76
საქართველოს ენერგეტიკის მინისტრის ბრძანება N 77 2006 წლის 30 აგვისტო ქ. თბილისი “ელექტროენერგიის (სიმძლავრის) ბაზრის წესების” დამტკიცების შესახებ „ელექტროენერგეტიკისა და ბუნებრივი გაზის შესახებ“ საქართველოს კანონში ცვლილებებისა და დამატებების შეტანის თაობაზე” 2006 წლის 9 ივნისის N3292-Iს კანონის მე-3 მუხლის მე-6 პუნქტის “ბ” ქვეპუნქტისა და “ელექტროენერგეტიკისა და ბუნებრივი გაზის შესახებ” საქართველოს კანონის მე-3 მუხლის მე-3 პუნქტის “გ” ქვეპუნქტის საფუძველზე, ვბრძანებ: 1. დამტკიცდეს “ელექტროენერგიის (სიმძლავრის) ბაზრის წესები”. 2. ბრძანება ამოქმედდეს 2006 წლის 1 სექტემბრიდან. მინისტრის მოვალეობის შემსრულებელი ა. ხეთაგური ელექტროენერგიის (სიმძლავრის) ბაზრის წესები თავი I. ზოგადი დებულებანი მუხლი 1. მოქმედების სფერო (13.08.2010 N 46) წინამდებარე წესები არეგულირებს: ა) ელექტროენერგიისა და გარანტირებული სიმძლავრის ბაზრის ფუნქციონირებას, სისტემის კომერციული ოპერატორისა და დისპეტჩერიზაციის ლიცენზიატის საქმიანობას; ბ) პირდაპირი ხელშეკრულებების, მათ შორის სისტემის კომერციული ოპერატორის მეშვეობით ელექტროენერგიის ყიდვა-გაყიდვასთან დაკავშირებულ ტექნიკურ, კომერციულ და სამართლებრივ ურთიერთობებს; პირდაპირი ხელშეკრულებების დადებისა და ძალაში შესვლის პირობებს; გ) ელექტროენერგიის წარმოების, გადაცემის, დისპეტჩერიზაციის, გატარების, განაწილების საქმიანობასთან, ქვეყნის ერთიანი ელექტროენერგეტიკული სისტემის გარანტირებული სიმძლავრით უზრუნველყოფასა და ვაჭრობასთან, ელექტროენერგიის იმპორტსა და ექსპორტთან, ელექტროენერგეტიკული სისტემების პარალელურ რეჟიმში მუშაობასთან, ელექტროენერგიის წარმოების ლიცენზიატისა და მცირე სიმძლავრის ელექტროსადგურის მიერ გამომუშავებული ელექტროენერგიის საკუთარი საჭიროებისთვის მოხმარებასთან დაკავშირებულ ტექნიკურ, კომერციულ და სამართლებრივ ურთიერთობებს;

საქართველოს ენერგეტიკის ...energy.gov.ge/projects/pdf/pages/Elektroenergiis... · 2014-02-14 · საქართველოს ენერგეტიკის

  • Upload
    others

  • View
    3

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: საქართველოს ენერგეტიკის ...energy.gov.ge/projects/pdf/pages/Elektroenergiis... · 2014-02-14 · საქართველოს ენერგეტიკის

საქართველოს ენერგეტიკის მინისტრისბრძანება N 77

2006 წლის 30 აგვისტო ქ. თბილისი

“ელექტროენერგიის (სიმძლავრის) ბაზრის წესების”დამტკიცების შესახებ

„ელექტროენერგეტიკისა და ბუნებრივი გაზის შესახებ“ საქართველოს კანონშიცვლილებებისა და დამატებების შეტანის თაობაზე” 2006 წლის 9 ივნისის N3292-Iსკანონის მე-3 მუხლის მე-6 პუნქტის “ბ” ქვეპუნქტისა და “ელექტროენერგეტიკისა დაბუნებრივი გაზის შესახებ” საქართველოს კანონის მე-3 მუხლის მე-3 პუნქტის “გ”ქვეპუნქტის საფუძველზე, ვბრძანებ:

1. დამტკიცდეს “ელექტროენერგიის (სიმძლავრის) ბაზრის წესები”.2. ბრძანება ამოქმედდეს 2006 წლის 1 სექტემბრიდან.

მინისტრის მოვალეობის შემსრულებელი ა. ხეთაგური

ელექტროენერგიის (სიმძლავრის) ბაზრის წესები

თავი I. ზოგადი დებულებანი

მუხლი 1. მოქმედების სფერო (13.08.2010 N 46)წინამდებარე წესები არეგულირებს:ა) ელექტროენერგიისა და გარანტირებული სიმძლავრის ბაზრის

ფუნქციონირებას, სისტემის კომერციული ოპერატორისა და დისპეტჩერიზაციისლიცენზიატის საქმიანობას;

ბ) პირდაპირი ხელშეკრულებების, მათ შორის სისტემის კომერციულიოპერატორის მეშვეობით ელექტროენერგიის ყიდვა-გაყიდვასთან დაკავშირებულტექნიკურ, კომერციულ და სამართლებრივ ურთიერთობებს; პირდაპირიხელშეკრულებების დადებისა და ძალაში შესვლის პირობებს;

გ) ელექტროენერგიის წარმოების, გადაცემის, დისპეტჩერიზაციის, გატარების,განაწილების საქმიანობასთან, ქვეყნის ერთიანი ელექტროენერგეტიკული სისტემისგარანტირებული სიმძლავრით უზრუნველყოფასა და ვაჭრობასთან,ელექტროენერგიის იმპორტსა და ექსპორტთან, ელექტროენერგეტიკული სისტემებისპარალელურ რეჟიმში მუშაობასთან, ელექტროენერგიის წარმოების ლიცენზიატისადა მცირე სიმძლავრის ელექტროსადგურის მიერ გამომუშავებულიელექტროენერგიის საკუთარი საჭიროებისთვის მოხმარებასთან დაკავშირებულტექნიკურ, კომერციულ და სამართლებრივ ურთიერთობებს;

Page 2: საქართველოს ენერგეტიკის ...energy.gov.ge/projects/pdf/pages/Elektroenergiis... · 2014-02-14 · საქართველოს ენერგეტიკის

დ) „ელექტროენერგეტიკისა და ბუნებრივი გაზის შესახებ“ საქართველოსკანონით განსაზღვრული პრინციპების შესაბამისად, კვალიფიციურისაწარმოებისთვის ელექტროენერგიის წარმოების, მოხმარების, იმპორტის დაექსპორტის განსხვავებულ პირობებსა და პროცედურებს;

ე) ელექტროენერგიის (სიმძლავრის) ბალანსების შედგენისა და მათიშესრულების წესებს;

ვ) საქართველოს კანონმდებლობით განსაზღვრულ სხვა საკითხებს.

მუხლი 2. ტერმინთა განმარტებები1. წინამდებარე წესებში გამოყენებულ ტერმინებს გააჩნიათ იგივე

მნიშვნელობა, რაც “ელექტროენერგეტიკისა და ბუნებრივი გაზის შესახებ”საქართველოს კანონში.

2. ამ წესებში გამოყენებულ სხვა ტერმინებს აქვს შემდეგი მნიშვნელობა:ა) “ელექტროენერგიის აღრიცხვა” _ ელექტროენერგიის აღრიცხვის პროცესი,

რომელიც მოიცავს ყველა სახის გაზომვას აღრიცხვის მოწყობილობის საშუალებით;ბ) “გატარება” _ გადაცემის მომსახურების გარდა, განაწილების ან წარმოების

ლიცენზიატის, მცირე სიმძლავრის ელექტროსადგურის ან პირდაპირიმომხმარებელის ქსელის მეშვეობით სხვისი კუთვნილი ელექტროენერგიის(სიმძლავრის) გადატანა წინასწარ განსაზღვრული პირის კუთვნილ ელექტრულქსელამდე; (25.04.2007 N31)

გ) “ელექტროენერგიის წარმოების საკუთარი საშუალება” - ელექტროსადგური,რომლის მიერ გამომუშავებული ელექტროენერგია გამოიყენება იმ ობიექტისელექტროენერგიით მომარაგების მიზნით, რომელიც ამ ელექტროსადგურთან ერთადიმყოფება ერთი და იგივე ფიზიკური ან იურიდიული პირის პირდაპირმფლობელობაში; (25.04.2007 N31)

დ) “პირდაპირი ხელშეკრულება ელექტროენერგიის გადაცემის ან/დადისპეტჩერიზაციის მომსახურებაზე” - ამ წესების თანახმად ორმხრივიხელშეკრულება, ერთის მხრივ ელექტროენერგიის გადაცემის ან/დადისპეტჩერიზაციის ლიცენზიატს და მეორეს მხრივ კვალიფიციურ საწარმოს ან სხვანებისმიერ დაინტერესებულ პირს შორის გადაცემის ან/და დისპეტჩერიზაციისმომსახურეობის გაწევაზე, რომელიც ითვალისწინებს ელექტროენერგიის გადაცემისან/და დისპეტჩერიზაციის მომსახურების პირობებს; (13.08.2010 N 46)

ე) “ელექტროსადგურის საკუთარი მოხმარება” – ელექტროენერგიის(სიმძლავრის) წარმოების ტექნოლოგიური პროცესის უზრუნველსაყოფისა დასადგურის ფუნქციონირებისათვის აუცილებელი სამეურნეო ხარჯი;

ვ) “ელექტროენერგიის საერთო სასადგურო დანახარჯი” – ელექტროსადგურისსაკუთარი მოხმარება, ასევე ელექტროენერგიის დანაკარგები, რომელიცწარმოიქმნება სადგურის ძალოვან და გამზომ ხელსაწყოებში, ტრანსორმატორებსა დაელექტროგადამცემ ხაზებში;

ზ) “ქვესადგურის საკუთარი მოხმარება” – ქვესადგურის ტექნოლოგიურიპროცესის უზრუნველყოფისა და ფუნქციონირებისათვის აუცილებელი სამეურნეო

Page 3: საქართველოს ენერგეტიკის ...energy.gov.ge/projects/pdf/pages/Elektroenergiis... · 2014-02-14 · საქართველოს ენერგეტიკის

ხარჯი;თ) „ელექტროენერგიის დანახარჯი ელექტროენერგიის გადამცემ ქსელში“ -

ელექტროენერგიის ხარჯი, რომელიც მოიცავს ქვესადგურის საკუთარ მოხმარებას,მოხმარებას ელექტროენერგიის გადამცემი ხაზის დაცვის რეჟიმში ჩართვისპერიოდში და სიქრონიზაციისას აღრიცხული ელექტროენერგიის რაოდენობას,აგრეთვე დანაკარგს ელექტროენერგიის გადამცემ ხაზებში, ძალოვან, ვოლტდამმატდა გამზომ ტრანსფორმატორებში, მაკომპენსირებელ კოჭებში, მაშუნტირებელრეაქტორებში, სინქრონულ კომპენსატორებსა და კონდენსატორთა ბატარეებში,აგრეთვე სხვა ტექნიკურ დანაკარგებს ელექტროენერგიის გადამცემი ხაზის მუშა დაუქმი სვლის რეჟიმებში; (18.10.2013 N 148)

თ1) ელექტროგადამცემი ქსელის ტესტირება – ელექტროგადამცემი ქსელის ანმისი რომელიმე ელემენტის მუშაობის პარამეტრების, დაცვის, აღრიცხვისმოწყობილობებისა ან/და სხვა ტექნოლოგიური პროცესების შემოწმება, რომელიცსაჭიროებს ქსელის ჩართვას, მისი ან მისი რომელიმე ელემენტის ძაბვის ქვეშდაყენებას ან/და ელექტროენერგიის გადადინებას; ტესტირება ხორციელდებაელექტროგადამცემი ხაზის მფლობელის მოთხოვნის საფუძველზედისპეტჩერიზაციის ლიცენზიატის მიერ მიღებული გადაწყვეტილებით, ხოლოსისტემათაშორისი ტრანზიტისთვის (გადადინებისთვის) განკუთვნილიელექტროგადამცემი ხაზის ტესტირების თაობაზე წინასწარ უნდა ეცნობოს სისტემისკომერციულ ოპერატორს; (18.10.2013 N 148 გავრცელდეს 2013 წლის 1 ოქტომბრიდანწარმოშობილ ურთიერთობებზე)

ი) “ელექტროენერგიის დანახარჯი ელექტროენერგიის განაწილების ქსელში” –ელექტროენერგიის ხარჯი, რომელიც მოიცავს ქვესადგურის საკუთარ მოხმარებას,აგრეთვე დანაკარგს ელექტროენერგიის გამანაწილებელ, საჰაერო და საკაბელოქსელში, ძალოვან და გამზომ ტრანსორმატორებში, დენშემზღვუდველ რეაქტორებში,მაკომპენსირებელ კოჭებში, სინქრონულ კომპენსატორებსა და კონდენსატორთაბატარეებში;

კ) «ელექტროენერგიის ზენორმატიული დანაკარგი” - დადებითი სხვაობაგადამცემ ქსელში არსებულ ფაქტობრივ დანაკარგსა და კომისიის მიერ დადგენილელექტროენერგიის ნორმატიულ (ნორმალურ) დანაკარგს შორის. (25.04.2007 N31)

ლ) “ელექტროენერგიის საბითუმო აღრიცხვის სისტემა” – გამზომიტრანსფორმატორების, შემაერთებელი სადენების, მრიცხველების, შემკრები,გარდამქმნელი და გადამცემი მოწყობილობების ერთობლიობით შექმნილი სისტემაელექტროენერგიის რაოდენობის, მისი პარამეტრების აღრიცხვისა და გარკვეულპერიოდში დამახსოვრებისათვის.

მ) “საბალანსო ელექტროენერგიის ფასი” – სისტემის კომერციულიოპერატორის მიერ გაყიდული საბალანსო ელექტროენერგიის ფასი, რომელიცგამოანგარიშდება ამ წესების მე-4 თავის მიხედვით. ნ) “საბითუმო ვაჭრობა” – ელექტროენერგიის, მათ შორის საბალანსოელექტროენერგიის ან/და გარანტირებული სიმძლავრის ყიდვა და გაყიდვა

Page 4: საქართველოს ენერგეტიკის ...energy.gov.ge/projects/pdf/pages/Elektroenergiis... · 2014-02-14 · საქართველოს ენერგეტიკის

“ელექტროენერგიისა და ბუნებრივი გაზის შესახებ” საქართველოს კანონისა და ამწესებით უფლებამოსილ საწარმოებს შორის; (13.08.2010 N 46)

ო) “საანგარიშო პერიოდი“ – ერთი კალენდარული თვე;პ) ამოღებულია (25.04.2007 N31)ჟ) “ელექტროენერგიის (სიმძლავრის) მწარმოებელი” – წარმოების

ლიცენზიატი და მცირე სიმძლავრის ელექტროსადგური.რ) “ავარიული სიტუაცია” – ელექტროენერგეტიკულ სისტემაში შექმნილი

მდგომარეობა, რომელიც იწვევს ელექტროენერგიის ხარისხობრივი მაჩვენებლებისგაუარესებას და სისტემის მუშაობის მდგრადობის შენარჩუნებისათვის საჭიროარსებული სასისტემო ავტომატიკის (სიხშირის ავტომატური განტვირთვა,მინიმალური ძაბვის ავტომატიკა, გამყოფი ავტომატიკა და ა.შ.) ამოქმედებას, რასაცშესაძლოა მოჰყვეს ან მოჰყვება ელექტროენერგიის მიწოდების ნაწილობრივ ანმთლიანად შეწყვეტა; (25.04.2007 N31)

ს) “პირდაპირი ხელშეკრულების რეგისტრაცია” – დისპეტჩერიზაციისლიცენზიატის მიერ პირდაპირი ხელშეკრულების სარეგისტრაციო ჟურნალში ამწესების შესაბამისად შეტანა და მისთვის სარეგისტრაციო ნომრის მინიჭება. (25.04.2007N31)

ტ) “სისტემათაშორისი ხაზით (ხაზებით) მიწოდებული და მიღებულიელექტროენერგიის შემაჯამებელი აღრიცხვის აქტი” - სისტემათაშორისიტრანზიტისთვის (გადადინებისთვის) განკუთვნილი კონკრეტულიელექტროგადამცემი ხაზით (ხაზებით) შესაბამის საანგარიშო პერიოდშიმიწოდებული და მიღებული ელექტროენერგიის (მათ შორის, ექსპორტირებული,იმპორტირებული ან/და სატრანზიტო ელექტროენერგიის) შემაჯამებელი აღრიცხვისაქტი, რომელშიც აისახება ხაზით (ხაზებით) ცალ-ცალკე გაცემული და მიღებულიელექტროენერგიის ჯამური მოცულობა და რომელიც დისპეტჩერიზაციის,შესაბამისი ხაზის მფლობელი გადაცემის ლიცენზიატისა და სისტემის კომერციულიოპერატორის მიერ ერთობლივად ფორმდება შესაბამისი უცხო ქვეყნისუფლებამოსილ პირთან; (10.11.2008 N 98)

უ) “სისტემათაშორისი ხაზით ექსპორტირებული (იმპორტირებული)ელექტროენერგიის განაწილების აქტი” - ელექტროენერგიის გადაცემისკონკრეტული სისტემათაშორისი ხაზით შესაბამის საანგარიშო პერიოდშიექსპორტირებული (იმპორტირებული) ელექტროენერგიის აღრიცხვის ერთობლივიაქტი, რომელშიც აისახება ხაზით ექსპორტირებული (იმპორტირებული)ელექტროენერგიის მოცულობების განაწილება ორ ან მეტ ექსპორტიორს(იმპორტიორს) შორის, თუ ისინი ამ საანგარიშო პერიოდში ელექტროენერგიისექსპორტს (იმპორტს) ახორციელებდნენ ერთი სისტემათაშორისი ხაზით.სისტემათაშორისი ხაზით ექსპორტირებული (იმპორტირებული) ელექტროენერგიისგანაწილების აღრიცხვის აქტი ყველა შესაბამისი ექსპორტიორის (იმპორტიორის)მიერ ფორმდება ერთობლივად. ექსპორტირებული (იმპორტირებული)ელექტროენერგიის განაწილების აქტის ერთი დედანი შესაბამისი ექსპორტიორების(იმპორტიორების) მიერ აქტის გაფორმებიდან არაუგვიანეს 5 სამუშაო დღისა უნდა

Page 5: საქართველოს ენერგეტიკის ...energy.gov.ge/projects/pdf/pages/Elektroenergiis... · 2014-02-14 · საქართველოს ენერგეტიკის

წარედგინოს დისპეტჩერიზაციის ლიცენზიატსა და სისტემის კომერციულოპერატორს; (10.11.2008 N 98)

ფ) პირდაპირი ხელშეკრულება ელექტროენერგიის იმპორტსა ან/დაექსპორტზე – იმპორტირებული ან საექსპორტოდ განკუთვნილი ელექტროენერგიისშესყიდვის შესახებ ორმხრივი ხელშეკრულება ელექტროენერგიის საბითუმომყიდველსა და გამყიდველს (კვალიფიციურ საწარმოებს) შორის, რომლის მიხედვითგანისაზღვრება შესასყიდი ელექტროენერგიისა და სიმძლავრის რაოდენობა, ფასი,ვადა, პირობები და ხარისხობრივი მაჩვენებლები და რომელიც სათანადო წესითრეგისტრირებულია დისპეტჩერიზაციის ლიცენზიატის მიერ; (10.11.2008 N 98)

ქ) ხელშეკრულება ელექტროენერგიის იმპორტსა ან/და ექსპორტზე – უცხოქვეყანაში წარმოებული ელექტროენერგიის საქართველოში შემოტანის ანსაქართველოში წარმოებული ელექტროენერგიის საქართველოს ფარგლებს გარეთგატანის, ასევე გაცვლის შესახებ ორმხრივი ხელშეკრულება, რომელიც სათანადოწესით რეგისტრირებულია დისპეტჩერიზაციის ლიცენზიატის მიერ; (10.11.2008 N 98)

ღ) სისტემათაშორისი ტრანზიტისთვის (გადადინებისთვის) განკუთვნილიელექტროგადამცემი ხაზი - უცხო ქვეყნის ელექტროენერგეტიკულ სისტემასთანდამაკავშირებელი ელექტროგადამცემი ხაზი, რომელიც სამინისტროს მიერშეტანილია საქართველოს ელექტროენერგიის სასისტემო ან/და სისტემათაშორისიტრანზიტისათვის განკუთვნილი ელექტროგადამცემი ხაზების ნუსხაში (სიაში);(10.11.2008 N 98)

ყ) სისტემათაშორისი ტრანზიტისთვის (გადადინებისთვის) განკუთვნილიახალი ელექტროგადამცემი ხაზი – სისტემათაშორისი ტრანზიტისთვის(გადადინებისთვის) განკუთვნილი ელექტროგადამცემი ხაზი, რომელიცსაქართველოს ტერიტორიაზე უშუალოდ უერთდება მუდმივი დენის ჩანართისმქონე ქვესადგურს და რომელიც 2012 წლის 1 იანვრის შემდეგ არის ექსპლუატაციაშიშესული ან/და დაგეგმილია, რომ აშენდეს და ექსპლუატაციაში შევიდეს 2012 წლის 1იანვრის შემდეგ; (18.10.2013 N 148)

შ) საპროექტო კომპანია - საქართველოს კანონმდებლობის თანახმად შექმნილიდა რეგისტრირებული საწარმო, რომლის ამოცანაა საქართველოში ახალიელექტროსადგურის მშენებლობა, ექსპლუატაცია და ფლობა, თუ ასეთი ახალიელექტროსადგურის მშენებლობაზე დადებულია სათანადო შეთანხმებასაქართველოს მთავრობასთან ან/და გამოცემულია საქართველოს მთავრობისსათანადო სამართლებრივი აქტი. (1.05.2013 N 83)

თავი II. ელექტროენერგიით (სიმძლავრით) საბითუმო ვაჭრობის ორგანიზება(13.08.2010 N 46)

მუხლი 3. საბითუმო ვაჭრობაში მონაწილედ რეგისტრაციისა დასარეგისტრაციო მონაცემებში ცვლილებების შეტანის წესი (13.08.2010 N 46)

1. საქართველოს ერთიან ელექტროენერგეტიკულ სისტემაშიელექტროენერგიითა და გარანტირებული სიმძლავრით ვაჭრობა ნებადართულია

Page 6: საქართველოს ენერგეტიკის ...energy.gov.ge/projects/pdf/pages/Elektroenergiis... · 2014-02-14 · საქართველოს ენერგეტიკის

მხოლოდ იმ საწარმოებს შორის, რომლებიც „ელექტროენერგეტიკისა და ბუნებრივიგაზის შესახებ“ საქართველოს კანონისა და ამ წესების შესაბამისადრეგისტრირებულნი არიან კვალიფიციურ საწარმოდ. ელექტროენერგიით საბითუმოვაჭრობაში მონაწილეობის უფლება ასევე აქვთ გადაცემის და დისპეტჩერიზაციისლიცენზიატებს, ელექტროენერგიის (სიმძლავრის) ტრანზიტისუზრუნველყოფისათვის დანაკარგების დაფარვის მიზნით ელექტროენერგიისშესყიდვის ნაწილში.

2. ელექტროენერგიით საბითუმო ვაჭრობაში მონაწილეებს წარმოადგენენშემდეგი პირები:

ა) სისტემის კომერციული ოპერატორი;ბ) ამ წესების შესაბამისად, საბითუმო ვაჭრობაში მონაწილედ

რეგისტრირებული შემდეგი კვალიფიციური საწარმოები: ბ.ა) წარმოების ლიცენზიატი; ბ.ბ) განაწილების ლიცენზიატი; ბ.გ) პირდაპირი მომხმარებელი – პირი, რომელიც საკუთარი საჭიროებისათვის

მოიხმარს ენერგეტიკის დარგში სახელმწიფო პოლიტიკის ძირითადიმიმართულებებით (შემდგომში “სახელმწიფო პოლიტიკა”) დადგენილი რაოდენობისელექტროენერგიას;

ბ.დ) ექსპორტიორი;ბ.ე) იმპორტიორი;ბ.ვ) მცირე სიმძლავრის ელექტროსადგური;გ) ამ წესების შესაბამისად, საბითუმო ვაჭრობაში მონაწილედ

რეგისტრირებული გადაცემისა და დისპეტჩერიზაციის ლიცენზიატები,ელექტროენერგიის (სიმძლავრის) ტრანზიტის უზრუნველყოფისათვის დანაკარგებისდაფარვის მიზნით ელექტროენერგიის შესყიდვის ნაწილში,.

3. პირი (გარდა სისტემის კომერციული ოპერატორისა) რომელიცაკმაყოფილებს „ელექტროენერგეტიკისა და ბუნებრივი გაზის შესახებ“ საქართველოსკანონისა და ამ წესებით საბითუმო ვაჭრობაში მონაწილისთვის დადგენილმოთხოვნებს და სურს მონაწილეობა მიიღოს ელექტროენერგიით საბითუმოვაჭრობაში, რეგისტრაციისთვის მიმართავს სისტემის კომერციულ ოპერატორს. პირისაბითუმო ვაჭრობაში მონაწილედ უნდა დარეგისტრირდეს თითოეული საქმიანობისმიხედვით ცალ-ცალკე. 4. საბითუმო ვაჭრობაში მონაწილედ რეგისტრაციისათვის მაძიებელმა(შემდგმში “მაძიებელი”) სისტემის კომერციულ ოპერატორს უნდა წარუდგინოსშემდეგი დოკუმენტაცია: ა) განაცხადი საბითუმო ვაჭრობაში მონაწილედ რეგისტრაციასთანდაკავშირებით, სისტემის კომერციული ოპერატორის მიერ დამტკიცებული ფორმით; ბ) ამონაწერი სამეწარმეო რეესტრიდან; გ) კომისიის მიერ გაცემული ლიცენზიის დამოწმებული ასლი (მხოლოდლიცენზიატის შემთხვევაში);

Page 7: საქართველოს ენერგეტიკის ...energy.gov.ge/projects/pdf/pages/Elektroenergiis... · 2014-02-14 · საქართველოს ენერგეტიკის

დ) ელექტრულ ქსელთან მიერთების ტექნიკური დოკუმენტი, რომელიცგაცემულია იმ პირის მიერ, რომლის მფლობელობაში არსებულ ელექტრულ ქსელსაცუერთდება მაძიებლის მფლობელობაში არსებული ელექტრული ქსელი (მხოლოდწარმოების, განაწილების ლიცენზიატების, მცირე სიმძლავრის ელექტროსადგურისდა პირდაპირი მომხმარებლის შემთხვევაში).

5. პირდაპირი მომხმარებლის შემთხვევაში, გარდა ამ მუხლის მე-4 პუნქტის “ა”,“ბ” და “დ” ქვეპუქტებით დადგენილი მოთხოვნებისა, მაძიებელმა სისტემისკომერციულ ოპერატორს ასევე უნდა წარუდგინოს განაცხადის წარდგენისთარიღამდე გასული 12 თვის განმავლობაში სახელმწიფო პოლიტიკითგანსაზღვრული რაოდენობის ელექტროენერგიის მოხმარების დამადასტურებელიდოკუმენტაცია, ხოლო თუ მაძიებელი განაცხადის წარდგენის თარიღამდე გასული12 თვის განმავლობაში არ მოიხმარდა სახელმწიფო პოლიტიკით დადგენილირაოდენობის ელექტროენერგიას – მიწოდების პუნქტებში სახელმწიფო პოლიტიკითდადგენილი რაოდენობის შესატყვისი სიმძლავრის ელექტრული ქსელის არსებობისადა მფლობელობის დამადასტურებელი დოკუმენტაცია; პირდაპირი მომხმარებელისაბითუმო ვაჭრობაში მონაწილედ რეგისტრირდება იმ მიწოდების პუნქტებისმიხედვით, საიდანაც მან უნდა განახორციელოს ელექტროენერგიის მიღება.პირდაპირ მომხმარებელს ეკრძალება აღნიშნული მიწოდების პუნქტებიდანელექტროენერგიის შესყიდვა საკუთარი საცალო მოხმარების მიზნებისთვის.

6. იმპორტიორის და ექსპორტიორის შემთხვევაში, გარდა ამ მუხლის მე-4პუნქტის “ა” და “ბ” ქვეპუნქტებით დადგენილი მოთხოვნებისა, მაძიებელმა სისტემისკომერციულ ოპერატორს ასევე უნდა წარუდგინოს ელექტროენერგიის იმპორტის დაექსპორტის ხელშეკრულება.

7. მცირე სიმძლავრის ელექტროსადგურის მფლობელის შემთხვევაში, გარდა ამმუხლის მე-4 პუნქტის “ა”, “ბ” და “დ” ქვეპუნქტებით დადგენილი მოთხოვნებისა,მაძიებელმა სისტემის კომერციულ ოპერატორს ასევე უნდა წარუდგინოს უძრავნივთზე (ელექტროსადგურზე) მფლობელობის დამადასტურებელი დოკუმენტი(სისტემის კომერციული ოპერატორის მოთხოვნის შემთხვევაში, ასევე საკადასტრომონაცემები) და საპროექტო სიმძლავრის დამადასტურებელი დოკუმენტი.

8. სისტემის კომერციული ოპერატორი 10 სამუშაო დღის ვადაში ამოწმებსწარმოდგენილი დოკუმენტაციისა და ფაქტობრივი მდგომარეობის შესაბამისობას ამწესების მოთხოვნებთან. წარმოდგენილი დოკუმენტაციის ამ წესების მოთხოვნებთანშეუსაბამობის შემთხვევაში, დოკუმენტაციის წარმოდგენიდან არა უგვიანეს 10სამუშაო დღისა, წერილობითი ფორმით აცნობებს უარს მაძიებელს (გარდა საბითუმოვაჭრობაში იმპორტიორად ან ექსპორტიორად რეგისტრაციის მაძიებლისა) საბითუმოვაჭრობაში მონაწილეთა რეესტრში შეყვანაზე შესაბამისი მიზეზის მითითებით.(18.10.2013 N 148)

81. იმპორტიორის ან ექსპორტიორად რეგისტრაციის მაძიებლის შემთხვევაშისისტემის კომერციული ოპერატორი 10 სამუშაო დღის ვადაში ამოწმებსწარმოდგენილი დოკუმენტაციისა და ფაქტობრივი მდგომარეობის შესაბამისობას ამწესების მოთხოვნებთან. წარმოდგენილი დოკუმენტაციის ამ წესების მოთხოვნებთან

Page 8: საქართველოს ენერგეტიკის ...energy.gov.ge/projects/pdf/pages/Elektroenergiis... · 2014-02-14 · საქართველოს ენერგეტიკის

შეუსაბამობის შემთხვევაში, დოკუმენტაციის წარმოდგენიდან არა უგვიანეს 10სამუშაო დღისა, წერილობითი ფორმით აცნობებს უარს მაძიებელს საბითუმოვაჭრობაში მონაწილეთა რეესტრში შეყვანაზე შესაბამისი მიზეზის მითითებით. იმშემთხვევაში, თუ წარმოდგენილი დოკუმენტაცია შეესაბამება ფაქტობრივმდგომარეობას სისტემის კომერციულ ოპერატორს მაძიებელი შეჰყავს საბითუმოვაჭრობაში მონაწილეთა რეესტრში განაცხადის შემოტანიდან არაუგვიანეს 12სამუშაო დღისა. (18.10.2013 N 148)

9. წარმოდგენილი დოკუმენტაციის ამ წესების მოთხოვნებთან შესაბამისობისშემთხვევაში, სისტემის კომერციული ოპერატორი, დისპეტჩერიზაციისლიცენზიანტი, მაძიებელი და პირი, რომლის მფლობელობაში არსებულ ელექტრულქსელსაც უერთდება მაძიებელი, მომდევნო 5 სამუშაო დღის განმავლობაში ამოწმებენსაბითუმო ვაჭრობაში გამოსაყენებელ აღრიცხვის კვანძებს, მათ შორის,გენერატორებსა და საკუთარი მოხმარების ტრანსფორმატორებზე არსებულიაღრიცხვის კვანძებს და ადგენენ საბითუმო ვაჭრობაში გამოსაყენებელი აღრიცხვისკვანძების შემოწმების აქტს (შემდგომში – აღრიცხვის კვანძების შემოწმების აქტი),რომლის ფორმასაც ერთობლივად ამტკიცებს სისტემის კომერციული ოპერატორი დადისპეტჩერიზაციის ლიცენზიანტი. ამ პუნქტის მოთხოვნა არ ვრცელდებაიმპორტიორის, ექსპორტიორის, გადაცემისა და დისპეტჩერიზაციისლიცენზიანტების საბითუმო ვაჭრობაში მონაწილედ რეგისტრაციაზე. (18.10.2013 N 148) 10. იმ შემთხვევაში, თუ აღრიცხვის კვანძების შემოწმების აქტით დადასტურდაელექტროენერგიის აღრიცხვის კვანძის გამართულობა, სისტემის კომერციულოპერატორს მაძიებელი შეჰყავს საბითუმო ვაჭრობაში მონაწილეთა რეესტრში,აღრიცხვის კვანძების შემოწმების აქტის შედგენიდან არაუგვიანეს 5 სამუშაო დღისა;

11. იმ შემთხვევაში, თუ აღრიცხვის კვანძების შემოწმების აქტით არდადასტურდა ელექტროენერგიის აღრიცხვის კვანძის გამართულობა, სისტემისკომერციული ოპერატორი წერილობითი ფორმით აცნობებს უარს მაძიებელსსაბითუმო ვაჭრობაში მონაწილეთა რეესტრში შეყვანაზე შესაბამისი მიზეზისმითითებით, აღრიცხვის კვანძების შემოწმების აქტის შედგენიდან არაუგვიანეს 5სამუშაო დღისა.

12. სისტემის კომერციული ოპერატორი უფლებამოსილია, ამ მუხლშიმითითებული მონაცემების დაზუსტების მიზნით, მაძიებელს მოსთხოვოსდამატებითი დოკუმენტაციის წარმოდგენა. 13. სისტემის კომერციული ოპერატორი ვალდებულია პირის საბითუმოვაჭრობაში მონაწილეთა რეესტრში ჩანაწერის შეტანიდან 24 საათის განმავლობაშიაცნობოს ამის შესახებ შესაბამის კვალიფიციურ საწარმოს, დისპეტჩერიზაციისლიცენზიატს, იმ კვალიფიციურ საწარმოს ან გადაცემის ლიცენზიატს, რომლისმფლობელობაში არსებულ ელექტრულ ქსელზეც არის მიერთებული საბითუმოვაჭრობაში მონაწილეთა რეესტრში შეყვანილი პირის მფლობელობაში არსებულიელექტრული ქსელი. 14. ამ მუხლში გათვალისწინებული მონაცემების ცვლილებების შემთხვევაში,საბითუმო ვაჭრობაში მონაწილე ვალდებულია ცვლილებებიდან 5 სამუშაო დღის

Page 9: საქართველოს ენერგეტიკის ...energy.gov.ge/projects/pdf/pages/Elektroenergiis... · 2014-02-14 · საქართველოს ენერგეტიკის

ვადაში წარუდგინოს სისტემის კომერციულ ოპერატორს სარეგისტრაციომონაცემებში ცვლილებების განაცხადი, თანდართულ დოკუმენტაციასთან ერთად. 15. პასუხისმგებლობა წარმოდგენილი განაცხადის, ცვლილებების განაცხადისადა შესაბამისი დოკუმენტაციის სისწორეზე, აგრეთვე სისტემის კომერციულიოპერატორისათვის დადგენილ ვადაში წარდგენაზე, ეკისრება შესაბამისკვალიფიციურ საწარმოს.

მუხლი 4. საბითუმო ვაჭრობაში მონაწილედ რეგისტრაციის გაუქმება(13.08.2010 N 46) 1. საბითუმო ვაჭრობაში მონაწილედ რეგისტრაცია შესაძლებელია გაუქმდესერთ-ერთი შემდეგი გარემოების დადგომისას: ა) კომისიის მიერ ლიცენზიის გაუქმება – კომისიის გადაწყვეტილებისამოქმედების დღიდან; ბ) სათანადო ორგანოს გადაწყვეტილება საბითუმო ვაჭრობაში მონაწილისლიკვიდაციის შესახებ ან სასამართლოს განჩინება გაკოტრების საქმის წარმოებისდასრულების შესახებ - შესაბამისი ორგანოს გადაწყვეტილების (განჩინების) ძალაშიშესვლის დღიდან; გ) საბითუმო ვაჭრობაში მონაწილის მიერ ამ წესების მოთხოვნათაარაერთგზის დარღვევა, რამაც გამოიწვია მისთვის ელექტროენერგიის მიწოდებისშეწყვეტა კალენდარული წლის განმავლობაში ორჯერ – იმ საანგარიშო პერიოდისმომდევნო თვის პირველი რიცხვიდან, როდესაც დისპეტჩერიზაციის ლიცენზიატისშეტყობინება წარედგინა სისტემის კომერციულ ოპერატორს; დ) სისტემის კომერციული ოპერატორის მომსახურების საფასურის ზედიზედსამი თვის განმავლობაში გადაუხდელობა - სისტემის კომერციული ოპერატორისმიერ განსაზღვრული საანგარიშო პერიოდის მომდევნო თვის პირველი რიცხვიდან; ე) ექსპორტიორი და იმპორტიორი ზედიზედ 12 თვის განმავლობაში არმონაწილეობს ელექტროენერგიით საბითუმო ვაჭრობაში - შესაბამისი 12 თვიანივადის გასვლიდან მომდევნო თვის პირველი რიცხვიდან; ვ) პირდაპირი მომხმარებლის წლიური მოხმარება არ შეესაბამება სახელმწიფოპოლიტიკით დადგენილ მოთხოვნებს - შესაბამისი კალენდარული წლისდასრულებიდან მომდევნო თვის პირველი რიცხვიდან; ზ) საბითუმო ვაჭრობაში მონაწილის განცხადება საბითუმო ვაჭრობაშიმონაწილის რეგისტრაციის გაუქმების შესახებ - იმ საანგარიშო პერიოდის მომდევნოთვის პირველი რიცხვიდან, როდესაც განცხადება წარედგინა სისტემის კომერციულოპერატორს; 2. ლიცენზიატისათვის საბითუმო ვაჭრობაში მონაწილედ რეგისტრაციისგაუქმების საფუძველს არ შეიძლება წარმოადგენდეს ამ მუხლის პირველი პუნქტის“გ”, “დ” და “ზ” ქვეპუნქტებით გათვალისწინებული გარემოებები. ასეთ შემთხვევაში,სისტემის კომერციული ოპერატორი ვალდებულია მიმართოს კომისიას შესაბამისირეაგირებისათვის.

