1

ö ÇÕé¶ÇÔÁÅ?

ÇÜé©Å é ÇòÃðË éÅî¹ ÇÜé©Å é ÇòÃðË éÅî¹ ÇÜé©Å é ÇòÃðË éÅî¹ ÇÜé©Å é ÇòÃðË éÅî¹ ÇÜé©Å é ÇòÃðË éÅî¹ Ã¶ ÇÕé¶ÇÔÁÅö ÇÕé¶ÇÔÁÅö ÇÕé¶ÇÔÁÅö ÇÕé¶ÇÔÁÅö ÇÕé¶ÇÔÁŨí¶ç¹ é ÜÅäÔ¹ îÈÇñ ûÂÆ Ü¶ÇÔÁŨ1¨í¶ç¹ é ÜÅäÔ¹ îÈÇñ ûÂÆ Ü¶ÇÔÁŨ1¨í¶ç¹ é ÜÅäÔ¹ îÈÇñ ûÂÆ Ü¶ÇÔÁŨ1¨í¶ç¹ é ÜÅäÔ¹ îÈÇñ ûÂÆ Ü¶ÇÔÁŨ1¨í¶ç¹ é ÜÅäÔ¹ îÈÇñ ûÂÆ Ü¶ÇÔÁŨ1¨

(¡≈√≈ Ó‘Ò≈ 5, Í≥È≈ 397)

2

3

√∂ «’È∂«‘¡≈?√∂ «’È∂«‘¡≈?√∂ «’È∂«‘¡≈?√∂ «’È∂«‘¡≈?√∂ «’È∂«‘¡≈?

ÜÆòé-×ÅæÅÜÆòé-×ÅæÅÜÆòé-×ÅæÅÜÆòé-×ÅæÅÜÆòé-×ÅæÅÃÌÆîÅé ÿå ìÅìÅ ÔðéÅî ÇÃ¿Ø ÜÆÃÌÆîÅé ÿå ìÅìÅ ÔðéÅî ÇÃ¿Ø ÜÆÃÌÆîÅé ÿå ìÅìÅ ÔðéÅî ÇÃ¿Ø ÜÆÃÌÆîÅé ÿå ìÅìÅ ÔðéÅî ÇÃ¿Ø ÜÆÃÌÆîÅé ÿå ìÅìÅ ÔðéÅî ÇÃ¿Ø ÜÆ

(×¹: ðÅîê¹ð Ö¶óÅ òÅñ¶)(×¹: ðÅîê¹ð Ö¶óÅ òÅñ¶)(×¹: ðÅîê¹ð Ö¶óÅ òÅñ¶)(×¹: ðÅîê¹ð Ö¶óÅ òÅñ¶)(×¹: ðÅîê¹ð Ö¶óÅ òÅñ¶)

ÕðåÅ å¶ êÌÕÅôÕ :ÕðåÅ å¶ êÌÕÅôÕ :ÕðåÅ å¶ êÌÕÅôÕ :ÕðåÅ å¶ êÌÕÅôÕ :ÕðåÅ å¶ êÌÕÅôÕ :

öòÅ ÇÃ¿Ø (ÿå)öòÅ ÇÃ¿Ø (ÿå)öòÅ ÇÃ¿Ø (ÿå)öòÅ ÇÃ¿Ø (ÿå)öòÅ ÇÃ¿Ø (ÿå)

×¹ðç¹ÁÅðÅ ðÅîê¹ð Ö¶óÅ×¹ðç¹ÁÅðÅ ðÅîê¹ð Ö¶óÅ×¹ðç¹ÁÅðÅ ðÅîê¹ð Ö¶óÅ×¹ðç¹ÁÅðÅ ðÅîê¹ð Ö¶óÅ×¹ðç¹ÁÅðÅ ðÅîê¹ð Ö¶óÅ

âÅÕ: ×ó·çÆòÅñÅ, Ç÷ñ·Å Ô¹ÇôÁÅðê¹ð, ADDB@G (ê³ÜÅì)âÅÕ: ×ó·çÆòÅñÅ, Ç÷ñ·Å Ô¹ÇôÁÅðê¹ð, ADDB@G (ê³ÜÅì)âÅÕ: ×ó·çÆòÅñÅ, Ç÷ñ·Å Ô¹ÇôÁÅðê¹ð, ADDB@G (ê³ÜÅì)âÅÕ: ×ó·çÆòÅñÅ, Ç÷ñ·Å Ô¹ÇôÁÅðê¹ð, ADDB@G (ê³ÜÅì)âÅÕ: ×ó·çÆòÅñÅ, Ç÷ñ·Å Ô¹ÇôÁÅðê¹ð, ADDB@G (ê³ÜÅì)

ë¯é : @AHHF-BF@CCDë¯é : @AHHF-BF@CCDë¯é : @AHHF-BF@CCDë¯é : @AHHF-BF@CCDë¯é : @AHHF-BF@CCD

4

©√Ì ‘º’ ’Â≈ Á∂ ≈÷Ú∂∫ ‘ÈÕ

Í«‘Ò∆ Ú≈ : ‹ÈÚ∆ AIIA («ÂøÈ ‘˜≈)

Á»‹∆ Ú≈ : ‹»È AIID («ÂøÈ ‘˜≈)

Â∆‹∆ Ú≈ : ‹ÈÚ∆ AIIG (⁄≈ ‘˜≈)

⁄ΩÊ∆ Ú≈ : ‹ÈÚ∆ B@@A («ÂøÈ ‘˜≈ «ÂøÈ √Ω)

Íø‹Úƒ Ú≈ : ‹ÈÚ∆ B@@C («ÂøÈ ‘˜≈)

¤∂Úƒ Ú≈ : √ÂøÏ B@@D (⁄≈ ‘˜≈)

√ÂÚƒ Ú≈ : ÎÚ∆ B@@F (⁄≈ ‘˜≈)

Ì∂‡≈ : ¡ÓÒ Â∂ «Ú⁄≈

’Â≈ Â∂ ÍÃ’≈Ù’ :

√∂Ú≈ «√øÿ (√øÂ)

◊πÁπ¡≈≈ ≈ÓÍπ ÷∂Û≈

‚≈’ÿ : ◊Û∑Á∆Ú≈Ò≈, «˜Ò∑≈-‘π«Ù¡≈ÍπÕ «Í≥È ’Ø‚-144207

ÎØÈ : @AHHF-BF@CCD

Ò∂˜ ‡≈¬∆Í √À«‡ø◊ :

√‡≈ ÍÒº√ ’ø«Í¿±‡,

Ï√Â∆ Ù∂÷ Ø‚, ‹¶ËÕ

ÎØÈ : BB@EIIA

«ÍÃø‡˜ :

, ‹¶ËÕ

5

√Ó«ÍÂ

¿∞√ Ó‘≈È ¡≈ÂÓ≈ ˘

‹Ø ¡Èß ÷∂Û∂ Á∂ ‘π’Ó Áπ¡≈≈ √ø√≈ «Ú⁄ ¡≈¬∆

¡Â∂

¡≈Í ¡ÈßÁ∆ ÷∂Û∂ Á∆ ¡Ú√Ê≈ ˘ Ó≈‰Á∆ ‘ج∆

¡È∂’ª ˘ ÷∂Û≈ Úø‚ ’∂, ¡≈Í

√Á∆Ú∆ ÷∂Û∂ «Ú⁄ «ÈÚ≈√

’ ◊¬∆ ¡Â∂ «Íº¤∂

¤º‚ ◊¬∆, Ô≈Á

÷∂Û∂ Á∆!

6

7

ÂÂ’≈

¿∞Í‹À «◊¡≈È∞ ÁπÓ«Â ¤∆‹À®

ó Ï≈Ï≈ ·≈’∞ «√øÿ ‹∆, Óπ÷∆ ÁÓÁÓ∆ ‡’√≈Ò AC

¿∞‹Û∞ Ê∂‘π Ú√≈«¬˙

ó Ï≈Ï≈ √Ï‹Ø «√øÿ ‹∆, ¿±È≈ √≈«‘Ï AD

«¬’ Í«ÚºÂz ¡≈ÂÓ≈

ó ‹: ‘⁄È «√øÿ ‹∆ Ó‘≈ÒØ∫ AF

ÍÃ∂È≈-√ÃØÂ

ó «√øÿ √≈«‘Ï «◊¡≈È∆ Í»È «√øÿ ‹∆ AH

ËøÈ ◊π» ËøÈ ◊π» «Í¡≈∂®

ó Ì≈¬∆ ‹Ø«◊øÁ «√øÿ ‹∆, ÂÒÚ≈Û≈ B@

Â∂ «ÚÒ∂ √ø√≈

ó √ø Á∆Á≈ «√øÿ ‹∆ BI

«Ú«⁄ ÁπÈ∆¡≈ √∂Ú ’Ó≈¬∆¡À

ó Ó‘ø Â≈≈ «√øÿ ‹∆ (√∂Ú≈-Í≥Ê∆) C@

«ÚÒ∂ Á≈√ ¿∞Á≈√≈...

ó Ó‘ø ≈«Ó≥Á Á≈√ ‹∆ CA

Í»È Íπ÷ È‘∆ ‚ØÒ≈È∂ ó ‘«øÁ «√øÿ Ó«‘Ï»Ï CB

√øÂÈ ’∆ Ó«‘Ó≈ ’ÚÈ Ú÷≈È¿∞®

¡◊≈«Ë ÏØ«Ë «’¤∞ «Ó«Â È‘∆ ‹≈È¿∞®

ó √: ‘«ÏøÁ «√øÿ ‹∆, Ô±.’∂. CE

¡≈ø«Ì’ Ï∂ÈÂ∆ ó√∂Ú≈ «√øÿ (√øÂ) DC

«‰∆ ‘ª ó √∂Ú≈ «√øÿ (√øÂ) DF

√∂ «’È∂«‘¡≈ Ï≈∂ ’∞fi ÙÏÁ ó ÏıÙ∆Ù «√øÿ «Èº‹ DH

Á»√∆ ¡À‚∆ÙÈ Ò¬∆ ÁØ ÙÏÁ

- √∂Ú≈ «√øÿ (√øÂ) EA

8

A. ‹ÈÓ ¡Â∂ Ï⁄ÍÈ EG

B. «Ú¡≈‘ EI

C. ¿∞Á≈√∆ √≈Ë» Á∆ √ø◊ ¡Â∂ √∂Ú≈ F@

D. √≈Ë» √øÂØ÷ Á≈√ ÂØ∫ «È≈√Â≈ FB

E. «√º÷ √øª Í≈√Ø∫ ÍÃÓ≈Ê Á∆ Íπº¤ FC

F. √«Â◊π» √Ã∆ ◊π» ◊ÃøÊ √≈«‘Ï ‹∆ Á∆ ÙÈ ¡≈¿∞‰≈ FE

G. Ï≈Ï≈ ‹∆ Á≈ ¡≈͉∂ ÓÈ ¿∞µÍ Ú√∆’≈ FG

H. ‹ºÁ∆ «Í≥‚ Ëπº◊∂ ÂØ∫ √◊ØË∂ (Í≈«’√Â≈È) ‹≈‰≈

ÂÊ≈ «ÈºÂ Á∆ «’«¡≈ FI

I. ‹Ú≈‘∂ ’ø„∂ ÏÀ«·¡ª ˜«‘∆Ò∂ √ºÍ Á≈ ¡≈¿∞‰≈ ¡Â∂

√Ã∆ ◊π» È≈È’ Á∂Ú ‹∆ Á∂ Íú÷ ÁÙÈ ‘؉∂ GC

A@. Úº‚∂ Ì≈¬∆ √. Â≈≈ «√øÿ ˘ √πÍÈ∂ «Ú⁄ Á√Ú∂∫

Í≈ÂÙ≈‘ ‹∆ È∂ ÁÙÈ Á∂‰∂ Â∂ Ï⁄È ’È≈ GF

AA. Á√Ú∂∫ Í≈ÂÙ≈‘ ‹∆ È∂ Íú÷ ÁÙÈ Á∂‰∂ GH

AB. ⁄ø‚∆ Á∆ Ú≈ Á≈ Í≈· «’√ Ú∂Ò∂ ’È≈ ‘À? HA

AC. Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ √Ã∆ ¡ÈßÁÍπ √≈«‘Ï ‹≈ ’∂ ¤∂ Ó‘∆È∂

Ó»ÒÓ≥Âz Á≈ ‹≈Í ’È≈ HC

AD. √: ¡ÚÂ≈ «√øÿ ÁÒ∂ ˘ È≈Ó-Ï≈‰∆ Áπ¡≈≈

≈˜∆ ’È≈ HE

AE. ◊π» ‘π’Ó «Ú⁄ ’ÈÒ «Í¡≈≈ «√øÿ Á∆

«È◊∑≈ ·∆’ ’È∆ HI

AF. ¡ÓØÒ’ Ï⁄Ȫ Á≈ ı˜≈È≈ ¡◊È Ì∂‡ IC

AG. ¡¿∞÷Á ¡≈¬∂ ≈«√ «Ú«⁄ ¡≈«Í ÷ÒØ«¬¡≈® IF

AH. ¡Á≈√ ’È È≈Ò πÓ≈«Ò¡ª Ú≈Ò∆ ¡ÒÓ≈∆

Á≈ «‹øÁ≈ (Â≈Ò≈) ÷πÒ∑ ‹≈‰≈ II

AI. AAI ⁄º’ (√◊ØË≈) È≈Ó-ÍÃ∂Ó∆¡ª Á≈ ’∂∫Á A@A

B@. Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ ¡≈͉∂ «¬’ ÍÃ∂Ó∆ √º‹‰ ˘ ¡≈ÂÓ≈

≈‘ƒ Í‘øπ⁄ ’∂, Ó≈Û∂ Í≈√∂ ‹≈‰ ÂØ∫ Ï⁄≈¿∞‰≈ A@B

BA. ‹Ø ‹È ¨fi«‘ ÓÈÀ «√¿∞ √∂ √»∂ ÍË≈È≈ A@H

9

BB. Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ Ò≈‘Ω ¤≈¿∞‰∆ «Ú⁄ «√ÓÈ-Ì‹È ’È≈ AAD

BC. Á∂Ù Á∂ χÚ≈∂ Á≈ ¡È∞ÌÚ AAG

BD. Ï≈Ï≈ ‹∆ Á≈ √◊ØË∂ ÂØ∫ ’∂»¬∂ «Í≥‚ ˘ ‹≈‰≈ AAI

BE. ‚≈’‡ ’Â≈ «√øÿ ‘ت È≈Ò «ÓÒ≈Í ABB

BF. Á∂‘Ë≈∆ ◊π» Á≈ ÷≥‚È ACA

BG. AIDG Á≈ χÚ≈≈ ACE

BH. ‹Ø◊∆ È∂ Ï≈Ï≈ ‹∆ ¿∞µÍ ¡≈͉∂ ª«Âz’ ÏÒ È≈Ò

ÍÃÌ≈Ú Í≈¿∞‰ Á≈ ÔÂÈ ’È≈ ¡Â∂ Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂

Ú≈«‘◊π»-◊πÓ≥Âz Á∆ Ù’Â∆ Ú‰∆ ACF

BI. ≈ÓÍπ ÷∂Û∂ (Ê∂‘) ¿∞µÍ ◊πÓ«Â ÍÃ⁄≈ ’∂∫Á

ÏÈ≈‰ Ò¬∆ √«Â◊π» ‹∆ ÚºÒØ∫ ‘π’Ó AD@

C@. Í«‘Ò∆ ≈ ‘∆ Óπ√ÒÓ≈È ¯’∆ ¡Â∂ «¬’ ‘Ø

‹‡≈Ë≈∆ È∂ «¬√ ËÂ∆ (Ê∂‘) ¿∞µÍ ¡≈͉≈ ’Ϙ≈ ‹Â≈¿∞‰≈ ADE

CA. Á»√∆ ≈ Á≈ «Ïê ADI

CB. ◊πÏ≈‰∆ ¡È∞√≈ Ó≈«¬¡≈ ’∆ ‘À? AEA

CC. «Í≥‚ Ï≈‘Ò∂ «Ú÷∂ ¶◊ ¤’‰≈ ¡øÌ ’È≈ AFG

CD. Á≈√ Á≈ Ï≈Ï≈ ‹∆ È≈Ò «ÓÒ≈Í AGB

CE. Ú∆≈È Ê∂‘ Á≈ È≈™ ’∞‡∆¡≈ ≈ÓÍπ ÷∂Û≈ º«÷¡≈ AGF

CF. Ì≈¬∆ Ó«‘øÁ «√øÿ ‹∆ ˘ ‘ ؘ √ºÍ «ÓÒ‰≈ AH@

CG. ‹∆Úª ˘ È‹≈«¬˜ Âø◊ ’È Â∂ ÍÓ∂Ù ÚºÒØ∫

’ØÍ∆ ‘øπÁ∆ ‘À AHB

CH. ÏÁ-¡√∆√ Á≈ ¡√ AHF

CI. Íπ≈‰∂ √ø◊∆¡ª ˘ Ï≈Ï≈ ‹∆ Á∆ Ì≈Ò AIB

D@. Ì»÷∂ ’¿∞ Á∂Ú ¡Ë≈ AIE

DA. «‘⁄«‘  ÍÃ∂Ó ’À ⁄≈Ïπ’ Ó≈¿∞ AII

DB. ¡º√» Ó‘∆È∂ «Ú⁄ √Ó≈◊Ó ¡øÌ ’È≈ B@C

DC. ÁπÒ«Ì Á∂‘ √Ú≈«® ‹≈«‘ È Á◊‘ ‘≈«® B@E

DD. ¶◊-Í≥◊ Á∆ √ªfi BBE

DE. ◊π» ‚ø◊ ÍÃÂ∆ √Ø⁄ Â∂ Ù’Â∆ BBG

10

DF. ‘« ¡≥«Óà«Ï÷π Ò«‘ ‹≈¬∂ ≈Ó BC@

DG. ◊πÁπ¡≈≈ √≈«‘Ï Á∆ ¿∞√≈∆ BCH

DH. ‹≈ ’À Ó√«’ Ì≈◊ «√ √∂Ú≈ Ò≈«¬¡≈ BDI

DI. Ïπ∂ ’Óª Á≈ «Â¡≈◊ ‘∆ ¡√Ò √∂Ú≈ ‘À BED

E@. ‹∆ÚÈ «¬ø‹ Ú∆ ÏÁÒÁ≈ ‘À BEF

EA. Ó≥Á≈ ⁄ø◊≈ ¡≈͉≈ ¡≈Í∂ ‘∆ ’∆Â≈ Í≈Ú‰≈ BF@

EB. √ø’Òͪ ˘ «Â¡≈◊‰ «Ú⁄ ‘∆ Ò≈Ì ‘À BFE

EC. ‹∂‘≈ Ï∆‹À √Ø ´‰∂ ’Ó≈ √øÁÛ≈ ÷∂Â∞ BFI

ED. ‹Ø ‹À√∆ √ø◊«Â «ÓÒÀ √Ø ÂÀ√Ø Î´ ÷≈«¬ BGE

EE. ◊π» Ú≈Ò∂ ωÈ≈ ‘∆, ◊π» È≈Ò «ÙÂ≈ ‹ØÛÈ≈ ‘À BHG

EF. È≈Ó-¡«Ì¡≈√-’Ó≈¬∆ √Ó≈◊Óª Á≈ ¡≈øÌ BIG

EG. «√ÓÈ Â∞√ƒ Ú∆ È‘ƒ ’∆Â≈ C@H

EH. Á≈¡Ú≈ ¤‚ ‘À «ÈÁ≈ÚÀ CAB

EI. √ø «◊: ’Â≈ «√øÿ ‹∆ “÷≈Ò√≈” «Ìø‚ª Ú≈«Ò¡ª

È≈Ò «ÓÒ≈Í CB@

F@. Í≈· ’Ú≈¿∞‰ È≈ÒØ∫ ¡≈Í Í≈· ’È Á≈ ¡«Ë’ ÎÒ CBC

FA. √«Â◊π» ‹∆ ÚºÒØ∫ ‘Ø ¡≈Ô± Á∆ Ïı«ÙÙ CBH

FB. Ì≈¬∆ √≈«‘Ï Ì≈¬∆ Ú∆ «√øÿ ‹∆ È≈Ò «ÓÒ≈Í CC@

FC. Ï≈Ï≈ ‹∆ ˘ ¬∆√≈ ‹∆, Óπ‘øÓÁ √≈«‘Ï ¡Â∂ «Ìz◊» ‹∆

Á∂ ÁÙÈ Â∂ Ï⁄È ‘؉∂ CCD

FD. ÔØ◊∆ √∆Ò È≈Ê È∂ √»÷Ó √∆ È≈Ò Ï≈Ï≈ ‹∆ ˘

‚≈¿∞‰ Á≈ ÔÂÈ ’È≈ CCE

FE. √: ’≈ÏÒ «√øÿ ˻ ’Òª Á∂ ‹∆ÚÈ «Ú⁄ ÍÒ‡≈ CCH

FF. ◊π»-‡∂’ Á∂ ’∂ ‹∆ÚÈ ÏÁÒ‰ Á∆ «¬º’ ‘Ø ÿ‡È≈ CDB

FG. Âø» Ù≈Ï ¤º‚ Á∂; ˆ∆Ï∆ ÂÀ˘ ¤º‚ ‹≈Ú∂◊∆ CDF

FH. √Ã∆ ¡÷≥‚ Í≈· √≈«‘Ï ‹∆ Á∆ 48 ÿ≥‡∂ ¡≥Á Í»≈

’È Á∆ ’ج∆ «ÚÙ∂Ù ÓÔ≈Á≈ È‘ƒ ‘À CEG

FI. √ÒØ’ ® ◊πÁ∂Ú Ó≈Â≈ ◊πÁ∂Ú «ÍÂ≈...Á≈ Ó‘≈ÂÓ CEI

G@. ◊πÏ≈‰∆ Á≈ √«Â’≈ CFA

11

GA. ◊πÏ≈‰∆ ˘ √π‰ ’∂ ÍÛ∑È È≈Ò Ï‘πÂ≈ Ò≈Ì ÍÃ≈ÍÂ

‘øπÁ≈ ‘À CFD

GB. ◊πÏ≈‰∆óÍú÷ ¡ΩÙË∆ CFI

GC. ◊πÏ≈‰∆ó¡ΩÙË∆ Á∆ «¬’ ‘Ø ÿ‡È≈ CGB

GD. ¡≥«ÓàÁ∆ Ó‘≈ÈÂ≈ ¡Â∂ ◊π» Ú≈Ò∂ Ï‰È Ú≈√Â∂

¡≥«Óऒ‰≈ ˜»∆ ‘À CGE

GE. (A) √«Â◊π» √Ã∆ ◊π» ◊ÃøÊ √≈«‘Ï ‹∆ Á≈ √«Â’≈

(B) ¡Á≈√ ’È Ú≈√Â∂ Í»È ÍÃ≈ÍÂ∆ Ú≈Ò∂

«√øÿª Á∆ ÒØÛ ‹ª «‘ÂÚ≈È «√øÿª Á∆ Ú∆

√«Â◊π» ‹∆ √π‰Á∂ ‘È

(C) ◊Ò «Ú⁄ ‘˜»∆ º÷‰≈ ˜»∆ ‘À CHC

GF. √«Â◊π» √Ã∆ ◊π» ◊ÃøÊ √≈«‘Ï ‹∆ Á≈ ÍÃ’≈Ù ’È

√ÏøË∆ ‘Á≈«¬Âª CHH

GG. √«Â◊π» √Ã∆ ◊π» ◊ÃøÊ √≈«‘Ï ‹∆ Á≈ ‘π’ÓÈ≈Ó≈

«’Ú∂∫ ÒÀ‰≈ ‘À? CIA

GH. ¬∂’∞ «ÍÂ≈ ¬∂’√ ’∂ ‘Ó Ï≈«’ CID

GI. ÒØÛÚøÁ «Ú«Á¡≈Ê∆¡ª ¡Â∂ «Úº«Á¡’ ¡Á≈«¡ª

Á∆ √‘≈«¬Â≈ CIE

H@. Áπ÷∆¡ª Á∂ ÁÁ∆ D@@

HA. √∂Ú≈ ˘ ‘∆ Ì◊Â∆ ÏÈ≈¿∞‰≈ D@C

HB. ’Ï∆ √≈Ë» ’¿∞ «ÓÒÈ∂ ‹≈¬∆¡À

√≈«Ê È Ò∆‹À ’Ø«¬® D@G

HC. Ó≈È∞ ¡ÍÓ≈È «Ú⁄ √Ó-«ÏÂ∆ DAA

HD. ¡≈Í√ Â∂ ¿±Í« √Ì ‹≈‰‘π DAD

HE. √øÂÈ ’∆ √π‰ √≈⁄∆ √≈÷∆®

√Ø ÏØÒ«‘ ‹Ø Í∂÷«‘ ¡≈÷∆® DB@

HF. ◊πË≈Ó Ô≈Â≈ DBG

HG. ÏÁ∂Ù Ô≈Â≈ DCE

HH. ‹Ø ‹Ø «⁄ÂÚ«‘ √≈Ë ‹È √Ø Ò∂Â≈ Ó≈«È® DCF

HI. Áπ¡≈¬∆ ¡Â∂ ÍÑ∂˜ ÁØÚØ∫ ˜»∆ ‘È DDB

12

I@. ’Û≈‘-ÍÃÙ≈Á ˘ √∆Â-◊Ó ’ ’∂ ÌØ◊ ÒÚ≈¿∞‰≈

⁄≈‘∆Á≈ ‘À DDH

IA. ËøÈ ◊π» Â∂◊ Ï‘≈Á √≈«‘Ï ‹∆ Á∂ «ÂøÈ-√Ω-√≈Ò≈

Ù‘∆Á∆ ÍπÏ ˘ √Ó«Í «ÚÙ≈Ò ‹Ò»√ ’º„‰≈ DDI

IB. Ì«Úº÷ Ï⁄È DEC

IC. Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ «ÂøÈ √≈Ò ÷≈Ò√≈ Í≥Ê Ò¬∆

Ì‹È-«√ÓÈ ’È≈ DEE

ID. ÓºÊ≈ «‡’≈¿∞‰ Á≈ ¡«Ë’≈ ’∂ÚÒ √«Â◊π»

√Ã∆ ◊π» ◊ÃøÊ √≈«‘Ï ‹∆ ˘ ‘∆ ‘À DEG

IE. ÓÈ «¬’≈◊ ’È Á≈ Â∆’≈ DEI

IF. ◊π«√º÷ Á≈ «¬Ó«Â‘≈È ‘ ؘ ‘øπÁ≈ ‘À DFF

IG. ‘ ؘ «ÈºÂ Á∂ ’Óª Á≈ Ò∂÷≈-‹Ø÷≈ ’È≈ ˜»∆ ‘À DFH

IH. Á√ÚøË ’º„‰≈ ¡«Â ˜»∆ ‘À DFI

II. ¡Á≈√ √Ó∂∫ ÁØÚ∂∫ ‘ºÊ ‹ØÛÈ∂ ⁄≈‘∆Á∂ ‘È DGB

A@@. ◊π«√º÷ Ò¬∆ √ø◊Â∆ ¡Á≈√ ˜»∆ DGC

A@A. Ùπ’≈È≈ó¡Á≈√ DGF

A@B. √«Â◊π« Â∞Ó∂ ’≈‹ √Ú≈∂ DGI

A@C. ◊πÏ≈‰∆ Â∂ Ó»Ò Ó≥Âz Á∆ Ù’Â∆ DHC

A@D. ‘Ø ‘º‚ Ï∆Â∆¡≈ ÿ‡È≈Úª DI@

A@E. ËÓ-Ô∞ºË ÓØ⁄∂ ”⁄ «◊ïÂ≈∆ DIF

A@F. Í≈√∆ ‹∆ÚÈ Á≈ ⁄ÓÂ’≈ EA@

A@G. √‹‰ Ó∂∂ ø◊πÒ∂ ‹≈«¬ √πÂ∂ ‹∆≈«‰ EAF

A@H. ¡≥«ÂÓ Ô≈Â≈ EBC

A@I. Áπ√«‘≈ EBG

AA@. ¡≥«ÂÓ Ï∂ÈÂ∆ EC@

AAA. Â√Ú∆ª Á≈ ÂÂ’≈ DCE

AAB. Íπ≈ºÂÚ «¬«Â‘≈√ó≈ÓÍπ ÷∂Û≈ ECF

ó ÏıÙ∆Ù «√øÿ «Èº‹ (‚≈:)

13

À°êÜË Ç×ÁÅé° ç¹ðîÇå ÛÆÜ˨À°êÜË Ç×ÁÅé° ç¹ðîÇå ÛÆÜ˨À°êÜË Ç×ÁÅé° ç¹ðîÇå ÛÆÜ˨À°êÜË Ç×ÁÅé° ç¹ðîÇå ÛÆÜ˨À°êÜË Ç×ÁÅé° ç¹ðîÇå ÛÆÜ˨

«¬‘ ◊π‰-ÌÍ» √Ã∂Ù‡ ◊ÃøÊ ““√∂ «’È∂«‘¡≈?”” Í«Û∑¡≈ ¡Â∂

Ú∆⁄≈«¡≈ ‘Àó«‹√ «Ú⁄ √«Â’≈ÔØ◊ Í¿∞Í’≈∆ Ó‘ªÍπ÷ ÏÑÓ-

«◊¡≈È∆ √ø Ï≈Ï≈ ‘È≈Ó «√øÿ ‹∆ Á≈ ‹∆ÚÈ «Ò÷ ’∂ Ó‘ªÍπ÷ √øÂ

Ï≈Ï≈ √∂Ú≈ «√øÿ ‹∆ È∂ Ó‘≈È Í¿∞Í’≈ «‘ ¡Â∂ √Ϻ Á∂ ÌÒ∂

Ò¬∆ ⁄È≈ ’∆Â∆ ‘ÀÕ ‹Ø ‹∆ÚÈ √Ã∆ ◊π» ◊ÃøÊ √≈«‘Ï ‹∆ ÂØ∫ Á» ‘øπÁ∂

‹≈ ‘∂ ‘È ¡Â∂ «‹È∑ª ˘ ◊πÓ«Â Á≈ «È√⁄≈ È‘ƒ ‘À, ¿∞È∑ª ¡Â∂ ‘Ø

√Ï ‹«◊¡≈√»¡ª Ò¬∆ «¬‘ ◊ÃøÊ ⁄≈ȉ-ÓπÈ≈≈ ω∂◊≈Õ «¬√ ⁄È≈

˘ ÍÛ∑ ’∂ √Ã∆ ◊π» ◊ÃøÊ √≈«‘Ï ‹∆ Â∂ ¡º÷-Ò◊-Ó≈ º’ √øÍ»È

ÙË≈, «È√⁄≈ ¡Â∂ Ì≈ÚÈ∆ ÍÃ≈Í ‘ØÚ∂◊∆Õ ¡≥«ÓÃÂ, √«Â√ø◊ ◊πÏ≈‰∆

È≈Ó-«√ÓÈ ÂÊ≈ √∂Ú≈ Á∆ Ò≈◊ Òº◊∂◊∆Õ «¬√ Á∂ ÍÛ∑È È≈Ò ‹∆ÚÈ

ÏÁÒ ’∂ ‘∆∂ Á∆ Â∑ª ¿∞µ‹Ò ‘؉◊∂Õ «¬√ «Ú⁄ ◊πÓ«Â «ÁzÛ∑Â≈ Á∆

ÍÃ≈ÍÂ∆, È≈Ó-«√ÓÈ Á∆ ‹π◊Â∆ ¡Â∂ ÎÒ, Ú≈«‘◊π» Á∆ ÍÃ≈ÍÂ∆ Á∂

◊πÓ«Â √≈ËÈ Áº√∂ ‘ÈÕ ¡À√∂ ◊π‰-ÌÍ» ◊ÃøÊ Á∆ ¡‹Ø’∂ √Ó∂∫ «Ú⁄

¡«Â¡≥ ÒØÛ √∆Õ

◊π» Í≥Ê Á≈ Á≈√ :

·≈’∞ «√øÿ

‹ºÊ≈ «Ìø‚ª-Ó«‘Â≈

ÁÓÁÓ∆ ‡’√≈Ò

14

À°Üó° æ¶Ô¹ òÃÅÇÂú....À°Üó° æ¶Ô¹ òÃÅÇÂú....À°Üó° æ¶Ô¹ òÃÅÇÂú....À°Üó° æ¶Ô¹ òÃÅÇÂú....À°Üó° æ¶Ô¹ òÃÅÇÂú....

ËøÈ √Ã∆ ◊π» ≈ÓÁ≈√ √≈«‘Ï ‹∆ Á≈ ÎπÓ≈È ‘À :

˙«¬ Íπ÷ ÍÃ≈‰∆ Ëø«È ‹È ‘«‘

¿∞ÍÁ∂√π ’«‘ Í¿∞Í’≈«¡≈®

‘« È≈Óπ «ÁzÛ≈Ú«‘ ‘« È≈Óπ √π‰≈Ú«‘

‘« È≈Ó∂ ‹◊π «È√Â≈«¡≈® (Ó: 4, Í≥È≈ 311)

«’ ËøÈ ‘È ¿∞‘ Í¿∞Í’≈∆ ÍÓ∂Ù ‹∆ Á∂ «Í¡≈∂ ‹Ø ’ÒÔ∞◊∆

‹∆Úª Á∂ ÌÒ∂ Ò¬∆ ‘∆ ÍÃÓ≈ÂÓ≈ ‹∆ Á∂ ¿∞ÍÁ∂Ù ˘ «ÁzÛ∑ ’Ú≈ ’∂

‘«-È≈Ó Á∂ ÏØ«‘Ê ≈‘ƒ «¬√ ÌÚ-√≈◊ ÂØ∫ Í≈ ‘؉ Á≈ √≈ËÈ Áº√

’∂ Í¿∞Í’≈ ’Á∂ ‘ÈÕ

¡À√∂ Í¿∞Í’≈∆ ‘« ‹È √È, Í»È ÏÑÓ-«◊¡≈È∆, ÂÂÏ∂Â∂,

◊π» ’∆ «‘Â-Ï«‘ «Ú⁄ ÍÃͺ’ ◊π» ’∂ Á»Ò∑∂ √øÂ-«√Í≈‘∆ √Ã∆Ó≈È √øÂ

Ï≈Ï≈ ‘È≈Ó «√øÿ ‹∆ ≈ÓÍπ ÷∂Û∂ Ú≈Ò∂ó«‹È∑ª È∂ «˜Ò∑≈ ‘π«Ù¡≈Íπ

(«‹√ Á∂ Ú√È∆’ «’√∂ √Ó∂∫ «Èø’≈∆ Ï≈Ï∂ ◊π» È≈È’ √≈«‘Ï ‹∆ Á∂

«ÓÙÈ ÂØ∫ Ï‘π Áπ∂‚∂ ‹≈ ⁄πº’∂ √È) Á∂ «¬’ Ï∂-¡≈Ï≈Á, ¿∞µ‹Û≤∂ Ú∆≈È

Ê∂‘ Â∂ ¡≈ ‚∂≈ Ò≈«¬¡≈, «‹√ Ê∂‘ ˘ ÒØ’ ̻ª-ÍÃ∂ª Á≈ ‚∂≈ «’‘≈

’Á∂ √È ¡Â∂ «¬√ Ú∆≈È Êª Á≈ ¿∞‘Ȫ Á∂ ÓÈ «Ú⁄ ¡«Â¡≥ ÌÀ¡

√∆Õ Ó‘ªÍπ÷ √ø Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ «¬√ Ê∂‘ ¿∞µÍ «Èø’≈ ‹∆ Á≈ «ÈøÂ

Ì‹È-«√ÓÈ ’ ’∂ «¬√ Ú∆≈È◊∆ «Úº⁄ ÷∂Û≈ «Ò¡ªÁ≈Õ «¬√ ÷∂Û∂

˘ ◊πÓ«Â ÍÃ⁄≈ Á≈ ’∂∫Á ω≈ ’∂ ◊π«√º÷∆ Á∆ ıπÙÏØ Á∂Ù-«ÚÁ∂Ù

«Ú⁄ Úø‚∆ ¡Â∂ ◊π» È≈È’ Á∂Ú ‹∆ Á∂ È≈Ó Á≈ „ø‚Ø≈ «ÁºÂ≈Õ Òº÷ª

ÍÃ≈‰∆¡ª ˘ ÷≥‚∂ Ï≈‡∂ Á≈ ¡≥«Óऒ≈, √«Â◊π» √Ã∆ ◊π» ◊ÃøÊ √≈«‘Ï

‹∆ Á∂ ÒÛ Ò≈ ’∂ «¬√ ’ÒÔ∞◊ Á∂ «Ï÷Ó √Ó∂∫ «Ú⁄ ÌÚ-√≈◊ ÂØ∫ Í≈

‘؉ Á∆ ‹≈⁄ «√÷≈¬∆Õ

ÍÃÌ»-ÁØ∫ ÚØ√≈¬∆ ¡À√∆ Ó‘≈È ¡≈ÂÓ≈ Á∆ ‹∆ÚÈ-◊≈Ê≈ √øø◊ª

√≈‘Ú∂∫ «Ò¡≈¿∞‰ Á∆ ¡«Â¡≥ ÒØÛ √∆, «’™«’ ¡À√∂ ¡«Â-«ÚÒ∂

«ÈÂ-¡ÚÂ≈ Ó‘ªÍπ÷ª Á∆¡ª ’Ê≈-’‘≈‰∆¡ª ◊πÓ«Â-ÍÊ Á∂ ͪË∆¡ª

¡Â∂ „ø‚≈¿±¡ª Ò¬∆ ⁄≈ȉ-ÓπÈ≈≈ ‘Ø«¬¡≈ ’Á∆¡ª ‘ÈÕ «¬‘Ȫ

15

◊≈Ê≈Úª ˘ ÍÛ∑ ’∂ ¿∞√ «Èø’≈ ‹∆ Á∆ ÍÃ≈ÍÂ∆ ¡Â∂ ‹∆Ú Á∂ ‹∆ÚÈ

Ó≥ÂÚ :

◊Ø«ÏøÁ «ÓÒ‰ ’∆ «¬‘ Â∂∆ Ï∆¡≈®

˘ ÍÃ≈Í ’È Ò¬∆ ¿∞ÂÙ≈‘ ωÁ≈ ‘ÀÕ

√Ø, √ø Ï≈Ï≈ ‘È≈Ó «√øÿ ‹∆ Á∂ ¿∞Âz≈«Ë’≈∆ √ø Ï≈Ï≈ √∂Ú≈

«√øÿ ‹∆ È∂ «¬‘ ¡«Â ÙÒ≈ÿ≈-ÔØ◊ ¿∞µÁÓ ’’∂ Ó‘ªÍπ÷ª Á∂ ◊πÓπ÷-

‹∆ÚÈ ˘ √ø◊ª √≈‘Ó‰∂ «Ò¡ªÁ≈ ‘ÀÕ

ÓÀ∫ ¡≈√ ’Á≈ ‘ª «’ ◊πÓ«Â-ÓπÂÒ≈Ù∆ Ó‘ªÍπ÷ª Á≈ ‹∆ÚÈ

ÍÛ∑ ’∂ ¿∞√ ¡ÈßÂ-Á Á∆ ÍÃ≈ÍÂ∆ Ò¬∆ √∂Ë ÍÃ≈Í ’È◊∂Õ

Á≈√ :

Ï≈Ï≈ √Ï‹Ø «√øÿ

√Â≈∑Úƒ √øÂ≈È Í≈: 1

(◊π»-Ïø√-◊ºÁ∆ √Ã∆ ‘˜» Ï≈Ï≈ √≈«‘Ï «√øÿ ‹∆ Ï∂Á∆)

¿±È≈ √≈«‘Ï («‘: ÍÃ:)

16

ý ÃÇå×¹ð êÌÃÅÇç¨ý ÃÇå×¹ð êÌÃÅÇç¨ý ÃÇå×¹ð êÌÃÅÇç¨ý ÃÇå×¹ð êÌÃÅÇç¨ý ÃÇå×¹ð êÌÃÅÇç¨

ÇÂÕ êÇò¼åz ÁÅåîÅÇÂÕ êÇò¼åz ÁÅåîÅÇÂÕ êÇò¼åz ÁÅåîÅÇÂÕ êÇò¼åz ÁÅåîÅÇÂÕ êÇò¼åz ÁÅåîÅ

ÍÓ Ó≈‰ ¡Â∂ √«Â’≈ÔØ◊, Í»È ÏÑÓ-«◊¡≈È∆, ◊π» ’∂ Á»Ò∑∂,

√ø «√Í≈‘∆ √ø Ï≈Ï≈ ‘È≈Ó «√øÿ ‹∆ ≈ÓÍπ ÷∂Û∂ Ú≈«Ò¡ª Á∆

Í«ÚºÂz Ô≈Á «Ú⁄ ‹Ø «¬‘ Íπ√Â’ ÍÃ’≈Ù ’∆Â∆ ◊¬∆ ‘Àó«¬√ «Ú⁄

¿∞È∑ª Á∆ Ï‘π-ͺ÷∆ «˜øÁ◊∆ Á∆ √πÈ«‘∆ fiÒ’ «Á÷≈¬∆ Á∂ ‘∆ ‘ÀÕ Í»È

◊π«√º÷∆ Á≈ ÈÓ»È≈ Í∂Ù ’∆Â≈ «◊¡≈ ‘ÀÕ Ï≈Ï≈ ‹∆ ‹«◊¡≈√»-‹Èª ˘

√∂Ú≈-«√ÓÈ Á∆ ’Ó≈¬∆ «Ú⁄ ‹ØÛÁ∂ √ÈÕ

«¬’ ¿∞‹≈Û «Ú⁄ «‡’≈‰≈ ’’∂ ¿∞µÊ∂ ≈ÓÍπ ÷∂Û≈ Ú√≈ ’∂ «√º÷∆

Á≈ √ØÓ≈ ω≈ «ÁºÂ≈Õ ¿∞√ ¡√Ê≈È Â∂ ‘π‰ º’ È≈Ó-«√ÓÈ ¡Â∂ √∂Ú≈

Á∆ ‹≈⁄ «√÷≈¿∞‰ Ò¬∆ ¡º·-«ÁÈ≈ ““È≈Ó-¡«Ì¡≈√ ’Ó≈¬∆ √Ó≈◊Ó””

Á∂ »Í «Ú⁄ ‡z∂«Èß◊ ’À∫Í Òº◊Á≈ ‘À ‹Ø «’ ¡≈͉∆ «Ó√≈Ò ¡≈Í ‘ÀÕ

«¬√ ÂØ∫ «¬Ò≈Ú≈ Ó‘ªÍπ÷ª È∂ ¡≈͉∂ ‹∆ÚÈ-’≈Ò ÁΩ≈È Á∂Ù-«ÚÁ∂Ù

«Ú⁄ Òº÷ª ÍÃ≈‰∆¡ª ˘ ¡≥«ÓàÍ≈È ’Ú≈ ’∂ “◊πÓ«Â ◊≈‚∆ ≈‘” Â∂

ÂØ«¡≈Õ

Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ Ó≈ÈÚÂ≈ Á∆ ÌÒ≈¬∆ Ò¬∆ Í¿∞Í’≈ Á∂ Ï∂¡≥ ’≈‹

’∆Â∂ ‹Ø «’ ¿∞‘Ȫ Á∂ ¡√Ê≈È ÂØ∫ ◊π»-«¥Í≈ √Á’≈ ‘π‰ Ú∆ «ÈøÂ

‹≈∆ ‘ÈÕ

√ø Ï≈Ï≈ ‹∆ Á∆ ’Ó≈¬∆ ËøÈ ‘À, «‹È∑ª È∂ «ÈÔÂÈ ‘∆ ËÓ-

Ô∞ºË ÓØ⁄∂ «Ú⁄ «◊ïÂ≈∆ Á∂‰ Á∂ È≈Ò-È≈Ò Ï∂¡≥ ¶◊ Á∆¡ª √Áª

ÂØ∫ «¬Ò≈Ú≈ HG,@@@/- πͬ∂ ÍÃÁ≈È ’∆Â∂ ¡Â∂ ¡≈͉≈ √∆ Ú∆ ◊π»-

Í≥Ê Á∂ Ò∂÷∂ ‘∆ Ò≈ «ÁºÂ≈Õ

¡≈Í ‹∆ «Ú⁄ √Ì ÂØ∫ Úº‚∆ «√¯Â «¬‘ √∆ «’ ÍÓ∂Ù È≈Ò

¡Ì∂ÁÂ≈ Á∆ ¡Ú√Ê≈ ˘ ÍÃ≈Í ’’∂ Ú∆ ¡≈Í «ÈÓ≈‰ √ÈÕ ¡≈¬∂

ÍÃ∂Ó∆ ˘ «Í¡≈ ”⁄ ◊Ûø»Á Ó≈‰-√«Â’≈ «ÁøÁ∂Õ ¿∞‘Ȫ Á∂ Í«ÚºÂz

17

ÁÙÈ ’È È≈Ò ¡≈ÂÓ≈ ˘ Ó‘≈È ÙªÂ∆ ¡Â∂ ¡ÈßÁ Á∆ ÍÃ≈ÍÂ∆ ‘øπÁ∆

√∆󫋺Ê∂ ¿∞‘ ‘·∆, ‹Í∆, ÂÍ∆, √Â∆ ¡Â∂ ◊π-√∂Ú≈ «Ú⁄ ÌÍ»

√Èó¿∞Ê∂ «¬‘ «ÈÓÒ ¡≈ÂÓ≈ ¡≈«Ӓ ¡Â∂ √∆’ Áπ÷∆¡ª Á∂ Áπº÷

Á» ’È ˘ Ú∆ √ÓºÊ √∆Õ Ú≈«‘◊π» ‹∆ «¥Í≈ ’Èó¿∞√ ◊π» ÿ

”⁄ ¿∞È∑ª Á∂ Í≈¬∂ Í»«È¡ª ¿∞Í ⁄ºÒ‰ Ú≈Ò∂ ‘∆ ÍÀÁ≈ ‘؉ ¡Â∂ ‘Ø

◊πÓ«Â √Ó≈◊Óª ÂØ∫ «¬Ò≈Ú≈ ÷≥‚∂ Á∆ Í≈‘πÒ √»Í ¡≥«ÓàÁ≈ ÍÃÚ≈‘

⁄ÒÁ≈ ‘∂Õ

Ï≈Ï≈ ‹∆ Á∂ ¿∞Âz≈«Ë’≈∆ √ø Ï≈Ï≈ √∂Ú≈ «√øÿ ‹∆ È∂ ‹Ø «¬√

Íπ√Â’ «Ú⁄ Ó‘ªÍπ÷ª Á∂ ◊πÓπ÷-‹∆ÚÈ Á≈ «Ú√Ê≈ √«‘ ډÈ

’∆Â≈ ‘À, «¬√ √Ã∂Ù‡ ¿∞µÁÓ Ò¬∆ ÓÀ∫ ¿∞‘Ȫ ˘ ÓπÏ≈’Ï≈Á «ÁøÁ≈ ‘ª

Â∂ Í»È ¡≈√ ’Á≈ ‘ª «’ ´’≈¬∆ ˘ «¬√ Íπ√Â’ «Ú⁄Ø∫ Ó‘≈È ØÙÈ∆

«ÓÒ∂◊∆ó«’™«’ ’ÊÈ∆ È≈ÒØ∫ ’È∆ ÍÃÏÒ ‘øπÁ∆ ‘ÀÕ

◊π» Í≥Ê Á≈ «‰∆ :

‘⁄È «√øÿ (Ó‘≈ÒØ∫)

‹Ê∂Á≈ Âı √Ã∆ ’∂√◊Û∑ √≈«‘Ï

√Ã∆ ¡ÈßÁÍπ √≈«‘Ï (ØÍÛ)

18

ê̶ðéÅ-ÃÌåê̶ðéÅ-ÃÌåê̶ðéÅ-ÃÌåê̶ðéÅ-ÃÌåê̶ðéÅ-ÃÌå

Ó‘ªÍπ÷ª Á∂ ‹∆ÚÈ-«Ïê ‹«◊¡≈√»¡ª Ò¬∆ ÍÃ∂È≈-√ÃØ ‘øπÁ∂

‘ÈÕ √πÿÛ Ò∂÷’ Á∆ ’ÒÓ «¬‘Ȫ ‹∆ÚÈ-«Ïêª ˘ «‘ÒÁ∆¡ª-

‹πÒÁ∆¡ª, Â∞Á∆¡ª-«ÎÁ∆¡ª, ÏØÒÁ∆¡ª-⁄ÒÁ∆¡ª Â√Ú∆ª ω≈

«ÁøÁ∆ ‘À, «‹È∑ª ≈‘ƒ Ì»Â-’≈Ò ”⁄ ‘Ø ◊π˜∆ Ó‘≈È ¡≈ÂÓ≈ Á∂

‹∆ÚÈ-ÁÙÈ ‘Ø ‹ªÁ∂ ‘ÈÕ «√º÷-ËÓ «Ú⁄ ¡È∂’ª ‘∆ ¡À√∆¡ª Ó‘≈È

¡≈ÂÓ≈Úª ‘Ø ◊π˜∆¡ª ‘È, «‹È∑ª È∂ ◊πÓ«Â-«√˪ª ˘ ¡≈͉∂

¡ÓÒ∆ ‹∆ÚÈ ≈‘ƒ Ó»Â∆Ó≈È ’∆Â≈, Íø± Ó‘ªÍπ÷ª Á∂ ‹∆ÚÈ È≈Ò

√ÏøË ϑπ ÿº‡ ¡À√∆¡ª «Ò÷ª «ÓÒÁ∆¡ª ‘Èó«‹È∑ª ÂØ∫ ¿∞‘Ȫ

◊π»-«Í¡≈«¡ª Áπ¡≈≈ ’∆Â∆ ◊¬∆ ÿ≈Ò-’Ó≈¬∆ Á≈ Í»È ‹∆ÚÈ-

fiÒ’≈≈ ÍÀ∫Á≈ ‘ØÚ∂ «’™«’ ’¬∆ Ú≈ Ò∂÷’-‹Èª ˘ ˙√ ¡≈ÂÓ≈ Á∆

Í»È √ø◊ ’È Á≈ √πÌ≈◊ ÍÃ≈Í ȑƒ ‘Ø«¬¡≈ ‘øπÁ≈ ¡Â∂ ÙË≈¨-

ÍÃ∂Ó∆¡ª Í≈√Ø∫ √Ó◊∆ «¬’ºÂz ’ ’∂ ¡≈͉∆ «ÚÁÚÂ≈ ¡È∞√≈ Ò∂÷‰

»Í Á∂ «ÁºÂ≈ ‹ªÁ≈ ‘ÀÕ

“√∂ «’È∂«‘¡≈?” Íπ√Â’ «Ú⁄ ¡À√∆ ◊ºÒ Á∂÷‰ «Ú⁄ È‘ƒ ¡≈¬∆

«’™«’ «¬√ Íπ√Â’ Á∂ Ò∂÷’ √º⁄÷≥‚ Ú≈√∆ Ó‘ªÍπ÷ √Ã∆Ó≈È √øÂ

Ï≈Ï≈ ‘È≈Ó «√øÿ ‹∆ Á∂ ¿∞Âz≈«Ë’≈∆ √Ã∆Ó≈È √ø Ï≈Ï≈ √∂Ú≈ «√øÿ

‹∆ È∂ ¿∞‘ ÿ‡È≈Úª ‘∆ ’ÒÓÏøÁ ’∆Â∆¡ª ‘È, «‹È∑ª ˘ ¡≈Í È∂

Ó‘ªÍπ÷ª Á∆ ȘÁ∆’∆ √ø◊ «Ú⁄ «Èø CE √≈Ò «Ú⁄«Á¡ª ¡≈Í

º«’¡≈ ÂÊ≈ Ó‘ªÍπ÷ Ï≈Ï≈ ‹∆ Áπ¡≈≈ ’∆Â∂ ◊¬∂ ‹Ø Ï⁄È ÂÊ≈

«√«÷¡≈Úª ¡≈Í √ÃÚ‰ ’∆Â∆¡ªÕ √Ø «¬È∑ª Á∂ ¡≈Ë≈ Â∂ ‘∆ Ó‘ªÍπ÷ª

Á∂ ‹∆ÚÈ-«Ïê ˘ Ò∂÷‰∆ »Í «Ú⁄ «È»Í‰ ’∆Â≈ ‘ÀÕ

«¬√ ÂØ∫ «¬Ò≈Ú≈ «¬√ «Ò÷ Á≈ Ó»Ò-¡≈Ë≈ √Ã∆Ó≈È √ø Ï≈Ï≈

‘È≈Ó «√øÿ ‹∆ Áπ¡≈≈ AIGA ¬∆. «Ú⁄ ¡≈͉∆ ˜Ï≈È∆ ∆’≈‚

’Ú≈¬∆ ◊¬∆ ¿∞√ ’À√‡ ˘ º«÷¡≈ ‘Àó«‹√ «Ú⁄ Ó‘ªÍπ÷ª È∂

19

¡≈͉∆ √≈ËÈ≈óÍÃÌ»-ÍÃ≈ÍÂ∆ ÂÊ≈ ◊πÓ«Â √∂˪ Ï≈Ï ⁄≈ȉ≈

Í≈«¬¡≈ ‘ÀÕ

ÓÀ˘ Í»È ¡≈√ ‘À «’ √Ã∆Ó≈È √ø Ï≈Ï≈ √∂Ú≈ «√øÿ ‹∆ Áπ¡≈≈

’∆Â≈ «◊¡≈ «¬‘ √Ã∂Ù‡ ¿∞µÁÓ ÍÃÌ»-ÂÛÍ Ú≈Ò∆¡ª »‘ª ˘ ◊πÓ«Â-

√∂Ë ÍÃÁ≈È ’∂◊≈Õ

◊π» Í≥Ê Á≈ Á≈√ :

(«√øÿ √≈«‘Ï) («◊¡≈È∆) Í»È «√øÿ

‘Àµ‚ ◊ÃøÊ∆

√Ã∆ ÁÏ≈ √≈«‘Ï, √Ã∆ ¡≥«ÓÃÂ√

20

ý ÃÇå×¹ð êÌÃÅÇç¨ý ÃÇå×¹ð êÌÃÅÇç¨ý ÃÇå×¹ð êÌÃÅÇç¨ý ÃÇå×¹ð êÌÃÅÇç¨ý ÃÇå×¹ð êÌÃÅÇç¨

è¿é ×¹ðÈ è¿é ×¹ðÈ ÇêÁÅð¶¨è¿é ×¹ðÈ è¿é ×¹ðÈ ÇêÁÅð¶¨è¿é ×¹ðÈ è¿é ×¹ðÈ ÇêÁÅð¶¨è¿é ×¹ðÈ è¿é ×¹ðÈ ÇêÁÅð¶¨è¿é ×¹ðÈ è¿é ×¹ðÈ ÇêÁÅð¶¨

Ì◊ «ÚÁ≈√ ‹∆ Á≈ ÎπÓ≈È ‘À :

Í≥«‚ √» ¤ÂzÍ«Â ≈‹≈ Ì◊ Ï≈Ï« ¡¿∞π È ’Ø«¬®

(«ÏÒ≈ÚÒ Ï≈‰∆ «ÚÁ≈√ Ì◊ ’∆, Í≥È≈ 858)

Ú≈«‘◊π» Á∆ «√¯«Â-√Ò≈‘ «Ú⁄ ‹π«Û¡≈ Ì◊ ’∞Ò ÓÈ∞º÷Â≈ Á≈

√Á≈ ‘ÀÕ ¬∂√∂ √«⁄¡≈¬∆ ˘ √≈«‘Ï √Ã∆ ◊π» È≈È’ Á∂Ú ‹∆ È∂ «È»Í‰

’∆Â≈ ‘À :

«‹√ ÈØ Ï÷√∂ «√Ϋ √≈Ò≈‘®

È≈È’ Í≈«Â√≈‘∆ Í≈«Â√≈‘π®25® (‹Íπ)

√Óº◊ ◊πÏ≈‰∆ «Ú⁄ Ê≈™-Ê≈¬ƒ ¬∂√∂ ÂºÊ ˘ ¿∞‹≈◊ ’ ’∂, ‹∆Ú

˘ ‘Ø √≈∂ √≈ËÈ ¤º‚ ’∂, È≈Ó-«√ÓÈ «Ú⁄ ‹πÛÈ Á∆ √∂Ë «ÁºÂ∆

‘ج∆ ‘À :

√ø Ì◊ ÍÚ≈‰∞ ‹Ø ÍÃ«Ì Ì≈«¬¡≈®

√∂¬∆ «Ï⁄÷‰ ‹ø «‹È∆ ‘« «Ë¡≈«¬¡≈®

(√Ø«· Ú≈ Ó: 4, Í≥È≈ 652)

ÍÃÌ»-Á Â∂ ÍÃÚ≈‰ ⁄Û∑È≈ ’ج∆ ÷≈Ò≈ ‹∆ Á≈ Ú≈Û≈ È‘ƒ, «¬√ Ò¬∆

’Û∆ √≈ËÈ≈ Á∆ ÒØÛ ‘øπÁ∆ ‘À, ¡≈Í≈-Ì≈Ú «Ó‡≈¿∞‰≈ ÍÀ∫Á≈ ‘À ¡Â∂

¡≈Í≈-Ì≈Ú «Ó‡≈¿∞‰ Ò¬∆ “‘¿∞ÓÀ” ˘ «Â¡≈◊ “‘π’Ó” ’Ó≈¿∞‰ Á≈ ≈‘

¡ÍÈ≈¿∞‰≈ ÍÀ∫Á≈ ‘À :

◊πÓπ÷ ‘¿∞ÓÀ∫ Í‘À ÓÈ Ì≈ÚÀ ÷√ÓÀ Á≈ Ì≈‰≈®

(Ì≈¬∆ ◊πÁ≈√ ‹∆, Ú≈ 18, Í¿∞Û∆ 21)

‘π’Ó∆-ÏøÁ∂ ˘ ‘∆ “«√÷” Á∆ √ø◊Ô≈ «ÁºÂ∆ ◊¬∆ ‘ÀÕ «¬‘ Íπ◊ ÷Ò؉

Á≈ Ó≈◊ ‘ÀÕ ¬∂√∂ Ó≈◊ Â∂ ⁄Ò«Á¡ª ‘∆ √…À-√»Í «Ú⁄ Ò∆ÈÂ≈ ‘øπÁ∆

‘À Â∂ : “√ÎÒ √ÎÒ Ì¬∆ √ÎÒ Ô≈Âz≈” Ú≈Ò∆ ◊π-¡√∆√ ÍÃ≈Í ‘øπÁ∆

‘ÀÕ ¬∂√ ◊πÓ«Â Ó≈◊ Â∂ ⁄Ò‰ Ú≈Ò∂ √πÌ≈◊∂ ◊π«√º÷ Á∆ Ó«‘Ó≈ ’ÊÈ

21

’«‘‰ ÂØ∫ Ï≈‘ ‘ÀÕ ◊πÏ≈‰∆ «Ú⁄ ‘π’Ó∆-ÏøÁ∂ ˘ ¬∂ÊØ∫ Â’ Ú«‚¡≈¬∆

«ÁºÂ∆ ‘ج∆ ‘À «’ :

«Â√π ◊π«√÷ ’ø¿∞ ‘ø¿∞ √Á≈ ÈÓ√’≈∆

‹Ø ◊π ’À Ì≈‰À ◊π«√÷π ⁄«Ò¡≈® (Í≥È≈ 593)

ó2ó

“√«Â” Á∂ Ë≈È∆ √Â-ÍπÙ «√ÃÙ‡∆ Á≈ «Ùø◊≈ ‘Ø«¬¡≈ ’Á∂ ‘ÈÕ

¿∞‘ ¡«‹‘∂ Í≈‹≈ π÷ √Ó≈È ‘øπÁ∂ ‘È, «‹√ Á∆ ¤ª √øÿ‰∆ ¡Â∂

ÎÒ √Á≈«¬’ ‘øπÁ∂ ‘ÈÕ ¿∞‘ ⁄ÒÁ∆ «ÎÁ∆ (mobile) Ô±È∆Ú«√‡∆

‘øπÁ∂ ‘È, «‹√ ÂØ∫ ÓÈ∞º÷-Ó≈ ˘ ‹∆ÚÈ Á∂ ‘∂’ ͺ÷ √øÏøË∆ «◊¡≈È

¡Â∂ ‹∆ÚÈ-√∂Ë «ÓÒÁ∆ ‘ÀÕ √Â-ÍπÙª È∂ ◊πÏ≈‰∆ Á∂ √Óº◊ ◊π-

‘π’Óª Á∆ ’Ó≈¬∆ ’∆Â∆ ‘øπÁ∆ ‘Àó«¬√ Ò¬∆ ¿∞‘Ȫ Á≈ ‘∂’ Ï⁄È ¡Â∂

‘∂’ ’Ó ‹«◊¡≈√»¡ª Ò¬∆ ⁄≈ȉ-ÓπÈ≈∂ Úª◊ Ó≈◊-ÁÙÈ ’Á≈

‘ÀÕ ’Â≈-Íπ÷ ’Â≈ Ï∂Ù’ ¡«ÁzÙ‡ ‘À, «¬È∑ª ¡º÷ª È≈Ò Ú∂«÷¡≈

È‘ƒ ‹≈ √’Á≈, Í ¿∞√ ¡«ÁzÙ‡ È≈Ò ¡≥Â-¡≈ÂÓ∂ ‹πÛ∂ ‘ج∂ √Â-

ÍπÙª «Ú⁄Ø∫ ¿∞√ Á∂ ȱ Á≈ ˜‘» ‘øπÁ≈ ‘À, ¿∞‘Ȫ Á∂ ÁÙȪ È≈Ò

¡≥Á ·ß„ ÍÀ∫Á∆ ‘À ¡Â∂ Ú≈«‘◊π» Á∆ ‘Ø∫Á ¿∞µÂ∂ «√Á’ ¡Â∂ ÙË≈

ϺfiÁ∆ ‘ÀÕ ¬∂√∂ Ò¬∆ √≈‚∂ Íπ«÷¡ª Ï≈Ï≈«‰¡ª È∂ √≈˘ «¬√ Ó≥◊ È≈Ò

‹Ø«Û¡≈ ‘Ø«¬¡≈ ‘À :

√∂¬∆ ◊πÓπ«÷ «Í¡≈∂ Ó∂Ò, «‹È∑ª «Ó«Ò¡ª,

Â∂≈ È≈Ó «⁄ ¡≈Ú∂Õ

ó3ó

È≈Ó-ø◊-ºÂ∆¡ª, ◊π»-ÚØ√≈¬∆¡ª Í≥Ê-Íë√ºË ◊πÓπ÷ ‘√Â∆¡ª

«Ú⁄Ø∫ ¡«‹‘∆ «Ú◊√∆ ‘ج∆ Ùı√∆¡Â √ø Ï≈Ï≈ ‘È≈Ó «√øÿ ‹∆ ≈ÓÍπ

÷∂Û∂ Ú≈Ò∂ ‘ج∂ ‘ÈÕ È≈Ó Á∆ Ò≈Ò∆ È≈Ò Á◊ Á◊ ’Á≈ ¡≈Í Á≈ ȱ≈È∆

«⁄‘≈ ‘ Í≈√∂ ÷∂Û≈ Úø‚Á≈ √∆Õ ¡≈Í Á∂ ÂÍ-Â∂‹ Á≈ √Á’≈ «¬‘

Ï∆¡≈-Ï≈È Ê∂‘ “≈ÓÍπ ÷∂Û≈” ‘Ø «ÈºÏ«Û¡≈Õ ¡≈Í ‹∆ Á∆ «ÈÓÒ ÍÃ∂È≈

¡Â∂ ◊πÓ«Â Í⁄≈ √Á’≈ Ï∂ÙπÓ≈ ‹∆Ú ◊πÓ«Â Á∂ Ë≈È∆ ω∂ ¡Â∂

÷≥‚∂ Á≈ ¡≥«Óऒ ’∂ ◊π» Á∆ ◊ØÁ «Ú⁄ ÏÀ·‰ Ò≈«¬’ ‘ج∂Õ Ï≈Ï≈ ‹∆

◊π«√º÷ª ˘ «ÍÂ≈-√«Â◊π» Á≈ Í«Ú≈ ‹≈‰ ’∂ √≈«¡ª Á≈ «Í¡≈

√«Â’≈ ’Á∂ √ÈÕ ¡≈Ó √ø √≈Ë ı≈Ò√≈ «‘Â-Ï«‘ ںÒØ∫ «„ºÒ∂

«Ú⁄Á∂ Á∂÷∆Á∂ ‘È, Í ¡≈Í ‹∆ ı≈Ò√≈ «‘Â-Ï«‘ «Ú⁄ Íͺ’ √ÈÕ

22

«ÏË ¡Ú√Ê≈ √Ó∂∫ Ú∆ ¡≈Í ‹∆ È∂ «¬’ Îπº‡ Á∆ «’Í≈È ◊≈Â∂

√‹≈¬∆ º÷∆Õ ı≈Ò√≈ «‘Â-Ï«‘ «Ú⁄ ¡≈Í ‹∆ Á∆ Íͺ’Â≈ Á≈

‘∆ «√º‡≈ √∆ «’ ¡≈√∂ Í≈√∂ Á∂ √≈∂ «¬Ò≈’∂ «Ú⁄ «’Í≈ÈË≈∆ ¡Â∂

«‘ÂÚ≈È ◊π«√º÷ Úº‚∆ «◊‰Â∆ «Ú⁄ √‹ ◊¬∂Õ

ó4ó

Á≈√ Á≈ Ó∂Ò ¡≈Í ‹∆ È≈Ò AIG@ «Ú⁄ ‘Ø«¬¡≈, ‹ÁØ∫ Á≈√

ÂÒÚ≈Û∂ √∆Õ È≈Ó-¡«Ì¡≈√ ’Ó≈¬∆ √Ó≈◊Ó Á∂ Ò≈‘∂ ª ¡’ºÊÈ∆Ô

√ÈóÍ ¡≈Í Á∂ ◊πÓÂ∆ ‹∆ÚÈ Á≈ ÍÃÌ≈Ú Ú∆ Ï‘π ‚ø»ÿ≈ «Í¡≈Õ

¡º‹ Â’ √øÂ, √≈Ë-√ø◊ ÂØ∫ √∂Ú≈ ’Ú≈™Á∂ ‘∆ Á∂÷∂ √È, Í ‹Á

«ÏË √ø Ï≈Ï≈ ‹∆ ˘ ¶◊ «Ú⁄ √ø◊ª Á∆ √∂Ú≈ «Ú⁄ ‹π‡∂ ‘ج∂

Á∂«÷¡≈ ª ÓÈ «÷Û «◊¡≈Õ ¡≈Í ‹∆ Á∆ «ÈÓÃÂ≈, «Ó·≈√ ¡Â∂ √Ó»‘

◊π«√º÷ Í«Ú≈ È≈Ò ¡Í‰ºÂ Á≈ ‘∂’ ÓÈ∞º÷ ¿∞Â∂ ‹≈Á»-¡√ √∆Õ

È≈Ó-¡«Ì¡≈√ ’Ó≈¬∆ √Ó≈◊Ó Á∆ «Ú˙∫ Ú∆ ¬∂√ Â∑ª ’∆Â∆ ‘ج∆

√∆ «’ √∆ ˘ Ê’∂Úª Ú∆ È≈ ‘ØÚ∂, Í «’√∂ ˘ Ú≈Ë» ◊ºÍª Ó≈È Ò¬∆

«Ú‘Ò Ú∆ È≈ «ÓÒ √’∂Õ ¡≥«ÓàÚ∂Ò∂ ÁØ Ú‹∂ ÂØ∫ ÒÀ ’∂ ≈ ˘ «Ï≈‹È

√Ó∂∫ Â’, ÊØÛ∑≈ ÊØÛ∑≈ Ú’¯≈ Á∂ ’∂ È≈Ó-Ï≈‰∆ Á≈ ÍÃÚ≈‘ ⁄ÒÁ≈ «‘øÁ≈

√∆Õ √Ó≈◊Ó Á≈ ¡«‹‘≈ ⁄√’≈ «Í¡≈, «Î ‘ √≈Ò √Ó≈◊Ó ¡øÌ

‘øπÁ∂ ‘∆ Íπ‹ ‹≈‰≈ ¡Â∂ √≈∂ √Ó≈◊Ó Á≈ Ò≈‘≈ ÒÀ ’∂ ‘∆ ÓπÛÈ≈Õ «¬‘

È∂Ó «ÂøÈ ⁄≈ √≈Ò ◊π» «’Í≈ È≈Ò «ÈÌÁ≈ «‘≈Õ

ó5ó

√ø Ï≈Ï≈ ‹∆ Á∂ ÓÈ «Ú⁄ «‹Ê∂ «È‹∆ ‹∆ÚÈ ˘ È≈Ó-Ï≈‰∆

Áπ¡≈≈ √ÎÒ ’È Á≈ ¡Ê≈‘ ⁄≈¡ √∆ ¡Â∂ «‹√ Ò¬∆ ¡≈Í ‹∆ È∂

È≈Ó Á∆ ¡Â∞º‡ ÿ≈Ò ’Ó≈¬∆ ’∆Â∆, ˙Ê∂ Í≥Ê’ √∂Ú≈ Á≈ ‹˜Ï≈ Ú∆

¡≥Á ·≈·ª Ó≈Á≈ √∆Õ «ÁÈ ≈ «¬’Ø ‘∆ Ò≈Ò√≈ √∆ «’ √≈≈ «√÷-

‹◊ ¡≥«Óऒ ’∂ «Â¡≈-Ï-«Â¡≈ ‘Ø ‹≈Ú∂ ¡Â∂ Í≥Ê Á∆ ⁄Û∑Á∆

’Ò≈ ‘ØÚ∂Õ «¬√ Ó≥ÂÚ-Í»Â∆ Ò¬∆ «‹Ê∂ Ú∆ ’Ê≈ ’∆ÂÈ Á≈ √Ó≈◊Ó

⁄Á∂, ˙Ê∂ ¡≥«Óà√ø⁄≈ Ú∆ È≈Ò ˜» ’Á∂Õ ÏÛ∂ ˜ØÁ≈ ÙÏÁª

«Ú⁄ «’‘≈ ’Á∂ √È «’ ¡≥«ÓàÍ≈È ’∆Â∂ ψÀ, ¡ÊÚ≈ ◊π» Ú≈Ò∂

ω∂ ψÀ «’√∂ Á∆ ’Â≈ Íπ÷ È≈Ò √ªfi È‘ƒ ÍÀ √’Á∆Õ ¡≈√ Í≈√

Á∂ ’¬∆ ◊πÓπ÷ ‹Ø √Óª ’„Á∂, ¿∞‘Ȫ ˘ ‘ ؘ ◊πÏ≈‰∆ Í≈· Á∆

√ø«Ê¡≈ ıπÁ «Á¡≈ ’Á∂ √ÈÕ

23

Í≥Ê Á∆ ⁄Û∑Á∆ ’Ò≈ Ò¬∆ ¡≈͉∂ «ÈºÂÈ∂Ó ÂØ∫ «¬Ò≈Ú≈ «¬’ Í≈·

“Ï∂ÈÂ∆ ⁄Ωͬ∆” Á≈ «ÈÂ≈ÍÃÂ∆ ’Á∂ ‘øπÁ∂ √È ¡Â∂ ¡«‹‘≈ ’È Ò¬∆

«È’‡ÚÂ∆ ◊π«√º÷ª ˘ Ú∆ ÍÃ∂È≈ «Á¡≈ ’Á∂ √ÈÕ ¡≈Í ‹∆ Ï⁄È

’«¡≈ ’Á∂ √È «’ ¡≈¿∞‰ Ú≈Ò≈ √Óª Í≥Ê Ò¬∆ ÏÛ≈ «Ì¡≈È’ ‘ÀÕ

¡≈Í ‹∆ È∂ Í≥Ê Á∆ ⁄Û∑Á∆ ’Ò≈ Ò¬∆, ¡≈͉∂ ‚∂∂ «Ú⁄ «‘ø«Á¡ª,

⁄≈Ò∆ ⁄≈Ò∆ «ÁÈ Á≈ ’Û≈ ‹Í-ÂÍ ’¬∆ Ú≈∆ ’∆Â≈Õ «¬√ √Ó∂∫ «’√∂

È≈Ò Ï⁄È «ÏÒ≈√ Ú∆ È‘ƒ ’«¡≈ ’Á∂ √È, Ï√ ¡≈͉∆ ’∞‡∆¡≈

«Ú⁄ ‘∆ √≈≈ √Óª È≈Ó-Ï≈‰∆ «Ú⁄ ◊Ûø»Á «‘‰≈Õ

¬∂√∂ Í≥Ê’ ‹˜Ï∂ ¡Ë∆È ‘∆ ¡≈Í Úº‚∆ √ø«÷¡≈ «Ú⁄ «È’‡-ÚÂ∆

◊π«√º÷ª ˘ È≈Ò ÒÀ ’∂ Í≥Ê ÚºÒØ∫ ¡øÌ∂ ËÓ-Ô∞ºË ÓØ⁄∂ «Ú⁄ Ù≈ÓÒ

ԯ¶ :

«‹ÊÀ ‹≈«¬ Ï‘∆¡À ÌÒ≈ ’‘∆¡À fiØ«Ò ¡≥«ÓÃÂ∞ Í∆‹À® (Í≥È≈ 766)

◊πÚ≈’ ¡È∞√≈ ‹∂Ò∑ ˘ Ú∆ È≈Ó-Ï≈‰∆ Á∂ «Èø ÍÃÚ≈‘ È≈Ò

ËÓ√≈Ò ‹≈ ω≈«¬¡≈Õ ¿∞√ Ú∂Ò∂ Á≈ Óπ÷ Ó≥Â∆, Í≥‹≈Ï, ¡≈Í ‹∆

Á≈ ÙË≈¨ √∆Õ ¿∞√ È∂ ÓØ⁄∂ «Ú⁄ Ù≈ÓÒ ‘؉ ÂØ∫ ÏÛ≈ Ú«‹¡≈, Í

¡≈Í ‹∆ √≈∂ Ó≥»‘-ÓπÒ≈‘˜∂ ¤º‚ ’∂ Í≥Ê’ √¯ «Ú⁄ ‹≈ ÷ÛØÂ∂Õ Í≥Ê-

«Í¡≈ ÂØÛ «ÈÌ≈¡ ◊¬∂, Ì≈Ú∂∫ «¬√ Ò¬∆ ¿∞‘Ȫ ˘ ¡≈͉∆ «√‘Â

Á∆ ÏÒ∆ Á∂‰∆ ͬ∆Õ

ó6ó

◊πÏ≈‰∆ Á∂ Ó‘≈Ú≈’

‘Ø«È È‹∆«’ ÷πÁ≈«¬ ÁÀ Ì∂Â∞ È «’√À Á∂«È® (Í≥È≈ 1384)

¡≈Í ‹∆ ¿∞Â∂ Í»≈ „π’Á≈ √∆Õ ¡≈͉∂ ¡≈Í ˘ ÏÛ≈ ´’≈¡ Á∂ ÷Á∂

Â∂ ‘∂’ ˘ ◊π» È≈Ò ‹ØÛÈ Á≈ ÔÂÈ ’Á∂Õ «¬√ «Ú⁄ ’ج∆ Ùº’ È‘ƒ

«’ «‹‘Û∂ ◊π«√º÷ È≈Ó-Ï≈‰∆ Á∆ ’Ó≈¬∆ ’Á∂ ‘È, «Ë∆¡ª «√Ë∆¡ª

¿∞‘Ȫ Á∆¡ª √Á≈ Í’Ó≈ ’Á∆¡ª «‘øÁ∆¡ª ‘È :

ÈÚ «ÈË∆ ¡·≈‘ «√Ë∆ «Í¤À Ò◊∆¡≈ «Î«‘

‹Ø ‘« «‘ÁÀ √Á≈ Ú√≈«¬® (Í≥È≈ 649)

Í ◊π«√º÷ª Á∆ Ú«‚¡≈¬∆ «¬√∂ «Ú⁄ ‘øπÁ∆ ‘À «’ ¿∞‘ «Ë∆¡ª

«√Ë∆¡ª ÚºÒ Â≈ Ú∆ «Ë¡≈È È‘ƒ ’Á∂, √º‹∂ ÷ºÏ∂ fi≈’‰ Á∆ Ï‹≈¬∂

Ú≈‘Ø-Á≈‘∆ È≈Ó «√ÓÈ Á∂ Ó≈◊ Â∂ ⁄ÒÁ∂ ¡◊ª‘ ÚË∆ ‹ªÁ∂ ‘ÈÕ

«Ë∆¡ª «√Ë∆¡ª Á∂ ‘ؤ∂ ⁄√’∂ È≈Ó-√ Á∂ ÓπÂÒ≈Ù∆¡ª ˘ ÌÓ≈¡

È‘ƒ √’Á∂Õ

24

È≈Ó-«√ÓÈ Á∆ Ï’Â √Á’≈ Ó‘ªÍπ÷ª ˘ Ú≈’-«√ºË∆ √πÂ∂ ‘∆

ÍÃ≈Í ‘Ø ‹ªÁ∆ ‘À, Í ¿∞‘ «¬√ ˘ ¡≈͉∆ Ú«‚¡≈¬∆ Ò¬∆ «ÏÒ’∞Ò

È‘ƒ ÚÂÁ∂Õ ¿∞‘Ȫ ˘ ¡≈͉∆ Ú«‚¡≈¬∆ ‘«◊˜ È‘ƒ Ì≈™Á∆, √◊Ø∫

¿∞‘ ª ’Â≈ Íπ÷ Á∆ Ú«‚¡≈¬∆ ’È ’≈¿∞‰ Á∂ ÓπÁ¬∆ ‘øπÁ∂ ‘ÈÕ

‘ª, ’Â≈ Íπ÷ ¡«‹‘∂ Ó‹∆ÚÛ∂ √∂Ú’ª Á∆ ‹À ‹À ’≈ ˜» ’≈™Á≈

‘À :

‘« ¡≈͉∆ Ú«‚¡≈¬∆ Ì≈ÚÁ∆ ‹È ’≈ ‹À’≈π ’≈¬∆®

(Í≥È≈ 652)

ó7ó

“È≈Ó” √≈∆¡ª Ú«‚¡≈¬∆¡ª ¡Â∂ √≈∂ ÍÁ≈ʪ Á∆ «ÈË∆ ‘ÀÕ È≈Ó

ÂØ∫ ‹Ø Ó≥◊∆¬∂, «ÓÒÁ≈ ‘ÀÕ ◊πÏ≈‰∆ Á≈ ÎπÓ≈È ‘À :

√Ì Ú«‚¡≈¬∆¡≈ ‘« È≈Ó «Ú«⁄ ‘« ◊πÓπ«÷ «Ë¡≈¬∆¡À®

«‹ Ú√Â∞ Ó≥◊∆¡À √≈¬∆ Í≈¬∆¡À ‹∂ È≈«Ó «⁄Â∞ Ò≈¬∆¡À®

(Í≥È≈ 850)

È≈Ó-«√ÓÈ ¡≈ÂÓ≈ Á∆ ıπ≈’ ‘À, «‹√ È≈Ò ¡≈ÂÓ≈ ¡Ø◊ ¡Â∂

ÏÒÚ≈È ‘øπÁ∆ ‘À :

«√Ó« «√Ó« È≈Óπ Ï≈øÏ≈®

È≈È’ ‹∆¡ ’≈ «¬‘À ¡Ë≈® (Í≥È≈ 295)

Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ √Ã∆ √π÷ÓÈ∆ √≈«‘Ï Á∆ Í≥◊Â∆ó““Ì»÷∂ ’¿∞ Á∂ÚÂ

¡Ë≈π”” ˘ ¡Ë≈ Ó≥È ’∂ «˜øÁ◊∆ «Ú⁄ «ÚÒº÷‰ ‹Ï≈ ’∆Â≈ «’

È≈Ó-«√ÓÈ √Óπº⁄∂ ÓÈ∞º÷∆ √∆ Á∆ √øÍ»È ıπ≈’ ‘ÀÕ Í»∂ ⁄≈Ò∑∆ «ÁÈ

¡≥È-Í≈‰∆ √∂ÚÈ ’∆Â∂ ψÀ ⁄Û∑Á∆ ’Ò≈ «Ú⁄ È≈Ó Á∂ ø◊ª-Âø◊ª

«Ú⁄ ÏÂ∆ ’∆Â∂Õ «¬√ ÍÁ≈ÊÚ≈Á∆ ‹π◊ «Ú⁄ «’√∂ È≈√Â’ «ÏÂ∆

Ú≈Ò∂ ÓÈ∞º÷ ˘ Ì≈Ú∂∫ «¬‘ ¡È‘؉∆ ◊ºÒ Òº◊∂, Í «‹È∑ª Ú‚Ì≈◊∂ ‹∆Úª

˘ ◊πÏ≈‰∆ ¿∞Â∂ ¡Â∂ ◊πÏ≈‰∆ Á∆ ’Ó≈¬∆ ’È‘≈«¡ª Â∂ ÌØ√≈ ‘À,

¿∞‘Ȫ Ò¬∆ «¬‘ ’ج∆ ¡⁄øÌ∂ Ú≈Ò∆ ◊ºÒ È‘ƒÕ ◊πÏ≈‰∆ Á≈ ÂzÀ-’≈Ò∆

¡‡ºÒ √º⁄-ÎπÓ≈È ‘À :

‘« È≈Óπ ‘Ó≈≈ ÌØ‹È∞ ¤Â∆‘ Í’≈

«‹Â∞ ÷≈«¬¡À ‘Ó ’¿∞ «Âzͫ ̬∆® (Í≥È≈ 593)

«‹Ê∂ È≈Ó ÂÈ ÓÈ Ò¬∆ «ÂÎÂ≈√∆ ÌØ‹È ‘Àó¿∞Ê∂ È≈Ó «¬’

Í≈√-√≈«¬‰∆ ¡ΩÙË∆ Ú∆ ‘À, «‹√ È≈Ò ÓÈ∞º÷ Á∆ ¡≈ÂÓ≈ Ú∆ ¡Â∂

’≈«¬¡ª Ú∆ ’ø⁄È-ÚøÈ∆ ‘Ø ‹ªÁ∆ ‘ÀÕ Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ «¬‘ È≈Ó-¡¿∞÷Ë

25

¡Â∂ √ø◊ Á∆ ¡Á≈√ Á∂ Â∞¯ÀÒ Ì≈¬∆ ¡ÚÂ≈ «√øÿ ‹∆ ¡Â∂ Ì≈¬∆

Ù∂ «√øÿ ‹∆ Á≈ √∆’ ¡√≈Ë-Ø◊ ÂØ∫ ¤∞‡’≈≈ ‘Ø «◊¡≈ ¡Â∂ ¿∞‘

Ú∆ È≈Ó-«√ÓÈ «Ú⁄ Á»‰ √Ú≈¬∂ ¿∞ÂÙ≈‘ ¿∞Ó≈‘ È≈Ò ‹πº‡ ͬ∂Õ

‹∂ «’√∂ È∂ ¿∞ÍÃØ’Â √º‹‰ª Á∆ ¡Ø◊Â≈ ˘ Ï≈Ï≈ ‹∆ È≈Ò ‹ØÛÈ≈

⁄≈«‘¡≈ ª ¡≈Í ‹∆ È∂ ◊πÓπ÷ª Ú≈Ò∆ ‘Ò∆Ó∆ ¡Â∂ «ÈÓÃÂ≈ È≈Ò

ÔÊ≈Ê ◊πÓÂ∆ √∂Ë «ÁøÁ∂ ‘ج∂ Ï⁄È ’∆Â≈ :

““≈˜∆ ª √«Â◊π» ‹∆ È∂ ’∆Â≈ ‘À, Ó∂∂ «˜øÓ∂∫ ª

¿∞√ ˘ ◊πÏ≈‰∆ √πÈ≈¿∞‰ Á∆ √∂Ú≈ Òº◊∆ √∆Õ””

«¬√ √øÏøË «Ú⁄ «¬’ ‘Ø È∞’Â≈ «Ë¡≈È «ÁºÂ∂ ‹≈‰ ÔØ◊ ‘ÀÕ Í≥‹ª

«Í¡≈«¡ª ÚºÒØ∫ Òº◊∆ ÂÈı≈‘ ¡Ë∆È Á∂‘-¡Ø◊Â≈ È«Ó ◊π» ÁÏ≈

«Ú⁄ fi≈Û± Á∂‰ √Á’≈ Ì≈¬∆ Ù∂ «√øÿ ‘ت Á∂ √∆’ Ø◊ ˘ ’∞fi ·ºÒ∑

ͬ∆Õ ¿∞√ ÂØ∫ ¿∞ÍÃø ¿∞√ ˘ √«Â◊πª ÚºÒØ∫ √πÍÈ∂ «Ú⁄ «’√∂ «ÚÙ∂Ù

‘’∆Ó Í≈√Ø∫ ÁÚ≈¬∆ ÒÀ‰ Á∆ ÍÃ∂È≈ ‘ج∆Õ «¬√ Â∑ª √«Â◊πª È∂ ÁÚ≈¬∆

«Ú⁄ ¡≈͉∆ ’Ò≈ ÍÃÚ∂Ù ’ ’∂ ¿∞√ Á≈ Ø◊ Í»È ÂΩ Â∂ È«ÚÂ

’∆Â≈Õ «¬√ ÿ‡È≈ ÂØ∫ «¬‘ ÍÃ∂È≈ «ÓÒÁ∆ ‘À «’ È≈Ó-«√ÓÈ Á∆

¡ÓØÒ’ Í≥»‹∆ ˘ ’∂ÚÒ «Óº‡∆ Á∆ ÓÛØÒ∆1 ı≈ Ìø◊ Á∂ Ì≈Û∂ ´‡≈¿∞‰

Á∆ Ï‹≈¬∂ √ªÌ ’∂ º÷‰≈ ⁄≈‘∆Á≈ ‘ÀÕ

«È√øÁ∂‘, È≈Ó Á∆ ’Ó≈¬∆ ’∆«Â¡ª, ¡ÊÚ≈ ◊πÓ«Â Á∂ «ÁzÛ∑≈¬∂

√ø‹Ó «Ú⁄ «‘¡ª ¡≈«Ë, «Ï¡≈«Ë, ¿∞Í≈«Ë «ÂøȪ ‘∆ «’√Óª Á∂ Ø◊

È∂Û∂ È‘ƒ ¡≈™Á∂, Í «¬√ ͺ÷Ø∫ «’√∂ «È‹∆ ¡‰◊«‘Ò∆ ’≈È ‹ª

Í»ÏÒ∂ ’Óª Á∂ Ìπ◊Â≈‰ Ú‹Ø∫ ‹∂ √∆ Ø◊∆ ‘Ø ‹≈Ú∂ ª Ú≈«‘◊π»

Á∂ ˙‡ ¡≈√∂ «’√∂ ¡¿∞ÙË∆ Á∂ Ú ÒÀ‰ «Ú⁄ ’ج∆ ‘‹ È‘ƒÕ Í

«¬‘ √º⁄≈¬∆ √Á≈ Ô≈Á «‘‰∆ ⁄≈‘∆Á∆ ‘À «’ ÁÚ≈¬∆ È∂ ˙ÁØ∫ ‘∆

’≈◊ ‘؉≈ ‘À ‹ÁØ∫ Ú≈«‘◊π» ÚºÒØ∫ «√ºË ‘ج∆; ◊πÚ≈’ :

¡¿∞÷Á ¡≈¬∂ ≈«√ «Ú«⁄ ¡≈«Í ÷ÒØ«¬¡≈® (Í≥È≈ 1363)

¬∂Ê∂ ÓÀ˘ Ï≈Ï≈ ‹∆ Á∂ ‹∆ÚÈ Á∆ «¬’ ÿ‡È≈ Ô≈Á ¡≈™Á∆ ‘ÀÕ

‹ÁØ∫ ‹∆ÚÈ Á∂ ¡≥ÂÒ∂ ÍÛ≈¡ √Ó∂∫ ¡≈Í Ú«¡≈Ó «√øÿ È«√ø◊ ‘ØÓ

¡≥«ÓÃÂ√ «Ú⁄ «¬Ò≈‹ Ò¬∆ Á≈ıÒ √ÈÕ «¬’ «ÁÈ ‹ÁØ∫ «ÏÓ≈∆

’≈È ¡≈Í Ï‘πÂ∂ «È„≈Ò √È Âª ‚≈’‡ ‘⁄È «√øÿ ‹∆ È∂ Ï∂ÈÂ∆

’∆Â∆, Ï≈Ï≈ ‹∆! ¡≈Í ¡≥Â-¡≈ÂÓ∂ ’Â≈ Íπ÷ ‹∆ È≈Ò «¬’-√π

‘Ø, ¡≈Í ¿∞‘Ȫ Í≈√ «’™ Ï∂ÈÂ∆ È‘ƒ ’Á∂ «’ ¿∞‘ ¡≈Í ˘ ¡Ø◊

’ Á∂‰? Ï≈Ï≈ ‹∆ ‘º√ ͬ∂ Â∂ Ï⁄È ’∆Â≈, ‚≈’‡ √≈«‘Ï! «¬√

1. √∆

26

«Óº‡∆ Á∆ ÓÛØÒ∆, «‹√ È∂ ¡º‹ ’ºÒ∑ „«‘-„∂∆ ‘Ø ‹≈‰≈ ‘À, Á∆ ı≈Â

Ó≥◊ Ó≥◊‰ Á≈ ’∆ Ò≈Ì? ‘π‰ ª Ó≥◊ ’∂ÚÒ «¬’Ø ‘∆ ‘À «’ √≈√-

«◊≈√ È≈Ó «⁄ ¡≈Ú∂ ¡Â∂ ÍÃÌ» «Ú⁄ √Ó≈¬∆ ‘ØÚ∂Õ

ó8ó

Ï≈Ï≈ ‹∆ ˘ ‹Ø Ú∆ ÍÃ≈ÍÂ∆ ‘ج∆, √Ã∆ ◊π» ◊ÃøÊ √≈«‘Ï ‹∆ «Ú⁄

Á√≈¬∂ ◊π-‘π’Óª Á∆ ’Ó≈¬∆ ÂØ∫ ‘ج∆, «¬√ Ò¬∆ ¡≈Í ‹∆ Á∆ √Ã∆

◊π» ◊ÃøÊ √≈«‘Ï ÍÃÂ∆ ÙË≈ ¡Ê≈‘ √∆Õ «’√∂ «ÚÙ∂Ù ’øÓ ’È ÂØ∫

Í«‘Òª √Ã∆ ◊π» ◊ÃøÊ √≈«‘Ï ‹∆ Á∂ ⁄Ȫ «Ú⁄ ¡Á≈√ ’ ’∂ ¡Â∂

√«Â◊πª Á∆ ‘π’ÓÈ≈Ó∂ Áπ¡≈≈ ¡≈«◊¡≈ ÍÃ≈Í ’ ’∂ ‘∆ ¿∞√ ˘

¡øÌ ’Á∂ ‘øπÁ∂ √ÈÕ ‹ÁØ∫ Ú∆ «’√∂ ÍÃ∂Ó∆ È∂ «’Ë∂ ‹≈‰ Ò¬∆ √ºÁ≈

Á∂‰≈, ¡≈Í ‹∆ Á≈ ‘Ó∂Ù≈ «¬‘ Ï⁄È ‘Ø«¬¡≈ ’Á≈ √∆, ““◊πÓπ÷ ‹ÈØ!

