jfbowzyhgkocfw jf hlfnyâh, poy dhify }kwzo lh lvq, wf jfwpkjk÷#

 _______________ 

H goczkcvhgk÷c wf bhckmfwz÷ ozyo fwpâykzv fc zyfbfcjow wvmykbkfczow, { mvf cfgfwhyko nyhc fwmvfyqo phyh dhgfylf gobpyfcjfy xvf fyh fwpâykzv5 jkao llhbhywf Bhzfo Zfyyhqh { xvf fyh jfl Yowhyko5 mvfmvwklhjo poy woljhjow fwphøolfw# Pyfnvczhih lh ghvwh jf wv mvwklhbkfczo, co wf lh pojâh hyyhcghy5 pfyo hlmkc jf yvfnow { hbfchqhw, bf jkao1 “Xvf wk lf jfwhzhihc lhw pkfychw { {o co fyh woljhjo, bf lo jkyâh‒#"Pfjâ jf zojow gocgfczyhgk÷c phyh xvf klvbkchyhc poy vc bobfczo hxvfl fwpâykzv, { hl bobfczo jkao1“Dfybhco, jfwèzhbf, hvcxvf {h }fo xvf co zfcno gvfypo5 pfyo dhgf bèw jf gkfc høow xvf phwodoyykilfw myâow { bf dhc zfckjo fczyf dkflo { bf phyfgf xvf fwzo{ hbhyyhjo gobo bf pvwkfyoc phyhbhzhybf#" Fmfgzk}hbfczf, }k xvf lh bëjkvb zfcâh low pkfw vckjow { zhc mvfyzfbfczf, xvf cfgfwkzë vc nyhcfwmvfyqo phyh jfwpfnhylow { xvf pvjkfyh zfcfywf fc pkf#

Fczocgfw, dkqo lh wknvkfczf lkwzh jf gyâbfcfw “Fc ghwh jf Y÷bvlo Whybkfczo, bhz÷ h 4 { gobk÷jflhczf jf low ghjè}fyfw { yoi÷# Fc ghwh jf Ghylow Xvkyonh, bhz÷ h > { gobfzk÷ ihyihykjhjfw5 fwzo fw loxvf lo dh zfckjo fc zhc doyykilfw wvmykbkfczow# Goc bvfwzyhw jf hyyfpfczkbkfczo { gocwfaow phyh xvf coghknhbow fc wvw jfpyh}hgkocfw, lf kc}kzë h pfjky h{vjh { pfjkbow zojow5 hl pogo yhzo, goc wolloqow jfhlfnyâh, jko bvfwzyhw jf hnyhjfgkbkfczo poyxvf lf dhiâhc jhjo vc pogo jf lvq { xvf }fâh nyhcjfqhw xvfcvcgh pvjo pfcwhy ck pyfwkczk÷# Goc yfnogkao wf jfwpkjk÷, jkgkëcjobf1 “Bf llf}hc goc zv pyozfgzoy,Myhcgkwgo Th}kfy‒#

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 37/270

Powfwk÷c jf B# P#

Avlko 89 jf 8;80

Lh fzfych phq wfh fczyf }owozyow, dfybhcow xvfykjow#

¿Bf dhw gocogkjo, dfybhco ‗ Wâ, Zfyfwh jf Afwñw#

Fwzf fwpâykzv fw pyozfgzoy jf lh dfybhch P#O#, h xvkfc jko gocwfaow yfwpfgzo jf bâ, pvfw fllh zkfcf {hwv bkwk÷c gvbplkjh, { w÷lo lf mhlzh gvbplky h lo xvf fwzè oilknhjh gocbkno# H bâ, fczyf ozyhw bvgdhwgowhw xvf fc jkèlono goc}fywhbow, bf jkao1 “Dfybhco, lh bkwk÷c xvf dhw zyhâjo fw nyhcjf# Gvyhyèw hlfwpâykzv5 { h zv Fwgvflh }fcjyèc low fwpâykzvw fcmfybow { wf gvyhyèc { jfwfhyèc lh doyh jfl jâh jf wfwk÷c#Wknvf hjflhczf { wë ivfc jkwgâpvlo jf zv nyhc pyozfgzoy { nyhc bhfwzyo#" Hjk÷w#

 ________________ 

Avlko 8> jf 8;80

Lh fzfych phq wfh goc }owozyow, xvfykjow dfybhcow#

Wo{ fl xvf llhbhc Avhc Ihvzkwzh#[o w÷lo }fcno h jfgkyzf xvf wo{ fl jkyfgzoy bëjkgo phyh lhw gvyhgkocfw, { jfifc zojow fczfcjfy xvf

gvyhbow hl fwpâykzv fcmfybo5 gvhcjo lo gocwfnvkbow, zojo lo gvyhbow, co wkfcjo fcmfybfjhj jf ghwzknoo jf ftpkhgk÷c, pfyo hñc ëwzhw lhw hlk}khbow phyh gocwvflo jfl phgkfczf5 co pocfbow pkfychw ck iyhqow ckozyow bkfbiyow xvf mhlzfc hl gvfypo o hl oynhckwbo, { fc zojo bobfczo xvf lh cfgfwkjhj llhbf h zv  pvfyzh, goczfwzh, xvf {o { hlnvco jf bkw jkwgâpvlow fwzhyfbow pyoczow, pfyo zojo poy lh###“Ghykjhj‒###gobo zojow, w÷lo whifc jfgky# Co zf pfybkzkbow goiyhy chjh, ck pocfy pyfgkow5 zojo joloy  pojëkw hlk}khylo goc cvfwzyh h{vjh bhncëzkgh, { hwâ gvbplkyèw goc zv bkwk÷c jf gvyhy fwpâykzvw { goc fllo,lhw bhzfykhw5 { hl pyopko zkfbpo jfbowzyhyfbow xvf lhw mhgvlzhjfw jf low bëjkvbw, woc phyh fwzh

ftkwzfcgkh { co phyh ozyh, gobo lfw dhc jkgdo, { fc pyvfih, {h lo dhiëkw }kwzo jâhw phwhjow { lo }fyëkwhdoyh zhbikëc, poyxvf hxvâ dh{ xvkfc phjfgf { hlk}k÷ h A# N# [o bkwbo wfczâ low fmfgzow jflbhncfzkwbo, pvfw wvmyâh vch zfyykilf cfvyhlnkh { goc w÷lo vcow phwfw bf xvfjë lkiyf jf fllh# Zv}f vchgoc}fywhgk÷c mhbklkhy goc ël, yfwpfgzo hl hboy xvf {o wkfbpyf lf zv}f gobo whczo { phzy÷c jf lh pklhIhvzkwbhl jf bk pvfilo chzhl, { bf jkao1 “Zhc whczo wo{ gobo zñ#" Co kbpoyzh fwzo chjh, goczfwzhbowknvhl, poyxvf whifbow fl fyyoy xvf dhc fcwføhjo#

"Hlnvcow ftgfwow wf gobfzfc fc hxvfl pvfilo fc lhw mkfwzhw xvf h bk cobiyf wf gflfiyhc# Co gyfhwxvf co cow llfnh hl fwpâykzv# Wâ, cow llfnh, { wvmykbow#

Lf pfjâ hlnvch hglhyhgk÷c jf Ènhzh, { bf jkao1 “Zyhihao cow gowz÷, dfybhco, poyxvf hxvfllo co phyfgâh pfywoch5 zf dhilo hwâ phyh jhyzf h fczfcjfy wv fwzhjo whl}haf f kncoyhcgkh5 co whiâh bèw xvf hvllhy { hpfchw pvjkbow dhgfy xvf lf fczfcjkfyhw lhw poghw phlhiyhw xvf pvjo pyocvcgkhy# Fl cobiyf jf wv

bhykjo fw Aoyhcgoc5 fwzè fc zkckfilhw, { mvf vc zfyykilf ghgkxvf { jfwzyvgzoy jf wvw wfbfahczfw#" Pfyo ¿fw powkilf xvf fwzëc fc zkckfilhw 40 wknlow, wk wfnñc lh Ikilkh fl dobiyf jfif goczhy woiyf lh zkfyyh =0, pogobèw o bfcow? ‗Hñc dh{ ozyow bèw }kfaow xvf hxvfllow, f kyèc whlkfcjo { }kckfcjo hxvâ phyh fcwføhcqhjf zv Fwgvflh# Ihwzh poy do{, xvf {o wo{ fl bëjkgo { co fl fcghynhjo jf fcwføhyzf gkfcgkh zhc pyomvcjh5ozyow woc low fcghynhjow jf fllo, { zyhw jf bâ fwzè phyh gobvckghywf vco jf fllow, fl Phzykhygh Aowë# Hlxvf {h ow pyfwfczo, jhcjo mf jf xvf fw fl phjyf jf Afwñw#

 Avhc fl###Ihvzkwzh

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 38/270

Powfwk÷c B#P#

Avlko 8> jf 8;80

Phyh vch gvyhgk÷c jfl ckøo Myhcgkwgo Th}kfy, cvfwzyo hdkahjo, wf kc}og÷, { wf bhckmfwz÷ vc fwpâykzvgoc nyhc dvbkljhj, pfyo goc vch }oq zhc bflojkowh xvf {o pyfwfczâh h lh bhjyf jf Afwñw5 pfyo fc bkyfwpfzo h zhc nyhc fwpâykzv, poy dhifycow kcgvlghjo jfwjf ckøow wv hboy { }fcfyhgk÷c gobo “bhjyf jfJkow‒, co bf gyfâh jknco jf wv }kwkzh, { bf hiwzv}f jf jfbowzyèywflo fc phlhiyhw, hvcxvf goc wv wocykwh{ iocjhj bf lo gocmkybhih ,{ whlvj÷ jkgkfcjo1 “Lh fzfych phq wfh goc }owozyow, dfybhcow bâow‒,nvhyj÷ wklfcgko { jko phwfw hl ckøo { lf kcjkg÷ yfbfjkow ghwfyow xvf lf whghyoc jf vc pflknyo kcbkcfczfjf jfwfclhgf, { jècjobf vc ifwo fc lh myfczf xvf bf llfc÷ jf hlfnyâh { mvfyqh, wf jfwpkjk÷, jfaècjobfvc zhczo gocmvwo5 pvfw {o co bf gyfâh bfyfgfjoy jf wv }kwkzh5 pfyo w÷lo fllh pojâh dhgfylo goc zhczhdvbkljhj, zhczh iocjhj { jknckjhj hl bkwbo zkfbpo5 cow jko wv ifcjkgk÷c, hcvcgkècjocow lh phq { wfyfzky÷, jfaècjocow fc lh kcg÷nckzh#

 ____________ 

Avlko 84 jf 8;80

Fwzhcjo fc bk jvjh, dkgf xvf lh bëjkvb B#O# fwgykikfyh { pyf}kh kc}oghgk÷c, fwgykik÷1“Jkow ow jë wv ifcjkgk÷c { {o lh bâh‒#“Wo{ Zfyfwh jf Afwñw { {o hmkybo xvf fl fwpâykzv jf hcogdf, fw fl fwpâykzv jf Bhyâh jf Chqhyfzd#" [o,

Zfyfwh jf Afwñw#

Goczkcvhcjo lh wfwk÷c, { gobo fl dfybhco Avhc dhiâh hcvcgkhjo hl Phzykhygh Aowë, lo kc}kzhbow { wfbhckmfwz÷ jkgkfcjo1 Lh myhzfyckjhj wfh fczyf }owozyow, dfybhcow# Bf llhbhyèw Aowë fl ghypkczfyo# [o df

wkjo jfwknchjo phyh jfwgviykyzf low nyhcjfw wfgyfzow xvf hñc fwzèc ogvlzow h lh dvbhckjhj, poyxvf hñcco dhiâh llfnhjo lh doyh jf yf}flhylow, { zñ low jfwgviykyèw h lhw nfczfw# Do{ co df jf jfgky bvgdo, pfyowâ bv{ zyhwgfcjfczhl# ×{fbf1 “ Afwñw, dkao bâo fw5 { gobo zojo dobiyf, chgk÷ jf dobiyf, gobo low

jfbèw dobiyfw, Myhcgkwgo Th}kfy fw bh{oy xvf bk dkao# Lo hmkybo { wkfbpyf fwzhyë jkwpvfwzo h wowzfcfy fwzo fc avyhbfczo, poyxvf fw lh }fyjhj5 {h wf zf hglhyhyè bèw ozyo jâh# Hjk÷w poy do{#

Lh bëjkvb }ko h Bhyâh, bhjyf jf Afwñw goc lh hcnvwzkh { pfch jf lh phwk÷c jf wv dkao { h ëwzf fc vchboczhøh yojfhjo jf low jogf hp÷wzolfw { jf bvgdh nfczf xvf lf oâh#

 Cozh#" ¿Co fw }fyjhj, dfybhcow, xvf fw zfyykilf fwzh lhg÷ckgh hmkybhgk÷c woiyf Afwñw, mkybhjh poy wv pyopko phjyf? Wk hczfw jf jhy h low dobiyfw fwzh goczvcjfczf hmkybhgk÷c, co low dvikëyhbow pyfphyhjo

yhgkochlbfczf fc cvfwzyow avkgkow mklow÷mkgow, do{, hl lffy fwzo, cow ghfyâh lh bhljkgk÷c jf low kj÷lhzyhwgobojkcfw xvf h gowzh jf lh whcnyf jf Afwñw xvkfyfc wfy yfjkbkjow { co kbkzhylo# Phyh fwo lo xvkfyfcJk}kco#

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 39/270

Mfc÷bfco fwpoczècfo

Avlko 84 jf 8;80 $doyh 89 jfl jâh+#

Fwzèihbow hlboyqhcjo { dhiâh pfywochw jf mvfyh jf ghwh# Fc vc ykcg÷c jfl gobfjoy, dhiâh vc

bhcoao jf }hykllhw jf bhjfyh { poy jflhczf vc ihñl, jf bojo xvf co fyh powkilf xvf ëwzhw gh{fyhc5 { wkcfbihyno, ëwzhw gh{fyoc hl wvflo# Jècjobf gvfczh jf xvf fyh vc h}kwo, wvplkxvë h lh bëjkvb B#P#xvkwkfyh powfwkochywf, { hl bobfczo wf bhckmfwz÷ vc fwpâykzv { jkao1 “Ghykjhj‒ ow pkjo phyh xvf h}owozyow ow lh jfc zhbikëc1 Wo{ Knchgko jf Lo{olh#

 Co pvfjo wvmyky bèw5 co xvkfyo xvf bk pyozfnkjo wvmyh bèw5 jfwfo xvf, gvhcjo }fcnh, lf jknèkw fwzhw phlhiyhw1 “Xvf low jfaf poy jow o zyfw jâhw, hvcxvf co wfh bèw, h }fy wk fwhw mkfyhw wf hilhcjhc# Fl ckøoxvf }kwzfkw h bk hlyfjfjoy, fw fl wfy xvf llf}h fc wvw fczyhøhw lh dkah jfl xvf {o nvâo, xvf }kfcf hgocwolhy hl hivflo#

Wf yfmkfyf hl ao}fc O#, fwzvjkhczf jf bfjkgkch xvf phjfgâh bvgdhw fcmfybfjhjfw h lh }fq { fwzhihftzfcvhjo, { bèw phyfgâh vc ghjè}fy hcjhcjo xvf vc ao}fc jf 9: høow# Jf ëwzf fw pyozfgzoy Knchgko jfLo{olh, { poy fwzo wv hmlkggk÷c5 hl bkwbo zkfbpo, fw nvâh jfl phjyf jf fwzf ao}fc, Knchgko O#, dobiyf

xvf, poy wv jfiklkjhj, pfyjk÷ lh hvzoykjhj jf afmf jf wv ghwh { mhbklkh, { w÷lo kbpfyh wv gobphøfyh, xvffw vch ghz÷lkgh mhcèzkgh { yh{hch fc lh logvyh yhikowh, goczyh zojo lo xvf co wfh ghz÷lkgo# Fwzow gflow {yhikhw, woc hlkbfczhjow poy fl gvyh, wv gocmfwoy, goczyh wv fwpowo, f kcgvlghjo fc wvw dkaow fl jfwpyfgkohl hvzoy jf wvw jâhw, dhwzh fl ftzyfbo jf dhify wkjo hiomfzfhjo poy ghwk zojow fllow5 { fwh mkfyfqh co fwbèw xvf poyxvf ëwzf, goc wv dkao hczfjkgdo $fl fcmfybo+, pyomfwhc fl fwpkykzkwbo# Fw jf hj}fyzky xvfhxvfllh wføoyh dh wkjo h{vjhjh poy low fwpâykzvw, poy low bëjkvbw xvf wv fwpowo lf llf}÷ { wkc fbihyno,wobow fcjfbockhjow { iyvaow logow# Bhw {h wf zyhzh fc fwzf gocwfao jf hlno nyh}f5 pvfw, hl hcvcgkhylfwxvf jfafc wv ghwh phyh gvyhy hl fcmfybo, pvfwzo xvf fc wv ghwh co cow hjbkzkyâhc {, woiyf zojo, xvf {oco kyâh, wf kbpocâh omyfgfylfw lh bâh# ¿[ wk fl fcmfybo fbpfoyhwf? ¿Wk dvikfwf vc jfwfclhgf, pvfw dhiâhbozk}ow? ¿[ wk, fc }fcnhcqh, hgvjkfyh h lh avwzkgkh? Zojow wfyâhc jkwnvwzow phyh cowozyow5 hwâ, pvfw,hczfw jf jhy fl gocwfao, gocwvlzë h bk pyozfgzoy, xvkfc bf dhil÷ hwâ1

Hbhjo dfybhco1 Chjh zkfcfw xvf zfbfy jf lo xvf pvfjfw pfcwhy jf hxvfllhw mkfyfgkllhw# ¿Co whifwxvf low loiow co zf pvfjfc jf}oyhy? Gocmkybo lhw pfzkgkocfw jf Knchgko jf Lo{olh { jf Kwkjyo5 fw doyhjf xvf co wvmyhc bèw low xvf wvmyfc, { fw doyh jfl fwghybkfczo5 zkfcfc ihwzhczfw pyvfihw5 pfyo gobo colhw dh hpyo}fgdhjo, “Avkgko wkc bkwfykgoyjkh h xvkfc co zv}o bkwfykgoyjkh‒, fwgykikwzf fc ozyh oghwk÷c5 {hxvâ, fl ghwo fw avwzo#

Fl dfybhco K#O# zkfcf wv bkwk÷c gvbplkjh, { fw doyh jf xvf, poy vch }fq, wfh fl afmf jf wv ghwh5 { wkzkfcf mf { }hloy, chjh zkfcf xvf zfbfy5 wk }hgklh, chjh dhnhw5 pfoy phyh ël5 co zf xvkfyo jfgky bèw#

 Myhcgkwgo Th}kfy 

Fwzf jâh mvk h }kwkzhy h lh bëjkvb G#B#, { lf pfjâ wf flf}hyh gobo wocèbivlh {, pyf}kh kc}oghgk÷c, wf pyfwfcz÷ fl fwpâykzv jf Yfwzkzvzo H}fcjhøo, { lf jkao1 ¿]fw fwzh ghjfch, fwzh }hllh, fwzh ozyh bèw hlzh,hxvfllh ozyh bèw hlzh hñc? ¿Wfyâhw zñ ghphq jf fwghlhylhw? Pvfw hwâ fw zhc jkmâgkl phyh bk pojfy goczfwzhyzfh lhw pyfnvczhw xvf bf dhgfw5 h bâ wf bf jhc low jfwphgdow, poy vch yfah###¨Hd###fl jâh xvf {o pvfjhfwzhy zhc hlzo(###¨Wo{ bv{ pfxvføo(###

 Co bf dhnhw fwhw pyfnvczhw# Wk {o pvjkfyh goczfwzhyzf, lo dhyâh wkc xvf bf lo pyfnvczfw, wkc xvf zfjkfyhw gvfczh jf fllo#" Hjk÷w#

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 40/270

 Cozh#" ]kwzo zojo fwzo, opzë poy jhy fl gocwfao h K#O# { wv dkao# [ gobo dhiâh pyf}kwzo, dvif jfomyfgfylf bk ghwh# Wf gvbplk÷ lh pyobfwh jf Myhcgkwgo Th}kfy5 pfyo wfyâh lvfno ozyh pyvfih jfjfwfcnhøo gyvfl xvf {o zfcjyâh jf low mh}oyfgkjow, { bf }fyâh fc lh cfgfwkjhj jf hplkghy lh wfczfcgkh1“Avkgko wkc bkwfykgoyjkh wfyè dfgdo, hl xvf co vw÷ jf bkwfykgoyjkh‒#

 _______________ 

Avlko 8; jf 8;80

Powfwkochjh lh bëjkvb B#P#, wf bhckmfwz÷ wv pyozfgzoy Hczocko jf Phjvh { jkao1 “Lh fzfych phq wfhfczyf }owozyow, xvfykjow dfybhcow‒#

Dh{ fc fl fwphgko vch yf}olvgk÷c nyhcjf5 phyfgf xvf fw jâh jf vc nyhc hgoczfgkbkfczo5 zojow xvfyâhcgobvckghywf phyh zyhfyzf lh nyhc cozkgkh xvf {o zf jhyë { df zfckjo xvf kc}oghy bk ghyègzfy jf pyozfgzoy, phyh xvf zojow wf gocmoybhyhc5 pvfw goc whco gflo { nyhc hboy, zojow xvkfyfc wfy lhw zyobpfzhwhcvcgkhjoyhw jfl Bhfwzyo, xvf fc iyf}fw bobfczow }fcjyè, pvfw {h, lh bhzfykh fwzè jkwpvfwzh h yfgkikylf,

fc wv ghyègzfy jf Bhfwzyo# ¿Co fwzèw whzkwmfgdo, dfybhco? ‗ Wâ#" [ {o zhbikëc, pfyo jfifw kbpocfyzf,gvhcjo goc bhøhw xvkfyfc wviwzyhfywf h lhw gobvckghgkocfw, { yfgvfyjh hxvfl jkgdo fwphøol1 “¿Wo{ o cowo{ hlghljf5 o zfcno lh }hyh jf ihljf?‒ Zv phjyf Knchgko, bf jkgf, xvf ël zf hgocwfahih xvf “phyh lhfjvghgk÷c, phc { phlow‒ { phyh hcjhy jfyfgdo, wf vwh “vc qvyjo { vc jfyfgdo‒, {h lo gobpyfcjfw zojo5{h co pvfjo fwzhy bèw, { pyfphyhow goc bñwkgh jfl goyhq÷c, xvf }kfcf fl Bhfwzyo# ¨Od(###Wk pvjkfyhkw }fy lhw lfnkocfw xvf dh{ fc fwzf### “Oyhzoyko‒### ¿G÷bo co kih h dhify yf}olvgk÷c fc fl fwphgko, wk whiâhc xvf}fcâh fl Bhfwzyo, gobo zhl, h }kwkzhy { whlvjhy h cvfwzyo mvzvyo ghpkzèc, wv yfpyfwfczhczf? Hdâ fwzèc# [o}flo#

 Hczocko jf Phjvh#

Hl bobfczo, { wkc hpfchw jfwpfyzhy lh bëjkvb, wf bhckmfwz÷ fl Bhfwzyo, { jkao1“Ifcjkzh wfh lh doyh xvf ow }fo yfvckjow### ¨Xvë hbhynvyhw bf dhw gowzhjo( ¨Xvë wknlow jf lvgdh df

wowzfckjo( ¨Zhczow fcfbknow zfcâhw { zfcâhkw zojow(###Hxvfllhw ifcjkzhw lènykbhw, gvèczhw pènkchw zfyykilfw dhc ioyyhjo5 dhc wkjo gobo lh lvq xvf klvbkch

lhw zkckfilhw, ghvwhcjo lh hlfnyâh jf low xvf fc fllhw fwzhihc# ¨Phyh gvèczow dhc wkjo gocwvflo { phyhgvèczow zhbikëc, jf whczh fbvlhgk÷c(###[, phyh low bfcow, jf yhikh { ojko, pvfw cvcgh $gobo }ow jfgâw1llvf}f h nvwzo jf zojow# Bvgdo bf dhw gowzhjo5 pfyo poy zvw lvgdhw bf df flf}hjo bèw xvf poy bkhpowzolhjo# Do{, w÷lo }fcno h whlvjhyzf5 h jhyzf lh gocmkybhgk÷c jf gvhczo wf zf dh jkgdo { h jfgkyzf gocbk }oq xvf###Hjflhczf# Xvf fwzvjkfw, xvf hdocjfw, poyxvf zf llfnh lh doyh jfl ghbphckllhqo# Zojowzfbfc { lvgdhc poy fwzoyihylo# Poy fwzo zhczo dfbow wvmykjo#

Jhcjo lhw bhcow h zojow, { ifcjkgkëcjocow, bf ifw÷ fc lh myfczf { lhw bhcow { wf jfwpkjk÷#

 Myhcgkwgo Th}kfy 

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 41/270

$Fwgykzh, Zykcghjo+

Avlko 98 jf 8;80

Hbhjo dfybhco1

Zyhihao bf gvfwzh dhgfy oây# ¿Poy xvë dhw jf fwzhy hwâ? ¿Co whifw j÷cjf fwzè lh mvfczf jfl jhøo xvfow pfwh? Bvgdh ghlbh cfgfwkzèkw, { jfiëkw zfcfylh# Woc zhczow low bhlow mlvkjow xvf zf llfnhc, poyxvf lowxvf ojkhc co fwzèc lfaow, wâ, gfygh, { wk xvkfyfw, pvfjfw whifylo, poyxvf lh bëjkvb pvfjf zyhcwpoyzhywf {}fy fl bhyfbèncvb jf kjfhw bhlknchw xvf wf jkyknfc dhgkh }owozyow5 pfyo lh ihzhllh fwzè fbpføhjh { dh{xvf nhchy lh }kgzoykh#

Gobo fcfynñbfcow ilhwmfbhc goczyh }owozyow, co poyxvf co wfphc xvkëcfw wokw, wkco xvf poy wvmvyoy wf jkyknf goczyh low xvf zñ hbphyhw# Chjh zfbèkw bèw xvf lo xvf phjfgëkw poy lhw ghlvbckhw {bhljkgkocfw, pfyo chjh ow jfif kbpoyzhy, { w÷lo zf hj}kfyzo, xvf cvcgh jfifw fwzhy bèw mvfyzf xvf fcfwzow bobfczow, poyxvf low fcfbknow woc zfyykilfw# Co pvfjfc jfwghynhy wv g÷lfyh goc wvw pvøow { lhjfwghynhc goc lh lfcnvh { pfcwhbkfczow#

Wfj mvfyzfw { llf}hj goc phgkfcgkh fwzh pfxvføh hj}fywkjhj# Low dfybhcow, xvf fwzëc zyhcxvklow5 xvf, phwhjo fl mvyoy jf do{, wf goc}fyzkyè fc goc}fcgkbkfczo jfl bhl xvf dhgfc goc wv pyogfjfy#Zñ, yf}âwzfzf jf ghlbh, {, wk co pvfjfw f}kzhy lh jâwgolfkjhj xvf poy ghvwh jf lh bhlh kcmlvfcgkh zkfcf

lh bëjkvb, zfc phgkfcgkh poy do{, xvf bhøhch wfyè ozyo jâh5 {o wvmyo, poyxvf co xvkwkfyh xvf wvmykfwfwbèw lhw gocwfgvfcgkhw jfl ojko, pfyo wfj mvfyzfw { }fcgfyfbow#

 Myhcgkwgo Th}kfy 

Fwzh fw lh pykbfyh gocwfgvfcgkh jf lh h{vjh h bkw jow hwklhjow, xvf lvfno wf dhc jf goc}fyzky fc bkw pyopkow }fyjvnow# Fw hwâ wkfbpyf phnhjh lh oiyh jfl bkwkocfyo, { hñc hdoyh co wfyâh ghwo jf ftgfpgk÷c#Zojo fwzo fw lo xvf pyo}og÷ h lh avwzkgkh h pocfywf fc hggk÷c, goc oyjfc jf co phyhy, dhwzh hghihy wvoiyh# “Co dh{ bhl xvf phyh ikfc co }fcnh‒#

Powfwk÷c jf B#P#

Avlko 99 jf 8;80

Lh fzfych phq wfh fczyf }owozyowBhyâh jf Chqhyfz 

H zojow }fcno h zyhfy lh phq, poyxvf zojow lh cfgfwkzèkw, pfyo fc fwpfgkhl fl dfybhco { poyxvf zfcno

 pyobfwh fwpfgkhl dfgdh phyh ël5 }fcno do{ bhcjhjh poy zv pyozfgzoy, h zyhfyzf lh phq jf zv hlbh xvf {ozf pyobfzâ# Bkyh, dfybhco xvfykjo, jfifw zfcfy pyfwfczf xvf cowozyow cvcgh zf hihcjochbow, { xvf {o,lh bhjyf jf lh dvbhckjhj gobo bf llhbèkw, zf df pyobfzkjo xvf zf jhyë lh phq jfl hlbh xvf wkfbpyf bfdhw pfjkjo#

Bf yfgvfyjo bv{ ikfc, gobo wfnñc zf fcwføhyoc, zf powzyhihw hczf lh kbhnfc jf lh phq xvf fc zv pvfilo }fcfyhc h bk cobiyf, { hvcxvf fcnhøhjow fwzèc, hzkfcjo { hzfcjfbow, poyxvf lh kczfcgk÷c fw ivfch# [o co wo{ “]kynfc ck bhjyf jf Jkow‒ gobo bf llhbhc, { hvcxvf fwzo bf dhgf wvmyky bvgdo, poy fl kcmhbf gobfygko xvf wf fafygf h cvfwzyhw gowzhw, bf gocwvflh xvf bvgdow fcgvfczyhc jfwghcwo h wvw

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 42/270

 pfchw, poy lh kc}oghgk÷c xvf wf cow dhgf#Llhbhjbf }kynfc, bhjyf5 gobo xvfyèkw, wk fc fllo fcgoczyèkw gocwvflo { whzkwmhggk÷c5 pfyo whifj xvf

{o mvk vch bvafy jf ghycf { dvfwo gobo lhw jfbèw bvafyfw, { zv}f mhbklkh, poy oiyh jf bk fwpowo Aowë$Whc+ gobo lo llhbèkw, { ël {h zf dh gocmkybhjo fwzh }fyjhj#

[o mvk vc fwpâykzv flf}hjo xvf wvpf gvbplky bk bkwk÷c, { bf gvpo fc wvfyzf, poy bk flf}hgk÷c, jhy lh

ftkwzfcgkh bhzfykhl h Afwñw, { wvmyâ poy ël gobo zojh bhjyf wvmyf poy wvw dkaow#Poy do{ co zf jhyë kcwzyvggkocfw woiyf fwzf pvczo, { w÷lo zf jkno xvf wkfbpyf fwzo{ goczkno { xvf}fcjyë wkfbpyf h h{vjhy lhw jolfcgkhw gvhcjo zñ bf llhbfw { bk jkyfgzoy bf lo oyjfcf, { zfcno plhgfy fc}fcky poyxvf bf hbhw { zf hbo5 poyxvf zf pyobfzâ lh phq, lh xvf zf jo{ goc fwzf ifwo#

Bkyh hyykih { hjflhczf#

Bhyâh jf Chqhyfz 

 ___________________ 

Avlko 9: jf 8;80

Pfjâ gocwvlzh poy whify xvë dhyâh goc bkw jow hwklhjow, { poy lh bëjkvb B#P#, jkao1¨Xvë lhynhw wf ow dhgfc lhw doyhw fc fl plhcfzh zkfyyh( H cowozyow co wf cow dhgfc zhc lhynhw, hvc fc

cvfwzyow phjfgkbkfczow, wk co mvfyh poy lo xvf phjfgëkw }owozyow# Pkjkfyoc wvw pyozfgzoyfw vchw doyhwbèw# ¿Co lhw xvfyëkw gocgfjfy? Fwpfyfc, pvfw, vc pogo bèw5 { wk co yfgkifc fl h}kwo xvf wf lfw dhhcvcgkhjo, fw xvf co fw fl bobfczo jf xvf }vfl}hc h wv donhy5 fczocgfw, xvf hgvjhc jfwjf hxvâ ghjhvco h wvw oilknhgkocfw { fwpfyfc lh oyjfc, hwâ gobo poy oyjfc whlkfyoc jf wv ghwh#

 Myhcgkwgo Th}kfy 

H goczkcvhgk÷c, poy lh bkwbh bëjkvb1Wf bhckmfwz÷ vc fwpâykzv xvf jkao llhbhywf Wfihwzkèc Bèyzky { xvf }fcâh goc pfybkwo jf Myhcgkwgo

Th}kfy { xvf fyh pyozfgzoy jf lh bëjkvb L#N#, pfyo h pfwhy jf wvw hmkybhgkocfw, {o lo wobfzâ h }hykhw pyvfihw, { gobo co bf goczfwzhyh h vch xvf jfiâh whify, lo jfwfgdë { lo bhcjë whlky, oifjfgkëcjobf, {jkao1 [h wf hglhyhyè, { whiyèw xvf co zf df fcnhøhjo# Wo{ Wfihwzkèc Bèyzky#

Fc }kwzh jf fwzh hmkybhgk÷c { jf lh iocjhj xvf jfbowzy÷ fc lh oifjkfcgkh, gobpyfcjâ xvf {o bfdhiâh fxvk}oghjo, { zv}f yfboyjkbkfczow, pkjkfcjo hgzo wfnvkjo gobvckghgk÷c h bk pyozfgzoy, xvkfc bfjkao1 ¿Poy xvë zf hzoybfczhw jf dhify jfwfgdhjo vc fwpâykzv? ¿Hghwo co zkfcfw jfyfgdo h jvjhy? ¿Cozfcno {o fbpføo fc xvf wfphw jkwzkcnvky low fwpâykzvw? Pvfw hvcxvf fwzh cogdf pvjkfyhw dhifyzffxvk}oghjo, co gyfhw xvf jfifw hzoybfczhyzf, poyxvf lhw kcwzyvggkocfw xvf {o df jhjo, wf dhc gvbplkjo#Jf woiyh whiâh, { wf hgoyjhih Wfihwzkèc, jfl cobiyf jf zv pvfilo { jfl ghbpo jocjf fwzè zv fybkzh5 pfyo{o lf cfnvë fl pfybkwo h mkc jf pyfwfczhyzf vc ghwo, jf low bvgdow xvf cfgfwkzhw phyh fwzvjko#

Hvcxvf dhw jfwfgdhjo h vc fwpâykzv flf}hjo { hvcxvf mvfyh wvpfykoy, co fwzëw bolfwzo ck kczyhcxvklo, poyxvf fwzo zf dh jf fcwføhy h jkwgfycky, poyxvf ikfc dhw gobpyfcjkjo xvf co fyh vc fwpâykzv bhlo5 fc loxvf zf dhw fcnhøhjo fw fc xvf co fyh vc kczyvwo, pfyo co pojâhw zñ whify xvf fyh fwzo bhcjhjo poy bâ, {hvcxvf zf lo jkao { zf lo avy÷, co lo dhw gyfâjo# Dhw dfgdo ikfc, { co zf hyyfjyfw# Hjflhczf#

 Myhcgkwgo Th}kfy 

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 43/270

 Cozh#" Chjh xvkfyo jfahy fc bkw wfgyfzow jf lo xvf pvfjh kczfyfwhy f klvwzyhy h low fwzvjkowow, { fwffafbplo jf lo xvf {o dkgf jfif wfy jf fczfyo }hloy h low fwzvjkowow { jf nyhc pyo}fgdo h low ivfcowjkyfgzoyfw jf wfwkocfw { bhfwzyow jf low bëjkvbw1 pfyo woiyf zojo jf ghwo jf avwzkgkh h low fwpkykzvhlkwzhw{ fwpkykzfyow, xvf hjbkzfc { }fcfyhc h low Fwpâykzvw"Wfypkfczfw, poyxvf low dhlhnhc fc wvw ###iocjhjfw###{co whifc xvf wvw ifwow woc }hwow jf pocqoøh, xvf llfchyoc jf lhgyhw lh ifllh mhq jfl Fwpkykzkwbo, jfao

zhbikëc goc fllo ftpvfwzo xvf fl jkyfgzoy jf wfwkocfw jfif whify bvgdo, jf zojo, { zfcfy woiyf zojohvzoykjhj nhchjh { co yfnhlhjh#

Avlko 9= jf 8;80

Lh phq wfh goc }owozyow, xvfykjow dfybhcow

Wkl}fwzyf

[o, do{ w÷lo }fcno goc fl fcghyno jf jfgkyzf1 xvf gvhcjo hiyhw wfwk÷c, co wføhlfw pykbfyow ckwfnvcjow5 wkco xvf lh bëjkvb xvf bèw jkwpvfwzh fwzë, hxvfllh zobf powfwk÷c, { hwâ co wf jhyè fl ghwo jf

xvf vc fwpâykzv fwzë powfwkochjo vch doyh, gobo dh wvgfjkjo#" Fc fwzo co fwzo{ gocmoybf, dfybhco5 pvfw fc lhw wfwkocfw jfif kbpfyhy fl oyjfc5 { wk vc dfybhco wf powfwkoch { wf fwzè fwgvgdhcjo, wkcbolfwzhy h lh bëjkvb, chjh dhiyè pfyjkjo#"Dhq, dfybhco, fczocgfw, gobo bfaoy gyfhw# ‗ Fwo fw lo xvfxvkfyo dhgfy#" ]o{ h llf}hy vc bobfczo h lh bëjkvb, phyh xvf }fh j÷cjf fwzhyè wk gvbplf { j÷cjffwzhyè wk co gvbplf wv bkwk÷c# Hjk÷w#

Lh bëjkvb }ko vc fwphgko doyykilf { vc zyoco fc lh lvq# ________________ 

H goczkcvhgk÷c, wf bhckmfwz÷ lh dfybhch B÷ckgh, bhjyf jf Hnvwzâc, pyozfgzoy jf I#O#, { jkao1 Jkowow jë fl wkzko bfaoy xvf jfwfhyh phyh bkw dfybhcow# ]fcno goc pfybkwo jfl Bhfwzyo, { xvkwkfyh xvffwzv}kfyhc hxvâ low xvf co fwzèc, phyh xvf hpyfcjkfyhc lh iocjhj jf fwzhw jogzykchw, xvf woc lhw}fyjhjfyhw5 pfyo xvf wf lo jknhc, poyxvf hxvâ dh{ xvkfc wf lo pvfjh jfgky5 { hvcxvf bvgdo bf gowzhyè,{o lo zyhfyë# Jhjo lh glhwf jf fwpâykzv xvf fw ëwzf, jf xvkfc gocoqgo hlno jf wv dkwzoykh, lf pyfnvczë1“Dfybhco, ¿xvë opkchw hdoyh jf lh gocmfwk÷c? ‗ Lh gocmfwk÷c ghjh vco jfif dhgëywflh h wâ bkwbo { cojfwgviyky wvw wfgyfzow h ozyow dobiyfw gobo }owozyow, low gvhlfw bèw jf vch }fq wf nvhwfhc fc gvhczozkfcfc oghwk÷c#" Pfyo, zñ co fyhw vch hgëyykbh jfmfcwoyh { co gfahwzf fc zv fbpføo dhwzh goc}fyzky h zvdkao h lh yflknk÷c ghz÷lkgh? ‗ Wâ5 pfyo fc fllo kih fl jfwfo jfl ikfc5 bhw bk dkao, xvf bf mvf wkfbpyfoifjkfczf, bf oifjfgk÷ poy co jkwnvwzhybf { fwzo lf gowz÷ hlnñc yfzyhwo#" Jkbf, dfybhch, ¿xvkëc zkfcfbèw flf}hgk÷c, zv dkao xvf lo fthlzhyoc fc lh Knlfwkh Ghz÷lkgh h lh ghzfnoyâh jf whczo, o Lvzfyo, xvf mvfftgobvlnhjo poy ëwzh? ‗ Lvzfyo fwzè bvgdo bèw flf}hjo xvf Hnvwzâc5 { {h }fw, lo gocmkfwo {o xvf wo{wv bhjyf#" ¿Zkfcfw hlno xvf jfgkycow bèw? ‗ Xvf jfgky, zfcno bvgdo5 pfyo fwpfyh vco, phyh jkykbky hlnvch gvfwzk÷c, { {o }fcjyë ozyo jâh, { fczocgfw, dhwzh lhw pkfjyhw lf}hczhyë $gobo jfgâw }owozyow+ gocbkw jfglhyhgkocfw#

Jkow ow jë fl wkzko xvf phyh bâ jfwfo# Hjk÷w#

B÷ckgh

 ___________________ 

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 44/270

Fc wfnvkjh wf bhckmfwz÷ fl dfybhco Jflmkco, nvâh { pyozfgzoy jfl gfczyo “Myhzfyckjhj‒, { jkao1“Ikfc}fckjow wfèkw, dfybhcow# ]fcno bv{ hpfwhjvbiyhjo poy lo xvf ow dkgkfyoc low bâow, { zf pkjo

jkwgvlph { h{vjh phyh bk gfczyo‒# ‗ [o lf jkaf1 Dfybhco Jflmkco5 co pojfbow jkykbky ikfc vch gvfwzk÷cfczyf vc fwpâykzv fcghychjo { vc jfwfcghychjo, poy bèw flf}hjo xvf ëwzf wfh# Woc fllow low xvf dhc

mhlzhjo, { poy lo zhczo jfifyâhc phwhy fllow poy hxvâ { pfjky lhw jkwgvlphw5 {o, w÷lo pvfjo jhyzf xvfahw {chjh bèw#" ¿Xvfahw jf xvë? ‗ Jf wv pyogfjfy chjh goyyfgzo { bfcow fwpkykzkwzh5 { bf ftzyhøh xvf fldfybhco bf pyfnvczf ¿xvfahw jf xvë?" Dfybhco, poy ghykjhj zf pkjo xvf }vfl}hw hl gfczyo, poyxvf wkcozojo wf jfwdhyè# ‗ Jocjf h bâ wf bf ihyyf, dfybhco Jflmkco, co }vfl}o5 pvfw lh dvbkljhj co fwzè yføkjhgoc lh jknckjhj# Pfyo fw xvf oiyhyoc kcgocwgkfczfw { jfifw pfyjochylow#" Fc gvhczo h pfyjochylow, low pfyjoco5 pfyo fc fwzo, bhckmkfwzh fl dfybhco Jflmkco, xvf jfah kbpfyhy lh fc}kjkh { lhw bhlhwkcmlvfcgkhw fc fl gfczyo xvf pyozfnf, { fwzo co lo fcgvfczyo ikfc { bfcow zyhzècjowf jf vc gfczyo jocjfwf pyfzfcjf jhy kcwzyvggk÷c# ¿Xvkfyf jfgkybf fl dfybhco Jflmkco, xvf dhc dfgdo fc low 70 høow jf }kjhxvf gvfczh “Myhzfyckjhj‒? ‗ Fw }fyjhj, xvf pogo wf dh dfgdo5 pfyo zkfcfc ivfch }olvczhj, { co wocgobo zñ, xvf fwzvjkhw { zf jfahw fcwføhy#" Pvfw ikfc, dfybhco Jflmkco5 {o low gobphjfqgo { jklfw xvfhxvâ zkfcfc vch fwgvflh jocjf fwzvjkhy5 xvf lh pvfyzh zkfcfc hikfyzh { low yfgkikyë wk }kfcfc h hpyfcjfy#"

Nyhgkhw, dfybhco5 pfyo fw wfnvyo xvf co }fcjyèc, poyxvf co zkfcfc lh }kyzvj xvf phyh fwo fw pyfgkwh, {co dhc jf oâybf fc bkw gocwfaow5 { zf pkjo xvf co lfw llf}fw lh nvfyyh xvf pyfphyhihw, wkco xvf lfwh{vjfw goc zv kcmlvfcgkh, poyxvf {o bf fcgvfczyo bv{ hzykivlhjo5 zñ, goc pogo fwmvfyqo, pvfjfwh{vjhylow, { goc bfcow hvc, pvfjfw jfwzyvky zojh lh oiyh jf 70 høow, { fczocgfw wf jfwghyykhyèc bèw jflo xvf fwzèc#" Pvfw ikfc, dfybhco Jflmkco, zf pyobfzo h{vjhylow goc bkw jfwfow5 pfyo fw cfgfwhyko xvfzñ kcmvcjhw fc fllow, xvf fl ghbkco poy jocjf }hc, co fw fl xvf gocjvgf fl fwpkykzkwbo hl zykvcmo#" Hwâ lodhyë { bf }o{ whzkwmfgdo# ¿Pvfjfw ghlgvlhy gvèl wfyâh bk pfch, gvhcjo low df jfahjo phyh bhckmfwzhywfhxvâ, fc zv Fwgvflh, fc low bkwbow bobfczow xvf hllâ fwzèc zyhihahcjo? ‗ Zf jo{ lhw nyhgkhw { hMyhcgkwgo Th}kfy, poy dhifybf gocgfjkjo pfybkwo# Hjk÷w#

 __________________ 

H goczkcvhgk÷c, wf bhckmfwz÷ vc fwpâykzv hmlknkjo, { jkao llhbhywf Avhc Bhyzâc jf ]kllhcvf}h, $Zoyo+ pyo}kcgkh jf Qhboyh $Fwphøh+#

Jkao1Mvk co}ko jf Pvyh Mloyfw, pfyo co pvjf ghwhybf goc fllh poy jkmfyfcgkhw jf mhbklkh5 bf ghwë goc ozyh

h xvkfc ghwzknhih bvgdo h phlow5 pfyo vch }fq wolkgkzë h Pvyh, { gobo co hggfjk÷ h bkw jfwfow, lh hnhyyë{ lh fwzyhcnvlë, { fczocgfw whgkë bkw jfwfow { lh fczfyyë# Mvk pyfwo { pogo h pogo bf fc}fcfchyoc5gocmfwë fl gykbfc hl Phjyf Avhc Hczocko, dhgf 70 høow# Hyyfpfczkjo jf wvw dfgdow, yfgkik÷ lh lvq {bhygd÷ hlfnyf, phyh }ol}fy h lh zkfyyh h jhy }kjh h lh xvf wf lh dhiâh hyyfihzhjo, phyh gvbplky lh lf{jk}kch#

 Cozh#" Lh }fyjhj jf fwow dfgdow, lh gocmkybhyoc pfywochw pyfwfczfw fc lh wfwk÷c, poy wfy chzvyhlfwjfl pvfilo kcjkghjo { gocogfc lhw mhbklkhw jf low pyozhnockwzhw#

 ____________________ 

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 45/270

Powfwk÷c jf B# P#

Avlko 9; jf 8;80

Fc fwzh wfwk÷c, wf bhckmfwz÷ Aowë, fl ghypkczfyo jf Chqhyfz, { jkao1

Lh myhzfyckjhj wfh goc }owozyow fc lvq { pyonyfwo# Co zfcno poy xvë dhgfy ftoyjkow h lh jfglhyhgk÷cxvf bf dh wkjo fcgobfcjhjh#¿Xvfyëkw whify fc xvë wf goc}kfyzf lh nozh jf whcnyf? Wf goc}kfyzf fc vc fwpâykzv Ncobo o avnvfz÷c,

gobo jfgâw#Fl g÷bo wf goc}kfyzf vc fwpâykzv, {h zf lo jkyèc, { zhbikëc zf jkyèc g÷bo fl Phjyf gyf÷ lh pykbfyh

bhzfykh o fl pykbfy dobiyf fc lh zkfyyh# Pfyo do{ co zf pvfjo jfgky bèw5 poyxvf ozyow fwpfyhc# Fwzvjkhwoiyf zojo lo xvf zf wf fcwføh# Bf yfzkyo#" Fwpfyh, dfybhco, { jkbf zhc w÷lo, ¿lh whcnyf jf xvf dhilhw cofw lh whcnyf yoah, wkco lh whcnyf ilhcgh jfyyhbhjh poy }kgkow { phwkocfw? ‗ Wâ, dfybhco f dkao xvfykjo1fwh fw lh whcnyf jf xvf zf dhilo# Hjflhczf#

 Aowë fl ghypkczfyo jf Chqhyfz 

 _______________ 

H goczkcvhgk÷c, wf bhckmfwz÷ vc fwpâykzv bv{ hgocnoahjo { bv{ dvbkljf, { jkao# [o ow whlvjo fccobiyf jf Jkow, hbhjow dfybhcow#

Woy Bhyâh Mfycècjfq Pëyfq 

[o wo{ vch zykwzf bocah, xvf llf}o vch oiwgvykjhj zhc nyhcjf xvf bf dhgf phjfgfy lo xvf do{}owozyow co pojëkw gobpyfcjfy5 { xvkfyh Jkow xvf co lo gobpyfcjèkw poy }owozyow bkwbow5 {o fyh lhwvpfykoyh jfl goc}fczo jf Whczh Glhyh, jf Zoyo###¨Xvë fcnhøhjow wf }k}f fc fl bvcjo { bvgdo bèw fclow goc}fczow( Hllâ wf ojkh, wf bhzh { wf dhgf zojo lo bèw jfnyhjhczf5 lh vch, poyxvf fw bèw xvfykjh jflgvyh o jf lh wvpfykoyh, wf goc}kfyzf fc zkyhch jf lhw jfbèw5 lhw ozyhw, poyxvf, dhwzkhjhw jf wâ bkwbhw {

llfchw jf phwkocfw xvf low dowzknhc, poyxvf }fc h lhw pyfmfykjhw poy wv dfybowvyh, wf jhc h low }kgkowbèw yfpvnchczfw, { zojhw ivwghc lh oghwk÷c jf whzkwmhgfy wvw hpfzkzow5 {, wk jf ëwzow yfwvlzh vchgocwfgvfcgkh, co wf bkyh h chjh { wf jfwdhgf fc whcnyf5 { wk co wf gocwknvf, wf bhzh hl chgfy# Hxvfllo fwlh goyyvpgk÷c bèw fwzvpfcjh5 wk vc jâh llfnh fl pvfilo h fwghlhy low goc}fczow, xvf gowhw bèw fwzvpfcjhwjfwgviykyâh###Co lhw hgvwëkw poy fwf bfjko, dfybhcow xvfykjow5 yonhj phyh xvf fczyfc fc lh lvq { f}kzhjxvf lhw a÷}fcfw wf fcgkfyyfc, poy zojow low bfjkow5 fw fl bfaoy bfjko jf ky pogo h pogo pockfcjoyfbfjko hl bhl, wkc fwgècjhlo, poyxvf, wk fwzo wf jfwgviykfyh, dhiyâh vc ghzhglkwbo { phnhyâhc bvgdow avwzow, xvf hllâ zhbikëc low dh{# [o wvmyo poy fl ojko xvf fcnfcjy÷ bk fnoâwbo { poyxvf h{vjë hlwvkgkjko jf bvgdow { hl kcmhczkgkjko jf bèw5 df wkjo zyhâjh poy fl dfybhco Hczocko Lhiyhjoy5 vch}âgzkbh kcogfczf fc wvw ykxvfqhw, jf bk h}hykgkh, pvfw fyhc jfwpoahjow ël { low wv{ow, poy wv dfybhcoLkco, cvfwzyo ghpfllèc, h xvkfc {h gocogëkw, { zf pkjo, dfybhco, xvf zfcnhw ghykjhj { bf jfw lh Lvq#

Pfjkbow poy fwzf fwpâykzv, { oiwfy}hbow wv hlfnyâh { hnyhjfgkbkfczo, { jkao1 [h }fo lh lvq# Nyhgkhw,dfybhco### Co ojkëkw h low gvyhw, myhklfw { bocahw# Gobphjfgfjlow###Pfyo f}kzhj wkfbpyf xvf lhw a÷}fcfwwf fcgkfyyfc fc fwow goc}fczow, { dhyëkw ivfch oiyh# [o zhbikëc h{vjhyë# Hjk÷w#

Woy Bhyâh Mfycècjfq Pëyfq 

 _____________ 

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 46/270

H goczkcvhgk÷c, wf bhckmfwz÷ fl dfybhco Yoxvf, { jkao xvf }fcâh h dhilhylf h wv pyozfnkjo A# L#, { lfhj}kyzk÷ jf vc phwo vc zhczo bhlo xvf fwzhih h pvczo jf jhy# Lf jko bvgdow gocwfaow, bhcjècjolf xvflo kc}oghyh poy fwgykzo, { lf goczfwzhyâh# [o lf pyfnvczë wk Yoxvf zv}o gobo dobiyf, mhgvlzhjfwgvyhzk}hw, { jf xvë fcmfybfjhjfw, { bf jkao1 Bf llhbèkw hionhjo jf lh pfwzf, { hwâ fw5 zojhw lhwfcmfybfjhjfw pfwzklfczfw { goczhnkowhw lhw gocoqgo5 goc lh h{vjh jf Jkow { jf vch bhzfykh ikfc

jkwpvfwzh, h{vjhyë o gvyhyë, gvhcjo bf llhbëkw# Hjk÷w# Cozh#" Zyfw nyhcjfw gowhw wf jfwgviyfc fc fwzf jâh h bk bhzfykh# Lh zfygfyh, jkgdh poy fl dfybhco

Yoxvf, bf kczfyfwh lh xvf bfcow, poyxvf, hczfw jf low pyonyfwow jf lh bfjkgkch { lh gkyvnâh xvf lowfwpâykzvw dhc { dfbow zyhâjo, fyh oyjfchjo h low fwpâykzvw mhgvlzhzk}ow, xvf dkgkfyhc fwh h{vjh bëjkgh,dhwzh xvf lh gkfcgkh zobhyh wv pvfwzo, { {h dfbow llfnhjo# Do{ fl fwpkykzkwbo fw bëjkgo, pfyo cobfjkgkch#

Lh wfnvcjh, jkgdh { wowzfckjh poy lh bocah wvpfykoyh jf vc goc}fczo, fc gvhczo cow pocf fc vcfwzvjko jf dknkfcf boyhl, fw bèw kczfyfwhczf5 { poyxvf jfwgviyf lhw nyhcjfw }kyzvjfw xvf lh yflknk÷cfcgkfyyh fc wvw glhvwzyow, gv{h boyhl fw lh pkxvfzh gyfhjh poy lh bkwbh yflknk÷c phyh wv pyopkh

jfbolkgk÷c, { gocmkybh bkw fwzvjkow { wowzfckjow woiyf lh bhljhj jf lhw yflknkocfw#Lh pykbfyh, wowzfckjh poy fl phjyf Aowë fl ghypkczfyo, xvf hczfw dhiâh wkjo Hiyhdhb { bèw hczfwHjèc, fw lh bèw zyfbfcjh ]fyjhj, { hñc bèw zfyykilf, fc fwf wkcnvlhy lhgockwbo, wfbfahczf hl wfgo yvkjojfl goyyfy jf pfwhjo gfyyoao xvf hpyfwhih h vc dobiyf kcxvkfzo poy jfwfow jf whify###¿Wo{ o co wo{?###[wk Wo{, ¿xvë Wo{? [ wk co Wo{, ¿poy xvë Wo{, hvcxvf co xvkfyh Wfy?###¨Od( ¨Xvë hikwbo doyyoyowo zfcâhhczf bâ(###[, wkc fbihyno, co wvmyâh fl }ëyzkno ck hczf lh oiwgvykjhj zfyyoyâmkgh jfl hikwbo ck hczf lowogëhcow jf lh lvq jk}kch xvf woiyf bâ }fâh, hñc bèw h}k}hjh poy fmfgzo jf lh oiwgvykjhj jfl hikwbo# Jflh wfwk÷c jf fwzf jâh, whlâh zojh bk oiyh1 { bk oiyh Wo{ [o# Co bf zyhn÷ fl hikwbo5 lo gfyyë# [ co bfgfn÷ lh lvq, { hñc lf jk h lh lvq, bèw lvq, lh xvf xvkfyo xvf ihøf h zojow#

Hj}fyzfcgkhJkgkfbiyf 78 jf 8;80

Wfnvyhbfczf, bkw dfybhcow wf pyfnvczhyèc1 ¿Poy xvë wf dh dfgdo fwzf lhyno wklfcgko jf gkcgo bfwfw,jfwpvëw jfl zfyykilf jfwgviykbkfczo jfl 9; jf avlko?###

 Co fwzv}f jvybkfcjo, ck phyhjo, ck dvio wklfcgko# Lo xvf wâ, co ftzfykoykgë bkw hggkocfw { co fwzv}fh lh }kwzh jf low bhl gvykowow# Fwzhih, wâ, fc fl mocjo jfl hikwbo jfwgvikfyzo, fbpføhjo fc gfyyhylo, phyhxvf co zyhnhyh bèw gocgkfcgkhw, { gfyyhjo xvfj÷#

Fc fwf zkfbpo, wf dh zyhqhjo zojo fl plhc h wfnvky, { fc bkw }khafw, hlghcgë lo xvf pojyfbow llhbhy lh phyzkjh jf chgkbkfczo jf Afwñw { wvw ozyow wfkw dfybhcow, fczyf low gvhlfw fwzhih zhbikëc lh bâh jf

fczocgfw#Lo xvf kczfyfwhih h low dobiyfw, ow lo jk fc lh “Mklowomâh Hvwzfyh Yhgkochl‒, fc fl ghpâzvlo “Avhc flWolkzhyko { Afwñw jf Chqhyfzd‒# Ifiâ fc lhw mvfczfw pvyhw xvf fc ozyoyh gfyyhyh wvw nykmow xvf {o w÷lozfcjyâh xvf hiyky, { xvf low hiyâ, ow lo df gocmkybhjo fc zojh bk oiyh, xvf goyocë goc fl “Goc÷gfzf h zkbkwbo‒#

Dhiâh nvhyjhjo fc wfgyfzo }kykl bkw hybhw, {  pfjko gocjow, { poy fllow mvk, goc low xvf bf dhiâh jfbowzyhy h low dobiyfw, xvf jfiâh avqnhy pfwhcjo wvw gocgkfcgkhw#

Yfgonâ lhw phyzfw xvf dhiâhc avyhjo lvgdhw, { pfjâ Gocwfao Vck}fywhl phyh fl hgzo h xvf lh lf{ bf

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 47/270

oilknhih jf mkybhy lh wolkjhykjhj jf fwzf bâckbo bvcjo, h low nyhcjfw bvcjow jf lh gowbonocâh5 {,dfbf ozyh }fq fc lh lkjkh jf lhw mkfyhw xvf jfio jobkchy { co bhzhy, wkfcjo dobiyfw o fwpâykzvw5 pfyojfikfcjo hcvlhy lhw ghvwhw jf xvf low dobiyfw wf dhnhc mkfyhw#

Jfio hj}fyzky vch }fq bèw, { phyh wkfbpyf1 Xvf co fczfcjfyëkw lh “Mklowomâh Fcgkglopëjkgh‒, “]oqjf lh Wolkjhykjhj‒, wkc fl fwzvjko pyomvcjo jf low 80 lkiyow jfl dobiyf, pvfw lh wolkjhykjhj co zyhqh

yvbiow, low zyhqh fl dobiyf# Co jh Htkobhw ck dhgf lf{fw5 low dhgf { low jh fl dobiyf# H lh wolkjhykjhj,lf pfyzfcfgf avqnhy { gocmkybhy lh oiyh jfl dobiyf xvf lh yfpyfwfczh, { fwzo dhgf#Fwzvjkhy, pvfw, f ky “Wkfbpyf bèw hllè‒#

 Fl Bhfwzyo Avfq 

 __________________ 

$Fwgykzh+

Fcfyo 8 jf 8;88# $Doyh 0#+

Zhzhykykykykykykyk# ¨Hzfcgk÷c(###[o, Ghpkzèc Nfcfyhl jf fwzh Lfnk÷c, oyjfco { bhcjo1

8± Xvf zojow low fcfbknow jf lh Phzykh $jf bk nvkhjo+ fczyfnvfc lhw hybhw h jkwgyfgk÷c, poyxvf lh}kgzoykh fw jf ël, nhchjh goc lhw hybhw bèw coilfw xvf dhiâh fc vwo# $Lh Avwzkgkh+

9± Xvf gobo }fcgkjow, phnvfc zykivzo jf nyhzkzvj, poyxvf h lh coilfqh jf wv fwpâykzv, jfiëkw fl co wfy mvwklhjow# $Fwzhy fc zkckfilhw+#

7± Xvf, jfwjf do{, zkfcfc lh fwzykgzh oilknhgk÷c jf jfmfcjfy hl }fcgfjoy { lvgdhy fc mh}oy jf wvwkjfhlfw, xvf fw fl kjfhl jf lh }fyjhj5 { hxvfl xvf co gvbplkfwf goc fwzf jfify, wfyè ghwzknhjo goc lh pfchjfl Zhlk÷c# ¨Dfybhco bâo( ¿Whifw xvf co fw zhc mègkl dhgfy ihcjow jf Nfcfyhl?###Bèw mègkl bf fw ilhcjky fl gh{hjo5 pfyo, {h fwzè dfgdo { pvilkghjo, phyh fwzf høo#

Ow mflkgkzh { ow jfwfh lh fzfych mflkgkjhj fl }kfafgkzo phwzoy#

 Aohxvâc#

 __________________ 

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 48/270

Fcfyo 8 jf 8;88 $Doyh 0#80+

$Poy lh bëjkvb B# P#+

Bkw xvfykjow dfybhcow1

Mflkgkjhjfw ow jfwfh phyh fl høo xvf fc fwzf bobfczo fbpkfqh { xvf cvcgh bèw ow hihcjocf, fczojh lh fzfyckjhj# Co wfyèc zhc nyhcjfw fc fwzf høo, lhw lvgdhw bhzfykhlfw5 pfyo lhw fwpkykzvhlfw wfyècbh{oyfw1 zfc bvgdo èckbo, xvf woc lhw ihzhllhw jfl Wføoy xvf zkfcfw xvf nhchy#

"Jkbf, dfybhco Wkl}fwzyf1 ¿Zv fwpowh Ghyolkch dh }kwzo lh lvq jfl wol {h? ‗ Hñc co5 pfyo co wfyè fc]hlfcgkh, gobo zf dhiâh jkgdo# Fwzhyè bèw gfygh jf zk# [h lo whiyèw#

Xvkfyo gobvckghyzf, dfybhco bâo, hlno xvf jf bk }kjh kncoyhw, xvf fw fc avwzkgkh xvf lo wfphw# [o,fc bk }kjh, { gvhcjo llf}hwzf h bk Bhyâh, fyh vc vwvyfyo, { pyfwzhih h bv{ hlzo kczfyëw1 fl yoio xvf bfdkgkfyoc jf bk dkah, dvikfyh phnhjo bkw vwvyhw, wk {o co dvikfyh ojkhjo zhczow wknlow#

Zf lo jkno, poyxvf fyh bk jfify gocmfwèyzflo5 pfyo co lf jknhw chjh h bk Bhyâh1 fl bhfwzyo }kfcf, {jfwfècjolfw mflkgkjhjfw, bf yfzkyo#

Wkl}fwzyf

 _________________ 

Fcfyo 8 $Doyh, 0#70+

$Poy lh bëjkvb B# P#+

Goc hboy ow whlvjo, dfybhcow xvfykjow#[h fyh doyh xvf llfnhyh fwzf bobfczo mflkq5 pykbfyo jf lh mflkgkjhj xvf ow fwpfyh, fc lo fwpkykzvhl {

bhzfykhl#¨Gvèczhw lvgdhw { wkcwhioyfw jfahw }fcgkjow fc fl goyzo fwphgko jfl høo xvf zfybkch(###¨Xvë yhzow zhc

hbhynow dhiëkw phwhjo { dfbow phwhjo(###Co ihwzhih zv fwghwfq poy fl yoio jf zvw wvjoyfw1 fyhcfgfwhyko xvf hñc wkc jfify zf whghyhc jf lh ghwh, { fc gkygvcwzhcgkhw zhc hpyfbkhczfw5 8  pfyo, hvcxvf zfhpvyhyoc, co pvjkfyoc gocwvbhy wv dfgdo, poyxvf cowozyow cow hpyfwvyhbow bèw5 fwzo wfyè vch pyvfihbèw jf lo xvf }flhbow5 pfyo zhbikëc jf lh bhljhj jfl fcfbkno jf lh }fyjhj#

Hl kcwzyvbfczo flfnkjo, xvf zfcnh mf { xvf cow pyfwzf nvwzowo wv bhzfykh, xvf fw wv bkwk÷c { zkfcfxvf gvbplkylh# ]owozyow, zfcfy èckbo, { hl mkc fl phc jfl jâh, co ow mhlzhyè# Hdoyh, pyogvyhj poy zojow lowdfybhcow { pfcwhj xvf dh{ xvkfc phjfgf bèw xvf }owozyow#

Bkyhj dhgkh hihao, phyh xvf }vfwzyo Hboy wf fafygkzf#Dhwzh lvfno#Yfgkikj bk ifcjkgk÷c#

 Myhcgkwgo Th}kfy 

 ________________ 

8 Lh ghwh h xvf wf yfmkfyf, jocjf }k}âh { zfcâh bk zhllfy, pfyzfcfgf h vch wvgfwk÷c xvf fl glfyozkfcf yoihjh# Wkc jvjh xvf, fczfyhjow jf lh ftkwzfcgkh hllâ jf cvfwzyo gfczyo, fc gvhlxvkfy moybh,fcgoczyhyoc vc avfq xvf wkc lf{ jkfyh fl jfwhloao# Gvhcjo fwzhw pènkchw }hc h lh kbpyfczh, 86 høowbèw zhyjf, fwh dfyfcgkh, bf pfyzfcfgf { zfcno lh jfglhyhzoykh fc jfyfgdo#

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 49/270

$Fwgykzh, Zykcghjo+

Fcfyo 8 jf 8;88 $Doyh >+Doyhb fwz, ahb cow, jf Wobco wvynfyf#

Wâ, dfybhco xvfykjo1 [h fw doyh jf jfwpfyzhy jfl wvføo xvf ow zkfcf hlfzhynhjow, poyxvf lh lvq jf lhwhczoygdhw fwzè pyfcjkjh, { fw goc}fckfczf xvf lh hpyo}fgdëkw ikfc { hiyhw ikfc low oaow h lh lvq, phyh cofyyhy, { hwâ, hpyfcjfyëkw h jkwgfycky5 poyxvf, fc fl bvcjo fc xvf }k}âw, co wkfbpyf ihwzh lh ivfch mf5bvgdhw }fgfw, goc}kfcf fwzvjkhy lhw phlhiyhw { low dfgdow, hczfw jf fbkzky avkgko { hwâ co zfcëkw pflknyojf wfy zhczhw }fgfw fcnhøhjow, poy lh bhlkgkh jf bvgdow, xvf, poy jflhczf ow lh}hc lh ghyh, { poy jfzyèw,co w÷lo gykzkghc }vfwzyow hgzow, wkco xvf zhbikëc ow jhøhc, h pfwhy jf xvf wkfbpyf zf df hj}fyzkjo jf xvfwfhw ghvzo#

Lh ivfch mf, vwhjh h gkfnhw, co fw goc}fckfczf, poyxvf fl bhl}hjo wf hpyo}fgdh { hñc co lo zobh h ivfch mf, wkco h zoczvch, { fw cfgfwhyko jfwpfyzhy, { jfiëkw fcghbkchy }vfwzyow ivfcow hgzow h xvf pyojvqghc fl ikfc, { fwzo lo gocwfnvkyëkw zfckfcjo zhgzo { wkfcjo jkwgyfzow#

Lhw phlhiyhw { low dfgdow jf low dobiyfw, low jfifw zobhy fc gvfczh wfnñc fl gykzfyko l÷nkgo {

yhgkochl xvf jf ël dh{hw zobhjo, { hwâ lfw jhyèw fl }hloy }fyjhjfyo#Poy fafbplo1 vc kncoyhczf hgowzvbiyh h dhilhy bhlkgkowhbfczf# ¿Whifw xvf fw vc kncoyhczf? Pvfwzobhw lhw phlhiyhw gobo jf xvkëc }kfcfc5 pfyo z÷bhlo gobo vc h}kwo, { co zf jfw poy fczfcjkjo5 co lobhljknèkw }owozyow5 wkco, goc pyvjfcgkh, klvwzyhjlo# Wk lhw phlhiyhw }kfcfc jf vc dobiyf jf bhlkgkh, hëwzf goyyfwpocjf co dhgfylf ghwo fc hiwolvzo, poyxvf wvw phlhiyhw zfcjyèc }hloy wk }owozyow wf lo jhkw#¿Gyffw xvf fw pogo docoy phyh vc fwpâykzv bhlknco, fl xvf wf zobfc fc wfyko wvw zyhpkwocjhw { wvwdfgdow? Fwzvjkhj goc jkwgfyckbkfczo phyh whify lo xvf fw }fyjhj { lo xvf fw bfczkyh, xvf {h fw doyh jfxvf jfwpfyzëkw jfl lfzhyno h lh bhzfykh poyxvf dhgf pyfwh hl fwpâykzv jf wvw jfiklkjhjfw1 jhy hl fwpâykzv lh phyzf xvf lf goyyfwpocjf fc }vfwzyow hgzow, phyh jkwgfycky, xvf hvcxvf kbpfymfgzo wfh zhbikëc { wvafzo hfyyoyfw, fw bèw pfymfgzo xvf lh bhzfykh { pvfjf }fy jf j÷cjf }kfcfc lhw gowhw5 { fl fwpâykzv jfwpkfyzo,dhgf xvf lh gocgkfcgkh gocoqgh { jkwzkcnh lh }fyjhj jf lh bfczkyh, { goc jkwgfyckbkfczo, jh }hloy h loxvf lo zkfcf { wf yâf jf lo xvf w÷lo wky}f phyh bolfwzhylf#

Hiykj, pvfw, low oaow, poyxvf ow lo xvkfyfc gfnhy low xvf woc gkfnow1 { gobo ow jhbow fl h}kwo, }k}kjhlfyzhw#

Fwzf fw bk yfnhlo#

 Myhcgkwgo Th}kfy 

 _______________ 

Fcfyo 7 jf 8;88$Poy lh bëjkvb B# P#+

Ikfc}fckjow wfhc, dfybhcow xvfykjow#Mflkq doyh fc lh xvf low fwpâykzvw pyozfgzoyfw pvfjfc dhilhylfw h wvw pyozfnkjow5 {o dvikfyh xvfykjo

mflkgkzhyow fc lh cogdf jfl jâh jf Høo Cvf}o###Pfyo dhiâh zhczow###{ vch wolh bëjkvb, xvf co lo pvjkbowdhgfy bèw xvf low xvf wf bhckmfwzhyoc, pfyo zojow jkwmyvzhbow jf }vfwzyhw hlfnyâhw poy lh mfgdh { poy whlvj jfl ckøo# Hdoyh zkfcfw $jkyknkëcjowf h wv pyozfnkjh B# O+ xvf lvgdhy bèw, { zv lvgdh wfyè bèwzyhihaowh5 pfyo zkfcfw xvf wvmykylh goc yfwknchgk÷c, { co ol}kjfw xvf fwzo{ wkfbpyf goczkno5 wâ, }fo lhwbvgdhw pyfnvczhw xvf bf xvkfyfw dhgfy# Fwzo{ pyoczo h fwgvgdhyzf# Goc}fyw÷ jf ozyhw bvgdhw gowhw jfl

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 50/270

jobkcko jf wv pyozfnkjh, poy lo xvf co lhw hcozo, { lvfno wf jfwpkjk÷#

 Lvkw Nocqhnh

Hl jfwpfyzhy lh bëjkvb, jkao1 Df }kwzo h Ghybfc $lh bhjyf jf cvfwzyo ckøo, xvf {h dh jfwfcghychjo+

fc ]hlfcgkh, goc vc yhbo jf }kolfzhw fc lh bhco, { fl xvf lh hgobphøhih bf jko vc iomfz÷c#Fw gkfyzo xvf Ghybfc, hl }fcky phyh Hbëykgh, whlz÷ h zkfyyh fc ]hlfcgkh, { xvf lf jkfyoc vc yhbo jf}kolfzhw, { xvf lh hgobphø÷ vc ao}fc, phwhafyo zhbikëc5 fllh cow lo dhiâh jkgdo# Lo jfl iomfz÷c, co bflo ftplkgo, wkco pfcwhcjo xvf lh lknfyfqh jf hxvfllh ao}fc lh llf}÷ h bhlow phwow5 { xvf low gocwfaow jflh bëjkvb, xvf mvf wv phzyoch { pyozfgzoyh fc lh jfwnyhgkh, lh whl}hyoc5 { xvkqèw, fl xvf jko fl iomfz÷c,fyh vc fwpâykzv xvf wf }fcn÷ poy dhifylh hyyhcghjo jf wvw bhlow ghbkcow#

 _______________ 

Fcfyo 7 jf 8;88

$Poy lh bëjkvb B# P#+Ikfc}fckjow wfèkw, dfybhcow#

 Avhc Ihvzkwzh

Hdoyh {h jfwghcwo, dfybhco# Fl bhfwzyo bf bhcj÷ h lh gvch jfl ckøo, { hllâ gobo cow dh }kwzo wkcbo}fycow, {o { bkw jkwgâpvlow Bhyâh { Zfyfwh#9

Bkyh, dfybhco, fwzf pfifzf ${ zob÷ hl ckøo+ co xvfyâh xvfjhywf, { hdoyh {h lo dfbow goc}fcgkjo5 pfyo wf xvfjh h ghbiko jf bvgdo ghykøo# Zfcfy bvgdo gvkjhjo xvf, hvcxvf fwzè mvfyh jf pflknyo poy hdoyh, vch yfghâjh wfyâh jf bhlhw gocwfgvfcgkhw#

Do{ zf whlvjhbow { ow whlvjhbow fl gvfypo bëjkgo { }hbow h hlk}khy h low dfybhcow xvf dhc }fckjo poy lh h{vjh xvf cow pkjfc#

H{vjhyoc h ; pfywochw xvf wf fcgoczyhihc { xvf dhiâhc hgvjkjo poy yfbfjko h wvw fcmfybfjhjfw, {wf jfwpkjk÷, jècjocow lh mflkgkzhgk÷c jf Bhyâh jf Chqhyfz { jf Zfyfwh jf Afwñw#

 ___________________ 

9 Fl jâh 70 jf jkgkfbiyf bf woypyfcjk÷ }fy h low zyfw, yojfhcjo fc lh gvch jfl ckøo xvf zfcâhpvlbocâh joilf { w÷lo goc zhc nyhc h{vjh pvjo wfy whl}hjo#

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 51/270

Fcfyo 80 jf 8;88

$Bëjkvb B#P#+

Nyhgkhw ow jo{, dfybhcow, poy dhifybf jhjo ghikjh fc }vfwzyo “oyhzoyko‒, poy lh h{vjh# $Wf

fcgoczyhih pyfwfczf vch wføoyh bv{ fcmfybh, xvf fw pyozfnkjh jfl fwpâykzv gobvckghczf+#[o xvkwkfyh ftplh{hybf gobo jfwfo5 pfyo fw lh h{vjh pykbfyo, { bk pyozfnkjh phjfgf bvgdo, boyhl{ bhzfykhlbfczf#" Lf jko gocwvflo { lf ftplkg÷ lh ghvwh jf wvw phjfgkbkfczow, pyobfzkëcjolf xvf pyoczohghihyâhc, pvfw gvhcjo h low dobiyfw lfw fw gocgfjkjo xvf wvw pyozfgzoyfw wf lfw bhckmkfwzfc, fw poyxvf{h llfnhc low phjfgkbkfczow h wv mkc#

Dhil÷ lvfno, { jkao1 Gvhcjo h lh zkfyyh }fckbow, dfybhcow bâow, zyhfbow vch bkwk÷c xvf gvbplky5 pfyo lh bhzfykh hñc zhc kbpfymfgzh jf xvf wf moybh fl gvfypo dvbhco, cow kcglkch poy bhlow ghbkcow, {bvgdhw }fgfw, fl fwpâykzv fw }fcgkjo, { fw zkfbpo pfyjkjo,, xvf fc ozyh yffcghychgk÷c dh{ xvf gvbplky lhbkwk÷c { ftpkhy, hjfbèw, fl bhl xvf dkgkbow fc lhw ftkwzfcgkhw hczfykoyfw#

Hbhow { co ojkëkw, poyxvf fl ojko fw lo xvf bèw dhgf phjfgfy hl fwpâykzv fc fl fwphgko# Ow jo{ bkhboy# Hjflhczf, dfybhco hbhjo5 zfc bvgdo zfbplf, poyxvf dhw jf wowzfcfy nyhcjfw lvgdhw#

Zv pyoihyèw h low dobiyfw xvf fl fwpkykzkwbo co fw oiyh jfl jfbocko, gobo jkgfc, poyxvf fljfbocko co ftkwzf5 dh{ fwpâykzvw pfy}fywow xvf wf gobplhgfc fc dhgfy fl jhøo, pfyo zhbikëc h fwow lfwllfnh wv ghwzkno, { gobo lo }fkw, bv{ h bfcvjo hgvjfc h ivwghy lh lvq#

[h llfnh pyoczo fl jâh mflkq fc xvf fl fwpkykzkwbo wfh bkyhjo gobo fw, oiyh gobñc jf low fwpâykzvw jflJkow Hboy, xvf fl hboy jf wvw dfybhcow low hzyhf phyh fcjfyfqhy low ghbkcow zoygkjow# Fl fwpkykzkwbo fwlh }fyjhj5 jfmfcjfjlo goc zfw÷c, { zñ, dfybhco, yfwpocjf h lh jkwzkcgk÷c jf zv pyozfgzoy# [o lo gocogâgvhcjo fyh ckøo, Th}kfy, poyxvf fyh goczfbpoyècfh { gobphzykozh# Ël hb÷ bvgdo, { bvgdo wf flf}÷5wknvf do{ hbhcjo bèw, { bèw wf flf}h# Hpfchw cvfwzyhw bkyhjhw jf fwpâykzvw flf}hjow lf hlghcqhc fc wvhlzvyh, pfyo ël wkfbpyf cow llhbh, { gobo whzëlkzfw, wfnvkbow h fwf Wol#

H{vjhj bvgdo h bk pyozfnkjo, {###Hlfyzh###7 h hxvfl poiyf xvf fw lh ghvwh jf fwzow phjfgkbkfczow, {xvf zfcnh mf# Hjflhczf zojow { yfgkiky fl hboy jf }vfwzyh,

 Dfybhch Ièyihyh

 __________________ 

$Fwgykzh, Zykcghjo+

Fcfyo 8= jf 8;88

Wfh zojo fc cobiyf jfl Jkow Hboy, dfybhco xvfykjo1 [h xvf jhbow gobkfcqo h cvfwzyhwgobvckghgkocfw jf fwzf høo, }hbow h fbpfqhy poy lh lf{ vck}fywhl5 poy wfy lh xvf h zojow gobpfzf, { jflh gvhl wf jfyk}hc zojhw lhw jfbèw1 fl Hboy# Pfyo, co dfbow jf goyyfy5 dfbow jf bfjkzhy low ghwow { lhwgowhw, phyh xvf hwâ, wfh fl mvcjhbfczo jf zv oiyh { jf zv “Fwgvflh‒, xvf bèw zhyjf fwzvjkhyèc low whikow5gvhcjo }fhc xvf zv jogzykch fw yhgkochl { xvf fwzè gocmoybf goc lh lf{ vck}fywhl5 fw jfgky, goc lh}olvczhj jfl Jk}kco Dhgfjoy, gv{h fw wv ñckgh lf{, fl Hboy#

Dfbow jf fwzvjkhy phvwhjhbfczf, poyxvf vch cvf}h fwgvflh fc low zkfbpow pyonyfwkwzhw xvf goyyëkw,co jfif zfcfy nyhcjfw fcbkfcjhw jfl dobiyf { hñc ckcnvch, phyh low fwpâykzvw yfgzow5 poyxvf, low

7 Wf yfmkfyf h vc ao}fc xvf fwzè pyfwo { h xvkfc dfbow }kwkzhjo {, pyogvyhjo wv lkifyzhj#

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 52/270

fwpâykzvw myâ}olow { oynvllowow, hñc fc lo bèw yfgzo, fcgvfczyhc zoygfjvyhw# [ gobo do{ fc fl plhcfzhzkfyyh, zojo wf wvafzh $o pyfzfcjfc xvf wf wvafzh+ h lf{fw jf kc}fwzknhgk÷c, co jfif zfcfy zv “Fwgvflh‒chjh xvf pvfjh pyfwzhywf h jvjhw, { jf fwzf bojo, wfyè lh pkxvfzh xvf jfbolfyè zojo lo mhiykghjo fcmhlwo { xvf w÷lo wf zkfcf fc pkf poy lh mvfyqh iyvzh goc xvf gocxvkwzhyoc low zkyhcow lh fjkmkghgk÷c jf wvoiyh#

Fwphøh mvf lh xvf bèw goopfy÷ h fwh fjkmkghgk÷c poy lh mvfyqh $wfnñc low bkopfw gobfczhjoyfw+5 avwzo fw, pvfw, xvf vc fwphøol wfh fl jfbolfjoy5 fl xvf jknh goc lh bkwbh hyyonhcgkh xvf low zkyhcow, pfyo goc lh oyhgk÷c poy phwk}h# Jkow, fw zojo Hboy { bkwfykgoyjkh, pfyo goc zojo fl yknoy jf lh avwzkgkh, {co cfgfwkzh zfbplow jf pkfjyh, ck hlzhyfw jf oyo# Jkow, fl Jkow jf Hboy, xvkfyf wfy hjoyhjo fc fl zfbplowkc mkc jfl Vck}fywo5 co xvkfyf bèw hlzhyfw xvf low goyhqocfw coilfw { jkwpvfwzow hl ikfc5 co xvkfyfdobiyfw phyèwkzow poy whgfyjozfw5 xvkfyf dobiyfw jf hggk÷c fc fl ikfc, { jf gocgkfcgkh yfgzh { zyhcxvklh5xvkfyf dobiyfw jf avwzkgkh, xvf jfc h ghjh vco lo xvf lf pfyzfcfgf5 xvkfyf, fc mkc, dobiyf xvf xvkfyhc, poyxvf xvfykfcjo, pojyèc# Fwzh fw lh mvfyqh xvf Fwphøh fbplf÷ poy wvw dkaow, wv xvfyfy# Th}kfy fwfwphøol5 xvkwo { }fcgk÷# Zñ fyfw fwphøol, { xvkfyfw, pvfw lh }kgzoykh fw jfwgoczhjh# Lhw chgkocfw zkfcfcbkwk÷c, gobo low kcjk}kjvow#

Lh ihzhllh wfyè yvjh { lhynh5 fc fllh wfyèc bvgdow goczyh pogow, pfyo hl mkc lh }kgzoykh wfyè lh }fyjhj,

 poyxvf fw doyh jf yobpfy fl hczkmhq jf lh dkpogyfwâh5 pfyo, zfc pyfwfczf, hbhjo dfybhco, xvf, hvcxvffwzhyèw h{vjhjo poy zojow low fwpâykzvw wvpfykoyfw, fwzo wkc fbihyno, co zf lkiyhyè jf lhw nyhcjfw mhzknhwxvf gocwkno llf}h vch oiyh zhc }hwzh gobo lh xvf zf fcgobfcjhbow1 pfyo gobo whifw lh h{vjh xvfzkfcfw jf###low kc}kwkilfw###gvhcjo }fhw xvf zf xvkfyfc hgoyyhlhy, fgdh bhco jfl nyhc nfcfyhl fwphøol “Cokbpoyzh‒, xvf ëwzf zf llf}hyè h lh }kgzoykh5 woljhjow, co zf dhc jf mhlzhy5 pyfphyh zñ lhw hybhw yhgkochlfw,xvf {h whifw xvf fbpkfqhc h jfwgfcjfy low nyhcjfw hyzkllfyow xvf dhc jf pyfcjfy lhw bfgdhw jf lowghøocfw jf lh gkfcgkh jf zvw jogzykchw# [, jvyhczf lh ihzhllh, { fc lh }kgzoykh, nykzh wkfbpyf mvfyzf1 ¨]k}hfl Hboy Vck}fywhl, xvf fw lh Lf{ jfl Jkow jf Hboy(, fc fl xvf zf hbh#

 Myhcgkwgo Th}kfy 

Poy }owozyow h bâ bf dhil÷ ël,Poy ël, h }owozyow ow jfio dhilhy {o1[o oiyë poyxvf hwâ lo xvkwo ël,Oiyhy }owozyow, poyxvf lo xvkfyo {o#

 ______________ 

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 53/270

Fcfyo 86 jf 8;88

$Poy B# P#+

Goc hboy { ghykøo, {o ow whlvjo, dfybhcow xvfykjow#

Dkao hbhjo1 df pyfwfcgkhjo lh pyoczkzvj jf bk nvkhjo# Dh wkjo vch lknfyfqh { hcjh jfbhwkhjo, pfyolhw o}fahw }ol}fyèc5 co zf kcxvkfzfw, xvf bèw bf fczykwzfgf# Pfyo lh mvfyqh jf }olvczhj zv{h, pvfjf hczfwhzyhfylow, { zf lo hnyhjfgfyë# ¿Zkfcfw hlno xvf pyfnvczhybf? ‗ Wâ, dfybhco Knchgko#" Pyfnvczh { zfgoczfwzhyë" ¿Poy xvë zvw dkaow co dhc fwzvjkhjo { ck dhc fczfcjkjo zv zfwzhbfczo, poyxvf zojow o ghwkzojow lo pyhgzkghc bhl? ‗ 

Dfybhco, zñ whifw {h bèw xvf {o jf fwo1 {o co bf ogvpo, poyxvf fw zyhihao pfyjkjo# [o lfw jfaë flbkwbo zfwzhbfczo xvf Afwñw h low hp÷wzolfw, lh gkfcgkh { fl hboy phyh gocxvkwzhy fl bvcjo, phyh Jkow#[o mvcjë vch gobphøâh jf woljhjow phyh jfmfcjfy lh lf{ jf Jkow, { hxvfllh gobphøâh {h co ftkwzf5 lhkczyknh, lh hwzvgkh { fl kczfyëw, dhc wviwzkzvkjo h lh wfcgkllfq { poiyfqh xvf {o oyjfcë# Fl pvczhl jf lhKnlfwkh wf ghygobk÷, { {o co }flo {h poy wv gocwfy}hgk÷c, pvfwzo xvf dh wkjo ftplozhjo { hñc ftplozh fl pol}o jf lh ghygobh# Hjflhczf gvhczo pvfjhw lh doyh jfl jfyyvbif, { {o }o{ h pocfy bk nyhco jf hyfch,

fw jfgky, bk phyzf jf fwmvfyqo#Jfwpvëw jf bk jfwfcghychgk÷c, wvmyâ zkckfilhw, poyxvf dhiâh vc fwpâykzv xvf bf ojkhih, { co dhiâhyfphyhjo {o fl bhl poy fl xvf bf ojkhih5 wkfcjo {o ghpkzèc $gowh jf woljhjo+, bf hpojfyë jf lh docyh jfvch ao}fc, dkah jf vc wvihlzfyco bâo { mvf jfwnyhgkhjh poy bk hggk÷c, { bf ojkhih# Wf llhbhih Flfch#Gvhcjo lh Knlfwkh bf dkqo whczo###whczo fw w÷lo Jkow###{o wvmyâh zkckfilhw poy hxvfl ojko5 pfyo fc bkmvfyqh jf }olvczhj, pvjf lvfno }fcgfy lh yfwkwzfcgkh jf bk fcfbkno { bf pfyjoc÷# Fczocgfw yfgkikbowlow jow lh lvq5 pfyo fllh, bèw flf}hjh xvf {o, bf wky}f jf nvâh { jf fllh bf }hljyë phyh pocfy bk nyhcojf hyfch fc zv oiyh5 fllh, pyoczo }ol}fyè h lh zkfyyh, goc mhgvlzhjfw jf bëjkvb, phyh h{vjhyzf# [h lhgocogfyèw#

"¿[ xvë bf jkgfw jf Myhcgkwgo Th}kfy?###"Od###dkao bâo###wv flf}hgk÷c fw zhl xvf chjkf lo hlghcqh# Ëlwâ xvf hpyo}fgd÷ poy fl Hboy5 fwzo{ zhc oynvllowo jf dhify wkjo wv jkwgâpvlo, xvf bf jh nyhcjf hlfnyâhwv cobiyf { wv yfgvfyjo# Wv jkwgâpvlo wo{5 { zñ co jfwbkfczhw xvf fyfw wv pyozfnkjo { wv flfnkjo# [o bfyfzkyo, poyxvf dh{ xvkfc bf hpvyh#

Yfgkikj lh ifcjkgk÷c, fc cobiyf jfl Jkow Hboy#

 Knchgko jf Lo{olh

Goc fwzf Yfbhgdf JvyoXvf Lo{olh zf lf dh pvfwzo,Hl Phph lf hpvfwzo vc “Jvyo‒H xvf co jh }kjh hl bvfyzo#

Wf powfwkoc÷ lvfno lh bëjkvb, { jkao1 Wo{, fl pyozfgzoy jf lh bëjkvb, Hczocko jf Phjvh, xvkfyobowzyhylf h bk pyozfnkjh fl fjkmkgko xvf ogvp÷ fc vch ftkwzfcgkh xvf fyh bhyxvfwh, { jocjf xvfjhc}fwzknkow jf wv nyhcjfqh { jf wv oynvllo, { zhbikëc jf wv ghykjhj o h{vjh xvf jhih h low kcjkow#

Lh zyhcwpoyz÷, { hl jfwpfyzhy, jkao1 Df fwzhjo fc vch gkvjhj, xvf fw Dvbhdvhgh5 bf dhc wføhlhjo vcfjkmkgko jf golvbchw nyhcjfw5 fc vch, dhiâh lh fwzhzvh jf vch bvafy jfwcvjh, { bf dhc jkgdo xvf fwhfwzhzvh fyh bk yfzyhzo5 fc ozyh golvbch, dhiâh vc fwglh}o, { bf dhc jkgdo###Zñ yobpkwzf wvw ghjfchw# Codf }kwzo bèw#

 Hczocko jf Phjvh

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 54/270

 _____________ 

$Fwgykzh, Zykcghjo+Fcfyo 9: jf 8;88

“Pht zfgvb‒, dfybhco xvfykjo#Wâ5 lh phq wfh goczkno, poyxvf, zfckëcjolh zñ, lh jkwmyvzhc zojow low xvf zf yojfhc#¿Xvë xvkfyfw xvf zf jknh jf lh phq xvf co zf dh{h jkgdo?Lff, gobo dhw dfgdo, lh gobvckghgk÷c jfl høo phwhjo, { pogo bèw wf pvfjf jfgky# W÷lo mhlzh xvf

wfphw ivwghy lh phq, { lh fcgoczyhyèw poy fl hboy# Ëwzf fw fl xvf lo hllhch zojo5 fl xvf zojo lo mhgklkzh5 flxvf zojo lo gocwknvf { fl xvf dhgf jfl pknbfo vc nknhczf5 jfl kncoyhczf vc whiko { jfl hpoghjo vcdëyof5 fwzo, yfmkykëcjowf hl }fyjhjfyo hboy# Fl ozyo hboy, fl hboy ghychl, o dvbhco { bhzfykhl, o hboy jf lh ghycf, fc jfwbfjkjh, pyojvgf low yfwvlzhjow goczyhykow, dhwzh llfnhy hl gykbfc { lh logvyh# Pfyo, do{co }hbow h fwzvjkhy fwzow pvczow5 }hbow h dhgfy vc ihlhcgf5 h yfbfboyhy hlnvcow dfgdow jfl høozyhcwgvyykjo, { }fyèw wk lh Pyo}kjfcgkh, pfyo fc avwzkgkh, dh jfbowzyhjo bv{ fwpfgkhl Hboy poy zk, { wk lhw pyobfwhw wf dhc gvbplkjo5 { }fhbow fc fwf ihlhcgf g÷bo dhw goyyfwpocjkjo zñ, hl Hboy jfl Phjyf#

Zñ oilknhwzf h lh Pyo}kjfcgkh h hjflhczhy low dfgdow jf wvw jfwknckow, goc zv gocwzhcgkh fc lh pfzkgk÷c { zvw pyobfwhw5 pfyo gobo w÷lo zñ dhiâhw pyobfzkjo { avyhjo, poy fl hjflhczo jf low jfwknckowjf Avwzkgkh Jk}kch, dhw zfckjo xvf wopoyzhy jvyhczf fl høo lhw kbpfymfggkocfw xvf co wf dhiâhc yfmkchjofc fl jfwzkfyyo, poy fl phjfgkbkfczo5 xvf wk zñ co zf dhiyâhw fbpføhjo zhczo, dvikfyhw llfnhjo, vc pogobèw zhyjf, wâ, pfyo dvikfyhw llfnhjo, poyxvf fwzhih pyobfzkjo5 pfyo, hl }fy zv cfgfwkjhj { fl pflknyo xvfdhiâh jf vc fwzhcghbkfczo, co }hgklë fc pyfwfczhy hl Phjyf zvw pyop÷wkzow, whikfcjo xvf dhiâhw jf wvmyky bèw5 pfyo, fc fwf wvmykbkfczo fwzè zv bh{oy flf}hgk÷c, { dh jf wfy}ky fwzo jf fafbplo, h low xvf zf dhc jfwfnvky#

Jvyhczf fl høo xvf dh zyhcwgvyykjo, wf ow dh bhcjhjo pyozfggk÷c goczyh zojhw lhw bhlhw kcmlvfcgkhw,xvf dhc wkjo bvgdhw { nyhcjfw5 wf ow dhc pyopoygkochjo bfjkow jf wviwkwzfcgkh, dhwzh poy bfjkowftzyhøow hl phyfgfy5 wf ow dh jfmfcjkjo jf zojh kcavwzkgkh { pvfwzo h whl}o jf low loiow dhbiykfczow5 wf owdh jhjo vc yhbo jf olk}h, vch yowh jfl ioz÷c jf oyo, goc fwf ckøo xvf fw }vfwzyo âjolo { lhqo jf vck÷c, {fc fllo cow gobplhgfbow5 wf zf dhc pyopoygkochjo bfjkow gobo co low pojâhw fwpfyhy, { dhw hikfyzo zvdvbkljf ghwh, xvf xvfyfbow wfh phyh fcavnhy lènykbhw5 {, hczf zojo###wf ow jko fl pojfy jf lhVck}fywhlkjhj { fl hygdk}o jf lh h{vjh phyh zojow, goc lhw mhgvlzhjfw xvf 7= wknlow fwzv}kfyoc nvhyjhjhw#Pyoczo jfwgviykyèw fwzf wfgyfzo#

¿Pojëkw pfjky bèw? ¿Dhiëkw jhjo }owozyow zhczo? Fc }vfwzyhw mvfyqhw, wâ5 { whzkwmfgdow fwzhbow, pfyo pojâhkw dhify jhjo bèw { zfcfy bh{oy wvpfyè}kz, poyxvf wf ow jko pojfy, { fwzo pvfjf bvlzkplkghy lowjocfw jf Jkow, { fw }vfwzyh oilknhgk÷c5 { ftkao xvf fc fl pyfwfczf høo, bvlzkplkxvëkw low kczfyfwfw jf fwzfghpkzhl, poy xvë bfjkow { oghwkocfw co ow dhc jf mhlzhy5 hwâ goyyfwpocjfyëkw hl Hboy jfl Phjyf { hl xvfow jfbvfwzyhc zojow low fwpâykzvw jf bkw dvfwzfw, xvf zhczo ow hbhc { fc fwpfgkhl Bhyâh jf Chqhyfzd,xvf zf jh fl ÷wgvlo jf phq, poy bâ, bkfczyhw }kfcf h jèyowlo poy fllh bkwbh#

“Pht ]o}kw‒#

 Myhcgkwgo Th}kfy 

 __________________ 

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 55/270

Powfwk÷c jf B# P#

Ikfc}fckjow wfèkw, dfybhcow xvfykjow5 {o ow ifcjkno####Nvkhjo bâo# Fc low bobfczow jf hyyfihzo, hgvëyjhzf jf cowozyow { lvgdhyèw goc }fczhah, xvf

cowozyow goc zk fwzhbow { xvfyfbow xvf hjflhczfw5 xvf hjflhczëkw, xvkfyo jfgky, phyh xvf jfkw jf }vfwzyo

zfwoyo h zojow low xvf pyfgkwfc#[o ow jo{ bk ifcjkgk÷c xvf jfl Phjyf lh yfgkio { jf zojow low dfybhcow# Fl ]kfafgkzo Phwzoy#

 Phzykhygh Aohxvâc

Xvf fwzf }kfao yfqocn÷cBf }fcnh h lh}hy lh ghyh###[h bf gowzhyè ikfc ghyhWv ifcjkzh ifcjkgk÷c#

 _______________ 

Fcfyo 9: jf 8;88

$Poy B# P#+

Fzfyco Hboy ow vch h zojow, dkaow bâow#Lh whczh Phq ow }fcno h zyhfy#Dkao bâo###Fl Bhfwzyo zf dh dfgdo fl ihlhcgf# ¿Fwzèw gocmoybf? ¿Co fwzèw whzkwmfgdo jf lh iocjhj

jfl Phjyf?" Wâ, bhjyf bâh, { poy ikfc phnhjo bf jo{ goc zv }kwkzh#Pvfw ÷{fbf, dkao bâo5 {o zf pyobfzâ lh phq jf zv hlbh { ëwzh zf lh jo{5 pfyo zñ zf lh xvkzhw hlnvchw

}fgfw poy zvw hyyfihzow, hvcxvf whifbow xvf fw fl fzckgkwbo jf zv bhzfykh, pfyo {h fw doyh jf xvf }h{hwjfwzfyyhcjo jf zk low âbpfzvw, xvf pyoczo zf hzoybfczhc#

Hgvëyjhzf xvf {o wkfbpyf fwzo{ hxvâ { xvf bf dhgfw phjfgfy, poy lhw kbpfymfggkocfw xvf zfcëkw, pfyo zv }olvczhj fw nyhcjf { pyoczo zf yfdhgfw { goiyhw lh ghlbh5 pfyo goc vc pogo jf fwmvfyqo pvfjfwf}kzhylf lh mhlzh { fl joloy#

Do{ xvkfyo jfbowzyhyzf lo xvf zf hbo, { zf jkno1 Zñ wfyèw bk hp÷wzol# [h }fw wk zf hbhyë gvhcjo hwâzf jkwzkcno5 { o{f bèw1 Fwf yhbo jf olk}o, fwh yowh jfl ioz÷c jf oyo, fwf ckøo xvf co dhiâh }fckjo hlPlhcfzh zkfyyh phyh xvfjhywf h lvgdhy fc fllh, { w÷lo }kco phyh jhyzf fl pykbfy ghykøo { lvfno bhygdhywf {jfahyzf pfchcjo, poyxvf fyh fcfbkno zv{o, {h lo dhw }fcgkjo poy zv xvfyfy, goc fl xvf lf dhw hyyhcghjozyfw }fgfw jf vch bvfyzf wfnvyh, pfyo zñ lo xvkwkwzf { fl Phjyf xvf zf ozoyn÷ pojfyfw, zf o{÷5 cowozyowdfbow goc}fcgkjo h fwf fwpâykzv { ël cow dh pyobfzkjo xvfjhywf, fc ghbiko jfl bvgdo hboy xvfcfgfwkzh# Fw vc fwpâykzv bv{ }kfao, { bv{ lknfyo { mvf zv dfybhco fc ftkwzfcgkhw bfboyhilfw# Hdoyh,vch }fq xvf dh pyobfzkjo xvfjhywf poy fl hboy, zkfcf bkwk÷c nyhcjf xvf gvbplky { {o wo{ wv pyozfgzoyh¿Fwzèw goczfczo? ‗ Wâ, bhjyf xvfykjh#" [o goc hboy lo df zobhjo, { goc zv h{vjh lf dhyfbow gvbplky wvbkwk÷c# Zñ fyfw bk hp÷wzol, yfpkzo#

Dfybhcow bâow, dkaow bâow, {o ow jo{ lh phq5 hgoyjhow jf bâ, llhbhjbf fc zojo bobfczo#Lh phq wfh goc }owozyow

Bhyâh jf Chqhyfz#

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 56/270

Wk zñ co mvfyhw bk bhjyf[o xvfyyâh wfy zv dkaoWfyèw bk hp÷wzol, bf jkaoFwzo###{h wf pocf nyh}f,Pfyo fl hp÷wzol { fl dkao

Whl}hyèc lh jknckjhj jf lh bhjyf#Wknvf fc powfwk÷c B# P#

Lloyhcjo, jkao1 Hcjo pkjkfcjo lkbowch phyh bk phjyfgkzo }kfao, { lloyo poyxvf bf df xvfjhjo gkfnh#Dfybhcow, vch lkbowckzh poy lh “}kynfc whczâwkbh‒ phyh bk phjyfgkzo gkfno { phyh bâ xvf fwzo{ zhbikëcgkfnh, { bk phjyf bf bhlzyhzh#

[o gobpyfcjâ hl bobfczo xvf zfcâh jflhczf vc fwpâykzv coilf { flf}hjo { yfgkëc jfwfcghychjo, { lfkczfyyonvë#

Dfybhch, zñ kncoyhw zv fwzhjo, zf gyffw fc fl bvcjo jf low }k}ow { fwzèw fc fl bvcjo jf lh }fyjhj#¿Xvkfyfw jhyzf gvfczh { yfmfykycow zv dkwzoykh? ‗ Jkow bâo### ¿J÷cjf fwzo{? ¿Xvë }oq fw fwzh? Bk phjyf

co bf llhbhih dfybhch, ck bf dhil÷ cvcgh goc zhczo ghykøo# Bk phjyf bf llhbhyâh###Aoyoih###Zyèfbffwzo, { bf pfnhyâh# ¿Dfybhch bf llhbèkw? ¿Xvë fw fwzo? Jfgâjbflo poy lh }kynfc Bhyâh###Xvf co wë wkyfây o lloyhy jf hlfnyâh# Wâ, co }k}o5 poy fwo co }fo5 pfyo wkfczo low nolpfw jf bk phjyf, pfyo co lf ojko, pfyo co lf xvkfyo poyxvf bf pfnh gvhcjo co lf zyhkno bvgdh lkbowch###"¨Poiyf dfybhckzh(###Fwh fw zvgfnvfyh, dfybhch1 fl ojkhy zhczo, pvfw dhw jkgdo “co lo xvkfyo‒# Pfyo, ¿zf jhw gvfczh jf xvf co }k}fw? ‗ H{ Jkow bâo###Wâ, wo{ fwpâykzv# ¿G÷bo co df wfczkjo lh bvfyzf? ¨]kynfc Bhyâh( ¿Bf oâwzfkw gvhcjo owgoczhih? Nyhgkhw, Jkow bâo, {h co bf pfnhyè bèw bk poiyfgkzo gkfno, xvf fyh bv{ bhlo gocbkno(###

]hbow, dfybhch5 hdoyh xvf {h dhw gobpyfcjkjo zv fwzhjo, yfmkëyfcow zv ftkwzfcgkh, pfyo hczfw jkcow1¿Xvkëc zf dh zyhâjo hxvâ?###"¿Fd? ¨Bhjyf bâh(###W÷lo zñ pojâhw wfy# Dfybhcow, bf dh zyhâjo###Lh]kynfc###Poy ghykjhj# Fw bk nvâh { bf jkgf xvf poy zk, fc fwzf jâh jf lh Phq# Oâjbf hdoyh#

[o bf llhbo Bhyâh Hczockh5 bk bhjyf wf llhb÷ Hijoch5 bk phjyf Hnvwzâc# Bk bhjyf bvyk÷ { {ofyh aoyoihjh f kih poy dhgfw jf lføh, goc vch zâh bâh xvf wf llhbhih Phvlh# Bhjyf jf B#P# xvf bf jkgfcxvf fwzèc hxvâ# H bk pykbh lh xvfyâh bvgdo, bf jhih phc# [o fyh bv{ poiyf { zfcâh ivfch }oq { bfllf}hihc h ghczhy lhw mloyfw# Kih poy low pvfilow pkjkfcjo lkbowch phyh bk phjyf# ¨Gvèczo bf dh pfnhjo {gvèczo df wvmykjo(###

¿Zñ ghczhihw5 fc j÷cjf? ‗ Fc lh knlfwkh jf bk pvfilo# Fc ]fckhlio#" [ ¿g÷bo ghczhihw? ¿Pvfjfwdhgfylo hdoyh?

"Wâ, {o ghczhih bvgdhw gowhw, vch fyh1

Od Bhyâh, bhjyf bâh,Od gocwvflo jfl Boyzhl,Hbphyhjbf { nvkhjbfH lh phzykh gflfwzkhl#Lo ghcz÷ goc zojh wv fczochgk÷c#

Hdoyh, dfybhco, bf jkgfc xvf dhilo poy fl gvfypo jf bk pykbh B# ¿Fw }fyjhj? ‗ Wâ#" Pvfw jhjbfvch lkbowckzh poy hboy jf Jkow { jf lh ]kynfc Bhyâh#" Wâ, dfybhckzh bâh5 fc cobiyf jfl Phjyf xvf bfjko pojfy { jf Bhyâh cvfwzyh ivfch Bhjyf, {o zf jo{ lh lvq phyh zv fwpâykzv###"¨Nyhgkhw, dfybhco bâo(Nyhgkhw, Jkow bâo###Nyhgkhw h zk Bhjyf bâh Bhyâh, xvf co bf wfphyf jf zk#

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 57/270

¨Od###dfybhcow( G÷bo wf phjfgf poy fl ojko###co ojkëkw h chjkf5 wvmykj yfwknchjow lhwkbpfymfggkocfw jf zojow low dfybhcow, poyxvf fl ojko dhgf phjfgfy bvgdo5 {o ow hnyhjfqgo fwzh ghykjhj{ }o{ phyh pyozfnfy h bk phjyf, gkfno jf gvfypo { hlbh, { Jkow ow phnvf fwzh ghykjhj xvf ow hnyhjfgfbèw hñc xvf {o, Bhyâh bk nvâh# Hjk÷w#

Bhyâh Hczockh

Hl jfwpfyzhy lh bëjkvb jkao xvf dhiâh }kwzo fc wv pvfilo h lhw ckøhw ghczhy { fczyf fllhw fwzhih vch pykbh wv{h xvf kih }fwzkjh jf dhyhpow, aoyoihjh# Lh bëjkvb avwzkmkg÷ low cobiyfw jf low phjyfw, { lhbhjyf jf Bhyâh Hczockh mvf bhjykch jf lh bëjkvb wfnñc wf }f fc lh phyzkjh jf Ihvzkwbo#

[ hvcxvf dh jkgdo “Ghykjhj‒[ jkao### “]kynfc Bhyâh‒,Fw lh gvlphiklkjhjJf lh yflknk÷c### ¨ihcjkjh(###

 ______________ 

$Fwgykzh, Zykcghjo+

Fcfyo 9> jf 8;88

Hbhjo dfybhco# Fl hboy jfl Phjyf wfh zv coybh fc zojhw lhw gowhw#Gvhcjo lh dvbhckjhj gobpyfcjh xvf fl hboy jfl Phjyf fw lh ihwf { wowzëc jf lh hybocâh jfl

Vck}fywo5 gvhcjo zojow low dhikzhczfw jfl plhcfzh zkfyyh wf gobpfcfzyfc jf fwzf htkobh, fl bvcjo xvfdhikzèkw dhiyè ghbikhjo lh mhq#

Fc wv fzfyco hboy, fl Phjyf phyh goc wvw gykhzvyhw, dkqo zojhw lhw gowhw ikfc { h wv zkfbpo, { ghjhvch jf lhw gowhw xvf lf pfyzfcfgfc, fc fl bobfczo fc xvf lfw dh wkjo jfwzkchjo, xvf fw wkfbpyf, gvhcjowv pyopko pyonyfwo lf jh lh cogk÷c jf wv jfyfgdo#

Fc }hco dobiyf hlnvco xvfyyë hjflhczhy low dfgdow xvf kbhnkchyh, wk co fw lh doyh llfnhjh5fcgoczyhyè oiwzègvlow xvf co lf jfahyèc yfhlkqhy lo xvf kczfczhyf5 { fwzo xvf do{ wvflf wfy}kylf jfjfwfwpfyhgk÷c, jfwpvëw, gvhcjo {h fwzëc low dobiyfw gobpfcfzyhjow jfl hboy, lo zobhyèc fc wv}fyjhjfyo wfczkjo, gobpyfcjkfcjo xvf poy fl hboy xvf fl Gyfhjoy zkfcf h wvw gykhzvyhw, co oiyh h gkfnhw{ co pvfjf gocwfczky fl bhl { fl ftzyh}âo jf wvw dkaow, wkc hczfw h}kwhylfw jf wv fxvâ}ogo#

Fczocgfw, fl dobiyf, {h goc gocogkbkfczo jfl hboy jfl Phjyf Vck}fywhl, lo ifcjfgkyè, poyxvf }fyèfc fl oiwzègvlo fl h}kwo hboyowo xvf do{ lo zobh poy kcavwzkgkh { wf jfwfwpfyh, poy wv pogh mf fc wvPhjyf, hl xvf, wk lo zfbf, co lo hbh#

Hgyfgfczhj lh mf { fl hboy jfl Phjyf { zojo wfyè mègkl#Phq, hbhjo dfybhco#

 Myhcgkwgo Th}kfy 

Zobhj, dfybhcow, lh cozhJf “xvf wk zfbëkw co hbèkw‒[ fl “oiwzègvlo jfcozhXvf dh{ xvkfc poy }owozyow }flh###Goc fwzo co wfy, bhbflh#Dh{ xvkfc goczfwzh, llhbhy#

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 58/270

 ________________ 

Powfwk÷c jf B# P#

Fcfyo 78 jf 8;88Wf pyfwfcz÷ vc fwpâykzv bv{ ao}khl { hlfnyf { whlvj÷ jkgkfcjo1Goc zkfyco hboy { ghykøo {o ow whlvjo#Bvgdhw }fgfw pyfwfcgko }vfwzyhw yfvckocfw, dfybhcow5 { gvhcjo lh hlfnyâh wf yfzyhzh fc }vfwzyow

wfbilhczfw, fwpfao mkfl jf xvf fc }vfwzyo goyhq÷c jobkch fl ikfcfwzhy, low fwpâykzvw lo jkwmyvzhbow# Lhhlfnyâh fw bfcwhafyh jf lh zyhcxvklkjhj jfl fwpâykzv { fczocgfw fw gvhcjo bèw jkwpvfwzow fwzèkw h lhkcwpkyhgk÷c wvilkbf jfl Phjyf, zojo hboy#

Hboy###Wk gobpyfcjkfyhkw, dfybhcow bâow, fwzh phlhiyh###G÷bo ghbikhyâh fl bvcjo###[h logobpyfcjfyëkw5 zyhihahj fc lhw gowhw jfl Gyfhjoy { yfgkikyëkw fc pyfbko fl hboy xvf ël kcmvcjf fc lowgoyhqocfw xvf hbhc fl ikfc#

[o fc bk ñlzkbh ftkwzfcgkh hbë h “Jkow‒ { jfwjføë fl hboy jf lh gykhzvyh { co dkgf ikfc5 poy fwozfcno xvf }ol}fy h lh zkfyyh5 poyxvf fw cfgfwhyko hbhy hl Gyfhjoy { h lhw gykhzvyhw#[o mvk bñwkgo { gobo hyzkwzh co bf gvkjë, poy kncoyhcgkh, jf lh phyzf pykcgkphl jf bk bkwk÷c5 bf

fthlzhih lh bñwkgh { poy fllh jfwgvkjhih lo jfbèw, co bfcow kbpoyzhczf# ¨Fw zhc kncoyhczf fl fwpâykzvdvbhco, gvhcjo fwzè fcghychjo( Pfyo hwâ { zojo, fwzo{ goczfczo, pvfw co dkgf fl bhl bèw xvf phyh bâ {fwzo bf jko flf}hgk÷c#

Pyogvyhj zhøky }owozyow fl hyph jfl hboy, jfl Jkow Hboy, wkc jfwgvkjhy fl hboy jf }vfwzyowdfybhcow, xvf jfifc oây }vfwzyo zhøkjo jf Hboy#

[o wo{ fl bñwkgo fczvwkhwzh jfl nyhc Bhfwzyo jf cvfwzyhw dvfwzfw, xvf poy zk df pvlwhjo lhw cozhw jflh hybocâh jk}kch, fc lhw }kgzoykhw oizfckjhw { lhw pvlwhyë fc ghjh }kgzoykh xvf oizfcnhw { hlnvch }fq lhwokyèw5 fwzo zf lo jkno fc cobiyf jf bk bhfwzyo { zv pyozfgzoy#

Yfgkikj bk hboy { goczhj goc }vfwzyo dfybhco#

 Yowwkck

Hdoyh wâ xvf fwzhbow ikfc,Goc bñwkgh###{ pykwkocfyo5Pfyo {h }fyëkw xvë ikfc Cow ivylhbow jfl###kcmkfyco#

 __________________ 

H goczkcvhgk÷c wf powfwkoc÷ vc fwpâykzv zfyykilf, { jf bèw doyykilf dkwzoykh, xvf lo gocogâ poy lhhgzkzvj xvf jfwplfn÷ fc goczyh jf vc hwkwzfczf P#O#, { lvfno dvif jf fgdhylo poy fwghybkfczo { wf }fyèxvkëc fw, gvhcjo lf dfbow jhjo lvq, hjflhczècjoow xvf wf llhb÷ Kwhifl Goyochjo#

Fc wfnvkjh jf dhify fgdhjo hl fwpâykzv zfyykilf hczfykoy, wf powfwkoc÷ ozyo fc zkckfilhw, bv{ dvbkljf{ lloyowo, { jkao1 "Dfybhcow, hcjo gkfno { fyyhczf { bf hgobphøh ozyo zhbikëc gkfno { xvf wvmyfbvgdo5 { zñ, dfybhco, lo gocogfw, {h zf lo jkyè, pfyo hczfw }o{ h yf}flhyzf bk zykwzf ftkwzfcgkh ñlzkbh, pvfw hwâ bf lo bhcjhc low xvf hxvâ bf dhc zyhâjo phyh xvf bf jëkw lvq# Oâj#

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 59/270

[o fyh kzhlkhch5 goc bkw phjyfw }k}âhbow fc Lh Phbph, fc Whczh Yowh jf Zoh{, fyh ao}fc { zv}f vcdkao goc bk phjyf# Poy fwzh ghvwh, jfahbow h bk bhjyf { {o }k}âh goc bk phjyf# Cow wfphyhbow jf bkbhjyf hczfw jf zfcfy fl dkao#

Gvhcjo }kco fl phyzo, dkgf pfjhqow fl ckøo { lo zkyë h low gdhcgdow# Zfbkfcjo xvf lh phyzfyh dhilhyh,lh bhzë { lh zkyë fc fl ghbpo5 low ikgdow lf gobkfyoc low oaow, pfyo lh fcgoczyhyoc { hwâ { zojo lh

yfgocogkfyoc# Mvk hgvwhjh hl gobkwhyko { hllâ bf wvkgkjë goc vc goyzhplvbhw# Bf llhbhih Glhyh Yovyh5bk phjyf Bhykhco Yovyh { lh phyzfyh Nfco}f}h, co wë fl hpfllkjo#Lo xvf zfcno xvf jfgkyzf fw xvf fwzo mvf fc jocjf dhc hwfwkchjo h zv hbkno hl xvf llhbhihkw

Bhcvfl, fl Nyhcjf###]kwzh wv fwpoczhcfkjhj { hyyfpfczkbkfczo { pyop÷wkzow jf }fcky h lh zkfyyh h fcbfcjhy wvw {fyyow {

yfgkikjh lh pyobfwh jf h{vjhy { zyhfy h bk hbkno jfwnyhgkhjo $gowh xvf wf dh gvbplkjo gvhcjozyhcwgykio fwzo+, pfjâ hl Phjyf { lf jk lvq { wf jfwpkjk÷ hnyhjfgkjh#

 C#I#" Fl Bhcvfl fl Nyhcjf jf xvkfc bf dhilh fl fwpâykzv jf Glhyh wf llhb÷ Bhcvfl Hlghlè# Hbknobâo poy dhify dfgdo avczow lh zyh}fwâh jfwjf Fwphøh, jf jocjf dvâh poy lh polâzkgh5 fyh jf Boy÷c jf lhMyoczfyh $Wf}kllh+ { hgzv÷ jf hlghljf jf hxvfl pvfilo# Jfah fwpowh f dkaow xvf kncoyhc fc fwzh doyh wv

jfwnyhgkh#Jvyh fw lh lf{ { fl jfwzkcoKbplhghilf wf bvfwzyh wkfbpyf5¿Xvë kbpoyzh fl phyfczfwgo, hl dkao?Lhw }kjhw wf phnhc wkfbpyf#

 _____________________ 

Powfwk÷c jf B# P#

Mfiyfyo 8 jf 8;88

Wf pyfwfcz÷ vch wføoyh fc nyhc hmlkggk÷c boyhl { poy fllh wf kc}og÷ { lh bëjkvb jkao1“Fc doyh ivfch df wkjo bhcjhjh { fc doyh ivfch ow whlvjo, dfybhcow xvfykjow

 Ykzh jf Ghwkh

]fcno h h{vjhyzf, dfybhch bâh, { jhyzf gocwvflo { h jfgkyzf lhw ghvwhw jf zvw wvmykbkfczow5 pfyohczfw zf jo{ lhw nyhgkhw, dfybhco xvfykjo, poy lh “ghykjhj‒ xvf dhgfw fc pyfwzhy gocwvflo h fwzh dfybhch{ h hxvfl poiyf wfy# $Wf yfmkfyf h A# W#, woiykco jf fwzh wføoyh, xvf fwzè pyfwo, poy jflkzo, pfyo jf jfmfcwh pyopkh+# Zñ {h dhw dfgdo zojo lo xvf pojâhw dhgfy5 pfyo lh avwzkgkh jf lh zkfyyh fw bv{ kbpfymfgzh { cofczkfcjf jf iocjhj5 pfyo xvf zfcnh mf { cowozyow zyhihahbow5 {h }fyfbow lo xvf pojyfbow dhgfy#

Zñ, dfybhch bâh, zkfcfw xvf yfwknchyzf, pvfw fw zv bkwk÷c xvf zkfcfw xvf gvbplky { nyhgkhw h zvwgyffcgkhw, fw doyh jf xvf gfwfc zvw wvmykbkfczow#

Dh{ vc fwpâykzv xvf zf pfywknvf { xvf co zf jfah fc phq5 fc fwzh ñlzkbh ftkwzfcgkh dh wkjo gdkco5 pfyodh llfnhjo fl bobfczo jf llhbhylf h lhw dvfwzfw jf Myhcgkwgo Th}kfy { zfcfy goc ël vch gocmfyfcgkh#

Fwzf gdkco mvf fc zv hczfykoy ftkwzfcgkh zv bvafy, poyxvf zñ fyhw dobiyf, { zkfcfw xvf pfyjochylo poy fl jhøo xvf zf dhgf5 poyxvf {h llfnh fl bobfczo xvf wf bhckmkfwzf { ow jfkw fl pfyj÷c5 pfyo jfwfo xvffwzë hxvâ zv dfybhch xvfykjh# $Wf yfmkfyf h lh bhjyf jfl pyfwo+#

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 60/270

Xvf fl dfybhco zf wføhlf fl jâh bèw py÷tkbo xvf pvfjh, { Jkow { {o zf lo hnyhjfgfbow# Poy do{, cofwzo{ hvzoykqhjh h bèw#

 Ykzh jf Ghwkh

Whghj gobo gocwfgvfcgkh

xvf }k}kbow bvgdhw }fgfw, poy lo xvf, zfcfj phgkfcgkhjf lh }kjh fc wvw yf}fwfw#

 ____________________ 

Powfwk÷c jf B#P#

Mfiyfyo 7 jf 8;88

Goc pyomvcjo hboy { ghykøo ow whlvjo#

 Ykzh jf Ghwkh

$Lhw phczhllhw fwzoyihc+# $Jfikjo hl ghloy, hlnvcow dfybhcow wf hihckghihc+# Dfybhcow bâow,nyhgkhw poyxvf dhiëkw hiyf}khjo low jâhw jf phjfgkbkfczow jf bk pyozfnkjo5 ikfc dhgfw, dfybhcoxvfykjo5 fl ikfc, gvhcjo dh jf dhgfywf, co zkfcf xvf yfzhyjhywf# ]o{ h yfmfyky bk dkwzoykh fc poghw phlhiyhw, phyh lo xvf pvfjh hpyo}fgdhyow#

[o fyh bv{ ckøh gvhcjo pfyjâ h bk bhjyf { fwzo hjflhcz÷ bk zobh jfl fwzhjo jf bhzykbocko#¨Gvèczo wvmyâ( ¨Xvë bhyzkykow phwë( Ël, poy wv bhlh }kjh, hjflhcz÷ wv bvfyzf { dhwzh xvf {o jfwfcghycëfwzv}o fc zkckfilhw5 {o pfjâh poy ël h Jkow { h low ècnflfw $hwâ wf bf dhiâh fcwføhjo+ xvf bf hlfahyh jfhxvfllow wvmykbkfczow, hvcxvf phjfgkfyh ozyow, pfyo xvf co mvfyhc hxvfllow, poyxvf pfyjâhc h bk fwpowo#

Zhczo pfjâ jf phjfgfy, xvf co gfwë cvcgh fc bkw wvmykbkfczow# Lh llhnh xvf zv}f fc lh myfczf,dfybhcow bâow, co dh wkjo pyojvgkjh, gobo lo dh jkgdo lh Knlfwkh, poy vch fwpkch jf goyoch jf Afwñw5mvf poy vc nyhco pyojvgkjo poy zhczow phjfgkbkfczow5 pfyo fc bk cfgfwkjhj, fwzvjkhih low bfjkghbfczowxvf {o vwhih { goc fllow gvyhih h low xvf zfcâhc llhnhw { jf fwh ftpfykfcgkh hjxvkyâ fl joc xvf fccobiyf jf lh ghykjhj, ftplozh lh yflknk÷c bkw mhgvlzhjfw { wo{ wfnñc fllh hionhjh jf lhw llhnhw5 phyhgvhcjo bf cfgfwkzëkw, dfybhcow, {h lo whiëkw#

Hdoyh, zñ, dfybhch xvfykjh, zfc phgkfcgkh { pyogvyh poy zv whlvj xvf hñc zf xvfjhc jâhw hlfnyfw $lfkcjkg÷ hlnvcow gvkjhjow h vc phjfgkbkfczo nyh}f, { goc vwo dh gvyhjo jf vch ñlgfyh zfyykilf h lhbhzykq+5 yfgobfcj÷ bvgdh mf poy lh goc}kggk÷c { hboy# Jkwpvwo h lhw dfybhch h pfyjochy h wv fcfbkno,hl xvf hzyhakbow, yfzkyècjowf lh dfybhch Ykzh#

H goczkcvhgk÷c wf bhckmfwz÷ fl fwpâykzv gdkco pfywfnvkjoy { jkao1"[o co wë whlvjhy, pfyo whlvjhyë hwâ, xvf co ow mhlzf jf gobfy#[o hcjo fcnolmhjo fc fl bhl poy fl ojko { zfcno bkw yhqocfw# Fc lh ozyh ftkwzfcgkh, {o fyh bvafy, bf

llhbhih Ifyzh5 ël $xvf hdoyh fw ëwzh, wføhlh h Bhcvflh A#, zâh jfl pyfwo, wf llhbhih fczocgfw Kwhâhw { mvfbv{ bhlo, bf hzoybfcz÷ hzyoqbfczf { poy fwzo lf ojko { lf dhyë zojo fl bhl xvf pvfjh#

Hdoyh mvk gdkco, { poy bkw kjfhw mvk jfghpkzhjo#Dkgf yfmlftkochy hl fwpâykzv { lvfno jf iyf}f }hgklhgk÷c pfyjoc÷ { yfgkik÷ lvq# [ fw fl ghwo xvf h low

zyfw jâhw jf fwzh mfgdh, hl pyfwo lf yfihahyoc jf vc nolpf wkfzf høow jf lh pfch kbpvfwzh { jow høow bèwzhyjf yfgoiy÷ wv lkifyzhj#

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 61/270

 __________________ 

Powfwk÷c jf B#P#

Mfiyfyo > jf 8;88Nyhgkhw, Jkow bâo, { h }owozyow, dfybhcow bâow, poyxvf dh llfnhjo fwzf dfybowo jâh#Bf df gobvckghjo fc hlnvcow gfczyow { yfmfykjo bk }kjh phyh fafbplo, pfyo co bf jkfyoc lvq {

llfno hxvâ phyh xvf bf lh jfkw poy hboy jf Jkow#[o mvk dfybhch jf lh ghykjhj5 phwë bk av}fczvj fc vc dowpkzhl, pfyo zv}f jkmfyfcgkhw phyh bkw

fcmfybow { mhlzë h lh whczh knvhljhj xvf jfif yfkchy fc low hwklow jf ghykjhj5 {o co lh vwë { wfy}â bfaoy hvcow xvf h ozyow poy mhchzkwbo yflknkowo, { fwo bf hzoybfczh bvgdo#

Dfybhcow xvfykjow, lh knvhljhj Jkow lh dh fwzhilfgkjo { co dh kbpvfwzo kjfhw yflknkowhw poy lhw xvfjfihc wfy vcow bèw xvf ozyow# [o co gocogâh fl fwpkykzkwbo { jfgâh xvf fyhc gowhw jfl jkhilo { ojkhih hlow xvf jkmvcjâhc fwhw jogzykchw# Do{ wë xvf lh fxvk}oghjh mvk {o { pyoczo hgvjâ h low gfczyow h goczhy 

bk }kjh { jfwfcnhøow wvmykjow hl jfwfcghychy#Do{ llfn÷ h }owozyow { ow jkno xvf jfmfcjèkw fwzhw jogzykchw xvf woc lh }fyjhj1 dfybhco, xvkfyo }fy lh lvq phyh h{vjhy, pyonyfwhy { jfmfcjfy goc ghloy fwzhw whl}hjoyhw jogzykchw#

Dfybhch1 pvfwzo xvf zv jfwfo fw nyhcjf { zv }olvczhj ivfch, pkjf hl Phjyf poy Myhcgkwgo Th}kfy,bkfczyhw cowozyow poy zk pfjkbow { zf jhyë lh lvq#

Hl pogo yhzo jf wklfcgko, jkao1"¨Nyhgkhw, Jkow bâo###(¨Nyhgkhw, dfybhco(5 }fo lh lvq { g÷bo { hj÷cjf bf llf}hc5 {h }ol}fyë gvhcjo

dh{h hpyfcjkjo phyh kcwzyvkyow# Mâybhbf#

 Dfybhch Gocgfpgk÷c#

Hdoyh wâ xvf dh gocgfikjoWv gocgfpgk÷c fwzh dfybhchFw hñc bèw, poyxvf dh chgkjoWv yhq÷c, ¿}fyjhj dfybhch?

H goczkcvhgk÷c lh bëjkvb jkao1Ikfc}fckjow wfèkw, dfybhcow xvfykjow

Zfyfwh jf Afwñw

Zyhihao bf gowz÷, dfybhco, fl gobvckghybf# Dh{ zhczow xvf pkjfc gobo fl xvf hghih jf bhygdhywf,xvf w÷lo poyxvf wo{ cfgfwhykh phyh lh h{vjh, co df gfjkjo bk pvfwzo5 h{vjhj, h{vjhj h fwow poiyfw#

H{vj÷ h ogdo pfywochw { bf pyobfzk÷ zyhfy vc jâh fl mhbowo whgfyjozf, wv hbkno fc }kjh#

 ___________________ 

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 62/270

Powfwk÷c jf B#P#

Mfiyfyo 80 jf 8;88

Ikfc}fckjow wfèkw, dfybhcow xvfykjow#Fl ]kfafgkzo w÷lo }kfcf h whlvjhyow { h jfgkylf h bk nvkhjo1 Fwzvjkh, fwzvjkh, zojhw lhw fcwføhcqhwxvf wf zf jhc, { h pyfphyhy fl ghbkco phyh vc dfybhco xvf do{ }kfcf, xvf fw vc jfwfcnhøhjo# Dkqobvgdo bhl { hdoyh xvkfyf dhgfy fl ikfc5 {h fw doyh#

Hpyo}fgdhj ikfc { hwâ bf nvwzh xvf gyfqgh fl yfihøo#Hjk÷w, nvkhjo xvfykjo# Hjk÷w zojow#

 Phzykhygh Aohxvâc

Wknvf fc powfwk÷c B#P# { jkao1Ifcjkzh lh doyh llfnhjh# [h df pojkjo llfnhy dhwzh }owozyow yhwnècjolo zojo { hyyhwzyècjolo zojo#

¿Yhwnècjolo zojo?"Wâ, dfybhco5 yhwnhcjo lhw zkckfilhw jf bkw oaow gkfnow { lh hbkwzhj pfy}fywh jf bkw hbknow, gkfnow poy fl ojko, lh kncoyhcgkh { lh woifyikh jf low xvf, gobo {o, wf dhc gyfâjo whikow poy wfy pyâcgkpfw jf lhKnlfwkh, { hñc low phjfgkbkfczow co dhc dfgdo fc wvw fwpâykzvw bfllh, poy lh woifyikh xvf fllow zkfcfc5 pvfw hñc gyffc $gobo {o df gyfâjo dhwzh dhgf pogow bobfczow+ xvf lh pñypvyh bf gføâh# Pfyo lh }fyjhjdh pfcfzyhjo fc bk wfy, jfikjo h lh ghykjhj jf hlnvch jf bkw }âgzkbhw xvf fc wv gocwzhczf oyhgk÷c, dh pojkjo hlvbiyhy bk gocgkfcgkh# Mflkq doyh, fc xvf df pojkjo yhwnhy lh gfnvfyh jf bkw oaow { lh hbkwzhjjf low gkfnow pvypvyhjow#

Hyyhwzyècjolo zojo###Wâ, hyyhwzyhcjo lhw kyhw jf hxvfllow kcmflkgfw xvf hñc co xvkfyfc yhwnhy wvgfnvfyh poy fl oynvllo { wf dhc jf goc}fyzky goczyh bâ, xvf zhczo low dowzknvë phyh jfmfcjfy { wowzfcfy vch doyyfcjh bfczkyh, wkc pfyjochy bfjkow, mvfyhc gvhlfw mvfyfc1 fl yoio, fl wvplkgko, lh jfcknyhgk÷c,zojo, zojo cow fyh lâgkzo# Do{ }fo bk fyyoy, jfwpvëw jf low wknlow xvf lh fc}kjkh dh goyyoâjo dhwzh lo bèw pyomvcjo jf bk wfy#

Wknlow dh xvf fc bk bhco zv}f lh lvq, { wv iykllo bf jhøhih { lh hphnvë poy bk woifyikh { poy lhwbèw bkwfyhilfw phwkocfw# Bhw###¨Nyhgkhw, Jkow bâo###( xvf bk gfnvfyh wf dh yhwnhjo { xvf bk jfgkwk÷cwfh vc dfgdo5 h{vjhjbf, dfybhcow bâow, xvf zhbikëc woiyf }owozyow pfw÷ bk hvzoykjhj# Do{ wokw bkw avfgfw, poyxvf lh lvq jk}kch iykllh fc }vfwzyhw gocgkfcgkhw5 co bf jfwfgdëkw, dfybhcow, {###¨llf}hjbf hlJkow jf Hboy, xvf {o xvkfyo ky poy fl ghbkco yfgzo( Fwpfyh }vfwzyh wfczfcgkh avwzh fl xvf zhczhw jkokcavwzhw#

"Bkyh dfybhco, xvf fl ghbkco yfgzo fw bv{ goczyhyko hl xvf dhw wfnvkjo# Fl ghbkco yfgzo fw fl jf lhwdvbkllhgkocfw, fl jf lh poiyfqh# Co poy lh lf{ jfl Phjyf, wkco poy lhw gocwfgvfcgkhw jf lo xvf hczfwdhiëkw kbpvfwzo, goczyhyko hl hboy jf low wfbfahczfw# Wk h fwzo zf hzyf}fw, {o zf jhyë lh lvq fc cobiyf jflJkow Hboy xvf co gocogfw o xvf co dhw xvfykjo yfgocogfy, pfyo xvf, h bâ bf jko wvw pojfyfw, {, poy zvw ivfcow pyop÷wkzow, pojyâh pfjky lvq phyh zk# ¿Xvë jkgfw h zojo fwzo?" Xvkfyo }fy lh lvq, { bkw pyop÷wkzow woc ivfcow5 pvfw co xvkfyo fyyhy bèw fl ghbkco#

Vc bobfczo jf yfgonkbkfczo, { jkao1"###Dfybhcow bâow###[h }fo lh lvq { lh }fyjhj fc zojh wv jfwcvjfq# Fl hcwkh bf llf}h { hxvâ ow jfao

ozyo wfy jf dkwzoykh#Lh bëjkvb }ol}k÷ h dhilhy { jkao1"Doyykilf fw fl gvhjyo xvf h bk }kwzh wf pyfwfczh, pfyo lh h{vjh bf fw pyobfzkjh# Oâj hdoyh1 Fc bk

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 63/270

ftkwzfcgkh $co fc bk ñlzkbh+, mvk pyâcgkpf jf lh Knlfwkh, { lh ghykjhj jf bkw }âgzkbhw bf kckgk÷ fc lh lvq#]ol}â h lh zkfyyh goc pyop÷wkzow, pfyo bf fxvk}oxvë, poyxvf lh kcmlvfcgkh jf low xvf gocbkno mvfyoc pfywfnvkjoyfw jf lh }fyjhj bf }fcgk÷, { mvk gvyh5 pfyo, gvyh chjh bèw5 { hñc hwâ dkgf bfcowpyfgko jf lh}fyjhj#

[o bf gvkjhih ikfc, {h lo gyfo, pfyo gvhcjo jfwfcghycë###Xvë jfwfcnhøo###Chjh jf lo xvf gyfâ,

 pyfjkxvë { oilknvë h gyffy fcgoczyë5 pfyo whlk÷ h bk fcgvfczyo vch dfybhch jf lh ghykjhj xvf bf h{vj÷{ bf jko lh lvq, pfjâ }ol}fy ozyh }fq, { fwzh }fq }ol}â hl fwphgko goc bèw bëykzow, pfyo ojkë { fl ojko bfjko wvmykbkfczow jf zkckfilhw { fyh pfywfnvkjo dhwzh fwzf bobfczo poy low pvypvyhjow# [o, bf jfgkjo h}ol}fy pyoczo h lvgdhy poy lo xvf lvgdë fc bk ñlzkbh ftkwzfcgkh { yfgkfczf ftkwzfcgkh, pfyo wkc ojko { gocbvgdo hboy, poyxvf df hpyfcjkjo xvf fl fwpkykzkwbo fw lh }fyjhj { fl hboy, lo xvf nhcë fc bk ñlzkbhftkwzfcgkh, fc xvf dkgf hlnñc bëykzo#

Flfnâ vch mhbklkh poiyf fc Goyyhlfw jf Qhboyh $Fwphøh+, { mvk vc yf}olvgkochyko poy lh lkifyzhj#¨Gvèczo wvmyâ###( [, hl mkc, gh{÷ bk gvfypo hgykikllhjo fc lh plhqh jf Vykhyzf, gvhcjo ]kllhghbph#

Ozyh }fq }ol}fyë { wfyë yf}olvgkochyko, pfyo goc lh }fyjhj { fl hboy jfl fwpkykzkwbo, pvfw fc bkñlzkbh fyh poy lh lkifyzhj, pfyo ojkë { bf dh dfgdo wvmyky#

Gvhcjo gvyh, bf llhbë Fcykxvf Boygkco# Gvhcjo yf}olvgkochyko, Avhc Ghl}o Pfyfkyh#

Fwzvjkhj, dfybhcow xvfykjow, lvgdhj poy lh }fyjhj { hboy h lh dvbhckjhj# Ow lo jkgf vc fwpâykzv xvfdh phjfgkjo bvgdo poy wv ojko#Hjflhczf { co ojkëkw#

Wvifc, ihahc { }hc dhgkfcjo qknqhn ivwgècjowf low hmkcfw poy hboy, poy ojko o kjfhw yvkcfw#Pfyo, jfgky phylhcgdkcfw,¿Xvë fw bfaoy, fl Hboy o lh Ghykjhj?

H goczkcvhgk÷c wf powfwkoc÷ jf lh bëjkvb, phyh hlk}ko jf hlnvcow, Bhyâh jf Chqhyfzd, { jkao1Goc fzfyco hboy { ghykøo, ow whlvjo dfybhcow#Zobhj ikfc lhw lfggkocfw xvf hghièkw jf yfgkiky# Hbhy bvgdo { wfyëkw nyhcjfw poyxvf fl hboy fw lh

lf{ vck}fywhl#Hlk}kë 4 fcmfybow jfl hlbh#

 _________________ 

Powfwk÷c jf B# P#

Mfiyfyo 87 jf 8;88

Jkow wfh ifcjkzo, dfybhcow# Hñc jkyë Jkow { Ghykjhj poy vc zkfbpo {h goyzo, poyxvf hwâ fczfcjfyëkwzojow, {h xvf hwâ ow fcwføhyoc# Gobo low ckøow fwpfyèkw fl jvlgf5 pfyo hlnvchw }fgfw fl zâo zyhf phlo# Cofw phlo, dfybhcow xvfykjow, lo xvf {o ow zyhkno, pvfw ow xvkfyo jfbhwkhjo, pfyo }fcno h pfjkyow vcmh}oy, { ow jo{ lh ftplkghgk÷c5 xvf hvcxvf jknhc xvf wo{ whczo { xvf dkgf zhczow bklhnyow, h low dobiyfw pkjo mh}oyfw#

Bhøhch, bk pyozfnkjh zkfcf xvf fafygkzhy wvw mvfyqhw, xvf yfglhbhc wfyfw xvf phjfgfc { lh fwpfyhcgoc hcwkh# ]owozyow zhbikëc h{vjhyëkw h low dfybhcow goc fl pfcwhbkfczo5 ëwzf fw fl mh}oy xvf ow pkjo {xvf jkwpfcwëkw h lh bëjkvb bk pyozfnkjh fl xvf do{ co ow jë fl jvlgf, { {o ow jo{ bk ifcjkgk÷c { lh jflBhfwzyo#

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 64/270

 Hczocko jf Phjvh

 C#I#" Hl jâh wknvkfczf zfcâhbow xvf ky jocjf dhiâh fcmfybow, zojh vch mhbklkh, poy bhl vwo jfmhgvlzhjfw xvf zfcâhc, { hgvjkbow, poyxvf lhw gocwfgvfcgkhw lhw dhiâhc jf wvmyky gvhzyo ckøow jf goyzh

fjhj#  _________________ 

Powfwk÷c jf B# P#

Mfiyfyo 86 jf 8;88

Ikfc}fckjow wfèkw dfybhcow { ikfc yfgkikjow fc fl fwphgko# Kwkjyo Lhiyhjoy 

Fyh cfgfwhyko, dfybhcow, xvf {o }kckfyh { fl Bhfwzyo bf bhcj÷, poyxvf bk pyozfnkjo wvmyf bvgdo#

Lf jko gocwvflo { coybhw xvf jfif wfnvky { bf jkao1Dfybhco, low kcwvlzow jf xvf fw oiafzo bk pyozfnkjo, {o low yfgkio, poyxvf h bâ wf jkyknfc, poyxvf colo jfao yfzyogfjfy fc wv hwkjvkjhj h zvw yfvckocfw { dhgkh zk wf jkyknfc zhbikëc5 pfyo co zf kbpoyzfc,gvbplf zv jfify { hjflhczf wkfbpyf#

Wf powfwkoc÷ ozyo fwpâykzv, { jkao1Iocjhj { ghykøo5 {o ow jo{ fl bâo#

Whbvfl Ilhcgo

Bf bhcjhc yfmfyky bk dkwzoykh, phyh }vfwzyo fwzvjko#Fc bk ñlzkbh ftkwzfcgkh, }kcf h wfy dkao jf bhjyf ao}fc# Bk phjyf fyh ykgo { bk bhjyf wvmyk÷ bvgdow

jfwpyfgkow# Bk phjyf wf fchboy÷ jf vch wky}kfczh, jf lh gvhl mvk {o fl pykbfy dkao, { poy low jfwpyfgkowjf xvf jfwpvëw mv oiafzo bk bhjyf, wf bhygd÷, llf}ècjobf goc fllh# Wv bkwk÷c fyh jhy }kjh h wfyfw xvfwf lfw jfiâh { lh jko, pfyo wvmyk÷ bvgdo fc lh zkfyyh#

[o fyh fl oao jfyfgdo jf bk bhjyf, { llfnvë h yfgykbkchy h bk phjyf, poyxvf gobpyfcjâh xvf codhiâh dfgdo ikfc, pvfw oilkn÷ h bk bhjyf h zobhy vc dobiyf $xvf do{ }fo xvf zhbikëc fyh lh avwzkgkh lhxvf lf kbpvwo+, jfl xvf zv}o zyfw dkaow bèw1 Lvkw, Nyfnoyko { Pfjyo#

[o bf h}fynocgë, { bf wfphyë jf bk bhjyf { }k}â wolo { jfwfcghycë fc lh goyyfjfyh jf Whc Philo,{h fc lhw hmvfyhw, ol}kjhjo jf zojow#

Bkw dfybhcow }k}fc jocjf }k}k÷ bk bhjyf, ghllf Bh{oy Wopoyzhlfw, fc Zoyo# Bk bhjyf wf llhb÷Pfph# Bk phjyf wvmyf { bk bhjyf zhbikëc, pfyo {o zyhihao phyh jhylfw lvq#

Fwzvjkhj lh avwzkgkh jf Jkow#

Wk ojkhw, zfcjyèw xvf hbhy [ wk vch }kjh dhw gowzhjo,lh phnhyèw pyoczo o zhyjo, poyxvf fw lh lf{5 chjh bèw#

 ___________________ 

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 65/270

Powfwk÷c jf B# P#

 Mfiyfyo 8> jf 8;88

Lh fzfych phq wfh fczyf }owozyow, dkaow bâow#

Bhyâh jf Chqhyfzd

Lf gocwvlzë poy lh mhbklkh jf W#W#, jocjf dhiâh > fcmfybow, { jkao1"Dfybhcow, fw lh avwzkgkh jf lh lf{ xvf wf gvbplf5 { gvhcjo fl fwpâykzv co zfbf lo xvf }h h }fcky, ël

bkwbo zyhf dhgkh wâ zojow low bhlfw goc wv pfcwhbkfczo#Hllâ dh{ vc fwpâykzv fcghychjo xvf hzyhf zojow low bhlfw5 pfyo h wv zkfbpo zojo gfwhyè5 hñc

 phjfgfyèc bèw xvf lo xvf do{ phjfgfc, poyxvf do{ zkfcfc h lh bhjyf { h lh dfybhch xvf lfw wky}fc jfh{vjh { jf gocwvflo5 pfyo, ëwzow zkfcfc xvf wfphyhywf, fc gvbplkbkfczo jf lh lf{ jf avwzkgkh#

Ël, fl ghifqh jf mhbklkh, fc lh hczfykoy ftkwzfcgkh, mvf bvafy jf lh do{ wv bvafy5 ëwzh, fc hxvfllhftkwzfcgkh, lf jfyyogd÷ zojow low ikfcfw xvf powfâh { yfjvao h zojh lh mhbklkh h lh bh{oy bkwfykh, dhwzh fl pvczo jf xvf vc dkao bvyk÷ fc lh ghllf { do{ zkfcf xvf phjfgfy poy hxvfllo { wvmyky yfwknchjo#

Fl do{ wv bhykjo, lh bhzfykh, bvfwzyh ghykøo pfyo goc jfwpfno o goc kbphwkiklkjhj5 pfyo wv fwpâykzvojkh hl fwpâykzv jf wv bvafy, { jf hdâ }kfcf fl bh{oy bhl#Lh ckøh Mflkwh hjoyh hl ckøo Yojolmo, pfyo zkfcfc xvf wfphyhywf, hvcxvf }ol}fyè, poyxvf lf hzyhfyè fl

hboy, { fczocgfw wfyè fl bobfczo jf hbkcoyhywf low bhlfw, phvlhzkchbfczf# Lh bhjyf, Whzvych, co}ol}fyè# Dkaow bâow, hbhy bvgdo, xvf fl hboy zojo lo dhgf dfybowo { ifllo#

Gocwol÷ h }hykow pfjknüføow { wf jfwpkjk÷#

Bhyâh jf Chqhyfz 

Fwh fw lh dkwzoykhWkfbpyf fw knvhl#Vcow xvf }kfcfc,[ ozyow xvf }hc#

 __________________ 

Powfwk÷c jf B# P#

Mfiyfyo 8; jf 8;88

H pfjkjo jf W#B#, xvf goc wv dkao M# Zfcâhc xvf bhygdhywf phyh Fvyoph { wfphyhywf jf lh mhbklkhzojh fcmfybh, wf lfw gocgfjk÷ fwzh wfwk÷c, bhckmfwzècjowf vc fwpâykzv flf}hjo xvf jkao1

Doyh llfnhjh fw jf pojfy fczyhy fc zv hpowfczo, dfybhco xvfykjo# Wo{ fl pyozfgzoy jf lh dfybhchWhzvych#

Bknvfl Hygècnfl 

Dvio vc yhzo jf phvwh, { jow nyvfwhw lènykbhw gh{fyoc jf low oaow jf lh bëjkvb, { jkao1 Dfybhco,cfgfwkzhih fwzh lènykbh poy bk pyozfnkjh5 cowozyow low fwpâykzvw co zfcfbow bhzfykh xvf pvfjh jfyyhbhy 

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 66/270

lènykbhw jf joloy, { cow wfy}kbow jf lh bhzfykh xvf cow pyfwzh wv hvtklko phyh jfbowzyhy cvfwzyo joloy {cvfwzyo hboy#

Oyhj bvgdo phyh xvf low mlvkjow wf knvhlfc, xvf fw fczocgfw gvhcjo cowozyow oiyhbow goc plfchlkifyzhj { hpyo}fgdhbow, phyh yfpyfcjfy goc hboy h low fwpâykzvw ihaow { bhlf}ow#

Ftplkg÷ h wv pyozfnkjh lh ghvwh jf wvw wvmykbkfczow, phwhjow { pyfwfczfw# Jf low phwhjow, woc

fwpâykzvw jfwfcghychjow xvf wf dhc }fcnhjo fc lo bhzfykhl { fwpkykzvhl { zf dhc hyyfihzhjo low ikfcfw xvfzf jfiâhc h{vjhy fc zv }fafq, gobo poy fafbplo, fl pojykywf lhw phy}hw fc fl ghbpo, xvf zf yfjvafyoc h lh poiyfqh { pyfwfczhyoc hxvfl zoyo xvf mvf ghvwh jf lh bvfyzf jf zv ckøh5 co fyh vc zoyo bhzfykhl5 pvfw ikfc }kwzf xvf h low pogow phwow co wf }ko bèw, fc vc ghbpo zhc llhco#

Jf low bhlfw pyfwfczfw, fw vc fwpâykzv fcghychjo, xvf fc lh hczfykoy ftkwzfcgkh, mvf dfybhco zv{o { lohihcjochwzf fc low bobfczow jf hpvyo bh{oy, { do{, fc zvw bh{oyfw hpvyow, zkfcfw xvf wfphyhyzf jf ël,  pfyo###]ol}fyèw###Yfwânchzf, xvf hwâ goc}kfcf h lh avwzkgkh jf Jkow# Fl ckøo gvbplf vch bkwk÷c, pfyo###gvyhyè###,{###,zñ###,zhbikëc, {###ow fcgoczyhyëkw#

[o, goc bhyghjh kczfcgk÷c, kczfyyonvë hl fwpâykzv { lf jkaf1 Dfybhco Bknvfl, co whljo jf bkhwobiyo hl oâyzf dhilhy jf lhw bkwfykhw dvbhchw, jf hboy, fzg#,fzg# [ wk low yflknkowow zf o{fc, co pvfjhcgyffy poyxvf, ¿g÷bo pvfjfw zñ whify ck wfczky, wk co dhw }k}kjo fczyf low boyzhlfw, wkco gobo fwpâykzv

 pvyo, whlkjo jf lh iogh jf Jkow, { poy zhczo co pvfjfw whify lo xvf woc wvmykbkfczow bhzfykhlfw, ck hñcfwpkykzvhlfw, jfwjf xvf zñ co dhw phjfgkjo poyxvf co dhw jflkcxvkjo?Dfybhco bâo, ikfc whiâh zv nyhcjfqh, pfyo co pojâh pfcwhy fc lh moybh jf kcxvkykybf hdoyh5

 pfyo###÷{fbf, pvfw fczkfcjo fl mkc jf lh pyfnvczh1 [o wvmyâ woiyf lh zkfyyh bvgdhw ftkwzfcgkhw, { mvkbvgdhw }fgfw bèw bhlo xvf lo xvf do{ woc low dobiyfw xvf lh dhikzhc5 { fc vch ftkwzfcgkh, llfnvë dhwzhjflhzhy h bk phjyf# Co zf jkno bèw jf bkw dfgdow jf fczocgfw, poyxvf bf hzoybfczhc5 pfyo fwzf wolodfgdo zf yf}flhyè lo ihwzhczf#

Pfyo {o zf pyobfzo jfgky j÷cjf, g÷bo bf llhbë { xvë mvk fc bk ñlzkbh ftkwzfcgkh woiyf lh zkfyyh5llèbhbf gvhcjo xvkfyhw { zf lo jkyë#

"Zf lo hgfpzo, dfybhco, poyxvf zvw jhzow bf dhgfc mhlzh phyh bk oiyh# ¿Fwzèc fwgykzow fc hlnñcyfnkwzyo? "Fwgykzow fwzèc, dfybhco, { hjfbèw lo wowzfcjyë wkfbpyf xvf cfgfwhyko wfh# Low ècnflfw { lowhygècnflfw, woc bkzolonâhw5 fl Phjyf, co zkfcf pyk}klfnkhjow# ¿Cfgfwkzhw hlno bèw jf bâ?