Page 10: საქართველოს ენერგეტიკის ...energy.gov.ge/projects/pdf/pages/Elektroenergiis... · 2014-02-14 · საქართველოს ენერგეტიკის

3. სისტემის კომერციული ოპერატორი ვალდებულია პირის საბითუმოვაჭრობაში მონაწილეთა რეესტრში რეგისტრაციის გაუქმების ჩანაწერის გაკეთებიდანარაუგვიანეს მომდევნო სამუშაო დღისა აცნობოს ამის შესახებ პირს, რომელსაცგაუუქმდა საბითუმო ვაჭრობაში მონაწილის რეგისტრაცია (გარდა ამ მუხლისპირველი პუნქტის „ბ“ ქვეპუნქტით გათვალისწინებული შემთხვევისა) დადისპეტჩერიზაციის ლიცენზიატს, ასევე იმ კვალიფიციურ საწარმოს ან გადაცემისლიცენზიატს, რომლის მფლობელობაში არსებულ ელექტრულ ქსელზეც არისმიერთებული პირი, რომელსაც გაუუქმდა საბითუმო ვაჭრობაში მონაწილედრეგისტრაცია. 4. პირდაპირ მომხმარებელს, რომელსაც გაუუქმდა საბითუმო ვაჭრობაშიმონაწილედ რეგისტრაცია ამ მუხლის პირველი პუნქტის “ვ” ან “ზ” ქვეპუნქტებითგათვალისწინებული საფუძვლით, უფლება არ აქვს ხელმეორედ მიმართოს სისტემისკომერციულ ოპერატორს პირდაპირ მომხმარებლად საბითუმო ვაჭრობაშიმონაწილედ რეგისტრაციის მოთხოვნით, რეგისტრაციის გაუქმების ჩანაწერისგაკეთებიდან მომდევნო 12 თვის განმავლობაში. 5. კვალიფიციური საწარმოსათვის საბითუმო ვაჭრობაში მონაწილეობისრეგისტრაციის გაუქმება არ ათავისუფლებს მას რეგისტრაციის შეწყვეტამდეწარმოქმნილი ფინანსური ვალდებულებების შესრულებისაგან.

მუხლი 5. საბითუმო ვაჭრობის ტექნიკური სტანდარტების ზოგადიპრინციპები (10.11.2008 N 98)

1. კვალიფიციური საწარმო, გადაცემისა და დისპეტჩერიზაციის ლიცენზიატივალდებულია:

ა) ელექტროენერგეტიკული სისტემის საიმედო ფუნქციონირებისუზრუნველსაყოფად დაამონტაჟოს, ააწყოს, გაარემონტოს, მზადყოფნაში იქონიოს დაექსპლუატაცია გაუწიოს მის ხელთ არსებულ საშუალებებს;

ბ) ოპტიმალურ ვადებში მოიყვანოს ძირითადი საშუალებანი საიმედოსაექსპლუატაციო მდგომარეობაში;

გ) სისტემის კომერციულ ოპერატორს მიაწოდოს ინფორმაცია მისიფუნქციების სრულყოფილად განხორციელების მიზნით.

2. კვალიფიციური საწარმო და გადაცემის ლიცენზიატი ვალდებულიადაუქვემდებაროს მის ხელთ არსებული საშუალებები დისპეტჩერიზაციისლიცენზიატს. ამ პირობის დაცვით კვალიფიციური საწარმო დამოუკიდებლადგანსაზღვრავს ამა თუ იმ საშუალების დატვირთვის მიზანშეწონილობას და ხარისხს;კვალიფიციურ საწარმოს შეუძლია გამოიყვანოს თავისი საშუალებანიდისპეტჩერიზაციის ლიცენზიატის დაქვემდებარებიდან, მხოლოდ, იმ შემთხვევაში,თუ ეს ნებადართულია დისპეტჩერიზაციის ლიცენზიატის მიერ.

3. კვალიფიციური საწარმოები (სისტემის კომერციული ოპერატორის გარდა)ვალდებული არიან ყოველდღიურად მიაწოდონ დისპეტჩერიზაციის ლიცენზიატსინფორმაცია, მიწოდების და მიღების პუნქტებში არსებულ მრიცხველებზეფაქტობრივად დაფიქსირებული მონაცემების შესახებ.

Page 11: საქართველოს ენერგეტიკის ...energy.gov.ge/projects/pdf/pages/Elektroenergiis... · 2014-02-14 · საქართველოს ენერგეტიკის

4. კვალიფიციური საწარმოები ვალდებულნი არიან მიწოდებისა და მიღებისპუნქტებში არსებული ყველა მრიცხველი ჩართონ ელექტროენერგიის კომერციულიაღრიცხვის ავტომატიზირებულ სისტემაში და უზრუნველყონ ამ მრიცხველებზედაფიქსირებული ინფორმაციის დისპეტჩერიზაციის ლიცენზიატისათვის გადაცემაამ წესების შესაბამისად მოთხოვნილი პერიოდულობით. (13.08.2010 N 46)

მუხლი 6. ამოღებულია (10.11.2008 N 98)მუხლი 7. ამოღებულია (13.08.2010 N 46)

თავი III. პირდაპირი ხელშეკრულებები

მუხლი 8. პირდაპირი ხელშეკრულების მხარეები (13.08.2010 N 46)1. ელექტროენერგიის ნასყიდობის შესახებ პირდაპირი ხელშეკრულების

გაფორმება შესაძლებელია კვალიფიციურ საწარმოებს შორის, აგრეთვე კვალიფიციურსაწარმოებსა და გადაცემის ან დისპეტჩერიზაციის ლიცენზიატებს შორის, რომელთაც“ელექტროენერგიისა და ბუნებრივი გაზის შესახებ” საქართველოს კანონისა და ამწესების შესაბამისად მინიჭებული აქვთ უფლება, მონაწილეობა მიიღონელექტროენერგიით საბითუმო ვაჭრობაში.

2. თუ ერთის მხრივ წარმოების ლიცენზიატი, იმპორტიორი ან მცირესიმძლავრის ელექტროსადგური და, მეორეს მხრივ, ელექტროენერგიის განაწილებისლიცენზიატი, პირდაპირი მომხმარებელი ან ექსპორტიორი ერთიდაიგივე პირია,ელექტროენერგიის (სიმძლავრის) პირდაპირ ხელშეკრულებას ცვლისელექტროენერგიის (სიმძლავრის) მიღების შესახებ განაცხადი, რომელიცგანსახორციელებლად საჭიროებს იგივე პირობებისა და პროცედურებისდაკმაყოფილებას, როგორც პირდაპირი ხელშეკრულების შემთხვევაში.

3. ელექტროენერგიის ნასყიდობის შესახებ პირდაპირი ხელშეკრულება იდებაამ წესების პირობათა დაცვით. ელექტროენერგიის ნასყიდობის შესახებ პირდაპირიხელშეკრულება, სხვა პირობებთან ერთად, სავალდებულოდ უნდა შეიცავდეს შემდეგმონაცემებს:

ა) პირდაპირი ხელშეკრულების საფუძველზე მისაწოდებელიელექტროენერგიის რაოდენობას ან რაოდენობის განსაზღვრის წესს;

ბ) მისაწოდებელი ელექტროენერგიის თვიურ და დღიურ საორიენტაციორაოდენობას;

გ) მისაწოდებელი ელექტროენერგიის ერთეულის ფასს;დ) ელექტროენერგიის მიწოდების დაწყებისა და დამთავრების ზუსტ დროს,

ზუსტი თარიღის მითითებით;ე) ელექტროენერგიის მიწოდების პირობებს;ვ) იმ შემთხვევაში, თუ პირდაპირი ხელშეკრულების ერთ-ერთი მხარე

ელექტროენერგიის მწარმოებელია – იმ ელექტროსადგურის დასახელებას, რომლისმიერ გამომუშავებული ელექტროენერგიის მიწოდებაც წარმოადგენს პირდაპირიხელშეკრულების საგანს;

Page 12: საქართველოს ენერგეტიკის ...energy.gov.ge/projects/pdf/pages/Elektroenergiis... · 2014-02-14 · საქართველოს ენერგეტიკის

ზ) პირდაპირი ხელშეკრულების შეწყვეტის პირობებს.4. პირდაპირი ხელშეკრულების სავალდებულო პირობების განაცხადის

ფორმას (სახელშეკრულებო განაცხადი) ადგენს დისპეტჩერიზაციის ლიცენზიატისისტემის კომერციულ ოპერატორთან შეთანხმებით.

5. ორმხრივად ხელმოწერილი სახელშეკრულებო განაცხადიდისპეტჩერიზაციის ლიცენზიატს სარეგისტრაციოდ წარედგინება პირდაპირხელშეკრულებასთან ერთად. სახელშეკრულებო განაცხადი წარმოადგენს პირდაპირიხელშეკრულების განუყოფელ ნაწილს.

6. იმ შემთხვევაში, თუ მარეგულირებელი ელექტროსადგურის მფლობელიკვალიფიციური საწარმოს მიერ მიღებულია გადაწყვეტილება მის მიერ წარმოებულიელექტროენერგიის კონკრეტული რაოდენობის ქვეყნის შიდა მომხმარებლებზემიწოდების მიზნით რეალიზაციის თაობაზე, განაწილების ლიცენზიატივალდებულია საცალო მომხმარებლებისათვის ელექტროენერგიის მიწოდებისმიზნით ელექტროენერგიის შესყიდვისას, ფასის კრიტერიუმის გათვალისწინებითუპირატესობა მიანიჭოს ამ მარეგულირებელი ელექტროსადგურის მიერ წარმოებულელექტროენერგიას. (22.03.2013 N 51)

7. მარეგულირებელი ელექტროსადგურის მფლობელი კვალიფიციურისაწარმო ვალდებულია ამ მუხლის მე-6 პუნქტის შესაბამისად მიღებული ყოველიგადაწყვეტილების თაობაზე, 5 დღის ვადაში აცნობოს განაწილების ყველალიცენზიატს, დისპეტჩერიზაციის ლიცენზიატსა და სისტემის კომერციულოპერატორს. (22.03.2013 N 51)

8. ამ მუხლის მე-6 და მე-7 პუნქტების დებულებები არ ზღუდავს ამ წესებით დამოქმედი კანონმდებლობით დისპეტჩერიზაციის ლიცენზიატისათვის მინიჭებულიუფლებამოსილებების განხორციელებას. (22.03.2013 N 51)

მუხლი 81. სახელშეკრულებო ვალდებულებები (13.08.2010 N 46)1. იმ შემთხვევაში, თუ საანგარიშო პერიოდში ელექტროენერგიის მყიდველის

მიერ მოხმარებული ელექტროენერგიის რაოდენობა ნაკლებია პირდაპირიხელშეკრულების (პირდაპირი ხელშეკრულებების) საფუძველზე შესასყიდიელექტროენერგიის რაოდენობაზე, ელექტროენერგიის გამყიდველი სუბიექტი(სუბიექტები) ითვლება მიერთებულად სისტემის კომერციული ოპერატორის მიერდისპეტჩერიზაციის ლიცენზიატთან დარეგისტრირებული პირდაპირიხელშეკრულების სტანდარტულ პირობებთან და წარმოადგენს ამ ელექტროენერგიის(საბალანსო ელექტროენერგიის) გამყიდველს სისტემის კომერციულ ოპერატორზე.

2. იმ შემთხვევაში, თუ საანგარიშო პერიოდში ელექტროენერგიისგამყიდველის მიერ გამომუშავებული ელექტროენერგიის რაოდენობა ნაკლებიაპირდაპირი ხელშეკრულების (პირდაპირი ხელშეკრულებების) საფუძველზემისაწოდებელი (გასაყიდი) ელექტროენერგიის რაოდენობაზე, ელექტროენერგიისმყიდველი სუბიექტი (სუბიექტები) ითვლება მიერთებულად სისტემის კომერციულიოპერატორის მიერ დისპეტჩერიზაციის ლიცენზიატთან დარეგისტრირებული

Page 13: საქართველოს ენერგეტიკის ...energy.gov.ge/projects/pdf/pages/Elektroenergiis... · 2014-02-14 · საქართველოს ენერგეტიკის

პირდაპირი ხელშეკრულების სტანდარტული პირობებთან და წარმოადგენსსაბალანსო ელექტროენერგიის მყიდველს სისტემის კომერციულ ოპერატორზე.

3. ელექტროენერგიის ნასყიდობის შესახებ პირდაპირი ხელშეკრულება უნდაიძლეოდეს ელექტროენერგიის მიწოდებასა და მიღებასთან დაკავშირებით მხარეთავალდებულებების ზუსტად განსაზღვრის შესაძლებლობას.

მუხლი 9. პირდაპირი ხელშეკრულების სავალდებულო რეგისტრაცია დისპეტჩერიზაციის ლიცენზიატთან

1. პირდაპირი ხელშეკრულება სავალდებულოა სარეგისტრაციოდ წარედგინოსდისპეტჩერიზაციის ლიცენზიატს ხელშეკრულების მოქმედების დაწყებამდეარაუგვიანეს 4 სამუშაო დღისა. (25.04.2007 N31)

2. რეგისტრაციისათვის აუცილებელია შემდეგი დოკუმენტების წარმოდგენა:ა) ამოღებულია (13.08.2010 N 46)ბ) ორივე მხარის შესაბამისი უფლებამოსილი პირების მიერ სახელშეკრულებო

განაცხადისა და პირდაპირი ხელშეკრულების ყველა გვერდსა (გარდა იმპორტისა დაექსპორტის ხელშეკრულებისა) და დანართებზე ხელმოწერილი სამი დედანი;(13.08.2010 N 46)

გ) ამოღებულია (13.08.2010 N 46)დ) განაწილების ლიცენზიატის კუთვნილი ქსელის მეშვეობით

ელექტროენერგიის (სიმძლავრის) მიწოდებისა ან/და მიღების შემთხვევაშიგანაწილების ლიცენზიატთან გაფორმებული ხელშეკრულება ელექტროენერგიის(სიმძლავრის) გატარების მომსახურებაზე.

3. პირდაპირი ხელშეკრულება ძალაში შედის დისპეტჩერიზაციისლიცენზიატთან რეგისტრაციის შემდეგ.

4. ელექტროენერგიის დისპეტჩერიზაციის ლიცენზიატი ვალდებულია, უარიგანაცხადოს პირდაპირი ხელშეკრულების რეგისტრაციაზე, თუ: (10.11.2008 N 98)

ა) პირდაპირი ხელშეკრულების მხარე არ წარმოადგენს კვალიფიციურსაწარმოს პირდაპირი ხელშეკრულებით გათვალისწინებული საქმიანობის ნაწილში(გარდა იმ შემთხვევისა, როდესაც პირდაპირი ხელშეკრულების ერთ-ერთ მხარესწარმოადგენს გადაცემის ან/და დისპეტჩერიზაციის ლიცენზიატი), ხოლო ამ წესებისმე-2 მუხლის მე-2 პუნქტის “ქ” ქვეპუნტით გათვალისწინებული ხელშეკრულებისშემთხვევაში - არცერთი მხარე არ წარმოადგენს კვალიფიციურ საწარმოს იმპორტისადა ექსპორტის საქმიანობის ნაწილში; (13.08.2010 N 46)

ბ) დარღვეულია პირდაპირი ხელშეკრულების სარეგისტრაციოდ წარმოდგენისვადები;

გ) დარღვეულია ამ მუხლის მე-2 პუნქტის მოთხოვნები;დ) პირდაპირი ხელშეკრულებით გათვალისწინებული ელექტროენერგიის

(სიმძლავრის) დისპეტჩირება შეუძლებელია ან/და ამ პირდაპირი ხელშეკრულებისგანხორციელებამ შესაძლებელია, ხელი შეუშალოს სისტემისოპერატიულ-დისპეტჩერულ მართვას;

Page 14: საქართველოს ენერგეტიკის ...energy.gov.ge/projects/pdf/pages/Elektroenergiis... · 2014-02-14 · საქართველოს ენერგეტიკის

ე) სარეგისტრაციო განაცხადში და/ან პირდაპირ ხელშეკრულებაში არ არისმითითებული მე-8 მუხლის მე-3 პუნქტით გათვალისწინებული ყველასავალდებულო პირობა; (13.08.2010 N 46)

ე1) სახელშეკრულებო განაცხადში მითითებული მონაცემები და პირობებიეწინააღმდეგება პირდაპირ ხელშეკრულებაში ასახულ მონაცემებსა და პირობებს.(13.08.2010 N 46)

ვ) შესაბამისი კვალიფიციური საწარმოს მიერ არ არის დარეგისტრირებულიშესაბამისი ხელშეკრულება ელექტროენერგიის გადაცემის, დისპეტჩერიზაციის ან/დაგატარების მომსახურეობის ნასყიდობაზე;

ზ) ელექტროენერგიის ექსპორტზე გაფორმებულ პირდაპირ ხელშეკრულებაშიარ არის გათვალისწინებული ამ წესების 145-ე მუხლის მე-5 პუნქტის პირობა.

5. კვალიფიცური საწარმოები ვალდებულნი არიან დისპეტჩერიზაციისლიცენზიატს წარუდგინონ მათ მიერ გაფორმებული ხელშეკრულებების შესაბამისადმომავალი დღის, თვის, კვარტლისა და წლისათვის ელექტროენერგიის(სიმძლავრეების) მიწოდებისა და მოხმარების განაცხადები ამ წესების შესაბამისად,მათ შორის 31-ე მუხლში მოცემული წესის დაცვით. (25.04.2007 N31)

6. თუ ელექტროენერგიის დისპეტჩერიზაციის ლიცენზიატი ხელშეკრულებისწარმოდგენიდან 4 სამუშაო დღის ვადაში ორივე მხარეს არ გაუგზავნის შეტყობინებასხელშეკრულების რეგისტრაციაზე უარის შესახებ, ხელშეკრულება ითვლებარეგისტრირებულად და იგი ვალდებულია დაუყოვნებლივ მოახდინოსხელშეკრულების რეგისტრაცია და მიანიჭოს მას სარეგისტრაციო ნომერი. (25.04.2007N31)

7. ნებისმიერი ცვლილებების განხორციელება პირდაპირ ხელშეკრულებაშისარეგისტრაციო საჭიროებს იგივე პროცედურებს, რაც პირდაპირი ხელშეკრულებისრეგისტრაცია.

8. დისპეტჩერიზაციის ლიცენზიატი ვალდებულია პირდაპირიხელშეკრულების ან პირდაპირი ხელშეკრულების ცვლილების რეგისტრაციიდან 2სამუშაო დღის ვადაში წარუდგინოს პირდაპირი ხელშეკრულების ან პირდაპირიხელშეკრულების ცვლილების ასლი სისტემის კომერციულ ოპერატორს. (13.08.2010 N46)

მუხლი 10. პირდაპირი ხელშეკრულების ან რეგისტრაციის შეწყვეტა (25.04.2007N31)

1. პირდაპირი ხელშეკრულების ვადაზე ადრე შეწყვეტის შესახებ განაცხადისავალდებულოა სარეგისტრაციოდ წარედგინოს დისპეტჩერიზაციის ლიცენზიატსშეწყვეტამდე არაუგვიანეს 15 დღისა.

2. პირდაპირი ხელშეკრულების შეწყვეტის რეგისტრაცია დისპეტჩერიზაციისლიცენზიატის მიერ იწვევს პირდაპირი ხელშეკრულების მოქმედების შეწყვეტას.

3. ამოღებულია (25.04.2007 N31) 4. პირდაპირი ხელშეკრულების შეწყვეტის მოთხოვნის თაობაზე,ხელშეკრულების მხარეების ერთობლივი მიმართვის შემთხვევაში,

Page 15: საქართველოს ენერგეტიკის ...energy.gov.ge/projects/pdf/pages/Elektroenergiis... · 2014-02-14 · საქართველოს ენერგეტიკის

დისპეტჩერიზაციის ლიცენზიატი ვალდებულია, აცნობოს მხარეებს მოთხოვნილიხელშეკრულების შეწყვეტის თარიღი, რომელიც არ უნდა აღემატებოდეს განცხადებისშეტანის დღიდან 25 კალენდარულ დღეს. (25.04.2007 N31)

5. დისპეტჩერიზაციის ლიცენზიატი ვალდებულია შეწყვიტოს პირდაპირიხელშეკრულების რეგისტრაცია თუ ხელშეკრულების ერთ-ერთი ან ორივე მხარეან/და ხელშეკრულება აღარ აკმაყოფილებს ამ წესების მე-9 მუხლის მე-2 პუნქტისა “დ”ქვეპუნტისა და მე-4 პუნქტით დადგენილ მოთხოვნებს. (10.11.2008 N 98)

6. დისპეტჩერიზაციის ლიცენზიატი ვალდებულია 5 დღით ადრე მაინცაცნობოს პირდაპირი ხელშეკრულების მონაწილე მხარეებსა და სისტემისკომერციულ ოპერატორს პირდაპირი ხელშეკრულების რეგისტრაციის შეწყვეტისთაობაზე, შეწყვეტის გამომწვევი მიზეზების მითითებით, გარდა იმ შემთხვევისა,როდესაც პირდაპირი ხელშეკრულების მონაწილე მხარე აღარ წარმოადგენსკვალიფიციურ საწარმოს. (13.08.2010 N 46)

მუხლი 101 . საპროექტო კომპანიის პირდაპირი ხელშეკრულებებისრეგისტრაციის სპეციალური წესები (1.05.2013 N 83)

1. საპროექტო კომპანიის მიერ დადებული ხელშეკრულება (პირდაპირიხელშეკრულება ელექტროენერგიის გადაცემის ან/და დისპეტჩერიზაციისმომსახურებაზე, პირდაპირი ხელშეკრულება ელექტროენერგიის ექსპორტზე,

ხელშეკრულება ელექტროენერგიის ექსპორტზე), ასევე ამ წესების 141 მუხლის მე-9პუნქტით გათვალისწინებული ხელშეკრულება გადაცემა-დისპეტჩერიზაციისმომსახურების დარეზერვებაზე სავალდებულოა წინარე რეგისტრაციისთვისწარედგინოს დისპეტჩერიზაციის ლიცენზიატს ხელშეკრულების დადებიდან

არაუგვიანეს 30 დღის ვადაში. ამ წესების 141 მუხლის მე-9 პუნქტითგათვალისწინებული ხელშეკრულება გადაცემა-დისპეტჩერიზაციის მომსახურებისდარეზერვებაზე, ასეთის ცალკე გაფორმების შემთხვევაში, დისპეტჩერიზაციისლიცენზიატის მიერ რეგისტრირდება განმასხვავებელი ნუმერაციის გამოყენებით.

2. წინარე რეგისტრაციისთვის დისპეტჩერიზაციის ლიცენზიატს უნდაწარედგინოს შემდეგი დოკუმენტები:

ა) ხელშეკრულების ყველა მხარის შესაბამისი უფლებამოსილი პირის მიერსახელშეკრულებო განაცხადისა და შესაბამისი ხელშეკრულების ყველა გვერდსა(გარდა ექსპორტის ხელშეკრულებისა) და დანართზე ხელმოწერილი სამი დედანი;

ბ) განაწილების ლიცენზიატის კუთვნილი ქსელის მეშვეობითელექტროენერგიის (სიმძლავრის) მიწოდების შემთხვევაში განაწილებისლიცენზიატთან გაფორმებული ხელშეკრულება ელექტროენერგიის (სიმძლავრის)გატარების მომსახურებაზე.

3. ელექტროენერგიის დისპეტჩერიზაციის ლიცენზიატი უარს აცხადებს ამმუხლის მე-2 პუნქტის შესაბამისად წარდგენილი ხელშეკრულების წინარერეგისტრაციაზე, თუ:

ა) დარღვეულია ამ მუხლის მოთხოვნები;

Page 16: საქართველოს ენერგეტიკის ...energy.gov.ge/projects/pdf/pages/Elektroenergiis... · 2014-02-14 · საქართველოს ენერგეტიკის

ბ) სარეგისტრაციო განაცხადში ან/და შესაბამის ხელშეკრულებაში არ არისმითითებული მოქმედი კანონმდებლობით გათვალისწინებული ყველა აუცილებელიპირობა, მათ შორის ხელშეკრულების ძალაში შესვლის პირობები და ვადები;

გ) სახელშეკრულებო განაცხადში მითითებული მონაცემები და პირობებიეწინააღმდეგება ხელშეკრულებაში ასახულ მონაცემებსა და პირობებს;

დ) არ არის განხორციელებული ელექტროენერგიის გადაცემის,დისპეტჩერიზაციის ან/და გატარების მომსახურებაზე შესაბამისი ხელშეკრულებისწინარე რეგისტრაცია.

4. თუ ელექტროენერგიის დისპეტჩერიზაციის ლიცენზიატი ხელშეკრულებისწინარე რეგისტრაციისთვის წარმოდგენიდან 10 სამუშაო დღის ვადაშიხელშეკრულების ყველა მხარეს არ გაუგზავნის შეტყობინებას ხელშეკრულებისრეგისტრაციაზე უარის შესახებ, ხელშეკრულების წინარე რეგისტრაცია ჩაითვლებაშესრულებულად და დისპეტჩერიზაციის ლიცენზიატი ვალდებულიადაუყოვნებლივ მოახდინოს ასეთი ხელშეკრულების წინარე რეგისტრაცია დამიანიჭოს მას სარეგისტრაციო ნომერი. წინარე რეგისტრაციის დროსდისპეტჩერიზაციის ლიცენზიატი უფლებამოსილია დამატებით განუსაზღვროსსაპროექტო კომპანიას შესატყვისი ხელშეკრულების წინარე რეგისტრაციის მიერპირდაპირი ხელშეკრულების რეგისტრაციის სტატუსის შეძენის პირობები, მათშორის ნოტარიალურად დამოწმებული ქართულ ენაზე თარგმანის წარმოდგენისპირობა, თუ ხელშეკრულება უცხოენოვანია.

5. ნებისმიერი ცვლილება ამ მუხლით გათვალისწინებულ ხელშეკრულებაშიწინარე რეგისტრაციის მიზნებისთვის საჭიროებს იგივე პროცედურებს, რასაცსაკუთრივ ხელშეკრულების წინარე რეგისტრაცია.

6. ამ მუხლით გათვალისწინებული ხელშეკრულების ვადაზე ადრე შეწყვეტისშესახებ განაცხადი სავალდებულოა სარეგისტრაციოდ წარედგინოსდისპეტჩერიზაციის ლიცენზიატს ხელშეკრულების შეწყვეტამდე არაუგვიანეს 15დღისა.

7. დისპეტჩერიზაციის ლიცენზიატი შეწყვეტს ამ მუხლითგათვალისწინებული ხელშეკრულების წინარე რეგისტრაციას თუ ხელშეკრულებისმხარე - საპროექტო კომპანია აღარ აკმაყოფილებს საქართველოს კანონმდებლობითდადგენილ მოთხოვნებს ან/და თუ საქართველოში შესაბამისი ახალიელექტროსადგურის მშენებლობაზე დადებული შეთანხმება საქართველოსმთავრობასთან შეწყვეტს მოქმედებას.

8. დისპეტჩერიზაციის ლიცენზიატი ვალდებულია 5 დღით ადრე მაინცაცნობოს ხელშეკრულების მონაწილე მხარეებს ხელშეკრულების წინარერეგისტრაციის შეწყვეტის თაობაზე, შეწყვეტის გამომწვევი მიზეზების მითითებით.

9. წინარე რეგისტრაციის მქონე ხელშეკრულების ძალაში შესვლისა დაამოქმედებისთვის საჭირო ყველა პირობის დაკმაყოფილების შემდეგ საპროექტოკომპანია ამის თაობაზე სათანადო შეტყობინებას დამადასტურებელი საბუთებითწარუდგენს დისპეტჩერიზაციის ლიცენზიატს სათანადოდ შევსებულ შესაბამისსახელშეკრულებო განაცხადთან ერთად. დისპეტჩერიზაციის ლიცენზიატი ამოწმებს

Page 17: საქართველოს ენერგეტიკის ...energy.gov.ge/projects/pdf/pages/Elektroenergiis... · 2014-02-14 · საქართველოს ენერგეტიკის

საპროექტო კომპანიის შეტყობინებას და საქართველოს კანონმდებლობისშესაბამისად ხელშეკრულების ძალაში შესვლისა და ამოქმედებისთვის ყველაპირობის დაკმაყოფილების მდგომარეობას (მათ შორის ამ წესების მე-9 მუხლის იმმოთხოვნების შესრულებას, რომლებიც არ მოდიან წინააღმდეგობაში ამ მუხლისპირობებთან), რის შედეგადაც 5 სამუშაო დღის ვადაში იღებს ერთ-ერთ შემდეგგადაწყვეტილებას:

ა) ხელშეკრულების წინარე რეგისტრაციისთვის პირდაპირი ხელშეკრულებისრეგისტრაციის სტატუსის მინიჭების შესახებ;

ბ) ხელშეკრულების წინარე რეგისტრაციის მიერ პირდაპირი ხელშეკრულებისრეგისტრაციის სტატუსის მისანიჭებლად შესასრულებელი პირობების გამოვლენისშესახებ.

10. ამ მუხლის მე-9 პუნქტის ,,ბ“ ქვეპუნქტით გათვალისწინებულიგადაწყვეტილების შემთხვევაში საპროექტო კომპანია უფლებამოსილია ხელახლამიმართოს შეტყობინებით დისპეტჩერიზაციის ლიცენზიატს პირდაპირიხელშეკრულების რეგისტრაციის სტატუსის მისანიჭებლად აუცილებელიშესასრულებელი პირობების დაკმაყოფილების შემდეგ.

მუხლი 11. ინფორმაციის საჯაროობა (25.04.2007 N31) 1. კვალიფიციური საწარმოები ვალდებულნი არიან, გაამჟღავნონ ისინფორმაცია, რომელიც ამ წესებისა და მოქმედი კანონმდებლობის შესაბამისადმიჩნეულია ღია ინფორმაციად, გარდა იმ შემთხვევებისა, როდესაც კანონიითვალისწინებს მესამე პირებისათვის ამ ინფორმაციის მიუწოდებლობის პირობას. 2. ელექტროენერგიის დისპეტჩერიზაციის ლიცენზიატი და სისტემისკომერციული ოპერატორი ვალდებულნი არიან ამ წესებით მიჩნეული ღიაინფორმაცია განათავსონ (გამოაცხადონ) ყველასათვის ხელმისაწვდომ ადგილზე (მათშორის ოფიციალურ ვებ გვერდზე); გამოცხადებული ინფორმაციის განახლება უნდამოხდეს უმოკლეს ვადაში - ბოლო განახლების დროისა და თარიღის მითითებით. 3. ამ წესების შესაბამისად ღია ინფორმაციად მიიჩნევა შემდეგი: ა) საანგარიშო პერიოდის განმავლობაში შესყიდული და გაყიდულიელექტროენერგიის მოცულობები _ ელექტროენერგიის ფასის მითითებით; ბ) საანგარიშო პერიოდში გადამცემ ქსელში ფაქტიური დანაკარგები (ძაბვისსაფეხურების მითითებით); გ) შესყიდული საბალანსო ელექტროენერგიის მოცულობებისა და ფასებისშესახებ;

დ) ელექტროენერგეტიკულ სისტემაში წინასწარ გაფორმებული პირდაპირიხელშეკრულების გარეშე არსებული ელექტროენერგიის მოცულობებისა დაგამყიდველის მხრიდან შემოთავაზებული ფასის თაობაზე (ასეთის არსებობისშემთხვევაში).

თავი IV. საბალანსო ელექტროენერგიით ვაჭრობა

Page 18: საქართველოს ენერგეტიკის ...energy.gov.ge/projects/pdf/pages/Elektroenergiis... · 2014-02-14 · საქართველოს ენერგეტიკის

მუხლი 12. ამოღებულია (13.08.2010 N 46)

მუხლი 13. საბალანსო ელექტროენერგიით საბითუმო ვაჭრობა სისტემისკომერციული ოპერატორის მეშვეობით (13.08.2010 N 46)

1. საბალანსო ელექტროენერგიით ვაჭრობა ხდება მხოლოდ სისტემისკომერციული ოპერატორის მეშვეობით. საბალანსო ელექტროენერგიისყიდვა-გაყიდვა სისტემის კომერციული ოპერატორის მეშვეობით ხდება პირდაპირიხელშეკრულების სტანდარტული პირობებით (შემდგომში “სტანდარტულიპირობები”). სტანდარტული პირობები წარმოადგენს წინასწარ ჩამოყალიბებულ,მრავალჯერადი გამოყენებისათვის გამიზნულ სახელშეკრულებო პირობებს(ტიპიური სახელშეკრულებო ფორმულარი), რომელსაც სისტემის კომერციულიოპერატორი უდგენს საბითუმო ვაჭრობაში მონაწილეებს. ხელშეკრულებებისსტანდარტული პირობების, მისი ცვლილებებისა და დამატებების, აგრეთვეგაუქმების რეგისტრაციაზე არ ვრცელდება ამ წესების მე-3 თავის მოთხოვნები. დისპეტჩერიზაციის ლიცენზიატი ვალდებულია სტანდარტული პირობებისრეგისტრაცია განახორციელოს სისტემის კომერციული ოპერატორის მიერსარეგისტრაციო დოკუმენტების წარდგენიდან არაუგვიანეს 5 კალენდარული დღისა.აღნიშნული ვადის გასვლის შემდეგ რეგისტრაცია ჩაითვლება განხორციელებულად.

2. როგორც სტანდარტული პირობები, ასევე მასში განხორციელებული ყველაცვლილება და დამატება, მის ძალაში შესვლამდე არაუგვიანეს 2 სამუშაო დღისა,წერილობითი ფორმით უნდა ეცნობოს საბითუმო ვაჭრობაში მონაწილეებს ანსაჯაროდ გამოქვეყნდეს სისტემის კომერციული ოპერატორის ოფიციალურვებ-გვერდზე.

3. სტანდარტული პირობები უნდა არეგულირებდეს შემდეგ საკითხებს:ა) საბალანსო ელექტროენერგიის გაყიდვისა და შესყიდვის პირობებს;ბ) საბალანსო ელექტროენერგიის ღირებულების გადახდის პირობებს;გ) სისტემის კომერციული ოპერატორისაგან საბალანსო

ელექტროენერგიის მყიდველებისათვის - საბალანსო ელექტროენერგიისღირებულების გადახდის უზრუნველყოფის საშუალებებს, მათ შორის,პირგასამტეხლოს გონივრულ ოდენობას;

დ) საბალანსო ელექტროენერგიის გაყიდვასა და შესყიდვასთანდაკავშირებულ სხვა პირობებს.

4. სისტემის კომერციული ოპერატორი კვალიფიციური საწარმოებისაგან –ელექტროენერგიის მწარმოებლებისაგან და იმპორტიორებისაგან სტანდარტულიპირობებით სავალდებულო წესით შეისყიდის საანგარიშო პერიოდში:

ა) ელექტროენერგიის (სიმძლავრის) მწარმოებელი კვალიფიციური საწარმოსმიერ სალტეზე მიწოდებელი ელექტროენერგიის რაოდენობასა და მის მიერპირდაპირი ხელშეკრულებების საფუძველზე გაყიდული ელექტროენერგიისრაოდენობას შორის სხვაობას (საბალანსო ელექტროენერგია);

Page 19: საქართველოს ენერგეტიკის ...energy.gov.ge/projects/pdf/pages/Elektroenergiis... · 2014-02-14 · საქართველოს ენერგეტიკის

ბ) იმპორტიორის მიერ იმპორტირებული ელექტროენერგიის რაოდენობასა დამის მიერ იმპორტის პირდაპირი ხელშეკრულებების საფუძველზე გაყიდულიელექტროენერგიის რაოდენობას შორის სხვაობას (საბალანსო ელექტროენერგია);

5. იმ ელექტროსადგურის მიერ გამომუშავებული (სალტეზე მიწოდებული)ელექტროენერგიის ის რაოდენობა, რომელიც ელექტროსადგურის მფლობელკვალიფიციურ საწარმოსა და სისტემის კომერციულ ოპერატორს შორის მოქმედიკანონმდებლობის ან/და საქართველოს მთავრობის სამართლებრივი აქტისშესაბამისად, გაფორმებული პირდაპირი ხელშეკრულების საფუძველზესავალდებულო წესით არის შესყიდული სისტემის კომერციული ოპერატორის მიერ,წარმოადგენს საბალანსო ელექტროენერგიას, გარდა ამ მუხლის მე-7 პუნქტითგათვალისწინებული შემთხვევისა. (7.06.2011 N 70)

6. სისტემის კომერციული ოპერატორის მიერ საანგარიშო პერიოდშიიმპორტირებული ელექტროენერგია (მათ შორის, ავარიულ სიტუაციებში სისტემისკომერციული ოპერატორის მიერ იმპორტირებული ელექტროენერგია), რომელიც არიქნა გაყიდული კვალიფიციურ საწარმოსთან გაფორმებული იმპორტის პირდაპირიხელშეკრულების საფუძველზე, წარმოადგენს საბალანსო ელექტროენერგიას.

7. სისტემის კომერციული ოპერატორის მიერ ელექტროენერგიის ექსპორტისპირდაპირი ხელშეკრულების საფუძველზე შესყიდული და ექსპორტირებული, ასევეიმპორტის პირდაპირი ხელშეკრულების საფუძველზე გაყიდული იმპორტირებულიელექტროენერგია არ წარმოადგენს საბალანსო ელექტროენერგიას.

8. სისტემის კომერციული ოპერატორის მიერ საანგარიშო პერიოდში ამმუხლის მე-4 და მე-5 პუნქტების საფუძველზე შესყიდული, ასევე მე-6 პუნქტითგათვალისწინებული საბალანსო ელექტროენერგია ელექტროენერგიის მყიდველკვალიფიციურ საწარმოებზე იყიდება პირდაპირი ხელშეკრულების სტანდარტულიპირობებით.

