სამგანზომილებიანი გრაფიკის სპეციალისტი (გენერალისტი)

მასწავლებლის გზამკვლევი

ავტორი: ნიკოლოზ გოგოჭური – ვიზუალური ეფექტებისა და კომპიუტერული გრაფიკის

განვითარების ასოციაცია „CG Georgia”-ს გამგეობის თავმჯდომარე

რეცენზენტები:

ლევან დანელია – ვიზუალური ეფექტებისა და კომპიუტერული გრაფიკის განვითარების

ასოციაცია „CG Georgia”-ს გამგეობის წევრი

ნანა კაციაშვილი – პროფესიული მასწავლებელი

სოფიო ბარათაშვილი – პროფესიული მასწავლებელი

სარჩევი

შესავალი

წინამდებარე გზამკვლევის მთავარი მიზანი მასწავლებლისთვის კონკრეტული და

დეტალური ინფორმაციის მიწოდებაა „სამგანზომილებიანი გრაფიკის სპეციალისტის

(გენერალისტის)“ მოდულურ პროგრამაში შემავალი მოდულების შესახებ. გზამკვლევში

მოყვანილია მოდულების, მათში შემავალი სწავლის შედეგებისა და შესაბამისი თემატიკების

დეტალური აღწერა. ასევე გზამკვლევში აღწერილია ამა თუ იმ სწავლის შედეგის მისაღწევად

საჭირო ცოდნისა და უნარების მიღების მეთოდები და სარეკომენდაციო პრაქტიკული

სავარჯიშოები.

„სამგანზომილებიანი გრაფიკის სპეციალისტი (გენერალისტი)“ არის სამგანზომილებიანი

გრაფიკის სფეროში ყველაზე ზოგადი და მრავლისმომცველი სპეციალიზაცია, შესაბამისად

პროგრამის მოდულებიც სამგანზომილებიანი გრაფიკის რამდენიმე მიმართულებას ფარავს

და სხვადასხვა მიმართულებით სტუდენტში საბაზისო უნარებს ავითარებს. ეს მოდულები

უკიდურესად მნიშვნელოვანია მომდევნო განვითარებისთვისაც (რომელი მიმართულებითაც

არ უნდა განვითარდეს სტუდენტი სამგანზომილებიანი გრაფიკის სფეროში), ვინაიდან ისინი

სამგანზომილებიანი გრაფიკის და ზოგადად კომპიუტერული გრაფიკის

სპეციალისტებისთვის აუცილებელ საბაზო უნარებს ფარავს (მაგალითად, როგორიცაა

„პორტფოლიოს შექმნა“).

წინამდებარე გზამკვლევის ფარგლებში განხილული იქნება შემდეგი პროგრამული პაკეტები:

3ds Max

Adobe After Effects

Adobe Premiere Pro

Adobe Photoshop

ეს პროგრამული პაკეტები შერჩეულ იქნა იმ მიზეზით, რომ ისინი ინდუსტრიაში ყველაზე

გავრცელებულ ინსტრუმენტებს წარმოადგენენ. მიუხედავად ამისა, ზემოთ აღნიშნული

მოდულების განხორციელება შესაძლებელია სხვა პროგრამული პაკეტებითაც (თუმცა ეს

პაკეტები წინამდებარე გზამკვლევში განხილული არ არის).

გზამკვლევი დაყოფილია თავებად, რომლებშიც განხილულია ესა თუ ის მოდული. თავი

შედგება ქვეთავებისგან, სადაც აღწერილია სწავლის შედეგები, საჭირო ლიტერატურა და

ზოგადი რეკომენდაციები.

გამოყენებული რესურსები

http://knowledge.autodesk.com/support/3ds-max/learn-explore#?sort=score

http://docs.autodesk.com/3DSMAX/16/ENU/3ds-Max-Help/index.html

https://helpx.adobe.com/after-effects/topics.html

https://helpx.adobe.com/premiere-pro.html

http://www.3dtotal.com/index_tutorial.php

http://www.evermotion.org/tutorials

http://www.autodesk.com/education/learn-and-teach/learn

http://www.autodesk.com/education/home

მოდული: სამგანზომილებიანი რედაქტორის ინტერფეისი და

მოდელირების საფუძვლები

სწავლის შედეგი 1: პროგრამის ინტერფეისის და პროექტის საზომი

ერთეულების რედაქტირება

ზოგადი ინფორმაცია

მოცემული სწავლის შედეგი ძალიან მნიშვნელოვანია სამგანზომილებიანი გრაფიკის

რედაქტორში მომდევნო ეფექტური მუშაობისთვის. ამ დროს ხდება სტუდენტის მიერ

სწრაფი და ეფექტური მუშაობის ძირითადი უნარებისა და ცოდნის შეძენა.

სამგანზომილებიან გრაფიკაში ძალიან მნიშვნელოვანია მოქმედებების სისწრაფე და

ეფექტურობა.

ასევე ამ სწავლის შედეგის ფარგლებში ხდება სამგანზომილებიანი გრაფიკის რედაქტორის

მუშაობის პრინციპების გააზრება, რედაქტორის ძირითადი პარამეტრების მნიშვნელობის

გაგება და ასევე რედაქტორის ინტერფეისის ელემენტების დანიშნულებისა და ინტერფეისში

ნავიგაციის შესწავლა. ინტერფეისის კონფიგურაციის ხშირად გამოყენებადი მეთოდები და

მათი ამსახველი ფოტო/ვიდეო მასალა მოყვანილია შემდეგ ბმულზე:

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-E625E116-6070-4A02-9A31-

672BA6A0A954

გაკვეთილების (და შესაბამისად, პრაქტიკული დავალებების ნიმუშების) პოვნა შეიძლება ამ

ბმულზე:

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-68FFEEDA-3801-444E-B450-

942E03A7523D

მოცემული სწავლის შედეგი თავის თავში მოიცავს შემდეგ თემატიკებს:

- ინტერფეისის ხელსაწყოების ფუნქციები

- მენიუს ელემენტები

- პროგრამის პარამეტრები

- ახალი პროექტის შექმნა

- საზომი ერთეულები

- პროგრამის ხედები, პროგრამის ცხელი ღილაკები

ქვემოთ სურათზე ნაჩვენებია სამგანზომილებიანი გრაფიკის რედაქტორის ინტერფეისის

ძირითადი ელემენტები:

ნახ. 1 სამგანზომილებიანი გრაფიკის რედაქტორის ინტერფეისი

სამგანზომილებიანი გრაფიკის რედაქტორის ხედები (viewports):

მოცემული სწავლის შედეგის მიზნებიდან გამომდინარე ძალიან მნიშვნელოვანია,

სტუდენტმა კარგად აითვისოს სამგანზომილებიანი გრაფიკის რედაქტორის ხედში,

სამგანზომილებიან და ორგანზომილებიან სივრცეში ნავიგაცია. ამისთვის მაქსიმალურად

გაამახვილეთ ყურადღება ნავიგაციის ინსტრუმენტებზე და ასევე ნავიგაციის სხვა

საშუალებებზე (ცხელი ღილაკებისა და თაგვის მეშვეობით).

ასევე საჭიროა, სტუდენტ შეეძლოს ხედების სხვადასხვა შაბლონური განლაგების შერჩევა

(viewport layouts) და ხედების რედაქტირება/გადაადგილება. ასევე საჭიროა, ხედებში

დაჩრდილვის რეჟიმების დანიშნულების ახსნა და მათი გამოყენების სწავლება (Shading

modes).

ნახ. 2სამგანზომილებიანი რედაქტორის ხედები

ცხელი ღილაკები:

სამგანზომილებიანი გრაფიკის რედაქტორში ეფექტური მუშაობისთვის მნიშვნელოვანია

ცხელი ღილაკების (Hotkey) გამოყენება. ამიტომ, მასწავლებელმა უნდა მოამზადოს

პროგრამაში ხშირად გამოყენებადი ცხელი ღილაკების „რუკა“ და დაურიგოს სტუდენტებს.

ასევე ცხელი ღილაკების რუკა უნდა ეკიდოს აუდიტორიის კედელზე, რათა სწავლის

პროცესში სტუდენტებს ცხელი ღილაკების დამახსოვრება გაუადვილდეთ. სტუდენტებმა

ასევე უნდა შეძლონ საკუთარი ცხელი ღილაკების კომბინაციების შექმნა სხვადასხვა

მათთვის საჭირო ოპერაციებისთვის.

ნახ. 3 "ცხელი ღილაკების" ფანჯარა

პარამეტრები და საზომი ერთეულები:

სამგანზომილებიანი რედაქტორის ძირითადი პარამეტრების ფანჯარა საკმაოდ ვრცელია და

ბევრ საკითხს მოიცავს. ამ ფანჯარაში ხდება პროგრამის ძირითადი ფუნქციონალის

რედაქტირება და სხვადასხვა პარამეტრების მითითება. ყველაზე ხშირად გამოიყენება

შემდეგი ჩანართები: General, Files, Viewports, Gamma and LUT, Gizmos. შესაბამისად, ამ ეტაპზე

მნიშვნელოვანია ამ ჩანართების ელემენტების განხილვა და სტუდენტებისთვის მათი

დანიშნულების ახსნა.

ასევე ხშირად გამოიყენება საზომი ერთეულების რედაქტირების ფანჯარა (Units Setup).

სხვადასხვა დანიშნულების (და სხვადასხვა დამკვეთისთვის) პროექტებზე მუშაობისას

გენერალისტს ხშირად უწევს სხვადასხვა საზომი ერთეულების გამოყენება.

ნახ. 4 სამგანზომილებიანი რედაქტორის ძირითადი პარამეტრები

ნახ. 5 საზომი ერთეულების ფანჯარა

სარეკომენდაციო პრაქტიკული დავალებები:

სტუდენტმა დავალების შესაბამისად უნდა მოახდინოს სამგანზომილებიანი

გრაფიკის რედაქტორის ინტერფეისის რედაქტირება (გამოაჩინოს, დამალოს ან

გადააადგილოს ინტერფეისის სხვადასხვა ელემენტები).

სტუდენტმა უნდა შექმნას საკუთარი ცხელი ღილაკი საჭირო ოპერაციისთვის

(მაგალითად incremental save ან რომელიმე სხვა ოპერაცია).

სტუდენტმა უნდა შექმნას ინტერფეისის ახალი ღილაკი საჭირო ოპერაციისთვის

(მაგალითად, merge).

სტუდენტმაა უნდა მოახდინოს პროგრამის ძირითადი პარამეტრების რედაქტირება

(მაგალითად, გადართოს ვიდეოდაფის დრაივერი, ან მოახდინოს ავტომატური

შენახვის ინტერვალის ცვლილება).

სტუდენტმა უნდა შექმნას ახალი პროექტის ფაილი საჭირო პარამეტრებით,

განსაზღვროს ფაილში როგორცც სისტემის, ასევე ინტერფეისის საზომი ერთეულები

(Units Setup).

დამატებითი რესურსები:

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-FB496848-DBF2-4260-9FEE-

3F03240850EE

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-E625E116-6070-4A02-9A31-

672BA6A0A954

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-212A9477-E69E-4174-BB6F-

1B7FD97A4281

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-7C80EC38-4908-4822-9EE2-

62BC426F7299

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-8AEBA64C-1491-479A-A656-

9090F661490F

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-69E92759-6CD9-4663-B993-

635D081853D2

სწავლის შედეგი 2: მარტივ პრიმიტივებთან მუშაობა

ზოგადი ინფორმაცია

პრიმიტიული ობიექტები სამგანზომილებიან გრაფიკაში ქვია პარამეტრულ

ორგანზომილებიან ან სამგანზომილებიან ობიექტებს. ეს ობიექტები ძირითადი

გეომეტრიული ფიგურების ფორმას ატარებენ ხოლმე. სამგანზომილებიანი პრიმიტივების

მაგალითებია: კუბი, ცილინდრი, სფერო, კონუსი და სხვა. ორგანზომილებიანი

პრიმიტივების რიცხვს მიეკუთვნება: წრეწირი, რკალი, მრავალკუთხედი, კვადრატი და სხვა.

პრიმიტივების მთავარი უპირატესობა იმაში მდგომარეობს, რომ ისინი პარამეტრული

ობიექტებია. ეს კი იმას ნიშნავს, რომ აგების შემდეგ მათი ძირითადი პარამეტრების (სიგრძე,

სიგანე, სიმაღლე, დიამეტრი და სხვა) მოდიფიცირებაა შესაძლებელი.

პრიმიტივები სამგანზომილებიანი გრაფიკის შქმნის მეთოდოლოგიაში მნიშვნელოვან როლს

თამაშობს ყველა ეტაპზე. მაგალითად, სამგანზომილებიანი მოდელირების ეტაპზე

პრიმიტივი ხშირად მოდელი ბაზისად გამოიყენება. სცენის კომპოზიციის შექმნისას (Layout)

კი ისინი სცენის კომპოზიციის დაახლოებითი მაკეტის (blocking) შესაქმნელადაა

მოსახერხებელი. პრიმიტივების გამოყენება იგივე პრინციპებით ხდება ანიმაციაში,

ნაწილაკების სისტემებთან მუშაობაში, მატერიალების შექმნის დროს და საბოლოო

პროდუქტის შექმნის სხვა ეტაპებზე.

თეორიული მეცადინეობის დროს გაამახვილეთ

ყურადღება პარამეტრული მოდელირების

მეთოდოლოგიისა და უპირატესობების ახსნაზე.

მოიყვანეთ პარამეტრული მოდელირების

მაგალითები. ლექციებამდე წინასწარ მოიძიეთ

მთლიანად პრიმიტივებისგან აგებული სცენების

გამოსახულებები და აჩვენეთ სტუდენტებს. ასევე

სასურველია, წინასწარ მოამზადოთ მოკლე

ვიდეორგოლები ყოველი პრიმიტივის

პარამეტრების შესახებ. ეს ვიდეორგოლები

ძალიან გამოადგენათ სტუდენტებს მომდევნო

მუშაობისთვის. ასაწყისშივე ისაუბრეთ Create

Panel–ის შესახებ, ასევე ზოგადად აუხსენით სტუდენტებს, რა არის სამგანზომილებიანი

ობიექტის პარამეტრები და როგორ ხდება მათი რედაქტირება. აქვე საჭიროა

სტუდენტებისთვის ზოგადად სამგანზომილებიანი და ორგანზომილებიანი ობიექტების

ტოპოლოგიის ცნების გაცნობა და ტოპოლოგიური ელემენტების შესახებ მოკლე

ინფორმაციის მიწოდება (სეგმენტები, წერტილები, წახნაგები და ა.შ. Segments, Vertices, Edges,

Polygon etc.).

წინასწარმოამზადეთმოკლევიდე

ორგოლებიყოველიპრიმიტივისპა

რამეტრებისშესახებ.

ესვიდეორგოლებიძალიანგამოად

გენათსტუდენტებსმომდევნომუშ

აობისთვის!

ასევე სტუდენტებისთვის სწავლის პროცესის გასამარტივებლად, რეკომენდებულია სწავლის

პროცესში ჩატარებული დემონსტრაციისა და პროგრამული მანიპულაციების ჩაწერა

ვიდეოფაილში (მაგალითად Camtasia Studio-ს მეშვეობით), რათა შემდგომ ვიდეოფაილი

აიტვირთოს ღრუბელში და სტუდენტებს მიეცეთ წვდომა ფაილზე. ეს სტუდენტებს

ეხმარებათ ლექციის რომელიმე ნაწილის დავიწყების შემთხვევაში, სწრაფად აღიდგინონ

მეხსიერებაში ესა თუ ის საკითხი. თუმცა, დასაფიქრებელია ის მომენტიც, რომ აღნიშნული

ვიდეოებით იზრდება სტუდენტების "გაზარმაცების" რისკიც, ამიტომ ყურადღებით ადევნეთ

თვალი სტუდენტების ჩართულობას და ყურადღების დონეს.

მოცემული სწავლის შედეგი მოიცავს შემდეგ თემატიკებს:

- მარტივი და რთული პრიმიტივები

- ორგანზომილებიანი პრიმიტიული ობიექტები

- პრიმიტიული ობიექტების პარამეტრები

- პარამეტრების რედაქტირება ობიექტების სახელები და ფერები

სამგანზომილებიანი პრიმიტივები:

სამგანზომილებიანი პრიმიტივები იყოფა ორ ნაწილად: მარტივი და გაფართოებული

პრიმიტივები (Standard/Extended Primitives). ყველა პრიმიტივს თავისი პარამეტრები გააჩნია

და ასევე შესაძლებელია ამა თუ იმ პრიმიტივის რამდენიმე მეთოდით შექმნა (კიდიდან

კიდემდე, ცენტრიდან კიდემდე, კლავიატურიდან პარამეტრების შეყვანით).

ქვემოთ მოცემულ ნახატებზე გამოსახულია 10 მარტივი სამგანზომილებიანი პრიმიტივი და

12 გაფართოებული სამგანზომილებიანი პრიმიტივი:

ნახ. 6 მარტივი სამგანზომილებიანი პრიმიტივები

ნახ. 7 გაფართოებული სამგანზომილებიანი პრიმიტივები

ორგანზომილებიანი პრიმიტივები:

ორგანზომილებიანი პრიმიტივები (Shapes) ასევე ორ ნაწილად

იყოფა: სპლაინები და გაფართოებული სპლაინები. ამ თემაზე

ლაპარაკისას გაამახვილეთ ყურადღება სიტყვა სპლაინის

მნიშვნელობაზე, მის შემადგენელ ნაწილებსა და ტოპოლოგიურ

ელემენტზე. შემდეგ, ასევე ისაუბრეთ იმ საერთო პარამეტრებზე,

რომელიც ყველა ორგანზომილებიან ობიექტს გააჩნია 3DsMax-ში. ეს

პარამეტრები ნაჩვენებია სურათზე მარჯვნივ.

ობიექტების პარამეტრების რედაქტირება:

ამ თემაზე საუბრისას გარდა თავად პრიმიტივების

(ორგანზომილებიანი და სამგანზომილებიანი) ძირითად და

ინდივიდუალურ პარამეტრებზე, არამედ მოდიფიკაციის პანელზეც (Modify Panel) უნდა

ისაუბროთ. აუხსენით სტუდენტებს მისი დანიშნულება, აჩვენეთ, როგორ შეიძლება

ობიექტების პარამეტრების რედაქტირება შექმნის შემდეგ (ფაილის ხელახლა გახსნისასაც).

ასევე ისაუბრეთ ობიექტების ზოგად ატრიბუტებზე: ობიექტის დასახელება და ფერი. აქვე

შეეხეთ ინდუსტრიაში არსებულ სტანდარტებს სცენის ორგანიზების თვალსაზრისით

(სახელების დარქმევა, ფერებად დაყოფა და ა.შ.). ზოგადად, რაც უფრო ხშირად და

სხვადასხვა თემებში შეხვდებათ ეს რჩევები სტუდენტებს, მით უფრო საფუძვლიანად

აითვისებენ ისინი სამუშაო ფაილების ორგანიზების უნარს, რაც ინდუსტრიაში სამუშაოდ

უკიდურესად მნიშვნელოვანია.

სარეკომენდაციო პრაქტიკული დავალებები:

სტუდენტმა უნდა შექმნას სცენაში ყველა ტიპის სამგანზომილებიანი პრიმიტივები

საჭირო პარამეტრებით (მტკიცებულება: სცენა, სადაც შექმნილია ყველა ტიპის

სამგანზომილებიანი პრიმიტივები, ნაჩვენებია ნახატებზე 6 და 7)

სტუდენტმა უნდა შექმნას ყველა ტიპის ორგანზომილებიანი პრიმიტიული

ობიექტები საჭირო პარამეტრებით (მტკიცებულება: სცენა, სადაც შექმნილია ყველა

ტიპის სამგანზომილებიანი პრიმიტივები, ნაჩვენებია ნახატებზე 8 და 9)

სტუდენტმა უნდა მოახდინოს შექმნილი სამგანზომილებიანი პრიმიტიული

ობიექტების პარამეტრების რედაქტირება (მტკიცებულებად წარადგენს ორ ფაილს:

რედაქტირებამდე და რედაქტირების შემდეგ)

სტუდენტმა უნდა მოახდინოს შექმნილი ორგანზომილებიანი პრიმიტიული

ობიექტების პარამეტრების რედაქტირება (მტკიცებულებად წარადგენს ორ ფაილს:

რედაქტირებამდე და რედაქტირების შემდეგ)

სწავლის შედეგის შეჯამებისთვის სტუდენტმა უნდა შექმნას მარტივის

სამგანზომილებიანი სცენა (მაგალითად, ოთახი), რომელშიც ყველა ობიექტი

სამგანზომილებიანი და ორგანზომილებიანი პრიმიტივები იქნება.

დამატებითი რესურსები:

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-66152BDE-BA64-423F-8472-

C1F0EB409E16

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-97C903B3-A972-45BA-A6E4-

1DE9A6343BAF

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-BF868DCF-12E3-431C-A73B-

C16C0FD67C98

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-6B094F12-B672-4E8B-8A03-

0D6776B6C78B

სწავლის შედეგი 3: სტანდარტული მოდიფიკატორების გამოყენება

ზოგადი ინფორმაცია

მოდიფიკატორები 3DsMax-ის ერთ–ერთი უმთავრესი ნაწილია. მატი მეშვეობით

შესაძლებელია თითქმის ყველანაირი მანიპულაციის გატარება სამგანზომილებიან და

ორგანზომილებიან ობიექტზე თან პროცედურული მიდგომის შენარჩუნებით (non-destructive

workflow).

ამ თემაზე ლაპარაკის დაწყებისას და ზოგადად მთელი ამ სწავლის შედეგის გავლისას ხაზი

უნდა გაესვას სწორედ პროცედურულ მიდგომას (non-destructive workflow). სტუდენტებმა

კარგად უნდა გაიაზრონ, თუ რაში მდგომარეობს ეს მიდგომა და რატომაა მნიშვნელოვანი

მისი დანერგვა პრაქტიკაში (სამგანზომილებიანი გრაფიკის გენერალისტის მუშაობის ყველა

ეტაპზე შეძლებისდაგვარად). ამ მიდგომაზე და მისი განხორციელების მეთოდებზე საუბარი

კიდევ არაერთხელ იქნება სხვა მოდულების განხორციელებისას, თუმცა ამ

უმნიშვნელოვანესი ცოდნის საფუძველი სწორედ სწავლის ეს შედეგია. მიდგომა

მდგომარეობს შემდეგში: სამგანზომილებიანი გრაფიკის გენერალისტმა მუშაობის დროს

ისეთი მეთოდებით უნდა მიაღწიოს სასურველ შედეგს, რომ მაქსიმალურად ყველა ეტაპზე

განხორციელებული ქმედებების პროცედურულობა შეინარჩუნოს (პროცედურულობა

ნიშნავს იმას, რომ მაგალითად ხუთი მოქმედების წინ განხორციელებული მოქმედების

შეცვლისას არაა საჭირო დანარჩენი ოთხის თავიდან განხორციელება). ეს მნიშვნელოვანია

გენერალისტის საქმიანობაში იმიტომ, რომ ხშირად დამკვეთები და ზემდგომები ცვლიან

დავალების მოცემულობას, ჩნდება ახალი მოთხოვნები, კრიტერიუმები და კომენტარები. ამ

დროს გენერალისტს მოეთხოვება მყისიერი რეაგირება და საკუთარი პროდუქტის

მაქსიმალურად სწრაფად გადაკეთება. ამისთვის კი საჭიროა, რომ პროდუქტი იყოს აწყობილი

ისე, რომ მისი ერთი ელემენტის „ჩასწორება“ შეიძლებოდეს სწრაფად და ისე, რომ არ

დაზიანდეს სცენის მთლიანი სტრუქტურა ან სხვა ელემენტები.

პროცედურულ მეთოდოლოგიაზე საუბრისას ასევე ახსენით მოდიფიკატორების პანელის

(Modifier Stack) დანიშნულება და ფუნქციონალი. ახსენით, როგორ შეიძლება

მოდიფიკატორების ერთმანეთზე დადება და კომბინირებით სხვადასხვა ეფექტების მიღება.

ასევე ახსენით, როგორ ხდება მოდიფიკატორების კოპირება ობიექტებს შორის და ასევე

მოდიფიკატორების იერარქიის შექმნა. ასევე აუხსენით ფუნქციები Collapse to, Collapse all.

სასურველია, შექმნათ მოკლე ვიდეოები ხშირად გამოყენებად მოდიფიკატორებზე და მათ

პარამეტრებზე. ასევე შეიძლება მოდიფიკატორების კომბინირების შესახებ ვიდეორგოლის

გაკეთებაც. შემდგომში განათავსეთ ვიდეომასალა

ღრუბელში და მიეცით წვდომა სტუდენტებს, რათა მათ

იმეცადინონ სახლში.

მოცემული სწავლის შედეგი მოიცავს შემდეგ თემატიკებს:

- ბრძანებათა პანელი

- მოდიფიკატორების პანელი

- მარტივი მოდიფიკატორები

- რთული გეომეტრიული მოდიფიკატორები

- WSM ტიპის მოდიფიკატორები

- დამხმარე მოდიფიკატორები

ნახ. 8 მოდიფიკატორების პანელი და სია

სარეკომენდაციო პრაქტიკული დავალებები:

სტუდენტებმა წინა სწავლის შედეგის გავლისას შექმნილ ორგანზომილებიან და

სამგანზომილებიან პრიმიტივებს უნდა დაადონ სხვადასხვა მოდიფიკატორები

საჭირო პარამეტრებით.

სტუდენტმა უნდა მოახდინოს ორგანზომილებიანი პრიმიტივისგან

სამგანზომილებიანი ობიექტების შექმნა მოდიფიკატორების მეშვეობით (lathe, extrude,

bevel და ა. შ.)

სტუდენტმა უნდა გამოიყენოს სცენის ობიექტებზე WSM ტიპის მოდიფიკატორები

საჭირო პარამეტრებით

სტუდენტმა რამდენიმე ობიექტს ერთი და იგივე მოდიფიკატორი უნდა დაადოს

კოპირების მეშვეობით (instance, copy)

სტუდენტმა უნდა დაადოს ობიექტს რამდენიმე მოდიფიკატორი და მათი

კომბინირებით უნდა შექმნას უნიკალური ფორმა (წინასწარ განსაზღვრული ან

თავისუფალი თემა). ამავდროულად სტუდენტმა უნდა განსაზღვროს

მოდიფიკატორების პრიორიტეტულობა, იერარქია და მიმდევრობა სიაში (stack).

დამატებითი რესურსები:

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-79998C44-22AA-4485-9608-

51630079E5A7

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-1D68E419-CD98-484E-829F-

0D46DDE2D9AC

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-C360C208-F869-4DC2-9284-

72E086AE697F

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-B7A81C86-8FAF-4D03-B7D8-

4FA5BEAC9CA0

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-4027D03A-C5C9-4819-B7BC-

9D3C75F4788A

სწავლის შედეგი 4: მუშაობა შედგენილ ობიექტებთან

ზოგადი ინფორმაცია

შედგენილ ობიექტებთან მუშაობა სამგანზომილებიანი მოდელირების ერთ-ერთი

მნიშვნელოვანი ნაწილია. მათი მეშვეობით შესაძლებელია ორი ან რამდენიმე ობიექტის

კომბინირებით ახალი, თვისობრივად განსხვავებული ობიექტის მიღება. შედგენილი

ობიექტების მეშვეობით შეიძლება სამგანზომილებიანი ობიექების ასლების გავრცელება სხვა

ობიექტის ზედაპირზე, ერთი ობიექტის ფორმის "ამოკვეთა" მეორე ობიექტის მოცულობიდან,

მრუდეებისგან სამგანზომილებიანი სიბრყის (მაგალითად გეოგრაფიული რელიეფის) შექმნა

და სხვა ოპერაციების განხორციელება.

შედგენილი ობიექტების მუშაობის პრინციპის გაგება არც თუ ისეთი მარტივი საქმეა, ამიტომ

სწავლებისას შეეცადეთ, რაც შეიძლება მეტი ნიმუში და მაგალითი აჩვენოთ. სასურველია,

წინასწარ მოამზადოთ ყველა ტიპის შედგენილი ობიექტის შესახებ საინფორმაციო

ვიდეორგოლი, რომელსაც შემდგომში გაუზიარებთ სტუდენტებს. ასევე გაამახვილეთ

ყურადღება სტუდენტების პრაქტიკულ მეცადინეობაზე და შეეცადეთ, მათ რაც შეიძლება,

მეტი სხვადასხვა სავარჯიშო გააკეთონ ლექციების დროსვე.

ასევე მნიშვნელოვანია, სავარჯიშოების დაგეგმვისას კაზუსების შექმნა. აუცილებელია,

სტუდენტებს "ლაბორატორიულ" პირობებშივე შეექმნათ სირთულეები სავარჯიშოების

შესრულებისას, რათა ამ პრობლემების დამოუკიდებლად მოგვარების ხერხები ისწავლონ

მეთვალყურეობის ქვეშ. ურჩიეთ, როგორ უნდა მოიქცნენ სირთულეების აღმოჩენისას.

აუხსენით, სად შეუძლია სამგანზომილებიანი გრაფიკის გენერალისტს დამატებითი

ინფორმაციის მიღება ამა თუ იმ პრობლემაზე, სირთულეზე და მის გადალახვის გზებზე.

გამომდინარე იქიდან, რომ სამგანზომილებიანი გრაფიკის გენერალისტს ხშირად უწევს

წერილობითი კომუნიკაცია დამკვეთებთან ან ზემდგომთან, შესაძლებელია სწავლის ამ

შედეგის გავლის დროს დანერგოთ "წერილობითი უკუკავშირის" პრაქტიკა. აუხსენით

სტუდენტებს, რომ ნებისმიერი დავალების

შესრულებისას შუალედური შედეგების ჩვენებისთვის

(ან ნებისმიერი პრობლემატური საკითხის გასარკვევად)

მათ შეუძლიათ, მოგმართონ წერილობით,

ელექტრონული ფოსტის მეშვეობით, დაურთონ წერილს

საჭირო ვიზუალური მასალა (მაგალითად პრობლემის ამსახველი სურათი მონიშნული

პრობლემატური ადგილით) და თქვენ შემდგომ წერილობით მისცემთ უკუკავშირს. ზემოთ

აღნიშნული აქტივობა შეაჩვევს სტუდენტებს საკუთარი აზრის წერილობით ფორმაში

გადმოცემას, პრობლემის მოსაგვარებლად საჭირო მოთხოვნის შექმნას. ასევე სტუდენტებს ეს

უნარი გამოადგებათ სამომავლოდ, როდესაც შეექმნებათ სირთულეები პროექტის

მსვლელობისას (ვინაიდან ინტერნეტ ფორუმებზე და თემატურ ჯგუფებში ინფორმაციის

მიმოცვლა სწორედ ასეთი "მოთხოვნების" სახით ხორციელდება).

