Embed Size (px)
Citation preview
FACT CHECKING –
Provera informacija
8. april 2014. godine
Šta je Fact Checking?
- provera tačnosti informacija tokom
rada na novinarskoj priči, kao i
pre objavljivanja priče
- dva pitanja:
1. kako znam da je ovo tačno?
2. čime to dokazujem?
Fact Checker može biti :
Osoba zadužena za proveru informacija
( nije uključena u proces pisanja priče, već
proverava priču pre objavljivanja )
Novinar koji radi na priči ( tokom rada
novinar proverava podatke i sprema tekst
za završni Fact Checking )
Fact-checking u svetu
According to the Columbia Journalism Review, 2010:
German weekly Der Spiegel runs "most likely the world’s largest fact checking operation", employing the equivalent of 80 full-time fact checkers as of 2010
Le Monde
ProPublica
The New York Times
The New Yorker – 16 fact checkers
etc.
Šta sve može
biti dokaz?
Dokumenta (državne institucije vs. privatne
kompanije)
Audio i video zapisi (transkripti)
Fotografije
Listinzi poziva
Adresari i imenici (bele strane,...)
Printscreen-ovi sa sajtova
Google maps
novinski članci
Najčešće greške prilikom FCh:
tzv. “opšte poznate” informacije
datumi
nazivi kompanija
imena ljudi
brojevi
pozivanje na medije
fotografije
šeme
zastarelost informacija
Primeri:
“Dobrica Ćosić vs. Danas “
(citiranje neistinite informacije rezultiralo
tužbom, iako je “Danas” objavio izvinjenje)
“Dihidrogen monoksid” (studenti
Univerziteta Santa Kruz u Kaliforniji
započeli su peticiju za zabranjivanje H2O )
Miličina greška: juror vs. judge
Tehnike rada Fact Checking-a:
1. Novinar u fusnotama (komentarima)
navodi dokumenta (izvore) na osnovu
kojih dokazuje tvrdnje iz teksta osobi koja
radi FC
2. Fact Checker nakon čitanja teksta
zapisuje komentare sa pitanjima i
prosleđuje ih novinaru, nakon čega
zajedno prolaze kroz tekst
Tokom FC-a važno je pratiti
promene u tekstu.
* Aktivirati Track Changes
* Ĉuvati verziju pre i posle FC-a
SAVETI za efikasan rad
koristite TIMELINE kako bi bila jasnija
priča i vama i fekt-čekeru
u dokumentima označite bitna mesta
dokumenta učinite
pretraživim! sve dokaze jasno imenujte i stavite u
jedan folder
Brojevi i statistika
U Excel-u sakupite sve:
brojeve
procente
datume
statistiku (i kako ste došli do nje)
Proverite ih kroz dokumenta, više sajtova...
Sve proverite dvaput!
Nakon objavljivanja priče...
Sačuvajte sav materijal koji ste koristili
tokom rada na priči, odnosno tokom
FC-a ( dokumenta, snimke i transkripte
intervjua, fotografije, printscreen-ove,
linkove i slično )
Zašto je FC bitan?
NOVINARIMA
– od FC zavisi da li novinar ima priču!
– kredibilitet novinara, poverenje čitalaca
MEDIJIMA
– zaštita od potencijalne tužbe
– sticanje poverenja čitalaca
– ugled medija
ZAŠTITA OSOBA O KOJIMA SE GOVORI U TEKSTU