‹∂ ◊π» Í≈ÂÙ≈‘ ‹∆ Á∆ ¡≈«◊¡≈ «ÓÒ∆ ª ˜» √ø◊ Á∂ ÁÙÈ

’ª◊∂Õ”” √Ø ¡Á≈√ ’È Ó◊Ø∫ ‹∂ √«Â◊πª Á∆ ‘π’ÓÈ≈Ó∂ Áπ¡≈≈

¡≈«◊¡≈ «ÓÒ ‹≈‰∆ ª ‹≈‰ Ò¬∆ ‘ª ’ Á∂‰∆, È‘ƒ ª «÷Óª Ó≥◊

ÒÀ‰∆Õ ¬∂ÊØ∫ Â’ «’ È≈Ó-¡«Ì¡≈√ ’Ó≈¬∆ √Ó≈◊Ó Á∆¡ª Â∆’ª Ú∆

√«Â◊πª Ó»‘∂ ¡Á≈√ ’’∂ ¡Â∂ ‘π’ÓÈ≈Ó∂ Áπ¡≈≈ √∂Ë ÒÀ ’∂ ‘∆

«È√«⁄ ’«¡≈ ’Á∂ √ÈÕ «¬ø‹ ¡≈Í ‹∆ È∂ ¡≈͉∂ ¡≈Í ˘ Í»È

ÂΩ Â∂ √«Â◊πª Í≈√ √Ó͉ ’∆Â≈ ‘Ø«¬¡≈ √∆Õ

ó9ó

Ï≈Ï≈ ‹∆ ¡≈͉∂ «Ú⁄≈ª ÍÃÂ∆ ÏÛ∂ «ÁzÛ∑ √È Í «¬√ Á∂ Ï≈Ú‹»Á

¿∞‘ ‘ «’√∂ Á∂ «Ú⁄≈ª Á∆ Í»∆ ’Á ’Á∂ √È ¡Â∂ ◊π«√º÷∆ Á∂

È≈Â∂ ‘ ◊π«√º÷ È≈Ò Ó∂Ò «ÓÒ≈Í ¡Â∂ ◊π‰ª Á∆ √ªfi ÷Á∂ √ÈÕ

«¬√ √øÏøË «Ú⁄ ¿∞‘Ȫ Á∂ ‹∆ÚÈ Á∆ «¬’ «Ó√≈Ò ◊π«√º÷-ÍÚ≈ ˘

ÏÛ∆ «ÈØË∆ √∂Ë Á∂∫Á∆ ‘ÀÕ

Á≈√ Á∂ Ó≈Â≈ ‹∆ ⁄Û∑≈¬∆ ’ ◊¬∂Õ ¿∞‘Ȫ Á∂ È«Ó √‘‹ Í≈·

ÍÃ≈øÌ ’∆Â≈ «◊¡≈Õ √Ó»‘ ◊π«√º÷ Ú∆Ȫ ˘ Ó≈Â≈ ‹∆ Á∆ ¡≥ÂÓ

¡Á≈√ «Ú⁄ Ù≈ÓÒ ‘؉ Ò¬∆ √ºÁ≈-ͺ Ì∂‹∂ ◊¬∂Õ Á≈√ È∂ ¡≈͉∂

ÍÓ «ÓÂz ‚≈’‡ ÍÃ∆ÂÓ «√øÿ ‹∆ Á√»‘∂ Ú≈«Ò¡ª ≈‘ƒ Ï≈Ï≈ ‹∆ Á∂

⁄Ȫ «Ú⁄ Ú∆ Ï∂ÈÂ∆ Ì∂‹∆Õ ‚≈’‡ √≈«‘Ï ‹∆ ȱø Ï∂ÈÂ∆ ’∆Â∆ «’

¿∞‘ Ï≈Ï≈ ‹∆ Á∂ ÈØ«‡√ «Ú⁄ «¬‘ ◊ºÒ √ÍÙ‡ »Í «Ú⁄ «Ò¡≈ Á∂‰

«’ √‘‹ Í≈· Á≈ ÌØ◊ Ó≥πÁ≈Ú‰∆ ¿∞Â∂ ‘∆ Í≈«¬¡≈ ‹≈‰≈ ‘ÀÕ ‚≈’‡

ÍÃ∆ÂÓ «√øÿ ‹∆ Á√Á∂ √È «’ ‹ÁØ∫ ¿∞‘Ȫ È∂ Á≈√ Á≈ Ï∂ÈÂ∆-ͺÂ

27

¡Â∂ ˜Ï≈È∆ √πÈ∂‘≈ Ï≈Ï≈ ‹∆ ˘ «ÁºÂ≈ ª ¡≈Í ‹∆ È∂ ◊øÌ∆Â≈ È≈Ò

¿∞µÂ «ÁÂ≈ «’ √≈˘ ◊π‰ª Á∆ √ªfi √≈∂ ◊π«√º÷-ÍÚ≈ È≈Ò º÷‰∆

ωÁ∆ ‘ÀÕ ¡≈Í ‹∆, Ó≈Â≈ ‹∆ Á∆ ¡≥ÂÓ ¡Á≈√ «Ú⁄ Ù≈ÓÒ ‘ج∂ ¡Â∂

«¬ø‹ Á≈√ ˘ «ÈÚ≈«‹¡≈Õ «¬‘ ‘À ¡≈Í ‹∆ Á∂ √Óº◊1 ◊π«√º÷-ÍÚ≈

ÍÃÂ∆ √È∂‘ Á∆ «Ó√≈Ò «’ «Ú⁄≈ª Á≈ «’√∂ ͺ÷Ø∫ Ú÷∂Úª2

‘؉ Á∂

Ï≈Ú‹»Á √Ϻ ◊π«√º÷-ÍÚ≈ «Ú⁄ Í√Í √«‘⁄≈ Á∆ Ì≈ÚÈ≈

’≈«¬Ó «‘‰∆ ⁄≈‘∆Á∆ ‘ÀÕ

◊π» Í≈ÂÙ≈‘ ‹∆ ˘ «¬‘∆ ◊ºÒ Ì≈™Á∆ ‘À «’ ¿∞‘Ȫ Á≈ √Óº◊

◊π«√º÷-ÍÚ≈ «Ú⁄≈ª Á≈ Í√Í Ú÷∂Úª ‘؉ Á∂ Ï≈Ú‹»Á ◊π» ¡Â∂

◊π«√º÷∆ Á∂ «Í¡≈-√«Â’≈ Ú‹Ø∫ ¡≈Í√ «Ú⁄ «ÓÒ ÏÀ·∂ ¡Â∂ ◊π‰ª

Á∆ √ªfi ω≈¬∆ ÷∂Õ

√Ø, √«Â◊πª Á∂ ¡«È∑È «√Á’∆ √ø Ï≈Ï≈ ‹∆ Á∂ ‹∆ÚÈ Ï≈∂

Íπ√Â’ «Ò÷‰ Á≈ ¿∞µÁÓ ÙÒ≈ÿ≈ ÔØ◊ ‘ÀÕ

Íπ√Â’ «Ò÷∂ ‹≈‰ Á≈ ÍÃÔØ‹È ’∂ÚÒ «¬’Ø ‘À «’ ◊πÓ«Â Á∂

◊≈‚∆-≈‘ Â∂ ⁄Ò«Á¡ª ◊π«√º÷ª ˘ ◊π» Í≈ÂÙ≈‘ ‹∆ ÚºÒØ∫ ‹Ø ‹Ø

ϒª ¡Â∂ Ïı«ÙÙª ÍÃ≈Í ‘øπÁ∆¡ª ‘È, ¿∞‘Ȫ Á≈ Úȉ ’ ’∂

«¬√ Ó≈◊ Á∂ ͪË∆¡ª ¡≥Á ⁄≈˙-¿∞Ó≈‘Ø ¿∞ÂÍ≥È ’∆Â≈ ‹≈Ú∂Õ «¬√

Íπ√Â’ «Ú⁄Ø∫ Ú«‚¡≈¬∆ ÍÃ◊‡ ‘øπÁ∆ ‘À Ú≈«‘◊π» Á∆, ◊π» Á∆, È≈Ó Á∆,

¡Â∂ «¬√ Á∂ È≈Ò ‘∆ «‹È∑ª ◊πÓπ÷ª È∂ √«Â◊πª ÂØ∫ Ê≈ÍÛ≈ ÒÀ ’∂ È≈Ó

Á∆ ’Ó≈¬∆ ’∆Â∆ ¡Â∂ Ú≈«‘◊π» Á∂ Á Â∂ ÍÃÚ≈‰ ͬ∂, ¿∞‘ Ú∆ √πÂ∂

‘∆ Ú«‚¡≈¬∆ Á∂ Í≈ ‘Ø «ÈÏÛ∂ ‘È; ◊πÚ≈’ :

√δ ‹ÈÓπ ‘« ‹È ’≈ ¿∞Í«‹¡≈

«‹«È ’∆ÈØ √¿∞Â∞ «ÏË≈Â≈® (Í≥È≈ 532)

Á≈√È Á≈√ :

‹Ø«◊øÁ «√øÿ

ÂÒÚ≈Û≈ ¡≥«ÓÃÂ√

BI-AB-I@

A. √Óπº⁄≈ (√≈≈)

B. Ï≈Ï≈ ‹∆ ““˝ ÂØ∫ ÒÀ ’∂ ¡·≈ª Á√ Ï∆√”” º’ Í≈· ’’∂, ’ ’∂ ÌØ◊

Í≈«¬¡≈ ’Á∂ √È «’™«’ ¡≈Í ‹∆ Á≈ «ÁzÛ «ÈÙ⁄≈ √∆ «’ ˝ ÂØ∫ ÒÀ

’∂ ¡·≈‘ Á√Ï∆√ º’ ◊πÏ≈‰∆ ‘ÀÕ

28

å¶ Çòðñ¶ ÿÃÅÇðå¶ Çòðñ¶ ÿÃÅÇðå¶ Çòðñ¶ ÿÃÅÇðå¶ Çòðñ¶ ÿÃÅÇðå¶ Çòðñ¶ ÿÃÅÇð

¡≈«Í Ò∆¬∂ Ò«Û Ò≈¬∂ Á« ÁÚ∂√ √∂®

«ÂÈ ËøÈ𠋉∂Á∆ Ó≈¿∞ ¡≈¬∂ √δ √∂® (Í≥È≈ 488)

‹Ø ◊π»-«Í¡≈∂, ◊π»-‘π’Ó ˘ Ú‹≈¿∞‰ Ò¬∆ √Ó∂∫-√Ó∂∫ √ø√≈ «Ú⁄

◊π»-‘π’Ó ¡Ë∆È ¡≈ ’∂ ◊π»-‘π’Ó Á∆ ’≈ ’’∂ ÓπÛ :

È≈È’ Ò∆È Ì«¬˙ ◊Ø«ÏøÁ «√¿∞

«‹¿∞ Í≈È∆ √ø«◊ Í≈È∆® (Í≥È≈ 633-634)

Á∆ ¡Ú√Ê≈ «Ú⁄ ‹≈ «Ï≈‹Á∂ ‘ÈÕ

¡À√∂ Ó‘ªÍπ÷ª Á∆¡ª ‹∆ÚÈ∆¡ª ¡«Ë¡≈ÂÓ’ ͪË∆¡ª Ò¬∆

¡≈͉∆ Ó≥˜Ò Â∂ Íπº‹‰ Ú≈√Â∂ ⁄≈ȉ-ÓπÈ≈∂ Á≈ ’øÓ «ÁøÁ∆¡ª ‘ÈÕ

«‹ºÊ∂ «’Â∂ ‹«◊¡≈√» Á≈ ÓÈ √ø√≈ Á∂ Ó≈«¬’∆ ÌÚ‹Ò «Ú⁄ ̇’‰

Ò¬∆ fiπ’Á≈ ‘À, ¿∞√ √Ó∂∫ Ó‘ªÍπ÷ª Á∂ Ï⁄È ¡Â∂ ¿∞‘Ȫ Á≈ ‹∆ÚÈ-

ÈÓ»È≈ ¿∞√ ‹«◊¡≈√» ˘ ◊πÓ«Â-◊≈‚∆ √Â∂ Á∆ √∂Ë ÍÃÁ≈È ’Á≈

‘ÀÕ

√Ø ¡À√∂ ‘∆ Ó‘ªÍπ÷ √È, ’«‘‰∆-’ÊÈ∆ Á∂ √»∂, ÏÑÓ-«◊¡≈È∆

√ø Ï≈Ï≈ ‘È≈Ó «√øÿ ‹∆, «‹È∑ª È∂ √ø√≈ «Ú⁄ ¡≈ ’∂ :

«‹È©≈ √≈«√ «◊≈«√ È «Ú√À ‘« È≈Óª Ó«È Ó≥Â∞®

(◊¿∞: Ú≈ 5 Í≥È≈ 319)

Á∆ ’≈ ˘ ’∆Â≈ ¡Â∂ ‹«◊¡≈√»¡ª ˘ “¡Ú‘ È≈Ó ‹Í≈ÚÀ” Á∂ ‘π’Ó

¡È∞√≈ «¬√ Í≈√∂ ÚºÒ Í∂ ’∂ ¡≈͉∂ ¯˜ Á∆ Í»Â∆ ’∆Â∆Õ

¿∞‘Ȫ Á∂ Í≥‹-̻’ √∆ «Â¡≈◊‰ ¿∞ÍÃø ÒØÛ √∆, ¿∞È∑ª Á∂

‹∆ÚÈ ¡Â∂ «Èº‹∆ ‹Ï∂ ˘ √ø◊ª Â’ Í‘øπ⁄≈¿∞‰ Á∆Õ √Ø «¬√ ¿∞µÁ∂Ù

Á∆ Í»Â∆ Ò¬∆ “√∂ «’È∂«‘¡≈?” Íπ√Â’ ⁄∆ ◊¬∆ ‘ÀÕ ‹Ø «’ ◊πÓ«Â-

ͪË∆¡ª Ò¬∆ Ï‘π Ò≈ÌÁ≈«¬’ «√ºË ‘ØÚ∂◊∆Õ

Á≈√ :

√ø Á∆Á≈ «√øÿ

‚∂≈ √øÂ◊Û∑ (‘÷ØÚ≈Ò), ‹¶Ë (Í≥‹≈Ï)

29

ÇòÇÚ ç¹éÆÁŠöò ÕîÅÂÆÁ˨ÇòÇÚ ç¹éÆÁŠöò ÕîÅÂÆÁ˨ÇòÇÚ ç¹éÆÁŠöò ÕîÅÂÆÁ˨ÇòÇÚ ç¹éÆÁŠöò ÕîÅÂÆÁ˨ÇòÇÚ ç¹éÆÁŠöò ÕîÅÂÆÁ˨åÅ çð×Ô ìËÃä° êÅÂÆÁ˨åÅ çð×Ô ìËÃä° êÅÂÆÁ˨åÅ çð×Ô ìËÃä° êÅÂÆÁ˨åÅ çð×Ô ìËÃä° êÅÂÆÁ˨åÅ çð×Ô ìËÃä° êÅÂÆÁ˨

√«Â◊π» È≈È’ √≈«‘Ï ‹∆ Á∂ ÿ Á≈ Óπº÷-«ÓÙÈ √∂Ú≈-«√ÓÈ

‘∆ ‘ÀÕ ◊π» ’∆ Ï≈‰∆ Á≈ ¯πÓ≈È ‘À :

«Ú«⁄ ÁπÈ∆¡≈ √∂Ú ’Ó≈¬∆¡À®

Â≈ Á◊‘ ÏÀ√‰∞ Í≈¬∆¡À® («√∆ ≈◊π Ó: 1, Í≥È≈ 26)

¡Â∂

ÍÃÌ ’≈ «√ÓÈ∞ √Ì Â∂ ¿±⁄≈® (◊¿∞Û∆ Ó: 5, Í≥È≈ 263)

√∂Ú≈-«√ÓÈ Á∂ √»Í,  Ï∂Â∂, ٪ √»Í, ÏÑÓ-«◊¡≈È∆ √ø Ï≈Ï≈

‘È≈Ó «√øÿ ‹∆ (≈ÓÍπ ÷∂Û∂ Ú≈«Ò¡ª) È∂ ◊π«√º÷∆ Á∂ ÁØÚ∂∫ ÍÃÓπ÷

¡≥◊ª (√∂Ú≈-«√ÓÈ) ˘ Í»È ÂΩ Â∂ ¡≈͉∂ ‹∆ÚÈ «Ú⁄ «ÁzÛ∑ ’∆Â≈Õ

√ø√≈ «Ú⁄ ÓÈ∞º÷Â≈ Á∆ √∂Ú≈ ’’∂ «Ï¡≥ Ϳ∞Í’≈ ’∆Â∂Õ

√∂Ú≈-«√ÓÈ Áπ¡≈≈ ¡≈͉∆ ¡≈ÂÓ≈ ˘ Í«ÚºÂz ’∆Â≈ ¡Â∂ Ï∂¡≥Â

ÒØ’≈¬∆ ˘ «¬√ √Â∂ ¿∞µÍ ÂØ ’∂ √«Â◊π» ‹∆ Á∂ ‘π’Ó Á∆ Í»È

’Ó≈¬∆ ’∆Â∆Õ

√Ø, ¡À√∂ ’È∆-ÍÃË≈È, Í¿∞Í’≈∆ ¡Â∂ √∂Ú≈-«√ÓÈ Á∂ √πÓ∂Ò-

Ì∂ ‹∆ÚÈ ˘ √ø◊ª √≈‘Ó‰∂ «Ò¡≈¿∞‰≈ ¡Â∆ ˜»∆ √∆Õ ¡≈͉∂ ¯˜

˘ ͤ≈‰Á∂ ‘ج∂ ¿∞‘Ȫ Á∂ ¿∞Âz≈«Ë’≈∆ √ø Ï≈Ï≈ √∂Ú≈ «√øÿ ‹∆ È∂

Ó‘ªÍπ÷ª Á∂ ‹∆ÚÈ, “√∂ «’È∂«‘¡≈?” È≈Ó∆ ◊ÃøÊ «Ú⁄ √ø◊ª Á∆ Ì∂‡≈

’ ’∂ Úº‚≈ Í¿∞Í’≈ ’∆Â≈ ‘ÀÕ ◊π»-Ó‘≈≈‹ «Ó‘ ’È, «¬√

Í«ÚºÂz ◊πÓπ÷-‹∆ÚÈ ÂØ∫ √ø◊ª ¡≈«Ӓ √∂Ë ÍÃ≈Í ’ ’∂ ◊π»-

⁄Ȫ È≈Ò ¡≈͉∆ ¡≈ÂÓ≈ Á∆ √Á∆Ú∆ ◊ø„ Í≈ √’‰Õ

◊π» √ø◊ Á≈ Á≈√ :

Ó‘ø Â≈≈ «√øÿ (√∂Ú≈-Í≥Ê∆)

‚∂≈ ‘∆ Ì◊ÂÍπ≈

(«Óº·≈ «‡Ú≈‰≈) ‘π«Ù¡≈Íπ (Í≥‹≈Ï)

30

Çòðñ¶ çÅà À°çÅÃÅÇòðñ¶ çÅà À°çÅÃÅÇòðñ¶ çÅà À°çÅÃÅÇòðñ¶ çÅà À°çÅÃÅÇòðñ¶ çÅà À°çÅÃÅ

√Ã∂Ù‡, Í¿∞Í’≈∆ ¡≈ÂÓ≈, √Ã∆Ó≈È √ø Ï≈Ï≈ ‘È≈Ó «√øÿ ‹∆

Á∆ È≈Óπ-‹Í Áπ¡≈≈ ¿∞√ ÍÃÌ» «Ú⁄ √Ó≈¬∆ ‘Ø ⁄πº’∆ √∆ ¡Â∂ «¬√

Í¿∞Í’≈ Á∆ ӻ È∂ √ø√≈ «Ú⁄ «Ú⁄ ’∂ ◊π» È≈È’ Í≈ÂÙ≈‘ Á∂

Ó ˘ √øÍ»È »Í «Ú⁄ ¡≈͉∂ ‹∆ÚÈ Á≈ ¡≈Ë≈ ω≈«¬¡≈ ¡Â∂

√ø√≈ «Ú⁄ ÍÃ⁄≈«¡≈Õ

¡≈Í ‹∆ ÚÀ≈◊, «Í¡≈, Í¿∞Í’≈ ¡Â∂ √ø√≈ «Ú⁄ «Ú⁄Á∂

‘ج∂, ¿∞Á≈√∆ÈÂ≈ Á∆ √≈«÷¡≈ ӻ √ÈÕ ¡≈Í ‹∆ Á∂ ‹∆ÚÈ «Ú⁄

Ó≈‰ ‹ª ‘ø’≈ Á∆ Â≈ Ú∆ Ò∂√ È‘ƒ √∆Õ

‘¿∞ÓÀ Ó≈« ÓÈ√≈ ÓÈ«‘ √Ó≈‰∆ ◊π ’À √Ï«Á ͤ≈Â≈®

(√Ø«· Ó: 3, Í≥È≈ 638)

¡≈Í ‹∆ È∂ ¡≈͉≈ ¡≈Í≈ Í»È ÂΩ Â∂ ◊π» ˘ √Ó«Í ’

º«÷¡≈ √∆Õ

ÍÃÌ» «Ú⁄ Ò∆ÈÂ≈ ÍÃ≈Í ’È Ò¬∆ ‹«◊¡≈√» ˘ ¡À√∂ ¡≈ÂÓ-

Á√∆, ÏÑÓ-Ï∂Â∂, Ó‘≈È Íπ÷ª Á∂ ‹∆ÚÈ ˘ ÍÛ⁄ØÒ ’∂ ≈‘ Һ̉

Á∆ ÒØÛ ‘øπÁ∆ ‘ÀÕ

«¬√∂ Ó≥ÂÚ Á∆ Í»Â∆ Ò¬∆ √ø Ï≈Ï≈ ‘È≈Ó «√øÿ ‹∆ Á∆ ‹∆ÚÈ∆

˘ «Ú√Ê≈ √«‘ √ø◊ª Á∆ Ì∂‡≈, Ó‘ªÍπ÷ª Á∂ ¿∞Âz≈«Ë’≈∆ √ø √∂Ú≈

«√øÿ ‹∆ È∂ ’È Á≈ √Ã∂Ù‡ ¿∞µÁÓ ’∆Â≈ ‘ÀÕ

¡≈√ ‘À «’ ÍÃ∂Ó∆-‹È «¬√ ◊ÃøÊ ÂØ∫ Í»È Ò≈‘≈ ÍÃ≈Í ’È◊∂Õ

Á≈√ :

Ó‘ø ≈«Ó≥Á Á≈√

(¿∞Í-ÍÃË≈È, ¿∞Á≈√∆È Áπ¡≈Ï≈ Ó≥‚Ò)

‚∂≈ Ï≈Ï≈ ⁄È Ù≈‘

Ï‘≈ÁÍπ (‘π«Ù¡≈Íπ)

31

êÈðé ê¹ðÖ éÔÆ â¯ñÅé¶êÈðé ê¹ðÖ éÔÆ â¯ñÅé¶êÈðé ê¹ðÖ éÔÆ â¯ñÅé¶êÈðé ê¹ðÖ éÔÆ â¯ñÅé¶êÈðé ê¹ðÖ éÔÆ â¯ñÅé¶

““√∂ «’È∂«‘¡≈?”” Ú∆‘Úƒ √Á∆ Á∂ Ó‘≈È √ø Ï≈Ï≈ ‘È≈Ó «√øÿ

‹∆ Á∆ Ï‘π ‘∆ Ó√»Ó ¡Â∂ «È¤Ò ÙÀÒ∆ «Ú⁄ «Ò÷∆ «¬’ ¡À√∆

‹∆ÚÈ-◊≈Ê≈ ‘À, «‹√ Á∂ ‘ Ò¯˜ «Ú⁄Ø∫ «√Á’ Á≈ ’∞ÁÂ∆ ‹ÒÚ≈

Ș ÍÀ∫Á≈ ‘ÀÕ √ø ‹∆ È∂ «Èø «√ÓÈ, «¬È√≈È∆ Óπ‘ºÏÂ,

⁄È≈ÂÓ’ √∂Ú≈ ¡Â∂ Í≥Ê’ «˜øÁ◊∆ È≈Ò Í≈ÚÈ «¬’√πÂ≈ ‘≈«√Ò

’ ’∂ ◊π»-«ÒÚ Á∂ ¿∞√ ¿∞µ⁄∂ πÂÏ∂ Â’ Í‘øπ⁄ ’∆Â∆, «‹‘Û≈ «’√∂

«ÚÒ∂ «√øÿ ˘ ‘∆ È√∆Ï ‘øπÁ≈ ‘ÀÕ √ø ӑ≈≈‹ Á∂ Ó‘≈È √∂Ú’ √øÂ

√∂Ú≈ «√øÿ ‹∆ È∂ ¡≈͉∂ ÓÈ ˘ ◊πÏ≈‰∆ Á∂ «ÈÓÒ ¡Â∂ √ø◊∆ÂÓ¬∆

Ú≈Â≈Ú‰ «Ú⁄ ¡‚ØÒ √Ê≈Í ’«Á¡ª ‘Ø«¬¡ª «¬√ ¡È±ÍÓ ⁄È≈

˘ «√«‹¡≈Õ «¬√ Á∂ «Ï¡≈È «Ú⁄ √«‘‹ ¡Â∂ √≈Á◊∆ Á∂ ◊π‰ «¬√

‘ºÁ Â’ ÍÃÚ∂Ù ’ ◊¬∂ ‘È, «’ √º⁄ ¡≈͉∆ ◊Ú≈‘∆ ¡≈Í Ï‰ «◊¡≈

‘ÀÕ

√ø Ï≈Ï≈ ‘È≈Ó «√øÿ ‹∆ Á∂ ◊πÓπ÷-‹∆ÚÈ ˘ Á≈√ È∂ ¡«Â

È∂Û∂ ÂØ∫ Ú∂«÷¡≈ ‘ÀÕ ¿∞‘Ȫ È∂ ¡√Ò∆ ¡Êª «Ú⁄ ÓÈ ˘ «‹º«Â¡≈ √∆

¡Â∂ «˜øÁ◊∆ Á∂ ‘ ¡ÓÒ, ‘ «¤‰ ¡Â∂ ‘ √ÍÙ ÂØ∫ ÁÚÀ Á∆

ÓÒ∆È Ï‰≈Ú‡ ˘ ¡≈͉∂ ¡≈ı∆ √Ú≈√ ÒÀ‰ Â’ Á» º«÷¡≈Õ ““√∂

«’È∂«‘¡≈?”” Á∂ ÓËπ √≈Á◊∆ «Ú⁄ «Ï¡≈È ’∆Â∂ ‹∆ÚÈ-«Áz٠΋

Á∆ Ò‡’øÁÛ∆ ÍΩ‰ Úª◊ »‘≈È∆ √π¡≈Á È≈Ò ÌÍ» ‘È, ¡Â∂

◊πÏ≈‰∆ Á∂ ◊«‘-◊øÌ∆ ‘√ª Á∆ «¬’ ¿∞µ‹Ò Â√Ú∆ ı≈Ò√≈ Í≥Ê

Á∂ √≈‘Ó‰∂ «Ò¡≈™Á∂ ‘ÈÕ √ø Ò∂÷’ È∂ ‘ «’√Ó Á∆ ıπÁ∆ ÂØ∫ ¿∞µÍ

¿∞µ· ’∂ ¡Â∂ «¬È√≈È∆ ‹∆ÚÈ «Ú⁄ ◊π» ◊ÃøÊ √≈«‘Ï ‹∆ Á∂ ¡Ó

ÔØ◊Á≈È ˘ √Ófi ’∂ ‘∆ «¬√ ‹∆ÚÈ-◊≈Ê≈ Á≈ «ÈÓ≈‰ ’∆Â≈ ‘ÀÕ

Ú∆‘Úƒ √Á∆ Á∂ Á»‹∂ Á‘≈’∂ «Ú⁄ √ø Ï≈Ï≈ ¡Â «√øÿ ‹∆ È∂

Ó√±¡≈È≈ («˜Ò≈ √ø◊») «Ú⁄ ¡≈͉∆ ÁÀÚ∆ ‹Ø ‹◊≈ ’∂ Ó≈ÒÚ∂ Á∆

Ø◊-◊Ã√∆ «√º÷∆ ˘ «¬’ Ú≈ ÓπÛ √√Ϙ1

’ «ÁºÂ≈ √∆Õ «¬√∂ Â∑ª

A. Â≈˜≈

32

◊πÁπ¡≈≈ ≈ÓÍπ ÷∂Û≈ («˜Ò≈ ‘π«Ù¡≈Íπ) ˘ ¡≈͉∂ Ì◊Â∆-

«◊¡≈È ¡Â∂ «√º÷∆ ‹∆ÚÈ Á∂ ⁄≈ȉ-’∂∫Á ω≈ ’∂ √ø Ï≈Ï≈ ‘È≈Ó

«√øÿ ‹∆ È∂ Á∂√ Áπ¡≈Ï∂ ˘ ’Ò◊∆¡ª Ú≈Ò∂ Á∆ ¡√∆√ Á∆ ’ج∆ «¬Ò≈‘∆

¤Ø‘ «ÁºÂ∆ ‘ÀÕ √ø Ï≈Ï≈ ¡Â «√øÿ ‹∆ Á∂ Ó‘≈È «√º÷ ¡≈ÁÙª Á∆

◊Ú≈‘∆ Á∂‰ Ò¬∆ ¿∞‘Ȫ Á∂ «ÚÁÚ≈È ¡Â∂ ¡È∞ÌÚ∆ ÍÀØ’≈ √ø Â∂‹≈

«√øÿ ‹∆ ¡ÀÓ.¬∂. (‚ÏÒ) ÓÀÁ≈È «Ú⁄ «ÈºÂ∂, ¡Â∂ √øª Á∂ ‹∆ÚÈ-

ÍÃ’≈Ù ˘ «¬’ √øπÁ ◊ÃøÊ «Ú⁄ „≈«Ò¡≈Õ ı≈Ò√≈ Í≥Ê Á∆ «¬‘

ıπÙ«’√ÓÂ∆ ‘∆ √ÓfiØ, «’ √ø Ï≈Ï≈ ‘È≈Ó «√øÿ ‹∆ Á∂ «√º÷∆ «ÒÚ

È≈Ò ø◊∂ ‘ج∂ Í≈ÚÈ ¡ÓÒª Á∆ √º⁄∆, «È-¿∞⁄∂⁄ ¡Â∂ ’∞ÁÂ∆

◊Ú≈‘∆ Á∂‰ Ò¬∆ √ø √∂Ú≈ «√øÿ ‹∆ √≈‚∂ Á«Ó¡≈È ÓΩ‹»Á ‘ÈÕ ““√∂

«’È∂«‘¡≈?”” «Ú⁄ √º⁄÷≥‚ Ú≈√∆ √ø ‹∆ Á∂ Ï‘π √≈∂ Ú≈√«ڒ

¡Â∂ «È√π¡≈Ê ⁄ÓÂ’≈ ÓÀ∫ ’∞fi √Óª Í«‘Òª ÙË≈¬∆ √Ó≈Ë∆ «Ú⁄

ÏÀ· ’∂ ÍÛ∑∂ √ÈÕ Ó∂≈ «¬‘ «√Á’ ‘À «’ √øª Á∂ Ó‘≈È ‹∆ÚÈ Á∆

’ØÓÒÂ≈ ¡Â∂ Í≥Ê Á∂ √Á∆Ú∆ ¡≈ÁÙª ÍÃÂ∆ «È«ÚÿÈ Ú¯≈Á≈∆

«¬‘Ȫ Ï∂«‘Ó √«Ó¡ª Ê≈‰ƒ ◊π˜ ‘∆ √≈‚∆ ÿ≈«¬Ò ’ΩÓ ˘ Úº‚≈

ËÚ≈√ Á∂Ú∂◊∆Õ

√ø Ï≈Ï≈ ‘È≈Ó «√øÿ ‹∆ Á∂ ¡≈ı∆ ‹∆ÚÈ-√¯ ÂØ∫ «√¯

„≈¬∆ Ó‘∆È∂ Í«‘Òª AH ¡’±Ï, AIHB ˘ ÓÀ∫ Ï≈Ï≈ ‹∆ Á∂ ¿∞√

«¬Ò≈‘∆ ⁄Û∑ÂÒ Ú≈Ò∂ ‹Ò≈Ò ˘ «¬‘Ȫ ¡º÷ª È≈Ò ıπÁ º«’¡≈ √∆,

«‹√ Á∂ ÁÙÈ ’È «Íº¤Ø∫ ÓÀ˘ Ù‘∆Áª Á∂ «√Â≈‹ Á∆ «¬Ò≈‘∆ Ó˜

Á∂ ¡È∞√≈ ‘∆ √Ã∆ √π÷ÓÈ∆ √≈«‘Ï Á∆ «¬√ Â∞’ Á≈ Í»È ¡È∞ÌÚ ‘Ø

«◊¡≈ :

Í»È Íπ÷ È‘∆ ‚ØÒ≈È∂® (◊¿∞Û∆ Ó: 5, Í≥È≈ 289)

√ø √∂Ú≈ «√øÿ ‹∆ È∂ Ï≈Ï≈ ‹∆ Á∆ «¬√ ¡ÁπºÂ∆ ⁄Û∑ÂÒ Á≈ «˜’

““ËÓ-Ô∞Ë ÓØ⁄∂ ”⁄ «◊ïÂ≈∆”” «√Ò∂÷ ‘∂· ¡≈͉∂ «È¡≈∂ ø◊ «Ú⁄

’∆Â≈ ‘ÀÕ √øª È∂ ËÓ-Ô∞Ë ÓØ⁄∂ «Ú⁄ «◊ÃÎÂ≈∆ «’√∂ √Ó ¡Ë∆È

È‘ƒ √∆ «ÁºÂ∆Õ ¿∞‘Ȫ Á∆ ⁄Û∑ÂÒ ‘ «’√Ó Á∆ Ó√ȱ¬∆1

≈‹È∆Â’

¡≥Á≈˜ ÂØ∫ Í»È »Í «Ú⁄ ¡«Ìº‹ √∆Õ ¿∞‘Ȫ Á≈ √∆ Ï‘π ’Ó˜Ø

√∆, Í ¿∞‘ ¡≈͉∆ ’≈ «Ú⁄ ¡À√∂ «ÈÌÀ¡ ¡Â∂ «Ú√Ó≈Á-‹È’

¡≥Á≈˜ «Ú⁄ ÏÀ·∂ √È, «‹√ Á∂ «Í¤Ø’Û «Ú⁄ «√º÷ «¬«Â‘≈√ Á∂ Ù‘∆Áª

A. ÏÈ≈Ú‡∆

B. ’‘≈‰∆¡ª

33

Á∆¡ª ¶Ó∆¡ª Á≈√Â≈Ȫ2 √ÈÕ ¿∞‘ «’√∂ Ó≈√»Ó √«‘‹ «Ú⁄ ¡‚ØÒ

ÏÀ·∂ √ÈÕ ¿∞√ «¤‰ È∂ ¿∞‘Ȫ Á∆ √≈∆ «˜øÁ◊∆ ˘ ‘∆ «¬’ Ó‰∆’

¶Ó∆ ’«ÚÂ≈ «Ú⁄ ÂÏÁ∆Ò ’ «ÁºÂ≈ √∆Õ ¿∞‘Ȫ Á≈ ¡ÈßÁÓ¬∆

«⁄‘≈ «¬‘ ÍÀˆ≈Ó Á∂ «‘≈ √∆, «’ ËÂ∆ ¿∞µÂ∂ ’ج∆ Ú∆ Áπ‹È

ı≈Ò√≈ Í≥Ê Á∆ ‘√Â∆ ˘ «Ó‡≈ È‘ƒ √’∂◊≈Õ ¿∞‘Ȫ Á≈ «¬‘ √¯

¡√Ò «Ú⁄ «¬’ Ù‘≈Á ‘∆ √∆, «‹‘Û∆ D ‹ÈÚ∆ AIHC ˘ Í»ÈÂ≈

Á∂ πÂÏ∂ Â’ Í‘øπ⁄∆Õ

√ø √∂Ú≈ «√øÿ ‹∆ È∂ ¡≈͉∂ »‘≈È∆ «‘Ï Á∆ «˜øÁ◊∆ ˘

«⁄Âz«Á¡ª ‘Ø«¬¡ª ı≈Ò√≈-¡ÓÒ ˘ ¿∞√ Á∆¡ª √»ıÓ ÂÀ‘ª Â’ »ÍÓ≈È

’∆Â≈ ‘ÀÕ Ú‚Ì≈◊∂ «√øÿ «¬√ ˘ ÍÛ∑ ’∂ ’Ò◊∆¡ª Ú≈Ò∂ Á∂ Áº√∂ ≈‘

¿∞µÂ∂ Â∞ √’‰◊∂Õ

Á≈√ :

‘«øÁ «√øÿ Ó«‘Ï»Ï

ÍÃدÀ√

ı≈Ò√≈ ’≈Ò‹ ◊Û∑Á∆Ú≈Ò≈

(‘π«Ù¡≈Íπ)

34

ÿåé ÕÆ îÇÔîÅ Õòé òÖÅéÀ°¨Ã¿åé ÕÆ îÇÔîÅ Õòé òÖÅéÀ°¨Ã¿åé ÕÆ îÇÔîÅ Õòé òÖÅéÀ°¨Ã¿åé ÕÆ îÇÔîÅ Õòé òÖÅéÀ°¨Ã¿åé ÕÆ îÇÔîÅ Õòé òÖÅéÀ°¨Á×ÅÇè ì¯Çè ÇÕÛ° ÇîÇå éÔÆ ÜÅéÀ°¨Á×ÅÇè ì¯Çè ÇÕÛ° ÇîÇå éÔÆ ÜÅéÀ°¨Á×ÅÇè ì¯Çè ÇÕÛ° ÇîÇå éÔÆ ÜÅéÀ°¨Á×ÅÇè ì¯Çè ÇÕÛ° ÇîÇå éÔÆ ÜÅéÀ°¨Á×ÅÇè ì¯Çè ÇÕÛ° ÇîÇå éÔÆ ÜÅéÀ°¨

Ó‘ªÍπ÷, Í»È ÏÑÓ-«◊¡≈È∆ √ø Ï≈Ï≈ ‘È≈Ó «√øÿ ‹∆, «‹È∑ª

Á∆ :

√⁄π ’‰∆ √⁄π Â≈ ’∆ ‘®

√⁄π «‘ÁÀ √«Â Óπ«÷ ’‘® (◊¿∞Û∆ Ó: 5, Í≥È≈ 283)

√∆, Á∂ ‹∆ÚÈ √øÏøË∆ ª ’ج∆ ¿∞‘Ȫ ◊◊È-Ó≥‚Òª Á∆ ¿∞‚≈∆ Ó≈È

Ú≈Ò≈ ¡«Ë¡≈ÂÓ-Á√∆ ¡Â∂ «¬√ √«Â-Ó≈◊ Á≈ ͪË∆ ‘∆ «Ï¡≈È

’ √’Á≈ ‘ÀÕ ÓÀ∫ ª ’∂ÚÒ ¡≈͉∂ ÚºÒØ∫ ÙË≈ Á∂ ÎπºÒ Ì∂‡ ’È Ò¬∆

‘∆ «¬‘ ⁄øÁ √ª √ø◊ È≈Ò √ªfi∆¡ª ’ «‘≈ ‘ªÕ Í»È ÏÑÓ-

«◊¡≈È ¡Â∂ :

Ì◊ √ø«◊ ÍÃÌπ ◊Ø√«‡ ’® (Í≥È≈ 894)

Á∆ ¡Ú√Ê≈ «Ú⁄ √≈«÷¡≈ ÍÓ∂Ù È≈Ò ÓÈ Á∆¡ª ◊ºÒª ’È

Ú≈Ò∂, √«Â◊π» √Ã∆ ◊π» ◊ÃøÊ √≈«‘Ï ‹∆ ¿∞µÂ∂ Í»È ÌØ√≈ ’’∂ ““¡≈«Á

√⁄π, ‹π◊≈«Á √⁄π, ‘À Ì∆ √⁄π, È≈È’ ‘Ø√∆ Ì∆ √⁄π”” ‹≈ȉ Ú≈Ò∂,

““‹∆¡‘π «ÈÓÒ, Ï≈‘‘π «ÈÓÒ””, Í»È ı≈Ò√¬∆ «‘Â-«Ï‘ Á∂

Ë≈È∆, ËøÈ √Ã∆ ◊π» È≈È’ Á∂Ú √≈«‘Ï ‹∆ ÂØ∫ √Ã∆ ◊π» ◊ÃøÊ √≈«‘Ï

‹∆ Â’ √≈«‘Ϫ Á∂ «ÁºÂ∂ ¿∞ÍÁ∂Ùª ¡Â∂ ◊πÓ«Â ¡È∞√≈ ¡≈͉≈

‹∆ÚÈ ÏÂ∆ ’Á∂ ‘ج∂ ““¡≈«Í ‹ÍÀ ¡Ú«‘ È≈Óπ ‹Í≈ÚÀ”” Á≈ Íú÷

√»Í, Ï⁄È Á∂ ÏÒ∆, √ø √»Í Ó‘ªÍπ÷ Ï≈Ï≈ ‹∆ Á∂ √øÍ’ «Ú⁄

‹Ø Ú∆ ◊πÓπ÷ «¬’ Ú≈ ¡≈ «◊¡≈, ¿∞‘ «Î È∂Û∂ ÂØ∫ È∂Û∂ ‘∆ ‘øπÁ≈

⁄Ò≈ «◊¡≈Õ ’ج∆ ¡À√∆ ’«ÙÙ ¡Â∂ «Óº·∆ «÷º⁄ ¿∞‘Ȫ Á∂ ‹∆ÚÈ «Ú⁄

√Óج∆ ‘ج∆ √∆; ‘ ¡≈¬∂ ÍÃ≈‰∆ È≈Ò ¡À√≈ ÍÃ∂Ó-Ì«¡≈ ÚÂ≈¿∞ ’Á∂

«’ ‘ ’ج∆ «¬‘Ø Ó«‘√»√ ’Á≈ «’ Ó‘ªÍπ÷ ÓÀ˘ ‘∆ √Ì ÂØ∫ ÚºË

«Í¡≈ ’Á∂ ‘ÈÕ ¡≈Í ‹∆ ÍÃÌ»-«Í¡≈ «Ú⁄ «Ìº‹∂ ‘ج∂ √Á≈ «Í¡≈

‘∆ ´‡≈™Á∂ «‘øÁ∂ √ÈÕ ¡≈Í ‹∆ Á≈ «√º«÷¡≈ Á∂‰ Á≈ „ø◊ ÏÛ≈ √≈Á≈

(◊¿∞Û∆ Ó: 5, ◊π¡≈∂∆, Í≥È≈ 181)

35

Í ’Ó≈¬∆ Ú≈Ò≈ ¡Â∂ ¡√Á≈ √∆; ‘øπÁ≈ Ú∆ «’™ È≈? ⁄ø»«’ ¡≈͉∆

«˜øÁ◊∆ «Ú⁄ ‹Ø Ú∆ Ï⁄È ¡≈͉∂ Óπº÷ ÂØ∫ «’√∂ ˘ «’‘≈, Í«‘Ò∂ ¡≈͉∆

«˜øÁ◊∆ «Ú⁄ ÍÃÂ≈¡ ’∂ Ú∂«÷¡≈Õ «‹Ú∂∫ «¬√ ◊ÃøÊ «Ú⁄ «¬√ ÿ‡È≈ Á≈

«˜’ ‘À «’ √Ã∆ √π÷ÓÈ∆ √≈«‘Ï Á≈ Í≈· ’«Á¡ª Â’ ¡≈¬∆ «’ :

Ì»÷∂ ’¿∞ Á∂Ú ¡Ë≈Õ (Í≥È≈ 283)

’∆ ’∂ÚÒ È≈Ó-«√ÓÈ ¡≈√∂, Áπ«È¡≈Ú∆ ÍÁ≈Ê ÷≈Ë∂ ÂØ∫ «ÏȪ «‘≈

‹≈ √’ÁÀ? Ï√! «¬√∂ ◊ºÒ Á≈ «È‰≈ ’È Ò¬∆ D@ «ÁÈ Á≈ √≈ËÈ

º÷ «Ò¡≈Õ D@ «ÁÈ È≈ ÍÃÙ≈Á≈ ¤«’¡≈, È≈ ’ج∆ ‘Ø ⁄∆˜, «¬ÊØ∫ Â’

«’ ‹ÒÍ≈È Ú∆ È‘ƒ ’∆Â≈Õ ¡≥Á ÏÀ· ’∂ ’∂ÚÒ ÍÃÌ»-ÍÓ∂Ù Á∆

ÏøÁ◊∆ ‘∆ ’Á∂ ‘∂Õ ¬∂Ê∂ ÓÀ∫ «¬‘ Áº√‰≈ ˜»∆ √Ófiª◊≈ «’ ‹ÁØ∫ Ï≈Ï≈

‹∆ «¬Ê∂ ÚπÒÚ‘À∫Í‡È («¬ø◊ÒÀ∫‚) Á≈√ Í≈√ ¡≈¬∂ √È Âª ÓÀ∫ «¬√

ÿ‡È≈ ˘ ‘Ø √ÍÙ‡ ’È Ò¬∆ «¬’ «ÁÈ Ï≈Ï≈ ‹∆ Í≈√Ø∫ Íπº«¤¡≈ «’

Ï≈Ï≈ ‹∆! ‹Á ¡≈Í ‹∆ È∂ D@ «ÁÈ Á≈ √≈ËÈ Ìπº«÷¡ª «‘ ’∂ ’∆Â≈

√∆ ˙ÁØ∫ Â∞√ƒ ’∞fi Ú∆ È‘ƒ ¤«’¡≈? Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ ¡≈«÷¡≈ «’ «ÏÒ’∞Ò

‘∆ ’∞ºfi È‘ƒ ¤«’¡≈Õ Ó∂∆ ‘À≈È∆ ‘Ø ÚË ◊¬∆Õ ÓÀ∫ «’‘≈ «’ Ï≈Ï≈

‹∆, Í≈‰∆ ª √∆ Ò¬∆ ¡«Â¡≥ ˜»∆ ‘ÀÕ ’∆ Í≈‰∆ Ú∆ È‘ƒ

Í∆Â≈? Ó‘ªÍπ÷ª Á≈ ‹Ú≈Ï √∆, «’ ’∞ºfi Ú∆ È‘ƒ Í∆Â≈Õ «¬‘ √π‰

’∂ ÓÀ∫ ⁄πºÍ «‹‘≈ ’ «◊¡≈ «’ ÌÒ≈ Í≈‰∆ ψÀ ÓÈ∞º÷ D@ «ÁÈ «’Ú∂∫

’º„ √’Á≈ ‘À? Ó∂∆ Ó≈È«√’ ¡Ú√Ê≈ ˘ Â≈Û ’∂ Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ Ï⁄È

’∆Â≈ «’ ‘«ÏøÁ «√øÿ! ¤’Á∂ ÂÁ, ‹∂’ ¡≥ÁØ∫ (ÓÈ ”⁄Ø∫) ¤’‰

Ò¬∆ «’√∂ «’√Ó Á∆ ¡≈Ú≈˜ ¡≈™Á∆ ‹ª ÒØÛ Ó«‘√»√ ‘øπÁ∆Õ ‹Á √∆

È∂ «’√∂ Â∑ª Á∆ Ó≥◊ ‘∆ È‘ƒ ’∆Â∆ ª «Î ¤’‰≈ «’√ Ú≈√Â∂ √∆?

«¬ÊØ∫ Â’ «’ √∆ ˘ ¡‘≈ È≈ Á∂‰ È≈Ò «’√∂ «’√Ó Á∆ ’ج∆

√∆’ ’Ó˜Ø∆ Ú∆ È‘ƒ Ó«‘√»√ ‘ج∆Õ «¬√ Í≥’Â∆ ˘ «ÏÒ’∞Ò Íú÷

’∆Â≈ «’ «‹ºÊ∂ È≈Ó, ¡≈ÂÓ≈ Á∆ ıπ≈’ Â∂ ¡≈Ë≈ ‘Àó¿∞Ê∂ :

‘« È≈Óπ ‘Ó≈≈ ÌØ‹È∞ ¤Â∆‘ Í’≈

«‹Â∞ ÷≈«¬¡À ‘Ó ’¿∞ «Âzͫ ̬∆®

(Ú‚‘ø√ Ú≈ Ó: 4, Í≥È≈ 593)

¡È∞√≈ √∆ ˘ Ú∆ ¡≈Ë≈ Á∂‰ Á∆ √ÓºÊ≈ º÷Á≈ ‘ÀÕ

¡≈Í ‹∆ Á≈ √Ã∆ ◊π» ◊ÃøÊ √≈«‘Ï ‹∆ ÍÃÂ∆ «¬ÂÈ≈ «ÁzÛ∑ «È√⁄≈

√∆ «’¡≈Í ‹∆ «’‘≈ ’Á∂ √È «’ ““◊πÏ≈‰∆ Á≈ «¬º’-«¬º’ ¡º÷

√º⁄ ‘À, ¡√ƒ ‹Ø ’∞fi Ú∆ ÍÃ≈Í ’∆Â≈ ‘À ◊πÏ≈‰∆ (Ì≈Ú √Ã∆ ◊π» ◊ÃøÊ

√≈«‘Ï ‹∆) ÂØ∫ ‘∆ Í≈«¬¡≈ ‘ÀÕ”” ÓÀ∫ ¡≈͉∂ ‹∆ÚÈ ”⁄ ◊πÏ≈‰∆ ˘

36

√º⁄ƒ-Óπº⁄ƒ ¡ÓÒ∆ ÂΩ Â∂ ““ÍÃÂ÷-‘«”” ‹≈‰ ’∂ Í»‹Á≈ ¡◊ ’ج∆

º«’¡≈ ‘À ª ¿∞‘ Ï≈Ï≈ ‹∆ ‘∆ √ÈÕ ¡≈Í ‹∆ È∂ ÂÛ’∂ ¿∞µ· ’∂ (ÚÀ√∂

ª √≈∆ ≈ ‘∆ ““◊π‰ ◊≈Ú ÀÈ «Ï‘≈È∆”” Ú≈Ò∆ ◊ºÒ √∆) Í«‘Òª

«√ÓÈ, «¬ÙÈ≈È, «Î «ÈºÂÈ∂Ó ¡Â∂ «ÈºÂÈ∂Ó ÂØ∫ «Íº¤Ø∫ ¡≈Í ‘ºÊƒ √Ã∆

◊π» ◊ÃøÊ √≈«‘Ï ‹∆ Á≈ ÍÃ’≈Ù ¡√Ê≈È Ë؉≈, fi≈Û± Á∂‰≈ (‘Ø «‹√

«’√∂ «√øÿ È∂ √∂Ú≈ ’È∆ ‘ØÚ∂, ¿∞√ ˘ Ú∆ È≈Ò ÒÀ ÒÀ‰≈) Í≈Ò’∆

√≈«‘Ï ¡≈Í √≈¯ ’’∂, πÓ≈Ò∂ √‹≈ ’∂, √«Â◊π» ‹∆ ˘ √∆√ Â∂ ÒÀ

’∂ ¡≈Í ÍÃ’≈Ù ’È≈Õ πÓ≈«Ò¡ª ˘ ’Á∂ Ú∆ Úº‡ È‘ƒ ÍÀ‰ Á∂‰≈Õ

«ÏË ¡Ú√Ê≈ «Ú⁄ ¡≈Í ’ØÒ ÷ÛØ ’∂ √≈∆ √∂Ú≈ ’Ú≈«¬¡≈ ’Á∂

√ÈÕ ‘ ’≈‹ ’È ÂØ∫ Í«‘Ò∂ ¡Á≈√ ’ ’∂ √«Â◊π» √Ã∆ ◊π» ◊ÃøÊ

√≈«‘Ï ‹∆ Á≈ ‘π’ÓÈ≈Ó≈ ÒÀ‰≈Õ ¡◊ ¡≈«◊¡≈ È≈ «ÓÒ∂ ª «’º‚≈

Ú∆ ˜»∆ ’øÓ «’™ È≈ ‘ØÚ∂, «‘‰ Á∂‰≈Õ

¡◊ «’√∂ ÍÃ∂Ó∆ È∂ «’√∂ ’≈‹ ˘ ¡øÌ ’È Á∆ Ï∂ÈÂ∆ ’È∆

ª ¡≈Í ‹∆ È∂ ¿∞√ ÍÃ∂Ó∆ ˘ È≈Ò ÒÀ ’∂ √«Â◊π» √Ã∆ ◊π» ◊ÃøÊ √≈«‘Ï

‹∆ Á∆ ‘˜»∆ ‹≈ ‘≈˜ ‘؉≈Õ √≈«‘Ϫ Á≈ ‘π’ÓÈ≈Ó≈ ÒÀ ’∂ ‹Ø ¡≈«◊¡≈

√«Â◊π» ‹∆ Á∆ ¡≈¿∞‰∆, ¿∞√ ˘ Áº√ Á∂‰∆Õ ’Á∂ Ú∆ ¡≈Í≈ È‘ƒ

‹È≈¿∞‰≈Õ

‘ ’≈‹ ’È Òº«◊¡ª ‹ª «’Â∂ ‹≈‰ ÂØ∫ Í«‘Òª ‘Ó∂Ù≈ √«Â◊π»

‹∆ ¡º◊∂ ¡Á≈√ ’ ’∂ «Î ¡øÌÂ≈ ’È∆Õ «’√∂ Ú∆ Ú√± ˘ ¤’‰

ÂØ∫ Í«‘Òª √Á≈ ‘∆ ¡Á≈√ ’Á∂ √ÈÕ «¬ÊØ∫ Â’ «’ ‹Ò ¤’‰

Òº«◊¡ª Ú∆ Í«‘Òª :

’≈Ó ¥ØË ¡π ÒØÌ ÓØ‘ «ÏÈ«√ ‹≈«¬ ¡‘øÓ∂Ú®

È≈È’ ÍÃÌ √‰≈◊Â∆, ’« ÍÃ√≈Áπ ◊πÁ∂Ú®

(√π÷ÓÈ∆ √≈«‘Ï, Í≥È≈ 269)

√ÒØ’ ÍÛ∑ ’∂ Ï∂ÈÂ∆ ’È∆ «’ ““ˆ∆Ï «ÈÚ≈‹ ‹∆! ¡≈Í ‹∆ Á∂ ‘˜»

‹Ò ‘≈˜ ‘Àó¡≈Í ‹∆ ÌØ◊ Ò≈¿∞, √∆ ÍÃÙ≈«Á ¡≈͉∂ √∂Ú’ª ˘

ÏıÙØ”” «Î ‹Ò ¤«’¡≈ ’Á∂ √ÈÕ ¡Á≈√ ÍÃÂ∆ ¡≈Í ‹∆ ¡≈«÷¡≈

’Á∂ √È «’ :

‹∆¡ ’∆ «ÏÊ≈ ‘Ø«¬ √π ◊π Í«‘ ¡Á≈«√ ’«Õ”

(Í≥È≈ 519)

◊π«√º÷ ¡≈͉∂ ÓÈ Á∆ ‘ ◊ºÒ ¡Á≈√ ≈‘ƒ √«Â◊π» ‹∆ È≈Ò √ªfi∆

’∂Õ ¡◊ ’ج∆ Ó‘ªÏÒ∆, ’≈Ó, ¥ØË, ÒØÌ, ÓØ‘ ‹ª ‘ø’≈ ¡≈«Á’

«’√∂ ÓÈ∞º÷ Â∂ ‘≈Ú∆ ‘؉ Á≈ ‹ÂÈ ’È Âª ◊π«√º÷ ¿∞√∂ Ú∂Ò∂ √«Â◊π»

37

‹∆ ¡º◊∂ ¡Á≈√ «Ú⁄ ‹πÛ ‹≈¬∂Õ «Î √«Â◊π» ‹∆ ¡≈Í ‘∆ ‘ºÊ Á∂

’∂ º÷ ÒÀ‰◊∂Õ ÌØ√≈ º÷ ’∂ ‹ØÁÛ∆ ’È Ú≈Ò∂ ◊π«√º÷ Á∆ √«Â◊π»

‹∆ √Ó∂∫ √Ó∂∫ ◊πÏ≈‰∆ Á∆¡ª Â∞’ª ≈‘ƒ ÓÈ ˘ ÍÃ∂ ’∂ ¡≈Í ¡◊Ú≈¬∆

’Á∂ ‘ÈÕ

◊πÏ≈‰∆ Ï≈∂, «¬ºÊ∂ («¬ø◊ÒÀ∫‚) ¡≈«¬¡ª Í≈√ Á≈√ È∂ Ï∂ÈÂ∆

’∆Â∆ «’ Ï≈Ï≈ ‹∆! ◊πÏ≈‰∆ Á∂ ‹Á ¡Êª Á∆ √Ófi È‘ƒ ÍÀ∫Á∆ «Î

Ï≈‰∆ ÍÛ∑∆ Á≈ ’∆ Ò≈Ì? ÂÁ ¡≈÷‰ Òº◊∂ «’ ◊πÏ≈‰∆ ◊π» ‘À, «¬‘

‘È∂∂ ÓÈ «Ú⁄ ÍÃ’≈Ù ’È Á∆ √ÓºÊ≈ º÷Á∆ ‘ÀÕ ÓÀ∫ «Î Ï∂ÈÂ∆ ’∆Â∆

«’ Ï≈Ï≈ ‹∆! ‹ÁØ∫ ‹Ø ¡√ƒ Ó≥»‘Ø∫ ¡≈÷ ‘∂ ‘ª ¿∞√Á∂ Ì≈Ú Á≈ ‘∆ ÍÂ≈

È‘ƒ, ’∆ «Î Ú∆ ÍÛ∑È È≈Ò ’ج∆ Ò≈Ì ‘øπÁ≈ ‘À? ÂÁ ¡≈Í ‹∆ Á≈

Ï⁄È √∆ «’ Ï≈‰∆ ÍÛ∑Á∂ √Ó∂∫ ‹∂’ ¡Êª Á∆ √Ófi È‘ƒ Ú∆ ÍÀ∫Á∆

ÂÁ Ú∆ ¡º÷ª «Ú⁄ «Ë¡≈È º÷Ø ¡Â∂ «‹‘Û∂ ¡º÷ Â∞√ƒ Ó≥»‘Ø∫ ÏØÒÁ∂

‘Ø, ¿∞‘ «Ë¡≈È È≈Ò ’øȪ ≈‘ƒ √π‰ØÕ Í ÍÛ∑Ø-√π‰Ø ¡«Â «Í¡≈

È≈Ò, «Î ◊πÏ≈‰∆ Á≈ ËÓ ‘À «’ ¿∞‘ ¡≈͉≈ ÏØË ¡≈Í ’Ú≈

«ÁøÁ∆ ‘ÀÕ «Í¡≈ Â∂ ÙË≈ √«‘Â, ’øȪ È≈Ò √π‰ ’∂ ◊πÏ≈‰∆ ÍÛ∑È

Ú≈Ò∂ ˘ «’√∂ ÍÃ’≈ Á∆ Ú∆ ’Ó∆ È‘ƒ «‘øÁ∆Õ

√ø◊ Á≈, ¡≈Í ‹∆, ‘ºÁØ∫ ÚºË √«Â’≈ ’«¡≈ ’Á∂ √È «’™«’

¡≈Í ‹∆ «’‘≈ ’Á∂ √È «’ :

«Ú«⁄ √ø◊«Â ‘« ÍÃÌπ Ú√À ‹∆¿∞® (Í≥È≈ 94)

√Ø √ø◊ Á∆ √∂Ú≈ ¡≈͉∂ ‘ºÊƒ ’È∆, ¡≈Í ‹∆ Á≈ «ÈºÂ-’Ó √∆Õ

¶◊, ¡≈Í ‹∆ ‘Ó∂Ù≈ Í≥◊ «Ú⁄ ÏÀ· ’∂, √ø◊ Á∂ È≈Ò Á≈ ‘∆

¤’Á∂Õ «ÈºÂÈ∂Ó Ú∆ √Á≈ √ø◊ «Ú⁄ «ÓÒ ÏÀ· ’∂ ‘∆ ’Á∂ ª ‹Ø

√≈∂ Ò ’∂ ◊πÏ≈‰∆ Á≈ √ø◊Â∆ Ò≈‘≈ ÒÀ √’‰Õ ¡≈Í ‹∆ Á≈ ’ÊÈ

√∆ «’ √ø◊Â∆ «ÈºÂÈ∂Ó Á≈ «¬‘ Ò≈Ì ‘øπÁ≈ ‘À «’ :

«‹¿∞ ⁄øÁÈ √ø«◊ Ï√À «ÈßÓπ «Ï÷≈ ◊πÈ ⁄øÁÈ ’∂ Ï√÷∂Õ

(Í≥È≈ 976)

«¬’ ª ¡≈Í≥» ÂØ∫ ¿∞µ⁄∆ ¡Ú√Ê≈ Ú≈«Ò¡ª Á∆ √ø◊ «Ú⁄ ÏÀ· ’∂ Í≈·

’È È≈Ò √π ¤∂Â∆ ¿∞µ⁄∆ ‘øπÁ∆ ‘À, Á»√∂ ◊πÏ≈‰∆ ¿∞⁄≈‰ «Ú⁄

‹∂’ «’√∂ «’√Ó Á∆ ’ج∆ ˆÒÂ∆ ‘ØÚ∂ ÂÁ ¿∞√ Á∆ Ú∆ √πË≈¬∆ ‘Ø

‹ªÁ∆ ‘ÀÕ ‹∂’ ’ج∆ ◊π» «Í¡≈≈ ¡≈÷Á≈ «’ :

ÓÀ∫ Á«√‘π Ó≈◊π √øÂ‘Ø «’¿∞ ÍÃÌ» «ÓÒ≈¬∆¡≈® (Í≥È≈ 1098)

ÂÁ ¿∞√ ˘ ¡≈͉∂ «Èº‹∆ «√ÓÈ ’Á∂ √Ó∂∫ ’ØÒ «Ï·≈ ’∂ ÓÈ ‹ØÛÈ

38

Á≈ Â∆’≈ Áº√-Áº√, ¡≈Í È≈Ò ‘Ø ’∂ ÏøÁ◊∆ ’Ú≈¿∞‰∆Õ ’¬∆ Ú≈

ÍÓ≈Ê Á∂ ͪË∆¡ª Á∆ Í»È Ò◊È È≈ Ú∂÷ ’∂ Ï⁄È ’È≈ «’ ““«‹ºÊ∂

Áº√‰ Ú≈Ò≈ ‘ØÚ∂, ¿∞µÊ∂ Íπº¤‰ Ú≈Ò≈ È‘ƒ Â∂ «‹ºÊ∂ Íπº¤‰ Ú≈Ò≈ ‘ØÚ∂,

¿∞µÊ∂ Áº√‰ Ú≈Ò≈ È‘ƒ «ÓÒÁ≈”” Â∂ ‹∂ «’Â∂ ◊π»-«¥Í≈ √Á’≈ ÁØ‘ª

Á≈ ‹ØÛ ‹πÛ ‹≈Ú∂, «Î «’√∂ «’√Ó Á∆ ÿ≈‡ È‘ƒ «‘øÁ∆Õ «√ÓÈ-

Ì‹È Á∂ √Ó∂∫ ˘ ¤º‚, Ï≈’∆ «’√∂ Ú∆ Ú’Â ’ج∆ Ú∆ ◊πÓπ÷ ¿∞‘Ȫ

˘ «ÓÒ √’Á≈ √∆Õ ’ج∆ Ú∆ Ø’ È‘ƒ √∆Õ ‘ Â∑ª Á∂ ÒØÛÚøÁ Ò¬∆

¡≈Í ‹∆ Á≈ Á ‘Ó∂Ù≈ ÷πÒ∑≈ «‘øÁ≈ √∆Õ ¡«‹‘∂ ‹∆ÚÈ Ú≈Ò∂ √ø√≈

”⁄ :

‘À«È «ÚÒ∂ È≈‘∆ ÿ‰∂Õ...... (Í≥È≈ 1411)

Í ÏÛ∆ ÓπÙ’Ò È≈Ò «ÓÒÁ∂ ‘È :

Âø» «ÈÚÀπ √ø Â∂∂ «ÈÓÒ® (Í≥È≈ 108)

Á∂ Ó‘ªÚ≈’ ¡È∞√≈ ¡≈Í ‹∆ ¡À‚∂ ¯≈ı-«ÁÒ √È «’ «’º‚∆ Ú∆ Úº‚∆

ˆÒÂ∆ «’√∂ √∂Ú≈Á≈ Í≈√Ø∫ ‘Ø ‹≈Ú∂, ‹∂ ¿∞√ È∂ «¬’ Ú≈ ‘ºÊ ‹ØÛ

’∂ ¡≈÷ «ÁºÂ≈ «’ Ï≈Ï≈ ‹∆! ÓÀÊØ∫ ˆÒÂ∆ ‘Ø ◊¬∆ ‘À, ¡≈Í ‹∆ Óπ¡≈¯

’ «Á˙, ¡º◊Ø∫ Ò¬∆ ¡«‹‘≈ È‘ƒ ‘ØÚ∂◊≈Õ «Î ’∆ Ó‹≈Ò «˜øÁ◊∆ Ì

¿∞√ Á∆ ˆÒÂ∆ ˘ ’Á∂ Ú∆ «⁄Â≈«¡≈ ‘ØÚ∂ ‹ª ÓÈ «Ú⁄ º«÷¡≈ ‘ØÚ∂Õ

¿∞√∂ Ú∂Ò∂ ‘∆ √Á≈ Ò¬∆ Óπ¡≈¯ ’ Á∂‰≈Õ

’∆Â∂ Ï⁄È ¡Â∂ «’√∂ ˘ «ÁºÂ∂ ‘ج∂ √Ó∂∫ Á∂ ¡«Â¡≥ Í≈ÏøÁ √ÈÕ

ÓÀ˘ Ô≈Á ‘À «’ «¬’ Ú≈ √»ÒÍπ (‡ª‚≈ ¿∞ÛÓπÛ Ò≈◊∂) Í≈· Á∂ ÌØ◊

Â∂ ‹≈‰ Á≈ «¬’ ÍÃ∂Ó∆ È≈Ò Ï⁄È ’ «ÁºÂ≈ «’ ¡√ƒ ÌØ◊ √Ó∂∫

Í‘øπ⁄ª◊∂ Í «‹√ «ÁÈ ÌØ◊ ÍÀ‰≈ √∆, ¿∞√ ÂØ∫ Í«‘Òª, «ÁÈ ¡Â∂ ≈Â

Ò◊≈Â≈ ÓØ‘Ò∂Ë≈ Ï≈Ù ÍÀ∫Á∆ ‘∆, ¡≈¿∞‰-‹≈‰ Á∂ √≈ËÈ ÏøÁ ‘Ø

◊¬∂Õ ¡≈Í ‹∆ ¡≈÷‰ Òº◊∂ «’ ¡√ƒ ÌØ◊ Â∂ Í‘øπ⁄‰ Á≈ Ï⁄È ’∆Â≈

‘Ø«¬¡≈ ‘À, ¿∞Ê∂ ˜» Íπº‹‰≈ ‘ÀÕ √Ø ÂÛ’∂ «ÈºÂÈ∂Ó ÂØ∫ «Ú‘Ò∂ ‘Ø ’∂

«Â¡≈∆ ’∆Â∆ Â∂ ÍÀÁÒ Â∞ ’∂ ‘∆ √»ÒÍπ Íπº‹ ◊¬∂Õ ÿ Ú≈Ò∂ ÓΩ√Ó

Á∆ Ó‹Ï»∆ Ú∂÷ ’∂ ¿∞Á≈√ √È «’ Ó‘ªÍπ÷ª È∂ ¡≈ È‘ƒ √’‰≈Õ

¿∞‘Ȫ ˘ ¡≈͉∆¡ª ¡º÷ª Â∂ Ô’∆È ‘∆ È≈ ¡≈Ú∂ ‹ÁØ∫ Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂

‹≈ ¯Â«‘ ÏπÒ≈¬∆Õ

«¬’ ‘Ø «ÈÔÓ ‹Ø ¡≈Í ‹∆ È∂ ‹∆ÚÈ ÍÃÔø ÂØÛ «ÈÌ≈«¬¡≈ «’

¡≈Í ‹∆ «’Â∂ Ú∆ √¯ Â∂ ‹≈‰ √Ó∂∫ ÿº‡Ø ÿº‡ Í≥‹ Í≈· Ï∂ÈÂ∆ ⁄Ωͬ∆

Á∂ ’ ’∂ ¡Á≈√ ’Á∂ √È ¡Â∂ ‘ ؘ ÿº‡ ÂØ∫ ÿº‡ √Â≈¬∆ Í≈·

39

Ï∂ÈÂ∆ ⁄Ωͬ∆ Á∂ ’ ’∂ ◊π» Í≥Ê ¡Â∂ ◊π-¡√Ê≈Ȫ Á∆ ⁄Û∑Á∆ ’Ò≈

Ò¬∆ ¡Á≈√ ’«¡≈ ’Á∂ √ÈÕ ÚÀ√∂ ª ¡≈Í ‹∆ Á≈ √Óπº⁄≈ ‹∆ÚÈ

‘∆ ◊π» Í≥Ê «‘ √∆Õ

Ù√ª Á≈ ¡Â∂ ’∂√ª Á≈ ¡ÁÏ ¡≈Í ‹∆ Ï‘π «˜¡≈Á≈ ’«¡≈

’Á∂ √ÈÕ ’∂√ª ˘ ◊π» ’∆ ÓØ‘ ‹≈‰ ’∂ ¡«Â √«Â’≈ ’Á∂ √ÈÕ

«¬ÊØ∫ Â’ «’ ’øÿ∂ È≈Ò √∆ ÂØ∫ ¡Òº◊ ‘ج∂ ØÓª Á≈ Ú∆ ¡≈Í ‹∆

√ªÌ ’∂ √√’≈ ’Á∂ √ÈÕ

ıÀ! Ó‘ªÍπ÷ª Á∂ ‹∆ÚÈ √øÏøË∆ ◊π» ’∆¡ª √ø◊ª, È≈Ó-√ Á∂

ÓπÂÒ≈Ù∆, √º⁄ Á∂ „øπ‚≈¿± √ø◊∆, «‹È∑ª ÂÈØ∫-ÓÈØ∫ Ó‘ªÍπ÷ª Á∆ √ø◊Â

Á≈ Ò≈‘≈ «Ò¡≈ ‘À, ÓÀÊØ∫ «˜¡≈Á≈ ‹≈‰Á∂ ‘È ⁄ø»«’ ÓÀ∫ ’ج∆ ““ÍÃÌπ «ÓÒÏ∂

’∆ Ò≈Ò√≈”” ÒÀ ’∂ ‹ª «Ï‘Ø∫ Á∂ Ï≈‰ª Á≈ «Úø«È∑¡≈ ¡≈͉∂ ÍÃ∆ÂÓ Á∆

ÂÒ≈Ù ’È Ò¬∆ Ó‘ªÍπ÷ª Á∆ √ø◊ «Ú⁄ È‘ƒ √∆ ¡≈«¬¡≈Õ Ó∂≈

ª ’ج∆ Í»ÏÒ≈ ’Ó ‘∆ ¬∂È≈ ˜Ø Í≈ «◊¡≈ «’ ¡«‹‘∂ √«ÂÍπ÷ª

Á∆ √ø◊ «Ú⁄ Ó≈Â≈-«ÍÂ≈ ‹∆ È∂ Ò≈ «ÁºÂ≈Õ ÓÀ∫ Ì≈Ú∂∫ ¡«ø‚ «ÏÂ∆

È≈Ò ‘∆ √ø◊ ’∆Â∆ Í Á»√∂ Í≈√∂ ª ⁄øÁÈ √∆Õ ⁄øÁÈ (Ó‘ªÍπ÷ª)

È∂ ’Á∂ ¡≈͉≈ √πÌ≈¿∞ È≈ «Â¡≈«◊¡≈ Â∂ ◊π‰-¡Ú◊π‰ «Ú⁄≈∂ «ÏȪ

¡≈͉∆ Ó«‘’ Úø‚ «ÁºÂ∆Õ «¬‘ ’ج∆ Ó‘ªÍπ÷ª Á≈ Ïı«ÙøÁ «ÏÁ √∆

‹Ø Ó∂∂ ¬∂Ê∂ «¬ø◊ÒÀ∫‚ ¡≈¿∞‰ «Í¤Ø∫ ‹Á ÍÁ≈ÊÚ≈Á∆ ÓπÒ’ «Ú⁄ ¡≈

’∂ √ø◊ Á∆ ÿ≈‡ ˘ ÏÛ∆ «ÙºÁ È≈Ò Ó«‘√»√ ’È ’’∂ ÓÈ ¿∞Á≈√

√∆ ª Ï≈Ï≈ ‹∆ ÁØ Ú≈ ⁄ºÒ ’∂ «¬Ê∂ «ÓÒ‰ ¡≈¬∂ ¡Â∂ ¡≈͉∆

◊ÒÚº’Û∆ «Ú⁄ ÿπº‡ ’∂ «‹Ú∂∫ «Í¡≈-Ì∂ Ï⁄È ’‘∂ «’ ““¡√ƒ √Ø«⁄¡≈

«’ ’≈’≈ ‹∆ Ï‘π ¿∞Á≈√ ‘À, ¡≈Í ‹≈ ’∂ «ÓÒ ¡≈¬∆¬∂”” (¡≈Í ‹∆

⁄øÁ Ó‘∆«È¡ª Á∂ Ϻ⁄∂ ÂØ∫ ÒÀ ’∂ «ÏË ¡Ú√Ê≈ Â’ Á∂ ˘ ““‹∆”” ¡≈÷

’∂ ‘∆ ÏπÒ≈«¬¡≈ ’Á∂ √È), ¿∞‘ «Í¡≈ ‘π‰ Ú∆ ‹Á Ô≈Á ¡≈™Á≈

‘À ª ÓÈ √π¡≈Á È≈Ò Ì ‹ªÁ≈ ‘ÀÕ ‹ÁØ∫ ¡≈Í ‹∆ ¡≈ı∆ Ú≈

«¬ø◊ÒÀ∫‚ ¡≈¬∂, ÂÁ ÓÀ∫ ’¬∆ √≈∂ Ï⁄È ‹Ø ¡º◊∂ «˜øÁ◊∆ Ì ÷πÒ∑ ’∂

Ï≈Ï≈ ‹∆ È≈Ò È≈ ’ √«’¡≈, «¬’ªÂ «Ú⁄ ÏÀ· ’∂ ’∆Â∂ ¿∞ÍÃøÂ

Ó‘ªÍπ÷ª È∂ Ï∂¡≥ Ïı«ÙÙª ¡Â∂ «Í¡≈-Ì∆¡ª ¡√∆√ª ÍÃÁ≈È

’∆Â∆¡ªÕ «¬‘Ȫ Ï⁄Ȫ ¡Â∂ ¡√∆√ª Á∂ ÌØ√∂ «’ Ó‘ªÍπ÷ ““√»Ï∆

Ï⁄È ’∂ ÏÒ∆”” ‘øπÁ∂ ‘È √Ø ˜» ÂØÛ «ÈÏ≈‘π‰◊∂Õ √ø√≈∆ ¿∞Â≈Úª-

⁄Û∑≈Úª È≈Ò ÓÈ Á∂ ‚ØÒ‰ √Ó∂∫ Ú∆ «¬‘Ȫ Ï⁄Ȫ Á∂ ÌØ√∂ Á≈ ⁄ºÍ»

‘∆ Ó∂∆ ‹∆ÚÈ-Ȭ∆¡ª ˘ ÌøÚª «Ú⁄Ø∫ ¡º‹ Â’ ’º„∆ ‹≈ «‘≈ ‘ÀÕ

40

¿∞‘Ȫ Á∂ Ó«‘’-Ì∂ ‹∆ÚÈ «Ú⁄Ø∫, «‹√ È∂ Ú∆ ÁØ ÿπº‡ Ì Ò¬∂, ¿∞‘Ȫ

Á∆ ÍÃ∂Ó-ÍÃ∆ √Á≈ Ò¬∆ ◊π» ⁄Ȫ È≈Ò Òº◊ ◊¬∆Õ ¡º‹ Ú∆ ‘˜≈ª,

Òº÷ª Á∆ «◊‰Â∆ «Ú⁄ ¡≥«ÓÃÂË≈∆, «‘ «Ú⁄ ÍÃͺ’ «Â¡≈-Ï-

«Â¡≈ «√øÿ-«√øÿ‰∆¡ª, «‹È∑ª ˘ Ó‘ªÍπ÷ª È∂ ¡≈Í ‘ºÊƒ ¡≥«ÓàÍ≈È

’≈ ’∂ √«Â◊π» √Ã∆ ◊π» ◊ÃøÊ √≈«‘Ï ‹∆ Á∂ ÒÛ Ò≈«¬¡≈, ‘ ʪ

⁄Û∑Á∆-’Ò≈ «Ú⁄ Ú∂÷∂ ‹≈ √’Á∂ ‘Èó‹Ø «¬√ ◊ºÒ Á∆ ◊Ú≈‘∆ ÌÁ∂

‘È «’ :

¡≈«Í ÂÀ ’∞Ò √◊Ò∂ Â≈∂ ◊πÓπ«÷ ‹ÈÓπ √Ú≈«‰¡≈®

(Í≥È≈ 125)

’∞Á Á∂ ¡‡ºÒ «ÈÔÓª ¡È∞√≈ √∆’ √ªfi √Á∆Ú∆ È‘ƒ

«‘øÁ∆Õ √Ø ◊π» Ì≈‰∂ ¡È∞√≈ «¬‘ √Ã∂Ù‡ ¡≈ÂÓ≈ Ú∆ D ‹ÈÚ∆ AIHC

˘ :

«‹¿∞ ‹´ ‹Ò Ó«‘ ÍÀ«√ È «È’√À® (Í≥È≈ 692)

¡È∞√≈ ¡’≈Ò Íπ÷ È≈Ò «¬º’-«Óº’ ‘Ø ’∂ √∆’ ÂΩ Â∂ √Á≈ Ò¬∆

¡ÒØÍ ‘Ø ◊¬∆ :

Á≈ÓÈ «’√∆ ’≈ ‘≈Ê √∂ ‹≈Â≈ ‘≈óÓ◊,

¬∂’ «ÙÂ≈-¬∂-«ı¡≈Ò ‘À ‹Ø ‡»‡Â≈ È‘ƒÕ

√∆ª Á∆ √ªfi Â∂ ¡≈√≈ √Á≈ Ï«‰¡≈ È‘ƒ «‘øÁ≈ Í «Ú⁄≈ª

Á∆ «ÙÂ∂Á≈∆ ÂÊ≈ √ªfi «’√∂ Á∆¡ª «√º«÷¡≈Úª ¡Â∂ ÏØÒª ≈‘ƒ

√Á∆Ú∆ ω∆ «‘øÁ∆ ‘ÀÕ Ó‘ªÍπ÷ª ÍÃÂ∆ ª «¬‘Ø ‘∆ ’«‘‰≈ ωÁ≈

‘À «’ :

ËøÈ∞ √π Úø√π ËøÈ∞ √π «ÍÂ≈, ËøÈ∞ √π Ó≈Â≈ «‹«È ‹È ‹‰∂®

«‹È √≈«√ «◊≈«√ «Ë¡≈«¬¡≈ Ó∂≈ ‘« ‘«,

√∂ √≈⁄∆ Á◊‘ ‘« ‹È ω∂®

(ÌÀ¿∞ Ó: 4, Í≥È≈ 1135)

¡ı∆ «Ú⁄ ¿∞‘Ȫ √≈∂ ◊π»-«Í¡≈«¡ª, «‹‘Û∂ √«ÂÍπ÷ª Á∆

√ø◊ Á≈ Ò≈‘≈ ÒÀ∫Á∂ ‘ج∂ :

⁄øÁÈ «È’«‡ √Ì ⁄øÁÈ∞ ‘π¬∆¡≈® (Í≥È≈ 834)

¡È∞√≈ ÍÓ∂Ù ‹∆ È≈Ò «¬º’-«Ó’ ‘ÈóÁ∂ ⁄Ȫ «Ú⁄ Ó∂∆ ÁØ«¬

’ ‹ØÛ Ï∂ÈÂ∆ ‘À «’ :

Á∂‘π √‹‰ ¡√∆√Û∆¡≈, «‹¿∞ ‘ØÚÀ √≈«‘Ï «√¿∞ Ó∂Òπ®

(Í≥È≈ 12)

41

¡√∆√ Á∂‘π «’ Á≈√ Á≈ Ú∆ «√º÷∆ «√Á’, ÌØ√≈, ’∂√ª-√Ú≈√ª √ø◊,

◊π» ⁄ȃ «Í¡ª ˙Û «ÈÌ ‹≈¬∂Õ

◊π» «Í¡≈«¡ª Á∆¡ª ¡√∆√ª ¡Â∂

⁄È Ë»Û∆ Á≈ √Á≈ Ò¬∆ ‹≈⁄’ :

‘«ÏøÁ «√øÿ

15-10-1990

43-PARK HALL ROAD,

WOLVERHAMPTON, U.K.

Phone: 01902-333914

42

ÁÅð¿ÇíÕ ì¶éåÆÁÅð¿ÇíÕ ì¶éåÆÁÅð¿ÇíÕ ì¶éåÆÁÅð¿ÇíÕ ì¶éåÆÁÅð¿ÇíÕ ì¶éåÆ

ÍÓ∂Ù Ï∂¡≥ ‘À, ¡≥ Á∂ Á≈«¬∂ «Ú⁄ «Ú⁄Á∂ ‹∆Úª Ò¬∆ ¡ÈßÂ

Á∆ Í»È √Øfi∆ ÍÃ≈Í ’È∆ ¡«Â ’«·È ‘À, «’™«’ ¡≥ Á∆ ÒÍ∂‡

«Ú⁄ «ÿ∆ √∆Ó ÏπºË∆ Á∆ Í‘øπ⁄ «Ú⁄ ˙‘ ¡Èß ¡≈ È‘ƒ √’Á≈;

«‹√ √Á’≈ ¡≥ Á∂ √≈◊ «Ú⁄ «Ú⁄Á∂ √ø√≈∆ ‹∆Ú, ˆ¯Ò Á∆

ȃÁ «Ú⁄ ˆÒÂ≈È ‘Ø ’∂ ¡ÈßÂ-ÍÃÌ» ÚºÒØ∫ ¡Ú∂√Ò∂ ‘Ø ‹ªÁ∂ ‘ÈÕ ÂÁ

√Ó∂∫-√Ó∂∫ ¿∞‘ ¡ÈßÂ-Ù’Â∆ ¡≈͉∆ √Øfi∆ ’Ú≈¿∞‰ Ò¬∆ ¡Â∂ ¡≥ Á∂

Á≈«¬∂ «Ú⁄ ̇’Á∂ ‹∆Ú ˘ :

◊Ø«ÏøÁ «ÓÒ‰ ’∆ «¬‘ Â∂∆ Ï∆¡≈® (Í≥È≈ 12)

Á∆ Ô≈Á ÓπÛ Â≈˜≈ ’Ú≈¿∞‰ Ò¬∆ “√øÂ-√»Í” ≈‘ƒ «¬√ ÌÚ‹Ò

¡≥Á ÍÃ◊‡ ‘Ø ’∂ ¡ÈßÂ-«ÓÒ≈Í Á∆ ÂÛ¯ ‹∆Ú-«‘Á∂ «Ú⁄ ÍËπ¡ºÒÂ

’Á∆ ‘ÀÕ

ÍÃÌ»-ÁØ∫ ÚØ√≈¬∂ ¡À√∂ √øÂ-√»Í ◊π»-«Í¡≈∂, ‹Ø ¡ÈßÂ∆ ‘π’Ó

«Ú⁄ «Ú⁄Á∂ ‘ج∂ :

‹∆¡ Á≈È∞ Á∂ Ì◊Â∆ Ò≈«¬«È ‘« «√¿∞ ÒÀ«È «ÓÒ≈¬∂®

(Í≥È≈ 749)

Á∆ √Ã∂Ù‡ ’≈ ’ ’∂ ÓπÛ ‘π’Ó∆-¡Èß «Ú⁄ ‘∆ √Ó≈ ‹ªÁ∂ ‘È, Á∆

‹∆ÚÈ-◊≈Ê≈ «Ò÷‰∆ ¡«Â-’«·È ‘Àó«’™«’ :

√øÂÈ ’∆ Ó«‘Ó≈ ’ÚÈ Ú÷≈È¿∞®

¡◊≈«Ë ÏØ«Ë «’¤∞ «Ó«Â È‘∆ ‹≈È¿∞®

(◊¿∞Û∆ Ó: 5, Í≥È≈ 181)

Â’∆ÏÈ G-H √≈Ò ÂØ∫ ‘∆ ’¬∆ Ú≈∆ √ø◊ª È∂ Ï≈Ï≈ ‹∆ Á∆

‹∆ÚÈ-◊≈Ê≈ ˘ Íπ√Â’ »Í «Ú⁄ ¤≈͉ Á∆ Ó≥◊ ˘ ÏÛ∆ Â∆ÏÂ≈

È≈Ò Áπ‘≈«¬¡≈Õ ÓÈ «Ú⁄ ’¬∆ Ú≈ ¿∞ÂÙ≈‘ Ï«‰¡≈ Ú∆ «’ ‹Ø ’∞fi

¡º÷ƒ Ú∂«÷¡≈ ‹ª ‹Ø Ó‘ªÍπ÷ª Á∂ Í«ÚºÂz ‹∆ÚÈ «Ú⁄Ø∫ ÍÃ∂È≈ «ÓÒ∆ ‹ª

‹Ø ¿∞‘Ȫ ¡≈͉∆ √È≈ ≈‘ƒ ¡≈͉≈ «Èº‹∆ ‹∆ÚÈ-‹Ï≈ Áº«√¡≈

‘À, ¿∞√ ˘ ’ÒÓ-ÏøÁ ’∆Â≈ ‹≈Ú∂, Í ÓÈ «Î „∂∆ „≈‘ ÏÀ·Á≈ «’

Í»«¡ª Á∆ ‹∆ÚÈ-◊≈Ê≈ ‹ª ¿∞ÍÁ∂Ù «Ò÷‰ Ò¬∆ ’ج∆ ¿∞µ⁄∆ ¡≈«Ӓ

43

¿∞‚≈∆ Ú≈Ò≈ ‹«◊¡≈√» ‘∆ ¿∞µÁÓ ’ ’∂ ’ÒÓ ⁄πº’ √’Á≈ ‘Àó«’™«’

Í»È-‹∆ÚÈ Ú≈«Ò¡ª Á∆ ◊ºÒ ¡Ë»«¡ª Í≈√Ø∫ √‘∆ «Ï¡≈È È‘ƒ ’∆Â∆

‹≈ √’Á∆Õ «¬√∂ √Ø⁄ ¡Ë∆È ’≈¯∆ ¡√≈ ¶ÿ «◊¡≈; Ó‘ªÍπ÷ª Á≈

‹∆ÚÈ ’ÒÓ-ÏøÁ È≈ ‘Ø √«’¡≈Õ

√ø◊ª Á∂ ÓπÛ-ÓπÛ ÍÃ∂È≈ Á∂‰ ¿∞µÍ √«Â◊π» ‹∆ Á∂ ⁄Ȫ Á≈

˙‡-¡≈√≈ ÒÀ ’∂ Â∂ √ø◊ Á≈ ‘π’Ó Ó≥È, Ó‘ªÍπ÷ª Á∆ ¡√∆√ ÍÃ≈ÍÂ

’È «‘Â, Í»È ÏÑÓ-«◊¡≈È∆, ÏÃ‘Ó Ï∂Â≈, √ø «√Í≈‘∆, Í»È

◊π«√º÷ √ø Ï≈Ï≈ ‘È≈Ó «√øÿ ‹∆ Á≈ √ø÷∂Í ‹∆ÚÈ «Ò÷‰ Ò¬∆

¿∞µÁÓ ¡øÌ ’∆Â≈Õ

Ó‘ªÍπ÷ª Á∆ «¬√ ‹∆ÚÈ∆ Á≈ ¡≈Ë≈ Ó»Ò-»Í «Ú⁄ ¿∞‘ ’À√‡

‘À, «‹√ «Ú⁄ ¿∞‘Ȫ «¥Í≈ ’ ’∂ ¡≈͉∂ ‹∆ÚÈ-«Ïê (‹Ø ¿∞‘Ȫ

˘ ¶Ï∂∂ √Ó∂∫ «Í¤Ø∫ Ô≈Á ‘∂) AIG@ ¬∆: «Ú⁄ «’≈‚ ’Ú≈¬∂ √ÈÕ

Á»√∂, ◊π»-Ó∂‘ √Á’≈ Á≈√ ˘ Ò◊≈Â≈ CE √≈Ò Ó‘ªÍπ÷ª Á∆ √Ã∂Ù‡

√ø◊ ¿∞‘Ȫ Á∂ ¡≈ı∆ √Ó∂∫ Â’ ’È Á≈ √πÌ≈◊ ÍÃ≈Í ‘Ø«¡≈Õ «¬√

¶Ï∂∂ √Ó∂∫ «Ú⁄ ‹Ø-‹Ø Ï⁄È Á≈√ È≈Ò ‘ج∂ ‹ª ‹Ø ’∞fi ¡º÷ƒ Ú∂«÷¡≈

‹ª ‘º‚ƒ ګ¡≈ ’∂ÚÒ ¿∞‘Ȫ ˘ ‘∆ «Ò÷‰ Á≈ √ø’Ø⁄Úª ÔÂÈ ’∆Â≈

‘ÀÕ Â∆√∂, ’∞ºfi «¬’ ¿∞‘ ‹«◊¡≈√», «‹È∑ª ˘ √Ó∂∫-√Ó∂∫ Ï≈Ï≈ ‹∆ Á∆

Í≈√-√ø◊ «Ú⁄Ø∫ ¡≈«Ӓ Â∂ √∆’ ¡Ø◊Â≈ «ÓÒ∆, ¿∞‘Ȫ ÂØ∫

‹≈‰’≈∆ ÍÃ≈Í ’’∂ Ò∂÷‰ »Í «ÁºÂ≈ «◊¡≈ ‘ÀÕ «¬√ √≈∆ Íπ√Â’

«Ú⁄ ’∂ÚÒ ¿∞‘ ÿ‡È≈Úª ‘∆ «Ò÷Â∆ »Í «Ú⁄ «Ò¡ªÁ∆¡ª ‘È, «‹È∑ª

ÂØ∫ ’ج∆ “◊πÓ«Â-√∂Ë” ÍÃ≈Í ‘Ø √’∂ ¡Â∂ ◊πÓ«Â-Í≥Ë ¿∞Í Â∞È

«Ú⁄ √‘≈«¬Â≈ «ÓÒ √’∂Õ Ï≈’∆ ‹∆ÚÈ ˘ «Ò÷Â∆ »Í Á∂‰ ÂØ∫ √ø’Ø⁄

’∆Â≈ «◊¡≈ ‘Àó«’™«’ Ó≈«¬’∆-Ô∞º◊ ⁄ºÒ «‘≈ ‘À, «¬√ «Ú⁄

ÍÓ≈Ê Á∆ ◊ºÒ ÍÛ∑È-√π‰È Ò¬∆ ‹∆Ú Í≈√ √Óª ‘∆ È‘ƒ ‘À, ‹∂

‘À ª Ï‘π ÿº‡Õ √Ø «¬√∂ ’’∂ ‘∆ √≈∂ «Ú√Ê≈ ˘ √ø’Ø«⁄¡≈ «◊¡≈

‘ÀÕ

«¬√ «Ò÷∂ ◊πÓπ÷-‹∆ÚÈ ÂØ∫ ‹∂ ’ج∆ ÍÃ≈‰∆ √º⁄∆-√πº⁄∆ √∂Ë ÒÀ ’∂

ÍÃÌ»-⁄Ȫ È≈Ò ‹πÛ ‹≈Ú∂ ª Á≈√ «¬√ ÍπÙ≈Ê ˘ √ÎÒ √Ófi∂◊≈Õ

Ó‘ªÍπ÷ª Á≈ ‹∆ÚÈ «ÈØÒ ◊πÓπ÷ ‹∆ÚÈ √∆, ¿∞‘Ȫ Á∂ ‹∆ÚÈ

«Ú⁄ ø⁄’-Ó≈ Ú∆ ¡≈͉∆ Ó Á∆ Ò∂√ È‘ƒ √∆Õ ‹Ø ’∞fi ◊πÓ«Â

¡È∞√≈ «Ò«÷¡≈ «◊¡≈ ‘À, ¿∞‘ ‘∆ Ó‘ªÍπ÷ª Á≈ ¡√Ò∆ ‹∆ÚÈ ‘ÀÕ

‹∂ «’Â∂ ’ج∆ ◊πÓ«Â Á∂ ¡≈Ù∂ ÂØ∫ Á» Á∆ ◊ºÒ «Ò÷∆ ◊¬∆ ‘ØÚ∂ ª

¿∞√˘ Á≈√ Á∆ «Èº‹∆ ÌπºÒ ‹≈‰ ’∂ «ıÓª ’È≈ Â∂ √πfi≈Ú «Ò÷ Ì∂‹‰

44

Á∆ «¥Í≈ ’È∆ ‹∆Õ ‹∂’ «’√∂ ÍÃ∂Ó∆ Í≈√ Ó‘ªÍπ÷ª Á∂ ‹∆ÚÈ √øÏøË∆

’ج∆ ‘º‚-Ï∆Â∆ ÿ‡È≈ ‹ª ’ج∆ ‘Ø ‹≈‰’≈∆ ‘ØÚ∂ («‹√ ÂØ∫ ◊πÓ«Â

√∂Ë ÍÃ≈Í ‘øπÁ∆ ‘ØÚ∂) ª Áº√‰ ‹ª «Ò÷ Ì∂‹‰ Á∆ «¥Í≈ÒÂ≈ ’È∆

‹∆ «‹√ ˘ ¡◊Ò∆ ¡À‚∆ÙÈ «Ú⁄ «Ú⁄≈ ’∂ ¤≈͉ Á≈ ÔÂÈ ’∆Â≈

‹≈Ú∂◊≈Õ

◊π»-√ø◊ Á≈ Á≈√ :

√∂Ú≈ «√øÿ (√øÂ)

◊πÁπ¡≈≈ ≈ÓÍπ ÷∂Û≈

‚≈: ◊Û∑Á∆Ú≈Ò≈,

«˜Ò∑≈ ‘π«Ù¡≈Íπ (Í≥‹≈Ï)

45

ÇðäÆ Ô» :ÇðäÆ Ô» :ÇðäÆ Ô» :ÇðäÆ Ô» :ÇðäÆ Ô» :

√Ì ÂØ∫ Í«‘Ò∂, √Ã∆ ¡’≈Ò Íπ÷ ‹∆ Â∂ √«Â◊π» ‹∆ Á≈ «‰∆

‘ª, «‹È∑ª È∂ ¡≈Í ¿∞µÁÓ ¡Â∂ ÏÒ Á∂ ’∂ «¬√ ’≈‹ ˘ «√∂

⁄Û∑Ú≈«¬¡≈ ‘ÀÕ

Á»√∂, ˙√ Ó‘≈È ¡≈ÂÓ≈ Á≈, «‹√ È∂ √ø√≈ «Ú⁄ «Ú⁄ ’

’∂, ◊π» ‘π’Ó ˘ ’Ó≈, ◊π«√º÷∆ ˘ ¡≈͉∂ ‹∆ÚÈ Á≈ ‹∆ÚÈ-¡≈Ë≈

ω≈ ’∂, ¿∞√ Á∆ ’Ó≈¬∆ ¡≈ı∆ √Ú≈√ª Â’ Í»È ¿∞ÂÙ≈‘ √«‘Â

’∆Â∆ ¡Â∂ :

◊π«√÷ Ó∆ ⁄Ò‘π ◊π ⁄≈Ò∆® (ËÈ≈√∆ Ó: 4 Í≥È≈ 667)

Á∂ Í»È∂ Ú≈‘∂Õ

Â∆√∂, ‘∂· «Ò÷∂ ¿∞‘Ȫ ◊πÓπ÷-ÍÃ∂Ó∆¡ª Á≈ Ú∆ Á≈√ «‘ «ÁÒØ∫

«‰∆ ‘À, «‹È∑ª È∂ Ó‘ªÍπ÷ª Á∂ ‹∆ÚÈ ˘ ÓØ÷-«‘ √ø◊ª Â’

Í‘øπ⁄≈¿∞‰ Ò¬∆ ¡≈͉∆ ’Ó≈¬∆ ˘ √¯Ò ’ ’∂ «¬√ ◊ÃøÊ Á∆ ¤Í≈¬∆

«Ú⁄ Ó≈«¬’ «‘º√≈ Í≈«¬¡≈ :

A. √: ‘«ÏøÁ «√øÿ

Ï∆Ï∆ ÍÃÌ‹Ø ’Ω

43-Park Hall RoadWolverhampton (U.K.)

B. √: «Í¡≈≈ «√øÿ

√: ‘Ì‹È «√øÿ

√: √π«øÁÍ≈Ò «√øÿ

Leicester (U.K.)C. √: È«øÁ «√øÿ √øË (U.K.)⁄ΩÊ∂, «◊: √≈«‘Ï «√øÿ ‹∆ Ù≈‘Ï≈Á Ó≈’ø‚∂ Ú≈«Ò¡ª Á≈, «‹È∑ª

È∂ ¡≈͉∂ πfi∂«Ú¡ª-Ì∂ ’∆ÓÂ∆ Ú’Â «Ú⁄Ø∫ √Óª ’º„ ’∂, ¡≈͉∂

Ú‚ÓπºÒ∂ √πfi≈¿∞ Á∂ ’∂, ◊πÏ≈‰∆ Á∆¡ª Í≥’Â∆¡ª ȱø √ØË ’∂, «¬√ ◊ÃøÊ

˘ ¡≥«ÂÓ »Í Á∂‰ Ò¬∆ √«‘ÔØ◊ «ÁºÂ≈Õ

46

Í≥‹Ú∂∫, Á≈√ ¡≈͉∂ Ìπfiø◊∆ Ìπ«Í≥Á «√øÿ Á≈, «‹√ ˘ Ó‘ªÍπ÷ª

Á∆ «Í¡≈-Ì∆ ◊ØÁ Á≈ «Èø AD √≈Ò ¡ÈßÁ Ó≈ȉ Á≈ √πÌ≈◊

ÍÃ≈Í ‘Ø«¬¡≈, È∂ ¡≈͉∂ ¯˜ ȱø ͤ≈‰ ’∂ Á≈√ ÚºÒØ∫ «Ò÷∂ «¬√ √≈∂

◊ÃøÊ Á≈ ÷Û≈ ¡≈͉∂ ‘ºÊƒ √ØË ’∂ ÁπÏ≈≈ «Ò÷‰ ¡Â∂ ‘ºÊ-«Ò÷ ÷Û∂

˘ ¡≥«ÂÓ ÂÂ∆Ï Á∂‰ Á∆ √∂Ú≈ ÏÛ∂ ÍÃ∂Ó ¡Â∂ ¿∞ÂÙ≈‘ √«‘ ’∆Â∆Õ

¤∂Ú∂∫, «◊: √Ø‘‰ «√øÿ ‹∆, ‘Á≈√ «ÍÃø«‡ø◊ ÍÃÀµ√ ¡≥«ÓÃÂ√ Ú≈«Ò¡ª

Á≈ Ú∆ Á≈√ Ï‘π «‰∆ ‘À, «‹È∑ª È∂ ÏÛ∆ Ò◊È È≈Ò «¬√ ‘ºÊ-«Ò÷Â

÷Û∂ ˘ √øπÁ Íπ√Â’ Á≈ »Í «ÁºÂ≈ ‘ÀÕ

¡ı∆ «Ú⁄ Á≈√ ¿∞‘Ȫ √Ó≥»‘ ◊πÓπ÷-«Í¡≈«¡ª Á≈, «‹È∑ª È∂

ÂÈ-ÓÈ-ËÈ È≈Ò «¬√ ◊ÃøÊ Á∆ √øÍ»ÈÂ≈ ’È «Ú⁄ «‘º√≈ Í≈«¬¡≈

‘À, «‘ «ÁÒØ∫ Ùπ’-◊π˜≈ ‘À ¡Â∂ ◊π»-⁄Ȫ «Ú⁄ ¡Á≈√ ‘À «’

√«Â◊π» ‹∆! √Ó»‘ «Í¡≈«¡ª Á∆ ÔÊ≈-Ù’«Â ’∆Â∆ ‘ج∆ √∂Ú≈ Á-

ÍÃÚ≈È ’È ¡Â∂ ◊π«√º÷∆ ‹∆ÚÈ, È≈Ó Á∆ Á≈ ¡Â∂ √Á≈ ⁄Û∑Á∆

’Ò≈ Á∆ Ïı«ÙÙ ’ÈÕ

◊π» Í≥Ê Á≈ Á≈√ :

√∂Ú≈ «√øÿ (√øÂ)

◊πÁπ¡≈≈ ≈ÓÍπ ÷∂Û≈

B ‹ÈÚ∆, AIIA ‚≈: ◊Û∑Á∆Ú≈Ò≈,

«˜Ò∑≈ ‘π«Ù¡≈Íπ (Í≥‹≈Ï)

ÎØÈ : @AHHF-BF@CCD

47

Òö ÇÕé¶ÇÔÁÅÓ ìÅð¶ Õ°Þ ôìçÒö ÇÕé¶ÇÔÁÅÓ ìÅð¶ Õ°Þ ôìçÒö ÇÕé¶ÇÔÁÅÓ ìÅð¶ Õ°Þ ôìçÒö ÇÕé¶ÇÔÁÅÓ ìÅð¶ Õ°Þ ôìçÒö ÇÕé¶ÇÔÁÅÓ ìÅð¶ Õ°Þ ôìç

√∂ «’È∂«‘¡≈?