"წერილობითი უკუკავშირის" პრაქტიკა სასურველია, შენარჩუნდეს მომდევნო მოდულების

მსვლელობისას. რაც უფრო ხშირად მიმართავენ სტუდენტები ამ პრაქტიკას, მით უფრო

დანერგეთ "წერილობითი

უკუკავშირის" პრაქტიკა

კრგად გაიაზრებენ მის მნიშვნელობას. თუმცა ამ პრაქტიკას შეიძლება ქონდეს უარყოფითი

შედეგიც: სტუდენტი შეიძლება მეტისმეტად შეეჩვიოს ყველა მცირე სირთულის დროსაც

"მზა პასუხების" მიღებას. ამიტომ როდესაც სტუდენტები კითხვებს მოგწერენ, შეეცადეთ, მზა

პასუხების მაგივრად აღნიშნული პრობლემის შესახებ ინფორმაციის მოძიების წყაროები

მიუთითოთ და მისცეთ საშუალება, თავად მოაგვარონ საკუთარი პრობლემა. ასევე

დროდადრო "უკუკავშირის" პრაქტიკა ჩაანაცვლეთ ინფორმაციის მოძიების

"მინისავარჯიშოებით", როდესაც ლექციის დროს სვამთ კითხვებს და სთხოვთ სტუდენტებს,

ამ კითხვებზე პასუხები თავად მოიძიონ და შემდეგ ლექციაზე (ან თუნდაც 20 წუთში)

გიპასუხონ. შესაძლებელია ასევე სტუდენტებისთვის დახურული დისკუსიების ჯგუფის

შექმნა სოციალურ ქსელში, სადაც მოხდება ლექციების დროს დაფარული საკითხების

განხილვა, ინფორმაციისა და რესურსების მიმოცვლა და ზოგადი კომუნიკაცია.

მოცემული სწავლის შედეგი მოიცავს შემდეგ თემატიკებს:

- Boolean ოპერაციები

- მრუდეებისგან შექმნილი პოლიგონური ობიექტები - სხვა ტიპის შედგენილი ობიექტები

Boolean შედგენილი ობიექტები

ალბათ მთავარი და უდაოდ ყველაზე ხშირად გამოყენებადი შედგენილი ობიექტი Boolean

ტიპის ობიექტია. ეს არის მარტივი ლოგიკური ოპერაციების (მიმატება, გამოკლება,

გამრავლება, გაყოფა) ჩატარების მეთოდი სამგანზომილებიან მოცულობით ობიექტებზე.

აღსანიშნავია, რომ Boolean ოპერაციების ჩატარება ასევე შესაძლებელია ორგანზომილებიან

ობიექტებზეც, თუმცა ამ შემთხვევაში საუბარი მხოლოდ სამგანზომილებიან ობიექტებზე

იქნება.

სწავლებისას შეეცადეთ, მაქსიმალურად გაამახვილოთ ყურადღება Boolean ობიექტების

შექმნისას ხშირად წარმოქმნილ პრობლემებსა და ხარვეზებზე. შექმენით კაზუსები,

პრობლემატური სცენები და აჩვენეთ ისინი სტუდენტებს. შემდეგ, დავალებების მიცემისას

შეეცადეთ, სტუდენტებსაც წარმოექმნათ მსგავსი პრობლემები და მათ თავად მოაგვარონ

ისინი. მხოლოდ ასე შეძლებს სტუდენტი, დაიმახსოვროს, როგორ გვარდება მსგავსი

პრობლემები.

ხშირად დაშვებული შეცდომები განხილულია მოცემულ ბმულზე სექციაში "Solutions When

Working with Booleans":

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-3DBEB7C2-43CC-4B78-9463-

5DD448FD921C

ნახატი9 Boolean ტიპის შედგენილი ობიექტები

სარეკომენდაციო პრაქტიკული დავალებები:

სტუდენტმა უნდა შექმნას სცენა, სადაც იქნება შექმნილი ყველა განხილული

შედგენილი ობიექტი (Boolean, Proboolean, loft, shapemerge, morph, connect, conform)

სტუდენტმა უნდა მოახდინოს შედგენილი ობიექტებიდან შემადგენლების (operand)

ამოღება, გადაადგილება ან მათი პარამეტრების ცვლილება.

სტუდენტმა უნდა ააგოს ობიექტი Boolean ოპერაციების გამოყენებით. მაგალითად:

კედელში ღიობის ამოჭრა, ორი ობიექტის გაერთიანება, გადაკვეთა და ა.შ.

სტუდეტნმა უნდა გამოიყენოს connect და loft შედგენილი ობიექტები. მაგალითად,

შექმნას ჩაის ჭიქა (spline+lathe) და მისი სახელური (spline path+spline section+loft) და

შეაერთოს ისინი Connect შედგენილი ობიექტის შექმნით.

სტუდენტმა უნდა შექმნას მარტივი გეოგრაფიული რელიეფი სპლაინების (წინასწარ

გამზადებული ან ადგილზე შექმნილი) და Terrain შედგენილი ობიექტის მეშვეობით.

სტუდენტმა უნდა შექმნას მარტივი Morph ობიექტი. აღნიშნული სვარჯიშო მხოლოდ

მორფინგის პრინციპების გასაგებადაა. ამ ეტაპზე რამე მნიშვნელოვანი ნამუშევრის

შექმნა მორფინგით რეკომენდირებული არაა.

დამატებითი რესურსები:

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-621B5FE1-8E42-4002-96E1-

65C0DD5EB43B

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-3DBEB7C2-43CC-4B78-9463-

5DD448FD921C

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-AE42BEFF-2E64-4E7A-B14E-

432795894A1F

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-50D6A2B6-D4D8-4BE7-A416-

CE80AFFEEA7F

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-DD179DF1-D38A-4AD9-A2C1-

5B68A6718E48

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-4CCA4890-83E8-41C6-9FFB-

0A3959194CCA

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-C8010500-B609-405F-A379-

5495966C3806

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-ED3D88E4-9C70-441E-B219-

63D91856256C

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-59201133-BFA1-48DA-9DBA-

CA6665C17A33

სწავლის შედეგი 5: საწყის მასალასთან (ნახაზი, ჩანახატი) მუშაობა

ზოგადი ინფორმაცია

საწყის მასალასთან მუშაობა ერთ-ერთი უმნიშვნელოვანესი ეტაპია სამგანზომილებიანი

გრაფიკის შექმნის პროცესში. ამ ეტაპზეა დამოკიდებული, რამდენად წორად და ადვილად

გაგძელდება შემდგომი ნაბიჯები. საწყისი მასალა საფუძველია როგორც კონკრეტული,

იზოლირებული ობიექტების მოდელირების, ასევე ხშირ შემთხვევაში სცენის კომპოზიციის

აგების, ანიმაციის შექმნისა და ვიზუალიზაციისაც კი.

მოცემული სწავლის შედეგის გავლა უნდა დაიწყოთ ზოგადად საწყისი მასალის

მნიშვნელობაზე საუბრით, მისი ტიპების ჩამოთვლითა და ბევრი ნიმუშის ჩვენებით. ასევე

მნიშვნელოვანია რეალური სიტუაციების აღწერა, როდესაც საწყისი მასალა განსაზღვრავს

პროდუქტის შექმნის მეთოდოლოგიას.

რეკომენდირებულია, სტუდენტებს მისცეთ კონკრეტული პრაქტიკული რჩევები საწყისი

მასალის მოპოვებასთან დაკავშირებით (როგორც დამკვეთისგან, ასევე დამოუკიდებლად).

შესაძლოა ასევე (ალბათ სასურველიც), ჩაატაროთ

როლური თამაშები, სადაც სტუდენტებს დაყოფთ

ჯგუფებად და ითამაშებთ დამკვეთის

როლს,რომელიც აძლევს დავალებას შემსრულებელს,

თუმცა საწყის მასალას აძლევს არასრულად (ასევე

დამკვეთის როლი შეიძლება ითამაშოს დარგიდან

მოწვეულმა პროფესიონალმა). ამ დროს

სტუდენტების მიზანია, მიიღონ (ან დამოუკიდებლად

მოიძიონ) პროექტის შესასრულებლად საჭირო

საკმარისი საწყისი მასალა. ამ სავარჯიშოს მიზანია,

სტუდენტებმა ისწავლონ შესასრულებელი სამუშაოს

წინასწარ გაანალიზების მიდგომები და მეთოდები და ასევე შეისწავლონ საჭირო საწყისი

მასალის მოძიების გზები.

მომდევნო პრაქტიკული სავარჯიშეობისთვის მოიმარაგეთ საწყისი მასალის სხვადასხვა

ტიპები, რათა დაურიგოთ სტუდენტებს. სასურველია, სტუდენტებს ამ სწავლის შედეგის

გავლისას დაურიგდეთ ის საწყისი მასალა, რომელზე დაყრდნობითაც ისინი შემდგომში

მოახდენენ სამგანზომილებიანი ობიექტების მოდელირებას (ეს შეიძლება მათივე შექმნილი

კონცეფციები/ჩანახატები იყოს).

შემდგომ სტუდენტებს ჩაუტარეთ თეორიული და პრაქტიკული მეცადინეობა სხვადასხვა

ტიპის ობიქტების იმპორტირების შესახებ. შეატანინეთ სტუდენტებს სხვადასხვა ფორმატისა

და ტიპის საწყისი მასალა სამგანზომილებიანი გრაფიკის რედაქტორში. აუხსენით

სამგანზომილებიანი გრაფიკის რედაქტორში მასალის ორგანიზების მნიშვნელობა და

აჩვენეთ ფენებთან მუშაობის მეთოდოლოგია. სასურველია, ამ ეტაპის შესახებ შექმნათ მოკლე

ვიდეორგოლი, სადაც ზემოთ აღნიშნულ მოქმედებებს თავად განახორციელებთ. გაუზიარეთ

რგოლი სტუდენტებს.

ჩაატარეთროლურითამაშ

ები,

სადაცსტუდენტებსდაყო

ფთჯგუფებადდაითამაშე

ბთდამკვეთისროლს

აქვე წინასწარ მოამზადეთ "ჰენდაუთები" სხვადასხვა ორგანზომილებიანი და

სამგანზომილებიანი ფაილების ტიპების თავისებურებების შესახებ. იგივე მასალა შეიძლება

იყოს გაკრული აუდიტორიის კედლებზე ხშირად გამოყენებად ცხელ ღილაკებთან ერთად.

ბოლოს აუხსენით სტუდენტებს, როგორ ხდება იმპორტირებული საწყისი მასალის

მომზადება მოდელირების პროცესისთვის. აჩვენეთ, როგორ უნდა განათავსონ შემოტანილი

გეგმები, ნახაზები, ჩანახატები სამგანზომილებიან სივრცეში, როგორ უნდა გაასწორონ

შემოტანილი მასალის მასშტაბი/პროპორციები და ა.შ. აქაც სასურველია, შექმნათ (ან

მოიძიოთ) მოკლე ვიდეორგოლი, სადაც ნაჩვენებია საწყისი მასალის მომზადების პროცესი

(მანქანის ნახაზების განთავსება, Autocad ნახაზების ზომებში გასწორება/განთავსება და სხვა).

მოცემული სწავლის შედეგი მოიცავს შემდეგ თემატიკებს:

- საწყისი მასალა

- საწყისი მასალის შემოტანა

- საწყისი მასალის მომზადება მოდელირებისთვის

- ობიექტების ფენები

- მარტივი ოპერაციები ფენებზე

- ხილვადობისა და აქტიურობის ოპერაციები ობიექტებზე

- ფაილის ტიპები

ნახატი10 საწყისი მასალის განთავსების ნიმუში

სარეკომენდაციო პრაქტიკული დავალებები:

სტუდენტმა უნდა გააანალიზოს არსებული საწყისი მასალა და მოიძიოს საჭიროების

შემთხვევაში დამატებითი მასალა

სტუდენტმა უნდა შემოიტანოს საწყისი მასალა სამგანზომილებიანი გრაფიკის

რედაქტორში და გაასწოროს მისი მასშტაბები. შემდეგ სტუდენტმა უნდა მოამზადოს

სცენა მოდელირების პროცესისთვის საწყისი მასალის გამოყენებით (მოაწყოს

ვირტუალური სტუდია ნახაზებისგან).

სტუდენტმა უნდა მოახდინოს სცენის რესურსების ორგანიზება (სახელები, ფენებზე

გადატანა და ა.შ.)

დამატებითი რესურსები:

https://www.youtube.com/watch?v=rMYEWOhIn_4

http://www.the-blueprints.com/tutorials/3dmax/

https://knowledge.autodesk.com/support/3ds-max/getting-

started/caas/CloudHelp/cloudhelp/2015/ENU/3DSMax-Tutorial/files/GUID-607F5AFB-DACF-42D7-

A506-019EC7223D01-htm.html

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-33CBE5B2-DFE9-49FF-9D4F-

AA7ABF62138E

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-DDC1934E-E61C-48D2-AADC-

2E6D147E4C6C

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-54EE903F-5CFC-45F5-A6F5-

62F5D7F4723B

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-58021080-E176-4713-80BE-

EF803172D721

მოდული: სამგანზომილებიანი მოდელირება

სწავლის შედეგი 1: მოდელირება მრუდეების გამოყენებით

ზოგადი ინფორმაცია

მოდიფიცირებადი მრუდეები (Editable Spline) და NURBS მრუდეები ძალიან გავრცელებული

და ხშირად გამოყენებადი ობიექტებია სამგანზომილებიან გრაფიკაში. მათი გამოყენებით

ძალიან მრავალფეროვანი შედეგების მიღწევაა შესაძლებელი. მრუდეებისგან შედგენილი

ობიექეტებისა და სხვადასხვა მოდიფიკატორების მეშვეობით სამგანზომილებიანი

ობიექტების მიღება აღწერილია მოდულში: "სამგანზომილებიანი რედაქტორის ინტერფეისი

და მოდელირების საფუძვლები". თუმცა, მრუდეებით შესაძლებელია ასევე ორგანული და

არაორგანული რთული გეომეტრიული მოდელების მოდელირბაც. სწორედ ამ პროცესის

აღწერა და სწავლებაა მოცემული სწავლის შედეგის მიზანი.

სწავლის შედეგის განხილვა დაიწყეთ ორგანზომილებიანი ობიექტების: მრუდეების

აღწერით. განიხილეთ მრუდეების (Editable Spline) ტოპოლოგიური ელემენტები და მათი

დანიშნულება. აჩვენეთ სტუდენტებს მრუდეების გამოყენების ნიმუშები. ასევე განიხილეთ

NURBS ტიპის მრუდეები. გააცანით სტუდენტებს ამ ობიექტების შემუშავებსი მოკლე

ისტორია (სად იყო გამოყენებული პირველად, ვინ შექმნა, რა დამახასიათებელი თვისებები

აქვს და ა.შ.).

შემდეგ აუხსენით სტუდენტებს, როგორ ხდება მრუდეების რედაქტირება და რა ძირითადი

პარამეტრები გააჩნია მრუდეებს. აუხსენით მაკონტროლებელი წერტილების ტიპები და მათი

თავისებურებები (CV, Vetrices).

ამის შემდეგ განიხილეთ სხვადასხვა მოდიფიკატორები, რომლის მეშვეობითაც ხდება

მანიპულაცია მრუდეებზე. აჩვენეთ სტუდენტებს ამ მოდიფიკატორების გამოყენების

ნიმუშები.

ბოლოს აუხსენით სტუდენტებს მრუდეებით სამგანზომილებიანი სიბრტყეების

მოდელირების მეტოდოლოგია, მოდიფიკატორი Surface. აჩვენეთ ამ მეთოდით აგებული

ობიექტების ნიმუშები, განიხილეთ მათთან ერთად კაზუსები და ხშირად დაშვებული

შეცდომები. აუხსენით სტუდენტებს Patch ობიექტების დანიშნულება და თავისებურებები.

ზემოთ აღნიშნული ნაბიჯების პარალელურად აკეთებინეთ სტუდენტებს პრაქტიკული

სავარჯიშოები. სავარჯიშოების სარეკომენდაციო ჩამონათვალი მოცემულია ქვემოთ

მოცემული სწავლის შედეგი თავის თავში მოიცავს შემდეგ თემატიკებს:

- ორგანზომილებიანი ობიექტები

- მრუდეები

- შედგენილი ობიექტები

- მოდიფიკატორები - მრუდეებით მოდელირება

ნახატი1 NURBS ზედაპირი

ნახატი2 Surface მოდიფიკატორითაგებულიობიექტი

მრუდეები:

Editable spline ტიპის ობიექტი და მისი ძირითადი მახასიათებლები. NURBS ტიპის მრუდეები

და მათი ძირითადი მახასიათებლები. მრუდეების ტიპების უპირატესობები და

თავისებურებები. მრუდეების რედაქტირების პანელი და მასზე მოთავსებული ხელსაწყოები.

Editable spline modify panel

მრუდეების რედაქტირება:

მრუდეების ქვეობიექტების ტიპები და მათი მართვა (Sub objects: Vertex, control point,

segments, splines). მაკონტროლებელი წერილების ტიპები და მათი მახასიათებლები: Bezier,

corner, smooth

მოდიფიკატორები და შედგენილი ობიექტები:

ორგანზომილებიან ობიექტებზე სამუშაო მოდიფიკატორები, შედგენილი ობიექტები და

მათი მახასიათებლები (Lathe, Extrude, Bevel, Cross section)

სარეკომენდაციო პრაქტიკული დავალებები:

სტუდენტმა უნდა შექმნას რედაქტირებადი მრუდე (ან მრუდეები), რომელიც შეიცავს

სხვადასხვა ტიპის მაკონტროლებელ წერტილებს (vertex: Besier, Corner, Besier-corner,

Smooth).

სტუდენტმა უნდა მოახდინოს რედაქტირებადი მრუდეების რედაქტირება დავალების

შესაბამისად. რედაქტირება მოიცავს წერტილებისთვის ტიპის შეცვლას,

გადაადგილებას, მრუდის სეგმენტების წაშლას, ჩამატებას, მოდიფიცირებას და ა.შ.

სტუდენტმა რედაქტირებად მრუდეებზე მოდიფიკატორების დადებით უნდა შექმნას

სამგანზომილებიანი ობიექტები საჭირო პარამეტრებით (მაგალითად ოთახის ჭერის

დეკორატიული "კარნიზი").

სტუდენტმა მრუდეებით მოდელირების მეთოდოლოგიის მეშვეობით უნდა ააგოს

რთული სამგანზომილებიანი მოდელი. მაგალითად, ეს შეიძლება, იყოს

სტილიზებული პერსონაჟი (მულტფილმის), ან მანქანა (ესეც სტილიზებული,

სიმარტივისთვის) ან ნებისმიერი სხვა ორგანული თუ არაორგანული ობიექტი.

სასურველია, ეს ობიექტი ეფუძნებოდეს სტუდენტის მიერვე შექმნილ კონცეფციას (ან

წინა მოდულის გავლის დროს მოპოვებულ საწყის მასალას).

დამატებითი რესურსები:

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-1456D1B2-7B31-4894-AC2C-

A2F60660C922

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-FD120DDE-E8BE-4DB9-A2CA-

62069059B4FF

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-60F20068-36AE-4CB8-9FE1-

EEE1516AEF86

სწავლის შედეგი 2: რთული ობიექტების მოდელირება - Subdivision-ის

გამოყენებით

ზოგადი ინფორმაცია

Subdivision მოდელირება სამგანზომილებიანი მოდელირების ყველაზე გავრცელებული

მეთოდოლოგიაა. მისი მეშვეობით შესაძლებელია როგორც ორგანული, ასევე მყარი

ზედაპირების, გარემოს ელემენტებისა და ნებისმიერი სხვა ტიპის ობიექტების აგება. სწავლის

ეს შედეგი სამგანზომილებიანი მოდელირების მოდულის ყველაზე მნიშვნელოვანი და

აუცილებელი ნაწილია. შესაბამისად, შეეცადეთ, მაქიმალურად კარგად მოემზადოთ ამ

სწავლის შედეგის განხორციელებისთვის. მოამზადეთ ვიდეომასალა, თვალსაჩინოებები და

კაზუსები.

Subdivision ტერმინი თავად ხსნის მოდელირების მეთოდოლოგიის თანმიმდევრობას. ეს

მეტოდოლოგია გულისხმობს მოდელის დაბალპოლიგონალური ვერსიის მაქიმალურად

ზუსტად აგებას და შემდეგ ეტაპობრივად მის "ქვედაყოფას", ანუ დეტალიზაციის

ეტაპობრივად გაზრდას და ამავდროულად გეომეტრიის რედაქტირებას. მოდელირების ამ

მეტოდს გააჩნია თავისი პრინციპები და საუკეთესო პრაქტიკები. მოძებნეთ ხშირად

დაშვებული შეცდომები, საუკეთესო პრაქტიკების აღწერილობები და გააცანით ისინი

სტუდენტებს.

ასევე, კარგი იქნება, ვიზუალური თვალსაჩინოებების გამოყენებით სტუდენტებისთვის

Subdivision მოდელირებისთვის ხელსაყრელი ტოპოლოგიური სტრუქტურის ახსნა.

მაგალითად, აიღებთ კერამიკისგან ან პლასტიკისგან დამზადებულ რთული გეომეტრიის

მქონე ნივთს (ლარნაკი, ვაზა და ა.შ.) და ზედ მარკერით დაახატავთ პოლიგონალურ ბადეს,

რომლითაც ააგებდით ამ ობიექტს სამგანზომილებიანი მოდელირების დროს (ეს ნივთი ასევე

შეიძლება იყოს დეკორატიული თიხისგან გამოძერწილი ან სამგანზომილებიან პრინტერზე

ამობეჭდილი რთული გეომეტრიული ფორმა). შემდეგ ასევე შესაძლებელია სხვა მსგავსი

ნივთების დარიგება სტუდენტებისთვის და იგივე ამოცანის შესრულების დავალება

მათთვისაც. ეს სავარჯიშო კარგია როგორც მოდელირების პრინციპების გასააზრებლად,

ასევე მოდელირების დაგეგმვის მნიშვნელობის გასაცნობიერებლად.

ასევე აღწერეთ Edit mesh და Edit poly მოდიფიკატორები (ასევე Mesh Select, Poly Select). აქვე

კიდევ ერთხელ გაუსვით ხაზი პროცედურული მიდგომის მნიშვნელობას. ასწავლეთ

სტუდენტებს, როგორ შეიძლება მოდელირების დროს ამ მიდგომის გამოყენება:

დაბალპოლიგონალურ მოდელზე მოდიფიკატორების დადებით ეტაპობრივად მისი დახვეწა

ისე, რომ შეიძლება ნებისმიერ მომენტში პირველადი მოდელის რედაქტირება მასზე

დადებული მოდიფიკატორების გათიშვით. Editable Poly>Turbosmooth>Edit Poly

modifier>Turbosmooth და ასე შემდეგ. ასევე შესაძლებელია პროცედურული მიდგომის სხვა

ნიმუშების მოძიება/მოფიქრება. ასევე გაამახვილეთ ყურადღება Graphite Modeling tools

ხელსაწყოებზე და მათი გამოყენების მეთოდოლოგიაზე.

შემდეგ ამ სწავლის შედეგის ფარგლებში განსახილველია დაჩრდილვის ჯგუფებსა და

საიდენტიფიკაციო არხების გამოყენების მეთოდოლოგია. აუხსენით სტუდენტებს ამ არხების

დანიშნულება და მათი მონიშნვის, გამოყოფის მეთოდები. გააკეთებინეთ შესაბამისი

სავარჯიშოები.

წინამდებარე სწავლის შედეგის უმთავრესი მიზანი მაინც არის სტუდენტის მიერ Subdivision

მეთოდოლოგიით რთული ობიექტის მოდელირება. შესაბამისად, ლექციების

გადანაწილებისას ისე დაგეგმეთ პროცესი, რომ შეამზადოთ სტუდენტები საკუთარი რთული

მოდელის შექნისთვის. თავდაპირველად რამდენიმე შედარებით მარტივი სავარჯიშო

მიეცით: კონკრეტული ელემენტების მოდელირება,

რთული მოდელის ნაწილის, სექციის და ა.შ. შემდეგ კი

დაავალეთ სტუდენტს, წინასწარ გამზადებული საწყისი

მასალის ნიადაგზე (სასურველია, საწყისი მასალაც

სტუდენტის მიერ შექმნილი ან წინა მოდულების დროს

მოპოვებული მასალა იყოს) ააგოს რთული

სამგანზომილებიანი ობიექტი (მაგალითად ავტომანქანა,

მოტოციკლი, პერსონაჟი და სხვა). წინამდებარე სწავლის

შედეგი საკმაოდ ვრცელია (საათების გადანაწილების

მხრივ), შესაბამისად დავალების შესრულება შეიძლება

რამდენიმე კვირაც კი გაგრძელდეს, ამიტომ ამ

დავალების შესრულების განმავლობაში აუცილებლად

დანიშნეთ "უკუკავშირის" სესიები, როდესაც სტუდენტებს შეეძლებათ თქვენთვის

შუალედური პროდუქტის ჩვენება და პრობლემებისა და სირთულეების განხილვა.

ასევე სასურველია, უკუკავშირის სესიების დროს მისცეთ საშუალება სტუდენტებს,

ერთმანეთს მისცენ რჩევები, გააკრიტიკონ ერთმანეთის

ნამუშევრები და მიეხმარონ ერთმანეთს პრობლემების

მოგვარებაში. ამგვარად სტუდენტები შეეჩვევიან

კონსტრუქციული კრიტიკის ჯანსაღად მიღებას და ასევე

გაცემას, რაც დარგშ მუშაობისას ძალიან გამოადგებათ.

ექსპერიმენტის სახით ასევე შესაძლებელია

სტუდენტების დაყოფა ჯგუფებად და მათთვის საერთო

დავალებების მიცემა. მაგალითად: 2 ადამიანისგან

შემდგარ ჯგუფს შეგიძლიათ, მისცეთ ავტომანქანის

მოდელირების დავალება, სადაც ერთი სტუდენტი განახორციელებს ექსტერიერის

მოდელირებას, ხოლო მეორე კი - ინტერიერისას. ამგვარად, სტუდენტები შეეჩვევიან

გუნდურ მუშაობას, როლების გადანაწილებასა და სამუშაო ფაილების მიმოცვლას.

ამავდროულად, მათი შეფასება მაინც ადვილად შესაძებელი იქნება, ვინაიდან ექსტერიერისა

და ინტერიერის მოდელების იზოლირებაა შესაძლებელი და ცალ-ცალკე შეფასება. ამ დროს

დასაფიქრებელი არის ის, რომ ჯგუფური დავალების კომპონენტები იყოს თანაზომადი და

შესაძლებელიასტუდენტე

ბისდაყოფაჯგუფებადდამ

ათთვისსაერთოდავალებე

ბისმიცემა

დაავალეთ სტუდენტებს

ერთმანეთის

ნამუშევრების

გაკრიტიკება და რჩევების

მიცემა

რომელიმე სტუდენტის დავალება არ აღმოჩნდეს მეორე სტუდენტის დავალებაზე ბევრად

რთული ან მარტივი.

მოდელირების დავალების შესრულებისას პერიოდულად დააკვირდით სტუდენტის

მუშაობის პროცესს, რათა დაადასტუროთ მოდულის შესაბამისი კრიტერიუმები.

მოცემული სწავლის შედეგი თავის თავში მოიცავს შემდეგ თემატიკებს:

- პოლიგონალური ობიექტები

- Editable Mesh

- Editable Poly

- Subdivision მოდელირების მეთოდოლოგია

- პოლიგონალური ობიექტების ტოპოლოგია

- პოლიგონალური მოდელირების რჩევები

- დაჩრდილვის ჯგუფები

- მატერიალის საიდენტიფიკაციო არხები

ძირითადი ინსტრუმენტები: Editable Poly, Editable Mesh ტიპის ობიექტების რედაქტირების პანელი და

მისი ძირითადი ელემენტები და ხელსაწყოები

ლოგიკური თანმიმდევრობა: მოდიფიკატორთა თანმიმდევრობის პანელი (Modifier Stack), მისი

ძირითადი ოპერაციები (Collapse to, collapse all, rearange), პოლიგონალური მოდელირების

სპეციფიური მოდიფიკატორები: Mesh select, vol. select, edit mesh, edit poly

ტოპოლოგიური სტრუქტურა: პოლიგონალური ობიექტის ტოპოლოგიის ერთეულები: Vertex, Edge,

Border, Polygon, Element. მათი მონიშვნის მეთოდები და ძირითადი ოპერაციები (Tesselate, connect,

bridge, collapse, weld)

მოდელირება: პოლიგონალური ობიექტების მოდელირების მეთოდოლოგია, საუკეთესო პრაქტიკები

დაჩრდილვის ჯგუფები: Smoothing groups

საიდენტიფიკაციო არხები: Material ID Channels

ნახატი3Subdivision მოდელირების მეთოდოლოგია

ნახატი4 ავტომობილის მოდელირება Subdivision მეთოდოლოგიით

სარეკომენდაციო პრაქტიკული დავალებები:

სტუდენტმა უნდა მოახდინოს მარტივი გეომეტრიული ფორმების მოდელირება

პოლიგონალური მოდელირების მეთოდოლოგიით. დავალების შესრულებისას

დააკვირდით პროცესს და დაადასტურეთ, რომ სტუდენტი სწორად იყენებს

მოდელირების ინსტრუმენტებს (როგორც მონიშნვის, ასევე მოდელირების

ინსტრუმენტებს).

სტუდენტმა უნდა მოახდინოს გეომეტრიული ფორმის მოდელირება პოლიგონალური

მოდელირების მეთოდოლოგიით, პროცედურული მიდგომის გათვალისწინებით

(Edit poly, mesh select, edit mesh მოდიფიკატორების კომბინირებით).

სტუდენტმა საწყის მასალაზე დაყრდნობით (მისივე შექმნილი ან მოპოვებული) უნდა

მოახდინოს დეკორატიული ელემენტის მოდელირება პოლიგონალური

მოდელირების (Subdivision) მეთოდოლოგიით. ეს ელემენტი შეიძლება იყოს

მაგალითად არქიტექტურული ჩუქურთმა, დეკორატიული ელემენტები

(ექსტერიერის ან ინტერიერის) ანტიკური ხმალი ჩუქურთმებით და ა.შ.

დასრულებული მოდელი არავითარ შემთხვევაში არ უნდა იყოს განულებული

(Collapsed), რათა ნათლად გამოჩნდეს მისი საბაზისო პოლიგონალური ბადე (base

mesh) და მასზე ჩატარებული მოქმედებები (დარბილება). ობიექტი ასევე უნდა იყოს

დაყოფილი საიდენტიფიკაციო არხებად და დარბილების ჯგუფებად.

სტუდენტმა საწყის მასალაზე დაყრდნობით (მისივე შექმნილი ან მოპოვებული) უნდა

მოახდინოს მყარი ზედაპირის მქონე რთული ობიექტის მოდელირება

პოლიგონალური მოდელირების (Subdivision) მეთოდოლოგიით. ეს ობიექტი

შეიძლება იყოს მაგალითად ავტომობილი, მოტოციკლი, იარაღი, საფრენი ხომალდი

და ა.შ. დასრულებული მოდელი არავითარ შემთხვევაში არ უნდა იყოს განულებული

(Collapsed), რათა ნათლად გამოჩნდეს მისი საბაზისო პოლიგონალური ბადე (base

mesh) და მასზე ჩატარებული მოქმედებები (დარბილება). ობიექტი ასევე უნდა იყოს

დაყოფილი საიდენტიფიკაციო არხებად და დარბილების ჯგუფებად.

სტუდენტმა საწყის მასალაზე დაყრდნობით (მისივე შექმნილი ან მოპოვებული) უნდა

მოახდინოს ორგანული ობიექტის მოდელირება პოლიგონალური მოდელირების

(Subdivision) მეთოდოლოგიით. ეს ობიექტი შეიძლება იყოს მაგალითად ადამიანის,

უცხოპლანეტელის პერსონაჟი, ცხოველი, სტილიზებული პერსონაჟი და ა.შ.