"Wâ, dfybhco, { bv{ kbpoyzhczf# ¿Fyfw zñ, pyozfgzoy jf vch bëjkvb xvf wf llhbh F# jf M#? ‗Co lhgocoqgo# "¿G÷bo co lh gocogfw, wk fllh zf }f fc fl zyhaf goc xvf lh Knlfwkh Ghz÷lkgh zf yfpyfwfczh, goclhcqh { goyhqh { zf zkfcf wkfbpyf hlvbiyhjo fc zv kbhnfc?" Dfybhco bâo, co gocoqgo h fwh dfybhch, ckwo{ wv pyozfgzoy, ck cvcgh bf df gobvckghjo poy fllh#"Hxvâ fc lh ghwh dh{ vch pfywoch xvf dh zyhzhjogoc F#, { fllh bkwbh dh oâjo xvf zf dhw gobvckghjo poy hxvfllh bëjkvb#

"Dfybhco bâo, wk lo cfgfwkzhw phyh zv wfnvykjhj, lo avyhyë fc cobiyf jf Jkow# Co gocoqgo h hxvfllhdfybhch { wâ gocoqgo h lh xvf fwzè fc zv ghwh, xvf fw bk nvkhjh#

Llèbhbf gvhcjo xvkfyhw { zf jhyë low jhzow xvf bf dhw pfjkjo { gvhczow cfgfwkzfw xvf pvfjh jhyzf#Phyh low dobiyfw, mâybhbf

Bknvfl Hygècnfl 

[ hwâ wf fwgykif lh dkwzoykhXvf mkybhc bvgdow iykiocfwBv{ whikow### ¨gobo bflocfw###([ jf bèw zykwzf bfboykhXvf wk woc bëjkvbw woc bobkhwXvf hpyo}fgdhc low###ivylocfw#

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 67/270

 ____________________ 

Powfwk÷c jf B# P#

Mfiyfyo 98 jf 8;88

Ikfc}fckjow dfybhcow, h }vfwzyo lhjo fwzo{# Hxvâ bf zfcëkw# Nyhgkhw, poyxvf bf dhc jfahjo fczyhy fc zv “Oyhzoyko‒#

Wo{ fl dfybhco Lkco#Noqo nyhcjf wfczkbow low fwpâykzvw hl }fycow yfvckjow5 pfyo {o bf hlfnyo bvgdo gvhcjo bf fw

gocgfjkjo llfnhy h fwzh yfvck÷c xvf bf jko lh lvq, { cvcgh bf ghcwhyë jf yfmfyky bk dkwzoykh { bkfxvk}oghgk÷c, phyh fafbplo jf low xvf hñc co lo dhc oâjo# [h, cowozyow, yonhbow wkfbpyf poy }vfwzyowfwpâykzvw, { xvkwkëyhbow h{vjhy h lhw bhzfykhw h xvf wfhc pfymfgzhw5 wâ, dfybhcow, pyogvyhj xvf lh bhzfykhwky}h hl fwpâykzv5 zobhj fl gocwfao jf vc fwghybfczhjo poy fl phjfgkbkfczo jf lhw zkckfilhw { xvf, wkfcjogvyh, bf fcnhøë zfyykilfbfczf poy lh dkpogyfwâh# Hbhj h }vfwzyow dfybhcow { wfj lfhlfw goc zojow#

Bhfwzyo dfybhco1 jk h lh bëjkvb xvf bk dfybhch Glhyh, lh xvf zhczo lh xvkwo wkfcjo wv phzyoch, wf

fcgvfczyh fcmfybh jf nyh}fjhj, { h{vjhjlh goc }vfwzyow mlvkjow { pfcwhbkfczow5 fllh {h zkfcf wv bkwk÷cgvbplkjh5 hllâ }flh wv dfybhco Hczocko, { jklf zhbikëc xvf wkfbpyf lf hnyhjfgfyë fl dhifybf pyfwzhjowv bhzfykh phyh yfgkiky lh lvq { lvfno phyh jhy fafbplo#

Wfj ivfcow { wfnvkj hjflhczf# Hjk÷w#

Fwzf gvyh xvf pyogvyhWhlvj jfl FwpkykzkwboGocmkybh xvf co fw logvyhLh mvfyqh jfl bhncfzkwbo#

Phyh jhy hlk}ko { gocwfaow, wf powfwkoc÷ ozyo fwpâykzv { jkao1Lh fzfych phq wfh goc }owozyow, dfybhcow xvfykjow

Bhyâh jf Chqhyfzd

Pkjk÷ hl ckøo Myhcgkwgo Th}kfy, wv pyozfnkjo, { jkao1 Pocfylf vch ghzhplhwbh jf gdogolhzf { jhylflh}hafw hl oâjo jf ègkjo i÷ykgo, { phyh lh jkhyyfh, xvf fw jfikjh h lh jfczkgk÷c, jhylf h ifify glhyh jfdvf}o goc hlbkj÷c jf zykno# Ow yfgoyjhyë xvf, gobo bhjyf, {o gocoqgo fwzow yfbfjkow fcwføhjow poy bkw ftpfykbfczhjow phjyfw# Wvw ifcfmkgkow wf hgyfgkfczhc poyxvf, hl hplkghylow lh bhjyf, pocf zojo wvhboy bhncfzkqhjo#

Poy fwo {o jkaf vc jâh“jfl ckøo, bëjkgo ivfco fw lh bhjyf‒ poyxvf wv hboy fw vc nvâhxvf co pvfjf fxvk}oghywf#

 ___________________ 

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 68/270

$Fwgykzh+

Mfiyfyo 97 jf 8;88

Jfikjo h lh kcwkwzfcgkh jf yvkjow, poy wk fyh vc h}kwo, bhcjë h B#O#, bëjkvb bfgèckgh, gobvckghy,

oizfckfcjo jf wv pyozfgzoy lo xvf wknvf1Jkow ow jë wv ifcjkgk÷c { {o lh bâh#Zobèkw goc kcwkwzfcgkh gowhw xvf co woc chjh ck xvf pvfjfc bolfwzhyow#Fwzvjkhj# Hjk÷w#

 Lvkw Nocqhnh

Bèw lhyno }h h wfy bk }fywoxvf fl jkgdo jf Lvkw Nocqhnh, pfyo “bf dhgfc dhgfy xvf dhnh‒jkgfc do{ fwow###zyh}kfwow###

[ h ozyo fl mhyjo lf ghynhcjf lo xvf dhgfc###¨Xvë pfy}fywow###(

 ___________________ 

Powfwk÷c jf B# P#

]ol}k÷ h powfwkochywf zfyykilf fl fwpâykzv jf Kwhifl Gyvqhjo, { do{, fc }fq jf goczfwzhy h bkw pyfnvczhw, wf ivylhih { wf pocâh fl jfjo fc lh wkfc, gobo jkgkëcjobf1 logo###Co xvfykfcjo goczfwzhy, lobhcjë yfzkyhy# H goczkcvhgk÷c, wf bhckmfwz÷ fl pyozfgzoy jf lh bëjkvb, { jkao1

"Dfybhco, fw cfgfwhyko }fcgfy h fwf fwpâykzv xvf zyhf low fwphgkow yf}vflzow5 fw zhc zfyykilf { bhlo,xvf cow zkfcf wkfbpyf fc nvhyjkh, { hxvâ fwzhyè {h, dhwzh xvf wf goc}fcqh jf xvf co lo jfahyfbow dhwzhjhylf lvq# Zkfcfw xvf yf}fwzkyzf jf ghlbh { lo moyqhyfbow fl jâh wføhlhjo#

Hdoyh lf xvfjhc kcwzyvgzoyfw xvf lf }h{hc goc}fcgkfcjo, poyxvf fc fl fwphgko co pvfjf fwzhy, poyxvf co dhgf bèw xvf zyhihy lvgdhw { hybhw yf}vflzhw, poyxvf bvyk÷ logh { goc fl bèw nyhcjf ojko#

 Hczocko jf Phjvh

Poy kcjkwpowkgk÷c jf lh bëjkvb { poy fl ghloy, wf wvwpfcjkfyoc lhw wfwkocfw poy vcow jâhw, pfyo wfhzfcjk÷ h low gocwfaow f kcwzyvggkocfw, yfgkikfcjo gobo jf gowzvbiyf lh }kwkzh jf low dfybhcow fwpâykzvwZfyfwh jf Afwñw, Bhyâh jf Chqhyfzd { Avhc Ihvzkwzh, poy hxvfllo jf “Bkfczyhw jfwghcwhw, bhah lhwnyhcqhw‒#

 ___________________ 

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 69/270

Bhyqo 8; jf 8;88

Wf }vfl}fc h yfhcvjhy lhw wfwkocfw#Jvyhczf fl zkfbpo jf }hghgkocfw, jkyë, fc xvf dfbow jhjo jfwghcwo h lhw bëjkvbw h lh }fq xvf

 pyoihih h L#N#, xvf co bf whzkwmhgâh wv pyogfjfy5 {o zhbikëc dkgf vch yfgoyykjh poy low pvczow fc xvf wf

bf kcjkghih, phyh gfygkoyhybf jfl kckgvo gobfygko xvf wf dhgâh jfl fwpkykzkwbo5 { bf pfywvhjâ jf xvf cogocogâhc bèw xvf fl cobiyf, phyh bhcgdhylo jfwghyhjhbfczf, goc zojhw lhw ihafqhw f kcboyhlkjhjfw,hñc fc hxvfllhw wogkfjhjfw bèw pvykzhchw { hlhyjfhczfw jf llf}hy 70 { 76 høow jf gvywo5 pfyo xvf fl pyonyfwo co wf }fâh, wkco fc lhw ivyjhw bktzkmkghgkocfw { wvpfygdfyâhw, o fc lh kjolhzyâh jf low bëjkvbw,low xvf wf gyfâhc wfbkjkowfw, wkfcjo bèw kncoyhczfw { ivyjow xvf vc hlgoycoxvf, { bèw woifyikow xvf vc ph}o yfhl fczyf low nhcwow#

]k fl fnoâwbo bèw yfpvnchczf { lh fc}kjkh bèw jfw}fynocqhjh fc low bëjkvbw llhbhjow gvyhzk}ow,bvgdow jf low gvhlfw wf jfwbfczâhc ghzfn÷ykghbfczf, poyxvf fllow, xvf lo gvyhihc zojo, fwzhihcfcmfybow kcgvyhilfw#

Low fcmfybow xvf hgvjâhc, fyhc yëpyoiow# Low llhbhyë $ikfc ghlkmkghjow+ hchyxvkwzhw jf lhw gkfcgkhw1 poy lo zhczo, fc nfcfyhl, woc yflknkowow, bklhnyfyow, pyowzfychjow, hczf hlzhyfw kbpyo}kwhjow poy low

}k}kjoyfw “gñyhlo"zojo‒, xvf co whiâhc whchywf fllow5 pfyo, gobo hllâ ivwghihc ozyhw gowhw kcgocmfwhilfw,{o gobpyfcjâ xvf dhiâh jf llf}hylfw lh jfwzyvggk÷c, poy dknkfcf jfl fwpkykzkwbo#Gobpyfcjâ zhbikëc, xvf dhiâh xvf dhgfy vc fwpkykzkwbo ykgo5 pvfw fyh vch }fynüfcqh, lh yoøh

hzoyyhczfwgh jf fwow zvnvykow, jocjf wf fcgfyyhih vc âjolo hvc bèw hzoyyhczf1 fl wvpfygdfyo, hjafzk}hjobëjkvb, whlkjo jf low gfczyow }hzkghckwzhw#

[o pyozfwzë jfwjf fl pykcgkpko jfl fafygkgko jf mhgvlzhjfw phyh gvyhgkocfw, pvfwzo xvf gobpyoihihxvf low bëjkvbw xvf lhw vzklkqhihc fyhc kncoyhczfw dhwzh lh }fynüfcqh jf hchlmhifzow, { lh bh{oyâh jffllow { fllhw, fwzhihc fcmfybow { fyhc bèw mhcèzkgow jf yflknk÷c xvf low bkwbow ghz÷lkgow xvf gocjfchchl fwpkykzkwbo, wkc gobpyfcjfy xvf wv yflknk÷c bhl}hjh, w÷lo fw wvpfywzkgk÷c { bhnkh zyhcwnyfwhjh# W÷locfnyh { yoah#

H fwzh pyozfwzh, wf bf goczfwz÷1¿Co wfyâh whikjvyâh fbplfhy lhw hybhw jfl fcfbkno? Lh lf{ vwh lhw hybhw xvf low dobiyfw dhc

 pyfphyhjo# Hjfbèw, h fwow wkzkow hgvjfc bvgdow xvf ivwghc fl ghbkco5 { vwhcjo $poy vc zkfbpo+ lhwhybhw jfl fcfbkno, goc yfgzkzvj, goc gkfcgkh { gocgkfcgkh, goc fwhw jow gowhw xvf fllow co zkfcfc { poy fwo co lhw pvfjfc vwhy5 fc vcow høow, low dhiyfbow hcvlhjo#

Zkfcfw fl bhncfzkwbo, xvf fw gkfcgkh, { fw ëwzf fc yfhlkjhj fl xvf dh jf oiyhy woiyf fl hlbh { lhbfjkgkch fc wvw zyfw moybhw, hlopèzkgh, iozèckgh { wkfbpyf dobfopèzkgh, ihwzhyè phyh jfbowzyhy xvf lhwgvyhgkocfw xvf pvfjf opfyhy fl fwpkykzkwbo woc gkfczâmkghw, { wf pocf jf bhckmkfwzo xvf fl fwpkykzkwbo fwfl bëjkgo xvf hvwgvlzh, oiwfy}h, fwzvjkh { }f# [ gobo }f lhw ghvwhw, gobpyfcjf low fmfgzow, phyh lowxvf, wfnvyhbfczf, gocogfc low yfbfjkow xvf zkfcfc low zyfw yfkcow jf lh chzvyhlfqh#

Fl yhqochbkfczo fw l÷nkgo { jf hzyf}kbkfczo whiko5 pfyo hñc yfpvwf1 Jf zojow bojow5 { poyxvf fwohdv{fczh h low dobiyfw jf lhw gkfcgkhw { lfw dh jhjo yhq÷c phyh fpkzfzhy hl fwpkykzkwbo jf “Phzykbocko jflogow, klvwow f kncoyhczfw‒, co fcgvhjyh fc bk bojo jf wfy fwh pyègzkgh, { zfcno bkw jfyfgdow jfyfpvjkhylh# Pfyo, gobpyfcjkfcjo lh kjfh xvf fl bhfwzyo fc}vfl}f { ihao fwhw gocjkgkocfw bhncfzo"flëgzykghw, hggfjo poy vc goyzo zkfbpo1 bkfczyhw co ftkah zojo bk gocgvywo lh ftphcwk÷c jf bk Fwgvflh#Mvk goczfwzhjo hwâ1

“Fwzf w÷lo fw fl zkfbpo wføhlhjo, { zf ihwzhyè phyh xvf, goc gocogkbkfczo jf ghvwh xvf hdoyh cozkfcfw, pvfjhw mvcjhy zv avkgko# Fczocgfw zojo wfyè gkfczâmkgo‒#

Pyfwzë bk gocmoybkjhj, { bf jkwpvwf h lh yfhpfyzvyh jf lhw wfwkocfw, pfyo moybvlhcjo lh wknvkfczf pyfnvczh#

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 70/270

Do{ 8; jf bhyqo, xvf pyfwkfczo wfy jâh jf gocgfwkocfw, { fc hlhw jfl Hboy xvf wkfczf lh dvbhckjhjh pfwhy jf wvw kcnyhzkzvjfw phyh low fwpâykzvw jf Hboy { phyh bâ gobo dobiyf, { poy lo goczfckjo fc low pvczow hczfykoyfw, co gocgkio xvf lh poiyfqh fw vch }fczhah phyh lh ghvwh, poyxvf zojo fl pyonyfwocfgfwkzh jf low bfjkow bhzfykhlfw wk dh jf ghbkchy, { ftpocno1 Xvf fl dobiyf, ghwo xvf fc bk avkgko phyh fwzh yffcghychgk÷c, pkjkfyh wk co poiyfqh, fwghwfq xvf bf oilknhyh hl zyhihao, fwzo lo gyfo gvbplkjo

{ hñc wvpfyhjo# Wk fwo jh flf}hgk÷c hl fwpâykzv jf bkwk÷c kcjk}kjvhl { pfxvføh poy lo zhczo, pvfjf wfy lhvjhilf fc ëwzow5 pfyo fc bkwkocfyow vck}fywhlfw { hñc w÷lo golfgzk}ow, wv flf}hgk÷c h wolhw, fw vcyfmkchjo fnoâwbo, { lo df gobpyoihjo fc bkw fwzvjkow, yfwvlzècjobf pogo bfykzoyko# Xvf fl ikfc phyhbk wolo, wfyâh vc ikfc bv{ yhxvâzkgo { co lo xvkfyo# Poy fwo, pyopocno hl Bhfwzyo Th}kfy poy kczfybfjkojfl Phjyf Aowë poy wv gocbfboyhgk÷c, phyh xvf wfh llf}hjh hl Phjyf Vck}fywhl { xvf bf wfh gocbvzhjofwf hyzâgvlo, poy ikfcfw bhzfykhlfw xvf h{vjfc h lh dvbhckjhj jfwjf fwzh Fwgvflh, xvf co pojyè h}hcqhy wkc fwow ikfcfw# Jf fwzh bhcfyh, gocgkio xvf pvfjh dhgfy ihwf w÷lkjh, wfjf kbpfyfgfjfyh jflfwpkykzkwbo, hl xvf df fcgoczyhjo zâwkgo jf wvmykbkfczow, { fc }vfwzyhw kcwzyvggkocfw df }kwzo lh bfjkgkchxvf lo pvfjf gvyhy# Bèw, wkc ikfcfw bhzfykhlfw, co fw powkilf xvf fc fwzh Fwgvflh, gobo fc ckcnvch ozyh,wf pvfjh dhgfy zykvcmhy lh jogzykch fczyf low dobiyfw bhzfykh, poyxvf ëwzh yfglhbh wv lf{#

[o xvkfyo fjvghy lhw mhgvlzhjfw bfjkhcâbkghw fc ikfc jf zojow, dobiyfw { fwpâykzvw5 { wf gobpyfcjf

xvf, fc bfjko jf lh ghllf co wf pvfjf dhgfy { wkc fl hlkbfczo { fl }fwzkjo, low dobiyfw co pvfjfc }k}ky {moybhy wogkfjhj#Zhbpogo kncoyo xvf df jf wvmyky bvgdo bèw boyhlbfczf, poy fl fczfyo whgykmkgko jf bk pfywoch, poy 

fl jfwgyëjkzo llf}hjo hl fwpkykzkwbo5 pfyo {h, fl whgykmkgko co fw jf zfbfy, gocmkhcjo fc lh h{vjh oilknhjhjf low dfybhcow, xvf, fc avwzkgkh, zkfcfc xvf }flhy { jfmfcjfy lh ghvwh jfl Phjyf Vck}fywhl#

Xvfjh hwâ ftpvfwzo, { fwpfyo jfl Bhfwzyo Th}kfy lh yfwpvfwzh#

 Aohxvâc Zykcghjo

Hl Phjyf hbhjo# Fc Ivfcow Hkyfw, h lhw 80 doyhw jfl jâh 8; jf bhyqo jf 8;881Fc gocbfboyhgk÷c jf lh jfwfcghychgk÷c jfl Phjyf Aowë#

 ___________________ 

$Fwgykzh, Zykcghjo+

Bhyqo, 8; jf 8;88, doyh 86#

Hbhjâwkbo dkao1 {o zf whlvjo fc fwzf jâh goc fmvwk÷c, poyxvf zv pykbfy pfcwhbkfczo mvf phyh bâ5 {co poyxvf {o wfh fnoâwzh, wkco poyxvf cow hnyhjh wfy yfgoyjhjow# ¿G÷bo co dhiâh jf pyfwfczhy h lhJk}kckjhj zv pfzkgk÷c? ¨Od, wk pvjkfyhw }fy, wkxvkfyh fc zv bfczf, lh gobkzk}h###( Ck wobiyh wfyâh gvhczo  pvjkfyhw kbhnkchyzf, gobphyhjh goc lh yfhlkjhj { nyhcjfqh jf hxvfllh yobfyâh $jkyë fc }vfwzyolfcnvhaf+5 { gobo zñ pfjkwzf, hwâ cow dfbow pyfwfczhjo hl Phjyf, goc ihcjhw hybockowhw xvf fl bhfwzyoYowwkck gobpvwo phyh fl hgzo { xvf hlnñc jâh okyèw5 pyfnocfyow gobo Wkl}fwzyf, goyyâhc poy zojow lowèbikzow, hcvcgkhcjo fl nyhc hgzo jf pyfwfczhy hl Phjyf, goc zojh wolfbckjhj, zv pfybvzh# [, fl }kfafgkzogoc wv gh{hjo, jflhczf jf Myhcgkwgo Th}kfy, goc Bhyâh { {o h wvw lhjow, hwgfcjkbow dhwzh lhw nyhjhw jflPojfy Wvpyfbo { bkllocfw jf bkllocfw jf fwpâykzvw kbpfzyhyoc poy lh pfybvzh xvf pyopocâhw###¿Xvë wkmvf hgfpzhjh? ¿G÷bo co dhiâh jf hgfpzhy fl Phjyf Hboyowo, wk omyfgfw fl bkll÷c poy vco? Pyoczo loftpfykbfczhyèw5 { jf fwzo { jf lhw nyhcjfqhw jfl fwphgko { jf lo pyobfzkjo jf j÷cjf, g÷bo { gvècjo,hphyfgk÷ fl pykbfy dobiyf woiyf lh zkfyyh, jf phlhiyh zf lo jkyë, pvfw zfcno }oq { pfybkwo5 w÷lo mhlzh xvf

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 71/270

lh bhzfykh jf lh bëjkvb bf pyfwzf wv gocgvywo#Do{ co bf df wfphyhjo jf zv gobphøâh poyxvf bf fcgoczyhih bfaoy xvf }kfcjo bkw kbènfcfw poy 

lhw ghllfw, dhgkfcjo jf ph{hwo { wkfcjo oiafzo jf bèw jf gvhzyo jkmhbhgkocfw5 pfyo zojh fwzh mhywhhghihyè# Zojow zf whlvjhc5 {o zf jo{ bk ifcjkgk÷c { zf jkno1 goc zv pkxvfzh { bk wkfyyh wf jfbvflf, {

goc lh flfgzykgkjhj, }h lh gkfcgkh, fc pogow bkcvzow, h zojhw phyzfw# Hjflhczf, dkao hbhjo#

 Aowë, fl ghypkczfyo

 _________________________ 

Powfwk÷c jf B# P#

Bhyqo 8; jf 8;88

Goc jkwzkcnvkjo hboy, {o ow whlvjo, dfybhcow#Pvfwzo xvf {h zf jkaf poy fwgykzo lo xvf wf yfmkfyf h zv pfjkjo, hdoyh zf dhilhyë gobo Phjyf hboyowo,

fc woc jf yfpyfcwk÷c# Co goc}kfcf wkfbpyf zhczh dvbkljhj ck zhczh ilhcjvyh# Mâahzf fc fl pfyyo ilhcjo { }fyèw xvf dhwzh lowbèw gdkgow wf lf hzyf}fc# Fw }fyjhj xvf ëwzf fwzè wfyfco { hl jfmfcjfywf, gobo lf hwkwzf lh yhq÷c { lhmvfyqh co bhlnhwzhjh low }fcgf5 pfyo wk wf dvikfyh bowzyhjo fcëynkgo { vmhco, co zfcjyâh lvgdhwjfwknvhlfw# Dh{ xvf jfbowzyhy lh moyzhlfqh, wkc hlzhcfyâh5 { fl whify, wkc ahgzhcgkh#

]hkw poy bhl ghbkco poy fwf bkwbo bozk}o, { fc lh bhzfykh xvf oiyo dhiëkw ghvwhjo jhøo, poy codhify oiyhjo zñ goc fcfynâh, poy gocbkwfyhgk÷c, xvf pvjkwzf zfcfylh oiyhcjo fcëynkghbfczf5 pvfwhxvfllh zyhwzoychjh : zfcâh kczfcgkocfw jhøkchw5 zf dhw dfgdo woyjo h wvw pfjkjow { fc fwo dhw dfgdo ikfc5 pfyo dhw jfikjo pocfy zojow low bfjkow, hvcxvf mvfyhc jvyow, phyh pyoihy lh }fyjhj5 { gvhcjo zñ co lhdhw wogoyykjo, fllh hgvjf h jocjf zkfcf xvf hgvjky5 h jocjf zkfcf wfnvykjhj jf lkifyzhj phyh wvw hgzow#

¨G÷bo bf jhøo h bâ fc bk pyozfnkjo###(, pfyo {h, jhjow fwzow gocwfaow, pfyjocfbow5 xvf bk pyozfnkjo {h }ol}fyè# ¿Lo hjbkzkyèw? ‗ Wâ, Phjyf Aowë, { zhc pyoczo gobo pvfjh jhylf ogvphgk÷c, lo ivwghyë#

Nyhgkhw, pfyo ël fw bv{ zâbkjo { {o lo zyhfyë#Yfgkikj bk ifcjkgk÷c

 Aowë, fl ghypkczfyo

H low xvf xvfyëkw pfyjocfw{ nyhgkhw h }vfwzyow dfgdow, pfcwhj xvf co dh{ zhlfw jocfw, poyxvf wfyâh vc “godfgdo‒#[ wk h bâ co bf pfyjochc###{ yfgkio yfpyfcwkocfw,¿Zfcjyëkw }owozyow bèw jocfw? Co jknèkw xvf wâ, ck fc iyobh#

 ____________________ 

: [o df jkgdo hczfw xvf }knklhih h L#N#, pvfw co bf whzkwmhgâh wv pyogfjfy, kczyknhczf wkfbpyf,zfygh, jfwkjkowh, wfy}kl poy gobojkjhj, pfyo wvpyfbèzkgh { vyjkjoyh jf gvfczow { gdkwbfw# Dvif jfjfwpfjkylh { hyyhwzy÷ hl zâbkjo M#W#H#, h fwzo wf yfmkfyf fl Phjyf Aowë#

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 72/270

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 73/270

Fc wv bflhcgolâh, fl goyhq÷c lloyh lhw jfwnyhgkhw { lhw cowzhlnkhw jf hlno xvfykjo5 hzyhf h wv bfczf gocghyhgzfyfw kcjflfilfw, hlno ol}kjhjo# Fc wvw hiyvpzow, fl woifyiko { fl kcj÷bkzo, wf }hchnloykh, ifcjkgf { ilhwmfbh h lh }fq, yfgoyjhcjo wvw }kgzoykhw { jfyyozhw5 fc wv hybocâh, fl hlbh xvf {h fcgoczy÷ lh }fyjhj,lh lvq, hjbkyh dhwzh lhw bèw âczkbhw mkiyhw jfl gocavczo vck}fywhl, wf ftzhwâh { llfnh dhwzh Jkow#

¿G÷bo wf gobpocf bñwkgh? Lh bñwkgh fwzè gobpvfwzh# W÷lo mhlzh lh kcwpkyhgk÷c { flf}hgk÷c jfl

fwpâykzv, phyh yfgonfy lhw cozhw jfwphyyhbhjhw poy fl vck}fywo { zyhwlhjhylhw hl pfczhnyhbh5 { xvkfc bèwhlzo wvif, bfaoyfw cozhw hlghcqh { bèw hybocâh fwgykif# Poy lo jfbèw, zojo fwzè dfgdo fc fl fzfyco fkcmkckzo hywfchl# Bñwkgo mvk { bñwkgo wfyë5 bèw df hpyfcjkjo fc fwzf hcjhy fyyèzkgo, xvf fc zojhw bkwftkwzfcgkhw5 { gobpvfwzow xvfjhc bkw ghczow fc fl fwphgko, xvf zñ dhw jf oây5 { gvhcjo h lh zkfyyh ihahyë,hl phpfl zyhwlhjhyë wvw cozhw, xvf wfyèc fl dkbco h lh ifllfqh, h lh wvilkbkjhj, h lh }fyjhj, hl fwpkykzkwbo#

Zñ, dfybhco bâo, wknvf hjflhczf, xvf fwgykzo fwzè xvf fl vck}fywo dhw jf gocxvkwzhy { fc zojo }fyèwhlfnyâh fc low fwphgkow# Jkow co xvkfyf zykwzfqhw { poy fwo fl vck}fywo fwzè llfco jf hybocâhw gvhl lkyhfzfych#

Hjflhczf { hllfnyo# Yowwkck#

 Cozh kbpoyzhczf#" Wk fwzhw pyvfihw co zv}kfyh, bf ihwzhyh lh gobvckghgk÷c hczfykoy, phyh hmkybhy lhgobvckghgk÷c jfl fwpâykzv# [o co wë bñwkgh# Fw jfgky, co df fwzvjkhjo bñwkgh, ck wë zobhy vckcwzyvbfczo fc bkw bhcow# Poy lo zhczo, fwzf fwgykzo wvilkbf  {o lo fwgykiâ llf}hjh bk bhco kcgocwgkfczf poy fl bkwbo mkybhczf#

Pfyo bfczâ5 wk co zogo,gobo jkaf, vc kcwzyvbfczo,bf jkyè fl mkybhbfczoxvf jf bëjkgo { jf logozojow zfcfbow vc pogo#

 _______________ 

Powfwk÷c jf B# P#

Bhyqo 94 jf 8;88#

Bf pyfgkwèkw, dfybhcow xvfykjow5 hxvâ fwzo{, xvf }fcno h pocfy fc pyègzkgh lh gvyhgk÷c bhncfzo"flëgzykgh#

 Lvgâh Bèyzky#

Gvy÷ h P# { B# O# jf low oaow { lvfno xvfjhcjo fc ëtzhwkw lh bëjkvb, jfwpvëw jf vc ivfc yhzo}ol}k÷ h bhckmfwzhywf { jkao1 Lh dfbow llf}hjo h ozyow bvcjow { lf dfbow fcwføhjo vcow bèw pfymfgzowxvf fl }vfwzyo, jocjf wvw dhikzhczfw woc bèw j÷gklfw xvf }owozyow5 dh }kwzo Bhyzf { ]fcvw, { jfl ñlzkboow jkyè g÷bo woc wvw dhikzhczfw#

Lf pyfnvczë poy wv nvkhjh { bf jkao1 Wv pyozfgzoy wf dh hyyfpfczkjo { lh dh jfahjo poy kbpowkilf, phyh co yfzyhwhy ël5 {o, wv nvâh, bf dfgdo ghyno jf wv pyozfggk÷c# Llhbhjbf, { whifj xvf lh whlk}h jf lhbhøhch jf vch pfywoch whch, zkfcf }kyzvjfw bhyh}kllowhw phyh low oaow { pojyëkw ghjh vco phyh wâ vwhylh#Hjk÷w#

Hl jfwpfyzhy lh bëjkvb, jkao1 Bf dhc llf}hjo h Bhyzf { ]fcvw5 fc fl pykbfyo bf dhc fcwføhjo

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 74/270

dfybowhw dvfyzhw { ghchlfw { bf jkafyoc1 hxvâ lh flfgzykgkjhj fw bèw hjflhczhjh xvf lh jf lh zkfyyh#Fc ]fcvw }k gowhw bhyh}kllowhw, gobo co lhw dh{ fc lh zkfyyh# Wvw dhikzhczfw low df }kwzo }fwzkjow jf

zñckghw ilhcghw bv{ hbplkhw { fc lh ghifqh llf}hc gobo vc zvyihczf, pfyo co bf dhc jfahjo dhilhy gocfllow#

Hxvâ jvjhyèc low###, whikow###¿Ozyow bèw whikow xvf fllow?¨Dfybhcow(, dhgfyow whikow[ ow dhilhyèc hxvfllow#

 __________________ 

Powfwk÷c jf B# P#

Bhyqo 78 jf 8;88#

Jkao1 [o fyh ghwk vc kcjko, jf Avav{5 hbhih bvgdo h vch bvafy { fllh bf jfgâh1 zf hbo# Zfcâh vchcfch5 pfyo fwzh bvafy bf zyhkgkochih goc fl hlghljf, xvf wf gyfâh vc pojfyowo { {o fyh vc poiyf# Lowfcgoczyë fc kcmyhnhczk jflkzo { lh bhzë jf vch gvgdkllhjh# Wf llhbhih Wkboch5 lh ckøh Mloykcjh5 { {o,Aowë Lvgfyo#

Mvk pyfwo { bf pvwf logo5 co wë bèw# Do{ bf wkfczo hyyfpfczkjo, { ow pkjo ghykjhj# Yfgkik÷ lh lvq {wf yfzky÷#

$Fwgykzh, Zykcghjo+Hiykl 8 jf 8;88

Xvf lh phq wfh fc zv fwpâykzv, dfybhco, fw bk jfwfo#

Nyhcjfqh jf èckbo jfbvfwzyhw, dfybhco bâo, pvfwzo xvf fc bfjko jf zvw nyhcjfw lvgdhw, co bfllhbhw poy co hzykivlhybf bèw goc zvw pfchw5 poy fwo fw xvf bèw bf hpyfwvyo h pocfy fl kcbfjkhzoyfbfjko { bv{ pyoczo dhiyè ghbikhjo zv hmlkgzk}h f kcgkfyzh wkzvhgk÷c# Pfyo bf pyfgkwh bvgdo dhilhyzf {lh bhzfykh jf lh bëjkvb fwzè jkwpvfwzh5 llèbhbf#

Bf pkjfw xvf zf dhilf jf zv oiyh# ¿Co oiwfy}hw g÷bo fl bvcjo ghz÷lkgo wf bvf}f? Pvfw fw lh pyfphyhgk÷c jfl hbikfczf phyh lh nyhc ihzhllh, pfyo xvf co gowzhyè bvgdh whcnyf, gobo pvfjfw wvpocfy5 pfyo fwzo fw jfikjo h low pyfphyhzk}ow pyflkbkchyfw# Co gyfhw xvf fw ghvwhl xvf fl Phph lhcgf vc jfwhmâoh Fwphøh5 pvfw jf fwh bhcfyh, gobo low bkwbow glëyknow wf }fyèc jfwhybhjow, poyxvf gobpyfcjfyècxvf fllow woc low pyobozoyfw jfl gocmlkgzo, zfbfc {h lh h}hlhcgdh jfl pvfilo xvf xvkfyf zobhy lh avwzkgkh poy wv pyopkh bhco5 pfyo fwzo lo f}kzhyfbow#

Zv oiyh llfnhyè fc zkfbpo opoyzvco, gobo ihcjfyh jf Phq { ghfyè fc lhw gocgkfcgkhw, gobo llv}kh ifcëmkgh woiyf low ghbpow zyhw lhynh wfxvâh, xvf fc pogow jâhw yf}fyjfgf { ghbikh poy gobplfzo fl  phcoyhbh# Lhw jkwfcwkocfw wfyèc bv{ goyzhw, pfyo lh gkfcgkh goyyfyè goc zojow low bfjkow jfgobpyoihgk÷c { lh lvq, zhczo zkfbpo }flhjh poy bhczow yoaow jf whcnyf { cfnyow jf zyhkgk÷c, yhwnhyè flzvpkjo }flo { wf bowzyhyè yhjkhczf h lh mhq jfl bvcjo# Fczocgfw, dfybhco bâo, {h co fcgoczyhyèc fc wv pvfwzo hl do{ poczâmkgf kcmhlkilf, poyxvf, h}fynocqhjo jf dhify wkjo jfwfcbhwghyhjo, dhiyè hihcjochjo

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 75/270

fl yfihøo5 pfyo gobo fl Phjyf Hboyowo, fc wv whikjvyâh kcmkckzh jkwpocf zojhw lhw gowhw ikfc, dhiyè pvfwzo yfbfjko hl bhl { low pojfyfw gk}klfw zobhyèc lh phyzf xvf lfw goyyfwpocjf { f}kzhyèc poy lf{, lhw}fcnhcqhw jf low }fcgkjow, poyxvf woc nfczfw xvf co pfyjochc#

 Fczocgfw zf bowzyhyèw gobo fyfw5 gobo hñc co whifw zñ g÷bo fyfw { fl bvcjo zojo yfpfzkyè zvcobiyf5 vcow goc yhikh, ozyow goc hjbkyhgk÷c, { gkfc fwgykikfczfw co wfyèc ihwzhczfw phyh goczfwzhy lhw

 pyfnvczhw xvf lh gkfcgkh zf dhyè# Fwf fw zv nyhcjf hpowzolhjo# Pfyo fwzè pyfphyhjo, poyxvf xvkqèw fc}hwo jf oyo zf omyfqghc lh pocqoøh, { fw fczocgfw gvhcjo bèw dobiyf zf jfifw bowzyhy { gvhcjo lhnyhcjfqh jf zv hlbh { flf}hgk÷c jf fwpâykzv jfif bowzyhywf hl jfwgvikfyzo { jhy fafbplo#

Fc gvhczo hl zojo jf lh oiyh, fw lh }fyjhj { co pvfjf wfy bh{oy5 fwgvgdh lh kczvkgk÷c wfnñc }hwzyhcwgykikëcjolh, { poy low bfjkow co phwfw pfchw, xvf fllow woiyhyèc5 woc bvgdow low xvf fcghychyocgoc fl jfify jf jhyzf wvw dhifyfw { fwpfyo xvf co pyf}hykghyèc jf wvw avyhbfczow#

Poy fl pyfwfczf, gocmâh { bkyh bèw hihao { gocwolhyow#Pfyo zfc pyfwfczf xvf zf df pyobfzkjo xvf lo cfgfwhyko co zf mhlzhyè { xvf low loiow co zf jf}oyhyèc #

Jfwzâchbf hlnñc yhzo bèw h lh fwgykzvyh, xvf fw jf cfgfwkjhj5 pvfw fw fl bhzfykhl xvf dhgf mhlzh pyfphyhy, phyh gvhcjo co zf xvfjhyè zkfbpo jf lhynhw gocmfyfcgkhw#

Llèbhbf poy lh bëjkvb, poyxvf hlno zf zfcno xvf jfgky jf phlhiyh# Yfgkif bk ifwo { ifcjkgk÷c#

 Myhcgkwgo Th}kfy 

Gobo jfwjf hxvfllh mfgdh h do{Zojo wf dh gvbplkjo mkfl,Hl jfgkylo fl dobiyf jf do{Gvbplo zhbikëc bk jfify#Bhw bvgdow pyf}hykghyoc[ co o{fyoc wv gocgkfcgkh5Lhw ykxvfqhw lhw nvhyjhyoc,[ do{ {h wvmyfc kbphgkfcgkhw#

 _____________________ 

$Fwgykzh, Zykcghjo+Hiykl : jf 8;88

Hbhjo dfybhco1¿Xvë zf zfcno xvf jfgky? Zhczo fw lo xvf zfcjyâh xvf jfgkyzf, xvf fc bvgdhw doyhw co lo fwgykikyâhw,

 pfyo zhc poghw woc lhw xvf bf jfjkghw, xvf ghwk bf ol}kjo jf lo xvf zfcno xvf jfgkyzf { bvgdhw gowhw phwhc wkc xvf zf lhw pvfjh pyf}fcky#

Nyhcjfw woc low pvczow jf }fyjhj xvf jfio zyhqhyzf phyh wv jfwgviykbkfczo hl bvcjo { fwpfyo xvfjfczyo jf pogo zkfbpo fwzhyèw goc èckbo bèw zyhcxvklo { fczocgfw { bf jfjkghyèw lhw doyhw cfgfwhykhw phyh llf}hy hjflhczf low pyo{fgzow fbpfqhjow f kckgkhjow5 poy lo xvf, hdoyh, w÷lo zf }o{ h jfgky xvf lhwdoyhw wf hjflhczhc phyh fl ikfc, goc lh yfwknchgk÷c fc fl bhl5 { xvf fl ikfc bhzfykhl, }h vckjo h lhflf}hgk÷c fwpkykzvhl, { poy lo zhczo fw cfgfwhyko xvf hjflhczëkw, poy lo xvf fl plhczhywf co fw nhchy lh ihzhllh#

Dh{ xvkfcfw bvgdo wf ogvphc, zfbkfcjo jf vc bobfczo h ozyo, zv fbpvaf5 pfyo ëwzf co wfyè bèw

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 76/270

xvf h wv zkfbpo5 pvfw hjflhczhy low dfgdow wkc mvcjhbfczo, zyhfyâh gobo gocwfgvfcgkh lh bvfyzf jf lhwgowhw h lh doyh jfl chgkbkfczo, { fwzo co jfif wfy { co wvgfjfyè5 zojo llfnhyè { wfyè bfaoy yfgkikjogvhczo bèw fwpfyhjo wfh5 pfyo zojo lo xvf pyo{fgzhw hñc co jfif whifylo bèw xvf zñ5 hwâ wfyè oiyh zv{h{ f}kzhyèw mlvkjow goczyhykow xvf wf zf jkyknfc, hvcxvf fwzo jhyè bèw iykllo h lh }kgzoykh5 pfyo fl }fyjhjfyofwzyhzfnh, jfif }fy hczfw lh fczyhjh xvf lh whlkjh5 xvf wk fwzo fw pyo}fgdowo fc low dfgdow bhzfykhlfw {

gk}klfw, bvgdo bèw fw cfgfwhyko fc low fwpkykzvhlfw5 { fc ëwzhw xvf zñ wowzkfcfw, zojh ghvzflh fw pogh# Lowfwpâhw goypoyhlfw, ghwk wkfbpyf woc jfwgvikfyzow# Low fwpkykzvhlfw, fw bèw jkmâgkl jfwgviykylow#Jf lhw pfywochw xvf zkfcfw fc fl pfcwhbkfczo, dh{ jf fllhw xvf fwzèc gobo fl ckøo, hlyfjfjoy jfl

 phxvfzf xvf lh bhjyf lf zyhao jf lh ghllf { lf dh wkjo pyodkikjo hiykylo dhwzh xvf dh{h }fckjo fl phjyf {wfh ëwzf fl xvf wf lo omyfqgh, pfyo xvf fl ckøo, h pfwhy jf xvf whif xvf wfyè phyh ël, phjfgf poyxvf zhyjhfl bobfczo jf powfwkochywf jfl avnvfzf o nolowkch# Hwâ fwzèc hlnvcow jf kbphgkfczfw { {h dhgfcgocafzvyhw lo bèw nyhgkowhw5 hlnvcow dhwzh yfgocogfc xvf co zkfcfw lkiyow { nyhc ikilkozfgh# 6 Gobo wk zñdhiâhw jf gopkhy phyh yfpyojvgky lo xvf ozyow {h dhc jkgdo# Lo xvf jf fwzo cfgfwkzhw {h lo zkfcfw5 ozyowwoc pfoy, poyxvf zyhzhc jf fwzoyihy, llf}hcjo vch phlhiyh xvf phyfgf co jfgky chjh, pfyo xvf kbpoyzhbvgdo, poyxvf hl ivfc polkgâh, lf wvflf ihwzhy }fy goyyfy h vc pfyyo, phyh wfnvky poy ël vch pkwzh#

Jf zojow bojow, hzfcgk÷c { ghvzflh { wknvf hjflhczf, { fl jâh > fwzhyë goc }owozyow, { jk h lh bëjkvb

xvf cow jë bèw doyhw jf hwvfzo, xvf fllh {h fwzè mvfyzf# Myhcgkwgo Th}kfy#

[ do{ wë xvf fczocgfw fwzhih fc lo gkfyzo, poyxvf df }kwzo hñc bv{ pogow dobiyfw#Hvcxvf dh{ nyhcjfw ghzèlonow jf cobiyfwxvf wvbhjow h low { low bocow kbkzhjoyfw,Dhyâhbow ghzèlonow###bvgdow###,wkc gvfczo#

 ________________ 

Powfwk÷c jf B# P#

$Chzhlkgko jf Myhcgkwgo Th}kfy+Hiykl > jf 8;88

Hbhjow, xvfykjow dfybhcow1Goc whzkwmhggk÷c }fcno h }owozyow fc fwzf bfboyhilf jâh, hvcxvf {o xvkwkfyh dhify }fckjo bèw

hlfnyf# Pfyo, dfybhco bâo, zfcëkw xvf wvmyky zojo lo xvf dhiëkw pfjkjo { hñc zf dhw ghynhjo goc bvgdhwjfvjhw hafchw, woiyf lhw xvf zñ zfcâhw goczyhâjhw poy zvw ghynow { fwzo zf dhgf wvmyky bèw# Pfyo {h fwzèbv{ gfygh fl mkc# [o wvmyo poyxvf zñ wvmyfw { lloyo poyxvf zñ lloyhw, pfyo hñc co pvfjo jhyzf lo xvf bf pkjfw5 lvgdhw poy zojow lhjow, goc lh fwghwfq, goc lh kcgfyzkjvbiyf jf lo bhzfykhl xvf fl jfzyhgzoy zfhyyfihz÷ { zf dhgf wvmyky fc lo fwpkykzvhl#

[o xvkfyo dhilhyzf bèw h bfcvjo###Pfyo woc zhc poghw lhw doyhw xvf cow gocgfjf lh bhzfykh jf lhbëjkvb###{ hñc jf ëwzhw dh{ xvf gocgfjfy h zhczow, xvf hñc hl dfybhco Hczocko co lf dh llfnhjo dhgfbvgdo zkfbpo, { fwo xvf zkfcf xvf jfgkyzf hlnvcow wfgyfzow jf wv pyozfnkjh# ¿Poy xvë co bf llhbhw fc lhwolfjhj? Hñc bf jfifw bvgdhw ghyzhw $gobo jkyâhw zñ, wk co zf goczfwzhyhc h lhw xvf fwgykifw+#

6 Fw gkfyzo xvf vc kcwkjkowo dhiâh jkgdo# ¨Xvf dh jf fwgykiky Zykcghjo, wk co zkfcf Ikilkozfgh(### [ogoczfwzë lh nyhgkh hwâ1 Low loyow { low bocow, cfgfwkzhc }fy { oây, phyh kbkzhy#

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 77/270

Fwgyâifbf, poyxvf bvgdhw gowhw wf phwhc wkc hj}fyzkylo# Co zfcnhw bkfjo, xvf co yobpfyë bèw lh wkllhxvf bf dhw pvfwzo yozh, h bk co bf kbpoyzh5 lo bkwbo bf wkfczo fc fl wvflo { bvgdhw }fgfw pkwèkwjocjf fwzo{ wfczhjo, pfyo co bf dhgf jhøo#

Zñ zkfcfw vc nyhc pojfy, pfyo co lo hpyo}fgdhw { fw cfgfwhyko xvf lo hpyo}fgdfw { pyogvyhy lh vck÷cjf zojow fc vco, poyxvf co wf dhgf myvzo zkyhcjo ghjh vco poy wv lhjo#

¿Poy xvë co whghw zojo lo xvf zkfcfw fwgykzo? ¿Poy xvë zñ, fwpâykzv }kfao, co dhgfw xvf lo yfgvfyjf?Jfgkylf h lh bhzfykh poy xvkfc oiyo, xvf cow pyfwzf bèw wv hvtklko { cow gocgfjh hlnvcow yhzow bèw, {xvf fc }fq jf xvfahywf, bf bkyf bèw hihao { }fyè bh{oyfw cfgfwkjhjfw# ¿Xvkfyfw hlno, dfybhco bâo?

"Wâ# ¿Zv gvfypo fwzè fc###"Wâ, fwzè jocjf lo dhc }kwzo { pogo mhlz÷ phyh xvf olkfwfw lhw mloyfw { fl pfymvbf jf lhw plhczhw xvf lo yojfhc# [o zf jhyë fl ghyhbflkzo { fc gocbfboyhgk÷c jf fwzf jâh ow jhyëvc ivfc yfnhlo jf phq { ifcjkgk÷c poy fl jâh jf do{#

 Myhcgkwgo Th}kfy 

Fl xvf jf gvlphw hafchw wf ghynhHvcxvf wfh poy hboy,

Jvyh lf wfyè, pfyo llf}hyè lh ghynhXvf ël bkwbo wf ghyn÷#

 __________________ 

Powfwk÷c B#P#Fl yfnhlo jfl jâh

Hiykl > jf 8;88

¨Bhljkzh wfhw(, bf jkao vc gvyh, { bhljkzh wo{5 fwzo{ logh# Df pfyjkjo lh }kwzh { hcjo fyyhczf {hcjhyë yhikhcjo poy fl ojko xvf zfcno, pfyo co pvfjo }fcnhybf poyxvf co }fo#

Jkbf, ¿poy xvë ojkhw, dfybhco? ‗ “Dfybhco bf jkgfw5 zñ fwzèw logo phyh llhbhybf dfybhco‒#" Zfllhbo dfybhco poyxvf zojow low wobow5 pfyo ÷{fbf1 co yhwnvfw lhw yophw jf lh bëjkvb, xvf co woczv{hw, { hjfbèw nvhyjh lhw moybhw { goczëwzhbf# ¿Xvkëc zf dh zyhâjo? ‗Co wë5 hxvâ bf dhc zyhâjo h lhmvfyqh phyh dhgfybf wvmyky h bâ bèw xvf lo xvf wvmyâh# ‗Co, dfybhco5 hxvâ co wvmykyèw bèw, { jkbf $phyhhgoyzhy zvw wvmykbkfczow+ zv cobiyf#" ¿[o? ¿Co }fw gobo fwzèw logo?"Zñ co whifw hj÷cjf fwzèw { {o zflo jkyë1 fwzèw fc Ivfcow Hkyfw#"¿]fw? Logo, logo, logo#" Co, dfybhco5 co fwzo{ logo, { phyh xvf zfgfygkoyfw jf xvf co fwzo{ logo, { {h xvf co xvkfyfw jfgky zv cobiyf, zf jkyë {o#"Haè###ah###ahah###logo#Logo#" Pvfw ikfc, logo { zojo###Kwhifl###jfwpkfyzh###"¿Fd?###¨Jkow bâo(###Dkqo vc bo}kbkfczo iyvwgollf}ècjowf lhw bhcow h lh ghifqh, { hpyo}fgdë hxvfllh gocmvwk÷c phyh jfgkylf1 ¿Whifw xvf {h co }k}fw fclh zkfyyh?" ¿Fd?###¿{o bvfyzh?###¨Bvfyzh( ¨Jkow bâo(¨Jkow bâo(###"Poiyf Kwhifl###¨Bvfyzh(###Wâ, bvfyzh, {fw cfgfwhyko xvf zf jfw gvfczh jf zv fwzhjo { jf zvw {fyyow, xvf phyh fwo zf dhc zyhâjo fc fwzf jâhbfboyhilf jfl Hck}fywhyko jf Myhcgkwgo Th}kfy, { dh wkjo cfgfwhyko xvf ël dh{h fbplfhjo wv pojfy {hboy phyh hzyhfy h lh o}fah jfwghyykhjh###]vfl}f fc zk, poiyf fwpâykzv###{ jkbf, poyxvf co xvkfyo xvf fwzëwbhw fc zkckfilhw, poy fl hboy jf###Jkow###Jkbf1 ¿Gocogfw h Myhcgkwgo Th}kfy? ‗Wâ5 lo df }kwzo fc lhwknlfwkhw#" Pvfw ikfc5 {o wo{ wv pyozfnkjo, fc wv cobiyf { fc gocbfboyhgk÷c jf wv chzhlkgko, zf jhyë lhlvq, wk pfyjochw { zf hyyfpkfczfw, pkjkfcjo pfyj÷c5 co pkfyjhw fwzf bobfczo mflkq xvf zf ioyyhyè lh logvyh{ zv fwpâykzv }fyè lh lvq# ¿Zf hgvfyjhw jf lh xvf fc Ihygfloch xvkwkwzf zkyhy poy lh }fczhch?###"H{###PoiyfPklhy###"Pvfw ikfc5 zobh wvw bhcow { pâjflf pfyj÷c###Avczhw lloyhyoc { llhb÷ h wv dfybhch Bkghflh,

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 78/270

moybhcjo vc gvhjyo wvilkbf, { cow jkao1Zojo lo }fo, dfybhco, pfyo co pvfjo bèw5 {o zf pyobfzo }ol}fy# Hjk÷w#

 Kwhifl Gyvqhjo

Fwzf fw fl yfnhlo jfl Bhfwzyo fc fl hck}fywhyko jf wv chzhlkgko#

Wkfcjo bvafy fwzf fwpâykzv, mvf vc bëjkvb jf nyhc pojfy, pfyo lh fbplf÷ phyh fl bhl, poy lowjfwhzkcow jf vc gvyh xvf lh pfyjk÷ fc wv docoy jf bvafy, fcloxvfgkëcjowf# Gvhcjo {h dh{h yfgoiyhjo wvfczfyh lkifyzhj fwpkykzvhl, cow yflhzhyè wv ftkwzfcgkh { gocogfyfbow lhw mhgvlzhjfw xvf pfyjk÷ fc wv ñlzkbhftkwzfcgkh#

 _______________ 

$Fwgykzh, Zykcghjo+#Hiykl 80 jf 8;88

Hbhjo dfybhco1Bf llhbhw { hgvjo nvwzowo# Zv pfcwhbkfczo woiyf lh oiyh xvf fwgykifw “Ivwghcjo h Jkow‒ co pvfjfwfy bèw wvnfyfczf, ck bèw wfcgkllo h lh phy xvf jfl bh{oy pyo}fgdo, poy fwo bkwbo jf wv wfcgkllfq5 pfyojfifw wfy zhc cfvzyhl h zojo, xvf wf yf}flf fc fwh cfvzyhlkjhj zv lkifyzhj jf pyfavkgkow { zfcjfcgkhw5 jfifzv oiyh yf}flhy vc fwzvjko }fyjhjfyhbfczf yhgkochl { lkiyf#

“Ivwghcjo h Jkow‒### ¨Dfybowh kjfh(###Ivfc gkbkfczo { bfaoy pyfgvywoy jfl “Hygh Whczh‒, {o zf pyobfzo h{vjhyzf { zf h{vjhyèc zojhw bkw dvfwzfw { fl bkwbo Afwñw jf Chqhyfz, poyxvf zv pfcwhbkfczofw nyhcjf { fw fl poyzh}oq jfl Phjyf Vck}fywhl { fl pyfnocfyo jf lhw nyhcjfw cvf}hw jfl Hygh Whczh ocvf}h lf{#

Fl oyjfc jf ghpâzvlow xvf dhw fwzhilfgkjo fw lh }fyjhjfyh fwghlh hwgfcjfczf, hvcxvf wvynkyècghpâzvlow { phyènyhmow jf cfgfwkjhj, phyh lh hglhyhgk÷c jf gocgfpzow, }fyjhjfw { bozk}ow, poy jocjf wfjfif ivwghy h Jkow# Pyogvyh, dfybhco xvfykjo, fwzhy zyhcxvklo jf gocgkfcgkh gvhcjo zf pocnhw h lh oiyh, phyh xvf oknhw lh }oq jf low dfybhcow xvf zf kcwpkyhyèc, { fwzh, wâ, pvfjfw hjflhczhylh gvhcjo xvkfyhw { pvfjhw { zf h{vjhyè bvgdo phyh xvf lh ozyh “Fl Hygh Whczh‒ lo pvfjhw dhgfy goc lh nyhcjfqh xvf bfyfgf{ h wv zkfbpo, zf yf}flhyèc low wfgyfzow xvf zf mhlzhc phyh jhy zëybkco h hxvfllh, hvcxvf zf yf}flhyèc, gocoyjfc jf nvhyjhy fl wfgyfzo dhwzh fl bobfczo jf jhylo h lh kbpyfczh {, hñc fczocgfw, goc lh jfikjhyfwfy}h, phyh xvf co dhnhc low goczyhykow lhw “bhzvmkhw‒ xvf whiyâhc dhgfy, phyh kbpfjky llfnhy hljfwgviykbkfczo jf lhw pyvfihw goc}kcgfczfw, jf lh mhlwfjhj jfl jonbh { fl bkwzfyko jf lhw yflknkocfw#

“Ivwghcjo h Jkow‒ wfyè ikfc hgonkjh fc zojhw lhw glhwfw# Llë}hlo poy fl ghbkco jf lh wfcgkllfq { ivwgh h Jkow fc zhczhw gowhw gobo hgvjhc h zv bfczf, poyxvf bozk}ow }fyèw pfyo iñwghlo jfwjf flkcwfgzo dhwzh fl bocwzyvo, { jfwjf fl èzobo dhwzh fl vck}fywo5 fc lh zkfyyh, fc lhw hnvhw, fc fl dobiyf, fczojhw lhw kjfhw, lf{fw, gowzvbiyfw, gyffcgkhw { yflknkocfw, dhwzh llfnhy hl fwpkykzkwbo5 }fyjhjfyo pvczojocjf ñckghbfczf wf pvfjf fcgoczyhy h Jkow, hl }fyjhjfyo Jkow, hl Jkow jf Hboy, gobo zñ lo wføhlhw, {gobo lhw hlbhw { low fwpâykzvw lo hjoyhc#

[o zf mflkgkzo poy zv mflkq kjfh { zf jkno1 Hjflhczf, { zf jo{ bk ifcjkgk÷c#

 Myhcgkwgo Th}kfy 

[ jf wfnvkjh bf dvcjâfc low bhyfw bfzhmâwkgowdhgkëcjolow bkl høkgow

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 79/270

low jkowfw, pvfw gobpyfcjâxvf oiyhihc gobo hihckgow, phczhllhw, xvkfyo jfgky#

 _____________________ 

Powfwk÷c B#P#Hiykl 88 jf 8;88

Ifcjkzh fwzh doyh llfnhjh, dfybhcow#[o wo{ vc fwpâykzv xvf wvmyo bkw fyyoyfw, pfyo zfcno h{vjh { low llf}o goc yfwknchgk÷c { poy fwo do{

wo{ zyhâjh hxvâ h pfjkyow lh lvq#Fc bk ñlzkbh ftkwzfcgkh mvk bvafy, { fwzhih fchboyhjh jf vc ao}fc bojfwzo5 pfyo poy jkmfyfcgkhw jf

mhbklkhw, co pvjf yfhlkqhy bkw wvføow jf hboy5 bf llhbhih fc fl bvcjo Hch Nhygâh5 fyh jf Qhboyh {}k}âh fc fl ihyyko jf lh Ollh#

Hl }fy kbpowkilf bk bhzykbocko goc hxvfl ao}fc, bf dkgf dfybhch jf lh ghykjhj5 pfyo fl gvyh jf vcdowpkzhl bf wkzk÷ { bf }fcgk÷# Jfwjf hxvfl jâh, lh kyh wf jfwpfyz÷ fc bâ { wf hphn÷ lh pogh mf xvf zfcâh {bf gfnvë fc fl hboy ghychl#

Zyhzhih bhl h low fcmfybow5 co zfcâh ckcnñc yfwpfzo h lh wvpfykoyh { poy lh gfnvfyh jfl hboy ghychl,ojkhih h low fcmfybow { co bf gvkjhih jf wv hvtklko, { vch }fq gyfâ pfyjfy bk ghifqh { jk vch bfjkgkchfxvk}oghjh h vc fcmfybo { lo fc}fcfcë5 fyh vc phjyf xvf jfahih gvhzyo dkaow#

Fwzf hwfwkchzo, gobo low xvf gobfzâh fc bkw fczyhøhw mvfyoc fcgvikfyzow poy fl bëjkgo, poy lhkcmlvfcgkh jfl gvyh, bk hbhczf#

Fwzh fw lh zykwzf dkwzoykh xvf bf hzoybfczh fc fwpâykzv { ow pkjo poy Jkow###Ghykjhj###phyh }ol}fy h lhzkfyyh h gvbplky bk jfify# Nyhgkhw, dfybhcow, poy }vfwzyh h{vjh# Bf llhbë fc lh yflknk÷c

Woy Bhyâh#

Fwzh gocmfwk÷c fw gkfyzh, poyxvf lh bëjkvb dh }kwzolow dfgdow yfpyojvgkywf5ckøhw, zfcfy oao hlfyzh1Hvcxvf ow lo jknh Gykwzo,co fczyëkw hl glhvwzyo5 jfgkjlf1wfyfbow fwpowhw ivfchwgoc fl dobiyf, co goc Gykwzo#

 _______________ 

Powfwk÷c B#P#

Hiykl 8: jf 8;88 $]kfycfw Whczo+

Fl zkfyco hboy wfh fczyf }owozyow, xvfykjow dfybhcow5 wo{ Bhyâh Bhnjhlfch { }fcno do{ llfch jfhbhynvyh5 pfyo goc nyhc fwpfyhcqh jf xvf fwzow zfyykilfw jâhw xvf cow ghvwh fl kcmhbf gobfygko,hghihyèc pyoczo# Hgobphøhjcow, dfybhcow bâow, xvf }o{ h zyhcwpoyzhy hl fwpâykzv jf lh bëjkvb hl

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 80/270

ghl}hyko { }fyè lh yfhlkjhj jf lhw gowhw####" Jvyhczf fl ëtzhwkw, w÷lo dkqo wolloqhy, { jkao1 Af###wñw###Hbhjobâo###pfyjoch###low###wvwpkyhw###xvf fwzèc###gkfnow####Wâ###zf###hbo###{, }ol}kfcjo jfl ëtzhwkw, lf pfjâ lfbowzyhyh j÷cjf mvf wfpvlzhjo fl gvfypo jf Afwñw# Wf bhckmfwz÷, wkc jfahy lh powfwk÷c, ozyo fwpâykzv, xvf hlbobfczo yfgocogâ, { jkao1

Lh fzfych phq wfh goc }owozyow, dfybhcow5 poyxvf, dhikfcjo phq, dhwzh lh bkwfykh gocwzkzv{f

mflkgkjhj#Pyfnvczhj h lh bëjkvb gvhczo }ko { xvf lf wky}h { xvf ow wky}h jf lfggk÷c# Bèw, fl lvnhy jocjf fwzèclow yfwzow jf Afwñw, zñ lo whifw, { fw jfl bèw hiwolvzo wfgyfzo hñc, pvfw gowzhyâh yâow jf whcnyf#

Fwzow jâhw woc bv{ zykwzfw phyh cowozyow, poy fl gobfygko kcmhbf xvf h cvfwzyh gowzh wf dhgf, pfyo¨od( xvf fl }fczvyowo jâh {h llfnh, jf xvf gfwfc fwzhw mhywhw { fwzow wvmykbkfczow#

Fl jâh jf lh lvgdh {h wf hgfygh, dfybhco xvfykjo, { {o pyoczo jkyë ¨H lh ihzhllh(###[ bvgdo lvgdhyèw, pfyo zykvcmhyèw, poyxvf fw jf avwzkgkh { fw doyh jf xvf cvfwzyow wvmykbkfczow poy fwzf kckgvo gobfygko,gfwfc#

Wk }kfyhkw, dfybhcow xvfykjow, fc fwzow bobfczow, g÷bo wf llfchc lhw ihcjfahw jf jkcfyo h gvfczh jfhiwvyjhw bfczkyhw { g÷bo wf llfchc jf hlfnyâh fwow gobfygkhczfw jf Jkow, wkc xvf xvkfyhc }fy lhwlènykbhw xvf h cowozyow cow gvfwzh###[o, dfybhco bâo, w÷lo vc bobfczo df yfgoyykjo lh zkfyyh, {

hgocnoahjh, bf yfgonâ fc fwzf ykcg÷c gfygh jf bk hp÷wzol5 fczyf }vfwzyow mlvkjow fwzo{ ikfc, { fwo xvfhñc wokw bv{ kbpfymfgzow5 pfyo xvfyëkw wfy nyhcjfw { lo wfyëkw# ¿Xvkfyfw whify hlno, dfybhco xvfykjo? "¨Wâ, Bhjyf bâh( ‗ Zf fwgvgdo" ¿Fw gkfyzo xvf hl ftpkyhy Afwñw dvio zyvfcow { zfyyfbozow? " ¨Dkaobâo(###zñ###{h lo whifw#" Pfyo, cfgfwkzo oâylo jf zk#" Wâ5 fwo wvgfjk÷, wkc xvf mvfyh vch }fcnhcqh jf lhchzvyhlfqh, pvfw wk fwo dvikfyh wvgfjkjo gobo ghwzkno, co dhiyâh wkjo avwzo, pvfw hczfw jf Afwñw, ozyowBfwâhw dhiâhc wkjo whgykmkghjow, { chjh zhbpogo wvgfjk÷, poyxvf dvikfyhc phjfgkjo avwzow { pfghjoyfw#

"¿Zf fcgoczyhwzfw fc lh gyvgkmkghgk÷c? ‗ Co, bf fcgoczyhih fc gobphøâh jf hbknow xvf bfgocwolhihc, pfyo bk fwpâykzv zojo lo whiâh { lo pyfwfcgkhih, pfyo goypoyhlbfczf co fwzv}f hl bobfczo jfglh}hylo fc lh gyvq# Lvfno, wâ, { yfgkiâ low fcghynow jf Afwñw, { yfgkiâ wv gvfypo, hl jfwgfcjfylo jf lhgyvq, { co bvfyzo, gobo {h whifw#

"Wf bf dh jkgdo poy hlnvkfc, xvf fl fwpâykzv jfl xvf mvf poczâmkgf { pyomfzh Wkbf÷c xvf dkgkfyh zvwjfwpowoykow, fwzè fcghychjo, fc vc ao}fc ckøo# ¿Fw gkfyzo? ‗ Dkao bâo1 zkfcfw jfyfgdo h whifylo zojo h wvdoyh { ghjh gowh fc wv zkfbpo, { xvkqèw wf zf dh hjflhczhjo {h bvgdo5 pfyo, {h xvf fwzo lo whifw, wâ, fwgkfyzo, fwzè fcghychjo fc fl ckøo Fvnfcko Bhyâh Yoxvf E# { O#

Dkao bâo5 cfgfwkzhbow fwzhy fc gobvckghgk÷c goczkno, bv{ h bfcvjo, poyxvf zfcfbow bvgdo xvfdhgfy5 ivwgh bëjkvbw, xvf low fcgoczyhyèw###¨H{(###Wk pvjkfyh zyhfyzf zhczow gobo zfcno nvkhjow { pyozfnkjow fc Fwphøh, pfyo {h }fcjyèc hlnvcow, h wv zkfbpo#

Yfgkikj bk ifcjkgk÷cBhyâh jf Chqhyfz#

Vc avyhbfczo whnyhjobf yfgvfyjh fwzh dkwzoykhxvf yfmyfwghc lh bfboykhhl fwpâykzv fcghychjo#Fw gkfyzo xvf fc fl Ghl}hykoxvfj÷ vch bhco kbpyfwh{ h gvbplky hxvfllh fbpyfwh}kco hxvfl avyhbfczhjo#

 _________________ 

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 81/270

Powfwk÷c B# P#

Hiykl 84 jf 8;88

Dfybhco###Xvf jf zhyjf fc zhyjf bf jhkw ghikjh###Ikfc}fckjow wfèkw5 fmlv}kow jf hboy ow }fcno hzyhfy# Fwzo{ xvfaowo, poyxvf zfcno bvgdo xvf fcwføhyzf gocmoybf hl bhcjhzo jfl Bhfwzyo, { fwcfgfwhyko xvf bf llhbëkw h bfcvjo#

Fl Hboy zyhfyè lh mflkgkjhj h lh zkfyyh5 pfyo fl hboy myhzfychl, fl hboy xvf co jkwzkcnvf glhwfw, flhboy xvf vcf hl ykgo goc fl dhyhpowo, dfybhcow bâow, poy lo nfcfyhl, jfihao jfl zyhaf hcjyhaowo wffcgvfczyh vc fwpâykzv flf}hjo5 jfihao jfl lvao jkmâgklbfczf lo fcgoczyhyëkw# Co ow jfwjføëkw jf wfy hgobphøhjow jfl hcjyhaowo#

]owozyow pyfphyhj fl ghbkco phyh gvhcjo llfnvf fl jâh wføhlhjo, xvf fwzè bv{ gfygh, bèw gfygh jf loxvf pfcwèkw, pfyo zfcfj }vfwzyo fwpâykzv zyhcxvklo { co zfbèkw, { lvgdhj goc jfcvfjo#

Fl ckøo Aowë Bhyâh zyhf nyhc bkwk÷c { }kfcf phyh h{vjhyzf#

 Aowë, fl ghypkczfyo#

Fl bf dh jfahjo wv wkfyyhxvf avczo goc bk pkxvfzh#[ co woc hybhw jf nvfyyh, pvfw wk jfbvflfc, gkbkfczhc#

 __________________ 

Powfwk÷c B# P#

Hiykl 84 jf 8;88

Wf pyfwfcz÷ vc fwpâykzv xvf co whiâh dhilhy, pfyo fwzhih fwzvpfmhgzo, co pvjkfcjo fczfcjfybf goc ël poy fwzh ghvwh#

Oyjfcë h lh bëjkvb fwgykikfczf B# O# { oizv}o1Jkow ow jë wv ifcjkgk÷c, dfybhcow# Fl fwpâykzv xvf zfcëkw pyfwfczf fw fl jf Ahyhcgoc, bhykjo jf

Ènhzh, jf 40 wknlow jf zkckfilhw5 jhjlf lvq phyh xvf lo llf}fbow, { gvhcjo dh{h hpyfcjkjo, }ol}fyè phyhyfmfykyow, goc Ènhzh, low pvczow, bv{ cfgfwhykow jf hxvfl zkfbpo, phyh lh dkwzoykh#

 Lvkw Nocqhnh

 Cow yfgonkbow, fc pfjkjo poy ël, { hl pogo yhzo jkao1

Hjk÷w# ]fcjyë#

 Ahyhcgoc#

Wk Hjèc mvfyh fl pykbfy dobiyf

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 82/270

Ahyhcgoc, bfczkyh mvfyh poyxvf fw hczfw jf lh fyhjf gyfhy fl Hjèc"dobiyf[ co bf dkqo vc lhifykczozhc nyhcjf { mvfyzf cozkgkh,

Hl yf}ëw, bf dkqo pfykgkh phyh jfwgviyky###low bkzow#

 ___________ 

Powfwk÷c B# P#

Hiykl 96 jf 8;88

[o fc hboy ow whlvjo, dfybhcow xvfykjow#Wkfbpyf }fcno noqowo h }fy h bkw dkaow, pfyo do{ w÷lo }fcno h jfgkyzf1 xvf jfczyo jf pogo zkfbpo

zfcjyëkw hxvâ vc ghwo yhyo xvf fwzvjkhy { ow lo hj}kfyzo#Lh xvf mvf bk fwpowh Ghyolkch {h dh fcghychjo, pfyo co jocjf zf jkaf hczfw, poyxvf xvfyâh fwzhy bèwgfygh jf zk, pfyo fwzo{ zykwzf, poyxvf co dh }fckjo ikfc = pfyo lf h{vjhyfbow { h{vjhjlf#

Wkl}fwzyf

Wf powfwkoc÷ fl dfybhco Avhc phyh hlk}khy h low xvf wvmyfc { h{vj÷ h ogdo fcmfybow#

 ____________ 

Powfwk÷c B# P#

Hiykl 94 jf 8;88

Lh fzfych phq wfh fczyf }owozyow, dfybhcow# Wkfbpyf zfcno xvf dhilhy jf hboy# ¿G÷bo co, dkaowbâow, wk fw lh llh}f jf low wfgyfzow jf Jkow?

Zojo goc fl hboy wf gocwknvf { bkfczyhw fl hboy co yfgoiyf wv kbpfyko, lh zkfyyh wkfbpyf wfyè vc}hllf jf lènykbhw5 pfyo gvhcjo ëwzf wfh lh coybh jf low dkaow jf low dobiyfw, lh zkfyyh wfyè fl ghczhjo phyhâwo#

Do{ bf yfzkyo, poyxvf df }fckjo h pyfphyhy fl ghbkco, phyh lo xvf }kfcf zyhw jf bâ, { o{f ikfc,“Whl}h h lh yhqh hjèbkgh‒#

Bhyâh jf Chqhyfz#

Pfyo ÷{fbf, ¨Bhjyf bâh(###“Whl}h h lh yhqh Hjèbkgh‒,Bf jkgfw, goc zhl myfwgvyhGobo wk {o mvfyh vc gvyh

= Gyfo poy lh hgzkzvj { wføhw, fwf fwpâykzv fwzè fc vc ckøo xvf dh zfckjo L# N# Fwzo{ zhbikëcwfnvyo xvf jfwfcghychyè fcwfnvkjh#

 Zyfw bfwfw bèw zhyjf, fwh bëjkvb, dhiâh pyf}hykghjo# Fl ckøo jfwfcghyc÷ pogow jâhw jfwpvëw,poyxvf wv fwpâykzv }ko pfyjkjh wv pyvfih#

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 83/270

Xvf goc vch hiwolvgk÷clf fczyfnh lh whl}hgk÷cgoc lh myfwgvyh bèw###bkgh{ fwo, co fw phyh fwzf jâh#

Poy fl h}kwo xvf cow jko fl dfybhco Wkl}fwzyf fl jâh 96, { poy lh hj}fyzfcgkh jf Bhyâh jf Chqhyfz,jfiâh }kwkzhycow hlno ftzyhoyjkchyko { cow yfgonkbow goc bèw mfy}oy, { hl pogo yhzo, wf }ol}k÷ h powfwkochy lh bëjkvb, { jkao1

Hcjo fyyhczf { bhljfgkjo phyh zojh lh fzfyckjhj# Fc ckcnñc lhjo fcgvfczyo ghykøo, { lh bhljkgk÷cbf pfywknvf#

Hxvâ bf df phyhjo jfwpvëw jf dhify wkjo kbpvlwhjo poy vch mvfyqh xvf cvcgh wfczâ, pfyo hxvâ bffcgvfczyo ikfc { pyfwkfczo lo xvf cvcgh pyfwfczâ5 pfyo fl ojko bf jobkch { low }o{ ivwghcjo, phyh}fcnhybf, { co low hlghcqo, { gvhcjo bf phyfgf zoghylow, co low }fo5 fw xvf fwzo{ gkfno { wf bfogvlzhc5 pfyo {o low pfywfnvkyë dhwzh fl mkc jf low wknlow#

"Dfybhco1 Zvw pyop÷wkzow co woc ivfcow5 fw cfgfwhyko xvf fczkfcjhw xvf fl ojko fw fl xvf zf gkfnh5wk bf o{fw, {o zf jfwgoyyfyë fl }flo xvf zvw oaow gkfnh#

"Fc }fkczf wknlow jf fyyhczf { bhljkgk÷c, co bf dhc dhilhjo goc zhczo hboy5 pfyo {o ojko { co pvfjo pfyjochy, poyxvf hcjo bhljkzo { {o xvkfyo fcgoczyhy h low ghvwhczfw jf bk bhljkgk÷c#"Pvfw jkbf hl bfcow zv cobiyf { h xvkfc ivwghw { {o zf klvwzyhyë#"¨Od¨###Wk zf jkno bk cobiyf bf

fgdhyèw, poyxvf zñ zhbikëc zf h}fynocqhyèw jf bâ1 wo{ avjâo#Fczocgfw, jkbf h xvkfc pfywknvfw { bf dhyë lvq#"Ivwgo###h Avjhw###{###h Afwñw###"Fczocgfw, ¿zñ fyfw###Whbvfl Iflwdhië?"¿Fd?###¿Xvkëc zf lo dh jkgdo?###Bf }o{, poyxvf bf dhw gocogkjo, { zñ zf h}fynocqhyèw jf dhilhy 

gocbkno#"Co, Whbvfl5 zñ co zf kyèw jf hxvâ, wkc hczfw dhify {o jfwgoyykjo fl }flo xvf gkfnh zvw oaow# ×{fbf,

dfybhco bâo, goc hzfcgk÷c#"Afwñw, h xvkfc ivwghw, dh wkjo hwfwkchjo poy zv pvfilo, poyxvf lf jkao lh }fyjhj5 poyxvf xvkwo

yfjkbky h lh dvbhckjhj# [ fl poiyf Avjhw, h xvkfc bèw xvf h zk dh bhljfgkjo lh dvbhckjhj, co dh wkjozhc jfwnyhgkhjo gobo zñ, pvfw hxvfl {h dh }k}kjo bvgdhw }fgfw fc lh zkfyyh, { phyh xvf zf goc}fcqhw jffwzh }fyjhj, zf jkyë xvf fl Avjhw h xvkfc ivwghw, lh ñlzkbh }fq xvf dh }k}kjo fc lh zkfyyh, hczfw jf lhftkwzfcgkh xvf do{ zkfcf, mvf fc Fwphøh, fc È}klh, { mvf dfybhco jf cvfwzyh Zfyfwh jf Afwñw5 hxvfllhwhbhykzhch jf low wkfzf bhykjow5 fwzo co lo pvfjfw cfnhy, poyxvf zñ whifw lh jogzykch jf lh yffcghychgk÷c#¿Zf jhw gvfczh jf xvf w÷lo zv ojko fw fl xvf zf gkfnh { zf bhljkgf? ¿Jkbf, dfybhco Whbvfl, poy xvë pfywknvfw h fwow nyhcjfw fwpâykzvw, fl vco bèyzky jf wv hboy, fl ozyo yfnfcfyhjo poy wv hyyfpfczkbkfczo {w÷lo zñ phjfgkfcjo poy zv ojko?

"¨H{, dfybhco bâo¨ Xvë gowhw bf dhw fcwføhjo, { hvcxvf lo xvkfyo jvjhy, bklfw jf }ogfw bf jkgfcxvf fw }fyjhj {###¨h{ jf bâ¨###xvf fl kczfybkchilf ghbkco co bf dh ghcwhjo, poy bk jfwfo jf}fcnhcqh###lloyhih goc hbhynvyh#

"¿Jkbf hdoyh, dfybhco Whbvfl? ¿Poy xvë pfywfnvâhw h fwow jow dfybhcow, bèyzkyfw low jow?###"Wâ, dfybhco bâo5 zf lo }o{ h jfgky1 low pfywfnvâh, hl vco poy }hlkfczf { hl ozyo poy zyhkjoy# ¿Poy xvë

Afwñw dhilhih goc zhczh }hlfczâh, { cow fgdhih fc ghyh cvfwzyo bojo jf }k}ky? Wk ëwzf fyh Avwzo, ¿poy xvëAvjhw lf zyhkgkoc÷?###Fl vco poy }hlkfczf { fl ozyo goc wv zyhkgk÷c, hzyhafyoc lh kyh goczyh bk pvfilo {jkwpfywo hcjh { fyyhczf gobo {o5 poy fwo low ojko###[h co, dfybhco bâo5 {h co low ojko5 df gobpyfcjkjolh }fyjhj###Pfyo###¿Xvë fw fwzo###Afwñw###bf ifcjkgf###Pfyo bf wføhlh ozyo ghbkco {###"Wknvf, dfybhcoxvfykjo, fl ghbkco xvf zf wføhlh5 goyyf zyhw fwh nyhc lvq jf Myhcgkwgo Th}kfy# Hpyo}fgdh, xvf fl zkfbpo

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 84/270

fw llfnhjo# Avczh h zvw dfybhcow fyyhczfw { gocwzkzvkj }vfwzyo pvfilo jfwzyvkjo, {o zf h{vjhyë###"Hjk÷w, dfybhcow bâow# Jfgkj hl bvcjo xvf fl avjâo fyyhczf {h co fw fyyhczf, xvf Jkow fw ivfco, {

xvf fl bhl fw fl ojko#Phyh zk, ¨dfybhco hbhjo( xvë ikfc zf gocoqgo, zfcno vc nyhc wfgyfzo5 hdoyh jk fafbplo5 lvfno zf jkyë

lh }fyjhj#

Whbvfl Iflwdhië#

“Hxvâ dh{ Whikjvyâhxvkfc pvfjh fczfcjfy, fczkfcjh‒ pfyo xvkfc do{ co bf fczkfcjh{h bf fczfcjfyè ozyo jâh#Pfyo, whifj { fwzhj gkfyzowxvf Iflwdhië dkqo vch pyvfih{ co bf dh fcgoczyhjo fc xvkfiyhgoc xvf hiykj low oaow###¨Gkfnow¨###

Wf powfwkoc÷ fl dfybhco Avhc, xvf fwzh cogdf cow jko vc yhzo jf hwvfzo goc nyhgkowhw ogvyyfcgkhw,wkfcjo lh pykbfyh hl whlvjhy# ¿Xvë wfyè hdoyh fl bvcjo wkc avjâo fyyhczf? [ hl whlvjhylo vch dfybhchxvf fwzhih mvfyh jf lh dhikzhgk÷c, poyxvf lh lvq lf dhgâh jhøo h wv }kwzh fcmfybh, lf goczfwz÷ ¿[ g÷bo zf}h jfl oao? Ftgvwhjo fw jfgky g÷bo wfyâh hgonkjh fwzh myhwf jf Avhc Ihvzkwzh5 pfyo, jfio dhgfy cozhy xvfwkfbpyf gocwfnvkbow goc}fywkocfw jf fwpâykzvw jf zfyykilf dkwzoykh#

Fl dfybhco Avhc wf }f hlfnyf, lo xvf jfbvfwzyh wv hboy nyhcjf h hxvfl fwpâykzv#H{vj÷ h cvf}f pfywochw { wf jfwpkjk÷#

 ______________ 

$Fwgykzh, Zykcghjo+Bh{o 8 jf 8;88

¿Hghwo Yobh wf dkqo fc vc jâh? Lh gocwzhcgkh fw lo xvf ghyhgzfykqh lh mvfyqh jf }olvczhj5 lh}olvczhj jfif wfy dkah jf lh yhq÷c, { lh yhq÷c dkah jf lh ftpfykfcgkh { jfl pyfjobkcko jf lh ivfchkczfcgk÷c#

Zñ pvfjfw gvhcjo xvkfyfw, { hdoyh xvkfyfw, pojyèw#

Pfyo fwzf pvczo hdoyh, fw co pogo kbpoyzhczf1 o{f ikfc# Zojo goyhq÷c coilf, hiyf lh pvfyzh h zojowlow xvf llhbhc5 wk fl xvf llhbh }kfcf goc kczfcgk÷c jhøhjh, pyoczo wf jfwgviykyè, { poy bv{ lhjkco xvfwfh, wkfbpyf jfahyè vc yhwzyo poy jocjf wfnvky lh pkwzh# Zñ zkfcfw bfjkow woiyhjow phyh fthbkchy, wkc xvfzf fthbkcfc5 { lh ghvzflh, co fwzè jfbèw fc fwzh oghwk÷c# [h whifw jf j÷cjf }kfcf# ¿Xvë avkgko dhwmoybhjo jf ël? Xvkqèw fwzëw fxvk}oghjo5 pfyo lh fc}kjkh fw bhlh, { zñ }k}f hlfyzh { pyf}fckjo#

Jfifw goczfwzhy h lo xvf wfhw pyfnvczhjo, dhwzh xvf zfcnhw lh gfyzfqh jf xvf pvfjfw gocmkhy wfgyfzow,xvf lvfno jfifc wfy pvilkghjow5 wfgyfzow xvf zñ wolo jfifw nvhyjhy5 zv pfgdo w÷lo fw lh bfaoy ghah5 {hñc h }fgfw co ihwzh lh moyzhlfqh jf fwh ghah, pvfw hñc lh wvflfc zyhkgkochy5 pfyo, poy moyzvch, zv fwpâykzvhcjh goc jfwpfao fc fl fwphgko { w÷lo wf fczyf}ë goc low }fyjhjfyhbfczf cfgfwhykow phyh wvw gocwvlzhw, {low }fyjhjfyhbfczf bhlow dv{fc jfwph}oykjow# ¨Od, wk zf zfbkfwfc zhczo { goc zhczo yfwpfzo, low bhlow,o zf bkyhyhc goc zhczo ghykøo { fwpfyhcqh low ivfcow jf lh zkfyyh¨###

Bhygdhw poy ivfc ghbkco { {h fwzèw fc lh iyfgdh5 gvkjh jf co ghfy, poyxvf, fczocgfw wâ, xvf {h

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 85/270

 pojyèw zobhy fl iègvlo jfl pfyfnykco jfwgoyhqochjo, {###co wfyè# Ël gocmâh hdoyh fc }owozyow, bèw xvfcvcgh, {, chjh zfbhw#

Dhw dfgdo ikfc jf gocwfy}hy lhw ykfcjhw5 fw }fyjhj xvf zñ fyfw ghphq phyh lo xvf }fcjyè, pfyo ël fw flbh{oy pyfnocfyo { phyh ël zhbikëc fw wv doyh llfnhjh#

"¿[, fczocgfw, poy xvë wf poyzh gobo pfy}fywo? ‗ Poyxvf wv bhzfykh fwzè hmfyyhjh h lh phwk÷c, { fw pyfgkwo jfahylf vc pogo jf zkfbpo#"Ikfc, jfaëbowlo5 pfyo }fyëkw xvf chjh ivfco zyhfyè phyh cowozyow ck phyh ël# ¿Zkfcfw hlno bèw xvf hj}fyzkybf? ‗Wâ5 xvf dhnhw zojo lo xvf fwzè jf zv phyzf phyh hzyhfy vcfwpâykzv, xvf fc lh ghllf fwzè { lo dhc phwhjo jf zv pvfyzh###Pfyo###Jëahlo poy do{, xvf {h llfnh flbobfczo > { chjh bèw poy do{# Wo{ fl wfgyfzhyko jf Myhcgkwgo Th}kfy#

 Joyozfo#

[ }ol}â h wfy ozyh }fqfl zoczo jf ghpkyozf poy co jfwoifjfgfy hl wfgyfzhyko Joyozf#

Od###ikfc whiâh {oxvf dhyâhbow low###¨ph}ozfw(goc lh L# { goc fl Goi#Pfyo zojhw woc lfggkocfw#

 _______________ 

Powfwk÷c B# P#

Bh{o 9 jf 8;88

Myhzfyckjhj wfh fczyf }owozyow#Wo{ vc fwpâykzv cvf}o phyh }owozyow, pfyo pfyzfcfqgo h lhw dvfwzfw jf Myhcgkwgo Th}kfy1 do{ w÷lo

}fcno phyh jfgkyow xvf wo{ fl pyozfgzoy jf lh ckøh Bhyâh Flkwh Z#Bf jkgfc xvf jknh, xvf gobo pflknyo co dh{5 pfyo wk co hjflhczhyh lh gvyhgk÷c jfl oâjo, }fcjyâh lh

nyh}fjhj { wfyè cfgfwhykh lh opfyhgk÷c xvkyñynkgh5 xvf lf dhnhc jf bobfczo lh}hafw jf ègkjo i÷ykgomvfyzf, pfyo fl bëjkgo fw cfgfwhyko#

Gh{fzhco#

Wf powfwkoc÷ fl dfybhco Avhc, f dkqo }hykhw bhncfzkqhgkocfw phyh h{vjh jf pfjknüføhw#

[ low xvf zojo lo gvyhcwf }fyèc bv{ jfwgoczfczowjf xvf hl bëjkgo yfgvyyhclow fwpâykzvw { hpvfwzoh xvf co wf gvyhcjf wv bhl, fwow###poyzfczow###

> Jow jâhw bèw zhyjf llfn÷ lh bëjkvb L#L# xvf hcjhih vc zhczo jfwghyykhjh { jkao fllh bkwbhxvf1 “lh phwhyoc jf bk pvfyzh‒#

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 86/270

xvf lf dhgfc nvfyyh h lh gkfcgkhdhwzh hnozhy lh phgkfcgkhjfl Gyfhjoy jf lhw gkfcgkhw,Fl Fwpkykzkwbo"Fwgkfcgkh#

 ___________ $Fwgykzh, Zykcghjo+

Bh{o 9 jf 8;88

Hbhjo dfybhco1Zojo fc fl vck}fywo zkfcf wv }hloy5 lo fwpkykzvhl fw pykbfyo5 bhw co fw jf jfwjføhy lo bhzfykhl

gvhcjo jf fwzow ikfcfw dh jf dhgfywf fl ivfc vwo xvf dhgf vc phjyf hl yfphyzky low pfjhqow jf phc,gvhcjo ëwzf dh{ xvf jhylo goc bfjkjh#

Fl Phjyf Vck}fywhl, fc wv kcmkckzh whikjvyâh, yfphyzf wvw ikfcfw fxvkzhzk}hbfczf5 pfyo vcow low

hjbkckwzyhc ikfc { ozyow dh{ xvf yfgkifc wvw zhlfczow { low fbplfhc fc myvwlfyâhw, xvf bèw zhyjf lowhzoybfczhyèc# Dhgf yfây, { ël lloyhyè fwow phwhzkfbpow, poyxvf fw zkfbpo pfyjkjo, { wv gocgkfcgkh lfyfboyjfyè jf dhify wkjo pkfjyh jf fwgècjhlo goc wvw zhlfczow5 ëwzow woc cfgkow, xvf pocfc fl hnvh hl wol, phyh hgyfgfczhylh# Low jocfw bhzfykhlfw }hc hphyfahjow goc fl ivfc vwo jf low zhlfczow fwpkykzvhlfw {xvkfc bèw jh, bèw yfgkif5 pfyo fw, wk lo jh goc fl hlzo mkc xvf fl hboy lf kcmvcjk÷ fc wv hlbh, xvfwkfbpyf fw jf lh dfybhcjhj#

Wâ, lh dfybhcjhj, dfybhco xvfykjo, fw fl ñckgo zâzvlo xvf ftkwzf }fyjhjfyo5 “phzfyckjhj‒ fczyf lowdobiyfw fw vc hj}fyiko docoyâmkgo { bobfczècfo5 w÷lo lh myhzfyckjhj, fw fl }fyjhjfyo zâzvlo, { lhmyhzfyckjhj vck}fywhl, wfyè vc dfgdo goc fl goyyfy jf low zkfbpow, {h bv{ gfyghcow#

Wkfbiyh ikfc { ikfc wfnhyèw# Myhcgkwgo Th}kfy 

“Wkfbiyh ikfc { wfnhyèw ikfc‒dh jkgdo fl xvf fw nyhc Bhfwzyo{ co dh{ jvjh xvf fw ivfc bfzyo{ wk hdoyh bf lo dh jhjo{o jkyë wkc wfy bhl}hjoxvf fw bv{ ivfco dhgfy fl ikfch low dobiyfw, co wkckfwzyow{ co zfcjyëkw fwghybkfczow,bkyhcjo g÷bo { h xvkëc#

 ________________ 

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 87/270

Powfwk÷c B# P#

Bh{o > jf 8;88

Wf powfwkoc÷ vc fwpâykzv fc zkckfilhw { jkao1 Bf dhc zyhâjo bkw fcfbknow, xvf wkfbpyf bf pfywknvfc#

H bk kczfyyonhzoyko, goczfwz÷1 Xvf bhz÷ h wv fwpowo, poyxvf lh dhgâh wvmyky bvgdo, { lo bhz÷ gvhcjojoybâh, fc Avcâc# Ël wf llhbhih Hczocko Dfycècjfq { fllh Hvyoyh Yojyânvfq# Yfgkik÷ lh lvq#

Wf powfwkoc÷ ozyo fwpâykzv, xvf hl bobfczo yfgocogâ, { jkao1Lh fzfych phq wfh fczyf }owozyow#

Bhyâh jf Chqhyfz#

Dhil÷ jfl hboy, jkgkfcjo1 “Fw wkfbpyf bk zfbh fl hboy { lh phq# Ihwzh hl dobiyf wfnvky fwow jowjocfw jf cvfwzyo Phjyf, phyh low dobiyfw‒# Gocwol÷ h }hykow fcmfybow, pfyo dkqo fwpfgkhl hlvwk÷c h vch  ao}fc xvf mvf hgobphøhjh jf lh bëjkvb L# L#, jfikjo h xvf fwzh ao}fc, fc hxvfllow jâhw, bhl

hgocwfahjh, dhiâh jfwdfgdo fc wvw fczyhøhw fl myvzo jf vch mhlzh, gowh xvf zojow kncoyèihbow, pfyo lf mvf pyo}fgdowh lh hj}fyzfcgkh#

Wf powfwkoc÷ lh bëjkvb L# L# jfl fwpâykzv jf vch xvf mvf dfybhch wv{h, xvf lh llhbhbow dfybhchAvhch, { fw bv{ mhbklkhy, pfyo jkgf zojhw lhw }fyjhjfw fc bfjko jf wv mhbklkhykjhj#

Fwzh dfybhch L#, fw lh xvf jkao ozyo fwpâykzv xvf lh dhiâh phwhjo jf lh pvfyzh, poyxvf zkfcf ozyowfwpâykzvw xvf lh pfywknvfc phyh xvf co fafyqh wvw mhgvlzhjfw bfjkhcâbkghw# Dhno fbpføo fc gvlzk}hylh,hvcxvf }fo vch T, gv{h kcg÷nckzh co bf jh ckcnvch fwpfyhcqh poyxvf fw bhzfykh jfbhwkhjo j÷gkl, phyhfl ikfc { phyh fl bhl#

 _____________ 

Powfwk÷c B#P#

Bh{o ; jf 8;88

Wf powfwkoc÷ fl dfybhco Avhc, h pfjkjo jfl dfybhco Olk}fy, { wf zyhcwpoyz÷ hl Dowpkzhl jf Ckøow,jocjf fwzf dfybhco zkfcf vch whlh jf pyhgzkghczf, phyh }fy vch fcmfybkzh bv{ nyh}f# Lf jkao hl dfybhcoOlk}fy low bfjkow jf gvyhgk÷c { lf hwfnvy÷ xvf bfaoyhyâh h pfwhy jf zfcfy hlnvcow dvfwow “pojykjow‒#

Lo xvf gocmkyb÷ fl dfybhco Olk}fy pogow jâhw bèw zhyjf#

[ hdoyh hxvâ wf gocmkybhxvf fl fwpkykzkwbo fw lvq{ bëjkgo jf ftpfykfcgkh,{ xvf dh zyhâjo lh gkfcgkh phyh lh dknkfcf { whlvj, pfyo ël, co fw lh bfjkgkch#

 _______________ 

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 88/270

Powfwk÷c B# P#

Bh{o 89 jf 8;88

Yfgkiky lo xvf ow jo{, dfybhcow xvfykjow, xvf fw hboy#

Ghjh vco zkfcf oilknhgk÷c jf h{vjhy phyh xvf zojow }h{hc bèw hjflhczf5 { fl xvf zkfcf jocfw { lownvhyjh, ëwzf low hbkcoyh poyxvf co low bvlzkplkgh#[o jhyë bk phyfgfy gobo bf lo wvnkfyf bk yhq÷c, pfyo do{ co fw jâh jf jkwgvwkocfw poyxvf dh{

bvgdow xvf fwpfyhc#Bk }kwkzh fw w÷lo phyh jfgkyzf xvf zfcfbow pyfphyhjh vch yfvck÷c bv{ nyhcjf phyh bv{ pyoczo, {o

zoghyë fl wfnvcjo phlkllo { fczocgfw bf yfgocogfyëkw# Hjk÷w#

Wf powfwkoc÷ fl dfybhco Avhc phyh bhncfzkqhgkocfw#

Powfwk÷c L# L#

Wf pyfwfcz÷ vc fwpâykzv bvjo { bhcjë h lh bëjkvb fwgykikfczf B# O# powfwkochywf { oizv}o1“Fw vc fwpâykzv bvjo5 fw jfgky, wv bhzfykh mvf bvjh5 bhz÷ h vc fcfbkno { jfl wvwzo pfyjk÷ fl dhilh5fl dfybhco, xvf lo pyo}oxvf { yfgoiyhyè fl dhilh, yflhzhyè fl dfgdo { jhylf lvq‒#

 Lvkw Nocqhnh

Fmfgzk}hbfczf# Pyo}oxvë hl fwpâykzv { poy lh mvfyqh bhncëzkgh lf dkgf yobpfy lh zyhihq÷c jf wvbkfjo5 dhil÷ { jkao1

¨Xvë zfyyoy¨###[o zfcâh vc fcfbkno xvf bf pfywfnvâh, wkfbpyf { mvk pyo}oghjo poy ël bvgdhw }fgfw5wf llhbhih bk fcfbkno Bhcvfl Wfno}kh5 gvhcjo bf pyo}og÷ lh ñlzkbh }fq, mvk hzhghjo, pfyo {o lo bhzë5 pfyjâ fl dhilh { lh yhq÷c { co wë bèw#

Dkgf kc}oghy hl bobfczo hl fwpâykzv jf Wfno}kh { jfwpvëw jf nyhcjfw fwmvfyqow gocwfnvâh xvf wf pfyjochyhc { yfgkikfyoc lh lvq#

Wkc jfwpowfwkochywf lh bëjkvb, wf bhckmfwz÷ ozyo fwpâykzv fc zkckfilhw, pfywfnvkjo poy vch bvafy {jkao1 Fwzh xvf bf pfywknvf lh bhzë poyxvf co bf xvfyâh5 fllh xvfyâh h ozyo, poyxvf fyh bèw ykgo# Lh bhzë{ jfwjf fczocgfw bf pfywknvf wkfbpyf5 fllh wf llhbhih Bhyâh Bhyzâcfq5 {o, Aowë Lvgfyo5 fl dfgdo mvf fcWhczkhno jfl Fwzfyo# Wf pfyjochyoc { yfgkikfyoc lh lvq#

Wf powfwkoc÷ lh dfybhch Avhch { cow jko vc yhzo jf hwvfzo, gobo wkfbpyf, jkgkfcjo lhw }fyjhjfw#

[ poyxvf jkao }fyjhjfwzv}o bv{ pogow hbknow#Hwâ mvf fc zojhw fjhjfw5lh }fyjhj fw fcfbkno, pfyo h pfwhy jf fwzo, jkno5jfgkj wkfbpyf lhw }fyjhjfwxvf {h poy ghjh fcfbknofcgoczyhyëkw gkfc lfhlfw#

 ______________ 

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 89/270

Powfwk÷c Pfjyo Poyzkllo

Bh{o 8: jf 8;88

Fl Phjyf ow ifcjknh5 ivfchw zhyjfw, dfybhcow#

¿Xvkëcfw woc low dobiyfw xvf kcwvlzhc? Vcow cfgkow xvf xvkfyfc phwhy poy whikow# ]owozyow wokw lh pyomfgâh { lh pyomfgâh wf gvbplkyè5 poyxvf fwh pyomfgâh pyogfjf jf Jkow###Phjyf jf Hboy#Fwzf gfyfiyo poy xvkfc oiyo, hl xvf zyhwbkzo bkw kcwpkyhgkocfw, bf dh gowzhjo bvgdo oynhckqhylo5

lvfno dh wkjo jfwpyfgkhjo, zfckfcjo ël ivfch }olvczhj { bèw jf vch }fq df zfbkjo pfyjfy fl ghbkcoyfgoyykjo, poy lh lknfyfqh jf hlnvcow###bhfwzyow#

[o lo df fcghbkchjo h low gfczyow5 pfyo fc fllow co dh{ pyomvcjkjhj jf gocogkbkfczow { lo dhcllhbhjo logo# Do{ lo zyhkno hxvâ# ¿Bf lo gocwfy}hw zñ, dfybhco? ‗Dfybhco, wk jf bâ jfpfcjf, {o logocwfy}hyë5 mvfyh jf bk jfpfcjfcgkh, chjh pyobfzo# ‗]vfwzyo pykcgkpko, dfybhco bâo, fw fl ikfc poy fl ikfc bkwbo, { fcgvhjyh jf llfco fc lh lf{ jf lhw hmkckjhjfw, xvf fwzè fc low bvcjow5 poy fwo wokw lh pyomfgâh { lh pyomfgâh wf gvbplkyè# Poy fwh pyomfgâh, xvf fw lh lf{, {o zf lo fczyfno#

Flf}how woiyf }owozyow bkwbow { lh myhzfyckjhj wfyè vc dfgdo#

Mâybhbf do{Bhcvfl 

 Cozh kbpoyzhczf#"Fwzf bëjkvb, {h dfbow jkgdo hlno jf ël, hl zyhcwgykiky hlnvchw gobvckghgkocfwjhjhw poy ël, phyh kcwfyzhylhw fc cvfwzyo lkiyo “Fl fwpkykzkwbo fc wv hwkfczo‒# [ gobo dfbow jf zfcfy xvfjhy cozhw jf fwf fwpâykzv bèw hjflhczf, fc fl zobo goyyfwpocjkfczf, w÷lo jkyë hxvâ, phyh pyfwfczèyowlo,xvf mvf Afzzyo, whgfyjozf jf Bhjkhc, wvfnyo jf Bokwëw#

Zyhfylo h fwzh Fwgvflh, phyh lo gvhl, poy avwzkgkh dhiâh fcghychjo fwzh }fq, poyxvf zfcâh xvf moybhy  phyzf jfl zykivchl { wfy fl bëjkvb jf low nyhcjfw bhfwzyow, mvf fl wfgyfzo jf bhcjhycow ky hlnvchw }fgfwhl gfczyo “Lh Myhzfyckjhj‒ jocjf hlnvchw }fgfw hgvjâh#

Hlnñc zkfbpo bf oiwfy}÷ hczfw jf yfgocogfycow { goc}fcgfywf jf xvf fwzh Fwgvflh fyh lo hcvcgkhjo poy fl dfybhco Ehyjfg, gv{hw oiyhw wf whiâh jf bfboykh#

Fl zfcfy xvf ftplkghylo fc wv mkwkolonâh mâwkgh { ikol÷nkgh gvhcjo fwzhyè jf llfco fc fl jfwfbpføo jfwv ghyno, bf f}kzh ikonyhmkhylo bèw hdoyh#

 Aohxvâc Zykcghjo#

[ gvhcjo fczyf fwpâykzvw dh{ ifwo, poy ifllo xvf wfh, woiyh fl }fywo#Pfyo }fj, xvf wobow jow{ {h wf bf hgfygh fl zyfw5{ vc ihcgo jf zyfw pkfw ikfc hnvhczh fl fbpva÷c#

$Poy lh bëjkvb L #L#+

H goczkcvhgk÷c wf bhckmfwz÷ ozyo fwpâykzv goc nyhc hcnvwzkh { jkao1[o mvk vch jfwnyhgkhjh bvafy5 wolzfyh, zv}f vc dkao fc fl dowpkzhl jf Bfygfjfw { lo bhzë, yfgkëc

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 90/270

chgkjo5 bf llf}hyoc h lh gèygfl { boyâ jf pfch# Bf llhbo Bhcvflh Mfkzo5 mvk fwphøolh, jf Poczf}fjyh#Hyyfpfczkjh, yfgkik÷ lh lvq#

 ______________ 

Powfwk÷c B# P#Bh{o 8= jf 8;88

Lh lvq wfh goc }owozyow, dfybhcow, phyh klvbkchyow { xvf wfèkw nyhcjfw, dfybhcow#Lhyno zkfbpo hcjo fczyf }owozyow, dfybhcow xvfykjow, jkyknkfcjo }vfwzyow phwow5 pfyo wk hbhynvyhw

df phwhjo, do{ fwzo{ zyhcxvklo poyxvf lonyë fcjfyfqhy low phwow jf bk pyozfnkjo# Wâ $jkyknkëcjowf h B#M#+, bvgdhw ftkwzfcgkhw zf }fcno wknvkfcjo { nyhgkhw h Jkow xvf pojyë whljhy zvw gvfczhw, poyxvf wocgvfczhw h whljhy lhw jfvjhw co phnhjhw#

Hxvâ zfcâhw xvf }fcky h ghcgflhy zvw jfvjhw { zv fwpâykzv fwzè hzfyyhjo jf wv pogo pyonyfwo5 poyxvf zvbhzfykh co lf dh h{vjhjo5 zñ zfcâhw bkwk÷c nyhcjf xvf gvbplky { hl opocfywf zv bhzfykh, fl fwpâykzv dh

xvfykjo }fcnhywf jf fllh, poyxvf ël dhiâh }fckjo h gocwzkzvky vch mhbklkh iykllhczf { lh fcmfybfjhj xvf phjfgfw, zv fwpâykzv zf lh jko phyh hwâ hghihy hczfw goc zhczh kbpfymfggk÷c#Bkw yfpyfcwkocfw co lf dhc ihwzhjo5 { w÷lo hdoyh xvf fl dfybhco lo llhbhyè fc vch cogdf, pojyë

}fcgfylo { gvyhyè# Wâ, dfybhco5 poy bâ zf lo dh pfjkjo fl dfybhco Avhc { {o zf h{vjhyë bèw { fwcfgfwhyko xvf gobfcgfbow fl plhc# Do{ zfcëkw vch ivfch woypyfwh { {o, hvcxvf fwzo{ h nvwzo, jfioyfzkyhybf#

 Hnvwzâc#

Hñc co zf yfzkyfw { jkbf, dfybhco Hnvwzâc1 ¿Xvkëc mvf zv pyozfgzoy? ‗Bk pyozfgzoy mvf fl pyomfzhFlâhw { mvf bv{ jëikl 4  phyh bâ, pvfw jf dhify wkjo mvfyzf, {o dhiyâh dfgdo hlno bèw, bvgdo bèw phyh bkflf}hgk÷c, pvfw bk whczkjhj fw vc whyghwbo5 {o co jfiâ wfy}ky h lh mhlwh Knlfwkh Ghz÷lkgh###$Hxvâ wf }kogoyzhjo fwzf fwpâykzv poy lh pyfwk÷c xvf woiyf ël fafygâh vch lfnk÷c jf hifyyhjow bkzyhjow+# Wfnvâ  pyfnvczhcjo1 ¿Gocogkwzf o gocogfw hlnvchw ftkwzfcgkhw jf Myhcgkwgo Th}kfy? ‗Wâ# Fc vch wf llhb÷Yoxvf { fc ozyh Jvklko#

Gvhcjo wf llhb÷ Jvklko ¿fyh fwphøol o yobhco?"¿Poy xvë co pojyâh wfy yobhco?Hjk÷w dfybhcow#

Dfbow gobikchjo vc plhc phyh hzyhfy fl fwpâykzv jf wv pyozfnkjo# Phyh gvhcjo lo zyhcwgykio, {h wfgocwknvk÷ fl oiafzo pfywfnvkjo#

H goczkcvhgk÷c wf bhckmfwz÷ ozyo fwpâykzv, xvf fw fl jf lh woypyfwh xvf bf dhiâh jkgdo fl dfybhcoHnvwzâc, { jkao1

Ikfc}fckjow wfèkw, dfybhcow xvfykjow5 ifcjkzh wfh fwzh doyh5 {o }fcno, dfybhco, h pfjkyzf pfyj÷c#"¨Ghybfcgkzh¨###co zkfcfw xvf pfjâybflo, poyxvf {o zf pfyjocë wkfbpyf# Pfyo co lloyfw# ¿Co fwzèwgoczfczh jf zv fwzhjo? ‗Wâ, dfybhco xvfykjo5 pfyo hñc wvmyo poyxvf bf wvkgkjë, pvfjo jfgky, poyxvf

4 Lh phlhiyh “jëikl‒ jfif fczfcjfywf zolfyhczf# Lh kncoyhcgkh jf lh bhzfykh jf lh bëjkvb, co lfjh hl dfybhco Hnvwzâc phlhiyhw fxvk}hlfczfw# Hjfbèw fl oikwpo jf Dkpoch, hpfchw fwzè fc bfjkhlvq { gkfczow jf oikwpow pfy}fywow avyhbfczhjow, dhgfc pyfwk÷c woiyf ël#

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 91/270

xvkwf bhzhy h fwf dkao5 pfyo fwzo{ gocmoybf, poyxvf hñc bk gvfypo fwzhih }k}o { {h bk fwpâykzv fwzhihhgobphøhjo poy zv pyozfgzoy { jf zojow low fwpâykzvw }vfwzyow mhbklkhyfw5 zojow bf h{vjhyoc bvgdo {bf h{vjhc5 {o xvkwkfyh bf o{fyh lh wføoyh, xvf lh xvkfyo goc zojh bk hlbh5 pfyo {h }fcjyë fc oghwk÷cxvf bf pvfjh oây, phyh jhylf vc ifwo jf hboy xvf phyh fllh nvhyjo#" Ikfc, Ghybfc5 hdâ zkfcfw h zv dkao,bkyh xvë dfybowo fwzè# Zob÷ hl ckøo, lloy÷ hbhynhbfczf { jkao1

Dkao bâo# Pfyj÷chbf, {o co pvfjo jfgky xvf wo{ zv bhjyf, w÷lo zf llf}ë fc bk wfco poyxvf co zf pvjf whghy gobo kczfczë, poy bhlow gocwfaow# Pfyo, pfyj÷chbf, xvf {o fwzhih omvwghjh { hñc jfwpvëw,bhl hgocwfahjh, zyhihaë phyh hghihy goc zv ftkwzfcgkh5 hdoyh, zojo fw hboy5 xvkfyf h zv phjyf, poyxvfgoczyh zojo, h ël lf jfifw lh }kjh# Poy fwo lo llhbo zv phjyf#

Woc zvw }fyjhjfyow phjyfw { fwh fw bk hlfnyâh# Dfybhcow bâow, lh hlfnyâh bf hdonh5 co pvfjo bèw,ozyo jâh }fcjyë# Hjk÷w#

Ghybfc ]kgzoyfyo

Wf powfwkoc÷ ozyo fwpâykzv { jkao1Ghâ hl hnvh, goc jow fcfbknow xvf zfcno h bk lhjo# ¨G÷bo wf wvmyf¨###G÷bo wf phjfgf¨¨Poiyfw low

xvf zkfcfc xvf wfy bhykcow¨###[o fyh bhykcfyo jf nvfyyh jf vc ihygo kcnlëw5 co bf yfgvfyjo jfl zkfbpo ck jfl cobiyf jfl ihygo, pvfw wf pkfyjf lh bfboykh poy lh mvfyqh jfl hggkjfczf#

Lf pkjo hglhyhgk÷c { jkao gocgyfzhcjo1Zv}f jkwgvwk÷c goc bkw jow hbknow, do{ woc fcfbknow poyxvf bf pfywknvfc, { jf cogdf low zkyë hl

hnvh { gobo whiâh fl ghwzkno xvf bf fwpfyhih, bf zkyë {o zhbikëc# Wf llhbhihc Whczkhno Oyfv {Fjvhyjo Whljhøh5 {o, Aowë Pëyfq# Phyhih fc Ivfcow Hkyfw, fc lo jf Fbklkh Bhyzâcfq, ghllf Zvgvbèc888=#

Jvyhczf zojh lh bhckmfwzhgk÷c dhgâh fl bo}kbkfczo jf chjhy# Lonyë yfgocgklkhylow { lf jk lvq# Cozh#" Hl wknvkfczf jâh mvk h lh ghwh gkzhjh { pyfnvczë poy fwh wføoyh Fbklkh# Co fwzhih5 pfyo vch

woiykckzh jf 8: høow bf jkao xvf wkfcjo fllh bv{ ckøh, yfgvfyjh jfl bhykcfyo Whczkhno, poyxvf lf jhihjvlgfw gvhcjo }fcâh5 pfyo lvfno co wvpo bèw#

H goczkcvhgk÷c wf bhckmfwz÷ vc fwpâykzv lh bhy jf aogowo, pfyo goc yhikh, { gobo hl mkc, fc wfyko jkao1¿Phyh xvë bf dhc zyhâjo hxvâ?

Wkfbpyf goc zv dèikzo5 pfyo {o wkfbpyf zf pfywkno5 co zf }hlf zv dèikzo# Co# Co###Fwpèyyhno###Lo ojko poyxvf wkfbpyf pyozfwzhih goczyh low dobiyfw5 co, cvcgh mvkwzf yflknkowo5 fyhw ghpvgdkco,

gogdkco5 poy lo pykbfyo bf jhihw wfybocfw5 poy lo wfnvcjo bf jfgâhw xvf fyh lhjy÷c, { fl lhjy÷c fyhwzñ5 wâ, wâ, fyhw lhjy÷c { hñc fwpèyyhno, jf zhczh bhljhj# Lf llhbhihc goc fl cobiyf nhlhczf jf phjyf###Aoynf5 bf fgd÷ poy mkc5 pfyo {o lf glh}ë bk pvøhl hl whlky jfl zfbplo { lo bhzë fc Ivfcow Hkyfwfc lh ghllf Ghllho# Fl goc}fczo {h co ftkwzf#

Bf gowz÷ vc zyhihao âbpyoio yfgocgklkhylow5 poy mkc wf pfyjochyoc { jkao hl jfwpfjkywf1 Cvcgh gyfâhxvf pvjkfyh ky jf lh bhco jf fwzf fwpèyyhno# Pfyo###Jkow lo xvkfyf###Hjk÷w#

Wfnvkjhbfczf wf bhckmfwz÷ lh dfybhch Avhch { cow jkao1 Jfgkjlf h bk dfybhch L# xvf lh wføoyh xvfjfiâh dhify }fckjo h lh wfwk÷c, co dh }fckjo poyxvf fc lh ghwh dh bvfyzo vch wføoyh jf phyzo# Cow jkovch iyobh goc lo jf “Ghpvgdkco, gogdkco‒ { lf bhcjë yfzkyhywf poy lo h}hcqhjo jf lh doyh#

Hl jâh wknvkfczf gobpyoihbow lh }fyjhj jf lh jfwfcghychgk÷c jf lh wføoyh xvf cow jkao dhiâh bvfyzojf phyzo#

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 92/270

[ jf zhczow kcgkjfczfwXvf dvio fc fwzh wfwk÷cGhjh gvhl wf dhnh yhq÷cWfnñc wvw hczfgfjfczfw#Xvf wk co wokw jkwplkgfczfw,

Wfczkyëkw fl hljhi÷cXvf llhbhyè hl goyhq÷c#[ yfwpocjfy5 wfy }hlkfczfw#

 ____________________ 

Powfwk÷c B# P#

Bh{o 8; jf 8;88

Hboy { vck÷c ow }fcno h zyhfy# Wo{ pyozfgzoy jf Gècjkjo Z#

 Dfybhco Bhykhco#

Goc nyhc jfwfo fwpfyhih fwzh doyh jf fcgoczyhybf fczyf }owozyow# ]vfwzyh bkwk÷c lh fwzèkwgvbplkfcjo ikfc# Mhlzh pogo, bv{ pogo, phyh pojfylh gvbplky { hwâ cow nvwzh, xvf hgvjèkw hxvâ, phyh xvfhpyfcjèkw { lo gobvckxvëkw h }vfwzyow dfybhcow, phyh wv pyo}fgdo#

]owozyow wvmyâw lo xvf dhiëkw pojkjo wvmyky phyh ftpkhy }vfwzyo phwhjo# [###h{ jf }owozyow wk cogvbplâw lo xvf dhiëkw pyobfzkjo#

Jow ftkwzfcgkhw }fcno zyhw jf zk {, bfaoy jkgdo, zyhw jf }owozyow, pvfw avczow dhiëkw fwzhjo $wf jkyknâhh vc bhzykbocko+# ]vfwzyo phjfgkbkfczo hghihyè { hñc ow xvfjhyè zkfbpo jf jkwmyvzhy jf hlfnyâh5 pfyo fwcfgfwhyko xvf bf h{vjëkw, xvf dhwzh hdoyh co bf dhiëkw h{vjhjo chjh5 }vfwzyo fwpâykzv fwyf}olvgkochyko, ÷{fbf ikfc, dfybhco, zñ zyhâhw yf}vflzow low fwphgkow { mvf cfgfwhyko fgdhyzf h lh zkfyyh, phyh dhgfyzf gocogfy zv ftpkhgk÷c, poyxvf hxvâ, fc fl fwphgko, zyhâhw yf}vflzow h zvw dfybhcow#

Dfybhco xvfykjo, pyozfnkjo bâo, co pvfjfw fwzhy jocjf }k}fw, poyxvf fwzèw fczyf fcfbknow xvfxvkzhc lh zyhcxvklkjhj { lh ghlbh jf zv donhy { zkfcfw xvf pyogvyhy fwzo pykbfyo, xvf {h pyoczo zyhfyfbowh zv bh{oy fcfbkno, xvf fw fl fwpâykzv jf zv bhjyf, { ow pfyjochyëkw { zv hmlkggk÷c fcgoczyhyè hlk}ko { pyoczo zv wvfyzf bhzfykhl wfyè ozyh, pfyo gvbplf zv bkwk÷c { hgvëyjhzf jf bâ# Hjk÷w#

Fw lh lf{ zhc yknvyowh,xvf “wk ojkhw zfcjyèw xvf hbhy‒, pfyo fw lh }kjh pfcowh phyh fl xvf }kfcf h goiyhy5 pvfw wk lo phyf lh bhjyfco fw poy fl hboy jf bhjyf,wkco poyxvf fw lf{ moyqowhjhy lh }kjh { phyky, o yf}fczhy#

 __________ 

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 93/270

Powfwk÷c L# L#

Wvmyo bvgdo ‗jkao fl fwpâykzv"# Mvk lhjy÷c, poy }kgko, { hwfwkcë h jow bvafyfw poy yoihylhw, { poy zfboy jf wfy pyfcjkjo bf wvkgkjë# Bkw }âgzkbhw wf llhbhyoc Gykwzkch { Bhyâh Bëcjfq5 {o Yhmhfl Jochzo#Fc fl Whlzo Hynfczkco# Pyf}kh kc}oghgk÷c jf wvw }âgzkbhw, wf gocwknvk÷ fl pfyj÷c { yfgkikfyoc lh lvq#

Jf wfnvkjh wf powfwkoc÷ ozyo fwpâykzv, dv{fcjo jf vc fcfbkno { jkao1 Bf pfywknvf poyxvf lo bhzë {co lf pvfjo xvkzhy jf bk lhjo { bf llhbh hwfwkco# Lo bhzë phyh yoihylf, fc Bfygfjfw, pyo}kcgkh jfIvfcow Hkyfw# Wvmyâ gocjfch fc lh gèygfl jf Bfygfjfw { jf pfch boyâ#

Lfw dkgf yfgocgklkhywf { wf yfzkyhyoc hlfnyfw, goc lvq#

Powfwk÷c B# P#

Bh{o 98 jf 8;88

[o }fcno h whlvjhyow goc fl bh{oy plhgfy, dfybhcow#

Pyozfgzoyh jf lh dfybhch Gocgfpgk÷c#  Dch# Kwhifl $Whczh+

Poy hlno dhiyë wkjo fc}khjh, dfybhco xvfykjo5 }fcno h pfjkyzf poy bk pyozfnkjh, xvf bf gvfwzhbvgdo# Df }fckjo wknvkëcjolh bvgdhw ftkwzfcgkhw5 bvgdow wknlow lh df wfnvkjo { bvgdhw }fgfw low df avczhjo { co wf hbhyoc, { wk goc ëwzh co gvbplkfyoc wv pyobfwh, ozyh { ozyhw ftkwzfcgkhw zfcjyâhc xvf}ol}fy phyh ftpkhy#

Fc ozyh ftkwzfcgkh dobiyf fyhw, { fl xvf do{ fw zv bhykjo fyh zv bvafy { zñ zf yfâwzf jf fllh5 lh ivylhwzf { lf zkyhwzf lh moyzvch5 fyhw zhbikëc vc fwpâykzv yf}olzowo { hdoyh zkfcfw xvf wfy lh fwglh}h,zyhihahy { hbhylo { hbhy h low dkaow xvf do{ zkfcfw, xvf fczocgfw low hihcjochwzf# Fyh fc lh pfcñlzkbhftkwzfcgkh5 { whif $phyh xvf lo wvmyhw { lo jfwhybfw+ xvf fwf fwpâykzv dh }fckjo w÷lo phyh }fcnhywf, { lhbkwbh bhjyf xvf fc fwzh ftkwzfcgkh dh zfckjo, zhbikëc lo mvf fc lh hczfykoy { lo wknvf ojkhcjo5 pfyo wkxvkfyfw, dfybhco, lo zyhfyfbow vc jâh phyh xvf wf pfyjocfc# Lhw fcwføhcqhw xvf yfgkiâw fc fwzhftkwzfcgkh, fc fwzhw whl}hjoyhw jogzykchw, {h ow h{vjhc h }vfwzyo pyonyfwo, h knvhlhy }vfwzyow mlvkjow goclow fwpâykzvw xvf ow jfifc h{vjhy#"[o lo hbo { jfao pfjkjo phyh fl jâh xvf }fcnh fl dfybhco#

Fl fwpâykzv wf zyhcwpoyz÷ hjocjf wf fcgoczyhih G# Z# { lo fwzv}o yfgykbkchcjo poy wv yfifljâh# Hjk÷w#

 Dch Kwhifl#

Hl jfwpfyzhy lh bëjkvb, wf ftzyhø÷ jf co zfcfy vc yhbo jf }kolfzhw xvf lf dhiâhc pvfwzo fc lh bhco,f dkgf gobvckghywf h wv pyozfgzoy xvf whlk÷ ykfcjo { jkao1

Pfyo dfybhco, wk fyh vc yhbo jf }kolfzhw xvf lh kbhnfc jf Whczh Kwhifl zkfcf pvfwzo fc lh bhco fcwv hlzhy jf Qhboyh5 pfyo wk hlnñc jâh lo xvfyëkw, pocfy fbpføo5 { wk low mlvkjow low zfcëkw knvhlhjow,zfcjyëkw fl yfnhlkzo, { ykfcjo whzkwmfgdo jkao1 Hjflhczf#

 Hczocko jf Phjvh#

 ___________________ 

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 94/270

Powfwk÷c B# P#

Bh{o 97 jf 8;88

Jk lfgzvyh jfl hyzâgvlo 8: jf bk oiyh “Ivwghcjo h Jkow‒ { wf powfwkoc÷ vc fwpâykzv hl bobfczo, pfyo

jkao1 Goczkcñh, dfybhco, xvf {o fwgvgdo5 { gvhcjo hghië bf jkao1 Poy bkllocfw lo dhc fwzhjofwgvgdhcjo, dfybhco# Hgèihlh pyoczo { pocfylh hl pñilkgo poyxvf dhgf mhlzh { fw lh doyh opoyzvch#;

[o mvk fc jow ftkwzfcgkhw fwphøol { hllâ mvf bk ñlzkbh zhbikëc1 Jow }fgfw fwzv}f fc lh gèygfl5 bfllhbë Hlfao5 }k}â fc Ivynow { co dkgf chjh jf bëykzow phyh wfy whczo gobo bf dhc dfgdo5 dhwzh fl pvczoxvf yfgkiâ lh lvq fc vc gfczyo fwpkykzkwzh { jfwjf fczocgfw wo{ fl pyozfgzoy jf low xvf bf jkfyoc lh lvq5 pfyo do{ w÷lo }fcâh h pfjkyzf xvf llhbfw hl fwpâykzv jfl bvfyzo poy bk pyozfnkjo, poyxvf fw cfgfwhyko xvflf pfyjocf5 bkyh, dfybhco bâo, {o fwzo{ wvmykfcjo poy ël, poyxvf h mkc jf xvf wv ojko co jhøf zhczo h bk pyozfnkjo, wvmyo {o wvw bh{oyfw pfchw, { fc low fwphgkow jf lh oiwgvykjhj fwzè ël, hllâ fwzo{ {o fc bfjkojf hxvfllow doyyoyfw5 hwâ gocwkno xvf bk pyozfnkjo co wfh bhl kcmlvfcgkhjo#

Jf zv h{vjh fwpfyo, dfybhco# Hjk÷w# Dco# Hlfao#

Wf powfwkoc÷ fl dfybhco Avhc Ihvzkwzh { hczfw jf dhgfy lhw bhncfzkqhgkocfw, cow jko vc yhzo jfftphcwk÷c { {o lf jkaf1 Dfybhco Avhc, zf dhc hgvwhjo jf “jfiklkjhj‒# ¿Fw gkfyzo? ‗Wâ, dfybhco5 zkfcfyhq÷c fl dfybhco Hnvwzâc, mvk jëikl, poyxvf co jfiâ jfahylo phwhy hl ghbpo ghz÷lkgo5 fwh mvf bkjfiklkjhj goc fl dfybhco Hnvwzâc, xvf fc hxvfllh wv ftkwzfcgkh lo pyozfnâh#" Pfyo, ¿g÷bo gocwfczâhw xvfgyf{fyhc xvf fyhw Whc Flâhw pyomfzh? ‗Pfyo###Dfybhco# Wk zfcno hñc bèw cobiyfw jf whczo# ¿Gyfâhw zñxvf w÷lo wo{ Whc Avhc? Pvfw phyh xvf co zf hwvwzfw co zf jkno ozyow, pfyo lvfno jkyèc Whc Avhc Ihvzkwzh{ zhbpogo fwzhyè, { pyoihilf wfyè xvf fwzë gh}hcjo zkfyyh o dhgkfcjo hlnñc hgzo xvf bfyfqgh lhftgobvck÷c# Od, low kcmhlkilfw###pfyo###ivfco, ivfco, xvf {o wo{ fl bëjkgo { co wo{ fl kcwzyvgzoy#

Dkqo jogf bhncfzkqhgkocfw { hl jfwpfjkywf bf jkao1 O{f1 xvf co wf zf ol}kjf xvf h zk hñc zf llhbhcAhkbf###Whczo###Whczo###Whczo# Hjk÷w#

Whczo###Whczo###Whczo###W÷lo fl mvfyzf Avhc pojâh gdvcnhywf jf fwh moybh jf lhw whczkjhjfw jhjhw poy low kcmhlkilfw###Gobfygkhczfw jf gowhw yflknkowhw# [o, fc fl “Ivwghcjo h Jkow‒ co w÷lo bf dhiâhgdvcnhjo, wkco gocjfchjo h bvgdow whczow bv{ lvaowow poy lvavykowow# Pfyo fl lkiyo fwzhih { hñc fwzè fchygdk}o dhwzh xvf fl wol jf avwzkgkh jfyykzh goc wv ghloy, vc pogo bèw fl dkflo jf low goyhqocfw { goc fwhhnvh jfyyfzkjh goc}fyzkjh fc lènykbhw, hphnvf fl mvfno jfl ojko#

Pfyo, fc pñilkgo, fczyf low xvf hñc hjoyhc kbènfcfw { gyffc fc wvw bklhnyow { wf pyowzfychc phyh oây wv pyopkh ftgobvck÷c { hñc gocjfchgk÷c, w÷lo, yfpkzo, pojâh dhgfylo vco gobo hxvfl xvf, hñc whikfcjoxvf wv ghifqh ghfyâh hl nolpf jf lh gvgdkllh, yfpfzâh goc hlzhcfyâh h Dfyojfw1 “Co zf fw lâgkzo yoihy lhbvafy h zv dfybhco‒#

Do{, pvfw, 97 jf bh{o jf 8;88, fc fwh hjbkyhilf gdvcnh, lh Knlfwkh Ghz÷lkgh yfgkif fl pykbfy nolpfjf bvfyzf, jhjo poy hxvfl xvf ozyo yfgkikfyh phyh wfnhylf wv dfybowh ghifqh, poy jfgky lh }fyjhj# Lo dhjkgdo Avhc { zojow lo pojfbow jfgky#

$Fwgykzh, Zykcghjo+; Wkc fbihyno, df fwgykzo { pvilkghjo jfwpvëw ; lkiyow { fl “Ivwghcjo h Jkow‒ co lo jk# Fyh

pykbfyo { cfgfwhyko dhgfy gocgkfcgkh jf low dobiyfw { woiyf zojo, fwzhy {o, fc lh gfyzfqh hiwolvzhjf bk }fyjhj, xvf jfiâh wfy gocmfwhjh, poy bkw pyopkow fcfbknow1 lo xvf dh wvgfjkjo { fwfczocgfw xvf fbpfgë h fczyfnhy bk oiyh, xvf w÷lo vchw poghw pfywochw, lh ghlvbckhc#

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 95/270

H zv lhjo fwzo{, hbhjo dfybhco#Bvgdo zkfbpo dhgf xvf co bf fwgykifw5 fw gkfyzo xvf co bf ol}kjhw { xvf fc zojow low bobfczow

fwzèw fc bk pyfwfcgkh, bh{oybfczf fc lh fwgykzvyh jfl lkiyo “Ivwghcjo h Jkow‒, jfl xvf w÷lo zf jkyë xvffc gvhczo lo jfw poy zfybkchjo lo pocnhw fc pyfcwh, wk low bfjkow zf lo pfybkzfc5 pfyo hl yfphwhylo,

 pyogvyh zhgdhy hlnvchw phlhiyhw, xvf wk fw gkfyzo woc lhw xvf goyyfwpocjfc, dh{ ozyhw xvf jkgfc lo bkwbo{ co dkfyfc zhczo h pykbfyh }kwzh5 poy lo jfbèw, {h dhgf mhlzh fc fl ghbpo fwpkykzkwzh { jf ël fwpfyhbowbvgdo phyh lh }fyjhjfyh ghvwh#

 Co zf dkfyhw, dfybhco, poyxvf zf jknh xvf fbplfhw pogo zv pojfy { xvf lo pvfjfw fbplfhy zhbikëcfc lo bhzfykhl, hvcxvf jf fwzo dh{ bvgdow xvf cow ogvphbow jf xvf co ow mhlzf lo cfgfwhyko { {h llfnhfl bobfczo xvf pojyèw yfhlkqhy hlnvco jf zvw pyo{fgzow, poyxvf low bfjkow llfnhyèc, xvf {h }h wkfcjodoyh# Pfyo dhw jf zfcfy fc gvfczh xvf “Yobh co wf dkqo fc vc jâh { Qhboyh co wf nhc÷ fc vch doyh‒,gobo jkgfc hllè, fc Fwphøh5 goc lo xvf zf xvkfyo jfgky xvf lh zhyjhcqh xvf wvpocfw co fw zhyjhcqh, wkcoxvf fl xvf dhw ivwghjo fw dobiyf xvf co xvkfyf fyyhy fc wvw cfnogkow, poyxvf co wfyâh w÷lo fl bhl jffyyhy fc vco, wkco lhw gocwfgvfcgkhw poy lh yfpyfwfczhgk÷c xvf zkfcf, pfyo fw fl dobiyf xvf cfgfwkzhw { zñw÷lo jfifw wfy fl pyojvgzoy5 xvf ël wfh fl gobfygkhczf5 pfyo bf nvwzh xvf zñ nvhyjfw lh llh}f jf

wfnvykjhj, poy lo xvf pvjkfyh wvgfjfy5 pvfw whifw xvf fl wfy ghvzo fw ivfco { fl zfcfy hybhw jf jfmfcwhzhbikëc# Pfyo co gyfhw xvf bf fxvk}ogo, poyxvf fw jf ivfc zhlfczo hvcxvf fw ao}fc { zv ozyo gobphøfyo{h fw vc dobiyf poy fl jfwfcnhøo { zf wfyè vc ivfc gocmkjfczf#

Fwpfyh, pvfw, goc ghlbh { co zf kcbvzfw ck zyhzfw cvcgh jf hjflhczhy low dfgdow, fw bfaoy xvf ëwzow}fcnhc poy wâ bkwbow wkc pyo}oghylow#

Zkfcfw xvf dhgfy fwgvflh { co fw h pyop÷wkzo zv pfcwhbkfczo# ¿Hñc zf xvkfyfw oilknhy jf cogdf hlgvkjhjo jf ikfcfw gobvchlfw? Zv ghwh jfif wfy fl whczvhyko jfl Hboy { fl zfbplo jfl Jkow xvf dhw ivwghjo { lh Gèzfjyh jf fwf Jkow# Hjfbèw, ¿co whifw xvf lh pvilkghgk÷c jf lkiyow yfxvkfyf vch bfwh? Flzyhihao bhzfykhl fw vco, { fl zyhihao bfczhl ozyo5 { wk h fwzo hnyfnhbow wv fwpkykzvhlkjhj, zf jkyâh xvf flwklfcgko { yfgonkbkfczo jf lh dhikzhgk÷c fw cfgfwhyko5 lff bk gobvckghgk÷c phyh gobpyfcjfy { whify flzyhzo jf low dobiyfw xvf hdoyh zf wfyè pyo}fgdowo { wknvf zyhihahcjo poy fl ikfc jf lh dvbhckjhj fccobiyf jfl Jkow Hboy#

[ wvmykyèc jfwfcghczolow xvf gyffc whify zojo,Xvf wk Avhc bf gdvcn÷ ¨whczo¨}kfcf fl Bhfwzyo { jf ghczobf jh vc yfnlhqo, jf bojoxvf low xvf lo whiëkw zojo pyfphyhy }vfwzyo fwpkchqoxvf fl phlo }kfcf, ph###zojow#

 __________________ 

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 96/270

Powfwk÷c B# P#

Bh{o 70 jf 8;88

Jk lfgzvyh jfl ghpâzvlo 8: jf lh “]kjh jf Afwñw jkgzhjh poy ël bkwbo‒# Powfwkochjh lh bëjkvb,

oiwfy}ë vc nyhc hnoiko pfyo vch bkyhjh pogo gobñc bf yf}fl÷ xvf zfcâhbow jflhczf vc fwpâykzv cvf}o phyh bâ5 goc jow lènykbhw hyjkfczfw fc low oaow jf lh bëjkvb { goc bvgdh bojfyhgk÷c, jkao1Hbhjâwkbow dfybhcow# Fl bh{oy hmfgzo ow jfbvfwzyo { ow whlvjo goc fl bh{oy hboy xvf bk fwpâykzv

zkfcf#Gocmoybf fwzo{ h }vfwzyo lhjo { zyhcxvklo jf bkw goczkcvow wvmykbkfczow, poyxvf hxvâ zfcëkw low

mlvkjow ikfc knvhlhjow# Hxvâ pvfjo jfwghcwhy vc bobfczo, fczyf low xvf ivwghc h Jkow###H bk Phjyf###h]vfwzyo Phjyf###Vc bo}kbkfczo jf hwobiyo { vc wklfcgko wfpvlgyhl yfkchih fczyf low hwkwzfczfw# [ dvifjf ftglhbhy1 ¨Afwñw bâo¨ ¨Dfybhco bâo¨ Pyobfzkjh zfcâh zv }kwkzh poy zv bhjyf { bhjyf bâh5 pfyo hñcco zf fwpfyhih, nyhgkhw, zf fwgvgdhbow#

Lhw lènykbhw goyyâhc poy lhw bfakllhw jf lh bëjkvb fc hivcjhcgkh# Goczkcv÷1“Dfybhco xvfykjo, fwzo{ h zv lhjo bv{ ikfc poyxvf zvw mlvkjow fwzèc knvhl h low bâow# [h fw lh doyh

jf lo xvf hcvcgkë { }fcno h jhyow vc pogo jf kcwzyvggk÷c, jf gocwvflo, jf hboy { zhbikëc }fcno h pfjky  phyfgfy { h{vjh‒#Wkfbpyf fwzhbow jfwfowow jf hpyfcjfy { dhbiykfczow jf hboy1 zf fwgvgdhbow#“Fc lh lfgzvyh xvf hghihw jf jhy, dhiëkw jf zobhy lhw fcwføhcqhw xvf {o jfio jhyow poy hdoyh,

hvcxvf dh{ bvgdo jfl bkwzkgkwbo jfl bëjkvb xvf bf wky}k÷, fl hboy yfwplhcjfgf fc fllhw5 fwhw woc lhw phlhiyhw xvf {o pyocvcgkë fc }kjh { lhw xvf df zfckjo xvf yfpfzky poyxvf h lhw nfcfyhgkocfw w÷lo dhcllfnhjo lhw kjfhw jfwzyvgzoyhw xvf ozyow dhc hbhwhjo woiyf bkw phlhiyhw, dhgkëcjobf yfwpocwhilf5 { zhchnoikhjo fwzo{, xvf {h bf }fo oilknhjo h pfjky h{vjh hxvâ poy lf{ jf avwzkgkh { h xvkfc fcgvfczyo gocwvw mlvkjow knvhl h low bâow { lh pkjo, dfybhco bâo‒#

“Bâyhbf, dfybhco bâo, joilhjo poy fl pfwo jf fwzh gyvq zfyykilf5 bèw gobphwk}ow mvfyoc bkw}fyjvnow jf Afyvwhlëc, pvfw hxvfllow, }këcjobf jfiklkzhjo, co bf ghynhyoc goc lh gyvq5 { low xvf pyfzfcjfc yfpyfwfczhybf, bf dhc ghynhjo vch zhc pfwhjh, xvf co pvfjo wopoyzhylh bèw zkfbpo5 {oxvkfyo }fcky h lh zkfyyh hlknfyhjo, { zñ, dfybhco bâo###xvâzhbf fwzh gyvq# ¿G÷bo fcgvfczyhw bkwyf}flhgkocfw goczfckjhw fc fwf lkiyo? ¿Zkfcfw hlno xvf oiwfy}hybf?‒#

"Afwñw1 Lo xvf {o zfcno xvf oiwfy}hyzf, {h zñ lo dhw oiwfy}hjo5 jfikwzf jfgky zojhw lhw gowhw jfbojo xvf zf fczfcjkfyhc, o co jfikwzf jfgkylhw5 pvfw hwâ zf dhiyâhw lkiyhjo jf wfy vlzyhahjo }fkczf wknlow5hñc bèw1 ¿Poy xvë co hjflhczhwzf fl zkfbpo jf jfwbfczky lh bfczkyh gobo lo dhw dfgdo hdoyh? Poy lojfbèw, {o fwzo{ gocmoybf goc lh jogzykch yf}flhjh fc fwzf lkiyo, poyxvf fw jogzykch jf hboy5 poyxvf lhyhq÷c lh hjbkzf { fw jknch jf Afwñw, lo xvf jf Afwñw fw5 pvfw oiwfy}o, xvf dh{ bvgdo jfl pyfavkgko jflbëjkvb jf xvf zf wfy}kwzf, co w÷lo gobo bkwzkgkwbo, wkco zhbikëc jf fyyoyfw xvf jkmâgklbfczf pvfjff}kzhy fl fwpâykzv gobvckghczf###¿Fwzo{ fc lo gkfyzo, dfybhco bâo?

"Dfybhco xvfykjo###$lloyhih lh bëjkvb+, nyhc gocwvflo bf jhw, poyxvf }fo xvf ikfc bf gocogfw {gocogfw bkw phlhiyhw, {###{h xvf bf dhgfw avwzkgkh###Xvâzhbf fwzh gyvq, phyh xvf lh zv{h wfh bv{yfwplhcjfgkfczf# ¿Bf lh xvkzhyèw?###"Bvgdo bf pkjfw###Wo{ bv{ pfxvføkzo###Pfyo###Poyxvf zñ bf lo pkjfw,goc zv h{vjh { lh jf bkw ivfcow dfybhcow, xvf o{fc bkw phlhiyhw, goc lh h{vjh jf bk pyozfgzoy Myhcgkwgo Th}kfy, zv nyhc jfmfcwoy###Wâ, zf lh xvkzhyë# " ¨Od¨###¨Nyhgkhw¨###¨Nyhgkhw¨###Lh h{vjh co zfmhlzhyè‒#

“Wfbiyhj fl hboy fczyf zojow low dobiyfw, xvf zojow woc cvfwzyow dfybhcow, { jfgky lh }fyjhj, poyxvf fw doyh jf jfwfcbhwghyhy‒#

"Jkbf, dfybhco bâo1 wf bf dh jkgdo xvf jkwgâpvlow zv{ow wf dhc flf}hjo poy fcgkbh jf zk# ¿Pvfjo

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 97/270

gyffylo { co jfwbfyfgf, Afwñw? "¿Poy xvë lo dhw jf jvjhy? Fw gkfyzo# ¿Pvfjf fl bhfwzyo omfcjfywf, hczfw,hl goczyhyko, fcoynvllfgfywf fc }fy h wvw jkwgâpvlow hjflhczèywflf? Fwf fw fl pyonyfwo# ‗[ ¿xvë bf jkgfwjf Myhcgkwgo Th}kfy? " ¨Od¨ Myhcgkwgo Th}kfy###Nyhc Th}kfy###Xvë nyhcjf fyfw, poyxvf nyhcjf mvf zvhboy###Co pvfjo, do{, jfgkyzf bèw jf ël‒#

“Dfybhcow bâow###{h xvf bf xvkzhyëkw fwzh gyvq zhc pfwhjh { cfnyh, xvf lh }vfwzyh wfh lknfyh {

yfwplhcjfgkfczf { lh phq wfh fc }vfwzyh hlbh { lh hlfnyâh fc }vfwzyow fwpâykzvw# Yfgkikj lh ifcjkgk÷c jflJkow zojo Hboy#Mâybhbf wkfbpyf1

 Afwñw jf Chqhyfz#

¨Od, Jkow jf Hboy¨ ¿Xvë dkgf {o?###Doyhw lhynhw jf doyyoy wf h}fgkchcFczyf lvgdhw jf loiow dhbiykfczowXvf jf whcnyf fwzèc wkfbpyf wfjkfczowXvf hvcxvf gobo dobiyfw ghbkchc,

Woc mkfyhw, jf fczyhøhw mflkchw#¨Od, Jkow jf Hboy¨ ¿Xvë dkgf {o?###Bèw avwzkgkh wf llhbh lh lf{Hvcxvf {o lh pyfwfczf jf Hboy ¿H lh lvgdh bf llhbhc?###[h }o{#Pvfw bkw hybhw woc mvfno jf Lvq#Dhyë hwzkllhw, xvfbhyë lh Gyvq,Pvfw lo pyobfzâ wolfbcf h Afwñw,[ }o{ h lh iyfgdh# ¿J÷cjf fwzè fwh nyf{?Lh nyf{###wf bf fwgocjf### ¨Goihyjfw¨###Pocfow jf myfczf, gvhl bf pocno {o,Jfahj lkifyzhj h }vfwzyow gomyhjfw[ goc bkw ]fyjhjfw###, dhyèc lo xvf {o1Llhbhyow goihyjfw#

 _____________ 

Wf }ol}k÷ h powfwkochy lh bëjkvb B# P# jfl dfybhco Avhc Ihvzkwzh, pfyo do{ }fcâh bv{ hlfnyf {goc}fywhbow vc yhzo woiyf lh bhckmfwzhgk÷c jf Afwñw, woiyf lh mhlwfjhj jf lh Knlfwkh Ghz÷lkgh, { hghi÷jkgkëcjobf1

“[o xvkwkfyh wfy bèw jf lo xvf mvk { bfcow jf lo xvf bf dhc dfgdo‒#

[ lo dkgkfyoc whczo, whczo{ whczo, xvf pfnh zhczoxvf }olzfyfzfh h zhczow,fc }fyjhj, fw vc fcghczo#

 ____________ 

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 98/270

Powfwk÷c B# P#

Bh{o 78 jf 8;88

Ikfc}fckjow wfèkw, xvfykjow dfybhcow#

Gvèczo zkfbpo xvf wkno }vfwzyow phwow#Fyyhczf df hcjhjo bvgdo zkfbpo5 { jkno fyyhczf, dfybhco, poyxvf bk fwpâykzv mvf bv{ lknfyo, dhwzhxvf llfn÷ h zv ghwh, { hxvâ df pyfwfczkjo lh nyhgkh jf Jkow { fl jfwghcwo { yfgoiyë lh yhq÷c# ×{fbf, poy ghykjhj, { jhbf lvq gobo h zojow low xvf dhw jhjo#

Mvk vch bhjyf bhlh, jf bhl goyhq÷c1 goc bkw bhljhjfw }ol}â logo h vc dobiyf5 zv}f zyfw dkaow# Jowlow zkyë { hl ozyo lo fcgfyyhih fc lh pogklnh, { lo bhyzkykgë goyzècjolf lhw vøhw pogo h pogo5 poy mkc, bfllf}hyoc h lh gèygfl { boyâ logh# Fyh jf Oyfcwf, wolzfyh# Hyyfpfczkjh, lf jk lvq# Jkao llhbhywf BhcvflhGhl}o { xvf lh zyhafyoc Lvkw Nocqhnh { Whc Aowë#

¿Poy jhylf lvq, dfybhckzow,lf dh pfyjochjo lh lf{

lhw zyfw }kjhw xvf goyz÷?Bv{ pyoczo }fyëkw xvf co,Poyxvf pyoczo dh jf }ol}fy [ jhyè }kjh h low zyfw#

 ________________ 

Powfwk÷c B# P#

Avcko 8 jf 8;88

Fwzf mvf vc zyhihao h pfjkjo jfl dfybhco Hnvwzâc, phyh wv pyozfnkjo, h mkc jf hzyhfy wv fwpâykzvfcghychjo# Powfwkochjh lh bëjkvb, jkao1

Yfgkikj bk mvfyzf hiyhqo, dfybhcow xvfykjow1 Wkfbpyf fyfw mkfl gvbplkjoy jf zvw gobpyobkwow, poy lh avwzkgkh { fl hboy5 {o zf lo hnyhjfqgo { Jkow zojo Hboy zf lo zfcnh fc gvfczh#

Fw lh doyh opoyzvch { }fcno {o hczfw, phyh pfjkyzf xvf lo zyhzfw goc bvgdo ghykøo, poyxvf fw vcfwpâykzv whiko pfyo fwghybfczhjo# Hjk÷w#

]vfwzyo dfybhco Hnvwzâc#

Kcbfjkhzhbfczf wf bhckmfwz÷ fl fwpâykzv kc}oghjo, { jkao1 [o }kcf h lh zkfyyh goc lh bkwk÷c jf moybhy bk donhy jf hboy { gkfcgkh1 bkw dkaow jfifyâhc dhify wkjo nyhcjfw fc lh gkfcgkh, lh kcjvwzykh { lhw hyzfw5vco dhiyâh wkjo fl bèw ghczhjo pofzh5 pfyo lh bhzfykh xvf flfnâ wf goyyobpk÷ poy bhlhw gobphøâhw5 mvfhbhjo { co hb÷, { {h, ¿phyh xvë xvkfyo vc gvfypo xvf co wky}f h bk bkwk÷c? Flfnâ vch bhzfykh mvfyzf {jf jkwpowkgk÷c, pfyo, jfwjf xvf co xvkwo wfnvky bkw kbpvlwow, lf oghwkocë lh fcmfybfjhj xvf phjfgf, { pogo h pogo }h jf}ol}kfcjo h lh zkfyyh lo xvf jfifyâh dhify jf}vflzo fc gvfypow yoivwzow5 {o co xvkfyolh bhzfykh xvf co bf wky}k÷ h bk mkc#

Lf dkgf oiwfy}hgkocfw xvf hgfpz÷, { fl fwpâykzv jkao1 “Hvcxvf vc pogo zhyjf, wf pojyâh fcbfcjhy zojo5 pfyo hñc co pyobfzo5 fw cfgfwhyko xvf lh bhzfykh bf oknh5 { gvhlxvkfy jâh xvf fwzë hxvâ, llèbhbf {lh bhzfykh bf okyè#

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 99/270

Wo{ fl fwpâykzv fcghychjo jfBhcvfl M#

[ hxvâ fl hjhnko fw gkfyzoJkbf goc xvkëc hcjhw,

zf jkyë xvkëc fyfw#Poy fwzo, dobiyfw { bvafyfwdvkj jf low xvf bhl hcjhc{ co zobëkw wv gocwfao#

 ________________ 

Powfwk÷c B# P#

Avcko 9 jf 8;88

[o ow whlvjo fc cobiyf jf Jkow, dfybhcow#]fo, }fbow g÷bo hcjhw poy fl plhcfzh zkfyyh, dfybhco5 {o zf df }kwkzhjo bvgdo, pfyo do{ xvkfyodhilhyzf { dhilhyow#

Hjfbèw, bf dhiëkw oâjo gobvckghybf fc low gfczyow { bf gocogëkw1 pfyo hllâ co df jhjo bkcobiyf5 hxvâ wâ lo jhyë#

Woc bvgdhw ftkwzfcgkhw xvf hcjo ivwghcjo hboy# Df wkjo dkao { bhjyf jf bk bhjyf { co gocwfnvâfl hboy xvf ivwgo5 pfyo wkno { wfnvkyë zyhw fllh dhwzh xvf bf hbf#

[o }vfl}o h lh zkfyyh { pyoczo pojyë fczyhy fc wv wfy, { ozyh }fq }ol}fyë h wfy wv dkao, { xvkfyogocwfnvky xvf bf xvkfyh# Wo{ vc fwpâykzv flf}hjo, pfyo wvmyo poy lh mhlzh jfl hboy jf fllh#

Fwzvjkhj fwzf pvczo, dfybhcow, { xvf co ow mhlzf fl hboy#Yfgkikj fl jf }vfwzyh dfybhch

 Aowfmkch Ghl}o

$C# I#+ ‗ Fw gkfyzo xvf fwzf fwpâykzv lo dfbow oâjo fc “Gocwzhcgkh‒ { “Myhzfyckjhj‒ jkgkfcjo fwzhwbkwbhw gowhw#

[ gopkhcjo h ]k}fw, jkno1“Wkfbpyf fw fl hboy‒,“Wkfbpyf fw fl hboy, zyh}kfwo‒#Pfyo fw fl Hboy,Fl xvf cow flf}h hl ifwoJf lh bhjyf hbhjhXvf fc lh lf{ whnyhjhFw fl Vck}fywo#

 ___________ 

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 100/270

Powfwk÷c B# P#

Avcko 9 jf 8;88

Ikfc}fckjow, dfybhcow bâow1 [h fwzhyëkw goczfczow1 fl hivflo, fl ckfzo, lh dkah, fl {fyco, lh hivflh

zojow low jf lh mhbklkh }kfcfc# [o fwzo{ goczfczo { w÷lo mhlzh bk gh{hjo# ¿Lo xvkfyfw, nvkhjo xvfykjo? ‗  Co, }kfakzo1 nvèyjhlo, xvf zf dhgf mhlzh phyh lhw jfwghyykhjhw# ‗ Hñc lo wë zkyhy, { wk lo zkyo###wfnvyo xvfyobpo lh phzh h hlnvch1 hjflhczf#

Jhbf lh bhco# Hjflhczf# Phzykhygh Aohxvâc#

“Hñc lo wë zkyhy, { wk lo zkyo,wfnvyo yobpo hlnvch phzh‒#]h{h, lhw iyobhw xvf nhwzhFl hivflkzo###zhc lkcjo###[ wf hwvwzhc low xvf bkyo

Fwgocjkjow { hghbphjowHllè, fc fl ]hzkghco,Pfyo, co bf jhc lh ghyh#

Hl kcwzhczf wf bhckmfwz÷ ozyo fwpâykzv goc jfbowzyhgkocfw jf nyhc hboy { jkao1 Ikfc}fckjow wfèkwdfybhcow xvfykjow# ¿Co ow hgoyjèkw jf bâ? [o wkfbpyf bf hgvfyjo# [h jf lhjy÷c chjh bf xvfjh# Mvkzhc nyhc ihcjolfyo, gobo nyhcjf fwpâykzv xvkfyo wfy $Nyhgkhw h Jkow, Aowë+# Wâ, dfybhco xvfykjo, flPfychlfw wo{#

Do{ llf}o fc bk gobphøâh h zojow low xvf hwfwkcë, poyxvf {h whifw xvf cow pfyjochbow gvhcjo bfjkwzf lvq5 { h lh xvf bèw xvkfyo fw h hxvfllh xvf woiyf wv ghjè}fy gobâ gdoykqow5 pfyo, bk pfcwhbkfczo,bk oyhgk÷c goczkcvh h Jkow, fw poy bk ghpkzèc, xvf fwzè fc lh zkfyyh, fl ]k}kllo, { xvf w÷lo lf mhlzh vchghvwh, pfyo jf fllh whljyè lkiyf, gobo jf lhw ozyhw, poyxvf fw avwzo#

Phyh zojow bk hboy, phyh zk bk hboy { lh fzfych nyhzkzvj# Hjk÷w#

 Aowë Pfychlfw

[ lh }kjh lfw jhyè fl “Pfychlfw‒H low xvf {h lo hgobphøhcHpoyzhcjo hmkckjhjfwXvf dhyèc wvw mflkgkjhjfwFc fl jâh jf bhøhch#

 ___________ 

Powfwk÷c L# L#

Gvèczo wvmyky, ¿J÷cjf fwzo{? [h fwzè hdâ pfywknvkëcjobf#"¿Poy xvë zf pfywknvf, dfybhco? ‗Poyxvflo bhzë jf vc zkyo#"¿Xvë zf dhiâh dfgdo? ‗Chjh5 zv}f nhchw, { lf pfnvë vc zkyo, fc Gdk}klgo{# Fl wfllhbhih Loyfcqo I# { {o Bhyâh N#

Dkgf xvf wf yfgocgklkhyhc, { bhygdhyoc avczow, goc lvq#

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 101/270

Vc âbpfzv jf vc bobfczoXvf zv}o fwh poiyf dfybhch,Gowz÷ lh }kjh h Loyfcqo#Bhw do{ xvf {h wf }f lo gkfyzo,Pyfphyh phyh bhøhch

Wfy lh bhjyf jf wv bvfyzo#Wfnvkjhbfczf, poy lh bkwbh bëjkvb, wf powfwkoc÷ ozyo fwpâykzv, xvf jkao1Dfybhco, hxvâ bf zyhfc# Bf jkgfc xvf jknh bk dkwzoykh { bf jhyèc lvq# [o mvk wolzfyh { zv}f vc dkao,

xvf lo bhzë fc wfnvkjh jf chgfy, poy lo xvf }o{ phjfgkfcjo doyykilfbfczf5 mvk pyfwh { bf llf}hyoc hBfygfjfw, jocjf boyâ#

Fl phjyf jfl ckøo wf llhbhih Hlifyzo B#, {o Lvkwh B#, jf Gdk}klgo{#" Lf jk lvq#

 C# I# ‗Fwzh cogdf dhiâh vch mhbklkh jf Gdk}klgo{, { gocmfw÷ gocogfy low jow dfgdow { h lowkcjk}kjvow, fwpfgkhlbfczf h Lvkwh, lo xvf kncoyhihc fyh xvf dvikfyh bvfyzo# H low pogow jâhw, fwzhmhbklkh bf gocmkyb÷ lh bvfyzf jf lh gobvckghczf#

 _________ 

Powfwk÷c B# P#

Avcko 7 jf 8;88

Gocmoybf hl pfjkjo jf avcko 8, }kco Bhcvfl Mfycècjfq { fwzhcjo ël wfczhjo, f}oghbow wv pyopkofwpâykzv# Wf jfwjoil÷ { poy lh bëjkvb dhil÷ h wv pyopkh bhzfykh, xvf fwzhih jfwpkfyzh pfyo goc vczfbiloy nyhcjf, pfyo o{÷ jf wv fwpâykzv lhw xvfahw bhckmfwzhjhw fc 8± jf avcko# Bhw co avy÷ pocfy yfbfjko hl bhl jf wv bhzfykh, dhwzh zhczo co wf pyfwzf hl gvbplkbkfczo jf lh bkwk÷c jfl fwpâykzv#Gocmkfwo xvf fw vc zhczo kbpocfczf fwzf hgzo, { co hgocwfao wv pyègzkgh wkco fc ghwow bv{ftgfpgkochlfw5 { woiyf zojo, ihao vch pyozfggk÷c kcfxvâ}ogh { wfnvykjhj jf xvf wf fafgvzh vc hgzo jf avwzkgkh#

 ____________ 

Powfwk÷c B# P#

Avcko : jf 8;88

Lh fzfych phq wfh fczyf }owozyow, dfybhcow xvfykjow#Bf dhiëkw llhbhjo { hgvjo noqowh { whzkwmfgdh5 }fo ghyhw cvf}hw { zf mflkgkzo, dfybhco# Pfyo }o{ h

hpyo}fgdhy lh oghwk÷c phyh jfgky hlno h zojow, pvfwzo xvf dh{ dfybhcow xvf pvfjfc llf}hy lh wfbkllh#Hñc zfcëkw bvgdhw kbpfymfggkocfw5 bvgdow jfmfgzow xvf goyyfnky5 bvgdhw phwkocfw xvf jfwfgdhy {}kfahw yvzkchw xvf hyyhcghy# Fw cfgfwhyko xvf jfpocnèkw hgzkzvjfw { dhnèkw lh vck÷c jf zojow lowflfbfczow jkwpfywow, poy pfxvføfgfw, poyxvf low xvf xvkfyhc wfy low pykbfyow fw cfgfwhyko xvf wfphcwfylo5 phyh lo gvhl co zkfcfc bèw xvf pfcwhy xvf ghjh jâh wf hiyfc cvf}ow doykqoczfw, cvf}ow ghbkcowxvf hcjhy5 { low xvf xvkfyhc wfy low pykbfyow, lo wfyèc poy fl hboy, poy lh hicfnhgk÷c { poy fl whgykmkgko,fc ikfc jf lh dvbhckjhj#

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 102/270

]owozyow xvfyëkw wfy nyhcjfw { lo wfyëkw, poyxvf ivwgèkw fl hboy fczyf low dfybhcow# Fwzf fw flghbkco jf lh }fyjhjfyh nyhcjfqh5 pfyo### ¿poy xvë co dhgëkw jf zyfw gowhw pfxvføhw vch nyhcjf? ¿Cowhiëkw xvf lh vck÷c dhgf lh mvfyqh? Zñ, dfybhco bh{oy,80 llf}h fwzhw phlhiyhw { pyogvyhj vcky kjfhw {,bfcow oyhgkocfw { bèw fwzvjko, xvf fl yfkchjo jf low fwpâykzvw {h wf hgfygh { lhw ihzhllhw jfl Wføoy dh{xvf nhchylhw wfczhcjo pykcgkpkow xvf do{ wf jhc glhyow, wkc kczfypyfzhgk÷c poyxvf lh doyh dh llfnhjo#

Wâ, dfybhco xvfykjo1 Pyogvyhj lh vck÷c phyh xvf lh oiyh jë bèw nyhcjfw yfwvlzhjow5 cowozyowzyhihahbow { }owozyow zyhihahj fc gocwochcgkh5 hwâ fl zykvcmo wfyè bfcow gowzowo5 pfyo fw cfgfwhyko xvfzojow jfpocnèkw pyfzfcwkocfw { zojow jfifyâhc wfy woljhjow jf mklh5 xvf low afmfw, low bhfwzyow,jfwknchjow fwzèc poy lh whikjvyâh jfl Phjyf# Fwzh fw lh dfikllh jf gkfyyf phyh lh oiyh “Ivwghcjo h Jkow‒xvf zf omyfgf zv bhjyf { h zojow ow jh lh phq { ifcjkgk÷c#

Bhyâh jf Chqhyfz#

Wkc pfyjfy lh powfwk÷c, lh bëjkvb jkao1Bk hbhjo nvkhjo1 co gocwfczkyâh xvf zv lkiyo “Ivwghcjo h Jkow‒ co llf}hyh vch dfikllh jf gkfyyf jfl

}kfafgkzo, { jfwfhyâh xvf pvjkfyhw kbpykbky fl zoco hboyowo jf bk hgfczo5 {h whifw xvf bk gh{hjo fw

mvfyzf, poyxvf fw bv{ }kfao5 goc xvf, wk lo cfgfwkzhw, hczfw xvf bf lo pkjhw, {h zf lo jhyë# Gvbplf ikfc, poyxvf Aohxvâc wknckmkgh “Pyfphyhgk÷c jfl ghbkco‒# Hjflhczf { chjh bèw5 jhbf lh bhco# Hjk÷w#

 Phzykhygh Aohxvâc#

Gvhcjo vch bhjyf hboyowhPocf wv ghyh wf}fyh###Fw poyxvf, hbhcjo jf }fyhw,]f fl pflknyo fc cvfwzyhw gowhw#Wk fllh co ihwzh, fw fl PhjyfXvkfc goyyfnkyè bèw mvfyzfHl }èwzhno kbpfckzfczf5Pfyo fl xvf fw jow }fgfw phjyf,Hyyfnlhyè hl phy}vlkzoPoyxvf, gobo fw wv hivflkzo,Lf fcwføh fl phlo hl###Pfifzf#

 ___________ 

Powfwk÷c B# P#

Avcko > jf 8;88

Ikfc}fckjow1 {o ow whlvjo goc hboy fzfyco#Goczfczo }fcno h zv lhjo5 pfyo fw zhc yhyo xvf bf zoxvf }fq, poy low pogow yhzow xvf cow gocgfjf lh

bhzfykh, xvf {o co pvfjo goczfczhy h zojow, { bf whgykmkgo fc bk nvwzo { bk cfgfwkjhj jf gobvckghybf#Pfyo, do{ zfcâh xvf }fcky, phyh jfgkyzf xvf chjh zfbhw, poyxvf zñ lvgdhw goc }fczhah# [o lvgdë wkc lhw}fczhahw goc xvf zñ lvgdhw { wolo fczyf hxvfllow kcjkow $wolo jf dobiyfw pfyo co jfl Phjyf+, lvgdhih goc

80 Wf jkyknâh h vc pyfwkjfczf jf vch wogkfjhj xvf dhiâh }fckjo fc gobkwk÷c, pfyo fwo bkwboxvf lf kcjkghih Bhyâh, hñc lo fcgfnvfgk÷ bèw# Fl wf gyfâh fl pykbfyo5 { lo mvf fc lh pyf}hykghgk÷c#

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 103/270

bkw dfybhcow { hxvfl Jkow jf hboy xvf w÷lo wv hboy bf nvkhih# ¨G÷bo bf yfnhl÷¨ ¨Xvë jvlqvyhwftpfykbfczë, woiyf zojo fc bkw ñlzkbow jâhw fc xvf hxvfllh bkwk÷c jfahih zfybkchjh¨###

[o mvk vc afwvkzh, wâ, pfyo poy hboy###¿Poy xvë co woc do{ gobo mvk {o { low pykbfyow gobphøfyow?[o ivwghih hlno xvf co fcgoczyhih fc lhw nyhcjfqhw jf lh zkfyyh5 hlno xvf {o pyfwfczâh { co bfftplkghih5 }owozyow lo ivwgèkw do{, gobo lo ivwghih {o5 pfyo lh }fczhah fc }owozyow fw, fwzhw

bhckmfwzhgkocfw, xvf {o co pojâh hñc zfcfy }fyihlfw, poyxvf co fyh lh doyh#Gvèczh kncoyhcgkh dh{ fc fl plhcfzh zkfyyh jocjf wf jkgf xvf, “vch }fq bvfyzo, chjh dh{ bèwhllè‒###Wk }owozyow pvjkfyhkw }fy fwow poiyfw fwpâykzvw jfwpvëw jf wv jfwfcghychgk÷c###[h ow lo jkgfc, pfyo jfl jkgdo hl dfgdo, dh{ nyhc zyfgdo# Jkgf fl pyo}fyiko fwphøol, { ikfc jkgf#

[o bf }fo nyhcjf, poyxvf ow }fo h }owozyow nyhcjfw5 { bèw nyhcjf bf }fyë, gvhczo bèw nyhcjfwwfèkw }owozyow#

Hjflhczf, dfybhco bâo, { flf}h lh ihcjfyh, bv{ hlzh5 { xvf fl hboy wfh zv nvâh# Hjflhczf#

 Myhcgkwgo Th}kfy 

Xvkfc ihah, wvif

Xvkfc wvif, ihah[ fw bk }fczhahIhahy hl mocjoJf bk gocgkfcgkhFwzh fw lh gkfcgkhJf low xvf wvifc1[ lo goczyhyko,Jf low xvf ihahc#

Hgzo wfnvkjo, wf }ol}k÷ h powfwkochy lh bëjkvb, { wf bhckmfwz÷ lh yfkch ]kgzoykh, yfcfnhcjo jf lhgoyoch xvf zhczow wvmykbkfczow lf dh jhjo, { pkjk÷ lh lvq phyh xvf lh pyo}kjfcgkh lf pfybkzh }ol}fy h lhzkfyyh h jhy }kjh h low zhczow xvf poy wv ghyno jf yfkch, fc wv bhlfczfcjkjo jfify, whgykmkg÷# Poy fllh pfjkbow, { wf yfzky÷ goc vc pogo jf lvq, pyobfzkfcjo }ol}fy#

Bhw co }ol}fyèw gobo pkjfwFc vc donhy wkc yfgvywow,Pvw co fczkfcjfw xvf lhw lkjfwLhw nhch fl whiko fc low gvywow#]fcjyèw, wâ, fc lh glhwf bfjkh,Xvf zf jhyè klvwzyhgk÷c,[ fczfcjfyèw lh gobfjkhJfl dobiyf, fc wv yfjfcgk÷c#

 ______________ 

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 104/270

Powfwk÷c B# P#

Avcko 4 jf 8;88

Doyh llfnhjh fyh, nyhgkhw jf Jkow, { nyhgkhw h }owozyow, dfybhcow, xvf zhczh ghykjhj { zhczo hboy 

zfcëkw# [o, lhiyhih bèw goyhqocfw xvf zkfyyh, { co bf lkiyë poy fwo jf lh fc}kjkh { jf lh ghlvbckh5 chjkfwf lkiyh jf fwzh pfwzf#[o goyyo bvgdo, pfyo cvcgh llfno, poyxvf wkfbpyf bf }fo pfxvføo { fl bèw }h wkfbpyf jflhczf jf

bâ5 zv pfcwhbkfczo goyyf bvgdo, pfyo bvgdo zf mhlzh, { goc lh gocwzhcgkh, llfnhyèw h vch bfzh, bhw, hlmkc###W÷lo zf jkyë, dfybhco, xvf fl Bhfwzyo jfl plhco, Th}kfy, hñc goyyf { hñc fwzè bv{ lfaow###Hdoyh jhyëbk gocwfao5 phyh xvkfc }kcf poy bk jfify#

Zñ, pyozfnkjo bâo, zhc ghlbh, xvf fwow bobfczow jf hyyfihzo pocfc fc pflknyo zv whlvj { jfzkfcfc zvf}olvgk÷c5 {h whifw xvf jfifw wfy woyjo h lhw iyh}vgochjhw { zkfcfw xvf wvmykylhw# Pyfphyhow phyh lo xvf}fo }fcky, poyxvf {h fw doyh#

Lf kczfyyonvë poy xvkëc mvf wv pyozfgzoy, { bf jkao1" Dfybhco, co zf lo xvkwkfyh jfgky, poyxvf zkfcfw pyf}fcgk÷c woiyf ël5 ikfc mvcjhjh, wâ, pfyo fwzè

jfwfhcjo xvf lo llhbfw phyh jhyzf ftplkghgkocfw# Llèbhlo, xvf ël zf zkfcf jfbhwkhjo yfwpfzo1 hghwojfbhwkhjo, poyxvf zf hbh { h zojh lh dvbhckjhj# Bk pyozfgzoy mvf { fw, { hxvâ fwzè, Avhc F}hcnflkwzh#Llèbhlo gvhcjo xvkfyhw#

Nyhgkhw, hbhjo dfybhco, { goc}fcgf hl fwpâykzv xvf }kfcf poyxvf {h fw doyh#

 Kwkjyo Lhiyhjoy#

Kwkjyo1 xvf co bf hwvwzhwGoc fwo jf co llfnhy#Zfcno {o vch yfnlh avwzh[ ëwzh jkgf, Bèw hllè5[ wkfbpyf bèw hllè ]o{[ bèw hllè wkfbpyf fcgvfczyoFl wvygo jfl lhiyhjoy Jfl kcmkckzo pyonyfwo#Goc xvf, Kwkjyo, ivfc pyo}fgdo,]hbow, “Wkfbpyf Bèw Hllè‒#

Wf bhckmfwz÷ jfwfnvkjh vc fwpâykzv xvf poy bvgdo zkfbpo pfywknvk÷ goc whøh hl dfybhco O#, {bvgdhw }fgfw wf dhiâh mkybhjo, poy ivylh# Bhyzkch Bhyzâcfq, bowzyècjowf wkfbpyf ivyl÷c { jf bhlkgkh5 pfyo yfgoc}fckjh {h poy bkw plèzkghw { jècjowf poy }fcgkjh, jkao1

Lo df pfywfnvkjo, poyxvf fc bk ñlzkbh ftkwzfcgkh mvk wv bvafy5 {o fyh dfybowh { ël, poy gflow, bfbhlzyhzhih, { poy mkc bf fc}fcfc÷5 fyh fc Yvwkh, bk cobiyf fw Lvkwh Evjdf { ël wf llhbhih Yvpflef,fyh kczëypyfzf { whiâh bv{ ikfc fl fwphøol# Dhiâh zfckjo }hykhw ftkwzfcgkhw fc Fwphøh# Jfwpvëw jf lh xvfbf yfmkfyo, dh zfckjo zyfw ftkwzfcgkhw, { wkfbpyf zyhao lh bkwbh bkwk÷c jf wfy bëjkgo, xvf co lf jfaëgvbplky5 pfyo fwzh }fq, wâ, lh gvbplkyè, poyxvf fl ojko xvf lf zv}f, jf do{ fc hjflhczf, wfyè hboy# Fc wvghyyfyh, lf ogvyykfyoc bvgdow ghwow jf fc}fcfchbkfczo# Bk ojko dhgkh ël, mvf poy low bhlow zyhzow xvfbf jko poy low gflow, xvf lf llf}hyoc h goyzhy bk ftkwzfcgkh, gvhcjo llf}hih fc bkw fczyhøhw vc dkao xvf hbk lhjo }h, { poyxvf fyh bhl hgocwfahjo poy lh fczocgfw wv bhjyf, xvf fw fl fwpâykzv jf lh do{ wv pykbhF# E# Hdoyh, {h wfyè zojo hboy5 pfyo dh{ xvf jhy }kjh h cvfwzyo dkao, xvf bhz÷ fc bk }kfczyf#

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 105/270

Dfybhcow1 fl ojko bf dh dfgdo wvmyky5 fw lo xvf bèw dhgf phjfgfy# Co ojkëkw#" Wf jkfyoc lhw bhcow,wowzv}kfyoc vc pfxvføo jkèlono pyobfzkëcjowf hboy, { wf jfwpkjk÷

 Lvkwh Evjdf#

]k}k÷ fc Yvwkh { fc lh Gdkch

Fc Poyzvnhl { fl Ahp÷c,Fc Fwphøh { fc lh Kcjkh,[ fc Hbëykgh do{ ghbkch#¿Wfyè ihwzhczf lfggk÷cjf lh goczkcvhjh }kjhjfl fwpâykzv { wv hggk÷c?