““√∂ «’È∂«‘¡≈?”” Á∆ «¬‘ «¬Ò≈‘∆ Íπ√Â’ (Divine Book) Á∆

‹≈‰ ͤ≈‰ «¬√ Íπ√Â’ Á≈ «√Ò∂÷ √ºÍÙ‡ ’ «ÁøÁ≈ ‘ÀÕ Ù‘∆Áª Á∂

«√Â≈‹ √Ã∆ ◊π» ¡‹È Á∂Ú Í≈ÂÙ≈‘, ¡≈͉∂ Óπ÷≈ «ÏøÁ ”⁄Ø∫

¯πÓ≈™Á∂ ‘ج∂ «¬√ Î≈È∆ √ø√≈ Á∂ ‹∆Úª ˘ ’∂ÚÒ ÁØ Â∞’ª1

«Ú⁄ ‘∆

«¬’ «ÚÙ≈Ò √≈◊ ˘ ’∞º‹∂ «Ú⁄ ÏøÁ ’«Á¡ª ºÏ∆ ø◊ª Á∆ «Ú¡≈«÷¡≈

’Á∂ ‘ج∂ ¡≈Í ‘∆ Í«‘Ò∆ Í≥◊Â∆ «Ú⁄ √Ú≈Ò ’Á∂ ‘ÈÕ ¡◊Ò∆

Í≥◊Â∆ «Ú⁄ ¡≈Í ‘∆ ¿∞√ √Ú≈Ò Á≈ ¿∞µÂ «ÁøÁ∂ ‘È «’ «‹‘Ȫ ˘

Ú≈«‘◊π» Á≈ È≈Ó ’Á∂ È‘ƒ ÌπÒÁ≈ ¿∞‘ «’‘Ø «‹‘∂ ‘È? ¡≈Í ‘∆

◊πÁ∂Ú ¡◊Ò∂∆ Í≥◊Â∆ «Ú⁄ ¿∞µÂ ¯πÓ≈™Á∂ ‘È «’ ‘∂ √ø√≈ Á∂

ÒØ’Ø! ¿∞‘Ȫ ø◊-«ۡª (È≈Ó √∆¡ª) ”⁄, Â∂ ºÏ «Ú⁄ ÌØ≈ «‹øÈ≈

Ú∆ ¯’ È≈ √ÓfiØÕ ¿∞‘ ø◊-ºÂÛ∂ √ª¬∆ Ú◊∂, ¿∞√ Á≈ »Í ‘∆ ‘øπÁ∂

‘ÈÕ ‹∂ «’√∂ ÍÃ≈‰∆ È∂ √∂ «’È∂«‘¡≈? Á≈ ¿∞µÂ Ì≈Ò‰≈ ‘À ª «¬√

(Divine Book) ˘ Ú≈⁄‰ Á∆ ÷∂⁄Ò ’∂, ÍÂ≈ Òº◊ ‹≈Ú∂◊≈ «’

√ø Ï≈Ï≈ ‘È≈Ó «√øÿ ‹∆ «‹È∑ª Á∆ ‹∆ÚÈ∆ ““√∂ «’È∂«‘¡≈?”” Íπ√Â’

«Ú⁄ ¿∞Ò∆’∆ ◊¬∆ ‘ÀÕ ¡≥ «Ë¡≈È ‘Ø ’∂ ÍÛ∑È È≈Ò ÓÈ «’√∂ ¡ÈØ÷∆

ø◊‰ «Ú⁄ ø◊∆˜ ‹ªÁ≈ ‘À Â∂, ““«ÂÈ≈ Á∂«÷ ÓÈ ⁄≈¿∞ ¿∞·ßÁ≈”” Á∆

Ì≈ÚÈ≈ ÓÈ «Ú⁄ ¿∞ÂÍ≥È ‘Ø ‹ªÁ∆ ‘ÀÕ «¬‘ «¬Ò≈‘∆ Íπ√Â’ ‘ÀÕ ‹Ø

√ø √∂Ú≈ «√øÿ ‹∆ È∂ √⁄÷≥‚Ú≈√∆ Ó‘≈È ¡Â∂ ºÏ∆ »‘ Á∆ ‹∆ÚÈ∆

«Ò÷∆ ‘ÀÕ ¡≈Í È∂ «‹Ê∂ Ï⁄ÍÈ ÂØ∫ ‘∆ ¿∞È∑ª Á∂ È≈Ò È≈Ò ¡Â∂ ʪ

ʪ, «Ú⁄È √Ó∂∫ ‹∆ÚÈ ÂºÊª ¡Â∂ «ÚÚ‘≈ª ˘ È∂Û∂ ‘Ø ’∂ º«’¡≈,

¿∞Ê∂ ¿∞È∑ª Á∂ ‹∆ÚÈ Á∆¡ª ÿ‡È≈Úª ˘ Ú∆ «¬Ò≈‘∆ ø◊‰ È≈Ò, «’√∂

¡Ê≈‘ Ú∂◊ «Ú⁄ ÍÓ≈ÂÓ≈ È≈Ò «¬’-«Ó’ ‘Ø ’∂ ¿∞Ò∆«’¡≈ ‘À, «‹√

A. «‹È©≈ È «Ú√À È≈Óπ √∂ «’È∂«‘¡≈® Ì∂Á È ‹≈‰‘π Ó»«Ò √≈¬∆ ‹∂«‘¡≈®

(¡≈√≈ Ó. 5, Í≥È≈ 397)

48

˘ «√¯ ¿∞√∂ Ú∂◊ Á∂ ¡«Ì¡≈√∆ ‘∆ ◊øπ◊∂ Á∆ «Ó«·¡≈¬∆ Á∆ «Ó·≈√

˘ Ó≈‰ √’Á∂ ‘ÈÕ

◊πÚ≈’ª Á∆ √πº⁄‹∆ ÚÂØ∫ :

◊πÚ≈’ª ˘ «¬√ Â∑ª ¡Ê≈‘ √≈◊1

«Ú⁄Ø∫ «¬’ ⁄ø◊∂ ⁄ØÌ∂ Úª◊

⁄Ó’Á∂-ÁÓ’Á∂ √πº⁄∂ ÓØÂ∆¡ª ˘ ⁄π◊ ⁄π◊ ’∂ Ï≈‘ «Ò¡≈¬∂ ‘ÈÕ

«¬‘Ȫ ◊π» Ú≈’ª ˘ ÍÛ∑ ’∂ √«‘‹∂ ‘∆ «ÏÂ∆¡ª ºÏ∆ ÁÏ≈ «Ú⁄

Íπº‹ ’∂, «’√∂ ‚ø»ÿ∂ √ È≈Ò «√¡≈ ‹ªÁ∆¡ª ‘ÈÕ √⁄ ‘∆ ““¡≥«ÓÃÂ

Ïø»Áª «’Á∆¡ª, √ ⁄÷ Ò¿∞ Ì≈¬∆”” Ú≈Ò∆ ◊ºÒ ‘ÀÕ ◊πÚ≈’ª Á∆

ÚÂØ∫ √⁄÷≥‚ Ú≈√∆ √ø ‹∆ Á∆ ‘ √ÏøË ÿ‡È≈ Â∂ ÂºÊ È≈Ò «¬’

¿∞⁄∆-„π’Úƒ ¡Â∂ ¡◊øÓ∆ √π Á∆ Á∂‰ ‘ÀÕ ◊πÏ≈‰∆ Á∆ ‘ ¿∞Á≈‘‰

˘ «¬√ Â∑ª ګ¡≈ ‘À, «‹Ú∂∫ ¡≈Í Óπ‘≈≈ Â∂ «ÈßÓ∑∆ «ÈßÓ∑∆ ⁄≈Ò

⁄ÒÁ≈ «¬’ fiÈ≈ Ú◊ «‘≈ ‘ØÚ∂Õ ◊πÏ≈‰∆ Á∆¡ª Â∞’ª ¡≈͉∂ ¡≈Í

«ÏȪ «’√∂ Â؇ ÂØ∫ ¡≈͉∂ «‡’≈‰∂ Â∂ fiÛ fiÛ ÍÀ ‘∆¡ª ‘ÈÕ √≈∆

Íπ√Â’ «Ú⁄ ◊πÏ≈‰∆ Á∆¡ª ¿∞Á≈‘‰ª ÂØ∫ «ÏȪ ’ج∆ ‘Ø ¿∞Á≈‘‰

È‘ƒ ÚÂ∆ ◊¬∆, ‹Ø √ø √∂Ú≈ «√øÿ ‹∆ Á∂ ¿∞⁄ ¡≈ÂÓ’Ú≈Á Á∆ «¬’

¿∞µ⁄ ’؇∆ Á∆ Á∂‰ ‘ÀÕ

√ø √∂Ú≈ «√øÿ ‹∆, ’Â≈ ¡Â∂ ÍÃ’≈Ù’, √⁄÷≥‚Ú≈√∆ √øÂ

Ó‘≈≈‹ ‘È≈Ó «√øÿ ‹∆ Á∂ ¡≈Í Ê≈Í∂ ◊ºÁ∆-ÈÙ∆È ‘È, «‹È∑ª ˘

«¬È∑ª Á∂ Ï⁄ÍÈ ÂØ∫ ‘∆ «√ ‘ºÊ Ë«¡≈ √∆Õ ¡≈Í ‹∆ È∂ √⁄÷≥‚Ú≈√∆

Ó‘≈ÂÓ≈ ‹∆ Á∆¡ª ⁄Ò≈¬∆¡ª Ò∆‘ª ˘ ‘»-Ï-‘» ⁄≈¨ ‘∆ È‘ƒ º«÷¡≈

ÏÒ«’ ¿∞È∑ª Á∆¡ª Ó‘≈È ◊π«√º÷∆ ÍÃøÍ≈Úª ˘ ◊π»-¡◊Ú≈¬∆ Â∂

Ó‘ªÍπ÷ª Á∆ ¡√∆√ Áπ¡≈≈ ‘Ø ¡◊∂ «Ò‹≈‰ Á≈ ÔÂÈ ’∆Â≈ ‘ÀÕ «¬√

“√≈Í∂ Ê∂‘” ˘ ÓπÛ ‹∆Ú ’∆Â≈ ‘ÀÕ

Ú≈Â≈Ú‰ Â∂ ◊π»-¶◊

«¬‘ “√≈«Í¡≈ Ê∂‘” √⁄÷≥‚ Úª◊ ω «◊¡≈ ‘À Â∂ ωÁ≈ ‹≈

«‘≈ ‘À, «‹Ê∂ «√º÷∆ ÓÔ≈Á≈ ¡È∞√≈ BD ÿ≥‡∂ ¡Â∂ √≈≈ √≈Ò

◊π’∆ Â∂ ◊π» Á≈ ¡Â∞º‡ ¶◊ ÚÂÁ≈ ‘ÀÕ √⁄÷≥‚∆ Ú≈Â≈Ú‰ ‘

√Ó∂∫ «ÓÒÁ≈ ‘ÀÕ

ÁπÈ∆¡≈ Á∆¡ª ◊ÛÏÛª, Áπº÷ª ¡Â∂ fi◊«Û¡ª ÂØ∫ ¤∞‡’≈≈ Í≈¿∞‰

1. √Ã∆ ◊π» ◊ÃøÊ √≈«‘Ï ‹∆®

49

Ò¬∆, «¬Ê∂ ⁄Ω∫’Û∆ Ò≈ ’∂, ¡º÷ª ÏøÁ ’ ’∂ ◊πÏ≈‰∆ Á∂ ⁄Ò ‘∂

ÍÚ≈‘ «Ú⁄ Ú«‘ ‹≈‰ ˘ ‹∆ ’Á≈ ‘ÀÕ ◊π» Á∂ ¶◊ Á≈ «¬’

¡≈͉≈ ¡ÈßÁ ‘ÀÕ ¶◊ ¤’«Á¡ª ¬∂È≈ ¡ÈßÁ ¡≈™Á≈ ‘À «’

¤’«Á¡ª-¤’«Á¡ª ÍÂ≈ ‘∆ È‘ƒ Ò◊Á≈ «’ «’øÈ≈ ’∞ ¤º’ ◊¬∂Õ

◊πÁπ¡≈∂ Á∆ Í‘øπ⁄

«¬√ √⁄÷≥‚∆ ◊πÁπ¡≈∂ ≈ÓÍπ ÷∂Û≈ «Ú÷∂ Íπº‹‰ Ò¬∆ ÁØ Úº‚∂

√Â∂ ‘π«Ù¡≈Íπ ¡Â∂ Á√»‘∂ ÂØ∫ ‘ÈÕ ‘π«Ù¡≈Íπ ¡Â∂ Á√»‘∂ «Ú⁄’≈

ÁØȪ Ê≈Úª ÂØ∫ √Ú∂∂ E Ú‹∂ ÂØ∫ Ù≈Ó Á∂ F Ú‹∂ Â’ ‘ AE-B@ «Ó≥‡ª

Ï≈¡Á Ϻ√ª ⁄ÒÁ∆¡ª ‘ÈÕ ‘π«Ù¡≈Íπ ÚºÒØ∫ ◊πÁπ¡≈∂ Íπº‹‰ Ò¬∆,

«Í≥‚ Ó≈¤∆¡ª Á≈ ⁄Ø¡ ¶ÿ ’∂ Ϻ√ ˘ ¤º‚ «Á¿∞Õ ÷ºÏ∂ ‘ºÊ ͺ’∆ √Û’

Â∂ «√¯ A@ «Ó≥‡ Â∞È È≈Ò ◊πÁπ¡≈∂ Íπº‹ ‹≈ÚØ◊∂Õ «¬√∂ Â∑ª Á√»‘∂

ÚºÒØ∫ Ϻ√ ÒÀ ’∂ ◊Ø∫ÁÍπ ˘ ¶ÿ«Á¡ª ‘∆ Ϻ√ ÂØ∫ ¿∞ÂØ Â∂ √º‹∂ ‘ºÊ,

ͺ’∆ √Û’ Â∂ ◊πÁπ¡≈≈ √≈«‘Ï Á≈ ÏØ‚ Òº◊≈ ‘Ø«¬¡≈ ‘ÀÕ Á√ «Ó≥‡

ÍÀÁÒ ⁄ÒØ, Â∂ ◊πÁπ¡≈≈ √≈«‘Ï Í‘øπ⁄ ‹≈ÚØ◊∂Õ

√≈Ë √ø◊ Á∆ ⁄È Ë»Û :

ÏıÙ∆Ù «√øÿ «Èº‹

ÍÃدÀ√

(‚≈«¬À’‡ Í≥‹≈Ï √‡∂‡ ¡≈’≈¬∆Ú Í«‡¡≈Ò≈)

(«‡≈«¬‚)

50

éòÄ ÁËâÆôé ñÂÆ ç¯ ôìçéòÄ ÁËâÆôé ñÂÆ ç¯ ôìçéòÄ ÁËâÆôé ñÂÆ ç¯ ôìçéòÄ ÁËâÆôé ñÂÆ ç¯ ôìçéòÄ ÁËâÆôé ñÂÆ ç¯ ôìç

Ó‘ªÍπ÷ª1 Á∆ ‹∆ÚÈ∆ ‹Ø “√∂ «’È∂«‘¡≈?” Á∂ È≈™ ‘∂· √«Â◊π»

‹∆ È∂ ¡≈Í «‘Ó ’ ’∂ «Ò÷Ú≈¬∆ √∆Õ “√∂ «’È∂«‘¡≈?” Íπ√Â’ ˘

ÍÛ∑ ’∂ √ø◊ª È∂ ‹Ø «Í¡≈ ¡Â∂ ¿∞ÂÙ≈‘ ͺª ≈‘ƒ Â∂ ˜πÏ≈È∆ «ÁºÂ≈

‘À, ÓÀ∫ ¿∞√ ˘ «¬Ê∂ ’ÒÓ-ÏøÁ È‘ƒ ’È≈ ¡Â∂ È≈ ‘∆ Ó∂∂ Í≈√Ø∫ ‘Ø

‘∆ √’‰≈ ‘ÀÕ Á≈√ ’∂ÚÒ Ï≈Ï≈ ’Ï∆ ‹∆ Á∆ ◊πÏ≈‰∆ «Ú⁄ «Ò÷∆

Í≥◊Â∆ Á‹ ’ ’∂ ¡◊ª‘ Â∞ ÍÚ∂◊≈Õ

’Ï∆ È≈ ‘Ó ’∆¡≈ È ’«‘◊∂ È≈ ’« √’À √∆π®

(Í≥È≈ 1367)

√«Â◊π» ‹∆ È∂ «‹√ Â∑ª Á∆ √∂Ú≈ ÒÀ‰∆ √∆ √ÓºÊ ◊π» ‹∆ È∂

«√ Â∂ ‘ºÊ ÷ ’∂ ¡≈Í ’Ú≈ Ò¬∆ ‘ÀÕ «‹√ Ò¬∆ ◊π» Í≈ÂÙ≈‘ ‹∆

Á≈ Á≈√ ØÓ ØÓ ’’∂ ËøÈÚ≈Á∆ ‘ÀÕ

ÓÀ∫ ¿∞√ Ó‘≈È ¡≈ÂÓ≈ «‹‘Ȫ Á∆ ‹∆ÚÈ ◊≈Ê≈ “√∂ «’È∂«‘¡≈?”

Íπ√Â’ «Ú⁄ «Ò÷∆ ◊¬∆ ‘À, ¿∞‘Ȫ ÍÃÊ≈«¬ √Ã∆ ◊π» ¡Ó Á≈√ ‹∆ Á≈

◊πÚ≈’ ‘∆ «Ò÷‰≈ ÓπÈ≈√Ï √Ófiª◊≈Õ

√ΫÒ˙ √«Â◊ππ √∂«Ú¡≈ ËøÈ∞ ‹ÈÓπ ÍÚ≈‰∞®

«‹È≈ √«Â◊ππ ‹∆Ú«Á¡≈ Óπ«¬¡≈ È «Ú√À √∂¬∆ Íπ÷ √π‹≈‰®

’∞´ ¿∞Ë≈∂ ¡≈͉≈ √Ø ‹È∞ ‘ØÚÀ ÍÚ≈‰∞®

◊πÓπ«÷ Óπ¬∂ ‹∆ÚÁ∂ ÍÚ≈‰∞ ‘«‘ ÓÈÓπ÷ ‹È«Ó Ó≈«‘®

È≈È’ Óπ¬∂ È ¡≈÷∆¡«‘ «‹ ◊π ’À √Ï«Á √Ó≈«‘®2®

(Ó: 3, Í≥È≈ 643)

¿∞‘ Ó‘≈È ¡≈ÂÓ≈ √∆ ’’∂ Ì≈Ú∂∫ √≈‚∂ «Ú⁄ È‘ƒ «Ú⁄ ‘∆,

Í ‹Ø Ó‘≈È ’≈‹ (÷≥‚∂ Ï≈‡∂ Á≈ ¡≥«Óऒ≈ ’∂) ‹«◊¡≈√»¡ª ˘

√Ã∆ ◊π» ◊ÃøÊ √≈«‘Ï ‹∆ Á∂ ⁄Ȫ È≈Ò ‹ØÛÈ Á≈ ¿∞‘ √∆ «Ú⁄ ‘øπÁ∂

’Á∆ √∆, ¿∞‘ ‘∆ √º⁄∆-√πº⁄∆ √∂Ë ¡º÷ª ≈‘ƒ ¿∞‘Ȫ Á∂ ‹∆ÚÈ ˘

Ú≈⁄ ’∂ √ø◊ª ÍÃ≈Í ’ ‘∆¡ª ‘ÈÕ «Í¤Ò∂ «ÂøÈ √≈Òª «Ú⁄ ‘∆

1. √ø Ï≈Ï≈ ‘È≈Ó «√øÿ ‹∆ ◊π: ≈ÓÍπ ÷∂Û∂ Ú≈Ò∂Õ

51

“√∂ «’È∂«‘¡≈?” Ó‘ªÍπ÷ª Á∆ ‹∆ÚÈ∆ ÍÛ∑ ’∂ ‘˜≈ª ÍÃ≈‰∆¡ª È∂ ◊π»

Ù‰ ˘ ◊둉 ’∆Â≈ ‘ÀÕ

Ó‘ªÍπ÷ª Á∆ ‹∆ÚÈ ◊≈Ê≈ ‹ÈÚ∆ AIIA ¬∆: ˘ ¿∞‘Ȫ Á∆

¡·Úƒ √≈Ò≈È≈ Ï√∆ Â∂ √ø◊ª Á∂ √≈‘Ú∂∫ «Ò¡ªÁ∆ √∆, «‹√ Á∆

«◊‰Â∆ «ÂøÈ ‘˜≈ √∆, ’∂ÚÒ ‚∂„ ’∞ √≈Ò «Ú⁄ ‘∆ √Ó≈Í ‘Ø ◊¬∆Õ

Íπ≈‰∂ Â∂ ÈÚ∂∫ ‹«◊¡≈√»¡ª Á∆ Ó≥◊ ˘ Óπ÷ ÷ ’∂ Á»√∆ ¡À‚∆ÙÈ,

«‹√ «Ú⁄ Ó‘ªÍπ÷ª Á∂ ‹∆ÚÈ Á∆¡ª ⁄ΩÚ∆ Á∂ ’∆Ï ‘Ø √≈÷∆¡ª ‹Ø

«Í¤Ø∫ Ô≈Á ¡≈¬∆¡ª, ‹ª √ø◊ª ≈‘ƒ Á≈√ Â’ Íπº‹∆¡ª, ¿∞‘Ȫ ˘

«ÓÒ≈ ’∂ Ó≈⁄ AIID «Ú⁄ ÁπÏ≈≈ ¤≈͉ Á≈ ¿∞Í≈Ò≈ ◊π» Í≈ÂÙ≈‘

‹∆ È∂ Ïı«Ù¡≈ √∆Õ

Íπ√Â’ Á∆ «˜¡≈Á≈ Ó≥◊ ‘؉ ’≈È ‹ÈÚ∆ AIIG ˘ ÓπÛ

D@@@ Íπ√Â’ ¤ÍÚ≈ ’∂ √ø◊ª Á∆ Ì∂‡≈ ’∆Â∆Õ ÏÁ∂Ùª «Ú⁄ Ú√Á∂

ÍÃ∂Ó∆¡ª Á∆ Ó≥◊ ˘ Óπº÷ º÷ ’∂ √∂ «’È∂«‘¡≈? Íπ√Â’ Á≈ Englishversion ’Ú≈ ’∂ «¬√∂ È≈Ó ‘∂· √ø◊ª Á∆ √∂Ú≈ «Ú⁄ ‘≈˜

’∆Â≈ ª ‹Ø «‹‘Û∂ ÍÃ∂Ó∆ Í≥‹≈Ï∆ È‘ƒ ‹≈‰Á∂ ¿∞‘ Ú∆ Ó‘ªÍπ÷ª Á∂

‹∆ÚÈ-‹Ï∂ ÂØ∫ Ò≈Ì ÍÃ≈Í ’ √’‰Õ

◊π» «Ó‘ È≈Ò «¬’-ÁØ ÿ‡È≈Úª Á≈ Ú≈Ë≈ ’’∂ «¬‘ ⁄ΩÊ∆

¡À‚∆ÙÈ ¤ÍÚ≈¿∞‰ Á≈ ¿∞ÁÓ √«Â◊π» ‹∆ È∂ Ï÷ÙÙ ’∆Â≈ ‘ÀÕ ⁄ΩÊ∆

¡Â∂ Í≥‹Úƒ ¡À‚∆ÙÈ ˘ ¤ÍÚ≈‰ Á∆ Ó≈«¬’ √∂Ú≈ √. ÍÙ‰ «√øÿ,

Ï∆Ï∆ Á«ÚøÁ ’Ω «◊ºÒ D@BE, Summit Crt, Mississauga, (Ont.)Canada «ÈÚ≈√∆ È∂ ◊π» «Ó‘ È≈Ò ’∆Â∆ ‘ÀÕ √«Â◊π» ‹∆ √∂Ú≈ Á≈

ÎÒ Ï÷ÙÙ ’È! ¡≈Ù≈ ‘À «’ √ø◊ª Í«‘Òª Á∆ Â∑ª «¬√ ÈÚƒ

¡À‚∆ÙÈ ˘ ¡≈Í Ú≈⁄ ’∂ ÚË ÂØ∫ ÚË ‘Ø ÍÃ∂Ó∆¡ª ˘ ÍÛ∑≈¿∞‰ Á≈

¿∞Í≈Ò≈ ’È◊∆¡ª ª ‹Ø ◊π» ¡≈Ù∂ Á≈ ÍÃ⁄≈ ‘Ø √’∂ Â∂ «‹√ Ì≈ÚÈ≈

È≈Ò «¬‘ ¿∞µÁÓ √«Â◊π» ‹∆ È∂ ’Ú≈«¬¡≈ ‘À, ¿∞‘ Ú∆ √ÎÒ≈ ‘ØÚ∂Õ

ÓÀ∫ ‚≈. ÏıÙ∆Ù «√øÿ ‹∆ ‚≈«¬À’‡ Í≥‹≈Ï √‡∂‡ ¡≈’≈¬∆Ú˜

Í«‡¡≈Ò≈ (Retd) Á≈ Ú∆ «‘ «ÁÒØ∫ «‰∆ ‘ª, «‹‘Ȫ È∂ ÏÛ∆ ÷Ø‹

Â∂ Ò◊È È≈Ò ◊πÁπ¡≈≈ ≈ÓÍπ ÷∂Û≈ Á∆ Ìπ◊Ø«Ò’ √«ÊÂ∆ Â∂

Íπ≈ºÂÚ∆ «¬«Â‘≈√’ ÷Ø‹ ’’∂ «¬√Á∂ «Í¤Ø’Û Ï≈∂ ÏÛ∆ «È◊ Â∂

«ÁÒ⁄√Í ‹≈‰’≈∆ «Ò÷∆ ‘À ¡Â∂ √≈∆ Íπ√Â’ ˘ Ï‘π ‘∆ Ï≈∆’

¡º÷ È≈Ò ‘ ͺ÷ ÂØ∫ ÍÛ⁄ØÒ ’∂ ʪ Íπ ʪ ÔØ◊ «‡ºÍ‰∆¡ª «Ò÷ ’∂

ÁπÏ≈≈ √ØË ’È «Ú⁄ Á≈√ Á≈ ‘ºÊ Ú‡≈«¬¡≈ ‘ÀÕ √«Â◊π» ‹∆ √∂Ú≈

Á≈ ÎÒ ÏıÙÙ ’È ‹∆Õ

52

Á≈√ √. ÓÈÓØ‘‰ «√øÿ ‹∆ ¡≈¯∆√ Í≥‹≈Ï ¡À∫‚ «√øË ÏÀ∫’

¡≥«ÓÃÂ√ Ú≈«Ò¡ª Á≈ ‘≈«Á’ ËøÈÚ≈Á∆ ‘À «‹‘Ȫ È∂ ¡«Â¡≥Â

Ò◊È È≈Ò Á»√∆ ¡À‚∆ÙÈ Á∂ Í»¯ª Á∂ ÍÛ∑È Á∆ ¡Â∂ ÔØ◊ √ØË-

√πË≈¬∆ ’È Á∆ √∂Ú≈ ’∆Â∆Õ ◊π» ⁄Ȫ «Ú⁄ ¡Á≈√ ‘À «’ √«Â◊π»

‹∆ «¬√ √∂Ú≈ Á≈ ¯Ò ÏıÙ√ ’È ‹∆Õ

«√øÿ ÏÃÁ˜ Ϙ≈ Ó≈¬∆ √∂Úª ¡≥«ÓÃÂ√ Ú≈«Ò¡ª È∂ Ú∆ Á»√∆

¡À‚∆ÙÈ ˘ ’ø«Í¿±‡ ’øÍØ«˜ø◊ Á∂ ’∂ ÈÚƒ ø◊ «Ú⁄ Íπ√Â’ ˘

¤≈͉ Â∂ √Øˉ Á≈ Í»≈ ÔÂÈ ’∆Â≈ ‘À, Á≈√ «¬‘Ȫ Á≈ Ú∆ «‰∆

‘ÀÕ «¬√ Í≥‹Úƒ ¡À‚∆ÙÈ Á∆ ’øÍØ«˜ø◊ Â∂ ÈÚƒ «Áº÷ √‡≈ Ͷ√

’ø«Í¿±‡, ‹¶Ë Ú≈«Ò¡ª È∂ «ÁºÂ∆ ‘ÀÕ

¡≥ «Ú⁄ Á≈√ ¿∞‘Ȫ √≈∂ ‘∆ ◊πÓπ÷ª Á≈ ¡≥ÁÒ∆¡ª ‚ø»ÿ≈¬∆¡ª

”⁄Ø∫ Ùπ’◊π˜≈ ‘À, «‹‘Ȫ È∂ ÂÈ, ÓÈ, ËÈ È≈Ò «¬√ ’≈‹ «Ú⁄

ÔØ◊Á≈È Í≈«¬¡≈ ‘ÀÕ

√ø◊ª Á∆ Ò◊≈Â≈ ÚºËÁ∆ Ó≥◊ Á∆ Í»Â∆ Ò¬∆ ¤∂∫Ú∆ ÂØ∫ Ï≈¡Á

√ÂÚƒ ¡À‚∆ÙÈ Á∆ ÒØÛ Í¬∆Õ ¤∂Úƒ ¡Â∂ √ÂÚƒ ¡À‚∆ÙÈ Á∂ ¤Í≈¬∆

Á∆ √∂Ú≈ Ú∆ √: ‹◊Í≈Ò «√øÿ TORONTO (CANADA) «ÈÚ≈√∆ È∂ ◊π»

«Ó‘ È≈Ò ’≈¬∆Õ √«Â◊π» ‹∆ √∂Ú≈ Á≈ ÎÒ Ï÷ÙÙ ’È ‹∆Õ

ÎÚ∆ B@@F √∂Ú≈ «√øÿ (√øÂ)

◊πÁπ¡≈≈ ≈ÓÍπ ÷∂Û≈, ‚≈: ◊Û∑Á∆Ú≈Ò≈,

«˜Ò∑≈ ‘π«Ù¡≈Íπ (Í≥‹≈Ï)

53

˝ √«ÂÈ≈Óπ ’Â≈ Íπ÷π «ÈÌ¿∞ «ÈÚÀπ

¡’≈Ò Ó»«Â ¡‹»È∆ √ÀÌø ◊πÍÃ√≈«Á®

√»‘∆ Ó‘Ò≈ 5®

Ì≈◊·Û∂ ‘« √ ø Â∞Ó ©≈ ∂

«‹È© ÿ« ËÈ∞ ‘« È≈Ó≈®

ÍÚ≈‰∞ ◊‰∆ √∂¬∆ «¬‘ ¡≈¬∂

√ÎÒ «ÂÈ≈ ’∂ ’≈Ó≈®1®

Ó∂∂ ≈Ó ‘« ‹È ’À ‘¿∞ Ï«Ò ‹≈¬∆®

’∂√≈ ’≈ ’« ⁄Úπ „ πÒ≈Ú≈

⁄È Ë»«Û Óπ«÷ Ò≈¬∆®1® ‘≈¿∞®

‹ÈÓ Ó‰ Áπ‘‘ » Ó«‘ È≈‘∆

‹È Í¿∞Í’≈∆ ¡≈¬ ∂®

‹∆¡ Á≈È∞ Á∂ Ì◊Â∆ Ò≈«¬«È

‘« «√¿∞ ÒÀ«È «ÓÒ≈¬∂®2®

√⁄≈ ¡Óπ √⁄∆ Í≈«Â√≈‘∆®

√⁄∂ √ ∂Â∆ ≈Â∂®

√⁄≈ √ π÷ π √⁄∆ Ú«‚¡≈¬∆

«‹√ ’∂ √ ∂ «Â«È ‹≈Â∂®3®

Í÷≈ Î ∂∆ Í≈‰∆ „ØÚ≈

‘« ‹È ’À Í∆√‰∞ Í∆«√ ’Ó≈Ú≈®

È≈È’ ’∆ Í ÃÌ Í≈«√ Ï ∂È ßÂ∆

Â∂ ∂ ‹È Á∂÷‰∞ Í≈Ú≈®4®7®

(Í≥È≈ 748-49)

54

1. ‘π«Ù¡≈Íπ ÂØ∫ Á√»‘≈ ‹ªÁ∆ √Û’ Â∂ ‘«¡≈‰≈ Â∂ Ì»ø◊≈ Á∂ «Ú⁄’≈ ‹Ø Ì≈¬∆

Óøfi ‹∆ Á≈ ¡√Ê≈È ‘ÀÕ

Üéî Áå¶ ìÚêéÜéî Áå¶ ìÚêéÜéî Áå¶ ìÚêéÜéî Áå¶ ìÚêéÜéî Áå¶ ìÚêé

√ø Ï≈Ï≈ ‘È≈Ó «√øÿ ‹∆ Á≈ ‹ÈÓ «˜Ò∑≈ ‘π«Ù¡≈Íπ Á∆

«‘√∆Ò Á√»‘≈ Á∂ È◊ Ëπº◊∂ ’Òª «Ú⁄ AHIG ¬∆: ˘ ‘≈Û Á∂ Ó‘∆È∂

«Ú⁄ ‘Ø«¬¡≈Õ «¬√ Í«ÚºÂz ¡≈ÂÓ≈ È∂ ◊π«√º÷ Ì≈¬∆ ¡º¤ «√øÿ ‹∆

Á∂ ◊ë‘ «Ú÷∂ Ó≈Â≈ È≈«¬‰ ’Ω ‹∆ Á∆ ’∞º÷ ˘ Ì≈◊ Ò≈¬∂Õ ¡≈Í ‹∆

Á∂ «ÍÂ≈ ‹∆ ÷∂Â∆Ï≈Û∆ Á≈ «’ºÂ≈ ’Á∂ √È ¡Â∂ ÁØÚ∂∫ √πÌ≈◊∂ ‹∆¡

Ë≈«Ó’ π⁄∆¡ª Á∂ Ë≈È∆ √ÈÕ Ï≈Ï≈ ‹∆ Á∂ ⁄≈ Ì≈ ¡Â∂ ÁØ ÌÀ‰ª

√ÈÕ Úº‚∂ Ì≈ Á≈ Ȫ Ì≈¬∆ Ó∂‘ «√øÿ, Á»‹∂ Ì≈¬∆ Â≈≈ «√øÿ, Â∆√∂

ʪ Ï≈Ï≈ ‹∆ √È ¡Â∂ «¬‘Ȫ ÂØ∫ ¤Ø‡∂ Ì≈¬∆ ·≈’ «√øÿ ¡Â∂ Ì≈¬∆

Ò¤Ó‰ «√øÿ ‹∆ √ÈÕ ÌÀ‰ª-Ï∆Ï∆ ‹π¡≈Ò∆ ¡Â∂ Ï∆Ï∆ π’Ó‰ ’Ω √ÈÕ

¡≈Í ‹∆ Á∂ «ÍÂ≈ ‹∆ ÏÛ∆ ÂÈÁ∂‘∆ È≈Ò ÍÃÚ≈«’ «˜øÓ∂Ú≈∆¡ª

«ÈÌ≈™Á∂, Á√ª È‘ø㭦 Á∆ «’ ’Á∂ ¡Â∂ Ó≈Â≈ ‹∆ √≈∂ ÍÃÚ≈ Á∆

√≈-√øÌ≈Ò ’«¡≈ ’Á∂ √ÈÕ Ó≈Â≈ ‹∆ ‘ ؘ Úº‚∂ ÂÛ’∂ ¿∞µ·Á∂,

«¬ÙÈ≈È √ØË, ◊πÁπ¡≈≈ √≈«‘Ï ‹ªÁ∂ ¡Â∂ √«Â◊π» ‹∆ Á∂ ÁÙÈ

’È ¿∞ÍÃø ÿ ¡≈ ’∂ Ó»Ò-Ó≥ Á≈ ‹≈Í ’Á∂ ‘ج∂ ÁπºË «Û’Á∂

¡Â∂ ÿ Á≈ √≈≈ ’øÓ-ËøÁ≈ ’Á∂ √ÈÕ

Ì≈¬∆ ¡º¤ «√øÿ ‹∆ ◊π» ÿ Á∂ Ï‘π ÙË≈¨ √ÈÕ ‘ ؘ ÷∂ª

˘ ‹≈‰ ÂØ∫ Í«‘Ò∂ ◊π» ÿ ‘≈˜∆ Ì ’∂ Î∂ ’øÓ ˘ ‘ºÊ Ò≈™Á∂Õ

‘ √ø◊ªÁ ˘ ’ø◊ Ó≈¬∆1

ÿØ∫ ÔÊ≈-Ù’Â √Á ¡Â∂ ÁπºË ÒÀ ’∂

¡≈͉≈ ◊º‚≈ ‹ØÛÁ∂, ‘Ø √ø◊ ˘ È≈Ò ÒÀ ’∂ ◊π»-ÿ Á∆¡ª

‘≈˜∆¡ª ÌÁ∂Õ ’Ê≈ ’∆ÂÈ √πȉ ¿∞Íø ÿ Ú≈«Í√ ÍÂÁ∂Õ

¡’√ «ÍÂ≈ ‹∆ Á∂ È≈Ò √ø◊ «Ú⁄ ‹≈‰ Á≈ √Óª ¡≈Í ‹∆ ˘

«ÓÒÁ≈ ‘∆ «‘øÁ≈Õ

Ï≈Ï≈ ‹∆ ¡≈͉∆ ˜πÏ≈È∆ Áº«√¡≈ ’Á∂ √È «’ Ó≈Â≈ ‹∆ ÚºÒØ∫

√≈˘ ı≈√ ‘Á≈«¬Â ‘øπÁ∆ √∆ «’ Â∞Á∂ √Ó∂∫ «Ë¡≈È ÍÀª ÚºÒ º÷‰≈

55

‘À, Óª ’≈„∂-’∆Û∆¡ª ÍÀª ‘∂· ¡≈ ’∂ Ó ‹≈‰ ¡Â∂ «’√∂

‹≈ÈÚ Á≈ ¡≈Ò∑‰≈ È‘ƒ Ò≈‘π‰≈, ‹≈ÈÚª Á∂ ¡ª‚∂ È‘ƒ Ìøȉ∂Õ «’√∂

Á∆ ⁄∆˜ È‘ƒ ⁄πº’‰∆ Â∂ È≈ ‘∆ «’√∂ È≈Ò ÒÛÈ≈-fi◊ÛÈ≈ ‘ÀÕ Ù≈Ó

˘ √Ω‰ ÂØ∫ Í«‘Ò∂, «ÍÂ≈ ‹∆ ’ج∆ È≈ ’ج∆ Ë≈«Ó’ √≈÷∆ √≈∂ Ϻ«⁄¡ª

˘ «¬’º·∂ ’’∂ ˜» √π‰≈«¬¡≈ ’Á∂ √ÈÕ

«¬√ ÍÃ’≈ Ó≈Â≈-«ÍÂ≈ ‹∆ Á∆¡ª ÙπÌ-«√º«÷¡≈Úª È∂ «Í¤Ò∂ ¡«Â

¿∞µÂÓ √ø√’≈ª ˘ ÍÃ◊‡ ‘؉ Ò¬∆ ’≈¯∆ √‘≈«¬Â≈ «ÁºÂ∆Õ Ï⁄ÍÈ «Ú⁄

‘∆ ¡≈Í ‹∆ Á∆ π⁄∆ √∆ «’ ““ÓÀ∫ √ø ω ‹≈‰≈ ‘À ¡Â∂ ËøÈ √Ã∆ ◊π»

È≈È’ √≈«‘Ï ‹∆ Á∂ ¿∞ÍÁ∂Ù Á≈ Ë≈È∆ ωÈ≈ ‘ÀÕ”” «ÍÂ≈ ‹∆ Í≈√Ø∫

«ÓÒ∆ ÍÃ∂È≈ Á≈ √Á’≈ Ó»Ò-Ó≥ Á≈ «Èø ‹≈Í ’È Á≈ ÔÂÈ

’Á∂Õ Ïº«⁄¡ª ”⁄ ÏÀ·‰ ¡Â∂ ÷∂‚‰ Á∆ π⁄∆ Ú∆ ¡≈Í ‹∆ ˘ Ï‘πÂ

ÿº‡ √∆Õ «’Â∂-«’Â∂ Ú«˜Ù ’È Ú≈Ò∆ ÷∂‚ «Ú⁄ ¡≈Í ˜» Ù≈ÓÒ

‘Ø ‹ªÁ∂Õ √∆ ÈØ¡≈ ¡Â∂ Â’Û≈ ‘؉ ’≈È ‘Ó∂Ù≈ Á»‹∂ √≈Ê∆¡ª Â∂

‘≈Ú∆ «‘øÁ∂Õ

«Í¤Ò∂∂ Ï∆ ⁄π’∂ √Ó∂∫ «Ú⁄ «Úº«Á¡≈ ÍÃ≈ÍÂ∆ Á∂ √≈ËÈ Á∆ Ï‘πÂ

ÿ≈‡ √∆Õ √’±Ò Ú∆ ‡≈Ú∂∫ ‡≈Ú∂∫ Ù«‘ª «Ú⁄ √È, «‹√ ’≈È ¡≈Í

‹∆ √’±Ò∆ «Ú«Á¡≈ ÍÃ≈Í È≈ ’ √’∂Õ ¿∞√ √Ó∂∫ ◊πÁπ¡≈≈ √≈«‘Ï

Á≈ ◊ÃøÊ∆ «√øÿ ‘∆ Ϻ«⁄¡ª ˘ ◊πÓπ÷∆ «√÷≈¿∞‰ Á∆ «‚¿±‡∆ ’Á≈ ‘øπÁ≈

√∆Õ ¡≈Í ‹∆ Á∂ ÓÈ Á∆ Â∆Ï «¬º¤≈ √∆ «’ ÓÀ∫ Ú∆ ◊πÓπ÷∆ ¡º÷ «√º÷

’∂ ◊πÏ≈‰∆ Á≈ Í≈· ’ª, √Ø ◊π«√º÷ ◊ÃøÊ∆ «√øÿ Í≈√Ø∫ ¡≈Í ‹∆ È∂

◊πÓπ÷∆ ¡º÷ «√º÷ Ò¬∂Õ «¬√ ÍÃ’≈ ¡≈Í ‹∆ È∂ ◊πÏ≈‰∆ ÍÛ∑È ¡Â∂

Ë≈«Ó’ ◊Ãøʪ ˘ Ú≈⁄‰ ‹Ø◊∆ «Úº«Á¡≈ ÍÃ≈Í ’ Ò¬∆Õ

ppppppppppppppp

56

ÇòÁÅÔÇòÁÅÔÇòÁÅÔÇòÁÅÔÇòÁÅÔ

Íπ≈‰∂ ∆Â∆-«Ú≈‹ª ÓπÂ≈«Ï’ ¿∞√ √Ó∂∫ Ï≈Ò-«Ú¡≈‘ ÍÃ⁄ºÒÂ

√∆, √Ø Ó≈Â≈-«ÍÂ≈ ‹∆ È∂ Ï≈Ï≈ ‹∆ Á≈ «Ú¡≈‘ Ì∆ H √≈Ò Á∆ ¡≈Ô±

«Ú⁄ ¡≈͉∂ «˜Ò∑∂ Á∂ «Í≥‚ Èß◊Ò Ï»∂ ‹º‡ª «˜Ò∑≈ ‘π«Ù¡≈Íπ «Ú÷∂

Ï∆Ï∆ «◊¡≈È ’Ω ‹∆ È≈Ò ’ «ÁºÂ≈Õ ¡≈Í ‹∆ Á≈ ’«‘‰≈ √∆ «’

¡√ƒ ÏÊ∂≈ Ó≈Â≈ ‹∆ ˘ «’‘≈ «’ ““Ó≈Â≈ ‹∆! Ó∂≈ «⁄ºÂ ◊ë‘√ «Ú⁄

ÍÀ‰ ˘ È‘ƒ ’Á≈, Â∞√ƒ Ó∂≈ «Ú¡≈‘ È≈ ’ØÕ”” Í Ó≈Â≈-«ÍÂ≈ Á∆

∆fi ¡º◊∂ √≈‚∆ ’ج∆ Í∂Ù È≈ ◊¬∆, Í «¬‘ «Ú¡≈‘ Ì∆ ’ج∆ Í»ÏÒ≈

√ø‹Ø◊ Í»≈ ’È Ú≈Ò∆ ◊ºÒ ‘∆ √∆Õ Â’∆ÏÈ «¬’ √≈Ò Á∂ ¡√∂ «Ú⁄

‘∆, ¡‹∂ Ï∆Ï∆ «◊¡≈È ’Ω ÁπÏ≈≈ «Í≥‚ Ëπº◊∂ Ú∆ È‘ƒ ¡≈¬∂ «’ ÍÒ∂◊

Á∆ «ÏÓ≈∆ È≈Ò Ï∆Ï∆ ‹∆ √∆ ¤º‚ ◊¬∂Õ √º√-√‘π∂ È∂ ¤Ø‡∆ ÒÛ’∆

Á≈ «ÙÂ≈ Ï≈Ï≈ ‹∆ È≈Ò ’È Á∆ ◊ºÒ √. ¡º¤ «√øÿ ‹∆ È≈Ò

⁄Ò≈¬∆Õ ‹ÁØ∫ Ï≈Ï≈ ‹∆ ˘ «¬√ ◊ºÒ Á≈ ÍÂ≈ Òº◊≈ ª ¡≈Í ‹∆ È∂

ÏÛ∆ «ÁzÛ∑Â≈ È≈Ò Ó≈Â≈ ‹∆ ˘ «¬‘ ÙÏÁ ’‘∂ «’ ““Ó≈Â≈ ‹∆! ÓÀ∫ ¿∞µ’≈

‘∆ ◊ë‘√ «Ú⁄ È‘ƒ ÍÀ‰≈Õ ‹∂ Â∞√ƒ Í«‘Òª Úª◊ ‘∆ Ó∂≈ «ÙÂ≈

’ «ÁºÂ≈ ª ¿∞‘ Ï∆Ï∆ Ú∆ ‹ÒÁ∆ ‘∆ Ó ‹≈Ú∂◊∆Õ √Ø Ó∂∂ «Ú¡≈‘

Á≈ «ı¡≈Ò ¤º‚ Á∂ÚØÕ”” Ï≈Ï≈ ‹∆ Áπ¡≈≈ «ÁzÛ∑Â≈ √«‘ ’‘∂ «¬‘Ȫ

ÙÏÁª È∂ Ó≈Â≈ ‹∆ Á∂ «‘Á∂ ˘ ÍÃ∂È≈ «ÁºÂ∆ Â∂ ¿∞‘Ȫ Ú∆ Ï∆Ï∆

«◊¡≈È ’Ω ‹∆ Á∂ Ó≈«Í¡ª ˘ √≈¯ ‹Ú≈Ï Á∂ «ÁºÂ≈Õ Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ √≈∆

¡≈Ô±, ‹Â-√ «Ú⁄ ÍÃͺ’ «‘øÁ∂ ‘ج∂, √π ˘ ◊π»-⁄Ȫ È≈Ò

«ÒÚÒ∆È ’’∂ :

Í «Âz¡ »Í È Í∂÷À È∂Âz®

√≈Ë ’∆ ‡‘Ò √ø √ø«◊ ‘∂®

(◊¿∞Û∆ √π÷ÓÈ∆ Ó: E, Í≥È≈ 274)

˘ ¡≈͉≈ ‹∆ÚÈ ¡≈Ë≈ Â∂ ¡≈Ù≈ ω≈ ’∂ «ÏÂ≈¿∞‰≈ ’∆Â∆Õ

ppppppppppppppp

57

À°çÅÃÆ ÃÅèÈ çÆ Ã¿×å Áå¶ Ã¶òÅÀ°çÅÃÆ ÃÅèÈ çÆ Ã¿×å Áå¶ Ã¶òÅÀ°çÅÃÆ ÃÅèÈ çÆ Ã¿×å Áå¶ Ã¶òÅÀ°çÅÃÆ ÃÅèÈ çÆ Ã¿×å Áå¶ Ã¶òÅÀ°çÅÃÆ ÃÅèÈ çÆ Ã¿×å Áå¶ Ã¶òÅ

«Íº¤∂ Áº«√¡≈ ‹≈ ⁄πº’≈ ‘À «’ Ï⁄ÍÈ «Ú⁄ ‘∆ Ï≈Ï≈ ‹∆ ˘ ÿ-

Ï≈ «Â¡≈◊ ’∂ √≈Ë» Ï‰È ¡Â∂ ÍÓ∂Ù ÍÃ≈ÍÂ∆ Á∆ ¡Â∆ Ò◊È √∆Õ

¡≈Í ‹∆ Á∂ Á∂÷«Á¡ª-Á∂÷«Á¡ª ‘∆, «Í≥‚ Á∂ ÁØ «˜ÓƒÁ≈, √≈Ë Ï‰

◊¬∂ Í «¬’ ª √≈Ò Á∂ ¡≥Á-¡≥Á ‘∆ Ú≈Í√ ÿ Í ¡≈«¬¡≈Õ ¿∞√

È∂ ª ¡≈™«Á¡ª ‘∆ √≈Ë» Ú∂√ Ò≈‘ ’∂ ÷∂Â∆ ’È∆ ¡øÌ ’ «ÁºÂ∆

¡Â∂ Á»√≈ ¤∂ ’∞ Ó‘∆È∂ ¡≈͉∆ ‘Ú∂Ò∆ «Ú⁄ Ëø»¡ª Ò≈ ’∂ ÒØ’ª ˘

≈÷ ÚˆÀ≈ «ÁøÁ≈ «‘≈ Â∂ ¡ı∆ ¿∞‘ Ú∆ «Ú¡≈‘ ’Ú≈ ’∂ ’øÓ-

’≈ ’È Òº◊ «Í¡≈Õ Ï≈Ï≈ ‹∆ Áº«√¡≈ ’Á∂ √È «’ «¬‘Ȫ ÚºÒ

Ú∂÷ ’∂ ÓÈ «Ú⁄ √≈Ë»¡ª ÍÃÂ∆ Ú∆ «◊Ò≈È∆1 ÍÀÁ≈ ‘Ø ◊¬∆ «’ ‹∂ √≈Ò

ÁØ √≈Ò ˘ ÓØ‘-Úº√ ‘Ø ’∂ ÓπÛ ÿ ‘∆ ¡≈¿∞‰≈ ‘À ª ÿ ¤º‚‰≈

«’√ Ú≈√Â∂ ‘À? «Î ª ÿ «Ú⁄ ‘∆ ’øÓ-’≈ ’Á∂ ÍÓ∂Ù Á∆

Ô≈Á «‘Á∂ ”⁄ Ú√≈¿∞‰∆ ÂÊ≈ È≈Ó ‹Í‰≈ ÔØ◊ ‘ÀÕ

¡≥Á ‹Ø ÍÃ∂Ó-’√’ √∆, ¿∞√ ˘ Í»≈ ’È Ò¬∆ ¡≈ÂÓ≈, √∂Ë

⁄≈‘øπÁ∆ √∆Õ «¬Ò≈’∂ ”⁄ «‹ºÊ∂ «’Â∂ Ì∆ «’√∂ √≈Ë» Á∆ √Ø¡ «ÓÒÁ∆, ¡≈Í

‹∆ ÁÙȪ ˘ ‹ªÁ∂ ¡Â∂ Í÷ Á∆ «È◊≈‘ È≈Ò ¿∞√ Á∆ «Èº‹∆ ‹∆ÚÈ∆

˘ Í÷Á∂Õ «¬‘Ȫ ‘∆ «ÁȪ «Ú⁄ ¡≈Í ‹∆ Á∂ ¡≈͉∂ ‘∆ «Í≥‚ Ëπº◊∂

’Òª «Ú⁄ «¬’ ¿∞Á≈√∆ √≈Ë», «‹√ Á≈ È≈Ó √øÂØ÷ Á≈√ √∆, «Í≥‚ ÂØ∫

Ï≈‘ «¬’ Â’∆¬∂ Â∂ ¤ºÍÛ «’È≈∂ ¡≈ «‡«’¡≈ Í Ï≈Ï≈ ‹∆ ¿∞√ ˘

«ÓÒ‰ È‘ƒ ◊¬∂Õ ºÏ Á∆ È∂ Ï≈Ù ‘؉ Òº◊ ͬ∆ Í ¿∞‘ √øÂØ÷∆

√≈Ë» ¡≈͉∂ È≈Ó ¿∞µÍ Í»≈ ¿∞µÂ«¡≈Õ Ï≈Ù «Ú⁄ Ì∆ ¿∞‘ ¿∞µÊ∂ ‘∆

ÏÀ·≈ «‘≈ ¡Â∂ È≈ ‘∆ «Í≥‚ «Ú⁄ Ó≥◊‰ «◊¡≈Õ «ÂøÈ «ÁÈ Ò◊≈Â≈

Óƒ‘ ÍÀ∫Á≈ «‘≈Õ Ï≈Ï≈ ‹∆ ‘ ؘ √Ú∂∂-Ù≈Ó Á»Ø∫ ¿∞√ ˘ º’Á∂ «’

Ù≈«¬Á √≈Ë» ⁄Ò≈ «◊¡≈ ‘ØÚ∂◊≈ Í ¿∞√Á∆ «ÁzÛ∑Â≈ ¡Â∂ √øÂØ÷ È∂ Ï≈Ï≈

‹∆ Á∆ ¡≈ÂÓ≈ Â∂ ¡√ Í≈«¬¡≈Õ ¡≈Í ‹∆ È∂ ÿØ∫ √πº’∆¡ª Òº’Ûª

«√ Â∂ ⁄πº’∆¡ª ¡Â∂ ¶◊-Í≈‰∆ ÒÀ ’∂ √≈Ë» √øÂØ÷ Á≈√ Á∂ ⁄Ȫ ”⁄

1. ȯÂ

58

‘≈˜ ‘ج∂Õ Ëø»¡ª Ï≈Ò «ÁºÂ≈ ¡Â∂ √≈Ë» ˘ ¶◊ ¤’≈ ’∂ ÓÈ ◊Á

◊Á ‘Ø «◊¡≈Õ ÓÈ «Ú⁄ √≈Ë»¡ª ÍÃÂ∆ ‹Ø ȯ ω ⁄π’∆ √∆, ¿∞‘

√øÂØ÷ Á≈√ Á∂ √øÂØ÷ È∂ Á» ’ «ÁºÂ∆Õ ‘π‰ ‘ ؘ Ï≈Ï≈ ‹∆ Á≈ «ÈÔÓ

ω «◊¡≈ «’ «ÁÈ-≈ Ëø»¬∂ ˘ ⁄ÒÁ≈ º÷‰ Ò¬∆ ÿØ∫ Òº’Ûª ÒÀ

‹≈‰∆¡ª ¡Â∂ √Ú∂∂-Ù≈Ó ¶◊ Íπº‹Á≈ ’È≈Õ «¬ºÊ∂ ‘∆ Ϻ√ È‘ƒ,

Â’∆¬∂ Â∂ Í≈‰∆ Á≈ ’ج∆ ÍÃÏøË È‘ƒ √∆ó«‹øÈ≈ Ú∆ ‹Ò Ó‘≈ÂÓ≈ È∂

’«‘‰≈, «Í≥‚Ø∫ Ï≈Ò‡∆¡ª È≈Ò ¿∞µÊ∂ ‹Ó∑ª ’È≈Õ ’∞fi Á∂ ’ØÒ ÏÀ· ’∂

√ø◊ ’È∆ Â∂ Ï≈’∆ √Óª ÿ «ÍÂ≈ ‹∆ È≈Ò ’øÓ-’≈ ”⁄ ‘ºÊ

Ú‡≈¿∞‰≈Õ ÷∂ª «Ú⁄ Ú∆ «ÍÂ≈ ‹∆ È≈Ò ‘Ò-Ú≈‘∆ Á≈ ’øÓ Ï≈’∆

Ì≈Úª È≈ÒØ∫ ¡º◊∂ ‘Ø ’∂ ’Á∂Õ «¬√ ÍÃ’≈ Ï≈Ï≈ È≈ÓÁ∂Ú ‹∆ Á∂ ’ÊÈ

¡È∞√≈ó

‘≈Ê Í≈¿∞ ’« ’≈Óπ √Ìπ ⁄∆Â∞ «Èø‹È È≈«Ò®

(Í≥È≈ 1376)

Á∂ Í»«È¡ª Â∂ ⁄ºÒ ’∂ √ø√≈«’ «’ Ú∆ ’Á∂ ¡Â∂ ÍÓ∂Ù ‹∆ ÚºÒØ∫

‹∆Ú «˜øÓ∂ Ò≈¬∆ «‚¿±‡∆ «Ú⁄ Ú∆ Â≈ ¯’ È≈ ÍÀ‰ «ÁøÁ∂Õ

√≈Ë» √øÂØ÷ Á≈√ Á∆ ’∂ÚÒ √≈Ë» ‹≈‰ ’∂ √∂Ú≈ ’Á∂Õ «¬‘Ȫ Á∆

√ø◊ È≈Ò Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ ¿∞Á≈√∆ Ӻ Á∂ √ø√’≈ ◊둉 È‘ƒ ’∆Â∂Õ

¡≈Í ‹∆ ◊πÓ«Â Á∂ Í»È Ë≈È∆ ¡Â∂ «ÁzÛ-«ÚÙÚ≈√∆ ‘∂Õ √≈≈ «ÁÈ

Ó»Ò-Ó≥ ¡Â∂ ◊πÓ≥Âz Á≈ ¡«Ì¡≈√ ’Á∂ «‘øÁ∂Õ Ì≈Ú∂∫ ’∞fi √≈Òª

Á∆ √∂Ú≈ ÂØ∫ Ï≈¡Á √≈Ë» √øÂØ÷ Á≈√ ‹∆ È∂ Ï≈Ï≈ ‹∆ ˘ ÍÃ∂È≈ «ÁºÂ∆

«’ ⁄≈Ò∆ «ÁÈ Ó∂∆ ÚºÒØ∫ Áº√∆ «ÚË∆ ¡È∞√≈ ‹≈Í ’Ø; ‘ȱÓ≈È, ÌÀØ∫

Â∂ ‘Ø Á∂ÚÂ∂ Â∞‘≈‚∂ Úº√ «Ú⁄ ‘Ø ‹≈‰◊∂ ¡Â∂ Â∞‘≈‚∂ ‘π’Ó ¡È∞√≈

√≈∂ ’øÓ ’È◊∂, Â∞‘≈˘ Ú≈’-«√ºË∆ Ú∆ ÍÃ≈Í ‘Ø ‹≈Ú∂◊∆Õ Íø± Ï≈Ï≈

‹∆ È∂ «¬‘ ¡≈÷ ’∂ Ȫ‘ ’ «ÁºÂ∆ «’ ““ÓÀ˘ ª ÍÓ∂Ù ÍÃ≈ÍÂ∆ Á∆

Ò≈Ò√≈ («¬º¤≈) ‘ÀÕ ÓÀ∫ «ºË∆¡ª-«√ºË∆¡ª Ú≈Ò∂ √Â∂ È‘ƒ ÍÀ‰≈ ⁄≈‘øπÁ≈,

«’™«’ «¬‘ ª ÍÓ∂Ù ÂØ∫ Í∂ ÒÀ ‹≈‰ Ú≈Ò∆¡ª ‘ÈÕ”” «‹Ú∂∫ ◊πÁ∂Ú

√«Â◊π» ¡ÓÁ≈√ ‹∆ Á≈ ÎπÓ≈È ‘À :

««Ë «√«Ë √Ìπ ÓØ‘π ‘À È≈Óπ È Ú√À Ó«È ¡≈«¬®

(Ó: 3, Í≥È≈, 593)

ÂÊ≈: ««Ë «√«Ë ¡Ú≈ √≈Á® (‹Íπ‹∆ √≈«‘Ï)

ppppppppppppppp

59

ÃÅèÈ Ã¿å¯Ö çÅà 寺 ÇéðÅÃåÅÃÅèÈ Ã¿å¯Ö çÅà 寺 ÇéðÅÃåÅÃÅèÈ Ã¿å¯Ö çÅà 寺 ÇéðÅÃåÅÃÅèÈ Ã¿å¯Ö çÅà 寺 ÇéðÅÃåÅÃÅèÈ Ã¿å¯Ö çÅà 寺 ÇéðÅÃåÅ

Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ Ò◊≈Â≈ «ÏȪ ’ج∆ È≈◊≈ Í≈¬∂ Â∂ Í»∂ «◊¡≈ª

√≈Ò «¬‘Ȫ √øª Á∆ √∂Ú≈ ’∆Â∆Õ «¬’ «ÁÈ ÷∂ª «Ú⁄ ’øÓ ’«Á¡ª,

¡≈Í ‹∆ Á∂ ÓÈ «Ú⁄ «¬’ «ı¡≈Ò Â∆Ï1 ÍÃÙÈ Á∂ »Í «Ú⁄ √≈‘Ó‰∂

¡≈«¬¡≈ «’ ÓÀ∫ ’∆ ‘ª? ’øÓ ¤º‚ ’∂, ÏÀ· ’∂ √Ø«⁄¡≈ «’ ÓÀ∫ √∆ ª

‘À È‘ƒÕ Ó∂∂ ¡≥Á ’ج∆ ‘Ø ⁄∂ÂÈ-√ºÂ≈ ‘À ‹Ø Ó∂∂ √∆ ˘ Ú∆ ⁄Ò≈

‘∆ ‘ÀÕ «Î ÓÈ «Ú⁄ «Ú⁄≈ Îπ∆ «’ ⁄ÒØ √øª ˘ Íπº¤Á∂ ‘ªÕ ¡≈Í

‹∆ ’øÓ ¡Ë»≈ ¤º‚ ’∂ √øª Í≈√ Íπº‹∂, ÈÓ√’≈ ’ ’∂ √øª ¡º◊∂

¡≈͉∂ ¡≥ÁØ∫ ¿∞ÂÍ≥È ‘Ø«¬¡≈ √Ú≈Ò º«÷¡≈, «’ «¥Í≈ ’’∂ Áº√Ø ÓÀ∫

’∆ ‘ª? ’∞º¤ Á∂ ⁄πºÍ «‘‰ ÂØ∫ «Íº¤Ø∫ √øª È∂ ¿∞µÂ «ÁºÂ≈ ““‘È≈Ó

«√øÿ! ‹∂ «¬‘ ◊ºÒ Íπº¤‰∆ ‘À ª «√ «Ú⁄ √π¡≈‘ Í≈ ’∂ √≈‚≈ ⁄∂Ò≈

ωՔ” ¡≈Í ‹∆ Á∂ ÓÈ ˘ ¡«Â¡≥ ·∂√ Íπº‹∆ Â∂ ÓÈ «Ú⁄ «Ú⁄≈

¡≈«¬¡≈ «’ «¬‘ ÓÀ˘ «√º÷ √ÓfiÁ∂ ‘È Â∂ ÓÀ∫ ‘ª Ú∆ «√º÷Õ ÓÀ∫ ª

«¬‘Ȫ ˘ ¡Á…ÀÂ2 √≈Ë» ‹≈‰ ’∂ √∂Ú≈ ’Á≈ «‘≈ ‘ªÕ «¬È∑ª Á∂ ÓÈ

«Ú⁄ «√º÷ ¡Â∂ ¿∞Á≈√∆ Á≈ «ÚÂ’≈ ‘ÀÕ ¿∞√∂ Ú’Â ‹Ú≈Ï «ÁºÂ≈ «’

ÓÀ∫ ª ¡≈Í ‹∆ ˘ √Ó«ÁzÙ‡∆ Ú≈Ò∂ √≈Ë» ‹≈‰ ’∂ √∂Ú≈ ’Á≈ ‘ªÕ ‹∂’

Â∞√ƒ «√ «Ú⁄ √π¡≈‘ Í≈¬∂ Â∂ ⁄∂Ò≈ ω∂ ÂØ∫ «ÏȪ, ÓÀ˘ «¬‘ ◊ºÒ È‘ƒ

Áº√‰∆ ª ÓÀ∫ «√º÷ ‘ª ¡Â∂ «√ «Ú⁄ √Ú≈‘ Í≈¿∞‰ ˘ Â∂ «’√∂ Á≈

⁄∂Ò≈ Ï‰È ˘ «Â¡≈ È‘ƒÕ √Ø ⁄ø◊≈ «¬‘ ‘∆ ‘À «’ ¡◊Ø∫ ÂØ∫ ÓÀ∫ Â∞‘≈‚∂

Í≈√Ø∫ ’ج∆ Ú∆ ◊ºÒ È‘ƒ Íπº¤ª◊≈Õ ¿∞√ «ÁÈ ÂØ∫ Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ √≈Ë» √øÂØ÷

Á≈√ ‹∆ ¿∞Â∂ ‹Ø ÍÃÓ≈Ê ÍÃ≈ÍÂ∆ Á≈ √Â≈ Íπº¤‰ Ò¬∆ ‡∂’ º÷∆ ‘ج∆

√∆, ¿∞√ ¡≈√ Á∂ Ú∆ «’ø◊∂ ‡π‡ ◊¬∂Õ ‘π‰ ª,

È≈È’ ‡∂’ ̬∆ ’Â∂ ’∆ ‘Ø ¡≈√ «Ï‚≈‰∆ Ò≈‘∆®

(◊»‹∆ Ó: 5, Í≥È≈ 499-500)

’∂ÚÒ ’Â∂ Á∆ ¡≈√ ‘∆ Ï≈’∆ «‘ ◊¬∆Õ

ppp

1. Â∂˜, ’≈‘Ò≈ 2. Á»¬∆, ÁÚÀ ÂØ∫ «‘ (√≈∆ ÒØ’≈¬∆ ȱø «¬’ ‹≈ȉ Ú≈Ò≈

60

ÇÃ¼Ö Ã¿å» êÅïº êÌîÅðæ çÆ ê¹¼ÛÇÃ¼Ö Ã¿å» êÅïº êÌîÅðæ çÆ ê¹¼ÛÇÃ¼Ö Ã¿å» êÅïº êÌîÅðæ çÆ ê¹¼ÛÇÃ¼Ö Ã¿å» êÅïº êÌîÅðæ çÆ ê¹¼ÛÇÃ¼Ö Ã¿å» êÅïº êÌîÅðæ çÆ ê¹¼Û

¿∞Á≈√∆ √≈Ë» ÚºÒØ∫ «È≈√Â≈ «ÓÒ‰ Â∂ ¡≈Í ‹∆ È∂ ÍÃÓ≈Ê Á∆

ÍÃ≈ÍÂ∆ Ú≈√Â∂ «√º÷ √≈Ë»¡ª Á∆ ‡ØÒ-Ì≈Ò ¡øÌ∆Õ Ï≈Ï≈ ‹∆ «¬‘ ⁄≈‘øπÁ∂

√È «’ ’ج∆ √≈Ë»-Ó‘≈ÂÓ≈ ¡À√≈ «ÓÒ∂ «‹√ È∂ ¡≈Í ÍÃÌ»-Ó≈Ò’ Á≈

Ú√Ò1 ÍÃ≈Í ’∆Â≈ ‘ØÚ∂ Â∂ Áº√∂ «’ «¬√ Ó≈◊ Â∂ ⁄Ò ’∂ ÓÀ˘

¡≈«Ӓ-√π÷ Á∆ ÍÃ≈ÍÂ∆ ‘ج∆ ‘À, Â∞√ƒ Ú∆ «¬‘ √≈ËÈ ’ ’∂ Ú∂÷Ø,

√«Â◊π» ‹∆ Ó∂‘ ’È◊∂Õ Í «¬√ Í≈√∂ Ú∆ √¯ÒÂ≈ È≈ «ÓÒ∆ ⁄ø»«’

‘ √≈Ë»-Ó‘≈ÂÓ≈ «¬‘ ‘∆ ’«‘øÁ∂ √È «’ ¿∞ÍÁ∂٠ª Â∞‘≈˘ √«Â◊π»

√Ã∆ ◊π» ◊ÃøÊ √≈«‘Ï ‹∆ Á≈ ‘∆ Á∂Úª◊∂ Í ◊π»-⁄∂Ò∂ Á≈ «ÙÂ≈ √≈‚∂

È≈Ò º÷‰≈ ÍÚ∂◊≈Õ ’¬∆ Ó‘≈ÂÓ≈Úª È≈Ò ’¬∆ ’¬∆ «ÁÈ «¬√ «ÚÙ∂

Â∂ ¿∞µÂ-ÍÃÙÈ ¡Â∂ ◊πÏ≈‰∆ ¡È∞√≈ «Ú⁄≈ª Ú∆ ‘ج∆¡ª Í

Á∂‘Ë≈∆ ◊π» Á∆ ¡≈ÚºÙ’Â≈ Â∂ ¿∞‘ ¡Û∂ ‘∂Õ Ï≈Ï≈ ‹∆ Á∂ ÓÈ «Ú⁄

√∆, «’ ‹∂ √Ó∂∫ ¡È∞√≈ Á∂‘Ë≈∆ ◊π» Á≈ √∆ «ÏÈ√ «◊¡≈ ÂÁ «Î

‘Ø Á∂‘Ë≈∆ Á∆ ÂÒ≈Ù ’È∆ ÍÚ∂◊∆Õ ‹Á √«Â◊π» √Ã∆ ◊π» ◊Ø«ÏøÁ

«√øÿ ‹∆ √≈˘ √≈«‘Ï √Ã∆ ◊π» ◊ÃøÊ √≈«‘Ï ‹∆ Á∂ ÒÛ Ò≈ ◊¬∂ ‘È

Â∂ ‘π’Ó ’ ◊¬∂ ‘È «’ Â∞‘≈‚≈ ““ÙÏÁ-◊π»”” ‘À, «¬√ ÂØ∫ «ÏȪ ‘Ø

«’√∂ Á∆ ˙‡ È‘ƒ ÒÀ‰∆ ¡Â∂ ‘ ◊π«√º÷ ¡Á≈√ «Íº¤Ø∫ «¬‘ √ª

‹Ø «◊¡≈È∆ «◊¡≈È «√øÿ ‹∆ È∂ Í≥Ê ÍÃ’≈Ù «Ú⁄ ÁØ‘∂ Á∂ »Í «Ú⁄

¡≥«’ ’∆Â∆¡ª ‘È ‘ ◊π«√º÷ ÏÛ∂ «Í¡≈ ¡Â∂ Ì≈ÚÈ∆ È≈Ò ÍÛ∑Á≈

‘À, «’

¡≈«◊¡≈ ̬∆ ¡’≈Ò ’∆ ÂÏÀ ⁄Ò≈ÔØ Í≥Ê®

√Ï «√÷È ’Ø ‘π’Ó ‘À ◊π» Ó≈ÈÔØ ◊ÃøÊ®

◊π» ◊ÃøÊ ’Ø Ó≈ÈÔØ ÍÃ◊‡ ◊πª ’∆ Á∂‘®

‹Ø ÍÃÌ ’Ø «ÓÒÏØ ⁄‘À ÷Ø‹ ÙÏÁ ÓÀ∫ Ò∂‘®

√Ì ◊π» ÍÃ◊‡ ̬∂ Í»È ‘« ¡ÚÂ≈®

‹◊Ó◊ ‹Ø«Â «Ï≈‹‘∆ √Ã∆ ◊π» ◊ÃøÊ Ófi≈®

1. «ÓÒ≈Í

61

‹Ø Á√ÔØ ⁄«‘ ◊π» ’Ø √Ø Á√À ◊π» ◊ÃøÊ®

ÍÛÀ √πÈÀ √…≈Ê Ò‘À ÍÃÓ≈Ê ’Ø Í≥Ê®

(Í≥Ê ÍÃ’≈Ù, «◊: «◊¡≈È «√øÿ, Ì≈Ù≈ «ÚÌ≈◊, Í≥È≈ 353)

√Ø «¬‘ ‘π’Ó √≈‚∂ Ú≈√Â∂ ‘∆ ‘À, «¬√ ˘ ‹∂’ ¡√ª È‘ƒ Ó≥ȉ≈

ª ‘Ø «’√ È∂ Ó≥ȉ≈ ‘À? ⁄ΩÊ∂ √«Â◊π» √Ã∆ ◊π» ≈ÓÁ≈√ √≈«‘Ï, ◊π»

◊ÃøÊ √≈«‘Ï ‹∆ ˘ ◊πÂ≈-◊ºÁ∆ «ÓÒ‰ ÂØ∫ Í«‘Ò∂ ‘∆ ȇ ≈◊ «Ú⁄

‘π’Ó ’ ◊¬∂ ‘È «’ :

Ï≈‰∆ ◊π» ◊π» ‘À Ï≈‰∆ «Ú«⁄ Ï≈‰∆ ¡≥«ÓÃÂ∞ √≈∂®

◊ππ Ï≈‰∆ ’‘À √∂Ú’∞ ‹È∞ Ó≈ÈÀ Í«÷ ◊π» «È√Â≈∂®

(ȇ Ó: 4, Í≥È≈ 982)

¡Â∂

√ÏÁπ ◊π Í∆≈ ◊«‘ ◊øÌ∆≈ «ÏÈ∞ √ÏÁÀ ‹◊π Ï¿∞≈Èß®1

(√Ø«· Ó: 1, Í≥È≈ 635)

¡Â∂

√«Â◊π Ï⁄È Ï⁄È ‘À √«Â◊π Í≈Ëπ2 Óπ’«Â ‹È≈ÚÀ◊Ø®

(’≈ÈÛ≈ Ó: 4, Í≥È≈ 1309)

¡Â∂

√ÏÁπ ◊π» √π«Â Ëπ«È ⁄∂Ò≈® (Ó: 1, Í≥È≈ 943)

¡Â∂ ◊πÏ≈‰∆ Á∂ ◊π» »Í ‘؉ √øÏøË∆ ‘Ø Ï∂¡≥ ÎπÓ≈È √Ã∆ ◊π»

◊ÃøÊ √≈«‘Ï ‹∆ «Ú⁄ Á‹ ‘ÈÕ Ï≈Ï≈ ‹∆ ª ““◊π«√÷≈ «¬’Ø «Í¡≈

◊π «ÓÂ≈ ÍπÂ≈ Ì≈¬∆¡≈®” Á∂ Ë≈È∆ √ÈÕ ¡≈Í ‹∆ ˘ ◊π»-⁄∂Ò∂ Ú≈Ò∆

◊ºÒ «ÏÒ’∞Ò È‘ƒ Ì≈™Á∆ √∆Õ √Ø «√º÷ √≈Ë»¡ª Á∆ √ø◊ ’’∂ Ì∆

«È≈√Â≈ ‘∆ ͺÒ∂ ͬ∆Õ «¬‘Ȫ «È≈ÙÂ≈Úª ÂØ∫ «Í¤Ø∫ ’∂ÚÒ ‘π‰ «¬’Ø-

«¬’ ¡≈√ √∆, «¬’Ø-«¬’ ‡∂’ √∆, «’ :

Ë ‹∆¡∂ «¬’ ‡∂’ » Ò≈«‘ «Ï‚≈È∆ ¡≈√®

(◊¿∞Û∆ Ó: 5, Í≥È≈ 257)

ÂÊ≈

Ó∂∂ ÓÈ ¡≈√ ’« ‘« ÍÃ∆ÂÓ ¡ÍπÈ∂ ’∆

‹Ø Â∞fiπ Â≈À Â∂≈ ’∞‡øÏπ √Ì𠤂≈¬∆®2®

(◊Ø∫‚ Ó: 4, Í≥È≈ 859)

ppp1. ÙπÁ≈¬∆ 2. √Â≈

62

ÃÇå×¹ðÈ ÃÌÆ ×¹ðÈ ×Ì¿æ ÃÅÇÔì ÜÆ çÆÃÇå×¹ðÈ ÃÌÆ ×¹ðÈ ×Ì¿æ ÃÅÇÔì ÜÆ çÆÃÇå×¹ðÈ ÃÌÆ ×¹ðÈ ×Ì¿æ ÃÅÇÔì ÜÆ çÆÃÇå×¹ðÈ ÃÌÆ ×¹ðÈ ×Ì¿æ ÃÅÇÔì ÜÆ çÆÃÇå×¹ðÈ ÃÌÆ ×¹ðÈ ×Ì¿æ ÃÅÇÔì ÜÆ çÆôðé ÁÅÀ°äÅôðé ÁÅÀ°äÅôðé ÁÅÀ°äÅôðé ÁÅÀ°äÅôðé ÁÅÀ°äÅ

‹Á √≈∂ Í≈«√¡ª ÂØ∫ «È≈√Â≈ ‘∆ ‘ج∆ ÂÁ ¡≈Í ‹∆ Á≈ ÓÈ

¡Â∆ ÚÀ≈◊ «Ú⁄ ‘Ø «◊¡≈Õ ÁØ-«ÂøÈ «ÁÈ «¬√∂ ‘≈Ò «Ú⁄ ¶ÿ ◊¬∂Õ

¡≈ı «¬’ «ÁÈ «Í≥‚ Á∂ ◊πÁπ¡≈≈ √≈«‘Ï «Ú⁄ ◊¬∂Õ √«Â◊π» √Ã∆

◊π» ◊ÃøÊ √≈«‘Ï ‹∆ ÍÃ’≈Ù √ÈÕ ¡«Â ÚÀ≈◊ «Ú⁄ ¡Á≈√ ’∆Â∆ó

‹À√∆ «’ ⁄ΩÊ∂ ◊πÁ∂Ú √Ã∆ ◊π» ≈ÓÁ≈√ √≈«‘Ï ‹∆ È∂ Á∂Ú◊øË≈∆ ≈◊

«Ú⁄ ¯πÓ≈È ’∆Â∆ ‘À :

¡Ï ‘Ó ⁄Ò∆ ·≈’∞ Í«‘ ‘≈«®

‹Ï ‘Ó √«‰ ÍÃÌ» ’∆ ¡≈¬∆ ≈÷π ÍÃÌ» Ì≈ÚÀ Ó≈«®1® ‘≈¿∞®

ÒØ’È ’∆ ⁄Â∞≈¬∆ ¿∞ÍÓ≈ Â∂ ÏÀ√ø« ‹≈«®

’ج∆ ÌÒ≈ ’‘¿∞ Ì≈ÚÀ Ïπ≈ ’‘¿∞ ‘Ó ÂÈ∞ Á∆˙ ‘À „≈«1®

‹Ø ¡≈Ú √«‰ ·≈’∞ ÍÃÌπ Â∞Ó∆ «Â√π ≈÷‘π «’Í≈ Ë≈«®1®

‹È È≈È’ √«‰ Â∞Ó≈∆ ‘« ‹∆¿∞ ≈÷‘π Ò≈‹ Óπ≈«2®2®5®

(Á∂Ú◊øË≈∆ Ó: 4, Í≥È≈ 527-528)

ÂÊ≈

¡Ú ˙‡ ÓÀ √◊Ò∆ Á∂÷∆ «¬’ Â∂∆ ˙‡ ‘≈¬∆¡À®

(√Ø«· Ó: 5, Í≥È≈ 624-625)

‘∂ √«Â◊π» ‹∆! ‘π‰ ÓÀ∫ √≈∂ ¡≈√∂ ¤º‚ ’∂ ¡≈Í ‹∆ Á∆ ÙÈ

◊둉 ’∆Â∆ ‘ÀÕ Ó∂∂ Â∂ «’Í≈ ’Ø, ¡≈͉∂ √»Í «Ú⁄ ¡Ì∂ÁÂ≈

Ïı«ÙÙ ’Ø ‹∆Õ ‘π‰ ÓÀ∫ ¡≈Í ‹∆ Á≈ Á ¤º‚ ’∂ ‘Ø «’√∂ ¡º◊∂ ‘ºÊ

È‘ƒ ¡º‚ª◊≈Õ Ï≈Ï≈ ‹∆ Áº√Á∂ √È «’ ÍÂ≈ È‘ƒ «’øÈ≈ ’∞ √Óª «’√∂

ÚÀ≈◊ Â∂ ÍÃ∂Ó «Ú⁄ ÓÀ∫ √«Â◊πª Á∂ ⁄Ȫ ”⁄ ‹ØÁÛ∆3 ’Á≈ «‘≈Õ

«¬√∂ ¡Á≈√ Á∂ ÁΩ≈È «¬’ ¡Ú≈˜ √π‰≈¬∆ «ÁºÂ∆, «‹√ Á∂ ÏØÒ √È,

1. Ì∂‡ ’ «ÁºÂ≈

2. Óπ≈∆ (Ú≈«‘◊π»)

3. ¡Á≈√

63

““‘È≈Ó «√øÿ! ¡≥«Óऒ, ◊π» Ú≈Ò≈ ω, Î∂ ÂÀ˘ «¬‘ ¡Ú√Ê≈

ÍÃ≈Í ‘Ø ‹≈Ú∂◊∆, ¿∞Á≈√ È≈ ‘ØÕ”” Ï√ «Î ’∆ √∆, ◊π»-«ÓÒ≈Í Á∆

ÂÛÎ Ú≈Ò∂ ‹∆ÚÈ ˘ √∂Ë «ÓÒ ◊¬∆Õ ’∞fi ‘∆ «ÁȪ Ï≈¡Á ¡≈Í ‹∆

Âı √Ã∆ ’∂√◊Û∑ √≈«‘Ï (¡ÈßÁÍπ √≈«‘Ï) Íπº‹ ◊¬∂ Â∂ ÷≥‚∂ Ï≈‡∂ Á≈

¡≥«ÓàÍ≈È ’ ’∂ “◊π«√÷ Ó∆Â∞ ⁄Ò‘π ◊π ⁄≈Ò∆” «‘ Á∂ Ë≈È∆

ω ◊¬∂Õ

‘π‰ ÓÈ «Ú⁄ ‘ Ú∂Ò∂ ÍÃÌ» «ÓÒ≈Í Ò¬∆ ªÿ Â∂ ¿∞ÂÙ≈‘

Ï«‰¡≈ «‘øÁ≈Õ ¡≈Í ‹∆ ÂÛ’∂ ¿∞µ·, «¬ÙÈ≈È √ØË ’∂ «ÈºÂÈ∂Ó ’Á∂,

¿∞ÍÃø √ø√≈«’ «˜øÓ∂Ú≈∆ ‹Ø Ì≈Úª ÚºÒØ∫ Ò◊≈¬∆ ‹ªÁ∆, ¿∞‘ Í»∆

’Á∂ «’™«’ ¡≈Í ‹∆ Á∆ ¿∞Ó ¡‹∂ A@ ’∞ √≈Ò Á∂ ’∆Ï ‘∆ √∆

«’ ¡≈Í ‹∆ Á∂ «ÍÂ≈ ‹∆ ÍÃÌ» ˘ «Í¡≈∂ ‘Ø ◊¬∂ √ÈÕ ’øÓ-’≈ ’Á∂

Ì∆ Ó»Ò-Ó≥Âz Á≈ ‹≈Í È≈ «Ú√≈Á∂Õ ‹∂ «’Â∂ Ó»Ò-Ó≥Âz Á∂ ‹≈Í ÚºÒØ∫

«„ºÒ ÍÀ ‹ªÁ∆ ª ◊πÓ≥Âz Á≈ ͺÒ≈ ÎÛ ÒÀ∫Á∂Õ Ï√ ““Á«Ó Á«Ó √Á≈

√Ó≈ÒÁ≈ ÁøÓπ È «ÏÊ≈ ‹≈«¬®””, «¬’ºÒ∂-«¬’ºÒ∂ √Ú≈√ ˘ È≈Ó-

«√ÓÈ Ï≈‰∆ Á…≈≈ √¯Ò ’È Á≈ ÔÂÈ ’Á∂Õ ‘ √Ó∂∫ ¡≈͉∂

Ó≈Ò’ ˘ «ÓÒ‰ Á∆ ªÿ «Ú⁄ «Ï‘Ø∫-’∞º·∆ «ÚÔØ◊‰ Úª◊ √Óª

ÏÂ∆ ’Á∂Õ ÍÃÌ» «Ú¤ØÛ∂ Á∆ Í∆Û≈ ˘ «‘Á∂ «Ú⁄ ÈºÍ ’∂ ‘ √Ó∂∫

¡Á≈√ ’«¡≈ ’Á∂ «’, ‘∂ Ó≈Ò’,

‘∆ ‹∆¿∞ Â∞Ëπ ÈØ √Á≈ √≈Ò≈‘∆ «Í¡≈∂

«‹⁄π ÿ‡ ¡≥« ‘À √≈√≈®

«¬’∞ Í´ «÷È∞ «Ú√«‘ Âø» √π¡≈Ó∆

‹≈‰¿∞ Ï√ Í⁄≈√≈®

(√Ø«· Ó: 3, Í≥È≈ 601)

‘π‰ ª ◊πÁ∂Ú ‹∆, ¡≈Í Á∂ «Ú¤ØÛ∂ Á∆ Í∆Û≈ ‹øÏ»ª Á∂ Â√∆Ò∂ fiºÒ‰

ÂØ∫ Ú∆ ¡Ω÷∆ ‘ÀÕ «Ó‘ Á∂ √≈¬ƒ, ‹∂ ÓÀ˘ ¡≈Í ‹∆ Á≈ «ÓÒ≈Í ‘Ø ‹≈Ú∂

ª √º⁄-Óπº⁄ «¬‘ √≈∂ Áπ÷ √πº÷ª «Ú⁄ Í ¡≈¿∞‰◊∂Õ √Ø Á≈Â≈ ‹∆

«’Í≈ ’ØÕ ¡≈Í ‹∆ «¬√ Ì≈Ú Â∂ ¡≈√ «Ú⁄ √Óª ÏÂ∆ ’Á∂Õ

«Ú¤Ø‘∂1 ‹øÏ»

2 ÷Ú∂ È Úøfl«È

3 ◊≈÷Û∂

4

‹∂ √Ø Ë‰∆ «Ó¶«È È≈È’ √π÷ √øÏ»‘ √⁄π®

(Ó: 5, Í≥È≈ 520)

ppp

1. «Ú¤ØÛ∂ Á∂ 2. Ó≈√ ÈØ⁄‰ Ú≈Ò≈ ÒØ‘∂ Á≈ «⁄Ó‡≈ 3. √‘≈∂ È‘ƒ ‹ªÁ∂ 4. ¡Ω÷∂

64

ìÅìÅ ÜÆ çÅ ÁÅêä¶ îé À°µêð òÃÆÕÅðìÅìÅ ÜÆ çÅ ÁÅêä¶ îé À°µêð òÃÆÕÅðìÅìÅ ÜÆ çÅ ÁÅêä¶ îé À°µêð òÃÆÕÅðìÅìÅ ÜÆ çÅ ÁÅêä¶ îé À°µêð òÃÆÕÅðìÅìÅ ÜÆ çÅ ÁÅêä¶ îé À°µêð òÃÆÕÅð11111

Ï≈Ï≈ ‹∆ Áº√Á∂ ‘øπÁ∂ √È «’ ‹ÁØ∫ ¡≈Í ¿∞Á≈√∆ √≈Ë» Á∆ √∂Ú≈ ’Á∂

√È ÂÁ ¿∞‘Ȫ È∂ √πÂ∂-«√ºË Ï⁄È ’∆Â≈ «’ ‹ÁØ∫ ÓÈ∞º÷ ‹Ú≈È∆ «Ú⁄

ÍÀ Ë∂ ª ¿∞√˘ ¡≈͉∆ «È◊∑≈ È∆Úƒ ’ ÒÀ‰∆ ⁄≈‘∆Á∆ ‘ÀÕ ‹Ø

¡≈͉∆ «ÁzÙ‡∆ ˘ È∆Úª È‘ƒ ’Á≈, «’√∂ È≈ «’√∂ √Ó∂∫ ËØ÷≈ ÷≈ ‹ªÁ≈

‘ÀÕ √øª Á∂ «¬‘ Ï⁄È ÓÈ «Ú⁄ ÿ ’ ◊¬∂Õ ‹ÁØ∫ ¡≈Í Ú≈Í√ ÿ

‹≈ ‘∂ √È ÂÁ √≈‘Ó‰∂ ◊Ò∆ Á∂ ÓØÛ ÂØ∫ «¬’ Ï∆Ï∆ ¡≈ ‘∆ √∆, ¿∞√È∂

¡≈Í ‹∆ ÚºÒ Âº’ ’∂ ÿ≥π„ ’º„ «Ò¡≈Õ ¡≈Í È∂ ÓÈ «Ú⁄ √Ø«⁄¡≈ «’

ÓÀ∫ ‘π‰ Úº‚≈ ‘Ø «◊¡≈ ‘ª «’™«’ «¬√È∂ ÓÀ˘ Úº‚≈ ‹≈‰ ’∂ ‘∆ ÍÛÁ≈

’∆Â≈ ‘Àó√Ø √º⁄Óπ⁄ ‘∆ ÓÀ˘ ¡≈͉∆ «È◊≈‘ È∆Úƒ º÷‰∆ ⁄≈‘∆Á∆ ‘ÀÕ

¡◊Ò∂ «ÁÈ ‹ÁØ∫ ÓÀ∫ ÷∂ª ÚºÒ «’√∂ ’øÓ ˘ «◊¡≈ ª √≈‚∂ «Í≥‚

Á∂ «¬’ Ϙπ◊ ‹Ø ÏÛ∂ ÌÒ∂ ÍπÙ √È, ¿∞‘Ȫ È∂ ÓÀ˘ ¡Ú≈˜ Ó≈∆Õ

’ØÒ √ºÁ ’∂ ’«‘‰ Òº◊∂, ““‘È≈Ó «√øÿ! ÓÀ∫ ÂÀ˘ «¬’ «√º«÷¡≈ Á∆ ◊ºÒ

’«‘‰∆ ‘À, ◊πº√≈ È≈ ’ƒÕ”” ÓÀ∫ ÏÛ∆ «ÈÓÃÂ≈ È≈Ò «’‘≈, ““Ï≈Í» ‹∆!

