კონსტიტუციის 42-ე მუხლი.

უზენაესი სასამართლოს მიერ “გირგვლიანის საქმეზე” მიღებული გადაწყვეტილების ანალიზი

სასამართლოს პრაქტიკის ფონზე.

2019

Contents 1. რეზიუმე .............................................................................................................................................. 3

2. ანალიზი .............................................................................................................................................. 4

2.1. ევროპის ადამიანის უფლებათა სასამართლოს მიერ გაკეთებული შეფასებები

კონვენციის მე-2 მუხლის დარღვევასთან დაკავშირებით. .............................................................. 4

2.2. ლევან მურუსიძის საჯარო განცხადებები გირგვლიანის საქმეზე ალტერნატიულ

სასამართლო გადაწყვეტილებასთან დაკავშირებით. ...................................................................... 9

2.3. საქმის ხელახალ განხილვაში დაბრუნება მსჯავრდებულის მდგომარეობის

გაუარესების მოტივით და ამ მოტივის გარეშე; დაზარალებულის მოთხოვნები. .................... 13

2.4. ხელახალ განხილვაში საქმის დაბრუნების შესაძლებლობა ............................................. 18

2.4.1. საქმისთვის მნიშვნელობის მქონე ფაქტების დაუდგენლობა. .................................. 19

2.4.1.1. საქმის ხელახალ განხილვაში დაბრუნება ქონებრივი ზიანის ოდენობის

დადგენის მიზნით. .......................................................................................................................... 26

2.4.2. მტკიცებულებებს შორის წინააღმდეგობა. ................................................................... 29

2.4.3. საქმისთვის მნიშვნელოვანი მტკიცებულების გამოკვლევაზე უარი ....................... 32

2.4.4. პროცესის მონაწილეთა უფლებების შეზღუდვა. ........................................................ 35

2.6. სასამართლოს მიერ კერძო განჩინების მიღების შესაძლებლობა: .................................... 41

3. დასკვნა .............................................................................................................................................. 47

4. საკასაციო სასამართლოს შესაძლო ალტერნატიული გადაწყვეტილებები „გირგვლიანის

საქმეზე“ ..................................................................................................................................................... 48

4.1. საქმის დაბრუნება დაზარალებულის საპროცესო უფლებების დაცვის მიზნით. ......... 48

4.2. საქმის დაბრუნება საქმის გარემოებების სრული, ყოველმხრივი და ობიექტური

გამოკვლევის მიზნით ......................................................................................................................... 56

4.3. კერძო განჩინება ....................................................................................................................... 68

5. დანართები ........................................................................................................................................ 77

5.1. დანართი 1 - საკასაციო სასამართლოს გადაწყვეტილება “გირგვლიანის საქმეზე“ ...... 77

5.2. დანართი 2. შ. შავგულიძის საკასაციო საჩივარი ................................................................ 87

5.3. დანართი 3. ლ. მურუსიძის მონაწილეობით საკასაციო სასამართლოდან სააპელაციო

სასამართლოში დაბრუნებული საქმეების ცხრილი..................................................................... 100

1. რეზიუმე

„გირგვლიანის საქმე“ საქართველოს უახლეს ისტორიაში ერთ-ერთი ყველაზე გახმაურებული

სისხლის სამართლის საქმეა, რომელმაც დიდი ზეგავლენა მოახდინა ქვეყნის უახლოეს

წარსულზე არა მხოლოდ სამართლებრივი, არამედ ასევე პოლიტიკური კუთხით.

გირგვლიანის საქმე საზოგადოებრივი ყურადღების ცენტრში კვლავ მოექცა მას შემდეგ, რაც

საქმის განმხილველმა ერთ ერთი მოსამართლემ ლევან მურუსიძემ, რომელიც 2018 წლის

ბოლოს უვადოდ გამწესდა სააპელაციო სასამართლოს მოსამართლედ, თავის საჯარო

გამოსვლებში არაერთხელ განაცხადა, რომ საკასაციო პალატის მიერ ამ საქმეზე

ალტერნატიული გადაწყვეტილების მიღება იყო შეუძლებელი.

კონსტიტუციის 42-ე მუხლი დაინტერესდა საკითხით შეეძლო არა საკასაციო სასამართლოს

„გირგვლიანის საქმეზე“ მიეღო ალტერნატიული გადაწყვეტილება იმ დროს მოქმედი

საპროცესო კანონმდებლობის და სასამართლო პრაქტიკის ფარგლებში.

საქმის სამართლებრივი ასპექტების გაანალიზების მიზნით შესწავლილი იქნა ლევან

მურუსიძის მონაწილეობით სააპელაციო სასამართლოში დაბრუნებული ყველა (სულ 105)

საქმე1, ასევე კერძო განჩინებების ხელმისაწვდომი პრაქტიკა.

პრაქტიკის ანალიზის შედეგად შევეცადეთ პასუხი შემდეგი შეკითხვებისთვის:

- უნდა დაებრუნებინა თუ არა საქმე საკასაციო სასამართლოს საქმე სააპელაციო

სასამართლოში

- შეეძლო მიეღო თუ არა საკასაციო სასამართლოს საქმეზე მიეღო კერძო განჩინება.

საკითხის განხილვისას მხედველობაშია მისაღები ის, რომ რომ 2007 წლისთვის

საქართველოში მოქმედებდა სისხლის სამართლის საპროცესო კოდექსი, რომელიც შეიცავდა

ინკვიზიციურ ელემენტებს, კერძოდ სასამართლოს ევალებოდა ობიექტური ჭეშმარიტების

დადგენის მიზნით საქმის გარემოებების სრული, ყოველმხრივი და ობიექტური გამოკვლევა.

ამისთვის საკასაციო სასამართლო აღჭურვილი იყო ქვემდგომ ინსტანციაში საქმის ხელახალი

განხილვისთვის დაბრუნების და სააპელაციო სასამართლოსთვის სავალდებულო

მითითებების მიცემის უფლებამოსილებით.

2007 წელს მოქმედი საპროცესო კანონმდებლობის და სასამართლო პრაქტიკის კვლევის

შედეგად გამოიკვეთა, რომ გირგვლიანის საქმე სააპელაციო სასამართლოში შეიძლებოდა

დაბრუნებულიყო 4 სხვადასხვა საფუძვლით, ესენია:

1. საქმისათვის მნიშვნელოვანი ფაქტების დაუდგენლობა ქვედა ინსტანციების

სასამართლოების მიერ (მათ შორის, სხვისი ნივთის განადგურების ეპიზოდში ზიანის

ოდენობის დაუდგენლობა);

2. მტკიცებულებებს შორის არსებული წინააღმდეგობა, რომელიც არ იქნა აღმოფხვრილი

საქმის სასამართლოში განხილვისას.

1 რამდენიმე გამონაკლისის გარდა, კვლევაში მოყვანილი საკასაციო სასამართლოს ყველა გადაწყვეტილება

მიღებულია საკასაციო პალატის მიერ ლევან მურუსიძის მონაწილეობით. გადაწყვეტილებები ხელმისაწვდომია

უზენაესის სასამართლოს ვებ გვერდზე http://www.supremecourt.ge

3. მხარის მოთხოვნის მიუხედავად საქმისათვის მნიშვნელოვანი მტკიცებულებების

გამოთხოვასა და გამოკვლევაზე უარის თქმა.

4. პროცესის მონაწილეთა უფლებების შეზღუდვა.

აღსანიშნავია, რომ სასამართლო პრაქტიკის თანახმად არც ერთი ამ საფუძვლებით საქმის

ხელმეორე განხილვაში დაბრუნება არ საჭიროებდა მხარის მოთხოვნას ან თანხმობას. საქმის

დაბრუნება იყო სასამართლოს სარევიზიო, ინკვიზიციური უფლებამოსილება რომელსაც

საკასაციო სასამართლო ხშირ შემთხვევებში იყენებდა საკუთარი ინიციატივით. აქედან

გამომდინარე, იმის მტკიცება, რომ საკასაციო სასამართლო ვერ დააბრუნებდა საქმეს, ვინაიდან

დაზარალებულმა პირველი ინსტანციის სასამართლოს განაჩენი არ გაასაჩივრა, არ შეესაბამება

არც კანონს და არც სასამართლო პრაქტიკას.

საქმეში არსებული მრავალრიცხოვანი კანონდარღვევების ფონზე, საკასაციო სასამართლოს

შეეძლო გამოეტანა და ვალდებულიც იყო გამოეტანა კერძო განჩინება, რომლითაც

სასამართლო მოითხოვდა სამართლებრივ რეაგირებას ამ დარღვევების ჩამდენი პირების

მიმართ, რის შესაძლებლობას იძლეოდა სისხლის სამართლის საპროცესო კოდექსის 50-ე

მუხლი.

კერძო განჩინების ადრესატები შეიძლება ყოფილიყვნენ საქმის გამომძიებელი, პროკურორი,

პირველი და სააპელაციო სასამართლოს მოსამართლე, სასჯელაღსრულებითი

დაწესებულების ხელმძღვანელი, კონსტიტუციიური უსაფრთხოების დეპარტამენტის

ხელმძღვანელი და სხვა ნებისმიერი სხვა თანამდებობის პირი, რომელმაც ჩაიდინა

კანონდარღვევა გირგვლიანის საქმეზე (შინაგან საქმეთა მინისტრის ჩათვლით).

შესაბამისად, საკასაციო სასამართლოს წინაშე აღმოჩნდა განსახილველად საქმე, რომელზეც არ

იყო სრულად დადგენილი სიმართლე, რომელიც იყო გაჯერებული ურთიერთსაწინააღმდეგო

მტკიცებულებებით და სადაც დარღვეული იყო მხარის უფლებები. როგორც სასამართლო

პრაქტიკის შესწავლით გამოიკვეთა, ასეთ ვითარებაში საკასაციო სასამართლო, როგორც წესი,

საქმეს აბრუნებდა სააპელაციო ინსტანციაში ხელახალი განხილვისათვის.

კვლევის დასაწყისში არსებულ ორივე შეკითხვას გაეცა დადებითი პასუხი

1. უზენაესი სასამართლო ვალდებული იყო „გირგვლიანის საქმე“ დაებრუნებინა სააპელაციო

სასამართლოში განსახილველად.

2. ამავდროულად სასამართლოს ამ საქმეზე დამატებით შეეძლო (და იმის გათვალისწინებით

რომ მოსამართლისთვის ცნობილი იყო ეს დარღვევები უნდა) მიეღო კერძო განჩინება საქმეში

არსებულ არაერთ კანონდარღვევაზე მითითებითა და მასზე რეაგირების მიზნით.

2. ანალიზი

2.1. ევროპის ადამიანის უფლებათა სასამართლოს მიერ გაკეთებული შეფასებები

კონვენციის მე-2 მუხლის დარღვევასთან დაკავშირებით.

2.1.1. სახელმწიფოს ვალდებულებები ევროკონვენციის მე-2 მუხლის კონტექსტში.

2011 წლის 26 აპრილს ევროპის ადამიანის უფლებათა სასამართლომ საქმეში ენუქიძე და

გირგვლიანი საქართველოს წინააღმდეგ „განაცხადი ნ. 25091/07) ევროპის ადამიანის

უფლებათა კონვენციის მე-2 (სიცოცხლის უფლება) და 38-ე მუხლები (საქმის გამოკვლევაში

თანამშრომლობის ვალდებულება) დარღვეულად ცნო და საქართველოს სახელმწიფოს

განმცხადებლის სასარგებლოდ 50 000 ევროს გადახდა დააკისრა.

კვლევის დასაწყისში აუცილებელია გავიაზროთ თუ რა სამართლებრივი შეფასებები გააკეთა

ადამიანის უფლებათა ევროპული სასამართლომ გირგვლიანის საქმეზე და შემდეგ

ვიმსჯელოთ თუ რა ფორმით შეიძლებოდა ეს დასკვნები ასახულიყო საკასაციო სასამართლოს

გადაწყვეტილებაში.

ადამიანის უფლებათა ევროპულმა სასამართლომ ევროკონვენციის მე-2 მუხლთან

დაკავშირებით გააკეთა შემდეგი განმარტებები:

241: „კონვენციის მე-2 მუხლი სახელმწიფოს აკისრებს ვალდებულებას, დაიცვას სიცოცხლის

უფლება ეფექტიანი სისხლისსამართლებრივი ნორმების დაწესების გზით, რათა აღკვეთოს

პიროვნების წინააღმდეგ მიმართული დანაშაული, რასაც ზურგს უნდა უმაგრებდეს

სამართალდამცავი სისტემა, რომელმაც უნდა უზრუნველყოს ასეთი ნორმების დარღვევის

პრევენცია, დამრღვევთა გამოვლენა და დასჯა. იგი ასევე შეიცავს ნაგულისხმევ მოთხოვნას,

რომ როდესაც ადგილი აქვს პირის მკვლელობას, უზრუნველყოფილი უნდა იქნას ეფექტიანი

ოფიციალური გამოძიება. ასეთი გამოძიების ჩატარების ვალდებულება წარმოიშობა ყველა

შემთხვევაში, როდესაც ადგილი აქვს მკვლელობას და სხვა საეჭვო გარემოებებში

გარდაცვალებას, განურჩევლად იმისა, ბოროტმოქმედები კერძო პირები იყვნენ, სახელმწიფოს

წარმომადგენლები, თუ უცნობი პირები“

„242. გამოძიება იმ თვალსაზრისით უნდა იყოს ეფექტიანი, რომ მის საფუძველზე

შესაძლებელი უნდა გახდეს შესაბამისი ფაქტების დადგენა, დამნაშავე პირების გამოვლენა და

დასჯა. სახელმწიფო ორგანოებს მართებთ, მიიღონ მათთვის შესაძლებელი გონივრული

ზომები, რათა უზრუნველჰყონ შემთხვევასთან დაკავშირებული ყველა მტკიცებულების

დაცვა. გამოძიების დასკვნები უნდა ეფუძნებოდეს ყველა შესახები ელემენტის გულმოდგინე,

ობიექტურ და მიუკერძოებელ ანალიზს. უფრო მეტიც, კონვენციის მე-2 მუხლის მოთხოვნები

სცილდება ოფიციალური გამოძიების ეტაპს, თუ ამ უკანასკნელის შედეგად საქმის განხილვა

შიდა სასამართლოებში გრძელდება: მთელი პროცესი, მათ შორის საქმის სასამართლოში

განხილვის სტადიაზეც, უნდა აკმაყოფილებდეს მოთხოვნებს, რომლებიც მოიცავს

სახელმწიფოს პოზიტიურ ვალდებულებას, კანონის მეშვეობით დაიცვას ადამიანის

სიცოცხლე. მართალია, არ არსებობს აბსოლუტური ვალდებულება, რომ ყოველ ცალკეულ

შემთხვევაში სისხლისსამართლებრივი დევნა პირის მსჯავრდებით ან მისთვის კონკრეტული

სასჯელის შეფარდებით დასრულდეს, ნებისმიერი ხარვეზი გამოძიებაში, რომელიც ძირს

უთხრის მის უნარს, დაადგინოს საქმის გარემოებები ან დანაშაულის ჩამდენი პირი, იმის

მანიშნებელია, რომ არ იქნა უზრუნველყოფილი ეფექტიანობის სათანადო ხარისხი.

ეროვნულმა სასამართლოებმა არცერთ შემთხვევაში არ უნდა დაუშვან, რომ სიცოცხლისათვის

საშიში დანაშაულები დაუსჯელი დარჩეს“

„243. იმისათვის, რომ გამოძიება ეფექტიანი იყოს, გამოძიებაზე პასუხისმგებელი და მისი

წარმმართველი პირები დამოუკიდებელნი და მიუკერძოებელნი უნდა იყვნენ, როგორც

სამართლის, ისე პრაქტიკის თვალსაზრისით. ეს ნიშნავს, რომ არა მხოლოდ არ უნდა

არსებობდეს იერარქიული ან ინსტიტუციური კავშირი მოვლენების მონაწილე პირებთან,

არამედ ისინი პრაქტიკულადაც დამოუკიდებელნი უნდა იყვნენ. ეფექტიანი გამოძიება,

რომელსაც მოითხოვს მე-2 მუხლი, განამტკიცებს საზოგადოების რწმენას, რომ

ხელისუფლებას ძალუძს უზრუნველყოს სამართლის უზენაესობა, რათა აღკვეთოს უკანონო

ფარული გარიგებების ნებისმიერი გამოვლინება ან მართლსაწინააღმდეგო ქმედებების

მიმართ შემწყნარებლური დამოკიდებულება და როდესაც საქმეში სახელმწიფოს

წარმომადგენლების ან სახელმწიფო ორგანოების ხელი ურევია, უზრუნველყოს, რომ მათ

პასუხი აგონ თავიანთი ქმედებებისათვის, რომლებსაც შედეგად ადამიანის სიკვდილი მოჰყვა.

ყველა შემთხვევაში, მსხვერპლის ახლო ნათესავი ჩაბმული უნდა იყოს პროცესში, თანაც იმ

მოცულობით, რომელიც აუცილებელია მისი კანონიერი ინტერესების დასაცავად“.

2.1.2. ევროპის ადამიანის უფლებათა სასამართლოს მიერ გირგვლიანის საქმეზე

გაკეთებული შეფასებები.

ადამიანის უფლებათა ევროპულმა სასამართლოს შეფასებით ევროკონვენციის მე-2 მუხლით

გათვალისწინებული ვალდებულებების დარღვევა გამოიხატა შემდეგში:

გამოძიების იმ ნაწილის შესახებ, რომელიც შსს-ს მიერ ჩატარდა (პარ. 245-249)

1. იმის მიუხედავად რომ გამოძიების დაწყებიდან მე-4 დღეს უკვე საგამოძიებო ორგანოს

ჰქონდა ეჭვი, რომ დანაშაული ჩადენილი იყო შსს მაღალი თანამდებობის პირების

მიერ, 31-იანვრიდან 5 მარტამდე საქმეზე გამოძიებას აწარმოებდა შინაგან საქმეთა

სამინისტრო, რომელმაც არაერთი მნიშვნელოვანი საგამოძიებო ღონისძიება

განახორციელა. უფრო მეტიც, საქმეში მთავარი ეჭვმიტანილის უშუალო ხელმღვანელი

და შარდენ ბარში მაგიდასთან მყოფი სუფრის წევრი - დათა ახალიაია უშუალოდ

ხელმძღვანელობდა გამოძიებას. შინაგან საქმეთა მინისტრმა, მას შემდეგ რაც შეიტყო,

რომ ამ საქმესთან კავშირი ჰქონდათ მის ხელქვეითებს და შესაძლოა მის მეუღლეს,

საქმე არ გადასცა სხვა უწყებას. აღნიშნულიდან გამომდინარე, გამოძიებას „აშკარად

აკლდა ჯეროვანი დამოუკიდებლობა და მიუკერძოებლობა, რამაც უარყოფითი

ზეგავლენა მოახდინა გამოძიების შემდგომ მსვლელობაზე”.

გამოძიების იმ ნაწილის შესახებ, რომელიც თბილისის პროკურატურის მიერ ჩატარდა (პარ.

250-258).

2. პროკურატურამ დაზარალებულს არ მისცა შესაძლებლობა გაცნობოდნენ

გამოძიების მასალებს, ან რეგულარულად მიეღოთ ინფორმაცია გამოძიების

მიმდინარეობის შესახებ, ასევე არ მისცა მათ შესაძლებლობა მონაწილეობა მიეღოთ

მნიშვნელოვან საპროცესო ღონისძიებებში, რის გამოც მათ აშკარად წაერთვათ

შესაძლებლობა დაეცვათ საკუთარი საპროცესო უფლებები;

3. გამოძიებამ დაამახინჯა მოწმეთა ჩვენებები და საგამოძიებო მოქმედებათა ოქმებში

შეცვალა რიგი მნიშვნელოვანი დეტალები;

4. მომჩივნების დაჟინებული მოთხოვნების მიუხედავად, პროკურატურამ არ

გამოავლინა და არ დაკითხა ის პირები, ვისაც დანაშაულის ჩადენის ღამეს

სატელეფონო კავშირი ჰქონდათ როგორც სუფრაზე მყოფ მაღალჩინოსნებთან, ასევე

მსჯავრდებულებთან;

5. პროკურატურამ ჯეროვნად არ გამოიძია და არ დაადგინა ა. გირგვლიანის

ჭრილობების წარმოშობის წყარო და თუ რომელი ბრალდებულის მიერ იქნა ისინი

მიყენებული;

6. პატიმრობის შესახებ კანონის დარღვევით ერთ საკანში იქნა მოთავსებული ოთხივე

ბრალდებული, რაც მათ აძლევდა ჩვენებების ერთმანეთთან შეთანხმების

შესაძლებლობას;

7. იმის მიუხედავად, რომ ლ. ბუხაიძემ წინასწარ გამოძიებაშიც რამდენჯერმე

განაცხადა მის გატაცებასა და ცემაში ო. მელნიკოვის სავარაუდო მონაწილეობის

შესახებ, ხოლო სასამართლოში საქმის განხილვისას ეს უკვე დარწმუნებით

გაიმეორა, პროკურატურამ ეს განცხადებები რეაგირების გარეშე დატოვა და არ

დაიწყო გამოძიება ო. მელნიკოვის მიმართ ამ განცხადებების სისწორის

გადასამოწმებლად.

საქმის სასამართლოში განხილვის შესახებ (პარ. 258-257)

8. საქმის სასამართლოში განხილვის ეტაპზე განმცხადებლებს სისტემატურად

ეთქვათ უარი საკმარისი დრო საქმის მასალების შესასწავლად და ჯეროვნად

მოემზადებიათ თავიანთი პოზიცია სხდომაზე გამოსასვლელად;

9. განმცხადებლებს არ მიეცათ შესაძლებლობა გაცნობოდნენ 14 მტკიცებულებას,

რომელიც საქმის ხერხემალს წარმოადგენდა. ეს მტკიცებულებები არ იქნა

გამოქვეყნებული და განხილული სასამართლო სხდომაზე შეჯიბრებითი

პრინციპის დაცვით;

10. სასამართლოებმა უგულვებელყვეს და,ზარალებულთა მრავალრიცხოვანი

შუამდგომლობები ჭეშმარიტების დადგენის მიზნით დამატებითი

მტკიცებულებების მოპოვების თაობაზე;

11. სასამართლოებმა უგულებელყვეს განმცხადებელთა განცხადებები, რომ შსს-ს და

ქ. თბილისის პროკურატურის საგამოძიებო ნაწილის გამომძიებლებმა

გაანადგურეს ან გადამალეს მტკიცებულებები, რადგან მათ სისხლის სამართლის

საქმის მასალებს თან დაურთეს მხოლოდ ბოროტმოქმედთა მიერ

განხორციელებული და მიღებული ზარების შესახებ ინფორმაციის მხოლოდ

ნაწილი, მაშინ, როდესაც რეალურად მათ მობილური სატელეფონო

კომპანიებისაგან აღნიშნული ინფორმაცია მთლიანად მოიპოვეს;

12. სასამართლოებმა არ ახსნეს წინააღმდეგობა მოწმეთა ჩვენებებს შორის, მაგალითად

გ. ალანიას და გ. დონაძის ჩვენებებს შორის მათ შორის მიმდინარე სატელეფონო

კომუნიკაციასთან დაკავშირებით და ამ ჩვენებების შეუსაბამობა

განხორციელებული ზარების შესახებ დადგენილ ფაქტებთან;

13. სასამართლოები არ შეეცადნენ გაერკვიათ დანაშაულის ღამეს სუფრის წევრებსა და

მსჯავრდებულებს შორის არსებული ხშირი სატელეფონო კომუნიკაციების

რეალური შინაარსი;

მსჯავრდებულთათვის შეფარდებული სასჯელის საკმარისობის შესახებ (პარ. 268-275)

14. ‘საგამოძიებო ორგანოებმა არ მოამზადეს საკმარისი მტკიცებულებითი საფუძველი,

ხოლო სასამართლოებმა არ შეიწუხეს თავი და არ იმსჯელეს თავიანთ

გადაწყვეტილებებში თუ რა ხასიათის იყო დამნაშავეთა მიერ ჩადენილი

ქმედებები, რომლებმაც პირის სიკვდილი გამოიწვია“;

15. ქმედების განხორციელების ხერხის, მათი ჩამდენი სუბიექტების და სხვა

გარემოებების გათვალისწინებით გათვალისწინებით მსჯავრდებულთა მიმართ

შეფარდებული - 7-8 წლით თავისუფლების აღკვეთა არ არის ადეკვატურად მკაცრი

სასჯელი. ამასთან ერთად მსჯავრდებულთა მიმართ გამოყენებული სასჯელების

განახევრება შეწყალებით და შემდგომ მსჯავრდებულთა პირობით ვადამდე

გათავისუფლებით სისხლის სამართლებრივ დევნას დაეკარგა ეფექტიანობა

ევროკონვენციის მე-2 მუხლის საწინააღმდეგოდ;

დასკვნის სახით, ევროპულმა სასამართლომ მიუთითა შემდეგი:

„267. ზემოაღნიშნული მოსაზრებების საფუძველზე, სასამართლო მიდის დასკვნამდე, რომ

მომჩივნებს თვითნებურად წაერთვათ უფლება, ეფექტიანი მონაწილეობა მიეღოთ

სასამართლო პროცესში, ხოლო, თვითონ პროცესმა დაადასტურა ის ფაქტი, რომ შიდა

სახელმწიფო ორგანოებს აშკარად არ ჰქონდათ სურვილი დაედგინათ, ობიექტურად და

დამაჯერებლად, სრული ჭეშმარიტება 2006 წ. 28 იანვარს სანდრო გირგვლიანის

გატაცებისა და სიკვდილის გარემოებების შესახებ.

„276: აჯამებს რა ზემოთ მითითებულ დასკვნებს, სასამართლო კიდევ ერთხელ აღნიშნავს, რომ

სანდრო გირგვლიანის სიკვდილის გარემოებების გამოძიებას აშკარად აკლდა აუცილებელი

დამოუკიდებლობა, მიუკერძოებლობა, ობიექტურობა და გულმოდგინება. პირიქით, საქმის

შესაბამისი გარემოებები შესაძლებლობას აძლევს სასამართლოს დაასკვნას, რომ

შიდასახელმწიფოებრივმა ორგანოებმა არაკეთილსინდისიერად წარმართეს საქმის გამოძიება.

თუნდაც ცალკეული სახელმწიფო ორგანოების არაჯეროვანი ქმედებები, ცალკე აღებული, არ

ყოფილიყო საკმარისი იმისათვის, რათა მთლიანად გამოძიება უარყოფითად შეფასებულიყო,

მათი თანაარსებობა, კუმულაციური ეფექტი, ამ თვალსაზრისით საკმარისზე მეტიც კია.

სასამართლო გაოგნებულია იმ ფაქტით, რომ სახელმწიფო ხელისუფლების სხვადასხვა

განშტოებები - შსს, გამოძიების საწყის სტადიაზე დაშვებული დარღვევებით; პროკურატურა,

გამოძიების შემდგომ ეტაპზე დაშვებული სხვა დარღვევებით; სასჯელაღსრულების

დეპარტამენტი, მსჯავრდებულების ერთ საკანში უკანონოდ მოთავსებით; შიდა

სასამართლოები, არასრულფასოვანი სასამართლო განხილვებითა და მსჯავრდებულების

ვადაზე ადრე გათავისუფლებით; საქართველოს პრეზიდენტი, მსჯავრდებულების მიმართ

გაუმართლებელი ლმობიერების გამოვლენით, და ა.შ. - ყველა ერთად, ხმაშეწყობილად

მოქმედებდა იმ მიზნისათვის, რომ ამ შემზარავი მკვლელობის საქმეზე როგორმე არ

განხორციელებულიყო მართლმსაჯულება“.

2.2. ლევან მურუსიძის საჯარო განცხადებები გირგვლიანის საქმეზე ალტერნატიულ

სასამართლო გადაწყვეტილებასთან დაკავშირებით.

მოსამართლე ლევან მურუსიძემ თავის საჯარო გამოსვლებში არაერთხელ განაცხადა რომ

„გირგვლიანის საქმეზე“ სასამართლოს მიერ ალტერნატიული გადაწყვეტილების მიღება იყო

შეუძლებელი, კერძოდ:

ა. საკასაციო სასამართლოს არ შეეძლო გირგვლიანის საქმის დაბრუნება სააპელაციო

სასამართლოში საქმის ხელახალი განხილვისთვის2.

ბ. სააპელაციო სასამართლოში საქმის დაბრუნება იქნებოდა უკანონო3, მაგრამ რომ

დაბრუნებულიყო სასამართლო სასჯელს ვერ გაზრდიდა4.

ლევან მურუსიძე სააპელაციო სასამართლოში საქმის დაბრუნების შეუძლებლობას სსკ. 566-ე

მუხლის მე-2 ნაწილით ასაბუთებს, რომელიც ადგენს შემდეგს:

2. საკასაციო ინსტანციას უფლება არა აქვს მსჯავრდებულის მდგომარეობის გაუარესების მოტივით გააუქმოს სასამართლოს

გადაწყვეტილება და საქმე დააბრუნოს ხელახალი სასამართლო განხილვისათვის, თუ დაცული არ არის ამ კოდექსის 540-ე

მუხლის მე-2 ნაწილით გათვალისწინებული პირობები.

სსკ. 540-ე მუხლის მეორე ნაწილი ითვალისწინებდა შემდეგს:

სააპელაციო ინსტანციას უფლება აქვს გამამართლებელი განაჩენის ნაცვლად გამოიტანოს გამამტყუნებული განაჩენი, გამოიყენოს

სისხლის სამართლის უფრო მკაცრი მუხლი, დანიშნოს უფრო მკაცრი სასჯელი, გაზარდოს სამოქალაქო სარჩელის გამო

გადასახდელის თანხა ან სხვა გზით გააუარესოს მსჯავრდებულის მდგომარეობა, თუ პროკურორმა, დაზარალებულმა,

ბრალდების მხარის წარმომადგენელმა პროცესის სხვა მონაწილემ შეიტანა სააპელაციო საჩივარი სწორედ ამ მოთხოვნით და თუ

მათ ასეთი პოზიცია ეკავათ პირველი ინსტანციის სასამართლოში. სააპელაციო ინსტანციის სასამართლოს უფლება არა აქვს

გასცდეს ბრალდების ფარგლებს, რომელიც მსჯავრდებულს წაუყენეს წინასწარი გამოძიების დროს და რომელსაც მხარი

დაუჭირეს პირველი ინსტანციის სასამართლოში.

2 გადაცემა პირველები - 17:20, 32:20-33:00; 40:30 https://www.youtube.com/watch?v=EUVj7WZwAw0 „იმ შემთხვევაში

ექნებოდა უზენაეს სასამართლოს საშუალება, თუ იქნებოდა ბრალდების მხარის საჩივარი“ „ის მუხლი, რომელიც

ითვალისწინებდა საქმის ჩაბრუნებას ქვემდგომი ინსტანციის სასამართლოში, იბლოკებოდა მეორე მუხლით,

რომელსაც ქვია საუარესოდ შებრუნების მუხლი“(იქვე, 39:40). ლევან მურუსიძის გასაუბრება იუსტიციის უმაღლეს

საბჭოში, 2019 წლის დეკემბერი; გადაცემა პირველები - 31:00 https://www.youtube.com/watch?v=EUVj7WZwAw0 . ამავე

ინტერვიუში მიუთითებს, რომ არასრულყოფილად გამოძიებულ საქმეზე სასამართლოს ჰქონდა მხოლოდ ორი

ვარიანტი, ან მსჯავრდებულების გამართლება ან გამტყუნება. ამიტომ „პროკურატურის პასუხისმგებლობის

გადაბრალება ლევან მურუსიძეზე მიმაჩნია რომ არ არის სწორი“ - 29:00. იხ. აგრეთვე მურუსიძე გადაცემაში

„არჩევანი“ 52:20 „თემა ისე იყო დალაგებული რომ სასამართლოს უნდა მიეღო ერთადერთი გადააწყვეტილება რაც

მე მივიღე“ https://www.youtube.com/watch?v=PcjPKD-i2fc&t=2430s 3 “საქმის დაბრუნება იქნებოდა უპერსპექტივო, მე მიმაჩნია რომ კანონის დარღვევა იქნებოდა თუ ჩავაბრუნებდი“:

იხ. მურუსიძე-შავგულიძის დებატები ტელეიმედის ეთერში, 44:27 https://www.youtube.com/watch?v=wjbdv8MSMKQ;

„ . . . (უნდა) გადაგვებიჯებინა კანონს, რომ საქმე დაგვებრუნებინა სააპელაციო ინსტანციის სასამართლოში“ - იხ.

ლევან მურუსიძის გასაუბრება იუსტიციის უმაღლეს საბჭოში, 2015 წელი. 12:50 https://www.youtube.com/watch?v=FppQPJuuR7M&pbjreload=10 4 ლევან მურუსიძის გასაუბრება იუსტიციის საბჭოში, 2019 წლის დეკემბერი, 65:40 https://bit.ly/31mcoOS

როგორც ლევან მურუსიძემ განმარტა, სააპელაციო სასამართლოში საქმის დაბრუნებას ხელს

უშლიდა ის ფაქტი, რომ დაზარალებულმა პირველი ინსტანციის სასამართლოს განაჩენი არ

გაასაჩივრა სააპელაციო სასამართლოში, ხოლო შემდგომ პროკურორმა სააპელაციო

სასამართლოს განაჩენი არ გაასაჩივრა საკასაციო სასამართლოში.

ასეთივე პოზიცია არის დაფიქსირებული საკასაციო სასამართლოს გადაწყვეტილებაშიც,

რომელშიც მითითებულია შემდეგი:

„პალატა აღნიშნავს, რომ საქართველოს სსსკ-ის 566-ე მუხლის მე-2 ნაწილის შესაბამისად, საკასაციო ინსტანციას

უფლება არა აქვს, მსჯავრდებულების მდგომარეობის გაუარესების მოტივით გააუქმოს გასაჩივრებული

გადაწყვეტილება და საქმე დააბრუნოს ახალი სასამართლო განხილვისათვის, თუ დაცული არ არის ამავე კოდექსის

540-ე მუხლის მე-2 ნაწილით დადგენილი პირობები. სსსკ-ის 540-ე მუხლის მე-2 ნაწილის თანახმად,

მსჯავრდებულის მდგომარეობის გაუარესება შესაძლებელია, თუ ბრალდების მხარის წარმომადგენელმა

(მოცემულ შემთხვევაში ლ. ბ-ემ) სააპელაციო საჩივარი შეიტანა სწორედ ამ მოთხოვნით და მას ასეთი პოზიცია ეკავა

პირველი ინსტანციის სასამართლოში“.

როგორც ირკვევა, პირველი ინსტანციის სასამართლოს განაჩენი დაზარალებულ ლ. ბ-ეს არ გაუსაჩივრებია და, შესაბამისად,

საკასაციო პალატა არ არის უფლებამოსილი, ზემოაღნიშნული მოტივით გააუქმოს გასაჩივრებული განაჩენი”

საკასაციო სასამართლოს მიერ გაკეთებული ამ განმარტებასთან დაკავშირებით უნდა ითქვას

რომ სსსკ. 540-ე და 566-ე მუხლების ასეთი განმარტება სადაოა, თუმცა ეს ნორმები ისეც რომ

განვმარტოთ, როგორც ის განმარტა საკასაციო სასამართლომ სისხლის სამართლის საქმის

დაბრუნება სააპელაციო განხილვაში შეიძლებოდა ბრალდებულის მდგომარეობის

გაუარესებაზე მითითების გარეშეც.

ა. სსკ. 540-ე და სსკ. 566-ე მუხლების განმარტებასთან დაკავშირებით.

პირველ რიგში უნდა აღინიშნოს, რომ 566-ე და 540-ე მუხლების ასეთი განმარტება სადაოა,

კერძოდ:

სსკ. 540-ე მუხლი სავალდებულოდ ითხოვს ბრალდების მხარის წარმომადგენლის საპროცესო

აქტივობას ორ სასამართლო ინსტანციაში - კერძოდ იმ სასამართლოში, რომლის

გადაწყვეტილებაც საჩივრდება და იმ სასამართლოს წინაშე სადაც გადაწყვეტილება

საჩივრდება. ანუ ბრალდების მხარის მიერ პირველი ინსტანციის სასამართლოში

მხარდაჭერილი პოზიცია და სააპელაციო საჩივარში გამოთქმული პოზიცია უნდა იყოს

იდენტური და ეს პოზიცია უნდა ეხებოდეს ბრალდებულის მდგომარეობის გაუარესებას.

როდესაც სსსკ. 566-ე მუხლი მიუთითებს 540-ე მუხლის მეორე ნაწილზე, აქაც ორი

სასამართლო ინსტანცია იგულისხმება, მაგრამ ეს უნდა იყოს არა პირველი და სააპელაციო

ინსტანციის სასამართლოები (სხვა შემთხვევაში გამოდის, რომ საკასაციო საჩივარში

დაფიქსირებულ პოზიციას მნიშვნელობა არ აქვს), არამედ სააპელაციო და საკასაციო

სასამართლოები5.

5 ის, რომ 566-ე მუხლში აპელაცია და კასაცია იგულისხმება, ასეთი განმარტება აქვს გაკეთებული საკასაციო

სასამართლოს 2004 წლის 28 დეკემბრის გადაწყვეტილებაში 351-აპ, სადაც მითითებულია შემდეგი: “ამრიგად,

საკასაციო პალატა უფლებამოსილია, დაზარალებულის საკასაციო საჩივრის საფუძველზე გააუქმოს სააპელაციო

სასამართლოს განაჩენი მსჯავრდებულის მდგომარეობის გაუარესების მითითებით მხოლოდ იმ შემთხვევაში, თუ

დაზარალებულ მხარეს ასეთივე პოზიცია ეკავა საქმის სააპელაციო განხილვისას.”

ამ პოზიციის დასადასტურებლად შეიძლება მოვიყვანოთ ის არგუმენტი, რომ თუ 2007 წელს

მოქმედი სისხლის სამართლის საპროცესო კოდექსის თანახმად, დაზარალებული

შეიძლებოდა ყოფილიყო ე.წ. „სუბსიდიური მდევნელი“. თუ პროკურორი უარს იტყოდა

სასამართლოში ბრალდების მხარდაჭერაზე, დაზარალებულს შეეძლო მხარი დაეჭირა

წინანდელი ბრალდებისთვის, როგორც სუბსიდიურ მდევნელს (სსსკ. 25-ე მუხლის მეორე

ნაწილი). შესაბამისად, თუ „გირგვლიანის საქმეზე“ პროკურორ უარს იტყოდა ბრალდებაზე

სააპელაციო სასამართლოში, ცხადია დაზარალებულს ექნებოდა უფლება განეხორციელებინა

სუბსიდიური დევნის ფუნქცია და სააპელაციო სასამართლოს განაჩენის საკასაციო წესით

გასაჩივრების უფლება6. ამ შემთხვევაში ცხადია ის ვერ იქნებოდა შეზღუდული პირველი

ინსტანციის სასამართლოში გამოთქმული საკუთარი პოზიციით (ან საერთოდ პოზიციის

არქონით).

მეორეც, ახალი სისხლის სამართლის საპროცესო კოდექსმა დაზარალებულის უფლება

გაესაჩივრებინა განაჩენი აღარ შეინარჩუნა, ხოლო სსსკ. 308-ე მუხლში გაჩნდა ასეთი ჩანაწერი.

2. საკასაციო სასამართლოს უფლება აქვს, გამამართლებელი განაჩენის ნაცვლად

გამამტყუნებელი განაჩენი გამოიტანოს, გამოიყენოს საქართველოს სისხლის სამართლის

კოდექსის უფრო მკაცრი მუხლი, დანიშნოს უფრო მკაცრი სასჯელი ან სხვა გზით გააუარესოს

მსჯავრდებულის მდგომარეობა, თუ ბრალდების მხარემ შეიტანა საკასაციო საჩივარი სწორედ

ამ მოთხოვნით და თუ მას ასეთი პოზიცია ეკავა პირველი ინსტანციის და სააპელაციო

სასამართლოებში.

შესაბამისად, ვინაიდან ძველი საპროცესო კოდექსი ასეთ ჩანაწერს არ იცნობდა, საკასაციო

სასამართლო არ იყო შეზღუდული ასეთი დათქმით მას შეეძლო 566-ე მუხლი მხოლოდ ორ

ინსტანციაზე გაევრცელებინა7.

მესამეც, ალოგიკურია დაზარალებულს რომელსაც არ გააცნეს საქმის მასალები და რომელსაც

უარი უთხრეს სასამართლოში ჭეშმარიტების დადგენაზე მოეთხოვებოდეს მწყობრი პოზიციის

დაფიქსირება სამივე ინსტანციის სასამართლოში მსჯავრდებულთა ქმედების კვალიფიკაციასა

თუ სასჯელის ზომასთან დაკავშირებით. საკითხი საკმაოდ მარტივია, დაზარალებული ჯერ

ითხოვს საქმის გაცნობას, შემდეგ სიმართლის დადგენას, რის შემდეგაც შეძლებს ჩამოაყალიბოს

საკუთარი პოზიცია მსჯავრდებულთა მდგომარეობის დამძიმების თუ შემსუბუქების

მიმართულებით.

ბ. სსსკ. 566-ე და 540-ე მუხლების გამოყენებასთან დაკავშირებით.

თუნდაც სსსკ. 566-ე და სსსკ. 540-ე მუხლები რომ ისე განვმარტოთ, როგორც ეს განმარტა

საკასაციო სასამართლომ, გირგვლიანის საქმე შესაძლოა დაბრუნებულიყო სააპელაციო

სასამართლოში მსჯავრდებულის მდგომარეობის გაუარესების მოტივის გარეშეც.

6 როდესაც პროკურორმა პირველი ინსტანციის გადაწყვეტილება გაასაჩივრა სააპელაციო

სასამართლოში, დაზარალებულმა როგორც სუბსიდიურმა მდევნელმა მხარი დაუჭირა სააპელაციო

საჩივარს (იხ. ენუქიძე და გირგვლიანი საქართველოს წინააღმდეგ, პარ. 173) 7 ცალკე საკითხია ის, რომ თუნდაც ახალი კოდექსის ეს ჩანაწერი არ ითხოვს, რომ ბრალდების მხარეს

უნდა ჰქონდეს შეტანილი სააპელაციო საჩივარი, არამედ მას უნდა ჰქონდეს იგივეობრივი პოზიცია 1.

2. პირველი ინსტანციის სასამართლოში 3. სააპელაციო სასამართლოში 3. საკასაციო საჩივარში.

კერძოდ, საკასაციო საჩივრით მოითხოვდა განაჩენის გაუქმებას არა სასჯელის დამძიმების

მოტივით (რისი უფლებაც სასამართლოს არ გააჩნდა) არამედ იმის გამო, რომ დაირღვა მისი

უფლებები და საქმეზე არ ჩატარდა ობიექტური, სრული და ყოველმხრივი სასამართლო

განხილვა. საკასაციო სასამართლომ შეიძლება საქმე ხელახალი განხილვისთვის

დაებრუნებინა საუარესოდ შებრუნების მოტივის გარეშე.

მეორე მხრივ, სასამართლო პრაქტიკის შესწავლის შედეგად გამოიკვეთა 28 საქმე სადაც არც

ერთი მხარე არ ითხოვდა საქმის ხელმეორე განხილვაში დაბრუნებას. მსჯავრდებულები

ითხოვდნენ გამართლებას, თუმცა სასამართლომ დააბრუნა თავისი ინიციატივით სათანადო

მითითებებით, საქმეზე ობიექტური ჭეშმარიტების დადგენის მიზნით.

სასამართლო პრაქტიკის შესწავლის შედეგად ასევე გამოიკვეთა ერთი სისხლის სამართლის

საქმე, სადაც დაზარალებულს (და არც ბრალდების მხარეს) საერთოდ არ ჰქონდა შეტანილი

საჩივარი არც ერთ ინსტანციაში, თუმცა (ლ. მურუსიძის მონაწილეობით) საკასაციო

სასამართლომ საქმე დააბრუნა ხელახალ განხილვაში იმის გამო რომ დაირღვა

დაზარალებულის უფლება (საქმე 425აპ).

ლ. მურუსის პოზიცია, რომ სააპელაციო განხილვაში დაბრუნების შემთხვევაში საქმე

იქნებოდა უპერსპექტივო, სავარაუდოდ გულისხმობს იმას, რომ საქმე შედეგობრივად ვერ

შეიცვლებოდა ვერც ბრალდების დამძიმების მიმართულებით და ვერც სხვა პირთა

პასუხისმგებლობის დაყენების მიმართულებით8.

მაგრამ ამის საპასუხოდ კვლავ ხაზგასმით უნდა აღინიშნოს ის, რომ დაზარალებულს ჰქონდა

ორი მთავარი მოთხოვნა - რომ გაცნობოდა საქმის მასალებს და საქმეზე დადგენილიყო

ობიექტური ჭეშმარიტება. ამ მოთხოვნების დაკმაყოფილების შემდეგ მას შესაძლოა შეეცვალა

თავისი პოზიცია და პირიქით ეთხოვა ზოგიერთი მსჯავრდებულის გამართლება ან სასჯელის

შემსუბუქება.

შესაბამისად, მართებული საკასაციო მოსამართლის მხრიდან საქმის დაბრუნების

„უპერსპექტივობა“ ზე წინასწარ პროგნოზის გაკეთება და ამ მოტივით საქმის დაბრუნებაზე

უარის თქმა არ არის დასაბუთებული.

მეორეს მხრივ, საკასაციო სასამართლოს ფუნქცია არის სწორედ ის, რომ განახორციელოს

კონტროლი სააპელაციო სასამართლოს გადაწყვეტილებების კანონიერებაზე და მხარეთა

უფლებების დაცვაზე. თუ დაზარალებული მხარე საკასაციო ინსტანციას მიმართავს იმის გამო,

რომ დაირღვა მისი უფლებები, ან სააპელაციო სასამართლოში სასამართლო გამოძიება არ

ჩატარდა, ყოველმხრივ, სრულად და ობიექტურად, ცხადია საკასაციო სასამართლომ უნდა

განახორციელოს საკასაციო კონტროლი სააპელაციო პროცედურებზე იმის მიუხედავად

გაასაჩივრა თუ არა დაზარალებულმა პირველი ინსტანციის სასამართლოს გადაწყვეტილება 9.

8 თუმცა, როგორც ქვემოთ ვნახავთ, საქმის სააპელაციო სასამართლოში დაბრუნების შემთხვევაში

სასჯელის გაზრდა იყო შესაძლებელი პროკურორის მიერ სააპელაციო სასამართლოში მოთხოვნილი

სასჯელების ფარგლებში. 9 სსსკ. 45-ე მუხლის მე-3 ნაწილით, სააპელაციო და საკასაციო ინსტანციების სასამართლოები

თავიანთი უფლებამოსილების ფარგლებში ამოწმებენ ქვემდგომი სასამართლოს განაჩენის,

სწორედ ამას მოწმობს ზემოთხსენებული გადაწყვეტილება ნ. 425აპ (2008 წლის 5 ივნისი),

(მოსამართლეები დ. სულაქველიძე, ზ. მეიშვილი, ლ. მურუსიძე) სადაც, საკასაციო

სასამართლომ საქმე ხელახალ განხილვაში დააბრუნა დაზარალებულის უფლების დარღვევის

გამო, იმის მიუხედავად რომ არც დაზარალებულს და არც პროკურორს არც ერთ ინსტანციაში

არ გაუსაჩივრებიათ სასამართლოს განაჩენი. აღნიშნულ საქმეზე სასამართლომ მიუთითა

შემდეგი:

„დაირღვა დაზარალებულის უფლება მონაწილეობა მიეღო სააპელაციო ინსტანციის სასამართლო სხდომაში და

დაეცვა თავისი უფლებები და კანონიერი ინტერესები. მართალია სააპელაციო სასამართლოში საქმის

განსახილველად პირველი სასამართლო სხდომის დანიშვნისას დაზარალებულ ი. კ-ს გაეგზავნა შეტყობინება,

მაგრამ საქმეში არ არსებობს რაიმე დოკუმენტი, რომლითაც ცნობილი გახდებოდა ამ შეტყობინების

დაზარალებულისათვის ჩაბარების ფაქტი. ამასთან, საქმეში ასევე არ მოიპოვება არანაირი საბუთი, რომლითაც

დადასტურდებოდა დაზარალებულის ნება იმის თაობაზე, რომ სააპელაციო ინსტანციის სასამართლოში საქმის

განხილვა ჩატარებულიყო მისი მონაწილეობის გარეშე“.

ისმის შეკითხვა, თუ გირგვლიანის საქმის დაბრუნება იყო უპერსპექტივო, მაშინ რა

პერსპექტივა ჰქონდა ზემოთხსენებული საქმის დაბრუნებას სააპელაციო სასამართლოში

დაზარალებულის უფლების დაცვის მოტივით, იმ დროს როდესაც დაზარალებულს ამის

შესახებ არც ერთ ინსტანციაში არ ჰქონია რაიმე პრეტენზია.

2.3. საქმის ხელახალ განხილვაში დაბრუნება მსჯავრდებულის მდგომარეობის გაუარესების

მოტივით და ამ მოტივის გარეშე; დაზარალებულის მოთხოვნები.

მნიშვნელოვანია გავიაზროთ თუ რას გულისხმობს საქმის დაბრუნება მსჯავრდებულის

მდგომარეობის გაუარესების მოტივით და ამ მოტივის გარეშე.

სსსკ. 566-ე მუხლის მეორე ნაწილით:

საკასაციო ინსტანციას უფლება არა აქვს მსჯავრდებულის მდგომარეობის გაუარესების მოტივით გააუქმოს სასამართლოს

გადაწყვეტილება და საქმე დააბრუნოს ხელახალი სასამართლო განხილვისათვის, თუ დაცული არ არის ამ კოდექსის 540-ე

მუხლის მე-2 ნაწილით გათვალისწინებული პირობები.

„გაუარესების“ მნიშვნელობა ახსნილია სსსკ. 540 ე მუხლის მეორე ნაწილში რომელიც ამბობს

რომ გაუარესება ეს არის გამამართლებლის ნაცვლად გამამტუნებელი განაჩენის გამოტანა,

სისხლის სამართლის უფრო მკაცრი მუხლის გამოყენება, მკაცრი სასჯელის დანიშვნა,

სამოქალაქო სარჩელის გამო თანხის გაზრდა ან სხვა გზით მსჯავრდებულის მდგომარეობის

გაუარესება10.

საქმეზე 989აპ-08 (2009 წლის 21 აპრილის გადაწყვეტილება) საკასაციო პალატამ

ერთმანეთისგან განასხვავა საქმის დაბრუნება მსჯავრდებულის მდგომარეობის გაუარესების

განჩინებისა და დადგენილების კანონიერებასა და დასაბუთებულობას. ხოლო სსსკ. 566-ე

მუხლის პირველი ნაწილით არსებითად ითვლება ასევე ამ კოდექსის მოთხოვნათა ისეთი

დარღვევები, რომლებმაც შეზღუდეს პროცესის მონაწილეთა უფლებები. მხარეთა უფლებების

არსებითი დარღვევა საკასაციო ინსტანციას აძლევს უფლებას გააუქმოს განაჩენი. 10 ერთ ერთ საქმეში სასამართლო განმარტავს რომ გაუარესების მოტივით საქმის დაბრუნება მათ შორის ბრალდების

გაფართოებას გულისხმობს - იხ. საქმე 2118 აპ, 2008 წლის 7 ივლისის გადაწყვეტილება

მოტივით და საქმის დაბრუნება საქმის სრული, ყოველმხრივი და ობიექტური გამოკვლევის

მოტივით. კერძოდ, საკასაციო პალატამ აღნიშნა შემდეგი:

"რამდენადაც საკასაციო პალატა მიიჩნევს, რომ სააპელაციო სასამართლოს განაჩენი დაუსაბუთებელია, მიიღო

გადაწყვეტილება განაჩენის გაუქმებისა და საქმის ხელახლა განსახილველად დაბრუნების შესახებ.

საქართველოს სსსკ-ის 540-ე მუხლის II და 566-ე მუხლის II ნაწილების შესაბამისად, რამდენადაც საქმე განიხილება

მსჯავრდებულის ადვოკატის საჩივრის საფუძველზე, საკასაციო პალატა არ არის უფლებამოსილი, გასაჩივრებული

განაჩენი გააუქმოს მსჯავრდებულის მდგომარეობის გაუარესების მოტივით.

საკასაციო პალატას მიაჩნია, რომ სააპელაციო პალატამ საქმის ხელმეორედგანხილვის დროს, სსსკ-ის მე-18 მუხლის

მოთხოვნათა დაცვით, სრულად, ყოველმხრივდა ობიექტურად უნდა გამოიკვლიოს საქმისა და საკასაციო

საჩივარში მითითებული გარემოებები ზ. გ-ის მიმართ წარდგენილ ბრალდებასთან მიმართებით და ერთნაირი

გულმოდგინებით უნდა გაარკვიოს მისი პასუხისმგებლობის შემამსუბუქებელი და დამამძიმებელი გარემოებები.

ხელახალი სასამართლო გამოძიების ჩატარების დროს უნდა გაირკვეს, თუ ვინ არის მ. გ-ი; ნამდვილად ცხოვრობს

თუ არა იგი გერმანიაში; როგორ მოხდა მანქანის გამოგზავნა; დაიკითხოს მსჯავრდებულის სიძე, რის შემდეგაც

სასამართლო გამოძიებით მოპოვებული და საქმეში წარმოდგენილი მტკიცებულებების ანალიზისა და

სამართლებრივი შეფასების შედეგად სააპელაციო პალატამ უნდა მიიღოს კანონის შესაბამისი გადაწყვეტილება“

(ანალოგიურ მსჯელობას ვხვდებით საქმეზე 1501აპ, 2009 წლის 15 იანვრის გადაწყვეტილება).

საქმეზე 157აპ, (2008 წლის 28 დეკემბერი), საკასაციო სასამართლომ განაჩენი გააუქმა იმის

გამო, რომ საქმის მასალებით სათანადოდ არ იყო დადგენილი დაზარალებულისთვის

მიყენებული მატერიალური ზიანის ოდენობა, რასაც არსებითი მნიშვნელობა ჰქონდა

ქმედების სისხლის სამართლის 187-ე მუხლით დაკვალიფიცირებისთვის. შესაბამისად, საქმე

დააბრუნა სწორედ ამ საფუძვლით, თუმცა ამავდროულად მიუთითა, რომ

„საქართველოს სსსკ-ის 540-ე მუხლის მე-2 ნაწილისა და 566-ე მუხლის მე-2 ნაწილის შესაბამისად, რამდენადაც

საქმე განიხილება მსჯავრდებულის საჩივრის საფუძველზე, საკასაციო პალატა არ არის უფლებამოსილი,

გასაჩივრებული განაჩენი გააუქმოს მსჯავრდებულების მდგომარეობის გაუარესების მოტივით“.

ლევან მურუსიძის მიერ განხილულ საქმეები, სადაც საქმის დაბრუნება მოხდა

მსჯავრდებულის მდგომარეობის გაუარესების მოტივით, საქმის დაბრუნების მიზეზი

ძირითადად იყო სისხლის სამართლის მატერიალური კანონმდებლობის არასწორი

გამოყენება, რაც განხორციელდა პროკურატურის მოთხოვნის საფუძველზე. კერძოდ,

საქმეში 520 აპ (2008 წლის 19 სექტემბრის გადაწყვეტილება) საკასაციო სასამართლომ საქმე დააბრუნა იმის გამო,

რომ სააპელაციო სასამართლომ არასწორად გამოიყენა მატერიალური სისხლის კანონი, კერძოდ პირს სასჯელი არ

შეუფარდა ყველა იმ მუხლით (მუხლის ნაწილით), რომელშიც ის ცნო დამნაშავედ.

საქმე 632აპ, სააპელაციო სასამართლოში დაბრუნდა იმ მოტივით, რომ სასჯელი “მეტისმეტად მსუბუქი და,

შესაბამისად, უსამართლოა შემდეგ გარემოებათა გამო: საქართველოს სსკ-ის 53-ე მუხლის მე-3 ნაწილის

შესაბამისად, სასჯელის დანიშვნისას სასამართლო ითვალისწინებს დამნაშავის პასუხისმგებლობის

შემამსუბუქებელ და დამამძიმებელ გარემოებებს, მათ შორის _ ქმედების განხორციელების სახეს, ხერხს,

მართლსაწინააღმდეგო შედეგს. საკასაციო პალატა თვლის, რომ საოლქო სასამართლომ, იმსჯელა რა

მსჯავრდებულის პიროვნულ მახასიათებლებზე, სათანადო ყურადღება არ მიაქცია მის მიერ ჩადენილი ქმედების

განხორციელების სახეს, ხერხს და მართლსაწინააღმდეგო შედეგს”

საქმე 1570აპ (2008 წლის 29 ივლისის გადაწყვეტილება) საკასაციო პალატამ დააბრუნა იმის გამო, რომ ქუთაისის

სააპელაციო სასამართლომ არასწორად მოუხსნა მსჯავრდებულს სსკ-ის 236-ე მუხლის მე-2 ნაწილი. პალატა

მიიჩნევს, რომ როდესაც პირის მიერ ჩადენილია ხულიგნობა ცეცხლსასროლი იარაღის გამოყენებით, მისი ქმედება

გარდა სსკ-ის 239-ე მუხლის მე-3 ნაწილისა, ასევე უნდა დაკვალიფიცირდეს სსკ-ის 236-ე მუხლის მე-2 ნაწილით

საქმეში 1902აპ (2008 წლის 25 ივლისის გადაწყვეტილება) სასამართლომ დააბრუნა იმის გამო, რომ სააპელაციო

სასამართლომ არ გამოიყენა საქართველოს სსკ-ის 58-ე მუხლის I ნაწილით გათვალისწინებული მოთხოვნა და

მსჯავრდებულს ნაცვლად 1 წლისა, არასწორად შეუფარდა სასჯელის ზომა _ 6 თვით.

საქმე 481აპ (2008 წლის 20 აპრილის გადაწყვეტილება) საკასაციო სასამართლომ დააბრუნა იმის გამო, რომ

„სასამართლომ არასწორად მოუხსნა მსჯავრდებულს დამამძიმებელი გარემოება (დანაშაულის ჩადენა

ორგანიზებული ჯგუფის მიერ) და დანაშაულთა რეალური ერთობლიობის დროს გამოიყენა ერთი სასჯელი.

საქმეში 182.2.გ. სასამართლომ დაქმის დაბრუნების საფუძვლად მიუთითა ქმედების არასწორი კვალიფიკაცია,

ვინაიდან მსჯავრდებულის ქმედება შეიცავდა ძარცვის ნიშნებს, მაგრამ დაკვალიფიცირებული იყო მითვისებად.

საქმეში ¹998აპ საკასაციო სასამართლომ საქმე დააბრუნა იმ მოტივით რომ ადგილი ჰქონდა დანაშაულთა არა

რეალურ, არამედ იდეალურ ერთობლიობას (2007 წლის 14 მაისის გადაწყვეტილება)

საქმე 1072აპ (2008 წლის 11 თებერვალი) საკასაციო სასამართლომ დააბრუნა სასჯელის სიმსუბუქის გამო და

მიუთითა, რომ ვინაიდან მსჯავრდებულს წაასწრეს დანაშაულის ჩადენისას, ეს გამორიცხავდა სსკ. 50-ე მუხლის მე-

5 ნაწილის გამოყენებას (სასჯელის ნაწილის ჩათვლა პირობით)11.

საკასაციო სასამართლოს პრაქტიკაში ასევე გვხვდება შემთხვევები, როცა საკასაციო

სასამართლო საქმეს აბრუნებს დამატებით განხილვაში როგორც მსჯავრდებულის

მდგომარეობის გაუარესების, ასევე საქმის ყოველმხრივი, სრული და ობიექტური

გამოკვლევის მოტივით12.

ასევე გვხვდება შემთხვევები, როცა მხარეები საქმის დაბრუნებას ითხოვენ სხვა საფუძვლით

და სასამართლო აბრუნებს სხვა საფუძვლით. მაგ. საქმეში 594აპ, ბრალდების მხარე ითხოვდა

საქმის დაბრუნებას სასჯელის გამკაცრების, ხოლო დაცვის მხარე სასჯელის შემსუბუქების

მოტივით, მაგრამ სასამართლომ საქმე დააბრუნა იმის გამო, რომ სააპელაციო სასამართლოში

საქმე განიხილა არაკანონიერმა შემადგენლობამ13. საქმეში 1435აპ მსჯავრდებული ითხოვდა

სასჯელის შემსუბუქებას, თუმცა საკასაციო სასამართლომ განაჩენი გააუქმა და საქმე ხელახალ

განხილვაში დააბრუნა იმ მოტივით, რომ საქმის მასალები, რომელსაც სააპელაციო პალატა

ეყრდნობოდა გამამტყუნებელი განაჩენის დადგენისას სასამართლო სხდომაზე არ

გამოქვეყნებულა და შესაბამისად არ განხილულა. .

განხილული შემთხვევები ადასტურებს, რომ აუცილებელი არ არის საკასაციო სასამართლომ

საქმე მდგომარეობის გაუარესების ან გაუმჯობესების მოტივით დააბრუნოს. ხშირ შემთხვევებში

საკასაციო სასამართლო საქმის დაბრუნებისას არ არის დაინტერესებული სამართლებრივი

შედეგით, არამედ ის საქმეს აბრუნებს იმის გამო, რომ საქმეზე არ არის დადგენილი ობიექტური

ჭეშმარიტება14, ან ადგილი აქვს მხარის უფლებების დარღვევას, ან სხვა პროცესუალურ

დარღვევას, რომელიც კითხვის ნიშნის ქვეშ აყენებს სასამართლოს გადაწყვეტილების

კანონიერებას.

11 სსკ. 50-ე მუხლის არასწორი გამოყენების გამო დაბრუნდა ასევე საქმე 394აპ., ასევე საქმე 844 აპ. 12 საქმე ნ. 139აპ, 2008 წლის 18 მაისის გადაწყვეტილება. 13 იხ. საქმე ნ. 594აპ, 2007 წლის 12 ოქტომბრის გადაწყვეტილება. 14 ობიექტური ჭეშმარიტების დადგენის შედეგად მსჯავრდებულის მდგომარეობა შეიძლება

გაუმჯობესდეს ან გაუარესდეს, რისი წინასწარ განსაზღვრაც შეუძლებელია.

შესაბამისად, „გირგვლიანის საქმეზე“, საკასაციო სასამართლოს ჰქონდა სრული უფლება საქმე

დაებრუნებინა სააპელაციო ინსტანციაში ასევე მსჯავრდებულის მდგომარეობის მოტივის

გარეშე, ასევე გაუარესების მოტივით. მსჯავრდებულის მდგომარეობის გაუარესებას ხელს ვერ

შეუშლიდა ასევე სსსკ. 240-ე მუხლის მეორე ნაწილი15, ვინაიდან როგორც პირველი, ასევე

მეორე ინსტანციის სასამართლოს გადაწყვეტილება ბრალდების მხარის მიერ იქნა

გასაჩივრებული.

„გირგვლიანის საქმეზე“ სააპელაციო სასამართლოს განაჩენი საკასაციო წესით გაასაჩივრეს

მსჯავრდებულებმა და მოითხოვეს გამართლება.

სააპელაციო სასამართლოს განაჩენი ასევე გაასაჩივრეს დაზარალებულებმა.

ადვოკატი შალვა შავგულიძე თავის საკასაციო საჩივარში საქმის ხელახალ განხილვაში

დაბრუნებას ითხოვს ძირითადად 16 6 სხვადასხვა საფუძვლით, აქედან პირველი ხუთი

ეხებოდა საქმის გარემოებების საქმის სრულად, ყოველმხრივდა ობიექტურად გამოკვლევას, ან

საქმის მასალების გაცნობას. მხოლოდ ბოლო მოთხოვნა ეხებოდა მსჯავრდებულების

15 „საჩივრის გამო გადაწყვეტილების მიმღებ ორგანოს ან თანამდებობის პირს შეუძლია შეცვალოს გასაჩივრებული

გადაწყვეტილება, ანდა მიიღოს ახალი გადაწყვეტილება, თუ ამას არ მოჰყვება საჩივრის შემტანი პირის ან იმ პირის

მდგომარეობის გაუარესება, რომლის ინტერესებისთვისაც იყო იგი შეტანილი, გარდა იმ შემთხვევებისა, როცა საჩივარი იმავე

საფუძველზე შეიტანა საპირისპირო მხარემ.“ 16

დაზარალებულის უფლებამონაცვლე ი. ენუქიძე თავის საკასაციო საჩივარში ასევე ითხოვს

სააპელაციო სასამართლოს შემდეგი შუალედური დადგენილებების გაუქმებას, რომლითაც

დაზარალებულს უარი ეთქვა:

1. სააპელაციო სასამართლოში ზემოთხსენებული 14 მტკიცებულების გაცნობა-

გამოკვლევაზე.

2. მსჯავრდებულებისა და სუფრის წევრების სატელეფონო ზარების შესახებ

დეტალური ინფორმაციის ამოღებაზე 2006 წლის 28 იანვრის 00:00 დან 12:00 მდე

მონაკვეთში.

3. ბ. პატარკაციშვილის სახლის ვიდეოთვალით ჩაწერილი ვიდეო მასალის ამოღებაზე

2006 წლის 28 იანვრის 00:00 დან 12:00 მდე მონაკვეთში.

4. სააპელაციო სასამართლოში მსჯავრდებულებისა და სუფრის წევრების

განმეორებით დაკითხვაზე, იმ ახალ გარემოებასთან დაკავშირებით, რომ პირველ

ინსტანციაში სასამართლო გამოძიების დასასრულს ლ. ბუხაიძემ ო. მელნიკოვის

სახით დანამდვილებით შეიცნო ერთ ერთი თავდამსხმელი.

5. სააპელაციო სასამართლოს სხდომაზე მოწვეულიყვნენ და დაკითხულიყვნენ

გამომძიებლები ვ. გამეზარდაშვილი და შ. ნიქაბაძე, რომლებმაც ამოიღეს

მსჯავრდებულების მ. ბიბილურიძის და ა. ღაჭავას, ასევე მოქ. შ. ლორთქიფანიძის

სატელეფონო ზარები, თუმცა საქმეზე არ დაურთეს.

6. მოსამართლისა და პროკურორების აცილებაზე არაობიექტურობისა და

ტენდენციურობის გამო.

ვინაიდან ეს საკითხები სრულად ამოიწურება საკასაციო სასამართლოს მიერ მიცემული

სავალდებულო მითითებებით, შუალედური განჩინებების ბათილობის საკითხს ჩვენ არ შევეხებით.

მდგომარეობის შესაძლო გაუარესებას, იმ შემთხვევაში თუ სააპელაციო განხილვის შედეგად

გამოიკვეთებოდა ახალი გარემოებები.

კერძოდ, საკასაციო საჩივრით დაზარალებულის უფლებამონაცვლე სააპელაციო განხილვაში

საქმის დაბრუნებას ითხოვდა იმისთვის, რათა:

1. გაცნობოდა საქმეში არსებულ 14 მტკიცებულებას, რომელიც მას არ გააცნეს და მიეღო

სრულფასოვანი მონაწილეობა საქმის განხილვაში.

2. ამოღებული ყოფილიყო შარდენ ბარში სუფრაზე მყოფი პირებისა და

მსჯავრდებულების დეტალური სატელეფონო ზარების ამოღები, რაც აუცილებელი

იყო საქმის ყოველმხრივი, სრული და ობიექტური გამოკვლევისათვის.

3. ამოღებულიყო კოჯრის გზატკეცილზე მდებარე სახლის სათვალთვალო კამერიდან

ჩანაწერი (რომელიც ასახავდა ავტომანქანების მოძრაობას 27 იანვრის ღამის 12

საათიდან დილის 12 საათამდემდე მონაკვეთში)

4. განმეორებით დაკითხულიყვნენ მოწმეები, საქმეში გამოვლენილ ახალ გარემოებებთან

დაკავშირებით. ასევე სასამართლო სხდომაზე იმ გამომძიებლების მოწვევის მიზნით,

რომლებმაც მოიპოვეს მნიშვნელოვანი მტკიცებულებები, თუმცა საქმეს არ დაურთეს,

ასევე ამ გამომძიებლებისაგან ამ მტკიცებულებების გამოთხოვის მიზნით.

5. იმ ფაქტების საფუძველზე, რომელიც დადგინდებოდა სააპელაციო სასამართლოში

საქმის განხილვის შედეგად, შესაძლოა გამოკვეთილიყო სხვა პირთა მიერ დანაშაულის

ჩადენაში მონაწილეობა, რის გამოც პროკურორს ექნებოდათ მათ მიმართ ცალკე

სისხლის სამართლის აღძვრის ვალდებულება, რასაც ქმნიდა სსსკ. 261-ე მუხლი,

რომელიც ადგენდა შემდეგს:

დანაშაულის ჩადენის შესახებ ინფორმაციის მიღების შემთხვევაში გამომძიებელი, პროკურორი, თავიანთი კომპეტენციის

ფარგლებში, ვალდებულნი არიან დაიწყონ წინასწარი გამოძიება. გამომძიებლის მიერ წინასწარი გამოძიების დაწყების თაობაზე

დაუყოვნებლივ უნდა ეცნობოს პროკურორს.

6. ახალი გარემოებების გამოკვეთის შემთხვევაში პროკურატურა შეძლებდა საქმის

დამატებით გამოძიებაში დაბრუნების მოთხოვნას მსჯავრდებულთა

პასუხისმგებლობის დამძიმების მიზნით სსსკ. 501-ე მუხლის შესაბამისად17.

სასამართლო პრაქტიკის ანალიზი გვიჩვენებს, რომ სასამართლოს სრულად შეეძლო

დაზარალებულის პირველი ოთხი მოთხოვნის დაკმაყოფილება. კერძოდ, ლევან მურუსიძის

მონაწილეობით განხილული საქმეების მნიშვნელოვანი ნაწილი დაბრუნებულია სწორედ იმის

გამო, რომ დაირღვა მხარის უფლებები, ან არ მოხდა საქმის სრული, ყოველმხრივი და

ობიექტური გამოკვლევა.

რაც შეეხება მეხუთე მოთხოვნას, ეს იყო გამომძიებლის და პროკურორის პრეროგატივა იყო,

თუმცა სასამართლოში საქმის ობიექტური, სრული და ყოველმხრივი განხილვის შედეგად

17

მუხლი 501. სისხლის სამართლის საქმის გაგზავნა დამატებითი გამოძიებისათვის

თუ პროკურორი შუამდგომლობს განსასჯელისათვის უფრო მძიმე ბრალდების წარდგენას, მოსამართლეს

(სასამართლოს) გამოაქვს დადგენილება (განჩინება) სისხლის სამართლის საქმის დამატებითი გამოძიებისათვის

გაგზავნის თაობაზე და საქმეს უბრუნებს პროკურორს.

გამოკვეთილი ფაქტობრივი გარემოებები შექმნიდა სხვა პირთა პასუხისმგებლობის დაყენების

შესაძლებლობას.

მნიშვნელოვანია ისიც, რომ საკასაციო პალატას შეეძლო მიეცა მითითება რომ საქმე

განსახილველად გადაცემოდა სააპელაციო სასამართლოს სხვა შემადგენლობას (რასაც ხშირად

ვაწყდებით პრაქტიკაში), რითაც დაკმაყოფილდებოდა დაზარალებულის მოთხოვნა საქმის

განმხილველი მოსამართლის აცილებაზე.

რაც შეეხება დამატებით გამოძიებაში დაბრუნებას, აღნიშნულთან დაკავშირებით 2007 წლის

ივნისის მდგომარეობით სისხლის სამართლის საპროცესო კოდექსი წინააღმდეგობებს

შეიცავს:

სსსკ. 501-ე მუხლით სასამართლოს დარჩა უფლებამოსილება საქმე დაებრუნებინა დამატებით

გამოძიებაში, თუ პროკურორი შუამდგომლობდა უფრო მძიმე ბრალდების წარდგენას. თუმცა

2006 წლის აპრილის ცვლილებებით ეს უფლებამოსილება ამოღებული იქნა სააპელაციო

სასამართლოს მიერ გამოტანილი გადაწყვეტილებების ჩამონთვალიდან (მუხ. 536.2.ვ.).

აღნიშნულ საკითხთან დაკავშირებით საკასაციო პალატამ გააკეთა განმარტება 2007 წლის 30

მაისის ნ. 21 გადაწყვეტილებაში, სადაც მიუთითა შემდეგი:

საკასაციო პალატა განმარტავს, რომ პროკურორს უფლება აქვს, მოითხოვოს საქართველოს სსსკ-ის 501-ე მუხლის

საფუძველზე, სისხლის სამართლის საქმის ბრალის დამძიმების მოტივით, დამატებითი გამოძიებისათვის გაგზავნა

პირველი ინსტანციის სასამართლოში საქმის განხილვისას და არა სააპელაციო სასამართლოში საქმის განხილვის

დროს, რა დროსაც უკვე გამოტანილია პირველი ინსტანციის სასამართლოს განაჩენი. ამასთან, საქართველოს სსსკ-

ის 536-ე მუხლი ამომწურავად მიუთითებს სააპელაციო სასამართლოს მიერ მისაღებ გადაწყვეტილებათა სახეებს,

რომლებშიც საქმის დამატებითი გამოძიებისათვის დაბრუნება გათვალისწინებული არ არის.

მეორეს მხრივ, დაზრალებულის საჩივარს თუ მთლიანობაში განვიხილავთ, დაზარალებული

თავისი საჩივრით უფრო სიმართლის დადგენას და საქმის მასალების გაცნობას ითხოვდა (რაც

სრულად ლეგიტიმური მიზანია) ვიდრე ბრალდებულების მდგომარეობის გაუარესებას.

შესაბამისად, ლოგიკური იყო, რომ საკასაციო სასამართლოს საქმის დაბრუნებისას

ბრალდებულის ამ მოთხოვნებზე გაემახვილებინა ყურადღება.

შესაბამისად, თუ ლევან მურუსიძე თვლიდა რომ სახეზე იყო ე.წ. საუარესოდ შებრუნების

აკრძალვა18, მას შეეძლო საგანგებოდ აღენიშნა ამის შესახებ, მაგრამ საქმე დაებრუნებინა იმ

მოტივებით, რაც ქვემოთ დეტალურად არის განხილული.

---

2.4. ხელახალ განხილვაში საქმის დაბრუნების შესაძლებლობა

18 საქმეში 128აპ-11 მსჯავრდებული ითხოვდა სასჯელის შემსუბუქებას, თუმცა საკასაციო

სასამართლომ დააბრუნა ხელახალ განხილვაში იმის გამო, რომ სხდომის ოქმს ხელს არ

აწერდა სხდომის თავმჯდომარე. ამავდროულად, საკასაციო სასამართლომ მიუთითა, რომ

„საქმის ხელახალი განხილვის შედეგად არ უნდა გაუარესდეს მსჯავრდებულის

მდგომარეობა“. ანალოგიური მითითება იქნა გაცემული საქმეზე 440აპ.-09

მოსამართლე ლევან მურუსიძის მიერ საკასაციო წესით განხილული საქმეების (105

გადაწყვეტილება) ანალიზიდან და გირგვლიანის საქმის შესწავლით იკვეთება 4 სხვადასხვა

საფუძველი, რომლითაც შესაძლებელი იყო საქმის დაბრუნება საკასაციოდან სააპელაციო

ინსტანციაში.

2.4.1. საქმისთვის მნიშვნელობის მქონე ფაქტების დაუდგენლობა.

სამართლებრივი საფუძველი:

ერთ ერთი მთავარი საფუძველი, რითაც „გირგვლიანის საქმე“ უნდა დაბრუნებულიყო

სააპელაციო ინსტანციის სასამართლოში არის საქმისთვის მნიშვნელოვანი ფაქტების

დაუდგენლობა:

აღნიშნულის საფუძველს იძლევა 2007 წელს მოქმედი სისხლის სამართლის საპროცესო

კოდექსის მე-18 მუხლი, რომლის ციტირებას ხშირად აკეთებს საკასაციო სასამართლო საქმის

დაბრუნებისას. ამ მუხლის თანახმად: გამომძიებელი, პროკურორი, მოსამართლე და

სასამართლო ვალდებულნი არიან უტყუარად დაადგინონ, მოხდა თუ არა დანაშაული, ვინ

ჩაიდინა იგი, და გაარკვიონ მტკიცების საგნის ყველა სხვა გარემოება სისხლის სამართლის

საქმესთან დაკავშირებით.

ამავე მუხლის მეორე ნაწილის თანახმად: საქმის გარემოებათა გამოკვლევა უნდა იყოს

ყოველმხრივი, ობიექტური და სრული. ერთნაირი გულმოდგინებით უნდა გაირკვეს

ეჭვმიტანილისა და ბრალდებულის როგორც მამხილებელი, ისე გამამართლებელი, აგრეთვე

მათი პასუხისმგებლობის დამამძიმებელი და შემამსუბუქებელი გარემოებანი.