დასრულებული მოდელი არავითარ შემთხვევაში არ უნდა იყოს განულებული

(Collapsed), რათა ნათლად გამოჩნდეს მისი საბაზისო პოლიგონალური ბადე (base

mesh) და მასზე ჩატარებული მოქმედებები (დარბილება).ობიექტი ასევე უნდა იყოს

დაყოფილი საიდენტიფიკაციო არხებად და დარბილების ჯგუფებად.

დამატებითი რესურსები:

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-BD69A874-6D33-44D0-BA51-

5A480D7ED8EB

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-0F0E1E2D-7F99-4EF5-B37C-

7F486379CFD0

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-D05DF785-F905-453E-BF64-

DB4D59A9F200

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-1D637181-862A-49C9-B6BE-

4E7982549C57

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-CB7FD47E-D809-429C-98D3-

20CB56B72EBF

სწავლის შედეგი 3: ობიექტზე ტექსტურის კოორდინატების მინიჭება (Mapping)

ზოგადი ინფორმაცია

სამგანზომილებიან ობიექტზე ტექსტურის კოორდინატების მინიჭება მატერიალებთან

მუშაობის უმთავრესი ნაწილია. თვითონ პროცესი შეიძლება არ გულისხმობდეს

მატერიალების შექმნას და მათ რედაქტირებას, მაგრამ ის მჭირდროდაა დაკავშირებული

მატერიალების შექმნის პროცესთან.

პირველ რიგში, ლექციების ჩატარებისას კარგად აუხსენით სტუდენტებს, რა არის UVW

კოორდინატთა სივრცე, როგორ ხდება მისი გამოყენება და რას ნიშნავს Mapping. ამ დროს

სასურველია, გამოიყენოთ თვალსაჩინოებები ან საპრეზენტაციო ვიდეორგოლები.

თვალსაჩინოდ აჩვენეთ სტუდენტებს არასწორი Mapping-ის ნიმუშები, ხარვეზები და

ესაუბრეთ მათ ხშირად დაშვებულ შეცდომებზე.

წინამდებარე სწავლის შედეგის მთავარი მიზანი სტუდენტებისთვის Mapping-ის საბაზისო

ცოდნისა და უნარების გადაცემაა. მათ უნდა შეძლონ ტექსტურის კოორდინატების

შაბლონების გამოყენება საკუთარ მოდელებზე. გაამახვილეთ ყურადღება UVW Mapping

მოდიფიკატორზე და მის პარამეტრებზე. აჩვენეთ ყველა შესაძლო კომბინაცია.

თვალსაჩინოებისთვის გამოიყენეთ Checker ტექსტურა, როგორც ინდუსტრიაში

მეპინგისთვის სტანდარტად მიღებული ინსტრუმენტი. ასევე აჩვენეთ სხვა მსგავსი

ტექსტურები, რომლებსაც ინდუსტრიაში მეპინგისთვის იყენებენ.

პრაქტიკული დავალებების შესრულებისას სასურველია, სტუდენტებმა მოახდინონ

საკუთარი სამგანზომილებიანი მოდელების მომზადება ტექსტურირებისთვის.

ასევე სწავლის შედეგის მნიშვნელოვანი ნაწილი ტექსტურირების კოორდინატების

რედაქტირების საშუალებებია. გაამახვილეთ ყურადღება სპეციალურ ინსტრუმენტებზე:UVW

Xform, map scaler და მათ პარამეტრებზე. აჩვენეთ სტუდენტებს ამ მოდიფიკატორების გამოყენების

მეთოდები სხვადასხვა სიტუაციებში.

შემდეგ აჩვენეთ სტუდენტებს, როგორ ხდება ობიექტზე მატერიალის მინიჭება. აჩვენეთ მათ, როგორ

ხდება ობიექტის სხვადასხვა ელემენტისთვის (საიდენტიფიკაციო არხები) სხვადასხვა მატერიალების

მინიჭება.

ნახატი5 სამგანზომილებიანი ობიექტის Mapping-ისთვის ხშირად გამოყენებადი ტექსტურის ნიმუში

მოცემული სწავლის შედეგი თავის თავში მოიცავს შემდეგ თემატიკებს:

- მატერიალების რედაქტორი

- მარტივი მატერიალები

- დაჩრდილვის დიფუზური არხი (Diffuse Channel)

- ტექსტურირების კოორდინატები (UVW)

- მოდიფიკატორები

- მატერიალის საიდენტიფიკაციო არხები

სარეკომენდაციო პრაქტიკული დავალებები:

სტუდენტმა სამგანზომილებიან მოდელებზე უნდა გამოიყენოს UVW Mapping

მოდიფიკატორი საჭირო პარამეტრებით. სხვადასხვა მოდელზე სხვადასხვა შაბლონი

უნდა გამოიყენოს.

სტუდენტმა უნდა მოახდინოს ობიექტზე მინიჭებული კოორდინატების რედაქტირება

სპეციალური მოდიფიკატორების მეშვეობით. ამავდროულად მან არ უნდა გაანულოს

ობიექტის გეომეტრია (Collapse), რათა შესაძლებელი იყოს სავარჯიშოს შედეგის

შემოწმება.

სტუდენტმა სამგანზომილებიან ობიექტს უნდა მიანიჭოს მარტივი მატერიალი

სტუდენტმა სამგანზომილებიანი მოდელის ელემენტებს (სტუდენტის მიერვე

დამოდელებული ობიექტის) უნდა მიანიჭოს სხვადასხვა მატერიალები და

გაუსწოროს ამ ელემენტებს ტექსტურირების კოორდინატები შაბლონების მეშვეობით.

დამატებითი რესურსები:

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-1C6B9174-8AEC-46AB-B756-

61916D2FBA32

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-78327298-4741-470C-848D-

4C3618B18FCA

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-1DF6E0C0-5A36-4B74-AB04-

124AC6083C4F

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-7A62283D-9800-40AC-A6E1-

DC871E394A26

სწავლის შედეგი 4: სამგანზომილებიანი მოდელის ექსპორტირება

ზოგადი ინფორმაცია

სამუშაო ფაილების მიმოცვლა სამგანზომილებიანი გრაფიკის გენერალისტის პროფესიის

განუყრელი ნაწილია. გენერალისტს ხშირად უწევს გუნდში მუშაობა და სხვადასხვა ეტაპზე

საკუთარი სამუშაო ფაილების გადაცემა ჯგუფის სხვა წევრებისთვის. ამ დროს უკიდურესად

მნიშვნელოვანია, ფაილების გადაცემის პროცესში არ შეიქმნას პრობლემები და არ დაიკარგოს

ძვირფასი ინფორმაცია. საჭიროა ექსპორტირების პარამეტრებისა და ფაილების ფორმატების

შესახებ სიღრმისეული ცოდნის ფლობა.

გენერალისტს ასევე ხშირად უწევს გუნდის სხვა წევრებისგან ან დამკვეთისგან მიღებული

სხვადასხვა ტიპის/ფორმატის ფაილების იმპორტირება საკუთარ სცენაში და მათი

დამუშავება. ამ დროსაც მნიშვნელოვანია პროცესის სწორად წარმართვა სამომავლოდ

პრობლემების თავიდან ასაცილებლად.

ლექციების დროს გამოიყენეთ ფაილების ფორმატების თვისებების აღმწერი "ჰენდაუთები"

და პლაკატები კედლებზე. მოიძიეთ ინფორმაცია ხშირად წარმოშობილი პრობლემების

შესახებ და შექმენით "სამახსოვრო", სადაც აღწერილია ეს პრობლემები.

შემდეგ შეანახინეთ სტუდენტებს საკუთარი საპროექტო ფაილები სხვადასხვა ფორმატებში

მომდევნო დამუშავებისთვის. ასევე აუხსენით სტუდენტებს ფაილების ეტაპობრივი შენახვის

(incremental save) მნიშვნელობა და ხაზი გაუსვით სამგანზომილებიანი პროდუქციის შექნის

ყველა ეტაპზე სამუშაო ფაილების ვერსიების შექმნას. აუხსენით მათ ვერსიებისთვის

სახელების დარქმევის ინდუსტრიაში არსებული სტანდარტები/საუკეთესო პრაქტიკა და ა.შ.

მაგალითად, სამუშაო ფაილების ვერსიების მაგალითებია:

Project Name_Modeling_01.max

Projectname_Texturing_done_05.max

Date_Project_Stage_Artistname_version07.max

შეიძლება, თავიდან რთულად გამოიყურებოდეს ასეთი სახელწოდებები, მაგრამ მუშაობის

დროს ძალიან მოსახერხებელია, რადგანაც ძალიან ადვილი ხდება ნებისმიერ ეტაპზე

ნებისმიერი ნაბიჯის ამსახველი სამუშაო ფაილის მოძებნა. ეს განსაკუთრებით

მნიშვნელოვანია, როდესაც მუშაობა მიმდინარეობს ჯგუფში ან დისტანციურად, როდესაც

ერთი გენერალისტის ფაილს მეორე სპეციალისტი ეძებს.

მოცემული სწავლის შედეგი თავის თავში მოიცავს შემდეგ თემატიკებს:

- სამგანზომილებიანი ობიექტების მიმოცვლის ძირითადი ფორმატები

- სამგანზომილებიანი მოდელის ექსპორტირება

- სამგანზომილებიანი მოდელის იმპორტირება

სარეკომენდაციო პრაქტიკული დავალებები:

სტუდენტებმა უნდა მოახდინონ საკუთარი სამუშაო ფაილების ექსპორტირება

სხვადასხვა ხშირად გამოყენებად ფორმატებში საჭირო პარამეტრებით.

სტუდენტებმა უნდა მოახდინონ სხვა სტუდენტების მიერ ექსპორტირებული

ფაილების იმპორტირება საკუთარ სცენაში საჭირო პარამეტრებით. შემოტანილ

მოდელში ხარვეზების არსებობის შემთხვევაში უნდა გაირკვეს, ხარვეზი

ექსპორტირებისას წარმოიშვა თუ იმპორტირებისას და შესაბამისად პასუხისმგებელ

სტუდენტს უნდა მიეცეს რეკომენდაციები.

დამატებითი რესურსები:

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-EB0F5BB7-2E59-4EF6-8B16-

F59CC56A4747

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-876CC7E3-A666-46D4-8452-

BD0D36C2FB6B

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-20811324-9B83-4BF8-BF3F-

D9B8FFC0B3CF

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-2CE4E81F-536F-4366-AC09-

C69CDD6D0D2A

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-A2D4896B-445A-42F1-9873-

2ACB5A4052A6

მოდული: სტანდარტული მატერიალები და ტექსტურირება

სწავლის შედეგი 1: ობიექტისთვის სტანდარტული მატერიალების მინიჭება

ზოგადი ინფორმაცია

მატერიალებთან მუშაობა სამგანზომილებიანი გრაფიკის გენერალისტისთვის ძალიან

მნიშვნელოვანი საკითხია. 3DsMax-ში მატერიალების ორი რედაქტორია: Slate და Compact.

ნახატი6 მატერიალების რედაქტორი Slate

ნახატი7მატერიალების რედაქტორი Compact

წინამდებარე სწავლის შედეგის მთავარი მიზანია, სტუდენტებმა ორივე ტიპის

მატერიალების რედაქტორის ინტერფეისის მოხმარება ისწავლონ, შეძლონ სტანდარტული

მატერიალების შექმნა წინასწარ გამზადებული ტექსტურების გამოყენებით, გამოიყენონ

პროცედურული რუკები და მიუთითონ მატერიალი ობიექტს (ან მიიღონ მზა მატერიალი

ობიექტიდან).

შესაბამისად, სწავლება დაიწყეთ Compact მატერიალების რედაქტორის ინტერფეისით.

აუხსენით სტუდენტებს მისი უპირატესობები და ძირითადი ელემენტების დანიშნულება.

შემდეგ ასწავლეთ ამ რედაქტორში მატერიალების შექმნისა და მათზე მარტივი ოპერაციების

ჩატარება (კოპირება, წაშლა). შემდეგ იგივე გაიმეორეთ Slate მატერიალების რედაქტორზე.

ამის შემდეგ, აუხსენით სტუდენტებს სტანდარტული მატერიალის დანიშნულება და მისი

ძირითადი პარამეტრების მნიშვნელობა. შეაქმნევინეთ სტუდენტებს მატერიალები საჭირო

პარამეტრებით.

შემდეგ ასწავლეთ რუკებთან მუშაობა: აუხსენით რუკების დანიშნულება, პროცედურული

რუკების ტიპები და მათი თავისებურებები. შეაქმნევინეთ სტუდენტებს მატერიალი

პროცედურული რუკების გამოყენებით. შემდეგ ასწავლეთ მზა ტექსტურების მატერიალში

გამოყენების მეთოდები და საუკეთესო პრაქტიკები განიხილეთ მათთან ერთად.

ბოლოს მიეცით სტუდენტებს დავალება, რომ შექმნან საკუთარი მატერიალები წინასწარ

გამზადებული ტექსტურების, პროცედურული რუკების გამოყენებით და მიანიჭონ საკუთარ

სამგანზომილებიან ობიექტებს.

თვალსაჩინოებისთვის შეგიძლიათ, გამოიყენოთ "ჰენდაუთები" და სამახსოვროები

მატერიალების ძირითადი პარამეტრებისა და პროცედურული რუკების შესახებ.

მოცემული სწავლის შედეგი თავის თავში მოიცავს შემდეგ თემატიკებს:

- მატერიალების რედაქტორები და მათი ინტერფეისის ფუნქციები

- სტანდარტული მატერიალები და მათი ძირითადი პარამეტრები

- ტექსტურები და მათი დანიშნულება - პროცედურული რუკები და მათი პარამეტრები მატერიალების რედაქტორი: მატერიალების რედაქტორის ტიპები, მათი ინტერფეისის ელემენტები

და პარამეტრები

მატერიალის პარამეტრები: ძირითადი პარამეტრების განყოფილება: Basic parameters, Shading rollout,

diffuse, specular map slots

მზა ტექსტურები: დიფუზური ტექსტურები, სპეკულარული რუკები (სიპრიალის რუკები),

გამჭვირვალობის რუკები, ნათების რუკები (Self illumination)

მატერიალის მინიჭება: Apply material ღილაკი. ასევე მატერიალის მინიჭების სხვა მეთოდები (თაგვით

მატერიალის "გადათრევა", გამოსახულების პროგრამაში "შემოთრევით" მატერიალის შექმნა)

მატერიალის მიღება: პიპეტის ხელსაწყო Eye Dropper tool

პროცედურული რუკები: ძირითადი პროცედურული და ფრაქტალური რუკები: Checker, noise, smoke,

speckle მათი ძირითადი მახასიათებლები

სარეკომენდაციო პრაქტიკული დავალებები:

სტუდენტმა მატერიალების რედაქტორში უნდა შექმნას სტანდარტული მატერიალი

საჭირო პარამეტრებითა და სახელწოდებით.

სტუდენტმა უნდა მოახდინოს მატერიალის გამრავლება (ასლისა და

კონტროლირებადი ასლის, instance-ს შექმნით)

სტუდენტმა უნდა მიიღოს მატერიალი ობიექტისგან

სტუდენტმა უნდა შექმნას რამდენიმე მატერიალი სხვადასხვა ტიპის პრცედურული

რუკების გამოყენებით.

სტუდენტმა უნდა შექმნას რამდენიმე მატერიალი წინასწარ გამზადებული

ტექსტურების მეშვეობით.

სტუდენტმა უნდა მიუთითოს შექმნილი მატერიალები სცენის ობიექტებს და მათ

ელემენტებს.

დამატებითი რესურსები:

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-0988C119-B9A5-474E-9AAB-

E0DE5D79B9F0

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-78705B35-7DAF-408F-BB6F-

7E69D3A384F2

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-B6CA2B16-8522-4440-9711-

E1664F224D04

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-7B51EF9F-E660-4C10-886C-

6F6ADE9E8F56

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-458A95EC-ECEF-419D-939E-

58798F4FBC5F

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-7A8039CF-1707-4E8C-B5AD-

7C08AA472AEF

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-9616E739-D600-46CF-BBD6-

E046DB11235E

სწავლის შედეგი 2: ობიექტის ტექსტურირებისთვის საჭირო განშლის გაკეთება

ზოგადი ინფორმაცია

სამგანზომილებიანი ობიექტის ზედაპირის განშლის შექმნა ტექსტურირების განუყრელი

ნაწილი და სამგანზომილებიანი გრაფიკის წარმოების ერთ–ერთი უმნიშვნელოვანესი ეტაპია.

ხარისხიანი ტექსტურის გარეშე წარმოუდგენელია რეალისტური (ან თუნდაც

სტილიზებული) ხარისხიანი სამგანზომილებიანი მოდელის მიღება. ხარისხიანი ტექსტურის

მისაღებად კი უმეტეს შემთხვევებში ობიექტის ზედაპირზე

კეთდება განშლა.

განშლის გაკეთება განსაკუთრებით მნიშვნელოვანია

ვიდეოთამაშების სფეროში, სადაც ნებისმიერი მატერიალი

და ტექსტურა ობიექტზე განშლის გაკეთების შემდეგ

გამოიყენება. ყველაზე ხშირად განშლას სამგანზომილებიან

პერსონაჟებს უკეთებენ.

დაიწყეთ თეორიული მეცანიდეობა თვალსაჩინოებების

ჩვენებით. აჩვენეთ სტუდენტებს განშლის გამოყენების

გზები, მისი შექმნის მეთდოლოგია (სასურველია, მოკლე

ვიდეორგოლით) და ხშირად წარმოქმნილი პრობლემები.

პირველი, ყველაზე მარტივი სავარჯიშო და მაგალითი

საავტომობილო გზის ტექსტურირებაა. ამ მაგალითზე

აუხსენით სტუდენტებს, როგორ უნდა მოახდინონ

ობიექტის ტექსტურირება მრუდის გასწვრივ. შესაძლებელია მოკლე ვიდეოგაკვეთილის

ჩაწერაც ამ თემაზე.

თვალსაჩინოებისთვის შეგიძლიათ გამოიყენოთ პერსონაჟის მაკეტი, რომელზეც აჩვენებთ

სტუდენტებს, სად შეიძლება და სად არ ღირს ტექსტურის „ნაკერების“ გაკეთება. შემდეგ

დაურიგეთ სტუდენტებს სხვა გეომეტრიის მქონე მაკეტები და დაავალეთ მარკერით

ნაკერების აღნიშნვა.

მოცემული სწავლის შედეგი თავის თავში მოიცავს შემდეგ თემატიკებს:

- განშლის მოდიფიკატორი და მისი პარამეტრები

- განშლის რედაქტირების ფანჯარა და მისი ძირითადი ხელსაწყოები

- ობიექტის განშლის შექმნის მეთოდოლოგია

Unwrap UVW მოდიფიკატორი:

ეს მოდიფიკატორი ბოიექტის ზედაპირის განშლის გაკეთების მთავარი ინსტრუმენტია.

მასშია მოთავსებული ყველა ის ხელსაწყო, რაც განშლის გაკეთებას სჭირდება.

მოდიფიკატორს არასტანდარტული ინტერფეისი აქვს: სტანდარტული,

გამოიყენეთ პერსონაჟის

მაკეტი, რომელზეც

მარკერით აჩვენებთ

სტუდენტებს, სად

შეიძლება და სად არ

ღირს ტექსტურის

„ნაკერების“ გაკეთება.

მოდიფიკატორებისთვის დამახასიათებელი ინტერფეისიდან მომხმარებელი გადადისს

რედაქტირების ფანჯარაში, სადაც ხდება განშლის ბადის რედაქტირება.

ნახ. 8 ობიექტის ზედაპირის განშლის მოდიფიკატორის ინტერფეისი

სარეკომენდაციო პრაქტიკული დავალებები:

სტუდენტმა სამგანზომილებიან ობიექტს (ან მის ელემენტს) სწორად უნდა დაადოს

განშლის მოდიფიკატორი.

სტუდენტმა უნდა მოახდინოს განშლის რედაქტირება ისე, რომ ობიექტის ზედაპირზე

ტექსტურირების კოორდინატების „გადაწელვა“ და „ნაკერები“ აღარ იყოს. (მოწმდება

Checker ტიპის ტექსტურით). ამავდროულად მნიშვნელოვანია პროცესზე დაკვირვება,

რათა დადასტურდეს, რომ სტუდენტი სწორად იყენებს განშლის მოდიფიცირების

ინტერფეისის ხელსაწყოებს.

სტუდენტმა უნდა მიუთითოს ობიექტზე ტექსტურირების კოორდინატები მრუდის

მიხედვით. მაგალითად, ააგებინეთ სტუდენტს მოხვეული საავტომობილო გზა და

დაატექსტურირებინეთ ისე, რომ გზის ნახატი მიყვებოდეს გეომეტრიას.

სტუდენტმა უნდა შეინახოს დასრულებული განშლის გამოსახულება (UV Snapshot)

საჭირო ფორმატში.

სტუდენტმა უნდა შეინახოს ობიექტის განშლის პარამეტრები სპეციალურ განშლის

ფაილში.

სტუდენტმა უნდა წაშალოს განშლა ობიექტზე და შემდეგ ხელახლა მიუთითოს

შენახული განშლის ფაილის მეშვეობით.

დამატებითი რესურსები:

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-EA10E59F-DE7F-497E-B399-

6CF213A02C8D

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-DEA16EB0-71ED-4ABE-87E8-

23B82EA30E3C

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-801CE1ED-20EA-414C-A370-

776E12D31176

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-1F284219-C6BB-4505-A2F4-

BE3B7AA7D047

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-26F0417C-573D-4ED4-954E-

E79CE0A96D3D

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-997A9CFA-427B-4E1B-AF6A-

379341467601

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-A7CC32F5-40BE-4DE5-A364-

05E7986D4BA5

სწავლის შედეგი 3: პროექტის მენეჯმენტის მართვა

ზოგადი ინფორმაცია

სამგანზომილებიანი გრაფიკის გენერალისტისთვის ერთ–ერთი ყველაზე მნიშვნელოვანი

თვისება ორგანიზებულობაა, ვინაიდან ის პირდაპირ დაკავშირებულია ეფექტიანობასთან.

სამუშაო პროცესში კი ზემოთ აღნიშნული მიიღწევა ყოველ პროექტში სპეციალური

პროცედურების დაცვით და პროექტის მენეჯმენტის უტილიტების გამოყენებით. სწორედ

ესაა წინამდებარე სწავლის შედეგის მთავარი მიზანი.

შესაბამისად, მეცადინეობის დროს შეეცადეთ, სახალისო და საინტერესო სავარჯიშოები (მათ

შორის გუნდური), რომელიც მიმართულია ორგანიზებულობის და ფოკუსირების

განვითარებაზე, აკეთებინოთ სტუდენტებს.

ამ სწავლის შედეგის გავლის დროს კიდევ ერთხელ დაუბრუნდით ინდუსტრიაში არსებულ

წესებსა და საუკეთესო პრაქტიკებს სამუშაო რესურსების ორგანიზების, სახელების

დარქმევისა და ზოგადად სამუშაო პროცესის გუნდში ორგანიზების კუთხით. ისაუბრეთ

სამუშაო პროექტების დირექტორიების სტრუქტურის უნიფიცირებაზე და მის

მნიშვნელობაზე სამუშაოს ეფექტიანობისთვის. ჩაუტარეთ სტუდენტებს მცირე სავარჯიშო:

მიეცით ერთ ფოლდერში ჩაყრილი სხვადასხვა ტიპის მასალა/ფაილები და უთხარით, რომ

დაალაგონ მასალა ისე, რომ ის მოწესრიგებული და ადვილად საპოვნელი გახდეს.

ქვემოთ მოყვანილ სურათზე ნაჩვენებია არქიტექტურული ვიზუალიზაციის პროექტის

დირექტორიების სტრუქტურის ერთ–ერთი ნიმუში. როგორც ხედავთ, ყველა ტიპის მასალა

და სამუშაოს ყველა ძირითადი ეტაპი ადვილად საპოვნელია, შესაბამისად, როდესაც გუნდი

მუშაობს მსგავსი სტრუქტურით, მათთვის ძალიან ადვილია ერთმანეთის (ან საერთო)

პროექტებში საჭირო მასალის პოვნა.

ნახ. 9 სამგანზომილებიანი პროექტის სამუშაო მასალის ორგანიზების მაგალითი

ამის შემდეგ აუხსენით სტუდენტებს პროექტის მენეჯმენტის ხელსაწყოების გამოყენების

მეთოდოლოგია და აჩვენეთ მათ, რა ინსტრუმენტები არსებობს 3DsMax-ში. ასევე ასწავლეთ,

როგორ უნდა აღადგინონ სარეზერვო ასლი იმ შემთხვევაში, თუ სამუშაო ფაილი დაზიანდა.

აჩვენეთ, როგორ ხდება სარეზერვო ასლების შექმნის ლოკაციისა და ინტერვალის შეცვლა.

აჩვენეთ სტუდენტებს, როგორ ხდებაა სამუშაო ფაილის არქივის შექმნა, სამუშაო რესურსების

თავმოყრა ერთ ლოკაციაში და ასევე აუხსენით, როგორ შეიძლებაა სამუშაო ფაილში

არსებული გეომეტრიის შემოწმება ხარვეზებზე სხვადასხვა უტილიტებით. შემდეგ კი ეს

ყველაფერი სავარჯიშოებში და საშინაო დავალებაში გააკეთებინეთ.

მოცემული სწავლის შედეგი თავის თავში მოიცავს შემდეგ თემატიკებს:

- სცენაში არსებული რესურსების ტიპები

Client Name

Project Name

Source

Photos

Plans

Maps

Scene1

Scene2

Scenes

Modeling

Layout

For Render

Render

Test

RAW

Final

- სცენაში არსებულ რესურსებთან დაკავშირებული პრობლემები და მათი აღმოფხვრა

- სამგანზომილებიანი სცენის რესურსების მართვის უტილიტები და მათი ფუნქციები.

- პროექტის ავტომატური შენახვა, სარეზერვო ასლის გამოყენება

- გეომეტრიული ხარვეზების ტიპები და მათი აღმოფხვრის გზები

სცენის ხარვეზები: დაკარგული ტექსტურები, განათების ფაილები, შემოტანილი ობიექტები უცნობი

მისამართით. Asset Tracking, Missing maps, Bitmap/Photometric Paths Utility

სცენისა და მისი რესურსების შენახვა: Bitmap/Photometric Paths Utility, Resource collector utility, Set

project folder

სცენის არქივაცია და არქივის გახსნა: File>save as>Archive, იმპორტირების და შერწყმის ოპერაციები

სამუშაო ფაილის აღდგენა: Autoback, Recovery, Maxhold.bak, Hold, Fetch ფუნქციები, მათი

პარამეტრები. პროექტის სარეზერვო ასლების მართვა

ხარვეზების გასწორების უტილიტები: X-view, STL Check

სარეკომენდაციო პრაქტიკული დავალებები:

სტუდენტმა უდნა შემოწმოს სცენის ობიექტები გეომეტრიულ ხარვეზებზე

სხვადასხვა უტილიტების მეშვეობით.

სტუდენტმა უნდა შექმნას სამუშაო პროექტის არქივი და შემდეგ ჩატვირთოს არქივი

სხვა კომპიუტერზე

სტუდენტმა უნდა შექმნას დირექტორიების სტრუქტურა მიმდინარე

პროექტებისთვის (საკუთარი ფოლდერი და შიგნით პროექტების ფოლდერები) და

მოაგროვოს კონკრეტული პროექტის ყველა სამუშაო მასალა (სცენები, ტექსტურები,

საწყისი მასალა) შესაბამის დირექტორიებში სპეციალური უტილიტების მეშვეობით

(Resource collector, Bitmap/Photometric paths, Asset Tracking)

სტუდენტმა უნდა მოახდინოს ავტომატური სარეზერვო ასლის შექმნის ინტერვალის

რედაქტირება

სტუდენტმა უნდა აღადგინოს სამუშაო ფაილი სარეზერვო ასლიდან.

დამატებითი რესურსები:

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-4C0D058C-4196-4D05-BE68-

981E7FF68C7F

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-7F6E515F-DB9F-4441-9790-

FB14BF477824

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-FAF35B39-0627-40AA-82C5-

9B811CB3B9D5

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-2569461E-C859-4D54-BAFF-

C8BD078B53AC

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-F36F5132-89F5-4835-9AE4-

40630E7E420B

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-FFCAA5A1-A5C7-4725-AC01-

FC9EE8DA8982

სწავლის შედეგი 4: Adobe Photoshop-ში ტექსტურის შექმნა

ზოგადი ინფორმაცია

მოცემული სწავლის შედეგის მიზანია, სტუდენტმა შექმნას ობიექტის ზედაპირის განშლის

გამოსახულებაზე დაყრნობით ობიექტის ტექსტურა. ეს შეიძლება იყოს ფოტორეალისტური

ან სტილიზებული ტექსტურა. ობიექტი შეიძლება იყოს როგორც მყარი ზედაპირი, ასევე

ორგანული.

მთავარი ამ სწავლის შედეგში არის, რომ სტუდენტები შეეჩვიონ პროგრამულ პაკეტებს შორის

ფაილების მიმოცვლასა და ეტაპობრივად ტექსტურის დახვეწას და შემოწმებას. წინასწარ

მოამზადეთ ინფორმაციაა პრობლემების შესახებ (მაგალითად, ნაკერების პრობლემები,

გამოეორებადი ტექსტურის შქმნის მეთოდოლოგია და ა.შ.).

Adobe Photoshop-ში მუშაობის ძირითადი ცოდნა და უნარები სტუდენტებს უკვე შეძენილი

უნდა ქონდეთ “რასტრული გამოსახულების შექმნა/დამუშავების“ მოდულის გავლისას, ასე

რომ ამ მოდულში საუბარი უნდა იყოს მხოლოდ ტექსტურის შექმნის მეთოდოლოგიაზე და

ამისთვის საჭირო ინსტრუმენტების გამოყენების საუკეთესო პრაქტიკაზე.

რეკომენდირებულია შემთხვევების განხილვა და გაანალიზება (სხვადასხვა გაკვეთილიდან,

რეალური პროექტიდან და ა.შ.).

შემდეგ სტუდენტებმა თავისივე შექმნილი მოდელებისთვის უნდა შექმნან ტექსტურები. ეს

შეიძლება იყოს ნებისმიერი მოდელი, მაგრამ რეკომენდირებულია, სტუდენტმა შექმნას ერთი

სტილიზებული პერსონაჟის ტექსტურა, მინიმუმ ერთი ფოტორეალისტური ტექსტურა მყარი

ზედაპირისთვის (მაგალითად არქიტექტურული ელემენტი) და ერთი გამეორებადი

ტექსტურა. ტექსტურების შექმნის პროცესში მნიშვნელოვანია მათი კორექტულობის

შემოწმება ეტაპობრივად სამგანზომილებიანი გრაფიკის რედაქტორში

შემდეგ სტუდენტებმა უნდა შეინახონ შექმნილი ტექსტურები საჭირო ფორმატში და საჭირო

ლოკაციაზე.

მოცემული სწავლის შედეგი თავის თავში მოიცავს შემდეგ თემატიკებს:

- რასტრული გამოსახულების რედაქტირება

- ტექსტურის შექმნისთვის საჭირო ხელსაწყოები - რასტრული გამოსახულებების ფორმატები და მათი პარამეტრები

ბადის შეტანა: Photoshop import, open, open as.