9. კვალიფიციური საწარმოები – განაწილების ლიცენზიატები, პირდაპირიმომხმარებლები და ექსპორტიორები სისტემის კომერციული ოპერატორისაგანსტანდარტული პირობებით შეისყიდიან მათ მიერ საანგარიშო პერიოდშიმოხმარებულ (ფაქტიური საშუალო დანაკარგის გათვალისწინებით)ელექტროენერგიის რაოდენობასა და პირდაპირი ხელშეკრულებების საფუძველზეშესყიდული ელექტროენერგიის რაოდენობას შორის სხვაობის შესატყვისელექტროენერგიას, რომელიც წარმოადგენს საბალანსო ელექტროენერგიას. ამპუნქტის მიზნებისათვის, პირდაპირ მომხმარებელს, მხოლოდ ელექტროენერგიისშესყიდვის ნაწილში, ასევე წარმოადგენს ელექტროენერგიის (სიმძლავრის)მწარმოებელი, რომელიც საბალანსო ელექტროენერგიას შეისყიდისელექტროენერგიის საერთო სასადგურო დანახარჯის უზრუნველსაყოფად.

მუხლი 14. სისტემის კომერციული ოპერატორის მიერ შესყიდული დაგაყიდული საბალანსო ელექტროენერგიის ფასის ფორმირება (13.08.2010 N 46)

1. სტანდარტული პირობების ფარგლებში სისტემის კომერციული ოპერატორისაბალანსო ელექტროენერგიის მომწოდებლებთან ანგარიშსწორებას ახორციელებს:

Page 20: საქართველოს ენერგეტიკის ...energy.gov.ge/projects/pdf/pages/Elektroenergiis... · 2014-02-14 · საქართველოს ენერგეტიკის

ა) ფიქსირებული ტარიფის მქონე მარეგულირებელი ელექტროსადგურისმფლობელ კვალიფიციურ საწარმოსთან - კომისიის მიერ დადგენილი წარმოებისტარიფით;

ბ) რეგულირებადი ზედა ზღვრული ტარიფის მქონე ელექტროსადგურისმფლობელ კვალიფიციურ საწარმოსთან (გარდა ამ მუხლის “გ”, “დ” და ”ე”ქვეპუნქტებით გათვალისწინებული შემთხვევისა):

ბ.ა.) ყოველი კალენდარული წლის 1 სექტემბრიდან 1 მაისამდე - კომისიისმიერ შესაბამისი კვალიფიციური საწარმოსათვის დადგენილი წარმოების ტარიფისზედა ზღვრით;

ბ.ბ.) ყოველი კალენდარული წლის 1 მაისიდან 1 სექტემბრამდე -ფიქსირებული ტარიფის მქონე იმ მარეგულირებელი ელექტროსადგურის ტარიფით,რომელსაც კომისიის მიერ დადგენილი აქვს წარმოების ყველაზე დაბალი ტარიფი.

გ) თბოელექტროსადგურის მფლობელ კვალიფიციურ საწარმოსთან (რომელიცარ არის განსაზღვრული შესაბამის პერიოდში გარანტირებული სიმძლავრის წყაროდსაქართველოს მთავრობის მიერ) - კომისიის მიერ დადგენილი წარმოების ტარიფისზედა ზღვრით;

დ) გარანტირებული სიმძლავრის წყაროს მფლობელ კვალიფიციურსაწარმოსთან, გარდა ამ პუნქტის ”ე” ქვეპუნქტით გათვალისწინებული შემთხვევისა -გარანტირებულის სიმძლავრის წყაროს ელექტროენერგიის წარმოების ტარიფის ზედაზღვრით;

ე) გარანტირებული სიმძლავრის წყაროს მფლობელ კვალიფიციურსაწარმოსთან, მისი მოთხოვნის საფუძველზე, ტესტირების დროს გამომუშავებულ(სალტეზე მიწოდებულ) ელექტროენერგიაზე – შესაბამის საანგარიშო პერიოდშიესკოს მიერ ამ მუხლის პირველი პუნქტის საფუძველზე შესყიდული (გარდა ამქვეპუნქტით გათვალისწინებული ელექტროენერგიისა) და მე-2 პუნქტითგათვალისწინებული საბალანსო ელექტროენერგიის საშუალო შეწონილი ფასით,რომლის ფორმირებაშიც არ მონაწილეობს ამ მუხლის მე-4, მე-5 და მე-6 პუნქტებითგათვალისწინებული საბალანსო ელექტროენერგიის რაოდენობა და ღირებულება,მაგრამ არა უმეტეს შესაბამისი გარანტირებული სიმძლავრის წყაროსათვის კომისიისმიერ დადგენილი ელექტროენერგიის წარმოების ტარიფის ზედა ზღვრისა (16.09.2011 N190 ამოქმედდეს 2011 წლის 1 ოქტომბრიდან)

ვ) დერეგულირებული მცირე სიმძლავრის ელექტროსადგურის მფლობელკვალიფიციურ საწარმოსთან - ამ წესების 361–ე მუხლის მე-2 პუნქტის შესაბამისად;

ზ) იმპორტიორთან (გარდა სისტემის კომერციული ოპერატორისა):ზ.ა.) ყოველი კალენდარული წლის 1 სექტემბრიდან 1 მაისამდე -

სტანდარტული პირობების, ასევე ამ წესების მე-13 მუხლის მე-5 პუნქტითგათვალისწინებული პირდაპირი ხელშეკრულების საფუძველზე ელექტროენერგიის(სიმძლავრის) მწარმოებლების მიერ სისტემის კომერციულ ოპერატორზე გაყიდულისაბალანსო ელექტროენერგიის წარმოების ყველაზე მაღალი ტარიფით (ფასით),მაგრამ არაუმეტეს შესაბამისი იმპორტისათვის კომისიის მიერ დადგენილიიმპორტის ტარიფის ზედა ზღვრისა;

Page 21: საქართველოს ენერგეტიკის ...energy.gov.ge/projects/pdf/pages/Elektroenergiis... · 2014-02-14 · საქართველოს ენერგეტიკის

ზ.ბ.) ყოველი კალენდარული წლის 1 მაისიდან 1 სექტემბრამდე –რეგულირებადი ფიქსირებული ტარიფის მქონე იმ მარეგულირებელიელექტროსადგურის ტარიფით, რომელსაც კომისიის მიერ დადგენილი აქვსწარმოების ყველაზე დაბალი ტარიფი.

თ) ახლად აშენებული ელექტროსადგურის მფლობელ კვალიფიციურსაწარმოსთან – ამ წესების 362 მუხლის შესაბამისად, გარდა ამ მუხლის 11 პუნქტითგათვალისწინებული შემთხვევისა. (5.12.2011 N 251)

11. ამ წესების მე-13 მუხლის მე-5 პუნქტით გათვალისწინებულელექტროენერგიას სისტემის კომერციული ოპერატორი შეისყიდის შესაბამისიპირდაპირი ხელშეკრულებით გათვალისწინებული ფასით. (5.12.2011 N 251)

2. სისტემის კომერციული ოპერატორის მიერ იმპორტირებულიელექტროენერგია (მათ შორის, ავარიულ სიტუაციებში სისტემის კომერციულიოპერატორის მიერ იმპორტირებული ელექტროენერგია), რომელიც არ არისგაყიდული კვალიფიციურ საწარმოსთან გაფორმებული იმპორტის პირდაპირიხელშეკრულების საფუძველზე, ამ მუხლის მე-3 პუნქტით გათვალისწინებულისაბალანსო ელექტროენერგიის ფასის ფორმირებაში მონაწილეობს შესაბამისიიმპორტისათვის კომისიის მიერ დადგენილი იმპორტის ტარიფის ზედა ზღვრით.

3. სისტემის კომერციული ოპერატორი მე-13 მუხლის მე-9 პუნქტითგათვალისწინებულ კვალიფიციურ საწარმოებზე საბალანსო ელექტროენერგიასყიდის საანგარიშო პერიოდში ამ მუხლის პირველი და 11 პუნქტის საფუძველზეშესყიდული და მე-2 პუნქტით გათვალისწინებული საბალანსო ელექტროენერგიისსაშუალო შეწონილი ფასით, რომლის ფორმირებაშიც არ მონაწილეობს ამ მუხლისმე-4, მე-5 და მე-6 პუნქტებით გათვალისწინებული საბალანსო ელექტროენერგიისრაოდენობა და ღირებულება. (5.12.2011 N 251)

4. ექსპორტიორის (ან ექსპორტიორების) მიერ საბალანსო ელექტროენერგიისექსპორტის შემთხვევაში, შესაბამისი პირი (ან პირები) სისტემის კომერციულიოპერატორისაგან, ყოველი კალენდარული წლის 1 სექტემბრიდან 1 მაისამდე,შეისყიდის იმავე საანგარიშო პერიოდში ელექტროენერგიის (სიმძლავრის)მწარმოებლის მიერ სისტემის კომერციულ ოპერატორზე გაყიდული, ყველაზემაღალი ტარიფის (ფასის) მქონე საბალანსო ელექტროენერგიას, ხოლო იმშემთხვევაში, თუ ყველაზე მაღალი ტარიფის (ფასის) მქონე საბალანსოელექტროენერგიის რაოდენობა არ არის საკმარისი, შევსება ხდება ტარიფის (ფასის)კლების პრინციპით, მომდევნო ყველაზე მაღალი ტარიფის (ფასის) მქონე საბალანსოელექტროენერგიით.

5. სისტემის კომერციულ ოპერატორს უფლება აქვს განახორციელოს როგორცპირდაპირი ხელშეკრულების საფუძველზე შესყიდული ელექტროენერგიის, ასევეელექტროენერგიის მწარმოებლებისაგან შესყიდული საბალანსო ელექტროენერგიისექსპორტი.

6. სისტემის კომერციული ოპერატორის მიერ საბალანსო ელექტროენერგიისექსპორტის შემთხვევაში, სისტემის კომერციული ოპერატორი ვალდებულია,

Page 22: საქართველოს ენერგეტიკის ...energy.gov.ge/projects/pdf/pages/Elektroenergiis... · 2014-02-14 · საქართველოს ენერგეტიკის

შესაბამისი ექსპორტის სახელშეკრულებო ფასის ფარგლებში (ექსპორტთანდაკავშირებული სხვა დანახარჯების გათვალისწინებით), განახორციელოს შესაბამისსაანგარიშო პერიოდში ელექტროენერგიის (სიმძლავრის) მწარმოებლების მიერგაყიდული ყველაზე მაღალი ტარიფის (ფასის) მქონე საბალანსო ელექტროენერგიისექსპორტი (გარდა ამ მუხლის მე-4 პუნქტით გათვალისწინებული საბალანსოელექტროენერგიისა).

7. კვალიფიციური საწარმოები ვალდებულნი არიან სისტემის კომერციულოპერატორს მოთხოვნისთანავე წარუდგინონ მათ მიერ სტანდარტული პირობებითგაყიდული საბალანსო ელექტროენერგიის ფასის განსაზღვრისათვის საჭიროდოკუმენტაცია მოთხოვნიდან არაუგვიანეს 2 სამუშაო დღისა. მოთხოვნილიდოკუმენტაციის დადგენილ ვადაში წარმოუდგენლობის შემთხვევაში, შესაბამისისაბალანსო ელექტროენერგიის ფასად ამ მუხლის მიზნებისათვის მიიჩნევარეგულირებადი ფიქსირებული ტარიფის მქონე იმ მარეგულირებელიელექტროსადგურის ტარიფი, რომელსაც კომისიის მიერ დადგენილი აქვს წარმოებისყველაზე დაბალი ტარიფი.

თავი IV1. ელექტროენერგიის იმპორტი და ექსპორტი (10.11.2008 N 98)

მუხლი 141. ელექტროენერგიის იმპორტის და ექსპორტის განხორციელებისზოგადი პირობები

1. ელექტროენერგიის იმპორტის და ექსპორტის განხორციელებაშესაძლებელია ელექტროენერგიის (სიმძლავრის) ბალანსით დადგენილიმოცულობების ფარგლებში და პერიოდში, ხოლო ავარიული სიტუაციის მოქმედებისპერიოდში ელექტროენერგიის იმპორტის და ექსპორტის განხორციელებაშესაძლებელია ელექტროენერგიის (სიმძლავრის) ბალანსში გათვალისწინებისგარეშე. (18.10.2013 N 148)

2. დისპეტჩერიზაციის ლიცენზიატი უფლებამოსილია: (18.10.2013 N 148)ა) ბალანსით გათვალისწინებული ელექტროენერგიის იმპორტის ან ექსპორტის

მოცულობის ფარგლებში, იმპორტიორის ან ექსპორტიორის სათანადო განაცხადისსაფუძველზე, განსაზღვროს ექსპორტისა და იმპორტის მიმართულებები მეზობელიქვეყნ(ებ)ის მიხედვით;

ბ) ელექტროენერგეტიკული სისტემის მდგრადი და საიმედო ფუნქციონირებისუზრუნველყოფის მიზნით, ასევე შიდა რესურსების ელექტროენერგიის(სიმძლავრის) ბალანსთან შედარებით სიმცირის (დეფიციტის) ან სიჭარბის ან/დაავარიის დადგომის, ან ასეთის (დეფიციტის, სიჭარბის, ავარიის) რეალური საფრთხისარსებობის შემთხვევებში, სისტემის საჭიროებიდან გამოდინარე,მიწოდება-მოხმარების გეგმაში არ გაითვალისწინოს ექსპორტიორის ან/დაიმპორტიორის განაცხადი, ან/და შეამციროს მასში (განაცხადში) მოყვანილიმოცულობები. ამ სახის გადაწყვეტილების მიღების შესახებ დისპეტჩერიზაციისლიცენზიატი დაუყოვნებლივ წერილობით ატყობინებს შესაბამის ექსპორტიორსან/და იმპორტიორს მიღებული გადაწყვეტილების შესახებ.

Page 23: საქართველოს ენერგეტიკის ...energy.gov.ge/projects/pdf/pages/Elektroenergiis... · 2014-02-14 · საქართველოს ენერგეტიკის

3. იმ შემთხვევაში, თუ კონკრეტული სისტემათაშორისი ტრანზიტისთვისგანკუთვნილი ელექტროგადამცემი ხაზით დისპეტჩერიზაციის ლიცენზიატის მიერერთ საანგარიშო პერიოდში ელექტროენერგიის იმპორტი ან ექსპორტიხორციელდება ელექტროენერგიის იმპორტსა ან/და ექსპორტზე შესაბამისიხელშეკრულების ან/და იმპორტიორის/ექსპორტიორის განაცხადითგათვალისწინებულ მოცულობაზე მეტი, მაშინ აღნიშნული ელექტროენერგიისიმპორტიორად ან ექსპორტიორად ითვლებიან ის პირები, რომლებიც ამ საანგარიშოპერიოდში ახორციელებდნენ იმპორტს ან ექსპორტს კონკრეტული სისტემათაშორისიტრანზიტისთვის განკუთვნილი ელექტროგადამცემი ხაზით (მხოლოდექსპორტის/იმპორტის განხორციელების კონკრეტული განაცხადის მოქმედებისპერიოდში). ზედმეტად ექსპორტირებული ან იმპორტირებული ელექტროენერგიისგანაწილება ხორციელდება 146-ე მუხლის მე-2 პუნქტის შესაბამისად. 4.ელექტროენერგიის იმპორტიორები და ექსპორტიორები ვალდებულნი არიანდისპეტჩერიზაციის ლიცენზიატს ელექტროენერგიის იმპორტის ან/და ექსპორტისგანაცხადები წარუდგინონ ყოველი საანგარიშო პერიოდის დაწყებამდე 4 სამუშაოდღით ადრე, გარდა ამ მუხლის მე-5 პუნქტით გათვალისწინებული შემთხვევისა. ესწესი არ ვრცელდება ავარიულ სიტუაციებში ელექტროენერგიის იმპორტსა დაექსპორტზე. ასეთ დროს განაცხადის წარდგენის წესი რეგულირდება შესაბამისიხელშეკრულებით.

5. საჭიროების შემთხვევაში, შესაბამისი განაცხადებისა და ქვეყნის შიდამოხმარებაში ელექტროენერგიის უკმარისობის ან ელექტროენერგიის ქვეყნის შიდაწარმოებაში სიჭარბის არსებობისას კვალიფიციურ საწარმოს უფლება აქვს ამ წესებისმე-2 მუხლის მე-2 პუნქტის “ფ” და “ქ” ქვეპუნქტებში განსაზღვრულიხელშეკრულებები (ცვლილებები) და შესაბამისი განაცხადი წარმოადგინოსარაუგვიანეს 1 სამუშაო დღით ადრე, ხოლო დისპეტჩერიზაციის ლიცენზიატსუფლება აქვს დაარეგისტრიროს ისინი ბალანსებით დამტკიცებული მოცულობებისზევით და ელექტროენერგიის (სიმძლავრის) ბალანსით გაუთვალისწინებელიმიმართულებით ელექტროენერგიის იმპორტის (ექსპორტის) დაწყებამდე 1 სამუშაოდღით ადრე და ამ წესების მე-9 მუხლით გათვალისწინებული პირობებისშესრულებით (გარდა მე-9 მუხლის პირველი პუნქტში მოცემული პირობისა).ელექტროენერგიის უკმარისობის ან სიჭარბის ფაქტს ამ მუხლის მე-6 პუნქტშიმოცემულ პრინციპებზე დაყრდნობით დისპეტჩერიზაციის ლიცენზიატიგანსაზღვრავს დამოუკიდებლად და აქვეყნებს ვებ-გვერდზე (www.gse.com.ge).აღნიშნულის თაობაზე მან დაუყოვნებლივ უნდა აცნობოს სამინისტროს და 10 დღეშიწარმოადგინოს კორექტირებული ბალანსი ელექტროენერგიის (სიმძლავრის)ბალანსში ცვლილებებისა და დამატებების შეტანის მიზნით.

6. დისპეჩერიზაციის ლიცენზიანტი ვალდებულია იმგვარად შეიმუშაოსელექტროენერგიის (სიმძლავრის) საპროგნოზო ბალანსი, რომ უზრუნველყოფილიქნას ენერგეტიკული სისტემის საექსპორტო პოტენციალის მაქსიმალურიგამოყენება, ენერგოსისტემის მდგრადობის მოთხოვნების გათვალისწინებით.

7. დისპეჩერიზაციის ლიცენზიატის მიერ ამ წესების მე-2 მუხლის მე-2

Page 24: საქართველოს ენერგეტიკის ...energy.gov.ge/projects/pdf/pages/Elektroenergiis... · 2014-02-14 · საქართველოს ენერგეტიკის

პუნქტის “ქ” ქვეპუნქტში მითითებული ხელშეკრულების რეგისტრაცია წარმოშობსდისპეტჩერიზაციის ლიცენზიატის მიერ ხელშეკრულების ტექნიკურიუზრუნველყოფისა და ხელშეკრულების პირობების ტექნიკურ ნაწილში შესრულებისვალდებულებას კანონმდებლობისა ან/და დისპეტჩერიზაციის ლიცენზიატის მიერუცხო ქვეყნის ენერგოსისტემის ტექნიკურ შემსრულებელთან დადებულიშეთანხმების მიხედვით. იმ შემთხვევაში, თუ კანონმდებლობით პირდაპირ არრეგულირდება კონკრეტული საკითხი და არ არსებობს შეთანხმება შესაბამისიმეზობელი ქვეყნის ტექნიკურ შემსრულებელთან ან ეს შეთანხმებაც პირდაპირ არარეგულირებს კონკრეტულ საკითხს, დისპეტჩერიზაციის ლიცენზიატიხელმძღვანელობს მხოლოდ ელექტროენერგიის იმპორტის ან/და ექსპორტისხელშეკრულებით.

8. გადაცემის შესაბამისი ლიცენზიანტები და დისპეტჩერიზაციისლიცენზიანტი ვალდებულნი არიან საქართველოსა და მეზობელ ქვეყნებს შორისელექტროენერგიის გადადინების დროს პრიორიტეტულად უზრუნველყონელექტროენერგიის იმპორტისა ან/და ექსპორტის ხელშეკრულებების შესრულებასხვა ტიპის გადადინებებთან მიმართებაში, იმის გათვალისწინებით, რომ ეფექტურადიქნას გამოყენებული ქვეყნის შიდა ენერგორესურსი. ელექტროენერგიის ექსპორტისგანხორციელებისას უპირატესობა ენიჭება ქვეყნის შიგნით წარმოებულელექტროენერგიას.

9. გადაცემის შესაბამისი ლიცენზიატები და დისპეტჩერიზაციის ლიცენზიატი,აგრეთვე სისტემათაშორისი ტრანზიტისთვის (გადადინებისთვის) განკუთვნილიახალი ელექტროგადამცემი ხაზის პროექტის განმახორციელებელი საწარმოუფლებამოსილნი არიან ერთად ან ცალ-ცალკე გააფორმონ სათანადოხელშეკრულებები ელექტროენერგიის გადაცემის/დისპეტჩერიზაციისმომსახურებაზე (მათ შორის, მრავალწლიანი ხელშეკრულებები) სისტემათაშორისიტრანზიტისთვის (გადადინებისთვის) განკუთვნილი ახალი ელექტროგადამცემიხაზით ელექტროენერგიის ექსპორტის უზრუნველსაყოფად. ელექტროენერგიისექსპორტის უზრუნველყოფის მიზნით გადაცემის შესაბამისი ლიცენზიატები დადისპეტჩერიზაციის ლიცენზიატი, აგრეთვე სისტემათაშორისი ტრანზიტისთვის(გადადინებისთვის) განკუთვნილი ახალი ელექტროგადამცემი ხაზის პროექტის

განმახორციელებელი საწარმო ერთობლივად უფლებამოსილი არიან ამ მუხლის 91

პუნქტის ,,ბ“ ქვეპუნქტით გათვალისწინებულ პრიორიტეტულობის ჯგუფსმიკუთვნებულ განახლებადი ენერგიის წყაროებზე მომუშავე ელექტროსადგურებთანდამატებით გააფორმონ სათანადო ხელშეკრულება (მათ შორის, მრავალწლიანიხელშეკრულება) გადაცემა-დისპეტჩერიზაციის მომსახურების დარეზერვებაზე.(1.05.2013 N 83)

91. სისტემათაშორისი ტრანზიტისთვის (გადადინებისთვის) განკუთვნილიახალი ელექტროგადამცემი ხაზით ელექტროენერგიის ექსპორტისუზრუნველსაყოფად პრიორიტეტულობა და უპირატესობა განისაზღვრება შემდეგიკლებადი თანმიმდევრობით: (30.05.2013 N 99)

ა) ავარიულ სიტუაციებში ელექტროენერგიის ექსპორტი ან იმპორტი;

Page 25: საქართველოს ენერგეტიკის ...energy.gov.ge/projects/pdf/pages/Elektroenergiis... · 2014-02-14 · საქართველოს ენერგეტიკის

ბ) განახლებადი ენერგიის წყაროებზე მომუშავე და საქართველოში 2010 წლისშემდეგ აშენებული ისეთი ელექტროსადგურის (მათ შორის,ჰიდროელექტროსადგურის) მიერ გამომუშავებული ელექტროენერგიის ექსპორტი,რომლის ექსპლუატაციაში შესვლის და კომერციული გამოყენების დაწყების დღიდანარ გასულა 10 წელი, თუ ასეთი ელექტროენერგიის ექსპორტისთვის გაფორმებულიაამ მუხლის მე-9 პუნქტით გათვალისწინებული ხელშეკრულებაგადაცემა-დისპეტჩერიზაციის მომსახურების დარეზერვებაზე;

გ) საქართველოს სხვა ელექტროსადგურების მიერ გამომუშავებულიელექტროენერგიის ან საქართველოში იმპორტირებული ელექტროენერგიისექსპორტი (ტრანზიტი, რეექსპორტი), რაც არ არის გათვალისწინებული ამ პუნქტის“ა” და “ბ” ქვეპუნქტებით.

92. გადაცემის შესაბამისი ლიცენზიატები და დისპეტჩერიზაციისლიცენზიატი, აგრეთვე სისტემათაშორისი ტრანზიტისთვის (გადადინებისთვის)განკუთვნილი ახალი ელექტროგადამცემი ხაზის პროექტის განმახორციელებელისაწარმო ვალდებულნი არიან ამ მუხლის მე-9 პუნქტის შესაბამისად გაფორმებულშესაბამის ხელშეკრულებებში გაითვალისწინონ და ასახონ: (1.05.2013 N 83)

ა) ამ მუხლის მე-8 და 91 პუნქტში მოცემული პრიორიტეტები;ბ) საქართველოს და შესაბამისი მეზობელი ქვეყნის ენერგოსისტემების

ტექნიკურ ოპერატორებს შორის დადებული ურთიერთდაკავშირების ან/დაპარალელურ რეჟიმში მუშაობის შეთანხმებებით გათვალისწინებული შეზღუდვებიდა ტექნიკური პირობები.

93. სისტემათაშორისი ტრანზიტისთვის (გადადინებისთვის) განკუთვნილიახალი ელექტროგადამცემი ხაზით ელექტროენერგიის ექსპორტის უზრუნველყოფის

მიზნით ამ მუხლის 91 პუნქტში განსაზღვრული პრიორიტეტულობის მომდევნორიგის (ჯგუფის) დაკმაყოფილება იწყება მხოლოდ წინა რიგის (ჯგუფის)პრიორიტეტის სრულად დაკმაყოფილების შემდეგ. (1.05.2013 N 83)

94. იმ შემთხვევაში, თუ კონკრეტული სისტემათაშორისი ტრანზიტისთვისგანკუთვნილი ახალი ელექტროგადამცემი ხაზის არსებული გამტარუნარიანობარომელიმე საანგარიშო პერიოდისთვის არ აღმოჩნდება საკმარისი ამ მუხლის 91პუნქტის რომელიმე ერთი ქვეპუნქტით გათვალისწინებული პრიორიტეტულობისჯგუფის (“ბ” ან “გ“ ქვეპუნქტით გათვალისწინებული პრიორიტეტულობის ჯგუფის)ყველა პრეტენდენტის დასაკმაყოფილებლად, მაშინ ახალი ელექტროგადამცემიხაზის არსებული არასაკმარისი გამტარუნარიანობა ნაწილდება დისპეტჩერიზაციისლიცენზიატის მიერ ამ მუხლის 91 პუნქტში განსაზღვრული პრიორიტეტულობისრიგითობის დაცვით ჩატარებული სპეციალური აუქციონის შედეგების მიხედვით.(30.05.2013 N 99)

95. ამ მუხლის 94 პუნქტით გათვალისწინებული სისტემათაშორისიტრანზიტისთვის განკუთვნილი ახალი ელექტროგადამცემი ხაზის არსებულიარასაკმარისი გამტარუნარიანობის განაწილების წესები გამოიყენება ხაზისგამტარუნარიანობის იმ ნაშთის (ნარჩენი თავისუფალი მოცულობის) მიმართ,

Page 26: საქართველოს ენერგეტიკის ...energy.gov.ge/projects/pdf/pages/Elektroenergiis... · 2014-02-14 · საქართველოს ენერგეტიკის

რომელიც რჩება ამ მუხლის 91 პუნქტში განსაზღვრული პრიორიტეტულობისმომდევნო რიგის (ჯგუფის) დასაკმაყოფილებლად წინა რიგის (ჯგუფის)პრიორიტეტის სრულად დაკმაყოფილების შემდეგ. (1.05.2013 N 83)

96. თუ რომელიმე საანგარიშო პერიოდისთვის (წელი, თვე) ან ასეთი პერიოდისგარკვეული ნაწილის განმავლობაში ცნობილი გახდა, რომ სისტემათაშორისიტრანზიტისთვის (გადადინებისთვის) განკუთვნილი ახალი ელექტროგადამცემიხაზის გამტარუნარიანობის რომელიმე მომხმარებელი ვერ უზრუნველყოფს მისთვისგანკუთვნილი (დაგეგმილი და სათანადო ხელშეკრულებით გათვალისწინებული)გამტარუნარიანობის მოცულობის ათვისებას, მაშინ ასეთი გამონთავისუფლებულიგამტარუნარიანობის მოცულობის რეალოკაციას (გადანაწილებას)

დისპეტჩერიზაციის ლიცენზიატი ახდენს ამ მუხლის 91 პუნქტში განსაზღვრულიპრიორიტეტულობის რიგითობის დაცვით ჩატარებული სპეციალური აუქციონისშედეგების მიხედვით. (1.05.2013 N 83)

97. ამ მუხლით გათვალისწინებული ხაზის გამტარუნარიანობის მოცულობისგანაწილება/გადანაწილებისთვის სპეციალური აუქციონის ჩატარების წესებისამინისტროსთან შეთანხმებით მტკიცდება დისპეტჩერიზაციის ლიცენზიატის მიერდა ხელმისაწვდომობის უზრუნველსაყოფად ქვეყნდება დისპეტჩერიზაციისლიცენზიატის ვებგვერდზე. აუქციონის შედეგად დადგენილი ხაზისგამტარუნარიანობის მოცულობის განაწილება/გადანაწილების უზრუნველყოფისდამატებითი საფასური წარმოადგენს ახალი ელექტროგადამცემი ხაზის მფლობელიგადაცემის შესაბამისი ლიცენზიატის შემოსავლის დამხმარე წყაროს. (1.05.2013 N 83)

98. სისტემათაშორისი ტრანზიტისთვის (გადადინებისთვის) განკუთვნილიახალი ელექტროგადამცემი ხაზის მიმართ არ გამოიყენება ამ წესების 143 და 144

მუხლებით გათვალისწინებული დებულებები. (1.05.2013 N 83)99. ამოღებულია (18.10.2013 N 148)10. სისტემათაშორისი ტრანზიტისთვის (გადადინებისთვის) განკუთვნილი

ახალი ელექტროგადამცემი ხაზის გამტარუნარიანობის განსაზღვრის, დახასიათებისდა განაწილების მიზენისთვის გამოიყენება სიმძლავრის შემდეგი ძირითადიკატეგორიები: (18.10.2013 N 148)

ა) სისტემათაშორისი ტრანზიტისთვის (გადადინებისთვის) განკუთვნილიახალი ელექტროგადამცემი ხაზის გამტარუნარიანობა (ქსელის გამტარუნარიანობა –„NTC” (Net Transfer Capacity);

ბ) სისტემათაშორისი ტრანზიტისთვის (გადადინებისთვის) განკუთვნილიახალი ელექტროგადამცემი ხაზის არახელმისაწვდომი მოცულობა(არახელმისაწვდომი სიმძლავრე) ან „NAC” (Non-Avaliable Capacity);

გ) სისტემათაშორისი ტრანზიტისთვის (გადადინებისთვის) განკუთვნილიახალი ელექტროგადამცემი ხაზის ხელმისაწვდომი მოცულობა (შემდეგში:„ხელმისაწვდომი მოცულობა“) ან (ხელმისაწვდომი გადასაცემი სიმძლავრე - „ATC”(Avaliable Transfer Capacity);

Page 27: საქართველოს ენერგეტიკის ...energy.gov.ge/projects/pdf/pages/Elektroenergiis... · 2014-02-14 · საქართველოს ენერგეტიკის

დ) წინასწარი პრიორიტეტულობით გადანაწილებული მოცულობა („AAC”(Already Allocated Capacity);

ე) სისტემათაშორისი ტრანზიტისთვის (გადადინებისთვის) განკუთვნილიახალი ელექტროგადამცემი ხაზის განაწილებული მოცულობა (სიმძლავრისგანაწილება) ) ან „ALC” (Allocated Capacity).

11. სისტემათაშორისი ტრანზიტისთვის (გადადინებისთვის) განკუთვნილიახალი ელექტროგადამცემი ხაზის გამტარუნარიანობა (ქსელის გამტარუნარიანობა –„NTC” (Net Transfer Capacity) წარმოადგენს სისტემათაშორისი ტრანზიტისთვის(გადადინებისთვის) განკუთვნილი ახალი ელექტროგადამცემი ხაზის მთლიანგამტარუნარიანობას/პროგრამას, რომელიც აკმაყოფილებს შესაბამისი გადამცემისისტემების მიერ გარკვეული დროის პერიოდისათვის, აქტიური სიმძლავრისნაკადის მიმართულებით დაწესებული უსაფრთხოების სტანდარტებს. (18.10.2013 N148)

12. სისტემათაშორისი ტრანზიტისთვის (გადადინებისთვის) განკუთვნილიახალი ელექტროგადამცემი ხაზის არახელმისაწვდომი მოცულობა(არახელმისაწვდომი სიმძლავრე) ან „NAC” (Non-Avaliable Capacity) არისსისტემათაშორისი ტრანზიტისთვის (გადადინებისთვის) განკუთვნილი ახალიელექტროგადამცემი ხაზის გამტარუნარიანობის ის ნაწილი, რომელიც საქართველოსდა შესაბამისი მეზობელი ქვეყნის ენერგეტიკულ სისტემათა ოპერატორებისერთობლივი შეთანხმებით, ექსპორტისთვის არ არის ხელმისაწვდომი, იმსპეციფიკური ტექნიკური და უსაფრთხოების პრობლემების გამო, რომელთამოგვარებაც შესატყვის საექსპორტო პერიოდისთვის შეუძლებელია. (18.10.2013 N 148)

13. სისტემათაშორისი ტრანზიტისთვის (გადადინებისთვის) განკუთვნილიახალი ელექტროგადამცემი ხაზის ხელმისაწვდომი მოცულობა (ხელმისაწვდომიგადასაცემი სიმძლავრე) ან „ATC” (Avaliable Transfer Capacity) გულისხმობსგულისხმობს NTC-ის ნაწილს, რომელიც შემდგომი კომერციულისაქმიანობებისათვის ყოველი განაწილების ფაზის შემდეგ რჩება ხელმისაწვდომი დაშეთავაზებულია მომხმარებლებისათვის ასათვისებლად. ATC გამოითვლება,როგორც სისტემათაშორისი ტრანზიტისთვის (გადადინებისთვის) განკუთვნილიახალი ელექტროგადამცემი ხაზის გამტარუნარიანობას გამოკლებულიარახელმისაწვდომი მოცულობა (NTC–NAC=ATC + ALC). (18.10.2013 N 148)

14. წინასწარი პრიორიტეტულობით გადანაწილებული მოცულობა ან „AAC”(Already Allocated Capacity) არის სისტემათაშორისი ტრანზიტისთვის(გადადინებისთვის) განკუთვნილი ახალი ელექტროგადამცემი ხაზისხელმისაწვდომი მოცულობა, რომელიც წინასწარ გადანაწილდებაპრიორიტეტულობის მიხედვით საქართველოში 2010 წლის შემდეგ აშენებული,განახლებადი ენერგიის წყაროებზე მომუშავე, ელექტროსადგურის მიერგამომუშავებული ელექტროენერგიის ექსპორტის მოცულობაზე, თუ ასეთიელექტროენერგიის ექსპორტისთვის გაფორმებულია 141 მუხლის მე-9 პუნქტითგათვალისწინებული ხელშეკრულება გადაცემა-დისპეტჩერიზაციის მომსახურებისდარეზერვებაზე – მითითებული ხელშეკრულებით გათვალისწინებული პერიოდის

Page 28: საქართველოს ენერგეტიკის ...energy.gov.ge/projects/pdf/pages/Elektroenergiis... · 2014-02-14 · საქართველოს ენერგეტიკის

განმავლობაში. იმ შემთხვევაში, თუ ხელმისაწვდომი მოცულობა ნაკლებია ვიდრეწინასწარი პრიორიტეტულობით გადანაწილებული მოცულობა, მისი განაწილებახორციელდება სპეციალური აუქციონის მეშვეობით, ამ წესების მე-141 მუხლის მე-94პუნქტით დადგენილი პროცედურების შესაბამისად. (18.10.2013 N 148)

15. სისტემათაშორისი ტრანზიტისთვის (გადადინებისთვის) განკუთვნილიახალი ელექტროგადამცემი ხაზის განაწილებული მოცულობა (განაწილებულისიმძლავრე) ან „ALC” (Allocated Capacity) არის, სისტემათაშორისი ტრანზიტისთვის(გადადინებისთვის) განკუთვნილი ახალი ელექტროგადამცემი ხაზის სიმძლავრისმოცულობა, რომელიც განაწილებულია კონკრეტული დროის პერიოდისთვის. ALCმოიცავს AAC-ის მოცულობას (NTC-NAC=ATC+ALC). (18.10.2013 N 148)

16. დისპეტჩერიზაციის ლიცენზიატი არაუგვიანეს ყოველი წლის 1 აგვისტოსიგანსაზღვრავს და საჯაროდ აცხადებს (ვებგვერდზე www.gse.com.ge ინფორმაციისგანთავსებით) მომდევნო კალენდარული წლისთვის (წლებისთვის)სისტემათაშორისი ტრანზიტისთვის (გადადინებისთვის) განკუთვნილი ახალიელექტროგადამცემი ხაზის გამტარუნარიანობას (NTC), ასევე მომდევნოკალენდარული წლისთვის (წლებისთვის), საანგარიშო პერიოდების მიხედვით,ATC-ის, ALC-ის, NAC-ის მოცულობებს და ექსპორტის მიმართულებებს. (18.10.2013 N148)

17. დისპეტჩერიზაციის ლიცენზიატი ყოველი წლის 1 აგვისტოდან 15 სამუშაოდღის ვადაში საწყის ხელმისაწვდომ მოცულობას (ATC) აკლებს წინასწარიპრიორიტეტულობით გადანაწილებულ მოცულობას (AAC) და განსაზღვრავსსისტემათაშორისი ტრანზიტისთვის (გადადინებისთვის) განკუთვნილი ახალიელექტროგადამცემი ხაზის მომდევნო კალენდარული წლისთვის (წლებისთვის),საანგარიშო პერიოდების მიხედვით, განაწილებულ მოცულობას (ALC) და ATC-ისნარჩენ მოცულობას. იმ შემთხვევაში, თუ საწყისი ხელმისაწვდომი მოცულობა (ATC)უფრო ნაკლებია, ვიდრე წინასწარი პრიორიტეტულობით გადანაწილებულიმოცულობა ან/და ასეთი მოცულობების ჯამი, საწყისი ხელმისაწვდომი მოცულობისგანაწილება ხორციელდება სპეცილაური აუქციონის მეშვეობით, ამ მუხლის მე-94პუნქტით დადგენილი პროცედურების შესაბამისად. ყველა დანარჩენ შემთხვევაში,ყოველი წლის 1 სექტემბრამდე დისპეტჩერიზაციის ლიცენზიატი საჯაროდ(ვებ-გვერდზე www.gse.com.ge ინფორმაციის განთავსებით) აცხადებს მომდევნოკალენდარული წლის, საანგარიშო პერიოდების მიხედვით, NTC-ის, ATC-ის, ALC-ის(მ.შ. AAC-ის) და NAC-ის განახლებულ მოცულობებს. (18.10.2013 N 148)

18. ყოველი წლის 1 ნოემბრამდე პრეტენდენტი ექსპორტიორები (შემდეგში –პრეტენდენტი) ვალდებულნი არიან წარადგინონ დისპეტჩერიზაციისლიცენზიატთან განაცხადი ნარჩენი ხელმისაწვდომი მოცულობის მათ მიერასათვისებელი ოდენობის (მოთხოვნილი მოცულობა) თაობაზე.