‹∆ √Á’∂ ’‘Ø, Â∞√ƒ Ó∂∂ ÌÒ∂ Á∆ ◊ºÒ ‘∆ ’‘Ø◊∂Õ”” Ϙπ◊ª È∂ «’‘≈

«’ ““‹π¡≈È∆ «¬’ ‘Û∑ Á∆ Â∑ª ‘øπÁ∆ ‘ÀÕ «‹√ Â∑ª ‘Û∑ Á∂ Í≈‰∆ «Ú⁄

‹∂ «¬’ Ú≈ ÓÈ∞º÷ Á∂ ÍÀ ⁄º’ ‘Ø ‹≈‰, ÓπÛ «’Â∂ Ì≈◊ª È≈Ò ‘∆

Ï⁄≈¿∞ ‘øπÁ≈ ‘ÀÕ Â∞√ƒ ‹Ú≈È∆ Á∆ ¡Ú√Ê≈ «Ú⁄ Ï‘π Ë≈«Ó’ π⁄∆¡ª

Ú≈Ò∂ ‘Ø, ⁄ø◊∆ Â∑ª «÷¡≈Ò º÷‰≈, «’√∂ ÚºÒ ¿∞µ⁄∆ ¡Â∂ Ó≥Á «È◊≈‘

È≈Ò È‘ƒ Ú∂÷‰≈, Ϻ√ «¬‘ ‘∆ «Ú’≈ª ÂØ∫ Ï⁄‰ Á≈ √≈ËÈ ‘ÀÕ””

Ϙπ◊ª Á∆ «¬√ ◊ºÒ È∂ √ØÈ∂ ¿∞µÍ √π‘≈◊∂ Á≈ ’øÓ ’∆Â≈Õ ÓÈ «Ú⁄

¡À√∆ «ÁzÛ∑Â≈ ω∆ «’ ¡≈Í ‹∆ Â’∆ÏÈ CD √≈Ò ÿ «Ú⁄ Ú∆ ‘∂

Â∂ È◊ «Ú⁄ Ú∆, «’√∂ Ï∆Ï∆ ÚºÒ ¿∞⁄∆ ¡Â∂ Ó≥Á «È◊≈‘ È≈Ò È‘ƒ

Ú∂«÷¡≈Õ ¡≈Í ‹∆ ‘Ó∂Ù≈ ÿ ¡Â∂ Ï≈‘ È∆Úƒ «ÁzÙ‡∆ È≈Ò ‘∆

«Ú⁄Á∂, «‹√ √Á’≈ ¡≈Í ‹∆ Á∆ «ÏÂ∆ «Ú⁄ ’Á∂ Ú∆ Ó≥Á Ú≈ÙÈ≈

¿∞ÂÍ≥È ‘∆ È‘ƒ ‘ج∆Õ «√Ú≈¬∂ ¡≈͉∂ Ó≈Â≈ ‹∆ Á∂, ‘Ø «’√∂ Ï∆Ï∆

1. ÓÈ È±ø ¡≈͉∂ Ú√ (’≈Ï») ’È≈

65

È≈Ò ’ج∆ «ÚÙ∂Ù ◊ºÒ-Ï≈ È≈ ’Á∂Õ ¡≈Í ‹∆ È∂ Ï≈Ï≈ È≈ÓÁ∂Ú ‹∆

Á∂ ’‘∂ Ú≈’ √ÎÒ ’∆Â∂ «’ :

ÍËÈ ÍÁ≈≈ Í‘∆®

Â≈’À «È’«‡ Ï√À È‘∆® (ÌÀ¿∞ È≈ÓÁ∂Ú ‹∆, Í≥È≈ 1163)

ÂÊ≈

Í«Âz¡ »Íπ È Í∂÷À È∂Âz®

√≈Ë ’∆ ‡‘Ò √ø √ø«◊ ‘∂® (√π÷ÓÈ∆ √≈«‘Ï, Í≥È≈ 274)

Ó‘ªÚ≈’ª ˘ ‹∆ÚÈ Á≈ ¡≈Ë≈ ω≈«¬¡≈Õ «‹√ ’’∂ ¡≈Í ‹∆

˘ ¡≈«Ӓ ÍÃ≈ÍÂ∆¡ª ’È «Ú⁄ ’ج∆ ’·È≈¬∆ È‘ƒ ‘ج∆Õ «’™«’

¡≈Í ‹∆ Á≈ «ÚÙÚ≈√ √∆, «’ ÓÈ ˘ Ï≈‘Óπ÷∆ ’È «Ú⁄ ¡º÷ª Á≈

Ï‘π ں‚≈ «‘º√≈ ‘ÀÕ ÓÈ∞º÷ ¡º÷ª È≈Ò ‹Ø ’∞fi «ÁÈ∂ Ú∂÷Á≈ ‘À, ¿∞√ Ú∂÷∂

‘ج∂ Á≈ ÍÃÌ≈Ú ÓÈ ¿∞Â∂ ÍÀ∫Á≈ ‘ÀÕ ÓÈ ¿∞√ ÍÃÌ≈Ú ˘ ’Ï»Ò ’∂ ÓπÛ

«ÁÈ∂ Ú∂÷∂ ‘ج∂ ÍÁ≈ʪ ÚÒ ÁΩÛÁ≈ ‘ÀÕ

«‹øȪ Ú∆ ¡≈ͪ Ï≈‘Óπ÷∆ «ÁzÙ‡∆ ˘ √ø’Ø⁄ ÒÚª◊∂, ÓÈ Á∂

«‡’≈¿∞‰ «Ú⁄ ˙È∆ ‘∆ √Ω÷ ‘ØÚ∂◊∆Õ «‹øÈ∆¡ª Ú∆ ¡≈«Ӓ ÍÃ≈ÍÂ∆¡ª

‘È, ¿∞‘ √Ì ÓÈ Á∂ «Ê ‘؉ ¿∞ÍÃø ‘∆ ‘؉∆¡ª ‘ÈÕ ÓÈ ˘ «Ê

’È Ò¬∆ «ÁzÙ‡∆ ˘ ¡«Â √ø’Ø⁄ «Ú⁄ ÷‰≈ Ï‘π ˜»∆ ‘ÀÕ

ppp

66

ܼçÆ Çê³â 蹼׶ 寺 Ãð×¯è¶ (êÅÇÕÃåÅé) ÜÅäÅܼçÆ Çê³â 蹼׶ 寺 Ãð×¯è¶ (êÅÇÕÃåÅé) ÜÅäÅܼçÆ Çê³â 蹼׶ 寺 Ãð×¯è¶ (êÅÇÕÃåÅé) ÜÅäÅܼçÆ Çê³â 蹼׶ 寺 Ãð×¯è¶ (êÅÇÕÃåÅé) ÜÅäÅܼçÆ Çê³â 蹼׶ 寺 Ãð×¯è¶ (êÅÇÕÃåÅé) ÜÅäÅåæÅ Çé¼å çÆ ÇÕÇðÁÅåæÅ Çé¼å çÆ ÇÕÇðÁÅåæÅ Çé¼å çÆ ÇÕÇðÁÅåæÅ Çé¼å çÆ ÇÕÇðÁÅåæÅ Çé¼å çÆ ÇÕÇðÁÅ

«¬√ √Ó∂∫ Â’ ¡≈Í ‹∆ Á∆ ¡≈Ô± BA √≈Òª Á∆ ‘Ø ⁄πº’∆ √∆Õ «¬È∑ª

«ÁȪ «Ú⁄ ‘∆ ¡≈Í ‹∆ Á∂ Úº‚∂ Ì≈Â≈ Ì≈: Â≈≈ «√øÿ ‹∆ È∂ AAI

⁄º’ √◊ØË≈ (‹Ø ‘π‰ Í≈«’√Â≈È «Ú⁄ ‘À) «Ú⁄ ˜Ó∆È ı∆Á Ò¬∆,

«‹√Á∆ √ªÌ-√øÌ≈Ò Ò¬∆ √≈≈ Í«Ú≈ AAI ⁄º’ «Ú⁄ ⁄Ò≈ «◊¡≈Õ

Ï≈Ï≈ ‹∆ Ì∆ Í«Ú≈ Á∂ È≈Ò ‘∆ Ï≈ «Ú⁄ Íπº‹ ◊¬∂Õ 1⁄Ω‘ª Ì≈Úª

È∂ ⁄≈ ‘Ò Ï‰≈ Ò¬∂ Â∂ Ú≈‘∆ Á≈ «’ºÂ≈ ¡øÌ ’ «ÁºÂ≈Õ ¡≈Í ‹∆

Ì∆ √Ú∂ ÂØ∫ Ù≈Ó Â’ ÷∂ª «Ú⁄ ‘∆ Ï≈’∆ Ì≈Úª È≈Ò Ú≈‘∆ ’Á∂

¡Â∂ Ù≈Ó ˘ ‚∂∂ ¡≈ ’∂ √≈∂ ÍÙ»¡ª Ú≈√Â∂ ‘ºÊ È≈Ò Íº·∂ ‡πº’Á∂Õ

«’™«’ ¿∞√ √Ó∂∫ ͺ·∂ ’∞ÂÈ Ú≈Ò∆¡ª ÓÙ∆Ȫ È‘ƒ ω∆¡ª √È, √Ø

√≈∂ ‚ø◊ª ˘ ͺ·∂ Í≈ ’∂ «¬ÙÈ≈È ’Á∂ ¡Â∂ ÍÃÙ≈Á≈ ¤’‰ ¿∞ÍÃøÂ

«¬’ ‹Ú≈‘≈2

‹Ø ¡≈Í ‹∆ Á∂ «ÈÚ≈√ √Ê≈È ÂØ∫ «¬’ ÓπºÏ∂ ’∞ Á∆ «ÚºÊ

Â∂ √∆, ¿∞µÊ∂ «¬’ªÂ ”⁄ ‹≈ ’∂ √ØÁπ «‘≈√ √≈«‘Ï Á≈ Í≈· ’È

¿∞ÍÃø ӻÒ-Ó≥Âz ¡Â∂ ◊πÓ≥Âz Á≈ ‹≈Í ’Á∂Õ √≈≈ «ÁÈ ’øÓ ’È

√Á’≈ ‹∂ ¡«Ì¡≈√ ’«Á¡ª ¡≈Ò√ ‹ª ȃÁ ¡≈™Á∆ ª ‹Ú≈‘∂ Á∂

·ß„∂ Í≈‰∆ Á∂ «¤º‡∂ ¡º÷ª «Ú⁄ Ó≈Á∂Õ ‹∂ «Î Ú∆ ȃÁ ˜Ø Í≈™Á∆

ª Ú◊Á∂ ‹Ú≈‘∂ Á∂ Í≈‰∆ ”⁄ ÷ÒØ ‹ªÁ∂ Â∂ «√ÓÈ ’Á∂Õ ·ß„ Òº◊‰

Â∂ «Î Ï≈‘ ⁄Ω’Û≈ Ó≈ ’∂ ÏÀ· ‹ªÁ∂Õ ≈ Á∂ Â’∆ÏÈ AB Ú‹∂

¡≈͉∂ ¡√Ê≈È Â∂ ¡≈ ’∂ ¡≈√‰ Â∂ «Ï≈‹ ‹ªÁ∂Õ

„≈¬∆-«ÂøÈ ÿ≥‡∂ ȃÁ Í»∆ ’È ¿∞ÍÃø «Î √≈ÚË≈È ‘Ø ’∂ ÙΩ⁄-

«¬ÙÈ≈È ’’∂, «ÈºÂÈ∂Ó ’Á∂ ¡Â∂ √ø√≈«’ «‚¿±‡∆ Ò¬∆ «Â¡≈ ‘Ø

‹ªÁ∂Õ Ï≈Ï≈ ‹∆ Á≈ ’«‘‰≈ √∆, «’ ’ج∆ Ú∆ «ÁÈ ¡À√≈ È‘ƒ √∆, «‹√

«ÁÈ ¡≈Í Ï≈’∆ Ì≈Úª ÂØ∫ «Íº¤Ø∫ ¿∞·∂ ‘Ø‰Õ Ï≈¡Á «Ú⁄ ª ◊π» Ó∂‘

√Á’≈ ȃÁ ¡ÀÈ∆ ÿº‡ ◊¬∆ √∆ «’ Ó≥‹∂ Â∂ ÏÀ«·¡ª ‹∂ ÁØ-«ÂøÈ Á¯≈

1. Í≥‹Ú∂∫ Ì≈, Ì≈: Ó∂‘ «√øÿ ‹∆ AIAD ¬∆. ‹∆ ‹ø◊ «Ú⁄ ⁄Û∑≈¬∆ ’ ◊¬∂

√ÈÕ

2. È«‘ Á≈ √»¡≈Õ

67

™ÿÒ≈‡1 ¡≈ ‹ªÁ∂ ÂÁ ȃÁ Í»∆ ‘Ø ‹ªÁ∆ √∆Õ «’√∂ Ú∆ «’√Ó Á∆

√∆’ ‹ª «ÁÓ≈ˆ∆ Ê’≈Ú‡ È‘ƒ √∆ «‘øÁ∆Õ

Â’∆ÏÈ Í≥‹ ’∞ Ú‹∂ «Î ‘Ò ÒÀ ’∂ Ï≈’∆ Ì≈Úª È≈Ò ÷∂ª

«Ú⁄ ⁄Ò∂ ‹≈‰≈Õ ¡≈Í ‹∆ ¡≈͉≈ ‘Ò «Ú⁄’≈ º«÷¡≈ ’Á∂ √ÈÕ

«’√∂ È≈Ò ’ج∆ √ø√≈∆ ◊ºÒ-Ï≈ È≈ ’Á∂, «¬’ ‘ºÊ «Ú⁄ Ó≈Ò≈ ÎÛ

ÒÀ‰∆ Â∂ Á»√∂ ”⁄ ‘Ò Á∆ ‹ø◊∆2Õ ‘≈Ò∆-ÍÙ»¡ª È∂ ¡≈͉∂ ¡≈Í ¡◊Ò∂

‘Ò Á∂ Ó◊ ‡π∂ «‘‰≈ ¡Â∂ Ï≈Ï≈ ‹∆ Á∂ ‘≈Ò∆ ÓÈ È∂ È≈Ó Á≈ Ï∆‹

Ï∆‹∆ ‹≈‰≈Õ √Ã∆ ◊π» È≈È’ Á∂Ú ‹∆ Á≈ ÎπÓ≈È ¡≈Í ‹∆ Á∂ ‹∆ÚÈ

”⁄ Í»È ÂΩ Â∂ ÿ‡Á≈ √∆ «’ :

ÓÈ∞ ‘≈Ò∆ «’√≈‰∆ ’‰∆ √Óπ Í≈‰∆ ÂÈ∞ ÷∂Â∞®

È≈Óπ Ï∆‹π √øÂØ÷π √π‘≈◊≈ ÷π ◊∆Ï∆ Ú∂√π®

(√Ø«· Ó: 1, Í≥È≈ 595)

¡≈Í ‹∆ È∂ ‘Ò Ú≈‘øπ«Á¡ª ‘∂· «Ò÷∂ ¡Â∂ ‘Ø Ï∂¡≥ ÙÏÁª Á∂

√Ú≈-√Ú≈ Òº÷ ‹≈Í ’∆Â∂Õ «¬’ ÙÏÁ Á≈ ‹≈Í ¡øÌ ’ Á∂‰≈, ‘

ؘ CB Ó≈Òª ’È∆¡ª, D@ «ÁÈ Ï≈¡Á ¿∞√ Á∆ ¡Á≈√ ’’∂ ¿∞√∂

‹ª ‘Ø ÙÏÁ Á≈ ‹≈Í ¡øÌ ’ «ÁøÁ∂Õ Ó»ÒÓ≥Âz Á≈ ‹≈Í Âª ¡øÌ

‘∆ º÷Á∂Õ Ó»ÒÓ≥Âz ““È≈È’ ‘Ø√∆ Ì∆ √⁄π”” Â’ ’«¡≈ ’Á∂ √ÈÕ «¬√

ÂØ∫ «¬Ò≈Ú≈ :

◊¿∞Û∆ Ó: 5®

«Êπ ÿ« ÏÀ√‘π ‘«‹È «Í¡≈∂

√«Â◊π« Â∞Ó∂ ’≈‹ √Ú≈∂®1® ‘≈¿∞®

Áπ√‡ Á»Â ÍÓ∂√« Ó≈∂®

‹È ’∆ ÍÀ‹ ÷∆ ’Â≈∂®1®

Ï≈«Á√≈‘ √≈‘ √Ì Ú«√ ’« Á∆È∂®

¡≥«ÓàÈ≈Ó Ó‘≈ √ Í∆È∂®2®

«ÈÌ¿∞ ‘Ø«¬ Ì‹‘π Ì◊Ú≈È®

√≈Ë √ø◊«Â «Ó«Ò ’∆ÈØ Á≈È∞®3®

√«‰ Í∂ ÍÃÌ ¡≥‹≈Ó∆®

È≈È’ ˙‡ Í’∆ ÍÃÌ √π¡≈Ó∆®4®

(◊¿∞Û∆ Ó: 5, Í≥È≈ 201)

1. ÏÀ«·¡ª ÏÀ«·¡ª ÊØÛ∑∆ ¿±∫ÿ ¡≈ ‹≈‰∆

2. ‘ºÊ∆

68

√Ø· Ó‘Ò≈ 5®

◊¬∆ Ï‘ØÛ∞ ÏøÁ∆ ¤ØÛ∞ «Èø’≈π Áπ÷Á≈∆®

’Óπ È ‹≈‰≈ ËÓπ È ‹≈‰≈ ÒØÌ∆ Ó≈«¬¡≈Ë≈∆®

È≈Óπ Í«˙ Ì◊Â∞ ◊Ø«ÚøÁ ’≈..... (√Ø«· Ó: 5, Í≥È≈ 624)

Ú‚Ì≈◊∆¡≈ √Ø‘≈◊‰∆ «‹È©≈ ◊πÓπ«÷ «Ó«Ò¡≈ ‘« ≈«¬®

¡≥« ‹Ø«Â Í◊≈√∆¡≈ È≈È’ È≈«Ó √Ó≈«¬®1®

(√ÒØ’ Ó: 4, Í≥È≈ 1421)

⁄≈⁄∆ ¤øÁ®

◊π«ÏøÁ∂® Óπ’øÁ∂® ¿∞Á≈∂® ¡Í≈∂®

‘∆¡≥® ’∆¡≥® «ÈÃÈ≈Ó∂® ¡’≈Ó∂® (‹≈Íπ √≈«‘Ï)

ÿØ Áπ÷≥ŒŒ∑ ¡«È’ ‘ÂøŒŒ∑ ‹ÈÓ Á≈«Ázø Ó‘≈ «Ï÷ŒŒ∑≈Áø®

«Ó‡ø √◊Ò «√Óø ‘« È≈Ó È≈È’

‹À√∂ Í≈Ú’ ’≈√‡ Ì√Ó≥ ’ث®18®

(√ÒØ’ √‘√«¥Â∆ Ó: 5, Í≥È≈ 1355)

«√ Ó√’ ÷ŒŒ∑≈ Í≈ÏÑÓ≥ ‘√ ’≈Ô≈ ÷ŒŒ∑∑≈ ÍÓ∂√…‘®

¡≈ÂÓ ÷ŒŒ∑≈ ◊ØÍ≈Ò √π¡≈Ó∆ ËÈ ⁄‰ ÷∑≈ ‹◊Á∆√…‘®

√Ï ÷ŒŒ∑≈ ◊π ÁÔ≈Ò‘ ÌÀ Á»÷ «ÏÈ≈√È‘®

Ì◊«Â Ú¤Ò ¡È≈Ê È≈Ê∂ √«‰ È≈È’ Íπ÷ ¡⁄π‘®

(√ÒØ’ √‘√«¥Â∆ Ó: 5, Í≥È≈ 1358)

«¬Â ¡≈«Á ‘Ø Ï∂¡≥ ÙÏÁª Á≈ ‹≈Í Ú≈Ø-Ú≈∆ ‹≈∆ º÷Á∂Õ

¡ÀÈ∂∫ πfi∂Ú∂∫ ‘øπ«Á¡ª ‘Ø«¬¡ª Ú∆ ¡≈Í ‹∆ È∂ √Ã∆ ◊π» ◊ÃøÊ √≈«‘Ï

‹∆ Á∆ √øÊÔ≈ ÒÀ‰ Ò¬∆ √Óª ’º«„¡≈Õ C@ ⁄º’ «Ú⁄ Ì≈¬∆ ‘«ÁºÂ

«√øÿ ‹∆ «‘øÁ∂ √È, ‹Ø ◊π» ÿ Á∂ Ï‘π ÙË≈¨ √È ¡Â∂ ◊πÏ≈‰∆

Á≈ ’≈¯∆ ÏØË º÷Á∂ √ÈÕ ¿∞‘Ȫ Í≈√ ⁄ºÒ ’∂ ‹≈‰≈ Â∂ √øÊÔ≈ ÒÀ‰∆Õ

«¬√∂ Â∑ª √≈∆ √Ã∆ ◊π» ◊ÃøÊ √≈«‘Ï ‹∆ Á∆ √øÊÔ≈ Ò¬∆Õ √Ã∆ √π÷ÓÈ∆

√≈«‘Ï ¡Â∂ ¡≈√≈ ‹∆ Á∆ Ú≈, Ï≈‰∆¡ª Ú∆ «¬√∂ √Ó∂∫ √Â∂ ”⁄

‹ª«Á¡ª-¡≈™«Á¡ª ◊π‡’∂ ÂØ∫ Á∂÷-Á∂÷ ’∂ ˜Ï≈È∆ Ô≈Á ’ Ò¬∆¡ª

¡Â∂ «¬‘Ȫ ˘ ؘ≈È≈ Á∂ «ÈºÂÈ∂Ó «Ú⁄ Ù≈ÓÒ ’ «Ò¡≈Õ Ù≈Ó ˘

¡≈͉∂ ¤Ø‡∂ Ì≈Â≈ Ì≈: ·≈’ «√øÿ ‹∆ Í≈√Ø∫ ◊πÓ«Â Á∂ «’√∂ È≈ «’√∂

69

◊ÃøÊ Á∆ √≈÷∆ Ú∆ ˜» √π‰Á∂Õ «¬’ ◊ÃøÊ √øÍ»È ‘؉ «Í¤Ø∫ Á»√≈ ¡øÌ

’ «ÁøÁ∂Õ «¬√ Â∑ª «‹ºÊ∂ ¡≈Í ‹∆ ◊πÏ≈‰∆ Á∆ ¡Â∂ ◊πÓπ÷ª Á∆

√ø◊ ÂØ∫ Ò≈‘≈ ÒÀ∫Á∂, ¿∞µÊ∂ È≈Ò-È≈Ò Ë≈«Ó’ ◊Ãøʪ Á∆ √ø◊ ’’∂

‘Ø ¡≈«Ӓ Ò≈Ì ÍÃ≈Í ’Á∂Õ «¬√ ÍÃ’≈ «¬√∂ «ÈÔÓ ˘ ‹≈∆

º÷«Á¡ª ’≈¯∆ √Óª ““¿±·Â ÏÀ·Â ‘« ‘« «Ë¡≈¬∆¡À ¡È«ÁÈ∞

√π«¥Â∞ ’∆¡À”” ¡È∞√≈ Ï∆«Â¡≈Õ «‹Ê∂ ¡≈Í ‹∆ È∂ √Ã∆ ◊π» ◊ÃøÊ √≈«‘Ï

‹∆ ¡Â∂ ‘Ø ◊πÓ«Â Á∂ Ï‘π √≈∂ ◊Ãøʪ Á≈ ¡«Ë¡ÀÈ ’∆Â≈, ¿∞Ê∂ ¡≈Í

‹∆ È∂ Á»√∂ Ӻª È≈Ò √ÏøË ËÓ ◊Ãøʪ Á∆ Ú∆ ’≈Î∆ ÷Ø‹ ’∆Â∆Õ

¡≈Í ‹∆ Á∂ «¬√ ¡«Ë¡ÀÈ Á≈ «√º‡≈ «¬‘ √∆, «’ Ì≈Ú∂∫ √≈∂ ËÓ

◊ÃøÊ ¡≈ÍØ ¡≈͉∆ ʪ √«Â’≈ÔØ◊ ‘È Í ‹Ø √«Â◊πª È∂ ““√Ã∆ ◊π»

◊ÃøÊ √≈«‘Ï”” ‹∆ «Ú⁄ ÏÑÓ-«◊¡≈È Á≈ ı˜≈È≈ Ë«¡≈ ‘À, Â∂ «¬√

«Ú⁄ ÍÓ∂Ù ÍÃ≈ÍÂ∆ Á≈ √π÷ÀÈ √Â≈ Áº√‰≈ ’∆Â≈ ‘À, ‹«◊¡≈√» Á∂

‘ Ùø’∂ Á≈ ¿∞µÂ Ï‘π ‘∆ √Ò Â∆’∂ È≈Ò «ÁºÂ≈ ‘À, ÁπÈ∆¡≈ Á≈

’ج∆ Ú∆ ËÃÓ ◊ÃøÊ √«Â◊π» √Ã∆ ◊π» ◊ÃøÊ √≈«‘Ï ‹∆ Á∆ Ï≈Ï∆ È‘ƒ

’ √’Á≈Õ «¬√ Ú≈√Â∂ ¡≈ͪ √≈«¡ª ˘ √Ã∆ ◊π» ◊ÃøÊ √≈«‘Ï ‹∆ «Ú⁄

Á√≈¬∂ Ó≈◊ Á∂ Ë≈È∆ ωÈ≈ ⁄≈‘∆Á≈ ‘ÀÕ

ppp

70

ðÜòÅÔ¶ տ㶠ìËÇáÁ» ÷ÇÔðÆñ¶ üê çÅ ÁÅÀ°äÅðÜòÅÔ¶ տ㶠ìËÇáÁ» ÷ÇÔðÆñ¶ üê çÅ ÁÅÀ°äÅðÜòÅÔ¶ տ㶠ìËÇáÁ» ÷ÇÔðÆñ¶ üê çÅ ÁÅÀ°äÅðÜòÅÔ¶ տ㶠ìËÇáÁ» ÷ÇÔðÆñ¶ üê çÅ ÁÅÀ°äÅðÜòÅÔ¶ տ㶠ìËÇáÁ» ÷ÇÔðÆñ¶ üê çÅ ÁÅÀ°äÅ

猦猦猦猦猦

ÃÌÆ ×¹ðÈ éÅéÕ ç¶ò ÜÆ ç¶ êÌå¼Ö çðôé Ô¯ä¶ÃÌÆ ×¹ðÈ éÅéÕ ç¶ò ÜÆ ç¶ êÌå¼Ö çðôé Ô¯ä¶ÃÌÆ ×¹ðÈ éÅéÕ ç¶ò ÜÆ ç¶ êÌå¼Ö çðôé Ô¯ä¶ÃÌÆ ×¹ðÈ éÅéÕ ç¶ò ÜÆ ç¶ êÌå¼Ö çðôé Ô¯ä¶ÃÌÆ ×¹ðÈ éÅéÕ ç¶ò ÜÆ ç¶ êÌå¼Ö çðôé Ô¯ä¶

‘ ؘ Á∆ Â∑ª ˙√∂ ‹Ú≈‘∂ Á∂ ’ø„∂ ÏÀ·∂ ¡≈Í ‹∆ ÍÃÌ»-«√ÓÈ

«Ú⁄ Ò∆È √È «’ ÊØÛ∑∆ Á» ÂØ∫ √πº’∂ ͺ«Â¡ª Á≈ ÷Û≈’ √π«‰¡≈Õ ⁄øÁ

Á∆ ⁄≈ȉ∆ √∆Õ ’∆ Á∂«÷¡≈, «’ «¬’ Ì»∂ Í∆Ò∂ ø◊ Á≈ ’ج∆ ÁØ Îπº‡

¶Ï≈ √ºÍ ‹Ø ¡ºË≈ ÷Û≈ ‘Ø ’∂ Â∞Á≈ √∆ ¡Â∂ ÊØÛ∑≈ Â∞ ’∂ ÁØ-„≈¬∆

Îπº‡ ¤≈Ò Ó≈ ’∂ ¡º◊∂ ÚºËÁ≈ ¡≈Í ‹∆ ÚºÒ ¡≈ «‘≈ √∆Õ Á∂÷«Á¡ª-

Á∂÷«Á¡ª ¿∞√ È∂ ⁄≈ Ú≈∆ ¤≈Ò Ó≈∆Õ ¡≈Í ‹∆ È∂ Áº«√¡≈ «’ √≈‚∂

ÓÈ «Ú⁄ √Ø⁄ Îπ∆ «’ √ºÍ È∂ ‹Ø ‘π‰ ¤≈Ò Ó≈È∆ ‘À ¿∞‘ √≈‚∂ ¿∞µÍ

Ó≈∂◊≈Õ

¿∞√ Ú∂Ò∂ ÓÈ «Ú⁄ ÿÏ≈‘‡ Á∆ ʪ Â∂ «Ú⁄≈ ¡≈¬∆ «’ «¬√

√ºÍ «Ú⁄ Ú∆ ÍÓ∂Ù ‘∆ Ú√Á≈ ‘À Ù≈«¬Á ◊π»-Ó‘≈≈‹ ‹∆ È∂ «¬‘

Í÷‰ Ú≈√Â∂ ‘∆ «¬√˘ Ì∂«‹¡≈ ‘À «’ ‘È≈Ó «√øÿ ˘ √∆ È≈Ò

«’øÈ≈ ’∞ ÓØ‘ ‘ÀÕ ÓÈ «¬’ ÁÓ ¡‚ØÒ ‘Ø «◊¡≈Õ √º⁄Óπº⁄ ‹ÁØ∫ ¿∞√ √ºÍ

È∂ ¡ı∆Ò∆ ¤≈Ò Ó≈∆ ª È∂Û∂ ‹Ø ÍÀª ÂØ∫ ‹ØÛ≈ Ò≈‘ ’∂ º«÷¡≈ √∆,

¿∞√ ¿∞µÍ «‚«◊¡≈ ¡Â∂ ‹ØÛ∂ ¿∞µÍ ¶Ó≈ ÍÀ «◊¡≈Õ ¡≈Í Á∂ Á∂÷«Á¡ª-

Á∂÷«Á¡ª ¿∞√ √ºÍ È∂ ‹Ø ¿∞√ «¬Ò≈’∂ «Ú⁄ Ï‘π ˜«‘∆Ò≈ Ó≥«È¡≈

‹ªÁ≈ √∆ ˜Ó∆È ¿∞µÍ «√∆ Ò≈ ’∂ Ï≈Ï≈ ‹∆ Á∂ ’ÊÈ ¡È∞√≈ ¿∞È∑ª

Á∂ ⁄≈∂ Í≈√∂ ÍÃ’Ó≈ ’È Úª◊ Î∂∆ «ÁºÂ∆ ¡Â∂ «‹√ Í≈√∂ ÚºÒØ∫

¡≈«¬¡≈ √∆, ¿∞√ Í≈√∂ ˘ ¤ÛºÍ∂ Ó≈Á≈ Â∞ «◊¡≈Õ «¬‘ ’ΩÂ’ Á∂÷

’∂ √≈‚≈ ÓÈ ◊π»-Ùπ’≈È∂ «Ú⁄ ÁzÚ «◊¡≈ Â∂ √«Â◊π» ‹∆ Á∂ ËøÈÚ≈Á

«Ú⁄ ØÓ-ØÓ ◊Á-◊Á ‘Ø «◊¡≈ «’ ËøÈ ‘È √«Â◊π» ‹∆ ‹Ø ¡«‹‘∂

˜«‘∆Ò∂ ‹∆Úª Á∂ ÓÈ «Ú⁄ Úº√ ’∂ ¡≈͉∂ Á≈√ª Á∆ º«÷¡≈ ’Á∂

‘ÈÕ

ÓÈ √«Â◊π» ‹∆ Á∂ Ùπ’≈È∂ «Ú⁄ «Ìº‹≈ «Í¡≈ √∆ ¡Â∂ ¡≥Á

«√ÓÈ Á∆ Ω∫¡ ¡≈͉∂ Í»∂ ‹ØÏÈ «Ú⁄ ⁄Ò ‘∆ √∆Õ ÊØÛ∑∂ «⁄ «Ú⁄

71

‘∆ «¬øfi Ó«‘√»√ ‘Ø«¬¡≈ «’ √≈∂ ÍÃ’≈Ù ‘∆ ÍÃ’≈Ù ‘Ø «◊¡≈ ‘ÀÕ ¡ÀÈ≈

√ ¡Â∂ ÙªÂ∆ ¡≈ÂÓ≈ Ó≈‰ ‘∆ √∆ ‹Ø Áº√∆ È‘ƒ ‹≈ √’Á∆Õ

¡≈Í ‹∆, «¬√∂ ÍÃ’≈Ù «Ú⁄ ‘∆ «Ë¡≈ÈÒ∆È √È ¡Â∂ «√ÓÈ ‘Ø

«‘≈ √∆Õ ÍÃ’≈Ù ‘Ø Ú«Ë¡≈Õ ËøÈ √«Â◊π» √Ã∆ ◊π» È≈È’ Á∂Ú √≈«‘Ï

‹∆ È∂ «Ó‘ª ’∆Â∆¡ª, ¡≈͉∂ Íú÷ ÁÙÈ Ïı«ÙÙ ’∆Â∂ ¡Â∂

¡≈͉≈ Í«ÚºÂz ‘ºÊ «√ ¿∞µÍ º«÷¡≈Õ ‘π‰ «¬øfi Ó«‘√»√ ‘øπÁ≈ √∆ «’

√«Â◊π» ‹∆ ¡≥Á Ú∆ ‘È Â∂ Ï≈‘ Ú∆ Íú÷ »Í «Ú⁄ ÁÙÈ Á∂ ‘∂

‘È ¡Â∂ «Ó‘ ’’∂ ¡≈͉≈ ‘ºÊ «√ ¿∞µÍ º«÷¡≈ ‘Ø«¬¡≈ ‘ÀÕ Ïº√

Î∂ ’∆ √∆ √«Â◊π» √»Ó∂ È∂ ‘π‰ ª «‘øÁ∂ Ú∆ ÌÓ Á∂ ¤ΩÛ ’º‡ «ÁºÂ∂Õ

Ï√, ¡ÈßÁ ‘∆ ¡ÈßÁ, ÷∂Û≈ ‘∆ ÷∂Û≈ ¡Â∂ ÷πÙ∆ Á≈ ’ج∆ Í≈≈Ú≈ È‘ƒ

√∆Õ Ï≈Ï≈ ’Ï∆ ‹∆ Á∂ ’ÊÈ ¡È∞√≈ :

’Ï∆ ⁄È ’ÓÒ ’∆ Ó¿∞‹ ’Ø ’«‘ ’À√∂ ¿∞ÈÓ≈È®

’«‘Ï∂ ’¿∞ √ØÌ≈ È‘∆ Á∂÷≈ ‘∆ ÍÚ≈È∞®121®

(Í≥È≈ 1370)

¿∞√ ¡≈ÈßÁ ˘ Áº«√¡≈ È‘ƒ ‹≈ √’Á≈ ’∂ÚÒ Ó≈«‰¡≈ ‹ª

¡È∞ÌÚ ‘∆ ’∆Â≈ ‹≈ √’Á≈ ‘À :

’‘π ’Ï∆ ◊ø»◊À ◊πÛ∞ ÷≈«¬¡≈ Í»¤∂ Â∂ «’¡≈ ’‘∆¡À®

(◊π: ’Ï∆ ‹∆, Í≥: 334)

’Ï∆ Á∂«÷ ’À «’‘ ’‘¿∞ ’‘∂ È ’Ø ÍÂ∆¡≈«¬®

‘« ‹À√≈ ÂÀ√≈ ¿∞‘∆ ‘¿∞ ‘«÷ ◊πÈ ◊≈«¬®122®

(Í≥È≈ 1370)

«¬√∂ ¡ÈßÁ∆ ÓΩ‹ «Ú⁄ ÍÂ≈ È‘ƒ ’ÁØ∫ √«Â◊π» ‹∆ Á∂ ÁÙÈ

¡ÒØÍ ‘ج∂Õ ÍÂ≈ ¿∞ÁØ∫ Òº◊≈ ‹ÁØ∫ ÂÛ’√≈ ∂Ò ◊º‚∆ ¶ÿ∆, ¿∞√Á∂

÷Û≈’ È∂ √π ˘ Ï≈‘Óπ÷∆ ’∆Â≈, Í ·ß„, √π¡≈Á, √ ¡Â∂ ÍÃ’≈Ù

¿∞√∂ Â∑ª ‘∆ «‘≈Õ «¬√∂ ¡ÈßÁ ˘ ‘Ø Ó≈«‰¡≈, Ï‘πÂ∆ ËπºÍ ‘؉ Â∂

Â’∆ÏÈ AA ’∞ Ú‹∂ Ú≈«Í√ ÓπÛ ‚∂∂ Íπº‹∂Õ ÊØÛ∑≈ ‹Ò-Í≈‰∆ ¤«’¡≈

Î∂ ¿∞√∂ ‹◊∑≈ ¡≈ ’∂ ¡≈͉∂ «ÈÔÓ ¡È∞√≈ ÍÃÌ»-⁄Ȫ «Ú⁄ √πÂ

‹ØÛÈ Á≈ ÔÂÈ ’∆Â≈Õ √ ª √∆, «√ÓÈ Ú∆ ⁄ÒÁ≈ √∆ Í ‹Ø

√«Â◊π» ‹∆ È∂ ≈ Ïı«ÙÙª ’∆Â∆¡ª √È ¿∞È∑ª ”⁄ ÊØÛ∑≈ ¯’ √∆Õ

Ò∂«’È √«Â◊π» ‹∆ È≈Ò ‘∆ ‘≈˜-È≈˜ Ì≈√Á∂ √ÈÕ ¡≥Á ¡Â∂

Ï≈‘ ÍÃ’≈Ù ‘∆ ÍÃ’≈Ù √∆Õ ≈ Á≈ √Óª ‘Ø«¬¡≈Õ ≈ Á∂ ÿπºÍ ‘È∂∂

«Ú⁄ Ú∆ ¿∞√ ÍÃ’≈Ù Á≈ ¬∂È≈ ⁄≈ȉ √∆, «‹Ú∂∫ «’ ’¬∆ √»‹ª Á≈

ÍÃ’≈Ù «¬’º·≈ ‘Ø«¬¡≈ ‘ØÚ∂Õ «¬√ Ï≈‘∆ ÍÃ’≈Ù ÂØ∫ ÓÈ «Ú⁄ «⁄øÂ≈ ω

72

◊¬∆, «’ «¬√ ÍÃ’≈Ù ˘ Ú∂÷ ’∂ ÒØ’ Ó∂∆ ÓÈΩ ’È Ò◊ ÍÀ‰◊∂ Â∂

ÓÈ «Ú⁄ Ó≈‰ ÍÀÁ≈ ‘Ø ‹≈Ú∂◊≈Õ «‹√ ’≈È «’Â∂ Ï≈Ï≈ ’Ï∆ ‹∆ Á≈

’ÊÈ √≈’≈ È≈ ‘Ø ‹≈Ú∂ «’,

⁄≈Ò∂ Ê∂ ‘« «ÓÒÈ ’¿∞ Ï∆⁄À ¡‡«’˙ ⁄∆Â∞®96®

(√ÒØ’ ’Ï∆ ‹∆, Í≥È≈ 1369)

◊π» ⁄Ȫ «Ú⁄ ¡Á≈√ ’∆Â∆, «’ ‘∂ ◊∆Ï «ÈÚ≈˜ ‹∆, «¥Í≈

’’∂ «¬√ Ï≈‘∆ ÍÃ’≈Ù ˘ √ø’Ø⁄ ÒÚØÕ ¡≥ ¡≈ÂÓ∂ ¡≈͉∂ ⁄Ȫ

È≈Ò ‹ØÛ∆ ÷ØÕ √«Â◊π» ‹∆ È∂ ¡Á≈√ √π‰È ¿∞ÍÃø Ï≈‘∆ ÍÃ’≈Ù

√ø’Ø⁄ ’∂ ¡≥Á»È∆ Ï÷ÙÙª «Èø ‹≈∆ ÷∆¡ªÕ

ppp

73

ò¼â¶ íÅÂÆ Ã: åÅðÅ ÇÃ¿Ø ÜÆ ùò¼â¶ íÅÂÆ Ã: åÅðÅ ÇÃ¿Ø ÜÆ ùò¼â¶ íÅÂÆ Ã: åÅðÅ ÇÃ¿Ø ÜÆ ùò¼â¶ íÅÂÆ Ã: åÅðÅ ÇÃ¿Ø ÜÆ ùò¼â¶ íÅÂÆ Ã: åÅðÅ ÇÃ¿Ø ÜÆ ùùêé¶ ÇòÚ çÃò¶º êÅåôÅÔ ÜÆ é¶Ã¹êé¶ ÇòÚ çÃò¶º êÅåôÅÔ ÜÆ é¶Ã¹êé¶ ÇòÚ çÃò¶º êÅåôÅÔ ÜÆ é¶Ã¹êé¶ ÇòÚ çÃò¶º êÅåôÅÔ ÜÆ é¶Ã¹êé¶ ÇòÚ çÃò¶º êÅåôÅÔ ÜÆ é¶

çðôé ç¶ä¶ å¶ ìÚé ÕðéÅçðôé ç¶ä¶ å¶ ìÚé ÕðéÅçðôé ç¶ä¶ å¶ ìÚé ÕðéÅçðôé ç¶ä¶ å¶ ìÚé ÕðéÅçðôé ç¶ä¶ å¶ ìÚé ÕðéÅ

Ï≈Ï≈ ‹∆ Áº√Á∂ ‘øπÁ∂ √È «’ ¡√ƒ Í«‘Ò∂ Úª◊ ‘∆ Ì≈Úª È≈Ò

’øÓ «Ú⁄ Í»≈ √≈Ê Á∂‰≈ ¡Â∂ Í«‘Ò∆ ÿ≈Ò ˘, «Èø ‹≈∆ º«÷¡≈Õ

‘π‰ «ÈÔÂÈ ‘∆ «√ÓÈ ‹≈∆ «‘øÁ≈, ’ج∆ ¿∞⁄∂⁄≈ ¿∞Í≈Ò≈ ’È

Á∆ ÒØÛ È≈ ÍÀ∫Á∆Õ ¡≈͉∂ È∂Ó ¡È∞√≈ Ù≈Ó Á∂ ’øÓ ÂØ∫ «Ú‘Ò∂ ‘Ø ’∂

˙√ ‹Ú≈‘∂ Á∂ ’ø„∂ ÏÀ·, È≈Ó Á≈ «¬Ò≈‘∆ √ Ó≈‰Á∂ ‘∂Õ

¿∞ÍÃØ’Â ÿ‡È≈ Á∂ Í≥Áª ’∞ «ÁȪ «Íº¤Ø∫ √≈‚∂ Úº‚∂ Ì≈¬∆, √. Â≈≈

«√øÿ ‹∆ ˘ Á√Ú∂∫ Í≈ÂÙ≈‘ ‹∆ È∂ √πÍÈ∂ «Ú⁄ ÁÙÈ «ÁºÂ∂ Â∂ «’‘≈

«’ ““Ì≈¬∆ ‘È≈Ó «√øÿ ˘ Â∞√ƒ ‘π‰ ’øÓ ÂØ∫ «Ú‘Ò∂ ’ «Á¿∞, ¿∞‘Ȫ

˘ ’≈¯∆ ÷∂⁄Ò ‘øπÁ∆ ‘ÀÕ «¬‘Ȫ Á∂ «˜øÓ∂ ‘Ø «‚¿»‡∆ Òº◊∆ ‘ج∆ ‘ÀÕ””

Ì≈: Â≈≈ «√øÿ ‹∆ È∂ «ÁÈ ⁄Û∑È Â∂ √≈∂ Ì≈Úª ˘ «¬’º·∂ ’’∂

≈ Ú≈Ò∆ √≈∆ Ú≈Â≈ Áº√∆ ¡Â∂ «’‘≈ «’ ⁄≈‘∂ √πÍÈ≈ √Ófi ÒÚØ

⁄≈‘∂ Íú÷ √Ófi ÒÚØ, ÓÀ˘ «¬√ Â∑ª ◊π» Í≈ÂÙ≈‘ ‹∆ È∂ ‘π’Ó ’∆Â≈

‘ÀÕ Ó∂≈ ÓÈ Âª Í»È Ô’∆È «Ú⁄ ‘À Â∂ √≈˘ ◊π» Ó‘≈≈‹ ‹∆ Á≈

‘π’Ó Ó≥È ÒÀ‰≈ ⁄≈‘∆Á≈ ‘ÀÕ Ï≈’∆ Ì≈Úª È∂ Ì∆ ‘ª «Ú⁄ ‘ª «ÓÒ≈¬∆

«’ √⁄-Óπº⁄ ‘∆ Ì≈: ‘È≈Ó «√øÿ ‹∆ ˘ ÷∂⁄Ò Âª Ï‘π ‘À, √≈≈ «ÁÈ

√≈‚∂ È≈Ò ’øÓ ’Á∂ ‘È Â∂ ≈ «√ÓÈ-Ì‹È «Ú⁄ ÏÂ∆ ’Á∂

‘ÈÕ √Ï-√øÓÂ∆ È≈Ò «ÂøȪ Ì≈Úª È∂ ¯À√Ò≈ ’ «Ò¡≈ Â∂ ¡≈Í

‹∆ ˘ ’«‘‰ Òº◊∂ «’ ““Â∞√ƒ ‘π‰ ¡≈͉∆ ÓΩ‹ È≈Ò ‹Ø ’È≈ ⁄≈‘Ø

’Ø, √≈‚∆ ÚºÒØ∫ ¡≈Í ‹∆ ˘ Í»∆ ¡˜≈Á∆ ‘ÀÕ”” Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ √≈∂ Ì≈Úª

˘ «’‘≈ «’ ’øÓ «˜¡≈Á≈ ‘À, Â∞√ƒ «’√∂ ÈΩ’ Á∆ Ì≈Ò ’ØÕ ‹ÁØ∫ ÈΩ’

«ÓÒ «◊¡≈, ÓÀ∫ ’øÓ ¤º‚ «Á¡ª◊≈Õ √Ø ÊØÛ∑∂ ‘∆ «ÁȪ «Ú⁄ «¬’ ⁄ø◊≈

ÍÃ∂Ó∆ ÈΩ’ «ÓÒ «◊¡≈, «‹√ È∂ ¡≈Í ‹∆ Á∆ ‹◊∑≈ √≈≈ ’øÓ √øÌ≈Ò

«Ò¡≈Õ

74

‘π‰ ¿∞√∂ √Ó∂∫, «‹√ √Ó∂∫ ÷∂ª «Ú⁄ ’øÓ ’È ‹ªÁ∂ √È, ‹Ò-

Í≈‰∆ ¤º’ ’∂ Ï≈‘ ȘÁ∆’ ‘∆ ¤Ø‡∆¡ª-¤Ø‡∆¡ª Í‘≈Û∆¡ª √È, ¿∞µÊ∂

⁄Ò∂ ‹ªÁ∂ ¡Â∂ È≈Ó-«√ÓÈ Á∂ ¿∞Ò∆’∂ ‘ج∂ «ÈÔÓ ˘ Í»≈ ’ ’∂

ÁπÍ«‘ ˘ ÿ ¡≈™Á∂Õ ¶◊ ¤’ ’∂ ÓπÛ ¿∞‘Ȫ Í‘≈Û∆¡ª Á∆

«¬’ªÂ «Ú⁄ ‹≈ ÏÀ·Á∂ Â∂ ÍÃÌ»-Ô≈Á «Ú⁄ Ò∆È «‘øÁ∂Õ ≈ ÈΩ∫ Ú‹∂

Ú≈Í√ ÿ ¡≈ ’∂ ÒØÛ ¡È∞√≈ ¡‘≈ ’ ’∂ ¡≈≈Ó ’Á∂Õ ÂÛ’∂

ÁØ Ú‹∂ Î∂ √≈ÚË≈È ‘Ø ’∂ √Ω⁄-«¬ÙÈ≈È ’, «ÈÂÈ∂Ó ÂØ∫ «Íº¤Ø∫ ◊π»-

⁄Ȫ «Ú⁄ ÈÓ√’≈ ’ ’∂ «Î Í‘≈Û∆¡ª Á∆ ¬∂’ªÂ «Ú⁄ ‹Í‘π

 ¬∂’Ø È≈Ó≈® ¡Ú« «È≈ÎÒ ’≈Ó≈Õ √»‘∆ Ó: 2 (Í≥È≈ 728) Á∆

√º⁄∆ ’≈ ’Á∂Õ

ÂÊ≈ √⁄∆ ’≈ ’Ó≈Ú‰∆ √⁄∂ È≈«Ò «Í¡≈π «√∆ ≈◊ Ó: 3

(Í≥È≈ 34) Á∂ Í»«È¡ª ˘ √≈’≈ ’Á∂Õ

ppp

75

çÃò¶º êÅåôÅÔ ÜÆ é¶ êÌå¼Ö çðôé ç¶ä¶çÃò¶º êÅåôÅÔ ÜÆ é¶ êÌå¼Ö çðôé ç¶ä¶çÃò¶º êÅåôÅÔ ÜÆ é¶ êÌå¼Ö çðôé ç¶ä¶çÃò¶º êÅåôÅÔ ÜÆ é¶ êÌå¼Ö çðôé ç¶ä¶çÃò¶º êÅåôÅÔ ÜÆ é¶ êÌå¼Ö çðôé ç¶ä¶

Í«Ú≈ È∂ ¯√Ò Á∆ ≈÷∆ ’È ¡Â∂ Ú∂Ò∂-’∞Ú∂Ò∂ ·«‘‰ Ò¬∆

÷∂ «Ú⁄ ‘∆ «¬’ ¤Ø‡≈ «‹‘≈ ’Ø·≈ ω≈«¬¡≈ ‘Ø«¬¡≈ √∆Õ Ï≈Ï≈ ‹∆

Ú∆ ¡’√ ‹ÁØ∫ «Ú‘Ò ‘øπÁ≈ ‹ª ¬∂’ªÂ «Ú⁄ Ì‹È ’È≈ ‘øπÁ≈ ª

«¬√ ’Ø·∂ ¡≥Á ¡≈ «Ï≈‹Á∂ ‘øπÁ∂ √ÈÕ

Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ Áº«√¡≈ «’ ‹∂· Á∂ Ó‘∆È∂ «Ú⁄ ’≈¯∆ «˜¡≈Á≈ ◊Ó∆

ÍÀ ‘∆ √∆Õ ¡√ƒ ’Ó∂ ¡≥Á Ó»Ò-Ó≥Âz Á≈ ‹≈Í ’ ‘∂ √ªÕ Ï»‘≈

÷πº«Ò∑¡≈, «¬’ ÏÛ∂ ȱ≈È∆ «⁄‘∂ Ú≈Ò≈ ◊π«√º÷ ¡≥Á ¡≈«¬¡≈Õ ¡√ª

ÁØ‘ª È∂ √«Â◊π» ‹∆ Á∆ ÏıÙ∆ Ϋ‘ È≈Ò √ªfi ’∆Â∆Õ

¿∞ÍÃø ¿∞√ ◊π«√º÷ È∂ «’‘≈ «’ Á√Ú∂∫ Í≈ÂÙ≈‘ ‹∆ Â∞‘≈˘ ÁÙÈ

Á∂‰ ¡≈ ‘∂ ‘ÈÕ ÓÈ «Ú⁄ ÏÛ≈ ⁄≈¿∞ ÍÀÁ≈ ‘Ø«¬¡≈Õ ’≈‘Ò∆ È≈Ò

¡√ƒ ÁØÚ∂∫ Ï»‘∂ ÂØ∫ Ï≈‘ ¡≈ ◊¬∂Õ Íº¤Ó «ÁÙ≈ ÚÒ ÊØÛ∑∆ Á» ’∆

«Á«√¡≈ «’ √«Â◊π» ‹∆ ÿØÛ∂ ”Â∂ √Ú≈ ‘È Â∂ È≈Ò ⁄≈ «√øÿ ‘Ø

‘ÈÕ √«Â◊π» ‹∆ È∂Û∂ ¡≈ ◊¬∂, ÿØÛ≈ ÷Û∑≈ ‘Ø «◊¡≈Õ ÏÛ∆ «ÈÓÃÂ≈

√«‘ ÓÀ∫ √«Â◊π» ‹∆ Á∂ ⁄Ȫ Â∂, ‹Ø ’≈Ï «Ú⁄ √È, ÈÓ√’≈

’∆Â∆Õ √«Â◊π» ‹∆ ÊØÛ∑≈ Óπ√’≈¬∂ ¡Â∂ ¡◊ª‘ Â∞ ͬ∂Õ ÊØÛ∑∆ Á» ‘∆

◊¬∂ «’ ÁÙÈ ¡ÒØÍ ‘Ø ◊¬∂Õ ÓÈ «Ú⁄ ÏÛ∆ ‘À≈È∆ ‘ج∆Õ

¿∞‘ ◊π«√º÷ ‹Ø Í«‘Ò∂, ◊πÁ∂Ú ‹∆ Á∂ ¡≈¿∞‰ Á∆ ıÏ Á∂‰

¡≈«¬¡≈ √∆, Ó∂∂ Í≈√ ‘∆ ÷Û∑≈ «‘≈Õ ¿∞√È∂ «’‘≈, ““Ì≈¬∆ ‘È≈Ó

«√øÿ ‹∆! Â∞‘≈˘ ª ¡«Â¡≥ ıπÙ∆ ‘؉∆ ⁄≈‘∆Á∆ √∆ Í Â∞√ƒ ‘À≈È

Â∂ «ÁÒ◊∆ ‘Ø, ’∆ ’≈È ‘À?”” ¡≈Í ‹∆ È∂ Áº«√¡≈ «’ ÓÀ∫ ¿∞√ ◊π«√º÷

˘ Ï∂ÈÂ∆ ’∆Â∆ «’ ÓÀ∫ «ÁÒ◊∆ «¬√ ’’∂ ‘ª «’ √«Â◊π» ‹∆ È∂

ÁÙÈ Ì∆ «ÁºÂ∂ Í Ï⁄È ’ج∆ È‘ƒ ’∆Â≈Õ

◊π«√º÷ È∂ ¿∞µÂ «ÁºÂ≈ «’ √«Â◊π» ‹∆ Â∞‘≈‚∆ Ì‹È-ÏøÁ◊∆

¿∞µÍ Ï‘π ÍÃ√øÈ ‘Èó«‹√ ’’∂ Â∞‘≈˘ ÁÙÈ «ÁºÂ∂ ‘ÈÕ Ï⁄È

«¬√ ’’∂ È‘ƒ ‘ج∂ «’™«’ Â∞√ƒ «ÈºÂÈ∂Ó «Ú⁄ ‹≈Í √≈«‘Ï Á≈ Í≈·

È‘ƒ ’Á∂Õ ÓÀ∫ «’‘≈ «’ ‹≈Í √≈«‘Ï Á≈ Í≈· ’«·È ‘؉ ’≈È ÓÀ∫

76

È‘ƒ ’Á≈Õ √Ã∆ √π÷ÓÈ∆ √≈«‘Ï, ¡≈√≈ ‹∆ Á∆ Ú≈ ª ‘ ؘ ’Á≈

‘ªÕ ◊π«√º÷ È∂ ¿∞µÂ «ÁºÂ≈ «’ ‹Ø √«Â◊π» ‹∆ Á≈ ‘π’Ó ‘À ¿∞√˘

Í»≈ ’È≈ ¡«Â ˜»∆ ‘ÀÕ ’ج∆ «√º÷ «ÈºÂÈ∂Ó Á∆ Ï≈‰∆ ˘ ¤º‚ ’∂

‘Ø ¡≈͉∆ Ó˜∆ È≈Ò «‹øÈ∆ Ï≈‰∆ Ó˜∆ ÍÛ∑ ÒÚ∂, ◊π» √≈«‘Ï ‹∆

Á∆ ¿∞√ ”Â∂ Í»∆ ıπÙ∆ È‘ƒ ‘øπÁ∆Õ ‹Ø Í≥‹ª «Í¡≈«¡ª Á…≈≈ Áº√∂ √«Â◊π»

Á∂ ‘π’Ó ˘ Í»≈ ’ ’∂ Î∂ ‘Ø Ì‹È «√ÓÈ ’Á≈ ‘À, Ï≈‰∆ ÍÛ∑Á≈

‘À, √«Â◊π» ‹∆ Á∆ ¿∞√ ”Â∂ Ï∂¡≥ ıπÙ∆ ‘øπÁ∆ ‘ÀÕ ‹Ø ‘π’Ó Ó≥ȉ «Ú⁄

«„ºÒ ’Á≈ ‘À ◊π» √≈«‘Ï ‹∆ Á∆ Í»È Ïı«ÙÙ ÂØ∫ Úª«fi¡ª «‘ ‹ªÁ≈

‘ÀÕ

¿∞√∂ «ÁÈ ÂØ∫ Ì≈Ú∂∫ «’øÈ≈ Ú∆ «⁄ Òº◊∂, √«‘‹∂-√«‘‹∂ ‘ ؘ

‹≈Í √≈«‘Ï Á≈ Í≈· «ÈºÂÈ∂Ó ”⁄ Ù≈ÓÒ ’ «Ò¡≈ Â∂ ÊØÛ∑≈-ÊØÛ∑≈ ’

’∂ ˜Ï≈È∆ ’ø· ’ «Ò¡≈Õ ◊πÏ≈‰∆ Ú∆ ‘π’Ó Ó≥ȉ Á∆ ‘∆ ÍÃØÛ∑Â≈

’Á∆ ‘À :

‘π’«Ó Ó≥«È¡À ‘ØÚÀ ÍÚ≈‰∞ Â≈ ÷√ÓÀ ’≈ Ó‘´ Í≈«¬√∆®

(Ú≈ ¡≈√≈, Í≥È≈ 471)

ÂÊ≈

‘π’«Ó ‹≈¬∆ ‹Ø ⁄ÒÀ √Ø ÍÚÀ ÷‹≈ÈÀ®

(¡≈√≈ Ó: 1, Í≥È≈ 421)

«¬ºÊ∂ ’ج∆ Ú∆ ‘∆Ò-‘πº‹Â ‹ª ¤Ø‡ È‘ƒÕ «‹Ú∂∫ Â∆√∂ Í≈ÂÙ≈‘ ‹∆

È∂ ¯πÓ≈‰ ’∆Â≈ ‘À :

√Ø «√÷π √÷≈1 ÏøËÍπ

2 ‘À Ì≈¬∆ «‹ ◊π ’∂ Ì≈‰∂ «Ú«⁄ ¡≈ÚÀ®

¡≈͉À Ì≈‰À ‹Ø ⁄ÒÀ Ì≈¬∆ «Ú¤∞«Û ⁄؇≈ ÷≈ÚÀ®

(√Ø«· Ó: 3, Í≥È≈ 601)

◊π» ’∆ «√º÷∆ «Ú⁄ ª ‘π’Ó Ó≥ȉ ˘ ‘∆ ÍÃË≈ÈÂ≈ «ÁºÂ∆ ◊¬∆

‘ÀÕ ‹Ø ◊π» Á≈ ‘π’Ó Ó≥ÈÁ≈ ‘À ¿∞‘ ÍÃÚ≈‰ ⁄Û∑ ‹ªÁ≈ ‘ÀÕ «√º÷∆ ‘À ‘∆

““‘π’Ó”” Ó≥ȉ≈ :

‘π’Óπ Ó≥È∂ √Ø ‹È∞ ÍÚ≈‰∞® (Ï√ø Ó: 3, Í≥È≈ 1175)

¡Â∂

◊πÓπ«÷ ‘π’Óπ Ó≥È∂ √‘ ’∂≈ ‘π’Ó∂ ‘∆ √π÷π Í≈¬∂®

‘π’ÓØ √∂Ú∂ ‘π’Óπ ¡≈Ë∂ ‘π’Ó∂ √ÓÀ √Ó≈¬∂®

(√ÒØ’ Ó: 4, Í≥È≈ 1423)

1. «ÓºÂ

2. «ÙÂ∂Á≈

77

«‹Ú∂∫ Ï≈Ï≈ Ò«‘‰≈ ‹∆ È∂ √«Â◊π» È≈È’ Á∂Ú ‹∆ Á≈ ‘π’Ó

Ó≥«È¡≈Õ ‹Ø √«Â◊πª È∂ ‘π’Ó «ÁºÂ≈ ¿∞√ ‘π’Ó ˘ «√ ÓºÊ∂ Â∂ º÷

’∂ ¿∞√Á∆ ’Ó≈¬∆ ’ «Ú÷≈¬∆Õ ‘π’Ó Ó≥ȉ Á≈ √Á’≈ √«Â◊π» ◊π»

È≈È’ Í≈ÂÙ≈‘ ‹∆ È∂ Ï≈Ï≈ Ò«‘‰≈ ‹∆ «Ú⁄ ¡≈͉∆ ‹ØÂ Ë ’∂ Ï≈Ï≈

Ò«‘‰≈ ‹∆ ÂØ∫ ◊π» ¡≥◊Á Á∂Ú √≈«‘Ï Ï‰≈ «ÁºÂ≈Õ √≈∂ √«Â◊πª Á≈

«¬«Â‘≈√ √≈‚∂ √≈‘Ó‰∂ ‘ÀÕ «‹È∑ª ‘π’Ó Ó≥«È¡ª ¿∞‘ ÍÃÚ≈‰ ⁄Û∑ ◊¬∂Õ

‘π’Óπ Ó≥È∂ √ج∆ √π÷π Í≈¬∂ ‘π’Óπ «√« √≈‘≈ Í≈«Â√≈‘≈ ‘∂®

(Ó≈» Ó: 3, Í≥È≈ 1055)

ÂÊ≈

‘π’Óπ Ó≥È«‘ Â≈ ‘« «ÓÒÀ Â≈ «Ú⁄‘π ‘¿∞ÓÀ ‹≈«¬®

(Ú‚‘ø√ Ó: 3, Í≥È≈ 560)

◊π«√º÷ Ò¬∆ Í≥‹ª-«Í¡≈«¡ª Áπ¡≈≈ «Ó«Ò¡≈ ¿∞ÍÁ∂Ù ◊π»-

‘π’Ó ‘À, «¬√ Ò¬∆ «„ºÒ ’∆«Â¡ª ◊π» ‹∆ Á∆ Í»È ıπÙ∆ ÂØ∫ Úªfi∂ «‘

‹≈¬∆Á≈ ‘ÀÕ

ppppppppppppppp

78

Ú¿âÆ çÆ òÅð çÅ êÅá ÇÕà ò¶ñ¶ ÕðéÅ ÔË?Ú¿âÆ çÆ òÅð çÅ êÅá ÇÕà ò¶ñ¶ ÕðéÅ ÔË?Ú¿âÆ çÆ òÅð çÅ êÅá ÇÕà ò¶ñ¶ ÕðéÅ ÔË?Ú¿âÆ çÆ òÅð çÅ êÅá ÇÕà ò¶ñ¶ ÕðéÅ ÔË?Ú¿âÆ çÆ òÅð çÅ êÅá ÇÕà ò¶ñ¶ ÕðéÅ ÔË?

Ï≈Ï≈ ‹∆ «ÈºÂÈ∂Ó Á∂ È≈Ò ‘ ؘ ⁄ø‚∆ Á∆ Ú≈ Á≈ Í≈· Ú∆

’«¡≈ ’Á∂ √ÈÕ ’¬∆ Ú≈∆ ÓÈ «Ú⁄ «Ú⁄≈ ¡≈¿∞‰∆ «’ ⁄ø‚∆ Á∆

Ú≈ Á≈ Í≈· ’ÁØ∫ ¡Â∂ «’øÈ≈ ’È≈ ⁄≈‘∆Á≈ ‘À? ’¬∆ √≈Ë»-

Ó‘≈ÂÓ≈Úª ˘ Ú∆ Íπº«¤¡≈ Í ¿∞‘ Ú∆ ’ج∆ Â√ºÒ∆ÏıÙ ¿∞µÂ È≈ Á∂

√’∂Õ «¬’ «ÁÈ ÷∂ª «Ú⁄ ‹Ø ’Ø·≈ √∆ ¿∞√ «Ú⁄ ÏÀ· ’∂ √ØÁπ «‘≈√

√≈«‘Ï Á≈ Í≈· ’È ¿∞ÍÃø ⁄ø‚∆ Á∆ Ú≈ Á≈ Í≈· ’∆Â≈Õ Î∂ √Ø«‘Ò≈

ÍÛ∑ ’∂ √Ω‰ Á∆ «Â¡≈∆ ’∆Â∆Õ Ï≈‘ ⁄øÁ Á∆ ⁄≈ȉ∆ √∆ Â∂ Ï»‘≈ ÷πºÒ∑≈

‘∆ º«÷¡≈ ‘Ø«¬¡≈ √∆Õ ¡≈Í ¡‹∂ ¡≈≈Ó ’È Ò¬∆ Ò∂‡∂ ‘∆ √È «’

’∞ºfi Á» ÂØ∫ ÁØ ÏøÁ∂ ¡≈͉∆ ÚºÒ ¡≈™Á∂ Á∂÷∂Õ Ï≈Ï≈ ‹∆ Áº«√¡≈ ’Á∂

√È «’ √≈‚∂ ÓÈ «Ú⁄ «Ú⁄≈ ¡≈¬∆ «’ ‹∂ ’ج∆ ≈‘∆ Óπ√≈¯ ‘ج∂

ª ÒØÛ ¡È∞√≈ Ò∆Û≈ ’ÍÛ≈ Á∂ ’∂ ¡≈≈Ó ’È Ò¬∆ ‹◊∑≈ Á∂ Á∂Úª◊∂

¡Â∂ ‹∂ ’ج∆ ´º‡‰ ÷Ø‘‰ Ú≈Ò∂ ‘ج∂ ª ‚‡ ’∂ Óπ’≈ÏÒ≈ ’ª◊∂Õ ¡‹∂

¡ÀÈ∆ «Ú⁄≈ ÓÈ «Ú⁄ ¡≈¬∆ ‘∆ √∆ «’ ¿∞‘Ȫ È∂ «¬’ ÁÓ ¡≈ ’∂,

«¬’ È∂ ÓÀ˘ «√ ÚºÒØ∫ ¡Â∂ Á»√∂ È∂ ÍÀª ÚºÒØ∫ ÁÏ≈ «Ò¡≈Õ ÓÈ ‘∆

ÓÈ «Ú⁄ ÓÀ∫ «Ú⁄≈ ’∆Â∆ «’ «¬‘ È≈ ª ’ج∆ ≈‘∆-Óπ√≈¯ ‘È

¡Â∂ È≈ ‘∆ ’ج∆ ´‡∂∂, ‹Ø ¡ÀÈ∆ ¤∂Â∆ ÓÀ˘ ¡≈ Áº«Ï¡≈ ‘À, «¬‘ ’ج∆

√ºÂÍπ÷ Ù‘∆Á «√øÿ ‘ÈÕ ÓÀ∫ Ó»Ò-Ó≥Âz Á≈ ‹≈Í ¡øÌ ’ «ÁºÂ≈Õ ¡‹∂

ÁØ Í≈· ‘∆ ’∆Â∂ √È «’ «√ Ú≈Ò∂ Í≈√∂ ÂØ∫ «‹√ È∂ Áº«Ï¡≈ √∆, ¿∞√

«√øÿ È∂ ¤º‚ «ÁºÂ≈ Â∂ È≈Ò ‘∆ Á»√∂ È∂ Ì∆Õ ÓÀ∫ ¿∞µ· ’∂ ÏÀ· «◊¡≈Õ

Ù‘∆Á «√øÿ ’«‘‰ Òº◊∂ «’ ¡√ƒ ÂÀ˘ ÁºÏ‰ È‘ƒ ¡≈¬∂ √∆, ¡√ƒ ª

‹Ø Â∂∂ ÓÈ «Ú⁄ ⁄ø‚∆ Á∆ Ú≈ ÍÃÊ≈«¬ Ùø’≈ √∆ «’ «’√ Ú∂Ò∂, «’øÈ≈

Í≈·, Â∂ «’√ Â∑ª ’È≈ ‘À, ¿∞√ Á∆ «ÚË∆ Áº√‰ ¡≈¬∂ √ª Í Â∞‘≈‚∂

ÓÈ «Ú⁄ √≈‚∂ È≈Ò Óπ’≈ÏÒ≈ ’È Á∆ √Ø⁄ Îπ∆ «‹√ ’’∂ Â∞‘≈˘

¡√ƒ Áº«Ï¡≈ √∆Õ

⁄ø‚∆ Á∆ Ú≈ Á≈ Í≈· ‹∂ √»‹ «Ó‡∂ ÂØ∫ «Í¤Ø∫ ’È≈ ‘ØÚ∂ ª √≈∆

≈ ‘∆ ’∆ ‹≈‰≈ ⁄≈‘∆Á≈ ‘À, «¬√˘ ÏøÁ È‘ƒ ’È≈Õ Ì≈Ú∂∫ ÁØ ‹ª

79

«¬√ ÂØ∫ ÚºË «√øÿ Ú≈∆-Ú≈∆ Ò ’∂ ’∆ ‹≈‰Õ ‹∂ ’ج∆ «¬’ºÒ≈ √≈∆

≈ ’ √’Á≈ ‘ØÚ∂ ª Ì∆ ·∆’ ‘ÀÕ «‹ºÊ∂ Í≈· ’È≈ ‘ØÚ∂ √Úº¤

Ï√ «Ú¤≈ ’∂ √Ω⁄-«¬ÙÈ≈È ’’∂ ¿∞µÍ ÏÀ· ’∂ Í≈· ’È≈ ‘ÀÕ Á∂√∆

«ÿ¿∞ Á∆ ‹Ø ‹◊≈ ÒÀ‰∆ ⁄≈‘∆Á∆ ‘ÀÕ

‹∂ «ÁÈ∂ Í≈· ’È≈ ‘ØÚ∂ Î∂ ’ج∆ ı≈√ «ÚË∆ È‘ƒÕ ⁄≈‘∂ ’ج∆

«¬’ Í≈· ’∂ Ì≈Ú∂∫ ÁØ ’∂, Í≈· ÍÃ∂Ó È≈Ò ’È≈ ⁄≈‘∆Á≈ ‘ÀÕ «¬øÈ∂

Ï⁄È Áº√ ’∂ ¿∞‘ Ú≈«Í√ Ï»‘∂ ÂØ∫ Ï≈‘ «È’ÒÁ∂ ‘∆ ¡ÒØÍ ‘Ø ◊¬∂Õ

ppppppppppppppp

80

ÃÌÆ ÃÌÆ ÃÌÆ ÃÌÆ ÃÌÆ 11111Áé§çê¹ð ÃÅÇÔì ÜÅ Õ¶ Û¶ îÔÆé¶Áé§çê¹ð ÃÅÇÔì ÜÅ Õ¶ Û¶ îÔÆé¶Áé§çê¹ð ÃÅÇÔì ÜÅ Õ¶ Û¶ îÔÆé¶Áé§çê¹ð ÃÅÇÔì ÜÅ Õ¶ Û¶ îÔÆé¶Áé§çê¹ð ÃÅÇÔì ÜÅ Õ¶ Û¶ îÔÆé¶îÈñî³åz çÅ ÜÅê ÕðéÅîÈñî³åz çÅ ÜÅê ÕðéÅîÈñî³åz çÅ ÜÅê ÕðéÅîÈñî³åz çÅ ÜÅê ÕðéÅîÈñî³åz çÅ ÜÅê ÕðéÅ

ÍÓ∂Ù ‹∆ Á∂ «Í¡≈ Á∂ ø◊ «Ú⁄ ¡≈Í ‹∆ √Óª «ÏÂ≈ ‘∂ √È

«’ ÓÈ «Ú⁄ √Ã∆ ¡ÈßÁÍπ √≈«‘Ï ‹Ø «’ ı≈Ò√∂ Á∆ ‹ÈÓ-Ì»Ó∆ ‘À, «‹Ê∂

√«Â◊π» ‹∆ È∂ Í»È-ÓÈ∞º÷ (ı≈Ò√∂) Á∆ «√‹È≈ ’∆Â∆ ¡Â∂ ““ÓÀ ‘Ω

ÍÓ Íπ÷ ’Ø Á≈√≈ Á∂÷È ¡≈«¬ÔØ ‹◊ ÂÓ≈√≈”” ¡È∞√≈ ÍÓ Íπ÷

‹∆ Á∂ ‘π’Ó «Ú⁄ ¡È∂’ ÍÃ’≈ Á∂ Ï«⁄Âz ’ΩÂ’ ’’∂ ÓÈ∞º÷Â≈ Ò¬∆

Í»È∂ Í≈¬∂Õ ¿∞√ Í«ÚºÂz ¡√Ê≈È Á∆ Ë»Û∆ ˘ Í√‰ ¡Â∂ ¿∞√ Ì»Ó∆

¿∞µÍ ÏÀ· ’∂ «√ÓÈ Ì‹È ’È Á≈ ⁄≈¿∞ ¡≈Í Á∂ ÓÈ «Ú⁄ ÍÃÏÒ

ω ÏÀ·≈Õ

’∞fi ‘∆ «ÁȪ «Ú⁄ «¬√ ω∂ ÎπÈ∂ ˘ √≈’≈ ’È Ò¬∆ Í«Ú≈

˘ Áº√ «ÁºÂ≈Õ ¡≈Í ‹∆ √◊ØË∂ ÂØ∫ ⁄ºÒ ’∂ √Ã∆ ¡ÈßÁÍπ √≈«‘Ï Íπº‹

◊¬∂Õ Âı √≈«‘Ï ‹∆ Á∂ ÁÙÈ ’ ’∂ «‡’≈‰≈ «’Ò∑≈ ¡ÈßÁ◊Û∑

√≈«‘Ï ˘ ÏÈ≈¿∞‰≈ ’∆Â≈Õ √ø ÿȬ∆¡≈ «√øÿ ‹∆ ¿∞ÁØ∫ 2«’Ò∑≈

¡ÈßÁ◊Û∑ √≈«‘Ï Á∆ √∂Ú≈ ’Ú≈™Á∂ √ÈÕ ¿∞‘Ȫ È∂ ÏÛ∂ ÍÃ∂Ó È≈Ò

«¬’ ¤Ø‡≈ «‹‘≈ ’Ó≈ «‘≈«¬Ù Ò¬∆ Á∂ «ÁºÂ≈Õ ¡◊Ò∂ ‘∆ «ÁÈ ‹Ø

ÎπÈ≈ ÓÈ «Ú⁄ ÒÀ ’∂ ¡≈¬∂ √È, ¿∞√ ’≈‹ ˘ ¡øÌ ’ «ÁºÂ≈Õ

«ÈºÂÈ∂Ó ÂØ∫ «¬Ò≈Ú≈ CB Ó≈Ò≈ ‘ ؘ Ó»Ò-Ó≥Âz Á∆¡ª ’È∆¡ª ¡øÌ

’ «ÁºÂ∆¡ªÕ ¶◊ «Ú⁄Ø∫ «¬’ Ú’Â ÍÃÙ≈Á≈ ¤’ ÒÀ‰≈Õ «ÈÔÓ Í»≈

’È ÂØ∫ «Í¤Ø∫ ‹Ø Ú≈Ë» √Óª Ï⁄‰≈ ¿∞√ ˘ ØÛ∆ ’∞º‡’∂ ‹ª «¬Ó≈Â

Á∆ ⁄ºÒ ‘∆ √∂Ú≈ ”⁄ ‡Ø’∆ „Ø ’∂ ‹ª ‘Ø √∂Ú≈ ’ ’∂ √¯Ò≈ ’È≈Õ

¤∂ Ó‘∆È∂ «¬√∂ Â∑ª «Èø ◊π» ’∆ ⁄È ¤Ø‘ È≈Ò Í«ÚºÂz ‘ج∆ ËÂ∆

1. √Ã∆ ◊π» Â∂◊ Ï‘≈Á ‹∆ È∂ √´‹ ÈÁ∆ Á∂ «’È≈∂ ÈÀ‰≈ Á∂Ú∆ Á∂ Í‘≈Û

Í≈√ Ó≈÷ØÚ≈Ò «Í≥‚ Á∆ ˜Ó∆È ÷∆Á ’∂ √øÓ 1723 «Ú⁄ «¬‘ È◊ ¡Ï≈Á

’∆Â≈, «¬‘ È◊ ı≈Ò√∂ Á∆ Ú≈√∆ ’’∂ Íë√ºË ‘ÀÕ

2. ¡ÈßÁÍπ Ù«‘ ÂØ∫ Áº÷‰ «ÁÙ≈ ȱø «¬’ «’ÒØÓ∆‡ Á∆ Á»∆ Â∂ «¬‘ «’Ò∑≈

¡ÈøÁÍπ √≈«‘Ï Á∆ º«÷¡≈ Ò¬∆ √Ã∆ ◊π» ◊Ø«ÏøÁ «√øÿ ‹∆ È∂ ωÚ≈«¬¡≈

√∆, «‹√ Á≈ È≈™ «’Ò∑≈ ¡ÈßÁ◊Û∑ «÷¡≈Õ

81

”Â∂ «‘ ’∂ Ò≈‘≈ ÍÃ≈Í ’∆Â≈Õ √«Â◊π» ‹∆ È∂ ‘Ø Ï∂¡≥ Ïı«ÙÙª

’∆Â∆¡ªÕ Âı √≈«‘Ï ”Â∂ Á∂◊ ’Ú≈ ’∂ «ÈÔÓ Á≈ ÌØ◊ Í≈«¬¡≈ ¡Â∂

Ú≈«Í√ Í≥‹≈Ï Á∂ ◊π-¡√Ê≈Ȫ Á∂ ÁÙÈ ’Á∂ ÓπÛ AAI ⁄º’ «˜Ò∑≈

√◊ØË≈ (‘π‰ Í≈«’√Â≈È) Íπº‹ ◊¬∂Õ

ppppppppppppppp

82

Ã. ÁòåÅð ÇÃ¿Ø çñ¶ð ù éÅî-Ã. ÁòåÅð ÇÃ¿Ø çñ¶ð ù éÅî-Ã. ÁòåÅð ÇÃ¿Ø çñ¶ð ù éÅî-Ã. ÁòåÅð ÇÃ¿Ø çñ¶ð ù éÅî-Ã. ÁòåÅð ÇÃ¿Ø çñ¶ð ù éÅî-ìÅäÆ ç¹ÁÅðÅ ðÅ÷Æ ÕðéÅìÅäÆ ç¹ÁÅðÅ ðÅ÷Æ ÕðéÅìÅäÆ ç¹ÁÅðÅ ðÅ÷Æ ÕðéÅìÅäÆ ç¹ÁÅðÅ ðÅ÷Æ ÕðéÅìÅäÆ ç¹ÁÅðÅ ðÅ÷Æ ÕðéÅ

«¬‘Ȫ ‘∆ «ÁȪ «Ú⁄ 1¡ÚÂ≈ «√øÿ ‹Ø Ï≈Ï≈ ‹∆ Á∂ ÍÚ≈«’

«Ù«Â¡ª «Ú⁄Ø∫ ÌÂ∆‹≈ Òº◊Á≈ √∆, ⁄Û∑Á∆ ¿∞Ó «Ú⁄ Ï‘π «ÏÓ≈

ÍÀ «◊¡≈Õ ◊·∆¬∂ Á∆ Â’Ò∆¯ ‘Ø ◊¬∆Õ √≈≈ √∆ ‹πÛ «◊¡≈Õ ÁÁ

È≈Ò «ÁÈ ≈ ‘≈«¬-‘≈«¬ ’ ’∂ «ÏÂ≈™Á≈ √∆Õ √∆ «Ú⁄ ‘ Ú∂Ò∂

√ÛÈ «‹‘∆ Òº◊∆ «‘øÁ∆ √∆Õ

ؘ ‘ Ú∂Ò∂ Á∆ ‘≈«¬-‘≈«¬ Á∆ ¡Ú≈˜ È∂ Ó≈«Í¡ª ˘ Ú∆ ¡’≈

«ÁºÂ≈ ¡Â∂ ¡ÚÂ≈ «√øÿ Á∂ √‘π∂ ¿∞√ ˘ ¡≈͉∂ ÿ ÒÀ ◊¬∂Õ

¡≈Ô∞ÚÀ«Á’ ¡Â∂ ¡ÀÒØÍÀ«Ê’ √≈∂ «¬Ò≈‹ ’Ú≈¬∂ Í ÌØ≈ «‹øÈ≈ Ú∆

¯’ È≈ «Í¡≈, √◊Ø∫ Â’Ò∆¯ ÚËÁ∆ ◊¬∆, «‹√ ”Â∂ Í«Ú≈ È∂ «Ó¿∞

‘√ÍÂ≈Ò Ò≈‘Ω «Ú⁄ Á≈ıÒ ’Ú≈ «ÁºÂ≈ Í ¤∂ Ó‘∆È∂ Á∂ «¬Ò≈‹

¿∞ÍÃø Ú∆ «È≈√Â≈ ‘∆ ͺÒ∂ ͬ∆Õ √∆ ‘Ø «ÈÏÒ ‘Ø «◊¡≈Õ ‘π‰

ª

«ÏÍ«Â Í∆ √Ì ‘∆ √ø◊π ¤≈«‚ ’Ø¿± È ¡≈Ú È∂À®

(√Ø«· Ó: 9, Í≥È≈ 634)

Ú≈Ò∆ ◊ºÒ Ú≈Í∆Õ

√‘π∂ Ú∆ ÁÓ ‘≈ ◊¬∂ Â∂ Ú≈«Í√ ¡ÚÂ≈ «√øÿ ˘ Ó≈Â≈-«ÍÂ≈

Í≈√ ‘∆ ¤º‚ ◊¬∂Õ

1. ¡ÚÂ≈ «√øÿ Á∂ «ÍÂ≈ ‹∆ √: √øπÁ «√øÿ Ï≈Ï≈ ‹∆ Á∂ √’∂ Ó≈√∆ Á∂ ÍπºÂ

Ì≈ Ò◊Á∂ √ÈÕ Ï≈Ï≈ ‹∆ Á∆ Ó≈Â≈ ÈÀ‰ ’Ω Â∂ √πøÁ «√øÿ Á∆ Ó≈Â≈ ÍÃÂ≈Í

’Ω √’∆¡ª ÌÀ‰ª √ÈÕ «‹‘Ȫ Á∂ Í∂’∂ ◊Û∑Á∆Ú≈Ò≈ «˜Ò∑≈ ‘π«Ù¡≈Íπ «Ú⁄

√‘ØÂ≈ ÷≈ÈÁ≈È «Ú⁄ √ÈÕ ¡ÚÂ≈ «√øÿ ÁÒ∂ ‹∆ Á∂ Ï≈Ï≈ ‹∆ Á≈ È≈¿∞

√: ◊πº‹ «√øÿ √∆Õ ¡≈Í Á≈ ‹ºÁ∆ «Í≥‚ Ó≈‰’Ø «˜Ò∑≈ ‘π«Ù¡≈Íπ √∆Õ ¡≈Í

Á∂ Ï≈Ï≈ √: ◊πº‹ «√øÿ ¯Ω‹ «Ú⁄ ÈΩ’∆ ’Á∂ √ÈÕ ¯Ω‹∆ √∂Ú≈ Ú‹Ø∫ AI@G

¬∆: «Ú⁄ ¡≈Í ˘ ÁØ ÓπºÏ∂ ˜Ó∆È ⁄º’ AAI «˜Ò∑≈ √◊ØË≈ (‘π‰ Í≈«’√Â≈È)

«Ú⁄ «ÓÒ ◊¬∆Õ ¡≈Í Á∂ Ï≈Ï≈ ‹∆ √≈∂ Í«Ú≈ √Ó∂ ¡≈͉∂ ‹ºÁ∆ «Í≥‚

Ó≈‰’Ø ˘ ¤º‚ ’∂ AAI ‹È±Ï∆ ⁄º’ (√◊ØË≈) ‹≈ ¡≈Ï≈Á ‘ج∂Õ

83

Ï≈Ï≈ ‹∆ ¡ÈßÁÍπ √≈«‘Ï ÂØ∫ ‹Á Ú≈Í√ AAI ⁄º’ Íπº‹∂ ª

¡ÚÂ≈ «√øÿ Á∂ «ÏÓ≈ ‘؉ Ï≈∂ Ó≈Â≈ ‹∆ È∂ Áº«√¡≈Õ ¡≈Í ‹∆

¡ÚÂ≈ «√øÿ ÁÒ∂ Á∆ ıÏ-√π ÒÀ‰ Ú≈√Â∂ ◊¬∂Õ «‹™ ‘∆ Ï≈Ï≈

‹∆ ¿∞√Á∂ ’Ó∂ «Ú⁄ ◊¬∂ «‹Ê∂ «’ ¡ÚÂ≈ «√øÿ «ÏÓ≈∆ ’≈È ’≈‘

«‘≈ √∆, Ï≈Ï≈ ‹∆ Á∂ ’ØÒ ‹≈‰ Â∂ ¿∞√ ˘ ’∞fi ÙªÂ∆ Ó«‘√»√ ‘ج∆Õ

√∆ ’’∂ Ú∆ ¿∞√È∂ ¡≈͉∂ ¡≈Í ˘ ’∞fi ·∆’ Ó«‘√»√ ’∆Â≈Õ ’∞fi

«⁄ Ï≈¡Á Ï≈Ï≈ ‹∆ Ú≈Í√ ¡≈ ◊¬∂Õ

’∞fi «ÁȪ Ï≈¡Á ¡≈Í ‹∆ «Î ¿∞√Á≈ ‘≈Ò-⁄≈Ò Íπº¤‰ ◊¬∂Õ

¡ÚÂ≈ «√øÿ È∂ Í«‘Ò∂ Á∆ Â∑ª ¡≈͉∂-¡≈Í ˘ Î∂ ÂÈ-ÓÈ ’’∂

٪ ӫ‘√»√ ’∆Â≈Õ «‹øÈ≈ «⁄ ¡≈Í ‹∆ ¿∞√ Í≈√ ÏÀ·∂ ‘∂, ¡ÚÂ≈

«√øÿ ◊ºÒª-Ï≈ª ’Á∂ ‘∂Õ ‹ÁØ∫ Ï≈Ï≈ ‹∆ ⁄ºÒ‰ Òº◊∂ ÂÁ ¡ÚÂ≈

«√øÿ È∂ Ï∂ÈÂ∆ ’∆Â∆ «’ ¡≈Í ‹∆ Ó∂∂ Â∂ «¥Í≈ ’ØÕ Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ √πÂ∂-

«√ºË ¿∞√ ˘ «’‘≈ «’ ‘≈«¬-‘≈«¬ ’È Á∆ ʪ Ú≈«‘◊π»-Ú≈«‘◊π»

«’‘≈ ’Ø Í ¡º◊Ø∫ ¿∞√ È∂ ¿∞µÂ «ÁºÂ≈ «’ ‘π‰ Ó∂∂ Úº√ Á∆ ◊ºÒ

È‘ƒ, Ú≈«‘◊π» «’‘≈ È‘ƒ ‹ªÁ≈Õ

Ï≈Ï≈ ‹∆ Ú≈Í√ ¡≈͉∂ ÿ ¡≈ ◊¬∂Õ ¡ÚÂ≈ «√øÿ È∂ ¡≈͉∆

Ó≈Â≈ ˘ «’‘≈ «’ ‹∂ Â∞√ƒ ÓÀ˘ ≈˜∆ ’È≈ ‘À ª ⁄≈⁄≈ ‹∆1 ˘ ’‘Ø

«’ ¿∞‘ Ó∂∂ Â∂ «Ó‘Ï≈È∆ ’ÈÕ ¡ÚÂ≈ «√øÿ Á∆ Ó≈Â≈ È∂ Ï≈Ï≈

‹∆ Á∂ Ó≈Â≈ ‹∆ ˘ Ï∂ÈÂ∆ ’∆Â∆ «’ Â∞√ƒ Ì≈¬∆ ‘È≈Ó «√øÿ ‹∆ ˘

’«‘ ’∂ Ó∂∂ Ϻ⁄∂ ˘ ≈˜∆ ’Ú≈ «Á¿∞Õ ‹∂ ¿∞‘ ’ج∆ ⁄≈≈ ’È ÂÁ

¿∞√ Á∆ ‹≈È Ï⁄ √’Á∆ ‘ÀÕ È‘ƒ ª ‚≈’‡ª È∂ ª Í«‘ÒØ∫ ‘∆ ‹Ú≈Ï

Á∂ «ÁºÂ≈ ‘À «’ «¬√ «ÏÓ≈∆ Á≈ ͺ’≈ «¬Ò≈‹ È‘ƒ ‘Ø √’Á≈Õ

Ó≈Â≈ ÈÀ‰ ’Ω ‹∆ È∂ Ï≈Ï≈ ‹∆ ˘ ÍÃ∂È≈ «ÁºÂ∆ «’ ÍπºÂ! ‹∂

’ج∆ ÔÂÈ ‘Ø √’Á≈ ‘À ª ’Ø Âª ‹Ø ¡ÚÂ≈ «√øÿ Á∆ ‹≈È Ï⁄

‹≈Ú∂Õ ÿ «Ú⁄ «¬º’Ø ‘∆ Ϻ⁄≈ ‘ÀÕ Ó≈Â≈ ‹∆ ÚºÒØ∫ ÍÃ∂È≈ ’È Â∂ ¡≈Í

‹∆ «Â¡≈ ‘Ø ◊¬∂ Â∂ «’‘≈ «’ Ó≈Â≈ ‹∆, ¡≈Í ‹∆ Á≈ ‹Ø ‘π’Ó ‘À

¿∞√˘ ÓÀ∫ ÓØÛ È‘ƒ √’Á≈Õ «‹Ú∂∫ Â∞√ƒ ’‘Ø ÓÀ∫ ’È ˘ «Â¡≈ ‘ª,

™fl Ó∂≈ ÓÈ È‘ƒ Ó≥ÈÁ≈Õ

«‹Ú∂∫ √Ã∆ √π÷ÓÈ∆ √≈«‘Ï «Ú⁄ Í≥‹Ú∂∫ √«Â◊πª Á≈ ‘π’Ó ‘À :

ÏÑӫ◊¡≈È∆ Í¿∞Í’≈ ¿∞Ó≈‘≈® (√π÷ÓÈ∆ √≈«‘Ï, Í≥È≈ 273)

¡Â∂

¡ÍÈ≈ «Ï◊≈« «ÏªÈ≈ √ª„À® (Í≥È≈ 875)

1. ¡ÚÂ≈ «√øÿ Á∞«È¡≈Ú∆ «ÙÂ∂ √Á’≈ Ï≈Ï≈ ‹∆ ȱø ⁄≈⁄ ‹∆ ’«‘ ’∂ ÏπÒ≈™Á≈

√∆Õ

84

Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ ‘ ؘ «ÈºÂ Á∆ «’«¡≈ ’ ’∂ ¡ÚÂ≈ «√øÿ Á∂

ÿ ‹≈‰≈ ¡Â∂ ˜Ó∆È Â∂ √Úº¤ ¡≈√‰ «Ú¤≈ ’∂ Ò≈◊∂ ¡ÚÂ≈ «√øÿ

˘ ¶Ó≈ ÍÚ≈ ÒÀ‰≈ ¡Â∂ ¡≈Í ‘∂· «Ò÷∂ ÙÏÁ Á∆¡ª CB Ó≈Ò≈ ‘

ؘ ’È∆¡ª ¡øÌ ’ «ÁºÂ∆¡ªÕ ÊØÛ∑≈ ¿∞µ⁄∆ ÏØÒ‰≈ ª ‹Ø Ï≈‰∆ Á≈

Í≈· ¿∞√ Á∂ ’øȪ «Ú⁄ ÍÀ∫Á≈ ‘∂Õ

«√ Ó√Â’ ÷∑≈ Í≈ÏÑÓ≥ ‘√ ’Ô≈ ÷∑≈ ÍÓ∂√…‘®

¡≈ÂÓ ÷∑≈ ◊ØÍ≈Ò √π¡≈Ó∆ ËÈ ⁄‰ ÷∑≈ ‹◊Á∆√…‘®

√Ï ÷∑≈ ◊π ÁÔ≈Ò‘ ÌÀ Á»÷ «ÏÈ≈√È‘®

Ì◊ ڤ«Ò ¡È≈Ê È≈Ê∂ √«‰ È≈È’ Íπ÷ ¡⁄π‘®

(√ÒØ’ √‘√«¥Â∆, Í≥È≈ 1358)

Ï≈Ï≈ ‹∆ Áº√Á∂ √È «’ ‹≈Í ¡øÌ ’∆Â∂ ˘ ¡‹∂ ÊØÛ∑∂ «ÁÈ ‘∆

‘ج∂ √È «’ «¬’ «ÁÈ ¡‹∂ ÁØ Ó≈Ò≈ ‘∆ ’∆Â∆¡ª √ÈÕ «¬’ Ù‘∆Á

«√øÿ È∂ ÓÀ˘ «◊º⁄∆ ¿∞ÍØ∫ ÎÛ ’∂ Á»√≈ ‘ºÊ ‘∂·ª «‹ºÊ∂ ∆Û∑ Á∆ ‘º‚∆

Óπº’Á∆ ‘À, ¡≈√‰ ‘∂· Á∆ Í≈ ’∂ ¡º◊∂ ˘ Ó»Ë≈ ’È Ú≈√Â∂ ˺«’¡≈Õ

Á»‹∆ Ú≈∆ Î∂ ÔÂÈ ’∆Â≈Õ ‹Á Â∆√∆ Ú≈∆ ¿∞√ È∂ ˜Ø Ò≈«¬¡≈

ª ÓÀ∫ ¿∞‘Ȫ ˘ «’‘≈ «’ Â∞√ƒ √≈‘Ó‰∂ ‘Ø ’∂ ◊ºÒ ’Ø «’ Â∞√ƒ ’∆

⁄≈‘øπÁ∂ ‘Ø? Á»√≈ Ù‘∆Á «√øÿ ‹Ø Ó∂∂ √º‹∂ Í≈√∂ ÷Û∑≈ √∆, ¿∞√È∂ «’‘≈

«’ «‹√ ÓÈÓπ÷ Á∆ Â∞√ƒ ÓÁÁ ’ ‘∂ ‘Ø «¬‘ ÓÁÁ ’È Á∂ Ò≈«¬’

È‘ƒÕ «¬√ È∂ √‡∂‹ Â∂ ÷ÒØ ’∂ √«Â◊π» √Ã∆ ◊π» È≈È’ √≈«‘Ï ‹∆ Á∆

º‹ ’∂ «Èß«Á¡≈ ’∆Â∆ ‹Ø ’øȪ È≈Ò √π‰∆ È‘ƒ ‹≈ √’Á∆ √∆Õ Ó≈

ª ¡√ƒ «¬√˘ ¿∞ÁØ∫ ‘∆ Á∂‰≈ √∆ Í «ı¡≈Ò √∆ «’ «¬√ ˘ Ï‘πÂ≈

’Ù‡ Á∂ ’∂ Ó≈∆¬∂ ¡Â∂ ‘π‰ «¬√ Á∆ ‹≈È ÏıÙ∆ Ò¬∆ Â∞√ƒ Ï≈‰∆ Á≈

Í≈· ¡øÌ ’ «ÁºÂ≈ ‘ÀÕ

¡≈Í ‹∆ Áº√Á∂ √È «’ ¡√ƒ ¿∞‘Ȫ Ù‘∆Á «√øÿª ˘ «’‘≈ «’

‹∂ Â∞√ƒ ‘π’Ó ’Ø Âª «¬√ Í≈√Ø∫ Óπ¡≈¯∆ Ó≥◊Ú≈ «ÁøÁ∂ ‘ªÕ ¡º◊Ø∫ ¿∞‘

’«‘‰ Òº◊∂ «’ Ì≈¬∆ ‘È≈Ó «√øÿ! Óπ¡≈¯∆ ’∆ Ó≥◊Ú≈‰∆ ‘À ¡√ƒ ‘∆

«¬√˘ «¬‘ √≈≈ ’Ù‡ «ÁºÂ≈ √∆ Â∂ ‘π‰ «¬√ Á≈ «Íº¤≈ ¤º‚ «ÁøÁ∂ ‘ªÕ

™fl «¬‘ ÏıÙ‰ Á∂ ÔØ◊ È‘ƒ √∆Õ «¬øÈ≈ ’«‘ ’∂ ¿∞‘ ÁØÚ∂∫ «√øÿ ¡ÒØÍ

‘Ø ◊¬∂Õ Ï≈Ï≈ ‹∆ Áº√Á∂ √È «’ «ÂøÈ «ÁÈ ËΩ‰ ¿∞µÍ «‹ºÊ∂ ¿∞‘Ȫ

Ù‘∆Á «√øÿª È∂ ‘ºÊ Í≈«¬¡≈ √∆, ™◊Ò∆¡ª Á∂ «ÈÙ≈È Ó«‘√»√ ‘øπÁ∂

‘∂ Â∂ Ó≈√ ÁÁ Ú∆ ’Á≈ «‘≈Õ

¿∞√ «ÁÈ ÂØ∫ Ï≈¡Á ¡º‹ ‘Ø, ’ºÒ∑ ‘Ø, ¡ÚÂ≈ «√øÿ ˘ ¡≈≈Ó

¡≈¿∞‰ Òº◊ «Í¡≈Õ D@ «ÁÈ Ï≈¡Á ÌØ◊ Í≈«¬¡≈, ¡Á≈√ ’∆Â∆, ‘π‰

85

¿∞‘ ‘∆ ¡ÚÂ≈ «√øÿ ‹Ø Ó≥‹∂ ÂØ∫ ¿∞µ· ’∂ ÏÀ·‰ Ò¬∆ Ú∆ √‘≈≈ ‡ØÒÁ≈

√∆, ¡≈͉∂ ¡≈Í Â∞Á≈ «ÎÁ≈ Â∂ ÈÚª-ÈØ¡≈ ‘Ø «◊¡≈Õ

Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ ¡ÚÂ≈ «√øÿ ˘ √≈∆ ◊ºÒ Íπº¤∆ ¡Â∂ ¡≈͉∂ È≈Ò

‹Ø Ï∆Â∆ √∆ ¿∞‘ Ú∆ Áº√∆ ¡Â∂ ¡◊ª‘ Ò¬∆ ◊π» Í≈ÂÙ≈‘ ‹∆ Á∂ ÌÀ-

Ì≈ÚÈ∆ «Ú⁄ Â∞È Ò¬∆ ÍÃ∂È≈ «ÁºÂ∆Õ1 «‹øÈ≈ ’∞ «⁄ «ÏÓ≈∆ Á≈ Áπº÷

Ô≈Á «‘≈ ˙È≈ «⁄ √: ¡ÚÂ≈ «√øÿ ÊØÛ∑∆ Ï≈‰∆ ÍÛ∑Á∂ ‘∂Õ ÊØÛ∑∂

√Ó∂∫ Ï≈¡Á «Î «„ºÒ Ú ◊¬∂Õ ⁄≈‘∆Á≈ ª «¬‘ √∆ «’ ¡◊Ò∂ Í≈√∂

ÂØ∫ ¤∞‡’≈≈ «Ó«Ò¡≈ √∆, √≈∂ Í≈√∂ ÌπÒ≈ ’∂ √«Â◊π» ‹∆ Á∂ ⁄Ȫ È≈Ò

ͺ’∆ ◊ø„ Í≈ ÒÀ∫Á∂ Í

«ÏÈ∞ Ì≈◊≈ ◊ππ √∂«Ú¡≈ È ‹≈«¬® (Í≥È≈ 1065)

Ú≈Ò∆ ◊ºÒ ω∆Õ Í Î∂ Ú∆ √Ó∂∫-√Ó∂∫ Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ ¡ÚÂ≈ «√øÿ ‹∆