ვინაიდან საკასაციო სასამართლო არ არის ფაქტების დამდგენი ინსტანცია, სასამართლო

პრაქტიკის თანახმად, იმ შემთხვევებში, როცა დაუდგენელი იყო საქმისთვის მნიშვნელობის

მქონე ფაქტები, საკასაციო სასამართლოს ან გამოჰქონდა ბრალდებულის სასარგებლო

გადაწყვეტილება და წყვეტდა საქმეს ამ ეპიზოდში, ან საკუთარი ინიციატივით ან მხარის

მოთხოვნის საფუძველზე საქმეს აბრუნებდა ხელმეორე განხილვისათვის. ამ დროს საკასაციო

სასამართლო მიუთითებდა, თუ რა ფაქტები უნდა დადგენილიყო რა მტკიცებულებების

მეშვეობით.

ასევე სასამართლო პრაქტიკის თანახმად აღნიშნული საფუძვლით საქმის ხელახალ

განხილვაში დაბრუნება არ საჭიროებს მხარის მოთხოვნას (რომ საქმე დაბრუნდეს ხელახალ

განხილვაში). უზენაესი სასამართლო უმეტეს შემთხვევაში ამას აკეთებდა საკუთარი

ინიციატივით და არა ბრალდებულის სასარგებლოდ ან საწინააღმდეგოდ, არამედ საქმეზე

ობიექტური ჭეშმარიტების დადგენის მიზნით19.

19 საპროცესო კოდექსის მე-15 მუხლის მე-6 პარაგრაფი მიუთითებდა, რომ: „სასამართლო შებოჭილი არ არის

მხარეთა მოსაზრებებით“.

მაგალითად, საქმეში 30კოლ (2006 წლის 13 ივლისის გადაწყვეტილება) (რომელიც საკასაციო

წესით გაასაჩივრა მხოლოდ მსჯავრდებულმა და მოითხოვა გამართლება) საქმის დაბრუნების

დროს საკასაციო სასამართლომ მიუთითა შემდეგი

„ხელახალი სასამართლო გამოძიებისას სასამართლომ, საპროცესო კანონის მოთხოვნის თანახმად, ერთნაირი

გულმოდგინებით უნდა შეამოწმოს გარემოებები, რომლებიც ამხელენ ი. მ-ვს დანაშაულის ჩადენაში და ის

გარემოებებიც, რომლებიც მის ბრალეულობას ეჭვის ქვეშ აყენებენ. გარდა ამისა, ახალი სასამართლო განხილვისას,

ი. მ-ის ბრალეულობის დადასტურების შემთხვევაში, სასამართლომ ყურადღება უნდა მიაქციოს მის მიერ

ჩადენილი ქმედების სწორი სამართლებრივი კვალიფიკაციის საკითხს”.

მაგალითები სასამართლო პრაქტიკიდან

მაგალითისთვის შეგვიძლია მოვიყვანოთ შემდეგი გადაწყვეტილებები:

საქმეში 1913აპ-07 (2008 წლის 27 მაისის გადაწყვეტილება), სასამართლომ მიუთითა,

სააპელაციო სასამართლოში საქმის ხელახალი განხილვისას უნდა გაირკვეს და სარწმუნოდ დადგინდეს: მომხდარი

შემთხვევის შემდეგ როდის, სად, რა ვითარებაში და ვინ აღმოაჩინა “იეჰოვას მოწმეთა” ოფისის დარბევისას

დაკარგული “სონი-ერიქსონის” ფირმის მობილური ტელეფონის აპარატი, რომელიც ეკუთვნოდა დაზარალებულ

ო. ჩ-ს;

საქმეში 501აპ (2007 წლის 18 სექტემბრის გადაწყვეტილება), უზენაესმა სასამართლომ

მიუთითა:

„საქმის ხელახალი განხილვისას უნდა გაირკვეს და სარწმუნოდ დადგინდეს: ნამდვილად ჰქონდა თუ არა

დაზარალებულს სხეულის ის დაზიანებები, რომლებზეც თავის ჩვენებაში მიუთითებს, ასეთის არსებობის

შემთხვევაში უნდა გაირკვეს, თუ სად, როდის და რა ვითარებაში მიიღო აღნიშნული დაზიანებები – მის მიმართ

მსჯავრდებულის მიერ ჩადენილი ქმედებით, თუ მისი მონაწილეობით მომხდარი ავტოსაგზაო შემთხვევის

შედეგად; ნამდვილად ჰქონდა თუ არა ადგილი არასრულწლოვან რ. მ-ის მხრიდან დაზარალებულის მიმართ რაიმე

მუქარას და რაში გამოიხატებოდა ამ მუქარის კონკრეტული შინაარსი“;

საქმეში 276აპ-10 (2010 წლის 28 მაისის გადაწყვეტილება) უზენაესმა სასამართლომ

სააპელაციო სასამართლოს მიუთითა დაედგინა ჯ. ძ-ს მიერ იარაღის განადგურების შედეგად,

განადგურდა თუ არა სხვისი ქონებაც და თუ განადგურდა, მიადგა თუ არა ზიანი სხვა პირს

საქმეში 2კ-631აპ-08 (2008 წლის 21 ოქტომბრის გადაწყვეტილება) საქმის დაბრუნებისას

საკასაციო სასამართლომ მიუთითა,

„საქმეში არ არის გარკვეული რა სიმძიმის იყო რედუქტორი, მსჯავრდებულები შეძლებდნენ თუ არა მის მოხსნას

ამწეკრანიდამ და გატანას ეზოს გარეთ“

საქმეში 2127აპ, (2008 წლის 21 ივლისის გადაწყვეტილება) საკასაციო სასამართლომ საქმის

დაბრუნებისას მიუთითა, რომ არ არის დადგენილი მიზეზობრივი კავშირი ყალბი

დოკუმენტის წარდგენასა და პენსიის მიღებას შორის.

საქმეში 74 აპ (2008 წლის 14 ივლისის გადაწყვეტილება) უზენაესმა სასამართლომ მიუთითა

შემდეგი:

„უნდა გაირკვეს მსჯავრდებულ მ. მ.-ს მოქმედების მოტივები, აგრეთვე ის, რომ მის მიერ

დაზარალებულების დაჭრას წინ უძღოდა თუ არა მათ შორის რაიმე კონფლიქტი, როგორი იყო მ. მ.-ს

განზრახვის შინაარსი, ასევე არსებითი მნიშვნელობის მქონე საქმის სხვა ფაქტობრივი გარემოებები“

საქმეში 1319აპ-07 (2008 წლის 27 მაისის გადაწყვეტილება) საქმის დაბრუნებისას უზენაესმა

სასამართლომ მიუთითა შემდეგი:

„არც წინასწარი გამოძიებით და არც სასამართლო გამოძიებით არ არის დადასტურებული, რომელი

მათგანი დაეუფლა ფარულად აღნიშნულ ნივთს და იცოდნენ თუ არა ამის შესახებ სხვა

მსჯავრდებულებმაც, როცა ისინი შენობაში იყვნენ, თუ მათ ხსენებული ფაქტის შესახებ შემდგომში

გაიგეს“

საქმეში 171 აპ (2006 წლის 17 ოქტომბრის გადაწყვეტილება) სასამართლომ მიუთითა შემდეგი

„რეალურად გაურკვეველია: რატომ მიმართეს დაზარალებულებმა პ. თ-ლს დახმარებისათვის ამერიკაში უვიზოდ

გამგზავრების მიზნით; რა იყო მათი შეთანხმების საგანი და ხომ არ ჰქონდა ადგილი ზეპირ სამოქალაქო გარიგებას

მხარეებს შორის; სწორი იყო თუ არა გერმანიაში, ფრანკფურტის აეროპორტში დაზარალებულებისაგან

სატრანზიტო ვიზის მოთხოვნა; იცოდნენ თუ არა დაზარალებულებმა, რომ ვიზების გარეშე გამგზავრება აშშ-ში

დარჩენის მიზნით, უკვე სერიოზული რისკის ქვეშ აყენებდა მათ მგზავრობასა და მიზნებს, მიუხედავად იმისა, რომ

საქმეში არსებული დოკუმენტებით დგინდება _ ბაქოდან იამაიკამდე მგზავრობისათვის ამ ქვეყნის ვიზის წინასწარ

ქონა არ იყო აუცილებელი;

საქმეში 1603აპ-07 (2008 წლის 22 მაისის გადაწყვეტილება) სასამართლომ მიუთითა

„სააპელაციო სასამართლოში საქმის ხელახლა განხილვისას უნდა გაირკვეს და სარწმუნოდ დადგინდეს: რა

ვითარებაში დაჭრა მსჯავრდებულმა ნ. ჩ-მა დაზარალებული აგ-ი; მომხდარი კონფლიქტის დროს ვისგან და რა

ვითარებაში მიიღო დაზიანებები თხემის, სახისა და ბეჭის არეში მსჯავრდებულმა ნ.ჩ-მა“

თუ ამ პრაქტიკას გავარცელებთ ე.წ გირგვლიანის საქმეზე, მაშინ საკასაციო სასამართლოს

საქმე უნდა დაებრუნებინა საკასაციო განხილვაში, ვინაიდან საქმეში დაუდგენელი იყო

საქმისათვის მნიშვნელობის მქონე არაერთი ფაქტი (გარემოება, კერძოდ, ეს გარემოებებია:

1. რა ვითარებაში მიიღო დაზიანებები ა. გირგვლიანმა.

2. რა მოტივით იქნა ჩადენილი დანაშაული20.

20 დანაშაულის ჩადენის მოტივს აქვს მნიშვნელობა არა მხოლოდ ქმედების სწორი კვალიფიკაციის, არამედ

სასჯელის ინდივიდუალიზაციისთვის. ევროპის ადამიანის უფლებათა სასამართლომ სასამართლომ დანაშაულის

ჩადენის ოფიციალური მოტივი (რომ დანაშაული ჩადენილი იქნა გ. ალანიას მიერ შურისძიების მიზნით) საეჭვოდ

მიიჩნია (იხ. პარ. 264).

ამისგან განსხვავებით საკასაციო სასამართლომ ეს მოტივი დადგენილად ჩათვალა და მიუთითა შემდეგი:

„წინასწარმა გამოძიებამ, პირველი ინსტანციის და სააპელაციო სასამართლოებმა მართებულად გაიზიარეს გ. ა-ას

ჩვენება, რომელიც განმარტავდა, რომ ის ბარში შესვლამდე, ქუჩაში შეხვდა ბარიდან გამოსულ ა. გ-ნს, რომელიც

აგინებდა პოლიციას და ამის გამო მოხდა მათ შორის შელაპარაკება, რაც გახდა ა. გ-სა და ლ. ბ-ის მანქანაში ძალის

გამოყენებით ჩასმის და ქალაქგარეთ გაყვანის მიზეზი“.

დანაშაულის ჩადენის ოფიციალური მოტივი, ობიექტური დამკვირვებლის თვალში სრულად არასარწმუნოა. ჯერ

ერთი, საქმის მასალებით (სატელეფონო ზარებით) ირღვევა ოფიციალური ვერსია, თითქოს გ. ალანიამ ლ.

ბიბილურიძე გამოიძახა მისი და გირგვლიანის კონფლიქტის შემდეგ. მეორეც, გამოდის რომ გ. ალანიამ შური იძია

ჩაიდინა გ. დონაძის და სუფრის წევრების შეურაცხყოფის გამო, ისე რომ არ გაურკვევია კონფლიქტის მიზეზი და

ამ შურისძიების შესახებ სუფრის წევრებს არ აცნობა.

გარდა ამისა, საქმეში არსებობს მტკიცებულებები, რომ დანაშაულის ჩადენის დროს გ. ალანია ინტენსიურ

კომუნიკაციაში იმყოფებოდა სუფრის წევრებთან. გონიერი მოსამართლე დაინტერესდებოდა ამ კომუნიკაციის

შინაარსით და მხარის მოთხოვნით აუცილებლად ამოიღებდა ყველა ინფორმაციას, რომელიც ეხებოდა სუფრის

წევრებსა და დამნაშავეებს შორის შემდგარ კომუნიკაციას, ასევე სუფრის წევრების სატელეფონო ზარებს

დანაშაულის ჩადენის პერიოდში და შემდეგ.

3. რატომ გამოიძახა გ. ალანიამ მ. ბიბილურიძე21

4. მოხდა თუ არა შელაპარაკება ა. გირგვლიანსა და გ. ალანიას შორის შარდენ ბარის

გასასვლელში.

5. იყო თუ არა ვ. სანოძის დაბადების დღის სუფრაზე მოწვეული სუფრაზე გ. ალანია22.

6. რატომ უკავშირდებოდა გ. ალანია სუფრის წევრებს მაღალი ინტენსივობით

დანაშაულის ჩადენის პერიოდში ან დანაშაულის ჩადენამდე რამდენიმე წუთით წინ 23

7. რა სახის ძალადობას ჰქონდა ადგილი ა. გირგვლიანის და ლ. ბუხაიძის გატაცებისას და

რამდენად იყო ეს ძალადობა სიცოცხლისათვის და ჯანმრთელობისათვის საშიში24.

8. მოიცავდა თუ არა მ. ბიბილურიძის განზრახვა ა. გირგვლიანისა და ლ. ბუხაიძის

გატაცებას სიცოცხლისა და ჯანმრთელობისათვის საშიში ძალადობით ან ამ

ძალადობის მუქარით; მოიცავდა თუ არა ბიბილურიძის განზრახვა ა. გირგვლიანის და

ლ. ბუხაიძის მობილური ტელეფონების განადგურებას25.

9. ვინ იყო ის პირი, ვინც დანაშაულის ჩადენის მონაკვეთში ტელეფონით

უკავშირდებოდა პერიოდულად დამნაშავეებს და პერიოდულად სუფრის წევრებს26.

10. რა სახის საუბრებს ჰქონდა ადგილი ავტომანქანაში გირგვლიანის გატაცებისას.

11. იყო თუ არა ო. მელნიკოვი „მეოთხე გამტაცებელი“27

21 საქმის მასალები მოწმობენ, რომ ბიბილურიძე გამოიძახეს 1:30 ზე მაშინ როცა შარდენ ბარის

გასასვლელში შელაპარაკება მოხდა ღამის 1:53-2:05 შორის, იხ. ქვემოთ, 1.1.2. 22 მოწმეთა ჩვენებების მიხედვით ის ფაქტი რომ გ. ალანია მიწვეული იყო ვ. სანოძის დაბადების დღეზე არ იცოდა

არც თ. მაისურაძემ (პარ. 149), არც. თ. სალაყაიამ (პარ. 153), არც გურამ დონაძემ (პარ. 154), არც ოლეგ მელნიკოვმა

(პარ. 155). ვ. სანოძემ თავის ჩვენებაში მიუთითა, რომ მან დ. ახალაიასგან გაიგო, რომ წვეულებაზე გ. ალანიაც

აპირებდა მისვლას (პარ. 153)

23 გ. ალანიასა და ა. დონაძეს შორის სატელეფონო კომუნიკაცია შედგა 4-ჯერ, ხოლო გ. ახალიასა და გ.

ალანიას შორის 6 ჯერ (ტ. 1. ს.ფ. 339-340) 24 მსჯავრდებულები ცნობილი იქნენ დამნაშავედ ასევე სსკ. 143-ე მუხლის მე-2 ნაწილის „თ“

ქვეპუნქტით რაც გულისხმობს თავისუფლების აღკვეთას სიცოცხლისა ან ჯანმრთელობისათვის

საშიში ძალადობით ანდა ასეთი ძალადობის მუქარით. სიცოცხლის და ჯანმრთლობისათვის საშიში

ძალადობა განიმარტება, როგორც ისეთი ძალადობა რომელიც ჯანმრთელობის მძიმე, ნაკლებად მძიმე

ან მსუბუქი დაზიანების საფრთხეს. (იხ. მაგ. მზია ლეკვეიშვილი, ნონა თოდუა, გოჩა მამულაშვილი,

სისხლის სამართლის კერძო ნაწილი, წიგნი 1, მეხუთე გამოცემა, 417) 25 განაჩენით დადგენილი ფაქტებით მ. ბიბილურიძე დაზარალებულთა გატაცებაში მონაწილეობას არ

იღებდა, არამედ გამტაცებლებს მოგვიანებით ოქროყანაში შეურთდა. შესაბამისად, ის ვერ იქნება სსკ.

143-ე მუხლით გათვალისწინებული დანაშაულის ამსრულებელი. შესაძლოა ის იყოს ამ დანაშაულის

თანამონაწილე, თუმცა სასამართლოს ამ საკითხზე ნამსჯელი არ აქვს. 26 დანაშაულის ღამეს, აღნიშნულ ნომერს დაუკავშირდნენ: - გ.ა.-ია: ღამის 00:31, 01:04, 01:26, 01:46, 02:01 და 02:12 საათზე;

- დ.ა.-ია: ღამის 01:28 საათზე;

- გ.დ.-ძე: ღამის 01:32, 01:36, 01:45 საათზე;

- ო.მ.-ოვი: ღამის 01:26 და 01:27 საათზე. (იხ. ენუქიძე და გირგვლიანი საქართველოს წინააღმდეგ,

პარ. 151 27 პირველი ინსტანციით სასამართლო გამოძიების დასრულებისას ლ. ბუხაიძემ მისცა ჩვენება და

მეოთხე გამტაცებელში დანამდვილებით ამოიცნო ო. მელნიკოვი. დაზარალებულის

უფლებამონაცვლე ი. ენუქიძემ დააყენა შუამდგომლობა როგორც პირველი ინსტანციის, ასევე

სააპელაციო წესით საქმის განხილვისას რომ აღნიშნულ ფაქტთან დაკავშირებთ განმეორებით

ცხადია, ეს გარემოებები არ არის ამომწურავი.

ცალკე საკითხია დაზარალებულებისთვის მიყენებული ქონებრივი ზიანის ოდენობის

გარკვევის საკითხი. ამ საკითხზე ვიმსჯელებთ ქვემოთ.

სავალდებულო მითითებები

პრაქტიკის თანახმად, საკასაციო სასამართლო ხშირად იძლეოდა სავალდებულო მითითებებს,

თუ როგორ და რა წყაროების გამოყენებით/გამოკვლევით უნდა მოხდეს ამა თუ იმ

ფაქტობრივი გარემოებების დადგენა.

კერძოდ საქმეში 1603აპ (2008 წლის 22 მაისი) საკასაციო სასამართლო ადგენს:

დეტალურად უნდა დაიკითხონ დაზარალებული და მსჯავრდებული ზემოხსენებულ საკითხებთან მიმართებით,

ჩატარდეს სხვა საჭირო საპროცესო მოქმედებები ახალი მტკიცებულებების გამოსაკვლევად და საქმეზე ობიექტური

ჭეშმარიტების დასადგენად“

საქმეში 1799აპ (2007 წლის 18 დეკემბრის გადაწყვეტილება), საკასაციო სასამართლომ

მიუთითა, რომ რომ

„არც გამოძიებას და არც სასამართლოს არ ამოუღიათ ფეხბურთის ფედერაციის ოქმები, რომლებითაც

დადგინდებოდა, რომ რამდენი ოქმიცაა, იმდენი მივლინება არსებობს“.

შესაბამისად საკასაციო სასამართლომ სააპელაციო სასამართლოს დაავალა ამოეღო

აღნიშნული ოქმები28.

საქმეში 178აპ (2008 წლის 4 ივლისის გადაწყვეტილება) საკასაციო სასამართლო სააპელაციო

სასამართლოს ავალებს სატელეფონო ზარების შესახებ ინფორმაციის ამოღებას და მიუთითებს

შემდეგს:

„არც პირველი ინსტანციის სასამართლოს და არც სააპელაციო სასამართლოს არ შეუმოწმებიათ და არ დაუდგენიათ,

არსებობს თუ არა სათანადო მონაცემები იმის თაობაზე, რომ აღნიშნულ დღეს დასახელებულ პირთა მობილურ

ტელეფონებს შორის ნამდვილად განხორციელდა სატელეფონო ზარები“

საქმეში 2კ-10კოლ-07, (2008 წლის 11 თებერვლის გადაწყვეტილება) საკასაციო პალატამ

მიუთითა შემდეგი:

„არც დაკავების ოქმში, არც პირადი ჩხრეკისა და ავტომანქანის ჩხრეკის ოქმებში მითითებული არ იყო, თუ ს. ე-ს

დაკავების ადგილიდან როგორ იქნა ავტომანქანა გადაყვანილი შს სამმართველოში, ვინ და როგორ წარადგინა შს

სამმართველოში და მის გაჩხრეკამდე იყო თუ არა იგი დაცული, რის გამოც ამ საკითხების გასარკვევად

დამატებითი გამოძიების დროს უნდა დაკითხულიყვნენ ბრალდებული ს. ე-იძე, ოქმში მითითებული დამსწრეები

დაკითხულიყვნენ როგორც სუფრის წევრები, ასევე გამტაცებლები, თუმცა სასამართლოს მიერ ეს

შუამდგომლობა არ დაკმაყოფილდა. 28 სისხლის სამართლის საპროცესო კოდექსის მე-14 მუხლი სასამართლოს აძლევდა საკუთარი ინიციატივით

მტკიცებულების გამოთხოვის შესაძლებლობასაც, კერძოდ ამ მუხლის პირველი ნაწილი ითვალისწინებდა შემდეგს:

1. გამომძიებელი, პროკურორი, მოსამართლე და სასამართლო, რომლებიც მოქმედებენ საჯარო ინტერესების

გათვალისწინებით, ვალდებულნი არიან დაადგინონ დანაშაული და მისი ჩამდენი პირი. ამ მიზნით ისინი

უფლებამოსილნი არიან ჩაატარონ ამ კოდექსით გათვალისწინებული ყველა საპროცესო მოქმედება როგორც

საკუთარი ინიციატივით, ისე დაინტერესებული პირის შუამდგომლობით.

და პოლიციის ის მუშაკები, რომლებმაც დააკავეს და გაჩხრიკეს ს ე-ძე. პალატას მიაჩნია, რომ არც დამატებითმა

გამოძიებამ და არც სასამართლომ ზემოაღნიშნული გარემოებები სრულყოფილად არ გამოიკვლიეს და დაადგინეს“.

საქმეში 30კოლ, 2006 წლის 13 ივლისის გადაწყვეტილება, სასამართლომ მიუთითა შემდეგი:

„საკასაციო პალატას მიაჩნია, რომ საქმეზე ხელახლა უნდა ჩატარდეს სასამართლო გამოძიება, რა დროსაც

სასამართლომ უნდა მიიღოს ყველა შესაძლებელი ზომა წინა სასამართლო სხდომაზე გამოუცხადებელ მოწმეთა

მოწვევისა და მათგან ობიექტური ჩვენების მისაღებად. ხელახლა და დეტალურად უნდა დაიკითხონ

მსჯავრდებული ი. მ-ვი, მოწმეები _ ნ. ც-ნი, ზ. ნ-ლი, ე. ა-ნი, ტ. მ-ვი, ნ. ლ-ძე, კ. ბ-ლი, ამასთან, საქმის განხილვისას

დამატებითი მოწმის სახით გამოძახებულ და დაკითხულ უნდა იქნეს მოწმე ო. გ-ლი, რომელიც მონაწილეობდა ი.

მ-ის დაკავებასა და ჩხრეკაში“.

ზოგ შემთხვევაში, საქმის დაბრუნებისას პალატა ითხოვს არა მხოლოდ კონკრეტული

მოწმეების დაკითხვას, არამედ მათთვის კონკრეტული შეკითხვების დასმასაც კი.

მაგ. პალატამ საქმეში 1769აპ (2008 წლის 18 იანვარი) მიუთითა შემდეგი:

„მსჯავრდებულ ბ. დ-ს ჩვენებებში არსებული არსებითი წინააღმდეგობების აღმოფხვრის მიზნით საჭირო იყო მისი

დაკითხვა ჩვენებებში მითითებული ყველა გარემოებების მიმართებით. აeve, მოწმის სახით უნდა დაკითხულიყო

შემთხვევის ადგილისა და გვამის დათვალიერებაში მონაწილე პირები. უნდა გარკვეულიყო შესასვლელ ოთახში,

სადაც იდგა პატარა მაგიდა, რომელზედაც დამაგრებული იყო ელექტრო დაზგა, რა მანძილითა და როგორი

მდებარეობით იქნა აღმოჩენილი ი-ის გვამი. რუსთავის საქალაქო სასამართლოში საქმის განხილვის დროს,

მართალია დაკითხული იქნა დამსწრე, მაგრამ ზემოაღნიშნული საკითხები, მისი დაკითხვის დროს, არ იქნა

გამოკვლეული. დასმული საკითხის გარკვევის მიზნით სააპელაციო სასამართლოში დაკითხულნი იქნენ _ ლ-ძე,

ნ-ი, თ-ძე და გ-ი, მაგრამ მოწმე გ. თ-ს საერთოდ არ აქვს დასმული კითხვა იმ გარემოებების გარკვევის მიზნით,

რომელთა დადგნასაც ითხოვდა უზენაესი სამართლოს სისხლის სამართლის საქმეთა პალატა“.

საქმეში 30კოლ (2006 წლის 13 ივლისის გადაწყვეტილება) საკასაციო სასამართლომ მიუთითა

შემდეგი:

„სასამართლო გამოძიება ჩატარებულია ზერელედ, რასაც ცხადყოფს ის ფაქტი, რომ სასამართლოს მიერ ჯეროვნად

არ დაიკითხა პროცესზე გამოძახებული და გამოცხადებული მნიშვნელოვანი ბრალდების მოწმე ნ. ც-ნი, რომელსაც

ფაქტობრივად არსებითი მნიშვნელობის გარემოებებზე არაფერი აღუნიშნავს და მას არც შეკითხვები დასმია,

აგრეთვე, სასამართლომ არ მიიღო სათანადო ზომები მხარისათვის დახმარების აღმოსაჩენად, რათა მოწმე ზ. ნ-ლი

წარმოდგენილი ყოფილიყო სასამართლო სხდომაზე, რომლის ჩვენებასაც არსებითი მნიშვნელობა ჰქონდა

ჭეშმარიტების დასადგენად“.

ზოგ შემთხვევაში საკასაციო სასამართლო ქვემდგომი ინსტანციის სასამართლოს

ექსპერტიზის დანიშვნასაც ავალებს29, მაგ. საქმეში ნ. 622აპ (2007 წლის 14 თებერვლის

გადაწყვეტილება) საკასაციო სასამართლომ მიუთითა შემდეგი:

„გასაჩივრებული განაჩენი უნდა გაუქმდეს და საქმე ახალი სასამართლო განხილვისათვის უნდა გაეგზავნოს იმავე

სასამართლოს სხვა შემადგენლობას, რომელმაც უნდა გაითვალისწინოს განჩინებაში მითითებული გარემოებები,

დანიშნოს სასამართლო-სამედიცინო ექსპერტიზა, რომლის დასკვნის გათვალისწინებითაც უნდა მიიღოს

კანონიერი, დასაბუთებული და სამართლიანი გადაწყვეტილება“.

სასამართლოს მიერ გასაცემი სავალდებულო მითითებები გირგვლიანის საქმეზე.

29 ერთ ერთ საქმეზე, რომელშიც მონაწილეობს „გირგვლიანის საქმის“ განმხილველი ერთ ერთი

მოსამართლე, საკასაციო სასამართლო სააპელაციო სასამართლოს დამატებით კალიგრაფიული

ექსპერტიზის ჩატარებაც დაავალა. იხ. ნ. 165აპ, 2008 წლის 11 აპრილის გადაწყვეტილება.

აღნიშნული გარემოებების დასადგენად, უზენაეს სასამართლოს უნდა მიეცა სავალდებულო

მითითებები, თუ რა წყაროებით (მტკიცებულებებით) შეიძლება მომხდარიყო ზემოთ

მითითებული და სასამართლოს მიერ დაუდგენელი გარემოებების დადგენა30,

კერძოდ. საკასაციო სასამარათლოს უნდა მიეცა ისეთი მითითებები, რომ

1. განმეორებით დაკითხულიყვნენ საქმისათვის მნიშვნელოვანი მოწმეები, ან ახალი

მოწმეები, რომელთა დაკითხვას ითხოვდა დაზარალებული და არ ყოფილან

დაკითხული წინასწარი გამოძიების ან საქმის სასამართლოში განხილვისას. მათ

შორის, გამოვლენილი და დაკითხული ყოფილიყვნენ ყველა ის პირები, რომლებთანაც

ბრალდებულებს და სუფრის წევრებს სატელეფონო კავშირი ჰქონდათ 27 იანვრის

ღამის განმავლობაში31.

2. ამოღებული ყოფილიყო შარდენ ბარის სუფრის წევრებისა და მსჯავრდებულების

დეტალური სატელეფონო ზარები, რომლებსაც ადგილი ჰქონდა 27 იანვრის ღამის

განმავლობაში.

3. ამოღებული ყოფილიყო ბადრი პატარკაციშვილის სათვალთალო კამერის სრული

ვიდეო ჩანაწერი 27 იანვრის ღამის მთელი პერიოდისთვის.

4. სასამართლოზე გამოკვლეულიყო ის 14 მტკიცებულება რომელიც მრავალგზის

მოთხოვნის მიუხედავად დაზარალებულს არ გააცნო არც გამოძიებამ, არც პირველი და

არც სააპელაციო ინსტანციის სასამართლომ და არც გამოიკვლია არც პირველი

ინსტანციით და არც სააპელაციო განხილვისას.

30 სისხლის სამართლის საპროცესო კოდექსის 570ე-ე მუხლის პირველი ნაწილი ითვალისწინებდა შემდეგს:

1. ხელახალი სასამართლო განხილვისათვის საქმის დაბრუნებისას საკასაციო ინსტანციის სასამართლოს უფლება

აქვს მისცეს პირველი და სააპელაციო ინსტანციის სასამართლოებს სავალდებულო მითითებები, რომელთა

მიზანია წინასწარი გამოძიებისა და სასამართლო განხილვის დროს დაშვებული ხარვეზების შევსება და

სამართლებრივი შეცდომის გამოსწორება. შესაბამისად, აქ საუბარი იყო არა მხოლოდ სასამართლო ხარვეზების,

ასევე გამოძიების დროს დაშვებული ხარვეზების გამოსწორებაზე.

31 მიზანშეწონილია მოვიყვანოთ ამონარიდი სტრასბურგის სასამართლოს გადაწყვეტილებიდან (პარ 254):

„სასამართლო გმობს იმ ფაქტს, რომ მომჩივნების გამუდმებული მოთხოვნების მიუხედავად, პროკურატურამ,

გამოძიების მიზნებისათვის, არ გამოავლინა და არ დაკითხა ის პირები, რომლებთანაც დანაშაულის ღამეს კავშირი

ჰქონდათ, როგორც ოთხ მსჯავრდებულს, ისე კაფეში მსხდომ შს მინისტრის მეუღლის ჯგუფს. ასეთი ზომების

მიღება აუცილებელი იყო, რათა შემოწმებულიყო მომჩივნების განცხადებები იმის შესახებ, რომ არსებობდა რაღაც

დანაშაულებრივი კავშირი დანაშაულის უშუალო ამსრულებლებსა და კაფეში მყოფ შს მინისტრის მეუღლის ჯგუფს

შორის. სასამართლო აღნიშნავს, მაგალითად, რომ, როგორც ამას საქმის მასალები ადასტურებს, ერთ კონკრეტულ

ნომერზე - 8-77-79-89-60 - დანაშაულის ღამეს ყველაზე ხშირად რეკავდნენ არა მხოლოდ ერთ-ერთი

ბოროტმოქმედი - გ.ა.-ია, არამედ კაფეში შეკრებილი შსს-ს მაღალი თანამდებობის პირებიც. დ.ა.-აიამ თავის

ჩვენებაში აღნიშნა კიდეც, რომ ეს ნომერი მათ საერთო მეგობარს - მ-ელს ეკუთვნოდა. თავის მხრივ, ეს განცხადება

ეწინააღმდეგებოდა შესაბამისი მობილური სატელეფონო კომპანიის მიერ წარმოდგენილ ინფორმაციას, რომლის

თანახმადაც, აღნიშნული ნომერი ვინმე კ.ნ.-ძეს - შპს „ფალკოს“ თანამშრომელს ეკუთვნოდა. ამ აშკარა

წინააღმდეგობის მიუხედავად, სახელმწიფო ორგანოებმა თავი არ შეიწუხეს და არ დაადგინეს, თუ ვინ იყო

აღნიშნული ნომრის ნამდვილი მფლობელი და არ უზრუნველყვეს ამ პირის მოყვანა და მოწმის სახით დაკითხვა,

რათა პროცესის თითოეულ მონაწილეს შესძლებოდა იმის გამორკვევა, თუ რის შესახებ ესაუბრებოდა აღნიშნული

პირი კაფე „შარდენში“ მსხდომ შსს-ს მაღალი თანამდებობის პირებსა და გ.ა.-იას სწორედ იმ დროს, როდესაც ეს

უკანასკნელი, თავის კოლეგებთან, სამინისტროს სხვა თანამშრომლებთან ერთად, სანდრო გირგვლიანისა და ლ.ბ.-

ძის წინააღმდეგ დანაშაულს სჩადიოდა.

-

2.4.1.1. საქმის ხელახალ განხილვაში დაბრუნება ქონებრივი ზიანის ოდენობის დადგენის

მიზნით.

ცალკე მსჯელობას მოითხოვს ქონებრივი ზიანის ოდენობის საკითხი, რომლის

დაუდგენლობის გამოც საკასაციო პალატამ მსჯავრდებულთა მიმართ სსკ. 187-ე მუხლის

ნაწილში სისხლის სამართლის საქმე შეწყვიტა, ნაცვლად იმისა, რომ მიეცა რაიმე სახის

მითითება ქვემდგომი სასამართლოსათვის ამ გარემოების გამორკვევის/დადგენის მიზნით.

ლ. მურუსიძის მიერ განხილულ საქმეებში სასამართლო პრაქტიკა არაერთგვაროვანია, ზოგ

შემთხვევებში, საკასაციო პალატა წყვეტს საქმეს ზიანის ოდენობის დაუდგენლობის გამო,

ხოლო ზოგიერთ შემთხვევაში თავად ავალებს სააპელაციო სასამართლოს ზიანის ოდენობის

დადგენას.

„გირგვლიანის საქმეზე“ საკასაციო პალატამ აღნიშნა შემდეგი:

„პალატა აღნიშნავს, რომ საქმეში არსებული მასალებით არ არის დადგენილი ტანსაცმლისა და მობილური

ტელეფონების ღირებულება და მათი განადგურებითგამოწვეული ზიანის ოდენობა, რასაც ამჟამად მოქმედი

რედაქციის სისხლის სამართლისკოდექსის შესაბამისად, არსებითი მნიშვნელობა აქვს ქმედების სსკ-ის 187-ე

მუხლით დაკვალიფიცირებისათვის. კერძოდ, ამ მუხლით დასჯადია არა ნებისმიერი ქმედება, არამედ იმ სახის

ქმედება, რამაც გამოიწვია მნიშვნელოვანი ზიანი. მნიშვნელოვანი ზიანის ოდენობას კი განსაზღვრავს დღეს

მოქმედი რედაქციის სსკ-ის 177-ე მუხლის შენიშვნის მე-3 ნაწილი.

ამრიგად, გასაჩივრებული განაჩენი გ. ა-ას, ა. ა-ის, მ. ბ-სა და ა. ღ-ას სსკ-ის 187-ემუხლის 1-ლი ნაწილით

მსჯავრდების ნაწილში დაუსაბუთებელია.

საქართველოს სსსკ-ის 503-ე მუხლის მე-2 ნაწილის შესაბამისად, გამამტყუნებელ განაჩენს არ შეიძლება საფუძვლად

დაედოს ვარაუდი და იგი დგინდება მხოლოდ უტყუარ მტკიცებულებათა საფუძველზე, რაც სსკ-ის 187-ე მუხლის

1-ლი ნაწილით გათვალისწინებული ბრალდების ეპიზოდში არ არის მოპოვებული. შესაბამისად, გასაჩივრებული

განაჩენი უნდა გაუქმდეს გ. ა-ას, ა. ა-ის, მ. ბ-სა და ა. ღ-ას სსკ-ის 187-ემუხლის 1-ლი ნაწილით მსჯავრდების

ნაწილში და ამ ნაწილში მათ მიმართ უნდა შეწყდეს სისხლისსამართლებრივი დევნა“.

აღნიშნულთან დაკავშირებით ლ. მურუსიძის მონაწილეობით განხილულ საქმეებზე

სასამართლო პრაქტიკა ორგვარია, ზოგ შემთხვევებში სასამართლო წყვეტს სისხლის

სამართლის საქმეს, ხოლო ზოგიერთ შემთხვევაში აბრუნებს საქმეს დამატებით განხილვაში

სწორედ ამ გარემოების, ზიანის ოდენობის დადგენის მიზნით.

მაგ. 2006 წლის 14 ნოემბრის გადაწყვეტილებაში (ნ. 961 აპ) საკასაციო პალატა აღნიშნავს

შემდეგს:

„მსჯავრდებულ რ. მ-ვს უნდა მოეხსნას საქართველოს სსკ-ის 177-ე მუხლის მეორე ნაწილის «გ»

ქვეპუნქტით წარდგენილი ბრალდება და ამ ნაწილში მის მიმართ შეწყდეს

სისხლისსამართლებრივი დევნა, რადგან ამჟამად მოქმედი სისხლის სამართლის კოდექსის

177-ე მუხლის შენიშვნის მესამე ნაწილის თანახმად კოდექსის ამ თავში მნიშვნელოვან ზიანად

ითვლება ნივთის ღირებულება 150 ლარის ზევით. როგორც საქმის მასალებიდან ირკვევა, არც

საბრალდებო დასკვნით, აგრეთვე, არც პირველი ინსტანციისა და სააპელაციო

სასამართლოების მიერ გამოტანილი განაჩენებით არ არის დადგენილი, თუ რა ოდენობას

შეადგენდა მსჯავრდებულ რ. მ-ის მიერ დაზარალებულ თ. ა-სათვის მიყენებული ზიანი, რის

გამოც პალატას მიაჩნია: არ არსებობს სამართლებრივად დასაბუთებული საფუძველი

დასკვნისათვის, რომ რ. მ-ის აღნიშნული ქმედებით გამოწვეულია მნიშვნელოვანი ზიანი,

ამიტომ გასაჩივრებულ განაჩენში უნდა შევიდეს შესაბამისი ცვლილება მსჯავრდებულის

სასიკეთოდ“.

ასევე, საქმეში 1570აპ, 2008 წლის 29 ივლისის გადაწყვეტილება საკასაციო პალატამ

აღნიშნა შემდეგი: სასაქონლო ექსპერტიზის დასკვნის თანახმად, დანაშაულებრივი ქმედების შედეგად დაზარალებულს მიადგა 412

ლარის ზიანი. დადგენილია, რომ მ. გ-სთან ერთად ავტომატური ცეცხლსაროლი იარაღიდან სახლის

მიმართულებით ასევე ისროდა გამოძიებით დაუდგენელი პიროვნება. ამასთან, საქმის მასალებით ვერ დგინდება,

თუ რა რაოდენობის ზიანი მიადგა დაზარალებულს უშუალოდ მ. გ-ს ქმედების შედეგად. სსსკ-ის მე-10 მუხლის მე-

4 ნაწილის თანახმად, ყოველგვარი ეჭვი, რომელიც არ დასტურდება კანონით დადგენილი წესით, უნდა გადაწყდეს

ბრალდებულის სასარგებლოდ. აღნიშნულიდან გამომდინარე, პალატა მიიჩნევს, რომ ქუთაისის სააპელაციო

სასამართლოს გადაწყვეტილება, რომლითაც მ. გ. გამართლდა სსკ-ის 187-ე მუხლის მე-2 ნაწილით

გათვალისწინებული დანაშაულის ჩადენაში, უნდა დარჩეს უცვლელად.

ამის საპირისპიროდ, მოსამართლე ლ. მურუსიძის მონაწილეობით განხილულ საქმეებში

მოიპოვება გადაწყვეტილებები, სადაც საკასაციო სასამართლომ სააპელაციო ინსტანციაში

დააბრუნა საქმეს წორედ ზიანის ოდენობის დადგენის მიზნით და არ შეუწყვეტია სისხლის

სამართლებრივი დევნა, როგორც ეს გირგვლიანის საქმეზე ბრალდებული 4 პირის

შემთხვევაში გააკეთა.

მაგ. გადაწყვეტილებაში ნ. 2149აპ (2008 წლის 6 ოქტომბრის გადაწყვეტილება) საკასაციო

სასამართლო აღნიშნავს შემდეგს:

„სასამართლო განაჩენში აღნიშნავს, რომ სახეზე არ არის თვითნებობის შემადგენლობის ისეთი აუცილებელი

ნიშანი, როგორიცაა მნიშვნელოვანი ზიანი, ეყრდნობა რა მხოლოდ იმ არგუმენტს, რომ დაზარალებულს არსად არ

განუცხადებია მისთვის მნიშვნელოვანი ზიანის მიყენების თაობაზე. საკასაციო პალატა ასეთ დასკვნას ვერ მიიჩნევს

საფუძვლიანად და დასაბუთებულად, რადგან არც პირველი ინსტანციის სასამართლოში და არც სააპელაციო

სასამართლოში არ გამოკვლეულა აღნიშნული საკითხი. ყურადღება უნდა მიექცეს იმ გარემოებას, რომ

თვითნებობის შემთხვევაში საკითხი _ მნიშვნელოვანია თუ არა ქმედებით გამოწვეული ზიანი _ განისაზღვრება

ინდივიდუალურად, კონკრეტული ფაქტის გარემოებების საფუძველზე და იგი სასამართლოს შეფასების საგანია,

მაგრამ ასეთი შეფასება არ შეიძლება გაკეთდეს სასამართლო გამოძიებისას საკითხის საფუძვლიანი გამოკვლევის

გარეშე“

გადაწყვეტილებაში 637 აპ (2007 წლის 12 ოქტომბრის გადაწყვეტილება) საკასაციო

სასამართლომ მიუთითა შემდეგი

„სააპელაციო სასამართლომ არ განახორციელა შესაბამისი საპროცესო მოქმედებები, რათა გარკვეულიყო _ ვ. ო-ის

ქმედებით ნამდვილად იყო თუ არა გამოწვეული მნიშვნელოვანი ზიანი. ეს აუცილებელი იყო, რადგან

სასამართლომ ვ. ო-ნი ბრალეულად ცნო ავტომანქანის ქურდობაში, რის გამოც აღნიშნული ფაქტობრივი

გარემოების გარკვევას არსებითი მნიშვნელობა ჰქონდა ქმედების სწორი კვალიფიკაციისათვის, აქედან

გამომდინარე, მისი ბრალის ხარისხის დადგენისა და ადეკვატური სასჯელის განსაზღვრის თვალსაზრისით.

აღნიშნული გარემოებები იმაზე მიუთითებს, რომ სააპელაციო სასამართლოში ვ. ო-ის ბრალდების საქმის

განხილვისას არ იყო დაცული საპროცესო კანონით დადგენილი მოთხოვნები საქმის ყოველმხრივი და სრული

გამოკვლევის თაობაზე, ამასთან, გასაჩივრებული განაჩენი მოკლებულია დასაბუთებულობას, რის გამოც საკასაციო

პალატა თვლის, რომ სააპელაციო სასამართლოს მიერ მოცემულ შემთხვევაში დაშვებულია საქათველოს სსსკ-ის

562-ე მუხლის “ა” ქვეპუნქტითა და 563-ე მუხლის პირველი ნაწილით გათვალისწინებული დარღვევა, რამაც

გავლენა მოახდინა საქმის შედეგზე კანონიერი და სამართლიანი განაჩენის დადგენის თვალსაზრისით და რაც

განაჩენის გაუქმების

საფუძველია”

მითითებული საქმის მაგალითზე ხაზგასასმელია ის გარემოება, რომ სააპელაციო

სასამართლომ ამ საქმეში ბრალდებული გაამართლა სწორედ ზიანის ოდენობის

დაუდგენლობის გამო, ხოლო საკასაციო სასამართლომ ჩათვალა რომ ეს მიდგომა არასწორი

იყო, სააპელაციო სასამართლოს გამამართლებელი განაჩენი გააუქმა და საქმე დააბრუნა

ხელახალ განხილვაში სწორედ ზიანის ოდენობის განსაზღვრის მიზნით.

საქმეში 157აპ (2006 წლის 28 დეკემბრის გადაწყვეტილება (რომლის განხილვას

თავმჯდომარეობდა გირგვლიანის საქმის ერთ ერთი მოსამართლე) სააპელაციო განხილვაში

დაბრუნდა სწორედ იმ საფუძვლით, რომ დადგენილი არ იყო მატერიალური ზიანის ოდენობა,

რომელსაც არსებითი მნიშვნელობა ჰქონდა ქმედების სსკ. 187-ე მუხლით

დაკვალიფიცირებისთვის.

ისმის შეკითხვა, რა უნდა ყოფილიყო სწორი პრაქტიკა ამ საკითხთან დაკავშირებით.

სავარაუდოდ სწორი სასამართლო პრაქტიკა იქნებოდა შემდეგი - იქ სადაც სასამართლო

გამოძიებით ვერ დადგინდებოდა მიყენებული ზიანის რაოდენობა (მაგ. საქმეში 1570აპ)

სასამართლოს საქმე ამ ნაწილში უნდა შეეწყვიტა, ხოლო იქ სადაც სასამართლო

გამოძიებით ამ საკითხის გარკვევა შესაძლებელი იყო (მათ შორის გირგვლიანის

საქმეზე), საკასაციო სასამართლოს უნდა დაებრუნებინა ხელახალ განხილვაში.

საქმეში ¹736აპ-10 (2011 წლის 10 იანვარი) საკასაციო სასამართლომ მიუთითა, რომ იქ სადაც

ნივთი ფიზიკურად აღარ არსებობს ან გამოძიებისთვის ხელმიუწვდომელია, ზიანის ოდენობა

უნდა დადგინდეს არაპირდაპირი მტკიცებულებებით, მათ შორის დაზარალებულის

ჩვენებით.

2006 წლის 28 აპრილს სისხლის სამართლის კოდექსში შესული ცვლილებით მნიშვნელოვანი

ზიანი 150 ლარით განისაზღვრა. ამ ცვლილების განხორციელებამდე კი თანხობრივი

დეფინიცია არ არსებობდა და სასამართლო ზიანს ადგენდა თითოეული საქმის

თავისებურების მხედველობაში მიღებით.

მას შემდეგ, რაც სააპელაციო სასამართლო დაადგენდა მატერიალური ზიანის ოდენობას,

სასამართლო გამოიყენებდა სისხლის სამართლის კოდექსის იმ რედაქციას, რომელიც

იქნებოდა მსჯავრდებულისთვის სასიკეთო. კერძოდ, თუ ზიანის ოდენობა იქნებოდა 150

ლარზე ნაკლები (რაც ნაკლებად სავარაუდო იყო მოცემულ შემთხვევაში) სასამართლო საქმეს

შეწყვეტდა დანაშაულის შემადგენლობის არ არსებობის გამო32. ხოლო თუ ზიანის ოდენობა

იქნებოდა 150 ლარზე მეტი, სასამართლო იმსჯელებდა მნიშვნელოვანი ზიანის არსებობაზე

2006 წლის 28 აპრილამდე არსებული სასამართლო პრაქტიკის შესაბამისად.

32 მაგ. საქმეზე 241საზ, საკასაციო პალატამ მიუთითა შემდეგი:

„პალატა თვლის, რომ მსჯავრდებულ გ. მ-ის მიმართ უნდა შეწყდეს სისხლისსამართლებრივი დევნა საქართველოს

სსკ-ის 187-ე მუხლის პირველი ნაწილით გათვალისწინებული დანაშაულისათვის, შემდეგ გარემოებათა გამო:

ამჟამად მოქმედი სისხლის სამართლის კოდექსით საკუთრების წინააღმდეგ მიმართულ დანაშაულებში

მნიშვნელოვან ზიანად ითვლება ნივთის ღირებულება 150 ლარის ზევით. როგორც განაჩენიდან დგინდება,

მსჯავრდებულმა გ. მ-მა დაზარალებულს მიაყენა 40 ლარის ზიანი, რაც დღეს მოქმედი სისხლის სამართლის

კოდექსით აღარ წარმოადგენს მნიშვნელოვანს“

2.4.2. მტკიცებულებებს შორის წინააღმდეგობა.

სასამართლო პრაქტიკით, ხშირად საქმის დაბრუნების საფუძველია სწორედ ისეთი

შემთხვევები, როდესაც არსებობს წინააღმდეგობა მტკიცებულებებს შორის და განაჩენში არ

არის დასაბუთებული თუ რატომ გაიზიარა სასამართლომ ერთი მტკიცებულება და უარყო

მეორე მტკიცებულება.

იმ დროს მოქმედი სისხლის სამართლის საპროცესო კოდექსის 508-ე მუხლით, განაჩენში უნდა

იყოს მითითებული „მოტივი, რომლის მიხედვითაც სასამართლომ მიიღო ერთი

მტკიცებულება და უარყო სხვა.“

მაგალითები სასამართლო პრაქტიკიდან:

საქმეში 2211აპ (2008 წლის 14 მარტის გადაწყვეტილება) უზენაესმა სასამართლომ მიუთითა.

მოწმეების _ ნ. მ-ის, ს. ნ-სა და მ. ნ-ს მიერ მიცემულ ჩვენებებს შორის განსხვავებულია ის ფაქტობრივი გარემოებანი,

თუ სად მოხდა აწ გარდაცვლილი მ. დ-სა და ა. მ-ის შეხვედრა _ საძინებელი ოთახის კართან თუ მისაღებ ოთახში;

სად გაიმართა მათ შორის ჩხუბი; ა. მ-ს რა მომენტიდან ეკავა დანა ხელში _ საძინებელი ოთახიდან გამოსვლისას

თუ ჩხუბის დაწყების შემდეგ“.

საქმე 2კ-1752აპ ხელმეორედ განხილვისთვის დაბრუნებული იქნა იმ საფუძვლით, რომ

„ავტომანქანის ჩხრეკის შედეგად ამოღებული იქნა ნარკოტიკული ნივთიერება, თუმცა წინააღმდეგობა არსებობს

მოწმეთა ჩვენებებს და ჩხრეკის ოქმს შორის. მოწმეები მიუთითებენ რომ ამოღებული იქნა თეთრი აბი, ჩხრეკის

ოქმში მითითებულია რომ ამოღებულია ღია ყავისფერი მასა“

საქმეში 37აპ (2007 წლის 21 ივნისის გადაწყვეტილება) საკასაციო სასამართლო მიუთითებს:

„მოწმეების _ დ. ჯ-ის, რ. კ-სა და ა. ზ-ოს მიერ წინასწარ გამოძიებასა და სასამართლო პროცესზე მიცემულ

ჩვენებებს შორის არის წინააღმდეგობები იმ გარემოებასთან დაკავშირებით, თუ როდის გახდა მათთვის ცნობილი

ოპერატიული ინფორმაციის საფუძველზე რ. ბ-ის აზერბაიჯანის ტერიტორიაზე გადასვლისა და მის მიერ

ნარკოტიკული ნივთიერების შეძენის ფაქტი“.

გირგვლიანის საქმეზე არსებობდა წინააღმდეგობები საკვანძო მტკიცებულებებს შორის, რის

გამოც საქმე უნდა დაბრუნებულიყო ხელახალ განხილვაში, კერძოდ, მაგალითად:

ა) ექსპერტის დასკვნასა და ჩვენებებს შორის წინააღმდეგობა ჭრილობებების წარმოშობის

წყაროსთან დაკავშირებით.

გირგვლიანის საქმეზე ბრალდებულები მიუთითებენ რომ მათ რაიმე ნივთით დაზიანებები არ

მიუყენებიათ, ხოლო სასამართლო ექსპერტიზის ეროვნული ბიუროს მიერ 2006 წ. 28 იანვარს

ჩატარებული გვამის გაკვეთის მიხედვით, მსხვერპლს ყელზე მჩხვლეტავ/მჭრელი საგნით

მიყენებული 12 სხვადასხვა ზომის ჭრილობა, ხოლო ერთი დაზიანება მარცხენა მხარზე

აღენიშნებოდა. ყელზე მიყენებული სამი ჭრილობა საკმარისად ღრმა იყო იმისათვის, რომ

კუნთების დაზიანება გამოეწვია. ერთ-ერთი მათგანი 0.5 სმ დიამეტრის იყო და ხახამდე

აღწევდა. სახელმწიფო ექსპერტის თქმით, რომელმაც ყელიდან აღებული კანის ნიმუში

შეამოწმა, ჭრილობები მჭრელი, წვეტიანი და ტარიანი საგნით, სავარაუდოდ, დანით იყო

მიყენებული. მარცხენა მხარზე, მარცხენა წინამხარზე, მარჯვენა მხარზე, თითებზე, მუცელზე,

ორივე მუხლზე და წვივებზე, თეძოებზე, შუბლზე, ცხვირზე და თვალების ირგვლივ, ასევე

აღმოჩენილ იქნა მრავალრიცხოვანი, 4-15 სმ სიგრძის ჭრილობები33.

მტკიცებულებებს შორის ასეთი წინააღმდეგობა ასევე აღნიშნა ევროპულმა სასამართლომ

თავის გადაწყვეტილებაში სადაც მიუთითა შემდეგი:

„:პროკურატურამ უბრალოდ გაიზირა ბრალდებულთა განცხადებები, რომ მათ არ გამოუყენებიათ რაიმე მჭრელი

იარაღი და, რომ სანდრო გირგვლიანს ეს ჭრილობები მავთულის ღობეზე გადასვლისას ან მაყვლის ბუჩქებში

გავლისას უნდა მიეღო. ასეთი არადამაჯერებლი განცხადებები პირდაპირ ეწინააღმდეგებოდა კვალიფიციური

სასამართლო-სამედიცინო ექსპერტის დასკვნებს ჭრილობების წარმოშობის შესახებ34.

ბ). მტკიცებულებათა შორის წინააღმდეგობა მ. ბიბილურიძის გამოძახების რეალურ მიზეზთან

დაკავშირებით.

განაჩენით დადგენილი ვერსიით გ. ალანიამ მ. ბიბილურიძე ტელეფონით დასახმარებლად

გამოიძახა შარდენ ბარის გასასვლელში მომხდარი დაპირისპირების გამო.

საქმეში არსებული მტკიცებულებებით მოვლენათა ქრონოლოგია სრულად განსხვავებულია,

კერძოდ, გ. ალანიამ მ. ბიბილურიძეს დაურეკა 1:30 წუთზე, ხოლო გირგვლიანი და ბუხაიძე

შარდენ ბარიდან გავიდნენ და გ. ალანია ბართან მივიდა 1:53 - 2:05 მონაკვეთში. შესაბამისად,

გაუგებარია როგორ გამოიძახებდა გ. ალანია მ. ბიბილურიძეს იმ კონფლიქტში

დასახმარებლად, რომელიც ჯერ არ მომხდარა35.

33 ენუქიძე და გირგვლიანი საქართველოს წინააღმდეგ, განაცხადი №25091/07, 2011 წლის 26 აპრილი პარ. 21 34 ენუქიძე და გირგვლიანი საქართველოს წინააღმდეგ, პარ. 256 35 როგორც ვ. სანოძის მძღოლმა ლ. ჩიფაშვილმა წინასწარ გამოძიებაში მიცემულ ჩვენებაში აღნიშნა მას უცხო

ნომრიდან დაურეკა ო. მელნიკოვმა და თხოვა მისულიყო დ. ახალიას ავტომანქანასთან (ტ. 3, სფ. 241). ის ფეხით

ჩავიდა შარდენის ქუჩაზე და ამ დროს შენიშნა სწრაფი ნაბიჯებით მიმავალი გ. ალანია, რომელიც მას არ მისალმებია

და გზა გააგრძელა. ო. მელნიკოვმა წინასწარ გამოძიებაში მიცემულ ჩვენებაში დაადასტურა, რომ მან ლ. ჩიფაშვილს

დაურეკა გ. დონაძის ტელეფონიდან და თხოვა მისულიყო სიონის ეკლესიის გვერდით ავტო სადგომზე (იხ. ტ. 3.

ს.ფ. 227). მელნიკოვი კაფედან გავიდა ამ სატელეფონო ზარის განხორციელებიდან დაახლოებით 3 წუთში (ტ. 1, ს.ფ.

228) საქმის მასალებით მართლაც დგინდება რომ გ. დონაძის ტელეფონიდან განხორციელდა ორი ზარი ლ.

ჩიფაშვილის ტელეფონზე 1:50 წუთზე (ტ. 1. ს.ფ.191). შესაბამისად, დგინდება რომ მელნიკოვი კაფედან გავიდა 1:53

და 2:00 შორის მონაკვეთში.

მოწმე თ. მაისურაძის ჩვენებებით დგინდება რომ მელნიკოვის გასვლის დროს კაფედან გადიან ა. გირგვლიანი და

ლ. ბუხაიძე. 2006 წლის 18 მაისს, შპს მაგთიკომიდან ამოღებული დეტალური სატელეფონო ზარებით დგინდება გ.

ალანიას, მ. ბიბილურიძის, ა. ღაჭავას და ა. აფციაურის გადაადგილების მარშრუტები შესაბამისი დროის

მითითებით. კერძოდ, ამ ამონაწერებიდან დგინდება, რომ გ. ალანია 1.45 წუთზე იმოფებოდა მ. დელისის ანძასთან,

01.52-ე წუთზე ვაჟა ფშაველას ანძასთან, 01:56 წუთზე შარდენის ანძასთან (ტ. 4.ს.ფ. 279), 02.08 ზე მერიის ანძასთან,

ხოლო 02:17 წუთზე ოქროყანის ანძასთან. ა. აფციაური 01:34- ზე იმყოფება ქავთარაძის ქუჩის ანძასთან, 02.04-ზე

ლესელიძის ქუჩის ანძასთან. ა. ღაჭავა 01.31 ზე იმყოფება ყაზბეგის გამზირის ანძასთან, ხოლო 02.10: ზე ლესელიძის

ქუჩის ანძასთან. მოწმე თათია მაისურაძის ჩვენებებით ა. გირგვლიანი და ლ. ბუხაიძე შარდენ ბარში დაახლოებით

1:15-ზე, 1:20 ზე შევიდნენ. გირგვლიანმა კაფეში დაახლოებით 40 წუთი დაყო. ლ. ბუხაიძის ჩვენებით ის და ა.

გირგვლიანი შარდენ ბარში 2 საათამდე გაჩერდნენ (ტ. 1. ს.ფ. 62)

გ. ალანიას ჩვენებით, გირგვლიანთან კონფლიქტის შემდეგ მან მ. ბიბილურიძეს დაურეკა და თხოვა

დასახმარებლად მისულიყო, თან იარაღი წამოეღო. იგივე დაადასტურა მ. ბიბილურიძემაც.

2006 წლის 18 მაისს, შპს მაგთიკომიდან ამოღებული დეტალური სატელეფონო ზარების ამონაწერით დგინდება,

რომ გ. ალანიამ მ. ბიბილურიძეს დაურეკა ორჯერ, 1:30 ზე და 1:38-ზე ანუ მანამდე, სანამ გ. ალანიასა და ს.

შესაბამისად, სააპელაციო სასამართლოს უნდა მიეცეს მითითება, რომ ხელახალი განხილვის

დროს გაარკვიოს ლესელიძის ქუჩაზე მ. ბიბილურიძის გამოძახების რეალური მიზეზი.

გ) სატელეფონო საუბარი გ. დონაძესა და გ. ალანიას შორის კაფეში მისვლასთან დაკავშირებით.

გ. ალანიას მტკიცებით ოქროყანადან დაბრუნებისას მას დაურეკა გ. დონაძემ და ჰკითხა

აპირებდა თუ არა ის წვეულებაზე მისვლას36, თუმცა გ. დონაძე მიუთითებს, რომ მისთვის

უცნობი იყო გ. ალანიას სუფრაზე მიწვევის თაობაზე და მას გ. ალანიასთვის არ დაურეკია37.

აღნიშნულთან დაკავშირებით ევროპულმა სასამართლომ მიუთითა შემდეგი:

„სასამართლო აღნიშნავს, რომ არსებობდა სხვა საეჭვო გარემოებებიც, რომლებიც, შიდა სასამართლოების მიერ

ჯეროვნად რომ ყოფილიყო დაფიქსირებული და შეფასებული, დამატებით ნათელს მოჰფენდა განმცხადებელთა

ზემოხსენებულ განცხადებას დანაშაულებრივი კავშირის თაობაზე. აღსანიშნავია, რომ თუ გ.ა.-იამ წინასწარი

გამოძიების ეტაპზე განაცხადა, რომ ოქროყანიდან დაბრუნებისას, უკანა გზაზე, ანუ დანაშაულის ჩადენის შემდეგ,

მას დაურეკა გ.დ.- ძემ, რათა ეკითხა მისთვის, მოდიოდა თუ არა იგი კაფეში წვეულებაზე დასასწრებად, ამ

უკანასკნელმა, სასამართლოში დაკითხვის დროს, საეჭვოდ უარყო, რომ მისთვის რაიმე იყო ცნობილი გ.ა.-იას

კაფეში შესაძლო მისვლის შესახებ (იხ. §§ 74 და 155 ზემოთ). ამავე დროს, სასამართლო აღნიშნავს, რომ როგორც

საქმის მასალებში არსებული სატელეფონო ზარების მონაცემები ადასტურებს, დანაშაულის ღამეს, 1.50, 1.56, 2.01

და 2.05 საათზე, გ.დ.-ძესა და გ.ა-იას მართლაც ჰქონდათ ერთმანეთთან სატელეფონო კავშირი. ამ ფაქტიდან

გამომდინარე, სასამართლოს ძალზე სამწუხაროდ მიაჩნია ის გარემოება, რომ შიდა სახელმწიფო ორგანოებმა არ

ახსნეს ასეთი აშკარა წინააღმდეგობა გ.ა.-იასა და გ.დ.-ძის განცხადებებში და ამ განცხადებების შეუსაბამობა

სატელეფონო ზარების შესახებ ინფორმაციის საფუძველზე დადგენილ ფაქტებთან“

დ) გირგვლიანის და ბუხაიძის გატაცებისას ავტომანქანაში მიმდინარე საუბართან

დაკავშირებით

გ. ალანიას ჩვენებით მათ ლ. ბუხაიძის და ა. გირგვლიანის ავტომანქანაში ჩასხდომის შემდეგ

მათ ორჯერ დაარტყეს წრე თბილისის მთავარ მოედანს, ვიდრე გ.ა.-ია ცდილობდა გაერკვია,

რატომ აგინებდა ს. გირგვლიანი გ.დ.-ძეს. ამის შემდეგ, მათ მანქანა გააჩერეს და ს.

გირგვლიანსა და მის მეგობარს უთხრეს, გადასულიყვნენ, მაგრამ მათ უარი განაცხადეს,

ვინაიდან ამბობდნენ, რომ ეს სალაპარაკო ადგილი არ იყო და სხვაგან უნდა წასულიყვნენ (პარ.

72).

ლ. ბუხაიძე არსად ჩვენებაში არ მიუთითებს, რომ მათ შორის რაიმე ასეთ საუბარს ადგილი

ჰქონდა.

ავტომანქანაში მიმდინარე საუბრის შინაარსის გარკვევა მნიშვნელოვანი იყო დანაშაულის

ჩადენის მოტივის გასარკვევად. იმ შემთხვევაში თუ სიმართლეს შეესაბამებოდა ალანიას

გირგვლიანს შორის „სავარაუდო“ კონფლიქტი მოხდებოდა შარდენ ბარის გასასვლელში. ამავე სატელეფონო

ზარებით დგინდება მ. ბიბილურიძის გადაადგილების მარშრუტი, კერძოდ 01.30 წუთზე ის იმყოფებოდა ლისის

ტბის ანძასთან, 01.53 ზე მეტრო დელისის ანძასთან, 01.57-ზე ფილარმონიის ანზასთან, 02.08-ზე ლესელიძის

ანძასთან. რაც იმას ნიშნავს, რომ სწორედ ამ სატელეფონო ზარის შემდეგ ის გაემართა საკუთარი სახლიდან

ლესელიძის ქუჩისკენ (ტ.4. ს.ფ. 279).

36 ენუქიძე და გირგვლიანი საქართველოს წინააღმდეგ, პარ. 74 37 ენუქიძე და გირგვლიანი საქართველოს წინააღმდეგ, პარ. 154

ვერსია, რომ დაზარალებულების გატაცება მოხდა კაფეს გასასვლელში ა. გირგვლიანის გ.

დონაძის მიმართულებით გინების გამო, ცხადია ისინი ავტომანქანაში შეეცდებოდნენ ამ

გინების მიზეზების გარკვევას. თუმცა ლ. ბუხაიძე ამის შესახებ არც ერთ თავის ჩვენებაში არ

მიუთითებს. გამოძიების მიმდინარეობის პირველი თვის განმავლობაში ლ. ბუხაიძისთვის

უცნობი იყო თუ რისთვის მოიტაცეს და სცემეს ბრალდებულები ოქროყანაში. დანაშაულის

მოტივის გაურკვევლობის გამო თბილისის პოლიციამ საქმის დასაწყისში გამოძიება

სხვადასხვა მიმართლებით წარიმართა.

ე) ჩადენილ დანაშაულში მსჯავრდებულების ა. აფციაურის და ა. ღაჭავას როლებთან

დაკავშირებით.

წინააღმდეგობრივია მოწმეთა ჩვენებები იმასთან დაკავშირებით თუ ვინ მართავდა

ავტომანქანას ა. გირგვლიანის და ლ. ბუხაიძის გატაცების დროს. აღნიშნულს მნიშვნელობა

აქვს შემდგომ ოქროყანაში ჩადენილი დანაშაულის ეპიზოდში მსჯავრდებულების როლის

დასადგენად38, ვინაიდან როგორც ლ. ბუხაიძე თავის შემდგომ ჩვენებებში მიუთითებს,

გირგვლიანს თავზე ადგა „უკანა სავარძელზე მყოფი“ გამტაცებელი, ხოლო მძღოლი და მის

გვერდით მყოფი პირი უშუალოდ მას ცემდნენ და გირგვლიანის ცემაში მონაწილეობა არ

მიუღიათ 39.

2006 წლის 6 მარტს ჩატარებული ამოცნობით ლ. ბუხაიძემ სავარაუდოდ ამოიცნო ა. ღაჭავა,

რომელიც იჯდა ავტომანქანის საჭესთან და ა. აფციაური, რომელიც იჯდა უკანა სკამზე, ა.

გირგვლიანის გვერდით40.

ამის საპირისპიროდ, გ. ალანია, ა. აფციაური და ა. ღაჭავა თავის ჩვენებებში მიუთითებენ რომ

საჭესთან იჯდა ა. აფციაური41.

2.4.3. საქმისთვის მნიშვნელოვანი მტკიცებულების გამოკვლევაზე უარი

უზენაესი სასამართლოს პრაქტიკით, საქმის დაბრუნების საფუძველი ხშირად არის მითითება

იმ გარემოებაზე, რომ პირველი და სააპელაციო სასამართლოები უარს ამბობენ საქმისათვის

მნიშვნელოვანი მტკიცებულების გამოკვლევაზე42:

38 რაც სასჯელის ინდივიდუალიზაციის აუცილელი წინაპირობაა. 39 იხ. ენუქიძე და გირგვლიანი საქართველოს წინააღმდეგ, პარ. 84, ასევე პარ. 25. , ასევე პარ. 148. 40 იხ. ენუქიძე და გირგვლიანი საქართველოს წინააღმდეგ, პარ. 58,59 41 ენუქიძე და გირგვლიანი საქართველოს წინააღმდეგ, პარ. 70, 71, 72. ასევე ტ. 3. ს.ფ. 73-77. 2013 წელს საქმეზე

ჩატარებული დამატებითი გამოძიების შედეგად გაირკვა რომ გ. ალანიამ ცრუ ჩვენება მისცა და ა. აფციაური

საერთოდ არ მონაწილეობდა გირგვლიანის გატაცებაში და მოგვიანებით სასაფლაოზე მ. ბიბილურიძესთანნ ერთად

შეურთდა გამტაცებლებს. (იხ. დადგენილება ივ. მერაბიშვილის ბრალდების შესახებ -

http://pog.gov.ge/geo/news?info_id=141 )

42 მოქმედი საპროცესო კოდექსის 468-ე მუხლის მე-2 ნაწილით: თუ გარემოებები,

რომელთა დასადგენადაც განცხადებულია შუამდგომლობა, საქმისათვის მნიშვნელოვანია, სასამართლო

აკმაყოფილებს შუამდგომლობას.

საპროცესო კოდექსის 49-ე მუხლის მე-2 ნაწილის თანახმად: თუ მხარეს ან მხარეებს

უძნელდებათ მტკიცებულებათა აღმოჩენა და წარდგენა, სასამართლო (მოსამართლე)

ვალდებულია ხელი შეუწყოს მათ მტკიცებულებათა გამოთხოვაში.

მაგალითები სასამართლო პრაქტიკიდან:

საქმეზე ნ. 1639 აპ (2008 წლის 18 აპრილის გადაწყვეტილება) უზენაესმა სასამართლომ საქმის

დაბრუნების საფუძვლად მიუთითა შემდეგი: ლ. გ-სა და ჰ. შ-ის ჩვენებები, რომლებიც

მნიშვნელოვანი იყო საქმეზე ობიექტური ჭეშმარიტების დასადგენად, სასამართლო სხდომაზე

არ გამოკვლეულა და, შესაბამისად, მათზე არც-ერთი ინსტანციის სასამართლომ არ იმსჯელა.

საქმეზე ნ. 178აპ (2008 წლის 7 აპრილის გადაწყვეტილება) უზენაესმა სასამართლომ საქმის

დაბრუნების საფუძვლად მიუთითა შემდეგი:

დაირღვა ნ. ლ-სა და მისი დამცველის უფლება _ სასამართლო გამოძიების სტადიაზე მისი მონაწილეობით

გამოკვლეულიყო საქმეში არსებული მტკიცებულება _ წინასწარი გამოძიების სტადიაზე ვიდეოკამერით

გადაღებულ და ვიდეოფირზე აღბეჭდილ ნ. ლ-ის მიერ მისი ეჭვმიტანილის სახით დაკითხვისას მიცემული ჩვენება,

რომელიც დალუქული სახით ერთვოდა სისხლის სამართლის საქმეს. აღნიშნული მტკიცებულება, მიუხედავად

დაცვის მხარის კანონიერი მოთხოვნისა, არ იქნა წარდგენილი სასამართლო სხდომაზე, ხოლო სააპელაციო

სასამართლო, როცა მან არ დააკმაყოფილა დაცვის მხარის აღნიშნული მოთხოვნა, დაეყრდნო ბრალდების მხარის

მიერ წარდგენილ ცნობას იმის თაობაზე, რომ სადავო ვიდეოფირი უვარგისი იყო მტკიცებულებად

გამოყენებისათვის. ამით დაირღვა არამარტო დაცვის მხარის კანონით გათვალისწინებული უფლება, არამედ

ამასთან ერთად საქართველოს სსსკ-ის მე-20 მუხლის პირველი ნაწილით გათვალისწინებული ისეთი

მნიშვნელოვანი პრინციპი, როგორიცაა პროცესის უშუალობა, რომლის მიხედვით, ორგანო, რომელიც პროცესს

აწარმოებს, მაშასადამე სასამართლოც, ვალდებულია, შეამოწმოს ნივთიერი მტკიცებულებები, ხოლო ამ წესისგან

გადახვევა დასაშვებია მხოლოდ საპროცესო კოდექსით გათვალისწინებულ განსაკუთრებულ შემთხვევებში.

სააპელაციო სასამართლოს არ მიუთითებია საპროცესო კანონით გათვალისწინებული რომელი განსაკუთრებული

შემთხვევის არსებობის გამო ეთქვა უარი დაცვის მხარეს ზემოაღნიშნული მტკიცებულების წარმოდგენასა და

გამოკვლევაზე“.

საქმეში 2138აპ, (2008 წლის 5 მაისის გადაწყვეტილება) სასამართლომ მიუთითა, რომ „მხარის

მიერ დასახელებული პირების დაკითხვას არსებითი მნიშვნელობა ჰქონდა საქმეზე

ჭეშმარიტების დასადგენად“.

საქმეზე 471აპ (2006 წლის 11 ივლისი) საკასაციო სასამართლომ საქმე დააბრუნა იმ მოტივით,

რომ სააპელაციო სასამართლომ უსაფუძვლოდ და ყოველგვარი დასაბუთების გარეშე უთხრა უარი დაცვის მხარეს

მის მიერ წარმოდგენილი, ვიდეოფირზე გადაღებული დოკუმენტური მასალის მტკიცებულებად მიღებაზე _

სასამართლოს არ უმსჯელია არც მის საქმესთან კავშირზე და არც დასაშვებობაზე; და ეს მაშინ, როდესაც საპროცესო

კანონის თანახმად, დაცვის მხარეს უფლება აქვს თვითონ მოიპოვოს და სასამართლოს წარუდგინოს ახალი

მტკიცებულებები, რომლებიც გამოკვლეულ უნდა იქნეს მხარეთა მონაწილეობით“.

საქმეში ნ. 1603-აპ-07 საკასაციო სასამართლო სააპელაციო სასამართლოს საყვედურობს რომ

მან თავისი ინიციატივით არ განახორციელა მოწმეთა ხელმეორედ გამოძახება და დაკითხვა,

რის შესაძლებლობას მას აძლევდა 533-ე მუხლის მე-4 ნაწილი43.

43 სააპელაციო წესით საქმის განხილვისას დაიშვება მხოლოდ სააპელაციო ინსტანციაში წარმოდგენილი

საქმისათვის ახალი მტკიცებულების გამოკვლევა, ხოლო პირველი ინსტანციის სასამართლოში გამოკვლეული

ყველა მტკიცებულება მიიჩნევა გამოკვლეულად, გარდა იმ შემთხვევისა, როდესაც მტკიცებულება გამოკვლეული

იყო კანონის არსებითი დარღვევით და მხარე შუამდგომლობს ამგვარი მტკიცებულების ხელმეორედ გამოკვლევას

ან სასამართლო, თავისი ინიციატივით, საჭიროდ მიიჩნევს მტკიცებულების ხელმეორედ გამოკვლევას.

საქმეში 1802აპ-07 (2008 წლის 27 ივლისის გადაწყვეტილება) უზენაესმა სასამართლომ

მიუთითა, რომ სააპელაციო სასამართლოს უარი ახალი მოწმეების წარმოდგენისა და

დაკითხვის შესახებ დაცვის მხარის შუამდგომლობის დაკმაყოფილებაზე იყო უსაფუძვლო და

დაუსაბუთებელი

მოცემული ანალიზის გამოყენება გირგვლიანის საქმეზე

გირგვლიანის საქმეზე გამოძიებამ, ასევე პირველი და სააპელაციო ინსტანციის

სასამართლოებმა უარი განაცხადეს რიგი მტკიცებულებების ამოღებაზე და ასევე საქმეზე

დართული მტკიცებულებების (14 მტკიცებულება) სასამართლო განხილვაზე.

მათ შორის ამოუღებული ყოფილიყო:

- ბ. პატარკაციშვილის სახლის სათვალთვალო კამერის სრული ჩანაწერი.

- სუფრის წევრებისა და მსჯავრდებულების დეტალური სატელეფონო ზარები.

საკასაციო სასამართლომ თავის განჩინებაში მიუთითა შემდეგი:

„საქმის მასალებით დადგენილია ,,შარდენბართან" კონფლიქტის დაწყების, ამ კონფლიქტის მონაწილეთა ---ში

ასვლისა და იქ ყოფნის დრო. ამ დროის მონაკვეთში ამოღებულია სატელეფონო ზარების ნუსხა. ამასთან

დაკავშირებით დასაბუთებულია სააპელაციო სასამართლოს დადგენილება, რომლითაც უარი ეთქვა ადვოკატ შ. შ-

ეს სხვა პერიოდში განხორციელებული სატელეფონო ზარების ნუსხის გამოკვლევის შესახებ. პალატა აღნიშნავს,

რომ დროის სხვა პერიოდში განხორციელებულ სატელეფონო ზარებს მსჯავრდებულების ბრალის

დასადასტურებლად მნიშვნელობა არ ჰქონდა. სააპელაციო პალატამ სწორად აღნიშნა, რომ ადვოკატის

შუამდგომლობა მიმართული იყო მოცემულ დანაშაულში სხვა პირთა ბრალეულობის საკითხის გამოსარკვევად,

რაც არ შედიოდა საქმის განხილვის კანონით დადგენილ ფარგლებში. ამასთან, დაყენებულ შუამდგომლობაში არ

იყო მითითებული, ამ მასალების გამოკვლევით მსჯავრდებულთა ბრალის დამადასტურებელი რომელი ისეთი

გარემოება უნდა დადგენილიყო, რაც არ იყო ასახული საქმის სხვა მასალებში.

„საქართველოს სსსკ-ის მე-19 მუხლის მე-2 ნაწილის თანახმად, მტკიცებულებათა შეფასება ხდება იმ მიზნით, რომ

გაირკვეს მათი დამოკიდებულება საქმისადმი, მათი უტყუარობა და საკმარისობა დანაშაულის ჩადენის შესახებ

დასკვნისათვის. ამავე კოდექსის 437-ე მუხლის მე-2 ნაწილის შესაბამისად, სასამართლო სხდომის თავმჯდომარე

სასამართლო განხილვას განარიდებს ყველაფერს, რაც არ არის დაკავშირებული განსახილველ საქმესთან“.