ტექსტურის შექმნა: რასტრული რედაქტორის ინტერფეისი, რასტრულ გამოსახულებებთან მუშაობა

ფაილის ფორმატები: ფენებიანი და კომპრესირებული რასტრული ფაილები

ნახ. 10 ობიექტის ზედაპირის განშლის გამოსახულების ექსპორტირება

ნახ. 11 პერსონაჟის სტილიზებული ტექსტურა

ნახ. 12 ტექსტურირებული სტილიზებული პერსონაჟი

სარეკომენდაციო პრაქტიკული დავალებები:

სტუდენტმა უნდა შეიტანოს ობიექტის ზედაპირის განშლის გამოსახულება

ტექსტურირების რედაქტორში

მოდელის განშლის გამოსახულებაზე დაყრდნობით სტუდენტმა უნდა შექმნას

სტილიზებული (მულტფილმის) ტექსტურა

მოდელის განშლის გამოსახულებაზე დაყრდნობით სტუდენტმა უნდა შექმნას

ფოტორეალისტური (სასურველია, დაძველებული, დაზიანებული) ტექსტურა.

მოდელის განშლის გამოსახულებაზე დაყრდნობით სტუდენტმა უნდა შექმნას

გამოეორებადი (tileable) ტექსტურა სამგანზომლებიანი ობიექტისთვის.

დამატებითი რესურსები:

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-EA10E59F-DE7F-497E-B399-

6CF213A02C8D

http://www.cs.washington.edu/research/ap/tutorials/uvtut/photoshop.htm

http://www.3dtotal.com/index_tutorial.php?catDisplay=8&roPos=1&p=1&order=1&sort=date&details

off=0&search=

მოდული: სცენის კომპოზიციის შექმნა (Layout)

სწავლის შედეგი 1: ობიექტების შემოტანა სცენაში შერწყმის ოპერაციის

განხორციელებით

ზოგადი ინფორმაცია

სცენის კომპოციზიის აწყობა (Layout) სამგანზომილებიანი გრაფიკის გენერალისტისთვის

საქმიანობის მნიშვნელოვანი ეტაპი არის იმდენად, რამდენადაც ძალიან მნიშვნელოვანია,

სცენა იყოს აწყობილი ეფექტურად და ოპტიმალურად. როგორც ცნობილია,

სამგანზომილებიანი გრაფიკის გენერალისტების გარკვეული ნაწილი თვითდასაქმებულია ან

მუშაობს დინსტანციურად (სახლიდან), შესაბამისად, მათი წვდომა პროფესიონალურ

აპარატურაზე და მაღალი დონის ტექნიკაზე ხშირად მინიმალურია. ამავდროულად

ინდუსტრიის მოთხოვნები სამგანზომილებიანი გრაფიკის რეალიზმისა და სირთულის

მიმართ მუდმივად იზრდება. შესაბამისად, გენერალისტის ერთ-ერთი მთავარი მიზანი

პროექტის ოპტიმიზაცია და მაქიმალური ხარისხის მიღებაა მინიმალური დანახარჯით.

ზემოთ აღნიშნულიდან გამომდინარე, წინამდებარე სწავლის შედეგის განხორციელების

დროს ხაზი გაუსვით ოპტიმიზაციის მნიშვნელობას, მოიყვანეთ ბევრი მაგალითი რეალური

ქეისებიდან, სადაც არტისტები ახდენენ სცენების ოპტიმიზაციას (აღნიშნული ინფორმაცია

მრავლადაა ინტერნეტში), და ასევე ხაზი გაუსვით იმას, რომ სამგანზომილებიანი გრაფიკის

შექნისას რესურსების ოპტიმიზაციას დიდ სტუდიებსა და კომპანიებშიც დიდი ყურადღება

ექცევა. ამისთვის აჩვენეთ სტუდენტებს ვიდეოები ჰოლივუდურ ფილმებში ეფექტების

შექმნის შესახებ, სადაც ნათლად ჩანს, რა მარტივი გეომეტრიით იქმნება ხოლმე რთული

ვიზუალური გამოსახულებები.

ზემოთ აღნიშნული შესავლის შემდეგ გადადით კონკრეტიკაზე: აუხსენით სტუდენტებს,

როგორ ხდება სცენაში სხვა სცენებიდან ობიექტების შემოტანა, სცენების შერწყმა და რაც

მთავარია, სხვა სხცენებიდან ობიექტების ანაბეჭდების (X-ref) შემოტანა. გაამახვილეთ

ყურადღება X-ref ობიექტების მნიშვნელობაზე, მათ გამოყენების მეთოდებსა და

უპირატესობებზე. მოუყვანეთ მაგალითები რეალური ცხოვრებიდან.

სასურველია, ამ დროს ჩაატაროთ მცირე სიმულაცია: დაყავით სტუდენტები წყვილებად.

შემდეგ ერთ სტუდენტს შეატანინეთ საკუთარ სცენაში მეორე სტუდენტის სცენის ობიექტი X-

ref ის საშუალებით. შემდეგ მეორე სტუდენტს სთხოვეთ, მოახდინოს ამ ობიექტის

მოდიფიკაცია და პირველ სტუდენტს სთხოვეთ, შეამოწმოს, შეიცვალა თუ არა ობიექტი მის

სცენაში. გაიმეორეთ პროცესი პირიქით (სტუდეტების ადგილმონაცვლეობით). აღნიშნული

სავარჯიშოს მსვლელობისას სტუდენტები თავად დაინახავენ, როგორ შეიძლება გუნდში

მუშაობის დროს X-ref ობიექტების მეშვეობით პროცესის ოპტიმიზაცია.

ამავდროულად, კიდევ ერთხელ ისაუბრეთ ფორმატებზე, საზომ ერთეულებზე და ფაილების

იმპორტირების დროს მათ რეგულირებაზე.

ნახატი8X-Ref ობიექტების გამოყენების მეთოდოლოგია

მოცემული სწავლის შედეგი თავის თავში მოიცავს შემდეგ თემატიკებს:

- ობიექტების იმპორტი

- შერწმის ოპერაცია

- ჩანაცვლების ოპერაცია

- ერთეულების განსაზღვრა/კონვერტაცია

- X-ref ობიექტები

- ნახაზების კითხვა - საწყის მასალასთან მუშაობა

სარეკომენდაციო პრაქტიკული დავალებები:

სტუდენტმა უნდა მოახდინოს სცენაში სხვა სცენებიდან ობიექტების შემოტანა საჭირო

პარამეტრებით. შემოტანის დროს სტუდენტმა სწორად უნდა მოახდინოს საზომი

ერთეულების კონვერტაცია (შესაბამისად, სპეციალურად მოამზადეთ ობიექტები

განსხვავებული საზომი ერთეულებით)

სტუნენტმა სამუშაო სცენაში სწორად უნდა შემოიტანოს საწყისი მასალა (მაგალითად,

არქიტექტურული პროექტის გენ. გეგმა) და განათავსოს ის საჭირო კოორდინატებზე

საჭირო მასშტაბით.

სტუნდეტმა უნდა მოამზადოს სცენის ობიექტების X-ref ობიექტებად გატანისთვის.

შემდეგ კი შემოიტანოს სხვა სცენაში X-ref ტიპის ობიექტები საჭირო პარამეტრებით.

შემდეგ სტუდენტმა უნდა მოახდინოს პირველად სცენაში ობიექტების მოდიფიკაცია

და ცვლილებების ასახვა მეორე სცენაში.

დამატებითი რესურსები:

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-B21BA733-2749-4EBF-B6A3-

FC8912389518

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-98146EB8-436F-4954-8682-

C57D4E53262A

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-FED43F27-C19E-4D03-B4C1-

ED1F067F751A

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-44BF82EC-6193-4610-8C06-

307A26893CBB

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-6096C857-610F-42F5-91F4-

B303E6BC4C65

სწავლის შედეგი2: ნახაზის მიხედვით ან მის გარეშე ობიექტების

კორექტულად განლაგება

ზოგადი ინფორმაცია

მოცემული სწავლის შედეგი Layout-ის შექმნის პროცესის მთავარი ნაწილია. ამ დროს

არტისტი ქმნის "დეკორაციას" საკუთარი სცენისთვის. სტუდენტებმა უნდა განალაგონ

მომავალი სცენის ობიექტები გეგმის (ან სხვა საწყისი მასალის მეშვეობით)

სამგანზომილებიან სივრცეში და შექმნან ერთიანი კომპოზიცია.

თუმცა, სანამ ამას გააკეთებენ, მათ უნდა ისწავლონ სცენის ობიექტების გამრავლება,

სიმრავლეებთან მუშაობა, საყრდენი წერტილების მართვა და სხვ ოპერაციები.

სასურველია, ზემოთ აღნიშნული (და მოდულში ჩამოთვლილი) ოპერაციების შესახებ

ძალიან მოკლე სადემონსტრაციო ვიდეორგოლები გააკეთოთ და გაავრცელოთ

სტუდენტებში. ასევე ესაუბრეთ სტუდენტებს ობიექტების დაჯგუფების საშუალებებზე

(Selection sets, Groups) და მათ გამოყენებაზე.

ასევე გაამახვილეთ ყურადღება შესაძლო პრობლემებზე. მაგალითად, ჯგუფების (group)

გამოყენებისას ფრთხილად უნდა იყვნენ და ჯგუფში სხვა ჯგუფები არ მოაქციონ (ან უარესი,

ჯგუფში ჯგუფი, რომელშიც ასევე ჯგუფია). ამ დროს სცენა ძალიან "მძიმდება" და შეიძლება

ფაილიც კი დაზიანდეს. მოიძიეთ ინფორმაცია მსგავსი კაზუსების შესახებ და შეეცადეთ,

მეცადინეობის დროს უბიძგოთ სტუდენტებს ამ შეცდომების დაშვებაზე, რათა შემდეგ

აუხსნათ, როგორ გვარდება ესა თუ ის პრობლემა.

შეეცადეთ, სტუდენტებს რაც შეიძლება მეტი სხვადასხვა ტიპის სცენა ააწყობინოთ. ეს

სამომავლოდ, შემდეგი მოდულების განხორციელებისას ძალიან გამოადგებათ. ასევე

აუხსენით სტუდენტებს, რა არის Blocking სამგანზომილებიან გრაფიკაში. ეს არის პროცესი,

როდესაც წინასწარი ვიზუალიზაციისთვის (previz, animatic) იქმნება სცენა, რომელშიც

განთავსებულია საბოლოო სცენის მსგავსი (მაგრამ დაბალპოლიგონალური) ობიექტები

საჭირი განლაგებითა და მასშტაბით. ეს სცენა გამოიყენება როგორც კამერების

დაყენებისთვის, ასევე ანიმაციისთვის, ეფექტების წარმოებისთის და განათების

დაყენებისთვისაც კი. ამიტომ, თუ ამ მომენტისთვის სტუდენტებს ჯერ არ ექნებათ შექმნილი

საკმარისი სამგანზომილებიანი ობიექტები, რომ საკუთარი სცენები შეავსონ, შეაქმნევინეთ

სცენების Layout Blocking და შემდეგ, როდესაც დაასრულებენ მუშაობას საკუთარ

ობიექტებზე, ჩაანაცვლებინეთ Blocking-ის სცენის ობიექტები საბოლოო ობიექტებით.

ნახატი9 სამგანზომილებიანი სცენის აწყობილი კომპოზიცია

ნახატი10 სცენის Blocking-ის მაგალითი

მოცემული სწავლის შედეგი თავის თავში მოიცავს შემდეგ თემატიკებს:

- ობიექტების ტრანსფორმაციის ოპერაციები (გადაადგილება, მასშტაბირება, მობრუნება)

- ობიექტების სიმრავლეები

- ობიექტების ასლების შექმნა

- ობიექტების დაჯგუფება

ობიექტების განლაგება: Move, Rotate, Scale

ობიექტების გამრავლება: ობიექტების კლონირების სხვადასხვა რეჟიმები: Clone, copy, instance,

reference

ობიექტების სიმრავლე: Array, clone to path; ოპერაციები ობიექტის საყრდენ წერტილზე: Pivot, Affect

pivot

ობიექტების დაჯგუფება: მენიუ Group და მისი ელემენტები

სარეკომენდაციო პრაქტიკული დავალებები:

სტუდენტმა უნდა განალაგოს სცენის ობიექტები გეგმის (ან სხვა საწყისი მასალის თუ

დავალების) მიხედვით.

სტუდენტმა უნდა შექმნას ობიექტების ასლები (სხვადასხვა ტიპის) და სიმრავლეები,

გადაამრავლოს ობიექტები მრუდეების გასწვრივ.

სტუდენტმა უნდა დააჯგუფოს ობიექტები სხვადასხვა მეთოდებით

სტუდენტმა უნდა შექმნას რამდენიმე სცენის კომპოზიცია (Layout) როგორც საბოლოო

სახით, ასევე წინასწარი ვიზუალიზაციისთვის (blocking).

დამატებითი რესურსები:

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-2095E17B-0953-42E1-B3ED-

A99784000B72

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-D75FD8C0-3851-44BD-B50F-

747D61F3A98B

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-F5E89444-F098-43FE-BD02-

90A0E3B856BF

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-50762DFA-E412-4377-AFBA-

F62C82A22F39

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-BF71F54B-B2BB-4E18-899D-

BFCF6327336F

სწავლის შედეგი3: სცენაში კამერების დაყენება

ზოგადი ინფორმაცია

კამერების დაყენების პრიცესში სამგანზომილებიანი გრაფიკის გენერალისტი ხშირად

ხელმძღვანელობს კომპოზიციის პრინციპებით და ფოტოგრაფიის წესებით, ვინაიდან

საბოლოო პროდუქტის მიზანი ხშირად რეალიზმი და ფოტოზე მიმსგავსებაა.

შესაბამისად, წინასწარ მოამზადეთ თვალსაჩინოებები და პრეზენტაცია კომპოზიციის

პრინციპების შესახებ და მათი გამოყენების შესახებ სამგანზომილებიან გრაფიკაში.

მოიყვანეთ "არასწორი" (არაეფექტური) კომპოზიციის მაგალითებიც და გააანალიზეთ ისინი

სტუდენტებთან ერთად. შეეცადეთ, რაც შეიძლება, მეტი ინტერაქცია შეიტანოთ ლექციებში

და სტუდენტები დიალოგზე წამოიყვანოთ. საჭიროა სტუდენტების აზრის გაგება ამა თუ იმ

ნამუშევრის შესახებ.

შემდეგ შეგიძლიათ, გააკეთოთ ასეთი ექსპერიმენტი:

შეურიეთ განსახილველ ნამუშევრებში თქვენი

ნამუშევრებიც და შეეცადეთ, სტუდენტებისგან

მაქსიმალური რაოდენობის კრიტიკა მიიღოთ.

გამოიწვიეთ ისინი და მიაღწიეთ იმას, რომ მათ რაც

შეიძლება, მეტი შენიშვნა თქვან ამ ნამუშევარზე.

შემდეგ კი, როდესაც განხილვა დამთავრდება,

უთხარით, რომ ეს ნამუშევრები თქვენია. ეს იქნება

ნათელი მაგალითი იმისა, თუ რამდენად

მნიშვნელოვანია არტისტისთვის კონსტრუქციული

კრიტიკის მიღება. აღნიშნული სავარჯიშო ასევე ხელს

შეუწყობს სტუდენტებს გახსნაში და საკუთარი აზრის

დაფიქსირებაში.

შემდეგ აუხსენით სტუდენტებს სამგანზომილებიანი გრფიკის რედაქტორში კამერების

შექმნის მეთოდოლოგია, აჩვენეთ კამერების სხვადასხვა ტიპები და ესაუბრეთ მათ კამერების

პარამეტრებზე. სტუდენტების უმეტესობას გარკვეული ცოდნა უკვე უნდა ქონდეთ კამერის

მოქმედების პრინციპების შესახებ, თუმცა ამაზე საუბარი ალბათ მაინც მოგიწევთ. ამიტომ,

მოამზადეთ საპრეზენტაციო მასალა ფოტოკამერის მოქმედების პრინციპების შესახებ,

აჩვენეთ სტუდენტებს კამერის სქემა და აუხსენით კამერის სხვადასხვა პარამეტრის

დანიშნულება. შემდეგ პრაქტიკული სავარჯიშოს დროს გაავლეთ პარალელები რეალური

კამერების პარამეტრებსა და გრაფიკულ პაკეტში შექმნილი კამერების პარამეტრებს შორის.

ბოლოს სტუდენტების პროექტების საჭიროებებიდან გამომდინარე დაავალეთ მათ საკუთარი

სცენებისთვის კომპოზიციურად გამართული ხედების შესაქმნელად კამერების დაყენება.

შეეცადეთ, სტუდენტებისგან მაქსიმალურად მრავალფეროვანი კომპოზიციები მიიღოთ.

ამიტომ დაავალეთ სტუდენტებს კომპოზიციის სხვადასხვა პრინციპებით ხელმძღვანელობა

აჩვენეთ სტუდენტებს

თქვენი ნამუშევრებიც და

შეეცადეთ, მათგან

მაქიმალურად მიიღოთ

კრიტიკა. შემდეგ კი

უთხარით, რომ ეს

თქვენი ნამუშევრებია.

სხვადასხვა ხედებისთვის. მაგალითად, არქიტექტურულ სცენაში შეაქმნევინეთ ახლო ხედი,

ზოგადი ხედი, რაკურსი, მესამდების პრინციპებზე დაფუძნებული ხედი, ოქროს კვეთაზე

დაფუძნებული, დიაგონალებზე და ა. შ.

ნახატი11კომპოზიციის პრინციპი "მესამედები"

მოცემული სწავლის შედეგი თავის თავში მოიცავს შემდეგ თემატიკებს:

- კამერები და მათი ტიპები

- კამერების პარამეტრები - კომპოზიცია

კამერის ტიპები: Target camera, Free camera

კამერის ძირითადი პარამეტრები: ხედვის კუთხე (Field of view), ფოკუსური სიგრძე (Focal Length)

კომპოზიციურად გამართული ხედები: ოქროს კვეთის პრინციპი, კომპოზიცია, ხედის პროპორციები.

საუკეთესო პრაქტიკები სხვადასხვა სტანდარტული შემთხვევებისთვის. რაკურსი.

ნახატი12 კამერის საფოკუსო დისტანციის მოქმედება გამოსახულებაზე

სარეკომენდაციო პრაქტიკული დავალებები:

სტუდენტმა უნდა შექმნას სცენაში სხვადასხვა ტიპის კამერები საჭრო პარამეტრებით.

(გამოიყენეთ მაქსიმალურად განსხვავებული და მრავალფეროვანი კამერების

პარამეტრები)

სტუდენტმა საკუთარი სცენებისთვის უნდა შექმნას კომპოზიციურად გამართული

ხედების ამსახველი კამერები. ყოველი სცენისთვის შესაქმნელია მინიმუმ 3-4

სხვადასხვანაირი კომპოზიცია (სასურველია, სხვადასხვა პრინციპის

გათვალისწინებით).

დამატებითი რესურსები:

http://www.cgsociety.org/index.php/CGSFeatures/CGSFeatureSpecial/phil_straub_composition_tutorial

http://expertphotography.com/top-10-composition-tutorials/

http://lulie.deviantart.com/art/The-Secret-to-Composition-272036625

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-85660E4D-007D-45F9-82E7-

661D2BAA7794

სწავლის შედეგი4: სწრაფი მუშაობისთვის საჭირო ინსტრუმენტების

გამოყენება

ზოგადი ინფორმაცია

როგორც უკვე აღინიშნა, სამგანზომილებიანი გრაფიკის გენერალისტისთვის სამუშაო

პროცესების ოპტიმიზაცია ერთ-ერთი ყველაზე მნიშვნელოვანი და წარმატების მომტანი

საქმიანობაა.

მოცემული სწავლის შედეგის გავლისას ყველაზე მნიშვნელოვანი რეალური ქეისების

განხილვაა. მოიძიეთ არაოპტიმალური ფაილები, არაოპტიმალური მუშაობსი ნიმუშები და

განიხილეთ ისინი სტუდენტებთან ერთად. მოიძიეთ რაც შეიძლება, მეტი ქეისი და

შეეცადეთ, რაც შეიძლება მეტი იდეა მიიღოთ სტუდენტებისგან ოპტიმიზაციის შესახებ.

შემდეგ ისაუბრეთ ოპტიმიზაციის საშუალებებზე 3DsMax-ში. ისაუბრეთ ფენებზე, მათზე

მანიპულაციებზე, ობიექტების დამალვაზე, ობიექტების გამოსახულების ოპტიმიზაციაზე,

პროქსი ობიექტებზე და ასე შემდეგ. სასურველია, ყოველ ინსტრუმენტზე ლაპარაკისას

რამდენიმე რეალური მაგალითი აჩვენოთ სტუდენტებს.

ამ მომენტისთვის სტუდენტების უმეტესობას პრაქტიკული დავალებებიდან და საშინაო

რავალებებიდან დაგროვებული უნდა ქონდეს საკუთარი სცენები (არაოპტიმიზირებული).

მოაგროვებინეთ ისინი და ჩაიბარეთ. შემდეგ გააკეთებინეთ სცენების ოპტიმიზაცია ზემოთ

განხილული ყველა ინსტრუმენტის გამოყენებით და შედეგად მიღებული სცენები შეადარეთ

პირველად სცენებს ოპტიმიზაციის თვალსაზრისით. შეაქმნევინეთ სტუდენტებს ფენები,

განათავსებინეთ ამ ფენებზე ობიექტები და დაამალინეთ ფენები, რომელიც ამ ეტაპზე საჭირო

არაა. იგივე ეხება ობიექტებსაც.

კიდევ ერთხელ ხაზგასმით აღსანშნავია ამ სწავლის შედეგის დროს რეალური ქეისების

განხილვა. შესაძლებელია ამ ეტაპზე ერთი ან რამდენიმე პროფესიონალის მოწვევაც

ინდუსტრიიდან, რათა მათ ისაუბრონ ამ თემაზე სტუდენტებთან. ინდუსტრიაში მომუშავე

პროფესიონალები ყოველდღიურად აწყდებიან სხვადასხვა ტიპის პრობლემებს და

ყოველდღე პოულობენ სამუშაო პროცესის ოპტიმიზაციის ახალ საშუალებებს.

მოცემული სწავლის შედეგი თავის თავში მოიცავს შემდეგ თემატიკებს:

- სამგანზომილებიანი სცენის ოპტიმიზაცია - ეფექტური მუშაობა

ობიექტების გამოსახულების ოპტიმიზაცია: ოპტიმიზაციისთვის განკუთვნილი ფუნქციები: Display as

box, backface cull, see-through, Adaptive degradation

ფენების ოპტიმიზაცია: ოპერაციები ფენებზე: Layer hide/unhide, Layer display as box

ნახატი13 სამგანზომილებიანი ობიექტის პარამეტრების პანელი

ნახატი14 ფენების კონტროლის პანელი

სარეკომენდაციო პრაქტიკული დავალებები:

სტუდენტმა უნდა შექმნას ფენები სცენაში

სტუდენტმა უნდა განათავსოს ობიექტები ფენებზე გარკვეული კრიტერიუმების

მიხედვით (ობიექტების ტიპები, ობიექტების დეტალიზაცია ან სხვა)

სტუდენტმა უნდა დამალოს, გაყინოს და გამოაჩინოს ობიექტები/ფენები

დამატებითი რესურსები:

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-2569461E-C859-4D54-BAFF-

C8BD078B53AC

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-59F27B9D-889F-4917-A1C0-

BB9B313555F1

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-D8D278F1-D5ED-4961-801A-

A970C0CBCB87

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-6AE0D1B1-C212-48AB-9CE0-

B3214C72B3ED

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-DD5876EA-F333-4185-AF51-

EDE339B1EBF3

მოდული: განათება

სწავლის შედეგი 1: სცენაში პროექტისთვის საჭირო სტანდარტული განათების

დაყენება

ზოგადი ინფორმაცია

განათება სამგანზომილებიანი გრაფიკის განუყრელი და უმნიშვნელოვანესი ნაწილია.

განათებაზეა დიდწილად დამოკიდებული ნამუშევრის რეალიზმი, ხარისხი, სტილი და

ხასიათი.

თეორიული მეცადინეობა დაიწყეთ ზოგადად განათების როლზე საუბრით. აჩვენეთ

სტუდენტებს წინასწარ მომზადებული ნიმუშები (სხვადასხვა სტილის და ტიპის განათების

მქონე სცენები) და გაარჩიეთ ისინი. ასევე აჩვენეთ მაგალითები იმისა, თუ რამდენად

კარდინალურად იცვლება სცენა განათების ცვლილებასთან ერთად. შემდეგ მოუყევით

სტუდენტებს განათების მოდლებისა და სხვადასხვა საუკეთესო პრაქტიკების შესახებ

(სტუდიური განათების დაყენების წესები, გარე განათება, ინტერიერის განათება,

სილუეტური განათება, კონტრაჟური და ა.შ.).

ამის შემდეგ გადადით 3DsMax-ის განათების წყაროების ტიპებზე. აჩვენეთ სტუნდენტებს

ყველა ტიპის განათება და აუხსენით მისი პარამეტრების დანიშნულება. პარალელურად

აკეთებინეთ სტუდენტებს პრაქტიკული დავალებები (სხვადასხვა განათების წყაროების

შექმნა და პარამეტრების რეგულირება). ზოგადად შეეცადეთ, თეორიული მეცადინეობა არ

გადააბათ და გააჯერეთ ის პრაქტიკული მეცადინეობით.

ისაუბრეთ ასევე განათების სიკაშკაშეზე, ინტენსივობაზე, ჩაქრობის კოეფიციენტებზე და

ტემპერატურაზე. მოუყევით და აჩვენეთ სტუდენტებს ჩრდილების გამოთვლის სხვადასხვა

ალგორითმები და მათი შედეგები. ისაუბრეთ ამა ტუ იმ ალგორითმის თავისებურებებსა და

პარამეტრებზე. აჩვენეთ სხვადასხვა ტიპის ჩრდილების მაგალითები როგორც რეალური

ცხოვრებიდან, ასევე კომპიუტერულ გრაფიკაში. ისაუბრეთ, რა იწვევს ჩრდილის ამა თუ იმ

ტიპის წარმოშობას. ისაუბრეთ ჩრდილის ტიპებისა და განათების ტიპებს შორის კავშირზე და

განიხილეთ რეალური ცხოვრების მაგალითები.

ასევე ისაუბრეთ განათების ეფექტებზე და მათ პარამეტრებზე. აჩვენეთ სტუდენტებს

მოცულობითი განათების მაგალითები რეალური ცხოვრებიდან, მოუყევით, როგორ კეთდება

ეს კომპიუტერულ გრაფიკაში და გააკეთებინეთ პატარა სავარჯიშოები. იგივე ეხება ნათებას

და ლინზის ეფექტებს (Lens flare, Glow).

გაამახვილეთ ყურადღება იმაზე, რომ ბუნებაში თეთრი განათება თითქმის არ გვხვდება და

გაუსვით ხაზი კვლევის ჩატარების მნიშვნელობას სამგანზომილებიანი გრაფიკის

გენერალისტის საქმიანობაში. შეგიძლიათ, მისცეთ სტუდენტებს დავალება, დააკვირდნენ

მომდევნო რამდენიმე დღის მანძილზე გარშემო სამყაროს და მობილურით გადაიღონ

საინტერესო განათება. მნიშვნელობა არ აქვს, რა ტიპის განათება იქნება ეს (ბუნებრივი თუ

ხელოვნური). მთავარია, იყოს საინტერესო და ეს სტუდენტმა დაასაბუთოს თავისებურად. ეს

სავარჯიშო სასურველია, გაამეორებინოთ რამდენჯერმე სხვადასხვა კონტექსტში

(საინტერესო განათება, საინტერესო მასალები, საინტერესო კომპოზიცია და ა.შ.), რადგანაც

სტუდენტები უნდა შეეჩვიონ საკუთარი დაკვირვების უნარის განვითარებასა და

გამოყენებას.

შესაძლებელია თეორიული მეცადინეობისას ასევე თვალსაჩინოებების გამოყენება.

მაგალითად, მოიტანეთ სანათი და სხვადასხვა ტიპის ფილტრები მისთვის (ფერადი, გლუვი,

ნახევრად გამჭვირვალე და ა.შ). ამ რეკვიზიტის მეშვეობით შესაძლებელი იქნება როგორც

განათების ინტენსივობის, ასევე შეფერილობის, ჩაქრობისა და ჩრდილის ტიპების ჩვებება.

აღსანიშნავია, რომ განათების დაყენების შედეგების სანახავად სტუდენტებმა უკვე უნდა

გაიგონ სატესტო ვიზუალიზაციის შექმნის მეთოდების შესახებ. ამაში რთული არაფერია,

თუმცა მაინც ყურადსაღებია. შესაბამისად, წინამდებარე სწავლის შედეგი და შემდეგი

სწავლის შედეგი სასურველია, მიმდინარეობდეს ერთდროულად და მათში განხილული

თემატიკები გადანაწილებული იყოს „საერთო“ თეორიულ და პრაქტიკულ მეცადინეობებზე.

ნახ. 13 სამგანზომილებიანი განათების წყაროების ძირითადი ტიპები

ნახ. 14 ერთი და იგივე ობიექტი სხვადასხვა განათებაში

მოცემული სწავლის შედეგი თავის თავში მოიცავს შემდეგ თემატიკებს:

- განათების სტანდარტული წყაროები - განათების წყაროების ძირითადი პარამეტრები

განათების სტანდარტული წყაროები: Create>Lights>Standard. განათების ტიპები: Omni, Free Direct,

Target Spot

განათების წყაროების ძირითადი პარამეტრები: ინტენსივობა, შეფერილობა, ჩრდილის გენერაცია,

ჩაქრობა (attenuation). ასევე განათების ჩართვა/გამორთვა ინდივიდუალური ობიექტებისთვის

(Include/Exclude)

ჩრდილის ვიზუალიზაციის ტიპები: ჩრგილის გამოთვლის ალგორითმები: Shadow map, Raytraced,

Area და მათი პარამეტრები

განათების ეფექტების პარამეტრები: ობიექტივის ეფექტები და მოცულობითი განათება: Lens Effect

(flare, glow), Volume Light

სარეკომენდაციო პრაქტიკული დავალებები:

სტუდენტმა უნდა შექმნას სცენა სტანდარტული ტიპის ყველა განათების წყაროთი.

ამავდროულად სტუდენტმა უნდა მოახდინოს განათების წყაროების ძირითადი

პარამეტრების და ჩრდილების პარამეტრების რედაქტირება დავალების შესაბამისად.

სტუდენტმა უნდა შექმნას განათების წყაროსთის განათების ეფექტები, ლინზის

ეფექტები საჭირო პარამეტრებით.

დავალების ან პროექტის მოთხოვნების შესაბამისად სტუდენტმა საკუთარ სამუშაო

სცენებში (რომელთა შექმნაც წინა მოდულების განმავლობაში მიმდინარეობდა) უნდა

დააყენოს სწორი განათება საჭირო წყაროებითა და მათი პარამეტრებით. ამ დროს

მტკიცებულება არის როგორც სამუშაო ფაილი, ასევე წინასწარ მომზადებული

კამერების სატესტო ვიზუალიზაციის გამოსახულებები.