19. განაცხადის ფორმას ამტკიცებს და თავის ვებგვერდზე (www.gse.com.ge)აქვეყნებს დისპეტჩერიზაციის ლიცენზიატი. განაცხადი უნდა შეიცავდეს შემდეგინფორმაციას: (18.10.2013 N 148)

Page 29: საქართველოს ენერგეტიკის ...energy.gov.ge/projects/pdf/pages/Elektroenergiis... · 2014-02-14 · საქართველოს ენერგეტიკის

ა) რეკვიზიტები (დასახელება, საიდენტიფიკაციო კოდი (ფიზიკური პირისშემთხვევაში პირადი ნომერი), ფაქტიური მისამართი, საკონტაქტო მონაცემები);

ბ) მითითება იმის შესახებ თუ პრიორიტეტულობის რომელ ჯგუფსმიეკუთვნება პრეტენდენტის მიერ ექსპორტზე გასატანი ელექტროენერგია(გენერაციის ობიექტების მითითებით). იმ შემთხვევაში, თუ პრეტენდენტსექსპორტზე გააქვს რამდენიმე პრიორიტეტის ჯგუფზე მიკუთვნებულიელექტროენერგია, იგი ვალდებულია თავისი განაცხადით გათვალისწინებულიმოცულობა დაყოს აღნიშნული ჯგუფების მიხედვით, წინააღმდეგ შემთხვევაშიგანაცხადის განხილვა არ მოხდება;

გ) მოთხოვნილი მოცულობა დაყოფილი კონკრეტული საანგარიშოპერიოდების (თვეების) მიხედვით. მოთხოვნილი მოცულობა არ შეიძლებააღემატებოდეს გამოქვეყნებულ ნარჩენ ხელმისაწვდომ მოცულობას რომელიმეთვისთვის, ასევე პრეტენდენტის მიერ ხელმოწერილ და დისპეტჩერიზაციისლიცენზიატთან რეგისტრირებული ექსპორტის პირდაპირი ხელშეკრულებ(ებ)ისმოცულობ(ებ)ას.

20. განაცხადს თან უნდა დაერთოს შემდეგი დოკუმენტაცია: (18.10.2013 N 148)ა) საბითუმო ბაზრის მონაწილედ რეგისტრაციის დამადასტურებელი

დოკუმენტი;ბ) ინფორმაცია საჯარო შეზღუდვის არსებობის შესახებ, აგრეთვე ინფორმაცია

იმის შესახებ, რომ პრეტენდენტი არ იმყოფება გაკოტრების, ან ლიკვიდაციისპროცესში, გაცემული სათანდო უფლებამოსილების მქონე ორგანოების მიერ.

21. იმ შემთხვევებში, როდესაც მოთხოვნილი მოცულობა აღემატებადისპეტჩერიზაციის ლიცენზიატის მიერ გამოცხადებულ ნარჩენ ხელმისაწვდომმოცულობას, ან/და პრეტენდენტის მიერ ხელმოწერილ და დისპეტჩერიზაციისლიცენზიატთან რეგისტრირებული ექსპორტის პირდაპირი ხელშეკრულებ(ებ)ისმოცულობ(ებ)ას, ასევე პრეტენდენტის მიერ წარმოდგენილი ინფორმაციიდანნათელია, რომ იგი იმყოფება გაკოტრების რეჟიმში, ან ლიკვიდაციის პროცესში, ან/დააქვს საჯარო სამართლებრივი შეზღუდვა, აგრეთვე თუ განაცხადი არ შეესაბამება ამმუხლის მე-19 პუნტით, ან/და მოქმედი კანონმდებლობით დადგენილ მოთხოვნებს,ან არ არის წარმოდგენილი სრულად, განაცხადი ვერ მიიღებს მონაწილეობასგანაწილების პროცესში. ამასთან, პრეტენდენტს უფლება აქვს შეცვალოს ან გაიწვიოს(გააუქმოს) ატვირთული განაცხადი ამ მუხლის მე-18 პუნქტით გათვალისწინებულივადის გასვლამდე. (18.10.2013 N 148)

22. დისპეტჩერიზაციის ლიცენზიატი განაცხადების წარდგენის ვადისამოწურვიდან 10 სამუშაო დღეში ამოწმებს მიღებულ განცხადებსა და თანდართულდოკუმენტაციას და ხარვეზების არარსებობის შემთხვევაში, ორი სამუშაო დღისვადაში არეგისტრირებს მათ (განაცხადის რეგისტრაციის ვადა).

23. ნარჩენი ხელმისაწვდომი მოცულობის განაწილებაში მონაწილეობას იღებენმხოლოდ რეგისტრირებული განაცხადები. ნარჩენი ხელმისაწვდომი მოცულობისგანაწილება ხორციელდება განაცხადების რეგისტრაციის ვადის ამოწურვიდან სამისამუშაო დღის ვადაში. იმ შემთხვევებში, როდესაც ნარჩენი ხელმისაწვდომი

Page 30: საქართველოს ენერგეტიკის ...energy.gov.ge/projects/pdf/pages/Elektroenergiis... · 2014-02-14 · საქართველოს ენერგეტიკის

მოცულობა სრულად ნაწილდება ამ მუხლის მე-91 პუნქტში მოცემულიპრიორიტეტების რომელიმე ჯგუფის ფარგლებში ისე, რომ სრულად აკმაყოფილებსშესაბამისი ჯგუფის პრეტენდენტ ექსპორტიორთა მოთხოვნილ მოცულობებს,აუქციონი არ ტარდება და ნარჩენი ხელმისაწვდომი მოცულობა ნაწილდებასათანადო პრიორიტეტულობის ჯგუფის წევრებზე მოთხოვნილი მოცულობებისშესაბამისად. სხვა შემთხვევებში ნარჩენი ხელმისაწვდომი მოცულობის განაწილებახორციელდება ამ მუხლის მე-94 პუნქტით დადგენილი პროცედურების შესაბამისად.(18.10.2013 N 148)

24. განაწილების შედეგები, NTC-ის, ATC-ის, ALC-ის (მ.შ. AAC-ის) და NAC-ისგანახლებული მოცულობების სახით, დისპეტჩერიზაციის ლიცენზიატის მიერ ორისამუშაო დღის ვადაში ცხადდება საჯაროდ (ვებ-გვერდზე www.gse.com.geინფორმაციის განთავსებით). (18.10.2013 N 148)

25. ამ მუხლის მე-9 – 25-ე პუნქტების მოქმედება არ ვრცელდება კერძოინვესტიციების (სახელმწიფო გარანტიის გამოყენებით მოზიდული საერთაშორისოსაკრედიტო ფინანსური რესურსების გარეშე) საფუძველზე მშენებარე/აშენებულსისტემათაშორისი ტრანზიტისთვის (გადადინებისთვის) განკუთვნილი ახალიელექტროგადამცემი ხაზით ელექტროენერგიის ექსპორტზე. (18.10.2013 N 148)

მუხლი 142. ელექტროენერგიის იმპორტი და ექსპორტი ავარიულსიტუაციაში

1. ხელშეკრულებას ელექტროენერგიის იმპორტსა ან/და ექსპორტზე, რომელიცმიზნად ისახავს ავარიულ სიტუაციაში ელექტროენერგიის იმპორტსა ან/დაექსპორტს (ურთიერთდახმარებას), უპირატესობა ენიჭება ელექტროენერგიისგაცვლასა და სხვა იმპორტ-ექსპორტთან მიმართებით, მხოლოდ იმ შემთხვევაში თუავარიული სიტუაციის მოქმედების პერიოდში ელექტროენერგიის იმპორტისა ანექსპორტის განმხორციელებელი იმპორტიორისა ან ექსპორტიორის მიერელექტროენერგიის იმპორტსა ან ექსპორტზე გაფორმებული ხელშეკრულება არაკმაყოფილებს ავარიული სიტუაციის აღმოფხვრისთვის აუცილებელ მოთხოვნებს.

2. ელექტროენერგეტიკული სისტემის სტაბილურობის უზრუნველყოფისმიზნით, ავარიული სიტუაციებში იმპორტსა და ექსპორტზე ხელშეკრულებებისგაფორმების უფლება გააჩნია მხოლოდ სისტემის კომერციულ ოპერატორს. ამ ტიპისხელშეკრულების გაფორმებისას ან მასში ცვლილებების და დამატებების შეტანისას,სისტემის კომერციულმა ოპერატორმა დისპეტჩერიზაციის ლიცენზიანტთანწინასწარ უნდა შეათანხმოს ხელშეკრულების პირობების ის ნაწილი, რომელიცდაკავშირებულია ელექტრონერგეტიკული სისტემის მდგრადობასთან,უსაფრთხოებასთან და საიმედო ფუნქციონირებასთან (ტექნიკური ნაწილი).

3. ავარიული სიტუაციის მოქმედების პერიოდში ელექტროენერგიისიმპორტის ან ექსპორტის განმახორციელებელი იმპორტიორისა ან ექსპორტიორისმიერ ელექტროენერგიის იმპორტსა ან ექსპორტზე გაფორმებულ ხელშეკრულებასავარიული სიტუაციის აღმოფხვრისთვის აუცილებელ მოთხოვნებთანშესატყვისობაზე აფასებს დისპეტჩერიზაციის ლიცენზიატი და ავარიული

Page 31: საქართველოს ენერგეტიკის ...energy.gov.ge/projects/pdf/pages/Elektroenergiis... · 2014-02-14 · საქართველოს ენერგეტიკის

სიტუაციის აღმოფხვრისთვის აუცილებელი მოთხოვნებისთვის ხელშეკრულებისარადამაკმაყოფილებლად მიჩნევის შემთხვევაში, წყვეტს ავარიული სიტუაციისმოქმედების პერიოდში იმპორტის ან ექსპორტის მე-143 და მე-144 მუხლებითგათვალისწინებული ხელშეკრულების შესრულებას, რის ნაცვლად შეასრულებსსისტემის კომერციული ოპერატორის ხელშეკრულებას ავარიულ სიტუაციებშიიმპორტსა და ექსპორტზე.

4. იმ შემთხვევებში, როდესაც საქართველოს ენერგოსისტემაში შექმნილიაავარიული სიტუაცია და არ არსებობს ამ მუხლით გათვალისწინებულიელექტროენერგიის იმპორტის ხელშეკრულება, ავარიული სიტუაციის აღმოფხვრის,ენერგოსისტემის სტაბილიზაციისა და უსაფრთხოების შენარჩუნების მიზნით,დისპეტჩერიზაციის ლიცენზიატი უფლებამოსილია იმპორტის ხელშეკრულებისგარეშე განახორციელოს ელექტროენერგიის მეზობელი ქვეყნიდან შემოტანა,სამინისტროს წერილობითი შუამდგომლობის საფუძველზე. ამ პუნქტის ფარგლებშიდისპეტჩერიზაციის ლიცენზიატის მიერ საქართველოს ენერგოსისტემაშიშემოტანილი ელექტროენერგიის ანაზღაურება დისპეტჩერიზაციის ლიცენზიატისმიერ ხორციელდება იმავე რაოდენობის ელექტროენერგიის შესაბამისი მეზობელიქვეყნის ენერგოსისტემისთვის იმავე საანგარიშო პერიოდში ექსპორტისხელშეკრულების გარეშე დაბრუნებით (გატანით).(26.12.2013 N 175 გავრცელდეს 2013 წლის 1დეკემბრიდან წარმოშობილ ურთიერთობებზე)

5. ამ მუხლის მე-4 პუნქტის მიზნებისათვის დისპეტჩერიზაციის ლიცენზიატისმიერ მეზობელი ქვეყნის ენერგოსისტემიდან შემოტანილი და იმავე საანგარიშოპერიოდში საქართველოს ენერგოსისტემიდან დაბრუნებული ელექტროენერგიისაღრიცხვა ხორციელდება შესაბამის ,,სისტემათაშორისი ხაზით (ხაზებით)მიწოდებული და მიღებული ელექტროენერგიის შემაჯამებელ აღრიცხვის აქტში"გაანგარიშებული შემოტანილი და დაბრუნებული ელექტროენერგიებისსალდირებული რაოდენობით (შემოტანილ და დაბრუნებულ (გატანილ)ელექტროენერგიებს შორის სხვაობა). ,,სისტემათაშორისი ხაზით (ხაზებით)მიწოდებული და მიღებული ელექტროენერგიის შემაჯამებელ აღრიცხვის აქტში"აისახება შემოტანილი და დაბრუნებული ელექტროენერგიების სალდირებულირაოდენობა. იმ შემთხვევაში, თუ ,,სისტემათაშორისი ხაზით (ხაზებით)მიწოდებული და მიღებული ელექტროენერგიის შემაჯამებელ აღრიცხვის აქტში"შემოტანილი და დაბრუნებული ელექტროენერგიების სალდირებული რაოდენობაარ იქნება ასახული, დისპეტჩერიზაციის ლიცენზიატი ვალდებულია შემოტანილიდა დაბრუნებული ელექტროენერგიების სალდირებული რაოდენობის შესახებინფორმაცია წერილობით აცნობოს სისტემის კომერციულ ოპერატორს. (26.12.2013 N175 გავრცელდეს 2013 წლის 1 დეკემბრიდან წარმოშობილ ურთიერთობებზე)

6. ამ მუხლის მე-4 პუნქტის ფარგლებში მეზობელი ქვეყნის ენერგოსისტემიდანშემოტანილი და იმავე საანგარიშო პერიოდში საქართველოს ენერგოსისტემიდანდაბრუნებული (გატანილი) ელექტროენერგია სისტემის კომერციული ოპერატორისმიერ ამ წესების მე-15 მუხლის მე-2 პუნქტის ,,დ" ქვეპუნქტისა და 27-ე მუხლითგათვალისწინებულ საბითუმო ყიდვა-გაყიდვის ერთიან ბაზაში აისახება მხოლოდ

Page 32: საქართველოს ენერგეტიკის ...energy.gov.ge/projects/pdf/pages/Elektroenergiis... · 2014-02-14 · საქართველოს ენერგეტიკის

სალდო მაჩვენებლით (შემოტანილ და დაბრუნებულ (გატანილ) ელექტროენერგიებსშორის სხვაობა). (26.12.2013 N 175 გავრცელდეს 2013 წლის 1 დეკემბრიდან წარმოშობილურთიერთობებზე)

7. ამ მუხლის მე-4 პუნქტის ფარგლებში მეზობელი ქვეყნის ენერგოსისტემიდანშემოტანილი და იმავე საანგარიშო პერიოდში საქართველოს ენერგოსისტემიდანდაბრუნებული (გატანილი) ელექტროენერგია დისპეტჩერიზაციის ლიცენზიატიმიღებისა და მიწოდების პუნქტებში აღრიცხული ელექტროენერგიის ჯამურრაოდენობებში, ამ წესების 23-ე მუხლის მიზნებისთვის, ითვალისწინებს მხოლოდსალდო მაჩვენებლით (შემოტანილ და დაბრუნებულ (გატანილ) ელექტროენერგიებსშორის სხვაობა). (26.12.2013 N 175 გავრცელდეს 2013 წლის 1 დეკემბრიდან წარმოშობილურთიერთობებზე)

8. ამ მუხლის მე-5 პუნქტში მითითებულ დადებით სალდო (თუ შემოტანილიელექტროენერგია ჭარბობს დაბრუნებულ ელექტროენერგიას) ელექტროენერგიაზემეზობელი ქვეყნის შესაბამის სუბიექტთან ანგარიშსწორებას ახორციელებსდისპეტჩერიზაციის ლიცენზიატი. (26.12.2013 N 175 გავრცელდეს 2013 წლის 1 დეკემბრიდანწარმოშობილ ურთიერთობებზე)

9. ამ მუხლის მე-5 პუნქტში მითითებულ უარყოფით სალდო (თუდაბრუნებული ელექტროენერგია ჭარბობს შემოტანილ ელექტროენერგიას)ელექტროენერგიაზე ანგარიშსწორებას სისტემის კომერციულ ოპერატორთანახორციელებს დისპეტჩერიზაციის ლიცენზიატი. (26.12.2013 N 175 გავრცელდეს 2013 წლის 1დეკემბრიდან წარმოშობილ ურთიერთობებზე)

მუხლი 143. ელექტროენერგიის გაცვლა1. ელექტროენერგიის გაცვლას უპირატესობა ენიჭება მე-144 მუხლით

გათვალისწინებულ იმპორტ-ექსპორტთან მიმართებით, მხოლოდ იმ შემთხვევაში,თუ გაცვლის შედეგად საქართველოში იმპორტირებული ელექტროენერგიისრაოდენობა არ იქნება ექსპორტირებული ელექტროენერგიის 80 პროცენტზე ნაკლები.ელექტროენერგიის გაცვლის ხელშეკრულებას უთანაბრდება კვალიფიციურისაწარმოს მიერ ერთდროულად ელექტროენერგიის იმპორტისა და ექსპორტისხელშეკრულების წარმოდგენა.

2. ელექტროენერგიის გაცვლაზე არ ვრცელდება ამ წესების 144-ე მუხლითგათვალისწინებული განაცხადების შერჩევის პროცედურა. იმ შემთვევაში, თუარსებობს ამ მუხლის პირველი პუნქტის მოთხოვნების შესაბამისად გაფორმებულიელექტროენერგიის გაცვლის რამდენიმე ხელშეკრულება, მაშინ უპირატესობა ენიჭებაელექტროენერგიის გაცვლას (იმპორტსა და ექსპორტს), რომელსაც გააჩნიასაქართველოდან ექსპორტირებული და საქართველოში იმპორტირებულიელექტროენერგიის ღირებულებებს შორის თანაფარდობის უფრო მაღალიკოეფიციენტი.

მუხლი 144. ელექტროენერგიის (სიმძლავრის) სხვა იმპორტი და ექსპორტი

Page 33: საქართველოს ენერგეტიკის ...energy.gov.ge/projects/pdf/pages/Elektroenergiis... · 2014-02-14 · საქართველოს ენერგეტიკის

1. ამ წესების 142-ე და 143-ე მუხლებით გათვალისწინებულის გარდადისპეტჩერიზაციის ლიცენზიატი ვალდებულია უპირატესობა მიანიჭოს: ელექტროენერგიის იმპორტისას, იმპორტირებული ელექტროენერგიის ყველაზედაბალ ფასს;

2. ელექტროენერგიის ექსპორტისას, საექსპორტოდ განკუთვნილიელექტროენერგიის ყველაზე მაღალ ფასს, იმ პირობით, რომ ამ ელექტროენერგიისმწარმოებლის კუთვნილი ელექტროსადგურის გამომუშავება ექსპორტისგანხორციელების პერიოდში გათვალისწინებულია ელექტროენერგიის (სიმძლავრის)ბალანსში.

3. ორი ან მეტი პრეტენდენტის მიერ ერთი და იგივე ფასის დაფიქსირებისშემთხვევაში მხარეთა მოთხოვნების დაკმაყოფილება ხდება კონკრეტულისისტემათაშორისი ტრანზიტისთვის განკუთვნილი ელექტროგადამცემი ხაზისარსებული გამტარუნარიანობის პრეტენდენტებზე თანაბარი განაწილებისსაფუძველზე. იმ შემთხვევაში, თუ რომელიმე პრეტენდენტის მიერ განაცხადშიდაფიქსირებული ელექტროენერგიის რაოდენობა ნაკლებია თანაბარი განაწილებისშედეგად მოცემული ელექტროენერგიის რაოდენობაზე, სხვაობა თანაბრადგადაუნაწილდებათ დანარჩენ პრეტენდენტებს.

4. დისპეტჩერიზაციის ლიცენზიატი ვალდებულია მიღებულიგადაწყვეტილების შესახებ აცნობოს შესაბამის პირებს საანგარიშო პერიოდისდაწყებამდე 2 სამუშაო დღით ადრე.

მუხლი 145. ელექტროენერგიის იმპორტიორები და ექსპორტიორები1. იმპორტისა და ექსპორტის განხორციელება შეუძლია იმ კვალიფიციურ

საწარმოს, რომელსაც გააჩნია დისპეტჩერიზაციის ლიცენზიატთან დადგენილიწესით რეგისტრირებული ამ წესების მე-2 მუხლის მე-2 პუნქტის “ფ” და “ქ”ქვეპუნქტებში, ხოლო ექსპორტის შემთხვევაში - მე-2 მუხლის მე-2 პუნქტის “დ”ქვეპუნქტში განსაზღვრული ხელშეკრულებები იმპორტირებული ანექსპორტირებული ელექტროენერგიის სრულ მოცულობაზე. (13.08.2010 N 46)

2. სისტემის კომერციული ოპერატორის შემთხვევაში ამ წესების მე-2 მუხლისმე-2 პუნქტის “ფ” ქვეპუნქტში გათვალისწინებულ ხელშეკრულებად ასევე მიიჩნევაპირდაპირი ხელშეკრულების სტანდარტული პირობები.

3. იმპორტსა და ექსპორტზე დადებულ ხელშეკრულებებზე ვრცელდება ამწესების მე-3 თავში პირდაპირი ხელშეკრულებების რეგისტრაციის, რეგისტრაციისდა ხელშეკრულების შეწყვეტისთვის დადგენილი მოთხოვნა და პროცედურა, იმმოთხოვნებისა და პროცედურების გათვალისწინებით, რომელიც მოცემულია ამთავში. თუ იმპორტსა და ექსპორტზე დადებული ხელშეკრულება ან ცვლილება არ ეხებაელექტროენერგიის მიწოდების დაწყებას, დასრულებას, რაოდენობას, ვადას,პირობებს (გარდა ელექტროენერგიის ფასის, საფასურის გადახდის, დავებისგანხილვის პირობებისა, აგრეთვე ხელშეკრულების რეკვიზიტების ცვლილებისა) და

Page 34: საქართველოს ენერგეტიკის ...energy.gov.ge/projects/pdf/pages/Elektroenergiis... · 2014-02-14 · საქართველოს ენერგეტიკის

ხარისხობრივ მაჩვენებლებს, ხოლო მე-144 მუხლის პირველი პუნქტის “ა”ქვეპუნქტით გათვალისწინებულ შემთხვევაში განაცხადით გათვალისწინებულისაიმპორტოდ განკუთვნილი ელექტროენერგიის ფასის გაზრდას, დისპეტჩერიზაციისლიცენზიატთან მათი სარეგისტრაციოდ წარდგენა უნდა მოხდეს ხელშეკრულების ანმასში ცვლილების ძალაში შესვლიდან 1 წლის განმავლობაში.პირდაპირი ხელშეკრულება ელექტროენერგიის ექსპორტზე (გარდა სისტემისკომერციული ოპერატორის მიერ გაფორმებული ხელშეკრულებებისა) უნდაითვალისწინებდეს ხელშეკრულებაში განსაზღვრული ელექტროენერგიისმოცულობის ექსპორტიორის მიერ სრულად ანაზღაურების ვალდებულებას იმშემთხვევაშიც, თუ მწარმოებელმა ვერ გამოიმუშავა ელექტროენრგია. ექსპორტიორითავისუფლდება ამ პუნქტით განსაზღვრული ვალდებულებისგან თუელექტროენერგიის გამომუშავება ვერ მოხდა მწარმოებლის ან დისპეტჩერიზაციისაან გადაცემის ლიცენზიატის ბრალით, აგრეთვე ავარიული და სხვა ფორსმაჟორულისიტუაციის გამო.

მუხლი 146. ელექტროენერგიის იმპორტიორებისა და ექსპორტიორებისუფლებამოსილებანი და შესაბამისი ელექტროენერგიის აღრიცხვა-ანგარიშსწორება

1. იმპორტირებული და ექსპორტირებული ელექტროენერგიის აღრიცხვახორციელდება ამ წესების შესაბამისად. ელექტროენერგიის გადაცემის კონკრეტულისისტემათაშორისი ხაზით (ხაზებით) შესაბამის საანგარიშო პერიოდში მიწოდებულიდა მიღებული ელექტროენერგიის (მათ შორის, იმპორტირებული, ექსპორტირებულიან/და სატრანზიტო ელექტროენერგიის) შემაჯამებელი აღრიცხვის აქტიდისპეტჩერიზაციის, შესაბამისი ხაზის მფლობელი გადაცემის ლიცენზიატებისა დასისტემის კომერციული ოპერატორის მიერ ერთობლივად ფორმდება შესაბამისიუცხო ქვეყნის ტექნიკურ ოპერატორთან.

2. თუ ორი ან მეტი იმპორტიორი (ექსპორტიორი) ერთ საანგარიშო პერიოდშიელექტროენერგიის იმპორტს (ექსპორტს) ახორციელებდნენ ერთი სისტემათაშორისიხაზით, დგება კონკრეტული სისტემათაშორისი ხაზით იმპორტირებული(ექსპორტირებული) ელექტროენერგიის განაწილების აქტი, რომელშიც აისახებახაზით იმპორტირებული (ექსპორტირებული) ელექტროენერგიის მოცულობებისგანაწილება თითოეულ მონაწილე იმპორტიორს (ექსპორტიორს) შორის.სისტემათაშორისი ხაზით იმპორტირებული (ექსპორტირებული) ელექტროენერგიისგანაწილების ერთობლივი აქტი ყველა შესაბამისი იმპორტიორის (ექსპორტიორის)მიერ ფორმდება ერთობლივად. იმპორტირებული (ექსპორტირებული)ელექტროენერგიის განაწილების აქტის თითო დედანი შესაბამისი იმპორტიორების(ექსპორტიორების) მიერ უნდა წარედგინოს დისპეტჩერიზაციის ლიცენზიატსა დასისტემის კომერციულ ოპერატორს საანგარიშო პერიოდის დასრულებიდანარაუგვიანეს 5 სამუშაო დღისა, წინააღმდეგ შემთხვევაში დისპეტჩერიზაციისლიცენზიატი საანგარიშო პერიოდის დასრულებიდან არაუგვიანეს 10 სამუშაო დღისაიმპორტირებულ (ექსპორტირებულ) ელექტროენერგიის რაოდენობებს ანაწილებს ამ

Page 35: საქართველოს ენერგეტიკის ...energy.gov.ge/projects/pdf/pages/Elektroenergiis... · 2014-02-14 · საქართველოს ენერგეტიკის

პუნქტში აღნიშნულ იმპორტიორებზე (ექსპორტიორებზე) 141-ე მუხლის მე-4პუნქტში გათვალისწინებულ განაცხადებში მოცემული რაოდენობებისპროპორციულად.

3. დისპეტჩერიზაციის ლიცენზიატი საანგარიშო პერიოდის დასრულებიდანარაუგვიანეს 10 სამუშაო დღისა ელექტროენერგიის გადაცემის ლიცენზიატებსუგზავნის ამ მუხლის პირველი პუნქტით გათვალისწინებული შესაბამისისისტემათაშორისი ხაზით (ხაზებით) საანგარიშო პერიოდში მიწოდებული დამიღებული ელექტროენერგიის შემაჯამებელი აღრიცხვის აქტის, აგრეთვეექსპორტირებული ელექტროენერგიის განაწილების აქტის (დისპეტჩერიზაციისლიცენზიატის მიერ მისი მიღების შემთხვევაში) თითო ასლს. (18.10.2013 N 148)

მუხლი 147. ელექტროენერგიის იმპორტსა ან ექსპორტზე გაფორმებულიხელშეკრულების გარეშე საქართველოს საბაჟო საზღვარზე გადაადგილებულ(გადად ინებულ) ელექტროენერგიის დეკლარირებაზე ვალდებული პირი

1. იმ შემთხვევაში, თუ საქართველოს საბაჟო საზღვარზე ელექტროენერგიისგადაადგილების (გადადინების) დროს საანგარიშო პერიოდში არ არსებობს (არმოქმედებს) ხელშეკრულება შესაბამისი სისტემათაშორისი ტრანზიტისთვის(გადადინებისთვის) განკუთვნილი ხაზის გამოყენებით ელექტროენერგიისექსპორტზე ან/და იმპორტზე და იმპორტიორის ან ექსპორტიორის სათანადოგანაცხადი დისპეტჩერიზაციის ლიცენზიატის მიმართ, მაშინ ამ გადადინებულიელექტროენერგიის დეკლარირების ვალდებულება ეკისრება დისპეტჩერიზაციისლიცენზიატს, გარდა ამ მუხლის მე-2 პუნქტში გათვალისწინებული შემთხვევებისა.

2. ელექტროენერგიის გადამცემი ხაზის დაცვის ან სინქრონიზაციის რეჟიმშიჩართვის პერიოდში საქართველოს საბაჟო საზღვარზე გადაადგილებული(გადადინებული) ელექტროენერგიის დეკლარირების ვალდებულება ეკისრება ამხაზის მფლობელ გადაცემის ლიცენზიატს. ელექტროენერგიის გადამცემი ხაზისდაცვის ან სინქრონიზაციის რეჟიმში ჩართვა ხორციელდება დისპეტჩერიზაციისლიცენზიატის მიერ მხოლოდ ამ ხაზის მფლობელი გადაცემის ლიცენზიატისთანხმობის შემთხვევაში.

3. ამ მუხლის პირველი და მე-2 პუნქტების საფუძველზე სისტემათაშორისიტრანზიტისთვის (გადადინებისთვის) განკუთვნილი ხაზით გადაადგილებულიელექტროენერგიის დეკლარირება და საბაჟო გაფორმება თავისთავად არ წარმოქმნისშესაბამისად დისპეტჩერიზაციის (გადაცემის) ლიცენზიატის საკუთრების უფლებასამ გადაადგილებულ ელექტროენერგიაზე. (13.08.2010 N 46)

თავი V. სისტემის კომერციული ოპერატორი

მუხლი 15. სისტემის კომერციული ოპერატორის ფუნქციები1. სისტემის კომერციული ოპერატორი ახორციელებს “ელექტროენერგეტიკისა

და ბუნებრივი გაზის შესახებ” საქართველოს კანონით განსაზღვრულ საქმიანობას.

Page 36: საქართველოს ენერგეტიკის ...energy.gov.ge/projects/pdf/pages/Elektroenergiis... · 2014-02-14 · საქართველოს ენერგეტიკის

მისი ფუნქციები და უფლებამოსილების სფერო განისაზღვრება საქართველოსკანონმდებლობით, მისი წესდებითა და წინამდებარე წესებით.

2. სისტემის კომერციული ოპერატორის ფუნქციებია: (13.08.2010 N 46)ა) საბალანსო ელექტროენერგიის (სიმძლავრის) ყიდვა-გაყიდვა (მათ შორის,

იმპორტსა და ექსპორტზე საშუალო და გრძელვადიანი ხელშეკრულებებისგაფორმების გზით). ამ მიზნით სისტემის კომერციული ოპერატორი ახორციელებს:

ა.ა. საბალანსო ელექტროენერგიით ვაჭრობისათვის პირდაპირიხელშეკრულებების სტანდარტული პირობების სარეგისტრაციოდ წარდგენასდისპეტჩერიზაციის ლიცენზიატთან;

ა.ბ. საბალანსო ელექტროენერგიის მოცულობის განსაზღვრას,გამომუშავებული, მიწოდებული, იმპორტირებული, მოხმარებული დაექსპორტირებული ელექტროენერგიის, ასევე პირდაპირი ხელშეკრულებებითდადგენილი და მხარეთა მიერ ელექტროენერგიის მიღება-ჩაბარების აქტებშიპირდაპირი ხელშეკრულებების შესაბამისად დაფიქსირებული ფაქტობრივირაოდენობების შედარების გზით;

ა.გ. ამ წესების შესაბამისად საბალანსო ელექტროენერგიის ფასებისგაანგარიშებას;

ა.დ. სისტემის კომერციული ოპერატორის მიერ შესყიდულ და გაყიდულსაბალანსო ელექტროენერგიაზე კვალიფიციურ საწარმოებთან ანგარიშსწორებას;

ა.ე. ელექტროენერგიის იმპორტსა და ექსპორტზე (გაცვლა) უცხო ქვეყნისშესაბამის სუბიექტებთან საშუალო და გრძელვადიანი ხელშეკრულებებისგაფორმებას. ამ მიზნით სისტემის კომერციული ოპერატორი უფლებამოსილიაიმპორტირებული და/ან საექსპორტოდ განკუთვნილი ელექტროენერგია გაყიდოსდა/ან შეისყიდოს როგორც პირდაპირი ხელშეკრულებებით, აგრეთვე საბალანსოელექტროენერგიის ყიდვა-გაყიდვისათვის ამ წესებით დადგენილი სხვა ფორმით(პირდაპირი ხელშეკრულების სტანდარტული პირობებით);

ბ) გარანტირებული სიმძლავრით ვაჭრობა “ელექტროენერგეტიკისა დაბუნებრივი გაზის შესახებ” საქართველოს კანონისა და ამ წესების შესაბამისად, მათშორის და არა მხოლოდ:

ბ.ა. გარანტირებული სიმძლავრის წყაროებისაგან გარანტირებულისიმძლავრის ყიდვაზე და გარანტირებული სიმძლავრის მყიდველ კვალიფიციურსაწარმოებზე გარანტირებული სიმძლავრის გაყიდვაზე პირდაპირიხელშეკრულებების სტანდარტული პირობების სარეგისტრაციოდ წარდგენადისპეტჩერიზაციის ლიცენზიატთან;

ბ.ბ. გარანტირებული სიმძლავრის საფასურის დარიცხვა და კვალიფიციურსაწარმოებთან ანგარიშსწორება.

გ) საბითუმო ყიდვა-გაყიდვის შესახებ ერთიანი ბაზის, მათ შორის,აღრიცხვიანობის ერთიანი რეესტრის შექმნა და წარმოება. მათ შორის და არამხოლოდ:

გ.ა. აღრიცხვის წერტილების ერთიანი ბაზის შექმნა და წარმოება;

Page 37: საქართველოს ენერგეტიკის ...energy.gov.ge/projects/pdf/pages/Elektroenergiis... · 2014-02-14 · საქართველოს ენერგეტიკის

გ.ბ. საანაგარიშო პერიოდების მიხედვით მრიცხველების ჩვენებების ერთიანიბაზის შექმნა;

გ.გ. ელექტროენერგიის წარმოების საშუალებების, ქვესადგურების,მომხმარებელთა შესახებ ყველა საჭირო ინფორმაციის მოგროვება დასისტემატიზაცია.

დ) დისპეტჩერიზაციის ლიცენზიატისა და კვალიფიციური საწარმოების მიერმიწოდებული, შესაბამისი ინფორმაციის სათანადოდ დამუშავების (ანალიზის)საფუძველზე, ელექტროენერგიის გამყიდველების, მყიდველების, მათ მიერგაყიდული და შესყიდული ან/და მიღებული (მოხმარებული) ელექტროენერგიისფაქტობრივი რაოდენობების (მოცულობების) განსაზღვრა და საბოლოოანგარიშსწორებისათვის ინფორმაციის წარდგენა, აგრეთვე დისპეტჩერიზაციისლიცენზიატთან ერთობლივად ელექტროენერგიის გადაცემის კონკრეტულისისტემათაშორისი ხაზის (ხაზების) მიმართულებით შესატყვისი საანგარიშოპერიოდის განმავლობაში მიწოდებული და მიღებული ელექტროენერგიის (მათშორის, ექსპორტირებული, იმპორტირებული ან/და სატრანზიტოელექტროენერგიის) შემაჯამებელი სააღრიცხვო აქტის შესაბამისი უცხო ქვეყნისუფლებამოსილ სამართალსუბიექტთან გაფორმება;

ე) ელექტროენერგიის დისპეტჩერიზაციის ლიცენზიატის მიერსაქართველოს მეზობელი ელექტროენერგეტიკული სისტემების შესაბამისსაწარმოებთან გაფორმებული პარალელურ რეჟიმში მუშაობის ხელშეკრულებებისწინასწარი შეთანხმება და მისი სათანადოდ შესრულების მიზნით მონიტორინგი დაკანონმდებლობითა და ამ წესებით გათვალისწინებული სხვა უფლებამოსილებისგანხორციელება;

ვ) საბითუმო აღრიცხვაში გამოყენებული მრიცხველების ინსპექტირება.ზ) გადაცემის ქსელში ზენორმატიული დანაკარგის შემთხვევაში,

დაინტერესებული მხარის მოთხოვნის საფუზველზე განსაზღვროს შესაბამისიკვალიფიციური საწარმოს მიერ ზენორმატიული დანაკარგის შედეგად შესყიდულიელექტროენერგიის მოცულობა და ღირებულება. (25.04.2007 N31)

3. საქმიანობის გამჭვირვალობისა და მის ხელთ არსებული საჯაროინფორმაციის ხელმისაწვდომობის უზრუვნელყოფის მიზნით სისტემისკომერციული ოპერატორი ყველასათვის ხელმისაწდომ ადგილზე აქვეყნებსინფორმაციას: (13.08.2010 N 46)

ა) ყოველ საანგარიშო პერიოდში პირდაპირი ხელშეკრულებების საფუძველზეგაყიდული და შესყიდული ელექტროენერგიის რაოდენობების შესახებ;

ბ) ყოველ საანგარიშო პერიოდში პირდაპირი ხელშეკრულების სტანდარტულიპირობების საფუძველზე გაყიდული და შესყიდული საბალანსო ელექტროენერგიისრაოდენობებისა და საშუალო შეწონილი ფასების შესახებ;

გ) ქსელში ფაქტიური საშუალო დანაკარგების ოდენობაზე;დ) ყოველ საანგარიშო პერიოდში გარანტირებული სიმძლავრის

ყიდვა-გაყიდვის თაობაზე, გარანტირებული სიმძლავრის წყაროების,

Page 38: საქართველოს ენერგეტიკის ...energy.gov.ge/projects/pdf/pages/Elektroenergiis... · 2014-02-14 · საქართველოს ენერგეტიკის

უზრუნველყოფილი სიმძლავრის მოცულობისა და ჩამოყალიბებული ტარიფების(ფასების) მითითებით.