ქართული სასამართლოების ასეთ მიდგომასთან დაკავშირებით ევროპულმა სასამართლომ

გაოცება ვერ დამალა და მიუთითა შემდეგი:

სასამართლოს „მიაჩნია, რომ ყველა იმ პირის ვინაობის დადგენას, ვისთანაც შესაბამის

პერიოდში კავშირი ჰქონდა ოთხ მსჯავრდებულს, აშკარად ჰქონდა შემხებლობა საქმის

გულმოდგინე და ობიექტურ გამოძიებასთან (პარ. 255.

265. საქმის მასალებში არსებული სატელეფონო ზარების მონაცემების ანალიზის

საფუძველზე, სასამართლო ასევე აღნიშნავს, რომ სანდრო გირგვლიანის მიმართ

დანაშაულებრივი ქმედებები უნდა ჩადენილიყო ღამის 2.12 და 2.54 საათს შორის შუალედში,

რადგან სწორედ ამ პერიოდში იმყოფებოდა გ.ა.-ია ოქროყანის სასაფლაოს მიდამოებში.

აღნიშნული მონაცემებიდან ირკვევა, რომ ღამის 2.08, 2.17., 2.23 და 2.25 საათზე გ.დ.-ძეს, დ.ა.-

აიას ტელეფონიდან ვიღაცამ დაურეკა. ამ გარემოების გათვალისწინებით, სასამართლო

გაოგნებულია იმ ფაქტით, რომ პროკურატურას და შიდა სასამართლოებს არც კი უცდიათ

გამოერკვიათ, შს მინისტრის მეუღლის ჯგუფიდან ვინ ურეკავდა გ.-იას ასეთი საეჭვო

ინტენსივობით, მხოლოდ 9, 6 და 2 წუთის ინტერვალით, სწორედ იმ დროს, როდესაც ეს

უკანასკნელი, სამინისტროში მომუშავე სხვა კოლეგებთან ერთად, სანდრო გირგვლიანს და

ლ.ბ.-ძეს იტაცებდა და იმ მომენტში ან ოქროყანისკენ მიმავალ გზაზე იყო, ანდა უკვე

მსხვერპლთა ცემით იყო დაკავებული - იყო ეს დ.ა.-აია, რომელიც მობილური ტელეფონის

მფლობელი იყო, თუ, შესაძლოა, სულაც ო.მ.-ოვი (იმ ფაქტის გათვალისწინებით, რომ დ.ა.-აიას

შIM ბარათი ამ უკანასკნელის მობილურ ტელეფონში იდო, იხ. §114 ზემოთ).

266. სასამართლო გმობს იმ ფაქტს, რომ მიუხედავად ძალზე სერიოზული ნიშნებისა,

რომლებიც სახელმწიფო ორგანოებისაგან ამ მიმართულებით განსაკუთრებული

სიფრთხილის გამოჩენას მოითხოვდა, აღნიშნულმა ორგანოებმა თვალი დახუჭეს

განმცხადებელთა სარწმუნო განცხადებებზე, კაფეში შეკრებილი შს მინისტრის მეუღლის

ჯგუფის ზოგიერთ წევრსა და დანაშაულის უშუალო ამსრულებლებს შორის დანაშაულებრივი

კავშირის არსებობის შესახებ. შიდა სახელმწიფო ორგანოების მხრიდან ასეთი შერჩევითი

მიდგომა სასამართლოსთვის მიუღებელია, რადგან გამოძიების ეფექტიანობის

უზრუნველყოფისათვის აუცილებელია, რომ გამოძიების დასკვნები ეფუძნებოდეს

დანაშაულის ყველა შესახები ელემენტის გულმოდგინე, ობიექტურ და მიუკერძოებელ

ანალიზს. როდესაც გამოძიება არ მიმდინარეობს კვლევის თვალსაჩინო მიმართულებით, იგი

თავის თავს უსპობს უნარს, დაადგინოს ჭეშმარიტება საქმ ეზე და გამოავლინოს პირი,

რომელმაც ჩაიდინა დანაშაული“

ამ ნაწილში დასკვნის სახით უნდა ითქვას, რომ მაშინ როცა ობიექტური დამკვირვებლის

თვალში სრულად დაუსაბუთებელი ჩანდა გ. ალანიას მიერ გადმოცემული მოტივი ა.

გირგვლიანის მიმართ პირადი შურისძიების თაობაზე და სრულად რეალისტური ჩანდა სუფრის

კავშირი გირგვლიანის გატაცებასთან (ოფიციალური ვერსიით გირგვლიანი გაიტაცეს და ცემეს

იმის გამო, რომ შეურაცხყოფა მიაყენა სუფრის წევრებს), სასამართლო ვალდებული იყო

დანაშაულის რეალური მოტივის დასადგენად ამოეღო გამოეკვლია დამნაშავეებისა და

სუფრის წევრების მიერ დანაშაულის ჩადენის ღამეს განხორციელებული ყველა სატელეფონო

ზარი, მათი შინაარსის და მათი ადრესატების ვინაობის ჩათვლით.

2.4.4. პროცესის მონაწილეთა უფლებების შეზღუდვა.

სამართლებრივი საფუძველი:

სსსკ. 562-ე მუხლის თანახმად განაჩენის შეცვლის ან გაუქმების საფუძველია სისხლის

სამართლის საპროცესო კანონის არსებითი დარღვევა. სსსკ. სისხლის სამართლის საპროცესო

კოდექსის 563-ე მუხლის პირველი ნაწილის თანახმად, არსებითად ითვლება ამ კოდექსის

მოთხოვნათა ისეთი დარღვევები, რომლებმაც შეზღუდეს პროცესის მონაწილეთა უფლებები,

ხელი შეუშალეს საქმის ყოველმხრივ, სრულ და ობიექტურად განხილვას, გავლენა მოახდინეს

კანონიერი, საფუძვლიანი და სამართლიანი განაჩენის დადგენაზე.

მაგალითები სასამართლო პრაქტიკიდან

საქმეში 425აპ (2008 წლის 5 ივნისის გადაწყვეტილება) საკასაციო სასამართლომ საქმე ხელახალ

განხილვაში დააბრუნა დაზარალებულის უფლების დარღვევის გამო, იმის მიუხედავად რომ

არც დაზარალებულს და არც პროკურორს არც ერთ ინსტანციაში არ გაუსაჩივრებიათ

სასამართლოს განაჩენი. აღნიშნულ საქმეზე სასამართლომ მიუთითა შემდეგი:

„დაირღვა დაზარალებულის უფლება მონაწილეობა მიეღო სააპელაციო ინსტანციის სასამართლო სხდომაში და

დაეცვა თავისი უფლებები და კანონიერი ინტერესები. მართალია სააპელაციო სასამართლოში საქმის

განსახილველად პირველი სასამართლო სხდომის დანიშვნისას დაზარალებულ ი. კ-ს გაეგზავნა შეტყობინება,

მაგრამ საქმეში არ არსებობს რაიმე დოკუმენტი, რომლითაც ცნობილი გახდებოდა ამ შეტყობინების

დაზარალებულისათვის ჩაბარების ფაქტი. ამასთან, საქმეში ასევე არ მოიპოვება არანაირი საბუთი, რომლითაც

დადასტურდებოდა დაზარალებულის ნება იმის თაობაზე, რომ სააპელაციო ინსტანციის სასამართლოში საქმის

განხილვა ჩატარებულიყო მისი მონაწილეობის გარეშე“.

საქმეში 230 აპ (2008 წლის 31 ივლისის გადაწყვეტილება) საკასაციო სასამართლომ საქმე

ხელახალ განხილვაში დააბრუნა იმის გამო, რომ მხარეს ადვოკატი დაენიშნა სახელმწიფოს

ხარჯზე მისი თანხმობის გარეშე

საქმეზე 367 აპ (2008 წლის 30 ივლისის გადაწყვეტილება) საკასაციო სასამართლომ საქმე

ხელახალ განხილვაში დააბრუნა იმის გამო, რომ ერთ ერთი მსჯავრდებულის ადვოკატი

საქმის განხილვაზე არ ყოფილა მიწვეული.

საქმეში 1985აპ, საკასაციო პალატამ საქმე დააბრუნა იმის გამო, რომ სააპელაციო სასამართლოს

სისხლის სამართლის საქმეთა პალატამ საქმე განიხილა ზეპირი მოსმენის გარეშე და

მსჯავრდებულ ს. მ-ს მიმართ უცვლელად დატოვა პირველი ინსტანციის სასამართლოს მიერ

მსჯავრდებულის დაუსწრებლად დადგენილი განაჩენი.

საქმეში 1948აპ (2008 წლის 1 აპრილის გადაწყვეტილება) დაზარალებულის უფლებამონაცვლე

გ. ბ-ს დამცველმა განცხადებით მიმართა საქმის განმხილველ სასამართლოს, რომლითაც

აცხადებდა, რომ ინფორმაცია სასამართლო სხდომის შესახებ მიიღო პროცესის დღეს, ხოლო

მის მარწმუნებელს შეტყობინება არ ჩაჰბარებია, რის გამოც მას არ შეეძლო პროცესში

მონაწილეობა და მისი მარწმუნებლის ინტერესების დაცვა. განმცხადებელი, აღნიშნული

გარემოებიდან გამომდინარე, ითხოვდა საქმის განხილვის გადადებას სხვა დროისათვის.

სასამართლომ სხდომა არ გადადო და იგი ჩაატარა დაზარალებულის უფლებამონაცვლისა და

მისი დამცველის გარეშე. საკასაციო სასამართლომ ამ საფუძვლით საქმე დააბრუნა ხელახალი

განხილვისათვის.

საქმეში 892აპ, 2007 წლის 14 მარტის გადაწყვეტილება: აპელანტმა დაზარალებულმა

სააპელაციო სასამართლოს სასამართლოს დეპეშით აცნობა, რომ 2006 წლის 19 ივლისს

დანიშნულ პროცესზე ვერ ცხადდებოდა სამედიცინო კომისიის გავლის გამო, მაგრამ 19

ივლისს სააპელაციო პალატამ ჩაატარა სასამართლო გამოძიება, საქმე განიხილა არსებითად და

გამოიტანა განაჩენი.

საქმის დაბრუნებისას საკასაციო სასამართლომ აღნიშნა შემდეგი:

„მიუხედავად იმისა,¸რომ დ. მ-ლს აღდგენილი ჰქონდა სააპელაციო გასაჩივრების ვადა და მან სასამართლოს აცნობა

გამოუცხადებლობის მიზეზის შესახებ, საქართველოს სსსკ-ის 531-ე მუხლის მე-4 ნაწილის დარღვევით,

სასამართლომ საქმის მოსმენა ერთხელაც არ გადადო, რითაც შეზღუდა დაზარალებულის, როგორც პროცესის

მონაწილის უფლებები, რაც, საქართველოს სსსკ-ის 563-ე მუხლის 1-ლი ნაწილის თანახმად, სისხლის სამართლის

საპროცესო კანონის არსებითი დარღვევაა“.

საქმეში 1050აპ (2007 წლის 21 დეკემბრის გადაწყვეტილება) საქმის ხელახალ განხილვაში

დაბრუნების ერთ ერთი საფუძველი იყო ის, რომ

„ბრალდებულს არ მიეცა შესაძლებლობა, გასცნობოდა საქმის მასალებს, კერძოდ, საკუთარი ან

სახელმწიფოს ხარჯით გადაეღო ქსეროასლები“.

საქმე 1290აპ, (2007 წლის 12 მარტის გადაწყვეტილება) სააპელაციო სასამართლოში დაბრუნდა

იმის გამო, რომ ფსიქიკური ნაკლის მქონე ბრალდებულს არ დაენიშნა სავალდებულო დაცვა

სსსკ. 81-ე მუხლის პირველი ნაწილის „ბ“ ქვეპუნქტის შესაბამისად.

პრაქტიკის გამოყენება გირგვლიანის საქმეზე.

საქართველოს სსსკ-ის 69-ე მუხლის `კ” პუნქტის თანახმად – დაზარალებულს უფლება აქვს

საქმის საბრალდებო დასკვნით სასამართლოში გადაგზავნის შემდეგ გაეცნოს საქმის მთელი

მასალის ასლს და ნივთიერ მტკიცებულებებს;

საქართველოს სსსკ-ის მე-15 მუხლის მე-3 და მე-5 ნაწილების თანახმად _ მხარეებს უფლება

აქვთ მონაწილეობა მიიღონ მტკიცებულებათა გამოკვლევაში; სასამართლო მხარეებს უქმნის

საჭირო პირობებს მტკიცებულებათა ყოველმხრივად და სრულად გამოკვლევისათვის.

ზემოთაღნიშნული სასამართლო პრაქტიკის მხედველობაში მიღებით უზენაეს სასამართლოს

შეეძლო დაებრუნებინა საქმე როგორც იმ საფუძვლით, რომ არც გამოძიებამ, არც პირველი და

სააპელაციო ინსტანციის სასამართლოებმა დაზარალებულს არ გააცნეს 14 მტკიცებულება, რის

გამოც მხარე მოკლებული იყო საქმეში ეფექტური მონაწილეობის და საერთოდ

დაზარალებულის ინტერესების დაცვის შესაძლებლობას.

საკასაციო პალატამ იმსჯელა დაზარალებული მხარის ამ მითითებაზე რომ დაირღვა მისი

უფლება გაცნობოდა საქმის მასალებს და უპასუხა შემდეგი არგუმენტით:

„რაც შეეხება ნივთიერ მტკიცებულებათა გაცნობასა და გამოკვლევას, ეს საკითხი განხილულ იქნა იქნა პირველი

ინსტანციის სასამართლოში, რის შემდეგაც იგი აღარ წარმოადგენდა სასამართლოსათვის არსებითი მნიშვნელობის

მქონე რაიმე ახალ გარემოებას, რაც სსსკ-ის 533-ე მუხლის მე-4 ნაწილის შესაბამისად, გახდებოდა კვლევის საგანი.

პირველი ინსტანციის სასამართლოს გადაწყვეტილება ამ საკითხზე არც კერძო სააპელაციო წესით გასაჩივრებულა.

დაზარალებულის უფლებამონაცვლის მითითება ამის შესახებ ასევე დაკავშირებულია არა მსჯავრდებულების

ბრალეულობის დასასაბუთებლად, არამედ სხვა პირთა სისხლის სამართლის პასუხისგებაში მიცემის მიზანთან

საქართველოს უზენაესი სასამართლოს საკასაციო პალატა აღნიშნავს, რომ საქმის სასამართლო განხილვა ტარდება

განსასჯელების მიმართ მხოლოდ იმ ბრალდების ფარგლებში, რომელიც მათ წაუყენეს (საქართველოს სსსკ-ის 450-ე

მუხლი), სასამართლო არ არის სისხლისსამართლებრივი დევნის ორგანო, არ ასრულებს არც დაცვისა და არც

ბრალდების ფუნქციას (ამავე კოდექსის მე-15 მუხლის მე-5 ნაწილი, 439-ე მუხლის მე-3 ნაწილი)“.

საკასაციო სასამართლოს ამ მითითების საწინააღმდეგოდ შესაძლოა გამოითქვას რამდენიმე

მოსაზრება

1. 533-ე მუხლის მეოთხე44 ნაწილი არ ეხება საქმის მასალების გაცნობას არამედ საქმის

მასალების გამოკვლევა. შესაბამისად, უადგილოა აღნიშნული მუხლზე მითითება

კასატორის საპასუხოდ, რომელიც პირველ რიგში ითხოვს მტკიცებულებების გაცნობას.

2. აღნიშნული 14 მტკიცებულება პირველი ინსტანციის სასამართლოში არ ყოფილა

გამოკვლული შესაბამისად, ისინი წარმოადგენდნენ „საქმისთვის ახალ

მტკიცებულებას“ რომელთა განხილვის უფლებამოსილებაც სააპელაციო

სასამართლოს გააჩნდა აღნიშნული მუხლით.

3. ადამიანის უფლებათა სასამართლო ზემოთაღნიშნულ 14 მტკიცებულებას „საქმის

ხერხემალს“ უწოდებს. თუ წინა პარაგრაფში აღნიშნული მოსაზრების საპირისპიროდ

ამ მტკიცებულებებს გამოკლეულად ჩავთვლით, მაშინ თუ სააპელაციო სასამართლო

დაინტერესდებოდა „საქმის ხერხემალის“ გაცნობით, ის თავისი ინიციატივითაც

მოახერხებდა ამ მტკიცებულებათა გამოკვლევას, ვინაიდან 533-ე მუხლის მე-4 ნაწილში

მკაფიოდ წერია „ან სასამართლო, თავისი ინიციატივით, საჭიროდ მიიჩნევს მტკიცებულების

ხელმეორედ გამოკვლევას“

4. საკასაციო სასამართლოს მითითება, რომ დაზარალებულს ამ მტკიცებულებების

გაცნობა გამოკვლევა სურდა სხვა პირთა სისხლის სამართლებრივი პასუხისმგებლობის

მიცემის მიზნით, ასევე ირელევანტურია, ვინაიდან ამ მტკიცებულებათა

უმრავლესობას არავითარი კავშირი არ აქვს სხვა პირთა სისხლის სამართლებრივი

პასუხისმგებლობის საკითხთან, ვინაიდან ისინი უშუალოდ მსჯავრდებულების

ბრალეულობის საკითხს ეხებიან.

\

მეორეს მხრივ, გაუგებარია საკასაციო პალატამ როგორ გადაწყვიტა სისხლის სამართლის საქმე

ისე, რომ არ იცნობდა 14 მტკიცებულებას, რომლებიც ადამიანის უფლებათა ევროპული

სასამართლოს განმარტებით საქმის ხერხემალს წარმოადგენდნენ45.

საქმე ასევე შესაძლოა დაბრუნებულიყო იმ საფუძვლით, რომ დაირღვა დაზარალებულის

უფლება და დაზარალებულს არ მისცეს გონივრული ვადა საქმის მასალების გასაცნობად46.

44 სსსკ. 533-ე მუხლის მე-4 ნაწილის ფორმულირება ასეთია:

აპელანტის გამოსვლის შემდეგ მტკიცებულებებს წარმოადგენს ბრალდების მხარე – პროკურორი, დაზარალებული,

სამოქალაქო მოსარჩელე ან მათი წარმომადგენლები, შემდეგ კი – დაცვის მხარე – განსასჯელი ან დამცველი,

კანონიერი წარმომადგენელი, სამოქალაქო მოპასუხე ან მისი წარმომადგენელი. სააპელაციო წესით საქმის

განხილვისას დაიშვება მხოლოდ სააპელაციო ინსტანციაში წარმოდგენილი საქმისათვის ახალი მტკიცებულების

გამოკვლევა, ხოლო პირველი ინსტანციის სასამართლოში გამოკვლეული ყველა მტკიცებულება მიიჩნევა

გამოკვლეულად, გარდა იმ შემთხვევისა, როდესაც მტკიცებულება გამოკვლეული იყო კანონის არსებითი

დარღვევით და მხარე შუამდგომლობს ამგვარი მტკიცებულების ხელმეორედ გამოკვლევას ან სასამართლო, თავისი

ინიციატივით, საჭიროდ მიიჩნევს მტკიცებულების ხელმეორედ გამოკვლევას.

45 ლევან მურუსიძემ საჯარო გამოსვლაში განაცხადა, რომ ეს მტკიცებულებები არც სასამართლოს არ

ჰქონდა. იხ. გასაუბრება იუსტიციის უმაღლეს საბჭოში, 34:00, https://bit.ly/31mcoOS 46 იხ. მაგ. უზენაესი სასამართლოს 2009 წლის 13 თებერვლის გადაწყვეტილება 1212აპ. სადაც სასამართლომ საქმის

განხილვა არ გადადო, რითაც არ მისცა შესაძლებლობა საქმეში ჩართულ დამცველს გაცნობოდა საქმის მასალებს და

მომზადებულიყო სხდომისთვის.

სისხლის სამართლის საპროცესო კოდექსის 489-ე მუხლის მეორე ნაწილით:

2. თუ სასამართლო კამათში მონაწილეობის უფლების მქონე რომელიმე პირი შუამდგომლობს, რომ მას მისცენ დრო

გამოსვლისათვის მოსამზადებლად, თავმჯდომარე აცხადებს შესვენებას და აღნიშნავს მის ხანგრძლივობას.

სისხლის სამართლის საპროცესო კოდექსის 76-ე მუხლით

ბრალდებულს უნდა „ჰქონდეს საკმაო დრო და შესაძლებლობა, რათა მოემზადოს

დაცვისათვის.“

სისხლის სამართლის საპროცესო კოდექსის 49-ე მუხლით:

„1. სასამართლო (მოსამართლე) ვალდებულია მხარეებს შეუქმნას თანაბარი შესაძლებლობები თავიანთი

უფლებებისა და კანონიერი ინტერესების დასაცავად ისე, რომ არც ერთ მათგანს არ მიანიჭოს უპირატესობა”

თბილისის საქალაქო სასამართლომ საქმის განხილვა დაიწყო 2006 წ. 27 ივნისს. იმის გამო,

რომ დაზარალებულის უფლებამონაცვლეს ი. ენუქიძეს სსსკ-ის 69-ე მუხლის „კ“ ქვე-

პუნქტის მიხედვით, გამოძიების მიმდინარეობის პერიოდში საქმის მასალებზე ხელი არ

მიუწვდებოდა, ხოლო საქმის სასამართლოსათვის გადაცემის შესახებ 2006 წ. 24 ივნისამდე

ინფორმირებული არ იყო, მან სასამართლოს განუცხადა რომ კიდევ სამი დღე

ესაჭიროებოდა სისხლის სამართლის საქმის ხუთი ტომის გასაცნობად და თავისი

პოზიციის მოსამზადებლად. ამასთან დაკავშირებით, მან აღნიშნა, რომ

დაზარალებულისგან განსხვავებით, წინასწარი გამოძიების განმავლობაში,

ბრალდებულებს შეუზღუდავად შეეძლოთ საქმის მასალების გაცნობა, სსსკ-ის 76§3

მუხლის შესაბამისად.

2006 წ. 27 ივნისს მისი შუამდგომლობა არ დაკმაყოფილდა იმ მოტივით, რომ პირველ

განმცხადებელსა და მის ადვოკატს მიუწვდებოდათ ხელი საქმის მასალებზე როგორც

წინასწარი გამოძიების მიმდინარეობისას, ისე საქმის სასამართლოში გადაგზავნის შემდეგ

და მათ ექნებოდათ საქმის გაცნობის შესაძლებლობა საქმის სასამართლოში განხილვის

დროსაც.

2006 წ. 5 ივლისს, სასამართლო სხდომის თავმჯდომარემ მიიღო გადაწყვეტილება, მიეცა

მხარეებისათვის ერთი საათი საბოლოო განცხადებების გასაკეთებლად. დაზარალებულის

უფლებამონაცვლემ გააპროტესტა და განაცხადა, რომ ერთი კვირა სჭირდებოდა, ვინაიდან

მას არ ჰქონდა საკმარისი დრო საქმის მასალების სათანადოდ შესასწავლად არც იმ

პერიოდში, როდესაც საქმე განსახილველად სასამართლოს გადაეგზავნა და არც

სასამართლოში საქმის განხილვის დროს, რომელიც სულ 9 დღეს გაგრძელდა. მისი

მოთხოვნა არ დაკმაყოფილდა.

აღნიშნულთან დაკავშირებით ევროპის ადამიანის უფლებათა სასამართლომ მიუთითა

შემდეგი:

„სასამართლოს მიაჩნია, რომ საქმის სასამართლოში განხილვის ეტაპზე მთავარი ნაკლი იყო შიდა სასამართლოების

სისტემატური უარი, მიეცათ განმცხადებლებისთვის საკმარისი დრო და საშუალებები საქმის მასალების

შესასწავლად, რითაც განმცხადებლებს წაერთვათ უფლება, ჯეროვნად მოემზადებინათ თავიანთი პოზიცია

სასამართლოში გამოსასვლელად და მიეღოთ ეფექტიანი მონაწილეობა სასამართლო პროცესში“

მართლაც, გამაოგნებელია ის ფაქტი, რომ ასეთი რთული სისხლის სამართლის საქმის განხილვა პირველი

ინსტანციის სასამართლოში მხოლოდ 9 დღის განმავლობაში მიმდინარეობდა (იხ. §§ 146 და 171 ზემოთ). ასეთი

პერიოდის განმავლობაში დაზარალებულები ან თუნდაც მოსამართლეები ვერაფრით შესძლებდნენ ესოდენ დიდი

მოცულობის საქმის შესწავლას“.

2.5. სააპელაციო ინსტანციაში საქმის დაბრუნების შესაძლო შედეგები

საქმის სააპელაციო ინსტანციაში დაბრუნებით როგორც მინიმუმ შესაძლებელი იყო წინასწარ

გამოძიებასა და სასამართლო განხილვის დროს დაშვებული გარკვეული ხარვეზების

გასწორება, მათ შორის საკასაციო სასამართლოს მიერ სავალდებულო მითითებების მიცემის,

გზით.

კერძოდ:

1. საქმეზე ხელახალი სააპელაციო განხილვის შედეგად ხელმეორე დაიკითხებოდნენ

ბრალდებისა და დაცვის მოწმეები, ასევე დამატებითი მოწმეები, რომელთა დაკითხვა

აუცილებელი იყო საქმეზე ჭეშმარიტების დასადგენად.

2. დაზარალებულს მიეცემოდა შესაძლებლობა გაცნობოდა იმ 14 მტკიცებულებას,

რომლებზე წვდომაც მას არ ჰქონდა.

3. ამოღებული იქნებოდა ბ. პატარკაციშვილის სახლის სათვალთვალო კამერის სრული

ვიდეო ჩანაწერი.

4. ამოღებული იქნებოდა სუფრის წევრებისა და მსჯავრდებულების სრული

სატელეფონო ზარები დანაშაულის და შემდგომი პერიოდის განმავლობაში, რაც

ნათელს გახდიდა კავშირს ჩადენილ დანაშაულსა და შარდენ ბარში მყოფ

მაღალჩინოსნებს შორის. აღნიშნული ინფორმაციის საფუძველზე დევნისა და

გამოძიების ორგანოებს გაუჩნდებოდათ ვალდებული დაეწყოთ გამოძიება

დანაშაულში მონაწილე სხვა პირთა მიმართ.

რაც შეეხება მსჯავრდებულებისთვის სასჯელის დამძიმების შესაძლებლობას, აღნიშნულ

საქმეზე პირველი ინსტანციის სასამართლოს განაჩენით ყველა მსჯავრდებულს გ. ალანიას

გარდა მიესაჯა 7 წლით თავისუფლების აღკვეთა, ხოლო ამ უკანასკნელს მიესაჯა 8 წლით

თავისუფლების აღკვეთა.

პროკურატურამ განაჩენის სააპელაციო წესით გასაჩივრებისას მოითხოვა სასჯელების 1

წლით გამკაცრება.

სააპელაციო სასამართლოში საქმის დაბრუნების შემთხვევაში საქმე განიხილებოდა

პროკურორის საჩივრის ფარგლებში, რომელიც ითხოვდა 1 წლით სასჯელის მომატებას.

სააპელაციო სასამართლო უფლებამოსილი იყო სასჯელი გაეზარდა 1 წლით და ამაში ხელს

ვერ შეუშლიდა სსკ. 540-ე მუხლის მე-6 ნაწილი (ანალოგიით გამოყენების შემთხვევაში)

რომელის ამბობდა შემდეგს:

6. თუ სააპელაციო ინსტანციის სასამართლომ გააუქმა განაჩენი დაცვის მხარის საჩივრით, როცა ბრალდების მხარის საჩივარი არ

არსებობს, დამატებითი გამოძიებისა და პირველი ინსტანციის სასამართლოში საქმის ხელახლა განხილვისას ბრალდებულის

მდგომარეობა არ უნდა გაუარესდეს

თუ საკასაციო სასამართლო სააპელაციო სასამართლოს განაჩენს გააუქმებდა

დაზარალებულის საჩივრის საფუძველზე, მაშინ მსჯავრდებულის მდგომარეობის

გაუარესების აკრძალვა აღარ იმოქმედებდა, შესაბამისად, სააპელაციო სასამართლოს ჰქონდა

ბრალდებულების მდგომარეობის გაუარესების შესაძლებლობა პროკურორის საჩივრის

ფარგლებში.

2.6. სასამართლოს მიერ კერძო განჩინების მიღების შესაძლებლობა:

კერძო განჩინების ინსტიტუტს არეგულირებდა სსსკ. 50-ე მუხლი, რომელიც ადგენდა

შემდეგს:

მუხლი 50. სასამართლოს კერძო განჩინება (დადგენილება). სასამართლო დავალება

1. სასამართლოს სათანადო საფუძვლის არსებობისას გამოაქვს კერძო განჩინება (დადგენილება), რომლითაც სახელმწიფო

ორგანოს, საზოგადოებრივი ორგანიზაციის, პოლიტიკური გაერთიანების ან თანამდებობის პირის ყურადღებას მიაქცევს საქმეზე

დადგენილ კანონის დარღვევის ფაქტზე, დანაშაულის ჩადენის მიზეზსა და ხელშეწყობ პირობებზე, რომლებიც საჭიროებს

სათანადო ზომების მიღებას.

2. კერძო განჩინება (დადგენილება) შეიძლება აგრეთვე გამოიტანოს სასამართლომ მოქალაქეთა უფლებების დარღვევისა თუ

კანონის სხვა დარღვევათა გამოვლენისას, რომლებიც დაშვებული იყო წინასწარი გამოძიების ან ქვემდგომი სასამართლოს მიერ

საქმის განხილვისას.

4. კერძო განჩინების (დადგენილების) გამო არა უგვიანეს ერთი თვის ვადაში მიღებულ უნდა იქნეს საჭირო ზომები, ხოლო

შედეგები ეცნობოს სასამართლოს.

5. სასამართლოს (მოსამართლეს) უფლება აქვს ცალკეული საპროცესო მოქმედების ჩასატარებლად დავალება გაუგზავნოს იმავე

ან ქვემდგომ სხვა სასამართლოს (მოსამართლეს), თუ ამ მოქმედების ჩატარება შეუძლებელია სასამართლო განხილვის ადგილას.

კერძო განჩინებების პრაქტიკა

უზენაესი სასამართლოს მიერ მიღებული კერძო განჩინებების პრაქტიკა შედარებით მწირია.

უზენაესი სასამართლოს ელექტრონულ საძიებო სისტემაში საკასაციო პალატის მიერ

მიღებული მხოლოდ ორი მაგალითი იძებნება, თუმცა ასევე გვხვდება მითითებები დაბალი

ინსტანციის სასამართლოების მიერ მიღებულ განჩინებებზე.

2003 წლის 22 ივლისის გადაწყვეტილებით საქმეზე 137-დად მიღებული კერძო განჩინებით

საკასაციო სასამართლომ ყურადღება მიაქცია რაიონული სასამართლოს მოსამართლის მიერ

დაზარალებულის უფლებების დარღვევაზე და მიუთითა შემდეგი:

ს. ც-მ ისე განიხილა ც. მ-ს და ადვოკატ ლ. ა-ს საჩივარი, რომ სასამართლოს მისი განხილვის შესახებ დაზარალებულ

_ ა. ს-სა და მისი ადვოკატისათვის არ უცნობებია, რის გამოც ისინი სასამართლო პროცესს არ დასწრებიან.

აღნიშნულის გამო, დაზარალებულ ა. ს-ს არ მიეცა შესაძლებლობა ესარგებლა საქართველოს სსსკ-ის 69-ე მუხლის

“მ” ქვეპუნქტით მინიჭებული უფლებებით _ მონაწილეობა მიეღო სასამართლო განხილვაში, წარედგინა

მტკიცებულებები, გამოეკვლია პროცესის სხვა მონაწილის წარმოდგენილი მასალები, გამოსულიყო კამათში და ა.შ.

მოცემულ შემთხვევაში მოსამართლე ს. ც-ს მიერ ც. მ-ს და მისი ადვოკატის _ ლ. ა-ს საჩივრების დაზარალებულ ა. ს-

ს დაუსწრებლად განხილვამ, გამოიწვია ამ უკანასკნელის კანონით მინიჭებული უფლებების შეზღუდვა, რაც

სისხლის სამართლის საპროცესო კანონმდებლობის არსებითი დარღვევაა და სსკ-ის 562-ე მუხლის “ა” ვეპუნქტის

შესაბამისად სასამართლოს გადაწყვეტილების გაუქმების საფუძველია.

საქმეზე „323დად“ საკასაციო პალატამ კერძო განჩინება გამოიტანა პროკურორის წინააღმდეგ,

რომელმაც სისხლის სამართლის საქმის აღძვრაზე უარის თქმის შესახებ დადგენილების

ნაცვლად გამოიტანა წერილი და დაზარალებულის ადვოკატს განუმარტა, რომ ამ წერილის

გასაჩივრება შეეძლო სასამართლოში.

კერძო განჩინებებს იღებდნენ დაბალი ინსტანციის სასამართლოებიც, მაგ. საკასაციო

პალატის 2004 წლის 27 ივლისის გადაწყვეტილებაში ნ. 251 მითითებულია რომ

დიდუბე ჩუღურეთის რაიონულმა სასამართლომ 2004 წლის 5 მაისს გამოიტანა კერძო

განჩინება გამომძიებელ დ. ბართიას მიმართ იმის გამო, რომ მან არ დაადგინა

ბრალდებულთა პიროვნებები და მათი პასუხისმგებლობის შემამსუბუქებელი და

დამამძიმებელი გარემოებები.

პრაქტიკის გამოყენება გირგვლიანის საქმეზე.

საქმეში არსებული მრავალრიცხოვანი კანონდარღვევების გათვალისწინებით47, უზენაესი

სასამართლო ვალდებული იყო მიეღო კერძო განჩინება როგორც გამოძიების ორგანოს, ასევე

ქვემდგომი ინსტანციის მოსამართლეთა მიმართ საქმეში არსებული არაერთი

კანონდარღვევების ფაქტებზე და მოეთხოვა მათზე სამართლებრივი რეაგირება, მათ შორის

შემდეგ ფაქტებზე:

ა. წინასწარი გამოძიების ჩატარება მიკერძოებულად, საგამოძიებო ქვემდებარეობის დარღვევით.

სისხლის სამართლის საპროცესო კოდექსის 62-ე მუხლის მე-2 ნაწილის თანახმად

პოლიციელის, ასევე სსკ. 332-ე -342-ე მუხლებით გათვალისწინებულ დანაშაულები

განეკუთვნება პროკურატურის გამომძიებლის საგამოძიებო ქვემდებარეობას. სისხლის

სამართლის საპროცესო კოდექსის 105-ე მუხლის პირველი ნაწილის „ვ“ ქვეპუნქტით,

გამომძიებელი ვერ მიიღებს საქმის წარმოებაში, თუ „არის სხვა გარემოებები, რომლებიც ეჭვს

ბადებს მის ობიექტურობასა და მიუკერძოებლობაში“.

2006 წლის 28 იანვრიდან 7 მარტამდე შინაგან საქმეთა სამინისტროს გამომძიებლება საქმის

გამოძიება აწარმოეს კონსტიტუციური უსაფრთხოების დეპარტამენტის - დ. ახალიას

47 როგორც ლევან მურუსიძე ერთ ერთ სატელევიზიო გამოსვლაში მიუთითებს: „ცალსახა იყო რომ მთელი

სახელმწიფო გაერთიანდა ერთი პიროვნების წინააღმდეგ“ - მურუსიძე-შავგულიძის დებატები ტელეიმედში, 66:35 https://www.youtube.com/watch?v=E91QrKrSPxE

ზედამხედველობის ქვეშ48, იმის მიუხედავად, რომ დ. ახალია იყო მოწმე, ხოლო მისი პირველი

მოადგილე - გ. ალანია, ხოლო მისი ხელქვეითები ა. ღაჭავა და მ. ბიბილურიძე იყვნენ

ეჭვმიტანილები ამ სისხლის სამართლის საქმეში. აღნიშნულ პერიოდში ჩატარდა

მნიშვნელოვანი საგამოძიებო მოქმედებები, მათ შორის ზემოთაღნიშნული პირების მიმართ.

შესაბამისად, გამომძიებელი ვალდებული იყო საქმე აეცილებინა, ხოლო საქმე საგამოძიებო

ქვემდებარეობით გადაცემოდა პროკურატურას, რაც მხოლოდ ერთი თვის დაგვიანებით ანუ 7

მარტს განხორციელდა.

ბ. საქმის ყოველმხრივი, სრული და ობიექტური გამოძიების ვალდებულების დარღვევა

სისხლის სამართლის საპროცესო კოდექსი მე-18 მუხლის თანახმად გამომძიებელი,

პროკურორი, მოსამართლე და სასამართლო ვალდებულნი არიან უტყუარად დაადგინონ,

მოხდა თუ არა დანაშაული, ვინ ჩაიდინა იგი, და გაარკვიონ მტკიცების საგნის ყველა სხვა

გარემოება სისხლის სამართლის საქმესთან დაკავშირებით.

ამავე მუხლის მეორე ნაწილის თანახმად: საქმის გარემოებათა გამოკვლევა უნდა იყოს

ყოველმხრივი, ობიექტური და სრული. ერთნაირი გულმოდგინებით უნდა გაირკვეს

ეჭვმიტანილისა და ბრალდებულის როგორც მამხილებელი, ისე გამამართლებელი, აგრეთვე

მათი პასუხისმგებლობის დამამძიმებელი და შემამსუბუქებელი გარემოებანი.

როგორც წინასწარი გამოძიება, ასევე სასამართლო გამოძიება ჩატარდა ზერელედ, არ იქნა

დადგენილი მთელი რიგი გარემოებები, რომელთა დადგენას აქვს მნიშვნელობა როგორც

დანაშაულებრივი ფაქტების დადგენის, ასევე ქმედების კვალიფიკაციისა და სასჯელის ზომის

განსაზღვრისათვის, მათ შორის დანაშაულის ჩადენის მოტივი, თითოეული ბრალდებულის

როლი დანაშაულის ჩადენაში, თანამონაწილეთა ვინაობა, დანაშაულით მიყენებული ზიანის

ოდენობა და სხვ., გამოძიებამ არ შეკრიბა საქმეზე ობიექტური ჭეშმარიტების დასადგენად

საწირო მტკიცებულებები, ხოლო დაზარალებულს უსაფუძვლო უარი განუცხადა ამ

მტკიცებულებების გამოთხოვაში. ყოველივე ეს მეტყველებს იმაზე, რომ არც არც გამოძიების,

არც დევნის ორგანო და არც სასამართლო არ იყო დაინტერესებული საქმეზე ობიექტური

ჭეშმარიტების დადგენით.

გ. მსჯავრდებულთა ქმედების კვალიფიციკაცია მსუბუქი მუხლით.

აღნიშნულთან დაკავშირებით, ევროპულმა სასამართლომ მიუთითა შემდეგი:

„დააკვირდა რა ა. გირგვლიანისთვის მიყენებული ჭრილობების ბუნებას - საუბარია

მრავალრიცხოვან ჭრილობებზე მსხვერპლის მთელ სხეულზე, რომელთა სიგრძე 4 სმ- სა

და 15 სმ-ს შორის მერყეობს და, რომლებიც ასევე მოიცავს ღრმა ჭრილობებს ყელის არეში,

რომელთაგან ერთი, რომელმაც მსხვერპლის ხახა გახვრიტა, ფატალური აღმოჩნდა

სასამართლოს სხვა არაფერი დარჩენია, გარდა იმისა, რომ დაასკვნას, რომ სანდრო

გირგვლიანი გახდა განსაკუთრებით სასტიკი, სიცოცხლისთვის საშიში არაადამიანური

მოპყრობის მსხვერპლი. უფრო მეტიც, რადგან ბოროტმოქმედმა (ბოროტმოქმედებმა)

მსხვერპლს, ესოდენ ფაქიზ ადგილას, როგორიცაა ყელის არე, რაღაც მჭრელი იარაღით 12

ჭრილობა მიაყენა (მიაყენეს), ერთადერთი გონივრული ვარაუდი ამ შემთხვევაში არის,

48 იხ. ევროპული სასამართლოს გადაწყვეტილება, პარ. 116.

რომ ბოროტმოქმედს (ბოროტმოქმედებს) რეალურად განზრახული ჰქონდა (ჰქონდათ),

მოეკლა (მოეკლათ) სანდრო გირგვლიანი“.

მიუხედავად ამისა, პროკურატურამ აღნიშნული ქმედება დააკვალიფიცირა არა განზრახ

მკვლელობად არამედ ჯანმრთელობის მძიმე დაზიანებად. ცხადია სასამართლო ვერ

გაცდებოდა ბრალდების ფარგლებს და ვერ შეცვლიდა კვალიფიკაციას, ვინაიდან სსსკ.

450-ე მუხლით საქმის სასამართლო განხილვა ტარდება განსასჯელის მიმართ მხოლოდ იმ

ბრალდების ფარგლებში, რომლითაც განსასჯელი სამართალში მისცეს, გარდა იმ

შემთხვევებისა, როცა პროკურორმა ბრალდება შეცვალა განსასჯელის სასარგებლოდ.

დ. დანაშაულის შესახებ ინფორმაციის მიღებისას წინასწარი გამოძიების დაწყების

ვალდებულების დარღვევა.

2006 წ. 5 ივლისის სხდომაზე პირველი ინსტანციით საქმის განხილვისას, ლ.ბ.-ძემ მისი

ხელახალი დაკითხვა მოითხოვა. მან თქვა, რომ მას შემდეგ, რაც კვლავ ნახა ო.მ.-ოვი, მოუსმინა

და დააკვირდა მას მოწმის სახით დაკითხვის დროს, მას შეეძლო დარწმუნებით ეთქვა, რომ ის

ნამდვილად იყო ის პირი, რომელიც სასაფალოზე სხვა თავდამსხმელებს შეუერთდა და

განსაკუთრებული სისასტიკით მიიღო მონაწილეობა მისსა და სანდროზე თავდასხმაში.

აღნიშნულთან დაკავშირებით დაზარალებულის უფლებამონაცვლემ მიმართა

პროკურატურას და მოითხოვა გამოძიების დაწყება. ამის მიუხედავად აღნიშნულ ფაქტთან

დაკავშირებით გამოძიება არ დაწყებულა, რითაც დაირღვა სსკ. 261-ე მუხლი, რომლის

თანახმად:

„დანაშაულის ჩადენის შესახებ ინფორმაციის მიღების შემთხვევაში გამომძიებელი,

პროკურორი, თავიანთი კომპეტენციის ფარგლებში, ვალდებულნი არიან დაიწყონ წინასწარი

გამოძიება. გამომძიებლის მიერ წინასწარი გამოძიების დაწყების თაობაზე დაუყოვნებლივ

უნდა ეცნობოს პროკურორს”

ევროპის ადამიანის უფლებათა სასამართლომ აღნიშნულთან დაკავშირებით მიუთითა

შემდეგი:

„სახელმწიფო ორგანოებმა განაგრძეს თავიანთი, ყოვლად აუხსნელი უმოქმედობა მაშინაც

კი, როდესაც განმცხადებლებმა მკაფიოდ მოითხოვეს ო.მ.-ოვის მიმართ

სისხლისსამართლებრივი დევნის აღძვრა, მის წინააღმდეგ უშუალო მსხვერპლის - ლ.ბ.-

ძის მამხილებელი განცხადებების საფუძველზე. სასამართლოს აზრით,

სისხლისსამართლებრივი დევნის განხორციელება ო.მ.-ოვის მიმართ, პირისა, რომელიც

კაფეში შეკრებილი შს მინისტრის მეუღლის მეგობართა ჯგუფის წევრი იყო, სრულიად

აუცილებელი ზომა იყო იმისათვის, რათა შემოწმებულიყო განმცხადებელთა

განცხადებების სისწორე იმის შესახებ, რომ არსებობდა დანაშაულებრივი კავშირი

ბოროტმოქმედებსა და აღნიშნულ ჯგუფს შორის“

ე. სასამართლოს ვალდებულების დარღვევა ხელი შეუწყოს მხარეებს მტკიცებულებათა

გამოთხოვაში.

სისხლის სამართლის საპროცესო კოდექსის 49-ე მუხლის მე-2 ნაწილის თანახმად თუ მხარეს

ან მხარეებს უძნელდებათ მტკიცებულებათა აღმოჩენა და წარდგენა, სასამართლო

(მოსამართლე) ვალდებულია ხელი შეუწყოს მათ მტკიცებულებათა გამოთხოვაში. სისხლის

სამართლის საპროცესო კოდექსის 222-ე მუხლის მე-2 ნაწილის თანახმად „ეჭვმიტანილის,

ბრალდებულის, განსასჯელის, დამცველის, დაზარალებულის, დაზარალებულის

წარმომადგენლის, პროცესის სხვა მონაწილის დასაბუთებული შუამდგომლობა

მტკიცებულების გამოთხოვის, სასამართლო და საგამოძიებო მოქმედებების ჩატარების

შესახებ უნდა დააკმაყოფილონ გამომძიებელმა, პროკურორმა, პირველი და სააპელაციო

ინსტანციების სასამართლოებმა“.

აღნიშნული მუხლების საწინააღმდეგოდ საგამოძიებო ორგანოებმა ასევე პირველი და

სააპელაციო ინსტანციის სასამართლოებმა არ დააკმაყოფილეს დაზარალებულის

შუამდგომლობები რიგი მტკიცებულებების ამოღებაზე, რომელთა მოპოვება აუცილებელი

იყო საქმეზე ობიექტური ჭეშმარიტების დადგენის მიზნით, კერძოდ არ დაკმაყოფილდა

შუამდგომლობები:

- შუამდგომლობა, რომ დაკითხულიყვნენ მინისტრის მეუღლე, გ.დ.-ძე, დ.ა.-აია, ვ.ს.-ძე, ო.მ.-

ოვი, ა.კ.-ძე და თ.მ.-ძე წინასწარი გამოძიების დროს გამოვლენილ ახალ გარემოებასთან

დაკავშირებით (სუპერმარკეტ „ბ“-ს სამეთვალყურეო ვიდეოკამერის ჩანაწერებმა არ

აჩვენა, რომ ო.მ.-ოვი იმ ღამეს იქ იმყოფებოდა).

- 28 იანვრის 00:00 საათიდან 12:00 საათამდე მონაკვეთში ბ. პატარკაციშვილის სახლის

სათვალთვალო კამერის ჩანაწერის ამოღების შესახებ შუამდგომლობა

- 28 იანვრის 00:00 საათიდან 12:00 საათამდე მონაკვეთში სუფრის წევრებისა და

მსჯავრდებულების დეტალური სატელეფონო ზარების ამოღების შუამდგომლობა.

- ორი სატელეფონო ნომრის მფლობელის ვინაობის დადგენის შესახებ შუამდგომლობა (877 79

89 60 და 877 76 76 90) რომელთაც ხშირად უკავშირდებოდნენ მსჯავრდებულები და

სუფრის წევრები დანაშაულის ჩადენის პერიოდში.

- სააპელაციო სასამართლოში მსჯავრდებულებისა და სუფრის წევრების განმეორებით

დაკითხვის შუამდგმლობა იმ ახალ გარემოებასთან დაკავშირებით, რომ ლ. ბუხაიძემ ო.

მელნიკოვის სახით სასამართლო სხდომაზე დანამდვილებით შეიცნო ერთ ერთი

თავდამსხმელი.

- სააპელაციო სასამართლოს სხდომაზე გამომძიებლების ვ. გამეზარდაშვილი და შ. ნიქაბაძის

დაკითხვის შუამდგომლობა, რომლებმაც ამოიღეს მსჯავრდებულების მ. ბიბილურიძის და ა.

ღაჭავას, ასევე მოქ. შ. ლორთქიფანიძის სატელეფონო ზარები, თუმცა საქმეზე არ დაურთეს.

ე. მხარისთვის საქმის მასალების გაცნობაზე უარი.

საქართველოს სსსკ-ის 69-ე მუხლის `კ” პუნქტის თანახმად დაზარალებულს უფლება აქვს

საქმის საბრალდებო დასკვნით სასამართლოში გადაგზავნის შემდეგ გაეცნოს საქმის მთელი

მასალის ასლს და ნივთიერ მტკიცებულებებს;

საქართველოს სსსკ-ის მე-15 მუხლის მე-3 და მე-5 ნაწილების თანახმად „მხარეებს უფლება აქვთ

მონაწილეობა მიიღონ მტკიცებულებათა გამოკვლევაში; სასამართლო მხარეებს უქმნის

საჭირო პირობებს მტკიცებულებათა ყოველმხრივად და სრულად გამოკვლევისათვის“.

როგორც პირველი ინსტანციის სასამართლოში, ასევე სააპელაციო წესით საქმის განხილვისას

დაზარალებულის უფლებამონაცვლე ი. ენუქიძის ადვოკატმა დააყენა რომ მისცემოდა

შესაძლებლობა გაცნობოდა საქმეზე დართულ 14 ნივთიერი მტკიცებულებას, თუმცა პირველი

და სააპელაციო ინსტანციის სასამართლოებმა ეს შუამდგომლობა არ დააკმაყოფილეს და

დაზარალებულს აღნიშნული მტკიცებულებების გაცნობის შესაძლებლობა არ მიეცა.

ვ. ერთ საქმეზე მყოფი ბრალდებულების ერთ საკანში მოთავსება.

2006 წ. 8 მარტიდან 23 მარტამდე ერთ საკანში იყვნენ მოთავსებული საქმეზე

ბრალდებული პირები გ. ალანია, ა. აფციაური, ა. ღაჭავა, მ. ბიბილურიძე, რაც მათ

საშუალებას აძლევდა ბრალდებულებს, შეეთანხმებინათ თავიანთი ჩვენებები და ამით

ხელი შეეშალათ საქმეე ჭეშმარიტების დადგენისთვის. დაზარალებულის

უფლებამონაცვლემ აღნიშნულთან დაკავშირებით საჩივრით მიმართა როგორც

გამომძიებელს, ასევე იუსტიციის სამინისტროს სასჯელაღსრულების დეპარტამენტის

უფროსსა და გენერალურ პროკურორს. თუმცა ამ საჩივრებზე მას პასუხი არ მიუღია.

აღნიშნულით დაირღვა პატიმრობის შესახებ კანონის 86-ე მუხლის მე-2 პუნქტი, რომლის

თანახმად, „ერთი და იმავე სისხლის სამართლის საქმეზე ბრალდებულ პირებს

მოათავსებენ ცალ-ცალკე“.

ზ. სისხლის სამართლის საქმეზე ნივთმტკიცებად ცნობილი ავტომანქანის გამოყენება

პირადი სარგებლობისთვის და აღნიშნული ფაქტის რეაგირების გარეშე დატოვება.

2006 წ. 25 აპრილს, თბილისის პროკურატურამ თხოვნით მიმართა კუდ-ს, რომელსაც დ.ა.-

აია ხელმძღვანელობდა, გადაეცა მისთვის სისხლის სამართლის საქმის მასალები,

რომლებშიც ავტომანქანა მერსედეს „ML“ მტკიცებულების სახით ფიგურირებდა.

აღნიშული მასალებიდან ჩანს, რომ ავტომანქანა 2005 წ. 19 ოქტომბერს იქნა ამოღებული,

სისხლის სამართლის საქმიდან ჩანს რომ სისხლის სამართლის საქმეზე მტკიცებულებად

დართული ავტომანქანით თავისუფლად სარგებლობენ კონსტიტუციური უსაფრთხოების

დეპარტამენტის თანამშრომლები, ხოლო კონსტიტუციური უსაფრთხოების

დეპარტამენტის ხელმძღვანელობამ სამართლებრივი რეაგირების გარეშე დატოვა

მოქალაქეთა მოთხოვნები ამ დარღვევის ფაქტზე რეაგირების მიზნით.

კერძო განჩინებების ადრესატები კონკრეტულად უნდა ყოფილიყვნენ

- საქმის გამომძიებელი

- საქმის პროკურორი

- პირველი და სააპელაციო სასამართლოს მოსამართლე

- სასჯელაღსრულებითი დაწესებულების ხელმძღვანელი

- კონსტიტუციიური უსაფრთხოების დეპარტამენტის ხელმძღვანელი და ნებისმიერი

სხვა თანამდებობის პირი შინაგან საქმეთა მინისტრის ჩათვით.

საქართველოს ადმინისტრაციულ სამართალდარღვევათა კოდექსი დღემდე შეიცავს ნორმას,

რომელიც ითვალისწინებს პასუხისმგებლობას სასამართლოს კერძო განჩინების გამო ზომების

მიუღებლობისთვის.

- მუხლი 1732. სასამართლოს კერძო განჩინების (დადგენილების) ან მოსამართლის

წარდგინების გამო ზომების მიუღებლობა

- +

- თანამდებობის პირის მიერ სასამართლოს კეძო განჩინების (დადგენილების) ან

მოსამართლის წარდგინების განუხილველად დატოვება, ან მათში აღნიშნული

კანონების დარღვევების თავიდან აცილებისათვის ღონისძიებათა მიუღებლობა,

აგრთევე კერძო განჩინებაზე (დადგენილებაზე) ან წარდგინებაზე დაგვიანებული

პასუხის გაცემა, –

- გამოიწვევს დაჯარიმებას შრომის ანაზღაურების ორ მინიმალურ ოდენობამდე

აღანიშნავია, ის გარმოება, რომ მოსამართლე ლ. მურუსიძემ თავის საჯარო გამოსვლებში

არაერთხელ დაადასტურა, რომ საქმეში ჩანდა დარღვევები და მან ეს დარღვევები იცოდა.

შესაბამისად, მას უნდა ემსჯელა პროცესის მონაწილე და არამონაწილე კანონდამრღვევთა

მიმართ და გამოეტანა არაერთი კერძო განჩინება.

3. დასკვნა

სასამართლო პრაქტიკის განხილვის შედეგად გამოიკვეთა რომ უზენაესი სასამართლოს

სისხლის სამართლის საქმეთა პალატას ჰქონდა შესაძლებლობაც და ვალდებულებაც

დაეკმაყოფილებინა დაზარალებულის მოთხოვნა საქმის ხელახალ განხილვაში დაბრუნების

თაობაზე.

საკასაციო სასამართლოს წინაშე განსახილველად აღმოჩნდა „ცუდად გამოძიებული“ საქმე,

რომელშიც არ იყო დადგენილი სიმართლე, რომელიც გაჯერებული იყო

ურთიერთსაწინააღმდეგო მტკიცებულებებით და სადაც დაირღვა მხარის უფლებები.

დადგენილი პრაქტიკით საკასაციო სასამართლო მსგავს შემთხვევებში სისხლის

სამართლებრივ დევნას ან წყვეტდა, ან საქმეს აბრუნებდა ხელახალ სასამართლო განხილვაში

მხარის მოთხოვნის არ არსებობის მიუხედავად.

მოსამართლე ლევან მურუსიძეს ასევე ჰქონდა შესაძლებლობა და ვალდებულება მიეღო კერძო

განჩინება, რომელშიც დააყენებდა კანონდამრღვევი თანამდებობის პირების (გამომძიებლის,

მოსამართლის, პროკურორის და სასჯელაღსრულებითი დაწესებულების ხელმძღვანელის და

სხვათა) სამართლებრივი პასუხისმგებლობის საკითხს.

საბოლოო ჯამში საკასაციო სასამართლოს ჰქონდა შესაძლებლობა სამართლებრივი რეაგირება

მოეხდინა ყველა იმ დარღვევაზე რაც დაადგინა ადამიანის უფლებათა ევროპულმა

სასამართლომ გირგვლიანის საქმეზე. ამ დარღვევების ნაწილი ექვემდებარებოდა

გამოსწორებას საქმის ხელახალ განხილვაში დაბრუნების და სავალდებულო მითითებების

მიცემის გზით, ხოლო ნაწილი კი სხვაგვარ სამართლებრივ რეაგირებას კერძო განჩინების

მიღების მეშვეობით.

4. საკასაციო სასამართლოს შესაძლო ალტერნატიული გადაწყვეტილებები „გირგვლიანის

საქმეზე“

4.1. საქმის დაბრუნება დაზარალებულის საპროცესო უფლებების დაცვის მიზნით.

გადაწყვეტილება/განჩინება

177აპ ქ. თბილისი

27 ივლისი, 2007 წელი

საქართველოს უზენაესი სასამართლოს სისხლის სამართლის საქმეთა პალატამ შემდეგი

შემადგენლობით:

ი. ტყეშელაშვილი (თავმჯდომარე), ზ. მეიშვილი, ლ. მურუსიძე.

ზეპირი მოსმენის გარეშე განიხილა მსჯავრდებულების _ გ. ა-ას, ა. ა-ის, ა. ღ-სა და მ. ბ-ის

ინტერესების დამცველის, ადვოკატ დ. ხ-ას, დაზარალებულ ლ. ბ-სა და დაზარალებულის

უფლებამონაცვლე ი. ე-ის საკასაციო საჩივრები თბილისის სააპელაციო სასამართლოს

სისხლის სამართლის საქმეთა პალატის 2006 წლის 11 დეკემბრის განაჩენზე.

აღწერილობითი ნაწილი:

თბილისის საქალაქო სასამართლოს სისხლის სამართლის საქმეთა კოლეგიის 2006 წლის 6

ივლისის განაჩენით:

1. გ. ზ-ის ძე ა-ია, ცნობილ იქნა დამნაშავედ და მიესაჯა: საქართველოს 2006 წლის 31

მაისამდე მოქმედი სისხლის სამართლის კოდექსის რედაქციის 143-ე მუხლის მე-2 ნაწილის ,,ა",

,,გ" და ,,თ" ქვეპუნქტებით _ 7 წლით, 187-ე მუხლის 1-ლი ნაწილით _ 1 წლით, 333-ე მუხლის 1-

ლი ნაწილით _ 1 წლით, სისხლის სამართლის კოდექსის ამჟამად მოქმედი რედაქციის 117-ე

მუხლის მე-6 ნაწილით _ 6 წლით თავისუფლების აღკვეთა. სასჯელთა ნაწილობრივი შეკრების

წესის გამოყენებით გ. ა-ას საბოლოოდ განესაზღვრა 8 წლით თავისუფლების აღკვეთა;

2. ა. დ-ის ძე ა-რი ცნობილ იქნა დამნაშავედ და მიესაჯა: საქართველოს 2006 წლის 31

მაისამდე მოქმედი სისხლის სამართლის კოდექსის რედაქციის 143-ე მუხლის მე-2 ნაწილის ,,ა",

,,გ" და ,,თ" ქვეპუნქტებით _ 6 წლით, 187-ე მუხლის 1-ლი ნაწილით _ 1 წლით, სისხლის

სამართლის კოდექსის ამჟამად მოქმედი რედაქციის 117-ე მუხლის მე-6 ნაწილით _ 6 წლით

თავისუფლების აღკვეთა. სასჯელთა ნაწილობრივი შეკრების წესის გამოყენებით ა. ა-რს

საბოლოოდ განესაზღვრა 7 წლით თავისუფლების აღკვეთა;

3. მ. ჯ-ის ძე ბ-ძე, ცნობილ იქნა დამნაშავედ და მიესაჯა: საქართველოს 2006 წლის 31

მაისამდე მოქმედი სისხლის სამართლის კოდექსის რედაქციის 143-ე მუხლის მე-2 ნაწილის ,,ა",

,,გ" და ,,თ" ქვეპუნქტებით _ 6 წლით, 187-ე მუხლის 1-ლი ნაწილით _ 1 წლით, სისხლის

სამართლის კოდექსის ამჟამად მოქმედი რედაქციის 117-ე მუხლის მე-6 ნაწილით _ 6 წლით

თავისუფლების აღკვეთა. სასჯელთა ნაწილობრივი შეკრების წესის გამოყენებით მ. ბ-ეს

საბოლოოდ განესაზღვრა 7 წლით თავისუფლების აღკვეთა;

4. ა. ო-ის ძე ღ-ვა, ცნობილ იქნა დამნაშავედ და მიესაჯა: საქართველოს 2006 წლის 31

მაისამდე მოქმედი სისხლის სამართლის კოდექსის რედაქციის 143-ე მუხლის მე-2 ნაწილის ,,ა",

,,გ" და ,,თ" ქვეპუნქტებით _ 6 წლით, 187-ე მუხლის 1-ლი ნაწილით _ 1 წლით, სისხლის

სამართლის კოდექსის ამჟამად მოქმედი რედაქციის 117-ე მუხლის მე-6 ნაწილით _ 6 წლით

თავისუფლების აღკვეთა. სასჯელთა ნაწილობრივი შეკრების წესის გამოყენებით ა. ღ-ას

საბოლოოდ განესაზღვრა 7 წლით თავისუფლების აღკვეთა.

ა. ა-ას, ა. ა-რს, მ. ბ-სა და ა. ღ-ას სასჯელის მოხდის ვადა აეთვალათ 2006 წლის 6 მარტიდან.

განაჩენის მიხედვით, გ. ა-ამ, ა. ა-მა, ა. ღ-ამ და მ. ბ-ემ ჩაიდინეს თავისუფლების უკანონო

აღკვეთა, წინასწარი შეთანხმებით ჯგუფურად, ორი პირის მიმართ, სიცოცხლისა და

ჯანმრთელობისათვის საშიში ძალადობით და ასეთი ძალადობის მუქარით; მათვე ჩაიდინეს

ჯანმრთელობის განზრახ მძიმე დაზიანება, რამაც გამოიწვია სიცოცხლის მოსპობა, ასევე _

სხვისი ნივთის განადგურება, რამაც მნიშვნელოვანი ზიანი გამოიწვია. გარდა ამისა, გ. ა-ამ

ჩაიდინა მოხელის მიერ სამსახურებრივი უფლებამოსილების გადამეტება, რამაც

სახელმწიფოს კანონიერი ინტერესის არსებითი დარღვევა გამოიწვია.

ყოველივე კონკრეტულად გამოიხატა შემდეგში:

გ. ა-ია 2004 წლის 28 ივნისიდან მუშაობდა საქართველოს შინაგან საქმეთა სამინიტროს

კონსტიტუციური უსაფრთხოების დეპარტამენტის სამმართველოს უფროსად და ,,საჯარო

სამსახურის შესახებ" საქართველოს კანონის მე-6 მუხლის შესაბამისად, იყო მოხელე. გ. ა-ამ,

გადაამეტა რა თავის სამსახურებრივ უფლებამოსილებას, 2006 წლის 28 იანვარს, დაახლოებით

02 საათზე უნებართვოდ ახსნა ლუქი სისხლის სამართლის საქმეზე ნივთმტკიცებად

ამოღებულ და მისთვის შესანახად მიბარებულ ,,მერსედეს მლ"-ის მარკის ვერცხლისფერ

ავტომანქანას. იმის გათვალისწინებით, რომ ღამით თბილისის ქუჩები დაფარული იყო

თოვლით, გ. ა-ამ მისდამი დაქვემდებარებული სამმართველოს თანამშრომლებს _ ა. ა-სა და ა.

ღ-ას დაავალა, დაემაგრებინათ ავტომანქანაზე სანომრე ნიშნები _ ¹---, რათა ამ ავტომანქანით

იგი მიეყვანათ სახლამდე. სახლში მისვლამდე გ. ა-ამ გადაწყვიტა, აღნიშნული ავტომანქანით,

მითითებულ პირებთან ერთად გაევლო ---ის ქუჩაზე მდებარე ,,---ში", შსს-ს თანამშრომელ ვ. ს-

ის დაბადების დღის აღსანიშნავ წვეულებაზე, საიდანაც მალევე აპირებდა წამოსვლას.

ავტომანქანა გააჩერეს ,,---ის" მიმდებარედ, ---ის ქუჩაზე, სადაც გ. ა-ია შეხვდა მისთვის უცნობ,

ნასვამ ა. გ-ნს. ეს უკანასკნელი უცენზურო სიტყვებით იხსენიებდა შინაგან საქმეთა

სამინისტროს ბარში მყოფ თანამშრომლებს და გ. ა-ამ მას შენიშვნა მისცა, რაც ა. გ-მა იუკადრისა,

მასაც მიაყენა სიტყვიერი შეურაცხყოფა და თავის თანმხლებ მეგობარ ლ. ბ-სთან ერთად გზა

განაგრძო. ამით განაწყენებულმა გ. ა-ამ განიზრახა, ა. გ-სა და ლ. ბ-სათვის უკანონოდ აღეკვეთა

თავისუფლება, რისთვისაც დაბრუნდა ავტომანქანაში მყოფ ა. ღ-სა და ა. ა-თან, გაანდო თავისი

განზრახვა და დაითანხმა, რათა დახმარებოდნენ მის განხორციელებაში. ამავდროულად, გ. ა-

ია მობილური ტელეფონით დაუკავშირდა კონსტიტუციური უსაფრთხოების დეპარტამენტის

განყოფილების ---ს მ. ბ-ეს და მასაც სთხოვა დახმარება. ამის შემდეგ გ. ა-ია, ა. ღ-ვა და ა. ა-რი,

ზემოაღნიშნული ავტომანქანით გაჰყვნენ ---ის ქუჩაზე ფეხით მიმავალ ა. გ-ნს და ლ. ბ-ეს,

სიცოცხლისა და ჯანმრთელობისათვის საშიში ძალადობით და ასეთი ძალადობის მუქარით

ჩასვეს ისინი ავტომანქანაში და მათი ნების საწინააღმდეგოდ წაიყვანეს ქალაქგარეთ, ---ის

მიმართულებით. გზად მსვლელობისას გ. ა-ამ და მისმა თანამზრახველებმა განიზრახეს

უკანონოდ თავისუფლება აღკვეთილი ა. გ-სა და ლ. ბ-ის ჯანმრთელობის დაზიანება,

რისთვისაც, გააჩერეს რა ავტომანქანა ---ის მიმდებარე ტერიტორიაზე არსებულ

სასაფლაოსთან, გადმოიყვანეს ისინი ავტომანქანიდან და სხეულის სხვადასხვა არეში მიაყენეს

ფიზიკური შეურაცხყოფა. ამ დროს მათ შეუერთდა მ. ბ-ეც და ცემა დაუწყო ა. გ-სა და ლ. ბ-ეს.

ამ უკანასკნელებს ძალადობის შედეგად მიაყენეს ჯანმრთელობის სხვადასხვა სახის

დაზიანებები. ცემის შემდეგ ა. გ-სა და ლ. ბ-ეს თავდამსხმელებმა გახადეს ტანსაცმელი,

რომელთან ერთად დაუფლნენ ასევე მათ კუთვნილ მობილური ტელეფონის აპარატებს და

შემდგომ გაანადგურეს. ცემის დროს ა. გ-მა მოახერხა გაქცევა, ხოლო შემთხვევის ადგილზე

ტანსაცმლის გარეშე დატოვებულმა ლ. ბ-ემ შეძლო უახლოეს ბენზინგასამართ სადგურამდე

მიღწევა, საიდანაც მომხდარის შესახებ შეატყობინა პოლიციას. იმავე დღეს, დაახლოებით 15

საათზე ა. გ-ის გვამი აღმოაჩინეს ოქროყანის სასაფლაოს მიმდებარე ტერიტორიაზე.

განაჩენი სააპელაციო წესით გაასაჩივრეს სახელმწიფო ბრალმდებელებმა _ შ. გ-მა და მ. მ-მა

და მსჯავრდებულების _ გ. ა-ას, ა. ა-ის, ა. ღ-ას და მ. ბ-ეს ინტერესების დამცველმა ადვოკატებმა

_ დ. ხ-ამ და დ. ა-ემ.

პროკურორებმა მოითხოვეს მსჯავრდებულთათვის დანიშნული სასჯელების გამკაცრება,

კერძოდ, გ. ა-სათვის 9 წლით, ხოლო ა. ა-ის, მ. ბ-სა და ა. ღ-სათვის _ 8-8 წლით თავისუფლების

აღკვეთის განსაზღვრა.

ადვოკატებმა _ დ. ხ-ამ და დ. ა-ემ საჩივრით მოითხოვეს პირველი ინსტანციის სასამართლოს

განაჩენის გაუქმება და თავინათი დაცვის ქვეშ მყოფების გამართლება.

თბილისის სააპელაციო სასამართლოს სისხლის სამართლის საქმეთა პალატის 2006 წლის 11

დეკემბრის განაჩენით საჩივრები არ დაკმაყოფილდა და პირველი ინსტანციის სასამართლოს

განაჩენი დარჩა უცვლელად.

მსჯავრდებულების _ გ. ა-ას, ა. ა-ის, ა. ღ-ას და მ. ბ-ის ინტერესების დამცველი, ადვოკატი დ. ხ-

ია საკასაციო საჩივრით ითხოვს თბილისის სააპელაციო სასამართლოს 2006 წლის 11

დეკემბრის განაჩენის გაუქმებასა და თავისი დაცვის ქვეშ მყოფების მიმართ საქმის შეწყვეტას

შემდეგი მოტივებით:

სააპელაციო სასამართლოს არ უნდა შეეცვალა და, შესაბამისად, უნდა გაეზიარებინა პირველი

ინსტანციის სასამართლოს დასკვნა იმის შესახებ, რომ დაზარალებულ ლ. ბ-ის ყველა ჩვენება

არასარწმუნოა, რის გამოც მისი არც ერთი ჩვენება არ უნდა გაეზიარებინა;

საქმის მასალებით არ დასტურდება, რომ გ. ა-ამ, ა. აფციაურმა და ა. ღ-ამ ა. გ-ნი და ლ. ბ-ძე

ავტომანქანაში ჩასვეს სიცოცხლისა და ჯანმრთელობისათვის საშიში ძალადობით და ასეთის

მუქარით. მით უფრო, ამაში მონაწილეობა არ მიუღია მ. ბ-ეს, რომელიც ოქროყანაში

მოგვიანებით მივიდა. ამიტომ მსჯავრდებულებს არ ჩაუდენიათ სსკ-ის 143-ე მუხლით

გათვალისწინებული ქმედება;

მსჯავრდებულებს არ ჩაუდენიათ დაზარალებულების ჯანმრთელობის განზრახ მძიმე

დაზიანება, ვინაიდან თვით ლ. ბ-ძე აცხადებს, რომ მას მსჯავრდებულების ხელში დანა, ან სხვა

რაიმე საგანი არ შეუნიშნავს;

სასამართლომ კანონის დარღვევით გადააკვალიფიცირა მსჯავრდებულთა ქმედება სსკ-ის 119-

ე მუხლიდან ამჟამად მოქმედი 117-ე მუხლის მე-6 ნაწილზე, ნაცვლად მე-2 ნაწილისა, ვინაიდან

მე-6 ნაწილი ითვალისწინებს დანაშაულის ჯგუფურად ჩადენას, რაც ადრე მოქმედი სსკ-ის

რედაქციის 119-ე მუხლის მაკვალიფიცირებელ გარემოებას არ წარმოადგენდა. ამრიგად,

სასამართლომ მსჯავრდებულებს დაუმძიმა ბრალდება. სააპელაციო სასამართლო

უსაფუძვლოდ ვარაუდობს, რომ ექსპერტიზის დასკვნაში მითითებული დაზიანებები

მხოლოდ ბრალდებულებს უნდა მიეყენებინათ, და ისიც _ ერთიანი განზრახვით;

ოქროყანის სასაფლაოზე განვითარებული ჩხუბის შედეგად, ტანსაცმლის ტანიდან შემოხევა არ

შეიძლება განვიხილოთ, როგორც სხვისი ნივთის განზრახ დაზიანება ან განადგურება.

სასამართლო ვერ აბათილებს მსჯავრდებულების ჩვენებას იმის შესახებ, რომ ა. გ-ნს და ლ. ბ-ეს

ტანსაცმელი ჩხუბისას შემოეხათ, ხოლო მათი მობილური ტელეფონების შესახებ არაფერი

იციან. ამიტომ საქმე უნდა შეწყდეს სსკ-ის 187-ე მუხლის 1-ლი ნაწილით გათვალისწინებული

ბრალდების ეპიზოდშიც.

დაზარალებული ლ. ბ-ძე საკასაციო საჩივრით ითხოვს, რომ სააპელაციო სასამართლოს

განაჩენი გაუქმდეს და საქმე ახალი სასამართლო განხილვისათვის დაბრუნდეს ქვემდგომი

ინსტანციის სასამართლოს იმ მოტივით, რომ პროკურატურისა და სასამართლოს მიერ არ

შეფასდა ალტერნატიული სასამართლო-სამედიცინო ექსპერტიზის დასკვნა, რომლითაც მისი

დაზიანების ხარისხი განსაზღვრულია არა როგორც მსუბუქი, არამედ, როგორც ნაკლებად

მძიმე. მსჯავრდებულებს ამის გამო უნდა დაუმძიმდეთ პასუხისმგებლობა.

დაზარალებულის უფლებამონაცვლე ი. ე-ძე საკასაციო საჩივრით ითხოვს, გაუქმდეს

სააპელაციო სასამართლოს განაჩენი და საქმე, სათანადო მითითებებით, დაუბრუნდეს

ქვემდგომი ინსტანციის სასამართლოს ახალი განხილვისათვის. ასევე _ გაუქმდეს სააპელაციო

სასამართლოს დადგენილებები დაზარალებული მხარის შუამდგომლობების

დაკმაყოფილებაზე უარის თქმის შესახებ შემდეგი მოტივებით:

დაზარალებულის უფლებამონაცვლის ადვოკატები არ იყვნენ უზრუნველყოფილნი საქმის

ყველა მასალის გაცნობის უფლებით. მიუხედავად არაერთი მოთხოვნისა, მათ არ გააცნეს

ვიდეომასალები, მათ შორის _ ---ის გზატკეცილზე ავტომანქანების მოძრაობის ამსახველი;

სააპელაციო სასამართლოში დამატებით არ დაიკითხნენ მოწმეები; საქმეს არ დაერთო

მობილური კავშირგაბმულობის დეტალური ანგარიშები; სასამართლომ არასწორი

ინტერპრეტაცია მისცა სსსკ-ის 450-ე მუხლის მოთხოვნას იმის შესახებ, რომ საქმის

სასამართლო განხილვა ტარდება განსასჯელის მიმართ მხოლოდ იმ ბრალდების ფარგლებში,

რომლებითაც განსასჯელი სამართალში მისცეს. სასამართლომ არ დაიცვა სსსკ-ის მე-18

მუხლის და 437-ე მუხლის მე-2 ნაწილის მოთხოვნა, რომელთა შესაბამისად, საქმის

გარემოებათა გამოკვლევა უნდა მოხდეს ყოველმხრივ, სრულად და ობიექტურად;

სასამართლოს რომ ეს მოთხოვნა დაეცვა, რეალური იყო შესაძლებლობა, რომ აღმოჩენილიყო

გარემოებები, რაც წარმოშობდა განსასჯელების მიმართ უფრო მძიმე ბრალდების წარდგენის,

ანდა მოცემულ საქმეზე დანაშაულის ჩადენაში კიდევ სხვა პირთა (სავარაუდოდ, კაფე „---ში“

სუფრასთან მყოფთა) მიმართ გამოძიებისა და სისხლისსამართლებრივი დევნის დაწყების

საჭიროებას; სააპელაციო სასამართლომ კანონის დარღვევით უარყო შუამდგომლობები

მოწმეთა დამატებით დაკითხვაზე, რითაც შეიზღუდა საქმის გარემოებათა ყოველმხრივი,

სრული და ობიექტური გამოკვლევის შესაძლებლობა და რამაც საბოლოოდ გავლენა მოახდინა

კანონიერი და საფუძვლიანი განაჩენის დადგენაზე; სასამართლომ უკანონოდ უარყო

შუამდგომლობები მოსამართლისა და პროკურორის აცილების შესახებ, ვინაიდან, არ

დააკმაყოფილა რა ისინი, გამოიჩინა მიკერძოება და სურვილი იმისა, რომ დაემალათ სხვა

დამნაშავეებიც; კასატორის განცხადებით, საკასაციო ინსტანციის სასამართლო

უფლებამოსილია, საქმე ახალი სასამართლო განხილვისათვის დაუბრუნოს ქვემდგომი

ინსტანციის სასამართლოს, ამიტომ იგი ასაჩივრებს სააპელაციო სასამართლოს განაჩენს იმ

იმედით, რომ მოცემულ საქმეზე ხელახალი სასამართლო გამოძიება ჩატარდეს ყოველმხრივ,

სრულად და ობიექტურად, რათა გამოვლინდეს ის გარემოებები, რომლებიც საჭიროს გახდიან

მსჯავრდებულთა პასუხისმგებლობის დამძიმებისათვის საქმის დაბრუნების შესახებ

სასამართლოს წინაშე პროკურატურის მხრიდან შუამდგომლობის დაყენებას, ასევე სხვა პირთა

მიმართ გამოძიებისა და სისხლისსამართლებრივი დევნის დაწყებას. გარდა ამისა, საქმეშია

დაზარალებულის უფლებამონაცვლე ი. ე-ის დამატებითი საკასაციო საჩივარიც, რომლითაც

იგი ასევე ითხოვს, რომ საქმე განსახილველად გადაეცეს უზენაესი სასამართლოს დიდ

პალატას. საქმეშია ასევე ი. ე-ის შესაგებელი, რომლითაც ის ითხოვს, არ დაკმაყოფილდეს

ადვოკატ დ. ხ-ას საჩივარი, როგორც უსაფუძვლო.