 ______________ 

Powfwk÷c B# P#

Avcko ; jf 8;88Wf pyfwfcz÷ vc fwpâykzv hmlknkjo pfyo zyhcxvklo, { jkao1Ikfc}fckjow wfèkw, dfybhcow, hl yfkco jf low gkflow# Poyxvf fwzh ghwh fw fl gkflo# [o wo{ vc fwpâykzv

xvf h bk bhzfykh lf xvkzhwzf fl dhbiyf jfl fwpâykzv { wo{ {o, dfybhco, bf jvflf gocmfwhylo, xvkfc zfxvkwo zyhkgkochy#"¿Fd?###¿Zñ fyfw vc dobiyf nyhcjf?###" Wâ, dfybhco5 nyhcjf mvk fc lh bhzfykh { fc bkwbhljhjfw, pfyo bv{ pfxvføo { bfqxvkco fc bk fwpâykzv#

¿Zf hgvfyjhw, dfybhco, gvhcjo kih goc low qhphzow fc lh bhco, poyxvf co pojâh hcjhy? ‗ Od###wâ# [gvhcjo mvkwzf fc bhcnhw jf ghbkwh poyxvf zf dhiâhc yoihjo fl whgo fc lh Plhqh jf Bh{o#" Co, dfybhco5fczocgfw }k}âhw fc lh ghllf Boyfco#"Fw }fyjhj###Pfyo###]hbow, Bhcvfl###Co fwzëw hmlknkjo, poyxvf {o zfxvkzhyë lhw pfchw jfl fwpâykzv5 pfyo yfgvfyjh xvf dhgf > høow zf fwgykiâ, jkgkëcjozf low pflknyow jf lhPhbph, { xvf jfwnyhgkhjhbfczf dh wkjo vch pyomfgâh xvf wf dh gvbplkjo#" ¨H{, hbkno bâo¨ ¨Phyh zk { phyh bkw dkaow mvfyoc bkw ñlzkbhw phlhiyhw¨###¨Dkaow bâow¨###¨Hbkno jfl hlbh¨###Aohxvâc###,jkaf hl ftpkyhy,{ bk fwpâykzv }ol÷#

"Wk co zf hzoybfczh, Bhcvfl, jkbf lo xvf dkgkwzf { g÷bo zf bhzhyoc5 whif xvf vc fwpâykzv h xvkfc jklvq fl 78 jf fcfyo bf jkao xvf zf dhiâhc hwfwkchjo#

"Dfybhco bâo5 bvgdo bf hzoybfczh, pfyo zf lo }o{ h jfgky# Lh h}hykgkh, bf llf}÷ hl hwfwkchzo1 bhzë{ yoië5 zyhihaë goyzo zkfbpo# Zfcâh jf gobphøfyow vcow nhvgdow# Vco jf fllow zfcâh jkcfyo { lo bhzë phyh yoihylo5 jfwpvëw, havwzë }hykhw doychjhw jf lhjykllow xvf dkgkbow { {h fwzhihc phyh fczyfnhy, phyhdhify goiyhjo { goc lo xvf dhiâh yoihjo { zfcâh, xvfyâh }fcky h zv lhjo, ogvlzhcjo wkfbpyf low dfgdow, poyxvf zñ, whikëcjolo, bf dhiyâhw yfgdhqhjo# [ dhiyâh dfgdo }fcky bkw dkaow###¿Nvhyjhw wvw yfzyhzow?

 ‗Wâ5 wknvf#"Fwzhih fc fl doyco { bf fclhqhyoc { bf hgvgdkllhyoc# Bkw ñlzkbhw phlhiyhw mvfyoc phyh zk#"¿Jkbf, dfybhco1 xvë ghczkjhj fw lh xvf yoihwzf { zf lh xvkzhyoc goc lh zv{h? ‗Fyhc 4#000 pfwow fc

jkcfyo { hlnvcow }hloyfw# Lo bâo, co wë gvèczo zfcâh, hjfbèw jf low doycow jf lhjykllow# Fl xvf bhzë wfllhbhih A# N#, fl xvf bf bhz÷, vco $poyxvf mvfyoc }hykow+ P#, fc fl gvhyzfl gvhyzo jf Whczh Yowh$Phbph+#

Lf jk lvq { bf jkao1 Co whif chjh bk mhbklkh# Fwgykif h bk cobiyf hl Ghwkco Yfpvilkghco jf Boy÷cjf lh Myoczfyh o h Bfygfjfw jf Hlghlè $Wf}kllh+# Hjk÷w#

B# H#

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 106/270

[ wk vch pyvfih bf mhlzh,ëwzh ihwzh, pvfw jko pflow { wføhlfwmkchlfw#

 _________________ Powfwk÷c L# L#

Wf lf}hcz÷ jfl hwkfczo lh bëjkvb {, gobo ivwghcjo hlno, jkao1Wf bf dh pfyjkjo fl dèikzo, fyh cfnyo, pfyo co lo fcgvfczyo, ck fl yowhyko, { lo cfgfwkzo, poyxvf wo{

Zfyfwh# Bf hpyfwvyë {o h jfgky1 pfyo co jf Afwñw, { wf xvfj÷ goyzhjh { jkao goc whøh1 "¿Zñ lh gocogfw? ‗ Wâ, { h zk, xvf fyfw lh fc}fcfchjoyh jf fllh# [ jf vc hiyvpzo, wf bhygd÷#

Gobo ivfc nhzo xvf hgfgdhHl hzyf}kjo yhz÷c,

[ gobo fl nvhyjkh fc lh iyfgdhPhyh pyfcjfy hl lhjy÷c,Zkfcf xvf fwzhy oao hlfyzhXvkfc jkykah vch wfwk÷cPhyh jfwgviyky lhw zyfzhw5Zobhj ikfc fwzh lfggk÷c#

 ___________ 

$Fwgykzh, Zykcghjo+Avcko 80 jf 8;88

Hbhjo dfybhco { gobphøfyo jf zhyfhw1Bf pkjfw lh dfikllh jf gkfyyf phyh zv lkiyo “Ivwghcjo h Jkow‒# ×{fbf# [o mvk fl pyomfzh Flâhw5 {o

hwkwzâ hczfw hl Wkchâ { pyfwfcgkë fc fwpâykzv { zobhjo phyzf fc lh fwgykzvyh jf lhw zhilhw xvf Bokwëw }ko fcfl fwphgko5 {o }knklë hl pvfilo jf Kwyhfl { lo hbfchgë goc wvw pyf}hykghgkocfw5 {o hwkwzâ { hwkwzo h lowgocwfaow jf Jkow $fwgyâiflo hñc hwâ, wk hdoyh dhw jf pvilkghy fl lkiyo+ {o oâ fc hxvfllow gocwfaow lhwfczfcgkh jk}kch xvf fw fwzh1 “Phwhyèc low wknlow { lh zkfyyh, pfyo bk lf{ co phwhyè‒#

Lh dvbhckjhj wf dvcjâh fc fl hikwbo jf wvw gocgvpkwgfcgkhw5 { hxvfl pvfilo h xvkfc wf lf dhiâhgocmkhjo, fc jfp÷wkzo, phyh yfphyzky goc fxvkjhj lh lf{ jf hboy, pyf}hykg÷ { poy lh bkwbh lf{ zfcâh xvfwvgvbiky hl pfwo jf wvw pyopkow fyyoyfw5 dhiâh llfnhjo fl bobfczo { jfwgfcjâ h lh zkfyyh, goc pyop÷wkzojf jfglhyhy lh }fyjhj5 lh jkaf { phnvë goc bk ghifqh#

Lfnvë bk zfwzhbfczo hl xvf }fcâh zyhw jf bâ, pvfw whiâh {o xvf w÷lo zfcjyâh zkfbpo jf pyfphyhylf flghbkco, poyxvf }kcf fc jfwgvikfyzh5 { Afwñw gvbplf wv jfify { phnh gobo {o goc wv whcnyf#

Dhiâhbow yfihzkjo vch mhlwh lf{ { whl}hjo lh fwfcgkh { lh fczyfnhbow fc ivfchw bhcow5 pfyo hlgoyyfy jf low zkfbpow, lh hbikgk÷c lh }vlcfyh, lh goyyobpf5 fw gkfc }fgfw pfoy fl jfwpozkwbo hgzvhl, xvfhxvfl h xvkfc wf lh hyyfihzhbow poy bhl}fywoy5 ozyh }fq low gocwfaow jf Jkow wf yfñcfc { goyyfc h whl}hy lh fwfcgkh jf lh lf{, h whl}hy ozyh }fq lh dvbhckjhj jfl bkwfyhilf powkzk}kwbo xvf zojo lo goyyobpf {fwnykbf poy hybh lh yhq÷c jf lh mvfyqh fc }fq jf lh mvfyqh jf lh yhq÷c5 pfyo fwzh }fq, fc fwzf gocwfao, flcñbfyo jf low jfgkjkjow fw nyhcjf5 zhc nyhcjf gobo low whgykmkghjow { low fcnhøhjow poy lh mhlwh Knlfwkh

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 107/270

Ghz÷lkgh, xvf yflf}h lh ghvwh, h low fmfgzow#Lh dvbhckjhj dh h}hcqhjo zhczo, xvf fc lo bhzfykhl, wf fcgvfczyh hl mkchl jfl wftzo jâh5 { gocmoybf

h fwzf pyonyfwo, dh llfnhjo fl bobfczo jfl “Yfco}h}kw mhzkfc Zfyyhf‒5 { zojow low xvf dhc wvmykjo5 {zojow low xvf dhc lloyhjo5 { low xvf jfahyoc myvzow { wf lfw dhc bhlnhwzhjo, dhc zobhjo ghycf { lhwfnvkyèc zobhcjo phyh lh kbplhczhgk÷c jf lh }fyjhj5 phyh fl gvbplkbkfczo jf lh lf{ jfl hboy5 { fc zojhw

lhw chgkocfw { fc zojhw lhw pyo}kcgkhw, { fc zojow low pvfilow { fc zojhw lhw mhbklkhw xvf gviyfc lh zkfyyh,wf fcgvfczyhc fcghychjow low fwpâykzvw jf Jkow xvf dhc jf lkiyhy lh ihzhllh { w÷lo mhlzh fl zoxvf jfllhbhjh xvf bv{ gfyghco fwzè, poyxvf fl pvczo jf hzfcgk÷c fwzh oiyh fw#

¨Dfybhco bâo¨ Zñ powffw wfgyfzow xvf lh dvbhckjhj dh kncoyhjo5 zñ powffw pojfyfw xvf ozyo co dhzfckjo { zñ###xvkzhyèw lh gyvq cfnyh { pfwhjh xvf dhc ghynhjo h Afwñw dhgkëcjolo Jkow5 zñ###jfbolfyèw flbocwzyvo jf lh Knlfwkh Ghz÷lkgh, phyh kbplhczhy lh yflknk÷c jfl hlbh, lh hjoyhgk÷c hl Jkow jf Hboy, wkczfbplow, ck hlzhyfw, ck whgfyjozfw, xvf jow }fgfw pyf}hykghyoc#

Gvhczow ghwow { gowhw gkzhw, lhw dhw }kwzo goc zvw oaow { {o zf lhw bowzyë5 { jkno hl bvcjo zkfyyh, xvfdo{ gobo fwpâykzv { bhøhch gobo dobiyf, pvfw h lh zkfyyh }ol}fyë, lhw avyo { lhw wowzfcno { lhw avyhyë {lhw wowzfcjyë5 {o, dfybhco bâo, gobphøfyo bâo, bf wkfczo h}fynocqhjo fc bk hboy h Jkow poyxvflow###Phphw###bf dhc dfgdo, cow dhc dfgdo, lo xvf co mvkbow, lo xvf co wfyfbow, lo xvf co pojfbow wfy5

{o xvkwkfyh wfy bèw jf lo xvf mvk { bfcow jf lo xvf bf dhc dfgdo# Avhc Ihvzkwzh

[ wk fwzo fw lh dfikllh,Zhl wfyè fl qhphzo#Pfyo ow jo{ lh dfikllh[ hñc nvhyjo fl qhphzo5Poyxvf hñc lh mhbklkhFwzè fc fl ihyyhcgo###O hjoyh hl jkow Ihgo###Lh gvlph co fw bâh#

 ______________ 

$Fwgykzh, Zykcghjo+Avcko 88 jf 8;88

Hbhjo dfybhco, phq { ifcjkgk÷c#Goyzow woc low jâhw5 goczhjhw woc lhw doyhw5 lh ihzhllh wf h}fgkch { {h fl glhyâc wf o{f { fw cfgfwhyko

hpyfwzhywf h lhw hybhw#Fl loio co pvfjf vwhy hybhw coilfw, poyxvf co lhw powff { xvfyyèc zoygfy lh bhygdh jf lhw gowhw5

 pfyo lh }fyjhj wf bowzyhyè glhyh { ëwzh hiykyè low oaow jf low gkfnow woljhjow { jfwfyzhyèc jfl ghbpo jflh bfczkyh, pyo}oghcjo lh kyh jf wvw kbpowzoyfw afmfw#

Dhiyè vc bobfczo jf gocmvwk÷c, jf jvjh5 pfyo lh lvq jfbhwkhjo glhyh, wf }fyè poy zojhw phyzfw { wvbhnckmkgfcgkh hzyhfyè h low dobiyfw gobo fl kbèc hl dkfyyo { goyyfyèc h hiyhqhy lh jogzykch }fyjhjfyh#Lh gocmvwk÷c chgfyè jfl gdoxvf iyvwgo jf lh lvq goc lhw zkckfilhw5 jf lh }fyjhj goc lh bfczkyh5 jf lhmvfyqh jf lh yhq÷c goczyh lh yhq÷c jf lh mvfyqh5 bozk}o jf gocmvwk÷c wfyè lh pyfwfczhgk÷c jfl Jkow Hboy,myfczf hl bocwzyvowo Jkow jf lh }fcnhcqh, âjolo hwxvfyowo jfl hñc bèw hwxvfyowo gobfygko jf low

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 108/270

 pyfzfcjkjow bkckwzyow jf Jkow#[o mvk vc afwvkzh, wâ# ¿Poy xvë co woc zojow gobo mvk {o { bkw gobphøfyow jf fczocgfw? [o mvk vc

 afwvkzh, gobo low }ko Knchgko fc wvw }kwkocfw jf Boczwfyyhz# Knchgko gopk÷ fc wvw pykbfyow gobphøfyowlh }fyjhj jf lo xvf }ko, gobo Bokwëw gopk÷ lh }fyjhj xvf lf mvf bhckmfwzhjh fc hxvfllhw jow zhilhw xvfgviyâhc zojh lh zkfyyh5 Knchgko jfa÷ h wvw dkaow, lo xvf Afwñw h wvw hp÷wzolfw1 “Ow jo{ fl bvcjo xvf

dhiëkw jf gocxvkwzhy goc fl hboy { lh gkfcgkh‒, {o lo gvbplâ#[o co mvk afwvkzh phyh ivwghy docoyfw { ykxvfqhw, vcow { ozyow bf woiyhihc fc fl bvcjo { lowyfcvcgkë fc gvbplkbkfczo jf bk bkwk÷c, poy hboy h lh dvbhckjhj#

Lvgdë wolo { wkc }fczhahw, xvf do{ zkfcfw poy fl pyonyfwo hlghcqhjo, { bf dowpfjhih goc bèw nvwzojvyhczf zojh bk pfyfnykchgk÷c poy lh Kcjkh, fc lhw gdoqhw jf low kcjkow poiyfw, xvf fc lhw jf low ghgkxvfw#[ ¿xvë wf dh fwgykzo jf bk dkwzoykh? Vc bkwzkgkwbo xvf bf h}fynüfcqh, xvf co zv}f, xvf co pvfjf zfcfy fl hp÷wzol5 fl hp÷wzol co pvfjf wfy bâwzkgo# Zñ, dfybhco bâo, zkfcfw }fczhahw fc lh lvgdh, pfyo fwf bkwbo pyonyfwo xvf zf jh }fczhahw, lhw jh zhbikëc h low hp÷wzolfw jf lh bfczkyh5 pfyo co zf kbpoyzf5 wknvf bkfafbplo5 h bâ fl hboy bf llf}hih hl hboy, { fl hboy zojo lo pvfjf#

Lh Knlfwkh Ghz÷lkgh { wvw wogkfjhjfw, zojhw wf dhc bhzfykhlkqhjo { ol}kjhjo wv pykcgkpko { co pvfjfcllfnhy h wv mkc, $fw jfgky+ hl mkc xvf fl pykcgkpko lfw kbpocâh { wf fcgvfczyh fc vc ghow kcjfmkckilf phyh

fllow, xvf co gobpyfcjfc g÷bo lh dvbhckjhj pvfjf llfnhy h Jkow, wkc zfbplow, wkc bkckwzyow {wkc###Phphw###kcmhlkilfw#Wokw lh cfnhgk÷c jf Jkow5 { co ow fbpføëkw, xvf fw lh avwzkgkh jf Jkow, lh avwzkgkh jf lh lf{ xvf wf

gvbplf, { fl fwpkykzkwbo fw fl avfq jf lh }fyjhj , { wv poczâmkgf fl ñckgo, fl }fyjhjfyo, fl Jkow jf hboy,xvf do{ wf ow bvfwzyh#

Fl Jkow jfl fwpkykzkwbo, fl Jkow jf hboy, hnoz÷ low bfjkow jf iocjhj, { xvkwo fcjfyfqhy low fyyoyfwjf lh Knlfwkh Ghz÷lkgh {, fc wv bh{oy hpvyo, gvhcjo {h co zfcâh whlkjh jfl ghllfa÷c fc xvf wf dhiâhfcgfyyhjo { fwzhih py÷tkbh h ghfy, lf jh Jkow lh ñlzkbh pyvfih { dhgf jfwgfcjfy jf lhw hlzvyhw hl nyhcKnchgko { lh wowzkfcf, phyh jhylf zyfnvh jf yfnfcfyhgk÷c, f Knchgko lf wky}f jf pvczhl { lf omyfgf lowbfjkow jf yffjkmkghy fl ghygobkjo fjkmkgko { whl}hy lh nyf{ fcnhøhjh# Pfyo fwzh Knlfwkh, fc wv oynvllo {hbikgk÷c, gvhcjo dh }kwzo hpvczhlhjhw wvw golvbchw, hpyo}fgd÷ fl pvczhl, co phyh fjkmkghy, wkco phyh vcjobkcko bh{oy xvf fl xvf zv}o {, dhwzh low dkaow jf Lo{olh, kjfczkmkghjow goc lh Knlfwkh, co gvbplfc wvgocwzkzvgk÷c jf hboy { pyonyfwo fwpkykzvhl { fl bhlfwzhy yflknkowo gvcjf poy zojhw phyzfw, poyxvf fl pvczhl wf ghygobk÷ poy vc mhchzkwbo bv{ fwpfgkhl { bv{ afwvkzh###gobo jfgâw fc fl bvcjo# Pfyo fl  pyonyfwo h}hcqh goc zhl fbpvaf xvf### ¨h{ jf hxvfl xvf kczfczhwf jfzfcfy wv bhygdh, wvgvbikyâhhplhwzhjo¨

Lh avwzkgkh jf lh lf{ vck}fywhl fw zhc avwzh, xvf wf wky}f phyh fl pyfbko { fl ghwzkno jfl bkwbo bfjko,{ poy fwo, fwzè jfgyfzhjo fc low gocwfaow jf Jkow “Xvf vc fwphøol hpvczhl÷ fl fjkmkgko jf lh KnlfwkhGhz÷lkgh, { ozyo fwphøol wfyè fl jfbolfjoy jf fllh5 fl xvf jknh goc lh bkwbh hyyonhcgkh xvf low zkyhcow jflh dvbhckjhj, pfyo goc lh oyhgk÷c kc}fywh1 Jkow fw zojo hboy { wv iocjhj fw lh avwzkgkh5 co cfgfwkzhzfbplow jf pkfjyh, ck hlzhyfw jf oyo5 Jkow xvkfyf wfy hjoyhjo fc fl wkc mkc zfbplo jfl Vck}fywo5 co xvkfyfbèw hlzhyfw xvf low goyhqocfw coilfw { jkwpvfwzow hl hboy5 co xvkfyf dobiyfw phyèwkzow poy whgfyjozfw5xvkfyf dobiyfw jf hggk÷c phyh fl ikfc gobñc { jf gocgkfcgkh yfgzh { zyhcxvklh5 xvkfyf dobiyfw jf avwzkgkh xvf jfc h ghjh vco lo xvf lf pfyzfcfgf5 xvkfyf, fc mkc, dobiyfw xvf xvkfyhc, poyxvf xvfykfcjo pojyèc#

Dfybhco bâo1 lh ihzhllh wfyè yvjh { lhynh5 fc fllh wfyèc bvgdow goczyh pogow, pfyo fl zykvcmo wfyè jflh }fyjhj, poyxvf {h fw doyh jf yobpfy fl hczkmhq jf lh dkpogyfwâh# Pfyo zfc fczfcjkjo xvf hvcxvf fwzèwh{vjhjo poy zojow low fwpâykzvw wvpfykoyfw, fwzo, wkc fbihyno, co zf lkiyhyè jf lhw nyhcjfw mhzknhw xvfgocwkno llf}h vch oiyh gobo lh xvf wf zf fcgobkfcjh5 pfyo, gobo whifw, lh h{vjh xvf zkfcfw jf lowkc}kwkilfw, gvhcjo }fhw xvf zf xvkfyfc hgoyyhlhy, fgdh bhco fc cobiyf jfl Jkow jf Hboy xvf dhw

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 109/270

 ivwghjo, jfl Nyhc Nfcfyhl# “ Co kbpoyzh‒, xvf ëwzf zf llf}hyè h lh }kgzoykh# Woljhjow co zf dhc jf mhlzhy#Pyfphyh lhw hybhw yhgkochlfw, xvf {h whifw xvf fbpkfqhc h jfwgfcjfy low nyhcjfw hyzkllfyow xvf dhc jf pyfcjfy lhw bfgdhw jf low ghøocfw jf lhw whl}hjoyhw jogzykchw, { fc lh lvgdh, { fc lh }kgzoykh, nykzhwkfbpyf mvfyzf1 ]k}h fl Hboy { lh myhzfyckjhj vck}fywhl, xvf fw lh lf{ jfl Jkow Hboy#

 Myhcgkwgo Th}kfy 

Low ghøocfw woc low lkiyow{ lhw ihlhw jf phpfl1cvfwzyh nvfyyh co fw gyvfl poyxvf fw nvfyyh jf pykcgkpkow5Pfyo co jh gvhyzflh low jkowfw ck bkckwzyow,ck h wvw jonbhw jf Ihifl,wkco fc fl Fwpkykzkwbo#

 ____________________ Powfwk÷c B# P#

Avcko 88 jf 8;88

Ifcjkzo wfh fl hboy fczyf zojow low dfybhcow5 vc fwpâykzv hmâc wf fcgvfczyh fczyf }owozyow1 fldfybhco Ifckzo#

Hñc pyfgkwèkw bvgdo hboy { hbhy bvgdo, xvf fwf fw fl nhlhyj÷c jfl zyhihao jf low fwpâykzvw#]owozyow jfiëkw wfy nyhcjfw5 pfyo nyhcjfw wfyëkw, wk nyhcjf fw }vfwzyo hboy#]owozyow {h wokw nyhcjfw1 bhw dhiëkw wkjo pfghjoyfw5 {o zhbikëc lo mvk, dhwzh xvf wvpf hbhy { fl

hboy bf pvykmkg÷#Poy whczo bf zkfcfc, poyxvf wvpf hbhy h bkw dfybhcow5 pfyo co wo{ whczo, poyxvf vco w÷lo fw fl

whczo, hl gvhl cow hgfyghbow, pfyo ahbèw llfnhyfbow5 pojfbow hgfyghycow poy lh pvykmkghgk÷c { {o bf pvykmkxvë fc lo xvf ghif pvykmkghywf fc lh zkfyyh#

Hczfw mvk dobiyf, ojkë { bf ojkhyoc, { do{ bf xvkfyfc { xvkfyo h low bkwbow xvf bf ojkhyoc {ojkë# Fwzf fw fl wfgyfzo, hbhy#

]owozyow zfcëkw xvf ghbkchy bvgdo5 zfcëkw xvf lvgdhy bvgdo5 { wk }fcgëkw fc lh lvgdh, wfyëkwnyhcjfw hczf Jkow { hczf low dobiyfw# Lvgdhy { }fcgfy, fwzh fw lh bkwk÷c jf low dkaow jfl Jkow Hboy#

Gvhcjo fcgoczyë fl ghbkco, hbë bvgdo5 dkgf zojhw lhw oiyhw ivfchw xvf pvjf { jfbowzyë wkfbpyf flhboy h lh dvbhckjhj, wkc zfboy jf oynvllo#

Lh bhzfykh fw kbpfymfgzh5 lf mhlzh bvgdow nyhjow phyh llfnhy h lh pfymfggk÷c, pfyo Jkow co ghwzknh hwvw dkaow, { lh bhzfykh llfnhyè h lh pfymfggk÷c#

[o, fc bk ñlzkbh ftkwzfcgkh, gobpyfcjâ {h lo xvf do{ }owozyow pyhgzkgèkw5 { h mhlzh jf hbikfczf,fwgykiâ low ftoygkwbow xvf lh Knlfwkh hñc vwh, bvgdhw }fgfw goc ivfcow yfwvlzhjow, poy lh kczfcgk÷c 5bhw {h co zkfcfc yhq÷c jf wfy# [o whiâh { poy kczvkgk÷c bf mvf hmkybhjh lh ftkwzfcgkh jf low fwpâykzvwbhlkncow { h{vjë h lh dvbhckjhj goc low ftoygkwbow { yfgkiâ wkfbpyf goc bh{oy hnyhjo hl hcjyhaowo, poyxvf whiâh, { whifjlo zhbikëc, xvf jfihao jfl zyhaf hcjyhaowo wf fcgviyf vc fwpâykzv flf}hjo# Yfwpfzhjh low dhyhpowow#

Pyfnvczë ¿H xvë jfifbow zhc nyhzh }kwkzh, dfybhco Ifckzo? ‗ Wâ, zf lo jkyë5 zfcno hxvâ bk pyozfnkjh,

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 110/270

 pfyo hñc co fw doyh jf jfglhyhybf, jfczyo jf pogo wâ#Dfybhcow, h lh lvgdh { }fcgfy, xvf }vfwzyh hybh wfh fl hboy#

 Ifckzo

[ fwzf dfybhco xvf mvf bhno

Bf dh jfwgvikfyzo hxvâ vc “Dkzo‒,Xvf wf pyfgkh jf wfy “bhao‒Xvkfyf jfgkycow Ifckzo#

Do{ dh{ bhnow chjh bhaow,Jf oyknfc fc}klfgkjoXvf vwhcjo low ftoygkwbowGhvwhc bèw jhøo xvf vc yh{o#

 _____________ 

Powfwk÷c L# L#Wkfbpyf owgvyo, wkfbpyf wvmykfcjo, co lh fcgvfczyo#¿J÷cjf fwzè lh lhzh jf efyowëc? Xvf co wf jfyyhbf###"¿Xvë lhzh fw fwh { h xvë wf yfmkfyf? Ftplâghbf, dfybhco#"[o fyh poyzfyo, xvfyâh h Hjflkch, dkah jf

bk phzy÷c, pfyo fllh co bf xvfyâh { poy fwo lf pyfcjâ mvfno goc efyowëc { co wë bèw#Dkgf llhbhy h Hjflkch { wf pfyjochyoc avyècjowf hboy# Ël wf llhbhih Pfjyo B#5 fl dfgdo fc

Pfdvha÷# Wf bhckmfwz÷ ozyo fwpâykzv { jkao1Bf pfywknvfc { co fcgvfczyo jfwghcwo# Fl xvf bf pfywknvf fw Aowë Bolkch, bf yoi÷ { {o lo bhzë5

glh}hjo llf}h fl pvøhl#Low yfgocgklkë { yfgkikfyoc lvq5 fl dfgdo mvf fc fl Hqvl, { wf llhbhih Lvkw#

 C#I# ‗ Hczfw jf jfwpfjkywf fl dfybhco Ifckzo, wf bf dhiâh jkgdo poy lo ihao xvf pfjkyâh vch wfwk÷cfl dfybhco Bhyzâcfq, { xvf hgvjkfyh wv gobphøfyh# Lf wføhlë fl jâh 8:5 }ëhwf#

 _________________ 

Powfwk÷c B# P#

Avcko 8: jf 8;88

Bk zkfyco hboy { bk bh{oy fw phyh }owozyow, dfybhcow xvfykjow# Fl dfybhco Ifckzo

Bk pyfmfyfcgkh, dfybhcow, mvf { fw fl hboy5 jocjf dh{ hboy, hvcxvf dh{h pfwhyfw wf llf}hc gocyfwknchgk÷c { }vfwzyhw hlfnyâhw h cowozyow cow hlfnyhc#

Woc bvgdhw ftkwzfcgkhw xvf ow wkno { avczow dhiëkw hcjhjo5 {h fwzèkw hl knvhl5 dhiëkw wkjo fwpowo {fwpowh { fwpowo { fwpowh fl vco jfl ozyo, { ow dhiëkw dfgdo wvmyky, pfyo {h, fc fwzh ftkwzfcgkh, bf df pyopvfwzo pyfwfczhy zv fwpâykzv h Jkow, goc lhw gvfczhw whljhjhw# Wâ, dfybhch xvfykjh, dh llfnhjo flbobfczo jf xvf wfphw, { hxvâ zfcâh xvf wfy, xvf fl dfybhco Ifckzo zf pyozfnf# Wf lf}hcz÷ { wf mvf h lh

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 111/270

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 112/270

Xvf co bf zoxvf Whc Yoxvf Ck fc phlhiyh wvwpfcwk}h5Poyxvf fl boco whlk÷ hl zyozf[ goc fl pfyo jko fl goyzfMhzhl h bk kc}fczk}h

Jf lh f}olvgk÷c jfl dobiyf#Poy Jkow, Yoxvf, co bf zoxvfw,Xvf fwzo{ gobo wkfbpyf}k}h#

 ___________ 

Avcko 86 jf 8;88 $Jâh jfl Goypvw+$Fwgykzh, Zykcghjo+

Oknhc low gkflow lo xvf jkno { low dobiyfw oknhc bk }oq#Wk low gkflow pvjkfyhc pyozfwzhy jf hlnvcow hgzow jf low dobiyfw, pyozfwzhyâhc h }oq fc nykzo jf low

hgzow zojow kbpâow5 pfyo jfl hgzo xvf do{ gflfiyh lh Knlfwkh Ghz÷lkgh, pyozfwzhyâhc dhwzh goc yh{ow {zyvfcow5 pfyo fl dobiyf zkfcf lkiyf hlifjyâo { fw fl yfwpocwhilf jf wvw hgzow5 { low gkflow, ck low dkaow jflow gkflow, co pyozfwzhc goc phlhiyhw, pfyo jhc wv }oq jf joloy { gocbkwfyhgk÷c h wvw dfybhcowfcghychjow5 { ëwzow, fc wvw pyfavkgkow { bhljhjfw, co o{fc, gvbplkëcjowf hxvâ lo xvf zhczhw }fgfw jkaffc }kjh1 “Zkfcfc oyfahw { co o{fc { oaow { co }fc‒ fl jfwhnyhjo jf low fwpâykzvw bèw kczfyfwhjow#

[o, ilhcgo jf lhw omfcwhw xvf wf dhgfc poy bk cobiyf hl Jkow jf Hboy, hl Phjyf hbhczâwkbo jf lowdobiyfw, wo{ dfykjo fc lhw mkiyhw bèw jflkghjhw jf bk wfy { fc bk hboy h Jkow5 { poy lo xvf h bâ bfomfcjf, co bf kbpoyzh, dfybhco xvfykjo5 pfyo bf hzoybfczh jf vch bhcfyh doyykilf fl }fybfgoc}fyzkjo fc âjolo kbpâo { fc mkl÷c jf oyo, ftpvfwzo h lh }kl ftplozhgk÷c jf low xvf wf jkgfc bkckwzyowjf Jkow { xvf fc }fyjhj woc lh cfnhgk÷c jf Jkow5 pfyo, dfybhco bâo co wfyèc bvgdow low høow xvf wfgobfzhc fwzow whgyklfnkow jf lfwh jfkjhj poyxvf lh }oq wfyè oâjh poy low dobiyfw jf ivfch }olvczhj, {low gkflow zobhc cozh jf lo xvf jkno#

Fl hvzoy jf fwzf whgyklfnko zhbikëc phjfgf fc fwzf jâh bèw xvf fc zojow low jfbèw, { ël wfyè vco jflow xvf fc avwzkgkh yfihzkyèc lh bhlh mf goc xvf mvfyoc hgonkjhw { fczfcjkjhw wvw fwgykzvyhw { flyfboyjkbkfczo xvf hghyyfh h wv fwpâykzv, lf wky}f jf ftpkhgk÷c h wv lknfyfqh1 fwf fw bk jkwgâpvlo hbhjo#

Zñ, dfybhco bâo, wknvf fl ghbkco fbpyfcjkjo { co jvjfw xvf bf xvkzhyèw lh gyvq, {o zf pyobfzo bkh{vjh { lh jf zojow low fwpâykzvw jf lvq { dhq xvf lh oknhc low dobiyfw poyxvf low gkflow o{fc lo xvfjkno#

[o zf ifcjkno# Afwñw jf Chqhyfz#

Fczfcjfj poy Gkflow, low fwphgkowJocjf lh lvq fw lh nloykh,[ xvf ëwzh fw lh pyowojkhXvf bhzhyoc low yfhgkowHl kczfypyfzhy mknvyhwDfgdhw fc lhw fwgykzvyhwXvf llfnhyoc h wvw bhcow[ mhlwfhyoc lh dkwzoykh#

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 113/270

 _____________ 

Powfwk÷c B# P#

Avcko 8= jf 8;88Ikfc}fckjow wfèkw, xvfykjow dfybhcow#Goc pyobfwh dfgdh, h bkw dfybhcow }fcno# [h }fo }vfwzyhw cfgfwkjhjfw jfl Plhcfzh zkfyyh#Llhbhjbf fl

 Dfybhco Pâo#

[o bf goc}fyzkyâh jf ivfc nyhjo fc jogzoy, phyh gvyhy lhw bhzfykhw zhc kcmfgzhw hñc5 pfyo co fw flzkfbpo { fl fcghynhjo jf fwzhw gvyhw###Jkow, zkfcf wføhlhjow low jogzoyfw#

Wo{ vc fwpâykzv, zojo hboy5 hdoyh wo{ vc dfybhco jf low fcmfybow jf fwpâykzv { dfybhco ghychl jf

hlnvcow jf }owozyow fc hlnvchw ftkwzfcgkhw#Gvèczo wfczkbow co pojfyow jhy h pyoihy lhw jvlqvyhw jf low bvcjow jf pfymfggk÷c, jocjf goc pfybkwo jf lh jk}kckjhj }hbow h phwhy hlnvcow yhzow bkfczyhw llfnvf fl bobfczo jkgdowo jf hwgfcjfy zojow5 pfyo co fw pogo xvf ow dhilfbow jf fwf jvlgf ikfcfwzhy#

[o, hdoyh, wo{ fl jogzoy phyh gvyhy vch bhzfykh, 88 pfyo }fcno goc hboy vck}fywhl# Df wkjo bhjyf jflfwpâykzv jf fwzh bhzfykh fc ozyhw ftkwzfcgkhw { co lo hbë5 jfwpvëw lo df hbhjo5 pfyo ël, fc vch ftkwzfcgkhjf pojfy bhzfykhl, wf dvcjk÷ poy bvgdo zkfbpo { dh zfckjo xvf }fcky {h zyfw }fgfw h lh zkfyyh {, gvhcjolh Knlfwkh lf jh kcgkfcwo fc low hlzhyfw, ël lvgdh poy lh ftkwzfcgkh { gobfzf fyyoyfw###Hñc###xvkëc whif wk fcfwzh co bf jhyè bèw joloy###Fw hñc bv{ ao}fc fwzh bhzfykh { lf pfywknvfc fwpâykzvw lknfyow#89 ¿[ whiëkw,dfybhcow bâow, xvkëc fw fwzf fwpâykzv? Fw###Whczh Flfch Fbpfyhzykq, xvf hñc co dh }kwzo lh lvq5 Fwzvjkh###

Oâj hdoyh5 mvf bk dkao fc vch ftkwzfcgkh { bkw phjyfw bf lo hyyfihzhyoc5 }ol}k÷ h chgfy jf bâ { lozkyë gobo h vc pfyyo { hdoyh fc fwpâykzv zfcno xvf hbhylo#

Dfybhcow, bk dkwzoykh fw kczfyfwhczf phyh pvilkghylh { ow pyobfzo yflhzhylh, wk wo{ hvzoykqhjo# Hjk÷w#

 Dfybhco Pâo#

Fw Whczh poyxvf fcgoczy÷Jf Afwñw lh gyvq { glh}ow,Pfyo hdoyh wf goc}kyzk÷Jf wvw phjyfw, fc nyhc glh}o#[ whczow xvf dhgfc low dobiyfwPoyxvf lfw jkfyoc plhgfy,Gvhcjo zkfcfc ozyow cobiyfwBèw low dhgfc phjfgfy#

$Fwgykzh, Zykcghjo+87 

Hbhjo dfybhco1 ¿Gvècjo jf goihyjfw wf dh }kwzo chjh nyhcjf? Zv gocwvlzh fwzè goczfwzhjh5 co fc88 [ mvf dhgkh vc ao}fc jf 8: høow, dkao jf G# Z#89 Fw bv{ zyh}kfwo { hpfchw wk lo pvfjfc jobkchy wvw phjyfw#87 Zv}f lh jfiklkjhj jf lffy h hlnñc dfybhco lhw ghyzhw xvf jkyknâ h “Fwphøh Cvf}h‒ { ëwzf, goc

nyhc pfwkbkwbo, bf jfwhckb÷# Pfjâ gocwfao { goczfwzhgk÷c, fw lh gobvckghgk÷c xvf hczfgfjf#

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 114/270

}hco zkfcfw fwgykzo lo xvf zkfcfw fc fl iolwkllo { fc fl goyyfo, jfifyâh fwzhy {h, poyxvf fw vynfczf#Zf jkaf xvf zkfcfw gykzfyko { pojfy wvmkgkfczf { jfifw oiyhy, wkfbpyf xvf lh kcwpkyhgk÷c zf llhbh5

fwpfyh lh h{vjh jf zojow, pvfw zojow fwzhbow fbpføhjow fc lh ghvwh#Hjflhczf, xvf {h cow fcghynhbow cowozyow jf low yfwvlzhjow xvf hcdflhw#

 Myhcgkwgo Th}kfy 

 _________________ 

Powfwk÷c B# P#

Avcko 8= jf 8;88Fl zkfyco hboy wfh fczyf }owozyow, dfybhcow#

Bhyâh jf Chqhyfz#

W÷lo }fcno goc fl fcghyno jf jfgkyzf xvf fl dvfwo 8: xvf fgd÷ fl ckøo, co lf dh jfahjo gocwfgvfcgkhw

gobo zfbfw# Dh pojkjo oghwkochylf lh bvfyzf, hvcxvf dvikfyh wkjo h vc dobiyf mvfyzf# Pfyo {o lo }kgvhcjo lo dh kcnfykjo poyxvf co jh vc lhzkjo wkc xvf {o lo }fh, { hvcxvf co lo pvjf f}kzhy, poyxvf cozfcfbow bhcow, lo dh fgdhjo { df xvfykjo xvf lo cozhyhc hl lh}hy, phyh xvf fwzvjkëkw#

 Co dh xvfjhjo pflknyo ckcnvco5 pfyo zfcfy gvkjhjo { phyh lh jfczkgk÷c jhylf glhyh jf dvf}o gochlbkj÷c jf zykno, phyh hphnhy fl ghloy jf lh mkfiyf { phyh fl yfwmykhjo vch ghzhplhwbh jf gdogolhzf gocnkcfiyh hl pfgdo# Hjk÷w#

 ___________________ 

Powfwk÷c B# P#

$Fwgykzh, Zykcghjo+Avcko 84 jf 8;88

Ikfc}fckjow wfèkw, dfybhcow xvfykjow#]fcno h pfjky h{vjh { h goczhyow bkw wvmykbkfczow, phyh xvf fwzvjkëkw, bf jkgfc#[o mvk vc fwpâykzv lknfyo, wkc hboy { wkc pyo}fgdo fc lh zkfyyh# Mvk, gobo jfgâw hxvâ, vc }hnhivcjo#

Jocjf {o mvk, jkgfc vc “nolmo‒#Dhgf bvgdo zkfbpo xvf ghbkco, { dhwzh hxvâ df llfnhjo5 hcjo ivwghcjo hboy fczyf bkw dfybhcow,

 pvfw fc lh zkfyyh co lo zv}f#Mvk vc fwpâykzv bhlknco, { co }kcf h lh zkfyyh h wfylo, pvfw zyhâh nyhc bkwk÷c xvf gvbplky, { mvk pyfwo {

 pfywfnvkjo { hl mkc, hwfwkchjo#[o xvkfyo fl hboy, lh lvq phyh bk fwpâykzv, xvf fwzè dhbiykfczo poyxvf co wf lh jkfyoc#[o, zkyhjo hl hyyo{o, mvk lhjy÷c { hwfwkco { mvk zhc jfwpyfgkhjo, xvf lh bvafy xvf bf llf}÷ fc wvw

8: Fc fwzf jâh, hl lh}hy lhw iobihgdhw jfl ckøo jf 87 bfwfw Myhcgkwgo Th}kfy, lh ckøfyh hj}kyzk÷vc dvfwo jf zyfw fwxvkchw, xvf bkjf 86 bb, llfco jf jkfczfw { ilhcgo poy dhify wkjo jknfykjo# [ozfbâh pvjkfyh dhifylf pyojvgkjo lfwkocfw { hl fmfgzo llhbë#

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 115/270

fczyhøhw, bf fczyfn÷ h vch }kfafgkzh, bv{ ivfch, pfyo jf bv{ pogow høow lh pfyjâ#Fyh ëwh phyh bâ, bk bhjyf, { xvfjë fc fl hyyo{o, { avczo goc ozyow nolmow, zoygâ bk bkwk÷c poy mhlzh

jf hboy { yfcfnhih jf Jkow5 llfnvë h wfy dobiyf, { zojow low }kgkow low dkgf bâow# Fl avfno bf dkqo wfy lhjy÷c5 mvk pyfwo, { gobo chjh zfcâh xvf bf jkfwf ghloy, hllâ fc lh jflfnhgk÷c, xvf fcgoczyhih ghloy, bfmvf cfnhjo zhbikëc { mvk fgdhjo gobo vc pfyyo#

Lh poiyfqh jf bk bhjyf, xvf co pvjo zfcfybf h wv lhjo, mvf bk kcmoyzvcko# Gvhcjo whlâh jf lhjflfnhgk÷c, gobfzâh gvhlxvkfy pfxvføo jflkzo phyh xvf bf llf}hyhc, poyxvf bf yfpvnchih fl jhøo5 pfyoozyh }fq fyh zkyhjo hl hyyo{o# Dobiyf {h, zv}f hboyfw goc vch nolmkzh, gobphøfyh cvfwzyh jfl hyyo{o, {, poy gflow, lh bhzë, wkc whify bèw jf vc dkao xvf dhiâhbow zfckjo# Co mvk jfwgvikfyzo#

Bèw zhyjf, lh gvhjykllh wfczfcgk÷ h bvfyzf h vc poiyf zyhpfyo, xvf bvgdhw }fgfw cow wogoyyk÷, { bfzog÷ h bâ5 wviâ h wv ivdhyjkllh { lo bhzë# Co mvk jfwgvikfyzo zhbpogo# Wf llhbhih fl zâo Yowfcjo# Pfyo,bèw zhyjf, fc vch jf hxvfllhw ghllfw xvf zñ gocogfw, bf whlkfyoc zyfw# Wf hjflhcz÷ vco, { bf hwfwkc÷# ]k${h fc fwpâykzv+ lh nfczf hgfyghywf h bk gvfypo, xvf dhwzh jfwpvëw jf bvfyzo wf bf jfwpyfgk÷#

[o zfcno dhbiyf jf hboy5 jèjbflo dfybhcow#Gobo pyvfih, lf kczfyyonvë wk gocogâh lh ghpkllh jf Whc Mfybâc jf low Ch}hyyow, { bf jkao1

Dfybhcow, gvèczhw }fgfw df yf}vflzo poy hxvfllow ihyykow hxvfllhw ihwvyhw { df yoâjo low dvfwow gobo

vc pfyyo###Xvkqèw, dfybhcow, fw lo xvf bèw bf doyyoykqh jf bk ftkwzfcgkh#"Ikfc, dfybhco1 jkbf zv cobiyf#"Pfjyo “Fl vyfyo‒#"Pvfw ikfc, Pfjyo5 pkjfw hboy, hboy zf jhyë# Pkjfw lh lvq# Lh lvq zf lh jhyè hxvfl Myhcgkwgo Th}kfy, fc

gv{h fybkzh dhw yoâjo low dvfwow# ]f, { lh lvq wfh goczkno#" Nyhgkhw, dfybhcow###Llf}o hboy { lvq#Fwzvjkhj# Fwzvjkhj# Hjk÷w#

Wâ xvf dh{ bvgdo xvf fwzvjkhy#Jkgf ikfc, Pfjyo “Fl vyfyo‒#Pvfw lh kcmhbf wogkfjhjHihcjoch bèw xvf hl pfyyoH fwow wfyfw xvf }kckfyocFc lf{ h ivwghy Hboy,[ fc }fq jf dhgfy bkwkocfyow,Dhgfc jfl dobiyf vc ihlj÷c#

 _______________ 

Powfwk÷c B# P#

Avcko 90 jf 8;88

Ifcjkzow wfèkw, dfybhcow xvfykjowBhyâh Bhnjhlfch

Wf pyfwfcz÷ bv{ hmlknkjh { bv{ lloyoch poy wv pyozfnkjo A# N#, xvf poy wv zfyxvfjhj { oynvllo {ckcnvch mf, wf fcgoczyhih fc lh bh{oy bkwfykh { jfwfwpfyhgk÷c, { jkao1

 Co bkyëkw cvcgh goc kcjkmfyfcgkh, dfybhcow bâow, hl jfwnyhgkhjo5 fwf fwpâykzv bf gvfwzh bèwlènykbhw xvf zojow low xvf df zfckjo { {o gyfo xvf fc fwzh ftkwzfcgkh, co pojyë llf}hylo hl ghbkco jf lhlvq#

 Co xvkfyf zyhihahy { fw jfwnyhgkhjo, { gyfo xvf fw kcñzkl gvhczo poy ël dhgëkw# ¿Lo dhiëkw hvtklkhjo?

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 116/270

¿Xvkfyfw whify j÷cjf fwzè? [ wf zyhcwpoyz÷ { jkao1 Fwzè wfczhjo fc lh H}fckjh jf Bh{o# [ dkqo vcbo}kbkfczo gobo phyh zkyhy hlno jf lh bfwh5 xvf fyh vch goph jf hlgodol xvf kih h zobhy, { jkao1]ol}fyè#

Fmfgzk}hbfczf5 co wf dhiâh zfybkchjo lh wfwk÷c, gvhcjo }ol}k÷, bowzyècjowf vch ghyzh jf jfwhmâo hozyh pfywoch, lh xvf yhwnvë#

Lh gobvckghczf pyowknvk÷1 Co bf jfaëkw, dfybhcow5 h{vjhjbf, h }fy wk pvfjo llf}hylo hl ghbkco jfl ikfc, xvf hdoyh lloyhc wv bhzfykh { wv fwpâykzv, poy fl bhl xvf zf dh dfgdo, { pyobfzkjh fwzè lhyfgobpfcwh, poy fl ikfc xvf dhgfw# Hjk÷w#

Ghyo zf gvfwzh fl Hboy,Dfybhckzh Bhnjhlfch5Dhwzh fc bâ gyfgf lh pfch,Poyxvf pkfyjo lh lhioy Goc fwzf “Ahgkczo‒ mloy###Gobo mloy, glhyo fw xvf fw ivfch,Pfyo fbphphjh fc hlgodol,

Dhwzh fl hbikfczf fc}fcfch#Wf f}og÷ hl dfybhco Lvkw Nocqhnh, { jkao1Ikfc}fckjow wfèkw, dfybhcow#Gobplhgkjo bf fcgvfczyo h }vfwzyo lhjo# Do{ co fw jâh jf hlfnyâh phyh bâ###Gvèczh mhywh { gvèczh

bfczkyh poy zojhw phyzfw fc bk cobiyf###[o hbo h lh av}fczvj, wâ# ¿G÷bo co lh df jf hbhy?###Pfyo bfjvflf bvgdo xvf wf lh fbiozf { bf gocwkjfyfc gobo bf gocwkjfyhc# Phyh llfnhy h wfy lo xvf bf dhgfc,mhlzh zhczo gobo lo xvf bf mhlzh phyh llfnhy h Jkow, xvf co wf pvfjf llfnhy#

Fl fafbplo jf lo xvf hghièkw jf yfgkiky fw vch bvfwzyh jf lo xvf phjfgfbow low fwpâykzvw pyozfgzoyfw5bvgdo fw fl pojfy xvf zfcfbow5 pfyo zhczo pvfjfc low ivfcow gobo low bhlow {, bfaoy jkgdo, co pvfjfczhczo low pyozfgzoyfw, poyxvf zkfcfc fc wv goczyh lh kbpfymfggk÷c jf lh bhzfykh xvf lh hpyo}fgdhc, { poy fwzo co jvjëkw jf xvf bvgdow pyozfgzoyfw wf hyyfpkfczhc, gvhcjo co pvfjfc goc lh bhzfykh jf wvw pyozfnkjow, { phyh co gobplkghywf, low jfahc#

Fl fwpâykzv, hczfw jf zobhy bhzfykh, zkfcf nyhcjfw pyop÷wkzow, { hgfpzh lhw lvgdhw xvf }f xvfwowzfcjyè5 pfyo, zobhjh lh bhzfykh, wkfczf fl pfwo jf ëwzh { wf jfah hyyhwzyhy poy wvw kcglkchgkocfw, { cogvbplf wv pyobfwh# ]owozyow, jhj nyhgkhw h Jkow poy dhify fcgoczyhjo fl ghbkco yfgzo5 pfyo whify zhbikëc, xvf dhiëkw jflkcxvkjo bvgdhw }fgfw, bvgdhw ftkwzfcgkhw xvf co gvbplâw lo pyobfzkjo, { poy fwo, fc ëwzh, zfcëkw zhczh ghynh# Ow h{vjhyoc, h{vjhj }owozyow#

Zñ, pyozfnkjh bâh, {h zf }fo, bvgdo zyhihao phyh whghy hpfchw lo cfgfwhyko, pfyo co zf mhlzhyè fl phc,gobo zf lo pyobfzâ# Wknvf hjflhczf, h{vjh h zv dfybhch { hlkfczh hl dfybhco, xvf, hdoyh bèw xvf cvcgh,cfgfwkzh hlkfczo###

¨H{¨, fl ghzhglkwbo fwzè fcgkbh, { hñc, fl zkfbpo goyzo, phyfgfyè lhyno, poy low wvmykbkfczow#"Dfybhco Lvkw, ¿pvfjfw goczfwzhybf h vch pyfnvczh? Zf goczfwzhyë, wk bf fw pfybkzkjo#" ¿Fl yfzo

xvf lh Knlfwkh Ghz÷lkgh dhiâh jf lhcqhy h lh dvbhckjhj, fw fl Gocnyfwo Fvghyâwzkgo xvf wf }h h gflfiyhy fc Bhjykj? ‗Wâ, dfybhco xvfykjo5 pfyo, dhw jhjo vc phwo zhc nknhczf###xvf wf pvfjf###Wklfcgko bfkbpocfc# Fw }fyjhj, ¿xvkëc wo{ {o phyh hjflhczhy?###Wk {o pvjkfyh jfgky lo xvf wf zhph jfihao jfhxvfllhw kcmhbfw wozhchw###Pfyo co pvfjo, dfybhco bâo# Zfc }hloy { gocmâh fc Th}kfy# Hjflhczf#

 Lvkw Nocqhnh

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 117/270

 Cozh#" Fc fwzh gobvckghgk÷c wf }f bv{ glhyh lh kczfy}fcgk÷c jf Th}kfy, xvf pfybkzf lh goczfwzhgk÷ch bkw pyfnvczhw, pfyo co jfah hjflhczhy low avkgkow, xvkqèw zfbfyowo jf xvf fl hboy jf fwzow dfybhcow wfftzyhlkbkzf { bf pocnhc fc gvkjhjo, lo xvf wfyâh ghvwh bvgdhw }fgfw jf xvf wf zoygkfyhc o wffczoypfgkfyhc low dfgdow# Fwo fw lo xvf jkgfc low pvczow wvwpfcwk}ow#

 ___________________ 

$Fwgykzh, Zykcghjo+Avcko 90 jf 8;88

“Wvynkzf boyzvk fz }fckzf hj avjkgkvb‒#Wâ5 bvfyzow low xvf fwzèkw }k}ow, yfwvgkzhy, xvf lh lvq jf lh }fyjhj }kfcf h jhyow lh }kjh xvf ow mhlzh#

Gvhcjo lhw gocgkfcgkhw fwzèc bvfyzhw, pogo kbpoyzh xvf fl goyhq÷c lhzh5 lh bhzfykh wky}f jf wfpvlgyo h lhgdkwph jk}kch { jf gyfwp÷c hl wfy pfcwhczf, xvf hl dobiyf, dhgf dobiyf#

Wvw ghvwhw wvflfc wfy }hykhw5 pfyo lh bh{oy fw lh dkpogyfwâh, poyxvf dhgf }fy, h lh }kwzh jf wvwwfbfahczfw, vch }kjh mkgzkgkh#Fl gvfypo dvbhco, fw w÷lo fl }fwzkjo jfl fwpâykzv, { co lf wky}f bèw xvf phyh fl }khaf jf vch

ftkwzfcgkh5 { wk ëwzh lf wky}f bhl, fl hlbh wf h}fynüfcqh jf dhify }k}kjo fc fwf gvfypo# Co xvfyyâhnvhyjhy bfboykh, pfyo co pojyè ioyyhylo ahbèw#

Pvfjf fl gvfypo }k}ky bvgdow wknlow, poyxvf lh avwzkgkh jfl Jkow Hboy wf ftzkfcjf h zojhw lhw gowhw {fc bvgdhw gowhw wf }f, xvf low gvfypow xvf wky}kfyoc ikfc, kcfyzfw { zojo, wf bhczkfcfc kcgoyyvpzow# Fwzh}fyjhj, lh zfcëkw gobpyoihjh fc bvgdow ghwow { bk gvfypo fw vco jf low zfwzknow#

Pfyo {o, {h llhbo h avkgko phyzkgvlhy5 jf pyfphyhgk÷c, phyh hwkwzky ikfc hl avkgko vck}fywhl jf ghjhkcjk}kjvo, { fc hxvfl, co dh{ hpflhgk÷c5 low bfyfgkbkfczow xvf wf gyf÷, fwow wfyèc wvw bëykzow, wvw nogfwo wvw wvmykbkfczow5 co ow dhilo {h jfl avkgko vck}fywhl jf xvf ow dhil÷ lh Knlfwkh# Fl mkc jfl bvcjo wfyèbv{ jkmfyfczf jf lo xvf ow lo pkczhc5 fwzf pvczo fw jf ozyh gobvckghgk÷c#

Hdoyh llhbo h low bvfyzow jf lhw gocgkfcgkhw5 h low xvf wf llhbhc }k}ow5 poyxvf lh ghwk zozhlkjhj jflow xvf }k}fc, bvfyzow woc poyxvf }k}fc w÷lo lh }kjh hckbhl, { ëwzh fw lh bvfyzf jf lhw hlbhw5 gkfyzo fwxvf zfbpoyhlbfczf, poyxvf lh bvfyzf fc lh hgfpgk÷c jf lh phlhiyh, co ftkwzf#

Pvfjfw jfglhyhy { pyoglhbhy fwzh myhwf h low gvhzyo }kfczow, { pyoglhbhy fwzf htkobh1 “Low }k}owfwzèc bvfyzow, { low bvfyzow woc yfhlbfczf low }k}ow‒5 fwow bvfyzow h xvkfcfw lloyèkw, poy low }k}ow pkjfc h Jkow5 { wk co mvfyh poy lhw gobvckghgkocfw jf fwzow bvfyzow, fl ghzhglkwbo dhiyâh {h hckxvklhjo hlh dvbhckjhj, poy wv pyf}hykghgk÷c# Poy fwzo bf flf}o, fc bk jfify hl Phjyf { lf jkno1 “Whl}vb mhg popvllvb zvvb, Jobkcf‒# Whl}h h zv pvfilo, Wføoy#

Hjflhczf, dfybhco bâo#

 Myhcgkwgo Th}kfy 

Yf###jkfq, bf qvbih lh oyfahJflo xvf dh jkgdo fl zâo Phcgdo,¨Gobo wk chjh jkafyh###Whghj zojow lh zkafyh,[ yfgoyzhy fl pfjhqo[ phyhy oaow { oyfahw###

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 118/270

Poyxvf dhilh fc wfyko fl zâo Phcgdo#

Powfwk÷c B# P#

Avcko 98 jf 8;88Ikfc}fckjow, dfybhcow5 h }vfwzyo lhjo fwzo{#Fl hboy yfkcf fczyf }owozyow { wfyëkw nyhcjfw#" Cow dhil÷ jf wvw phjfgkbkfczow fc fwzf jâh, }kfcjo

wvw kbènfcfw nyozfwghw { lh kbifgklkjhj { gobfygko jf xvf dh wkjo oiafzo#Lf pfjâ hlno kczfyfwhczf h lh ghvwh fwpkykzkwzh, { bf jkao, jfwpvëw jf dhify gocwvlzhjo#"Lo xvf pkjfw fw avwzo, { wf zf gocgfjfyè5 cowozyow wvmykbow poy }fyow wvmyky, poy co pojfy mhgklkzhyow

lo xvf cfgfwkzèkw#Jkow fw nyhcjf, Jkow fw avwzo5 low fwpâykzvw cfgfwkzhbow zhbikëc lh h{vjh jf cvfwzyow dfybhcow,

gv{ow gvfypow woc low kcwzyvbfczow jf xvf cow wfy}kbow phyh fafgvzhy low bhcjhzow jfl Phjyf5 pfyo lowfwpâykzvw gobo fwpâykzvw { low dobiyfw gobo dobiyfw, zkfcfc fl lkiyf hlifjyâo, { fwzo dhgf xvf bvgdhw

}fgfw lh kbpfymfggk÷c jf lh bhzfykh o low pyfavkgkow, co pojhbow low fwpâykzvw yfhlkqhy oiyhw { zyhihaow,xvf lkiyhyâhc h lh dvbhckjhj jf bvgdow ghzhglkwbow#]owozyow fwzvjkhj { hjflhczf

 Lvkw Nocqhnh

Kc}oxvë h goczkcvhgk÷c h Hczocko jf Phjvh, pyozfgzoy jf lh bëjkvb, { jkao1[h fwzo{ hxvâ, dfybhcow bâow5 pfyo co fw fl xvf dhiëkw llhbhjo, { co }fcno wkc pfybkwo1 wo{

Hczocko, pfyo Lhiyhjoy5 { zfcno xvf gobvckghyzf gowhw nyhcjfw#Dh{ fc lh zkfyyh vc wfy1 bk dfybhckzh Ykzh, xvf co lh xvkwf goc plfco hboy5 bk dfybhco Lkco, xvf

cow bhlnhwz÷ lh dhgkfcjh, poy lo xvf phjfgfc bkw dfybhcow, zkfcf xvf }ol}fy h lhiyhy zkfyyh { nhchy loxvf bhlnhwz÷5 pfyo gobo {o bf df pyopvfwzo llf}hylo hl ghbkco fl ikfc { wv fwpâykzv fwzè }kgkhjo, avczow}ol}fyfbow { {o fcghychyë fc bk dfybhch Ykzh, pfyo hczfw jf fcghychy zf lo jkyë, pvfw bf fw pfybkzkjoxvf lo wfphw, phyh xvf cow pvfjhw hj}fyzky# Fwzo fw lo xvf zfcâh xvf gobvckghy { bf wf pfybkzk÷, poy lh avwzkgkh jf Jkow, xvf whif cvfwzyow ivfcow pyop÷wkzow#

Hjk÷w, wfyë bvafy goc mhgvlzhjfw# Hczocko Lhiyhjoy 

Hxvâ whghj gocwfgvfcgkhw,Pvfw fw ivfch lfggk÷c1Llhbë Hczocko { }kco Hczocko, Co fl jf Phjvh, fl Lhiyhjoy,Xvf fw ivfco, bèw wk fw jfbockoWf ivylh jf lh kcogfcgkh1Poy fwzo ow ftknf gkfcgkhFl Fwpkykzkwbo Lvq,[ co lfw }hljyè fl ghpvq,H fwow###dfybhcow###poy mvfyqh#

 ________________ 

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 119/270

Powfwk÷c B# P#

Avcko 97 jf 8;88

Poy hlno kczfyfwhczf, xvkwf hzyhfy hl fwpâykzv fcghychjo jfl hgzvhl Phph Pâo T# Goc fwmvfyqo lf

hzyhakbow, { wf powfwkoc÷, pfyo goc hjfbhcfw jf jfwpyfgko { oynvllo { hñc wf xvfjhih joybkjo, { bfgoczfwz÷ goc kcglkchgkocfw jf ghifqh5 lf hbfchgë goc oilknhylo h goczfwzhy fc cobiyf jfl Jkow Hboy,jkwzkczo jfl Jkow Ghz÷lkgo5 dkqo hlhyjf jf oynvllo5 lf pyfnvczë wk co zfbâh h Jkow { wf bhygd÷, pfyo goclh ghifqh hmkyb÷ xvf dhiâh yfgkikjo fl jfwphgdo poyxvf lf pyfnvczèihbow# Hl kcxvkykylf wv pfcwhbkfczowoiyf fl kbpâo Gocnyfwo Fvghyâwzkgo jf Bhjykj, mvf gvhcjo bèw xvf bhygdhywf mvf hyyhcghjo poy lh ahvyâh xvf lo hgobphøhih#

Vc pfyyo phyh zyfw qoyyowFw gobo zyfw fc vc noyyo#Low zyfw qoyyow }hc goczfczow,Low zyfw dobiyfw jfwgvikfyzow#

Pfyo wf hgvwhc low zyfwJf dvky jf vc wolo pfyyo,[ wf gobfc qoyyo h qoyyo#¿Pfyjk÷ lh ihzhllh fl pfyyo?Lh nhc÷, { {o lh nhcë zhbikëc#

 _____________ 

Powfwk÷c B# P#

Avcko 96 jf 8;88

Zfcâh bvfwzyhw jf ghcwhcgko { hnoiko, { jkao1Ikfc}fckjow wfèkw, dfybhcow bâow, fc cobiyf jfl Phjyf1 hxvâ bf zfcëkw#Nyhcjfw wfyëkw5 nyhcjfw wokw# Hbhj wkc jkwzkcgk÷c h lh dvbhckjhj { wfyëkw bèw nyhcjfw hñc# Nyhcjfw

woc bkw mhzknhw fc fwzow jâhw5 h hlk}khybf }fcno hxvâ fczyf bkw dfybhcow5 {h jfwghcwo#"Jfwghcwh, dfybhco xvfykjo, { lvfno dhilh5 zf fwgvgdhbow#" Fczyf }owozyow jfwghcwo# Whl}hjoyfw jf

lh dvbhckjhj5 }owozyow wfyëkw low whl}hjoyfw jf lh dvbhckjhj5 co poy lh whcnyf, gobo jkgfc jf bk, wkco poy lh jogzykch { fl Hboy#

Wfnvkj xvf }hkw ikfc5 wfbiyhj fl hboy xvf {o ow jo{, poyxvf dhc fwzfyklkqhjo bk whgykmkgko { bfhmlknf, poy lo kcñzkl jf bk zyhihao#

¨Gvèczo cow hnoikhbow poy llf}hyow hl ghbkco jfl ikfc¨###Lhynow wknlow wf dhc phwhjo fc jhy zyfnvhw5{ gvhcjo dh llfnhjo fl bobfczo jf lh avwzkgkh, yfwpocjfc goc vc yfzo { hiyknhc f kczfczhc###¨Od, Phjyfbâo¨ Hlno zhc doyykilf, xvf bf fwphczh, poyxvf lh whcnyf goyyfyâh h zoyyfczfw, { fwzo xvfyfbow f}kzhylo#

Hñc wokw pfxvføow5 pfyo xvfyëkw wfy nyhcjfw { lh }olvczhj pvfjf bvgdo { nyhcjfw wfyëkw5 poyxvfxvfyëkw wfy nyhcjfw { ow dhiëkw zyhqhjo fl ghbkco, lo dfbow lkbpkhjo jf hiyoaow xvf hiyhwhyâhc }vfwzyow pkfw# Wfnvkj xvf }hkw ikfc#

[o, dfybhcow bâow, jk poy fl hboy zojo lo xvf zfcâh, dhwzh bk whcnyf# Wvmyâ, co kbpoyzh# Wk ozyh }fqmvfwf cfgfwhyko, lo wvmykyâh###Pfyo, co, Phjyf bâo###xvf ozyow ghbkcow xvf low jf lh }kolfcgkh dh{5dfybhco bâo, fl ghbkco fw fl xvf dhw zyhqhjo# Wânvflo###Wânvflo###

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 120/270

Wvmyky poy }vfwzyow dfybhcow5 co kbpoyzh fl wvmykbkfczo jf lh bhzfykh# Gvhcjo lh bhzfykh wvmyf, flfwpâykzv wf pvykmkgh#

Hmkybhy ikfc }vfwzyow phwow, phyh xvf gvhcjo phwëkw ozyh }fq poy fllow, co fcgoczyëkw bozk}ow jfhyyfpfczkyow, wkco whczo oynvllo poy dhify pkwhjo goc pyo}fgdo#

Bk wvmykbkfczo fw bv{ nyhcjf, dfybhcow, poyxvf wvmyâ phyh xvf co wvmykfyhkw, { fc bk cobiyf wvmyf

lh dvbhckjhj, poy lh bhlkgkh, poy lh dkpogyfwâh, poy fl oynvllo, poy lh hbikgk÷c jf low xvf hñc pyfzfcjfcyfpyfwfczhybf { cvcgh fwzv}f fczyf fllow#Df wkjo bhcjhjo phyh jfgkyzf lo xvf }fcjyâh, wk wf yfhlkqhyh lo xvf pyfzfcjfc, lo xvf hiyknhc fc wv

bfczf#Pfyo dhiëkw jhjo vc phwo bv{ nyhcjf# Bhw###¿Wk fl phwo nknhczf xvf fllow xvkfyfc opocfy h }vfwzyo

 phwo pykbhyh?###¨Poiyf dvbhckjhj¨###¨Poiyfw dfybhcow bâow fwpkykzkwzhw¨###Hñc co dhc ioyyhjo jf wvbfczf lo xvf zhczo cow dh hmlknkjo5 lo xvf zhczh whcnyf df jfyyhbhjo###Hñc pkfcwhc###fc lh powkilfkbplhczhgk÷c jf lh Kcxvkwkgk÷c###Co, Phjyf bâo###Co, dfybhcow bâow###Fwzo co pvfjf wfy { fwzo###Cowfyè###Poyxvf fwzo fw doyykilf, { lh wolh kjfh, gyvqhjh poy lh bfczf jf fwow woifyikow, pocf hczf bk }kwzhlow yâow jf whcnyf xvf wf moybhyoc, xvf woc lh wobiyh jf low xvf hdoyh wf moybhyâhc###¨Od¨###¨Xvf fljoloy bf hnoikh¨ ¨Phjyf bâo¨###¨Phjyf bâo¨###Co###Fwzo co pvfjf wfy1 co jfif jfyyhbhywf bèw whcnyf fc

bk cobiyf### $Lh bëjkvb lloyhih gopkowhbfczf+#Dfybhcow, }hloy###Wfnvkj fl ghbkco, whl}hjoyfw jf lh dvbhckjhj###[o lf jkaf1 Dfybhco bâo5 bf dhw glh}hjo vch zfyykilf fwpkch fc fl goyhq÷c, poy zv hmlkggk÷c# Pfyo wk

cow llhbhw whl}hjoyfw jf lh dvbhckjhj, }fzf zyhcxvklo# Hcñcgkhbf low bobfczow opoyzvcow jfl pflknyo,{###lh Kcxvkwkgk÷c co }ol}fyè, gobo pyfzfcjfc#

Nyhgkhw, dfybhcow###Lh phq wfh fczyf }owozyow { goc }owozyow fwzhyè }vfwzyo dfybhco#

 Afwñw jf Chqhyfz#

H goczkcvhgk÷c, zfcâh cfgfwkjhj jf hlnvch hglhyhgk÷c poy fl joloy xvf kbpykbk÷ Afwñw h wvwjfglhyhgkocfw, f kc}oxvë hl Bhfwzyo, { powfwkochjo, jkao1

Ikfc}fckjow, dfybhcow# $H zv lhjo fwzo{+#]fcno h jfgkyow xvf lh wkfbiyh dh xvfjhjo dfgdh { hdoyh fw cfgfwhyko }flhy { gvkjhy lh gowfgdh

{###fwghyjhy, fwghyjhy ikfc { fczocgfw chjh zfbèkw#Dhiëkw zfckjo fl nvwzo jf zfcfy goc }owozyow h }vfwzyo Afwñw5 hl dvbkljf Afwñw, { wv hgfczo zykwzf ow

dh kbpyfwkochjo# Dh{ bozk}ow, { fw cfgfwhyko wfbiyhy ikfc { gowfgdhyëkw ikfc# Afwñw wfbiy÷ ikfc5 pfyoco fwghyj÷# Co ihwzh wfbiyhy ikfc, wkco }knklhy lh gowfgdh, fwghyjhcjo wkc gobphwk÷c lhw bhlhw {fyihw#

Afwñw, co fw cvfwzyo Phjyf# Fw cvfwzyo dfybhco# Co fw Jkow5 fw vco jf low dkaow jf Jkow5 pfyo gobodh llfnhjo fl bobfczo jf lh gowfgdh jf lo xvf ël }kco h wfbiyhy { wfbiy÷, zkfcf hdoyh lh nyhc zhyfh jf}knklhy lh gowfgdh, { hl hyyhcghy lh gkqhøh { low hiyoaow phyh jfahy fl zykno lkbpko, wvynf fl pflknyo jf xvf,wk co llvf}f, wf wfxvf fl zykno, poyxvf lh yhâq xvfj÷ fc fl hkyf5 { ël, fc wv hboy h lh dvbhckjhj { poyxvflh avwzkgkh lo yfxvkfyf goc wv kbpfyko, Afwñw hcjh wkc jfwghcwo, poyxvf woc low bobfczow pyfgkwow# Cogyfèkw, dfybhcow, xvf ëwzf fw fl pykbfy wkzko xvf dh fwzhjo do{, co5 }h fc wv jfify, fwghyjhcjo lo xvf cofwghyj÷, { gvhcjo fwzë hiyvbhjo, hxvâ }fcjyè h jfwghcwhy, dhwzh fl gfyghco jâh jf lh avwzkgkh#

[o wvmyâ fc bk wkfbiyh { co jfwgvkjë lh gowfgdh5 {o phjfgâ { hdoyh whioyfo fl jvlgf myvzo jf bkwkfbiyh, xvf wolo fw hbhynhjo poy low wvmykbkfczow }vfwzyow, poyxvf fwzhbow gobpyobfzkjow poy lhwolkjhykjhj5 pfyo }flo, { co jfahyë xvf wf gocwvbh lh kckxvkjhj, poy fl ojko yflknkowo xvf ahbèw pfyjoch,fwh gkqhøh wf hyyhcgh hdoyh#

Pyozfnkjo bâo1 ¿Xvë zf hnoikh? ‗Bf zob÷ lh bhco gobo phyh dhgfy vc avyhbfczo, { jkaf1 Bhfwzyo

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 121/270

bâo1 Afwñw bf dh jfahjo zykwzf fl goyhq÷c, { df gobpyfcjkjo fc wvw phlhiyhw hlno zfyykilf# Bk bhzfykh pflknyh { chjh bf kbpoyzh# Pfyo### ¿Wo{ cfgfwhyko hñc phyh lh lvgdh? Wk co wo{ cfgfwhyko { phyh flzykvcmo wf cfgfwkzh bk whgykmkgko, }fcnh#" [ hpyfzècjobf lh bhco, jkao1 Wâ, fyfw cfgfwhyko# Lh whcnyf chjhyfjkbf# Phw÷ lh doyh jf low whgykmkgkow dvbhcow5 chjh zfbhw# ¿Phyh xvë fwzèc zvw dfybhcow? Hjflhczf5wfbiyhj ikfc#

 Myhcgkwgo Th}kfy 

Dhwzh hxvâ zojo wf dh gvbplkjo5Jfwjf hxvâ, zojo wf gvbplkyè#Bk wfbiyhjo fwzè mloykjo,Bk jfify fw, fwghyjhy#

 ______________ 

Wf powfwkoc÷ L# L# { jkao1

Jfwnyhgkhjow low fwpâykzvw xvf wvmykbow doyykilfbfczf fc lh owgvykjhj# Wo{ pfywfnvkjo1 Zfyfwh wfllhbhih#Dhiâh vch bvafy xvf zfcâh hlnñc jkcfyo5 bf gfn÷ fl yoio { lh hyyoaë hl poqo goc wv dkao5 pfyo lvfno

zv}f bkfjo { bf wvkgkjë# Wf llhbhih Zfyfwh ]kc÷, wv dkao Bhygflo5 {o Hlfahcjyo Goycfllk, fc Avcâc#Yfgocgklkhjow, yfgkikfyoc lh lvq#

Powfwk÷c B# P#

Avcko 9> jf 8;88

Lh phq wfh fczyf }owozyow#Nyhc plhgfy zfcno fc xvf dh{h llfnhjo fwzf bobfczo jf fcgoczyhybf fczyf }owozyow, hvcxvf hñc

wvmyo5 pfyo low dfybhcow bh{oyfw, phyh hzfcvhy bkw wvmykbkfczow, bf dhc gocgfjkjo fwzh ghykjhj#[o mvk vch bvafy bv{ poiyf { co bv{ xvfykjh jf low bâow { jf low ozyow zhbpogo5 poyxvf, fc fwzf

 plhcfzh zkfyyh fl poiyf fw jfwpyfgkhjo5 lh }kyzvj co fw zfckjh fc gvfczh gvhcjo lh zkfcf vc poiyf5 { fwghvwh bvgdhw }fgfw fwzf jfwpyfgko, jf xvf fl poiyf, co pvfjf wfy jfl zojo }kyzvowo, poy lh goczkcvhjhlvgdh, { lh ghycf wf yfwkfczf5 { bèw gvhcjo co wf zkfcf gocogkbkfczo jf lo xvf }owozyow pyhgzkgèkw1 ifcjkzo fl fwpkykzkwbo xvf jh }kyzvj { gocwvflo, gobo fl xvf wf bf jh h bâ###

[o xvkwkfyh bhckmfwzhy lo xvf jfwfo, pfyo hñc co bf lo pfybkzfc5 pfyo df }fckjo poyxvf hxvâ zfcnoh bkw dfybhcow#

Lh bkwfykh co wfyè goc }owozyow, hvcxvf fl wfy poiyf fw jf bh{oy pyo}fgdo, wk lhw ykxvfqhw zf dhc jfllf}hy h lh pfyjkgk÷c jfl fwpâykzv#

Dfybhcow, nyhgkhw, pfyo co pvfjo bèw, poyxvf bf hnoikh lh pfch { lh hlfnyâh# Pyhgzkghy fl hboy {gvhcjo wfyè bk doyh }ol}fyë phyh xvf jfkw lh lvq { fl pfyj÷c jf bkw dfybhcow#

Hjk÷w#

$Mvk dfybhch jf B# M#+

“Bf dhc jkgdo xvf }fyzëkw pfyhw‒

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 122/270

“Wâ, wføoy1 Bhw woc jf goiyf,Bhw gobo lhw }kfyzf vc poiyf, Chjkf wf hihah h gonfylhw‒#

Whghj lh boyhlfah#

Powfwk÷c B# P#

Ikfc}fckjow wfèkw, dfybhcow xvfykjow#Hcjo fyyhczf bvgdow wknlow# Ivwgo hlno xvf co fcgvfczyo5 {o ojko h zojo, poyxvf zojo fw mhlwo {

zojow bf fcnhøhyoc fc }kjh5 {o zhbikëc bf fcnhøë h bâ bkwbo#]hykhw }fgfw bf dhc bhcjhjo dhilhy h low dobiyfw, { low dobiyfw wkfbpyf woc low bkwbow5 bf

fcnhøhyoc { co bf h{vjhyoc, ck lonyhyoc goc}fcgfybf fc chjh5 do{, lh pykbfyh }fq { mvfyqh xvf ozyhw}fgfw bf dh fbpvahjo { bhcjhjo }fcky hxvâ# ¿H xvë? ¿Ozyh }fq wfy fcnhøhjo? ¿Ozyh }fq h dhgfybf pfchy? ¿Ozyh }fq h xvf lhw wozhchw wf ivylfc jf bk { jf fwzh ivylh bk ojko gyfgf { bkw wvmykbkfczow wf

bvlzkplkghc?###Zhczo }fcno ghbkchcjo { zhczhw }fgfw df dhilhjo, { hñc chjkf bf dh jkgdo fc bkw oâjow1 Jfwghcwh{h, dfybhco###[ wk bf dhc dhilhjo, dh wkjo phyh ivylhywf jf bâ#

[o, wkc pojfy wviwzyhfybf, df llfnhjo hxvâ5 pfyo hxvâ zhbpogo bf goc}fcgfc, poyxvf, hl mkc###Gvyhw{ wkfbpyf gvyhw###¨Jfwnyhgkhjow¨###¿G÷bo co ow fcgoczyhyë? ‗Lf jkaf {o1 Ihwzh, dfybhco bâo, xvf wkchjkf zf goc}fcgk÷, {o zf goc}fcgfyë, { hxvâ wf zf jhyè hboy { lvq#

"Hboy { lvq jkgfw###Cvcgh bf dhilhyoc hwâ, pfyo zñ zhbikëc wfyèw gvyh, ¿h }fy? ¿H }fy lh wozhch? ‗ Zogh dfybhco, xvf {o co }kwzo wozhch5 fl xvf zf dhilh fw dobiyf jf bvcjo { jf lvgdh, { {o zf pyobfzo poy fl Phjyf xvf bf dh bhcjhjo jf xvf zf goc}fcgfyë { }fyèw lh lvq# ¿Xvkëc mvkwzf zñ? ‗[o mvk hzfo5cfnvë h Jkow, bf yfâ jf Afwñw { ojkë hl ghz÷lkgo { h wv Jkow# [o fc bkw lvgdhw }fcgâh, pfyo poy fl fcnhøobf fc}klfgâhc { jf hdâ bk ojko#"×{fbf hdoyh, dfybhco bâo, { fwgñgdhbf#

Fl ojko zf dhgf phjfgfy, poyxvf fw lo xvf bèw wf ghwzknh5 pfyo co gyfhw xvf Jkow fw fl xvf ghwzknh5 fwlh gocgkfcgkh jfl kcjk}kjvo xvf lf yfbvfyjf5 pfyo zv mhlzh jf lvq, zv hmfyyhbkfczo hl ojko, co zf jfahgobpyfcjfy vch jf lhw gowhw bèw flfbfczhlfw xvf fc fwpâykzv wf }fc o wf pyfwkfczf, {h xvf co wf }kfyh owkczkfyh fc }kjh5 {o wo{ vch pkxvfzh phyh jfbolfy lh Knlfwkh jf low ghz÷lkgow, pfyo, ¿zñ gyffw, dfybhcobâo, xvf {o ojko poy fwo h low gvyhw ck myhklfw? Co, dfybhco bâo, poyxvf fwzo wfyâh kcavwzo5 {o co ojkochjh5 pfyo goc lh }fyjhj jfl fwpkykzkwbo, gobihzo lh bfczkyh jf lh knlfwkh5 {o yfihzo vch ghvwh mhlwh, gocvch ghvwh }fyjhj { co bhzo low fmfgzow5 low gvyhw { low myhklfw, fmfgzow woc jf lh Knlfwkh5 }k}fcfxvk}oghjow5 pfyo woc lo bkwbo dkaow jfl Gyfhjoy, { fc }fq jf gocjfchylow, yvfno poy fllow# Poy xvë codhgâhw fwo zñ, wk fyhw whiko gobo jfbvfwzyhw# ‗Dfybhco bâo5 cvcgh h bkw oâjow llfnhyoc phlhiyhw gobofwhw, { pvfjf xvf zfcnhw yhq÷c poyxvf lh }oq xvf hxvâ bf bhcjh }fcky, bf bhcjh fwgvgdhy# ¿Pfyo,g÷bo fw powkilf xvf {o, whiko, }k}kfyh zhc fyyhjo? ¿G÷bo fc bk gocgkfcgkh }fo xvf {o yfihzâh vchbfczkyh { wkc fbihyno, {o wvmyo, {o phjfqgo { hcjo fyyhczf { wkc jfwghcwo?

Bf jkgfw xvf Jkow co ghwzknh, xvf fw bk gocgkfcgkh lh xvf bf ghwzknh# ¿Pvfw, poy xvë phjfqgo? Fwxvf fl Jkow ghz÷lkgo fw gobo lo pyfjkghc, Jkow fw }fcnhcqh, { lo ojko { lo ojkhyë, { pfywkno h lowghz÷lkgow { bf yâo jf Afwñw dkao jf fwf Jkow#"Poiyf dfybhco bâo# ×{fbf { co wknhw poy fwf ghbkco# Zñdhiyèw gyfâjo wfy hzfo5 pfyo fc zv bkwbh cfnhgk÷c { fc zv ojko, dh{ vch gocmfwk÷c jf xvf Jkow ftkwzf {jf xvf fw zojo hboy, jfwjf xvf, cfnècjolf, co zf jfwzyv{f { hñc zf jfah dhilhy h low dobiyfw5 Jkowftkwzf { lo pyvfih fl xvf zñ ftkwzfw5 pfyo ftkwzf fl Jkow jf Hboy, fl Jkow Phjyf, zojo iocjhj5 { co ftkwzffl Jkow xvf pyfjkghc low ghz÷lkgow, poyxvf ëwf fw vc bocwzyvo, gobo zojow low âjolow5 zñ, wk cfnhihw fl

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 123/270

Jkow jf low ghz÷lkgow, co cfnhihw fl Jkow jf Hboy5 Afwñw co fw dkao jf Jkow, gobo cow jkgf lh KnlfwkhGhz÷lkgh, pfyo fw vc dkao jf Jkow, gobo lo wobow zojow low wfyfw yhgkochlfw5 poy lo jfbèw, Afwñw fw vcojf low Bfwâhw xvf wvpo gvbplky wv bkwk÷c, { poy zhczo bfyfgf cvfwzyo hboy, gobo zojow low fwpâykzvw, {cvfwzyh hjbkyhgk÷c poy wv nyhcjf hboy h lh dvbhckjhj zfyyfwzyf, xvf poy yfjkbkylh jf lh fwglh}kzvj jkowv }kjh { phjfgk÷ yfwknchjo5 poy lo jfbèw, mvf dobiyf f dkao jfl dobiyf, gobo lo wobow zojow5 pfyo ël

 phjfgf hñc bvgdo, poy lo kcñzkl jf wv whgykmkgko5 pvfw phjfgk÷ phyh lkiyhycow h cowozyow jf lowwvmykbkfczow { co lo dh gocwfnvkjo hñc, poy lh bhljhj jf low dobiyfw5 { zñ bkwbo lf dhgfw phjfgfy,bkfczyhw ël, goc }oq hboyowh, zf bhcjh }fcky hjocjf zf pvfjhw goc}fcgfy5 co ojkfw { lh lvq wfyè goc zk {}fyèw h Afwñw, xvf fw vc ivfc dfybhco#

"Dfybhco bâo###¨Od¨###¨Xvë }flo dhw jfwgoyykjo¨###Jf bojo xvf Jkow, ¿co fw fl Jkow }fcnhzk}o jflow ghz÷lkgow?###¿Hwâ fw xvf Afwñw fw }fyjhjfyo dobiyf?###¿Jf bojo xvf fwow lhynow yâow dflhjow {oiwgvykjhjfw kcmkckzhw xvf df gyvqhjo, {o w÷lo bf lhw dkgf poy bk ojko?###¨Od¨###¨Wâ¨###Bklfw jf }ogfw bfjkgfc xvf wâ# ¿Poy xvë co dhiyë llfnhjo hczfw hxvâ, dfybhco bâo? [o pyfwkfczo lh nyhcjfqh jfl Jkow xvfbf dhw bowzyhjo5 {h bk fwpâykzv jfwghcwh###pfyo…#hvc co }fo…#poy do{ co pvfjo bèw…#Jëahbf lloyhy { }ol}fyë lvfno, {### ¨gvèczo zfcno xvf jfgkyzf { hnyhjfgfyzf¨###W÷lo zñ dhw pojkjo goc}fcgfybf5 chjkfbf dhil÷ gobo zñ5 co pvfjo bèw# Hjk÷w#" ¿Zv cobiyf? ‗Llhbhjbf dhwzh wv doyh

 Dfybhco Pkzo#

[ wf mvf fl dfybhco PkzoWkc zoghy “pkzo‒, lloyhcjo#Fw vc whiko fxvk}oghjo#Pfyo hdoyh {h }ko fl DkzoPoiyf Pkzo, poiyf dfybhco#]vfl}f h low dobiyfw { jklfwG÷bo fl ojko zf dh gfnhjoXvf hvcxvf wfh h dobiyfw }klfw,Fl ojkhy cow dh }fjhjoFl Jkow jf Hboy, xvf co fw Bkzo#

 ______________ 

Powfwk÷c L# L#

Poiyfw fwpâykzvw low xvf fwzèc fc wvmykbkfczo# Lhyno dh wkjo bk ghbkco { lhynow bkw wvmykbkfczow#Wkfbpyf pfywfnvkjo# Cfnyo zf }fo { zojo lo xvf llf}hw cfnyo zhbikëc#

"¿Xvkëc fw xvf zf pfywknvf { xvë lf dkgkwzf? ‗Fwf cfnyo wkc goyhq÷c5 lo bhzë poyxvf bf whg÷ bkbvafy5 mvk h lh ghwh { bf glh}÷ vc pvøhl, pfyo co bf bhz÷ { goc fl bkwbo lo bhzë {o# ‗[o bf llhbhihN# N# 5 ël, A# P# { fllh L# M#, xvf }k}f fc Bfcjoqh# Fyh pyfwkjfczf Wèfcq Pføh $jfif yfmfykywf hl }kfaoWèfcq Pføh+#

Yfgocgklkhjow, yfgkikfyoc lh lvq#Wf powfwkoc÷ vc fwpâykzv bv{ fbpfyyhjo fc fl ojko, { dvif jf fgdhylf, poy co pfyjfy zkfbpo#Wf powfwkoc÷ ozyo, bvjo, xvf pfyjk÷ fl dhilh hl wfy jfwgvikfyzo hl ky h yoihy, { lo bhzhyoc fc

Ghzhbhygh# Wf llhb÷ B# N#Poy vc hgzo jf mvfyqh pwâxvkgh, wf lf dkqo yfgoiyhy fl dhilh#

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 124/270

[ zojow jkgfc xvf woc, Ghz÷lkgow { Gykwzkhcow#Fwzh fw lh boyhl xvf jko, phyh xvf zojow wvmyhbow#]fynüfcqhw, yfboyjkbkfczow { vlzyhahjow, Cow gocjfch h vc lhyno kcmkfycoXvf fl joloy, hvcxvf iyf}f, lo dhgf fzfyco,

Dhwzh xvf fl hboy, fl }flo lonyh yhwnhycow#Wk low xvf ojkhc woc gykwzkhcow[ low xvf hbhc co lo woc,Zojow wfy hczkgykwzkhcow,Pfyo hbhy h }vfwzyo dfybhco,Jf hlbh, }kjh { goyhq÷c#

 _____________ 

$Fwgykzh, Zykcghjo+

Avcko 9; jf 8;88

“Kzf, bhlfjkgzf kc knck kc fzfycvb‒# “Kj, bhljkzow, hl mvfno fzfyco‒#Fwzhw phlhiyhw, zhczhw }fgfw yfpfzkjhw poy lh Knlfwkh Ghz÷lkgh, woc lh cfnhgk÷c jfl Phjyf, zojo Hboy#

 Co, dfybhco bâo5 lh bhljkgk÷c jf Jkow co ftkwzf# Jkow co wfyâh Jkow, wk bhljkafyh h wvw dkaow { hñcbfcow phyh zojh lh fzfyckjhj#

Jkaf fc bk hczfykoy gobvckghgk÷c, xvf fc ozyo pvczo zyhzhyâh jfl mkc jfl bvcjo###¨Fl mkc jfl bvcjo¨###¿Xvkëc pojyè jfgky gvècjo hghfgfyè?###Pyfnvczhyh {o h lh dvbhckjhj ¿gvècjo wfyèw pfymfgzh?###[fczocgfw, fwh wfyâh lh goczfwzhgk÷c { xvfjhyâh wføhlhjh lh mfgdh jfl mkc jfl bvcjo5 fw jfgky, xvf lhdvbhckjhj co pvfjf goczfwzhybf gvècjo wfyè pfymfgzh { zhbpogo {o pvfjo jfgky fl zkfbpo fc xvfhghfgfyè5 pfyo bkfczyhw zojhw lhw gowhw jfl plhcfzh co llfnvfc h lh pfymfggk÷c, lh zkfyyh co dh gvbplkjo wvbkwk÷c, { poy zhczo }k}kyè zojo fl zkfbpo cfgfwhyko phyh gvbplky wv bkwk÷c#

Fl bojo g÷bo hghihyè fl bvcjo, wâ5 fwzo lo whifbow, { ghvwh hwobiyo xvf low dobiyfw, xvf dhcfwgykzo woiyf fwzf phyzkgvlhy, dh{hc kjfhjo mkcfw jfl bvcjo, poy dhbiyf, poy wfj, poy myâo, poy mvfno, {dhwzh ihklhcjo# Fwzo, wkc fbihyno, co gyfhw xvf co fw bèw kchjbkwkilf xvf low mvfnow { low zfyyfbozow jflh Knlfwkh Ghz÷lkgh5 { pojyè hgoczfgfy, { fw fl ghwo bèw pyoihilf, xvf fl jâh xvf lh dvbhckjhj llfnvf hlnyhjo jf pfymfggk÷c xvf wf pvfjf hjxvkyky fc lh zkfyyh, wfh fc}vflzh poy vc gobfzh ghynhjo jf otânfco, {lh dvbhckjhj zojh, fc vc wfnvcjo, jfaf wvw gvfypow fc bfjko jf lh bh{oy hlfnyâh xvf lf ghvwhyè lhjfwfcghychgk÷c5 co fw vch gowh xvf zf lh hmkybf, pfyo wâ lo bèw pyoihilf, poyxvf fcgvhjyh fc lh avwzkgkh{ fc lh flf}hgk÷c jf low fwpâykzvw# ¿Co lo hgfpzhyâh lh dvbhckjhj jf ivfc nyhjo? Fc gvhczo hl mkc jf lhzkfyyh# ¿Xvkëc pojyè hwfnvyhylo, hvcxvf zfcnhbow pyfwfczkbkfczow jf lh iocjhj jfl Phjyf? Pfyo fc lhlf{ jf avwzkgkh fwzè, xvf zojo lo xvf zyhihah zkfcf xvf jfwghcwhy5 { lh zkfyyh zyhiha÷ { avwzo wfyè wvjfwghcwo, phyh jkwpocfywf h gvbplky ozyh cvf}h bkwk÷c jk}kjkjh fc myhnbfczow fc ozyow bvcjow#

Bèw, fczocgfw, lh dvbhckjhj jfif ky h ogvphy vc bvcjo wvpfykoy { bèw hjflhczhjo# ¿Gvèl fw? Co pojfbow hñc yf}flhylo, pfyo fwf bvcjo {h ftkwzf { wf pyfphyh h yfgkiky h lh dvbhckjhj zfyyfwzyf,fbknyhczf, jfwpvëw jf dhifywf fcykxvfgkjo poy fl pyonyfwo, gvhczo pvjo fc fwzf nloio5 pfyo dhwzhfczocgfw co pfcwëkw fc fl mkc jfl bvcjo { hiyknhy phyh gocwvflo jf pvwklèckbfw, xvf fl ghwo bèw pyoihilf jfl mkc bvcjo wfyè hlfnyf, gobo lo fw wkfbpyf fl pyfphyhzk}o jf vc zyhaf jf mkfwzh#

Hlfnyhow { jfwgoczhy lh gocjfchgk÷c, poyxvf Jkow co gocjfch h wvw dkaow# Hjflhczf#

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 125/270

 Myhcgkwgo Th}kfy 

Gvhcjo fc Fwphøh hlnvkfc pkjfPoy hlno, pyfgko bv{ hlzo,

Goc nyhgkh, fl gobpyhjoy jkgf1“¨[h yfihahyè fl zâo Phgo¨‒###Pfyo, hxvâ yfiha÷ zhczoLhw gowhw jfl mkc jfl bvcjo,Xvf zojo lo zyfbfivcjoXvf cow dh jkgdo fl Jkow###‒Ghgo‒,Lo jfwihyhz÷ fl zâo Phgo#[ cow kyfbow###ihklhcjo###Pfyo, dvb###xvf jf hxvâ hl jâhDhwzh xvf wfhbow ivfcow,Bv{ lhynh mfgdh zfcfbow#

Pfyo###Cow }h h h{vjhy lh avwzkgkh# _____________ 

Powfwk÷c B #P#

Ikfc}fckjow wfèkw, dfybhcow xvfykjow#Dhgkh hxvâ bf dhc jkyknkjo { nvwzowo }fcno h goc}fywhy goc bkw dfybhcow#Kcwzyvggk÷c ow }fcno h jhy, hvcxvf jf vc zykwzf phwzoy pogo pojëkw hpyfcjfy, bhw lo xvf yflhzhyë

 pyo}fgdowo ow wfyè#Bf ftpyfwhyë fc bk lfcnvhaf, pvfw jf zojo yfgonf lh dkwzoykh#Jkno zykwzf phwzoy, poyxvf phwzoy fyh { wkfbpyf kih wolo5 wolo jf pfywochw pfyo hgobphøhjo jf Jkow5

{ poy fwzo, fc bk wolfjhj hlfnyf fwzv}f wkfbpyf#

Dh{ fc fl plhcfzh zkfyyh bvgdhw mhgvlzhjfw xvf wf pkfyjfc poy kncoyhcgkh vchw { poy pyfavkgko lhwbèw5 jfwcvjhyow jf pyfavkgkow { lhw mhgvlzhjfw mloyfgfyèc#

[o wfy}â h vc phzy÷c5 goyyâ fyyhczf zojh bk }kjh, {, gvhcjo }kfao, bf fgdhyoc { xvfjë wkc ogvphgk÷c{ wkc ghloy jf chjkf5 w÷lo fl ghloy jf Jkow bf xvfjhih# Fc hxvfllh wolfjhj, vc jâh xvfjë joybkjo fc vcghøh}fyhl, { zv}f vc nyhc gocwvflo fc bkw wvføow, { }k lh xvf llhbhih lh }kynfc5 gvhcjo jfwpfyzë, bv{gocwolhjo, bf pyfnvczë wk ëwf fyh vc wvføo5 pfyo bf gfygkoyë jf xvf fc }fyjhj dhiâh }kwzo hxvfllh ivfchbhjyf xvf gocwolhih bk wolfjhj5 co fwzhih wolo, pvfw, { zv}f èckbo phyh }k}ky###¨Od, wk dvikfyh whikjoxvf zfcâh mhgvlzhjfw jf bëjkvb¨###[o zfcâh vc nyhc pyozfgzoy1 fyh Hczocko jf Phjvh# Do{ lo wë, { ikfcbf jkyknk÷5 pvfw {o jhih gocwvflo h gvhczow zykwzfw h bâ llfnhyoc# Pfyo fl bvcjo fwzè bv{ lknhjo h lobhzfykhl, { fl fnoâwbo zyvcgh bvgdhw gowhw ivfchw#

H bâ bf xvfyâhc zojow, poyxvf h chjkf dkgf bhl5 pfyo gvhcjo cfgfwkzhih jf wv h{vjh, chjkf bfgocogâh# Fc bk zykwzf wkzvhgk÷c, { gobo dobiyf, mvk h ghwh jf bk phzy÷c ykgo, pvfw ykgo lo dhiâh dfgdogoc bk zyhihao, jfikjo hl gvkjhjo xvf jf wv dhgkfcjh zv}f, { lf jkaf xvf bf hjbkzkfyh hvcxvf w÷lo mvfyh poy lh gobkjh5 pvfw bf dhiâh poyzhjo ikfc { co pojâh zfcfy xvfah jf bâ5 pfyo bf jkao1 Xvfah co zfcnojf zk, pfyo {h fyfw }kfao { co pvfjo zfcfyzf#

 Co bf kcbvzë5 bf xvkzë fl wobiyfyo { lf dkgf vch yf}fyfcgkh, { bf yfzkyë gocmoybècjobf goc bk

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 126/270

wvfyzf, { bf jkyknâ fc ghwh jf ozyo bfcow ykgo fc ikfcfw bhzfykhlfw, pfyo wkc jvjh jf bh{oy goyhq÷c, {bf hjbkzk÷ poy lh gobkjh5 zhbpogo lf ftknâh ozyh gowh, { hllâ fwzv}f dhwzh xvf llfn÷ bk doyh jfwzkchjh#

Fl pykbfyo jf bkw phzyocfw, bf jfiâh bvgdo, poyxvf hgyfgfczë wvw ykxvfqhw5 { wkc fbihyno, co bfjko fl phc h xvf zfcâh jfyfgdo# Fl wfnvcjo co bf jfiâh chjh, pvfw bf hjbkzk÷ jf }kfao { bf jko fl phc5fl pykbfyo, fyh vc dobiyf pfnhjo h lh zkfyyh, fl wfnvcjo, fyh vc dobiyf bèw fwpkykzvhl# Low jow

yfpyfwfczhc jow ftkwzfcgkhw bâhw, fc lhw xvf zv}f kjëczkgow pyogfjfyfw#Zojo lo }k fc fl kcwzhczf jf bk jfwfcghychgk÷c, fc xvf }k bk gvfypo woiyf vchw phahw# Lvfno bf }kcofl lfzhyno# Fwzo mvf fc G÷yjoih $Hynfczkch+# Zobhj lh lfggk÷c jfl dfybhco#

 Hlfakllow#

Ozyo yfbhgdf hl ghljfyoIykllhczf lf dh pvfwzo HlfaoHl jfwzkco jf lh }kjhFzfych xvf gobo fwpfaoWf gvfczh jf vc wolo jâh

Lhyno, lhyno, lhyno, fzfyco# ____________________ 

Powfwk÷c B# P#

Avlko 9 jf 8;88Hbhjow dfybhcow bâow, ikfc}fckjow#Goc nyhc plhgfy fwgvgdhbow }vfwzyhw jkwgvwkocfw { cow hlfnyhbow gvhcjo hyykièkw h gocglvwkocfw

flf}hjhw#

Wkfbpyf fwzhbow fczyf }owozyow { goczkcvhbfczf ow kcwpkyhbow { cvfwzyh hlfnyâh fw nyhcjf gvhcjocow fwgvgdèkw# Pfyo, dfybhcow bâow, hñc jobkchc low pyfavkgkow { lhw jogzykchw fyy÷cfhw xvf fczyfnhyoch Afwñw h wv wh{ocfw { phjfgf, poyxvf fc wv cobiyf, wf dhc dfgdo nvfyyhw myhzykgkjhw { fl cobiyf jfJkow dh wkjo powpvfwzo hl jf Afwñw, poy kjolhzyâh { yfmkchjh bhljhj#

]owozyow xvfyëkw yfnfcfyhy lo xvf {h fwzè yfnfcfyhjo5 lh dvbhckjhj bhzfykhl# Co, dfybhcow bâow1 lhyfnfcfyhgk÷c jfl fwpâykzv fw lh xvf zkfcfc xvf dhgfy low bkwkocfyow jf do{# Wfbiyhy fl hboy wkc lâbkzfw {wkc pyfavkgkow, zolfyhcjo zojhw lhw zfcjfcgkhw, hñc jf low kcgyëjvlow5 pfyo fcgfcjfy lh lvq, phyh xvf lh }fhlh dvbhckjhj kcgyëjvlh { wkc gocjfchylh poy }vfwzyh phyzf5 poyxvf, zojow mvfyoc zfckjow fc gvfczh poy zojow low fc}khjow jfl Phjyf { Afwñw ow lo jkao#

Mkahj }vfwzyow oaow fc low bvcjow jfl vck}fywo, gobo fc fl }vfwzyo, { fwzvjkhj { poy lh gocwfgvfcgkhjfl bvcjo zkfyyh, lhw ozyhw dvbhckjhjfw xvf wf bvf}fc fc fl gocavczo vck}fywhl { ivwghj fwhwdvbhckjhjfw bèw flf}hjhw, jf jocjf }kfcfc fl yogâo jf lh kcwpkyhgk÷c { fl pyonyfwo#

Goczfbplhj lh }oq jfl bkwkocfyo jf fczyf }owozyow, wkc mkahyow fc wv fwzhjo bhzfykhl, { w÷lo }fèkw fcël lh gkfcgkh xvf ow ftpocf, xvf fw kcwpkyhjh poy low fwpâykzvw jf Jkow xvf wkfbiyhc lh ivfch wfbkllh, poyxvf lh doyh fw {h llfnhjh# ¿Xvë kbpoyzh xvf fl bkwkocfyo wfh jf gocjkgk÷c dvbkljf? Cvfwzyo Phjyf wfwky}f nfcfyhlbfczf jf ëwzow, poyxvf fwzèc bèw jfwlknhjow jf pyfavkgkow { jf lhw ghjfchw bhzfykhlfw { poyxvf hwâ goc}kfcf h wv bkwk÷c#

Jfwjf fl mocjo jfl ghow, wf ow pyfwfczh h }vfwzyow oaow lh bhnckmkgfcgkh { nyhcjfqh jf bhyh}kllhwxvf dhiëkw jf gocxvkwzhy poy fl hboy, { pyfjkgdhw lhw zfcëkw poy zojow low fc}khjow# Fllow wf bvfwzyhc

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 127/270

glhyow h lh }kwzh jf }vfwzyh glhyh kczflknfcgkh, { low gobpyfcjfyëkw gvhcjo, jfwcvjow jf pyfavkgkow { gocjfwfow jf hpyfcjfy, low xvfyèkw fwzvjkhy5 jfwjf fwow bvcjow wf ow hj}kfyzf lh }fyjhj fzfych jfl hboy {wvw dhikzhczfw phjfgfc poy fl hzyhwo jf lhw ozyhw dvbhckjhjfw#

Low fwpâykzvw phjfgfc poy fl hboy { zhczo bèw phjfgfc, gvhczo bèw hbhc, co kbpoyzh wv flf}hgk÷c5ëwzh, xvf lfw jh bh{oy glhyk}kjfcgkh, lfw dhgf phjfgfy poy lh gfnvfyh jf low bèw ihaow5 Afwñw phjfgk÷

bvgdo, pvfw, poyxvf hb÷ bvgdo5 { phjfgf bèw do{, poyxvf hbh bèw hñc fc fwpâykzv xvf fc }kjhbhzfykhl# Zfcfj, pvfw, pyfwfczf, xvf lh flf}hgk÷c jf low fwpâykzvw lfw jh bh{oy hboy { bh{oy gocogkbkfczo jf lhw bkwfykhw jf low dfybhcow fcghychjow, { fwzo lfw oghwkoch bh{oyfw phjfgkbkfczow5gyffy xvf lh pfymfggk÷c jf lhw hlbhw co jfif jhylfw jfwpvëw phjfgkbkfczow, fw fnoâwzh { co fcgvhjyh fclhw whlvjhilfw jogzykchw xvf jfmfcjëkw#

Dfybhco1 Hjflhczf { wfbiyhj ikfc5 hbhy { gvbplky }vfwzyh bkwk÷c#

 Dfybhco Joyozfo

Fwzh lfggk÷c zhc wfcgkllhLo jfa÷###Phzkjkmvwo,

H vc dfybhco###PfwhjkllhXvf pfcwhih dhgfy bhl vwoJf lh nloykh, wfczhjkzo fc vch wkllh]këcjolf lh ihyih hl PhjyfFc wv gkflo kbhnkchyko###Jocjf ècnflfw, gvhl ghchykow,Ghczhc }âwpfyhw { lhvjfw, Co wë goc xvë bvwkxvkllhXvf nvwzf h fwf poiyf klvwo#

 __________________ 

Powfwk÷c B# P#

Avlko 7 jf 8;88

[o ow ifcjkno, dfybhcow xvfykjow#]fcno h }vfwzyo llhbhjo, poyxvf bk pyozfnkjo cfgfwkzh jf bkw gocwvflow5 pfyo, hñc wv fwpâykzv co

fwzè yfwvflzo jfl zojo h h{vjhy h lh bhzfykh5 bhw, pyoczo zfcjyè ghbiko mh}oyhilf { pojyè h{vjhy h wvwwfbfahczfw5 pfyo dhw jf zfcfy gvkjhjo, dfybhco xvfykjo, pvfw hñc zñ co fwzèw jkwpvfwzo { pvfjfw pfyavjkghy zv whlvj# $Coz÷ bhlow mlvkjow xvf dhiâh fc lh yfvck÷c, zobhjow poy Bhcvfl, wv nvkhjo, fc vchgvyhgk÷c, fc ozyh phyzf hjocjf dhiâh hgvjkjo+#

Lf gocwvlzë hlnvcow pvczow woiyf lh Knlfwkh Ghz÷lkgh, { bf goczfwz÷1 Fl dfybhco Joyozfo fw flfcghynhjo jf jfgkyzf zojo lo xvf cfgfwkzhw phyh zv lkiyo# Hjk÷w#

 Dfybhco Hnvwzâc#

 ___________________ 

Powfwk÷c B# P#

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 128/270

Avlko ; jf 8;88

Xvfykjow dfybhcow, goc hboy ow whlvjo#]fbow goc nvwzo }vfwzyhw jkwgvwkocfw, { jf fllhw dhgëkw lh lvq5 wfnvkj# Pfyo, co zojow low xvf

jkwgvzâw zobèkw fl fafbplo5 df oâjo lh lfgzvyh xvf dhiëkw zfckjo, { fc fllh zfcëkw bvgdo xvf fwzvjkhy5hdocjhy fc fllhw, xvf hñc w÷lo woc gobo fcghifqhbkfczo jf lh nyhc }fyjhj1 vc hpëcjkgf jf low nyhcjfwlkiyow jf lh hczknüfjhj, jocjf dhiâh bèw }fyjhjfw xvf fc lhw dkwzoykhw jf do{#

]owozyow co pojëkw hlghcqhy poy do{ hxvfllhw dkwzoykhw, poyxvf lh Knlfwkh Ghz÷lkgh lhw yfzky÷5 pfyo fclh vckjhj jf pfcwhbkfczow, ow pvfjo dhgfy llfnhy h gobpyfcjfy hlno jf lo nyhcjf jf hxvfllhw dkwzoykhwjf lhw nyhcjfw wogkfjhjfw ghihlkwzhw { zfbplow jf pwkgobhczkoc#

Ftkwzfc lkiyow hñc jf hxvfllhw wogkfjhjfw, { h wv doyh, low zfcjyëkw, pfyo fc ozyow lkiyow, pvfw zojowco dhc wkjo jfwzyvkjow, poyxvf lh pyo}kjfcgkh fw bv{ whikh { nvhyjh wkfbpyf pyvfihw, xvf fczyfnh h wvwbkwkocfyow { co h wvw fcfbknow#

Lhw wogkfjhjfw hxvfllhw ftkwzfc do{, { goc bèw mvfyqh { bfaoy oynhckqhjhw xvf lhw }vfwzyhw, { fcfllhw dh{ dobiyfw jf nyhc whify { powkgk÷c { wkc low pyfavkgkow jfl ghzolkgkwbo#

[o w÷lo ow jkyë poy do{, poyxvf dh{ ozyo jfwzkchjo h fwzhy goc }owozyow, xvf wfbiyëkw ikfc lh wfbkllhjf lh lfgzvyh xvf hghièkw jf jhy#

Hjflhczf { phq zfcnèkw# Dfybhco Joyozfo

Zfbplow jf pwkgobèczkgowJf lhw phwhjhw fjhjfw,Jocjf fc ifllh yfvck÷cYfgkikfyoc lhw }fyjhjfwXvf cow llfnhc dhwzh do{,Jocjf W÷gyhzfw, bèw whikoXvf zojow low whikow jf do{,Kih, gobo }hc low nyhcjfw,H yfgkiky lh lfggk÷c1Poy fwo wvpo wfy whiko#

 _______________ 

Powfwk÷c B# P#

[o ow whlvjo5 fwzhy vckjow fc cobiyf jfl Phjyf# Wfnvkj hwâ { hjflhczhyëkw5 fwzvjkhj fl nyhco jfbowzhqh, xvf hñc co dhiëkw gobpyfcjkjo5 ël moybhyè vc yoivwzo èyiol xvf jfwhmkhyè fl dvyhgèc { }fyëkwg÷bo, wkfcjo zhc bâckbo, zhc bkgyowg÷pkgo, wk fw ikfc gvlzk}hjo, gyfgfyè zhc hivcjhczf xvf fgdhyèyhbhw nknhczfwghw { ihao wv wobiyh goikahyè low yfihøow# ¿[ xvë fw fwf goypvlfczo èyiol? Pyojvgzo jfvc bkgyowg÷pkgo nfybfc ikfc gvlzk}hjo# ¿Xvë fw lh dvbhckjhj? ¿Co fw hghwo vc nfybfc jfl hiwolvzo pojfy? Gvlzk}hjlo ikfc { fwf nfybfc wfyè èyiol { jf èyiol jhyè mloyfw { lhw mloyfw wf goc}fyzkyèc fc myvzowwhqochjow { whiyowow#

Ivwgh fl dobiyf lh vckjhj { poy lh kncoyhcgkh { fl fnoâwbo, zvfygfc lh }olvczhj jfl Gyfhjoy, cogvbplfc wv bkwk÷c { jfifyfw { lfw fw jf cfgfwkjhj yfchgfy jf cvf}o5 fxvk}oghyè ozyh }fq wv ghbkco5 co

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 129/270

gvbplkyè ozyh }fq wv bkwk÷c5 jfwhphyfgfyè jf lh fwgfch zfyyfwzyf5 }fyè wvw {fyyow { ozyh }fq yfchgfyè# Wvfwpâykzv fyh kncoyhczf jf ftpfykfcgkh5 pfyo h mvfyqh jf fwzow fxvâ}ogow xvf fc lh kncoyhcgkh { fl fnoâwbowvmyk÷, dhiyè hpyfcjkjo { {h, fl nfybfc fbpkfqh h jfwhyyollhywf fc lh ivfch zkfyyh { myvgzkmkghyè5 pvfw fcghjh cvf}o yfchgkbkfczo wf mvf jfpowkzhcjo vc nfybfc, pyojvgzo jf wvw fxvâ}ogow { }hc wvbècjowf,ftpfykfcgkh woiyf ftpfykfcgkh, {, hl mkc, wfyè vc fwpâykzv jf bkwk÷c# Fwzo wfyè bv{ jfwphgko5 pfyo fc

fzfyco zkfbpo, chjh llfnh zhyjf#Mvf hcvcgkhjh lh lf{ jf hboy, { phwhyoc bvgdow wknlow, dhwzh xvf fl dobiyf Afwñw }kco { pyfjkg÷ lhjogzykch xvf zyhâh fwgykzh, { goc 89 pfwghjoyfw { vc pvfilo kncoyhczf, jfwhyyoll÷ wv bkwk÷c { wfbiy÷ flnfybfc jf lh jk}kch lf{ jf hboy, knvhljhj { lkifyzhj# Low nyhcjfw jfl zfbplo wf lf}hczhyoc { xvkwkfyochdonhy lh gykhzvyh fc wv chgkbkfczo# Bhw, gobo fyh fwpkykzvhl, gyf{ëcjowf whzkwmfgdow goc bhzhy hlwfbiyhjoy, poyxvf h ozyh gowh co hlghcqhih wv pojfy, wf gyf{fyoc {h zyhcxvklow fc wv gocgvpkwgfcgkh5 pfyo, lh wfbkllh xvfjhih wfbiyhjh { myvgzkmkg÷#

Vch knlfwkh chgf, bv{ pfxvføh5 co fw lo xvf Afwñw }kco h pyfjkghy gobo yflknk÷c, pvfw whiâh xvfzojhw fwzoyihihc fl pyonyfwo# Pfyo lh hpo{hc fc lh jogzykch yfgonkjh, fc lh xvf }h fl nfybfc xvf ël pyfjkg÷ { zykvcmhyh5 pfyo lh woifyikh { bhljhj ghbikhc lh lfzyh, lh jfwmknvyhc, { wf llfnh hl jfwpozkwbo, hlgykbfc { h myhzykgkjko, { hñc h jk}kckqhy h Afwñw, phyh dhgfylf phjfgfy bèw###Chjh kbpoyzh5 fl nfybfc {h

hyyhkn÷, wf dhyè èyiol5 {h fw èyiol, { pvfjf jfwhmkhy fl dvyhgèc#Phwhyoc, fw gkfyzo, wknlow { bèw wknlow, jhcjo zkfbpo h xvf low gvlzk}hjoyfw jf lh }fyjhj yfvckfwfcmvfyqhw { goyhaf5 { gvhcjo wf kckgk÷ fl gobihzf, }ko fl woifyiko xvf pflknyhih1 { h fafbplo jf lowbhzhjoyfw jfl wfbiyhjoy, hpflhc h lh bhzhcqh { zyhzhc jf kbpocfy fl zfyyoy poy lhw donvfyhw5 pfyo {h co pvfjf wowzfcfywf5 {h fl èyiol wf dh dfgdo mvfyzf5 {h yfwkwzf kbpè}kjo fl fbpvaf jfl dvyhgèc, { co phwhyèczyfw nfcfyhgkocfw, gvhcjo fl èyiol fwzhyè goc lh dfybowvyh jf wvw myvzow fc whq÷c5 fwzf èyiol fw flfwpkykzkwbo, xvf hgvbvlh woiyf wv jogzykch, lhw pyvfihw jfl fyyoy jf wvw pfywfnvkjoyfw, { yfpkzo1 “ Co

 phwhyèc zyfw nfcfyhgkocfw gvhcjo fwzhyè zykvcmhczf fcwføhcjo wv lvq hl vck}fywo‒#]vfwzyo zyhihao, dfybhcow, fw jkmfyfczf hl jf low g÷cglh}fw xvf wf yfvcâhc poy jëghjhw jf høow f

kc}oghihc bv{ fc wfgyfzo hl fwpâykzv whczo { lvfno lo ol}kjhihc dhwzh ozyh jëghjh5 fc hxvfllow g÷cglh}fwwf gocjfchih h zojo fl xvf zv}kfwf lh owhjâh jf kc}oghy hl fwpâykzv, pvfw fllow wolow wf gyfâhc goc jfyfgdo{ jkncow jf yfgkiky fl fwpâykzv whczo#

Fl bhfwzyo co jfwgvkjhih fl gvlzk}o { bhcjhih h bfcvjo { jf zkfbpo fc zkfbpo bkwkocfyow hyfmyfwghy lh bfboykh jf wvw jogzykchw5 pfyo fllow low bhzhihc {h whiëkw j÷cjf5 vcow pfyfgkfyoc fc lhKcxvkwkgk÷c, { fwzf zkfbpo fw vco jf low }hykow fc xvf fl dobiyf bkwkocfyo dh lf}hczhjo lh ihcjfyh jfhboy, knvhljhj { lkifyzhj { hñc wf dh xvfykjo xvf dhnh ëpogh gobo gobkfcqo jfl hyyhkno jf lh wfbkllhjf lh myhzfyckjhj vck}fywhl#

Lh gyvqhjh chpolf÷ckgh5 lh pyfwk÷c jf fwzh zkyhcâh5 jko lkifyzhjfw moyzvkzhw, pfyo low pvfilow xvf lhwnvwzhyoc, wfczhyoc wvw pykcgkpkow { fl lfnkwlhjoy lhw hcoz÷ fc wvw lf{fw, { fl pvfilo, è}kjo jf lkifyzhj,ghwzkn÷ goc wv pyopkh bhco h low zkyhcow { bhz÷ lh fwglh}kzvj# Fw fl pykbfy fafbplo5 fw fl pykbfy gdkwphqo jf lvq, jf lh lkifyhgk÷c jfl opyfwoy jfwpozkwbo5 fw fl pykbfy myvzo jf lh jogzykch jf Afwñw, co poyxvf ël pyfjkghyh lh }kolfcgkh, pfyo pyfjkg÷ lh lkifyzhj { fw zhbikëc lh pykbfyh gowh xvf zolfy÷ lhKnlfwkh, poyxvf {h fl pvfilo oiyhih goc gocgkfcgkh pyopkh { poy wolkjhykjhj5 wâ, dhgfc vch pozfczfwolkjhykjhj phyh gobihzky lh bfczkyh { fl jfwpozkwbo5 llf}hjlfw h lvq, xvf {h co ow fwpfyh flbhyzkyolonko5 lh lkifyzhj {h ocjfh fc zojhw lhw gocgkfcgkhw { pyfphyhj fl nyhc jâh {h bv{ gfyghco, { cool}kjëkw xvf co phwhyèc zyfw nfcfyhgkocfw wkc xvf llfnvf fl zykvcmo jfl fwpkykzkwbo# Co pfyjèkw, pvfw, lowjâhw, fc }hchw jkwgvwkocfw#

]vfwzyo dfybhco Afwñw jf Chqhyfz 

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 130/270

Xvfjh gocmkybhjhLh bètkbh cvfwzyh1“Xvf fw whikjvyâhwhghy ikfc jfl bhl,zobhcjo fc avwzkgkh

fl bfcow jfl Bhl‒#Poy fwo zobhbowFc lh yflknk÷cDèikzo jf myhklf,[ hvcxvf cow xvfbhyoc,Lfw xvfj÷ dfgdo fl myhvjfZobhj lh lfggk÷c#

 _____________________ 

Powfwk÷c B# P#

Avlko 88 jf 8;88

Phyh bhncfzkqhgkocfw wf dhiâh pfjkjo h lh dfybhch Lvgâh, pvfw dhiâh bvgdow fcmfybow jf lh }kwzh, {wf powfwkoc÷ jkgkfcjo1

Ikfc}fckjow wfèkw, dfybhcow xvfykjow#Gvèc ivfch { cfgfwhykh fw lh }kwzh, dfybhcow xvfykjow###{###g÷bo wf yfmlfahc fc fl bvcjo zkfyyh, poy 

lh mhlzh jf lh }kwzh, low wvmykbkfczow jf low dfybhcow fwpkykzvhlfw xvf fwzèc fc zkckfilhw###Wâ, dfybhcowbâow, fw lh gobphyhgk÷c bèw phlbhykh jf lo xvf ëwzow phjfgfc, lo xvf phjfgëkw poy lh mhlzh jf lh }kwzh,  pvfw poy }vfwzyow wvmykbkfczow, pojëkw golfnky low wvmykbkfczow fwphczowow jf hxvfllow, fc hxvfllhwzfyykilfw wolfjhjfw fc xvf wkfbpyf wf fcgvfczyhc, poyxvf co }fc h low xvf lfw yojfhc#

Wvmyky poy lh ifllfqh jfl gvfypo { wvmyky zhbikëc poy lh ifllfqh jfl fwpâykzv#Goc nyhc plhgfy ow h{vjo gvhcjo jf bk pyfgkwèkw, pfyo bf hlfnyo bvgdo bèw }fcky h }fyow {

dhilhyow wkc xvf jf bk pyfgkwëkw#]owozyow gvyhj zhbikëc h low poiyfw fwpâykzvw fc zkckfilhw, xvf fwzèc gkfnow poy fl ojko { ozyhw

ghvwhw# Gvhcjo jhkw lh lvq h low dfybhcow xvf }kfcfc h pfjkyow h{vjh, ¿co }fkw lh hlfnyâh xvfftpfykbfczhc? Pvfw ow wky}h jf fwzâbvlo, poyxvf fw bèw bfykzoyko gvyhy low oaow jfl fwpâykzv xvf low jflh bfczkyh, {### ¨dh{ zhczow, dfybhco xvfykjo, xvf co }fc¨ xvf doyyoykqh { cow dhgf wvmyky h low fwpâykzvwjf lvq#

H{vj÷ h lhw pfywochw xvf lo cfgfwkzhihc, { wf jfwpkjk÷ jkgkfcjo1Hgoyjhow wkfbpyf jf }vfwzyh

 Dfybhch Lvgâh#

“Lvgâh, Lvgâh, Lvgâh lvgk÷,Lvgâh, Lvgâh, hl gkflo wvik÷‒#Jfgâh vc goplfyo xvf df lfâjo {o#¿G÷bo wfyè fwo wk hdoyh cow dhil÷?Wk fwzhih fc lh nloykh, ¿g÷bo mvf Nkoyjhco?Wk fyh zhc whczh { zhc gflfwzkhl,

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 131/270

¿G÷bo mvf dhgf pogo, { jkyë fc Fwphøh,xvkfc ihyyk÷ h low myhklfw gobo vch nvhjhøh?Wk fwzhih fc low gkflow, ¨gowh pfyfnykch¨¿G÷bo hdoyh fw ckøh hxvâ fc lh Hynfczkch?]fj, pvfw, xvf wk bkfczf fl myhklf,

Fw fl myhklf }fyjhjfyo,Bhw fl dèikzo lf xvkzh { lf dhgf fl myhvjfZojo mvfyzf bkwkocfyo#¿Wk fwzè fc lh avwzkgkh?Xvf jknh Lvgâh#

 _________________ 

Powfwk÷c L# L#

Jkao###Bkw hybhw### ¿J÷cjf fwzèc bkw hybhw?###"¿Xvë hybhw woc fwhw, dfybhco? ‗Bkw hybhw, woc

mhgocfw { pvøhlfw, { co lhw fcgvfczyo, poyxvf bf xvfjë gkfno#"Wâ, dfybhco1 gkfno fwzèw5 pfyo fw zvfwpâykzv fl gkfno, pvfw zv gvfypo {h co lo powffw#"¿[ g÷bo dhilo?### ¿G÷bo df }fckjo hxvâ? ¨H{¨###Bf dhc zyhâjo###Pfyo bf dhgëkw phjfgfy###Fwzf fw

vc fcnhøo h vc poiyf gkfno###"Pvfw ikfc, dfybhco5 yfmkëyfcow fc poghw phlhiyhw zv dkwzoykh, { yfgoiyhyèwlh }kwzh# "[o df wkjo fl dobiyf bèw gykbkchl jf Whczkhno jfl Fwzfyo# Bf llhbhihc “Fl hwfwkco‒5 pfyo, hlmkc, bf###bhzhyoc h bâ#

Low ñlzkbow xvf bhzë, fyhc jow h xvkfcfw hgobfzâ, pfyo vco bf dkyk÷ { jf fllo df bvfyzo# Fl xvf bfbhz÷ wf llhbhih Ckgolèw5 fl ozyo, Yhmhfl { {o Nyfnoyko H#, pfyo fyh bèw gocogkjo poy “Fl hwfwkco‒#

]kwzo lo xvf phjfgâh { wv hyyfpfczkbkfczo { pyobfwhw jfl ikfc, lf dkgf pfjky pfyj÷c h wvw }âgzkbhw, {yfgkik÷ lh lvq#

Wf powfwkoc÷ lh dfybhch Avhch mhbklkhy, { jkao h vch dfybhch xvf lf pyfnvcz÷ poy vch dkah wv{h xvffwzhih fc vc golfnko jf bocahw1 “Wk co lh whghw hdoyh, gvfczh xvf dhw pfyjkjo h zv dkah5 pfyo wèghlh { colh gocjfcfw h hxvfllh gèygfl goyyobpkjh‒#

 Avhch Lvch#

 _______________ 

Powfwk÷c B# P#

Avlko 8: jf 8;88

Ikfc}fckjow wfèkw, dfybhcow#Goc xvë plhgfy { whzkwmhggk÷c bf fcgvfczyo do{ hxvâ, dfybhcow5 nyhgkhw h Jkow xvf bf fcgvfczyo

jflhczf jf low xvf bf dhc jf jhy h{vjh# Hwâ bf lo dh pyobfzkjo fl dfybhco Hczocko jf Phjvh, xvf bfdh zyhâjo# [o co lo }fo, pfyo ël bf lo jkgf { co bf fcnhøh, poyxvf jfwjf xvf llfnhbow bf fcgvfczyo ikfc#

Hxvâ fwzo{, pvfw, xvfykjow dfybhcow, phyh gocmfwhy bkw gvlphw, poyxvf co xvkfyo }ol}fy h phjfgfy doyykilfbfczf# Hcjo fyyhczf bvgdo zkfbpo, poyxvf fyyhczf hcjv}f fc fl plhcfzh zkfyyh, { co gyfâh fc flbèw hllè1 bk bhljhj bf fxvk}og÷#

[o fyh vc zykwzf ghbpfwkco, { jfwjf pfxvføo hcjv}f fc fl ghbpo5 bkw phjyfw bf fjvghihc ikfc5

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 132/270

 pfyo {o co zobë wvw gocwfaow, { bk hlbh wf fccfnyfgk÷ bèw xvf bk gvfypo, h pfwhy jf wfy ghyiocfyo {gfygh jf hxvâ, fc G÷yjoih lh hlzh { bkw doycow fc fl Pklhy#

Fwzhih fc wogkfjhj goc bk gvøhjo { wv woiykco, { poy hbikgk÷c bhzë h bk gvøhjo, { wv gdkgo, xvfoyjføhih lhw }hghw, bf }ko, { phyh co wfy jfwgvikfyzo, lo bhzë zhbikëc#

Bf }ol}â h G÷yjoih, jocjf }k}âhbow, { bk gvøhjh, xvf fyh dfybhch jf bk bvafy, wowpfgd÷, hvcxvf

lf jkaf xvf {o dhiâh }fckjo poy jkcfyo, phyh phnhy h low pfocfw5 fllh co lo gyf{÷, { zfbkfcjo {h wfy jfwgvikfyzo, lh bhzë5 mvk pyfwo { bf wvkgkjë { jfaë h bk bvafy goc gvhzyo dkaow, { fllh zhbikëc mvf pyfwh poy wk ogvlzhih#

Bf llhbhihc Y### fl P###5 bk gvøhjo, A# A# D#, { bk gvøhjh M#"Jkbf, dfybhco, {o gocoqgo { lh bëjkvb bèw xvf {o, j÷cjf fwzèc zvw doycow, xvf fw fc lh fwzhcgkh

“Fl Pklhy‒# ¿Gocogkwzf fl phzy÷c jf fwh fwzhcgkh? ‗Wâ, dfybhco bâo5 wf llhbhih H# G# [o mvk vc nyhcgykbkchl, pfyo hxvfl fyh vch mkfyh# Poiyf jf wv fwpowh, g÷bo lh dhgâh ihklhy fc ghbkwh, { gvèczowgyâbfcfw gobfzk÷# Hpfchw dh{ fc lh fwzhcgkh vc pfjhqo jf zkfyyh xvf co fwzë bhcgdhjo jf whcnyf1 xvëdoyykilfw wvmykbkfczow zkfcf###

H{vjhjlf xvf {o lf h{vjhyë zhbikëc, hvcxvf ël mvf ghvwh jf bk bhljhj { jf lh jf ozyow bvgdow# Poy fwzf pfjkjo, bfyfgk÷ { yfgkik÷ lh lvq { wf yfzky÷#

Gobo fwzhw gowhw woc gkfyzhw[ lhw dkwzoykhw lhw wë,H low###bv{ dobiyfw jkyë,Bfjkzhj { ###oao hlfyzh,Xvf fl Fwpkykzkwbo fw lvq,Fw avwzkgkh { fw }fyjhj,[ gvhcjo dh{ cfgfwkjhj,Hyyhcgh zojo ghpvq#

Wf powfwkoc÷ fl dfybhco Avhc Ihvzkwzh, { h{vj÷ h 90 pfywochw fczyf hlfnyfw gocwfaow { ogvyyfcgkhw,gobo low }kfaow bëjkgow xvf iyobfhcjo jkgfc lhw }fyjhjfw h wvw fcmfybow, xvf wvflfc wfy lhw bfaoyfwbfjkgkchw#

Powfwk÷c L# L#

Poiyfw jf low fwpâykzvw xvf zkfcfc xvf wvmyky poy wvw jflkzow###[o fyh vc pflfhjoy, { vch }fq mvkgobpyobfzkjo poy ëwzf xvf bf pfywknvf { pflfhbow#

Ël bf dkyk÷ pfyo {o lo bhzë, { bf llf}hyoc hl Dowpkzhl Whc Yoxvf, { boyâ jf lhw dfykjhw#Bk goczyhyko wf llhbhih A# N#, { {o, H# P# Yfgocgklkhjow, yfgkikfyoc lh lvq low jow#Wf powfwkoc÷ lh dfybhch Avhch { cow fwzv}o “jhcjo lhzh‒, gobo fllh bkwbh jkgf# Pfyo cow jkgf fc

fwzhw lhzhw, low jfmfgzow xvf ghjh vco jfif goyyfnky, { cow jko gocwfaow phyh vch dfybhch jf lh bëjkvbL#

 ____________ 

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 133/270

$Fwgykzh, Zykcghjo+

Avlko 86 jf 8;88

Hbhjo dfybhco1

Zykwzf bf zkfcfw fc fwzf jâh, hvcxvf lh hlfnyâh w÷lo jfiâh yfkchy fc zojo wv fwplfcjoy5 co phyfgf,dfybhco bâo, wkco xvf zojo wf gocmhivlhwf phyh dhgfyzf phjfgfy { dhgfycow phjfgfy h cowozyow5 lvgdhwzkzèckghw wowzkfcfw { goc jkmkgvlzhj zykvcmhw, poyxvf low bhlow mlvkjow dhgfc wvw fmfgzow jfwhwzyowow#

]h h wfy cfgfwhyko goyzhy poy lo whco, pvfw bvgdo bèw }hlf hbpvzhy fl bkfbiyo nhcnyfchjo xvfftpocfywf h xvf wf pkfyjh zojo fl gvfypo### Gvèczh joilfq###Gvèczh kcmhbkh###Xvë yfmkchjh bhlkgkh fdkpogyfwâh###{### xvë dolnhqèc yfjobhjo###Mâahzf, poy zv ikfc, dfybhco bâo, fc lh hvyfolh mlvâjkgh xvfgviyf h fwf wfy jfwnyhgkhjo, { poy wvw goloyfw, gobpyfcjfyèw xvf jfifw hdv{fczhylo jf zk, pykbfyo goc  pyvjfcgkh, phyh hnozhy dhwzh fl ñlzkbo yfwpkyo jf lh iocjhj5 pfyo, }fyèw xvf poy fwf bfjko chjhgocwfnvkyèw5 pfyo fw cfgfwhyko wfnvky fwzh zègzkgh dhwzh xvf lf zfcnhw xvf jfgky jfwghyhjhbfczf wv pyogfjfy, pfyo goc zojh lh jknckjhj jfl dobiyf xvf dh gvbplkjo goc low jfifyfw jf lh myhzfyckjhj { dhhnozhjo zojh lh phgkfcgkh fc lh fwpfyh jf lh yfnfcfyhgk÷c, pfyo xvf ëwzh co llfnhyè poyxvf co xvkfyf#

 Co w÷lo zf oghwkoch, dfybhco xvfykjo, jhøo fc zv jfwghcwo { zyhcxvklkjhj jf èckbo, wkco xvf h pfwhy jf zv h}kwo jf xvf zv cobiyf { zv ghwh co low zobf phyh chjh ck low bkfczf, low zobh goc jfwghyo { hñczf dhgf yfwpocwhilf jf wv jfwnyhgkh5 hjfbèw, goc wv gocwzhczf jfwfo jf zv jfwnyhgkh, fczoypfgf lhbhygdh jf lhw gowhw { llfnh h gyffywf jf xvf zf }fyè yfcfnhy jf zvw gyffcgkhw, pocf pkfjyhw fc zv ghbkco{ wf noqhyâh jf }fyzf wkc ghwh ck gobphøâh#

Dfybhco xvfykjo1 bkyh xvf phyh }fybf oilknhjo h jfglhyhyzf fwzow pflknyow, fw poyxvf zfbo bvgdoxvf vc bobfczo pkfyjhw lh ghlbh, xvf zhczo cfgfwkzhw { zf gobpyobfzh wkc zñ pfcwhylo fc fwow jflkzow#¿Co }fw vc whyghwbo fc fl fwgykzo xvf do{ yfbkzk÷? ¿Co lo dhw woypyfcjkjo fc bkl bfczkyhw? ¿Co lf dhwjhjo ihwzhczfw pyvfihw jf iocjhj hgocwfaècjolf pyvjfczfbfczf? ¿Xvë dhw gocwfnvkjo? Bvgdo lfjolfyè h wv pyozfgzoyh, pfyo {o wf lh yfzkyhyë, pvfw lo bfaoy fw goyzhy poy lo whco, poyxvf chjh dhiëkw jfgocwfnvky5 pfyo, }k}ky hlfyzhw, poyxvf co wfh xvf wvw }kwkzhw zf fc}vfl}hc fc lh jfwdocyh, hvcxvf cozfcjyâhw xvf zfbfy, poyxvf bvgdo }flhbow cowozyow, { wv pyozfgzoyh, lloyhcjo lh jfwnyhgkh jf ël, bèw wfogvph {h jf goyzhy fl jhøo xvf zf pvfjf ghvwhy h zk, xvf jf }ol}fylf hl ghbkco5 jkno, jf llf}hylo poy  pykbfyh }fq, poyxvf cvcgh hñc fczy÷ fc fl ghbkco jfl ikfc5 { fllh, lh Bhnjhlfch, {h wf lo hj}kyzk÷, { {ozf lo jkno hdoyh goc bèw wkcgfykjhj xvf cvcgh, xvf wfhw ghvzo { hñc hwzvzo, { jfwfcbhwghyhylo# Wk {o}kfyh wkxvkfyh mvfwf vc pfxvføo yfwxvkgko poy jocjf lf dhiâh jf kcmklzyhy lh lvq, dfybhco bâo, {o zfyonhyâh poy ël1 pfyo, jfwnyhgkhjhbfczf, co bf fxvk}ogo, { co lo dh{, { fw pfyjkjo zojo { pflknyowh wvhbkwzhj# Wë mvfyzf { pyvjfczf# Jfahjlo xvf phjfqgh, phyh }fy wk poy fwf ghbkco lo }fcgf wv pyozfgzoyh,wkco, fl Fwzhjo zkfcf ghwhw jocjf hlifynhy h low kcñzklfw, h low fcmfybow { h low jfnfcfyhjow#

Do{ dvikfyh wkjo jâh hlfnyf phyh zojow { lo hbhyn÷ { cow pyodkik÷ lh ftphcwk÷c jf fwzhy goc}fywhcjogoc }owozyow#

Yfgkikj bk ifcjkgk÷c# Hjflhczf,

 Myhcgkwgo Th}kfy 

$Fwgykzh, bëjkvb B# O#, fwpoczècfh+#

Wo{ Bhyâh Bhnjhlfch#¿Gvècjo h}kwhw zfcjyèw hlno xvf jfgkybf?"Bvgdo, pfyo fw zojo kbpowkilf, fw kcñzkl { zf lo avyo fc cobiyf jf Jkow#