4. ამოღებულია (13.08.2010 N 46)5. სისტემის კომერციული ოპერატორი ვალდებულია, გააფორმოს შესაბამისი

ხელშეკრულება იმ ელექტროსადგურთან (წარმოების ლიცენზიატი ან/და მცირესიმძლავრის ელექტროსადგური), რომლის მიერ წარმოებული ელექტროენერგია(სიმძლავრე) მოქმედი კანონმდებლობის ან/და საქართველოს მთავრობისსამართლებრივი აქტის შესაბამისად ექვემდებარება სრულად ან ნაწილობრივსავალდებულო წესით შესყიდვას. აღნიშნული ხელშეკრულება შესრულებისათვისსაჭიროებს იმავე პირობებისა და პროცედურების დაკმაყოფილებას, როგორცპირდაპირი ხელშეკრულების შემთხვევაში, მათ შორის, დისპეტჩერიზაციისლიცენზიატთან რეგისტრაციას. (7.06.2011 N 70)

მუხლი 16. სისტემის კომერციული ოპერატორის მომსახურეობის ანაზღაურება (28.06.2007 N46 ამოქმედდეს 2007 წლის 1 ოქტომბრიდან)1. სისტემის კომერციული ოპერატორის მომსახურების ღირებულების

ანაზღაურება სავალდებულოა ელექტროენერგიის (სიმძლავრის) კვალიფიციურისაწარმოებისათვის. სისტემის კომერციული ოპერატორის მიერ გაწეულიმომსახურება ანაზღაურდება კვალიფიციური საწარმოების მიერ განხორციელებულიოპერაციის შედეგად მწარმოებლების მიერ (გარდა გარანტირებული სიმძლავრისწყაროებისა) წარმოებული (სალტეზე გაცემული), განაწილების ლიცენზიატების მიერმიღებული, მათ შორის გატარებული, პირდაპირი მომხმარებლების მიერ მიღებული(მოხმარებული), იმპორტიორების მიერ იმპორტირებული, ექსპორტიორების მიერექსპორტირებული ელექტროენერგიის სრული რაოდენობების მიხედვით, კომისიისმიერ დადგენილი ტარიფით. (13.08.2010 N 46)

11. სისტემის კომერციული ოპერატორის მომსახურების ღირებულებისანაზღაურება გარანტირებული სიმძლავრის წყაროების მიერ ხდება მათ მიერსაანგარიშო პერიოდში უზრუნველყოფილი გარანტირებული სიმძლავრისრაოდენობისა (საქართველოს მთავრობის მიერ დადგენილი სიმძლავრის შესატყვისიკილოვატი/საათში) და უზრუნველყოფის პერიოდის (დღეების) მიხედვით, კომისიისმიერ დადგენილი ტარიფით. გარანტირებული სიმძლავრის წყაროებზე (მათ მიერწარმოებულ (სალტეზე მიწოდებულ) ელექტროენერგიის ნაწილში) არ ვრცელდება ამმუხლის პირველი პუნქტის მოთხოვნა. (13.08.2010 N 46)

2. აღნიშნული მომსახურების გადახდა კვალიფიციური საწარმოს მიერხორციელდება ამ მუხლის პირველ პუნქტში აღნიშნულ საქმიანობებზე ცალ-ცალკე. (10.11.2008 N 98)

3. ამოღებულია (31.10.2007 N 88)4. კვალიფიცური საწარმოები ვალდებულნი არიან ყოველი საანგარიშო

პერიოდის დამთავრებიდან არაუგვიანეს 25 რიცხვისა აანაზღაურონ მათზედარიცხული სისტემის კომერციული ოპერატორის მომსახურეობის ღირებულება.

5. სისტემის კომერციული ოპერატორის მოთხოვნისთანავე კვალიფიციური

Page 39: საქართველოს ენერგეტიკის ...energy.gov.ge/projects/pdf/pages/Elektroenergiis... · 2014-02-14 · საქართველოს ენერგეტიკის

საწარმოები ვალდებულნი არიან მოთხოვნის შესაბამისად წარმოადგინონ სისტემისკომერციული ოპერატორის მომსახურების ღირებულების დაფარვისკანონმდებლობით გათვალისწინებული გარანტიები ან/და აწარმოონ წინასწარიგადახდა.

6. სისტემის კომერციული ოპერატორი უფლებამოსილია, მომსახურეობისღირებულების არგადამხდელი ან გადახდის ვადების დამრღვევი კვალიფიციურისაწარმოების მიმართ გამოიყენოს კანონმდებლობით მინიჭებული ზომები.

7. ამოღებულია (13.08.2010 N 46)8. ამოღებულია (13.08.2010 N 46)

თავი V1. დისპეტჩერიზაციის ლიცენზიატი(25.04.2007 N31)

მუხლი 161. დისპეტჩერიზაციის ლიცენზიატის ძირითადი ვალდებულებები, ფუნქციები და უფლებამოსილებები1. დისპეტჩერიზაციის ლიცენზიატი ვალდებულია: ა) უზრუნველყოს ელექტროენერგეტიკული სისტემის მდგრადობა,

უსაფრთხოება და საიმედო ფუნქციონირება, ასევე დააკმაყოფილოს ყველა შესაბამისილიცენზიატის, მცირე სიმძლავრის ელექტროსადგურის, იმპორტიორის,ექსპორტიორისა და პირდაპირი მომხმარებლის მოთხოვნები ისე, რომ შესრულდესმათ მიერ დარეგისტრირებული პირდაპირი ხელშეკრულებები; (13.08.2010 N 46)

ბ) პირდაპირი ხელშეკრულების შესრულების უზრუნველყოფის მიზნითდაამუშაოს რეჟიმები, ხელი შეუწყოს ელექტროენერგეტიკული სექტორის ეფექტიანფუნქციონირებას და ამ მიზნის მისაღწევად გამოიყენოს მისთვის კანონმდებლობითმინიჭებული ადმინისტრაციული ბერკეტები, მათ შორის სათანადო ოპერატიულისადისპეტჩერო მითითებებისა და ოქმების შედგენით;

გ) კვალიფიციური საწარმოს მოთხოვნის ან/და თავის შეხედულებისამებრ,ელექტროენერგეტიკული სისტემის საჭიროების მიხედვით (მდგრადობის დასტაბილურობის მიზნით) და ამ წესების პირობების დაცვით, დატვირთოსელექტროენერგეტიკულ სისტემაში არსებული აუთვისებელი სიმძლავრემინიმალური ღირებულების პრინციპის შესაბამისად, ისე რომ ამ დატვირთვამ არგამოიწვევს წინასწარ გაფორმებული პირდაპირი ხელშეკრულების პირობებისდარღვევა; (28.06.2007 N46)

დ) დროის ნებისმიერ მონაკვეთში ხელმისაწვდომი გახადოს სისტემისკომერციული ოპერატორისთვის ყველა იმ მითითებებისა და ინსტრუქციებისჩანაწერები, რომლებიც მან გასცა მთელი დღის განმავლობაში, ასევე ყველა იმცვლილების შესახებ, რომელიც შეტანილ იქნა წინასწარ შედგენილელექტროენერგიის (სიმძლავრის) მიწოდებისა და მოხმარების გეგმაში;

ე) მის მიერ განხორციელებული გაუფრთხილებელი შეზღუდვები, რომელიცგანპირობებული იქნა ელექტროენერგეტიკული სისტემის მდგრადობის დაუსაფრთხოების შენარჩუნებისათვის, დააფიქსიროს ცენტრალური სადისპეტჩეროს

Page 40: საქართველოს ენერგეტიკის ...energy.gov.ge/projects/pdf/pages/Elektroenergiis... · 2014-02-14 · საქართველოს ენერგეტიკის

ოპერატიულ ჟურნალში;ვ) სისტემის კომერციულ ოპერატორს, ამ წესების შესაბამისად, მიაწოდოს

დამუშავებული ინფორმაცია, პირდაპირ ხელშეკრულებებში გასაყიდადდაფიქსირებული და ფაქტობრივად გაყიდული (შესრულებული) ელექტროენერგიისრაოდენობაზე (მათ შორის ამ წესების 31-ე მუხლის მე-7 პუნქტითგათვალისწინებული ინფორმაციაც) შემდეგი წესით:

ვ.ა) ყოველდღიურად მიაწოდოს ყველა იმ მითითებისა და ინსტრუქციისჩანაწერი, რომელიც მან გასცა წინა დღის განმავლობაში, ყველა იმ ცვლილებისაღნიშვნით, რომელიც შეტანილ იქნა წინასწარ შედგენილ (შეთანხმებულ)ელექტროენერგიის (სიმძლავრის) წარმოების ან/და მიწოდების გრაფიკებში; დღისგანმავლობაში წარმოებული, გადაცემული ან/და მოხმარებული ელექტროენერგიის(სიმძლავრის) შესახებ ინფორმაცია შესაბამისი კვალიფიციური საწარმოებისმითითებით; პირდაპირი ხელშეკრულებების შესრულების მდგომარეობის შესახებინფორმაცია - ამა თუ იმ ხელშეკრულებაში მოცემული გრაფიკების დარღვევის ანდაცვის აღნიშვნით; (13.08.2010 N 46)

ვ.ბ) ყოველი თვის დამთავრებიდან ამ წესებით გათვალისწინებულიპირობებით მიაწოდოს საანგარიშო თვის განმავლობაში მიწოდებისა და მიღებისპუნქტებში მიწოდებული ან გაცემული ელექტროენერგიის (სიმძლავრის) მის ხელთარსებული ფაქტიური მონაცემები; საანგარიშო თვის განმავლობაში შესაბამისიგადაცემის ლიცენზიატის ქსელში დაფიქსირებული ელექტროენერგიის ფაქტიურდანაკარგების ოდენობა; მიწოდებისა და მოხმარების გრაფიკებში ასახული დამრიცხველებზე ფაქტობრივად დაფიქსირებული (მიწოდებული ან/და მოხმარებული)ელექტროენერგიის შესახებ ინფორმაცია (ცდომილებების მითითებით). ასევეპირდაპირი ხელშეკრულებების შესრულების შესახებ მის ხელთ არსებულიინფორმაცია;

ზ) ყოველი საანგარიშო თვის დამთავრებიდან 30 კალენდარული დღისგანმავლობაში სამინისტროს გაუგზავნოს მთლიანად ელექტროენერგეტიკულსისტემაში ცალკეული კვალიფიციური საწარმოების მიერ გამომუშავებული,მიღებისა და მიწოდების პუნქტებში გაცემული და მიღებული (მოხმარებული)ელექტროენერგიის ფაქტიური ბალანსი, გადაცემის ქსელში დანაკარგების ჩვენებით;

თ) ამ წესების დაცვით დაარეგისტრიროს პირდაპირი ხელშეკრულებები დაგააუქმოს მათი რეგისტრაცია. ასევე შეაჩეროს პირდაპირი ხელშეკრულებებისრეგისტრაცია განსაზღვრული ან განუსაზღვრელი ვადით, თუ რეგისტრირებულიპირდაპირი ხელშეკრულებით გათვალისწინებული ელექტროენერგიის(სიმძლავრის) დისპეტჩირება შეუძლებელია ან/და ამ პირდაპირი ხელშეკრულებისგანხორციელებამ შესაძლებელია, ხელი შეუშალოს სისტემისოპერატიულ-დისპეტჩერულ მართვას პირდაპირი ხელშეკრულების მოქმედებისვადაზე მცირე პერიოდის განმავლობაში, რაზედაც უნდა აცნობოს პირდაპირიხელშეკრულებების მონაწილე მხარეებს ამ წესების მე-10 მუხლის მე-6 პუნქტითგათვალისწინებულ ვადებში; (18.10.2013 N 148)

Page 41: საქართველოს ენერგეტიკის ...energy.gov.ge/projects/pdf/pages/Elektroenergiis... · 2014-02-14 · საქართველოს ენერგეტიკის

ი) განახორციელოს კონტროლი ამ წესების დაცვით კვალიფიციურისაწარმოების მიერ ელექტროენერგეტიკულ სისტემაში არსებული სიმძლავრეებისგამოყენების შესახებ; (13.08.2010 N 46)

კ) ხელმისაწვდომი გახადოს მის ხელთ არსებული ინფორმაცია შესყიდული დათავისუფალი სიმძლავრეების შესახებ (კვალიფიციური საწარმოებისა დასიმძლავრეების მითითებით);

ლ) აწარმოოს პირდაპირი ხელშეკრულებების ერთიანი ნუსხა, დადგენილიწესით განაცხადოს ინფორმაცია ელექტროენერგეტიკულ სისტემაში არსებულ დააუთვისებელ სიმძლავრეზე. აღნიშნული ინფორმაცია შეიძლება ასევე განთავსდესოფიციალურ ვებ-გვერდზე; (13.08.2010 N 46)

მ) წინასწარი გაფრთხილების გარეშე არ შეამციროს კვალიფიციურისაწარმოსთვის პირდაპირი ხელშეკრულების საფუძველზე მიწოდებული სიმძლავრეგარდა სასისტემო ავარიული სიტუაციის, ფორსმაჟორის, ამ წესების ან პირდაპირიხელშეკრულებით გათვალისწინებული სხვა შემთხვევებისა;

ნ) ამ წესების შესაბამისად, შეასრულოს კვალიფიციური საწარმოს მოთხოვნებიელექტროენერგიის მიწოდების შეწყვეტის ან განახლების შესახებ.»

2. დისპეტჩერიზაციის ლიცენზიატის ძირითადი ფუნქციებია: ა) დროის ნებისმიერ მომენტში უზრუნველყოს ელექტროენერგიის მიწოდების

და მოხმარების დაბალანსება;ბ) დაგეგმოს და დისპეტჩერიზაცია გაუწიოს ერთიან ენერგოსისტემას

იმგვარად, რომ ელექტროენერგიის პარამეტრები (სიხშირე, ძაბვა და სხვა)შეესაბამებოდეს დადგენილ სტანდარტებს;

გ) უზრუნველყოს ელექტროენერგეტიკული სისტემის მდგრადობა,სტაბილურობა და საიმედო ფუნქციონირება;

დ) მომსახურების სათანადოდ განხორციელების მიზნით, განახორციელოსელექტროენერგიის (სიმძლავრის) იმპორტი, ექსპორტი ან/და ჩაერთოს მეზობელიქვეყნის (ქვეყნების) ელექტროენერგეტიკულ სისტემებთან პარალელურ რეჟიმშიკანონმდებლობისა და ამ წესებში მოცემული პრინციპებისა და პროცედურებისდაცვით;

ე) განსაზღვროს შესაბამისი საანგარიშო თვის განმავლობაში გადაცემისქსელში არსებულ ელექტროენერგიის ფაქტიურ დანაკარგები.

3. დისპეტჩერიზაციის ლიცენზიატის უფლებამოსილებები: ა) გამოითხოვოს და დაუბრკოლებლად მიიღოს ინფორმაცია კვალიფიციური

საწარმოების ხელთ არსებული ტექნიკური საშუალებების მდგომარეობისა დამზადყოფნის ხარისხის შესახებ;

ბ) განახორციელოს ელექტროენერგიის აღრიცხვის სისტემ(ებ)ის (მათ შორისელექტროენერგიის საბითუმო ვაჭრობაში მონაწილის) ან/და მისი შემადგენელიკომპონენტების ინსპექტირება/შემოწმება, ხოლო ელექტროენერგიის მრიცხველებისდაპროგრამება და აღრიცხვის საკომუნიკაციო მოწყობილობებისპროგრამულ-ტექნიკური გამართვა დაინტერესებული მხარეების მონაწილეობით.(18.10.2013 N 148)

Page 42: საქართველოს ენერგეტიკის ...energy.gov.ge/projects/pdf/pages/Elektroenergiis... · 2014-02-14 · საქართველოს ენერგეტიკის

გ) მისი მომსახურების ღირებულების გადაუხდელობის, არასრული გადახდისან/და გადახდის ვადის დარღვევის შემთხვევაში, ამ წესების შესაბამისად შეწყვიტოსან შეზღუდოს კვალიფიციური საწარმოსთვის ელექტროენერგიის მიწოდება;

დ) ელექტროენერგიის დამტკიცებული ლიმიტის (შეთანხმებული დღეღამურიგრაფიკები) კვალიფიციური საწარმოს მხრიდან გადაჭარბების შემთხვევაში,მოითხოვოს მოხმარების (სიმძლავრეების) შემცირება, ხოლო ამ მოთხოვნისშეუსრულებლობის შემთხვევაში იმოქმედოს წინამდებარე წესების თანახმად;

ე) გასცეს სათანადო სადისპეტჩერო მითითებები, რათა უზრუნველყოსკვალიფიციური საწარმოსთვის ელექტროენერგიის შეუფერხებელი მიწოდებაშეთანხმებული გრაფიკითა და მოცულობით;

ვ) მოითხოვოს კვალიფიციური საწარმოსაგან, ამ წესების თანახმად,ხელშეკრულებით გათვალისწინებული მომსახურების სრული ანაზღაურებისმიზნით, კვალიფიციური საწარმოს მიერ კომერციული ბანკის საბანკო გარანტიისწარმოდგენა.

ზ) ავარიის შემთხვევაში ელექტროენერგეტიკული სისტემის ოპერატიულიმართვისა და მდგრადობის შენარჩუნების უზრუნველსაყოფად კვალიფიციურისაწარმოებისათვის პირდაპირი ხელშეკრულებებით (ბალანსებით დადგენილი)მისაწოდებელი ელექტროენერგია შეზღუდოს გაუფრთხილებლად;

თ) ქვეყანაში ელექტროენერგიის და სიმძლავრის დეფიციტის დროს ან/და ამწესებით გათვალისწინებულ შემთხვევებში შეზღუდვების გრაფიკის შემოღებისას,კვალიფიციურ საწარმოს ელექტროენერგია მიაწოდოს ურთიერთშეთანხმებულიდამატებითი გრაფიკით ელექტროენერგიის (სიმძლავრის) ბალანსისკორექტირებასთან შესაბამისობაში, ხოლო ურთიერთშეთანხმებული დამატებითიგრაფიკის არარსებობის შემთხვევაში, იმოქმედოს თავისი შეხედულებისამებრ.

ი) ქვეყანაში შიდა რესურსების ელექტროენერგიის (სიმძლავრის) ბალანსთანშედარებით სიმცირის (დეფიციტის) ან სიჭარბის ან/და ავარიის დადგომის, ან ასეთის(დეფიციტის, სიჭარბის, ავარიის) რეალური საფრთხის არსებობის შემთხვევებში,შეზღუდოს, ან შეწყვიტოს ელექტროენერგიის ტრანსსასაზღვრო გადადინება, ან/დაშემოდინება, რათა უზრუნველყოფილი იქნეს ელექტროენერგეტიკული სისტემისმდგრადობა, უსაფრთხოება და საიმედო ფუნქციონირება. (18.10.2013 N 148 გავრცელდეს2013 წლის 1 ოქტომბრიდან წარმოშობილ ურთიერთობებზე)

4. დისპეტჩერიზაციის ლიცენზიატი ვალდებულია, მომსახურებისგანხორციელებისას იხელმძღვანელოს ამ წესებით დადგენილი სხვა მოთხოვნებისშესაბამისად, ისე რომ უზრუნველყოფილ იქნეს ამ მუხლში მოცემული პრინციპებისუპირატესი შესრულება.

თავი VI. დატვირთვის რეზერვი და გარანტირებული სიმძლავრე (13.08.2010 N46)

მუხლი 17. ელექტროენერგიის მიწოდება-მოხმარების დაბალანსება დადაუტვირთავი სიმძლავრე (13.08.2010 N 46)

Page 43: საქართველოს ენერგეტიკის ...energy.gov.ge/projects/pdf/pages/Elektroenergiis... · 2014-02-14 · საქართველოს ენერგეტიკის

1. ელექტროენერგეტიკული სისტემის მდგრადობისა და ელექტროენერგიისტექნიკური პარამეტრების შენარჩუნების მიზნით, ელექტროენერგიისმიწოდება-მოხმარების დაბალანსება შეიძლება განხორციელდესელექტროენერგეტიკულ სისტემაში არსებული შემდეგი სიმძლავრეებისგამოყენებით:

ა) დატვირთვის რეზერვი – სისტემაში არსებული აუთვისებელი სიმძლავრე,რომლის აღების დრო შეადგენს არაუმეტეს 60 წამისა;

ბ) გარანტირებული სიმძლავრე – საქართველოს მთავრობის მიერგანსაზღვრულ გარანტირებული სიმძლავრის წყაროების მიერ ამ წესების შესაბამისადუზრუნველყოფილი სიმძლავრე, მათ შორის:

ბ.ა) გარანტირებული სიმძლავრის იმ წყაროს მიერ უზრუნველყოფილისიმძლავრე, რომელსაც, სადგურის ტექნიკური პარამეტრების შესაბამისად,გაჩერებული მდგომარეობიდან სისტემასთან სინქრონიზაცია შეუძლია არაუმეტეს 25წუთისა და მოთხოვნილი სიმძლავრის აღება - არაუმეტეს მომდევნო 35 წუთისა;

ბ.ბ) გარანტირებული სიმძლავრის იმ წყაროს მიერ უზრუნველყოფილისიმძლავრე, რომელსაც, სადგურის ტექნიკური პარამეტრების შესაბამისად,გაჩერებული მდგომარეობიდან სისტემასთან სინქრონიზაცია შეუძლია არაუმეტეს 24საათისა, მოთხოვნილი სიმძლავრის აღება - არაუმეტეს მომდევნო 12 საათისა.

მუხლი 18. დაუტვირთავი სიმძლავრე და გარანტირებული სიმძლავრისგამოყენება (13.08.2010 N 46)

1. დატვირთვის რეზერვი და გარანტირებული სიმძლავრე იმყოფებადისპეტჩერიზაციის ლიცენზიატის განკარგულებაში და გამოიყენებაელექტროენერგიის (სიმძლავრის) მიწოდება-მოხმარების დასაბალანსებლად.

2. ელექტროენერგეტიკული სისტემის მდგრადობის და ელექტროენერგიისსათანადო ტექნიკური პარამეტრების შესანარჩუნებლად, დისპეტჩერიზაციისლიცენზიატი უფლებამოსილია, დამოუკიდებლად მიიღოს გადაწყვეტილებადატვირთვის რეზერვის გამოყენებაზე და გასცეს შესაბამისი განკარგულებაელექტროენერგეტიკული სისტემაში არსებული გამოუყენებელი სიმძლავრისდატვირთვის თაობაზე, დატვირთვის შენარჩუნებით არაუმეტეს 1 საათისა.

3. პირდაპირი ხელშეკრულებით გათვალისწინებული გრაფიკებისა დაპარამეტრების შესრულების მიზნით, დისპეტჩერიზაციის ლიცენზიატივალდებულია, დატვირთვის რეზერვის გამოყენების შედეგად გამოყენებულისიმძლავრე დატვირთვიდან ერთი საათის განმავლობაში ჩაანაცვლოსგარანტირებული სიმძლავრით.

4. მოქმედი კანონმდებლობისა და ამ წესებში მოცემული პირობების დაცვით,გადაწყვეტილებას გამოყენებული სიმძლავრის სხვა წყაროებით ჩანაცვლებისა დადატვირთვის შესახებ იღებს დისპეტჩერიზაციის ლიცენზიატიელექტროენერგეტიკული სისტემის უსაფრთხოებისა და მინიმალური ღირებულებისპრინციპის შესაბამისად.

Page 44: საქართველოს ენერგეტიკის ...energy.gov.ge/projects/pdf/pages/Elektroenergiis... · 2014-02-14 · საქართველოს ენერგეტიკის

5. ელექტროენერგეტიკული სისტემის უსაფრთხოებისა და მინიმალურიღირებულების პრინციპის დაცვით, დისპეტჩერიზაციის ლიცენზიატიუფლებამოსილია 1 საათზე მეტი დროით დატვირთოს ელექტროენერგიისმწარმოებელი ის კვალიფიციური საწარმო, რომელსაც ელექტროენერგიის მიწოდებისწინასწარ განსაზღვრულ გრაფიკებში მოცემული სიმძლავრეები არ აქვსრეალიზებული პირდაპირი ხელშეკრულების ფარგლებში და ამ მწარმოებლისდატვირთვა არ გამოიწვევს წინასწარ გაფორმებული პირდაპირი ხელშეკრულებისპირობების დარღვევას. ამ პუნქტში მოცემული პირობა არ ათავისუფლებსდისპეტჩერიზაციის ლიცენზიატს პირდაპირი ხელშეკრულების შესრულებისუზრუნველყოფის ვალდებულებისაგან.

მუხლი 19. გარანტირებული სიმძლავრით უზრუნველყოფისათვისმზადყოფნის განაცხადი (13.08.2010 N 46)

1. ქვეყნის ერთიანი ელექტროენერგეტიკული სისტემის უსაფრთხოფუნქციონირებისათვის საჭირო გარანტირებული სიმძლავრის ოდენობას, ასევეერთიანი ელექტროენერგეტიკული სისტემის გარანტირებული სიმძლავრითუზრუნველყოფის პერიოდს გარანტირებული სიმძლავრის თითოეული წყაროსმიხედვით, განსაზღვრავს საქართველოს მთავრობა.

2. გარანტირებული სიმძლავრის წყარო, ყოველი საანგარიშო თვის დაწყებამდეარანაკლებ 15 კალენდარული დღით ადრე, მზადყოფნის გამოცხადების მიზნით,დისპეტჩერიზაციის ლიცენზიატს წარუდგენს შემდეგ დოკუმენტაციას:

ა) განაცხადს გარანტირებული სიმძლავრით უზრუნველყოფისათვისმზადყოფნის შესახებ (შემდგომში “მზადყოფნის განაცხადი”), რომელშიც უნდააღინიშნოს:

ა.ა) სადგურის დასახელება და ტექნიკური მახასიათებლები;ა.ბ.) საჭირო დრო (წუთი) გაჩერებული მდგომარეობიდან

ელექტროენერგეტიკულ სისტემასთან სინქრონიზაციამდე;ა.გ) საჭირო დრო (წუთი) ელექტროენერგეტიკულ სისტემასთან

სინქრონიზაციიდან საქართველოს მთავრობის მიერ შესაბამისი გარანტირებულისიმძლავრის წყაროსათვის დადგენილი გარანტირებული სიმძლავრის მიღწევამდე;

ა.დ) მომავალი საანგარიშო პერიოდის ის ზუსტი მონაკვეთები, რომელთაგანმავლობაში გარანტირებული სიმძლავრე ვერ იქნება უზრუნველყოფილი, მათშორის შეკეთების ან/და რემონტის გამო. ბ) საწვავით უზრუნველყოფის ხელშეკრულების ასლი.

3. ამ თავის მიზნებისათვის, გარანტირებული სიმძლავრის წყაროს წარმოებისსაშუალებების შეკეთება ან/და რემონტი გულისხმობს იმ სახის სამუშაოებს, რომლისშედეგადაც გარანტირებული სიმძლავრის წყარო ვერ უზრუნველყოფს ენერგეტიკულსისტემას გარანტირებული სიმძლავრით ამ წესების შესაბამისად და მისი წარმოებისსაშუალებები გამოყვანილია დისპეტჩერიზაციის ლიცენზიატისდაქვემდებარებიდან.

Page 45: საქართველოს ენერგეტიკის ...energy.gov.ge/projects/pdf/pages/Elektroenergiis... · 2014-02-14 · საქართველოს ენერგეტიკის

4. მზადყოფნის განაცხადის ფორმას ადგენს და ამტკიცებს დისპეტჩერიზაციისლიცენზიატი.

5. გარანტირებული სიმძლავრის წყარო ვალდებულია, დისპეტჩერიზაციისლიცენზიატს მოთხოვნისთანავე წარუდგინოს მის მფლობელობაში არსებულიწარმოების საშუალებების ტექნიკური შესაძლებლობებისა და პარამეტრებისდამადასტურებელი დოკუმენტაცია დისპეტჩერიზაციის ლიცენზიატის მიერწინასწარ მოთხოვნილი სახით.

6. გარანტირებული სიმძლავრის წყაროს მიერ მზადყოფნის განაცხადისწარდგენა სავალდებულოა შესაბამის საანგარიშო პერიოდში დისპეტჩერიზაციისლიცენზიატის მიერ მისი მზადყოფნის განხილვისათვის. მზადყოფნის დადასტურებაგულისხმობს გარანტირებული სიმძლავრის შესაბამისი წყაროს დისპეტჩერიზაციისლიცენზიატის განკარგულებაში ყოფნას და ელექტროენერგეტიკული სისტემისგარანტირებული სიმძლავრით უზრუნველყოფას მე-17 მუხლის “ბ.ა” ან “ბ.ბ”ქვეპუნქტებით დადგენილი პირობებით. პასუხისმგებლობა მზადყოფნის განაცხადშიმითითებული მონაცემების სისწორეზე ეკისრება გარანტირებული სიმძლავრისწყაროს.

მუხლი 191. გარანტირებული სიმძლავრის წყაროს ტესტირება (13.08.2010 N 46)1. გარანტირებული სიმძლავრის წყაროს მზადყოფნა შესაძლებელია შემოწმდეს

ტესტირების გზით. 2. გარანტირებული სიმძლავრის წყაროს ტესტირება წარმოადგენს პროცესს,

რომელიც ადასტურებს ამ წესების მე-17 მუხლის “ბ.ა” ან “ბ.ბ” ქვეპუნქტებითდადგენილი მოთხოვნების შესრულებისათვის გარანტირებული სიმძლავრის წყაროსმზადყოფნას. გარანტირებული სიმძლავრის წყაროს ტესტირებით უნდადადასტურდეს:

ა) ამ წესების მე-17 მუხლის პირველი პუნქტის “ბ.ა” პუნქტითგათვალისწინებულ შემთხვევაში, შესაბამისი სადგურის ტექნიკური პარამეტრებისფარგლებში, გაჩერებული მდგომარეობიდან სისტემასთან სინქრონიზაციაშესაძლებლობა არაუმეტეს 25 წუთისა, საქართველოს მთავრობის მიერ შესაბამისიგარანტირებული სიმძლავრის წყაროსათვის განსაზღვრული სიმძლავრის აღებისშესაძლებლობა - არაუმეტეს მომდევნო 35 წუთისა და დატვირთვის შენარჩუნებისშესაძლებლობა - არანაკლებ 1 და არაუმეტეს 24 საათისა;

ბ) ამ წესების მე-17 მუხლის პირველი პუნქტის “ბ.ბ” პუნქტითგათვალისწინებულ შემთხვევაში, შესაბამისი სადგურის ტექნიკური პარამეტრებისფარგლებში, გაჩერებული მდგომარეობიდან სისტემასთან სინქრონიზაციისშესაძლებლობა - არაუმეტეს 24 საათისა, საქართველოს მთავრობის მიერ შესაბამისიგარანტირებული სიმძლავრის წყაროსათვის განსაზღვრული სიმძლავრის აღებისშესაძლებლობა - არაუმეტეს მომდევნო 12 საათისა და დატვირთვის შენარჩუნებისშესაძლებლობა - არანაკლებ 1 და არაუმეტეს 24 საათისა;

Page 46: საქართველოს ენერგეტიკის ...energy.gov.ge/projects/pdf/pages/Elektroenergiis... · 2014-02-14 · საქართველოს ენერგეტიკის

3. ტესტირება ხდება ამ წესებისა და ტესტირების ტექნიკური ინსტრუქციისსაფუძველზე, რომელსაც, დაინტერესებული გარანტირებული სიმძლავრის წყაროსწინადადებების გათვალისწინებით, შეიმუშავებს დისპეტჩერიზაციის ლიცენზიატი.

4. გარანტირებული სიმძლავრის წყაროს ტესტირება ხორციელდებადისპეტჩერიზაციის ლიცენზიატის ან გარანტირებული სიმძლავრის წყაროსმოთხოვნით. დისპეტჩერიზაციის ლიცენზიატის მოთხოვნით გარანტირებულისიმძლავრის წყაროს ტესტირება უნდა ჩატარდეს არანაკლებ წელიწადში ერთხელ.

5. გარანტირებული სიმძლავრის წყაროს მოთხოვნით, ტესტირება ხდება ამწესების მე-20 მუხლის მე-5 პუნქტით გათვალისწინებულ შემთხვევებში (გარდა მე-20მუხლის მე-5 პუნქტის “ე” ქვეპუნქტისა, ან როდესაც ტესტირება უკვე მოთხოვნილიადისპეტჩერიზაციის ლიცენზიატის მიერ).

6. გარანტირებული სიმძლავრის წყარო ვალდებულია ტესტირების ჩატარებისმოთხოვნასთან ერთად წარადგინოს ამ წესების მე-19 მუხლით გათვალისწინებულიმზადყოფნის განაცხადი (რომლის წარდგენაზეც არ ვრცელდება მე-19 მუხლის მე-2პუნქტით გათვალისწინებული ვადა). გარანტირებული სიმძლავრის წყაროსმოთხოვნა ტესტირების ჩატარების შესახებ, ელექტროენერგეტიკული სისტემისმუშაობის ტექნიკური პარამეტრების გათვალისწინებით, დისპეტჩერიზაციისლიცენზიანტის მიერ უნდა დაკმაყოფილდეს განაცხადის წარდგენიდან არა უმეტეს 7კალენდარული დღის ვადაში. (16.09.2011 N 190 ამოქმედდეს 2011 წლის 1 ოქტომბრიდან)

7. ელექტროენერგეტიკული სისტემის საჭიროების გათვალისწინებით,დისპეტჩერიზაციის ლიცენზიატი უფლებამოსილია გარანტირებული სიმძლავრისწყაროს დატვირთვა (მუშაობა) გააგრძელოს ტესტირების დასრულების შემდეგაც,მიუხედავად იმისა, ტესტირებით დადასტურდა თუ არა მისი მზადყოფნა მე-191მუხლის მე-2 პუნქტით დადგენილი პირობებითა და ვადებში.

8. დისპეტჩერიზაციის ლიცენზიატი ვალდებულია გამიჯნოს ტესტირებისდროს გამომუშავებული ელექტროენერგიის რაოდენობა შესაბამის საანგარიშიპერიოდში ჯამური გამომუშავებისაგან ტესტირების მიმდინარეობისათვის მის მიერამ წესების შესაბამისად განსაზღვული ვადების გათვალისწინებით.

9. დისპეტჩერიზაციის ლიცენზიატი ვალდებულია, გარანტირებულისიმძლავრის შემსყიდველ კვალიფიციურ საწარმოს გააცნოს ტესტირებასთანდაკავშირებული დოკუმენტაცია, შესაბამისი მოთხოვნის მიღებიდან არაუგვიანეს 5სამუშაო დღისა.

მუხლი 20. გარანტირებული სიმძლავრით ვაჭრობის წესი და პირობები(13.08.2010 N 46)

1. გარანტირებული სიმძლავრით ვაჭრობა ხდება მხოლოდ სისტემისკომერციული ოპერატორის მეშვეობით.

2. საანგარიშო პერიოდის დაწყებამდე 10 კალენდარული დღით ადრე,დისპეტჩერიზაციის ლიცენზიატი სისტემის კომერციულ ოპერატორსა დაგარანტირებული სიმძლავრის შესაბამის წყაროებს უგზავნის გარანტირებულისიმძლავრის იმ წყაროთა ნუსხას, რომელთა მზადყოფნა მომდევნო საანგარიშო

Page 47: საქართველოს ენერგეტიკის ...energy.gov.ge/projects/pdf/pages/Elektroenergiis... · 2014-02-14 · საქართველოს ენერგეტიკის

პერიოდისათვის დადასტურებულია მე-19 მუხლით დადგენილი მოთხოვნებისდაცვით, შესაბამისი გარანტირებული სიმძლავრის ოდენობისა და გარანტირებულისიმძლავრით უზრუნველყოფის საპროგნოზო პერიოდების (დღეების მიხედვით)მითითებით. დისპეტჩერიზაციის ლიცენზიატი ვალდებულია წარდგენილინფორმაციაში განხორციელებული ცვლილების შესახებ დაუყოვნებლივ აცნობოსსისტემის კომერციულ ოპერატორსა და გარანტირებული სიმძლავრის შესაბამისწყაროებს.

3. სისტემის კომერციული ოპერატორი, დისპეტჩერიზაციის ლიცენზიატისაგანამ მუხლის მე-2 პუნქტის შესაბამისად მიღებული ინფორმაციის საფუძველზე,საანგარიშო პერიოდის დაწყებამდე არანაკლებ 3 კალენდარული დღით ადრესათანადო შეტყობინებას უგზავნის გარანტირებული სიმძლავრის შემსყიდველკვალიფიციურ საწარმოებს. სისტემის კომერციული ოპერატორი ვალდებულიადისპეტჩერიზაციის ლიცენზიატის მიერ წარმოდგენილ ინფორმაციაშიგანხორციელებული ცვლილების შესახებ დაუყოვნებლივ აცნობოს გარანტირებულისიმძლავრის შემსყიდველ კვალიფიციურ საწარმოებს.