˘ ◊π»-⁄Ȫ ÚºÒ ÍÃ∂È Á≈ ÔÂÈ ’∆Â≈Õ ‹ÁØ∫ √: ¡ÚÂ≈ «√øÿ ‹∆

Ìø»◊∂ («˜: ‘π«Ù¡≈Íπ) ÏÒ≈’ «Ú⁄ Ï∆.‚∆.˙. Á∆ ÍØ√‡ ”Â∂ ’øÓ ’Á∂

√È ÂÁ Ï≈Ï≈ ‹∆ Á∆ ÍÃ∂È≈ È≈Ò ¡≥«Óऒ ’∂ «Â¡≈-Ï-«Â¡≈

‘Ø ◊¬∂Õ «Î «’√∂ Í»ÏÒ∂ ’Ó È∂ ¡À√≈ ¿∞÷∂Û Ó≈«¡≈ «’ ¡≈Í ‹∆

◊π» ◊ØÁ ”⁄Ø∫ «‚º◊ ͬ∂Õ ¡º‹-’ºÒ∑ ¡Ó∆’≈ «Ú⁄ Ò«Úø◊√‡È «Ú⁄

ÈÚ∂∫ ◊πÁπ¡≈∂ Á∂ Óπ÷ √∂Ú≈Á≈ ω ’∂, ◊π» ÿ Á∆ √∂Ú≈ ≈‘ƒ «Íº¤∂

‘Ø ⁄πº’∆ ÌπºÒ ˘ Óπ¡≈¯ ’≈¿∞‰ Á∂ ÔÂÈ «Ú⁄ √ÈÕ2

Ó≈⁄ AIIA

«Ú⁄ ¡≈Í ‹∆ ÍÃÒØ’ «√Ë≈ ◊¬∂Õ

ppppppppppppppp

1. Ï≈Ï≈ ‹∆ ˘ Ï≈¡Á «Ú⁄ ÍÂ≈ Òº◊≈ «’ ¡ÚÂ≈ «√øÿ ’«Ó¿∞«È√‡ª Á∆ √ø◊Â

’’∂ ¿∞‘Ȫ Á∂ «Ú⁄≈ Ë≈È ’ ÏÀ·≈ √∆ «’™«’ ¿∞ÁØ∫ Ó≈’√Ú≈Á∆

«Ú⁄≈Ë≈≈ Á∆ ÈÚƒ Ò«‘ ⁄ºÒ∆ √∆Õ ’≈«Ò‹ «Ú⁄ ÍÛ∑Á∂ √Ó∂∫ «¬‘ ¡ÚÂ≈

«√øÿ ¿∞È∑ª Á≈ ¡≈◊» √∆Õ

2. √∂ «’È∂«‘¡≈? Á∆ Á»‹∆ ¡À‚∆ÙÈ ¤Í‰ ÂØ∫ Í«‘Òª ¡≈Í ‹∆, ÍÃÒØ’ «√Ë≈

◊¬∂ ‘ÈÕ

86

×¹ðÈ Ô¹Õî ÇòÚ Õðéñ ÇêÁÅðÅ×¹ðÈ Ô¹Õî ÇòÚ Õðéñ ÇêÁÅðÅ×¹ðÈ Ô¹Õî ÇòÚ Õðéñ ÇêÁÅðÅ×¹ðÈ Ô¹Õî ÇòÚ Õðéñ ÇêÁÅðÅ×¹ðÈ Ô¹Õî ÇòÚ Õðéñ ÇêÁÅðÅÇÃ¿Ø çÆ Çé×·Å áÆÕ ÕðéÆÇÃ¿Ø çÆ Çé×·Å áÆÕ ÕðéÆÇÃ¿Ø çÆ Çé×·Å áÆÕ ÕðéÆÇÃ¿Ø çÆ Çé×·Å áÆÕ ÕðéÆÇÃ¿Ø çÆ Çé×·Å áÆÕ ÕðéÆ

È≈Ó Á∆ ¡ΩÙË∆ Áπ¡≈≈ ‹ÁØ∫ √: ¡ÚÂ≈ «√øÿ ‹∆ ˘ ¡√≈Ë Ø◊

ÂØ∫ √Á≈ Ú≈√Â∂ ¤∞‡’≈≈ «ÓÒ «◊¡≈ ª, √≈∂ ‹≈‰ø» √º‹‰ª-«ÓºÂª

¡Â∂ «ÙÂ∂Á≈ª «Ú⁄ «¬√ ◊ºÒ Á∆ ⁄⁄≈ √∆ «’ ÁØ-„≈¬∆ √≈Ò Á∂

’∆ÏÈ ‘ Â∑ª Á∂ ⁄ø◊∂ ⁄ø◊∂ «¬Ò≈‹ ’Ú≈¿∞‰ È≈Ò «‹√ «ÏÓ≈∆

ÂØ∫ ÌØ≈ «‹øÈ≈ Ú∆ ¯’ È‘ƒ «Í¡≈, ‘π‰ ¿∞‘ «ÏÓ≈∆ «’Ú∂∫ Á» ‘Ø

◊¬∆? ‘∂’ ‹≈‰ø» Á∂ ÓÈ «Ú⁄ «¬‘ ‹≈ȉ Ò¬∆ Ï‘π Â∆Ï «¬º¤≈

¿∞Í‹Á∆Õ ‹ÁØ∫ ¿∞‘Ȫ ˘ «¬‘ ÍÂ≈ Ò◊Á≈ «’ «’√∂ ÁÚ≈¬∆ Á≈ √∂ÚÈ

’È ÂØ∫ «ÏȪ, ’∂ÚÒ ◊π ÙÏÁ Á∆ Ï’Â È≈Ò ÁÒ∂ ‹∆ ˘ ¡≈Ó

¡≈«¬¡≈ ‘À, ª ¿∞‘Ȫ Á∂ ÓÈ «Ú⁄ ‘Ø Ú∆ «˜¡≈Á≈ ‘À≈È∆ ‘øπÁ∆ ¡Â∂

È≈Ò ‘∆ Ï≈Ï≈ ‹∆ Á∂ ÁÙÈ ’È Ú≈√Â∂ ÓÈ «Ú⁄ ¿∞Ó≈‘ ÍÀÁ≈ ‘øπÁ≈Õ

√: ¡ÚÂ≈ «√øÿ ‹∆ Á∂ «¬’ ÁØ√Â, «‹È∑ª Á≈ Ȫ «Í¡≈≈1 «√øÿ

√∆, ‹Ø «’ø◊ ‹≈‹ ≈«¬Ò «¬ø‚∆¡È «ÓÒ‡∆ √’±Ò, ‹¶Ë ¤≈¿∞‰∆

Á≈ ÏÛ≈ Ò≈«¬’ «Ú«Á¡≈Ê∆ √∆Õ «Í¡≈≈ «√øÿ «Ïë‡Ù ¡≈Ó∆

¡≈«‡Ò∆ Ô±«È‡ «Ú⁄ √À«’ø‚ ÒÀ¯‡∆ÈÀ∫‡ ⁄π«‰¡≈ «◊¡≈Õ √À«’ø‚

ÒÀ¯‡∆ÈÀ∫‡ Á∂ ¡‘πÁ∂ Â∂ ’«ÓÙÈ Á∂‰ ÂØ∫ Í«‘Ò∂ «¬√ Á≈ ÓÀ‚∆’Ò ⁄Àµ’-

¡ºÍ ‘Ø«¬¡≈Õ ¡º÷ª Á∂ √ÍÀÙ«Ò√‡ ‚≈’‡, ’ÈÒ Ú≈√» È∂ ¡º÷ª Á∂

‡À√‡ «Ú⁄Ø∫ «È◊≈‘ ÿº‡ ‘؉ ’≈È «¬√ ˘ Î∂Ò∑ ’ «ÁºÂ≈Õ «‹√ ’≈È

«Í¡≈≈ «√øÿ ˘ √À«’ø‚ ÒÀ¯‡∆ÈÀ∫‡ Á∆ ʪ «√Í≈‘∆ À’ «Ú⁄ º«÷¡≈

«◊¡≈Õ ÁØ √≈Ò «Ú⁄ ¿∞‘ ‘Ú≈ÒÁ≈ ω «◊¡≈Õ ¡Â∂ ÏÁÒ∆ Ò≈‘Ω

¤≈¿∞‰∆ Á∆ ‘Ø ◊¬∆Õ √: «Í¡≈≈ «√øÿ ‹ÁØ∫ √: ÚË≈Ú≈ «√øÿ2 ‹∆ ˘

«ÓÒ∂ ª «Í¡≈≈ «√øÿ È∂ Íπº¤‰≈ ’∆Â≈ «’ ’∆, ¡ÚÂ≈ «√øÿ ¡‹∂

1. √: «Í¡≈≈ «√øÿ Á≈ «Í≥‚ ≈‹Íπ Ì≈¬∆¡ª, ◊Ø √øÿ≈, Ê≈‰≈ √Á,

‘π«Ù¡≈Íπ √∆Õ

2. ÍπºÂ √: «Èø‹È «√øÿ «‚͇∆ ¡«√√‡À∫‡ ’ø‡ØÒ «ÓÒ‡∆ ¡’≈¿±∫‡√ Ò≈‘Ω

¤≈¿∞‰∆Õ «Í¤Ò≈ «Í≥‚ √πË≈, «˜Ò∑≈ ´«Ë¡≈‰≈Õ

87

«˜øÁ≈ ‘À? ª ¿∞√ Á∂ ¿∞µÂ «Ú⁄ √: ÚË≈Ú≈ «√øÿ ‹∆ È∂ ¿∞√ ˘ «’‘≈

«’ ¿∞‘ ª Ó‘ªÍπÙ Ì≈¬∆ ‘È≈Ó «√øÿ ‹∆ Á∆ ¡≈«Ӓ Ù’Â∆ ¡Â∂

◊πÏ≈‰∆ Á∂ Í≈√-’Ò≈ ÂÊ≈ È≈Ó ¡¿∞÷Á∆ ≈‘ƒ «ÏÒ’∞Ò ÈÚª-

ÈØ¡≈, ¡Ø◊ ‘Ø ⁄πº’≈ ‘À ¡Â∂ √≈∂ ’øÓ-’≈ «Ú⁄ Í»≈ «‘º√≈ ÒÀ∫Á≈

‘ÀÕ ÂÁ √: «Í¡≈≈ «√øÿ Á∆ ‘À≈È∆ Á∆ ’ج∆ ‘ºÁ È≈ ‘∆ ¡Â∂ √:

¡ÚÂ≈ «√øÿ ˘ «ÓÒ‰ ¡Â∂ Ï≈Ï≈ ‹∆ Á∂ ÁÙÈ ’È Ò¬∆ «¬º¤≈

ÍÃ◊‡ ’∆Â∆Õ «ÁÈ È∆Ô ’’∂ ÁØÚ∂∫ Ò≈‘Ω ÂØ∫ ⁄ºÒ ’∂ AAI ‹È±Ï∆

⁄º’, «˜Ò∑≈ √◊ØË≈ √: ¡ÚÂ≈ «√øÿ Í≈√ Íπº‹ ◊¬∂Õ √πº÷-√ªÁ √ªfi∆

’È ¿∞ÍÃø √: ¡ÚÂ≈ «√øÿ È∂ ¡≈͉∆ ˜Ï≈È∆ √≈∆ ‘º‚-Ï∆Â∆

Áº√∆Õ «ÂøȪ È∂ √Ò≈‘ ’∆Â∆ «’ «Í¡≈≈ «√øÿ Á∆¡ª ¡º÷ª Á∆ Ș

Ú≈√Â∂ Ú∆ Ï≈Ï≈ ‹∆ ˘ Ï∂ÈÂ∆ ’∆Â∆ ‹≈Ú∂Õ «¬‘ √Ò≈‘ ω≈ ’∂ «ÂøÈ∂

Ï≈Ï≈ ‹∆ Á∂ ÁÙÈ ’È ¿∞‘Ȫ Á∂ ÿ ◊¬∂Õ √: ÚË≈Ú≈ «√øÿ ¡Â∂

√: ¡ÚÂ≈ «√øÿ È∂ Ï≈Ï≈ ‹∆ ˘ «Í¡≈≈ «√øÿ ÍÃÊ≈«¬ «Ú√Ê≈ È≈Ò

Áº«√¡≈ ¡Â∂ È≈Ò ‘∆ Ï∂ÈÂ∆ ’∆Â∆ «’ «¬√ Á∆ ÁπÏ≈≈ ÓÀ‚∆’Ò ’È

Ò¬∆ «ÁºÂ∆ Áı≈√ ÓȘ» ‘Ø ◊¬∆ ‘À ¡Â∂ «Í¡≈≈ «√øÿ Á≈ ÓÀ‚∆’Ò

ÁπÏ≈≈ ÏØ‚ ’∂◊≈Õ ‹∂ ÏØ‚ «¬√ ˘ Í≈√ ’ Á∂Ú∂ ª «Î Í«‘Ò∂

√À«’ø‚ ÒÀ¯‡∆ÈÀ∫‡ À∫’ Â∂ «ÈÔ∞’Â∆ ‘Ø ‹≈Ú∂◊∆Õ ¡≈Í ‹∆ «¥Í≈ ’’∂

«¬√ ˘ ¡Ù∆Ú≈Á Ïı«ÙÙ ’ØÕ

√≈≈ «Ú√Ê≈ √π‰ ’∂ Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ ¿∞µÂ «ÁºÂ≈ «’ √«Â◊π»

‹∆ ¡≈Í ‘∆ ’‰’≈‰ √ÓºÊ ‘ÈÕ ’ºÒ∑ √Ú∂∂ Â∞√ƒ ÍÃÙ≈Á ÒÀ ’∂

G Ú‹∂ ◊πÁπ¡≈≈ √≈«‘Ï ¡≈ ‹≈‰≈Õ √«Â◊π» Ó‘≈≈‹ ‹∆ Á∂ ⁄Ȫ

«Ú⁄ ¡Á≈√ ’ª◊∂Õ ◊π» Ó‘≈≈‹ ‹∆ ‘∆ Ïı«ÙÙ ’È ˘ √ÓºÊ

‘ÈÕ

¡◊Ò∂ «ÁÈ √Ú∂∂ È∆Ô √Ó∂∫ ¡È∞√≈ «ÂøÈ∂ ◊πÁπ¡≈≈ √≈«‘Ï

Íπº‹ ◊¬∂Õ Ï≈Ï≈ ‹∆ Ú∆ ‘ ؘ Á∆ Â∑ª √«Â◊π» √Ã∆ ◊π» ◊ÃøÊ √≈«‘Ï

‹∆ Á∂ ÁÙÈ ’È Ò¬∆ ◊πÁπ¡≈≈ √≈«‘Ï ¡≈ Íπº‹∂Õ ◊π» Ó‘≈≈‹

‹∆ Á∂ ÁÙÈ ’È ¿∞ÍÃø Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ «Í¡≈≈ «√øÿ Ò¬∆ ◊π»-⁄Ȫ

«Ú⁄ ¡Á≈√ ’∆Â∆ ¡Â∂ ‘π’ÓÈ≈Ó≈ «Ò¡≈Õ √«Â◊π» ‹∆ Á≈ Óπº÷Ú≈’

ÒÀ‰ ¿∞ÍÃø ¡≈Í ‹∆ È∂ Ï⁄È ’∆Â≈ «’ «Í¡≈≈ «√øÿ! ◊πÁ∂Ú «ÍÂ≈

‹∆ È∂ Â∂∆ ¡Á≈√ ÓȘ» ’ Ò¬∆ ‘ÀÕ ¡≈Í ‹∆ √«Â◊π» √Ã∆ ◊π»

◊ÃøÊ √≈«‘Ï ‹∆ Á∆ Â≈«Ï¡≈ ÂØ∫ ¿∞µ·∂ ¡Â∂ «‹ºÊØ∫ Á∆ √ø◊ ӑ≈≈‹

‹∆ Á∂ ÁÙȪ ˘ ¶ÿÁ∆ √∆ó¿∞√ ¯Ù ¿∞ÍØ∫ ¡≈͉∂ ‘ºÊ È≈Ò √ø◊Â

88

Á∆ ⁄È Ë»Û∆ Ò≈ ’∂ «Í¡≈≈ «√øÿ Á∆¡ª ÁØÚª ¡º÷ª ¿∞µÍ ‘ºÊ Î∂

«ÁºÂ≈ Â∂ Ï⁄È ’∆Â≈ «’ ‹≈‘! ‘π‰ ÂÀ˘ ÏØ‚ Ú≈Ò∂ «È◊≈‘ ÚºÒØ∫ Î∂Ò∑

È‘ƒ ’ √’‰◊∂Õ ◊π»-⁄Ȫ «Ú⁄Ø∫ ¡Ù∆Ú≈Á ÍÃ≈Í ’È ¿∞ÍÃø √:

«Í¡≈≈ «√øÿ ¡Â∂ √: ÚË≈Ú≈ «√øÿ Ú≈Í√ ¡≈ ◊¬∂Õ ¡◊Ò∂ ‘¯Â∂ ÏØ‚

È∂ «‹√ Á≈ ⁄∂¡ÓÀÈ ¡≥◊∂˜ ‚≈’‡ √∆, È∂ «Í¡≈≈ «√øÿ ˘ √º«Á¡≈

¡Â∂ ¡≈Í ¡º÷ª ⁄Àµ’ ’∆Â∆¡ªÕ «Í¡≈≈ «√øÿ A ÂØ∫ Z Â’ √≈∂ ¡º÷

ÏÛ∂ ¡≈Ó È≈Ò ÍÛ∑ «◊¡≈Õ ¡≥◊∂˜ ‚≈’‡ È∂ «Î ÁπÏ≈≈ Í»∆

Â√ºÒ∆ ’∆Â∆ ¡Â∂ «’‘≈ «’ ÂÀ˘ «’√ Ï∂Ú’±¯ ‚≈’‡ È∂ «È◊≈‘ ÚºÒØ∫

Î∂Ò∑ ’’∂ Â∂∆ «˜øÁ◊∆ ı≈Ï ’∆Â∆ ‘ÀÕ Â∂∆ Ș ª «ÏÒ’∞Ò ·∆’

‘ÀÕ

ÏØ‚ Á∂ ⁄∂¡ÓÀÈ È∂ ¿∞√∂ Ú∂Ò∂ «Í¡≈≈ «√øÿ ˘ √À«’ø‚ ÒÀ ‡∆ÈÀ∫‡

Á∂ À∫’ Â∂ Ï‘≈Ò ’È Á∆ «√¯≈Ù ’∆Â∆Õ ÓÀ‚∆’Ò «Í؇ Íπº‹‰

Â∂ «Í¡≈≈ «√øÿ ˘ Í«‘Ò∂ À∫’ Â∂ Ï‘≈Ò ’∆Â≈ «◊¡≈ ¡Â∂ Ï≈¡Á

«Ú⁄ ’ÈÒ Á∂ ¡‘πÁ∂ ˘ ÍÃ≈Í ’’∂ ∆‡≈«¬ ‘Ø«¬¡≈Õ «‹Ê∂

ÁπÈ∆¡≈ Á∂ √≈∂ ‘∆Ò∂-Ú√∆Ò∂ Î∂Ò∑ ‘Ø ‹ªÁ∂ ‘È, ¿∞Ê∂ √«Â◊π» √º⁄∂

Í≈ÂÙ≈‘ ‹∆ Á∆ «Ó‘ √≈Ê «ÁøÁ∆ ‘À, ¡Â∂ ’∆Â∆ ‘ج∆ ¡Á≈√ ø◊

«Ò¡≈™Á∆ ‘ÀÕ

‹ÁØ∫ √«Â◊π» ‹∆ ¡Â∂ √ø◊ Á∆ «Ó‘-Ì∆ «È◊≈‘ ‘Ø ‹≈Ú∂ Ï√

«Î ª «‹Ú∂∫ ◊πÁ∂Ú Í≥‹Ú∂∫ Í≈ÂÙ≈‘ ‹∆ È∂ «ÏÒ≈ÚÒ ≈◊ «Ú⁄ ‘π’Ó

’∆Â≈ ‘À «’ ¡À√∆ Ïı«ÙÙ ‘Ø ‹ªÁ∆ ‘À :

«ÏÒ≈ÚÒ Ó: 5®

«Í≥◊πÒ1

ÍÏ Í≈« Í∂ ÷Ò2

⁄Â∞ Ï’∆Â≈3®

¡≥ËπÒ∂ «ÂzÌÚ‰ √»«fi¡≈ ◊π Ì∂«‡ ÍπÈ∆Â≈®1®

Ó«‘Ó≈ √≈Ë» √ø◊ ’∆ √πÈ‘π Ó∂∂ Ó∆Â≈®

ÓÀ´ ÷ج∆ ’Ø«‡ ¡ÿ4 ‘∂ «ÈÓÒ Ì¬∂ ⁄∆Â≈®1® ‘≈¿∞®

¡À√∆ Ì◊«Â ◊Ø«ÚøÁ ’∆ ’∆«‡5

‘√Â∆ ‹∆Â≈®

1. ÍÀª ÂØ∫ ‘∆‰≈ ¨Ò∑≈ ÓÈ∞º÷

2. Ó»÷

3. ⁄ ϒÂ≈

4. ’ØÛª Í≈Í Á» ‘Ø ◊¬∂

5. ’∆Û∆ È∂ ‘≈Ê∆ ˘ «‹ºÂ «Ò¡≈ (Ì≈Ú «ÈÓÂ≈ È∂ ‘¿∞ÓÀ ˘ ’º‡ √π«‡¡≈)

89

‹Ø ‹Ø ’∆ÈØ ¡≈ÍÈØ «Â√π ¡ÌÀ Á≈È∞ Á∆Â≈®2®

«√øÿπ1 «ÏÒ≈¬∆

2 ‘Ø«¬ ◊«¬˙ «Âz‰∞

3 Ó∂π

4 «Á÷∆Â≈®

√ÃÓπ ’Â∂ ÁÓ ¡≈„ ’¿∞ Â∂ ◊È∆ ËÈ∆Â≈5®3®

’ÚÈ Ú‚≈¬∆ ’«‘ √’¿∞ Ï∂¡≥ ◊πÈ∆Â≈®

’« «’Í≈ Óπ«‘ È≈Óπ Á∂‘π È≈È’ Á √∆Â≈®4®7®

(Í≥È≈ 809)

√Ï «Ú¡≈Í’ ÍÃÌ» √Ì Á≈ª Á∂‰ Ú≈Ò≈ ‘À, ◊π» Á∆ √∂Ú≈ ¡Â∂

ÏıÙÙ Áπ¡≈≈ ’∆ È‘ƒ «ÓÒÁ≈? Ì≈Ú √Ì ’∞fi «ÓÒ ‹ªÁ≈ ‘ÀÕ

ÍÓ∂Ù «Íº¤∂ Â∞È Ú≈«Ò¡ª ˘ ¡≈◊» ω≈ «ÁøÁ≈ ‘ÀÕ «È≈«Ù¡ª

Á∆¡ª ¡≈√ª Í»∆¡ª ’Á≈ ‘ÀÕ ¿∞√ Á∆ «Ó‘ È≈Ò ’ø◊≈Ò ËÈÚ≈È

ω ‹ªÁ∂ ‘ÈÕ ¿∞‘ Ó≈Ò’ Ø◊∆¡ª Á∂ Ø◊ Á» ’È Ú≈Ò≈ ‘ÀÕ ÍÃÌ»

¡≈͉∂ Ì◊ª ˘ Ì◊Â∆ Á≈È Â∂ «√¯Â-√Ò≈‘ Á∆ Á≈ Ïı«ÙÙ ’

«ÁøÁ≈ ‘ÀÕ

Í≈¤ø ’Ø«Â ¡◊É∆Ú‘, «È≈√ø ¡≈√ ͻȑ®

«ÈËÈ ÌÔø ËÈÚø‘, Ø◊∆¡≥ Ø◊ ÷≥‚È‘®

Ì◊Â∑ø Ì◊«Â Á≈Èß, ≈Ó È≈Ó ◊π‰ ’∆ÂÈ‘®

Í≈ÏÃ‘Ó Íπ÷ Á≈Â≈‘® È≈È’ ◊π √∂Ú≈ «’ø È ÒÌ∑Â∂®20®

(√ÒØ’ √‘√«¥Â∆, Í≥È≈ 1355)

ppppppppppppppp

1. Ù∂ (‘ø’≈ Ú≈Ò∆ «ÏÂ∆ ÈÓ ‘Ø ◊¬∆)

2. «ÏºÒ∆ («ÈÓÃÂ≈ Ú≈Ò∆ «ÏÂ∆ ω ◊¬∆)

3. Â∆Ò∑≈

4. Í‘≈Û

5. ’Ω‚∆ ’Ω‚∆ Ò¬∆ ‹Ø ̺‹∂ «ÎÁ∂ √È, ¿∞‘ ËÈ∆ ω ◊¬∂Õ

90

Áî¯ñÕ ìÚé» çÅ õ÷ÅéÅ Á×é í¶àÁî¯ñÕ ìÚé» çÅ õ÷ÅéÅ Á×é í¶àÁî¯ñÕ ìÚé» çÅ õ÷ÅéÅ Á×é í¶àÁî¯ñÕ ìÚé» çÅ õ÷ÅéÅ Á×é í¶àÁî¯ñÕ ìÚé» çÅ õ÷ÅéÅ Á×é í¶à

«‹Ú∂∫ ’ج∆ Ù≈‘»’≈ ¡≈͉∂ Áπ«È¡≈Ú∆ ËÈ ˘ ¤∞Í≈ ’∂ º÷Á≈ ‘À

¡Â∂ √ø√≈ «Ú⁄ ¡≈͉∆ «¬√ ËÈ-√øÍÂ∆ ˘ ˙Ȫ ‘∆ ÍÃ◊‡ ’Á≈

‘À «‹øÈ∆ ’∞ ¿∞√ Ò¬∆ ¡«Â ÒØÛƒÁ∆ ‘ØÚ∂Õ

«¬√∂ Â∑ª Ó‘ªÍπ÷ Ï≈Ï≈ ‹∆ ÍÓ∂Ù Á∂ È≈Ó-ËÈ »Í∆ ı˜≈È∂

˘ ÍÃ◊‡ ’È ÂØ∫ Ï‘π «˜¡≈Á≈ √ø’Ø⁄ ’Á∂ ‘øπÁ∂ √ÈÕ È≈Ó-‹Í

Áπ¡≈≈ ‹Ø ¡≈«Ӓ-Ù’Â∆ ¿∞È∑ª ˘ ÍÃ≈Í √∆, ˙√ ¡‹-Ù’Â∆ ˘

«‘Á∂ «Ú⁄ ◊π»-«Ó‘ È≈Ò √Óج∆, √ø√≈ «Ú⁄ ◊π»-‘π’Ó ¡≥Á ¡≈Í

‹∆ ‹È-√Ë≈È Úª◊ ‘∆ «Ú⁄Á∂ √ÈÕ

Í«‘Ò∂ √Ó∂∫, ‹ÁØ∫ Ú∆ ◊π»-Í≈ÂÙ≈‘ ‹∆ È∂ ¡≈Í ‹∆ ˘ ’ج∆ √Øfi∆

Á∂‰∆ ‹ª √«Â◊π» ‹∆ È∂ Ï⁄È ’È∂ ÂÁ ¿∞‘ Ï⁄È «¬’ ‚≈«¬∆

¿∞µÍ «Ò÷ ÒÀ‰∂1

¡Â∂ ˙√ ‚≈«¬∆ ˘ «‹øÁ∂ ¡≥Á º÷‰≈ Í ¿∞‘

◊π»-Ï⁄Ȫ Á≈ ¡ÓØÒ’ ı˜≈È≈ ¿∞√ √Ó∂∫ ¡≈Í ‹∆ È∂ ¡◊È-Ì∂‡ ’

«ÁºÂ≈ ‹Á «¬’ Ú≈ AAI ⁄º’ √◊ØË≈ «Ú⁄ ¡≈Í ‹∆ Á∂ Í≈√ ¡≈Í

‹∆ Á≈ «¬’ √ø◊Â∆ ≈ ·«‘«¡≈Õ ¡≈͉∂ «‘≈«¬Ù∆ ’Ó∂ «Ú⁄ ‘∆

¿∞√ ˘ Ú∆ «ÈÚ≈√ ’≈«¬¡≈Õ Ï≈Ï≈ ‹∆ ¡≈͉∂ È∂Ó ¡È∞√≈ ÂÛ’∂

¿∞µ·∂ ¡Â∂ Ï≈‘ È∆Ô ’∆Â∂ ¡√Ê≈È ‹Ú≈‘∂ ’ø„∂ ¡≈͉≈ «ÈÔÓ

Í»≈ ’È Ò¬∆ ⁄Ò∂ ◊¬∂Õ «’√∂ ’≈È «‹√ ¡ÒÓ≈∆ «Ú⁄ ¿∞‘ ‚≈«¬∆

√∆, ¿∞√ Á≈ «‹øÁ≈ ÷πÒ∑≈ «‘ «◊¡≈ Â∂ ¿∞√ ÍÃ∂Ó∆ È∂ ¿∞‘ √≈∆ ‚≈«¬∆

ÍÛ∑ Ò¬∆Õ C-D ÿ≥‡∂ Ï≈¡Á ‹Á Ï≈Ï≈ ‹∆ Ú≈«Í√ ¡≈¬∂ ÂÁ ¿∞‘ ÍÃ∂Ó∆

’«‘‰ Òº◊≈ «’ Ì≈¬∆ √≈«‘Ï2 ‹∆! ¡≈Í ‹∆ È≈Ò √«Â◊π» ‹∆ Ï∂¡≥Â

Ï⁄È ’Á∂ ‘È Í Â∞√ƒ √≈˘ ’Á∂ ÍÃ◊‡ ‘∆ È‘ƒ ‘؉ «ÁºÂ≈Õ Ï≈Ï≈

‹∆ È∂ Íπº«¤¡≈ «’ Â∞‘≈˘ «’Ú∂∫ ÍÂ≈ ‘À «’ √«Â◊π» ‹∆, Ó∂∂ È≈Ò Ï⁄È

1. Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ «¬‘ ¡È∞ÌÚ∆ Ï⁄È ÂÁ «Ò÷‰∂ ¡øÌ ’∆Â∂ √È «’ √≈‚∂ √∆

٪ ‘؉ ¿∞ÍÃø ’ج∆ ÍÃ∂Ó∆ «¬‘Ȫ ◊π»-Ï⁄Ȫ ˘ ÍÛ∑ ’∂ ◊π»-⁄Ȫ È≈Ò

¡≈͉∆ √ªfi Í≈ √’∂Õ

2. (¡◊Ò∂ Í≥È∂ Â∂ Ú∂÷Ø)

91

’ ÒÀ∫Á∂ ‘ÈÕ ÂÁ ¿∞√ ÍÃ∂Ó∆ È∂ «’‘≈ «’ «¬√ ¡ÒÓ≈∆ «Ú⁄ ÓÀ∫ ¡≈Í

‹∆ Á∂ ‘ºÊ Á∆ «Ò÷∆ ‚≈«¬∆ ÍÛ∑∆ ‘À, «‹√ «Ú⁄ «¬‘ √≈∂ ¡◊øÓ∆ Ï⁄È

«Ò÷∂ ‘ج∂ ‘ÈÕ

Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ ¿∞√ ÍÃ∂Ó∆ ˘ «’‘≈ «’ Â∞√ƒ ⁄ø◊≈ È‘ƒ ’∆Â≈Õ «’√∂

Á≈ ¡≈«Ӓ Ì∂Á ÷ØÒ∑‰≈, «¬‘ ⁄ø◊∆ ◊ºÒ È‘ƒ ‘ÀÕ √Ø, ıÀ ‹Ø ‘Ø «◊¡≈

·∆’ ‘À, Í ÏÛ∆ «ÈÓÃÂ≈ √«‘ Ï∂ÈÂ∆ ‘À «’ «¬√ ‚≈«¬∆ ‹ª Ï⁄Ȫ

ÍÃÊ≈«¬ «¥Í≈ ’’∂ ¡◊ª‘ «’√∂ È≈Ò Ú∆ ◊ºÒ È≈ ’È∆Õ ¿∞‘ ÍÃ∂Ó∆

¡≈͉∂ «ÁºÂ∂ Ï⁄È Â∂ ’≈«¬Ó È≈ «‘≈ Â∂ ‘Ø ÍÃ∂Ó∆¡ª ˘ «¬√ ÍÃÊ≈«¬

Áº√ «ÁºÂ≈Õ ‹Á ¿∞‘ ÍÃ∂Ó∆ Ï≈Ï≈ ‹∆ Í≈√ ¡≈¬∂ ÂÁ Ó≥◊ ’∆Â∆ «’ «¥Í≈

’’∂ √≈˘ Ú∆ √«Â◊πª Á∂ ¡◊øÓ∆ Ï⁄È ÍÛ∑≈˙ ‹Ø √Ó∂∫-√Ó∂∫ Â∞‘≈˘

ÍÃ≈Í ‘ج∂ ‘ÈÕ ¡≈Í ‹∆ È∂ ¿∞‘Ȫ ˘ ‡≈Ò-Ó‡ØÒ ’ «ÁºÂ∆Õ ¡◊Ò∂

«ÁÈ ÓÈ «Ú⁄ «Ú⁄≈«¡≈ «’ ‘π‰ √ø◊ ˘ ÍÂ≈ Òº◊ «◊¡≈ ‘À, ‹∂

Î∂ «’√∂ Â∑ª «¬‘Ȫ È∂ ‚≈«¬∆ ÍÛ∑ Ò¬∆ ÂÁ ¡◊ª‘ ‘ØȪ ˘

Áº√‰◊∂ ¡Â∂ «Î Áπ«È¡≈Ú∆ ˆ˜ª Ú≈Ò∂ ÒØ’ Ú∆ ¡≈¿∞‰∂ ¡øÌ ‘Ø

‹≈‰∂ ‘È Â∂ ‹∂ «’√∂ ˘ Ȫ‘ ’∆Â∆ ª ⁄ø◊≈ È‘ƒ «’™«’ ¿∞‘ «È≈Ù

‘Ø ’∂ ‹≈Ú∂◊≈Õ ‹∂ «’√∂ Á∆ ÓÈØ-’≈ÓÈ≈ Í»È ‘Ø ◊¬∆ ª √ø√≈∆ ÒØ’

¡≈ ’∂ Ó≈ÈÂ≈ ’È∆ ¡øÌ ’ Á∂‰◊∂Õ «¬√ Â∑ª «’Â∂ Ï≈Ï≈ ’Ï∆

‹∆ Á∂ ’ÊÈ Ú≈Ò∆ ◊ºÒ ‘∆ È≈ Ú≈Í ‹≈Ú∂ «’ :

’Ï∆ «√÷ √≈÷≈ Ï‘πÂ∂ ’∆¬∂ ’∂√Ø ’∆˙ È Ó∆Â∞®

⁄≈Ò∂ Ê∂ ‘« «ÓÒÈ ’¿∞ Ï∆⁄À ¡‡«’˙ ⁄∆Â∞®96®

(Í≥È≈ 1369)

¡√ƒ ª ¡≈͉∆ ¡≈ÂÓ≈ Á∆ ’«Ò¡≈‰ Ò¬∆ «√ÓÈ-Ì‹È ¡øÌ

’∆Â≈ ‘À È≈ «’ ÒØ’ª ˘ ¡≈͉∂ Ó◊ Ò≈ ’∂ Í»‹≈ ’≈¿∞‰ Ò¬∆Õ «’Â∂

Í¿∞Í’≈ Á∆ Ì≈ÚÈ≈ √Ó∂∫ ÂØ∫ Í«‘Ò∂ ÍÃ◊‡ ‘Ø ’∂ ¡≈ÂÓ≈ Á∆ ⁄Û∑≈¬∆

2. («Í¤Ò∂ Í≥È∂ Á≈ Îπ‡ È؇) Ï≈Ï≈ ‹∆ ¡≈͉∂ ¡≈Í ˘ È≈ ª √ø ’‘≈™Á∂

√È ¡Â∂ È≈ ‘∆ ’ج∆ ‘Ø Ï‘πÂ≈ √«Â’≈«¡≈ √øÏØËÈ∆ ÙÏÁ ‘∆ Ú‰ «ÁøÁ∂

√ÈÕ ¡≈Í ‹∆ Á≈ ’ÊÈ √∆ «’ ¡√ƒ √≈∂ √«Â◊π» ‹∆ Á∂ Ϻ⁄∂ ‘ª Â∂ «¬√

Ò¬∆ ¡≈Í√ «Ú⁄ √≈∂ Ì≈ ‘ª Â∂ «¬’ Á»‹∂ ˘ √øÏØËÈ ’È Ò¬∆ Ì≈¬∆ √≈«‘Ï

‹∆ ’«‘‰≈ ⁄≈‘∆Á≈ ‘ÀÕ È≈Ò∂ ◊π»-ÿ «Ú⁄ Ì≈¬∆ √≈«‘Ï Á∆ ÍÁÚ∆ √Ì ÂØ∫

¿∞µ⁄∆ ‘ÀÕ «¬√ Ò¬∆ Ï≈Ï≈ ‹∆ Á∂ Íπ≈‰∂ √ø◊Â∆ ¡≈Í ‹∆ ˘ Ì≈¬∆ √≈«‘Ï

‘∆ «’‘≈ ’Á∂ √È Â∂ ‘π‰ Ú∆ Ï≈Ï≈ ‹∆ ÍÃÂ∆ Ì≈¬∆ √≈«‘Ï ÙÏÁ ‘∆ ÚÂÁ∂

‘ÈÕ ™fi Ï≈’∆ √ø◊ ¡≈Í ‹∆ Á∆ Ú‚∂∆ ¿∞Ó ’’∂ ¡≈Í ‹∆ ˘ ““Ï≈Ï≈

‹∆”” «’‘≈ ’Á∆ √∆Õ

92

«Ú⁄ π’≈Ú‡ ‘∆ È≈ ω ‹≈Ú∂ ¡Â∂ ¡≈͉∆ Ó≥˜Ò ÂØ∫ Í≈√∂ ‘∆ È≈

’ Á∂Ú∂Õ Ï≈Ï≈ ‹∆ Áº√Á∂ ‘øπÁ∂ √È «’ «¬√ ÍÃ’≈ ’≈¯∆ √Ø⁄-«Ú⁄≈

«Íº¤Ø∫ «¬‘ ¯À√Ò≈ ’∆Â≈ «’ ¡◊ª‘ ÂØ∫ «¬√ Â∑ª ¡È∞ÌÚ∆ Ï⁄È «Ò÷‰∂

·∆’ È‘ƒ ¡Â∂ ‹Ø Í«‘Òª «Ò÷∂ ‘ج∂ ‘È ¿∞‘Ȫ ˘ ¡◊È Ì∂‡ ’

«ÁºÂ≈Õ ¡◊ª‘ ÂØ∫ «Ò÷‰∂ ÏøÁ ’ «ÁºÂ∂Õ

‹∂ «’Â∂ √≈∂ ¡È∞ÌÚ∆ Ú⁄È ‹Ø √Ó∂∫-√Ó∂∫ ¡≈Í ‹∆ ˘ ÍÃ≈Í ‘øπÁ∂

‘∂, ’≈«¬Ó «‘ ‹ªÁ∂ ª ¿∞‘ ¡≈«Ӓ ‹«◊¡≈√»¡ª Ú≈√Â∂ Ï‘πÂ

¡ÓØÒ’ ı˜≈È≈ √≈Ï ‘øπÁ∂ Í ◊π»-˜≈ «¬ø‹ ‘∆ √∆Õ ™‹ Ï≈Ï≈ ‹∆

˘ «¬‘Ȫ ¡È∞ÌÚ∆ Ï⁄Ȫ «Ú⁄Ø∫ GC √≈Ò Á∆ ¶Ï∂∆ ¡≈Ô± «Ú⁄ «‹ÂÈ∂

’∞ Ô≈Á ‘∂, ¿∞‘Ȫ «Ú⁄Ø∫ ’∞fi ’∞ Ï⁄È ¡≈Í ‹∆ È∂ BD √ÂøÏ AIG@

˘ ¡≈͉∂ ‹∆ÚÈ «Ïê Á∂ È≈Ò-È≈Ò ¡≈͉∆ ˜Ï≈È∆ «’≈‚

’Ú≈¬∂ó‹Ø ’À√‡ ‘π‰ Ú∆ ÓΩ‹»Á ‘ÀÕ

ppppppppppppppp

93

ÁÀ°Öç ÁŶ ðÅÇà ÇòÇÚ ÁÅÇê Öñ¯ÇÂÁŨÁÀ°Öç ÁŶ ðÅÇà ÇòÇÚ ÁÅÇê Öñ¯ÇÂÁŨÁÀ°Öç ÁŶ ðÅÇà ÇòÇÚ ÁÅÇê Öñ¯ÇÂÁŨÁÀ°Öç ÁŶ ðÅÇà ÇòÇÚ ÁÅÇê Öñ¯ÇÂÁŨÁÀ°Öç ÁŶ ðÅÇà ÇòÇÚ ÁÅÇê Öñ¯ÇÂÁŨ(Í≥È≈ 1363)

È≈Ó Á∆ ¡ΩÙË∆ È≈Ò ‹ÁØ∫ √. ¡ÚÂ≈ «√øÿ ‹∆ ≈˜∆ ‘Ø ’∂

¡≈͉∂ ÁØ√ª ˘ «ÓÒ‰ Ò≈‘Ω ◊¬∂ ª √≈∂ ‘∆ ÁØ√Â-«ÓºÂ ‘À≈È

√È ¡Â∂ Íπº¤ ’∆Â∆ «’ Â∞‘≈˘ ¡≈≈Ó «’Ú∂∫ ¡≈«¬¡≈ ‘À? ¡ÚÂ≈

«√øÿ ‹∆ È∂ ÏÛ∂ ÍÃ∂Ó È≈Ò ◊πÏ≈‰∆ Á∆ Í≈√-’Ò≈ Á≈ ¿∞‘Ȫ ¡º◊∂

ÍÃ◊‡≈Ú≈ ’∆Â≈ ¡Â∂ √≈∆ «Ú«Ê¡≈ Áº√∆Õ

Ì≈. ÚË≈Ú≈ «√øÿ ‹∆ ¡Â∂ Ì≈. ◊πÏıÙ «√øÿ ‹∆ ÍπºÂ √. Ì≈◊

«√øÿ «Í≥‚ Ï≈‘Ò∂ «˜: ‘π«Ù¡≈Íπ ‹Ø ¡ÀÎ.√∆. ’≈Ò‹ Ò≈‘Ω ÍÛ∑Á∂ √È,

«¬√ ÿ‡È≈ ÂØ∫ ÍÃÌ≈«Ú ‘Ø ’∂ Ï≈Ï≈ ‹∆ ˘ «ÓÒ‰ AAI ⁄º’ (√◊ØË∂)

«Ú⁄ ¡≈¬∂ ¡Â∂ ◊πÓ«Â ÍÃÊ≈«¬ Ï≈Ï≈ ‹∆ È≈Ò «Ú⁄≈-Ú‡ªÁ≈

’∆Â≈Õ ÁØÚª È∂ Ï≈Ï≈ ‹∆ Á∆ Ùı√∆¡Â Á≈ ÍÃÌ≈Ú ’Ï»«Ò¡≈ ¡Â∂

◊π«√º÷∆ ÚºÒ ÍÃ∂ ‘Ø ’∂ ◊πÏ≈‰∆ ÍÛ∑È Òº◊ ͬ∂Õ

√. ÚË≈Ú≈ «√øÿ ‹∆ «Í≥‚ √πË≈ («˜. ´«Ë¡≈‰≈) Á∂ «‘‰ Ú≈Ò∂

√ÈÕ «¬È∑ª Á∂ «ÍÂ≈ √. «Èø‹È «√øÿ ‹∆ «‚͇∆ ¡«√√‡À∫‡ ’ø‡zØÒ

¡≈¯ «Ïë‡Ù ¡≈Ó∆ ¡’≈¿±∫‡√ Ò≈‘Ω Ò◊∂ ‘ج∂ √ÈÕ ¡≈Í ¡≈͉∂

«ÍÂ≈ ‹∆ Í≈√ «‘ ’∂ ‘∆ ’≈Ò‹ Á∆ «Úº«Á¡≈ ÍÃ≈Í ’ ‘∂ √ÈÕ

«¬È∑ª Á∂ Í«Ú≈ «Ú⁄Ø∫ Ì≈¬∆ Ù∂ «√øÿ ÍπºÂ √. √øπÁ «√øÿ ‹∆

¡’√ Ï∆Ó≈ «‘øÁ∂ √ÈÕ √. ÚË≈Ú≈ «√øÿ ‹∆ È∂ Ì≈. Ù∂ «√øÿ ‹∆

˘ √. ¡ÚÂ≈ «√øÿ Á∂ ◊πÏ≈‰∆ È≈Ò ≈˜∆ ‘؉ Á∆ «Ú«Ê¡≈ Áº√∆Õ

Ì≈¬∆ Ù∂ «√øÿ ‹∆ È∂ Ì≈¬∆ ÚË≈Ú≈ «√øÿ ‘ت ˘ «’‘≈ «’ Â∞√ƒ

ÓÀ˘ Ú∆ Ï≈Ï≈ ‹∆ Í≈√ ‘∆ ÒÀ ⁄ºÒØ Âª ‹Ø ÓÀ∫ Ú∆, «‹Ú∂∫ Ï≈Ï≈ ‹∆ ’«‘‰

¿∞√ √≈ËÈ ˘ ¡Í‰≈ ’∂ ¡Ø◊ ‘Ø ‹≈Úª! Ì≈¬∆ ÚË≈Ú≈ «√øÿ ‹∆ ¡≈͉∂

⁄≈⁄∂ (Ì≈. Ù∂ «√øÿ) ‘ت ˘ È≈Ò ÒÀ ’∂ AAI ⁄º’ √◊ØË∂ Íπº‹∂Õ ≈Â

Ï≈Ï≈ ‹∆ Í≈√ ‘∂ Â∂ Ì≈. Ù∂ «√øÿ ‹∆ È∂ ¡≈͉∆ √≈∆ «Ú«Ê¡≈ Áº√∆Õ

Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂«’‘≈ «’ Â∞√ƒ ¡≥«Óऒ ’∂ ◊π» √≈«‘Ï Á∆ ˙‡ ÒÚØÕ

◊π» √≈«‘Ï √∆’ Ø◊ ª ’∆ ◊π«√º÷ Á∂ ¡≈ÂÓ’ Ø◊ ’‡ ’∂ ÒØ’

94

ÍÃÒØ’ ÁØÚ∂∫ √Ú≈ «ÁøÁ∂ ‘ÈÕ «ÁÈ È∆Ô ’ ’∂ Ò≈‘Ω √Á Ϙ≈

Á∂ ◊πÁπ¡≈∂ «Ú⁄ Ì≈. Ù∂ «√øÿ ‹∆ ¡Â∂ ’¬∆ ‘Ø ÍÃ∂Ó∆¡ª È∂ ¡≥«ÓÃÂ

Í≈È ’ «Ò¡≈Õ ¿∞√∂ «ÁÈ ‘∆ √. ÚË≈Ú≈ «√øÿ Â∂ Ï≈’∆ Í«Ú≈ È∂

Ú∆ ◊π» Ó‘≈≈‹ ‹∆ Á∆ ÙÈ ˘ ÍÃ≈Í ’∆Â≈Õ

Ì≈¬∆ Ù∂ «√øÿ ‹∆ «ÏÒ’∞Ò ¡ÈÍÛ∑ √ÈÕ «¬‘Ȫ ˘ «ÈºÂÈ∂Ó Á∆

‹◊∑≈ Ó»Ò-Ó≥Âz Á∆¡ª Ó≈Òª ’È Á≈ Í≥‹ª «Í¡≈«¡ª ÚºÒØ∫ ‘π’Ó

«Ó«Ò¡≈ ¡Â∂ √∆’ ¡Ø◊Â≈ Ò¬∆ ◊π»-ÿ «Ú⁄ fi≈Û± Î∂È Á∆ √∂Ú≈

Ò≈¬∆ ◊¬∆Õ ¡≈Í ‹∆ (Ì≈. Ù∂ «√øÿ) ÊØÛ∑∂ «ÁÈ Ò≈‘Ω «‘‰ ¿∞ÍÃøÂ

Ú≈«Í√ ¡≈͉∂ È◊ √πË≈ «Ú÷∂ ¡≈ ’∂ Í≥‹ª «Í¡≈«¡ª Í≈√Ø∫ «ÓÒ∆

«√º«÷¡≈ ˘ Í»È ÂΩ Â∂ ‹∆ÚÈ «Ú⁄ ÿ‡≈¿∞‰ Òº◊ ͬ∂Õ ’≈¯∆ ÂÛ’∂

¿∞µ· ’∂ √Ì ÂØ∫ Í«‘Ò∂∫ ◊πÁπ¡≈≈ √≈«‘Ï ‹≈ ’∂ ◊π» ÁÏ≈ «Ú⁄ fi≈Û±

Á∆ √∂Ú≈ ’Á∂ ¿∞ÍÃø ¿∞µÊ∂ ‘∆ ÏÀ· ’∂ Ó»Ò-Ó≥Âz Á∆¡ª Ó≈Òª ‹Ø «ÈºÂÈ∂Ó

Á∂ »Í ”⁄ «ÓÒ∆¡ª √È Í»∆¡ª ’Á∂Õ √«Â◊π» √Ã∆ ◊π» ◊ÃøÊ √≈«‘Ï

‹∆ Á≈ Óπ÷Ú≈’ √ÃÚ‰ ’È ¿∞ÍÃø Ú≈«Í√ ÿ ¡≈ ’∂ ¡≈≈Ó ’Á∂Õ

¶Ó∂ «Í¡ª Ú∆ ◊πÓ≥Âz Á≈ ‹≈Í ’∆ ‹ªÁ∂Õ ◊π»-Ó∂‘ È≈Ò ¡À√∆ Ò◊È

Òº◊∆ «’ Áπ«È¡≈Ú∆ Í≈√∂ √≈∂ ‘∆ ÌπºÒ ◊¬∂ ¡Â∂ ◊πÓ≥Âz Â∂ Ó»Ò-Ó≥Âz

È≈Ò ¡≈ÂÓ≈ ˘ √π ’ «Ò¡≈Õ ¤∂ ’∞ Ó‘∆È∂ Ï≈¡Á ÂÛ’√≈ √Ã∆ ◊π»

◊Ø«ÏøÁ «√øÿ ‹∆ È∂ ¡≈Í ‹∆ (Ì≈. Ù∂ «√øÿ) ˘ ÁÙÈ «ÁºÂ∂ ¡Â∂ Ï⁄È

’∆Â≈ «’ Ù∂ «√øÿ! ´«Ë¡≈‰∂ Íπ≈‰∂ Ù«‘ «Ú⁄ ‘È≈Ó «√øÿ È≈™

Á≈ «¬’ ‘’∆Ó ‘À, ¿∞√ Í≈√ ⁄Ò≈ ‹≈‘, ¿∞‘ ÂÀ˘ ≈˜∆ ’ Á∂Ú∂◊≈Õ

«ÁÈ Â∂ ⁄Û∑≈ È≈Ò Í«Ú≈ ”⁄Ø∫ «’√∂ ˘ È≈Ò ÒÀ ’∂ ¡≈Í ‹∆,

√«Â◊π» ‹∆ ÚºÒØ∫ «ÁºÂ∂ √ø’∂ ¡È∞√≈ Íπº¤Á∂ Íπ¤≈™Á∂ ¿∞√ ‘’∆Ó Í≈√

Íπº‹ ◊¬∂Õ ¿∞√ È∂ √≈∆ ‘≈Ò Íπº¤ ’∂ ’∞fi «ÁȪ Á∆ ÁÚ≈¬∆ «ÁºÂ∆,

«‹√ È≈Ò ¡≈Í ‹∆ ≈˜∆ ‘Ø ◊¬∂Õ Í«‘Òª Ú∆ ¡≈Í ‹∆ ¡È∂’ª

ÁÚ≈¬∆¡ª Ú ⁄π’∂ √ÈÕ «‹‘Ȫ È≈Ò ÌØ≈ «‹øÈ≈ Ú∆ ¯’ È‘ƒ √∆

«Í¡≈Õ «¬‘ ª Ó∂∂ √«Â◊π» Á∆ «Ó‘ «ÁzÙ‡∆ √∆Õ ◊π» Ú≈’ ¡È∞√≈

:

¡¿∞÷Ë ’« Ê≈’∆ Ï‘πÂ∂∂® «’¿∞ Áπ÷π ⁄π’À «ÏÈ∞ ◊π Ó∂∂®

(Ï√ø Ó: 1, Í≥È≈ 1189)

«¬‘ ª :

¡¿∞÷Á ¡≈¬∂ ≈«√ «Ú«⁄ ¡≈«Í ÷ÒØ«¬¡≈®

(ÎπÈ‘∂ Ó: 5, Í≥È≈ 1363)

95

√«Â◊π» ‹∆ È∂ ÁÚ≈¬∆ Á≈ ª Ï‘≈È≈ ‘∆ ÏÈ≈¿∞‰≈ √∆, ¡≈≈Ó

ª ¿∞‘Ȫ Á∆ «ÁzÙ‡∆ È≈Ò ‘∆ ¡≈ ⁄πº’≈ √∆Õ «¬√ ÂØ∫ «Íº¤Ø∫ ◊π»

Ó‘≈≈‹ ‹∆ ¿∞µÍ ¡Ê≈‘ «ÚÙÚ≈√ Ϻfi «◊¡≈Õ ◊π» «Ó‘ È≈Ò √∆

¡Ø◊ ‘Ø ⁄πº’≈ √∆Õ «‹Ê∂ ¡≈Í ‹∆ Í»∆ ÂÈ-Á∂‘∆ È≈Ò «˜ÓƒÁ≈∂ Á∂

√≈∂ ’≈‹ ’Á∂, ¿∞Ê∂ È≈ÒØ È≈Ò :

¿±·Â ÏÀ·Â √ØÚ «Ë¡≈¬∆¡À Ó≈«◊ ⁄Ò ‘∂ ‘« ◊≈¬∆¡À®

(¡≈√≈ Ó: 5, Í≥È≈ 386)

Á∆ Ò≈‘∂ÚøÁ∆ ’≈ ’Á∂ Â∂ ‘Ó∂Ù≈ Ô≈⁄È≈ ’Á∂ «’ ‘∂ √«Â◊π» ‹∆

:

«Ú√π È≈‘∆ Á≈Â≈ ¡≈͉≈ È≈Óπ Á∂‘π®

◊π‰ ◊≈Ú≈ «ÁÈ∞ ≈«Â È≈È’ ⁄≈¿∞ ¬∂‘π®

(√»‘∆ Ó: 5, Í≥È≈ 762)

¡≈Í ‹∆ √ø√≈’ «˜øÓ∂Ú≈∆¡ª Í»∆¡ª ’Á∂, Í ÓÈ Âª ‘π‰ :

’≈‘∂ ¬∂’ «ÏÈ≈ «⁄Â∞ Ò≈¬∆¡À®

¿±·Â ÏÀ·Â √ØÚ ‹≈◊ √Á≈ √Á≈ ‘« «Ë¡≈¬∆¡À®

(¡≈√≈ Ó: 3, Í≥È≈ 379)

Á≈ Ë≈È∆ ω ’∂ È≈Ó Á∆ ≈√ «¬’º·∆ ’È Ò¬∆ ‘ √Ó∂∫ ºÂÍ

«‘øÁ≈Õ È≈Ó-«√ÓÈ Á∆ ’≈ ˘ ’«Á¡ª ¡≈Í ‹∆ Á∆ ¡≈«Ӓ

¡Úº√Ê≈ ’≈¯∆ ¿∞⁄∂∆ ‘Ø ⁄πº’∆ √∆ Í ◊π» ÁÏ≈ «Ú⁄ fi≈Û± Á∆ √∂Ú≈

˘ «Èø ‹≈∆ «÷¡≈Õ

ppppppppppppppp

96

ÁðçÅà Õðé éÅñ ð¹îÅÇñÁ» òÅñÆ ÁñîÅðÆÁðçÅà Õðé éÅñ ð¹îÅÇñÁ» òÅñÆ ÁñîÅðÆÁðçÅà Õðé éÅñ ð¹îÅÇñÁ» òÅñÆ ÁñîÅðÆÁðçÅà Õðé éÅñ ð¹îÅÇñÁ» òÅñÆ ÁñîÅðÆÁðçÅà Õðé éÅñ ð¹îÅÇñÁ» òÅñÆ ÁñîÅðÆçÅ ÇÜ¿çðÅ Ö¹¼ñ· ÜÅäÅçÅ ÇÜ¿çðÅ Ö¹¼ñ· ÜÅäÅçÅ ÇÜ¿çðÅ Ö¹¼ñ· ÜÅäÅçÅ ÇÜ¿çðÅ Ö¹¼ñ· ÜÅäÅçÅ ÇÜ¿çðÅ Ö¹¼ñ· ÜÅäÅ

ؘ Á∂ «ÈÔÓ ¡È∞√≈ ¡≈Í ‹∆ (Ì≈. Ù∂ «√øÿ) fi≈Û± Á∆ √∂Ú≈

’ ’∂ Ó»Ò-Ó≥Âz Á≈ ‹≈Í ’ ‘∂ √ÈÕ ⁄≈-Í≥‹ ÍÃ∂Ó∆ √º‹‰ ‹Ø ‘

ؘ ◊π» Í≈ÂÙ≈‘ ‹∆ ˘ ÈÓ√’≈ ’È ¡Â∂ ÁÙÈ Á∆Á≈«¡ª Ò¬∆

¡≈™Á∂, ¿∞‘ Ú∆ ¡≈ ’∂ ÏÀ·∂ √ÈÕ ◊π» Ó‘≈≈‹ ‹∆ Á∂ πÓ≈«Ò¡ª Ú≈Ò∆

¡ÒÓ≈∆ Á∂ «‹øÁ∂ Á∆ ⁄≈Ï∆ ◊ÃøÊ∆ «√øÿ Í≈√Ø∫ «’Â∂ ◊øπÓ ‘Ø ◊¬∆Õ

Ï≈‘-¡≥Á ’Ó∂ «Ú⁄ ÏÊ∂≈ ‡ØÒ-Ì≈Ò ’∆Â∆ Í «ÓÒ∆ ÈÕ √≈∂

πÓ≈Ò∂ ¡ÒÓ≈∆ «Ú⁄ √ÈÕ ¡≈«ı ’¬∆ ÍÃ∂Ó∆¡ª È∂ √Ò≈‘ «ÁºÂ∆ «’

¡ÒÓ≈∆ Á≈ Â≈Ò≈ ‘∆ ÂØÛ ÒÚØÕ Ì≈¬∆ √≈«‘Ï Ù∂ «√øÿ ‘؃ È≈Ó

«Ú⁄ Ò∆È √È, √«Â◊π» ‹∆ ¿∞µÍ Í»È ÌØ√≈ √∆Õ ¡≈Í ‹∆ È∂ √ø◊Â

˘ «’‘≈ «’ ◊π» Ó‘≈≈‹ ‹∆ Á∂ ⁄Ȫ «Ú⁄ ¡Á≈√ ’ØÕ ¡Á≈√

«Ú⁄ ÏÛ∆ Úº‚∆ Ù’Â∆ ‘ÀÕ ÓÀ˘ Ô’∆È ‘À «’ ¡Á≈√ ’È È≈Ò Â≈Ò≈

÷πºÒ∑ ‹≈Ú∂◊≈Õ √≈«¡ª È∂ Ì≈¬∆ √≈«‘Ï Á≈ Ï⁄È √π«‰¡≈Õ «¬’ ÍÃ∂Ó∆

È∂ ¡º◊Ø∫ «’‘≈ «’ Â∞√ƒ ‘∆ ¡Á≈√ ’ØÕ

¡≈Í ‹∆ «Â¡≈ ‘Ø ◊¬∂Õ «‹øÈ∆ ¡≈Í ‹∆ ˘ ¡Á≈√ ¡≈™Á∆ √∆,

Á√ª Í≈«ÂÙ≈‘∆¡ª Â∂ √Ã∆ ◊π» ◊ÃøÊ √≈«‘Ï ‹∆ ˘ ¡≈Ë ’∂ «‹øÁ≈

÷πºÒ∑‰ Ú≈√Â∂ Ï∂ÈÂ∆ ’∆Â∆Õ ÓºÊ≈ ‡∂’‰ ¿∞ÍÃø ¡ÒÓ≈∆ ’ØÒ ‹≈ ’∂

Â≈Ò∂ ˘ ‘ºÊ Ò≈«¬¡≈ ª Â≈Ò≈ ÷πºÒ∑ «◊¡≈Õ √Ì ‘À≈È ‘Ø ◊¬∂Õ

¡ÒÓ≈∆ Á≈ «‹øÁ≈ ª ÷πºÒ∑ ‘∆ «◊¡≈ Í È≈Ò ‘∆ Ì≈¬∆ √≈«‘Ï ‹∆

Á∂ ¡≥Á Á∂ ’Í≈‡ Á≈ «‹øÁ≈ Ú∆ ÷πºÒ∑ «◊¡≈Õ ◊π» Í≈ÂÙ≈‘ ‹∆ È∂

Ï∂¡≥ √Øfi∆ ¡Â∂ Ïı«ÙÙª ’ «ÁºÂ∆¡ªÕ «’Ú∂∫-«’Ú∂∫ √«Â◊π» ‹∆ È∂

¿∞È∑ª Í≈√Ø∫ √∂Ú≈ Ò¬∆, «’Ú∂∫ ¿∞‘Ȫ Á∂ Ï⁄È-√º«Â ‘øπÁ∂ ‘∂Õ «¬‘ ‘Ø

«Ú√Ê≈ Á≈ «ÚÙ≈ ‘ÀÕ

◊π» √≈«‘Ï ‹∆ Á∂ ⁄Ȫ «Ú⁄ ¡Á≈√ ’È È≈Ò ’Ø‘Û Â’ Á∂

Ø◊ ¿∞‘Ȫ Á» ’∆Â∂Õ «‹Ú∂∫ ¿∞√ √Ó∂∫ Á∂ ¡≈¬∆.‹∆. Íπ«Ò√ Í≥‹≈Ï ’øÚ

ÙÓÙ∂ «√øÿ Á∆ ÿÚ≈Ò∆ Á≈ ’Ø‘Û Ø◊ Á» ’∆Â≈Õ «‹È∑ª ÍÃ∂Ó∆¡ª È∂

Ì≈¬∆ √≈«‘Ï ‹∆ Á∂ ÁÙÈ ’∆Â∂ ‘È, ¿∞‘Ȫ ÍÃ∂Ó∆¡ª ˘ ÌÒ∆-̪Â

97

ÍÂ≈ ‘À «’ Ì≈¬∆ √≈«‘Ï ˘ ◊π» Ó‘≈≈‹ È∂ «’øÈ≈ ¡È∞ÌÚ «ÁºÂ≈ √∆Õ

‹Ø ÍÃ≈‰∆ Ï∂ÈÂ∆ ÒÀ ’∂ ¿∞‘Ȫ Í≈√ ¡≈™Á≈, ¿∞√ Á∂ «Í¤Ò∂ ’¬∆-’¬∆

‹ÈÓª Á≈ ¡≈Í ‹∆ ˘ ¡È∞ÌÚ ‘Ø ‹ªÁ≈ «’ «’√ ’Ó ’’∂ «¬√˘

’Ù‡ ‘Ø «‘≈ ‘ÀÕ Á≈√ È∂ Ú∆ ’¬∆ Ú≈ ¿∞‘Ȫ Á∂ ÁÙÈ ’∆Â∂ Â∂

È∂Û∂ ‘؉ Á≈ √πÌ≈◊ ÍÃ≈Í ‘Ø«¬¡≈Õ «’™«’ ¡’√ Ì≈¬∆ √≈«‘Ï, ‹ÁØ∫

ÂØ∫ Ï≈Ï≈ ‹∆ ≈ÓÍπ ÷∂Û≈ √≈«‘Ï ¡≈ «‡’∂ √È Âª Ï≈Ï≈ ‹∆ Í≈√

ÁÙÈ ’È Â∂ √ø◊ ’È Ú≈√Â∂ ¡≈™Á∂ «‘øÁ∂ √ÈÕ ◊π» Í≈ÂÙ≈‘

‹∆ Á≈ ¯πÓ≈È ‘À «’ :

ÈÚ «ÈË∆ ¡·≈‘ «√Ë∆ «Í¤À Ò◊∆¡≈ «Î«‘

‹Ø ‘« «‘ÁÀ √Á≈ Ú√≈«¬® (√ÒØ’ Ó: 3, Í≥È≈ 649)

È≈Ó ‹Í‰ È≈Ò ‹ÁØ∫ «¬’≈◊ÃÂ≈ ‘øπÁ∆ ‘À ª «ºË∆¡ª-«√ºË∆¡ª

¡Â∂ ¡È∞ÌÚÂ≈ √πÂ∂«√Ë ‘∆ ÍÃ≈Í ‘Ø ‹ªÁ∆ ‘ÀÕ Ï≈Ï≈ ‹∆ ’«‘øÁ∂ ‘øπÁ∂

√È «’, «¬‘ ÍÓ-ÍÁ Á∆ ÍÃ≈ÍÂ∆ ÂØ∫ ‘∂·ª Á∆¡ª Ú√ª ‘ÈÕ ◊π«√º÷

˘ ‹∂’ «¬‘ ÍÃ≈Í Ú∆ ‘Ø ‹≈‰ ª ◊π»-‘π’Ó ÂØ∫ «ÏȪ «¬È∑ª Á∆

ÚÂØ∫ È‘ƒ ’È∆ ⁄≈‘∆Á∆Õ «¬‘Ȫ ˘ ¡≥Á ‘∆ ‹È≈ ⁄≈‘∆Á≈ ‘ÀÕ

‹Ø «¬È∑ª Â≈’ª ˘ ‹ ‹ªÁ≈ ‘À ¿∞‘ ¡«ÏÈ≈Ù∆ ÍÃÌ» ”⁄ ¡Ì∂Á ‘Ø ‹ªÁ≈

‘ÀÕ ‘π’Ó ‘À :

«È◊π‰ «Èø’≈ ¡«ÏÈ≈√∆ ¡Â∞ÒØ Â∞«Ò˙ È ‹≈Ú®

’‘π È≈È’ ¡‹π «‹«È ‹«¡≈ «Â√ ‘∆ ’¿∞ Ï«È ¡≈Ú®

(√≈◊ Ó: 5, Í≥È≈ 1205)

ppppppppppppppp

98

AAI Ú¼Õ (ÃðׯèÅ)AAI Ú¼Õ (ÃðׯèÅ)AAI Ú¼Õ (ÃðׯèÅ)AAI Ú¼Õ (ÃðׯèÅ)AAI Ú¼Õ (ÃðׯèÅ)éÅî-ê̶îÆÁ» çÅ Õ¶ºçðéÅî-ê̶îÆÁ» çÅ Õ¶ºçðéÅî-ê̶îÆÁ» çÅ Õ¶ºçðéÅî-ê̶îÆÁ» çÅ Õ¶ºçðéÅî-ê̶îÆÁ» çÅ Õ¶ºçð

«‹Ú∂∫ Ì≈¬∆ ◊πÁ≈√ ‹∆ Á≈ ¯πÓ≈È ‘À, «’

¡ÓÒ∆ ⁄È ¡ÓÒ∆¡ª √ØÎ∆ √ØÎ∆ Ó∂Ò ’øÁ∂®

‹»¡≈∆ ‹»¡≈∆¡ª Ú∂’Ó∆ Ú∂’Ó ⁄øÁ∂®

⁄ت ⁄ت «Í‘Û∆ ·º◊ ·◊ª «ÓÒ Á∂√ ·◊øÁ∂®

Ó√’«¡ª «ÓÒ Ó√’∂ ⁄π◊Òª ⁄π◊Ò ¿∞Ó≈«‘ «Ó¶Á∂®

ÓÈÂ≈» ÓÈÂ≈»¡ª Â≈» Â≈» Â≈ ÂøÁ∂®

Áπ«÷¡≈∂ Áπ«÷¡≈«¡ª «ÓÒ «ÓÒ ¡≈͉∂ Áπº÷ πÚøÁ∂®

√≈Ë √ø◊ ◊π«√÷ Ú√øÁ∂®4®

(Ì≈: ◊πÁ≈√ ‹∆, Ú≈ 5, Í¿∞Û∆ 4)

’∞Á Á≈ «ÈÔÓ ‘À, «‹ºÊ∂ ÎπºÒ ‘øπÁ≈ ‘À, ¿∞√ Á∆ ıπÙÏØ ÍÃ≈ÍÂ

’È Ú≈√Â∂ ÌΩ∂ Á»-Á» ÂØ∫ ¿∞‚≈∆¡ª Ó≈ ’∂ Íπº‹ ‹ªÁ∂ ‘È, Â∂

√π◊øË∆ ÍÃ≈Í ’’∂ ¡≈͉∆ «ÂzÍÂ∆ ’Á∂ ‘ÈÕ

«¬√ Â∑ª √«Â◊π» ‹∆ Á∂ È≈Ó Á∆ √π◊øË∆ È≈Ò Ï≈Ï≈ ‹∆ Á∆

¡≈ÂÓ≈ ÒÏ≈ÒÏ Ì∆ ‘ج∆ √∆Õ È≈Ó √π◊øË∆ È≈Ò √ªfi ’È Ú≈√Â∂

È∂Û∂ Â∂Û∂ Á∂ ÙË≈¨ ¡Â∂ Á»-Á» ÂØ∫ ÍÃÌ»-ÍÃ∂Ó∆ ¡’√ Ï≈Ï≈ ‹∆ Á∆

√ø◊ «Ú⁄ Íπº‹Á∂ «‘øÁ∂Õ ’ج∆ ÁØ «ÁÈ, ’ج∆ ⁄≈ «ÁÈ, ’ج∆ ‘¯Â≈,

Ì≈Ú «’ «‹øÈ∆-«‹øÈ∆ Ú∆ √ø√≈«’ ’øÓª «Ú⁄Ø∫ «’√∂ ˘ «Ú‘Ò «ÓÒÁ∆,

Ï≈Ï≈ ‹∆ Í≈√ ·«‘ ’∂ È≈Ó-Ï≈‰∆ Á∆ √ø◊ ’Á∂Õ «‹È∑ª ”⁄Ø∫ Ì≈¬∆

Ù∂ «√øÿ ‹∆, √ø √≈Ë» «√øÿ ‹∆, Ì≈¬∆ ÚË≈Ú≈ «√øÿ ‹∆, Ì≈¬∆

◊πÏ÷Ù «√øÿ ‹∆ ¡Â∂ √ø Ó≥◊Ò «√øÿ ‹∆ Á∂ È≈Ó Ú‰È ÔØ◊ ‘ÈÕ

ppppppppppppppp

99

ìÅìÅ ÜÆ é¶ ÁÅêä¶ ÇÂÕ ê̶îÆ ù ÁÅåîÅ ðÅÔÄìÅìÅ ÜÆ é¶ ÁÅêä¶ ÇÂÕ ê̶îÆ ù ÁÅåîÅ ðÅÔÄìÅìÅ ÜÆ é¶ ÁÅêä¶ ÇÂÕ ê̶îÆ ù ÁÅåîÅ ðÅÔÄìÅìÅ ÜÆ é¶ ÁÅêä¶ ÇÂÕ ê̶îÆ ù ÁÅåîÅ ðÅÔÄìÅìÅ ÜÆ é¶ ÁÅêä¶ ÇÂÕ ê̶îÆ ù ÁÅåîÅ ðÅÔÄêÔ¿¹Ú Õ¶, îÅó¶ êÅö ÜÅä 寺 ìÚÅÀ°äÅêÔ¿¹Ú Õ¶, îÅó¶ êÅö ÜÅä 寺 ìÚÅÀ°äÅêÔ¿¹Ú Õ¶, îÅó¶ êÅö ÜÅä 寺 ìÚÅÀ°äÅêÔ¿¹Ú Õ¶, îÅó¶ êÅö ÜÅä 寺 ìÚÅÀ°äÅêÔ¿¹Ú Õ¶, îÅó¶ êÅö ÜÅä 寺 ìÚÅÀ°äÅ

«¬√ √Ó∂∫ Â’ Ï≈Ï≈ ‹∆ Á∆ ¡≈«Ӓ ¡Ú√Ê≈ È≈Ó-‹Í Áπ¡≈≈

Ï‘π ¿∞µ⁄∆ ‘Ø ⁄πº’∆ √∆Õ ¡≈Í ‹∆ √Ê»Ò-√∆ ”⁄Ø∫ ¡≈ÂÓ≈ Úº÷ ’’∂,

√»ıÓ √∆ Ë≈1 «‹ºÊ∂ Ú∆ ‹≈‰≈ ⁄≈‘∞‰ ¡º÷ Á∂ ÎØ «Ú⁄ ¿∞Ê∂ Íπº‹

‹ªÁ∂ ¡Â∂ ÍÃ∂Ó∆-‹Èª È≈Ò Ï⁄È «ÏÒ≈√ Ú∆ ’ ¡≈™Á∂Õ ÍÃ∂Ó∆-‹Èª

1. ¡√ƒ ‹Ø ¡‹∂ Í≥‹ ̻’ «Óº‡∆ È≈Ò «Í¡≈ Í≈¬∆ ÏÀ·∂ ‘ªÕ ¡≈ÂÓ≈ ˘ √∆

È≈ÒØ∫ Úº÷ ’’∂ √»÷Ó √∆ ≈‘ƒ «Ú⁄È Ú≈Ò∆ ◊ºÒ √≈˘ Ù≈«¬Á ¡È‘؉∆

Ì≈√∂◊∆ «’™«’ ¡√ƒ ‘ ◊ºÒ ˘ ¡≈͉∆ √Ø⁄, Ӻ Â∂ «ÓºÂ È≈Ò ÂØÒÁ∂,

È≈ÍÁ∂ ‘ª Í «¬‘ ’Ó≈¬∆ Â∂ «Ó‘È Á≈ «ÚÙ≈ ‘ÀÕ «‹‘Û∂ «¬√ ◊πÓ«Â

Ó≈◊ Á∂ ͪË∆ ω∂ ¡Â∂ È≈Ó Á∆ ’Ó≈¬∆ ’∆Â∆ ¿∞‘Ȫ Ò¬∆ «¬‘ ◊ºÒª Ï‘πÂ

Ó≈Ó»Ò∆ ‘ÈÕ ‚≈’‡ Ì≈¬∆ Ú∆ «√øÿ ‘ت È∂ ◊π» È≈È’ ⁄ÓÂ’≈ «Ú⁄

““¿∞µ⁄∂ ÷≥‚ª Á∂ ’ΩÂ’””, ““«Í¡≈∂ Á≈ «Í¡≈≈”” ¡Â∂ ““≈‹≈ «ÙÚÈ≈Ì”” ¡Â∂

‘Ø Ï∂¡≥ Ê≈Úª Â∂ «¬√ «ÚÙ∂ ÍÃÊ≈«¬ Ï‘π √ÍÙ‡ ’∆Â≈ ‘ÀÕ «Ò«÷¡≈ ‘À

«’ «’Ú∂∫ È≈Ó∆ ÍπÙ Á∆ ¡≈ÂÓ≈ «√ÓÈ ’È È≈Ò √∆ «Úº⁄Ø∫ ¡Òº◊ ‘Ø

‹ªÁ∆ Â∂ √∆ ˘ ¤º‚ ’∂ ¡≈ÂÓ≈ ¡≈͉∂ ¡≈Í ˘ ‘ΩÒ≈ Â∂ √πÂø ӫ‘√»√

’’∂ ÷πºÒ∑ ¡Â∂ √πÂøÂÂ≈ Á∂ «¬Ò≈‘∆ ø◊ª ˘ Ó≈‰Á∆ ‘ÀÕ ¡≈ÂÓ≈ √∆ ÂØ∫

Úº÷ ‘Ø ’∂ Ú∂÷Á∆ ‘À «’ Í≥‹ª ºª Á∆ ÓÛØÒ∆ ‹Ø ÍÃÌ» ‹∆ È∂ Ó∂∂ Úº√‰ Ò¬∆

ω≈¬∆ ‘À, ¿∞‘ ‘Ø ‘À Â∂ ÓÀ∫ ¿∞√ «Ú⁄ «‘‰ Ú≈Ò∆ Úº÷∆ ‘√Â∆ ‘ªÕ

«‹È∑ª Ó‘ªÍπÙª È∂ ⁄ø◊∆ Âͺ«√¡≈ ’’∂ ‹ª ¡≈͉∂ ÓÈ Á∆ «¬’≈◊Â≈ ˘

ÚË≈ ’∂ ¡≈͉≈ √»ıÓ √∆ ⁄ø◊≈ ÏÒÚ≈È ’ «Ò¡≈ ‘ØÚ∂, ¿∞‘ ¡≈͉∂ √Ê»Ò

√∆ ˘ ⁄ØÒ∂ Úª◊ ‹Á Ú∆ ⁄≈‘π‰, Ò≈‘ ’∂ Úº÷≈ º÷ «ÁøÁ∂ ‘È ¡Â∂ ÁπÈ∆¡≈

Á∂ «’√∂ Ú∆ ’ØÈ∂ «Ú⁄ «‹ºÊ∂ ¿∞‘ ⁄≈‘π‰ «ÏȪ «’√∂ Ø’-‡Ø’ Á∂ «Ú⁄ √’Á∂

‘È ¡Â∂ Î∂ ‹Á ⁄≈‘π‰ ¡≈͉∆ ¡≈ÂÓ≈ ˘ ¿∞√ √Ê»Ò √∆ «Ú⁄ ÍÃÚ∂Ù

’’∂ ÓπÛ Í«‘Ò∂ Úª◊ «Ú⁄Á∂ ‘ÈÕ ¡«‹‘∆ ‘∆ «¬’ ÿ‡È≈ «¬’ «ÂºÏÂ∆

Ò≈Ó∂ ‡∆. Ò≈Ï√ø◊øÍ≈ Á∆ ¡≥◊∂˜∆ «Ú⁄ ¤Í∆ Íπ√Â’ THIRD EYE (Â∆‹≈

È∂Âz), ‹Ø Òº÷ª Á∆ «◊‰Â∆ «Ú⁄ ¤Í∆, «Ú⁄ Á‹ ‘ÀÕ ¿∞√ «Ú⁄ ¿∞‘ Ú‰È

’Á≈ ‘À «’ ¿∞√ È∂ Ï‘π ‘∆ ’«·È Âͺ«√¡≈ («Ó‘ÈÂ) È≈Ò ¤Ø‡∆ ¿∞Ó

«Ú⁄ ‘∆ «¬‘ (√Ê»Ò √∆ ÂØ∫ √»÷Ó √∆ Úº÷ ’È Á∆) Â≈’ ÍÃ≈Í ’

Ò¬∆ √∆Õ «ÂºÏ Á∂ «’√∂ Ù«‘ «Ú⁄ ÁÒ≈¬∆Ò≈Ó≈ Á∆ ¡◊Ú≈¬∆ ‘∂· «¬’

¡≈ÙÓ Ï«‰¡≈ ‘Ø«¬¡≈ √∆Õ «¬‘ Ò≈Ï√ø◊ ¡º·ª ’∞ Ú«∑¡ª Á≈ ‘∆ √∆ *

100

˘ «¬øfi ÍÃÂ∆ ‘øπÁ≈ ‘À «’ Ï≈Ï≈ ‹∆ Ù≈ı√≈ √∆’ »Í «Ú⁄ Ó∂∂

È≈Ò ◊ºÒ-Ï≈ ’ ‘∂ ‘ÈÕ

«¬’ √Ó∂∫ Ù≈Ó Á≈ Ú’Â √∆, Ï≈Ï≈ ‹∆ ¡≈͉∂ «‘≈«¬Ù∆ ’Ó∂

«Ú⁄ √ØÁπ Á≈ Í≈· ’ ’∂ «√ÓÈ ’ ‘∂ √È «’ Ï≈Ï≈ ‹∆ Á≈

«Ë¡≈È ¡⁄≈È’ ¿∞√ ÍÃ∂Ó∆1

ÚºÒ «◊¡≈ ‹Ø Ï≈Ï≈ ‹∆ Á∂ ’≈¯∆ È∂Û∂ Á≈

√ø◊Â∆ √∆Õ «Ë¡≈È «Ú⁄ Á∂«÷¡≈ «’ ¿∞‘ ÍÃ∂Ó∆ ¡≈⁄‰ ÂØ∫ «‚º◊‰

Ú≈√Â∂ ÿØ∫ Â∞ «Í¡≈ ‘À Â∂ ÓÈ «Ú⁄ ’≈Ó-Í»Â∆ Á≈ ÎπÈ≈ ’≈¯∆

ÍÃÏÒ ‘ÀÕ Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ √Ø«⁄¡≈ «’ ‹∂’ ’ج∆ ÔÂÈ È≈ ’∆Â≈ «◊¡≈

ª ‘Ø √’Á≈ ‘À «’ ◊π» Ú≈’ ¡È∞√≈

«ÈÓ÷ ’≈Ó √π¡≈Á ’≈«‰ ’Ø«‡ «ÁÈ√ Áπ÷π Í≈Ú«‘®

¡≈√≈ Ó: 5 (Í≥È≈ 403)

¡Â∂ «¬‘ ÌÀÛ≈ ÎπÈ≈, ‹Ø √≈’≈ ‘؉ Ò¬∆ √∆ ˘ ÒÀ Â∞«¡≈ ‘À

ÍÂ≈ È‘ƒ «’√ ÷»‘-÷≈Â∂ «Ú⁄ √πº‡ Á∂Ú∂Õ √≈‚≈ Óπ‘ºÏÂ∆ ‘À, √Ø √≈‚≈

Ú∆ ¯˜ ωÁ≈ ‘À «’ «¬√Á≈ Ï⁄≈¿∞ ’∆¬∂Õ ◊π»-⁄Ȫ «Ú⁄ Ï∂ÈÂ∆

’∆Â∆ ¡Â∂ √»÷Ó √∆ È≈Ò (‹Ø ¡≈ÂÓ≈, √Ê»Ò √∆ ÂØ∫ Úº÷ ’’∂

Ï«‰¡≈ √∆) √◊ØË∂ ÂØ∫ Ò≈‘Ω Íπº‹ ’∂ ¿∞√ √Û’ Â∂ ¿∞√ ÍÃ∂Ó∆ ˘ ¡º◊∂

‘Ø «ÓÒ∂ «‹√ √Û’ Â∂ ¿∞‘ ÍÃ∂Ó∆ Ú≈‘Ø-Á≈‘∆ Ïπ∆ ÍÃ∂È≈ ¡Ë∆È Â∞«¡≈

‹≈ «‘≈ √∆Õ ‹≈ Íπº«¤¡≈ «’ ““Ì≈¬∆ ‹∆! «’Ë ⁄ºÒ∂ ‘Ø? ¡√ƒ ª

Â∞‘≈˘ «ÓÒ‰ ¡≈¬∂ √ªÕ”” Ï≈Ï≈ ‹∆ ˘ √≈‘Ó‰∂ º’, Â∂ Ï⁄È √π‰

* ‹ÁØ∫ ¿∞‘ ¡≈ÙÓ Á∂ ⁄؇∆ Á∂ ‹Ø◊∆ÙÚª È∂ «¬√ ˘ Í÷ ’∂ ¡≈ÙÓ Á∂ Óπ÷∆

Ú‹Ø∫ ⁄π‰ «Ò¡≈ Â∂ ’¬∆ Ó‘∆«È¡ª Á∂ √ı ÔØ◊-¡«Ì¡≈√ È≈Ò «¬√ ˘

’≈¯∆ «ÈÍ≥πÈ Ï‰≈ «ÁºÂ≈Õ ¿∞‘ «Ò÷Á≈ ‘À «’ «¬’ «ÁÈ ÓÀ∫ ◊π¯≈ «Ú⁄ √Ó≈Ë∆

Ò◊≈¬∆ «Ë¡≈È-Ó◊È √∆ «’ ÓÀ∫ ¡≈͉∂ √Ê»Ò √∆ ˘ ˙Ê∂ ‘∆ ¤º‚ «ÁºÂ≈

¡Â∂ √»÷Ó √∆ È≈Ò ¿∞√ ◊π¯≈ ”⁄Ø∫ «È’Ò ’∂ √≈∂ «ÂºÏ Á∆ √À ’∆Â∆Õ

«¬’ ¡‰«Áº√ √»÷Ó Â≈ È≈Ò Ó∂∂ √»÷Ó ¡Â∂ √Ê»Ò √∆ Á≈ ¡≈Í√∆ √øÏøË

Ï«‰¡≈ «‘≈Õ ’∞fi «⁄ «¬√ ÍÃ’≈ ÁπÈ∆¡≈ Á≈ ø◊ Á∂÷ ’∂ Î∂ ÓÀ∫ ◊π¯≈

”⁄ ͬ∂ ¡≈͉∂ √Ê»Ò √∆ «Ú⁄ ‹≈ ÍÃÚ∂Ù ’∆Â≈Õ

«¬ºÊ∂ ‘∆ Ϻ√ È‘ƒ, «¬’ ‘Ø ÔØ◊∆ ÍÓ ‘ø√ ÔØ◊≈ ÈßÁ È∂ ¡≈͉∆ √…À-‹∆ÚÈ∆

«Ò÷∆ ‘À ‹Ø «’ AUTOBIOGRAPHY OF A YOGI Á∂ Ȫ ‘∂· ¡Ó∆’≈ ”⁄

¤Í∆ √∆Õ ¡«‹‘∆¡ª √Ê»Ò √∆ ÂØ∫ √»÷Ó √∆ ‹πÁ≈ ’’∂ ÁπÈ∆¡≈ «Ú⁄

«Ú⁄È Á∆¡ª ’¬∆ ÿ‡È≈Úª ¿∞√ ÔØ◊∆ È∂ ¿∞√ «Ú⁄ «Ò÷∆¡ª ‘ÈÕ

◊ºÒ ª «√¯ ÓÈ ˘ Í»È «¬’≈◊ ’È Á∆ ‘ÀÕ È≈Ó∆ ÍπÙ Ò¬∆ ¡«‹‘∆¡ª

‘≈Òª «Ú⁄ «Ú⁄ ‹≈‰≈ Ï‘π ‘∆ Ó≈Ó»Ò∆ ◊ºÒ ‘À «’™«’ ÍÓ∂Ù ÍÃ≈ÍÂ∆

ÂØ∫ ª «¬‘ Ï‘π ‘∂·Ò∆¡ª ¡Ú√Ê≈Úª ‘ÈÕ

1. È≈™ «Ò÷‰ ÔØ◊ È‘ƒ, «¬√ Ò¬∆ «¬ºÊ∂ Ȫ È‘ƒ «Ò«÷¡≈Õ

101

’∂ √∆ Í≈‰∆™-Í≈‰∆ ‘Ø «◊¡≈ ¡Â∂ ÌÀÛ∂ ÎπÈ∂ ¿∞µÍ Í≈‰∆ «Î

«◊¡≈Õ ¿∞‘ ÍÃ∂Ó∆ Ï≈Ï≈ ‹∆ È≈Ò Ú≈Í√ ÿ ˘ ‡π «Í¡≈, ‹ÁØ∫ ÿ

Á∂ ȘÁ∆’ Íπº‹∂ ª ¿∞‘ ÍÃ∂Ó∆ ¡º◊∂-«Íº¤∂ º’∂ Í Ó‘ªÍπ÷ ª ¡≈͉≈

¯˜ «ÈÌ≈ ’∂ Ú≈Í√ ¡≈͉∂ Í≥‹-̻’ √Ê»Ò √∆ «Ú⁄ √◊ØË∂ ¡≈

⁄π’∂ √ÈÕ ÓÈ «Úº⁄Ø∫ ÌÀÛ≈ ÎπÈ≈ ª ÁÙȪ È≈Ò ‘∆ «È’Ò ⁄π’≈ √∆,

‘π‰ ª ͤÂ≈Ú≈ ‘∆ ÓÈ ˘ Ò≈‘Ȫ Í≈ «‘≈ √∆Õ ÿ ¡≈≈Ó ’∆Â≈

Â∂ ¡◊Ò∂ «ÁÈ ¿∞‘ ÍÃ∂Ó∆ Ò≈‘Ω ÂØ∫ ⁄ºÒ ’∂ √◊ØË∂ Ï≈Ï≈ ‹∆ Í≈√

Óπ¡≈¯∆ Ó≥◊‰ Ú≈√Â∂ Íπº‹≈Õ Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ ◊π» «√º«÷¡≈ ˘ «‘Á∂ «Ú⁄

«ÁzÛ∑ ’È Ò¬∆ ÍÃ∂È≈ «ÁºÂ∆ Â∂ «’‘≈ «’ ¡◊ª‘ ÂØ∫ ’ج∆ ¡À√≈ ÌÀÛ≈

√ø’ÒÍ ‹∂’ ω∂ ª ¿∞√ Ú∂Ò∂ ‘∆ √«Â◊π» ‹∆ ˘ ‘≈˜-È≈˜ ‹≈‰

’∂ «’ √≈‚≈ ◊π» (√Á √π‰Á≈ √Á Ú∂÷Á≈) ¡≥‹≈Ó∆ ‘ÀÕ ¿∞√ ¡º◊∂

¡Á≈√ ’È∆Õ ‹Ø Ú∆ ¡≈ͪ Ó≈Û∂ ‹ª ⁄ø◊∂ ’Ó ’Á∂ ‘ª, √≈‚∂ √≈∂

‘∆ ’∆Â∂ ’Óª ˘ ¿∞‘ Íú÷ Ú∂÷Á≈ ‘À :

¡≥Á« ’Ó≈‰≈ √Í ¿∞ÿÛÀ

Ì≈ÚÀ ’ج∆ Ï«‘ ËÂ∆ «Ú«⁄ ’Ó≈¬∆® (Ó: 4, Í≥È≈ 316)

¿∞‘ ª :

ÿ‡ ÿ‡ ’∂ ¡≥ ’∆ ‹≈È®

ÌÒ∂ Ïπ∂ ’∆ Í∆ ͤ≈È® (Ï∂ÈÂ∆, ⁄Ωͬ∆ Í≈: 10)

ÓÈ∞º÷ Ó≈Û≈ ’Ó ¿∞√ Ú∂Ò∂ ’Á≈ ‘À ‹ÁØ∫ «¬‘ ‹≈‰∂ «’ ¿∞√˘

’ج∆ Ú∂÷Á≈ È‘ƒ ‘ÀÕ Í ‹∂ ÓÈ ”⁄ √«Â◊π» ‹∆ Á≈ ¯πÓ≈È Ô≈Á ¡≈

‹≈Ú∂ ÂÁ Ó≈Û∂ ’Ó ÂØ∫ «¬‘ ‹∆Ú Ï⁄ √’Á≈ ‘À :

¨«’ ’Ó≈ÚÀ «’√ Â∂ ‹≈ Ú∂÷À √Á≈ ‘Á»«®

Ê≈È ÊÈß« «Ú «‘¡≈ ÍÃÌπ Ó∂≈ ÌÍ»«®

(«√∆ ≈◊π Ó: 5, Í≥È≈ 48)

¡Â∂

¡«È’ ÍÛÁ∂ Ó«‘ ’Ó≈ÚÀ «Ú’≈®

«÷È Ó«‘ ÍÃ◊‡ ‘Ø«‘ √ø√≈® (◊¿∞Û∆ Ó: 5, Í≥È≈ 194)

Ó≈Û∂ ’Ó ÓÈ∞º÷ ˘ ‹ÈÓª Á∂ ◊∂Û «Ú⁄ Í≈ «ÁøÁ∂ ‘È, ‹∆Ú ◊π»

Á ¡Á≈√ ‘∆ ’Á≈ ‘∂ ÂÁ √«Â◊π» ‹∆ «‘Ó ’ «ÁøÁ∂ ‘ÈÕ ◊π»

Í≈ÂÙ≈‘ ‹∆ Á≈ ‘π’Ó Ú∆ ‘À :

‹∆¡ ’∆ «ÏÊ≈ ‘Ø«¬ √π ◊π Í«‘ ¡Á≈«√ ’«®

¤Ø«‚ «√¡≈‰Í √◊Ò ÓÈ∞ ÂÈ∞ ¡«Í Ë«®

(Ó‘Ò≈ 5, Í≥È≈ 519)

102

¡≈Í≈ √ÓÍ ’’∂ √º⁄∂ «ÁÒØ∫ ’∆Â∆ ¡Á≈√ È≈Ò √Ï ’≈‹

≈√ ‘øπÁ∂ ‘È ¡Â∂ ÓÈ∞º÷ ◊π» Á∆ «¥Í≈ Á≈ Í≈ ω ‹ªÁ≈ ‘ÀÕ «¬√

ÍÃ’≈ Ï≈Ï≈ ‹∆ Í≈√Ø∫ «¬‘ ◊π-¿∞ÍÁ∂Ù √π‰ ’∂ ¿∞√ ÍÃ∂Ó∆ È∂ «Í¤Ò≈

ͤÂ≈Ú≈ ’∆Â≈ ¡Â∂ ¡◊ª‘ ÂØ∫ √≈ÚË≈È ‘Ø ’∂ ◊π»-¡≈Ù∂ ¡È∞√≈

⁄ºÒ‰ Ò¬∆ Ú⁄È-ÏºË ‘Ø«¬¡≈Õ

¡«‹‘∆ «¬’ ‘Ø ÿ‡È≈

Á≈√, «¬’ ‘Ø ÿ‡È≈ ‹Ø AIEC ¬∆: Á∂ ’∆ÏÈ Á∆ ‘À, «¬Ê∂

«Ò÷‰∆ ¡ÔØ◊ È‘ƒ √Ófi∂◊≈Õ

¿∞‘ ÿ‡È≈ «¬√ ÍÃ’≈ ‘À «’ «¬’ ◊πÓπ÷ Í«Ú≈ ‹Ø Ï≈Ï≈ ‹∆

Á≈ √ø◊Â∆ √∆, ‹¶Ë Ó≈‚Ò ‡≈¿±È «Ú⁄ «‘øÁ≈ √∆Õ ¿∞‘Ȫ Á∂ «ÂøÈ

Ϻ⁄∂ √È : ÁØ ÒÛ’∂ ¡Â∂ «¬’ ÒÛ’∆Õ ¿∞È∑ª È∂ ¡≈͉∂ «¬’ Ìπfiø◊∆

Á≈ «Ú¡≈‘ «¬ø◊ÒÀ∫‚ «Ú⁄ ’ «ÁºÂ≈Õ √Á≈ª Á∂ ÿ Á≈ ‘؉ ’≈È

¿∞√ Ϻ⁄∂ È∂ ‘ºÊƒ Ï‘πÂ≈ ’øÓ-’≈ ’∆Â≈ È‘ƒ √∆, Í ÏÁ∂Ù ‹≈ ’∂

’≈¯∆ «Ó‘È ’È∆ ͬ∆Õ Á»√∂ ÿ«Á¡ª Á∂ «Í¡≈ Á∆ ÿ≈‡ ’≈È

Ϻ⁄∂ Á≈ ÓÈ «¬ø◊ÒÀ∫‚ ”⁄Ø∫ ¿∞Í≈Ó ‘Ø «◊¡≈ Â∂ ¿∞√È∂ ¡≈͉∆ Ó≈Â≈

˘ ͺ Í≈«¬¡≈ «’ «¬√ ÓπÒ’ «Ú⁄ Ó∂≈ ÓÈ È‘ƒ Òº◊Á≈ √Ø ÓÀ∫

‹ÒÁ∆ ‘∆ Ú≈«Í√ ¡≈ «‘≈ ‘ªÕ

«¬‘ ͺ ÒÀ ’∂ Ï∆Ï∆ Ï≈Ï≈ ‹∆ Í≈√ ¡≈¬∆ Â∂ ͺ √π‰≈«¬¡≈Õ

È≈Ò ‘∆ Ï∂ÈÂ∆ ’∆Â∆ «’ ÏÛ∂ ÔÂÈ È≈Ò ¡√ƒ «¬√ ÒÛ’∂ ˘ Ï≈‘

Ì∂«‹¡≈ ‘À, ¿∞Ê∂ ¿∞√ Á≈ ÓÈ È‘ƒ Ò◊Á≈ Â∂ Ú≈«Í√ ¡≈ ‹≈‰ Ï≈∂

ͺ «Ò«÷¡≈ ‘ÀÕ ‹∂ ¿∞‘ Ú≈«Í√ ¡≈ «◊¡≈ ÂÁ ¿∞√Á∆ ÿ Ú≈Ò∆

˘ Ú∆ ¡ÀË ‘∆ ¡≈¿∞‰≈ ÍÚ∂◊≈ ¡Â∂ ‹∂ ¿∞‘ ¡ÀË È≈ ¡≈¬∆ ÂÁ √≈≈

Í«Ú≈ ¿∞Òfi‰ «Ú⁄ ÍÀ ‹≈Ú∂◊≈Õ √Ø «¥Í≈ ’’∂ ¡≈Í ‹∆ ’ج∆ ¿∞Í≈¡

’È Á∆ ÷∂⁄Ò ’Ø ‹∆Õ

Ï≈Ï≈ ‹∆ ’«‘‰ Òº◊∂ «’ Ï∆Ï∆, Â∞√ƒ ¿∞Á≈√ È≈ ‘ØÚØÕ √«Â◊π»

√Ã∆ ◊π» ◊ÃøÊ √≈«‘Ï ‹∆ Á∂ ⁄Ȫ «Ú⁄ ¡Á≈√ Ï∂ÈÂ∆ Ì≈ÚÈ∆ √«‘Â

’Ø «’™«’ √«Â◊π» ‹∆, ‹≈◊Á∆ ‹ØÂ, Á√ª Í≈ÂÙ≈‘∆¡ª Á≈ Íú÷

√»Í ‘ÈÕ Á»√∂ ‘ ؘ ¡≈͉∂ «ÈºÂÈ∂Ó ÂØ∫ «¬Ò≈Ú≈ Í≥‹ Í≈· ‹Íπ‹∆

√≈«‘Ï Á∂ ÍÃ∂Ó È≈Ò ’ ’∂ Ϻ⁄∂ Á∂ È«Ó ¡Á≈√ ’«¡≈ ’Ø, √«Â◊π»

‹∆ «¥Í≈ ’È◊∂Õ √Ø Ï∆Ï∆ È∂ Ï⁄È Ó≥È ’∂ ◊π»-⁄Ȫ «Ú⁄ ¡Á≈√

’∆Â∆ ¡Â∂ Ú≈«Í√ ‹¶Ë ⁄Ò∆ ◊¬∆Õ

103

’ج∆ ÁØ ’∞ ‘¯Â∂ «Íº¤Ø∫ ¿∞‘ Ï∆Ï∆ ÏÛ∆ ÍÃ√øÈ«⁄ ÓπÛ ¡≈Í ‹∆

Í≈√ ¡≈¬∆Õ ◊π¯Â«‘ ÏπÒ≈¿∞‰ ¿∞ÍÃø Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ Íπº«¤¡≈ «’ Ï∆Ï∆

‹∆, √π‰≈¿∞ ’ج∆ ’≈’∂ Á≈ ı ͺ ¡≈«¬¡≈ ‘À? Ï∆Ï∆ ’«‘‰ Òº◊∆

«’ ¡≈Í ‹∆ È∂ ÏÛ∆ «¥Í≈ ’∆Â∆ ‘À, ¿∞√Á≈ ͺ ÒÀ ’∂ ¡≈¬∆ ‘ªÕ

«¬‘ ‹Ø ͺ ¿∞√È∂ «Ò«÷¡≈ ‘À √≈‚∆ √Ófi «Ú⁄ È‘ƒ ¡≈™Á≈Õ Ï≈Ï≈

‹∆ È∂ ¿∞‘ ͺ ‹Ø Ï∆Ï∆ È∂ «ÁºÂ≈, Á≈√ ˘ ÍÛ∑È Ò¬∆ ‘π’Ó ’∆Â≈Õ

¿∞√ ͺ «Ú⁄ ¿∞√ ÒÛ’∂ È∂ ¯Â«‘ ¿∞ÍÃø ¡≈͉∆ Ó≈Â≈ ˘ «Ò«÷¡≈

√∆ «’ «‹Ú∂∫ ÓÀ∫ Í«‘Ò∂, Ú≈«Í√ «¬ø‚∆¡≈ ¡≈ ‹≈‰ Ï≈∂ ¡≈͉≈ ÓÈ

ω≈ «Ò¡≈ √∆Õ «Í¤Ò∂ √ØÓÚ≈ ÓÀ∫ ¿∞Á≈√ ÓÈ ’≈È ¤∞º‡∆ ÒÀ ’∂ «¬’

Í≈’ «Ú⁄ Í≈· ’ «‘≈ √ª «’ Ó∂∂ Í≈√ ≈ÓÍπ ÷∂Û∂ Ú≈Ò∂ Ï≈Ï≈

‹∆ ¡≈¬∂ ¡Â∂ ¡ºË∂ ÿ≥‡∂ Á∂ ’∆ÏÈ Ó∂∂ È≈Ò Ï⁄È ’∆Â∂Õ ÓÀ∫ ¿∞‘Ȫ

˘ ¡≈͉∂ ¿∞Á≈√ ÓÈ ¡Â∂ Ú≈«Í√ «¬ø‚∆¡≈ ⁄Ò∂ ‹≈‰ Ï≈∂ Áº«√¡≈

√∆ó√Ø ¿∞‘Ȫ È∂ ÓÀ˘ ’≈¯∆ √Ófi≈«¬¡≈ ¡Â∂ «’‘≈«’ Ú≈«Í√ ‹≈‰ Á∆

ÒØÛ È‘ƒÕ ‹Á ÓÈ ¿∞Á≈√ ‘ØÚ∂ ÂÁ Í≈·-«√ÓÈ ’’∂ ◊π»-⁄Ȫ

«Ú⁄ ¡Á≈√ ’«¡≈ ’ØÕ √Ø ¿∞√ «ÁÈ ÂØ∫ Ó∂≈ ÓÈ «ÏÒ’∞Ò ·∆’

‘À, ÓÀ∫ ’øÓ Â∂ Ú∆ Í»≈ √Óª ‹ªÁ≈ ‘ª ¡Â∂ ‹Ø Ú≈«Í√ «¬ø‚∆¡≈ ¡≈ ‹≈‰

Ï≈∂ Â∞‘≈˘ «Ò«÷¡≈ √∆ó√Ø ‘π‰ ÓÀ∫ ¯À√Ò≈ ÏÁÒ «Ò¡≈ ‘À, Â∞√ƒ «’√∂

«’√Ó Á≈ «¯’ È‘ƒ ’È≈Õ ÓÀ∫ Ï≈Ï≈ ‹∆ Á∂ ÁÙÈ ’ ’∂ ¡ÀÈ≈

ÍÃÌ≈«Ú ‘Ø«¬¡≈ «’ ÓÀ∫ Íπº¤ Ú∆ È‘ƒ √«’¡≈ «’ ¿∞‘ «’ºÊ∂ ·«‘∂ ‘ج∂

‘È? √Ø Â∞√ƒ ◊πÁπ¡≈≈ √≈«‘Ï ‹≈ ’∂ √∂Ú≈Á≈ª Í≈√Ø∫ «¬‘ ÍÂ≈ ’

’∂ Ú≈Í√∆ ‚≈’ «Ò÷‰≈ «’ Ï≈Ï≈ ‹∆ «’ºÊ∂, «’√ Í≈√ «‘ ‘∂ ‘È?