პროკურორები _ შ. გ-ლი და მ. მ-ლი შესაგებელით ითხოვენ, არ დაკმაყოფილდეს საკასაციო

საჩივრები და გასაჩივრებული განაჩენი დარჩეს უცვლელად იმ მოტივით, რომ

მსჯავრდებულთა მიერ მათთვის ბრალად შერაცხული ქმედებების ჩადენა დადასტურებული

საქმის წინასწარი გამოძიებისას მოპოვებული და სასამართლო სხდომაზე გამოკვლეული

მტკიცებულებებით, რაც აისახა კიდეც სააპელაციო პალატის განაჩენში. ამასთან, სისხლის

სამართლის საპროცესო კოდექსის 540-ე და 566-ე მუხლების შესაბამისად, საკასაციო პალატა არ

არის უფლებამოსილი, მსჯავრდებულთა მდგომარეობის გაუარესების მოტივით გააუქმოს

განაჩენი, გარდა იმ შემთხვევისა, როდესაც ბრალდების მხარემ შეიტანა საჩივარი სწორედ ამ

მოთხოვნით. ასეთი მოთხოვნა კი დაზარალებული მხარის მხრიდან არ ყოფილა.

სამოტივაციო ნაწილი:

პალატამ შეისწავლა საქმის მასალები, გააანალიზა წარმოდგენილი საჩივრების

საფუძვლიანობა და მოტივები და მივიდა დასკვნამდე, რომ დაზარალებულ ლ. ბ-სა და

დაზარალებულის უფლებამონაცვლე ი. ე-ის საჩივრები უნდა დაკმაყოფილდეს ნაწილობრივ

შემდეგ გარემოებათა გამო:

სისხლის სამართლის საპროცესო კოდექსის 562-ე მუხლის „ა“ პუნქტის თანახმად სისხლის

სამართლის საპროცესო კანონის არსებითი დარღვევა საკასაციო წესით განაჩენის გაუქმების

საფუძველია.

სსსკ 563-ე მუხლის პირველი ნაწილის თანახმად, არსებითად ითვლება ამ კოდექსის

მოთხოვნათა ისეთი დარღვევები, რომლებმაც შეზღუდეს პროცესის მონაწილეთა უფლებები,

ხელი შეუშალეს საქმის ყოველმხრივ, სრულ და ობიექტურად განხილვას, გავლენა მოახდინეს

კანონიერი, საფუძვლიანი და სამართლიანი განაჩენის დადგენაზე

საქართველოს სსსკ-ის 69-ე მუხლის `კ” პუნქტის თანახმად – დაზარალებულს უფლება აქვს

საქმის საბრალდებო დასკვნით სასამართლოში გადაგზავნის შემდეგ გაეცნოს საქმის მთელი

მასალის ასლს და ნივთიერ მტკიცებულებებს;

საქართველოს სსსკ-ის მე-15 მუხლის მე-3 და მე-5 ნაწილების თანახმად _ მხარეებს უფლება

აქვთ მონაწილეობა მიიღონ მტკიცებულებათა გამოკვლევაში; სასამართლო მხარეებს უქმნის

საჭირო პირობებს მტკიცებულებათა ყოველმხრივად და სრულად გამოკვლევისათვის.

საქართველოს სსსკ-ის 439-ე მუხლის მე-4 ნაწილის თანახმად _ სასამართლო უზრუნველყოფს

მხარეთა მიერ მტკიცებულებათა გამოკვლევისათვის საჭირო პირობებს.

საქართველოს სსსკ-ის 447-ე მუხლის პირველი ნაწილის თანახმად _ სასამართლო განხილვაში

მონაწილე დაზარალებული სარგებლობს მხარის ყველა უფლებით (მე-15 მუხლი).

როგორც პირველი ინსტანციის სასამართლოში, ასევე სააპელაციო წესით საქმის განხილვისას

დაზარალებულის უფლებამონაცვლე ი. ენუქიძის ადვოკატმა დააყენა შუამდგომლობა

სასამართლოს წინაშე, რათა საქართველოს სისხლის სამართლის საპროცესო კოდექსის (სსსკ)

69-ე მუხლის `კ” პუნქტისა და 485-ე მუხლის მე-2 ნაწილის თანახმად, მისცემოდა

შესაძლებლობა გაცნობოდა საქმეზე დართულ შემდეგ ნივთიერ მტკიცებულებებს:

1. დაზარალებულ ლ.ბუხაიძის ჩვენების ადგილზე შემოწმება – 2 პატარა ზომის ვიდეო-

კასეტა, ერთი `პანასონიკის~ ფირმის, მე-2 “მახელლ”-ის ფირმის, დალუქული ერთ პაკეტად,

09.03.2006წ.

2. მოწმე ბ.ელიაშვილის ჩვენების ადგილზე შემოწმება – ერთი პატარა ვიდეო-კასეტა

“მახელლ”-ის ფირმის, 11.03.2006წ.

3. მოწმე გ.გობეჯიშვილის ჩვენების ადგილზე შემოწმება – 2 პატარა ვიდეო-კასეტა

“მახელლ”-ის ფირმის, დალუქული ერთ პაკეტად, 22.03.2006წ.

4. ლ.ბუხაიძის მიერ გ.ალანიას ამოცნობის ამსახველი ვიდეომასალა – ერთი პატარა ზომის

ვიდეოკასეტა, დალუქული ერთ პაკეტად, 06.03.2006წ.

5. ლ.ბუხაიძის მიერ ა.აფციაურის ამოცნობის ამსახველი ვიდეომასალა – ერთი პატარა

ზომის ვიდეო-კასეტა, დალუქული ერთ პაკეტად, 06.03.2006წ.

6. ლ.ბუხაიძის მიერ მ.ბიბილურიძის ამოცნობის ამსახველი ვიდეომასალა _ ერთი პატარა

ზომის ვიდეო-კასეტა, დალუქული ერთ პაკეტად. 06.03.2006წ.

7. ლ.ბუხაიძის მიერ ა.ღაჭავას ამოცნობის ამსახველი ვიდეომასალა – ერთი პატარა ზომის

ვიდეო-კასეტა, დალუქული ერთ პაკეტად, 06.03.2006წ.

8. ლ.ბუხაიძის მიერ ო.მელნიკოვის ამოცნობის ამსახველი ვიდეომასალა – ერთი პატარა

ზომის ვიდეო-კასეტა, დალუქული ერთ პაკეტად, 08.03.2006წ.

9. დაზარალებულ ლ. ბუხაიძის დამატებითი დაკითხვის ამსახველი ვიდეომასალა – 2

პატარა ზომის ვიდეო-კასეტა `პანასონიკისა” და `სონი”-ს ფირმის, დალუქული ერთ პაკეტად,

06.03.2006წ.

10. დაზარალებულ ლ.ბუხაიძის დამატებითი დაკითხვის ამსახველი ვიდეომასალა – ერთი

ცალი პატარა ზომის ვიდეოკასეტა “მახელლ”-ის ფირმის, დალუქული ერთ პაკეტად,

10.03.2006წ.

11. მოწმე თ.მაისურაძის დამატებითი დაკითხვის ამსახველი ვიდეომასალა, ორი ცალი

დიდი ზომის `ლჯ”-ის ფირმის ვიდეოკასეტა, დალუქული ორ პაკეტად, 13.03.2006წ.

12. ქ.თბილისი, კოჯრის გზატკეცილი, მე-5-6 კილომეტრზე მდებარე საცხოვრებელი

სახლის (პატარკაციშვილის) დაცვის სამსახურიდან 2006 წლის 28 იანვარს ამოღებული

“მედიანცა”-ს ფირმის ერთი ცალი სიდი დისკი, რომელზედაც ჩაწერილია ვიდეოთვალით

გადაღებული მასალა.

13. მოწმე თათია მაისურაძის დამატებითი დაკითხვის ამსახველი ვიდეომასალა – 4 ცალი

სიდი დისკი, დალუქული ერთად, 13.03.2006წ.

14. ს.გირგვლიანის გადაადგილების ამსახველი რუქა – ერთი ცალი 55X55 ფორმატზე

არც პირველი ინსტანციის, არც სააპელაციო წესით საქმის განხილვისას სასამართლომ

სრულიად უსაფუძვლოდ ეს შუამდგომლობა არ დააკმაყოფილა და დაზარალებულს

აღნიშნული მტკიცებულებების გაცნობის შესაძლებლობა არ მიეცა.

აღნიშნულიდან გამომდინარე, დაირღვა დაზარალებულის უფლება გაცნობოდა საქმის

მასალებს და დაზარალებულმა სრულფასოვანი მონაწილეობა ვერ მიიღო ვერც პირველი, ვერც

სააპელაციო ინსტანციის სასამართლოში საქმის განხილვისას,

სისხლის სამართლის საპროცესო კოდექსის 489-ე მუხლის მეორე ნაწილით:

2. თუ სასამართლო კამათში მონაწილეობის უფლების მქონე რომელიმე პირი შუამდგომლობს,

რომ მას მისცენ დრო გამოსვლისათვის მოსამზადებლად, თავმჯდომარე აცხადებს შესვენებას

და აღნიშნავს მის ხანგრძლივობას.

სისხლის სამართლის საპროცესო კოდექსის 76-ე მუხლით

ბრალდებულს უნდა „ჰქონდეს საკმაო დრო და შესაძლებლობა, რათა მოემზადოს

დაცვისათვის.“

სისხლის სამართლის საპროცესო კოდექსის 49-ე მუხლით: „1. სასამართლო (მოსამართლე)

ვალდებულია მხარეებს შეუქმნას თანაბარი შესაძლებლობები თავიანთი უფლებებისა და

კანონიერი ინტერესების დასაცავად ისე, რომ არც ერთ მათგანს არ მიანიჭოს უპირატესობა”

თბილისის საქალაქო სასამართლომ საქმის განხილვა დაიწყო 2006 წ. 27 ივნისს, იმის გამო,

რომ დაზარალებულის უფლებამონაცვლეს ი. ენუქიძეს სსსკ-ის 69-ე მუხლის „კ“ ქვე-

პუნქტის მიხედვით, გამოძიების მიმდინარეობის პერიოდში საქმის მასალებზე ხელი არ

მიუწვდებოდა, ხოლო საქმის სასამართლოსათვის გადაცემის შესახებ 2006 წ. 24 ივნისამდე

ინფორმირებული არ იყო, მან განაცხადა, რომ კიდევ სამი დღე ესაჭიროებოდა სისხლის

სამართლის საქმის ხუთი ტომის გასაცნობად და თავისი პოზიციის მოსამზადებლად.

ამასთან დაკავშირებით, მან აღნიშნა, რომ დაზარალებულისგან განსხვავებით, წინასწარი

გამოძიების განმავლობაში, ბრალდებულებს შეუზღუდავად შეეძლოთ საქმის მასალების

გაცნობა, სსსკ-ის 76§3 მუხლის შესაბამისად.

2006 წ. 27 ივნისს მისი შუამდგომლობა არ დაკმაყოფილდა იმ მოტივით, რომ პირველ

განმცხადებელსა და მის ადვოკატს მიუწვდებოდათ ხელი საქმის მასალებზე როგორც

წინასწარი გამოძიების მიმდინარეობისას, ისე საქმის სასამართლოში გადაგზავნის შემდეგ

და მათ ექნებოდათ საქმის გაცნობის შესაძლებლობა საქმის სასამართლოში განხილვის

დროსაც.

2006 წ. 5 ივლისს, სასამართლო სხდომის თავმჯდომარემ მიიღო გადაწყვეტილება, მიეცა

მხარეებისათვის ერთი საათი საბოლოო განცხადებების გასაკეთებლად. დაზარალებულის

უფლებამონაცვლემ გააპროტესტა და განაცხადა, რომ ერთი კვირა სჭირდებოდა, ვინაიდან

მას არ ჰქონდა საკმარისი დრო საქმის მასალების სათანადოდ შესასწავლად არც იმ

პერიოდში, როდესაც საქმე განსახილველად სასამართლოს გადაეგზავნა და არც

სასამართლოში საქმის განხილვის დროს, რომელიც სულ 9 დღეს გაგრძელდა. მისი

მოთხოვნა არ დაკმაყოფილდა.

გამომდინარე იქედან, რომ საქმეში ადგილი ჰქონდა მხარის უფლებების შესაბამის

შეზღუდვას, რაც სსსკ. 562-563-ე მუხლებით განაჩენის გაუქმების საფუძველია, საკასაციო

პალატა არსებითად აღარ მსჯელობს მხარეთა საკასაციო საჩივრების მოტივებზე. თბილისის

სააპელაციო სასამართლოს სისხლის სამართლის საქმეთა პალატის 2006 წლის 11 დეკემბრის

განაჩენი უნდა გაუქმდეს და საქმე ხელახალი განხილვისთვის უნდა გაეგზავნოს იმავე

სასამართლოს სხვა შემადგენლობას, რომელმაც უნდა გაითვალისწინოს განჩინებაში

მითითებული გარემოება და მხარეები უზრუნველყოს საქმის მასალების გაცნობის უფლებით.

ს ა რ ე ზ ო ლ უ ც ი ო ნ ა წ ი ლ ი:

საკასაციო პალატამ, იხელმძღვანელა რა საქართველოს სსსკ-ის 561-ე მუხლის პირველი

ნაწილის “ბ” ქვეპუნქტითა და 568-ე მუხლით,

დ ა ა დ გ ი ნ ა:

მსჯავრდებულების _ გ. ა-ას, ა. ა-ის, ა. ღ-სა და მ. ბ-ის ინტერესების დამცველის, ადვოკატ დ.

ხ-ას საკასაციო საჩივარი არ დაკმაყოფილდეს, ხოლო დაზარალებულ ლ. ბ-სა და

დაზარალებულის უფლებამონაცვლე ი. ე-ის საკასაციო საჩივრები დაკმაყოფილდეს.

თბილისის სააპელაციო სასამართლოს სისხლის სამართლის საქმეთა პალატის 2006 წლის 11

დეკემბრის განაჩენი გაუქმდეს და საქმე ახალი სასამართლო განხილვისთვის გადაეგზავნოს

თბილისის სააპელაციო სასამართლოს.

საკასაციო პალატის განჩინება საბოლოო და არ გასაჩივრდება.

4.2. საქმის დაბრუნება საქმის გარემოებების სრული, ყოველმხრივი და ობიექტური

გამოკვლევის მიზნით

გადაწყვეტილება/განჩინება

177აპ ქ. თბილისი

27 ივლისი, 2007 წელი

საქართველოს უზენაესი სასამართლოს სისხლის სამართლის საქმეთა პალატამ შემდეგი

შემადგენლობით:

ი. ტყეშელაშვილი (თავმჯდომარე), ზ. მეიშვილი, ლ. მურუსიძე.

ზეპირი მოსმენის გარეშე განიხილა მსჯავრდებულების _ გ. ა-ას, ა. ა-ის, ა. ღ-სა და მ. ბ-ის

ინტერესების დამცველის, ადვოკატ დ. ხ-ას, დაზარალებულ ლ. ბ-სა და დაზარალებულის

უფლებამონაცვლე ი. ე-ის საკასაციო საჩივრები თბილისის სააპელაციო სასამართლოს

სისხლის სამართლის საქმეთა პალატის 2006 წლის 11 დეკემბრის განაჩენზე.

აღწერილობითი ნაწილი:

თბილისის საქალაქო სასამართლოს სისხლის სამართლის საქმეთა კოლეგიის 2006 წლის 6

ივლისის განაჩენით:

1. გ. ზ-ის ძე ა-ია, ცნობილ იქნა დამნაშავედ და მიესაჯა: საქართველოს 2006 წლის 31

მაისამდე მოქმედი სისხლის სამართლის კოდექსის რედაქციის 143-ე მუხლის მე-2 ნაწილის ,,ა",

,,გ" და ,,თ" ქვეპუნქტებით _ 7 წლით, 187-ე მუხლის 1-ლი ნაწილით _ 1 წლით, 333-ე მუხლის 1-

ლი ნაწილით _ 1 წლით, სისხლის სამართლის კოდექსის ამჟამად მოქმედი რედაქციის 117-ე

მუხლის მე-6 ნაწილით _ 6 წლით თავისუფლების აღკვეთა. სასჯელთა ნაწილობრივი შეკრების

წესის გამოყენებით გ. ა-ას საბოლოოდ განესაზღვრა 8 წლით თავისუფლების აღკვეთა;

2. ა. დ-ის ძე ა-რი ცნობილ იქნა დამნაშავედ და მიესაჯა: საქართველოს 2006 წლის 31

მაისამდე მოქმედი სისხლის სამართლის კოდექსის რედაქციის 143-ე მუხლის მე-2 ნაწილის ,,ა",

,,გ" და ,,თ" ქვეპუნქტებით _ 6 წლით, 187-ე მუხლის 1-ლი ნაწილით _ 1 წლით, სისხლის

სამართლის კოდექსის ამჟამად მოქმედი რედაქციის 117-ე მუხლის მე-6 ნაწილით _ 6 წლით

თავისუფლების აღკვეთა. სასჯელთა ნაწილობრივი შეკრების წესის გამოყენებით ა. ა-რს

საბოლოოდ განესაზღვრა 7 წლით თავისუფლების აღკვეთა;

3. მ. ჯ-ის ძე ბ-ძე, ცნობილ იქნა დამნაშავედ და მიესაჯა: საქართველოს 2006 წლის 31

მაისამდე მოქმედი სისხლის სამართლის კოდექსის რედაქციის 143-ე მუხლის მე-2 ნაწილის ,,ა",

,,გ" და ,,თ" ქვეპუნქტებით _ 6 წლით, 187-ე მუხლის 1-ლი ნაწილით _ 1 წლით, სისხლის

სამართლის კოდექსის ამჟამად მოქმედი რედაქციის 117-ე მუხლის მე-6 ნაწილით _ 6 წლით

თავისუფლების აღკვეთა. სასჯელთა ნაწილობრივი შეკრების წესის გამოყენებით მ. ბ-ეს

საბოლოოდ განესაზღვრა 7 წლით თავისუფლების აღკვეთა;

4. ა. ო-ის ძე ღ-ვა, ცნობილ იქნა დამნაშავედ და მიესაჯა: საქართველოს 2006 წლის 31

მაისამდე მოქმედი სისხლის სამართლის კოდექსის რედაქციის 143-ე მუხლის მე-2 ნაწილის ,,ა",

,,გ" და ,,თ" ქვეპუნქტებით _ 6 წლით, 187-ე მუხლის 1-ლი ნაწილით _ 1 წლით, სისხლის

სამართლის კოდექსის ამჟამად მოქმედი რედაქციის 117-ე მუხლის მე-6 ნაწილით _ 6 წლით

თავისუფლების აღკვეთა. სასჯელთა ნაწილობრივი შეკრების წესის გამოყენებით ა. ღ-ას

საბოლოოდ განესაზღვრა 7 წლით თავისუფლების აღკვეთა.

ა. ა-ას, ა. ა-რს, მ. ბ-სა და ა. ღ-ას სასჯელის მოხდის ვადა აეთვალათ 2006 წლის 6 მარტიდან.

განაჩენის მიხედვით, გ. ა-ამ, ა. ა-მა, ა. ღ-ამ და მ. ბ-ემ ჩაიდინეს თავისუფლების უკანონო

აღკვეთა, წინასწარი შეთანხმებით ჯგუფურად, ორი პირის მიმართ, სიცოცხლისა და

ჯანმრთელობისათვის საშიში ძალადობით და ასეთი ძალადობის მუქარით; მათვე ჩაიდინეს

ჯანმრთელობის განზრახ მძიმე დაზიანება, რამაც გამოიწვია სიცოცხლის მოსპობა, ასევე _

სხვისი ნივთის განადგურება, რამაც მნიშვნელოვანი ზიანი გამოიწვია. გარდა ამისა, გ. ა-ამ

ჩაიდინა მოხელის მიერ სამსახურებრივი უფლებამოსილების გადამეტება, რამაც

სახელმწიფოს კანონიერი ინტერესის არსებითი დარღვევა გამოიწვია.

ყოველივე კონკრეტულად გამოიხატა შემდეგში:

გ. ა-ია 2004 წლის 28 ივნისიდან მუშაობდა საქართველოს შინაგან საქმეთა სამინიტროს

კონსტიტუციური უსაფრთხოების დეპარტამენტის სამმართველოს უფროსად და ,,საჯარო

სამსახურის შესახებ" საქართველოს კანონის მე-6 მუხლის შესაბამისად, იყო მოხელე. გ. ა-ამ,

გადაამეტა რა თავის სამსახურებრივ უფლებამოსილებას, 2006 წლის 28 იანვარს, დაახლოებით

02 საათზე უნებართვოდ ახსნა ლუქი სისხლის სამართლის საქმეზე ნივთმტკიცებად

ამოღებულ და მისთვის შესანახად მიბარებულ ,,მერსედეს მლ"-ის მარკის ვერცხლისფერ

ავტომანქანას. იმის გათვალისწინებით, რომ ღამით თბილისის ქუჩები დაფარული იყო

თოვლით, გ. ა-ამ მისდამი დაქვემდებარებული სამმართველოს თანამშრომლებს _ ა. ა-სა და ა.

ღ-ას დაავალა, დაემაგრებინათ ავტომანქანაზე სანომრე ნიშნები _ ¹---, რათა ამ ავტომანქანით

იგი მიეყვანათ სახლამდე. სახლში მისვლამდე გ. ა-ამ გადაწყვიტა, აღნიშნული ავტომანქანით,

მითითებულ პირებთან ერთად გაევლო ---ის ქუჩაზე მდებარე ,,---ში", შსს-ს თანამშრომელ ვ. ს-

ის დაბადების დღის აღსანიშნავ წვეულებაზე, საიდანაც მალევე აპირებდა წამოსვლას.

ავტომანქანა გააჩერეს ,,---ის" მიმდებარედ, ---ის ქუჩაზე, სადაც გ. ა-ია შეხვდა მისთვის უცნობ,

ნასვამ ა. გ-ნს. ეს უკანასკნელი უცენზურო სიტყვებით იხსენიებდა შინაგან საქმეთა

სამინისტროს ბარში მყოფ თანამშრომლებს და გ. ა-ამ მას შენიშვნა მისცა, რაც ა. გ-მა იუკადრისა,

მასაც მიაყენა სიტყვიერი შეურაცხყოფა და თავის თანმხლებ მეგობარ ლ. ბ-სთან ერთად გზა

განაგრძო. ამით განაწყენებულმა გ. ა-ამ განიზრახა, ა. გ-სა და ლ. ბ-სათვის უკანონოდ აღეკვეთა

თავისუფლება, რისთვისაც დაბრუნდა ავტომანქანაში მყოფ ა. ღ-სა და ა. ა-თან, გაანდო თავისი

განზრახვა და დაითანხმა, რათა დახმარებოდნენ მის განხორციელებაში. ამავდროულად, გ. ა-

ია მობილური ტელეფონით დაუკავშირდა კონსტიტუციური უსაფრთხოების დეპარტამენტის

განყოფილების ---ს მ. ბ-ეს და მასაც სთხოვა დახმარება. ამის შემდეგ გ. ა-ია, ა. ღ-ვა და ა. ა-რი,

ზემოაღნიშნული ავტომანქანით გაჰყვნენ ---ის ქუჩაზე ფეხით მიმავალ ა. გ-ნს და ლ. ბ-ეს,

სიცოცხლისა და ჯანმრთელობისათვის საშიში ძალადობით და ასეთი ძალადობის მუქარით

ჩასვეს ისინი ავტომანქანაში და მათი ნების საწინააღმდეგოდ წაიყვანეს ქალაქგარეთ, ---ის

მიმართულებით. გზად მსვლელობისას გ. ა-ამ და მისმა თანამზრახველებმა განიზრახეს

უკანონოდ თავისუფლება აღკვეთილი ა. გ-სა და ლ. ბ-ის ჯანმრთელობის დაზიანება,

რისთვისაც, გააჩერეს რა ავტომანქანა ---ის მიმდებარე ტერიტორიაზე არსებულ

სასაფლაოსთან, გადმოიყვანეს ისინი ავტომანქანიდან და სხეულის სხვადასხვა არეში მიაყენეს

ფიზიკური შეურაცხყოფა. ამ დროს მათ შეუერთდა მ. ბ-ეც და ცემა დაუწყო ა. გ-სა და ლ. ბ-ეს.

ამ უკანასკნელებს ძალადობის შედეგად მიაყენეს ჯანმრთელობის სხვადასხვა სახის

დაზიანებები. ცემის შემდეგ ა. გ-სა და ლ. ბ-ეს თავდამსხმელებმა გახადეს ტანსაცმელი,

რომელთან ერთად დაუფლნენ ასევე მათ კუთვნილ მობილური ტელეფონის აპარატებს და

შემდგომ გაანადგურეს. ცემის დროს ა. გ-მა მოახერხა გაქცევა, ხოლო შემთხვევის ადგილზე

ტანსაცმლის გარეშე დატოვებულმა ლ. ბ-ემ შეძლო უახლოეს ბენზინგასამართ სადგურამდე

მიღწევა, საიდანაც მომხდარის შესახებ შეატყობინა პოლიციას. იმავე დღეს, დაახლოებით 15

საათზე ა. გ-ის გვამი აღმოაჩინეს ოქროყანის სასაფლაოს მიმდებარე ტერიტორიაზე.

განაჩენი სააპელაციო წესით გაასაჩივრეს სახელმწიფო ბრალმდებელებმა _ შ. გ-მა და მ. მ-მა

და მსჯავრდებულების _ გ. ა-ას, ა. ა-ის, ა. ღ-ას და მ. ბ-ეს ინტერესების დამცველმა ადვოკატებმა

_ დ. ხ-ამ და დ. ა-ემ.

პროკურორებმა მოითხოვეს მსჯავრდებულთათვის დანიშნული სასჯელების გამკაცრება,

კერძოდ, გ. ა-სათვის 9 წლით, ხოლო ა. ა-ის, მ. ბ-სა და ა. ღ-სათვის _ 8-8 წლით თავისუფლების

აღკვეთის განსაზღვრა.

ადვოკატებმა _ დ. ხ-ამ და დ. ა-ემ საჩივრით მოითხოვეს პირველი ინსტანციის სასამართლოს

განაჩენის გაუქმება და თავინათი დაცვის ქვეშ მყოფების გამართლება.

თბილისის სააპელაციო სასამართლოს სისხლის სამართლის საქმეთა პალატის 2006 წლის 11

დეკემბრის განაჩენით საჩივრები არ დაკმაყოფილდა და პირველი ინსტანციის სასამართლოს

განაჩენი დარჩა უცვლელად.

მსჯავრდებულების _ გ. ა-ას, ა. ა-ის, ა. ღ-ას და მ. ბ-ის ინტერესების დამცველი, ადვოკატი დ. ხ-

ია საკასაციო საჩივრით ითხოვს თბილისის სააპელაციო სასამართლოს 2006 წლის 11

დეკემბრის განაჩენის გაუქმებასა და თავისი დაცვის ქვეშ მყოფების მიმართ საქმის შეწყვეტას

შემდეგი მოტივებით:

სააპელაციო სასამართლოს არ უნდა შეეცვალა და, შესაბამისად, უნდა გაეზიარებინა პირველი

ინსტანციის სასამართლოს დასკვნა იმის შესახებ, რომ დაზარალებულ ლ. ბ-ის ყველა ჩვენება

არასარწმუნოა, რის გამოც მისი არც ერთი ჩვენება არ უნდა გაეზიარებინა;

საქმის მასალებით არ დასტურდება, რომ გ. ა-ამ, ა. აფციაურმა და ა. ღ-ამ ა. გ-ნი და ლ. ბ-ძე

ავტომანქანაში ჩასვეს სიცოცხლისა და ჯანმრთელობისათვის საშიში ძალადობით და ასეთის

მუქარით. მით უფრო, ამაში მონაწილეობა არ მიუღია მ. ბ-ეს, რომელიც ოქროყანაში

მოგვიანებით მივიდა. ამიტომ მსჯავრდებულებს არ ჩაუდენიათ სსკ-ის 143-ე მუხლით

გათვალისწინებული ქმედება;

მსჯავრდებულებს არ ჩაუდენიათ დაზარალებულების ჯანმრთელობის განზრახ მძიმე

დაზიანება, ვინაიდან თვით ლ. ბ-ძე აცხადებს, რომ მას მსჯავრდებულების ხელში დანა, ან სხვა

რაიმე საგანი არ შეუნიშნავს;

სასამართლომ კანონის დარღვევით გადააკვალიფიცირა მსჯავრდებულთა ქმედება სსკ-ის 119-

ე მუხლიდან ამჟამად მოქმედი 117-ე მუხლის მე-6 ნაწილზე, ნაცვლად მე-2 ნაწილისა, ვინაიდან

მე-6 ნაწილი ითვალისწინებს დანაშაულის ჯგუფურად ჩადენას, რაც ადრე მოქმედი სსკ-ის

რედაქციის 119-ე მუხლის მაკვალიფიცირებელ გარემოებას არ წარმოადგენდა. ამრიგად,

სასამართლომ მსჯავრდებულებს დაუმძიმა ბრალდება. სააპელაციო სასამართლო

უსაფუძვლოდ ვარაუდობს, რომ ექსპერტიზის დასკვნაში მითითებული დაზიანებები

მხოლოდ ბრალდებულებს უნდა მიეყენებინათ, და ისიც _ ერთიანი განზრახვით;

ოქროყანის სასაფლაოზე განვითარებული ჩხუბის შედეგად, ტანსაცმლის ტანიდან შემოხევა არ

შეიძლება განვიხილოთ, როგორც სხვისი ნივთის განზრახ დაზიანება ან განადგურება.

სასამართლო ვერ აბათილებს მსჯავრდებულების ჩვენებას იმის შესახებ, რომ ა. გ-ნს და ლ. ბ-ეს

ტანსაცმელი ჩხუბისას შემოეხათ, ხოლო მათი მობილური ტელეფონების შესახებ არაფერი

იციან. ამიტომ საქმე უნდა შეწყდეს სსკ-ის 187-ე მუხლის 1-ლი ნაწილით გათვალისწინებული

ბრალდების ეპიზოდშიც.

დაზარალებული ლ. ბ-ძე საკასაციო საჩივრით ითხოვს, რომ სააპელაციო სასამართლოს

განაჩენი გაუქმდეს და საქმე ახალი სასამართლო განხილვისათვის დაბრუნდეს ქვემდგომი

ინსტანციის სასამართლოს იმ მოტივით, რომ პროკურატურისა და სასამართლოს მიერ არ

შეფასდა ალტერნატიული სასამართლო-სამედიცინო ექსპერტიზის დასკვნა, რომლითაც მისი

დაზიანების ხარისხი განსაზღვრულია არა როგორც მსუბუქი, არამედ, როგორც ნაკლებად

მძიმე. მსჯავრდებულებს ამის გამო უნდა დაუმძიმდეთ პასუხისმგებლობა.

დაზარალებულის უფლებამონაცვლე ი. ე-ძე საკასაციო საჩივრით ითხოვს, გაუქმდეს

სააპელაციო სასამართლოს განაჩენი და საქმე, სათანადო მითითებებით, დაუბრუნდეს

ქვემდგომი ინსტანციის სასამართლოს ახალი განხილვისათვის. ასევე _ გაუქმდეს სააპელაციო

სასამართლოს დადგენილებები დაზარალებული მხარის შუამდგომლობების

დაკმაყოფილებაზე უარის თქმის შესახებ შემდეგი მოტივებით:

დაზარალებულის უფლებამონაცვლის ადვოკატები არ იყვნენ უზრუნველყოფილნი საქმის

ყველა მასალის გაცნობის უფლებით. მიუხედავად არაერთი მოთხოვნისა, მათ არ გააცნეს

ვიდეომასალები, მათ შორის _ ---ის გზატკეცილზე ავტომანქანების მოძრაობის ამსახველი;

სააპელაციო სასამართლოში დამატებით არ დაიკითხნენ მოწმეები; საქმეს არ დაერთო

მობილური კავშირგაბმულობის დეტალური ანგარიშები; სასამართლომ არასწორი

ინტერპრეტაცია მისცა სსსკ-ის 450-ე მუხლის მოთხოვნას იმის შესახებ, რომ საქმის

სასამართლო განხილვა ტარდება განსასჯელის მიმართ მხოლოდ იმ ბრალდების ფარგლებში,

რომლებითაც განსასჯელი სამართალში მისცეს. სასამართლომ არ დაიცვა სსსკ-ის მე-18

მუხლის და 437-ე მუხლის მე-2 ნაწილის მოთხოვნა, რომელთა შესაბამისად, საქმის

გარემოებათა გამოკვლევა უნდა მოხდეს ყოველმხრივ, სრულად და ობიექტურად;

სასამართლოს რომ ეს მოთხოვნა დაეცვა, რეალური იყო შესაძლებლობა, რომ აღმოჩენილიყო

გარემოებები, რაც წარმოშობდა განსასჯელების მიმართ უფრო მძიმე ბრალდების წარდგენის,

ანდა მოცემულ საქმეზე დანაშაულის ჩადენაში კიდევ სხვა პირთა (სავარაუდოდ, კაფე „---ში“

სუფრასთან მყოფთა) მიმართ გამოძიებისა და სისხლისსამართლებრივი დევნის დაწყების

საჭიროებას; სააპელაციო სასამართლომ კანონის დარღვევით უარყო შუამდგომლობები

მოწმეთა დამატებით დაკითხვაზე, რითაც შეიზღუდა საქმის გარემოებათა ყოველმხრივი,

სრული და ობიექტური გამოკვლევის შესაძლებლობა და რამაც საბოლოოდ გავლენა მოახდინა

კანონიერი და საფუძვლიანი განაჩენის დადგენაზე; სასამართლომ უკანონოდ უარყო

შუამდგომლობები მოსამართლისა და პროკურორის აცილების შესახებ, ვინაიდან, არ

დააკმაყოფილა რა ისინი, გამოიჩინა მიკერძოება და სურვილი იმისა, რომ დაემალათ სხვა

დამნაშავეებიც; კასატორის განცხადებით, საკასაციო ინსტანციის სასამართლო

უფლებამოსილია, საქმე ახალი სასამართლო განხილვისათვის დაუბრუნოს ქვემდგომი

ინსტანციის სასამართლოს, ამიტომ იგი ასაჩივრებს სააპელაციო სასამართლოს განაჩენს იმ

იმედით, რომ მოცემულ საქმეზე ხელახალი სასამართლო გამოძიება ჩატარდეს ყოველმხრივ,

სრულად და ობიექტურად, რათა გამოვლინდეს ის გარემოებები, რომლებიც საჭიროს გახდიან

მსჯავრდებულთა პასუხისმგებლობის დამძიმებისათვის საქმის დაბრუნების შესახებ

სასამართლოს წინაშე პროკურატურის მხრიდან შუამდგომლობის დაყენებას, ასევე სხვა პირთა

მიმართ გამოძიებისა და სისხლისსამართლებრივი დევნის დაწყებას. გარდა ამისა, საქმეშია

დაზარალებულის უფლებამონაცვლე ი. ე-ის დამატებითი საკასაციო საჩივარიც, რომლითაც

იგი ასევე ითხოვს, რომ საქმე განსახილველად გადაეცეს უზენაესი სასამართლოს დიდ

პალატას. საქმეშია ასევე ი. ე-ის შესაგებელი, რომლითაც ის ითხოვს, არ დაკმაყოფილდეს

ადვოკატ დ. ხ-ას საჩივარი, როგორც უსაფუძვლო.

პროკურორები _ შ. გ-ლი და მ. მ-ლი შესაგებელით ითხოვენ, არ დაკმაყოფილდეს საკასაციო

საჩივრები და გასაჩივრებული განაჩენი დარჩეს უცვლელად იმ მოტივით, რომ

მსჯავრდებულთა მიერ მათთვის ბრალად შერაცხული ქმედებების ჩადენა დადასტურებული

საქმის წინასწარი გამოძიებისას მოპოვებული და სასამართლო სხდომაზე გამოკვლეული

მტკიცებულებებით, რაც აისახა კიდეც სააპელაციო პალატის განაჩენში. ამასთან, სისხლის

სამართლის საპროცესო კოდექსის 540-ე და 566-ე მუხლების შესაბამისად, საკასაციო პალატა არ

არის უფლებამოსილი, მსჯავრდებულთა მდგომარეობის გაუარესების მოტივით გააუქმოს

განაჩენი, გარდა იმ შემთხვევისა, როდესაც ბრალდების მხარემ შეიტანა საჩივარი სწორედ ამ

მოთხოვნით. ასეთი მოთხოვნა კი დაზარალებული მხარის მხრიდან არ ყოფილა.

სამოტივაციო ნაწილი:

პალატამ შეისწავლა საქმის მასალები, გააანალიზა წარმოდგენილი საჩივრების

საფუძვლიანობა და მოტივები და მივიდა დასკვნამდე, რომ მსჯავრდებულების _ გ. ა-ას, ა. ა-

ის, ა. ღ-ას და მ. ბ-ის ინტერესების დამცველი, ადვოკატი დ. ხ-იას საჩივარი, ასევე

დაზარალებულ ლ. ბ-სა და დაზარალებულის უფლებამონაცვლე ი. ე-ის საჩივრები უნდა

დაკმაყოფილდეს ნაწილობრივ შემდეგ გარემოებათა გამო:

სისხლის სამართლის საპროცესო კოდექსი მე-18 მუხლის თანახმად გამომძიებელი,

პროკურორი, მოსამართლე და სასამართლო ვალდებულნი არიან უტყუარად დაადგინონ,

მოხდა თუ არა დანაშაული, ვინ ჩაიდინა იგი, და გაარკვიონ მტკიცების საგნის ყველა სხვა

გარემოება სისხლის სამართლის საქმესთან დაკავშირებით.

ამავე მუხლის მეორე ნაწილის თანახმად: საქმის გარემოებათა გამოკვლევა უნდა იყოს

ყოველმხრივი, ობიექტური და სრული. ერთნაირი გულმოდგინებით უნდა გაირკვეს

ეჭვმიტანილისა და ბრალდებულის როგორც მამხილებელი, ისე გამამართლებელი, აგრეთვე

მათი პასუხისმგებლობის დამამძიმებელი და შემამსუბუქებელი გარემოებანი.

როგორც წინასწარი გამოძიება, ასევე სასამართლო გამოძიება ჩატარებულია ზერელედ. არ

არის აღმოფხვრილი მტკიცებულებებს შორის წინააღმდეგობები. არ არის დადგენილი მთელი

რიგი გარემოებები, რომელთა დადგენას აქვს მნიშვნელობა როგორც დანაშაულებრივი

ფაქტების დადგენის, ასევე ქმედების კვალიფიკაციისა და სასჯელის ზომის

განსაზღვრისათვის. კერძოდ არ არის დადგენილი ისეთი გარემოებები, როგორიცაა

დანაშაულის მოტივი, ა. გირგვლიანისთვის მიყენებული ჭრილობების წყარო, თითოეული

მსჯავრდებულის როლი მართლწინააღმდეგო ქმედების განხორციელებაში, დანაშაულის

შედეგად მიყენებული ქონებრივი ზიანი და საქმისათვის მნიშვნელოვანი სხვა გარემოებები.

გამოძიების დროს ამოღებული სატელეფონო ზარების ქრონოლოგია სრულად აბათილებს

შარდენ ბართან მ. ბიბილურიძის გამოძახების იმ ვერსიას, რომელიც დადგენილია

სასამართლო განაჩენით.

დანაშაულის მოტივის დადგენას მნიშვნელობა აქვს არა მხოლოდ ქმედების კვალიფიკაციის,

ასევე სისხლის სამართლებრივი პასუხისმგებლობის და სასჯელის დანიშვნის

თვალსაზრისით. საკასაციო პალატა მიიჩნევს რომ სრულად დაუსაბუთებელია განაჩენით

დადგენილი ვერსია, თითქოს გ. ალანიამ და სხვა მსჯავრდებულებმა დანაშაული ჩაიდინეს

საკუთარი ინიციატივით, შარდენ ბარში ა. გირგვლიანსა და გ. ალანიას შელაპარაკების გამო,

რაც თავის მხრივ გამოწვეული იყო ა. გირგვლიანის მიერ გ. დონაძისა და სუფრის წევრების

მისამართით შეგინებით.

ერთის მხრივ ლ. ბუხაიძე თავის ჩვენებებში ყველგან მიუთითებს, რომ არ შესწრებია რაიმე

ინციდენტს კაფის გასასვლელში, ხოლო ლ. ბუხაიძის და ა. გირგვლიანის ცალ ცალკე გასვლა

კაფედან არ დგინდება მოწმეთა ჩვენებებით. მეორეს მხრივ, გაუგებარია როგორ შეიძლებოდა

გ. ალანიას თავის ხელქვეითებთან ერთად გაეტაცებინა ა. გირგვლიანი შარდენ ბარის სუფრის

წევრების შეურახყოფის გამო, ისე რომ სუფრის წევრებთან არ გაერკვია ამ შეურაცხყოფის

მიზეზი. საქმის მასალებით სუფრის წევრებს ჰქონდათ სატელეფონო კავშირი

გამტაცებლებთან. საქმის მასალებით დადგენილია რომ დანაშაულის ჩადენის დროს ან მის

ჩადენამდე რამდენიმე წუთით ადრე გ. ალანიას 10 ჯერ ჰქონდა სატელეფონო კომუნიკაცია

სუფრის წევრებთან. კერძოდ 6 ჯერ ა. ახალაიასთან და 4 ჯერ გ. დონაძესთან.გ. ალანიასა და ა.

დონაძეს შორის სატელეფონო კომუნიკაცია შედგა 4-ჯერ, ხოლო გ. ახალიასა და გ. ალანიას

შორის 6 ჯერ (იხ. ტ. 1. ს.ფ. 339-340) გ. ალანიამ აღნიშნული იმით ახსნა, რომ ოქროყანიდან

დაბრუნებისას მას დაურეკა გ. დონაძემ და ჰკითხა აპირებდა თუ არა ის წვეულებაზე მისვლას,

თუმცა გ. დონაძე თავის ჩვენებაში მიუთითებს, რომ მისთვის უცნობი იყო გ. ალანიას

სუფრაზე მიწვევის თაობაზე და მას გ. ალანიასთვის არ დაურეკია. ეს ის პერიოდია, როდესაც

გირგვლიანი და მისი მეგობარი უკანონოდ თვისუფლებააღკვეთილი არიან ან უკვე

მიმდინარეობს მათზე ფიზიკური ძალადობა ოქროყანის სასაფლაოზე. შესაბამისად,

ხელახალი საქმის განხილვისა და სასამართლო გამოძიების დროს სააპელაციო სასამართლომ

უნდა გაარკვიოს რატომ ურეკავდა გ. ალანია სუფრის წევრებს ასეთი მაღალი ინტენსივობით

იმ დანაშაულის ჩადენის დროს და ხომ არ იყო დანაშაულის ჩადენის მოტივი სუფრის

წევრისგან მიღებული ბრძანება, რომელსაც გ. ალანია სამსახურებრივად ექვემდებარებოდა.

საქმეში არსებულ მტკიცებულებებს ეწინააღმდეგება განაჩენით დადგენილი ვერსია, თითქოს

გ. ალანიამ მ. ბიბილურიძე ტელეფონით დასახმარებლად გამოიძახა შარდენ ბარის

გასასვლელში მომხდარი დაპირისპირების გამო.

როგორც სატელეფონო ზარებით, ასევე მოწმეთა ჩვენებებით მოვლენათა ქრონოლოგია

სრულად განსხვავებულია, კერძოდ, გ. ალანიამ მ. ბიბილურიძეს დაურეკა 1:30 წუთზე, ხოლო

გირვგლიანი და ბუხაიძე შარდენ ბარიდან გავიდნენ და გ. ალანია შარდენ ბართან მივიდა 1:53

- 2:05 მონაკვეთში49. შესაბამისად, გაუგებარია როგორ გამოიძახებდა გ. ალანია მ.

ბიბილურიძეს იმ კონფლიქტში დასახმარებლად, რომელიც ჯერ არ მომხდარა.

დანაშაულის მოტივის გასარკვევად ასევე მნიშვნელოვანია ა. გირგვლიანის და ლ. ბუხაიძის

გატაცებისას ავტომანქანაში მიმდინარე საუბრის შინაარსის გარკვევა. გ. ალანიას ჩვენებით მათ

ლ. ბუხაიძის და ა. გირგვლიანის ავტომანქანაში ჩასხდომის შემდეგ მათ ორჯერ დაარტყეს წრე

თბილისის მთავარ მოედანს, ვიდრე გ.ა.-ია ცდილობდა გაერკვია, რატომ აგინებდა ს.

გირგვლიანი გ.დ.-ძეს. ამის შემდეგ, მათ მანქანა გააჩერეს და ს. გირგვლიანსა და მის მეგობარს

უთხრეს, გადასულიყვნენ, მაგრამ მათ უარი განაცხადეს, ვინაიდან ამბობდნენ, რომ ეს

სალაპარაკო ადგილი არ იყო და სხვაგან უნდა წასულიყვნენ. ლ. ბუხაიძე არსად ჩვენებაში არ

მიუთითებს, რომ მათ შორის რაიმე ასეთ საუბარს ადგილი ჰქონდა. უფრო მეტიც, გამოძიების

მიმდინარეობისას პირველი თვის განმავლობაში ლ. ბუხაიძისთვის უცნობი იყო თუ რისთვის

მოიტაცეს და სცემეს ბრალდებულები ოქროყანაში. დანაშაულის მოტივის გაურკვევლობის

გამო საწყის ეტაპზე საქმის გამოძიება სხვადასხვა მიმართულებით წარიმართა.

დაუდგენელია ა. გირგვლიანის სხეულზე არსებული ჭრილობების წარმოშობის წყარო.

სასამართლო ექსპერტიზის ეროვნული ბიუროს მიერ 2006 წ. 28 იანვარს ჩატარებული გვამის

გაკვეთის მიხედვით, მსხვერპლს ყელზე მჩხვლეტავ/მჭრელი საგნით მიყენებული 12

სხვადასხვა ზომის ჭრილობა, ხოლო ერთი დაზიანება მარცხენა მხარზე აღენიშნებოდა. ყელზე

მიყენებული სამი ჭრილობა საკმარისად ღრმა იყო იმისათვის, რომ კუნთების დაზიანება

გამოეწვია. ერთ-ერთი მათგანი 0.5 სმ დიამეტრის იყო და ხახამდე აღწევდა. სახელმწიფო

ექსპერტის თქმით, რომელმაც ყელიდან აღებული კანის ნიმუში შეამოწმა, ჭრილობები

მჭრელი, წვეტიანი და ტარიანი საგნით, სავარაუდოდ, დანით იყო მიყენებული. მარცხენა

მხარზე, მარცხენა წინამხარზე, მარჯვენა მხარზე, თითებზე, მუცელზე, ორივე მუხლზე და

წვივებზე, თეძოებზე, შუბლზე, ცხვირზე და თვალების ირგვლივ, ასევე აღმოჩენილ იქნა

მრავალრიცხოვანი, 4-15 სმ სიგრძის ჭრილობები. მსჯავრდებულთა ჩვენებით მათ რაიმე

მჩხვლეტავი საგანი არ გამოუყენებიათ და ა. გირგვლიანმა დაზიანებები სავარაუდოდ

გაქცევისას მიიღო.

პალატა შეშფოთებულია იმ ფაქტით, რომ როგორც საბრალდებო დასკვნის, ასევე განაჩენის

თანახმად ა. გირგვლიანმა სხეულის დაზიანებები ადამიანური ზემოქმედების შედეგად მიიღო

(სწორედ ამას გულისხმობს ქმედების კვალიფიკაცია სსკ. 117-ე მუხლით), თუმცა არც

49

იხ. დეტალური სატელეფონო ზარების ამონაწერები მათი ლოკაციის მითითებით (ტ.1 ს.ფ.191)

(ტ. 4. ს.ფ. 279-280), ლ. ბუხაიძის ჩვენება (ტ. 1. ს.ფ. 62), მოწმე ტატო თომაშვილის ჩვენება (ტ.

1. გვ. 184)

გამოძიებამ, არც სასამართლომ იმსჯელეს ბრალდებულთა ქმედებაში სსკ. 109-ე მუხლით

გათვალისწინებული დანაშაულის ნიშნების არსებობის ჭრილობების ლოკაცია და სიღრმე

იძლევა საკმაოდ მაღალი ვარაუდით იმის შესაძლებლობას რომ მის მიმყენებელს ფატალურ

შედეგთან პირდაპირი განზრახვა ან ევენტუალური განზრახვა აკავშირებდა, თუმცა

სამწუხაროდ, საკასაციო პალატა მოკლებულია შესაძლებლობას ამ მოტივით დააბრუნოს საქმე

სააპელაციო განხილვაში.

არ არის დადგენილი მსჯავრდებულების ა. ღაჭავას და ა. აფციაურის როლები

დანაშაულებრივ ქმედებაში, კერძოდ, წინააღმდეგობრივია მოწმეთა ჩვენებები იმასთან

დაკავშირებით თუ ვინ მართავდა ავტომანქანას ა. გირგვლიანის და ლ. ბუხაიძის გატაცებისას.

აღნიშნულს მნიშვნელობა აქვს შემდგომ ოქროყანაში ჩადენილი დანაშაულის ეპიზოდში

მსჯავრდებულთა როლის გასარკვევად. როგორც ლ. ბუხაიძე თავის შემდგომ ჩვენებებში

მიუთითებს, გირგვლიანს თავზე ადგა „უკანა სავარძელზე მყოფი“ გამტაცებელი, ხოლო

მძღოლი და მის გვერდით მყოფი პირი უშუალოდ მას ცემდნენ და გირგვლიანის ცემაში

მონაწილეობა არ მიუღიათ. 2006 წლის 6 მარტს ჩატარებული ამოცნობით ლ. ბუხაიძემ

სავარაუდოდ ამოიცნო ა. ღაჭავა, რომელიც იჯდა ავტომანქანის საჭესთან და ა. აფციაური,

რომელიც იჯდა უკანა სკამზე, ა. გირგვლიანის გვერდითს. ამის საპირისპიროდ, გ. ალანია და

სხვა ბრალდებულები თავის ჩვენებებში მიუთითებს, რომ საჭესთან იჯდა ა. აფციაური.

არ არის დადგენილი ტანსაცმლისა და მობილური ტელეფონების ღირებულება და მათი

განადგურებით გამოწვეული ზიანის ოდენობა. სსკ-ის 187-ე მუხლით

დაკვალიფიცირებისათვის დასჯადია არა ნებისმიერი ქმედება, არამედ იმ სახის ქმედება,

რამაც გამოიწვია მნიშვნელოვანი ზიანი. ანუ 2006 წლის 28 აპრილს ამოქმედებული

საკანონმდებლო ცვლილებით, მნიშვნელოვანი ზიანის ოდენობა განისაზღვრა თანხობრივად

და დადგინდა რომ ამ თავში მნიშვნელოვან ზიანად ითვლება ნივთის ღირებულება 150 ლარს

ზემოთ.

იმისთვის რათა მოხდეს ქმედების სწორი კვალიფიკაცია და გადაწყდეს მისი დასჯადობის

საკითხი, აუცილებელია საქმის სააპელაციო სასამართლოში განხილვის დროს დადგინდეს

ზიანის ოდენობა, რისი გარკვევის შემდეგაც სააპელაციო სასამართლომ უნდა გამოიყენოს

სისხლის სამართლის კანონის ის რედაქცია, რომელიც არ გააუარესებს მსჯავრდებულების

მდგომარეობას.

საპროცესო კოდექსის 49-ე მუხლის მე-2 ნაწილის თანახმად: თუ მხარეს ან მხარეებს

უძნელდებათ მტკიცებულებათა აღმოჩენა და წარდგენა, სასამართლო (მოსამართლე)

ვალდებულია ხელი შეუწყოს მათ მტკიცებულებათა გამოთხოვაში.

სისხლის სამართლის საპროცესო კოდექსის 222-ე მუხლის მე-2 ნაწილის თანახმად.

3. ეჭვმიტანილის, ბრალდებულის, განსასჯელის, დამცველის, დაზარალებულის,

დაზარალებულის წარმომადგენლის, პროცესის სხვა მონაწილის დასაბუთებული

შუამდგომლობა მტკიცებულების გამოთხოვის, სასამართლო და საგამოძიებო მოქმედებების

ჩატარების შესახებ უნდა დააკმაყოფილონ გამომძიებელმა, პროკურორმა, პირველი და

სააპელაციო ინსტანციების სასამართლოებმა.

ზემოთაღნიშნულ ნორმათა დარღვევით საგამოძიებო ორგანოებმა ასევე პირველი და

სააპელაციო ინსტანციის სასამართლოებმა არ დააკმაყოფილეს დაზარალებულის მოთხოვნა

რიგი მტკიცებულებების ამოღებაზე, მათ შორის:

- ბ. პატარკაციშვილის სახლის სათვალთვალო კამერის ჩანაწერის ამოღებაზე 28 იანვრის 00:00

საათიდან 12:00 საათამდე მონაკვეთში.

- სუფრის წევრებისა და მსჯავრდებულების დეტალური სატელეფონო ზარების ამოღებაზე 28

იანვრის 00:00 საათიდან 12:00 საათამდე მონაკვეთში..

- სააპელაციო სასამართლოში მსჯავრდებულებისა და სუფრის წევრების განმეორებით

დაკითხვაზე, იმ ახალ გარემოებასთან დაკავშირებით, რომ პირველ ინსტანციაში სასამართლო

გამოძიების დასასრულს ლ. ბუხაიძემ ო. მელნიკოვის სახით დანამდვილებით შეიცნო ერთ

ერთი თავდამსხმელი.

- სააპელაციო სასამართლოს სხდომაზე გამომძიებლების ვ. გამეზარდაშვილი და შ. ნიქაბაძის

დაკითხვასთან დაკავშირებით, რომლებმაც ამოიღეს მსჯავრდებულების მ. ბიბილურიძის და

ა. ღაჭავას, ასევე მოქ. შ. ლორთქიფანიძის სატელეფონო ზარები, თუმცა საქმეზე არ დაურთეს.

- ორი სატელეფონო ნომრის მფლობელის ვინაობის დადგენის შესახებ შუამდგომლობები, (877

79 89 60 და 877 76 76 90) რომელთაც ხშირად უკავშირდებოდნენ მსჯავრდებულები და

სუფრის წევრები დანაშაულის ჩადენის პერიოდში.

პალატა მიიჩნევს, რომ პირველი და სააპელაციო ინსტანციის სასამართლოების უარი ამ

მტკიცებულებების ამოღებაზე სრულად დაუსაბუთებელია. საქმის გარემოებების სრული

ყოველმხრივი და ობიექტური გამოკვლევა არ გულისხმობს ვიწრო გაგებით მხოლოდ დროის იმ

მონაკვეთის შესწავლას, რომლის დროსაც მიმდინარეობდა დანაშაული. აღნიშნულ

მტკიცებულებათა გამოკვლევით შეიძლება გამოვლინდეს გარემოებები, რომლებიც ხელს

შეუწყობენ საქმეზე ობიექტური ჭეშმარიტების დადგენას, გავლენას მოახდენენ

მსჯავრდებულთა სისხლის სამართლებრივი პასუხისმგებლობის ხასიათსა და ხარისხზე.

საკასაციო პალატა გაოგნებულია იმ ფაქტით, რომ არც გამოძიება და არც პირველი და

სააპელაციო ინსტანციის სასამართლოები არ დაინტერესდნენ იმ პირთა ვინაობით, რომლებიც

მსჯავრდებულებს და სუფრის წევრებს უკავშირდებოდნენ დანაშაულის მიმდინარეობისას,

ასევე ამ კომუნიკაციის შინაარსით.

როგორც პირველი ინსტანციის სასამართლოში, ასევე სააპელაციო წესით საქმის განხილვისას

დაზარალებულის უფლებამონაცვლე ი. ენუქიძის ადვოკატმა დააყენა შუამდგომლობა

სასამართლოს წინაშე, რათა საქართველოს სისხლის სამართლის საპროცესო კოდექსის (სსსკ)

69-ე მუხლის `კ” პუნქტისა და 485-ე მუხლის მე-2 ნაწილის თანახმად, მისცემოდა

შესაძლებლობა გაცნობოდა საქმეზე დართულ შემდეგ ნივთიერ მტკიცებულებებს:

1. დაზარალებულ ლ.ბუხაიძის ჩვენების ადგილზე შემოწმება – 2 პატარა ზომის ვიდეო-

კასეტა, ერთი `პანასონიკის~ ფირმის, მე-2 “მახელლ”-ის ფირმის, დალუქული ერთ პაკეტად,

09.03.2006წ.

2. მოწმე ბ.ელიაშვილის ჩვენების ადგილზე შემოწმება – ერთი პატარა ვიდეო-კასეტა

“მახელლ”-ის ფირმის, 11.03.2006წ.

3. მოწმე გ.გობეჯიშვილის ჩვენების ადგილზე შემოწმება – 2 პატარა ვიდეო-კასეტა

“მახელლ”-ის ფირმის, დალუქული ერთ პაკეტად, 22.03.2006წ.

4. ლ.ბუხაიძის მიერ გ.ალანიას ამოცნობის ამსახველი ვიდეომასალა – ერთი პატარა ზომის

ვიდეოკასეტა, დალუქული ერთ პაკეტად, 06.03.2006წ.

5. ლ.ბუხაიძის მიერ ა.აფციაურის ამოცნობის ამსახველი ვიდეომასალა – ერთი პატარა

ზომის ვიდეო-კასეტა, დალუქული ერთ პაკეტად, 06.03.2006წ.

6. ლ.ბუხაიძის მიერ მ.ბიბილურიძის ამოცნობის ამსახველი ვიდეომასალა _ ერთი პატარა

ზომის ვიდეო-კასეტა, დალუქული ერთ პაკეტად. 06.03.2006წ.

7. ლ.ბუხაიძის მიერ ა.ღაჭავას ამოცნობის ამსახველი ვიდეომასალა – ერთი პატარა ზომის

ვიდეო-კასეტა, დალუქული ერთ პაკეტად, 06.03.2006წ.

8. ლ.ბუხაიძის მიერ ო.მელნიკოვის ამოცნობის ამსახველი ვიდეომასალა – ერთი პატარა

ზომის ვიდეო-კასეტა, დალუქული ერთ პაკეტად, 08.03.2006წ.

9. დაზარალებულ ლ. ბუხაიძის დამატებითი დაკითხვის ამსახველი ვიდეომასალა – 2

პატარა ზომის ვიდეო-კასეტა `პანასონიკისა” და `სონი”-ს ფირმის, დალუქული ერთ პაკეტად,

06.03.2006წ.

10. დაზარალებულ ლ.ბუხაიძის დამატებითი დაკითხვის ამსახველი ვიდეომასალა – ერთი

ცალი პატარა ზომის ვიდეოკასეტა “მახელლ”-ის ფირმის, დალუქული ერთ პაკეტად,

10.03.2006წ.

11. მოწმე თ.მაისურაძის დამატებითი დაკითხვის ამსახველი ვიდეომასალა, ორი ცალი

დიდი ზომის `ლჯ”-ის ფირმის ვიდეოკასეტა, დალუქული ორ პაკეტად, 13.03.2006წ.

12. ქ.თბილისი, კოჯრის გზატკეცილი, მე-5-6 კილომეტრზე მდებარე საცხოვრებელი

სახლის (პატარკაციშვილის) დაცვის სამსახურიდან 2006 წლის 28 იანვარს ამოღებული

“მედიანცა”-ს ფირმის ერთი ცალი სიდი დისკი, რომელზედაც ჩაწერილია ვიდეოთვალით

გადაღებული მასალა.

13. მოწმე თათია მაისურაძის დამატებითი დაკითხვის ამსახველი ვიდეომასალა – 4 ცალი

სიდი დისკი, დალუქული ერთად, 13.03.2006წ.

14. ს.გირგვლიანის გადაადგილების ამსახველი რუქა – ერთი ცალი 55X55 ფორმატზე

არც პირველი ინსტანციის, არც სააპელაციო წესით საქმის განხილვისას სასამართლომ

სრულიად უსაფუძვლოდ ეს შუამდგომლობა არ დააკმაყოფილა და დაზარალებულს

აღნიშნული მტკიცებულებების გაცნობის შესაძლებლობა არ მიეცა.

პროკურორებებმა შ. გ-ლი და მ. მ-ლი შესაგებელით მხარი არ დაუჭირეს დაზარალებულის

მოთხოვნას საქმის სააპელაციო სასამართლოში ხელახალი განხილვისთვის დაბრუნების

თაობაზე იმ მოტივით, რომ სამართლის საპროცესო კოდექსის 540-ე და 566-ე მუხლების

შესაბამისად, საკასაციო პალატა არ არის უფლებამოსილი, მსჯავრდებულთა მდგომარეობის

გაუარესების მოტივით გააუქმოს განაჩენი, გარდა იმ შემთხვევისა, როდესაც ბრალდების

მხარემ შეიტანა საჩივარი სწორედ ამ მოთხოვნით. ასეთი მოთხოვნა კი დაზარალებული მხარის

მხრიდან არ ყოფილა.

აღნიშნულთან დაკავშირებით საკასაციო პალატა განმარტავს, რომ სსკ. 540-მუხლის მე-2

ნაწილზე და სსკ. 566-ე მუხლის მე-2 ნაწილზე მითითება მოცემულ საქმეზე ირელევანტურია.

დაზარალებულ რომელსაც არ აცნობენ საქმის მასალებს და ვერ მონაწილეობს საქმეზე

ობიექტური ჭეშმარიტების დადგენაში, არ მოეთხოვება ჰქონდეს თანმიმდევრული და მყარი

პოზიცია ქმედების კვალიფიკაციასთან და სასჯელთან დაკავშირებით.

მეორეს მხრივ, საკასაციო სასამართლოს ფუნქცია უზრუნველყოს, როგორც საქმის

გარემოებების ყოველმხრივი, სრული და ობიექტური გამოკვლევა, რის შემდეგაც

შესაძლებელი გახდება მსჯავრდებულის ქმედებათა სათანადო კვალიფიკაცია და სასჯელის

ზომის განსაზღვრა. საკასაციო პალატა უფლებამოსილია საქმე ხელახალი სააპელაციო

განხილვისთვის დააბრუნოს ამ საფუძვლით, როგორც მხარეთა მოთხოვნით, ასევე მოთხოვნის

გარეშე.

რაც შეეხება დაზარალებულის მითითებას სააპელაციო პალატიდან საქმის დამატებით

გამოძიებაში დაბრუნებაზე, აღნიშნულთან დაკავშირებით საკასაციო პალატამ თავის 2007

წლის 30 მაისის ნ. 21 გადაწყვეტილებაში განმარტა რომ მოქმედი სისხლის სამართლის

საპროცესო კოდექსი სააპელაციო სასამართლოს მიერ საქმის დამატებით გამოძიებაში გაგზავნას აღარ

ითვალისწინებს, ვინაიდან საქართველოს სსსკ-ის 536-ე მუხლი ამომწურავად მიუთითებს სააპელაციო

სასამართლოს მიერ მისაღებ გადაწყვეტილებათა სახეებს, რომლებშიც საქმის დამატებითი გამოძიებისათვის

დაბრუნება გათვალისწინებული არ არის.

ყოველივე აღნიშნულიდან გამომდინარე, თბილისის სააპელაციო სასამართლოს სისხლის

სამართლის საქმეთა პალატის 2006 წლის 11 დეკემბრის განაჩენი გაუქმდეს და საქმე ახალი

სასამართლო განხილვისთვის გადაეგზავნოს თბილისის სააპელაციო სასამართლოს სხვა

შემადგენლობას.

საქმის სააპელაციო წესით განხილვის შედეგად უნდა გაირკვეს - რა ვითარებაში მიიღო

დაზიანებები ა. გირგვლიანმა; რისთვის გამოიძახა გ. ალანიამ მ. ბიბილურიძე; ჰქონდა თუ არა

ადგილი დაზარალებულების გატაცებისას სიცოცხლისა ან ჯანმრთელობისათვის საშიშ

ძალადობას ან ამ ძალადობის მუქარას; იყო თუ არა ცნობილი მ. ბიბილურიძისთვის

მობილური ტელეფონების განადგურების ფაქტი; რა მოტივით იქნა ჩადენილი დანაშაული;

მოხდა თუ არა შელაპარაკება ა. გირგვლიანსა და გ. ალანიას შორის შარდენ ბარის

გასასვლელში; გაირკვეს თითოეული მსჯავრდებულის როლი დანაშაულის ჩადენაში; იყო თუ

არა ვ. სანოძის დაბადების დღის სუფრაზე მოწვეული სუფრაზე გ. ალანია; ხომ არ იყო კავშირი

სუფრის წევრებსა და ოქროყანაში მომხდარ დანაშაულებრივ ქმედებებს შორის; რა სახის

საუბრებს ჰქონდა ადგილი ავტომანქანაში გირგვლიანის გატაცებისას;

აღნიშნული გარემოებების გასარკვევად და საქმეზე ობიექტური ჭეშმარიტების დასადგენად

სააპელაციო სასამართლოში უნდა ჩატარდეს სრულყოფილი სასამართლო გამოძიება,

ამოღებული უნდა იქნას ბ. პატარკაციშვილის სათვალთვალო კამერის ჩანაწერი ჩანაწერი,

რომელიც ასახავს დანაშაულის ჩადენის ღამის სრულ მონაკვეთში ავტომანქანების

გადაადგილებას, ასევე, ამოღებული იქნას როგორც მსჯავრდებულების, ასევე სუფრის

წევრების სატელეფონო ზარები 27-28 იანვრის მონაკვეთში, განმეორებით დაიკითხონ

მსჯავრდებულები და სხვა მოწმეები, რომელთა დაკითხვა აუცილებელია საქმეზე ობიექტური

ჭეშმარიტების დასადგენად და მხოლოდ აღნიშნულის შემდეგ სააპელაციო სასამართლომ

მიიღოს დასაბუთებული გადაწყვეტილება.

ს ა რ ე ზ ო ლ უ ც ი ო ნ ა წ ი ლ ი:

საკასაციო პალატამ, იხელმძღვანელა რა საქართველოს სსსკ-ის 561-ე მუხლის პირველი

ნაწილის “ბ” ქვეპუნქტითა და 568-ე მუხლით,

დ ა ა დ გ ი ნ ა:

მსჯავრდებულების _ გ. ა-ას, ა. ა-ის, ა. ღ-სა და მ. ბ-ის ინტერესების დამცველის, ადვოკატ დ.

ხ-ას საკასაციო საჩივრები, ასევე დაზარალებულ ლ. ბ-სა და დაზარალებულის

უფლებამონაცვლე ი. ე-ის საკასაციო საჩივრები დაკმაყოფილდეს ნაწილობრივ.

თბილისის სააპელაციო სასამართლოს სისხლის სამართლის საქმეთა პალატის 2006 წლის 11

დეკემბრის განაჩენი გაუქმდეს და საქმე ახალი სასამართლო განხილვისთვის გადაეგზავნოს

თბილისის სააპელაციო სასამართლოს სხვა შემადგენლობას.

საკასაციო პალატის განჩინება საბოლოო და არ გასაჩივრდება.

4.3. კერძო განჩინება

კერძო განჩინება

177აპ ქ. თბილისი

27 ივლისი, 2007 წელი

საქართველოს უზენაესი სასამართლოს სისხლის სამართლის საქმეთა პალატამ შემდეგი

შემადგენლობით:

ი. ტყეშელაშვილი (თავმჯდომარე), ზ. მეიშვილი, ლ. მურუსიძე.

ზეპირი მოსმენის გარეშე განიხილა მსჯავრდებულების _ გ. ა-ას, ა. ა-ის, ა. ღ-სა და მ. ბ-ის

ინტერესების დამცველის, ადვოკატ დ. ხ-ას, დაზარალებულ ლ. ბ-სა და დაზარალებულის

უფლებამონაცვლე ი. ე-ის საკასაციო საჩივრები თბილისის სააპელაციო სასამართლოს

სისხლის სამართლის საქმეთა პალატის 2006 წლის 11 დეკემბრის განაჩენზე.

აღწერილობითი ნაწილი:

თბილისის საქალაქო სასამართლოს სისხლის სამართლის საქმეთა კოლეგიის 2006 წლის 6

ივლისის განაჩენით:

1. გ. ზ-ის ძე ა-ია, ცნობილ იქნა დამნაშავედ და მიესაჯა: საქართველოს 2006 წლის 31

მაისამდე მოქმედი სისხლის სამართლის კოდექსის რედაქციის 143-ე მუხლის მე-2 ნაწილის ,,ა",

,,გ" და ,,თ" ქვეპუნქტებით _ 7 წლით, 187-ე მუხლის 1-ლი ნაწილით _ 1 წლით, 333-ე მუხლის 1-

ლი ნაწილით _ 1 წლით, სისხლის სამართლის კოდექსის ამჟამად მოქმედი რედაქციის 117-ე

მუხლის მე-6 ნაწილით _ 6 წლით თავისუფლების აღკვეთა. სასჯელთა ნაწილობრივი შეკრების

წესის გამოყენებით გ. ა-ას საბოლოოდ განესაზღვრა 8 წლით თავისუფლების აღკვეთა;

2. ა. დ-ის ძე ა-რი ცნობილ იქნა დამნაშავედ და მიესაჯა: საქართველოს 2006 წლის 31

მაისამდე მოქმედი სისხლის სამართლის კოდექსის რედაქციის 143-ე მუხლის მე-2 ნაწილის ,,ა",

,,გ" და ,,თ" ქვეპუნქტებით _ 6 წლით, 187-ე მუხლის 1-ლი ნაწილით _ 1 წლით, სისხლის

სამართლის კოდექსის ამჟამად მოქმედი რედაქციის 117-ე მუხლის მე-6 ნაწილით _ 6 წლით

თავისუფლების აღკვეთა. სასჯელთა ნაწილობრივი შეკრების წესის გამოყენებით ა. ა-რს

საბოლოოდ განესაზღვრა 7 წლით თავისუფლების აღკვეთა;

3. მ. ჯ-ის ძე ბ-ძე, ცნობილ იქნა დამნაშავედ და მიესაჯა: საქართველოს 2006 წლის 31

მაისამდე მოქმედი სისხლის სამართლის კოდექსის რედაქციის 143-ე მუხლის მე-2 ნაწილის ,,ა",

,,გ" და ,,თ" ქვეპუნქტებით _ 6 წლით, 187-ე მუხლის 1-ლი ნაწილით _ 1 წლით, სისხლის

სამართლის კოდექსის ამჟამად მოქმედი რედაქციის 117-ე მუხლის მე-6 ნაწილით _ 6 წლით

თავისუფლების აღკვეთა. სასჯელთა ნაწილობრივი შეკრების წესის გამოყენებით მ. ბ-ეს

საბოლოოდ განესაზღვრა 7 წლით თავისუფლების აღკვეთა;

4. ა. ო-ის ძე ღ-ვა, ცნობილ იქნა დამნაშავედ და მიესაჯა: საქართველოს 2006 წლის 31

მაისამდე მოქმედი სისხლის სამართლის კოდექსის რედაქციის 143-ე მუხლის მე-2 ნაწილის ,,ა",

,,გ" და ,,თ" ქვეპუნქტებით _ 6 წლით, 187-ე მუხლის 1-ლი ნაწილით _ 1 წლით, სისხლის

სამართლის კოდექსის ამჟამად მოქმედი რედაქციის 117-ე მუხლის მე-6 ნაწილით _ 6 წლით

თავისუფლების აღკვეთა. სასჯელთა ნაწილობრივი შეკრების წესის გამოყენებით ა. ღ-ას

საბოლოოდ განესაზღვრა 7 წლით თავისუფლების აღკვეთა.

ა. ა-ას, ა. ა-რს, მ. ბ-სა და ა. ღ-ას სასჯელის მოხდის ვადა აეთვალათ 2006 წლის 6 მარტიდან.

განაჩენის მიხედვით, გ. ა-ამ, ა. ა-მა, ა. ღ-ამ და მ. ბ-ემ ჩაიდინეს თავისუფლების უკანონო

აღკვეთა, წინასწარი შეთანხმებით ჯგუფურად, ორი პირის მიმართ, სიცოცხლისა და

ჯანმრთელობისათვის საშიში ძალადობით და ასეთი ძალადობის მუქარით; მათვე ჩაიდინეს

ჯანმრთელობის განზრახ მძიმე დაზიანება, რამაც გამოიწვია სიცოცხლის მოსპობა, ასევე _

სხვისი ნივთის განადგურება, რამაც მნიშვნელოვანი ზიანი გამოიწვია. გარდა ამისა, გ. ა-ამ

ჩაიდინა მოხელის მიერ სამსახურებრივი უფლებამოსილების გადამეტება, რამაც

სახელმწიფოს კანონიერი ინტერესის არსებითი დარღვევა გამოიწვია.

განაჩენი სააპელაციო წესით გაასაჩივრეს სახელმწიფო ბრალმდებელებმა _ შ. გ-მა და მ. მ-მა

და მსჯავრდებულების _ გ. ა-ას, ა. ა-ის, ა. ღ-ას და მ. ბ-ეს ინტერესების დამცველმა ადვოკატებმა

_ დ. ხ-ამ და დ. ა-ემ.

თბილისის სააპელაციო სასამართლოს სისხლის სამართლის საქმეთა პალატის 2006 წლის 11

დეკემბრის განაჩენით საჩივრები არ დაკმაყოფილდა და პირველი ინსტანციის სასამართლოს

განაჩენი დარჩა უცვლელად.

მსჯავრდებულების _ გ. ა-ას, ა. ა-ის, ა. ღ-ას და მ. ბ-ის ინტერესების დამცველმა ადვოკატი დ. ხ-

იამ საკასაციო საჩივრით ითხოვს თბილისის სააპელაციო სასამართლოს 2006 წლის 11

დეკემბრის განაჩენის გაუქმებასა და თავისი დაცვის ქვეშ მყოფების მიმართ საქმის შეწყვეტა.

დაზარალებულმა ლ. ბ-ძე საკასაციო საჩივრით ითხოვა, რომ სააპელაციო სასამართლოს

განაჩენი გაუქმდეს და საქმე ახალი სასამართლო განხილვისათვის დაბრუნდეს ქვემდგომი

ინსტანციის სასამართლოს.

დაზარალებულის უფლებამონაცვლე ი. ე-ძემ საკასაციო საჩივრით ითხოვა გაუქმდეს

სააპელაციო სასამართლოს განაჩენი და საქმე, სათანადო მითითებებით, დაუბრუნდეს

ქვემდგომი ინსტანციის სასამართლოს ახალი განხილვისათვის.

პროკურორებმა _ შ. გ-ლი და მ. მ-ლი შესაგებელით ითხოვეს არ დაკმაყოფილდეს საკასაციო

საჩივრები და გასაჩივრებული განაჩენი დარჩეს უცვლელად.

საკასაციო პალატამ, 2007 წლის 27 ივლისის განჩინებით მსჯავრდებულების _ გ. ა-ას, ა. ა-ის, ა.

ღ-სა და მ. ბ-ის ინტერესების დამცველის, ადვოკატ დ. ხ-ას საკასაციო საჩივარი არ

დააკმაყოფილა, ხოლო დაზარალებულ ლ. ბ-სა და დაზარალებულის უფლებამონაცვლე ი. ე-ის

საკასაციო საჩივრები დააკმაყოფილა, თბილისის სააპელაციო სასამართლოს სისხლის

სამართლის საქმეთა პალატის 2006 წლის 11 დეკემბრის განაჩენი გაუქმდა და საქმე ახალი

სასამართლო განხილვისთვის გადაეგზავნა თბილისის სააპელაციო სასამართლოს სხვა

შემადგენლობას.

სამოტივაციო ნაწილი:

სისხლის სამართლის საპროცესო კოდექსის 50-ე მუხლის პირველი და მეორე ნაწილის

თანახმად:

1. სასამართლოს სათანადო საფუძვლის არსებობისას გამოაქვს კერძო განჩინება (დადგენილება), რომლითაც სახელმწიფო

ორგანოს, საზოგადოებრივი ორგანიზაციის, პოლიტიკური გაერთიანების ან თანამდებობის პირის ყურადღებას მიაქცევს საქმეზე

დადგენილ კანონის დარღვევის ფაქტზე, დანაშაულის ჩადენის მიზეზსა და ხელშეწყობ პირობებზე, რომლებიც საჭიროებს

სათანადო ზომების მიღებას.

2. კერძო განჩინება (დადგენილება) შეიძლება აგრეთვე გამოიტანოს სასამართლომ მოქალაქეთა უფლებების დარღვევისა თუ

კანონის სხვა დარღვევათა გამოვლენისას, რომლებიც დაშვებული იყო წინასწარი გამოძიების ან ქვემდგომი სასამართლოს მიერ

საქმის განხილვისას.

საკასაციო პალატამ იმსჯელა, რა საქმეში არსებულ კანონდარღვევებზე, რომლებიც ჩადენილი

იქნა როგორც საგამოძიებო, ასევე დევნის ორგანოების, სასამართლოსა და

სასჯელაღსრულებითი დაწესებულების მხრიდან, ყურადღებას მიაქცევს შემდეგ ფაქტებს:

ა. წინასწარი გამოძიების ჩატარება მიკერძოებულად, საგამოძიებო ქვემდებარეობის დარღვევით.