4. სისტემის კომერციული ოპერატორი საანგარიშო პერიოდში გარანტირებულსიმძლავრეს შეისყიდის და, შესაბამისად, გარანტირებული სიმძლავრის საფასურსაუნაზღაურებს გარანტირებული სიმძლავრის მხოლოდ იმ წყაროებს და იმპერიოდში, რომელთა მზადყოფნაც და მზადყოფნის პერიოდიც დადასტურებულიადისპეტჩერიზაციის ლიცენზიანტის მიერ ამ მუხლის მე-9 პუნქტის შესაბამისად,გარდა 21-ე მუხლის პირველი და მე-2 პუნქტებით გათვალისწინებული შემთხვევისა.(16.09.2011 N 190 ამოქმედდეს 2011 წლის 1 ოქტომბრიდან)

5. გარანტირებული სიმძლავრის წყაროს გარანტირებული სიმძლავრისსაფასური არ აუნაზღაურდება იმ შემთხვევაში, თუ გარანტირებული სიმძლავრისწყარო ენერგეტიკულ სისტემას ვერ უზრუნველყოფს გარანტირებული სიმძლავრისიმ ოდენობით, რომელიც დადგენილია საქართველოს მთავრობის მიერ, მათ შორისდა არა მხოლოდ:

ა) გარანტირებული სიმძლავრის წყაროს მფლობელობაში არსებულიწარმოების საშუალებების შეკეთების ან/და რემონტის პერიოდში;

ბ) იმ შემთხვევაში, თუ გარანტირებული სიმძლავრის წყარო ტესტირებისდროს შესაბამისი სადგურის ტექნიკური პარამეტრების ფარგლებში ვერუზრუნველყოფს სისტემასთან სინქრონიზაციას და/ან საქართველოს მთავრობისმიერ განსაზღვრული გარანტირებული სიმძლავრის აღებას და/ან შენარჩუნებასმე-191 მუხლის მე-2 პუნქტით დადგენილი პირობებითა და ვადებში;

გ) გარანტირებული სიმძლავრის წყაროს ავარიული გაჩერების შემთხვევაში;დ) იმ შემთხვევაში, თუ გარანტირებული სიმძლავრის წყარო

დისპეტჩერიზაციის ლიცენზიატის მოთხოვნიდან მე-191 მუხლის მე-2 პუნქტითდადგენილი პირობებითა და ვადებში შესაბამისი სადგურის ტექნიკურიპარამეტრების ფარგლებში ვერ უზრუნველყოფს სისტემასთან სინქრონიზაციას და/ანსაქართველოს მთავრობის მიერ განსაზღვრული გარანტირებული სიმძლავრისაღებას და/ან შენარჩუნებას;

Page 48: საქართველოს ენერგეტიკის ...energy.gov.ge/projects/pdf/pages/Elektroenergiis... · 2014-02-14 · საქართველოს ენერგეტიკის

ე) გარანტირებული სიმძლავრის წყაროს მიერ, დისპეტჩერიზაციისლიცენზიატისათვის მოთხოვნისთანავე, მის მფლობელობაში არსებული წარმოებისსაშუალებების ტექნიკური შესაძლებლობებისა და პარამეტრების დამადასტურებელიდოკუმენტაციის წარუდგენლობის შემთხვევაში;

6. ამ მუხლის მე-5 პუნქტით (გარდა “ე” ქვეპუნქტისა) გათვალისწინებულშემთხვევებში გარანტირებული სიმძლავრის წყაროებს გარანტირებული სიმძლავრისსაფასური არ აუნაზღაურდებათ ტესტირების გზით მზადყოფნის დადასტურებამდე,ხოლო “ე” ქვეპუნქტით გათვალისწინებულ შემთხვევაში - შესაბამისიდოკუმენტაციის წარდგენამდე.

7. ამ მუხლის მიზნებისათვის, გარანტირებული სიმძლავრის საფასური არანაზღაურდება იმ დღიდან, როდესაც დადგა ამ მუხლის მე-5 პუნქტითგათვალისწინებული შემთხვევა, იმ დღის ჩათვლით, როდესაც დადასტურდაგარანტირებული სიმძლავრის წყაროს მზადყოფნა ტესტირების გზით.დისპეტჩერიზაციის ლიცენზიატი ვალდებულია ამ მუხლის მე-5 და მე-6 პუნქტებითგათვალისწინებულ შემთხვევებში გაცემული ყველა განკარგულებადაარეგისტრიროს ცენტრალური სადისპეტჩეროს ოპერატიულ ჟურნალში.

8. გარანტირებული სიმძლავრის წყარო ვალდებულია დისპეტჩერიზაციისლიცენზიატს დაუყოვნებლივ აცნობოს ამ მუხლის მე-5 პუნქტით (გარდა “ე”ქვეპუნქტისა) გათვალისწინებული შემთხვევების გამომწვევი გარემოებებისთაობაზე, ასევე წარადგინოს მზადყოფნის განაცხადი და მოითხოვოს ტესტირება,გარდა იმ შემთხვევისა, როდესაც ტესტირება უკვე მოთხოვნილიადისპეტჩერიზაციის ლიცენზიატის მიერ.

9. საანგარიშო პერიოდის დასრულებიდან არა უგვიანეს 4 კალენდარულიდღისა, დისპეტჩერიზაციის ლიცენზიატი სისტემის კომერციულ ოპერატორსწარუდგენს დადასტურებულ ინფორმაციას გარანტირებული სიმძლავრის იმწყაროების შესახებ, რომლებიც საანგარიშო პერიოდში იმყოფებოდნენ მზადყოფნაშიდა ფაქტობრივად გააჩნდათ გარანტირებული სიმძლავრე, გარანტირებულისიმძლავრით უზრუნველყოფის პერიოდების (დღეების მიხედვით) მითითებით,აგრეთვე, შესაბამის საანგარიშო პერიოდში გარანტირებული სიმძლავრის წყაროებისმიერ გამომუშავებული (სალტეზე მიწოდებული) ელექტროენერგიის რაოდენობას,მათ შორის, როგორც დისპეტჩერიზაციის ლიცენზიანტის, ასევე გარანტირებულისიმძლავრის წყაროს მოთხოვნის საფუძველზე განხორციელებული ტესტირებისდროს გამომუშავებული (სალტეზე მიწოდებული) ელექტროენერგიისრაოდენობების მითითებით. (16.09.2011 N 190 ამოქმედდეს 2011 წლის 1 ოქტომბრიდან)

10. ამ მუხლის მე-9 პუნქტის შესაბამისად განსაზღვრული გარანტირებულისიმძლავრის წყაროები წარმოადგენენ სისტემის კომერციული ოპერატორის მიერდიპეტჩერიზაციის ლიცენზიატთან დარეგისტრირებული გარანტირებულისიმძლავრის ყიდვის შესახებ ხელშეკრულების სტანდარტული პირობების მხარეებს.

11. სისტემის კომერციული ოპერატორისაგან გარანტირებული სიმძლავრისშესყიდვა ხდება განაწილების ლიცენზიატების, პირდაპირი მომხმარებლებისა დაექსპორტიორების მიერ, რომლებიც წარმოადგენენ სისტემის კომერციული

Page 49: საქართველოს ენერგეტიკის ...energy.gov.ge/projects/pdf/pages/Elektroenergiis... · 2014-02-14 · საქართველოს ენერგეტიკის

ოპერატორის მიერ დიპეტჩერიზაციის ლიცენზიატთან დარეგისტრირებულიგარანტირებული სიმძლავრის გაყიდვის შესახებ ხელშეკრულების სტანდარტულიპირობების მხარეებს.

12. ამ მუხლის მე-10 და მე-11 პუნქტების შესრულების მიზნით, სისტემისკომერციული ოპერატორი დისპეტჩერიზაციის ლიცენზიატთან არეგისტრირებსხელშეკრულების სტანდარტული პირობებს გარანტირებული სიმძლავრის ყიდვასადა გაყიდვაზე – როგორც გარანტირებული სიმძლავრის წყაროების, ასევეგარანტირებული სიმძლავრის შემსყიდველი კვალიფიციური საწარმოებისათვის.

13. ხელშეკრულების სტანდარტული პირობები წარმოადგენს წინასწარჩამოყალიბებულ, მრავალჯერადი გამოყენებისათვის გამიზნულ სახელშეკრულებოპირობებს (ტიპიურ სახელშეკრულებო ფორმულარს), რომელსაც სისტემისკომერციული ოპერატორი უდგენს კვალიფიციურ საწარმოებს. ხელშეკრულებისსტანდარტული პირობები უნდა არეგულირებდეს შემდეგ საკითხებს:

ა) გარანტირებული სიმძლავრის ყიდვისა და გაყიდვის პირობებს;ბ) გარანტირებული სიმძლავრის ღირებულების გადახდის პირობებსა და

ვადებს;გ) გარანტირებული სიმძლავრის მყიდველი განაწილების ლიცენზიატების,

პირდაპირი მოხმარებლებისა და ექსპორტიორებისათვის - გარანტირებულისიმძლავრის საფასურის გადახდის უზრუნველყოფის საშუალებებს, მათ შორის,პირგასამტეხლოს გონივრულ ოდენობას;

დ) გარანტირებული სიმძლავრის ყიდვასა და გაყიდვასთან დაკავშირებულსხვა პირობებს;

14. ამ მუხლით გათვალისწინებული ხელშეკრულებების სტანდარტულიპირობების, მისი ცვლილებებისა და დამატებების, აგრეთვე გაუქმებისრეგისტრაციაზე არ ვრცელდება ამ წესების მე-3 თავის მოთხოვნები. დისპეტჩერიზაციის ლიცენზიატი ვალდებულია რეგისტრაცია განახორციელოსსისტემის კომერციული ოპერატორის მიერ სარეგისტრაციო დოკუმენტებისწარდგენიდან არაუგვიანეს 5 კალენდარული დღისა. აღნიშნული ვადის გასვლისშემდეგ რეგისტრაცია ჩაითვლება განხორციელებულად.

15. როგორც სტანდარტული პირობები, ასევე მასში განხორციელებული ყველაცვლილება და დამატება, მისი ძალაში შესვლამდე არაუგვიანეს 2 სამუშაო დღისა,წერილობითი ფორმით უნდა ეცნობოს გარანტირებული სიმძლავრის შემსყიდველკვალიფიციურ საწარმოებს და საჯაროდ გამოქვეყნდეს სისტემის კომერციულიოპერატორის ოფიციალურ ვებ-გვერდზე.

მუხლი 21. უზრუნველყოფილ გარანტირებული სიმძლავრზეანგარიშსწორება (13.08.2010 N 46)

1. გარანტირებული სიმძლავრის წყაროს გარანტირებული სიმძლავრისსაფასური აუნაზღაურდება გარანტირებული სიმძლავრის შესაბამისი წყაროსმზადყოფნის დადასტურებული პერიოდის გათვალისწინებით, ყოველდღიურბაზისზე, მაგრამ, საბალანსო წლის განმავლობაში, არა უმეტეს გარანტირებული

Page 50: საქართველოს ენერგეტიკის ...energy.gov.ge/projects/pdf/pages/Elektroenergiis... · 2014-02-14 · საქართველოს ენერგეტიკის

სიმძლავრის შესაბამისი წყაროსათვის კომისიის მიერ დადგენილი დღეებისა.გარანტირებული სიმძლავრის წყაროსათვის გარანტირებული სიმძლავრისღირებულების ანაზღაურება ხდება მის მიერ იმავე პერიოდში ელექტროენერგიისგამომუშავების (სალტეზე მიწოდების) მიუხედავად. ხელშეკრულებისსტანდარტული პირობებით გათვალისწინებულ ვადებში. (16.09.2011 N 190 ამოქმედდეს2011 წლის 1 ოქტომბრიდან)

2. ამ წესების მე-20 მუხლის მე-9 პუნქტის შესაბამისად განსაზღვრულიგარანტირებული სიმძლავრის წყაროები სისტემის კომერციული ოპერატორისათვისგარანტირებული სიმძლავრის ღირებულების დარიცხვას ახდენენ კომისიის მიერდადგენილი გარანტირებული სიმძლავრის საფასურით, საანგარიშო პერიოდშიდისპეტჩერიზაციის ლიცენზიანტის მიერ დადასტურებული მათი მზადყოფნისპერიოდის (დღეების მიხედვით) მიხედვით. იმ შემთხვევაში, თუ საბალანსო წლისდასაწყისიდან საანგარიშო პერიოდის ჩათვლით, დისპეტჩერიზაციის ლიცენზიანტისმიერ დადასტურებული გარანტირებული სიმძლავრის წყაროს მზადყოფნის დღეებისჯამური რაოდენობა აღემატება კომისიის მიერ გარანტირებული სიმძლავრისშესაბამისი წყაროსათვის განსაზღვრული დღეების რაოდენობას, გარანტირებულისიმძლავრის წყარო გარანტირებული სიმძლავრის საფასურის დარიცხვას ახდენსკომისიის მიერ განსაზღვრული დღეების რაოდენობასა და საბალანსო წლისდასაწყისიდან საანგარიშო პერიოდამდე გარანტირებული სიმძლავრის წყაროსდადასტურებული მზადყოფნის დღეების რაოდენობას შორის სხვაობაზე. (16.09.2011 N190 ამოქმედდეს 2011 წლის 1 ოქტომბრიდან)

3. გარანტირებული სიმძლავრის შემსყიდველი კვალიფიციური საწარმო -განაწილების ლიცენზიატი, პირდაპირი მომხმარებელი და ექსპორტიორივალდებულია აუნაზღაუროს სისტემის კომერციულ ოპერატორს გარანტირებულისიმძლავრის წყაროებისათვის შესაბამის საანგარიშო პერიოდში გადასახდელიგარანტირებული სიმძლავრის საფასური (გარანტირებული სიმძლავრის თითოეულიწყაროს მიხედვით), გარანტირებული სიმძლავრის შემსყიდველი კვალიფიციურისაწარმოების ფაქტიურ ჯამურ მოხმარებასა და ექსპორტში მისი ფაქტიურიმოხმარების ან ექსპორტის წილის პროპორციულად.

მუხლი 22. გარანტირებული სიმძლავრის წყაროს და გარანტირებულისიმძლავრის შემსყიდველი კვალიფიციური საწარმოს პასუხისმგებლობა (13.08.2010 N46)

1. გარანტირებული სიმძლავრის წყარო ვალდებულია, მზადყოფნაში იქონიოსმის მფლობელობაში არსებული წარმოების საშუალებები და დისპეტჩერიზაციისლიცენზიატის მოთხოვნისთანავე მიაწოდოს ელექტროენერგეტიკულ სისტემასელექტროენერგია ამ წესებით განსაზღვრული პირობებითა და ვადაში.გარანტირებული სიმძლავრის წყარო ვალდებულია, დისპეტჩერიზაციისლიცენზიატთან შეთანხმებით, წარმოების საშუალებების შეკეთება ან/და რემონტიჩაატაროს სულ მცირე წელიწადში ერთხელ მაინც.

Page 51: საქართველოს ენერგეტიკის ...energy.gov.ge/projects/pdf/pages/Elektroenergiis... · 2014-02-14 · საქართველოს ენერგეტიკის

2. სისტემის კომერციული ოპერატორი არ წარმოადგენსელექტროენერგეტიკული სისტემის გარანტირებული სიმძლავრითუზრუნველყოფაზე პასუხისმგებელ პირს. ელექტროენერგეტიკული სისტემისგარანტირებული სიმძლავრით უზრუნველყოფის პასუხისმგებლობა ეკისრებაგარანტირებული სიმძლავრის შესაბამის წყაროს.

მუხლი 221. გარანტირებული სიმძლავრის წყაროს მიერ ელექტროენერგიისწარმოებისა და გაყიდვის წესი (13.08.2010 N 46)

1. გარანტირებული სიმძლავრე იმყოფება დისპეტჩერიზაციის ლიცენზიატისგანკარგულებაში. გარანტირებული სიმძლავრის წყარო ვალდებულია, სიმძლავრედაუქვემდებაროს დისპეტჩერიზაციის ლიცენზიატს. შესაბამისად, გადაწყვეტილებასგარანტირებული სიმძლავრის წყაროს გამოყენებისა და მის მფლობელობაშიარსებული წარმოების საშუალებების დატვირთვის მოცულობასა დამიზანშეწონილობაზე დამოუკიდებლად იღებს დისპეტჩერიზაციის ლიცენზიატი.საქართველოს მთავრობის მიერ დადგენილი გარანტირებული სიმძლავრის ოდენობაარ ათავისუფლებს გარანტირებული სიმძლავრის შესაბამის წყაროს მზადყოფნაშიიქონიოს მის მფლობელობაში არსებული წარმოების საშუალებები წარმოებისლიცენზიის პირობებით და მისი ტექნიკური პარამეტრებით გათვალისწინებულმოთხოვნებთან.

2. გარანტირებული სიმძლავრის წყაროს მიერ გამომუშავებული (სალტეზემიწოდებული), მათ შორის ტესტირების დროს გამომუშავებული (სალტეზემიწოდებული) ელექტროენერგიის გაყიდვა ხდება პირდაპირი ხელშეკრულებით ანსისტემის კომერციული ოპერატორის მეშვეობით (საბალანსო ელექტროენერგია) ამწესების შესაბამისად.

თავი VII. ელექტროენერგიის დანაკარგები გადაცემის ქსელში (ტექნოლოგიურპროცესებში ელექტროენერგიის დანახარჯი)

მუხლი 23. ელექტროენერგიის შესყიდვა და ელექტრულ ქსელში დანაკარგების ანაზღაურება (25.04.2007 N31)1. კვალიფიციური საწარმოს მიერ ელექტროენერგიის (სიმძლავრის) შესყიდვა

ხდება ელექტროენერგიის (სიმძლავრის) მწარმოებლის კუთვნილ სალტეზე, ხოლოიმპორტის შემთხვევაში, მეზობელი ქვეყნის სისტემასთან დამაკავშირებელ, შესაბამისმიღების პუნქტში.

2. დისპეტჩერიზაციის ლიცენზიატის მიერ ფაქტიური დანაკარგიგამოითვლება ყოველი საანგარიშო პერიოდისათვის მიღებისა და მიწოდებისპუნქტებში აღრიცხული ელექტროენერგიის ჯამური რაოდენობების სხვაობისა დასისტემათაშორისი ტრანზიტისთვის (გადადინებისთვის) განკუთვნილიელექტროგადამცემი ხაზის (ხაზების), მეზობელი ქვეყნის ელექტროენერგეტიკულისისტემის მხრიდან დაცვის რეჟიმში აღრიცხული, აგრეთვე ხაზის სინქრონიზაციისას

Page 52: საქართველოს ენერგეტიკის ...energy.gov.ge/projects/pdf/pages/Elektroenergiis... · 2014-02-14 · საქართველოს ენერგეტიკის

შემოდინებული ელექტროენერგიის გათვალისწინებით. (18.10.2013 N 148 გავრცელდეს2013 წლის 1 ოქტომბრიდან წარმოშობილ ურთიერთობებზე)

21. დისპეტჩერიზაციის ლიცენზიატის მიერ ფაქტიური საშუალო დანაკარგიგამოითვლება, ერთი მხრივ ამავე მუხლის მე-2 პუნქტის შესაბამისადგაანგარიშებული ფაქტიური დანაკარგის რაოდენობასა და მეორე მხრივ – მეზობელიქვეყნის ელექტროენერგეტიკული სისტემის მხრიდან სისტემათაშორისიტრანზიტისთვის (გადადინებისთვის) განკუთვნილი ელექტროგადამცემი ხაზის(ხაზების) დაცვის რეჟიმში აღრიცხული, ასევე ხაზის სინქრონიზაციისასშემოდინებული ელექტროენერგიის რაოდენობების ჯამს შორის სხვაობით. (18.10.2013N 148 გავრცელდეს 2013 წლის 1 ოქტომბრიდან წარმოშობილ ურთიერთობებზე)

22. ფაქტიური დანაკარგისა და ფაქტიური საშუალო დანაკარგის მაჩვენებლები(სიდიდეები და პროცენტული მნიშვნელობები) წარედგინება სისტემის კომერციულოპერატორს დისპეტჩერიზაციის ლიცენზიატის მიერ საანგარიშო პერიოდისმომდევნო თვის არაუგვიანეს 7 რიცხვისა. (18.10.2013 N 148 გავრცელდეს 2013 წლის 1ოქტომბრიდან წარმოშობილ ურთიერთობებზე)

3. ამ მუხლის პირველი პუნქტის შესრულების მიზნით, მყიდველიკვალიფიციური საწარმოების მიერ (გარდა სისტემის კომერციული ოპერატორისა)შესაბამისი პირდაპირი ხელშეკრულებით, მათ შორის პირდაპირი ხელშეკრულებისსტანდარტული პირობებით შესყიდული და მიღებული ელექტროენერგიაგამოითვლება მყიდველის მიერ წინასწარ განსაზღვრულ მიწოდების პუნქტებშიდაფიქსირებული ელექტროენერგიის მოცულობისა და ფაქტიური საშუალოდანაკარგის გათვალისწინებით. (18.10.2013 N 148 გავრცელდეს 2013 წლის 1 ოქტომბრიდანწარმოშობილ ურთიერთობებზე)

4. ელექტროენერგიის განაწილების ქსელში ნორმატიული დანაკარგებიანაზღაურდება ელექტროენერგიის საცალო მომხმარებლებისა და იმ კვალიფიციურისაწარმოების მიერ, რომლებიც ელექტროენერგიას იღებენ განაწილების ქსელიდან.დანაკარგების ღირებულება გათვალისწინებულია კომისიის მიერ დადგენილშესაბამის ტარიფებში.

5. ზენორმატიული დანაკარგის პროცენტული მაჩვენებელი კონკრეტულისაანგარიშო პერიოდისთვის წარმოადგენს დადებით სხვაობას ფაქტიურ საშუალოდანაკარგისა და ნორმატიული დანაკარგის პროცენტულ მაჩვენებლებს შორის,რომლის შესაბამისი ელექტროენერგიის რაოდენობა – ზენორმატიული დანაკარგისსახით, ანაზღაურდება გადაცემის ლიცენზიატებისმიერ კანონმდებლობისშესაბამისად. (18.10.2013 N 148 გავრცელდეს 2013 წლის 1 ოქტომბრიდან წარმოშობილურთიერთობებზე)

მუხლი 231. წარმოების ლიცენზიატის ან მცირე სიმძლავრისელექტროსადგურის მიერ ელექტროენერგიის შესყიდვა საერთო სასადგუროდანახარჯისთვის (13.08.2010 N 46)

წარმოების ლიცენზიატის ან მცირე სიმძლავრის ელექტროსადგურის მიერელექტროენერგიის წარმოების საშუალების გაჩერების პერიოდში ელექტროენერგიის

Page 53: საქართველოს ენერგეტიკის ...energy.gov.ge/projects/pdf/pages/Elektroenergiis... · 2014-02-14 · საქართველოს ენერგეტიკის

საერთო სასადგურო დანახარჯის უზრუნველყოფა ხდება სხვა კვალიფიციურისაწარმოსგან შესაბამისი ელექტროენერგიის (სიმძლავრის) ნასყიდობისა დაგადაცემა-დისპეტჩერიზაციის და გატარების მომსახურების შესახებ შესაბამისიხელშეკრულებებით ან სისტემის კომერციული ოპერატორისაგან სტანდარტულიპირობებით.”.

თავი VIII. ანგარიშსწორება

მუხლი 24. ამოღებულია (13.08.2010 N 46)

მუხლი 25. ფინანსური გარანტიების წარმოდგენა1. იმ შემთხვევაში, თუ კვალიფიციურმა საწარმომ 5 დღეზე მეტი ვადით

დააგვიანა შესყიდული ელექტროენერგიის (სიმძლავრის) ან/და გადაცემის,დისპეტჩერიზაციის და გატარების ღირებულების გადახდა, ელექტროენერგიის(სიმძლავრის) გამყიდველი ან გადაცემის, დისპეტჩერიზაციის, ან/და სათანადოგანაწილების ლიცენზიატები უფლებამოსილნი არიან, შესაბამის კვალიფიციურსაწარმოებს მოსთხოვონ საბანკო გარანტია მომდევნო საანგარიშო პერიოდშიშესასყიდი ელექტროენერგიის (სიმძლავრის) ან გადაცემის, დისპეტჩერიზაციის,ან/და გატარების მომსახურეობის ღირებულების დაფარვის უზრუნველსაყოფად.(25.04.2007 N31)

2. იმ შემთხვევაში, თუ კვალიფიციური საწარმო ვერ წარადგენს მოთხოვნილფინანსურ გარანტიებს კომერციული ოპერატორს აქვს სრული უფლება არ დაუშვასიგი საბალანსო ელექტროენერგიით ვაჭრობაზე, ხოლო წარმოების ლიცენზიატებს,მცირე სიმძლავრის ელექტროსადგურებს, გადაცემის, დისპეტჩერიზაციის დაგანაწილების ლიცენზიატებს შეწყვიტონ ამ მომხმარებლისათვის ელექტროენერგიისაან/და მომსახურეობის გაწევა ამ წესების შესაბამისად.

3. თუ ელექტროენერგიის (სიმძლავრის), გადაცემის, დისპეტჩერიზაციის ან/დაგატარების მომსახურების (მათ შორის საბალანსო ელექტროენერგიის) მყიდველიკვალიფიციური საწარმო დააყოვნებს ელექტროენერგიის (სიმძლავრის) ანმომსახურების საფასურის გადახდას, იგი ვალდებულია აანაზღაუროს ამგვარდაყოვნებასთან დაკავშირებული ზიანი. (25.04.2007 N31)

4. საანგარიშო პერიოდის დამთავრებიდან 27 დღის განმავლობაში (თუპირდაპირი ხელშეკრულებით სხვა რამ არ არის განსაზღვრული) მყიდველიკვალიფიციციური საწარმოების მიერ ელექტროენერგიის (სიმძლავრის) ანმომსახურების საფასურის განსაღვრულ ვადაში გადაუხდელობის შემთხვევაში, ან ამმუხლის შესაბამისად საბანკო გარანტიების წარმოუდგენლობის შემთხვევაში,ელექტროენერგიის (სიმძლავრის) გამყიდველი კვალიფიციურ საწარმო ანმომსახურების განმახორციელებელი შესაბამისი ლიცენზიატი უფლებამოსილია,მოსთხოვოს ელექტროენერგიის დისპეტჩერიზაციის ლიცენზიატს შესაბამისიპირდაპირი ხელშეკრულების შეწყვეტა. (25.04.2007 N31)

5. ამოღებულია (13.08.2010 N 46)

Page 54: საქართველოს ენერგეტიკის ...energy.gov.ge/projects/pdf/pages/Elektroenergiis... · 2014-02-14 · საქართველოს ენერგეტიკის

მუხლი 251. ელექტროენერგიის მიწოდების შეწყვეტა (შეზღუდვა)(13.08.2010 N46)

1. კვალიფიციური საწარმოსათვის ელექტროენერგიის მიწოდების შეწყვეტის(შეზღუდვა) საფუძვლებია:

ა) საბალანსო ელექტროენერგიის ნასყიდობის შესახებ პირდაპირიხელშეკრულების სტანდარტული პირობების საფუძველზე საბითუმო ვაჭრობაშიმონაწილის მიერ შესყიდული საბალანსო ელექტროენერგიის საფასურისგადაუხდელობა სტანდარტული პირობებით დადგენილ ვადაში, აგრეთვესტანდარტული პირობებით გათვალისწინებული სხვა ვალდებულების დარღვევა;

ბ) გარანტირებული სიმძლავრის გაყიდვის შესახებ პირდაპირიხელშეკრულების სტანდარტული პირობების საფუძველზე უზრუნველყოფილიგარანტირებული სიმძლავრის საფასურის გადაუხდელობა შესაბამისიხელშეკრულებით დადგენილ ვადაში, აგრეთვე შესაბამისი ხელშეკრულებითგათვალისწინებული სხვა ვალდებულების დარღვევა;

გ) ელექტროენერგიის გადაცემის და/ან დისპეტჩერიზაციის ღირებულებისგადაუხდელობა შესაბამისი მომსახურების ხელშეკრულებით დადგენილ ვადაში,აგრეთვე შესაბამისი ხელშეკრულებით გათვალისწინებული სხვა ვალდებულებისდარღვევა;

დ) სისტემის კომერციული ოპერატორის მომსახურების ღირებულების ამწესებით დადგენილ ვადაში გადაუხდელობა;

2. კვალიფიციური საწარმოსათვის ელექტროენერგიის მიწოდების შეწყვეტას(შეზღუდვას) უზრუნველყოფს დისპეტჩერიზაციის ლიცენზიატი სისტემისკომერციული ოპერატორის ან გადაცემის ლიცენზიატის მიმართვის საფუძველზე ანსაკუთარი გადაწყვეტილებით. 3. დაინტერესებული მხარის მიმართვის მიღებისთანავე დისპეტჩერიზაციისლიცენზიატი ვალდებულია აცნობის შესაბამის კვალიფიციურ საწარმოსელექტროენერგიის შეწყვეტის (შეზღუდვის) შესახებ 72 საათით ადრე. თუ ამ დროშიდაინტერესებული მხარის მიერ არ მოხდა დისპეტჩერიზაციის ლიცენზიატისათვისგაგზავნილი მიმართვის ან დისპეტჩერიზაციის ლიცენზიატის მიერ მიღებულიგადაწყვეტილების შეცვლა, დისპეტჩერიზაციის ლიცენზიატი ახორციელებსკვალიფიციურ საწარმოსათვის ელექტროენერგიის მიწოდების შეწყვეტას(შეზღუდვას). ყველა კვალიფიციური საწარმო ვალდებულია შეასრულოსდისპეტჩერიზაციის ლიცენზიატის მოთხოვნა ელექტროენერგიის მიწოდებისშეწყვეტის (შეზღუდვის) შესახებ.

4. ელექტროენერგიის მიწოდების შეწყვეტასთან (შეზღუდვასთან) დაკავშირებული დავა არ შეიძლება გახდეს ელექტროენერგიის მიწოდების შეწყვეტის(შეზღუდვის) გადავადების საფუძველი, გარდა იმ შემთხვევისა, როდესაც არსებობსუფლებამოსილი ორგანოს გადაწყვეტილება. ელექტროენერგიის მიწოდებისუსაფუძვლოდ შეწყვეტის (შეზღუდვის) შედეგად კვალიფიციური საწარმოსათვის

Page 55: საქართველოს ენერგეტიკის ...energy.gov.ge/projects/pdf/pages/Elektroenergiis... · 2014-02-14 · საქართველოს ენერგეტიკის

მიყენებული ზიანის ანაზღაურების საკითხი წყდება მოქმედი კანონმდებლობისშესაბამისად.

5. ელექტროენერგიის გატარების ღირებულების გადაუხდელობისშემთხვევაში მომსახურების შეწყვეტის პირობები რეგულირდება შესაბამისიგატარების ხელშეკრულებით. ამ საფუძვლით ელექტროენერგიის მიწოდებისშეწყვეტა (შეზღუდვა) უნდა მოხდეს ამ მუხლის მე-3 პუნქტით დადგენილიშეტყობინების სავალდებულო ვადის დაცვით, რის თაობაზეც ასევე უნდა ეცნობოსდისპეტჩერიზაციის ლიცენზიატს და სისტემის კომერციულ ოპერატორს.

6. ელექტროენერგიის მიწოდების განახლება ხდება შესაბამისად სისტემისკომერციული ოპერატორის ან გადაცემის ლიცენზიატის მიმართვის საფუძველზე ანსაკუთარი გადაწყვეტილებით.

7. ამ მუხლის მოთხოვნები ვრცელდება იმ პირის მიმართაც, რომელიცსაბალანსო ელექტროენერგიის, გარანტირებული სიმძლავრის, გადაცემის,დისპეტჩერიზაციის, სისტემის კომერციული ოპერატორის მომსახურებისღირებულების გადახდის ვადის დადგომის მომენტისათვის აღარ წარმოადგენსკვალიფიციურ საწარმოს. 8. დაუშვებელია ელექტროენერგიის მიწოდების შეწყვეტა (შეზღუდვა) უქმე დადასვენების დღეებში.

მუხლი 26. მონაცემთა შეგროვება1. ყველა კვალიფიციური საწარმო ვალდებულია თავის მფლობელობაში ან/და

მართვაში არსებული საშუალებებით აღრიცხოს მის მიერ წარმოებული, სალტეზეგაცემული, გადაცემული, მოხმარებული და განაწილებული ელექტროენერგიისრაოდენობა, ამ წესების შესაბამისად.

2. კვალიფიციურმა საწარმოებმა აღნიშნული მონაცემები ხელმისაწვდომიუნდა გახადონ ელექტროენერგიის დისპეტჩერიზაციის ლიცენზიატისათვის,სისტემის კომერციული ოპერატორისა და აგრეთვე თავისი კონტრაჰენტიმხარეებისათვის.

3. სადგურებსა და ქვესადგურებში, სადაც მდებარეობს მიღებისა დამიწოდების პუნქტები უნდა წარმოებდეს საანგარიშო და ტექნიკური მრიცხველებისჩვენებების ოპერატიული ჟურნალები, რომლებიც დამოწმებული უნდა იყოსდაინტერესებული მხარების, დისპეტჩერიზაციის ლიცენზიატისა და სისტემისკომერციული ოპერატორის მიერ. ოპერატიულ ჟურნალში იწერება საანგარიშო დატექნიკური მრიცხველის ჩვენებები ყოველსაათობრივად.

4. იმ სადგურებსა და ქვესადგურებში, სადაც შეუძლებელია მრიცხველისჩვენებების ყოველსაათობრივი აღება, მრიცხველის ჩვებები უნდა იყოს აღებული დაშეტანილი ოპერატიულ ჟურნალში სულ მცირე 10 დღეში ერთხელ. აღნიშნულისადგურებისა და ქვესადგურების ნუსხას ადგენს სისტემის კომერციულიოპერატორი.

5. ყოველი საანგარიშო პერიოდის ბოლოს, კვალიფიცური საწარმოვალდებულია მიწოდებისა და მიღების პუნქტებში ელექტროენერგიის მიღებისა და

Page 56: საქართველოს ენერგეტიკის ...energy.gov.ge/projects/pdf/pages/Elektroenergiis... · 2014-02-14 · საქართველოს ენერგეტიკის

მიწოდების ყველა მონაწილე მხარის უფლებამოსილ წარმომადგენლებთან ერთადსაანგარიშსწორებო მრიცხველის (მრიცხველების) ჩვენებების (ძაბვების მიხედვით)ოპერატიული ჟურნალის ჩანაწერების ბაზაზე დაყრდნობით შეადგინოს დადგენილიფორმის გამომუშავებული, მიწოდებული და მოხმარებული ელექტროენერგიისმიღება-ჩაბარების აქტი (აქტები).

6. აქტების დედნების რაოდენობა განისაზღვრება კვალიფიციური საწარმოსკონტრაჰენტი მხარების რაოდენობით და აგრეთვე, ორი-ორი დედანი კომერციულოპერატორს და დისპეტჩერიზაციის ლიცენზიატს.

7. სადგურებსა და ქვესადგურებში შესაბამისი კვალიფიციური საწარმოებისადა გადაცემის ლიცენზიატების მიერ, ბრძანებით ინიშნებიან აღრიცხვის კონტროლზეპასუხისმგებელი პირები. პასუხისმგებელი პირი ვალდებულია სისტემატურიკონტროლი გაუწიოს მრციხველების ჩვენებების აღების სისწორეს, ოპერატიულიჟურნალის წარმოებასა და სადგურებსა და ქვესადგურებში შესაბამისი ბალანსისშედგენას.

8. შესაბამის ოპერატიული ჩვენებების აქტში დაფიქსირებული მონაცემებისაანგარიშო პერიოდის დამთავრებისათანავე უნდა გადაეცეს სისტემის კომერციულოპერატორსა და დესპეტჩერიზაციის ლიცენზიატს, ხოლო სათანადოდგაფორმებული და კვალიფიციურ საწარმოს მიერ დამოწმებული აქტი საანგარიშოპერიოდის დამთავრებიდან არაუგვიანეს 2 კალენდარული დღისა უნდა იქნასწარდგენილი დისპეტჩერიზაციის ლიცენზიატთან, რომელიც ამოწმებს მათ დამიღებიდან არაუგვიანეს 2 კალენდარული დღისა გადასცემს სისტემის კომერციულოპერატორს. (25.04.2007 N31)

9. აღნიშნული აქტების მითითებულ ვადაში წარმოუდგენლობა იწვევსკვალიფიციური საწარმოს დაჯარიმებას კომერციულ ოპერატორთან გაფორმებულიხელშეკრულების პირობებით.

10. გამომუშავებული, მიწოდებული და მოხმარებული ელექტროენერგიისმიღება-ჩაბარების აქტში ცვლილებების შეტანა ხდება იგივე წესით, რაცგათვალისწინებულია ამ აქტის გაფორმებისათვის.

11. იმ შემთხვევაში, თუ დისპეტჩერიზაციის ლიცენზიატი არ ეთანხმებაწარმოდგენილ მიღება-ჩაბარების აქტში ასახულ მონაცემებს, მან დაუყოვნებლივუნდა აცნობოს ამის შესახებ სისტემის კომერციულ ოპერატორს უთანხმოებისდასაბუთებული მიზეზის მითითებით. უთანხმოების გადაჭრის მიზნით იქმნებასამუშაო ჯგუფი სისტემის კომერციული ოპერატორის, დისპეტჩერიზაციისლიცენზიატისა და შესაბამისი კვალიფიციური საწარმოს მონაწილეობით. სამუშაოჯგუფმა გადაწყვეტილება უნდა მიიღოს ამ წესების 27-ე მუხლის მე-4 პუნქტისშესაბამისად. (25.04.2007 N31)

მუხლი 27. აღრიცხვიანობის რეესტრი და მონაცემთა მართვა1. კომერციულ ოპერატორს გამომუშავებული, მიწოდებული და მოხმარებული

ელექტროენერგიის მიღება-ჩაბარების აქტებში დაფიქსირებული ჩვენებები შეაქვსსაბითუმო ყიდვა-გაყიდვის ერთიან ბაზაში.

Page 57: საქართველოს ენერგეტიკის ...energy.gov.ge/projects/pdf/pages/Elektroenergiis... · 2014-02-14 · საქართველოს ენერგეტიკის

2. სისტემის კომერციული ოპერატორი 7 კალენდარული დღის ვადაშიამუშავებს დისპეტჩერიზაციის ლიცენზიატის მიერ მიწოდებულ ფაქტიურმონაცემებს, მათი სახელშეკრულებო მოცულობებთან და ელექტროენერგიისმიღება-ჩაბარების აქტებთან შედარების გზით და კვალიფიციურ საწარმოებსა დაგადაცემა-დისპეტჩერიზაციის ლიცენზიატებს წარუდგენს ინფორმაციას საანგარიშოთვის განმავლობაში მათ მიერ დარეგისტრირებული ხელშეკრულებებისშესრულების, საბალანსო ელექტროენერგიისა და ელექტროენერგეტიკულ სისტემაშიმიღებული და მიწოდებული ელექტროენერგიის მოცულობების შესახებ. (13.08.2010 N46)

3. თუ კვალიფიციური საწარმოები არ ეთანხმებიან სისტემის კომერციულიოპერატორის მიერ დამუშავებულ და წარგენილ ინფორმაციას, მათ 2 კალენდარულიდღის ვადაში ამის შესახებ უნდა აცნობონ კომერციულ ოეპრატორს წერილობით,უთანხმოების დასაბუთებული მიზეზების ჩვენებით. უთანხმოების გადაჭრისმიზნით იქმნება სამუშაო ჯგუფი სისტემის კომერციული ოპერატორის,დისპეტჩერიზაციის ლიცენზიატისა და შესაბამისი კვალიფიციური საწარმოებისმონაწილეობით.