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 134/270

¿Fl dfybhco dhgf ikfc fc yfgkikylo? ¿Lo pfyavjkghyè gobo lo dh dfgdo hczfw?"Co dhgf {h ikfc, poyxvf zojo gvhczo wf dhgf fw kcñzkl#Poiyf wfy, xvë zfyykilf jfwfcghychgk÷c lf fwpfyh###¿[ co pojëkw ivwghylf hlnvch gologhgk÷c phyh xvf pvfjh gviyky wvw cfgfwkjhjfw? ‗[h zf df jkgdo

xvf co xvkfyf zyhihahy, poiyf wfy5 xvë wvmykbkfczow zkfcf bk fwpâykzv jf }fy fwh bhzfykh zhc bhlh###

[o co xvkfyo xvf pvfjh pfyavjkghy hl dfybhco5 zñ jâwflo xvf }fh lo xvf dhgf, pfjky poy ël#Bhyâh Bhnjhlfch

Pyoië lh }kjh fc wvw mhwfwBñlzkplfw { bv{ }hykhjhw#[ }k xvf h low goczvbhwfwFw pfyjkjo gvhczo wf dhnh#Pfyo co df pfyjkjo {oPoyxvf hczfw {h wowzfcâh1 Fwgocjhbow fl hboy 

[ omyfqghbow lh avwzkgkh#Hdoyh wf jfwfcnhøhcJf jhy fl hboy nyhzvkzo#Hlno dh dfgdo fwf###phahykzo#Wvw jflkzow co bf fbphøhc#

 ____________ 

$Fwgykzh B# O#, f}oghjh+

“Ifcjkzh wfhw, dfybhch xvfykjh, xvf hwâ pkjfw poy fwf jfwnyhgkhjo, poiyf wfy xvf co dh xvfykjo }fy lh lvq5 lh ghyzh xvf dh fcwføhjo fw mhlwh‒#

¿[ xvë wf pvfjf dhgfy poy fwf dfybhco?“Pogo, poyxvf co w÷lo co gyff fc fl fwpkykzkwbo, wkco xvf co zkfcf mf fc chjh, ck hboy, ck nyhzkzvj‒#

Pfyo fw bfcfwzfy xvf wf dhnh hlno phyh whl}hy h fwf fwpâykzv jf fwh owgvykjhj fc xvf fwzè# ¿Xvë jkgfw?“]vfwzyo jfwfo fw nyhcjf, pfyo chjh5 fw kcñzkl, poyxvf co xvkfyf zyhihahy, }owozyow pfjky poy ël5

bvgdo zyhihao, pfyo }fo xvf fc fwzh ftkwzfcgkh co pvfjo whl}hylo#Poiyf jfwnyhgkhjo, xvë mkc zkfcf zhc zyfbfcjo5 pfjky bvgdo poy ël, xvf {o bvgdo pfjkyë poy 

}owozyow, dfybhcow xvfykjow5 wo{Bhyâh Bhnjhlfch

O{f vch pyfnvczh, dfybhch Bhnjhlfch# ¿Zñ fyfw lh pyozfgzoyh jf lh dfybhch L# L#? ‗Wâ#" ¿Pojyèwfcghvqhylh fc fl ghbkco jf lh lvq? ‗Zñ wknvf gobo lf hgocwfahw, xvf fczyf lhw jow pojyfbow gocwfnvky hlno poyxvf zkfcf vchw mhgvlzhjfw hwobiyowhw { h fwo dh }fckjo#

Hjflhczf, xvf wk zojo co lo gocwknvkfyh, gobo bhjyf, gvbplkyè ikfc# Hjk÷w#

 _____________ 

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 135/270

Powfwk÷c B# Poyzkllo

Avlko 8= jf 8;88

Phq fczyf }owozyow#

Yfpowhj fc lh phq { fl hboy5 pfyo pfcwhj { hchlkqhj fc fllow xvf fw oiyh jf }k}ow5 { cowozyow, coxvfyfbow bvfyzow#Fc }owozyow yfwkjf lh glh}f, fl mloy÷c xvf gviyf lh llh}f jf lh gkfcgkh5 fc lhw jogzykchw xvf jfmfcjëkw

fwzè lh }fyjhj5 { gvèczhw ghvwhw oyknkchc lh }kjh, lhw fcgoczyhyëkw, wk lhw ivwgèkw, fc lh lf{ jf low hmkcfw5ëwzh hzyhf { yfpflf, { jf hdâ lh moybhgk÷c jf lhw bolëgvlhw { low bvcjow#

Yfnkwzyhj fl mkybhbfczo { low fwphgkow kczfyplhcfzhykow { zojo ow jkyè xvf lh lf{ jf low hmkcfw fw lhxvf yknf fl vck}fywo { wf llhbh hboy#

Low dobiyfw yânkjow, low “wfykow‒, low “hckbk"bockwzhw‒, co pvfjfc poy wv woifyikh, poy wvfwzvpkjfq, }fy ck yfwol}fy fl wfcgkllo pyoilfbh jf lh }kjh jf hboy# Poiyfw dobiyfw###hckbk"bockwzhw,wfykow { yânkjow###jf zhc wfykow dhgfc yfây###

Fw pyfgkwo whlkywf jf lh hzb÷wmfyh zfyyfwzyf { ivwghy lh lf{ jf low hmkcfw { }fyëkw g÷bo wf fcwhcgdh fl

hlbh fc lh nyhcjfqh jf lh lf{ jf hboy# ]owozyow low fwpkykzkwzhw lh dhiëkw jf pyoglhbhy gobo fw1vck}fywhl, co phygkhl5 ñckgh gobo fl Jkow jf Hboy#Hgfyzhjow dhiëkw fwzhjo fc lhw gocglvwkocfw jf }vfwzyh jkwgvwk÷c# Ow yfmfyâw h low dobiyfw

gykbkchlfw { ihaow5 zfcëkw yhq÷c fc }vfwzyh gocglvwk÷c { cow dh llfchjo jf hlfnyâh xvf lo hmkybëkw { {o owlo gocmkybo fc cobiyf jf lh whikjvyâh jk}kch#

 Low fwpâykzvw fcmfybow, gobo jfgâw, dhc }fckjo jf bvcjow bèw ihaow xvf fl }vfwzyo, h hpyfcjfy {lvfno llf}hy }vfwzyo pyonyfwo h wvw bvcjow yfwpfgzk}ow, poyxvf woc fwpâykzvw jf bkwk÷c, gobo wvgfjk÷goc }vfwzyo Oyjfc Iâilkgo, xvf mvfyoc fwpâykzvw }fckjow jf bvcjow wvpfykoyfw h zyhfy h lh zkfyyh flhjflhczo jf wvw bvcjow# Bhw fwzow fwpâykzvw ihaow dhc dfgdo wvw ivfcow pyop÷wkzow hczfw jf }fcky5 pfyogobo fl fwpâykzv, hñc wkc nyhc mvfyqh jf }olvczhj f kcglkchjo h lhw phwkocfw jfl bvcjo fc xvf }k}kfyoc,ghfc fc fl }kgko poy fwo hgoczfgf xvf gocogëkw }kgkow { yfmkchbkfczow xvf hczfw co gocogâhkw# Pfyo fwowfwpâykzvw zkfcfc xvf yffcghychy fc lh zkfyyh, dhwzh hpyfcjfy lo xvf wf dhc pyopvfwzo { wv fyyhzkgkjhj lh phwhc fc fl fwphgko jfl bvcjo h xvf goyyfwpocjfc5 { hñc hlnvcow oizkfcfc wvw fcghychgkocfw hlzfychjhwfc lh zkfyyh { fl bvcjo jf wv chzvyhlfqh# Fwzow woc bkwkocfyow { bfwâhw xvf wf pfymfggkochc { wkfbiyhcfl pyonyfwo fc wv bvcjo yfwpfgzk}o# Pfyo fl gykbfc co fwzè fc lh lf{ jf hboy5 fw lh hczâzfwkw jf fwzh lf{5fw fl iyvzo hpfzkzo jf lh bhzfykh5 fw, fc mkc, lh co gocmoybkjhj jf lh bhzfykh h wfy fwglh}h jfl fwpâykzv { jfhxvâ lh zkzèckgh lvgdh jfl fwpâykzv#

]owozyow wokw low fcghynhjow5 low dkaow oifjkfczfw jf lh lf{ jf hboy xvf fwzèkw avyhbfczhjow hczf flJkow jf Hboy, h wowzfcfy { llf}hy hjflhczf fwzhw jogzykchw5 cowozyow cow gobplhgfbow fc h{vjhyow, poyxvf gobvlnèkw goc cowozyow xvf fczfcjfbow lh lf{#

Fwzè fcgobfcjhjo fl zyhihao fc lh zkfyyh# Pyfphyhjo fl ghpkzhl jf kczflknfcgkh { pojfy cfgfwhykow# [hvcxvf jobkcf lh ghycf, fl fwpâykzv dh zobhjo nvwzo h lh }fyjhj { poy fwo }fkw xvf lh nvfyyh hbhkch#Pfyo hdoyh fl fcfbkno dhyè lh bèw nyhcjf kyyvpgk÷c, pyfwkochjo poy }vfwzyh mvfyqh#

Fl fwpâykzv wf hjflhczh { zyhzh jf llfnhy hl Obfnh poy lh lf{ jf low hmkcfw# Fwf fw fl ghbkco#Goczkcvhj { zykvcmhyfbow# Hjflhczf wkfbpyf#

Poy low Gocwfaow, fl wfgyfzhyko

 Dfybhco Joyozfo

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 136/270

Xvf zyhf { yfpflf lh “Hmkckjhj‒Poy fwo {o jkgdo dhiâhXvf fw mvfyqh obckpozfczf[ bhjyf jf zojo lo gyfhjo,Bk hbhjh, “Flfgzykgkjhj‒#

[ fwzo lo fwgykiâ vc jâhXvf hñc co fyh Fwpkykzkwzh#Jkno###Jkno###co jkno }fyjhj,Poyxvf fw FwpkykzkwzhFl xvf fwzvjkh, fl xvf whif yhqochy#Xvf ckfnvf fl yhgkochlkwzh,Wk fwzvjkh fw Fwpkykzkwzh,Pfyo fl fwpkykzvhlkwzhFw vc###hczk"fwpkykzkwzh Co lo }fyëkw###yhqochy#

]ol}k÷ h powfwkochywf { jkao1Nvwzowo }fcno h whlvjhyow w÷lo { h jhyzf lhw nyhgkhw, dfybhco, poyxvf bf gvbplfw lh pyobfwh jfgocwfy}hy h bk nvkhjo#

Wfnvky, xvf }hkw ikfc5 wfy j÷gklfw h lh kcwpkyhgk÷c5 wfnvkj, xvf fl ghbkco fw lhyno# Hckbhj h bknvkhjo, xvf hxvâ wf fcgvfczyh ikfc5 ël co ivwgh docoyfw, ivwgh fl pyonyfwo { bf dh gowzhjo zyhihaooynhckqhy wv gfyfiyo5 zñ co lo jfwpyfgkhyèw { zf lo hnyhjfqgo poyxvf hwâ jfwghcwhyè }vfwzyo

Mâybhbf hñc

 Dfybhco Bhcvfl 

 ________________ 

Powfwk÷c B# P#

Avlko 84 jf 8;88Lh ghykjhj wfh fczyf }owozyow, xvfykjow dfybhcow#Nyhgkhw h Jkow xvf bf dhc jfahjo }fcky dhgkh }owozyow

 Dfybhco Hlfao

]owozyow zhbikëc zoygëkw }vfwzyhw bkwkocfw, fw gkfyzo xvf phnèkw mhlzhw hczfykoyfw { xvf poy lhkbpfymfggk÷c jf lh bhzfykh ghëkw5 bhw co jfwbh{hy, lf}hczhow $wf jkyknâh h hlnvcow dfybhcow cvf}ow fclh yfvck÷c+, {o ow jkyë co bhzhy ck ojkhyow5 hbhyow gobo dfybhcow xvf dhiëkw wkjo fc lh bhzfykh { gobodfybhcow fwpkykzvhlfw xvf zojow wobow#

Dhiëkw oâjo hl dfybhco###wâ, hl dfybhco xvf cvfwzyo yfwpfzo bfyfgf5 ël fw kcwzyvkjo poy low fwpâykzvwjf Jkow# Fwgvgdhjlf#

Gobo ow dh jkgdo fl fwpâykzv jf Afwñw, ël co fyh Jkow, { poyxvf jf ël dhc dfgdo vc Jkow { poy fwo vcâjolo, phjfgf bvgdo5 ël co dkqo bèw xvf gvbplky wv jfify fc }kjh phyh goczkcvhy gvbplkëcjolo fcfwpâykzv { fw hdoyh xvf llfnh fl zkfbpo jf lh wkfnh gvhcjo co zkfcf jfwghcwo5 zojow lf h{vjhbow5h{vjhjlf }owozyow zhbikëc# Ël yfgkik÷ lh gocmkybhgk÷c jf dkao jf Jkow, poy Avhc Ihvzkwzh, poyxvf hwâgoc}fcâh fczocgfw h low kczfyfwfw fwpkykzvhlfw jfl Phjyf gobñc5 Avhc “Fl bh{oy jf low chgkjow‒, xvf lf

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 137/270

 pyfphyhih low ghbkcow hl bkwkocfyo, hl bfwâhw, gvbplkfcjo lh }olvczhj jfl Phjyf gobñc, lo gocmkyb÷goc fl cobiyf jf dkao jf Jkow#

Zñ $jkyknkëcjowf h vc dfybhco phykfczf jf A# W#, pyfwo poy dobkgkjko jf xvkfc fl dfybhco Hlfao fw pyozfgzoy+, zñ wfyèw bkwkocfyo, { jk h lh bhjyf jf bk pyozfnkjo xvf }fcnh hxvâ, poyxvf {o xvkfyo xvf jëfl pfyj÷c hl bvfyzo, phyh xvf phjfqgh bfcow bk pyozfnkjo# ¿Lo dhyèw? ‗Wâ, dfybhco# ‗Nyhgkhw,

dfybhcow5 zojow jfiëkw xvfyfy wfy bèw5 pfyo bèw ivfcow, { lo wfyëkw gvhczo bèw hbèkw# Hjk÷w# Dfybhco Hlfao

Powfwk÷c B# P#

Avlko 98 jf 8;88

Ikfc}fckjow wfèkw, dfybhcow xvfykjow# Dfybhco Hlfao

 _______________ 

Goc nyhc plhgfy fwzo{ fc zv gobphøâh, dfybhco, poyxvf dh llfnhjo lh doyh mflkq zhc jfwfhjh poy bâ,{ h zk, bkwkocfyo bâo $jkyknkëcjowf hl xvf lf dhiâh jhjo fl fcghyno fl jâh 84+, nyhgkhw, { nyhgkhw h zk,bvafy jfwnyhgkhjh fc zv bhzfykh, pfyo nyhcjf fc zv fwpâykzv poyxvf dhw wkjo oifjkfczf hl bhcjhjo jflJkow jf Hboy# [o xvkfyo xvf bf xvkzëkw fwzow wvmykbkfczow xvf }olvczhykhbfczf zobë woiyf bâ, poy hboy h bk nvkhjo, { co fw poy fnoâwbo, dfybhco xvfykjo, wkco poy hboy h bk pyozfnkjo, pvfw,yfgkikfcjo lh lvq wv }âgzkbh, goc gv{ow wvmykbkfczow ghynvë, hxvfl wfyè hlk}khjo fc wvw pfchw#

Do{ zfcno fwzh oghwk÷c { w÷lo }fcno phyh pfjkyzf bvgdo hboy { h pyfphyhyzf fl ghbkco phyh fl xvfzfcno h bk lhjo, xvf fw jf gvkjhjo, { zñ co lo jfafw bhygdhy wkc yfgkiky lh lvq1 zñ, bhjyf hmlknkjh, poy hboy h zv dkao, pfyjoch h wv zfyykilf fcfbkno, oyhgk÷c ow pkjo# Hjk÷w, h }vfwzyo lhjo xvfjo fwpfyhcjo flgocwvflo#

Goc vc bo}kbkfczo iyvwgo wf bhckmfwz÷ dhgkfcjo nfwzow { jkgkfcjo1 ¿Xvë xvfyëkw jf bk? ‗ Xvfyfbow xvf jfpocnhw zv ojko# ‗Fwo co5 lo pfywfnvkyë dhwzh hckxvklhylo, {o df dfgdo xvf co zv}kfyhjfmfcwoy { co lo jfahyë fc phq#

Lf yfmfyâ low hvzow jfl avkgko, lhw jfglhyhgkocfw xvf dhiâh jf g÷bo ël dhiâh pyo}oghjo h wv bhzhjoy {lf hgvwë jf wfy ël fl ghvwhczf jf wv bvfyzf { jf lh jfwnyhgkh jf vch mhbklkh docyhjh { bf goczfwz÷1 "Wâ, ëlchjh bf dhiâh dfgdo, pfyo zhbpogo ozyow, pfyo bf gyfâh bèw Bhao, { h cowozyow low oykfczhlfw, fl xvfcow lhw dhgf, cow lh phnh#

Lf dkgf }hykhw gocwkjfyhgkocfw woiyf fl hboy { lf pvwf poy fafbplo lh hicfnhgk÷c jfl dfybhcoHlfao, xvf wvmyk÷ lhw pfchw xvf ël jfiâh wvmyky, { bf goczfwz÷1 "Wâ, pfyo co fw poy hboy h bk, fw poy hboy hl ozyo, h bk hwfwkco# ‗Ihwzh {h, lf jkaf# Hxvâ co dh{ ckcnñc hwfwkco, hxvfl wf jfmfcjk÷ gobo vc dëyof,  poyxvf fyhkw zyfw goczyh ël { zhc bhlow low ozyow gobo zñ, { fc pyvfih jf fllo, zv dfybhco,gobpyobfzfjoy gobo zñ jfl kcmflkq Aowë, pyfwo fwzè poy lhjy÷c# ¿Xvfyyâhkw xvf lf hgvwhyh {o hdoyh jfdhify gobpyobfzkjo goczkno { zv pykbo hl jfwnyhgkhjo W#? ¿Wk fl dfybhco Hlfao wvmyf poy hboy h wv pyozfnkjo, co fyfw zñ fl ifcfmkgkhjo? ¿Xvkfyfw xvf zf dhnh wvmyky poy vc bobfczo lo zfyykilf jf lhw pfchwxvf jfiâhw wvmyky? ¿Co pyfwfcgkhwzf lh docjh pfch jf fwh bhjyf jfwnyhgkhjh xvf dhw hckxvklhjo wvftkwzfcgkh? ¿Pyfmkfyfw llf}hy lh bhljkgk÷c jf vch bhjyf h yfgkiky lh lvq? Fwzhw yfmlftkocfw dkgkfyoc fllh fc

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 138/270

fwzf fwpâykzv###Vc bobfczo jf phvwh { yobpk÷ h lloyhy goc hbhynvyh, { fczyf wolloqow jkao1"###Gvhzyo ftkwzfcgkhw zfcno woiyf lh zkfyyh { bk ñlzkbh mvf lh bfaoy# ¿Poy xvë co bf dhc fcwføhjo lo

xvf zñ hdoyh bf fcwføhw? Lloyhcjo llhb÷1 “Bhjyf hmlknkjh, pfyj÷chbf poy zv dkao { {o zf pyobfzo xvfzyhihahyë fc wv h{vjh dhwzh hiykylf lhw pvfyzhw jf lh gèygfl { llf}hylo h zvw iyhqow‒# Lh bhjyf fbogkochjh

lf yfwpocjk÷ hgyfbfczf, pfyo gobo lo whifc dhgfy lhw bhjyfw, wkc omfcwh, lo xvf hvbfcz÷ wvhyyfpfczkbkfczo { wf jkfyoc pfyj÷c, { jhcjo lhw nyhgkhw poy lh lvq xvf yfgkiâh, wf yfzky÷#

B# J#

[ {h fl kcwzkczo whgkhjo,Goc wvw lènykbhw lh}÷Bvgdhw bhcgdhw jfl phwhjo5Hdoyh gvbplkyè fl bhcjhzoJf hboy xvf hczfw co gvbplk÷Fwf fwpâykzv omvwghjo#

 ______________ 

Wf powfwkoc÷ fl dfybhco Avhc phyh bhncfzkqhgkocfw { hj}kyzk÷ hl pñilkgo#Dfybhcow1 jvyhczf lh gobvckghgk÷c jf fwpâykzvw pfywfnvkjoyfw o jf zkckfilhw, jfiëkw fwzhy fc

yfgonkjh bfjkzhgk÷c5 ëwzh fw gobo vch llv}kh ifcëmkgh xvf ghf woiyf low wfbiyhjow, jfwpvëw jf zfchqwfxvâh# Fw }fyjhj xvf lh gvykowkjhj jf low yflhzow ow hiwoyif bvgdhw }fgfw lh hzfcgk÷c5 pfyo fczocgfw fww÷lo fl pojfy jfl dfybhco bhfwzyo fl xvf wf fcgvfczyh myfczf h myfczf goc fl fwpâykzv gobvckghczf {jfiëkw zfcfy pyfwfczf xvf zhczo pvfjfc low bhlow gobo low ivfcow { h }fgfw bèw low bhlow, poyxvf low ivfcow hbhc { low bhlow, poy fl ojko, fc zojo fcgvfczyhc bfjkow jf }fcnhcqh5 zobhj ikfc fwzh lfggk÷c{ pyhgzkghjlh# H{vj÷ h 89 pfywochw#

H low xvf wf dhgfc bhfwzyowWkfcjo fl zojo kncoyhczfw,Wfphc xvf wkc vc ivfc Fwzyo,Hvcxvf phyfqghc bhnchzfwW÷lo woc bhncow wkckfwzyowXvf dhgfc bhncow jkwphyhzfwBkfczyhw wobow pykcgkpkhczfw Co pojfbow wfy bhfwzyow#

 _____________ 

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 139/270

Powfwk÷c B# Poyzkllo

Avlko 97 jf 8;88

Phq fczyf }owozyow# ¨Poiyfw dfybhcow bâow( ]owozyow fwzèkw llfcow jfl mvfno xvf dh jf gocwvbky low

hiyoaow jf xvf fwzè wfbiyhjh lh zkfyyh5 lhw bkfwfw fwzèc fc whq÷c { low wfnhjoyfw wf jkwpocfc h lh wkfnh5xvfbhy, pvfw, low hiyoaow#Fl yfihøo wf dh jkwpfywhjo, poyxvf low phwzoyfw lo dhc jfwgvkjhjo5 pfyo {h }kfcfc cvf}ow {

gvkjhjowow phwzoyfw, xvf lo hgonfyèc fc lh bhahjh jfl Phjyf#Lh dvbhckjhj zkfcf wfj jfl ikfc, jf lh avwzkgkh, jfl hboy5 jhjlf jf ifify fc lhw mvfczfw jf lh }fyjhj {

wfphyhj low hiyoaow xvf fczoypfgfc { pkcgdhc wvw pkfw, poy lo gvhl yfzyogfjfc#Low dobiyfw vzklkzhykow, dhc hbhwhjo lh dkwzoykh, h wv ghpykgdo, gocmoybf h wv hbikgk÷c jf ykxvfqhw

{ pojfyâo { dhc dfgdo hphyfgfy dfgdow kyyhgkochlfw { hiwvyjow5 { do{ xvf lh lvq jf lh }fyjhj llfnhkyyhjkhcjo lhw kczflknfcgkhw, xvfjhc hl jfwgvikfyzo wvw hiwvyjow { fllow hihcjochjow jf wv nyf{#

¿G÷bo }owozyow xvf wokw yf{fw { jf jfyfgdo jk}kco hihcjocèkw fl yfihøo poy lh kbpowkiklkjhj jfyfzfcfylo fc }vfwzyo yfjkl? Fw poyxvf ow jhkw hl mhvwzo { h lh oynâh { wfbiyèkw fl fwgècjhlo fczyf }vfwzyow

}hwhllow# ¨]hwhllow(###“Fl xvf wf fcwhlqhyf wfyè dvbkllhjo { fl xvf wf dvbkllhyf wfyè fcwhlqhjo‒# ¿Co ow jkao Afwñw “Hbhowlow vcow h low ozyow?‒ ¿G÷bo lo dhiëkw fczfcjkjo?

Wf ow jko zkfbpo, fl xvf lh gkfcgkh cfgfwkzhih phyh lh gobpyoihgk÷c jf lhw }fyjhjfw5 }owozyow owdhiëkw llhbhjo whikow# ¿Poy xvë co lo dhiëkw wkjo?

Xvfyëkw hdoyh opocfyow h lh lvq5 xvfyëkw }fcnhyow jf fwhw o}fahw xvf jfwghyykhwzfkw { ow fcgoczyèkwgoc xvf {h zkfcfc ivfc phwzoy { ow wfczâw kbpozfczfw { hgvwèkw h Afwñw5 Afwñw ow jko lh lvq5 pfyo }owozyow, poy }vfwzyh woifyikh jf whikow, ow dhiëkw dfgdo kncoyhczfw5 poy }vfwzyh hbikgk÷c { zkyhcâh, ow dhiëkwdfgdo ojkowow5 { fl pvfilo xvf fbiyvzfgkwzfkw goc }vfwzyhw zkyhcâhw, dh nvwzhjo jf lh lkifyzhj { goyyf zyhwjf lh lvq { ow jfwfcbhwghyh5 oâj lh }oq jf low bkwkocfyow jfl Jkow jf Hboy poyxvf fllow jkgfc lh }fyjhj#

Yfgoyjhj xvf low fwpâykzvw wf dhc jhjo gkzh { dhc }fckjo phyh lh kbplhczhgk÷c jf lh lf{ jf Hboy#Yfgoyjhj xvf fc ozyow zkfbpow }kckfyoc { co low xvkwkwzfkw oây? ¿Xvë dhiëkw dfgdo jf fllow? Hpo{hjowfc }vfwzyo pojfyâo { woifyikh lfw xvfbhwzfkw wvw gvfypow, ifllow kcwzyvbfczow jf xvf wf dhiâhc jf wfy}ky#Pfyo hdoyh co pojyëkw, poyxvf poy zojhw phyzfw fwzèc ftzfcjkjow fwow bkwkocfyow jfl Phjyf { woc lowhp÷wzolfw jfl hboy#

¨Dfybhcow bâow( Hdocjhj fc fl mocjo jf lhw whl}hjoyhw jogzykchw xvf wowzfcëkw5 zfcjfj }vfwzyhwbkyhjhw poy lh zkfyyh zojh h jocjf lhw dhiëkw jf llf}hy5 hdocjhj fc fl vck}fywo  { dhgfj lh wolkjhykjhj 

goc low bvcjow wvpfykoyfw f kcmfykoyfw { ghbkchj goc phwo mkybf# [h fw doyh#¿Xvë pfcwèkw, pyfzfcjkjow yfpyfwfczhczfw jf Afwñw? ¿Jhyëkw lvnhy h xvf }fcnh lh cvif jf Oykfczf h

fc}ol}fyow fc wv jfcwkjhj { ow fgdf fc ghyh }vfwzyo kckgvo pyogfjfy, }vfwzyh kckgvh gocjfchgk÷c? ¿Oxvfyëkw xvf lhw o}fahw wf jfwghyyâfc zojhw jf }vfwzyo yfjkl, fwghcjhlkqhjhw { fwpfyhcjo lo xvf fczfcjëkwjf lh pyomfgâh jfl ècnfl xvf zoghyè lh zyobpfzh jfl ftzfybkcko jf low bhlow?

 Co, co fw lh zyobpfzh jfl ècnfl ftzfybkchjoy lh xvf fl Phjyf zoghyè h wvw dkaow5 fw lh }oq jf lowbkwkocfyow xvf ow dhilhyèc lh }fyjhj, xvf jfwgviykyèc }vfwzyhw bfczkyhw { hiykyèc fl gomyf jf }vfwzyowyfcgoyfw, jfpowkzhjow poy fl oynvllo hgvbvlhjo jf zhczow wknlow5 { fczocgfw, lh gocmvwk÷c wfyè fczyf}owozyow gobo fc lh Ihiklockh# Fczocgfw yfcfnhyëkw jf lhw nyhcjfqhw jf }vfwzyh bfczkjh yfpyfwfczhgk÷c#

¿Co }fkw xvf low fwpâykzvw jfyyhbhc lvq goc wvw yh{ow lvbkcowow? ¿Co }fkw xvf }kfcfc h wowzfcfy { hhmkybhy lh }fyjhj { zyhfc fl phlhcxvâc xvf dh jf bo}fy fwzf bvcjo?

Lhw oiyhw fwzèc avwzkmkghjhw poy }vfwzyhw bkwbhw bhcow { co phwhyèc jow nfcfyhgkocfw wkc xvf fwzhwwfczfcgkhw wfhc gvbplkjhw#

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 140/270

Dfybhcow bâow, low bkwkocfyow fwzèc wføhlhjow { }owozyow fwzèkw wføhlhjow poy fl Phjyf5 pyf}fckyow, poyxvf llfnh fl yfkchjo jfl fwpâykzv# Lh bhzfykh jfif gfjfy wv pvfwzo#

Lh phq wfh fczyf }owozyow Afwñw jf Chqhyfz 

Jfl zkfbpo xvf fc wv hboy jkfyhAfwñw, jf lhw zyfw nfcfyhgkocfw,Mvf h Wk÷c { hllâ lo fczfyhcXvf fl avfq fc wvw gocglvwkocfwBfcow zkfbpo wføhl÷[ nvhyjhy fl hboy bhcj÷Goc mvcjhjhw opkckocfw,[ Afwñw }vfl}f h lh zkfyyhBèw hlfnyf { bèw gocmoybf,Wføhlhcjo jow nfcfyhgkocfw#

 ______________ Hgzo goczkcvo wf bhckmfwz÷ ozyo fwpâykzv xvf goc nyhc gocmvwk÷c zyhzhih jf fwgocjfywf hwvwzhjo {

fbpfq÷ h dhilhy fc hlfbèc#Mvk klvwzyhjo { wvpf xvf zfcâh jflhczf fl hvzoy jf “Lh yflknk÷c Chzvyhl‒, Avhc Bfwlkfy, gvyh hlfbèc,

fc gv{h oiyh pocf h Afwñw h bv{ ihao ck}fl5 pfyo jkgf fc fllh nyhcjfw }fyjhjfw#[h ghlbhjo, gocmfw÷ wvw fyyoyfw { jkao1Mflkgfw jf }owozyow, dfybhcow, xvf co ow zfcëkw xvf hwvwzhy jf }fy { oây hl bhfwzyo# [o bf fcgvfczyo

gocmvcjkjo fc wv pyfwfcgkh, poyxvf bvgdo lo omfcjâ# Lf omfcjâ fc bk bkckwzfyko { lf omfcjâ fc bk oiyh5 pfyo {o, hdoyh xvf }fo cvf}ow doykqoczfw { Afwñw bf ifcjkgf, h lh zkfyyh }ol}fyë { pyoczo wfyë vco jf lowbkwkocfyow jf lh }fyjhj# Do{ fc}kjko }vfwzyh lvq { bf gocmvcjo poy dhifybf gyfâjo whiko { }fo xvfwo{ fl bèw kncoyhczf jf low wfyfw5 pfybkzkj fwzh gocmfwk÷c { }fj fc bkw lènykbhw fl hyyfpfczkbkfczo { lhhlfnyâh xvf ftpfykbfczh bk fwpâykzv#

Mflkq fwzh doyh xvf }fo lh lvq { h Afwñw5 ël co bf yfgdhqh, hñc bf llhbh { }o{ zyhw ël# Hjk÷w#]ol}fyë#

 Avhc Bfwlkfy#

Poy lh cogdf wf dhiâh xvfjhjo h dhgfycow gobphøâh fl dfybhco Poyzkllo { pogow bobfczow jfwpvëwjf lh gobkjh bf jkao fl bëjkvb1 Bf wkfczo kcmlvfcgkhjo { bf pkjfc# Cow yfgonkbow { wf powfwkoc÷ {jkao1

Dfybhcow xvfykjow1 phyh fbpyfcjfy bk kcwzyvggk÷c, bf df hpvyhjo h gvbplky bk pyobfwh jf }ol}fy5 poy fwo dkgf pyfwk÷c fc fl gfyfiyo jf fwzf dfybhco { w÷lo }fcno h jfgkyow nyhgkhw# [ xvf }o{ h yfgoyyfy low fwphgkow phyh hpyfcjfy { }ol}fy h lh zkfyyh h gvbplky lh bkwk÷c xvf bf kbpocjyë# Avczow lvgdhyfbow{ goczfczo wfyë jf zfcfyzf jf ghpkzèc1 hwâ bf oyjfchc xvf zf jknh#

Pyfphyh, pyfphyh bhzfykhlfw hdoyh xvf zkfcfw zkfbpo# [o jfwjf fl fwphgko ow ifcjfgkyë { fc lh zkfyyhyfgkikyë zv kcwzyvggk÷c { zvw ÷yjfcfw# Hjk÷w#

 Avhc Bfwlkfy 

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 141/270

[ }ol}fyè fl whgfyjozfGoc cvf}ow gocogkbkfczowWoiyf low ivfcow gkbkfczowJf “Yflknk÷c Chzvyhl‒Xvf jko hl lkiyf pfcwhbkfczo5

Goyyfnkyè hl whgfyjozfWhikfcjo xvf ël fw fl zhl ,Xvf hwâ fw lh lf{ mhzhlPhyh zojo fl vck}fywo#

Powfwk÷c B# P#Avlko 96 jf 8;88

Nyhgkhw, dfybhcow bâow5 ikfc}fckjow wfèkw#Ikfc bf fcgvfczyo fczyf bkw dfybhcow { fl hboy ow jfwfo###Gvèczo df wvmykjo poy fl ojko###Fwzvjkhj

fc bâ#

[o fyh vc fwpâykzv ao}fc { }ol}â fc bk gvhyzh ftkwzfcgkh $lh ñlzkbh+ h ftpkhy bkw mhlzhw jf lhwhczfykoyfw# Fc fl plhcfzh zkfyyh, wf ftpâh phyh flf}hywf###Ifcjkzh zkfyyh###Xvf fc fllh nhchbow lhflf}hgk÷c###

[o jfwgfcjâ h lh zkfyyh phyh h{vjhy h bkw phjyfw { xvf fwzv}kfyhc hlno bfaoy, { fcghycë jf phjyfwlhiyhjoyfw# Wvmyâ bvgdo, poyxvf bk fwpâykzv ao}fc co wf hgoyjhih jf low pyop÷wkzow xvf dhiâh dfgdo5zv}f yflhgkocfw goc vc ao}fc xvf fwzhih jkwpvfwzo h wfy bk fwpowo5 pfyo gobfzkbow vch mhlzh, { bkw phjyfw wf opvwkfyoc h bk fclhgf { bf fcgfyyhyoc fc vc goc}fczo, hllâ bf llhbhyoc Woy Flfch#

Bkw wvmykbkfczow mvfyoc bv{ nyhcjfw, poyxvf jfl myvzo jf bk hboy, co wvpf bèw#Gobo fc hxvfl fcgkfyyo co bf fcgoczyhih fc bk gfczyo mvk bv{ bhlh5 { fllhw, lhw bocahw, bèw

dkp÷gykzhw xvf {o, bf llhbhihc lh fcjfbockhjh { bf wføhlhihc goc fl jfjo, poy bk mhlzh gobfzkjh5 {zhczo bf jfwfwpfyë, xvf vch cogdf pyfcjâ mvfno h lh gfljh jf lh wvpfykoyh#

Wf whl}÷ poy lh gflhjoyh5 { gvhcjo wf fczfy÷ jf xvf {o dhiâh wkjo, wvmyâ zojo { bvgdo bèw jf lo xvfAfwñw pvjo wvmyky { jf zojo fl goc}fczo, w÷lo vch bf xvfyâh { dhilhih gocbkno, pfyo h fwgocjkjhw#Llfn÷ vc bobfczo fc xvf {h co pvjf bèw, { goyzë bk ftkwzfcgkh, llf}ècjobf fl }fcfco vc gvyh###¨Xvë poiyf jf hlbh¨###Fwzo, dfybhcow bâow, ow yf}flhyè low gyâbfcfw jf low goc}fczow#

Hllâ dh{ ihcxvfzfw, gobklochw { oynâhw ihghchlfw, fczyf fl gvyh, lh wvpfykoyh { lhw bocakzhw flfnkjhw poy ël# Hxvfllow ftgfwow { hxvfllhw kcjknckjhjfw, bf kcjknchihc bèw# Wk }owozyow }kfyhkw o w÷lowvpkfyhkw lo xvf hllâ phwh fc vch jëgkbh phyzf, ow doyyoykqhyâh, { jfbolfyâhkw zojow low goc}fczow5 pfyoco }fcno h ftgkzhy, wkco h jfwgviyky#

Gvhcjo jfwfcghycë, h pfwhy jf bk wvkgkjko, pyoczo fcgoczyë fc fl fwphgko h bk hbhjo, { yfgkiâ bk pykbfyh hlfnyâh#

Dfybhcow bâow, f}kzhy poy zojow low bfjkow xvf lhw a÷}fcfw wf fcgkfyyfc fc fwhw gèygflfw kcbvcjhw{ dhyëkw whczh oiyh#

Fl goc}fczo jocjf bf fcgfyyhyoc fw fl jf lhw Ghybflkzhw jf ]hllhjolkj5 lhw jfwghlqhw# Fc fl bvcjobf llhbhc Bhynhykzh Ghl}o, jfl Pvfilo jf Pkcfjo $Qhboyh+# Hjk÷w#

Hvcxvf co fw lh co}fjhj,Gobo pyvfih lh xvfyfbow#Avczow zojow, zyhihafbowPhyh f}kzhy lh bhljhj#

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 142/270

Powfwk÷c B# P#

Avlko 94 jf 8;88

Ikfc}fckjow wfèkw, dfybhcow xvfykjow#

[h fwzo{ }kfcjo }vfwzyhw oiyhw###Xvkëc bf dvikfyh jhjo fc bk ñlzkbh ftkwzfcgkh gocogfy fwzhw ifcjkzhw pyègzkghw jfl fwpkykzkwbo { pyhgzkghylhw###Bhw do{ w÷lo }fcno h jfgkyzf, bhcjhjo poy fl bhfwzyo,xvf fl fwpâykzv xvf wf pyfwfczh wkc pojfyow dhilhy, fw vc fwpâykzv whiko, pfyo hcjh fyyhczf { jocjffcgvfczyh ivfcow mlvkjow hllâ jfwghcwh5 bhw, co lf fwzè pfybkzkjo gobvckghywf hñc fczyf }owozyow, poyxvf lh bhzfykh jf xvf wf powfwkoch hñc co fwzè jfwhyyollhjh fc wvw ÷ynhcow#

[o zv}f lh jkgdh jf xvf fl bhfwzyo bf fc}khyh, poyxvf hxvâ zfcno bk nvkhjo, pfyo wkc pfybkwo phyhjkyknkybf h ël, poyxvf hñc co fw doyh5 { hvcxvf fbogkochjo, ow jkyë xvf wfbiyëkw fl hboy gobo lodhgëkw { }vfwzyow zyhihaow wfyèc goyochjow { pyoczo }fyëkw fl zykvcmo jf fwzhw whczhw jogzykchw#

Ow jkyë zhbikëc phyzf jf bk bkwk÷c, poy wk ow wky}f jf hlno5 mvk vc fwpâykzv bv{ ao}fc, xvfjë wkc phjyfw jf bv{ ckøo { xvfjë wolo goc bk }kfafgkzh5 pfyo fl hboy bâo dhgkh fwh bhjyf fyh bh{oy, wk ghif,xvf fl jf dkao, poyxvf fc }hykhw ftkwzfcgkhw co lf dhiâh phnhjo fl hboy xvf lf jfiâh#

Lh xvf mvf bk bhjyf fc bk ñlzkbh ftkwzfcgkh, {h fcghyc÷ { fczyf }owozyow fwzè, { df pfjkjo {gocwfnvkjo ozyh yffcghychgk÷c, phyh }ol}fy h wfy wv dkao, phyh h{vjhylh, { zhbikëc fwzhyë fczyf }owozyow {zyhihahyë goc }owozyow# Bk bhjyf fwzè fcghychjh fc vch mhbklkh jf lh glhwf bfjkh, poyxvf hwâ goc}kfcf hwv flf}hgk÷c { h lh bkwk÷c xvf {o zyhfyë#

[o ow jo{ bk hboy { }ol}fyë hczfw jf fcghychy phyh jfgkylf, h bk nvkhjo h xvkfc pocno fc bk lvnhy  phyh xvf lf nvâf# Co pvfjo jhyzf bk cobiyf do{, pfyo llèbhbf, wk bf cfgfwkzèkw#

 Dfybhco Qoklo

Lh hmkybhgk÷c fw pfwhjhWfy dobiyf { jfwfcghychy,Wfy fwpâykzv { yffcghychy,Fw lh }kjh goczkcvhjh#

Powfwk÷c B# P#

Wvmyo bvgdo, dfybhcow bâow# ¿J÷cjf fwzo{, xvf wkfczo hlk}ko?### ¨Hd¨###Bf jkgf hlnvkfc xvf {o co}fo, xvf ow yfmkfyh lo xvf {o df dfgdo { bf jhyëkw lh lvq#

 Co pfyjfyë fl zkfbpo, poyxvf woc gyvflfw bkw wvmykbkfczow5 pfyo co bf yfgdhgëkw, dfybhcow bâow, {oâj# [o, poy lh hbikgk÷c jf kczfyfwfw, bhzë h bk phjyf phyh dfyfjhylo pyoczo { h bk dfybhco, phyhdfyfjhy bèw5 chjh wf bf pocâh poy jflhczf1 fyh bhlo, bv{ bhlo#

Zfcâh iykllhczf powkgk÷c wogkhl, pfyo fc bkw jf}hcfow {o nhwzhih bvgdo, { phyh zfcfy bèw phyh bkw}kgkow, gobfzâ fwow doyykilfw gyâbfcfw, xvf zhczo bf dhc dfgdo wvmyky# Fl wky}kfczf jf lh ghwh bfjfwgviyk÷, { mvk pyfwo, { co wvpf bèw, poyxvf bf }ol}â logo# Mvf fc Fwzfph $Fwphøh+ { gocogâ hl“]k}kllo‒, xvf hñc fyh bv{ ckøo# Bf llhbë Lvghw Nhygâh# Bk phjyf, ]kgzoyko, { bk dfybhco, Jkbhw#

]kwzo wv fwpoczhcfkjhj { fl hyyfpfczkbkfczo xvf jfbowzy÷, dkgf f}oghy low fwpâykzvw jf wv phjyf {dfybhco, { wf jkfyoc fl pfyj÷c { avczow bhygdhyoc goc lvq, jhcjo nyhgkhw { jkgkfcjo1 “Co boyâw‒#

Wk fl xvf wf bhz÷ { bhz÷Hñc cow jkgf, “Co boyâw‒

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 143/270

¿Phyh xvë bèw jfwhghzojf jfgky bvfyzf, hl }k}ky ?

 ________________ 

Powfwk÷c P# P#

Wf powfwkoc÷ vc fwpâykzv jhcjo zfyykilfw nolpfw fc lh bfwh, { dvif jf llhbhylo hl oyjfc, { jkao1Ow whlvjo, poyxvf hl mkc zojow wobow dkaow jfl gyfhjoy#¿]owozyow wokw ow yfmoybhjoyfw? ¿Dhiëkw zobhjo cozh jfl Hygh Whczh? ‗Lf goczfwzë1 Fl Hygh Whczh

lh zfcno {h fwgykzh1 { fc gvhczo h yfmoybhjoyfw, co wfyfbow yfmoybhjoyfw, poyxvf co ghif lh yfmoybh#Wfyfbow low jfbolfjoyfw { low kbplhczhjoyfw jf lh }fyjhj#

"¿[ co zfcfbow cowozyow cvfwzyow f}hcnflkow pvfwzow fc pyègzkgh?"Jkgfw ikfc5 }vfwzyow f}hcnflkow5 poy fwo woc vc hiwvyjo { lh kbpkfjhj bkwbh# ¿Goc xvë jfyfgdo

 pojëkw bhcjhylow gyffy gvhcjo cow jhkw gvhzyo { jfwfgdhwzfkw 69 bèw, poy bfczkyowow? ¿Poy xvë co wocbfczkyh zhbikëc fwow gvhzyo, xvf vco h vco wf goczyhjkgfc? Pfyo, hczfw jf fczyhy fc fl mocjo jf lhjkwgvwk÷c, pvfw }fo xvf h fwo }kfcfw, wk zñ whifw xvkëc wo{ {o, jfikwzf pykbfyo jhyzf h gocogfy { co

llfnhy goc zhczh woifyikh# ¿Xvkëc fyfw?###"Wktzo zfygfyo, Phph#"Lo gflfiyo bvgdo, dfybhco5 pfyo, wk fcfwpâykzv fyfw gobo fyfw, ¿xvë dhiyèw wkjo wkfcjo Phph? Wk xvkfyfw xvf zf pyfwzf hzfcgk÷c, wë pyvjfczf {bvëwzyhzf whiko5 pfyo zfc pyfwfczf xvf wk zñ fyfw Wktzo Phph, {o, wfnñc xvfyëkw }owozyow, wo{ flHczkgykwzo, xvf }kfcf h whl}hy h Afwñw jf lhw kncobkckhw xvf lf dhiëkw ghynhjo#"Ël wf lhw ghyn÷#"]owozyowwf lhw dhiëkw ghynhjo5 { fc lh bkwbh wkllh xvf zñ fwzèw wfczhjo, Afwñw wf dh wfczhjo { jfwjf fllh ow dhdfgdo ghynow# Bf dh pfjkjo xvf lf xvkzf lh gyvq xvf lf dhiëkw kbpvfwzo { {o lf df avyhjo xvkzèywflh# O{ffl phgzo# [ lf lfâ lh gobvckghgk÷c jf mfgdh 70 jf bhyqo jfl goyykfczf, { jkao1 "Fw cfgfwhykh lh yfmoybh {co lh jfbolkgk÷c#"Co zf fbpføfw5 lh yfmoybh co ghif { lh jfbolfyfbow#

"Lh gvlph co fw cvfwzyh5 fw jfl Bhfwzyo, xvf cow hihcjoc÷# ¿Poy xvë gobo h }owozyow }kfcf { ow jhlh lvq { ow ftplkgh wvw phyèiolhw, co }kfcf h cowozyow, xvf yfpyfwfczhbow lh hlkhcqh? ¿Co lf kc}ogèihbow{ lo kc}oghc fc low g÷cglh}fw? ¿Poy xvë hllâ co wf bhckmkfwzh { cow jh lh lvq? Ël zkfcf lh gvlph jf cvfwzyofxvâ}ogo# "Jfwpoahow pykbfyo jfl oynvllo { lh woifyikh, { Afwñw wfyè goc }owozyow5 pfyo, wk zyhzèkw gobodhiëkw dfgdo, jf dhgfy vc âjolo kbpâo jf ël { dhiëkw pyophlhjo kckgvhw jogzykchw fc wv cobiyf, { fc wvcobiyf dhiëkw yfnhjo jf whcnyf lh zkfyyh xvf ël }kco h pvykmkghy# ¿G÷bo pyfzfcjëkw xvf llfnvf h}owozyow? ¿Hñc xvfyëkw dhgfylo g÷bplkgf jf }vfwzyhw kckxvkjhjfw? ‗Ël jfik÷ jhycow lh kcwzyvggk÷c# Ël codh jfikjo gocwfczky xvf lh zyhjkgk÷c zyhkgkocf low dfgdow# H cowozyow llfnhyoc bvgdhw zyhjkgkocfw { jffllhw zobhbow lo xvf cow phyfgk÷ bfaoy { lo bhcjhbow gyffy hl bvcjo# Poy lo zhczo, ël dh jfikjojkyknkyow { co pocfycow hdoyh fc fl nyhc zyhcgf jf glhvjkghy# Pfyo, cowozyow dfbow wowzfckjo lhwjogzykchw ghz÷lkghw 8; wknlow { zfcfbow jfyfgdo, poy lh hlkhcqh goc lhw jfbèw yflknkocfw#"¿Fd?###"Wâ5 poy lh hlkhcqh xvf zfcfbow goc lhw jfbèw yflknkocfw, zfcfbow jfyfgdo h xvf wf cow yfwpfzf { h bhcjhy gyffy,h zojow, lhw jogzykchw xvf dfbow hgfpzhjo poy lh hlkhcqh, { fl Bhfwzyo, fc gv{o cobiyf lhw dfbowhgfpzhjo { gocwhnyhjo, fw yfwpocwhilf jf cvfwzyow fxvâ}ogow, poyxvf phyh fwo lo kc}oghbow fc cvfwzyowg÷cglh}fw# ‗Jf bojo, dfybhco Wktzo, xvf lh hlkhcqh xvf zhczo pyoglhbèkw, fw vch hlkhcqh dfgdh goc lhwjfbèw yflknkocfw# ‗Wâ, { jf lh Bowhkgh zfcfbow lh bh{oy phyzf, pfyo co jf lh Lvzfyhch ck jf lowgoczfbpoyècfow, xvf woc yhbhw jfwnhahjhw jfl bkwbo èyiol5 pfyo lhw hczknvhw wâ, { jf fllhw woc lowwhgyhbfczow { ozyow bkwzfykow# "¿[ pfjâw xvf yfmoybfbow? W÷lo fl jfwpozkwbo xvf wkfbpyf ow jobkc÷, pvfjf pfjky yfmoybhw# Co5 dh{ xvf jfbolfy { whcfhy, { fjkmkghy jf cvf}o lh }fyjhjfyh yflknk÷c jfl hlbh,lh yflknk÷c jfl hboy5 ëwzh wviwzkzvkyè h zojow low fbiyollow xvf jfmfcjëkw5 fl Fwpkykzkwbo wkc jkowfw, ckozyow mfzkgdfw# ‗Lh yfmoybh ghif5 cowozyow xvfyfbow hgfpzhy lhw lkifyzhjfw, bfcow lh jfl pfcwhbkfczo5ëwzh co, co pojfbow hgfpzhylh ck jhylh5 lh Knlfwkh Yobhch co pvfjf hgfpzhy lh lkifyzhj jfl pfcwhbkfczo,

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 144/270

 poyxvf co pvfjfc zojow zfcfy lkifyzhj jf hdocjhy fc wvw jonbhw { bkwzfykow, poyxvf fwh fw wv ghâjh# [hfc zkfbpow hczfykoyfw, poy fl pfcwhbkfczo jf hlnvcow dobiyfw, wf lf}hczhyoc gkwbhw# Ëwzow mvfyoc ghvwhjf yfzkyhywf hlnvcow pyâcgkpfw { yf{fw5 bèw zhyjf, poy lh bkwbh ghvwh, cow gocmkwghyoc low ikfcfw5 {hdoyh, }owozyow, zyhzèkw jf jfbolfylh# [o hpo{o lh yfmoybh, pfyo co hgfpzhyfbow lh lkifyzhj jf pfcwhbkfczo#

"¿Goc xvf hñc bf kbpocfw gocjkgkocfw? ‗Wâ, lhw kbpocfbow, poyxvf hl fcgoczyhycow goc zhczowF}hcnflkow { jklvgkjhylow, kc}ogèihbow hl Bhfwzyo, { lo xvf gyfâbow }fyjhjfyo lo dkgkbow hyzâgvlo jflf{, jf hgvfyjo goc lhw jfbèw yflknkocfw, phyh dhgfy lh Knlfwkh Ghz÷lkgh# Fw poy fwzo bk ojko { ghynow hlBhfwzyo, poyxvf jfik÷ dhilhycow { jfgkycow lh }fyjhj5 {, wk co, xvf ël dvikfyh jfahjo fwgykzo, { fwodvikfyh wkjo lh }fyjhj kyyfihzkilf# ¿Poy xvë co lo bhckmfwz÷ gobo lo dhgf h }owozyow? ¿G÷bo co dfbowjf dhgfylf ghynow?###

"Hvcxvf Afwñw dvikfyh fwgykzo, }owozyow, fc }vfwzyh hbikgk÷c jf pojfyâo, lo dvikfyhkw hlzfyhjo5 { fcgvhczo h xvf Afwñw co wf bhckmkfwzf, fw poyxvf wokw oynvllowow, { Afwñw fw dvbkljf jf goyhq÷c5 hjfbèw,bhckmfwzècjowf, wf dhyâh g÷bplkgf jf }vfwzyhw zkyhcâhw# ¿G÷bo pyfzfcjëkw xvf fwzë goc }owozyow, gvhcjofc wv cobiyf dhiëkw fcgfcjkjo lhw donvfyhw? ‗Jëahbf pfyoyhy { co bf goyzfw bk jfmfcwh#"Fw xvf co zfjfahyë ilhwmfbhy ck ghlvbckhy h Afwñw, ck h zk gobo fwpâykzv ck h low zv{ow gobo fcghychjow# ¿Jf j÷cjf

dhiëkw yfgkikjo fl pojfy jk}kco xvf ow hzykivâw, whgyâlfnow kbpowzoyfw? ¿Co whifw lh ghyzh xvf df jkyknkjoh zv wvgfwoy Pâo T? ‗Wâ# "¿Xvë fmfgzo lf dh dfgdo? ‗[h lo whifw5 co zf lo jkyë {o# "¿Whifw xvkëc fw flfwpâykzv jf Bfyy{ jfl ]hl? ‗Wâ5 pfyo co zf lo jkyë#"Ck {o zf lo pyfnvczo, pvfw lo wë zhc ikfc gobo zñ#Pfyo, wk {o wf lo jkafyh, ¿xvë dhyâhc?###¿Zfcjyâhc }hloy phyh wopoyzhy lhw kncobkckhw xvf wvw cobiyfwllf}hc hczf Jkow { low dobiyfw? ‗ Co lo dhnhw# ‗Co lo dhyë hdoyh, poyxvf co fw doyh5 pfyo wk llfnh flghwo cfgfwhyko, lo dhyë# ¿Gvèczow wknlow dh xvf jfwfcghychwzf? ‗Zyfgf wknlow# ‗ Zyfgf wknlow jf ojko h lhlkifyzhj jfl pfcwhbkfczo###¿Co dhc wkjo ihwzhczfw h zv klvwzyhgk÷c { dhgfyzf gobpyfcjfy zvw fyyoyfw?Nyhcjf fw zv oynvllo { zv###kncoyhcgkh# Hdoyh zf fwgvgdhbow#

"Hdoyh, hpvczh, hpvczh# Lh yflknk÷c ghz÷lkgh dh yfwvbkjo zojhw lhw jogzykchw jf lhw yflknkocfwhczknvhw, poy lh hlkhcqh dfgdh goc fllhw5 cowozyow, fc low g÷cglh}fw { gocgklkow, dfbow jkwgvzkjo {gocmoybf h cvfwzyo gykzfyko $fw }fyjhj xvf lo pykbfyo hzfcjâhbow h cvfwzyh wvczvowkjhj { goc}fckfcgkh5 pfyo phyh fwo ëyhbow { wobow bkckwzyow yfpyfwfczhczfw+, h cvfwzyo gykzfyko, yfpkzo, fthbkcèihbow {jkwgvzâhbow lhw mklowomâhw { zfolonâhw { low bklhnyow5 { gvhcjo low gocmkybèihbow, wf jfgyfzhih hyzâgvlojf mf { jonbh, phyh xvf chjkf lo pvjkfwf jkwgvzky, { hxvfl xvf h zhl wf hzyf}f fw ftgobvlnhjo { llf}hcvfwzyh bhljkgk÷c# Cowozyow hwâ lo fczfcjfbow, {, wk hwâ co fyh, ¿poy xvë fl Bhfwzyo co lo jfwjfgâh? ¿Poy xvë cow jfahih xvf lh zyhjkgk÷c xvf cowozyow hgfpzèihbow gobo pykcgkpko, co mvfwf fyy÷cfh? Fl Bhfwzyojko fl pojfy h wvw jkwgâpvlow5 { cowozyow, xvf wobow wvw wvgfwoyfw, zfcfbow fl pojfy5 { w÷lo poy lowdobiyfw jfl pfcwhbkfczo lkiyf, co dfbow wkjo yfwpfzhjow5 pfyo, {h xvf }owozyow wokw yfmoybhjoyfw,zfcfj fc gvfczh cvfwzyo jfyfgdo, { hgfpzhbow lhw yfmoybhw, xvf ghifc fc cvfwzyow wfgyfzow, { fwzohpñczhlo, hpñczhlo, xvf xvkfyo xvf xvfjf gocwzhcgkh jf lh }kwkzh jfl dfybhco Wktzo Zfygfyo, goc fwzhjfglhyhgk÷c1

Fw gkfyzo xvf dfbow ivwghjo lh nyhcjfqh fc lo bhzfykhl5 pfyo h fllo ëyhbow oilknhjow poy lhzyhjkgk÷c jf zojhw lhw yflknkocfw, { poyxvf hwâ goc}fcâh h lh hjxvkwkgk÷c jfl pojfy zfbpoyhl jf lh KnlfwkhYobhch# Zyhjkgk÷c xvf zobhbow gobo }fyjhj# Df jkgdo#

Wktzo

 C# I#" Fc lo bèw mvykivcjo jf wvw hp÷wzyomfw, { gvhcjo lo llhbë hl oyjfc, mvf yfpyfcjkjo poy lowdfybhcow fwpkykzvhlfw, poy lo xvf hnkzhih lh bhzfykh jfl bëjkvb, { pkjk÷ vc }hwo jf hnvh, poy gocwfao jflow nvhyjkhcfw# Wf lf wky}k÷ { lh ifik÷ fl bëjkvb#

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 145/270

¿Phyh xvë jkyë {o bèw,wk zojo lo dh jkgdo Wktzo?[ fw whiko { co pogo lkwzo,[ lo hiwvfl}o jf }fyjhj,Poyxvf fc avkgko mvf lfhl#

Gocmfw÷ h Afwñw5 co h Gykwzo5Pfyo, fc gvhczo h yfmoybhy###Yfm÷ybhzf zñ, Phph Wktzo#

H goczkcvhgk÷c, wf bhckmfwz÷ ozyo fwpâykzv poy fl bkwbo dfybhco Poyzkllo, { jkao1[o ow whlvjo# [h }fkw, dfybhcow xvfykjow1 [h pykcgkpkh phyh }owozyow fl ghbkco jf lh lvgdh, poy lh

lvq { lh }fyjhj# Fwzf fw fl pykbfy phwo# Lh knlfwkh omkgkhl wf yfwfczkyè jf }vfwzyh hggk÷c, { zyhzhyè poy zojow low bfjkow jf jfw}kyzvhy }vfwzyh lvq# Pfyo }owozyow, xvf whiëkw xvf zojo fwzè jfczyo jf lh lf{ jf lhwhybocâhw, chjh zfbfyëkw, poyxvf whiëkw xvf wokw lh }oq jfl Phjyf gobñc { low fwpâykzvw jf lvq, goc}owozyow fwzèc#

Wk lhw bhwhw popvlhyfw wf pfcfzyhyhc do{ jf }vfwzyhw }fyjhjfw, hyyhwhyâhc goc wvw âbpfzvw zojh fwh

ghygobkjh yflknk÷c ghz÷lkgh# Pfyo co xvfyfbow zhlfw }kolfcgkhw, { hdâ fwzè }vfwzyo pykcgkphl zyhihao fcfcwføhy h lhw bhwhw fl zâzvlo jf dfybhco { fczocgfw, fl zyhihao fwzhyè dfgdo#Lh doyh jfl wvmykbkfczo phyh low wføhlhjow jfl Phjyf {h dh fbpfqhjo5 pfyo chjh zfbèkw, poyxvf

cowozyow co jfahbow oiyhy h lh bhlkgkh zkyèckgh jf low jfmfcwoyfw jf lo hiwvyjo5 { hl pyopko zkfbpo, wf pfyghzhyèc xvf lh lf{ jf hboy xvf wowzfcëkw fw lh }fyjhj kyyfihzkilf5 { co gyfèkw xvf wfyèc jfwoâjhw}vfwzyhw hbocfwzhgkocfw, jf low xvf wf jkgfc fwzhy hyykih, ck jfwhzfcjkjhw poy low xvf fllow jkgfc low jfhihao5 poyxvf fl bvcjo fwzè pyfphyhjo, gobo lh gfyh, phyh kbpykbky fl boljf xvf zyhëkw, { w÷lo fwpfyh flnfybfc phyh jhy mloy { myvzo#

Fl powkzk}kwbo jf lhw yflknkocfw, dh pyo}oghjo lh vckjhj { lh bvzvhlkjhj jf low fwpâykzvw, { ghjh gvhlfcgkfcjf wv lvq { pocf wv nyhco jf hyfch#

Fcwføhj h jkwzkcnvky fl bvcjo fwpkykzvhl { fl bhzfykhl { wfbiyhj fl nfybfc jf lh vck÷c { poy vchcèlkwkw jf lh gocgkfcgkh, jfwfcbhwghyhy lhw lf{fw dkp÷gykzhw { wvwzkzvkylhw poy lh lf{ jf hboy#

Zñ, dfybhco, do{, { low xvf zf hgobphøhyèc bhøhch, xvf {h jfwgkfcjfc jf lo hlzo5 ghjh gvhl zyhf wv pkxvfzh { wv lkczfych, gocmoybf hl plhc moybhjo poy low gocwfaow jfl Phjyf# Hjflhczf { hlfyzh#

Mâybhbf hñc,

Bhcvfl 

 _______________ 

Powfwk÷c B# P#

Avlko 94 jf 8;88

Poy bk plhgfy ow whlvjo, dfybhcow xvfykjow#Gvèczh nyhcjfqh fcnfcjyh lh whzkwmhggk÷c xvf ftpfykbfczhbow fc fl hjflhczo jf cvfwzyow dfybhcow5

gvèc ifllh fw lh vck÷c jf pfcwhbkfczow phyh fl ikfc { gvèc nyhcjf oynvllo whczo wkfczf fl fc}khjo jflBhfwzyo Th}kfy phyh jfgkyzf fc wv cobiyf, dfybhco bâo1 do{ dh llfnhjo h zk fl hp÷wzol xvf cfgfwkzhihw phyh zv lvgdh5 wâ, dfybhco bâo1 do{ dh llfnhjo fl dobiyf xvf pyfwfczf fwzè, fl xvf pyfgkwhihw phyh lhwnyhcjfw ihzhllhw kczflfgzvhlfw xvf fc jfmfcwh jf lhw jogzykchw whl}hjoyhw, dhw jf wowzfcfy# Doyh whczh fw

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 146/270

fc lh xvf wf zf jfglhyh fwzf hcvcgko, poy hgvfyjo jf low Wvpfykoyfw Gocwfaow jf Wk÷c, phyh lh dvbhckjhjjfl plhcfzh zkfyyh#

Fw fl dfybhco xvf pyfwfczf fwzè, fl bëjkvb xvf zf pyfphyèihbow, poy fl gvhl yfgkikyèw lhgobvckghgk÷c jf nyhcjfw fwpâykzvw, phyh lh lvgdh jf lh }fyjhj#

Goc ël fczhilhbow lh lvgdh jf lh gkfcgkh { jhyèw pykcgkpko h lh yfnfcfyhgk÷c jf lh dvbhckjhj5 nyhcjf

wfyè }vfwzyh lvgdh, pfyo lvgdhyëkw goc }fczhahw#H ghjh bobfczo llfnhc fwpâykzvw xvf }kfcfc h h{vjhyow5 gvbplkj fl bhcjhzo jfl Phjyf { chjhzfbèkw# Lh ihzhllh lh nhchyëkw }owozyow poy lh bhzfykh { cowozyow poy fl fwpâykzv, { lh oiyh wfyè gobplfzh#

Fl wfgyfzhyko,

 Joyozfo

 ________________ 

Powfwk÷c B# P#

Avlko 78 jf 8;88

H pfjkjo jf O# Olk}fy, wf lfw jko fwzh wfwk÷c h ël { h wv phjyf, fc gocbfboyhgk÷c jfl jâh jf Knchgkojf Lo{olh, { jkao1

Hbhjâwkbow dfybhcow bâow1Nyhgkhw hczf zojo, poyxvf bf gocgfjëkw fwzf yhzo jf hlfnyâh fc bfjko jf bkw nyhcjfw wvmykbkfczow jf

fwzow jâhw jf nyhcjfqh whygèwzkgh, xvf bf gocwhnyhc low xvf jf iogh bf llhbhc wv Phjyf { goc wvw oiyhwjfwbkfczfc wvw phlhiyhw5 bkw dkaow wfyâhc, wk lvgdhyhc gobo {o lvgdë { gobo bk pyfglhyo Th}kfy, zv pyozfgzoy, h xvkfc jo{ nyhgkhw, poy dhifybf pfybkzkjo fwzf bobfczo jf hlfnyâh jf fwzhy fczyf }owozyow#

 Cowozyow jfmfcjâhbow h Afwñw poy hboy { poy ghykøo#Bkw dkaow jf do{ lo jfmkfcjfc goc lh hwzvgkh, goc lh kczyknh { goc lh bèw yfmkchjh dkpogyfwâh# Wv

 pyfbko fw lo bhzfykhl, zyhw jf lo gvhl }hc { hlghcqhc, co kbpoyzhc low bfjkow# [o dv{o jf wvw kcwvlzhczfwzfbplow { phlhgkow { bf h}fynüfcqh hczf low fwpâykzvw jf xvf bf llhbfc goc lh iogh Phjyf, bkfczyhw goclhw oiyhw yfckfnhc jfl zâzvlo jf dkaow jf Knchgko, zhc yfwpfzhjo hl pykcgkpko jf lh Gobphøâh#

"Dfybhco Knchgko, do{ low flfbfczow dhc fwzhjo jf zv phyzf, poyxvf goc vc jâh zhc zfyykilf codhiyèc whlkjo lhw jhbhw { dhiyè wkjo bfcoy lh gocgvyyfcgkh { bfcoy, poy lo zhczo, fl whyghwbo#

"Co, dfybhco bâo5 zf fxvk}oghw# Poyxvf, powfâjhw jfl gocwfao jf fllow, dhc jfwhmkhjo lh kcglfbfcgkhjfl zkfbpo { dhc hgvjkjo bèw, pvfw hñc lhw xvf co dhiâhc jf ky poy jfify hzfcjfy ozyhw }kwkzhw, { cowkfcjo fl jâh h pyop÷wkzo, gobo {h wf dhiâhc pyfphyhjo wvw zyhpow, dhiâhc jf lvgkylow { ¿j÷cjf bfaoy xvfjocjf wf yfñcfc lh ifhzfyâh { lh dkpogyfwâh?###¨H{¨###Co dhilfbow, dfybhco bâo, bèw jf fwzo, xvf zhczobf hzoybfczh5 pfyo, pfjky, yonhy poy fllow5 co low pfywknèkw goc ojko5 zfc fc gvfczh, dfybhco, xvf zñzhbikëc lo mvkwzf, { lfw jkwzf, poy gkfyzo, bvgdo zyhihao1 zhbikëc lo mvkwzf, { lfw jkwzf, poy gkfyzo, bvgdozyhihao1

"¿Zf yfmkfyfw, dfybhco, h fwzh ftkwzfcgkh?"Co, fc ozyh5 pfyo co bf fw pfybkzkjo yf}flhyzf bèw#"¿Zñ, pyozfnkjo bâo, co zkfcfw xvf pfjkybf chjh do{?"¿Xvë xvkfyfw xvf zf pkjh, dfybhco Knchgko? Zñ whifw bfaoy xvf {o bkw cfgfwkjhjfw#"Pvfw ikfc5 {o zf }o{ h gocgfjfy lo xvf bf pkjfw5 fl zykvcmo, lo zkfcfw gocgfjkjo jfwjf hdoyh5 {

hvcxvf co wf xvkfyfc fczyfnhy poy pyvykzo, {h lo wkfczfc, { fl nvwhco jf lh gocgkfcgkh lfw hgvwh# Wknvf zvhpowzolhjo, xvf fl yfwvlzhjo {h lo }fyèw bv{ pyoczo, { fc fl jâh fc xvf phwhyè hlno nyhcjf, xvf co

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 147/270

kbhnkchw, fwf jâh wfyè fl goc}fcgkbkfczo# Fc gvhczo h zv ghyyfyh, chjh zfbhw5 zñ hpyoihyèw, pfyo fwzvjkh,}fcgf zv dhwzâo, poyxvf fwh fw zv lvgdh5 pfyo llfnhyèw, poyxvf hwâ goc}kfcf#

Zñ, nvkhjo bâo, {h lfo zv pfcwhbkfczo1 yvfnh { fwpfyh, poyxvf lonyhyèw lo xvf xvkfyfw5 pfyo co zfwvlmvyfw, poyxvf fl mvfno, wk wf woplh, wvifc lhw llhbhw bèw hlzhw { ghvwhc bh{oyfw jhøow, poyxvfhlghcqhc hjocjf co hlghcqhyâhc wkc lh h{vjh jfl }kfczo { wf hpojfyhc jf low iobifyow { wv zyhihao fw

 pfyjkjo#86

Bf dhw jhjo jâhw zykwzfw, poyxvf ghwk jhw vc phwo jf mvcfwzhw gocwfgvfcgkhw# Mvkwzf ikfchgocwfahjo { co lo jkwzf, nyhgkhw h xvkfc zf hgocwfa÷5 zñ zkfcfw fl jfify jf h{vjhy dhwzh fl mkc { co zfbhw, poy lo xvf zfbfw1 Llfnhyè#

Nyhgkhw, dfybhco xvfykjo5 fc zv lvgdh, co pfywknhw h###bkw dkaow###Jfwnyhgkhjow###Jhlfw lh lvq, pvfwllfnhyè fl bobfczo xvf zf okyèc# Bk joloy, do{, fw nyhcjf5 pfyo co jvyhyè bvgdo zkfbpo, poyxvf lh doyh{h fw gfyghch# Fl dfybhco Kwkjyo ow xvkfyf dhilhy { {o bf yfzkyo jècjoow bk ifcjkgk÷c#

 Knchgko jf Lo{olh

Wf powfwkoc÷ lh bëjkvb { jkao1

Ikfc}fckjow wfèkw, bkw dfybhcow xvfykjow#Fyh pyfgkwh bk }kwkzh, { wf bf gocgfjk÷ poy lh avwzkgkh { fl hboy5 bèw hmoyzvchjo dh wkjo fl dfybhcoKnchgko jf Lo{olh xvf {o, poyxvf fc wv jâh ow dhiëkw hgoyjhjo jf ël# Fc fl bâo, co bf llhbhwzfkw5 pfyo,co pfcwëkw xvf bf xvfao jf }owozyow, poyxvf cowozyow co pojfbow yfwfczkycow# [o, fc hxvfl jâh, ¿whifwj÷cjf fwzhih, dfybhco? ‗Fwzhyâhw fc low bhjyklfw#"Wâ5 fc lh pyhjfyh, zoghcjo fl pkzo5 pfyo bf bhygdë poyxvf dvio goyjkllh### ¨Wkfbpyf dh jf dhify hlno xvf bf hbhynvf¨###[ fwzf høo dvio jfbhwkhjo#

"Bkyh, dfybhco Kwkjyo, lo xvf hphyfgf poy hxvâ#8=

"Dobiyf5 bk bhjyklføo###[o lo xvkfyo bvgdo, poyxvf fw bv{ lkifyhl###Lèwzkbh xvf co pvfjh dhgfy loxvf pkfcwh do{, pfyo### ¿hcjhcjo fl zkfbpo, lo dhyè?###Dh{ vch fxvkw poy bfjko# Pfyo bk oiafzo { pyfgkwk÷c jf do{, fw hlno nyh}f5 ÷{fbf, pyozfnkjo bâo1 Gvhcjo }hw hl Ihcgo ghynhjo jf jkcfyo gobo}hw, hiy÷gdhzf ikfc fl whgo { woiyfzojo, poyxvf hlno bhlo wf zyhbh { zf xvkfyfc yoihy# [ lo bhlo co wfyâhfl yoio, wkco lhw gocwfgvfcgkhw# Hcjh bv{ h}kwhjo, { fl jâh jfl pflknyo {o lo h}kwhyë hl dfybhco# Zfcghlbh, pfyo oifjfgf { co zfbhw, hvcxvf cowozyow zyhihahbow phyh f}kzhylo5 pfyo, wk co pojfbow, {h zf loh}kwhyè fl dfybhco#

Zfc bvgdo èckbo, xvf chjh zf phwhyè wkc h}kwèyzflo#Ow jo{ bk ifcjkgk÷c#

 Kwkjyo Lhiyhjoy 

“Dh{ vch T poy bfjko‒#Dh jkgdo fl dfybhco Kwkjyo#[ gvhcjo fwzo ow yfmkfyo,Xvkcgf høow hczfw lo bkyo,[ dh wkjo mhzhl fl 87,[ lh mhzhlkjhj gyfgf,Poyxvf }h jf {fyyo fc {fyyo[ fwzè hl ioyjf jfl hikwbo#

86 Hxvâ fl dfybhco Lo{olh hlvjf h lh mhbklkh jf O# xvf fw fl mvfno, ël fw fl }kfczo { wv dkao O#, fliobifyo#

8= Vch yf}kwzh, “Hlyfjfjoy jfl Bvcjo‒, xvf hl hqhy whg÷ vc ckøo, { fc lh poyzhjh fwzhih flyfzyhzo jfl yf{ Hlmocwo 87#

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 148/270

 ____________ 

Powfwk÷c B# P#

Hnowzo 8 jf 8;88

Goc zkfyco hboy {o ow whlvjo, dfybhcow xvfykjow#Nyhcjf fw cvfwzyo plhgfy gvhcjo cow fcgoczyhbow fczyf cvfwzyow dfybhcow xvf lvgdhc1 poyxvf fc fl

 plhcfzh zkfyyh, lh }kjh fw jf lvgdh { zkfcfc wvw dhikzhczfw xvf ftpkhy gvlphw phwhjhw { hñc pyfwfczfw5cowozyow zhbikëc phjfgkbow { phwhbow fl bkwbo ghbkco jf lvgdhw xvf }owozyow phwèkw, ghjh vco fc flnyhjo jf lhw bkwkocfw xvf zyhf h lh zkfyyh { ¨H{¨ wk co gvbplfc# Pfyo }vfwzyh lvgdh fw bh{oy, poyxvfdhiëkw flfnkjo vch bhzfykh kbpfymfgzh5 pfyo fwzo bkwbo, wk fc lh lvgdh }fcgëkw, ow jhyè bh{oy flf}hgk÷c#

 Co wokw }owozyow wolow low xvf lvgdèkw5 wk bkyèkw, }fyëkw h }vfwzyow dfybhcow, ghjh vco fc wv pvfwzo,fc wv pyomfwk÷c o fwzhjo, zojow lvgdhc poy fl pyonyfwo5 }owozyow xvfyëkw lh pfymfggk÷c powkilf { yflhzk}hfc lh zkfyyh, pfyo cfgfwkzèkw }fcgfy h lhw phwkocfw { jfwpoahyow jf fllhw#

Zñ dhw }fckjo $wf jkyknâh h vch dfybhch fcmfybh+ goc vch bkwk÷c xvf dhw flfnkjo# ¿Poy xvë yfckfnhw

jf Jkow? Dhw jf gocmoybhyzf goc zv wvfyzf { zfcfy yfwknchgk÷c, poyxvf {o xvf zf pyozfao, df phnhjo poy lo bâo { wvmyo poy zk# ¿G÷bo gyfëkw, dfybhcow bâow, xvf jf ozyh bhcfyh wf dhc jf flf}hy }vfwzyowfwpâykzvw, wkco fc lh yfwknchgk÷c poy low wvmykbkfczow boyhlfw { bhzfykhlfw? Dh{ ozyo nyhjo jf flf}hgk÷cbh{oy xvf fl jf low phjfgkbkfczow, { fw fl hboy jf dfybhcow# Wâ, zojow wobow dfybhcow5 pfyo, h fwzfnyhjo jf hboy, w÷lo wf llfnh jfwpvëw jf dhify hpyfcjkjo h wvmyky yfwknchjow#

Wk }owozyow }kfyhkw, dfybhcow, lo xvf lvgdhbow poy h{vjhyow, fc fl plhcfzh zkfyyh# Co jfwghcwhbowgvhcjo zfcfbow pyozfnkjow goc bhzfykhw zhc kbpfymfgzhw { cvfwzyh hmlkggk÷c fw nyhcjf, gvhczo nyhcjfwoc }vfwzyh kbpfymfggk÷c { }vfwzyow phjfgkbkfczow#

[o }fcjyë ozyo jâh, phyh xvf wfphw xvkëc zf h{vjh# Fczyfzhczo, dfybhco, h{ñjhlh fc wv bhzfykh {fwpâykzv { ow ifcjkno, { llhbhjbf poy hdoyh#

 Fl Dfybhco Hmlknkjo

[ lh nloykh ¿j÷cjf fwzè?Dh{ vc dfybhco jf lvqXvf wvmyf poyxvf ozyo wvmyfIhao wv cfnyo ghpvq#[ hvcxvf goc wv lvq lf hlvbiyf,Fc fl pvynhzoyko fwzèJfl joloy, co jf lh lvbiyf#Pfyo, ¿fw lh Nloykh fl Hboy?Ozyh co dh{, hvcxvf fl joloy Jfl dfybhco cow hpvyf#

H goczkcvhgk÷c wf powfwkoc÷ ozyo fwpâykzv, ftglhbhcjo1Bf dhc zyhâjo h wvmyky5 bf pfywknvfc low gobphøfyow jf ihcjolfykwbo# Pfyo###¨H{¨###Whghybf fwzhw

ghøhw, poy ghykjhj# $wf boyjâh lhw vøhw, gobo phyh whghywf hlno jf fllhw+#Lf pyfnvczë poy xvë fyh pfywfnvkjo, { jkao1Bf lhynvë fc fl ghvjhl { bhzë h 6, jow jf bkw gobphøfyow { low ozyow zyfw jvføow jfl ghpkzhl# Jf low

zyfw, jow fyhc dfybhcow { vc gvøhjo#

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 149/270

[o fwzhih fc vcow doycow jf lhjykllow5 dkgkbow fl pyop÷wkzo jf bhzhy h vcow vwvyfyow, poyxvf cowjhihc jkcfyo pyfwzhjo h bv{ hlzo pyfgko, { jfwpvëw jf dfgdo, yoihylow# [o bf bhygdë goc fl ghvjhl, pfyo mvk pfywfnvkjo5 bhzë h jow, pfyo low ozyow gobphøfyow bf wvafzhyoc { bf bfzâhc ghøhw yhahjhw poy lhw vøhw###Xvë zfyykilf fw fwzo###

Bkw gobphøfyow bvfyzow vco wf llhbhih Aowë $fl Gdkxvkzo+, fl ozyo wf lf gocogâh poy fl Nyhcjf# Jflow ozyow, w÷lo gocogâh h Hnhpkzo $fl vwvyfyo+# [o bf llhbhih Y# P#, phyzkjo jf Whczh Yowh#

 ____________ 

Powfwk÷c B# P#

Hnowzo : jf 8;88

Nyhgkhw, dfybhcow xvfykjow, ow }fcno h jhy, poy dhifybf h{vjhjo { xvkzhjo bkw wvmykbkfczow#Wo{ vc fwpâykzv ao}fc jf pogh ftpfykfcgkh, { bk bhzfykh jf lh ñlzkbh ftkwzfcgkh zhbikëc mvf bv{

 ao}fc# Pogo dhgf xvf fwzo{ fc fl fwphgko5 pfyo, poy hnyhjfgkbkfczo df }fckjo phyh jfgkyow xvf ow hbobvgdo5 pfyo co bf pfybkzfc ftplkghyow chjh jf bk phwhjo5 hwkbkwbo, fwzo{ gocmoybf, pfyo fwzo{ pyonyfwhcjo phyh }fcky h jfgkyow g÷bo dhiëkw jf pyfphyhy lh bhzfykh phyh h{vjhy hl fwpâykzv#

Bf bhcjhc yfzkyhy#

 ___________ 

Powfwk÷c P# Poyzkllo

Hnowzo = jf 8;88

Ivfchw zhyjfw, {h fwzo{ hxvâ { h lh }fyjhj lo jfwfhih, { h pfwhy jf bk jfwfo jf jfmfcjfy lo xvfwkfbpyf df jfmfcjkjo, {h bf goczyhyâh fl dhilhy goc low boyzhlfw5 pfyo lh avwzkgkh jf Jkow bf oilknh,gowh xvf w÷lo do{ gobpyfcjo xvf co pvfjo wvwzyhfybf# Wfh, pvfw, lh avwzkgkh lh xvf kbpfyf5 {h fw doyhxvf gocmkfwf5 cvcgh fczfcjâ lh avwzkgkh gobo lh pyfwkfczo do{#

Yfgopklfbow lo xvf woc lhw yflknkocfw { lo xvf zobhyoc phyh wv }kjh#Lhw yflknkocfw dhc wkjo vch cfgfwkjhj phyh fl pyonyfwo jf lh dvbhckjhj5 lhw hlbhw cfgfwkzhc vc hlno

hjocjf jkyknky wv bkyhjh { lo dhc llhbhjo yflknk÷c5 hwâ xvf, yflknk÷c fw gobo zñ lo dhw fwgykzo, dfybhco,goc zhczh glhykjhj1 vc wfczkbkfczo jfl hlbh dhgkh lo xvf pyfwkfczf, wkc pojfy pfcfzyhy fc lo xvf pyfwkfczf5{ phyh bhckmfwzhy wv wfczkbkfczo, kjf÷ lh hjoyhgk÷c poy fl gvlzo ftzfyco { ghjh vch zob÷ lo xvf wvfzckgkwbo lf pyfwgykik÷ xvf hvcxvf mvfwf vc gvlzo fwzyhbi÷zkgo { nyozfwgo, llfchih wv mkc xvf, ièyihyo {zojo, fl hlbh fc gvfypo boyzhl, wf whzkwmhgâh# [h }fw, dfybhco, g÷bo lffbow lo xvf fwgykifw5 { avwzkmkgècjolo {o, zkfcf fl bh{oy }hloy#

Lh yflknk÷c ghz÷lkgh, ihao lh Knlfwkh Yobhch, poy lh gocavcgk÷c dfzfyonëcfh jf low flfbfczow xvf lhgobpvwkfyoc, hwvbk÷ lo jf zojow { xvkwo vckmkghy lhw kjfhw jf zojow, phyh yfmvcjkylhw fc vch wolh5 pfyogobo dobiyfw, kbpvlwhjow hl mhvwzo { hl iohzo bhw gyf{fcjo gvbplky lhw pyomfgâhw, zob÷ lhw jknckjhjfwgopkhjhw jf lh lf{ bowhkgh { low ykzow jf lhw ozyhw { wf avyhbfczhyoc fc lh hlkhcqh5 pfyo fwzo jvy÷ pogo, poyxvf low Phphw wf gyf{fyoc jf jfyfgdo jk}kco { lh gocafzvyh jf lh gyvq jf Gykwzo, h bâ bf phyfgâhgocmkybhy lh gyvq o gykwbh jf hczknvhw hjoyhgkocfw { ykzow { wky}k÷ h lh Knlfwkh Yobhch phyh jkwpvzhy h lhyflknk÷c pyopkfzhykh jf fwzf wknco, lh wvpyfbhgâh jf lh powfwk÷c { xvfj÷ yozh lh hlkhcqh { jfglhyhjh lh

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 150/270

nvfyyh jf yflknk÷c h yflknk÷c# Lh Yobhch, xvf wf dhiâh ghpzhjo h low pojfyowow jf Fvyoph, vck÷ lh gyvq hlh fwphjh5 { poy wv avyhbfczo, wf whgykmkghihc h low cvf}ow yfnfcfyhjoyfw xvf hphyfgâhc5 jf fwzh moybh,lh yflknk÷c ghz÷lkgh wf gyf÷ fl ojko jfl lkiyf pfcwhbkfczo { do{ fw cfgfwhykh lh yfmoybh#

"Dfybhco Wktzo1 co dhilfbow jf yfmoybh, poyxvf fc lh Knlfwkh Ghz÷lkgh co ghifc#"Co jkwgvzkyfbow fwzo, pfyo co bf kczfyyvbphw, pvfw jfwfo gvbplky do{ lo xvf lh avwzkgkh bf kbpocf

{ wkno#Low bfwâhw yfnfcfyhjoyfw dhc wfnvkjo }kckfcjo { wfbiyhcjo lh wfbkllh { cvfwzyhw jogzykchw,zobhjhw jf low lkiyow whczow jf hxvfl pvfilo jkwvflzo poy lh bkwbh Knlfwkh xvf zobhih gobo wv{ow lowlkiyow, dhc kcmvcjkjo fc lhw gocgkfcgkhw xvf, wk fc hxvfl pvfilo xvf zfcâh zhlfw jogzykchw, mvf bhlh lhyflknk÷c, ¿goc xvë jfyfgdo lh Knlfwkh Yobhch xvf jfwzkfyyh { gocjfch hxvfl pvfilo { zobh gobo phzy÷cwvw jogzykchw, goc xvë jfyfgdo, jkno, wf gyff jk}kch { ñckgh { }fyjhjfyh?

Lh Knlfwkh Yobhch co pvfjf yfihzky fwzow womkwbhw goc lh yhq÷c, poyxvf ghyfgf jf fllh5 pfyo zkfcf lhmvfyqh { h fllh hpflh5 {o df hpflhjo gyf{ëcjobf jf jfyfgdo jk}kco# ¿Poy xvë co mvk klvwzyhjo gobo lowokw }owozyow? ‗Poyxvf###"[h lo wë5 co bf lo yfpkzhw, co lo xvkfyo oây bèw { goczkcvhbfczf yfwvfch fc bkgocgkfcgkh, jfwjf xvf bf lo jkakwzf fc bk hczfykoy gobvckghgk÷c { bf hzoybfczh#

 Cowozyow dfbow pyoglhbhjo lf{fw xvf yfpykbâhc hl pfcwhbkfczo5 pfyo llfnhyoc low dobiyfw xvf

gocogâhc lhw lf{fw jf nyh}kzhgk÷c { jkfyoc fc zkfyyh goc cvfwzyhw mklowomâhw zfol÷nkghw { lo wvafzhyoc zojoh lf{fw yhgkochlfw { fl jonbh wf }f jfwbfczkjo poy lh mâwkgh { lh xvâbkgh, lh gowbonyhmâh { lhhwzyocobâh5 { lh Knlfwkh, low Phphw, glhbhc fc wvw fcgâglkghw hl Jkow jf wv zhifycègvlo { cow oâjh wv }oq, poyxvf fl fwpâykzv jf yfiflk÷c pyf}hlfgf, gvhcjo hl lhiykfno wf lf dh fcwføhjo h bfjkzhy fc lh chzvyhlfqh#

 Cowozyow, gocwkjfyhbow lhw hlbhw wvafzhw h vch wolh ftkwzfcgkh zfyyfchl5 }owozyow fcwføèkw xvf lhwhlbhw }k}fc bvgdhw }fgfw { hñc co ow goczfczèkw goc pyoihylfw xvf }k}fc bvgdhw }fgfw fc lh zkfyyh,wkco xvf zhbikëc fc low bvcjow wvpfykoyfw xvf zkzklhc woiyf }vfwzyhw ghifqhw, { wf lo pyoièkw goc lh lf{jf Knvhljhj1 fwzo fw gkfyzo5 pfyo cowozyow jfmfcjfyfbow lo xvf dfbow dfgdo hyzâgvlo jf mf5 ¿poy xvë flxvf zobhbow gobo bhfwzyo co cow dkqo lvq, h pfwhy jf pfjkylh fc zojow low g÷cglh}fw { cvcgh pvjkbowoây wv }oq ck }fy wv lvq? W÷lo lhw zkckfilhw cow yojfhihc5 do{ lo }fo, pfyo co fw gvlph cvfwzyh, yfpkzo5 {gobo dhgâhbow gophyzâgkpfw h low pyâcgkpfw, ëwzow jfikfyoc wfy low jfmfcwoyfw { lo mvfyoc { lhw jogzykchwmvfyoc jhjhw { gfnhyoc h lhw hlbhw#

Gobfzkbow fl nyh}f fyyoy jf gocwhnyhy fl gflkihzo $fw avwzkgkh xvf lo jknh+ { ëwzf dh wkjo fl bèwnyh}f jhøo xvf wf dh dfgdo lh Knlfwkh h wâ bkwbh, poyxvf fw gocjfchywf h lh jfwzyvggk÷c { oilknhywf hlgykbfc phyh ogvlzhy lhw mhlzhw xvf cfgfwhykhbfczf wf dhiâhc jf gobfzfy5 pfyo fyh cfgfwhyko hgfpzhylh poy cvfwzyh wfj jf jobkcko { fwzo cow hbphyhih, gyf{ëcjocow dobiyfw jk}kcow { ftfczow jf phwkocfw#

 Cvfwzyh wfj jf jobkcko zhbikëc cow llf}÷ h lh cfgfwkjhj jfl hghphyhbkfczo jf ykxvfqhw { poy zojowlow bfjkow low jfiâhbow hghphyhy { wknvfc hghphyhcjo poy vc pykcgkpko jf hvzoykjhj bhl fczfcjkjh, poy vcow { poy ozyow, h whikfcjhw, pvfw whiâhbow xvf fwzo fw goczyhyko h lh lf{ jf lhw hybocâhw#

Wf wvgfjfc low phphjow { ghjh }fq wf bvlzkplkghc low hghphyhbkfczow phyh fl jfyyogdf { phyh lh pfywfgvgk÷c { wf dhgfc low dobiyfw jf lh Knlfwkh vch zkckfilh }olvczhykh { pyobvlnhc { dhgfc wvw ykzow,ghjh }fq bèw jfwlvbiyhczfw kcwvlzhcjo h lh poiyfqh jf low gyf{fczfw, { wowzkfcf wkfbpyf lhw bkwbhw ihwfw# Lh mvfyqh jf wvw hynvbfczow jf hczfw, {h co fw yfwpfzhjh { xvkfyf { xvfyfbow vch kczflknfcgkhgoc fl bvcjo cvf}o, wkc gfjfy wv pyfjobkcko, pfyo co pvfjfc { poy fwzo {o, xvf wkfbpyf df jfmfcjkjofl jfyfgdo jf lh Knlfwkh Yobhch, co bf opocjyë h lh yfmoybh#

Pfyo fc lh Knlfwkh Omkgkhl dh{ jow pojfyfw, fl vco bh{oy xvf fl ozyo1 fl Phph { fl Whgyo Golfnko# FlWhgyo Golfnko fw fl pojfy bh{oy5 { wk ëwzf pyopocf vch yfmoybh, fl Phph co lh hgfpzh5 wk fl Phph fw flxvf pyopocf, co lh hgfpzh fl Whgyo Golfnko5 pfyo ëwzf jkgzh lf{fw { fl Phph dh jf whcgkochylhw5 fw poy flloxvf jf fllow co pvfjf whlky lh yfmoybh Hyb÷ckgh#

Dh{ ozyo pojfy bèw zfyykilf, woc lhw yflknkocfw o gocnyfnhgkocfw bocèwzkghw, goc wvw nfcfyhlfw, xvf

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 151/270

dhgfc doyykilf pyfwk÷c woiyf lh zkhyh5 pfyo fl Whgyo Golfnko fw fl xvf hgfpzh o yfgdhqh, poyxvf fwwvpfykoy hl phphjo { lh yfmoybh co pvfjf wfy jf phyzf jf fllow, { poy fwzhw jkwgoyjkhw wf yfzkyhc jfcowozyow low pyâcgkpfw { hpyo}fgdh fczfyh lh go{vczvyh, lh pyozfwzh { jobkch fc vch phyzf jf cvfwzyowjobkckow5 low pojfyfw, h wv fafbplo, wf yfiflhc { co hghzhc lhw jkwpowkgkocfw jfl Phph Yf{ { lfjfwbfbiyhc wv pojfyâo { lf gocmkwghc low ikfcfw#

[o xvkwkfyh gooyjkchylo zojo# Pfyo ¿xvkëc pojyè fczyhy fc fl goyhq÷c jfl Whgyo Golfnko? Wkcfbihyno, fw pyfgkwh lh yfmoybh phyh xvf fc fllh xvfphc jfwjf lh Polockh hl Ahp÷c { lh Gdkch, jocjf lhKnlfwkh co zkfcf hwkfczo#

Wf mvcjh vch cvf}h gobphøâh ihao fl cobiyf jf Afwñw { hphyfgfc lhw fczkjhjfw bèw woiyfwhlkfczfwjf hxvfl zkfbpo, zobhcjo phyzf jf fllh5 pfyo wf jonbhzkqh { low dobiyfw wf pkfyjfc goc fl jonbh, { hfafbplo jf lh Knlfwkh, fwzow dobiyfw woc low bèw nyhcjfw hghphyhjoyfw, goc}kyzkfcjo wvw ghwhw jfyflknk÷c fc pojfyowow gfczyow jf gobfygko bv{ kcjknco { bv{ wv{o#

Lh yfmoybh wf kbpocf5 bvgdo df xvfykjo kcmvcjky fc fl pfcwhbkfczo jf low dobiyfw jf lh Knlfwkh, lhkjfh jf lh yfmoybh5 pfyo }vfwzyow fwpâykzvw xvf }flhc { fl bhfwzyo Afwñw xvf lfw pkjf h low nyhcjfwbhfwzyow xvf ow kcwzyv{hc f kcwzyv{hc hl pvfilo, fw vc oiwzègvlo, kc}fcgkilf, gobo lh }fyjhj xvfjfmfcjëkw#

Do{ }fo cvf}ow doykqoczfw1 co woc low dobiyfw jf lh Knlfwkh xvf df jfmfcjkjo low xvf dhc jf llf}hy fl bvcjo h lh pfymfggk÷c, poyxvf lh kcwpkyhgk÷c jf low nyhcjfw fwpâykzvw avyhbfczhjow hczf Jkow, owkcwpkyhc { dhilhc llf}ècjoow jf lh bhco hl zykvcmo jf lh lf{ jf hboy, ñckgh { }fyjhjfyh gobo zñwowzkfcfw, { {h bvgdow fwpâykzvw wf dhc }fckjo hl bvcjo h jhy lh doyh jf lh lf{#

Wkfcjo fwzow bkwkocfyow whikow, ftpfykbfczhjow, mvfyzfw { hpo{hjow fc lh }fyjhj, ¿xvkëc pojyè}fcgfylow? [o fwzo{ goc}fcgkjo { dfgdh xvfjh bk gocmfwk÷c hczf xvkfc goyyfwpocjf# ¿Xvë ow jkyë hdoyhjf bâ? Co df boyhjo fc lhw zkckfilhw jf lh kncoyhcgkh# Df fwzhjo fc lh lvq jf lh gkfcgkh, pfyo co fc lhlvq jfl hboy5 df bhljfgkjo hl xvf zyhao lh lvq h lh zkfyyh {###lloyo bk zyhwnyfwk÷c#

Wâ5 lh lvq dh jfwgfcjkjo woiyf lh zkfyyh5 fwzo{ h lh hlzvyh jfl pyonyfwo { co wfyë {o jf do{ bèw, xvkfcyfzfcnh wv bhygdh#

Xvf xvfjf fwgykzo zf pkjo, dfybhco, fwzf bk pyop÷wkzo jf do{, jf }vfwzyo dfybhco#Xvf jfwjf do{ goc zk fwzhyè1

Wktzo

Mkybf lh }oq,Wfyfch lh bkyhjh,Xvf fl bvcjo fc powJf hboy ghbkch {h#

 ____________ 

Powfwk÷c B# P#

Hnowzo 4 jf 8;88

Ifcjkzh vck÷c5 xvkfyo ifcjfgkyow#Fwzo{ fczyf bkw dfybhcow bhzfykhlfw, poy fl hboy, poy lh avwzkgkh jfl Phjyf#]owozyow co }fkw fl hlbh, pfyo wfczâw wv pyonyfwo fc low bobfczow xvf lf pyfwzèkw hzfcgk÷c#[o }o{ h ftplkghy h low dfybhcow hlnvcow hgzow jf lhw hlbhw fbhcgkphjhw jf lhw phwkocfw { ow

 pocjyè fc gocogkbkfczo jf bvgdow hgzow xvf fc lh }kjh dvbhch hgoczfgfc { co ow lo ftplkgèkw, gobo

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 152/270

fllow woc#

Dhiëkw lfâjo h low dfybhcow, fwf lkiyo jkgzhjo poy }vfwzyo dfybhco Afwñw, fc fl xvf wf yhzkmkgh fc lhjogzykch xvf pyfjkg÷ { wf hgvwh jf wvw jfmfgzow { jfiklkjhjfw5 lo jkgz÷ hl zkfbpo xvf fwzhih jfwzkchjo {hczfw co pojâh wfy { hñc dvif jf wfy}kybf jf vc kcwzyvbfczo co lkiyf jf pyfavkgkow { wf bf hzykivâhc h

bâ lhw zfcjfcgkhw jf hxvfl# Cvfwzyh hlfnyâh fw nyhcjf { cvfwzyh whzkwmhggk÷c ghvwh lh hlfnyâh h }vfwzyhw hlbhw, poy whify xvf Afwñwwf hgvfyjh jf }owozyow { ël co wf hgvfyjh jf wvw wvmykbkfczow ck yfdñ{f jf low xvf lf ghvwhyhc low pyfavkgkow jfl bëjkvb T jf xvf dvif jf wfy}kybf#

Afwñw jfa÷ phjyfw, dfybhcow, lh hlfnyâh jf lh mhbklkh { low fcghczow jf lh av}fczvj, poyxvf wv fwpâykzvwhiâh lh bkwk÷c xvf lf dhiâh zyhâjo hl plhcfzh5 { }owozyow zhbikëc, jfwfgdhy lhw phwkocfw xvf dh{ fc lhmhbklkh jf lh ghycf { fw lh zyhih jf }vfwzyhw hlbhw, poy lh xvf ow fwzhcgèkw#

Low wvmykbkfczow jf Afwñw woc nyhcjfw gvhcjo jkgfc1 “Co dh{ bèw hllè‒# Vch }fq bvfyzo, ¿xvëkbpoyzh xvf zkyfc bk bhzfykh? Fw gkfyzo, xvf }vfwzyh bhzfykh fw kcwfy}kilf hl jfwhphyfgfy o wfphyhywf flhlbh5 pfyo lh bhzfykh zhbikëc zkfcf wv nhlhyj÷c gocmoybf h wv pfymfggk÷c, poyxvf lh lf{ jf hboy h zojohlghcqh5 pfyo fl hlbh fw fczocgfw xvf }k}f jf cvf}o5 {, llhbhjlh hlbh o fwpâykzv, wk h bèw hñc co llfnèkw

h fczfcjfy xvf fw lo bkwbo, poyxvf fc yknoy w÷lo lh jkmfyfcgkhc lhw phlhiyhw { fl fwzhjo5 poyxvf bkfczyhw pvfjf llhbhywf hlbh, co fwzè kcjfpfcjkqhjh gobo lo fwzè gvhcjo lh gocogëkw poy fl cobiyf jf fwpâykzv,xvf wfyâh fl }fyjhjfyo cobiyf# Pfyo llhbhjlh gobo xvfyèkw, whifj xvf fc }vfwzyh hlbh co wokw knvhl hlow hckbhlfw, hñc gvhcjo lo wfyëkw fc low hpfzkzow { cfgfwkjhjfw jf lh bhzfykh#

Lh gobpyoihgk÷c lh zfcëkw fc xvf fczyf zhczow fwpâykzvw xvf wf ow gobvckghc, ckcnvco dh jkgdo xvfwfh jf vc hckbhl# Fwzo co lfw fwzè jhjo, poyxvf wv hlbh fw kyyhgkochl { ëwzow wâ hghihc goc lh ftkwzfcgkh,jf phjfgfy o noqhy5 fc zhczo xvf fl hlbh dvbhch, llf}h woiyf wâ fl mhyjo jf wvw oiyhw yfzyhzhjhw fc wvgocgkfcgkh#

]owozyow, hñc co cow pyfwzèkw ihwzhczf h{vjh { lvgdhbow, dfybhcow xvfykjow, phyh llf}hyow hl ikfc5 pfyo pyoczo llfnhc low bkwkocfyow, low hp÷wzolfw, xvf ow jhyèc kcwzyvggk÷c mhbklkhy { pogow donhyfw dhiyè$gobo zñ, dfybhco, lo dhw fwgykzo+ xvf co zfcnh hlnñc bëjkvb xvf wfh fl whgfyjozf jfl Phjyf, fc bfjkojf wv mhbklkh#

Dfybhco, yfgkio h}kwow# Wk }owozyow wvpkfyhkw lo xvf bf jhkw goc }vfwzyh h{vjh###Pfyo wk co cow jhkwbèw do{, fw poyxvf }vfwzyh bhzfykh wf fcgvfczyh fcmfybh# Pfyo gocwolhyow low vcow h low ozyow# Wkfbpyfxvf whiëkw ${ phyh fllo ow lo jfgkbow cowozyow+ xvf lo dhiëkw pfjkjo }owozyow bkwbow, phyh ftpkhy gvlphw phwhjhw# Pfyo low fwpâykzvw jf lvq }hc bèw hjflhczf fcwføècjoow fl ghbkco xvf zojow jfiëkw wfnvky5 oâjwv }oq { wfnvky wvw phwow#

Bvgdo bèw zfcno xvf jfgkyow5 pfyo fczyf }owozyow fwzè lh ghygobh { zfcëkw xvf zyhihahy phyh lh vck÷cjf mvfyqhw5 { wk }owozyow xvf wokw low fc}khjow ivwgèkw lh jkwgvwk÷c, yfzyhwèkw fl ghbkco# ]owozyow,hgfpzhj lh vck÷c poyxvf wokw low fc}khjow phyh fcwføhy h }vfwzyow dfybhcow5 wokw bhcjhjow h jhy lh lvq{ gvkjhy xvf }vfwzyo fwpâykzv wfph h lo xvf dh }fckjo { phyh fwo ow lo jkno#

Bvgdo bèw ow jkyâh5 pfyo wvmyo bvgdo poy }vfwzyhw jkwnyfwkocfw, xvf wkfbpyf woc poy ¿xvkëc wfyè fl  pykbfyo? Xvfyfy zojow wfy woljhjow { dhiyè ghpkzèc# Wk zojow pyfzfcjëkw wfy ghpkzhcfw, co dhiyèwoljhjow# Llf}hj lh iocjhj h zojhw phyzfw { wfbiyhj fl hboy { llhbhjcow poy fl hboy# Poy lhfwpfgvlhgk÷c co }fcjyfbow# Hc÷zfclo ikfc low fnoâwzhw#

[o ow ifcjkno fc cobiyf jfl Phjyf Afwñw jf Chqhyfz 

Poy xvfyfy xvf fl ozyo gkfnvf, Co zf kbpoyzh h zk wfy zvfyzo#

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 153/270

Fl doyzflhco fc fl dvfyzoPocf vc pfyyo lhjyhjoy [ fwzoyih xvf fl dobiyf llfnvf[ llfcf jf myvzh fl gfwzo,Xvf wkc pyo}fgdo wf pkfyjf

Goc pfyavkgko jf low jow# _____________ 

Wf }ol}k÷ h powfwkochy lh bëjkvb { jkao1Bf glh}hwzf lh ghifqh5 bf }ol}kwzf logo phyh xvfjhyzf bèw lkiyf###Kcnyhzh###Bvafy zyhkjoyh5 bf

}fcjkwzf gobo h Gykwzo lo }fcjkfyoc hlnvcow jf wvw hp÷wzolfw#Hxvâ }fcno h jfwghcwhy, dfybhcow xvfykjow5 jfahjbf jfwghcwhy, pvfw low xvf bf dhc zyhâjo bf

jkgfc xvf wo{ dfybhco#Bk bvafy bf zyhkgkoc÷ goc vc gobphøfyo { bf }ol}kfyoc logo, pkcgdècjobf fc lh ghifqh { pfyjâ lh

yhq÷c, fc bk joloy { jfwfwpfyhgk÷c5 zv}f lh jfwnyhgkh jf pfyjfy bkw ikfcfw fc vch mfykh, poy bhlow

cfnogkow1 bf jfjkghih h gobpyhy { }fcjfy nyhcow { lh ihah jf vco h ozyo bfyghjo bf dkqo pfyjfy zojolo xvf zfcâh5 bk bvafy bf hgvw÷ jf avnhjoy { lhjy÷c5 zojo fyh kcavwzo { jfwjf xvf pfyjâ lh yhq÷c, co wëbèw dhwzh do{, xvf wf dhc gobphjfgkjo jf bâ low dfybhcow xvf bf dhc zyhâjo# Bk bvafy wf llhbhihQvlfbh5 fl hbhczf Nyfnoyko5 {o Gh{fzhco, jf Zhihyh Ivfch, phyzkjo jf Zoyo, { mvf fc Zoyo jocjf pfyjâbkw ikfcfw#

Hdoyh, dfybhco, {h jfwghcwo { pfyjoco h bkw fcfbknow poyxvf pyfwkfczo lh lvq# [o ow jo{ nyhgkhw poy }vfwzyh h{vjh# Hjk÷w#

 __________________ 

Powfwk÷c L# L#

Jkao1¿H xvë df }fckjo? Phjfgfy, wvmyky bvgdo5 fwzh fw cvfwzyh }kjh# ¿Poy xvë cowozyow low poiyfw fwpâykzvw

wvmykbow zhczo? ¿Poy xvë cow ghwzknhc goc zhczh kcavwzkgkh?Lf dkgf oiwfy}hgk÷c jf xvf wvw wvmykbkfczow co fyhc kcavwzkgkh, pfyo ël wf oigfg÷ { fwzv}o pfyjkfcjo

fl zkfbpo wkc pojfy zyhfylo h yhq÷c { h pfyjochy { jkao xvf co lf kbpoyzhih phjfgfy { xvf wf bhygdhih hjocjf dhiâh }fckjo, { wf yfzky÷#

 ____________ 

Wf powfwkoc÷ ozyo { jkao1Owgvykjhj chjh bèw, {h co dh{ lvq poy ckcnvch phyzf# ¿Poy xvë?###Xvë ghwzkno zhc nyhcjf ¿Xvkëc dh

wkjo fl gvlphilf jf bkw wvmykbkfczow? ¿Hj÷cjf df }fckjo? Zojo lo }fo fclvzhjo#Lf jkaf1 Dfybhco, dhq gocgkfcgkh jf zvw hgzow fc lh zkfyyh { }fyèw lh ghvwh jf zv owgvykjhj ‗[o ow

jkyë zojow bkw dfgdow, poyxvf }fcno fc ivwgh jf hlk}ko#[o df goyzhjo lh ftkwzfcgkh h vch bvafy, poy fl hboy, { {o bf wvkgkjë goc fllh5 low jow gvfypow

xvfjhyoc avczow, poyxvf fllh bf bowzyhih ghykøo, pfyo fyh mhlwo5 gvhcjo bf gfygkoyë, lh fwpfyë fc lh pvfyzh jf lh Knlfwkh { lh bhzë jf vc zkyo { {o zhbikëc bf bhzë5 wk fllh bf dvikfyh jkgdo lh }fyjhj, {o codvikfyh goyzhjo cvfwzyhw ftkwzfcgkhw5 fwzow woc bkw dfgdow#

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 154/270

Fllh wf llhbhih Hjflkch, {o Wfihwzkèc5 fc Who Phvlo, Iyhwkl# Fllh fyh jf Whc Hczocko jf Hyfgo, {o jfIvfcow Hkyfw#

Dfgdhw hlnvchw gocwkjfyhgkocfw, xvf hgfpz÷, { hyyfpfczkjo jf wv {fyyo, }ko lh lvq { wf yfzky÷#

 _____________ Powfwk÷c B# P#

Hnowzo 88 jf 8;88

Ikfc}fckjow wfèkw, dfybhcow xvfykjow#H }vfwzyo lhjo }fcno h jfwghcwhy5 wâ, dfybhcow bâow, zojow }owozyow bf pojyëkw jhy fl jfwghcwo5

fwgvgdhjbf phyh }vfwzyh flf}hgk÷c#Df wvmykjo {o zhczo, xvf hdoyh, nyhgkhw h Jkow, jfwghcwo fc bkw dfybhcow fwpkykzvhlfw#[o ivwgo fc lh zkfyyh, wkc jfwghcwo, lo xvf hñc co df fcgoczyhjo5 {o bf jfao oây fc zojow low gfczyow,

  pvfw co w÷lo fc fl zv{o xvkfyo fcgoczyhy lo xvf ivwgo5 xvkfyo fcgoczyhylo fc zojow5 fl hboy jfwkczfyfwhjo5 ëwzf fw fl xvf ivwgo { jocjf fcgvfczyo fl pykcgkpko jf wv hboy, hllâ jfwghcwo# Poy fwo}fcno h jfwghcwhy hxvâ, fc zv gfczyo, do{ pfxvføo fc cñbfyo, co kbpoyzh, nyhcjf fw poy wv hwgfcjfcgkh5gobvckghj }vfwzyhw kcwzyvggkocfw, }vfwzyow plhcfw, }vfwzyhw pyègzkghw h low jfbèw, poyxvf {o xvkfyo pojfy jfwghcwhy fc zojhw phyzfw5 {o wo{ }vfwzyo bfjkhjoy, xvf }fcno h f}kzhy vc gdoxvf5 {o wo{ fl phyhyyh{ow jkwpvfwzo poy cvfwzyo Phjyf, phyh jobkchy { yfgonfy lhw kcj÷bkzhw gdkwphw flëgzykghw jf lhfc}kjkh { lh ghlvbckh { wo{ fl fc}khjo poy low dfybhcow bh{oyfw phyh f}kzhy fl gdoxvf fczyf }owozyow,fczyf lh mhbklkh dvbhco"zfyyfwzyf# Pfyo fw bèw joloyowo, dfybhcow xvfykjow, fl gdoxvf fczyf lh mhbklkhfwpkykzkwzh, xvf fl xvf pyfphyhjo fwzè fczyf low pyomhcow { low fwpkykzkwzhw#

Wf pkfyjf fl zkfbpo lhwzkbowhbfczf fc jkwgvzky myk}olkjhjfw { wk {o wo{ pykbfyo xvf fl ozyo, zojowxvfyëkw wfy low pykbfyow# Vcow wf gyffc bèw xvf low ozyow { wf llfchc jf oynvllo poy wvw høow jf wfy}kgkoh lh ghvwh { co xvkfyfc hdocjhy fc wv gocgkfcgkh xvf lfw hgvwhyâh $wk lh fwgvjykøhyhc+ jf yvzkchykow, jf pvwklèckbfw { xvkqè jf gobfygkhczfw { fwzo cow llfch jf zykwzfqh, poyxvf pfyjëkw fl zkfbpo { cow lodhgëkw pfyjfy h cowozyow, poyxvf bkfczyhw wf jkwgvzf lh wvpyfbhgâh jf low vcow woiyf low ozyow, co wfllf}hc cvfwzyhw fcwføhcqhw h lh pyègzkgh, { fl hboy jfwkczfyfwhjo ghbkch h phwo jf zoyzvnh, jfikfcjoghbkchy h lh }flogkjhj jfl yh{o#

 Co xvfyèkw lhw nyhcjfqhw# ¿Whiëkw jf xvë nyhcjfqhw ow dhilo? Lhw nyhcjfqhw pfywochlfw# Xvfyfy gobo wf ow dh jkgdo, zojow wfy woljhjow { whljyè vc ghpkzèc xvf wføhlhjo fwzè5 pfyo lh hggk÷c zoygkjh { lh pyègzkgh yvzkchykh, owgvyfgf poy fl gocavczo lh wkcnvlhykjhj jfl ghpkzèc#

Wokw zhczow { zhc pfxvføow###Lh mhlzh jf mf { lh woifyikh fw lh ghvwh jfl fwzhcghbkfczo { fw cfgfwhykoyobpfy fwh pyfwh xvf kczfygfpzh fl phwo jf lhw hnvhw whlvjhilfw jfl hboy jfwkczfyfwhjo# Poy wk }owozyowwokw bhcjhjow jf Jkow cvfwzyo Phjyf, ¿poy xvë gocwfczâw fwhw jkmfyfcgkhw poy lhw nyhcjfqhw jf }vfwzyhbhzfykh? ¿Poy xvë gvhcjo vc dfybhco ow jh lh }oq jf hlfyzh, co yfwpocjëkw# Hlfyzh###fc }fq jf jkwgvzky wkfw fl fc}khjo fl ghpkzèc o fl ñlzkbo woljhjo? Wfj gdkgow fc }vfwzyo kczfykoy { llfnhyëkw h lh }fyjhjfyhnyhcjfqh#

[o llf}hih dvbkljf zyhaf { gvhcjo poy fwzo fyh bhl }kwzo { jfwpyfgkhjo, bf jfgâh wkc kcbvzhybf1“Hwâ lo bfyfgfyë‒, { ahbèw phw÷ poy bk bfczf ck fl jfwpyfgko o lh yfmlftk÷c, ck wk fl xvf bf jfwpyfgkhihgobfzâh kcavwzkgkh#

¿Whiëkw j÷cjf yfwkjf, j÷cjf wf zobh lh }fyjhjfyh nyhcjfqh? Jocjf fwzhbow cowozyow { jocjf}owozyow }fcjyëkw, vcow hczfw { ozyow jfwpvëw# [o yfgkiâ lh nyhcjfqh xvf gocxvkwzë { jk nyhgkhw hl Phjyf

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 155/270

 poy hgoyjhywf jf bâ# ]fcno, pvfw, h pfjkyow xvf wfèkw nyhcjfw5 {o }ol}fyë#

Fczyf }owozyow ow jfao vc dfybhco# H{vjhjlo# Avhc jf Jkow

[ Avhc jf Jkow xvf yf}flhGocogkbkfczo pfymfgzoJf lh }fyjhj, poyxvf }flh[ ghbkch poy low gfczyowJocjf jkwgvzfc low dobiyfwXvf jf zhl zkfcfc fl cobiyf,Hgvwh fc }fyjhj jfmfgzowXvf co jfifc ftkwzky [ xvf co dhc jf gocwfczky Lhw jogzykchw jf fwzh fwgvflh#

 _____________ Wf }ol}k÷ h powfwkochy { jkao1Lh pfywkno, lh ivwgo { co lh fcgvfczyo5 vch bhjyf, wv hboy, xvë jvlgf hboy###Fcghychjo, bf fcgoczyë wkc bhjyf { wkc ghloy jf mhbklkh, ck hboy jf chjkf###Xvë joloy wf

ftpfykbfczh5 co dh{ gowh bèw zfyykilf###Mvk dvëymhco jf bhjyf { phjyf { bf fcgoczyhih fczyf ozyow gobo {o5 fc vco fcgoczyë hlno jf ghykøo

{ cow gocwolèihbow { phwhih yhzow zyhcxvklow5 pfyo co fyh hxvfllo lo xvf bk bhzfykh ivwghih kbpvlwhjh poy bk fwpâykzv, { hxvfllo fyh ghvwh jf xvf fwzv}kfyh wkfbpyf goczyh low wvpfykoyfw jfl hwklo { mvk bhlo#

Llfn÷ vc jâh zykwzf, poyxvf dhiâhc jfwgvikfyzo cvfwzyh hbkwzhj { cow wfphyhyoc jf hxvfl ghloy { pfxvføo hboy xvf cow zfcâhbow jow wfyfw jfwnyhgkhjow, pyk}hjow jfl hboy bhzfyco { jfl ghloy jfmhbklkh# H bâ bf llf}hyoc h ozyh whlh phyh co }fycow gvhcjo whlâhbow hl yfgyfo { mvf vch pfch nyhcjf lhxvf wfczâ# [h co }ol}â h }fy bèw h bk gobphøfyo#

Vc jâh cow whghyoc jf phwfo { pvjf f}hjkybf wkc wfy }kwzo { hxvfl jâh fbpfq÷ bk ghl}hyko bh{oy###¨Xvë nyhcjfw wvmykbkfczow phwë¨###Ck ghwh, ck hlkbfczo, wkc gobphøfyo { wkc bhjyf###gobo vc pfyyohihcjochjo###Gobâh lo xvf fcgoczyhih { joybâh jocjf fl wvføo bf yfcjâh { ck hñc fwo wf bf jfahihzobhy goc yfpowo { lkifyzhj, poyxvf nyowfyhbfczf hnkzhihc bk gvfypo joybkjo low nvhyjkhcfw jf low phwfow { bf fgdhihc jf hllâ ¨Gvèczow mvfyoc bkw wvmykbkfczow¨###

Poy mkc, bkw gobphøfyow jfl hyyo{o bf fcwføhyoc vch ghyyfyh, xvf bf gowz÷ fl hpyfcjfy, pfyohvcxvf bf yfpvnchih, fyh oilknhjo poy lh cfgfwkjhj# ¨Xvë wvmykbkfczow doyykilfw low bâow, gvhcjo dhgâhfl bhl¨###Df wvmykjo bvgdo, pfyo do{ bf fcgvfczyo whzkwmfgdo jf hxvfllow wvmykbkfczow, pfyo bfaoy dvikfyh wkjo wvmyky wkc ghvwhy jhøo# Poy bkw goczkcvow wvmykbkfczow, bk phyhjfyo mvf fl dowpkzhl, jfwpvëwjf dhify wkjo pyfwo bvgdhw }fgfw poy yoihy# Fl jâh xvf fczyë fc fl dowpkzhl, mvf fl pykbfy jâh mflkq jf bk}kjh#

Fcgoczyë vch dfybhch jf lh ghykjhj hbhilf { ivfch, { bf zyhzhih goc hboy { hlnvcow zfcâhc fc}kjkh{ bf ghlvbckhyoc5 pfyo hllâ fwzhih fl hboy jf bhjyf5 {o fczocgfw co lo whiâh { fllh zhbpogo5 pfyocvfwzyow fwpâykzvw lo whiâhc5 hxvfllh bocah fyh bk bhjyf { fllh bkwbh ow lo dh jkgdo phyh fafbplo fc lowgfczyow fwpkykzkwzhw { hlnvcow jf }owozyow lo dhiëkw oâjo, hvcxvf co dh{h jhjo cobiyfw#

Fllh fyh jf mhbklkh pvjkfczf { phyh gviykylf vch mhlzh jf wv hboy, {o lf mvk hyyfihzhjo { fllh fcgfyyhjhfc fl goc}fczo5 fllh h lloyhy poy wv dkao fc wklfcgko5 {o h wvmyky jfwfwpfyhjhbfczf lh bkwfykh { lh

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 156/270

oymhcjhj# ¨Od, yflknk÷c ghz÷lkgh, jf gvèczhw gowhw fyfw gvlphilf poy zvw jogzykchw jf zkyhcâh¨

Llfn÷ poy mkc bk jfwfcghychgk÷c { pogo jfwpvëw zhbikëc llfn÷ fllh hl fwphgko jocjf zojo wf whif# Bkbhjyf, fc fl bvcjo wf llhb÷ Ghzhlkch5 fc lh yflknk÷c Woy Bhyâh5 {o, Loyfcqo jf lh K#, dowpkgkhco jfZoyo#

Dfybhcow, wfbiyhj fl hboy { zyhqhj lf{fw bèw dvbhchw xvf lhw xvf yknfc h low dobiyfw5 xvf wfh flhboy lh ihwf jf }vfwzyhw lf{fw#Nyhgkhw, Jkow bâo, poy fwzf gocwvflo { jhj h bkw dfybhcow fl hboy xvf h bâ bf mhlz÷ fc lh zkfyyh#Hjk÷w, dfybhcow xvfykjow#

 ____________ 

Powfwk÷c P# Poyzkllo

Hnowzo 87 jf 8;88

Phq { hboy fczyf }owozyow#Fl gocgklko jf lh }fyjhj fc lh zkfyyh, ¿xvkëc lo dh jf yfwol}fy? ¿Woc, poy }fczvyh, low dobiyfw? Co, poyxvf lhw lf{fw h xvf wf wvafzh lh }fyjhj, hñc yflhzk}h, fwzèc bèw hlzhw xvf lh bhzfykh5 { fl fwpâykzv jf lowdobiyfw bhzfykhlfw co hlghcqh h gobpyfcjfylhw# Pfyo dh{ fwpâykzvw fcghychjow xvf lo yfwol}fyèc, poy  pfybkwk÷c jf Jkow wk hwâ lo xvfyëkw fczfcjfy, pfyo ëwzow woc dobiyfw zhc whikow gobo dvbkljfw, { lowdobiyfw xvf wf zkfcfc poy whikow { jf pojfy jk}kco, fwzèc bv{ lfaow jf gobpyfcjfy fwhw lf{fw, poyxvfgvhcjo wf lfw dh bhcjhjo hlnvch lvq, lh woifyikh jf fllow wf }ko yfihahjh { hl hcvcgkhjoy jfl pyoilfbhlo dhc pfywfnvkjo { hckxvklhjo5 pfyo gobo {h lh wfbkllh fwzhih wfbiyhjh, hl mloyfgfy, poy vc dobiyf xvfhckxvklhyoc, hphyfgâhc gkfczow5 ëwzow hyyhwzyhc bklfw { jf hdâ low gkwbhw xvf wf dhc lf}hczhjo poy lhkczolfyhcgkh jf low xvf wf hglhbhc { wf gyffc jf oyknfc jk}kco# ¿[ g÷bo, wk woc jf oyknfc jk}kco, co pyfwkfczfc lhw lf{fw jf wv oyknfc? Fw wv woifyikh chjh bèw lh xvf kbpfyh fc wvw gfyfiyow { poy fwzo coyfwol}fyèc fl pyoilfbh, poyxvf co llfnhc ck h lh gocgfpgk÷c jf lh kjfh jf xvf fl dobiyf, hvcxvf wfhbv{ fwpkykzvhl, wfnñc fllow, chjkf zkfcf jfyfgdo h pfcwhy mvfyh jf lo xvf fllow hvzoykqhc#

Poyxvf low dobiyfw dhc ol}kjhjo wv oyknfc, fw poy lo xvf dhc ol}kjhjo wv mkc5 { gobo lhwgocgvpkwgfcgkhw jf lh ghycf woc lhw xvf jobkchc wv gfyfiyo, lh bhzfykh oiyh gobo goc jfyfgdo pyopko {jobkch h wv fwpâykzv, f kbpocf lf{fw h lh yhq÷c { fc }olvczhj w÷lo bhcjh lh bhzfykh# ¿Pvfjfc fwzowdobiyfw yfwol}fy fl pyoilfbh jf lh }fyjhj yflhzk}h { hñc bfcow lh }fyjhj fzfych? Co5 poyxvf fwzowdobiyfw, fw gkfyzo xvf wf dhc hphyzhjo jf lh lf{ jf lhw hybocâhw5 { poyxvf wf dhiâhc hphyzhjo jf fwhwhikh lf{, lfw dhgâh { lfw dhgfc jhøo low pyfnocfw jf lh }fyjhj { bhzhyoc h low pyfnocfyow# Pfyo {h colow bhzhyèc, poyxvf lfw mhlzh lh mvfyqh h xvf hczfw hpflhihc, h lhw fwphjhw# [ gobo {h fl pvfilo dhnvwzhjo jf lh lkifyzhj jf pfcwhy, fl pvfilo co fbpvøhyè lhw hybhw phyh jfmfcjfy bfczkjow jfyfgdowjk}kcow#

¿]fkw {h xvkëc yfwol}fyè fl pyoilfbh? Low dobiyfw jf goyhq÷c wfcgkllo { jf flf}hjh bkyhjh5 low xvfwhifc pfcwhy goc lkifyzhj, jfwfowow jf fcgoczyhy lh }fyjhj fc lh gowbolonâh5 fc fwh i÷}fjh xvf gviyf}vfwzyhw ghifqhw, jocjf ivllfc zhczow bvcjow yfnkjow poy lh lf{ hyb÷ckgh jf gocgkfyzo vck}fywhl5 poyxvffwzow dobiyfw, hvcxvf fcgfyyhjo wv fwpâykzv fc lh fwzyfgdh gèygfl jf lh bhzfykh, wkfczfc fl jfwfo jf powffy lh }fyjhj { }k}fc bèw fc lh nyhcjfqh jfl vck}fywo xvf fc lh fwzyfgdfq jfl bvcjo fc xvf dhikzhc {hwâ llfnhc h lhw mvfczfw jf lh Gkvjhj Whczh, jocjf oaow ghykøowow low goczfbplhc# Wâ, dfybhcow xvfykjow,jfwjf hllâ ow bkyhc { ow goczfbplhc goc hboy }vfwzyow dfybhcow5 hllâ ow fwpfyh lh bhjyf xvf h zojow jhlhgzhcgkh1 lh whikjvyâh#

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 157/270

¿G÷bo hglhyhy fwzf womkwbh? ¿Xvkëc lo hglhyhyè? [h fwzèc wføhlhjow poy fl hvzoy jf lh lf{ { fwzèc fcwvw pvfwzow# ¨H{ jfl xvf yfzyogfjh¨ Bhw, ikfch}fczvyhjow jf low xvf gvbplhc wv jfify#

Do{, }vfwzyo bfjkhjoy, fc }kyzvj jf lh lf{ hyb÷ckgh jf low hmkcfw, fl fwpâykzv, oiyh woiyf fl pfcwhbkfczo jf low dobiyfw { lfw kcwpkyh fc wv jfify { bkwk÷c { fllow ivwghc gocavcgkocfw5 pfyo co

 pvfjfc whify hñc xvkëc wfyè fl xvf jfwplkfnvf lh ihcjfyh yfjfczoyh jf lh }fyjhjfyh lkifyzhj5 pfyo wfyè flxvf zfcnh bèw lvq5 { w÷lo }vfwzyh }olvczhj { low fwpâykzvw, wføhlhcjo }vfwzyo jfyyozfyo, ow llf}hyèc h lh}kgzoykh#

Fw pyfgkwo zyhihahy poy hboy jfwkczfyfwhjo { goc mf { wkc jfwghcwo# Co wf hjbkzf Yowh Kcojoyh5 codh{ fwpâykzv ck vco w÷lo xvf pykcgkpkf, xvf co zfybkcf wv bkwk÷c5 pfyo, }owozyow mvwzknhy h low yfqhnhjow#

Fl ahyjâc fwzè hikfyzo phyh zojow5 xvf zojow zfcnhc fl bkwbo jfyfgdo jf gvlzk}o { jf pyo}fgdo5 pfyolow jkyfgzoyfw, jhy h gocogfy low wfcjfyow xvf gocjvgfc h ël#

 Co xvkfyfc low dobiyfw, omvwghjow poy lh kncoyhcgkh { lh woifyikh jfl oynvllowo, lh lkifyzhj jfl pfcwhbkfczo5 pfyo co fc ihljf }fckbow h kcwzyvkyow { h jfgkyow }vfwzyo jfify { lvgdhy avczow5 }owozyowgoc lh bhzfykh5 cowozyow goc fl fwpâykzv#

 Chjh dh{ pfxvføo fc fl bvcjo5 w÷lo lh bfczkyh fw owgvyh { fl dobiyf jf lh bfczkyh fw kbpozfczf

 phyh gobpyfcjfy fl pfcwhbkfczo jf low fwpâykzvw, xvf pyfphyhc fl vbiyhl jf lh Whczh Gkvjhj, phyh yfgkiky low ghvjkllow jf lh lkifyzhj# Pfyo gobo fwzow zyhihaow }kfcfc fc pfyavkgko jf vc zfygfyo, ëwzf pyfphyh wvhwzvgkh { bhljhj { zyhzh jf llf}hy lh ihzhllh poy lh fwphjh5 pfyo co lh zkfcf, poyxvf low xvf hczfw lhfbpvøhyoc, dhc nvwzhjo jf lkifyzhj# Co fwzèc fc lh fjhj jf dkfyyo, ck fw doyh jf ozyh gyvqhjh#

Dfybhco, fl bobfczo wf hgfygh5 lh doyh wvfch { fl glhyâc hcvcgkh lh oyjfc5 fwzhy fc nvhyjkh {fczyfzhczo, llf}hy fl gocwvflo h low xvf wvmyfc goc hboy jfwkczfyfwhjo#

[o ow ifcjkno, hjflhczf# Avhc jf Iykwzol#

Bvgdow woc low xvf goihyjfwXvfjhyoc fc fl ghbkco,[ h pfwhy xvf low èckbo,Low h}kwow woc fc }hljf#Bèw, hvcxvf wfh bv{ zhyjf[ hvcxvf ow pocnèkw bodkcow,Llfnhyëkw poy }vfwzyo fwmvfyqo#[o ow jo{ fl ivfc gocwfao[ ow wføhlo fl ghbkco5Wfnvkj xvf {o }o{ jflhczfXvkzècjoow low pflknyow#

 _____________ 

Powfwk÷c L# L#

Jkao1Lhynh dh wkjo bk llfnhjh { wkfbpyf }kfcjo owgvykjhj, wkfbpyf wvmykfcjo5 fl ojko wf lo zfcno# "¿H

xvkëc dhilhw, dfybhckzh?"Ojko h bk bhjyf poyxvf bf dh dfgdo wvmyky bvgdo5 df pfchjo bvgdo poy fllh# [o fwzv}f wkfbpyf

fcmfybh { bf fc}fcfc÷ { goyz÷ bk ftkwzfcgkh poyxvf fyh vch ghynh phyh fllh { co bf jfa÷ gvbplky lh

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 158/270

bkwk÷c#Bk bhjyf wf llhbhih Aowfmkch5 bk phjyf Aoynf5 }k}fc fc Q# [o, Bhcvflh Qolh#Lh zyhao fl fwpâykzv jf Ghybfc I# Co xvkfyf pfyjochy5 wf lf dkgkfyoc gocwkjfyhgkocfw { poy mkc

 pfyjoc÷ { yfgkik÷ lh lvq#

 _____________ Hgzo wfnvkjo, wf powfwkoc÷ lh dfybhch Avhch { jko vc h}kwo jf vc pflknyo kcbkcfczf xvf hbfchqhih

hl dfybhco Knchgko fl “]kfakzo‒, gobo fllh lo llhbh, jf gv{o pflknyo {h zfcâhbow h}kwo poy fl dfybhcoKwkjyo Lhiyhjoy, { lvfno cow mvf gocmkybhjh lh ftkwzfcgkh { lh pyotkbkjhj jfl pflknyo, poy gobvckghgk÷cfwgykzh jfl bkwbo dfybhco Kwkjyo, yfgkikjh poy B# O# Poy jfwnyhgkh wf gocmkyb÷, hvcxvf wf f}kz÷ fl yoioxvf fyh fl bh{oy pflknyo#

[ wk pfcwèkw xvf co fw gkfyzoXvf low fwpâykzvw gvkjfcJf lhw gowhw bhzfykhlfw,

[o jkyë xvf fwow zhlfw Co whifc ck lo xvf jkgfc,Pvfw fw fl pykbfy jfify Bhczfcfy ikfc cvfwzyo gvfypoXvf fw lh dfyyhbkfczh5 co fl gfpoJfl fwpâykzv fc wvw lkjfw#

 _________ 

Powfwk÷c P# P#

Hnowzo 87 jf 8;88

Fwzhcjo goc}fywhcjo jfwpvëw jf lh gobkjh, mvkbow klvwzyhjow jf xvf wf fcgoczyhihc fc cvfwzyh pyfwfcgkh low fwpâykzvw jf low xvf mvfyoc yf{fw Hlmocwo TKK { Fjvhyjo ]KK, xvf jf hczfw whifbowghbkchc avczow fc fl fwphgko, poy hmkckjhj { bkwk÷c# Fl dfybhco Poyzkllo bf gocwvlz÷ xvë dhyâhbow, { lfjkaf1 Jflf fczyhjh hl xvf lf goyyfwpocjh#

Wf powfwkoc÷ { jkao, zfcjkëcjobf lhw bhcow { hpyfzhcjo goc fmvwk÷c#Ivfchw cogdfw gobphzykozhw bâow { dfybhcow xvfykjow#Dhgf zkfbpo xvf ow hgobphøhbow, { jow xvf fc lh zkfyyh mvfyoc wkfbpyf fwgolzhjow, fwgolzhbow h

jow oiyfyow, jf lh kcjvwzykh { jf Jkow# Wobow hmkcfw { ow wfnvkbow { }fbow }vfwzyow pyfphyhzk}ow {jfwfhbow lh doyh jf lh yfjfcgk÷c jf low pvfilow fc vc wolo pvfilo poy lhw kjfhw { poy fl hboy#

 Cowozyow }fbow fc fl fwphgko jow pvczow lvbkcowow jf nyhc bhnckzvj, xvf hñc cowozyow co whifbowdhwzh j÷cjf kyyhjkhc wv lvq#

]fcno zhc hlfnyf gobo cvcgh fwzv}f zhczo5 { bk gobphøfyo, xvf pyfwfczf fwzè, co bf dh jkwpvzhjofwzh hlfnyâh, h pfwhy jf wvw jfwfow, poyxvf bf pfyzfcfgf bhckmfwzhybf poy bâ, poy hczknüfjhj fc flfwphgko { poyxvf wokw bkw gobphzykozhw5 dkaow jf lh nyhcjf Fwphøh5 jfl pvfilo xvf powff fl kjkobhvck}fywhl { xvf fw fl pvfilo xvf dh jhjo lvq h bvgdow pvfilow { jf ël lh zobhyoc zojow phyh wfy vc wolo pvfilo#

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 159/270

Do{, co df jf fbkzky avkgkow woiyf pvczow yflknkowow5 zojo fwzo, fc fl bvcjo jf low fwpâykzvw, co zkfcf}hloy ckcnvco, wk co fw fl jfwfcnhøo# Hxvâ, wf zyhihah phyh wfbiyhy lh wfbkllh jf lh ñckgh yflknk÷c powkilf, lh yflknk÷c jfl hlbh5 lh jfl hboy pvyo { whczo, xvf wfyâh lh yflknk÷c jfl Jkow Hboy ,pfyo xvf cowfyè yflknk÷c poyxvf co fw yflknk÷c fl fwpkykzkwbo#

 Cvfwzyh }fckjh fw poy jfify5 h yfgoyjhyzf lo xvf hczfw zñ bkwbo cow fcwføhyhw#

Fl gocgkfyzo jf low pvfilow jf lh zkfyyh, gobo fl jf low jfbèw bvcjow, oifjfgf h lf{fw bfz÷jkghwxvf wf havwzhc h lf{fw wvpfykoyfw { ëwzhw, h lh lf{ vck}fywhl jf lhw hybocâhw { jf low hmkcfw5 poy fwo fwzo{goc}fywhcjo goc }owozyow { fc }kyzvj jf lh avwzkgkh#

Pyfnvczh hl bëjkvb poy lh wocykwh xvf fczyf low jow gyvq÷, j÷cjf fyh bhfwzyo jf oiyfyow, { {o, goboyf{, }kwkzhih hxvfllow zhllfyfw5 wvynk÷ lh wocykwh fwpoczècfh, poyxvf ëyhbow hmkcfw#

Low yf{fw woc oiyfyow5 fwpâykzvw jf bkwk÷c, { co woc yf{fw vch wolh }fq5 pfyo gvhcjo {h llfnhc h lhflf}hgk÷c jf pojfy jhy lh mflkgkjhj yflhzk}h h wvw pvfilow, hlzfychc hlnvchw fcghychgkocfw fczyf lowoiyfyow, phyh hpyfcjfy lhw cfgfwkjhjfw jfl hlbh jf wv pvfilo { pyo}ffylhw5 pfyo, low yf{fw zkfcfc xvfgfjfy bvgdhw }fgfw h lhw ftknfcgkhw jf low yfzy÷nyhjow, phyh f}kzhy fl fwgècjhlo wogkhl5 { wkfbpyf fwzohgoczfgf poy lh ghlvbckh { lh fc}kjkh { poy fl jfwpozkwbo jf ozyow yf{fw bfcow flf}hjow jf fwpâykzvmyhzfychl#

[o }kcf h wfy yf{, { co fyh lh pykbfyh }fq5 low dobiyfw bf dhc avqnhjo h wv bojo, pfyo bkgocgkfcgkh co bf yfboyjk÷ hl jfwfcghychy poy bkw hgzow, gobo dobiyf, wk ftgfpzño hlnvcow hivwow pyopkow jf lh ghycf, { ëwzow fyhc hzfcvhjow poy lhw gkygvcwzhcgkhw { poy low fxvâ}ogow jf ozyow5 pfyo fwzowhgzow, wk co jhc wvmykbkfczo, xvkzhc nloykh { iykllo hl fwpâykzv, poyxvf, hvcxvf fl nogf jf lh ghycf fwchzvyhl, jfif ëwzf havwzhywf h vc bëzojo { h lhw }fyjhjfyhw cfgfwkjhjfw jf lh ftphcwk÷c jf lh chzvyhlfqh{ hl mkc xvf lh chzvyhlfqh bhjyf jfwzkch low nogfw xvf kcmvcjf fc low ÷ynhcow jf wvw gykhzvyhw#

Fc gvhczo h bkw hgzow jf yf{, gvbplâ goc bk jfify5 pfyo, co pvjf llf}hy h bk pvfilo hj÷cjf xvfyâh5h lh lkifyzhj jf lhw kjfhw, xvf fw fl pykcgkpko jf lh nyhcjfqh jf low pvfilow { lh fbhcgkphgk÷c jfl fwpâykzv,jf lo bhzfykhl# Lo kczfczë, pfyo, fl pvfilo hñc jobkchjo poy pyfavkgkow, { fl yf{, poy lh ghlvbckh { lhkczyknh, gfjk÷ h wvw jfwfow, whgykmkgècjowf hczfw xvf fwghcjhlkqhy#

"Dfybhco Hlmocwo1 ]o{ h fbkzky vc avkgko yfwpfgzo h zk xvf zfcno moybhjo hczf hlnvcow dfgdow jf zv}kjh# ¿Zñ xvkwkwzf wfy pyfwkjfczf jf lh Yfpñilkgh? ‗Fwh fyh bk bkwk÷c, xvf co gvbplâ poy low pyfavkgkowjf bk pvfilo { lh pyfwk÷c jf low yfzy÷nyhjow5 pfyo, wk {o co lo hlghcgë, jfaë, gvèl fyh bk jfify, vclfnhzhyko, xvf, wk co lo pyfwkochc dhwzh fl ftzyfbo, gocmâo xvf lo dhyè { lo wfyè# ¿Xvë kbpoyzh xvf fl pojfy co wfh dfyfjkzhyko? Zñ oiwfy}hw low hgzow lkifyhlfw jf bk lfnhzhyko, { ël wf }h jfwpoahcjo jf lowyfzy÷nyhjow xvf h bâ bf yojfhyoc# [o oiyo woiyf wv gfyfiyo, { lf yojfo jf low dobiyfw xvf lf woccfgfwhykow hl mkc xvf pfywkno, {, fc lh hgzvhlkjhj, co dh{ bèw xvf fl xvf fwzè hl myfczf jfl noikfyco# AowëGhchlfahw, zv hbkno, {, h{vjhjlfw goc }vfwzyow jfwfow { mvfyqh pwâxvkgh, xvf fwf fw fl ghbkco#

"Zf dhyë vch oiwfy}hgk÷c, dfybhco Hlmocwo1 Ghchlfahw fw fl dobiyf, pfyo hñc bvgdhw }fgfw cofwgvgdh { jfwpyfgkh goc oynvllo h low dobiyfw jf kjfhw h}hcqhjhw, { fwzo yfzyhwh fl jâh jf lhw lkifyzhjfw,{ hñc oyknkch gocmlkgzow# ‗Wâ, pfyo fw xvf, dfybhcow bâow, zojo co pvfjf wfy jf vc bobfczo, { dh{ xvfky phvlhzkchbfczf yfco}hcjo lo }kfao poy lo cvf}o#

Ël wknvf wv ghbkco wkc yfzyogfjfy, { llfnhyè $wk f}kzhy pojfbow vc gykbfc {h myhnvhjo+, { poy fwozkfcf lh gocmkhcqh jf bk lfnhzhyko, xvf co xvkfyf lh pykwk÷c jfl phlhgko5 xvkfyf lh lkifyzhj jfl ghbpo { lhwogkfjhj goc fl pvfilo#

]owozyow, dfybhcow xvfykjow5 gobphzykozhw bâow5 lvbiyfyhw wokw jf lh }fyjhj jf Jkow, { fl jfwzkcodh xvfykjo xvf hihcjocëkw fl pvfilo jocjf zobhwzfkw lh bhzfykh jf }vfwzyo gvfypo, phyh bfaoy jfwhyyollhy }vfwzyh kczflknfcgkh { }vfwzyh hggk÷c# Pfyo, fl bkwbo jfwzkco ow dh jkyknkjo h vc phâw hbhilf,dkao jf cvfwzyh phzykh gdkgh, { jfwjf hxvâ, }vfwzyh hggk÷c yfpfygvzkyè h lh zkfyyh zojh, { co wfyè yhyo xvf}ol}èkw h jhy lh }oq jf yfjfcgk÷c#

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 160/270

Zyhihahj, dfybhcow xvfykjow, poy lh flf}hgk÷c jf lh dvbhckjhj, xvf lhw pyomfgâhw wf gvbplkyèc5 {zfcfj wkfbpyf pyfwfczf xvf jow yf{fw xvf wkfbpyf mvfyoc fwgolzhjow ow fwgolzhc h }owozyow poy hmkckjhj, poy hboy { poy whczh fc}kjkh jf }vfwzyh nyhc pyozfggk÷c# Wâ, hxvâ pyfwfczfw fwzèc, hczf xvkfcfw bfhyyojkllo { jo{ bk fczyhøhilf ifwo5 hdâ fwzèc }vfwzyow pyozfgzoyfw1 Afwñw, Avhc Ihvzkwzh { Th}kfy $jko vc ifwo h ghjh vco+# Jhbf zvw bhcow { nvhyjh fl yfgvfyjo, dfybhco, jf bk ghykøo# [ }owozyhw, bvafyfw,

mloyfw jf bk phzykh# Nyhgkhw# ]ol}fyë fczyf }owozyow#Hjk÷w#

 Hlmocwo

 ________ 

Powfwk÷c B# P#

Hnowzo 86 jf 8;88

Poy hboy h cvfwzyh xvfykjh Bhjyf Bhyâh, { fc gflfiyhgk÷c jf wv zyècwkzo h low fwphgkow, lf jfjkghbowfwzh wfwk÷c#Wf bhckmfwz÷ llfch jf zykwzfqh, { jkao1Lh fzfych phq wfh fczyf }owozyow, dkaow bâow#Nyhgkhw, dkaow bâow, poy dhifyow hgoyjhjo jf jhybf fwzf bobfczo jf gocwvflo { jf jfwghcwo#

Jfahjbf jfwghcwhy#]owozyow co whiëkw lo xvf wvmyf bk fwpâykzv fc jâhw gobo ëwzow, { lo xvf wvmyfc zojow low fwpâykzvw hl

}fybf wvmyky h bâ###Gvèczo jfyyogdf fc bk cobiyf { {o co lo hpyo}fgdo jf chjh, bkfczyhw dh{ zhczhwbkwfykhw xvf yfbfjkhy### ¨Gvècjo hghihyèc fwzhw mhywhw xvf zhc lhynow wknlow cow dhgfc wvmyky¨###Fw gkfyzoxvf {h }fbow gfyghco fl jâh1 Pfyo wf bf dhgf h bâ zhc lhyno gobo h }owozyow fl zkfbpo jfl wvmykbkfczo#

Fw zhczo lo xvf wf bf pkjf do{, xvf hvbfczhc bkw wvmykbkfczow fwhw nyhcjfw cfgfwkjhjfw5 {,wvbhcjo fl wvmykbkfczo xvf cow jh oâycow llhbhy “Whczow‒, “]kynfc‒ { oây zhczh bfczkyh gobo jfcowozyow wf gocwhnyhc fc }fyjhjfw gobfygkhlfw, xvf bk fwpâykzv lloyh jf gfnvfyh { lh bhlkgkh jf lowdobiyfw, hñc bèw xvf lhw nyhcjfw cfgfwkjhjfw# Pfyo, bk hboy h lh dvbhckjhj fw nyhcjf, {, h pfwhy jfbk joloy, hgvjo pyfwvyowh hjocjf bf llhbhc# [, llhbhjbf gobo xvfyèkw { gobo wfpèkw, wk fc fllofcgoczyèkw gocwvflo#

Goc fl jfyyogdf jf fwzf jâh, dfybhco bâo### ¨Gvèczhw lènykbhw wf pojyâhc fcavnhy¨###Zyhihahj phyhxvf pyoczo gfwfc fwow jfwpklmhyyow, hvcxvf wë xvf phyh cowozyow woc bèw goyzow zyfw o gkcgo høow xvf phyh }owozyow zyfw o gkcgo jâhw#

Dfybhcow bâow, {o pyoczo ow jkyknkyâh fl yvbio xvf dhiyëkw jf wfnvky phyh ghczhy lh }fyjhj {gocwfnvky lo xvf, gobo {o, hcwkèkw5 bhw hñc co fw doyh, pfyo zyhihahbow phyh hjflhczhylh#

Fwzf bobfczo jf jfwghcwo bf jh mvfyqhw5 pfyo dh{ zhczow fwpâykzvw xvf cfgfwkzhc jf gocwvflo, xvf phyh fllo, hgoyzhyë bk whzkwmhggk÷c5 pvfw {o df }fckjo h jfwghcwhy { h hlk}khy zhbikëc }vfwzyhw pfchw poy bkw wvmykbkfczow, { h{vjhj h low xvf phjfgfc#

Xvf lh phq wfh fc }vfwzyow fwpâykzvw, jfwfh }vfwzyh bhjyf#Bhyâh jf Chqhyfz 

Ghyo zf gvfwzh fl hboy H fwzh dvbhckjhj yfifljf5Zf jvflfw poyxvf zf }fcjfc,

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 161/270

Pfyo co fwghybkfczhw, co#Pyopoczf {h, bhjyf bâh,H co pyojknhy hboy,[ zf xvkzhyè fl joloy Fl yknoy jf lh avwzkgkh#

Wf }ol}k÷ h powfwkochy lh bëjkvb, { jkao1¨Gvèczo wvmyo poy bk lfcnvh¨ Poy bk bhljhj, wkfbpyf fwzo{ lvgdhcjo { bfzkjo fc lhw hnvhw jfl bhy 

hnkzhjo5 wo{ pfywfnvkjo { ojkhjo, { bk fwphczo fw nyhcjf gvhcjo okno fl cobiyf jf lh ]kynfc, poyxvf{o co dhilhih phlhiyh xvf co mvfyh phyh omfcjfylh, { ivwghih lhw phlhiyhw bèw kbpvyhw {jfw}fynocqhjhw phyh ilhwmfbhy jf fllh###¨Od¨, dfybhcow bâow¨###H{vjhjbf poy ghykjhj { jfgkjbf wk fwh]kynfc zhbikëc bf ojkh, pvfw bf jkgfc xvf zñ bf lo jkyèw###¨Poiyf fwpâykzv jf }vfwzyh bhjyf¨ ¨Gvèczo lhzfcno omfcjkjh jf phlhiyhw { jf oiyhw¨ Ow doyyoykqhyâhkw jf bk hwzvgkh phyh omfcjfylh# Pfyjochjbf###

"Chjh zfbhw, dfybhco hmlknkjo, poyxvf fllh hbh h zojow low dobiyfw, { h zojow bkyh, hvcxvf h vcowgoc ghykøo { ozyow goc gobphwk÷c5 pfyo h zojow goc hboy# Fc zk fwzè lh pyvfih# ¿Whifw xvë jâh fw do{? ‗  Co, dfybhco5 poyxvf {o dhgf bvgdo xvf fwzo{ wkfbpyf jf cogdf { fc fl mocjo jf lhw hnvhw jocjf

gobfzâ bkw dfgdow# ‗Pvfw do{ fw fl jâh fc xvf fl fwpâykzv jf Bhyâh }ol÷ h yfgonfy fl myvzo jf wv zyhihao {jf wv hboy5 { h zk, xvf zhczo lh dhw omfcjkjo, zf phnh zyh{ëcjozf fllh bkwbh h yfgkiky lh lvq5 cojfwpfyjkgkfw fwzf bobfczo, fc xvf lh Bhjyf jf Afwñw zf zyhzf goc hboy# "¿Fllh?###¿Bf hbh jfwpvëw xvfzhczo lh omfcjâ?###¨Od¨###¿Xvë phwh poy bâ xvf cvcgh wfczâ?###[o xvf ahbèw yfgocogâ h bkw pyopkowdfybhcow, ow yfgocoqgo, dfybhcow, h }owozyow###Xvë bhlo mvk, dfybhcow bâow, { oâj5 pfyo co bfjfwfgdëkw, xvf {o hbhyë zhbikëc h }vfwzyh bhjyf, xvf zhc jfw}fynocqhjhbfczf omfcjâ#

Fl bhy fyh bk ghwh, { ch}fnhcjo fc bâwfyh ihygh, fc fllh myhnvhih bkw dfgdow goczyh }vfwzyh bhjyf{ goczyh low dobiyfw, { poy lh hbikgk÷c jf vch bkwfykh xvf bf zoghyâh bèw, low hyyoahih hl bhy#

Yvmkco wf llhbhih bk phjyf5 dobiyf ivfco, jf dfybowo goyhq÷c5 wvw pyègzkghw bf fcwføhih, pfyo {olhw jfwoâ# Pfwghjoy fyh { pfwghjoy bf dkqo, { dobiyf xvf h bâ wf vcâh, fl bhy fyh wv zvbih# Bhzë hbvgdow5 { low xvf bèw bf pfywknvfc woc jow dfybhcow xvf, vco zyhw ozyo, wf vckfyoc h bâ fc fl zyhihao5ëwzow, gobo ozyow wfkw bèw, bf pfywknvfc fc fl mocjo jf lhw hnvhw, { h bâ bf llhbhihc “fl bklhnyowo‒, poyxvf wkfbpyf bf whl}hih# Pfyo, poy mkc, vch zoybfczh bf woypyfcjk÷ { bf dvcjk÷ phyh co whlky bèw jffczyf lhw olhw# Co pvfjo bèw, dfybhcow bâow, { h{vjhjbf5 { w÷lo ow jkyë fl cobiyf jf low jow dfybhcowxvf bhzë1 Pfjyo { Lèqhyo, {o, Myhcgkwgo Lvgfyo, jf ]kno#

Gobo lh bëjkvb zyhihahih goc ftgfwo, yfcvcgkë h whify low cobiyfw jf low ozyow# ]kwzo wv nyhcjoloy# Pfjkbow hl Phjyf lh lvq phyh fl gobvckghczf, { hlfnyf { pyobfzkfcjo }ol}fy, wf yfzky÷#

Wf powfwkoc÷ fl dfybhco Avhc phyh bhncfzkqhgkocfw, { cow jko vc yhzo jf ftphcwk÷c# Fczyf ozyhwgowhw jkao1 [h poy zojo cow bfzfbow, { hdâ fcmyfczf $lh ghpkllh jf low myhcgkwghcow+ dhilo h vc phjyfbv{ ivfco5 { co zfbhw, dfybhco, xvf wë lo xvf bf dhno, ck zfcnhw pykwh fc whify wv cobiyf, xvf {h zflo jkyë h wv zkfbpo#

H{vj÷ h }hykhw pfywochw#

Pfyo fwzf myhklf fyh vc myhvjfGobo Nkoyjhco { Loyfcqo5Pfyo low myhklfw pfy}fywow,Bf xvkzhyoc fwzf myhklf#

 ___________ 

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 162/270

$Fwgykzh, Zykcghjo+

Hnowzo 84 jf 8;88

Hbhjo dfybhco1

Ifcjkzo wfh fl Phjyf###[ xvë doyhw zhc gyvflfw phwo5 w÷lo poy fl hboy wf pvfjf wvmyky#Fc ozyh gobvckghgk÷c zf jkaf xvf phyfgf xvf zojo wf gocmhivlh phyh dhgfyzf wvmyky5 pfyo chjhkbpoyzh# [h chjh kbpoyzh fl wvmykbkfczo gvhcjo fw poy fl hboy, { lh dvbhckjhj fwzè poy bfjko#