სისხლის სამართლის საპროცესო კოდექსის 62-ე მუხლის მე-2 ნაწილის თანახმად

პოლიციელის, ასევე სსკ. 332-ე -342-ე მუხლებით გათვალისწინებულ დანაშაულები

განეკუთვნება პროკურატურის გამომძიებლის საგამოძიებო ქვემდებარეობას, ასევე, სისხლის

სამართლის საპროცესო კოდექსის 105-ე მუხლის პირველი ნაწილის „ვ“ ქვეპუნქტით,

გამომძიებელი ვერ მიიღებს საქმის წარმოებაში, თუ „არის სხვა გარემოებები, რომლებიც ეჭვს

ბადებს მის ობიექტურობასა და მიუკერძოებლობაში“.

სსსკ. 63-ე მუხლის მე-3 ნაწილით: თუ გამომძიებელი დაადგენს, რომ ეს საქმე არ განეკუთვნება

მის საგამოძიებო ქვემდებარეობას, იგი ვალდებულია ჩაატაროს

გადაუდებელი საგამოძიებო მოქმედებანი და საქმე გადასცეს პროკურორს საგამოძიებო

ქვემდებარეობის მიხედვით წარმართვისათვის.

2006 წლის 28 იანვრიდან 7 მარტამდე შინაგან საქმეთა სამინისტროს გამომძიებლება საქმის

გამოძიება აწარმოეს კონსტიტუციური უსაფრთხოების დეპარტამენტის - დ. ახალიას

ზედამხედველობის ქვეშ, იმის მიუხედავად, რომ დ. ახალია იყო მოწმე, ხოლო მისი პირველი

მოადგილე - გ. ალანია და მისი ხელქვეითები ა. ღაჭავა და მ. ბიბილურიძე იყვნენ

ეჭვმიტანილები ამ სისხლის სამართლის საქმეში. აღნიშნულ პერიოდში ჩატარდა საგამოძიებო

მოქმედებები ზემოთაღნიშნული პირების მიმართ. შესაბამისად, გამომძიებელი ვალდებული

იყო საქმე აეცილებინა, ხოლო საქმე საგამოძიებო ქვემდებარეობით გადაცემოდა

პროკურატურას, რაც მხოლოდ ერთი თვის დაგვიანებით ანუ 7 მარტს განხორციელდა.

ბ. საქმის ყოველმხრივი, სრული და ობიექტური გამოძიების ვალდებულების დარღვევა

სისხლის სამართლის საპროცესო კოდექსი მე-18 მუხლის თანახმად გამომძიებელი,

პროკურორი, მოსამართლე და სასამართლო ვალდებულნი არიან უტყუარად დაადგინონ,

მოხდა თუ არა დანაშაული, ვინ ჩაიდინა იგი, და გაარკვიონ მტკიცების საგნის ყველა სხვა

გარემოება სისხლის სამართლის საქმესთან დაკავშირებით.

ამავე მუხლის მეორე ნაწილის თანახმად: საქმის გარემოებათა გამოკვლევა უნდა იყოს

ყოველმხრივი, ობიექტური და სრული. ერთნაირი გულმოდგინებით უნდა გაირკვეს

ეჭვმიტანილისა და ბრალდებულის როგორც მამხილებელი, ისე გამამართლებელი, აგრეთვე

მათი პასუხისმგებლობის დამამძიმებელი და შემამსუბუქებელი გარემოებანი.

როგორც წინასწარი გამოძიება, ასევე სასამართლო გამოძიება ჩატარდა ზერელედ, არ იქნა

დადგენილი მთელი რიგი გარემოებები, რომელთა დადგენას აქვს მნიშვნელობა როგორც

დანაშაულებრივი ფაქტების დადგენის, ასევე ქმედების კვალიფიკაციისა და სასჯელის ზომის

განსაზღვრისათვის, მათ შორის დანაშაულის ჩადენის მოტივი, თითოეული ბრალდებულის

როლი დანაშაულის ჩადენაში, თანამონაწილეთა ვინაობა, დანაშაულით მიყენებული ზიანის

ოდენობა და სხვ., აღნიშნული საკითხების დასადგენად საქმე დაბრუნდა საკასაციო

ინსტანციიდან სააპელაციო სასამართლოში ხელახლა განსახილველად, რამაც საქმის

შემდგომი გაჭიანურება გამოიწვია.

გამოძიებამ არ შეკრიბა საქმეზე ობიექტური ჭეშმარიტების დასადგენად საჭირო

მტკიცებულებები, ხოლო დაზარალებულს უსაფუძვლო უარი განუცხადა ამ

მტკიცებულებების გამოთხოვაში. ყოველივე ეს მეტყველებს იმაზე, რომ არც არც გამოძიების,

არც დევნის ორგანო და არც სასამართლო არ იყო დაინტერესებული საქმეზე ობიექტური

ჭეშმარიტების დადგენით.

გ. მსჯავრდებულთა ქმედების კვალიფიციკაცია მსუბუქი მუხლით.

დააკვირდა რა ა. გირგვლიანისთვის მიყენებული ჭრილობების ბუნებას - საუბარია

მრავალრიცხოვან ჭრილობებზე მსხვერპლის მთელ სხეულზე, რომელთა სიგრძე 4 სმ- სა

და 15 სმ-ს შორის მერყეობს და, რომლებიც ასევე მოიცავს ღრმა ჭრილობებს ყელის არეში,

რომელთაგან ერთი, რომელმაც მსხვერპლის ხახა გახვრიტა, ფატალური აღმოჩნდა

პალატას სხვა არაფერი დარჩენია, გარდა იმისა, რომ დაასკვნას, რომ სანდრო გირგვლიანი

გახდა განსაკუთრებით სასტიკი, სიცოცხლისთვის საშიში არაადამიანური მოპყრობის

მსხვერპლი. უფრო მეტიც, რადგან ბოროტმოქმედმა (ბოროტმოქმედებმა) მსხვერპლს,

ესოდენ ფაქიზ ადგილას, როგორიცაა ყელის არე, რაღაც მჭრელი იარაღით 12 ჭრილობა

მიაყენა (მიაყენეს), ერთადერთი გონივრული ვარაუდი ამ შემთხვევაში არის, რომ

ბოროტმოქმედს (ბოროტმოქმედებს) რეალურად განზრახული ჰქონდა (ჰქონდათ),

მოეკლა (მოეკლათ) სანდრო გირგვლიანი.

მიუხედავად ამისა, პროკურატურამ აღნიშნული ქმედება დააკვალიფიცირა არა განზრახ

მკვლელობად არამედ ჯანმრთელობის მძიმე დაზიანებად. სასამართლოს არ ჰქონდა

შესაძლებლობა შეეცვალა ეს კვალიფიკაცია, ვინაიდან სსსკ. 450-ე მუხლით საქმის

სასამართლო განხილვა ტარდება განსასჯელის მიმართ მხოლოდ იმ ბრალდების ფარგლებში,

რომლითაც განსასჯელი სამართალში მისცეს, გარდა იმ შემთხვევებისა, როცა პროკურორმა

ბრალდება შეცვალა განსასჯელის სასარგებლოდ.

დ. დანაშაულის შესახებ ინფორმაციის მიღებისას წინასწარი გამოძიების დაწყების

ვალდებულების დარღვევა.

2006 წ. 5 ივლისის სხდომაზე პირველი ინსტანციით საქმის განხილვისას, ლ.ბ.-ძემ მისი

ხელახალი დაკითხვა მოითხოვა. მან თქვა, რომ მას შემდეგ, რაც კვლავ ნახა ო.მ.-ოვი, მოუსმინა

და დააკვირდა მას მოწმის სახით დაკითხვის დროს, მას შეეძლო დარწმუნებით ეთქვა, რომ ის

ნამდვილად იყო ის პირი, რომელიც სასაფალოზე სხვა თავდამსხმელებს შეუერთდა და

განსაკუთრებული სისასტიკით მიიღო მონაწილეობა მისსა და სანდროზე თავდასხმაში. ამის

მიუხედავად აღნიშნულ ფაქტთან დაკავშირებით გამოძიება არ დაწყებულა, რითაც დაირღვა

სსკ. 261-ე მუხლი, რომლის თანახმად:

„დანაშაულის ჩადენის შესახებ ინფორმაციის მიღების შემთხვევაში გამომძიებელი,

პროკურორი, თავიანთი კომპეტენციის ფარგლებში, ვალდებულნი არიან დაიწყონ წინასწარი

გამოძიება. გამომძიებლის მიერ წინასწარი გამოძიების დაწყების თაობაზე დაუყოვნებლივ

უნდა ეცნობოს პროკურორს”

ე. სასამართლოს ვალდებულების დარღვევა ხელი შეუწყოს მხარეებს მტკიცებულებათა

გამოთხოვაში.

სისხლის სამართლის საპროცესო კოდექსის 49-ე მუხლის მე-2 ნაწილის თანახმად თუ მხარეს

ან მხარეებს უძნელდებათ მტკიცებულებათა აღმოჩენა და წარდგენა, სასამართლო

(მოსამართლე) ვალდებულია ხელი შეუწყოს მათ მტკიცებულებათა გამოთხოვაში. სისხლის

სამართლის საპროცესო კოდექსის 222-ე მუხლის მე-2 ნაწილის თანახმად „ეჭვმიტანილის,

ბრალდებულის, განსასჯელის, დამცველის, დაზარალებულის, დაზარალებულის

წარმომადგენლის, პროცესის სხვა მონაწილის დასაბუთებული შუამდგომლობა

მტკიცებულების გამოთხოვის, სასამართლო და საგამოძიებო მოქმედებების ჩატარების

შესახებ უნდა დააკმაყოფილონ გამომძიებელმა, პროკურორმა, პირველი და სააპელაციო

ინსტანციების სასამართლოებმა“.

აღნიშნული მუხლების მოთხოვნათა საწინააღმდეგოდ საგამოძიებო ორგანოებმა ასევე

პირველი და სააპელაციო ინსტანციის სასამართლოებმა არ დააკმაყოფილეს დაზარალებულის

შუამდგომლობები რიგი მტკიცებულებების ამოღებაზე, რომელთა მოპოვება აუცილებელი

იყო საქმეზე ობიექტური ჭეშმარიტების დადგენის მიზნით, კერძოდ არ დაკმაყოფილდა

შუამდგომლობები:

- შუამდგომლობა, რომ დაკითხულიყვნენ მინისტრის მეუღლე, გ.დ.-ძე, დ.ა.-აია, ვ.ს.-ძე,

ო.მ.-ოვი, ა.კ.-ძე და თ.მ.-ძე წინასწარი გამოძიების დროს გამოვლენილ ახალ

გარემოებასთან დაკავშირებით (ვინაიდან სუპერმარკეტ „ბ“-ს სამეთვალყურეო

ვიდეოკამერის ჩანაწერებმა არ აჩვენა, რომ ო.მ.-ოვი იმ ღამეს იქ იმყოფებოდა).

- 28 იანვრის 00:00 საათიდან 12:00 საათამდე მონაკვეთში ბ. პატარკაციშვილის სახლის

სათვალთვალო კამერის ჩანაწერის ამოღების შესახებ შუამდგომლობა

- 28 იანვრის 00:00 საათიდან 12:00 საათამდე მონაკვეთში სუფრის წევრებისა და

მსჯავრდებულების დეტალური სატელეფონო ზარების ამოღების შუამდგომლობა.

- ორი სატელეფონო ნომრის მფლობელის ვინაობის დადგენის შესახებ შუამდგომლობა (877 79

89 60 და 877 76 76 90) რომელთაც ხშირად უკავშირდებოდნენ მსჯავრდებულები და

სუფრის წევრები დანაშაულის ჩადენის პერიოდში.

- სააპელაციო სასამართლოში მსჯავრდებულებისა და სუფრის წევრების განმეორებით

დაკითხვის შუამდგმლობა იმ ახალ გარემოებასთან დაკავშირებით, რომ ლ. ბუხაიძემ ო.

მელნიკოვის სახით სასამართლო სხდომაზე დანამდვილებით შეიცნო ერთ ერთი

თავდამსხმელი.

- სააპელაციო სასამართლოს სხდომაზე გამომძიებლების ვ. გამეზარდაშვილი და შ. ნიქაბაძის

დაკითხვის შუამდგომლობა, რომლებმაც ამოიღეს მსჯავრდებულების მ. ბიბილურიძის და ა.

ღაჭავას, ასევე მოქ. შ. ლორთქიფანიძის სატელეფონო ზარები, თუმცა საქმეზე არ დაურთეს.

ე. მხარისთვის საქმის მასალების გაცნობაზე უარი.

საქართველოს სსსკ-ის 69-ე მუხლის `კ” პუნქტის თანახმად დაზარალებულს უფლება აქვს

საქმის საბრალდებო დასკვნით სასამართლოში გადაგზავნის შემდეგ გაეცნოს საქმის მთელი

მასალის ასლს და ნივთიერ მტკიცებულებებს;

საქართველოს სსსკ-ის მე-15 მუხლის მე-3 და მე-5 ნაწილების თანახმად „მხარეებს უფლება აქვთ

მონაწილეობა მიიღონ მტკიცებულებათა გამოკვლევაში; სასამართლო მხარეებს უქმნის

საჭირო პირობებს მტკიცებულებათა ყოველმხრივად და სრულად გამოკვლევისათვის“.

როგორც პირველი ინსტანციის სასამართლოში, ასევე სააპელაციო წესით საქმის განხილვისას

დაზარალებულის უფლებამონაცვლე ი. ენუქიძის ადვოკატმა დააყენა რომ მისცემოდა

შესაძლებლობა გაცნობოდა საქმეზე დართულ 14 ნივთიერი მტკიცებულებას, თუმცა პირველი

და სააპელაციო ინსტანციის სასამართლოებმა ეს შუამდგომლობა არ დააკმაყოფილეს და

დაზარალებულს აღნიშნული მტკიცებულებების გაცნობის შესაძლებლობა არ მიეცა.

ვ. დაზარალებულისთვის სათანადო დროის არ მიცემა საქმის მასალების გასაცნობად და

პოზიციის მოსამზადებლად

სისხლის სამართლის საპროცესო კოდექსის 489-ე მუხლის მეორე ნაწილით:

2. თუ სასამართლო კამათში მონაწილეობის უფლების მქონე რომელიმე პირი შუამდგომლობს,

რომ მას მისცენ დრო გამოსვლისათვის მოსამზადებლად, თავმჯდომარე აცხადებს შესვენებას

და აღნიშნავს მის ხანგრძლივობას.

სისხლის სამართლის საპროცესო კოდექსის 76-ე მუხლით

ბრალდებულს უნდა „ჰქონდეს საკმაო დრო და შესაძლებლობა, რათა მოემზადოს

დაცვისათვის.“

სისხლის სამართლის საპროცესო კოდექსის 49-ე მუხლით: „1. სასამართლო (მოსამართლე)

ვალდებულია მხარეებს შეუქმნას თანაბარი შესაძლებლობები თავიანთი უფლებებისა და

კანონიერი ინტერესების დასაცავად ისე, რომ არც ერთ მათგანს არ მიანიჭოს უპირატესობა”

თბილისის საქალაქო სასამართლომ საქმის განხილვა დაიწყო 2006 წ. 27 ივნისს, იმის გამო,

რომ დაზარალებულის უფლებამონაცვლეს ი. ენუქიძეს სსსკ-ის 69-ე მუხლის „კ“ ქვე-

პუნქტის მიხედვით, გამოძიების მიმდინარეობის პერიოდში საქმის მასალებზე ხელი არ

მიუწვდებოდა, ხოლო საქმის სასამართლოსათვის გადაცემის შესახებ 2006 წ. 24 ივნისამდე

ინფორმირებული არ იყო, მან განაცახდა, რომ კიდევ სამი დღე ესაჭიროებოდა სისხლის

სამართლის საქმის ხუთი ტომის გასაცნობად და თავისი პოზიციის მოსამზადებლად.

ამასთან დაკავშირებით, მან აღნიშნა, რომ დაზარალებულისგან განსხვავებით, წინასწარი

გამოძიების განმავლობაში, ბრალდებულებს შეუზღუდავად შეეძლოთ საქმის მასალების

გაცნობა, სსსკ-ის 76§3 მუხლის შესაბამისად.

2006 წ. 27 ივნისს მისი შუამდგომლობა არ დაკმაყოფილდა იმ მოტივით, რომ პირველ

განმცხადებელსა და მის ადვოკატს მიუწვდებოდათ ხელი საქმის მასალებზე როგორც

წინასწარი გამოძიების მიმდინარეობისას, ისე საქმის სასამართლოში გადაგზავნის შემდეგ

და მათ ექნებოდათ საქმის გაცნობის შესაძლებლობა საქმის სასამართლოში განხილვის

დროსაც.

2006 წ. 5 ივლისს, სასამართლო სხდომის თავმჯდომარემ მიიღო გადაწყვეტილება, მიეცა

მხარეებისათვის ერთი საათი საბოლოო განცხადებების გასაკეთებლად. დაზარაებულის

უფლებამონაცვლემ გააპროტესტა და განაცხადა, რომ ერთი კვირა სჭირდებოდა, ვინაიდან

მას არ ჰქონდა საკმარისი დრო საქმის მასალების სათანადოდ შესასწავლად არც იმ

პერიოდში, როდესაც საქმე განსახილველად სასამართლოს გადაეგზავნა და არც

სასამართლოში საქმის განხილვის დროს, რომელიც სულ 9 დღეს გაგრძელდა. მისი

მოთხოვნა არ დაკმაყოფილდა.

საკასაციო პალატამ დაადგინა, რომ აღნიშნულით შეიზღუდა დაზარალებულის უფლება

ჰქონოდა სათანადო დრო და საშუალება საქმის მასალების გასაცნობად და პოზიციის

მოსამზადებლად, რაც გახდა საქმის სააპელაციო განხილვაში დაბრუნების ერთ-ერთი

საფუძველი.

ზ. ერთ საქმეზე მყოფი ბრალდებულების ერთ საკანში მოთავსება.

2006 წ. 8 მარტიდან 23 მარტამდე ერთ საკანში იყვნენ მოთავსებული საქმეზე

ბრალდებული პირები გ. ალანია, ა. აფციაური, ა. ღაჭავა, მ. ბიბილურიძე, რაც მათ

საშუალებას აძლევდა ბრალდებულებს, შეეთანხმებინათ თავიანთი ჩვენებები და ამით

ხელი შეეშალათ საქმეე ჭეშმარიტების დადგენისთვის. დაზარალებულის

უფლებამონაცვლემ აღნიშნულთან დაკავშირებით საჩივრით მიმართა როგორც

გამომძიებელს, ასევე იუსტიციის სამინისტროს სასჯელაღსრულების დეპარტამენტის

უფროსსა და გენერალურ პროკურორს. თუმცა ამ საჩივრებზე მას პასუხი არ მიუღია.

აღნიშნულით დაირღვა პატიმრობის შესახებ კანონის 86-ე მუხლის მე-2 პუნქტი, რომლის

თანახმად, „ერთი და იმავე სისხლის სამართლის საქმეზე ბრალდებულ პირებს

მოათავსებენ ცალ-ცალკე“.

თ. სისხლის სამართლის საქმეზე ნივთმტკიცებად ცნობილი ავტომანქანის გამოყენება

პირადი სარგებლობისთვის და აღნიშნული ფაქტის რეაგირების გარეშე დატოვება.

2006 წ. 25 აპრილს, თბილისის პროკურატურამ თხოვნით მიმართა კუდ-ს, რომელსაც დ.ა.-

აია ხელმძღვანელობდა, გადაეცა მისთვის სისხლის სამართლის საქმის მასალები,

რომლებშიც ავტომანქანა მერსედეს „ML“ მტკიცებულების სახით ფიგურირებდა.

აღნიშული მასალებიდან ჩანს, რომ ავტომანქანა 2005 წ. 19 ოქტომბერს იქნა ამოღებული,

სისხლის სამართლის საქმიდან ჩანს რომ სისხლის სამართლის საქმეზე მტკიცებულებად

დართული ავტომანქანით თავისუფლად სარგებლობენ კონსტიტუციური უსაფრთხოების

დეპარტამენტის თანამშრომლები, ხოლო კონსტიტუციური უსაფრთხოების

დეპარტამენტის ხელმძღვანელობამ სამართლებრივი რეაგირების გარეშე დატოვა

მოქალაქეთა მოთხოვნები ამ დარღვევის ფაქტზე რეაგირების მიზნით.

საკასაციო პალატა გაოგნებულია იმ ფაქტით, რომ სახელმწიფო ხელისუფლების სხვადასხვა

განშტოებები - შსს, გამოძიების საწყის სტადიაზე დაშვებული დარღვევებით; პროკურატურა,

გამოძიების შემდგომ ეტაპზე დაშვებული სხვა დარღვევებით; სასჯელაღსრულების

დეპარტამენტი, მსჯავრდებულების ერთ საკანში უკანონოდ მოთავსებით; შიდა

სასამართლოები, არასრულფასოვანი სასამართლო განხილვებითა ყველა ერთად,

ხმაშეწყობილად მოქმედებდა იმ მიზნისათვის, რომ ამ შემზარავი დანაშაულის საქმეზე

როგორმე არ განხორციელებულიყო მართლმსაჯულება

ყოველივე აღნიშნულიდან გამომდინარე, პალატა თვლის რომ ამ კანონდარღვევების

ფაქტების შესახებ ინფორმირებული უნდა იქნან შესაბამისი უწყებები, კერძოდ:

მოსამართლეების გ. ჩემიას და ნ. გიგიტაშვილის მიერ ჩადენილი გადაცდომების თაობაზე

უნდა ეცნობოს უზენაესი სასამართლოს თავმჯდომარეს.

გამომძიებლების . . . ის და . . . ის მიერ ჩადენილი გადაცდომების თაობაზე, ასევე

კონსტიტუციური უსაფრთხოების დეპარტამენტის დ. ახალიას მიერ ჩადენილი

გადაცდომის თაობაზე უნდა ეცნობოს შინაგან საქმეთა მინისტრს.

პროკურორების . . . ის და . . . ის მიერ ჩადენილი გადაცდომების თაობაზე უნდა ეცნობოს

გენერალურ პროკურორს.

თბილისის ნ. 7 საპყრობილის ხელმძღვანელის მიერ ჩადენილი გადაცდომის თაობაზე

უნდა ეცნობოს სასჯელაღსრულების დეპარტამენტის ხელმღვანელს და იუსტიციის

მინისტრს.

სარეზოლუციო ნაწილი;

ზემოაღნიშნულიდან გამომდინარე, პალატამ იხელმძღვანელა სსსკ. 50-ე მუხლით და

დაადგინა:

კერძო განჩინება გ. ჩემიას და ნ. გიგიტაშვილის, გამომძიებლების . . . ის და . . . ის,

პროკურორების, პროკურორების . . . ის და . . . ის, თბილისის ნ. 7 საპყრობილის

დირექტორის მიერ დაშვებულ დარღვევებზე რეაგირებისათვის გადაეგზავნოს

საქართველოს უზენაესი სასამართლოს თავმჯდომარეს, გენერალურ პროკურორს,

საქართველოს იუსტიციის მინისტრს, სასჯელაღსრულებითი დეპარტამენტის

თავმჯდომარეს, შინაგან საქმეთა მინისტრს.

კერძო განჩინების (დადგენილების) გამო არა უგვიანეს ერთი თვის ვადაში მიღებულ უნდა

იქნეს საჭირო ზომები, ხოლო შედეგები ცნობოს სასამართლოს.

5. დანართები

5.1. დანართი 1 - საკასაციო სასამართლოს გადაწყვეტილება “გირგვლიანის საქმეზე“

177აპ ქ. თბილისი

27 ივლისი, 2007 წელი

საქართველოს უზენაესი სასამართლოს სისხლის სამართლის საქმეთა პალატამ შემდეგი

შემადგენლობით:

ი. ტყეშელაშვილი (თავმჯდომარე),

ზ. მეიშვილი, ლ. მურუსიძე

ზეპირი მოსმენის გარეშე განიხილა მსჯავრდებულების _ გ. ა-ას, ა. ა-ის, ა. ღ-სა და მ. ბ-ის

ინტერესების დამცველის, ადვოკატ დ. ხ-ას, დაზარალებულ ლ. ბ-სა და დაზარალებულის

უფლებამონაცვლე ი. ე-ის საკასაციო საჩივრები თბილისის სააპელაციო სასამართლოს

სისხლის სამართლის საქმეთა პალატის 2006 წლის 11 დეკემბრის განაჩენზე.

აღწერილობითი ნაწილი:

თბილისის საქალაქო სასამართლოს სისხლის სამართლის საქმეთა კოლეგიის 2006 წლის 6

ივლისის განაჩენით:

1. გ. ზ-ის ძე ა-ია, ცნობილ იქნა დამნაშავედ და მიესაჯა: საქართველოს 2006 წლის 31

მაისამდე მოქმედი სისხლის სამართლის კოდექსის რედაქციის 143-ე მუხლის მე-2 ნაწილის

,,ა", ,,გ" და ,,თ" ქვეპუნქტებით _ 7 წლით, 187-ე მუხლის 1-ლი ნაწილით _ 1 წლით, 333-ე

მუხლის 1-ლი ნაწილით _ 1 წლით, სისხლის სამართლის კოდექსის ამჟამად მოქმედი

რედაქციის 117-ე მუხლის მე-6 ნაწილით _ 6 წლით თავისუფლების აღკვეთა. სასჯელთა

ნაწილობრივი შეკრების წესის გამოყენებით გ. ა-ას საბოლოოდ განესაზღვრა 8 წლით

თავისუფლების აღკვეთა;

2. ა. დ-ის ძე ა-რი ცნობილ იქნა დამნაშავედ და მიესაჯა: საქართველოს 2006 წლის 31

მაისამდე მოქმედი სისხლის სამართლის კოდექსის რედაქციის 143-ე მუხლის მე-2 ნაწილის

,,ა", ,,გ" და ,,თ" ქვეპუნქტებით _ 6 წლით, 187-ე მუხლის 1-ლი ნაწილით _ 1 წლით, სისხლის

სამართლის კოდექსის ამჟამად მოქმედი რედაქციის 117-ე მუხლის მე-6 ნაწილით _ 6 წლით

თავისუფლების აღკვეთა. სასჯელთა ნაწილობრივი შეკრების წესის გამოყენებით ა. ა-რს

საბოლოოდ განესაზღვრა 7 წლით თავისუფლების აღკვეთა;

3. მ. ჯ-ის ძე ბ-ძე, ცნობილ იქნა დამნაშავედ და მიესაჯა: საქართველოს 2006 წლის 31

მაისამდე მოქმედი სისხლის სამართლის კოდექსის რედაქციის 143-ე მუხლის მე-2 ნაწილის

,,ა", ,,გ" და ,,თ" ქვეპუნქტებით _ 6 წლით, 187-ე მუხლის 1-ლი ნაწილით _ 1 წლით, სისხლის

სამართლის კოდექსის ამჟამად მოქმედი რედაქციის 117-ე მუხლის მე-6 ნაწილით _ 6 წლით

თავისუფლების აღკვეთა. სასჯელთა ნაწილობრივი შეკრების წესის გამოყენებით მ. ბ-ეს

საბოლოოდ განესაზღვრა 7 წლით თავისუფლების აღკვეთა;

4. ა. ო-ის ძე ღ-ვა, ცნობილ იქნა დამნაშავედ და მიესაჯა: საქართველოს 2006 წლის 31

მაისამდე მოქმედი სისხლის სამართლის კოდექსის რედაქციის 143-ე მუხლის მე-2 ნაწილის

,,ა", ,,გ" და ,,თ" ქვეპუნქტებით _ 6 წლით, 187-ე მუხლის 1-ლი ნაწილით _ 1 წლით, სისხლის

სამართლის კოდექსის ამჟამად მოქმედი რედაქციის 117-ე მუხლის მე-6 ნაწილით _ 6 წლით

თავისუფლების აღკვეთა. სასჯელთა ნაწილობრივი შეკრების წესის გამოყენებით ა. ღ-ას

საბოლოოდ განესაზღვრა 7 წლით თავისუფლების აღკვეთა.

ა. ა-ას, ა. ა-რს, მ. ბ-სა და ა. ღ-ას სასჯელის მოხდის ვადა აეთვალათ 2006 წლის 6 მარტიდან.

განაჩენის მიხედვით, გ. ა-ამ, ა. ა-მა, ა. ღ-ამ და მ. ბ-ემ ჩაიდინეს თავისუფლების უკანონო

აღკვეთა, წინასწარი შეთანხმებით ჯგუფურად, ორი პირის მიმართ, სიცოცხლისა და

ჯანმრთელობისათვის საშიში ძალადობით და ასეთი ძალადობის მუქარით; მათვე ჩაიდინეს

ჯანმრთელობის განზრახ მძიმე დაზიანება, რამაც გამოიწვია სიცოცხლის მოსპობა, ასევე _

სხვისი ნივთის განადგურება, რამაც მნიშვნელოვანი ზიანი გამოიწვია. გარდა ამისა, გ. ა-ამ

ჩაიდინა მოხელის მიერ სამსახურებრივი უფლებამოსილების გადამეტება, რამაც

სახელმწიფოს კანონიერი ინტერესის არსებითი დარღვევა გამოიწვია.

ყოველივე კონკრეტულად გამოიხატა შემდეგში:

გ. ა-ია 2004 წლის 28 ივნისიდან მუშაობდა საქართველოს შინაგან საქმეთა სამინიტროს

კონსტიტუციური უსაფრთხოების დეპარტამენტის სამმართველოს უფროსად და ,,საჯარო

სამსახურის შესახებ" საქართველოს კანონის მე-6 მუხლის შესაბამისად, იყო მოხელე. გ. ა-ამ,

გადაამეტა რა თავის სამსახურებრივ უფლებამოსილებას, 2006 წლის 28 იანვარს, დაახლოებით

02 საათზე უნებართვოდ ახსნა ლუქი სისხლის სამართლის საქმეზე ნივთმტკიცებად

ამოღებულ და მისთვის შესანახად მიბარებულ ,,მერსედეს მლ"-ის მარკის ვერცხლისფერ

ავტომანქანას. იმის გათვალისწინებით, რომ ღამით თბილისის ქუჩები დაფარული იყო

თოვლით, გ. ა-ამ მისდამი დაქვემდებარებული სამმართველოს თანამშრომლებს _ ა. ა-სა და ა.

ღ-ას დაავალა, დაემაგრებინათ ავტომანქანაზე სანომრე ნიშნები _ ¹---, რათა ამ ავტომანქანით

იგი მიეყვანათ სახლამდე. სახლში მისვლამდე გ. ა-ამ გადაწყვიტა, აღნიშნული ავტომანქანით,

მითითებულ პირებთან ერთად გაევლო ---ის ქუჩაზე მდებარე ,,---ში", შსს-ს თანამშრომელ ვ.

ს-ის დაბადების დღის აღსანიშნავ წვეულებაზე, საიდანაც მალევე აპირებდა წამოსვლას.

ავტომანქანა გააჩერეს ,,---ის" მიმდებარედ, ---ის ქუჩაზე, სადაც გ. ა-ია შეხვდა მისთვის უცნობ,

ნასვამ ა. გ-ნს. ეს უკანასკნელი უცენზურო სიტყვებით იხსენიებდა შინაგან საქმეთა

სამინისტროს ბარში მყოფ თანამშრომლებს და გ. ა-ამ მას შენიშვნა მისცა, რაც ა. გ-მა

იუკადრისა, მასაც მიაყენა სიტყვიერი შეურაცხყოფა და თავის თანმხლებ მეგობარ ლ. ბ-სთან

ერთად გზა განაგრძო. ამით განაწყენებულმა გ. ა-ამ განიზრახა, ა. გ-სა და ლ. ბ-სათვის

უკანონოდ აღეკვეთა თავისუფლება, რისთვისაც დაბრუნდა ავტომანქანაში მყოფ ა. ღ-სა და ა.

ა-თან, გაანდო თავისი განზრახვა და დაითანხმა, რათა დახმარებოდნენ მის

განხორციელებაში. ამავდროულად, გ. ა-ია მობილური ტელეფონით დაუკავშირდა

კონსტიტუციური უსაფრთხოების დეპარტამენტის განყოფილების ---ს მ. ბ-ეს და მასაც

სთხოვა დახმარება. ამის შემდეგ გ. ა-ია, ა. ღ-ვა და ა. ა-რი, ზემოაღნიშნული ავტომანქანით

გაჰყვნენ ---ის ქუჩაზე ფეხით მიმავალ ა. გ-ნს და ლ. ბ-ეს, სიცოცხლისა და

ჯანმრთელობისათვის საშიში ძალადობით და ასეთი ძალადობის მუქარით ჩასვეს ისინი

ავტომანქანაში და მათი ნების საწინააღმდეგოდ წაიყვანეს ქალაქგარეთ, ---ის მიმართულებით.

გზად მსვლელობისას გ. ა-ამ და მისმა თანამზრახველებმა განიზრახეს უკანონოდ

თავისუფლება აღკვეთილი ა. გ-სა და ლ. ბ-ის ჯანმრთელობის დაზიანება, რისთვისაც,

გააჩერეს რა ავტომანქანა ---ის მიმდებარე ტერიტორიაზე არსებულ სასაფლაოსთან,

გადმოიყვანეს ისინი ავტომანქანიდან და სხეულის სხვადასხვა არეში მიაყენეს ფიზიკური

შეურაცხყოფა. ამ დროს მათ შეუერთდა მ. ბ-ეც და ცემა დაუწყო ა. გ-სა და ლ. ბ-ეს. ამ

უკანასკნელებს ძალადობის შედეგად მიაყენეს ჯანმრთელობის სხვადასხვა სახის

დაზიანებები. ცემის შემდეგ ა. გ-სა და ლ. ბ-ეს თავდამსხმელებმა გახადეს ტანსაცმელი,

რომელთან ერთად დაუფლნენ ასევე მათ კუთვნილ მობილური ტელეფონის აპარატებს და

შემდგომ გაანადგურეს. ცემის დროს ა. გ-მა მოახერხა გაქცევა, ხოლო შემთხვევის ადგილზე

ტანსაცმლის გარეშე დატოვებულმა ლ. ბ-ემ შეძლო უახლოეს ბენზინგასამართ სადგურამდე

მიღწევა, საიდანაც მომხდარის შესახებ შეატყობინა პოლიციას. იმავე დღეს, დაახლოებით 15

საათზე ა. გ-ის გვამი აღმოაჩინეს ოქროყანის სასაფლაოს მიმდებარე ტერიტორიაზე.

განაჩენი სააპელაციო წესით გაასაჩივრეს სახელმწიფო ბრალმდებელებმა _ შ. გ-მა და მ. მ-

მა და მსჯავრდებულების _ გ. ა-ას, ა. ა-ის, ა. ღ-ას და მ. ბ-ეს ინტერესების დამცველმა

ადვოკატებმა _ დ. ხ-ამ და დ. ა-ემ.

პროკურორებმა მოითხოვეს მსჯავრდებულთათვის დანიშნული სასჯელების გამკაცრება,

კერძოდ, გ. ა-სათვის 9 წლით, ხოლო ა. ა-ის, მ. ბ-სა და ა. ღ-სათვის _ 8-8 წლით თავისუფლების

აღკვეთის განსაზღვრა.

ადვოკატებმა _ დ. ხ-ამ და დ. ა-ემ საჩივრით მოითხოვეს პირველი ინსტანციის

სასამართლოს განაჩენის გაუქმება და თავინათი დაცვის ქვეშ მყოფების გამართლება.

თბილისის სააპელაციო სასამართლოს სისხლის სამართლის საქმეთა პალატის 2006 წლის

11 დეკემბრის განაჩენით საჩივრები არ დაკმაყოფილდა და პირველი ინსტანციის

სასამართლოს განაჩენი დარჩა უცვლელად.

მსჯავრდებულების _ გ. ა-ას, ა. ა-ის, ა. ღ-ას და მ. ბ-ის ინტერესების დამცველი, ადვოკატი

დ. ხ-ია საკასაციო საჩივრით ითხოვს თბილისის სააპელაციო სასამართლოს 2006 წლის 11

დეკემბრის განაჩენის გაუქმებასა და თავისი დაცვის ქვეშ მყოფების მიმართ საქმის შეწყვეტას

შემდეგი მოტივებით:

სააპელაციო სასამართლოს არ უნდა შეეცვალა და, შესაბამისად, უნდა გაეზიარებინა

პირველი ინსტანციის სასამართლოს დასკვნა იმის შესახებ, რომ დაზარალებულ ლ. ბ-ის ყველა

ჩვენება არასარწმუნოა, რის გამოც მისი არც ერთი ჩვენება არ უნდა გაეზიარებინა;

საქმის მასალებით არ დასტურდება, რომ გ. ა-ამ, ა. აფციაურმა და ა. ღ-ამ ა. გ-ნი და ლ. ბ-ძე

ავტომანქანაში ჩასვეს სიცოცხლისა და ჯანმრთელობისათვის საშიში ძალადობით და ასეთის

მუქარით. მით უფრო, ამაში მონაწილეობა არ მიუღია მ. ბ-ეს, რომელიც ოქროყანაში

მოგვიანებით მივიდა. ამიტომ მსჯავრდებულებს არ ჩაუდენიათ სსკ-ის 143-ე მუხლით

გათვალისწინებული ქმედება;

მსჯავრდებულებს არ ჩაუდენიათ დაზარალებულების ჯანმრთელობის განზრახ მძიმე

დაზიანება, ვინაიდან თვით ლ. ბ-ძე აცხადებს, რომ მას მსჯავრდებულების ხელში დანა, ან

სხვა რაიმე საგანი არ შეუნიშნავს;

სასამართლომ კანონის დარღვევით გადააკვალიფიცირა მსჯავრდებულთა ქმედება სსკ-ის

119-ე მუხლიდან ამჟამად მოქმედი 117-ე მუხლის მე-6 ნაწილზე, ნაცვლად მე-2 ნაწილისა,

ვინაიდან მე-6 ნაწილი ითვალისწინებს დანაშაულის ჯგუფურად ჩადენას, რაც ადრე მოქმედი

სსკ-ის რედაქციის 119-ე მუხლის მაკვალიფიცირებელ გარემოებას არ წარმოადგენდა.

ამრიგად, სასამართლომ მსჯავრდებულებს დაუმძიმა ბრალდება. სააპელაციო სასამართლო

უსაფუძვლოდ ვარაუდობს, რომ ექსპერტიზის დასკვნაში მითითებული დაზიანებები

მხოლოდ ბრალდებულებს უნდა მიეყენებინათ, და ისიც _ ერთიანი განზრახვით;

---ის სასაფლაოზე განვითარებული ჩხუბის შედეგად, ტანსაცმლის ტანიდან შემოხევა არ

შეიძლება განვიხილოთ, როგორც სხვისი ნივთის განზრახ დაზიანება ან განადგურება.

სასამართლო ვერ აბათილებს მსჯავრდებულების ჩვენებას იმის შესახებ, რომ ა. გ-ნს და ლ. ბ-

ეს ტანსაცმელი ჩხუბისას შემოეხათ, ხოლო მათი მობილური ტელეფონების შესახებ არაფერი

იციან. ამიტომ საქმე უნდა შეწყდეს სსკ-ის 187-ე მუხლის 1-ლი ნაწილით გათვალისწინებული

ბრალდების ეპიზოდშიც.

დაზარალებული ლ. ბ-ძე საკასაციო საჩივრით ითხოვს, რომ სააპელაციო სასამართლოს

განაჩენი გაუქმდეს და საქმე ახალი სასამართლო განხილვისათვის დაბრუნდეს ქვემდგომი

ინსტანციის სასამართლოს იმ მოტივით, რომ პროკურატურისა და სასამართლოს მიერ არ

შეფასდა ალტერნატიული სასამართლო-სამედიცინო ექსპერტიზის დასკვნა, რომლითაც მისი

დაზიანების ხარისხი განსაზღვრულია არა როგორც მსუბუქი, არამედ, როგორც ნაკლებად

მძიმე. მსჯავრდებულებს ამის გამო უნდა დაუმძიმდეთ პასუხისმგებლობა.

დაზარალებულის უფლებამონაცვლე ი. ე-ძე საკასაციო საჩივრით ითხოვს, გაუქმდეს

სააპელაციო სასამართლოს განაჩენი და საქმე, სათანადო მითითებებით, დაუბრუნდეს

ქვემდგომი ინსტანციის სასამართლოს ახალი განხილვისათვის. ასევე _ გაუქმდეს სააპელაციო

სასამართლოს დადგენილებები დაზარალებული მხარის შუამდგომლობების

დაკმაყოფილებაზე უარის თქმის შესახებ შემდეგი მოტივებით:

დაზარალებულის უფლებამონაცვლის ადვოკატები არ იყვნენ უზრუნველყოფილნი საქმის

ყველა მასალის გაცნობის უფლებით. მიუხედავად არაერთი მოთხოვნისა, მათ არ გააცნეს

ვიდეომასალები, მათ შორის _ ---ის გზატკეცილზე ავტომანქანების მოძრაობის ამსახველი;

სააპელაციო სასამართლოში დამატებით არ დაიკითხნენ მოწმეები; საქმეს არ დაერთო

მობილური კავშირგაბმულობის დეტალური ანგარიშები; სასამართლომ არასწორი

ინტერპრეტაცია მისცა სსსკ-ის 450-ე მუხლის მოთხოვნას იმის შესახებ, რომ საქმის

სასამართლო განხილვა ტარდება განსასჯელის მიმართ მხოლოდ იმ ბრალდების ფარგლებში,

რომლებითაც განსასჯელი სამართალში მისცეს. სასამართლომ არ დაიცვა სსსკ-ის მე-18

მუხლის და 437-ე მუხლის მე-2 ნაწილის მოთხოვნა, რომელთა შესაბამისად, საქმის

გარემოებათა გამოკვლევა უნდა მოხდეს ყოველმხრივ, სრულად და ობიექტურად;

სასამართლოს რომ ეს მოთხოვნა დაეცვა, რეალური იყო შესაძლებლობა, რომ აღმოჩენილიყო

გარემოებები, რაც წარმოშობდა განსასჯელების მიმართ უფრო მძიმე ბრალდების წარდგენის,

ანდა მოცემულ საქმეზე დანაშაულის ჩადენაში კიდევ სხვა პირთა (სავარაუდოდ, კაფე „---ში“

სუფრასთან მყოფთა) მიმართ გამოძიებისა და სისხლისსამართლებრივი დევნის დაწყების

საჭიროებას; სააპელაციო სასამართლომ კანონის დარღვევით უარყო შუამდგომლობები

მოწმეთა დამატებით დაკითხვაზე, რითაც შეიზღუდა საქმის გარემოებათა ყოველმხრივი,

სრული და ობიექტური გამოკვლევის შესაძლებლობა და რამაც საბოლოოდ გავლენა მოახდინა

კანონიერი და საფუძვლიანი განაჩენის დადგენაზე; სასამართლომ უკანონოდ უარყო

შუამდგომლობები მოსამართლისა და პროკურორის აცილების შესახებ, ვინაიდან, არ

დააკმაყოფილა რა ისინი, გამოიჩინა მიკერძოება და სურვილი იმისა, რომ დაემალათ სხვა

დამნაშავეებიც; კასატორის განცხადებით, საკასაციო ინსტანციის სასამართლო

უფლებამოსილია, საქმე ახალი სასამართლო განხილვისათვის დაუბრუნოს ქვემდგომი

ინსტანციის სასამართლოს, ამიტომ იგი ასაჩივრებს სააპელაციო სასამართლოს განაჩენს იმ

იმედით, რომ მოცემულ საქმეზე ხელახალი სასამართლო გამოძიება ჩატარდეს ყოველმხრივ,

სრულად და ობიექტურად, რათა გამოვლინდეს ის გარემოებები, რომლებიც საჭიროს გახდიან

მსჯავრდებულთა პასუხისმგებლობის დამძიმებისათვის საქმის დაბრუნების შესახებ

სასამართლოს წინაშე პროკურატურის მხრიდან შუამდგომლობის დაყენებას, ასევე სხვა პირთა

მიმართ გამოძიებისა და სისხლისსამართლებრივი დევნის დაწყებას. გარდა ამისა, საქმეშია

დაზარალებულის უფლებამონაცვლე ი. ე-ის დამატებითი საკასაციო საჩივარიც, რომლითაც

იგი ასევე ითხოვს, რომ საქმე განსახილველად გადაეცეს უზენაესი სასამართლოს დიდ

პალატას. საქმეშია ასევე ი. ე-ის შესაგებელი, რომლითაც ის ითხოვს, არ დაკმაყოფილდეს

ადვოკატ დ. ხ-ას საჩივარი, როგორც უსაფუძვლო.

პროკურორები _ შ. გ-ლი და მ. მ-ლი შესაგებელით ითხოვენ, არ დაკმაყოფილდეს საკასაციო

საჩივრები და გასაჩივრებული განაჩენი დარჩეს უცვლელად იმ მოტივით, რომ

მსჯავრდებულთა მიერ მათთვის ბრალად შერაცხული ქმედებების ჩადენა დადასტურებული

საქმის წინასწარი გამოძიებისას მოპოვებული და სასამართლო სხდომაზე გამოკვლეული

მტკიცებულებებით, რაც აისახა კიდეც სააპელაციო პალატის განაჩენში. ამასთან, სისხლის

სამართლის საპროცესო კოდექსის 540-ე და 566-ე მუხლების შესაბამისად, საკასაციო პალატა

არ არის უფლებამოსილი, მსჯავრდებულთა მდგომარეობის გაუარესების მოტივით გააუქმოს

განაჩენი, გარდა იმ შემთხვევისა, როდესაც ბრალდების მხარემ შეიტანა საჩივარი სწორედ ამ

მოთხოვნით. ასეთი მოთხოვნა კი დაზარალებული მხარის მხრიდან არ ყოფილა.

სამოტივაციო ნაწილი:

პალატამ შეისწავლა საქმის მასალები, გააანალიზა წარმოდგენილი საჩივრების

საფუძვლიანობა და მოტივები და მივიდა დასკვნამდე, რომ ადვოკატ დ. ხ-ას საჩივარი უნდა

დაკმაყოფილდეს ნაწილობრივ, ხოლო დაზარალებულ ლ. ბ-სა და დაზარალებულის

უფლებამონაცვლე ი. ე-ის საჩივრები არ უნდა დაკმაყოფილდეს შემდეგ გარემოებათა გამო:

საკასაციო პალატა არ იზიარებს მსჯავრდებულთა ინტერესების დამცველის საჩივრის

მითითებას იმის შესახებ, რომ გ. ა-ას, ა. ა-რს, მ. ბ-სა და ა. ღ-ას არ ჩაუდენიათ მათთვის ბრალად

შერაცხული ქმედებები. ამასთან დაკავშირებით პალატა იზიარებს სააპელაციო სასამართლოს

განაჩენის მოტივებს, კერძოდ:

დაზარალებულმა ლ. ბ-ემ თავის ჩვენებებში, მათ შორის _ სასამართლოში პირველი

ჩვენების მიცემის დროს, ჩვენების ადგილზე შემოწმებისას თანმიმდევრულად და

დამაჯერებლად აღწერა შემთხვევისას განვითარებული მოვლენები და ამხილა

მსჯავრდებულები დანაშაულის ჩადენაში. მისი განმარტებით, ---ის ქუჩის ¹34-თან მასთან და

ა. გ-თან გაჩერდა ,,მერსედესი"-ს მარკის ვერცხლისფერი ავტომანქანა, საიდანაც გადმოვიდა

ორი პირი და მოულოდნელად, ძალის გამოყენებით ჩასვეს ავტომანქანაში და გაემართნენ

გაურკვეველი მიმართულებით. გზად მსვლელობისას საჭესთან მყოფი მესამე პირი

მობილური ტელეფონით საუბრობდა და ვიღაცას უთხრა, რომ ,,გზა თავისუფალი იყო და მისი

მანქანითაც ავიდოდა". ლ. ბ-ემ ასევე დეტალურად მიუთითა, თუ როგორ გადმოიყვანეს იგი

და ა. გ-ნი ავტომანქანიდან ---ის სასაფლაოსთან, სცემეს მათ ფეხებით. იქვე მივიდა მეოთხე

პირიც, რომელიც ასევე მონაწილეობდა განხორციელებულ ძალადობაში და გარდა ამისა,

გაისროლა ცეცხლსასროლი იარაღიდანაც. 5-10 წუთში, ლ. ბ-ძე გადაიყვანეს მოშორებით,

დაახლოებით 40 მეტრში, ქვევით და განაგრძეს მისი ცემა. ამ დროს ლ. ბ-ძე ა. გ-ნს ვერ ხედავდა.

დაზარალებულის განმარტებით, მას გახადეს ტანსაცმელი და დატოვეს შიშველი, რა დროსაც

მოესმა ა. გ-ის ღრიალის ხმა, ამავდროულად გაიგო ვიღაცის ნათქვამი: ,,გაიქცა ეს ნაბიჭვარი"-

ო და მიხვდა, რომ ა. გ-ნი გაიქცა.

სააპელაციო პალატამ ლ. ბ-ის მიერ გ. ა-ას, ა. ა-ის, ა. ღ-სა და მ. ბ-ის მხილების

თვალსაზრისით მიცემული ჩვენებების გაანალიზებითა და ურთიერშეჯერებით სწორად

მიიჩნია, რომ ამ ჩვენებათა ობიექტურობაში ეჭვის შეტანის საფუძველი არ არსებობს, მით

უფრო, რომ აღნიშნული ჩვენებები დასტურდება საქმეში არსებული სხვა მასალებითაც, მათ

შორის მოწმეების _ ა. ს-ას, გ. გ-სა და სხვათა მიერ საქმის წინასწარი და სასამართლო

გამოძიებისას მიცემული ჩვენებებით.

საკასაციო პალატა ეთანხმება გასაჩივრებული განაჩენის დასკვნას იმის შესახებ, რომ

საქმეში არსებული მტკიცებულებების ერთობლიობით, მათ შორის გ. ა-ას ჩვენებით,

უტყუარადაა დადასტურებული მსჯავრდებულთა ერთობლივი განზრახვა, უკანონოდ და

სიცოცხლისა და ჯანმრთელობისათვის საშიში ძალადობითა და ამგვარი ძალადობის

მუქარით ა. გ-სა და ლ. ბ-სათვის აღეკვეთათ თავისუფლება, რაც განახორციელეს.

უსაფუძვლოა მსჯავრდებულთა ინტერესების დამცველის საჩივრის მოტივი იმის შესახებ,

რომ სასამართლომ კანონის დარღვევით გადააკვალიფიცირა მსჯავრდებულთა ქმედება სსკ-

ის 119-ე მუხლიდან ამჟამად მოქმედი სსკ-ის რედაქციის 117-ე მუხლის მე-6 ნაწილზე და რომ

სააპელაციო სასამართლომ უსაფუძვლოდ ივარაუდა ექსპერტიზის დასკვნაში მითითებული

დაზიანებების მხოლოდ მსჯავრდებულთა მიერ, ერთიანი განზრახვით მიყენების შესახებ.

საქმის მასალებით დადგენილია და ეჭვს არ იწვევს, რომ ლ. ბ-სა და ა. გ-ნს სცემდნენ

მსჯავრდებულები და, შესაბამისად, მათ ამოძრავებდათ საერთო განზრახვა _ მიეყენებინათ ლ.

ბ-სა და ა. გ-სათვის ჯანმრთელობის დაზიანებები. ამდენად, მსჯავრდებულები მოქმედებდნენ

ჯგუფურად და მათი ქმედება ბრალდების ამ ნაწილში სწორადაა დაკვალიფიცირებული.

ამასთან გ. ა-ას, ა. ა-რს, მ. ბ-სა და ა. ღ-ას მსჯავრი დაედოთ იმაში, რომ დაუფლნენ ლ. ბ-სა

და აწ გარდაცვლილ ა. გ-ის ტანსაცმელსა და მობილურ ტელეფონებს, რაც შემდეგ

გაანადგურეს. შესაბამისად, აღნიშნული ნივთები ვერ იქნა აღმოჩენილი და ამოღებული.

ბრალდების ამ ეპიზოდში მსჯავრდებულთა ქმედება დაკვალიფიცირდა სისხლის სამართლის

კოდექსის 187-ე მუხლის 1-ლი ნაწილით.

პალატა აღნიშნავს, რომ საქმეში არსებული მასალებით არ არის დადგენილი ტანსაცმლისა

და მობილური ტელეფონების ღირებულება და მათი განადგურებით გამოწვეული ზიანის

ოდენობა, რასაც ამჟამად მოქმედი რედაქციის სისხლის სამართლის კოდექსის შესაბამისად,

არსებითი მნიშვნელობა აქვს ქმედების სსკ-ის 187-ე მუხლით დაკვალიფიცირებისათვის.

კერძოდ, ამ მუხლით დასჯადია არა ნებისმიერი ქმედება, არამედ იმ სახის ქმედება, რამაც

გამოიწვია მნიშვნელოვანი ზიანი. მნიშვნელოვანი ზიანის ოდენობას კი განსაზღვრავს დღეს

მოქმედი რედაქციის სსკ-ის 177-ე მუხლის შენიშვნის მე-3 ნაწილი.

ამრიგად, გასაჩივრებული განაჩენი გ. ა-ას, ა. ა-ის, მ. ბ-სა და ა. ღ-ას სსკ-ის 187-ე მუხლის 1-

ლი ნაწილით მსჯავრდების ნაწილში დაუსაბუთებელია.

საქართველოს სსსკ-ის 503-ე მუხლის მე-2 ნაწილის შესაბამისად, გამამტყუნებელ განაჩენს

არ შეიძლება საფუძვლად დაედოს ვარაუდი და იგი დგინდება მხოლოდ უტყუარ

მტკიცებულებათა საფუძველზე, რაც სსკ-ის 187-ე მუხლის 1-ლი ნაწილით

გათვალისწინებული ბრალდების ეპიზოდში არ არის მოპოვებული. შესაბამისად,

გასაჩივრებული განაჩენი უნდა გაუქმდეს გ. ა-ას, ა. ა-ის, მ. ბ-სა და ა. ღ-ას სსკ-ის 187-ე მუხლის

1-ლი ნაწილით მსჯავრდების ნაწილში და ამ ნაწილში მათ მიმართ უნდა შეწყდეს

სისხლისსამართლებრივი დევნა.

გარდა ბრალდების ზემოაღნიშნული ეპიზოდისა, გასაჩივრებული განაჩენი

დასაბუთებულია, ეყრდნობა საქმეში არსებული და სასამართლო სხდომაზე გამოკვლეულ

უტყუარ მტკიცებულებებს და მსჯავრდებულთა ქმედებები სწორადაა დაკვალიფიცირებული.

საკასაციო პალატა ვერ გაიზიარებს დაზარალებულ ლ. ბ-ის საჩივრის მოტივს იმის შესახებ,

რომ მსჯავრდებულებს უნდა დაუმძიმდეთ პასუხისმგებლობა, რადგან სათანადოდ არ

შეფასდა ალტერნატიული სასამართლო-სამედიცინო ექსპერტიზის დასკვნა.

პალატა აღნიშნავს, რომ საქართველოს სსსკ-ის 566-ე მუხლის მე-2 ნაწილის შესაბამისად,

საკასაციო ინსტანციას უფლება არა აქვს, მსჯავრდებულების მდგომარეობის გაუარესების

მოტივით გააუქმოს გასაჩივრებული გადაწყვეტილება და საქმე დააბრუნოს ახალი

სასამართლო განხილვისათვის, თუ დაცული არ არის ამავე კოდექსის 540-ე მუხლის მე-2

ნაწილით დადგენილი პირობები. სსსკ-ის 540-ე მუხლის მე-2 ნაწილის თანახმად,

მსჯავრდებულის მდგომარეობის გაუარესება შესაძლებელია, თუ ბრალდების მხარის

წარმომადგენელმა (მოცემულ შემთხვევაში ლ. ბ-ემ) სააპელაციო საჩივარი შეიტანა სწორედ ამ

მოთხოვნით და მას ასეთი პოზიცია ეკავა პირველი ინსტანციის სასამართლოში.

როგორც ირკვევა, პირველი ინსტანციის სასამართლოს განაჩენი დაზარალებულ ლ. ბ-ეს არ

გაუსაჩივრებია და, შესაბამისად, საკასაციო პალატა არ არის უფლებამოსილი,

ზემოაღნიშნული მოტივით გააუქმოს გასაჩივრებული განაჩენი.

გარდა ამისა, უსაფუძვლოა დაზარალებულ ლ. ბ-ის საჩივრის მოტივი იმის თაობაზე, რომ

ალტერნატიული ექსპერტიზის დასკვნის საფუძველზე სააპელაციო სასამართლომ უკანონოდ

არ დააბრუნა საქმე დამატებითი გამოძიებისათვის, სსსკ-ის 501-ე მუხლის შესაბამისად.

პალატა აღნიშნავს, რომ სსსკ-ის 501-ე მუხლის თანახმად, სასამართლო უფლებამოსილია,

საქმე დამატებითი გამოძიებისათვის გაგზავნოს, თუ პროკურორი შუამდგომლობს

პირისათვის უფრო მძიმე ბრალდების წარდგენას, რასაც მოცემულ შემთხვევაში ადგილი არ

ჰქონია.

რაც შეეხება დაზარალებულის უფლებამონაცვლე ი. ე-ის საკასაციო საჩივარს, მისი

დაკმაყოფილების კანონით გათვალისწინებული საფუძველი არ არსებობს შემდეგ

გარემოებათა გამო:

საქართველოს სისხლის სამართლის საპროცესო კოდექსის 566-ე მუხლის იმპერატიული

მოთხოვნებიდან გამომდინარე, პალატა არ არის უფლებამოსილი, გაიზიაროს

დაზარალებულის უფლებამონაცვლე ი. ე-ის საჩივრის მოთხოვნა მსჯავრდებულთა

მდგომარეობის გაურესების მოტივით გასაჩივრებული განაჩენის გაუქმების შესახებ და ამ

მიზნით საქმე დააბრუნოს ხელახალი სასამართლო განხილვისათვის.

საქმის მასალებით დადგენილია და ეჭვს არ იწვევს, რომ მსჯავრდებულები _ ა. ღ-ვა, ა. ა-რი

და მ. ბ-ძე ,,---ის" დარბაზში არ ყოფილან. პირველი ორი მანქანაში ელოდებოდა გ. ა-ას, ხოლო

მ. ბ-ძე მოგვიანებით, ავტომანქანა ,,მერსედესით" ავიდა ---ში.

,,---ის" დარბაზში არც გ. ა-ია შესულა, რაც დადასტურებულია როგორც მაგიდასთან

მსხდომი პირების, ისე ბარის თანამშრომლების ჩვენებებით და პირველი ინსტანციის

სასამართლოს სხდომაზე დაზარალებული მხარის შუამდგომლობით დაკითხული

დამატებითი მოწმეების ჩვენებებით.

წინასწარმა გამოძიებამ, პირველი ინსტანციის და სააპელაციო სასამართლოებმა

მართებულად გაიზიარეს გ. ა-ას ჩვენება, რომელიც განმარტავდა, რომ ის ბარში შესვლამდე,

ქუჩაში შეხვდა ბარიდან გამოსულ ა. გ-ნს, რომელიც აგინებდა პოლიციას და ამის გამო მოხდა

მათ შორის შელაპარაკება, რაც გახდა ა. გ-სა და ლ. ბ-ის მანქანაში ძალის გამოყენებით ჩასმის

და ქალაქგარეთ გაყვანის მიზეზი.

,,---ში", ა. გ-ის მაგიდასთან ამ უკანასკნელის მიერ თ. მ-სათვის ნათქვამი, გ. დ-ის

შეურაცხმყოფელი სიტყვები შეიძლებოდა გაეგონა მხოლოდ მათთან ახლოს მყოფ პირს, რაც

დასტურდება ბარში მყოფი ყველა მოწმის ჩვენებით. ისინი განმარტავენ, რომ ბარში

შეუწყვეტლად უკრავდა ხმამაღალი მუსიკა და საუბარი შეიძლებოდა გაეგონა მხოლოდ

ახლოს მყოფ ადამიანს.

სიგარეტის საყიდლად ო. მ-ის მაგიდიდან ადგომა და ბარიდან გამოსვლა ემთხვევა ა. გ-სა

და თ. მ-ის საუბრის მომენტს და იმ მომენტსაც, როცა გ. ა-ია აპირებდა ბარში შესვლას. ა. ღ-სა

და ა. ა-ის განმარტებით, როცა ბართან მისული გ. ა-ია მანქანიდან (,,მლ"-ის ჯიპიდან)

გადავიდა, მათ დაუძახა _ დაახლოებით ნახევარ საათში მოვალ, ვ. ს-ეს დაბადების დღეს

მივულოცავ და დიდხანს არ გავჩერდებიო, მაგრამ დაბრუნდა ძალიან მალე _ დაახლოებით

ორ-სამ წუთში და ა. ღ-სა და ა. ა-რს უბრძანა, გაჰყოლოდნენ ფეხით მიმავალ ა. გ-სა და ლ. ბ-ეს.

სასამართლოებმა სწორად არ გაიზიარეს ლ. ბ-ის ბოლო ჩვენება პირველი ინსტანციის

სასამართლოში, რომ ---ში მას სცემდა არა მ. ბ-ძე, არამედ ო. მ-ვი, რადგან აღნიშნული არ

დასტურდება არც დაზარალებულ ლ. ბ-ის წინასწარი და სასამართლო გამოძიების დროს

მიცემული ჩვენებებით, არც ამოცნობის ოქმებით (რა დროსაც ლ. ბ-ემ ვერ ამოიცნო ო. მ-ვი) და

არც საქმეში არსებული სხვა მტკიცებულებებით. ამასთან, უდავოდ დადგენილია, მათ შორის

მ. ბ-ის ჩვენებითაც, რომ ოქროყანაში ასული მეოთხე პირი იყო ეს უკანასკნელი, რომელიც

ასევე მონაწილეობდა ა. გ-სა და ლ. ბ-ის ცემაში. სწორია გასაჩივრებული განაჩენის მითითება,

რომ მ. ბ-ძე არ დაიბრალებდა სხვა პირის მიერ ჩადენილ მძიმე დანაშაულს. ასევე სწორადაა

მითითებული, რომ ლ. ბ-ძე ურთიერთსაწინააღმდეგო ჩვენებებს იძლევა მხოლოდ ო. მ-თან

მიმართებით.

მ. -ძე რომ შავი ფერის ,,მერსედესით" ავიდა ---ში, როცა კონფლიქტი უკვე დაწყებული იყო,

დასტურდება მსჯავრდებულების _ გ. ა-ას, ა. ღ-სა და ა. ა-ის ჩვენებებით, ასევე მ. ბ-ის

ჩვენებითაც.

საქმის მასალებით დადგენილია ,,შარდენბართან" კონფლიქტის დაწყების, ამ კონფლიქტის

მონაწილეთა ---ში ასვლისა და იქ ყოფნის დრო. ამ დროის მონაკვეთში ამოღებულია

სატელეფონო ზარების ნუსხა. ამასთან დაკავშირებით დასაბუთებულია სააპელაციო

სასამართლოს დადგენილება, რომლითაც უარი ეთქვა ადვოკატ შ. შ-ეს სხვა პერიოდში

განხორციელებული სატელეფონო ზარების ნუსხის გამოკვლევის შესახებ. პალატა აღნიშნავს,

რომ დროის სხვა პერიოდში განხორციელებულ სატელეფონო ზარებს მსჯავრდებულების

ბრალის დასადასტურებლად მნიშვნელობა არ ჰქონდა. სააპელაციო პალატამ სწორად აღნიშნა,

რომ ადვოკატის შუამდგომლობა მიმართული იყო მოცემულ დანაშაულში სხვა პირთა

ბრალეულობის საკითხის გამოსარკვევად, რაც არ შედიოდა საქმის განხილვის კანონით

დადგენილ ფარგლებში. ამასთან, დაყენებულ შუამდგომლობაში არ იყო მითითებული, ამ

მასალების გამოკვლევით მსჯავრდებულთა ბრალის დამადასტურებელი რომელი ისეთი

გარემოება უნდა დადგენილიყო, რაც არ იყო ასახული საქმის სხვა მასალებში.

საქართველოს სსსკ-ის მე-19 მუხლის მე-2 ნაწილის თანახმად, მტკიცებულებათა შეფასება

ხდება იმ მიზნით, რომ გაირკვეს მათი დამოკიდებულება საქმისადმი, მათი უტყუარობა და

საკმარისობა დანაშაულის ჩადენის შესახებ დასკვნისათვის. ამავე კოდექსის 437-ე მუხლის მე-

2 ნაწილის შესაბამისად, სასამართლო სხდომის თავმჯდომარე სასამართლო განხილვას

განარიდებს ყველაფერს, რაც არ არის დაკავშირებული განსახილველ საქმესთან.

რაც შეეხება ნივთიერ მტკიცებულებათა გაცნობასა და გამოკვლევას, ეს საკითხი

განხილულ იქნა იქნა პირველი ინსტანციის სასამართლოში, რის შემდეგაც იგი აღარ

წარმოადგენდა სასამართლოსათვის არსებითი მნიშვნელობის მქონე რაიმე ახალ გარემოებას,

რაც სსსკ-ის 533-ე მუხლის მე-4 ნაწილის შესაბამისად, გახდებოდა კვლევის საგანი. პირველი

ინსტანციის სასამართლოს გადაწყვეტილება ამ საკითხზე არც კერძო სააპელაციო წესით

გასაჩივრებულა. დაზარალებულის უფლებამონაცვლის მითითება ამის შესახებ ასევე

დაკავშირებულია არა მსჯავრდებულების ბრალეულობის დასასაბუთებლად, არამედ სხვა

პირთა სისხლის სამართლის პასუხისგებაში მიცემის მიზანთან.

საქართველოს უზენაესი სასამართლოს საკასაციო პალატა აღნიშნავს, რომ საქმის

სასამართლო განხილვა ტარდება განსასჯელების მიმართ მხოლოდ იმ ბრალდების

ფარგლებში, რომელიც მათ წაუყენეს (საქართველოს სსსკ-ის 450-ე მუხლი), სასამართლო არ

არის სისხლისსამართლებრივი დევნის ორგანო, არ ასრულებს არც დაცვისა და არც

ბრალდების ფუნქციას (ამავე კოდექსის მე-15 მუხლის მე-5 ნაწილი, 439-ე მუხლის მე-3

ნაწილი).

საკასაციო პალატა ვერ იმსჯელებს დაზარალებულის უფლებამონაცვლე ი. ე-ის

დამატებით საკასაციო საჩივარზე, ვინაიდან იგი შეტანილია კანონით დადგენილი ვადის

დარღვევით. კერძოდ, საქართველოს სსსკ-ის 554-ე მუხლის შესაბამისად, დამატებითი

საკასაციო საჩივარი შეაქვთ 526-ე მუხლით დადგენილი წესით, რომლის შესაბამისად,

დამატებითი საჩივრის შეტანა შესაძლებელია მხოლოდ გასაჩივრებისათვის კანონით

დადგენილ, ერთი თვის ვადაში.

საკასაციო პალატა ითვალისწინებს, რომ გ. ა-ას, ა. ა-ის, მ. ბ-სა და ა. ღ-ას მიმართ

სისხლისსამართლებრივი დევნა უნდა შეწყდეს სსკ-ის 187-ე მუხლის 1-ლი ნაწილით

გათვალისწინებული ბრალდების ეპიზოდში, რისთვისაც მათ დანიშნული ჰქონდათ თითო-

თითო წლით თავისუფლების აღკვეთა. პალატა ასევე ითვალისწინებს, რომ სააპელაციო

სასამართლოს მიერ მსჯავრდებულებს საბოლოო სასჯელები განესაზღვრათ დანაშაულთა

ერთობლიობით, იმ დროს მოქმედი, სასჯელთა ნაწილობრივი შეკრების წესის გამოყენებით.

ს ა რ ე ზ ო ლ უ ც ი ო ნ ა წ ი ლ ი:

პალატამ იხელმძღვანელა საქართველოს სსსკ-ის 552-ე მუხლის მე-5 ნაწილით, 561-ე

მუხლის 1-ლი ნაწილის ,,დ" ქვეპუნქტით, ამავე მუხლის მე-3 ნაწილით, 568-ე მუხლით და

დ ა ა დ გ ი ნ ა:

მსჯავრდებულების _ გ. ა-ას, ა. ა-ის, ა. ღ-სა და მ. ბ-ის ინტერესების დამცველის, ადვოკატ

დ. ხ-ას საკასაციო საჩივარი დაკმაყოფილდეს ნაწილობრივ, ხოლო დაზარალებულ ლ. ბ-სა და

დაზარალებულის უფლებამონაცვლე ი. ე-ის საკასაციო საჩივრები არ დაკმაყოფილდეს.

თბილისის სააპელაციო სასამართლოს სისხლის სამართლის საქმეთა პალატის 2006 წლის

11 დეკემბრის განაჩენიდან ამოირიცხოს საქართველოს სისხლის სამართლის კოდექსის 187-ე

მუხლის 1-ლი ნაწილით გათვალისწინებული მსჯავრი და ბრალდების ამ ეპიზოდში გ. ა-ას, ა.

ა-ის, მ. ბ-სა და ა. ღ-ას მიმართ შეწყდეს სისხლისსამართლებრივი დევნა.

გ. ა-ას საბოლოოდ განესაზღვროს 7 (შვიდი) წლითა და 6 (ექვსი) თვით თავისუფლების

აღკვეთა; ა. ა-რს საბოლოოდ განესაზღვროს 6 (ექვსი) წლითა და 6 (ექვსი) თვით

თავისუფლების აღკვეთა; მ. ბ-ეს საბოლოოდ განესაზღვროს 6 (ექვსი) წლითა და 6 (ექვსი)

თვით თავისუფლების აღკვეთა; ა. ღ-ას საბოლოოდ განესაზღვროს 6 (ექვსი) წლითა და 6

(ექვსი) თვით თავისუფლების აღკვეთა.

გასაჩივრებული განაჩენი სხვა ნაწილში დარჩეს უცვლელად.

განჩინება საბოლოოა და არ საჩივრდება.

5.2. დანართი 2. შ. შავგულიძის საკასაციო საჩივარი

საქართველოს უზენაესი სასამართლოს სისხლის

სამართლის საქმეთა პალატას

დაზარალებულის უფლებამონაცვლე ირინა ენუქიძის

(მის.: თბილისი, კეკელიძის ქ. #19, ბინა 42;

ტელ: (995 32) 23 36 27; (995 99) 56 63 82

საკასაციო საჩივარი

სააპელაციო სასამართლოს განაჩენის და დადგენილებების გაუქმების,

ხელახალი სასამართლო განხილვისათვის საქმის

სააპელაციო ინსტანციაში დაბრუნების შესახებ

გერონტი ალანიას, ავთანდილ აფციაურის, ალექსანდრე ღაჭავას და მიხეილ ბიბილურიძის

ბრალდების #10060037 საქმეზე თბილისის სააპელაციო სასამართლოს სისხლის სამართლის

საქმეთა პალატის (მოსამართლე – ნაირა გიგიტაშვილი) 2006 წლის 11 დეკემბრის განაჩენი

უკანონოა და ის უნდა გაუქმდეს, ხოლო საქმე ხელახალი სასამართლო განხილვისათვის

დაბრუნებული უნდა იქნას სააპელაციო ინსტანციაში, ვინაიდან _ სააპელაციო სასამართლოს

მიერ არსებითად იქნა დარღვეული სისხლის სამართლის საპროცესო კანონი (მათ შორის,

დაზარალებულის უფლებამონაცვლე და მისი ადვოკატ-წარმომადგენელი არ იყვნენ

უზრუნველყოფილი საქმის ყველა მასალის გაცნობის უფლებით), რითაც შეიზღუდა

დაზარალებულის უფლებამონაცვლის უფლებები, ხელი შეეშალა საქმის ყოველმხრივ,

სრულად და ობიექტურად განხილვას, რამაც გავლენა მოახდინა კანონიერი და საფუძვლიანი

განაჩენის დადგენაზე (საქართველოს სისხლის სამართლის საპროცესო კოდექსის (სსსკ) 547-ე

მუხლის პირველი ნაწილი, 561-ე მუხლის პირველი ნაწილის `ბ” ქვეპუნქტი, 562-ე მუხლის

პირველი ნაწილის `ა” ქვეპუნქტი, 563-ე მუხლის პირველი ნაწილი და მე-2 ნაწილის `დ”

ქვეპუნქტი, მე-7 მუხლის მე-4 ნაწილი, მე-15 მუხლის პირველი ნაწილი, 49-ე მუხლის პირველი

ნაწილი, 439-ე მუხლის პირველი, მე-2 და მე-7 ნაწილები, 447-ე მუხლის პირველი ნაწილი).

ასევე უნდა გაუქმდეს დაზარალებულის უფლებამონაცვლის ადვოკატ-წარმომადგენლის

მიერ, 2006 წლის 8 დეკემბრის სხდომაზე დაყენებული შუამდგომლობების დაკმაყოფილებაზე

უარის თქმის შესახებ, სააპელაციო სასამართლოს დადგენილებები, მათი დაუსაბუთებლობის

გამო (საქართველოს სსსკ-ის 553-ე მუხლის მე-2 ნაწილი).

კერძოდ:

1. 2006 წლის 8 დეკემბერს, საქართველოს სსსკ-ის 532-ე მუხლისა და 468-ე მუხლის პირველი

ნაწილის თანახმად, სააპელაციო პალატის წინაშე დავაყენეთ შუამდგომლობა _ მოგვცემოდა

შესაძლებლობა, გავცნობოდით საქმეზე ნივთიერ მტკიცებულებათა სახით დართულ

მტკიცებულებებს (იხ. სააპელაციო სასამართლოს სხდომის ოქმი, გვ 6-7).

შუამდგომლობა მოტივირებული იყო შემდეგი გარემოებებით:

2006 წლის 3 ივლისს, გ.ალანიასა და სხვათა ბრალდების საქმის თბილისის საქალაქო

სასამართლოს სისხლის სამართლის საქმეთა კოლეგიაში პირველი ინსტანციით განხილვის

დროს, დაზარალებულის უფლებამონაცვლე ი.ენუქიძის დაცვამ ვიშუამდგომლეთ

სასამართლოს წინაშე, რათა საქართველოს სისხლის სამართლის საპროცესო კდოექსის (სსსკ)

69-ე მუხლის `კ” პუნქტისა და 485-ე მუხლის მე-2 ნაწილის თანახმად, მოგვცემოდა

შესაძლებლობა გავცნობოდით საქმეზე დართულ შემდეგ ნივთიერ მტკიცებულებებს:

1. დაზარალებულ ლ.ბუხაიძის ჩვენების ადგილზე შემოწმება – 2 პატარა ზომის ვიდეო-

კასეტა, ერთი `პანასონიკის~ ფირმის, მე-2 “მახელლ”-ის ფირმის, დალუქული ერთ პაკეტად,

09.03.2006წ.

2. მოწმე ბ.ელიაშვილის ჩვენების ადგილზე შემოწმება – ერთი პატარა ვიდეო-კასეტა

“მახელლ”-ის ფირმის, 11.03.2006წ.

3. მოწმე გ.გობეჯიშვილის ჩვენების ადგილზე შემოწმება – 2 პატარა ვიდეო-კასეტა

“მახელლ”-ის ფირმის, დალუქული ერთ პაკეტად, 22.03.2006წ.

4. ლ.ბუხაიძის მიერ გ.ალანიას ამოცნობის ამსახველი ვიდეომასალა – ერთი პატარა

ზომის ვიდეოკასეტა, დალუქული ერთ პაკეტად, 06.03.2006წ.

5. ლ.ბუხაიძის მიერ ა.აფციაურის ამოცნობის ამსახველი ვიდეომასალა – ერთი პატარა

ზომის ვიდეო-კასეტა, დალუქული ერთ პაკეტად, 06.03.2006წ.

6. ლ.ბუხაიძის მიერ მ.ბიბილურიძის ამოცნობის ამსახველი ვიდეომასალა _ ერთი პატარა

ზომის ვიდეო-კასეტა, დალუქული ერთ პაკეტად. 06.03.2006წ.

7. ლ.ბუხაიძის მიერ ა.ღაჭავას ამოცნობის ამსახველი ვიდეომასალა – ერთი პატარა ზომის

ვიდეო-კასეტა, დალუქული ერთ პაკეტად, 06.03.2006წ.

8. ლ.ბუხაიძის მიერ ო.მელნიკოვის ამოცნობის ამსახველი ვიდეომასალა – ერთი პატარა

ზომის ვიდეო-კასეტა, დალუქული ერთ პაკეტად, 08.03.2006წ.

9. დაზარალებულ ლ. ბუხაიძის დამატებითი დაკითხვის ამსახველი ვიდეომასალა – 2

პატარა ზომის ვიდეო-კასეტა `პანასონიკისა” და `სონი”-ს ფირმის, დალუქული ერთ პაკეტად,

06.03.2006წ.

10. დაზარალებულ ლ.ბუხაიძის დამატებითი დაკითხვის ამსახველი ვიდეომასალა –

ერთი ცალი პატარა ზომის ვიდეოკასეტა “მახელლ”-ის ფირმის, დალუქული ერთ პაკეტად,

10.03.2006წ.

11. მოწმე თ.მაისურაძის დამატებითი დაკითხვის ამსახველი ვიდეომასალა, ორი ცალი

დიდი ზომის `ლჯ”-ის ფირმის ვიდეოკასეტა, დალუქული ორ პაკეტად, 13.03.2006წ.