დამატებითი რესურსები:

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-57B15284-C5F3-46A8-BBD3-

6333FE5E80DE

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-9A77B425-BB92-4234-B28B-

177BF43856EA

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-0B9C3B02-BD99-4FAF-89E8-

7B64899520E6

სწავლის შედეგი2: სცენაში ექსპოზიციის კონტროლი

ზოგადი ინფორმაცია

ექსპოზიციის კონტროლი ძალიან მნიშვნელოვანია ვიზლუალიზაციისთვის და ზოგადად

სამგანზომილებიანი ნამუშევრის რეალიზმისთვის. მიუხედავად იმისა, რომ ინდუსტრიაში

სულ უფრო და უფრო ხშირად იყენებენ წრფივ მეთოდოლოგიას (Linear workflow), სადაც

ექსპოზიციის კონტროლი ხდება საბოლოო დამუშავების ეტაპზე, ის დღევანდელი

მდგომარეობით მაინც რჩება ინდუსტრიაში გამოყენებად ინსტრუმენტად (განსაკუთრებით

არქიტექტურულ ვიზუალიზაციაში, რაც ინდუსტრიის დიდი ნაწილია საქართველოში).

შესაბამისად, შეეცადეთ, საფუძვლიანად აუხსნათ ეს თემა სტუდენტებს.

დაიწყეთ თეორიული მეცადინეობა ექსპოზიციის დანიშნულებისა და ფოტოგრაფიაში მისი

მნიშვნელობის ახსნით. აჩვენეთ სტუდენტებს სხვადასხვა ექსპოზიციით გადაღებული

ფოტოები. ასევე წინასწარ მოამზადეთ პრეზენტაცია ექსპოზიციის კონტროლის შესახებ.

ისაუბრეთ ექსპოზიციის კონტროლის სხვადასხვა ალგორითმებზე და მათ

თავისებურებებზე. მოამზადეთ ერთი და იგივე სცენის სხვადასხვა ექსპოზიციის

კონტროლით ვიზუალიზირებული გამოსახულებები და განიხილეთ ისინი სტუდენტებთან

ერთად.

წინამდებარე სწავლის შედეგი ასევე მოიცავს ვიზუალიზატორის არჩევას, Mental Ray

ვიზუალიზატორის შესახებ ზოგად ინფორმაციასა და Mental Ray ვიზუალიზატორში

გამოყენებად ექსპოზიციის კონტროლის მექანიზმების შესახებ ინფორმაციას.

თეორიული მეცადინეობის პარალელურად (ინტერვალებში) ჩაატარეთ პრაქტიკული

მეცადინეობები. მაგალითად: 20–30 წუთი თეორიული მეცადინეობის შემდეგ გააკეთებინეთ

სტუდენტებს მცირე სავარჯიშოები, სადაც სტუდენტები შეძლებენ თეორიული ცოდნის

გამყარებას პრაქტიკით. ეს აუცილებელია თითქმის ყველა თემატიკაში და ყველა მოდულში

სამგანზომილებიანი გრაფიკის გენერალისტის პროგრამის ჭრილში.

ასევე თეორიული მეცადინეობის დროს მცირეოდენი ექსკურსი გააკეთეთ ბიტური სიღრმის,

წრფივი მეთოდოლოგიით მუშაობის და გამოსახულებების დინამიური დიაპაზონის

(Dynamic Range) შესახებ. მოამზადეთ სტუდენტები შემდეგ მოდულებში ამ თემებზე

სამუშაოდ.

თეორიული და პრაქტიკული მეცადინეობის დროს ასევე ასწავლეთ სტუდენტებს როგორც

ვიზუალიზატორის შერჩევა, ასევე სასურველ (ჩაშენებულ) ვიზუალიზატორში სატესტო

ვიზუალიზაციის (Render) განხორციელება.

ნახ. 15 ექსპოზიციის კონტროლი მექანიზმები რეალურ კამერაში

მოცემული სწავლის შედეგი თავის თავში მოიცავს შემდეგ თემატიკებს:

- ექსპოზიციის კონტროლის მექანიზმები

- განათებულობის დიაპაზონი

- ბიტური სიღრმე - ექსპოზიციის კონტროლის მეთოდოლოგია

ვიზუალიზატორის არჩევა: ვიზუალიზატორის არჩევის ფანჯარა და მისი ელემენტები: Render

Dialog>Assign Renderer

ჩაშენებული ვიზუალიზატორები: მოდულები, რომელიც სტანდარტულად ჩაშენებულია პროგრამაში:

Scanline, Mental Ray

ექსპოზიციის კონტროლი: ექსპოზიციის კონტროლის მექანიზმები და მათი პარამეტრები:

Environment>Exposure control rollout.

სარეკომენდაციო პრაქტიკული დავალებები:

სტუდენტმა დავალების შესაბამისად უნდა აირჩიოს ამა თუ იმ სცენისთვის

სასურველი ვიზუალიზატორი.

სტუდენტმა უნდა განახორციელოს სატესტო ვიზუალიზაცია ჩაშენებული

ვიზუალიზატორებით

სტუდენტმა ვიზუალიზაციისას სხვადასხვა სცენაში და სხვადასხვა განათების

შემთხვევაში უნდა გამოიყენოს ექსპოზიციის კონტროლის სხვადასხვა მექანიზმები.

დამატებითი რესურსები:

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-E1A6D466-CABB-4C8A-97A9-

0C191C69F9BD

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-A1E6B0F4-685E-4DEC-A999-

E0891E33E4A3

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-F144FC65-330E-4211-8997-

19A4225AA22C

სწავლის შედეგი 3: განათების არასტანდარტული და რეალისტური წყაროების

გამოყენება

ზოგადი ინფორმაცია

არასტანდარტული და ფოტომეტრული (რეალისტური) განათების წყაროები განსაკუთრებით

მნიშვნელოვანი და გამოსადეგია, როდესაც სამგანზომილებიანი გრაფიკის გენერალისტი

რეალისტური გამოსახულების შექმნაზე მუშაობს (მაგალითად, არქიტექტურულ

ვიზუალიზაციაში). განათების ამ ტიპის წყაროების დანერგვა ნამდვილი გარღვევა იყო

სამგანზომილებიან გრაფიკაში. მათ მეშვეობით შესაძლებელი გახდა რთული და

ამავდროულად რეალისტური განათების წყაროების იმიტაცია, მათი პარამეტრების უფრო

ინტუიტიური კონტროლი და შესაბამისად უფრო რეალისტური შედეგის მიღება. განათების

ეს წყაროები ეფუძნება ფიზიკურად რეალურ თვისებებსა და ალგორითმებს. შესაბამისად,

მათი პარამეტრებიც მაქსიმალურად მიახლოებულია რეალობასთან. ამის გამო განათების

მწარმოებლები ხშირად საკუთარ განათებას სპეციალურ ფაილებს, IES ფაილებს აყოლებენ. ეს

ფაილები „ფოტომეტრული“ განათების წყაროების პარამეტრების ერთობლიობას

წარმოადგენს, რის მეშვეობითაც შეიძლება რეალური განათების წყაროს ზუსტი იმიტაცია

სამგანზომილებიანი გრაფიკის რედაქტორში.

თეორიული მეცადინეობა დაიწყეთ ისტორიითა და ზოგადი ცნობებით ამ განათების შესახებ.

აჩვენეთ სტუდენტებს მისი გამოყენების მაგალითები და განიხილეთ მათთან ერთად

რეალური ქეისები.

შემდეგ ისაუბრეთ 3DsMax-ში ფოტომეტრული განათების წყაროების ტიპებზე და მათ

თავისებურებებზე. დაავალეთ სტუდენტებს, შექმნან სხვადასხვა ტიპის წყაროები და ნახონ

მათ მიერ შექმნილი განათება საკუთარ სცენაში.

შემდეგ განიხილეთ ამ განათების წყაროების ძირითადი პარამეტრები და აუხსენით მათი

მნიშვნელობა სტუდენტებს. დაავალეთ მათ, რომ ჩაატარონ ექსპერიმენტები და მოსინჯონ

სხვადასხვა პარამეტრები, რათა დაინახონ შედეგები. გაამახვილეთ ყურადღება და მეტი

თეორიული ცოდნა მიეცით სტუდენტებს განათების ტემპერატურისა და ინტენსივობის

(ენერგიის) შესახებ. აჩვენეთ სტუდენტებს ამ ორი პარამეტრის რეალურ ცხოვრებაში

არსებული ნიმუშები (ქსენონის განათება ავტომანქანებში, სანთლის შუქი, მზის შუქი,

ჩვეულებრივი ნათურა და ა.შ). ამავდროულად შეაქმნევინეთ სტუდენტებს წყაროები

სხვადასხვა პარამეტრებით ზემოთ ჩამოთვლილი წყაროების იმიტირებისთვის.

ნახ. 16ფოტომეტრული განათების წყაროები სხვადასხვა ტემპერატურით

შემდეგ აუხსენით სტუდენტებს IES ფაილებთან მუშაობის მეთოდოლოგია, აჩვენეთ ამ

ფაილების მოპოვების წყაროები, შექმნის მეთოდები და ა.შ. ამავე დროს შეაქმნევინეთ

სტუდენტებს IES ფაილებზე დაფუძნებული განათების წყაროები საკუთარ სცენებში.

ასევე აუცილებელია, ისაუბროთ განათების სისტემებზე. აღწერეთ მათი დანიშნულება და

პარამეტრების მნიშვნელობა, შეაქმნევინეთ სტუდენტებს დღისა და მზის განათების

სისტემები სცენებში საჭირო პარამეტრებით.

ნახ. 17 დღის განათების სისტემა 3DsMax-ში

მოცემული სწავლის შედეგი თავის თავში მოიცავს შემდეგ თემატიკებს:

- განათების რეალისტიკური წყაროები

- სიკაშკაშის საზომი ერთეულები

- განათების ტემპერატურა

- განათების გავრცელების ბადეები

- ფოტომეტრული განათებ

- IES ფაილების ფორმატი

განათების ფოტომეტრული წყაროები: Create>Lights>Photometric

Mental Ray-ს განათების წყაროები: ამ ვიზუალიზატორისთვის დამახასიათებელი განათების

წყაროები: Mr.area lights, Mr. skylight portal

Mental Ray-ს დღის განათების სისტემა: დღის განათების სისტემის ელემენტები და მათი პარამეტრები:

Create>systems>Daylight, sunlight

სარეკომენდაციო პრაქტიკული დავალებები:

სტუდენტმა უნდა შექმნას სცენაში სხვადასხვა ტიპის ფოტომეტრული განათების წყაროები

საჭირო პარამეტრებით.

სტუდენტმა უნდა შექმნას Mental Ray ვიზუალიზატორისთვის დამახასიათებელი განათების

წყაროები საჭირო პარამეტრებით.

სტუდენტმა სცენაში უნდა შექმნას განათების სისტემები საჭირო პარამეტრებით

დამატებითი რესურსები:

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-E337DCA6-6B8D-4689-BCB8-

6A6EEF06E6EE

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-DC2CF460-BE73-409B-8A3D-

8ECE9CB47EC1

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-EA0E3DE0-275C-42F7-83EC-

429A37B2D501

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-8CF2ABB6-41F1-48B4-9BA3-

C8E8C47941B6

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-9E1F2B8A-5EAD-4C94-9177-

A96763D98758

მოდული: ობიექტის ზედაპირის ფიზიკური მახასიათებლების

განსაზღვრა (Shading)

სწავლის შედეგი 1: ობიექტების ფაქტურების და მათი ზედაპირების

ფიზიკური მახასიათებლების განსაზღვრა

ზოგადი ინფორმაცია

ობიექტის ფიზიკური მახასიათებლების განსაზღვრა (Shading) მატერიალების შექმნის

უმთავრესი ნაწილია (და როგორც უკვე აღვნიშნეთ, მატერიალები ძალიან მნიშვნელოვანია

ხარისხიანი სამგანზომილებიანი გრაფიკის შექმნის პროცესში).

თეორიული მეცადინეობის დროს ძალიან მნიშვნელოვანია კიდევ ერთხელ მივუბრუნდეთ

დაკვირვების უნარის განვითარებას. მოამზადეთ თვალსაჩნოებები (სხვადასხვა მასალის

მქონე ნივთები), საპრეზენტაციო მასალა და ბევრი ნიმუში რეალური ცხოვრებიდან.

ისაუბრეთ იმაზე, თუ როგორ შეიძლება სამგანზომილებიანი გრაფიკის გენერალისტს

მუშაობაში მოეხმაროს მისი დაკვირვების უნარი (როდესაც შეიდერების და მატერიალების

შექმნაზეა ლაპარაკი). აჩვენეთ სტუდენტებს რთული შეიდერების რეალური მაგალითები

რეალური ცხოვრებიდან და აუხსენით ამა თუ იმ მასალის პარამეტრების მნიშვნელობა და ამ

პარამეტრების მოქმედება მასალის ვიზუალურ თვისებებზე.

სასურველია, სტუდენტებს მისცეთ დავალება, დააკვირდნენ გარემოს ირგვლივ და

გადაუღონ სურათები საინტერესო ფაქტურებისა და ზედაპირების მქონე ობიექტებს. შემდეგ

კი დაასაბუთონ (ან წერილობით აღწერონ), რა მოეწონათ ამა თუ იმ მასალაში, რატომაა ის

საინტერესო და რა თვისებები შეამჩნიეს მასში.

შემდეგ ისაუბრეთ სხვადასხვა დანიშნულების რუკებზე და მათ დანიშნულებაზე. აჩვენეთ

სხვადასხვა დანიშნულების რიკების ნიმუშები. ისაუბრეთ რუკების შექმნის მეთოდებზე,

მათი კომბინირებისა და შერწყმის უპირატესობებზე და ა.შ. პრაქტიკულ სავარჯიშოდ

მიაწოდეთ სტუდენტებს სხვადასხვა დანიშნულების რუკები და შეაქმნევინეთ

სტანდარტული მატერიალები ამ რუკების გამოყენებით. ასევე სასურველია, მოამზადოთ

სატესტო სცენა (რეალისტური განათებითა და ვიზუალიზაციის პარამეტრებით), რათა

სტუდენტებმა შეძლონ, საკუთარი შექმნილი მატერიალების შემოწმება რეალურ განათებაში

და დაინახონ, რა გავლენა აქვთ სხვადასხვა დანიშნულების რუკებს მატერიალის ვიზუალურ

მხარეზე.

ასევე თეორიული მეცადინეობის დროს ისაუბრეთ არქიტექტურულ მატერიალებზე 3DsMax-

ში და მათ პარამეტრებზე. მოამზადეთ პრეზენტაცია ამ ტიპის მატერიალების შესახებ და

მათი გამოყენების ნიმუშები აჩვენეთ სტუდენტებს. შემდეგ გადადით პრაქტიკულ

მეცადინეობაზე და შეაქმნევინეთ სტუდენტებს მაქსიმალური რაოდენობის სხვადასხვა

ტიპის შეიდერები არქიტექტურული მატერიალების მეშვეობით.

ნახატი 15 არქიტექტურული მატერიალები 3DsMax-ში

შემდეგ ისაუბრეთ დეფორმაციის რუკებზე, მათი მოთხოვნებსა და გამოყენების მეთოდებზე.

აჩვენეთ სტუდენტებს ნორმალების რუკების, ამობურცულობების რუკებისა და

დეფორმაციის რუკების (Normal Maps, Bump Maps, Displacement Maps) ნიმუშები და აუხსენით

მათი შექმნის მეთოდები. პრაქტიკული მეცადინეობისას შეაქმნევინეთ სტუდენტებს

მატერიალები ზემოთ ჩამოთვლილი რუკების გამოყენებით.

მოცემული სწავლის შედეგი თავის თავში მოიცავს შემდეგ თემატიკებს:

- ობიექტების ზედაპირის ფიზიკური მახასიათებლები

- არქიტექტურული მატერიალის ფორმატი

- განათებულობის მოდელები

- სხვადასხვა დანიშნულების რუკები

- არეკლვა/გამჭვირვალობა

- გარდატეხის კოეფიციენტი

- დეფორმაციის რუკები

სარეკომენდაციო პრაქტიკული დავალებები:

სტუდენტმა უნდა შექმნას სხვადასხვა ტიპის არქიტექტურული მატერიალები საჭირო

პარამეტრებით და დაადოს ისინი სცენის სატესტო ობიექტებს. შემდეგ მან უნდა

შეინახოს სატესტო ვიზუალიზაციის შედეგები სურათების სახით.

სტუდენტმა სხვადასხვა დანიშნულების რუკების მეშვეობით (სიპრიალე,

ამრეკლადობა, გამჭვირვალობა, დიფუზია და ა.შ.) უნდა შექმნას მატერიალები და

დაადოს ისინი სატესტო ობიექტებს. შემდეგ მოახდინოს სატესტო ვიზუალიზაცია და

შედეგები შეინახოს საჭირო ფორმატში.

სტუდენტმა ნორმალების, ამობურცულობებისა და დეფორმაციის რუკების

მეშვეობით უნდა შექმნას მატერიალები და დაადოს ისინი სატესტო ობიექტებს.

შემდეგ მოახდინოს სატესტო ვიზუალიზაცია და შედეგები შეინახოს.

დამატებითი რესურსები:

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-0988C119-B9A5-474E-9AAB-

E0DE5D79B9F0

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-0F4CC48B-8245-46C8-995D-

43403C583EA3

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-27F58B25-C61E-4658-AB1E-

7A6C20B23D1F

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-D02E0621-E0B7-4E20-93A8-

67A7BB5705A5

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-0BC06393-75AE-4F52-9886-

E7916BF41EA8

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-2FE2C951-AF20-4541-BAC1-

5E9695E77315

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-6F13FC90-80A4-4092-BB5F-

662546685C2B

სწავლის შედეგი 2: პროცედურულ რუკებთან მუშაობა

ზოგადი ინფორმაცია

პროცედურული რუკები და ფრაქტალები ძალიან ძლიერი და ხშირად გამოყენებადი

ინსტრუმენტია სამგანზომილებიან გრაფიკაში. მათი მეშვეობით შეიძლება უამრავი

სხვადასხვა ეფექტის მიღება. მაგალითად, პროცედურული რუკის მეშვეობით შეიძლება ხის

ან მარმარილოს ფაქტურის მიღება, ბოლის ან ღრუბლების გაკეთება და მთიანი რელიეფის

მოდელირებაც კი.

სწორად ასეთი ტიპის მაგალითებით დაიწყეთ ლაპარაკი პროცედურულ რუკებზე და მათი

გამოყენების გზებზე. აჩვენეთ სტუდენტებს მაქსიმალურად მრავალფეროვანი ნიმუშები,

აუხსენით, როგორ მუშაობს პროცედურული რუკა, რა არის ფრაქტალი და როგორი ტიპის

ფრაქტალები არსებობს. წინასწარ მოამზადეთ საპრეზენტაციო მასალა და "ჰენდაუთები"

მოკლე სამახსოვროებით, სადაც აღწერილია ხშირად გამოყენებადი პროცედურული რუკების

თავისებურებები. პრაქტიკული სავარჯიშოს დროს შაქმნევინეთ სტუდენტებს სხვადასხვა

ტიპის მატერიალები სხვადასხვა პროცედურული რუკებით. მიეცით ისეთი დავალება,

რომელიც შემოქმედებით მიდგომას მოითხოვს: მაგალითად, შექამნევინეთ თოვლის ან

ქვიშიანი უდაბნოს შეიდერი მთლიანად პროცედურული რუკებით და არც ერთ ტექსტურა არ

გამოაყენებინოთ.

ნახატი 16 პროცედურული რუკების გამოყენების ნიმუში

ნახატი 17 რენტგენის სურათის ეფექტის მიღება Falloff პროცედურული რუკით

მოცემული სწავლის შედეგი თავის თავში მოიცავს შემდეგ თემატიკებს:

- პროცედურული რუკები

- ფრაქტალები

სარეკომენდაციო პრაქტიკული დავალებები:

სტუდენტმა უნდა შექმნას სხვადასხვა ტიპის პროცედურული რუკები საჭირო

პარამეტრებით მატერიალების რედაქტორში.

სტუდენტმა უნდა შექმნას სხვადასხვა ტიპის შეიდერები მთლიანად პროცედურული

რუკების გამოყენებით.

დამატებითი რესურსები:

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-734C2152-1B75-45E5-B25F-

EA12E63DC62C

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-BCDA5CF0-DF98-47B1-8A85-

16010562B392

სწავლის შედეგი 3: შედგენილი (იერარქიული) მატერიალების შექმნა

ზოგადი ინფორმაცია

გამომდინარე იქიდან, რომ სამგანზომილებიანი გრაფიკის გენერალისტს ხშირად უწევს

რთული (რამდენიმე ელემენტისგან და საიდენტიფიკაციო არხისგან შემდგარი) ობიექტების

მოდელირება და ტექსტურირება, ხშირად საჭიროა მატერიალების დადება ობიექტების

ელემენტებზე განშლის გაკეთების გარეშე, ან უბრალოდ საჭიროა რთული ეფექტის

მისაღწევად ორი ან რამდენიმე მატერიალის ერთმანეთთან შერევა. ამ მიზნებისთვის

გამოიყენება შედგენილი (იერარქიული) მატერიალები.

თეორიული მეცადინეობისას გაამახვილეთ ყურადღება ნიმუშებსა და რეალური ქეისების

განხილვაზე. შეეცადეთ, წამოიყვანოთ სტუდენტები დიალოგზე. აუხსენით სხვადასხვა

ტიპის შედგენილი მატერიალების დანიშნულება და თავისებურებები. შემდეგ, პრაქტიკული

მეცადინეობის დროს მიეცით დავალება, დაგეგმონ რამდენიმე რთული მატერიალის შექმნის

პროცესი შედგენილი მატერიალების მეშვეობით და შექმნან ეს მატერიალები.

თეორიული მეცადინეობის დროს ისაუბრეთ ასევე გამჭვირვალეობის რუკებზე და მათი

გამოყენების გზებზე შედგენილ მატერიალებში. ასევე ისაუბრეთ შედგენილ რუკებზე,

აუხსენით სტუდენტებს რის საშუალებას იძლევა ესა თუ ის რუკა.

სასურველია, მოამზადოთ ვიზუალური მასალა (პრეზენტაცია, ვიდეომასალა) სხვადასხვა

შედგენილი მატერიალისა თუ რუკის შესახებ.

ნახატი 18 შედგენილი მატერიალი Composite-ს ინტერფეისი

ნახატი 19 შედგენილი მატერიალი Shellac

მოცემული სწავლის შედეგი თავის თავში მოიცავს შემდეგ თემატიკებს:

- გამჭვირვალობის რუკები

- შედგენილი რუკები

- შედგენილი მატერიალები

- პროცედურული რუკები - მატერიალის საიდენტიფიკაციო არხები

სარეკომენდაციო პრაქტიკული დავალებები:

სტუდენტმა უნდა შექმნას რამდენიმე ტიპის შედგენილი მატერიალები სცენის

ობიექტებისთვის

სტუდენტმა უნდა გამოიყენოს შედგენილი რუკები სცენის მატერიალების შექმნის

დროს

სტუდენტმა უნდა გამოიყენოს ობიექტების საიდენტიფიკაციო არხები და დაადოს

შედგენილი მატერიალები შედგენილ ობიექტებს.

დამატებითი რესურსები:

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-7A8039CF-1707-4E8C-B5AD-

7C08AA472AEF

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-9616E739-D600-46CF-BBD6-

E046DB11235E

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-47017529-01B7-414D-9773-

F57BCE6AB577

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-D2B59023-7D53-4E86-804F-

7A037E787055

მოდული: გამოსახულების ვიზუალიზაცია (Render)

სწავლის შედეგი 1: ვიზუალიზაციის გაკეთება სხვადასხვა ჩასაშენებელი

ვიზუალიზატორე-ბის (Render Plug-ins) მეშვეობით

ზოგადი ინფორმაცია

სამგანზომილებიანი გრაფიკის გენერალისტის საქმიანობაში გამოსახულების

ვიზუალიზაცის ალბათ ყველაზე საპასუხისმგებლო ეტაპია. ამ დროს ხდება საბოლოო

გამოსახულების ფორმირება, პროდუქტის საბოლოო

სახის ბაზისის შექმნა და რაც მთავარია, ამ დროს

ხდება დამკვეთთან კომუნიკაცია ყველაზე ეფექტური,

რადგანაც დამკვეთს ბევრად უფრო ადვილად

შეუძლია პროექტის მიმდინარეობისა და საბოლოო

სახის აღქმა.

ისევე, როგორც დანარჩენ მოდულებში, ამ მოდულშიც

არ არის აუცილებელი სწავლის შედეგების

ერთმანეთისგან გამიჯნვა და მათი შესაბამისი

თეორიული და პრაქტიკული მეცადინეობების ცალ–

ცალკე ჩატარება. მეტიც, ამ კონკრეტული მოდულის

შემთხვევაში პირიქით, სასურველია, სწავლის

შედეგების შესაბამისი სწავლება მიმდინარეობდეს

პარალელურად, როგორც ერთიანი პროცესი,

ვინაიდან ამ მოდულის სწავლის შედეგების

თემატიკები იმდენად დაკავშირებულია

ერთმანეთთან ,რომ მათი ერთმანეთისგან

განცალკევევბა სწავლების პროცესს უფრო

გაართულებს.

წინამდებარე მოდულის, და მათ შორის მისი ყველა სწავლის შედეგის მიზანია, სტუდენტებს

გადავცეთ გამოსახულებისა და ანიმირებული სამგნაზომილებიანი პროექტების

ვიზუალიზაციის განხორციელებისთვის საჭირო უნარ–ჩვევები. შესაბამისად, თეორიული

მეცადინეობა უნდა დავიწყოთ ზოგადად ვიზუალიზაციის პროცესის აღწერითა და ზოგადო

ცნობებით ამ პროცესის შესახებ. შეგიძლიათ, მოიძიოთ მოკლე საინფორმაციო ეგოლები

ვიზუალიზაციის პროცესის შესახებ და აჩვენოთ სტუდენტებს. ასევე ისაუბრეთ სხვადასხვა

ტიპის ვიზუალიზატორების შესახებ, მოყევით მათი შექმნის მოკლე ისტორია და ისაუბრეთ

მათ თავისებურებებსა და უპირატესობებზე.

ნუ შეეცდებით ამ

მოდულის სწავლის

შედეგების

ერთმანეთისგან

გამიჯნვას. სწავლის

შედეგებში აღწერილი

თემატიკები ძალიან

დაკავშირებულია

ერთმანეთთან

ნახ. 18 Corona Renderer-ის მიერ ვიზუალიზირებული გამოსახულება

სწავლის ამ შედეგის ერთ–ერთი უმთავრესი მიზანი კი სტუდენტებისთვის ვიზუალიზატორ

Chaos Group Vray-ს მოხმარების სწავლებაა. ეს ვიზუალიზატორი ინდუსტრიაში ერთ–ერთი

ყველაზე გავრცელებული, მოქნილი და ძლიერი ვიზუალიზატორია. მას იყენებენ როგორც

არქიტექტურული პროექტების ვიზუალიზაციისვის, ასევე ფილმწარმოებაში ეფექტების

შექმნისთვის, ანიმაციური ფილმებისა და რეკლამების წარმოებისთვის. საქართველოში ეს

ვიზუალიზატორი ყველაზე გამოყენებადი ვიზუალიზატორია სამგანზომილებიანი გრაფიკის

სფეროში. შესაბამისად, ამ სწავლის შედეგის მიღწევა სტუდენტებისთვის უკიდურესად

მნიშვნელოვანია. ამავდროულად, აღსანიშნავია, რომ მოცემული სწავლის შედეგი საკმაოდ

მრავლისმომცველი და მოცულობითია. არ არის აუცილებელი, მის ფარგლებში

განსახილველი თემატიკები და პრაქტიკული მეცადინეობა მიყოლებით, ერთიანად

ჩატარდეს. პირიქით, სასურველია, ამ სწავლის შედეგის ეტაპობრივად განხორციელება, სხვა

სწავლის შედეგების პარალელურად. ასევე აღსანიშნავია, რომ წინამდებარე სწავლის შედეგის

ბოლო კრიტერიუმი გულისხმობს სტატიკური და ანიმირებული პროექტის ვიზუალიზაციას

Vray-ს მეშვეობით. ეს სასურველია, იყოს სტუდენტის მიერ შექმნილი რეალური პროექტი და

არა უბრალოდ, სატესტო ობიექტებისგან აწყობილი სცენა. ამიტომ, სასურველია, ამ

კრიტერიუმის შესაბამისი პრაქტიკული დავალების მიცემა მოხდეს მას შემდეგ, რაც

სტუდენტს უკვე აქვს ვიზუალიზაციისთვის გამზადებული როგორც ანიმირებული, ასევე

სტატიკური სცენა.

რაც შეეხება Vray-ს სწავლებას, ამ ვიზუალიზატორის ყველა ფუნქციის შესახებ დეტალური

ინფორმაცია და ვიდეოგაკვეტილები მრავლადაა ინტერნეტში, მათ შორის ოფიციალურ

საიტზე: https://www.vray.com/vray_for_3ds_max/manual/index.shtml

შეეცადეთ, ვიზუალზიატორის სწავლების ყველა მცირეოდენი კომპონენტიც კი

ეფუძნებოდეს კონკრეტული სავარჯიშოების და პრაქტიკული დავალებების შესრულებას.

სასურველია, ამ სწავლის შედეგის განხორციელებისას ერთხელ (ან რამდენჯერმე)

მოიწვიოთ დარგის სპეციალისტები, რომ მათ ესაუბრონ სტუდენტებს ინდუსტრიაში

არსებული პრაქტიკების შესახებ და მიაწოდონ ინფორმაცია Vray-თან დაკავშირებული

„ხრიკების“ შესახებ.

შეაქმნევინეთ სტუდენტებს ბევრი სხვადასხვა ტიპის განათება, სხვადასხვა ტიპის

მატერიალები, ჩაატარებინეთ ექსპერიმენტები, მიეცით „შეუძლებელი“ დავალებები, რომ მათ

ძალიან გაუჭირდეთ და მაქიმალურად გამოიყენონ საკუთარი პოტენციალი. შეეცადეთ,

მაქსიმალურად მოახდინოთ სტუდენტების მიერ ინფორმაციის დამოუკიდებლად მოძიების

სტიმულირება. მიეცით ისეთი რამის გაკეთების დავალებები, რაც თეორიული მეცადინეობის

დროს ჯერ არ გაგივლიათ და დაავალეთ, მოიძიონ საჭირო ინფორმაცია, გაარკვიონ, როგორ

კეთდება ესა თუ ის მოქმედება და შემდეგ განიხილეთ ეს საკითხები ჯგუფთან ერთად.

გაამახვილეთ ყურადღება Vray-ს ოპტიმიზაციის მიდგომებზე და ძირითადი პარამეტრების

მნიშვნელობაზე. გააკეთებინეთ სტუდენტებს ვიზუალიზაცია Vray-ს სხვადასხვა

ალგორითმებით, გამოაყენებინეთ ყველა ტიპის განათება, გლობალური განათება,

გამოსახულებაზე დაფუძნებული განათება და ა.შ.

მოდულში გაწერილი სარეკომენდაციო საათები თუ არ გეყოფათ სწავლის ამ შედეგისთვის,

მოახდინეთ საათების გეგმის რედაქტირება. ეს სწავლის შედეგი უკიდურესად

მნიშვნელოვანია, რადგანაც დიდი შანსია, სტუდენტების პროფესიულ საქმიანობაში მათ

სწორედ Vray-სთან მუშაობა მოუწიოთ 99% შემთხვევებში.