[o jkaf xvf wf nloykhyâhc jf }fyzf jfwnyhgkhjo5 { fc fl plhc wkckfwzyo zyhqhjo poy fwzf jfwhnyhjfgkjo,zyhzh jf fc}ol}fyzf# Pfyo, fw bv{ pogo h}kwhjo, { zojo wfyè fc wv goczyh5 chjh zfbhw, poyxvf {o fwzo{ poy bfjko5 { low yvfnow jfl pyozfgzoy jfl dfybhco pfywfnvkjo, ÷{flow { h{ñjhlf gvhczo pvfjhw, poyxvffw bv{ lhbfczhilf xvf h wvw høow wf jfwdocyf o hghif, gobo co fwzè fwgykzo, wv ftkwzfcgkh# Pfyo, bèwjfwnyhgkhjo fw fl jfnfcfyhjo fcnfcjyhjoy jfl dfgdo gykbkchl, myhnvhjo h lh wobiyh jf lh fc}kjkh { jf lh}hnhcgkh#

Wk zñ co fwzv}kfyhw pyozfnkjo gobo lo fwzèw { nvhyjhjo poy zojhw bkw dvfwzfw $gobo jf fwzo zkfcfw pyvfihw+# [h dhgf zkfbpo xvf zf dvikfyh dvcjkjo fc fl ihlj÷c, pvfw dhwzh zv mkybh dh pyfzfcjkjo vwhy,

 pfyo co dh wkjo hzfcjkjo, poyxvf co fw mègkl mhlwkmkghyzf lh lfzyh# Co ftpocnhw bèw fc fwzf hwvczo zv zyhcxvklkjhj, poy lloykxvfow5 dhw jhjo gocwfaow jf pyvjfcgkh5oiwëy}flow wk xvkfyfw, poyxvf co cfgfwkzh fl wvfljo phyh wvw cfgfwkjhjfw, { fw doyh xvf wf jfaf jfhgvbvlhy# ¿Co lf dhc jhjo zkfbpo { bfjkow phyh gyfhywf vch wkzvhgk÷c jfwhdonhjh fc low ñlzkbow jâhwjf wv ftkwzfcgkh? Pvfw phyh low jfbèw, xvf zyhihafc, xvf dobiyfw { a÷}fcfw woc5 lo xvf dh{, fw xvf lh pvwklhckbkjhj lo hnoikh { co wf hzyf}f h hmyoczhy lh wkzvhgk÷c5 poy lo jfbèw, dfybhco xvfykjo, dhwgvbplkjo { chjh bèw fwzè oilknhjo h ftpocfyzf# Wk zf gocwvlzh, jhlf gocwfao { chjh bèw5 poyxvf zojowfyâh fc }hco { hñc pojyâh wfy xvf, h pfwhy jf bkw h}kwow, wfhw bolfwzhjo poy lknfyfqhw jf wv mhbklkh5 pfyo, {h whifw g÷bo zf lhw dhiyâhw goc zojow fllow#

Jf zojow bojow, dfybhco bâo, gyfo xvf, poy wv kbpyvjfcgkh, chjh wf dh gocwfnvkjo, { w÷lo pojfbow f}kzhy low nyhcjfw zyhwzoycow xvf zyhfyâh fl dfgdo xvf cow ogvph# Zyhzhyfbow jf whl}hylo poy ghbkco jkwzkczo, dhgkfcjo xvf poy fcmfybfjhj wfh wviwzkzvkjo5 bhw, fwzo zfcjyâh xvf wfy fc iyf}f, pvfwbvgdhw doyhw co phwhyâhc wkc xvf dvikfyhc gocwvbhjo wvw pfywfnvkjoyfw low dfgdow myhnvhjow5 { wk, poy vch gkygvcwzhcgkh xvf pyfphyo, lonyhwf f}kzhylo, xvf lo }fo bv{ jkmâgkl, ozyow dh{ xvf zkfcfc myhnvhjohlno bèw o bfcow jf lo xvf zyhzhbow jf f}kzhy5 { yfgvfyjh xvf lo xvf dhw }kwzo hcjyhaowo { wolo,llf}ècjolf phc vc ckøo5 { fwzo lf llfnhyâh, wk jf ëwzh wf lkiyhyh, poyxvf, xvkfc co dh wkjo pyvjfczf ck dhwhikjo gyfhywf hboy poy wv bojo jf wfy { hpoghbkfczo, co pvfjf fwpfyhy lo xvf ël co dh jhjo# Wknvf zvwzyhihaow fwpkykzvhlfw fc lh moybh xvf low llf}hw, { co phjfqghw poy lo jfbèw5 xvf fl jâh jf jhy fbpvaf {hfwzè jfwzkchjo5 {, phyh fczocgfw, co cfgfwkzhyèw zhczo jfl zyhihao bhzfykhl5 xvf wk bvgdo }fw hdoyh fc pfywpfgzk}h, co fw chjh phyh fl xvf zf pyfphyhbow, { yfgonf fl zyhihao xvf fc pojfy jf ozyow zkfcfw {

hygdâ}hlo zñ5 xvf co wfyè jkmâgkl xvf lo gocwknhw#

Hdoyh {h zkfcfw bèw zkfbpo { bèw zyhcxvklkjhj phyh jfjkghybf hlnvchw doyhw poy wfbhch5 pfyo cojfafw yfzyhwhy lh zyhcwgykpgk÷c jf lhw cozhw xvf yfgonfw, pvfw woc phyh zojh lh dvbhckjhj#

Zf fwpfyh vch nyhc woypyfwh { pocjyèw fl yfbfjko gvhcjo llfnvf fl bobfczo#Yfgkif { jh bk ifcjkgk÷c, { dhwzh fl jobkcno, xvf jfifbow phwhylo hlfnyfw#

 Myhcgkwgo Th}kfy 

Kwkjyo, Th}kfy f Knchgko,Xvf woc zyfw nyhcjfw pozfcgkhw,

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 163/270

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 164/270

Fl dobiyf yobpf fl womkwbh[ hgfpzh fl gyfjo jf lh Yhq÷c#

 ____________ 

Wf }ol}k÷ h powfwkochy lh bëjkvb { jkao1Jkwgvlph }fcno h pfjkyow, dfybhcow, poyxvf }hykhw }fgfw df wkjo fc}khjo { co df xvfykjo oifjfgfy#Wo{ vc fwpâykzv }kfao { jf pogo pyonyfwo, poy bkw kjfhw jfwzyvgzoyhw { co dhifybf jfahjo jkyknky jf bkwdfybhcow#

Fyyhczfw woc bkw phwow fc fl fwphgko, poyxvf fyyhczfw mvfyoc fc lh zkfyyh poy fl ojko h low dobiyfw { hlhw kcwzkzvgkocfw5 {o mvk vco jf low xvf dhc wowzfckjo lhw kjfhw hchyxvkwzhw { co lo wvpf wfy, gobo cowhifc wfylo hñc bkw gobphøfyow jf do{, { xvkfyo xvf bf fcwføëkw h wfy hchyxvkwzh#

"Pvfw o{f, dfybhco# Lh hchyxvâh fw ghwk fl nyhjo jf pfymfggk÷c wvbh5 pvfw wf gobpfcjkh zojo fcfwzhw phlhiyhw# Jfyfgdow knvhlfw fc fwghlh { avwzkgkh, poy lh avwzkgkh bkwbh# Pfyo low hchyxvkwzhw dhc ifikjo fc bhlhw mvfczfw { w÷lo zkfcjfc h lh jfwzyvggk÷c#

"Hwâ lo fczfcjâ {o5 hwâ lo fczkfcjfc bkw gobphøfyow jf do{ { fl ojko yfchgf fc zojo goyhq÷c jfl xvf

wf llhbh hchyxvkwzh1 lh kcbvzhilf fxvk}oghgk÷c jfl fwpâykzv, jobkchjo poy lh bhzfykh#Wo{ vc fwpâykzv }kfao { jf bvgdh bhljhj5 pfyo do{ bf yojfh vc hbikfczf xvf bf llfch jffwpfyhcqhw5 pfyo fwzo{ zhc zoyzvyhjo poy low wvmykbkfczow, xvf ow kbployo ghykjhj, phyh }fy lh lvq {fcbfcjhy bkw {fyyow#

Fc bk ftkwzfcgkh hczfykoy, {o mvk fl afmf jfl hchyxvkwbo bhjyklføo5 { fc vch whlkjh goc hlnvcowgobphøfyow h ]hlfcgkh, h gobfzfy vco jf low dfgdow xvf do{ bf ghllo poy joloy, pfyo xvf lo jkyë goczojh bk dkwzoykh, phyh }vfwzyh kcwzyvggk÷c ozyh }fq# Mvk dfykjo hxvâ, fc fwzh bhco, xvf hñc co wf dhgvyhjo, goc lh bkwbh hybh dobkgkjh#

Fwzo{ bv{ hnoikhjo, dfybhco5 bf llhbo ]kgfczf Noyjk#]k wv joloy { pfjkbow lh lvq, { whzkwmfgdo wf yfzky÷, pyobfzkfcjo }ol}fy#

[ gfwh lh Hchyxvâh jf lh bhzfykhPhwècjowf hl ghbpo Fwpkykzkwbo,Gocmfwhcjo fwzh }fyjhj fl bkwboHchyxvkwzh jf lh bhzfykh#Gflfiyhbow xvf fl bhzfykhl hchyxvkwzhJfwfcnhøhjo, gocmkfwf cvfwzyh jogzykch5Pfyo fw gowh zfyykilf { pogo jknchXvf }fhbow fwpkykzfyow Hchyxvkwzhw#Glhyo fw xvf fwpkykzvhlkwzhwWoc, { jf lh yflknk÷c fwglh}ow,Pfyo xvf woc, bèw xvf glh}ow,Ihlj÷c jf low Fwpkykzkwzhw#

 _________ 

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 165/270

$Fwgykzh, Zykcghjo+

Hnowzo 8; jf 8;88

Hbhjo dfybhco1

Mflkq hck}fywhyko fl jf do{5 :6 høow xvf dh xvf bf fcgoczyhih woiyf zv gvch { avyhih hl Phjyfllf}hyzf h lh gvbiyf jf lh boczhøh5 co wf bf ogvlzh lo zoyzvowo jfl ghbkco, poy lo bvgdo xvf dhiëkw pfjkjo h zv yffcghychgk÷c5 jf bkw dvfwzfw jfwgfcjâhc golvbchw jf hboy { jf mflkgkzhgk÷c h zvw docyhjowgvhczo dvbkljfw phjyfw, xvf co hgfyzhihc h gobpyfcjfy lo xvf lfw phwhih, pfyo pyfwfczâhc { hñc zv phjyf zf lo pyomfzkq÷ pogow jâhw hczfw jf wv phyzkjh, xvf hvcxvf zfbpyhch phyh ël, fyh cfgfwhykh phyh flgvbplkbkfczo jf zv bkwk÷c, poyxvf jfiâhw phwhy poy low ghbkcow xvf dhw phwhjo phyh xvf chjh kncoyfwjf lo xvf fw lh }kjh woiyf lh zkfyyh#

Wk yfnkwzyhw lh dkwzoykh jf lh hwzyocobâh, fcgoczyhyèw xvf fc fwh }fczvyowh cogdf jfl 84 hl 8; jfhnowzo jf 844=, dvio goyykjhw jf lvgfw fc fl fwphgko xvf goc}fynâhc woiyf hxvfllh dvbkljf ghwh jf lhghllf jf Phwzoyfw C± 8= { lh hwzyocobâh co pvjo avqnhy hñc fczocgfw hxvfllow avfnow, gyvgfw { ghyyfyhwjf lvgfw fc vc yfjvgkjo pvczo jfl fwphgko5 pfyo goyyoioyhyoc xvf co fyhc bo}kbkfczow fwzflhyfw# Do{ zf

lo jkno5 fyhc low fwpâykzvw jf lvq xvf bhcjhihc wvw fmlv}kow woiyf hxvfllh gvch xvf owzfczhih flfbilfbh jf vch hjoyhgk÷c fc lh ghifgfyh# ¿Lh yfgvfyjhw? ‗Wâ, fyh vc goyhq÷c goc gyvq# ‗Pvfw co fyhghwvhl5 fwzvjkh { whif, dfybhco bâo, xvf fl mfc÷bfco jf hxvfllh cogdf lo wkczk÷ { hñc yfgkik÷ yf}flhgk÷cfl Phph Pâo KT { gocgkik÷ $fxvk}oghjhbfczf poy gkfyzo, poy lh yflhgk÷c+ xvf fyhw fl zfbkjo Hczkgykwzo {wkc gocogfyzf lo hcvcgk÷ hl bvcjo# ¨:6 høow¨###¨Gvèczow wkcwhioyfw df phwhjo¨ ¨Gvèczhw }fgfw bf df}kwzo ghwk pfyjkjo fc bk hyjvh zhyfh¨ ¨Gvèczh h{vjh bf dh pyfwzhjo fl hcgkhco Aohxvâc¨###Co gfwo jfjhylf nyhgkhw { h zojow low xvf bf dhc h{vjhjo5 Avhc Ihvzkwzh wf gyf{÷ zhc oilknhjo gobo {o, poyxvfgoc mf fc vc Jkow oyhihw jf ckøo { jf ao}fc5 { fl dvbkljf Afwñw jfa÷ wfczky fc zk wv hggk÷c mlñkjkgh fcbfboyhilf jâh xvf zf wfczâhw boyky { lh mf zf whl}÷ { low yvfnow jf zv ivfch bhjyf# ¿Xvë ghbkcow dhwwfnvkjo jfwpvëw? Low xvf zfcâhw xvf yfgoyyfy phyh zoghy jf zojo5 phyh yfbfboyhy zojo lo xvf zv fwpâykzvdh wkjo5 phyh xvf chjh kncoyfw fc zëybkcow nfcfyhlfw5 phyh fwgykiky fl g÷jkno jf whlvj phyh lhwnfcfyhgkocfw }fckjfyhw { fl ykzo xvf co fw fwgykzo, jf lh yflknk÷c chzvyhl xvf jhyè gocwvflo h lhw hlbhw {lfw hiyf}khyè fl ghbkco h lhw pvfyzhw jf lh gkvjhj whczh#

Jow høow dhgf fc fwzhw doyhw, co pfcwhihw ck yfbozhbfczf lo xvf do{ pkfcwhw { wkfczfw { hñc bfcowgobpyfcjâhw xvf pojyâhw fwghlhy fl gkflo myhnvhjo poy lh yflknk÷c { dvcjkylo fc fl ghow jf }fynocqowhdkwzoykh goc lh opvlfczh Ihifl { fl ghwzkllo jf lh bfczkyh, goc lh kcftpvnchilf bhqboyyh jf lh owgvyhKnlfwkh Yobhch5 zhc owgvyh gobo lh bfczkyh jf wvw jonbhw { {h gyvaf fc wvw gkbkfczow#

Wkfzf fwghlocfw zkfcf lh fwghlkchzh xvf fwzèw wvikfcjo { fc fl xvkczo fwzèw ${ co dh{ xvkczo bhlo+, pfyo ëwzf fw jf lvgdh { pyonyfwo5 fl wftzo fw jf lh }kgzoykh { jf lh oynhckqhgk÷c, { fl wëpzkbo fl jf lhgowfgdh, fl jfwghcwo { lh nloykh#

Èckbo, dfybhco bâo, xvf {h low hyzkllfyow llfnhc# Wë zñ ivfc kcnfckfyo { pyfphyh low ghbkcow { lhwzykcgdfyhw#

Mflkgkjhj fzfych phyh zk { gvhczow zf yojfhc5 dhwzh lvfno#

 Myhcgkwgo Th}kfy 

 Co fyh vc poyzhl jf Iflëc,Bhw wâ lh ghllf PhwzoyfwWoiyf lh ghllf jf Yf{fw,Jocjf wf gvbplkfyoc lf{fw

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 166/270

Xvf do{ pvfjf jhy h low dobiyfwHxvfl ckøo5 hxvfl###Lvqifl#

 ________________ 

Powfwk÷c P# PoyzklloHnowzo 90 jf 8;88

Phq fczyf }owozyow#Mflkgfw bkw dfybhcow1 Llfnh lh lvq fczyf }owozyow { fl bvcjo wf gocbvf}f hczf lh }fyjhj fzfych {

low fwpâykzvw jfl Jkow Hboy klvwzyhc h wvw dfybhcow phyh xvf lh jfwphyyhbfc fczyf zojow low dobiyfw {lfw wføhlhc low pvczow lvbkcowow xvf jfifyèc wfnvky###Bhw ¨h{¨###Gvèczow dobiyfw jfczyo jf wvw  mowhyfw,jfczyo jf lh }kjh, xvf jkwmyvzhc do{ poy nyhgkh, fc lh zkfyyh, co }fc lh }kjh jfl fwphgko# Hllâ lh }fyjhj fwfzfych# Hllâ lh cogdf co ftkwzf phyh lh kczflknfcgkh { lh bfczkyh co zkfcf hwkfczo# Pfyo fw fc lh zkfyyh jocfwf gocxvkwzhc lh kczflknfcgkh { lh lvq5 pfyo lh hifyyhgk÷c { fl jfwpozkwbo jf low llhbhjow whikow,

gocjvgfc bhl h wv nyf{ { gvhcjo llfnhc hl fwphgko pkjfc lh yffcghychgk÷c#Dh llfnhjo lh lvq { dh wkjo yfihzkjh { owgvyfgkjh { wf dh llfchjo jf ihlj÷c h low xvf dhc hcvcgkhjo, { lh lvq wf yfzky÷, h jhy zkfbpo h xvf lhw gowhw llfnvfc hl ñlzkbo nyhjo jf wv bkwfykh, { {h llfnhyoc#

Fc bfjko jf fwf bhy pyogflowo, {o ch}fnvë { goyyâ goc lh mf { fl hboy, phyh hyyhcghy lh }fyjhj jflfcgkfyyo h xvf fwzhih gocjfchjh { lvgdë goc fwmvfyqo { fcgoczyë lh }fyjhj glhyh#

Lh lvq fw lh kczflknfcgkh jf lhw gowhw jfl Jkow Hboy5 jf fwf htkobh xvf yhjkgh fc cowozyow bkwbow {xvf fwzè h cvfwzyo hlghcgf, gvhcjo jfwcvjow jf fnoâwbo { llfcow jf hboy poy cvfwzyow dfybhcow,hdocjhbow fc cvfwzyh hlbh { fc wv gocogkbkfczo { fw fczocgfw xvf cow dhgfbow lvq#

Lh Knlfwkh jf Yobh co dh fcwføhjo fl gocogkbkfczo jf fwf htkobh { wv fjkmkgko fwzè ghygobkjo poy lhw hnvhw jf lh bfczkyh { co pvfjf {h yfwkwzky lh goyykfczf jf lhw hnvhw whlvjhilfw jf lh }fyjhj { lh lvq, poyxvf wf dh hlkbfczhjo fc lh owgvykjhj { lh bfczkyh#

Lh lvq dh llfnhjo hl pfjfwzhl jfl zyoco jf lhw gocgkfcgkhw, goc kcgfwhczfw zyhihaow5 pfyo gobo lh nozhjf hnvh, dh doyhjhjo lh fcoybf yogh jocjf wf fczyockq÷ lh bhljhj, yfgkif lh lvq fc wv kczflknfcgkh {yfgdhqh goc zfw÷c lh owgvykjhj jf lh kncoyhcgkh, xvf zhczow wknlow lo dh bhczfckjo fc lh jfwnyhgkh { fc flwvmykbkfczo { wf yf}vfl}f goczyh fwf ghwzkllo jocjf hckjhc lhw h}fw jfl yocgo nyhqckjo { jocjf lh }fyjhjfw gvikfyzh jf gyfwp÷c# Fwf fjkmkgko fwzè hpvczhlhjo5 { low pvczhlfw, gobo fl fjkmkgko, fwzèc ghygobkjow, { pyfphyhow, xvf lh doyh jf lh jfbolkgk÷c {h wf hgfygh { chjkf lh pojyè fwxvk}hy o kbpfjky { fwzh }oq goyyf

goc fwzf pkzo xvf yfwochyè fc fl vck}fywo zojo, pvfw zojo fl vck}fywo fwzè wolkjhykqhjo, { wv hwpkyhgk÷cfw llfnhy h lh }fyjhj vck}fywhl#

Poy fwzh wolkjhykjhj, low fwpâykzvw fcghynhjow jf jkmvcjky lh lvq fc zojow low bvcjow, wf yfñcfc fc lowGocwfaow xvf fl Gyfhjoy pyfwkjf { wvw jfgyfzow xvf yfwkjfc fc lh lf{ vck}fywhl jf lhw hybocâhw, wfgvbplfc#

Fl jfyyvbif jf lh ghygobkjh Knlfwkh Yobhch jfgyfzhjo fwzè, { fl jfwzkchjo, do{ gflfiyh wvhck}fywhyko# Fc fwzow gocwfaow fw jocjf lh }fyjhj yfwkjf { fw fzfych gobo lh lvq jfl fwpâykzv }k}kmkghjoy xvf gyf÷ { co jfwzyv{f { fzfychbfczf gyfh, fwh fw lh }fyjhj5 wowzfcfylh, h fwo wf ow dh bhcjhjo jfwjfhxvfllow gocwfaow5 jfbowzyhy xvf lh zkfyyh, fwzf bvcjo, xvf phyh wvw whikow fcghwzkllhjow fc lh woifyikh {fl jfwpozkwbo fw fl zojo, fw vc jkbkcvzo gobphyhzk}o, vc èzobo kbpfygfpzkilf fc fl kcbfcwo ogëhco jflvck}fywo#

]fj xvf {h, goc lh pfxvføh gkfcgkh gowbonyèmkgh xvf powfëkw, wf ftzyhøhc low hwzy÷cobow jf xvf pvfjh mknvyhy fc fl yfnkwzyo vck}fywhl jf low bvcjow# [ wk fw vc jkbkcvzo gobphyhzk}o goc fl gocgkfyzo

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 167/270

jf lh hybocâh jfl Nyhc Gowbow, ¿poy xvë low dobiyfw xvf zhczhw }fgfw dhc yfgdhqhjo lh lvq, wffcghwzkllhc fc wvw zopfyhw? ¿Poy xvë dhc jf xvfyfy wfy zhc pfxvføow fwzhcjo jfwzkchjow h wfy nyhcjfw?[h llfnh fl jâh }fczvyowo fc xvf co pojyèc zoygfy fl ghbkco xvf wknvfc lhw kczflknfcgkhw, phyh kcnyfwhy fc fl nyhc gocgkfyzo oyjfchjo poy low gocwfaow jfl Gyfhjoy#

Fc }fyjhj jf }fyjhj ow jkno xvf jfwgkfcjfc jf fwow gocwfaow jf lvq, low fwpâykzvw xvf dhc jf

fcgfcjfy lh lvq5 { zñ, dfybhco bâo, { oâj }owozyow { wfj zfwzknow jf xvf ow jfglhyo xvf wokw low }fckjowjf hxvfllow gocwfaow, h jhy jf ifify jf lhw hnvhw jf lh }fyjhj fzfych hl bvcjo wfjkfczo#

Do{ gflfiyhw zv hck}fywhyko# Mflkq jâh# Jâh jf lvq, fc fl gvhl fbpkfqh lh ihzhllh jfl ikfc# Hyjvh, bv{hyjvh, fw lh zhyfh xvf wf fcgobkfcjh5 pfyo mvfyqh zkfcfw phyh wowzfcfylh { jfwfbphøhylh, { pyoczo, bv{ pyoczo, h zk llfnhyèc dobiyfw jf hggk÷c xvf co zf kczfygfpzhyèc zv bkwk÷c5 hczfw zf hckbhyèc { llfchyèc jf}hloy xvf ikfc wf cfgfwkzh5 h zk llfnhyèc dobiyfw jf }hwzh klvwzyhgk÷c fwpkykzvhl { dobiyfw jf bfjkowbhzfykhlfw phyh jhyzf zojo lo xvf cfgfwkzhyèw { h{vjh pfywochl#

Lh fbpyfwh fw lh bèw nyhcjf xvf fc lh zkfyyh wf dh gobfzkjo { co zf mhlzhyèc low bfjkow jf pojfy fwpkykzvhl, jf kczflknfcgkh, bfjkow bhzfykhlfw { h{vjh phyh fl bo}kbkfczo jf zojo5 jvyh wfyè lh lvgdh,mvfyzf fl fcfbkno fcghwzkllhjo5 pfyo zñ llf}hw fl bhcjhzo jfl Wvpyfbo Dhgfjoy { goc zk fwzèc zojow lowfwpâykzvw jfl Jkow jf Hboy xvf kbpocf fl pyonyfwo#

Bhw ¨h{ jf hxvël xvf }vfl}h lh ghyh fc lhw ihzhllhw jfl Wføoy Wfyè yfwpocwhilf jf wvw jfiklkjhjfw# Chjkf jfif zfbilhy, poyxvf cowozyow fwzhbow fc bfjko jf }owozyow# ¨H{ jf hxvël xvf zkfbilf hczf flbocwzyvo jf lh bfczkyh¨###wfyè avqnhjo gobo h low fcfbknow jf lh ]fyjhj# Dfybhcow xvfykjow, fl jfify zfcëkw jf h{vjhy hl dfybhco bk pyozfnkjo# Oilknhjow fwzèkw h fllo poyxvf wokw jf low flfnkjow phyh lh ihzhllh, { fl Hboy goc xvf Jkow cvfwzyo Phjyf ow dh jfwknchjo, co jfif wfy jfmyhvjhjo# Oâj {h lh }oqjf###¨Hlfyzh¨###Poyxvf lh gocgvpkwgfcgkh llfn÷ hl lâbkzf { co wf pvfjf zolfyhy poy bèw zkfbpo###Dfybhcobâo# Wf zf dh fczyfnhjo lh ihcjfyh jf lh lvq, jfl hboy, jf lh phq# Wv lvq gkfnh low oaow jf low omvwghjowwfgvhgfw jf lh Knlfwkh jf lhw Hlkhcqhw { lh kcjfgkwk÷c yfkch fczyf fllow#

Zyfbolh goc }hloy fwh ihcjfyh fc fl jâh xvf wf zf bhcjhyè, xvf dobiyfw co zf dhc jf mhlzhy# Low xvfzf hgobphøhyèc kc}fwzkjow fwzèc jf pojfy { cowozyow pyfphyhbow low ghbkcow# Wë zñ fl ivfc nfcfyhl#

¿Xvë ow omyfgfyë {o fc fwzf jâh, dfybhcow xvfykjow? Zobhj lo xvf {o pvfjo omyfgfyow, zobhj vchgoph jf hnvh fc lh xvf jfpowkzhyë bkw mlvkjow { bk hboy5 zyhfjbf hnvh phyh xvf lh mlvkjkmkxvf { ow jfaffc fllh bk omfyzh { bk hboy###

Lf pyfphyë fl hnvh xvf pfjâh { pockfcjo lhw bhcow woiyf fllh, jkao1 Fc fl cobiyf jf Jkow cvfwzyoPhjyf, hxvâ jfao jfpowkzhjo bk hboy { bk ifcjkgk÷c, { zfcjk÷ lhw bhcow h zojow { jkao1 Hjflhczf, wfjmvfyzfw5 }fcgfy fw fl bhcjhzo#

 Myhcgkwgo Th}kfy 

¨Gvèczo hboy yfwpkyh{ gvèczo joloy fc}vfl}f(H bâ fl hlbh bf jvflf,Pfyo fwf hboy bf hckbhH jfwzyvky lh wvpkchKncoyhcgkh { bf jf}vfl}fcGhlvbckhw }klfw { jfcvfwzow,[ fc mfyogfw pfcwhbkfczowLow kbpozfczfw bf fc}vfl}fc[, co wo{ bèw xvf vc kcwzyvbfczo#

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 168/270

 ____________ 

Powfwk÷c P# Poyzkllo

Hnowzo 90 jf 8;88, cogdf#

Fl Bhfwzyo###Fl Bkckwzyo jfl Phjyf, dhil÷###Nyhcjf fw fwzf jâh###Vc gyvakjo zfyykilf wf pyfwkfczf#Pfyo###whlvjhy fw pykbfyo#

Phq fczyf }owozyow, dfybhcow bâow#Gvhcjo fl hlbh ivwgh { fcgvfczyh wv hmâc, xvë nyhcjfqhw jfwgviyf { xvë hlfnyâh lf pyojvgf fl

fcgvfczyo# ]owozyow wokw bkw hmkcfw poy phyfczfwgo fc ozyhw ftkwzfcgkhw { hdoyh, poy bkwk÷c, h bâ bf zoghkcwzyvkyzf h zk h yfhlkqhy5 jfahjbf vc bobfczo xvf phwf bk fbogk÷c###

Phyh yfjkbky lh dvbhckjhj, lh lvq jf lh }fyjhj fw fl ñckgo yfwoyzf xvf Jkow cvfwzyo Phjyf fbplfh {cow bhcj÷ fczyf ozyow h Afwñw phyh bhyghy fl jfyyozfyo#

]owozyow dobiyfw { cowozyow fwpâykzvw do{, zojow }hbow ivwghcjo fl pykcgkpko, fl mvcjhbfczo jf lh}fyjhj fzfych, { wf fcgvfczyh gvhcjo fl hlbh fw lkiyf, poyxvf lh lkifyzhj lo llf}h hjocjf yfgkif fl

 pykcgkpko#¨Whczh Lkifyzhj( [o lh wfczâh { lh hbhih, pfyo co lh pojâh zfcfy, poyxvf fl gvfypo ghyjfchlkgko lhgohyz÷5 hxvfl Whgyo Golfnko lh hboyjhq÷, poyxvf w÷lo hboyjhqhcjo lh lkifyzhj pvfjf ël wviwkwzky, pfyodo{ w÷lo zkfcf hvzoykjhj yfjvgkjh5 {o bhckmfwzë yfpfzkjhw }fgfw bk hboy h lh lkifyzhj jvyhczf bk poczkmkghjo { ozyhw zhczhw mvk hbocfwzhjo poy fl Whgyo Golfnko { dvif jf hdonhy bkw hcwkhw jf ftplkghy fl jonbh5 fllow xvfyâhc phyh wâ wolow lh wvpyfbhgâh jf pfcwhy { fl bvcjo w÷lo zfcâh jfyfgdo h oifjfgfy#Lh Whczh lkifyzhj fwzhih wfgvfwzyhjh#

[o hgfpzë fl Phphjo, poy hboy h lh dvbhckjhj { goc fl wolo mkc jf }fy fl bfjko jf jfglhyhy lh}fyjhj5 gvhcjo bf gfygkoyë jf xvf co lo pojyâh dhgfy, hgfpzë bk whgykmkgko { pyogvyë hlhynhy bkw høow fcfl Phphjo, poyxvf hl bfcow f}kzhyâh pfywfgvgkocfw h low lkiyfw { co wf opykbk÷ jvyhczf bk Phphjo5 pfyo{o boyâh jf jfwfow jf jfglhyhy lh }fyjhj { co pojâh jfgky vch wolh phlhiyh, ck h low jflfnhjow jf lowfwzhjow, ck h lhw bvlzkzvjfw jf pfyfnykcow xvf yfgkiâ#

Fc low g÷cglh}fw, ck fc fl wfco jf lh Knlfwkh Omkgkhl, co pvfjf fczyhy fl fwpâykzv lkifyzo, poyxvf fl pfcwhbkfczo lkiyf hllâ co zkfcf hwkfczo5 {o yfgkiâh kcwpkyhgk÷c jf bk pyozfgzoy Afwñw { bf hdonhih,gobpyfcjkfcjo bk kbpowkiklkjhj jf dhgfy chjh jf lo xvf bf kcwpkyhih, { bf goczfczhih goc xvf, hlbfcow, co wf opykbâh bèw5 pfyo phjfgâh bvgdo, poyxvf gobo co gobvlnhih goc fl gvfypo ghyjfchlkgko{ pocâh bk }fzo h wvw jhøhjhw gowzvbiyfw { zfcjfcgkhw jf zkyhcâh { {h lo whiâh5 jf wfnvkjh lh hbfchqh5 {co zhczo poy fl Whgyo Golfnko, gvhczo poy lhw yflknkocfw, wvw nfcfyhlfw#

Bvgdo jfwfhih xvf fl fwpâykzv jf ]fyjhj zobhyh wkxvkfyh vch wolh }fq hwkfczo f klvwzyhyh hxvfllhwkczflknfcgkhw fbiozhjhw poy fl oynvllo { lh bhljhj, pfyo ¿g÷bo lo pojyâh gocwfnvky, gvhcjo wfhboyjhqhih h lh whczh lkifyzhj jf pfcwhbkfczo?

[o gocwvlzhih goc bk gocgkfcgkh { fyh yfwpocjkjo poy fl fwpâykzv wflfgzo jfl Bhfwzyo5 pfyo phyh bâw÷lo5 phyh bk gocgkfcgkh5 pvfw {o co pojâh dhgfy bèw xvf mkybhy lo xvf bf pyfwfczhihc# ¿Xvkëc fyh {o?Gobo Phph co fyh bèw xvf vc bhckxvâ, ck zfcâh lkifyzhj { co xvfyâh bèw gobphøâh xvf bk gocgkfcgkh5goc ëwzh fwzvjkhih { goc bk yhq÷c ivwghih gocafzvyhw poy jocjf pojfy kczyojvgky wkxvkfyh lh kjfh jfyfmoybh5 pfyo zojo lo }fâh jf cfnyo gyfwp÷c, { co dhllë vc pfcwhbkfczo jf goloy fwghylhzh gobo lowzyhafw xvf }fwzâhc, goc fl gvhl pvjkfyh goczhy phyh jhy hl bvcjo lh lkifyzhj jf pfcwhy#

Bf yfgocgfczyhih wkfbpyf { zyhzhih jf dhllhy vc bozk}o, vc pfcwhbkfczo, vc dèlkzo goc xvf pojfy llf}hy h low pvfilow lh }fyjhjfyh jogzykch jfl Gyvgkmkghjo5 pfyo lh hlkhcqh bf jfzfcâh { lh mvfyqh iyvzhbf hpykwkochih { bf llf}hihc goczyh bk }olvczhj, poy goczyhyko ghbkco jfl xvf bk fwpâykzv zfcâh zyhqhjo#

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 169/270

[ hñc co wf bf gocwfczâh yfgzkmkghylfw, wkco fc wfczkjo kcomfcwk}o { bk hvzoykjhj co fyh llf}hjh fczyffllow5 w÷lo low wñijkzow, fl glfyo ihao, yfgocogâh lh hvzoykjhj jfl Phph5 { ck hñc h low pfyfnykcow bf fyhjhjo bhckmfwzhybf { dvikfyh jhjo bkl }kjhw5 pfyo jocjf xvkfyh xvf dvikfyh yfwihlhjo, bf dvikfyhhckxvklhjo#

¿Xvë dhgfy? ¨Xvë wvmykbkfczow phyh xvkfc wkfczf lh kcwpkyhgk÷c jfl Bhfwzyo¨###Pfyo co dhiâh bèw xvf

bfjkhy, phyh co fwghcjhlkqhy { hphnhy lo bèw powkilf fl jfwpozkwbo, { fwzo gdoghih h bk wfgyfzhyko { hlWhgyo Golfnko#Mvf vch jfwnyhgkh phyh bâ bk flfggk÷c, xvf mvf poy }ozo jfl G÷cglh}f5 mvfyh jfl Phphjo, {o

fcwføhih hl pvfilo lh }fyjhj { jhih hl yfihøo wv }fyjhjfyo phwzoy5 dfgdo Phph, fllow wfnvkyâhc wv oiyhjfwzyvgzoyh h low fwpâykzvw lkiyfw { xvfjo {o gocjfchjo hl wvmykbkfczo5 { df }kwzo jfwhphyfgfy bvgdowdobiyfw, fwpâykzvw jf bkwk÷c, dhwzh xvf {h dhc }fckjo low ñlzkbow5 low fwpkykzkwzhw, xvf co gobvlnhchikfyzhbfczf goc fl gyfjo ghz÷lkgo { goc lkifyzhj, fwzvjkhc fc lh lf{ jf lhw hmkckjhjfw { pvfjfc jhy hl pvfilo wv }fyjhjfyo phwzoy# Ifcjkzow wfèkw###Goc }owozyow fwzhyë# Wâ5 dhc }fckjo low fwpkykzkwzhw, Jkowbâo, { goc }hloy wf dhc pyfwfczhjo { pvfwzo fc pyègzkgh lhw lkifyzhjfw whczhw xvf {o hbë fc cobiyf jflPhjyf Vck}fywhl#

Wâ, ¨Phjyf xvfykjo( Do{ wf yfñcfc zvw dkaow { zf llhbhc { zñ gobplhgkjo lfw bkyhw { {o bf wkfczo

nyhcjf poyxvf wkfbpyf hbë lhw lkifyzhjfw jfl goyhq÷c#Fwzhbow opykbkjow { llfnhc pyfjkghcjo fl ikfc { fl hboy { llfnh fl jâh xvf fl pvfilo wfph lh }fyjhj{ hjoyf h wv Jkow, h wv Phjyf5 {h fyh doyh xvf bk fwpâykzv jfwghcwf, pvfw w÷lo kncobkckh, fl ftzfybkckow÷lo wf bf jfwfhih#

Do{, }owozyow, bèw mflkgfw xvf {o, jkwkjfczfw gobo wokw jf fwh Knlfwkh { wvw hlkhcqhw, jkwgvyyâwlkiyfbfczf { wkc pyfavkgkow jhkw fl Hlfyzh h low jfwghyykhjow poy fwh Knlfwkh { low yfvcâw hl yfjkl jfl NyhcPhwzoy# Bk fwpâykzv ow hgobphøh5 phyh fwo df jfwgfcjkjo poy pykbfyh }fq jfwpvëw jf bk phyzkjh jflPlhcfzh { bf df gocbo}kjo hl zyhwphwhy lh hzb÷wmfyh jf lh zkfyyh xvf {h lh pyfwkfczo dfybowh { gobo {olh jfwfhih# Hjflhczf, ifcjkzow jfl Phjyf, jflfnhjow jfl Jkow jf Hboy xvf gvbplâw lh pyomfgâh { owllfnhc low llhbhjow xvf ow dhc jf hgobphøhy fc fl jfyyvbif jfl ghygobkjo fjkmkgko jf fwh Knlfwkh,kcbfcwo âcjkgf jf gyâbfcfw5 {, {h wf fcgvfczyhc wvw wfgvhgfw jfwihyhzhjow, poyxvf {h gh{÷ fc wv gfczyolh pykbfyh iobih jf phpfl { dh dfgdo wv fmfgzo#

$Lh iobih h xvf wf yfmkfyf fw vch ghyzh jkyknkjh h Pâo T fc 78 jf bh{o+#Dfybhco1 Wk llfnhw hlnñc jâh h fczyhy fc hxvfl Phlhgko, }fyèw lhw nyhcjfw bhyh}kllhw xvf hllâ wf dhc

hgvbvlhjo { lo kcwvlzhczf jf hxvfllow whlocfw jfwzkchjow h lh poyconyhmâh, hl gvlzo jf lh ghycf5 pfyo {hgocogëkw hlno poy low fwgykzow xvf hlnvcow dhc whghjo, h pfwhy jf lh }knklhcgkh# Phyh zk dhiyâh wh{ocfw {gfczkcflhw poy zojhw phyzfw# Hllâ ftkwzf fl gvèjyvplf { fl xvâczvplf jfl Ivjkwbo { jfl ghzolkgkwbobojfyco dfgdo hlkhcqh h low 700 høow jf lh bvfyzf jfl bhfwzyo5 hllâ fwzè lh hlkhcqh, pfyo wf gvkjhc bèwjfl hygh jfl zfwoyo xvf jfl hygh jf lh hlkhcqh, poyxvf ëwzh, fc yfhlkjhj, fwzè yozh goc lhw knlfwkhw xvf lhdkgkfyoc#

Hllâ ftkwzf lh nyhc ikilkozfgh zyhjkgkochl5 pfyo h bk avkgko, co ow dhgf mhlzh, poyxvf wokw kcwpkyhjow poy low dfybhcow bh{oyfw fc low wfgyfzow jf hxvfllh ikilkozfgh { fc lh lf{ jf low hmkcfw xvf hllâ wf goczkfcfc#

¿Xvë ow jkyë jf lhw pyomvcjkjhjfw jf fwf Phlhgko, jf hxvfllow w÷zhcow? Kbpocfczfw woc poy zojowgocgfpzow poy lo xvf fcgkfyyhc5 low bèw, jfwzkchjow hl nogf jf lh ghycf, pyopoygkochc zojow lowhzyhgzk}ow poyconyèmkgow f kcgkzhczfw hl jflfkzf { wfcwvhlkjhj bèw ifwzkhl5 zojo hllâ dh wkjo hgvbvlhjo poy lh woifyikh { fl }kgko, phyh fwzf mkc5 ozyow, ogvlzhc low wfgyfzow jf lh Knlfwkh { wvw poczâmkgfw, { ozyow, lowkcwzyvbfczow doyykilfw jfl gykbfc5 pfyo hllâ, chjkf pvfjf phwhy wkc wfy oiwfy}hjo { ghyo phnhyâh wvhzyf}kbkfczo xvkfc lo kczfczhyh5 hllâ xvfjhyâh wv gvfypo, wvbhcjo vco bèw fc fl âcjkgf jf low bvfyzow#

Wk zv}kfyhw xvf ivwghylow jfczyo jfl phlhgko, fl pojfy boyhl zf mhlzhyâh { co low fcgoczyhyâhw { pflknyhyâhw poy zojhw phyzfw5 pfyo fl pojfy jf Jkow zf hgobphøhyè { zojo wfyè jfwgvikfyzo# Pfyo, wk lh

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 170/270

cfgfwkjhj zv}kfyhw jf fczyhy, vc pvczo lvbkcowo zf nvkhyè { wf phyhyè fc fl ]olvbfc xvf pyfgkwhw { fc ël pocjyèw lh bhco# Fwf pvczo lvbkcowo co zf hihcjochyè { zf nvkhyè h zojhw phyzfw5 { wk pyfgkwhw vch whlkjh pyfgkpkzhjh, fwzf pvczo lvbkcowo zf whl}hyè# Wfnvkjlf { fllow wfyèc kbpozfczfw#

Zhbikëc zfcjyëkw vch wobiyh xvf ow gviykyè { ow dhyè kc}kwkilf fc zojow low bobfczow cfgfwhykow {gobpyfcjfyèc xvf co pvfjfc goc lh }olvczhj jfl Gyfhjoy5 goc fwzow jhzow, co cfgfwkzèkw fl plhco jfl

Phlhgko5 { vch }fq gocogkjow low jogvbfczow xvf pyfgkwhw { gobo gocogëkw lhw lf{fw jf low hmkcfw, mègklow wfyè gvbplky lh bkwk÷c xvf ow fwzè fcgobfcjhjh#Fwzh lf{ jf low hmkcfw, xvf fw lh jf hboy, ftzkfcjf {h wvw pyolocnhjow mlvkjow poy fl plhcfzh zojo5 {

{h lhw }fo { bf oyjfchc jfgâyowlo, poyxvf zojow low dobiyfw, jf zojow low pvfilow, lh wkfczfc {h jfczyojf wâ#

¿Xvë ow jkyë jf bâ? W÷lo xvf mvk ghvzo { xvf wfczâ h bfcvjo lh yf}flhgk÷c jfl Bhfwzyo5 gvhcjojfwfcghycë, bf yfgkik÷5 ël fyh bk pyozfgzoy5 goc fwzo, h }vfwzyo avkgko, ow lo jkno zojo woiyf bkftkwzfcgkh ñlzkbh fc fl plhcfzh { woiyf zojo bk fwzhjâh fc fl Phphjo# Goc }owozyow gobvlnvë { co dfwvmykjo owgvykjhj#

Hdoyh ikfc, dfybhco bâo5 {h wf o{f fl wockjo jfl glhyâc5 fl nfcfyhl hñc co dh hwgfcjkjo hl nyhjohczf lhw nfczfw5 hñc co dhiâh chgkjo { fyh dobiyf bh{oy# Low hyzkllfyow yhgkochlfw wf zf hpyotkbhc1 lh

 ihzhllh wf h}fgkch { low pvczow {h fwzèc zyhqhjow5 gvfczh goc lh h{vjh jf fwzf zv dfybhco, xvf wfyè fl pvczo lvbkcowo xvf zf nvkhyè gobo ñckgh jfwgvikfyzh, poyxvf h fwo wf dh avyhbfczhjo#

^fcgfwlho

Dhqzf lh gyocolonâh jf low Phphw#Ogzviyf > jf 8;96#" Llfnhcjo h lh goyyfggk÷c, {o yobpâ low wfllow pvfwzow jfwjf fl bkwbo jâh xvf wf

cow jko fwzh gobvckghgk÷c#

 Aohxvâc Zykcghjo

¨Zyhkgk÷c¨###oâh nykzhy Bkfczyhw dhilhih fwzf dfybhco5Poiyfw kbpozfczfw, hifyyhjow,¿Co ow mvfyh bfaoy ghczhy Dkbcow h lh lkifyzhjGobo fl phph ^fcgfwlho?

 _____________ 

Powfwk÷c B# P#

Hnowzo 99 jf 8;88Nyhgkhw ow jo{, dfybhcow, poy fcgoczyhybf fczyf }owozyow#Doyh fyh jf xvf }ol}kfyh h }vfwzyo plhcfzh, jocjf gobo }owozyow }k}â { jocjf dh zkfbpo xvf co

 pyobvf}o yf}olvgkocfw#[ }vfl}o h lh zkfyyh, jfwfowo jf fcgoczyhy lo xvf pfywfnvâ { xvf co fcgoczyë fc bkw bñlzkplfw

ftkwzfcgkhw, lh vck÷c, lh knvhljhj { fl hboy# Fwo ivwgo, dfybhcow5 { ow llhbo dfybhcow, poyxvf, hjfbèwjf wfy zojow dkaow jfl “Phjyf Gflfwzkhl‒ $gobo ow jkgfc+, fc vch v ozyhw ftkwzfcgkhw, dfybhco }vfwzyo mvkbhzfykhl, { poy fl zâzvlo jf dfybhcow, co jfif, co pvfjf ftkwzky fczyf }owozyow fl fnoâwbo5 {o lvgdë wkc

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 171/270

gfwhy fc bk ñlzkbh ftkwzfcgkh, xvf bf jko lh lvq { nyhcjfqh jf xvf jkwmyvzo5 wkc fnoâwbo, { w÷lo fl hboy h bkw wfbfahczfw bf llf}hih h lh yf}olvgk÷c, poy lh lkifyzhj jf low opykbkjow5 co zfcnèkw fnoâwbo, { jfgdkgow xvf wokw, wfyëkw bhøhch nyhcjfw5 co }fèkw h chjkf gdkgo, poyxvf, fc yfnlh nfcfyhl, ihao fl dvbkljfzyhaf jfl oiyfyo, wf fcgkfyyh vc fwpâykzv jf pyonyfwo { bkyhw flf}hjhw#

[o }fcno fc}khjo fc fcwføhcqh { bhcjhjo poy fl Nyhc Bhfwzyo Th}kfy h jfgkyzf1 xvf co pojfbow

f}kzhy fl gdoxvf xvf fczyf }owozyow dh jf dhify# Zkfcf xvf goyyfy whcnyf { goyyfyè, wkc xvf lo pojhbowf}kzhy, h pfwhy jf cvfwzyow fwmvfyqow5 { cowozyow, xvf }fbow bèw lfaow xvf }owozyow, lo whifbow { {h ow pyf}fckbow# ‗Dfybhco5 {o pkjo xvf h gowzh jf zojo wf f}kzf#"H gowzh jf zojo, dfybhco bâo, avyhc xvffcgfcjfyèc lh nvfyyh# Co pojfbow f}kzhylh#

[o dhikzë fl plhcfzh xvf }owozyow dhikzèkw { mvf fc Fwphøh# Fc fwh Fwphøh jf lhw nloykhw, jf lhgk}klkqhgk÷c { jf lh ihyihykf h lh }fq5 lh xvf llf}÷ hl bvcjo zojo wv cobiyf, wvw lf{fw { wv mf5 lh xvf jhyèhl plhcfzh zojo lh lf{ jf hboy, poyxvf wvw bhjyfw whifc hbhy { wfbiyhy fl }hloy, { fl nfcfyhl xvf fc lowGocwfaow jf Jkow fwzè jfwknchjo, jf fwf pvfilo fw fc }kyzvj jf lh avwzkgkh# [o df jfwfbpføhjo fc fwfwvflo yfnhjo poy lh whcnyf jf low bèyzkyfw jfl pfcwhbkfczo lkiyf, zojow low ghynow { yhcnow jf lhwogkfjhj, { w÷lo mvk nyhcjf fc bk ñlzkbh ftkwzfcgkh, wkfcjo fl oiyfyo dvbkljf { docyhjo, wvmykjo { hlzk}o{ wkfbpyf bf gocmoybë goc lh }olvczhj jf Jkow# Jfaë dkaow fjvghjow { fjvxvë h bkw gobphøfyow jf

zhllfy, fc fl hboy h lh whczh knvhljhj#Fc bk hczfykoy ftkwzfcgkh, dhiâh wkjo avfq wvpyfbo, { poy lhw mhlzhw jf hboy jf lh lf{ { poy lh mhlwhfjvghgk÷c yfgkikjh, fyh jëwpozh { hplkxvë fl yknoy jf lh lf{ xvf goyzh lh ftkwzfcgkh jf low wfyfw# ¨Poiyfw avfgfw¨###Fwpâykzv xvf vch }fq lo dh wkjo, co xvkfyf wfylo fc lh ozyh ftkwzfcgkh# Poy fwzo }kcf {o h wfy oiyfyo { h wvmyky hxvfllhw bkwbhw pfchw jfl jfwpozkwbo, fc gobpfcwhgk÷c#

Mvk vc zykwzf oiyfyo, { bhl bkyhjo jf hlnvcow jf bkw gobphøfyow5 {o co low ojkë, { co kbpoyzhhxvfllow jfwpyfgkow# Jkow bf yfgobpfcw÷ goc fl pyonyfwo#

Fw gkfyzo xvf gvhcjo {o }k}â fwh ftkwzfcgkh fc lh zkfyyh, dhiâh bèw jfwknvhljhj f kcjkmfyfcgkh, { wfbkyhih hl poiyf oiyfyo bhl5 zhc bhl, xvf ikfc jkgdo wfyè wk jkno, gobo h vc pfyyo#

Do{ }fo pyonyfwo { xvf fl oiyfyo wf dhgf fczfcjfy, { bhøhch wfyè bh{oy fwzf pyonyfwo, poyxvf wfyè poy hboy myhzfychl, { fwzo bf fcnyhcjfgf, poyxvf poy fwzo lvgdë, { {h wf jhc gvfczh zojhw lhw glhwfw jf lhcfgfwkjhj jf lh lf{ gobñc5 { phyh hgkghzfhy h low pyfavkgkhjow, {o ow jkno xvf low xvf wf zkfcfc poy nyhcjfw wfyèc gdkgow { low xvf wf gyffc gdkgow wfyèc nyhcjfw h low oaow jf Jkow#

Fl hboy fczyf }owozyow wf }f gyfgfy jfwjf lh pykbfyh }fq xvf bf gobvckxvë fc lh zkfyyh# Fwzh fw lhwfnvcjh, { lo hnyhjfgf }vfwzyo dfybhco,

Nhikco

[ {o xvf hcjo fczyf avfgfw[ phlpo lhw gocwfgvfcgkhwJf lh mhlzh jf gocgkfcgkh,Jkyë ikfc gobo Nhikco,Poy co jfgkylfw###lhzkcow###¨Poiyfw avfgfw¨¨Poiyfw avfgfw¨###

 ______________ 

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 172/270

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 173/270

  ahgzhcgkh xvf fyfw Bhygow fl F}hcnflkwzh { hñc zf fxvk}oghw hl zobhy lhw bhcow jfl xvf jkgfw zv pyozfnkjo { dhw zobhjo lhw jfl pyozfnkjo jf Hnvwzâc# ¿Zf phyfgf xvf wo{ mègkl jf hjbkzky bkwzkmkghjoyfw? ‗Wo{ fl dfybhco Bhygow { zf lo avyhyë# ‗Co cfgfwkzo zv avyhbfczo, pvfw avyhyèw fc mhlwo kbpoyzècjozf pogo, { lo xvf zf jkno xvf Bhygow F}hcnflkwzh co pvfjf fxvk}oghywf fc zobhy lhw bhcow jf vc dfybhco poy ozyo { poy zhczo zf oyjfco zf yfzkyfw# ‗Wo{###"Xvf wfh fl Fwpâykzv jf ]fyjhj5 co lo dhw jfbowzyhjo {

yfzâyhzf5 pfyo, wk kcwkwzfw, jkbf j÷cjf zf }fcfyhc, xvf {o gocoqgo, { zf gyffyë#"Co pvfjo goczfwzhyzf# ‗[lo }k goc nyhc pfch pfyo dvbkljf { hñc goc wocykwh wf yfzky÷, bhckmfwzècjowf wkc jfwpfyzhy lh bëjkvbozyo fwpâykzv xvf yfgocogâ hl bobfczo, { jkao1

Lh fzfych phq wfh fczyf }owozyow#Wo{ }vfwzyh bhjyf# ¿Bf gyffw h bâ? Fl dfybhco xvf wf dh yfzkyhjo, pfyo xvf hxvâ fwzè, fw fl dfybhco

Bhygow# Wv pyogfjfy, zkfcf wv bkwzfyko { co wf dh fcoahjo1 gvbplk÷ ÷yjfcfw wvpfykoyfw { poy fwo co dh pojkjo goczfwzhyzf5 pfyo {h }fbow goc whzkwmhggk÷c xvf co wfyè mègkl fcnhøhyzf5 pvfw hvcxvf zf dhwfxvk}oghjo, co dh wkjo zv{h lh gvlph wkco jfl bkwzfyko xvf fcgkfyyh, { xvf fl dfybhco Bhygow wf dhfbogkochjo bvgdo, { hdoyh }kfcf { zf jhyè ftplkghgkocfw#

Lh phq wfh goc }owozyow, { yfgkikj lh ifcjkgk÷c jf }vfwzyh bhjyf,

Bhyâh jf Chqhyfz 

Bhygow1 Fwzf fw bk bhygo,Jfl xvf poy chjh whljyë,[ nhyhczâh jhyëJf lh avwzkgkh xvf zyhkno#Fgdë h Bhygow ,{ wk mvfyhFl bkwbo Phjyf Gyfhjoy,Goc fwf bkwbo yknoy Hl Gyfhjoy jfwpkjkfyh#

Wf }ol}k÷ h powfwkochy fl dfybhco Bhygow, { goc nyhc wocykwh bf jkao1Dfybhco1 Pyfnñczhbf hdoyh xvkëc wo{ { j÷cjf wf bf hjoyh xvf zñ gocoqghw, { zf goczfwzhyë# ‗Co

zfcno poy xvë pyfnvczhyzf chjh h fwf yfwpfgzo5 pfyo wâ df jf jfgkyzf xvf fwgykio dkwzoykh jf }fyjhj { cogocwkfczo ck hl Fwpâykzv jf ]fyjhj vch jvjh# Wk fwzo dvikfyhkw dfgdo }owozyow, h cowozyow dhiyâh llfnhjolh }fyjhj fwgykzh { co lh }fyjhj zyhjkgkochl#

"Nyhgkhw, dfybhco, poy zv ftplkghgk÷c, { hdoyh hvzoykqhjo zf jkyë xvf cvfwzyo Bhfwzyo { Afmf wvpfykoy bf dh oyjfchjo fcnhøhyzf, { h ël yf}fyfcgkhbow { oifjfgfbow poy wv hlzow mkcfw1 Co pvfjo jfglhyhyzfbèw# Ël zf jh lhw nyhgkhw, poyxvf whifw llf}hy lh ihzvzh# Hdoyh }o{ h lo bâo1 Zñ, pyozfnkjo bâo, Bhyzâ,zobh fl fafbplo jf gvèczo dhw }kwzo { fwgvgdh# Fwpfyh gocmkhjo5 fcwhcgdh zv pfgdo, xvf zyhihao zfcjyèw{ zyhcxvklkjhj zhbikëc#

Do{ co bf jfzfcno bèw, poyxvf lh bëjkvb dh zyhihahjo bvgdo###Ifcjkzow bëjkvbw xvf cow hwkwzfchicfnhjow###Ifcjkzow }owozyow, xvf low jfwhyyollèkw phyh pocfylow hl wfy}kgko jfl Phjyf { ifcjkzow bkl}fgfw poy fl jfwkczfyëw jf }vfwzyo hboy { poyxvf wokw low fc}khjow jfl Phjyf phyh gocwvbhy lh oiyhfbpfqhjh poy bk Bhfwzyo Afwñw5 ifcjkzow wokw poy cowozyow { poy fl Bhfwzyo Afwñw, fl Nyhc Bhfwzyo {Afmf Wvpfykoy Myhcgkwgo Th}kfy hl xvf yf}fyfcgkhbow#

Bhygow F}hcnflkwzh

 ____________ 

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 174/270

Powfwk÷c B# P#

Hnowzo 96 jf 8;88

H }kwkzhyow }fcno###Nyhgkhw hl Phjyf jf zojow###Wâ, dfybhcow bâow5 lvgdhy zojow jfifbow, dhwzh gocwfnvky lh vck÷c jf dfybhcow5 }owozyow goc lhh{vjh jf low dfybhcow fwpkykzvhlfw, cowozyow goc lh jf cvfwzyow dfybhcow bhzfykhlfw5 fwzh fw lh lf{ jf lhwhmkckjhjfw#

[h fw doyh jf xvf }owozyow jfwgviyèkw fl gvzkw }fynocqowo { lf}hczëkw fl }flo xvf gviyf fwf gvzkw#¿Whiëkw h xvë llhbo gvzkw }fynocqowo? ]vfwzyo phwhjo5 lhw mhlzhw gobfzkjhw fc ftkwzfcgkhw hczfykoyfw {xvf dhiëkw }fckjo h phnhy hdoyh#

Fwgvgdhjbf ikfc lo xvf ow jkno5 lo xvf ow jkgf vc dfybhco fwpkykzvhl xvf noqowo fwzè fc }vfwzyh pyfwfcgkh { xvf fc lh zkfyyh dh }k}kjo bvgdhw ftkwzfcgkhw gobo }owozyow5 vc dfybhco jf lvq, hvcxvf cogoc zhczh gobo lh xvf phyh }owozyow jfwfo, pfyo goc bvgdhw nhchw jf h{vjhyow { jfgkyow lh }fyjhj#

]owozyow co whiëkw jf ozyhw ftkwzfcgkhw, ck }vfwzyo fwpâykzv yfgvfyjh h }vfwzyh bhzfykh lo xvf pkjk÷ hl

}fcky h vch cvf}h pyvfih, poyxvf co wkfbpyf goc}kfcf whify lo xvf mvkwzfkw, poyxvf hñc co fwzèkw  pyfphyhjow5 xvf h low xvf lo fwzèc, wf lo hj}kfyzfc wvw dfybhcow fwpkykzvhlfw5 dh{ bhzfykhw zhckbpfymfgzhw, xvf fl fwpâykzv wf }f fcnhøhjo fc lh xvf flknk÷ phyh wvw lvgdhw, { co pvjkfcjo jfwhyyollhywf,lh zoyzvyh { lh jfwfxvklkiyh5 ëwzf fw fl ghwo myfgvfczf jf lo xvf llhbèkw logvyh# ¨Poiyf gkfcgkh¨###Xvë pfxvføh fw, poyxvf fl fnoâwbo jf wvw gvlzk}hjoyfw fw nyhcjf# ]fkw wvmyky h fwow wfyfw, { lh gkfcgkh,gvhcjo co jkgf logvyh, jkgf wfy vch nyhc jfiklkjhj hl gfyfiyo5 ivwgh lhw ghvwhw fc lh bhzfykh, poyxvf coxvkfyf joilfnhywf, poyxvf zfbf fcgoczyhywf xvf fc lh gkfcgkh bhzfykhl co pvfjf fcgoczyhy yfbfjko { colo fcgvfczyh# Gvyhy fl fwpâykzv hl pyopko zkfbpo xvf pvykmkxvëkw lh bhzfykh fc lo powkilf { dhiyëkwfcgoczyhjo lh ghvwh jf lh fcmfybfjhj { lh gvyhyëkw5 zojo fw pyfphyhjo poy fl fwpâykzv, xvf co fcgoczyhcjo powkiklkjhj fc lh bhzfykh phyh fl gvbplkbkfczo jf wv bkwk÷c, lo xvf zyhzh fw jf yfgoiyhy wv lkifyzhj phyh ivwghy cvf}hw mvfyqhw fc ozyh bhzfykh5 { }owozyow pojëkw, fc bvgdow ghwow, f}kzhy fwzow yfzyhwow h fwowwfyfw, wk ow joilfnèkw wkc pyfavkgkow h lhw fcwføhcqhw jf low fwpâykzvw#

Dfybhcow bâow1 [o df lvgdhjo }hykhw ftkwzfcgkhw { df wkjo jf zojo fc lh zkfyyh1 lo bèw hlzo { lo bèw ihao# Lo bèw ihao, gvhcjo bf llhbf whiko { mvk avfq jf ghvwhw5 lo bèw hlzo, gvhcjo fyh vc oiyfyo wvmykjo{ wvpf gvbplky goc bk jfify { wvmyky poy hboy dvbhco, h{vjhcjo h lh dvbhckjhj, fc lh xvf wvpf bkyhy gobo dfybhcow h zojow low dobiyfw, poyxvf bk fwpâykzv whiâh xvf zojow wobow dfybhcow fc Jkowcvfwzyo Phjyf# Fwzh fw lh }fyjhjfyh nyhcjfqh { ow lo jkgfc fc zojo bobfczo low fwpâykzvw pyozfgzoyfw1oâjlfw#

Bf df ftplkghjo goc wfcgkllfq, phyh xvf zojow bf gobpyfcjèkw5 hgfpzhy lh h{vjh jf fwzf }vfwzyodfybhco5 {o wfyë goc }owozyow fc lh lvgdh, poyxvf ow wfy}kyë jf nvâh1 Hgoyjhow jf fwzf xvf fc wv ñlzkbhftkwzfcgkh mvf vc wkbplf dfyyhjoy fc low boczfw jf Mvfczf Whvgo { wf llhb÷

Nhikco Nhlhyqh#

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 175/270

Powfwk÷c L# L#

¿J÷cjf bf fcgvfczyo?###Zfcnhc gobphwk÷c jf bâ###Whghjbf jf lhw pfchw { wvmykbkfczow zhcdoyykilfw xvf phjfqgo###Poiyf dkao bâo###¿Poy xvë dkgf {o fwo? Co whiâh low wvmykbkfczow xvf phwhyâh#

Xvfbècjowf lo }fo, goc bk gocgkfcgkh, poyxvf low oaow gkfnow low zfcno1 Pfyo pyfwkfczo h bk

dkao###Xvkzhjbf fwzow gyfwpocfw###Lo xvfbë fc vc doyco { co wë hñc poy xvë5 fc vc bobfczo jf logvyh5co pvjo wfy jf ozyo bojo# Lo bfzâ fc fl doyco jf lh gogkch, w÷lo poy gviyky bk mhlzh, poyxvf fyh wolzfyh#Lo gobfzâ fc lh ghwh jf B#, jocjf fyh gogkcfyh, fc Ivfcow Hkyfw, { mvk jfwgvikfyzh { wvmyâ gocjfch,

 pfyo boyâ jf pfch#Fyh kzhlkhch { bf llhbë Bhyâh G#]kwzo wv fwpoczhcfkjhj { hyyfpfczkbkfczo, pfjkbow lh lvq { wf yfzky÷ hlfnyf#

 ____________ 

Powfwk÷c Pfjyo Poyzkllo

Hnowzo 9> jf 8;88Phq fczyf }owozyow#Dfbf hxvâ fczyf }owozyow5 fl xvf jfwgfcjk÷ hl pvfilo avjâo goc lh hczoygdh fc lh bhco, phyh llf}hy lh

lvq h zojh lh zkfyyh, { co phyh wviky hl N÷lnozh, jocjf fxvk}oghjhbfczf bf llf}hyoc, poyxvf hwâ pyfzfcjkfyoc oiwgvyfgfy lh lvq, xvf jhøhih low oaow bkopfw jf low whgfyjozfw#

[o }fcâh h yfvcky zojh lh nyf{ dvbhch fc vc wolo yfihøo { ihao vc wolo phwzoy# Bk phlhiyh }kykl llfn÷h low goyhqocfw jfpykbkjow, { ëwzow, jfwfowow jf whgvjky fl {vno opyfwoy jf lhw ghwzhw xvf wf llhbhihcjf oyknfc yfhl { jk}kco, bo}âhc jf }fq fc gvhcjo hlnvch bhckmfwzhgk÷c jf pyozfwzh5 { gobo zfbkfyoc lowwhgfyjozfw pfyjfy low jfyfgdow xvf fllow poy lh mvfyqh { fl jonbh wf hzykiv{fyoc, { mvfwfc kbpozfczfw hjobkchy hl pvfilo lf}hczkwgo, bf zobhyoc fl cobiyf jf “Dkao jf Jkow‒ poy ilhwmfbkh { pfcwhyoc xvfgoc lh bvfyzf jfl phwzoy, wf jkwpfywhyâh fl yfihøo#

¨Od, ghwzh kbpñjkgh ###[o zf pfyjoco###Goc bk bvfyzf, zf llfchwzf jf opyoiko###¨Dvbhckjhjgkfnh¨###[o zf pfyjoco###

Bhw fl dkao jfl Phjyf ow llhb÷5 fwzo{ woiyf }owozyow hvcxvf bf dhiëkw dfgdo wvmyky5 ow df bhcjhjobkwkocfyow { }owozyow###Whgfyjozfw###Ghwzh kbpñjkgh###Dhiëkw wkjo ozyh }fq pkfjyh jf fwgècjhlo###Ow pfyjoco###

[o xvkfyo fl ikfc poy fl ikfc bkwbo5 {o ow pyobfzâ yfpfzky bkw phlhiyhw { }fcky h yfvcky fl yfihøoxvf goc }vfwzyo fwgècjhlo dhiëkw jfwghyykhjo# [h fc lh zkfyyh bf fcgvfczyo fc fwpâykzv { bf jfao oây jfzojow5 bkw phlhiyhw yfwvfchc fc zojh lh zkfyyh, llf}hjhw do{ poy fl pyonyfwo { hñc wfnvâw wkfcjo lowwoifyikow jf lh yhqh whgfyjozhl, bkl }fgfw pyf}hykghjoyh, { lh phgkfcgkh llfnh hl lâbkzf bhyghjo, pfyo ow pfyjoco hñc5 hñc zfcëkw zkfbpo jf whl}hyow gobo fmfgzow phygkhlfw jf lh ghvwh kckgvh xvf ow gkfnh#

Pfyo, fc gvbplkbkfczo jfl llhbhjo jfl Phjyf, lh ghvwh kcmhbf jf zhc jfwhwzyowow fmfgzow, poy fmfgzojf lh nyhc ghvwh jf lh lf{ jf avwzkgkh, pfyfgfyè fc wâ bkwbh#

Oâj lh }oq jf low bkwkocfyow jfl Phjyf5 jfl bfwâhw whl}hjoy jf low bfwâhw5 jfl Fwpâykzv jf ]fyjhj pyobfzkjo5 poyxvf fw lh }olvczhj jfl Phjyf xvf co pojyëkw yfwkwzky#

Ihwzh {h jf nvfyyhw myhzykgkjhw5 zojow }fckbow jfl bkwbo pykcgkpko { ghbkchbow hl bkwbo mkc5 cofxvk}oxvëkw fl ghbkco# [o wføhlë fl jfyyozfyo { do{ wf ow pocfc ahlocfw jf lvq phyh xvf ow nvâfc h lhgocxvkwzh jfl nyhc Gowbow, jocjf lh gkfcgkh fw lh }fyjhj { lh lvq fl pyfbko hl zyhihao#

Poyxvf dhiëkw pvfwzo vc }hllhjhy, {o co pvfjo pfcfzyhy fc }vfwzyhw gocgkfcgkhw gkfnhw { {o co

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 176/270

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 177/270

jfikjo h lhw fcwføhcqhw jf fwow fwpâykzvw fc fl plhcfzh { fl fwphgko, hbkcoyhc lhw lvgdhw myhzykgkjhw {jfahc lvnhy h lhw lvgdhw jf pykcgkpkow#

]k}âw fc}vflzow fc lhw lâcfhw jf mvfyqh jf vc ghbpo bhncëzkgo goc wvw jow polow fc bo}kbkfczo, {cowozyow hpyo}fgdhbow fl polo powkzk}o, xvf fw fl bëjkvb5 pfyo ël wf ftplkgh, gocmoybf hl hbikfczf xvflf yojfh# Fl nyhc bëykzo jfl bhfwzyo jf low bëjkvbw fw gocwfnvky hkwlhy h low jow polow, phyh xvf co wf

cfvzyhlkgfc lhw mvfyqhw5 poy fl xvf {o oiyo, jfwpvëw jf lhynow høow jf lvgdh, dhw gocwfnvkjo wv}fyjhjfyo hkwlhbkfczo5 { bkfczyhw fc ël oiyhbow, wv fwpâykzv fbhcgkphjo fwzè fc fl fwphgko goc lowbhfwzyow { fwzvjkhcjo# “Fl ckøo pfyjkjo bf jkgfc xvf fw‒ { hdoyh wv fwpâykzv, goc lh bh{oy kcjfpfcjfcgkh, wf gobvckgh goc bvcjow wvpfykoyfw#

Fl wfgyfzo jfl Nyhc Th}kfy, hl fcghbkchyzf poy fl ghbpo jf zv fchboyhjh flfgzykgkjhj, fwzowgocogkbkfczow fc}ol}âhc5 { {o hmkybo lo xvf zñ wowzkfcfw, dfybhco bâo#

“Lh hzb÷wmfyh xvf ow yojfh, lh dhiëkw jf whcfhy }owozyow bkwbow goc lh fcwføhcqh jf lo xvf owgobvckghbow, goc fl hboy dhgkh zojow { poy fwzow bfjkow { lh lvq jfl fwphgko, gocogfyèc low pykcgkpkowjf lh lf{ mvcjhbfczhl { jfwgfcjfyèc h lh zkfyyh nhcowow jf zyhihahy poy fl ikfc vck}fywhl‒#

]owozyow hpyo}fgdèkw lh yf}flhgk÷c5 cowozyow hpyo}fgdhbow low bëjkvbw, { poy fllow ow jfgkbow lh}fyjhj jfl Phjyf, xvf fw lh lf{#

Ifcjkzow bëjkvbw###Ifcjkzow low bhfwzyow jf low bëjkvbw# Ifcjkzow zojow, { mâybhbf Yhmhfl Hygècnfl 

“Gvhlxvkfyh lf pkwh fl pocgdo‒,jkyë fc gykollo hynfczkco,hl “Hygècnfl Yhmhfl‒###Pfyo###Lfcnvhyhq###¿Co }fwFl lâo fc xvf bf dhw bfzkjo?¿Zf jh ykwh? Pvfw h bâ, yfgoygdo,bf jfwhqoch, fc }fyjhj, poyxvf low myhklfw yfgdocgdowxvf w÷lo whifc bhljhj,co gyffc xvf bk “xvfykjh‒wfh lh Flfgzykgkjhj#

 __________ 

Powfwk÷c B# P#

Hnowzo 9; jf 8;88

Fwpfyhihc vchw bvafyfw poy lh h{vjh jf vc ckøo fcmfybo, { gobo lh wfwk÷c jf do{ fwzhih jfwzkchjhh lh bfboykh jfl dfybhco Avhc Ihvzkwzh, hck}fywhyko jf wv bhyzkyko, wf llhb÷ phyh bhncfzkqhgkocfw hczfwjf lh wfwk÷c, h Bhyâh jf Chqhyfz, xvf, powfwkochjh, jkao1

Lh fzfych phq wfh goc }owozyow, dfybhcow xvfykjow#Lh cfgfwkjhj bf llhbh, { dfbf hxvâ fczyf bkw dkaow1 ¨Gvèczo wvmykbow poyxvf wvmyâw

}owozyow¨###Zykwzf dvbhckjhj xvf ghbkchw bv{ jfwphgko###Zojow, dkaow bâow, }fcâw h fwzf plhcfzh zkfyyh h ftpkhy lo xvf fc ozyhw ftkwzfcgkhw dhiëkw jflkcxvkjo, {

zojow zhbikëc zkfcfc vch bkwk÷c xvf gvbplky#

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 178/270

[o gvbplâ lh bâh jhcjo fl wfy h Afwñw { bkw ozyow dkaow, { wvmyâ low joloyfw jf bk nyhc bkwk÷c5 pfyolow wvmyâ yfwknchjh { do{ wvmyo poy }vfwzyo hboy { bf dhgëkw wvmyky gvhcjo bf llhbèkw “]kynfc‒# [o comvk }kynfc, ck whczh5 mvk vch bvafy { bhjyf gobo }owozyow { lh chzvyhlfqh co pojâh lkiyhybf jf lh lf{nfcfyhl { vck}fywhl# Mvk, wâ, vc fwpâykzv yfwknchjo { jf hboy, { fwzo bf jko lh flf}hgk÷c xvf zfcno,nyhcjf, wâ, pfyo kcmkckzhbfczf bèw pfxvføh xvf lo xvf ow fcwføhc#

"Jkgfc xvf zv fwpâykzv fw pfymfgzo# ‗Pfymfgzo { whczo w÷lo fw Jkow5 fl Phjyf# Pfyo, llhbhjbf gobowfpèkw5 gobo fcgoczyëkw gocwvflo1 ]kynfc whczh, bhjyf jf Jkow, xvf {o hzkfcjo h lh kczfcgk÷c { co hlwknckmkghjo jf }vfwzyhw phlhiyhw#

Fwzf ckøo, fw vc fwpâykzv }kfao { nyhcjf5 pfyo zyhâjo hl bhl fc wvw hczfykoyfw ftkwzfcgkhw, do{ }kfcf hwvmyky5 pfyo xvfyëkw gvyhylo, { {o ow jkno, gvyhyëkw fl fwpâykzv { lh bhzfykh avczow# Jko hlnvcow gocwfaow hlh bhjyf { wf zyhcwpoyz÷ h lh ghwh jf vc fcmfybo gv{h bhjyf fwzhih pyfwfczf { oyjfc÷ vc zyhzhbkfczoyèpkjo wk xvfyâhc llfnhy h zkfbpo, { jko h lh bhjyf gocwfaow { bfjkow phyh hlhynhy lh }kjh jfl ao}fc pyfwfczf { jkao1

Dkaow bâow, pyfwzhj hzfcgk÷c h lhw fcwføhcqhw xvf ow jhbow, poyxvf lh doyh jf lh }fyjhj wf hgfygh#Yfgkikj lh ifcjkgk÷c jf }vfwzyh bhjyf#

Bhyâh jf Chqhyfz 

 _______________ 

Powfwk÷c B# P#

  Cow dhiâhbow pyopvfwzo whify lh }fyjhj jf lh bvfyzf jfl dfybhco Avhc, poy ël bkwbo, { wfbhckmfwz÷ goc vc hnoiko { pfch nyhcjfw { jkao1

Ikfc}fckjow wfèkw, dfybhcow xvfykjow#Lo xvf ow pvfjo jfgky jf bk dkwzoykh, lo whiëkw, goc gfyzfqh lo dh yfmfykjo Afwñw5 hghièkw jf lffylo {

{o lo gocmkybo# ]vfwzyh jvjh fw xvkëc mvf fl xvf jko bk wfczfcgkh5 pvfw ikfc, mvf Dfyojfw, pfjkjo poy Dfyojkhjfw#

Lo xvf ow kbpoyzh whifw fw xvf {o gvbplâ bk nyhc bkwk÷c { xvf jk ivfcow jkwgâpvlow { }hlkfczfw5Fwzfihc mvf vco jf bkw ivfcow jkwgâpvlow, xvf lf}hcz÷ fl fwpâykzv, gvhcjo fl bkfjo hdonhih lh jogzykch pyfjkghjh poy bâ { poy bk wvgfwoy, Afwñw#

Hl wfy pyfnvczhjo poy fl dfybhco Bhyzâcfq, j÷cjf mvf lh fafgvgk÷c, xvfj÷ fc pyomvcjh pfch, {zyhcwpoyzhjh lh bëjkvb, }kbow fl bobfczo jf lh fafgvgk÷c { wvw ñlzkbhw phlhiyhw jkgdhw goc hyyonhcgkh,xvf mvfyoc1 “Goczyh lh bfczkyh lvgdë, goc lh }fyjhj }fcgâ, lh doyh###co###bf kbpoyzh‒#

Dfybhcow, phyh xvf ow xvfjf gocwzhcgkh, zfcjyëkw low plhcow jf j÷cjf mvf, g÷bo mvf { j÷cjf bfjfahyoc# Hñc hllâ fwzèc bkw yfwzow#

 Avhc Ihvzkwzh

 ___________ 

Xvfj÷ powfwkochjh lh bëjkvb jf ozyo fwpâykzv, xvf jkao1Wo{ Lvghw F}hcnflkwzh, jkwgâpvlo jf Avhc, { }fcno h gvbplky wv fcghyno#Dkqo kczfcgk÷c jf jkivahy, lf jk phpfl { lèpkq, pfyo fyh mvfyzfbfczf hnkzhjh lh bëjkvb { co pojâh ck

gvbplky wv gobfzkjo, ck dhilhy, { jkao1Dhq, dfybhco, fwgykiky hl bëjkvb fwgykikfczf, { fwgykik÷1

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 179/270

Jkow ow jë wv ifcjkgk÷c { {o lh bâh#Fl fwpâykzv fw jf Lvghw F}hcnflkwzh5 pfyo poy co whify lh bëjkvb fwgykiky, co pvfjf jkivahy fl plhco5

 pfyo fc ozyh wfwk÷c lo dhyè, poyxvf do{ dh{ bvgdow bhlow mlvkjow5 jfwpfyzhylh { xvf co zyhihaf bèw#

 Lvkw Nocqhnh

Hl jfwpfyzhy lh bëjkvb, jkao1 fwgykif lo xvf df }kwzo#Df fwzhjo fc vc whl÷c nyhcjf zhpkqhjo jf nyhchzf, zkfcf : pvfyzhw5 fc lh wfnvcjh pvfyzh h lh kqxvkfyjh

dh{ vch fwghlfyh jf bèybol ilhcgo { gocjvgâh h vc whl÷c jf pyfwow5 dh{ 89 dobiyfw }fwzkjow jfvckmoybf xvf co gocoqgo, dh{ vc dobiyf nyvfwo { lf moybhc gvhjyo5 dhc phwhjo poy vc zñcfl jfwjfhxvfl whl÷c { dhc llfnhjo h vc ghwzkllo fwzyfgdo { poy ihao dhiâh bvgdo hnvh# Hmvfyh dhiâh vc nyvpo jfnfczf xvf nykzhih { dhiâh pflfhw# Dhc hbkcoyhjo low nyvpow xvf dhc jkwpfywhjo5 pfyo dhc wfnvkjonykzhcjo { wf dhc jfzfckjo jflhczf jf vc fjkmkgko gobo golfnko { xvfyâhc whghy h low hlvbcow { wfopvwkfyoc lhw zyophw, ozyow kihc goc nyhcjfw phlow#

Bf jkgfc1 fw lh zyhnfjkh jf Avhc { lh }kwkzh jf Afwñw h Avhc#

 C# I# ‗ Lh jfwgykpgk÷c dfgdh fw gocmoybf h lo xvf gocogfbow jfl phlhgko jf Dfyojfw { wv ghwzkllo#Fc fl hnvh xvf dh{ o dhiâh hl pkf jfl ghwzkllo jfifc fwzhy low yfwzow jfl nyhc Hp÷wzol jf lh ]fyjhj#

 Aohxvâc Zykcghjo

 __________ 

Powfwk÷c B# P#

Wfpzkfbiyf 8 jf 8;88

Wf bhckmfwz÷ vc fwpâykzv, kbpocfczf poy wv jfwfwpfyhgk÷c { yhikh, jfwzyoqhcjo low }fwzkjow jf lhbëjkvb# Dvif jf kbpocfybf { hbfchqhylo, wk co wf bojfyhih, { lf oyjfcë wfczhywf { nvhyjhy gobpowzvyh5 pfyo xvfyâh ogvlzhywf { pfjâ kcwzyvggkocfw { wf bf gobvckg÷ xvf zfcâh jflhczf hl fwpâykzv jflh mhbowh Lvgyfgkh Ioynkh#

Pfjâ h low hwkwzfczfw bvgdh mvfyqh { vck÷c { h{vjh h low pyozfgzoyfw {, poy mkc, yobpk÷ fc nyhcjfwwolloqow { jkao1

Gvèczo }fcno wvmykfcjo#"¿[ poy xvë? ¿Poy xvkëc?" Poy bk kbpfymfgzh bhzfykh5 poy bkw ifwzkhlfw}kgkow### [###poy fl jfwpozkwbo kcmhbf jf lh Knlfwkh#

Hxvfllow whlocfw zhc kbpñjkgow, zhc kcboyhlfw { zhc hwxvfyowow, jfczyo jf fwf kcbvcjo ]hzkghco#¨Od, xvë doyyoyfw { gvèczow gyâbfcfw df gobfzkjo fc fllow¨ Fwh fw lh ghvwh jf bkw doyykilfw zoyzvyhw#¿Xvkëc fyh {o? ¿Xvë fyh bk bhzfykh?

Pfyo, dfybhco, xvf ikfc zf gocoqgo5 do{ bf bhcjhc h poy zv hiwolvgk÷c { bk fwpâykzv co pvfjfwvmyky hl yfgoyjhy bkw dfgdow wkc hczfw yfgkiky lh lvq { jf zk xvf fczocgfw mvkwzf }âgzkbh jf low bâow, lhfwpfyo#

"¿Whifw hlno jfl fwpâykzv jf zv phjyf? ‗Co pvfjo whifylo, pfyo bf jkgfc xvf fw fcghychjo { xvf fw pfoy xvf fczocgfw# "¿Fczocgfw {h gobpyfcjfw xvf wë xvkëc fyfw? ‗Od, xvë doyyoy, Jkow bâo# Xvëfcnhøhjh }k}â5 pfyo poy Jkow, dfybhco, jhbf zv hiwolvgk÷c { }fyë lh lvq { {o zf pyobfzo }ol}fy hyflhzhyzf bk dkwzoykh { low wfgyfzow xvf bf oyjfchc jfgkyzf, poyxvf do{ co pvfjo bèw wvmyky5 poy fwf  pojfy }fyjhjfyo xvf zf gobvckgh Jkow, fwf Jkow jf Hboy bf jkgfc, co fl Jkow xvf cowozyow

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 180/270

hjoyèihbow { xvf {h fw doyh jf jfwfcbhwghyhy#¿Xvë bf dhc jhjo low nogfw jf bk bhzfykh? Wvmykbkfczow, zoyzvyhw, jfwfwpfyhgk÷c5 bk bhzfykh mvf

bv{ kbpfymfgzh { bv{ }kgkowh# H{vjhjbf###Pfjkbow { zv}f lh wfnvykjhj jf xvf wf bf oyjfchih jhylflvq { jkaf1

Dfybhch1 Jkow Phjyf hboyowo, poy bfjko jfl Bhfwzyo Afwñw { jf Myhcgkwgo Th}kfy, Bhfwzyo

Wvpfykoy jf low Fwphgkow, xvf h bâ bf oyjfch { yfpyfwfczo, zf gocgfjf lh lvq5 pfyo hczfw dhw jfgoczfwzhybf h vch wolh pyfnvczh1 ¿Xvë gyâbfcfw zf dhc hzoybfczhjo bèw? Co pvjo goczfwzhybf, pfyobf wføhl÷ fl hckllo jf lh bëjkvb# ¿J÷cjf lo jfahwzf { pojyë gocwfnvkylo vc jâh? "¿Wâ? Pvfw ikfc###Lvgyfgkh###{ pyoyyvbpk÷ fc wolloqow { wvwpkyow jfwnhyyhjoyfw { jfgâh1 co bf ojkfw, mvk lh bvafy bèw bhlh, pfyo {h fwzo{ fc lh zkfyyh h ftpkhy###Pfyo###¿Poy xvë bf xvfbhc?###Od###¿Xvë fw fwzo? Co# Co# Co fw xvfbhybf5 fw xvf co pvfjo hñc wvmyky zhc mvfyzf lh lvq, { wf dkcg÷ jf yojkllhw jkgkfcjo1 Afwñw, pfyj÷c###Myhcgkwgo Th}kfy###xvë mogo zhc pozfczf# Llf}hjbf goc }owozyow { zfcjyë lvfno mvfyqhw phyhyfphyhy bkw {fyyow# Dfybhcow, ifcjkzow wfèkw, ifcjkzow wokw jf Jkow { wkfbpyf ow ifcjfgkyè fl fwpâykzvxvf ow pkjf h{vjh { oyhgk÷c5 wfj dvbkljfw phyh xvf co wvmyèkw lo xvf dh wvmykjo }vfwzyh dfybhchLvgyfgkh, xvf pkjf h Jkow ow ifcjknh fc wv cobiyf# Hjk÷w#

Wf powfwkoc÷ fl dfybhco Avhc goc hlnhqhyh { jkao1 Ivfch pfylh###Dfybhco# ¿Co fwpfyhihw fwfyfnhlo? ‗ Dfybhco Avhc, co lo fwpfyhih poyxvf fwzo{ fcmfybo# ‗Pfyo {o co bf df bo}kjo jf hxvâ { low afmfw

fwzhihc hl myfczf { fwzo zf pyoihyè vch }fq bèw xvf cowozyow oiyhbow { gvkjhbow jf low kcwzyvbfczow5 poy fwo }fcno {o hdoyh h whghy low mlvkjow h lh bhzfykh jf lh bëjkvb poyxvf bf dhgf mhlzh phyh lh h{vjh#

Do{ co dh{ iozkxvâc, pvfw lh hzb÷wmfyh dh xvfjhjo ghynhjh, pfyo whifj xvf zojow zfcëkw pojfy phyhh{vjhyow }owozyow bkwbow { h{vjhyow hl bkwbo zkfbpo xvf ow hgoyjèkw jfl dfybhco Avhc# Kcjâghlfw,dfybhco xvfykjo, g÷bo wf dhc jf h{vjhy h wâ bkwbow#

[o bf yfzkyo, xvf dh{ ozyow xvf cfgfwkzhc { zñ bf cfgfwkzhw lvfno5 llèbhbf hl hgowzhyzf#Hjk÷w, dfybhcow#

Zobfc hxvâ lfggk÷c ivfchFwow###poiyfw gvyhcjfyowXvf fc wv pfwzklfczf hbikfczfXvkfyfc gvyhy hl jolkfczf[ fwzèc fllow bèw fcmfybowXvf ghbphch xvf co wvfch#

 __________________ 

Powfwk÷c L# L#

Bvgdo wvmyo# ¿Poy xvë wvmyf bk fwpâykzv? ¿Poy xvë phjfqgo? Fwzo fw kcavwzo# ¿J÷cjf fwzo{? Xvkfyowfczky j÷cjf fwzo{, xvkfyo whify lo xvf wfyè jf bâ#

Lf ftdoyzë hl yfgocogkbkfczo jf lh avwzkgkh jf low wvmykbkfczow5 wf oiwzkc÷ fc xvf fyh kcavwzo fl xvf lodhgâh phjfgfy { jkao xvf co lf goc}fcgfyâh { xvf co gyfâh fc Jkow#

]kwzh wv oiwzkchgk÷c, lo jfwpfjâ#Wf powfwkoc÷ ozyo fwpâykzv { jkao1[h df llfnhjo5 nyhcjf fw bk wvmykbkfczo# ¿Poy xvë bf zkfcfc zhc ghwzknhjo? ¿Xvkëc wfyè fl gvlphilf

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 181/270

jf bkw wvmykbkfczow?Dfybhco, bâyhzf fc lh gocgkfcgkh { }fyèw fl gvlphilf# ¿Hghwo co fyfw zñ bkwbo? ‗Fw gkfyzo###Poiyf

jf bâ###xvf zfckfcjo jfczyo jf bk bkwbo lh ghvwh jf zhczo phjfgfy, co df whikjo ivwghybf fl hlk}ko5 pfyo, bkyh, dfybhco, xvf bf pfywknvfc { bf hgvwhc { bf hbfchqhc# ¿J÷cjf bf fwgocjfyë?

"Dfybhco1 fc fl bvcjo fc xvf }k}âw co dh{ fwgocjykaow, wk zf pfywknvfc, fw poyxvf dhw omfcjkjo { zvjfify fw pfjky pfyj÷c# ¿Xvë dhw dfgdo?"Low bhzë phyh yoihylfw { co lo hpyo}fgdë5 mvk pyfcjkjo { wvmyâ vch gocjfch, pfyo boyâ jf pfch fc lh

gèygfl jf Yowhyko5 {o fyh jf Yowhyko, { bf llhbë Pfjyo P#Hyyfpfczkjo, oizv}o fl pfyj÷c jf wvw }âgzkbhw { yfgkikfyoc lh lvq#

 ___________ 

Powfwk÷c Pfjyo Poyzkllo

Wfpzkfbiyf : jf 8;88

Fbpfq÷ ifcjkgkfcjo { jkao1Phq fczyf }owozyow, hboy wfh fl lhqo xvf ow vch#Kcmkckzo, nyhcjkowo, fw fl ghbkco xvf dfbow jf yfgoyyfy# Poiyfw###Hñc fwzèkw fc lh hzb÷wmfyh gyvjh jf

lh zkfyyh, plhcfzh jf ftpkhgk÷c5 hñc llhbèkw poyxvf ow wfczâw pfxvføow5 mflkgfw jf }owozyow xvf lo whiëkw#Gvèczow fwpâykzvw fwzèc fczyf }owozyow, xvf llhbècjowf whikow, co whifc fwzo xvf fw lh }fyjhjfyhwhikjvyâh# Wâ5 fl whify xvf wokw pfxvføow, fw fl pykcgkpko jf lh nyhcjfqh { poy fwo wfyëkw nyhcjfw#

Gvèczo zyhihao bf gvfwzh jfwpfyzhy lh gocgkfcgkh phyh fcwføhy lh }fyjhjfyh gkfcgkh, co poyxvf codh{h dobiyfw jf pyonyfwo, wkco poyxvf fwow fwpâykzvw fwzèc fbifikjow fc gkfyzow fwpfakwbow { vc zhczohzvyjkjow goc lh jkmfyfcgkh jf wv fwzvjko { lo xvf lh yhq÷c lfw jkgf# Co wf hzyf}fc h hdocjhy fc lhw}fyjhjfyhw lf{fw5 zkfbilhc hl whify xvf co whifc, poyxvf, jfczyo jf lh lf{ jf lhw hmkckjhjfw, fwzè fwh nyhcbolf xvf wf llhbh bvcjo zkfyyh { fc fllh hñc zkfcf hlnñc kbpfyko fl pyfavkgko { lh yvzkch { fwhwhmkckjhjfw jf lh zkfyyh goc fl gowbow, wf fwghphc hl fwghlpflo { h lh ihlhcqh jf }vfwzyhw bèw mkchwgkfcgkhw jf hchzobâh { mkwkgoxvâbkghw5 fwpfyhy vc pogo bèw# Lh zkfyyh dh jf nfcfyhy, dh jf jhy èzobow {bolëgvlhw jf }kjh, xvf co wf pfyjfyèc, gobo wf pfyjkfyoc hczfw, phyh xvf fl fwpâykzv wfh lkiyf5 hczfw wf pfyjâhc low nëybfcfw, poy lh powzyhgk÷c fc xvf {hgâhc low fwpâykzvw hgoihyjhjow poy lh kcavwzkgkh jf lowdobiyfw# Pfyo fc lh lf{ jf lhw hmkckjhjfw, fczyh poy lh avwzkgkh xvf fl Phjyf zkfcf fwzhilfgkjh { {h fw lhdoyh jf xvf fwow nëybfcfw co wf pkfyjhc { xvf moybfc èzobow { bolëgvlhw xvf lvfno dhc jf moybhy gvfypow#

Fc zojow low zkfbpow dh dhikjo dobiyfw phyh jhy kbpvlwow h lh nfcfyhgk÷c5 ëwzh wf jfwhyyoll÷ fc wvbfzhmâwkgh, goc low fmlv}kow jfl Gyfhjoy, mvfczf kchnozhilf jf hybocâhw { jf hboy5 { hwâ dh kjoflf}ècjowf fc fl pyonyfwo, bklfw jf }fgfw hdonhjo { yfjvgkjo h lh gocmvwk÷c, hl ghow, lh fwpfgkf dvbhchzfyyfwzyf, { {h fl dobiyf ogvph fl pfjfwzhl wvpfykoy5 {h fczyhbow fc fl zfyyfco jf lh lvq, jfl hboy#

Hboy###phlhiyh xvf yfwvfch fc zojow low gocmkcfw jfl Vck}fywo, goc wockjo bflojkowo jf lkyh fzfych5 poyxvf lh lf{ jf hboy fcgkfyyh zojhw lhw lf{fw jf lh hybocâh { jf lhw hmkckjhjfw, poyxvf ël fw fllfnkwlhjoy bkwbo#

Low dobiyfw xvf co wkfczfc jfczyo jf wâ fl Hboy Jk}kco, fw poyxvf fwzèc goyykjow jf pyfavkgkow { poyxvf woc yvkcfw fc wv fwpâykzv5 h ëwzow, dh{ xvf llf}hylow hl ghwzkllo jocjf }fhc lh lvq5 wfj goc fllowbkwfykgoyjkowow5 vwhy jfl hboy myhzfychl, poyxvf fwzèc hl pykcgkpko jf wv ghbkco#

 Co wf lfw pvfjf hñc whghy jf lh bolf xvf pkwhc5 pfyo dhgfylfw }fy fc lh i÷}fjh hqvlhjh, fwow pvczow

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 182/270

lvbkcowow xvf zkzklhc { }kiyhc vcâwocow { fcwføhjlfw xvf h fllow fwzhbow fclhqhjow, poy lh lf{ jf Hboy#Gkfyzo fw xvf }owozyow fwzèkw wvafzow h lh ftpkhgk÷c { fc lh hmkckjhj jf fwow bvcjow xvf hlghcqèkw

goc }vfwzyow oaow, dh{ pfymfggk÷c yflhzk}h, poy lh xvf fl hboy fw lh lf{ xvf yknf low hgzow jf wvwdhikzhczfw5 pfyo zhbikëc dh{ bvcjow xvf wf jkmfyfcgkhc bv{ pogo fc wvpfykoykjhj hl plhcfzh }vfwzyo5 {}owozyow xvf zobèkw lh kcwpkyhgk÷c jf low fwpâykzvw jf pyonyfwo, llfnèkw h gobpfcfzyhyow jf fwzow

htkobhw1 jfgkjlow { hmkybhjlow poyxvf lh kncoyhcgkh co pvfjf yfihzkylo, poyxvf lh gkfcgkh hwzyoc÷bkgh logocmkybh#Jfgkjlfw5 xvf fc fwhw lvgfw, fc fwow iykllhczfw, dh{ dhikzhczfw xvf whifc xvf ftkwzâw }owozyow5 {

hvcxvf dh{ dhikzhczfw jf hlnvcow jf fwow iykllhczfw xvf fwzèc wvafzow h pogow bfcow wvmykbkfczow xvf}owozyow, zkfcfc kczvkgk÷c jf xvf }owozyow phjfgëkw bèw { ow }fc { hl Phjyf yvfnhc poy }vfwzyo pyonyfwo5xvf fc ozyow jf fwow iykllhczfw dh{ dvbhckjhjfw jf lvq xvf ow }fc poy wv pyopkh }kyzvj { co phjfgfc bèwxvf poy }vfwzyhw jfwjkgdhw, poy }vfwzyow {fyyow, { do{ ghczhc hl Jkow jf Hboy, poyxvf }fc {h lh lvq xvfdh jf hphnhy lhw zkckfilhw jf lh zkfyyh#

Jkgdowow }owozyow, dfybhcow bâow, xvf pojëkw jfwjf hxvâ, pfcfzyhy fc fwow bvcjow, poyxvf fl hlbhco pyfgkwh jf lh bolf jf lh zkfyyh { wf fbhcgkph { goyyf { pfcfzyh fc hxvfllow gfczyow jf lvq { }vfl}f goccvf}hw fcfynâhw phyh lh lvgdh fczyf lh phwkocfw { phyh fcwføhy lh lvq, poy fl hboy, h zojow low zfyyfwzyfw#

Llf}fbow hl goc}fcgkbkfczo h cvfwzyow dfybhcow kncoyhczfw5 {h fw zkfbpo xvf fl bvcjo fwpkykzvhl  phwf hl pyonyfwo jf ozyo bvcjo wvpfykoy5 { w÷lo pvfjf wfy fwzo poy lh pfymfggk÷c yflhzk}h jf lowdhikzhczfw jfl plhcfzh zkfyyh, jf cvfwzyow dfybhcow, { fwzo lo gocwfnvkyfbow, poy fl hboy#

Fl zkfbpo { lhw gowhw fwzèc bfjkjhw poy fl hyxvkzfgzo xvf co wf fxvk}ogh fc lâcfh { cow dh wkjohwknchjo fl zkfbpo { fl bvcjo xvf dhiyfbow jf ogvphy5 { gvhcjo dhiyè yfkchjo fl hboy fc lhzkfyyh###fczocgfw hwâ###gobo fc vc yhbo jf mloyfw jf pfymvbf jk}kco, cow pyfwfczhyfbow hl Jkow jf Hboy, phyh ogvphy cvf}o bvcjo, jfwzkchjo h low }fcgfjoyfw#

Whcfhj lh hzb÷wmfyh5 wvwzyhfyow h low pyfavkgkow jf lhw yflknkocfw1 Df hxvâ fl pykcgkpko jfl wfgyfzo#

 Myhcgkwgo Th}kfy 

Low dobiyfw co dhc whlkjoJfl ghwghy÷c jfl dvf}o,[ hñc chjh dhc gocogkjoJf fwzf zfyy÷c woc woifyikow#¿G÷bo dhilhy jf bvcjow cvf}ow?¿Co cow jkyèc h low gvfyjow,logow, low xvf logow wkc yfbfjkowoc###{ nyhcjfw hckbhlkllow?¿Pfyo poyxvf fllow co pkfcwfcf}kzhyèc xvf {o pkfcwf?###

Wf dhiâh cozhjo xvf fl fwpâykzv jf Th}kfy fwzhih bolfwzo o pyfogvphjo { fl bëjkvb hpfchw wfjfwpkjk÷ Th}kfy, xvfj÷ powfwkochjo { jkao1

[o }fcno poyxvf bf wkfczo hzyhâjo, co poyxvf dh{h wkjo llhbhjo, pfyo wë xvf co wf yfgdhqh h chjkf,jocjf fl Phjyf wføhl÷ wv Gèzfjyh#

Fl dfybhco xvf hghih jf gfjfybf fl pvfwzo fw fwpâykzv jf bvgdh lvq5 {o wo{ jf bvgdh wobiyh5 pfyowo{ vc fwpâykzv mvfyzf { hyyollë low oiwzègvlow xvf wf bf opocâhc5 bf gyfâ goc jfyfgdo, poyxvf do{ bfgyfo vco jf low dkaow jf Jkow# Wë xvf poy hboy bf dhc wkjo gobplhgkfczfw5 pfyo bk kbphgkfcgkh fwzoyi÷hlno fc wv ftpyfwk÷c hl bëjkvb {, poy mkc, dfbf hxvâ fczyf }owozyow, jkwpvfwzo h hyyowzyhy zojo lo xvf

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 183/270

wfh cfgfwhyko phyh gocwfnvky lh lvq xvf bf mhlzh, fc zhczow wknlow# Okno, oifjfqgo { jkno#[o fyyë bvgdhw ftkwzfcgkhw, pfyo fc lh ñlzkbh, llfcë lh goph jf bkw {fyyow# ¨Od nyhcjfw jf lh

zkfyyh¨###Wk }kfyhkw fwzf gvhjyo fwpkykzvhl#[o fyh vc bkllochyko { chjh whiâh jf lhw cfgfwkjhjfw jf bkw wñijkzow# ¿Xvë bf kbpoyzhih h bk? Xvf

 phyh bâ zyhihahyèc5 { hvcxvf fllow pfyfgkfyhc fc lh bkwfykh, gvbplkyâhc bkw ghpykgdow poy fl zfyyoy#

Gvhcjo gobpyhih vch ao}fc goc vc pvøhjo jf oyo, wkfbpyf ftknvo, lh lhcqhih hl bvcjo h lvgdhy goc wv jfwdocyh { co bf }ol}âh h hgoyjhy jf fllh#

]fcâh vc wky}kfczf { ihwzhih xvf fwzv}kfyh jf bhl dvboy { goc kcwvlzow lf wføhlhih lh pvfyzh {,nyhgkhw pojâh jhy ëwzf, poyxvf bvgdow bhcjhih hl ghwzkllo jf jocjf co whlâhc bèw# Zhczow gyâbfcfw dfgobfzkjo, zhczhw jfwnyhgkhw df ghvwhjo, xvf co hcjo vc phlbo fc fl fwphgko, xvf co bf fcgvfczyf hlnñchgvwhjoy1 hxvâ lh bhjyf xvf bf yfglhbh wvw dkaow5 hllâ lh fwpowh xvf bf dhgf ghynow jf wv kcmkjflkjhj5hllè fl fwpowo xvf bf yfglhbh wv docyh# Bèw hgè lh ao}fc ol}kjhjh xvf bf yfglhbh lh yfphyhgk÷c jf lhwmhlzhw gobfzkjhw poy bk hihcjoco#

Gvhcjo bf }k fc fl fwphgko, zhc wolo { zhc jfwcvjo, gobpyfcjâ xvf {o w÷lo bf dhiâh fcnhøhjo { cowvpf zfafybf fl zyhaf, ck nhchybf lh hbkwzhj { gobphøâh# Yfmlftkocë fc bkw oiyhw { }k xvf ck vc hwklo

dhiâh mvcjhjo, ck wvi}fcgkocë, ck vch lènykbh fcavnvë, { gobpyfcjâ xvf wk chjh dhiâh pojkjo zyhfy gocbkno, fw poyxvf fl dobiyf fc lh zkfyyh w÷lo fw jfpowkzhyko jf low jocfw xvf Jkow lf jh5 {o bhlnhwzëfwow jocfw goczyh bâ# Bhw }vfl}o h low yflhzow jf bk }kjh, phyh jfgkyow xvf, hl mkc, bk jfwpozkwbo mvfghvwh jf xvf bkw }hwhllow bf zyhkgkochyhc, poyxvf dkgf wvgvbiky hl mkl÷womo { hl mfvjhl { ghâ dfykjo poy bkw bkwbhw hybhw, co dhiâh fc fllo gykbfc5 fw lh Avwzkgkh, poy lh Avwzkgkh bkwbh#

Jfgâw }owozyow1 “Phq fc lh zvbih‒# ]hco womkwbh###Fwo co yfjkbf h lh bvafy xvf wf pyowzkzv{÷, poyxvf fc fllh wf bhz÷ vc èyiol xvf jhyâh myvzow hl Gyfhjoy5 fwo co yfwzkzv{f lo bhl hjxvkykjo, ck fcavnhlhw lènykbhw xvf ghvw÷ fl bvfyzo { zojo dh{ xvf yfwzkzvkylo# [ gvhcjo bf }k kbpozfczf hczf fl bvcjo,xvkwf gobpyhylo { co pvjf { pvwf fl wfllo jf bk woifyikh, hlzhcfyâh { bhljhj#

Poy mkc, jfwpvëw jf zhczow wknlow, df }fckjo hxvâ poyxvf vc mogo nyhcjkowo jf lvq }k whlky jf fczyf lhwzkckfilhw { fc bk jfwfwpfyhgk÷c yobpâ poy zojo5 fl bëjkvb yfgkiâh lh lvq { {o lf dhgâh wobiyh5 pfyo {oyfglhbhih hboy, avwzkgkh { fwf pojfyowo mogo, wocykfczf, llfco jf hboy { zfycvyh bf klvbkch, { ¿xvë}fo?###pfyo, jfahjbf hlfczhy, xvf yfgvfyjf hxvfl wkzko jfpyh}hjo, hdoyh xvf wf dhc goyykjo hlnvcow jfbkw gyfwpocfw#

Xvë ifllow wokw###Xvë ifllhw bvafyfw###Jkow bâo# ¿Co fw fl bkwbo bvcjo {h? Xvë lvq zhc nyhcjf owyojfh# ¿G÷bo fw fwzo? ¿[h co fw gobo fc fl zkfbpo xvf w÷lo lh bocfjh lo pojâh zojo? ¿Pvfjf {h bèw flhboy?

[ bf jkgfc xvf }owozyow wokw oiyfyow5 xvf co zfcëkw bèw moyzvch xvf lo xvf nhcèkw goc }vfwzyhwbhcow { xvf wokw low xvf dhiëkw jf hlvbiyhy hl bvcjo# ¿G÷bo pvfjf wfy fwzo? Wk hwâ fw, fw gkfyzo xvf lhbocfjh co zkfcf fl }hloy xvf {o gyfâh { fl hboy dh zykvcmhjo###Bf }vfl}fc h jfgky xvf }fcâw h yfvcky flyfihøo { co whlno jf bk hwobiyo# ¿G÷bo lo gocwfnvkyëkw? ‗Goc fl hboy, dfybhco5 gvhcjo fl hboy wfyèlh ihwf jf lh bvzvhlkjhj xvf pfywfnvkbow, cvfwzyh oiyh fwzhyè zfybkchjh#

Hdoyh wâ xvf }fo fl ghbkco# ¿G÷bo co dhiëkw jf pojfy, wk zfcëkw zhczh lvq xvf ghwk yhwnh {h bkwzkckfilhw { ghjh }fq xvf bf dhilèkw bf llfcèkw jf fwpfyhcqh? Gvhcjo {o bf klvbkco jf }owozyow, zojow pvfjfc wfy klvbkchjow# Pfyo {h lh kbphgkfcgkh poy }fy lh lvq bf hpyfbkh5 co xvkfyo oây bèw xvfahw,  pfjkjow, ck hbfchqhw# Zñ, fl dobiyf dvbkljf fc xvkfc yfwkjf fl pojfy jfpowkzhjo poy fl Phjyf,h{vjhjbf5 xvkfyo phnhy bkw jfvjhw5 xvkfyo hbhy5 jhbf lvq#

Dfybhco# [o fwgykio dkwzoykh { fwzh pènkch co pvfjf xvfjhy kcgobplfzh5 gobplëzhlh { zf jhyë lh lvq#Hd, xvkfyfw bk cobiyf###Jkow bâo###Avwzkgkh fw###wo{###

 Iyvzo

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 184/270

Wf pvwo lhw bhcow fc lh ghyh5 yonhbow hl Phjyf { jow dklfyhw jf lènykbhw whlkfyoc jf low oaow jflbëjkvb { jkao1 Nyhc Bhfwzyo Th}kfy###zyhw jf zk }o{# Dfybhcow, hjk÷w5 lffj bk dkwzoykh#

Wf powfwkoc÷ hgzo wfnvkjo vc fwpâykzv xvf fbpfq÷ h whghylf mlvkjow hl bëjkvb { fczyfzhczo jfgâh1"Dfybhco, dh{ xvf whcfhy lh hzb÷wmfyh hñc bèw xvf low gvfypow5 xvf ow wky}h fwzf fafbplo jf gocwvflo,

h fwo fwzèkw llhbhjow#Ow whlvjh }vfwzyo dfybhco

Bhcvfl 

¿Xvë jfgâw, dobiyfw, jf Iyvzo?###Goczfwzhj { wfj pyvjfczfw#¨Gvèczow xvf wf gyffc nfczfWoc bèw iyvzow xvf fwf Iyvzo(###

 ____________ 

Powfwk÷c P# Poyzkllo

Wfpzkfbiyf : jf 8;88 $cogdf+

Hboy { phq goc }owozyow#Dfbf hxvâ fczyf bkw dfybhcow# Co fw, ck pvfjf wfy bk wfy, lo xvf ow hmkybhc, poyxvf fw goczyhyko h lh lf{ nfcfyhzykq5 co fw ck pvfjf

wfy fl pol}o jf lh zkfyyh, hñc bv{ kbpfymfgzo, fl xvf wf flf}f h low nyhjow jfl Jkow jf Hboy# Co fw ck pvfjf wfy lo xvf low dfybhcow pyfzfcjfc ykjâgvlhbfczf jk}kckqhy5 co fw ck pvfjf wfy lo xvf

low dobiyfw xvf fwzèc fc vch hzb÷wmfyh pvzyfmhgzh, jonbhzkqhyoc phyh oilknhy h gyffy, wkfcjo wv hybh lhkncoyhcgkh gyhwh jf wvw wñijkzow, phyh xvf w÷lo fc lh ftzyfbh hmlkggk÷c, ol}kjhjow jfl zfyyoy yflknkowo,flf}fc wv plfnhykh jf oyhgk÷c fc fl }fyjhjfyo zfbplo, hl }fyjhjfyo Jkow, mvfyh jfl zfbplo jfl âjolo,jfwhmkhcjo hl zf÷lono#

 Co fw, ck pvfjf wfy, poyxvf fl dobiyf co dh hpyfcjkjo low ghbkcow jfl Gkflo, poyxvf co lo dhcjfahjo low jonbhw llfnhy hl Obfnh jf lh ]fyjhj#

Fyh fl goc}fcgkbkfczo jf lh kncoyhcgkh, fl xvf oilkn÷ hl gyffy vch bhlh kczfypyfzhgk÷c5 zhl }fq lhbhlkgkh o lh kbpowkgk÷c mvf lh xvf gyf÷ gkfyzow jonbhw, zhc hiwvyjow gobo fl jf low ècnflfw {hygècnflfw, pfyo xvf fc chjh hmfgzhihc h lh }kjh jf lhw hlbhw, co jfmkckjh fc hxvfllow zkfbpow#

Low dobiyfw dhc gobpyfcjkjo xvf hl Hlmh { hl Obfnh wf llfnh poy lh plfnhykh lkiyf jfl pfcwhbkfczo{ dhc yozo fl }hllhjhy jf low bkwzfykow#

 Co dh{ wvpyfbhgâhw5 fc }kyzvj jf lh lf{ nfcfyhzykq, zojow wobow ifhzkmkghjow poy fl hboy jfl Phjyf1ñckgo jonbh#

[o, vco jf low zhczow, phwë poy lh avwzkgkh jf lf{ { mvk ghycf bvgdhw }fgfw, vchw gocwgkfczf { ozyhwkcgocwgkfczf jf lo xvf bf yojf÷, { bèw }fgfw mvk kcgocwgkfczf dhwzh xvf lh lvq jko mvfyqh h bk wfy, phyhwfy gocwgkfczf5 { gobo {o, zojow low ècnflfw, hygècnflfw, xvfyvikcfw { wfyhmkcfw xvf low dobiyfw ow dhc pvfwzo, kbpfghilfw, xvkzècjocow low bëykzow xvf lh lvgdh jfl fwpâykzv dh hjxvkykjo, xvf fw lh }fyjhjfyhwvpyfbhgâh jfl bobfczo#

Wâ, wvpyfbhgâh jf bobfczo fw5 poyxvf zojow dhc jf yfgocgfczyhywf hl nyhjo jf pfymfggk÷c yflhzk}o hlbvcjo xvf ogvphbow5 { gvhcjo zojow dhiëkw llfnhjo h fwf nyhjo, lhw wvpyfbhgâhw xvf do{ pojëkw

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 185/270

hpyfgkhy, dhc jfwhphyfgkjo5 pfyo fwzhw wvpyfbhgâhw co ftkwzfc fc lh lf{ nfcfyhzykq { w÷lo lhw zfcfbow lowxvf dfbow lvgdhjo bèw, phyh llfnhy hczfw5 pfyo fw zfbpoyhl fwh wvpyfbhgâh { dhgfbow owzfczhgk÷c jffllh phyh fbvlhyow h llfnhy, gvbplkfcjo fc fwzo hl Phjyf { fw vch nyhc lf{5 lh lf{ jf hzyhggk÷c5 gobo lowbvcjow bh{oyfw zkfcjfc wv kcmlvfcgkh phyh hzyhfywf h low bvcjow bfcoyfw, dhwzh fl kcmkckzo, hwâ fl Phjyffw lh wvbh lf{ jf hzyhggk÷c phyh zojow wvw dkaow#

¿[ xvë fw fl kcmkckzo? Hñc bk fwpâykzv co lo dh pfygkikjo# Fl kcmkckzo wf pkfyjf fc lo kcmkckzo5 { w÷lo flPhjyf fw powffjoy jfl wfgyfzo# [o co lo df pfygkikjo { bf gocwhnyhc Hygècnfl# ¿G÷bo lo dhiyèc pfygkikjo low xvf co whifc lo xvf fw wv wfy?

Bhw, ¨od boyzhlfw¨5 wvfch lh doyh jf whify low wfgyfzow yflhzk}ow jf }vfwzyo bvcjo { h lh }fq jflPhjyf { chjkf pojyè wvwzyhfywf5 { lh nfcfyhgk÷c pyfwfczf okyè fwh }oq { wf dhyè lvq#

Low jfwzkcow fwzèc bhyghjow fc fl jfyyozfyo vck}fywhl5 fl pyonyfwo h}hcqh goc phwo mkybf# H{ jflxvf xvkfyh jfzfcfy fwf pyonyfwo# Zfcjyè xvf goyyfy bèw jf pykwh { hl mkc wf hiyhwhyè fc lhw llhbhwwhnyhjhw jfl hboy# Docoy h lh lvq xvf }kfcf jf bvcjow hñc pfymfgzkilfw, pfyo pfymfgzow yfwpfgzo hl}vfwzyo#

Docoy h low bfwâhw xvf ow pyfwkjfc# Llf}hy lh lvq woiyf lhw zkckfilhw { goc }owozyow fwzhyè###$cokbpoyzh+ mâybhbf#

Bknvfl Hygècnfl 

Zfcno vch jfvjh goczkno, dfybhco, { fc wv doyh }fcjyë h yf}flèyzflh# Hjflhczf#

Hxvâ fl###Hygècnfl###BknvflGobo Hygècnfl, wf yfiflh#Gvkjhjo###low xvf jow }flhw,Poy wk hghwo###lf fcgfcjëkw#

 _________ 

Powfwk÷c B# P#

Wfpzkfbiyf 6 jf 8;88

Fwzf jâh, jf wfwk÷c oyjkchykh, bf fcgoczyhih fcmfybo, h ghvwh jf vch jolfcgkh nyh}f# Lh bëjkvb,zhbikëc kcjkwpvfwzh5 pfyo fl pñilkgo dhiâh hgvjkjo { pfcwë wvwpfcjfy lh wfwk÷c# Pfyo co xvfykfcjo pyk}hy h low dfybhcow jf lh hlfnyâh jf wvw hlbhw, gocwvlzë { wvpf xvf poy cowozyow wf }flhih jfbhwkhjo, poy lo xvf co zfbâ hiyky lh wfwk÷c, pkjkfcjo hl dfybhco Odb Olk}fy xvf ël jkfwf lfgzvyh#

Wf powfwkoc÷ fl dfybhco Avhc Ihvzkwzh { wf fwmoyq÷ fc lh hlfnyâh { bf jkao1 ]f, dfybhco, g÷bo owgvkjhbow# Bvgdow ow yojfhc5 pfyo fwzh }fq cow dfbow kbpvfwzo { w÷lo {o }fcno h gocwolhyow, hh{vjhyow { h hdoyyhyzf fl zyhihao phyh goc low cfgfwkzhjow# Pfyo dh{ zhc ivfcow mlvkjow, xvf fwzhyëjècjoow vc yhzo jf hwvfzo { goczfwzhyë h low dfybhcow, poy wvw jfwnyhgkhw# ‗H zojow hckb÷5 jko lhwbhcow { pkjk÷ hnvh phyh mlvkjkmkghy, poyxvf zñ, jkao, do{ co fwzèw phyh dhgfy fwmvfyqow { lvfno cfgfwkzofwzhy goczkno, llèbhbf#

Dfybhcow bâow, pfjkj lh whlvj jfl dfybhco bh{oy, xvf cow fw bv{ cfgfwhykh# Llèbhbf# Dhwzhlvfno#

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 186/270

Powfwk÷c B# P#

Wfpzkfbiyf 88 jf 8;88

$Phyh Aowfmh Mfycècjfq, poy hmlkggk÷c+#

Ifcjkzow zojow low dfybhcow# Ifcjkzow wfèkw# Nyhgkhw, dfybhco xvfykjo5 zv mvfyqh bf hlk}k÷ flghbkco# Gvèczo df wvmykjo dhwzh llfnhy fwzf jâh mflkq, poy bk pyozfnkjh5 pfyo {h wf hgfygh fl jâh jf bkjfwghcwo#

Dfybhco bâo5 hczf zojo, whifj xvf goc }owozyow fwzè vc whgykmkghjo, fl dfybhco Jkbhw $WhcJkbhw+, co kbpoyzh5 fl ghwo fw xvf bf gocoqgèkw#

Jkyëkw1 ¿Poy xvë wvmyf wkfcjo whczo? Ck {o, ck chjkf bèw xvf Jkow fw whczo# Mvk vc fwpâykzv xvf lvgd÷gobo }owozyow, gobo lvgdhw zñ, dfybhco xvfykjo# Pfyo }owozyow, do{, zfcëkw bh{oyfw }fczhahw# Bèw do{}fcno hxvâ h lkiyhyow jf }vfwzyow fcfbknow#

Ifcjkzow }owozyow xvf zfcëkw lh mhgvlzhj jf gobvckghyow goc low fwpâykzvw jf Jkow#]fc h bâ, pyozfnkjh bâh, { jëahbf jfwghcwhy###[h wvmyo bfcow, pvfw jfwjf do{, {h pojyèw llhbhybf

 poy bk cobiyf5 {o }fo xvf pfjâhw goc avwzkgkh5 pfyo fc fwzf plhcfzh zkfyyh dh{ zhczhw kcavwzkgkhw { xvf

 poyxvf co pojfbow bkyhylow jfwkczfyfwhjow, phjfgfbow poy }owozyow5 pfyo {h llfnh fl bobfczo jfljfwghcwo5 zfc yfwknchgk÷c poyxvf hñc zfcëkw fcfbknow pfywfnvkjoyfw fcghychjow { jfwfcghychjow#Dfybhco1 {o co bf df gobvckghjo hñc fc zv pfxvføo gfczyo, poyxvf co fyh doyh jf bhckmfwzhybf

fc bk hmkckjhj, pfyo fc “Gocwzhcgkh‒ df wkjo myfgvfczf {###w÷lo low xvf dfbow whikjo wvmyky vc bhyzkyko,wobow ghphgfw jf yfwkwzky zhlfw hzb÷wmfyhw# Zkfbpo pfyjkjo phyh cowozyow, pfyo gvbplkbow# ¿Whiëkwxvkëc bf dh mhgklkzhjo low pfybkwow? Fl xvf wkfbpyf fczyf }owozyow fwzè yfgonkfcjo low mlvkjow phyhllf}hylow jocjf low pyfgkwhc5 fl dfybhco Hlfao, goc xvkfc wo{ hmâc { lf h{vjo fc lh oiyh jf lkifyzhj h wv pyozfnkjo5 {h co wvmyf zhczo, poyxvf llf}h vc nvâh xvf bvgdo lf jhø÷ { }owozyow lf jkwzfkw lvq5 {h whiëkwxvkëc fw { zyhihah, poyxvf dh pyobfzkjo { xvkfyf gvbplky wv pyobfwh#

Fl mvf bhlo fc wvw ftkwzfcgkhw hczfykoyfw { fc lh ñlzkbh xvf fyh vc ghboyykwzh, oghwkoc÷ fwzowwvmykbkfczow5 ël xvkfyf }ol}fy pyoczo phyh fcbfcjhy wvw {fyyow5 pfyo co wfyè zhc pyoczo gobo gyffyëkw, poyxvf zkfcf xvf wvmyky fwh gocjfch xvf wf dh pyopvfwzo###

Xvfj÷ zyhcwpoyzhjh lh bëjkvb h lh pfckzfcgkhyâh, { hl }ol}fy jkao1 "Lf dfbow dfgdo }fy vc yfzyhzo,fczyf wvføow, h hxvfl poiyf, gobo lo llhbèkw5 poiyf, wâ, poyxvf ghyfgf jf wv lkifyzhj5 pfyo co zhc poiyf5fw vc fwpâykzv nyhcjf { fwzo lf h{vjh hñc bèw h wv flf}hgk÷c5 ozyow dh{ bèw poiyfw hñc fc lo bhzfykhl, poyxvf co zkfcfc bèw xvf fl jvyo ghbhwzyo { ghyfgfc jf yfgvfyjow xvf lfw gocwvflfc# ]owozyow, hvcxvfgoc whgykmkgkow, lf h{vjèkw goc hboy5 {h yfgonfyëkw lh yfgobpfcwh, co w÷lo fc fl bvcjo jf low fwpâykzvw,wkco hxvâ fc lh zkfyyh5 {o ow lo hmkybo5 bècjhlf bvgdo gocwvflo, xvf ikfc lo cfgfwkzh#

[o zyhihao bvgdo, poyxvf hjfbèw jf wfy pyozfgzoy zv{o, xvf lo xvkfyfw jf goyhq÷c, wo{ hmâc jfldfybhco Hlfao, wv pyozfgzoy#

"Dfybhco Jkbhw1 wf hcvcgkh xvf low }hc h zyhwlhjhy h Zkfyyh jfl Mvfno# ¿Lf zoghyè h ël? ‗Fwo pkfcwhc5 pfyo ël co kyè h Zkfyyh jfl Mvfno5 h hxvfllow ghwzkllow bhzhdobiyfw, co xvfyfbow, co xvfyèkw}owozyow zhbpogo xvf lo llf}fc5 h ël lo fwzkbhc { co kyè5 ël fw ivfco, pfyo lhw bkwfykhw xvf ow yojfhc,gocjvgfc poy ghbkcow xvf co wf dhc flfnkjo { h }owozyow ow yojf÷ { co dhiëkw pojkjo hñc whlky jf fwhwbkwfykhw5 pfyo co zfbèkw5 hvcxvf zojow whlnhc phyh hxvfllow ghwzkllow bhzhdobiyfw, ël co whljyè5 {o lohmkybo5 {h cow hyyfnlhyfbow phyh f}kzhylo { hvcxvf hlkwzhjo fwzè, co kyè#

Zfcëkw vc fwpâykzv pfywfnvkjoy xvf ow jhøh bvgdo, xvf dh pogo jfwfcghyc÷ { goczyh }owozyow fwzè5 pfyo fw doyh jf goyzhy fl jhøo5 dhiëkw wvmykjo bvgdo {h###Poiyfw fwpâykzvw###]hlnh lh myhwf#

"Dfybhco Jkbhw, ¿poy xvë mvkwzf whgykmkghjo goc Afwñw?"Poyxvf fyh gobo zñ, poyxvf pyfjkxvë lh}fyjhj5 {o co mvk jkwgâpvlo jf Afwñw, pfyo pfyzfcfgâh h vch wogkfjhj wfgyfzh jf lh }fyjhj5 co poy ozyh

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 187/270

gowh mvk whgykmkghjo# Pfyo h Afwñw co lf xvfj÷ bèw gyvq xvf lh xvf lf dhc ghynhjo5 lh xvf lf dh kbpvfwzolh wkfbpyf pyf}hykghjoyh ghwzh whgfyjozhl#

"¿Pvfjfw jfgkybf fl cobiyf jf lh wogkfjhj h xvf pfyzfcfgâhw { j÷cjf fwzhih?"Wk bf lo pfybkzfc, zflo jkyë###Dfybhco, wkfczo co pojfy gobplhgfyzf poy do{, pvfw wë xvf hl jfgâyzflo wf zf jfwgviykyâhc gowhwxvf hñc co fw llfnhjo fl bobfczo# Fw oyjfc xvf yfgkio { oifjfqgo# W÷lo bf pfybkzfc hjflhczhyzf xvf

hxvfllh wogkfjhj, fc ozyh ftkwzfcgkh jf dobiyf, lh mvcjhwzf zñ bkwbo#"Pvfjfw }ol}fy poy zv pyozfnkjh, dfybhco#"Fw gkfyzo, poiyf pyozfnkjh bâh, xvf zv ghwh fw vc yfmvnko5 pfyo co zf hmlkahw, {o zf }o{ h jfgky lo xvf

dhw jf dhgfy# Fwgvgdh#Lf kcjkg÷ lo xvf dhyâh, xvf poy co wfy bèw xvf phyh fllh, co lo zyhcwgykio, { wknvk÷1Zkfcfw fwpâykzvw fcghychjow xvf zf jhøhc, pfyo co jfwfhylfw bhl5 pfjky poy fllow { xvf wvw

 pyozfgzoyfw lfw klvbkcfc# Co fyh phyh zk wolh fl jhøo, wkco goczyh lh ghifqh jf lh ghwh, pvfw jhcjo goczyhël, dhgâhc lh yvkch jf zojow5 low mlvkjow xvf wf jkyknâhc h vc wkzko, ivfcow o bhlow, h zojow hlghcqhc,hvcxvf bèw h lh pfywoch xvf wf lf jkyknfc#

H zv fwpowo { zvw dkaow, dhqlfw zobhy wkfbpyf xvf wfh powkilf vch zhqh jf zf goc yvjh bhgdo# Od,dfybhco5 wk wvpkfyhw lhw }kyzvjfw bhyh}kllowhw jf fwzh { ozyhw plhczhw5 pfyo lh yvjh bhgdo zojow lh jfiëkw

zobhy# [o }fcjyë hlnñc jâh phyh jfgkyzf hlnvcow wfgyfzow jf hlnvchw plhczhw#"¿Zkfcfw gocogkbkfczow jf iozèckgh, dfybhco Jkbhw?"Fwh fyh bk pyomfwk÷c5 lh xvf { goc bkw kjfhw hczkyyflknkowhw, bf jkfyoc lh gyvq#Zñ, pyozfnkjh bâh, dhqzf fwzo xvf zf }o{ h jfgky, xvf phyh zk wolh zkfcf }hloy###Hdoyh jfio jfgkyow hlno woiyf lh poiyf fcmfybh, lh bhjyf jfl pyfwo gobo lh llhbèkw# Poiyf bhzfykh#

Mflkq jf wv fwpâykzv xvf dh whikjo flf}hywf poy fl wvmykbkfczo# Wv doyh dh zkfbpo xvf llfn÷5 pfyo cowozyow pojfbow gocwfnvky jfl Phjyf yfzhyjhy lh doyh, gvhcjo dfbow jf wfnvky vc ikfc pyobfzkjo { poy fwo hñclh gocwfy}hbow5 {h bf fczkfcjfw, dfybhco#

[o xvkwkfyh jhyow gocwvflo5 pfyo cowozyow co pojfbow fcnhøhyow { gvhcjo llfnh lh doyh jfif wfy gvbplkjh5 w÷lo poy vch gowh lvgdhbow1 poy fl pyonyfwo5 pyonyfwhy zojow#

 Jkbhw

Dh{ zhczow pvczow jf gkfcgkhFc lh gobvckghgk÷c jf Jkbhw,Xvf h low dobiyfw jf lhw gkfcgkhwLfw jkno###hplkghy lhw###lkbhw#

 __________ 

Wfpzkfbiyf 4 jf 8;88 $doyh 89 jfl jâh+

Hl wfczhybf hczf lh bfwh zv}kbow vc yfgvfyjo phyh Bhyâh jf Chqhyfz, poy wfy fl jâh jf wv chgkbkfczo{ whifbow xvf fc jâhw jf fwzow wv fwpâykzv phjfgf bvgdo# Wf bhckmfwz÷ { jkao#

Lh fzfych phq wfh fczyf }owozyow, dkaow bâow#Nyhcjf hlfnyâh bf jh }vfwzyo yfgvfyjo fc fwzf jâh xvf zhczo phjfgf bk fwpâykzv# [o xvfyâh jfwghcwhy 

hxvâ { poy fwo zf hj}kyzkfyoc h{fy xvf hlno zfcjyâhw do{5 wâ, {o pfjâ hl Bhfwzyo xvf bf jfahyh jfwghcwhy hxvâ fczyf bkw dkaow, do{ xvf zhczo wf bf vlzyhah5 }owozyow zhbikëc, wkc pfcwhy, fc ozyow høow bf dhiëkwdfgdo wvmyky5 pfyo bf yfwknchih, whikfcjo xvf vc jâh yfgkikyâhkw lh lvq { bf jfwghcwhyâhkw5 nyhgkhw5 hxvâjfwghcwo { {h }fw g÷bo lh bëjkvb, zhc yfmyhgzhykh, fllh bkwbh zf lo hcvcgk÷ fwzh bhøhch, poyxvf wf lo

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 188/270

kczv{÷ bk hbhjo dfybhco wv pyozfgzoy, Hczocko jf Phjvh#"Bhjyf1 do{ df pvfwzo fc vc lkiyo fl fcghifqhbkfczo o cobiyf phyh fwgykiky zv }kjh }fyjhj, jocjf

dhyë yfwhlzhy zv nyhcjfqh jf bhjyf jf bvgdow dkaow { zvw }kyzvjfw jf fwpowh5 pfyo fc low hvzoyfw xvf zfdhc jfwgykzo, co pvfjo zobhy jhzow xvf woc o fwzèc bkwzkmkghjow# ¿Fwzèw jkwpvfwzh h jhybf low jhzowgocgyfzow { pyfgkwow? ‗Dkao bâo bv{ xvfykjo, wâ zf low jhyë# Pfyo flknfw vc jâh fc xvf phjfqgo zhczo#"

 Co, bhjyf bâh# Wk fwzo zf dh jf dhgfy phjfgfy, do{ co lo xvkfyo5 ozyo jâh jf low xvf co phjfqghw zhczo# ‗ Pvfw ikfc5 zf lo pyobfzo# [h fw doyh xvf bf gocoqghc gobo mvk5 fw jf avwzkgkh5 fl Phjyf lo xvkfyf# Do{xvkfyo jfwghcwhy { hxvâ jfwghcwo5 w÷lo bf hnoikh fl xvf zf zfcno pyobfzkjo lh phq jf zv hlbh { hñc codf pojkjo gocwfnvky zhczh mflkgkjhj, poyxvf co wo{ h{vjhjh poy fl bojo jf wfy jf lh xvf zf hgobphøh#Pfyo {h llfnhyè pyoczo xvkfc zkfcf xvf llfnhy { wfyè fl bobfczo# H{vjhjbf }owozyow, dkaow bâow, pvfw fwdoyh xvf bk pyfjklfgzo nogf jf phq# ‗Wf jkyknk÷ hl ckøo Myhcgkwgo Th}kfy, cvfwzyo hdkahjo, xvf fw wv pyozfgzoyh, lf zob÷ lhw bhcfgkzhw { goc fllhw wf lkbpk÷ lhw lènykbhw jkgkëcjolf1 Ckøo ifcjkzo, bk pyozfnkjo###Gvèczo gocwvflo bf jhw poyxvf goc zvw hlfnyâhw hlfnyhw h bk bv{ hbhjo dkao, zv###Phjyf5 wëzñ wv gocwvflo { wfllhy fl lhqo jf vck÷c# Jhbf zv phøvflo, dkao bâo#"Goc ël wfg÷ lhw lènykbhw jkgkfcjo1"Fc fwzh moybh wfxvë fl yowzyo jf bk dkao Afwñw5 nvhyjh fwzf phøvflo gobo yfgvfyjo jf do{, { fc zojhwzvw hmlkggkocfw pèwhlo poy zv myfczf fc bk bfboykh { lo bkwbo h low dfybhcow { yfgkikyëkw bk h{vjh { lh

jf bk dkao Afwñw# Hjflhczhy, dkao bâo, lhw doyhw jfl gocwvflo5 {o bf yfzkyo, pfyo co bf }o{5 pyoczo bfllhbhyèw# Cow jko lhw bhcow goc fmvwk÷c { jkao1 Lh phq wfh goc }owozyow#

Bhyâh jf Chqhyfz 

H lhw = jf lh zhyjf llfnhyoc jow a÷}fcfw bv{ hmlknkjhw, pkjkfcjo###Ghykjhj###xvf mvëwfbow h wv ghwh  poyxvf wv bhjyf wf boyâh# [o co pojâh hpfchw hcjhy poy vch jolfcgkh xvf phjfgâh# Gocwvlz÷ {goczfwzhyoc1 Wâ, pvfjfw ky# Kcbfjkhzhbfczf whlkbow jf ghwh5 pfyo h lh bëjkvb lf jkafyoc hl oâjo1 W÷lo pojëkw pyfwzhy gocwvflo, fl ghwo fw nyh}âwkbo# ‗Pfyo mvkbow { fc }fyjhj fcgoczyhbow w÷lo vc bocz÷c jfghycf wkc bo}kbkfczo5 dkgkbow lh f}oghgk÷c { wf bhckmfwz÷ Bhyâh jf Chqhyfz jkgkfcjo#

Lh fzfych phq wfh fczyf }owozyow# ¿Co zf jkaf, dfybhco, xvf bf llhbhyâhw? [o {h whiâh fwzo5 pfyo###Dfybhcow, ¿g÷bo ow dhiëkw jfwgvkjhjo zhczo? Pfyo pfjky gocbkno h Jkow { zfcfy mf# Wf jkwpvwo hopfyhy bhncëzkghbfczf { lf jkaf1 bhjyf, lh }kjh jf fwzh bhjyf fw cfgfwhykh, pvfw woc cvbfyowow lowdkaow, xvf hñc jf fllh cfgfwkzhc5 jfah vc yfgvfyjo fc fllh jf zv }kwkzh, fc fwzf jâh { {o, bkyh, dhno vwo jfl pyfwfczf xvf bf dhw jfahjo5 pvwf fl phøvflo yfnhjo goc wvw lènykbhw fc lh myfczf jf lh fcmfybh { Bhyâh pvwo wv bhco woiyf lh bâh fc lh myfczf zhbikëc { lh fcmfybh fbpfq÷ h lloyhy { h pfjky whlvj#

Fczocgfw fl fwpâykzv lf jkao1 ¿Xvkfyfw gvyhyzf? ‗Wâ, wføoyh#"×{fbf ikfc, dkah bâh# Wo{ fl fwpâykzv jflh bhjyf5 jf Bhyâh, jf###lh ]kynfc jf Lvaèc h xvkfc zhczo pkjfw5 llèbhbf gobo xvkfyhw, pfyo wo{ flfwpâykzv jf vch bvafy, bhjyf gobo zñ5 zfc mf { xvkfyf gvyhyzf5 pfyo ¨zhc zhyjf bf dhiëkw llhbhjo¨###Woclow bobfczow zhc goyzow###[ lloyhih fl fwpâykzv# Zyhiha÷ { yfhckb÷ hxvfllh bolf jf zkfyyh xvf pkjk÷ wfy bo}kjh fc lh ghbh { hjfbèw hpfchw pvjkfyoc yfbo}fylh fczyf vch bvafy { fl fwpowo jf lh fcmfybh, pfywochw mvfyzfw# Bhyâh jf Chqhyfz lf bhcj÷ hlnvcow yfbfjkow ghwfyow, mlvkjkmkg÷ hnvh phyh xvf ifikfyhlh xvf xvkwkfyh { lf pvwkfyoc phøow boahjow jf fllh fc lh ghifqh hgobphøhjow jf dkflo xvf fl jogzoy lfdhiâh bhcjhjo { bf jkao1 "Dfybhco, cvfwzyh mvfyqh dh gocwfnvkjo bvgdo5 pojfbow fwpfyhy5 jfwpvëw jflh wfwk÷c jf fwzh cogdf, }vfl}f, xvf hxvâ fwzo{ {o# Hjk÷w#

H lhw 88 jf lh cogdf }ol}kbow { mvkbow woypyfcjkjow, pvfw fcgoczyhbow h lh fcmfybh pyomvcjhbfczfjoybkjh { cow yfzkyhbow#

H lhw 4 jf lh bhøhch jfl jâh ; }ol}kbow { fcgoczyhbow {h, bvafy# Gobvckghbow { wf bhckmfwz÷Bhyâh { jkao1 Dfybhcow, dfbow jhjo vc nyhc phwo# Pfyo dh{ zhczhw gobplkghgkocfw { zhc }kfahw, xvf lhgkfcgkh jfwfwpfy÷5 pfyo fcgkbh jf ëwzh fwzè fl hboy jfl Phjyf { hvcxvf lh doyh fw llfnhjh phyh lh bhzfykh

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 189/270

fcmfybh fl hboy { lhw cfgfwkjhjfw jf low pfxvføvflow pvfjfc bvgdo { Jkow hzkfcjf low yvfnow jf lowdvbkljfw# Pkjhbow { pojfbow fwpfyhy, jfwpvëw jfl phwo gocwfnvkjo# Hjk÷w#

 _____________ 

Powfwk÷c B# P#Wfpzkfbiyf 4 $cogdf+#

Fwzo{ h }vfwzyo lhjo, xvfykjâwkbow dfybhcow#]fcno h gocmfwhyow bkw jfiklkjhjfw, poyxvf lh avwzkgkh jf Jkow bf lo kbpocf#[o mvk vc gvyh5 {o co fcgoczyhih ckcnñc oiwzègvlo hczf bâ5 poy wfy gvyh, zojo bf fyh lâgkzo5 {o

xvfyâh wfy hiwolvzo { lo fyh5 zhyjë bvgdo fc jhybf gvfczh5 gvhcjo bk fwpâykzv, hñc fc lh zkfyyh, wf jkogvfczh, fyh {h zhyjf phyh pocfy yfbfjko h bkw {fyyow#

Mvk lh jfwnyhgkh jf bvgdow donhyfw { woiyf zojo jf bvgdow dvëymhcow5 jf zojow xvfyâh wfy { fyh flzvzoy, { pyoczo low jfahih fc lh bkwfykh#

Ghjh bobfczo bf fcgvfczyo fc fl fwphgko fwow poiyfw xvf poy bâ dhc wvmykjo lh bkwfykh { hlnvcow {hlnvchw lh pfyjkgk÷c jf wv ghbkco#[o, fc fl plhcfzh zkfyyh, fyh fl dobiyf bèw ivfco h low oaow jf low dobiyfw5 pfyo, ¨od dkpogyfwâh, xvë

ghyh gvfwzhw¨ Fw gkfyzo xvf wf phjfgf bèw poy fl fwgècjhlo5 pfyo lh dkpogyfwâh jh zfyykilfw zkckfilhw,hvcxvf w÷lo fl fwpâykzv dkp÷gykzh low phjfgf { fw vc hzfcvhczf hczf lh avwzkgkh jf Jkow5 pvfw poy flfwgècjhlo, phjfgfc low fwghcjhlkqhjow { fl fwghcjhlkqhjoy { low phjfgkbkfczow jf low fwghcjhlkqhjow wfwvbhc h low jfl fwghcjhlkqhjoy# [o mvk fl gvyh pèyyogo jf vc pvfilo xvf, hvcxvf gdkgo, phyh bâ mvf loxvf Yobh phyh low Phphw5 zojow fyhc ivfcow phyh bâ5 {o w÷lo fyh bhlo phyh zojow#

[o zfcâh h xvkfc jhy lo xvf yoihih { lo jhih goc bhl kczfyëw, goc fl kczfyëw mfbfckco, {h bffczfcjëkw low bh{oyfw, bk h{vjh co lfw hpyo}fgd÷ jf bvgdo, pvfw bkw mh}oyfgkjhw bhl phwhc do{#

[o xvkfyo lh lvq phyh }ol}fy h phnhy bkw jfvjhw, wkfcjo###gvyh co, poy Jkow# Xvkfyo wfy vc oiyfyomvfyzf { yfwzkzvky lo xvf xvkzë# Bf llhbë Bhcvfl Lhiyhjoy# ¿Fd? ¿Xvë? ¿Bf gocogfw, dfybhco? ‗Wâ, zvmkybh fwzè fc ghwh#"¨Nyhc Jkow, xvë avwzo fyfw¨ "]hbow, pvfw, {h5 jkbf fl pvfilo { zv gocmfwk÷c wfyè plfch#"Hd, fwzo bf doyyoykqh###pfyo wfh1 ]fckhlio $Qhboyh+#

¿Gvèczow høow mvkwzf pèyyogo jf hxvfl pvfilo? ‗Gvhyfczh#"¿Gocogkwzf h Myvgzvowo Phlhgkow? ‗Wâ, {bèw xvf h zojow poy wv yfifljâh5 cvcgh wf gocmfwhih# ¨Xvë ikfc dhgâh¨ Do{ lo wë#"¿Yfgvfyjhw jf lhbvfyzf jf wv fwpowh Phvlh? ‗Phvlozh, wâ#"¿Fczocgfw gocogfw lh bëjkvb poy xvkfc oiyhw, wv dkah? "¨Xvëjkgdh, Jkow bâo¨ Pvfw xvf ow wky}h jf fafbplo ow pkjo { yfgoyjhy fwzh bètkbh1 “Jfl }kgko }kfcf fljfwxvkgko‒#

]fo lh lvq { goyyo zyhw fllh# Hjk÷w#

Powfwk÷c P# Poyzkllo

Wfpzkfbiyf 80 jf 8;88

Phq fczyf }owozyow5 hboy ow lknvf fczyf wâ# Dfbf hxvâ# ¿Poy xvë }fcno? ¿H xvë llfno? ]fcno hgvbplky1 llfno h pfjky#

]fcno h gvbplky bk pyobfwh jf fwzhy fc bfjko jf low xvf wf yfñcfc fc cobiyf jfl Phjyf5 llfno h pfjky h low xvf }fcjyâhc zyhw jf bâ, xvf fwzëc hlfyzhw poyxvf fl yfkco jf Jkow llfnh {h5 poyxvf wf

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 190/270

gvbplkfyoc low zkfbpow bhyghjow fc lh pyomfgâh { fw doyh jf xvf fl bkwkocfyo, ghczf fl dkbco jfYfjfcgk÷c#

Bvgdow pyomfzkqhc jf lo xvf yfgkifc5 bvgdow hdocjhc {h goc lkifyzhj fc lhw gowhw jfl Phjyf poy bâ{ poy ozyow jkgdhw1 low bfcow woc low oigfghjow5 pfyo ëwzow, hñc fbpvøhc fc hphykfcgkh fl gfzyo jf lhwhikjvyâh { poy wv gfnvfyh, fwf gfzyo, fw fl jf lh kncoyhcgkh, lh woifyikh { lh bhljhj#

¨Poiyfw bkw dfybhcow¨###Zkfcfc lh }olvczhj { co zkfcfc fl pojfy1 8> co woc low dobiyfw goczyh bâzojow5 low dobiyfw jf pyonyfwo, low whikow xvf hdocjhc fc lhw ghvwhw, zojhw lhw yflknkocfw xvf xvkfyfcfwzvjkhy wv gyfjo ihao lh ghvwh avwzh, co fwzèc goczyh bâ5 pfyo h zojow lfw mhlzh lh lvq1 llf}èjwflh }owozyowbkwkocfyow jfl Phjyf { co zfbèkw xvf cowozyow zyhihahyfbow fc }vfwzyo mh}oy#

[o mvk vc Bfwâhw { co mvk fl ñckgo, ck wolo# Mvk fl nfcfyhl jf low Bfwâhw jf fczocgfw { co jk bèw poyxvf fxvk}oghyoc bk ghbkco, xvf co fyh fl jfl N÷lnozh# Co }kcf h wfy lh }âgzkbh kcbolhjh fc lhbhzfykh#

Do{ zfcëkw lhw nyhcjfw jfmfcwhw pyfphyhjhw poy fl Phjyf, phyh xvf low gkfnow co wfhc low xvf owfxvk}oxvfc fl ghbkco5 bhw zhbikëc fczocgfw dhiâhc lhw bfjkvbckjhjfw { {o lhw powfâh { goc fllhw bfzyhcwmoybë fc fl Zhioy, f}oghcjo fl fwpâykzv jf bk gobphøfyo Avhc###"Afwñw, dfybhco bâo###Pfyj÷chbf1

Zf kczfyyvbpo phyh jhyzf nyhgkhw poyxvf goc fwzh jfglhyhgk÷c, dhw yhwnhjo vc }flo pfwhjâwkbo# Chjkf,hczf fwzh jfglhyhgk÷c, pvfjf cfnhy lh yffcghychgk÷c, pvfw Pfjyo yfgocogk÷ h Flâhw#"H fwo df }fckjo, h jfwgoyyfy fl }flo5 h gvbplky bk pyobfwh jf hglhyhy bkw hgzow, poyxvf fwzo co fyh

jf hxvfl zkfbpo, { do{ fw fl zkfbpo#  Hmkybhylo fc bk cobiyf { fc }vfwzyo cobiyf, poyxvf wobowfc}khjow jfl Phjyf { fc wv cobiyf dhilhbow#

Low dobiyfw jfnfcfyhjow, jfwhphyfgfyèc jf lh mhq jf lh zkfyyh5 chjkf low ftpvlwh5 fl xvf lf}hczf lhghifqh phyh }fy lh lvq, wv cobiyf wfyè fwgykzo#

Lh lvq fwzè woiyf fl ghcjflfyo5 dobiyfw, bkyhjlh { wfyëkw klvbkchjow5 hñc fw zkfbpo### ¨H{¨###Vch phyzf jf bkw dfybhcow, xvkfyfc wfy gkfnow5 fwzèc gocmoybfw goc wvw zkckfilhw { xvkfyfc llhbhywf dobiyfwjf gkfcgkh { {o lfw jkno1 Lh gkfcgkh fw fl hboy jfl Phjyf# Wkc ëwzf, lh gkfcgkh ow ogvlzh wvw nyhcjfqhw#

Hñc xvkfyfc bèw zkfbpo, {, low zkfbpow wf dhc llfchjo phyh lh dvbhckjhj zfyyfwzyf# Xvkfyfc bèwzkfbpo phyh lh ghycf### ¿Xvfyëkw ghycf?###Fl Phjyf zkfcf bvgdhw boyhjhw, xvf do{ ow ftplkghyè fl xvf hfwo }kco { h gologhy h ghjh vco fc lh jf wv hmkckjhj#

Wâ5 ow lo jkaf fc }kjh { lo yfpkzo fc fwpâykzv1 “Fc lh ghwh jfl Phjyf dh{ bvgdhw boyhjhw‒# ¿Co xvfyëkwfl pyonyfwo, fl hboy, lh lvq? Pvfw kyëkw h lh boyhjh jf low }fcgkjow# ¿Jf ghycf wokw? Goc lh ghycf kyëkw hlvgdhy# Ihwzh {h, fl zkfbpo fwzè fc wv plfckzvj #

Low fwpâykzvw jf lvq wf gobvckghc do{ fc zojhw phyzfw, poyxvf fl zkfbpo jf lh gowfgdh fwzè gfygh5ëwzh fw lh vyjkbiyf jfl hboy, phyh zfafy fl gfygo jfl yfihøo }fcgfjoy# Lh }olvczhj jfl Phjyf fw ëwzh { wfow jkgf1 ¿Xvë fwpfyèkw?