12. ქ.თბილისი, კოჯრის გზატკეცილი, მე-5-6 კილომეტრზე მდებარე საცხოვრებელი

სახლის (პატარკაციშვილის) დაცვის სამსახურიდან 2006 წლის 28 იანვარს ამოღებული

“მედიანცა”-ს ფირმის ერთი ცალი სიდი დისკი, რომელზედაც ჩაწერილია ვიდეოთვალით

გადაღებული მასალა.

13. მოწმე თათია მაისურაძის დამატებითი დაკითხვის ამსახველი ვიდეომასალა – 4 ცალი

სიდი დისკი, დალუქული ერთად, 13.03.2006წ.

14. ს.გირგვლიანის გადაადგილების ამსახველი რუქა – ერთი ცალი 55X55 ფორმატზე

(იხ. პირველი ინსტანციის სასამართლოს სხდომის ოქმი – გვ. 62).

აღნიშნული ჩვენი კანონიერი მოთხოვნა, მოსამართლე გ. ჩემიას 2006 წლის 3 ივლისის

დადგენილებით, არ იქნა დაკმაყოფილებული (იხ. პირველი ინსტანციის სასამართლოს

სხდომის ოქმი – გვ. 62-63).

პირველი ინსტანციით საქმის განხილვის დასრულების შემდეგ, 2006 წლის 20 და 26 ივლისს,

განცხადებებით მივმართეთ მოსამართლე გ.ჩემიას, რათა მოეცა ჩვენთვის საქმეზე დართული

ზემოხსენებული ნივთიერი მტკიცებულებების გაცნობის საშუალება, ვინაიდან უკანონოდ

გვეზღუდებოდა დაზარალებულის უფლებამონაცვლის ინტერესების დაცვის

განხორციელების შესაძლებლობა.

აღნიშნულ ჩვენს განცხადებებზე მოსამართლე გ.ჩემიას რეაგირება არ მოუხდენია.

2006 წლის 3 აგვისტოს, იგივე შინაარსის განცხადებით მივმართეთ თბილისის საქალაქო

სასამართლოს სისხლის სამართლის საქმეთა კოლეგიის თავმჯდომარეს, ბატონ გიორგი

შავლიაშვილს, მაგრამ არც მოცემულ განცხადებაზე მომხდარა რეაგირება სასამართლოს

მხრიდან.

2006 წლის 6 სექტემბერს, დაზარალებულის უფლებამონაცვლე ი.ენუქიძემ, ფოსტით მიიღო

თბილისის საქალაქო სასამართლოს სისხლის სამართლის საქმეთა კოლეგიის მოსამართლე

გ.ჩემიას 2006 წლის 4 სექტემბრის #1/4994-06 გზავნილი, რომელსაც დართული ჰქონდა

მსჯავრდებულების – გ.ალანიას, ა.აფციაურის, ა.ღაჭავას და მ.ბიბილურიძის სააპელაციო

საჩივარი (12 ფურცლად) და თბილისის პროკურატურის პროკურორების – შ.გენგაშვილისა და

მ.მოსულიშვილის სააპელაციო საჩივარი (2 ფურცლად), მოსამართლე გ.ჩემიას 2006 წლის 6

ივლისის განაჩენზე ზემოხსენებულ მსჯავრდებულთა მიმართ.

2006 წლის 11 სექტემბერს, საქმეზე დართული ნივთიერი მტკიცებულებების გაცნობის შესახებ

განცხადებით, კიდევ ერთხელ მივმართეთ მოსამართლე გ.ჩემიას.

თბილისის საქალაქო სასამართლოს 2006 წლის 18 სექტემბრის #1/4994-06 წერილით გვეცნობა,

რომ სისხლის სამართლის საქმე გ.ალანიასა და სხვათა მიმართ და მასზედ დართული

ნივთიერი მტკიცებულებები გადაგზავნილი იქნა თბილისის სააპელაციო სასამართლოში.

2006 წლის 6, 17, 30 ოქტომბერსა და 24 ნოემბერს, საქმეზე დართული ნივთიერი

მტკიცებულებების გაცნობის შესახებ იგივე შინაარსის განცხადებებით მივმართეთ თბილისის

სააპელაციო სასამართლოს სისხლის სამართლის საქმეთა პალატას.

აღნიშნულ ჩვენს განცხადებებზე სააპელაციო პალატას რეაგირება არ მოუხდენია.

საქართველოს სსსკ-ის 69-ე მუხლის `კ” პუნქტისა და 485-ე მუხლის მე-2 ნაწილის თანახმად –

დაზარალებულის უფლებამონაცვლეს უფლება აქვს გაეცნოს წინასწარი გამოძიების დროს

საქმისათვის დართულ ნივთიერ მტკიცებულებებს.

საქართველოს სსსკ-ის მე-15 მუხლის მე-3 და მე-5 ნაწილების თანახმად _ მხარეებს უფლება

აქვთ მონაწილეობა მიიღონ მტკიცებულებათა გამოკვლევაში; სასამართლო მხარეებს უქმნის

საჭირო პირობებს მტკიცებულებათა ყოველმხრივად და სრულად გამოკვლევისათვის.

საქართველოს სსსკ-ის 439-ე მუხლის მე-4 ნაწილის თანახმად _ სასამართლო უზრუნველყოფს

მხარეთა მიერ მტკიცებულებათა გამოკვლევისათვის საჭირო პირობებს.

საქართველოს სსსკ-ის 447-ე მუხლის პირველი ნაწილის თანახმად _ სასამართლო განხილვაში

მონაწილე დაზარალებული სარგებლობს მხარის ყველა უფლებით (მე-15 მუხლი).

ამგვარად, დაზარალებულის უფლებამონაცვლე ი.ენუქიძის უზრუნველყოფა საქმეზე

დართული ზემოხსენებული ნივთიერი მტკიცებულებების გაცნობის შესაძლებლობით

სასამართლოს ვალდებულებას წარმოადგენს.

ვინაიდან დღემდე დაზარალებულის უფლებამონაცვლე ი.ენუქიძესა და მის დაცვას არ

მოგვეცა საშუალება გავცნობოდით საქმეზე დართულ ნივთიერ მტკიცებულებებს,

მოკლებული ვართ შესაძლებლობას განვახორციელოთ დაზარალებულის უფლებამონაცვლის

ინტერესების სრულყოფილი დაცვა მოცემულ საქმეზე თბილისის სააპელაციო სასამართლოს

სისხლის სამართლის საქმეთა პალატაში.

შუამდგომლობას, დანართის სახით, თან ახლდა ყველა იმ დოკუმენტების ასლი, რომლებიც

მოხსენიებული იყო შუამდგომლობაში.

სააპელაციო სასამართლოს 2006 წლის 8 დეკემბრის დადგენილებით, უარი გვეთქვა

შუამდგომლობის დაკმაყოფილებაზე, შემდეგი მოტივაციით:

`აღნიშნული საკითხი განხილული და გამოკვლეული იქნა პირველი ინსტანციის

სასამართლოში, რაც დაფიქსირებულია სასამართლო სხდომის ოქმშიც, ამდენად იგი აღარ

წარმოადგენს საქმისათვის არსებითი მნიშვნელობის მქონე რაიმე ახალ გარემოებას, რაც სსსკ-

ის 533-ე მუხლის შესაბამისად გახდებოდა კვლევის საგანი. ამასთან მხარემ ვერ მიუთითა

კონკრეტული ნორმა, რომელიც დარღვეული იქნა აღნიშნული შუამდგომლობის განხილვის

დროს. მხარემ პირველი ინსტანციის სასამართლოს აღნიშნული განჩინება არ გაასაჩივრა

კერძო სააპელაციო წესით, რაც მოწმობს, რომ იგი დაეთანხმა სასამართლოს

გადაწყვეტილებას” (იხ. სააპელაციო სასამართლოს სხდომის ოქმი, გვ. 8).

ჩვენი შუამდგომლობის დაკმაყოფილებაზე უარის თქმის შესახებ მოსამართლის აღნიშნული

დადგენილება უსაფუძვლო და დაუსაბუთებელია შემდეგ გარემოებათა გამო:

პირველი ინსტანციის სასამართლოს 2006 წლის 3 ივლისის დადგენილებით ფორმალურად

ნაწილობრივ დაკმაყოფილდა ჩვენი შუამდგომლობა საქმეზე დართული 14 ნივთიერი

მტკიცებულების გამოკვლევის შესახებ. კერძოდ 12 მტკიცებულების გამოკვლევაზე გვეთქვა

უარი, ხოლო მოწმე ბ.ელიაშვილის ჩვენების ადგილზე შემოწმების ვიდეოჩანაწერისა და

თბილისი-კოჯრის გზატკეცილის მე-5-6 კილომეტრზე მდებარე საცხოვრებელი სახლის

(ბ.პატარკაციშვილის) ვიდეოთვალით გადაღებული და იმავე სახლის დაცვის სამსახურიდან

2006 წლის 28 იანვარს ამოღებული ჩD დისკზე მოთავსებული ჩანაწერის ნახვისა და

გამოკვლევის ნაცვლად, რასაც ვითხოვდით ჩვენი შუამდგომლობით, სასამართლომ

გადაწყვიტა გამოქვეყნებულიყო მოწმე ბ.ელიაშვილის ჩვენების ადგილზე შემოწმებისა და

აღნიშნული ჩD დისკის ვიდეო ჩანაწერების დაოქმებული წერილობითი მასალა (იხ. პირველი

ინსტანციის სასამართლოს სხდომის ოქმი, გვ. 62-63).

უნდა აღინიშნოს, რომ პირველი ინტანციის სასამართლომ არც ჩვენი შუამდგომლობის ამ

ფორმალურად დაკმაყოფილებულ ნაწილში შეასრულა საკუთარი გადაწყვეტილება და ისე

დასრულდა სასამართლო პროცესი, რომ აღნიშნული 2 მტკიცებულების დაოქმებული

წერილობითი მასალაც არ იქნა გამოქვეყნებული.

ამგვარად, პირველი ინსტანციის სასამართლომ ფაქტობრივად არ დააკმაყოფილა ჩვენი

შუამდგომლობა, ნივთიერ მტკიცებულებათა სახით საქმეზე დართულ ვიდეო და ჩD

დისკებზე მოთავსებული ჩანაწერების გაცნობისა და გამოკვლევის შესახებ, რითაც უკანონოდ

შეგვიზღუდა დაზარალებულის უფლებამონაცვლის ინტერესების დაცვის განხორციელების

შესაძლებლობა. კერძოდ, საქართველოს სსსკ-ის 69-ე მუხლის `კ” პუნქტით, 485-ე მუხლის მე-

2 ნაწილით, მე-15 მუხლის მე-3 და მე-5 ნაწილებით, 439-ე მუხლის მე-4 ნაწილით და 447-ე

მუხლის პირველი ნაწილით გათვალისწინებული, დაზარალებულის უფლება _ გაეცნოს

საქმეზე არსებულ მტკიცებულებებს, მათ შორის, წინასწარი გამოძიების დროს საქმისათვის

დართულ ნივთიერ მტკიცებულებებს და ყოველმხრივად და სრულად გამოიკვლიოს ისინი _

რაზედაც ჩვენ მივუთითეთ 2006 წლის 8 დეკემბერს სააპელაციო სასამართლოს წინაშე

დაყენებულ ზემოხსენებულ შუამდგომლობაში.

ამგვარად, სააპელაციო სასამართლოს მოსამართლის გასაჩივრებული დადგენილების

პოზიცია, თითქოს ჩვენს მხარეს არ მიუთითებია კონკრეტულ საპროცესო ნორმაზე, რომელიც

დარღვეული იქნა პირველი ინსტანციის სასამართლოს მიერ აღნიშნული შუამდგომლობის

განხილვის დროს, არ შეესაბამება სინამდვილეს.

დადგენილებაში ასევე სრულიად უსაფუძვლოდ არის აპელირება გაკეთებული საქართველოს

სსსკ-ის 533-ე მუხლზე იმ თვალსაზრისით, რომ რადგან მოცემული შუამდგომლობა

განხილული იქნა პირველი ინსტანციის სასამართლოს მიერ, ის აღარ წარმოადგენდა

საქმისათვის არსებითი მნიშვნელობის მქონე რაიმე ახალ გარემოებას, რაც აღნიშნული ნორმის

შესაბამისად, გახდებოდა კვლევის საგანი.

საქართველოს სსსკ-ის 533-ე მუხლის მე-4 ნაწილის თანახმად – სააპელაციო წესით საქმის

განხილვისას დაიშვება მხოლოდ სააპელაციო ინსტანციაში წარმოდგენილი საქმისათვის

ახალი მტკიცებულებების გამოკვლევა, ხოლო პირველი ინსტანციის სასამართლოში

გამოკვლეული ყველა მტკიცებულება მიიჩნევა გამოკვლეულად, გარდა იმ შემთხვევისა,

როდესაც მტკიცებულება გამოკვლეული იყო კანონის არსებითი დარღვევით და მხარე

შუამდგომლობს ამგვარი მტკიცებულების ხელმეორედ გამოკვლევას.

მოცემულ შემთხვევაში, სააპელაციო სასამართლოს წინაშე დაყენებული ჩვენი მოთხოვნა

საქმეზე დართულ მტკიცებულებათა გამოკვლევის შესახებ, მოტივირებული იყო სწორედ იმ

გარემოებით, რომ პირველი ინსტანციის სასამართლომ, საპროცესო კანონის არსებითი

დარღვევით, უარი გვითხრა აღნიშნული მოთხოვნის დაკმაყოფილებაზე, რის გამოც, ჩვენს

მიერ მოთხოვნილი მტკიცებულებები არ გამოკვლეულა პირველ ინსტანციაში.

ამგვარად, აღნიშნული შუამდგომლობის დაკმაყოფილებაზე უარის თქმის მოტივირება

საქართველოს სსსკ-ის 533-ე მუხლის დებულებებით საფუძველს მოკლებულია.

რაც შეეხება მოსამართლის დადგენილების პოზიციას იმასთან დაკავშირებით, რომ

ზემოხსენებული ჩვენი შუამდგომლობის დაკმაყოფილებაზე უარის თქმის შესახებ პირველი

ინსტანციის სასამართლოს დადგენილების ჩვენს მიერ არ გასაჩივრება სააპელაციო წესით,

თითქოს მოწმობდეს რომ ჩვენ დავეთანხმეთ სასამართლოს აღნიშნულ გადაწყვეტილებას,

ვუპასუხებთ შემდეგს:

ა) პირველი ინსტანციის სასამართლოს დადგნილების, (ისევე როგორც განაჩენის)

გასაჩივრება სააპელაციო წესით მხრის უფლებას და არა ვალდებულებას წარმოადგენს.

აღნიშნული უფლების არ გამოყენება საქმის განხილვის გარკვეულ ეტაპზე, მოქმედი სისხლის

სამართლის საპროცესო კანონის თანახმად, მხარეს არ უსპობს შესაძლებლობას იგივე

უფლების რეალიზაცია მოახდინოს საქმის განხილვის შემდგომ სტადიაზე, რასაც ის

გარემოებაც ადასტურებს, რომ სააპელაციო სასამართლოს მიერ არსებითად განხილული იქნა

აღნიშნული ჩვენი შუამდგომლობა;

ბ) დასაბუთებულ პოზიციას იმის შესახებ თუ რატომ არ იქნა ჩვენს მიერ სააპელაციო

წესით გასაჩივრებული პირველი ინსტანციის სასამართლოს განაჩენი და დადგენილებები,

მოგახსენებთ ქვემოთ.

ამგვარად საქმეზე დართულ ნივთიერ მტკიცებულებათა გაცნობისა და გამოკვლევის თაობაზე

ჩვენი შუამდგომლობის დაკმაყოფილებაზე უარის შესახებ სააპელაციო სასამართლოს 2006

წლის 8 დეკემბრის აღნიშნული დადგენილება 232-ე მუხლის მე-3 და მე-6 ნაწილების, 468-ე

მუხლის მე-2 ნაწილის მოთხოვნათა შესაბამისად, მისი გაუქმების საფუძველს წარმოადგენს.

აღნიშნული დაუსაბუსთებელი დადგენილებით უარი გვეთქვა რა საქმეზე დართული

ნივთიერი მტკიცებულებების გაცნობა-გამოკვლევაზე, უკანონოდ შეგვეზღუდა

დაზარალებულის უფლებამონაცვლის ინტერესების დაცვის განხორცილების შესაძლებლობა,

ხელი შეეშალა საქმის ყოველმხრივ, სრულად და ობიექტურად განხილვას, რამაც საბოლოოდ

გავლენა მოახდინა კანონიერი და საფუძვლიანი განაჩენის დადგენაზე, რაც საქართველოს

სსსკ-ის 562-ე მუხლის პირველი ნაწილის `ა” ქვეპუნქტის და 563-ე მუხლის პირველი ნაწილის

თანახმად, სისხლის სამართლის საპროცესო კანონის არსებით დარღვევას და საკასაციო წესით

განაჩენის გაუქმების საფუძველს წარმოადგენს.

ამასთან, ის გარემოება, რომ დაზარალებულის უფლებამონაცვლე და მისი ადვოკატ-

წარმომადგენელი სააპელაციო სასამართლოს მიერ არ იქნენ უზრუნველყოფილი საქმის ყველა

მასალის გაცნობის უფლებით, საქართველოს სსსკ-ის 563-ე მუხლის პირველი ნაწილის და მე-

2 ნაწილის `დ” ქვეპუნქტის, მე-7 მუხლის მე-4 ნაწილის, მე-15 მუხლის პირველი ნაწილის, 49-

ე მუხლის პირველი ნაწილის, 439-ე მუხლის პირველი, მე-2 და მე-7 ნაწილების, 447-ე მუხლის

პირველი ნაწილის თანახმად, აღნიშნული სასამართლოს განაჩენის ყველა შემთხვევაში,

უპირობო გაუქმების საფუძველს წარმოადგენს.

2. 2006 წლის 8 დეკემბერს, საქართველოს სსსკ-ის 532-ე მუხლის და 468-ე მუხლის პირველი

ნაწილის თანახმად, სააპელაციო სასამართლოს წინაშე დავაყენეთ შუამდგომლობა, რათა

საქართველოს სსსკ-ის მე-18 მუხლისა და 437-ე მუხლის მე-2 ნაწილის მოთხოვნის

შესაბამისად, საქმის გარემოებათა ყოველმხრივი, სრული და ობიექტური გამოკვლევის

მიზნით:

ა) მობილური კავშირგაბმულობის შესაბამისი კომპანიებიდან, შპს ̀ ჯეოსელიდან~ და შპს

`მაგთიკომიდან~, გამოთხოვილიყო და სისხლის სამართლის საქმეს მტკიცებულებათა სახით

დართვოდა, გერონტი ალანიას (877 495599), ავთანდილ აფციაურის (877 478797), ალექსანრე

ღაჭავას (899 299429), მიხეილ ბიბილურიძის (899 141470; 899 925588), დათა ახალაიას (877

763312), ვასილ სანოძის (877 763318), ოლეგ მელნიკოვის (899 503434), გურამ დონაძის ( ),

თამარ მერაბიშვილის ( ), ანა კალანდაძის ( ), თათია მაისურაძის (893 392604) და ლევან

ჩიფაშვილის (877 767690) მობილურ ტელეფონებზე, 2006 წლის 28 იანვრის 0000 საათიდან 1200

საათამდე, განხორციელებული შემავალი და გამავალი ზარების დეტალური ანგარიშები

მომსახურე ანძების ჩვენებით.

ბ) კოჯრის გზატკეცილის მე-5 _ მე-6 კილომეტრზე მდებარე საცხოვრებელი სახლის

დაცვის სამსახურიდან ამოღებულიყო და საქმეს მტკიცებულების სახით დართვოდა 2006

წლის 28 იანვრის 0000 საათიდან 1200 საათამდე დროის პერიოდში გზატკეცილზე ობიექტების

მოძრაობის ამსახველი, ვიდეოთვალით ჩაწერილი მასალა.

გ) მობილური ტელეფონის იმ ნომრების დასაზუსტებლად, რომლებითაც

სარგებლობდნენ 2006 წლის 28 იანვარს გურამ დონაძე, თამარ მერაბიშვილი და ანა კალანდაძე,

აღნიშნული მოწმეები დასაკითხად მოწვეულიყვნენ სასამართლო პროცესზე.

(იხ. სააპელაციო სასამართლოს სხდომის ოქმი, გვ. 8-9).

შუამდგომლობა მოტივირებული იყო შემდეგი გარემოებებით:

როგორც საქმის მასალებიდან ირკვევა, 2006 წლის 28 იანვარს, დაახლოებით 0100-0200 საათზე,

ალექსანდრე გირგვლიანი და ლევან ბუხაიძე მას შემდეგ, რაც დატოვეს თბილისში, შარდენის

ქუჩაზე მდებარე კაფე `შარდენბარი~, გატაცებული იქნენ მერსედესის მარკის ჯიპის ტიპის

ავტომანქანით, გ.ალანიას, ა. აფციაურისა და ა.ღაჭავას მიერ, ლესელიძის ქუჩიდან.

მოგვიანებით, ოქროყანის სასაფლაოს ტერიტორიაზე, გ.ალანიას, ა.აფციაურსა და

ა.ღაჭავას შეუერთდა მათი თანამშრომელი მ.ბიბილურიძე.

ვიდრე ა.გირგვლიანი და ლ.ბუხაიძე დატოვებდნენ კაფე `შარდენბარს~,

ა.გირგვლიანი აღნიშნულ კაფეში შეხვდა და გარკვეული დროის მანძილზე ესაუბრა მის

ახლობელს _ თათია მაისურაძეს, რომელიც იჯდა სუფრასთან თამარ მერაბიშვილთან, ანა

კალანდაძესთან, დათა ახალაიასთან, ვასილ სანოძესთან, ოლეგ მელნიკოვთან და გურამ

დონაძესთან ერთად.

კაფესთან ახლოს, ლესელიძის ქუჩაზე მდგარ ავტომანქანაში იჯდა და სუფრის წევრებს

ელოდებოდა ვ.სანოძის მძღოლი ლევან ჩიფაშვილი.

საქმეში წარმოდგენილია წინასწარი გამოძების მიერ მობილური კავშირგაბმულობის

კომპანიებიდან, შპს `ჯეოსელიდან~ და შპს `მაგთიკომიდან~, ამოღებული არასრული

ინფორმაცია, 2006 წლის 28 იანვარის ღამეს ზემოხსენებული პირების მობილური ტელეფონის

ნომრებზე განხორცილებული შემავალი და გამავალი ზარების შესახებ.

გამოძიების მიერ ამოღებული და საქმეში არსებული აღნიშნული ინფორმაცია არ იძლევა

სრულ სურათს იმასთან დაკავშირებით, თუ როდის, რა ადგილებიდან, დროის რა

ინტერვალებითა და ხანგრძლივობით ესაუბრებოდნენ ერთმანეთს ზემოხსენებული პირები

2006 წლის 28 იანვარის ღამეს. ამგვარი სრული სურათის დადგენის გარეშე არ შეიძლება

მოცემულ საქმეზე ჩატარებული გამოძიება სრულყოფილად და ობიექტურად, ხოლო

ჭეშმარიტება დადგენილად ჩაითვალოს.

საქმის მასალებიდან გამომდინარე, კოჯრის გზატკეცილის მე-5_მე-6 კილომეტრზე მდებარე

საცხოვრებელი სახლის (ბ.პატარკაციშვილის) დაცვის სამსახურიდან, 2006 წლის 28

თებერვალს, გამოძიების მიერ, ამოღებულია სათვალთვალო კამერით დაფიქსირებული,

გზატკეცილზე ავტომანქანების მოძრაობის ამსახველი მასალა, 2006 წლის 28 იანვრის 0200 სთ-

დან 0300 საათამდე.

აღნიშნული ვიდეოთვალით დაფიქსირებული ინფორმაციის საქმეში ასახული მხოლოდ

ერთსაათიანი მონაკვეთი არ იძლევა სრულ სურათს მოცემულ საქმეზე ჭეშმარიტების

დადგენისათვის, ვინაიდან საქმისათვის მნიშვნელობის მქონე ობიექტების (ავტომანქანები,

პირები) გადაადგილებას კოჯრის გზატკეცილზე შეიძლება ადგილი ჰქონოდა 2006 წლის 28

იანვრს 0200 საათამდე და რაც უფრო მოსალოდნელია, 0300 საათის შემდეგაც.

აღნიშნული გარემოებებიდან გამომდინარე, შუამდგომლობით მოვითხოვეთ ზემოხსენებული

ინფორმაციის მოპოვება და საქმეზე დართვა, მისი შემდგომი შეფასების მიზნით.

სააპელაციო სასამართლოს 2006 წლის 8 დეკემბრის დადგენილებით, უარი გვეთქვა

შუამდგომლობის დაკმაყოფილებაზე იმ მოტივით, რომ: `საქმეში არსებობს სატელეფონო

ზარების ნუსხა დროის იმ ინტერვალის ჩვენებით, რა პერიოდშიც ჩადენილი იქნა დანაშაული.

დამატებითი ინფორმაციის მიღება სატელეფონო ზარებთან დაკავშირებით დანაშაულში სხვა

პირების მხილების მიზნით, არ არის სასამართლოს განხლვის საგანი, რადგან მოქმედი

საპროცესო კანონის შესაბამისად (სსსკ-ის 450-ე მუხ.), სასამართლო ვერ გასცდება საქმის

განხილვის ფარგლებს. ამასთან დასახელებული მოწმეები სრულყოფილად იქნენ დაკითხული

პირველი ინსტანციის სასამართლოში და მათი სააპელაციო სასამართლოში დაკითხვა

ადვოკატის მიერ მითითებული მოტივებით სსსკ-ის 533-ე მუხლის შესაბამისად, საფუძველს

მოკლებულია (იხ.სააპელაციო სასამართლოს სხდომის ოქმი, გვ.10).

მოსამართლის აღნიშნული დადგენილებაც უსაფუძვლო და დაუსაბუთებელია შემდეგ

გარემოებათა გამო:

დადგენილებაში არასწორი ინტერპრეტაცია აქვს მიცემული საქართველოს სსსკ-ის 450-ე

მუხლს. კერძოდ, აღნიშნული ნორმის თანახმად _ საქმის სასამართლო განხილვა ტარდება

განსასჯელის მიმართ მხოლოდ იმ ბრალდების ფარგლებში, რომლითაც განსასჯელი

სამართალში მისცეს. ანუ, მოცემული ნორმა განსასჯელის მიმართ ზღუდავს განხილვის

ფარგლებს მისი სამართალში მიცემის (ამჟამად _ საბრალდებო დასკვნის) საზღვრებით.

იმავდროულად, საქართველოს სსსკ-ის მე-18 მუხლის და 437-ე მუხლის მე-2 ნაწილის

მოთხოვნათა შესაბამისად _ საქმის გარემოებათა გამოკვლევა უნდა მოხდეს ყოველმხრივად,

სრულად და ობიექტურად.

იმავე კოდექსის 261-ე მუხლის და 263-ე მუხლის პირველი ნაწილის თანახმად _ დანაშაულის

ჩადენის შესახებ ინფორმაციის მიღების შემთხვევაში, გამომძიებელი და პროკურორი

თავიანთი კომპეტენციის ფარგლებში, ვალდებულნი არიან დაიწყონ წინასწარი გამოძიება;

წინასწარი გამოძიების დაწყების საფუძველია ცნობები დანაშაულის ჩადენის შესახებ,

რომელიც გარკვეულ შემთხვევებში მიეწოდება გამომძიებელს ან პროკურორს, აგრეთვე _

უშუალოდ სისხლის სამართლის პროცესის მწარმოებელი ორგანოს მიერ საქმის გამოძიებისას

აღმოჩენილი ცნობები.

საქართველოს სსსკ-ის 56-ე მუხლის მე-2 ნაწილის `რ~ ქვეპუნქტის, 57-ე მუხლის მე-3 ნაწილის

და 501-ე მუხლის თანახმად _ თუ პროკურორი შუამდგომლობს განსასჯელისათვის უფრო

მძიმე ბრალდების წარდგენას, მოსამართლეს (სასამართლოს) გამოაქვს დადგენილება

(განჩინება) სისხლის სამართლის საქმის დამატებითი გამოძიებისათვის გაგზავნის თაობაზე

და საქმეს უბრუნებს პროკურორს.

ამგვარად, თუ სააპელაციო სასამართლოს მიერ დაკმაყოფილდებოდა აღნიშნული ჩვენი

შუამდგომლობა დამატებით მტკიცებულებათა გამოთხოვისა და საქმეზე დართვის,

სასამართლო პროცესზე დასაკითხად მოწმეთა მოწვევის შესახებ, ანუ _ სასამართლო

გამოძიება ჩატარდებოდა ყოველმხრივად, სრულად და ობიექტურად, რეალური იყო

შესაძლებლობა, რომ აღმოჩენილიყო გარემოებები, რაც წარმოშობდა განსასჯელების მიმართ

უფრო მძიმე ბრალდების წარდგენის ან/და მოცემულ საქმეზე დანაშაულის ჩადენაში კიდევ

სხვა პირთა (სავარაუდოდ, კაფე `შარდენ ბარში~ სუფრაზე მყოფი ზემოხსენებული პირების)

მიმართ გამოძიებისა და სისხლისსამართლებრივი დევნის დაწყების საჭიროებას.

ამგვარად, აღნიშნული შუამდგომლობის დაკმაყოფილებაზე უარის თქმით სააპელაციო

სასამართლოს მიერ უკანონოდ შეზღუდული იქნა დაზარალებულის უფლებამონაცვლის

ინტერესების დაცვის განხორციელების შესაძლებლობა, ხელი შეეშალა საქმის ყოველმხრივ,

სრულად და ობიქტურად განხილვას, რამაც საბოლოოდ გავლენა მოახდინა კანონიერი და

საფუძვლიანი განაჩენის დადგენაზე, რაც საქართველოს სსსკ-ის 562-ე მუხლის პირველი

ნაწილის ̀ ა~ ქვეპუნქტის და 563-ე მუხლის პირველი ნაწილის თანახმად, სისხლის სამართლის

საპროცესო კანონის არსებით დარღვევას და საკასაციო წესით განაჩენისა და

დაუსაბუთებლობის გამო, მოსამართლის შესაბამისი დადგენილების გაუქმების საფუძველს

წარმოადგენს.

3. 2006 წლის 8 დეკემბერს, სააპელაციო სასამართლოს წინაშე დავაყენეთ შუამდგომლობა,

რათა სასამართლო პროცესზე დასაკითხად მოწვეულიყვნენ მსჯავრდებულები _ გ.ალანია,

ა.აფციაური, ა.ღაჭავა და მ.ბიბილურიძე; ასევე, მოწმეები _ ო.მელნიკოვი, დ.ახალაია, ვ.სანოძე,

გ.დონაძე, ლ.ჩიფაშვილი, თ.მერაბიშვილი, ა.კალანდაძე და თ.მაისურაძე (იხ. სააპელაციო

სასამართლოს სხდომის ოქმი, გვ. 11).

ჩვენი შუამდგომლობა მოტივირებული იყო შემდეგი გარემოებებით:

სასამართლო გამოძიების დასასრულ ეტაპზე, დაზარალებულმა ლევან ბუხაიძემ

სასამართლოს მისცა დამატებითი ჩვენება, რა დროსაც განაცხადა, რომ პროცესზე მოწმის

სახით დაკითხულ ოლეგ მელნიკოვში დანამდვილებით შეიცნო ერთ-ერთი პირი, რომელიც

მონაწილეობას იღებდა 2006 წლის 28 იანვარს, ოქროყანის სასაფლაოს ტერიტორიაზე, მისი და

ალექსანდრე გირგვლიანის ცემასა და წამებაში. კერძოდ, ო. მელნიკოვი იყო ის პირი, რომელიც

მოგვიანებით ავიდა სასაფლაოზე და გამოირჩეოდა განსაკუთრებული აგრესიულობითა და

სისასტიკით თავის ქცევაში.

რამდენადაც დაზარალებულ ლ.ბუხაიძის მიერ აღნიშნული ჩვენების მიცემის შემდეგ,

პირველი ინსტანციის სასამართლომ არ დააკმაყოფილა ჩვენი შუამდგომლობა,

განსასჯელებისა და ზემოხსენებული მოწმეების დამატებით დაკითხვის თაობაზე (იხ.

პირველი ინსტანციის სასამართლოს სხდომის ოქმი,

გვ. ), დაზარალებულ ლ. ბუხაიძის აღნიშნული ჩვენება წარმოადგენდა იმ ახალ, არსებითი

ხასიათის გარემოებას, რომელიც საქართველოს სსსკ-ის 533-ე მუხლის მე-4 ნაწილის თანახმად,

საჭიროს ხდიდა საქმეზე დაკითხული მსჯავრდებულებისა და მოწმეების დამატებით

დაკითხვას სააპელაციო სასამართლოში.

სააპელაციო სასამართლოს 2006 წლის 8 დეკემბრის დადგენილებით, უარი გვეთქვა

შუამდგომლობის დაკმაყოფილებაზე იმ მოტივით, რომ: `ყველა დასახელებული მოწმე

დაკითხულია პირველი ინსტანციის სასამართლოში. მსჯავრდებულებმა უარი განაცხადეს

სააპელაციო სასამართლოში საქმის განხილვისას მონაწილეობის მიღებაზე, რის გამოც

სასამართლო იძულებით ვერ დაკითხავს მათ. იმის გამო, რომ დასახელებული მოწმეები

წერილობით არ შუამდგომლობენ ახალი გარემოების შესახებ ჩვენების მიცემის თაობაზე,

სასამართლო სსსკ-ის 533-ე მუხლის მე-4 ნაწილის შესაბამისად, ვერ დაკითხავს მათ. ამასთან,

სასამართლო არც მიიჩნევს მათ დაკითხვას საჭიროდ, რადგან არ იხილავს ო.მელნიკოვის

ბრალეულობის საკითხს და ვერ გასცდება საქმის განხილვის ფარგლებს. რაც შეეხება

დაზარალებულ ლ.ბუხაიძის ბოლოდროინდელ ჩვენებას, საქალაქო სასამართლომ იმსჯელა

აღნიშნულზე და განაჩენითაც მიეცა შეფასება. აქედან გამომდინარე, ამ მოტივითაც

უსაფუძვლოა შუამდგომლობა (იხ. სააპელაციო სასაამრთლოს სხდომის ოქმი, გვ.12).

დადგენილების პოზიციას იმ ნაწილში, რომ მსჯავრდებულების იძულებითი დაკითხვა

დაუშვებელია, ვიზიარებთ.

რაც შეეხება შუამდგომლობაში დასახელებულ მოწმეთა დამატებით დაკითხვაზე უარის

თქმას, მოსამართლის ამგვარი გადაწყვეტილებით დარღვეული იქნა საქართველოს სსსკ-ის მე-

18 მუხლის, 437-ე მუხლის მე-2 ნაწილის, 533-ე მუხლის მე-5 ნაწილის მოთხოვნები იმის

შესახებ, რომ: საქმის გარემოებათა გამოკვლევა უნდა იყოს ყოველმხრივი, სრული და

ობიექტური; თავმჯდომარე ახორციელებს ამ კოდექსით გათვალისწინებულ ყველა

საპროცესო მოქმედებას, რაც აუცილებელია მტკიცებულებათა ყოველმხრივი, სრული და

ობიექტური გამოკვლევისა და ჭეშმარიტების დასადგენად; მოწმე დამატებით შეიძლება

დაიკითხოს სასამართლოს ინიციატივით.

ამგვარად, მოწმეთა დამატებით დაკითხვაზე ჩვენი შუამდგომლობის დაკმაყოფილებაზე

უარის თქმის ნაწილში სააპელაციო სასამართლოს აღნიშნული დადგენილება

დაუსაბუთებელია, რაც საქართველოს სსსკ-ის 232-ე მუხლის მე-3 და მე-6 ნაწილების, 468-ე

მუხლის მე-2 ნაწილის თანახმად, მისი გაუქმების საფუძველს წარმოადგენს.

აღნიშნული დაუსაბუთებელი დადგენილებით, უარი გვეთქვა რა საქმისათვის არსებითი

მნიშნველობის მქონე დამატებითი მტკიცებულებების (მოწმეთა ჩვენებების) მოპოვებაზე,

უკანონოდ შეგვეზღუდა დაზარალებულის უფლებამონაცვლის ინტერესების დაცვის

განხორციელების შესაძლებლობა, ხელი შეეშალა საქმის ყოველმხრივ, სრულად და

ობიექტურად განხილვას, რამაც საბოლოოდ გავლენა მოახდინა კანონიერი და საფუძვლიანი

განაჩენის დადგენაზე, რაც საქართველოს სსსკ-ის 562-ე მუხლის პირველი ნაწილის `ა~

ქვეპუნქტის და 563-ე მუხლის პირველი ნაწილის თანახმად, სისხლის სამართლის საპროცესო

კანონის არსებით დარღვევას და საკასაციო წესით განაჩენის გაუქმების საფუძველს

წარმოადგენს.

4. 2006 წლის 8 დეკემბერს, ჩემი ინტერესების დამცველმა ადვოკატმა შ. შავგულიძემ

იშუამდგომლა სასამართლოს წინაშე, რათა სასამართლო გამოძიების დაწყებულ ეტაპზე,

საქართველოს სსსკ-ის 533-ე მუხლის მე-4 ნაწილის შესაბამისად, მტკიცებულებათა

წარმოსადგენად, საქართველოს სსსკ-ის 475-ე მუხლის 21 ნაწილისა და მე-7 მუხლის მე-4

ნაწილის თანახმად, მიეცათ მისთვის გონივრული ვადა შემდეგ სასამართლო სხდომამდე,

თუნდაც 1 (ერთი) დღე, რის გამოც მოითხოვა საქმის განხილვის გადადება.

სასამართლომ არ დააკმაყოფილა აღნიშნული შუამდგომლობა, რითაც უკანონოდ შეზღუდა

დაზარალებულის უფლებამონაცვლის ინტერესების დაცვის განხორციელების

შესაძლებლობა, რაც საქართველოს სსსკ-ის 562-ე მუხლის პირველი ნაწილის `ა” ქვეპუნქტის

და 563-ე მუხლის პირველი ნაწილის თანახმად, სისხლის სმართლის საპროცესო კანონის

არსებით დარღვევას და საკასაციო წესით განაჩენისა და დაუსაბუთებლობის გამო,

სასამართლოს შესაბამისი დადგენილების გაუქმების საფუძველს წარმოადგენს.

5. 2006 წლის 8 დეკემბერს ჩემი ინტერესების დამცველმა ადვოკატმა შ.შავგულიძემ

იშუამდგომლა სასამართლოს წინაშე, რათა იმ საკითხების გასარკვევად თუ რატომ არ არის

სისხლის სამართლის საქმეზე დართული წ/გამოძიების დროს გამომძიებლების _

ვ.გამეზარდაშვილისა და შ.ნიქაბაძის მიერ მობილური კავშირგაბმულობის კომპანიებიდან

ამოღებული ინფორმაცია, მსჯავრდებულების _ მ.ბიბილურიძისა და ა.ღაჭავას, ასევე მოქ.

ნ.ლორთქიფანიძის კუთვნილ სააბონენტო ნომრებზე განხორციელებული ზარების შესახებ;

ასევე, ხომ არ იქნა თბილისის შს მთავარი სამმართველოს საგამოძიებო ჯგუფის მიერ

(რომელიც წ/გამოძიების ქ.თბილისის პროკურატურის საგამოძიებო ნაწილისათვის

დაქვემდებარებამდე იძიებდა მოცემულ საქმეს) მოპოვებული და საქმეზე დართული კიდევ

რაიმე სხვა მტკიცებულებები, რომლებიც ამჟამად საქმეში არ მოიპოვება _ პროცესზე

დასაკითხად მოწვეულიყვნენ გამომძიებლები ვ. გამეზარდაშვილი და შ. ნიქაბაძე; ასევე _

სასამართლოს გამოეთხოვა აღნიშნული გამომძიებლებისგან მოცემულ საქმეზე მათ მიერ

მოპოვებული მტკიცებულები (ასეთის მათ ხელთარსებობის შემთხვევაში), რათა ისინი

დართვოდა სისხლის სამართლის საქმეს, მხარეთა და სასამართლოს მიერ შემდგომი

შეფასებისათვის (იხ. სააპელაციო სასამართლოს სხდომის ოქმი, გვ. 15-16).

სასამართლოს მიერ არ იქნა დაკმაყოფილებული არც აღნიშნული ჩვენი შუამდგომლობა (იხ.

სააპელაციო სასამართლოს სხდომის ოქმი, გვ. 16-17), რითაც უკანონოდ შეზღუდული იქნა

დაზარალებულის უფლებამონაცვლის ინტერესების დაცვის განხორციელების

შესაძლებლობა, ხელი შეეშალა საქმის ყოველმხრივ, სრულად და ობიექტურად განხილვას,

რამაც საბოლოოდ გავლენა მოახდინა კანონიერი და საფუძვლიანი განაჩენის დადგენაზე, რაც

საქართველოს სსსკ-ის 562-ე მუხლის პირველი ნაწილის `ა” ქვეპუნქტის და 563-ე მუხლის

პირველი ნაწილის თანახმად, სისხლის სამართლის საპროცესო კანონის არსებით დარღვევას

და საკასაციო წესით, განაჩენის და დაუსაბუთებლობის გამო, მოსამართლის შესაბამისი

დადგენილების გაუქმების საფუძველს წარმოადგენს.

6. ვინაიდან ზემოხსენებული შუამდგომლობების დაკმაყოფილებაზე და მათ მხარდაჭერაზე

უარის თქმით, აშკარად გამოჩნდა შესაბამისად, მოსამართლე ნ.გიგიტიშვილის და

სახელმწიფო ბრალმდებლების _ მ.მოსულიშვილისა და შ.გენგაშვილის არაობიექტური და

ტენდენციური დამოკიდებულება მოცემული საქმისადმი, 2006 წლის 8 დეკემბერს, ჩემი

ინტერესების დამცველმა ადვოკატმა შ.შავგულიძემ დააყენა შუამდგომლობები სასამართლოს

წინაშე, საქართველოს სსსკ-ის 105-ე მუხლის პირველი ნაწილის `ვ” ქვეპუნქტის თანახმად,

საქმის წარმოებიდან მოსამართლის და პროკურორების აცილების შესახებ (იხ. სააპელაციო

სასამართლოს სხდომის ოქმი, გვ. 17-18).

სააპელაციო სასამართლოს მიერ, ჩვენი მხარის არც აღნიშნული შუამდგომლობები იქნა

დაკმაყოფილებული (იხ. სააპელაციო სასამართლოს სხდომის ოქმი, გვ. 17-19).

მოსამართლის შესაბამისი დადგენილებებიც დაუსაბუთებელია რაც საქართველოს სსსკ-ის

232-ე მუხლის მე-3 და მე-6 ნაწილების, 468-ე მუხლის მე-2 ნაწილის თანახმად, მათი გაუქმების

საფუძველს წარმოადგენს.

7. ახლა მოკლედ შევეხებით საკითხს თუ რატომ არ იქნა ჩვენს მიერ სააპელაციო წესით

გასაჩივრებული პირველი ინსტანციის სასამართლოს განაჩენი და დადგენილებები.

საქართველოს სსსკ-ის 25-ე მუხლის პირველი ნაწილის თანახმად – დაზარალებულსა და მის

წარმომადგენელს უფლება აქვთ მხარი დაუჭირონ პროკურორის მიერ ფორმულირებულ

სახელმწიფო ბრალდებას.

იმავე კოდექსის 450-ე მუხლის თანახმად – საქმის სასამართლო განხილვა ტარდება

განსასჯელის მიმართ მხოლოდ იმ ბრალდების ფარგლებში, რომლითაც განსასჯელი

სამართალში მისცეს, გარდა იმ შემთხვევბისა, როცა პროკურორმა ბრალდება შეცვალა

განსასჯელის სასარგებლოდ.

საქართველოს სსსკ-ის 540-ე მუხლის მე-2 ნაწილის თანახმად – სააპელაციო ინსტანციის

სასამართლოს უფლება არა აქვს გასცდეს ბრალდების ფარგლებს, რომელიც განსასჯელს

წაუყენეს წინასწარი გამოძიების დროს და რომელსაც მხარი დაუჭირეს პირველი ინსტანციის

სასამართლოში.

იმავე კოდექსის 536-ე მუხლის თანახმად –

1. სააპელაციო ინსტანციის სასამართლო განაჩენით იღებს ერთ-ერთ შემდეგ

გადაწყვეტილებას:

ა) აუქმებს პირველი ინსტანციის სასამართლოს გამამტყუნებელ განაჩენს და მის ნაცვლად

ადგენს გამამართლებელ განაჩენს;

ბ) აუქმებს პირველი ინსტანციის სასამართლოს გამამართლებელ განაჩენს და მის ნაცვლად

ადგენს გამამტყუნებელ განაჩენს;

გ) შეაქვს ცვლილება პირველი ინსტანციის სასამართლოს განაჩენში;

დ) უცვლელად ტოვებს პირველი ინსტანციის სასამართლოს განაჩენს და უარს ამბობს

სააპლეაციო საჩივრის დაკმაყოფილებაზე.

2. სააპელაციო ინსტანციის სასამართლო განჩინებით იღებს ერთ-ერთ შემდეგ

გადაწყვეტილებას:

ა) აჩერებს სასამართლო განხილვას;

ბ) აუქმებს ან ძალაში ტოვებს სასამართლოს კერძო განჩინებას დანაშაულის ჩადენის

ხელშემწყობ გარემოებათა შესახებ;

გ) აკმაყოფილებს ან უარყოფს კერძო სააპელაციო საჩივრებს;

დ) აკმაყოფილებს ან უარყოფს ყველა სხვა საჩივარს, რომლებიც ამ კოდექსის მიხედვით

შეიძლება შეიტანონ სააპელაციო ინსტანციის სასამართლოში.

საქართველოს სსსკ-ის 525-ე მუხლის მე-2 ნაწილი თანახმად – რაიონული (საქალაქო)

სასამართლოს განჩინება (დადგენილება), რომელიც გამოტანილია საქმის განხილვისას და არ

არის შემაჯამებელი ხასიათის შეიძლება სააპელაციო წესით სასამართლოს განაჩენთან ერთად

გასაჩივრდეს.

ამგვარად, საქართველოს მოქმედი სისხლის სამართლის საპროცესო კანონმდებლობის

მიხედვით, დაზარალებულს არც პირველი ინსტანციის სასამართლოში და არც აღნიშნული

სასამართლოს განაჩენის სააპელაციო წესით გასაჩივრებისას, უფლება არა აქვს მოითხოვოს

მსჯავრდებულის ქმედებისათვის უფრო მძიმე კვალიფიკაციის მინიჭება ვიდრე ეს წინასწარი

გამოძიების დრო, საბრალდებო დასკვნით, პროკურატურის მიერ მიეცა აღნიშნულ ქმედებას,

ვინაიდან არც პირველი ინსტანციის და არც სააპელაციო სასამართლოები უფლებამოსილი არ

არიან ბრალდებულის პასუხისმგებლობის დამძიმების კუთხით გასცდნენ საბრალდებო

დასკვნის ფარგლებს.

ამასთან, დაზარალებულს სააპელაციო სასამართლოს წინაშე საქმის დამატებით

გამოძიებისათვის დაბრუნების მოთხოვნის დაყენების უფლებაც არა აქვს, ვინაიდან ამგვარი

გადაწყვეტილების მიღება არ შეუძლია სააპელაციო სასამართლოს.

ამგვარად ჩვენ მოკლებული ვიყავით შესაძლებლობას როგორც პირველი, ისე სააპელაციო

ინსტანციის სასამართლოებში მოგვეთხოვა ბრალდებულთა ქმედებისათვის ჩემი შვილის _

სანდრო გვირგვლიანის დამამძიმებელ გარემოებებში ჩადენილი განზრახ მკვლელობის

კვალიფიკაციის მინიჭება (საქართველოს სსკ-ის 109-ე მუხლი), რაც ფაქტიურად ჩადენილი

აქვთ მსჯავრდებულებს. ასევე არ შეგვეძლო სააპელაციო საჩივრით მოგვეთხოვა საქმის

დამატებით გამოძიებისათვის დაბრუნება.

შესაბამისად, მიზანშეწონილად აღარ მივიჩნიეთ აღნიშნული განსასჯელების მიმართ

პირველი ინსტანციის სასამართლოს მიერ გამოტანილი გამამტყუნებელი განაჩენის

გასაჩივრება საქართველოს სსკ-ის 119-ე, 143-ე, 333-ე და 187-ე მუხლების ფარგლებში.

რაც შეეხება პირველი ინსტანციის სასამართლოს დადგენილებებს, მათი გასაჩივრება

შესაძლებელია მხოლოდ განაჩენთან ერთად, რის გამოც ჩვენს მიერ არც აღნიშნული

დადგენილებები იქნა გასაჩივრებული.

ვინაიდან საკასაციო ინსტანციას შეუძლია საქმის ხელახალი სასამართლო განხილვისათვის

დაბრუნება ქვემდგომი ინსტანციის სასამართლოში, ჩვენ ვასაჩივრებთ სააპელაციო

სასამართლოს განაჩენს იმ იმედით, რომ მოცემულ საქმეზე ხელახალი სასამართლო

გამოძიების ყოველმხრივად, სრულად და ობიექტურად ჩატარების შემთხვევაში,

გამოვლინდება გარემოებები, რომლებიც საჭიროს გახდიან პროკურატურის მხრიდან

მსჯავრდებულთა პასუხისმგებლობის დამძიმების მიზნით საქმის დამატებითი

გამოძიებისათვის დაბრუნებიოს შესახებ, სასამართლოს წინაშე შუამდგომლობის დაყენებას,

ასევე _ დანაშაულში მხილებულ სხვა პირთა მიმართ გამოძიებისა და

სისხლისსამართლებრივი დევნის დაწყებას.

8. მოცემულ შემთხვევაში სახეზეა საქართველოს სსსკ-ის 547-ე მუხლის მეორე ნაწილით

გათვალისიწნებული, საკასაციო საჩივრის დასაშვებობის საფუძვლები.

ყოველივე ზემოთქმულიდან გამომდინარე, საქართველოს სსსკ-ის 546-ე _ 573-ე მუხლების

თანახმად, საქართველოს უზენაესი სასამართლოს სისხლის სამართლის საქმეთა პალატის

წინაშე

ვ შ უ ა მ დ გ ო მ ლ ო ბ

თბილიისის სააპელაციო სასამართლოს სიხლის სამართლის საქმეთა პალატის 2006

წლის 11 დეკემბრის განაჩენი გ. ალანიას, ა. აფციაურის, ა. ღაჭავას და მ. ბიბილუირიძის

მიმართ გაუქმებული იქნას, როგორც უკანონო და საქმე, სათანადო მითითებებით,

დაბრუნებული იქნას სააპელაციო ინსტანციაში ახალი სასამართლო განხილვისათვის;

გაქუმებული იქნას მოცემულ საქმეზე სააპელაციო სასამართლოს მიერ ჩვენი

შუამდგომლობების დაკმაყოფილებაზე უარის თქმის შესახებ მიღებული ზემოხსენებული

დადგენილებები, დაუსაბუთებლობის გამო.

პატივისცემით,

დაზარალებულის უფლებამონაცვლე ი. ენუქიძე

12.01.2007წ.

5.3. დანართი 3. ლ. მურუსიძის მონაწილეობით საკასაციო სასამართლოდან სააპელაციო

სასამართლოში დაბრუნებული საქმეების ცხრილი.

ლევან მურუსიძის მონაწილეობით საკასაციო ინტანციიდან სააპელაციო სასამართლოში ხელახალი განხილვისთვის

დაბრუნებული საქმეების ცხრილი.

ნ.

საქმის

ნომ.

გადაწყვეტ

.

გამოტანის

თარიღი

საკასაციო

საჩივრის

ავტორი

სსკ.

მუხლი

საკასაციო საჩივრის

მოთხოვნა

საქმის დაბრუნების საფუძველი სააპელაციო სასამართლოსთვის მიცემული

მითითებები

1. 276აპ-

10

28.05.2010 მსჯავრდებული 360 გამართლება

დაზარალებულმა და

პროკურორმა მხარი არ

დაუჭირეს და ითხოვეს

ძალაში დატოვება

საქმის ყოველმხრივი, სრული და

ობიექტური, გამოკვლევის საჭიროება@

განაჩენში არ არის მოცემული საქმის

ფაქტობრივი გარემოებების ყოველმხრივი,

ობიექტური და სრული ანალიზი.

ჩატარდეს სრული სასამართლო გამოძიება,

რომლის გარეშე საქმის ფაქტობრივი გარემოებების

სწორად დადგენა ვერ მოხერხდება. მოხდეს

მტკიცებულებების ხელახლა გამოკვლევა სსსკ. 533-

ე მუხლით გათვალისწინებული ყველა

შესაძლებლობის გამოყენებით.

ჯ. ძ-ს მიერ იარაღის განადგურების შედეგად, განადგურდა თუ არა სხვისი ქონებაც და თუ განადგურდა, მიადგა თუ არა ზიანი სხვა პირს.

2. 44აპ 19.11.2008 მსჯავრდებული 273 ერთ ეპიზოდში საქმის

შეწყვეტა, მეორე

ეპიზოდში სასჯელის

შეცვლა.

ადგილი ჰქონდა განაჩენთა ერთობლიობას და

არ იყო დადგენილი წინა განაჩენით

დაკისრებული სასჯელის მოუხდელი ნაწილი

დადგინდეს წინა განაჩენით დაკისრებული

სასჯელის მოუხდელი ნაწილი

სასამართლომ აღარ იმსჯელა საკასაციო საჩივრის

სხვა მოტივებზე.

საქმე დაუბრუნდა სხვა შემადგენლობას.

3. 651აპ 24

ოქტომბერ

ი

მსჯავრდებული 388.4 ხელახალი

განხილვისთვის

დაბრუნებას

დაუსწრებელ გადაწყვეტილებაზე შეტანილი

საჩივარი სააპელაციო სასამართლომ განიხილა

ზეპირი მოსმენის გარეშე

სააპელაციო სასამართლომ საქმე განიხილოს

ზეპირი მოსმენით.

საქმე დაუბრუნდა სხვა შემადგენლობას.

4. 2კ-

720აპ.-

08

24/10/2008 მსჯავრდებული 360.2.ა. გამართლება საქმის ყოველმხრივი, სრული და

ობიექტური, გამოკვლევის საჭიროება@

ჩხრეკა განხორციელდა პატაკის საფუძველზე.

სასამართლომ არ დააკმაყოფილა დაცვის

მხარის შუამდგომლობა, რომლითაც

ითხოვდნენ

საქართველოს სსსკ-ის მე-18 მუხლის მოთხოვნათა

დაცვით, ხელახალი

სასამართლო განხილვის დროს, უნდა იქნეს

გამოთხოვილი და დათვალიერებული

რეგისტრაციის ჟურნალი, კიდევ ერთხელ

გულდასმით უნდა შემოწმდეს საქმეში არსებული

ყველა მტკიცებულება და მხოლოდ ამის შემდეგ

უნდა მოხდეს კანონიერი სასამართლო

გადაწყვეტილების მიღება.

სარეგისტრაციო ჟურნალის გამოთხოვასა და

დათვალიერებას, რათა ამ გზით

გარკვეულიყო,

თუ როდის მოხდა გ. კ-ს პატაკის

რეგისტრაციაში გატარება. დაირღვა სსსკ. მე-18

მუხლის მოთხოვნები საქმის ყოველმხრივ,

სრულად და ობიექტურად განხილვის

თაობაზე.

ასევე დაირღვა მხარეთა თანასწორობის და

შეჯიბრებითობის პრინციპი

05. 655აპ 23.10.2008 მსჯავრდებული 273 ხელახალი

განხილვისთვის

დაბრუნებას

დაუსწრებელ განაჩენზე შეტანილი საჩივარი

სააპელაციო სასამართლომ განიხილა ზეპირი

მოსმენის გარეშე

სააპელაციო სასამართლომ საქმე განიხილოს

ზეპირი მოსმენით.

საქმე დაუბრუნდა სხვა შემადგენლობას.

6. 2კ-

631აპ.

-08

21.10.2008 მსჯავრდებულე

ბი

177.3.ა,ბ.

177.4,გ

გამართლება საქმის ყოველმხრივი, სრული და

ობიექტური, გამოკვლევის საჭიროება@

არ აღმოფხვრილა საქმეში არსებული

წინააღმდეგობები და არ შემოწმებულა

მსჯავრდებულების მიერ გამოთქმული

მოსაზრებები.

საბრალდებო დასკვნით დადგენილი

გარემოება, რომ

მსჯავრდებულებმა ინდივიდუალური

ბინათმშენებლობის ეზოში შენიშნეს

რედუქტორი,

დაეუფლნენ მას, დაშალეს იგი და რკინის

ნაწილები ჩაალაგეს საბარგულში,

სასამართლომ

დადასტურებულად მიიჩნია

დაზარალებულის ჩვენებით და

შემთხვევის ადგილის

დათვალიერების ოქმით, მაშინ, როდესაც

საქმეზე არ არის გარკვეული რა სიმძიმის

იყო

რედუქტორი, მსჯავრდებულები

შეძლებდნენ თუ არა მის მოხსნას

ამწეკრანიდამ და გატანას

საქართველოს სსსკ-ის მე-18 მუხლის

მოთხოვნათა დაცვით, ხელახალი

სასამართლო განხილვის დროს, კიდევ

ერთხელ გულდასმით უნდა შემოწმდეს და

გამოკვლეულ იქნეს საქმეში არსებული ყველა

მტკიცებულება, აღმოიფხვრას მათ შორის

არსებული წინააღმდეგობები და მხოლოდ

ამის შემდეგ უნდა მოხდეს გამოკვლეული

მტკიცებულებების ერთობლივად შეფასება

და მის საფუძველზე კანონიერი სასამართლო

გადაწყვეტილების მიღება

ეზოს გარეთ. ამასთან, იმასაც თუ

გავითვალისწინებთ, რომ შემთხვევის

ადგილის

დათვალიერების ოქმით, ეზოში არ იქნა

ნანახი არანაირი კვალი, მხოლოდ

ბინათმშენებლობის ღობიდან 3 მეტრის

მოშორებით ნანახი იქნა ბუჩქები, სადაც

რედუქტორის ნადები და გაკაფული

ეტყობა.

7. 296აპ 20.10.2008 მსჯავრდებული 118.1

124.2.

236.2

ითხოვს სასჯელის

შემსუბუქებას

არ იყო დადგენილი დაზარალებულებთან

შერიგების ფაქტი, რაც სსკ. 69-ე მუხლის

საფუძველზე შესაძლოა გამხდარიყო სისხლის

სამართლის საქმის შეწყვეტის საფუძველი

მნიშვნელობა აქვს მხოლოდ დაზარალებულთან შერიგების ფაქტის დადგენას და თუკი ამგვარი დადგინდა, პირის მიმართ სისხლისსამართლებრივი დევნა უნდა შეწყდეს, სსსკ-ის 28-ე მუხლის 1-ლი ნაწილის ,,თ"

ქვეპუნქტის შესაბამისად.

განაჩენი უნდა გაუქმდეს და საქმე ახალი

სასამართლო განხილვისათვის გაეგზავნოს

იმავე სასამართლოს სხვა შემადგენლობას,

რომელმაც უნდა გაარკვიოს, საქმეში

არსებული განცხადების ავტორები

ნამდვილად

დაზარალებულები არიან თუ არა და,

შესაბამისად, შეურიგდნენ თუ არა ისინი

მსჯავრდებულს. მხოლოდ ამის შემდეგ

საქმის ხელახლა განმხილველმა

სასამართლომ უნდა

მიიღოს კანონიერი, დასაბუთებული და

სამართლიანი გადაწყვეტილება.

8. 2კ-

42აპ.-

08

07/10/200

8

მსჯავრდებული 260.3.ა ითხოვს საქმის

გადაკვალიფიცირებას

სსკ. 260-ე მუხლის

პირველ ნაწილზე ან

ხელახალ სასამართლო

განხილვაში

დაბრუნებას საქმეზე

ჭეშმარიტების

დადგენის მიზნით.

სააპელაციო სასამართლომ საქმის

განხილვისას არ

გამოიკვლია საქმეში არსებული

გარემოებები მსჯავრდებულების მიმართ

სასჯელის

დანიშვნისას, არ მისცა მათ შესაბამისი

სამართლებრივი შეფასება, რითაც

დაირღვა

საქართველოს სისხლის სამართლის

საპროცესო კოდექსის მე-18 მუხლის

მოთხოვნები საქმის

ყოველმხრივ, სრულად და ობიექტურად

განხილვის თაობაზე.

9. 2149ა

პ-07

06.10.2008 პროკურორი 179.2.ბ პროკურორი ითხოვს

საქმის დაბრუნებას

იმის გამო რომ

სააპელაციო

სასამართლომ

უკანონოდ გაამართლა

პირი ბრალდების

ნაწილში და შეუფარდა

შეუსაბამოდ მსუბუქი

სასჯელი.

საქმის ყოველმხრივი, სრული და

ობიექტური, გამოკვლევის საჭიროება

სააპელაციო სასამართლომ გ. ტ-ისა და ნ.

ტ-ის

ბრალდების საქმის განხილვისას არ

დაიცვა საქმის ფაქტობრივი

გარემოებების ყოველმხრივ,

სრულად და ობიექტურად გამოკვლევის

თაობაზე საქართველოს სსსკ-ის მე-18

მუხლით

გათვალისწინებული მოთხოვნები,

აგრეთვე _ სსსკ-ის მე-19 მუხლით

დადგენილი

მოთხოვნები.

სასამართლო განაჩენში აღნიშნავს,

რომ სახეზე არ არის თვითნებობის

შემადგენლობის ისეთი აუცილებელი

ნიშანი,

როგორიცაა მნიშვნელოვანი ზიანი,

ეყრდნობა რა მხოლოდ იმ არგუმენტს,

რომ

დაზარალებულს არსად არ განუცხადებია

მისთვის მნიშვნელოვანი ზიანის

მიყენების

თაობაზე. საკასაციო პალატა ასეთ

დასკვნას ვერ მიიჩნევს საფუძვლიანად

და

დასაბუთებულად, რადგან არც პირველი

ინსტანციის სასამართლოში და არც

სააპელაციო

სასამართლოში არ გამოკვლეულა

აღნიშნული საკითხი. ყურადღება უნდა

მიექცეს იმ

სააპელაციო სასამართლოში საქმის ხელახლა

განხილვისას უნდა გაირკვეს ყველა

ზემოაღნიშნული გარემოება, რისთვისაც

დეტალურად და საფუძვლიანად უნდა

დაიკითხონ

როგორც მსჯავრდებულები, ასევე _

დაზარალებული და ის მოწმეები, რომელთა

ჩვენებებს

ექნება არსებითი მნიშვნელობა იმის

გადასაწყვეტად _ მსჯავრდებულებმა

ჩაიდინეს თუ არა

რაიმე დანაშაული, ხოლო თუ ჩაიდინეს,

კონკრეტულად _ რომელი დანაშაული,

გარემოებას, რომ

თვითნებობის შემთხვევაში საკითხი _

მნიშვნელოვანია თუ არა ქმედებით

გამოწვეული ზიანი _ განისაზღვრება

ინდივიდუალურად, კონკრეტული

ფაქტის

გარემოებების საფუძველზე და იგი

სასამართლოს შეფასების საგანია, მაგრამ

ასეთი შეფასება

არ შეიძლება გაკეთდეს სასამართლო

გამოძიებისას საკითხის საფუძვლიანი

გამოკვლევის

გარეშე.

10. 281აპ 30.09.2008 მსჯავრდებული 178.2.a, 3a.g. 177.2.a. 3.a.g.

გამართლება სსსკ. 484-ე მუხლის 1-ლი ნაწილის

შესაბამისად, მხარეთა შუამდგომლობით

ან სასამართლოს ინიციატივით

სასამართლოს

სხდომაზე საჯაროდ ქვეყნდება

წინასწარი გამოძიების დროს

საქმისათვის დართული

წერილობითი მტკიცებულებები და

საგამოძიებო მოქმედების ოქმები.

სსსკ-ის 496-ე მუხლის

მე-3 ნაწილის

შესაბამისად, განაჩენი დასაბუთებულია,

თუ მისი დასკვნები ემყარება

სასამართლო

სხდომაზე განხილულ უტყუარ

მტკიცებულებათა ერთობლიობას.

დაქტილოსკოპიური ექსპერტიზის

ექსპერტიზის

ერთ-ერთი დასკვნა, რასაც დაეყრდნო

სააპელაციო პალატა გამამტყუნებელი

განაჩენის

დადგენისას, სასამართლო სხდომაზე არ

გამოქვეყნებულა და, შესაბამისად,

სასამართლო

იმის გამო, რომ საქმე უნდა გაიგზავნოს

ახალი სასამართლო განხილვისათვის,

საკასაციო პალატა არ მსჯელობს

მსჯავრდებულ ლ. ლ-ის საჩივრის

მოტივებზე.

საქმე ახალი სასამართლო განხილვისათვის

უნდა გაეგზავნოს იმავე

სასამართლოს სხვა შემადგენლობას,

რომელმაც უნდა გაითვალისწინოს

განჩინებაში

მითითებული გარემოებები და მიიღოს

კანონიერი, დასაბუთებული და

სამართლიანი

გადაწყვეტილება.

სხდომაზე არ განხილულა. 11 520აპ 19.09.2019 მსჯავრდებული 260.3.ა საქმის დაბრუნება

ხელახლა

განსახილველად.

დამატებითი სასჯელის სახით

მსჯავრდებულს დაეკისრა დანაშაულებრივი

გზით შეძენილი ქონების ჩამორთმევა.

მსჯავრდებულის მეუღლემ წარმოადგინა

მასალები, რომ ეს ქონება მისი ფულადი

სახსრებით იყო შეძენილი. რის გასარკვევად

საქმე დაბრუნდა სააპელაციო სასამართლოში.

სსსკ-ის მე-18

მუხლის მოთხოვნათა დაცვით, სრულად,

ყოველმხრივ და ობიექტურად უნდა

გამოიკვლიოს

საკასაციო საჩივარში მითითებული

არგუმენტები ქონების, კერძოდ ავტომანქანა

«მერსედესის» ჩამორთმევის ნაწილში და

მხოლოდ ამის შემდგომ მიიღოს

გადაწყვეტილება

12. 520აპ 19.09.2008 მსჯავრდებული,

პროკურორი

სსკ. 177,

178, 179,

143-ე

მუხლებ

ი

მსჯავრდებული

ითხოვს განაჩენის

გაუქმებას და საქმის მის

სასიკეთოდ

გადაწყვეტას

პროკურორი ითხოვს

საქმის ხელახალ

განხილვაში

დაბრუნებას.

სისხლის სამართლის კანონის არასწორი

გამოყენება.

სააპელაციო პალატამ არასწორად

განმარტა არაერთგზისობა. ასევე პირი

დამნაშავედ ცნო სისხლის სამართლის

კოდექსის სსკ-ის 177-ე მუხლის მე-2

ნაწილის ,,ა" ქვეპუნქტითა და მე-3

ნაწილის ,,ა", ,,ბ" და ,,დ" ქვეპუნქტებით,

თუმცა მას

სასჯელი დაენიშნა ამ მუხლის მხოლოდ

მე-2 ნაწილის ,,ა" ქვეპუნქტითა და მე-3

ნაწილის

,,ა" ქვეპუნქტით.

საქმის ხელახლა განხილვისას თბილისის

სააპელაციო სასამართლოს სისხლის

სამართლის საქმეთა პალატის სხვა

შემადგენლობამ უნდა გაითვალისწინოს

განჩინებაში

აღნიშნული მითითებები, სრულად და

ობიექტურად შეისწავლოს და შეაფასოს

საქმეში

არსებული მასალები, რის შემდეგ მიიღოს

კანონიერი, დასაბუთებული და

სამართლიანი

გადაწყვეტილება

13.

509აპ 17.09.2008 პროკურორი სსკ. 260-

ე

მუხლი

ს

მესამე

ნაწილი

ს „ა“

ქვეპუნ

ქტი.

ითხოვს საქმის

დაბრუნებას ხელახალ

განხილვაში

სააპელაციო სასამართლომ სისხლის

სამართლის საქმე განიხილა

ერთპიროვნულად, მაშინ როდესაც

დანაშაულის სიმძიმიდან გამომდინარე

სამი მოსამართლის შემადგენლობით

უნდა განეხილა

განაჩენი უნდა გაუქმდეს,

ხოლო საქმე ახალი სასამართლო

განხილვისათვის გაეგზავნოს იმავე

სასამართლოს სხვა

შემადგენლობას.

14.

¹49აპ 12.09.2008 მსჯავრდებული 179.2.ბ

და 3.ა

ითხოვს განაჩენის

გაუქმებას, ვინაიდან

სააპელაციო

სასამართლომ საქმე

განიხილა

მსჯავრდებულის

დაუსწრებლად,

საკასაციო პალატამ არაერთხელ

განმარტა, რომ სსკ-ის 59-ე მუხლის მე-2

ნაწილის

შესაბამისად, განაჩენთა ერთობლიობის

დროს სასჯელის დანიშვნისას ბოლო

განაჩენით

გასაჩივრებული განაჩენი უნდა გაუქმდეს და

საქმე ახალი

სასამართლო განხილვისათვის გაეგზავნოს

იმავე სასამართლოს სხვა შემადგენლობას,

რომელმაც უნდა გაარკვიოს, წინა განაჩენით

დადგენილი დანაშაული

ადვოკატი მას არ

შეხვედრია და არ

გაუვლია

კონსულტაცია,

დანიშნულ სასჯელს უნდა დაემატოს არა

წინა განაჩენით დანიშნული სასჯელი,

არამედ

მისი მოუხდელი ნაწილი, რომლის სახე

და ზომა ყოველ კონკრეტულ

შემთხვევაში ზუსტად

უნდა დადგინდეს.

ს ლ. ხ. იყო თუ

არა დაკავებული ან დაპატიმრებული,

დადებით შემთხვევაში _ რა ვადით,

ამის გამო საკასაციო სასამართლომ

არსებითად აღარ იმსჯელა საჩივრის

მოტივებზე. 15 ¹1009

აპ

11.09.2008 მსჯავრდებული 239.3

236.1

187.2

ითხოვს სასჯელის

შემსუბუქებას

დაუსწრებელ განაჩენზე შეტანილი საჩივარი

სააპელაციო სასამართლომ განიხილა ზეპირი

მოსმენის გარეშე

სააპელაციო სასამართლომ საქმე განიხილოს

ზეპირი მოსმენით.

საქმე დაუბრუნდა სხვა შემადგენლობას.

16. 230აპ 31.07.2008 მსჯავრდებული 179.2.ბ

236.1 და

2

260.2.ა.

გამართლებას მხარის უფლების შეზღუდვა. #

მსჯავრდებულს სახელმწიფოს ხარჯზე

ადვოკატი დაენიშნა მისი თანხმობის

გარეშე.

საქმე დაუბრუნდა სხვა შემადგენლობას,

პალატამ აღარ იმსჯელა საკასაციო საჩივრის

მოტივებზე.

17. 367აპ 30.07.2008 მსჯავრდებული 260.3.ა,ბ.

262.4,ა,ბ.

განაჩენის გაუქმება ერთ ერთი მსჯავრდებულის ადვოკატი

პროცესზე არ ყოფილა მოწვეული

გასაჩივრებული განაჩენი უნდა გაუქმდეს და

საქმე ახალი სასამართლო

განხილვისათვის გაეგზავნოს იმავე

სასამართლოს სხვა შემადგენლობას. 18. 1570ა

პ

29.07.2008 პროკურორი,

დაზარალებული

,

მსჯავრდებული

187.2

236.1,2

239.3

საქმის ხელახალი

განხილვისთვის

დაბრუნება.

სასაქონლო

ექსპერტიზის დასკვნის თანახმად,

დანაშაულებრივი ქმედების შედეგად

დაზარალებულს

მიადგა 412 ლარის ზიანი. დადგენილია,

რომ მ. გ-სთან ერთად ავტომატური

ცეცხლსაროლი იარაღიდან სახლის

მიმართულებით ასევე ისროდა

გამოძიებით

დაუდგენელი პიროვნება. ამასთან, საქმის

მასალებით ვერ დგინდება, თუ რა

რაოდენობის

ზიანი მიადგა დაზარალებულს

უშუალოდ მ. გ-ს ქმედების შედეგად.

სსსკ-ის მე-10 მუხლის

მე-4 ნაწილის თანახმად, ყოველგვარი

ეჭვი, რომელიც არ დასტურდება

კანონით

სააპელაციო სასამართლომ საქმის

ხელახალი განხილვის დროს, საქართველოს

სსსკ-ის მე-18 მუხლის მოთხოვნათა დაცვით,

უნდა გაითვალისწინოს საქართველოს

უზენაესი სასამართლოს სისხლის

სამართლის

საქმეთა პალატის მითითება და მის

საფუძველზე მიიღოს სასამართლო

გადაწყვეტილება.

დადგენილი წესით, უნდა გადაწყდეს

ბრალდებულის სასარგებლოდ.

აღნიშნულიდან

გამომდინარე, პალატა მიიჩნევს, რომ

ქუთაისის სააპელაციო სასამართლოს

გადაწყვეტილება, რომლითაც მ. გ.

გამართლდა სსკ-ის 187-ე მუხლის მე-2

ნაწილით

გათვალისწინებული დანაშაულის

ჩადენაში, უნდა დარჩეს უცვლელად.

ამასთან, პალატა მიიჩნევს, რომ

ქუთაისის სააპელაციო სასამართლომ მ.

გ-ს

არასწორად მოუხსნა სსკ-ის 236-ე

მუხლის მე-2 ნაწილი. პალატა მიიჩნევს,

რომ როდესაც

პირის მიერ ჩადენილია ხულიგნობა

ცეცხლსასროლი იარაღის გამოყენებით,

მისი ქმედება

გარდა სსკ-ის 239-ე მუხლის მე-3

ნაწილისა, ასევე უნდა

დაკვალიფიცირდეს სსკ-ის 236-ე

მუხლის მე-2 ნაწილით.

19.

930ap 29.07.08 მსჯავრდებული 260.3.ა

273

ითხოვს საქმის

დაბრუნებას ხელახალი

განხილვისთვის

მსჯავრდებულის ინტერესების

დამცველს, ადვოკატ პ. ბ-ს განაჩენი

მიაჩნია აშკარად

დაუსაბუთებლად, უკანონოდ და

აღნიშნავს, რომ როგორც პირველი, ისე

მეორე ინსტანციის

სასამართლოთა გადწყვეტილებებში

ერთი მტკიცებულებაც კი არ არსებობს ზ.

დ-ს მიმართ

საქართველოს სსკ-ის 260-ე მუხლის III

ნაწილით გათვალისწინებული

დანაშაულის

ჩადენაში ბრალის დასადასტურებლად.

იგი აღნიშნავს, რომ წინასწარი

გამოძიების

სააპელაციო სასამართლომ საქმე უნდა

განიხილოს

ზეპირი მოსმენით, ამასთან, საქმის

ხელმეორედ განხილვის დროს, სსსკ-ის მე-18

მუხლის

მოთხოვნათა დაცვით, სრულად,

ყოველმხრივ და ობიექტურად უნდა

გამოიკვლიოს

საკასაციო საჩივარში მითითებული

გარემოებები, რის შემდეგაც სააპელაციო

პალატამ უნდა

მიიღოს კანონის შესაბამისი

გადაწყვეტილება.

პერიოდში, ზ. დ-ს საცხოვრებელ სახლში

ჩატარებული ჩხრეკისას და ასევე მისი

პირადი

ჩხრეკის დროს, დაირღვა სისხლის

სამართლის საპროცესო კანონმდებლობა,

კერძოდ,

ჩხრეკის ჩატარების წინ ზ. დ-ს,

მიუხედავად მისი მოთხოვნისა, არ

მისცეს საშუალება,

მოეწვია მოწმეები, ასევე _ ადვოკატი.

დაკავებისა და ჩხრეკის დროს მასზე

განხორციელდა

ზეწოლა, რის გამოც იგი იძულებული

გახდა, დოკუმენტების წაუკითხავად

მოეწერა მათზე

ხელი.

აღსანიშნავია ის, რომ ქუთაისის

სააპელაციო სასამართლოს სისხლის

სამართლის საქმეთა

პალატამ სააქმე განიხილა ზეპირი

მოსმენის გარეშე.

20 1902ა

პ

25.07.2008 პროკურორი 273 საქმის დაბრუნება

ხელახალ განხილვაში

სასჯელის გამკაცრების

მიზნით

საქართველოს სსკ-ის მე-17 მუხლის

შესაბამისად: ,,დანაშაულის რეციდივი

ნიშნავს

წინათ განზრახი დანაშაულისათვის

ნასამართლევი პირის მიერ განზრახი

დანაშაულის

ჩადენას,» რაც სახეზეა გ. ზ-ს

დანაშაულებრივი ქმედებების ჩადენისას.

სააპელაციო სასამართლომ არ გამოიყენა

საქართველოს სსკ-ის 58-ე მუხლის I

ნაწილით გათვალისწინებული მოთხოვნა

და

მსჯავრდებულს ნაცვლად 1 წლისა,

არასწორად შეუფარდა სასჯელის ზომა _

6 თვით

თავისუფლების აღკვეთა.