რაც შეეხება Vray-სთვის დამახასიათებელ ვიზუალიზაციის ელემენტებს, ამ თემაზე საუბარი

დაამთხვიეთ მომდევნო სწავლის შედეგებში ანალოგიური თემების განხილვას (ან მას შემდეგ

ისაუბრეთ Vray-ს ელემენტებზე, რაც სტანდარტული ვიზუალიზატორის ვიზუალიზაციის

ელემენტები უკვე დაფარეთ), რათა სტუდენტებისთვის გასაგები იყოს აღნიშნული თემა.

ნახ. 19 Vray-ს პარამეტრების ფანჯრები

მოცემული სწავლის შედეგი თავის თავში მოიცავს შემდეგ თემატიკებს:

- ჩასაშენებელი მოდულები (Plug-ins)

- განათების გამოთვლის ალგორითმები

- Chaos Group V-ray

- Maxwell Render

- Mental Ray

- Corona Render

- განათების წყაროები

- ვიზუალიზაციის ელემენტები

- ანიმირებული მიმდევრობები

ჩასაშენებელი მოდულები: სხვადასხვა კონკრეტული ამოცანის შესასრულებლად (ან მუშაობის

პროცესის გამარტივებისთვის) შექმნილი პროგრამული მოდულები (Plug-ins). ვიზუალიზაციისთვის

განკუთვნილ მოდულებს წარმოადგენს: Chaos Group V-ray, Next Limit Maxwell Render, Corona Render

გლობალური განათების გამოთვლის ალგორითმები: მიკერძოებული და მიუკერძოებელი

ალგორითმები (Baised/Unbaised), ფოტონების გაბნევა (Photon mapping), განათების კეშირება (Light

Cache), სხივების მიდევნების ალგორითმები (Raytracing), გზების მიდევნება (Path Tracing)

V-ray განათების წყაროები: განათების წყაროები, რომელიც მოყვება მოცემულ ჩასაშენებელ მოდულს

V-ray ობიექტები: ობიექტების ტიპები, რომელიც მოყვება მოცემულ ჩასაშენებელ მოდულს

V-ray ძირითადი პარამეტრები: ვიზუალიზატორის პარამეტრების ძირითადი ფანჯარა (Render

Dialog>Vray Rollout) გლობალური განათების პარამეტრების ფანჯარა (Global Illumination parameters

Rollout)

ვიზუალიზაციის ელემენტები: სხვადასხვა ეფექტის მისაღებად განკუთვნილი (და ასევე საბოლოო

დამუშავებისთვის საჭირო) ვიზუალიზაციის ძირითადი ელემენტები: Ambient occlusion, Zdepth, dirt,

reflection, refration, object ID, Diffuse, Light, Shadow, specular, self illumination. ასევე მოდულის

სწავლების დროისთვის არსებული ხშირად გამოყენებადი ვიზუალიზაციის ელემენტები

გამოსახულებისა და ანიმირებული მიმდევრობის ვიზუალიზაცია: ვიზუალიზაციის პარამეტრები:

რეზოლუცია, მიმდევრობის არეალი (Range). ასევე განათების გამოთვლის პარამეტრები ანიმირებული

სცენებისთვის. ანიმირებული მიმდევრობების ვიზუალიზაციის განხორციელება

სარეკომენდაციო პრაქტიკული დავალებები:

სტუდენტმა უნდა გამოიყენოს ვიზუალიზაციისთვის სხვადასხვა ვიზუალიზატორები

(ჩაშენებული, Mental Ray, Vray)

სტუდენტმა უნდა მოახდინოს პროექტის ვიზუალიზაცია გლობალური განათების გამოთვლის

სხვადასხვა ალგორითმებით (Vray);

ვიზუალიზაციისთვის სტუდენტმა უნდა გამოიყენოს Vray-ს განათების სხვადასხვა წყაროები

საჭირო პარამეტრებით;

სტუდენტმა უნდა შექმნას V-ray მოდულისთვის დამახასიათებელი ობიექტები საჭირო

პარამეტრებით.

ვიზუალიზაციის დროს სტუდენტმა უნდა შექმნას Vray-სთვის დამახასიათებელი

ვიზუალიზაციის ელემენტები საჭირო პარამეტრებით.

სატესტო ვიზუალიზაციის ანალიზის საფუძველზე სტუდენტმა უნდა მოახდინოს ray-ს

პარამეტრების ოპტიმიზაცია ვიზუალიზაციის სისწრაფის გასაზრდელად (მტკიცდება

სატესტო ვიზუალიზაციისა და საბოლოო ვიზუალიზაციის, შუალედური სამუშაო ფაილისა

და საბოლოო სამუშაო ფაილის მეშვეობით).

სტუდენტმა უნდა მოახდინოს როგორც სტატიკური, ასევე ანიმირებული პროექტის

ვიზუალიზაცია საჭირო პარამეტრებით Vray-ს მეშვეობით.

დამატებითი რესურსები:

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-7BC2AB4C-5323-49B6-8979-

697B486904CE

https://corona-renderer.com/

http://www.maxwellrender.com/

https://www.cebas.com/?pid=productinfo&prd_id=137

https://www.vray.com/

https://www.vray.com/vray_tutorials/

https://www.vray.com/vray_manuals/

https://www.vray.com/vray_for_3ds_max/manual/index.shtml

https://www.vray.com/vray_for_3ds_max/tutorials/index.shtml

სწავლის შედეგი 2: სცენის განათების შესაბამისად ვიზუალიზატორების

მახასიათებლების შერჩევა

ზოგადი ინფორმაცია

წინამდებარე სწავლის შედეგი პრინციპში არის ვიზუალიზაციის მოდულის საბაზისო

სწავლის შედეგი, შესაბამისად, მისი განხორციელება უნდა დაიწყოს მოდულის

დაწყებისთანავე (წინა სწავლის შედეგის პარალელურად ან მის დაწყებამდე).

სწავლის ამ შედეგში საუბარი უნდა წავიდეს 3DsMax-ში ჩაშენებულ ვიზუალიზატორებზე,

მათ თავისებურებებზე, უპირატესობებზე და მეთოდოლოგიაზე. ისაუბრეთ ამ

ვიზუალიზატორების ისტორიაზე, და განსხვავებებზე. მოიყვანეთ მაგალითები (როგორც

სტატიკური, ასევე ანიმირებული) და ისაუბრეთ ზოგადად ვიზუალიზაციის პროცესის

სხვადასხვა ალგორითმებზე (Scanline, Bucket, raytracing, path tracing, baised, unbiased).

ნახ. 20 სტანდარტული ვიზუალიზატორი: Scanline

ნახ. 21 ვიზუალიზატორი iRay, გამოთვლის პროცესი

აღნიშნული სწავლის შედეგის მიზნები იგივეა, რაც წინა სწავლის შედეგს ქონდა, ოღონდ ამ

შემთხვევაში მუშაობა ხდება ჩაშენებულ ვიზუალზატორებში. აუხსენით სტუდენტებს,

როგორ ხდება პროექტების ვიზუალზიაცია Scanline-ში, iRay-ში და Mental Ray–ში, აჩვენეთ

მათი პარამეტრები და აუხსენით მნიშვნელობა. აკეთებინეთ მაქიმალურად პრაქტიკული

სავარჯიშოები და დავალებები. მიზანი ერთია: სტუდენტმა უნდა შეიძინოს

ვიზუალიზატორთან მუშაობის მაქიმლური პრაქტიკული გამოცდილება მეთვალყურეობის

ქვეშ. ამიტომ შეუქმენით სტუდენტებს კაზუსები და შემდეგ მიეცით რჩევები.

შექმნევინეთ სტუდენტებს სცენები როგორც პირდაპირი, ასევე გლობალური განათების

გამოყენებით, აუხსენით განათების წყაროების პარამეტრების ოპტიმიზაციის მნიშვნელობა.

ასევე მოამზადეთ პრეზენტაცია ფოტონების შესახებ სამგანზომილებიან გრაფიკაში.

ესაუბრეთ კაუსტიკაზე და ა.შ.

სწავლის შედეგის მიზანია, რომ მისი დასრულების შემდეგ სტუდენტებს ქონდეთ

ჩაშენებული ვიზუალიზატორების მეშვეობით შექმნილი რამდენიმე გამოსახულება. ამ

შემთხვევაში საუბარია მხოლოდ სტატიკრ გამოსახულებებზე. ანიმირებული პროექტის

ვიზუალიზაცია სხვა სწავლის შედეგითაა დაფარული.

მოცემული სწავლის შედეგი თავის თავში მოიცავს შემდეგ თემატიკებს:

- პირდაპირი განათება

- გლობალური განათება

- განათების წყაროები

- ვიზუალიზაციის პარამეტრები

- ფოტონები

სარეკომენდაციო პრაქტიკული დავალებები:

სცენის სპეციფიკიდან გამომდინარე სტუდენტმა უნდა შეარჩიოს განათების გამოთვლის

მოდელი და მის მეშვეობით მოახდინოს პროექტის ვიზუალიზაცია;

არჩეული მეთოდიდან გამომდინარე სტუდენტმა უნდა განსაზღვროს განათების

წყაროებისთვის საჭირო პარამეტრები;

სტუდენტმა უნდა მოახდინოს ვიზუალიზატორის ძირითადი პარამეტრების რედაქტირება

დასახულ მიზანთან შესაბამისობაში;

სხვადასხვა რეალურ მაგალითებზე დაყრდნობით სტუდენტმა უნდა დააყენოს სცენაში

შესაბამისი განათება; განათების ტიპები უნდა იყოს მაქიმალურად მრავალფეროვანი

(ინტერიერი, ექსტერიერი, დილა, შუადღე, მოღრუბლული ამინდი და ა.შ.)

პროექტის ვიზუალიზაციისას სტუდენტმა უნდა გამოიყენოს სხვადასხვა ალგორითმები. საბოლოდ სტუდენტმა უნდა მოახდინოს საკუთარი სცენის ვიზუალიზაცია ჩაშენებული

ვიზუალიზატორებით (მაგალითად, არქიტექტურული სცენა).

დამატებითი რესურსები:

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-7BC2AB4C-5323-49B6-8979-

697B486904CE

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-DB20C3DE-93A8-4FF5-BD97-

CA05DD3A89B4

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-458D9B76-4378-455D-B59B-

E766F254A57A

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-044A5909-80B8-463E-BA50-

AB9AA27E7735

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-7A77F5E1-5F70-484E-8F27-

C8535459D0A3

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-484B095B-1229-4CB9-BC53-

952AC40F67C2

სწავლის შედეგი 3: პროექტის დაყოფა ვიზუალიზაციის ელემენტებად

ზოგადი ინფორმაცია

ვიუალიზაციის ელემენტები, ან როგორც მათ ხშირად უწოდებენ, ვიზუალიზაციის ფენები

სამგანზომილებიანი გრაფიკის შექმნის უმნიშვნელოვანესი ელემენტია. მათი მეშვეობით

შესაძლებელი ხდება ვიზუალიზაციის შემდეგ გამოსახულების მრავალი კომპონენტის

შეცვლა და მათი მეშვეობით პროექტის საბოლოო დამუშავება ბევრად უფრო მარტივი და

ამავდროულად ეფექტური ხდება.

ვიზუალიზაციის ელემენტებზე საუბრისას უკიდურესად მნიშვნელოვანია როველი

ელემენტის ნიმუშებისა და გამოყენების მაგალითების ჩვენება. წინასწარ მოამზადეთ

თვალსაჩინოებები, პრეზენტაციები და საპრეზენტავიო რგოლები. აჩვენეთ სტუდენტებს

ხშირად გამოყენებადი ვიაზუალიზაციის ელემენტები და აუხსენით ამ ელემენტების

დანიშნულება.

შემდეგ გადადით დეტალებზე: ისაუბრეთ ამა ტუ იმ ელემენტის პარამეტრებზე და

შეაქმნევინეთ სტუდენტებს ვიზუალიზაციის ელემენტები საკუთარ სცენებში.

სწავლის ამ შედეგის მიზანია, მოდულის დასრულების შემდეგ, როდესაც სტუდენტები

მოახდენენ საკუთარი პროექტების ვიზუალიზაციას, მათ ასევე ჰქონდეთ ვიზუაზალიზაციის

ელემენტები, რათა შემდგომ, საბოლოო დამუშავების დროს გამოიყენონ ისინი.

ასევე, ისაუბრეთ მრავალფენიან ფაილებზე, მათ თავისებურებებზე, გამოყენებით მეთოდებსა

და პარამეტრებზე. დაავალეთ სტუდენტებს ვიზუალიზაციის შედეგების შენახვა როგორც ც–

ცალ–ცალკე ელემენტებად, ასევე მრავალფენიან ფაილებში.

შეაქმნევინეს სტუდენტებს რაც შეიძლება, მეტი ვიზუალიზაციის ელემენტი. შესაძლებელია,

ეს ელემენტები მათ საბოლოო ჯამში არ გამოადგეთ დამუშავებისას, მაგრამ მათ უნდა

გაიაზრონ, რამდენად მეტ მოქნილობას იძლევა ვიზუალიზაციის ელემენტების არსებობა.

ასევე აუხსენით სტუდენტებს Object ID და Material ID ვიზუალიზაციის ელემენტების

დანიშნულება და შექმნის მეთოდები. დააყოფინეთ სცენის ობიექტები ისე, რომ მათ მიიღონ

ზემოთ აღნიშნული ელემენტები. შეაქმნევინეთ საკუთარი სცენებისთვის Object/Material ID

ელემენტები.

ნახ. 22 ვიზუალიზაციის ელემენტების პანელი

ნახ. 23 ვიზუალიზაციის ელემენტი Ambient Occlusion

ნახ. 24 ვიზუალიზაციის ელემენტების ერთობლიობა

მოცემული სწავლის შედეგი თავის თავში მოიცავს შემდეგ თემატიკებს:

- ვიზუალიზაციის ელემენტები

- მრავალფენიანი ფაილები

სარეკომენდაციო პრაქტიკული დავალებები:

სტუდენტმა საკუთარი პროექტისთვის უნდა შექმნას სხვადასხვა ტიპის ვიზუალიზაციის

ელემენტები საჭირო პარამეტრებით.

სტუდენტმა უნდა შეინახოს ვიზუალიზაციის ელემენტების საჭირო ფორმატებში. სტუდენტმა უნდა მოახდინოს ვიზუალიზაციის შედეგის (ელემენტებიანად) შენახვა

მრავალფენიან ფაილში

დამატებითი რესურსები:

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-97F4A642-B1B6-4B38-A59F-

B65C45A820CE

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-ACAC4189-F57A-4A05-8878-

CD985CA4CC1A

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-F9274D48-77CA-435F-A604-

6DD969FFCA6C

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-10B3C49D-F4EE-4649-87B2-

28E3869E5BE0

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-4647FCAE-3781-43C0-99B3-

01D9A531E6A8

სწავლის შედეგი 4: ანიმირებული პროექტების ვიზუალიზაცია

ზოგადი ინფორმაცია

ამ სწავლის შედეგის მიზანია, სტუდენტებმა მაქიმალურად მეტი გამოცდილება მიიღონ

ანიმირებული პროექტების ვიზუალიზაციაში, გიგონ ამ პროცესის შესაძლო სირთულეების

შესახებ და საბოლოო ჯამში მოახდინონ საკუთარი ანიმირებული პროექტების

ვიზუალიზაცია და მომზადება საბოლოო დამუშავებისთვის.

თეორიული მეცადნიეობა დაიწყეთ ზოგადად ვიდეოფაილებსა და გამოსახულებების

მიმდევრობებზე საუბრით. აჩვეენეთ ორივე შემთხვევის ნიმუშები და ისაუბრეთ მათ

უპირატესობებესა და სუსტ მხარეებზე. ისაუბრეთ კოდეკებზე, ფაილების ფორმატებზე და

მათ პარამეტრებზე. სასურველია, მოამზადოთ პრეზენტაცია ამ თემებზე და დაურიგოთ

სტუდენტებს „ჰენდაუთები“, სადაც მოყვანილი იქნება მოკლე ინფორმაცია და

სამახსოვროები.

შემდეგ ისაუბრეთ 3DsMax–ში ანიმირებული პროე ქტების ვიზულიზაციის

მეთოდოლოგიაზე. გააჯერეთ ეს პროცესი პრაქტიკული სავარჯიშოებით და მცირე

დავალებებით.

შემდეგ მოამზადეთ სტუდენტები საკუთარი პროექტების ვიზუალიზაციისთვის და

დაავალეთ ანიმირებული ფაილების ვიზუალიზაციის შესრულება.

ნახ. 25 ვიზუალიზაციის შედეგის შენახვის ფანჯარა

მოცემული სწავლის შედეგი თავის თავში მოიცავს შემდეგ თემატიკებს:

- ანიმირებული მიმდევრობები

- ფაილების ფორმატები

სარეკომენდაციო პრაქტიკული დავალებები:

სტუდენტმა უნდა მოამზადოს საკუთარი პროექტი ანიმაციის ვიზუალიზაციისთვის.

სტუდენტმა უნდა მოახდინოს საკუთარი ანიმირებული პროექტის ვიზუალიზაცია.

სტუდენტმა უნდა შეინახოს ვიზუალიზაციის შედეგი ვიდეოფაილში საჭირო

პარამეტრებით.

სტუდენტმა ვიზუალიზაციის შედეგები უნდა შეინახოს, როგორც გამოსახულებების

მიმდევრობა საჭირო პარამეტრებით.

დამატებითი რესურსები:

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-4AA3608D-BCC2-420E-B096-

7A2B25E19B63

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-ACC80600-A3A5-4DBD-B0CC-

7B0CA2C339A9

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-8167B5AB-4336-4D5F-8999-

4671BF8B0FE4

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-5E554740-F69E-4B1A-A0A1-

2955B99B18FA

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-36B8FB56-595A-4CD0-A26B-

C1485A7DFF70

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-21E056B9-9475-44FD-8FD6-

E59D4ECF45D6

სწავლის შედეგი 5: ქსელური ვიზუალიზაციის განხორციელება

ზოგადი ინფორმაცია

ქსელური ვიზუალიზაცია განსაკუთრებით მნიშვნელოვანია ანიმაციური პროექტების

შექმნისას. ის საშუალებას იძლევა, ვიზუალიზაციის პროცესში ჩაერთოს რამდენიმე

კომპიუტერი ერთდროულად.

ქსელური ვიზუალიზაციის გასააზრებლად, თეორიული მეცადინეობა დაიწყეთ ზოგადად

ქსელური რესურსების შესახებ საუბრით. მოამზადეთ თვალსაჩინოებები (ქსელების სქემები,

ქსელური ვიზუალიზაციის პრინციპის ამსახველი სქემა და ა.შ.).

ნახ. 26 3DsMax-ის ქსელური ვიზუალიზაციის მუშაობის პრინციპი

შემდეგ აუხსენით სტუდენტებს, როგორ ხდება ქსელური რესურსების გამოყენება

სამგანზომილებიანი პროექტების შექმნის დროს და პრაქტიკული მეცადინეობის დროს

შეაქმნევინეთ საკუთარი პროექტებისთვის ქსელური დირექტორიები. შეამოწმეთ, რომ

სტუდენტის მიერ შექმნილი ქსელური რესურსი თავისუფალ წვდომაში იყოს ყველა

კომპიუტერისთვის, რომელიც იმონაწილევებს ქსელურ ვიზუალიზაციაში.

შემდეგ გააგრძელეთ თეორიული მეცადინეობა Autodesk Backburner სისტემის მიმოხილვით.

ისაუბრეთ ამ სისტემის კომპონენტებზე, მათ დანიშნულებასა და პარამეტრებზე. მოიყვანეთ

ამ სისტემასთან მუშაობის დროს ხშირად წარმოშობილი პრობლემების მაგალითები და

ისაუბრეთ ამ პრობლემის მოგვარების გზებზე (მაგალითად, კომპიუტერების გარკვეულ

რაოდენობაზე მეტის ჩართვის შემთხვევაში სისტემაში კომპიუტერების დამატების

შეუძლებლობა).

პრაქტიკული სავარჯიშოს სახით შექამნევინეთ სტუდენტს საკუთარ კომპიუტერზე ქსელური

ვიზუალიზაციის Manager, მოახდინეთ მისი კონფიგურაცია და დაამატებინეთ მასში საკლასო

ოთახში მყოფი კომპიუტერები სერვერებად.

შემდგომ მოამზადებინეთ სტუდენტებს საკუთარი პროექტები ქსელური

ვიზუალიზაციისთვის და განახორციელებინეთ ის. დააკვირდით, რამდენად სწორად იყენებს

სტუდენტი ქსელური ვიზუალიზაციის პროცესზე დაკვირვების ხელსაწყოებს (backburner

monitor და მისი ინტერფეისი).

ნახ. 27 ქსელური ვიზუალიზაციის კონტროლი Backburner Monitor-ის მეშვეობით

მოცემული სწავლის შედეგი თავის თავში მოიცავს შემდეგ თემატიკებს:

- კომპიუტერული ქსელები

- გაზიარებული ქსელური რესურსები

- ქსელური ვიზუალიზაცია

ქსელური დისკები/საქაღალდეები: ქსელური დისკების შექმნა, გაზიარება, ქსელში მყოფ

კომპიუტერებში გაზიარებულ რესურსებთან მუშაობა (Sharing, Shared folder, Map network drive,

permissions)

რესურსების განთავსება ქსელურ ლოკაციაში: სცენის ვიზუალიზაციისთვის საჭირო ყველა რესურსის

მოთავსება გაზიარებულ ქსელურ ლოკაციაში და სცენის ადაპტაცია ამ ლოკაციაზე (network location,

bitmap/photometric paths, asset manager)

ქსელური ვიზუალიზაცია: ქსელური ვიზუალიზატორი Backburner და მისი ძირითადი ელემენტები

(Backburner Manager, Backburner server, Queue Monitor). ფუნქცია Net Render

ქსელური ვიზუალიზაციის პროცესის მართვა: ინსტრუმენტი Backburner Monitor და მისი

ფუნქციები/პარამეტრები

სარეკომენდაციო პრაქტიკული დავალებები:

სტუდენტმა უნდა შექმნას საკუთარი პროექტისთვის ქსელური დირექტორია და

უზრუნველყოს ამ დირექტორიაზე წვდომა ქსელში

სტუდენტმა უნდა განათავსოს ქსელურ დირექტორიაში ვიზუალიზაციისთვის

საჭირო ყველა რესურსი

სტუდენტმა უნდა გამართოს ქსელური ვიზუალიზაციის მენეჯერი საკუთარ

კომპიუტერზე და დაამატოს მასში საკლასო ოთახის კომპიუტერები სერვერებად.

სტუდენტმა უნდა მოამზადოს საკუთარი პროექტი ქსელური ვიზუალიზაციისთვის

(ქსელური რესურსების მითითება, ქსელური ვიზუალიზაციის პარამეტრების

განსაზღვრა)

სტუდენტმა წარმატებით უნდა განახორციელოს საკუთარი პროექტის ქსელური

ვიზუალიზაცია. ამავდროულად მან უნდა აკონტროლო ვიზუალიზაციის პროცესის

მსვლელობა სპეციალური უტილიტით (აქ აუცილებელია პროცესზე დაკვირვებაც)

დამატებითი რესურსები:

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-C3CD6E31-72F5-4646-A400-

971E2DA1CFED

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-6508FDCE-D15B-4774-8D82-

815097EF8688

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-50FCDD2A-2D68-427C-B75E-

65A0717FD2FC

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-3E438F84-34A9-4FA3-B556-

232DFEF9E7B0

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-D0F56A30-E302-48C6-8934-

B29B64604CB1

მოდული: ანიმაციის საფუძვლები

სწავლის შედეგი 1: პროექტის სპეციფიკიდან გამომდინარე ანიმაციის ანალიზი

და დაგეგმვა

ზოგადი ინფორმაცია

ანიმაცია სამგანზომიელბიანი გრაფიკის ერ–ერთი ყველაზე საინტერესო და პოპულარული

მიმდინარეობაა. სამგანზომილებიანი გრაფიკის გენერალისტის საქმიანობაში ანიმაციას

მნიშვნელოვანი როლი უჭირავს.

ანიმაციის შექმნის პროცესში მნიშვნელოვან როლს

საწყისები თამაშობს. ანიმაციის ძირითადი

პრინციპები უცვლელია მიუხედავად იმისა,

სამგანზომილებიან ანიმაციასთან გვაქვს საქმე თუ

ორგანზომილებიანთაშესაბამისად, ამ პრინციპების

ცოდნა ყველა ანიმატორს ევალება.

დაიწყეთ წინამდებარე სწავლის შედეგის თეორიული

მეცადინეობა ანიმაციის ისტორიაზე საუბრით.

მოამზადეთ პრეზენტაცია, ვიდეორგოლები,

მაგალითები და მოუყევით სტუდენტებს, როდის

დაიწყო კაცობრიობამ ანიმაცის შექმნა და რა გზა

ვანვლო ანიმაციის სფერომ მას შემდეგ.

შემდეგ ისაუბრეთ სამგანზომილებიანი ანიმაციის

დაბადებაზე და მის განვითარებაზე დღემდე.

მოიყვანეთ სამგანზომილებიანი ანიმაციის ნიმუშები როგორც ანიმაციური ფილმების, ასევე

კინოფილმების, არქიტექტურისა და ვიდეოთამაშების სფეროებიდან.

შემდეგ გააცანით სტუდენტებს ანიმაციის 12 ძირითადი პრინციპის ჩამოყალიბების

ისტორია, მოუყევით მათ ამ პრინციპების შესახებ და დეტალურად განიხილეთ ყოველი

პრინციპი.

შემდეგ განიხილეთ ანიმაციის სხვადასხვა სტილები და ტიპები. აუხსენით სტუდენტებს

განსხვავებები და თავისებურებები. მიეხმარეთ სტუდენტებს მათი პროექტისთვის საჭირო

სტილის შერჩევაში.

ასევე თეორიული მეცადინეობის დროს შეეხეთ ვიდეოფაილების პარამეტრებს,

სტანდარტებსა და მახასიათებლებს.

ანიმაციის ძირითადი

პრინციპები უცვლელია

მიუხედავად იმისა,

სამგანზომილებიან

ანიმაციაზე

ვლაპარაკობთ თუ

ორგანზომილებიანზე

ზოგადად წინამდებარე სწავლის შედეგის მთავარი მიზანია, სტუდენტებმა შეიძინონ

საბაზისო თეორიული ცოდნა ანიმაციის შესახებ და მომავალში შეძლონ საკუთარი

ანიმაციური რგოლების დაგეგმვა და შესრულება. ზემოთ აღნიშნულიდან გამომდინარე, ამ

სწავლის შედეგის დადასტურება უნდა მოხდეს წერილობითი და ზეპირი გამოკითხვის

მეშვეობით. შეადგინეთ სწავლის შედეგის თემატიკის ტესტი და შეავსებინეთ სტუდენტებს.

შეეცადეთ, ტესტი გაჯერებული იყოს ვიზუალური მასალით, სურათებზე დაფუძნებული

კითხვებით და ა.შ.

ნახ. 28 ანიმაციის 12 პრინციპი

მოცემული სწავლის შედეგი თავის თავში მოიცავს შემდეგ თემატიკებს:

- ანიმაციის ისტორია

- კომპიუტერული ანიმაცია

- დისნეის 12 პრინციპი

- ვიდეოფორმატები და მათი სტანდარტები

სარეკომენდაციო პრაქტიკული დავალებები:

სწავლის შედეგის მიღწევის დადასტურება არ ითვალისწინებს პრაქტიკულ დავალებებს და

პროდუქტი/შედეგის ტიპის მტკიცებულებებს, მაგრამ მოდულის განხორციელების დროს

მაინც სასურველია პატარა სავარჯიშოების კეთება: მაგალითად, ანიმაციის პრინციპების

სწავლის დროს მიეცით სტუდენტებს პერსონაჟის მოდელი და სთხოვეთ ამ პერსონაჟის

პოზების გაკეთება ანიმაციის პრინციპების დაცვით.ასევე გასათვალისწინებელია, რომ

მოცემული სწავლის შედეგის პარალელურად შეიძლება მეორე ან მესამე სწავლის შედეგის

განხორციელება და შესაბამისად პრაქტიკული დავალებების მიცემა მოცემულ სწავლის

შედეგში განხილული თემატიკებსი გათვალისწინებით.

დამატებითი რესურსები:

https://www.youtube.com/watch?v=lnsBLF5cYpg

https://www.youtube.com/watch?v=sPeDGDQHYEQ

https://www.youtube.com/watch?v=GcryIdriSe4

https://www.youtube.com/watch?v=cF8KtAu9ZSQ

https://www.youtube.com/watch?v=aOqFzFWHD-Y

სწავლის შედეგი 2: დროითი შკალის (Timeline) გამოყენებით დროის

კონფიგურაციის და ინტერვალების დაყენება

ზოგადი ინფორმაცია

წინამდებარე სწავლის შედეგი დროის კონფიგურაციასა და დროის შკალის გამოყენებას

ეხება.

გაამახვილეთ ყურადღება პრაქტიკულ სავარჯიშოებზე. თეორიული მეცადინეობისას

აუხსენით სტუდენტებს დროის შკალის დანიშნულება და მისი ელემენტების მნიშვნელობა.

შემდეგ აჩვენეთ მათ დროის კონფიგურაციის მეთოდები სცენაში და დაავალეთ, გაუკეთონ

საკუთარ სცენებს კონფიგურაცია.

წინამდებარე სწავლის შედეგის განხორციელება სასურველია, პირდაპირ მიბმული იყოს

შემდეგ სწავლის შედეგზე და თეოირული და პრაქტიკული მეცადინეობები იყოს საერთო.

ნახ. 29დროის კონფიგურაციის ფანჯარა 3DsMax-ში

მოცემული სწავლის შედეგი თავის თავში მოიცავს შემდეგ თემატიკებს:

- დროის კონფიგურაციის ფანჯარა - ვიდეოფორმატები

დროითი შკალა: ინსტრუმენტი Timeline

ანიმაციის ინტერვალი: სცენაში ანიმაციის ხანგრძლივობის განსაზღვრა: Range (Time configuration

window)

დროის კონფიგურაცია: წამში კადრების რაოდენობა, პირველი და ბოლო კადრის მითითება. დროის

კონფიგურაციის ფანჯარა (Time Configuration) და მისი ელემენტები

სარეკომენდაციო პრაქტიკული დავალებები:

სტუდენტმა უნდა მოახდინოს დროის კონფიგურაცია საკუთარ სცენაში, განსაზღვროს

დროითი ინტერვალები, კადრების რაოდენობა წამში და ა.შ.

დამატებითი რესურსები:

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-D506BA11-D0DE-450E-AD49-

E7FC0527B8A7

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-9473CAF3-AF73-4127-A98C-

58ACEF01ACAC

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-A612A8B5-5F68-4B8F-9A4C-

4E60A746E1CB

სწავლის შედეგი 3: მარტივი წრფივი ანიმაციის შექმნა

ზოგადი ინფორმაცია

წრფივი ანიმაცია ამ კონტექსტში აღნიშნავს მარტივი (უჩონჩხო) ობიექტების ანიმირებას

გასაღების მეშვეობით.

დაიწყეთ თეორიული მეცადინეობა გასაღებით ანიმაციის პრინციპების ახსნით. მოამზადეთ

თვალსაჩინოებები, საპრეზენტაციო მასალა. აჩვენეთ ნიმუშები. აქვე კიდევ ერთხელ

გაამახვილეთ ყურადღება ანიმაციის 12 ძირითად პრინცპიზე.