 Co bèw phjfgkbkfczow fc lh zkfyyh, fc fwzh boyhjh jf ftpkhgk÷c, poyxvf {h fw hjvlzh { poy wv zyhihaobfyfgf pyfbko# Fl dobiyf xvf poy wv pyonyfwo dh lvgdhjo, fw avwzkgkh xvf fl Phjyf lf yfgobpfcwf {xvkfyf jhylf fl jkwmyvzf jf wv lhioy fc gobvckjhj jf dfybhcow#

¨Dobiyfw jf ivfch }olvczhj¨ Hiykj low oaow h lh lvq5 gobvlnhj fc lh vck÷c jf low fwpâykzvw jflPhjyf, goc lh bkyh jf hboy vck}fywhl5 dhgfy fl yfgocogkbkfczo jf lh zyhcwbknyhgk÷c jf lhw hlbhw, poyxvfdhyëkw avwzkgkh fc }vfwzyo mh}oy { fczfcjfyëkw lh nyhc lf{ jf lhw hybocâhw5 { ###Hjflhczf# Nfcfyhlfw,bfwâhw yfjfczoyfw jf bfwâhw, hjflhczf poyzhfwzhcjhyzfw jfl hboy###Hjflhczf, }owozyow zojowlvnhyzfckfczfw { fwzhy fc nvhyjkh####

Dfybhcow bâow, yhyh }fq bf gobvckxvë { cvcgh fwzhw }fyjhjfw, poyxvf co fyh doyh5 pfyo hxvâ lo

8> Fwzh hlvwk÷c fw phyh Pâo T xvf whifbow wvw ivfchw kczfcgkocfw pfyo fwzè hgoyyhlhjo poy flWhgyo Golfnko { low nfcfyhlfw jf lhw yflknkocfw#

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 191/270

}fcno h dhgfy poyxvf fwzèc bkw hmkcfw, h low xvf ftplkgo, h low xvf pkjo, poyxvf hwâ fw, avwzkgkh#Hpyo}fgdhj bkw phlhiyhw, { co lhw nvhyjëkw phyh }owozyow wolow# Pvilkghj wkc bkfjo bkw wfczfcgkhw,

xvf woc jfl Phjyf { wfyëkw ifcjkzow jfl Phjyf1 lh phq wfh goc }owozyow#Hboy, hboy, hboy#

 Afwñw jf Chqhyfz 

¿Gyffw xvf zf dhc jf gyffy,dfybhco bâo Afwñw?###Jkyèc xvf co pvfjf wfy Xvf low mvwzknvf Afwñw,Poyxvf, gobo Jkow, fw glhyo,Zf hjoyhc, pfyo glh}hjo,Poyxvf fl lèzkno yfgvfyjhc1[ wk zkfcfw wvflzo fl iyhqo,Vwhylo ozyh }fq pvjkfyhw###

[ hwâ zf xvkfyfc###Gyvgkmkghjo#$Wkc pfyjfy powfwkoc+

Phq wfh fczyf }owozyow#Mflkgfw jf }owozyow5 bèw mflkgfw xvf {o, xvf fc bk ñlzkbh ftkwzfcgkh fwzv}f yojfhjh jf low

yfzy÷nyhjow jf low xvf }fcjfc bk hboy5 hl xvf jf hxvâ wf dh bhygdhjo, { }fcno h powhy bk fwpâykzvjocjf ël dh powhjo#

Mvk fc bk ñlzkbh ftkwzfcgkh h zobhy bhzfykh, hllè, h lo bèw hlzo jf lh zkfyyh jf Fwphøh5 wkfbpyf bkfwpâykzv, ivwghcjo lh bèw pyoczh whlkjh jfl wol, poyxvf fc fl wol hjoyhih lh lvq jk}kch { hñc fc ël }fâh lhhvyfolh jf bk hbhjo { lh nyhcjfqh jfl Jkow jf Hboy# ¿Fyh fwzo phnhckwbo?###Pvfw xvf hwâ lo wfhc zojow{ co wfyèc fwglh}ow jfl fyyoy#

Bk fwpâykzv kih h lh lvgdh, { phyh yfwkwzkylh, dvif jf chgfy jf mhbklkh jf hlzh hlgvyckh5 bhw, jfwjf ckøhbf fxvk}oghyoc, { dvif jf }fwzky fl dèikzo jf bocah# Pfyo fwzo lo hgfpzë poy lhw goc}fckfcgkhw { poyxvfzfcâh xvf jfwhyyollhy bk gkfcgkh yfmoybhjoyh, { fczocgfw, co dhiâh ozyh gkfcgkh xvf lh jf lh Knlfwkh5zyhwlhjë hl phpfl bkw pfcwhbkfczow { lhw kcwpkyhgkocfw jf bk hboy, h xvkfc llhbhih { }fâh { {o fyh mflkqgvhcjo bf }fâh fczyf low hzfow, fczyf low dobiyfw jf lkiyf plvbh# Pfyo, pyoczo low yfpyfwfczhczfw jf bkhboy wf pfyghzhyoc jf bkw kjfhw { wf h}fynocqhyoc { zyhzhyoc jf oiwgvyfgfy bk oiyh#

Pvjf, fwzh }fq, jfwhwkybf, poy low zâzvlow jf mhbklkh, { bf jkaf, pvfw {h xvf jf ozyh gowh co wfh doyh1dhyë goc}fczow5 { goc}fczow lf}hczë# Fczyf zhczo, gobâh fl zyhihahjoy5 nhwzë bk moyzvch { mvk h{vjhjhgoc ÷iolow jf ozyow { phc jk h lhw mhbklkhw# [o }fâh h hxvfllow dobiyfw zyhihahy###Co bf hzyf}o hjfgkylo### $Xvkfyf jfgky gobo ifwzkhw+, { gobpyfcjâh xvf co dh }fckjo fl dobiyf h wfy bèxvkch, wkcojkyfgzoy jf vch bèxvkch, { do{, bk fwpâykzv wf ftzhwâh, hl }fy g÷bo fwhw bèxvkchw hvzobèzkghw xvf do{zfcëkw, dhgfc xvf fl dobiyf yfgoiyf fl nyhjo xvf lf pfyzfcfgf# [o kjfhih fwhw bèxvkchw, pfyo ¿xvkëc lhwdvikfyh dfgdo fc hxvfl zkfbpo? Dhwzh low kc}fczow, pvfw, low powfâh, pfyo bvykfyoc gobo bk bhzfykh1 poy lh hzyomkh#

Jvyhczf fwzf zkfbpo, fyh lh mvcjhjoyh, lh yfmoybhjoyh { fwgykiâh bkw oiyhw5 pfyo bkw }ozow jf bocahbf oilknhihc h lh Knlfwkh xvf ojkhih5 low afmfw, }kfcjo fl pflknyo jf bk lkifyzhj poy bkw fwgykzow, bfoilknhyoc h pyomfwhy, { pyomfwë5 pfyo co bf fcgfyyë, poyxvf fl dvbo jf low gkykow bf fglkpwhih, gobojfcwh zkckfilh5 { fl bvybvllo jf lhw lfzhcâhw bf dhgâh zhc bhl fmfgzo, xvf hckxvklhih bkw mvfyqhw#

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 192/270

[o xvfyâh lh lkifyzhj, fl yogf jf low pfxvføow, jf low jfwdfyfjhjow jf lh moyzvch5 lh golkch jocjfhjoyhih h Jkow fc fl kcmkckzo zfbplo jf wv nyhcjfqh5 pfyo lh lkifyzhj {h co lh zfcâh5 {h wfyâhc }kwhjowdhwzh low wfgyfzow jf bk goyhq÷c, { wvgfjk÷ lo xvf zfcâh xvf wvgfjfy1 Xvf jf zojh bk }kjh yfmoybhjoyh,bf pyfwfczhyoc phyh mkybhy ozyh, xvf bf dhgâh lh bâwzkgh, lh klvwkochjh# H }owozyow co dhc llfnhjo bkwfwgykzow#

Lh kczyknh gh{÷ woiyf bâ, { h }owozyow w÷lo dh llfnhjo lo xvf dhc xvfykjo# Fc fwzow bobfczow,llhbhih h bk hboy5 oâh wv }oq, lf }fâh###¨Pfyo fwzhih zhc lfaow¨###Mflkgfw jf }owozyow xvf lo zfcëkw hczf}owozyow, xvf oâw wv }oq { wvw gocwfaow1 wokw bèw mflkgfw xvf {o mvk, pfyo zyhw ël goyyo { bf h{vjhyëkw hllfnhy h ël#

Lh phq wfh goc }owozyow

Zfyfwh jf Afwñw

Phyh bvgdow fw woypyfwhHxvfwzhw jfglhyhgkocfw,Poyxvf fwpâykzvw iykiocfw

Xvkfyfc xvf wfh ZfyfwhLo xvf h fllow kczfyfwh5Lh bâwzkgh, lh ifhzhPoy nyhgkh { co poy wvw jocfw,Hlghcqhjow poy wv fwmvfyqo#[ fw xvf, fwow fwgvfyqowWoc wvw bkwzkmkghjoyfw

 __________ 

Powfwk÷c P# Poyzkllo

Wfpzkfbiyf 80 jf 8;88# $Doyh 98+

Hñc co lf jo{ lvnhy# Dhgâh fl bëjkvb lh plfnhykh { wf lh df goyzhjo#Phq, dfybhcow#Zojow wobow llhbhjow h avkgko5 { bèw fwzyfgdhbfczf low xvf mvkbow, fw jfgky, low xvf jfikbow wfy 

lvbiyfyhw fc fl plhcfzh zkfyyh { w÷lo mvkbow lh yëboyh, poyxvf cow hlkbfczhbow jf hifyyhgkocfw, phyh lhwgvhlfw mvkbow kcwzyvbfczow yfzyowpfgzk}ow phyh fl pyonyfwo#

Fl dobiyf xvf ogvph pvfwzo jf docoy fc lh zkfyyh, zkfcf oilknhgk÷c jf jhy kbpvlwo hl pyonyfwo jf lowdobiyfw5 pfyo, poy lh jfiklkjhj dvbhch { bèw poy lh bhlkgkh { wfj jf pyfjobkcko, fc }fq jf pyozfnfy fl pyonyfwo, gohyzh lhw lkifyzhjfw5 { gvhcjo phwh jf lh zkfyyh hl fwphgko { }f lh lvq jf lh }fyjhj, fw jf lf{xvf }fcnh h avwzkmkghywf fc fwpâykzv { wf fcgvfczyh fc vc ghow5 pfyo lh avwzkgkh jf Jkow wf kbpocf { lhyhq÷c hghzh fwzh }olvczhj { fczocgfw cow dvbkllhbow hczf cvfwzyow dfybhcow5 co jkno ikfc1 co cowdvbkllhbow5 poyxvf fl gvbplky vc hgzo jf }fyjhjfyh avwzkgkh co fw dvbkllhgk÷c# Fl Phjyf xvkfyfgoyhqocfw mvfyzfw, xvf wk dhc mhlzhjo, jknhc1 Phjyf, bf fxvk}oxvë5 xvkfyo fcjfyfqhy bkw phwow, wfnñc zvwmkcfw5 { poy lh lf{ jf knvhljhj cow dhgfbow cowozyow bkwbow avwzkgkh# Whpkfczâwkbh lf{# [o lh df }kwzo {co xvkfyo fwpfyhy fl zoxvf jf avwzkgkh {h jfgyfzhjo# Zojow co pvfjfc dhgfylo goc lh bkwbh mhgklkjhj { pyoczkzvj, pvfw low }flow woc bèw zvpkjow o bèw glhyow, wfnñc lh gocgkfcgkh jf ghjh vco { lh mvfyqh jf wvfwpâykzv5 poy lo jfbèw, lh lf{ fw knvhl { co zkfcf ftgfpgkocfw5 dfbow jf hplkgèycowlh cowozyow bkwbow#

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 193/270

Fwzh fw lh lf{ wvpyfbh xvf lh gocgkfcgkh yfgocogf goc lh lvq { fwzo fw fc lh zkfyyh, gobo fc fl kcmkckzoGowbow#

Hdoyh ikfc# ¿Xvkëc wo{ {o? {h whiëkw vc hlno#84 Df wkjo fl afmf jf vc pvfilo iyh}âo { gocmoybf hlzkfbpo { h low dobiyfw xvf jfiâh bhcjhy, mvk iyh}âo { hñc mfyoq5 pfyo fc bk gocgkfcgkh, gvbplâ goc bkjfify5 fc hlno bf fcnhøë5 pfyo bk fwpâykzv, gobo fl jf zojow low mvfyzfw, wf avwzkmkg÷ hczf fl Phjyf {

hgfpz÷ lh Avwzkgkh5 fc fwh ftkwzfcgkh zv}f bkw hmfggkocfw5 zv}f bk pyolf5 fl dobiyf zkfcf hmkckjhj jfczyojf lhw lf{fw jf lh ghycf { wk gvbplf, bëykzo dhgf#Lh mhbklkh wf jkwvfl}f bhzfykhlbfczf fc lh zvbih { low fwpâykzvw hcjhc fyyhczfw, ivwgècjowf# Gvèczo

 plhgfy# Gvèczh hlfnyâh, gvhcjo cow fcgoczyhbow# Fczocgfw }fbow lh nyhcjfqh jfl Phjyf, xvf jf lhowgvykjhj whgh lh lvq5 fw lh lf{ jf hboy lh xvf oiyh zhl pyojknko# Whczh Lf{###[o zf hjoyo5 pfyo fczyfzhczo,dh{ hlnvcow xvf wf ol}kjhc { wf goyzh lh hmkckjhj5 pfyo fw lh lf{ jf lh avwzkgkh lh xvf lo xvkfyf, phyh xvf flfwpâykzv ghvwhczf jf hxvfl ol}kjo, yvfnvf { goyyh wkc gfwhy dhwzh fcgoczyhywf5 { hl mkc, fc bëykzo h wvzyhihao, zojow w fcgvfczyhc5 {o phjfgâ fwzf ol}kjo, jf vco jf low jf bk pyolf#

Phwhyoc low høow { low wknlow { dvif jf zobhy gvfypo ozyh }fq fc lh zkfyyh { llfnvë h fbpvøhy fl gfzyo{ lh zkhyh# Co fw lh hifyyhgk÷c jfl fwpâykzv dvbhco5 w÷lo wf }fc lf{fw jkgzhjhw poy low dvbhcow, h wvdfgdvyh, fc lhw xvf mhlzh fl hboy { lh avwzkgkh { fc fllhw fl fwpâykzv wf hzyomkh { lvfno lloyhbow fc lhw

zkckfilhw5 { gvhcjo jf cvf}o yfgkikbow lh lvq, dhgfbow pyop÷wkzow { fl xvf co wvpo wfy yf{ }kfcf h wfy oiyfyo, fc }kyzvj jf lhw lf{fw jf avwzkgkh poy lh knvhljhj { gobpfcwhgk÷c# Od whpkfczâwkbh lf{###Ifcjkzhwfhw###Pvfw poy zk low dobiyfw fc lh zkfyyh wvifc { ihahc jf zojhw lhw ghzfnoyâhw5 bhw, ¨od poiyfdvbhckjhj(, xvf co whifbow hñc gobpyfcjfy lh lf{ jf hboy, lf{ jf zojhw lhw lf{fw# [o, gobo dvbhco,zhbpogo lh gobpyfcjâ, { poy fwzo co pojfbow jfahy jf pfjky hl Phjyf, poyxvf dfbow wkjo lowgoczkcvhjoyfw jf vch oiyh kckgvh5 bhw cowozyow, xvkwkbow fcbfcjhy lo xvf ozyow cow fczyfnhyoc { co pvjkbow, poy lh pyfwk÷c, poy lhw goc}fckfcgkhw { poy lh hifyyhgk÷c# Do{ zfcfbow xvf gocmfwhy cvfwzyhkckxvkjhj, phyh jfwhnyh}khy, phyh pocfy fc wv lvnhy hl xvf yfpyfwfczèihbow goczyh wv }olvczhj { fczyf}owozyow dh fwzhjo, phyh xvf fcgoczyëkw fl ghbkco ftpfjkzo5 { fl xvf co gvbplh, ogvphyè fl zykwzf wkzkoxvf lf goyyfwpocjh fc lh dkwzoykh fzfych jf low dfgdow, phyh wv }fynüfcqh dhwzh wv yfnfcfyhgk÷c5 { wfyèbh{oy mhlzh, pvfwzo xvf Afwñw ow dhilh { jkyknf5 mflkgfw }owozyow, pfxvføvflow, xvf zhl bfyfgëkw oây wv}oq { xvf }k}h fc fwpâykzv fczyf }owozyow#

 Cowozyow yfgkikbow vch goczkcvh hgvwhgk÷c, xvf whlf jfl mocjo jf lhw ghzhgvbihw { chjkf pvfjfwvwzyhfywf h fwzh hgvwhgk÷c, ck hñc low xvf co dfbow phyzkgkphjo fc low dfgdow, pfyo xvf jfikbowyfk}kcjkghy h low xvf fc fllhw wvgvbikfyoc { co lo dkgkbow, poy mhlzh jf }hloy, poyxvf bfjkzèihbow lhw}fyjhjfw phyh cowozyow wolow { co dkgkbow lvq, poyxvf lh ghycf mvf bèw mvfyzf xvf fl fwpâykzv { cow llf}÷h lh gocgvpkwgfcgkh { h hcvlhy lh lf{ jf hboy5 poy fwo wfyè lh ghâjh }fynocqowh jf fwh oiyh kckgvh#

¨Od jkmfyfcgkh fwzvpfcjh¨ Lhw o}fahw yfgkifc lh lf{ { low llhbhjow phwzoyfw wf fc}vfl}fc fc lhwzkckfilhw# H lhw boyhjhw owgvyhw kyèc h phyhy# [o {h lhw df }kwzo { lhw gocmkfwo#

  Co wo{ yfmyhgzhyko5 goc }owozyow gobvlno { gobvlnvë goc }owozyow, pfyo co bf mvf powkilfjfglhyhylo fc lh zkfyyh gobo dobiyf { lo jfglhyo gobo fwpâykzv { fwzo{ ihao low hvwpkgkow jfl Phjyf#

¿Xvë bèw ow jkyë? Hbhjow bâow# Jfahjbf jfwghcwhy5 pfybkzkjbf jkwmyvzhy fczyf }owozyow xvf wokwbkw hmkcfw { {h ow fcgoczyë# ¨Bf fcgvfczyo zhc ikfc fczyf }owozyow¨###

Zhczow wknlow dfbow hcjhjo wfphyhjow, xvf hdoyh, gvhcjo bf fw gocgfjkjo fl pfybkwo phyhdhilhyow, phyh fwgykikyow, bk hlfnyâh fw kcbfcwh, poyxvf wokw bk hboy jf }kfahw fjhjfw#

Hñc co fwzèkw zojow, pfyo dhgkh }owozyow goyyfc low xvf mhlzhc { zfcjyèc lh jkgdh jf }fyow avczow, wk flxvf mhlzh zkfcf }hloy jf gvbplky lh bkwk÷c xvf zyhao5 ¨pfyo fwzè zhc bhl yojfhjo¨###Co bf pfybkzfc bèw#

Yfgkikj fwzf ifwo { ow jo{ lh ifcjkgk÷c jfl Phjyf# Hjflhczf#Do{ wo{###

84 Zfcfbow gocogkbkfczow, do{, hñc }fjhjow jf jfwgviyky#

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 194/270

 Lf÷c#

Aohxvâc Pfgk o Lf÷c zyfgf,Fl Yf{ Bolbfj { Whc Gh{o,

Fw zojo fl bkwbo wh{o#Pfyo hñc ivwgh vc ozyo zyfgf[ lo ivwgh fc Nyhchjh,[ jf bvgdo, zhl }fq chjhGocwknh jfl ozyo zyfgf,Poyxvf fwzo{ }kfcjo xvf gyfgfLh gkqhøh bhldhjhjh,[ wk fw hwâ###¨Poiyf zyfgf(###

 ________________ 

Powfwk÷c B# P#Wfpzkfbiyf 87 jf 8;88

Jfwjf bvgdow jâhw bf fcgoczyhih fcmfybo, pfyo do{ bf wfczâ vc zhczo hckbhjo { dhiâh }fckjo L#I# xvf fl dfybhco Avhc dhiâh oyjfchjo xvf wf lf jkfyh vch wfwk÷c phyzkgvlhy poyxvf fyh doyh jfbhckmfwzèywflf wv pyozfgzoy { yfgkiâ lh woypyfwh jf xvf wfh Myhcgkwgo Th}kfy wv pyozfgzoy { pockfcjo vchbhco woiyf ghjh ghifqh, jkao1

Jow nyhcjfw llhnhw###Vch woiyf fl lhjo kqxvkfyjo, ozyh woiyf fl jfyfgdo# ¿Gvèl bf gvfwzh bèw?Dfybhco bâo, pyozfnkjo bâo, {h lo dhiâhw hjk}kchjo poyxvf {o zf lo kczvâ# Pfyo do{, hvcxvf fyh llfnhjofl bobfczo, df xvfykjo bhckmfwzhybf h bk pyozfnkjh poyxvf lf hbfchqh vc nyhc pflknyo#

Ifcjkzo hboy###Gvèczo bf dhw gowzhjo { jf gvèczow bfjkow bf df zfckjo xvf }hlfy phyh zyhfyzf hxvâ avczo hl dfybhco bk pyozfnkjo5 pfyo poy mkc, zykvcmë###ifcjkzo hboy###

Hdoyh, dfybhch bâh, ftzkfcjf zvw hlhw, hiyf zv pfgdo h lh hlfnyâh { gobo {h bf gocogfw jkyèw xvf¿g÷bo zf pyozfnâh { zf jfahih wvmyky? ¨H{¨ zhczo zkfcfw xvf ftpkhy jf zv phwhjo# [ hvcxvf wo{ vc fwpâykzv ihwzhczf flf}hjo, poy bk hboy { bkw wvmykbkfczow, pfchih fc }fyzf wvmyky5 pfyo lh avwzkgkh dh jf gvbplkywf{ zfcâh xvf jfahyzf ftpkhy5 pfyo ikfc zf jhyèw gvfczh xvf fc zvw bh{oyfw hmlkggkocfw yfgkiâhw bk gocwvflo{ bf f}oghihw, wkc whify zñ xvf {o fyh zv pyozfgzoy, { bf gyfâhw nyhcjf# Fw xvf zv fwpâykzv ikfc bfgocogf5 hwâ xvkfyo xvf zñ wfhw5 h{ñjhbf xvf {h fw doyh#

]fo zvw lvgdhw, }fo zvw cfgfwkjhjfw, zvw jkmkgvlzhjfw, pfyo co phjfqghw {h zhczo5 {o lf}hczhyë zvwhlhw, phyh xvf wfhw nyhcjf#

Fl pflknyo xvf zf hbfchqh fw lh whlkjh xvf zf pyopocfc5 co whlnhw5 zf pyfphyhc vc ghbkco bv{ llhco, pfyo wk hdocjhw vc pogo, pojyèw }fy xvf fwf ghbkco, h zyh}ëw jf vc pogo jf hyfch, fw zojo mhcno5 bkyh ikfc fl zfyyfco, {o zf lo jkno, co whlnhw, poyxvf jfwpvëw jf hj}fyzkyzf jf pyopkh }oq, co zf wfnvkyâh5 hxvâfwzè zv jfify5 co fw ftzyhøo xvf wkczèkw cvfwzyow mlvkjow gvhcjo ow }fbow fc pflknyo { gocwfnvkbowbvgdhw }fgfw knvhlhy low mlvkjow jf low xvf fwzèkw avczow { fczocgfw, zvw mlvkjow woiyf zv fwpowo wky}fc jfbvgdo#

 Co hwâ gobo xvkfyh zf dhc zyhâjo hxvâ# Hxvfl jâh, {o nogë hlno wvpfykoy phyh bk fwpâykzv {gobphjfqgo fl xvf dh{hw pfyjkjo zhczo zkfbpo5 bhw co kbpoyzh { hvcxvf zf xvfjh vco xvf zf pfywknvf {zf fwzoyih, {o bf opocjyë phyh xvf co zf pfywknh bèw { zñ zykvcmhyèw5 yvfnh bvgdo poy ël#

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 195/270

Fl fwpâykzv jf zv hbhjo zf hbh bvgdo5 pfyo fwzè kcmlvkjo poy zv pfywfnvkjoy5 zñ h{ñjhlf { wèghlf lowmlvkjow gvhcjo jvfybf { gobo xvf co dhgfw chjh, mlvkjkmâghlf fl hnvh { low hlkbfczow { oiwfy}hyèwbfaoyâh fc wv ghyègzfy5 pvfw nyhgkhw hl Phjyf, ow dfbow xvkzhjo fl fcfbkno bh{oy xvf zfcâhw5 fl xvf bèwgkqhøh bfzâh fcghychjo { jfwfcghychjo { pyoczo }fcjyè h jhyow gocwvflo#

Zv gobphøfyo fw vc fwpâykzv hmâc { chjh jfiëkw zfbfy, pvfwzo xvf zojow low xvf }k}âw avczow fwzèkwvckjow poy lf{, phyh fl gvbplkbkfczo jf wv avwzkgkh { co kbpoyzh lh ifcjkgk÷c o m÷ybvlhw jf lhwyflknkocfw5 w÷lo fl hboy fw fl xvf dhgf lh vck÷c jf low wfyfw { fl Phjyf fw fl xvf ifcjkgf5 hlëahlo jf lowfwpâykzvw goczyhykow#

Zf dhc jhøhjo poy zojow low bfjkow5 pfyo do{ co low jfahbow bèw5 fw doyh#Yfgkif bk gocwvflo, llèbhbf xvf okyèw bk }oq { wfczkyèw bkw fmlv}kow5 {o zf jkyë poy j÷cjf dhw jf ky,

 pfyo co whlnhw jf Ivfcow Hkyfw#Hdoyh, hbhjo bâo, pyobëzfbf jf vch }fq gvbplky zvw avyhbfczow xvf {h fw doyh#"[h pyobfzâ {

yfcvf}o lh pyobfwh#"Ikfc# Jhjbf }vfwzyhw bhcow { yfgkiky bk ifcjkgk÷c#

 Myhcgkwgo Th}kfy 

Gyffyëkw xvf lh ozyh llhnhWf dhiyè whl}hjo goc fwzo#Dkqo jf wv ghph vc wh{o,Dkqo vc gfwzo f dkqo gkfczo,[ hvcxvf lf jkao co whlnhw,Whlk÷ {###wf lh llf}÷###fl jkhilo#

 _____________ 

Gobo df bhckmfwzhjo hl pykcgkpko jf lh hczfykoy bhckmfwzhgk÷c, bf fcgoczyhih bv{ fcmfybo# Pfyojfwpvëw jf fwh mfgdh ghâ fc ghbh wkc {h pojfylh hihcjochy, jfikjo h vc hiwgfwo ghcgfyowo oghwkochjo poy vch dfyckh woiyf lh gvhl bf dhiâh dfgdo vch yoqhjvyh vc hphyhzo, jfikjo h lh jflkghjfqh jf lhfpkjfybkw5 { gobo co lo pojâh vwhy { zfcâh xvf fwzhy goczkcvhbfczf hpyfzècjobf goc lh bhco, wfkcmfgz÷, { lh kcmfggk÷c wf ftzfcjk÷ yèpkjhbfczf h zojhw lhw nlècjvlhw jf lh kcnlf kqxvkfyjh, goc vchdoyykilf kyykzhgk÷c fc zojo fl oynhckwbo, oghwkochcjo vc pfyzkchq fwzyføkbkfczo xvf bhczfcâh vch hlzhzfbpfyhzvyh, hnyh}hcjo fwzo bvgdo bèw bk fwzhjo, wkc xvf fl bëjkgo jkfyh goc lh bfjkgkch fmkghq#

Lhw gocwvlzhw h ghjh bobfczo hl dfybhco Avhc Ihvzkwzh { lhw powfwkocfw fwpoczècfhw jf fwzffwpâykzv, bf wowzfcâhc, pfyo fyh kbpowkilf vch opfyhgk÷c { pflknyowâwkbo zyhfylo h wvpvyhgk÷c { wf zyhzhihjf yfjvgkylo# Fl jâh 8; hl hbhcfgfy, fc vc bobfczo xvf pvjf o bf dkgkfyoc gocgklkhy fl wvføo, bf mvf pyfwfczhjo fl hiwgfwo gobo fl ivlzo jf vc goyhq÷c jf goyjfyo, cfnyo, bv{ cfnyo, goc gvhzyo yhknocfwbèw cfnyow { whcnvkcolfczow, jocjf fwzhih lh nhcnyfch fc wv bèw hlzo nyhjo { bf jfwpfyzë doyyoykqhjo,jkgkfcjo1 “Co5 poy zojo, fwo co‒# Gobpyfcjâ fl pflknyo kcbkcfczf jf jfwfcghychy#

Hl pogo yhzo llfn÷ fl dfybhco O# O#, fwzvjkhczf jf wftzo høo jf bfjkgkch { pyhgzkghczf pykbfyo jflDowpkzhl jf Ckøow, goc èckbo jf whahylo $gowh xvf {o {h pfjâh+, pfyo fc fwzo wf powfwkoch fl dfybhcoAvhc jf lh bëjkvb { wf opvwo yozvcjhbfczf, dhgkfcjo vch zëgckgh jfwgykpzk}h jfl pflknyo kcbkcfczf,xvf gobpyfcjkbow gobo }kwzo { jfwkwzkbow#

Vc bobfczo bèw zhyjf, fc bk powzyhgk÷c, mvk hlfnyhjo poy lh }kwkzh jf bkw dfybhcow bh{oyfw, AvhcIhvzkwzh h lh ghifgfyh, jf jocjf co wf wfphy÷ fc bvgdow jâhw5 Myhcgkwgo Th}kfy, bk pyozfgzoy, avczo h bkghifgfyh hl lhjo kqxvkfyjo, { Afwñw hl lhjo jf ël, { hl jhybf gvfczh lfw jkaf1 “Gobpyfcjo xvf fc bkw

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 196/270

nyhcjfw lvgdhw zfcnèkw xvf wowzfcfy bk fwpâykzv5 pfyo bvgdo zyhihao wfyè phyh }owozyow { pfcowo phyh bâ{ bf xvkzhyè lhw mvfyqhw xvf zhczo cfgfwkzh fwzh bhzfykh kbpfymfgzh, xvf do{ co fw bèw xvf vch iolwh jf ihwvyh‒#

Yf}kwèyocbf goc hboy { yfwoc÷ fc bk oâjo wv }oq, xvf bf jkafyoc5 pkjf, gocmâh { fwpfyh fc flPhjyf# Myhcgkwgo Th}kfy wføhl÷ vc ghbkco kcmkckzo xvf }k { wf bhygdhyoc#

Poy lh zhyjf llfnhyoc hlnvcow dfybhcow jf low xvf hwkwzfc h lhw wfwkocfw { bf hgobphøhyoc { bf }khckbhjo { goc}fywë5 pfyo pyoczo jfghâ { }k bk nyh}fjhj, xvf co bhckmfwzë5 dhiâh llfnhjo fl dfybhcoPoyzkllo, bëjkvb, { vch jf lhw }fgfw xvf dhil÷ kcwpkyhjo, bf mkaë xvf fl fwpâykzv jf Afwñw lf pocâh lhwbhcow fc lh ghifqh { lf dhilhih hl oâjo { bf jkao1 “Co wf lo xvf wkfczo5 hlno zyhwgfcjfczhl pyfwkfczo‒#Lf yfmfyâ bkw }kwkocfw jf lh bhøhch jfl pflknyo { jf lh }kwkzh, pfyo jfwfhcjo fwzhy wolo phyh jfwghcwhy, loyonvë xvf hgobphøhwf h lh bfwh, h lh mhbklkh, xvf jfghâh poyxvf co gobâhc ck joybâhc#

Jvyhczf fwzf yhzo, bf yfgoyjhyoc xvf dhgf bèw jf jow høow bf jkafyoc fc vch gobvckghgk÷c1 “hlgvbplky low :6 høow, phwhyèw vch fcmfybfjhj nyh}f goc pflknyo jf bvfyzf5 wk jf fllh whlfw, co fwzhyèw hñch lh bkzhj jf zv ghyyfyh‒5 lo yfgoyjë ikfc5 fc fwhw doyhw, dhgâh vc bfw xvf low dhiâh gvbplkjo, fl 8; jfhnowzo, { bf yfgoyjhyoc xvf fc hxvfllow bkwbow jâhw vc fwpâykzv flf}hjo, fc bhckmfwzhgk÷c, bf jkao1

“Zñ, dfybhco xvfykjo, {h dhw gvbplkjo zv bkwk÷c jf fwzh ftkwzfcgkh gobo dobiyf‒5 { {o yfplkxvë1¿G÷bo hwfnvyhw fwo, gvhcjo yfgkëc fbpkfqh lh nyhc oiyh? “Fwo co fw jf lh bkwk÷c h gvbplky5 fw flbhcjhzo jf low Gocwfaow jfl Phjyf5 poyxvf dhw llfnhjo hl zfbplf yfxvfykjo5 fw oiyh xvf fc avwzkgkh wf zfdh fcgobfcjhjo { zñ dhw hgfpzhjo5 pfyo zv bkwk÷c jf ftpkhgk÷c fwzè gvbplkjh‒#

Doyh jkgdowh5 ghwo pykbfyo dhwzh fwf jâh fc lh zkfyyh#Fczyhyoc fc bk joybkzoyko { bf jkgf fl bëjkvb Poyzkllo1 Dfybhco, co wë lo xvf bf jkgfc, co wë lo

xvf pyfwkfczo, co bf jfahc###Fc fwzf bobfczo }fo hikfyzo fl ghbkco poy jocjf bhygdhyoc bkw zyfwdfybhcow }kwkzhczfw jf lh bhøhch5 pfyo fwzh }fq fyh zhl lh bhnckmkgfcgkh jf hxvfllh }kwzh, kbpowkilf jfjfwgykiky { hñc bèw kbpowkilf goczhy low bkllocfw jf wfyfw jf lvq { h bk llfnhihc lhw }ogfw jf Dowhcch#Hlflv{h###Vc bobfczo bf mflkgkzë5 gyfâh xvf }fcâhc h yfgkiky h bk fwpâykzv $fwzo fw fnoâwbo kcgocwgkfczf{ hghwo oynvllo jf lh bhzfykh+5 pfyo }k xvf bk fwpâykzv xvfyâh }k}ky5 xvfyâh lvgdhy5 xvfyâh zfybkchy lh oiyhyfgkëc fbpfqhjh# Pfyo###‒Zv bkwk÷c fwzè gvbplkjh, wf bf dh jkgdo# ¿Xvë phwhyâh?

]fèbowlo, nykzë jkgkfcjo# ¨Od, xvë nyhcjfqhw }fo¨ [ xvfj÷ powfwkochjo fl bëjkvb { fbpfq÷ hhihckghy goc mvfyqh lh pvfyzh { yfmyfwg÷ lh hzb÷wmfyh { hiwoyik÷ fl hbikfczf xvf mvf h fgdhy mvfyh#

Wf golog÷ woiyf lh ghbh { fbpfq÷ h hiwoyify low mlvkjow, pkjkfcjo vch whlk}hjfyh { }k xvf hiwoyiâhmlvkjow { fwgvpâh bhzfykhw whcnvkcolfczhw# $Co fyh vch klvwk÷c lo xvf low xvf bf hgobphøhihc }kfyoc+#Hl pyopko zkfbpo xvfj÷ zhbikëc zñ, Zfyfwh5 pvfw oyh‒5 bf mlvkjkmkg÷ xvfjë wkc wfczky joloyfw gobo wkdhiyâh wkjo hcfwzfwkhjo { jkao, avczhcjo lhw bhcow { ihahcjo lh ghifqh# Pykbfyh }fq xvf fc lh zkfyyh wfdhgf fwzh nfcvmlftk÷c# Fl Phjyf zkfcf wfgyfzow phyh low ghwow ftzyfbow xvf hñc low fwpâykzvw flf}hjow cogocogfbow# Fwzh fw opfyhgk÷c jf bvcjow wvpfykoyfw, pfyo {h xvf fl Phjyf lo dh gocgfjkjo, hpyfcjfj,xvf pojëkw pyhgzkghylo fc ikfc jf lh dvbhckjhj, wk hlnñc ghwo wf omyfgf jf avwzkgkh# Goc kbpfyko jkao1

Yfzâyhzf, pvfw, ¨od phygh(, yfwpfzhcjo low jfgyfzow jfl Phjyf###Lloyhih { wknvk÷1Wk zñ, dfybhco bâo, mvfyhw vc wkbplf boyzhl###co fbplfhyh fl Phjyf fwzh###nfcvmlftk÷c, lh

llhbhyfbow# Pfyo wk zñ hdoyh ihahyhw h lh zvbih###lh oiyh fbpfqhjh xvfjhyâh wkc zfybkchy { zhyjhyâhhlnvcow høow fc pojfywf yfhcvjhy { co pvfjf wfy xvfjhy hwâ5 poy zhczo, yfchgfw jf cvf}o { zfybkchyèw lhoiyh fbpfqhjh# Fl bëjkvb poy xvkfc oiyo }ol}fyè fl bhyzfw o hczfw wk phjfgfw bvgdo5 co lf jknèkwchjh, co dhgf mhlzh5 {o lf kczvkyë { ël }fcjyè# Fl pflknyo mhzhl {h wf dh goyzhjo5 pfyo lh bhzfykh jfifwfnvky fl gvywo jf lh lf{5 zfc ghlbh# Fl dfybhco bëjkgo oyjfchyè zv zyhzhbkfczo, pvfw bk zyhihao fw ëwzf{ gèifbf fl docoy jf wfy fl oyjfchjo jfl phjyf#

[o, goc fmvwk÷c f kczfyëw lf pyfnvczë1 ¿Jkbf, dfybhco, h xvkëc llhbhyë?5 { hpyfzècjobf lhw bhcow

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 197/270

jkao1 [h bf gocogfw poyxvf {h bf }fw, pfyo wo{ fl bhcjhjo, llhbhyèw lh “Pyo}kjfcgkh, lh bvzvhlkjhj {lh nyhzkzvj vckjhw‒5 ëwzhw dhc opfyhjo5 }k}f# Hjflhczf#

Lh bëjkvb P# dhiâh fwzhjo powfwkochjh jfl fwpâykzv jf Zfyfwh jf Afwñw { zhc pyoczo fl bëjkvbPoyzkllo mvf jfahjo jfl fwpâykzv opfyhjoy, wf powfwkoc÷ jf Zfyfwh { jkao, avczhcjo lhw bhcow llfch jfyf}fyfcgkh { hjbkyhgk÷c1 “Dfybhcow, fwzhbow gocwzfychjow hczf fwzow dfgdow###Xvë wfgyfzow zkfcf fl

Phjyf xvf hñc co gocogfbow low fwpâykzvw# ¨Od Phjyf bâo, xvë nyhcjf fyfw fc zv pojfy { xvë kcwocjhilffc zvw wfgyfzow¨###¿G÷bo hjk}kchy { jfwgykiky cvfwzyh gocwzfychgk÷c? W÷lo fl fwpâykzv pvfjf wfczkylo {}owozyow co pojëkw poy }vfwzyo lfcnvhaf ftplkghylo, ck lhw nfczfw gobpyfcjfylo# ]hloy, dfybhco xvfykjo,dhw yfchgkjo phyh goczkcvhy lh oiyh jf yfjfcgk÷c# [o zf hjbkyo { zf ifcjkno goczkno fwzhyë#

Zfyfwh jf Afwñw#

 __________________ 

Goyykfczfw jf }kjh

Fl jâh 90 goc woypyfwh }k llfnhy h lhw 4 jf lh cogdf hl bëjkvb Poyzkllo { jkao1 Zojo fl jâh bf dhcfwzhjo jkgkfcjo, h lh cogdf ky jocjf fl dfybhco1 xvfj÷ powfwkochjo { yfpkzk÷ lh opfyhgk÷c jfl jâhhczfykoy, dhilècjocow fc nykfno { hvcxvf gobpyfcjâ xvf fyh Afwñw yfpyfwfczècjowf fc lh fcghychgk÷chczfykoy xvf lf gocogfbow goc fl cobiyf jf Hczvlko, yfwpfzë lh kcg÷nckzh, pfyo fwzh cogdf, dkqo powfwkochywf h lh bëjkvb { bf wobfzkfyoc h vc zyhzhbkfczo fwpfgkhl zobècjobf lh bëjkvb low jow pvlnhyfw jf lhw bhcow { fl opfyhjoy low jf low pkfw { wfczâ vch goyykfczf zhc kczfcwh, xvf cozë g÷bogoyyâh lh whcnyf fc fl pvczo jfl bhl# Hl zfybkchy mlvkjkmkg÷ hnvh jkgkfcjo1 Phyh zk { phyh lh ozyh fcmfybh5fyh B# O# xvf fwzhih fc ghbh goc vc zfyykilf ghzhyyo, { zhc pyoczo lh ifikbow $gowh ftzyhøh+ yobpâ {yobpk÷ fc gopkowo wvjoy# [o bf wfczâ bv{ hlk}khjo { fllh gvy÷# Fc fwzh cogdf, df plhcfhjo {h lhFwgvflh, bkfczyhw }fâh cvfwzyo plhcfzh fczyhy fc wv pfykdflko# Xvfjhih {h fl dobiyf cvf}o { lh Fwgvflhmvcjhjh#

 _________________________ 

Jkh 98

Llfn÷ h lh bkwbh doyh fl bëjkvb Poyzkllo5 bf wobfzk÷ $vch }fq powfwkochjo+ hl bkwbo zyhzhbkfczo{ bf dhil÷ yfmfyfczf h lhw nyhcjfw lvgdhw xvf wf bf h}fgkchihc5 cow dhil÷ zhbikëc fc nykfno, bfyfgobfcj÷ ghlbh { bf hmkyb÷ xvf fl pflknyo dhiâh wkjo kcbkcfczf { xvf yfchgâh jf cvf}o,yfgobfcjècjobf xvf wf bf dhiâh jkgdo fc pñilkgo poy vc hlzo fwpâykzv# “Fl nfcfyhl hñc co dhiâh chgkjo{ fyh dobiyf bh{oy‒5 co bf cfgfwkzhw {h gobo opfyhjoy, pfyo fyfw bk hmâc { cow dfbow avyhjo {goczkno fwzo{, hxvâ jfwghcwo# Bf jko vc mvfyzf hpyfz÷c jf bhcow { lf pyobfzâ gvbplky bkw avyhbfczow {bf jkao1 “Ow jo{ lh ifcjkgk÷c jfl Phjyf { ow jfwfo hboy, hboy { hboy#

 Afwñw

Fwzh cogdf ghâ fc vc pyomvcjo wvføo { h lh bhøhch wf dhiâh yf}fczhjo fl hiwgfwo, wknvkfcjo lhbfaoyâh, phvlhzkchbfczf, pfyo wfnvyh#

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 198/270

 Aohxvâc Zykcghjo

Zhl }fq hlnvcow dfybhcowJkyèc1 fwo co fw jf lf{###Pfcwhy hwâ fw co whify 

Low wfgyfzow jf lh lf{5Pfyo oâj { gvfczh jhyowXvf fc fl bèw hlzo yknoy Phnvë h lh lf{ wv jfchykoGvhl pvjykëcjobf, { bfaoy#¿Lh hnocâh?###lh phwë,{ hnvjh, fc gocogkbkfczojf bk jfwfcghychgk÷c###xvf co lh xvkfyo ozyh }fq#Wfkw lhynow bfwfw whghcjoZojh bk }kfah bhzfykh

Fc pvw xvf llf}÷ lh zkfyyhXvf co pfyjoch vc goychjo###¿Co fw gvbplky lh lf{ wf}fyhxvf lh phygh bf ftknkfyhgvhl zfyykilf goiyhjoy jf lh lf{ jf lh bhzfykh?###Pvfw {o phnvë avwzo { jknoGobo }fyjhj jf }fyjhj,Xvf vc bklhnyo co wf dkqo#Bhw co jfio ftplkghy bèwDhwzh xvf gobpyfcjfyëkwXvf co wf xvfiy÷ lh lf{,[ fczocgfw co jvjhyëkwLh }fyjhj jf fwzh }fyjhj#

Do{, poy jfwghcwo, hihcjocë fl lfgdo poy vchw doyhw, fwzhcjo fc lh wfwk÷c#

 ___________________ 

Powfwk÷c Poyzkllo

Wfpzkfbiyf 9: jf 8;88

Wf bhckmfwz÷ vc fwpâykzv zfyykilfbfczf goc}vlwkochjo, nolpfècjowf fl bëjkvb fl pfgdo { jhcjomoybkjhilfw nolpfw fc lh bfwh { mvfyzf phzhlfo# Zfckfcjo xvf dhgfy vc fwmvfyqo wvpyfbo phyh jobkchylo{ yfjvgkylo h lh oifjkfcgkh { nykzhih1 "Co { co { co###Poy ckcnñc ghwo, co lo hjbkzo, lo yfzfcjyë, co lohjbkzo#

Dkgf fwgykiky h lh bëjkvb B# O# { lf jkafyoc1 “fw fl fwpâykzv jf Bhdobh‒#Fczocgfw lo llhbë hl oyjfc { lf jkaf1 Hphnh vc pogo zvw mvfnow { zfc fczfcjkjo xvf wk zñ fyfw

Bhdobh, {o wo{ fl xvf wo{, xvf dh jf yfjvgky zv yflknk÷c gobo zojhw lhw jfbèw, h vc yfgvfyjo fc lh

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 199/270

dkwzoykh#Dkqo vc nfwzo jf ftzyhøfqh, pfyo goc bèw bojfyhgk÷c wknvk÷ hwâ1 "¿Xvë zñ jfwzyvkyèw bk yflknk÷c?

¿Xvë zñ bf yfjvgkyèw fc bk pykbhgâh? ‗Wâ#"¿Cowozyow co dfbow chgkjo jfl bkwbo bojo xvf low jfbèw?¿Co wobow dkaow jfl bkwbo Phjyf? ¿Poy xvë, pvfw {o co zfcno lvq { lh zkfcf fl yf}olvgkochyko jfAfyvwhlëc? ¿Co mvcjë {o vch yflknk÷c jf hboy { pyonyfwo? ¿Co yfgkiâh {o lh gobvckghgk÷c jf low

fwpâykzvw { wf fwgykik÷ lh jogzykch xvf bf jkgzhyoc? ¿Poy xvë {o, pvfw, co zfcno lvq? ¿Hghwo poyxvfkbplhczf vch pykbhgâh woiyf bk pfywochlkjhj? Pfyo fl ghwo fw xvf hñc co bf dh whlkjo ckcnñc avfq xvfbf dh{h wfczfcgkhjo# ¿Xvë fw lo xvf hdoyh phwh? ¿Xvkëc bf yfjvgf h bâ, xvf zojo vc pvfilo ihao lhbkwbh gyffcgkh fc Hlè yfwpfzh { hñc hnyhcjh bk pykbhgâh { do{ wo{ wobfzkjo hl avkgko jf vc dobiyf,xvf co gocoqgo, xvf co xvkfyo gocogfy { xvf co xvkfyo chjh goc ël? ¿Xvkëc fw Afwñw, bèw xvf vcyf}olvgkochyko bvfyzo hmyfczowhbfczf poy gocwpkyhjoy? [ lvfno, fwzf dobiyf###dkao jf vc pvfilo { phjyfw owgvyow, fw hjoyhjo { fc wv cobiyf, ¿co fw pfywfnvkjo bk pvfilo? ¿G÷bo co df jf xvfyfy zfcfy wvpyfbhgâh {o, xvf poy yf}flhgk÷c fwgykiâ vch jogzykch dvbhckzhykh { whl}hjoyh?###

"[o zf yf}flhyë lh ghvwh jf zvw zkckfilhw { zf dhyèw lvq# ‗Co xvkfyo chjh jf zk# ¿Xvkëc fyfw zñ? ‗ ×{fbf { lo whiyèw#"Co, co xvkfyo oâyzf, co xvkfyo whify chjh jf zk# ‗Pvfw zfcjyèw xvf oâybf5 poyxvf wkcvcgh zf whlk÷ vc avfq, hdoyh fw Hlè xvkfc zf lo pocf phyh avqnhyzf#

"¿[ g÷bo co fw Hlè xvkfc bf avqnh? ‗Poiyf dfybhco###H zhl pvczo llfnh zv oynvllo, xvf gyffw xvf flPhjyf wf }fh oilknhjo h yfcjkyzf dobfchaf# ¿Phyh xvë zkfcf h wvw dkaow jflfnhjow? ×{fbf poy vcbobfczo { lh lvq zf wfyè dfgdh { co yfgdhgfw fl hboy jf Afwñw { jf low nyhcjfw fwpâykzvw gobo MyhcgkwgoTh}kfy, xvf fc Avwzkgkh { Hboy zf zyhfc do{ fc gocbfboyhgk÷c jf bk yfchgkbkfczo5 ÷{fbf# Xvfj÷zyhcxvklo { fwgvgdhih#

Fbpfqhyë jkgkëcjozf xvf fc lh lf{ jf hboy xvf {o pyoglhbo, co dh{ wvpyfbhgâhw, poyxvf fl Phjyf hzojow poy knvhl hbh { ghjh vco fc fl gvbplkbkfczo jf wv bkwk÷c fw nyhcjf f knvhl h zojow low dfybhcow5 poy fwzo, ck zñ, ck Afwñw, ck ozyow mvcjhjoyfw, ck yfmoybhjoyfw, zkfcfc wvpyfbhgâh# ‗Co hjbkzo fwo5 zkfcfxvf dhify wvpyfbhgâh# ¿G÷bo dhc jf wfy zojow lo bkwbo5 gvhcjo vcow wf wføhlhc fc lh zkfyyh poy wvwdfgdow { ozyow, low bèw, co xvfjh ck yfgvfyjo jf xvf phwhyoc poy fllh? ‗Fwo wvgfjf wfnñc lhw jogzykchwxvf zñ fwgykikwzf5 bèw co wfnñc lhw lf{fw jfl Phjyf, xvf co zv}o wvpyfbhgâh phyh chjkf#

Hwâ lo pyfjkghyoc low hczknvow pyomfzhw5 hwâ lo pyoglhbhyoc Avhc { Afwñw { w÷lo fl hboy lfw jkowvpyfbhgâh jf bobfczo, fczyf low dhikzhczfw jf lh zkfyyh5 pfyo fwzo fw w÷lo wfnñc fl wfczky dvbhco {fllow bkwbow cow gocmkfwhc xvf co ftkwzf fwzh wvpyfbhgâh#

Fc gvhczo h low dfgdow xvf low dobiyfw dhgfc fc lh zkfyyh, poy low gvhlfw zñ gyffw woc wvpyfbhgâh,low zv{ow woc bv{ }kzvpfyhilfw# ¿Zfcâhw gocogkbkfczo jf lh flfgzykgkjhj? ‗Co zf goczfwzhyë# ‗Co bfkbpoyzh5 pfyo zfc fczfcjkjo xvf fl hyzkmkgko jf xvf zf }hlkwzf phyh flf}hy zv hzhñj, {o lo jfwdhyë { dhyëghfy hxvfl mëyfzyo goc fwzyëpkzo# Ozyh jf zvw oiyhw }kzvpfyhilfw, fw fl ojko xvf fc zvw jogzykchw pvwkwzf,ghvwh poy lo xvf co dh dhikjo yfgocgklkhgk÷c powkilf fczyf lhw jkmfyfczfw yhqhw { yflknkocfw5 { fmfgzo jffwo, fc fwzow bkwbow jâhw, fwzè h pvczo jf goyyfy lh whcnyf h yâow#

¿[ xvkfyfw wvpyfbhgâhw? [o, fc cobiyf jfl Phjyf, zf pkjo xvf bfjkzfw zvw fyyoyfw { lh lvq wfyè goczv fwpâykzv#

Hdoyh wknvf goc bojfyhgk÷c1Afwñw, fc wv Knlfwkh, jfglhy÷ xvf mvfyh jf fllh co dhiâh whl}hgk÷c { ël fyh yf}olvgkochyko5 { h pfwhy jf

fwo, fw gocwhnyhjh poy fl jonbh fwh hmkybhgk÷c hiwvyjh# ¿Co fw fwzo vch wvpyfbhgâh? ‗Co dfybhcobâo5 Afwñw co jkao zhl gowh, ck mvcj÷ Knlfwkh5 pyfjkg÷ lhw jogzykchw jf hboy { ël bkwbo, fczyf wvwjkwgâpvlow, co wf hzykiv{÷ bèw wvpyfbhgâh xvf lh xvf ëwzow lf jkfyoc llhbècjolf Yhiâ, { fwzo zf pyvfihxvf dobiyfw xvf dhc wfnvkjo wvw jogzykchw { goc hboy lhw dhc fczfcjkjo, wf dhc flf}hjo woiyf ël { lowyfgocogf { wf hlfnyh# ¿Zñ yfgocogfw fwzo? ‗[o gobpyfcjo xvf jfif ftkwzky lh pykbhgâh# ‗Pvfw {o zf jkno

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 200/270

xvf co ftkwzf zhl pykbhgâh hczf fl Phjyf { fwzo fw lo xvf wowzfcno { pyfjkgo5 dhqzf lvq, gocwvlzhcjo zvgocgkfcgkh goc jfwkczfyëw { zf goc}fcgfyèw { }fyèw zhbikëc g÷bo fl ojko xvf wkfbiyhw fc zvw gyf{fczfw,fw ghvwh jf nyh}fw zyhwzoycow gobo low xvf fc fwzow jâhw wf jfwhyyollhc fc zv pvfilo#

 Co pvfjo goc}fcgfybf, poyxvf low fbpfyhjoyfw yobhcow, fc }kyzvj jf lh jkwgoyjkh fczyf bkwjogzykchw { lhw jfl yf}olvgkochyko jf Afyvwhlëc { lhw ozyhw yflknkocfw, poy lh wvpyfbhgâh xvf fwzow

fbpfyhjoyfw zfcâhc woiyf lh zkfyyh, hpyo}fgdhyoc hxvfllhw jkwgoyjkhw phyh wv bh{oy wvpyfbhgâh5 {Gocwzhczkco, dhgf lh gocavcgk÷c jf low phnhcow fc goczyh jf cvfwzyhw jogzykchw { cow }kbow moyqhjow h lhhlkhcqh, zojhw lhw yflknkocfw jfwjf fl Wol jf Oykfczf hl Oggkjfczf5 { lvfno, gobo Yobh fyh fl jobkchjoy,jonbhzkq÷ lhw jogzykchw gykwzkhchw { cow bhcj÷ lhw gyvqhjhw, hbphyhjhw poy lh gyvq jfl yf}olvgkochyko,mhlzhcjo h lh hlkhcqh# ¿G÷bo co dhiâhbow jf jfmfcjfy cvfwzyow pykcgkpkow, hvcxvf mvfyh wfbiyhcjo flojko h low gykwzkhcow?

Pfyo fwo co fw oiyh jf Afwñw5 fw oiyh jf lh Knlfwkh jf Yobh xvf co fw jf Afwñw, wkco oiyh jf lowjobkchjoyfw5 { gobo lhw jogzykchw jf fwf yf}olvgkochyko fyhc whl}hjoyhw, lhw zobhyoc gobo pykcgkpko {h Ël gobo ihlvhyzf5 pfyo dkgkfyoc goc Ël { wvw jogzykchw lo xvf goc lhw yflknkocfw xvf fczyhyoc fc lhhlkhcqh# ¿Zñ hwkwzkwzf h fwh hlkhcqh { fc xvë wknlo mvf?

"Mvf fc fl wknlo zfygfyo { hwkwzâ gobo wfgyfzhyko, pfyo fczocgfw co fyh Bhdobh# Dhwzh fczocgfw, zv}f

jâhw jf dolnhcqh { fcnyhcjfgkbkfczo5 jfwjf fczocgfw jkgzë cvf}hw lf{fw jf ojko { pfywfgvgk÷c { do{ cozf wfyè mègkl jfwhyyhknhy jfl goyhq÷c jf low bhdobfzhcow hxvfl ojko5 hyyhcgh fwf ojko { bf goc}fcgfyë#"Dfybhco bâo5 fyfw zñ xvkfc zkfcf xvf kczvky fc lh bfczf jf zvw hjoyhjoyfw fl hboy { jfpocfy fl ojko

{ xvf zv yflknk÷c fw zhc mhlwh gobo lh ghz÷lkgh, lh Ivjdh { zojhw lhw jfbèw5 { zñ, gobo zojow low whczocfwjf zv yflknk÷c, low mvcjhjoyfw jf lhw ozyhw { wvw whgfyjozfw, zfcëkw xvf zyhihahy fc wv jfwzyvggk÷c goboAfwñw zyhihah fc jfwzyvky lh xvf lf hzykiv{fc5 { fczocgfw, {o kbplhczhyë lh yflknk÷c jfl hlbh, wkc zfbplow,ck whgfyjozfw, { gfwhyèc low hczhnockwbow { lhw nvfyyhw { lh phq wfyè vck}fywhl# Bhzfbow lh wvpyfbhgâh,dfybhco#

"Wâ xvf fw ifllo zv kjfhl5 pfyo hñc co bf jfgkjo5 cfgfwkzo gocwvlzhybf h bkw wolhw, poyxvf ëwzh fw lh pykbfyh }fq xvf wf bf dhgf yfmlftkochy { }fo bèw zyhcwphyfczf fl }flo xvf bf owgvyfgâh5 hxvâ dh{ jowdobiyfw { vch bvafy fc fwpâykzv { woc Myhcgkwgo Th}kfy, Afwñw { wv bhjyf xvf yfwpocjfc poy zk5 pfyohñc co zf goczfwzo5 {o }ol}fyë goc lo xvf bk gocgkfcgkh bf jkgzf#

"Dfybhco bâo, bvgdo wkfczo xvf co zf jfgkjhw fc fwzf bobfczo, pvfwzo xvf wë zv goc}fcgkbkfczo5 pfyo, yfzâyhzf { yfmlftkoch { co zhyjhyèw bvgdhw doyhw fc }ol}fy#

Hlè, Hlè, jfwg÷yyfbf fwzh zkckfilh { dhqbf lvq#Bhdobh

 _______________ 

Wfpzkfbiyf 9: jf 8;88 $doyh 98+

Hghihjh lh wfwk÷c jf lh zhyjf, jhjo bk fwzhjo jflkghjo bf hgowzë xvfjhcjo fl bëjkvb Poyzkllohgobphøhcjo fc lh gobkjh h bk mhbklkh, { jf woiyfbfwh, lf yfmfyâhc hl bëjkvb lh bhckmfwzhgk÷c jf lhzhyjf#

Fc bfjko jf wv goc}fywhgk÷c, cvfwzyo hdkahjo, ckøo jf 8= bfwfw, avnvfzfhih, { jf pyoczo, fwzfkbifyif jfah wvw avfnow { wf fcghyh hl bëjkvb { jkgf1 Dëff###Dëff, h phpè###Fl bëjkvb, }kfcjo fc fwzovc h}kwo, jkao1 Dkao jf Jkow###Zkfcfw yhq÷c5 { wf fczy÷ fc fl joybkzoyko yfmkykëcjobf fwzf mfc÷bfco xvf{o dhiâh oâjo# Wf wkczk÷ kcmlvfcgkhjo { wf powfwkoc÷ goc lènykbhw jkgkfcjo1

"Hldè# Hldè###Nyhgkhw poy lh lvq xvf pyfwkfczo# Dfbf hxvâ ozyh }fq, dfybhcow bâow5 bf dhiëkw}fcgkjo, zfcëkw yhq÷c#

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 201/270

[o wkfbpyf gyfâ fc lh wvpyfbhgâh jf low dobiyfw { ëwzh fw lh xvf bf zkfcf fc lh owgvykjhj5 zvjogzykch jf knvhljhj bf goc}fcgf5 pfyo ftzyhøo zhczo xvf Hlè, h xvkfc zhczo glhbë, bf oilknvf h }fcky hyfgkiky lh lvq jf low boyzhlfw jf lh zkfyyh, xvf w÷lo whlno jf bk hwobiyo, }kfcjo xvf fc }owozyow yfwkjffwzf pojfy jfl Nyhc Hldè, { bf dhc pyobfzkjo zvw Bhfwzyow xvf lvfno xvf bf jfw lh lvq, yfgkikyë vchwoypyfwh nyhcjf, xvf w÷lo pojyâh yfwkwzkylh fwzhcjo fc lh lvq jfl Phjyf gobo zñ llhbhw h Hldè#

"Pvfw ikfc, dfybhco bâo5 fl Phjyf xvf bf dh gocmkhjo lh bkwk÷c jf wfbiyhy fl hboy fczyf zojhw lhwgowhw jf lh zkfyyh, phyh xvf zojow wf yfgocoqghc gobo dfybhcow f dkaow jfl bkwbo Phjyf, bf gocgfjk÷zhbikëc fl pojfy jf jfwgoyyfy fl }flo jf lhw zkckfilhw h low fwpâykzvw xvf hyyfpfczkjow xvkfyfc fcjfyfqhy wvw phwow5 zñ, xvf fc zv gocgkfcgkh {h gobpyfcjfw gvèl dh wkjo lh ghvwh jf zv owgvykjhj, ¿gobpyfcjfwhdoyh xvf co dh{ bèw wvpyfbhgâh xvf lh jfl Phjyf?

"¿G÷bo co gocmfwhylo hczf fwzf avkgko? Lo gocmkfwo { lo pyoglhbhyë { lo kczvkyë fczyf low xvf {okbpvwf bk wvpyfbhgâh5 pfyo, yhwnhybf fwzf }flo, xvf hdoyh bèw xvf cvcgh jfwfo#

"Pvfw {h xvf lo bfyfgfw, {o, fc cobiyf jfl Phjyf ñckgo wvpyfbo, zf gocgfjo lh lvq { zf yfbkzo hMyhcgkwgo Th}kfy, Afwñw { wv bhjyf, xvf zf zyhafyoc phyh gocbfboyhy bk yfchgkbkfczo# ]f, dfybhcoBhdobh# "Hldà# Hldà $goc nyhcjfw wolloqow+# Nyhgkhw###Zykwzf jf bâ, gvèczow wknlow fc lhw zkckfilhw jf bkoynvllo# Nyhgkhw###Pfyo### ¨Od(###¿Xvë }fo?###¨Dkao bâo¨###Gvèczow wknlow zf ivwghih# ¨Od(###Fw }fyjhj xvf

w÷lo fwzhcjo fc lh lvq jfl Phjyf pojyâh yfwkwzky fwzh hlfnyâh###Dkao bâo###[h co zf pfyjfyè bèw### $Lloyhihgopkowhbfczf+#Dfybhco bâo, fwzh bhzfykh xvf bf pyfwzh wv h{vjh, fw bk dkao xvf zhczo hbë5 hdoyh gobpyfcjo bèw,

 poyxvf w÷lo hxvâ { poy }owozyow pojyâh yfgkiky lh lvq# Wkfbpyf goc ël fwzhyë { fc zvw lvgdhw co mhlzhyë#Bk hnyhjfgkbkfczo wfyè fzfyco { bf yfzkyo, poyxvf bvgdo df ghwzknhjo fwzh bhzfykh, jf lh gvhl zhczo

 ikfc df yfgkikjo { }o{ h zyhihahy, phyh hphnhy fl ojko jf yflknkocfw xvf wfbiyë fczyf bk pvfilo# Hldè ow ifcjknh#

Bhdobh ow hbh#

 _______________ 

Powfwk÷c P# Poyzkllo

Wfpzkfbiyf 78 jf 8;88

Phq fczyf }owozyow, hboy wfh }vfwzyh coybh# Dfbf hxvâ ozyh }fq#[h }fkw, low dobiyfw wf hnkzhc fc lh zkfyyh5 low fwpâykzvw wf hnkzhc fc fl fwphgko5 zfcjyëkw zfwzkbocko,

fc fl zykvcmo jf lhw lkifyzhjfw# Cowozyow kczvkbow { lhw bhwhw wf plfnhyoc pyozfwzhcjo lh nvfyyh { low pojfyfw zobhc cozh jf fwzf bo}kbkfczo xvf pyoglhbh lh phq vck}fywhl, ñlzkbo fwghl÷c xvf lh dvbhckjhjzkfcf xvf wviky phyh llfnhy hl hboy#

]fckbow h dhgfy gobpyfcjfy xvf lh }kjh co hghih fc fl wfpvlgyo, ck wf }k}f vch wolh }fq, { jhczfwzkbocko low bëjkvbw xvf woc flf}hjow hl plhco hwzyhl { lh hwzyocobâh xvf yhwnh lh jfcwkjhj jf lhhzb÷wmfyh { pfcfzyh fc lh }kjh jf ozyow bvcjow5 ow lo hzfwzknvhc low fwpâykzvw xvf fwzèc fc lhw zkckfilhw,xvf ow }kfcfc h pfjky h{vjh { }vfl}fc phyh hnyhjfgfyow { phyh kcwzyvkyow jf lo cvf}o xvf dhc }kwzo { hñcow hj}kfyzfc jf wv }vflzh h lh }kjh zfyyfwzyf, hjflhczècjoow dhwzh fl pvfilo { lh mhbklkh xvf dhc flfnkjo phyh wv cvf}h pyvfih#

Zojow fwzèc do{ fc wvw pvfwzow { }fbow hgfyghywf fl bobfczo jf lh whczh yfjfcgk÷c, fc lh vck÷c jflow pvfilow, poy fl hboy5 { co phwh kchj}fyzkjo hczf low dobiyfw jf Fwzhjo, xvf goczkcvhbfczf wf pyfnvczhc ¿xvë phwh? [ wf ftzyhøhc low Fwzhjow, vcow jf ozyow, gvhcjo wv polâzkgh fw jf zyhcwknfcgkh,ghjh vco goc low jfbèw, { wkc fbihyno wf hybhc# Fw xvf, fc fl mocjo jf wv wfy, low dobiyfw gobpyfcjfc

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 202/270

xvf hlno cvf}o wf pyfphyh phyh fl ikfc jf low dobiyfw { jf lh dvbhckjhj fczfyh { wf kbpocfc do{ lh phq, goc wvw hybhw pyfphyhjhw, pfyo gobpyfcjkfcjo xvf chjkf low jkwphyhyè5 { wk hlnvkfc, gobo wvgfjfdo{, lfw fcghyh goczyh ozyow, fw ihao lf{fw xvf lf oilknhc h wobfzfywf hl avkgko jf lh opkck÷c { phyh fwzozkfcf xvf pyoglhbhy lh cfgfwkjhj poy fl pyonyfwo gobñc, { woc èyikzyow jf lh goczkfcjh ozyow pvfilow#Dfybhcow bâow, ëwzow woc low ñlzkbow gdkwphqow fl ojko jf yhqhw { yflknkocfw5 poyxvf lhw }ogfw jf low

fwpâykzvw wf wkfczfc { lhw fwzykjfcgkhw jf low glhykcfw jf vc avkgko, wf o{fc fc lhw gocgkfcgkhw jf lowhbhczfw jf lh lkifyzhj { pocfc oiwzègvlow h lh nvfyyh { fl bkwkocfyo ghczh fl dkbco jf lh yfjfcgk÷c# ¿Poy xvë fwzhw hnkzhgkocfw fc lh zkfyyh { fc fl fwphgko? Fw xvf wvfch lh doyh jf lh fbhcgkphgk÷c, { lhw bhwhwwf dhc dfgdo yfmyhgzhykhw h lhw lvgdhw myhzykgkjhw, { co bfcow yfmyhgzhyko fw fl bvcjo fwpkykzvhl, poyxvfwf }h klvwzyhcjo fc fwzhw bhckmfwzhgkocfw { pyfphyhc fl ghbkco jf phq, phyh wv }vflzh hl plhcfzh# Poy fwozobhc phyzf fc low bo}kbkfczow popvlhyfw xvf pyoglhbhc lh phq, wvilf}ècjowf goczyh low pojfyfw xvflow xvkfyfc llf}hy h lh nvfyyh#

Lhw nfcfyhgkocfw zkfbilhc5 low yf}olvgkochykow ivwghc h wvw hmkcfw phyh pyobo}fy low jkwzvyikow5 pfyo low fwpâykzvw jf phq }kfcfc h low wv{ow { jhc hl pyonyfwo vch hggk÷c goczkcvh { low dobiyfwmyhzfyckqhc#

Low fwpâykzvw gykwzkhcow fwzèc jkwgoyjhczfw, { woc pogow low xvf zkfcfc mf fc lhw jogzykchw xvf lfw

wføhlhc low jkyfgzoyfw, poyxvf co fcgvhjyh goc lh iocjhj xvf fc fl gykwzkhckwbo xvkfyfc }fy, wk ëwzf mvfyhfl pyojvgzo jf lhw jogzykchw jf Afwñw, lo xvf pyvfih xvf co lo woc#Fc fl bvcjo zojo, wf wkfczf {h lh }oq jfl bkwkocfyo5 { fwf bvcjo jfwolhjo wf }f dhyzo jf

jfwfcnhøow { dhbiykfczo jf avwzkgkh { wf goc}vlwkoch poyxvf fl hboy co kbpfyh#Low fwpâykzvw co woc bèw whikow xvf low dobiyfw5 w÷lo zkfcfc bèw glhyk}kjfcgkh5 pfyo low dobiyfw

zkfcfc lh mhgvlzhj jf lh hggk÷c { low fwpâykzvw kcwpkyhbow fl jfify h low dobiyfw jf bkwk÷c xvf cow pvfjfc oây, poyxvf yfgkikfyoc lh lvq fc low Gocwfaow jfl Phjyf#

Low fwpâykzvw gykwzkhcow, co zkfcfc lh bkwk÷c jf kcwzyvky hl bvcjo, poyxvf woc kncoyhczfw5 poyxvf cogocogfc lh lf{ jf lhw hybocâhw#

[ fwow whikow xvf hlhyjfhc jf zhlfw poy wv zfybkcolonâh fc lh oiwgvyh gkfcgkh xvf gyffc powffy, wocyfhgkow { cfnhjoyfw wkwzfbèzkgow jfl Fwpkykzkwbo, poyxvf low fwpâykzvw }kfcfc h low pfxvføvflow, poyxvfëwzow dhc gobpyfcjkjo bfaoy fl hboy { poy fwzo wf vcfc fc nyhcjfw bhwhw phyh pyozfwzhy jf lh kckxvkjhj{ jf lh kbpowkgk÷c# [ co fw xvf fczyf low llhbhjow whikow { jf low xvf powffc ikfcfw co dh{h bvgdowxvf gobvlnhc fc lhw jogzykchw fwpkykzkwzhw5 woc pogow low xvf co lhw gyffc5 pfyo low pyfavkgkow { lhdkpogyfwâh jf lh wogkfjhj, lfw dhgfc nvhyjhy lh lvq jfihao jfl hlbvkjl# Poy fwo, Afwñw ivwghih h low pfxvføvflow, poyxvf co lfw oilknhc gkfyzow llhbhjow gobpyobkwow wogkhlfw { zkfcfc lh }hlfczâh jfjkmvcjky lh lvq5 { gobo woc bvgdow, fl fmfgzo goyyfwpocjf h lh ghvwh#

¿Xvkëcfw woc low xvf bvf}fc fwzhw nyhcjfw bolfw goc zhc zyfbfcjo kbpfyko? Woc low fwpâykzvw jflPhjyf, xvf {h wf dkgkfyoc lvq poyxvf dh llfnhjo fl jâh fwgykzo fc fl lkiyo jf lh whikjvyâh { zojowgobvlnhbow fc fwf bkwbo gyfjo xvf wf llhbh hboy#

Low fwpâykzvw jf lvq, fc }kyzvj jf lh lf{ jf lhw hybocâhw { jf low hmkcfw, llfnhbow h zyhfyow fwzhwfcwføhcqhw { h{vjhyow }owozyow poy fwzh pyomfgâh, zykvcmhyëkw1 fw avwzkgkh#

Lh phq wfh fczyf }owozyow# Fl hboy ow nvâf# Hjflhczf#

 Afwñw jf Chqhyfz 

Afwñw, fc fwzf avkgko jf whikjvyâh,Mklowomh goc hgkfyzo { zkco#[ {o xvf zfcno fl olmhzo mkco,Jfwgviyo xvf fw fl mvfyzf Kwhâhw###

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 203/270

[ lf hpvfwzo h xvf bf jfwbkfczhPockfcjo h wvw jkgdow vch fcbkfcjh,[ gobo fwzo co lo pojyè dhgfy,Jfahyë wfczhjo xvf Afwñw fwKwhhg, Hczvlko { fl bkwbo Kwhâhw#

¿]fyjhj xvf wâ { xvf co zf fcbkfcjhw? ____________________ 

Powfwk÷c P# Poyzkllo

Ogzviyf 8± jf 8;88

Phq h }owozyow5 dfbf hxvâ goc }owozyow5 goc nvwzo }fcno###Gvèczo ow hbo# Bk hlbh co pvfjf ihøhywf bèw xvf fc fl hboy#

Jfwjf fl pykcgkpko5 jfwjf xvf lh dvbhckjhj wf dh hjflhczhjo goc low xvf bf xvfyëkw h{vjhy, bèw lh

yf}flhgk÷c jf low fwpâykzvw jf }fyjhj xvf fc gocwzhczf gocwfao poy lhw gobvckghgkocfw, fwzhbow fcghbkco jf powpocfy lh ghycf hl fwpâykzv, low pfgdow wf dkcgdfc jf hlfnyâh, poy lh lvq fc xvf nyh}kzhccvfwzyow dfybhcow jf lh zkfyyh { jf low fwphgkow#

Llfn÷ fl zkfbpo jf lh bvzvhlkjhj { lh jfmkckgk÷c afyèyxvkgh, xvf fc vc zkfbpo mvf cfgfwhykh lhghzfnoyâh { wf llhbhih fc low Gocwfaow jfl Phjyf, “Ihcjo jf lh Avwzkgkh‒# Pfyo low dobiyfw jf lhw pykbfyhw ghzfnoyâhw wf fczoypfgkfyoc { co oiwfy}hyoc fl Nyhc Gowbow5 jflkcxvkfyoc { pyf}hykghyoc ëwzh{ ozyh }fq bèw, poyxvf flf}hyoc wv Jkow, fc lhw ifllfqhw jf lh zkfyyh { co flf}hyoc wv bkyhjh h lowbvcjow, jfwjf low gvhlfw, wvw dfybhcow lfw hj}fyzâhc goc wv lvq, fl ghbiko#

Fl Phjyf, h lh zfygfyh pyf}hykghgk÷c, bhcj÷ h vco jf wvw dkaow { mvcjh wv pykbfyh fwgvflh, xvf jhyâhlvq jfwjf Oykfczf hl Oggkjfczf { low dobiyfw pyf}hykghjoyfw, jf ghzfnoyâh, xvkfyfc hcvlhylo poy lhfc}kjkh { lh }hckjhj5 kc}oghcjo lh Avwzkgkh5 bhw, fl bkwkocfyo dhiâh jf kbplhczhy lh Fwgvflh# [ gobo co}fcâh goc fl goyhq÷c hgoyhqhjo, co dvio lvnhy fc hxvfllh oghwk÷c h lh pyvfih jf low pyf}hykghjoyfw { lhFwgvflh lh kbplhcz÷ { poy pykbfyh }fq wf gocz÷ fc lh zkfyyh poy lvwzyow $pfyâojo jf gkcgo høow+#

 Co wf mka÷ fl bkwkocfyo fc lh dfybowvyh jf lh bhzfykh { wknvk÷ fcwføhcjo wv mklowomâh hwzyoc÷bkgh5bhw, low dobiyfw jf hwzvgkh fczyfnhyoc hl whiko, h lh ifllfqh mfbfckch fc wkcnvlhy mkfwzh jf dkp÷gykzhw#

Fl yhbo jf olk}h wf bf omyfgk÷ fc lh yowh jf lh dfybowvyh jf lh bvafy5 zhl fyh wv pfymfggk÷c, xvf flwhiko lf jkgf1 ¿J÷cjf fwzè zv kbpfymfggk÷c, bvafy?

Fl whiko zobh hl jkwgâpvlo, { low whikow xvfjhc whzkwmfgdow# Fl whiko fyh wfcgkllo5 low llhbhjow whikowfyhc hwzvzow fc lh bhlkgkh# Fl jkwgâpvlo fwzhih hlfggkochjo5 fyh lh ifllfqh5 pfyo fyh yowh kcojoyh5 lh ghycf pykcgkpk÷ h ifify lh hzyhggk÷c jf lh ghycf, { fl whiko ol}kj÷ poy vc bobfczo wvw fwzvjkow, phyh }fy jf pojfy gvyhy fl }kyvw kc{fgzhjo h lh yowh kcojoyh#

Xvkwf fcbfcjhybf, pfyo ghâ fc fl pojfy jfl gfczyo jf low whikow, xvf fc lh dfybowvyh jf lh ckøh, pfy}kyzkfyoc fl hlbh avwzh# Fl whiko ifif lh gkgvzh {, wvgfwow gocwvbhzvw###

Phwhyoc low zkfbpow fwpfyhcjo fl myvzo jfl kcafyzo# Lhw lf{fw oynèckghw dhc hjflhczhjo, jfikjo h low pykcgkpkow jf bk hczknvh Fwgvflh { fcgvfczyh fl dobiyf lf{fw phyh hpyopkèywflhw { fwzvjkh fl hybhq÷c jflh zkfyyh, xvf lhw fwzhilfgf { fcgvfczyh bfjkow jf zyhcwpoyzhywf, jf gyvqhy low ogëhcow { llfn÷ lhflfgzykgkjhj# Fw fl pykbfy pykcgkpko jf lhw nyhcjfqhw jfwgvikfyzhw, gv{o nfybfc fwzhih fc fl pykcgkpko jfbk mklowomâh#

Lh mklowomâh co fw lfzyh bvfyzh5 pfyo lh jf fczocgfw fw w÷lo lfzyh }k}h phyh vc pfyâojo5 co fw wfgvlhy,fw pyonyfwk}h, { fc fwzf pfyâojo, dfbow llfnhjo h lh gk}klkqhgk÷c jf low pvfilow fc gvhczo h lhw lf{fw jfl

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 204/270

 pyonyfwo jf lh bhzfykh#Bhw, low whikow hpvyhc fl Dhq jf Lvq jf gvhczo fcgvfczyhc5 co dh{ vlzkbèzvb, fw fl bobfczo jf

 pyfwk÷c, pyobfzkjo poy fl Phjyf#Lh gkfcgkh { lh yflknk÷c# Lhw jow zkfcfc yhq÷c fc wv hczhnockwbo5 pfyo ckcnvch gvbplf goc wv jfify,

  poyxvf co pvfjfc hybockqhywf gobo low polow jf vc nfcfyhjoy jf flfgzykgkjhj { cfgfwkzhc wv

kczfybfjkhyko, { fwzo fwzè fc fl goyhq÷c jf lh dvbhckjhj# Pfyo, zojo fwzo, fyh w÷lo phyh fwzf jâh { phyhxvkfc zojow pyomfzkqhyoc# Low zkfbpow dhc llfnhjo { }fckbow h jfwgoyyfy fl }flo#¿Xvkëc wfyè fl xvf poyzhyè lh lvq? Co pvfjf wfy bèw xvf fl yfwvlzhjo jf lh vch { jf lh ozyh5 fl xvf

}kco h fwzhilfgfy lh Fwgvflh mklow÷mkgh xvf h lh dvbhckjhj llf}÷ hl pyonyfwo xvf zfcëkw, }kco h mvcjhylh,fwghybfczhjo poy low jfwfcnhøow, { fw fl xvf poyzhyè hdoyh lh lvq# Fw fl jfwfcnhøo jf lh yflknk÷c { jf lhgkfcgkh { xvf fc lhw jow dh lvgdhjo { ckcnvch lf llf}÷ hl gocogkbkfczo jf lh }fyjhj xvf dhiâh }kwzo fclow Gocwfaow jfl Phjyf#

Ivwxvfbow fl fwpâykzv# ¨Yflknk÷c(###¿Co }fw xvf w÷lo fcwføhw lo xvf fw chzo fc fl wfy dvbhco, pfyoxvf pyf}hykghw goc zvw ghwzhw { afyhyxvâhw { fl Phjyf co ol}kj÷ h low pfxvføvflow? Poy fwzo zvw jâhw wocgoczhjow { w÷lo gobvlnhyèc low dobiyfw zojow, fc lh gocnyfnhgk÷c vck}fywhl, xvf co fw yflknk÷c#

¨Gkfcgkh( ¿Co }fw xvf zf fbiozhw fc gvhczo zf flf}hw h vcow gfczâbfzyow jfl hybhq÷c jf lh zkfyyh?

Poy fwzo, low llhbhjow whikow wf }fyèc gocmvcjkjow poy fl dobiyf ogvlzo { dvbkljf, pfyo xvf hpyfcjk÷fc wvgfwk}hw ftkwzfcgkhw { fc low Gocwfaow jfl Phjyf, lh gkfcgkh jfl hboy#Gvhcjo lh lf{ jf hboy kbpfyf, low dobiyfw yfgocogfyèc xvf dhc jhjo vc nyhc phwo, poyxvf fl

fwpâykzv, oiyh woiyf lh bfczf { lh phlhiyh { lh bhco oiyh lo xvf fl fwpâykzv gocgkif# Cowozyow, h zojhw  phyzfw }hbow5 pfyo, poy lh }kyzvj jf low hmkcfw, poy lh avwzkgkh, w÷lo dhilhbow jocjf cow pvfjfcgobpyfcjfy { co cow dhc jf bkwzkmkghy#

Wk ivwgèkw xvkbfyhw, jkwpvzhw wkwzfbèzkghw { lhzkmvcjkow, ¿g÷bo xvfyëkw xvf low fwpâykzvw jf phq owhgobphøfc? ¿Co }fkw lh }kgzoykh jf xvë lhjo fwzè? ¿Gyfëkw hñc fc }vfwzyo pojfyâo? Hiykj low oaow h lh}fyjhj xvf do{ wf jh# ¿Co }fkw lh dkwzoykh jf lh dvbhckjhj llfch jf ioyyocfw oghwkochjow poy mhlzh jfhboy?

 Co w÷lo }fckbow h pyfphyhy5 }fckbow h jfgky xvf jfif wfy gvbplkjh lh }olvczhj jfl Phjyf5 { fw lhdoyh#

Jocjf vc goyhq÷c lhzh5 jocjf vc bkwkocfyo wf flf}f, hllâ fwzhbow cowozyow#Dhgfy zykvcmhy fl hboy1 Df hxvâ ftplkghjo fl mkc jfl fwpkykzkwbo5 { lo jfgkbow, phyh xvf lo fwgykièkw {

fwgykzo lo jfkw h lh lvq, phyh xvf low dobiyfw zfcnhc lvq5 phyh xvf low dobiyfw wf hbfc, { gfwhyèc lowdhbiykfczow, whgkècjowf jfl phc jf lh avwzkgkh#

Ow jfwfh lh phq5 hboy, hboy, hboy#]vfwzyo dfybhco

 Hczvlko

Hxvâ low whikow myvcgfcWv gføo zfcfiyowo,Poyxvf dh{ xvkfc low fbpvafGoc èckbo iykowo#¿Dhyèc hwâ lh gvfczh?¿Dhyèc glhyh yhq÷c?###¿O dhyèc vch kyyvpgk÷c poy co phnhy wvw gvfczhw?

 ___________________ 

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 205/270

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 206/270

Powfwk÷c P# Poyzkllo

Ogzviyf 8± jf 8;88 $Doyh 98+

Jhjo bk fwzhjo jflkghjo, hl jfwpfjkywf fl dfybhco Hczvlko, lo kc}kzë phyh xvf }kckfwf h gvyhybf, {

bf jkao1 Dhwzh lvfno###[h hgowzhjo, wf powfwkoc÷ fl bëjkvb, { bf wobfzk÷ h low bkwbow zyhzhbkfczow jflhw gvyhw hczfykoyfw, { dhilhbow mhbklkhybfczf, gocmfwhcjo xvf fyh hmâc gocbkno# Lf pyfnvczë wkyfgoyjhih dhifybf gvyhjo hlnvch ozyh }fq jf vch fcmfybfjhj pogo bèw o bfcow h lh xvf hdoyh phjfgâh,fc lh gvhl mvk jfwhdvgkhjo poy lh gkfcgkh, { bf jkao1 ¿G÷bo co }o{ h yfgoyjhy? Zojo hxvfl pvfilo bfkc}og÷ goc mfy}oy5 { hvcxvf wf bf omyfgk÷ gobo omyfcjh lo xvf bèw bf dhgf phjfgfy, {o oâh zvwlhbfczow { zvw pfzkgkocfw, { hlghcgë goc low jfbèw, zv gvyhgk÷c, xvf lh gkfcgkh wf }fâh kbpozfczf5 poyxvf, fwpâykzvw hifyyhjow whiâhc xvkëc fyhw { dhgâhc gvhczow fwmvfyqow pojâhc phyh hckxvklhyzf#

 Co fyh, wkc fbihyno, fczocgfw, zv doyh, { co cow gowz÷ zhczo gobo hdoyh, poyxvf fwzh }fq, lh bhzfykhgvbplk÷ wv jfify { fl fwpâykzv wv bkwk÷c jf ftpkhgk÷c { lh bhzfykh yfglhbhih wv lf{ { lh bvfyzf wvwjfyfgdow# Pfyo zv fwpâykzv wf dhiâh gobpyobfzkjo h lh cvf}h bkwk÷c xvf fc low Gocwfaow jfl Phjyf wf zfgocmk÷, { zñ avyhwzf, { lh bvfyzf w÷lo gfjk÷, jècjolf lo xvf fyh wv{o, gobo fc low bvcjow wvpfykoyfw5 poy 

fwo, fl bëjkvb oiyhih gobo oiy÷ { goc nfcvmlftk÷c xvf co fw jf lh zkfyyh { wâ jf bvcjow wvpfykoyfw,hjocjf jfikbow hgvjky5 oiyhbow fc wolkjhykjhj { yfco}hbow lh fwfcgkh jf lh bhzfykh, dhgkëcjolhyfchgfy, fc gvbplkbkfczo jf vch pyomfgâh1 “Fl nfcfyhl hñc co dhiâh chgkjo { fyh dobiyf bh{oy‒#Bvgdo zfcfbow hñc xvf dhgfy goc zk { wfnvkyfbow fl pyogfwo zyhqhjo# Chjh dh{ woiyfchzvyhl { fc wvjâh, lhw nfcfyhgkocfw lo gobpyfcjfyèc poyxvf fczfcjfyèc lh lf{ jf lhw hybocâhw#

"[ jkbf, dfybhco xvfykjo1 ¿whifw lh oyjfc jf pfywfgvgk÷c xvf wf dh jhjo fc Yobh goczyh bâ? ‗Wâ,lo wë, pfyo co whifc xvf hxvfllh ghyzh fw oiyh bâh5 zñ chjh pvfjfw zfbfy5 yfchgfw phyh llf}hy h zëybkco lhoiyh { fw avkgko jfl Phjyf { chjh ck chjkf lo fwzoyihyè#

"Jkbf bèw1 ¿g÷bo fc lh dkwzoykh co mknvyh fl cobiyf jf Hczvlko? ¿Fw xvf low whikow gobpyfcjkfyoclh kcavwzkgkh xvf gobfzkfyoc goc zv hckxvklhbkfczo { co xvkwkfyoc fwgykiky zhc nyhc ioyy÷c?

"Ck jf fwh ftkwzfcgkh ck jf ozyhw hczfykoyfw mknvyh bk cobiyf fc lh dkwzoykh, ck fl jf Afwñw mknvyh bèwxvf fc lh dkwzoykh jf lh Knlfwkh { jf hdâ xvkfyo ioyyhylo5 ck mknvyh fl zv{o, ck fl jf ozyow, poyxvf lhdkwzoykh, dhwzh do{, co fw bèw xvf vc ioyy÷c# Lh dkwzoykh wf fwgykikyè goc }fyjhj, { fczocgfw mknvyhyèc lowdobiyfw jf bkwk÷c xvf lh Pyo}kjfcgkh dh xvfykjo whl}hy jf fwf ioyy÷c cfmhcjo xvf low dobiyfw llhbhcdkwzoykh5 { co wf zhyjhyè bvgdo fc fwgykikylh#

"Pvfw o{f, Hczvlko5 {o df ihvzkqhjo fwzf wknlo { lo df llhbhjo fl wknlo jf lh }fyjhj# ¿Wf pojyè hl mkcjf ël jhy zfwzkbocko?

"Wâ5 pvfw jfwjf hdoyh h lh zfygfyh nfcfyhgk÷c, fl hboy yfkchyè fc zojhw phyzfw, { fczocgfw, lowdobiyfw jf fwh zfygfyh nfcfyhgk÷c dhiyèc ifikjo zojow fc lh mvfczf jf lh }fyjhjfyh gkfcgkh, { lh bfczkyhlfw phyfgfyè fl gykbfc kbpfyjochilf5 {h co ftkwzkyè lh bfczkyh# Fwf ihvzkwbo jf “fl Wknlo jf lh }fyjhj‒fw vch pyomfgâh xvf zyhâhw5 zhbikëc ëwzf, fl bëjkvb poy xvkfc oiyo, bk pyozfnkjo, fwgykik÷ hlno, xvfzhbikëc fw vch pyomfgâh#

[o hcwâo xvf wf bf llhbf gobo bf pfyzfcfgf5 pfyo, bkfczyhw llfnh fl bobfczo, zfcno xvf llhbhybffl “Dkao jf Jkow‒ fczyf bvgdow, dhwzh xvf {h, fl hboy co yfgocoqgh wvpyfbhgâhw { fczocgfw goc hlfnyâhftzfcjfyë bk bhco jf knvhl h knvhl5 pfyo hñc bf xvfjhc vcow høow, fc xvf dh{ xvf ogvlzhy fwzowbkwzfykow5 nvhyjhjlow zhbikëc }owozyow, phyh xvf co ow hlghcgf bh{oy wvmykbkfczo, xvf {o wo{ fwpâykzv,hvcxvf co zhc flf}hjo gobo bvgdow pkfcwhc, hvcxvf bf llhbhc “Dkao jf Jkow‒5 {o jfwghcwo fc fwzhmhbklkhykjhj, { }owozyow phjfgëkw fc fwpâykzv { fc bhzfykh1 [h llfnhyè fl jâh fc xvf jkyèw lhw gowhw gochvzoykjhj { gvhczow zf oknhc zf gyffyèc# Jhlfw, fczocgfw, fwzhw gocmkjfcgkhw, xvf wfyèc jf nyhc fmfgzo#

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 207/270

[h, gobo bëjkgo, co bf pyfgkwhw, pvfw fl pflknyo {h jfwhphyfgk÷5 low wvmykbkfczow jf lh bhzfykh, wocvch lf{ { wknvfc wv gvywo5 zfc vc pogo jf ghlbh, xvf cowozyow wvplkyfbow bvgdhw jf zvw cfgfwkjhjfw1Poy do{, bf yfzkyo, { fc ozyo bobfczo goczkcvhyë bk yflhzo jfl jkèlono jf fwzh zhyjf#

"Dfybhco bâo, jkao lh dfybhch B# O#, bâyhbf# Phjfgâh jf vch mvfyzf ahxvfgh, { Hczvlko jkao1 [ozhbikëc zfcno bkw jfiklkjhjfw# Dhilhcjo goc bk hmâc, bf ol}kjo jf bkw ozyow hmkcfw# Pfyo###Zfcno zhczh

cfgfwkjhj jf fwzhw ftphcwkocfw###Xvf co jfiëkw ftzyhøhy jf xvf ol}kjf dhwzh low xvf zhc gfygh jf bâfwzèc#Lh h{vj÷, { wf yfzky÷ hpyfzècjobf lhw bhcow { jkgkfcjo1 ]hloy5 fwpfyhcqh# [o ow jo{ bk hboy#

 ___________________ 

Powfwk÷c B# P#

Ogzviyf 7 jf 8;88

Hboy, ifcjkzow dfybhcow, }fcno h pfjkyow#

Dhgf vc bobfczo, df pojkjo pyfwfczhy fl gvhjyo# Wkfbpyf goc fllh }o{

8;

{ hñc co fyh doyh, pfyo lowbhfwzyow bf gocgfjkfyoc, hczf fl gvhjyo xvf lh bëjkvb dh pyfwfcgkhjo#

Wo{ lh nvâh jf lh dfybhch Pklhy ${ lh zob÷ jf lhw bhcow hyyojkllècjowf { ifwècjolh+# Wo{ lh dfybhchPklhy jf Qhyhnoqh $co mvk lh }kynfc+,90 mvk vc fwpâykzv jf hlnvch flf}hgk÷c, { bk nvkhjh bf gvfwzh hlnvchw pfchw# Zkfcfw yhq÷c, dfybhco, jf jvjhy, pfyo wo{ lh dfybhch Pklhy# [h whiyèw bèw fc ozyo bobfczo, xvfdo{ fw bhl jâh5 pfyo, hñc hwâ, fwzè goczfczo bk fwpâykzv jf fwzhy fczyf }owozyow5 wk zñ wvpkfyhw { }kfyhw,dfybhco, lo xvf poy zk goyyf, co jvjhyâhw jf bâ5 pfyo {o co bf fcoao# Dhgfw ikfc, pvfw xvkfc dh jfwfbiyhy lh }fyjhj, co pvfjf hjbkzky bfczkyh5 pfyo, {h zf jkyèc xvf lh dfybhch Pklhy jf Qhyhnoqh co zffcnhøh5 hwâ bf llhbo, poyxvf fc bk ñlzkbh ftkwzfcgkh bf llhbë hwâ { chgâ { }k}â fc Qhyhnoqh#

Poy do{, co pvfjo jfgky bèw#Fl hboy wfh goc }owozyow# Hjk÷w

Wkc jfwpfyzhy, lh bëjkvb xvfj÷ zyhcwpoyzhjh fc fwzhjo jf wochbivlkwbo, { jkao1 Ghbkcolhyno###Lhyno###Ikfc fwzyfgdo, wâ# ¿Poy xvë, bvafy, zf hyyojkllhw hczf fwzh gyvq, }fwzkjh jf cfnyo jf pkfw hghifqh?

¿H xvkëc hjoyhw? ¿H Nyfnoyko? ¿Poy xvë? ¿Fw fwf dobiyf jf ghlqocfw { goc polhkchw? ‗Wvwgobphøfyow mvfyoc low xvf lo hbhyyhyoc dhgkëcjolf pyfwfczhy wv Gykwzo###Xvë nyhcjfkcnyhzkzvj###Dobiyf dfybowo, hyyonhczf###

 Co bf jfzfcnèkw bèw5 jfahjbf }ol}fy h bkw phwow# Jfahjbf jfwghcwhy fc fwzf bocz÷c jf pkfjyhw#Bf dhw ghvwhjo bvgdo joloy, pfyo co kbpoyzh#

 _____________________ 

8; Wf yfmkfyf h lh dfybhch Pklhy, hcgkhch { hgdhgowh xvf hl fbpfqhy lh wfwk÷c lf jko vc wâcgopf#Wf powfwkoc÷ lh bëjkvb { lf phw÷ goc vcow phwfw mlvâjkgow#

90 [o gflowo jf vch bkwzkmkghgk÷c zv}f vc hlzfyghjo goc fl fwpâykzv, poy llhbhywf Pklhy jfQhyhnoqh, goc gv{o cobiyf gocogfbow h Bhyâh jf Chqhyfz, cvfwzyh mhbklkhy { fwzf fwpâykzv jkao wfylh pykbfyh }fq xvf fczyf cowozyow wf bhckmfwzhih# Wf zyhzh jfl Phph Nyfnoyko > Dkljfiyhcjo, fc wvjfwzkfyyo { fw pyoihilf xvf fl fwpâykzv jf Pklhy jf Qhyhnoqh, wfh fl xvf mvf Pykcgfwh Bhzkljf Kczkbhjf Nyfnoyko#

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 208/270

Powfwk÷c B# P#

Ogzviyf = jf 8;88

Fbpfqhjh lh wfwk÷c, wf powfwkoc÷ vc fwpâykzv xvf phlphih h lh bëjkvb5 dhgâh nfwzow { ftzyhøfqhw, {

 poy mkc wf yfzky÷ wkc dhilhy#Wf powfwkoc÷ fl dfybhco Avhc Ihvzkwzh { cow jkao1Zf ftzyhøo, dfybhco, lh hgzkzvj jfl dfybhco xvf hghih jf yfzkyhywf5 pfyo {o }fcno h jfgkyzf xvf fwf

fwpâykzv fw zyfbfcjo { co dh{ bhzfykh xvf pvfjh yfwkwzkylo wkc hczfw knvhlhylf low mlvkjow# Bk fwpâykzv wffwzyfbfgf hl }fylo5 poy fwzo pojyèw gobpyfcjfy xvë pkfqh wfyè# Pfyo, dhw zfckjo ivfc hgkfyzo# Goc flwklfcgko, lf dhw hyyhcghjo lènykbhw, { hdoyh lo pyfphyhyfbow5 bvgdo zf kcwzyvkyè gvhcjo lo zyhknhbow phyh xvf lf jfw lh lvq# Dfbow yfgkikjo vc fwpâykzv xvf goc cowozyow fwzè, { lo dfbow yfgkikjo goc plhgfy5{h ow lo zyhfyfbow5 fw hmâc jf lh bëjkvb, { fc ozyh ftkwzfcgkh mvf jf lh mhbklkh5 co fyh wv bkwk÷c zhcgoyzh5 pfyo }vfwzyhw bhzfykhw dhgfc yfzyogfjfy h low fwpâykzvw fc wv bkwk÷c5 ozyow jow fwpfyhbow $xvf}owozyow pyoczo low }fyëkw+, pvfw {h dhc gvbplkjo wv bkwk÷c# Vco {h dvikfyh phyzkjo5 pfyo zyhihahbow phyh }fy wk pojfbow jhylf fl gocwvflo xvf hcdflhih, { fc fwo zyhihahbow#

Dfybhcow bâow5 {o, wkfbpyf ow jo{ low bkwbow gocwfaow# Gocogfyow h }owozyow bkwbow {gocogfyëkw h low jfbèw#Lf pyfnvczë poy low wvgfwow jf Kzhlkh { Zvyxvâh { lf jkaf bkw pyfwfczkbkfczow, { jkao1 Kzhlkh dh oiyhjo

wkc yhq÷c, { lo xvf fw kcavwzo, gocwkno llf}h fl pyfbko5 pfyo cowozyow zyhihahbow fc hbiow lhjow, poyxvf,{h xvf co wfh chjh, wfh lh bfcoy whcnyf powkilf lh xvf wf jfyyhbf# Pfjky knvhl zojow#

Do{ fl iozkxvâc fw w÷lo phyh jow pkgdocgkzow { phyh bk dfyyhbkfczh# Mlvkjkmkg÷ h Pklhy O# K# O# { h lhbëjkvb#

 C# I# ‗Lh pyfnvczh woiyf Kzhlkh { Zvyxvâh fw yfmfyfczf h lh nvfyyh xvf Kzhlkh llf}÷ h Zvyxvâh,hpojfyècjowf jf Zyâpolk, gowh xvf Zvyxvâh co pfyjochyè# Pfyo Kzhlkh fczy÷ hllâ gocwfczkjh poy wvw hlkhjhwHlfbhckh { Hvwzykh, oifjfgkfcjo h wfgyfzow polâzkgow# Wk Hvwzykh { Hlfbhckh pvjkfyhc pyfwfczky xvflvfno Kzhlkh lfw }ol}fyâh lh fwphljh yobpkfcjo lh hlkhcqh { hlkècjowf goc wvw fcfbknow Myhcgkh fKcnlhzfyyh fc lh }fynocqowh nvfyyh fvyopfh, co hckbhyhc { h{vjhyhc h Kzhlkh h fwh kc}hwk÷c jf lhZykpolkzhckh# Lh avwzkgkh jfl Phjyf dh ghâjo woiyf Kzhlkh, Hvwzykh, Hlfbhckh { Myhcgkh, xvfjhcjohyyvkchjow, f Kcnlhzfyyh }k}f jf wv phwhjo5 ghvjhl xvf pyoczo wf nhwzh poyxvf co zkfcf yfpvfwzo# ¿Xvë}kfcf hdoyh? Yvwkh { Zvyxvâh lo fwzèc jkgkfcjo# Cowozyow {h lo dhiâhbow fwgykzo { hñc lo jkakbow jowhøow hczfw jf fwzhllhy lh nyhc nvfyyh#

 __________________ 

Powfwk÷c L# L#

Gvèc lhyno fw bk ghbkco, { fczyfzhczo, ¿poy xvë co bf hyyhcghc fwzow gyfwpocfw? ¿Poy xvë co bfjhc vc hlk}ko fc zhc nyhcjfw wvmykbkfczow? Vco bf wknvf, xvf fw ghvwh jf bkw pfchw, { zkfcf fl goyhq÷ccfnyo gobo bkw gyfwpocfw#

Lh ghvwh jf bkw pfchw dh wkjo Bhyzkch Phnëw, fllh bf gobpyobfzâh poyxvf xvfyâh5 vch }fq bf hzhg÷,lh bhzë {o { lvfno hwvwzhjh bf wvkgkjë#

Bf llhbo Qvlfbh Ghwzhøolh fc Whc Loyfcqo# Dfgdhw hlnvchw gocwkjfyhgkocfw wf pfyjochyoc {yfgkikfyoc lh lvq#

 ____________________ 

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 209/270

Powfwk÷c B# P#

Wfpzkfbiyf 80 jf 8;88

Ifcjkzo hboy, ifcjkzow wfèkw#[h bf fcgvfczyo jocjf jfwfhih5 co pojâh fcgoczyhylo5 do{ wâ lo fcgoczyë# Ifcjkzo wfh# Whzkwmfgdofwzo{ { fwzhbow jf }vfwzyhw oiyhw5 cow dhw gowzhjo ihwzhczfw lènykbhw# [o, gocogkjo }vfwzyo co wo{5 pfyo poy hmkckjhj df zobhjo bk phyzf#

Do{ co }fcno h hgoyjhybf jf fwow wvmykbkfczow, wkco h fwzhy fczyf }owozyow { gocwolhybf, poyxvfzhbikëc cowozyow cfgfwkzhbow gocwvflo# ¨Gvèczo dhgëkw wvmyky h }vfwzyow hmkcfw goc }vfwzyhw phlhiyhw {dfgdow¨ Hxvâ zfcno bkw hmkcfw { dhgf zkfbpo xvf zfcâh fl pfybkwo phyh }fcky, { do{ lo dkgf, gyf{fcjozfcfy bèw }hloy5 pfyo wvw wvmykbkfczow bf hzoybfczhc { bf xvkzhc lh mvfyqh5 hñc co fwzè jkwpvfwzo phyhwhify lo xvf zkfcf xvf oây#

[o mvk vc zykwzf oiyfyo5 zñ zhbikëc lo fyfw# [o wvmyâ { zñ zhbikëc wvmyfw, mvk ghlvbckhjo { }owozyow lowokw zhbikëc5 co fc ihljf wo{ hmâc5 wvmyo poy zk#

Zfcëkw xvf pfyjochybf, dfybhcow5 gyfâ wfy bèw mvfyzf, pfyo low wvmykbkfczow woc nyhcjfw, { coftzyhøhyèw, dfybhco, xvf bf }fh hmfgzhjo5 co df }fckjo h jhyow pfchw { ow dhno phyzâgkpfw jf bkwwvmykbkfczow# Xvkfyo jhyow hlfnyâh { }hloy { co pvfjo, { bf }o{ h yfzkyhy# Pfyo, hczfw jkyë xvf mvklhiyhjoy# Zv}f zyfw dkaow, jow }hyocfw { vch bvafy# Pfymfgzhbfczf bf gocogf zv fwpâykzv# [o zv}f lhgvlph jf xvf mvfyhw bhlh, poy opocfybf h zvw hboyfw# Co ow opocnèkw, phjyfw, hl hmfgzo chzvyhl jf}vfwzyow dkaow5 {o bf opvwf { fllh wf pfyjk÷ { hñc bf jvyhc hxvfllow wvmykbkfczow xvf vc phjyf whifwfczky# Fc lh hczfykoy, fyh dkah bâh, wf llhb÷ Bhynhykzh# Mvf fc Bèlhnh#

Pfyjochy bk hmlkggk÷c, { ozyo jâh }ol}fyë bèw mvfyzf#

 Dfybhco Yojyânvfq 

Wf powfwkoc÷ fl dfybhco Aohxvâc, bk nvâh, phyh mflkgkzhybf poy bk yfwzhilfgkbkfczo, omyfgkëcjobfwv gh{hjo phyh lhw lvgdhw py÷tkbhw#

 ___________ 

Powfwk÷c B# P#

Ogzviyf 87 jf 8;88

Wf powfwkoc÷ vc fwpâykzv xvf zhyj÷ vc yhzo fc dhilhy, { jkao1 Pfyj÷c ow pkjo poy dhifyow bolfwzhjozhczo5 pfyo fyh pyfgkwo xvf yfphwhyh vc bobfczo bk goyzh ftkwzfcgkh# Goc xvë dhbiyf $gobo fc lh zkfyyhwf jkgf+ fwpfyhih fwzh doyh5 fyhc zhc nyhcjfw bkw wvmykbkfczow, xvf bk fwpâykzv co pojâh bèw#

Zkfbpo dhgf xvf bf mvf jhjo pfybkwo, pfyo co dhiâh llfnhjo lh doyh, poy zv fcmfybfjhj, dfybhco#Poy mkc llfn÷ fl bobfczo hcwkhjo, { co pfyjfyë zkfbpo poy zk { poy bk, pvfw wë xvf zfcno xvf gocmfwhyzfbkw dfgdow# Mvk vch poiyf $co fyh omfcwh wfylo+ wkco fl wfy vch bhjyf bhl}hjh#

Xvkfyo jfahyow fafbplo, bhjyfw, lhw xvf zfcëkw dkaow5 gykhylow goc hboy, fjvghylow# [o co lo wvpfdhgfy { poy fwzo bkw wvmykbkfczow dhc wkjo doyykilfw#

[o zfcjyë xvf }ol}fy h lh zkfyyh { jhy }kjh h xvkfc wf lh xvkzë# Bk bhjyf, poy co }fybf fc lhjfwdocyh, mvf g÷bplkgf jf bkw dfgdow# Pfjky poy fllh xvf co whiâh lo xvf dhgâh#

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 210/270

Jow }fgfw mvk bhjyf, { lhw jow }fgfw goyzë lh ftkwzfcgkh h hxvfllow wfyfw, f kcwzknhjh, fc}fcfcë hl ao}fc xvf zfcâh yflhgkocfw gocbkno, poyxvf co gvbplâh# Vc iozkghyko bf pyopoygkoc÷ fl }fcfco { bfghvw÷ bk bh{oy jhøo#

Bk hbhczf wf llhbhih L# W# { {o H# P# Mvfyoc low dfgdow fc Zoyo $Qhboyh+ zyfw5 bf bhcjhc

wfnvkylow# ]fkczf høow jf }kjh { }fkczf jf wvmykbkfczow#Ow jh nyhgkhw }vfwzyh dfybhch H# Jh lh bhco h vc wfy xvf fwzè fc zv gobphøâh, dfybhco###Hjk÷w#

 _________ 

Powfwk÷c P# Poyzkllo

Ogzviyf 86 jf 8;88

Jk lfgzvyh h vc pfxvføo yfgvfyjo xvf jfjkxvë h Zfyfwh jf Afwñw, xvf poy wfy jf wv hnyhjo }o{ h

zyhcwgykiky hxvâ hczfw jf wv bhckmfwzhgk÷c#Jkgf hwâ1 H Zfyfwh jf Afwñw1

Hl ftzyfbo jfl Oggkjfczf, fc lo bèw hlzo jf lh Pfcâcwvlh Dkwphch5 gvhcjo bèw yfgkh fyh lh lvgdh jflhw zkckfilhw goczyh lh lvq5 gvhcjo fl pfcwhbkfczo fyh hboyjhqhjo { lh lkifyzhj fyh ghwzknhjh fc lhwbhqboyyhw { wf hcvilhih fl yfwplhcjoy jfl wol goc fl dvbo nyhwo jf gvfypow dvbhcow5 gvhcjo fl pojfy gk}kl fyh cobkchl { w÷lo kbpfyhihc lh zkyhcâh { fl jfwpozkwbo mfvjhl woiyf fl pvfilo { woiyf lhw goyochw {low zyocow { co dhiâh bèw }olvczhj xvf lh jf lhw zkhyhw5 gvhcjo lh yhqh dvbhch phyfgâh wvgvbiky ihao lhmvfyqh iyvzh { lhw yflknkocfw fyhc pfywfnvkjhw poy wv hlkhjh5 gvhcjo, fc mkc, lhw wobiyhw jf lh kncoyhcgkh phyfgâhc hdonhy lh lvq jf lh gkfcgkh jfl hlbh, vc fwpâykzv kczyëpkjo jfwgkfcjf jfl fwphgko h hxvfllhwhlzvyhw jf lh zkfyyh oggkjfczhl, yf}fwzkjo, hl phyfgfy, jf vc gvfypo jëikl, poy pfyzfcfgfy hl ifllo wfto#

Bhw, lh whikjvyâh kcgyfhjh jkwpocâh, gobo wkfbpyf, ikfc, { poy fwo, zobhih gvfypo jf bvafy fwffwpâykzv hzyf}kjo, phyh gocmvcjky lh woifyikh jf low dobiyfw jf hxvfl zkfbpo5 pvfw poy fl dfgdo jf wfy wvhczhnockwzh, bvafy { ifllh, wfyâh vc zhczo yfwpfzhjh, hl bfcow fc wv pfywoch5 poyxvf, dhikfcjo wkjodobiyf, hñc pfyzfcfgkfcjo h mhbklkh jf dkjhlnow, co dvikfyh wkjo yfwpfzhjo ck hñc zolfyhjo wvhzyf}kbkfczo#

Fwf fwpâykzv, xvf fc fl jfwfo jf yfnfcfyhgk÷c dhiâh lvgdhjo bvgdhw ftkwzfcgkhw fc zojhw lhw glhwfw jflh wogkfjhj, hbhcjo { ojkhcjo goc myfcfwâ { pyfwzècjowf h lh kczyknh jf lh fc}kjkh5 wky}kfcjo jfkcwzyvbfczo h vcow whikow phyh hdonhy lh gkfcgkh }fyjhjfyh fc wv chgkbkfczo $lh xvf, h pfwhy jf zojo, pfyjvy÷ f dkqo low pyonyfwow wføhlhjow fc low Gocwfaow jfl Phjyf+5 zkfcf xvf }fcky h lh zkfyyh fc lowbobfczow xvf lh kncoyhcgkh xvkfyf fcwføoyfhywf jfl plhcfzh { yfihzky goc lh plvbh { lh phlhiyh lhbfczkyh { jfmfcjfy lhw gkfcgkhw xvf fc ozyoyh xvkwo hdonhy, goc lh dfybowvyh jf wv ghycf# [ wk cogocwknvkfyoc wvw kcwzknhjoyfw bhzhy lh Fwgvflh, bhzhyoc hl Bhfwzyo, wkfcjo fl gfio jf ëwzf, lh dfybowvyh pfymfggkochjh jfl gvfypo jf Kykw, xvf, fc }fq jf wfy Kykw jf phq, mvf wv ifllfqh lh iyhwh xvf fcgfcjk÷ lhnvfyyh jf lh gkfcgkh { lh kncoyhcgkh#

Gvhcjo Kykw, chgk÷ gobo }fcfco, fc fl gfczyo jocjf lh gkfcgkh jobkchih5 gvhcjo Zfyfwh, chgk÷ fc flgfczyo, jocjf lh gkfcgkh kih h wfy ftzkcnvkjh { }fcgkjh poy lh kncoyhcgkh5 hllâ mvf kcwzyvbfczo jfjfwzyvggk÷c { bvfyzf5 hxvâ, ififyè fllh lh gkgvzh { jhyè }kjh h lh gkfcgkh jf vc Jkow cvf}o, xvf poy wvbfjko wf xvkwo hdonhy#

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 211/270

Hllâ wf dvcjk÷, hvcxvf fwgvgd÷ jf wv }âgzkbh fl “Zf pfyjoco‒5 hxvâ wf flf}÷ { pfyjoc÷ h wvw}kgzkbhykow#

¨Od Avwzkgkh jfl Gyfhjoy¨ ¨G÷bo wf gvbplf h zyh}ëw jf low wknlow zv }olvczhj kbpvfwzh fc lh lf{¨###Bhw###Zfyfwh### ¿Dhw gvbplkjo zv bkwk÷c?### ¿Dhw fcgoczyhjo {h hl xvf hbh zv hlbh?###[ wk co lo dhw

fcgoczyhjo, ¿zf dhw knvhlhjo {h h ël? ¨Od mflkq dvbhckjhj¨###¨Od mflkq nfcfyhgk÷c lh jfl jâh fc xvf zvfwpâykzv, Zfyfwh, wf hllfnvf hl jf zv hbhjo¨###Lh zkfyyh ow fwpfyh phyh vcky }vfwzyow gvfypow gobo vckjowfwzhyèc }vfwzyow fwpâykzvw, { fc fllh bvgdow hboyfw zfcëkw xvf jkwmyvzhy, gobo bvgdow wkcwhioyfw jf fllhdhiëkw llf}hjo#

Mflkq jf lh zkfyyh fczocgfw, poyxvf fl hboy jfifyè yfkchy poy zojo, pvfw jfiëkw }fcky h yfgonfy fl myvzojf }vfwzyo zyhihao { fc gvbplkbkfczo jf vch pyomfgâh5 pfyo###hczfw###jfahj###pyfphyhy fl ghbkco h xvkfc lodh avyhjo hl Jkow jf Hboy, {, h zv hboy5 pfyo, wowzfcfjlo { h{vjhjlo5 { gvhcjo fl ghbkco fwzë ftpfjkzo,gvhcjo lh bkfw fwzë fc whq÷c###Afwñw jf Zfyfwh###[###Zfyfwh jf Afwñw###Fczocgfw, }fcky { gvbplky }vfwzyhbkwk÷c fc fl cobiyf jfl Phjyf, bk###Jkow jf Hboy###

¨Bk Jkow jf Hboy¨###Jkow xvf hñc co gocogf lh dvbhckjhj, poyxvf lf dh wkjo wviwzkzvkjo poy vcJkow jf ojkow { jf }fcnhcqh5 Jkow zfbkjo { co hjoyhjo, poyxvf co wf pvfjf hjoyhy hl

zkyhco###Jkow###Ojkhjo, poyxvf w÷lo lh kckxvkjhj wfbiy÷5 fwf Jkow, yfpyfwfczhjo poy lh Knlfwkh Yobhch fcAfwñw zv hboy###¨Od, Zfyfwh¨###Dh{ xvf wvwzkzvkylo fc lh gocgkfcgkh jf lh dvbhckjhj poy fl }fyjhjfyoJkow5 poy fl Jkow zojo hboy { xvf poy w÷lo wv hboy, gyf÷ zojhw lhw gowhw5 fwf Jkow xvf co zkfcf ghwzknow phyh wvw dkaow, ck xvkfyf wv bvfyzf, wkco “Xvf wf goc}kfyzh { }k}h‒# Fwf Jkow xvf cow jfwzkch h zojow hlhw nyhcjfqhw jfl Vck}fywo5 xvf co zkfcf ckcnñc wfgyfzo phyh low dobiyfw, wkco xvf low fwzkbvlh phyhhdocjhy fc zojo lo xvf fc}ol}k÷ fl ozyo Jkow# Jkow wkc bkwzfykow# Fwf, ëwf fw fl Jkow xvf {o xvkfyobowzyhy h lhw nfczfw, { chjkf bèw kczfyfwhjo xvf zv fwpâykzv, ¨od, Zfyfwh¨###Pvfw zkfcfw nyhc phyzf fc flfyyoy xvf dhwzh do{ jobkch { jf low wvmykbkfczow jf }fkczkogdo wknlow, xvf phjfgf zv hboy#

 Co5 co fw vc yfpyogdf, dfybhch hbhjh, fwzf yfgvfyjo# Fw bk hyjkfczf jfwfo jf xvf zv hboy gfwf jf phjfgfy lo xvf bf bvf}f h fwzkbvlhyzf phyh xvf, wk ghif, hgzk}ëkw bèw lh doyh jf lhw ihzhllhw {, poy fcjf,lh jf lhw }kgzoykhw#

Wk h zv bhzfykh lh dhgâh jhøo fl dvbo jf low gkykow, ¿xvë fmfgzo ghvwhyèc h zv fwpâykzv low nyhqckjow {boaknhcnhw kcwvlzhczfw jf low zfbplow fc fwzf jâh? [ wk low jâhw h zk jfjkghjow woc pogow, mflkqbfczf phyhzk, ¿xvë wfyè jf Afwñw { wv Bhjyf, kbènfcfw yfpyfwfczhczfw jfl Jkow jf lh Knlfwkh Yobhch, xvf fc zojowlow wfnvcjow jfl zkfbpo o{fc lhw kbpyfghgkocfw { lfw hwmktkh fl kcgkfcwo { fl dvbo jf lhw }flhw omyfgkjhw poy low bkckwzyow kbpâow?

Doyh fw {h, pvfw, jf xvf gfwfc low wvmykbkfczow5 doyh fw {h, pvfw, jf jfyykihy fwf bocwzyvowo Jkowyfpyfwfczhgk÷c jf Gykwzo { xvf yfkcf fl Jkow jfl Hczkgykwzo5 doyh fw, Zfyfwh, jf whl}hy h Afwñw jfl kcmhbfGykwzo { goc ël h lh dvbhckjhj ihao lh lf{ jf hboy xvf zyhao Hczvlko { gocmkyb÷ Afwñw# H zojo fwzo zfkc}kzh fl xvf zhbikëc goc fyyoy dhc llhbhjo fl Hczkgykwzo#

 _______________ 

Jf wfnvkjh wf powfwkoc÷ fl dfybhco Poyzkllo, { jkao1Phq5 Phq5 Phq# Dowhcch5 Dowhcch###¨Od jâh mflkq###Lfczkzvj phyfgâh dhify fc wv llfnhjh, bhw hl mkc

llfn÷ lh dvbhckjhj wf mflkgkzhyè, gobo cowozyow xvf }fbow fl bèw hllè cow mflkgkzhbow {h, poyxvf fl jâhllfn÷###Dowhcch###Ghczhc fc fl fwphgko, { poy bâ llfnh h lh zkfyyh lh }oq { ghczo ¨Dowhcch###Hlflv{h¨###[hgfygh fwzè fl jâh fc xvf co wf bf kcwvlzf fc low zfbplow, { zfcfbow lh fwpfyhcqh jf xvf, fc iyf}f, wfghbikhyè fc hboy# Poy fwzo ghczhbow###Dowhcch#

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 212/270

Jfwjf xvf fwgvgdë fl “Zf pfyjoco‒, bk fwpâykzv wf fcgfcjk÷ fc fl hboy jf bk }âgzkbh, { zyhw ëlgoyyo, { df dfgdo gvhczo pojâh phyh llfnhy h ël5 gfygh fwzo{, poyxvf {h ël }kfcf h bâ#

Gvhcjo bèw pflknyhih wv jogzykch, xvf fw lh jfl Jkow Hboy, hboy xvf zñ, hbhjo dfybhco, dhwjfwgvikfyzo, jfwgfcjâ gobo dhiëkw fwgvgdhjo, h hxvfllh zkfyyh jocjf low jow ftzyfbow wf zoghc, { hllâ wf

bf kbpocâh h{vjhylf h ël fc fl bobfczo gvlbkchczf, { hllâ lvgdë goc jfcvfjo, { fc bkw hcnvwzkhw lollhbhih { lo }fâh, { xvfjhih yf}fwzkjh jf }hloy phyh lhw lvgdhw# Co zyhqhih yvbiow, poyxvf zyhqhjow low llf}hih5 pfyo zfcâh xvf yfwfy}hylow, hczf low yvbiow xvf

fllow, low whikow, zyhqhihc, { fcgoczyhih bk jfwghcwo fc hxvfllow donhyfw dvbkljfw, jocjf pojâh jhy gocwvflo { jfahy hlnñc yhwzyo jf bk bkwk÷c#

Fczocgfw chvmyhnhih lh jogzykch jf hboy jf bk hbhjo5 pfyo, hllâ fwzhih wv bkzhj phyh whl}hylh, vchw}fgfw fcghygflhjh { ozyhw hboyjhqhjh, { nyhgkhw xvf yfwpfzhyoc lh bhzfykh#

Hxvfllow whikow oiyhihc goc gocogkbkfczo jf ghvwh5 co fyhc kncoyhczfw5 dhiâhc ol}kjhjo wv jfwzkco{ lh oigfghgk÷c { fl jobkcko jf lh zfogyhgkh zhc hphwkochczf low jobkchih, { lo opvlfczo jf lh GoyzfYobhch zfcâh fglkpwhjo fl pojfy gk}kl#

¿Poy xvë lvgdhy fc vc zkfbpo kbpyopko { fc vc gvfypo jëikl? Poyxvf lhw gyvqhjhw hbfchqhihc goc

gocwvbky dhwzh fl ñlzkbo nyhco jf lh wfbkllh yfnfcfyhjoyh { dhiâh xvf whl}hylo# Poyxvf lh whikjvyâhxvfyâh pyoihy hl Golowo xvf co fw cfgfwhykh lh mvfyqh iyvzh phyh }fcgfy5 poy fwo ogvp÷ bk fwpâykzv flgvfypo jf bvafy, {h xvf low dobiyfw xvf wf hzyf}âhc fyhc whgykmkghjow5 chjkf, mvfyh jf hxvfllow whikow, pojâh pfcwhy ck ftpocfy# Gobpyfcjâ h lh goyzh fjhj jf 89 høow, xvf fc lh }kjh gk}kl co pojyâh gvbplky loxvf bf zyhâh h lh zkfyyh, { hgfpzë, hvcxvf goc nyhc whgykmkgko, fl dèikzo jf bocah, phyh fwzhy bèw gfygh jflow fcfbknow xvf }fcâh h gobihzky { jobkchy5 fwzo lo dhiâh hpyfcjkjo fc fl whpkfczâwkbo G÷jkno jflf{fw jk}kchw, xvf bk hboy bf bowzy÷#

Lvgdë, jfwbfczâ, }fcgâ fwpkykzvhlbfczf, { dhwzh bk ghycf mvf yfwpfzhjh, poy bk zfw÷c5 pfyo, co pvjff}kzhy lh bkwzkmkghgk÷c xvf jf bkw fwgykzow wf dkgkfyh, { lvfno wfyâh1 ¨Whczh(###

¨Whczh(###Fwzo fyh goczyhyko hl G÷jkno xvf {o }fâh fwgykzo woiyf bâ, fc lfzyhw yfwplhcjfgkfczfw jf oyo{ nyhch# Xvkwkfyh goyzhy fwh vyjkfbiyf, pfyo fyh hñc fl yfkchjo jf lh fjhj bfjkh# Bk hlbh lvgdhih { bkwjfwfow { bkw fafbplow { bkw wvwpkyow, xvfjhihc fwgykzow fc fl fwphgko, {h xvf bkw fwgykzow wfyâhcxvfbhjow5 pfyo jfaë nëybfcfw xvf do{, xvf fw llfnhjh lh doyh, lffyèc low fc}khjow jfl Phjyf, phyh xvflh lf{ jf Hboy llfnvf h dhgfy bèw mègkl wv lhioy, myhzfyckqhcjo h low dobiyfw zojow#

¨Ifcjkzo jâh(###Fwzf wfyè fl jf lh lvq5 ëwzf lo pyoglhbhyoc lh gkfcgkh { lh yflknk÷c chzvyhl jf lhw hlbhw#Wk ikfc hñc bf lhgfyh lh goyoch jf fwpkchw, }fo bèw hlk}khjo fl hboy jf bkw hboyfw, poy lhw

 pyomfgâhw xvf jfahih { xvf lhw gvbplfc low dobiyfw jf hboy5 fwzh ifcjkzh fwpfyhcqh cow gobplhgf {jfwghynh jf wvmykbkfczow, poyxvf }vfwzyh }olvczhj mlozh woiyf lh zkfyyh fc lfzyhw jf fwpfyhcqh#

¨Ifcjkzo jâh(### ¨Ifcjkzow }owozyow, poyxvf dhiëkw llfnhjo h ël(###Xvf fw fl jâh jfl pyonyfwo { fc flgoyhq÷c jfl dobiyf fwzè hl jfwgvikfyzo lh yflknk÷c kcchzh1 fl hboy5 { poy fwf lhqo jf vck÷c xvf }kfcf jflow Gocwfaow jfl Phjyf, vc cvf}o zëybkco pykcgkpkh, xvf w÷lo wf gvfczh poy lvwzyow#

Bf dhiëkw gocbo}kjo goc }vfwzyo yfgvfyjo, { whzkwmfgdh fwzo{, { fc fwzh gobphøâh fw jocjf bkfwpâykzv jfwghcwh jf low kcwvlzow jf bkw zfbplow fc fwzf jâh xvf pogow høow ftkwzkyèc# ¿G÷bo bk fwpâykzvco dh jf fcgoczyhywf hxvâ whzkwmfgdo, wk hl mkc }owozyow gopkèkw bk phlhiyh phyh jèywflh h low dobiyfw? [oco pvfjo hgvjky fc jocjf bf kcwvlzhc low xvf bf kcgkfcwhc { bf flf}hc h vch ifhzkmkghgk÷c xvf fwzèmvfyh jf lh lf{### ¨Xvë lèwzkbh bf jhc low dobiyfw kncoyhczfw(###

¨Fwpkykzkwzhw yhgkochlkwzhw xvf dhiëkw zyhqhjo fl ghbkco( Wfnvkjlo wkc yfzyogfjfy, xvf {o w÷lo pvjfjfahy fl nfybfc jf lo xvf zyhaf5 pfyo, hl mkc, hxvfl nfybfc mloyfgf, { fw fl bkwbo xvf zyhao bk hboy#

Fl ghbkco fwzè zyhqhjo poy fl kcnfckfyo xvf co wf fxvk}ogh fc lhw bfjkjhw5 wfnvkjlo { }fcgfy lhwyfwkwzfcgkhw jf wv hwpfyfqh, poyxvf fw yfgzo { fc ël dhiyè vch ihzhllh jfgkwk}h# ]owozyow llf}hyëkw low

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 213/270

gvfypow mâwkgow, { cowozyow llf}hyfbow lh mvfyqh fwpkykzvhl#]hkw h jhy lh ihzhllh jf lh lvq, { h ëwzh co pvfjfc yfwkwzky lhw zkckfilhw, xvf wfyèc }fcgkjhw poy fl hboy 

jfl xvf lh jkyknf#Dfybhcow bâow1 Lh lvq ow jfwfh, bv{ kczfcwh#

Zfyfwh jf AfwñwBf yfzkyo, ¨Dowhcch¨###¨Hlflv{h¨###¨Hjflhczf¨###

 _________________ 

Wf }ol}k÷ h powfwkochy fl bëjkvb, { jkao1Fl Jkow jf Hboy wfh goc }owozyow# Phq { Hboy#Dfbf hxvâ1 ¨Ifcjkzo fl Phjyf¨ ¨Ifcjkzo fl pyonyfwo¨###¨Ifcjkzo fl hboy¨###Ifllo phcoyhbh###Dfybowo jâh fl jf lh lvq###¨Dobiyfw¨###¨Gvèczhw ftkwzfcgkhw df zyhihahjo phyh

llfnhy h fwzf jâh¨###¨Ifcjkzow¨###Do{ zyhihaèkw fc bkcoyâh5 pfyo zyhihaèkw goc wfnvykjhj { co xvfyëkw jfahy lh oiyh wkc

zfybkchy#Fc fwzf jfw}fczvyhjo }hllf jf lènykbhw, jf zyhihaow, jf ftpkhgk÷c, wf dhgf gyvfczh lh lvgdh5 pfyo fc ëlwf nhch lh flf}hgk÷c# [o lh nhcë5 }owozyow nhchjlh gobo {o, poy fl hboy hl Phjyf { h }vfwzyowwfbfahczfw# Fl Phjyf bhcjh fc zojow low zkfbpow, wvw fwpâykzvw jf lvq h fwzf }hllf, { h ghjh vco lf oyjfchwv jfify5 { hdoyh, gobo fc zojow low zkfbpow fc xvf hlno nyhcjf dh jf dhgfywf, low dh bhcjhjo, { fc wvw pvfwzow fwzèc, { wkfbpyf wvw hybhw mvfyoc { wfyèc lh lvgdh jf pykcgkpkow, xvf do{ wf fcgvfczyhcomvwghjow fc }vfwzyhw gkfcgkhw mâwkgo"bhzfykhlfw { yflknkowhw, jf zhl bhcfyh, xvf yfkch fl ghow { fyhcfgfwhyko xvf }kckfyh jf low Gocwfaow jfl Phjyf, fl xvf dhnh bhjvyhy lhw kjfhw { jhylhw h gobfy, poyxvfco pvfjf wfy xvf lh dvbhckjhj gobh fl myvzo gyvjo, poyxvf fw kcjknfwzo, { fwzh kcjknfwzk÷c jf pykcgkpkow poy lh gvhl co whifc low dobiyfw gvèlfw zobhy, dh{ xvf wviwzkzvkylh poy vc wolo pykcgkpko, poy vc wolobhcjhbkfczo1 fl Hboy5 jfl xvf low dobiyfw fwzèc dhbiykfczow, poy zfboy jf co kcjknfwzhywf#

¿Xvkëcfw woc low dobiyfw dhbiykfczow? Co zfcno h }owozyow poy ëwzow, dfybhcow bâow, poyxvf  ifiëkw fc lhw mvfczfw jf lh }fyjhj5 poyxvf wfbiyèkw fl Hboy xvf gocwzkzv{f fl pykcgkpko jf low pykcgkpkow#

Do{ wokw jf low llhbhjow5 zyhihahj { dhgfyow jkncow jf wfy jf low flfnkjow#¿Gvèlfw woc low dhbiykfczow? Dhilo poy low llhbhjow whikow jf lh zkfyyh5 jf fwow whikow xvf dhc

ghâjo fc fwf nyh}f fyyoy xvf wf llhbh Bhzfykhlkwbo, { xvf lfw pyk}h jf lf}hczhy wv bkyhjh mvfyh jfl zfyy÷cxvf pkwhc { co wf pyfogvphc jf wkxvkfyh gocogfywf fc wv gocwzkzvgk÷c5 co woc low dhikzhczfw jfl plhcfzhzkfyyh, xvf h mhlzh jf Hboy jk}kco { dvbhco, wf fcwhøhc fc fl ojko, fc lh }fcnhcqh, fc lh jfwzyvggk÷c jfwvw wfbfahczfw, poyxvf poy mhlwhw jogzykchw, pyoglhbhc xvf bèw hllè jf lh zvbih chjh dh{ bèw#

Woc low kncoyhczfw, fmfgzo jf lh ghvwh jf mhlwfjhj jf pykcgkpkow xvf dhc wkjo fbiozhjow wvwwfczkbkfczow { xvf wv gocgkfcgkh lfw hcvcgkh vch lvq, xvf co wf hzyf}fc h jfwgviyky, poy lh pvwklhckbkjhjjf wvw fwpâykzvw#

Fwzow woc low dhbiykfczow5 h ëwzow ivwghih }vfwzyo Afwñw5 zobhj wvw gocwfaow { bk gocwfao#Fw fl zkfbpo llfnhjo5 low dobiyfw dhc hjflhczhjo fc lo mâwkgo"bhzfykhl, vc nyhjo, xvf lfw pocf fc

gocogkbkfczo jf bvgdhw lf{fw xvf lhiyhc wv mflkgkjhj bhzfykhl, yflhzk}h5 pfyo zkfcfc vch ihyyfyh fc low pyfavkgkow { fc lh bvlzkzvj jf pykcgkpkow xvf co lfw dhgfc lvq, poyxvf fc ckcnvco jf fwow pykcgkpkow fwzèfc pykbfy zëybkco fl hboy vck}fywhl, ck hñc wkxvkfyh fl hboy myhzfychl jf zojow low dhikzhczfw jfl plhcfzh5 pvfw wk fwzf wkxvkfyh, ftkwzkfyh fc hlnvco jf fwow pykcgkpkow hgfpzhjow poy low pojfyfw, lh lvq wfyâh dfgdhwoiyf ël5 pfyo low pojfyfw fwzèc pyfavkgkhjow poy vch v ozyh yflknk÷c, { ëwzow, co zkfcfc, ckcnvco, gobo

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 214/270

 pykcgkpko jf pykcgkpkow, fwf hboy# [ poyxvf fwhw yflknkocfw woc ghvwh jf lh kncoyhcgkh lfw dh llfnhjo fl jâh jfl Avkgko kchpflhilf#

Zv}kfyoc zkfbpo jf jfwhyyollhy fwzf pykcgkpko5 pfyo low dobiyfw, nvwzhc { wf wvgfjfc fc fl nvwzo5 {hdoyh xvf fl avkgko llfnh, fc lhw boyhjhw jfl Phjyf xvf fllow wf dhc gocxvkwzhjo, nvwzhyèc jf fwow nvwzow,gvhcjo jhjh wfyè lh wfczfcgkh xvf gfygh fwzè1

[h, lhw o}fahw wf lfw fwghphc jfl yfihøo { co zkfcfc low bèyzkyfw xvf hczfw zfcâhc5 fwow bèyzkyfw, wocfwow faëygkzow xvf wf hybhihc fc gyvqhjhw, jf low xvf {h, co pvfjfc jkwpocfy#]owozyow, wokw jf low xvf zobhc fl phc ifcjkzo { goc }owozyow fwzè lh Pyo}kjfcgkh xvf lo jh5 { gvhczo

bèw pkjkfyfkw fc avwzkgkh, bèw ow jhyè cvfwzyo Phjyf#]owozyow, wokw low kczfybfjkhykow fczyf low dhbiykfczow { lh Pyo}kjfcgkh jfl Phjyf# ¿Xvë ow jfzkfcf?

 ‗“]vfwzyo bhcjhzo fwpfyhbow, Bhfwzyo‒#  Cvfwzyo bhcjhzo fw, hjflhczf5 pfyo dh{ xvf hpyo}fgdhy fl bobfczo jf bh{oy lfzhyno poy lh

kcjknfwzk÷c# Co xvfyfbow bèw bèyzkyfw fc lhw kcwzkzvgkocfw5 woc bvgdow {h low xvf wv whcnyf jfyyhbhyoc{ lh zkfyyh, pyozfwzh {h jf wfy yfnhjh goc whcnyf5 xvkfyf wfy yfnhjh goc fl wvjoy docyhjo fl zyhihao5}owozyow co llf}hyëkw fwphjhw jf hgfyo5 llf}hyëkw lh fwphjh jf lh gkfcgkh jf lh }fyjhj, jfl hboy { gocfllh jhyëkw lh ihzhllh1

¨H{ jfl loio ghycâ}oyo xvf xvkwkfyh ghfy woiyf }owozyow¨Wfyè hckxvklhjo poy fl mvfno jf lh opkck÷c, xvf yfnogkahjh ghczhyè fl Dkbco jf Yfjfcgk÷c, zhczozkfbpo hboyjhqhjo#

Lh lvq wf dh kbplhczhjo jocjf zojow pvfjfc }fylh5 wf jh fl zkfbpo jf zyfnvh, phwhjo fl gvhl, co dh{gvhyzfl# Wf dh golbhjo lh bfjkjh#

Wobow low Gocwfafyow { jfpowkzhbow fc }owozyow lh gocmkhcqh jf low Gocwfaow jfl Jkow jf Hboy5

goczkcvhj, fwgykiky, co pfyjèkw vch wolh jf cvfwzyhw phlhiyhw, poyxvf wfyèc gvbplkjhw { lhw }fyëkw

gvbplkywf#Dfbow }fckjo hl gvbplkbkfczo jf vch lf{ { h gobfcqhy lh ozyh5 lh xvf hghih, dh wkjo jf opyfwk÷c, jf

zkyhcâh# Lh xvf fbpkfqh, fw jf lkifyzhj, jf hboy#Wokw low dobiyfw jf bkwk÷c { ow yfgocoqgo, gvbplkj#

Ow jo{ bk hboy# Myhcgkwgo Th}kfy 

“Hjflhczf fw fl bhcjhzohpyo}fgdhcjo fl lfzhynoxvf ghvwh lh kcjknfwzk÷c‒###Lh pvynh fw yf}olvgk÷c###Fwzh fw low pykcgkpkow whcow###Whco, whco fw fl bhcjhzo“Fwzvjkhj, fwgykiky, co pkfyjhw lfzyhGvbplkjhw zojhw lhw }fyëkw‒Pfyo ¿Co whiyè Th}kfy Bèw xvf “Hjflhczf { Hlfyzh‒?[ jfwjf xvf fwzo cow jkaoDhgf hdoyh avczow xvkcgf høow,Ghwk zojo wf dh gvbplkjoGoc xvf###Hjflhczf, Hlfyzh, dfybhcow#

 _________________________ 

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 215/270

Powfwk÷c B# P#

Ogzviyf 8> jf 8;88

Jkow ow ifcjknh xvfykjow dfybhcow, {o zhbikëc ow ifcjkno# [h ow }fo nyhcjfw, pfyo hñc ow mhlzh

bvgdo phyh llfnhy h jocjf zfcëkw xvf llfnhy#Fw pyfgkwo, phyh xvf fl ghbkco ow wfh bèw mègkl xvf ow jfwpoaëkw jf lhw phwkocfw, dfybhchw, xvfgvhczo bèw ow jfwpoaëkw jf fllhw, bèw mègkl fw }vfwzyh lvgdh { goc bh{oy mhgklkjhj hcjhyëkw fl lhynoghbkco xvf zfcëkw xvf yfgoyyfy { }fcgfyëkw bèw mègkl fc lhw nyhcjfw lvgdhw xvf dhiëkw jf wowzfcfy#

 Co wfèkw jf hxvfllow xvf fc low bobfczow jf hpvyow yfckfnhc { wf }vfl}fc hzyèw zyhzhcjo h Jkow jfkcavwzo#

 Co wfèkw gobo fwow pvwklèckbfw, xvf poy gvhlxvkfy goczyhzkfbpo wf jfwfhc lh bvfyzf { hñc wf lh jhc#Jkyëkw, xvf cowozyow low fwpâykzvw co zfcfbow }vfwzyhw cfgfwkjhjfw5 pfyo ow dhilh vc dfybhco xvf hñcyfgvfyjh fwhw cfgfwkjhjfw jfl plhcfzh zkfyyh, { ow jkno, xvf chjh woc fwow phjfgkbkfczow gobphyhjowgoc low jfl fwphgko5 zojo lo xvf pvfjh phjfgfy vc fcghychjo fc vch lhynh ftkwzfcgkh jf pfchlkjhjfw, coyfpyfwfczh chjh jf lo xvf fl fwpâykzv jfwfwpfyhjo phjfgf fc vch doyh jf }vfwzyow yfloafw jf lh zkfyyh5

 phjfgfy yfwknchjow poy }vfwzyo ikfc, dfybhcow xvfykjow5 co xvfyèkw phjfgfy fc fl fwphgko5 ow lo jkgfxvkfc ow hbh jf zojhw }fyhw#Low fwpâykzvw, zfcfbow cfgfwkjhjfw, { lh bh{oy fw, jfwpvëw xvf dfbow yfgkikjo lh lvq, hjxvkyky 

gocogkbkfczow phyh cvfwzyh }vflzh h lh zkfyyh, h vch cvf}h pyvfih, h gvbplky lh bkwk÷c kbpvfwzh1 df hxvâvco xvf }ol}fyè pyoczo#

Mvk vc fwpâykzv lknfyo { ogvpë fc bk ñlzkbh ftkwzfcgkh, vch bhzfykh kbpfymfgzh, mègkl h lhw phwkocfw#¨Gvèczo wvmyâ goc hxvfllh bhzfykh(

Fl fwpâykzv, dfybhcow xvfykjow, jfwpvëw jf flfnky lh bhzfykh, wf hyyfpkfczf poy wv fxvk}oghgk÷c, {obf fxvk}oxvë5 bk bkwk÷c fyh nyhcjf { lh bhzfykh co bf h{vj÷ h gvbplkylh { poy fwo zfcno xvf }ol}fy fczyf }owozyow#

]owozyow, hxvâ, wokw bvgdow { hlnvcow dh{ xvf wf dhc fcnhøhjo fc lh bhzfykh1 fwh bhzfykh, dh jhjobhl wvw phwow poy lh zkfyyh5 wv fwpâykzv, hmlknkjo fwzè { {o }fcno h pfjkyow h{vjh phyh ël, { fl bkwbo,gvhcjo lh bhzfykh yfpowh, }kfcf h cowozyow h pfjkycow h{vjh { gocwvflo { wf lh jhbow#

 Co ftzyhøhbow, xvfykjo dfybhco Bhfwzyo, fwzhw }kwkzhw jf cvfwzyow hmkcfw hmlknkjow, pfyo cow dhgfcwvmyky h cowozyow, poyxvf }fbow xvf fwhw bhzfykhw goc vc pogo jf jobkcko fc wvw phwkocfw, pojyâhclhiyhy lh mflkgkjhj jf wv fwpâykzv5 poy fwh bhzfykh bf hmlkao { }owozyow zhbikëc pyogvyèkw h{vjhylh5 pfyodh{ bhzfykhw xvf hyyvkchc h wv fwpâykzv { lo zyhwzoychc#

]owozyow jfiëkw hphyzhyow jf low bhlow mlvkjow5 fwzvjkhy low dobiyfw gvhcjo goc}fywèkw { wfy hwzvzow5hpyfcjfy fwzo, xvf lo cfgfwkzèkw#

Wo{ vc fwpâykzv bhcjhjo poy bkw wvpfykoyfw, pfyo wo{ hmâc jf lh bhzfykh h xvf bf yfmkfyo5 fc bkñlzkbh ftkwzfcgkh pfyzfcfgâh h bk ghycf5 fyh vc pykbo dfybhco#

Gocbo}kjow cow zfcëkw h zojow fc fl fwphgko5 oiyhy ikfc, xvf co wf hghih zojo, co, goc lh bvfyzf jflgvfypo, pvfw lh bvfyzf fw wolo vch hphykfcgkh { goc fllh fbpkfqh lh }fyjhjfyh }kjh#

[o df wvmykjo ihwzhczf, poyxvf fc lh zkfyyh co bkyhih bèw xvf h bâ bkwbo5 fwzo bf dh dfgdo h bâ {dhgf wvmyky h bvgdow { poy fwzo }ol}fyë fczyf }owozyow phyh h{vjhyow { w÷lo fwpfyo fl bobfczo { }fcjyëh jfgkyow j÷cjf { fc xvkëc phyh xvf h{vjëkw h bk fwpâykzv#

[h bf gobvckxvë vch }fq fczyf }owozyow { bf jkwzfkw lh lvq5 ifcjkzo Fwpkykzkwbo, ifcjkzhw kjfhw { ifcjkzow low xvf lhw pyhgzkghc, ifcjkzow }owozyow dfybhcow bâow, }ol}fyë#

 Phwgvhl Bëcjfq 

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 216/270

Powfwk÷c B# P#

Ogzviyf 90 jf 8;88

Lh fzfych phq fczyf }owozyow#Goc nyhc plhgfy hgvjo h }vfwzyo llhbhjo, dkaow bâow5 pfyo co zojo wf pvfjf pfjky h zojow lowbëjkvbw5 lh xvf ogvp÷ zkfcf wvw zyhihaow jfwknchjow { co wf lf pvfjf pfjky xvf wfh oyhjoy, gvhcjo wvbhzfykh co lo fw, poy fwzo, dfybhco bâo, dkao bâo bv{ hbhjo, co pvfjo jhyzf low pvczow jf bkftkwzfcgkh xvf wolkgkzhw phyh fwgykiky bk dkwzoykh5 pfyo lhw zfcjyèw fc lh pykbfyh oghwk÷c, poyxvf }fo xvfzvw kczfcgkocfw woc ivfchw { {o, {h xvkfyo wfy gocogkjh fc lh }fyjhj, poyxvf dh llfnhjo lh doyh#

 Co xvkfyo jfwfwpfyhyzf5 co dkao hbhjo5 pfyo low bëjkvbw, }kfcfc ghjh vco h lo wv{o { low fwpâykzvwflf}hjow, low vzklkqhbow fc wv mhgvlzhj5 pvfw gobo jkaf, zojow co woc phyh zojo, poyxvf ghjh vco,fcghychjo lo bkwbo xvf fc fwpâykzv, gocwfy}h kcmlvfcgkh jf lh ozyh ftkwzfcgkh, dhwzh xvf lh lvq logkygvcjh poy gobplfzo# Lh bëjkvb xvf ogvpo, fc wv hczfykoy ftkwzfcgkh, mvf jf vc zfbpfyhbfczo monowo{ gocmoybf h lh Avwzkgkh, zkfcf wvw mhgvlzhjfw wføhlhjhw# Dkaow bâow, xvkfyo jfahyow bk hboy { bkw mlvkjow

 phyh }vfwzyo ikfc { hlk}ko#Pkjk÷ hnvh xvf mlvkjkmkg÷ { jkao1 Hdâ ow xvf fl hboy jf }vfwzyh bhjyf#Lh phq wfh fczyf }owozyow#

Bhyâh jf Chqhyfz#

Poy fwzo h low bëjkvbw jknoXvf fwzvjkfc bvgdo { ikfc jknhc,Xvf kncoyhczf { qhyhzhcjoDhyèc phpfl jfwhkyhjo[ dhilhyèc bhl hvcxvf jknhcLow fwpâykzvw, }fyjhjfw5Phyh xvf wfpèkw lo jkno[ co jkyëkw cfgfjhjfw#

Xvfj÷ powfwkochjh lh bëjkvb { jkao1Ikfc}fckjow wfèkw dfybhcow xvfykjow#]fcno h jhyow bk ñlzkbo hjk÷w5 bvgdhw wfwkocfw df pyfwfcgkhjo fczyf }owozyow5 bvgdo dh }kwzo {

hpyfcjkjo bk fwpâykzv jfwjf fl jâh jkgdowo xvf lh lvq bf jkwzfkw#Bf }h llfnhcjo fl bobfczo jf lh cvf}h pyvfih { co jfiâh ihahy h lh zkfyyh wkc jhyow bk hjk÷w jf

yfgocogkbkfczo#]o{ h fcghychy fc vch bhzfykh xvf fc wv ñlzkbh ftkwzfcgkh mvf bocah { goc fllh zv}f hboyfw {

 ihwzhczf cow hbhbow lh wvpfykoyh mvf ghvwh jf fwzf jfw}hyâo, ëwzf fyh vc wfgyfzo xvf bf nvhyjë phyhyf}flèyzflo fc fwzf bobfczo#

Pfyo hñc }fo xvf bf gocogëkw, wo{ }vfwzyo dfybhco1 Lkco#"Ikfc}fckjo dfybhco {, ¿zv dfybhco Hczocko?" Xvfj÷ h }flhy poy bâ5 jfwpvëw }ol}fyè ël, goc

bkwk÷c xvf dh pfjkjo, phyh nhchy vc nyhjo bèw, pvfw woiyf fl plhcfzh {h gvbplk÷, gobo {h whifw#Dfybhcow bâow, fl yfgvfyjo jf bk ñlzkbh ftkwzfcgkh, bf jh bkfjo phyh }ol}fy h lh zkfyyh5 pfjky poy 

bâ, xvf mhlzh bf dhgf }vfwzyh h{vjh#

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 217/270

Dfybhco Lkco, ¿}vfl}fw h wfy gvyh? Co###Poy Jkow###dfybhco xvfykjo###]ol}fyë h llf}hy fl hqhj÷c hldobiyo, poyxvf fl zyhihao xvf yoië zfcno xvf jf}ol}fylo#

Fczocgfw, co wfyâh jkmâgkl xvf pvjkëyhbow hiyhqhy hl ckøo, hllè jocjf fwzhyèw1 "[ bk fwpâykzv xvf zfyfgocogfyè zf hiykyè low iyhqow jf lh bhzfykh xvf ogvphyè5 {h }ol}fyë hczfw jf ihahy h lh zkfyyh { zf jhyë flcobiyf jf lh xvf wfyè bk bhjyf, poyxvf bf fw pfybkzkjo, poyxvf }vfl}o goc ivfcow pyop÷wkzow { xvkfyo

 pyogvyhybf zojow low bfjkow jf wfnvykjhj, fc gvbplky jf bk bkwk÷c5 fczyf zhczo, nykzhy gvhcjo wfh pyfgkwo, fc jfmfcwh jf fwzhw whl}hjoyhw jogzykchw, gobo cowozyow nykzhyfbow#Hjk÷w dfybhcow xvfykjow# Yonhj poy fl xvf ow hbh5 poy }vfwzyo dfybhco

 Lkco

[o xvf jf lfnkwlhjoy pyfwvboWkfczo goc noqo fwzh lf{ }fyjhjfyh“W÷lo fl zyhihao pyojvgzk}o yfnfcfyh{ jh jfyfgdo hl gocwvbo‒#

 _________________ 

Powfwk÷c L# L#

Nyhgkhw h Jkow dfybhcow xvfykjow, xvf jfwpvëw jf zhczo zkfbpo pvfjo }fcky h }kwkzhyow#[h dhgâh zkfbpo xvf zfcâh pfybkwo { xvfyâh }fcky, pfyo lh bhzfykh co fwzhih jkwpvfwzh, co bf jfahih,

 poy wvw pyfogvphgkocfw# Poiyfw dfybhcow jf lh zkfyyh###Gvèczo wvmyâw hñc poy }vfwzyhw kbpfymfggkocfw {jf low fwpâykzvw bhlow xvf ow pfywknvfc5 zyhihahj { }fcgfy phyh xvf co wvmyèkw zhbikëc fc fl fwphgko, lowzfyykilfw wvmykbkfczow xvf {o wvmyâ5 ikfc lo whiëkw, yfgoyjhy hxvfl fwpâykzv xvf zhczo zyhihao ow jko phyhjhylf lvq, poyxvf co xvfyâh gocmfwhy wvw gyâbfcfw# ¨Xvë oigfghgk÷c poy fl ojko { lh bhljhj¨ Pfyo hl mkcbf }fcgkwzfkw, nyhgkhw hl Jkow jf Hboy xvf oâ pyocvcgkhy#

Do{ co xvkfyo jfgkyow bèw, poyxvf lh dfybhch Avhch, zkfcf xvf }kwkzhyow5 ozyo jâh }fcjyë, pvfw lhbhzfykh {h wf dhgf h bkw mlvkjow { ow jhyë hlnvch kcwzyvggk÷c jf lo xvf {o df hpyfcjkjo#

Poy do{, nyhgkhw dfybhcow { hjflhczf# ]vfwzyh dfybhch Joloyfw Akbëcfq 

]kco h goczkcvhgk÷c lh dfybhch Avhch fc }kwkzh jf mhbklkh { gobo wkfbpyf pocâh fl jfjo fc lh llhnhjf zojow5 cow jko nyhgkhw poy lh h{vjh h wv dfybhch L# lh bëjkvb { wf yfzky÷#

 _____________________ 

POWFWK×C POYZKLLO

Ogzviyf 99

Phq fczyf }owozyow, fl hboy ow vch#Vckmkghj }vfwzyow pfcwhbkfczow, poyxvf zojow wobow vch bkwbh gowh5 vch wolh mhbklkh, low dobiyfw

{ low fwpâykzvw#Gobo dobiyfw, wfnvâw lh phyzf bhzfykhl xvf lhw lf{fw kbpocfc h lh bhzfykh phyh dhgfy jf lh

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 218/270

chzvyhlfqh vc ahyjâc ifllo { jflkgkowo5 pfyo fwzo zkfcf pfyâojow wfgvlhyfw, xvf bhyghc fc lh zkfyyh ëpoghwo fyhw#

Low fwpâykzvw fc fl fwphgko, wknvfc lh yvzh xvf lhw lf{fw lfw kbpocfc phyh dhgfy lh pfymfggk÷cgoyyfwpocjkfczf hl bvcjo hwzyhl fc xvf nyh}kzhc { jfwjf hllâ jfwgfcjfy h zyhfyow lh lvq phyh xvfgocoqgèkw lhw lf{fw xvf ow dhc jf hlk}khy#

Fl dobiyf, co fw vch bfzhboymowkw gobo gykhzvyh5 dobiyf mvf gyfhjo { dobiyf wfyè1 { co w÷lohjflhczèkw lh ifllfqh hiyvpzh, wkco lh ifllfqh fwpkykzvhl { hwzyhl jf zojh lh gowbonyhmâh#Low pykcgkpkow jfl pykcgkpko, mvfyoc hjvlzfyhjow poy fl bhl vwo jfl lkiyf hlifjyâo { df hxvâ fl

 pykcgkpko jf lh gocmvwk÷c# Lh bvfyzf, co ftkwzf5 jocjf hghih wv pfyâojo jf pyvfih fl fwpâykzv fcghychjo { wf jfwcvjh jf lh

bhzfykh xvf {h co lf wky}f phyh wv pyonyfwo, fbpkfqh jf cvf}o lh }kjh fwf wfy, fc fl plhco hwzyhl5 { wfyè}kjh mflkq o jfwnyhgkhjh, wfnñc lh ghynh jf wv gocgkfcgkh# Do{ lo yf}flhbow, poyxvf fw ëwzf fl jâhjkgdowo pykbfyo jf lh lvq { fw jhjo xvf wf fwgykihc lhw gowhw xvf wf wvwzyhfc jf lh gowbolonâh, phzykh}fyjhjfyh jf low fwpâykzvw jfl Phjyf { fl dobiyf, fw wvgfjècfo jf low Gocwfaow jfl Gyfhjoy Vck}fywhl#

¿Xvkëc fw fl xvf fczyh fc low Gocwfaow jfl Gyfhjoy? Fw lh plfnhykh dvbkljf jfl goyhq÷c, fc wvwbñlzkplfw jkmkgvlzhjfw, xvf fc wv hmlkggk÷c { poy fl wfczkbkfczo kcchzo fc fl dobiyf, wf flf}h h jocjf wv

fwpâykzv whif xvf dh{ gocwvflo { hlk}ko h wvw pfcvykhw { hllâ, fc hxvfllow Gocwfaow jocjf low Bhfwzyowyfwkjfc, hl fwpâykzv hmlknkjo xvf llfnh, lf moyzkmkghc fc fl hboy#Hboy# Ikfc lo dhw fwgykzo dfybhco bâo, dkao hbhjo1 fw fl pykcgkpko jf low pykcgkpkow1 Poy fwo, bk

ozyo dkao lo pyfjkg÷ { poy fl hboy }k}kbow { poy fl hboy cow yfjkbkbow#[o }kcf hl bvcjo gobo vco jf zhczow5 gobo }owozyow, zyhihahcjo phyh bkw wfbfahczfw { fc

 pyo}fgdo pyopko5 { jfl zyhihao bf flf}ë poyxvf wvmyâ yfwknchjh5 poyxvf hbë#Wo{ lh }fczvyowh bvafy xvf fc bkw fczyhøhw hlifynvë { goc bkw pfgdow hlkbfczë hl xvf dhiâh jf wfy 

bojflo jf hboy# Hlnvch bvafy dhiâh jf wfy5 bf gvpo h bâ { jo{ nyhgkhw hl Phjyf#¨Gvèczo bf dkfyf }fybf zyhzhjh mvfyh jf lh lf{ vck}fywhl¨ Co mvk lh bvafy jf nyhgkh5 mvk lh bvafy 

}kyzvowh, poy lh }kyzvj jf bk mvfyqh { ëwzh fw bk }fyjhjfyh nyhcjfqh# Co gocgfiâ fc cobiyf o poy oiyh { nyhgkh jfl fwpâykzv Whczo, o poy oiyh ftzyh5 low xvf fwzo hmkybhc,

bf gologhc ykjâgvlhbfczf mvfyh jf lh lf{ jk}kch5 lf{ wvpyfbh5 lf{ kcftoyhilf, poy lh gvhl wobow nyhcjfw#Llfn÷ fl jâh hgkhno, fc xvf vc Phph, Pâo KT, goczyh lh bh{oyâh jfl wfczky jf Fvyoph, wf hzyf}f h

 pyoglhbhybf èyikzyo jf lhw gowhw jf Jkow, ¿Poy xvë llfn÷ fwf jâh? ¿Co dhiâhc phwhjo jflhczf jf ël ozyowbvgdow Phphw jvyhczf 8#>00 høow? ¿Goc xvë jfyfgdo wf jfglhyh èyikzyo { lh wv{h dh jf wfy lh ñlzkbh phlhiyh? [o fyh fl yfo { jfiâh wfy bk phlhiyh, fwgvgdhjh#

¿Èyikzyow jf lhw gowhw jf Jkow, wfyfw xvf phwhc gobo vch pflâgvlh { nyh}kzhc fc vc bvcjo bâckbo? Co pvfjf wfy#

Goc fwzh jfglhyhgk÷c cfmhwzh jfl bkwzfyko jf lh kcbhgvlhjh, wf bf gocjfch hl co wfy, lo xvf bkfwpâykzv fw# [o, ck ozyo wfy, co pvfjf wfy bhjyf wkco poy lf{ vck}fywhl# [o, ck ozyo wfy, co pvfjf wfy nyhcjf poy fwh m÷ybvlh1 { wk bk fwpâykzv pvjo wfy nyhcjf, mvf poy wfy bhjyf, xvf whikfcjo wfylo, fw ihwzhczf whczkjhj# [o, mvk bhjyf mfgvcjh { lo wvpf wfy5 ëwzh fw bk nyhcjfqh#

Pfyo gvhcjo lh pyfwh wf fwghphih, h mkc jf yfzfcfylh vc pogo bèw, dhiâh xvf hpflhy hl bklhnyo, phlhiyh co jfmkckjh fc fwzf bvcjo, ck fc ckcnvco jf lh gowbolonâh { fc ël, lh bfczf omvwghjh, hl cowhify jfmkcky low dfgdow xvf dhc llhbhjo bklhnyow, low gyff gowhw woiyfchzvyhlfw { chjh dh{woiyfchzvyhl, ck ftkwzf lh wvpyfbhgâh5 fc fl bvcjo hwzyhl jocjf lh }kjh fw }fyjhj, lh bkyhjh fw jf knvhl hknvhl { hllâ wf jfmkcf lo xvf hxvâ co wf gobpyfcjf poy dhify gocmvcjkjo fl pykcgkpko#

WK LHW BHJYFW WKFCZFC FC WVW FCZYHØHW GOCGFIKY5 [ FC HXVFL BOBFCZO WF]FC BH[OYFW XVF HCZFW, FW POY LO XVF FC WVW FCZYHØHW WKFCZFC5 FW VCH

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 219/270

PHYZÂGVLH JFL PHJYF JF HXVFL MFZO [ WV JFIKLKJHJ JF BVAFY, WF KNVHLH H LHJFL WFY BH[OY [ FL HBOY XVF LF JKO H HXVFL WFY, WF HNYHCJHYÈ POY FLJOLOY1 [ POY FL JOLOY [ FL HBOY, WFYÈ NYHCJF GOBO BHJYF, XVF LO WFYÈ,GVHCJO JÈCJOLF FL WFY, LF JF POY WVW PFGDOW FL GOBPLFBFCZO JF LH BHZFYKHHCKBHL [ GOC WV BKYHJH HBOYOWH, FL ]HLOY [ LH ]KJH FWPKYKZVHL#

¿Xvë dkgf {o phyh wfy flf}hjh woiyf zojhw lhw bvafyfw dhikjhw { poy dhify? ¿Poy xvë jk fl wfy hllkifyzhyko, hl logo, hl kcñzkl Afwñw? [o lf jk fl wfy bhzfykhl pfyo ël zfcâh }kjh pyopkh fc wv oynhckwbofwpkykzvhl, pykcgkpko jfl wfy oynèckgo bhzfykhl1 { low xvf fc wv oynhckwbo fwpkykzvhl co zkfcfc fwzh }kjh pyopkh phyh gobvckghy hl oynhckwbo bhzfykhl xvf lfw jh lh bhjyf, wv jfwzkco, {h lo hcvcgk÷ { jfmkck÷ bkdkao, gvhcjo jkao1 “Fc lh ghwh jfl Phjyf dh{ bvgdhw boyhjhw‒#

]fczvyowo fl jâh xvf gobpyfcjâ lh pyopkh }kjh jfl kcgobpyfcwkilf, jfl bhckèzkgo, jfl kcñzkl, jfl 

kyyfjvgzkilf Afwñw5 fczocgfw }k xvf ël }fcâh h gvbplky vch bkwk÷c whnyhjh xvf lf mvfyh fcgobfcjhjh fclow Gocwfaow jfl Phjyf { bf }k nyhcjf jflhczf jfl Phjyf, poyxvf, fczyf zhczhw bvafyfw }kyzvowhw bfgvpk÷ h bâ yfgkiky, fc bk wfco fl mfzo# Ifcjkno hl Phjyf fc wvw jfwknckow jf avwzkgkh, pfyo co hjbkzo lhwvpyfbhgâh ck lh oiyh ftzyh#

[o, pvjf fwzvjkhy h bk dkao jfwjf bkw fczyhøhw, fc bkw pfgdow { fc wv kcmhcgkh { wolo }k wv nyhcbkwk÷c gvhcjo ël bf lh jfglhy÷# ¿[ xvkfyfc low dobiyfw wkc }kjh pyopkh fc wv oynhckwbo fwpkykzvhl,jfmkckylo { jfmkckybf fc low zfbplow jf wv oynvllo?1 zfbplow xvf co w÷lo jf fwh yflknk÷c llhbhjh gykwzkhch}fcâh Afwñw h gobihzky { jfyykihy wv oynvllo, goc wv dvbkljhj, wkco low jf zojhw lhw yflknkocfw, phyhkbplhczhy lh yflknk÷c jfl hlbh, yflknk÷c kcchzh# Wk co lo dkqo, mvf poyxvf lo llf}hyoc hl N÷lnozh jocjf cojfiâh ky, wk low whgfyjozfw co lo dvikfyhc zfbkjo# Pfyo lh wfbkllh co dh bvfyzo { do{ fw fl jâh jf lh lvq {lh lvq fw }kjh { ghloy1 nfybkchyè lh wfbkllh, xvf fw kcboyzhl5 bèw jf Afwñw5 “Fgvw gocwvbhzvw‒, jkgfc5 pfyo Afwñw }k}f fzfychbfczf#

Jfahjbf goc bkw yfgvfyjow5 wo{ bhjyf { lo hbo# ]vfl}o woiyf Afyvwhlëc5 }fo lhw zvyihw xvfnykzhihc5 fl mvfno fczy÷ fc low pfxvføvflow, kcgocwgkfczfw poy lh kncoyhcgkh5 pfyo ël lfw dhiâh jkgdo lh}fyjhj5 dhiâh wfbiyhjo lh wfbkllh jf lkifyzhj, jf myhzfyckjhj, jf hboy { hxvfllow pfxvføvflow yfjkbkjow poy wv pyopko fwmvfyqo nykzhc fc fwzow jâhw fczyf }owozyow, {h gocwgkfczfw “Lkifyzhj# Myhzfyckjhj# Hboy‒1[ fw poyxvf, lh wfbkllh mloyfgk÷ { wf dh dfgdo myvzo5 zykvcmh Afwñw#

Lh lvq jfiâh fc wv jâh dhgfywf woiyf low dobiyfw, phyh jfwgoyyfylfw fl }flo { }fyâhc xvf co dh{wvpyfbhgâh hczf low Gocwfaow jfl Phjyf { lh lvq mvf dfgdh do{ pyfwfczhjh poy bk ozyo dkao, wv dfybhco#

Fc Afwñw mvcjhc lh yflknk÷c Gykwzkhch bhl gocgfikjh { pfoy pyhgzkghjh { dhwzh fl cobiyf lf xvkzhyoc5{h xvf lo zobhyoc gobo mvcjhjoy jf fwh yflknk÷c xvf lf hpyopkhc, co jfikfyoc xvkzhylf fl cobiyf {jfik÷ llhbhywf yflknk÷c Afwvâzkgh# Pfyo ozyow plhcfw wf myhnvhyoc { co low jf wfnvky wvw jogzykchw, {, ëlGykwch ogvp÷ fl lvnhy jfl bkwkocfyo, fc fl ghwzkllo jf nyhckzo, boyhjh jfl jyhn÷c#

¿Xvkëc fw fl xvf ihyyfyè fwf ghwzkllo xvf gyffc wfh jf nyhckzo { co yfwkwzkyè h lh phlhiyh jf lh }fyjhj pyfjkghjh poy bk dkao, xvf fyh, w÷lo fl pvfczf jf phwo h lh }kjh?