სააპელაციო პალატამ საქმის ხელმეორედ

განხილვის

დროს უნდა მიიღოს კანონის შესაბამისი

გადაწყვეტილება.

21 ¹2096

აპ

25.07.2008 პროკურორი 260.3.a

262.4.a

საქმის ხელახალ

განხილვაში დაბრუნება გ. ბ-ს ქმედება წინასწარმა გამოძიებამ და

პირველი ინსტანციის სასამართლომ

სრულიად სამართლიანად და

კანონიერად დააკვალიფიცირა სისხლის

სამართლის

კოდექსის ორი, სხვადასხვა მუხლით,

ვინაიდან საქართველოს სისხლის

სამართლის

კოდექსის 262-ე მუხლის დისპოზიცია არ

მოიცავს ნარკოტიკული საშუალების

უკანონოდ

შეძენასა და შენახვას და დასჯად

ქმედებად ხდის მხოლოდ ნარკოტიკული

საშუალების

საქართველოში უკანონოდ შემოტანას.

განსასჯელ გ. ბ-ს მიერ ჩადენილი

დანაშაულები უნდა

დაკვალიფიცირდეს როგორც საქართველოს

სისხლის სამართლის კოდექსის 260-ე

მუხლის

III ნაწილის «ა» ქვეპუნქტით, ასევე _

საქართველოს სისხლის სამართლის

კოდექსის 262-ე

მუხლის IV ნაწილის «ა» ქვეპუნქტით.

22 302აპ 25.07.2008 მსჯავრდებული 179.1,2.ბ

181.1,2.ა

19-

109.1.დ,

2.ე,2.ბ

3.გ,ე

საქმის დაბრუნება

ხელახლა

განსახილველად

ადგილი აქვს 563-ე მუხლის

1-ლი ნაწილით გათვალისწინებულ

არსებით დარღვევას, რამაც შეზღუდა

პროცესის

მონაწილეთა უფლებები

პროცესზე არ მოიწვიეს გ. ს-ს

დამცველი (სააპელაციო საჩივრის

ავტორი) და მას დაუნიშნეს სახაზინო

ადვოკატი;

აღნიშნულით კი არ იქნა

უზრუნველყოფილი გ. ს-ს უფლებებისა

და თავისუფლების დაცვა.

გასაჩივრებული განაჩენი უნდა გაუქმდეს და

საქმე ახალი სასამართლო

განხილვისათვის გაეგზავნოს იმავე

სასამართლოს სხვა შემადგენლობას.

პალატა არ მსჯელობს მსჯავრდებულ დ. ჭ-ს

ინტერესების დამცველის საკასაციო საჩივრის

მოტივებზე.

23 2127ა

პ

21.07.2008 მსჯავრდებული 362.2.ბ

180.2.გ

353.1.

გამართლება საქმის ყოველმხრივი, სრული და

ობიექტური, გამოკვლევის საჭიროება@

არ არის დადგენილი მიზეზობრივი

კავშირი ყალბი დოკუმენტის წარდგენასა

და პენსიის მიღებას შორის.

სსსკ-ის მე-18 მუხლის მე-2 ნაწილის

შესაბამისად, საქმის გარემოებათა

გამოკვლევა

უნდა იყოს ყოველმხირივ, სრული და

ობიექტური, ერთნაირი გულმოდგინებით

უნდა

გაირკვეს პირის როგორც მამხილებელი, ისე

გამამართლებელი გარემოებანი.

24

74აპ 14.07.2008 მსჯავრდებული 19-

109.2.გ

და 3.ა

ითხოვს სსკ. 117-ე

მუხლზე

გადაკვალიფიცირებას

ან საქმის გადაგზავნას

ხალახალი

განხილვისთვის.

საქმე ეხება ხულიგნური ქვენაგრძნობით

ორი პირის განზრახ მკვლელობის

მცდელობას.

სააპელაციო სასამართლო ვალდებული

იყო, გაერკვია და დაედგინა, თუ

რა მიზეზით მოხდა ჩხუბი ხსენებულ

პირებს შორის, თუკი ასეთს ნამდვილად

ჰქონდა

ადგილი; ხომ არ მოქმედებდა

მსჯავრდებული განსაზღვრული

კონკრეტული მოტივით, რის

გამოც საფუძვლიანი ეჭვის ქვეშ დგება

საბრალდებო დასკვნითა და განაჩენებით

გაზიარებული პოზიცია იმის თაობაზე,

რომ მ. მ. მოქმედებდა ხულიგნური

ქვენაგრძნობით.

სააპელაციო სასამართლოში საქმის ხელახლა

განხილვისას საქმის ფაქტობრივი

გარემოებების გამოკვლევა უნდა მოხდეს

საქართველოს სსსკ-ის მე-10, მე-18 და მე-19

მუხლებით დადგენილ მოთხოვნათა სრული

დაცვით, რა დროსაც უნდა გაირკვეს

მსჯავრდებულ მ. მ.-ს მოქმედების მოტივები,

აგრეთვე ის, რომ მის მიერ

დაზარალებულების დაჭრას წინ უძღოდა თუ

არა მათ შორის რაიმე კონფლიქტი, როგორი

იყო მ. მ.-ს განზრახვის შინაარსი, ასევე

არსებითი მნიშვნელობის მქონე საქმის სხვა

ფაქტობრივი გარემოებები და ხელახალი

სასამართლო გამოძიებით მოპოვებული

უტყუარი

სმტკიცებულებების საფუძველზე

გამოტანილ იქნეს საბოლოო დასკვნები მ. მ-ს

ბრალეულობისა თუ უდანაშაულობის

თაობაზე. ამისათვის სააპელაციო

სასამართლოში

საქმის განხილვისას ხელახლა უნდა

დაიკითხონ დაზარალებულები _ ზ. ბ. და ნ.

შ.,

მსჯავრდებული მ. მ., ხოლო საჭიროების

შემთხვევაში _ ასევე საქმეზე მოწმედ

ცნობილი

სხვა პირებიც, ამავე მიზნით სააპელაციო

სასამართლომ უნდა განახორციელოს სხვა

საპროცესო მოქმედებებიც საქმეზე

ობიექტური ჭეშმარიტების დასადგენად. 25

112აპ 07.07.2008 მსჯავრდებული 177.3.ა.გ.

177.4.ბ.

236.1, 3

და 4.გ.

237.3.ა.

ითხოვს საქმის

დაბრუნებას ხელახალ

განხილვაში

სააპელაციო სასამართლომ სისხლის

სამართლის საქმე განიხილა

ერთპიროვნულად, მაშინ როდესაც

დანაშაულის სიმძიმიდან გამომდინარე

სამი მოსამართლის შემადგენლობით

უნდა განეხილა

განაჩენი უნდა გაუქმდეს,

ხოლო საქმე ახალი სასამართლო

განხილვისათვის გაეგზავნოს იმავე

სასამართლოს სხვა

შემადგენლობას.

26

425აპ. 05.06.2008 მსჯავრდებული 19-108 ითხოვს

გადაკვალიფიცირებას მხარის უფლების დარღვევა#

დაირღვა

სასამართლოში მსჯავრდებულ ლ. ჩ-ს

ბრალდების საქმის

სსკ. 124-ე მუხლის მე-2

ნაწილზე. დაზარალებულის უფლება მონაწილეობა

მიეღო სააპელაციო ინსტანციის

სასამართლო

სხდომაში და დაეცვა თავისი უფლებები

და კანონიერი ინტერესები. მართალია

სააპელაციო სასამართლოში საქმის

განსახილველად პირველი სასამართლო

სხდომის

დანიშვნისას დაზარალებულ ი. კ-ს

გაეგზავნა შეტყობინება, მაგრამ საქმეში

არ არსებობს

რაიმე დოკუმენტი, რომლითაც

ცნობილი გახდებოდა ამ შეტყობინების

დაზარალებულისათვის ჩაბარების

ფაქტი. ამასთან, საქმეში ასევე არ

მოიპოვება არანაირი

საბუთი, რომლითაც დადასტურდებოდა

დაზარალებულის ნება იმის თაობაზე,

რომ

სააპელაციო ინსტანციის სასამართლოში

საქმის განხილვა ჩატარებულიყო მისი

მონაწილეობის გარეშე.

განხილვა უნდა ჩატარდეს საქართველოს

სსსკ-ის 69-ე და საპროცესო ნორმების მუხლის

მოთხოვნათა სრული დაცვით.

განხილული გარემოების გამო საკასაციო

პალატა არსებითად ვერ იმსჯელებს

მსჯავრდებულ ლ. ჩ-ს დამცველის მიერ

შეტანილი საკასაციო საჩივრის თაობაზე, რის

გამოც

ამ ეტაპზე აღნიშნული საჩივრის მოთხოვნა

ვერ დაკმაყოფილდება

27

2კ-

1558ა

პ.-07

28.05.2008 მსჯავრდებული 260.1 გამართლებას ამისა, გასაჩივრებული განაჩენი, სხვა

მასალებთან ერთად, ეყრდნობა

დაკავებისა და ჩხრეკის ოქმს და

სასამართლო-ქიმიური ექსპერტიზის

დასკვნას. აღნიშნული მტკიცებულებები

პირველი და სააპელაციო სასამართლოს

სხდომებზე არ გამოქვეყნებულა.

მიუხედავად იმისა, რომ ბრალდებულს

ნასამართლობა გაქარწყლებული ჰქონდა

და პირველი ინსტანციის სასამართლომ

ეს გარემოება არასწორად მიიჩნია

პასუხისმგებლობის დამამძიმებლად.

საქმე ახალი სასამართლო განხილვისათვის

გაეგზავნოს იმავე

სასამართლოს სხვა შემადგენლობას,

რომელმაც უნდა გაითვალისწინოს

განჩინებაში

მითითებული გარემოებები და ამის შემდეგ

მიიღოს გადაწყვეტილება.

28 1913ა

პ-07

27.05.2008 მსჯავრდებულე

ბი

სსკ. 178-

ე და

156-ე

მსჯავრდებულთა

ნაწილი ითხოვს საქმის

შეწყვეტას, ხოლო

საქმის ყოველმხრივი, სრული და

ობიექტური, გამოკვლევის საჭიროება@

სააპელაციო სასამართლოში

მუხლებ

ი.

ნაწილი საქმის

ნაწილობრივ შეწყვეტას

და პირობითი მსჯავრის

გამოყენებას.

საქმე ეხება ოთხი ბრალდებულის მიერ

იაჰოვას მოწმეთა ოფისის დარბევას,

რომლის დროსაც ასევე გატაცებული იქნა

დაწესებულების დარაჯის კუთვნილი

მობილური ტელეფონი.

წინასწარი გამოძიება

და სასამართლო გამოძიება

ჩატარებულია არასრულად,

არც წინასწარი გამოძიებით და არც

სასამართლო გამოძიებით არ არის

დადასტურებული, რომელი მათგანი

დაეუფლა ფარულად აღნიშნულ ნივთს

და იცოდნენ

თუ არა ამის შესახებ სხვა

მსჯავრდებულებმაც, როცა ისინი

შენობაში იყვნენ, თუ მათ

ხსენებული ფაქტის შესახებ შემდგომში

გაიგეს.

საკასაციო პალატას მიაჩნია, რომ

მოცემულ ეტაპზე საკასაციო საჩივრებში

კასატორების მიერ წარმოდგენილი

მოთხოვნების დაკმაყოფილებისათვის არ

არსებობს

საკმარისი სამართლებრივი საფუძველი,

რადგან გაურკვეველი და დაუდგენელია

მთელი

რიგი ფაქტობრივი გარემოებებისა, რის

გარეშეც შეუძლებელია დასკვნის

გაკეთება იმის

შესახებ, რომ საქმეზე დადგენილია

ობიექტური ჭეშმარიტება და, მაშასადამე,

მსჯავრდებულ

საქმის ხელახალი განხილვისას უნდა

გაირკვეს და სარწმუნოდ დადგინდეს:

მომხდარი

შემთხვევის შემდეგ როდის, სად, რა

ვითარებაში და ვინ აღმოაჩინა “იეჰოვას

მოწმეთა”

ოფისის დარბევისას დაკარგული “სონი-

ერიქსონის” ფირმის მობილური ტელეფონის

აპარატი, რომელიც ეკუთვნოდა

დაზარალებულ ო. ჩ-ს; შეესაბამება თუ არა

სინამდვილეს

მსჯავრდებულ გ. ა-ს მიერ სააპელაციო

სასამართლოში საბოლოო სიტყვის

წარმოთქმისას

გაკეთებული განცხადება აღნიშნული

მობილური ტელეფონის აპარატის მის მიერ

მოპარვის

თაობაზე; რეალურად აქვთ თუ არა რაიმე

კავშირი “იეჰოვას მოწმეთა” ოფისის

დარბევაში

მონაწილე სხვა მსჯავრდებულებს

მობილური ტელეფონის ქურდობის ფაქტთან

და რაში

გამოიხატებოდა იგი, თუკი ასეთი ქმედება

მართლაც განხორციელდა.

აღნიშნული საკითხების სარწმუნოდ

დადგენისათვის სააპელაციო სასამართლოში

უნდა ჩატარდეს სრულყოფილი სასამართლო

გამოძიება, რა დროსაც უნდა მოხდეს

მსჯავრდებულ გ. ა-სა და სხვა

მსჯავრდებულების დეტალური დაკითხვა

ზემოხსენებული

ფაქტების თაობაზე, უნდა დაიკითხოს ასევე

დაზარალებული ქურდობის ფაქტის

თაობაზე.

უნდა მოხდეს ახალი მტკიცებულებების

გამოკვლევაც მხარეთა შუამდგომლობის

საფუძველზე, კერძოდ, მიზანშეწონილია,

დამატებითი მოწმის სახით დაიკითხონ ქ.

პირთა ბრალეულობა თუ მათი

უდანაშაულობა. მხოლოდ ობიექტურად

ჩატარებული

სასამართლო გამოძიების შედეგად

მოპოვებული უტყუარი და საკმარისი

მტკიცებულებების

ერთობლიობის საფუძველზე უნდა

მიიღოს სააპელაციო სასამართლომ

საბოლოოდ

კანონიერი, დასაბუთებული და

სამართლიანი გადაწყვეტილება

მსჯავრდებულების _ ნ. ც-ს,

გ. ა-ს, კ. ნ-სა და შ. მ-ს მიმართ.

რუსთავის შინაგან საქმეთა სამმართველოს

პირველი განყოფილების გამომძიებელი გ. ს-

ძე,

იმავე განყოფილების ინსპექტორ _

გამომძიებელი ვ. მ-ძე, აგრეთვე ჯ. გ-ი,

რომელზეც,

როგორც ინფორმაციის წყაროზე, მიუთითებს

რუსთავის რაიონული პროკურატურის

პროკურორი ე. გ-ი.

29 ¹1802ა

პ-07

27.05.2008 მსჯავრდებულე

ბი

177.3.ა გამართლებას. პროცესის მონაწილის უფლების

შეზღუდვა.

საქმის ყოველმხრივი, სრული და

ობიექტური, გამოკვლევის საჭიროება@

სააპელაციო სასამართლოს უარი ახალი

მოწმეების

წარმოდგენისა და დაკითხვის შესახებ

დაცვის მხარის შუამდგომლობის

დაკმაყოფილებაზე

იყო უსაფუძვლო და დაუსაბუთებელი.

უფრო მეტიც, დაცვის მხარემ სააპელაციო

სასამართლოში წარმოადგინა იმ მოწმეთა

გამოკითხვის ოქმები, რომელთა

დაკითხვასაც

ითხოვდა. აღნიშნული ოქმები დაერთო

საქმეს მტკიცებულებების სახით, მაგრამ,

მიუხედავად ამისა, სააპელაციო

სასამართლომ განაჩენში არავითარი

შეფასება არ მისცა

აღნიშნულ მტკიცებულებებს ბრალდების

მტკიცებულებებთან ერთად, საერთოდ

არ

სააპელაციო სასამართლოში საქმის ხელახლა

განხილვისას საპროცესო

კანონმდებლობის მოთხოვნათა უპირობო

დაცვით უნდა ჩატარდეს სრულყოფილი

სასამართლო გამოძიება, რისთვისაც უნდა

დაიკითხოს დაზარალებული თ. ს-ი, აგრეთვე

უნდა დაიკითხონ დამატებითი მოწმეები

მხარის შუამდგომლობის საფუძველზე, ასევე

უნდა

გაირკვეს მსჯავრდებულებისგან

ჩამორთმეული ჯართის _ 15 ცალი

აკუმულატორის

ღირებულება, რა კრიტერიუმების

საფუძველზე შეფასდა და წარმოადგენდა თუ

არა ისინი

საერთოდ რაიმე ღირებულებას შპს

“სათნოსათვის”; უნდა განხორციელდეს სხვა

საპროცესო

მოქმედებები, თუკი ამის საჭიროება

წარმოიშობა საქმეზე ჭეშმარიტების

დასადგენად, ხოლო

აღნიშნულის შედეგად მოპოვებული

უტყუარი მტკიცებულებების ერთობლივად

შეფასებით

მოიხსენია ისინი, რის გამოც როგორც

საქმის განხილვამ, ისე განაჩენმა მიიღო

ცალმხრივი

ხასიათი, რითაც დაირღვა კანონისა და

სასამართლოს წინაშე მხარეთა

თანასწორობის

პრინციპიც

უნდა გადაწყდეს საბოლოოდ

მსჯავრდებულების _ გ. ჯ-სა და ბ. გ-ს

ბრალეულობისა თუ

უდანაშაულობის საკითხი.

30

1603ა

პ-07

22.05.2008 მსჯავრდებული საქმის დაბრუნება

ხელახლა

განსახილველად.

საქმის ყოველმხრივი, სრული და

ობიექტური, გამოკვლევის საჭიროება

სხვა გარემოება, რამაც გავლენა მოახდინა

კანონიერი, სამართლიანი განაჩენის

დადგენაზე.

სააპელაციო სასამართლომ ჯეროვანი

შემოწმების გარეშე უარყო

ბრალდებულის ვერსია, რომ

იმყოფებოდა აუცილებელი მოგერიების

ვითარებაში. უპასუხოდ დატოვა

საკითხი, თუ რა ვითარებაში მიიღო

დაზიანებები მსჯავრდებულმა.

სააპელაციო სასამართლომ

არაკანონიერად გამოიყენა

მტკიცებულებად წინასწარი გამოძიების

სტადიაზე მოწმეების _ ნ. ვ-სა და ვ. ა-ს

მიერ

მიცემული ჩვენებები, რადგან ისინი არ

ყოფილა გამოქვეყნებული და

გამოკვლეული არც

პირველი ინსტანციის სასამართლოსა და

არც სააპელაციო სასამართლოში.

სასამართლოს

უნდა მოეხდინა ზოგიერთი

მტკიცებულების _ პირველ რიგში, თვით

მსჯავრდებულის

სააპელაციო სასამართლოში საქმის ხელახლა

განხილვისას უნდა გაირკვეს და

სარწმუნოდ დადგინდეს: რა ვითარებაში

დაჭრა მსჯავრდებულმა ნ. ჩ-მა

დაზარალებული ა.

გ-ი; მომხდარი კონფლიქტის დროს ვისგან და

რა ვითარებაში მიიღო დაზიანებები თხემის,

სახისა და ბეჭის არეში მსჯავრდებულმა ნ. ჩ-

მა; რეალურად რა დანაშაული მოხდა: ნ. ჩ-ის

მხრივ განზრახ მკვლელობის მცდელობის

ჩადენა, აუცილებელი მოგერიების

განხორციელება კანონით დადგენილ

ფარგლებში, თუ ა. გ-ის ჯანმრთელობის

მძიმე

დაზიანება აუცილებელი მოგერიების

ფარგლების გადაცილებით.

უნდა გაირკვეს

როგორც მსჯავრდებულის ბრალის

დამადასტურებელი, ისე მისი

გამამართლებელი

გარემოებები, დეტალურად უნდა

დაიკითხონ დაზარალებული და

მსჯავრდებული

ზემოხსენებულ საკითხებთან მიმართებით,

ჩატარდეს სხვა საჭირო საპროცესო

მოქმედებები

ახალი მტკიცებულებების გამოსაკვლევად და

საქმეზე ობიექტური ჭეშმარიტების

დასადგენად,

ჩვენების ხელახლა გამოკვლევა, ასევე

დაზარალებულის ჩვენების გამოკვლევა

მათი

დაკითხვის გზით, რის საშუალებასაც

სააპელაციო სასამართლოს აძლევდა

საქართველოს

სსსკ-ის 533-ე მუხლის მე-4 ნაწილი,

რომელიც სწორედ ასეთი

შემთხვევისთვისაა

გათვალისწინებული. 31

2კ-

2140ა

პ.-07

22.05.2008 მსჯავრდებულე

ბი

3711 გამართლებას სისხლის სამართლის საპროცესო

კოდექსის მე-20 მუხლის მესამე ნაწილით

დადგენილი

მოთხოვნის მიხედვით, სასამართლო

გადაწყვეტილებას საფუძვლად უნდა

დაედოს მხოლოდ

ის მტკიცებულებები, რომლებიც მხარეთა

მონაწილეობითა და კანონით

დადგენილი წესების

დაცვით იყო გამოკვლეული სასამართლო

სხდომაზე.

მოწმედ დაკითხვის ოქმები, რომლებსაც

დაეყრდნო პირველი ინსტანციის

სასამართლო, სასამართლო სხდომაზე არ

გამოქვეყნებულა, ხოლო სააპელაციო

სასამართლოში საქმის განხილვა

წარიმართა ზეპირი მოსმენის გარეშე.

საქმე ახალი სასამართლო განხილვისათვის

გაეგზავნოს იმავე სასამართლოს

სხვა შემადგენლობას, რომელმაც უნდა

გაითვალისწინოს განჩინებაში მითითებული

გარემოებები და მიიღოს კანონიერი,

დასაბუთებული და სამართლიანი

გადაწყვეტილება

3ს2

1886ა

პ

05.05.2008 მსჯავრდებული 177.1.ა,ბ

და 3.ა

260.1

363.1.

ითხოვს საქმის

ხალახალი

განხილვისთვის

დაბრუნებას, თუმცა არა

იმ საფუძვლით რა

საფუძვლითაც კასაციამ

დააბრუნა.

პროცესის მონაწილის უფლებების

შეზღუდვა.

პალატა აღნიშნავს, რომ ყოველივე

ზემოაღნიშნულით შეიზღუდა პროცესის

მონაწილეთა უფლებები, რაც სისხლის

სამართლის საპროცესო კანონის 563-ე

მუხლის 1-ლი

გასაჩივრებული განაჩენი უნდა გაუქმდეს და

საქმე ახალი სასამართლო

განხილვისათვის გაეგზავნოს იმავე

სასამართლოს სხვა შემადგენლობას,

რომელმაც უნდა

გაითვალისწინოს განჩინებაში მითითებული

გარემოებები.

ნაწილის შესაბამისად, ამ კოდექსის

არსებითი დარღვევაა და რის გამოც

საკასაციო პალატა

მოკლებულია შესაძლებლობას,

იმსჯელოს საჩივრებში მითითებულ სხვა

მოტივებზე.

ასევე, სსსკ. 563-ე მუხლის მე-2 ნაწილის

ვ. ქვეპუნქტი

ვ) საქმე გამოიძიეს ან განიხილეს დამცველის

მონაწილეობის გარეშე, როცა კანონით მისი

მონაწილეობა სავალდებულო იყო;

საქმის მასალებით დადგენილია, რომ დ.

ც-ს აქვს ფსიქიკური ნაკლი (ტ. 1, ს.ფ. 148-

158). სსსკ-ის 81-ე მუხლის 1-ლი ნაწილის

,,ბ" ქვეპუნქტის შესაბამისად,

განსასჯელი

(მსჯავრდებული) ექვემდებარება

იძულებით დაცვას,

33

1985ა

პ

137.1. ს მსჯავრდებული 143.3.ა

ითხოვს საქმის

დაბრუნებას ახალი

სასამართლო

განხილვისთვის

(სავარაუდოდ) პროცესის მონაწილის

უფლების შეზღუდვა.

სააპელაციო სასამართლოს სისხლის

სამართლის საქმეთა პალატამ საქმე

განიხილა ზეპირი მოსმენის გარეშე და

მსჯავრდებულ ს. მ-ს მიმართ უცვლელად

დატოვა

პირველი ინსტანციის სასამართლოს

მიერ მსჯავრდებულის დაუსწრებლად

დადგენილი

განაჩენი.

განაჩენი

მოცემულ საქმეზე უნდა გაუქმდეს, ხოლო

საქმე ზეპირი მოსმენით ახალი სასამართლო

განხილვისათვის გაეგზავნოს იმავე

სასამართლოს სხვა შემადგენლობას.

საკასაციო პალატა თვლის, რომ

სააპელაციო სასამართლოს

მსჯავრდებულ ს. მ-ს

ინტერესების დამცველი ადვოკატის

სააპელაციო საჩივარი უნდა განეხილა

ზეპირი

მოსმენით, მხარეთა მონაწილეობითა და

შეჯიბრებითობის საფუძველზე,დ

34

629აპ 23.04.2008 მსჯავრდებული 178.1.

273

ითხოვს სასჯელის

შემსუბუქებას თუ სააპელაციო სასამართლო თვლიდა,

რომ

მსჯავრდებულ პ. ბ-ის მიმართ

დადგენილი განაჩენი სასჯელის ნაწილში

იყო

დაუსაბუთებელი, თვითონ უნდა

გამოეკვლია მსჯავრდებულის

პასუხისმგებლობის

შემამსუბუქებელი გარემოებები;

საკასაციო პალატა თვლის, რომ მხოლოდ

იმ გარემოებაზე

მითითება, რომ პ. ბ-ს ჩადენილი აქვს ორი

სხვა განზრახი დანაშაული, არ არის მის

მიმართ პირობითი მსჯავრის გაუქმების

საკმარისი საფუძველი. მოცემულ

შემთხვევაში

სააპელაციო სასამართლოს განაჩენში

უნდა ემსჯელა ამ დანაშაულების

სიმძიმეზე,

მსჯავრდებულის პასუხისმგებლობის

შემამსუბუქებელ გარემოებებზე და მათი

სამართლებრივი შეფასების შედეგად

დაედგინა მსჯავრდებულის პიროვნებისა

და მისი

ქმედების შესაბამისი სამართლიანი

სასჯელი.

35

167აპ 21.04.2008 მსჯავრდებული 273 სასჯელის

შემსუბუქებას საქმის ყოველმხრივი, სრული და

ობიექტური, გამოკვლევის საჭიროება

საქმე

საქმის ყოველმხრივი, სრული და

ობიექტური, გამოკვლევის არ არსებობა,

რაც ასევე გულისხმობს,

რომ ერთნაირი გულმოდგინებით უნდა

გაირკვეს პირის პასუხისმგებლობის

როგორც

დამამძიმებელი, ისე შემამსუბუქებელი

გარემოებები. ეს კი მოცემულ

შემთხვევაში.

სააპელაციო სასამართლოს არ

გაუკეთებია.

ამასთან პალატა აღნიშნავს, რომ

მოცემულ შემთხვევაში სასამართლომ

არასწორად

ჩათვალა პასუხისმგებლობის

დამამძიმებელ გარემოებად

გამოსაცდელი ვადის გასვლამდე

დანაშაულის ჩადენა,

ახალი სასამართლო განხილვისათვის

გაეგზავნოს იმავე სასამართლოს სხვა

შემადგენლობას,

რომელმაც გადაწყვეტილება უნდა მიიღოს

განჩინებაში მითითებული გარემოებების

გათვალისწინებით

36

2კ-

1752ა

პ.-07

18.04.2008 მსჯავრდებული 260.1.

და 2.ა

გამართლებას

საქმის ყოველმხრივი, სრული და

ობიექტური, გამოკვლევის საჭიროება@

პირველი ინსტანციის, ისე სააპელაციო

სასამართლოებმა უგულებელყვეს

საქართველოს სისხლის სამართლის

საპროცესო კოდექსის

მე-18 მუხლის მოთხოვნები საქმის

ყოველმხრივ, სრულად და ობიექტურად

განხილვის

თაობაზე.

ავტომანქანის ჩხრეკის შედეგად

ამოღებული იქნა ნარკოტიკული

ნივთიერება, თუმცა წინააღმდეგობა

ხელახალი სასამართლო განხილვის დროს,

საქართველოს სსსკ-ის მე-18

მუხლის მოთხოვნათა დაცვით, კიდევ

ერთხელ გულდასმით უნდა შემოწმდეს და

გამოკვლეულ იქნეს საქმეში არსებული ყველა

მტკიცებულება, აღმოიფხვრას მათ შორის

არსებული წინააღმდეგობები და მხოლოდ

ამის შემდეგ უნდა მოხდეს გამოკვლეული

მტკიცებულებების ერთობლივად შეფასება

და მის საფუძველზე კანონიერი სასამართლო

გადაწყვეტილების მიღება

არსებობს მოწმეთა ჩვენებებს და ჩხრეკის

ოქმს შორის. მოწმეები მიუთითებენ რომ

ამოღებული იქნა თეთრი აბი, ჩხრეკის

ოქმში მითითებულია რომ ამოღებულია

ღია ყავისფერი მასა.

37

1639ა

პ

18.04.200

8

მსჯავრდებული, 179.1 გამართლებას

საქმის ყოველმხრივი, სრული და

ობიექტური, გამოკვლევის საჭიროება@

ლ. გ-სა და ჰ. შ-ის ჩვენებები, რომლებიც

მნიშვნელოვანი იყო საქმეზე ობიექტური

ჭეშმარიტების დასადგენად, სასამართლო

სხდომაზე არ გამოკვლეულა და,

შესაბამისად,

მათზე არც-ერთი ინსტანციის

სასამართლომ არ იმსჯელა.

საქმის ხელახლა განმხილველმა

სასამართლომ უნდა გაითვალისწინოს

ზემოაღნიშნული გარემოებები, სათანადოდ

გამოიკვლიოს და შეაფასოს მსჯავრდებულის

არა მხოლოდ მამხილებელი, არამედ

გამამართლებელი გარემოებანი, რომელთა

ერთობლივი ანალიზის შედეგად მიიღოს

კანონიერი, დასაბუთებული და

სამართლიანი გადაწყვეტილება.

საქმე ახალი სასამართლო

განხილვისათვის გაეგზავნოს იმავე

სასამართლოს სხვა შემადგენლობას. 38

1345ა

პ

16.06.200

8

პროკურორი

დაზარალებული

124.1

118.2

239.1

ითხოვენ საქმის

ხელახალ განხილვაში

დაბრუნებას სასჯელის

დამძიმების მიზნით.

საქმის ყოველმხრივი, სრული და

ობიექტური, გამოკვლევის საჭიროება

სასამართლოს

დასკვნა რ. დ-ს ბრალეულობის თაობაზე

ფაქტობრივად აგებულია ვარაუდზე და

არა

კანონით დადგენილი წესის შესაბამისად

დადასტურებულ ფაქტებზე.

ნეიტრალური მოწმეების

ჩვენებებით, რასაც დაეყრდნო თავის

განაჩენში სააპელაციო სასამართლოც,

საერთოდ ვერ

მომხდარ შემთხვევასთან დაკავშირებული

თითოეული ფაქტი უნდა დადგინდეს

უტყუარად, ხოლო შემდეგ მათ საფუძველზე

გადაწყდეს: ბრალეულია თუ არა რ. დ-ძე

დანაშაულის ჩადენაში, რა ქმედება ჩაიდინა

მან

და რაში გამოიხატა აღნიშნული ქმედება;

სისხლის

სამართლის საქმე მის მიმართ ახალი

განხილვისათვის გადაეგზავნოს იმავე

სასამართლოს.

დგინდება რ. და-სა და ი. გ-ს შორის

მომხდარი ჩხუბის დროს

დაზარალებული ფ. გ-ძე

იმყოფებოდა თუ არა შემთხვევის

ადგილზე, ხოლო თუ იმყოფებოდა, რა

ვითარებაში

მიიღო მან ჯანმრთელობის ნაკლებად

მძიმე დაზიანება, რომლის არსებობა

დადგენილია

სასამართლო-სამედიცინო ექსპერტიზის

დასკვნით; რა როლს ასრულებდა იგი

ინციდენტის

განვითარებაში; ვინ მიაყენა მას ეს

დაზიანება, ასევე მისთვის აღნიშნული

დაზიანების

მიყენება მოხდა განზრახ,

თუ_გაუფრთხილებლობით; ვინ იყო

აღნიშნული კონფლიქტის

ინიციატორი.

ასევე, სასამართლომ გამოიყენა კანონი,

რომელიც არ უნდა გამოეყენებინა.

39

178აპ. 07.04.200

8

მსჯავრდებული 180.2.ა,ბ

260.2.ა,ბ

236,1

გამართლებას

საქმის ყოველმხრივი, სრული და

ობიექტური, გამოკვლევის საჭიროება@

ასევე, პროცესის მონაწილის უფლების

შეზღუდვა.

არ არის

შემოწმებული და სარწმუნოდ

დადგენილი, მსჯავრდებულ ნ. ლ-ის

მოქმედების რეალური მოტივები და

მსჯავრდებულ გ. ნ-ის როლი ჩადენილ

დანაშაულში,

რაც აუცილებელი იყო საქმეზე უტყუარი

დასკვნების გასაკეთებლად მათი

ბრალეულობის

უზრუნველყოფილ უნდა იქნეს საქმის

ფაქტობრივი გარემოებების

ყოველმხრივი, სრული და ობიექტური

განხილვა მხარეთა თანასწორობის, პროცესის

უშუალობისა და დისპოზიციურობის

პრინციპების დაცვის პირობებში, ხოლო

საქმეზე

საბოლოო გადაწყვეტილება

მსჯავრდებულთა ბრალეულობისა თუ მათი

უდანაშაულობის

თაობაზე მიღებულ უნდა იქნეს ყველა

დასაშვები მტკიცებულების ერთობლივად

შეფასების

საფუძველზე, მათი სარწმუნოობის

თვალსაზრისით, რისთვისაც საქმის

განმხილველმა უნდა

თაობაზე,

არც პირველი ინსტანციის სასამართლოს

და არც

სააპელაციო სასამართლოს არ

შეუმოწმებიათ და არ დაუდგენიათ,

არსებობს თუ არა

სათანადო მონაცემები იმის თაობაზე,

რომ აღნიშნულ დღეს დასახელებულ

პირთა

მობილურ ტელეფონებს შორის

ნამდვილად განხორციელდა

სატელეფონო ზარები. ასეთ

ვითარებაში გ. ნ-ის მსჯავრდებისათვის

საკმარის საფუძვლად ვერ ჩაითვლება

მხოლოდ

დაზარალებულის ჩვენება, თუ იგი არ

იქნება დადასტურებული სხვა სარწმუნო

მტკიცებულებების მეშვეობით.

დაირღვა ნ. ლ-სა

და მისი დამცველის უფლება _

სასამართლო გამოძიების სტადიაზე მისი

მონაწილეობით

გამოკვლეულიყო საქმეში არსებული

მტკიცებულება _ წინასწარი გამოძიების

სტადიაზე

ვიდეოკამერით გადაღებულ და

ვიდეოფირზე აღბეჭდილ ნ. ლ-ის მიერ

მისი ეჭვმიტანილის

სახით დაკითხვისას მიცემული ჩვენება,

რომელიც დალუქული სახით ერთვოდა

სისხლის

სამართლის საქმეს. აღნიშნული

მტკიცებულება, მიუხედავად დაცვის

მხარის კანონიერი

მოთხოვნისა, არ იქნა წარდგენილი

სასამართლო სხდომაზე,

გამოიყენოს საპროცესო კანონით

გათვალისწინებული ყველა შესაძლებლობა

და საშუალება.

ხოლო სააპელაციო

სასამართლო, როცა მან არ

დააკმაყოფილა დაცვის მხარის

აღნიშნული მოთხოვნა,

დაეყრდნო ბრალდების მხარის მიერ

წარდგენილ ცნობას იმის თაობაზე, რომ

სადავო

ვიდეოფირი უვარგისი იყო

მტკიცებულებად გამოყენებისათვის.

ამით დაირღვა არამარტო

დაცვის მხარის კანონით

გათვალისწინებული უფლება, არამედ

ამასთან ერთად

საქართველოს სსსკ-ის მე-20 მუხლის

პირველი ნაწილით გათვალისწინებული

ისეთი

მნიშვნელოვანი პრინციპი, როგორიცაა

პროცესის უშუალობა, რომლის

მიხედვით, ორგანო,

რომელიც პროცესს აწარმოებს,

მაშასადამე სასამართლოც, ვალდებულია,

შეამოწმოს

ნივთიერი მტკიცებულებები, ხოლო ამ

წესისგან გადახვევა დასაშვებია მხოლოდ

საპროცესო

კოდექსით გათვალისწინებულ

განსაკუთრებულ შემთხვევებში.

სააპელაციო სასამართლოს არ

მიუთითებია საპროცესო კანონით

გათვალისწინებული რომელი

განსაკუთრებული

შემთხვევის არსებობის გამო ეთქვა უარი

დაცვის მხარეს ზემოაღნიშნული

მტკიცებულების

წარმოდგენასა და გამოკვლევაზე.

40 236აპ 07.04.200

8

მსჯავრდებული 3782 2.ა. საქმის ხელახალი

განხილვისთვის

დაბრუნება.

სააპელაციო სასამართლოს

გადაწყვეტილება არის დაუსაბუთებელი.

საქმის ხელახალი განხილვისა და ამ საქმეზე

გადაწყვეტილების მიღების დროს

სააპელაციო

სსსკ. 496-ე

მუხლის მე-3 ნაწილით დადგენილი

იმპერატიული მოთხოვნა განაჩენის

დასაბუთებულობის

თაობაზე. სააპელაციო სასამართლო

შემოიფარგლა მხოლოდ მოკლე

მითითებით, რომ

პირველი ინსტანციის სასამართლომ

სწორად დაადგინა საქმის ფაქტობრივი

გარემოებები და

სწორი სამართლებრივი შეფასება მისცა ბ.

კ-ს ქმედებას და არავითარი მსჯელობა არ

იქონია იმის თაობაზე, თუ რა

ფაქტობრივი გარემოებები დადგინდა

პირველი ინსტანციის

სასამართლოს განაჩენითა და

სააპელაციო სასამართლოში საქმის

განხილვის შედეგად;

რომელ სარწმუნო და ერთმანეთთან

შეთანხმებულ მტკიცებულებებს

ეყრდნობა

სასამართლოს დასკვნები ბ. კ-ს

ბრალეულობის თაობაზე, რაც იმაზე

მიუთითებს, რომ

განაჩენი აშკარად დაუსაბუთებელია

ქმედების კვალიფიკაციის ნაწილში.

გარდა ამისა, უნდა

აღინიშნოს, რომ გასაჩივრებული

განაჩენი მოკლებულია ჯეროვან

დასაბუთებას სასჯელის

ნაწილშიც, ვინაიდან ამ მიმართებით

სააპელაციო სასამართლო შემოიფარგლა

მხოლოდ

მოკლე შენიშვნით იმის თაობაზე, რომ

პირველი ინსტანციის სასამართლომ

მსჯავრდებულისათვის სასჯელის

განსაზღვრისას სრულად გაითვალისწინა

მისი

სასამართლომ, ზემოაღნიშნული

შენიშვნებიდან გამომდინარე, უნდა

უზრუნველყოს

სამართალწარმოების განხორციელება

საპროცესო ნორმების მოთხოვნათა სრული

დაცვით

და ამ გზით მიღებული შედეგების

გათვალისწინებით _ კანონიერი,

დასაბუთებული

განაჩენის დადგენა.

პასუხისმგებლობის შემამსუბუქებელი

გარემოებები, თუმცა არ მიუთითა

კონკრეტულად რა

გარემოებებია ნაგულისხმევი,

რომლებმაც გავლენა მოახდინეს,

სასჯელის ზომაზე. 41

481აპ-08

26.05.200

8

პროკურორი 177.3.ა,ბ,

გ

18.179,3,

ა.ბ.

236.1,2.

საქმის ხელახალი

განხილვისთვის

დაბრუნება

სასამართლომ არასწორად მოუხსნა

მსჯავრდებულს დამამძიმებელი

გარემოება (დანაშაულის ჩადენა

ორგანიზებული ჯგუფის მიერ) და

დანაშაულთა რეალური ერთობლიობის

დროს გამოიყენა ერთი სასჯელი.

განაჩენი

გაუქმდეს, ხოლო სისხლის სამართლის საქმე

მის მიმართ დაუბრუნდეს იმავე

სასამართლოს

ახალი განხილვისათვის.

42

¹1296ა

პ

20.04.200

8

მსჯავრდებული 177.2.ა

177.3.გ.

გამართლებას საქმის ყოველმხრივი, სრული და

ობიექტური, გამოკვლევის საჭიროება@

სასამართლომ არ მისცა შეფასება

დაზარალებულის ჩვენებას

მთლიანობაში, არ

ახსნა არსებული წინააღმდეგობა, არ

დაასაბუთა, რატომ გაიზიარა ერთი

ჩვენების

შეცვლილი ნაწილი, ხოლო

დაზარალებული არ იქნა დაკითხული

დეტალურად მის

ჩვენებაში არსებული წინააღმდეგობის

გასარკვევად.

სასამართლო გამოძიებით არ იქნა

გარკვეული, რატომ არ ჩატარდა მ. ჩ-

ის პირადი ჩხრეკა მისი დაკავების

ადგილზე და რატომ ჩატარდა ის მისი

პოლიციაში

წარდგენის შემდეგ.

ნივთმტკიცების ამოცნობის ოქმზე

გაკეთებული დაზარალებულის

ხელმოწერა განსხვავდება სხვა

ხელახლა უნდა შემოწმდეს საქმის

ფაქტობრივი გარემოებები, გამოკვლეულ

იქნეს

შესაბამისი მტკიცებულებები მხარეთა

თანასწორობისა და შეჯიბრებითობის

პირობებში,

გაირკვეს ზემოაღნიშნული

წინააღმდეგობები, რის საფუძველზეც

გამოტანილ უნდა იქნეს

საბოლოო დასკვნა _ მ. ჩ-მ ნამდვილად

ჩაიდინა თუ არა პირველი ინსტანციის

სასამართლოს განაჩენით მისთვის

შერაცხული ქმედება.

დოკუმენტებზე გაკეთებული

ხელმოწერებისგან.

43

1392ა

პ

18.03.200

8

მსჯავრდებული,

პროკურორი

სსკ.

179.2.ა,გ,

დ

სსკ.

237,3.ა

სსკ.

237.4.ბ.

მსჯავრდებული

ითხოვს გამართლებას

პროკურორი ითხოვს

საქმის ხელახალი

განხილვისთვის

დაბრუნებას

საქმის ყოველმხრივი, სრული და

ობიექტური, გამოკვლევის არ არსებობა

სასამართლოს არ დაუსაბუთებია რატომ

იზიარებს ზოგ ჩვენებებს და რატომ არ

იზიარებს სხვა ჩვენებებს.

სააპელაციო სასამართლოს პოზიცია

არასრული და წინააღმდეგობრივია არა

მხოლოდ ამ ბრალდების ნაწილში,

არამედ

მთლიანად _ ყაჩაღობაში ხ. პ-ის

მონაწილეობის თვალსაზრისითაც,

კერძოდ, ნამდვილად

აქვს თუ არა ჩადენილი ეს დანაშაული და

რაში გამოიხატებოდა მასში მისი

მონაწილეობა.

საქმის განხილვა უნდა იყოს ყოველმხრივი,

სრული და

ამომწურავი, რათა ობიექტურად დადგინდეს

საქმისათვის მნიშვნელოვანი ყველა

ფაქტობრივი გარემოება და მათ საფუძველზე

გამოტანილ იქნეს დასაბუთებული,

სარწმუნო

სამართლებრივი დასკვნები იმის თაობაზე,

44

2211ა

პ.

14.03.200

8

მსჯავრდებული 108 გამართლებას საქმის ყოველმხრივი, სრული და

ობიექტური, გამოკვლევის საჭიროება@

(ბრალდებული ამტკიცებს რომ

მოქმედებდა აუცილებელი მოგერიების,

ასევე ფიზიოლოგიური აფექტის

მდგომარეობაში და ითხოვს

გამართლებას)

მოწმეების _ ნ. მ-ის, ს. ნ-სა და მ. ნ-ს მიერ

მიცემულ ჩვენებებს შორის

განსხვავებულია ის ფაქტობრივი

გარემოებანი, თუ სად მოხდა აწ

გარდაცვლილი მ. დ-სა

ხელახალი სასამართლო განხილვის დროს

დეტალურად უნდა დაიკითხონ მოწმეები

_ ნ. მ-ი, ს. ნ-ძე და მ. ნ-ა; საქართველოს სსსკ-

ის 481-ე მუხლის პირველი ნაწილის

მოთხოვნათა დაცვით, სასამართლომ უნდა

გამოიკვლიოს მათ მიერ წინასწარ

გამოძიებაში

მიცემული ჩვენებები, ექსპერტიზების

დასკვნები და მიღებულ შედეგებს მიეცეს

სწორი

სამართლებრივი შეფასება

საქმე ახალი სასამართლო

განხილვისათვის გაეგზავნოს იმავე

სასამართლოს სხვა შემადგენლობას.

და ა. მ-ის შეხვედრა _ საძინებელი

ოთახის კართან თუ მისაღებ ოთახში; სად

გაიმართა

მათ შორის ჩხუბი; ა. მ-ს რა მომენტიდან

ეკავა დანა ხელში _ საძინებელი

ოთახიდან

გამოსვლისას თუ ჩხუბის დაწყების

შემდეგ.

45 2138ა

პ

04.05.200

8

მსჯავრდებული

332.3.ა განაჩენის გაუქმებას და

ობიექტური

გადაწყვეტილების მ

იღებას

საქმის ყოველმხრივი, სრული და

ობიექტური, გამოკვლევის საჭიროება@

მხარის უფლების შეზღუდვა.

(ბრალდებულს ბრალად წარედგინა

სამსახურებრივი უფლებამოსილების

ბოროტად გამოყენება, რაც გამოიხატა

იმაში რომ ის ფულს ძალავდა კოლეგა

პოლიციის თანამშრომელს. დაცვის

მხარემ ითხოვა პოლიციის სხვა

თანამშრომელთა გამოძახება და

დაკითხვა, რაც არ დაკმაყოფილდა).

საკასაციო სასამართლომ მიუთითა, რომ

სასამართლომ დაარღვია სსსკ-ის მე-18

მუხლის მოთხოვნა, რომლის

შესაბამისად,

საქმის გამოკვლევა უნდა იყოს

ყოველმხრივი, სრული და ობიექტური.

მსჯავრდებულისა

და მისი დამცველის ყველა განცხადება

უდანაშაულობის და სხვა გარემოებათა

შესახებ

გულდასმით უნდა შემოწმდეს. ამავე

კოდექსის 468-ე მუხლის მე-2 ნაწილის

შესაბამისად,

თუ გარემოებები, რომელთა

დასადგენადაც განცხადებულია

შუამდგომლობა, შეიძლება

გასაჩივრებული განაჩენი უნდა გაუქმდეს და

საქმე ახალი

სასამართლო განხილვისათვის გაეგზავნოს

იმავე სასამართლოს სხვა შემადგენლობას,

რომელმაც სათანადოდ უნდა გამოიკვლიოს

და შეაფასოს მსჯავრდებულის არა მხოლოდ

მამხილებელი, არამედ გამამართლებელი

გარემოებანი, რის შემდეგ მიიღოს კანონიერი,

დასაბუთებული და სამართლიანი

გადაწყვეტილება.

საქმისათვის მნიშვნელოვანი იყოს,

სასამართლო აკმაყოფილებს

შუამდგომლობას.

მოცემულ შემთხვევაში დაცვის მხარის

მიერ დასახელებული პირების

დაკითხვას

არსებითი მნიშვნელობა ჰქონდა საქმეზე

ჭეშმარიტების დასადგენად.

საკასაციო პალატა აღნიშნავს, რომ

საქართველოს კონსტიტუციის 42-ე

მუხლის მე-6

ნაწილის თანახმად, მსჯავრდებულს

უფლება აქვს, მოითხოვოს თავისი

მოწმეების ისეთსავე

პირობებში გამოძახება და დაკითხვა,

როგორიც აქვთ ბრალდების მოწმეებს.

46.

106აპ 22.02.200

8

მსჯავრდებულე

ბი

239.2.ა ერთი მსჯავრდებული

ითხოვს სასჯელის

შემსუბუქებას, ხოლო

მეორე ითხოვს

გამართლებას

საქმის ყოველმხრივი, სრული და

ობიექტური, გამოკვლევის საჭიროება@.

გადაწყვეტილების მიხედვით,

ბრალდებულები აღიარებენ გამოავლინეს

საზოგადოებისადმი აშკარა

უპატივცემლობა და სხვებს მიაყენეს

ფიზიკური შეურაცხყოფა, მაგრამ მათ

მიერ ჩადენილი ქმედება არ წარმაოდგენს

დანაშაულს.

ზემოაღნიშნულიდან გამომდინარე, პალატას

მიაჩნია, რომ სააპელაციო ინსტანციის

სასამრათლომ საქმის ხელმეორედ, ზეპირი

მოსმენით განხილვის დროს, სსსკ-ის მე-18

მუხლის მოთხოვნათა დაცვით, სრულად,

ყოველმხრივ და ობიექტრად უნდა

გამოიკვლიოს

საქმის გარემოებები, დაკითხოს

მსჯარვდებულები მათ მიმართ წარდგენილ

ბრალდებასთან

მიმართებით და სასამართლო გამოიძებით

მოპოვებული და საქმეში წარმოდგენილი

მტკიცებულებების ანალიზისა და სწორი

სამართლებრივი შეფასების შედეგად,

მიიღოს

კანონის შესაბამისი გადაწყვეტილება

47

149აპ 20.02.200

8

მსჯავრდებული 137.3.დ

143.3.ა,

დ.

ნაწილობრივ

გამართლებას საქმის ყოველმხრივი, სრული და

ობიექტური, გამოკვლევის საჭიროება@.

შესაძლებლობის შემთხვევაში უნდა

დაიკითხოს ხ. ა-ი, ამასთან ერთად,

გამოკვლეულ იქნეს

სააპელაციო პალატამ არავითარი

შეფასება არ მისცა პირველი ინსტანციის

სასამართლოში იმ

მოწმეების მიერ მიცემულ ჩვენებებს,

რომელთა მიხედვით, ხ. ა-ს სქესობრივი

კავშირის

დამყარებისას ფ. მ-ს მიმართ ძალადობა

ან ძალადობის მუქარა არ გამოუყენებია,

რის გამოც

გაურკვეველი რჩება _ ის დაზიანებები,

რომლებიც სასამართლო-სამედიცინო

ექსპერტიზის

დასკვნით დაზარალებულ ფ. მ-ს

სხეულზე აღმოჩნდა, როდის მიიღო მან _

სქესობრივი კავშირის

დროს ხ. ა-საგან, თუ მისი მოტაცებისა და

უკანონოდ თავისუფლების აღკვეთის

მომენტში.

სააპელაციო პალატამ ასევე შეფასების

გარეშე დატოვა პირველი ინსტანციის

სასამართლოში

ხ. ა-ის მიერ მიცემული ჩვენება,

რომლითაც მან კატეგორიულად უარყო

ბრალდება

გაუპატიურების თაობაზე. მართალია,

სააპელაციო სასამართლოში საქმის

განხილვისას

მსჯავრდებულმა და მისმა დამცველმა

შეცვალეს პოზიცია და მან თავი

დამნაშავედ ცნო ფ. მ-ს

გაუპატიურებაშიც, მაგრამ იგი

შემოიფარგლა მხოლოდ ერთი ფრაზით _

“გაუპატიურების

ნაწილში თავს დამნაშავედ ვცნობ”.

საქმეში არსებული სხვა მტკიცებულებებიც,

რომლებსაც საბოლოოდ უნდა მიეცეს

შეფასება

ერთობლივად საქმეზე ჭეშმარიტების

დასადგენად და ხ. ა-ის ბრალეულობის

თაობაზე

კანონიერი სასამართლო გადაწყვეტილების

გამოსატანად.

მსჯავრდებულ ხ. ა-ის პოზიცია

დანაშაულის აღიარების თაობაზე არ

არის

რეალური, რაც აშკარად გამოჩნდა მის

მიერ შეტანილ საკასაციო საჩივარში,

სადაც ის უარყოფს

გაუპატიურების ჩადენას, ხოლო მისი

პოზიცია გაუპატიურების ნაწილში

ბრალდების უარყოფის

თაობაზე განაჩენში არ არის უარყოფილი

საფუძვლიანად, საპროცესო კანონით

გათვალისწინებულ მოთხოვნათა

შესაბამისად.

48

1072ა

პ

11.02.200

8

მსჯავრდებული

პროკურორი

210.2.ა. პროკურორი ითხოვს

ხელახალ განხილვაში

დაბრუნებას

(სავარაუდოდ) სისხლის სამართლის

კანონის არასწორი გამოყენება

დადგენილია, რომ ზ. წ-ს წაასწრეს

დანაშაულის ჩადენისთანავე (ს.ფ. 24),

რაც მოცემულ

შემთხვევაში გამორიცხავდა სააპელაციო

სასამართლოს მიერ სსკ-ის 50-ე მუხლის

მე-5

ნაწილის გამოყენების შესაძლებლობას

ზემოაღნიშნულიდან გამომდინარე,

გასაჩივრებული განაჩენი უნდა გაუქმდეს და

საქმე

ახალი სასამართლო განხილვისათვის

გაეგზავნოს თბილისის სააპელაციო

სასამართლოს

სისხლის სამართლის საქმეთა პალატის სხვა

შემადგენლობას, რომელმაც უნდა

გაითვალისწინოს ის გარემოებაც, რომ ზ. წ-ა

დაკავებულია 2006 წლის 17 ივლისს,

ნაცვლად

გასაჩივრებულ განაჩენში მითითებული 19

ივლისისა

49

2კ-

10კო

ლ.-07

01.02.200

8

მსჯავრდებული 260.2.ა. გამართლებას. საქმის ყოველმხრივი, სრული და

ობიექტური, გამოკვლევის საჭიროება@

ჩხრეკაზე დამსწრე მოწმე ისე დაიკითხა

რომ მისი ვინაობა არ ყოფილა

დადგენილი.

სსსკ. 447-ე მუხლის დარღვევით

განაჩენში მტკიცებულებად მიუთითა

წინასწარ გამოძიებაში მიცემული

ბრალდებულის ჩვენება მისი თანხმობის

გარეშე.

ხელახალი სასამართლო განხილვის დროს

დეტალურად უნდა დაიკითხონ ოქმში

მითითებული დამსწრეები, რომელთა

პიროვნებებიც დაკითხვის წინ უნდა

დადგინდეს

კანონის შესაბამისად. ზემოაღნიშნული

საკითხების გასარკვევად ასევე უნდა

დაიკითხონ

ბრალდებული ს. ე-ძე, პოლიციის მუშაკები,

რომლებმაც დააკავეს და გაჩხრიკეს ს. ე-ძე და

გენერალური ინსპექციის წარმომადგენელი

და მიღებულ შედეგებს მიეცეს სწორი

არ ყოფილა აღმოფხვრილი

მტკიცებულებებს შორის წინააღმდეგობა.

არც დაკავების ოქმში, არც პირადი

ჩხრეკისა და ავტომანქანის ჩხრეკის

ოქმებში

მითითებული არ იყო, თუ ს. ე-ს

დაკავების ადგილიდან როგორ იქნა

ავტომანქანა

გადაყვანილი შს სამმართველოში, ვინ

და როგორ წარადგინა შს

სამმართველოში და მის

გაჩხრეკამდე იყო თუ არა იგი დაცული,

რის გამოც ამ საკითხების გასარკვევად

დამატებითი გამოძიების დროს უნდა

დაკითხულიყვნენ ბრალდებული ს. ე-

იძე, ოქმში

მითითებული დამსწრეები და პოლიციის

ის მუშაკები, რომლებმაც დააკავეს და

გაჩხრიკეს

ს ე-ძე.

პალატას მიაჩნია, რომ არც დამატებითმა

გამოძიებამ და არც სასამართლომ

ზემოაღნიშნული გარემოებები

სრულყოფილად არ გამოიკვლიეს და

დაადგინეს

სამართლებრივი შეფასება

50 2კ-

1435ა

პ.-07

18.01.200

8

მსჯავრდებული 182.3.ბ

362.2.ბ.

ითხოვს სასჯელის

შემსუბუქებას საქმის ყოველმხრივი, სრული და

ობიექტური, გამოკვლევის საჭიროება

საქმის ის მასალები, რასაც ასევე

დაეყრდნო სააპელაციო პალატა

გამამტყუნებელი განაჩენის დადგენისას,

სასამართლო სხდომაზე არ

გამოქვეყნებულა და,

შესაბამისად, სასამართლო სხდომაზე არ

განხილულა. ამასთან, არ გარკვეულა ამ

საქმე ახალი სასამართლო განხილვისათვის

უნდა

გაეგზავნოს იმავე სასამართლოს სხვა

შემადგენლობას, რომელმაც უნდა

გაითვალისწინოს

განჩინებაში მითითებული გარემოებები და

მიიღოს კანონიერი, დასაბუთებული და

სამართლიანი გადაწყვეტილება.

წერილობითი მტკიცებულებების

მიღების ხერხების, სანდოობის,

შესახებობისა და

დასაშვებობის საკითხი.

ზემოაღნიშნულიდან გამომდინარე,

საკასაციო პალატა ვერ იმსჯელებს საკასაციო

საჩივარში მითითებულ მოტივებზე.

51

1769-

აპ

18.01.200

8

მსჯავრდებული 109.“ო“. სსკ. 113-ე მუხლზე

გადაკვალიფიცირება. საქმის ყოველმხრივ, სრულად და

ობიექტურად განხილვის საჭიროება @.

აღნიშნული საქმე ერთხელ უკვე იყო

დაბრუნებული პირველი ინსტანციის

სასამართლოში ხელახალი განხილვის

მიზნით, მაგრამ არ შესრულდა პალატის

მიერ მიცემული სავალდებულო

მითითებები.

„პალატამ განჩინებაში

მიუთითა, რომ მსჯავრდებულ ბ. დ-ს

ჩვენებებში არსებული არსებითი

წინააღმდეგობების

აღმოფხვრის მიზნით საჭირო იყო მისი

დაკითხვა ჩვენებებში მითითებული

ყველა

გარემოებების მიმართებით. Aseve,

მოწმის სახით უნდა დაკითხულიყო

შემთხვევის

ადგილისა და გვამის დათვალიერებაში

მონაწილე პირები. უნდა გარკვეულიყო

შესასვლელ

ოთახში, სადაც იდგა პატარა მაგიდა,

რომელზედაც დამაგრებული იყო

ელეკტრო დაზგა, რა

მანძილითა და როგორი მდებარეობით

იქნა აღმოჩენილი ი-ის გვამი. რუსთავის

საქალაქო

სასამართლოში საქმის განხილვის დროს,

მართალია დაკითხული იქნა დამსწრე,

მაგრამ

ზემოაღნიშნული საკითხები, მისი

დაკითხვის დროს, არ იქნა

გამოკვლეული. დასმული

საკასაციო პალატა თვლის, რომ სააპელაცი

სასამართლომ საქმის ხელმეორედ

განხილვის დროს, საქართველოს სსსკ-ის მე-

18 მუხლის მოთხოვნათა დაცვით, უნდა

შეასრულოს საქართველოს უზენაესი

სასამართლოს სისხლის სამართლის საქმეთა

პალატის

2006 წლის 1 ივლისის განჩინებით

გათვალისწინებული მითითებები და

მხოლოდ ამის

შემდეგ უნდა მიიღოს კანონის შესაბამისი

გადაწყვეტილება.

საქმე ახალი სასამართლო განხილვისათვის

გადაეგზავნოს თბილისის სააპელაციო

სასამართლოს სხვა შემადგენლობას..

საკითხის გარკვევის მიზნით სააპელაციო

სასამართლოში დაკითხულნი იქნენ _ ლ-

ძე, ნ-ი,

თ-ძე და გ-ი, მაგრამ მოწმე გ. თ-ს

საერთოდ არ აქვს დასმული კითხვა იმ

გარემოებების

გარკვევის მიზნით, რომელთა

დადგნასაც ითხოვდა უზენაესი

სამართლოს სისხლის

სამართლის საქმეთ პალატა“.

52

2107ა

პ

15.01.200

8

მსჯავრდებულე

ბი

260.2.ა,ბ. მსჯავრდებულები

ითხოვენ გამართლებას გასაჩივრებული განაჩენი, სხვა

მასალებთან ერთად, მსჯავრდებულ კ. ც-

ს მსჯავრდების

ნაწილში ეყრდნობა საქმეში არსებულ

შემდეგ მტკიცებულებებს: მოწმეების _ მ.

კ-სა და ო.

ი-ს ჩვენებებს, ვ. ჯ-ის განცხადებას

(ტ.1.ს.ფ.63).

საქმის ის მასალები, რომლებსაც

დაეყრდნო სააპელაციო პალატა

გამამტყუნებელი განაჩენის

დადგენისას, სასამართლო სხდომაზე არ

გამოქვეყნებულა და, შესაბამისად,

სასამართლო

სხდომაზე არ განხილულა.

საქართველოს სისხლის სამართლის

საპროცესო კოდექსის მე-20

მუხლის მესამე ნაწილით დადგენილი

მოთხოვნის მიხედვით, სასამართლო

გადაწყვეტილებას საფუძვლად უნდა

დაედოს მხოლოდ ის მტკიცებულებები,

რომლებიც

მხარეთა მონაწილეობითა და კანონით

დადგენილი წესების დაცვით

გამოკვლეული იყო

სასამართლო სხდომაზე.

საქმე ახალი სასამართლო განხილვისათვის

გაეგზავნოს იმავე სასამართლოს

სხვა შემადგენლობას, რომელმაც უნდა

გაითვალისწინოს განჩინებაში მითითებული

გარემოებები და მიიღოს კანონიერი,

დასაბუთებული და სამართლიანი

გადაწყვეტილება.

მოცემულ შემთხვევაში, სწორედ

ზემოაღნიშნული ფუნდამენტური

პრინციპებია

დარღვეული, რაც წარმოადგენს არსებით

საპროცესო დარღვევას და რამაც გავლენა

იქონია

საქმის შედეგზე,

53

1948

აპ 04.01.200

8

დაზარალებული 276.5 საქმის ხელახალი

განხილვისთვის

დაბრუნებას.

მხარის უფლების შეზღუდვა

დაზარალებულის უფლებამონაცვლე გ.

ბ-ს დამცველმა განცხადებით მიმართა

საქმის განმხილველ სასამართლოს,

რომლითაც აცხადებდა, რომ

ინფორმაცია სასამართლო

სხდომის შესახებ მიიღო პროცესის დღეს,

ხოლო მის მარწმუნებელს შეტყობინება

არ

ჩაჰბარებია, რის გამოც მას არ შეეძლო

პროცესში მონაწილეობა და მისი

მარწმუნებლის

ინტერესების დაცვა. განმცხადებელი,

აღნიშნული გარემოებიდან გამომდინარე,

ითხოვდა

საქმის განხილვის გადადებას სხვა

დროისათვის. სასამართლომ სხდომა არ

გადადო და იგი

ჩაატარა დაზარალებულის

უფლებამონაცვლისა და მისი დამცველის

გარეშე, მიუხედავად

იმისა, რომ ის იყო ერთ-ერთი აპელანტი.

სასამართლოს ასეთი მოქმედებით

უხეშად

დაირღვა საქართველოს სსსკ-ის 531-ე

მუხლის მე-4 ნაწილით დადგენილი

მოთხოვნა,

ხოლო სისხლის სამართლის

საქმე მის მიმართ ახალი განხილვისათვის

გადაეგზავნოს იმავე სასამართლოს.

54

2კ-

2260ა

პ.-07

04.01.200

8

მსჯავრდებული 177.2.ა.ბ,

3,ა

ითხოვს ნაწილობრივ

გამართლებას. საქმის ყოველმხრივი, სრული და

ობიექტური, გამოკვლევის საჭიროება@

საქმე ხელახლა განსახილველად გადაეცეს

იმავე სასამართლოს სხვა შემადგენლობას,

რომელმაც მოცემულ საქმეზე სათანადოდ

უნდა

პალატა მიიჩნევს, რომ თბილისის

სააპელაციო სასამართლოს მიერ,

გადაწყვეტილება გ. ხ-ის სსკ-ის 236-ე

მუხლის პირველი და მეორე ნაწილებით

გათვალისწინებულ დანაშაულებში

დამნაშავედ ცნობის შესახებ, ისე იქნა

მიღებული, რომ

სათანადოდ არ იქნა გამოკვლეული

დაცვის მხარის მიერ სააპელაციო

საჩივარში

დაყენებული საკითხები.

გამოიკვლიოს საქმეში არსებული ყველა

მტკიცებულება, სრულყოფილად უნდა

განიხილოს

დაცვის მხარის საჩივარში მითითებული

ყველა გარემოება და მხოლოდ ამის შემდგომ

უნდა

მიიღოს კანონიერი, დასაბუთებული და

სამართლიანი გადაწყვეტილება

55

182.2.

გ.

25.12.200

7

მსჯავრდებული,

პროკურორი

239.2.ა. მატერიალური

სისხლის სამართლის

კანონის არასწორი

გამოყენება.

მსჯავრდებული

ითხოვს ნაწილობრივ

გამართლებას, ხოლო

პროკურორი ითხოვ

საქმის ხელახალი

განხილვისთვის

დაბრუნებას.

მსჯავრდებულის ქმედების არასწორი

კვალიფიკაცია. მსჯავრდებულის ქმედება

შეიცავს ძარცვის ნიშნებს, მაგრამ

დაკვალიფიცირებულია მითვისებად.

საკასაციო პალატა თვლის, რომ

თბილისის სააპელაციო სასამართლოს

სისხლის

სამართლის საქმეთა პალატამ ლ. ო-ის

ქმედებას მისცა არასწორი შეფასება.

დაზარალებულის ჩვენებით და საქმის

მასალებით დგინდება, რომ ლ. ო-ემ

დაზარალებულს

ჩამოგლიჯა ჯიბე, რომელშიც იდო

ნოკიას ფირმის მობილური ტელეფონი

შIM-ბარათთან

ერთად, რის შემდეგაც მსჯავრდებულის

მიერ მისაკუთრებული იქნა აღნიშნული

ტელეფონი.

სსსკ-ის მე-18 მუხლის მოთხოვნათა

დაცვით, სრულად, ყოველმხრივ და

ობიექტურად უნდა გამოიკვლიოს საქმის

გარემოებები

ლ. ო-ის მიმართ წარდგენილ ბრალდებასთან

მიმართებით და სასამართლო გამოძიებით

მოპოვებული და საქმეში წარმოდგენილი

მტკიცებულებების ანალიზისა და სწორი

სამართლებრივი შეფასების შედეგად, უნდა

მიიღოს კანონის შესაბამისი გადაწყვეტილება

56

1102აპ

. 25.12.200

7

მსჯავრდებული 236,2,3 ითხოვს განაჩენის

გაუქმებას, ვინაიდან

საქმე განიხილეს მის

დაუსწრებლად.

მხარის უფლების შეზღუდვა

სსსკ. 531-ე მუხლის მე-4 ნაწილის

თანახმად, თუ აპელანტი საქმის

განხილვაში არ მონაწილეობს, საქმის

მოსმენა გადაიდება, ხოლო მისი

განმეორებითი გამოუცხადებლობის

შემთხვევაში საქმე მის დაუსწრებლად

განიხილება.

საქმის ახალი სასამართლო განხილვისას

თბილისის სააპელაციო სასამართლოს

სისხლის სამართლის საქმეთა პალატის სხვა

შემადგენლობამ უნდა გაითვალისწინოს

განჩინებაში მითითებული გარემოებები და

მიიღოს კანონიერი, დასაბუთებული და

სამართლიანი გადაწყვეტილება.

საქმეში წარმოდგენილი მასალებით

უტყურად არ დასტურდება ის გარემოება, რომ

ჯ. ბ-მა იცოდა სასამართლო სხდომის

თარიღი და დრო. ამასთან, გარდა

აღნიშნულისა, სასამართლო იხილავდა რა

მსჯავრდებულის საჩივარს, საქართველოს

სსსკ-ის 531-ე მუხლის მე-4 ნაწილის თანახმად,

საქმის მოსმენა არ გადადო, რითაც შეზღუდა

მსჯავრდებულის, როგორც პროცესის

მონაწილის, უფლებები, რაც, საქართველოს

სსსკ-ის 563-ე მუხლის 1-ლი ნაწილის

თანახმად,

სისხლის სამართლის საპროცესო კანონის

არსებითი დარღვევაა

57

1102აპ

. 21.12.200

7

მსჯავრდებული

პროკურორი

137.1 გამართლებას

პროკურორი ითხოვს

საქმის ხელახალ

განხილვაში

დაბრუნებას სასჯელის

ლმობიერების გამო.

მხარის უფლების შეზღუდვა

საქმის ყოველმხრივ, სრულად და

ობიექტურად განხილვის საჭიროება.

სასჯელთა არასწორი შეკრება.

ბრალდებულს არ მიეცა შესაძლებლობა,

გასცნობოდა საქმის

მასალებს, კერძოდ, საკუთარი ან

სახელმწიფოს ხარჯით გადაეღო

ქსეროასლები.

სსსკ-ის 563-ე მუხლის მე-2 ნაწილის ,,დ"

ქვეპუნქტის შესაბამისად, განაჩენი

გასაუქმებელია ყველა შემთხვევაში, თუ

ბრალდებული ან მისი დამცველი საქმის

ყველა

მასალის გაცნობის უფლებით არ იქნენ

უზრუნველყოფილი.

გარდა ამისა, გასაჩივრებული განაჩენი

ეყრდნობა სასამართლო-სამედიცინო

ექსპერტიზის ¹--/-- დასკვნას, რომელიც

სასამართლოში არ გამოკვლეულა.

აღსანიშნავია, რომ ვ. ჭ-სათვის სსკ-ის 137-

ე მუხლის 1-ლი ნაწილით დანიშნულ

სასჯელს მთლიანად დაემატა წინა

განაჩენით დანიშნული სასჯელი,

რომლის ნაწილი

მსჯავრდებულს მოხდილი ჰქონდა და

ამის შესახებ ნათლადაა მითითებული

(ს.ფ. 82).

58

1228ა

პ

20.12.200

7

მსჯავრდებული 218.2.ბ

210.2.ბ.

საქმის ხელახალი

განხილვისთვის

დაბრუნება

საქმის ყოველმხრივი, სრული და

ობიექტური, გამოკვლევის საჭიროება

სააპელაციო სასამართლომ არ დააკმაყოფილა

დაცვის მხარის შუამდგომლობა

მნიშვნელოვანი მოწმის დაკითვის თაობაზე.

საკასაციო პალატა აღნიშნავს, რომ

როგორც 1-ლი ინსტანციის, ასევე

სააპელაციო სასამართლოების

განაჩენებით არ არის აღმოფხვრილი

მოწმეების _ მ. კ-სა და გ. ჭ-ას

ჩვენებებს შორის არსებული

წინააღმდეგობა, რაც ეჭვქვეშ აყენებს

სასამართლო დასკვნებს.

აღნიშნულ წინააღმდეგობრივ

მტკიცებულებათა არსებობისას

სასამართლომ

დაუსაბუთებლად უარყო ერთი და

მიიღო მეორე მტკიცებულება ისე, რომ არ

შემოწმებულა

მსჯავრდებულისა და დამცველის მიერ

ბრალდების გასაბათილებლად

გამოთქმული

ხელახალი სასამართლო განხილვის დროს

მოწმის სახით უნდა დაიკითხოს მოწმე ც.

დ-ლი და სწორი სამართლებრივი შეფასება

მიეცეს როგორც მის მიერ მიცემულ ჩვენებას,

ასევე კიდევ ერთხელ გულდასმით უნდა

შემოწმდეს და გამოკვლეულ იქნეს საქმეში

არსებული ყველა მტკიცებულება,

აღმოიფხვრას მათ შორის არსებული

წინააღმდეგობები და

მხოლოდ ამის შემდეგ უნდა მოხდეს

გამოკვლეული მტკიცებულებების

ერთობლივად

შეფასება და მის საფუძველზე კანონიერი

სასამართლო გადაწყვეტილების მიღება

მოსაზრებები.

კოდექსის 468-ე მუხლის მესამე ნაწილის

შესაბამისად, თუ გარემოებები, რომელთა

დასადგენადაც განცხადებულია

შუამდგომლობა, საქმისათვის

მნიშვნელოვანია, სასამართლო

აკმაყოფილებს შუამდგომლობას.

59

374/ს

აზ

19.12.200

7

პროკურორის

წარდგინება

108 ახლად აღმოჩენილი

გარემოების გამო

ითხოვს საქმის

დაბრუნებას ხელახალი

სასამართლო

განხილვისთვის.

ახლად აღმოჩენილი გარემოება

პროკურორმა მოითხოვა ახლად აღმოჩენილი

გარემოების გამო განაჩენის გაუქმება და საქმის

დაბრუნება ხელახალი სასამართლო

განხილვისთვის.

განაჩენი უნდა გაუქმდეს და საქმე

პროკურატურის

მიერ საქმის არსებითად განხილვის გარეშე

განაჩენის გამოტანის თაობაზე შეტანილი

შუამდგომლობის ხელახალი

განხილვისათვის გაეგზავნოს თელავის

რაიონულ

სასამართლოს

60

1799ა

პ

18.12.200

7

მსჯავრდებული 332.1

182.2.დ.,

3ბ.

341

გამართლებას საქმის ყოველმხრივი, სრული და

ობიექტური, გამოკვლევის საჭიროება@

მსჯავრდებულს მსჯავრი დაედო იმაში,

რომ განიზრახა მართლსაწინააღმდეგოდ

მიეთვისებინა სპორტის

სამსახურისათვის გამოყოფილი

საბიუჯეტო თანხების ნაწილი.

განზრახვის სისრულეში მოყვანის

მიზნით, სამსახურებრივი მდგომარეობის

გამოყენებით,

2004, 2005 და 2006 წლებში მან შეადგინა

ყალბი დოკუმენტები, რომელთა

მეშვეობითაც

გაადიდა სპორტულ ღონისძიებებზე

რეალურად გახარჯული თანხის

ოდენობა და ამ გზით

დასახელებულ პერიოდში მთლიანად

მიითვისა დიდი ოდენობით _ 13965

ლარი

ხელახალი სასამართლო განხილვის დროს

საქმეზე

საბოლოო გადაწყვეტილების მისაღებად

საჭიროა გადამოწმდეს მსჯავრდებულ ა. ჯ-ას

მიერ

მიცემულ ჩვენებაში მითითებული

გარემოებები, კერძოდ: შესაძლებლობის

ფარგლებში

გამოთხოვილ იქნეს ხსენებული ოქმები, რათა

საბოლოოდ გაირკვეს, თუ რაში გამოიხატა

კონკრეტულად ა. ჯ-ას მხრიდან დანაშაულის

ჩადენა

სახელმწიფო ბიუჯეტიდან,

სასამართლომ მიუთითა რომ საკასაციო

საჩივარში

მითითებული პრეტენზია საფუძვლიანია

გამოძიებისა და სასამართლოს მიმართ

იმასთან

დაკავშირებით, რომ არც გამოძიებას და

არც სასამართლოს არ ამოუღიათ

ფეხბურთის

ფედერაციის ოქმები, რომლებითაც

დადგინდებოდა, რომ რამდენი ოქმიცაა,

იმდენი

მივლინებაც არსებობს, არც ერთი

მივლინება არც ზედმეტია და არც

გაყალბებული.

61

¹1474ა

პ

30.11.200

7

მსჯავრდებული 180.2.გ სასჯელის

შემსუბუქებას

საქმის ყოველმხრივი, სრული და

ობიექტური, გამოკვლევის საჭიროება

პირველი ინსტანციის სასამართლომ დ.

ფ-ის პასუხისმგებლობის

შემამსუბუქებელ

გარემოებად მიიჩნია მხოლოდ ის, რომ

მან აღიარა და მოინანია ჩადენილი

დანაშაული.

აპელანტები თავიანთ საჩივარში

მიუთითებდნენ მსჯავრდებულის

მახასიათებელ და

პასუხისმგებლობის შემამსუბუქებელ

მთელ რიგ გარემოებებზე, მათ შორის

იმაზე, რომ დ.

ფ-ლს კმაყოფაზე ჰყავს ხანდაზმული

მშობლები, მეუღლე და სამი

მცირეწლოვანი შვილი.

სააპელაციო პალატამ მიუთითა, რომ

პირველი ინსტანციის

საქმე ახალი სასამართლო განხილვისათვის

გაეგზავნოს იმავე სასამართლოს სხვა

შემადგენლობას, რომელმაც გადაწყვეტილება

უნდა მიიღოს განჩინებაში მითითებული

გარემოებების გათვალისწინებით.