¡Â∂ ¿∞‘Ȫ «’øÈ≈ «⁄ «¬ø◊ÒÀ∫‚ «‘‰≈ ‘À?

«¬√ Â∑ª ‹Ø ͺ «Ò«÷¡≈ √∆, ÓÀ∫ Ï≈Ï≈ ‹∆ ˘ ÍÛ∑ ’∂ √π‰≈

«ÁºÂ≈Õ ÍºÂ √π‰ ’∂ Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ «¬‘ ı Ó∂∂ Í≈√Ø∫ ÒÀ ’∂ Í≈Û √πº«‡¡≈

Â∂ Ï∆Ï∆ ˘ ‘Á≈«¬Â ’∆Â∆ «’ «¬‘ ◊ºÒ ¡◊ª‘ «’√∂ ˘ È‘ƒ Áº√‰∆Õ

’≈’∂ ˘ ’«‘‰≈ «’ ◊πÏ≈‰∆ Á≈ Í≈· ’«¡≈ ’∂ ¡Â∂ ‹Ø Â∞‘≈˘

‹Íπ‹∆ √≈«‘Ï Á∂ Í≈· Áº√∂ ‘Èó¿∞‘ Ú∆ ˜»∆ ’∆ ‹≈‰∂Õ Ï≈’∆ √≈‚∂

ÍÃÊ≈«¬ ’≈’∂ ˘ ’∞ºfi È‘ƒ «Ò÷‰≈Õ «¬øÈ∂ Ï⁄È ’Á∂ ‘ج∂ Ï≈Ï≈ ‹∆ Ó≥‹∂

ÂØ∫ ¿∞µ·∂ ¡Â∂ ¿∞‘ ͺ ‹Ø Í≈Û ’∂ ‘ºÊ «Ú⁄ Ϋۡ≈ √∆, ⁄πºÒ∑∂ Á∆

ÏÒÁ∆ ¡º◊ «Ú⁄ √≈Û «ÁºÂ≈Õ

Ï∆Ï∆ ‹∆ Á∂ Ú≈«Í√ ‹≈‰ ÂØ∫ «Í¤Ø∫ ¡≈Í ‹∆ È∂ Á≈√ ˘ Áº«√¡≈

«’ √«Â◊π» ‹∆ È∂ «¥Í≈ ’’∂ √≈‚∆ √π (¡≈ÂÓ≈) ˘ ¡ÀÈ∆

104

√πÂøÂÂ≈ ÏıÙ∆ ‘ج∆ ‘À «’ «¬Ê∂ ÏÀ·∂ ‘∆ ¡√ƒ √≈∆ ÁπÈ∆¡≈ «Ú⁄

«‹ºÊ∂ Ú∆ ‹≈‰≈ ⁄≈‘∆¬∂ √»÷Ó √∆ È≈Ò ⁄Ò∂ ‹≈¬∆Á≈ ‘ÀÕ Á»√∂ ˘

«¬‘ ÍÂ≈ È‘ƒ Òº◊Á≈ «’ «¬‘ √∆ √Ê»Ò ‘À ‹ª √»÷Ó ‘ÀÕ «¬‘

√«Â◊π» ‹∆ Á∆ √≈‚∂ ¿∞Í ı≈√ Ïı«ÙÙ ‘ÀÕ

√Ø, «¬√ ÍÃ’≈ «¬‘ Ó‘≈È ¡≈ÂÓ≈ «¬√ √ø√≈ «Ú⁄ √∆ ≈‘ƒ

Ú∆ «Ú⁄Á∆ ¡Â∂ ‹ÁØ∫ Ì‹È-«√ÓÈ «Ú⁄ ÏÀ·‰≈ ÂÁ √∆ ÂØ∫

√πÂø ‘Ø ’∂ ¡◊øÓ∆ Á∂Ùª Á∂ ø◊ Ó≈ȉ∂ ¡Â∂ ¡È∂’ª ÍÃ∂Ó∆¡ª ˘ ¿∞‘Ȫ

Á∂ ÌÒ∂ «‘Â, ¿∞‘Ȫ Á∆ ÙË≈-Ì≈ÚÈ∆ ¡Ë∆È ¡≈«Ê’-ÍÃÓ≈«Ê’

¡◊Ú≈¬∆ √»÷Ó √∆ ≈‘ƒ Á∂ ¡≈¿∞‰∆, ¡≈Í ‹∆ Ò¬∆ «¬’ Ó≈Ó»Ò∆

◊ºÒ √∆Õ

ppppppppppppppp

105

ܯ Üé ¬ÞÇÔ îéË ÇÃÀ° ö ÃÈð¶ êðèÅéÅܯ Üé ¬ÞÇÔ îéË ÇÃÀ° ö ÃÈð¶ êðèÅéÅܯ Üé ¬ÞÇÔ îéË ÇÃÀ° ö ÃÈð¶ êðèÅéÅܯ Üé ¬ÞÇÔ îéË ÇÃÀ° ö ÃÈð¶ êðèÅéÅܯ Üé ¬ÞÇÔ îéË ÇÃÀ° ö ÃÈð¶ êðèÅéÅ

¡≈Í ‹∆ Á∂ ‹∆ÚÈ Á∆¡ª ’¬∆ ÿ‡È≈Úª Ú∂÷‰ Â∂ Ú≈⁄‰ ˘ ª

Ì≈Ú∂∫ ¤Ø‡∆¡ª Ò◊Á∆¡ª ‘È Í «¬‘Ȫ ¤Ø‡∆¡ª-¤Ø‡∆¡ª ÿ‡È≈Úª

«Í¤∂ ‹«◊¡≈√» ‹Èª Ò¬∆ Ó‘≈È ÍÃ∂È≈ √ÃØ ¤∞Í∂ ͬ∂ ‘ÈÕ ‹Ø ÍÃ∂Ó∆

«¬‘Ȫ ÍÃ∂È≈ √Ãت ÂØ∫ «√º«÷¡≈ ÍÃ≈Í ’È Á≈ ÔÂÈ ’∂◊≈ ¿∞√ Á∂

‹∆ÚÈ Í≥Ë «Ú⁄Ø∫ ¡È∂’ª ·∂‚∂-ÍºÊ Á» ‘Ø ‹≈‰◊∂ Â∂ ‹∆ÚÈ Ô≈Â≈

√«‘Ò∆ Â∂ √Á≈«¬’ ‘Ø «ÈÏÛ∂◊∆Õ

¡≈Í ‹∆ Á√Á∂ √È «’ «¬’∂ª Á∆ ◊ºÒ ‘À «’ ¡√ƒ ¡≈͉∂ «Í≥‚

AAI ⁄º’ ÂØ∫ Á»√∂ ⁄º’ «Ú⁄ «¬º’ Ï∆Ó≈ ÍÃ∂Ó∆ Á∆ ıÏ √π ÒÀ‰

Ú≈√Â∂ ¡’√ Á»‹∂-Â∆‹∂ «ÁÈ ‹≈«¬¡≈ ’Á∂ √ªÕ √Â∂ «Ú⁄ Â∞∂

‹ªÁ∂ «¬’ ’Ó≈Á Á∂ ÷∂ ’ØÒ Á∆ ¶ÿ‰≈ √∆Õ ÓÈ «Ú⁄ ◊øÈ∂ ⁄»Í‰

Á∆ Ò≈Ò√≈ (⁄≈‘È≈) ÍÀÁ≈ ‘ج∆Õ «¬√ ⁄≈‘È≈ Á∆ Í»Â∆ Ò¬∆ ÓÈ «Ú⁄

¯πÈ≈ Ï«‰¡≈ «’ ¡º◊∂ ‹Ø ’Ó≈Á Á≈ ÷∂ ¡≈ «‘≈ ‘À, ¿∞√ «Ú⁄Ø∫ «¬’-

ÁØ ◊øÈ∂ ÌøÈ ’∂ ⁄»Í Ò¬∆¬∂Õ «¬’-ÁØ ◊ø«È¡ª Á∂ Ìøȉ È≈Ò «’‘Û≈

÷∂ «Ú⁄ ÿ≈‡≈ ÍÀ ⁄«Ò¡≈ ‘À? ¬∂È≈ ¯πÈ≈ ¡≈™Á∂ ‘∆ ÓÈ Á∆ ÓÈ

È≈Ò «÷⁄ØÂ≈‰ ⁄Ò Í¬∆Õ ¡≈ÂÓ≈ Á∆ ¡Ú≈˜ ¡≈Ú∂ «’ Ì≈Ú∂∫ ’Ó≈Á

Á∂ ÷∂ «Ú⁄Ø∫ «¬’-ÁØ ◊øÈ∂ Ìøȉ È≈Ò ¯’ ª ’∞fi È‘ƒ ÍÚ∂◊≈ Í

«¬‘ ‘À ª ⁄Ø∆ ‘∆, ⁄Ø∆ ’º÷ Á∆ Ú∆ Â∂ ⁄Ø∆ Òº÷ Á∆ Ú∆, ⁄Ø∆ ª

⁄Ø∆ ‘∆ ‘ÀÕ ⁄Ø∆ ’È Ú≈Ò∂ Ò¬∆ √«Â◊πª È∂ √ı ÙÏÁª «Ú⁄

Â≈ÛÈ≈ ’∆Â∆ ‘À «’ ““⁄Ø ’∆ ‘≈Ó≈ Ì∂ È ’Ø«¬® ⁄Øπ ’∆¡≈ ⁄ø◊≈

«’¿∞ ‘Ø«¬®1® (Í≥È≈ 662)””

Á»√∂, ÓÈ Á∂ ¡≥ÁØ∫ ‘∆ ¿∞µÂ «ÁºÂ≈ «’ ¡√ƒ Ú∆ ª « øÓƒÁ≈≈

’Á∂ ‘ªÕ √≈‚∂ ÷∂ª «Ú⁄Ø∫ Ú∆ ’¬∆ ÒØÛÚøÁ Ú∂Ò∂-’∞Ú∂Ò∂ ¡≈͉∆

ÒØÛ Í»∆ ’ ÒÀ∫Á∂ ‘ÈÕ ¿∞‘ «’‘Û≈ √≈˘ Íπº¤ ’∂ ’Á∂ ‘È? È≈Ò

‘∆ ¡≥ÁØ∫ ¡Ú≈˜ ¡≈¬∆ «’ Ì≈Ú∂∫ ¿∞‘ ⁄Ø∆-¤∞Í∂ ¡≈͉∆ ÒØÛ Í»∆

’ ÒÀ∫Á∂ ‘È Í ¿∞‘Ȫ ÍÃÂ∆ √≈‚∂ ÓÈ «Ú⁄ ’ج∆ ⁄ø◊∆ Ì≈ÚÈ≈

ª È‘ƒÕ ¿∞‘Ȫ ÍÃÂ∆ ¡√ƒ ÙÏÁ ⁄Ø ‘∆ ÚÂÁ∂ ‘ª, «’ Ú∂Ò∂-

106

’∞Ú∂Ò∂ ÍÂ≈ È‘ƒ «’‘Û≈ ÌÒ≈Ó≈‰√ ⁄Ø∆ ’ ’∂ ¯√Ò Á≈ ¿∞‹≈Û≈

’ «◊¡≈ ‘À Â∂ ¿∞√ ˘ ÎÛÈ Á≈ ÔÂÈ ’∆Á≈ ‘ÀÕ ¡≥ÁØ∫ ¡≈ÂÓ≈

È∂ ¡Ú≈˜ «ÁºÂ∆ «’ ‘∂ ÓÈ, ‹∂ ÓÀ∫ Â∂∂ ÍÃ∂È≈ Á∂‰ Â∂ ◊øÈ∂ ÌøÈ ÒÚª,

‹∂ «’√∂ ˘ ÍÂ≈ Ò◊ «◊¡≈ «’ ‘È≈Ó «√øÿ È∂ «¬√ ÷∂ «Ú⁄Ø∫

◊øÈ∂ ÌøÈ∂ ‘È, ¿∞‘ Â∂∂ ÍÃÂ∆ ’∆ ¡≥Á≈‹≈ Ò◊≈¿∞‰◊∂ Â∂ ʪ-ʪ Â∂

Â∂∂ ⁄Ø∆ ’È Á∆ ⁄⁄≈ ⁄Ò∂◊∆ «’ ‘È≈Ó «√øÿ Ú∂÷‰ ˘ ª

◊πÓπ÷∆ «ÒÏ≈√ Â∂ ◊π«√º÷∆ Á≈ Ë≈È∆ ‘À Í È≈Ò ‘∆ ¡≈Ó

¡≈ÁÓ∆¡ª Á∆ Â∑ª ⁄Ø∆ Ú∆ ’ ÒÀ∫Á≈ ‘ÀÕ «‹Ê∂ Â∂∆ ÏÁÈ≈Ó∆

‘ØÚ∂◊∆, ¿∞Ê∂ ◊π«√º÷∆ Â∂ ◊π» ˘ Ú∆ ¿∞ÒªÌ≈ Òº◊∂◊≈ √Ø «¬‘ ’øÓ

«’√∂ ’∆Ó Â∂ Ú∆ È‘ƒ ’È≈Õ

«¬‘Ȫ Ú∆⁄≈ª Á∆ ¿∞Ë∂Û-Ïπ‰ «Ú⁄ ’Ó≈Á Á≈ ÷∂ Ú∆ È∂Û∂ ¡≈

«◊¡≈Õ Âz∂‘ Â∂ ◊øÈ≈ ⁄»Í‰ Á∂ √ø’ÒÍ È∂ «Î Ø Í≈«¬¡≈ Â∂ ÓÈ

È∂ «¬’ «Ú™Â ÿÛ∑ ’∂ ◊øÈ≈ Ìøȉ ÂØ∫ ‘ØÛÈ Ú≈Ò∂ ÓÈ Á∂ ¡º◊∂ «Ò¡≈

÷Û∆ ’∆Â∆ «’ ’Ó≈Á Á∂ ÷∂ ’ØÒ ‹≈ ’∂, ¿∞√ ’Ó≈Á Á∂ ÷∂ Á∂ Ó≈Ò’

¿∞ÂÓ «√øÿ Á≈ È≈¿∞ ÒÀ ’∂ ¿∞⁄∆ ¡Ú≈˜ Ó≈ Á∂Úª◊≈ «’ Ì≈¬∆¡≈

¿∞ÂÓ «√‘ª, Ó∂≈ «⁄ºÂ ◊øÈ≈ ⁄»Í‰ ˘ ’Á≈ ‘À √Ø ÓÀ∫ Â∞‘≈‚∂ ÷∂ «Ú⁄Ø∫

ÁØ ◊øÈ∂ Ìøȉ Òº◊≈ ‘ªÕ «¬√ Â∑ª ’È È≈Ò Âª ’ج∆ ⁄Ø∆ È‘ƒ

‘ØÚ∂◊∆ «’™«’ ÓÀ∫ ’Ó≈Á Á∂ Ó≈Ò’ ˘ Íπº¤ ’∂ ◊øÈ≈ Ìøȉ≈ ‘ÀÕ ¡≥ÁØ∫

Á»√≈ ÓÈ ’«‘‰ Ò◊≈ ‘∂ ÓÈ :

’ÚÈ∞ ’ÚÈ∞ È‘∆ Í«¡≈ Â∞Ó©∆ ÍÂ∆«Â®

Ó‘≈ ÓØ‘È∆ ÓØ«‘¡≈ È’ ’∆ ∆«Â®1®

ÓÈ ÷π‡‘ Â∂≈ È‘∆ «Ï√≈√π ± Ó‘≈ ¿∞ÁÓ≈Á≈®

÷ ’≈ ÍÀ÷π ¿∞ ¤∞‡À ‹¿∞ ¿±Í« Ò≈Á≈®1® ‘≈¿∞®

‹Í ÂÍ √ø‹Ó Â∞Ó© ÷≥‚∂ ‹Ó ’∂ Áπ÷ ‚ª‚®

«√Ó«‘ È≈‘∆ ‹Ø«È Áπ÷ «ÈÒ‹∂ ̪‚®2® (Í≥È≈ 815)

Âø» ¡≈͉∆ ‘Ú√ Á∆ Í»Â∆ Ò¬∆ ¡È∂’ Â∑ª Á∆¡ª ÁÒ∆Òª

ÿÛ ÿÛ ’∂ ¡º◊∂ º÷Á≈ ‘ÀÕ ‘∂ ÓÈ, ÌÒ≈ «¬‘ Áº√ «’ ‹∂ «¬√

’Ó≈Á «Ú⁄ Â∂∂ Ì≈◊ª Á∆ ÍÃ≈ÒÏË Á≈ ◊øÈ≈ ‘Ø«¬¡≈, ¿∞‘ ÂÀ∫ ‘∆

⁄»Í‰≈ ‘À, ¿∞√ ˘ ‘Ø ’ج∆ È‘ƒ ÒÀ √’Á≈, ¿∞‘ ÂÀ˘ ‘∆ «ÓÒ∂◊≈Õ

‘∂ ÓÈ, √Ï Â∂ √øÂØ÷ ÂØ∫ ’øÓ ÒÀÕ ◊π»-Ï⁄Ȫ ¡Â∂ ¡≈͉∆ ÍÃ≈ÒÏË

Â∂ Ô’∆È∆ º÷ Â∂ Â’Û≈ ‘ØÕ «¬’ ˜Ï≈È Á∂ √ ˘ Í»≈ ’È Á∆

ı≈ Âø» ÓÀ ⁄Ø È≈ ω≈Õ ÓÀ∫ Â∂∂ ¡≈÷∂ È‘ƒ Òº◊‰≈Õ «¬√ ÓÈ

107

Á∂ fi◊Û∂ «Ú⁄ √Ã∂Ù‡ ÓÈ È∂ ÌÀÛ∂ ÓÈ Á∂ ¯πÈ∂ ˘ «ÒÂ≈Û «ÁºÂ≈ Â∂

¡≥ÁØ∫ ¡Ú≈˜ ¡≈¬∆

¬∂ ÓÈ Ó∂«¡≈ Âø» «Êπ ‘π ⁄؇ È ÷≈Ú‘∆ ≈Ó®

(Í≥È≈ 1113)

ÓÈ≈ Â’Û≈ ‘Ø, ¡ÀÚ∂∫ ¤Ø‡∂ ¤Ø‡∂ √ª ’√ª Ó◊ Òº◊ ’∂ ¡√»Òª Á≈

«Â¡≈◊∆ È≈ Ï‰Õ ÓÈ Á≈ ÓÈ È≈Ò fi◊Û≈ ‘øπÁ∂ ’Ó≈Á Á≈ ÷∂ ¡≈

«◊¡≈ Â∂ Ï≈Ï≈ ‹∆ Áº√Á∂ √È «’ ÓÀ∫ ¡‹∂ ÷∂ Á∂ ¡ºË Â’ ‘∆ √Â≈

ÂÀ¡ ’∆Â≈ ‘؉≈ ‘À «’ ’Ó≈Á Á∂ ÷∂ «Ú⁄Ø∫ Ì≈¬∆¡≈ ¿∞ÂÓ «√øÿ

‘πƒ ’≈¯∆ √≈∂ ◊ø«È¡ª Á∂ ‡πº‡∂ ‘ج∂ ¡≈◊1 ÒÀ ’∂ Ï≈‘ ¡≈ ◊¬∂

Â∂ Ó∂∂ ÂØ∫ «ÂøÈ-⁄≈ ’Óª Á∆ «ÚºÊ Â∂ ÷ÒØ ’∂ Ì≈¬∆¡≈ ¿∞ÂÓ «√øÿ

È∂ ÏÛ∂ ÍÃ∂Ó È≈Ò ÓÀ ¯Â«‘ ÏπÒ≈¬∆Õ Ì≈¬∆¡≈ ¿∞ÂÓ «√øÿ ˘ Ú∂÷

’∂ ÓÀ∫ ÓÈ ‘∆ ÓÈ «Ú⁄ ÏÛ≈ ‘À≈È Â∂ ÙÓ√≈ ‘Ø«¬¡≈Õ √. ¿∞ÂÓ

«√øÿ ‹∆ È∂ ¯Â«‘ ¿∞ÍÃø ¡≈Í ‘∆ ◊ºÒ ¡øÌ ’ «ÁÂ∆ «’ √≈‚∂

«¬√ ’Ó≈Á Á∂ ÷∂ «Ú⁄Ø∫ ‘ Ø ’ج∆ ¡≈™Á≈ ‹ªÁ≈ ◊øÈ∂ ÌøÈÁ≈

‘À Â∂ ¿∞‘ ̺ÁÍπÙ ¿∞‘Ȫ ◊ø«È¡ª Á∂ ¡≈◊ ÂØÛ ’∂ ’Ó≈Á «Ú⁄

Ú◊≈‘ √πº‡Á≈ ‘ÀÕ Ì≈¬∆¡≈ ¿∞ÂÓ «√øÿ È∂ ‘ºÊ «Ú⁄ ÎÛ∂ ¡≈◊ ÓÀ

«Ú÷ª«Á¡ª ¡≈«÷¡≈ «’ «¬‘ ¡≈◊ ’∂ÚÒ ’ºÒ∑ Á∂ ‘∆ ‘ÈÕ ÓÀ∫ ’¬∆

«ÁȪ ÂØ∫ ¿∞√ ◊øÈ∂ Ìøȉ Ú≈Ò∂ ⁄Ø Á∆ ÂÒ≈Ù «Ú⁄ ‘ ؘ ÷∂Â

«Ú⁄ ¡≈ ’∂ ÏÀ· ‹ªÁ≈ ‘ª «’ «’Â∂ ¿∞‘ ÌÒ≈Ó≈‰√ Ó∂∂ ‘ºÊ ¡≈Ú∂

ª ¿∞√ ˘ «¬√ ’∆Â∂ È∞’√≈È Á≈ √Ú≈Á ⁄÷≈Úª Â∂ Í«∑¡≈ «Ú⁄

ÈÙ ’ª Í ¡º‹ Â’ ¿∞‘ Ó∂∂ ‘ºÊ È‘ƒ ¡≈«¬¡≈Õ ÓÀ∫ ‘π‰ Ú∆

¿∞√ Á∆ Â≈’ «Ú⁄ ’Ó≈Á ¡≥Á √Â∂ ÂØ∫ Í≥‹-¤∂ ’Óª Á» ÏÀ·≈

√ª «‹ÊØ∫ ÓÀ˘ Á»-Á» Â’ «Á√Á≈ √∆Õ ÓÀ∫ Â∞‘≈˘ Á»Ø∫ ‘∆ ¡≈™Á∂

Ú∂«÷¡≈ Â∂ ÓÈ «Ú⁄ Ú∆⁄≈ ¡≈¬∆ «’ ⁄ÒØ ⁄Ø Á∂ ÎÛÈ Á∂ Ï‘≈È∂

‘∆ ¡º‹ Ì≈¬∆ ‘È≈Ó «√øÿ ‘πª Á∂ ÁÙÈ ‘Ø ◊¬∂ ‘ÈÕ ÓÀ∫ ª √Ú∂

Á≈ ’Ó≈Á Á∂ ‘øπÓ «Ú⁄ ÏÀ·≈ ʺ’ «◊¡≈ ‘ªÕ √Ø «‹Ê∂ Â∞√ƒ ⁄ºÒ∂ ‘Ø,

˜≈ ·«‘ ’∂ ⁄Ò∂ ‹≈‰≈, ÊØÛ∑≈ «⁄ ÓÀ Ú∆ ÁÙÈ «Á¿∞ Â∂ ÓÈ

«Ú⁄ ◊πÓ«Â ÍÃÂ∆ ’∞fi Ùø’∂ ‘È, È≈Ò∂ ¿∞‘Ȫ ˘ Á» ’ØÕ ¿∞ÂÓ

«√øÿ È∂ «¬’ √øÿ‰∆ ‡≈‘Ò∆ ‹Ø ’Ó≈Á Á∂ √≈‘Ó‰∂ √∆, ÚÒ «¬Ù≈≈

1. ◊øÈ∂ Á∂ ¿∞ÍÒ≈ «√≈ ‹Ø ’º⁄≈ Â∂ ͺ«Â¡ª Ú≈Ò≈ ‘πøÁ≈ ‘ÀÕ

108

’«Á¡ª «’‘≈ «’ ¡≈Í ‹∆ ¿∞√ ‡≈‘Ò∆ Á∆ ¤≈Ú∂∫ ‘Ú≈-‘≈∂ ÏÀ·Ø, ÓÀ∫

√Ø‘‰∂-√Ø‘‰∂ Í≥‹-⁄≈ ◊øÈ∂ «Ò¡≈™Á≈ ‘ª, È≈Ò∂ ¡≈Í ‹∆ «¥Í≈ ’’∂

◊øÈ∂ ¤’Ø, È≈Ò∂ ◊πÓ«Â Ú∆⁄≈ª √πÈ≈¿∞‰ Á∆ ÷∂⁄Ò ’ØÕ Ï≈Ï≈ ‹∆

Áº√Á∂ √È «’ ÓÀ∫ ÏÊ∂≈ Ì≈¬∆¬∂ ¿∞ÂÓ «√øÿ ˘ «’‘≈ «’ ÓÀ∫ ¡º◊∂ ¤∂Â∆

‹≈‰≈ ‘À Í ¿∞√ Á∂ ÍÃ∂Ó Á∂ Ø ¡º◊∂ Ó∂∆ ’ج∆ Í∂Ù È≈ ◊¬∆Õ Ì≈¬∆¡≈

‹∆ ª ÷∂ «Ú⁄ ◊øÈ∂ Ìøȉ ⁄Ò∂ ◊¬∂ Â∂ ÓÀ∫ «¬’ Í≈√∂ ÓÈ «Ú⁄

Ù«Ó≥Á◊∆ Â∂ Á»‹∂ Í≈√∂ ◊π» Ó‘≈≈‹ ‹∆ Á≈ ËøÈÚ≈Á ’Á≈ ‘Ø«¬¡≈

‡≈‘Ò∆ Á∆ ¤≈Ú∂∫ ‹≈ ÏÀ·≈ Â∂ √Ã∂Ù‡ ÓÈ Ù≈Â∆ ÓÈ ˘ Ò≈‘Ȫ

Í≈¿∞‰ Òº◊≈ «’ Ì«Ò¡≈ ÒØ’≈ Áº√! ‹∂ ÓÀ∫ Â∂∆ ÍÃ∂È≈ ¡Ë∆È ◊øÈ∂ ÌøÈ

ÒÀ∫Á≈ ª ¡º‹ Â’ Á∂ ¿∞ÂÓ «√øÿ Á∂ √≈∂ È∞’√≈È Á∆ « øÓ∂Ú≈∆ Âø»

Ó∂∂ «√ Â∂ ⁄π’≈ Á∂‰∆ √∆ Â∂ √Á≈ Ò¬∆ ⁄Ø∆ Á≈ ·ºÍ≈ Ó∂∂ Â∂ Òº◊

‹≈‰≈ √∆Õ ¿∞ÂÓ «√øÿ È∂ ÍÂ≈ È‘ƒ ‘Ø «’ø«È¡ª Í≈√ ◊ºÒ ’È∆

√∆ «’ ‘È≈Ó «√øÿ ˘ ÓÀ∫ ¡º‹ ◊øÈ∂ ÌøÈ«Á¡ª Ϋۡ≈ ‘À, Ú∂÷‰ ˘

ª ÏÛ≈ ◊πÓπ÷ Òº◊Á≈ ‘À Í ⁄Ø∆ ’È Á≈ Ú∆ ÏÛ≈ Ó≈«‘ ‘À Â∂

⁄Ø∆ Ú∆ ¡Ú≈˜ Ó≈ ’∂ ’Á≈ ‘ÀÕ Ù≈Â∆ ÓÈ Í≈‰∆™ ÍÂÒ≈ ‘Ø

√Ã∂Ù‡ ÓÈ Á∆¡ª «fiÛ’ª √π‰ «‘≈ √∆Õ Á»√∂ Í≈√∂ ÍÃ≈ÒÏË Â∂ ‘Ø

Ô’∆È Ú«Ë¡≈ «’ Ú∂÷Ø ‹∂ ÓÀ∫ «¬√ ÷∂ «Ú⁄Ø∫ ÓÈ Á∆ ÍÃ∂È≈ ¡Ë∆È

◊øÈ∂ ÌøÈ ÒÀ∫Á≈, «ÓÒ‰∂ ª Ó∂∂ Ì≈◊ª Á∂ ‘∆ √È Í ⁄Ø∆ Á≈ Ì≈

Â∂ «ÈÙ≈È √Á≈ Ò¬∆ Ï«‰¡≈ «‘ ‹≈‰≈ √∆Õ ◊π» Í≈ÂÙ≈‘ ‹∆ È∂

Ó∂‘ ’∆Â∆ ‘À, «¬√ ÌÀÛ∂ ÓÈ Á∆ ÍÃ∂È≈ ÂØ∫ Ï⁄≈ «Ò¡≈ ‘ÀÕ ◊øÈ∂ Ú∆

‹Ø Ó∂∂ Ì≈◊ª Á∂ Ò∂ ‘ج∂ √È, ¿∞ÂÓ «√øÿ È∂ ¡≈Í ÌøÈ ’∂ ÏÛ∂ ¡≈Á

√«Â’≈ È≈Ò ÓÀ «ÁºÂ∂ ‘ÈÕ Ï≈Ï≈ ‹∆ ’«‘øÁ∂ √È, ¿∞√ «ÁÈ ÂØ∫ ÓÈ

«Ú⁄ ͺ’∆ ’ Ò¬∆ «’ ÓÈ Á≈ «Ú√≈‘ È‘ƒ ’È≈, «¬‘ ‘Ó∂Ù≈ Ó≈Û∂

Í≈√∂ Á∆ ‘∆ ÍÃ∂È≈ «ÁøÁ≈ ‘ÀÕ ¡≥ÁØ∫ ‹Ø Ë∆Ó∆ «‹‘∆ √Ã∂Ù‡ ¡Ú≈˜ ‹Ø

Ó≈Û∂ ’Óª ÂØ∫ Ø’Á∆ ‘À, ¿∞√ ¡Ú≈˜ ˘ «Ë¡≈È È≈Ò √π‰’∂, ¿∞√

¡È∞√≈∆ ⁄Ò‰≈ ‘ÀÕ «¬√∂ Ò¬∆ ª Ï≈Ï≈ ’Ï∆ ‹∆ ÓÈ ÂØ∫ √≈ÚË≈È

‘؉ Ò¬∆ ◊πÏ≈‰∆ «Ú⁄ ’ÊÈ ’Á∂ ‘È «’ :

’Ï∆ ÓÈ∞ ‹≈ÈÀ √Ì Ï≈ ‹≈È ‘∆ ¡¿∞◊Èπ ’À®

’≈‘∂ ’∆ ’∞√Ò≈ ‘≈«Ê Á∆Íπ ’±¬∂ ÍÀ®216® (Í≥È≈ 1376)

ÓÈ √Ì ’∞fi ‹≈‰Á≈ ‘Ø«¬¡≈ ÌÀÛ∂ Í≈√∂ ˘ ÍÃ∂È≈ «ÁøÁ≈ ‘ÀÕ «’√ Á∂

ÓÈ ˘ È‘ƒ ÍÂ≈ «’ ⁄Ø∆, Ô≈∆, ·º◊∆ ’È∆, ÍÃ≈«¬¡≈ ‘º’ ÷≈‰≈,

fi»· ÏØÒ‰≈, ‘Ø Ó≈Û∂ ’Ó ’È∂ ⁄ø◊∂ È‘ƒ Í ÓÈ √Ì ’∞fi ‹≈‰Á≈

109

ÏπfiÁ≈ «Î ÌÀÛ∆ ÍÃ∂È≈ ¡Ë∆È Ó≈Û∂ ’Ó √∆ Í≈√Ø∫ ’Ú≈ «ÁøÁ≈ ‘À,

«‹√ Á∆ √˜≈ «¬Ê∂ √∆ ˘ Â∂ ÍÃÒØ’ «Ú⁄ ¡≈ÂÓ≈ ˘ Ìπ◊‰∆ ÍÀ∫Á∆

‘ÀÕ ÓÈ Á∆ ÍÃ∂È≈ ¡Ë∆È ‘؉ Ú≈Ò∂ Ó≈Û∂ ’Óª ÂØ∫ Ï⁄‰ Ò¬∆ ◊π»-

Ï≈‰∆ Á∆ ’√Úº‡∆ Â∂ ÓÈ Á∆ ÍÃ∂È≈ ˘ Í÷ ’∂ «Î ¿∞√ ’Ó ˘

’È≈ ⁄≈‘∆Á≈ ‘ÀÕ ‹∂ ÓÈ «Î Ú∆ ¡Û∆ ’∂ ª Ï≈Ï≈ ’Ï∆ ‹∆ Á∂

◊Ø∫‚ ≈◊ «Ú⁄ ’ÊÈ ¡È∞√≈ :

’∞«‡ ’∞«‡ ÓÈ∞ ’√Ú‡∆ Ò≈ÚÀ®

√Ø ’±‡È∞ Óπ’«Â Ï‘π Í≈ÚÀ®1® (Í≥È≈ 872)

ÓÈ Á∆ ÍÃ∂È≈ ˘ ‘Ó∂Ù≈ ◊π» ‘π’Óª Á∆ Â≈Ï∂ º÷‰≈ ⁄≈‘∆Á≈ ‘À

ÂÁ ‘∆ Ó≈Û∂ Í≈√∂ ÂØ∫ Ï⁄≈ ‘Ø √’Á≈ ‘ÀÕ ‹ÁØ∫ ÓÈ ˘ ¡≈◊» Ó≥È ’∂

«¬√ Á∆ ÍÃ∂È≈ ¡Ë∆È ⁄Ò Í¬∂ «Î ª «¬√ È∂ √∆ Í≈√Ø∫ ÓÈÓπ÷Â≈¬∆

Á∂ ’Ó ’Ú≈ ‘∆ Á∂‰∂ ‘ÈÕ ◊πÁ∂Ú ‹∆ ’ÊÈ ’Á∂ ‘È «’ ÓÈÓπ÷

˘ «ÈºÂ ÿ≈‡≈ ‘∆ ÿ≈‡≈ ‘ÀÕ

ÓÈÓπ÷ Â؇≈ «È ‘À ÌÓ«‘ ÌÓ≈¬∂®

ÓÈÓπ÷π ¡≥Ëπ È ⁄∂¬∆ «’¿∞ Á√È∞ Í≈¬∂®

(¡≈√≈ Ó: 1, Í≥È≈ 421)

ÓÈ «Í¤∂ Ò◊‰ Ú≈Ò≈ Íπ÷ ÏØÒ ’πÏØÒ Ú∆ È‘ƒ ‹≈‰Á≈ «’™«’ ¿∞√

Á∂ ¡≥Á ’≈Ó ¥ØË Á≈ ˜Ø ‘øπÁ≈ ‘À, ¿∞‘ ʪ-’∞ʪ Ú∆ È‘ƒ Ú∂÷Á≈ Â∂

¡≈ı Á◊≈‘ «Ú⁄ Ó≈ √‘≈Á≈ ‘ÀÕ

ÓÈÓπ÷ ÏØ«Ò È ‹≈‰È∑∆ ˙È≈ ¡≥Á« ’≈Óπ ¥ØËπ ¡‘ø’≈π®

Ê≈¿∞ ’∞Ê≈¿∞ È ‹≈‰È∆ √Á≈ «⁄ÂÚ«‘ «Ï’≈®

Á◊‘ Ò∂÷≈ Ó≥◊∆¡À ˙ÊÀ ‘Ø«‘ ’±«Û¡≈®

(√ÒØ’ Ó: 3, Í≥È≈ 1248)

¡≈ͪ ˘ √Á≈ ““◊π« ’«‘¡≈ √≈ ’≈ ’Ó≈Ú‘π®”” Á∂ Ë≈È∆ ω ’∂

◊π» ıπÙ∆ ˘ ÍÃ≈Í ’È≈ ⁄≈‘∆Á≈ ‘ÀÕ ÓÈ Á∆ Ó«Â ˘ √Á≈ «Â¡≈◊‰≈

⁄≈‘∆Á≈ ‘ÀÕ Ì≈Ú∂∫ «¬√ ˘ «Â¡≈◊‰≈ Ï‘π ’·È ‘À Í √«Â◊π» ‹∆

Á≈ ‘π’Ó ‘À :

ÓÈ ’∆ Ó«Â «Â¡≈◊‘π ‘« ‹È ¬∂‘≈ Ï≈ ’·ÀÈ∆®

¡È«ÁÈ∞ ‘« ‘« È≈Óπ «Ë¡≈Ú‘π ◊π √«Â◊π ’∆ Ó«Â ÒÀÈ∆®3®

(«ÏÒ≈Ú´ Ó: 4, Í≥È≈ 800)

ÓÈ Á∆ ÷؇∆ ÍÃ∂È≈ √π‰È Á∆ ʪ ◊π» Á∂ ¿∞ÍÁ∂Ù ˘ √Á≈ √ÃÚ‰ ’È≈

110

⁄≈‘∆Á≈ ‘ÀÕ

ÓÈ ’∆ Ó«Â «Â¡≈◊∆¡À √π‰∆¡À ¿∞ÍÁ∂√π®1®

(«ÏÒ≈Ú´ Ó: 5, Í≥È≈ 814)

ppppppppppppppp

111

ìÅìÅ ÜÆ é¶ ñÅÔ½ð ÛÅÀ°äÆ ÇòÚìÅìÅ ÜÆ é¶ ñÅÔ½ð ÛÅÀ°äÆ ÇòÚìÅìÅ ÜÆ é¶ ñÅÔ½ð ÛÅÀ°äÆ ÇòÚìÅìÅ ÜÆ é¶ ñÅÔ½ð ÛÅÀ°äÆ ÇòÚìÅìÅ ÜÆ é¶ ñÅÔ½ð ÛÅÀ°äÆ ÇòÚÇÃîðé-íÜé ÕðéÅÇÃîðé-íÜé ÕðéÅÇÃîðé-íÜé ÕðéÅÇÃîðé-íÜé ÕðéÅÇÃîðé-íÜé ÕðéÅ

Ì≈¬∆ ÚË≈Ú≈ «√øÿ ‹∆ È∂ ‹Ø «’ Ï≈Ï≈ ‹∆ Á∂ ◊πÓπ÷-‹∆ÚÈ ÂØ∫

Ï‘π ÍÃÌ≈«Ú ‘Ø ⁄π’∂ √È, «¬’ «ÁÈ Ò≈‘Ω ÂØ∫ ¡≈ ’∂ Ï∂ÈÂ∆ ’∆Â∆

«’ ¡≈Í ‹∆ √≈‚∂ Í≈√ Ò≈‘Ω ⁄ºÒØ ¡Â∂ ’∞fi √Óª ¿∞µÊ∂ «√ÓÈ-Ì‹È

’Ø Âª ‹Ø ¡√ƒ Ú∆ ¡≈Í ‹∆ Á∆ √ø◊ ’ ’∂ ‘Ø Ò≈‘≈ ÍÃ≈Í ’

√’∆¬∂Õ

«Í¡≈-Úº√, Ï∂ÈÂ∆ Ó≥È ’∂ Ï≈Ï≈ ‹∆ √◊ØË∂ ÂØ∫ Ò≈‘Ω ¤≈¿∞‰∆

Íπº‹ ◊¬∂Õ ÿ «Ú⁄ Í«Ú≈ È∂ «¬’ªÂ ’Ó≈ Ï≈Ï≈ ‹∆ ˘ «√ÓÈ

’È Ú≈√Â∂ Á∂ «ÁºÂ≈Õ √≈≈ «ÁÈ ¡≈Í ‹∆ ÍÃÌ»-«√ÓÈ «Ú⁄ Ò∆È

«‘øÁ∂Õ Ù≈Ó ˘ «‘≈√ √≈«‘Ï Á≈ Í≈· √≈∂ Í«Ú≈ «Ú⁄ ’Á∂

¡Â∂ √«Â◊π» ‹∆ Á∆ ÏıÙ∆ ÍÃ∂È≈ √Á’≈ ◊πÓ«Â Á∆ «√º«÷¡≈

Í«Ú≈ ˘ «ÁøÁ∂Õ √Ú∂ Á≈ «ÈºÂÈ∂Ó Ú∆ √ø◊Â∆ »Í «Ú⁄ ‘∆ ’Á∂Õ

√«Â◊π» √Ã∆ ◊π» ◊ÃøÊ √≈«‘Ï ‹∆ Á∂ ÁÙÈ ’È Ò¬∆ Ï≈‘

◊πÁπ¡≈∂ ‹≈‰ Á∆ ÒØÛ È‘ƒ √∆, «’™«’ ÿ «Ú⁄ ‘∆ «¬’ √øπÁ

’Ó∂ ”⁄ √«Â◊π» ‹∆ ÍÃ’≈ÙÓ≈È √ÈÕ Ï≈Ï≈ ‹∆ Á≈ «ÈÔÓ √∆ «’

«ÈºÂÈ∂Ó ’ ’∂ √«Â◊π» ◊πÁ∂Ú √Ã∆ ◊π» ◊ÃøÊ √≈«‘Ï ‹∆ Á∂ ÁÙÈ

’È ¿∞ÍÃø ‘∆ ¶◊ ¤’‰≈Õ

«¬’ «ÁÈ «ÈºÂÈ∂Ó ÂØ∫ ¿∞ÍÃø ‹ÁØ∫ Ï≈Ï≈ ‹∆ √Ã∆ ◊π» ◊ÃøÊ √≈«‘Ï

‹∆ Á∂ ÁÙÈ ’È ◊¬∂ ª ÓÈ «Ú⁄ √ø’ÒÍ ÍÀÁ≈ ‘Ø«¬¡≈ «’

√«Â◊π» √Ã∆ ◊π» ◊ÃøÊ √≈«‘Ï ‹∆ Á√ª √«Â◊πª Á≈ √»Í «’Ú∂∫ ‘È?

«¬√∂ ÎπÈ∂ «Ú⁄ ‘∆ √«Â◊π» √Ã∆ ◊π» ◊ÃøÊ √≈«‘Ï ‹∆ ˘ ÓºÊ≈ ‡∂«’¡≈Õ

ÓºÊ≈ ‡∂’‰ ¿∞ÍÃø ‹ÁØ∫ ÁπÏ≈≈ ¿∞µ· ’∂ √Ã∆ ◊π» ◊ÃøÊ √≈«‘Ï ‹∆ Á∂

ÁÙÈ ’∆Â∂, ¯Â«‘ ÏπÒ≈¬∆ ª √Ã∆ ◊π» ◊ÃøÊ √≈«‘Ï ‹∆ Á∆ ‹◊∑≈

Á√Ø∫ Í≈ÂÙ≈‘∆¡ª Á∂ ȱ≈È∆ ‹◊Ó◊ ’Á∂ √»Íª Á∂ Íú÷ ÁÙÈ

‘ج∂Õ √≈≈ ’Ó≈ ȱØ- ȱ √∆Õ ¡º÷ª ÁÙȪ Á∆ Â≈Ï fiºÒ‰Ø∫

112

¡√ÓÊ √ÈÕ ÍÒª «Ú⁄ ‘∆ ÍÃÂ∆ ‘Ø«¬¡≈ «’ Á√∂ ‘∆ √»Í √«‘‹∂-

√«‘‹∂ ȱ Á≈ »Í ω ◊¬∂ ¡Â∂ ¿∞‘ ȱ √Ã∆ ◊π» ◊ÃøÊ √≈«‘Ï ‹∆

Á∂ »Í «Ú⁄ ÏÁÒ «◊¡≈ ¡Â∂ Î∂ ◊π» ◊ÃøÊ √≈«‘Ï ‹∆ «Ú⁄Ø∫ ’Á∆

Á√ª √»Íª Á∂ ‹πÁ∂-‹πÁ∂ ÁÙÈ ‘؉ ¡Â∂ ÍÒª «Ú⁄ ‘∆ ȱ »Í ω

’∂ √«Â◊π» √Ã∆ ◊π» ◊ÃøÊ √≈«‘Ï ‹∆ «Ú⁄ √Ó≈ ‹≈‰Õ «¬√∂ Â∑ª «ÂøÈ

Ú≈∆ ‘Ø«¬¡≈Õ ‘π‰ ’Ó∂ «Ú⁄ ÍÃ’≈Ù ‘∆ ÍÃ’≈Ù √∆ ‹ª √«Â◊π» √Ã∆

◊π» ◊ÃøÊ √≈«‘Ï ‹∆ √ÈÕ ◊π» Ó‘≈≈‹ ‹∆ Á≈ Ùπ’≈È≈ ’∆Â≈ Â∂ ÓÈ

È∂ ÍÃÂ∆ ’∆Â≈ «’ «¬‘ ’ΩÂ’ √«Â◊π» ‹∆ È∂ ‹Ø Ó∂∂ ÓÈ «Ú⁄ ÎπÈ≈

¿∞ÂÍ≥È ‘Ø«¬¡≈ √∆, Á∆ È«ÚÂ∆ Ú≈√Â∂ ‘∆ «⁄¡≈ √∆Õ

ÓÈ «Ú⁄ Í»È ÍÃÂ∆Â∆ ¡≈ ◊¬∆ «’ :

‹Ø«Â »«Í ‘« ¡≈«Í ◊π» È≈È’∞ ’‘≈Ô¿∞®

Â≈ Â∂ ¡≥◊Áπ ÌÔ¿∞  «√¿∞ ÂÂ∞ «ÓÒ≈Ô¿∞®

¡≥◊«Á «’Í≈ Ë≈« ¡Óπ √«Â◊ππ «Êπ ’∆¡¿∞®

¡ÓÁ≈«√ ¡ÓÂ∞ ¤Âà ◊π ≈Ó«‘ Á∆¡¿∞®

◊π ≈ÓÁ≈√ Á√È∞ Í«√ ’«‘ ÓÊπ≈ ¡≥«ÓàÏÔ‰®

Ó»«Â Í≥⁄ ÍÃÓ≈‰ Íπ÷π ◊ππ ¡‹πÈ∞ «Í÷‘π ÈÔ‰®1®

(√Ú¬∆¬∂ Ó: Í≥‹Ú∂ ’∂, Í≥È≈ 1408)

‹Ø ÍÓ∂Ù∆ ‹Ø √«Â◊π» √Ã∆ ◊π» È≈È’ Á∂Ú ‹∆ Á∂ √∆ ≈‘ƒ

«¬√ √ø√≈ «Ú⁄ ÍÃ◊‡ ‘Ø ’∂ Á√ª √»Íª «Ú⁄ «Ú⁄Á∆ ‘∆, ¿∞‘ ‘∆

‹Ø ‘π‰ ÙÏÁ √»Í √«Â◊π» √Ã∆ ◊π» ◊ÃøÊ √≈«‘Ï ‹∆ «Ú⁄ «Ï≈‹Ó≈È

‘ÀÕ ’∂ÚÒ √≈‚∆ «È◊∑≈ «Ú⁄ ‘∆ ¯’ ‘ÀÕ È≈Ó «¬√∂ ’’∂ ‹Í‰≈ ‘À

«’ √≈‚∆ «È◊∑≈ «Ú⁄ ‹Ø ÓÀÒ ‘À, ‹Ø ÌÓ Á≈ ÍÛÁ≈ «Í¡≈ ‘Ø«¬¡≈

‘À ¿∞‘ Á» ‘Ø ‹≈Ú∂ ¡Â∂ ¡√ƒ ‹Ø Á√∂ √»Íª ˘ ‹πÁ≈-‹πÁ≈ √Ófi∆ ÏÀ·∂

‘ª, √«Â◊π» ‹∆ √≈‚≈ ÌÓ Á» ’È Âª ‹Ø √«Â◊π» √Ã∆ ◊π» ◊ÃøÊ

√≈«‘Ï ‹∆ ˘ Á√ª √«Â◊πª Á∆ ‹≈◊Á∆ ‹Ø ‹≈‰ ’∂ ¡◊Ú≈¬∆ ÍÃ≈ÍÂ

’ √’∆¬∂Õ Á√Ú∂∫ Í≈ÂÙ≈‘ ‹∆ Á≈ Ú∆ ‘π’Ó ‘À «’ :

«ÌøÈ «ÌøÈ »Í √Ì‘ø» ’ ‹≈È≈®

¬∂’ »Í «’È‘ø» Í«‘⁄≈È≈®

«‹È ‹≈È≈ «ÂÈ ‘∆ «√Ë Í≈¬∆®

«ÏÈ √Ófi∂ «√Ë ‘≈Ê È≈ ¡≈¬∆®

(⁄Ωͬ∆ Í: 10 Ï«⁄Âz È≈‡’)

113

’≈¯∆ √Óª «¬√∂ ¡ÈßÁ∆ √ «Ú⁄ ¡≈Í ‹∆ È∂ ÏÂ∆ ’∆Â≈ ¿∞ÍÃøÂ

√«Â◊π» ‹∆ Á≈ Óπ÷Ú≈’ «Ò¡≈Õ ÈÓ√’≈ ’ ’∂ ¡≈͉∂ «√ÓÈ Ú≈Ò∂

¡√Ê≈È Â∂ ¡≈ ’∂ ¿∞√ √-Ó¬∆ fiÒ’≈∂ Á≈ ¡ÈßÁ Ó≈‰Á∂ ‘∂Õ

Ò≈‘Ω ¤≈¿∞‰∆ «Ú÷∂ ÍÓ∂Ù∆ ø◊ «Ú⁄ D@-DB «ÁÈ ÏÂ∆ ’∆Â∂

¡Â∂ Ú≈Í√ ¡≈͉∂ ¡√Ê≈È √◊ØË≈ «Ú÷∂ ¡≈ ’∂ ÓπÛ :

√ø‘π ≈Ó È≈«Ó «È√Â∆¡À®

¿±·Â ÏÀ·Â ‘« ‘« «Ë¡≈¬∆¡À

¡È«ÁÈ∞ √π«¥Â∞ ’∆¡À®1® ‘≈¿∞®

(√Ø«· Ó; 5, Í≥È≈ 621-622)

ÂÊ≈

‹Í‘π  ¬∂’Ø È≈Ó≈® ¡Ú« «È≈ÎÒ ’≈Ó≈®1® ‘≈¿∞®

(√»‘∆ Ó: 1, Í≥È≈ 728)

Á∆ ’≈ «Ú⁄ ‹π‡ ◊¬∂Õ

ppppppppppppppp

114

ç¶ô ç¶ ìàòÅð¶ çÅ Áé°íòç¶ô ç¶ ìàòÅð¶ çÅ Áé°íòç¶ô ç¶ ìàòÅð¶ çÅ Áé°íòç¶ô ç¶ ìàòÅð¶ çÅ Áé°íòç¶ô ç¶ ìàòÅð¶ çÅ Áé°íò

√◊ØË∂ Á∆ √πÌ≈◊∆ ËÂ∆ ¿∞µÍ Ó‘ªÍπ÷ª È∂ ’ج∆ BI √≈Ò Á∂

’∆ÏÈ ““¡È«ÁÈ √π«¥Â”” ’«Á¡ª ÏÂ∆ ’∆Â∂Õ «¬’ «ÁÈ «√ÓÈ

√Ó∂∫ Ò∆È «ÏÂ∆ «Ú⁄ ¡≈Í ‹∆ ˘ ¡È∞ÌÚ ‘Ø«¬¡≈ «’ «‹√ ¡√Ê≈È

˜Ó∆È «Ú⁄ ¡√ƒ ÏÀ·∂ ‘ª, ÊØÛ∑∂ √Ó∂∫ Â’ √≈˘ «¬√ ËÂ∆ ˘ ¤º‚‰≈

ÍÚ∂◊≈Õ ¡ÁÒ≈-ÏÁÒ∆ ¡Â∂ Ó≈-Úº„ Á≈ «ÁzÙ Ú∆ ¡º÷ª ¡º◊Ø∫ Á∆ ‘Ø

◊π˜«¡≈Õ √«Â◊π» È≈È’ Í≈ÂÙ≈‘ ‹∆ Á∂ Ï≈ÏÚ≈‰∆ Á∂ Ú≈’ «¬’

ÁÓ ¡º÷ª ¡º◊∂ ¡≈ ◊¬∂ «’ «’Ú∂∫ ‹Ø ◊Úª„∆ ¡≈Í√ «Ú⁄ √«Â’≈-

«Í¡≈ È≈Ò «‘øÁ∂ Â∂ ÒÀ‰-Á∂‰ Â∂ Áπ÷-√π÷ Á∂ Ì≈¬∆Ú≈Ò ‘È; ’∞ÁÂ

ÚºÒØ∫ «¬’-ÁÓ ÓȪ «Ú⁄ ȯ ÍÀÁ≈ ‘Ø ‹≈Ú∂◊∆ ¡Â∂ ¿∞‘ ‘∆ «Ï◊≈È∂

‘Ø ‹≈‰◊∂Õ ÓÈ∞º÷, ÓÈ∞º÷ ˘ Á∂÷ È‘ƒ √π÷≈Ú∂◊≈Õ ºÂ È≈Ò ËÂ∆ Ò≈Ò

«Á÷≈¬∆ «ÁºÂ∆Õ «¬‘ √≈≈ «ÁzÙ Á∂÷ ’∂ ÓÈ «Ú⁄ «ÁÒ◊∆∆ ¡≈¬∆ «’

’≈Á Á∆ «√ÃÙ‡∆ ¿∞µÍ «¬‘ ’∆ ’«‘ ‡πº‡‰ Ú≈Ò≈ ‘À?

¡◊Ò∂ ‘∆ «ÁÈ ¡≈Í ‹∆ ˘ «ÁÒ◊∆ Ú∂÷ ’∂ ¡≈Í Á∂ Úº‚∂ Ì≈¬∆

√. Â≈≈ «√øÿ ‹∆ È∂ Íπº«¤¡≈ «’ ’∆ ’≈È ‘À «’ ¡≈Í ‹∆ ¿∞Á≈√

ÍÃÂ∆ ‘øπÁ∂ ‘Ø? √≈‚∆ ÚºÒØ∫ ’ج∆ ÷∂⁄Ò ‘ØÚ∂ ª Ï∂«fi‹’ Áº√ «Á¿∞Õ ¡√ƒ

¿∞√˘ Á» ’È Á≈ ÔÂÈ ’ª◊∂Õ «¬’-ÁØ Ú≈∆ ª ¡≈Í ‹∆ È∂

‡≈Ò-Ó‡ØÒ ’∆Â∆ «’ ’ج∆ ◊ºÒ È‘ƒ ‘ÀÕ Ú≈-Ú≈ Íπº¤‰ Â∂ ¡≈Í ‹∆

È∂ √≈∂ Ì≈Úª Á∂ «¬’º· «Ú⁄ Áº√ ‘∆ «ÁºÂ≈ «’ «¬ø‹ Ó¨Ó ‘øπÁ≈ ‘À

«’ ÊØÛ∑∂ ‘∆ √Ó∂∫ Â’ √≈˘ «¬‘ √◊ØË∂ Á∆ ËÂ∆ ¤º‚‰∆ ÍÚ∂◊∆ Â∂

¡≈͉∂ ÚÂÈ Ú≈Í√ ‹≈‰≈ ÍÚ∂◊≈Õ «¬Ë Á∂ ÒØ’ ˙Ë ⁄Ò∂ ‹≈‰◊∂

¿∞Ë Á∂ «¬Ë ¡≈¿∞‰◊∂Õ Ï‘π Ì≈∆ ÂÏ≈‘∆ Óº⁄‰ Á∂ ¡≈√≈ Ș

¡≈™Á∂ ‘ÈÕ

√≈∂ Ï⁄È ˘ √π‰ ’∂ ¤Ø‡∂ Ì≈¬∆ √≈«‘Ï ’«‘‰ Òº◊∂, ““‹º‡ ª

Ó ’∂ Ú∆ ˜Ó∆È È‘ƒ ¤º‚Á≈, Â∞√ƒ √≈˘ ‹∆¿±∫Á∂ ‹∆¡ ¤º‚‰ Ò¬∆

¡≈÷ ‘∂ ‘ØÕ «¬‘ «’Ú∂∫ ‘Ø √’Á≈ ‘À? √≈‚∂ Í≈√Ø∫ ’∆ «¬‘ ÒØ’ ˜Ø

È≈Ò ˜Ó∆Ȫ ¤∞‚≈ ÒÀ‰◊∂? ¡√ƒ «¬‘ Ï∂-¡≈Ï≈Á ˜Ó∆Ȫ ÓπºÒ ÒÀ ’∂

115

ı»È-Í√∆È≈ «¬’ ’’∂ ¡≈Ï≈Á ’∆Â∆¡ª ‘ÈÕ”” Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ ÏÛ∆

«ÈÓÃÂ≈ ≈Ò «’‘≈ «’ Â∞√ƒ ÓÀ˘ ¿∞Á≈√∆ Á≈ ’≈È Íπº«¤¡≈ √∆Õ ‹Ø ◊π»

Í≈ÂÙ≈‘ ‹∆ È∂ ÓÀ˘ √Øfi∆ «ÁºÂ∆, ¿∞‘ ÓÀ∫ ¡≈Í ‹∆ ˘ Áº√ «ÁºÂ∆ ‘ÀÕ

Ï≈’∆ ˜Ó∆È ¤º‚Ø ‹ª È≈, «¬‘ Â∞‘≈‚∆ Ó˜∆ ‘ÀÕ

«ÂøÈ ⁄≈ Ó‘∆È∂ Á≈ √Óª ÏÂ∆ ‘Ø «◊¡≈Õ Ï≈Ï≈ ‹∆ Á∂ ÓÈ «Ú⁄

Î∂ «Ú⁄≈ ¡≈¬∆ «’ ¡√ƒ «¬√ ÿ ”⁄Ø∫ ÍÃÙ≈Á≈ ¤’Á∂ ‘ª È≈Ò∂

Áπ«È¡≈Ú∆ √ÏøË Ú∆ ’≈¯∆ È∂Û∂ Á≈ ‘À, «¬’ Ú≈ «Î ÍÃ∂È≈ ’’∂ Ú∂÷

ÒÀ∫Á∂ ‘ª ª ‹Ø ¡≈¿∞‰ Ú≈Ò∂ «Ì¡≈È’ √Ó∂∫ ÂØ∫ «¬‘ √øÌÒ √’‰Õ √Ø

¡≈Í ‹∆ È∂ √≈∂ Ì≈Úª ˘ «¬’º·∂ ’’∂ Í«‘Ò∂ Ú≈Ò∆ ◊ºÒ ÁπÏ≈≈ ’‘∆

¡Â∂ «’‘≈ «’ ‹∂ Â∞√ƒ ¡≈Í È‘ƒ ‹≈‰≈ ⁄≈‘øπÁ∂ ª Ó≈Â≈ ‹∆ ¡Â∂ Ï≈’∆

Ï∆Ï∆¡ª ˘ ˜»∆ √≈Ó≈È √Ó∂ «Í≥‚ Ì∂‹ Á∂ÚØÕ √Óª È∂Û∂ ¡≈ «‘≈

‘ÀÕ

Á»√∂, √≈˘ «¬’ ÍÃ∂Ó∆ È∂ Áº«√¡≈ ‘À «’ ≈‹√Ê≈È «Ú⁄ Ï≈Û∆

Ù«‘ ȘÁ∆’ ˜Ó∆È ’≈¯∆ √√Â∆ «Ú’ ‘∆ ‘ÀÕ ¿∞Ê∂ Í≥‹≈Ï∆ ÒØ’ª

È∂ ˜Ó∆È ÒÀ ’∂ ¡≈Ï≈Á ’∆Â∆ ‘ÀÕ √Ø Â∞√ƒ Ú∆ ¡ÀÊ∂ Ú≈Ò∆ ÊØÛ∑∆ ˜Ó∆È

Ú∂⁄ ’∂ ≈‹√Ê≈È «Ú⁄ ‘∆ ˜Ó∆È ı∆Á Ò¿∞Õ

’∞Á È∂ Ì≈Úª Á∂ ÓÈ «Ú⁄ ÍÃ∂È≈ «ÁºÂ∆Õ √≈∂ Ó≥È ◊¬∂Õ Ì≈¬∆

Â≈≈ «√øÿ ‹∆, Ï∆Ï∆¡ª ˘ È≈Ò ÒÀ ’∂ ˜»∆ √≈Ó≈È √Ó∂ «Í≥‚ Ëπº◊ƒ

¡≈ ◊¬∂Õ ‘¯Â≈ ’∞ «Í≥‚ Ëπº◊∂ «‘’∂ ÓπÛ ¡≈Í √◊ØË∂ Ì≈Úª Í≈√ ⁄Ò∂

◊¬∂Õ ’∞ºfi «ÁÈ √◊ØË∂ ·«‘È «Í¤Ø∫ √. Â≈≈ «√øÿ ‹∆ Ï≈’∆ Ì≈Úª

Á∆ ≈¬∂ È≈Ò ËΩÒÍπ «¡≈√ Á∆ Ï≈Û∆ «‘√∆Ò Á∂ «Í≥‚ ’∂»¬∂

˜Ó∆È Ú∂÷‰ ⁄Ò∂ ◊¬∂Õ «Î-Â∞ ’∂ ˜Ó∆È Ú∂÷∆Õ ˜Ó∆È Í√øÁ ¡≈

◊¬∆Õ Ú≈«Í√ ¡≈ ’∂ Ï≈ Ú≈Ò∆ ’∞fi ˜Ó∆È Ú∂⁄ ’∂ ¡Â∂ ÊØÛ∑∂ ÍÀ√∂ ÿØ∫

Í≈ ’∂ ’∆ÏÈ ÁØ ÓπºÏ∂ «Í≥‚ ’∂»¬∂ (≈‹√Ê≈È) «Ú÷∂ ˜Ó∆È ı∆Á

Ò¬∆Õ

ppppppppppppppp

116

ìÅìÅ ÜÆ çÅ Ãð×¯è¶ å¯º ìÅìÅ ÜÆ çÅ Ãð×¯è¶ å¯º ìÅìÅ ÜÆ çÅ Ãð×¯è¶ å¯º ìÅìÅ ÜÆ çÅ Ãð×¯è¶ å¯º ìÅìÅ ÜÆ çÅ Ãð×¯è¶ å¯ºÕð¶ðȶ Çê³â ù ÜÅäÅÕð¶ðȶ Çê³â ù ÜÅäÅÕð¶ðȶ Çê³â ù ÜÅäÅÕð¶ðȶ Çê³â ù ÜÅäÅÕð¶ðȶ Çê³â ù ÜÅäÅ

ËΩÒÍπ «¡≈√ «Ú⁄ ˜Ó∆È ı∆Á‰ ¿∞ÍÃø ‘π‰ ¿∞√ ˜Ó∆È ˘

¡≈Ï≈Á ’È ¡Â∂ ¿∞√ Á∆ Á∂÷-Ì≈Ò ’È Á≈ Ó√Ò≈ ÷Û≈ ‘Ø«¬¡≈Õ

«ÂøȪ Ì≈Úª È∂ √Ò≈‘ ’ ’∂ Ï≈Ï≈ ‹∆ ˘ Ï∂ÈÂ∆ ’∆Â∆ «’ ‹∂ Â∞√ƒ

√≈‚∆ ÊØÛ∑∆ √‘≈«¬Â≈ ’Ø Âª √≈‚≈ ’øÓ √Ω÷≈ ⁄Ò √’Á≈ ‘ÀÕ Ï≈Ï≈ ‹∆

È∂ Íπº«¤¡≈ «’ Â∞‘≈‚∂ ÚºÒØ∫ ’∆ ‘π’Ó ‘À? Ì≈Úª È∂ ÏÛ∆ «ÈÓÃÂ≈ È≈Ò

«’‘≈ «’ ÔØ◊ ª È‘ƒ «’ ¡√ƒ Â∞‘≈˘ ÁπÏ≈≈ ’øÓ-’≈ «Ú⁄ Î√‰

Ò¬∆ ’‘∆¬∂ Í ‹∂ ¡≈Í ‹∆ ÈÚƒ ı∆Á∆ ˜Ó∆È «Ú⁄ ¡≈͉≈ «‡’≈‰≈

ω≈ ÒÚØ Âª ÁØÚ∂∫ ’≈‹ ‘Ø ‹≈‰◊∂Õ «¬’ ª Óπ˜≈«¡ª Á∆ ÷∂Â∆-

Ú≈‘∆ Á∆ «È◊≈È∆ Ú∆ ‘Ø ‹≈Ú∂◊∆Õ Á»√≈ ¡≈Í ‹∆ ¡≈͉≈ «√ÓÈ-

Ì‹È Ú∆ ’∆ ⁄ºÒØÕ ¡√ƒ ¡≈Í ‹∆ Á∆ «‘≈«¬Ù Ò¬∆ ˜Ó∆È «Ú⁄

‘∆ ’Ø·≈ ωÚ≈ «ÁøÁ∂ ‘ªÕ Ï≈Ï≈ ’Ï∆ ‹∆ Á∂ ’ÊÈ ““’Ï∆ √◊Ò∆

ËÂ∆ √≈Ë ’∆”” ¡È∞√≈ «’√∂ ı≈√ ʪ È≈Ò Ï≈Ï≈ ‹∆ Á∆ Í’Û È‘ƒ

√∆, È≈Ò∂ ¡≈Í ‹∆ ˘ ™fi Ú∆ ¡È∞ÌÚ ‘Ø ⁄πº’≈ √∆ «’ ¤∂Â∆ ‘∆ «¬‘

‹◊∑≈ ª ¤º‚‰∆ ‘∆ ÍÀ‰∆ ‘ÀÕ √Ø ¡≈Í ‹∆ È∂ ‘ª ’ «ÁºÂ∆Õ «‹√

¡√Ê≈È Â∂ BI-C@ √≈Ò Á≈ √Óª ÏÛ∂ «¬Ò≈‘∆ ø◊ «Ú⁄ ÏÂ∆ ’∆Â≈

√∆, ˘ √Á∆Ú∆ ¡Ò«ÚÁ≈ ’«‘ ’∂ ÈÚƒ ‹◊∑≈ ˘ √Ù≈ ’È Ò¬∆

Ì≈¬∆ Â≈≈ «√øÿ ‹∆ Á∂ È≈Ò Ï≈Ï≈ ‹∆ «Í≥‚ ’∂»¬∂ Íπº‹ ◊¬∂Õ ˜Ó∆È

«Ú⁄ Á∆ «¬’ Í≈‰∆ Á≈ È≈Ò≈ Ú◊Á≈ √∆Õ ¿∞√ Á∂ ȘÁ∆’ ‘∆ ÁØ-

«ÂøÈ ı≈È∂ Á≈ ’Ø·≈ «Â¡≈ ’Ú≈ «Ò¡≈Õ √≈≈ ÍÃÏøË ’ ’∂ Ì≈¬∆

Â≈≈ «√øÿ ‹∆ Ú≈Í√ √◊ØË∂ Íπº‹ ◊¬∂Õ ˜Ó∆È Á∆ ÷∂Â∆ Óπ˜≈∂ ’Á∂

√ÈÕ

Ï≈Ï≈ ‹∆ ¡≈͉∂ ؘ Á∂ «ÈÔÓ ¡È∞√≈ ’≈¯∆ ÂÛ’∂ ¿∞µ· ’∂

«¬ÙÈ≈È ’Á∂ Â∂ «√ÓÈ «Ú⁄ ‹πÛ ‹ªÁ∂Õ «ÁÈ Á∂ ⁄Û≈¡ Á∂ È≈Ò

√«Â◊π» ‹∆ ÚºÒØ∫ Í≥‹ª «Í¡≈«¡ª ≈‘ƒ «ÓÒ∂ ‘π’Ó («ÈºÂÈ∂Ó) ˘ Í»≈

’Á∂Õ «ÈºÂÈ∂Ó ¿∞ÍÃø «Í≥‚ «Ú⁄ ‹Ø ◊πÁπ¡≈≈ √∆, ¿∞Ê∂ ‹≈ ’∂

117

Ó‘≈≈‹ ‹∆ Á∂ ÁÙÈ ’Á∂ ¡Â∂ Óπ÷Ú≈’ ÒÀ∫Á∂Õ Ú≈Í√ ¡≈ ’∂ ‹Ò

Í≈‰∆ ¤’Á∂Õ

ÊØÛ∑≈ ¡≈≈Ó ’ ’∂ ◊π» ÍÃ∂È≈ √Á’≈ «’√∂ È≈ «’√∂ ÙÏÁ Á≈

‹Ø ‹≈Í ¡øÌ º÷Á∂ √∆, ¿∞√ ˘ Í»≈ ’Á∂Õ ÒΩ„∂ Í«‘ ˜Ó∆È ÚºÒ

Î∂≈ Ó≈È ⁄Ò∂ ‹ªÁ∂Õ Ù≈Ó ˘ ¶◊-Í≈‰∆ ¤’ ’∂ √ØÁπ «‘≈√

√≈«‘Ï Á≈ Í≈· ’Á∂Õ √Ø«‘Ò∂ Á≈ Í≈· ’ ’∂ ◊π»-⁄Ȫ È≈Ò «ÏÂ∆

‹ØÛ ÒÀ∫Á∂, ¡≈ÂÓ≈ ª «√ÓÈ Á∂ ¡ÈßÁ ˘ Ó≈‰Á∆ ¡Â∂ √∆ ¡≈͉∂

√πº÷ «Ú⁄ «Í¡≈ «‘øÁ≈Õ

«¬‘ ʪ Ï∂-¡≈Ï≈Á √∆Õ ‹ø◊Ò ’≈¯∆ √ÈÕ ‹ø◊Ò∆ ‹≈ÈÚ (Ù∂,

⁄∆Â∂ «¬«Â¡≈«Á) Ï‘π √ÈÕ «¬ÊØ∫ Â’ «’ «‹Ê∂ Ï≈Ï≈ ‹∆ ‘«øÁ∂ √È,

¿∞ÊØ∫ ÊØÛ∑∆ «ÚºÊ ¿∞Í «¬’ ¤Ø‡∆ «‹‘∆ ÈÁ∆ Ú◊Á∆ √∆Õ ¿∞√ ÈÁ∆ Á∂

«’È≈∂ Â∂ «¬’ Ù∂ È∂ ÿπÈ≈ ω≈«¬¡≈ ‘Ø«¬¡≈ √∆Õ Ù∂ «ÁÈ∂ «Ù’≈

’ ’∂ Ù≈Ó ˘ ¿∞√∂ ÿπÈ∂ «Ú⁄ ¡≈≈Ó ’Á≈ √∆Õ ≈ ˘ ’¬∆ Ú≈

«‘È ÈÁ∆ Â∂ Í≈‰∆ Í∆‰ ¡≈™Á∂ ÂÁ Ù∂ ¿∞È∑ª ¿∞µÍ Ú∆ fi͇ ÍÀ∫Á≈

Â∂ ¡≈͉∂ Í∂‡ Á∆ Í»Â∆ ’Á≈Õ È∂Û∂ ‘؉ √Á’≈ ’¬∆ Ú≈ Ï≈Ï≈ ‹∆

¿∞√ Á∆ «’«¡≈ ˘ º’Á∂Õ Í ◊πÏ≈‰∆ Á∂ ¯πÓ≈È :

Î∆Á≈ ‹∂ » Ó∂≈ ‘Ø«¬ ‘«‘ √Ìπ ‹◊π Â∂≈ ‘Ø«¬®95®

(√ÒØ’ Î∆Á ‹∆, Í≥È≈ 1382)

¡È∞√≈ ¡≈Í ‹∆ ÚºÒ ¿∞√ Ù∂ È∂ ’Á∂ ¥ØÍ «ÁzÙ‡∆ È≈Ò È‘ƒ Ú∂«÷¡≈

√∆Õ

‹ÁØ∫ √ø◊ª ˘ ÍÂ≈ Òº◊≈ «’ Ì≈¬∆ ‘È≈Ó «√øÿ ‹∆ √◊ØË≈ ¤º‚

’∂ √≈‚∂ È◊ «Ú÷∂ ¡≈ «Ï≈‹∂ ‘È ¡Â∂ √«Â◊π» ‹∆ Á∆ √∂Ú≈ Ú∆ ‘

ؘ ¡≈Í ’Á∂ ‘ÈóÂÁ √Ú∂∂ ‘π’ÓÈ≈Ó≈ ÒÀ‰ √Ó∂∫ Â’ ’≈¯∆ √ø◊Â

◊πÁπ¡≈≈ √≈«‘Ï «¬’ºÂz ‘Ø ‹ªÁ∆Õ «¬ÊØ∫ Â’ «’ È∂Û∂ Á∂ ‘≈Ò∆ Ú∆

‘Ò ÷Û∑∂ ’ ’∂ ◊π»-‘π’Ó ˘ √ÃÚ‰ ’È Ò¬∆ Íπº‹ ‹ªÁ∂Õ ‘π’ÓÈ≈Ó≈

ÒÀ‰ ¿∞ÍÃø ÊØÛ∑≈ √Óª ¡≈Í ‹∆ ‘π’Ó Á∆ ◊π»-¡≈Ù∂ ¡È∞√≈ «Ú¡≈«÷¡≈

’Á∂ó«‹√ «Ú⁄ «ÚÙ∂Ù ’’∂ È≈Ó-«√ÓÈ ’È ¡Â∂ Ó≈√ Ù≈Ï Á∂

«Â¡≈◊ Á∆ ÍÃ∂È≈ «ÁøÁ∂Õ «¬‘ «¬Ò≈’≈ ‹ø◊Ò∆ ‘؉ ’’∂ ÒØ’ «Ù’≈

÷∂‚Á∂ √È ¡Â∂ ¡≈͉∂ ÿª «Ú⁄ ‘∆ Ù≈Ï ’º„ ’º„ ’∂ ̓Á∂ √ÈÕ

Ï≈Ï≈ ‹∆ «’‘≈ ’Á∂ √È «’ √≈‚∂ ÓÈ «Ú⁄ ‘ ؘ «ı¡≈Ò ¡≈¿∞‰≈

«’ «‹√ Ú«‘‰ «Ú⁄ «¬‘ √≈‚∂ Í≥‹≈Ï∆ ÒØ’ πÛ∑∂ ‹≈ ‘∂ ‘È ‹∂ «¬‘

118

«¬√ Í≈√∂ ÂØ∫ È≈ ‘‡∂ ª ≈‹∂1 ¡Â∂ Á»√∂ ÒØ’ª Á∆ «È◊≈‘ «Ú⁄

«¬‘Ȫ Á∆ ’Á ÿº‡ ‹≈Ú∂◊∆ «’™«’ «‹ºÊ∂ Ó≈√ ¡Â∂ Ù≈Ï Á∆ ÚÂØ∫

‘؉ Òº◊ ͬ∂, «ÏÂ∆ Â≈Ó√∆2 ‘Ø ‹ªÁ∆ ‘ÀÕ ÓÈ∞º÷ ¡≈⁄‰ ÂØ∫ Ú∆ «‚º◊

ÍÀ∫Á≈ ‘ÀÕ Â≈Ó√∆ «ÏÂ∆ È≈Ò Ì‹È Á≈ ª √øÏøË ‘∆ ’ج∆ È‘ƒÕ

‘ ؘ Á∆ ÍÃ∂È≈ √Á’≈ ’≈¯∆ ÍÃ∂Ó∆ Ó≈√-Ù≈Ï Á≈ «Â¡≈◊ ’

◊¬∂ ¡Â∂ Ù≈Ï Á∆ ʪ ¡≥«Óऒ‰ Ò¬∆ «Â¡≈ ‘Ø ◊¬∂Õ Ï≈Ï≈ ‹∆

È∂ Í≥‹ «‘ÂÚ≈È, «Â¡≈-Ï-«Â¡≈ «√øÿ Í≥‹≈Ï ÂØ∫ ͺ «Ò÷ ’∂

√ºÁ∂ ¡Â∂ ‘Ø √≈∂ ÒØÛƒÁ∂ ’’≈ª Á≈ ÍÃÏøË ’∆Â≈Õ «ÁÈ È∆Ô ’

’∂ B@ «√øÿª ˘ ¡≥«Óऒ≈ «ÁºÂ≈Õ Ïº√ Î∂ ’∆ √∆, ’∂»¬∂ È◊ «Ú⁄

ÍÃ∂Ó∆¡ª Á∆ «¬’ √ø◊ ω ◊¬∆ ‹Ø √Ú∂∂ Ù≈Ó ◊πÁπ¡≈≈ √≈«‘Ï

‹πÛÁ∆ ¡Â∂ ◊πÏ≈‰∆ Â∂ ’Ê≈ È≈Ò ¡≈͉∂ √Ó∂∫ ˘ √¯Ò ’Á∆Õ «¬√

√ø◊ «Ú⁄ «ÁÈØ-«ÁÈ Ú≈Ë≈ ‘øπÁ≈ «◊¡≈Õ √Óª Í≈ ’∂ √≈≈ È◊ ‘∆

ÍÃ∂Ó∆¡ª Á≈ ω «◊¡≈Õ «¬Ê∂ ‘∆ √ø √≈Ë» «√øÿ, ‹Ø Ï≈Ï≈ ‹∆ Á∂ Íπ≈‰∂

ÍÃ∂Ó∆ ¡Â∂ ◊πÓ«Â Á∂ «ÁzÛ∑ Ë≈È∆ √È, ¡≈ «ÓÒ∂Õ √ø √≈Ë» «√øÿ ‹∆

È∂ ◊πÁπ¡≈≈ √≈«‘Ï ¡≈ ‚∂≈ Ò≈«¬¡≈Õ √«‘‹∂-√«‘‹∂ √ø◊ ÚËÁ∆

◊¬∆ Â∂ ◊πÁπ¡≈≈ √≈«‘Ï Á∆ «¬Ó≈ «Ú⁄ Ú∆ Ú≈Ë≈ ‘؉ Ò◊≈Õ ‘π‰

◊πÁπ¡≈≈ √≈«‘Ï Á∆ «¬Ó≈ ’≈¯∆ √øπÁ ω ⁄πº’∆ ‘ÀÕ √ø √≈Ë»

«√øÿ ‹∆ È∂ ÏÛ∆ ÂÈÁ∂‘∆ È≈Ò √∂Ú≈ ’∆Â∆Õ ÍÃ∂ÓÙ ‹∆ ÚºÒØ∫ √ºÁ≈

¡≈¿∞‰ Â∂ ¡≈͉∆ √ø√≈’ Ô≈Â≈ Í»∆ ’’∂ ’∞fi √≈Ò Í«‘Òª

◊πÍπ∆ «Í¡≈È≈ ’ ◊¬∂ ‘ÈÕ

ppppppppppppppp

1. ËΩÒÍπ «¡≈√ Á∂ ≈‹∂ Á∂ «ÁÒ «Ú⁄ «Ó‘ÈÂ∆ Í≥‹≈Ï∆ ÒØ’ª Á≈ ’≈¯∆

√«Â’≈ √∆Õ «‹√ ’≈È ˜Ó∆È ¡≈Ï≈Á ’È Ò¬∆ ¿∞√ È∂ Í≥‹≈Ï∆¡ª ˘

’≈¯∆ √‘»Òª Á∂ ¤º‚∆¡ª √ÈÕ

2. ¥ØË∆ Â∂ ÌØ◊∆ «ÏÂ∆

119

âÅ: ÕðåÅð ÇÃ¿Ø Ô¯ð» éÅñ ÇîñÅêâÅ: ÕðåÅð ÇÃ¿Ø Ô¯ð» éÅñ ÇîñÅêâÅ: ÕðåÅð ÇÃ¿Ø Ô¯ð» éÅñ ÇîñÅêâÅ: ÕðåÅð ÇÃ¿Ø Ô¯ð» éÅñ ÇîñÅêâÅ: ÕðåÅð ÇÃ¿Ø Ô¯ð» éÅñ ÇîñÅê

’∂»¬∂ È◊ ÂØ∫ ÊØÛ∑∆ Á» Ï≈Û∆ Ȫ Á≈ Ù«‘ √∆Õ «¬√ Ù«‘

«Ú⁄Ø∫ ‘∆ Ò∆Û≈-’ºÍÛ≈ Â∂ ‘Ø Ï≈˜≈∆ √≈Ó≈È ı∆Á ’∂ ÒØ’ ¡≈͉∆¡ª

ÒØÛª Á∆ Í»Â∆ ’Á∂Õ «ÏÓ≈∆ Á∆ ‘≈Ò «Ú⁄ Ú∆ «¬√∂ Ù«‘ ÂØ∫ ‘∆

ÁÚ≈-Á≈» «Ò¡≈¿∞‰≈ ÍÀ∫Á≈Õ «¬√∂ ‘∆ Ù«‘ «Ú⁄ Í≥‹≈Ï∆ ‚≈’‡ «‹È∑ª

Á≈ Ȫ ‚≈: ’Â≈ «√øÿ √∆, ¡≈͉∆ ÍÃÀ’«‡√ ’Á∂ √ÈÕ ¡≈Ó Í≥‹≈Ï∆

ÒØ’ ¿∞È∑ª Í≈√Ø∫ ¡≈͉≈ «¬Ò≈‹ ’Ú≈¿∞‰ ‹ªÁ∂Õ ‚≈’‡ ’Â≈ «√øÿ

’«Ó¿±«È√‡ «ı¡≈Òª Á∂ Ë≈È∆ √È ¡Â∂ «‹√ Ú∂Ò∂ Ó∆˜ª ÂØ∫ «Ú‘Ò∂

‘؉≈, ¡≈¬∂ ◊¬∂ ÍÃ∂Ó∆ ˘ ¡≈͉∂ «ı¡≈Òª Á∂ Ì≈¬∆Ú≈Ò Ï‰È Ú≈√Â∂

ÍÃ∂È≈ «ÁøÁ∂ «‘‰≈Õ «¬√ ÍÃ⁄≈ Á∂ «√º‡∂ Ú‹Ø∫ ’¬∆ «¬’ ÒØ’ È≈√«Â’Â≈

ÚºÒ ÍÃ∂∂ ◊¬∂Õ

«¬√ È≈√«Â’Â≈ Á∂ ÍÃ⁄≈ ’∂∫Á Á≈ Ï≈Ï≈ ‹∆ ˘ Ì∆ ÍÂ≈ Òº◊≈Õ

Ï≈Ï≈ ‹∆ ¡≈͉∂ «√ÓÈ-Ì‹È «Ú⁄Ø∫ «Ú‘Ò ’º„ ’∂ ‚≈: ’Â≈ «√øÿ

‹∆ Á∆ Áπ’≈È Â∂ ⁄Ò∂ ◊¬∂Õ ¡≈Ó Ó∆˜ª Úª◊ ‘∆ ‚≈’‡ ‘ت È∂

Íπº«¤¡≈ «’ Áº√Ø Â∞‘≈˘ ’∆ Â’Ò∆¯ ‘À? Ï≈Ï≈ ‹∆ ’«‘‰ Òº◊∂ «’ ÓÀ∫

ª Â∞‘≈‚∂ ÁÙÈ ’È Ú≈√Â∂ ¡Â∂ Ï⁄È √ÃÚ‰ ’È Ú≈√Â∂ ‘∆

¡≈«¬¡≈ ‘ª, ‘Ø «’√∂ «’√Ó Á∆ ÓÀ˘ Â’Ò∆¯ È‘ƒ ‘ÀÕ ‚≈: √≈«‘Ï

ÓÈ «Ú⁄ ÏÛ∂ ÍÃ√øÈ ‘ج∂ Â∂ «Ú⁄≈È Òº◊∂ «’ ¡º◊∂ ª ÒØ’ª ˘ ÍÃ∂È≈

Á∂ ’∂ ¡≈͉∆ ◊ºÒ ¿∞‘Ȫ Â’ Í‘øπ⁄≈¿∞‰∆ ÍÀ∫Á∆ √∆Õ «¬‘ ÍÃ∂Ó∆ Ó∂∆

«Ú⁄≈Ë≈≈ ˘ √π‰È Ú≈√Â∂ ’≈¯∆ Á» ÂØ∫ ¡≈Í ⁄ºÒ ’∂ ¡≈«¬¡≈ ‘ÀÕ

Ú∂‘Ò∂ ‘Ø ’∂ ‹Ò-Í≈‰∆ Íπº¤‰ ¿∞ÍÃø ‚≈’‡ ‘ت ¡≈͉≈ Ì≈ÙÈ ¡øÌ

’∆Â≈ :

«’ Á∂÷Ø, √≈‚∂ ÓπÒ’ Á∂ ÒØ’ «’øÈ∂ ÌØÒ∂ Â∂ «√ºË∂ ‘ÈÕ «‹√ ˘ «’√∂

Á∂«÷¡≈ ‘∆ È‘ƒ ¡Â∂ ‹Ø È≈ ¡º÷ª È≈Ò «Á√Á≈ ‘À, È≈ ¿∞√Á∆ ’ج∆

‘Ø∫Á ‘À, È≈ ¿∞√ ˘ ¡º‹ Â’ ’ج∆ «’√∂ ˘ «Ú÷≈ √«’¡≈ ‘ÀÕ «¬‘Ø «‹‘∆

¡‰‘Ø∫Á ˘ ÒØ’ ºÏ ’«‘ ’∂ ¿∞√Á∆ Í»‹≈ Ú∆ ’Á∂ ‘ÈÕ ÒØ’ª È∂ ¿∞√Á∂

È≈™ Ú∆ ¡È∂’ª ‘∆ º÷ Ò¬∂ ‘ÈÕ ¿∞√ ¡º◊∂ √Ú∂∂-Ù≈Ó ÍÃ≈ÊÈ≈Úª

120

Ú∆ ’∆Â∆¡ª ‹ªÁ∆¡ª ‘ÈÕ ÌÒ≈ «‹‘Û∆ Ú√± Á∆ ‘Ø∫Á ‘∆ ’ج∆ È‘ƒ,

¿∞√ Í≈√Ø∫ Â∞√ƒ ’∆ ¡≈√ º÷ √’Á∂ ‘Ø? ¿∞‘ ¡‰‘Ø∫Á Â∞‘≈‚∆ Ï∂ÈÂ∆

Ú∆ «’Ú∂∫ √π‰∂◊∆? Â∞‘≈‚≈ ’∆ √Ú≈∂◊∆? ‘ª, «¬øÈ≈ ˜» ‘À «’ «¬√

ÌÓ Â∂ Ú«‘Ó Á…≈≈ ’¬∆ «¬’ ÒØ’ª Á≈ ‘ÒÚ≈-Ó≥‚≈ ı»Ï Â∞«¡≈

‘Ø«¬¡≈ ‘ÀÕ «¬√ ÍÃ’≈ ‚≈’‡ ‘ت È∂ ¡≈͉≈ Ì≈ÙÈ ‹≈∆ º«÷¡≈Õ

Ï≈Ï≈ ‹∆ ⁄πºÍ ’’∂ √π‰∆ ◊¬∂ Â∂ ‚≈’‡ ‘ت È∂ Ï∂¡≥ ÍÃ’≈ Á∆¡ª

ÁÒ∆Òª Á∂ ’∂ ÍÃÓ≈ÂÓ≈ Á∆ ¡‰‘Ø∫Á ÍÃ◊‡ ’È Ò¬∆ ¡≈͉≈ ÚÒÚÒ≈

’º„ «Ò¡≈Õ

Ï≈Ï≈ ‹∆ ÏÛ∆ «ÈÓÃÂ≈ È≈Ò ‚≈’‡ ‘ت ˘ Íπº¤‰ Òº◊∂ «’

““‚≈’‡ √≈«‘Ï, Â∞‘≈‚∂ ’«‘‰ ¡È∞√≈ Â∞√ƒ ¿∞√ Ú√± Á∆ ‘Ø∫Á ˘

‘∆ Ó≥ÈÁ∂ ‘Ø, ‹Ø ¡º÷ª È≈Ò «Á√ √’Á∆ ‘ØÚ∂? ‹Ø ⁄∆˜ Â∞√ƒ ¡≈͉∆¡ª

¡º÷ª È≈Ò È‘ƒ Ú∂÷ √’Á∂, ¿∞√Á∆ ‘Ø∫Á ÂØ∫ Â∞√ƒ ÓπÈ’ ‘ØÕ””

Í ‚≈’‡ ‹∆ Ú∂÷Ø, ÍÓ∂Ù ˘ Á∂÷‰≈ ª Ï‘π Á» Á∆ ◊ºÒ

‘À, ¿∞√ Á∆ Ï‘π √≈∆ «’ ‘∆ ¡À√∆ ‘À, «‹√ ˘ Â∞√ƒ ¡º÷ª È≈Ò

È‘ƒ Ú∂÷ √’Á∂Õ «Ó√≈Ò Á∂ ÂΩ Â∂ «Ó⁄ Â∞‘≈‚∂ √≈‘Ó‰∂ ‘À Í ¿∞√

«Ú⁄ ‹Ø ’ΩÛ≈ÍÈ ‘À, ¿∞‘ Â∞√ƒ È‘ƒ Ú∂÷ √’Á∂Õ Ùº’ ‹ª ÷≥‚ Â∞‘≈‚∂

Í≈√ ͬ∆ ‘À, ¿∞√ «Ú⁄ ‹Ø «Ó·≈√ ‘À, ¿∞‘ Ú∆ Â∞√ƒ ¡≈͉∆¡ª ¡º÷ª

È≈Ò È‘ƒ Ú∂÷ √’Á∂Õ «¬√∂ ÍÃ’≈ ’∞ÈÀ‰ Á∆ ◊ØÒ∆ Â∞√ƒ ‘ ؘ Ó∆˜ª

˘ «ÁøÁ∂ ‘Ø Í ¿∞√ Á∂ ’ΩÛ∂ÍÈ ˘ ¡º÷ª È≈Ò ’Á∂ «’√∂ È‘ƒ Ú∂«÷¡≈Õ

«¬√∂ ÍÃ’≈ ‘Ø Ï∂¡≥ ⁄∆˜ª ‘È, «‹È∑ª Á∆ ‘Ø∫Á Ï≈‘Ø∫ ‘Ø «Á√Á∆

‘À Í ¿∞‘Ȫ ”⁄ ‹Ø Â≈√∆ ‹ª ◊π‰ ‘È ¿∞‘ «Á√Á∂ È‘ƒÕ

‚≈’‡ ‘؃ «¬’ ÁÓ ÏØÒ∂ «’ Ì≈¬∆ √≈«‘Ï, ‹Ø «Ó⁄, ÷≥‚ ‹ª

’∞ÈÀ‰ Á∆ ’∞ۺ‰ ¡Â∂ «Ó·≈√ ‘À ¿∞√ ˘ ‹∂ ¡√ƒ Ú∂÷ È‘ƒ √’Á∂ Í

¡√ƒ Á»√∂ «¬øÁ∂ ‹∆Ì È≈Ò ¿∞√ Á≈ √π¡≈Á ⁄º÷ ’∂ ¡È∞ÌÚ ’ ÒÀ∫Á∂

‘ª «’ «¬√ Á≈ √π¡≈Á «’‘Ø «‹‘≈ ‘À? Ï≈Ï≈ ‹∆ ’«‘‰ Òº◊∂ «’ ’∂ÚÒ

¡È∞ÌÚ ‘∆ ’ √’Á∂ ‘Ø Ú∂÷ ª È‘ƒ √’Á∂ È≈Õ Ï≈Ï≈ ‹∆ ¡◊ª‘

ÏØÒ∂ «’ ÁπºË Âπ‘≈‚∂ √≈‘Ó‰∂ «Í¡≈ ‘À, ’∆ ¿∞√ «Ú⁄ ’Á∆ «ÿ¿∞ Ú∂«÷¡≈

‘À? ÁπºË Ú≈Ò∂ ÏÂÈ «Ú⁄ ‘ºÊ Ú∆ Î∂Ø Â∞√ƒ «ÿ¿∞ ˘ Ï≈‘ ’º„ ’∂

Ú∂÷ È‘ƒ √’Ø◊∂Õ ˜Ï≈È È≈Ò ⁄º÷ Ú∆ ÒÚØ Âª Ú∆ Â∞‘≈˘ «ÿ¿∞ Á≈

√Ú≈Á È‘ƒ ÒºÌ∂◊≈Õ ‹∂ ¿∞‘ ÓÈ∞º÷ «‹√ È∂ ÁπºË ˘ ◊Ó ’ ’∂ ‹øÓ‰

Ò≈«¬¡≈ ‘ØÚ∂, Á‘ƒ ω ‹≈‰ Â∂ «ÚË∆ ¡È∞√≈ «Û«’¡≈ ‘ØÚ∂, Óº÷‰

’º„ ’∂ ¿∞√ ˘ ◊Ó ’ ’∂ «ÿ¿∞ ω≈«¬¡≈ ‘ØÚ∂ ¿∞‘ Â∞‘≈˘ ÓπÛ-

121

ÓπÛ ¡≈÷∂ «’ ‚≈: √≈«‘Ï Â∞√ƒ ˆÒÂ∆ «Ú⁄ ‘Ø, «ÿ¿∞ «¬√∂ ÁπºË «Ú⁄

‘∆ ‘À Í Â∞√ƒ ¡«◊¡≈ÈÂ≈ Úº√ ’‘∆ ‹≈ÚØ «’ «¬√ «Ú⁄ ’ج∆ «ÿ¿∞

È‘ƒ, È≈ «Á√Á≈ ‘À È≈ ‹∆Ì ˘ √π¡≈Á ¡≈™Á≈ ‘ÀÕ È≈ ‘∆ ‘ºÊ «Ú⁄

ÎÛ ‘øπÁ≈ ‘ÀÕ «¬‘ Â∞‘≈‚∆ ‘∆ ¡«◊¡≈ÈÂ≈ ‘ØÚ∂◊∆ «’ È‘ƒ? Íø±

«¬‘ Â∞‘≈‚∂ Ú∆ Úº√ Á∆ ◊ºÒ È‘ƒ «’™«’ Â∞√ƒ ’Á∆ ÁπºË ˘ ◊Ó

’ ’∂, ‹øÓ‰ Ò≈, Á‘ƒ ˘ «Û’ ’∂ ÁπºË «Ú⁄Ø∫ «ÿ¿∞ ÍÃ≈Í ‘∆ È‘ƒ

’∆Â≈Õ ‹∂ Â∞√ƒ ¿∞µÍ Áº√∂ √≈ËÈ ¡È∞√≈ ÁπºË Á∆¡ª √≈∆¡ª

‘≈Òª ˘ ¡≈͉∂ ‘ºÊƒ √≈Ë ÒÚØ◊∂ ÂÁ Â∞√ƒ ¡≈Í ‘∆ ’‘Ø◊∂ «’

ÓÀ∫ ª ÌπÒ∂÷∂ «Ú⁄ ‘∆ «‘≈, ·∆’ ÁπºË Á∂ ’‰-’‰ «Ú⁄ «ÿ¿∞

√Ó≈«¬¡≈ ‘Ø«¬¡≈ ‘ÀÕ ¡◊ª‘ ÒÚØ, ◊π» Í≈ÂÙ≈‘ ‹∆ È∂ ◊πÏ≈‰∆

«Ú⁄ «Ó√≈Ò «ÁºÂ∆ ‘À «’ √≈∆¡ª Òº’Ûª «Ú⁄ ◊πÍ »Í «Ú⁄ ¡º◊

√Ó≈¬∆ ‘ج∆ ‘À Í ’Á∂ «’√∂ È∂ Ú∂÷∆ ‘À? ’Á∂ È‘ƒÕ «¬√ Á≈ Ì≈Ú

«¬‘ È‘ƒ «’ ‹∂ ¡√ƒ Òº’Ûª «Ú⁄ ◊πÍ ¡◊È∆ ˘ Ú∂÷ È‘ƒ √’Á∂

ª ¿∞√Á∆ ‘Ø∫Á ÂØ∫ ‘∆ ÓπÈ’ ‘Ø ‹≈¬∆¬∂Õ ‹∂ ÓÈ «Ú⁄ ⁄≈‘È≈ ‘ØÚ∂

«’ ¡√ƒ «¬√ ¡◊È∆ ˘ ÍÃ◊‡ »Í «Ú⁄ Ú∂÷‰≈ ‘À ª ÁØ √πº’∂ Ϫ√

Á∂ ‡π’Û∂ ÒÀ ’∂ ¡≈Í√ «Ú⁄ ◊ÛÈ∂ Ùπ» ’ Á∂ÚØ, Ï√ ÊØÛ∑∂ √Ó∂∫ «Ú⁄

‘∆ ¡º◊ ÍÃ◊‡ ‘Ø ‹≈Ú∂◊∆Õ √«Â◊π» Í≥‹Ú∂∫ ◊πÁ∂Ú ‹∆ È∂ ¿∞ÍÒ∆¡ª

«Ó√≈Òª ˘ ◊πÏ≈‰∆ «Ú⁄ ‘∂· «Ò÷∂ ¡È∞√≈ ¡≥«’ ’∆Â≈ ‘À «’

«‹Ú∂∫ Òº’Ûª «Ú⁄ ¡º◊ ‘À Í «Á√Á∆ È‘ƒ, ÁπºË «Ú⁄ «ÿ¿∞ ª

‘À Í È˜∆ È‘ƒ ¡≈™Á≈, «¬√∂ ÍÃ’≈ È∆Ú∂∫ ¡Â∂ ¿∞µ⁄∂, ¡Ó∆-

ˆ∆Ï ”⁄ Â∂ √≈∂ ‘∆ Í∆Í»È ‘Ø ’ ’∂ ÍÓ∂Ù «Ó¡≈ ‘Ø«¬¡≈

‘À Í √≈˘ «Á√Á≈ È‘ƒÕ ’≈È ’∆, «‹Ú∂∫ Òº’Ûª ”⁄Ø∫ ¡º◊ Â∂ ÁπºË

”⁄Ø∫ «ÿ¿∞ ˘ Ú∂÷‰ Ò¬∆ √≈‚∆¡ª ¡º÷ª ¡√ÓÊ ‘È :

√◊Ò ÏÈ√Í«Â Ó«‘ ÏÀ√øÂπ √◊Ò Á»Ë Ó«‘ ÿ∆¡≈®

¿±⁄ È∆⁄ Ó«‘ ‹Ø«Â √Ó≈‰∆ ÿ«‡ ÿ«‡ Ó≈Ë¿∞1 ‹∆¡≈®1®

√ø‘π ÿ«‡ ÿ«‡ «‘¡≈ √Ó≈«‘˙®

Í»È Í»« «‘˙ √Ï Ó«‘ ‹«Ò Ê«Ò Ó¬∆¡≈ ¡≈«‘˙®‘≈¿∞®

◊π‰ «ÈË≈È È≈È’∞ ‹√π ◊≈ÚÀ √«Â◊π« ÌÓπ ⁄π’≈«¬˙®

√Ï «ÈÚ≈√∆ √Á≈ ¡Ò∂Í≈ √Ì Ó«‘ «‘¡≈ √Ó≈«¬˙®

(√Ø«· Ó: 5, Í≥È≈ 617)

1. !Ó≈Ô≈ Á≈ ÍÂ∆ (ÍÓ∂Ù)

122

‹∂ √Ï «ÈÚ≈√∆ Â∂ √Ì «Ú⁄ Ó∂ ‘ج∂ ˘ Ú∂÷‰ Á∆ ⁄≈‘È≈ ‘À,

¿∞√˘ ÍÃ◊‡ »Í «Ú⁄ Ú∂÷‰≈ ⁄≈‘øπÁ∂ ‘Ø, ª ¿∞Í «Ò÷∂ ◊π» ‘π’Ó

¡È∞√≈ ÔÂÈ ’È≈ ÍÚ∂◊≈Õ ’∆? ““◊π‰ «ÈË≈È È≈È’ ‹√π ◊≈ÚÀ””

‹√ ◊≈¿∞‰ »Í∆ √≈ËÈ ¡ÍÈ≈¿∞‰≈ ÍÚ∂◊≈Õ

‚≈’‡ √≈«‘Ï! ºÏ ˘ Ú∂÷‰ Ú≈√Â∂ Ì◊Â∆ ’È∂ »Í∆ ⁄ÙÓ∂∫

Ò≈¿∞‰∂ ÍÀ‰◊∂ :

““’« Î’π1

Á≈«¬Ó Ò≈«¬ ⁄√Ó∂2 ‹‘ ‘≈ Ó¿∞‹»Áπ

3®””

(Ï≈‰∆ ’Ï∆ ‹∆, Í≥È≈ 727)

ÊØÛ∑≈ √Óª Ú∆ ‹∂ ÓÈ ˘ «‡’≈¿∞ «Ú⁄ ÒÀ ¡≈¬∆¬∂ ¿∞‘ ‘≈˜ ‘˜»

ÍÓ≈ÂÓ≈ Íú÷ «Á√ ÍÚ∂◊≈Õ

““‡π’∞4

ÁÓπ5

’≈∆ ‹¿∞ ’‘π ‘≈«‹ ‘‹»« ÷πÁ≈«¬®

(Ï≈‰∆ ’Ï∆ ‹∆, Í≥È≈ 727)

‚≈: √≈«‘Ï «‹‘Ȫ È∂ ºÏ ˘ Íú÷ Ú∂«÷¡≈ ‘À, ¿∞‘ √≈˘ «¬√

È≈ÒØ∫ ÚºË ◊Ãø‡∆ ’∆ Á∂ √’Á∂ ‘È?