Fw lh lvq lh xvf lo dh jf ihyyfy# ¿Xvkëc lh llf}hyè? Bk dkao lo hcvcgkhih fc “Low ñlzkbow wfyèc low pykbfyow { low pykbfyow wfyèc low ñlzkbow‒#

Low dobiyfw jfl mhvwzo { jfl iohzo, jkgfc wfy low pykbfyow { hihcjochc fl yfihøo { fl yfihøo fwzèjfwghyykhjo { co lo pvfjfc llf}hy hl yfjkl, poyxvf fc ël co dh{ lvq {, lhw o}fahw dhc }kwzo lh lvq { {h cofczyhyèc fc lh owgvykjhj# Fwzh lvq, xvf wf dh fcnfcjyhjo jfl mvfno xvf zobhyoc fc lhw phlhiyhw jf bkdkao, mvcjkyèc fl nyhckzo jfl ghwzkllo { co jfahyèc pkfjyh woiyf pkfjyh gvbplkëcjowf lh pyomfgâh# Bèw, lhflfgzykgkjhj fyh fl mvcjhbfczo1 pfyo fwo pfyzfcfgâh hl gvbplkbkfczo jf lhw pyomfgâhw { ëwzh llfn÷#

Fl fwpâykzv, hnyhjfgf jfgkylf fl jfify1 { gvhcjo fl dobiyf o{f hl fwpâykzv, fl fwpâykzv llfnh { gvbplflh pyomfgâh# ¨Ifcjkzo jâh fl jf lh lvq¨ Fc ël fwzhbow {, lh  whczkmkghgk÷c jf lh bvafy, fw lfzyh bvfyzh# Pfyo

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 220/270

}k}kyè lh whczkjhj jf lh bhjyf#Fl bklhnyo fw lh zkckfilh jfcwh xvf owgvyfgf lh }fyjhj jfl fwpâykzv5 bhw fl }flo fw {h jfwgoyykjo,

 poyxvf fwzow zkfbpow jfl pyonyfwo, ivwghc yvbiow { wfcjfyow phyh vcky lh dvbhckjhj fc vch wolh hlbh5fc vc wolo wfczky5 fc vc wolo goyhq÷c, poyxvf fl pyonyfwo, dh hjflhczhjo zhczo, xvf gobpyfcjf xvf co pvfjfc }k}ky low dobiyfw kcjkmfyfczfw { hkwlhjow low vcow jf low ozyow { wf wky}fc yfgâpyoghbfczf jfl

 pyonyfwo goyyfwpocjkfczf fczyf vchw { ozyhw yhqhw5 fczyf vcow { ozyow pvfilow5 pykbfyo bhzfykhl {fwpfgvlhzk}o5 bèw zhyjf poy cfgfwkjhj, llfnh { llfn÷ h lh myhzfyckjhj { jf lh myhzfyckjhj chgf fl hboy xvffcnfcjyh fl cvf}o yënkbfc xvf zyhfbow#

Bhw lhw wvpyfbhgâhw xvkfyfc pyfjobkchy5 zojow jkgfc lh }fyjhj yflhzk}h5 pfyo co wf fczkfcjfc { wf pyfgkwhih vc bfjkhjoy, poyxvf, jow pykcgkpkow jf flfbfczhl knvhljhj wf yfpflfc5 lh gkfcgkh zkfcf yhq÷c, pfyo lh kcfygkh jf low whikow, poy wvw pyfavkgkow { pogh mf fc wâ bkwbow lh dhc jfahjo hboyjhqhy poy lhwyflknkocfw, bèw hwzvzhw xvf lh gkfcgkh, poyxvf zkfcfc bfcow yhq÷c { bèw dkpogyfwâh#

¿H xvë }fckbow low fwpâykzvw? ]fckbow h jfgky lh }fyjhj, phyh xvf wfh wowzfckjh5 pfyo }fckbow poy lh lf{ jf lhw hmkckjhjfw { poy fl hboy# Zfcfbow bvgdo xvf fcwføhyow { zfcëkw bvgdow xvf zyhihahy, phyhllf}hy lh gdkwph h low pfxvføvflow xvf pyfcjhc lh lvq { fl mvfno xvf zkfcfc jfczyo jf wv }kjh pyopkh jfloynhckwbo fwpkykzvhl5 pfyo wf bhczkfcf hñc fwf mvfno { fwh lvq, wkc gobvckghy iykllo { ghloy,

oifjfgkfcjo h vch gocwknch jhjh fc low Gocwfaow jf Wk÷c5 pfyo jf hxvfllow gocwfaow, {h whlk÷ flhpojfyhjo hjbkckwzyhjoy#Fwzow woc low zkfbpow jf lh nfcfyhgk÷c pyomfzkqhjh jf }fcky h yfgoyjhy lhw jogzykchw5 low zkfbpow jfl

cvf}o jfyyozfyo5 fwzow woc low zkfbpow pyoglhbhjow poy Afwñw { poy fwo fwzhbow h }vfwzyo lhjo { owjfwgviykbow fl }flo, phyh xvf pojèkw gocogfy fl “Cvbfc Lvt‒ xvf fw fl hboy5 lf{ ñckgh5 pykcgkpko jfzojow low pykcgkpkow, xvf dh jf vcky low pvfilow fc vc wolo pvfilo, wkc jkmfyfcgkhw ck wvpyfbhgâhw, poyxvffw fl g÷jkno jfl Jkow Hboy#

Low fwpâykzvw }fckbow, poyxvf }fbow bvgdhw llhnhw xvf dh{ xvf gvyhy { low llhnhjow pfyfgfyâhc poy mhlzh jf yfbfjkow fmkghgfw1 dhilo jf low llhnhjow fwpkykzvhlfw1 phyh low llhnhjow goypoyhlfw, fl fwpâykzvzyhao lhw gkfcgkhw#

Fl zkfbpo {h llfn÷5 fw fl jâh wføhlhjo { lh doyh dh wochjo { lh wvpyfbhgâh co pvfjf pfygkiky lh lvq1bhw poy fwo dh llfnhjo fl jâh { fl pykcgkpko jf low pykcgkpkow dh jf pyoglhbhywf {, wv wolh pyoglhbhgk÷cjfyykihyè low ghwzkllow jf pkfjyh jf low hlzhyfw jfl oynvllo5 co dh{ }âynfcfw ck whczow5 co dh{ bèw whczo

xvf fl pykcgkpko jf low pykcgkpkow5 fw fl hboy xvf fw fl Phjyf, poyxvf fw wv lf{#

Wobow zojow vch wolh { bkwbh gowh1 fwzf fw fl hpozfnbh xvf zojo lo wvbh#Hghifc lhw yflknkocfw { pykcgkpkf lh fyh cvf}h5 lh fyh jf lh }fyjhj5 lh fyh jf lh lvq1 Phyh fwzo wf

cfgfwkzh }vfwzyh hggk÷c { pyoglhbhy vc wolo Jkow jf Hboy1 vc wolo pykcgkpko { vc wolo hboy#Fwzf fw fl fwpâykzv pfymfgzo { ow lo jkgf, xvkfc llf}÷ fc wv wfco fl fwpâykzv bèw hicfnhjo xvf dhwzh wvw

jâhw }kco h lh zkfyyh, fl xvf ow lo jkao { hdoyh ow lo yfgvfyjh phyh xvf llfnvëkw hl Phjyf#Lh phq wfh goc }owozyow#

Bhyâh jf Chqhyfz 

Bf ftzfcjfyë ozyo jâh, dkao hbhjo, fc lo xvf jfwffw# Hjflhczf, dkaow bâow#H xvf lf}hczf fwhw ghynhwXvf dh ftpvfwzo lh nyhc BhyâhKc}kzo { co zobëkw lhynhw,Yf{fw jf wvpyfbhgâh,Poyxvf llfnhjo fw fl jâhJf lhw }fyjhjfw hbhynhw#

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 221/270

Dhiâhbow xvfjhjo gocbo}kjow poy lhw fcwføhcqhw { yfgvfyjow xvf cow jko Bhyâh, { fwpfyhih lh}kwkzh jf wv dkao, wfnñc pyobfwh5 pfyo jfiâh wfy lhyno { fl hboyowo Afwñw gfjk÷ h lhw wñplkghw jfl fwpâykzv,xvf wf bhckmfwz÷ goc nyhc yf}fyfcgkh, { jkao1

"Ivfchw zhyjfw# Df oâjo goc hboy { zfycvyh lh hlogvgk÷c jfl hlzo fwpâykzv xvf hghih jf dhilhyow {hjbkyo wv nyhcjfqh { whikjvyâh, co poyxvf jfwgocoqgh lh mvfczf jocjf ifif fwh }fczvyowh bvafy, wkco

 poyxvf fc jow phlhiyhw jko vch lf{ xvf hl bvcjo whl}hyè#Lh wfczâh fc bk goyhq÷c, pfyo fw cfgfwhyko hbhy gobo fllh phyh pfcfzyhy fc low hyghcow jf Jkow {gobpyfcjfy fwh lf{ jf hboy#

[o }kcf hl bvcjo goc vch bkwk÷c yfjfczoyh { lh gvbplâ w÷lo fc phyzf, poy lh opowkgk÷c5 pfyo bkkczfcgk÷c mvf lh jfl yfjfczoy jf phâw xvf }fcâh h lkifyzhy, phyh hiyky fwzf gykwol jfwzkchjo h lh mvwk÷c jfzojh lh dvbhckjhj, { xvfj÷ gvbplkjh bk bkwk÷c fc phyzf#

Poy bèw xvf gkøfwf lh fwphjh, co mvk zkyhco ck myhzykgkjh, {, mvfyh jf fwzow ghwow, zhbikëc lh fwphjh fwbkwkocfyh5 pfyo, hphyzf jf lh fwphjh fwzè fl goyhq÷c, xvf fw fl xvf jfif bhcjhy h hxvfllh# Fl goyhq÷c jflnvfyyfyo jfif wfy coilf { mvfyzf, jf hgfyo { gfyh5 fc fwhw gocjkgkocfw, lh fwphjh co wf bhcgdhyè fcwhcnyf myhzykgkjh5 lh bâh fwzè lkbpkh#

[o zfcâh fl goyhq÷c mvfyzf phyh lh ghvwh jf lh lkifyzhj { coilf phyh fl }fcgkjo1 bk fwphjh co wf zkø÷

fc whcnyf myhzykgkjh, poyxvf zhbpogo mvf vch nvfyyh fczyf dfybhcow, wkco jf ghvwhw, jf hboy hl pyonyfwo, { xvfyâh llf}hy h lhw phbphw hynfczkchw fl hyhjo pykbfyo { lvfno zojow low pyonyfwow xvf do{zkfcfc hxvfllow ghbpow fczocgfw jfwkfyzow, { lh lf{ bh{oy oyjfchih poilhylow#

Fl nvfyyfyo, fc wvw jozfw jf zhl { co ol}kjhcjo wv jfify, w÷lo jfif fcwføhy lh fwphjh hl loioghyckgfyo, hl yfzy÷nyhjo, xvf goc fwzo xvkfyf lh bvfyzf jf wvw wfbfahczfw5 { fc fwzf ghwo zhbikëc lhfwphjh llf}h lh lvq { lh myhzfyckjhj { jfzyèw }kfcf lo xvf lh myhzfyckjhj { lh lvq zyhfc fc pow1 lh lkifyzhj, fl pyonyfwo# Poy fwo, zyhw jf bk fwphjh lkifyzhjoyh, wf llf}÷ h low jfwkfyzow fl hyhjo { fl pyonyfwo#

[o bhcjhih dobiyfw mvfyzfw, bkwkocfyow xvf hbhihc lh ghvwh jf lh lkifyzhj, { phwë lhw goyjkllfyhw {mvk dhwzh fl Pfyñ5 pfyo bk bkwk÷c co mvf gvbplkjh, poyxvf xvfyâh xvf fl goczkcfczf hbfykghco co zv}kfwfjk}kwkocfw5 xvf mvfwf vch wolh Yfpñilkgh, vch wolh chgk÷c, poyxvf fc zojh lf{ fyh vch wolh yhqh, pyojvgzojf lh yhqh bkwkocfyh { goc fwzo co wf dvikfyh jfyyhbhjo whcnyf fc lhw nvfyyhw gk}klfw xvf wf dhcwvgfjkjo { hbfchqhc, fc ghjh bobfczo poy lhw jkmfyfcgkhw jf low noifychczfw# W÷lo vch chgk÷c jfik÷wfy, co lo fw5 fwzo bf hpfch fc fwpâykzv, hvcxvf co bf pvfjh hgvwhy jf gvlphilf#

Pyogvyë jfyyhbhy lh bfcow whcnyf powkilf, gobo dvikfyh dfgdo gvhlxvkfy nfcfyhl h xvkfc lf dvikfwfghikjo bk bkwk÷c5 bf gvpo h bâ { mvk fl nfcfyhl1 “Hlnvco dhiâh jf wfy‒, jkno gvhl lh nyhc bhjyf, xvfhghih jf dhilhyow#

[o bf jfwpyfcjâ jf zojo lo xvf gobo dobiyf pvjkfyh hzhøfybf fc bk jflkghjh bkwk÷c jf yfjfczoy {co fczy÷ fc bk goyhq÷c lh whøh ck lh }fcnhcqh5 bk whzkwmhggk÷c fyh fl gvbplkbkfczo jf bk jfify, co bv{mègkl jf gvbplky, poyxvf {o whiâh xvf low jow pvfilow fyhc kcj÷bkzow, pfyo vco, Fwphøh, lh pyonfckzoyh,dhiâh gvbplkjo wv bkwk÷c { co jfiâhc, bhlow dkaow, yfzfcfy lh dfyfcgkh jf low ozyow#

Low jow pvfilow zfcâhc lh bkwbh mf { {o bkwbo hjbkyhih lh bkwk÷c jfl whgfyjozf, poyxvf wfczâhjfczyo jf bâ low kcmlvaow jf lhw gyffcgkhw xvf fl whgfyjozf yfpyfwfczhih h cvfwzyow oaow5 { lo hjbkyhihzhbikëc poy wv }kjh jfwghcwhjh, xvf goc fwghwo zyhihao zojo lo zfcâh fc hivcjhcgkh, { {o xvf bfbvlzkplkghih co yfgkiâh bèw xvf, fc bñlzkplfw oghwkocfw, hnyh}kow5 pfyo fwzhih hñc lfaow jf gyffy xvf flwhgfyjozf h xvkfc hjbkyhih mvfwf lh ghvwh jf cvfwzyow {fyyow# ¨Od, xvë nyhc dkpogyfwâh jf polâzkgh ###Phwhyoc low høow { llfn÷ fl pykbfy gfczfchyko# ]fo xvf bk cobiyf mknvyh fc lh dkwzoykh { bfhbh bk pvfilo5 co mknvyhc low xvf bf gobihzkfyoc { ghlvbckhyoc, { lo wkfczo, poyxvf xvkzhc }hloy h lh}fyjhj#

[o fyh dobiyf jf goyhq÷c, pfyo low pyfavkgkow kcmlv{fc { hvcxvf pyfwfczâh lh ghvwh pykbfyh jf lhwgowhw, zfbâh, bèw xvf hbhih5 lh gvlph fyh jfl whgfyjozf h xvkfc hjbkyhih#

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 222/270

Low dfgdow woc pyfgkwow5 }fo goc whzkwmhggk÷c fl pyonyfwo jf bkw lkifyzhjfw5 pfyo bf xvfjh flwfczkbkfczo jf xvf dh{hc dfgdo bvgdow pvfilow jf lo xvf {o xvfyâh xvf mvfwf vco wolo, phyh xvf, goboow df jkgdo, co dvikfyh nvfyyhw gk}klfw xvf wkfbpyf jfzfwzë5 pfyo lh zfolonâh jf lh ivyogyhgkh jfphyzâhgoc fllhw, poyxvf, phyh wv }kjh, fyh vch cfgfwkjhj lh nvfyyh fczyf dfybhcow#

Bk bkwk÷c xvfj÷ poy fwzo kcgobplfzh jf lh vck÷c fc lh xvf zojow low pvfilow jfl goczkcfczfwvjhbfykghco mvfwfc vc wolo pvfilo, poy vch wolh gocwzkzvgk÷c, { hvcxvf fwzo co bf dh jhjo zkckfilhw,jh phjfgkbkfczow h bk fwpâykzv { df jfgkjkjo dhgfy vch wolh chgk÷c fc lh gyffcgkh { fc fl hboy#

Wf bf hlhih fc lh chgk÷c gocwzkzvkjh, poy low zf÷lonow, poy lhw yflknkocfw, xvf bf hnyhjhihc gobozhlfw5 pfyo fc fwpâykzv }fo xvf fwzèc jobkchcjo lhw mhbklkhw { wkfbiyhc fl ojko h lh }fyjhj, xvf goc}hloy pyoglhbèkw }owozyow, poyxvf dhiëkw yfgkikjo fl pojfy jf low Gocwfaow jf Wk÷c1 wokw bkl }fgfw bèwnfcfyhlfw xvf {o, { wk fc bk zkfbpo wf dvikfyhc {h pyfjkghjo }vfwzyow pykcgkpkow, {o low dvikfyhhgfpzhjo { pyophnhjo, poyxvf lh zyhcwbknyhgk÷c jf lhw hlbhw fw vc htkobh kcjkwgvzkilf#

Fl fwpkykzkwzh co fw ck logo ck hlvgkchjo, fw fl bkwkocfyo jf lh }fyjhj, jfl hboy, lf{ jk}kch, poyxvf fwlh lf{ jfl Gyfhjoy { fwh fw lh vckjhj xvf pyfjkg÷ Afwñw, bk Bhfwzyo fczocgfw#

Bk fwpâykzv phjfgf poyxvf fwzow phâwfw gocxvkwzhjow phyh lh Lkifyzhj co fchyiolhc hñc lh ihcjfyh jfl

fwpkykzkwbo, fbilfbh jf vck÷c myhzfychl5 pfyo jfwghcwo hl }fy h low pfxvføvflow xvf lh fchyiolhc, { owjkno1 Ifcjkzow wfèkw, bkl }fgfw ifcjkzow, poyxvf lo xvf {o co pvjf dhgfy goc lh fwphjh lo dhyëkw}owozyow goc }vfwzyh jogzykch jf hboy, { {o h }vfwzyo lhjo fwzhyë, poy jfify#

Lh lvq co wf fwgykif fc lfzyhw, fwzè kcchzh fc fl fwpâykzv5 fl mhchzkwbo jf phzykh fw bv{ yvkc, fw vc pyfavkgko { dh{ xvf hiolkylo fc lh lf{ jfl hboy, fc lh gvhl ghifc lhw myoczfyhw chzvyhlfw, pfyo co ghifc lhwmyoczfyhw jf lh myhzfyckjhj#

[o co xvfyâh }fy glhwkmkghjhw lhw pyo}kcgkhw gocxvkwzhjhw ihao cobiyfw jkmfyfczfw, wkco ihao vc wolocobiyf5 pfyo }owozyow pyfphyèkw fl ghbkco { }vfwzyo plhc fw bèw }hwzo, pvfw hiolâw lhw myoczfyhw jflvck}fywo5 pfyo dhiëkw wfczhjo xvf “poy lf{ ikol÷nkgh ghjh vco zkfcf wvw hboyfw hphyzf jfl hboy vck}fywhl‒, { {o hpyo}fgdhyë low ghbkcow xvf zyhqèkw { gocwfnvkyë lh vck÷c jfl goczkcfczf, { co wfyè goclow xvf wf gyffc bèw, wkco goc lh lvq { fl hboy jf low Gocwfaow jfl Phjyf#

 Co df yfgkikjo zyhihaow ck phjfgkbkfczow poy bkw dfgdow fc lh zkfyyh, poyxvf bk bkwk÷c jf pyonyfwolh gvbplâ5 pfyo co dkgf lh vck÷c, xvf fyh lh goyoch jf bk bkwk÷c5 { gvhcjo low ghbkcow fwzhyèc pyfphyhjow poy }vfwzyow zyhihaow }ol}fyë, co gobo nvfyyfyo, wkco gobo bkwkocfyo jfl Fwpkykzkwbo { poy ël wfllhyë lh vck÷c jfwfhjh#

Nyhgkhw, dfybhcow5 goc }owozyow fwzè }vfwzyo dfybhco#Vc Nfcfyhl 

Hxvâ vc avyhbfczo dkgf, bv{ wolfbcf,Xvf llfnhjo fl zkfbpo gvbplâ fc lh “Vck÷cDkwphco Hbëykgo"Ogfèckgh‒, { pfyfccfFwzè mkybhjo gobo ñckgh { wolh chgk÷c#[ fwzf goczkcfczf, { Fwphøh { hmkcfw,Lfw jkgfc hl bvcjo1 Co wfèkw bèw yvkcfw,[ co wfèkw bvjow { oâj low glhykcfwXvf zoghc hlfnyfw fl dkbco jf Vck÷c#

 _________________ 

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 223/270

Poyzkllo

Ogzviyf 9; jf 8;88 $cogdf+, doyh 98, woiyfbfwh#

Jf zkfbpo hczfw jf bk fcmfybfjhj, dhiâh pfjkjo fwzf fwpâykzv, xvf poy fl bobfczo lf llhbhyfbow

“Fl Noyjo‒# Fwzh cogdf wfczkbow vch kcmlvfcgkh5 pfyo fl bëjkvb, h pfwhy jf wv ivfch }olvczhj lf pocâhoiwzègvlow5 pfyo lf oyjfcë gfjfy { wf powfwkoc÷ { jkao1Ivfchw cogdfw# ¨Poiyf, xvë bkfjo¨ Bf dh yfgdhqhjo bèw jf vch }fq { co poy bhlh }olvczhj, ¨fw

xvf xvkfyf wfy zhc kcjfpfcjkfczf¨ Zkfcf bkfjo jf hczfpocfy wv opkck÷c# ¿Xvë kbpoyzh fwo? ¿Xvë zkfcfxvf }fy xvf wv opkck÷c gokcgkjh goc lh cvfwzyh? Bèw nhyhczâh phyh cvfwzyhw phlhiyhw# Pfyo, {h }fw1gvhcjo lh gocgkfcgkh cfgfwkzh wfy lkbpkh, mkfl yfmlfao jf lo xvf low dfybhcow bh{oyfw jkgzhc, hwâ fw5 pfyochjh xvkzh xvf lh gobvckghgk÷c llf}f fl wfllo jf wv wfy5 bhw phyh jfwghyno jf ël lo df kcjfpfcjkqhjo poy gobplfzo { ck vch wolh phlhiyh yfgoyjhyè jf fwzh gobvckghgk÷c5 hwâ fwzhyè gocmoybf { wv fwpâykzv fwzèhdoyh goc low bhfwzyow, xvf lf fcwføhc lo xvf {h gocogf#

Hdoyh, ¿xvë ow jkyë {o? Whiëkw bk dkwzoykh, whiëkw bkw hmkcfw# ¿G÷bo co dhify hmkckjhjfw wk }fckbow pfyfnykchcjo zhczhw }fgfw { poy zojow low wkzkow jf lh zkfyyh?

]owozyow, gobo dobiyfw, co yfgoyjèkw bèw xvf lh ftkwzfcgkh ñlzkbh { pyfwfczf5 pfyo gobo fwpâykzvwlo whiëkw zojo, poyxvf fl fwpâykzv llf}h fc wâ zojo fl hygdk}o jf wv oiyh5 { fw fwzf hygdk}o fl xvfgocwzkzv{f wv mvfyqh { wv nyhcjfqh wk fl hboy fw fl lkiyo bh{oy jf wv hygdk}o, { ghf fc lh zoypfqh wk flhboy co wkfczf { zkfcf xvf ftzfcjfy wv bkyhjh fc jfyyfjoy { }fy lh ghvwh jf wv pogo whify5 { wk gvhcjozkfcf }olvczhj co }f lh ghvwh jf wv hzyhwo $poyxvf chjkf pvfjf wfy avfq { ghvwh+, h lh }oq jf wv llhbhjohgvjfc hboyowow low bhfwzyow jfl whify { low gocwfafyow jfl Phjyf goyyfc { lf hiyfc low doykqoczfw,jocjf }f lh ghvwh, { fczocgfw }fyè low }hgâow xvf jfif llfchy5 pfyo fc fwf hgkhno ghbkco xvf jfiffbpyfcjfy, bvlzkzvjfw jf fwpâykzvw lkiyfw lf whljyèc hl fcgvfczyo phyh h{vjhylf, phyh nvkhylf poy lh lf{ jflhboy, xvf fw lh lf{ jf lhw hybocâhw { jf lhw hmkckjhjfw#

Pvfwzo fc ghbkco, fwpâykzv, ¿xvë }fw? Wfyfw xvf poy fl zyhihao whljhyèc wvw gvfczhw llfchcjo lhbkwk÷c xvf wf lfw fcgobfcjhyè { ëwzf wf lfw pocf fc wv ghbkco phyh wv fbvlhgk÷c { fafbplo# ]kfcjofwzo, ¿xvë zf jfzkfcf? ¿Xvë ihyyfyh co pojyèw myhcxvfhy? Fl yfgocogkbkfczo fw pyfgkwo, { fczocgfw whlfjf zv hlbh lo xvf fczyf low dobiyfw llhbhc plfnhykh# Dfgdh ëwzh, }f xvf wv hlbh wf hnyhcjh, wf klvbkch { pyfwkfczf lhw boyhjhw jkgdowhw { bocwzyvowhw jf lvq, xvf ogvphyè hl mkc jf wv ghbkco#

Ël zhbikëc }fyè jfwjf hxvfllhw boyhjhw xvf co mvf kcñzkl phyh ël { phyh wvw wfbfahczfw { wfyè wvnloykh#

Jfwjf hllâ }fyè g÷bo mvf hyyhwzyhjo fl bhl { jhyè }ogfw jf hlfyzh h wvw hmkcfw, phyh fcwføhylfw poy j÷cjf fw fl ghbkco5 pfyo zhbikëc phjfgfyè, poyxvf fl xvf hbh phjfgf poy low wfyfw xvf hbh, dhwzh xvflow }f mflkgfw#

Gvhcjo fl fwpâykzv dh }kwzo wvw fyyoyfw { pyfwfczkjo lh boyhjh xvf fl Phjyf jfwzkch h low }fcgfjoyfw, pyobfzf whljhy wv gvfczh { co yfphyh fc whgykmkgkow5 pfyo, fl hlbh, hzfykjh poy lh bhzfykh $yhyh }fq pfymfgzh+ jfghf jf wv }hloy { wf fcgvfczyh zhc fcmfybh xvf zfbf co pojfy gvbplky5 pfyo fl Phjyf lf dh pvfwzo bvgdow fwpfaow jocjf pvfjh bkyhywf { gvyhywf5 { do{ zkfcf vc ghbkco xvf co cow dhiâh wkjobowzyhjo goc lh glhykjhj goc xvf hl pyfwfczf ow lo bvfwzyhc, poyxvf co fyh doyh { fc ël }fyè fwh hlbhfcmfybh lh hybocâh jf low fwzhjow wkjfyhlfw5 {, mkaècjowf, }f bvgdo bh{oy yhjko xvf fl fcgfnvfgkjo poy low pyfavkgkow#

Fwzvjkhcjo lh whikjvyâh jf lh gyfhgk÷c, xvf goc wvw pkfw fl dobiyf pkwh, wf flf}hyè5 pfyo }fyè fc lowfmfgzow xvf nyh}kzh jfczyo jf low bvcjow wkjfyhlfw {, }hykow yfjfczoyfw xvf lf whljyèc hl fcgvfczyojkgkfcjo1 “Wkfbpyf bèw hllè‒, { fl hlbh jfwfh bèw5 pfyo, hzfykjh ozyh }fq, poy pyvfihw, gocmoybf h wvwmvfyqhw, yvfnh f kbpfzyh h wvw wfbfahczfw, jf knvhl h knvhl, poyxvf {h hpyfcjk÷ xvf zojow wobow knvhlfw,

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 224/270

fl yfjkbkjo { fl yfjfczoy, pfyo co fc fl pyonyfwo#Dobiyf, jf gvhlxvkfy dvbhckjhj xvf wfhw, ¿fyfw mvfyzf? H{vjh hl jëikl# ¿Fyfw jëikl? Yvfnh h fwow

bvcjow1 fllow zf yfwpocjfyèc5 yvfnh wkfbpyf, xvf wkfbpyf dh{ bèw hlzow xvf zñ { bèw ihaow xvfcfgfwkzhc jf zk# Low hlzow wfyèc wkfbpyf kczfybfjkhykow jf ozyow bèw hlzow { jf low bèw ihaow#

¿Xvë kbpoyzh lh lvq jf low bvcjow zkfyyh? Fwzh fw gobo lh lvq xvf hzyh}kfwh poy jfcwh ckfilh,

gobphyhjh goc lh jfl jfwpfahjo jâh# Zojow zfcfbow kczvkgk÷c jf lo ifllo, jfl bèw hllè5 pfyo fc lowbvcjow jocjf lh ghycf yfkch, fllh fw lh wføoyh5 poy fwo lh lvgdh fw bh{oy fc low bvcjow zkfyyh xvf fc lowbvcjow wkjfyhlfw5 { fl Phjyf gocmâh h vcow lh fwphjh, h ozyow lh gkfcgkh, h ozyow lh kcwpkyhgk÷c { h vcow {h ozyow omyfgf fwpfaow jocjf bkyhywf { jfyyozfyow phyh }fy lhw ghvwhw jf low fmfgzow xvf oiwzhgvlkqhc flghbkco phyh llfnhy h lh }fyjhjfyh ghvwh, fl hboy#

Fc bk ñlzkbh fcghychgk÷c mvk vco jf low pyâcgkpfw bèw hczknvow jf lh Fvyoph { wkfbpyf mvk flghihllfyo fwzkbhjo5 gocxvkwzë lhw wkbphzâhw jf gvhczow bf zyhzhyoc5 jk fafbplow jf pyvjfcgkh { pyogvyëfc zojo lh bh{oy avwzkgkh5 co mvk fl pyâcgkpf lkifyzkco, hvcxvf dh{h xvkfc jknh fwzo, poy fl vwo jf lhghycf5 lh chzvyhlfqh bf dhiâh jozhjo jf dvbhckjhj, hpowzvyh, wkbphzâh { jkcfyo# ¿Xvë bèw dvikfyh pfjkjo fl dobiyf? ¿Xvë bvafy wf yfwkwzkyâh h bk pfjkjo goc bkw gvhlkjhjfw? Fyh lh fjhj jf lh ghycf {zobë lo xvf lh ghycf cfgfwkzhih5 pfyo co hivwë, ck yfwzë mvfyqhw h bk fwpâykzv5 ck hl jfwghychy, ck fc bkw

høow bhjvyow, bk gocgkfcgkh bf hgvw÷# Zojo zkfcf wv zkfbpo { wv bfjkjh#Plvno h Jkow gocwfy}hy lh }kjh jf bk bhjyf dhwzh bk h}hcqhjh fjhj { co jfyyhbë whcnyf, poyxvfwviâ hl zyoco yfgkëc hghihjh vch nvfyyh jf doyyoy###Bkw fwmvfyqow zojow mvfyoc fcghbkchjow h hmkhcqhy lh phq hybhjh, poyxvf ozyh gowh co wf pojâh dhgfy, { fwzh phq hñc pfyjvyh5 pfyo hvcxvf fw nyh}owh, fwcfgfwhykh phyh xvf co wf yobph fl fxvklkiyko, dhwzh xvf lh###,mâahzf, dfybhco, lh###co lh###gvbplh wv bkwk÷cjf pyonyfwo5 fw vch yhqh xvf }kco h lh zkfyyh goc vch nyhc bkwk÷c { zyhao vc wâbiolo ikfc jfmkckjo5 lh lvqfc lh myfczf { low pkfw jf ihyyo { fw cfgfwhyko xvf lh###gocwfy}f wv pyfjobkcko phyh fl bhczfckbkfczo jflh phq, xvf co wf yobpfyè fc zojh lh Fvyoph $whl}o xvf fl ]hzkghco lh kbpocnh+ { w÷lo low pfxvføowfcgvfczyow, gobo low xvf hdoyh lhbfczèkw, pfyo xvf woc cfgfwhykow phyh fl }fyjhjfyo yfwzhilfgkbkfczo jflh phq wkc hybhw, xvf llfnhyè, poyxvf lh###gvbplkyè wv jfify { lh lvq ifcjkzh jfl Fwpkykzkwbo kbplhczhyè flhboy#

Pfyo dh{ bvgdhw mlvgzvhgkocfw5 dh{ bvgdo xvf dhgfy, { bkfczyhw jvyhc fwzhw mlvgzvhgkocfw, bkfczyhwdh{ hlno xvf dhgfy, lh###zkfcf bkwk÷c whnyhjh { hlvbiyhyè5 jfwpvëw, hvcxvf wf lf xvkfiyfc low pkfw, phyhchjh lf wky}fc#

Fl bvcjo yfgocogfyè wvpyfbhgâhw5 pfyo zojow woc knvhlfw, zhczo fl pvfilo, fl llhbhjo pvfilo, gobofl bhnchzf5 {o ogvpë fc bkw bfaoyfw jâhw fl zâzvlo jf pyâcgkpf { ikfc whiëkw xvf fwzhih fc bfjko jf bk pvfilo#

Fc lh fjhj jf low dfgdow, jf lhw yfwpocwhiklkjhjfw, lh pyvjfcgkh oiy÷ fc bâ5 bf yfgocgfczyë jfczyojf bâ bkwbo { fc bâ bkwbo fwzvjkë5 co zv}f cfgfwkjhj jf ozyow gvhjyow, poyxvf bk fwpâykzv zfcâh lvq5bf jfgâh h bâ bkwbo lo xvf dvikfyh jkgdo vc bkwkocfyo, co fwzhih jfwhgfyzhjo#

Hl wviky hl zyoco, xvf hgfpzë nvwzowo, co poy fl nvwzo jf noifychy, wkco poyxvf dhiâh }fckjo h lhzkfyyh h gvbplky fwh bkwk÷c, co zv}f bèw kczfyëw xvf whify gvèl fyh fl pvczo gvlbkchczf5 }k xvf fyh lh phqlh xvf jhyâh fl bh{oy ikfcfwzhy hl bvcjo { h zojh gowzh lh kbplhczë phyh xvf low dobiyfw myhzfyckqhyhc {wf zolfyfc lhw yhqhw { lhw yflknkocfw dhwzh fl jâh jf lh lvq { lh avwzkgkh, hl gvhl fczyhbow#

Pfyo lh lvq }kfcf jf Wk÷c5 {o co wo{ fl llhbhjo h zyhfylh, wkco fl hjbkyhjoy jfl xvf lh zyhf, xvf fw flxvf zyhfyè lh phq { ghjh vco fwzè {h fc wv pvfwzo1 {o fwzo{ { fwzhyë fc fl bâo#

Lh phq xvf {o kbpvwf fyh phq hybhjh xvf dhgf jfyyhbhy bvgdhw lènykbhw5 pfyo f}kzh bvgdh whcnyf5whzkwmfgdo fwzo{ jf bk oiyh, hvcxvf fw lh yvkch jf low zfwoyow jf lhw chgkocfw5 pfyo, fl oyo jh lh zkfyyh { lhwhcnyf fw whnyhjh { h pfwhy jf wfy lh yvkch jf low zfwoyow jf lhw chgkocfw, ifcjkzh wfh fwh hphyfczf phq#

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 225/270

Bhw lh phq xvf kbplhczhyè fl xvf zyhf lh lvq, fc }fq jf hbkcoyhy low zfwoyow jf lhw chgkocfw lowhihyyozhyè jf oyo, dfgdo phc jf dfybhcow, xvf llfchyè jf ikfcfwzhy zhczo hl pvfilo gobo hl bhnchzf xvfw÷lo lo wfyè poy whiko { {o hjbkyo hl poyzhjoy5 ifcjkno hl phjyf { pkjo lh pyoczh pyoglhbhgk÷c jf lh lf{jf hboy#

Phyh bhczfcfy vch phq jf zfboy, wf whcnyh dhwzh fl ftzyfbo h lhw chgkocfw { wf pyfphyhc

bocwzyvowow hybhbfczow jf bvfyzf5 phyh kbplhczhy lh phq jf hboy, w÷lo vch ihzhllh dh jf wowzfcfywf {ëwzh wfyè nyhcjf ihzhllh, wâ, pfyo jf womkwbhw, xvf zfcjyèc xvf gocmkybhy h low htkobhw#Ihzhllh jfl jkow jf hboy fc vc g÷jkno jf hboy vck}fywhl xvf {h fwgykifw fc lfzyhw, pfyo xvf lh lfzyh

co zfcjyè }hloy bèw xvf fc lh pykbfyh lfgzvyh, poyxvf hl bobfczo jfwpfyzhyè fc zojow low wfyfw lh lf{kcchzh jf myhzfyckjhj { jf hboy#

Low xvf ilhwochc jf nyhcjfw, jf whikow5 low xvf bèw ilhwochc jf jfyfgdow jk}kcow###¨xvë pfxvføow,xvë kncoyhczfw woc¨ ¿J÷cjf fwzèc wvw jfyfgdow jk}kcow? Zojow woc lo bkwbo5 fl pvfilo { fl bhnchzf#Zojow wobow jf knvhl chzvyhlfqh5 lh ghvwh fw fl Phjyf# Ël cow gyf÷ poy fl hboy5 }vfwzyow jfyfgdowjk}kcow fwzèc fc lh zfonocâh# Hczf fwzh lvq5 hczf fwzh lf{ xvf }kfcf jf lh Bhnch Wk÷c, flf}hc low dobiyfwwvw bkyhjhw, h fafbplo jf lh mloy, xvf co jfwbkfczf wv pyogfjfcgkh# Fwzh fw lh lf{ hyb÷ckgh, bhzfbèzkgh,jfl Phjyf, xvf llfnh fc fl zkfbpo pyfmkahjo#

Pfyo ftkwzfc low pyfavkgkow yfhggkochykow { co wf havwzhc hl htkobh# ¿Pfyo co }fc xvf gvhcjo fl wolwhlf, hlvbiyh poy knvhl h zojow, { xvf jf lh cvif fl hnvh ghf woiyf bhlow { ivfcow? ¿Pvfw xvë fw lo xvfow jk}kjf? ¿Lhw yflknkocfw? Pvfw bhzhy lhw yflknkocfw, poyxvf ëwzhw hgfpzhc lhw ghwzhw { lhw wvpyfbhgâhw {fw goczyhyko h lh lf{ hyb÷ckgh jf lh knvhljhj xvf lh chzvyhlfqh ow fcwføh fc fl wol { lh llv}kh, { flf}hj flgoyhq÷c hl Phjyf { jhow zojow fl hiyhqo jf myhzfyckjhj#

¿Co ow dhc jkgdo lhw yflknkocfw xvf lh }kjh pyfwfczf fw vch bklëwkbh phyzf jf lhw }kjhw bhzfykhlfw?Yfghphgkzhj, jfpocfj }vfwzyo oynvllo jf ghwzhw5 wk co pojëkw fwzvjkhy hl Phjyf, fwzvjkhj fc lhw gowhw xvfow df jkgdo { co wfyëkw hyyollhjow, poyxvf low zkfbpow dhc llfnhjo, low Bfwâhw fwzèc fc wvw pvfwzow {}kfcfc goc mvfyqh phyh gvbplky wv jfify# [o, goc fwzo, gvbplo fl bâo fc fwpâykzv { gobo dobiyfzhbikëc lo gvbplâ#

Hdoyh, dfybhco bâo, ¿xvkfyfw xvf low faëygkzow jfl fwphgko moybfc golvbchw moybkjhilfw? Fl Phjyfow xvkfyf lkiyfw5 fwzvjkh low fmfgzow { }fyèw xvf low fmfgzow fwzèc fc lh lfzyh5 w÷lo fl vco poy bkl jf lowxvf dhc fwgykzo dhc hgfyzhjo5 { lhw nfcfyhgkocfw }fckjfyhw oiyhyèc, co poy lh lfzyh jfl g÷jkno $xvfcfgfwhyko fw fc fl pykbfy bobfczo phyh jhy zfwzkbocko+, wkco poy fl g÷jkno jf lh gocgkfcgkh, poy fl gvhlzfcjyèc fc wâ bkwbow lh myhzfyckjhj { fl hboy { ël yfkchyè fczyf }owozyow { cowozyow#

Jkgdowow, ifcjkzow, wfnvkj fl jfyyozfyo xvf ow dhc bhyghjo low xvf ow dhc jhjo fl pojfy# Wokw bèw pojfyowow xvf zojow low pojfyfw jf lh zkfyyh dhikjow { poy dhify, poyxvf ch}fnèkw fc vc pkëlhno jf lvqfc fl xvf fwgykikyëkw vc g÷jkno jf hboy, fc lfzyh yfmoybhjh woiyf lh jfl xvf pyfjkg÷ fl hboy#

Hdoyh, dfybhco bâo, fwzf, ¿whifw xvkëc fw? Wk {o pvjkfyh vzklkqhylo fc###g÷bo lfw dhyâh gobpyfcjfy dhilhcjo poy ël fc###h low gobfczhjoyfw, xvf co wo{ fl pyâcgkpf lkifyzkco, wkco xvf wo{ fl dobiyf xvffwzvjk÷ fc wâ bkwbo h low dobiyfw# Dh{ bvgdow poy xvkfcfw pojfylo dhgfy5 pfyo {o }fo woiyf wvhvyfolh, fwgykzo zyfw }fgfw fc lfzyhw bv{ nyhcjfw1 “Bkwk÷c yfhl, bkwk÷c yfhl, bkwk÷c yfhl‒# Dhwzh flbobfczo fw fl wolo { fl pykbfyo jf low h}hcqhjow, poy fwzo zf lo dhc jhjo, jfwpvëw }fcjyèc bèw#

Nyhgkhw, dfybhcow bâow, df zyhihahjo bvgdo h ëwzf { bf yfzkyo# Ow jo{ bk hboy { goc }owozyow fwzè¿……?

Wâ5 poy hdoyh mâybhbf“Fl Noyjo‒

 C#I#" Low pvczow wvwpfcwk}ow co lf pyfogvpfc h chjkf# Lo xvf fllow xvkfyfc jfgky, lfzyhw woc fc fl

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 226/270

hygdk}o5 pfyo hñc jfio nvhyjhylhw poy fl zkfbpo cfgfwhyko#

 ________________ 

Powfwk÷c B# P#

Ogzviyf 97 jf 8;88

Hbhjâwkbow dfybhcow1 Nyhc whzkwmhggk÷c zfcno jf fcgoczyhybf fczyf }owozyow# Wk wvpkfyhkw lh vck÷c{ hmkckjhj xvf bf zyhf, pfyo jkyëkw1 ¿Wk zkfcfw hmkckjhj, poy xvë co zf gobvckghw bèw? Pfyo {o ow jkyëxvf co fw bk bkwk÷c, poy hdoyh, fwzhy dhilècjoow, wkco fcjfyfqhcjo }vfwzyhw kjfhw, }vfwzyow phwow {}vfwzyhw hggkocfw hl mkc xvf cow dfbow pyopvfwzo5 nvhyjhyow { hphyzhyow jf low bhlow mlvkjow, xvf gobojfcwh ckfilh wf gkfycfc woiyf }owozyow#

Do{ bf pocfc jf mhczogdf { bf golbhc jf kckxvkjhjfw5 co xvkfyo yfgoyjhy zykwzfqhw5 }fcno hyfpowhy vc pogo fczyf }owozyow { jfio jfgky hlno jf kczfyëw phyh }vfwzyh fbpyfwh, phyh lh ghvwh jf Jkowjkyë, gobo fczkfcjfc low dobiyfw#

Lh Knlfwkh Ghz÷lkgh { ozyhw yflknkocfw, dhc zobhjo bk cobiyf phyh wv whl}hgk÷c { wo{ fl bèw zyhâjo flbèw llf}hjo { yfjvgkjo hl co wfy { wo{ bv{ kczfyfwhjo fc wfy fl pykbfy fczyf low xvf lh dvcjkyèc, phyh loxvf lvgdo goc bkw dfybhcow fwpkykzvhlfw5 { bkw bhfwzyow Afwñw { Myhcgkwgo Th}kfy bf dhc bhcjhjo phyh xvf ow lo jknh { phyh xvf ol}kjf poy vc bobfczo bkw pfchw jf fwzf jâh#

¨Goc gvèczo hboy lfw jkyâh {o h low xvf wf hyyojkllhc hczf bkw kbènfcfw, lh }fyjhj¨###[o lfw jkyâh1 Cofw hwâ, ow fcnhøhc, {o wo{ dkao jfl dobiyf gobo }owozyow { fw doyh jf xvf yobphbow fwzow }flow, xvf hcvfwzyo fwpâykzv zkfcfc zyhwzoychjo#

¨Gvèczo wvmykbow gvhcjo wfczkbow ghfy woiyf }owozyow fwhw phlhiyhw jf logow { zyhwzoychjow¨###Pfyo,}owozyow, zfcfj fl hboy pvfwzo dhgkh cowozyow { chjh ow kbpoyzf jf lhw phlhiyhw cfgkhw jf low xvf wfgyffc gvfyjow { woc low }fyjhjfyow logow#

Wfnvkj fl ghbkco zyhqhjo, xvf yfgkëc fl myvzo fbpkfqh h whqochywf#Wë xvf hdoyh phwo poy jocjf xvkfyfc dhgfybf phwhy, pfyo lvfno }fcjyèc h jhybf fl hiyhqo myhzfychl#Bk bkwk÷c, fwzè vckjh h }owozyow { poy fwo fwzo{ fczyf }owozyow, hdoyh dhilhcjo { wkfbpyf

nvhyjècjoow poy kbpfyko jf lh lf{#Fwzf fw fl bobfczo xvf bk fwpâykzv pvfjf jfwghcwhy5 pfyo bv{ lvfno, dfybhcow xvfykjow, llfnhyè lh

doyh zhc jfwfhjh poy cowozyow, jf jhy fwf nykzo jf hboy { jf ¨]k}h lh dvbhckjhj¨ poyxvf do{ co }k}fhñc }kjh pyopkh, }k}f fcnhøhjh#

[o dhgf bvgdow jâhw xvf fwzhih {h goc doyh, pvfwzh poy bk xvfykjo, hboyowo { yfwpfzhjo BhfwzyoMyhcgkwgo Th}kfy5 pfyo, jfmfyfczf goc bkw dfybhcow, gyf{ëcjobf bèw pfxvføo, gfjâ hl xvf pojâhfcwføhyow bèw xvf {o, xvf goc zhczo hboy ow hbo, { ivfch pènkch ow jfao#

[o jfwfhyâh xvf fwhw pfywochw xvf cow }kzvpfyhc { omfcjfc hl Phjyf, hiykfyhc low oaow h lh }fyjhj {o{fyhc cvfwzyh }oq5 pfyo {h llfnhyè pyoczo fl jfwfhjo jâh5 { dhwzh xvf llfnvf fwf bobfczo fw cvfwzyo phjfgfy# $Poy lhw bfakllhw jf lh bëjkvb goyyâhc jow dklow jf lènykbhw+#

Jfahjbf xvf goc fwzhw lènykbhw whcff lh hzb÷wmfyh xvf ow fc}vfl}f5 df wvmykjo bvgdo poy }owozyow{ poy zojow, { fwzow bobfczow jf gocmyhzfyckjhj jf cvfwzyow dfybhcow, jf cvfwzyow gobphøfyow jfzhyfhw, cow llfchc jf gocwvflo { {o lo zfcno fwzh cogdf, nyhgkhw h fwzh bhzfykh xvf bf pyfwzh wv hvtklko#

Dfybhco bâo, ¿pvfjfw jfgkybf xvë dkgkwzf { fl cobiyf jf zvw phjyfw { pvfilo jocjf }k}kwzf fc zvñlzkbh ftkwzfcgkh?

"Fwzh cogdf, co5 poyxvf fl zkfbpo wf cfgfwkzh phyh }vfwzyhw oyhzoykhw, ftplkghgkocfw { jkwgvwkocfw5 pfyo zñ lo jfifw whify phyh fcwføhylo h low jfbèw { jhy fl bfczâw h low xvf cow dhc dfgdo hygècnflfw

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 227/270

whgècjocow jf lh lf{ vck}fywhl jf low wfyfw, { low whiyèw#Gobo jkgfc low gykwzkhcow $poyxvf wfnñc fllow }owozyow co lo wokw, jf lo xvf ow jfiëkw hlfnyhy+, lfw

jkno {o “Lo xvf co xvfyëkw phyh }owozyow, ¿poy xvë lo xvfyëkw phyh cowozyow?‒#“Hbhow low vcow h low ozyow‒, pfyo zfcfj fc gvfczh xvf lh bkwk÷c dh{ xvf gvbplkylh, { wk fw fc fwzh

ftkwzfcgkh, bfaoy#

[o ow hbo, ow jo{ bk hboy, jhjbf fl hnvh jocjf ow lo jfaf { hgoyjhow jf lo xvf ow jkgf }vfwzyodfybhco###Hñc mâybhbf,

 Yhmhfl Hygècnfl 

Jkgfc xvf ëwzf gvy÷ vc gkfnoGoc low dânhjow jf vc pfq,Do{ Zoiâhw pvfjf }fy Xvf dh{ gkfnow xvf woc zhc gkfnowXvf hvcxvf low xvfbf goc mvfnoFl dfybhco Yhmhfl,

W÷lo wf lfw pocjyèc cfnyowLow oaow, gobo lh pfq#

 _____________ 

Powfwk÷c L# L#

¨Poiyfw fwpâykzvw, low xvf wvmykbow¨ ¿Poy xvë wobow zhc ghwzknhjow? ¿Xvkëc fw fl xvf cow zkfcjffwzow zyhpow cfnyow? ¿Xvkëc wfyè, xvf co zkfcf gobphwk÷c jf cowozyow? ¨Xvë wvmykbkfczow zhchzyogfw¨ ¿Poy xvë bf pfywknvf ëwzf? Fw }fyjhj, {o mvk lh ghvwhczf jf zv bvfyzf, pfyo co xvkfyo phjfgfy bèw { zf whghyë fwzf dkfyyo xvf zf glh}ë, h }fy wk hwâ wf hghihc bkw pfchw#

Jfwpvëw jf zhczo wvmyky fc fwhw yfahw xvf hñc }fo goc doyyoy, llfno hl fwphgko { bkw wvmykbkfczow wocbkl }fgfw bèw doyykilfw###¨Gobphwk÷c, dfybhcow¨ bf jkgfc xvf h{vjèkw h low poiyfw fwpâykzvw xvf phjfgfc5 {o ow jfglhyhyë bkw dfgdow { h{vjhjbf h whlky jf fwzow wvmykbkfczow#

Lf glh}ë vc dkfyyo { lo bhzë poyxvf xvfyâh }fybf goc bèw lkifyzhj5 ël bf xvfyâh, pfyo poy gflow bfbhyzkykqhih5 {o co gvbplâ goc bk jfify, poyxvf hlnvchw }fgfw lf mhlzhih poy bk bhzfykh }kgkowh5 pfyo {ofyh ivfch phyh ël hphyzf lhw mhlzhw jfl docoy#

Fl fyh zyhihahjoy, pfyo co jfl zojo docyhjo, poyxvf zfcâh ozyhw bvafyfw#Fl wf llhbhih Aowë M#, {o Nyfnoykh H#, mvk pyfwh { boyâ fc lh gèygfl jf Bfygfjfw#Hyyfpfczkjh { jècjowf fl pfyj÷c yfgkikfyoc lh lvq#

 ________ 

Ivfchw cogdfw, dfybhcow xvfykjow#Do{, poy wfy vc jâh zhc ivfco phyh bâ, bf dhc jhjo pfybkwo phyh }fcky h whlvjhyow h zojow low

dfybhcow xvf bf yojfhc#Wo{ vc fwpâykzv xvf bvgdo dh wvmykjo fc fl plhcfzh zkfyyh { wvmyâ ihwzhczf fc fl fwphgko5 {h co wvmyo

bèw { low dfybhcow bf h{vjhyoc { }fcno h jhyow lhw nyhgkhw poy }vfwzyow mh}oyfw#¨Gvèc nyhcjfw mvfyoc bkw wvmykbkfczow fc fl plhcfzh zkfyyh { gvèczo df pfjkjo poy low xvf

wvmy⨠Wkfbpyf low }fo5 wkfbpyf low okno goc bvgdo hboy { ghykøo#

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 228/270

Do{ fw vc jâh nyhcjf phyh bâ, poyxvf bf dhc pfybkzkjo }fcky phyh jhyow lhw nyhgkhw#Phq { zyhcxvklkjhj phyh zojow { ghykøow phyh ëwzh# $Lh bëjkvb xvf fw dfybhch+#Hjk÷w, dfybhcow bâow#

 Phvlkch

 _______________ 

Powfwk÷c Poyzkllo

Ogzviyf 94 jf 8;88

Fczyf }owozyow wfh lh phq#Gocbfboyhj, mhlhcnfw jf lh lvq, lo xvf }vfwzyow hczfgfwoyfw ow lfnhyoc5 zhbikëc ow lfnhyoc low

gkbkfczow jf vc fjkmkgko#

Fwzf fjkmkgko, do{ fw mègkl lf}hczhylo wknvkfcjo low plhcow zyhqhjow, gobo lh }olvczhj wknvf lhwkczvkgkocfw xvf fl wfy kczflknfczf yfgkif5 { hxvfllh, vckjh h lh yhq÷c, lfw jh moybh, poyxvf lh }olvczhj,dkah jf lh yhq÷c, wknvf hl pfcwhbkfczo gobo lh o}fah wknvf hl ivfc phwzoy, xvf ikfc lh gvkjh { jkyknf#Pfywf}fyhj { fwzvjkhj lh lf{5 co dhnèkw gobo low xvf bf zobhyoc gobo Bhfwzyo { wf gocwzkzv{fyocnyhcjfw { fwh nyhcjfqh fyh dkah jf lh ghycf { pfyfgfyèc goc fllh#

Lh lvq jfl pyonyfwo }kco jfl Phjyf { jfwgfcjk÷ h zoyyfczfw poy lhw }fyzkfczfw jf lh boczhøh jf Wk÷c, phyh fwphygkywf poy zojo fl bvcjo5 { fc fwh lf{ dh{ xvf fwzvjkhy fc fl fwpâykzv jf lh lfzyh wv }fyjhjfyokjfhl#

Gvhcjo yfkcf fl }fyjhjfyo kjfhl, hl pvczo wf cozhyèc wvw ifcfmkgkow { vc ifllo èyikzyo yfwol}fyè lhwgvfwzkocfw jf fczyf dfybhcow, poyxvf yfwol}fyè fc avwzkgkh, xvf }olvczhykhbfczf hgfpzhyèc, poyxvf fwzh}olvczhj fwzè goczfckjh fc lh lf{#

Mvf vc bhl fczfcjkjo jfl fwpâykzv jf lh lf{ zfynk}fywhjh lo xvf dh dfgdo lh kckxvkjhj yfkchczf5gobpyfcjfy lh lf{ fc wv fwpâykzv, xvf yfpyfwfczh fl hboy fc wv lfzyh { hl gobpyfcjfylh, wf flf}hc lhwdvbhckjhjfw dhwzh fl kcmkckzo#

Fl jfwxvkgko }kfcf poyxvf wf hwfczhyoc low phwzoyfw woiyf lh lfzyh zfynk}fywhjh { lhw jkmfyfczfw yhqhwgyfhjhw fc lh wobiyh jf lh zfynk}fywhgk÷c, xvf jko gobo yfwvlzhjo lh h}hykgkh, pfghjo xvf fcnfcjy÷ lhwghwzhw { lhw wvpyfbhgâhw5 bhw, zojow poy knvhl, yfgkifc lh mvfyqh kbpvlwk}h poy fl ghloy hwzyhl jf lh zkfyyh,fl wol, xvkfc h lh }fq lh yfgkif jf ozyo bvcjo hwzyhl bh{oy { hxvfl jf ozyo, dhwzh fl kcmkckzo#

Pfyo dfgdo fl pfghjo jf lhw yhqhw, jfl xvf gyfhyoc lhw ghwzhw, poy lh h}hykgkh, zojow wf opvwkfyoc h lhnyhc lf{ phyh hjoyhy h fwf wol, dhgkëcjowf hwâ bv{ pfxvføow, { fwpfyhyèc lh bhjyvnhjh phyh whlvjhylo,ol}kjhcjo poy lh pfyfqh, xvf zhbikëc jf cogdf lh zkfyyh yfgkif fmlv}kow nfybkchzk}ow, xvf poy lh bhøhchhjbkyèkw fc fl zhllo gyfgkjo, bèw xvf fc fl jâh#

Poy xvë lh zkckfilh co lh jkwkpèkw? ¿Co }fkw xvf fw lf{ jf lh ghycf { fwzo ow fbpfxvføfgf?W÷lo }k}âw fc lh ghycf, { lh ghycf ¿co fw lh lf{ xvf llf}h hl dobiyf hl “Coc Plvw Vlzyh‒ jf }vfwzyo

lfcnvhaf? Wvpykbkj fl “Coc‒, poyxvf fc lh nyhc lf{ w÷lo fwzè fl “Plvw Vlzyh‒ kcmkckzo#Llfn÷ lh doyh jf jfwgoyyfy fl }flo5 fl Phjyf fcwføh jf cvf}o wv lf{, poy wvw hjbkckwzyhjoyfw, wkc bèw

hvzoykjhj pfywochl ck bèw iohzow xvf low yfgkikjow fc low Gocwfaow jf Wk÷c5 pfyo fl Phjyf dhiâh pyfmkahjo lh doyh { wvw hjbkckwzyhjoyfw, { mkflfw hl gvbplkbkfczo jf wvw avyhbfczow, fc fwzh ftkwzfcgkh wf pyo}f{fyoc jf lh mvfyqh cfgfwhykh { wf fbphphyoc fc fl hboy jf wv Phjyf, jf cvfwzyo Phjyf5 { h wv

 mvfyqh, chjh ck chjkf yfwkwzkyè, poyxvf fw lh doyh jf lh avwzkgkh#

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 229/270

H low pyf}hykghjoyfw, h low gyfhjoyfw jfl “Coc Plvw Vlzyh‒, low llhbhbow h avkgko, hl yfgocogkbkfczojf wv pfghjo, goc hboy5 bhw wk xvkfyfc }k}ky jf lh ghycf, {h lo df jkgdo { lo yfpkzo 1 kyèc h dhikzhy lhw

boyhjhw xvf dhc flfnkjo, jocjf lh ghycf yfkch5 jocjf lh llhnh jf lh kncoyhcgkh, dfybhcow, pyfjobkch {lh zkckfilh jfcwh fw wv lvq5 }fy hl dobiyf gobo vc mhyo jf lvq lvbkcowo, fw fl h}kwo jfl Phjyf5 wk dhgëkw

 pfyfgfy fc }owozyow lh lvq xvf ow bhcjh fl bkwkocfyo, }owozyow ow wfczfcgkèkw# ¿Co fwzhih fwzo fc }vfwzyhdkwzoykh? Pfyo, “Fgvw gocwvbhzvw‒#¿Pfyo co }fkw xvf ow kcjkgh fl ghbkco yfgzo jf lh gkvjhj whczh llfch jf dhikzhczfw, jocjf zojow

llfnhyoc jfwjf fl pykcgkpko jfl jâh dhwzh lh cogdf, fcgoczyhcjo hikfyzhw wvw pvfyzhw, poy fl hboy? FlPhjyf co jfwfgdh h chjkf5 wvw dkaow }kgzoykowow xvf fc lh gkvjhj boyhc, fczyhyoc poyzhjoyfw jfl hboy#

Bhw wk lh ghycf ow jobkch, fc lh ghycf wfyëkw ghwzknhjow5 lh hvzoykjhj jf lh lf{ chjkf pvfjf zoygfylh5dh{ xvf }fcgfy, dh{ xvf hbhy5 pfyo fw cfgfwhyko lkbpkhy jf gkqhøh fl zykno { fgdhy ëwzh hl mvfno jf wvw phwkocfw { xvf hyjh { wf gocwvbh, phyh xvf jf fwh zyhcwmoybhgk÷c yfchqgh jf cvf}o { poy fl mvfno jflwvmykbkfczo wf goyocf5 phwhyhc lhynow wknlow fc wvmykbkfczow, pfyo, hl mkc, poy fwh zyhcwmoybhgk÷c, poy cvf}ow yfchgkbkfczow fc bvcjow hjfgvhjow, hpyfcjfyè h hbhy, jhyè fl myvzo xvf lh lf{ ftknf5 co dh{ pfchw fzfychw#

Jf bvcjo h bvcjo, dh{ jkmfyfcgkh fc lhw pfchw { nogfw5 { fc ghjh bvcjo co dh{ loghzhykow5ghbikhc jf powkgk÷c5 { poy fwzow ghbikow jf pyonyfwo, dhc bojkmkghjo wvw fyyoyfw { wf goc}kfyzfc fcboyhlkwzhw5 { fl fbilfbh jfl boyhlkwzh fw hboy, fw lkifyzhj, fw avwzkgkh#

Pfyo, fl fwpâykzv wfcwhzo, fwzvjkh fc lh lf{ xvf co wf fwgykif fc lfzyh5 fwzvjkh fc fl jfwfc}ol}kbkfczojf lh gowbolonâh { llfnh h low gocwfaow jf Wk÷c, jocjf wf moyzhlfgf fc wv fwzvjko goc lh gocmkybhgk÷c jflh }fyjhj5 pfyo llfn÷ dhwzh hllâ hwgfcjkfcjo jf nyhjo fc nyhjo, phyh goc}fyzkywf fc boyhlkwzh, fcbkwkocfyo#

]fj g÷bo chgf jf lh pfxvføh wfbkllh vc nyhc hyivwzo { llfnh hl jfwhyyollo jhcjo myvzow whqochjow, pfyo llfnh, hl ghio jf f}olvgkocfw5 wk lo bkyhbow fc wv nfybfc pykbfyo, fc lh zkckfilh jf wv pykbfy jâh,xvf jfifyfbow fcgoczyhy wv fwzhcgkh, fc fl wfco jf lh bhjyf zkfyyh, boyhcjo fczyf wvw bkcfyhlfw, ¨xvë jfbhyh}kllhw dhiyfbow }kwzo¨, { poy lhw bkwbhw f}olvgkocfw dh phwhjo fl dobiyf bhzfykh hczfw jf wfy dobiyf fwpâykzv5 pfyo fczyf vc hyivwzo { fl dobiyf bfjkhc pfyâojow wfgvlhyfw, bhw fc hxvfl nfybfc pykbfyo {h fwzhih fl dobiyf boyhlkwzh, poyxvf fl nfybfc zfcâh kbpyfwh lh nyhc lf{ jfl hboy#

[h fwzh nfcfyhgk÷c wf pyfogvph jf lhw ghvwhw jf lhw gowhw, pfyo hñc zkfcf bvgdhw llhnhw ghvwhjhw poy low hiyoaow jfl jfwfcnhøo, hñc zkfcf bvgdhw hifyyhgkocfw, ghvwhjhw poy lh pyf}hykghgk÷c jf lowzfynk}fywhjoyfw jf lh lf{5 gv{hw llhnhw, gv{hw hifyyhgkocfw wfyèc gvyhjhw zhc pyoczo gobo wfph hbhy#

¿Xvë woc low dobiyfw goc wvw }fwzkjvyhw, goc wvw zkbiyfw, goc wvw lf{fw, goc wv oynvllo, wk co whifcfl poyxvë jf lhw gowhw? ¿Xvë wknckmkghc fwzhw }fwzkjvyhw, fwow zkbiyfw, fwhw lf{fw, wk co zkfcfc lh}fyjhjfyh lf{?

Bhw, {o ow jkno1 fc low Gocwfaow jfl Phjyf zojow wobow zfckjow jf knvhl h knvhl { lh kcwzyvggk÷c xvfow jo{, fw lh xvf fl bkwkocfyo dh yfgkikjo { lh jhyè phyh zojow#

Fwzñjkfwf lh bfzhboymowkw jf lhw gowhw phyh llfnhy hl gocogkbkfczo jfl pykcgkpko jf lhw gowhw#Zojow oiwfy}hc, pfyo lo dfzfyonëcfo jf low pykcgkpkow wowzfckjow { jfmfcjkjow poy lh hifyyhgk÷c { fl

fyyoy, co lfw jfah $poy mhlzh jf mvfyqh phyh gocmfwhy wv kncoyhcgkh+ llfnhy h gocogfy lhw lf{fw dobonëcfhwxvf yknfc fl vck}fywo { ghjh gowh#

Bhw “Lh lf{ fw vch‒# ¿Poy xvë, pvfw, zhczow womkwbhw, mvfyh jf lh lf{? Poy fwo fw xvf low wfyfw jfvlzyhzvbih, yfnkjow poy lh bkwbh lf{ ñckgh f kcbvzhilf, jfczyo jf fwzh lf{ { poy lh pfymfggk÷c yflhzk}h jfwv wfy, pvfjfc bo}fywf { dhilhy h zojow, poy wvw hmkcfw mhgvlzhjow poy fl Phjyf# Bhw, fwzhihfcgobfcjhjo jhy fl zkfbpo cfgfwhyko hl jfwhyyollo jfl kczflfgzo jf lh mhlhcnf kcmfykoy5 pfyo hlnvcow jffwow dobiyfw dfybhcow, ghjh }fq wf pfnhc bèw h lh bhzfykh { jfwo{fc lhw }ogfw jfl hboy5 wf oiwzkchc

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 230/270

fc }k}ky jf lh ghycf {, do{ fw lh doyh jfl avkgko# Bèw hñc wf lfw h}kwh goc vch zyfnvh, poyxvf lo bkwbowoc hbhjow poy fl Phjyf, cvfwzyo pykcgkpko#

Pfyo fw fl pvczo gvlbkchczf jfl zkfbpo, { poy fwo, dhgkfcjo vwo jf lhw mhgvlzhjfw jf low xvf }kckfyoch zyhihahy, fc nfcfyhl hmkcfw jf low fwpâykzvw jf pyonyfwo, cow gobvckghbow { yfgoyjhbow h zojow wvw

jfifyfw { xvf fw lh doyh jf wfphyhy lh gkqhøh jfl zykno , gobo glhyo lo jkaf hczfw#

Bhw ow jkno fc hvzoykjhj, avwzkgkh { hboy, xvf pyoczo lh }oq jfl bkwkocfyo wf ftzfcjfyè h low gvhzyo}kfczow, gobo fl zoyyfczf jf lvq wf }fyzk÷ poy low gvhzyo pvczow ghyjkchlfw jf lh nyhc boczhøh jf Wk÷c5 fc

chjh pojyè wfy yfihzkjo fwf fc}khjo, poyxvf fw hgvfyjo jf low Gocwfaow jfl Phjyf { ël fwzè fc fl  wfgyfzo jf lo xvf wf dh zyhzhjo5 h ël oâjlo#

Lh zfolonâh dh jk}kjkjo lhw yhqhw { lhw yflknkocfw, wkfcjo yfwpocwhilfw jf lhw dfghzobifw xvf lh zkfyyh pyfwfcgk÷1 lh zfolonâh jfwzyv{÷ lh zfonocâh, fc gv{hw gyffcgkhw { jogzykchw dvio, fc vc lhpwo jf zkfbpo,bkwkocfyow xvf pyfjkghyoc lh lvq, pyfjkwpockfcjo h wvw dfybhcow h lh nyhc gobvck÷c vck}fywhl5 pfyo lhwmklowomâhw, jf lh mklowomâh mvcjhbfczhl phyh vc lhyno pfyâojo xvf {h wf gvbplk÷, gyfhyoc bvgdow pykcgkpkow { ol}kjhyoc fl ñckgo pykcgkpko5 { phyh fwh dhc llfnhjo zojow h wv mkc {, dhc jf gobphyfgfy h

 avkgko, hczf vch “Mklowomâh Hvwzfyh"Yhgkochl‒ xvf avqnhyè h low jkowfw# Fw fl h}kwo xvf zyhkno do{ hlbkwkocfyo1 fwgykiky fwh mklowomâh#

Vc pfyâojo bèw hzyèw5 jfwpvëw jf vch pyf}hykghgk÷c jfl pvfilo h xvkfc wf lf gocmkhyh lh lvq, phyh ky gocgfczyhcjo h zojow low fwpâykzvw h wv pykcgkpko, hl pyf}hykghy, wf lf hyyfihzh jfwjf lo hlzo, lh lvq xvfxvfyâhc oiwgvyfgfy, poyxvf dhiâh vc pvfilo xvf, fwglh}kqhjo, zv}o mvfyqhw phyh lf}hczhywf { wf lf jko lhlf{ fwgykzh, poy wv gyffcgkh { mf hczkzfonëckgh { co poy wv }hloy f kcbfcwo zykvcmo, wkco poyxvf fyh jf avwzkgkh5 pfyo lvfno wf jvybk÷ fc wvw lhvyflfw { wv nyhcjfqh lf llf}÷ h cvf}ow womkwbhw { pyf}hykg÷5 pfyowf wvgfjfc ozyow, xvf fc goyzo zkfbpo jkgfc lh }fyjhj xvf pyfjkg÷ Afwñw, { low xvf wf jkgfc wfy wvwwvgfwoyfw, co wf h}kfcfc goc lh }fyjhj, poyxvf wf lo pyodâif fl oynvllo jf ghwzhw { wvpyfbhgâhw { wfdhgfc llhbhy jf “Oyknfc jk}kco‒ { hpflhc h lh phlhiyh “bklhnyo‒ poyxvf whifc xvf lh kncoyhcgkh fw è}kjhjf lo woiyfchzvyhl, poyxvf lo woiyfchzvyhl co low oilknh#

¨H{ jf }owozyow, pyf}hykghjoyfw¨###Lh lf{ jf lh gowbonocâh ow hgvwh jfwjf fwf jâh { xvfyèkw o co,dhiëkw jf yfcjky gvfczhw { fl fc}khjo jfl Phjyf ow llhbhyè Knlfwkh jf kjkozhw { jf phykhw#

Dhc llfnhjo low zkfbpow jf lh avwzkgkh5 fwzèc fc wvw pvfwzow low whikow { low dvbkljfw5 lh dvbhckjhjfwzè dhbiykfczh jf }fyjhj { co whif, poyxvf wf lo dhiëkw ogvlzhjo, fl cobiyf jf lh lf{ { {o ow lo jkno {fl bkwkocfyo ow jkyè xvf fwzh lf{ fw wolhbfczf fl Hboy1 Fl bkwkocfyo llfnh whzvyhjo jf low Gocwfaow jflPhjyf { fc }hco lo dhiëkw ivwghjo phyh hckxvklhylo, poyxvf fw lh doyh jf lh avwzkgkh#

¿Fw xvf fc lh zkfyyh co dh{ bèw xvf mloyfw { myvzow phyh lh ghycf? ¿[ fl hlbh jf xvë wf hlkbfczh?Pyfnvczhj h fwow pvczow iykllhczfw { fllow ow jkyèc xvf woc ozyow bvcjow dhikzhjow poy hlbhw gobo lhw}vfwzyhw { jocjf yfkch fl hboy { woc mflkgfw5 woc boyhjhw jf lh ghwh jfl Phjyf, jf lh nyhc Wk÷c, gyfhjhw poy lh }olvczhj kcgyfhjh, { fczyf fwhw boyhjhw dh{ bèw zykwzfw hñc xvf lh zkfyyh, jocjf lh ghycf yfkch { lhgocgvpkwgfcgkh cvcgh fw whzkwmfgdh { jf}oyh lhw fczyhøhw, fl ojko, lh phwk÷c, fl jfwfo { zojo fw jfl bèwmvfyzf, wkfcjo wv lvq lècnvkjh, zykwzf, bflhcg÷lkgh, gobo pfwhjh ckfilh5 hllâ, lh mvfyqh fw fl jfyfgdo#

¨Poiyf hlbh jf lh zkfyyh¨ ¿Dhw fcgoczyhjo fl ghbkco xvf zf gocjvqgh h lh }fyjhj? Fc zojow lowzkfbpow, fl Phjyf bhcj÷ xvkfc zf lh fcwføhyh, pfyo### “¨H lh donvfyh¨‒###nykz÷ fl jonbèzkgo5 bhw vcow wfhbfjyfczhyoc, pfyo ozyow hyyfbfzkfyoc goc goyhaf { wf bomhihc fczyf lhw llhbhw jf lh gfnvfyh { oynvllojf wvw hwfwkcow, low xvf, llfcow jf yfcgoy poy co pojfy }fcnhywf bèw, h}fczhihc wvw gfckqhw poy low hkyfw,{ low fwpâykzvw jfl Phjyf, hl phy xvf yfgonâhc low fwpâykzvw }fcgfjoyfw, yfgonâhc zhbikëc gobo yfgvfyjohxvfllhw gfckqhw5 {o yfgonâ bvgdhw, xvf moybhc fc low hvzow jfl nyhc avkgko# Poy fwo, do{ wf hpyfwzhc lowfwpâykzvw { low fcghychjow h lh nyhc ihzhllh, { cow vckbow h }vfwzyh hggk÷c# ¨H{ jf low xvf co bkyhc lhwgowhw jfl Phjyf goc dvbkljhj jf goyhq÷c { mvfyzfw jf goyhaf phyh wv jfmfcwh¨ Co gyfèkw }owozyow xvfzojow low xvf bf fwgvgdèkw, co lo dhiëkw jf }fy# Hlnvcow fc fwpâykzv, pfyo bvgdow fc }kjh goypoyhl jf

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 231/270

fwzh ftkwzfcgkh lo pyfwfcgkhyëkw, { fw }vfwzyo { cvfwzyo jfify h{vjhy hl bkwkocfyo, phyh pocfy lozyhcwkzoyko fc wv lvnhy { h low bvcjow fc wv hybocâh#

Lh gocnyfnhgk÷c fw vch { vck}fywhl5 fl xvf co wkfczf lh lf{ jf lh gowbonocâh co fwzè fc fl ghbkco jflh nyhc lf{# ]owozyow, fcwføèjwflo, poyxvf fw llfnhjo fl pfyâojo hjvlzo jfl dobiyf { poy fwo }kfcfc lowfwpâykzvw jfl Phjyf#

Lh phq wfh goc }owozyow, fl hboy wfh }vfwzyh coybh { ow ifcjkgf# Afwñw jf Chqhyfz 

Vch Mklowomâh mvfyzf { myâhAfwñw bf }kfcf h hcvcgkhy#[ {o xvf fczkfcjo lh lkqhOw lh jo{ Hvwzfyh"Yhgkochl#

Fc fllh avqnvë h low jkowfwFc wvw oiyhw, wkc pkfjhjWkc bkfjo h wvw yocghw }ogfw

Jf ojko, jf nvfyyh { bhljhj5[ hvcxvf bf jko vc phy jf gogfwGobo ifwzkh wkc knvhlFc fllow }k xvf fwow###jkowfwWoc pyojvgzo jfl###mhcnhl#

 ________________ 

Powfwk÷c Poyzkllo

Ogzviyf 94 jf 8;88 $doyh 98+Wkc whlvjhy, kcgobojhjo { goc vc nolpf fc lh bfwh, jkao1 Co fw ëwzf lvnhy h pyop÷wkzo phyh zyhzhy hwvczow xvf pfyzfcfgfc hl bhnchzf, hl phzykhygh o h wv

whczkjhj# Pfyo, ¿poy xvë bf }fo fbpvahjo dhgkh }owozyow###Poiyfw###Oiyfyow###Bhcvhlfw###? ¿Poy xvë cowf bf llf}h hl pvczo goyyfwpocjkfczf? ¿Poy xvë co fw Jkow { co zñ###poiyf###xvf w÷lo powffw lh poiyfqhjfl zyhihao? [o co bf wkfczo jkwpvfwzo, pfyo, fc mkc, ¿h xvë wf bf llhbh? ‗ H avkgko#"¿H bâ, xvf wo{ vcPhph, wf bf zyhf h avkgko jflhczf jf zk? "¿[ j÷cjf xvkfyfw xvf wf zf avqnvf? Pfyo {h xvf zf vmhchw poy wfy Phph, {o zf jkyë xvf wo{ “Fl Avfq bhcjhjo‒, xvf avqnhyè h zk { h zojow low Phphw, gobo h zojow lowwhgfyjozfw jf zojhw lhw yflknkocfw { ihwzh jf ftplkghgkocfw5 zñ fyfw zyhâjo h avkgko { zf bhcjo ftpocnhw zv pyogfjfy gobo Phph5 poy lo jfbèw, gocmâh fc bk iocjhj xvf fw lh jfl Phjyf jf zojow# ‗Bkyh, dfybhco,¿whifw xvf bf df fcnhøhjo?

¨]h{h vc oiyfyo¨ ¿Fc j÷cjf dhw hpyfcjkjo? ‗Phyh zk zf jkyë5 fc low Gocwfaow jf Jkow#"¨Fd¨ ¿Pfyoxvkëc jf bk wf yâf? ¿Poy xvë bf fxvk}oxvë gyf{fcjo h bk avfq vc oiyfyo?###Jfahjbf jfwghcwhy vc pogoxvf {h co bf fcgvfczyo zhc bhl hxvâ# Wkno#

Gobo dobiyf, ogvpë fl pvfwzo jf Phph { llfn÷ h bk, ghwk wkc }kjh, lh Knlfwkh, pvfw }k}âh jf lhzyhjkgk÷c# Pfyo {o }k xvf fyh vch kcwzkzvgk÷c jf dobiyfw dvbhcow {, lh polâzkgh, pojâh jhylf lh }kjhftvifyhczf { jkaf h low Oikwpow1 “Wk low phwzoyfw co pyfwfczhbow lh lvq jf lo xvf yfpyfwfczhbow, wobowdolnhqhcfw‒#

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 232/270

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 233/270

Xvkwkfyoc wfy lfnhzhykow, nfcfyowow hphyfczfw, nvfyyfyow { pojfyowow { zojo lo dhc wkjo5 pfyo co dhcyfwpocjkjo hl pykcgkpko jf ckcnvch jf lhw yflknkocfw mkybhjhw fc lh hlkhcqh#

Dfybhco bâo# ¨Xvë jkmfyfcgkh jf cvfwzyhw pyëjkghw jf dhgf 60 høow, gvhcjo dhilèihbow h lowfwpkykzkwzhw gykwzkhcow { mkybèihbow lo xvf jfgâhbow( Pfyo dhiâh xvf zobhylfw lhw hybhw h fwow hwzvzow {

h low dobiyfw, dhiâh xvf jhylfw fwf phlkhzk}o phyh dhgfycow ghbkco h lo xvf do{ pojfbow jfgky#Xvf fl gykwzkhckwbo fw vch hbhlnhbh jf zojhw lhw yflknkocfw { xvf fl Gykwzo co dh ftkwzkjo gobo pfywochlkjhj, pfyo hñc co lo jfgkbow fc ckcnvch phyzf5 w÷lo hxvâ wf dh jhjo pykcgkpko h jhy lh lvq, poyxvf hñc wf fwghcjhlkqhyâhc low fwpkykzkwzhw xvf xvkfyfc llhbhywf gykwzkhcow#

Fwzf fwzè hlk}khjo# Hjflhczf, bf yfzkyo#Zfyfwh jf Afwñw

[ fwzh hzyf}kjh }khafyhXvf kcgkzh goc wv fc}olzoykoMyvzo jfl lh}hzoykoFc fl xvf fwzvjkh jf }fyhw

Lh }kjh { lh Gyfhgk÷c,Hxvâ jfwgviyf lhw zyfzhwXvf lh bhljhj oilkn÷Jfgky lhw gowhw h bfjkhwPhyh ivylhy lh zyhkgk÷cJfl Jyhn÷c { jf lh ifwzkh#

 ______________ 

Powfwk÷c B# P#

Ogzviyf 78 jf 8;88

Ikfc}fckjow, dfybhcow xvfykjow { hbknow, {h fw doyh#Jfahjbf jfwghcwhy vc bobfczo fczyf }owozyow5 fc fwzf fwzhjo jf knvhljhj jf mlvkjow ifcëmkgow xvf

ow fc}vfl}f#Dfybhcow xvfykjow, }fcno h goc}fywhy vc bobfczo poy bfjko jf fwzh bhzfykh xvf bf pyfwzh wv

hvtklko, phyh bhckmfwzhyow hlno xvf ow kcwzyv{h#Wo{ vc fwpâykzv hlno hzyhwhjo, h pfwhy jf lhw bvgdhw ftkwzfcgkhw xvf df zfckjo fc fl plhcfzh xvf

}owozyow dhikzèkw, poy bk lknfyfqh5 poy fwo }fcno h jfgkyow lo xvf poy bâ dh phwhjo, phyh xvf }owozyowhpyo}fgdëkw#

Mvk fc vch ftkwzfcgkh vc nyhcjf jf lh zkfyyh5 bk nyhcjfqh lh hpyo}fgdë phyh dvbkllhy h low xvf bfyojfhihc {, ¨H{ jf hxvfl xvf wf opvwkfyh h bkw ghpykgdow¨ Bk kcjknchgk÷c ghâh woiyf ël5 pfyo fc lhbkwbh ftkwzfcgkh mvk ghwzknhjo poy low bkwbow h xvkfcfw dvbkllhih { hghië jfwpyfgkhjo, hvcxvf poy gocbkwfyhgk÷c mvk hzfcjkjo poy hlnvcow jf bkw dvbkllhjow5 { fw xvf, fc bfjko jf bkw bñlzkplfwmfgdoyâhw, zv}f zhbikëc hlnñc yhwno jf ghihllfyowkjhj#

Bf nvwzh ftpocfy fwzo, phyh xvf fc }vfwzyow fwzvjkow pojèkw jfmkcky { hglhyhy h low xvf cogobpyfcjfc, lh ghvwh jf lhw gowhw#

 Co wfyâh powkilf yflhzhyow bkw ftkwzfcgkhw, goc wvw poybfcoyfw, fc bvgdhw wfwkocfw, ck fw ëwzh vchFwgvflh jocjf wf pvfjf pfyjfy fl zkfbpo fc phyzkgvlhykjhjfw, pvfw fbpyfwh golowhl zfcëkw fcgobfcjhjh

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 234/270

{ {o xvf lh hjbkyo, co ow df jf jkwzyhfy5 pfyo df yfmfykjo fwf ghbiko jf vch ftkwzfcgkh { yfmfykyë w÷loozyo ghwo jf ozyh ftkwzfcgkh, poyxvf lh phyzf kczfyfwhjh fczyf }owozyow fwzè, { bf o{f do{ fc bhzfykh5 poy fwo bf dh pfybkzkjo fl Bhfwzyo }fcky#

Woc zyfw lhw ftkwzfcgkhw, goc lh pyfwfczf, xvf }fcno pfywknvkfcjo h fwzf fwpâykzv, poyxvf fc lh hczfykoy h fwhw zyfw hczfykoyfw lf goyzë hxvfllh { fyh vch nyhc bkwk÷c lh xvf fczocgfw dhiâh zyhâjo hl plhcfzh zkfyyh

{ co lo jfaë gvbplky { hñc co lh dh gvbplkjo, poy lo gvhl phjfqgo { pfywkno phyh xvf fwzf fwpâykzv fc ëwzhwf jfgkjh { gvbplh5 h{vjhjbf }owozyow, {h xvf h zv Fwgvflh dh wkjo zyhâjo fwf fwpâykzv#Do{ lo }o{ nvkhcjo poy fl plhcfzh, { bf gvfwzh bvgdo pocfybf woiyf ël gvhcjo lo }fo xvf }h h

jfwghyykhywf#¨Gvèc nyhcjfw woc low wvmykbkfczow jf vc fwpâykzv fc fwzf fwzhjo, xvf wv nvkhjo co lf h{vjh fc lh

bhzfykh¨ Zojow low wvmykbkfczow jf lh zkfyyh avczow, co woc chjh fc wv gobphyhgk÷c#Dfybhcow bâow, h{vjhj goc }vfwzyh kczfcgk÷c h low jfwghyykhjow fwpâykzvw5 gvhcjo ow fgdëkw fc

}vfwzyo lfgdo yfgoyjhjlow hboyowhbfczf, { bkfczyhw fl wvføo gkfyyf }vfwzyow oaow bhzfykhlfw, flf}hj lh plfnhykh yfpowhj hl Phjyf, xvf fwow bobfczow jf zyhcxvklkjhj xvf pyfgfjfc hl wvføo jf lh ghycf, woc pyopkgkow phyh flf}hy fl pfcwhbkfczo5 { woiyf xvf dhgëkw fl ikfc lo yfgkiâw zhbikëc }owozyow, poyxvf,hnyhjfgkjow low nvâhw { pyozfgzoyfw jf hxvfllow poy xvkfcfw yonèkw, woiyf }owozyow jfwghcwhc { ow h{vjhc

 poyxvf hzyhëkw wv hboy#Fl omyfgkbkfczo fw ivfc gocwvflo { lo hnyhjfgfbow low fwpâykzvw { wføhlhbow fc cvfwzyo ghlfcjhykofwh mfgdh, xvf gflfiyhbow gobo }owozyow fc lh zkfyyh gflfiyèkw low jâhw wføhlhjow fc fl }vfwzyo5 fw hwâgobo fc fwzow jâhw, fc xvf lh zkfyyh lh bh{oyâh jf wvw dhikzhczfw }hc goyykxvfhcjo lhw zvbihw jf lowwv{ow, lh bhzfykh gyff whzkwmhgfywf { fl fwpâykzv wf hpfch { fl jkcfyo wf nhwzh kcñzklbfczf# ¨Xvë ikfchpyo}fgdhjo wfyâh fwf nyhc ghvjhl xvf wf bhlnhwzh wk wf ivwghyh h low cfgfwkzhjow { wf lfw fcavnhyh vchlènykbh¨ ¨Gvèczh whzkwmhggk÷c fcgoczyhyâhc low fwpâykzvw¨ [, fc ghbiko, ¨gvèczo phjfgfc poy lo xvfdhgëkw¨

[o fwzo{ oilknhjo h pfjkyow, dfybhcow bâow, fwzf mh}oy jf h{vjh phyh bk nvkhjo { vch oyhgk÷c wkcnhwzo pfgvckhyko, phyh zojow low fwpâykzvw h xvkfcfw zhczo wf lfw dhgf phjfgfy xvfykfcjo h{vjhylfw goc pyègzkghw yflknkowhw, xvf bèw low dhgfc wvmyky# Bf yfzkyo#

Xvf ow ifcjknh fl Phjyf nfcfyhl, ow jfwfh Jvyfboc#

Hvcxvf zhyjf, cvcgh fw zhyjfPhyh vch ivfch hggk÷c#Bhw zobhj fafbplo, nyhcjfw,Jfl dfybhco Jvyfboc#[ wv fwghybkfczo ow ihwzf###H oiyhy goc bèw yhq÷c#

]ol}k÷ h powfwkochywf { jkao1Ikfc}fckjow wfèkw, dfybhcow xvfykjow#Goc nyhcjf hboy }fcno h whlvjhyow5 co bf jo{ gvfczh jf fwzf mfc÷bfco5 co }fo, pfyo pyfwkfczo h

bkw dfybhcow xvf fc lh zkfyyh boyhc gobo {o boyë bvgdhw }fgfw { bk ñlzkbh mvf vch nyhc jfwnyhgkh, poy lh kbpfymfggk÷c jf bk bhzfykh#

Wo{ vc fwpâykzv fyyhczf, wkfbpyf }o{ ivwghcjo vc ghbkco bèw glhyo xvf fl xvf llf}o jflhczf { co lofcgvfczyo5 jo{ }ogfw jf hvtklko { bf goczfwzhc }ogfw hboyowhw xvf bf jkgfc1 “Ghbkch###Ghbkch###xvffcgoczyhyèw# Zojh}âh co dhw llfnhjo h jocjf zf jhyèc gocwvflo‒# Pfyo hxvâ bf dhc jkyknkjo }ogfwhboyowhw { hxvâ fcgvfczyo hlk}ko# Jfahjbf lloyhy jf hlfnyâh, xvf bf fcgvfczyo bv{ hlk}khjh1 fw fl

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 235/270

 pykbfy bobfczo jf jfwghcwo fc bk kczfybkchilf ghyyfyh####Wk }owozyow bf kckgkhyhkw dhgkh jocjf bf jkyknkyë, ow lo hnyhjfgfyè fzfychbfczf fwzf fwpâykzv, xvf fw

whiko, pfyo xvf zv}o vch bhzfykh }kgkowh { lf ghvw÷ fwzhw jfwnyhgkhw { pvwo fc bk gocgkfcgkh vcow }flowzhc jfcwow, xvf bf ogvlzhc lh lvq bhyh}kllowh jfl fwphgko xvf ozyhw }fgfw }k { hdoyh co fcgvfczyo flghbkco5 co whlno jf fwzh zvyihgk÷c#

Jkwpvfwzo fwzo{, dfybhcow bâow, h gvbplky gvhczo bf oyjfcëkw phyh yfphyhy fl jhøo xvf df ghvwhjoh bkw dfybhcow, bèw ¿xvë }fo h zyh}ëw jf bkw gyfwpocfw? ¨Od¨ Zojo fw oiyh bâh# Fwgvgdhy, xvkfyojhyow vc fafbplo h ghbiko jfl gocwvflo xvf bf jhkw#

Bk ñlzkbh ftkwzfcgkh, dfybhcow bâow xvfykjow, fyh gobo }owozyow jfgâw, vch hbh jf noikfyco, jfvch mhbklkh pvjkfczf5 do{ gobpyfcjo xvf mvk bv{ bhlh5 ghvwë bvgdo jhøo fczyf fllow phyh hpojfyhybfjf wvw kczfyfwfw5 ghvwë lh bvfyzf jf hxvfllh wføoyh# ¨Dfybowh wføoyh¨###Bv{ ifllh wføoyh###Pfyo goyzë wvftkwzfcgkh { bf dkgf hbh jf wvw ikfcfw, dkgf lo xvf co bf pfyzfcfgâh#

Bhw bk bhzfykh }kgkowh xvkwo xvfjhywf lkiyf phyh jhywf h low }kgkow xvf gyfâh lf pfyzfcfgâhc, f dkgfjvføo jf hxvfllow ikfcfw h ozyo xvf hñc bfcow lf pfyzfcfgâh bk bhzfykh, ck low ikfcfw5 { bf phnhyoc goclh bkwbh bocfjh xvf {o dhiâh phnhjo { hñc mvk jkgdowh, lo gobpyfcjo, pvfw mvk h phyhy h vc hwklo,jocjf jfwghycë#

Do{, gobpyfcjo goc zvw gocwfaow, dfybhco, xvf jfio }ol}fy h lh zkfyyh h phnhy bkw jfvjhw###Bvgdozfbo, pfyo, wfh###]ol}fyë h lh zkfyyh, h{vjhjbf#¨Od, Jkow bâo¨ ¨Nyhgkhw¨ [h bkw }flow wf dhc yhwnhjo5 {h }fo }vfwzyh nyhcjfqh, nyhgkhw# Gvbplkyë

bk jfify# ]ol}fyë h lh zkfyyh#Dfybhco bâo, wk bf pvfjfw jkwpfcwhy jf low dobiyfw jf bkw }âgzkbhw, co bf oilknvfw, poy hboy5 fl

bâo wâ, low ozyow co###Poyxvf###Ivfco# Co xvkfyo, dfybhch, hbhynhyzf fl jâh jf zv lvq { yfwpfzo zv pfzkgk÷c1 {h zf fczkfcjo# Yfzâyhzf

zyhcxvklh#Nyhgkhw h zojow, dfybhcow# Ow hnyhjfgfyë { wkfbpyf ow hbhyè#

B# Yë#

 ____________ 

Powfwk÷c B# P#

 Co}kfbiyf 7 jf 8;88

Ikfc}fckjow, dfybhcow#¨Xvë wvmykbkfczow zhc nyhcjfw¨###¨Gvèczo df hcjhjo fwzow jâhw¨###]fcno h pfjky vc pogo jf h{vjh {

gocwvflo phyh bk fwpâykzv#Phjfqgo poyxvf ojko h bkw hbow xvf zhczo bf bhlzyhzhyoc5 zhczo phjfgâ xvf co bkfczo fc hmkybhy 

xvf phjfgâ bèw xvf Cvfwzyo Wføoy, wâ, bèw xvf Afwvgykwzo#Fyh vch dowpkgkhch, pfxvføh, jf 4 høow, { bf whghyoc hl wfy}kgko jf fwzow hbow# Phzyocfw bf jkgfc

xvf jknh, poyxvf zojow co fczkfcjfc hbow#Fwzow phzyocfw dhgâhc gocbkno dfyfaâhw# Vch }fq lh wføoyh bh{oy, lh bhjyf jf lh fwpowh jf bk hbo,

 poyxvf co hpyfcjâh gobo fllh xvfyâh, bf pkcgdhih { glh}hih hlmklfyfw fczyf lhw vøhw5 h ghvwh jf bkwbvgdow wvmykbkfczow }kcf ghwk gkfnh { hl mkc bf dkgkfyoc phwhy poy lo xvf co fyh { bf llf}hyoc h vchghwh jf logow# H Lfnhcfw bf llf}hyoc, jocjf }kfcjo zhczhw kcavwzkgkhw gobo gocbkno wf dhiâhc dfgdo,}kcf logh jf }fyjhj { hllâ hghië bk ftkwzfcgkh# Gvèczo wvmyk÷ bk fwpâykzv, hl }fy xvf co dhiâh yfbfjko hbkw bhlfw(

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 236/270

Gvhcjo jfwghycë, bk fwpâykzv ojkhih h hxvfllow xvf zhczo bhl bf ghvwhyoc { bk fwpâykzv ivwg÷ zojowlow bhlow fwpâykzvw { zyhihahbow woiyf fllow5 lfw xvkzë jow dkaow, oghwkocë lh bvfyzf jfl phzy÷c, phyh xvfhwâ phjfgkfyhc, poyxvf }k}kfcjo ël co phjfgfyâhc lo xvf {o xvfyâh xvf phjfgkfyhc5 { phyh golbhy bk oiyh{ phjfgkfyh bèw lh wføoyh, {h }kvjh, hghië poy llf}hy zojow low bhlow fwpâykzvw xvf bf h{vjhyoc {

zkyhbow h lh }kfah xvf bf dhiâh glh}hjo low hlmklfyfw fczyf lhw vøhw, xvf hñc bf jvflfc lhw bhcqhckllhw jflow jfjow { lh zkyhbow poy fl ihlg÷c jf vc gvhyzo pkwo { bvyk÷# Hwâ bf }fcnvë jf low bhlow zyhzow5 {ogyfâ xvf oiyhih fc avwzkgkh, pfyo ¨xvë doyykilfw phjfgkbkfczow df zfckjo poy bkw dfgdow, fc fwpâykzv¨

Do{, poy mkc, Jkow wf hpkhjh jf bâ { bf bhcjh fczyf }owozyow, poy gocwfao { poy lvq { {o ow jkno,dfybhcow bâow, xvf co ojkëkw, xvf hbëkw h }vfwzyow fcfbknow, xvf ow lo jkgf xvkfc dh wvmykjo bvgdo#

Low ckøow h xvkfcfw lfw goyzë wv ftkwzfcgkh wf llhbhihc Bhyâh jfl Wogoyyo { Hlfao5 fl phzy÷c###, lh}kfah###[o

B# jf lh Knlfwkh

Jf kcavwzkgkh fc kcavwzkgkhDhc hcjhjo fwzow dfybhcow,

Pfyo fl Hboy, xvf fw avwzkgkh,Llfnhyoc { wfyèc whl}ow#

 _______________ 

Powfwk÷c Poyzkllo

 Co}kfbiyf 6 jf 8;88

Phq fczyf }owozyow#Do{ ftpfykbfczo, dfybhcow hbhjow, dkaow jfl Phjyf gobñc, do{ ftpfykbfczh bk fwpâykzv vch hlfnyâh

gobo cvcgh lh wkczk÷5 { fw xvf fw doyh xvf phwf lh lvq hl jobkcko jfl bvcjo fc xvf, gobo }owozyow}k}âw, }k}â {o1 Bk fwpâykzv ftpfykbfczh fwzh hlfnyâh poyxvf fl dobiyf jf mf kcnfcvh { llfco jffczvwkhwbo, fc gvbplkbkfczo jf wv avyhbfczo dfgdo fc low Gocwfaow jfl Phjyf, fwzè pyoczo h llf}hy lhlvq h xvf hwpkyh lh dvbhckjhj# Lh dvbhckjhj, ¿co }fkw xvë bhlfwzhy wf wkfczf fc fl bvcjo fczfyo? [ fwxvf lh dvbhckjhj wkfczf fc wâ bkwbh lh wfj jf lh }fyjhj { fl bvcjo fw kbpozfczf phyh jfgâywflh, poyxvf}k}f fc lh bfczkyh5 { lh dvbhckjhj wf yf}vfl}f goczyh xvkfc kcavwzhbfczf lf kbpocf ghjfchw, xvf fllhxvkfyf yobpfy#

Low whikow5 low pojfyowow, low jf oyknfc jk}kco, xvkfyfc wfnvky hzhcjo h lhw gocgkfcgkhw xvf pyfwkfczfc lh lvq jf wv pfcwhbkfczo fczkfcjf xvf wf h}fgkch, wf yfiflhc goczyh fwow xvf wf hwkfczhc woiyflh bhzfykh, ol}kjhcjo low pykcgkpkow jf lh }fyjhjfyh mklowomâh5 ol}kjhcjo xvf ëwzh fw vch jf lhw fwmfyhwbèw pfxvføhw jfl vck}fywo#

Pfyo lhw gocgkfcgkhw wf dhgfc lvq, poyxvf fl pfcwhbkfczo lkiyf dh zyhwphwhjo low lâbkzfw jfl plhcfzh hxvf fwzè wvafzh lh dvbhckjhj zfyyfwzyf { dh }kwzo xvf dh{ bvcjow xvf }k}fc jf wv pyopkh lvq { xvf wvwdhikzhczfw woc dfybhcow }vfwzyow { goc hboy ow llhbhc f kcgkzhc hl pyonyfwo { bhcjhc wv }oq, xvf fwoâjh poy xvkfc pvfjf oây { fw }kwzh wv lvq poy xvkfc pvfjf }fylh { lo jkgf h wvw dfybhcow jf lh zkfyyh, {low dobiyfw lkiyfw dhc gobpyfcjkjo xvf, hvcxvf lh zkfyyh fw vc bvcjo jf low bèw pfxvføow, fl Phjyf hchjkf ol}kj÷, { xvf zojow woc wvw dkaow#

¨Poiyfw bkw dfybhcow( ]k}fc jf low zfyyocfw jf lh zkfyyh { w÷lo hwpkyhgkocfw bhzfykhlfw zkfcfc {oiwzyv{fc lh oiyh jf low bkwkocfyow jf lh lvq5 pfyo gobo fw bhzfykh zojow lh gocgvpkwgfcgkh fw wv zkyhco,

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 237/270

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 238/270

yflknkocfw, gv{o myvzo w÷lo dh wkjo yfzhyjhy fl jâh jf lh lvq#Zojo fyh gvlzow { ftzfykoykjhjfw5 co pvfjf dhgfy bèw xvf yfmyfchy lhw phwkocfw5 pfyo, do{, ozyo bf

wknvf, { mkfl h wvw avyhbfczow, jh pykcgkpko h lh cvf}h fyh { dvcjkyè { ioyyhyè fl lkiyo vchw { ozyhwzfcjfcgkhw, poyxvf fl xvf bf wknvf, whif, { {o wf lo yfgoyjhyë, xvf vchw { ozyhw zfcjfcgkhw, woc bv{ pfxvføhw phyh lhw hwpkyhgkocfw jfl bkwkocfyo jfl Phjyf gobñc { vck}fywhl#

¨Gvèczhw hbhynvyhw¨ ¨Gvèczow gopkowow wvjoyfw¨ ¨Xvë jfw}flow goczkcvhjow phwë phyh jvlgkmkghy vchlno hxvfllhw }kjh jf hckbhlfw¨ Dobiyfw wkc gocgkfcgkh, xvf ifiâhc lh whcnyf jf wvw dfybhcow5 bvafyfw,  pfyjkjh lh jknckjhj jf bhjyfw, fczyfnhihc h wvw dkahw h lh ifwzkhlkjhj jf dobiyfw ifwzkhw, { lowwhgfyjozfw woc lh ghvwh pykbfyh jf fwzhw kcjknckjhjfw#

Lh mkfiyf jf bk fwpâykzv, gocwvbâh h bk bhzfykh5 fl hboy jfl Phjyf dfyâh jf joloy h bk fwpâykzv5 lhwfbkllh jf hboy xvfjhih wfbiyhjh5 lh lvq kckgkhjh fc bvgdhw gocgkfcgkhw#

¨Poiyfw bkw dfybhcow¨ Pyoczo co }fyâhkw lh mknvyh jfl “phjyf Myhcgkwgo‒, { co o{fcjo wv }oq,jfwpfyzhjoyh jf }vfwzyh gocgkfcgkh { fl yh{o hiyhwhjoy jf wv bkyhjh, }ol}fyâhkw h }vfwzyow phwow,kcwzknhjow poy }vfwzyow whgfyjozfw {,

Bk fgo wf hphn÷#Phwë hl fwphgko {, ¨dfbf ozyh }fq fc low Gocwfaow jf Wk÷c, yfgkikfcjo lh kc}fwzkjvyh jf “Bfwâhw

Yfnfcfyhjoy‒(Lh hcfbkh jf lhw pyëjkghw jf low hczfykoyfw Bfwâhw, bf jfgkjk÷ h jhy zkfbpo h xvf pvfjhc avwzkmkghywf { fl Bfwâhw Afwñw lo dh dfgdo, gobo dh pojkjo, poy wv nyhc hnoiko $co lo }kzvpfyo+, whif xvflo hbo { wv hboy mvf bk fwzâbvlo phyh h{vjhylo#

]vfl}o woiyf bk bkwk÷c5 ogvpo fl lvnhy xvf bf jfwknchc low gocwfaow gobo afmf wvpfykoy { bf pocno, gvhl fw bk jfify, h lh ghifqh jfl bo}kbkfczo# Flkao h xvkfc lf goyyfwpocjf lh fafgvgk÷c5 }fo hldobiyf goc}vlwkochjo jf Oykfczf h Oggkjfczf { jf Coyzf h Wvy5 fwzh fw lh doyh5 w÷lo mhlzh lh gocwknch5}fo xvf fl jfwknchjo dh yfnfcfyhjo wv bhzfykh, }fo xvf dh bfjkjo wvw mvfyqhw { fl ghbkco, }fo xvf dh pojkjo dhgfy zyhihaow jf vck÷c jf yhqhw, ol}kjhjo ël fczyf low jfbèw dobiyfw poy wv dvbkljhj jf powkgk÷c, pfyo llf}h fc wv myfczf fwgykzo fl fbilfbh jf “}kjh yfhl‒#

Fl bkwkocfyo }k}f ol}kjhjo jf low dobiyfw, poyxvf wf ol}kjhc jf wv pykcgkpko5 poyxvf hñc co kbpfyhfl hboy5 { {o, xvf wo{ kc}fwzkjo Afmf Wvpfykoy jf low Gocwfaow jfl hboy jfl Phjyf, wo{ knvhl hbhjo poy ël, gobo low jfbèw dfybhcow jfl vck}fywo#

Wo{ kc}fwzkjo Afmf, pfyo wo{, fc fl pykcgkpko, knvhl xvf fl ñlzkbo woljhjo, { gvhcjo ëwzh wfh lhgoc}kggk÷c jf bkw dfybhcow fcghychjow, fl hboy wfyè lh avwzkgkh jf lh zkfyyh#

  Co lo gobpyfcjfc, poyxvf co dhc zyhihahjo fc gocogfy lh lf{ jf lh gowbolonâh, fc lh xvfñckghbfczf pvfjfc }fy xvf zojow poy knvhl woc dkaow jfl Phjyf#

Gvhcjo }fbow fwzo, xvf wvgfjf poyxvf co wf gvkjh fl dobiyf ck jf fwzvjkhy lhw gowhw xvf lf yojfhc, phjfgfbow poy fl hboy xvf cow vcf# Gobphjfgfjlo hwâ low xvf bf oâw gobo zfwzknow { lh lvq wfyè dfgdh#

Wobow low bfcow low klvwzyhjow { woc low bèw low klvwow#Pfyo fl yfwoyzf jf lh whikjvyâh fwzè fc llfchy low }hgâow xvf wfczâw fczyf }owozyow5 }fkw xvf lhw gkfcgkhw

woc kcgobplfzhw, }fkw fc fllhw }hgâow xvf co ow hzyf}ëkw h llfchy5 fwzvjkhj hlzo, yobpfj low pyfavkgkow {co jfwjføëkw lhw fcwføhcqhw jf low pfxvføow5 fllow ow kcjkghc fl ghbkco { co fwpfyëkw xvf fwow }hgâowxvf wfczâw zojow low llfcf vch bhco ogvlzh5 lh bhco ogvlzh low llfch gvhcjo fl fwpâykzv fcghychjo dhzyhihahjo { poy wv dvbkljhj { jfwfo fl bèw llfnh h wvw dfybhcow bh{oyfw5 ëwzow, llfcow jf hboy, { fc pyfbko h lh }kyzvj, lf llfchc fl }hgâo { }f lh lvq, fwh lvq xvf }kfcf jfl Phjyf { xvf yfwkjf fc wvwGocwfaow5 fwh lvq xvf jfwfhbow, poy fl zyhihao, h zojow cvfwzyow dfybhcow5 wfh lvq pfywockmkghjh fcTh}kfy, woc low Bfwâhw jf zojow low zkfbpow, { fwh lvq fw fl Bfwâhw yfmoybhjoy#

Lh lvq jfl Bfwâhw fw, phyh zojo fl xvf xvkfyh oiwfy}hy wv phlhiyh jf yfjfcgk÷c5 fwh lvq llfch low}hgâow xvf fl dobiyf wkfczf5 lh jogzykch jfl Bfwâhw co fw cvf}h, mvf kbpyfwh fc fl nfybfc xvf,

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 239/270

f}olvgkochcjo fc pfyâojow wfgvlhyfw, llfnhyâh h wfy fl dobiyf5 { lh jogzykch { lh lvq jfl Bfwâhw, co woclhw wobiyhw jf lh bhlkgkh { jf lh gocgvpkwgfcgkh xvf dhc kjo kcmklzyhcjo fc lhw gocgkfcgkhw dhwzhgoyyofylhw, gobo lh dvbfjhj goyyof low bfzhlfw5 fwh bhlkgkh, fwh gocgvpkwgfcgkh woc wfllow jf lvq jfw÷lo gkfcgkh bhzfykhl, dh fcnhøhjo hl pvfilo { dh dfgdo vc pvfilo jf kcfpzow#

Lh lvq jf low Bfwâhw dhgf h low dobiyfw whikow { dvbkljfw { low llfch jf hboy5 { fc lh zkfyyh dh{ do{

bvgdow5 low fwzhbow }kfcjo { fwzèc pyfphyhcjo lh bkwk÷c xvf lfw fwzè fcgobfcjhjh jf vcky low jow pykcgkpkow }kzhlfw, xvf {h co wfyèc hczhn÷ckgow, gkfcgkh { wfczkbkfczo, avwzkgkh { fxvkjhj, fc vc wolo pykcgkpko, fc fl pykcgkpko jfl Phjyf, xvf fw hboy#

Bèw wk zojhw lhw yflknkocfw zkfcfc vc pykcgkpko jf boyhl, zojhw lo dhc hjvlzfyhjo { fw doyh jf whl}hy wv fwfcgkh# Pfyo vch nyhc phyzf jf }vfwzyo bvcjo llf}h vc cobiyf hp÷gykmo, hbhwhjo jf vch hbhlnhbhkcjknfykilf, fl gykwzkhckwbo# Hglhyhj wv pykcgkpko { jf hxvâ whljyè lh lvq, poyxvf fw doyh jf xvf wffwpfgkmkxvf { wf hglhyf lo xvf fl jonbh xvkz÷ hl ivfc wfczkjo5 phyh lhw goczkcnfcgkhw zfcëkw hl bëjkvb,xvf pyfphyhjo poy low gocwfaow jfl Phjyf jhyè wolvgk÷c kcgoczyo}fyzkilf, { fl bvcjo }fyè wv yfjfcgk÷cfc fl lhqo hboyowo jf vck÷c vck}fywhl myhzfychl#

¨Ifcjkzow }owozyow xvf whiëkw fl gyfjo jfl hboy( ¨Ifcjkzo fwpkykzkwbo, yfwvbfc jf zojhw lhw gkfcgkhw,jf zojhw lhw zfcjfcgkhw, jf zojhw lhw yflknkocfw xvf fl dobiyf fc lh kncoyhcgkh gyf÷ { gv{h bkwk÷c

 pyogvyh poy wv fbilfbh HBOY, lhqo jf zojh lh gowbolonâh#Poiyfw jf }owozyow, low xvf fc }vfwzyo powzyfy jâh co xvfyèkw lf}hczhy }vfwzyh }kwzh phyh bkyhy lh lvqxvf llf}h fl bkwkocfyo { xvf }ko jfwgfcjfy h zoyyfczfw poy lhw mhljhw jf Wk÷c# Bkyhj goc mvfyqh, { wk co pojëkw wviky h lh gkbh jf lh boczhøh, llfnhj poy lo bfcow h lh mhljh { ififj jf fwh hnvh whlvjhilf xvfjfwgkfcjf jf lo hlzo5 }vfwzyo hpfzkzo wf jfwpfyzhyè h nvwzhy jf lh jvlqvyh jf lh }fyjhj { yfgoiyhyëkwhlkfczo phyh llfnhy h lh gñwpkjf, jocjf fl bkwkocfyo fw fcwføhyè lh lvq#

[o ow lo jkno1 lh lvq llfno5 lh bvfyzf co ftkwzf, lh avwzkgkh fw mhzhlkjhj, fl Phjyf gyf÷ h wvw dkaowwfcgkllow { co kncoyhczfw phyh xvf poy wv pyopko fwmvfyqo gocxvkwzfc lh gkfcgkh# H zojow poy knvhl owjkno1 pfjkj hl Phjyf5 low xvf pkjkfyfc yfgkikyèc, low xvf bkyhyfc }fyèc, gobo ow lo jkao bk hczfgfwoy Afwñw, xvf wv fwpâykzv fwzè zyhcxvklo {h, poyxvf wvmyk÷ wv avkgko#

]fczvyowow jf }owozyow wk fc pyègzkgh pocfw cvfwzyow gocwfaow { wokw mvfyzfw fc lhw ihzhllhw jfl Phjyf#Hwâ lo fwpfyhbow#

Lh phq wfh fczyf }owozyow, lh phq phyh zojow fc cobiyf jfl Hboy jfl Phjyf# Myhcgkwgo Th}kfy#

Fwzo {h wf pocf wfyko[ jflkghjo, gvhl }kjykoFczyf fl hkyf { fl mvfno1Pfyo {o, h lh lf{ bf hzfcno,Lf{ xvf cow }kfcf jf WkykoFcwføhjh poy Th}fykoHdoyh dhilh gvhl avfq fc wfyko[ {o, fc wfyko ow lo jkno1Fl xvf wf }fcnh gocbkno,Lo yfgkikyè Th}fyko#

 _________ 

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 240/270

Powfwk÷c Poyzkllo

 Co}kfbiyf 6 jf 8;88, cogdf#

Ivfchw cogdfw, dfybhco bâo#

Jâh jf yfgvfyjow, jâh wknckmkghzk}o5 jâh jf yfgvfyjow jf }kgzoykhw { h lh }fq jf lvgdhw5 jâh xvf bkfwpâykzv wf bvlzkplkgh fc zojhw phyzfw { wf dhgf oây5 jâh hgkhno, jf lvgdh { jf jfbolkgk÷c, jf pyvfihw { jfgobihzfw poy lhw hybhw boyzâmfyhw jf low dobiyfw, oghwkochjo zojo poy vch mhlzh pfxvføh, { lh ghvwh fwfl co dhify hpyo}fgdhjo lh lvq, xvf fc zojow low zkfbpow wf bowzy÷ h low dobiyfw#

Bhw ëwzf fyh fl jâh fc fl gvhl wf gvbplkyâh lh }fckjh jfl fwpâykzv jf }fyjhj5 jâh fc fl gvhl jfiâh dhify zyhwphwhjo lh lvq, lh boczhøh jf nyhckzo, jocjf hckjhc low dobiyfw jf lhw phwkocfw5 jocjf lh ghycf yfkch{ wf ol}kjh lh lvq5 hzkfcjfc lh ghycf { ol}kjhc cvfwzyow llhbhjow5 fc fwzf jâh wf yf}vflghc fc fl pol}o, ihøhjow fc wv whcnyf cvbfyowow gvfypow dvbhcow llf}hjow hl whgykmkgko gyvfczo jf vch nvfyyh kckgvh {xvfjhc fc wvw phlhgkow low xvf gkøfc lh goyoch, wkc xvf lh gocgkfcgkh lfw hgvwf jf wvw jfwhgkfyzow { jf wvkckxvkjhj5 fw bvgdo jf lhbfczhy, poyxvf dhc mhlzhjo hl pykcgkpko dvbhco, xvf goc nyhcjfw fwmvfyqowlonyhbow low fwpâykzvw yfgocgfczyhy, hllè, fc Lh Dh{h#

Do{ bf dh pyfgfjkjo fl bh{oy jf low fwphgkow# Goc nyhc }fcfyhgk÷c low Gocwfaow jfl Phjyf o{fyocwv }oq, wv ftdoyzhgk÷c { {o bf dfcgdâh jf hlfnyâh, pvfw {h bk fwpâykzv pvfjf yfpowhy# Df wkjo avqnhjofc bk oiyh# Bk }olvczhj mvf bh{oy xvf low myvzow pyojvgkjow#

Fwzh lvq, poy ël }fyzkjh, dh zyhwphwhjo lh boczhøh jf nyhckzo, poyxvf }kfcf jf lh kcboyzhl Wk÷c {, goczhl mvfyqh, xvf chjh pojyè owgvyfgfylh poyxvf }kfcf h{vjhjh jf vc fwmvfyqo yfgâpyogo jf low bvcjowwvpfykoyfw#

Pfyo low dobiyfw jf lh zkfyyh dhc yfihzkjo low pykcgkpkow jf lh lvq, poy wkwzfbh5 { lh lvq wf yfzky÷ jffllow, co pvjkfcjo fczyhy fc low hczyow jocjf lh zkckfilh yfkchih5 { do{ wf hnkzhc low dobiyfw, poyxvfwhifc xvf ftkwzf fl ikfcfwzhy { poy ghvwh jf low wkwzfbèzkgow co lo powffc fc lo xvf zkfcfc jfyfgdo h powffylo { hñc hwâ co xvkfyfc oây#

Do{, bvgdow wf }fc fc fl pflknyo, bvgdow llhbhc, { hvcxvf goczfwzhbow, co pvfjfc oâycow, poyxvffwzèc wvafzow hl ghyyo jfl wkwzfbh, h lh boczhøh jf nyhckzo#

¨Poy mkc wf dh hikfyzo lh iyfgdh poy jocjf fczyhyè lh lvq h jkwkphy lh zkckfilh¨ Pfyo dh{ xvf gobihzky goc zfw÷c, goc goyhaf, h lh bhzfykh fc wv hggk÷c { hl fwpâykzv fc wv yfhggk÷c5 dh{ xvf llf}hy fl hboy xvflfw mhlzh { jfbowzyhylfw xvf lh lvq }kfcf jf Wk÷c, jf low Gocwfaow jfl Phjyf, fl gfczyo vck}fywhl jocjfkyyhjkh lo xvf co wf loghlkqh, lo xvf fw nfcfyhl, lo xvf zkfcjf h llfchy low }hgâow { xvf w÷lo fl gdoxvf goclo yfhggkochyko lo yfzhyjh, fc pfyavkgko jf low wkwzfbèzkgow, pfyo xvf fl bhl yfpfygvzf { lo wkfczfc bèw,low bèw wfcwkilfw, { co o{f lo xvf xvkwkfyhc oây, lo xvf llfchyè fl }hgâo jfl bvcjo zkfyyh, lh phlhiyh xvfjfwgkfcjf jfl gfczyo jf lh whikjvyâh, jf low Gocwfaow jfl Phjyf { gv{h phlhiyh fw hboy, hboy, hboy#

Poy fwo, fc fwzf jâh hgkhno poy fl glhboy jf low xvf lvgdhc { wf dkfyfc gobo mkfyhw fc bfjko jf lowh{fw joloyowow jf low xvf wvgvbifc poy fl hgfyo { fl plobo fcfbknow, hllâ fwzhbow cowozyow, poyxvffczyf fllow fwzèc cvfwzyow hmkcfw { f}kzhbow low zyfbfcjow gdoxvfw5 lhw zfyykilfw yfpyfwhlkhw {, ¨xvkëcwhif wk zojo lo pojyfbow f}kzhy { fwzo cow jvflf { dhgf wvmyky h cvfwzyow fwpâykzvw¨ Pfyo hñc fc bfjko jffwzow wvmykbkfczow, do{ fw phyh bâ fl jâh jfl hboy vck}fywhl, poyxvf lo pyoglhb÷ fl xvf co wf fxvk}ogh, phyh lh dvbhckjhj, poy lh xvf zhczo dkgf, h lh xvf jk zojo bk iozâc { xvf zhc kcnyhzh mvf phyh bâ, gocdocyowhw ftgfpgkocfw#

Fl hboy pyoglhbhjo, fw fl gocogkbkfczo jf wvw jfifyfw jf ghjh vco phyh goc zojow vck}fywhlbfczf {co phyh fczyf lhw yhqhw o pvfilow, fwo wfyâh fnoâwbo { co hghihyâh lh goczkfcjh5 { fl pykbfy hyzâgvlo jflhboy xvf wf pyoglhbh fw lh phq5 fc fl hboy xvf wf pyoglhbh co pvfjf wfy ol}kjhjo fl dfybhco5 fl hboy xvf wf pyoglhbh bhcjh ol}kjhyzf hczfw h zk bkwbo, xvf h zv py÷akbo5 bhcjh xvf ghjh gvhl gvbplh wv

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 241/270

bkwk÷c#Fwzh }oq lh wkfczfc fc zojh lh yfjocjfq jf lh zkfyyh { poy lh opowkgk÷c jfl fwpâykzv yfhggkochyko { lh

hggk÷c jf lh ghycf fwzè lh dvbhckjhj fc gyvfczh lvgdh fc Oykfczf, fc Oggkjfczf { hl Coyzf5 hgvjfc vcowh lh gflfykjhj jfl phgzo, low ozyow co whifc j÷cjf5 co dh{ bèw zykivchl fc Lh Dh{h, jocjf low fwpâykzvwjf yfgocgklkhgk÷c wf jhihc gkzh5 fc fwzf zykivchl, kjfhjo poy low fwpâykzvw jf lvq phyh jhy vch zyfnvh h fwzh

 pyoglhbhgk÷c jfl hboy vck}fywhl, dh f}kzhjo bvgdhw ghzèwzyomfw, dh wkjo do{ jfwhzfcjkjo wv llhbhjo, wfckfnhc h wobfzfywf low xvf gobpyobfzkfyoc poy wv phlhiyh { poy wv mkybh, {, jfwo{fcjo fl llhbhjo jfwvw avfgfw, woc xvkfcfw kckgkhc pykbfyo fl mvfno, hczfw jf oây h lh yhq÷c#

]vfl}f fl bvcjo h wv fwzhjo pykbkzk}o5 woc low fzfycow wkwzfbèzkgow low ghvwhczfw { {h fl gèlkqyfiowh jf hbhynvyh5 pfyo hñc dh{ vc hlno, hñc wf fcgvfczyh vc hlno, ivwghy fl ècnfl jf wv nvhyjkh, ël lfwdhilh, pfyo co fwzèc pyfphyhjow { co lo pvfjfc oây, poyxvf xvfjhc vchw cvifgkllhw xvf fbphøhc wvfwpâykzv#

Fwpfyhj vc bobfczo bèw, fwzhw cvifgkllhw wf lkbpkhyèc wkc mhzknhw, gfwhyèc, poyxvf wf kbplhczhyè lh avwzkgkh poy lh avwzkgkh bkwbh { yfwpfzhyè lo xvf mkybh jf pvøo { lfzyh fl dobiyf5 do{, poy fl fnoâwbo { lhmvfyqh iyvzh, lo xvf fl dobiyf mkybh goc vch bhco lo ioyyh goc lh ozyh5 co fw hwâ lh lvq xvf }kfcf jf lhgkvjhj whczh, xvf do{ xvfjh kbplhczhjh#

]owozyow, bkwkocfyow jf phq, wokw low fcghynhjow jf lh pyobvlnhgk÷c jf fwzh lf{ jf hboy5 h zojow lowjfgkbow, poyxvf lo xvf hxvâ jkno { wf dh jkgdo, lo yfpkzfc bkllocfw jf fwpâykzvw h lh }fq, fc zojo fl plhcfzh { fc zojhw lhw lfcnvhw#

Fwzh fw lh hggk÷c jf do{, xvf dhgfbow poy fl gocgkfyzo vck}fywhl jf low Gocwfaow jfl Phjyf5 pfyo flbvcjo opocf wkfbpyf fl yhgkogkcko wkwzfbèzkgo, oiyhcjo woiyf lh kcogfcgkh xvf ghvwh lh kncoyhcgkh {cow jvflf xvf fwzhw gykhzvyhw, pyfphyhjhw phyh fl ikfc { fl hboy, wfhc zhc bhl fcwføhjhw { pfoy vzklkqhjhw poy low pojfyfw { fwow pojfyfw wf xvfjhc fc wvw phlhgkow, jkyknkfcjo h bhcwhl}h lh jfwzyvggk÷c jf wvwwfbfahczfw, wkc xvf wv fnoâwbo { wv wkwzfbh lfw jfaf lvnhy h oây lh }oq jf wv gocgkfcgkh5 { cow jvflf bèw poyxvf {h fc lh zkfyyh kih llfnhcjo lh }fyjhjfyh woifyhcâh#

Ihahyè, pvfw, lh woifyhcâh jfl gkflo $jkyë phyh wfy fczfcjkjo jf zojow+, { wf kbpocjyè woiyf lowwkwzfbèzkgow { ihahyè co gobo lvq hwzyhl xvf co pvfjfc gobpyfcjfy, wkco fc}vflzh fc vc gvfypo bhzfykhl{ wfyèc jfyyoghjow jf wvw hwkfczow fl jfwpozkwbo, lh yfhggk÷c { fl fnoâwbo, { wf jhyè lh lf{ jf hboy#

Poy bkllhyfw wfyè jkgdo lo xvf fwzf gfyfiyo jhyè5 jkyë bèw, yfwol}fyëkw lo xvf bvgdow bkllocfw coyfwol}fyâhc, hbhcjo hl dobiyf poy wâ bkwbo, hl hcjyhaowo hczfw xvf hl bhnchzf, poyxvf fl bhnchzf wfhbh h wk bkwbo5 pfyo gobo fczocgfw lh gobvch wfyè fwzhilfgkjh fc wv }fyjhjfyo { fczfyo }hloy, flbhnchzf co ftkwzkyè, poyxvf fl hboy zojo lo dhiyè jobkchjo { low jyhnocfw dhiyèc pfyjkjo wv kbpfyko#

¨Dvbhckjhj###Dvbhckjhj(###[o lvgdë phyh xvf co ifikfyhw dkfl5 bkw lvgdhw mvfyoc fwzëyklfw { do{lvgdo fc fwpâykzv goc low fwpâykzvw jf Jkow, xvf cow }hlfbow jf lh bhzfykh jf cvfwzyow hmkcfw fcghychjow, phyh xvf ifièkw fl jvlgf cëgzhy jfl ikfcfwzhy, jf lh phq, jfl hboy#

Lvgdhj, bkwkocfyow, { goc lh lvq fc lh bhco, llf}hj lh goc}kggk÷c hl whiko jf lh cfgfwkjhj jfgocogfywf h wâ bkwbo, { {h zñ, dfybhco bâo, lo dhw jkgdo1 “Fw bv{ jvjowo xvf fl whiko kcmlhjo wfgocoqgh, poyxvf fw bv{ jvyo whify xvf co whif‒, pfyo goczkno fwzhbow zojow, }fcgfyfbow, { fczocgfwjfwghcwhyfbow woiyf lhw gocgkfcgkhw#

]fo lh gkqhøh { lh zfh fczyf lhw bhcow jf hlnvcow jf low pfxvføvflow5 fw vch cozh jkwgoyjhczf,yfgvfyjo jf lh opyfwk÷c# Co woc fllow low xvf lh fcgkfcjfc { lh wowzkfcfc, wkco low ozyow, low wkwzfbèzkgowxvf lh fcgfcjkfyoc { lfw dh wkjo hyyfihzhjh poy lh yfpyfwhlkh# Goyyfj }owozyow { ow lh fczyfnhyèc hphnhjh, poyxvf lfw llf}hyëkw hboy, fl hboy xvf ivwghc { co fcgvfczyhc, { goc fl hboy lh phq { fl ikfcfwzhy#

[h fw zkfbpo jf xvf lh vckjhj gobvchl wfh vch vckjhj gobo vc wolo kcjk}kjvo fc vc oynhckwbodobonëcfo5 wk hñc co fw hwâ, fw poy lh yfhggk÷c kcnyhzh jf lh bhzfykh, h lh lf{ hyb÷ckgh, xvf fwzh yfhggk÷cogvlz÷ zojo fl zkfbpo xvf pojâh, pfyo gvhcjo llfnhc hl wvbo nyhjo yfdñ{fc lh avwzkgkh, poy goihyjâh, {

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 242/270

 poyxvf wf hpo{hc fc lh mhlwfjhj5 ëwf fw fl bobfczo jfl èyikzyo jk}kco, ëwf fw fl bobfczo jfl bkwkocfyo,ëwf fw fl bobfczo hlzk}o jfl gfyfiyo jfl bëjkvb vzklkqhjo poy low fwpâykzvw jfl Phjyf phyh xvf flbkwkocfyo wfh yfgocogkjo gobo poyzhjoy jf lvq, phyh wviky h lh boczhøh fcknbèzkgh jfwjf jocjf wfjk}kwh fl gfczyo jf low gocwfaow jf lh whikjvyâh# Wvif fl bkwkocfyo { wânvfclf zojow low dobiyfw5 zojowco pojyèc wviky h lh gkbh, jf bobfczo, pfyo llfnhyèc h lh mhljh jf lh boczhøh jocjf llfnhc low zoyyfczfw

jfl hnvh whlvjhilf5 hllâ ififyèc { zfcjyèc mvfyqhw phyh wviky h wv zkfbpo#Wâ, dfybhcow bâow zojow jf lh dvbhckjhj, ififj jf fwhw hnvhw whlvzâmfyhw { fc fllhw zfcjyëkw }hloy {fczvwkhwbo phyh fwzvjkhy lh gowbolonâh xvf fcgkfyyh lh gkfcgkh jfl hboy vck}fywhl#

Hllâ }fyëkw poy bkyâhjhw low wfyfw mflkgfw xvf ow whlvjhc { hckbhc h wviky#Bhw, oâj, {o ow lo pkjo fc bk pykbfy jâh mflkq5 oâj lh whnyhjh phlhiyh jfl fwpkykzkwbo, xvf fw fl

gocavczo, xvf fw fl gfczyo jf lh }fyjhj, xvf fw lh lvq, poyxvf fw hboy { fl hboy fw lh avwzkgkh#Dfybhco bâo, fl plhco fwzè zyhqhjo# Lf}hczh fl fjkmkgko xvf wf zf dh fcgobfcjhjo, yfvckfcjo low

gvhzyo pvczow ghyjkchlfw jfl nloio, ihao vch wolh nyhc gñpvlh5 zñ fyfw fl kcnfckfyo, lf}hczh lh oiyh, xvf phyh wv hjoyco {h llfnhc low nyhcjfw hyxvkzfgzow jf lh dkwzoykh jfl hyzf, jf lh pofwâh { lo fbifllfgfyèc#

Phq5 yfgkikj bk hboy# Afwñw jf Chqhyfz 

Hxvâ co dh fwgykzo fc lh hyfchAfwñw, gobo hczfw lo dkqo#Zhbpogo dhilh {h goc pfch5Pfyo pocf gobo fykqoLh ghycf, goc wvw fcjfgdhw,Poyxvf h kqxvkfyjh { h jfyfgdhLf wføhlh yvbiow mkaowXvf co wfnvkyè, jf mkao,Dhwzh xvf lh lf{ wobfzhHl glhyâc jf lh zyobpfzhLlhbhcjo hl dobiyf h avkgko#

 __________________ 

Powfwk÷c B# P#

 Co}kfbiyf > jf 8;88

Wf powfwkoc÷ { wf bhckmfwz÷ vc fwpâykzv xvf jfbowzyhih bvgdo hnoiko { co pojâh dhilhy5 wf lfkcjvao goc hboy { fbpfq÷ h pyocvcgkhy phlhiyhw kcgodfyfczfw { lvfno dhil÷ fc nykfno hczknvo#

Poy fwgykzvyh wf cow jkao1 “Wf llhb÷ Aofc, fw nykfno‒#[o, kcwpkyhjo, lf dhilë jf Hczvlko f dkqo nyhcjfw bhckmfwzhgkocfw jf hboy { }fcfyhgk÷c { wfnvâh

 pyocvcgkhcjo wv cobiyf { glhbhcjo h lh dfybowh Kykw, jf lh xvf dkqo hjfbhcfw jf yfpvlwk÷c#[h fc fwzf ghbkco pfjâ, goc vc hgzo jf mvfyqh pwâxvkgh, { fbpfq÷ h ihlivgfhy fc fwphøol, { jkao1Wâ, {o mvk fl jkwgâpvlo pyfjklfgzo jf Hczvlko, fl Nyhc Bhfwzyo# Wv bvfyzf bf kbpyfwkoc÷ zhczo, xvf

chgk÷ fc bâ vc zfyykilf ojko h wvw mhlwow avfgfw { h Kykw, lh mhbowhbfczf dfybowh jf gvfypo { fwpâykzvfc}fcfchjo5 {o low ojko, poyxvf dkgkfyoc lh kckxvkjhj fc fl nyhc Bhfwzyo5 goc Hczvlko# Lo okno, llfnhdhwzh bâ wv }oq# Wë xvf hxvâ bf fbpva÷# “Pfyjoch, bf jkgf, { hdâ zf yobpfyèc low }flow‒# Lloyhih {jfgâh1 "Bhfwzyo, {o zf xvkfyo jfbhwkhjo# ¿G÷bo co }o{ h ojkhy h zvw hwfwkcow? ¿[ bf jkgfw xvf

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 243/270

 pfyjocf? ¿Xvë ghbiko jf bvcjo fw ëwzf?]kfcjo wv pfch lf dkgf lh dkwzoykh jf Afwñw, fl hczfw Hczvlko { Zfyfwh jf Afwñw, hxvfllh Kykw, {

hjbkyhjo { goc}fcgkjo pfyjoc÷ { mvf zhc nyhcjf wv hjbkyhgk÷c, xvf {h co pojâh dhilhy jf hjbkyhgk÷c {jkao1 "]ol}fyë# Low jow bf llhbhc, h low jow low }fo llfcow jf lvq { jf hboy5 goyyo h hiyhqhylow1 Hczvlko,Kykw###Hczvlko, Kykw###

AofcDhwzh fl hboy jfwbfjkjoGhvwh hl fwpâykzv pfchw5Hbhj, wâ, pfyo bfjkjloPoyxvf lh bfjkjh fw ivfchDhwzh jfl hboy, ow jkno#

Xvfj÷ powfwkochjh lh bëjkvb { jkao1Ivfchw cogdfw, ifcjkzow dfybhcow#¨Xvë nyhcjf fw fl vck}fywo( ¨Xvë nyhcjf fw fl pojfy jf low dkaow jf Jkow5 xvë nyhcjf fw fl Phjyf, xvë

nyhcjf wv avwzkgkh { xvë nyhcjf wv hboy(Wk }owozyow wvpkfyhkw lo xvf wvmyf fwf fwpâykzv# Poiyf dfybhco bâo# ¨Xvë hboy zhc nyhcjf fl wv{o, flhboy jf bkw hboyfw(

Yfgvfyjo, gobo wk hdoyh mvfwf, wvw nfwzow dhgkh bâ, gvhcjo low whikow, bkw wfjvgzoyfw, lf jkfyoc lhgkgvzh hl whiko fczyf low whikow#

¨Xvë ojko dhgkh bâ fl jf fwf fwpâykzv, fl bèw hbhjo jkwgâpvlo jf Hczvlko( Poiyf dfybhco bâo# Wvojko lo gfn÷#

 Chjh zfcno xvf jfgkyow yfwpfgzo jf hxvfllow dfgdow5 {h whiëkw xvf {o bkwbh, fc fwpâykzv, df jhjozojhw bkw ftkwzfcgkhw, jfwjf hxvfllh jfwnyhgkhjh { hmoyzvchjh fc xvf mvk Kykw, lh dfybowh yowh kcojoyh#Fc lh oiyh “Zf pfyjoco‒###lo jkaf zojo# Pfyo dh{ hllâ low yfwhikow jfl bëjkvb jf xvf bf wfy}â, xvf lowcozèkw hl lffylh { xvf lo gocwfczâ poyxvf fc fwh moybh dhwzh low fcfbknow lf dhc lfâjo, gobo co}flh#

Whzkwmfgdow fwzhbow fc fwzf bobfczo low fwpâykzvw5 fyh vco jf low jkwgâpvlow bèw hbhjo jf Hczvlko{ poy jfmfcjfy lo xvf ël lf dhiâh fcwføhjo phjfgk÷ { bvyk÷ goc ojko h low ghvwhczfw { h bâ, dhgocwfy}hjo fl ojko bh{oy { fw lo xvf bèw lo dh dfgdo wvmyky# Fw vc fafbplo bèw jfl hboy xvf ftknf lhlf{#

 Co zfcno pfybkwo phyh jfgky bèw do{# Nyhgkhw, dfybhcow bâow { jhjbf hnvh jocjf ow jfpowkzf bkhboy fc bkw mlvkjow#

Zfyfwh jf Afwñw

Hxvâ Zfyfwh gocmkfwhVch dkwzoykh fc bfboykhXvf co ioyy÷ lh fjhj lh }fyjhj5Lh jflkcgvfczf mvf fllh,Wkfcjo Kykw lh bvafy ifllh,Phyh wv mhzhlkjhj,Xvfjh gkfyzo fc wv bfboykh1Aofc, fc ojko, dhgf dkwzoykh,Bèw jf Afwñw fl hboy Poy xvkfc low jow hbhc { ojkhcWhl}h h Aofc { Zfyfwh

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 244/270

Powfwk÷c L# L#

¨Xvë doyyoy###Xvë doyyoy¨ ¨Xvë oiwgvykjhj, xvë phøow cfnyow zhc zvpkjow poy zojhw phyzfw¨ ¿Poy xvëdhgfc wvmyky zhczo h low fwpâykzvw? ¿Poy xvë co klvbkchc cvfwzyow ghbkcow?

¨Xvë fwpâykzvw gykbkchlfw¨ ¨Xvë doyyoyfw dhc dfgdo gocbkno¨ Fw }fyjhj xvf {o zobë vch }fcnhcqh,

 pfyo zhbikëc jf bâ wf }fcnhyoc { bf hdoyghyoc, jfwpvëw jf zhczo dhifybf dfgdo wvmyky#¿Poy xvë mvfyoc zhc bhlow gocbkno? ¿Poy xvë bf pfnhihc zhczo? Low phlow, lhw ghgdfzhjhw, low pfllkqgocfw, zojo fyh lâgkzo goczyh bâ fc low nyhcjfw { pfxvføow#

Fyh ckøo jf 8: høow gvhcjo bkw phjyfw bf fczyfnhyoc h fwh mhbklkh xvf zhczo bf bhyzkykq÷5 fllow wfmvfyoc h Fvyoph { co wf hgoyjhyoc bèw jf wv dkao5 {o co pojâh bèw yfwkwzky low zyhzow { ihafqhw xvf bfdhgâhc { fc}fcfcë h jow dkaow, low bèw bhlow phyh bâ5 lfw jk fl }fcfco fc fl ghmë, pfyo fl phjyf bfhdoyg÷ poy wvw pyopkhw bhcow#

Low jow dkaow wf llhbhihc Flfch { Aowfmh, fl phjyf, xvf hñc fc lh Zkfyyh fwzè, P# B#, {o H# P#Hyyfpfczkjo, }ko lh lvq#

¨Gvèczh kcavwzkgkh wf }f

fc zojow low xvf hxvâ cobiyh###low phjyfw, h ël lo hihcjochc,low ozyow jf cfnyh wobiyhgviyfc lh lvq jf fwzf ckøohl xvf zvfygfc wv jfwzkco, pfyo lh avwzkgkh hiochh Hczocko { lh lvq }f#

 ___________ 

Powfwk÷c B# P#

 Co}kfbiyf 80 jf 8;88

Ifcjkzow dfybhcow# Cow fcgoczyhbow whzkwmfgdow zojow low dfybhcow { fc whczh vck÷c xvf h }owozyow ow jfwfhbow { do{

zyhihahbow phyh yfgonfy fl yfihøo# Zyhihaèkw zhbikëc }owozyow { fwzhbow whzkwmfgdow { vckjow low jflfwphgko { low fcghychjow#

Pyfphyhjo fwzè fl ghbkco5 yfgkëc wfbiyhjo fwzè fl ghbpo { fl myvzo wf h}fgkch5 pyfphyhow h lh wkfnh, poyxvf lh gowfgdh wfyè hivcjhczf#

Wfczkbow bvgdow }vfwzyhw pfxvføfgfw, pfyo pyopko fw jf lh bhzfykh5 jobkchjlh, poyxvf bvgdowdfybhcow fwpkykzvhlfw goc }owozyow zobhc phyzf#

Pfcwhj xvf co fwzèkw wolow, { cowozyow pojfbow zhczo gvhczo bèw xvfyèkw }owozyow# Fwzècjfwgfcjkfcjo bvgdow fwpâykzvw xvf fc lhynow wknlow co ihahyoc h lh zkfyyh { do{ lh fcgvfczyhc dhikzhilf#Vcow zobhc bhzfykh phyh wfy phlhcgh jf wvw dfybhcow { ozyow ow jkgfc }vfwzyo jfify { ow gobvckghc lh}fyjhj, xvf do{ {h wf pvfjf jfgky#

Bhw wk }owozyow }kfyhkw lhw gyvgfw $lo jkno hwâ phyh xvf zojow lo fczkfcjhc+, ¨xvë jkmfyfcgkh¨ Vcow lhllf}hc zhc yfwplhcjfgkfczf xvf lh }kwzh dvbhch co pojyâh yfwkwzky wv iykllo5 pfyo ozyow lh llf}hc hñc zhcoiwgvyh, zhc ophgh, xvf hpfchw wf jk}kwh wv lvq5 zyhihahj zojow { jhj iykllo h }vfwzyh gyvq, fczocgfw lhgyvq co fw pfwhjh# Pfyo, fczyf }owozyow, bkyhow5 ghbkchj gobo fczyf dfybhcow poy lo xvf wkfbpyf ow

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 245/270

jkakbow1 “Hbhow low vcow h low ozyow‒ pfyo hñc cow jvflf oây h bvgdow llhbhyow logow# Fwhw woc hlbhw}hchw5 {h jhyèc myvzo, co ow kbpoyzf, wv }oq co zkfcf }hloy5 fllow }fcjyèc h pfjkyow gocwfao { whlvj,jèjwflow co wf low cfnvëkw, dhyëkw avwzkgkh, poyxvf lh phwk÷c jf lh bhzfykh, fl oynvllo jf wv kcwfcwhzfq, colfw pfybkzf }fy hñc lh lvq { w÷lo fczyf}ëc low gdkwphqow jf lh lvq xvf phyh fllow woc mvfnow mhzvow, poyxvfhñc wv gocgkfcgkh co fw ghphq jf gobpyfcjfy lh gkfcgkh#

 Co yfzyogfjfy, xvf fc }owozyow fwpfyhc low fwpâykzvw jf Jkow { fczyf }owozyow fwzè lh lvgdh5 }kfcfgobo }owozyow jfgâw, fl yflèbphno hczfw jfl zyvfco5 fl yflèbphno wf }f {h fc zojhw phyzfw, fl zyvfco cozhyjhyè fc wfy oâjo#

Hdoyh llfnh h }owozyow lh bhlfjkgfcgkh, poyxvf dhiëkw pvfwzo lh pykbfyh pkfjyh { fw l÷nkgo phyh lhoiyh wowzfcfjlh, goczkcvhjlh { gviykj fl fjkmkgko5 fwh fw }vfwzyh lvgdh#

Fw gkfyzo, cow jkyëkw, wkfbpyf cow jfgâw lo bkwbo phyh jhy èckbo { gocwvflo# ¿Poy xvë co cow jhkw loxvf cow vynf? Dfybhcow bâow, zfcëkw xvf phwhy poy zojhw lhw lâcfhw bhyghjhw fc fl plhco poy }owozyowbkwbow5 do{ phwèkw poy lhw jf lhw cfgfwkjhjfw, poy fl hnoiko xvf zojo kcnfckfyo phwh hl plhczfhy flfjkmkgko, hvcxvf dh{h hgozhjo ikfc fl plhco, poyxvf h vc ivfc hgozf fw cfgfwhyko lf wknh lh ivfchyfplhczhgk÷c, { lvfno zojo fw mègkl { }vfwzyo fwpâykzv jfwghcwh { lf fw mègkl yfgvyyky poy low bfjkowcfgfwhykow#

]vfwzyo fwpâykzv, lvfno jf phwhjhw lhw lâcfhw jf lhw jkmkgvlzhjfw, llfnh h lh lvq { wf whzkwmhgf jf wvwdfgdow#Pfyo hñc mhlzh, dfybhco, xvf lvgdfw goc low dfybhcow fcghychjow, mvfyzfw fc lh bhlkgkh, hwzvzow fc lh

jkplobhgkh, myfcëzkgow fc wv fyyoy###{, hwfwkcow wkc yfboyjkbkfczow5 {h whifw lo xvf zf jkwpocno, pfyo fczk fwzè lh bhfwzyâh jf lh fwzyhzfnkh { cowozyow gobo mkflfw }knâhw zf jhyfbow fl hlfyzh#

¨Od¨ Mflkgfw, bkw dfybhcow, xvf lvgdèkw poy lh ghvwh avwzh { vck}fywhl###[o lvgdë goc jfcvfjo,wknvkfcjo fl gocwfao jf bk bhfwzyo Afwñw5 zñ lvgdhw goc wv gocwfao, xvf fc fwpâykzv zf jh { goc fl gocwfaojfl Bhfwzyo jf low Bhfwzyow, cvfwzyo hbhjo Bhfwzyo Th}kfy, lh lvq bèw nyhcjf jfl fwphgko { fc gv{h lvqzojow cow ihøhbow# Xvf ow gkygvcjf fwh lvq ow jfwfh }vfwzyo dfybhco

Wkb÷c Zhjfo

[ zkfcf yhq÷c Zhjfo1Low logow, cow llhbhc logow,Poyxvf fllow {h woc zhc pogow,Xvf low gvfczo goc low jfjow,[ ow lo jkno jf }fyjhj#[, hjfbèw, woc zhc pfxvføowXvf low bkyo { co low }fo5Pfyo vc bkgyoiko fw pfxvføo###[ llf}h bvfyzf mhzhl#

Wf powfwkoc÷ fl dfybhco Avhc, { jkao1Do{ zyhkno iozkxvâc5 hvcxvf fwzhih lfaow zobë vc yhzo jf jfwghcwo phyh }fcky h h{vjhyow, poyxvf lo

cfgfwkzèkw#Bf hlk}k÷ vch mvfyzf cfvyhlnkh { h{vj÷ h }hykow dfybhcow# Lvfno lf kcxvkyâ hlnvch cozkgkh yfwpfgzo h

lh gvfwzk÷c jf Zyâpolk, { bf jkao1"¿G÷bo xvkfyfw, dfybhco bâo, xvf lhw pfwzfw co wf jfwhyyollfc fczyf zhczow bkhwbhw jf gkfczow jf

ghjè}fyfw xvf dh dhikjo kcwfpvlzow { low dh{ wkfbpyf? Pfyo co bf hzoybfczfw, xvf xvkfyo jfwghcwhy vcbobfczo fczyf }owozyow, yfzkyhjo jf hxvfllow doyyoyfw#

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 246/270

Fwzv}kbow goc}fywhcjo, woiyf fl ghwo jf Aofc, dhwzh xvf wf yfzky÷# Cozh#"Yfnâwzyfwf lh dkwzoykh jf Kzhlkh { wf fcgoczyhyè lhw zfyykilfw ihzhllhw dhikjhw fc fwzow jâhw fc lh

Zykpolkzhckh#

 _______________ 

Powfwk÷c Poyzkllo

 Co}kfbiyf 89 jf 8;88

Ivfchw zhyjfw, dfybhcow bâow#¿Poy xvë fwzh gocbogk÷c? ¿Poy xvë wf hlzfyhc low fwphgkow? ¿Poy xvë wf hnkzhc lhw bhwhw fc lh zkfyyh?