პრაქტიკული მეცადინეობისთვის ასწავლეთ სტუდენტებს ანიმაციის გასაღების (Keyrame)

შექმნა და მათი მანიპულირება. მიეცით მარტივი პრიმიტივების ამოძრავების დავალებები.

შემდეგ მიეცით დავალებები, რომ აამოძრაონ ობიექტები ანიმაციის გასაღების მეშვეობით,

თორმეტივე პრინციპის დაცვით. დაუნიშნეთ სტუდენტებს „უკუკავშირის სესია“, სადაც

განიხილავთ სტუდენტების შექმნილ ანიმაციებს და

მისცემთ უკუკავშირს. სასურველია, ამ დროს

სტუდენტებს სთხოვოთ, ერთმანეთის ნამუშევრები

შეაფასონ.

შემდეგ გაამახვილეთ ყურადღება ანიმირებად

პარამეტრებზე და მათი ანიმირების მეთოდებზე.

აჩვენეთ რაც შეიძლება, მეტი მაგალითი და შემდეგ

მიეცით დავალება, თვითონ მოახდინონ ობიექტების

პარამეტრების ანიმირება (განათების წყარო,

პარამეტრული პრიმიტივები, მოდიფიკატორის

პარამეტრის ანიმირება და ა.შ.).

საბოლოო ჯამში წინამდებარე სწავლის შედეგი მისცემს სტუდენტს საშუალებას, შექმნას

მომავალი ანიმაციის წინასწარი ვერსია (Animatic) და ასევე მოახდინოს სცენის განათებსი

წყაროების, კამერებისა და უჩონჩხო ობიექტების ანიმირება.

მოცემული სწავლის შედეგი თავის თავში მოიცავს შემდეგ თემატიკებს:

- წრფივი ანიმაცია

- ანიმაციის გასაღები

- პარამეტრების ანიმაცია - კლასიკური ანიმაცია (ფაზები)

სარეკომენდაციო პრაქტიკული დავალებები:

სტუდენტმა უნდა მოახდინოს მარტივი პრიმიტიული ობიექტის ანიმირება ანიმაციის

გასაღების (keyframe) მეშვეობით (ანიმაციის 12 პრინციპის დაცვით)

დაავალეთ სტუდენტებს

ერთმანეთის

ნამუშევრების შეფასება

და ერთმანეთისთვის

რჩევების მიცემა

სტუდენტმა უნდა მოახდინოს ობიექტების პარამეტრების ანიმირება. ამავდროულად

აუცილებელია, სტუდენტმა მოახდინოს სხვადასხვა ტიპის ობიექტების პარამეტრების

ანიმირება.

სტუდენტმა უნდა მოახდინოს სცენის კამერების ანიმირება პროექტის

საჭიროებებიდან გამომდინარე

სტუდენტმა უნდა შექმნას სამომავლო ანიმაციური რგოლის ანიმატიკი.

დამატებითი რესურსები:

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-FC0BE460-9BA8-4221-AEA6-

ACB6ECA4AE9B

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-818205DD-D58A-495E-BD0C-

DC69BDE8DAC2

სწავლის შედეგი 4: ანიმაციის გრაფიკული რედაქტორების გამოყენებით

ობიექტების და მათი პარამეტრების ანიმირება

ზოგადი ინფორმაცია

პროფესიონალი ანიმატორები თანხმდებიან ერთ რამეზე: თუ ანიმატორს შეუძლია

სამგანზომილებიანი გრაფიკის რედაქტორის ინტერფეისის მოხმარება, ანიმაციის გასაღების

შექმნა და ანიმაციის გრაფიკული (მრუდეების) რედაქტორის მოხმარება, მას შეუძლია Pixar-

ის დონის ანიმაციის შექმნა. რა თქმა უნდა, ხარისხიანი ანიმაციის შექმნა 90%–ით

დამოკიდებულია ადამიანის არტისტიზმზე, დაკვირვების უნარსა და მონდომებაზე, მაგრამ

ამ სწავლის შედეგში ჩვენ ვისაუბრებთ ანიმაციის მრუდეებით რედაქტირების

საშუალებებზე.

წინამდებარე სწავლის შედეგის მსვლელობისას

მთავარია, სტუდენტებმა მაქსიმალურად მეტი

პრაქტიკული დავალება და სავარჯიშო შეასრულონ.

გამომდინარე იქიდან, რომ გრაფიკულ

რედაქტორებთან მუშაობასთან ძალიან ბევრი

„ხრიკები“ და საუკეთესო პრაქტიკებია

დაკავშირებული, შეეცადეთ, მაქსიმალურად

მოიძიოთ ინფორმაცია მათ შესახებ და ისე ჩაატაროთ

თეორიული მეცადინეობები.

ასევე სასურველია, მოიწვიოთ პროფესიონალი

ანიმატორი და ჩაატარებინოთ ლექცია ანიმაციის

მრუდეებით რედაქტირებაზე. აუცილებელია ამ

დროს სტუდენტებისთვის რეალური ქეისების ჩვენება

და რეალური პრობლემების მოგვარების გზების

ახსნა.

ანიმაციის მრუდეებით რედაქტირების დროს განსაკუთრებით აქტუალური ხდება ანიმაციის

პრინციპები, ვინაიდან მრუდეების მეშვეობით ბევრად უფრო ადვილია შექმნილი ანიმაციის

მორგება მათზე. შესაბამისად, მოსთხოვეთ სტუდენტებს უკვე შექმნილი ანიმაციის დახვეწა

ან/და ახალი ანიმაციის მაქსიმალურად მორგება ანიმაციის პრინციპებზე. დაახვეწინეთ მათ

საკუთარი ანიმაციის ანიმატიკები, შეძლებისდაგვარად დაასრულებინეთ ყველა ობიექტების

ანიმაცია, რაც ამ ეტაპზე შესაძლებელია განვლილი მასალის თანახმად.

ასევე წინამდებარე სწავლის შედეგის ფარგლებში საუბარი უნდა გქონდეთ მორფინგზე, მის

ისტორიაზე და მორფინგის მეთოდოლოგიაზე. ასევე აუხსენით სტუდენტებს

მოდიფიკატორი morpher და მისი მეშვეობით ანიმაციის შექმნის მეთოდები. დაავალეთ

სტუდენტებს შექმნან ანიმაცია მორფინგის მეშვეობით.

სასურველია, მოიწვიოთ

დარგის პროფესიონალი

(ანიმატორი) და

ჩაატარებინოთ ლექცია

მრუდეებით

რედაქტირებაზე

ნახ. 30 ანიმაციის გრაფიკული რედაქტორის ინტერფეისი (Track View/Curve Editor)

ნახ. 31ანიმაციის გრაფიკული რედაქტორის ინტერფეისი (Track View/Dope Sheet)

მოცემული სწავლის შედეგი თავის თავში მოიცავს შემდეგ თემატიკებს:

- პარამეტრების ანიმაცია

- ანიმირებული მატერიალები - მორფინგი

- მოდიფიკატორების ანიმირება: მოდიფიკატორებში არსებული ანიმირებადი პარამეტრების

ანიმირება, morpher მოდიფიკატორი, მორფინგის საფუძვლები

- მატერიალების ანიმირება: მატერიალის ანიმირებადი პარამეტრების ანიმირება, ტექსტურების

პარამეტრების ანიმირება

- გრაფიკული რედაქტორები: Schematic View, Curve Editor, Dope Sheet რედაქტორების

ინტერფეისები და მათში მოთავსებული ხელსაწყოები

სარეკომენდაციო პრაქტიკული დავალებები:

სტუდენტმა უნდა შექმნას ობიექტის ანიმაცია მრუდეების რედაქტორის მეშვეობით

სტუდენტმა უნდა მოახდინოს გასაღებით შექმნილი ანიმაციის რედაქტირება

მრუდეების მეშვეობით

სტუდენტმა უნდა მოახდინოს პარამეტრული ანიმაცისი რედაქტირება მრუდეებით

სტუდენტმა უნდა მოახდინოს მატერიალის ანიმირება

სტუდენტმა უნდა შექმნას ობიექტის ანიმაცია Morpher მოდიფიკატორის მეშვოებით.

სტუდენტმა საკუთარი ანიმატიკის საფუძველზე უნდა მოახდინოს შექმნილი

ობიექტების ანიმაციის დახვეწა საბოლოო სახემდე (ჩონჩხიანი პერსონაჟების გარდა)

ანიმაციის 12 პრინციპის დაცვით

დამატებითი რესურსები:

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-FC0BE460-9BA8-4221-AEA6-

ACB6ECA4AE9B

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-2B5EE43F-F86F-42C9-82C7-

48BAFC0EE9F4

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-AFAD34E3-2851-43F4-A7DA-

6F3286F83606

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-D22C4E4B-A6F3-4D7B-94C8-

21B594E56498

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-9313135B-BFC9-4667-8391-

DEDC20C746F1

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-6D249F03-8E05-4671-859F-

5F61FF1A8A8D

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-4C66C673-16A3-4235-BDB5-

B8D973E06FB4

სწავლის შედეგი 5: ანიმაციის კონტროლერების გამოყენება

ზოგადი ინფორმაცია

კონტროლერების მეშვეობით შესაძლებელია ძალიან რთული მოძრაობების შექმნა. მათ

მეშვეობით შესაძლებელია ერთი ობიექტის მოძრაობის მეორეზე გადატანა, ობიექტის

ამოძრავება მრუდის გასწვრივ, ობიექტის ანიმირება მეორე ობიექტის ზედაპირის გასწვრივ

და ა.შ.

თეორიული მეცადინეობის დროს განიხილეთ რეალური ქეისები და ხაზი გაუსვით

„ხრიკებსა“ და საუკეთესო პრაქტიკებს. ტექნიკურად აჩვენეთ სტუდენტებს ყოველი

კონტროლერისა თუ ინსტრუმენტის გამოყენების მეთოდოლოგია და აუხსენით

პარამეტრების მნიშვნელობა. სასურველია, ჩაწეროთ რამდენიმე ვიდეორგოლი, სადაც

ნაჩვენები იქნება ხშირად გამოყენებადი კონტროლერების შექმნის მეთოდოლოგია. შემდეგ

გაავრცელეთ ეს ვიდეორგოლები სტუდენტებს შორის.

ასევე წინამდებარე სწალის შედეგის განხორციელებისას სასურველია, პერიოდულად

ჩაატაროთ „უკუკავშირის“ სესიები, სადაც სტუდენტებს შეეძლებათ საკუთარ სირთულეებზე

საუბარი და ერთმანეთისთვის რჩევების მიცემა. ამგვარად თქვენც შეგეძლებათ, უკეთ

შეაფასოთ სტუდენტების მიერ სასწავლო მასალის ათვისების დონე.

ნახ. 32 ობიექტების ანიმირება მრუდის გასწვრივ (path constraint)

მიბმის კონტროლერის ახსნისას პრაქტიკული სავარჯიშოს ძალიან კარგი მაგალითი არის

რობოდების მიერ ბურთის ერთმანეთისთვის გადაცემა. ეს მაგალითი განხილულია 3DsMax-

ის დოკუმენტაციაში მისამართზე:

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-9A7DA1AC-4DC2-4225-82E8-

37F7FF2BAA14

ნახ. 33 მიბმის კონტროლერით ანიმირების მაგალითი (Link constraint)

მოცემული სწავლის შედეგი თავის თავში მოიცავს შემდეგ თემატიკებს:

- ანიმაციის კონტროლერები

- ობიექტების იერარქია - პარამეტრების გადაცემა

ანიმირება ტრაექტორიის გასწვრივ: სპლაინის გასწვრივ ობიექტის ამოძრავება Path Constraint

ინსტრუმენტის მეშვეობით

მიბმის კონტროლერი: ობიექტების იერარქიის განსაზღვრა მიბმის მეშვეობით. Link Constraint

ინსტურმენტი და მისი პარამეტრები

ორიენტაციის ანიმირება: Lookat Constraint ინსტრუმენტი და მისი პარამეტრები

პარამეტრების გადაცემა: Wire Parameters ინსტრუმენტი და მისი ინტერფეისის ფუნქციები

სარეკომენდაციო პრაქტიკული დავალებები:

სტუნდენტმა უნდა მოახდინოს ობიექტის მოძრაობის ანიმირება წინასწარ განსაზღვრული

ტრაექტორიის გასწვრივ;

სტუნდენტმა უნდა მოახდინოს ობიექტის ანიმირება მიბმის კონტროლერის მეშვეობით;

სტუნდენტმა უნდა მოახდინოს ობიექტის ორიენტაციის ანიმირება მეორე ობიექტზე მიბმის

მეთოდით (Look at);

სტუნდენტმა უნდა მოახდინოს ერთი ობიექტიდან პარამეტრების გადაცემა მეორე ობიექტზე

(Wire Parameters) და ამ ფუნქციის მეშვეობით ობიექტების ანიმირება (მაგალითად

ავტოფარეხის კარი ავტომატურად იღებოდეს, როცა მანქანა მოუახლოვდება).

დამატებითი რესურსები:

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-B084D14B-2925-4EA6-890F-

4F2564BB9D9A

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-3F72F38A-5DE2-4C48-996E-

CB0E89CFDAA1

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-E5ABD329-B857-4FC6-B9C4-

C163DF985985

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-10AC3D82-523D-4670-8240-

D6E3AC79F0BF

მოდული: სამგანზომილებიანი პერსონაჟის ანიმაცია

სწავლის შედეგი 1: სამგანზომილებიანი პერსონაჟის საყრდენ-მამოძრავებელი

სისტემის შექმნა

ზოგადი ინფორმაცია

სამგნომილებიანი პერსონაჟის ანიმაციის შექმნა ერთ–ერთი ყველაზე საპასუხისმგებლო,

შრომატევადი და მნიშვნელოვანი ეტაპია სამგანზომილებიანი პროექტის შექმნის გზაზე.

მოდულის განხორციელების დაწყებისას ისაუბრეთ სამგანზომილებიანი ობიექტების

იერარქიებზე, კიდევ ერთხელ გაიარეთ იერარქიების მართვის ინსტრუმენტები, საყრდენი

წერტილების მართვა და ა.შ. აჩვენეთ სტუდენტებს მარტივი და რთული იერარქიული ბმების

მაგალითები პრაქტიკაში (მაგალითად, ამწეები, რობოტიზირებული დანადგარები, მაგიდის

სანათები და ა.შ.). პრაქტიკული სავარჯიშოს დროს დაავალეთ სტუდენტებს მარტივი და

რთული იერარქიული ბმების შექმნა ობიექტებს შორის და მათი ანიმირებისთვის მომზადება.

ნახ. 34 მაგიდის სანათის იერარქიული ბმა

წინამდებარე სწავლის შედეგის მთავარი თემა პერსონაჟის საყრდენ–მამოძრავებელი

სისტემის შექმნა, ანუ რიგინგია (Rigging). ეს პროცესი ანიმაციის შექმნის ბაზისია, რომელიც

განსაზღვრავს, რა ტიპის ანიმაციის შექმნა იქნება შესაძლებელი პერსონაჟისთვის

სამომავლოდ.

ამიტომ, უკიდურესად მნიშვნელოვანია, აუხსნათ

სტუდენტებს, რამდენად მნშვნელოვანია ამ

ეტაპზე საბოლოო დანიმაციის მოთხოვნების

კარგად გაანალიზება და შესაბამისად პერსონაჟის

რიგინგის პროცესის დაგეგმვა. მოიყვანეთ

სხვადასხვა ტიპის რიგინგის მაგალითები,

მოამზადეთ წინასწარ ვიზუალური მასალა და

თვალსაჩინოებები. აჩვენეთ სტუდენტებს

მაგალითები იმისა, თუ როგორ შეიძლება

ძლიერმა ან სუსტმა რიგინგმა იმოქმედოს

საბოლოო ანიმაციაზე. განიხილეთ ჰოლივუდის

ანიმაციაში რიგინგის წარმატებული ქეისები

(მაგალითად, Hotel Transylvania) და მათში გამოყენებული სხვადასხვა ტიპის რიგინგის

მაგალითები.

შემდეგ, მცირე სავარჯიშოს სახით დააგეგმინეთ სტუდენტებს საკუთარი პერსონაჟების

რიგინგი. განასაზღვრინეთ პერსონაჟის მოთხოვნები მოძრაობისადმი და შესაბამისად

ჩამოაწერინეთ, რა მოთხოვნები ექნებოდა ანიმატორს რიგინგის მიმართ (მაგალითად,

საჭიროა თუ არა Squash and Stretch მოძრაობები, რამდენად მოქნილი უნდა იყოს პერსონაჟი

და ა.შ.).

შემდეგ ისაუბრეთ 3DsMax-ში რიგინგის სხვადასხვა მეთოდებსა და ინსტრუმენტებზე.

აჩვენეთ ამა თუ იმ მეტოდით შექმნილი საყრდენ–მამოძრავებელი სისტემების მაგალითები

და ისაუბრეთ მათ უპირატესობებსა და თავისებურებებზე. განიხილთ Biped ობიექტები,

Character Studio, CAT სისტემები.

პრაქტიკული დავალების სახით შეაქმნევინეთ სტუდენტებს საკუთარი პერსონაჟებისთვის

საყრდენ–მამოძრავებელი სისტემები ზემოთ ჩამოთვლილი მეთოდებით.

ნათლად აჩვენეთ

სტუდენტებს, რამდენად

მნიშვნელოვანია კარგი

რიგინგი ხარისხიანი

ანიმაციის წარმოებაში

ნახ. 35 CAT სისტემით შექმნილი საყრდენ–მამოძრავებელი სისტემები

და ბოლოს, ისაუბრეთ Skinning-ზე. ეს არის სამგანზომმილებიანი პერსონაჟის ჩონჩხის

გეომეტრიასთან დაკავშირების პროცესი. განიხილეთ ამ პროცესის მეთოდოლოგია და

სირთულეები, ისაუბრეთ საუკეთესო პრაქტიკაზე და განიხილეთ რეალური ქეისები.

პრაქტიკული დავალების სახით დაავალეთ სტუდენტებს საკუთარი პერსონაჟების ჩონჩხის

მიბმა პერსონაჟის გეომეტრიასთან ისე, რომ შემდგომში ანიმირების დროს პრობლემები არ

წარმოიშვას.

ზოგადად, წინამდებარე სწავლის შედეგის განხორციელების დროს რეკომენდირებულია,

მოიწვიოთ ინდუსტრიაში მომოუშავე პროფესიონალი ანიმატორი (ან უკეთესია, რიგინგის

სპეციალისტი), რომელიც ესაუბრება სტუდენტებს რიგინგის პროცესის მნიშვნელობაზე,

სირთულეებზე და მოუყვება მათ სპეციფიური „ხრიკების“ შესახებ.

მოცემული სწავლის შედეგი თავის თავში მოიცავს შემდეგ თემატიკებს:

- საყრდენ მამოძრავებელი სისტემები, რიგინგი (Rigging)

- იერარქიები

- იერარქიული ბმულები

- Biped

- პერსონაჟის სკინინგი (skinning)

ობიექტების იერარქია: იერარქიული ბმები ობიექტებს შორის, მათი მართვა და პარამეტრების

განსაზღვრა. Hierarchy, Links, Pivots

ძვლების სისტემა: Bone ტიპის ობიექტები, მათი შექმნა და ერთმანეთთან შეკავშირება. ერთიანი

სისტემის შექმნა ძვლებისგან

Biped: Biped ობიექტი და მისი პარამეტრები და ფუნქციები

ძვლების სისტემის დაკავშირება ობიექტთან: Skin მოდიფიკატორი. ზოგადად Skinning-ის

მეთოდოლოგია

სარეკომენდაციო პრაქტიკული დავალებები:

სტუდენტმა უნდა შექმნას ობიექტების იერარქიები და მათი მეშვეობით მოახდინოს

ობიექტების ანიმირება; მაგალითად: მაგიდის სანათი, სამშენებლო ამწე,

რობოტიზირებული მანიპულატორი და ა.შ.

სტუდენტმა უნდა შექმნას ძვლების სისტემა საჭირო პარამეტრებით;

სტუდეტმა პერსონაჟისთვის უნდა შქმნას საყრდენ-მამოძრავებელი სისტემა Biped, CAT; სტუდენტმა უნდა დააკავშიროს ძვლებისგან შედენილი საყდენ-მამოძრავებელი სისტემა

სამგანზომილებიან პერსონაჟთან მომდევნო ანიმირებისთვის.

დამატებითი რესურსები:

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-3F72F38A-5DE2-4C48-996E-

CB0E89CFDAA1

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-8F54A82B-A56D-467D-8331-

46D69B5DCF8A

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-516E301F-E911-429F-9337-

9FA7FAD49BB6

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-E8CE8A19-6C17-4121-ACA0-

DE230B95B5A7

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-8F154028-2349-47BB-934F-

C51D038CAF48

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-BB87B15F-7A2C-4C6F-AADF-

3A5F2962549E

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-BC2F93D7-D769-4946-A2B6-

3657CBB427A1

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-2F6BC5D1-DD45-4C2E-AC3A-

D8C6E0F5DEB1

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-AF8CC92C-F9F7-4F26-ACA7-

C0C41694C59B

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-D7E421B8-3DE5-4B9B-A1AD-

EE34E36B7291

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-9596F6EF-3569-44F2-8D6C-

6EB58C30BEDD

სწავლის შედეგი 2: ჩაწერილ ანიმაციასთან მუშაობა

ზოგადი ინფორმაცია

ჩაწერილ ანიმაციასთან მუშაობა ინდუსტრიაში საკმაოდ ხშირი მოვლენაა. ეს პროცესი

განსაკუთრებით ხშირია ისეთი პროდუქტის შექმნისას, რომელშიც პერსონაჟების ანიმაცია

მეორეხარისხოვანია ან როდესაც საჭიროა მეორეხარისხოვანი პერსონაჟის ანიმირება.

ჩაწერილი მოძრაობის გამოყენება ასევე ხდება მთავარი პერსონაჟბის ანიმირების დროსაც.

მიუხედავად იმისა, რომ პროფესიონალი ანიმატორები თანხმდებიან ,რომ ყველაზე

ხარისხიანი ანიმაცია მაინც ხელით კეთდება, ჩაწერილი ანიმაციის მეშვეობით შექმნილი

ანიმაციაც შეიძება იყოს ხარისხიანი, მოთხოვნადი და ხშირად გამოყენებადი.

ამის მაგალითები არის მრავლად კინოინდუსტრიასა და სატელევიზიო ანიმაციის შექმნაში

(მაგალითად, საქართველოში წარმოებული ანიმაციური ფილმი „სუპერბიბა“–ს ყველა

პერსონაჟის ანიმაცია ჩაწერილი მოძრაობით შეიქმნა, ასევე მოხდა ჰოლივუდური ფილმის,

ავატარის შექმნისას).

თეორიული მეცადინეობის დროს მოამზადეთ მრავალი მაგალითი და ჩაწერილი მოძრაობის

მეშვეობით ანიმაციის შქმნის ნიმუში. განიხილეთ პროცესის ეტაპები და ისაუბრეთ შესაძლო

სირთულეებზე.

შემდეგ გადადით პრაქტიკაზე: ასწავლეთ სტუდენტებს 3DsMax–ში ჩაწერილი მოძრაობის

ფაილების შემოტანა, საკუთარ პერსონაჟებზე მორგება, მათი ერთმანეთთან კომბინირება,

გაწმენდა და მათი მეშვეობით პერსონაჟის ანიმირება. შეეცადეთ, ამავდროულად ისაუბროთ

ანიმირების სხვადასხვა სისტემებზე (Character Studio, CAT).

პრაქტიკული მეცადინეობის დროს დაავალეთ სტუდენტებს საკუთარი პერსონაჟების

ანიმირება ჩაწერილი მოძრაობის ფაილების მეშვეობით (სასურველია, რამდენიმე ფაილის

კომბინირება გააკეთებინოთ).

ნახ. 36 CAT სისტემაში შემოტანილი ჩაწერილი მოძრაობის ფაილი

მოცემული სწავლის შედეგი თავის თავში მოიცავს შემდეგ თემატიკებს:

- Motion Capture სისტემები

- ანიმაციის ჩაწერა - ჩაწერილ ანიმაციასთან მუშაობა

ანიმაციის ჩაწერა და სხვა ფაილში შეტანა: Point cache მოდიფიკატორი და მისი პარამეტრები

ჩაწერილი მოძრაობის ფაილებთან მუშაობა: Motion Capture სისტემებიდან მიღებული ფაილების

გახსნა, მათი ადაპტაცია პერსონაჟზე. ასევე რამდენიმე ფაილისგან ერთი უწყვეტი მოძრაობის შექმნა

სარეკომენდაციო პრაქტიკული დავალებები:

სტუდენტმა უნდა მოახდინოს საკუთარი ანიმირებული ობიექტის ანიმაციის ჩაწერა

სპეციალურ ფაილში და შემდეგ ამ ფაილის მითითება უძრავ პერსონაჟზე

ანიმირებისთვის.

სტუდენტმა უნდა მოახდინოს საკუთარი პერსონაჟის ანიმირება ჩაწერილი მოძრაობის

(Motion Capture) ფაილების მეშვეობით. საჭიროა რამდენიმე ფაილის ერთდოულად

გამოყენება და მათი კომბინირება. მაგალითად: პერსონაჟი ზის, დგება, ცეკვავს და

მერე ისევ ჯდება.

დამატებითი რესურსები:

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?caas=caas/video/youtube/watch-v--XZ-

bTAiy9E.html

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-D9E35828-63EB-4383-9F3C-

40ABD0EFAF28

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-0BDFC098-7984-44CF-AE6A-

EF3CB9DBC8FC

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-5ECC36AC-F019-4EAB-B0A2-

D0EC2921F721

სწავლის შედეგი 3: სამგანზომილებიანი პერსონაჟის ანიმირება

ზოგადი ინფორმაცია

წინამდებარე სწავლის შედეგის განმავლობაში კიდევ

მრავალჯერ უნდა გაამახვილოთ ყურადღება

ანიმაციის მთავარ პრინციპებზე და მათ

მნიშვნელობაზე ანიმაციაში. თეორიული

მეცადინეობა სწორედ ამით უნდა დაიწყოთ.

მოცემული სწავლის შედეგის მისაღწევად ამ

მომენტისთვის სტუდენტებს თეორიული ცოდნის

უმეტესობა უკვე აქვთ, თუმცა სწავლის შედეგის

განმავლობაში თქვენ მაინც მოგიწევთ გარკვეულ

თემებთან მიბრუნება და მათი განხილვა პერსონაჟის

ანიმირების კუთხით. მაგალითად ასეთი თემებია:

კონტროლერებთან მუშაობა, ობიექტებით მანიპულირება, იერარქიები, ფენებთან მუშაობა,

ანიმაციის მრუდეებით რედაქტირება და სხვა. ყველა ამ თემის განხილვისას შეეცადეთ,

წინასწარ მოამზადოთ თვალსაჩინოებები და მაგალითები რეალური პროექტებიდან (ამაში

დაიხმარეთ დარგის პროფესიონალები). ყოველ კონკრეტულ შემთხვევაში განიხილეთ

სტუდენტებთან ერთად ესა თუ ის ქეისი.

სწავლის შედეგის განხორციელებისას ძალიან მნიშვნელოვანი (და შესაბამისად

რეკომენდირებული) იქნებოდა დარგის პროფესიონალის ჩართულობა. ეს შეიძლება იყოს

დარგში მომუშავე ანიმატორი, რომელსაც აქვს სამგანოზმილებიანი პერსონაჟების

ანიმირების გამოცდილება. დარგის პროფესიონალმა ეიძლება, ჩაატაროს ვორქშოპი, ღია

ლექცია ან სემინარი და ესაუბროს სტუდენტებს

თავისი კარერის რეალურ ქეისებზე, სირთულეებზე

და მათი დაძლევის გზებზე. ასევე მნიშვნელოვანია

დარგის პროფესიონალის ჩართვა სტუდენტებთან

„უკუკავშირის“ სესიებში.

სასურველია, დარგის პროფესიონალი მთლიანად

იყოს ჩართული როგორც სტუდენტებისთვის

დავალების შემუშავების, ასევე შედეგების შეფასებისა

და შუალედური შედეგების შეფასების პროცესში. ეს

ხელს შეუწყობს როგორც სწავლების (და შესაბამისად

სტუდენტების მიერ შექმნილი ნამუშევრების) დონის

ამაღლებას, ასევე სტუდენტების სამომავლო

დასაქმების პერსპექტივების გაჩენას.

პერსონაჟის ანიმაციის შესწავლის (და შესაბამისად,

ანიმაციის ძირითადი

პრინციპების შესახებ

მთელი ამ სწავლის

შედეგის განმავლობაში

ისაუბრეთ

უკიდურესად

მნიშვნელოვანია, ამ

სწავლის შედეგის

განხორციელების

პროცესში დარგის

პროფესიონალის

(ანიმატორის) ჩართვა

სწავლების) სარეკომენდაციო გრაფიკი ასეთია:

წინასწარი ანიმაციის (უხეში ანიმაცია) შექმნა

IK/FK

პერსონაჟის ანიმირება წელს ქვემოთ

პერსონაჟის ანიმირება მთლიანად

პერსონაჟის მიმიკის ანიმირება (ეს თემა წინამდებარე მოდულით განსაზღვრული არ

არის, თუმცა მისი ხსენება თეორიული მეცადინეობისას სასურველია).

მოცემული სწავლის შედეგი თავის თავში მოიცავს შემდეგ თემატიკებს:

- პერსონაჟის ანიმაცია

- ანიმაციის პრინციპები

- მარტივი და რთული მოძრაობების შექმნა

- სცენის ობიექტებს შორის ურთიერთქმედების ანიმირება

საწყისი მასალა: ხმოვანი ფაილები, ვიდეო ფაილები, სადაც ასახულია პერსონაჟის მოძრაობა

მარტივი მოძრაობა: სიარულის ციკლები (Walk cycles), Biped ობიექტები. ისეთი მარტივი მოძრაობების

შექმნა, როგორიცაა სიარული, სირბილი

რთული მოძრაობა: ისეთი მოძრაობების შექმნა, როგორიცაა ადგომა, დაჯდომა, ცეკვა, ხტუნვა და ასე

შემდეგ

ურთიერთქმედების ანიმირება: მაგალითად, პერსონაჟის მიერ ობიექტის ხელში აღება, კარის გაღება

სარეკომენდაციო პრაქტიკული დავალებები:

სტუდენტმა უნდა დაგეგმოს პერსონაჟის ანიმაცია. ამავდროულად მან უნდა

მოამზადოს ანიმაციის საწყისი მასალა მუშაობისთვის. ამ დროს მნიშვნელოვანია

პროცესზე დაკვირვება, რამდენად სწორად იყენებს სტუდენტი საწყის მასალას

ანიმაციის შექმნის პროცესში.

სტუდენტმა უნდა შექმნას პერსონაჟის მარტივი მოძრაობები: სიარული, სირბილი,

დაჯდომა, ადგომა და სხვა.

სტუდენტმა უნდა შექმნას რამდენიმე მარტივი მოძრაობისგან შემდგარი რთული

მოძრაობები ცეკვა, ხტუნვა, სირბილი და მერე წაქცევა და ა.შ.

სტუდენტმა უნდა შექმნას პერსონაჟისა და სცენის ობიექტების ურთიერთქმედების

ანიმირება. მაგალითად, პერსონაჟმა გაიარა და სკამი წააქცია, მას დაუვარდა ჭიქა, ან

მივიდა მაგიდასთან და მაგიდიდან წიგნი აიღო.