¡≈‹π «ÓÒ≈Ú≈ √∂÷ ¯∆Á

‡≈«’Ó6

’ø»‹Û∆¡≈7 ÓÈ‘π Ó«⁄øÁÛ∆¡≈

8®1®

(¡≈√≈ √∂÷ Î∆Á, Í≥È≈ 488)

ÂÊ≈ :

ÁøπÁ9 Ï≈Ë‘π √øπÁ

10 Í≈Ú‘π® (Ï≈‰∆ ’Ï∆ ‹∆, Í≥È≈ 1160)

‚≈’‡ √≈«‘Ï! ÒØÛ ‘À, ¿∞√ Áº√∂ Ó≈◊ Â∂ ⁄ºÒ‰ Á∆ «‹√ Ó≈◊

Â∂ ⁄ºÒ‰ È≈Ò ÍÓ∂Ù ˘ Ú∂«÷¡≈ ‹≈ √’Á≈ ‘ÀÕ

√»‘∆ ≈◊ «Ú⁄ √Ã∆ ◊π» È≈È’ Á∂Ú ‹∆ ÍÃÌ» «ÓÒ≈Í Á≈ √≈ËÈ

Áº√Á∂ ‘ÈÕ

̪‚≈ ËØ«¬ ÏÀ«√ Ë»Íπ Á∂Ú‘π ¿∞ Á»ËÀ ’¿∞ ‹≈Ú‘π®

Á»Ëπ ’Ó Îπ«È √π«Â √Ó≈«¬‰∞ ‘Ø«¬ «È≈√ ‹Ó≈Ú‘π®1®

‹Í‘π  ¬∂’Ø È≈Ó≈® ¡Ú« «È≈ÎÒ ’≈Ó≈®1® ‘≈¿∞®

«¬‘π ÓÈπ ¬∆‡∆ ‘≈«Ê ’‘π Îπ«È È∂Âz¿∞ È∆Á È ¡≈ÚÀ®

1. Ì◊Â∆, 2. ¡ÀÈ’ª, 3. ‘ ʪ ‘≈˜ È≈˜, 4. ÊØÛ∑≈ «‹øÈ≈ √Óª, 5. «Ê

’È≈, 6. ’≈Ï» ’ ÒÀ, 7. «¬ø«Áz¡ª ˘, 8. ÓÈ ˘ Ó⁄≈¿∞‰ (̇’≈‰)

Ú≈Ò∆¡ª, 9. ΩÒ≈ Í≈¿∞‰ Ú≈Ò∂ ’≈Ó ’ØË ¡≈«Á, 10. √π‘‰∂ √»Í Ú≈Ò≈

ÍÓ∂Ù

123

√È≈ È≈Óπ ‹Í‘π ÂÏ ÓÊ∆¡À «¬È «Ï«Ë ¡≥«ÓÃÂ∞ Í≈Ú‘π®2®

ÓÈ∞ √øÍ‡π «‹Â∞ √Â√« È≈Ú‰∞ Ì≈ÚÈ Í≈Â∆ «ÂzÍ«Â ’∂®

Í»‹≈ ÍÃ≈‰ √∂Ú’∞ ‹∂ √∂Ú∂ «¬ÈÆ «Ï«Ë √≈«‘Ïπ ÚÂ∞ ‘À®

’‘Á∂ ’‘«‘ ’‘∂ ’«‘ ‹≈Ú«‘ Â∞Ó √« ¡Úπ È ’ج∆®

Ì◊«Â ‘∆‰∞ È≈È’∞ ‹È∞ ‹øÍÀ ‘¿∞ √≈Ò≈‘∆ √⁄≈ √ج∆®4®1®

(√»‘∆ Ó: 1. Í≥È≈ 728)

‚≈’‡ √≈«‘Ï ‘Ø √π‰Ø, ‹∂’ Á∂÷‰ Á∆ ‘∆ ◊ºÒ ‘À ª √≈∆

ÁπÈ∆¡≈ ˘ ȃÁ Ú∆ ¡≈™Á∆ ‘À, Ìπº÷ Ú∆ Òº◊Á∆ ‘À, ıπÙ∆-ˆÓ∆ Ú∆

«Ú¡≈ÍÁ∆ ‘ÀÕ ’≈Ó, ¥ØË, ÒØÌ, ÓØ‘, ¡‘ø’≈ «¬«Â¡≈«Á’ Ú∆ ‘

ÓÈ∞º÷ ˘ «Ú¡≈ÍÁ∂ ‘ÈÕ Í ‹∂’ ¡≈ͪ ¿∞√ ÓÈ∞º÷ ˘, «‹√ ˘ ȃÁ

¡≈¬∆ ‘ØÚ∂, Íπº¤∆¬∂ «’ «Ú÷≈ ÷ª Ì≈¬∆ ÂÀ˘ «’øÈ∆ ’∞ ȃÁ ¡≈¬∆ ‘À ‹ª

Ìπº÷∂ ˘ Íπº¤∆¬∂ «’ «Á÷≈ Â∂∆ Ìπº÷ «’ºÊ∂ ‘À? ¿∞‘ √≈‚∂ ÍÃÊ≈«¬ ’∆ ¡≥Á≈˜≈

Ò◊≈¬∂◊≈ «’ «¬‘ Íπº¤‰ Ú≈Ò≈ «Ú¡’Â∆ «’øÈ∆ ’∞ ¡’Ò Á≈ Ó≈Ò’

‘À? ‘ ÓÈ∞º÷ √Ω∫Á≈ Ú∆ ‘À ¡Â∂ Ìπº÷ Á∂ Áπº÷ ˘ Ú∆ Ó«‘√»√ ’Á≈ ‘ÀÕ

ıπÙ∆-ˆÓ∆ «Ú⁄ Ú∆ «Ú⁄Á≈ ‘À Í √ø√≈ Á≈ ’ج∆ Ú∆ «√¡≈‰∂ ÂØ∫

«√¡≈‰≈ ÷Ø‹∆ ÓÈ∞º÷ Ú∆ «¬‘ È‘ƒ Áº√ √«’¡≈ «’ ȃÁ Á≈ ’∆ √»Í

‘À, ¿∞√ Á≈ ’ºÁ-’≈·, »Í-ø◊ «’‘Ø «‹‘≈ ‘À? «¬√∂ ÍÃ’≈ ıπÙ∆-ˆÓ∆

¡Â∂ Ìπº÷ «¬«Â¡≈«Á’ Ú∆ ’∂ÚÒ ¡È∞ÌÚ ‘∆ ’∆Â∂ ‹≈ √’Á∂ ‘È ‹ª

¿∞√ ¡È∞ÌÚ Á≈ ÊØÛ∑≈ Ï‘πÂ≈ ÍÃ◊‡≈Ú≈ ’∆Â≈ ‹≈ √’Á≈ ‘ÀÕ «¬√

¡È∞ÌÚ Á≈ ÍÃ◊‡≈Ú Ú∆ ¿∞‘ ‘∆ ’ √’Á≈ ‘À «‹‘Û≈ «¬‘Ȫ «Ú⁄

«Ú⁄ «‘≈ ‘ØÚ∂Õ

‚≈: √≈«‘Ï Ú∂÷Ø, √≈«¬ø√ «’øÈ∆ º’∆ ’ ◊¬∆ ‘ÀÕ √≈«¬ø√Á≈Ȫ

È∂ ı»È Á∂ ÁΩ∂ ˘ Ó≈͉ Á∂ ¡Â∂ ◊Ó∆ √Á∆ ˘ È≈͉ Á∂ ‹ø ω≈

Ò¬∂ ‘È Í ¡º‹ Â’ ’ج∆ Ú∆ √≈«¬ø√Á≈È ÍÓ∂Ù Á∆¡ª √»ıÙÓ ‘Ø∫Áª

˘ È≈͉ Á≈ ’ج∆ Ú∆ Ôø ȑƒ ω≈ √«’¡≈Õ È≈ ª Ìπº÷ ˘

È≈«Í¡≈ ‹≈ √◊Á≈ ‘À, È≈ ȃÁ ˘ ¡Â∂ È≈ ‘∆ ’≈Ó, ¥ØË, ÒØÌ, ÓØ‘,

‘ø’≈ «¬«Â¡≈«Á’ ˘Õ ’Á∆ «’√∂ È∂ «¬È∑ª Á≈ √»Í È‘ƒ Ú∂«÷¡≈ ¡Â∂

È≈ ‘∆ «¬È∑ª Á∆ «’√∂ ‹∆Ú «Ú⁄ «’øÈ∆ ’∞ ‘Ø∫Á ‘À, ˘ Ó≈«Í¡≈ ‹≈

√’Á≈ ‘ÀÕ Ì≈Ú∂∫ «¬‘ √≈∆¡ª ‘∆ ‹»Èª ˘ «Ú¡≈ÍÁ∂ ‘ÈÕ ’∂ÚÒ Â∂

’∂ÚÒ ¿∞‘ ÓÈ∞º÷ ‹ª ‹∆Ú «‹√ ˘ «¬‘ «Ú¡≈ÍÁ∂ ‘È, ¡È∞ÌÚ ‘∆ ’

√’Á≈ ‘ÀÕ ‚≈: ‘πƒ Ï≈Ï≈ ‹∆ Á∆ «Ú⁄≈ ˘ ÏÛ∂ «Ë¡≈È È≈Ò √π‰

‘∂ √ÈÕ

124

Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ ‘Ø ¯πÓ≈«¬¡≈ «’ ‚≈: √≈«‘Ï Ú∂÷Ø, √≈‚∂ Á∂÷«Á¡ª-

Á∂÷«Á¡ª «√¡≈‰∂ ÒØ’ª È∂ «Ï‹Ò∆ ˘ ÍÃ◊‡ ’ «Ò¡≈ ¡Â∂ «¬√

«Ï‹Ò∆ ÂØ∫ «’øÈ∂ √πº÷ ¡≈≈Ó Ò¬∂ ‹≈ ‘∂ ‘ÈÕ «Ï‹Ò∆ Á∆ ‘Ø∫Á ª

Í«‘Òª Ú∆ √∆ Í ’∂ÚÒ ¡«◊¡≈ÈÂ≈ ’≈È ¡√ƒ «¬√ ¡Ê≈‘ Ù’Â∆

ÂØ∫ Ò≈Ì È‘ƒ ÒÀ √’∂Õ ’∞fi √≈«¬ø√Á≈Ȫ È∂ «¬‘ √»÷Ó «Ï‹Ò∆ ‹Ø ¡º÷ª

È≈Ò ¡√ƒ Ú∂÷ È‘ƒ √’Á∂, ˘ ÍÃ◊‡ ’È Á≈ √≈ËÈ √≈‚∂ √≈‘Ó‰∂

º«÷¡≈Õ √’≈ È∂ ¿∞È∑ª «Ú«◊¡≈È∆¡ª Á∆¡ª ‘Á≈«¬Âª ¡È∞√≈

Úº‚∂-Úº‚∂ ÍÒª‡ Ò≈ «ÁÂ∂Õ ¿∞È∑ª ˘ ⁄Ò≈¿∞‰ Ú≈√Â∂ ‚ÀÓª ≈‘ƒ Í≈‰∆

Á∆ ÚÂØ∫ ’∆Â∆ ◊¬∆Õ ‹Á Í≈‰∆ Á∆ Â≈’ È≈Ò ¿∞‘ ÍÒª‡ ⁄ºÒ∂

ª «Ï‹Ò∆ ÍÃ◊‡ ‘Ø ◊¬∆Õ ‹∂ ÌÒ≈ ¿∞È∑ª √≈«¬ø√Á≈Ȫ, «‹È∑ª È∂ ¡È∂’ª

‹Ï∂ ’’∂ «Ï‹Ò∆ ÍÀÁ≈ ’È Á∆¡ª ’≈„ª ’º„∆¡ª, Á∆¡ª ‘Á≈«¬Âª

˘ ¡‰◊Ω«Ò¡≈ ‘∆ ’ «ÁºÂ≈ ‹ªÁ≈, ¿∞È∑ª Á∂ Áº√∂ ¡È∞√≈ ¡ÓÒ È≈

’∆Â≈ ‹ªÁ≈ ª «Ï‹Ò∆ Á∆ Ù’Â∆ Íú÷ »Í «Ú⁄ ’Á∂ Ú∆ √≈‘Ó‰∂

È≈ ¡≈™Á∆Õ

«¬√∂ Â∑ª ‹∂ ¡√ƒ ÍÓ∂Ù, ‹Ø Ù’Â∆ »Í ‘Ø ’∂ √≈«¡ª «Ú⁄

Ú «‘≈ ‘À, ¿∞√ Á∆ ‘Ø∫Á ˘ ÍÃ◊‡ ’È≈ ÒØ⁄Á∂ ‘ª ¡Â∂ ¿∞√ ÍÓ

Ù’Â∆ Í≈√Ø∫ ‹∂’ √π÷ Ó≈ȉ≈ ⁄≈‘øπÁ∂ ‘ª ª √≈˘ ¿∞È∑ª Á∆ ¡◊Ú≈¬∆

¡È∞√≈ ⁄Ò‰≈ ÍÚ∂◊≈, «‹È∑ª È∂ «Ó‘Ȫ-ÓπÙº’ª fi≈◊ ’∂ ¿∞√ ˘

ÍÃ◊‡ ’∆Â≈ ‘ÀÕ

√«Â◊π» ‹∆ ª, «‹Ú∂∫ Â∞√ƒ ’«‘øÁ∂ ‘Ø «’ ºÏ «Á√Á≈ È‘ƒ, ıπÁ

¡≈Í ’«‘øÁ∂ ‘È «’ ‘∂ ÓÈ∞º÷! Â∂∂ Í≈√ ºÏ ˘ Ú∂÷‰ Ú≈Ò∆ ¡º÷ ‘∆

È‘ƒ ‘ÀÕ ¿∞‘ ª ‘Ø ‘∆ ¡º÷ª ‘È, «‹È∑ª È≈Ò «Í¡≈∂ ÍÃÌ» ‹∆ Á∂

Á∆Á≈ ‘؉∂ ‘È :

È≈È’ √∂ ¡÷Û∆¡≈ «Ï¡≥«È «‹È∆ «‚√øÁØ Ó≈ «Í∆®3®

(Ó: 5, Í≥È≈ 1100)

√Ø «¬‘ ¡º÷ª √≈˘ «’Ú∂∫ ÍÃ≈Í ‘؉, «‹È∑ª ˘ ◊πÁ∂Ú ‹∆ È∂ «ÁºÏ

È∂Âz ÂÊ≈ √πÂ∆ Á∆¡ª ¡º÷ª Ú∆ «’‘≈ ‘ÀÕ ¿∞√ √Â∂ ˘ ÍÃ≈Í ’È

Ò¬∆ √«Â◊π» ‹∆ Á≈ ’∆ ‘π’Ó ‘À :

ÌÀ ’∂ ⁄‰ ’ Ì≈Ú ’∂ ÒØ«¬‰ √π«Â ’∂«¬®

È≈È’∞ ’‘À «√¡≈‰∆¬∂ «¬Ú ’ø «ÓÒ≈Ú≈ ‘Ø«¬®

(√ÒØ’ Ó: 2, Í≥È≈ 139)

‘∂ ‹∆Ú! ‹∂’ Âø» ÍÃÌ» Á∂ ÌÀ Á∂ ÍÀ, «Í¡≈ Á∂ ‘ºÊ ¡Â∂ √πÂ

Á∆¡ª ¡º÷ª ω≈Ú∂∫ ª «¬È∑ª «ÂøȪ ’Óª Á∂ ’È È≈Ò Âø» ¡≈͉∂

125

Ó≈Ò’ ˘ Íú÷ «ÓÒ √’Á≈ ‘À∫Õ Ì≈Ú «’ ‘ Ú∂Ò∂ ÍÓ∂Ù ‹∆ Á≈

‚ «‘Á∂ «Ú⁄ Ë≈È ’È≈ ‘À «’ Ó∂≈ Ó≈Ò’ Ó∂∂ √≈∂ ’∆Â∂ ‹≈‰

Ú≈Ò∂ Ó≈Û∂-⁄ø◊∂ ’Óª ˘ Ú∂÷Á≈ ‘ÀÕ «‘Á∂ «Ú⁄ Ó≈Ò’ Á∂ ‚ ’≈È

√≈∂ Ó≈Û∂ ’Ó ‘ΩÒ∆-‘ΩÒ∆ ¤∞‡ ‹≈‰◊∂ ¡Â∂ «‘Á≈ ◊π‰ª Á∆ ÷≈‰ «‘

‹≈Ú∂◊≈Õ «‹√ «‘Á∂ «Ú⁄ ◊π‰ ÚË ◊¬∂ ¿∞Ê∂ ÍÃÌ» Á≈ «Í¡≈ ¡≈ ‹ªÁ≈

‘ÀÕ «‹√ «‘Á∂ «Ú⁄ «Í¡≈ ¡≈ «◊¡≈

«‹È ÍÃ∂Ó ’∆˙ «ÂÈ ‘∆ ÍÃÌ Í≈«¬˙®

(Â…ÍÃ√≈«Á √ÚÔ∂ Í: 10)

¿∞Ê∂ ÍÃÌ» ‹∆ ˘, √πÂ∆ Á∂ È∂Âz Íú÷ Ú∂÷ ÒÀ∫Á∂ ‘ÈÕ

‚≈: √≈«‘Ï! ÊØÛ∑≈ √Óª ‘∆ ‘Ø«¬¡≈ ‘À, ∂‚∆¿∞ Á∆ ’≈„ «È’Ò∆

˘Õ ¿∞‘ ¡≈Ú≈˜ ‹Ø ∂‚∆¿∞ √‡∂ÙÈ ÂØ∫ ÏØÒ∆ ‹ªÁ∆ ‘À, √≈∂ ‘∆ «Ú¡≈Í’

‘À Ò∂«’È √π‰≈¬∆ ¿∞√ ˘ ‘∆ «ÁøÁ∆ ‘À «‹√ Í≈√ ∂‚∆¿∞ √Àµ‡ ‘ØÚ∂Õ ‹∂’

Í≈√ ∂‚∆¿∞ Ú∆ ‘ØÚ∂, Í ‘ØÚ∂ ı≈Ï ‹ª ¡√ƒ ⁄≈¨ ‘∆ È≈ ’∆¬∂ ª

¿∞√ ‡ª√Ó∆‡ Á≈ ‹ª Óƒ ‘ج∆ ¡≈Ú≈˜ Á≈ ª ’ج∆ ’√» È‘ƒ, ÁØÙ

ª √≈‚∂ «Ú⁄ ‘∆ ‘ÀÕ √«Â◊π» √Ã∆ ◊π» ¡≥◊Á Á∂Ú ‹∆ Á∂ ‘π’Ó

¡È∞√≈ :

«Á√À √π‰∆¡À ‹≈‰∆¡À √≈¿∞ È Í≈«¬¡≈ ‹≈«¬®

π‘Ò≈ ‡øπ‚≈ ¡≥ËπÒ≈ «’¿∞ ◊«Ò Ò◊À Ë≈«¬®

(√ÒØ’ Ó: 2, Í≥È≈ 139)

Ì≈Ú «’ ÍÓ≈ÂÓ≈ ª √≈∆ ’∞Á«Â «Ú⁄ Ú√Á≈ ‘À, «Á√ «‘≈

‘ÀÕ ¿∞√Á∆ ‹∆ÚÈ-Ω∫ √≈∆ ⁄È≈ «Ú⁄ √π‰∆ ‹≈ ‘∆ ‘ÀÕ ¿∞√ Á∂ ’øÓª

ÂØ∫ ‹≈Í «‘≈ ‘À «’ ¿∞‘ ’∞Á «Ú⁄ ÓΩ‹»Á ‘À Ò∂«’È «¬√ ‹∆Ú ˘

¿∞√ Á∂ «ÓÒ≈Í Á≈ √π¡≈Á È‘ƒ ‘≈√Ò ‘øπÁ≈Õ «¬‘ «’™? «¬√ Ú≈√Â∂

«’ ‹∆Ú Í≈√ «Í¡≈∂ ÍÃÌ» ‹∆ ˘ «ÓÒ‰ Ò¬∆ È ÍÀ ‘È, È ‘ºÊ ¡Â∂

È ‘∆ ¡º÷ª ‘ÈÕ «Î «¬‘ «’Ú∂∫ ÍÃÌ» ‹∆ Á∂ ◊Ò Ò◊ √’Á≈ ‘À? ¿∞√

ÍÃ∆ÂÓ ‹∆ ˘ Ú∂÷‰ Ò¬∆, «ÓÒ‰ Ò¬∆ ¿∞Í «Ò÷∂ ‘π’Ó (ÌÀ ’∂ ⁄‰...)

Á∂ ¡È∞√≈∆ ‘Ø ’∂ ⁄Ò‰≈ ÍÚ∂◊≈ «Î «¬‘ ‹∆Ú ¿∞√ Ó≈Ò’ È≈Ò

√Á∆Ú∆ √ªfi ’≈«¬Ó ’ ÒÚ∂◊≈Õ

«¬‘Ȫ «Ú⁄≈ª È≈Ò ‚≈’‡ ’Â≈ «√øÿ ‘ت Á≈ ÓÈ ÍÃÌ»-

ÍÓ≈ÂÓ≈ Á∆ ‘Ø∫Á ˘ Ó≥ȉ Á∂ ’∆Ï Íπº‹ ⁄πº’≈ √∆Õ «Ú⁄≈ª ’«Á¡ª

’«Á¡ª ‚≈: √≈«‘Ï È∂ Ï≈Ï≈ ‹∆ È≈Ò Áπ«È¡≈Ú∆ √ªfi Ú∆ ’º„ Ò¬∆

¡Â∂ Íπº«¤¡≈ «’ ¡ÚÂ≈ «√øÿ ÁÒ∂ ‹Ø «’ ◊ø·∆¬∂ Á∆ Â’Ò∆¯ È≈Ò

126

Ï∆Ó≈ √∆, ˘ ¡≈Í ‹∆ È∂ ‘∆ Ï≈‰∆ Á≈ Í≈· √π‰≈ ’∂ ≈˜∆ ’∆Â≈

√∆? Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ ¿∞µÂ «ÁºÂ≈ «’ ““≈˜∆ ª √«Â◊π» ‹∆ È∂ ’∆Â≈

‘À, Ó∂∂ «˜øÓ∂ ª ¿∞√ ˘ ◊πÏ≈‰∆ √πÈ≈¿∞‰ Á∆ √∂Ú≈ Òº◊∆ √∆Õ””

◊πÏ≈‰∆ Â∂ È≈Ó È≈Ò √∆’ Ø◊ ª ’∆ ‹ÈÓª-‹ÈӪª ÂØ∫ Ø◊

◊Ã√ ‘ج∆ ‹∆Ú-¡≈ÂÓ≈ Ú∆ ¡Ø◊ ‘Ø ‹ªÁ∆ ‘ÀÕ √∆’ Ø◊ ·∆’

‘؉∂ ª Ï‘π Ó≈Ó»Ò∆ ◊ºÒ ‘À «’™«’ Ó≈Û∂ ’Óª ’≈È ¡≈ÂÓ≈ Ø◊∆

‘øπÁ∆ ‘À, ¡≈ÂÓ≈ Á∂ Ø◊∆ ‘؉ È≈Ò √∆ Ø◊-◊Ã√ ‘Ø ‹ªÁ≈ ‘ÀÕ ‹ÁØ∫

‚≈: √≈«‘Ï ˘ «¬‘ ÍÂ≈ Òº◊≈ «’ ¡≈Í ‹∆ (Ï≈Ï≈ ‹∆) ¿∞‘ ’Ó≈¬∆

Ú≈Ò∂ Ó‘ªÍπÙ ‘È «‹È∑ª ÍÃÊ≈«¬ ÓÀ∫ ’¬∆ Ú≈ √: ¡ÚÂ≈ «√øÿ Í≈√Ø∫1

√π‰ ⁄πº’≈ ‘ª ª ¿∞È∑ª Á∆ Ì≈ÚÈ∆ Â∂ ÙË≈ «Ú⁄ ‘Ø Ú≈Ë≈ ‘Ø «◊¡≈Õ

‚≈: ‘ت È∂ Ï≈Ï≈ ‹∆ ˘ ’≈¯∆ Ó‹Ï» ’’∂ ¡≈͉∂ Í≈√ ‘∆

¡‡’≈ «Ò¡≈ ¡Â∂ «‘≈√ √≈«‘Ï ‹∆ Á∂ Í≈· ¿∞Íø ÓÈ «Ú⁄ ‹Ø

‘Ø Ùø’∂ «‘øÁ∂ √È, ¿∞‘ Ú∆ √ªfi∂ ’∆Â∂Õ Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ ◊πÏ≈‰∆ Á∂

¡≈Ë≈ ¡Â∂ ¡≈͉∂ «Èº‹∆ ’Ó≈¬∆ ≈‘ƒ ¿∞È∑ª Ùø«’¡ª Á≈ ¿∞µÂ «ÁºÂ≈Õ

¡ı∆ Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ ‚≈: ‘ت ˘ «’‘≈ «’ ‹∂ Â∞√ƒ √Á∆Ú∆ √πº÷ Ó≈ȉ≈

⁄≈‘øπÁ∂ ‘Ø Âª ◊πÏ≈‰∆ Á∆ ÷Ø‹ ’Ø «‹™-«‹™ Â∞√ƒ ◊πÏ≈‰∆ ˘ ÷Ø‹

’∂ ÍÛ∑Ø◊∂ Â∞‘≈‚∂ √≈∂ Ùø’∂ «‹Ú∂∫ ‘Û∑ Á∂ Í≈‰∆ ¡º◊∂ ÿ≈‘ Á∂ Â∆Ò∂ πÛ∑

‹ªÁ∂ ‘È, «¬√ ÍÃ’≈ Á» ‘Ø ‹≈‰◊∂Õ Á»√∆ ˜»∆ ◊ºÒ «¬‘ «’ ‹Ø

ÍÛ∑Ø ¿∞√ ¡È∞√≈ ’Ó≈¬∆ ’È∆ ¡øÌ ’ «Á¿∞ «Î Â∞√ƒ ¡≈Í∂ ‘∆

Á∂÷ ÒÀ‰≈ «’ ¡√Ò∆¡Â ’∆ ‘À? Â∞√ƒ Ó«‘√»√ ’Ø◊∂ «’ «Í¤Ò≈ √Óª

¡ÀÚ∂∫ ¡«Úº«Á¡≈ Á∆ ȃÁ «Ú⁄ «Ú¡Ê ‘∆ ⁄Ò≈ «◊¡≈Õ ‚≈: √≈«‘Ï!

«¬√ ÁØ∫ ª ’Ó≈¬∆ ’È Ú≈Ò≈ √Ì ’∞fi ÒÀ ‹ªÁ≈ ‘À ¡Â∂ ÎØ’∆

ÁÒ∆ÒÏ≈˜∆ Ú≈Ò∂ ı≈Ò∆ ‘∆ «‘ ‹ªÁ∂ ‘ÈÕ √Ø «ÏȪ Á∂ ’∆«Â¡ª Òº◊

ÍÚØ, ‹ÁØ∫ Â∞√ƒ Òº◊ ͬ∂, Â∞‘≈‚∆ √ø◊ È≈Ò ‘Ø ¡È∂’ª ˘ ‹∆ÚÈ-

√∂Ë «ÓÒ∂◊∆Õ

Ï≈Ï≈ ‹∆ Á∂ ¡ÓÒ∆ ‹∆ÚÈ Ú≈Ò∆ √ø◊ È∂ ÊØÛ∑∂ √Ó∂∫ ”⁄ ‘∆ ‚≈:

‘πª Á∆ ¡≈ÂÓ≈ Â∂ ¡À√≈ ¡√ Í≈«¬¡≈ «’ ¡◊Ò∂ «ÁÈ ‘∆ ◊π»

Ó‘≈≈‹ ‹∆ Á≈ √»Í ÿ «Ò¡≈ ’∂ √«‘‹ Í≈· ¡øÌ ’ «ÁºÂ≈Õ Ï≈Ï≈

‹∆ ª Í≈· ¡øÌ ’Ú≈ ’∂ Ú≈Í√ ¡≈ ◊¬∂ Â∂ Ï≈¡Á «Ú⁄ ’Á∂ Ï≈Ï≈

‹∆ ‚≈’‡ ‘ت Í≈√ ⁄Ò∂ ‹ªÁ∂, ’Á∂ ‚≈: ‘؃; Ï≈Ï≈ ‹∆ Á∆ √ø◊Â

1. √. ¡ÚÂ≈ «√øÿ ÁÒ∂ ‚≈: ’Â≈ «√øÿ Á∂ Ï«‘Èج∆ √ÈÕ

127

’È Ò¬∆ ¿∞È∑ª Í≈√ ¡≈ ‹ªÁ∂Õ ÊØÛ∑∂ ‘∆ √Ó∂∫ ¡≥Á ¡≈Í ˘ ◊πÏ≈‰∆

Á∆ ’≈¯∆ √Øfi∆ ‘Ø ◊¬∆ ¡Â∂ ¡≈Í È∂ ◊πÏ≈‰∆ ¡È∞√≈ ‹∆ÚÈ „≈Ò‰≈

¡øÌ ’ «ÁºÂ≈Õ

◊πÏ≈‰∆ Á∆ ÷Ø‹ ’’∂ ¡≈Í ‹∆ È∂ Íπ√Â’ª Á∂ »Í «Ú⁄ ‘∂· «Ò÷∂

‡zÀ’‡ «Ò÷‰≈ ’∆Â∂ ‹Ø ÍÃ⁄≈ «‘ √ø◊ª «Ú⁄ Úø‚Á∂ ‘∂ ¡Â∂ «ÂøÈ-

«ÂøÈ ⁄≈-⁄≈ «ÁÈ Úº÷ Úº÷ Ù«‘ª, «Í≥‚ª «Ú⁄ ‹≈ ’∂ ◊π» ¿∞ÍÁ∂Ù

Á≈ √øÁ∂Ù≈ ‘ ÍÃ≈‰∆ Â’ Í‘øπ⁄≈¿∞‰ Á≈ ÔÂÈ ’Á∂Õ ¿∞‘ ÍÃ∂Ó∆ ‹Ø ’Á∂

ºÏ Á∆ ‘Ø∫Á ÂØ∫ ÓπÈ’ ‘Ø ’∂ È≈√«Â’Â≈ Á≈ ÍÃ⁄≈’ √∆, ‘π‰ √‘∆

√ø◊ «ÓÒ‰ ¡Â∂ ◊πÏ≈‰∆ Á∆ ¤Ø‘ Áπ¡≈≈ ÍÓ≈Ê Á≈ Úº‚≈ ÍÃ⁄≈’

ω, ’¬∆ ÌπºÒ∂ ̇’∂ ‹∆Úª ˘ ¡√Ò∆ ‹∆ÚÈ-√∂Ë Á∂ «◊¡≈Õ ‚≈:

’Â≈ «√øÿ ‘ت È∂ ‡zÀ’‡ ‹Ø ◊πÏ≈‰∆ Á∆ ÷Ø‹ ¿∞ÍÃø «Ò÷∂ :

A. ‹∆ÚÈ ÓÈØÊ, B. È≈Ó ’∆ ‘À, ¿∞√ Á≈ √»Í ’∆ ‘À? C. ‘¿∞ÓÀ,

D. È≈Ó-¡«Ì¡≈√ ’Ó≈¬∆ Á∆ ◊πÓ«Â «ÚË∆, E. «√ÓÈ Ú∂Ò∂ «Ë¡≈È

«’√ ¿∞Â∂ º÷‰≈ ‘À? F. Ú≈ Ú≈ È≈Ó Ï≈‰∆ Á≈ ¡«Ì¡≈√ «’™

˜»∆ ‘À? G. È≈Ó-√, H. È≈Ó ÍÃ≈ÍÂ∆ Á∆ «ÈÙ≈È∆, I. ◊πÓ«Â Á∂

Ó»Ò ¡√»Ò ¡Â∂ √≈‚∆ ÚÂÓ≈È «‘‰∆, A@. ◊πÏ≈‰∆ ◊π» «’Ú∂∫ ‘À?

«¬«Â¡≈«Á’Õ

ppppppppppppppp

128

ç¶ÔèÅðÆ ×¹ðÈ çÅ Ö³âéç¶ÔèÅðÆ ×¹ðÈ çÅ Ö³âéç¶ÔèÅðÆ ×¹ðÈ çÅ Ö³âéç¶ÔèÅðÆ ×¹ðÈ çÅ Ö³âéç¶ÔèÅðÆ ×¹ðÈ çÅ Ö³âé

‚≈: ’Â≈ «√øÿ ‘ت Á∂ ‹∆ÚÈ È≈Ò √øÏøË «¬’ ‘Ø ÿ‡È≈

Á≈ ‘Ú≈Ò≈ Á∂‰≈ Ú∆ ˜»∆ ‘À, ‹Ø ‚≈’‡ √≈«‘Ï Á∂ ‹∆ÚÈ ˘ ‘Ø

¿∞⁄∂≈ ¡Â∂ ◊πÏ≈‰∆ Á≈ «ÁzÛ∑ Ë≈È∆ ω≈ ◊¬∆Õ Ï≈Ï≈ ‹∆ Á∆ √ø◊Â

¡Â∂ ÍÃ∂È≈ √Á’≈ ‚≈’‡ ‘؃ ¡≈Í Âª ““Ï≈‰∆ ◊π» ◊π» ‘À Ï≈‰∆””

Á∂ «ÁzÛ∑ Ë≈È∆ ω ⁄πº’∂ √ÈÕ Í «¬‘Ȫ Á∂ «ÍÂ≈ ‹∆ ¡Â∂ Ï≈’∆

Í«Ú≈ ≈ÒÚ«Í≥‚∆ Á∂ «Èø’≈∆ ÁÏ≈ Á∂ Á∂‘Ë≈∆1 ◊π» ¿∞Í ÙË≈

÷Á∂ √Èó‹Ø ◊π» ◊ÃøÊ √≈«‘Ï ‹∆ Á∆ ‘˜»∆ «Ú⁄ ◊Á∂Ò≈ Ò≈ ’∂

¡≈͉∂ ¡≈Í ˘ ◊π» ‹‰≈ ’∂ ÓºÊ≈ «‡’Ú≈™Á∂ √ÈÕ ¿∞ÍÁ∂٠ª

◊πÏ≈‰∆ «Ú⁄Ø∫ ‘∆ «Á¡≈ ’Á∂, Í È≈Ò ‘∆ ¿∞‘Ȫ Á≈ Á≈¡Ú≈ √∆

«’ ◊πÏ≈‰∆ Á∆ √Øfi∆ Ú∆ Á∂‘Ë≈∆ ≈‘ƒ ‘∆ ‘Ø √’Á∆ ‘ÀÕ «ÏȪ Á∂‘Ë≈∆

◊π» Á∆ ÙÈ ÒÀ‰ ÂØ∫ ’∂ÚÒ ◊πÏ≈‰∆ ≈‘ƒ ¡≈«Ӓ ¡Ú√Ê≈Úª

ÍÃ≈Í ȑƒ ‘øπÁ∆¡ªÕ ‹Ø Â∞‘≈˘ ◊πÏ≈‰∆ Á∆ √Øfi∆ ’Ú≈™Á≈ ‘À ¡Â∂

¡≈«Ӓ Ó≈◊ ÁÙÈ ’Á≈ ‘À, ¡√Ò∆ ◊π» ¿∞‘ ‘∆ ‘ÀÕ

Í ‚≈’‡ √≈«‘Ï «¬√ Á∂ ¿∞Ò‡ ◊πÏ≈‰∆ ˘ ‘∆ ◊π» Ó≥ȉ Á∂

«ÁzÛ∑ Ë≈È∆ √ÈÕ ‚≈: ‘ت Á∆ Úº‚∆ ÌÀ‰ Ï∆Ï∆ ÍÃ∂Ó ’Ω ‹Ø Ò≈‘Ω Ù«‘

«Ú÷∂ «‘øÁ∂ √Èó¿∞‘Ȫ È∂ ¡≈͉∂ ÿ «Ú÷∂ √Ã∆ ◊π» ◊ÃøÊ √≈«‘Ï ‹∆

Á≈ √Ã∆ ¡÷≥‚ Í≈· √≈«‘Ï ¡øÌ ’Ú≈«¬¡≈Õ «‹√ «Ú⁄ «‹ºÊ∂ √≈∂

«ÙÂ∂Á≈ ¡Â∂ √º‹‰ «ÓºÂ √ºÁ∂ ◊¬∂ ¿∞Ê∂ Ï∆Ï∆ ÍÃ∂Ó ’Ω È∂ ¿∞⁄∂⁄≈

Ï≈Ï≈ ‹∆ ˘ ÍÃ∂Ó √«‘ √Ã∆ ¡÷≥‚ Í≈· √≈«‘Ï Á∂ √Ó∂∫ ÁÙÈ Á∂‰ Ò¬∆

Ï∂ÈÂ∆ Ì∂‹∆Õ Ï≈Ï≈ ‹∆, √: ¡ÚÂ≈ «√øÿ ÁÒ∂ ¡Â∂ «¬‘Ȫ Á∂ √ª„»

√π’≈‚È Ò∆‚ √: √»Â «√øÿ (¡º‹ ’ºÒ∑ CE √À’‡ ⁄ø‚∆◊Û∑) ¡Â∂

«¬‘Ȫ Á∂ ¤Ø‡∂ Ì≈ «Úø◊ ’Óª‚ √. ӻ «√øÿ ¡Â∂ ’∞fi ‘Ø ÍÃ∂Ó∆¡ª

È≈Ò Ò≈‘Ω Ï∆Ï∆ ÍÃ∂Ó ’Ω Á∂ ÿ √Ã∆ ¡÷≥‚ Í≈· √≈«‘Ï Á∂ ÌØ◊ ÂØ∫

1. ‚≈: ’Â≈ «√øÿ ‹∆ Á∂ «ÍÂ≈ ‹∆ Â∂ Ï≈’∆ ÍÚ≈ «Èø’≈∆ ÁÏ≈ Ï≈:

ºÂ≈ ‹∆ ≈ÒÚ«Í≥‚∆ Á∆ √≈÷ ÂØ∫ ⁄Ò∂ ¡≈ ‘∂ Á∂‘Ë≈∆ ◊π» ˘ Ó≥ÈÁ∂ √ÈÕ

«¬√ √Ó∂∫ ◊ºÁ∆ Â∂ Ï≈Ï≈ ‘≈ «√øÿ ‹∆ √ÈÕ

129

«¬’ «ÁÈ Í«‘Ò∂ Íπº‹ ◊¬∂Õ Ù≈Ó Â’ Ï≈Ï≈ ‹∆ È≈Ò ÍÃ∂Ó∆-‹È

◊πÏ≈‰∆-Ú∆⁄≈ª √ªfi∆¡ª ’Á∂ ‘∂Õ

◊πÏ≈‰∆ ‘∆ ◊π» ‘À :

Ù≈Ó ˘ ‚≈: ’Â≈ «√øÿ ‘ت Á∂ «ÍÂ≈ ‹∆ ≈ÚÒ«Í≥‚∆ ÂØ∫

Ï≈Ï≈ ‘≈ «√øÿ ‹∆, «‹È∑ª ˘ ¿∞‘ Á∂‘Ë≈∆ ◊π» ’’∂ Ó≥ÈÁ∂ √È,

˘ È≈Ò ÒÀ ’∂ ÿ Íπº‹ ◊¬∂Õ √≈∂ Í«Ú≈ È∂ ÎπÒª Á∂ ‘≈ ¡≈«Á’

Í≈ ’∂ ¿∞‘Ȫ Á∆ ÏÛ∆ ¡≈¿∞-Ì◊ ’∆Â∆ ¡Â∂ «¬’ √øπÁ ’Ó≈

‹Ø ¿∞⁄∂⁄∂ ÂΩ Â∂ «Â¡≈ ’Ú≈«¬¡≈ √∆, «Ú⁄ ¿∞Â≈≈ «ÁºÂ≈ «◊¡≈Õ

‹Ò-Í≈‰∆ ¤’≈¿∞‰ ¿∞ÍÃø √≈∆ √ø◊ ¿∞‘Ȫ Í≈√ √ø◊ ’È

Ò¬∆ ¿∞⁄∂⁄∆ Íπº‹ ◊¬∆Õ ‚≈: √≈«‘Ï ¡Â∂ «¬‘Ȫ Á∂ √≈Ê∆¡ª È∂

““◊πÏ≈‰∆ ◊π» ‘À”” «¬√ «ÚÙ∂ Â∂ ◊ºÒ ¡≈øÌ ’∆Â∆, ÚºËÁ∆ ÚºËÁ∆

◊ºÒ Ï«‘√ Â’ Íπº‹ ◊¬∆Õ ‹ÁØ∫ ’¬∆ ÿ≥«‡¡ª Á∆ Ï«‘√ ’È ¿∞ÍÃøÂ

Ú∆ ◊ºÒ «’√∂ «√∂ È≈ Òº◊∆ ª ‚≈’‡ ’Â≈ «√øÿ ‹∆ È∂ «’‘≈

«’ ¡º‹ ¡√ƒ «¬√ ◊ºÒ Á≈ «È‰≈ ˜» ’È≈ ‘À «’ ◊πÏ≈‰∆

◊π» ‘À, ‹ª Á∂‘Ë≈∆ ◊π» ‘Ø‰≈ ⁄≈‘∆Á≈ ‘ÀÕ

¡ÈØ÷∆ ‹Ú∆˜, Ï≈Ï≈ ‹∆ Á∆ «ÁzÛ∑Â≈ :

‚≈’‡ ‘ت È∂ ÏÛ∂ ‹ØÙ «Ú⁄ «’‘≈ «’ «¬øfi ◊ºÒ È‘ƒ Óπº’‰∆

¡√ƒ Íú÷ ÁØ-‡πº’ ÎÀ√Ò≈ ’È≈ ⁄≈‘øπÁ∂ ‘ªÕ ÓÀ∫ ‹Ú∆˜ º÷Á≈ ‘ª «’

‹Ø √≈∆ √ø◊ «Ú⁄ Í≥‹ «’ÒØ ¡≥Ï∆ √∂Ï ’ÙÓ∆ «Ú⁄Ø∫ ¡≈͉∆

¡≈«Ӓ Ù’Â∆ È≈Ò «Ò¡≈ Á∂Ú∂ ¡√ƒ √≈∂ ¿∞√ Á∂ ͺ÷ «Ú⁄ ‘Ø

‹≈Úª◊∂Õ «¬‘ ¡ÈØ÷∆ ‹Ú∆˜ √π‰ ’∂ √≈∆ √ø◊ ÁØ «Ó≥‡ Ò¬∆ ⁄πºÍ

‘Ø ◊¬∆Õ ¡ı∆ ‚≈: ‘ت Á∂ «ÍÂ≈ ‹∆ ÏØÒ∂ Â∞√ƒ Í«‘Ò∂ ¡≈͉∂ Ì≈¬∆

√≈«‘Ï (Ì≈Ú Ï≈Ï≈ ‹∆) ˘ Íπº¤ ÒÚØ «’, ’∆ ¿∞‘ «¬‘ Ù Ó≥ȉ ˘

«Â¡≈ ‘È? «¬Ë ¡√ƒ Ú∆ √Ò≈‘ ’ ÒÀ∫Á∂ ‘ªÕ

‚≈: √≈«‘Ï ¡Â∂ Ï≈Ï≈ ‹∆ Á∂ ‘Ø ÍÃ∂Ó∆ ¿∞ÊØ∫ ¿∞µ· ’∂ Ï≈Ï≈ ‹∆

Í≈√ ¿∞‘Ȫ Á∂ «ÈÚ≈√ Ú≈Ò∂ ’Ó∂ «Ú⁄ ¡≈¬∂ ¡Â∂ √≈∆ Ú≈Â≈Ò≈Í

Ú∂Ú∂ √≈«‘ Áº√∆ ¡Â∂ ‚≈’‡ ’Â≈ «√øÿ ‹∆ È∂ ¡≈͉∆ ÚºÒØ∫

º÷∆ Ù Ú∆ Áº√∆ «’ ‹Ø Í≥‹ «’ÒØ ¡≥Ï∆ √∂Ï √ø◊ «Ú⁄ ÏÀ«·¡ª

Ù’Â∆ ≈‘ƒ Ó≥◊Ú≈ Á∂Ú∂◊≈ ¿∞√ Á∂ ͺ÷ ˘ √‘∆ Ó≥È «Ò¡≈ ‹≈Ú∂◊≈Õ

Ï≈Ï≈ ‹∆ √≈∆ Ú≈Â≈ ¡Â∂ º÷∆ ‘ج∆ Ù ˘ √π‰ ’∂ ’∞fi ÍÒ ⁄πºÍ

130

‘∂ ¡Â∂ ÏØÒ∂ ““«’ ‹∂ ◊π» »Í ◊πÏ≈‰∆ Á∆ Ó≈‰ ÓÔ≈Á≈ Á∆ ◊ºÒ

‘À ª Í≥‹ «’ÒØ Á∆ ʪ Á√ «’ÒØ √∂Ï √≈∆ √ø◊ Á∂ ÏÀ«·¡ª ¡≈

‹≈‰◊∂, «¬‘ «’‘Û∆ ’ج∆ Úº‚∆ ◊ºÒ ‘ÀÕ ¡√ƒ ª ¡Á≈√ ‘∆ ’È∆

‘ÀÕ √«Â◊π» ‹∆ ˜» Í»∆ ’È◊∂Õ «¬‘ «ÁzÛ∑Â≈-Ì∂ Ï⁄È √π‰ ’∂

√≈∂ ÍÃ∂Ó∆¡ª È∂ ıπÙ∆ «Ú⁄ ‹À’≈≈ ¤º«‚¡≈ ¡Â∂ ‹≈ Á∂‘Ë≈∆ Ï≈«Ï¡ª

Á∂ ’Ó∂ «Ú⁄ Á≈ıÒ ‘ج∂ Â∂ «’‘≈, “«’ ◊πÏ≈‰∆ Á∂ ÍÀØ’≈ ª

Í≥‹ Á∆ ʪ Á√ «’ÒØ √∂Ï «Ò¡≈¿∞‰ ˘ «Â¡≈ ‘ÈÕ ‘π‰ ¡≈Í ‹∆

Áº√Ø «’ Â∞√ƒ «’Ê∂ ÷Û∂ ‘Ø?”

«¬‘ Ï⁄È √π‰ ’∂ ¿∞‘ √≈¯ ‘∆ Óπº’ ◊¬∂ Â∂ ’«‘‰ Òº◊∂ «’ ¡√ƒ

«¬√ Â∑ª Á∆¡ª ’≈Ó≈ª «Ú⁄ Ô’∆È È‘ƒ º÷Á∂Õ Â∞√ƒ √≈˘ ÿ √ºÁ

’∂ √≈‚∆ Ï∂«¬˜Â∆ ’∆Â∆ ‘À; «¬‘ Ï‘≈È≈ Í≈ ’∂ ≈ÂØ-≈ ‘∆ ¡≈͉∂

ÚÂȪ ˘ ÍÂ≈-Ú≈⁄ ◊¬∂Õ √Ú∂∂ ÌØ◊ ÍÀ‰ ¿∞ÍÃø ’∂ÚÒ ““◊πÏ≈‰∆

‘∆ ◊π» ‘À”” «¬√ «ÚÙ∂ ¿∞Í √ø◊ «Ú⁄ Ú∆⁄≈ª ‘ج∆¡ªÕ ’∆ÂÈ

¿∞Í≥àÏ≈Ï≈ ‹∆ È∂ Ú∆ Óπ÷Ú≈’ Á∆ ’Ê≈ √ø◊ª ˘ ◊π» ¡≈Ù∂ ¡È∞√≈

√ÃÚ‰ ’≈¬∆ ¡Â∂ «ÚÙ∂Ù ÍÃ∂È≈ «ÁÂ∆ «’ «‹√È∂ ◊πÏ≈‰∆ ◊π» Í≈√Ø∫

Ïı«ÙÙª ÍÃ≈Í ’È∆¡ª ‘È, ¿∞√ ˘ ◊π» ¡≈Ù∂ ¡È∞√≈ ◊π» Á∆«÷¡≈

ÍÃ≈Í ’È∆ ÍÚ∂◊∆ó◊π» Á∆«÷¡≈ Á∂‰ Á≈ ¡«Ë’≈ √«Â◊π» ‹∆ È∂

Í≥‹ª «Í¡≈«¡ª ˘ √Ω∫«Í¡≈ ‘Ø«¬¡≈ ‘ÀÕ Ì≈Ú ÷≥‚∂ Ï≈‡∂ Á≈ ¡≥«ÓÃÂ

¤’‰≈ ‘ ◊π«√º÷ Ò¬∆ ˜»∆ ‘ÀÕ ‹ÁØ∫ ◊π«√º÷ Í≥‹ª «Í¡≈«¡ª Í≈√Ø∫

¡≥«Óऒ ’∂ ÓÔ≈«Á’ ÂΩ Â∂ √Ã∆ ◊π» ◊ÃøÊ √≈«‘Ï ‹∆ Á∂ ÒÛ Òº◊

‹ªÁ≈ ‘À «Î ¿∞√ «√º÷ ˘ «’√∂ Á∂‘Ë≈∆ ◊π» Á∆ ÒØÛ È‘ƒ «‘øÁ∆Õ

‚≈’‡ √≈«‘Ï ¡Â∂ ‘Ø ÍÃ∂Ó∆¡ª È∂ ÍÃØ◊≈Ó ¿∞Ò∆’ ’∂ ¡≥«ÓÃÂ

√ø⁄≈ Á≈ «ÁÈ È∆Ô ’ «Ò¡≈Õ Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ ‘Ø Í≥‹ ¡≥«ÓÃÂË≈∆

ÍÃ∂Ó∆¡ª ˘ Ù≈ÓÒ ’ ’∂ ¡≥«ÓàÁ≈ Ï≈‡≈ «Â¡≈ ’∆Â≈ ¡Â∂ ’≈¯∆

√ø◊ È∂ Ò≈‘Ω «Ú÷∂ ¡≥«ÓÃÂÍ≈È ’∆Â≈Õ

‘ ◊π«√º÷ ˘ «¬√ ÌπÒ∂÷∂ ÂØ∫ √≈ÚË≈È «‘‰≈ ⁄≈‘∆Á≈ ‘ÀÕ ’∂ÚÒ

◊π«√º÷ Á≈ ◊π» ◊πÏ≈‰∆ ‘∆ ‘ÀÕ √Ã∆ ◊π» ≈ÓÁ≈√ √≈«‘Ï ‹∆ Á∆¡ª

≈◊ ȇ «Ú⁄ Á‹ «¬‘ Í≥◊Â∆¡ª «’√∂ ‘Ø Á∂‘Ë≈∆ Á∆ ÓÈΩ Ҭ∆

◊øπ˜≈«¬Ù È‘ƒ «‘‰ «ÁøÁ∆¡ª :

Ï≈‰∆ ◊π» ◊π» ‘À Ï≈‰∆ «Ú«⁄ Ï≈‰∆ ¡≥«ÓÃÂ∞ √≈∂®

◊ππ Ï≈‰∆ ’‘À √∂Ú’π ‹Èπ Ó≈ÈÀ Íë÷ ◊π» «È√Â≈∂®

(ȇ Ó: 4, Í≥È≈ 982)

131

ÂÊ≈

√«Â◊π Ï⁄È Ï⁄È ‘À √«Â◊π Í≈Ëπ1 Óπ’«Â ‹È≈ÚÀ◊Ø®5®

(’≈ÈÛ≈ Ó: 4, Í≥È≈ 1309)

ÂÊ≈

√«Â◊π ’∆ Ï≈‰∆2 √«Â √»Íπ ‘À ◊πÏ≈‰∆ ω∆¡À®

(Ú≈ ◊¿∞Û∆ Ó: 4, Í≥È≈ 304)

ÂÊ≈

√«Â◊π Ï≈‰∆ Íπ÷π3

Íπ÷ØÂÓ Ï≈‰∆ «√¿∞ «⁄Â∞ Ò≈ÚÀ◊Ø®

◊πÏ≈‰∆ √πÈ Ó∂≈ ÓÈ∞4 Áz«Ú¡≈ ÓÈ∞ Ì∆È≈ «È‹ ÿ« ¡≈ÚÀ◊Ø®

(’≈ÈÛ≈ Ó: 4, Í≥È≈ 1308)

ÒØÛ ‘À ◊π» ’∆ Ï≈‰∆ ˘ √«Â◊π» √»Í ‹≈‰ ’∂ ÌØ√≈ Â∂ ÙË≈ ’È

Á∆, ‹Ø ’∂◊≈ ¿∞‘ :

‹Ø √π‰∂ ’Ó≈ÚÀ √π ¿∞ÂÀ Í≈«® (¡≈√≈ Ó: 5, Í≥È≈ 370)

ppppppppppppppp

1. Óπ’Â∆ ª «√ºË≈-ͺË≈ √Â≈

2. √º⁄∂ Ú≈«‘◊π» Á≈ √»Í

3. √Ì ÂØ∫ ¿∞µÂÓ Íπ÷ (ÍÓ∂Ù)

4. Í≥ÿ«¡≈

132

AIDG çÅ ìàòÅðÅAIDG çÅ ìàòÅðÅAIDG çÅ ìàòÅðÅAIDG çÅ ìàòÅðÅAIDG çÅ ìàòÅðÅ

«¬Ë Ï≈Ï≈ ‹∆ √ø◊ Á∆ √∂Ú≈ Â∂ «√ÓÈ Á≈ ¯˜ «ÈÌ≈ ‘∂

√Èó˙Ë ‹Ø ‚∂„ √≈Ò Í«‘Ò∂, √«Â◊π» ‹∆ È∂ Ï≈Ï≈ ‹∆ ˘ ¡È∞ÌÚ

«Ú⁄ «ÁzÙ «Á÷≈«¬¡≈ √∆ó¿∞‘ √≈’≈ »Í «Ú⁄ Ú‰ Òº◊ «Í¡≈Õ

ÒØ’ª Á∂ «ÁÒª «Ú⁄ ȯ ÍÀÁ≈ ‘Ø ◊¬∆, ‹Ø ÒØ’ «¬’ «ÁÈ Í«‘Ò∂

√º’∂ Ì≈Úª Úª◊ «Í¡≈ Óπ‘ºÏ «Ú⁄ «Ú⁄Á∂ √È ¡º‹ «¬’ Á»‹∂ Á∂

ı»È Á∂ «Í¡≈√∂ ω ÏÀ·∂Õ √≈Û-λ’, ´º‡-Ó≈ Ùπ» ‘Ø ◊¬∆Õ Ï≈Ï≈ ‹∆

Á∂ Ï≈’∆ Ì≈ ‹Ø Ï≈ (‘π‰ Í≈«’√Â≈È) «Ú⁄ √È, «Ú⁄≈ ’È Òº◊∂

«’ ¡º‹ Â’ ¡√ƒ ‘È≈Ó «√øÿ ˘ Áπ«È¡≈Ú∆ Ì≈ ‘∆ √Ófi∆ ◊¬∂,

¿∞È∑ª Á∆ ◊ºÒ È Ó≥È∆Õ ‹∂ ¿∞ÁØ∫ ¿∞È∑ª Á≈ ’«‘‰≈ Ó≥È ÒÀ∫Á∂ ª ¡º‹

«¬‘ Óπ√∆ÏÂ È Ï‰Á∆Õ Í ‘π‰ ‘Ø Ú∆ ’∆ √’Á≈ √∆? ’∂ÚÒ Í¤Â≈Ú≈

ͺÒ∂ «‘ «◊¡≈ ‹Ø «÷È-«÷È, ÍÒ-ÍÒ ‘Ø «‘≈ √∆Õ Ï≈’∆ ÒØ’ª Úª◊

¿∞È∑ª Ú∆ ◊º‚≈ ‹Ø«Û¡≈, «‹øÈ≈ ’∞ √≈Ó≈È ÒÀ √’Á∂ √Èó◊º‚∂ Â∂ º÷

’≈¯Ò∂ È≈Ò ÚÂÈ ˘ Â∞ ͬ∂ ¡Â∂ ¿∞‘ ˜Ó∆È «‹√ ˘ ’«‘øÁ∂ √È

«’ ““‹º‡ Ó ’∂ Ú∆ È‘ƒ ¤º‚Á≈””, «‹¿±∫Á∂ ‹∆¡ ¤º‚‰∆ ÍÀ ◊¬∆Õ ¡ı∆

’¬∆ Óπ√∆Ϫ fi≈◊Á∂ ’ÂÒ∂¡≈Ó ‘øπÁ∆ Á∂÷Á∂, Ìπº÷‰-Ì≈‰∂, «√ Â∂ ÓΩÂ

Á≈ √«‘Ó ⁄πº’∆ ’¬∆¡ª «ÁȪ Ï≈¡Á «Í≥‚ (Ëπº◊∂) Íπº‹∂Õ

’∞fi «ÁÈ «Í≥‚ ÏÂ∆ ’È ÂØ∫ «Í¤Ø∫ ÈÚƒ «Ú™ÂÏøÁ∆ È∂ «‘Á∂

«Ú⁄ ÍÃÚ∂Ù ’∆Â≈Õ √Ò≈‘ ω∆ «’ √Ì ÂØ∫ ¤Ø‡∂ Ì≈¬∆ Ò¤Ó‰ «√øÿ

‹∆ ˘ Ï≈Ï≈ ‹∆ Í≈√ ’∂»¬∂ Ì∂«‹¡≈ ‹≈Ú∂ ¡Â∂ Ì≈¬∆ Â≈≈ «√øÿ Â∂

Ì≈¬∆ ·≈’ «√øÿ «Í≥‚ Ëπº◊∂ ‘∆ ·«‘‰Õ

«¬√ ÈÚƒ «Ú™ÂÏøÁ∆ ÓπÂ≈«Ï’ Ì≈¬∆ Ò¤Ó‰ «√øÿ ‹∆ ’∂»¬∂

(ËΩÒÍπ) Íπº‹ ◊¬∂ Â∂ ÷∂Â∆-Ï≈Û∆ Á≈ ’øÓ √øÌ≈Ò «Ò¡≈Õ Ï≈Ï≈ ‹∆ Á∂

«˜øÓ∂ Òº◊∆ «‚¿±‡∆ «Ú⁄Ø∫ ¿∞È∑ª ˘ ≈‘ «ÓÒ ◊¬∆Õ

133

ìÅìÅ ÜÆ À°å¶ å»ÇåzÕ Ü¯×Æ é¶ ÁÅêä¶ å»ÇåzÕìÅìÅ ÜÆ À°å¶ å»ÇåzÕ Ü¯×Æ é¶ ÁÅêä¶ å»ÇåzÕìÅìÅ ÜÆ À°å¶ å»ÇåzÕ Ü¯×Æ é¶ ÁÅêä¶ å»ÇåzÕìÅìÅ ÜÆ À°å¶ å»ÇåzÕ Ü¯×Æ é¶ ÁÅêä¶ å»ÇåzÕìÅìÅ ÜÆ À°å¶ å»ÇåzÕ Ü¯×Æ é¶ ÁÅêä¶ å»ÇåzÕÃÅèé éÅñ çìÅÀ° êÅÀ°äÅ, ÁÅê é¶ ×¹ðî³åzÃÅèé éÅñ çìÅÀ° êÅÀ°äÅ, ÁÅê é¶ ×¹ðî³åzÃÅèé éÅñ çìÅÀ° êÅÀ°äÅ, ÁÅê é¶ ×¹ðî³åzÃÅèé éÅñ çìÅÀ° êÅÀ°äÅ, ÁÅê é¶ ×¹ðî³åzÃÅèé éÅñ çìÅÀ° êÅÀ°äÅ, ÁÅê é¶ ×¹ðî³åz

çÆ ôÕåÆ ç¹ÁÅðÅ À°Ã çÅ îÅä å¯óéÅçÆ ôÕåÆ ç¹ÁÅðÅ À°Ã çÅ îÅä å¯óéÅçÆ ôÕåÆ ç¹ÁÅðÅ À°Ã çÅ îÅä å¯óéÅçÆ ôÕåÆ ç¹ÁÅðÅ À°Ã çÅ îÅä å¯óéÅçÆ ôÕåÆ ç¹ÁÅðÅ À°Ã çÅ îÅä å¯óéÅ

‹Ø ÓÈ∞º÷ ’«‘‰∆ ¡Â∂ ’‰∆ Á≈ √»≈ ‘øπÁ≈ ‘À, ¿∞√ Á∂ Óπı≈«ÏøÁ

«Ú⁄Ø∫ «È’Ò∂ Ï⁄È ÏÛ∂ ¡√Á≈«¬’ Â∂ ÍÃÌ≈ÚÙ≈Ò∆ ‘øπÁ∂ ‘ÈÕ ‹Ø «È≈

Á»√«¡ª ˘ ‘∆ ¿∞ÍÁ∂Ù «ÁøÁ≈ ‘À, ¡≈Í ¿∞√ Á∆ ’Ó≈¬∆ ÂØ∫ √º÷‰≈ ‘øπÁ≈

‘À, ¿∞√ Á≈ ¡√ Á»√«¡ª Â∂ È≈-Ó≈ ‘∆ ‘øπÁ≈ ‘ÀÕ ÂÁ ‘∆ ◊πÏ≈‰∆

«Ú⁄ √«Â◊π» ‹∆ È∂ ‘π’Ó ’∆Â≈ ‘À «’ :

ÍÃÊÓ∂ ÓÈ∞ ÍÏØËÀ ¡ÍÈ≈ Í≈¤À ¡Ú ∆fi≈ÚÀ®

(¡≈√≈ Ó: 5, Í≥È≈ 381)

‹∆Ú Í«‘Ò∂ ¡≈Í Í»È ’Ó≈¬∆ ’’∂ «Î ‘∆ Á»√«¡ª ˘ ¿∞ÍÁ∂Ù

Á∂Ú∂Õ ËøÈ ◊π» ≈ÓÁ≈√ √≈«‘Ï ‹∆ ¿∞√ ‹∆Ú-¡≈ÂÓ≈ ˘ «’øÈ∆

Ú«‚¡≈¬∆ «ÁøÁ∂ ‘È ‹Ø ¡≈Í ¿∞√ «Í¡≈∂-ÍÃ∆ÂÓ Á∆ ¡≈≈ËÈ≈ ’’∂

¿∞√ Á∆ Ô≈Á ˘ √Á∆Ú∆ ÂΩ Â∂ «‘Á∂ «Ú⁄ Ú√≈ ÒÀ∫Á≈ ‘À ¡Â∂ «Î

‘∆ Á»√∂ ‹«◊¡≈√»¡ª ˘ ¿∞√ ’Â∂ È≈Ò ‹πÛÈ Á∆ ÍÃ∂È≈ «ÁøÁ≈

‘À :

‹È∞ È≈È’∞ Ë»«Û Ó≥◊À «Â√π ◊π «√÷ ’∆

‹Ø ¡≈«Í ‹ÍÀ ¡Ú‘ È≈Óπ ‹Í≈ÚÀ®2®

(√ÒØ’ Ó: 4, Í≥È≈ 306)

ÂÊ≈ :

‘¿∞ «Â√π ÿØ«Ò ÿπÓ≈«¬¡≈ √«Â◊π Á≈ ¿∞ÍÁ∂√ ’Ó≈ÚÀ®

(Í¿∞Û∆ 4, Ú≈ 12, Ì≈: ◊πÁ≈√ ‹∆)

‹Ø ¡≈Í Âª ’Ó≈¬∆ È‘ƒ ’Á∂ ’∂ÚÒ Á»√«¡ª ˘ ‘∆ ¿∞ÍÁ∂Ù «ÁøÁ∂

‘ÈÕ Ï≈Ï≈ ’Ï∆ ‹∆ ¿∞‘Ȫ ÍÃÂ∆ ¯ÂÚ≈ «ÁøÁ∂ ‘È :

’Ï∆ ¡Ú‘ ’¿∞ ¿∞ÍÁ∂√Â∂ Óπ«÷ ÓÀ Í«‘À ∂Â∞®

≈«√ «Ï≈È∆ ≈÷Â∂ ÷≈Ô≈ ÿ ’≈ ÷∂Â∞®98®

(√ÒØ’ ’Ï∆ ‹∆, Í≥È≈ 1369)

134

¡Â∂ Í≥‹Ú∂∫ √«Â◊π» ËøÈ ◊π» ¡‹È Á∂Ú √≈«‘Ï ‹∆ Á∆ ¿∞ÍÃØ’Â ‘π’Ó

Á∆ ÍÃØÛ∑Â≈ ’Á∂ ‘È «’ :

¡Ú ¿∞ÍÁ∂√À ¡≈«Í È ’À®

¡≈Ú ‹≈Ú ‹ÈÓÀ ÓÀ® (√π÷ÓÈ∆ √≈«‘Ï, Í≥‹Úƒ ¡√‡ÍÁ∆) Í≥È≈ 269

Í Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ ª √≈∆ ¡≈Ô± Á»√«¡ª ˘ ’È Ò¬∆ ‹Ø Ú∆ «’‘≈

Í«‘Ò∂ ¡≈Í ¿∞√ Á∆ Í»∆ ’Ó≈¬∆ ’’∂ ¡≈͉∂ ‹∆ÚÈ «Ú⁄ „≈«Ò¡≈

‹ª √«Â◊π» ‹∆ Á∆ Ï≈‰∆ Á∂ ¡≈Ë≈ Â∂ ‘∆ ’ج∆ Ï⁄È ’∆Â≈Õ √Ø «¬‘Ø

«‹‘∂ ’‰∆ Ú≈Ò∂ ‹∆ÚÈ Á≈ ¡≈Ò∂-Áπ¡≈Ò∂ Á∂ Ú≈Â≈Ú‰ Â∂ ÍÃÌ≈Ú

ÍÀ‰≈ ’∞ÁÂ∆ √∆Õ √ø◊ª È∂ Ï≈Ï≈ ‹∆ Á∂ Ï⁄Ȫ ˘ «‘Á∂ «Ú⁄ ʪ

«ÁºÂ∆ ¡Â∂ ÓÈÓ«Â Á≈ «Â¡≈◊ ’’∂ ◊πÓ«Â ˘ ‹∆ÚÈ «Ú⁄ Ë≈È

’∆Â≈Õ Ù≈Ï Á∆ ʪ ¡≥«ÓàÈ∂ ÒÀ Ò¬∆ ¡Â∂ Ó≈√ Á∆ Â≈Ó√∆ ıπ≈’1

¤º‚ ’∂ √≈’≈‘≈∆ ‹∆ÚÈ Ï‰ ◊¬∂Õ

ª«Âz’ È≈Ê :

«¬√∂ ‘∆ È◊ (’∂»¡≈) Á∂ ȘÁ∆’ ‹Ø◊ Ӻ È≈Ò √øÏøË «¬’

È≈Ê «‘øÁ≈ √∆Õ ‹Ø ÊØÛ∑∆ «ºË∆-«√ºË∆ Á∆ Ù’Â∆ º÷‰ √Á’≈ ÒØ’ª ˘

Ú-√≈Í Á∂ ‚ Á∂ ’∂ ¡≈͉∆ Í»‹≈ ’Ú≈™Á≈ √∆Õ ÒØ’ ¿∞√ ˘

Ó≈√-Ù≈Ï Á∆¡ª Á≈¡Úª «ÁøÁ∂ √ÈÕ «‹™ ‘∆ ÒØ’ ◊πÓ«Â ÚÒ ÍÃ∂∂

◊¬∂ ÂÁ ¿∞√ ‹Ø◊∆ Á∆ Ó≈ÈÂ≈ «Ú⁄ ¯’ ÍÀ‰≈ ’πÁÂ∆ √∆Õ «¬√ √≈∆

Ó≈ÈÂ≈ Á∂ ÿ‡‰ Á≈ ’≈È Ú∆ ¿∞√ ‹Ø◊∆ ˘ ÍÂ≈ Ò◊ «◊¡≈ √∆Õ

¿∞√ È∂ √Ø«⁄¡≈ «’ «‹È∑ª È∂ Ó∂∂ «¬√ ⁄ÒÁ∂ π˜◊≈ Â∂ Һ Ó≈∆ ‘À

ÓÀ∫ ¿∞√ ˘ ¡≈͉∆ Ù’Â∆ È≈Ò «¬√ È◊ «Ú⁄ È‘ƒ «‘‰ Á∂‰≈ ¡Â∂

¡≈͉∆ ÿ‡∆ ÍëÂÙ‡Â≈ ˘ Ï‘≈Ò ’È Ò¬∆ ¿∞√ ˘ È∆Úª Ú∆

«Á÷≈Ò‰≈ ‘À Í «‹Ú∂∫ ◊πÏ≈‰∆ Á≈ ¯πÓ≈È ‘À :

Ó≥Âz∆ ‘Ø«¬ ¡·±«‘¡≈ È≈◊∆ Ò◊À ‹≈«¬®

¡≈͉≈ ‘Ê∆ ¡≈͉À Á∂ ’±⁄≈ ¡≈Í∂ Ò≈«¬®

(√ÒØ’ Ó: 2, Í≥È≈ 148)

È≈Ê Á≈ Í«‘Ò≈ ‘ÓÒ≈ :

√Á∆ Á≈ ÓΩ√Ó √∆Õ Ï≈Ï≈ ‹∆ ¡≈͉∂ «‘≈«¬Ù∆ ¡√Ê≈È Á∂ Ï≈‘

ËπºÍ «Ú⁄ ÏÀ·∂ È≈Ó-«√ÓÈ «Ú⁄ Ò∆È √ÈÕ ÁØ ’∞ √Ω ◊˜ Á∆ «ÚºÊ

1. ÂÓØ ◊π‰ (’ØË∆ Â∂ ÌØ◊∆ «ÏÂ∆ ÍÀÁ≈ ’È Ú≈Ò∆ ıπ≈’)

135

Â∂ «¬’ Í◊‚ø‚∆ √∆, ¿∞√ ‹Ø◊∆ È∂ ¿∞µÊ∂ ÷ÒØ ’∂ ¡≈͉∆ ª«Âz’ Ù’Â∆

«‹√ «Ú⁄ ¿∞‘ ’≈¯∆ Ó≈«‘ √∆, È≈Ò Ï≈Ï≈ ‹∆ ˘ ’∞fi ’È≈ ⁄≈«‘¡≈Õ

Ï≈Ï≈ ‹∆ ˘ «¬√ Ï≈∂ ÍÂ≈ È‘ƒ √∆ «’ ‹Ø◊∆ √≈‚∂ ¿∞µÍ ¡≈͉∆

ª«Âz’ Ù’Â∆ ⁄Ò≈ «‘≈ ‘ÀÕ ¡≈Í ‹∆ «√ÓÈ «Ú⁄ Ó◊È ÏÀ·∂ √ÈÕ

Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ Áº«√¡≈ «’ ¡⁄≈È’ √≈‚∂ «ÁÒ ˘ ’≈‘Ò∆ «‹‘∆ ÍÀ‰ Òº◊

ͬ∆ ¡Â∂ ÊØÛ∑∆ ÿÏ≈‘‡ «‹‘∆ Ó«‘√»√ ‘ج∆Õ ¡≈Ò∂-Áπ¡≈Ò∂ «È◊∑≈ Ó≈∆

ª √≈‘Ó‰∂ ¿∞‘ ‹Ø◊∆ ÷Û≈ «Á«√¡≈Õ ¡≈Í ‹∆ «Î «√ÓÈ «Ú⁄ ‹πº‡

◊¬∂Õ

Á»√≈ Ú≈ :

¡◊Ò∂ «ÁÈ «Î ¿∞√∂ ‹◊∑≈ ÷ÒØ ’∂ ‹Ø◊∆ È∂ ¡≈͉∆ Ù’Â∆ È≈Ò

Ï≈Ï≈ ‹∆ ¿∞µÍ ¡≈͉≈ ÏÒ Í≈¿∞‰≈ ⁄≈«‘¡≈Õ ¿∞√ Á∆ Ù’Â∆ È≈Ò

Ï≈Ï≈ ‹∆ Á∆ «ÏÂ∆ «Î ¿∞Ê≈È ‘ج∆Õ Ú∂÷‰ Â∂ ÍÂ≈ ⁄º«Ò¡≈ «’ ¿∞‘

‘∆ ’ºÒ∑ Ú≈Ò≈ È≈Ê ’∞fi ’ «‘≈ ‘ÀÕ ¡≈Í ‹∆ «√ÓÈ «Ú⁄ Ó◊È

‘∂Õ

Â∆√≈ ‘ÓÒ≈ :

Â∆√∂ «ÁÈ «Î ¿∞√ È≈Ê È∂ Í«‘Ò∂ Úª◊ ‘∆ ’∆Â≈Õ Ï≈Ï≈ ‹∆

È∂ Ú∂«÷¡≈ «’ «¬‘ ¡≈͉∂ ’øÓ ÂØ∫ ¡‹∂ ‘«‡¡≈ È‘ƒ, ¡≈͉≈ ˜Ø

Ò≈¬∆ ‘∆ ‹ªÁ≈ ‘ÀÕ ÂÁ ¡≈Í ‹∆ È∂ ‹Ø◊∆ Á∂ ª«Âz’ ÏÒ ˘ Ø’‰

Ò¬∆ ¿∞√ ÚÒ «È◊∑≈ ’’∂ «¬’≈◊Â≈ √«‘ √Ú≈√ Á∂ È≈Ò ¿∞µ⁄∆

“Ú≈ «‘ ◊π »” «’‘≈Õ Í«‘Ò∆ Ú≈∆ ◊πÓ≥Âz Á≈ ¿∞⁄≈È ’È È≈Ò

¿∞‘ ‹Ø◊∆ ˜Ó∆È Â∂ «‚º◊ «Í¡≈Õ ‹ÁØ∫ Á»√∆ Ú≈ «¬√∂ Â∑ª ¿∞µ⁄∆ √π

«Ú⁄ ““Ú≈ «‘ ◊π »”” «’‘≈ ª ¿∞‘ È≈Ê ⁄≈ Îπº‡ Á∂ ’∆ÏÈ ˜Ó∆È

Â∂ «ÿ√Á≈ ‘Ø«¬¡≈ Ï≈Ï≈ ‹∆ ÚºÒ «÷º«⁄¡≈ «◊¡≈, «‹Ú∂∫ «’√∂ ˘ º√∂

È≈Ò ÏøÈ∑ ’∂ «÷º⁄∆Á≈ ‘ÀÕ ‹ÁØ∫ Â∆√∆ Ú≈ ◊πÓ≥Âz Á≈ ¿∞⁄≈È ’∆Â≈

ª «Î ¿∞√∂ Â∑ª ¿∞‘ «÷º«⁄¡≈ «◊¡≈ ¡Â∂ ¿∞√ È∂ Óπ¡≈¯∆¡ª

Ó≥◊‰∆¡ª Ùπ» ’ «ÁºÂ∆¡ª «’ ÓÀ˘ ÏıÙ «Á¿∞, ÓÀÊØ∫ ˆÒÂ∆ ‘Ø ◊¬∆

‘À, ÓπÛ ’∂ ÓÀ∫ «’√∂ Ú∆ «√º÷ √ø ˘ ’Á∂ Ú∆ ’∞fi È‘ƒ ’«‘øÁ≈, ‘π‰

ÏıÙ Á∂ÚØ, «¬«Â¡≈«Á’Õ

Ï≈Ï≈ ‹∆ Áº«√¡≈ ’Á∂ √È «’ «‹√ Ì≈ÚÈ≈ È≈Ò ¡√ƒ Í«‘Òª

«ÂøÈ Ú≈∆ Ú≈«‘◊π» ◊πÓ≥Âz Á≈ ¿∞⁄≈È ’∆Â≈ √∆ ¿∞√ Á≈ «Â¡≈◊

136

’ «ÁºÂ≈ ¡Â∂ Í«‘Ò∂ Úª◊ «√ÓÈ ‹≈∆ º«÷¡≈Õ ÊØÛ∑∂ √Ó∂∫ Ï≈¡Á

¿∞‘ ‹Ø◊∆ ¿∞«·¡≈ ¡Â∂ Á»Ø∫ ‘∆ ÈÓ√’≈ª ’Á≈ ⁄Ò≈ «◊¡≈Õ «√ÓÈ

ÂØ∫ Ï≈¡Á Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ ¿∞µ· ’∂ ¿∞‘ ‹◊∑≈ Ú∂÷∆ «‹ºÊ∂ È≈Ê «‚º«◊¡≈

√∆Õ ¿∞µÊ∂, «‹Ú∂∫ «’√∂ ˘ «Óº‡∆ «Ú⁄ ÿ√∆‡∆Á≈ ‘À, «¬√ ÍÃ’≈ «ÈÙ≈È

ͬ∂ ‘ج∂ √ÈÕ «¬√ ÿ‡È≈ È≈Ò ÓÈ «Ú⁄ ‘Ø ÍÃͺ’Â≈ ‘Ø ◊¬∆ «’ ËøÈ

◊π» È≈È’ Á∂Ú √≈«‘Ï ‹∆ È∂ √≈˘ ‹Ø ◊πÓ≥Âz Ïı«ÙÙ ’∆Â≈ ‘À, √Ì

ÂØ∫ ÙÃØÓ‰∆ Â∂ √Ì ÂØ∫ ÚºË Ù’Â∆Ú≈È ‘ÀÕ ËøÈ ‘È √«Â◊π» ‹∆, «‹È∑ª

È∂ Ì≈¬∆ ◊πÁ≈√ ‹∆ Á∂ ’ÊÈ ¡È∞√≈ ⁄‘øπ ‹πº◊ª Á∂ Ó≥ª «Ú⁄Ø∫ «¬’-

«¬’ ¡º÷ ÒÀ ’∂ ⁄≈∂ ‹π◊ª Á∂ Ó≥ª Á≈ ÎÒ Á≈Â≈ ““Ú≈«‘◊π»””

◊πÓ≥Âz ¡≈͉∂ ◊π«√º÷ª ˘ Ïı«Ù¡≈ ‘À :

√«Â‹π«◊ √«Â◊π Ú≈√Á∂Ú ÚÚ≈ «ÚÙÈ≈ È≈Óπ ‹Í≈ÚÀ®

Áπ¡≈Íπ √«Â◊π ‘∆ «¥ÙÈ ‘≈‘≈ ‘« ‘« È≈Óπ ‹Í≈ÚÀ®

Âz∂Â∂ √«Â◊π ≈Ó ‹∆ ≈≈ ≈Ó ‹ÍÀ √π÷ Í≈ÚÀ®

’«Ò‹π«◊ È≈È’ ◊π ◊Ø«ÚøÁ ◊◊≈ ◊Ø«ÏøÁ È≈Óπ ¡Ò≈ÚÀ®

⁄≈∂ ‹≈◊∂ ⁄‘øπ ‹π◊∆ Í≥⁄≈«¬‰ «Ú«⁄ ‹≈«¬ √Ó≈ÚÀ®

⁄≈Ø ¡¤ «¬’∞ ’« Ú≈«‘◊π» ‹Íπ Ó≥ √π‰≈ÚÀ®

‹‘ª Â∂ ¿∞Í«‹¡≈ «Î« ‘ª √Ó≈ÚÀ®

(Ì≈: ◊πÁ≈√ ‹∆, Ú≈ 1 Í¿∞Û∆ 49)

¡Â∂ √Ï ÒØ‘ ◊ÃøÊ ¡È∞√≈ «¬‘ √Ã∂Ù‡ √≈Ó≥Âz √«Â◊πª È∂ ¡≈͉∂

«Í¡≈∂ ı≈Ò√∂ ˘ Ïı«ÙÙ ’∆Â≈ ‘À :

√≈ Ó≥Âz ⁄≈Ø∫ ’≈ ⁄≈® Ú≈«‘◊π» Ó≥Âz «ÈË≈®

’ÒÍ ’ÒÍ Íà¡÷¤ ’‘∆® √Ã∆ ◊π» È≈È’ ‹≈ÍÔØ √‘∆®

«È‹ ¡≈ÂÓ ÍÃÓ≈ÂÓ Á√ÔØ® ⁄≈ ’ÒÍ Ó«‘ Ó≥Âz √√ÔØ®

√≈ Ó≥Âz ÍÃÌ ÷≈Ò√‘ Á∆È≈® Ú≈«‘◊π» ÍÁ Í≈ÚÈ ’∆È≈®

(√Ï ÒØ‘ ◊ÃøÊ ”⁄Ø∫)

ÊØÛ∑∂ «ÁȪ «Í¤Ø∫ ¿∞‘ ª«Âz’ ‹Ø◊∆, ’∂»¬∂ «Í≥‚ Á∆ ‹»‘ «Ú⁄Ø∫

¡≈͉≈ ‚∂≈ ¤º‚ ’∂ «’√∂ ‘Ø ¡‰Áº√∆ ʪ Â∂ ÍÂ≈ Ú≈⁄ «◊¡≈Õ

ppppppppppppppp

137

×¹ðÈ Ô¹Õî ÇòÚ ðÅîê¹ð Ö¶ó¶ ù×¹ðÈ Ô¹Õî ÇòÚ ðÅîê¹ð Ö¶ó¶ ù×¹ðÈ Ô¹Õî ÇòÚ ðÅîê¹ð Ö¶ó¶ ù×¹ðÈ Ô¹Õî ÇòÚ ðÅîê¹ð Ö¶ó¶ ù×¹ðÈ Ô¹Õî ÇòÚ ðÅîê¹ð Ö¶ó¶ ù×¹ðîÇå êÌÚÅð Õ¶ºçð ìéÅÀ°äÅ×¹ðîÇå êÌÚÅð Õ¶ºçð ìéÅÀ°äÅ×¹ðîÇå êÌÚÅð Õ¶ºçð ìéÅÀ°äÅ×¹ðîÇå êÌÚÅð Õ¶ºçð ìéÅÀ°äÅ×¹ðîÇå êÌÚÅð Õ¶ºçð ìéÅÀ°äÅ

«¬’ «ÁÈ «√ÓÈ «Ú⁄ Ò∆È ¡ÈßÁ Ó◊È ¡Ú√Ê≈ Á≈ ø◊

Ó≈‰Á∆ √πÂ∆ «Ú⁄ √«Â◊π» √Ã∆ ◊π» ◊Ø«ÏøÁ «√øÿ ‹∆ Ó‘≈≈‹ Á∂

ÁÙÈ ‘ج∂Õ √«Â◊π» ‹∆ È∂ Ï⁄È ’∆Â≈, ““Ì≈¬∆ ‘È≈Ó «√øÿ! Â∞√ƒ

‘π‰ «¬√ «¬’ªÂ ˘ ¤º‚ ’∂ ¡≈͉∂ ‘∆ «¬Ò≈’∂ «Ú⁄ ⁄Ò∂ ‹≈ÚØ ‹Ø

«’ ◊π«√º÷∆ ÚÒØ∫ Ï‘π «Íº¤∂ ‘À ¡Â∂ È≈√«Â’Â≈ Á∆ ‚ø»ÿ∆ ÁÒÁÒ

«Ú⁄ Ϋ√¡≈ ‘Ø«¬¡≈ ‘À, ¿∞‘Ȫ ÒØ’ª ˘ ◊πÓ«Â ◊≈‚∆ ≈‘ ¿∞Í

ÂØØ ¡Â∂ ◊π«√º÷∆ Á≈ ÍÃ⁄≈ ’ØÕ”” «¬‘ ‘π’Ó∆ Ú≈’ ’øȪ ≈‘ƒ Ëπ

¡≥Á ¿∞ ◊¬∂ Â∂ È≈Ò ‘∆ √Ú≈Ò ¿∞ÂÍ≥È ‘Ø«¬¡≈ «’ √«Â◊π»

‹∆, ‹≈Úª «’Ê∂? «Í≥‚ ‹ª «’√∂ ‘Ø ‹◊∑≈? √«Â◊π» ‹∆ È∂ ‘π’Ó

’∆Â≈ «’ ‘π‰ «Í≥‚ È‘ƒ ·«‘È≈Õ Â∞‘≈‚∂ «Í≥‚ ÂØ∫ ⁄Û∑Á∂ Í≈√∂ ⁄≈

Í≥‹ Ó∆Ò Â∂ «¬’ ¿∞‹≈Û Ê∂‘ ‘À, ¿∞√ ‹◊∑≈ ˘ ’∂∫Á ÏÈ≈¿∞‰≈ ‘ÀÕ

√πÂ∆ «Ú⁄ ¿∞‘ ‹◊∑≈ Ú∆ «Áº√ ͬ∆Õ «¬’ ÏÛ≈ Ì≈∆ Á√ª Ï≈∑ª

ÏØ‘Ûª Á≈ fiøπ‚ ‘À, ‘∂·ª ¤Ø‡∂-¤Ø‡∂ ‘Ø Áıª È≈Ò «¬’ Ï∂-¡≈Ï≈Á

«fiÛ≈ Ï«‰¡≈ ‘Ø«¬¡≈ ‘ÀÕ È≈ ‘∆ «¬Ê∂ ’ج∆ ’Ó≈ ‘ÀÕ «√Ú≈¬∂ ¿∞‹≈Û

Á∂ «¬Ê∂ ‘Ø ’ج∆ Ú√± È‘ƒÕ

«Î ÓÈ «Ú⁄ ÎπÈ≈ ¡≈«¬¡≈ «’ ÓÀ∫ ª √≈∆ ¡≈Ô± Ï≈‘1, ‘∆

«‘≈ ‘ªÕ Ó∂≈ ª «¬√ «¬Ò≈’∂ «Ú⁄ ’ج∆ ‹≈‰ø»-ͤ≈‰ø» Ú∆ È‘ƒ ‘À,

«’Ú∂∫ Â∂ ’∆ ’ª◊≈?