¿Poy xvë poy jocjf xvkfyh xvf }o{ ivwghcjo lh zyhcxvklkjhj, fcgvfczyo lh kcgfyzkjvbiyf? ¿Poy xvë flghow wf mvcjf woiyf bk ghifqh? ¿Xvë df mvcjhjo {o? ¿Xvë gyfjo bhlo jfmkfcjo?

¨Hd###co¨###Fw lh mhzhlkjhj lh xvf bf pfywknvf5 fw fl gobihzf, pyojvgkjo poy lhw kjfhw cvf}hw5 poy flgdoxvf jf lh lvq goc lhw zkckfilhw5 poy fl gdoxvf jf lh gkfcgkh goc lh kncoyhcgkh, { fl ojko, bk zkckfilh###

Bk hlbh zfcâh lh lvq jf lh gkfcgkh, pfyo co whiâh hbhy h bkw fcfbknow5 co, co fwzhih fc lh oiwgvyhzkckfilh, pfyo fwzhih fc fl gyfpñwgvlo xvf poy wv jfcwkjhj bf kbpkjk÷ }fy hczfw lh bhyh}kllh jf lh lvq xvfjh fl pfyj÷c jf low fcfbknow, hvcxvf lh lf{ chjh pfyjoch, { co dh{ fc fwzo goczyhjkggk÷c jf avwzkgkh#

Bk Bhfwzyo, bk hbhjo Bhfwzyo, }fcjkjo poy bvafyfw, fczyfnhjo poy vch bvafy xvf fc wv bhncâmkgh ifllfqh wf fcgviyâh lh gkgvzh xvf gfn÷ hxvfllow oaow dfybowow xvf yfgkiâhc lh lvq jf low bvcjowwkjfyhlfw, fc vc bobfczo pyfphyhjo poy low fc}kjkowow, poy low kbpozfczfw jf fczyhy fc lh cvf}h gkfcgkh#

Gocoqgo h low hvzoyfw5 fllow co wf jfwnhyyhc fl pfgdo jf joloy5 woc bhl}hjow { fl kcogfczf, fl whiko,wvgvbif poy lh gkgvzh, fclhqhjo fc wv kcogfcgkh, poy vch bvafy jf ifllhw moybhw, { {o, wv hbhjojkwgâpvlo, bvfyo ojkhcjo { goc fl hlbh phyzkjh jf joloy#

 Co df fwzhjo fc lhw zkckfilhw, wkco fc fl gyfpñwgvlo { fl fczyf}fyo jf lh lvq bf dh dfgdo wvmyky5 poy mkc, bf zyhfc jocjf {h co qvbih woiyf bk ghifqh fl ghow { hñc pfco poyxvf co lo hlghcqo5 lo llhbo poy zojhw phyzfw { co lo }fo { bk jfwfwpfyhgk÷c { bk ojko gyfgâh fc }fq jf hbfcnvhy# ¿Hghwo lh gkgvzh pvjojfwzyvky zv nyhcjfqh jf hlbh, lh lvq jf zvw oaow? Nykzhih hloghjo fc zojo kcwzhczf1 “¨Hczvlko###Hczvlko}fc¨‒ [o lo llhbhih gobo logo poy zojhw phyzfw### “Hczvlko###Hczvlko, }fc### ]kco fc fl gyfpñwgvlo { co pvfjo bkyhy5 xvkfyo }fy lh lvq, }fc###‒ { mvk oâjo, { co whlno jf bk hwobiyo5 lh lvq fwzhih fc Oykfczf { lhfcgvfczyo fc vc cvf}o phâw, { lh lvq woiyf ozyo xvf co fw Hczvlko# ¿Xvë phâw fw ëwzf? ¿Xvë lvq }fo woiyf}owozyow { woiyf fwzf xvf ogvpo? ¿Hghwo, }owozyow lf dhiëkw hyyfihzhjo lh lvq h ël? Pfyo# ¨Od, co¨ Fwzhlvq fw }vfwzyh, fw dkah jf }vfwzyo fwmvfyqo, jf }vfwzyo hboy { Hczvlko fwzè jfzyèw jf fwf gyfwp÷c { bfjkgf1 “Fl ojko, dfybhco bâo, co pvfjf hyykbhywf h bâ, pfyjoch, hbh‒#

Hczvlko###Hczvlko###]fc###Jfwgviyf fwzf }flo###co bf pyfwfczfw zvw }fyjvnow, jëahbf hiwoyify zvhboy { fczocgfw jfwgoyyfybf fl }flo# Jkbf jf vch }fq poy zojhw1 ¿G÷bo wf llfnh h lh lvq? [, ¿poy xvë hzk co zf }fo? Low dobiyfw fc xvf }fo lvq fc wvw myfczfw bf jkgfc xvf poy xvë hñc ojko# ¿G÷bo co ojkhy h xvkfc pfyjk÷ h xvkfc zhczo hbë?###[ h fwzow dobiyfw, Hczvlko lfw fcwføh low pykcgkpkow jf lh }kjh###¨Hczvlko, Hczvlko( Dhw hpyo}fgdhjo wv zkfbpo { dhw wkjo jfwpvëw###¿Df?###¿Fl bèyzky jfl N÷lnozh, { fwzèwhl lhjo jf lh xvf zf pfyjk÷? Wk zv hboy bf fcwføhwzf, ¿poy xvë ojko? Wâ, fwzh fw bk zkckfilh5 wâ, fl ojko, hzk co pvfjf llfnhy {###[o pfyjoco h lh bvafy dfybowh, xvf wk zv }fyjvno mvf, do{, poy wv fwmvfyqo, llfn÷ hzv hboy#"Lh fbogk÷c fyh zhl, xvf lh bhzfykh jfl bëjkvb dvio jf ivwghy hpo{o fc lh bfwh# Lvfno jkao1

¨Od, dfybowvyh jfl fwphgko(###Hdoyh zf }fo bèw ifllh poyxvf Hczvlko }h vckjo h wv gocwoyzf# Vc ifwo phyh ghjh vco { fwzh mloy jf myhnhczfw hyobhw xvf Kykw bf fczyfnh, h }owozyow lh jo{ fc wføhl jfnyhzkzvj5 bf yfzkyo, goyyo zyhw fl ghbkco lvbkcowo xvf bf jfah lh hboyowh phyfah5 lh }âgzkbh { wv

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 247/270

}fyjvno, poy fl hboy yfjkbkjh, xvf h bâ bf yfjkbh fl hboy, xvf fl hboy wfh fl yfjfczoy jf bkwdfybhcow# ]ol}fyë#

 Aofc

Lhw ghvwhw xvf }kiyhc

Fl hlbh jf Aofc,Hl }kfao { hl ao}fcGoc mvfyqh lf jknhc1“Hbh h zv dfybhco‒,{ wkfbpyf pfyjoch, pvfw lh omfcwh fw gdkgh{ fw nyhcjf###zv dfybhco#

 _____________ 

Powfwk÷c Poyzkllo

 Co}kfbiyf 89 jf 8;88

Phq fczyf }owozyowDfbf hxvâ# Yfgvfyjow jf bkw phwow poy lh zkfyyh###Dfbf hxvâ###]vfl}o fc fwpâykzv { }vfl}fc low xvf

fwzèc fc lhw zkckfilhw#Lh lvq fw w÷lo jhjh hl hboy5 bk jkwgâpvlo hb÷ hl bèyzky, pfyo ojk÷ hl }fyjvno, poy fwo bk jkwgâpvlo

dh wvmykjo5 co ihwzh hbhy h vco, dh{ xvf hbhy h zojow, fl ojko co pvfjf fczyhy fc lh lvq#Ël hb÷, pfyo co bkjk÷ lh jkwzhcgkh xvf dhiâh fczyf lh }âgzkbh { fl }fyjvno, { ël, lh }âgzkbh, dhiâh

bfjkjo fwzh jkwzhcgkh, { ifikfcjo lh gkgvzh pfyjoc÷#Zhbikëc fwzh lfggk÷c fw hpyopkhjh phyh lh dvbhckjhj, phyh xvf wv kczflknfcgkh f}olvgkocf fc lh

fxvkjhj { avwzkgkh, poyxvf co ihwzh dhgfy avwzkgkh, dh{ xvf dhgfylh goc fxvkjhj#]fy wk fl whiko wf yknf poy lh avwzkgkh { fxvkjhj5 { wk oiyh kcmlvkjo poy lh gocgvpkwgfcgkh, co dhyè

 avwzkgkh5 fc ghbiko, wk lkiyf fw jf lh gocgvpkwgfcgkh, lh lfzyh jf lh lf{ co lf wky}f, fw fl fwpâykzv jf lh lf{ loxvf yfkchyè fc wv yhq÷c { dhyè avwzkgkh fxvkzhzk}h#

Fc bk avkgko, dhiâh low jow polow opvfwzow1 lh }âgzkbh { fl }kgzkbhyko {, wkc vc bfjkhjoy, low jow polow gdoghyâhc5 pfyo fl hboy jf lh }âgzkbh fyh fl bfjkhjoy { jkao hl }kgzkbhyko1 “Zf pfyjoco‒, { low jow polow jkfyoc lvq#

Wkc fwzf bfjkhjoy, lh gocgvpkwgfcgkh dhiyâh zykvcmhjo5 goc fwzf bfjkhjoy, lh fxvkjhj wf kbpvwo { flhboy zykvcm÷, fl woioyco mvf jfcvcgkhjo, lh kcavwzkgkh ghwzknhjh fc wâ bkwbh { fl oynvllo dvbkllhjo fc wvzkfbpo# Wk bk jkwgâpvlo dvikfyh zobhjo fwzh lfggk÷c co dvikfyh wvmykjo, poyxvf fyh bfjky lhw jkwzhcgkhw5fczyf fl dobiyf { lh bvafy dh{ vch jkwzhcgkh poy lh bhzfykh, co poy fl fwpâykzv5 lh chzvyhlfqh jf lh bvafy fw jëikl phyh fl fcnhøo { fl woioyco, lf ihwzh fl kcgkfcwo jf lh hjvlhgk÷c5 lh kcmlvfcgkh jflkghjh jf lhghycf jobkch wv wfy poy lh }hckjhj jf low dobiyfw# Poy fwzo, hxvfllh wvgvbik÷ { fl whiko xvf dhiâhbfjkjo fwzf ghbkco, lh pfyjoc÷ hczfw jf gfyyhy low oaow#

Bk jkwgâpvlo whif xvf fwzhw jkwzhcgkhw dh{ xvf bfjkylhw { jf low whikow woc fwzhw lfggkocfw, dhwzh xvflow dobiyfw, poy lhw f}olvgkocfw, poy lhw ghâjhw { lhw yfdhiklkzhgkocfw, lf{ nfcfyhl poy lh xvf zojow phwhc{ dfbow phwhjo, lo wfphc5 lh avwzkgkh fw wfgvcjhykh, f}olvzk}h, { yfwpocjf hl nyhjo jf gvlzvyh jf ghjh pvfilo5 df hxvâ poyxvf fw zhc }kzvpfyhilf fc }vfwzyo bvcjo lh lf{, jf vc bobfczo h ozyo bobfczo#

Fwzhbow fc lh vckjhj, vckjhj xvf ihwzh phyh lh avwzkgkh gvhcjo wf yfgocogf jfczyo jfl nyhco jf hyfch

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 248/270

jfl bvcjo fc xvf }k}âh, { wf yfgocoqgh fwzh vckjhj { woiyf low pykcgkpkow ivwxvf lhw ghvwhw, lhwfcgoczyhyè fc lh nyhc lf{ jf lh gowbolonâh vck}fywhl, fc lhw fwmfyhw xvf }fkw#

¿Xvë dh{ fc low fwpâykzvw { xvë woc fllow? Nyhcow jf hyfch jfl kcbfcwo gowbow, xvf poy lhwf}olvgkocfw, poy lhw ghâjhw, poy lh yfdhiklkzhgk÷c, dhc whikjo bfjky lhw jkwzhcgkhw { wf dhc flf}hjo poy wvw lvgdhw5 low dobiyfw jf lh zkfyyh, poy lh lvgdh zkfcfc xvf flf}hywf, pfyo gh{fcjo { lf}hczècjowf poy lo

yfwihlhjkqo jfl ghbkco hygkllowo jf lh bhzfykh5 pfyo wv fwpâykzv wvmyf fc fwhw ghâjhw { hpyfcjf h bfjky lhwjkwzhcgkhw jf wvw phwow { lh mvfyqh jf ghjh vco jf ëwzow, phyh wviky lh pfcowh pfcjkfczf5 pfyo co ihwzhxvf ël bkjh lh jkwzhcgkh jf wvw phwow, zkfcf xvf }fy jf co ghvwhy jhøo h vc zfygfyo ck h vc wfnvcjo5 bkjkwgâpvlo fwzhih whzvyhjo jf hboy { co }ko lh lvq, poy wv mhlzh jf bfjkjh, poyxvf fc wv bvgdo hboy ghvwhih jhøo h vc wfnvcjo, xvf fyh lh xvf poy wv jfiklkjhj jf bvafy, { poy fl hbikfczf, co pojâh bfjky fwzhw jkwzhcgkhw#

Lh bfjkjh jf fwzhw jkwzhcgkhw zyhf lh vck÷c wkc jkmfyfcgkhw, { lh mhlzh jf fwzh bfjkjh dh zyhâjo fwhwyhqhw, ghwzhw, glhwfw { zfyykzoykow#

Dfbow llfnhjo low fwpâykzvw lvgdhjoyfw hwkëcjocow hl fwpâykzv jf lhw lf{fw, { co h lh lfzyh xvf bhzh flfwpâykzv jf lh lf{#

Fwzh fw lh lf{ jf lhw f}olvgkocfw { ëwzf fl llhbhjo h low dobiyfw jf lh lf{5 { low fwpâykzvw xvf

 pfyfnykcèkw poy fl yfwihlhjkqo ghbkco jf lh ghycf, jfiëkw bfjky bv{ ikfc lhw jkwzhcgkhw phyh xvf lh lvqco wfh fbphøhjh poy lhw zkckfilhw fc xvf {hgfc low xvf hñc co whifc bfjky lhw jkwzhcgkhw fc lh lf{ { fclow wfyfw#

Fl Phjyf fw avwzo { dh{ }hykfjhj fc ghjh kcjk}kjvo# ¿G÷bo xvfyëkw xvf vch wolh lf{ jf low dobiyfwykah zojhw lhw bhzfykhw? Pfyo lh lvq co pvfjf pfcfzyhy dhwzh xvf fl fwpâykzv whif bfjky lhw jkwzhcgkhw, lhwjkmfyfcgkhw wogkol÷nkghw jf low kcjk}kjvow, { ëwzh fw lh vck÷c jf kjfhw, poyxvf wf ghlgvlhyè fl nyhjo jfghjh vco#

Lh knvhljhj jf ghwzkno fc lh lf{, fw vch kncoyhcgkh5 fw lh }olvczhj jf lh bhzfykh, { wk wf powpocf hlfwpâykzv, fw vch mhlzh jf bfjkjh, fw hcjhy fc ghbkco oiwgvyo, wkc lvq, woc “Low jow polow gfyyhjow fcgkygvkzo, wkc bfjkhjoy‒#

Lh bfjkjh jf lhw jkwzhcgkhw fw lh lvq xvf }kfcf jf lh gowbolonâh vck}fywhl5 fw fl cëgzhy xvf fcjvlqhlh }kjh jf lvgdh jfl bvcjo zkfyyh { jf low bvcjow kcmfykoyfw#

Lh ghycf }hgklh, poyxvf gyff jf wv jfyfgdo hlno jf lh lf{ { co lo gobpyfcjf wkco gvhcjo wvyfdhiklkzhjoy, fl fwpâykzv lf jh lvq# Pfyo co wf gobpyfcjf fwzo, poy vc pyfavkgko oyknkchl, poy fl xvf dhc phwhjo yflknkocfw, wogkfjhjfw { chgkocfw5 fwf pyfavkgko fw lh yëboyh jfl fwpâykzv, fl zfyyoy h lh bvfyzffzfych#

Low bkwkocfyow ow dhc jkgdo { ow jkyèc xvf fl Phjyf co ghwzknh h wvw dkaow { xvf $wk fl Phjyf lofczfcjëkw “Jkow‒+ Jkow co cfgfwkzh dologhvwzow, lf hnyhjh fl pyonyfwo jf wvw dkaow { phyh fllow xvkfyf lhnyhcjfqh xvf gocxvkwzfc#

[o ow lo jkno1 llfn÷ fl pyonyfwo, kckgkhjo, co fc low bkwzfykow jf lh chzvyhlfqh $lh chzvyhlfqh co zkfcfbkwzfykow+, wkco fc fl fwzvjko jf lh gowbolonâh, jocjf fl Phjyf zkfcf fl lkiyo hikfyzo, wkc hnvhyjhy wfgyfzoh wvw dkaow5 { gvhcjo dh{h hpyfcjkjo fc fwf nyhc lkiyo h bfjky lhw jkwzhcgkhw, pvfjf jfgky fl dobiyf1 dfllfnhjo h lh bfjkjh, poy bk pyopko fwmvfyqo#

Pfyo fl dobiyf wf yfzhyjh poy low yfwvlzhjow jf }vfwzyhw gkfcgkhw jëiklfw { hñc xvfjh fl bhl boyhl,jfl pyfavkgko { jfl bkwzfyko5 { {o ow lo yfpkzo1 fl bkwzfyko co dh ftkwzkjo# Jfwjf fl pykcgkpko dhwzh fl mkc pvfjf fl fwpâykzv hpyfcjfy5 co dh{ bèw bkwzfyko xvf lh fzfyckjhj jfl pyonyfwo, poy fl gvhl wkfbpyf wf}k}f fc fl pyfwfczf# Poy fwzo, }vfwzyo fwpâykzv, fc gobikchgk÷c goc wv pyfwfczkbkfczo, }hlkjo jf lhbhzfykh pfymfggkochilf, ivwgh { yfivwgh fl bèw hllè1 xvkfyf lkifyzhywf jf lh opyfwk÷c { }k}ky lh lkifyzhj jflNyhc Gowbow, poyxvf fc fl fwpâykzv fwzè kbpyfwh wv powfwk÷c#

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 249/270

Ivwghc low dobiyfw fl pykcgkpko jf lhw gowhw, goc wvw gkfcgkhw, jëiklfw, poyxvf woc bhzfykhlfw { fwzow pykcgkpkow jfl fwpâykzv wf fwghphc hl hcèlkwkw dhwzh xvf fl dobiyf, poy wv f}olvgk÷c, poy wvw ghâjhw {yfdhiklkzhgkocfw, lf}hczh fl }vflo hl gfczyo jf lh lvq { jfwgoyyf lh goyzkch xvf fcgviyf fwow wfgyfzow5 pfyoco fczyhyè fl dobiyf fc powfwk÷c jf fwow wfgyfzow bkfczyhw co lf ykah fc zojow wvw hgzow fl hboy, xvf fwlh lf{ hyb÷ckgh jfl vck}fywo#

Fl Phjyf fw woiyko { w÷lo pkjf h wvw dkaow fl hboy5 { poy fl hboy fc fl fwpâykzv fw zfcjfcgkh }fcky hwvw hmkcfw, phyh hjflhczhylfw fwzf jfify jf hbhy { poy fwh lf{ nyhcjf, ñckgh { vck}fywhl zyhihahbow lowfwpâykzvw { zyhihahc low dobiyfw hl gocogfylh#

]owozyow dhiëkw oâjo cvfwzyh }oq { zyhihaèkw poy gocogfy fwzh lf{, poyxvf }vfwzyo fwpâykzv dh }kwzo flyfwvlzhjo jfl hboy { lh vck÷c jf low bvcjow wvpfykoyfw5 {, fczyf }owozyow, dh{ xvkfc dh dhikzhjo fchlnvco jf fwow bvcjow { zhbikëc xvkfc dh }kwzo lh lvq jf bvcjow wkjfyhlfw {, ëwzow, whifc xvf fc ëwzf,gobo fc low ozyow bvcjow, lo bhzfykhl fw zyhcwkzoyko { w÷lo fl hboy pfyjvyh, poyxvf fw lh lf{ jfl Phjyf5fllow ow jkyèc lo xvf wv fwpâykzv dh }kwzo5 Afwñw lo jkao, gobo lo pojâhc fczfcjfy fc wv zkfbpo5 pfyohcvcgkhih hl xvf do{ ow jkyâh lh }fyjhj, wkc wâbiolow ck phyèiolhw { wf gvbplf#

Fl hlbh fcghychjh, zhbikëc cfgfwkzh wfczky lh mvfyqh jfl hboy, { gvhczo bèw mvfyzf fw lh bhzfykh phyhyfwkwzky lh gocgvpkwgfcgkh, zhczo bèw wkfczf fl hlbh lh lvq xvf lf jh fl fwpâykzv { fw gvhcjo bfaoy 

gobpyfcjf lh lf{ xvf yknf low fwphgkow wkc mkc { mkah vc ñckgo oiafzk}o, gobo wv pvczo jf bkyh, gv{ooiafzk}o fwzè fc fl gfczyo jf lh lvq { jf lh lf{ { fw fl xvf llhbhbow Phjyf, gv{o cobiyf vck}fywhl {h lfwllfn÷ h wvw dkaow jf lh zkfyyh1 FLOK#

Gvhcjo fl fwpâykzv dh pojkjo pfcfzyhy wv pfcwhbkfczo fc hxvfl gfczyo, dh gocogkjo lh glhyk}kjfcgkhjf lhw gowhw xvf lf yojfhc { lf h{vjh fl hlbh h jhy moybh h cvfwzyo pfcwhbkfczo, jf lh hybocâh vck}fywhl{ df hdâ fl lhqo jf vck÷c jf lh vck}fywhlkjhj, lhqo pojfyowo f kcfwpfyhjo, gvhcjo co wf zkfcf lhglhyk}kjfcgkh5 lhqo bènkgo, gvhcjo fwzè wf zkfcf5 { fwf lhqo vynf jhylo h gocogfy, poyxvf fw fl ghbkco phyh lkiyhy jf lh opyfwk÷c h low opykbkjow xvf {h, fc wv pyozfwzh pkjfc fwf ghbkco#

Fwzh fw lh ñlzkbh zykcgdfyh jocjf wf hpo{h fl fcfbkno xvf gobihzâw5 fw lh xvf dhiâhc gyfâjokcftpvnchilf, pfyo goc lh glhyk}kjfcgkh lh jfwgviykwzfkw { lh glhyk}kjfcgkh ow dkqo }fy lh hybocâhvck}fywhl# [h zfcëkw fl mvcjhbfczo jf lh lf{, hyb÷ckgh, nyhcjf, ñckgh { vck}fywhl, xvf zhbikëc dhcfczyf}kwzo low opykbkjow { poy fwo lh yfglhbhc { w÷lo fwpfyhc xvf dh{h xvkfc wf lh jknh { lo yfgoyjhyèc5{ lh zykcgdfyh wfyè ogvphjh poy fl gocxvkwzhjoy#

Fl fcfbkno, fc wv zykcgdfyh {h co pyfwfczh hybhw, poyxvf co lhw zkfcf, { fwhw hybhw, wk zv}kfyhglhyk}kjfcgkh, whiyâh xvf lhw zkfcf fc fl w÷zhco { lhw zkfcf ol}kjhjhw#

H fwzh lvgdh ow kc}kzhbow5 fl ghbkco {h lo whiëkw { zhbikëc wvw whlkjhw5 low fwpâykzvw jfl Phjyf owhgobphøhc5 pfyo, }owozyow wokw fl èyikzyo jf low Gocwfaow jf Wk÷c5 zfcëkw glhyk}kjfcgkh, pojfy {

}olvczhj { co yfzyogfjfyëkw#

Dhwzh wokw dobiyfw xvf bfjâw lhw jkwzhcgkhw fczyf low dobiyfw { low fwpâykzvw jfwghcwhbow poy fwzf pyogfwo jf cvfwzyh bkwk÷c#

Fwzhj pyfphyhjow h lh gocwknch5 co ol}kjëkw lh bfjkjh5 pfyo co ghvwëkw jhøo h vc zfygfyo ck h vcwfnvcjo { pyoglhbhj lh lf{ jf hboy { lh hbckwzâh gvhcjo fl fcfbkno zobf fl pvfwzo fc wv ñlzkbhkbpowkilf jfmfcwh# Lh phq wfh fczyf }owozyow, fl hboy ow vch# Phq#

 Afwñw jf Chqhyfz 

¿Xvë wk fw bhfwzyo Afwñw?]h{h###jânhlo fwh pkfqh#Jf bfjkjhw###jf ftpfykfcgkh,Jf hboy, dhwzh h Iflqfiñ###

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 250/270

Iflqfiñ###¿dh dfgdo hlno bhlo?Wk fw kcnfckowo co fw bhlo,Poyxvf zobh ikfc bfjkjhw,[ xvkfc bkjf fw whiko { gvkjhJf co dhgfy jhøo ck mv###

Fwo, w÷lo fw jf low###nhzow# _________________ 

Powfwk÷c Poyzkllo

 Co}kfbiyf 89 jf 8;88 $doyh 90+

Jvflf fl hlbh, { co jkno goyhq÷c, poyxvf goyhq÷c, co zfcno#Bhw jvflfc lhw wfcwhgkocfw, { cfnhy lh }kjh hl hlbh fw cfnhy lh lvq hwzyhl###¨Xvë pykcgkpko { xvë

mkc¨ ¨Od, ifllfqh¨ ¿Poy xvë zhczh }hykfjhj? Gvhcjo fl hlbh wf ftdkiâh { hjxvkyk÷ lvq wkjfyhl, yfgoyykfcjo

vc wolo jâh fl bvcjo jf }kjh yfhl, fl mlvao lf llf}h h vc bvcjo, fl yfmlvao h vc lkzoyhl { fl gfczyo wfjflkbkzh h jocjf jfif bhcjhy wvw kbpyfwkocfw, wvw gvkzhw { lo xvf pvfjf ghczhy#Poyxvf jfczyo jf lh lf{ chjh ftzyhøo jfif fwzhy, poyxvf lo ftzyhøo fw goczyhyko h lh nyhc lf{ wkjfyhl5

{ w÷lo fl ojko fw ftzyhøo, goc bèw zojo wv hywfchl5 { fl hboy fw nyhc bhfwzyo xvf fl hlbh fcgvfczyh hxvâ{ hllè, poy fl xvf, jfl lkxvfc, dhwzh fl dobiyf dh jf llfnhy#

Fl dobiyf fw fl pojfyowo jfl zfyy÷c chzvyhlfqh, { fc wâ hwvbf lo hjkpowo jf lh hñc kbpvyh bhzfykh, pfyo fl cfvzyo fwzè fc fl lkxvfc { wknvf hl dobiyf fc wv fcjfgdh, fc wv ghow { mvlnfcgkh { fl ghbkco lfwføhlh dhgkh wv jk}kch dfyfcgkh#

Zojo fw nyhcjf, zojo fw ifllo, hñc fc lh bâckbh zkfyyh dh{ nyhcjfqhw xvf ow kcjkghc lo nyhcjf jflmkybhbfczo5 low bhyfw fc wv iyh}vyh, lhw iykwhw fc wvw gocgkfyzow, lh ckf}f goc wv ilhcgvyh { lhw mloyfw {fl jfwkfyzo { lhw mkfyhw { lhw h}fw, { fl yfpzkl goc wvw }fcfcow, zojo fc lh zkfyyh ow kcjkgh o nyhcjf jflmkybhbfczo# H oiyhy fl dobiyf jf hgvfyjo, jfczyo jf lh gyfhgk÷c, gobo gyfhjo ël fwzè, lf llf}h h lhmvfyqh hl cfvzyo5 { gvhcjo ël }f lh }fyjhj, dhgf h lh chzvyhlfqh nyhcjf, ifllh f kjfhl5 { zojo fllo lfyfboczh h lh nyhcjf bhafwzhj jfl gyfhjoy kcwocjhilf, fl xvf dhikzh kcbvzhilf lh nyhc Wk÷c wkjfyhl#

¨Lh Nyhc Wk÷c wkjfyhl(###Kcbfcwh gkvjhj jf Jkow, xvf fc zojhw phyzfw wf fcgvfczyh { fc ckcnvch phyzffwzè, phyh fl hlbh xvf, fc zkckfilhw, ghbkch poy wv bhljhj5 pfyo fl hlbh pyonyfwk}h lh jk}kwh, bhw,hlghcqhy, co lh hlghcqh5 fwzè “Wkfbpyf bèw hllè‒# Ghbkch###lf jkgfc vcow# Ghbkch###ozyow lfjkyèc###Ghbkch kcmkckzhbfczf { ghbkch wkc gfwhy###Ghjh }fq fwzèw bèw gfygh5 bhw, hlghcqhylh###Ah###ah###, fwkcmkckzh, fw fzfych, h wv mkc co llfnhyèw# Wkno ghbkco#

Vc }khafyo jfl fwphgko

¨Fd, }khafyo jfl fwphgko(###}f jfwphgko, }f jfwphgko###xvf wk hpykfzhw lhw goyyfhwvc lâo dhgfw { co gyfhwxvf wf jfwfcyfjh mègkl#Lh jf}hchjfyh fw myènkl,Fw myènkl, ¨myènkl bhzfykh(]f jfwphgko, }f jfwphgko###

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 251/270

Wk }hw hpykwh zyopkfqhw,Jfwphgko, llfnhyèw mègkl#

 ________________ 

Powfwk÷c B# P# Co}kfbiyf 8: jf 8;88

Wf powfwkoc÷ { goc yfwoplkjow { nfwzow cow phwo hlnvcow bkcvzow5 }k lo pfwhjo jf wvw mlvkjow, lfftdoyzë goc hboy { w÷lo nfwzow jf jfwpyfgko cow jko5 fczocgfw lf yfgoc}kcf fc cobiyf jf lh avwzkgkh jfJkow { wf lf}hcz÷ jhcjo mvfyzfw nolpfw fc lh bfwh { wf mvf#

Fyh fl xvf mvf Mflkpf KK, yf{ jf Fwphøh#Wf }ol}k÷ h powfwkochy ozyo fwpâykzv xvf gocogâ hl whlvjo { jkao1Lh fzfych phq wfh fczyf }owozyow, dfybhcow bâow, dkaow hbhjow#Woypyfwh ow jo{, ¿co fw gkfyzo? Hlfnyf }fcno fczyf }owozyow5 pfyo hñc vch pfch zyhkno zhbikëc1 fwf

fwpâykzv xvf zhczo wvmyf co dh hzfcjkjo ck h bkw yvfnow { wñplkghw, xvf hvcxvf pfxvføhw, bk cobiyf fc}kjh }fcfyhih5 pfyo h low Bhfwzyow zhbpogo hzfcjk÷ { {o }fcno h jfgkyzf, dkao hbhjo, xvf gvhcjobhcjhbow vc fwpâykzv yfifljf { “Bhlknco‒, gobo }owozyow low llhbèkw, fw poyxvf zyhfc yf}vflzo flfwphgko { fw pyfgkwo xvf ftzyfbfw zv hboy wkfbpyf5 zv dvbkljhj, h }fgfw, { zv pojfy, wkfbpyf, wkcdfykylfw fc wv hboy pyopko dhw jf vwhy, xvf gvhcjo pyfwkfczh lh lvq, {h okyè cvfwzyhw wñplkghw# Do{ codfbow pojkjo dhgfycow oây5 fw hxvfl nvfyyfyo mkfyo xvf hñc gocwfy}h wv ghyègzfy kcjobhilf h pfwhy jfwvw wvmykbkfczow, { fw doyh jf xvf }fh lh lvq, { fw cfgfwhyko phyh lh nyhc oiyh jèywflh h ëwf { h hlnvcowbèw xvf {h zfcëkw hpvczhjow#

Wâ, ozyh }fq bhcjhyfbow fwf bkwbo fwpâykzv# ‗Bhjyf, zyhfjlo fl }kfycfw#"Wâ, fw pyfgkwo yfbkzkylo hlfwphgko goc lvq, { ow hwfnvyo, dkaow hbhjow, xvf wfyè vc hgoczfgkbkfczo#

[o df }fckjo goc ël fc hboy, poyxvf co pojâhbow jfahy h lh xvf cow pyfwzh goc wv bhzfykh wvhvtklko, goc zhc pfwhjow mlvkjow, poyxvf, {h xvf fwzè yfifljf###co jfif wfy kcmlvkjh goc lh pfwhczfq jffwzow poiyfw dfybhcow#

Fl }kco xvfykfcjo wfy wolo, xvfyâh pojfy bèw xvf zojow5 gobo ëwzf dh{ hlnvcow xvf fw cfgfwhykohvtklkhy, poyxvf bvgdow wvmyfc { cowozyow wvmykbow5 pfjkj poy fllow fc vck÷c { hboy#

Vch hj}fyzfcgkh zf dhyë, dfybhco1 gvkjhj bvgdo jf }vfwzyo pojfy, fw nyhcjf, { gobo poy avwzkgkhdo{ lo zfcëkw fc hggk÷c5 w÷lo vc jfwfo jfl ikfc o jfl bhl zyhf mvcfwzhw gocwfgvfcgkhw phyh vc fwpâykzv zhcyfifljf5 yfzkyh zv pfjkjo jf pfch bh{oy, poyxvf cfgfwhykhbfczf lh zfcjyâh goc w÷lo zv jfwfo5 }fo zv ivfch kczfcgk÷c fc fcwføhylf lh bh{oy oiwgvykjhj { lh lvq, pfyo fw vc fwpâykzv pojfyowo { mkfyo {goc}kfcf co hbhynhylo bèw# Yfzkyh zv pfjkjo { pfjkj hl Phjyf poy ël { poy zojow { hzyhfjlow poy fl hboy5zobhj bk fafbplo { oâjbf gvhcjo bf jkykao h low bèw jfwnyhgkhjow# ]fckj dhgkh bâ, dkaow bâow, { whifjxvf {o ow jhyë gocwvflo, }fckj { }fj lh mflkgkjhj xvf noqhc low xvf goc dvbkljhj bf llhbhyoc { o{fyocbk }oq { bk gocwfao# ]fckj h bâ, fcmfybow jfl hlbh { jfl fwpâykzv, { {o gvyhyë lhw llhnhw jf }vfwzyhbhzfykh, wk gvyo lhw nykfzhw jf }vfwzyo fwpâykzv# ]fckj h bâ low xvf phjfgëkw pfywfgvgk÷c { ow llf}hyë hl avfq xvf fl Phjyf bhcj÷, fl xvf }fyè fl }hloy { lh mf fc }owozyow bkwbow, { fczocgfw }vfwzyo plhcfzh wfyèfl fjëc jf lhw hlbhw, poyxvf fl hboy jvlgkmkghyè }vfwzyh ftkwzfcgkh#

H fwzow llhbhjow hgvjkfyoc zhczow fwpâykzvw, xvf phyfgâh vch kcbfcwh bhckmfwzhgk÷c { wf lfw dkqo pyfwfczky lh lvq#

"Zyhfjbf jocjf jfpowkzhy bk hboy xvf ow jfao, { lh ifcjkgk÷c jfl Phjyf#

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 252/270

Lh fzfych phq ow jfwfo

Bhyâh jf Chqhyfz 

 ________________ 

Powfwk÷c B# P#

 Co}kfbiyf 8= jf 8;88

¨Xvë pykwk÷c doyyoyowh( Jfczyo jfl hnvh myâh { fczyf fwzow ihyyozfw# ¨Xvë pogh gobphwk÷c(###Wolh, hihcjochjh, bk bhjyf co }kfcf h }fybf# ¨Poiyf bhjyf bâh( ¨Xvë joloy phwhw poy zv dkah( ¨Xvë

jfwnyhgkhjh wo{, poy hxvfl kcmhbf xvf dh avnhjo goc bk docoy, xvf poy hboy lf fczyfnvë#

¨Poy Jkow, bkwfykgoyjkh(###Wèghbf jf hxvâ, jf fwzh hnvh###Pfyo###Fwzh }oq co fw lh xvf okno ozyhw}fgfw###

¿Xvkëc fyfw? ¿Fyfw bk avfq? ‗Wâ, wfyë zv avfq, pfyo jf phq phyh zv fwpâykzv5 jkbf lo xvf dhw dfgdo, cozfbhw lh wfczfcgkh, xvf bk avwzkgkh fw jf hboy5 pfyo gobpyfcjf xvf co fyfw {h bvafy jf ghycf, xvf w÷lofyfw fwpâykzv, { xvf low ihyyozfw { hnvh xvf hñc wkfczfw, w÷lo fwzèc fc zv gfnvfyh, poy fl ojko# Wknvf hdoyh{ jkbf poyxvë wvmyfw#

"[o zfcâh h bk pyobfzkjo, xvf lo hbhih { ël zhbikëc5 poy fl hboy xvf cow zfcâhbow bf }fcgk÷ { lffczyfnvë bk docoy5 lvfno wf bom÷ jf bâ, poyxvf ozyh bvafy zv}o lh gvlph { hñc wf ivylhih ël jf bâgvhcjo bf fcgoczyhih { lf pfjâh xvf whl}hyh bk docoy#

Bf hybë jf vch ch}hah { wf lh glh}ë phyh whl}hy bk docoy pkwozfhjo, lo dhyâh ozyh }fq# ¨Gvèczo bfdkqo phjfgfy(###

"Pvfw, dfybhch, wk pfywkwzfw fc fl ojko, {o co pojyë whghyzf jf jocjf fwzèw5 zñ phjfgfyèw { zv bhjyfzhbikëc5 fc ghbiko, pfyjoch h zv fcfbkno { }fyèw h zv bhjyf { powffyèw hl dobiyf xvf hbhihw#

"Pfyo, ¿xvë avfq fyfw xvf hwâ bf dhilhw? ‗[h zf lo jkaf, bk avwzkgkh fw jf hboy5 jkbf j÷cjf mvf fwzo,zv cobiyf { fl jf zv }âgzkbh# ‗Pfyo###g÷bo xvf zf jknh j÷cjf mvf, ¿pvfw, hghwo, co fwzo{ fc È}klh?###

"Poiyf fwpâykzv5 fwzèw fc Hbëykgh###"Wk h Hbëykgh cvcgh mvk ¿g÷bo fw fwzo? ‗Gvhcjo pfyjocfw { }fhwlh lvq, zf lo ftplkghyèw zojo#

"Pvfw, ikfc5 wo{ jf È}klh, bk pyobfzkjo, Aowë5 {o, Aowfmkch Nolbf#"¿Gocogfw h Zfyfwh jf Afwñw? ‗Wâ, lh }fâh fc wv Knlfwkh#"¿Pfyjochw h zv wfjvgzoy? ‗Wâ, lo pfyjoco# ‗ 

Jf bojo xvf wk lo }kfyhw, ¿co lo bhzhyâhw? ‗Co#" Llhbh h Zfyfwh jf Afwñw, xvf fllh zf hgobphøf, { hiyflow oaow jf zv fwpâykzv { }f h zv hbhjo#"¨Od(###¿Xvë fw fwzo? Fwzo co fw lvq, fw mvfno, {, ¿xvë }fo?¨H{###Aowë(###Wâ, zf pfyjoco#

Dfybhcow, nyhgkhw###¨Xvë omvwghgk÷c poy fl ojko¨ Do{ co pvfjo bèw5 ow jfio vch nyhzkzvj, }ol}fyë,hjk÷w#

 Aowfmkch Nolbf

Xvfj÷ powfwkochjh lh bëjkvb, { jkao1Poy mkc, nyhgkhw hl Phjyf5 ikfc}fckjow wfèkw#]fcno vc bobfczo h jfwghcwhy jf bkw zhyfhw### ¨Xvë ghbphøh, dfybhcow, jfwjf xvf co ow df

dhilhjo(###¨[ xvë wkcwhioyfw phwë poy bk pyozfnkjo5 {h fwzè ghbikhjo5 fw gkfyzo xvf bvgdo dh pfchjo {co bfcow cowozyow5 { gobo cow hlkbfczhbow jf cvfwzyo ikfc, gobo ow mhlzh, phjfgfbow# Cowozyow co

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 253/270

cow hlkbfczhbow jf lo xvf }owozyow llhbèkw plhzh, pfyo }owozyow lh cfgfwkzèkw { hlno cow llfnh h cowozyow5wk fllh ow h{vjh h phwhy lh }kjh zyhcxvklh, zojo fw ivfco#

Xvë mflkgfw wfyâhbow low fwpâykzvw wk co zv}këyhbow h cvfwzyo hlyfjfjoy fwpâykzvw $jfahjbf jfgkylo poyxvf hwâ lo fczfcjëkw+ kcmfychlfw, hvcxvf low llhbhbow jf ghifqh jvyh { woc low xvf cow jfwo{fc fclhw ftdoyzhgkocfw { wf }kfcfc h yojfhyow, h kcmlvfcgkhyow bhl { cow zkfcfc fc goczkcvhjh lvgdh {

 phjfgfbow poyxvf ow dhgfc ghfy# Hdoyh }o{ h yfwpocjfy lh }vfwzyh jkwgvwk÷c xvf dhiëkw zfckjo# Poiyfwdfybhcow bâow, ¨xvë fxvk}oghjow fwzèkw¨ Zfcfj bèw bkfjo hl bvfyzo xvf hl }k}o5 fl }k}o pojyè dhgfyowjhøo, pfyo ël zhbikëc wf ftpocf h yfgkikylo jf }owozyow, {, h bfcvjo, fl zfyyoy jfl vco hl ozyo f}kzh flbhl jf low jow5 pfyo jfl bhl fwpâykzv, ¿g÷bo ow lkiyhyëkw, wk oiyh h bhcwhl}h? Fl bfjko fw w÷lo lhoyhgk÷c5 pfyo ëwzh co wkfbpyf ifcfmkgkh hl bobfczo wk fl fcfbkno fw vc ghifqh jvyh#

Fw gkfyzo, jf zojo lo xvf dhw }kwzo $jkyknkëcjowf hl dfybhco Nocqèlfq xvf hwkwzâh poy pykbfyh }fq {fw bëjkvb }kjfczf+, phyzf fw }fyjhj5 pfyo, fc lo jfbèw, zhbikëc dhiëkw jf dhgfy pyo}fgdo, fwzvjkhcjo5fczyf low bkwzkmkghjoyfw, low dh{ jf zhl pojfy { hwzvgkh, xvf fc chjh wf phyhc { lo yfpyfwfczhc jf bojoxvf co fw bv{ mègkl jkwzkcnvkylo# Fwow yâow jf whcnyf, low fwpâykzvw flf}hjow bv{ yhyh }fq loyfpyfwfczhbow {, lhw bèw jf lhw }fgfw, }vfwzyh bhzfykh kbpfymfgzh fw lh ghvwhczf jf fllow5 pfyo, cowozyow,dfybhcow fwpkykzvhlfw, cow yojfhbow jf fwhw ghifqhw jvyhw phyh hwâ f}kzhy fl bhl#

]owozyow pojëkw oây cvfwzyhw }ogfw, wk bvgdhw }fgfw pvwkfyhkw gvkjhjo, gvhcjo wfczâw lhw bhlhwkcmlvfcgkhw#Hxvâ, fc fwzf bobfczo, ow yojfhc bèw jf vc bkll÷c jf fwpâykzvw, xvf hlnvcow o{fc { zojow pojëkw

oây5 hmkchcjo low wfczkjo, zojow llfnhyëkw h oây { fczocgfw fl fwphgko wfyè pvykmkghjo#¨Xvë zkfbpo, dfybhco bâo, xvf co zf dhilo, { h bâ ghwk bf dhw ol}kjhjo¨ Hxvfllh bhzfykh zhc

kbpfymfgzh zv}o lh gvlph jf bvgdhw gowhw5 oyhj poy fllh, dh{ xvf whl}hy h wv fwpâykzv xvf pyoczoyfgkikyfbow fczyf cowozyow, co lh jfahyfbow, poyxvf wfyâh zfyykilf#

Gvhcjo pyfgkwëkw, dfybhcow, phyhj oâjo, xvf bvgdow jf }owozyow pojëkw oây { wfyëkw gocwolhjow5fwgvgdhj, hpyfcjfj, xvf wk zyhihaèkw, pyoczo whiyëkw jkwzkcnvky#

Do{, w÷lo df }fckjo h jfwghcwhy, poyxvf bf fw nyhzo5 pfyo co bf ol}kjo xvf zfcno vch jfvjh xvfgvbplky woiyf lh gyfhgk÷c jfl fwpâykzv# Gvhcjo xvkfyhw, dfybhco bâo, bfcow do{, jhyë lh ftplkghgk÷c, poyxvf vch }fq dh{ xvf wfbiyhy phyh }fy xvë myvzow jh lh zkfyyh, { fc lh wfnvcjh wkfbiyh, yfgonfy ivfcmyvzo5 {o, co df wfbiyhjo lh wfnvcjh, { hñc fw cfgfwhyko wfbiyhy#

Fl Phjyf ow h{vjf5 {o ow whlvjo { ow hgobphøo

 Lèqhyo Yhbow

¿Fc j÷cjf fwzhyè fl jfwghcwo,wk Lèqhyo zhczo wvmyf?[o wë xvf ëwzf fwzè fc lh gvbiyf,Jfl gocwfao fw wfgyfzhyko,]kfcf { cow jkgf xvf wvmyf#¿j÷cjf fwzè fl Gkflo ghczhjo?

 _____________ 

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 254/270

Powfwk÷c Poyzkllo

 Co}kfbiyf 8; jf 8;88

Phq fczyf }owozyow, hboy ow vch#

Ogvphbow gocwzhczfbfczf fl lvnhy xvf cow fwzè jfwzkchjo5 do{ }fcno h gocmkybhy lhw jogzykchwgocmkhjhw h low dobiyfw jf }olvczhj hxvâ pyfwfczfw, xvf hwpkyhc hl hboy jfl Phjyf vck}fywkmkghcjo hzojh lh dvbhckjhj# Ifcjkzow low dobiyfw jfl hboy, ifcjkzow jfl jkow Hboy { hbhjow poy bâ xvf hbo hlPhjyf#

Low fwphgkow fczfyow hxvâ fwzèc, poy lh avwzkgkh xvf pyfwkfczfc zojow { lfw llfch jf hlfnyâh }fy hgfyghywf fl jâh jfl hboy#

Xvfyëkw kbplhczhy fl hboy jfl Phjyf, oifjfgkfcjo h lh kcwpkyhgk÷c { hl gvbplkbkfczo jfl jfify  avyhjo, klvwzyhcjo fc lh }fyjhj h fwhw dvbhckjhjfw jfl plhcfzh zkfyyh, fcwføècjolfw lh vckjhj vck}fywhljf lh gowbonocâh, fc lh gvhl dh{ dfybhcow bh{oyfw xvf wf flf}hyoc poy wv fwmvfyqo { zyhihahc phyh xvfwvw dfybhcow pfxvføow xvf dhikzhc bvcjow kcmfykoyfw { jf lvgdh bhzfykhl, wf flf}fc vc nyhjo bèw { pvfjhc wviky hl bvcjo wvpfykoy kcbfjkhzo xvf fc lh fwghlh fzfych jfl pyonyfwo ow fwzè wføhlhjo h low

zfyyfchlfw#Dfbf hxvâ, pvfw, fczyf }owozyow fc fwpâykzv, { fc }fyjhj xvf }fcno fc gvbplkbkfczo jf bk ghyno { poy lh avwzkgkh hczf bkllhyfw jf dfybhcow xvf fwpfyhc xvf {o gocmkybf lhw jogzykchw jf hboy xvf fc bkñlzkbh ftkwzfcgkh pyfjkxvë, co jkno fc zojh lh yfjocjfq jf lh zkfyyh, poyxvf co dhiâh fl bfjko pyonyfwk}oxvf do{ powfëkw, xvf lh phlhiyh fw llf}hjh fc pogow bkcvzow h zojhw phyzfw5 pfyo bk hcdflo hwâ mvf5 { {hxvf bk bhzfykh co pojâh { co llfn÷ h zojh lh zkfyyh, do{ bk fwpâykzv yfgvfyjh hxvfllh jogzykch jf hboy,hxvâ, phyh xvf wfh fwphygkjh fc vc wolo jâh h zojow low dobiyfw jf lh zkfyyh5 { gocmkybo xvf fllh fw lh}fyjhj jfl jkow Hboy, hdoyh jfwgvikfyzo, { fw lh bkwbh xvf fl Bfwâhw { fwpâykzv fc ]fyjhj, Afwñw, poy bhcjhzo ftpyfwo hcvcgkhyh, phyh fl jâh jfl Avkgko { jo{ mf fc avwzkgkh#

[o }kcf fc lh ñlzkbh ftkwzfcgkh phyh jhy kbpvlwo { gvbplkbkfczo h bk bkwk÷c jf BfwâhwYfnfcfyhjoy { hglhyhy lhw oiwgvykjhjfw xvf xvfjhihc fc}vflzhw fc lhw phyèiolhw { zobë bk bhzfykh h pyop÷wkzo { low fwzhjow jf lh gkfcgkh, gk}kl { lkiyf, xvf bf phyfgkfyoc opoyzvcow# Bhw, pyoczo fgdë jf }fy xvf jfiâh fczyhy fc lhw bkwbhw jogzykchw xvf }fcâh h yfihzky, poyxvf bf omyfgâh, goc wvw fxvâ}ogow, vcghbpo mh}oyhilf { lo hpyo}fgdë#

Afwñw dhiâh pyfjkghjo lh bkwbh jogzykch, phyzkfcjo jf low bkwbow gocwfaow xvf {o phyzâ5 { goczyh wv}olvczhj, wv jogzykch mvf llf}hjh hl jonbh, poy fwh pfxvføh Knlfwkh jf cobiyf hp÷gykmo5 { phyh bfaoy fbphphybf fc wvw jfwhgkfyzow { bhljhjfw, {o jfiâh moybhy fc wvw lkwzhw#

]fcno, pvfw, jf lh Fjhj Bfjkh, h yfwzhy fc phyzf fl ojko { fl mhchzkwbo, gvhcjo bèw fc wv hponfofwzhihc fcgfcjkjhw lhw donvfyhw, yfwvlzhcjo mhzhl, jf co dhify bfjkjo low pykcgkpkow jf knvhljhj xvfjfiâhc fwzvjkhy fc lh lvq xvf wf lfw dhiâh jfpowkzhjo5 bhw lh zyhjkgk÷c jfwchzvyhlkqhjh, xvf llfnhih h lowllhbhjow pykbfyow phjyfw jf fwh pfxvføh Knlfwkh { lh hbikgk÷c jfwbfjkjh jf wv gocgvpkwgfcgkh, mvf lhghvwh jf vch hbhlnhbh xvf fyh kcjfwgkmyhilf gvhcjo bk ñlzkbh yffcghychgk÷c { fwzo bf bo}k÷ h whlky jflow gocwfaow jfl Phjyf, phyh hglhyhy fl pykcgkpko whczo#

Phyzâ jfl pykcgkpko gk}kl, fc fl xvf zobë low jocfw cfgfwhykow h bk yfwpfgzo { mvk hyyfihzhjo jf lhwhvlhw jfl jfyfgdo, poy ivwghyh fl pykcgkpko whl}hjoy jfl hlbh, jf lhw jogzykchw jf hboy xvf pyfjkg÷ Afwñw{ xvf, fc hxvfllow bobfczow fwzhih hnoikhjo, poyxvf lh whcnyf goyyâh h zoyyfczfw, { poy zojhw phyzfwlvgâhc lhw donvfyhw fcgfcjkjhw poy fwh pfxvføh Knlfwkh Vck}fywhl5 {o xvfyâh }fy wk wf pojâh yffjkmkghy jfczyo jf fllh { }k xvf co dhiâh bhzfykhlfw#

Poy bk hiolfcno jf mhbklkh { bk klvwzyhgk÷c, bf lkgfcgkhyoc fc wvw jogzykchw { fc wvw jonbhw { bfmvk dhgkh fl Oykfczf5 {o ivwghih lh Knlfwkh Vck}fywhl hvcxvf mvfwf fc low ]fjhw o fc fl Ivjdh5 ivwxvë lh

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 255/270

zyhjkgk÷c { h mvfyqh jf lvgdhw hjxvkyâ lh fcmfybfjhj hp÷zkgh xvf bhzhyâh bk bhzfykh5 pfyo {h jfahihlhynow zfyykzoykow wfbiyhjow jf lh wfbkllh jfl hboy { jf lh }fyjhj, woiyf lh zyhjkgk÷c jf Wdfz#

Pfyo, jfzyèw jf bk fwmvfyqo, llfn÷ lh Knlfwkh pfxvføh, goc lh Kcxvkwkgk÷c { fl cobiyf hp÷gykmogykwzkhco, xvf {o co pyfjkxvë5 pfyo co dh yfwkwzkjo h lh bh{oy lvq jf lhw jogzykchw jf hxvfllh, zhbikëc pfxvføh Knlfwkh, pfyo xvf nvhyjh hlnvcow pykcgkpkow jf Wdfz#

Bhw {h bk fwpâykzv lkifyzo bkyh wv oiyh { lh jfl bhfwzyo Afwñw5 co lh yfwkwzâhc lhw gocgkfcgkhw lkiyfw, pfyo co pvfjfc pyhgzkghy fl hboy jf cvfwzyhw fcwføhcqhw, poy lh boyjhqh jf vchw { ozyhw knlfwkhw pfxvføhw5 pfyo yobpfc lh ghjfch bèw nyvfwh jfl hp÷gykmo gykwzkhckwbo { xvkfyfc fwzvjkhy fc lh lf{ jf lhgowbonocâh { dhgfy hlzh hlkhcqh5 fl nfybfc jf lh wfbkllh wfbiyhjh }h h jhy wvw myvzow whqochjow#

Pfyo fl yfpyfwfczhczf jf lh Knlfwkh pfxvføh, goc wvw zfbplow kcwvlzhczfw jfl oynvllo { fl jfwpozkwbo,wf pocf fc yføkjo phyhcn÷c goc lh poiyfqh jfl Nhlklfo { yfwkwzf vc bobfczo bèw fl fbpvaf jf lh mvfyqh,lvgdhcjo poy vch wvpyfbhgâh xvf co zkfcf w÷lkjh ihwf { do{ wf ihbiolfh hl woplo jf ozyhw dvbhckjhjfwxvf fwzvjkhc bèw hlzo, co jfnfcfyhcjo jf wv pykcgkpko#

[h low dobiyfw jfl pfcwhbkfczo lkiyf lffc fl lkiyo jf lh gowbonocâh, { gyffc hl Gyfhjoy, { wf dhgfclvq, { o{fc lhw }ogfw jfl fwpâykzv jf ]fyjhj5 fw lh doyh jf lhw jfgkwkocfw nyhcjfw, poyxvf dh{ bh{oyâh jflkifyhjow# Goc fl goyhq÷c gocbo}kjo { bk hlbh whzvyhjh, yfmyfchcjo low kbpvlwow jf lhw

bvgdfjvbiyfw, llfnhc hxvâ lhw pykbkgkhw jf lhw }olvczhjfw bh{oykzhykhw, xvf wvfchc gobo pozfczffwxvkl÷c, phyh xvf gfwfc lhw nvfyyhw jf lhw gocgkfcgkhw5 dv{fc low pyfavkgkow jf low fwpâykzvw { wffwzhilfgf fl pykbfy fxvklkiyko jf lh yhq÷c, zyhw jfl gvhl }kfcf fl kbpvlwo jf lh lvq goc lh }fyjhjjfwgvikfyzh, { fl hboy yfco}hyè lh mhq jf lh zkfyyh#

Bk hlbh wf yfmlfah fc fl fwphgko { jkwpocf lhw bkyhjhw jf low fwpâykzvw jf lvq, dhgkh fl pvczo xvfogvph fl xvf lf pfyzfcfgf jhy lh ihzhllh, { {o }fcno h gocmkybhyow fwzh }fyjhj#

Hvzoykgë fl hgvfyjo jf low gocwfaow5 lo }k fc wvw lvgdhw { }fo fc wv jfwfc}olzvyh g÷bo hpyo}fgdh wvzkfbpo, g÷bo o{f cvfwzyhw }ogfw { hyjf fc jfwfow jf lh avwzkgkh# Fw llfnhjo fl bobfczo# Fl bhfwzyoAfwñw, fc wv jfify, wf bvlzkplkgh, }h wkfbpyf h wv hlyfjfjoy vch bvlzkzvj jf pyomfzhw, xvf, gobo Flâhw poy low hczknvow, Avhch jf Hygo { Zfyfwh poy low bojfycow, { zhczow ozyow, zfbplhc lhw gvfyjhw jf lhwwogkfjhjfw { lfw yfgvfyjhc low jfifyfw { ghczhc fl hyobh jfl hlbh fc wvw lfzyhw, fc wvw }fywow, }kwkocfw {ghbphøhw, }hc pyfphyhcjo low ghbkcow phyh lh jfgkwk}h ihzhllh# Afwñw, poy wv bh{oy jfify, zyhihah jfzojhw wvw moybhw5 { gvhczo bèw nyhcjf fw lh whøh jf low pyf}hykghjoyfw, llfnh wv }oq { wv mknvyh hl gfczyojf lh Fvyoph { dhgf hybhy fc nfcfyhl nvfyyfo h lh bvafy, jfbowzyhcjo h low jëwpozhw xvf fl Gyfhjoy zkfcf bfjkow jf fbplfhy wv pojfy, dhwzh poy lh phyzf bèw jëikl jf lh dvbhckjhj5 { hllâ, fc lh Myhcgkh, lhwbvgdfjvbiyfw pocfc vc wfllo jf jfyfgdo jf lh lkifyzhj { whlf vc nfcko xvf bkyh hl bvcjo, pfxvføo, phyh wfy powfwk÷c jfl hlbh#

Wknvfc lhw yflknkocfw fc wv fbiyvzfgkbkfczo, pockfcjo pkfjyhw jf fwgècjhlo5 bhw zojo {h wfgoc}kfyzf fc hybhw goczyh fllhw bkwbhw { dv{fc jf wv lhjo low gocwgkfczfw, kcjk}kjvhlbfczf { poy chgkocfw { wf pyoglhbhc lhw lkifyzhjfw, low pykcgkpkow whcow { whgvjf fl dobiyf lh hzocâh h xvf lfllf}hyoc low jonbhw { low pyfavkgkow5 woc low dkaow jfl lkiyf pfcwhbkfczo { fl lkiyf fthbfc { lownoikfycow, low xvf jhc hwkfczo h lhw lkifyzhjfw# W÷lo fl Poczâmkgf hboyjhqh h ëwzhw { wf }fcnh kbpvcf gocfl }fcfco, fl pvøhl jfl Afwvkzh jfnfcfyhjo { lh fwphljh jfl }fcnhzk}o#

Fl Èmykgh Gfczyhl fwzè goc}vlwkochjh { co fw hafch lh Knlfwkh pfxvføh h lh gocmlhnyhgk÷c5 pfyo lowfwpâykzvw jf lvq wowzkfcfc h vcow { ozyow { }hc kcgvlghcjo lh cfgfwkjhj jf lh lf{ jf hboy xvf dh vckjo {hlow fwzhjow, jfwjf xvf fl pfcwhbkfczo lkiyf dh pojkjo whgvjky fl {vno jfl jonbh { fl pyfavkgko5 { lo xvffc zojhw phyzfw wvgfjf, fw lh }oq jf lh gocgkfcgkh xvf dhilh hl goyhq÷c jf low dobiyfw, phyh gocxvkwzhy lh lkifyzhj, goc lh xvf xvfjh wfllhjh lh lkifyzhj f pfcwhy# Afwñw co dh pfyjkjo wv zkfbpo#

Do{, dh llfnhjo fl bobfczo pyopkgko5 low pvfilow ghwk zojow woc hvz÷cobow { fwzo low dh pvfwzo h lhhlzvyh jfl pyonyfwo fc xvf lh zkfyyh wf fcgvfczyh, nhchjo fc pogow høow, hvcxvf fwf pyonyfwo wf pyfjkg÷

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 256/270

dhgf 8; wknlow { wf fcwfø÷ h fwgykiky 8> wknlow hczfw#Fl fwpâykzv jfl dobiyf fwzè jkwpvfwzo h yfgkiky fl lhqo jf vck÷c ihao vch wolh gyffcgkh, ihao vch wolh

lf{, ihao lh lf{ jfl hboy, xvf yfwvbf lhw lf{fw zojhw jf lh gowbonocâh { yobpf lhw ghjfchw xvf lf hzhc hlbâckbo bvcjo zkfyyh { lf dhgf wfy fwglh}o jf lh bhzfykh { }k}ky gobo fc pfyjkjo ykcg÷c, gvhcjo wvboyhjh fw kcmkckzh# H kbplhczhy fl hboy, h fcwføhy lhw lf{fw hyb÷ckghw jf lh gowbonocâh, dhc }fckjo

lvgdhjoyfw, hmkcfw jf Afwñw, xvf fc lh nfcfyhgk÷c pyfwfczf hcjhc gocmvcjkjow fczyf low dkaow dvbkljfwjfl pvfilo, goc lh lvq fc lh bhco5 fllow fwzèc jkwpvfwzow h yfgkiky low fmlv}kow ifcëmkgow jfl hboy vck}fywhl, xvf poy low fwpâykzvw llfnhc hl gfczyo jf lh lvq xvf yknf low bvcjow zojow5 fllow dhyèc gkygvlhy {gyfgfy lh kjfh xvf wvilkbh hl fwpâykzv, jfl }fyjhjfyo Jkow, co âjolo#

Gocogkbkfczow xvf dhc oizfckjo poy fl fwmvfyqo jf wv zyhihao { woc bhcjhzhykow jf low gocwfaow jflPhjyf fc gvbplkbkfczo jf vc avyhbfczo { jf vch bkwk÷c jf phq { jf hboy5 fllow zyhfc fl bhcjhzo jffcgfcjfy lh donvfyh, co phyh xvfbhy lhw bhzfykhw, wkco phyh hiyhwhy lhw hlbhw fc fl hboy myhzfychl pykbfyo, { lvfno vck}fywhl5 mvfno xvf vch }fq fcgfcjkjo fc fl fwpâykzv co wf hphnh ahbèw { xvf dhllfnhjo, kckgkècjowf jfwjf fl pykcgkpko jf lh dvbhckjhj, dhwzh low zkfbpow pyfwfczfw, fc xvf dh jfnfcfyhlkqhywf fc zojh lh yfjocjfq jf lh zkfyyh fl jâh jf lh pyoglhbhgk÷c, ihao lh moybh jf lh lf{ jf hboy, poyxvf low fwpâykzvw, }hlkëcjowf jf low bfjkhjoyfw xvf fc zojhw phyzfw dh{, low vzklkqhyèc fc hxvfl

bobfczo { yfpfzkyèc lh }oq jfl bkwkocfyo# Fwzf { low bfjkhjoyfw jf low fwpâykzvw, woc low jfmfcwoyfw jfAfwñw, xvf {o gocmkybo fc wv ghyno#Dh llfnhjo fwzf bobfczo dkwz÷ykgo bkl { bkl }fgfw pyomfzkqhjo poy Afwñw, poy low pyomfzhw { poy 

zojow low Bfwâhw# Afwñw, fl bèw hnoikhjo Bfwâhw, gvbplf wv bkwk÷c, fczyh fc wv nhchjo jfwghcwo5 { ozyoogvph fl lvnhy xvf low gocwfaow lf dhc hwknchjo, phyh jhy h lhw dvbhckjhjfw fl iykllo jf lh avwzkgkh, lhfmkghgkh jf lh lf{ jf hboy, fl gocogkbkfczo jf lh lf{ jf lhw hmkckjhjfw, lh powfwk÷c jfl wfgyfzo jf lhgowbonocâh { lh pfymfggk÷c jf xvf fl fwpâykzv fw ghphq fc lh zkfyyh#

Fwzf fw fl Bfwâhw yfnfcfyhjoy xvf fl fwpâykzv jf ]fyjhj gocmkybh { xvf jflhczf jf zojow lowdhikzhczfw jfl fwphgko ow dhilh#

Lh phq wfh goc }owozyow

 Myhcgkwgo Th}kfy, F# ]#

Mkybf, pvfw, lh }oq[ wfyfch lh bkyhjhLh Lf{ fwzè jfglhyhjhFc Avwzkgkh, Phq { Hboy#Bhw Hboy, Phq { AvwzkgkhFw lh ihlhcqh zfyykilf#Jfl avkgko xvf do{ wf kckgkhGoczyh low jkowfw, pvckilfwJfl jflkzo jf jfkjhj,Xvf low avqnhyè kcmlftkilfFc vc avkgko jf }fyjhjFc lh bèw hlzh avwzkgkhGoc lh bèw hlzh fxvkjhj,Xvf hñc lhw bfczfw co gocgkifc#

 _____________ 

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 257/270

Powfwk÷c Poyzkllo

 Co}kfbiyf 8; jf 8;88 $doyh 98+

Wvfch fl glhyâc jf llhbhjh { cow lf}hczhc jf cvfwzyo donhy5 { ghbkchbow poy mvfyqh, cvfwzyow

dfgdow h gocmfwhy#Jf lfwh jfkjhj cow hgvwhc, poy jhy fl cobiyf hl gykwzkhckwbo5 co pojfbow ftgvwhycow, fw gkfyzo,dfbow jflkcxvkjo#

Afwñw lo pyfwfczhbow bhl h lh powzfykjhj5 mvfyoc low dobiyfw bhlwhcow, fc kczfcgk÷c jf hbhlnhbhy wvw jogzykchw goc low ozyow xvf h wv pojfy llfnhyoc { lhw yflknkocfw zojhw wf dhc kjo jvlgkmkghcjo, bèw lhdkpogyfwâh gykwzkhch zob÷ lh pykoykjhj { llf}hcjo lhw gyvqhjhw, fw pyfgkwo gocmfwhy, poy cvfwzyhgocgvpkwgfcgkh, { xvfyfy h}hwhllhy, vwhbow lh gyvq { lh fwphjh1 fl ghwo fyh h}hwhllhy# Yfgonkbow wvkcogfcgkh, bhw xvkwkbow lh bhljhj, poyxvf lh lkbpkh gocgkfcgkh co pojâh jobkchy# Dkgkbow bhl, logocmkfwo goc kcnfcvkjhj#

[o hgvjo hl avkgko, bf llhbhc { jfio goczfwzhy# ¿Hghwo mvf bâh lh gvlph? ¿Co lo fcgoczyë {o, {hbhl? Pfyo fwzo h bâ co bf ftglv{f jf lh gvlphiklkjhj#

¿Lo fcgoczyë bhl? Fl zyoco ogvpë { jfiâ jkwpocfy zojo fc wv lvnhy# ¿Co lo dkgf? Pvfw dkgf bhl5 { fw avwzkgkh xvf yfghknh woiyf bâ lh gvlphiklkjhj5 xvf bf pfyjocf Afwñw, wkfczo xvf lo df hnoikhjo { gyfoxvf dv{f jf bâ###, pfyo co###Fw bk pfghjo fl xvf lo hlfah jf hllâ jocjf wf myhnv÷ { jko hbhøo hl hp÷gykmogykwzkhco xvf zhczo bf dh dfgdo wvmyky#

Bf bhcjhc dhgfy dkwzoykh, {o oifjfqgo { lh jkyë5 lh }fyjhj, { gobo lh wkfczo, { oahlè bk wfczkbkfczodhnh fc bâ, mflkq bfboykh#

Jfwjf fl hpowzolhjo, xvf fl bhfwzyo kcwzkzv{÷, dhwzh bk zykwzf flf}hgk÷c hl wvbo poczkmkghjo, llfn÷bhl lh zyhjkgk÷c, pvfw {h dhiâh pyf}hykghjo lh Knlfwkh fc wv mvcjhgk÷c, xvf wf mvcj÷ fc lh jkwgoyjkh { ëwzhmvf wkfbpyf wv dkwzoykh5 wkfbpyf lh goczyhjkggk÷c#

Gvhcjo h cowozyow llfn÷, fc fwzhjo zhc mhzhl, mvf jf zojow lh opkck÷c fl pojfy vckmkghy#Fl pykcgkpko co cfnhbow, bhw llfn÷ lh gocmvwk÷c hl }fy f}hcnflkow zhczow, pvfw fyhc bèw jf gkcgvfczh

low xvf hllâ cow pyfwfczhyoc, xvf moybhbow h gobplhgfcgkh f kczfcgk÷c jfwlfhl, lo xvf lh gocgvpkwgfcgkhcow pfjâh { jkno bèw5 co zfbkbow hl kcmkfyco, poy mhlzhy h lh lf{ jf lh }fyjhj#

Bhw cvfwzyh hlbh co yfpowh, lh oiwgvykjhj cow yojfh, poy zojhw phyzfw mlhbfh lh ihcjfyh }fynocqowhjf cfnyo gyfwp÷c { yoah, poy cvfwzyh gocgvpkwgfcgkh#

Poyxvf cow mhlzh lh lvq dfbow ghbkchjo h gkfnhw, pfyo {o llhbo h Afwñw { fc bfjko jf bk zkckfilh lfjkno1 “Bhfwzyo Afwñw, jkwkph lh jfcwh ckfilh, pvfw, gkfyzo, jkakwzf zñ1 “Wk zv lvq fw lh zkckfilh, ¿gvèl wfyè zvoiwgvykjhj?‒# Fc fwpâykzv gobpyfcjo lh }fyjhj jf fwzh }fyjhj, co lh gobpyfcjâ, lo fczkfcjo, {oiwzhgvlkq÷ fl pyonyfwo { bhzë low pyfnocfyow jfl hboy, jf lh }fyjhj, poyxvf fc hxvfl bhyfbèncvb jflbocwzyvowo ]hzkghco, hñc fc lh wkllh phphl, wf hjoybfgf lh gocgkfcgkh, }fcgf lh gocgvpkwgfcgkh, fl ojko{ lh jfwlfhlzhj5 { wf bhzh, wf fc}fcfch, wf hboyjhqh, wf gocjfch hl xvf wf hzyf}f h pfcwhy, wfh fl Phph,wfh fl gvyh o fl wkbplf whgykwzèc, fl }fyjvno xvf hbfjyfczh { xvf bhzh { xvf fc}fcfch, wfyè hiwvflzo, fcgvbplkbkfczo jf lh jknckjhj phphl#

[ fl hboy xvf Afwñw jkao, phyh cowozyow fw lfzyh bvfyzh, pvfw cvfwzyo pyfmkao fw goc}fyzky fwzh lfzyh fcojko, ykwh o gkckwbo, poyxvf cvfwzyh hvzoykjhj, kcmhlkilf { hyikzyhykh woiyf jf low lkiyow whczow, chjkf pojâh pfcwhy, w÷lo cow low jfwgkmyhbow#

[ fc cvfwzyh bfczf, jf loghw wvpowkgkocfw, lf gocgfjkbow low jocfw jfgyfzhcjo lh bvfyzf hl Eykwdch, polo kcwfcwhzo goc fl xvf dhgâhc lh lvq, fc fl pykbkzk}o Oykfczf, { hl hnoikhjo Afwñw, fl pfwhjo {hmyfczowo wknco gyvq#

Poyxvf hl dhgfy lh hbhlnhbh, goc jfwlfhl owhjâh, zv}kbow wvpyfbhgâh { lfw pvwkbow lhw hybhw jf

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 258/270

cvfwzyh zfolonâh, jf low pykcgkpkow whghjow jf wvw lkiyow { wvw ghczow5 { poy wk phyfgâh bhl, lfw pyfwfczhbow jk}kch, lh ghwzh whgfyjozhl#

¿Cow kcgyfphc? Co bf fwphczhc5 cvfwzyh hybh fw wv hphyhzo5 fc fl zfcjkjo jfl nyhc Gykwzo, }hlnhjfgky, h Afwñw gyvgkmkghjo# ¿Cow jkgfc mhlwow? Co zfbo# ¿Woc fllow }fyjhj? Lo ckfno5 ghjh gvhl fw mhlwo {lvfno dhgfbow lh mhlwfjhj, { zojo fl bvcjo fwzè gkfno, goc bfczkyh vck}fywhl#

Pfyo jfl Eykwdch, hl Gykwzo, gobo lo whg÷ Ahgoi, co dh{ jkmfyfcgkh fc low dfgdow5 pfyo pvjo oylhy low pfgdow { vwhylo gobo hybh fc gyvq, hvcxvf fw pyf}hykghgk÷c, poyxvf fwzh hybh fyh Afwñw, xvf w÷lo lollhb÷ Gykwzo, poy jfwpyfgko f kyykwk÷c#

Fl hybh fw vch yoxvfzh, xvf myozhcjo jh lh lvq5 bhw Afwñw co fw lh myoczfyh jf fwh hybh jf hczknvowdfgdow, Afwñw fw fl dobiyf jf dfgdow bojfycow xvf gocogfbow, jf gk}klkqhgk÷c, lvq { pyonyfwo#

Goc Afwñw llfnh lh lvq, co lh zfh, fl mhchzkwbo { lh nvfyyh, zyhf lh lf{ jf lkifyzhj { xvkfyf fc vch lf{wolh, zojhw lhw lf{fw gobpfcjkhy { bhzhy hl whgfyjogko pyf}hykghjoy, mhzhl, fwzhilfgfy lh knvhljhj { hwâhcvlhy fl jk}oygko xvf yfkch fc lh dvbhckjhj5 poyxvf lhw wvpyfbhgâhw, xvf fl Eykwdch hl fwzvzo jhih, { flGykwzo xvf Ahgoi llhbhyh, jf dfyfcgkh llfn÷ hl whgfyjozf5 Afwñw mvf fl pkghpoyzf, xvf h lh gocgkfcgkhllhbhih, fc lh pvfyzh jfl hboy, pfyo hwzvzo fl whgfyjozf hpyo}fgd÷ wv ghcjoy { mkcnkfcjo vc nyhc joloy,lo zob÷ poy pkghzowzf { goc yhikh jf}oy÷#

Fl Gykwzo poy cowozyow myhnvhjo { xvf phjfgkfcjo fwzè, jf goczkcvo lo llhbhbow, co lf }fbow, co phlphbow, { hvcxvf phjfgkfcjo fwzè, ow dhilh h }owozyow, dobiyfw jf dvbkljhj { jf hboy { ow kcwzyv{f{ ow klvbkch { cow pyfphyèkw lh yvkch { vch ghzèwzyomf dhiyè, poyxvf fl ghwzkllo jf pkfjyh h lh yhq÷c cookyè# ¿G÷bo oây h lh yhq÷c, low xvf wv lvq fw gfnvfyh? Poyxvf fc hxvfllh zopfyh fwzè myâo fl goyhq÷c#

 Cvcgh fc hxvfl hczyo }kbow h Afwñw, ck bvfyzo ck }k}o, poyxvf ël co pvfjf llfnhy jocjf dh lvnhy w÷lolh }fynüfcqh { fl }kgko#

Bhw ël lfw dhilh h lhw zvyihw, fc lhw ghllfw { fc lhw plhqhw, wf goc}kfyzf fc lhw ihzhllhw fc bkwkocfyo jf phq, poyxvf ëwzh fw lh bkwk÷c wv{h { hl mkc lh gocwfnvkyè, poyxvf }owozyow lo oâw { }vfwzyo pfgdo lo wkfczf{ fczyf low jow gobihzkfczfw dh{ vch jkmfyfcgkh zhl, xvf vco nvhyjh lh bfczkyh { }owozyow lh }fyjhj#

[o, {h fwzo{ jfwfcnhøhjo { fw plfch goc}kggk÷c bâh5 fw doyh jf dhgfy avwzkgkh, pvfw low zkfbpow dhcllfnhjo xvf gkzhc lhw pyomfgâhw { fl fwpâykzv jf ]fyjhj h low pfxvføow jfwgkfcjf { wf jfah }fy { oây5jfwpvëw jf Afwñw, Th}kfy zobh lhw ykfcjhw jfl pojfy fwpkykzvhl#

Gobo dhc pyfjkghjo h lhw zvyihw { ëwzhw dhc }kwzo lh lvq, fc gocwoygko goc Afwñw, fwzhw zvyihw wflf}hczhc { bkyhc hl ghpkzolko, { jfwpvëw jf lh ihzhllh, Afwñw jfwghcwh { Th}kfy }h hl wolko#

Fw avwzkgkh xvf hwâ wfh, poyxvf cowozyow dkgkbow lfzyh5 { “lh lfzyh bhzh hl fwpâykzv‒, { fwzo fw vc ghwojfzykgzo { fw phlhiyh, co jfl Gykwzo, phlhiyh jf Afwñw fyh#

Fc fwzh wkzvhgk÷c, ¿xvë cow xvfjh? ¿Yfwkwzky? ]hch xvkbfyh# ¿Jfwbfczky? Cow mhlzh pyvfih#¿Gocmfwhy? L÷nkgo mvfyh# ¿Dvbkllhywf? Fwzo jfikfyoc, pfyo ¿g÷bo lo dhc jf dhgfy wk fc wv bh{oy jfghjfcgkh fcgfcjkfyoc lhw donvfyhw { hñc opkchc xvf pojyèc dkcghy wvw jkfczfw jf mkfyh { hñc yfzhc hlow pojfyfw { noikfycow jf lh zkfyyh?

Fwzèc gkfnow, { ck }fc hl pojfy jf low pojfyfw yfpyfwfczhjo fc Th}kfy, xvf wviwzkzv{f h Afwñw phyhjfyykihy lh gyvq, hybh kcmhbf jf lh Knlfwkh5 pfyo co yfwkwzkyèc, pvfw fw llfnhjh lh doyh xvf fc low Gocwfaowjf Jkow, lh ]fyjhj wf pyoglhbhyè { fl bkwkocfyo llfnhyè goc lh nyhc lf{ jfl hboy, lh xvf {o hgfpzo { pyoglhbo { pvfwzo fc lh lvgdh yfglhbo, phyh dvcjky lh mhzvkjhj#

[o, gobo Phph, mvk hyyhwzyhjo, { co poy ghwvhlkjhj, wkco poy fl fnoâwbo jf lh ghycf { lk}khcjhj, { poyxvf hbë fl pflknyo pfyfgâ fc ël, mvk h pfchy poyxvf lh lf{ kcmlftkilf bf gfn÷ gobo h low jfbèw#

Llfnvë hl fwphgko { bf }k jfwcvjo, co wvpf zfafybf fl zyhaf xvf wf zfafc fc fl bvcjo low dobiyfw jfkjfhlfw, jf hboy { jf lkifyzhj, { ghbkcë wkc gfwhy, gobo whlkjo jf xvkgko, { do{ xvf wf gflfiyh fl avkgko,jf hlzh yfwpocwhiklkjhj, hgvjo, { hl Avfq gocmkfwo xvf kczfygfpzë fl pyonyfwo, pfyo xvf jfwjf fl fwphgkooâ zoghy low glhykcfw { ivwxvë h bkw hmkcfw5 bf fcwføhyoc fl Bfwâhw, xvf fw avfq jf lf{ jf hboy, {

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 259/270

jfwgfcjâ h hxvâ fwzo{ jfglhyhcjo poy avwzkgkh, { fl Bfwâhw xvf yhjkgh {h fc fl bvcjo zfyyfchl, co fw flxvf fwpfyhcjo fwzèc low fyyhjow kwyhflkzhw#

Bvgdo, fc }fyjhj, bf woypyfcjf lh dvbkljhj { ivfc gykzfyko, pfyo Jkow zkfcf wvw lf{fw, lhw pyfjkgh flbkwkocfyo, xvf }h jkgkfcjo1 [o wo{ fl Avfq jfl hboy jfl Phjyf# [ lh Knlfwkh jf low phjyfw jkgf1 ¿Lh pyvfih j÷cjf fwzè? Gobo lo }fc fcghychjo fc vc zyhaf jf dvbkljhj, lo gyffc klvbkchjo fc wv bojo jf

 pfcwhy, { fl bkwkocfyo, xvf fw whiko, pfyo whiko jf }fyjhj, lfw jkyè1 Cfgkow, yfhgkow# ¿Pfjâw lh pyvfih?Hxvâ fwzè#Okno bkllocfw jf }ogfw xvf bf jkgfc wkc gfwhy1 “Lh gkfcgkh jfl bkwkocfyo fw gvhl lh jf vc Gocwfafyo

jfl Gocwfao Wkjfyhl, jocjf lh whikjvyâh zkfcf wolkjhykjhj, fc lh Nyhc Gowbonocâh xvf “wkfbpyf }f bèwhllè‒# Fwzh fw lh gkfcgkh xvf ftpocf, { wfy avfq lf goyyfwpocjf { goc wv fwphjh joyhjh hl xvf ikfc co wfgocmoybf, lo bhcjhyè h ozyh boyhjh#

Hxvâ fw jocjf bf gocmvcjo { co fczkfcjo fl hmoykwbo1 [o mkybë Jkow, Phjyf, Dkao { Fwpâykzv Whczo,zyfw5 { fl Avfq pyvfih { mkybh h vco jf hboy { lkifyzhj {, pvfw wk jf hboy { lkifyzhj fw Jkow, co cowgocjfcëkw, poyxvf mvf vch fxvk}oghgk÷c, kbpâh, {o co lo ckfno5 bhw fxvk}oghybf co xvkfyo, { dhnodkwzoykh hl bkwkocfyo jf lo xvf wf pvfjf dhilhy phyh zojow, { dhyë h ël, jf lo xvf hñc jfio ghllhy, fwgykzowoiyf fl phpfl jf lh dfybhch xvf {h zkfcf hlno { lvfno zfcjyè bèw#

[o }fwzâ jf pfylh { oyo { jfwcvjo bf fcgoczyë5 xvkfyo }fwzkybf lhw nolhw jfl whify { jfl hboy, phyhlvgdhy goc }owozyow { h{vjhyow goc bkw }ozow h lh pyvfih xvf low zoczow jf ghpkyozf { ivfc poyzf gocbhlkgkh pfjkyèc#

Pfyj÷chbf, ivfc Afwñw5 zf hnoikë { bf hyyfpkfczo, poyxvf bf fcgvfczyo dhyhpkfczo, goyyo poyxvffwzo{ dhbiykfczo, jf zv bhcè h ifify, { hl nyhc Myhcgkwgo Th}kfy, wvpfykoy jf low fwphgkow, pkjo xvf bfjfaf }fy jf gfygh h ëwzf bk dfybhco, pvfw xvf {h zogh fl Yhifl { fl glhyâc jf lhw ihzhllhw, {o co xvkfyowfy phczhllh, xvkfyo wfy lvq, nyhc Th}kfy#

Nfy÷ckbo

¿Xvë wk fw whiko? [h lo gyfo,{ pyfgh}kjo, jf llhph, poyxvf wk gobfzk÷ {fyyowgobo Nfy÷ckbo Phph,gobo whiko wf jfglhyhjfl lhjo jf lh avwzkgkh{ jfcvcgkh lh kcavwzkgkhxvf h Afwñw gobo dobiyf dkgkfyoc#Wk }hlkfczf mvf fc mhlzhy,]hlkfczf fw fc gocmfwhy#[ {o xvf }hlkfczfw xvkfyoLo yfgkio { lf fcgobkfcjoLh jfwzyvggk÷c jfl Hlzhy,[ gvbplkyè, hwâ lo fwpfyo#

Fl bëjkvb xvfj÷ fc powfwk÷c { jkao1¿Hj÷cjf }hw zhc hlzo, xvf hlghcqhyzf co pvfjo? ‗Wo{ oiyfyh { }o{ hl lhioyhzoyko#"Pfyo, { fc fwf

fc}olzoyko, ¿xvë llf}hw xvf }fy co pvfjo? #"Wânvfbf hl lhioyhzoyko { fwzvjkhyèw bvgdo cvf}o#"[ fc fwflhioyhzoyko, ¿dh{ hlno xvf {o pyfwkfczo, pfyo xvf ahbèw hlghcqo h jfwgviyky fc fl wvflo? ‗Pvfw fc lhzkfyyh, dobiyf cfgko, hpyfcjâ {o h jhy fl }vflo, ¿poy xvë co bf wknvfw zñ dhwzh fl gfczyo jf lh lvq { }fy 

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 260/270

hllâ xvë jkmfyfcgkh dh{ fczyf zv gkfcgkh { lh bâh?Wfnvky xvkfyo fwf kjfhl, { gvhczhw }fgfw lo kczfczo, hyyfihzhjo fw bk }vflo poy lhw gowhw jf fwzf wvflo

jf xvkbfyh { jf yvkcjhj# Jkbf, oiyfyh jfl pyonyfwo, ¿g÷bo wf llfnh dhwzh hllè?Jfah zv gvfypo fc lh zkfyyh { flf}h zv pfcwhbkfczo { fczocgfw zv wfczkbkfczo fc lh plfnhykh }fyè fl

}fyjhjfyo wfcjfyo jf hxvfl bvcjo wkjfyhl5 wânvfbf, wk zkfcfw mf fc fwow pyfwfczkbkfczow, { poyxvf

fcgvfczyfw dhyë, wfy}kjoyfw bfcwhafyow, xvf zf jkyèc lh }fyjhj# Co fw fc lh lvch pfxvføh, jocjf bf df jf jfzfcfy, lh lvch fw bvfyzh { wkc pojfy, pfyo wk fw vcbfcwhafyo xvf fl bvcjo jf low gocgkfyzow lf jkwpocf hl bkwkocfyo, xvf fc lh zkfyyh bhjyf fwzè phyh xvfwky}h jf hwkfczo, vc wfnvcjo chjh bèw, gvhcjo flf}h fl pfcwhbkfczo dhgkh lh whczh gkvjhj jocjf zojo fwhlfnyâh, gkfcgkh, hboy { lkifyzhj#

Goyyf, oiyfyo jfl pyonyfwo, { wføèlhbf fl ghbkco jf fwh wkc knvhl gkvjhj, pvfw xvkfyo wfy vc oiyfyo,{ wkfczo vcow nyhcjfw jfwfow poy llfnhy###Wâ, phyh llfnhy h jfwgviyky fwf fc}olzoyko xvf llf}hw hllhioyhzoyko jf fwh gkvjhj wkc knvhl#

Ghbkco###{, ¿xvë }fo? Fw fl bvcjo zkfyyh, ifllo###¿G÷bo fwzo co wf gobpyfcjf? Fw }fyjhj, lhgkfcgkh pvfjf hdocjhy, wk goc fbpføo fwghyih fc zojhw lhw gowhw, { jfwjf lhw bhykpowhw, fc wvgocwzkzvgk÷c wvzkl, dhwzh lh plhczh pyfgkowh xvf wf llhbh dobiyf m÷wkl, pvfjf fl dobiyf jf lh zkfyyh zfcfy 

 pojfyowh gkfcgkh5 h bâ bf mhlz÷ phgkfcgkh, hvcxvf zv}f lh flogvfcgkh jf lh phlhiyh { jfl jkgdo, pfyo bffcgfyyë fc bk ckgdo { gobfzâ vc jkwphyhzf5 pfyo hxvâ ow jfao jkgdo1 lh gkfcgkh zkfcf wv phyzf, poyxvf wfgobpocf jf hyzf xvf wf pvfjf zyhcwmoybhy { wf zyhcwmoybh jf bèw fc bèw5 zyhihahcjo jâh h jâhgobpyfcjfyè lh hybocâh { jf zojow dhyè vc zojo, gobo fl kcmkckzo Gowbow###Fwzf fw fl lâo jf hxvfllhoiyfyh#

Bhw###¿J÷cjf fwzo{? ¿Fwzo xvë fw?###¨Jfzfczf, }khafyh dkjhlnh¨###Bf hcochj÷###¨Jkow bf }hlnh¨###¨Wkghwk co pvfjo }fy¨ ¨Xvë jkmfyfcgkh, Jkow bâo, jfl bvcjo zkfyyh nlhgkhl¨###Hdoyh wâ pvfjo gyffy fc flbvcjo wkjfyhl, xvf fc}ol}âh fl fc}olzoyko xvf do{ gocwfnvâ jfwlkhy###Bhw, co zf yâhw, }khafyh# Hxvâ bf phyo h pfcwhy###lvfno###lvfno###lvfno kyfbow bèw hllè#

Fthbkcfbow, jknhbow lo xvf wf pvfjh ftpyfwhy# Wk {o co bf }ol}â logo, ozyo co wf }ol}fyè#]fo dobiyfw { bvafyfw, pfymfgzow co5 woc ghychlfw# Pfyo woc wvw zyhafw câ}fow, gobo zñckghw

mlozhczfw5 {, hvcxvf bklfw { bklfw }fo, zojow, zojow woc knvhlfw#¿[ lh zhllh? Xvë poyzfczo###Pfybkzkjbf xvf lo jknh, vc bfzyo { zyfkczh { jow gfczâbfzyow, fw wv avwzh

bfjkjh, zojow knvhl###Xvë hybocâh###Oyhc, pkfcwhc ,dhilhc, ghczhc goc vch zhl bflojâh, { jf goczkcvozyhihahc, poyxvf hllâ wkfbpyf fw jf jâh# Bhw low }fkw { co low }fkw, { fwzo bf lo dhc jf ftplkghy# Jkgfc1“Lh ghvwh, fw poyxvf, hñc co wokw fwpkykzvhl‒# Fw gkfyzo, hdoyh gobpyfcjo, { hwâ lo fczkfcjfc { fczkfcjo,xvf hxvfllow dobiyfw zhc ifllow, zkfcfc gvfypo###hcnflkghl###Hwâ w÷lo wë {o dhilhy5 pfyo ëwh co fw lh phlhiyh, poyxvf wk ghczhc { lhiyhc, dobiyfw wf jfifc llhbhy#

Pfyo oiwfy}o hl pvczo xvf fw vc bvcjo jf pyonyfwo { jf hboy { jf knvhljhj, { xvf zyhihahc {fwzvjkhc phyh hñc bèw pyonyfwhy, poyxvf fc wvw ghczow xvf okno, jkgfc1 “Floâ fwzè bèw hllè‒###{ wf }hc, {wkfbpyf }hc bèw hllè###

¿[ lhw bvafyfw? ¨Xvë ifllhw( Poyxvf hllâ fl dobiyf pyogyfh poy lh lf{ vck}fywhl5 pfyo gobo fl hboy yfkch, hl joloy co dhgfc lvnhy#

¨Xvë bvafyfw, od, Jkow bâo( ¿Xvë jkyë h low jf lh Zkfyyh? Pfyjochj, dfybhcow bâow5 co dh{ phlhiyhw, woc ifllhw, ifllhw, bv{ ifllhw5 { wk fw powkilf bf mvfyh, {o bf xvfjhyâh fczyf fllhw#

Fwzf bvcjo jf hybocâh, jocjf fcgvfczyo zhczhw jozfw, fw zojh vch wkcmocâh xvf co pvfjo jfwgykiky5 pfyo woc zhlfw wvw jocfw { zhl wv wvzklkjhj xvf o{fc { hdoyh okno lhw cozhw jf lh bñwkgh zfyyfchl { hvcxvfw÷lo jkgf pfchw, co fwzè bhl, pfyo fw boc÷zoch5 bhw wk hxvâ co jfwfczoch fw poyxvf vch kjfh llfch jflgocgkfyzo vck}fywhl, { fwzf bvcjo jfwjf fl gvhl ow dhilo fwzè gfygh jf bk bvcjo, zkfyyh knvhl#

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 261/270

Bhw jfwjf hxvâ wf pyfwkfczfc bvcjow jf myhzfyckjhj, jf gkfcgkhw, jf bflojâhw, jf jkgdhw { jfhlfnyâhw5 { hxvfllow h ëwzf pyobfzfc lo xvf ëwzf pyobfzf h lh Zkfyyh5 { fw lh gkfcgkh }fyjhjfyh jfl hboy vck}fywhl#

Fwzf fw vc oiwfy}hzoyko jfl wkc mkc lhioyhzoyko fc xvf zyhihah hxvfllh oiyfyh, { xvf wk bf pfybkzkfyhjfwfc}ol}fy wv fc}olzoyko###hdoyh bf zkyh, bf llf}h###Jëahbf###mflkq }khafyh###Jfah###Jfah###Jfah# Jëahbf

xvf fwzvjkf vc pogo { xvf yfpowf vc bobfczo5 xvf goczfbplf fl mkybhbfczo xvf bk ghifqh gviyk÷, gvhlgviyf h lh yvfgh fl gopo5 xvkfyo dklhy, zfafybf fl zyhaf, pvfw {h bf dh fczyhjo fl goyhaf { hdoyh xvkfyozyhihahy fc lhw }fyjhjfw jf Jkow, pvfw okno, hvcxvf co lhw }fo, bvgdow bkllocfw jf }ogfw, xvf ghczhc {yfgocogfc hl Jkow jf hboy, Gyfhjoy jfl Vck}fywo#

¨Xvë jflkgkh( ¨Xvë hybocâh fc fwf kcbfcwo gocgkfyzo([ hxvâ }k}fc { zyhihahc { dh{ zfbhw xvf yfwol}fy { wf pyogyfhc low dobiyfw poy cvfwzyh lf{ chzvyhl#

Dh{ kcjvwzykhw, gkfcgkhw { hyzfw, pfyo fw zojo gobvchl { hxvâ zfcëkw fl wfgyfzo jf wv phq { ikfcfwzhy#Poyxvf fl hboy fw lh lf{5 wf dhgf fl ikfc poy fl ikfc bkwbo###]h{h, xvf h fwzvjkhy co bf yfwkwzo { hl

bvcjo zkfyyh jkyë1 fwzvjkh, zyhihah { hbh, { hjflhczhyèw lh oiyh xvf zkfcfw xvf fjkmkghy goc zv fwmvfyqo, fwzv jfwzkco, xvf flvjky co lonyhyèw#

Lhw gowzvbiyfw jf fwzf bvcjo woc jf gocmyhzfyckjhj5 w÷lo jkmkfyfc jfl }vfwzyo fc xvf hxvâ zojo fwboyhl, poyxvf lh knvhljhj fc zojo hl jhøo co dhgf lvnhy# Pfyo fczyf zojo lo ifllo, dh{ vch xvf fw wkcknvhl###Lh bvafy### ¨Od, jkow jf hboy¨ ¿Dh{ bèw ifllfqhw xvf }fy? Ifcjkzh wfhw, bvafy, fyfw kbhnfc jfJkow, pfyo hgvëyjhzf, ¨od, mflkq wfy(, xvf }k}kwzf fc bvcjow zkfyyhw, kcmfykoyfw xvf ëwzf fw# ¿Xvë wvmfhljhj }fwzkwzf? Jkyknf, pvfw zv gvfypo { zv bkyhjh h lh zkfyyh jfwolhjh, xvf hñc pfyzfcfgf h bk wfy poy lh lf{ vck}fywhl, phyh xvf wfh jkgdowh lh zkfyyh xvf hñc fw ghychl###

Hgocwëahlh, bvafy, zñ xvf fyfw }fczvyowh#Mkahj }vfwzyow oaow, xvf pfcfzyfc fc fwf bvcjo zfyyfchl { low zfyyfchlfw oaow hpyfcjhc hxvâ h bkyhy {

xvf fwzvjkfc fc fl Gowbow, lh hybocâh vck}fywhl { co pkwhyè fl hiyoao jf lh fc}kjkh, bhl mhzhl, poyxvfwhiyèc dhgfy zojo, poy w÷lo fl ikfc gobvchl#

# ##Zfyyfwzyfw###Fwzh fw bk wñplkgh, hl bvcjo jf }kjh fwpkykzvhl, xvf co wfh jfwoâjh, ow lo pkjf poy hboy xvkfc fc lh zkfyyh }k}k÷ { jf fllo wf mflkgkzh, pvfw jfwjf fwzf oiwfy}hzoyko, xvf fw fl nyhc lhioyhzoykokcbfcwo { vck}fywhl jocjf bf nvk÷ lh oiyfyh, ow jo{ gkzh, { nvkhyow {o xvkwkfyh# ¿Bf wfnvkyëkw? Bk lvqow jo{#

 Fl gyâzkgo jf Zfyfwh jf Afwñw

Wk h vc gyâzkgo, gykzkghyh,Wfyâh vc bhl pyfgfjfczf,[ hñc bf jkyâh lh nfczfGykzkg÷c jf bhlh bhøh5Pfyo {o zkfcjo bk ghøh,Wk pkgh { ël co wf pkghLh yfgonfyë, pyvjfczf,Poy lo xvf ël gykzkghyh#

 __________________ 

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 262/270

Powfwk÷c B# P#

 Co}kfbiyf 98 jf 8;88

Wf powfwkoc÷ ihao goczyhggkocfw jf nyhc mvfyqh { poy kczvkgk÷c wvpf xvf fl fwpâykzv xvf zfcâh jflhczf

fyh fl jfl zfyykilf Mflkpf KK, yf{ jf Fwphøh5 lo gobpyoië poy lh bëjkvb fwgykikfczf B# O#, { poy fl}kjfczf Nocqèlfq# Gobo fwzf dfybhco {h dhiâh wkjo zyhâjo fl jâh 8: { co xvkwo ck dhilhy, ck gfjfy fc wvoynvllo, jfwpkjkëcjowf jhcjo zfyykilfw nolpfw { ivmkjow, do{ dkgf vc fwmvfyqo wvpyfbo phyh llf}hylf lhgocmkhcqh, fczyècjolf poy wv nyhcjfqh { poy bk phzykozkwbo jf fwphøol, goc lh pyobfwh xvf lfjfwgoyyfyâh fl }flo xvf zhczo lf dhgâh wvmyky { bf goczfwz÷1

“Bkw bhlfw co low pvfjfw zñ yfbfjkhy# ‗ Gobvcâghbf, dfybhco, zvw pfchw { fc cobiyf jfl Jkow jfHboy { jf lh Bhjyf jf Afwñw, h xvkfc hbhihw, {o zf h{vjhyë { zvw bhlfw gfwhyèc5 yfgocogf h vc fwphøoljf chgkbkfczo, hvcxvf bk phzykh fw fl vck}fywo, pfyo xvf whif zv dkwzoykh { whif dhgfyzf avwzkgkh { wfhjflhczh phyh co dhgfyzf wvmyky#

Mflkpf, lh dkwzoykh zf dh avqnhjo { wv wfczfcgkh fw mh}oyhilf hl dobiyf jf noikfyco5 hdoyh wf zf xvkfyf avqnhy fc hboy phyh xvf fczyfw jf llfco fc fl pyonyfwo fwpkykzvhl, { whif xvf fwzèw yojfhjo { low }fo, jf

Myhcgkwgo Th}kfy, ozyo fwphøol, xvf fw fl afmf wvpfykoy jf low fwphgkow, Afwñw, { Bhyâh, wv bhjyf, { zfdhgfc nvhyjkh jf hboy jow yf{fw1 Hlmocwo TKKK { Fjvhyjo ]K# Goc fwzo, o{f bkw phlhiyhw { fthbkch wkfc fllhw dh{ hlno xvf co wfh hboy { jfwfo jf zv ikfc###

Jow nyvfwhw lènykbhw whlkfyoc jf low oaow jf lh bëjkvb5 fl }kjfczf }ko vch lfnk÷c jf oikwpow,ghc÷cknow { myhklfw xvf llf}hihc hñc fl mëyfzyo jf fwzf yf{ { fc fl bobfczo jf pyfwfczky lh lvq poy flyfboyjkbkfczo, zkyhyoc fl mëyfzyo { lhw gyvgfw { dv{fyoc jfwph}oykjow# [o jkaf1 "Dfybhco Mflkpf#Ièwzhcbf fwhw jow lènykbhw, xvf zkfcfc }hloy wvmkgkfczf phyh phnhy zvw jfvjhw, gyfhjhw poy lowjfwhgkfyzow jf zvw bhlow gocwfafyow5 {o lhw pyfwfczo hl Jkow jf hboy { lh lvq zf wfyè jhjh###Hxvâftglhb÷1

"Dfybhco, dfybhco(###Bf dhw dfgdo ghbikhy jf kjfh5 {o mvk pojfyowo { lh }olvczhj bâh fyh lh}olvczhj jf zojow, poyxvf zojow, fc lh zkfyyh yfwpfzhihc bk }olvczhj, vcow poy hjvlhgk÷c, ozyow poy zfboy, low bfcow poy hboy# Pfyo {h xvf df ghbikhjo lh kjfh zf jkyë1 ¿Poy xvë pyonyfwèkw zhc jfwphgko?¿Poy xvë wf dhc pyfgkwhjo h hihcjochy hxvfllh zkfyyh low dkaow jf Fwphøh?

Zf }o{ h goczfwzhy, dfybhco Mflkpf# Fc gvhczo h xvf low dkaow jf zv Fwphøh zfcnhbow xvf whlky jffllh poy mhlzh jf bfjkow jf }kjh, fw poyxvf co fyfw zñ wv yf{ Afmf, xvf wvpkwzf dfcgdky wvw ghahw jf oyo5 pfyo oifjfgf h vch lf{ jf f}olvgk÷c xvf hdoyh hñc co gobpyfcjfw { gobpyfcjfyèw zhc pyoczo jf jë lhlvq# Fwphøh gyk÷ bvgdow dkaow { fwzh chgk÷c fw vco { h fllh }fckbow h zyhfylf fl yfnhlo jf lh bhjyf xvf lfjko fl wfy { fwzè oilknhjh h jhylf lo ivfco xvf lh ftpfykfcgkh jf wvw høow, jf wvw kcmoyzvckow { jf wvwhgdhxvfw lf jhc# Hxvâ }fckbow low xvf zfcfbow mvfyqh { }kyzvj phyh yfpyfwfczhy lh }kjh kcboyzhl jf lh}kfah Bhjyf, zhc jknch jf yfwpfzo, gobo }kfah fcmfybh, poy lh fcmfybfjhj jf lh f}olvgk÷c, { low dkaow,dfybowow { ykgow, lf goyyfwpocjfc jècjolf fl hlkbfczo { lhw ykxvfqhw { lhw fcfynâhw jf wv av}fczvj5fwzyfgdhbow lhqow, { lh Fwphøh Bhjyf wf gvyh, wf hgyfgkfczh { wf dhgf kcboyzhl fc wv bkwk÷c fwpkykzvhl#

Fc gvhczo hl pyonyfwo, zñ lo kncoyhw5 pfyo wk w÷lo zv}kfyhw h Gfy}hczfw, fyh ihwzhczf phyh co llhbhywfyfzy÷nyhjh#

Bhw, pyoczo pojyèw }fy hxvfl Zhao, goc}fyzkjo fc bhchczkhl jf bèw jf bfjko bkll÷c jf ghihllow jfmvfyqh flëgzykgh { zojow low pvfilow jf Fwphøh hlvbiyhjow poy lh flfgzykgkjhj, ñlzkbh phlhiyh jfl pyonyfwo5 yfgoyyf zojhw lhw Vck}fywkjhjfw jfl bvcjo { }fyèw low fwzvjkhczfw goc lh nyhbèzkgh fwphøolh poyxvf fw lf{ vck}fywhl5 }fyèw pyonyfwo fc lhw hyzfw, fc zojhw lhw kcjvwzykhw, ¿{ jkgfw xvf pyonyfwhbow pogo? ¿Xvkfyfw bèw? Pvfw h zk zf fwpfyhc low fwphøolfw5 hpyfcjf fl pyonyfwo jfl hboy, xvf fw lh lf{whl}hjoyh, ièøhzf fc lh lvq jf fwh }fyjhjfyh gkfcgkh { zobh bhzfykh { jhlf fl pyonyfwo xvf xvkfyfw5 pfyo,

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 263/270

hczfw, h{vjh h fwzf fwphøol xvf fw zv dfybhco, co zv wkfy}o, h llf}hy lh oiyh xvf zkfcf fcgobfcjhjh { phyh gv{o oiafzo zf dhc zyhâjo###

Lloyh, wâ, dfybhco Mflkpf, poyxvf fwhw lènykbhw lh}hc zv gocgkfcgkh, zhczow wknlow omvwghjh poy lowxvf hdoyh zf hihcjochc, { goyyf zyhw fwow nyhcjfw fwpâykzvw5 {o zf gocgfjo lh lvq# ]f lh }fyjhj5 goyyf, {whl}h h zv hbhjh Fwphøh#

¨Od(###Nyhgkhw, dfybhcow, co pvfjo bèw5 }fo lh lvq, }o{ h jfwghcwhy, }ol}fyë# Hjk÷w# ¨Od(###¿Xvë}fo? ¨Od( [h ozyh }fq bf avqnhwzf hllè fc Nyhchjh, fczocgfw phnvë oyo poy mhlzhw, do{ goiyo jf zv avwzkgkh, lh lvq# Nyhgkhw#

 Mflkpf KK 

Wf powfwkoc÷ fl dfybhco Avhc Ihvzkwzh phyh lkbpkhy h lh bëjkvb jf low mlvkjow pfwhjow5 cow jkao lobvgdo xvf dhiâh gowzhjo yfzfcfy hl hczfykoy fwpâykzv, poyxvf fyh ghwzknhjo poy vch bvgdfjvbiyf jfglëyknow { myhklfw5 h{vj÷ h }hykhw pfywochw { wf yfzky÷#

 _______________ 

Powfwkoc L# L#

Wf powfwkoc÷ lh dfybhch Avhch jhcjo hlnvchw ftplkghgkocfw hl bëjkvb }kjfczf Nocqhlfq, { lf  pyobfzk÷ xvf {h co lf bolfwzhyâhc zhczo hlnvcow avnvfzocfw# Dkqo wv hgowzvbiyhjh yf}kwzh h lowhwkwzfczfw jhcjo gocwfaow h ghjh vco, wfnñc wvw pyfnvczhw { cfgfwkjhjfw#

 ________________ 

Powfwk÷c B# P#

 Co}kfbiyf 9: jf 8;88

Ikfc}fckjow wfèkw, xvfykjow dfybhcow#[o df }fckjo h }vfwzyo lhjo h jfwghcwhy jf zhc pfwhjo ghbkco#]fo }vfwzyo hjflhczo, pfyo hñc co fw doyh jf jhyow lh fcdoyhivfch5 hñc ow xvfjh bvgdo xvf zyhihahy 

fc pyfphyhy fl nyhc jâh { bvgdo xvf lvgdhy, dhwzh lh ihzhllh jfgkwk}h, jâh fc fl gvhl ow fcgoczyèkw myfczf hmyfczf jfl fcghyckqhjo fcfbkno jf lh Phq5 jâh fc fl xvf fwpfyhc zojow low fwpâykzvw jf lvq, phyh xvf flHboy yfkcf#

[o wo{ vc fwpâykzv xvf fc lh zkfyyh hyb÷ nyhcjfw yf}olvgkocfw { fc fl fwphgko, lo ñckgo xvf dkgf mvfzhbikëc hybhy lhw bkwbhw yf}olvgkocfw, zfcâh ojko { fwzo bf dh dfgdo phjfgfy5 jf bk ojko {h fwzo{hyyfpfczkjo# Gvhcjo fl fwpâykzv fw bhlo###¨Gvèczo jhøo ghvwh¨ Co w÷lo h wâ bkwbo, wkco h low dobiyfwfcghychjow { h low fwpâykzvw lknfyow xvf wf lf pyfwzhc h lhw zyh}fwvyhw5 poy fwo df zfckjo zhczowwvmykbkfczow { poyxvf gyfâ fc lh bhzfykh, { xvf vch }fq ëwzh jfwhphyfgâh goc lh bvfyzf, chjh bèw dhiâh5fwzhih fxvk}oghjo#

Gvèczo zfcëkw xvf zyhihahy, dfybhcow, co w÷lo goc low kncoyhczfw, wkco goc low whikow, goc lowllhbhjow whikow, ëwow xvkfyfc lh wvpyfbhgâh { co hjbkzfc lh knvhljhj#

Ghjh gvhl, gvhcjo }kfcf h lh zkfyyh, zyhf vch bkwk÷c xvf gvbplky, pfyo lh bhzfykh fw kcglkchjh hl bhl {hyyhwzyh fl fwpâykzv gocwkno { lo dhgf wvmyky hl pykcgkpko5 lvfno fl fwpâykzv1 zyhâh nyhc bkwk÷c, pfyo poy lh

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 264/270

kcmlvfcgkh jf lh bhzfykh wf hyyfpkczk÷5 gvhcjo jfaë lh bhzfykh wvmyâ vc jfwfcnhøo zfyykilf { bkwwvmykbkfczow dhc wkjo gyvflfw#

 Cowozyow, whgyhbfczhjow, co xvfyfbow xvf wvmyèkw fwow jfwfcnhøow { poy fwo }fcno h jfgkyow bkw phjfgkbkfczow, xvf zojo low xvf phjfgfc low dobiyfw fc lh zkfyyh, co woc chjh gobphyhjow goc low xvf phjfgf fl fwpâykzv#

Bf fcgvfczyo zykwzf fc }fyow, poyxvf vc hlno zfcfbow xvf cow pfyavjkgh5 pfyo fw cfgfwhyko phyh}vfwzyo hjflhczo#Fw pyfgkwo wfnvky { lvgdhy, { lvgdhy bèw xvf lo xvf do{ lvgdèkw#[o, dfybhcow, phjfgâ poyxvf fwzhih fc lh mhlwfjhj, fyh myhklf5 myhklf chjh bèw#[o ow hbo { ow jkno1 lvgdhj { hbhj# Mâybhbf w÷lo

 A# L#

“Fyh myhklf, myhklf chjh bèw‒,jkgf phyh jkwgvlphywf#¨Xvë dhyèc low xvf woc bèw myhklfw

xvf fwzf “myhklf chjh bèw‒(###Wf }ol}k÷ h powfwkochy lh bëjkvb { xvfj÷ goc mvfyzf lvgdh# Gobpyfcjâ xvf zfcâh jflhczf vc ivfc

 pfq, xvf {h zfcâh hcvcgkhjo { lo gobpyoië poy lh bëjkvb fwgykikfczf { fl }kjfczf Nocqèlfq#Ftdoyzë hl fwpâykzv h xvf zv}kfyh gocmkhcqh fc fl Avfq xvf Jkow lf jhih, xvf fyh vc Avfq jf Hboy { fl

hboy bf kcwpkyhih, { zhczo bèw gvhczo bèw nyhcjfw mvfyhc low jflkzow xvf dvikfyh gobfzkjo, wkfbpyfxvf {o }kfwf hyyfpfczkbkfczo# ]k jow nyvfwhw lènykbhw fc low oaow jf lh bëjkvb { hpyo}fgdë { jkaf1“Jklftk Avwzkgkhc, fz ojfykz kckxvkzhzfb pyopzfyfh boykoy kc ktklko‒# Df hbhjo lh Avwzkgkh, df ojkhjo lhkckxvkjhj, poy fwzo bvfyo fc fl jfwzkfyyo#

Hl oây fwzhw phlhiyhw jko vc nyhc wvwpkyo { lloy÷ bèw5 woc lhw xvf pyocvcgk÷ Dkljfiyhcjo hl ftpkyhy#Gobpyfcjâ wv joloy { hyyfpfczkbkfczo5 lf jkaf xvf lf jkwpfcwhih poy hxvfllhw lènykbhw fl yflhzhy wvdkwzoykh, poyxvf lh gocoqgo, lf kc}kzë h xvf llhbhyh fc wv h{vjh h lh xvf xvkwo, { lo xvkwo lh pykcgfwhBhzkljf, xvf jfwpvëw jf bvgdow wvmykbkfczow { yffcghychgkocfw fyh vc fwpâykzv jf bvgdh lvq { fccobiyf jfl Jkow jf Hboy lf gocgfjâ lh lvq#

W÷lo pvjo jfgky hjk÷w { gocmkybhy wv cobiyf goc vch kcglkchgk÷c jf ghifqh#Nyfnoyko

 ________________ 

Powfwk÷c B# Poyzkllo

 Co}kfbiyf 9= jf 8;88

Ivfchw zhyjfw, fl Hboy ow vch#Xvë ifllo fw fl gocgkfyzo5 zojo dh goczykivkjo hl ëtkzo, zojo fl pyonyhbh jfl gocgkfyzo wfyè dfybowo

gvhcjo fl pykcgkpko zkfcf ëtkzo#Zojhw lhw pènkchw jfl gocgkfyzo jfl vck}fywo woc dfybowhw, poyxvf wv pykcgkpko fw ifllo, gvhcjo

 ifllo fw Jkow5 fl pyonyhbh jf low dobiyfw jf lh zkfyyh, dfybowo fw5 dh{ hlnvchw cozhw jkwgoyjhczfw, pfyowky}fc phyh gocogfy fl bhl#

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 265/270

Zojhw lhw pènkchw jf low dobiyfw woc nyhcjfw, wfnñc wv nfcko5 fl fwgvlzoy fc wv oiyh5 fl pofzh fc wv pofwâh5 fl dobiyf jf lfzyhw fc wvw lkiyow###Pfyo lh bñwkgh###Jf fwzh jkowh jfl hyzf, zojow dhc zobhjo vch phyzf# Poy fllh fl pofzh flf}÷ fl fczfcjkbkfczo, hyyoihjo poy lhw cozhw jf lh bñwkgh, hl fwphgko, poyxvf lhzkfyyh fyh bv{ pfxvføh phyh wv kcwpkyhgk÷c#

Poy lh bñwkgh wf flf}h fl whiko h lhw yfnkocfw fzëyfhw, fc ivwgh jfl ikfc poy fl ikfc bkwbo#

Dfybhcow# Ghjh gvhl fc wv oiyh }f fl èzobo xvf lf wfy}kyè fc lh chzvyhlfqh5 { low }fc gobo iyozhcjofc low myvzow, fc low èyiolfw, fc lhw mloyfw, fc lhw mvfczfw { fc lhw h}fw5 fc zojhw phyzfw, pvfjfc zojow }fy wv oiyh, lh pykbfyh lfzyh#

Pfyo fl bñwkgo###¿Xvë pojyâh gobpocfy goc lo xvf yfgonkfwf fc fwzh bâckbh zkfyyh? Poiyfqh jfcozhw5 bocozocâhw, zykwzfqhw, fl bñwkgo co pvfjf wfylo wkco jfwpvëw jf dhifywf yfboczhjo h lhw yfnkocfwhyb÷ckghw jfczyo jf lh gowbonocâh, jocjf low bvcjow fc wvw bo}kbkfczow dhgfc wockjow ghpykgdowow,xvf yfwvfchc fc low fwphgkow pyojvgkfcjo vch hybocâh hjbkyhilf#

Hllâ fw jocjf fl bñwkgo ftzkfcjf wvw }vflow fc gvhczo pvfjf yfphwhy lh hzb÷wmfyh pfwhjh jf lh zkfyyh, poyxvf hxvfllh hybocâh lf hzyhf { poyxvf wv fwpâykzv whif xvf zojhw lhw gowhw jf lh zkfyyh dh{ xvfllf}hylhw h lh bñwkgh, poyxvf ëwzh yfpyfwfczh lh hybocâh jfl vck}fywo, fc lh xvf lhw gowhw bèwkcwknckmkghczfw, fc lh bñwkgh zkfcfc }kjh#

Fwzvjkfbow poy phyzfw5 whlkj hl ghbpo fc lhw doyhw bèw xvkfzhw jf lh cogdf, goczfbplhcjo low hwzyowxvf zkzklhc woiyf }vfwzyhw ghifqhw5 wvikj h lh gvbiyf jf vch boczhøh { okyëkw lh bñwkgh $gflfwzkhl jkyë poëzkghbfczf+ wk jhkw ykfcjh wvflzh { lkifyzhj h }vfwzyo fwpâykzv, poyxvf jfwjf hllâ oâw goc bèw hybocâhlow yvkjow jfl bvcjo xvf dhikzèkw5 jfwjf hllâ {h co woc lhw h}fw, lhw mkfyhw { low aklnvfyow xvf oâw jfgfygh, ck fl bvnkjo jf lh nyhc ifwzkh xvf ow fcwoyjfgf fl wfczkjo { ow bhygh5 okyëkw lh nyhc zyobpfzh jflhckbhl gvhjyñpfjo xvf ow dhgâh zfbilhy jf gfygh, { hllâ fw jocjf fl bñwkgo yfgonf wvw cozhw xvfyfpyojvgkyè poyxvf h bfjkjh xvf wf flf}h fc lh zkfyyh { wf hgfygh fc lhw hybocâhw jfl fwphgko, wf hmkch,gobo wk zfbkfwf dhgfy bhl phpfl, fc hxvfl fwphgko jocjf dh{ zhczhw hybocâhw, fgow jf ozyow zhczowbvcjow, xvf yf}olozfhc fc fl nyhc Gowbow { fw hllâ jocjf fl bñwkgo yfgonf wvw cozhw xvf yfpyojvgkyè fcfl kcwzyvbfczo { goc fwhw cozhw llf}hyè h lh bñwkgh zojow low hgzow jf lh }kjh#

Fwzvjkfbow bèw1 ow pyfwfczo jow gvhjyow avczow, jow wfyfw xvf ghjh vco fw vc gvhjyo5 low jow wf ivwghc, wf fcgvfczyhc { }hc avczow, wfnñc lhw gkygvcwzhcgkhw, lloyhc o yâfc { moybhc vc gvhjyo, g÷bkgo owfczkbfczhl5 fc wâ, co zkfcf kbpoyzhcgkh5 lh pofwâh pogo pvfjf jfgky, lh gkfcgkh, hvcxvf whxvfgocwfgvfcgkhw, wfyè vch cozh myâh# ¿Xvfyëkw xvf fwf gvhjyo zfcnh }kjh? Llf}hjlo h lh bñwkgh { h lhfwgfch { zobhyè gvfypo { }k}kyè#

Gvhcjo hñc co wf gobpocâh bñwkgh, phyh avczhywf low dobiyfw { llhbhywf phyh lhw lvgdhw, lh zfhfcgfcjkjh fyh lh wføhl bvjh5 gobpvfwzh lh bñwkgh, {h fl dobiyf co }flh phyh }fy wk wv dfybhcofcgkfcjf lh zfh poyxvf wf fcgvfczyh fc pflknyo, poyxvf whif xvf zkfcfc vch zyobph, o vc glhyâc, xvf}kiyhyè fc wvw oâjow, jècjolf fc cozhw, ÷yjfcfw, xvf gobpyfcjf#

Lh ghycf wf pfn÷ h lh zkfyyh { poy wâ co wf pojâh jfwpfnhy5 pfyo fl fwpâykzv lvgdh poy flf}hywf, ivwghlhw hybhw jf wv yhq÷c xvf lhw ghâjhw lf fcwføhyoc { wf klvbkch { wf flf}h h bfaoyfw yfnkocfw, h lh}fyjhjfyh phzykh jf low fwpâykzvw, { ëwzf dh wkjo fl zyhihao jfl fwpâykzv jfwjf fl pykbkzk}o dobiyf xvfjfwnhyyhih fl èyiol { zkyhih pkfjyhw h wvw goc}fgkcow, low hckbhlfw# Pfyo lh bñwkgh doyyâwoch, pyojvgkjhgoc lhw pkflfw { low gvfycow jf hxvfllow hckbhlfw, lfw ghbik÷ jf wkzvhgk÷c#

Hl pyfwfczf, lh nvfyyh fw doyykilf fc wâ bkwbh5 pfyo h low hgoyjfw jf vch bhygdh, fl woljhjo wf dhgfkczyëpkjo { yfgoiyh fl }hloy, xvf zhczo bh{oy wfyè gvhczo bèw hzyf}kjhw wfhc lhw cozhw jf lh bhygdh5 ghfcdfykjow low dobiyfw, pfyo o{fc lhw cozhw jf lh bñwkgh { fl joloy gfwh5 pvfjf bèw fl fczvwkhwbo jf lhbñwkgh xvf fl joloy jf lhw dfykjhw#

Jfwpvëw jf lhw ihzhllhw, wf fcgvfczyh jfghâjo poy lhw lvgdhw { ivwgh jfwghcwo5 pfyo dh{ cfgfwkjhj jfvch cvf}h bhygdh { jf vch cvf}h lvgdh5 low zyomfow zobhjow hl fcfbkno lf hckbhc, low yfwpfzh, pfyo co

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 266/270

lf jhc iyâow5 bhw lh bñwkgh fczoch vch bhygdh hlfnyf { nvfyyfyh { lf yfgvfyjh fl hyyvllo jf lh bhjyf xvflo fwpfyh { fl woljhjo yf}k}f, wf yfdhgf { bhygdh jfwhmkhcjo hl fcfbkno5 co yfgvfyjh fl ghcwhcgko jf lhhczfykoy aoychjh { co wkfczf fwh ghynh h xvf llhbèkw gvfypo, poyxvf lh bñwkgh lf jko }hloy, mvfyqhw {jfgkwk÷c#

¿]fkw g÷bo lh bñwkgh wvyzf fmfgzow dhwzh fc low ghwow bèw mvcfwzow jfl bvcjo zkfyyh? ¿]fkw g÷bo fw

jf cfgfwkjhj fwzvjkhy lh bñwkgh? Hl xvf lh bñwkgh chjh lf yfgvfyjh, fw fwpâykzv fwzè bvfyzo5 zojow, zojowwk pyfwzhc hzfcgk÷c, zfcjyèc vc dfgdo fwgykzo fc lh bñwkgh#Lh bñwkgh fwzè fwgykzh fc zojhw phyzfw { fc jkmfyfczfw zocow { hybocâhw5 pfyo gvhczo bèw hlzo wvif fl

fwpâykzv bñwkgo, bèw flf}hjhw { bèw fwpkykzvhlfw wfyèc wvw cozhw#Pocfow hl pkf jf vch boczhøh jocjf goyyfc mvfyzfw hyyo{ow xvf wf jfwpføhc fc mvfyzfw { bhafwzvowhw

ghwghjhw { w÷lo oâw yvkjow doyykilfw xvf jfwzyoqhc low zâbphcow jfl wfczkjo# Pfyo wvikj h lh gvbiyf jfvch boczhøh { okyëkw wvh}fw bvybvllow { wvwpkyow, xvf wf goc}kfyzfc fc hybocâh5 { fwhw nyhcjfqhw jf lhchzvyhlfqh, fl bñwkgo zkfcf xvf llf}hylhw h lh bñwkgh { h lh fwgfch, phyh fcwføhylhw h xvkfc co pvfjf ky hgoczfbplhylhw hl chzvyhl#

Dobiyfw xvf ow kcwpkyèkw, xvf zyhihaèkw phyh jfwgviyky hlnñc wfgyfzo jf lh chzvyhlfqh { llf}hylo h lhgkfcgkh, fwzvjkhj pykbfyo lh hybocâh { ow wfyè mègkl jfwpvëw oiwfy}hy gobo lhw plhczhw xvf }fkw fc

}vfwzyow ghbpow o ahyjkcfw, gobo jf jâh co gyfgfc o hpfchw wf pfygkif wv gyfgkbkfczo5 fw xvf co lf fwcfgfwhyko fwmoyqhywf, poyxvf wv hlkfczo lf llfnh jfl wol5 pfyo oiwfy}hj gvhcjo fl wol wf yfzkyh, g÷bo lh plhczh jh }vflzhw phyh ivwghylo { g÷bo gvhcjo wf ogvlzh fl wol, wf fwzkyh { ow hjbkyh h lh bhøhch wvgyfgkbkfczo5 fw xvf lh plhczh wf yf}vfl}f, wf fwzkyh, lf}hczh lh ghifqh, phyh xvf hczfw lf llfnvf fl ifcfmkgko wolhy5 fwzvjkhj { fcgoczyhyëkw fl wfgyfzo# Fl bñwkgo llf}h fwf fwzvjko h lh bñwkgh { jh }kjh hlfczfcjkbkfczo5 pfyo w÷lo pvfjf dhgfylo fl bñwkgo xvf dh whlkjo jf lh bhzfykh { wf dh flf}hjo h lhgowbonocâh#

Dobiyfw bhzfbèzkgow, bfzhmâwkgow, jf gkfcgkhw, pofzhw { lkzfyhzow, whifj xvf fl bñwkgo fw }vfwzyog÷cjoy# Fl bñwkgo fw fl fwpâykzv jf bkwk÷c xvf jfif fwgykiky fc cozhw low ykzbow jf lh chzvyhlfqh, fczyflow gvhlfw fwzè }vfwzyo dfybhco xvf ow hbh#

 Yowwkck

Wf }ol}k÷ h powfwkochy fl bëjkvb Poyzkllo { jkao1Ivfchw zhyjfw# Hboy, hboy, hboy ow vch, poyxvf fl hboy fw lh }fyjhjfyh avwzkgkh# Bhw fl dobiyf co

 pvfjf }fy lh avwzkgkh, wk co fw kbpfyhzk}o hl dobiyf5 fw vc fyyoy lh kbpowkgk÷c jf lh avwzkgkh kbpfyhzk}h,jëwpozh, xvf whgh hl dobiyf fcmfybo jf lh wogkfjhj { lo gocjfch hl co wfy5 lh avwzkgkh hwâ fw vc ihlj÷c jflh dvbhckjhj5 woc dfgdow jf low dobiyfw jf lh ghycf, low xvf dhc jkyknkjo poy fwow ghbkcow h lo xvfllhbèkw avwzkgkh5 { fwo co fw bèw xvf fl yfwvlzhjo jf low pyfavkgkow xvf jobkchc hl dobiyf lfnkwlhjoy,xvf wf hlkbfczh jf mhlwow pykcgkpkow { fxvâ}oghw jogzykchw, jf oynvllo { jf wvpyfbhgâh, xvf hiwoyifzojow low pykcgkpkow jf opyfwk÷c5 lo xvf llhbèkw avwzkgkh fw vc jflkzo jf lfwh dvbhckjhj5 fwzowlfnkwlhjoyfw wf dhc jfjkghjo w÷lo h yfgonfy lhw mhlzhw jf wvw wfbfahczfw, xvf woc mhlzhw jf fwow bkwbowdobiyfw jf lh lf{, poyxvf dhc bhczfckjo fc lh kncoyhcgkh { dhc fcgfcjkjo low ojkow goc fl ghwzkno { flyfzkyo jfl fcmfybo jf lh wogkfjhj#

Dh{ vc ghwo bvgdo bèw lhbfczhilf, bvgdo bèw jflkgzvowo# ]fkw fc fl hyyo{o wfyfw jfwdfyfjhjow,wkc hbphyo jf low dobiyfw, ck jf lh lf{, ihøhjow fc fl }kgko { goyyvpgk÷c jf low jfnfcfyhjow dobiyfw jflh wogkfjhj, h gv{ow jfwnyhgkhjow wfyfw lfw llhbèkw “low ihaow mocjow jf lh wogkfjhj‒# Fw }vfwzyo zyhzo {jfwkjkh lo xvf low jfnfcfyh { woc, poy cfgfwkjhj, }vfwzyh hmyfczh fc wvw dfgdow { }vfwzyo ghwzkno fc lhgocgkfcgkh#

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 267/270

¿Poy xvë fwow ckøow co dhc jf llf}hywf h lh fwgvflh? ¿Poy xvë fc fwh fwgvflh co wf fcwføh fl hboy, lh  avwzkgkh jfl hboy { lh knvhljhj jfl hboy? ¿[ jfgâw xvf fwzèkw gk}klkqhjow? Fwzèkw gk}klkqhjow { wffcgvfczyhc pfxvføow wfyfw zkyhjow fc lhw ghllfw, oilknhcjo h lh bhjyf h wfy gykbkchl, poyxvf dhiëkwgyfhjo vch ghwh jf bhzfyckjhj, poy }fynüfcqh, co poy hboy5 bhw lh dhiëkw lfnkwlhjo zhc kyyhgkochlbfczf,xvf fw ghbkco pfcowo { }fynocqowo { w÷lo poy lh yfgobfcjhgk÷c pvfjf llfnhy h fllh fl yfgkëc chgkjo, {

fwzo, jfwpvëw jf dhify wvmykjo lh bhjyf zojhw lhw }fynüfcqhw { fl jfwdocoy# ¨Fl jfwdocoy¨###Lh bhjyfxvf jh }kjh h vc wfy, poyxvf h fwo }kco, gvbplf lh kcmhlkilf lf{ jfl Phjyf Vck}fywhl, kbpvfwzh h zojhw lhwgowhw#

Fwh bvafy fw dfykjh fc wv hlbh goc lh phlhiyh “jfwdocyh‒, goc xvf lh ghwzknhc }vfwzyhw lf{fw gk}klfw{ wogkhlfw5 lf{fw xvf woc lh hczâzfwkw jf lh lf{ jk}kch, jf lh lf{ jfl hboy# Fwh bhjyf fw wføhlhjh goc fljfjo poyxvf co pvfjf ogvlzhy fwo xvf llhbèkw jfwdocyh { lh wføhlh ozyh bvafy bèw jfnfcfyhjh, ozyhbvafy xvf bhz÷ fc wv }kfczyf o hihcjoc÷ h ozyhw bhcow, gvhcjo co lo hwfwkc÷, fl myvzo jf vch phwk÷c, flmyvzo xvf jfiâh wfy jf hboy# Fw wføhlhjh hxvfllh bvafy, poy fwzh ozyh jfnyhjhjh jf lh wogkfjhj, jf lh powkgk÷c, xvf ogvlz÷ wv jflkzo, }fyjhjfyo jflkzo, poyxvf phyh co oiwzhgvlkqhy wv phwk÷c, phyh ogvlzhy wvwkcmhbkhw, zobh zojhw lhw pyfghvgkocfw jf low bhlow pykcgkpkow { wf opocf h lh lf{ jf lh chzvyhlfqh#

Fw wføhlhjh hxvfllh bvafy poy fl dobiyf jf###docoy###xvf lh jfwdocy÷, { dh pvfwzo fc lh lf{ ghwzkno {

opyoiko phyh lh }âgzkbh { lh hiwolvgk÷c phyh fl }kgzkbhyko# ¿[ ow llhbèkw gk}klkqhjow?¿Ow llhbèkw gk}klkqhjow { co whiëkw xvf zojo wfy xvf }kfcf h lh zkfyyh, }kfcf poyxvf zkfcf xvë dhgfy fcfllh, poyxvf }kfcf fc gvbplkbkfczo jf lh lf{ jfl bhcjhzo jfl Gyfhjoy?

¿Xvkëc ow dh jkgdo xvf fwf wfy fczy÷ fc fl bvcjo poy lh pvfyzh mhlwh?Fllow }kfcfc h jfwfbpføhy fl zyhihao xvf lh lf{ lfw kbpocf fc lh fzfych gyfhgk÷c# ¿Poy xvë, wk wokw

gk}klkqhjow, co lfw h{vjèkw?Yfgonëkw h low bfcow fc lh bhzfyckjhj xvf lf}hczhwzfkw poy }fynüfcqh, { hñc kbifyifw o wkc

fjvghgk÷c, o goc fjvghgk÷c fxvk}oghjh, low pocëkw h lh gocwkjfyhgk÷c jfl pvfilo pyfavkgkhjo jf fyyoyfw{ phzykh { fwf ckøo, fwf wfy, lo dhiëkw jfnyhjhjo goc cobiyfw jf jfwpyfgko# ¿Fc j÷cjf, fc zojo fwzo, wf}f fl hboy? ¿J÷cjf wf wføhlh vc wolo pvczo jf gk}klkqhgk÷c? Hpfchw wk zfcëkw vc pogo jf gkfcgkh#

Yfnkwzyhj low dfgdow fc }vfwzyh dkwzoykh { }fyëkw low bèw nyhcjfw dfgdow, yfhlkqhjow poy dobiyfwchgkjow fc fwh gocjkgk÷c, jf low xvf mvfyoc fjvghjow { }fyëkw xvf lo xvf dhgëkw fw vc jflkzo jf lfwhdvbhckjhj#

]fkw zhbikëc xvf vc dobiyf yfgonf vc wfy jf fwow5 lo fjvgh { lo xvkfyf { co fw vc wfy ftzyhøo {llfnh h wfy vc }fyjhjfyo dobiyf5 wk fwzvjkèkw fc lh lf{ jf low hmkcfw, zfcjyëkw lh wolvgk÷c { gobpyfcjfyëkwxvf fl dobiyf xvf fjvgh hl pèy}vlo gvbplf lh lf{ jf lh avwzkgkh kbpvfwzh fc lh lf{ vck}fywhl5 { fw xvfhxvfl wf }kco ivwghcjo h hxvfl xvf lf jfiâh hxvfllh jfvjh#

Fczyfbow fc lh lvgdh jf glhwfw5 fwzf hmoykwbo fw kckgvo { dh oghwkochjo lhw nyhcjfw dfghzobifw xvfyfnkwzyh lh dkwzoykh { hwâ wfnvkyè dhwzh xvf ow vckmkxvëkw { jfwhphyfqghc lhw glhwfw { lhw wvpyfbhgâhw5llfnhyëkw h lh vckmkghgk÷c, pfyo }kfcf ëwzh goc phwow bv{ lfczow, poyxvf fl pyonyfwo xvf zfcëkw fw w÷lobhzfykhl { fnoâwzh5 pfyo fw vch hggk÷c xvf hvcxvf lfczh, fw wfnvyh#

]hbow h fwzvjkhy vc ghwo1 dh{ zyfw dobiyfw, fl pykbfyo, }kfcf jfl hyyo{o o fw, gobo lo llhbèkw, jf lhglhwf âcmkbh, wkc wvpocfy xvf wfh }hnhivcjo, poyxvf wk lo fw co fw wv{h lh gvlph, fw gvlph jf lownoikfycow, fw gvlph jf lhw llhbhjhw glhwfw flf}hjhw# Fl wfnvcjo, fw vc dobiyf jf zhlfczo { jkwpowkgk÷c,vc oiyfyo, xvf hvcxvf jf mhbklkh dvbkljf o jf bfjkhch powkgk÷c mvf fjvghjo phyh fl zyhihao, fcgvhlxvkfyh jf low yhbow jfl whify dvbhco5 pfyzfcfgf h lh glhwf bfjkh# Fl zfygfyo, fw vc ykghgdohghvjhlhjo, o goc fcnhøowow zâzvlow jf coilfqh5 zkfcf zojo lo xvf jfwfh, wf dhgf wfy}ky hvzoykzhykhbfczf#

Fl pykbfyo jf fwzow zyfw dobiyfw lo llhbèkw fl ivyyo jf ghynh5 fw poiyf, co zkfcf bèw xvf wvw iyhqow{ zyhihah jf jâh { jf cogdf phyh gobfy vc bfcjyvno jf phc jvyo { hñc lhbf low pkfw hl xvf lf jhzyhihao5 pfyo fl Fwzhjo co wf gvkjh jf wv cobiyf, w÷lo lo zobh phyh llf}hylo h lh nvfyyh5 fc }hco

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 268/270

kczfczhyè pfjky avwzkgkh fc vc hgzo jf hivwo { jf hzyopfllo fc wvw jfyfgdow jf dobiyf5 }fyè wv dkahgoyyobpkjh { wv bvafy jfwdocyhjh poy fl jf lh glhwf hlzh, poy fl ykghgdo, poy fl jf jkmfyfczf whcnyf# Fl  avfq ivwghyè { fcgoczyhyè fc lh lf{ vc wvizfymvnko { lkiyh hl yfpzkl goyyvpzoy { hñc gocjfchyè hljfwdocyhjo dobiyf, ivyyo jf ghynh5 ëwzf, glhbh, llfco jf kyh, jfwfh }fcnhcqh { pyozfwzhc goc ël ozyowjfwdocyhjow5 pfyo wvw goyyvpzoyfw dhyèc jfwghynhy lhw hybhw myhzykgkjhw, ihyyfyèc h lh bvlzkzvj { lh zkfyyh

wfyè ihøhjh goc lh whcnyf jfl pvfilo opykbkjo# ¿Fwzo fw avwzkgkh? ¿Fw fwzo hboy? ¿[ jfgâw xvf fwzèkwgk}klkqhjow?Hl wfnvcjo dobiyf, {h wf lf zobh fl cobiyf5 {h wf lf ogvph fc low wfy}kgkow jf lh gkvjhj5 o fw vc

hyzfwhco o vc hyzkwzh, o ivfc hnykgvlzoy o lkzfyhzo, kcnfckfyo, hyxvkzfgzo, fzg#5 { gobo dobiyf xvf fc ghwojf cfgfwkjhj whif fwzvjkhy { jfmfcjfy wvw jfyfgdow { bvgdhw }fgfw, poy kcjknchgk÷c jf vch kcavwzkgkhwhlf fc jfmfcwh jfl pykbfyo, { llfnh vc bobfczo h wfy fl jfmfcwoy docyhjo jfl pvfilo5 pfyo wf zyhzh jfnhchylo { wf lf woioych hlnvchw }fgfw, pfyo fw fl myfco jf low jfwbhcfw jfl zfygfyo5 pfyo fwzf dobiyf,w÷lo pvfjf pkwhy fc lhw ghllfw jf lh gkvjhj5 wv }kjh fw fwzyfgdh, poyxvf zkfcf xvf nvhyjhy lhw yfnlhw jf lhjfgfcgkh { phyh fwzo zkfcf xvf pyk}hywf jf lo cfgfwhyko5 }k}f bvykfcjo5 co pvfjf whlky jf lhw pvfyzhw jflh gkvjhj5 co dh{ vc ahyjâc jocjf ftzhwkhywf, ck vc iowxvf jocjf pojfy fwzvjkhy h lh chzvyhlfqh, poyxvf pfyzfcfgf hl ykghgdo, hl goyyvpzoy, hl kbpyojvgzkilf { whif xvf wk }h hl ahyjâc o hl iowxvf, hllâ zkfcf fl

 pozfczhjo wvw pfyyow mkflfw { wk co llf}h vc whl}ogocjvgzo, wfyè bvfyzo poy hxvfllow, { wk }h wkc fwfwhl}ogocjvgzo, xvf ghwk wkfbpyf fw cfnhjo h xvkfc lo pkjf, hvcxvf wfh phyh fwzvjkhy, o phyh jhy otânfcoh wvw fc}fcfchjow pvlbocfw, phnh fwf hzyf}kbkfczo goc lh }kjh { {h fwzè avqnhjo, fczy÷ fc pyopkfjhjhafch5 co kbpoyzh xvf fl mkc mvfyh ivfco, ël co zkfcf jfyfgdo h yfwpkyhy# ¿Fw fwzo gk}klkqhgk÷c?

Pfyo fl zfygfy dobiyf, fl xvf co zyhihah, fl xvf dvbkllh h low ozyow fc wv owzfczhgk÷c, fl xvf zkfcf pfyyow fc wvw ahyjkcfw { iowxvfw { bhzhc hl xvf co llf}h fl whl}ogocjvgzo { lh avwzkgkh chjh zkfcf xvfdhgfy5 fl xvf llf}h lh goyyvpgk÷c hl goyhq÷c jf lh ao}fc { fl jfwdocoy hl fwpowo { woioych h lh avwzkgkh,fwf, kbpfyh { wf ivylh jf low ozyow jow5 fwf zkfcf fczyhjh lkiyf fc zojhw phyzfw, hvcxvf wfh vc kbiëgkl#¿Fw fwzo gk}klkqhgk÷c? Pfybkzkjbf xvf ow jknh1 hpfchw gocogëkw lh H jf lh gkfcgkh fc }vfwzyhw lf{fw, pvfwco pvfjfc vckmkghy h low dobiyfw, xvf fw lh gk}klkqhgk÷c# Pfyo wf fwzè opfyhcjo vch yfhggk÷c { lhwbvlzkzvjfw gocogfc {h low jfyfgdow xvf lh }fyjhjfyh gk}klkqhgk÷c lfw jh, jfikjo hl goczhgzo { zyhihao jfldobiyf wfnvcjo goc fl pykbfyo, poyxvf fw fl jfl bfjko, fw whiko { gocogf xvf fl pykbfyo fw lh mvfyqhxvf ël pvfjf jkyknky phyh yfglhbhy low }fyjhjfyow jfyfgdow jf dobiyfw { ioyyhy lhw glhwfw { fcwføhy hljëwpozh, hl zfygfyo, lhw lf{fw jf dobiyfw, low jfyfgdow dvbhcow, { fwzo llfnh goc lh kbplhczhgk÷c jf lhlf{ jf hboy#

Lh bhljhj jf lhw lf{fw { fl lkifyzkchaf jf low pojfyowow, co w÷lo dh dfgdo glhwfw fc vc pvfilo, wkcoxvf dhgf lf{fw opyfwoyhw { jfwzyvggk÷c jf low dobiyfw jf goloy, { {o ow pyfnvczo1 Wk zv}kfyhkw vc ahyjâcfc xvf w÷lo dvikfwf vch yowh, poy nyhcjf { dfybowh xvf mvfyh, ¿xvë hzyhggk÷c zfcjyâh phyh }vfwzyh }kwzh { phyh zojow }vfwzyow wfczkjow? Fc zojhw lhw gowhw lh }hykfjhj dhgf dfybowo fl gocavczo5 { wk h }owozyow owllfch { hzyhf lh }hykfjhj jfl ahyjâc { lhw yowhw, ¿g÷bo gobpyfcjëkw xvf fl Gyfhjoy co zv}kfyh fwf nvwzofc wv ahyjâc jf lh zkfyyh { lo poilhyh jf mloyfw jf zojow low goloyfw { jf dobiyfw ilhcgow { cfnyow,goiykqow, fzg#? [ gobo fc zojhw lhw gowhw xvf woc plhczhw jf lh zkfyyh wfbiy÷ lh }hykfjhj, hwâ fc fldobiyf m÷wkl pvwo low goloyfw xvf lf hnyhjhyoc, wkc wfbiyhy fc ël lh jkwgoyjkh, gobo co lh wfbiy÷ fc lhw plhczhw5 zojow fc fl bvcjo woc knvhlfw phyh fl Phjyf { zfcëkw fl bhcjhzo jf lh vckmkghgk÷c#

¨Dobiyfw, dfybhcow bâow xvf bf fwgvgdèkw { xvf dhiëkw jf lffy fwzhw cozhw xvf wf fwgykifc¨ [o owllhbo goc hboy# Fwzvjkhj fc lh vckjhj { dhiyëkw kbplhczhjo lh avwzkgkh5 fwzvjkhcjo goc low pyfavkgkow {low mhlwow pykcgkpkow yfzhyjèkw low dfgdow jf lh }fyjhjfyh avwzkgkh { mhlzèkw h zojow low }fyjhjfyow pykcgkpkow#

[o ow lo jkno, lhw wvpyfbhgâhw co ftkwzfc5 lh wolkjhykjhj co wf gobpocf jf lo dobonëcfo# Lhvckjhj, lh hybocâh vck}fywhl fw nyhcjf, poyxvf wf gobpocf jf zojo lo dfzfyonëcfo5 fl dhgfy fwzh vck÷c

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 269/270

fw lh }fyjhjfyh whikjvyâh, poyxvf vcky lo xvf fw dobonëcfo, co fw gkfcgkh5 fllo w÷lo wf dhgf wolkjhyko# Fldobiyf, hl dhgfy wvw lf{fw xvf dhc jf yfnky wv wogkfjhj, jfiâh fwzvjkhy lo dfzfyonëcfo jf zojo lo xvfgobpocf fl bvcjo zkfyyh, phyh vckmkghylo { dhyâh g÷jkno jf avwzkgkh { dhyâh hlhihcqhw hl Phjyf# Owllhbèkw gk}klkqhjow { hñc oiyh woiyf }owozyow vc g÷jkno jf avwzkgkh kyyhgkochl { fnoâwzh#

Dhiëkw }kwzo fc fl fafbplo jf low zyfw dobiyfw, vco zkljhjo, fwghycfgkjo, jfwdfyfjhjo jf moyzvch {

jf pyozfggk÷c, poyxvf co gocogâh lh llhbhjh ykxvfqh xvf jh cobiyf fc }vfwzyh wogkfjhj fnoâwzh { fwzfdobiyf wf }f oilknhjo h fwzhy fc jkwgoyjkh goc fl bvcjo fczfyo# ]fbow hl wfnvcjo, xvf lh wogkfjhjwhif xvf co pvfjf pyfwgkcjky jf wvw gocogkbkfczow, pfyo lf bfqxvkchc wvw wfy}kgkow { wf lf gocjfch h}k}ky bvykfcjo { co pvfjf ky hl ahyjâc ck hl iowxvf wkc vc whl}ogocjvgzo, { fwzo lf oilknh h fwzhy fcjkwgoyjkh { ivwghy fc low pykbfyow lh mvfyqh iyvzh { pyobo}fy zvbvlzow phyh jfyyoghy hl kcavwzo avfq { hljëwpozh noifychczf, poyxvf fl zfygfyo, fl opyfwoy, fl goyyvpzoy, hpyo}fgdh fl zhlfczo jfl wfnvcjo { flwvjoy jfl pykbfyo phyh dhgfy ghjfchw jf opyfwk÷c { woioychy hl avfq { hl noifychczf, xvf wk co lo woc poy }fyjhjfyh whikjvyâh, woc phykhw goc fl woioychjoy, xvf h wv pfjkjo, fl noifychczf dhyè vch lf{ghpykgdowh { fl avfq wfczfcgkhyè hl kcogfczf, gobfzkfcjo jflkzo jf lfwh dvbhckjhj#

Fwzo dh wvgfjkjo { wvgfjf hñc do{ xvf ow llhbèkw gk}klkqhjow, poyxvf fl dobiyf zfygfyo, flgoyyvpzoy, yfihzk÷ lh lf{ jf vckmkghgk÷c pyfjkghjh fc zojow low zkfbpow { wf bhz÷ h low bkwkocfyow5 fwh

lf{ jf vckmkghgk÷c fw avwzâwkbh5 { h pfwhy jfl woioyco { jf lh mvfyqh iyvzh, fl dobiyf opykbkjo wf hzyhaogoc wv avwzh pyozfwzh lh bkyhjh jfl wfnvcjo, xvf }k}âh bvykfcjo { zobh lh avwzkgkh poy wv bhco, co wochxvfllow yfwpocwhilfw jf wvw jfwbhcfw, wk fc fllow co yfkch fl ojko#

¨Poiyfw dfybhcow bâow¨ Poiyfw avfgfw { noifychczfw, xvf co ow kcwpkyèkw fc fl hboy { lh vckjhj jflPhjyf# ¿Jfgâw xvf wokw gk}klkqhjow?, hpfchw wokw vc pogo klvwzyhjow, { fwzo fc lh jkwgoyjkh5 pfyo fwzè fldobiyf jfl bfjko, xvf powff lh whikjvyâh { wf }h kbpockfcjo goc lh yhq÷c { fcwføh hl pykbfyo h lvgdhy goc pykcgkpkow { co goc hybhw { xvkfyf vckmkghy, llf}hy fl hboy myhzfychl gobo ihwf w÷lkjh, { fl jf hihao{ fl jfl bfjko zobhc fl hyobh myhnhczf jf lh mloy jf lh vckjhj, xvf wf llhbh hboy { dh hpyfcjkjo xvf pvfjf fwpfyhy wv yfdhiklkzhgk÷c { xvf dhyè yfkchy lh phq { lh hybocâh xvf fllow yfwpkyhc fc fwh dfybowh {hyobèzkgh yowh1 lh myhzfyckjhj#

[h fwzhw jow glhwfw wf dhc vckmkghjo, { fwzvjkhc low bo}kbkfczow jfl nyhcjkowo phcoyhbh xvf jk}kwhjfwjf fl wol whlkfczf hl wol pockfczf { poy wv nyhcjfqh, dh kjo hdocjhcjo fc lh gowbonocâh, poyxvf o{f}ogfw fc wv gocgkfcgkh, fc fl zkzklfo jf low hwzyow xvf goczfbplh fc lh wfyfch cogdf5 { fl Phjyf, hboyowo{ wolâgkzo, bhcjh h wvw fwpâykzvw hgfyghywf h lh Zkfyyh { }fckbow { ow dhilhbow, fc }kyzvj jf lhvck}fywhlkjhj#

Fl dobiyf zfygfyo, fbiykhnhjo fc lh bkfl jf wvw phwkocfw, fw woyjo h cvfwzyhw }ogfw5 fl pykbfyo cowo{f, pfyo fwzè godkikjo poy wv jfwfo jf }fcnhcqh, poy lh opyfwk÷c { fl jfwpyfgko5 chjh bèw pvfjf jhy fcfl pykbfy bobfczo5 pfyo wf kcwzyv{f, poyxvf fl jfl bfjko fw fl bkwkocfyo1 h ëwzf lf dhilhbow, h ëwzf lfjhbow low wfgyfzow phyh llfchy low }hgâow5 h ëwzf lf pfjkbow xvf kbplhczf lh lf{ jf hboy, poyxvf fwdobiyf kcbhzfykhl, }k}kfcjo fc lh bhzfykh, pfyo zobhcjo jf lh bhzfykh lo avwzo#

Fwzf dobiyf, xvf {h fw whiko poyxvf fwzvjkh lh gowbonocâh, { hbh fl hboy, co lf whzkwmhgf lh lf{ jflow noikfycow xvf fwzhilfgfc jkmfyfcgkhw5 gocogf xvf fl bvcjo zkfyyh, goc zojow wvw goloyfw, fw vch wolhmhbklkh { lf pkjf hl Phjyf, { fl Phjyf lf dhilh poy wvw fwpâykzvw { fl dobiyf fwgykif { bhøhch jhyè vchlf{, xvf wfyè jf hboy { avwzkgkh, xvf vckmkghyè h lh dvbhckjhj#

Fc hboy { avwzkgkh, }fckbow cowozyow, fwpâykzvw jf lvq { jf }fyjhj, h dhgfy fwzf llhbhjo { h jfgkyow, phyh lvq }vfwzyh, xvf hñc co wokw whikow, gvhcjo bfcow gk}klkqhjow { ow gocgfjfbow w÷lo fl zâzvlo jfklvwzyhjow1 w÷lo fczyf }owozyow fwzè gk}klkqhjo fl bkwkocfyo, poyxvf ël ghwzknhyè wkc ojko { hbh lh bhzfykh,wkc bhzfykhlkqhywf5 }fj fc ël low jow ck}flfw jfl Phjyf xvf vckmkghyèc h lh dvbhckjhj1 lh Avwzkgkh { fl  Hboy#

8/7/2019 Filosofia Enciclopedica Universal Tomo I

http://slidepdf.com/reader/full/filosofia-enciclopedica-universal-tomo-i 270/270

Xvf ow jfwfh }vfwzyo dfybhco poy lh Vck}fywhlkjhj

Gdf Hvmmfy