4. სამუშაო ჯგუფმა საბოლოო გადაწყვეტილება უნდა მიიღოს არაუმეტეს 2სამუშაო დღისა ხმების უბრალო უმრავლესობით. სამუშაო ჯგუფის მიერ შედგენილიდასკვნა უნდა გაფორმდეს ოქმის სახით. იმ შემთხვევაში, თუ რომელიმე მხარე არეთანხმება სამუშაო ჯგუფის გადაწყვეტილებას, მას უფლება აქვს იგი გაასაჩივროსსაქართველოს მოქმედი კანონმდებლობის შესაბამისად. (25.04.2007 N31)

5. გამომუშავებული, მიწოდებული და მოხმარებული ელექტროენერგიისმიღება-ჩაბარების აქტები და სისტემის კომერციული ოპერატორის მიერ ამ წესებისმე-15 მუხლის შესაბამისად წარდგენილი ოფიციალური ინფორმაცია არისსაფუძველი მხარეებს შორის საბოლოო ანგარიშსწორების განხორციელებისათვის,მათ შორის ოპერატიულ ჟურნალში აღნიშნული ინფორმაციაზე დაყრდნობითგანხორციელებული ანგარიშსწორების კორექტირებისათვის.(25.04.2007 N31)

6. სისტემის კომერციული ოპერატორი ყოველი საანგარიშო თვისდამთავრებიდან 20 დღის ვადაში, კვალიფიციურ საწარმოებს წარუდგენსანგარიშსწორებისთვის საბოლოო ინფორმაციას _ დისპეტჩერიზაციის ლიცენზიატისმიერ მიწოდებული შესაბამისი ინფორმაციის სათანადოდ დამუშავების (ანალიზის)საფუძველზე. (25.04.2007 N31)

თავი IX. ელექტროენერგიის (სიმძლავრის) გადაცემის,დისპეტჩერიზაციის და გატარების მომსახურება

მუხლი 28. ელექტროენერგიის (სიმძლავრის) გადაცემის, დისპეტჩერიზაციის და გატარების მომსახურება (28.06.2007 N46)1. ელექტროენერგიის გადაცემის, დისპეტჩერიზაციისა და გატარების

მომსახურება ხორცილედება მხოლოდ შესაბამისი ხელშეკრულებითელექტროენერგიის გადაცემის, დისპეტჩერიზაციისა და გატარების მომსახურების

Page 58: საქართველოს ენერგეტიკის ...energy.gov.ge/projects/pdf/pages/Elektroenergiis... · 2014-02-14 · საქართველოს ენერგეტიკის

ნასყიდობაზე.2. კვალიფიციური საწარმოების მიერ ელექტროენერგიის დისპეტჩერიზაციის

ლიცენზიატის მომსახურების ანაზღაურება ხორციელდება მათ მიერგანხორციელებული ოპერაციის შედეგად მიწოდების პუნქტებში მიღებული(აღრიცხული) ყოველი კილოვატსაათი ელექტროენერგიისთვის, ხოლო გადაცემისლიცენზიატის მომსახურების ანაზღაურება - სისტემათაშორისი ელექტროგადამცემიხაზით (სისტემათაშორისი გადადინებისთვის განკუთვნილი ელექტროგადამცემიხაზით) ექსპორტირებული, აგრეთვე გადამცემი ქსელის საშუალებით მიწოდებისპუნქტებში გადაცემული (მათ შორის ამ მუხლის მე-3 პუნქტით გათვალისწინებულშემთხვევაში) ელექტროენერგიის მთელი მოცულობით კომისიის მიერ ამმომსახურებაზე დადგენილი ტარიფის მიხედვით. (13.08.2010 N 46) 3. როდესაც ადგილი აქვს კვალიფიციური საწარმოს მიერ გადაცემის ქსელითგადაცემული ელექტროენერგიის განაწილების ლიცენზიატის კუთვნილი ქსელისმეშვეობით მიღებას (მოხმარებას), ასეთ შემთხვევაში, გადაცემის მომსახურებისსაფასურს ქსელის მფლობელი განაწილების ლიცენზიატი იხდის გადაცემისქსელიდან მიწოდების პუნქტებში მიწოდებული ელექტროენერგიის მოცულობებსადა კვალიფიციური საწარმოს მიერ გადაცემის ქსელის გამოყენებით მიღებულიელექტროენერგიის სხვაობიდან, ხოლო კვალიფიციური საწარმო გადაცემისმომსახურებას იხდის გადაცემის ქსელის გამოყენებით მის კუთვნილ ქსელშიმიღებული (მოხმარებული) ელექტროენერგიის სრული მოცულობიდან.

მუხლი 29. გადაცემის, დისპეტცერიზაციისა ან/და გატარების მომსახურების ნასყიდობის ხელშეკრულება, ელექტრულ ქსელში ურთიერთდაშვების ვალდებულებები (25.04.2007 N31)1. ელექტროენერგიის (სიმძლავრის) გადაცემის, დისპეტჩერიზაციისა და

გატარების მომსახურეობის შესყიდვაზე პირდაპირი ხელშეკრულება აუცილებელიასარეგისტრაციოდ წარედგინოს დისპეტჩერიზაციის ლიცენზიატს.

2. პირდაპირ ხელშეკრულებაში ნებისმიერი ცვლილება ან/და დამატება უნდაშედგეს წერილობითი ხელშეკრულების ფორმით. პირდაპირი ხელშეკრულებისასეთი შესწორება ექვემდებარება სარეგისტრაციოდ წარედგინას დისპეტჩერიზაციისლიცენზიატთან.

3. ყველა კვალიფიციური საწარმო ვალდებულია გააჩნდეს პირდაპირიხელშეკრულება ელექტროენერგიის (სიმძლავრის) გადაცემისა დადისპეტჩერიზაციის მომსახურეობის შესყიდვაზე.

4. კვალიფიციურ საწარმოებს უფლება არ აქვთ უარი უთხრან შესაბამისდაინტერესებულ პირს, მათი კუთვნილი ქსელის მეშვეობით ელექტროენერგის(სიმძლავრის) გატარებაზე, გარდა იმ შემთხვევებისა, როდესაც უარიდასაბუთებულია გატარებისათვის საჭირო შესაბამისი საფასურის გადაუხდელობითან ქსელის გამტარუნარიანობით. გადაცემის ქსელის გარდა, ელექტროენერგიის(სიმძლავრის) გატარება შესაბამისმა უფლებამოსილმა პირმა შეიძლება მოითხოვოს,როგორც წარმოების ან განაწილების ლიცენზიატის, ისე მცირე სიმძლავრის

Page 59: საქართველოს ენერგეტიკის ...energy.gov.ge/projects/pdf/pages/Elektroenergiis... · 2014-02-14 · საქართველოს ენერგეტიკის

ელექტროსადგურის ან/და პირდაპირი მომხმარებლის კუთვლნილი ქსელით. ასეთშემთხვევებში: (25.04.2007 N31)

ა) თუ დაინტერესებული პირი ითხოვს წარმოების ან გამანაწილებელილიცენზიატის, მცირე სიმძლავრის ელექტროსადგურის ან პირდაპირიმომხმარებლის კუთვნილი ქსელის მეშვეობით ელექტროენერგიის (სიმძლავრის)გატარებას, ამ ელექტროენერგიის (სიმძლავრის) გატარება არ ავალდებულებს ქსელისმფლობელს ფაქტიური მოხმარების დასაბალანსებლად საჭირო ელექტროენერგიის(სიმძლავრით) მომარაგებაზე (თუ ელექტროენერგიის გატარების შესახებხელშეკრულება სხვა პირობას არ ითვალისწინებს). შესაბამისად:

ა.ა) ფაქტიური მოხმარების დასაბალანსებლად საჭირო ელექტროენერგიით(სიმძლავრით) მომარაგებაზე შესაბამისი შეთანხმების არ არსებობის შემთხვევაში,თუ ადგილი ექნება ქსელის მფლობელის კუთვნილი ელექტროენერგიის(სიმძლავრის) უნებართვო მოხმარებას, ქსელის მფლობელს უფლება აქვს,მოითხოვოს მიყენებული ზიანის ანაზღაურება და გადაახდევინოს შეუთანხმებლადმოხმარებული ელექტროენერგიის (სიმძლავრის) მოცულობაზე, შესაბამისსაანგარიშსწორებო თვეში, მის მიერ ყველაზე ძვირად შესყიდულიელექტროენერგიის (სიმძლავრის) საფასური;

ა.ბ) ელექტროენერგიის ქსელში ზენორმატიული დანაკარგები ანაზღაურდებაელექტრული ქსელის მფლობელის მიერ, მომხმარებლის (მიმღების) ფაქტიურისაჭიროების უზრუნველსაყოფად შესყიდული ელექტროენერგიის (სიმძლავრის)ყველაზე მაღალი ფასით.

ბ) თუ მოთხოვნილი გატარების მომსახურება ეხება განაწილების ქსელს, ასეთშემთხვევაში, მოქმედი კანონმდებლობის შესაბამისად, გატარების საფასურიდგინდება კომისიის მიერ;

გ) თუ მოთხოვნილი გატარების მომსახურება ეხება ისეთ ქსელს, რომელიც არარის განაწილების ლიცენზიატის მფლობელობაში, ქსელის ფლობელი საქართველოსსამოქალაქო კოდექსის თანახმად, ვალდებულია, ჯეროვანი კავშირისუზრუნველყოფის მიზნით, ითმინოს მისი ქსელით სარგებლობა და ამ ქსელითსარგებლობისათვის (ელექტროენერგიის (სიმძლავრის) გატარებისათვის) მიიღოსსათანადო კომპენსაცია, მხარეთა ურთიერთშეთანხმების საფუძველზე;

5. წარმოების ლიცენზიატს ან მცირე სიმძლავრის ელექტროსადგურს უფლებააქვს სათანადო მოთხოვნის საფუძველზე, მიაწოდოს პირდაპირ მომხმარებელს ან/დასხვა კვალიფიციურ საწარმოს ელექტროენერგია (სიმძლავრე) უშუალოდ თავიანთიკუთვნილი ქსელის მეშვეობით. ასეთ შემთხვევაში, ელექტროენერგიისმიმწოდებელს ეკისრება მომხმარებლის ფაქტიური მოხმარების დასაბალანსებლადსაჭირო ელექტროენერგიით (სიმძლავრით) მომარაგების ვალდებულება, თუ მათშორის გაფორმებული ხელშეკრულება სხვა პირობას არ ითვალისწინებს. (25.04.2007N31)

6. იმ საცალო მომხმარებლისგან, რომელსაც გაფორმებული აქვსელექტროენერგიის ნასყიდობის ხელშეკრულება მცირე სიმძლავრისელექტროსადგურთან, ელექტროენერგიის გადაცემის და დისპეტჩერიზაციის,

Page 60: საქართველოს ენერგეტიკის ...energy.gov.ge/projects/pdf/pages/Elektroenergiis... · 2014-02-14 · საქართველოს ენერგეტიკის

აგრეთვე სისტემის კომერციული ოპერატორის მომსახურების საფასურის ამოღებისმიზნით ელექტროენერგიის განაწილების ის ლიცენზიატი, რომლის განაწილებისქსელს უკავშირდება ასეთი მომხმარებელი, ვალდებულია (რაიმე დამატებითიანაზღაურების მოთხოვნის გარეშე) თავისი მოქმედების არეალში მყოფიმითითებული საცალო მომხმარებლებისგან მიიღოს ელექტროენერგიის გადაცემისადა დისპეტჩერიზაციის, აგრეთვე სისტემის კომერციული ოპერატორისმომსახურების მთელი საფასური და სრულად აუნაზღაუროს იგი შესაბამისადგადაცემის და დისპეტჩერიზაციის ლიცენზიატებს და სისტემის კომერციულიოპერატორს. (31.10.2007 N 88)

7. ამ მუხლის მე-6 პუნქტის მიხედვით გაწეული გადაცემის დადისპეტჩერიზაციის, აგრეთვე სისტემის კომერციული ოპერატორის მომსახურებისსაფასურს განაწილების ლიცენზიატი მიიღებს გატარების საფასურთან ერთად იმსაცალო მომხმარებლისგან, რომელსაც გაფორმებული აქვს ელექტროენერგიისნასყიდობის ხელშეკრულება მცირე სიმძლავრის ელექტროსადგურთან. (31.10.2007 N 88)

თავი IX1. ელექტროენერგეტიკული სისტემის პარალელურ რეჟიმში მუშაობა(25.04.2007 N31)

მუხლი 291. პარალელურ რეჟიმში მუშაობის მართვა, განხორციელება და ანგარიშსწორება1. ელექტროენერგიის დისპეტჩერიზაციის ლიცენზიატის მიერ, სისტემის

კომერციულ ოპერატორთან წინასწარი შეთანხმების საფუძველზე გაფორმებულიპარალელურ რეჟიმში მუშაობის შესახებ ხელშეკრულება, ემსახურება როგორცსაქართველოს, ისე მისი მეზობელი ქვეყნის ელექტროენერგეტიკული სისტემისმდგრადობასა და სტაბილურობას ელექტრულ სისტემებში არსებულისიმძლავრეების ურთიერთ დაბალანსების (გაცვლის) საფუძველზე.

2. პარალელურ რეჟიმში საქართველოს ელექტროენერგეტიკულ სისტემაშიშემოდინებული ელექტროენერგიით (სიმძლავრით) ხდება კვალიფიციურისაწარმოების ფაქტობრივი საჭიროების დაკმაყოფილება, მეზობელი ქვეყნისელექტროენერგეტიკული სისტემიდან შემოდინებული ელექტროენერგიის(სიმძლავრის) ხარჯზე.

3. ელექტროენერგიის დისპეტჩერიზაციის ლიცენზიატის მიერ მეზობელელექტროენერგეტიკულ სისტემებთან პარალელურ რეჟიმში მუშაობა (ჩართვა)საჭიროებს დისპეტჩერიზაციის ლიცენზიატის და სისტემის კომერციულოპერატორის ურთიერთთანამშრომლობას (რაც დაწვრილებით შეიძლება გაიწეროსურთიერთთანამშრომლობის მემორანდუმით).

4. საქართველოს ელექტროენერგეტიკულ სისტემაში შემოდინებული ანგადადინებული ელექტროენერგიის ტექნიკურ მართვას ახორციელებსდისპეტჩერიზაციის ლიცენზიატი, ხოლო დისპეტჩერიზაციის ლიცენზიატის მიერდამუშავებული ინფორმაციის საბოლოო ანალიზს, საანგარიშსწორებო ინფორმაციაშიასახვის მიზნით, ახორციელებს სისტემის კომერციული ოპერატორი.

Page 61: საქართველოს ენერგეტიკის ...energy.gov.ge/projects/pdf/pages/Elektroenergiis... · 2014-02-14 · საქართველოს ენერგეტიკის

5. პარალელურ რეჟიმში ელექტროენერგიით (სიმძლავრით) საქართველოსელექტროენერგეტიკულ სისტემიდან მეზობელი ქვეყნის ელექტროენერგეტიკულისისტემაში გადადინება ხორციელდება შესაბამისი წარმოების, განაწილების ან/დაპირდაპირი მომხმარებლების მიერ დაბრუნებული (მიწოდებული)ელექტროენერგიის (სიმძლავრის) ხარჯზე.

6. პარალელურ რეჟიმში საქართველოს ელექტროენერგეტიკულ სისტემაშიშემოდინებული და კვალიფიციური საწარმოს მიერ მოხმარებული (მიღებული)ელექტროენერგიის დაბრუნება მოხდება იგივე მოცულობის ელექტროენერგიით,სისტემის კომერციულ ოპერატორთან და დისპეტჩერიზაციის ლიცენზიატთანურთიერთშეთანხმებული გრაფიკით ან/და პარალელურ რეჟიმში მუშაობისასმეზობელი ქვეყნის ელექტროენერგეტიკული სისტემისთვის ამ ენერგიის საჭიროებისან მათ მიერ მოთხოვნის შემთხვევაში.

7. კვალიფიციური საწარმოები ვალდებულნი არიან, მათ მიერ პარალელურრეჟიმში შემოდინებული და მოხმარებული ელექტროენერგია (სიმძლავრე)დააბრუნონ, პირდაპირი ხელშეკრულებით შესყიდული ან წარმოებული იგივემოცულობის ელექტროენერგიით დისპეტჩერიზაციის ლიცენზიატის მიმართ.

8. იმ შემთხვევაში, თუ ამ მუხლში მოცემული მიზნებისთვის, კვალიფიციურსაწარმოს არ გააჩნია პირდაპირი ხელშეკრულებით შესყიდული ან წარმოებულიელექტროენერგიის (სიმძლავრის) სათანადო წყაროები, მის მიერ მოხმარებული(მიღებული) ელექტროენერგიის (სიმძლავრის) დაბრუნება მოხდება სტანდარტულპირობებზე საბალანსო ელექტროენერგიის შესყიდვით.

9. პარალელურ რეჟიმში მუშაობის ხელშეკრულების მოქმედების პერიოდშიელექტროენერგიის (სიმძლავრის) ურთიერთგადადინების შედეგად საქართველოსელექტროენერგეტიკულ სისტემაში წარმოშობილი ფაქტიური დანაკარგები, იფარებამიწოდების პუნქტში ინდივიდუალურად იმ კვალიფიციური საწარმოების მიერ,რომლებმაც მიიღეს (მოიხმარეს) შემოდინებული ელექტროენერგია მათი ფაქტიურიმოხმარების უზრუნველსაყოფად.

10. კვალიფიციურ საწარმოზე პარალელურ რეჟიმში შემოდინებულიელექტროენერგიის (სიმძლავრის) დარიცხვისას გამოიყენება ამ წესებით დადგენილიდანაკარგების გაანგარიშების და დარიცხვის წესი.

11. ელექტროენერგეტიკული სისტემების პარალელურ რეჟიმში მუშაობისხელშეკრულებასთან ერთად, ამავე მეზობელი ქვეყნის ელექტროენერგეტიკულსისტემასთან შეიძლება, მოქმედებდეს ელექტროენერგიის (სიმძლავრის) იმპორტისან/და ექსპორტის სხვა ხელშეკრულებებიც.

12. ელექტროენერგიის (სიმძლავრის) იმპორტის და ექსპორტის საქმიანობისგანგანსხვავებით, ელექტროენერგეტიკული სისტემების პარალელურ რეჟიმში მუშაობა(ელექტროენერგიის (სიმძლავრის) ურთიერთგადადინება) არ წარმოადგენსეკონომიკურ საქმიანობას.

13. პარალელურ რეჟიმში მუშაობის შესაბამისი ხელშეკრულების გაუქმებისსაჭიროების შემთხვევაში, გადაწყვეტილება მიიღება მხოლოდ დისპეტჩერიზაციისლიცენზიატისა და სისტემის კომერციული ოპერატორის ურთიერთშეთანხმებით ისე,

Page 62: საქართველოს ენერგეტიკის ...energy.gov.ge/projects/pdf/pages/Elektroenergiis... · 2014-02-14 · საქართველოს ენერგეტიკის

რომ დაკმაყოფილებულ იქნეს სისტემაში არსებული კვალიფიციური საწარმოებისკანონიერი მოთხოვნები. იგივე პირობა დაცული უნდა იქნეს პარალელური მუშაობისხელშეკრულების ვადის ამოწურვისას.

14. პარალელურ რეჟიმში მუშაობის ხელშეკრულების დამთავრების შემდგომ,ელექტროენერგიის სალდო-გადადინება (გარდა ნულოვანისა), განიხილება როგორცელექტროენერგიის ექსპორტი ან იმპორტი. შესაბამისად, სალდირებულიელექტროენერგიის ნაწილში იმპორტიორს ან ექსპორტიორს წარმოადგენსელექტროენერგიის დისპეტჩერიზაციის ლიცენზიატი, სადაც, იმ შემთხვევაში თუ:

ა) საქართველოდან გადინებული ელექტროენერგიის სალდო-გადადინებამეტია ნულზე და დისპეტჩერიზაციის ლიცენზიატისთვის მეზობელი ქვეყნიდანგადახდილი თანხა ვერ აკმაყოფილებს საქართველოს ელექტროენერგეტიკულსისტემაში არსებულ კვალიფიციური საწარმოების კანონიერ მოთხოვნებს, სხვაობაანაზღაურდება დისპეტჩერიზაციის ლიცენზიატის მიერ;

ბ) თუ საქართველოში შემოდინებული ელექტროენერგიისსალდო-გადადინება ნაკლებია ნულზე და კვალიფიციურ საწარმოებს მართებთდისპეტჩერიზაციის ლიცენზიატის მიმართ პარალელურ რეჟიმში შემოდინებული დამათ მიერ მოხმარებული (მიღებული) ელექტროენერგიის (სიმძლავრის) დაბრუნება,ისინი ვალდებულნი არიან, დისპეტჩერიზაციის ლიცენზიატს გადაუხადონპარალელურ რეჟიმში მუშაობის შესაბამისი ხელშეკრულებისსალდო-გადადინებისთვის დადგენილი ფასით (ან ამ ხელშეკრულებითგანსაზღვრული პირობითი ფასით).

თავი X. ელექტროენერგიის (სიმძალვრის) ბალანსი

მუხლი 30. ელექტროენერგიის (სიმძლავრის) წლიური ბალანსი1. ელექტროენერგიის დისპეტჩერიზაციის ლიცენზიატი ელექტროენერგიის

(სიმძლავრის) წლიური საპროგნოზო ბალანსის შესადგენად, არაუგვიანეს ყოველიკალენდარული წლის 1 ივლისისა, იღებს კვალიფიციური საწარმოების მიერწარდგენილ დადგენილი ფორმის განაცხადებს ელექტროენერგიის (სიმძლავრის)მიწოდება-მოთხოვნის შესახებ შესაბამისი წლის 1 სექტემბრიდან მომდევნო წლის 31აგვისტოს ჩათვლით პერიოდისათვის.

2. დისპეჩერიზაციის ლიცენზიანტი არაუგვიანეს ყოველი კალენდარულიწლის 20 ივლისისა, მიღებული განაცხადებისა და ელექტროენერგიის (სიმძლავრის)წინა წლის ფაქტობრივი ბალანსის გათვალისწინებით, ამუშავებს და უგზავნისსამინისტროს დასამტკიცებლად ელექტროენერგიის (სიმძლავრის) მომდევნო წლისსაპროგნოზო ბალანსს.

3. სამინისტრო, დისპეტჩერიზაციის ლიცენზიანტის მიერ წარმოდგენილელექტროენერგიის (სიმძლავრის) საპროგნოზო ბალანსს ამტკიცებს არა უგვიანესყოველი წლის 1 აგვისტოსი. ელექტროენერგიის (სიმძლავრის) წლიური ბალანსიმოიცავს პერიოდს მიმდინარე წლის 1 სექტემბრიდან მომდევნო წლის 31 აგვისტოსჩათვლით (საბალანსო წელი). (16.09.2011 N 190 ამოქმედდეს 2011 წლის 1 ოქტომბრიდან)

Page 63: საქართველოს ენერგეტიკის ...energy.gov.ge/projects/pdf/pages/Elektroenergiis... · 2014-02-14 · საქართველოს ენერგეტიკის

4. კვალიფიციური საწარმოები დისპეტჩერიზაციის ლიცენზიატისმოთხოვნისას ვალდებულნი არიან, დამატებით წარადგინონ განაცხადები წლიურიბალანსის კორექტირებისთვის. (25.04.2007 N31)

მუხლი 31. მიწოდებისა და მოხმარების გეგმები1. დამტკიცებული ელექტროენერგიის (სიმძლავრის) ბალანსის ფარგლებში

გენერაციის საშუალებებისა და მიწოდების წყაროების ყოველდღიურ და საათობრივდაგეგმვას ახორციელებს დისპეტჩერიზაციის ლიცენზიატი, კვალიფიცურსაწარმოებს შორის გაფორმებული პირდაპირი ხელშეკრულებების შესაბამისად.

2. ამ მიზნით პირდაპირი ხელშეკრულების მხარეები ვალდებულნი არიანდისპეტჩერიზაციის ლიცენზიატს ყოველი საანგარიშო პერიოდის დაწყებამდე 4სამუშაო დღით ადრე მიაწოდონ ხელშეკრულების ფარგლებში მომავალი საანგარიშოპერიოდისთვის მოხმარებისა და მიწოდების საათობრივი გრაფიკები. აღნიშნულგრაფიკებში ცვლილებების შესახებ მხარემ (მხარეებმა) არანაკლებ ორი სამუშაოდღით ადრე უნდა აცნობოს დისპეტჩერიზაციის ლიცენზიატსა და ხელშეკრულებისდანარჩენ მხარეებს. დისპეტჩერიზაციის ლიცენზიატთან წარმოდგენილ მოხმარებისადა მიწოდების გრაფიკებში შეუსაბამობის შემთხვევაში დისპეტჩერიზაციისლიცენზიატი დაუყოვნებლივ აცნობებს მხარეებს ამის შესახებ და სთავაზობს მათშეასწორონ უზუსტობა გონივრული ვადის მითითებით. მხარეთა მიერ შეთანხმებისმიუღწევლობის ან დაგვიანების, აგრეთვე მომდევნო საანგარიშსწორებოპერიოდისათვის წარსადგენი მოხმარებისა და მიწოდების საათობრივი გრაფიკებისწარუდგენლობის ან ამ წესების მე-9 მუხლის მე-5 პუნქტით გათვალისწინებულიმომავალი დღის მოხმარებისა და მიწოდების განაცხადების წარუდგენლობისშემთხვევებში დისპეტჩერიზაციის ლიცეზიატი უფლებამოსილია მოხმარებისა დამიწოდების დაბალანსება და ელექტროენერგიის (სიმძლავრის) მიწოდებისა დამოხმარების გეგმის შედგენა განახორციელოს თავისი შეხედულებისამებრ ან/და წინასაბალანსო წლის ანალოგიური პერიოდის შესატყვისი მიწოდებისა და მოხმარებისსტატისტიკური მონაცემების მიხედვით. (31.10.2007 N 88)

3. ელექტროენერგიის დისპეტჩერიზაციის ლიცენზიატი ვალდებულიაგენერაციის საშუალებებისა და მიწოდების წყაროების გეგმები მათიდამტკიცებისთანავე ოფიციალურად შეატყობინებს კვალიფიციურ საწარმოებს.

4. დისპეტჩერიზაციის ლიცენზიატის მიერ შედგენილი ელექტროენერგიის(სიმძლავრის) მიწოდებისა და მოხმარების გეგმის შესრულება სავალდებულოა ყველაიმ პირისთვის, რომელიც ახორციელებს ელექტროენერგიის წარმოებას, ექსპორტს,იმპორტს, გადაცემას, განაწილებას, დისპეტჩერიზაციას, მოხმარებასა და ტრანზიტს.ეს გეგმები ყოველ მათგანს აკისრებს კონკრეტულ ვალდებულებებსა დაპასუხისმგებლობას.

5. კვალიფიცური საწარმოები ვალდებულნი არიან უპირობოდ შეასრულონდისპეტჩერიზაციის ლიცენზიატის გაცემული ოპერატიული მოთხოვნები, გარდაკანონმდებლობით გათვალისწინებული შემთხვევებისა. (25.04.2007 N31)

6. ამოღებულია (13.08.2010 N 46)

Page 64: საქართველოს ენერგეტიკის ...energy.gov.ge/projects/pdf/pages/Elektroenergiis... · 2014-02-14 · საქართველოს ენერგეტიკის

7. ელექტროენერგიის დისპეტჩერიზაციის ლიცენზიატი ვალდებულია:ა) ისე დაგეგმოს და დისპეტჩერიზაცია გაუწიოს ერთიან ენერგოსისტემას, რომ

ელექტროენერგიის პარამეტრები (სიხშირე, ძაბვა და სხვა) შეესაბამებოდესდადგენილ სტანდარტებს;

ბ) დროის ნებისმიერ მომენტში უზრუნველყოს ელექტროენერგიის მიწოდებისდა მოხმარების დაბალანსება;

გ. ამ წესების პირობების დაცვით, ყოველდღიურად მიაწოდოს სისტემისკომერციულ ოპერატორს მიწოდებისა და მიღების პუნქტებში მიღებული ან/დაგაცემული ელექტროენერგიის (სიმძლავრის), მიწოდებისა და მოხმარებისგრაფიკებში ასახული და მრიცხველებზე ფაქტობრივად დაფიქსირებული(მიწოდებული ან/და მოხმარებული) ელექტროენერგიის შესახებ, ასევე პირდაპირხელშეკრულებების შესრულების შესახებ მის ხელთ არსებული ინფორმაცია, ამასთანყოველდღიურად უნდა მიაწოდოს, ყველა იმ მითითებებისა და ინსტრუქციებისჩანაწერები, რომლებიც მან გასცა წინა დღის განმავლობაში, ყველა იმ ცვლილებისაღნიშვნით, რომელიც შეტანილ იქნა წინასწარ შედგენილ ელექტროენერგიის(სიმძლავრის) წარმოების ან/და მიწოდების გრაფიკებში. (25.04.2007 N31) 8. იმ შემთხვევაში, თუ ელექტროენერგეტიკულ სისტემაში არსებულიტექნიკური ხასიათის გარემოების გამო ვერ ხერხდება ამა თუ იმ ხელშეკრულებისპირობების სათანადოდ შესრულება და ეს შეუსრულებლობა აშკარად იმოქმედებსსაანგარიშო თვის პერიოდში ხელშეკრულების შესრულებაზე, ამის შესახებდისპეტჩერიზაციის ლიცენზიატი ვალდებულია, დაუყოვნებლივ აცნობოს მხარეებსაღნიშნულის შესახებ, ხოლო ხელშეკრულების ერთ-ერთი მხარის განმარტებისმოთხოვნის შემთხვევაში ვალდებულია, გასცეს წერილობითი დასაბუთებაპირდაპირი ხელშეკრულების პირობების შეუსრულობების გამომწვევი მიზეზებისგანმარტებით (ამ მუხლის მე-9 პუნქტით განსაზღვრულ ვადაში). (25.04.2007 N31) 9. დისპეტჩერიზაციის ლიცენზიატის ოპერატიული შეტყობინენები,მოთხოვნები ან/და დავალებები უნდა დარეგისტრირდეს ორივე მხრიდან.რეგისტრაცია შეიძლება განხორციელდეს, როგორც წერილობით, ისე ზეპირი(აუდიო) ჩანაწერით. დისპეტჩერის ოპერატიული შეტყობინებები, მოთხოვნები დადავალებები წარმოადგენს ღია ინფორმაციას. დისპეტჩერიზაციის ლიცენზიატისოპერატიული შეტყობინების ან/და მოთხოვნის ჩანაწერი დისპეტჩერიზაციისლიცენზიატისა და კვალიფიციური საწარმოს მიერ უნდა გაიცეს შესაბამისიდაინტერესებული კვალიფიციური საწარმოს მოთხოვნიდან 3 სამუშაო დღის ვადაში.(25.04.2007 N31)

თავი XI. ელექტროენერგიის საბითუმო აღრიცხვა

მუხლი 32. ელექტროსისტემაში ელექტროენერგიის აღრიცხვის მიზანი1. ენერგოსისტემაში ელექტროენერგიის აღრიცხვის ძირითად მიზანს

წარმოადგენს ელექტროენერგიის იმპორტის, ექსპორტის, ტრანზიტის,გამომუშავების, გადაცემის, განაწილების და მოხმარების შესახებ უტყუარი

Page 65: საქართველოს ენერგეტიკის ...energy.gov.ge/projects/pdf/pages/Elektroenergiis... · 2014-02-14 · საქართველოს ენერგეტიკის

ინფორმაციის მიღება კვალიფიციურ საწარმოებს შორის ელექტროენერგიაზე(სიმძლავრეზე) შესაბამისი ანგარიშსწორების წარმოებისათვის.

2. აღრიცხვის სისტემამ უნდა უზრუნველყოს ელექტროენერგიის რაოდენობისდა სიმძლავრის გასაშუალოებული მოცულობის შეფასება:

ა) ელექტროსადგურების გენერატორების მიერ გამომუშავებულის;ბ) ელექტროსადგურებისა და ქვესადგურების საკუთარი და სამეურნეო

საჭიროებაზე (ცალ-ცალკე) მოხმარებულის;გ) ენერგოსექტორში საწარმოო საჭიროებისათვის მოხმარებულის;დ) უშუალოდ მომხმარებლებთან ელექტროსადგურის სალტეებიდან

გამომავალი ხაზებით გაშვებულის (გადაცემულის);ე) სხვა მესაკუთრის ქსელში გადაცემულის ან მათგან მიღებულის;ვ) ელექტროქსელიდან მომხმარებლებისადმი მიწოდებულის;ზ) ექსპორტით გადაცემულის და იმპორტით მიღებულის;თ) ერთი ქვეყნიდან მეორეში ტრანზიტით გამავალის (საქართველოს გავლით).

ი) დამცავი ძაბვის რეჟიმში მყოფი ელექტროგადამცემ ხაზებშიელექტროენერგიის დანახარჯის; (25.04.2007 N31) კ) გადამცემ ქსელში ძაბვების მიხედვით დანაკარგის განსაზღვრა. (25.04.2007 N31) 3. აქტიური ელექტროენერგიის (სიმძლავრის) აღრიცხვა ისე უნდა იყოსორგანიზებული, რომ იძლეოდეს ისეთი დასახული ამოცანების გადაჭრისსაშუალებას, როგორიცაა: (25.04.2007 N31) ა) ელექტროენერგეტიკულ სისტემაში ძაბვის სხვადასხვა საფეხურზეგადაცემული ელექტროენერგიის მიწოდების რაოდენობის განსაზღვრა; ბ) ელექტროენერგიის (სიმძლავრის) ბალანსების შედგენასა დაელექტროენერგიის (სიმძლავრის) რეალური დანაკარგების დადგენასელექტროენერგეტიკული სისტემის ძაბვის ყველა საფეხურზე;

გ) კვალიფიციური საწარმოების მიერ ელექტროენერგიის მოხმარებისდადგენილი რეჟიმების და ელექტროენერგიის (სიმძლავრის) ბალანსების დაცვისკონტროლი;

4. რეაქტიული ელექტროენერგიის აღრიცხვა უნდა იძლეოდეს საშუალებას: ა) განისაზღვროს რეაქტიული სიმძლავრე, რომელიც მიეწოდათ კვალიფიციურ

საწარმოებს ან იქნა გაცემული მათ მიერ; (25.04.2007 N31)ბ) აღირიცხოს მაკომპენსირებელი მოწყობილობების მიერ გამომუშავებული

რეაქტიული ელექტროენერგია.გ) უზრუნველყოს სისტემათაშორისი ხაზებით რეაქტიული ელექტროენერგიის

გადაცემის კონტროლი. დ) განისაზღვროს გენერატორის მიერ გამომუშავებული რეაქტიულისიმძლავრე. (25.04.2007 N31)

5. აღრიცხვის მოწყობილობები, ასევე ელექტროენერგიის ხარისხისმაკონტროლებელი მოწყობილობები უნდა აკმაყოფილებდნენ „ენერგეტიკაშიენერგოობიექტების და სხვა ტექნიკური საშუალებების ექსპლუატაციის, მოწყობის დამათით სარგებლობის წესებისა“ და „ელექტროენერგიის (სიმძლავრის) მიწოდებისა

Page 66: საქართველოს ენერგეტიკის ...energy.gov.ge/projects/pdf/pages/Elektroenergiis... · 2014-02-14 · საქართველოს ენერგეტიკის

და მოხმარების წესების“ მოთხოვნებს და შეტანილი უნდა იყოს გამზომ ხელსაწყოთარეესტრში. აღნიშნული ხელსაწყოები უნდა დამონტაჟდესელექტრომოწყობილობების მოწყობის ინსტრუქციების შესაბამისად.

მუხლი 33. ელექტროენერგიის აღრიცხვის პრინციპები1. დადგენილი სტანდარტების, მოქმედი ნორმებისა და მოთხოვნების

შესაბამისად, კვალიფიცირებული საწარმო და გადაცემისა და ელექტროენერგიისდისპეტჩერიზაციის ლიცენზიატი ვალდებულია აღრიცხოს მიღების ან გადაცემისწერტილებში წარმოებული, მიწოდებული, გადაცემული ან მიღებულიელექტროენერგიის და სიმძლავრის სრული რაოდენობა. წარუდგინოსდისპეტჩერიზაციის ლიცენზიატს და კომერციულ ოპერატორს აღრიცხვის ყველამონაცემი და, მოთხოვნის შემთხვევაში, უზრუნველყოს ამ ინფორმაციისხელმისაწვდომობა ნებისმიერი სხვა კონტრაქტორი ან ფიზიკურად დაკავშირებულიმხარისათვის. სისტემის კომერციული ოპერატორი უფლებამოსილია ჩაატაროსნებისმიერი კვალიფიციური საწარმოს, ლიცენზიატის საანგარიშსწორებო აღრიცხვისსისტემის ინსპექტირება.

2. თითოეული მინაერთისათვის უნდა განისაზღვროს აღრიცხვის წერტილი,რომელშიც უნდა დამონტაჟდეს ელექტროენერგიის მრიცხველი და მოეწყოსაღრიცხვის სისტემა.

3. კვალიფიციური საწარმო, წარმოების, გადაცემის, ელექტროენერგიისდისპეტჩერიზაციის ლიცენზიატი პასუხისმგებელია მის აღრიცხვის წერტილშიაღრიცხვის სისტემის დამონტაჟებაზე, გამართულობასა და ფუნქციონირებაზეწინამდებარე წესების მოთხოვნების შესაბამისად;

4. კომერციულმა ოპერატორმა უნდა უზრუნველყოს კვალიფიცირებულისაწარმოები და ლიცენზიატები პრიორიტეტების ჩამონათვალით, რომელთასაფუძველზეც კვალიფიცირებულმა საწარმოებმა და ლიცენზიატებმა მისმფლობელობაში არსებული აღრიცხვის სისტემები უნდა მოიყვანოს „ენერგეტიკაშიენერგოობიექტების და სხვა ტექნიკური საშუალებების ექსპლუატაციის, მოწყობის დამათით სარგებლობის წესებისა“ და „ელექტროენერგიის (სიმძლავრის) მიწოდებისადა მოხმარების წესების“ მოთხოვნებთან შესაბამისობაში 6 თვის განმავლობაში;

5. საკუთარი აღრიცხვის წერტილებში ელექტროენერგიის აღრიცხვისმოწყობილობების დამონტაჟების ან განახლების, გაწყობა-გაშვების, მომსახურებისადა საექსპლოატაციო ხარჯები უნდა გაიღოს კვალიფიციურმა საწარმომ ან/დაგადაცემისა და დისპეტჩერიზაციის შესაბამისმა ლიცენზიატმა.