სასამართლომ სასჯელის დანიშვნისას

სრულად გაითვალისწინა

მსჯავრდებულის

პასუხისმგებლობის შემამსუბუქებელი

გარემოებები, კერძოდ ის, რომ დ. ფ-ლი

აღიარებს და

ინანიებს ჩადენილ დანაშაულს.

მსჯავრდებულის პასუხისმგებლობის

შემამსუბუქებელი გარემოებების

სათანადოდ

შეუფასებლობამ გავლენა მოახდინა

სამართლიანი განაჩენის დადგენაზე, რაც,

სსსკ-ის 563-ე

მუხლის 1-ლი ნაწილის შესაბამისად,

სისხლის სამართლის საპროცესო კანონის

არსებითი

დარღვევაა

62

1117ა

პ

16.11.200

7

მსჯავრდებული 182.2.ა,ბ,

გ

341

განაჩენში ცვლილების

შეტანა

მსჯავრდებულის

სასიკეთოდ.

საქმის ყოველმხრივი, სრული და

ობიექტური, გამოკვლევის საჭიროება

სააპელაციო სასამართლოს განაჩენი

მსჯავრდებულ ნ. ჭ-ას მიმართ

დანიშნული

სასჯელის ნაწილში არ არის

დასაბუთებული, რითაც დარღვეულია

საქართველოს სსსკ-ის

მე-18 მუხლითა და 496-ე მუხლის მე-4

ნაწილით გათვალისწინებული

მოთხოვნები.

სააპელაციო სასამართლოს განაჩენში

კონკრეტულად არავითარი დასაბუთება

არ არის

წარმოდგენილი მსჯავრდებულ ნ. ჭ-ას

მიმართ დანიშნული სასჯელის თაობაზე.

სააპელაციო სასამართლომ ნ. ჭ-ია უნდა

დაკითხოს დეტალურად და

ყოველმხრივ მის მიმართ წარდგენილი

ბრალდების ყველა ეპიზოდში დადგენილ

ფაქტობრივ გარემოებებთან დაკავშირებით.

სააპელაციო სასამართლომ უნდა

გაითვალისწინოს ნ. ჟ-ას პასუხისმგებლობის

დამამძიმებელი და შემამსუბუქებელი

გარემოებები და განაჩენში საფუძვლიანად

დაასაბუთოს თავისი დასკვნები მის მიმართ

სასჯელის დანიშვნასთან მიმართებით.

¹1857ა

პ

13.11.200

7

მსჯავრდებული 212.2.ა

236.1

გამართლებას საქმის ყოველმხრივი, სრული და

ობიექტური, გამოკვლევის საჭიროება

63 @

განაჩენს საფუძვლად დაედო არა

სასამართლო სხდომაზე გამოკვლეული

მტკიცებულებები, ანუ სასამართლოში

მოწმის სახით დაკითხული პოლიციის

თანამშრომლების მიერ მიცემული

ჩვენებები, არამედ მათ მიერ საქმის

წინასწარი

გამოძიების სტადიაზე მიცემული

ჩვენებები, რომლებიც არ ყოფილა

გამოქვეყნებული და

მხარეთა მონაწილეობით გამოკვლეული

საქმის სასამართლოში განხილვისას,

წინასწარ გამოძიებაში მოწმეების _ ლ. მ-

ის, დ. მ-სა და მ. ა-ის მიერ

მიცემულ ჩვენებებსა და სასამართლოში

მოწმის სახით დაკითხულ მ. ა-ის

ჩვენებას შორის

განსხვავებულია ის ფაქტობრივი

გარემოებანი, თუ სად იწვა დაჭრილი ვ-

ვი და რა

მანძილზე ეგდო მისგან იარაღი,

ხელახალი სასამართლო განხილვის დროს,

დეტალურად უნდა დაიკითხონ მოწმეები

_ ლ, მ-ძე, დ. მ-ძე და მ. ა-ნი; საქართველოს

სსსკ-ის 481-ე მუხლის პირველი ნაწილის

მოთხოვნათა დაცვით, სასამართლომ უნდა

გამოიკვლიოს მათ მიერ წინასწარ

გამოძიებაში

მიცემული ჩვენებები; საქართველოს სსსკ-ის

484-ე მუხლის თანახმად, სასამართლომ ასევე

უნდა გამოიკვლიოს ამოღების ოქმი და

მიღებულ შედეგებს მიეცეს სწორი

სამართლებრივი

შეფასება.

საქმე ახალი სასამართლო

განხილვისათვის გაეგზავნოს იმავე

სასამართლოს სხვა შემადგენლობას.

64.

1323ა

პ

31.10.200

7

მსჯავრდებული 214.3 გამართლებას. საქმის ყოველმხრივი, სრული და

ობიექტური, გამოკვლევის საჭიროება@

დაცვის მხარე თავის საკასაციო

საჩივარში სწორად

მიუთითებს, რომ არც წინასწარი

გამოძიებისა და არც სასამართლო

გამოძიების დროს არ

შესაძლებლობის ფარგლებში, უნდა

დაიკითხოს ავტობუსში მყოფი ყველა

პირი, ასევე ამავე საქმეზე მსჯავრდებული ი.

ი-ზი

დაკითხულა ავტობუსში მყოფი ყველა

პირი. აღნიშნული გარემოება

წარმოადგენს

საპროცესო კანონის ისეთ არსებით

დარღვევას, რამაც გავლენა მოახდინა

საქმის შედეგზე

და რაც, საქართველოს სსსკ_ის 562-ე

მუხლის “ა” ქვეპუნქტისა და ამავე

კოდექსის 563-ე

მუხლის პირველი ნაწილის თანახმად,

განაჩენის გაუქმების საფუძველია.

65

699აპ 25.10.200

7

მსჯავრდებული 179,2,ა,

დ.

თუ

არსებობს დანაშაულის საგანი, რომლის

ღირებულებას მნიშვნელობა აქვს

ქმედების

კვალიფიკაციისათვის, იგი უნდა

შეფასდეს არსებული წესით, რათა

დადგინდეს

დანაშაულით მიყენებული ზიანის

მოცულობა და, შესაბამისად,

განისაზღვროს ქმედების

კვალიფიკაცია. მოცემულ შემთხვევაში მ.

ხ-ის მიერ ჩადენილი დანაშაულის _

ყაჩაღობის

საგანი იყო ავტომანქანა, რომელსაც

მართავდა დაზარალებული ვ. ბ-ძე.

აღნიშნული

ავტომანქანა ამოღებულ იქნა გამოძიების

მიერ, ამიტომ უნდა მომხდარიყო მისი

ღირებულების განსაზღვრა დადგენილი

წესით, რაც საფუძვლად დაედებოდა მ. ხ-

ის მიერ

ჩადენილი ქმედების კვალიფიკაციას, ეს

კი არ გაკეთებულა. აღნიშნული

გარემოება

შესაბამისი საპროცესო მოქმედებების

მეშვეობით, უნდა მოხდეს დანაშაულის

საგნის _ ავტომანქანა “ოპელ_ომეგას”,

შეფასება და მისი ღირებულების დადგენა,

ხოლო

მისი გათვალისწინებით _ მ. ხ-ის მიერ

ჩადენილი ქმედების კვალიფიკაციის

მართებული განსაზღვრა.

წარმოადგენს საპროცესო კანონის ისეთ

არსებით დარღვევას, რამაც გავლენა

მოახდინა

საქმის შედეგზე და რაც, საქართველოს

სსსკ_ის 562-ე მუხლის “ა” ქვეპუნქტისა

და ამავე

კოდექსის 563-ე მუხლის პირველი

ნაწილის თანახმად, განაჩენის გაუქმების

საფუძველია.

66

594აპ 12.10.200

7

მსჯავრდებული,

პროკურორი

178.2.ბ,

3 გ.

მსჯავრდებული

ითხოვს სასჯელის

შემსუბუქებას

პროკურორი ითხოვს

საქმის ხელახალ

განხილვაში

დაბრუნებას სასჯელის

ლმობიერების

მოტივით.

სააპელაციო სასამართლომ სისხლის

სამართლის საქმე განიხილა

ერთპიროვნულად, მაშინ როდესაც

დანაშაულის სიმძიმიდან გამომდინარე

სამი მოსამართლის შემადგენლობით

უნდა განეხილა

გასაჩივრებული განაჩენი უნდა გაუქმდეს და

საქმე ახალი სასამართლო

განხილვისათვის გაეგზავნოს იმავე

სასამართლოს სხვა შემადგენლობას,

67

¹637აპ 12.10.200

7

მსჯავრდებული,

პროკურორი

177.2.ბ,გ

.

მსჯავრდებული

ითხოვს გამართლებას.

პროკურორი ითხოვს

საქმის ხელახალ

განხილვაში

დაბრუნებას

საქმის გარემოებათა ყოველმხრივი,

სრული და ობიექტური გამოკვლევის

საჭიროება.

სააპელაციო

სასამართლოს თავის განაჩენში შეფასების

გარეშე აქვს დატოვებული ბრალდების

მოწმეთა

ჩვენებებს შორის არსებულ

წინააღმდეგობები საქმის ფაქტობრივ

გარემოებათა თაობაზე,

რომლის გარკვევას განმსაზღვრელი

მნიშვნელობა ჰქონდა ვ. ო-ის

ბრალელუობის საკითხის

სწორი გადაწყვეტისათვის.

იქიდან გამომდინარე,

რომ არც საბრალდებო დასკვნით და არც

სასამართლოს გაანჩენით არ იქნა

დადგენილი

საქმის ხელახლა განხილვისას

უზრუნველყოფილ უნდა იქნეს საქართველოს

სსსკ-ის

მე-18 და მე-19 მუხლებით დადგენილი

მოთხოვნების შესრულება შესაბამისი

საპროცესო

მოქმედებების განხორციელების მეშვეობით,

ხოლო მიღებულ მტკიცებულებებს უნდა მიეცეს

ჯეროვანი შეფასება მათ

ერთობლიობაში,

დაზარალებულ რ. ტ-სათვის

მსჯავრდებულის ქმედებით მიყენებული

ზიანის ოდენობა, რის

გარეშეც შეუძლებელი იყო განსაზღვრა _

აღნიშნული ზიანი იყო თუ არა

მნიშვნელოვანი.

სააპელაციო სასამართლომ ვ. ო-ნი

გაამართლა ბრალდების იმ ნაწილში,

რომლის მიხედვით

მან თავისი მოქმედებით დაზარალებულს

მიაყენა მნიშვნელოვანი ზიანი, დანაშაული,

გათვალისწინებული საქართველოს სსკ-ის

177-ე მუხლის მე-2 ნაწილის “გ”

ქვეპუნქტით

(2000 წლის 30 მაისის რედაქცია),

სააპელაციო სასამართლომ არ

განახორციელა შესაბამისი საპროცესო

მოქმედებები, რათა გარკვეულიყო _ ვ. ო-ის

ქმედებით ნამდვილად იყო თუ არა

გამოწვეული მნიშვნელოვანი ზიანი. ეს

აუცილებელი იყო, რადგან სასამართლომ ვ.

ო-ნი

ბრალეულად ცნო ავტომანქანის

ქურდობაში, რის გამოც აღნიშნული

ფაქტობრივი

გარემოების გარკვევას არსებითი

მნიშვნელობა ჰქონდა ქმედების სწორი

კვალიფიკაციისათვის, აქედან

გამომდინარე, მისი ბრალის ხარისხის

დადგენისა და

ადეკვატური სასჯელის განსაზღვრის

თვალსაზრისით.

68

¹1507ა

პ

11.10.200

7

მსჯავრდებული 260.2.ა. ითხოვს საქმის

ხელახალ განხილვაში

დაბრუნებას.

საქმის გარემოებათა ყოველმხრივი,

სრული და ობიექტური გამოკვლევის

საჭიროება.

საქმე ახალი სასამართლო განხილვისათვის

უნდა გაეგზავნოს იმავე

ეჭვმიტანილის დაკავებისა და პირადი

ჩხრეკის ოქმი და

მოწმეთა ჩვენებები წინააღმდეგობრივია.

კერძოდ ჩხრეკის ოქმში მითითებულია,

რომ ჩხრეკა

მიმდინარეობდა ნებაყოფლობით,

იძულების გარეშე, ხოლო

ამავდროულად, იმავე ჩხრეკის

ოქმში და ასევე მოწმეთა დაკითხვის

ოქმებში, აღნიშნულია, რომ

მსჯავრდებული აპირებდა

ნარკოტიკის გადამალვას და მას გაუკავეს

ხელები. ჩხრეკის ოქმში ასევე

მითითებულია, რომ

ბ. კ-ამ დამსწრე პირების მოწვევაზე უარი

განაცხადა, თუმცა ჩხრეკის ოქმს, როგორც

დამსწრეები, ხელს აწერენ ვინმე ი. მ-ლი

და ც. ქ-ია. საკასაციო პალატა თვლის,

რომ

სააპელაციო პალატამ, საქმის ხელახალი

განხილვის დროს უნდა აღმოფხვრას

აღნიშნული

წინააღმდეგობა.

მსჯავრდებული და მისი ინტერესების

დამცველი საკასაციო საჩივარში

მიუთითებენ,

რომ არ გამოკვლეულა ნივთმტკიცება,

კერძოდ ლუქზე ხელს აწერენ

გაურკვეველი პირები,

ანუ ის პირები რომლებსაც ჩხრეკაში

მონაწილეობა არ მიუღიათ. საკასაციო

პალატა

მიიჩნევს, რომ სააპელაციო

სასამართლომ, სასამართლო გამოძიების

დროს ასევე უნდა

გამოიკვლიოს აღნიშნული საკითხი.

სასამართლოს სხვა შემადგენლობას,

რომელმაც უნდა გაითვალისწინოს

განჩინებაში

მითითებული გარემოებები და მიიღოს

კანონიერი, დასაბუთებული და

სამართლიანი

გადაწყვეტილება.

69

2კ-23-

I-07

20.09.200

7

მსჯავრდებული ითხოვს განჩინების

გაუქმებასა და

ქონებრივი და

მორალური ზიანის

ანაზღაურების

თაობაზე მის მიერ

დაყენებული

მოთხოვნის

დაკმაყოფილებას,

დაკმაყოფილდა კერძო საკასაციო

საჩივარი და მორალური და ქონებრივი

ზიანის ანაზღაურების საკითხის

განსახილველად საქმე დაუბრუნდა

სააპელაციო სასამართლოს.

კერძო სააპელაციო

საჩივარი საქმის მასალებთან ერთად

დაუბრუნდეს იმავე სასამართლოს ხელახლა

განსახილველად.

70

501აპ

.

18.09.200

7

მსჯავრდებულე

ბი

179.2.ა

171

გამართლებას

საქმის ყოველმხრივი, სრული და

ობიექტური, გამოკვლევის საჭიროება@

(მსჯავრდებულებს ბრალად შეერაცხათ

ტაქსის მძღოლისთვის ფულის წართმევა

მუქარით, რომელიც არ არის საშიში

სიცოცხლისათვის და

ჯანმრთელობისთვის).

საბრალდებო

დასკვნაში, პირველი ინსტანციის

სასამართლოს განაჩენსა და სააპელაციო

სასამართლოს

განაჩენში წარმოდგენილია სხვადასხვა,

ფაქტობრივად ერთმანეთისაგან

არსებითად

განსხვავებული ვერსია,

სააპელაციო სასამართლოს მიერ თავის

განჩენში

ჩამოყალიბებული ბრალდების საბოლოო

ფორმულირებაში მოცემული

მიჩნეული ფაქტობრივი გარემოებები,

რეალურად არ

საქმის ხელახალი განხილვისას უნდა

გაირკვეს და სარწმუნოდ დაგინდეს:

ნამდვილად

ჰქონდა თუ არა დაზარალებულს სხეულის ის

დაზიანებები, რომლებზეც თავის ჩვენებაში

მიუთითებს, ასეთია არსებობის შემთხვევაში

უნდა გაირკვეს, თუ სად, როდის და რა

ვითარებაში მიიღო აღნიშნული დაზიანებები

– მის მიმართ მსჯავრდებულის მიერ

ჩადენილი ქმედებით, თუ მისი

მონაწილეობით მომხდარი ავტოსაგზაო

შემთხვევის

შედეგად; ნამდვილად ჰქონდა თუ არა

ადგილი არასრულწლოვან რ. მ-ის მხრიდან

დაზარალებულის მიმართ რაიმე მუქარას და

რაში გამოიხატებოდა ამ მუქარის

კონკრეტული შინაარსი;

მომხდარი შემთხვევის დროს

დაზარალებულ დ. გ-ლი ფლობდა თუ არა

ავტომანქანის მართვის უფლების მოწმობას

da a.S.

უნდა ჩატარდეს შესაბამისი საპროცესო

მოქმედებები დამატებითი

გამომდინარეობს საქმეში არსებული

მასალებიდან. საკასაციო პალატის

აზრით, ასეთი

ვითარება გამოწვეულია იმით, რომ, ერთ

მხრივ, არ იქნა აღმოფხვრილი

მტკიცებულებებს

შორის არსებული წინააღმდეგობები და

ამ წინააღმდეგობათა გადასაწყვეტად არ

გამოყენებულა დამატებითი

მტკიცებულებათა მოპოვების

შესაძლებლობა,

მტკიცებულებების მოსაპოვებლად, რისი

შესაძლებლობებიც არ არის ამოწურული.

71

98აპ 30.07.200

7

მსჯავრდებული 260.2.ე,

3.ა.

გამართლებას საქმის ყოველმხრივი, სრული და

ობიექტური, გამოკვლევის საჭიროება@

საკასაციაო პალატა მიიჩნევს,

რომ ქიმიური ექსპერტიზის დასკვნებს

შორის არის წინააღმდეგობა.

საქმე ხელახლა განსახილველად გადაეცეს

იმავე სასამართლოს

სხვა შემადგენლობას, რომელმაც მოცემულ

საქმეზე უნდა დანიშნოს კომისიური

სასამართლო ქომიური ექსპერტიზა ლ. კ-სგან

ამოღებულ ნივთიერებაში ---ის ზუსტი წონის

დადგენის მიზნით და მხოლოდ ამის

შემდგომ პალატის მიერ მიღებული უნდა

იქნას

კანონიერი, დასაბუთებული და

სამართლიანი გადაწყვეტილება 72

118აპ 30.07.200

7

მსჯავრდებული 260.2.ა. გაუქმდეს

სააპელაციო

პალატის განაჩენი რ.

კ-სათვის 4000 აშშ

დოლარის და 2

ლარის სახელმწიფოს

სასარგებლოდ

ჩამორთმევის

ნაწილში და

აღნიშნული

თანხა დაუბრუნდეთ

მის კანონიერ

მესაკუთრეებს – გ.

და გ. კ-ებს.

საქმის ყოველმხრივი, სრული და

ობიექტური, გამოკვლევის საჭიროება

ქუთაისის სააპელაციო სასამართლოს

მიერ,

გადაწყვეტილება რ. კ-სათვის, მისი

პირადი ჩხრეკის შედეგად ამოღებული

4000 აშშ

დოლარის და 2 ლარის ჩამორთმევის

შესახებ, ისე იქნა მიღებული, რომ

სათანადოდ არ

იქნა გამოკვლეული დაცვის მხარის მიერ

წარმოდგენილი მასალები თანხის

კუთვნილებასთან დაკავშირებით

საქმე ხელახლა განსახილველად გადაეცეს

იმავე სასამართლოს სხვა შემადგენლობას,

რომელმაც მოცემულ საქმეზე სათანადოდ

უნდა

გამოიკვლიოს საქმეში არსებული ყველა

მტკიცებულება რომელიც დაადასტურებს ან

უარყოფს იმას, თუ რა გზით მოიპოვა რ. კ-ამ

მისი ჩხრეკის შედეგად ამოღებული თანხა და

მხოლოდ ამის შემდგომ პალატის მიერ

მიღებული უნდა იქნას კანონიერი,

დასაბუთებული

და სამართლიანი გადაწყვეტილება

199აპ

მსჯავრდებული 260.2.ა გამართლებას

73

30.07.200

7

საქმის ყოველმხრივი, სრული და

ობიექტური, გამოკვლევის საჭიროება@

გასაჩივრებული განაჩენი, საქმეში

არსებულ სხვა მასალებთან ერთად,

ეყრდნობა ვ.

მ-ის ავტომანქანისა ჩხრეკის ოქმსა და

ქიმიური ექსპერტიზის დასკვნას.

საქმეში არსებული ეს მასალები,

რომლებსაც არსებითი მნიშვნელობა აქვს

საქმეზე

ჭეშმარიტების დასადგენად, პირველი

ინსტანციისა და სააპელაციო

სასამართლოების

სხდომებზე არ წაკითხულა.

საქმე ახალი სასამართლო განხილვისათვის

უნდა გაეგზავნოს იმავე

სასამართლოს სხვა შემადგენლობას,

რომელმაც უნდა გაითვალისწინოს

განჩინებაში

მითითებული გარემოებები და მიიღოს

კანონიერი, დასაბუთებული და

სამართლიანი

გადაწყვეტილება.

74

¹214-

საზ

28.07.200

7

პროკურორი 333.3.ბ

19-

109,ა.ზ

109 ა.ზ.

ითხოვს

სასასამართლო

განჩინების გაუქმებას

ახლად აღმოჩენილი

გარემოების გამო.

განაჩენით დადგინდა, რომ ყალბია

ამბულატორიული სასამართლო-

ფსიქიატრიული

ექსპერტიზის 2004 წლის 9 სექტემბრის

დასკვნა, რომელიც საფუძვლად დაედო

2004 წლის

5 ნოემბრის განჩინებას პ. რ-ის

შეურაცხადად ცნობის შესახებ,

საქართველოს

უზენაესი სასამართლოს სისხლის

სამართლის საქმეთა კოლეგიის

განჩინება, რომლითაც დადგენილად იქნა

ცნობილი, რომ პ. რ-ემ შეურაცხ

მდგომარეობაში

ჩაიდინა

მართლსაწინააღმდეგო ქმედება და მას

დაენიშნა იძულებითი

მკურნალობა

და საქართველოს უზენაესი სასამართლოს

სისხლის

სამართლის საქმეთა პალატის განჩინება,

უნდა გაუქმდეს და საქმე ახალი

სასამართლო

განხილვისათვის გაეგზავნოს თბილისის

საქალაქო სასამართლოს

.

75

197აპ 26,07.200

7

მსჯავრდებული 108 გამართლებას საქმის გარემოებათა ყოველმხრივი,

სრული და ობიექტური გამოკვლევის

საჭიროება.

საქმე ახალი სასამართლო განხილვისათვის

დაუბრუნდეს იმავე სასამართლოს სხვა

საკასაციო პალატა აღნიშნავს, რომ ლ. შ-სა

და ფ. ქ-ის ჩვენებები

ურთიერთსაწინააღმდეგოა და ასეთ

ვითარებაში სააპელაციო სასამართლოში

საქმის

ხელახლა განხილვისას, საქმეზე

ობიექტური ჭეშმარიტების დადგენის

მიზნით კრიტიკულად

უნდა დაიკითხონ ზემოაღნიშნული

დასკვნის ავტორები _ ნ. თ-ძე, კ. ე-ვი და

მ. მ-ძე, რათა

გაირკვეს, თუ როგორ დაედო

საფუძვლად ლ. შ-სა და ფ. ქ-ის

ურთიერთსაწინააღმდეგო

ჩვენებები სასამართლო-სამედიცინო

ექსპერტიზის დასკვნას.

გარდა ამისა, სააპელაციო

სასამართლოდან გადმოგზავნილია

სასამართლო-

სამედიცინო ექსპერტიზის დასკვნა ლ. შ-

ის დაზიანებებთან დაკავშირებით, რასაც

ასევე

არსებითი მნიშვნელობა აქვს საქმის

გარემოებათა ყოველმხრივ, სრულად და

ობიექტურად

გამოკვლევისათვის. აღნიშნული დასკვნა

საქმეში არ მოიპოვებოდა და,

შესაბამისად, საქმეში

არსებულ სხვა მტკიცებულებებთან

ერთობლიობაში არ გამოკვლეულა და

შეფასებულა

სააპელაციო სასამართლოში.

შემადგენლობას, რომელმაც ყოველმხრივ,

ობიექტურად და სრულად უნდა

გამოიკვლიოს

საქმის მასალები, მათ შორის _ ექსპერტიზის

დასკვნა ლ. შ-ის დაზიანებებთან

დაკავშირებით,

76

808აპ 17.07.201

7

მსჯავრდებული 182.2.გ,

დ, 3.ბ

210.1

საქმის დაბრუნებას

სააპელაციო

სასამართლოში

ხელახალი

განხილვისთვის

სააპელაციო სასამართლომ სისხლის

სამართლის საქმე განიხილა

ერთპიროვნულად, მაშინ როდესაც

დანაშაულის სიმძიმიდან გამომდინარე

სამი მოსამართლის შემადგენლობით

უნდა განეხილა

საქმე

ახალი სასამართლო განხილვისათვის

გაეგზავნოს იმავე სასამართლოს სხვა

შემადგენლობას,

რომელმაც უნდა გაითვალისწინოს

განჩინებაში მითითებული გარემოება და

მიიღოს

კანონიერი, დასაბუთებული და

სამართლიანი გადაწყვეტილება 77 1204ა

პ

09.07.200

7

დაზარალებული 276.5 ითხოვს საქმის

დაბრუნებას

სასჯელის

ლმობიერების

მოტივით.

სააპელაციო სასამართლომ თავის

გადაწყვეტილებას საფუძვლად დაუდო

ის

გარემოება, რომ სსსკ-ის 540-ე მუხლის

თანახმად სააპელაციო სასამართლოს

უფლება აქვს

მხოლოდ იმ შემთხვევაში გააუარესოს

მსჯავრდებულის მდგომარეობა, თუ

საპელაციო

საჩივარი ბრალდების მხარემ

(პროკურორმა, დაზარალებულმა ან მისმა

წარმომადგენელმა)

შეიტანა სწორედ ამ მოთხოვნით და თუ

მათ ასეთი პოზიცია ეკავათ პირველი

ინსტანციის

სასამართლოში. დაზარალებულმა მ. ზ-მა

პირველი ინსტანციის სასამართლოს,

ჩვენება მისცა

ერთხელ და სააპელაციო სასამართლოს

მოსაზრებით მას აღნიშნულ ჩვენებაში

არანაირი

პოზიცია არ დაუფიქსირებია.

საკასაციო პალატა თვლის, რომ

მართალია დაზარალებულს

არ მოუთხოვია კონკრეტული სასჯელი,

მაგრამ ითხოვდა განსასჯელის დასჯას.

აღნიშნულიდან გამომდინარე უკანონო

და დაუსაბუთებელია სააპელაციო

სასამართლოს

გადაწყვეტილება იმასთან

დაკავშირებით, რომ პალატას სსსკ-ის

540-ე მუხლის მე-2 და მე-3

საქმე

ხელახლა განსახილველად გადაეცეს იმავე

სასამართლოს სხვა შემადგენლობას,

რომელმაც

სრულყოფილად უნდა განიხილოს

დაზარალებულის საკასაციო საჩივარი და

მხოლოდ ამის

შემდგომ უნდა მიიღოს კანონიერი,

დასაბუთებული და სამართლიანი

გადაწყვეტილება.

ნაწილების თანახმად უფლება არ ჰქონდა

გაეუარესებინა მსჯავრდებულ შ. ი-ის

მდგომარეობა.

78

403აპ 27.06.200

7

მსჯავრდებული 260.1 ითხოვს სასჯელის

შემსუბუქებას.

საქმის ის მასალები, რასაც დაეყრდნო

თელავის რაიონული

სასამართლო და შემდგომში სააპელაციო

პალატა გამამტყუნებელი განაჩენის

დადგენისას,

სასამართლო სხდომაზე არ

გამოქვეყნებულა და, შესაბამისად,

სასამართლო სხდომაზე არ

განხილულა. ამასთან, არ გარკვეულა ამ

მტკიცებულებების მიღების ხერხების,

სანდოობის,

შესახებობისა და დასაშვებობის საკითხი.

საქმე ახალი სასამართლო განხილვისათვის

უნდა გაეგზავნოს იმავე

სასამართლოს სხვა შემადგენლობას,

რომელმაც უნდა გაითვალისწინოს

განჩინებაში

მითითებული გარემოებები და მიიღოს

კანონიერი, დასაბუთებული და

სამართლიანი

გადაწყვეტილება.

79

221 27.06.200

7

მსჯავრდებული 179.2.გ კერძო საკასაციო

საჩივრით ითხოვს

გასაჩივრების ვადის

აღდგენას

ქუთაისის სააპელაციო სასამართლოს

განაჩენი მ. ბ-ის მიმართ გამოტანილია

კოლეგიურად, სამი მოსამართლის მიერ

და ამ განაჩენის საკასაციო წესით

გასაჩივრების

ვადის აღდგენის თაობაზე უნდა ემსჯელა

საქმის განმხილველ სასამართლოს

კოლეგიურად,

მით უფრო, რომ სსსკ-ის 47-ე მუხლის მე-

2 ნაწილის შესაბამისად, სააპელაციო

სასამართლო

საქმეს იხილავს კოლეგიურად, 3

მოსამართლის შემადგენლობით.

გარდა ამისა, სსსკ-ის 680-ე მუხლის მე-20

ნაწილის შესაბამისად, სააპელაციო

სასამართლოს მოსამართლე

უფლებამოსილი იყო, ერთპიროვნულად

განეხილა მხოლოდ

ნაკლებად მძიმე და მძიმე დანაშაულთა

სისხლის სამართლის საქმეებზე

შეტანილი

გასაჩივრებული დადგენილება უნდა

გაუქმდეს და საქმე ახალი სასამართლო

განხილვისათვის გაეგზავნოს იმავე

სასამართლოს, რომელმაც უნდა

გაითვალისწინოს

განჩინებაში მითითებული გარემოება.

საჩივრები.

80.

37აპ 21.06.200

7

მსჯავრდებული

პროკურორი

260.3.ა

262.3.ა მსჯავრდებული

ითხოვს ნაწილობრივ

გამართლებას

პროკურორი ითხოვს

საქმის დაბრუნებას

სასჯელის

დამძიმების

მოტივით.

საქმის გარემოებათა ყოველმხრივი,

სრული და ობიექტური გამოკვლევის

საჭიროება.

სასჯელის ლმობიერება.

განაჩენი ეყრდნობა

ურთიერთსაწინააღმდეგო

მტკიცებულებებს.

საკასაციო პალატა მიიჩნევს, რომ რ. ბ-ის

მიმართ საქართველოს სსკ-ის 260-ე

მუხლის მესამე ნაწილის ,,ა” ქვეპუნქტით

დანიშნული სასჯელი აშკარად მსუბუქია.

სასამართლომ გადაწყვეტილებას

საფუძვლად დაუდო ის

მტკიცებულებები,

რომლებიც გამოკვლეული არ ყოფილა

სასამართლო სხდომაზე მხარეთა

მონაწილეობით,

რითაც ასევე დაირღვა საქართველოს

სსსკ-ის მე-20 მუხლის მესამე ნაწილის

მოთხოვნა.

მოწმეების _ დ. ჯ-ის, რ. კ-სა და

ა. ზ-ოს მიერ წინასწარ გამოძიებასა და

სასამართლო პროცესზე მიცემულ

ჩვენებებს შორის

არის წინააღმდეგობები იმ

გარემოებასთან დაკავშირებით, თუ

როდის გახდა მათთვის

ცნობილი ოპერატიული ინფორმაციის

საფუძველზე რ. ბ-ის აზერბაიჯანის

ტერიტორიაზე

262-ე მუხლის მესამე ნაწილის ,,ა”

ქვეპუნქტით გათვალისწინებული

დანაშაულის

ეპიზოდში ხელმეორედ უნდა იქნეს

გამოკვლეული და შეფასებული ბრალდების

მხარის

მიერ წარმოდგენილი თითოეული

მტკიცებულება სისხლის სამართლის

საქმესთან მათი

დამოკიდებულების, დასაშვებობის,

უტყუარობის თვალსაზრისით, ხოლო

საქმეზე

შეკრებილი ყველა მტკიცებულება მათი

ერთობლიობით _ რ. ბ-ის დამნაშავედ

ცნობის

შესახებ დასკვნისათვის საკმარისობის

თვალსაზრისით; ასევე ერთობლივად მისი

პასუხისმგებლობის შემამსუბუქებელი და

დამამძიმებელი გარემოებების

გათვალისწინებით,

უნდა დაენიშნოს მას სამართლიანი სასჯელი

გადასვლისა და მის მიერ ნარკოტიკული

ნივთიერების შეძენის ფაქტი.

81

1334ა

პ

20.05.200

7

მსჯავრდებული

პროკურორი

108 მსჯავრდებული

ითხოვს

გამართლებას,

პროკურორი ითხოვს

საქმის დაბრუნებას

სასჯელის

ლმობიერების

მოტივით.

როგორც პირველი ინსტანციის, ასევე

სააპელაციო სასამართლოებმა

მსჯავრდებულ ჯ.

ა-ის მიმართ სასჯელის დანიშვნისას

გამოიყენეს საქართველოს სსკ-ის 50-ე

მუხლის მეექვსე

ნაწილი, რომლის თანახმად: „თუ

განსასჯელი არასრულწლოვანია,

ვადიანი თავისუფლების

აღკვეთის დანიშვნისას სასამართლო

უფლებამოსილია განაჩენით დაადგინოს

სასჯელის

ნახევრამდე მოხდა, ხოლო დანარჩენი

ნაწილის პირობით მსჯავრად ათვლა“.

საკასაციო პალატას მიაჩნია, რომ,

ვინაიდან მსჯავრდებული ჯ. ა-ლი არ

აღიარებს

ჩადენილ დანაშაულს, მის მიერ

ჩადენილია განსაკუთრებით მძიმე

დანაშაული, მოცემულ

შემთხვევაში სასამართლოს არ უნდა

გამოეყენებინა ზემოაღნიშნული მუხლი,

რის გამოც

გასაჩივრებული განაჩენი უნდა გაუქმდეს

და საქმე ახალი სასამართლო

განხილვისათვის

გაეგზავნოს იმავე სასამართლოს სხვა

შემადგენლობას.

გაუქმდეს თბილისის სააპელაციო

სასამართლოს სისხლის სამართლის საქმეთა

პალატის 2006 წლის 16 ნოემბრის განაჩენი ჯ.

ა-ის მიმართ და საქმე ახალი სასამართლო

განხილვისათვის გაეგზავნოს იმავე

სასამართლოს სხვა შემადგენლობას

82.

1257ა

პ

20.06.200

7

მსჯავრდებული 12.06.20

07 ითხოვს სასჯელის

შემსუბუქებას

მსჯავრდებულის საჩივარი ქუთაისის

სააპელაციო სასამართლოს მოსამართლემ

განიხილა ერთპიროვნულად, ზეპირი

მოსმენის გარეშე, მაშინ, როცა სისხლის

სამართლის

საპროცესო კოდექსის 680-ე მუხლის მე-20

ნაწილის შესაბამისად, სააპელაციო

სასამართლოს

მოსამართლე უფლებამოსილი იყო

ერთპიროვნულად განეხილა ნაკლებად

მძიმე და მძიმე

დანაშაულთა სისხლის სამართლის

საქმეებზე შეტანილი საჩივრები.

83.

1224ა

პ

5.07.2007 მსჯავრდებული 236.1.2. ითხოვს

გამართლებას

როგორც აღინიშნა, საქმის ის მასალები,

რასაც დაეყრდნო სააპელაციო პალატა

გამამტყუნებელი განაჩენის დადგენისას,

სასამართლო სხდომაზე არ

გამოქვეყნებულა და,

შესაბამისად, სასამართლო სხდომაზე არ

განხილულა. ამასთან, არ გარკვეულა ამ

წერილობითი მტკიცებულებების

მიღების ხერხების, სანდოობის,

შესახებობისა და

დასაშვებობის საკითხი. მიუხედავად

იმისა, რომ პირველი ინსტანციის

სასამართლომ

ადვოკატის შუამდგომლობის

საფუძველზე იმსჯელა შემთხვევის

ადგილიდან ამოღებული

თითის ანაბეჭდების დაუშვებელ

მტკიცებულებად ცნობის შესახებ (ტ. მე-

2, ს.ფ. 200-201), ეს

მასალებიც, როგორც აღინიშნა,

სასამართლო სხდომაზე არ

გამოქვეყნებულა.

საქმე ახალი სასამართლო განხილვისათვის

უნდა

გაეგზავნოს იმავე სასამართლოს სხვა

შემადგენლობას, რომელმაც უნდა

გაითვალისწინოს

განჩინებაში მითითებული გარემოებები და

მიიღოს კანონიერი, დასაბუთებული და

სამართლიანი გადაწყვეტილება.

84.

¹1315

აპ. 31.05.200

7

მსჯავრდებული 179.2.ა. ს ითხოვს

გამართლებას

საქმის ყოველმხრივი, სრული და

ობიექტური, გამოკვლევის საჭიროება@

დაცვის მხარეს სასამართლოში საქმის

განხილვისას

დაყენებული ჰქონდა შუამდგომლობა იმ

მოწმეთა დაკითხვის თაობაზე,

რომელთაც

გამოყენებულ უნდა იქნეს საპროცესო

კანონით გათვალისწინებული ყველა

შესაძლებლობა

დამატებითი მტკიცებულების

მოსაპოვებლად. ამავე დროს, ერთნაირი

გულმოდგინებით

შეეძლოთ, დაედასტურებინათ

განსასჯელის მიერ წარმოდგენილი

ალიბის საფუძვლიანობა.

მართალია, სასამართლომ დააკმაყოფილა

შუამდგომლობა და დაადგინა მოწმეთა

გამოძახების თაობაზე, მაგრამ

რეალურად სასამართლოს აღნიშნული

დადგენილება არ

შესრულდა, მაშინ, როცა სასამართლო

პროცესზე პროკურორის მოთხოვნით

მოწვეულ და

დაკითხულ იქნა ბრალდების

დამატებითი მოწმეები. ამის გამო საქმის

განხილვამ მიიღო

ცალმხრივი ხასიათი, რამაც, თავის

მხრივ, გამოიწვია საქართველოს სსსკ-ის

მე-18 მუხლით

დადგენილი მოთხოვნების

შეუსრულებლობა. აღნიშნული

გარემოება სააპელაციო

სასამართლომ გადაწყვეტილების

მიღებისას ყურადღების გარეშე დატოვა

ჯეროვანი შეფასების გარეშე დარჩა

აშკარა წინააღმდეგობები

დაზარალებულის შეცვლილ ჩვენებებს

შორის, ასევე ამ ჩვენებებსა

და ბრალდების მოწმეთა ჩვენებებს

შორის. განაჩენში არ არის საფუძვლიანი

და

დამაჯერებელი დასაბუთება იმისა, თუ

ურთიერთსაწინააღმდეგო ჩვენებებიდან

რატომ

მიენიჭა უპირატესობა ცალკეულ მათგანს

სხვებთან შედარებით.

უნდა გაირკვეს და დადგინდეს ლ. მ-ას

როგორც ბრალის დამადასტურებელი, ისე

მისი

გამამართლებელი გარემოებები. მხოლოდ

ასეთი გზით მოპოვებული უტყუარი და

საკმარისი მტკიცებულებების ერთობლიობის

საფუძველზე უნდა იქნეს მოცემულ საქმეზე

საბოლოო გადაწყვეტილება მიღებული.

85 21 30.05.200

7

მსჯავრდებული 333.1 კერძო საკასაციო

საჩივარი

ითხოვს საქმის

ხელახალ

განხილვაში

დაბრუნებას

საკასაციო პალატა განმარტავს, რომ

პროკურორს უფლება აქვს, მოითხოვოს

საქართველოს სსსკ-ის 501-ე მუხლის

საფუძველზე, სისხლის სამართლის

საქმის ბრალის

დამძიმების მოტივით, დამატებითი

გამოძიებისათვის გაგზავნა პირველი

ინსტანციის

სასამართლოში საქმის განხილვისას და

არა სააპელაციო სასამართლოში საქმის

განხილვის

დროს, რა დროსაც უკვე გამოტანილია

პირველი ინსტანციის სასამართლოს

განაჩენი.

ამასთან, საქართველოს სსსკ-ის 536-ე

მუხლი ამომწურავად მიუთითებს

სააპელაციო

სასამართლოს მიერ მისაღებ

გადაწყვეტილებათა სახეებს, რომლებშიც

საქმის დამატებითი

გამოძიებისათვის დაბრუნება

გათვალისწინებული არ არის.

სააპელაციო სასამართლოს

სისხლის სამართლის საქმეთა პალატის სხვა

შემადგენლობამ უნდა გაითვალისწინოს

განჩინებაში მითითებული გარემოებები, რის

შემდეგაც მიიღოს კანონიერი,

დასაბუთებული

და სამართლიანი გადაწყვეტილება

~

86.

1118ა

პ

17.05.200

7

მსჯავრდებული 236.1.2.3 ნაწილობრივ

გამართლებას

საქმის ყოველმხრივი, სრული და

ობიექტური, გამოკვლევის საჭიროება@

„რეალურად იგი არ აღიარებდა ბრალს

ცეცხლსასროლი

იარაღის უკანონოდ დამზადებაში და,

შესაბამისად, არასწორია სააპელაციო

პალატის

განაჩენის სამოტივაციო ნაწილში

მითითება იმის შესახებ, რომ პირველი

ინსტანციის

სასამართლოში თ. მ-ემ მისცა

აღიარებითი ჩვენება (ს.ფ. 144).

თ. მ-ის ჩვენებიდან არ გამომდინარეობს,

რომ მან დაამზადა ცეცხლსასროლი

იარაღი,

საქმე ახალი სასამართლო განხილვისათვის

უნდა გაეგზავნოს იმავე სასამართლოს სხვა

შემადგენლობას, რომელმაც უნდა

გაითვალისწინოს განჩინებაში მითითებული

გარემოებები,

სრულად გამოიკვლიოს საქმეში არსებული

მტკიცებულებები და მიიღოს კანონიერი,

დასაბუთებული და სამართლიანი

გადაწყვეტილება.

ხოლო სისხლის სამართლის საპროცესო

კოდექსის 473-ე მუხლის მე-7 ნაწილის

შესაბამისად, თუ განსასჯელმა აღიარა

დანაშაული, მაგრამ განაცხადა ფაქტები,

რომლებიც

შემოწმებას მოითხოვს, სასამართლო

გამოძიება უნდა გაგრძელდეს.

პირველი ინსტანციისა და სააპელაციო

სასამართლოებმა, სასამართლო

გამოძიების

შეკვეცის გამო, საქმეში არსებული

მტკიცებულებები არ გამოიკვლიეს

სრული მოცულობით,

რაც ამ შემთხვევაში სავალდებულო იყო

და რამაც ხელი შეუშალა საქმის

ყოველმხრივ,

სრულად და ობიექტურად განხილვას,

გავლენა მოახდინა კანონიერი,

საფუძვლიანი და

სამართლიანი განაჩენის დადგენაზე. ამის

გამო საკასაციო პალატა მოკლებულია

შესაძლებლობას, იმსჯელოს საჩივარში

მითითებულ მოტივებზე.

87.

¹998აპ 14.05.200

7

პროკურორი 260.3.ა

262.3.ა

ასაჩივრებს

სასჯელის

ლმობიერების

მოტივით

სსკ-ის 16-ე მუხლის თანახმად

დანაშაულთა იდეალურ ერთობლიობად

ითვლება

ისეთი ქმედების ანუ ერთი ქმედების

ჩადენა, რომელიც შეიცავს კოდექსის ორი

ან მეტი

მუხლით ან მუხლის ნაწილით

გათვალისწინებულ დანაშაულთა

ნიშნებს.

როგორც საქმის მასალებიდან ჩანს, ბ. კ-ემ

უკანონოდ შეიძინა, შეინახა და

გადაზიდა

განსაკუთრებით დიდი ოდენობით

ნარკოტიკული საშუალება “---”. მან

აღნიშნული

სააპელაციო პალატის განაჩენი ბ. კ-ის მიმართ

უნდა

გაუქმდეს და საქმე ხელახლა

განსახილველად გადაეგზავნოს იმავე

სასამართლოს სხვა

შემადგენლობას.

ნარკოტიკული საშუალება ასევე

შემოიტანა საქართველოში. პალატას

მიაჩნია, რომ მოცემულ

შემთხვევაში ბ. კ-ეს ერთი ქმედებით არ

განუხორციელებია სსკ-ის ორი მუხლით

გათვალისწინებული დანაშაული და

ამდენად სახეზეა დანაშაულთა არა

იდეალური, არამედ

რეალური ერთობლიობა.

88. 306აპ 19.04.200

7

პროკურორი

დაზარალებული

108 ითხოვს საქმის

დაბრუნებას

ხელახლა

განსახილველად

საკასაციო პალატა თვლის, რომ

თბილისის სააპელაციო სასამართლოს

სისხლის

სამართლის საქმეთა პალატამ მ. ა-ის

ქმედებას მისცა არასწორი შეფასება,

როდესაც იგი

გაამართლა საქართველოს სისხლის

სამართლის კოდექსის 108-ე მუხლით

გათვალისწინებული დანაშაულის

ჩადენაში.

ექსპერტები _ ა. გ-ძე და პ. ჯ-ძე,

რომლებმაც დაადასტურეს ექსპერტიზის

დასკვნის

სისწორე და კიდევ ერთხელ აღნიშნეს,

რომ გ. ბ-ის გვამზე არსებული

დაზიანებების

ლოკალიზაციისა და ხასიათის

გათვალისწინებით, მათ შესაძლებლად

მიაჩნიათ, რომ მ. ა-ეს

მიეყენებინა გ. ბ-სათვის ის დაზიანებები,

რაც მითითებულია მისი გვამის

გამოკვლევის

აქტში.

სააპელაციო პალატამ, საქმის

ხელმეორედ განხილვის დროს, სსსკ-ის მე-18

მუხლის მოთხოვნათა დაცვით, სრულად,

ყოველმხრივ და ობიექტურად უნდა

გამოიკვლიოს საქმისა და საკასაციო

საჩივარში

მითითებული გარემოებები მ. ა-ის მიმართ

წარდგენილ ბრალდებასთან მიმართებით და

ერთნაირი გულმოდგინებით გაარკვიოს მისი

პასუხისმგებლობის შემამსუბუქებელი და

დამამძიმებელი გარემოებები.

89.

¹1010ა

პ

16.04.200

7

პროკურორი

მსჯავრდებული

184.3 პროკურორი ითხოვს

საქმის დაბრუნებას

იმის გამო, რომ

დაზარალებულის ჩვენება, რასაც

დაეყრდნო სააპელაციო პალატა

საქმე ახალი სასამართლო

განხილვისათვის გაეგზავნოს იმავე

სასამართლოს სხვა შემადგენლობას.

მსჯავრდებულის

ქმედება არასწორად

დაკვალიფიცირდა

სსკ. 184-ე მუხლის

მე-3 ნაწილით

მსჯავრდებული

ითხოვს მისი

ქმედების

გადაკვალიფიცირება

ს სსკ. 184-ე მუხლის

პირველ ნაწილზე

გამამტყუნებელი განაჩენის დადგენისას,

სასამართლო სხდომაზე არ

გამოქვეყნებულა და,

შესაბამისად, სასამართლო სხდომაზე არ

განხილულა. ამასთან, არ გარკვეულა ამ

საგამოძიებოს მოქმედების ოქმის

მიღების ხერხების, სანდოობის,

შესახებობისა და

დასაშვებობის საკითხი.

საქმის ხელახალი განხილვისას

სააპელაციო სასამართლომ უნდა

გაითვალისწინოს

ზემოაღნიშნული გარემოებები,

აღმოფხვრას დაშვებული დარღვევები და

მიიღოს კანონიერი,

დასაბუთებული და სამართლიანი

გადაწყვეტილება.

90. ¹892აპ 14.03.200

7

დაზარალებული 236.1.2

179.1.2. ითხოვს სასჯელის

დამძიმებას

მიუხედავად იმისა,¸რომ დ. მ-ლს

აღდგენილი ჰქონდა სააპელაციო

გასაჩივრების ვადა

და მან სასამართლოს აცნობა

გამოუცხადებლობის მიზეზის შესახებ,

საქართველოს სსსკ-ის

531-ე მუხლის მე-4 ნაწილის დარღვევით,

სასამართლომ საქმის მოსმენა ერთხელაც

არ

გადადო, რითაც შეზღუდა

დაზარალებულის, როგორც პროცესის

მონაწილის უფლებები,

რაც, საქართველოს სსსკ-ის 563-ე მუხლის

1-ლი ნაწილის თანახმად, სისხლის

სამართლის

საპროცესო კანონის არსებითი

დარღვევაა.

საქმე

ახალი სასამართლო განხილვისათვის

გაეგზავნოს იმავე სასამართლოს სხვა

შემადგენლობას.

91.

1290ა

პ

12.03.200

7

მსჯავრდებული 105

236.1.2. ითხოვს საქმის

ხელახალ

განხილვაში

დაბრუნებას

საქართველოს სსსკ-ის 81-ე

მუხლის პირველი ნაწილის ,,ბ”

ქვეპუნქტის შესაბამისად, სააპელაციო

სასამართლო

ვალდებული იყო დაენიშნა დამცველი,

რადგან გ. კ-ნი, როგორც ფსიქიკური

ნაკლის მქონე,

საჭიროებს სავალდებულო დაცვას, რის

გამოც, სსსკ-ის 563-ე მუხლის მეორე

ნაწილის ,,ვ”

ქვეპუნქტის თანახმად, განაჩენი

ექვემდებარება გაუქმებას.

საქმე ახალი

სასამართლო განხილვისათვის გაეგზავნოს

თბილისის სააპელაციო სასამართლოს

სისხლის

სამართლის საქმეთა პალატას.

92.

888აპ 19.02.200

7

მსჯავრდებული 179.2.ა,ბ,

353.1.2

150.1

239.2.ა

გამართლებას

საქმის ყოველმხრივი, სრული და

ობიექტური, გამოკვლევის საჭიროება@

სასამართლო კოლეგიამ ნ. ძ-ის მიმართ

ყაჩაღობის ბრალდების ნაწილში საქმეზე

შეკრებილ მტკიცებულებებს

ერთობლიობაში არ მისცა შესაბამისი

სამართლებრივი შეფასება,

წინააღმდეგობრივ მტკიცებულებათა

არსებობისას არ აღმოფხვრა მათ შორის

არსებული

წინააღმდეგობები და დაუსაბუთებლად

გაიზიარა ერთი და უარყო მეორე.

სასამართლო

პალატა ვალდებული იყო, რომ

შეეფასებინა აღნიშნულ მოწმეთა

ჩვენებებში საქმეზე

შეკრებილ სხვა მტკიცებულებებთან

ერთობლიობაში და, შესაბამისად,

სარწმუნოდ მიჩნეული გარემოებები

დაესაბუთებინა

საქმე ნ.

ძ-ის მიმართ ახალი სასამართლო

განხილვისათვის გაეგზავნოს ქუთაისის

სააპელაციო

სასამართლოს სისხლის სამართლის საქმეთა

პალატის სხვა შემადგენლობას.

93

394აპ 19.02.200

7

პროკურორი ასაჩივრებს

სასჯელის

ლმობიერების

მოტივით.

საკასაციო პალატა თვლის, რომ

თბილისის სააპელაციო სასამართლოს

სისხლის სამართლის საქმეთა პალატის

განაჩენი უნდა გაუქმდეს შემდეგ

გარემოებათა გამო:

საქმე ხელახლა განსახილველად გადაეცეს

იმავე სასამართლოს სხვა

შემადგენლობას.

თბილისის სააპელაციო სასამართლოში

საქმის განხილვის დროს მოქმედი

საქართველოს

სსკ-ის 50-ე მუხლის მე-5 ნაწილის

შესაბამისად, ვადიანი თავისუფლების

აღკვეთის

დანიშვნისას სასამართლო

უფლებამოსილი იყო განაჩენით

დაედგინა სასჯელის ნაწილის

მოხდა, მაგრამ არა ნაკლებ ერთი წლისა,

ხოლო დანარჩენი ნაწილის პირობით

მსჯავრად

ჩათვლა. ზ. ჭ-ლს სასჯელის მოხდაში

ჩაეთვალა შინაპატიმრობაში

გატარებული დრო –

2005 წლის 2 თებერვლიდან 2006 წლის 11

იანვრამდე, ანუ 11 თვე და 9 დღე, ხოლო

სასჯელის მოუხდელი ნაწილი შეეცვალა

პირობითი მსჯავრით.

94.

623აპ 14.02.200

7

პროკურორი 333.2.ბ

118.1 გამოყენებული

პირობითი მსჯავრი

არის ლმობიერი

სასჯელი

იგი (სასჯელი) მეტისმეტად მსუბუქი და,

შესაბამისად, უსამართლოა, შემდეგ

გარემოებათა გამო: საქართველოს სსკ-ის

53-ე მუხლის მე-3 ნაწილის შესაბამისად,

სასჯელის

დანიშვნისას სასამართლო

ითვალისწინებს დამნაშავის

პასუხისმგებლობის შემამსუბუქებელ

და დამამძიმებელ გარემოებებს, მათ

შორის _ ქმედების განხორციელების

სახეს, ხერხს,

მართლსაწინააღმდეგო შედეგს.

საკასაციო პალატა თვლის, რომ საოლქო

სასამართლომ,

იმსჯელა რა მსჯავრდებულის

პიროვნულ მახასიათებლებზე, სათანადო

ყურადღება არ

მიაქცია მის მიერ ჩადენილი ქმედების

განხორციელების სახეს, ხერხს და

მართლსაწინააღმდეგო შედეგს.

საქმე

ხელახლა განსახილველად გადაეცეს იმავე

სასამართლოს სხვა შემადგენლობას,

რომელმაც

სრულყოფილად უნდა გამოიკვლიოს

მსჯავრდებულის პასუხისმგებლობის

შემამსუბუქებელი

და დამამძიმებელი გარემოებები,

გაითვალისწინოს არა მხოლოდ პიროვნების

მახასიათებლები, არამედ ქმედების

განხორციელების სახე, ხერხი,

მართლსაწინააღმდეგო

შედეგი და მიიღოს კანონიერი,

დასაბუთებული და სამართლიანი

გადაწყვეტილება.

95.

622აპ 14.02.200

7

მსჯავრდებული 260.2.ა სააპელაციო

სასამართლოს

განაჩენის გაუქმება

და პირველი

ინსტანციის

სასამართლოს

ძალაში დატოვება

(სააპელაციო სასამართლოში)

სახელმწიფო ბრალდებელმა მოითხოვა

პირველი ინსტანციის სასამართლოს

განაჩენის,

როგორც ლმობიერის, გაუქმება და

მსჯავრდებულის მიმართ სასამართლო-

სამედიცინო

ექსპერტიზის განმეორებით დანიშვნა.

სააპელაციო პალატის სხდომაზე

სახელმწიფო

ბრალმდებელმა მხარი დაუჭირა

საჩივრის მოთხოვნასა და მოტივს და

იშუამდგომლა მ. ბ-

სათვის 6 წლით თავისუფლების

აღკვეთის განსაზღვრა, განაჩენის

აღსრულების

გადავადების გარეშე (ს.ფ. 140). ამდენად,

სააპელაციო საჩივრით სახელმწიფო

ბრალმდებელი

ითხოვდა პირველი ინსტანციის

სასამართლოს განაჩენის მ. ბ-ის მიმართ

საურესოდ

შებრუნებას განმეორებითი სასამართლო-

სამედიცინო ექსპერტიზის დანიშვნისა

და მისი

შედეგების გათვალისწინებით. ამის

მიუხედავად, სააპელაციო პალატამ, ისე

რომ

ექსპერტიზის დანიშვნის შესახებ არ

უმსჯელია, გააუქმა მ. ბ-ის მიმართ

განაჩენის

აღსრულების გადავადება.

გასაჩივრებული განაჩენი უნდა გაუქმდეს და

საქმე

ახალი სასამართლო განხილვისათვის უნდა

გაეგზავნოს იმავე სასამართლოს სხვა

შემადგენლობას, რომელმაც უნდა

გაითვალისწინოს განჩინებაში მითითებული

გარემოებები,

დანიშნოს სასამართლო-სამედიცინო

ექსპერტიზა, რომლის დასკვნის

გათვალისწინებითაც

უნდა მიიღოს კანონიერი, დასაბუთებული

და სამართლიანი გადაწყვეტილება.

96. 681აპ 2.02.2007 მსჯავრდებული 150.2.3

157.1

179.2.ა.ბ.

გ.

ნაწილობრივ

გამართლებას

საქმის ყოველმხრივი, სრული და

ობიექტური, გამოკვლევის საჭიროება@

საქმის ის მასალები, რამაც სააპელაციო

პალატას შეუქმნა შინაგანი

გასაჩივრებული განაჩენი დაუსაბუთებელია,

იგი

უნდა გაუქმდეს და საქმე ახალი სასამართლო

განხილვისათვის უნდა გაეგზავნოს იმავე

სასამართლოს სხვა შემადგენლობას,

რომელმაც უნდა გაითვალისწინოს

განჩინებაში

რწმენა გ. შ-ას მიერ ყაჩაღობის ჩადენის

შესახებ, სასამართლო სხდომაზე არ

გამოქვეყნებულა და, შესაბამისად,

სასამართლო სხდომაზე არ განხილულა.

ამასთან, არ

გარკვეულა ამ წერილობითი

მტკიცებულებებისა და საგამოძიებო

მოქმედების ოქმების

მიღების ხერხების, სანდოობის,

შესახებობისა და დასაშვებობის საკითხი.

მითითებული გარემოებები და მიიღოს

კანონიერი, დასაბუთებული და

სამართლიანი

გადაწყვეტილება.

97 221 01.02.200

7

რეაბილიტირებ

ული პირი

პროკურორი

კერძო საჩივრები როგორც საქმის მასალებით ირკვევა,

მოცემულ შემთხვევაში არც

დედოფლისწყაროს

რაიონული სასამართლოს

დადგენილებითა და არც თბილისის

სააპელაციო სასამართლოს

სისხლის სამართლის საქმეთა პალატის

მიერ გამოტანილი განჩინებით,

საქართველოს სსსკ-

ის 165-ე მუხლის შესაბამისად, არ

მომხდარა იმ გარემოების გამოკვლევა,

მოცემულ საქმეზე

სამართალწარმოების განხორციელებისას

თ. მ-ლი იყო თუ არა დაკავებული,

რომლის

დადგენის შემთვევაშიც სასამართლო

უფლებამოსილი იქნებოდა, ემსჯელა თ.

მ-თვის

მორალური ზიანის ანაზღაურებაზე

ფულადი კომპენსაციის სახით.

საქმე ხელახალი

სასამართლო განხილვისათვის უნდა

გაეგზავნოს თბილისის სააპელაციო

სასამართლოს

სისხლის სამართლის საქმეთა პალატას,

რადგან საკასაციო ინსტანციას უფლება არა

აქვს,

დაადგინოს ახალი ფაქტი და მისცეს

სამართლებრივი შეფასება.

98.- 844აპ 15.12.200

6

პროკურორი 177.2.ა.გ.

177.2.ბ განაჩენი არის

უკანონო. არასწორად

არის გამოყენებული

სსკ. 50-ე მუხლი.

პალატა იზიარებს პროკურორ ს. ფ-ის

საჩივრის მოთხოვნას განაჩენის

გაუქმებისა და ხელახალი სასამართლო

განხილვისათვის საქმის დაბრუნების

შესახებ.

კერძოდ, სსკ-ის 50-ე მუხლის მე-5

ნაწილის გამოყენება ანუ დანიშნული

სასჯელის ნაწილი

საქმე გადაეცეს იმავე

სასამართლოს ახალი სასამართლო

განხილვისათვის.

პირობით მსჯავრად ჩათვლა დასაშვებია

მხოლოდ იმ შემთხვევაში, თუ მხარეებს

შორის

დადებულია საპროცესო შეთანხმება, ან

თუ ბრალდებული (განსასჯელი,

მსჯავრდებული)

აღიარებს დანაშაულს, ასახელებს

დანაშაულის ჩადენაში თანამონაწილეებს

და

თანამშრომლობს გამოძიებასთან, რასაც

კონკრეტულ შემთხვევაში ადგილი არ

ჰქონია,

რადგან ა. ი-ვს გამოძიებასთან არ

უთანამშრომლია, იყენებდა დუმილის

უფლებას.

99

171აპ 17.10.200

6

მსჯავრდებული 180.2.ბ,გ

.

362,1

გამართლებას საქმის ყოველმხრივი, სრული და

ობიექტური, გამოკვლევის საჭიროება@

რეალურად გაურკვეველია: რატომ

მიმართეს დაზარალებულებმა პ. თ-ლს

დახმარებისათვის ამერიკაში უვიზოდ

გამგზავრების მიზნით; რა იყო მათი

შეთანხმების

საგანი და ხომ არ ჰქონდა ადგილი ზეპირ

სამოქალაქო გარიგებას მხარეებს შორის;

სწორი

იყო თუ არა გერმანიაში, ფრანკფურტის

აეროპორტში დაზარალებულებისაგან

სატრანზიტო

ვიზის მოთხოვნა; იცოდნენ თუ არა

დაზარალებულებმა, რომ ვიზების გარეშე

გამგზავრება

აშშ-ში დარჩენის მიზნით, უკვე

სერიოზული რისკის ქვეშ აყენებდა მათ

მგზავრობასა და

სააპელაციო სასამართლოში საქმის ახალი

განხილვისას მხარეთა უშუალო და

აქტიური მონაწილეობით უნდა ჩატარდეს

შესაბამისი საპროცესო მოქმედებები საქმის

ფაქტობრივი გარემოებების სრული და

ობიექტური გამოკვლევისა და ჭეშმარიტების

დადგენის მიზნით. მხოლოდ ამ გზით

მოპოვებული უტყუარი მასალა შეიძლება

დაედოს

საფუძვლად ჯეროვან სამართლებრივი

დასკვნებსა და საბოლოო შეფასებებს პ. თ-ის

ბრალეულობისა თუ უდანაშაულობის

თაობაზე.

მიზნებს.

ზემოხსენებული საკითხების უტყუარი

მტკიცებულებების საფუძველზე

გარკვევისა და

სარწმუნოდ დადგენის, პ. თ-ის როგორც

ბრალეულობის დამადასტურებელი, ისე

მისი

გამამართლებელი შესაძლო

გარემოებების დადგენისა და

ურთიერთშეჯერების გარეშე

მოცემულ ეტაპზე საკასაციო პალატა

მოკლებულია შესაძლებლობას, მიიღოს

საქმეზე

საბოლოო და კანონიერი

გადაწყვეტილება პ. თ-ის ბრალეულად

ცნობისა თუ მისი

გამართლების თაობაზე.

100

11კო

ლ

16.10.200

6

დაზარალებული

,

პროკურორი

109.კ

150.1

151

პროკურორი ითხოვს

განაჩენში საუარესო

ცვლილების შეტანა

და სსკ-ის 109-ე

მუხლის „ვ“, მე-

19,143-ე

მუხლის II ნაწილის

„თ“ პუნქტებით

წარდგენილ

ბრალდებაში

გამამართლებელი

განაჩენის

გაუქმება

პალატა თვლის, რომ ქუთაისის საოლქო

სასამართლოს სისხლის

სამართლის საქმეთა კოლეგიამ გ.

მარაქველიძის ქმედებას მისცა არასწორი

შეფასება,

როდესაც იგი გაამართლა საქართველოს

სისხლის სამართლის კოდექსის 109-ე

მუხლის «ვ»

ქვეპუნქტით (2000 წლის რედაქცია)

გათვალისწინებული დანაშაულის

ჩადენაში. საქმის

მასალებით უტყუარად დგინდება, რომ

გ.მარაქველიძემ რ.გორგაძის განზრახ

მკვლელობა

ჩაიდინა ამ უკანასკნელის დედის, მ.გ-ის

და 13 წლის დიშვილის _ ა.შ-ის თვალწინ.

ასევე

ზემოაღნიშნულიდან გამომდინარე, პირველი

ინსტანციის სასამართლომ საქმის

ხელმეორედ განხილვის დროს, სსსკ-ის მე-18

მუხლის მოთხოვნათა დაცვით, სრულად,

ყოველმხრივ და ობიექტურად უნდა

გამოიკვლიოს საქმის გარემოებები გ. მ-ის

მიმართ

წარდგენილ ბრალდებასთან მიმართებით და

სასამართლო გამოძიებით მოპოვებული და

საქმეში წარმოდგენილი მტკიცებულებების

ანალიზისა და სწორი სამართლებრივი

შეფასების

შედეგად, უნდა მიიღოს კანონის შესაბამისი

გადაწყვეტილება

დადგენილია, რომ გარდაცვლილის

დედა, მ.გ-ძე, თხოვდა გ.მ-ეს, რომ არ

მოეკლა მისი

შვილი, თუმცა მსჯავრდებული

გულგრილად მოეკიდა აღნიშნულ

თხოვნას და

განახორციელა დანაშაულებრივი

ქმედება. საკასაციო პალატას ასევე

მიაჩნია, რომ

მკვლელობის განსაკუთრებული

სისასტიკით ჩადენილად

დაკვალიფიცირებისათვის

სავალდებულობას არ წარმოადგენს ის

გარემოება, რომ მსხვერპლის ახლობელი,

ვის

თვალწინაც განხორციელდა მკვლელობა,

პროცესუალურად ცნობილი იქნეს

დაზარალებულად.

101

352აპ 28.09.200

6

მსჯავრდებული,

პროკურორი

117.1 ბრალდებული

ითხოვს სასჯელის

შემსუბუქებას

პროკურორი ითხოვს

საქმის ხელახალ

განხილვაში

დაბრუნებას

საქმის გარემოებების ყოველმხრივი,

სრული და ობიექტური გამოკვლევის

საჭიროება

სააპელაციო სასამართლომ ქმედება

დააკვალიფიცირა სსკ. 117-ე მუხლით.

საკასაციო პალატამ ჩათვალა რომ სახეზეა

მტკიცებულებები, რომლებიც

მკვლელობის განზრახვას ადასტურებენ,

ასევე სადაოა ნებაყოფლობით ხელის

აღების საკითხი.

სასამართლო გამოძიებით მოპოვებული და

საქმეში

წარმოდგენილი მტკიცებულებების

ანალიზისა და სამართლებრივი შეფასების

შედეგად

სააპელაციო პალატამ უნდა მიიღოს კანონის

შესაბამისი გადაწყვეტილება, კერძოდ

ზემოთხსენებულ მოწმეთა ჩვენებებს უნდა

მისცეს სწორი სამართლებრივი შეფასება და

დაადგინოს ნებაყოფლობითი იყო თუ არა ლ.

ბ-ის მხრიდან დანაშაულის დამთავრებაზე

ხელის აღება.

102

30კო

ლ

13.07.200

6

მსჯავრდებული 260.3.ა გამართლებას საქმის ყოველმხრივი, სრული და

ობიექტური, გამოკვლევის საჭიროება

სასამართლო გამოძიება ჩატარებულია

ზერელედ, რასაც

ცხადყოფს ის ფაქტი, რომ სასამართლოს

მიერ ჯეროვნად არ დაიკითხა პროცესზე

სასამართლომ უნდა მიიღოს ყველა

შესაძლებელი ზომა წინა

სასამართლო სხდომაზე გამოუცხადებელ

მოწმეთა მოწვევისა და მათგან ობიექტური

ჩვენების მისაღებად. ხელახლა და

დეტალურად უნდა დაიკითხონ

მსჯავრდებული ი. მ-ვი,

მოწმეები _ ნ. ც-ნი, ზ. ნ-ლი, ე. ა-ნი, ტ. მ-ვი, ნ.

ლ-ძე, კ. ბ-ლი, ამასთან, საქმის

გამოძახებული და გამოცხადებული

მნიშვნელოვანი ბრალდების მოწმე ნ. ც-

ნი, რომელსაც

ფაქტობრივად არსებითი მნიშვნელობის

გარემოებებზე არაფერი აღუნიშნავს და

მას არც

შეკითხვები დასმია, აგრეთვე,

სასამართლომ არ მიიღო სათანადო

ზომები მხარისათვის

დახმარების აღმოსაჩენად, რათა მოწმე ზ.

ნ-ლი წარმოდგენილი ყოფილიყო

სასამართლო

სხდომაზე, რომლის ჩვენებასაც არსებითი

მნიშვნელობა ჰქონდა ჭეშმარიტების

დასადგენად.

სასამართლომ ობიექტური შეფასება არ

მისცა მოწმის სახით დაკითხული

პოლიციის

თანამშრომლების მიერ მიცემულ

ჩვენებებს შორის არსებულ

წინააღმდეგობებს, მათი

დაკითხვისას არ მიიღო ზომები

აღნიშნულ წინააღმდეგობათა

გასარკვევად, ისე მიიღო

ხსენებული ჩვენებები სარწმუნო

მტკიცებულებებად. გარკვეული

წინააღმდეგობებია, ასევე,

თვით მსჯავრდებულ ი. მ-ის მიერ

სამართალწარმოების სხვადასხვა

სტადიაზე მიცემულ

ჩვენებებს შორის, რაც სასამართლომ

უყურადღებოდ დატოვა.

განხილვისას დამატებითი მოწმის სახით

გამოძახებულ და დაკითხულ უნდა იქნეს

მოწმე

ო. გ-ლი, რომელიც მონაწილეობდა ი. მ-ის

დაკავებასა და ჩხრეკაში. ხელახალი

სასამართლო

გამოძიებისას სასამართლომ, საპროცესო

კანონის მოთხოვნის თანახმად, ერთნაირი

გულმოდგინებით უნდა შეამოწმოს

გარემოებები, რომლებიც ამხელენ ი. მ-ვს

დანაშაულის

ჩადენაში და ის გარემოებებიც, რომლებიც

მის ბრალეულობას ეჭვის ქვეშ აყენებენ.

გარდა

ამისა, ახალი სასამართლო განხილვისას, ი. მ-

ის ბრალეულობის დადასტურების

შემთხვევაში, სასამართლომ ყურადღება

უნდა მიაქციოს მის მიერ ჩადენილი

ქმედების

სწორი სამართლებრივი კვალიფიკაციის

საკითხს, რადგან საბრალდებო დასკვნაში ი.

მ-ის

ქმედების სამართლებრივ შეფასებაში

შეინიშნება გარკვეული უზუსტობა.

103

471აპ 11.07.200

6

მსჯავრდებული 260.1 გამართლებას სააპელაციო სასამართლომ

უსაფუძვლოდ და ყოველგვარი

დასაბუთების გარეშე უთხრა უარი

დაცვის მხარეს მის

მიერ წარმოდგენილი, ვიდეოფირზე

გადაღებული დოკუმენტური მასალის

მტკიცებულებად

სასამართლომ უნდა მიიღოს ჯეროვანი

ზომები დაცვის მხარის მიერ მითითებული

მოწმეების სასამართლო სხდომაზე

წარმოდგენის უზრუნველყოფისათვის

მსჯავრდებულისა

მიღებაზე _ სასამართლოს არ უმსჯელია

არც მის საქმესთან კავშირზე და არც

დასაშვებობაზე; და ეს მაშინ, როდესაც

საპროცესო კანონის თანახმად, დაცვის

მხარეს

უფლება აქვს თვითონ მოიპოვოს და

სასამართლოს წარუდგინოს ახალი

მტკიცებულებები,

რომლებიც გამოკვლეულ უნდა იქნეს

მხარეთა მონაწილეობით.

და მისი დამცველისათვის დახმარების

აღმოსაჩენად; უნდა უზრუნველყოს

თანაბარი

პირობები როგორც ბრალდების, ისე დაცვის

მოწმეთა დაკითხვისას და მათი ჩვენებების

შეფასებისას; უნდა იმსჯელოს დაცვის

მხარის მიერ ვიდეომასალის სახით

წარდგენილი

დოკუმენტების მტკიცებულებად დაშვებისა

და სხვა მტკიცებულებებთან ერთობლიობაში

მისი შემოწმების თაობაზე; სათანადო

მტკიცებულებების მეშვეობით

საფუძვლიანად უნდა

შეამოწმოს დაცვის მხარის ვერსიები ა. ვ-ის

დაკავების ადგილის, დროის, ვითარებისა და

პირობების თაობაზე; საჭიროების

შემთხვევაში დანიშნოს ექსპერტიზა

მტკიცებულებათა

სარწმუნოობის შესამოწმებლად.

104 210კო

ლ

19.06.200

6

პროკურორი 260.2.ბ,

3.ა ითხოვს საქმის

ხელახალ

განხილვაში

დაბრუნებას

სასჯელის

ლმობიერების

მოტივით.

პალატას მიაჩნია, რომ თბილისის

საოლქო სასამართლოს სისხლის

სამართლის საქმეთა სასამართლო

კოლეგიამ მითითებული გარემოებები

არასწორად ჩათვალა

განსაკუთრებულ შემამსუბუქებელ

გარემოებად და იმის გათვალისწინებით,

რომ სახეზეა

განსაკუთრებით საშიში რეციდივი,

მსჯავრდებულს განუსაზღვრა სასჯელი,

რომელიც

თავისი ზომით, მეტისმეტი სიმსუბუქის

გამო, აშკარად უსამართლოა.

სასამართლომ საქმის ხელმეორედ განხილვის

დროს,

სსსკ-ის მე-18 მუხლის მოთხოვნათა დაცვით,

სრულად, ყოველმხრივ და ობიექტურად

უნდა

გამოიკვლიოს საქმისა და საკასაციო

საჩივარში მითითებული გარემოებები ა. ნ-ის

მიმართ

წარდგენილ ბრალდებასთან მიმართებით და

ერთნაირი გულმოდგინებით უნდა

გაარკვიოს

მისი პასუხისმგებლობის შემამსუბუქებელი

და დამამძიმებელი გარემოებები. 105

202აპ 24.05.200

6

პროკურორი

მსჯავრდებული

117.1

ითხოვს ქმედების

გადაკვალიფიცირება

ს 19-109 ე მუხლზე

მსჯავრდებული

ითხოვს სასჯელის

შემსუბუქებას.

სააპელაციო პალატის სხდომაზე

გამოქვეყნდა დაზარალებულ ე. ა-სა და

მოწმე მ. ი-ის

მიერ მიცემული ჩვენებები, მაგრამ ისინი

სათანადოდ არ გამოკვლეულა და არ

შეფასებულა.

ჩასატარებელია ხელახალი სასამართლო

გამოძიება. საქმის ხელახლა განმხილველმა

სასამართლომ უნდა გაითვალისწინოს

ზემოაღნიშნული გარემოებები,

სრულყოფილად

საქართველოს სსსკ-ის მე-18 მუხლის მე-2

ნაწილის შესაბამისად, საქმის

გამოკვლევა უნდა

იყოს ყოველმხრივი, სრული და

ობიექტური. ერთნაირი

გულმოდგინებით უნდა გაირკვეს

მსჯავრდებულის არა მხოლოდ

გამამართლებელი, არამედ მამხილებელი

გარემოებანი.

სააპელაციო პალატამ მიუთითა, რომ

«დანაშაულის მცდელობა შეიძლება

ჩადენილ

იქნეს მხოლოდ პირდაპირი განზრახვით,

ასეთი კი საქმის მასალებით არ

დასტურდება. ამ

შემთხვევაში სახეზე გვაქვს

არაკონკრეტიზირებული პირდაპირი

განზრახვა, რომლის

დროსაც პასუხისმგებლობა დგება

ფაქტიურად დამდგარი ზიანის

მიხედვით».

საკასაციო პალატა აღნიშნავს, რომ

საქართველოს სსკ-ის მე-9 მუხლის 1-ლი

ნაწილის

შესაბამისად, განზრახ დანაშაულად

ითვლება ქმედება, რომელიც ჩადენილია

პირდაპირი ან

არაპირდაპირი განზრახვით. ამავე

კოდექსის მე-19 მუხლის 1-ლი ნაწილის

შესაბამისად,

დანაშაულის მცდელობად ითვლება

განზრახი ქმედება, რომელიც თუმცა

უშუალოდ.სააპელაციო პალატამ არ

იმსჯელა, ითვალისწინებდა

თუ არა რ. მუსაევი

მართლსაწინააღმდეგო შედეგის (ე. ა-ის

გარდაცვალების) დადგომის

შეისწავლოს საქმეში არსებული მასალები,

სათანადოდ გამოიკვლიოს და შეაფასოს რ. მ-

ის

არა მხოლოდ გამამართლებელი, არამედ

მამხილებელი გარემოებანი, რის შემდეგაც

მიიღოს

კანონიერი, დასაბუთებული და

სამართლიანი გადაწყვეტილება.

ლევან მურუსიძის მონაწილეობით გამოტანილი გადაწყვეტილებები სადაც საქმე დაბრუნდა სააპელაციო ინსტანციის სასამართლოში ხელახლა განსახილველად.

შესაძლებლობას და შეგნებულად

უშვებდა ან გულგრილად ეკიდებოდა

თუ არა მის

დადგომას.

მიმართული იყო დანაშაულის

ჩასადენად, მაგრამ იგი ბოლომდე არ იქნა

მიყვანილი.

იხ. დეტალური სატელეფონო ზარების ამონაწერები მათი ლოკაციით (ტ.1 ს.ფ.191) (ტ. 4. ს.ფ. 279-280), ლ. ბუხაიძის ჩვენება (ტ. 1.

ს.ფ. 62), მოწმე ტატო თომაშვილის ჩვენება (ტ. 1. გვ. 184)