დასკვნითი დავალება: სტუდენტმა სამგანზომილებიანი რედაქტორის მეშვეობით უნდა

შექმნას სამგანზომილებიანი პერსონაჟის ანიმაცია. ეს პერსონაჟი შესაძლოა, მის მიერვე იყოს

მოდელირებული წინა მოდულების გავლისას. ანიმაცია უნდა ეყრდნობოდეს წერილობით

დავალებას, აუდიო მასალას ან ვიდეო მასალას. ანიმაციაში ასევე უნდა ხდებოდეს

პერსონაჟისა და სცენის სხვა ობიექტებს შორის ურთიერთქმედება.

დამატებითი რესურსები:

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-139D1FD6-3815-4A58-9698-

BEE2E49A5DAB

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-EA1D6D09-A2CD-4204-8093-

A7AE5EC5E333

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-BC2F93D7-D769-4946-A2B6-

3657CBB427A1

მოდული: ნაწილაკები (Particles)

სწავლის შედეგი 1: ნაწილაკების სისტემების მართვა

ზოგადი ინფორმაცია

ნაწილაკების სისტემები ძალიან საინტერესო, ძლიერი და მნიშვნელოვანი ინსტრუმენტია

სამგანზომილებიან გრაფიკაში. მათი მეშვეობით ძალიან ბევრი სხვადასხვა ტიპის ობიექტისა

თუ ეფექტის შექმნაა შსაძლებელი. მათი

მეშვეობით შეიძლება ხეზე ფოთლების, მიწაზე

ბალახის შექმნა, შადრევნების, ცეცხლის, ბოლის,

თოვლის, წვიმის და სხვა ეფექტების შექმნა.

ნაწილაკები ძალიან მნიშვნელოვანი ნაწილია

ვიზუალური ეფექტების წარმოებისა, რადგანაც

მათზეა დაფუძნებული ვიზუალური ეფექტების

უმეტესობის შექმნა (როგორიცაა აფეთქებები,

ცეცხლი, ბოლი, წყალი და ა.შ.)

წინამდებარე მოდულის განხორციელება დაიწყეთ

მარტივი ნაწილაკების წყაროების შექმნით.

აუხსენით სტუდენტებს, როგორ შეუძლია მათ

მარტივი ნაწილაკების ეფექტების შექმნა ჩაშენებული ინსტრუმენტებით. მოიყვანეთ

რეალური მაგალითები, განიხილეთ სირთულეები და მოუყევით სტუდენტებს ხშირად

წარმოშობილი პრობლემების მოგვარების გზების შესახებ. ასევე წინასწარ მოამზადეთ

თვალსაჩინოებები და აჩვენეთ სტუდენტებს ნაწილაკების სისტემების ნიმუშები და მათი

გამოყენების მაგალითები.

3DsMax–ში რთული ნაწილაკების სისტემების შესაქმნელად ჩაშენებულია სისტემა

ParticleFlow. ეს საკმაოდ მოქნილი და ძლიერი ინსტურმენტის ნაწილაკებთან სამუშაოდ.

მოცემული სისტემა წარმოადგენს „მოვლენებზე დაფუძნებულ“ (Event Based) ნაწილაკთა

სისტემას, სადაც ნაწილაკების სისტემის ელემენტები და მათი ურთიერთქმედება

განისაზღვრება მოვლენებით, ოპერატორებითა და მათი პარამეტრებით.

დაიწყეთ თეორიული მეცადინეობა სისტემის მიმოხილვით, მისი ძლიერი და სუსტი

მხარეების განხილვითა და ზოგადი ინტერფეისის განხილვით.

ნაწილაკების მეშვეობით

შეიძლება როგორც

ბალახის და ფოთლების,

ასევე წვიმის, თოვლის,

ცეცხლისა და სხვა

ეფექტების შექმნა

ნახ. 37 Particle Flow-ს ინტერფეისი

შემდეგ აუხსენით სტუდენტებს Particle Flow-ს ნაწილაკების წყაროების ტიპები და მათი

პარამეტრები.

პრაქტიკული დავალების სახით შეაქმნევინეთ სტუდენტებს ნაწილაკების სისტემა და ამში

რამდენიმე ტიპის წყაროები საჭირო პარამეტრებით.

მოცემული სწავლის შედეგი თავის თავში მოიცავს შემდეგ თემატიკებს:

- ნაწილაკების სისტემები

- ნაწილაკების შაბლონური სისტემები

- მოვლენებზე დაფუძნებული ნაწილაკების სისტემები

- ნაწილაკების წყაროები

ნაწილაკების სისტემა: Particle Flow-ს ინტერფეისი, სისტემის პარამეტრების ფუნქციები, ნოდების

სისტემა (node) და მოვლენებზე (event driven) დაფუძნებული ნაწილაკების სისტემებთან მუშაობის

მეთოდოლოგია

ნაწილაკების წყაროები: Particle Flow emitters. წყაროები და მათი პარამეტრები

სტანდარტული საშუალებები: პროგრამაში ჩაშენებული შაბლონურ ნაწილაკთა სისტემები (Blizzard,

Spray, Super spray, Array)

სარეკომენდაციო პრაქტიკული დავალებები:

სტუდენტმა უნდა შექმნას შაბლონური ნაწილაკების წყაროები საჭირო პარამეტრებით მარტივი

ნაწილაკების ეფექტების შესაქმნელად (მაგალითად, თოვლი, ან მარტივი შადრევანი).

სტუდენტმა უნდა შექმნას ნაწილაკების სისტემა Particle Flow და განსაზღროს მისი პარამეტრები.

სტუდენტმა უნდა შექმნას სისტემაში სხვადასხვა ტიპის ნაწილაკების წყაროები საჭირო

პარამეტრებით

დამატებითი რესურსები:

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-63C04CEF-F150-4983-BDC2-

034ACF0BCBBB

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-F4FD836C-5967-4DF4-9E2B-

66A16292173D

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-BE2E8E7E-714A-474A-933B-

AC35CF8EC065

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-F63B1A12-0D9D-42FB-88C6-

7D8345413809

სწავლის შედეგი 2: ნაწილაკთა ურთიერთქმედების განსაზღვრა

ზოგადი ინფორმაცია

ნაწილაკთა სისტემისა და მასში შემავალი წყაროების შექმნის შემდეგ აუცილებელია

ნაწილაკების ქცევისა და ურთიერთქმედების განსაზღვრა. ეს ხდება მოვლებებისა (Event),

ტესტებისა და ოპერატორების მეშვეობით.

მოვლენა განსაზღვრავს ნაწილაკების „სიცოცხლეში“ მომხდარ გარკვეულ ქმედებას ან

მიღწეულ შედეგს (მაგალითად ნაწილაკების სიკვდილი, ხელახლა დაბადება, გარკვეულ

ასაკში ტრაექტორიის ცვლილება და ა.შ.)

თეორიული მეცადნეობისთვის მოამზადეთ

თვალსაჩინოებები, ვიდეორგოლები და

მრავალმოვლენიანი სისტემების ნიმუშები.

აჩვენეთ სტუდენტებს, რისი გაკეთებაა

შესაძლებელი მოვლენების გამოყენებით. ასევე

განიხილეთ რეალური ქეისები წამოჭრილი

პრობლემებისა და მათი მოგვარების გზების

კუთხით.

სასურველია, ამ დროს მოიწვიოთ დარგის

პროფესიოალი, რათა მან ისაუბროს რეალურ

ქეისებზე და პრობლემებზე. დარგის

პროფესიონალის მონაწილეობა ასევე

მნიშვნელოვანია „უკუკავშირის სესიებში“.

პრაქტიკული დავალების სახით შეაქმნევინეთ

სტუდენტს მოვლენები საკუთარ ნაწილაკების

სისტემაში.

შემდეგ გადადით ტესტებსა და ოპერატორებზე.

ტესტი არის ნაწილაკის ამა თუ იმ ატრიბუტის

გაზომვის საშუალება. განიხილეთ Pflow-ში

არსებული ყველა ტესტი ,მათი დანიშნულება,

პარამეტრები და გამოყენების გზები.

ოპერატორი არის ნაწილაკის მოქმედებისა ან

ატრიბუტების მინიჭების ინსტრუმენტი.

განიხილეთ ყველა შესაძლო ოპერატორი და მათი

გამოყენების გზები. აუხსენით სტუდენტებს ოპერატორების პარამეტრების მნიშვნელობა. ამ

დროს მნიშვნელოვანია ბევრი ნიმუშისა და მაგალითის ჩვენება.

მოვლენა არის

ნაწილაკების

სიცოცხლის ციკლილს

დროს მომხდარი

ქმედება ან მიღწეული

შედეგი

ტესტი არის

ნაწილაკის ამათუ იმ

ატრიბუტის გაზომვის

საშუალება

ოპერატორი არის

ნაწილაკის

მოქმედებისა ან

ატრიბუტების

მინიჭების

ინსტრუმენტი

პრაქტიკული დავალებების შესრულების დროს გაამახვილეთ ყურადღება კაზუსებზე.

წინასწარ დაავალეთ პოტენციურად პრობლემატური სისტემების შექმნა, რომ სტუდენტებსს

შეექმნათ პრობლემები და შემდეგ დანიშნეთ „უკუკავშირის სესიები“ მათთან და მიეხმარეთ

პრობლემების მოგვარებაში.

ნახ. 38 Particle Flow ოპერატორები

ნახ. 39 Particle Flow ტესტები

მოცემული სწავლის შედეგი თავის თავში მოიცავს

შემდეგ თემატიკებს:

- ოპერატორები ნაწილაკთა სისტემებში

- მოვლენები

- ტესტები ნაწილაკთა სისტემებში

- აწილაკთა ასაკი

ოპერატორები: Pflow სისტემის ძირითადი

ოპერატორები: Speed, position, rotation ,shape, material,

shape instance

ნაწილაკების ურთიერთქმედება: Pflow სისტემის

ძირითადი ტესტები: Age test, Spawn

მოვლენები: Pflow სისტემის მოვლენები (Events) და მათი

პარამეტრები. ურთიერთ კავშირი და იერარქია

მოვლენებს შორის

სარეკომენდაციო პრაქტიკული დავალებები:

1. სტუდეტმა სასურველი შედეგის მისაღწევად უნდა

შექმნას მოვლენები ნაწილაკთა სისტემაში

2. სტუდენტმა უნდა გამოიყენოს ტესტები ნაწილაკთა სისტემაში

3. სტუდენტმა უნდა გამოიყენოს ოპერატორები ნაწილაკთა სისტემის სამართავად

დამატებითი რესურსები:

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-40F028FF-FF65-4691-99B2-

055F73EE37AE

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-E66ED65C-B467-47D4-B467-

27286098529D

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-75362798-3D19-45E0-8464-

4E5FE5E67317

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-03530ACE-C9F8-4E29-B6CD-

7B7BA09F986F

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-D7007897-7972-4FAB-9A36-

92166657E44D

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-D335CC59-E27E-4803-8D6F-

D7F3955EFF64

სწავლის შედეგი 3: ნაწილაკებზე ზემოქმედების ძალების გამოყენება

ზოგადი ინფორმაცია

ზემოქმედებსი ძალების მეშვეობით შესაძლებელია მრავალფეროვანი ეფექტების მიღება.

ძალების გამოყენება განსაკუთრების აქტუალურია ბუნებრივი ეფექტების შექმნისას (ქარი,

წვიმა, ბოლი და ა.შ).

თეორიული მეცადინეობისას აუხსენით სტუდენტებს ზემოქმედების ძალების შექმნის

მეთოდოლოგიები და მოიყვანეთ რეალური მაგალითები. მოამზადეთ ვიზუალური მასალა

და თვალსაჩინოებები. შემდეგ გადადით პრაქტიკულ მეცადინეობაზე და ამ დროს აჩვენეთ

სტუდენტებს, როგორ უნდა შექმნან ზემოქმედების ძალები, როგორ უნდა დაამატონ ისინი

ნაწილაკების სისტემაში და როგორ მოახდინონ ნაწილაკების ანიმირება მათი მეშვეობით.

გამოიყენეთ კეთება ინსტრუქტაჟითაც. განიხილეთ ყველა ტიპის ზემოქმედების ძალა და

შეაქმნევინეთ სტუდენტებს ყველა ტიპის ძალაზე დაფძნებული ნაწილაკების ანიმაცია.

ნახ. 40 Vortex ზემოქმედების ძალა Particle Flow-ში

მოცემული სწავლის შედეგი თავის თავში მოიცავს შემდეგ თემატიკებს:

- ზემოქმედების ძალები ნაწილაკთა სისტემებში

- ანიმირება ძალების მეშვეობით

ზემოქმედების ძალები: ზემოქმედების ძლების ძირითადი ტიპები: Create>Forces, Gravity, Wind,

Vortex, Drag

ძალების მეშვეობით ანიმირება: ნაწილაკთა სისტემის მოვლენაში ძალების დამატება, მათი

ზეგავლენის ძალის განსაზღვრა და ნაწილაკების ამოძრავება

სარეკომენდაციო პრაქტიკული დავალებები:

სტუდენტმა უნდა შექმნას ყველა ტიპის ზემოქმედების ძალები და დაამატოს ისინი სისტემაში

სტუდენტმა უნდა მოახდინოს ნაწილაკების ანიმირება ზემოქმედების ძალების მეშვეობით

დამატებითი რესურსები:

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-A6024D0C-F888-4BA5-91A6-

860F8AA9929B

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-A90C3AB5-9A6A-4E21-A461-

1DB6192C5D93

სწავლის შედეგი 4: სცენის ობიექტებთან ნაწილაკების ურთიერთქმედების

განსაზღვრა

ზოგადი ინფორმაცია

ნაწილაკების სცენის ობიექტებთან ურთიერთქმედების განსაზღვრა უმნიშვნელოვანესი

ეტაპია ნაწილაკების ეფექტების შესაქმნელად, ვინაიდან იშვიათია შემთხვევები, როდესაც

ნაწილაკთა სისტემა იქმნმება სცენის ობიექტებისგან დამოუკიდებლად და არ შედის მათთან

კონტაქტში. ურთიერთქმედების განსაზღვრა ხდება სხვადასხვა ტიპის სპეხიალური

ობიექტების, ამრეკლების მეშვეობით. ამრეკლი შეიძლება იყოს დამოუკიდებელი დამხმარე

ობიექტი (Helper) ან სამგანზომილებიან მოდელზე დაფუძნებული დამხმარე ობიექტი.

აჩვენეთ სტუდენტებს ამრეკლების მუშაობის პრინციპები და ნიმუშები. მოამზადეთ

ინფორმაცია კაზუსებისა და პრობლემების შესახებ. ამ დროს მნიშვნელოვანია, დარგის

სპეციალისტის ჩართულობა სწავლების პროცესში. სთხოვეთ პროფესიონალს, ისაუბროს

მუშაობის დროს ხშირად წამოჭრილ პრობლემებსა და მათი მოგვარებისთის შემუშავებულ

„ხრიკებზე“. ასევე ჩართეთ დარგის ექსპერტი „უკუკავშირის სესიებში“. გაამახვილეთ

ყურადღება ასევე ამრეკლების (და ზოგადად ნაწილაკების სისტემის) ოპტიმიზაციის

მნიშვნელობაზე.

შემდეგ შეაქმნევინეთ სრუდენტებს სხვადასხვა ტიპის ამრეკლები და დაამატებინეთ ისინი

საკუთარ სისტემებში.

პრაქტიკული მეცადინეობის დროს მნიშვნეკლოვანია, სტუდენტებმა რაც შეიძლება მეტი

სხვადასხვა ტიპის ნაწილაკების სისტემა შექმნან და წააწყდნენ რაც შეიძლება მეტ

სირთულესა და პრობლემას.

ნახ. 41 გეომეტრიაზე დაფუძნებული ამრეკლი UDeflector

ბოლოს შეამზადეთ სტუდენტები დასკვნითი დავალების შესრულებისთვის. დააგეგმინეთ

საკუთარ სცენაში ნაწილაკების ეფექტის შექმნა და დაავალეთ მისი განხორციელება.

შედეგების შეფასების დროს სასურველია,

პროცესში ჩართოთ დარგის ექსპერტიც.

მოცემული სწავლის შედეგი თავის თავში

მოიცავს შემდეგ თემატიკებს:

- ნაწილაკთა ამრეკლი ობიექტები

- ამრეკლების ტიპები

- ნაწილაკთა რთული ანიმაციის შექმნა

მარტივი ამრეკლები: შაბლონური ფორმის მქონე

ამრეკლები: Standard Deflectors

ობიექტზე დაფუძნებული ამრეკლები: რთული

ფორმის (ობიექტებზე დაფუძნებული) ამრეკლები:

Object Deflectors, ამრეკლებთან დაკავშირებული

Pflow ოპერატორები და ტესტები

ნაწილაკთა სისტემის რთული ანიმაცია:

ნაწილაკებისა და ამრეკლების ურთიერთქმედების

შედეგად ახალი ნაწილაკების წარმოშობა, ძველი

ნაწილაკების ტრაექტორიების ცვლილება

სარეკომენდაციო პრაქტიკული დავალებები:

სტუდენტმა უნდა შექმნას მარტივი (დამოუკიდებელი) ამრეკლები და დაამატოს ისინი

სისტემაში

სტუდენტმა უნდა შექმნას მოდელზე დაფუძნებული ამრეკლები და დაამატოს ისინი

სისტემაში

სტუნდენტმა უნდა შექმნას მარტივი ნაწილაკების ანიმაცია ამრეკლების მეშვეობით

(მაგალითად, პატარა შადრევანი, სადაც წყალი ეცემა იატაკს და იატაკი შხეფებს ისხლიტავს).

მოდულის დასკვნითი დავალება: სტუდენტმა საკუთარ სცენაში უნდა დაგეგმოს და შექმნას

ნაწილაკების სისტემაზე დაყრნობილი რთული ეფექტი Pflow-ს გამოყენებით. ამავდროულად

მან უნდა გამოიყენოს ამრეკლები, ძალები, მოვლენები, ოპერატორები და სხვადასხვა ტიპის

წყაროები. ეს ეფექტი შეიძლება იყოს ბოლი, ცეცხლი, რთული შადრევანი და სხვა.

დამატებითი რესურსები:

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-AE30FF63-B0E9-412D-8FAC-

ACBC3E50AD7E

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-A4F74619-0322-4758-B94E-

92FB1ED1E21C

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-C9815982-3CEF-4E97-A740-

5B7F6A27F7A2

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-A22E265F-B733-49A9-A746-

51F312A57279

http://help.autodesk.com/view/3DSMAX/2016/ENU/?guid=GUID-91B6A1ED-25DA-4B45-84A2-

2EA3FD3111C7

მოდულის დასკვნითი

დავალება: სტუდენტმა

საკუთარ სცენაში უნდა

დაგეგმოს და შექმნას

ნაწილაკების სისტემაზე

დაყრნობილი რთული

ეფექტი Pflow-ს

გამოყენებით.

მოდული: სამგანზომილებიანი ნამუშევრების პორტფოლიო

სწავლის შედეგი 1: საკუთარი პორტფოლიოს შექმნა

ზოგადი ინფორმაცია

სამგანზომილებიანი გრაფიკის გენერალისტისთვის მისი ნამუშევრების პორტფოლიო არის

დასაქმების უმთავრესი (ხშირად ეღთადერთი) ინსტრუმენტი! მისი ხარისხი და გაფორმება

უკიდურესად მნიშვნელოვანია წარმატებსი მისაღწევად. ამიტომ, გაამახვილეთ ყურადღება

ამ საკითხზე. თეორიული მეცადინეობისას აუხსენით სტუდენტებს, რამდენად

მნიშვნელოვანია პორტფოლიო და მის განახლებაზე ზრუნვა, აუხსენით თვითკრიტიკისა და

ზოგადად კრიტიკული აზროვნების მნიშვნელობა და პრაქტიკული სავარჯიშოების დროს

მიეცით დავალება, რომ გააკრიტიკონ ერთმანეთის ნამუშევრები. ეს კიდევ ერთხელ ხაზს

გაუსვამს ამ პროცესის ბუნებრიობას და პროდუქტიულობასაც კი.

ზოგადად წინამდებარე მოდულური პროგრამა ისეა დაგეგმილი, რომ იმ შემთხვევაშიც, თუ

სტუდენტს არანაირი ნამუშევრები არ ქონდა, მოდულების მსვლელობისას პრაქტიკული

დავალებებისა და საშინაო დავალეების შესრულების დროს ის მაინც შეაგროვებს საკუთარ

ნამუშევრებს, რომელიც საკმარისი იქნება მისი პირველი პორტფოლიოს შესაქმნელად.

შემდეგ დაალაგებინეთ საკუთარი ნამუშევრები კრიტერიუმების მიხედვით (თემარიკა,

სირთულე, სტილი და ა.შ.). ამოარჩევინეთ საკუთარი ნამუშევრებიდან საუკეთესოები

პორტფოლიოსთვის და ესაუბრეთ პორტფოლიოს შექმნის საუკეთესო პრაქტიკებზე.

შემდეგ ისაუბრეთ პორტფოლიოს სხვადასხვა ვერსიების შექმნის მნიშვნელობაზე. მოიყვანეთ

სხვადასხვა დამსაქმებლების მაგალითები და პრაქტიკული მეცადინეობის დროს

შეარჩევინეთ ნამუშევრები ამა თუ იმ ჰიპოთეტიური დამსაქმებლისთვის გასაგზავნად.

ბოლოს შეაქმნევინეთ სტუდენტებს პორტფოლიოს რამდენიმე ვერსია და მოახდინეთ მათი

შეფასება. შეფასების პროცესში მნიშვნელოვანია, შეაფასოთ არა ნამუშევრების ხარისხი,

არამედ პორტფოლიოს შექმნის მეტოდოლოგია და ინდივიდუალიზმი.

შეფასების პროცესში სასურველია, მონაწილეობდეს დამსაქმებელი და ამავდროულად

აძლევდეს რჩევებს და უკუკავშირს სტუდენტებს.

ასევე გაამახვილეთ ყურადღება სამგანზომილებიანი გრაფიკის გენერალისტისთვის

რეზიუმეს (CV) შექმნის მეთოდებს და ინდივიდუალიზმის მნიშვნელობას. აჩვენეთ

სტუდენტებს საუკეთესო რეზიუმეების ნიმუშები და შემდგომ შეაქმნევინეთ საკუთარი

რეზიუმე

ქვემოთ ჩამოთვლილია ასევე მნიშვნელოვანი და გასათვალისწინებელი თემები:

ნამუშევრების სორტირება: ნამუშევრები შეიძლება დაიყოს სტატიკურ და ანიმირებულ

ნამუშევრებად, ან თემატიკების მიხედვით: არქიტექტურული, სარეკლამო, ვიზუალური ეფექტები,

სატელევიზიო

საუკეთესო ნამუშევრების ამორჩევა: პორტფოლიოს გაფორმებისას მნიშვნელოვანია ნამუშევრების არა

ქრონოლოგიურად დალაგება, არამედ იმის მიხედვით, თუ რომელი უფრო საინტერესოა. შესაბამისად,

სტუდენტს უნდა ქონდეს უნარი, ობიექტურად შეაფასოს საკუთარი ნამუშევრები და ისე შეადგინოს

პორტფოლიო

დამსაქმებლის ანალიზი: სტუდენტმა უნდა გაანალიზოს, რა ტიპის დამსაქმებელია, რომელი სფეროს

წარმომადგენელია ის და შესაბამისად, შეარჩიოს მისთვის პოტენციურად საინტერესო ნამუშევრები

პორტფოლიო კონკრეტული დამსაქმებლისთვის: ნამუშევრების ზოგადი პორტფოლიოს გარდა

ხშირად საჭიროა კონკრეტული დამსაქმებლისთვის პორტფოლიოს გადახარისხება ან სხვა სახით

წარდგენა. მაგალითად, ცალკე არქიტექტურული ნამუშევრების პორტფოლიო, ცალკე ანიმაციური

CV-ს რედაქტირება და გაფორმება: ხშირად უკეთესია,

პორტფოლიო და CV იყოს გაფორმებული ერთ სტილში

და შესაძლოა, მოქცეული იყოს ერთ დოკუმენტში

მოცემული სწავლის შედეგი თავის თავში მოიცავს

შემდეგ თემატიკებს:

- პორტფოლიოს შექმნა

- თვითგანვითარება

- საკუთარი ნამუშევრების შეფასება

სარეკომენდაციო პრაქტიკული დავალებები:

სტუდენტი ახდენს საკუთარი ნამუშევრების

თემატიკის, ფორმატისა და სხვა

კრიტერიუმების მიხედვით სორტირებას;

სტუდენტი სწორად არჩევს საკუთარი ნამუშევრებიდან საუკეთესო ნამუშევრებს (ან

კონკრეტული დამსაქმებლისთვის პოტენციურად საინტერესოს);

სტუდენტი სწორად ახდენს პოტენციური დამსაქმებლის ანალიზს და აქედან გამომდინარე

გეგმავს პორტფოლიოს საბოლოო სახეს;

სტუდენტი დავალების მიხედვით ამზადებს პორტფოლიოს სპეციალურად კონკრეტული

დამსაქმებლისთვის;

სტუდენტი ახდენს საკუთარი CV-ს რედაქტირებას და გაფორმებას ნამუშევრების

პორტფოლიოსთან შესაბამისობაში მოსაყვანად.

დამატებითი რესურსები:

http://www.blenderguru.com/articles/how-to-make-a-successful-portfolio-or-demoreel/

http://www.3dartistonline.com/news/2014/10/pro-tips-how-to-boost-your-portfolio/

http://3d.about.com/od/Career-Resources/tp/Portfolio-Building-101-How-To-Target-Your-Cg-Portfolio-

For-A-Specific-Job.htm

http://www.3dmodelinghero.com/8-portfolio-tips-to-getting-a-3d-modeling-job/

სამგანზომილებიანი

გრაფიკის

გენერალისტისთვის მისი

პორტფოლიო არის

დასაქმების უმთავრესი

ინსტრუმენტი!

სწავლის შედეგი 2: საკუთარი ნამუშევრების პორტფოლიოს წარდგენა

ზოგადი ინფორმაცია

ნამუშევრების პორტფოლიოს წარდგენა (და ვაკანსიის გასაუბრება) პორტფოლიოს შექმნაზე

არანაკლებ მნიშვნელოვანია.

ამ სწავლის შედეგის მთავარი მიზანი პრეზენტაციის ჩატარების ტრეინინგი და საჭირო

ცოდნის გადაცემაა. ასევე მნიშვნელოვანია

პრაქტიკული მეცადინეობები. შეეცადეთ, რაც

შეიძლება მეტი დარგის ექსპერტი ჩართოთ

სწავლებაში და წააკითხოთ ლექციები,

ჩაატარებინოთ ვორქშოპები და სემინარები. ეს

ძალიან მნიშვნელოვანია, რადგანაც დარგის

სპეციალისტებმა ზუსტად იციან, რა მოთხოვნებია

ინდუსტრიაში. ასევე შეიძლება ზოგადად

პრეზენტაციის ჩატარების ტრენერების ჩართვა.

შემდეგ იგივე ტრენინგი უნდა ჩატარდეს

დამსაქმებელთან გასაუბრების თემაზე.

აუცილებელია როლური თამაშებისა და

სიმულაციის გამოყენება. შეეცადეთ, აქაც

დამსაქმებლები ჩართოთ პროცესში.

შემდგომ მოამზადებინეთ სტუდენტებს საკუთარი პორტფოლიოს პრეზენტაციები და

ჩაატარებინეთ ისინი დამსაქმებლების (სასურველია ნამდვილი დამსაქმებლები იყვნენ)

წინაშე. შეაფასეთ პრეზენტაციის ჩატარების ხარისხი დამსაქმებლებთან ერთად. ქვემოთ

ჩამოთვლილია გასათვალისწინებელი საკითხები:

პორტფოლიოს პრეზენტაცია: პორტფოლიოს პრეზენტაციის სხვადასხვა მეთოდები (ელექტრონულ

ფოსტაზე პორფოლიოს გაგზავნა, გასაუბრება, პრეზენტაცია)

უნარების ჩამონათვალი: Skills list. საკუთარი უნარების სიის ჩამოყალიბება, პრიორიტეტებად დაყოფა

კითხვები და აქცენტები: დამკვეთთან და დამსაქმებელთან მუშაობის წარმატებისთვის აუცილებელია,

ამოცანა მკაფიო და ზუსტი იყოს. ამისთვის, სპეციალისტმა უნდა იცოდეს, როგორ მიიღოს საჭირო

ინფორმაცია. კრიტიკული აზროვნება ასევე მნიშვნელოვანია

მოცემული სწავლის შედეგი თავის თავში მოიცავს შემდეგ თემატიკებს:

- პრეზენტაციის ჩატარება

- კრიტიკული აზროვნება - დამკვრეთთან ურთიერთობა

სწავლის ეს შედეგი

რეალურად

პრეზენტაციის

ჩატარების ტრეინინგია

მოცემული სწავლის შედეგის კიდევ ერთი დამახასიათებელი თვისება ის არის, რომ შედეგი

მთლიანად ფასდება პროცესზე დაკვირვების გზით. შესაბამისად, როდესაც შექმნით

შეფასების ინსტრუმენტებს (კრიტერიუმების ჩეკლისტს), დაურიგეთ ისინი დამსწრე

დამსაქმებლებს და შეავსებინეთ პრეზენტაციის პროცესში. შემდეგ კი დააჯამეთ შედეგები და

შეადარეთ ისინი თქვენს მიერ შევსებულ ჩეკლისტს. პრიორიტეტი საბოლოო ჯამში

სასურველია, მიენიჭოს დამსაქმებელთა საშუალო შეფასებას.

სარეკომენდაციო პრაქტიკული დავალებები:

სტუდენტი პოტენციური დამსაქმებლის მოთხოვნებისა და ინტერესების ანალიზის

საფუძველზე გეგმავს პორტფოლიოს პრეზენტაციას; (დააკვირდით დაგეგმვის პროცესს და

პორტფოლიოს პირველადი ვერსიის შექმნის პროცესს)

სტუდენტი მკაფიოდ და გასაგებად აყალიბებს თავისი უნარების ჩამონათვალს;

სტუდენტი დამკვეთთან ან პოტენციურ დამსაქმებელთან დიალოგის დროს ანალიზის

საფუძველზე სვავს საჭირო კითხვებს და აკეთებს საჭირო აქცენტებს

სტუდენტმა უნდა ჩაატაროს საკუთარი პორტფოლიოს პრეზენტაცია დამსაქმებლების წინაშე.

მაგალითად: სტუდენტმა უნდა ჩაატაროს თავისი სწავლის პროცესის შემაჯამებელი

პრეზენტაცია, სადაც ნაჩვენები იქნება მისი პროგრესი სწავლის დაწყებიდან დღემდე.

დამატებითი რესურსები:

http://fantasyartdesign.com/graphic-designer-jobs/job-interview-tips-sample.php

http://www.datascope.co.uk/graduate_advice_artist.html

http://www.3dartistonline.com/news/2015/05/16-ways-to-land-your-dream-cg-job/

http://www.makeuseof.com/tag/what-does-it-take-to-design-characters-for-mass-effect-3-and-other-

hits-interviewing-world-class-3d-artist-rafael-grassetti/

http://study.com/articles/3D_Artists_Job_Description_and_Career_Outlook_for_a_3D_Artist.html