6. ელქტროენერგიის აღრიცხვის სისტემა და მოწყობილობები დაცული უნდაიყოს მათ მუშაობაში არასანქცირებული ჩარევისაგან, რათა არ მოხდეს მრიცხველისჩვენების შეცვლა ან ხელყოფა;

7. კვალიფიციურ საწარმოებსა და ლიცენზიატებს უფლება აქვთ მიიღონ ისინფორმაცია სისტემის კომერციული ოპერატორის აღრიცხვის მონაცემთა ბაზიდან,რომელიც ეხება მათ მიერ წარმოებულ, გადაცემულ თუ მოხმარებულელექტროენერგიას და/ან სიმძლავრეს;

Page 67: საქართველოს ენერგეტიკის ...energy.gov.ge/projects/pdf/pages/Elektroenergiis... · 2014-02-14 · საქართველოს ენერგეტიკის

8. ელექტროენერგიის აღრიცხვისათვის გამოყენებული გაზომვის მეთოდისმეტროლოგიური კონტროლი ხორციელდება მოქმედი კანონმდებლობისშესაბამისად.

მუხლი 34. მონაცემთა შენახვა1. აღრიცხვის მონაცემები, უნდა ინახებოდეს აღრიცხვის მონაცემთა ბაზაში:ა) 13 თვის განმავლობაში ხელმისაწვდომ ფორმატში; ბ) 6 წლის განმავლობაში არქივში.2. ელექტროენერგიის აღრიცხვაში დაშვებული შეცდომების შემთხვევაში

აღრიცხვის მონაცემების გადაანგარიშება მოხდება იმ წინა პერიოდიდან, როცაჩატარდა ხელსაწყოს უკანასკნელი ტექნიკური შემოწმება, გარდა ისეთი შემთხვევისა,როდესაც სააღრიცხვო ელექტროხელსაწყო (მისი მეშვეობით გადაცემულ მონაცემთაბაზა) იძლევა გადაანგარიშებას დასაქვემდებარებელი უფრო მცირე პერიოდისზუსტი განსაზღვრის შესაძლებლობას. (31.10.2007 N 88)

მუხლი 35. პასუხისმგებლობა აღრიცხვაზე1. საანგარიშწორებო ხელსაწყოების დაცულობაზე, მათზე დადებული

ბრჯენების ხელშეუხებლობაზე, ადამიანთა ჩარევისაგან გამოწვეული დაზიანებაზე,აგრეთვე აღრიცხვის წრედების დარღვევაზე მატერიალურად და იურიდიულადპასუხისმგებელია ის კვალიფიციური საწარმო, ლიცენზიატი, რომელთა ბალანსზეციმყოფება მრიცხველების განთავსების მოწყობილობა.

2. აღრიცხვის მოწყობილობის თითოეულ ნაწილს (დენისა და ძაბვისტრანსფორმატორების კარადების საფარები, გადაბმის ყუთები, წევის ყუთები,ტერმინალური ყუთები, განშტოების ყუთები, გამოსაცდელი ბლოკები, მრიცხველისსაფარები და მრიცხველები) მრიცხველის მეპატრონემ უნდა გაუკეთოს შესაბამისინიშანდება (იარლიყი), რომელიც უნდა შეესაბამებოდეს კომერციულ ოპერატორთანრეგისტრაციის მონაცემებს.

3. კვალიფიციური საწარმოები და გადაცემის ლიცენზიატები ვალდებულნიარიან უზრუნველყონ დღე-ღამის ნებისმიერ დროს სისტემის კომერციულიოპერატორის უფლებამოსილი წარმომადგენლის შეუზღუდავი დაშვებასაანგარიშსწორებო ხელსაწყოებთან.

მუხლი 36. აღრიცხვიანობის რეესტრი1. სისტემის კომერციულმა ოპერატორმა უნდა შექმნას და აწარმოოს

აღრიცხვიანობის ერთიანი რეესტრი, რომელიც მოიცავს ელექტროენერგიის(სიმძლავრის) საბითუმო ყიდვა–გაყიდვის ურთიერთობათა აღრიცხვის წერტილებისშესახებ სრულ ინფორმაციას.

2. რეესტრი უნდა მოიცავდეს:ა) აღრიცხვის წერტილების რეგისტრაციას; ბ) აღრიცხვის წერტილების შემოწმების შესახებ მონაცემებს.

Page 68: საქართველოს ენერგეტიკის ...energy.gov.ge/projects/pdf/pages/Elektroenergiis... · 2014-02-14 · საქართველოს ენერგეტიკის

თავი XI1. დერეგულირებული ელექტროსადგურები(25.04.2007 N31)

მუხლი 361. მცირე სიმძლავრის ელექტროსადგურები (10.11.2008 N 98)1. თუ მცირე სიმძლავრის ელექტროსადგურის მიერ მიღების პუნქტში

გადაცემული ელექტროენერგია (მთლიანად ან ნაწილობრივ) არ არის შესყიდულიწინასწარ გაფორმებული პირდაპირი ხელშეკრულებით, მცირე სიმძლავრისელექტროსადგური ითვლება ამ ელექტროენერგიის გამყიდველად სისტემისკომერციულ ოპერატორზე სტანდარტული პირობებით შედგენილი პირდაპირიხელშეკრულებით.

2. სტანდარტული პირობებით შედგენილი პირდაპირი ხელშეკრულებისფარგლებში სისტემის კომერციული ოპერატორი მცირე სიმძლავრისდერეგულირებულ ელექტროსადგურებისგან საბალანსო ელექტროენერგიისშესყიდვისას ანგარიშსწორებას ახორციელებს:

ა) ყოველი კალენდარული წლის 1 სექტემბრიდან 1 მაისამდე – იმთბოელექტროსადგურის ტარიფის ზედა ზღვრით, რომელსაც კომისიამ დაუდგინაყველაზე მაღალი ტარიფი; (18.10.2013 N 148 გავრცელდეს 2013 წლის 1 ოქტომბრიდანწარმოშობილ ურთიერთობებზე)

ბ) ყოველი კალენდარული წლის 1 მაისიდან 1 სექტემბრამდე –რეგულირებადი ფიქსირებული ტარიფის მქონე იმ ჰიდროელექტროსადგურებისტარიფით, რომელსაც კომისიის მიერ დადგენილი აქვს ყველაზე დაბალი ტარიფი.

3. ამოღებულია (13.08.2010 N 46)

მუხლი 362. ახლად აშენებული ელექტროსადგური (5.12.2011 N 251)1. თუ ახლად აშენებული ელექტროსადგურის მიერ მიღების პუნქტში

გადაცემული ელექტროენერგია (მთლიანად ან ნაწილობრივ) არ არის შესყიდულიწინასწარ გაფორმებული პირდაპირი ხელშეკრულებით (მათ შორის,ელექტროსადგურის მფლობელ კვალიფიციურ საწარმოსა და სისტემის კომერციულოპერატორს შორის მოქმედი კანონმდებლობის ან/და საქართველოს მთავრობისსამართლებრივი აქტის შესაბამისად გაფორმებული პირდაპირი ხელშეკრულებით),ახლად აშენებული ელექტროსადგური ითვლება ამ ელექტროენერგიისგამყიდველად სისტემის კომერციულ ოპერატორზე სტანდარტული პირობებითშედგენილი პირდაპირი ხელშეკრულებით.

2. სტანდარტული პირობებით შედგენილი პირდაპირი ხელშეკრულებისფარგლებში სისტემის კომერციული ოპერატორი, ახლად აშენებულიელექტროსადგურისგან საბალანსო ელექტროენერგიის შესყიდვისას,ანგარიშსწორებას ახორციელებს:

ა) ყოველი კალენდარული წლის 1 სექტემბრიდან 1 მაისამდე – იმთბოელექტროსადგურის ტარიფის ზედა ზღვრით, რომელსაც კომისიამ დაუდგინაყველაზე მაღალი ტარიფი; (18.10.2013 N 148 გავრცელდეს 2013 წლის 1 ოქტომბრიდანწარმოშობილ ურთიერთობებზე)

Page 69: საქართველოს ენერგეტიკის ...energy.gov.ge/projects/pdf/pages/Elektroenergiis... · 2014-02-14 · საქართველოს ენერგეტიკის

ბ) ყოველი კალენდარული წლის 1 მაისიდან 1 სექტემბრამდე –რეგულირებადი ფიქსირებული ტარიფის მქონე იმ ჰიდროელექტროსადგურებისტარიფით, რომელსაც კომისიის მიერ დადგენილი აქვს ყველაზე დაბალი ტარიფი.

თავი XII. დავების გადაწყვეტა

მუხლი 37. გადაწყვეტაამ წესებთან დაკავშირებული დავები გადაწყდება საქართველოს

კანონმდებლობის შესაბამისად.

მუხლი 371. სიმძლავრის სასისტემო რეზერვით უზრუნველყოფის დროებითი წესი (28.06.2007 N46 2007 წლის 1 სექტემბრამდე)1. ელექტროენერგეტიკული სისტემის სიმძლავრის სასისტემო რეზერვით

უზრუნველყოფის მიზნით, სისტემის კომერციული ოპერატორი გარანტირებულირეზერვის წყაროსთან სახელშეკრულებო ურთიერთობის საფუძველზე შესაბამისიმოცულობით შეისყიდის (დაარეზერვებს) სიმძლავრის სასისტემო რეზერვს.

2. სისტემის კომერციულმა ოპერატორმა საქართველოსელექტროენერგეტიკული სისტემა უნდა უზრუნველყოს საქართველოსელექტროენერგეტიკულ სისტემის ელექტროენერგიის საპროგნოზო მოხმარებისარანაკლებ 10% ოდენობის სიმძლავრის სასისტემო რეზერვით.

3. სიმძლავრის სასისტემო რეზერვი იმყოფება დისპეტჩერიზაციისლიცენზიატის განკარგულებაში და გამოიყენება ელექტროენერგიის (სიმძლავრის)მიწოდება-მოხმარების დასაბალანსებლად. ამასთან, გარანტირებული რეზერვისწყაროს (ელექტროენერგიის შესაბამის მწარმოებელის) მიერ ელექტროენერგიისგაყიდვა, წინასწარ გაფორმებული პირდაპირი ხელშეკრულების ფარგლებშიშეიძლება განხორციელდეს მხოლოდ სისტემის კომერციული ოპერატორთანწინასწარ შეთანხმებით.

4. განაწილების ლიცენზიატი, პირდაპირი მომხმარებელი და ექსპორტიორივალდებულია, აუნაზღაუროს სისტემის კომერციულ ოპერატორს სიმძლავრისსასისტემო რეზერვის უზრუნველყოფის სრული საფასური. სისტემის კომერციულოპერატორს საჭიროების შემთხვევაში, უფლება აქვს ასევე ისარგებლოსკანონმდებლობითა და ამ წესებით გათვალისწინებული გადახდის უზრუნველყოფისსაშუალებით.

5. განაწილების ლიცენზიატის, პირდაპირი მომხმარებლისა დაექსპორტიორისაგან სიმძლავრის სასისტემო რეზერვის საფასურის ამოღებასა დაშესაბამისი კვალიფიციური საწარმოსთვის ანაზღაურებას ახდენს სისტემისკომერციული ოპერატორი.

6. კომერციულ ოპერატორს შეუძლია შეწყვიტოს პირველ მუხლში აღნიშნულიპირდაპირი ხელშეკრულებების მოქმედება მწარმოებელი კვალიფიციური საწარმოსმიმართ 20 კალენდარული დღით ადრე გაფრთხილების შემთხვევაში, თუ მათ შორისხელშეკრულება სხვა პირობას არ ითვალისწინებს.

Page 70: საქართველოს ენერგეტიკის ...energy.gov.ge/projects/pdf/pages/Elektroenergiis... · 2014-02-14 · საქართველოს ენერგეტიკის

7. ამ მუხლის მოქმედების ვადის ამოწურვა არ ათავისუფლებს მხარეებსფინანსური ვალდებულების შესრულებისაგან.

თავი XIII. გარდამავალი დებულებები

მუხლი 38. ამ წესების შემოღებასთან დაკავშირებით გარდამავალი პერიოდისათვის დასარეგულირებელი საკითხები1. ამოღებულია (28.06.2007 N46)

2. აფხაზეთის ტერიტორიაზე ელექტროენერგიის მიწოდება ხორციელდებაენგურჰესის და ვარდნილჰესების კასკადის ჰიდროელექტროსადგურებიდანელექტროენერგიის (სიმძლავრის) დამტკიცებული საპროგნოზო ბალანსისმოცულობების მიხედვით. ენგურჰესის და ვარდნილჰესების კასკადისჰიდროელექტროსადგურები თავიანთი გამომუშავებიდან იკლებენ აფხაზეთისტერიტორიაზე მიწოდებული ელექტროენერგიის რაოდენობას, შესაბამისისაანგარიშო პერიოდში მათ მიერ წარმოებული ელექტროენერგიის პროპორციულადდა აწარმოებენ მის აღრიცხვას წინამდებარე წესებითა და კომისიის მიერ დადგენილიტარიფით. იმ შემთხვევაში თუ აფხაზეთის ტერიტორიაზე ელექტროენერგიისმიწოდება ხდება სისტემის კომერციული ოპერატორის მიერ შესყიდულიელექტროენერგიის ხარჯზე, ენგურჰესი და ვარდნილჰესების კასკადი ვალდებულნიარიან მომდევნო საანგარიშო პერიოდებში მიაწოდონ სისტემის კომერციულოპერატორს ექვივალენტური რაოდენობის ელექტროენერგია. სისტემისკომერციული ოპერატორი უფლებამოსილია აღნიშნული ელექტროენერგია გაყიდოსმის მიერ ნაყიდი და აფხაზეთის ტერიტორიაზე მიწოდებული ელექტროენერგიისფასად. ამ ელექტროენერგიის სისტემის კომერციული ოპერატორის მიერექსპორტირებისას ფასის ფორმირება ხდება ელექტროენერგიის ექსპორტსა ან/დაგაცვლაზე გაფორმებული ხელშეკრულების შესაბამისად. ასეთ შემთხვევებზე არვრცელდება ამ წესების მე-14 მუხლის მე-6 პუნქტი. (31.10.2007 N 88)

3. 2006 წლის ივლისსა და აგვისტოში კავშირი (ასოციაცია) ელექტროენერგიისსაბითუმო ბაზრის მყიდველების მიერ კავშირი (ასოციაცია) ელექტროენერგიისსაბითუმო ბაზარზე შესყიდული ელექტროენერგიის საფსურისა და საწევროსგადაუხელობის შემთხვევაში ელექტრობაზარი უფლებამოსილია მოსთხოვოსდისპეტჩერიზაციის ლიცენზიატს კავშირი (ასოციაცია) ელექტროენერგიისსაბითუმო ბაზრის მყიდველებისათვის ელექტროენერგიის მიწოდების შეწყვეტა ანშეზღუდვა.

4. ამოღებულია (31.10.2007 N 88).5. ამ წესების თანახმად, ინფორმაციის მიწოდება წარმოებს წერილობითი

ფორმით. ამასთან, წინასწარ შეთანხმების შემთხვევაში შესაძლებელია, ინფორმაციისმიწოდება განხორციელდეს ელექტრონული ფოსტის, ტელეფონოგრამის, ფაქსის დასხვა საშუალებებით. (25.04.2007 N31)

6. აღრიცხვის სისტემების ტექნიკური აღჭურვილობის მოწესრიგებამდე, მათშორის, სისტემის კომერციული ოპერატორისთვის გადასახდელი ან მისგან მისაღები

Page 71: საქართველოს ენერგეტიკის ...energy.gov.ge/projects/pdf/pages/Elektroenergiis... · 2014-02-14 · საქართველოს ენერგეტიკის

თანხების გადაცემის ლიცენზიატებს შორის გასანაწილებლად საჭირო აღრიცხვისსისტემების ტექნიკური აღჭურვილობის მოწესრიგებამდე, გამოყენებულ იქნეს იგივეპროპორცია, რა პროპორციაც არსებობს კომისიის მიერ დადგენილ სს«საქრუსენერგოსა» და შპს «საქართველოს სახელმწიფო ელექტროსისტემის»გადაცემის ქსელში ნორმატიულ დანაკარგებს შორის. ამასთან, ამ პუნქტის მოქმედებაგანისაზღვროს 2007 წლის 1 ივლისამდე. (25.04.2007 N31)

7. აღრიცხვის სისტემების ტექნიკური აღჭურვილობის მოწესრიგებისთანავეან/და შესაბამისი გადამცემი ქსელის ფარგლებში ამ წესების 32-ე მუხლის მე-3პუნქტის «ბ» ქვეპუნქტით გათვალისწინებული პირობის შესრულებისშესაძლებლობისთანავე, დისპეტჩერიზაციის ლიცენზიატი ვალდებულია,დაუყოვნებლივ აცნობოს სამინისტროს აღნიშნულის შესახებ და მიუთითოს ამმოწესრიგებით მიღებულ შედეგებზე, მათ შორის, ამ მოწესრიგების შედეგადგადაცემის ქსელში მიღებული, გადაცემული, ელექტროენერგიის (სიმძლავრის)სიზუსტით აღრიცხვასთან დაკავშირებულ შესაძლებლობებზე. (25.04.2007 N31)

8. ამ წესების მე-13 მუხლის მე-5 პუნქტი და 31-ე მუხლის მე-8 პუნქტიამოქმედდეს 2007 წლის 1 ივლისიდან.

9. წარმოების ლიცენზიატის ან მცირე სიმძლავრის ელექტროსადგურის მიერელექტროენერგიის აღრიცხვის სისტემების მოწესრიგებამდე (ამ მუხლის მე-6პუნქტით გათვალისწინებულ ვადაში), ელექტროენერგიის წარმოების საშუალებისერთ საანგარიშო პერიოდზე ნაკლები დროით გაჩერებისას, ამ პერიოდში მის მიერსისტემიდან მიღებულ და წარმოებულ ელექტროენერგიას შორის მეტობისშემთხვევაში, მიღებულ მოცულობაზე (ნაშთზე) ანგარიშსწორება მოხდებაელექტროენერგიის (სიმძლავრის) ნასყიდობისა და მომსახურების შესახებპირდაპირი ხელშეკრულებების საფუძველზე, გარდა იმ შემთხვევისა, როდესაცელექტროენერგიის საერთო სასადგურო დანახარჯის ურუნველყოფა სრულად ხდებასხვა კვალიფიციური საწარმოსთან გაფორმებული ელექტროენერგიის (სიმძლავრის)ნასყიდობისა და მომსახურების შესახებ პირდაპირი ხელშეკრულებებით.

10. 2007 წლის ნოემბრის თვის საანგარიშო პერიოდისთვის დისპეტჩერიზაციისლიცენზიატთან სტანდარტული პირობების ფორმით დარეგისტრირებულიხელშეკრულებით დასარეზერვებელი საპროგნოზო სიმძლავრის მოცულობები არგამოითვლება, გენერაციის ის წყაროები, რომელთა მეშვეობით იქნება 2007 წლისნოემბრის თვის საანგარიშო პერიოდისთვის საპროგნოზოდ უზრუნველყოფილიკვალიფიციური საწარმოების მიერ დაურეზერვებელი სიმძლავრე, არ შეირჩევა,ხოლო სიმძალავრის სასისტემო რეზერვის უზრუნველყოფის საფასურისანაზღაურება განხორციელდება დისპეტჩერიზაციის ლიცენზიატთან სტანდარტულიპირობების ფორმით დარეგისტრირებული ხელშეკრულების (სიმძლავრის სასისტემორეზერვის უზრუნველყოფის შესახებ) მიხედვით და დისპეტჩერიზაციისლიცენზიატის მიერ ტესტირების მეშვეობით დადგენილი სიმძლავრის სასისტემორეზერვის ფაქტობრივად უზრუნველყოფილი მოცულობების საფუძველზე. (31.10.2007N 88)

Page 72: საქართველოს ენერგეტიკის ...energy.gov.ge/projects/pdf/pages/Elektroenergiis... · 2014-02-14 · საქართველოს ენერგეტიკის

მუხლი 381. საპროექტო კომპანიის მიერ 2013 წლის 1 მაისამდე დადებულიხელშეკრულებების წინარე რეგისტრაციის წესი (30.05.2013 N 99)

საპროექტო კომპანიის მიერ 2013 წლის 1 მაისამდე დადებული ხელშეკრულება(პირდაპირი ხელშეკრულება ელექტროენერგიის გადაცემის ან/დადისპეტჩერიზაციის მომსახურებაზე, პირდაპირი ხელშეკრულება ელექტროენერგიისექსპორტზე, ხელშეკრულება ელექტროენერგიის ექსპორტზე), ასევე ამ წესების 141მუხლის მე-9 პუნქტით გათვალისწინებული ხელშეკრულებაგადაცემა-დისპეტჩერიზაციის მომსახურების დარეზერვებაზე წინარერეგისტრაციისთვის დისპეტჩერიზაციის ლიცენზიანტს შეიძლება წარედგინოს 2013წლის 1 ნოემბრამდე. ამ პუნქტით გათვალისწინებულ შემთხვევაში საპროექტოკომპანიის მიერ დადებული შესაბამისი ხელშეკრულების წინარე რეგისტრაციისმიზნებისთვის გამოიყენება ამ წესების 101 მუხლის მე-2-მე-10 პუნქტებითგათვალისწინებული დებულებები.

მუხლი 39. ელექტროენერგეტიკული სისტემის სიმძლავრის სასისტემორეზერვით უზრუნველყოფის განსაკუთრებული წესი (14.04.2009 N38)

1. ამ მუხლის მიზნებისთვის გარანტირებული რეზერვის წყაროს ასევემიეკუთვნებიან ის თბოელექტროსადგურებიც, რომლებიც ელექტროენერგიის(სიმძლავრის) არსებული საპროგნოზო ბალანსის მოქმედების პერიოდში არ იყვნენგანსაზღვრულნი გარანტირებული რეზერვის წყაროდ.

2. 2009 წლის 1 მაისიდან 1 სექტემბრამდე სიმძლავრის სასისტემო რეზერვისსაფასური ამ მუხლის პირველი პუნქტით განსაზღვრულ თბოელექტროსადგურებსაუნაზღაურდებათ მათ მიერ განცხადებული ელექტროენერგიის წლიურიგამომუშავების (სალტეზე გაცემა) მოცულობების შესაბამისად, მაგრამ არაუმეტესელექტროენერგიის (სიმძლავრის) მოქმედი საპროგნოზო ბალანსითგათვალისწინებულ მომხმარებლებზე მიწოდებისა (აფხაზეთის ტერიტორიაზემოხმარებული ელექტროენერგიის გამოკლებით) და ექსპორტის ჯამური, წლიური,მოცულობის 10%-ისა, რომელსაც გამოაკლდება თბოელექტროსადგურის მიერმიმდინარე საბალანსო წლის განმავლობაში სალტეზე ფაქტობრივად გაცემულიელექტროენერგიის რაოდენობა. 3. ამ მუხლის პირველ პუნქტში განსაზღვრული სიმძლავრის სასისტემორეზერვის წყაროები (თბოელექტროსადგურები) დისპეტჩერიზაციის ლიცენზიატსარაუგვიანეს 2009 წლის 1 მაისისა წარუდგენენ უზრუნველყოფილი სიმძლავრისსასისტემო რეზერვის შესახებ განაცხადს.

4. დისპეტჩერიზაციის ლიცენზიატი სიმძლავრის სასისტემო რეზერვითუზრუნველყოფის შესახებ განაცხადის მიღებიდან 3 კალენდარული დღის ვადაშიაფიქსირებს უზრუნველყოფილი სიმძლავრის სასისტემო რეზერვის მოცულობას,რომელიც სიმძლავრის სასისტემო რეზერვის ამ მუხლში მითითებული ყოველიწყაროსათვის გამოითვლება, როგორც შესაბამისი წყაროს მიერ სიმძლავრისსასისტემო რეზერვის განაცხადში მითითებულ მოცულობასა და მის ფაქტიურ

Page 73: საქართველოს ენერგეტიკის ...energy.gov.ge/projects/pdf/pages/Elektroenergiis... · 2014-02-14 · საქართველოს ენერგეტიკის

გამომუშავებას (სალტეზე გაცემა) შორის სხვაობა. 5. უზრუნველყოფილი სიმძლავრის სასისტემო რეზერვის გადანაწილება

სიმძლავრის სასისტემო რეზერვის შემსყიდველ კვალიფიციურ საწარმოებზე ხდებათანაბარწილად 2009 წლის 1 მაისიდან 2009 წლის 31 აგვისტოს ჩათვლით.

6. დისპეტჩერიზაციის ლიცენზიატი ამ მუხლის მე-3 პუნქტითგათვალისწინებულ ინფორმაციას არაუგვიანეს 2009 წლის 5 მაისისა წარუდგენსსისტემის კომერციულ ოპერატორს და სიმძლავრის სასისტემო რეზერვის წყაროებს.მიღებულ ინფორმაციაზე დაყრდნობით, სისტემის კომერციული ოპერატორი 2009წლის მაისიდან 2009 წლის აგვისტოს ჩათვლით, არაუგვიანეს ყოველი საანგარიშოთვის მომდევნო თვის 10 რიცხვისა, ამ მუხლის მე-4 პუნქტით განსაზღვრულ,შესაბამის საანგარიშო პერიოდში გასაყიდი სიმძლავრის სასისტემო რეზერვისმოცულობას (სიმძლავრის სასისტემო რეზერვის კონკრეტული წყაროს მიხედვით)ანაწილებს სიმძლავრის სასისტემო რეზერვის შემსყიდველ თითოეულკვალიფიციურ საწარმოზე იმავე საანგარიშო პერიოდში სიმძლავრის სასისტემორეზერვის შემსყიდველი კვალიფიციური საწარმოების ფაქტიურ ჯამურ მოხმარებაშიშესაბამისი კვალიფიციური საწარმოს ფაქტიური მოხმარების წილისპროპორციულად. სისტემის კომერციული ოპერატორი აღნიშნულ ინფორმაციას(სიმძლავრის სასისტემო რეზერვის კონკრეტული წყაროსა და უზრუნველყოფილიმოცულობების მითითებით) უგზავნის შესაბამის კვალიფიციურ საწარმოებს.

7. ამ მუხლის მე-6 პუნქტით გათვალისწინებული ინფორმაცია წარმოადგენსსიმძლავრის სასისტემო რეზერვის წყაროებსა და სისტემის კომერციულ ოპერატორს,აგრეთვე სიმძლავრის სასისტემო რეზერვის შემსყიდველ კვალიფიციურ საწარმოებსადა სისტემის კომერციულ ოპერატორს შორის ანგარიშსწორების საფუძველს.სიმძლავრის სასისტემო რეზერვის შემსყიდველი კვალიფიციური საწარმოებიუზრუნველყოფილი სიმძლავრის სასისტემო რეზერვის საფასურს ანაზღაურებენშესაბამისი წყაროსათვის კანონმდებლობის თანახმად დადგენილი სიმძლავრისსასისტემო რეზერვის ტარიფისა (ზედა ზღვარი) და ამ მუხლის მე-6 პუნქტისშესაბამისად განსაზღვრული მათ მიერ შესასყიდი სიმძლავრის სასისტემო რეზერვისმოცულობის გათვალისწინებით, სიმძლავრის სასისტემო რეზერვისუზრუნველყოფის სტანდარტული პირობების ფორმით შედგენილი პირდაპირიხელშეკრულების შესაბამისად.

8. ეს მუხლი ვრცელდება მხოლოდ სიმძლავრის სასისტემო რეზერვის ამმუხლის პირველი პუნქტით გათვალისწინებულ წყაროებზე, რომლებიც ამ მუხლითდადგენილი წესით წარადგენენ განაცხადს დისპეტჩერიზაციის ლიცენზიატთან.

მუხლი 40. ელექტროენერგეტიკული სისტემის სიმძლავრის სასისტემორეზერვით უზრუნველყოფის განსაკუთრებული წესი 2010 წლის 1 მაისიდან 1სექტემბრამდე პერიოდში (30.04.2010 N 24) 1. ამ მუხლის მიზნებისათვის გარანტირებული რეზერვის წყაროს ასევემიეკუთვნებიან ის თბოელექტროსადგურებიც, რომლებიც 2009 წლის 1სექტემბრიდან 2010 წლის 1 მაისამდე პერიოდში არ იყვნენ განსაზღვრულნი

Page 74: საქართველოს ენერგეტიკის ...energy.gov.ge/projects/pdf/pages/Elektroenergiis... · 2014-02-14 · საქართველოს ენერგეტიკის

გარანტირებული რეზერვის წყაროდ.2. 2010 წლის 10 მაისიდან 1 სექტემბრამდე სიმძლავრის სასისტემო რეზერვის

საფასური ამ მუხლის პირველი პენქტით განსაზღვრულ თბოელექტროსადგურებსაუნაზღაურდებათ მათ მიერ სიმძლავრის სასისტემო რეზერვით უზრუნველყოფაზეგაცხადებული მოცულობის შესაბამისად, მაგრამ თითოეულისათვის არაუმეტესელექტროენერგიის (სიმძლავრის) მოქმედი საპროგნოზო ბალანსითგათვალისწინებულ მომხმარებლებზე მიწოდებისა (აფხაზეთის ტერიტორიაზემოხმარებული ელექტროენერგიის გამოკლებით) და ექსპორტის ჯამური წლიურიმოცულობის 10%–ისა. 3. ამ მუხლის პირველ პუნქტში განსაზღვრული სიმძლავრის სასისტემორეზერვის წყაროები (თბოელექტროსადგურები) დისპეტჩერიზაციის ლიცენზიატსარა უგვიანეს 2010 წლის 10 მაისისა წარუდგენენ 2010 წლის 10 მაისიდან 2010 წლის 1სექტემბრამდე პერიოდში უზრუნველყოფილი სიმძლავრის სასისტემო რეზერვისშესახებ განაცხადს, მომავალი საანგარიშო პერიოდის იმ ზუსტი მონაკვეთების(დღეების მიხედვით) მითითებით, რომელთა განმავლობაში სიმძლავრის სასისტემორეზერვი ვერ იქნება უზრუნველყოფილი, მათ შორის სარემონტო და/ანპროფილაქტიკური სამუშაოების წარმოების გამო. 4. დისპეტჩერიზაციის ლიცენზიატი სიმძლავრის სასისტემო რეზერვითუზრუნველყოფის შესახებ განაცხადის მიღებიდან 3 კალენდარული დღის ვადაშიგანსაზღვრავს სიმძლავრის სასისტემო რეზერვის შესაბამისი წყაროს(თბოელექტროსადგურის) მიერ ყოველ საანგარიშო პერიოდში (2010 წლის 10მაისიდან 2010 წლის 1 სექტემბრამდე) უზრუნველყოფილი სიმძლავრის სასისტემორეზერვის მოცულობას (ამ მუხლის მე–2 პუნქტში მითითებული შეზღუდვისა დაუზრუნველყოფილი სიმძლავრის სასისტემო რეზერვის შესახებ განაცხადშისარემონტო და/ან პროფილაქტიკური სამუშაოებისათვის მითითებული პერიოდებისგათვალისწინებით). 5. დისპეტჩერიზაციის ლიცენზიატი ამ მუხლის მე–4 პუნქტითგათვალისწინებულ ინფორმაციას არაუგვიანეს 2010 წლის 15 მაისისა წარუდგენსსისტემის კომერციულ ოპერატორს და სიმძლავრის სასისტემო რეზერვის წყაროებს.მიღებულ ინფორმაციაზე დაყრდნობით, სისტემის კომერციული ოპერატორი 2010წლის მაისიდან 2010 წლის აგვისტოს ჩათვლით, არა უგვიანეს ყოველი საანგარიშოთვის მომდევნო თვის 10 რიცხვისა, ამ მუხლის მე–4 პუნქტის მიხედვითგანსაზღვრულ, შესაბამის საანგარიშო პერიოდში გასაყიდი სიმძლავრის სასისტემორეზერვის მოცულობას (სიმძლავრის სასისტემო რეზერვის კონკრეტული წყაროსმიხედვით) ანაწილებს სიმძლავრის სასისტემო რეზერვის შემსყიდველ თითოეულკვალიფიციურ საწარმოზე იმავე საანგარიშო პერიოდში სიმძლავრის სასისტემო

Page 75: საქართველოს ენერგეტიკის ...energy.gov.ge/projects/pdf/pages/Elektroenergiis... · 2014-02-14 · საქართველოს ენერგეტიკის

რეზერვის შემსყიდველი კვალიფიციური საწარმოების ფაქტობრივ ჯამურმოხმარებასა და ექსპორტში შესაბამისი კვალიფიციური საწარმოს ფაქტობრივიმოხმარების ან ექსპორტის წილის პროპორციულად. სისტემის კომერციულიოპერატორი აღნიშნულ ინფორმაციას (სიმძლავრის სასისტემო რეზერვისკონკრეტული წყაროსა და უზრუნველყოფილი სიმძლავრის სასისტემო რეზერვისმოცულობების მითითებით) უგზავნის შესაბამის კვალიფიციურ საწარმოებს. 6. ამ მუხლის მე–5 პუნქტით გათვალისწინებული ინფორმაცია წარმოადგენსსიმძლავრის სასისტემო რეზერვის წყაროებსა და სისტემის კომერციულ ოპერატორს,აგრეთვე სიმძლავრის სასისტემო რეზერვის შემსყიდველ კვალიფიციურ საწარმოებსადა სისტემის კომერციულ ოპერატორს შორის ანგარიშსწორების საფუძველს.სიმძლავრის სასისტემო რეზერვის შემსყიდველი კვალიფიციური საწარმოებიუზრუნველყოფილი სიმძლავრის სასისტემო რეზერვის საფასურს ანაზღაურებენშესაბამისი წყაროსათვის კანონმდებლობის თანახმად დადგენილი სიმძლავრისსასისტემო რეზერვის ტარიფისა (ზედა ზღვარი) და ამ მუხლის მე–5 პუნქტისშესაბამისად განსაზღვრული მათ მიერ შესასყიდი სიმძლავრის სასისტემო რეზერვისმოცულობის გათვალისწინებით, სიმძლავრის სასისტემო რეზერვისუზრუნველყოფის სტანდარტული პირობების ფორმით შედგენილი პირდაპირიხელშეკრულების შესაბამისად. 7. ეს მუხლი ვრცელდება მხოლოდ სიმძლავრის სასისტემო რეზერვის ამმუხლის პირველი პუნქტით გათვალისწინებულ წყაროებზე, რომლებიც ამ მუხლითდადგენილი წესით წარადგენენ განაცხადს დისპეტჩერიზაციის ლიცეზიატთან.

მუხლი 41. დროებითი დებულებები (18.10.2013 N 148 გავრცელდეს 2013 წლის 1ოქტომბრიდან წარმოშობილ ურთიერთობებზე)

1. სისტემათაშორისი ტრანზიტისთვის (გადადინებისთვის) განკუთვნილიახალი ელექტროგადამცემი ქსელის ტესტირების უზრუნველყოფის მიზნებისთვის2013 წლის 31 დეკემბრამდე პერიოდის განმავლობაში საანგარიშო პერიოდ(ებ)შისაქართველოს საბაჟო საზღვარზე გადადინებულ (შემოდინებულ და გადინებულ)ელექტროენერგიაზე არ ხორციელდება რაიმე სახის ანგარიშსწორება. ამ წესების 23-ემუხლის მე-2 პუნქტის შესაბამისად გაანგარიშებული ფაქტიური დანაკარგისდამატებით კომპონენტად გამოიყენება მხოლოდ ამ პუნქტით გათვალისწინებულიტესტირებისას შემოდინებულ და გადინებულ ელექტროენერგიის მოცულობებსშორის დადებითი სხვაობა (დადებითი სალდო საქართველოში იმპორტისმნიშვნელობით) ერთ საანგარიშო პერიოდში, რომელიც წარმოადგენსელექტროენერგიის დანახარჯს გადამცემ ქსელში.

2. ამ წესების 23-ე მუხლის მე-21 პუნქტის შესაბამისად განსაზღვრულიფაქტიური საშუალო დანაკარგის გაანგარიშებისას მხოლოდ ამ მუხლის 1-ლიპუნქტით გათვალისწინებული დადებითი სალდოს სიდიდე დამატებით აკლდება ამ

Page 76: საქართველოს ენერგეტიკის ...energy.gov.ge/projects/pdf/pages/Elektroenergiis... · 2014-02-14 · საქართველოს ენერგეტიკის

წესების 23-ე მუხლის მე-2 პუნქტის შესაბამისად გაანგარიშებული ფაქტიურიდანაკარგის სიდიდეს, ამ მუხლის 1-ლი პუნქტით განსაზღვრულ საანგარიშოპერიოდ(ებ)ში.

3. სისტემათაშორისი ტრანზიტისთვის (გადადინებისთვის) განკუთვნილიახალი ელექტროგადამცემი ქსელის ტესტირების უზრუნველყოფის მიზნებისთვისშემოდინებული და გადინებული ელექტროენერგიის მოცულობები (გარდა ამმუხლის პირველი პუნქტით გათვალისწინებული გამონაკლისისა – ტესტირებისასგადადინებული ელექტროენერგიის მოცულობებს შორის დადებითი სხვაობა) არგამოიყენება შესაბამისი საანგარიშო პერიოდისთვის ფაქტიური დანაკარგისგამოთვლისას.

4. 2013 წლის დარჩენილი პერიოდისთვის და 2014 წლისთვისსისტემათაშორისი ტრანზიტისათვის განკუთვნილი ახალი ელექტროგადამცემიხაზის გამტარუნარიანობის სხვადასხვა სახეობების განსზღვრის, გამოქვეყნებისა დაგანაწილების მიზნებისთვის დისპეტჩერიზაციის ლიცენზიატი ცალკე ადგენს:

ა) ამ წესების მე-141 მუხლის მე-16 პუნქტით გათვალისწინებული ხაზისგამტარუნარიანობის მოცულობის (NTC), ასევე მომდევნო კალენდარული წლისთვის(წლებისთვის), საანგარიშო პერიოდების მიხედვით, ATC-ის, ALC-ის, NAC-ისმოცულობების და ექსპორტის მიმართულებების განსაზღვრისა და საჯაროდგამოცხადების ვადას;

ბ) ამ წესების მე-141 მუხლის მე-17 პუნქტით გათვალისწინებული ხაზისNTC-ის, ATC-ის, ALC-ის (მ.შ. AAC-ის) და NAC-ის განახლებული მოცულობებისგანსაზღვრისა და საჯაროდ გამოცხადების ვადას;

გ) ამ წესების მე-141 მუხლის მე-18 პუნქტით გათვალისწინებულიგანაცხადების წარდგენის ვადას.