◊π» Ó‘≈≈‹ ‹∆ È∂ «Î ‘π’Ó ’∆Â≈, ““‘È≈Ó «√øÿ! Âø» ‹≈ ’∂

ÏÀ· ‹≈‘, Ï≈’∆ √≈∂ ÍÃÏøË ÍÓ∂Ù ‹∆ ¡≈Í ’È◊∂Õ””

√◊Ò √ø‹≈Ó ’∂ ÍÃÌπ ¡≈Í∂® ̬∂ ÓÈØÊ √Ø ÍÃÌπ ‹≈Í∂®2®

(«ÏÒ≈ÚÒ Ó‘Ò≈ 5, Í≥È≈ 805)

1. «’™«’, ¡≈Í ‹∆ Í«‘Ò∆ ¡≈Ô± «Ú⁄ ‘∆ √◊ØË∂ ⁄Ò∂ ◊¬∂ √ÈÕ ¿∞ÍÃø ’∞fi

√Óª ËΩÒÍπ ÏÂ∆ ’∆Â≈Õ

138

Ï≈Ï≈ ‹∆, ÓÈØ∫ «¬’ªÂ «Ú⁄ «‡’ ’ ’∂ ‘∆ √«Â◊π» ‹∆ ÚºÒØ∫

ÏıÙ∂ «¬Ò≈‘∆ È≈Ó-√ Á≈ ¡ÈßÁ Ó≈ȉ≈ ⁄≈‘øπÁ∂ √È Í √«Â◊π» ‹∆

Á≈ ‘π’Ó Âª √∆ «’ ‘π‰ «¬√ «¬’ªÂ ˘ ¤º‚ ’∂, «Ú⁄ ’∂ ◊πÓ«Â

Á≈ ÍÃ⁄≈ ’È≈ ‘ÀÕ

Ì≈Ú∂∫ Ï≈Ï≈ ‹∆ Á≈ ÓÈ ¡◊øÓ∆ √ È≈Ò √Ù≈ «¬√ «¬’ªÂ ˘

¤º‚‰ Ò¬∆ «ÏÒ’∞Ò È‘ƒ √∆ Ó≥ÈÁ≈ Í Á»√∂ Í≈√∂ ◊πÁ∂Ú ‹∆ Á≈

‘π’Ó √∆Õ

Í ‘π’Ó Ó≥ȉ≈, √Ì ÂØ∫ ¡Ω÷∆ ÷∂‚ ‘ÀÕ ‘π’Ó ¡º◊∂ ‹∆Ú Á∆

¡≈͉∆ ’ج∆ ‘√Â∆ È‘ƒ «‘øÁ∆Õ ‘π’Ó ¡º◊∂ ¡≈͉∆ ’ج∆ Ó˜∆ È‘ƒ,

È≈ ‘∆ ’ج∆ ‘∆Ò-‘πº‹Â, Ï√ ‹∆¿±∫Á∂ ‘∆ ÓÈ≈ ÍÀ∫Á≈ ‘À :

ÓπÁ≈ ‘Ø«¬ Óπ∆Á È ◊Òƒ ‘ØÚ‰≈®

√≈Ïπ «√Á’ Ù‘∆Á ÌÓ Ì¿∞ ÷ØÚ‰≈®

◊ØÒ≈ ÓπÒ ÷∆Á ’≈∂ ‹ØÚ‰≈®

È≈ «Â√ Ìπ÷ È ÈƒÁ È ÷≈‰≈ √ØÚ‰≈®....

(Ú≈ 3, Í¿∞Û∆ 18)

‘π’Ó «Ú⁄ ª :

«Â¡≈◊∂∫ ÓÈ ’∆ ÓÂÛ∆ «Ú√≈∂∫ Á»‹≈ Ì≈¿∞ ‹∆¿∞®

«¬¿∞ Í≈Ú«‘ ‘« Á√≈ÚÛ≈ È‘ Ò◊À ÂÂ∆ Ú≈¿∞ ‹∆¿∞®

(√»‘∆ Ó: 5, Í≥È≈ 763)

◊π» ÿ «Ú⁄ ª ‘π’Ó ‘∆ ÍÃÚ≈È ‘À Â∂ ‘π’Ó ‘∆ ÍÃË≈È ‘ÀÕ ‹Ø

‘π’Ó Ó≥ÈÁ≈ ‘À, ‘π’Ó ¡º◊∂ «√ fiπ’≈™Á≈ ‘À, ¿∞‘ ÷√Ó (Ó≈Ò’) ˘

Ì≈ ‹ªÁ≈ ‘À :

÷√ÓÀ √ج∆ Ì≈ÚÁ≈ ÷√ÓÀ Á≈ «‹√π Ì≈‰≈ Ì≈ÚÀ®

Ì≈‰≈ Ó≥È∂ Ó≥È∆¡À ¡≈ÍÈ≈ Ì≈‰≈ ¡≈«Í ÓÈ≈ÚÀ®

(Ú≈ 29, Í¿∞Û∆ 13)

ÂÊ≈

‘π’Óπ Ó≥È∂ √Ø ‹È∞ ÍÚ≈‰∞®

(Ï√ø Ó: 3, Í≥È≈ 1175)

ÂÊ≈

‘« ’≈ Ì≈‰≈ Ó≥È«‘ √∂ ‹È ÍÚ≈‰∞®

(ÌÀ¿∞ Ó: 5, Í≥È≈ 1129)

139

‹Ø ‘π’Ó Ó≥ȉ Á∆ «¬√ ¡«Â¡≥ ¡Ω÷∆ ÷∂‚ ˘ ÷∂‚ ÒÀ∫Á≈ ‘À ¿∞√

˘ ‘π’Ó∆ «Ú⁄ √Ó≈¬∆ «ÓÒ ‹ªÁ∆ ‘À :

‘π’«Ó ‹≈¬∆ ‹Ø ⁄ÒÀ √Ø ÍÚÀ ÷‹≈ÈÀ®

(¡≈√≈ Ó: 1, Í≥È≈ 421)

Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ ‘π’Ó ¡º◊∂ «√ fiπ’≈«¬¡≈ ¡Â∂ √«Â Ï⁄È ’«‘

’∂ ÓÈ «Ú⁄ «È‰≈ ’ «Ò¡≈ «’ √«Â◊π» ‹∆ Á∆ ıπÙ∆ ÍÃ≈Í ’È

Ò¬∆ ¿∞È∑ª Á≈ ‘π’Ó «√ ÓºÊ∂ Ú‹≈¿∞‰≈ ‘À, «¬√ Ò¬∆ «¬√ «¬’ªÂ

”⁄Ø∫ ‘π‰ ‹ÒÁ∆ ‘∆ ⁄≈Ò∂ Í≈ Á∂‰∂ ‘ÈÕ «¬È∑ª «ÁȪ «Ú⁄ ‘∆ ¤Ø‡∂

Ì≈¬∆ √: Ò¤Ó‰ «√øÿ ‹∆ ’øÓ-’≈ √ªÌ‰ Ú≈√Â∂ Í«Ú≈ √«‘Â

«Í≥‚ Ëπº◊∂ ÂØ∫ ’∂»¬∂ Íπº‹ ⁄π’∂ √ÈÕ Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ ¿∞È∑ª ˘ Ï∂ÈÂ∆ ’

«ÁºÂ∆ «’ √«Â◊π» ‹∆ Á∂ ‘π’Ó ¡È∞√≈ ¡√ƒ ‘π‰ Í≥‹≈Ï ‹≈ ’∂

◊π«√º÷∆-ÍÃ⁄≈ Á∆ √∂Ú≈ ’È∆ ‘ÀÕ √Ø «¬√ Ò¬∆ Â∞√ƒ ‘π‰ √≈≈

’øÓ-’≈‹ √øÌ≈Ò ÒÚØÕ

≈‹√Ê≈È ÂØ∫ Í≥‹≈Ï ÚÒ

«¬√ ÍÃ’≈ «Í≥‚ ’∂»¬∂ ÂØ∫ ⁄ºÒ ’∂ Ï≈Ï≈ ‹∆ «Í≥‚ Ëπº◊∂ Ó≈Â≈ ‹∆

Í≈√ Íπº‹∂Õ Ó≈Â≈ ‹∆ ˘ «ÓÒ ’∂ ◊π» Ó‘≈≈‹ ‹∆ ÚºÒØ∫ «ÁºÂ∂ √ø’∂ Á∂

¡≈Ë≈ Â∂ √Á∆¡ª ÂØ∫ ÚÀ≈È Í¬∂ Ê∂‘ ¿∞Í «‹ºÊ∂ ‘π‰ ◊πÁπ¡≈≈

≈ÓÍπ ÷∂Û≈ √≈«‘Ï ÙÙØÌ ‘À, Íπº‹∂Õ √≈∆ ‹◊∑≈ «Î Â∞ ’∂ Ú∂÷∆Õ

¿∞ÍÃø Ù≈Ó ˘ «Í≥‚ Ï≈‘Ò∂ «Ú÷∂ Ì≈¬∆ ◊πÏıÙ «√øÿ ‹∆ ‹Ø Ï≈Ï≈ ‹∆

Á∂, AAI ⁄º’ √◊ØË≈ «Ú÷∂ «‘øÁ∂ √Ó∂∫ ÂØ∫ Ú≈«’¯ √È Á∂ ÿ Íπº‹∂Õ

≈ Á≈ «‡’≈‰≈ «¬Ê∂ ’∆Â≈ ¡Â∂ √≈≈ Ú∆⁄≈ Áº«√¡≈ «’ ¡√ƒ ‘π‰

Â∞‘≈‚∂ Ò≈◊Ò∂ Ê∂‘ Â∂ «‡’≈‰≈ ’’∂ Ì‹È-«√ÓÈ ¡Â∂ ◊π«√º÷∆-

ÍÃ⁄≈ ’È≈ ‘ÀÕ √: ◊πÏıÙ «√øÿ ‘ت È∂ Ú∆ ÏÛ∆ ıπÙ∆ ÍÃ◊‡≈¬∆ «’

√≈˘ Ú∆ ‘ ؘ ¡≈Í ‹∆ Á∂ ÁÙÈ ‘Ø ‹≈«¬¡≈ ’È◊∂ ¡Â∂ √ø◊Â

’È Á≈ √πÌ≈◊ ω ‹≈Ú∂◊≈Õ

’º⁄∆ ◊π¯≈ Á∆ «Â¡≈∆

«ÁÈ ⁄Û∑Á∂ √≈ Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ Ì≈¬∆ ◊πÏıÙ «√øÿ ˘ È≈Ò ÒÀ ’∂

«Î ÁπÏ≈≈ «¬√ Ï∂-¡≈Ï≈Á Ê∂‘ Á≈ «È∆÷‰ ’∆Â≈ «’ «√ ´’≈¿∞‰

‹Ø◊≈ «ÏȪ ı⁄ ÂØ∫ «’Ú∂∫ Â∂ «’ºÊ∂ «‡’≈‰≈ ω √’Á≈ ‘À? «‹Ê∂ ¡º‹

’ºÒ∑ «‡¿±ÏÚÀµÒ ¡Â∂ «¬ÙÈ≈È-ÿ ‘À, «¬Ë ¿∞√ √Ó∂∫ Áı ÿº‡ √È

Â∂ «¬‘ Í≈√≈ Ú∆ È∆Úª √∆Õ Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ √πfi≈¡ «ÁºÂ≈ «’ ‹∂ Â∞√ƒ

140

ÁØ-«ÂøÈ √≈Ê∆ Ò ’∂ «¬√ ¿∞µ⁄∂ „‘∂ «Ú⁄ ’øπÁ≈ (’º⁄∆ ◊π¯≈) ω≈

Á∂ÚØ, «‹√ «Ú⁄ «¬’ Ó≥‹≈ ‚«‘ √’∂Õ ÁÚ≈˜∂ Á∆ ‹◊∑≈ ¡√ƒ ’≈«È¡ª

Á≈ «÷Û’≈ ω≈ ’∂ Ò≈ ÒÚª◊∂Õ Ì≈¬∆ ◊πÏıÙ «√øÿ È∂ √«ÂÏ⁄È ’«‘

¡◊Ò∂ ‘∆ «ÁÈ ¡≈͉∂ È≈Ò «¬’-ÁØ1 √≈Ê∆ ‘Ø ÒÀ ’∂ ’‘∆¡ª ¡Â∂

√ºÏÒª È≈Ò ¿∞√ „‘∂ (¿∞µ⁄∆ ‹◊∑≈) «Ú⁄ «¬’ √πø◊ Á∆ Ù’Ò Á∆ ◊π¯≈

ÏÈ≈¿∞‰∆ Ùπ» ’ «ÁºÂ∆Õ «‹øÈ≈ ’∞ ’øÓ ‘Ø«¬¡≈, ’∆Â≈Õ ≈ «Î

Ï≈‘Ò∂ Ì≈¬∆ ◊πÏıÙ «√øÿ Á∂ ÿ ¡≈ «‡’∂Õ ¡◊Ò∂ «ÁÈ «Î «¬‘

◊π«√º÷∆ ÍÃ⁄≈ Á∂ ’∂∫Á Á∆ «Â¡≈∆ Ú≈√Â∂ ’º⁄∆ ◊π¯≈ ÷ØÁ‰ ⁄ºÒ

ͬ∂Õ

◊π¯≈ ÷ØÁ«Á¡ª Â∂ «Í≥‚ ◊Ø∫ÁÍπ Á≈ «¬’ «√¡≈‰≈ Ϙπ◊ ’ØÒ Á∆

¶ÿÁ≈ ‘Ø«¬¡≈ Ï≈Ï≈ ‹∆ Í≈√ ¡≈ «◊¡≈ Â∂ ’«‘‰ Òº◊≈ «’ ÓÀ∫ ’ºÒ∑

Ú∆ «¬ÊØ∫ Á∆ ¶«ÿ¡≈ √∆, «¬‘ Ó≥π‚∂ Í√∆ÈØ-Í√∆È≈ ‘ج∂ ¡≈‘ ’øπÁ «‹‘∆

’º„∆ ‹ªÁ∂ √ÈÕ ÓÀ∫ «¬È∑ª ˘ Íπº«¤¡≈ «’ «¬‘ «’√ Ú≈√Â∂ ’Á∂ ‘Ø?

ª «¬È∑ª Áº«√¡≈ √∆ «’ √≈‚∂ √øª È∂ «¬Ê∂ ·«‘ ’∂ Ì‹È ’È≈

‘ÀÕ ÓÀ∫ «¬È∑ª ˘ √Ò≈‘ «ÁºÂ∆ √∆ «’ Â∞‘≈‚∂ «‹√ √ø È∂ «¬Ê∂ «‘‰≈

‘À ¿∞√ ˘ Í«‘Ò∂ «¬’ ≈ «¬ºÊ∂ «‡’≈ ’∂ Ú∂÷ ÒÚØ ‹∂ ·«‘ ◊¬∂ «Î

’º„ Ò«¬˙ ¡ÀÚ∂∫ ˜Ø Ò≈¬∆ ‹ªÁ∂ ˙, «’Â∂ ◊π¯≈ ’º„∆ ’„≈¬∆ ‘∆ È≈

«‘ ‹≈Ú∂Õ”” ¿∞√ √Ó∂∫ Ï≈Ï≈ ‹∆ «√ºË∆ Á√Â≈ √‹≈™Á∂ √È ¡Â∂

’Ó∆˜-Í‹≈Ó≈ ‹Ø ¡≈Ó ÒØ’ª Á∆ ÍπÙ≈’ ‘À, Í≈™Á∂ √ÈÕ ’ج∆ √≈Ë»-

√øª Ú≈Ò≈ Ì∂÷ È‘ƒ ω≈«¬¡≈ ‘Ø«¬¡≈ √∆Õ «‹√ ’≈È ¿∞√ Ϙπ◊

˘ «¬‘ È‘ƒ ÍÂ≈ Òº◊ √«’¡≈ «’ «¬È∑ª ‘∆ «‘‰≈ ‘ÀÕ Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂

¿∞√ ÍÃ∂Ó∆ ˘ ¿∞µÂ «ÁºÂ≈ «’ Á∂÷Ø, «‹‘Û≈ ¡≈Ú∂◊≈ ¿∞‘ ‘» Ì∆, Â∞√ƒ

¡ÀÚ∂∫ «⁄øÂ≈ È≈ ’ØÕ «¬‘ ◊π¯≈ ’º„∆ ’„≈¬∆ È‘ƒ «‘øÁ∆Õ ¡º◊Ø∫ ¿∞√

È∂ «Î ‹Ú≈Ï «ÁºÂ≈ «’ Ó∂∆ Ú∆ Á≈‘Û∆ «¬√ ¡√Ê≈È ˘ º’«Á¡ª

«⁄º‡∆ ‘Ø ◊¬∆ ‘ÀÕ «¬√ ‹◊∑≈ ’¬∆ ¡≈¬∂, Í «‡’ ’ج∆ È‘ƒ √«’¡≈

«’™«’ «¬‘ ‹◊∑≈ Ï‘π √ı ‘ÀÕ «¬Ê∂ ̻ª, ÍÃ∂ª ¡Â∂ ¡Ú◊ »‘ª

Á≈ Ú≈√≈ ¡Â∂ ˜Ø ‘À, ¿∞‘ «’√∂ ˘ «‡’‰ È‘ƒ «ÁøÁ∆¡ªÕ «¬øÈ∆ ◊ºÒ

’«‘ ’∂ ¿∞‘ ÍÃ∂Ó∆ È≈«¬‰ «√øÿ Ú≈√∆ ◊Ø∫ÁÍπ ¡≈͉∂ È◊ ˘ ⁄Ò∂

«◊¡≈Õ

ÁØ «ÁȪ «Ú⁄ ◊π¯≈ «Â¡≈ ‘Ø ◊¬∆Õ È∂Û∂ ÂØ∫ ‘∆ ’≈È∂ Úº„ ’∂

Â∂ ◊øπÁ ’∂ ¿∞√ «Â¡≈ ‘ج∆ ◊π¯≈ Á≈ ÁÚ≈˜≈ ω≈ «ÁºÂ≈ «◊¡≈Õ

1. √: ‘∆ «√øÿ ‹∆ M.A. ÍπºÂ √: Ï»‡≈ «√øÿ ‹∆ «Í≥‚ Ï≈‘Ò∂ Â∂ √: Á√Ω∫Ë≈

«√øÿ ‹∆ Ï≈‘Ò∂

141

«ÏȪ Ó≈«¬¡≈ Á∂ ı⁄∂, «ÏȪ √∆«Ó≥‡, «¬º‡ª, Òº’Û Á∂ «Ò¡ª«Á¡ª

«‘≈«¬Ù Ò¬∆ ‹◊∑≈ ω ◊¬∆Õ «¬’ Ó≥‹≈ ‹Ø ◊πÁπ¡≈≈ √≈«‘Ï «Ú⁄

¡‹∂ Ú∆ ÓΩ‹»Á ‘À ¿∞√ ÈÚ∂∫ ω∂ Ó’≈È (◊π¯≈) «Ú⁄ √Ê≈«Í ’

«Ò¡≈Õ ¿∞Í «¬’ Á∆ «Ú¤≈ ’∂ Ì‹È Ò¬∆ ¡≈√‰ «Â¡≈ ’

«Ò¡≈Õ √≈∆ «Â¡≈∆ ’’∂ Ï≈Ï≈ ‹∆ ÍÃØ: ◊πÏıÙ «√øÿ ‹∆ Á∂ ÿ

¡≈ «‡’∂Õ

¡◊Ò∂ «ÁÈ ‘∆ «¬√ ¿∞‹≈Û Ê∂‘ Á∆ ¿∞⁄≈¬∆ «Ú⁄ «√ÓÈ ’È

Ò¬∆ ω≈¬∆ ’º⁄∆ ’øπÁ≈ «Ú⁄, ¡Á≈√ ’’∂ «√ÓÈ Á≈ «ÈÔÓ

¡≈øÌ ’ «ÁºÂ≈Õ ¡≈Í ‹∆ ‘ ؘ Á∆ Â∑ª B Ú‹∂ √≈ÚË≈È ‘Ø ‹ªÁ∂Õ

√Ω⁄-«¬ÙÈ≈È ’È ¿∞ÍÃø ◊π»-‘π’Ó («ÈÂÈ∂Ó) ˘ Í»≈ ’Á∂Õ √π÷ÓÈ∆

√≈«‘Ï Á≈ Í≈· Í»≈ ’ ’∂ ¡≈øÌ ’∆Â∂ «ÈÔÓ1 ˘ Í»≈ ’È Ò¬∆

‹πº‡ ‹ªÁ∂Õ

ÁπÍ«‘ ˘ Ì≈: ◊πÏıÙ «√øÿ ‹∆ ¡≈͉∂ ÿØ∫ «Í≥‚ Ï≈‘Ò∂ ÂØ∫

Ì≈ÚÈ∆ È≈Ò ¡≈Í ‹∆ Á∂ ¡‘≈ Ò¬∆ ¶◊ ÒÀ ’∂ ¡≈™Á∂Õ ¡ÒÍ

¡‘≈ ’ ’∂ ¡≈Í ‹∆ ÊØÛ∑≈ √∆’ ¡≈≈Ó ’Á∂, ÓπÛ √≈ÚË≈È ‘Ø,

¡≈øÌ∂ «ÈÔÓ ˘ Í»≈ ’È Ò¬∆ ºÂÍ ‘Ø ‹ªÁ∂Õ Ù≈Ó ˘ √ØÁ Á∆

‘≈˜∆ ÒÚ≈ ’∂ √Ø«‘Ò≈ ÍÛ∑ ’∂ Á∂ ≈ ’ ◊πÓ≥Âz ≈‘ƒ ÍÃÌ»-⁄Ȫ

È≈Ò √πÂ∆ ‹ØÛ ’∂ √ Ó≈‰Á∂Õ ÈƒÁ Á∂ «˜¡≈Á≈ ˜Ø Í≈¿∞‰ Â∂ ¡≈Í

‹∆ √∆ ˘ ¡≈≈Ó ’È «ÁøÁ∂ Í ¡≈ÂÓ≈ ◊π»-⁄Ȫ È≈Ò ‹πÛ∆

«‘øÁ∆Õ

Ï≈Ï≈ ‹∆ ˘ ¶◊ ¤’≈¿∞‰ ¿∞ÍÃø Ì≈: ◊πÏıÙ «√øÿ ‹∆ Ú∆ ÍÃÌ»

Ô≈Á «Ú⁄ ’≈¯∆ √Óª ‘ ؘ ◊π» Ò∂÷∂ Ò≈™Á∂Õ ¡≈Í ‹∆ È∂ Ó‘ªÍπ÷ª

Á∆ √∂Ú≈ ’’∂ Â∂ «√ÓÈ «Ú⁄ ‹πÛ ’∂ ’≈¯∆ Ò≈‘≈ ÍÃ≈Í ’∆Â≈Õ

ppppppppppppppp

1. ¡≈Í ‹∆ ϺÂ∆ √≈Ò≈ Ó»Ò-Ó≥Âz Á∆¡ª ‘ ؘ ’Á∂ √ÈÕ

142

êÇÔñÆ ðÅå ÔÆ î¹ÃñîÅé øÕÆð Áå¶ ÇÂÕ Ô¯ðêÇÔñÆ ðÅå ÔÆ î¹ÃñîÅé øÕÆð Áå¶ ÇÂÕ Ô¯ðêÇÔñÆ ðÅå ÔÆ î¹ÃñîÅé øÕÆð Áå¶ ÇÂÕ Ô¯ðêÇÔñÆ ðÅå ÔÆ î¹ÃñîÅé øÕÆð Áå¶ ÇÂÕ Ô¯ðêÇÔñÆ ðÅå ÔÆ î¹ÃñîÅé øÕÆð Áå¶ ÇÂÕ Ô¯ðÜàÅèÅðÆ é¶ ÇÂà èðåÆ (æ¶Ô) À°êð ÁÅêäÅÜàÅèÅðÆ é¶ ÇÂà èðåÆ (æ¶Ô) À°êð ÁÅêäÅÜàÅèÅðÆ é¶ ÇÂà èðåÆ (æ¶Ô) À°êð ÁÅêäÅÜàÅèÅðÆ é¶ ÇÂà èðåÆ (æ¶Ô) À°êð ÁÅêäÅÜàÅèÅðÆ é¶ ÇÂà èðåÆ (æ¶Ô) À°êð ÁÅêäÅ

Õì÷Å ÜåÅÀ°äÅÕì÷Å ÜåÅÀ°äÅÕì÷Å ÜåÅÀ°äÅÕì÷Å ÜåÅÀ°äÅÕì÷Å ÜåÅÀ°äÅ

¡◊Ò∂ «ÁÈ √Ú∂∂ ¡≈Í ‹∆ È∂ √«Â◊π» ‹∆ Á∂ ⁄Ȫ «Ú⁄

¡Á≈√ ’ ’∂ ⁄≈Ò∆ «ÁÈ Ò¬∆ Ó»Ò-Ó≥Âz Á≈ ‹≈Í ¡øÌ ’

«ÁºÂ≈Õ Ù≈Ó Â’ CB Ó≈Òª ’È ¿∞Íø √ØÁ «‘≈√ Á∆

‘≈˜∆ ÒÚ≈¬∆Õ √Ø«‘Ò∂ Á≈ Í≈· ’ ’∂ Ï≈Ï≈ ‹∆ ◊πÓ≥Âz Á∂

«√ÓÈ «Ú⁄ ‹πÛ ◊¬∂Õ Ï≈Ï≈ ‹∆ Á√Á∂ √È «’ Â’∆ÏÈ A@

’∞ Ú‹∂ ≈ Á≈ √Óª ‘ØÚ∂◊≈, ◊Ó∆ ‘؉ ’≈È ¡√ƒ ¡≈͉≈

Ó≥‹≈ Ï≈‘ ’º„ ’∂ ¿∞√ ¿∞Â∂ ÏÀ·, «√ÓÈ ’ ‘∂ √ª «’ «¬’

Óπ√ÒÓ≈È ¯’∆ ¡≈«¬¡≈Õ ¿∞√ È∂ ÏÛ∂ ◊πº√∂ «Ú⁄ «’‘≈ «’ «¬‘

ËÂ∆ √≈‚∆ ‘ÀÕ ¡√ƒ «¬Ê∂ «’√∂ ‘Ø ˘ È‘ƒ «‘‰ «ÁøÁ∂Õ Ï≈Ï≈

‹∆ È∂ ¿∞√ ¯’∆ ˘ ¿∞µÂ «ÁºÂ≈ «’ ÓÀ∫ ª ¡≈͉∆ ˜Ó∆È ¤º‚

’∂ ¡≈«¬¡≈ ‘ª! ÓÀ∫ Â∞‘≈‚∆ «¬√ ËÂ∆ Â∂ ’Ϙ≈ È‘ƒ ’È≈Õ

Â∞√ƒ ¡≈͉∆ ÓΩ‹ ’Ø, ÓÀ∫ Â∞‘≈˘ ’∞fi È‘ƒ ’«‘øÁ≈Õ ¯’∆

ÏØ«Ò¡≈ «’ ‹ÁØ∫ Â∞√ƒ Ï≈‰∆ ÍÛ∑Á∂ ‘Ø ‹ª ¡≈͉∂ ◊π» Á≈ Ó≥Âz

‹ÍÁ∂ ‘Ø ÂÁØ∫ √≈˘ Ï‘π Âø◊∆ ‘øπÁ∆ ‘ÀÕ ‹∂ Â∞√ƒ «¬Ê∂ ‘Ø◊∂ ª

√≈‚≈ ·«‘È≈ ÓπÙ’Ò ‘ÀÕ Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ «’‘≈ «’ Ì≈¬∆ ¡√ƒ ª

⁄≈Ò∆ «ÁÈ ‹≈Í ’È Á∆ ¡Á≈√ ’ Ò¬∆ ‘À √Ø ÓÀ∫ ª ¡≈͉≈

«ÈÔÓ ˜» Í»≈ ’ª◊≈Õ ¯’∆ È∂ «¬‘ Ú≈’ √π‰ ’∂ «’‘≈ «’

Â∞‘≈‚∂ ◊π» Á∂ ’Ò≈Ó «Ú⁄ Ï‘π ں‚∆ Â≈’ ‘À, «‹√ ’’∂

√≈‚∆ Ù’Â∆ Â∞‘≈‚∂ ¿∞Â∂ ¡√ È‘ƒ ’Á∆Õ √Ø ¡√ƒ ‘π‰ «¬√

‹◊∑≈ ˘ √Á≈ Ò¬∆ ¤º‚ ⁄ºÒ∂ ‘ªÕ Í«‘Òª ¡√ƒ «’√∂ ˘ «¬Ê∂

«‡’‰ È‘ƒ «ÁºÂ≈Õ Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ ’∂ÚÒ «¬øÈ≈ ‘∆ «’‘≈ «’ ““⁄ø◊≈

‹≈¿∞ ‹∆Õ”” «¬øÈ∆ ◊ºÒÏ≈ ¿∞Íø ¿∞‘ ¯’∆ ⁄Ò≈ «◊¡≈Õ

143

‹‡≈Ë≈∆ √≈Ë»

ÊØÛ∑≈ ‘∆ √Óª «Î «√ÓÈ ’«Á¡ª Ï∆«Â¡≈ √∆, «’ «¬’

‹‡≈Úª Ú≈Ò≈ √≈Ë» ¡≈ «◊¡≈, ¿∞√ È∂ Ú∆ Óπ√ÒÓ≈È ¯’∆ Ú≈Ò≈

√Ú≈Ò Áπ‘≈«¬¡≈ «’ «¬‘ ‹◊∑≈ √≈‚∆ ‘ÀÕ ‹ÁØ∫ Â∞√ƒ «¬Ê∂ ¡≈ ’∂

«√ÓÈ Ùπ» ’∆Â≈ ¿∞ÁØ∫ ¡√ƒ «’Â∂ Ï≈‘ ◊¬∂ √∆, ‘π‰ ±‘≈‚∂ Â∂ √≈‚≈

˜Ø È‘ƒ ÍÀ «‘≈, «¬√ ’’∂ ¡√ƒ ‘π‰ «¬√ ʪ ÂØ∫ ⁄ºÒ∂ ‘ªÕ Ï≈Ï≈

‹∆ È∂ «¬√ ˘ Ú∆ Óπ√ÒÓ≈È ¯’∆ Ú≈Ò∆ ◊ºÒ ‘∆ ’‘∆ Â∂ «’‘≈ «’

⁄ø◊≈, ‹≈¿∞ ‹∆! √≈Ë» ⁄Ò≈ «◊¡≈Õ

¡Ú◊ »‘ª Á≈ ‘ÓÒ≈

«¬√ √≈Ë» Á∂ ‹≈‰ ÂØ∫ ’ج∆ ¡ºË≈ ’∞ ÿ≥‡≈ «Í¤Ø∫, Ï≈Ï≈ ‹∆ Áº√Á∂

√È «’ √≈˘ ’≈¯∆ √≈∂ Ïø«Á¡ª Á∆ ÍÀ¤Û (ÍÀª Á≈ ÷Û≈’) Ó«‘√»√

‘ج∆Õ ‹ÁØ∫ ÍÀ¤Û Á∆ ¡≈Ú≈˜ ’øȃ ͬ∆ ª ¡º÷ª ÷ØÒ∑ ’∂ Ú∂«÷¡≈ «’

√≈‚∂ Ó≥‹∂ Á∂ ⁄≈ ⁄πÎ∂∂ ÿ∂≈ «Í¡≈ ‘Ø«¬¡≈ ‘À «‹√ «Ú⁄ ’»Í «‹‘∂

Ϙπ◊, ‹Ú≈È, ¡ºË÷Û «‹È∑ª «Ú⁄ ¡Ωª Ú∆ Ù≈ÓÒ √Èó«¤øfi Á∂

«ÍÛ Úª◊ √≈˘ ÿ∂≈ Í≈¬∆ ÷Û∂ ‘ÈÕ ¿∞È∑ª ÚºÒ Ú∂÷ ’∂ ¡√ƒ ¡≈͉∂

‘ºÊ Â∂ ‘ºÊ Ó≈«¡≈ («‹Ú∂∫ Â≈Û∆ Ó≈∆Á∆ ‘À) ‘ºÊª Á≈ ÷Û≈’ √π‰Á∂

√≈ √≈∂ ‘∆, «‹ºÊ∂-«‹ºÊ∂ ÷Û∑∂ √È ¿∞Ê∂ ‘∆ «Íº¤∂ ˘ «‚º◊ ͬ∂ Â∂ «¬øfi

Ó«‘√»√ ‘Ø«¬¡≈ «’ «‹Ú∂∫ ¿∞‘ «¬√ ÷Û≈’ È≈Ò È∆Ó Ï∂‘ØÙ ‘Ø ◊¬∂ ‘؉Õ

‚∂„-ÁØ «Ó≥‡ ͬ∂ «‘‰ ¿∞Íø √≈‚∂ Ó≥‹∂ Á∆ ÍΩ∫Á (ÍÀª ÚºÒØ∫) ÚºÒØ∫

«¬’ «√¡≈‰≈ Ϙπ◊ ’Ó˜Ø «‹‘∆ ‘≈Ò «Ú⁄ ¿∞µ«·¡≈ ¡Â∂ ’«‘‰

Òº◊≈ «’ ““¡√ƒ √≈∂ ¡Ú◊Â1 ‘ª, ¡√ƒ ÒØ’ª ˘ ‹øÂ-Ó≥Âz Áº√Á∂ √ª

¡Â∂ ‡»‰∂-ÂÚ∆ ¡≈«Á Ú∆ ω≈ ’∂ «ÁøÁ∂ √ªÕ «¬‘ √≈∂ ‘∆ Ó∂∂ ⁄∂Ò∂

‘È ¡Â∂ √≈∂ ‘∆ ¡Ú◊ ‘ÈÕ ¡√ƒ ¡º‹ Â’ «¬Ê∂ «’√∂ ˘ Ú∆ «‡’‰

È‘ƒ «ÁºÂ≈ Í Â∞‘≈‚∂ ¿∞µÍ √≈‚≈ ˜Ø È‘ƒ ⁄º«Ò¡≈Õ ‘π‰ ¡√ƒ «¬‘

‹◊∑≈ ¤º‚ ’∂ ‹≈ ‘∂ ‘ªÕ”” «¬øÈ∆ ◊ºÒ ¡≈÷ ’∂ ¿∞‘ ‡π «Í¡≈ ¡Â∂

«‹Ú∂∫-«‹Ú∂∫ Ï≈’∆¡ª ˘ ‘ØÙ ¡≈¬∆ ¿∞√ Á∂ Ó◊ ‡πÁ∂ ◊¬∂Õ

¿∞√ Ϙπ◊ Á∂ Ú≈’, ‹Ø ’º⁄∆ ◊π¯≈ ’º„‰ Ú∂Ò∂ ¿∞√ È∂ ’‘∂ √È

«’ «¬ºÊ∂ ¡Ú◊ »‘ª Á≈ Ú≈√≈ ‘À ¡Â∂ ¿∞‘ «’√∂ ˘ Ú∆ «¬ºÊ∂ ·«‘‰

1. «‹È∑ª Á∆ ◊Â∆ È≈ ‘ج∆ ‘ØÚ∂, Á∂‘ «‘ ̇’Á∆¡ª »‘ªÕ

144

È‘ƒ «ÁøÁ∆¡ª, ⁄∂Â∂ ¡≈¬∂Õ Í «‹√ Á∂ «√ ¿∞µÍ ·≈„≈ ◊π √»≈ ‘ØÚ∂,

¿∞√ ˘ «’√∂ Á∆ Óπ¤øÁ◊∆ È‘ƒ «‘øÁ∆ :

Â≈ ’¿∞ ’‘‘π ÍÚ≈‘ ’≈‘» ’∆ «‹‘ ◊ØÍ≈Ò √‘≈¬∂®1®

(≈◊ ÓÒ≈ Ó: 5, Í≥È≈ 1266)

¡Â∂

‹≈«Ó ◊π» ‘Ø«¬ Ú«Ò ËÈ«‘ «’¡≈ ◊≈Úπ «Á‹«¬®

‹≈«Ó ◊π» ‘Ø«¬ Ú«Ò Ò÷ Ï≈‘∂ «’¡≈ «’‹«¬®

(√Ú¬∆¬∂ Ó: 4 ’∂, Í≥È≈ 1399)

«‹È∑ª Á∂ «√ Â∂ ◊π» Á≈ ‘ºÊ ‘À ¡Â∂ «‹È∑ª Á∂ «‘Á∂ «Ú⁄ ÍÓ∂Ù

Á≈ È≈Ó Úº«√¡≈ ‘À, ¡Ú◊ »‘ª ª «¬’ Í≈√∂ ‘∆¡ª ¿∞‘Ȫ ˘ ª

ËÓ≈‹≈ Ú∆ ¡À√∂ √«Â’≈ Á∂ Ú≈’ ÏØÒÁ≈ ‘À :

È≈Óπ «Ë¡≈«¬«È √≈‹È≈ ‹ÈÓ ÍÁ≈Êπ ‹∆«Â®

È≈È’ ËÓ ¡À√∂ ⁄Ú«‘ ’∆ÂØ ÌÚÈ∞ ÍπÈ∆®10®

(√ÒØ’ Ó: 5, Í≥È≈ 1425)

ËÓ≈‹∂ È∂ ª ¡≈͉∂ Á»Âª ˘ ‘Á≈«¬Â Á∂ º÷∆ ‘À «’ :

‹‘ √≈Ë» ◊Ø«ÏÁ Ì‹È∞ ’∆ÂÈ∞ È≈È’ È∆®

‰≈ ‘¿∞ ‰≈ Âø» ‰‘ ¤∞‡«‘ «È’«‡ È ‹≈¬∆¡‘π Á»Â®1®

(◊¿∞Û∆ Ï≈ÚÈ ¡÷∆ Ó: 5, Í≥È≈ 256)

‘∂ Ó∂∂ Á»ÂØ! «‹Ê∂ √≈Ë» ‹È ÂÊ≈ ‘∆ ÍÓ∂Ù Á≈ Ì‹È ’∆ÂÈ

‘ØÚ∂ ¿∞Ê∂ È∂Û∂ È ‹≈‰≈, ‹∂ ◊¬∂ó«Î È ÓÀ∫ Â∂ È Â∞√ƒ ¤∞‡ √’Ø◊∂Õ

√◊Ø∫ ËÓ≈‹≈ Á∂ «⁄Âz◊πÍ Ú∆ √≈Ë» ‹Èª ÚºÒ «È◊≈‘ Ì ’∂ Ú∆

È‘ƒ º’Á∂ :

«⁄Âz ◊πÍÂπ √Ì «Ò÷Â∂ Ò∂÷≈®

Ì◊ ‹È≈ ’¿∞ «Áz√«‡ È Í∂÷≈®4®

(¡≈√≈ Ó: 5, Í≥È≈ 393)

Ì◊ ‹Èª Á∆ ª ‹ÓÁ»Â Ú∆ √∂Ú≈ ’Á∂ ‘È :

«‹«È ‹Óπ ’∆Â≈ √Ø √∂Ú∆¡À ◊πÓπ«÷ Áπ÷π È ‘Ø«¬®

È≈È’ ◊πÓπ«÷ ‹Óπ √∂Ú≈ ’∂ «‹È Ó«È √⁄≈ ‘Ø«¬®1®

(√ÒØ’ Ó: 3, Í≥È≈ 588)

145

¡Â∂

¡«Ë¡≈ÂÓ∆1 ‘« ◊π‰ Â≈√π Ó«È ‹Í«‘ ¬∂’∞ Óπ≈«®

«ÂÈ ’∆ √∂Ú≈ ËÓ ≈«¬ ’À ËøÈ∞ √Ú≈‰‘≈π®2®

(«√∆ ≈◊π Ó: 3, Í≥È≈ 38)

¿∞‘ ¡Ú◊ »‘ª ‹Ø «¬√ ‚≈¿∞‰∂ Ê∂‘ ¿∞Í √Á∆¡ª ÂØ∫ ‚∂≈

Ò≈¬∆ ÏÀ·∆¡ª √È ¡Â∂ ´’≈¬∆ ˘ Âø◊ ’Á∆¡ª √È, √Á≈ Ò¬∆ «¬√

¡√Ê≈È ÂØ∫ ⁄Ò∆¡ª ◊¬∆¡ªÕ

1. ‹Ø ¡≈ÂÓ≈ È«Ó (ÙπÌ) ’Ó ’∂Õ

146

çÈÃðÆ ðÅå çÅ ÇìÌå»åçÈÃðÆ ðÅå çÅ ÇìÌå»åçÈÃðÆ ðÅå çÅ ÇìÌå»åçÈÃðÆ ðÅå çÅ ÇìÌå»åçÈÃðÆ ðÅå çÅ ÇìÌå»å

¡◊Ò∂ «ÁÈ «ÈºÂ Á∆ «¥¡≈ ¡È∞√≈ Ï≈Ï≈ ‹∆ ÂÛ’∂ ¿∞µ·∂Õ

ȘÁ∆’ ‹Ø Íπ≈‰∆ ÷»‘∆ √∆, ¿∞√ «Ú⁄Ø∫ ‹Ò ’º„ ’∂ «¬ÙÈ≈È ’∆Â≈Õ

«ÈºÂÈ∂Ó ’È ¿∞Íø ‹Ø «ÈÔÓ ¡ø«Ì¡≈ √∆ Ù≈Ó Â’ ¿∞√ ˘ Í»≈

’∆Â≈Õ √ØÁπ Á≈ «ÈºÂÈ∂Ó ’È ¿∞ÍÃø √Ø«‘Ò≈ ÍÛ∑ ’∂ Ï≈Ï≈ ‹∆ È≈Ó-

«√ÓÈ «Ú⁄ ‹πº‡ ◊¬∂Õ «√ÓÈ ’«Á¡ª ¡≈Ú≈˜ ¡≈¬∆ó““‘È≈Ó

«√øÿ! Â∂∂ Í≈√ Ó≈«¬¡≈ ¡≈ ‘∆ ‘À, Ï⁄ ’∂ ‘ƒÕ”” Ï≈Ï≈ ‹∆ Á√Á∂

√È «’ ÓÈ «Ú⁄ ‘∆ ÎπÈ≈ ¡≈«¬¡≈ «’ ‹∂ Ó≈«¬¡≈ ¡≈ ‘∆ ‘À ª

√≈˘ ’∆, ÓΩ‹ ÒÚ∂Õ √≈‚≈ Ó≈«¬¡≈ È≈Ò ’∆ Ú≈√Â≈? ÊØÛ∑∂ ‘∆ √Ó∂∫

Ï≈¡Á «¬’ Ϙπ◊ Ó≈¬∆ Í≈‡∂ ‘ج∂ ’ÍÛ∂ Í«‘È∆ √≈‚∂ Ó≥‹∂ Á∆ ÍΩ∫Á∆

¡≈ ’∂ ÏÀ· ◊¬∆Õ ¡√ƒ ¡º÷ª ÏøÁ ’’∂ «√ÓÈ ’È Òº◊ ͬ∂Õ «Î

¡≈Ú≈˜ ¡≈¬∆ «’ «¬‘ ‘∆ Ó≈«¬¡≈ ‘ÀÕ ÊØÛ∑≈ √Óª ¿∞‘ ÏÀ·∆ ‘∆, «Î

¿∞µ· ’∂ ⁄Ò∆ ◊¬∆Õ

¿∞√ È∂ ‹≈‰ ÂØ∫ ’∞fi ‘∆ √Ó∂∫ Ï≈¡Á ⁄Û∑Á∂ Í≈√∂ ÚºÒØ∫ «¬’ Ï‘πÂ

‘∆ √øπÁ √»Í Ú≈Ò∆ ‹Ú≈È «¬√Â∆ ÏÛ∂ ‘≈-«Ùø◊≈ √«‘ √≈‚∆

ÚºÒ ¡≈ ‘∆ ÍÃÂ∆ ‘ج∆Õ ¿∞√ Á∂ «⁄‘∂ «Ú⁄Ø∫ ÍÃ’≈Ù «‹‘≈ «È’ÒÁ≈

ÍÃÂ∆ ‘ØÚ∂Õ ÏÛ∂ ÓØ‘‰ Ú≈Ò∂ ‘≈Ú-Ì≈Ú ’Á∆ ¿∞‘ ¡◊ª‘ ÚËÁ∆ ¡≈

‘∆ √∆Õ ÓÈ «Ú⁄ «Ú⁄≈ ¡≈¬∆ «’ ‘π‰ Ó≈«¬¡≈ ¡≈͉∂ ¡√Ò∆ »Í

«Ú⁄ ¡≈¬∆ ‘ÀÕ ‹∂’ «¬‘ È∂Û∂ ¡≈ ◊¬∆ ª ÍÂ≈ È‘ƒ ’∆ ’ Á∂Ú∂◊∆?

¡√ƒ ¡≈͉∂ ÏÒ È≈Ò ¿∞√ ˘ Ø’‰≈ ⁄≈«‘¡≈ Í ¿∞‘ π’∆ È‘ƒÕ

ÁπÏ≈≈ «Î ÔÂÈ ’∆Â≈ Í «¬‘ ÔÂÈ Ú∆ ¡√¯Ò «‘≈Õ Ï√ «Î

’∆ √∆ ¡≈͉∂ ÏÒ Á≈ Á≈¡Ú≈ ¤º‚ ’∂ √«Â◊π» ‹∆ Á∂ ⁄Ȫ «Ú⁄

„«‘ ’∂ ¡Á≈√ ’∆Â∆, ““‘∂ ˆ∆Ï «ÈÚ≈‹ ‹∆! ÓÀ∫ «¬√ ˘ Ø’‰ ÂØ∫

¡√ÓÊ ‘ªÕ ¡≈Í ‘∆ «¥Í≈ ’Ø «’ ‹Ø «¬‘ Ó≈«¬¡≈ ¡≈͉∂ Í»∂ ‹ØÏÈ

«Ú⁄ ¡≈¬∆ ‘À, «¬√ Í≈√Ø∫ º«÷¡≈ ’ØÕ ¡≈Í ‹∆ Á≈ «ÏÁ ‘À, ¡≈Í

‹∆ ¡≈͉∂ «ÏÁ-Ï≈‰∂ Á∆ Ò≈‹ º÷ØÕ””

147

¡≈͉∂ ‹È Á∆ ¡Á≈√ √«Â◊π» ‹∆ È∂ √ÃÚ‰ ’∆Â∆Õ «ÈÓ≈«‰¡ª

Á∂ Ó≈‰, «ÈÂ≈«‰¡ª Á∂ Â≈‰, «È˙«‡¡ª Á∆ ˙‡, «È¡≈√«¡ª Á∂

¡≈√∂ √«Â◊π» √Ã∆ ◊π» ¡ÓÁ≈√ √≈«‘Ï ‹∆ È∂ Íú÷ ÁÙÈ Ï÷Ù∂

Â∂ «√ ¿∞µÂ∂ ‘ºÊ º«÷¡≈Õ √«Â◊π» ‹∆ Á∂ «Ó‘ ’È Á∆ Á∂ √∆ «’

¿∞‘ Ó≈«¬¡≈ Á≈ √»Í ‹Ø Í»∂ ‹ØÏÈ «Ú⁄ ‘Û∑ Á∆ ’ª◊ Úª◊ √≈‚∆

ÚºÒ ¡≈ «‘≈ √∆, ÍÂ≈ È‘ƒ «’Ë «◊¡≈Õ «¬ø‹ ‹≈«Í¡≈ «‹Ú∂∫ «¬‘

ËÂ∆ «Ú⁄ ‘∆ ¡ÒØÍ ‘Ø «◊¡≈ ‘ÀÕ

ppppppppppppppp

148

×¹ðìÅäÆ Áé°ÃÅð îÅÇÂÁÅ ÕÆ ÔË?×¹ðìÅäÆ Áé°ÃÅð îÅÇÂÁÅ ÕÆ ÔË?×¹ðìÅäÆ Áé°ÃÅð îÅÇÂÁÅ ÕÆ ÔË?×¹ðìÅäÆ Áé°ÃÅð îÅÇÂÁÅ ÕÆ ÔË?×¹ðìÅäÆ Áé°ÃÅð îÅÇÂÁÅ ÕÆ ÔË?

Ó≈«¬¡≈ ¿∞‘ ¡«Úº«Á¡≈ ‘À, «‹√ ’’∂ Áπ«È¡≈Ú∆ ÍÁ≈Ê Â∂

√∆’ ‹∆ÚÈ ““√«Â”” ÍÃÂ∆ ‘øπÁ∂ ‘ÈÕ √ø√≈ È≈Ò ÓØ‘ ÍÀÁ≈ ‘Ø ‹ªÁ≈

‘À, «‹√ ’’∂ ‹∆Ú ˘ ¡≈͉∆ Úº÷∆ ‘√Â∆ Ó«‘√»√ ‘øπÁ∆ ‘ÀÕ «‹√

¡≈√∂ «¬‘ ¡≈͉∂ √≈∂ ’≈‹ ’È Á≈ ÔÂÈ ’Á≈ ‘ÀÕ √«‘‹∂-

√«‘‹∂ ¡≈͉∆ ‘Ø∫Á (‘¿∞ÓÀ) «¬øÈ∆ ͺ’ ‹ªÁ∆ ‘À «’ ÍÃÌ»-ÍÓ∂Ù ‹Ø

√Ì ’∞fi ’È ’≈È ‘À, ÌπºÒ ‹ªÁ≈ ‘ÀÕ ’Â∂ Á∆ «’ È≈Ò ÓØ‘

ÍÀ ‹ªÁ≈ ‘ÀÕ Â∆√∂ ◊πÁ∂Ú ‹∆ È∂ ÁØ∫‘ Í≥’Â∆¡ª «Ú⁄ ‘∆ Ó≈«¬¡≈

Á∆ «Ú¡≈«÷¡≈ ’ ’∂ √≈˘ ¡◊Ú≈¬∆ ÏıÙ∆ ‘À «’ «È≈ √ØÈ≈, ⁄ªÁ∆

‹ª √Ê»Ò Ó≈«¬¡≈ ‘∆ Ó≈«¬¡≈ È‘ƒÕ ¿∞‘ √Ì ’∞fi ‘∆ Ó≈«¬¡≈ ‘À,

«‹√ Á∂ ’≈È ÍÃÌ»-ÍÓ∂Ù «Úº√ ‹≈Ú∂ ¡Â∂ √ø√≈ «Ú⁄ ÓØ‘-Úº√ ‘Ø

’∂ ‹∆Ú Î√ ‹≈Ú∂ :

«ÒÚ ¤∞Û’∆ Ò◊∆ «Âz√È≈ Ó≈«¬¡≈ ¡Óπ ÚÂ≈«¬¡≈®

¬∂‘ Ó≈«¬¡≈ «‹Â∞ ‘« «Ú√À ÓØ‘π ¿∞Í‹À Ì≈¿∞ Á»‹≈ Ò≈«¬¡≈®

(≈Ó’Ò∆ Ó: 3. Í≥È≈ 921)

¡Â∂ √πº÷ ˘ ÍÃ≈Í ’È Ú≈√Â∂, Áπº÷ ˘ Á» ’È Ú≈√Â∂ ¡≈͉∂

¡≈√∂ ‘Ø ’∂ ’Ó ’∂Õ «‹Ú∂∫ Â∆√∂ ◊πÁ∂Ú ‹∆ Á≈ ‘π’Ó ‘À :

Ó≈«¬¡≈ «’√ ÈØ ¡≈÷∆¡À «’¡≈ Ó≈«¬¡≈ ’Ó ’Ó≈«¬®

Áπ«÷ √π«÷ ¬∂‘π ‹∆¿∞ ÏËπ ‘À ‘¿∞ÓÀ ’Ó ’Ó≈«¬®

(«√∆ ≈◊π Ó: 3, Í≥È≈ 67)

«¬‘ Ó≈«¬¡≈ Í≥‹ª ⁄ت (’≈Ó, ¥ØË, ÒØÌ. ÓØ‘, ‘ø’≈ «¬«Â¡≈«Á’)

≈‘ƒ √»÷Ó »Í «Ú⁄ ‘ ‹∆Ú ˘ «Ú¡≈ÍÁ∆ ‘ÀÕ ’ج∆ Ì≈◊ª Ú≈Ò≈ ‘∆,

◊π» ‹∆ Á∂ ˙‡ ¡≈√∂ È≈Ò Ï⁄Á≈ ‘ÀÕ √Ê»Ò Ó≈«¬¡≈ «¬√∂ Á≈ ‘∆

Ï≈‘∆ ͺ÷ ‘À :

Á≈Ú≈1 ¡◊«È Ï‘πÂ∞ «Âz‰ ‹≈Ò∂ ’ج∆ ‘«¡≈ Ï»‡π «‘˙ ∆®

¡À√Ø √ÓÊπ Ú«È È √≈’¿∞ Â≈ ’∆ ¿∞ÍÓ≈ ‹≈Â È ’«‘˙ ∆®

1. ‹ø◊Ò Á∆ ¡º◊, ‚¿∞ ¡◊È∆ Ì≈Ú Ó≈«¬¡≈ Á∆ «ÂzÙÈ≈ »Í∆ ¡◊È∆ È∂ √≈∂

√ø√≈ Á∂ ‹∆Úª ˘ √≈Û «ÁºÂ≈ ‘ÀÕ ’ج∆ Ú‚Ì≈◊≈ ‘∆ «¬√ Ó≈«¬¡≈ Á∆ ¡º◊

ÂØ∫ Ï⁄ √«’¡≈ ‘ÀÕ

149

(¡≈√≈ Ó: 5, Í≥È≈ 384)

«¬‘ Ó≈«¬¡≈ ’∂ÚÒ ‹∆Úª ˘ ‘∆ È‘ƒ «Ï¡≈ÍÁ∆, «¬√ Á∆ Ó≈

ÂØ∫ Úº‚∂-Úº‚∂ «Ù∆-ÓπÈ∆ Ú∆ È‘ƒ Ï⁄ √’∂ :

√ÍÈ∆ Â∂ ¿±Í« È‘∆ ÏÒ∆¡≈1®

«‹«È ÏÑÓ≈ «Ï√È∞ Ó‘≈Á∂¿∞ ¤Ò∆¡≈®

(¡≈√≈ √Ã∆ ’Ï∆ ‹∆, Í≥È≈ 480)

¡Â∂

Óπ«È2 ‹Ø◊∆ √≈√Âz«◊ ’‘≈Ú √Ì ’∆È©∂ Ï«√ ¡ÍÈ‘∆®

Â∆«È Á∂Ú ¡π ’Ø«Û Â∂Â∆√≈ «ÂÈ ’∆ ‘À«Â ’¤∞ È ‘∆®1®

ÏÒÚø«Â «Ï¡≈«Í ‘∆ √Ì Ó‘∆®

¡Úπ È ‹≈È«√ ’Ø¿± ÓÓ≈ ◊π «’Í≈ Â∂ Ò‘∆®1®‘≈¿∞®

(◊»‹∆ Ó: 5, Í≥È≈ 498)

¡Â∂

¡À√∆ «¬√Âz∆ «¬’ ≈«Ó ¿∞Í≈¬∆®

¿∞«È √Ìπ ‹◊π ÷≈«¬¡≈

‘Ó ◊π« ≈÷∂ Ó∂∂ Ì≈¬∆® ‘≈¿∞®

Í≈«¬ ·◊¿∞Ò∆ √Ìπ ‹◊π ‹Ø«‘¡≈®

ÏÑÓ≈ «Ï√È∞ Ó‘≈Á∂¿∞ ÓØ«‘¡≈®

(¡≈√≈ Ó: 5, Í≥È≈ 394)

¡Â∂

«‹«È3 ’∆È∂ Ú«√ ¡ÍπÈÀ ÂzÀ ◊π‰ ÌÚ‰ ⁄Â∞ √ø√≈≈®

‹◊ «¬√È≈È Â≈Í Ê≈È ÷≥‚∂ «’¡≈ «¬‘π ‹øÂ∞ «Ú⁄≈≈®1®

(ËÈ≈√∆ Ó: 5, Í≥È≈ 673)

Ó≈«¬¡≈ ¡Â∂ Ó≈«¬¡≈ Á∆ ¡Í‰ºÂ ‘∆ √≈∂ √ø√≈ ˘ «ÏȪ ÁøÁª

ÂØ∫ ÷≈¬∆ ‹≈ ‘∆ ‘ÀÕ «‹È∑ª È∂ ◊π» ‹∆ Á∂ Áº√∂ ‘π’Ó ¡È∞√≈ ⁄Ò‰≈

1. Â≈’ÂÚ, ÏÒÚ≈ÈÕ

2. ‹Ø ‹Ø◊∆ ÓπÈ∆ Ù≈√Âzª Á∂ «◊¡≈Â≈ ¡÷Ú≈™Á∂ ‘È, √Ì Ó≈«¬¡≈ È∂ ¡≈͉∂

Ú√ «Ú⁄ ’ Ò¬∂ ‘ÈÕ «ÂøÈ∂ Á∂ÚÂ∂ (ÏÑÓ≈, «ÚÙ˘, «ÙÚ‹∆) ¡Â∂ Â∂Â∆ ¥ØÛ

Ï≈’∆ Á∂ÚÂ∂ √Ì Ó≈«¬¡≈ ÂØ∫ ‘À≈È ‘ÈÕ

3. «‹√ Ó≈«¬¡≈ È∂ «ÂøȪ ◊π‰ª Ú≈Ò∆ √≈∆ «√ÃÙ‡∆ ⁄≈∂ «ÁÙ≈Úª (√≈≈ √ø√≈)

Ôº◊ «¬ÙÈ≈È ¡Â∂ ÂÍ ’È Ú≈Ò∂ ¡√Ê≈È Î«‘ ’ Ò¬∂ ‘È ¿∞√ ¡º◊∂

«¬‘ ‹∆Ú «Ú⁄≈≈ ’∆ ‘À?

150

’∆Â≈ ‘À ¿∞‘ Ï⁄ ◊¬∂ ‘ÈÕ ‹Ø ¡≈͉∂ «Íº¤∂ Òº◊∂ ‘È, ¿∞‘ Ó≈«¬¡≈

Á∆ ÒÍ∂‡ ÂØ∫ Ï⁄ È‘ƒ √’∂ :

Ó≈«¬¡≈ ÓÓÂ≈ ÓØ‘‰∆ «‹«È «Ú‰∞ ÁøÂ≈ ‹◊π ÷≈«¬¡≈®

ÓÈÓπ÷ ÷≈Ë∂ ◊πÓπ«÷ ¿∞Ï∂ «‹È∆ √«⁄ È≈«Ó «⁄Â∞ Ò≈«¬¡≈®

(√ÒØ’ Ó: 3, Í≥È≈ 643)

ÂÊ≈

Ó≈«¬¡≈ ‘ج∆ È≈◊È∆ ‹◊«Â ‘∆ Ò͇≈«¬®

«¬√ ’∆ √∂Ú≈ ‹Ø ’∂ «Â√ ‘∆ ’¿∞ «Î« ÷≈«¬®

(Ó: 3, Í≥È≈ 510)

«‹Ú∂∫ √͉∆ ˘ ¿∞√Á∂ Ϻ⁄∂ «Í¡≈ ’Á∂ ‘ÈÕ √ºÍ‰∆ ¿∞‘Ȫ ˘

⁄º‡Á∆, «Í¡≈ ’Á∆-’Á∆ ¡≈͉∂ ¡≥Á ‘∆ «È◊Ò ‹ªÁ∆ ‘ÀÕ «¬√∂

Â∑ª ‹Ø Ó≈«¬¡≈ ”⁄ «ÒÍ≈«¬Ó≈È ‘Ø ‹ªÁ∂ ‘È, Î∂ Ó≈«¬¡≈ ¿∞‘Ȫ ˘

¡≈͉∂ «Ú⁄ ‘∆ Î√≈ ÒÀ∫Á∆ ‘ÀÕ

Ï≈Ï≈ ’Ï∆ ‹∆ ÌÀ¿∞ ≈◊ «Ú⁄ ¯πÓ≈È ’Á∂ ‘È «’ ÓÈ∞º÷ ª

«¬’ Í≈√∂ «‘≈, Ï≈’∆ ‹»Èª Ú∆ «¬√ Ó≈«¬¡≈ Á∆ ÒÍ∂‡ ÂØ∫ Ï⁄ È‘ƒ

√’∆¡ª :

‹Ò Ó«‘ Ó∆È1 Ó≈«¬¡≈ ’∂ Ï∂Ë∂®

Á∆Í’ ÍÂø◊ Ó≈«¬¡≈ ’∂ ¤∂Á∂2®

’≈Ó Ó≈«¬¡≈ ’øπ⁄3 ’¿∞ «Ï¡≈ÍÀ®

Ìπ«¬¡≥◊Ó4

«Ìzø◊5 Ó≈«¬¡≈ Ó«‘ ÷≈Í∂

6®1®

Ó≈«¬¡≈ ¡À√∆ ÓØ‘È∆ Ì≈¬∆®

‹∂Â∂ ‹∆¡ Â∂Â∂ ‚‘’≈¬∆7®1®‘≈¿∞®

Í≥÷∆ «ÓÃ◊ Ó≈«¬¡≈ Ó«‘ ≈Â∂®

√≈’8 Ó≈÷∆ ¡«Ë’ √øÂ≈Í∂®

尶9

¿∞√‡10

Ó≈«¬¡≈ Ó«‘ Ì∂Ò≈11

®

«√Ë ⁄¿∞≈√∆‘ Ó≈«¬¡≈ Ó«‘ ÷∂Ò≈®2®

«¤¡12

‹Â∆ Ó≈«¬¡≈ ’∂ ÏøÁ≈13

®

ÈÚÀ14

È≈Ê √»‹ ¡π ⁄øÁ≈®

1. Óº¤∆Õ 2. «ÚøÈ∑∂ ‘ج∂Õ 3. ‘≈Ê∆Õ 4. √ºÍÕ 5. Ì¿∞≈Õ 6. ÷Í ◊¬∂Õ 7.

ÌÓªÁ∆ ‘ÀÕ 8. Ùº’ Óº÷∆ ˘ Ï‘π Áπº÷ «ÁøÁ∆ ‘ÀÕ 9. ÿØÛ∂Õ 10. ¿±·Õ 11.

Ó≈«¬¡≈ «Ú⁄ «ÓÒ∂ ‘ج∂ ‘ÈÕ 12. ÌÀ¿∞, ‘ȱÓ≈È, Ò¤Ó‰, ◊Ø÷, Ì∆ÙÓ,

ÁºÂÕ 13. ÏøËÈ ”⁄ ‘ÈÕ 14. ÈΩ∫ È≈ÊÕ

151

ÂÍ∂ ÷∆√ Ó≈«¬¡≈ Ó«‘ √»Â≈®

Ó≈«¬¡≈ Ó«‘ ’≈´ ¡π Í≥⁄ Á»Â≈®3®

√π¡≈È1

«√¡≈Ò2

Ó≈«¬¡≈ Ó«‘ ≈Â≈®

ÏøÂ3 ⁄∆Â∂ ¡π «√øÿ≈Â≈®

Óª‹≈4 ◊≈‚

5 ¡π ¨Ï≈

6®

«Ï÷7 Ó»Ò Ó≈«¬¡≈ Ó«‘ Í≈®4®

Ó≈«¬¡≈ ¡≥« Ì∆È∂ Á∂Ú®

√≈◊ «¬øÁz≈ ¡π ËÂ∂Ú8®

’«‘ ’Ï∆ «‹√π ¿∞Áπ9 «Â√π Ó≈«¬¡≈®

ÂÏ ¤±‡∂ ‹Ï √≈Ë»10

Í≈«¬¡≈®5®5®13®

(ÌÀ¿∞ ’Ï∆ ‹∆, Í≥È≈ 1160)

«¬√ Ó≈«¬¡≈ «Ú⁄ «’øÈ∆ Ù’Â∆ ‘À? «¬√ ÂØ∫ ‘∆ ¡≥Á≈˜≈ Òº◊

‹ªÁ≈ ‘ÀÕ √Ì ‹∆Ú ‹≈‰Á∂ ‘ج∂ «’ Ó≈«¬¡≈ «¬’ ¤Ò ‘À, Í «Î Ú∆

«¬√ ÂØ∫ Ï⁄ È‘ƒ √’Á∂ :

Ó≈¬∆ Ó≈«¬¡≈ ¤´®

«Âz‰ ’∆ ¡◊«È Ó∂ÿ ’∆ ¤≈«¬¡≈

◊Ø«ÏÁ Ì‹È «ÏÈ∞ ‘Û ’≈ ‹´® ‘≈¿∞®

(‡Ø‚∆ Ó: 5, Í≥È≈ 717)

Ì≈: ◊πÁ≈√ ‹∆ ¡≈͉∂ ’«ÏºÂª «Ú⁄ ¯πÓ≈È ’Á∂ ‘È «’ «‹√

Â∑ª ÍØ√ Í∆‰ Ú≈Ò≈ «¬‘ ‹≈‰Á≈ ‘Ø«¬¡≈ «’ «¬‘ ⁄ø◊≈ È‘ƒ, ÌÀÛ∆

¡≈Á ‘À, Í ¿∞√ ˘ «Â¡≈◊Á≈ È‘ƒÕ

«‹√ Â∑ª ‹π¡≈∆, ‘≈ ’∂ «ÚÒ≈Í Ú∆ ’Á≈ ‘À Í ‹»¡≈

÷∂‚‰ Á∆ ¡≈Á ˘ ¤º‚Á≈ È‘ƒÕ «‹√ Â∑ª ⁄Ø ⁄Ø∆ ’Á≈ ‘

Ú∂Ò∂ ‚Á≈ Ú∆ ‘À Í ÓÈ Â’ ⁄Ø∆ È‘ƒ «Â¡≈◊Á≈Õ «¬√∂ ÍÃ’≈

√≈∂ Ó≈«¬¡≈ ˘ Áπº÷ »Í ’«‘øÁ∂ ª ‘È Í «¬√ Ó≈«¬¡≈ ¿∞µÍ

«’√∂ È∂ Ú∆ Úº√∆’≈ È‘ƒ Í≈«¬¡≈ √◊Ø∫ √≈«¡ª ˘ Ó≈«¬¡≈ ‘∆ º‡∆

‹≈ ‘∆ ‘À :

‹À√∂ ÍØ√Â∆ √πÈ ’‘ ÍØ√ ÏπØ,

ª ’∂ Ï«√ ÌÔØ, ¤≈‚ÔØ ⁄≈‘À ÍÀ È ¤±‡¬∆®

‹À√∂ ‹»¡≈ ÷∂«Ò «Ï ‘≈« «ÏÒ÷À ‹π¡≈∆

1. ’∞ºÂ∂Õ 2. «◊ºÁÛÕ 3. ϪÁ, ⁄∆Â∂, Ù∂Õ 4. «ÏºÒ∂Õ 5. Ì∂‚ªÕ 6. ¶»ÏÛÕ

7. ‰≈, ‹Û∑ªÕ 8. ËÂ∆Õ 9. Í∂‡Õ 10. √≈Ë» √»Í √«Â◊π» ‹∆Õ

152

¿± Í ‹π¡≈È ’∆ √ø◊«Â È ‡»‡¬∆®

‹À√∂ ⁄Ø ⁄Ø∆ ‹≈ «‘ÁÀ √ø’≈«Â ÍπÈ

Â‹Â È ⁄Ø∆ ‹Ω ÒΩ √∆√ ‘∆ È Î»‡¬∆®

ÂÀ√∂ √Ì ’‘ √πÈ Ó≈«¬¡≈ Áπ÷Á≈¬∆®

’≈‘» ÍÀ È ‹∆Â∆ ÍÀ Ó≈Ô≈ ‹◊ ‡¬∆®

(’«ÏºÂ Ì≈¬∆ ◊πÁ≈√ ‹∆)

Ó≈«¬¡≈ Á∂ Úº‚∂ ’«øÁ∂ ‹Ø Í≥‹ ‘È, ¿∞È∑ª ÍÃÂ∆ Ú∆ Â∆√∂ ◊πÁ∂Ú

‹∆ È∂ √Ø«· ≈◊ «Ú⁄ √ø’∂ «ÁºÂ≈ ‘À «’ «¬‘ Í≥‹ (’≈Ó, ¥ØË, ÒØÌ.

ÓØ‘, ‘ø’≈) ⁄ت Úª◊ √≈‚∂ «‘Á∂ «Ú⁄Ø∫ √≈‚≈ ¡≈«Ӓ ÷˜≈È≈ó

¡≥«Óà»Í∆ È≈Ó-√ ¡Â∂ ‹∆Ú ˘ ÏÃ‘Ó ÏÈ≈¿∞‰ Ú≈Ò∆ Ù’Â∆ ˘

Ï≈‘Óπ÷∆ √ª-’√ª ≈‘ƒ ⁄Ø∆ ’∆ ‹≈ ‘∂ ‘ÈÕ «‹√ ’≈È ‹∆Ú

ÍÓ∂Ù ‹∆ «Ú⁄ Ò∆È ‘؉ ÂØ∫ Úªfi≈ «‘ ‹ªÁ≈ ‘À ¡Â∂ ÍÓ ¡ÈßÁ

Á∂ √πº÷ ÂØ∫ √º÷‰≈ ‹∆ÚÈ ÏÂ∆ ’Á≈ ‘À :

«¬√π Á∂‘∆ ¡≥Á« Í≥⁄ ⁄Ø Ú√«‘ ’≈Óπ ¥ØËπ ÒØÌπ ÓØ‘π ¡‘ø’≈≈®

¡≥«ÓÃÂ𠨇«‘ ÓÈÓπ÷ È‘∆ Ï»fi«‘ ’Ø«¬ È √π‰À Í»’≈≈®

¡≥Ë≈ ‹◊Â∞ ¡≥Ëπ ÚÂ≈≈ Ï≈fiπ ◊π» ◊πÏ≈≈®2®

(√Ø«· Ó: 3, Í≥È≈ 600)

ÂÊ≈

Í≥⁄ Á»Â Óπ‘«‘1 √ø√≈≈® ÓÈÓπ÷ ¡≥Ë∂ √π«Ë È √≈≈®

(Ó≈fi Ó: 3, Í≥È≈ 113)

ÂÊ≈

¡Ú«2 Í≥⁄ ‘Ó ¬∂’ ‹È≈® «’¿∞ ≈÷¿∞ ÿ Ï≈π ÓÈ≈®

Ó≈«‘ ¨‡«‘ È∆ È∆ «’√π ¡≈◊À ’∆ Íπ’≈ ‹È≈®

(◊¿∞Û∆ ⁄∂Â∆ Ó: 1, Í≥È≈ 155)

«¬√ «¬’ºÒ∂-«¬’ºÒ∂ ⁄Ø ÍÃÂ∆ Ú∆ ◊πÁ∂Ú ‹∆ È∂ √≈˘ √π⁄∂ ’∆Â≈

‘À «’ Í≥‹∂ √∆ Á≈ Ú∆ È≈√ ’Á∂ ‘È ¡Â∂ ¡≈ÂÓ≈ ˘ Ú∆ Á≈◊∆

’ «ÁøÁ∂ ‘ÈÕ «¬√ Ò¬∆ «¬‘Ȫ Á∂ «Íº¤∂ È‘ƒ ̇’‰≈Õ ◊π» Á∆

«√º«÷¡≈ ˘ Óπº÷ º÷ ’∂ ‹∆ÚÈ-‹≈⁄ «√º÷‰∆ ‘ÀÕ ’≈Ó ÍÃÂ∆ √«Â◊π» ‹∆

Á≈ ¯πÓ≈È ‘À :

‘∂ ’≈Ó≥ È’ «Ï√Ã≈Ó≥ Ï‘π ‹ØÈ∆ ÌzÓ≈Ú‰‘®

(√ÒØ’ √‘√«¥Â∆ Ó: 5, Í≥È≈ 1358)

1. ´‡ ‘∂ ‘ÈÕ 2. ‘Ø «ÚØË∆ ÁπÙÓ‰ Í≥‹ ‘È ÓÀ∫ «¬’ºÒ≈ ‘ªÕ

153

ÂÊ≈

’≈Óπ ¥ØËπ √ø◊«Â Áπ‹È1 ’∆ Â≈ Â∂ ¡«‘«È«√ Ì≈◊¿∞®

(◊¿∞Û∆ Ó: 9, Í≥È≈ 219)

¡Â∂

Í≈Í∆ ‘∆¡À ÓÀ ’≈Óπ Ï√≈«¬®

ÓÈ∞ ⁄ø⁄´ Ô≈ Â∂ ◊«‘˙ È ‹≈«¬®1®‘≈¿∞®

‹Ø◊∆ ‹ø◊Ó ¡π √ø«È¡≈√®

√Ì ‘∆ Í« ‚≈∆ «¬‘ Î≈√®1®

(Ï√ø «‘ø‚ØÒ Ó: 9, Í≥È≈ 1186)

¥ØË Ú∆ ’≈Ó Úª◊ ‘∆ √∆ ˘ ◊≈ÒÁ≈ ‘À :

’≈Óπ ¥ØËπ ’≈«¬¡≈ ’¿∞ ◊≈ÒÀ®

«‹¿∞ ’ø⁄È √Ø‘≈◊≈ „≈ÒÀ®

(≈Ó’Ò∆ Ó: 1, Á÷‰∆ ˙¡≥’≈, Í≥È≈ 932)

¡Â∂

˙È≈ Í≈«√ Áπ¡≈«√ È «Ì‡∆¡À «‹È ¡≥« ¥ØËπ ⁄ø‚≈Ò®

(«√∆ ≈◊π Ó: 5, Í≥È≈ 40)

ÂÊ≈

‘∂ ’«Ò Ó»Ò ¥ØËø ’Áø⁄ ’π‰≈ È ¿∞Í‹Â∂®

«Ï÷Ôø ‹∆Úø Ú√∑ø ’Ø«Â «ÈÂ∑ø ’Ø«Â ‹Ê≈ Ó’‡‘®

(Ó: 5, Í≥È≈ 1358)

‘∂ ’Ò∂Ù Á∂ Óπº„ ¥ØË! Â∂∂ Úº√ «Ú⁄ ‘ج∂ ÓÈ∞º÷ ˘ ’Á∂ Â√ È‘ƒ

¿∞Í‹Á≈Õ ‹∆Ú Á∂ ¡≥Á ◊πº√∂ Á∆ ˜«‘ Ì ‹ªÁ∆ ‘À ¡Â∂ Âø» ¿∞√ ‹∆Ú

˘ ¡≈͉∂ Úº√ «Ú⁄ ’ ÒÀ∫Á≈ ‘À ¡Â∂ ¿∞‘ Â∂∂ È⁄≈¬∂ ϪÁ Úª◊

‘∆ Ⱥ⁄Á∂ ‘ÈÕ

ÒØÌ ÍÃÂ∆ ◊πÏ≈‰∆ Á≈ ¯À√Ò≈ ‘À :

ÒØÌ Ò‘« √Ìπ √π¡≈È∞ ‘Ò’∞ ‘À ‘Ò«’˙ √Ì«‘ «Ï◊≈∂®

(ȇ Ó: 4, Í≥È≈ 983)

¡Â∂

ÒÏπ «Ú‰≈‘∂ Ó≈‰√≈ «‹¿∞ Í≈‰∆ Ï»π®

(≈Ó’Ò∆ ’∆ Ú≈, Í≥È≈ 967))

1. ÌÀÛ∂ ÓÈ∞º÷ Á∆ √ø◊ Â∑ª ‘ÀÕ

154

¡Â∂

‘∂ ÒØÌ≈ ¶Í‡ √ø◊ «√ÓØ‘ ¡«È’ Ò‘∆ ’ÒØÒÂ∂®

Ë≈Úø ‹∆¡≈ Ï‘π ÍÃ’≈ø ¡«È’ ̪«Â Ï‘π ‚ØÒÂ∂®

È⁄ «ÓÂzø È⁄ «¬√‡ø È⁄ Ï≈ËÚ È⁄ Ó≈ «ÍÂ≈ ÂÚ Ò‹Ô≈®

¡’‰ø ’Ø«Â ¡÷≈«Á∑ ÷≈Á∑ø ¡√≈‹∑ø √≈«‹ √Ó‹Ô≈®

Âz≈«‘ Âz≈«‘ √«‰ √π¡≈Ó∆ «Ï◊Ã≈«Í È≈È’ ‘« È‘‘®48®

(√ÒØ’ √‘√«¥Â∆ Ó: 5, Í≥È≈ 1358))

Ì≈Ú «’ ‘∂ ÒØÌ! Úº‚∂-Úº‚∂ «√’º„ Ú∆ Â∂∂ «Ú⁄ ˆÒÂ≈È ‘ÈÕ

Â∂∆¡ª ¡È∂’ Â∑ª Á∆¡ª Ò«‘ª «Ú⁄ Î√∂ ‘ج∂ ¡‹∆Ï ’øÓ ’Á∂ ‘ÈÕ

Â∂∂ Úº√ ‘ج∂ ‹∆Ú Ï‘π Ⱥ√-̺‹ ’Á∂ ‘ÈÕ Á…≈-Á…≈ ¿∞µÂ∂ ‚ØÒÁ∂

‘ÈÕ ‹Ø Â∂∂ Úº√ «Ú⁄ ‘È, ¿∞È∑ª ‹∆Úª ˘ È≈ Ó≈Â≈-«ÍÂ≈ Á∆, È≈

«ÓºÂª-«Í¡≈«¡ª, È≈ √≈’-√ÏøË∆¡ª Á∆ ÙÓ «‘øÁ∆ ‘ÀÕ ÒØÌ-Úº√

ÓÈ∞º÷ È≈ ’È∂ ÔØ◊ ’øÓ ’ ÒÀ∫Á≈ ‘ÀÕ È≈ ÷≈‰ ÔØ◊ ÍÁ≈Ê ÷≈ ÒÀ∫Á≈

‘À Ì≈Ú «ÈÒº‹ ‘Ø ‹ªÁ≈ ‘ÀÕ

√Ø, ‘∂ È‘ ‹∆ (Ú≈«‘◊π» ‹∆)! ÓÀ∫ Â∂∆ ÙÈ ‘ª, «¬√ Ïπ∆ ÏÒ≈

(ÒØÌ) ÂØ∫ ÓÀ˘ Ï⁄≈ ÒÚØ ‹∆Õ

ÓØ‘ ÍÃÂ∆ ◊π» Í≈ÂÙ≈‘ ‹∆ Á≈ ‘π’Ó ‘À :

‹∂Â≈ ÓØ‘π Í∆«Â √π¡≈Á® √Ì≈ ’≈Ò÷ Á≈◊≈ Á≈◊®

Á≈◊ ÁØ√ Óπ«‘ ⁄«Ò¡≈ Ò≈«¬ Á◊‘ ÏÀ√‰ È≈‘∆ ‹≈«¬®

(ËÈ≈√∆ Ó: 1, Í≥È≈ 662)

ÂÊ≈

Í≥’‹π1 ÓØ‘ Í◊π

2 È‘∆ ⁄≈ÒÀ® (Í≥È≈ 12)

¡Â∂

ÓØ‘ Ó◊È Í«Â √ø«◊ ÍÃ≈È∆ ¡À√∂ ÓÈ«‘ «Ï√≈È®1®‘≈¿∞®

(«ÏÒ≈ÚÒπ Ó: 5, Í≥È≈ 820)

ÂÊ≈ ‘Ø ‘π’Ó ‘À «’ :

ÓØ‘π ¡π ÌÓπ ‹‘π Â∞Ó Ï∆®

√≈⁄π È≈Óπ «Á∂ ÚÀ √∆®1®‘≈¿∞®

¬∂Â∞ ÓØ«‘ ‚±Ï≈ √ø√≈π®

◊πÓπ«÷ ’ج∆ ¿∞ÂÀ Í≈«®

(¡≈√≈ Ó: 1, Í≥È≈ 356)

1. «⁄º’Û

2. ÍÀ

155

‘ø’≈ ÍÃÂ∆ ª √«Â◊π» ‹∆ Ï‘π ‘∆ √≈ÚË≈È ’Á∂ ‘È :

‘∂ ‹ÈÓ Ó‰ Ó»¶ ¡‘ø’≈ø Í≈Í≈ÂÓ≈®

«ÓÂzø ‹ø«Â √Âzø «ÁzÛø«Â ¡«È’ Ó≈Ô≈ «Ï√∑Â∆È‘®

¡≈Úø ‹≈Úø ʒø ‹∆¡≈ Áπ÷ √π÷ Ï‘π ÌØ◊‰‘®

ÌzÓ ÌÔ≈È ¿∞«Á¡≈È Ó‰ø Ó‘≈ «Ï’‡ ¡√≈Ë Ø◊‰‘®

ÏÃÀÁ∑ø Í≈ÏÃ‘Ó ÍÓ∂√… ¡≈≈«Ë È≈È’ ‘« ‘« ‘∂®49®

(√ÒØ’ √‘√«¥Â∆ Ó: 5, Í≥È≈ 1358))

¡Ê : ‘∂ ‹øÓ‰ ÓÈ Á∂ Ó»Ò, ¡≈ÂÓ≈ ˘ Í≈ͪ È≈Ò Ì«Ù‡’È

Ú≈Ò∂ ‘ø’≈! Âø» ¡È∂’ ÍÃ’≈ È≈Ò Ó≈«¬¡≈ Á≈ «÷Ò≈≈ «÷Ò≈Á≈ ‘À∫ó

«‹√ ’≈È Â∂∂ ¡√ ¡Ë∆È ‹∆Ú, «ÓºÂª Á≈ «Â¡≈◊ ’ «ÁøÁ∂ ‘È

¡Â∂ ÚÀ∆¡ª È≈Ò «ÓºÂzÂ≈ Í≈ ÒÀ∫Á∂ ‘ÈÕ Â∂∂ Úº√ ‘ج∂ ‹∆Ú ¡≈™Á∂

‹ªÁ∂ (Ì≈Ú ‹øÓÁ∂-ÓÁ∂∏ ¡≈«ı ʺ’ ‹ªÁ∂ ‘ÈÕ √πº÷ Á∂ ÌπÒ∂÷∂ Ï‘πÂ

Áπº÷ ÌØ◊Á∂ ‘ÈÕ ‹Ø Â∂∂ Úº√ «Ú⁄ ‘È, ¿∞‘ ÌÓ Á∂ «Ì¡≈È’ ‹ø◊Ò

«Ú⁄ ̇’Á∂ «‘øÁ∂ ‘ÈÕ Âø» ‹∆Úª ˘ Ò≈-«¬Ò≈‹ «Ì¡≈È’ Ø◊ ‘Ø ’∂

⁄øÏ«Û¡≈ ‘Ø«¬¡≈ ‘À∫Õ ‘∂ ‹∆Ú! «¬√ ¡√≈Ë Ø◊ Á∂ ’º‡‰ Ú≈Ò∂ ÍÃÌ»-

ÍÓ∂Ù ‹∆ ‘∆ ‘ÈÕ «¬√ Ò¬∆ ¿∞√Á∂ ‹≈Í ˘ «Èø ‹Í‰≈ ⁄≈‘∆Á≈

‘ÀÕ ‘Ø ‘π’Ó ‘À «’ :

‹∂ ’Ø Ï‘πÂπ ’À ¡‘ø’≈π® ˙‘π «÷È Ó«‘ πÒÂ≈ ÷≈’± È≈«Ò®

(◊Ø∫‚ Ó: 5, Í≥È≈ 868)

ÂÊ≈

‘« ‹∆¿∞ ¡‘ø’≈π È Ì≈Ú¬∆ Ú∂Á ’±«’ √π‰≈Ú«‘®

¡‘ø’≈« Óπ¬∂ √∂ «Ú◊Â∆ ◊¬∂ Ó« ‹ÈÓ«‘ «Î« ¡≈Ú«‘®

(√ÒØ’∞ Ó: 3, Í≥È≈ 1089)

¡Â∂ «‹√ «‘Á∂ «Ú⁄ ‘ø’≈ ‘À, ˙Ê∂ È≈Ó Á≈ Ú≈√≈ È‘ƒ ‘Ø √’Á≈!

‘¿∞ÓÀ È≈ÚÀ È≈«Ò «ÚØËπ ‘À Áπ«¬ È Ú√«‘ «¬’ ·≈«¬®

‘¿∞ÓÀ «Ú«⁄ √∂Ú≈ È ‘ØÚ¬∆ Â≈ ÓÈ∞ «ÏÊ≈ ‹≈«¬®1®

(Ú‚‘ø√ Ó: 3, Í≥È≈ 560)

«¬√∂ ÙÏÁ Á∂ ¡ı∆ «Ú⁄ √«Â◊π» ‹∆ È∂ «¬‘ Ú∆ ÎπÓ≈«¬¡≈ ‘À

«’ ‘ø’≈∆ ÓÈ∞º÷ Ì◊Â∆ È‘ƒ ’ √’Á≈ :

‘¿∞ÓÀ «Ú«⁄ Ì◊«Â È ‘ØÚ¬∆ ‘π’Óπ È Ïπ«fi¡≈ ‹≈«¬®

‘¿∞ÓÀ «Ú«⁄ ‹∆¿∞ ÏøËπ ‘À È≈Óπ È Ú√À Ó«È ¡≈«¬®3®

È≈È’ √«Â◊π« «Ó«Ò¡À ‘¿∞ÓÀ ◊¬∆  √⁄π Ú«√¡≈ Ó«È ¡≈«¬®

√⁄π ’Ó≈ÚÀ √«⁄ ‘À √⁄∂ √∂«Ú √Ó≈«¬®4®9®12®

(Ú‚‘ø√ Ó: 3, Í≥È≈ 560))

156

√Ø «¬È∑ª Í≥‹ª Á∂ ≈‘ƒ ÓÈ∞º÷ ˘ ¡À√∆ Ó≈«¬¡≈ «Ï¡≈ÍÂ∆ ‘À «’

¿∞‘ ¡≈͉∂ ¡√Ò «ÈÙ≈È∂ ÂØ∫ «ÊÛ’ ‹ªÁ≈ ‘ÀÕ È≈Ó-√, ¡≈«Ӓ ø◊

¡Â∂ «¬Ò≈‘∆ «Ú√Ó≈Á ÂØ∫ ’¬∆ Ú≈ Úªfi≈ ‘∆ «‘ ‹ªÁ≈ ‘ÀÕ «Î ÍÃÙÈ

¿∞ÂÍ≥È ‘øπÁ≈ ‘À «’ ‹∂’ Ó≈«¬¡≈ ‘ ‹∆Ú ”Â∂ ¡√ ’Á∆ ‘À, Úº‚∂-

Úº‚∂ Ú∆ «¬√ Á∆ Ó≈ ÂØ∫ Ï⁄ È‘ƒ √’∂ ª ’∆ «¬√ Ó≈«¬¡≈ ÂØ∫ Ï⁄‰

Á≈ ’ج∆ √≈ËÈ ‹ª Â∆’≈ È‘ƒ ‘À?

√«Â◊π» ‹∆ È∂ ◊πÏ≈‰∆ «Ú⁄ ¡◊Ú≈¬∆ «ÁºÂ∆ ‘À «’ ¡À ‹∆Ú!

«¬‘ Ó≈«¬¡≈ È≈ ª Ó≈«¡ª ÓÈ∆ ‘À ¡Â∂ È≈ ‘∆ «¬√ ˘ «’√∂

‘º‡∆ Â∂ Ú∂⁄ ’∂ ‘∆ ıÂÓ ’∆Â≈ ‹≈ √’Á≈ ‘ÀÕ ’∂ÚÒ Í»∂ √«Â◊π»

Á∆ ÙÈ «Ú⁄ ÍÀ ’∂ ◊π» √≈«‘Ï Á∂ ÙÏÁ Á∆ ’Ó≈¬∆ ’’∂ ‘∆ «¬√

ÂØ∫ ¤∞‡’≈≈ Í≈«¬¡≈ ‹≈ √’Á≈ ‘ÀÕ ’∂ÚÒ ¤∞‡’≈≈ ‘∆ È‘ƒ √◊Ø∫

«¬√ Ó≈«¬¡≈ ˘ ⁄ø◊∆ Â∑ª √≈«Û¡≈ Ì∆ ‹≈ √’Á≈ ‘ÀÕ «¬√ ÂØ∫

Ï≈¡Á ¡≈ÂÓ≈ ¿∞µ‹Ò (Í«ÚºÂz) ‘Ø ‹ªÁ∆ ‘À, «‹√ √Á’≈ ÍÃÌ» Á∂

È≈Ó-√ ˘ Ó≈«‰¡≈ ‹≈ √’Á≈ ‘À ¡Â∂ ÍÃÌ» ‹∆, ‹∆ÚÈ-Óπ’Â∆ Á∆

Á≈ ÏıÙ «ÁøÁ∂ ‘È :

‘¿∞ÓÀ Ó≈«¬¡≈ ÓØ‘‰∆ Á»‹À Ò◊À ‹≈«¬®

È≈ «¬‘ Ó≈∆ È ÓÀ È≈ «¬‘ ‘«‡ «Ú’≈«¬®

◊π ’À √Ï«Á Í‹≈Ò∆¡À Â≈ «¬‘ «Ú⁄‘π ‹≈«¬®

ÂÈ∞ ÓÈ∞ ‘ØÚÀ ¿∞‹Ò≈ È≈Óπ Ú√À Ó«È ¡≈«¬®

È≈È’ Ó≈«¬¡≈ ’≈ Ó≈‰∞ √ÏÁπ ‘À ◊πÓπ«÷ Í≈«¬¡≈ ‹≈«¬®2®

(Í≥È≈ 853)

ÂÊ≈

Ó≈∂«‘√π Ú∂ ‹È ‘¿∞ÓÀ «Ï«÷¡≈

«‹«È ‘« ÍÃÌπ «ÓÒ‰ È «ÁÂ∆¡≈®

Á∂‘ ’ø⁄È Ú∂ ÚøÈ∆¡≈ «¬«È ‘¿∞ÓÀ Ó≈« «Ú◊πÂ∆¡≈®

ÓØ‘π Ó≈«¬¡≈ Ú∂ √Ì ’≈Ò÷≈ «¬«È ÓÈÓπ«÷ Ó»«Û √‹πÂ∆¡≈®

‹È È≈È’ ◊πÓπ«÷ ¿∞Ï∂ ◊π √ÏÁ∆ ‘¿∞ÓÀ ¤∞‡∆¡≈®1®

(√»‘∆ ¤ø Ó: 4, Í≥È≈ 776)

‘∂ Ì≈¬∆! «¬√ ‘¿∞ÓÀ È∂ («¬√ Ó≈«¬¡≈ È∂) ‹∆Ú ˘ ’Á∂ ¡≈͉∂

¡√Ò∂ ÍÃÓ≈ÂÓ≈ È≈Ò «ÓÒ‰ È‘ƒ «ÁºÂ≈Õ «¬‘ √∆ √ØÈ∂ Ú◊≈

’∆ÓÂ∆ √∆, Í «¬√ ‘¿∞ÓÀ È∂ Ó≈ ’∂ ıπ¡≈ ’ «ÁºÂ≈ ‘ÀÕ Ó≈«¬¡≈

Á≈ ÓØ‘ «È∆ ’≈Ò÷ ‘À, Í «¬√ Ó»÷ ÓÈÓπ÷ È∂ «¬√ Ó≈«¬¡≈ »Í∆

’≈Ò÷ È≈Ò ‘∆ ¡≈Í ˘ ‹ØÛ «÷¡≈ ‘ÀÕ «‹‘Ȫ È∂ ◊πÓπ÷ ω ’∂

157

◊π»-ÙÏÁ Á∆ ’Ó≈¬∆ ’∆Â∆ ‘À, ¿∞‘ ‘¿∞ÓÀ Â∂ Ó≈«¬¡≈ ÂØ∫ ¡≈˜≈Á ‘Ø

◊¬∂ ‘ÈÕ

Â∆√∂ ◊πÁ∂Ú √«Â◊π», √Ã∆ ◊π» ¡ÓÁ≈√ √≈«‘Ï ‹∆ Ó≈«¬¡≈ ÂØ∫

¤∞‡’≈≈ Í≈¿∞‰ Ò¬∆ √Â≈ Áº√Á∂ ‘È «’ «Í¡≈ Á∂ È≈Ò ◊π» ‹∆

Á∂ ÙÏÁ Á∆ Ì◊Â∆ (’Ó≈¬∆) ’È È≈Ò Ó≈«¬¡≈ Á≈ ÌÓ √Û ‹ªÁ≈

‘À Â∂ ¡√Ò∆¡Â ÍÃ◊‡ ‘Ø ‹ªÁ∆ ‘À :

«ÏÈ∞ ÍÃ∆Â∆ Ì◊«Â È ‘ØÚ¬∆ «ÏÈ∞ √ÏÁÀ Ê≈«¬ È Í≈«¬®

√ÏÁ∂ ‘¿∞ÓÀ Ó≈∆¡À Ó≈«¬¡≈ ’≈ ÌzÓπ ‹≈«¬®

È≈Óπ ÍÁ≈Êπ Í≈¬∆¡À ◊πÓπ«÷ √‘«‹ √πÌ≈«¬®

(«√∆ ≈◊π Ó: 3, Í≥È≈ 67)

Í≥‹Ú∂∫ √«Â◊π» ‹∆ Ì∆ Áº√Á∂ ‘È «’ ¡√ƒ ¡≈͉∂ √«Â◊πª ÂØ∫

Ï«Ò‘≈ ‹ªÁ∂ ‘ª, «‹È∑ª È∂ «¬‘ Ó≈«¬¡≈ »Í∆ ÂÓ≈Ù∂ Á∆ √≈˘ √Øfi∆

Á∂ «ÁºÂ∆, «‹√ Ó≈«¬¡≈ Á∆ ´’Úƒ ¡º◊ «Ú⁄ √≈≈ √ø√≈ √Û-ÏÒ

«‘≈ ‘ÀÕ Ì◊Â∆ ’È Ú≈«Ò¡ª ˘ ◊π» ‹∆ È∂ Ó≈«¬¡≈ Á∂ √∂’ ÂØ∫ Ï⁄≈

«Ò¡≈ ‘À :

‘¿∞ Ï«Ò‘≈∆ √«Â◊π ¡ÍπÈ∂ «‹«È «¬‘π ⁄ÒÂ∞ «Á÷≈«¬¡≈®

◊»fi∆ Ì≈«‘ ‹ÒÀ √ø√≈≈ Ì◊Â È «Ï¡≈ÍÀ Ó≈«¬¡≈®

(ËÈ≈√∆ Ó: 5, Í≥È≈ 673)

¡Â∂ ‘π’Ó ’∆Â≈ ‘À «’ :

¬∂‘π ‹◊π ‹ÒÂ≈ Á∂«÷ ’À Ì«‹ ͬ∂ ‘« √‰≈¬∆ ≈Ó®

¡Á≈«√ ’∆ ◊π Í»∂ ¡≈◊À «÷ Ò∂Ú‘π Á∂‘π Ú‚≈¬∆ ≈Ó®

(Ú‚‘ø√ Ó: 3, Í≥È≈ 571)

ÈΩÚ∂∫ ◊πÁ∂Ú ‹∆ «¬√∂ Á∆ ‘∆ ÍÃØÛ∑Â≈ ’Á∂ ‘È «’ ‹∂ ÓÈ∞º÷ ÍÃÌ»

‹∆ Á∆ Ì◊Â∆ Á∂ √Â∂ ˘ ÎÛ ÒÚ∂ ¡Â∂ Ì◊Â∆ ’È Òº◊ ‹≈Ú∂,

ÍÃ’≈Ù √»Í ÍÓ∂Ù Á∂ ◊π‰ ◊≈Ú∂ ª «¬√ ‹∆Ú Á≈ ̇’Á≈ ÓÈ

«‡’ √’Á≈ ‘ÀÕ Ó≈«¬¡≈ Á∆ ÓÓÂ≈ Ú∆ «‘Á∂ «Ú⁄Ø∫ Á» ‘Ø ‹ªÁ∆

‘ÀÕ «‘Á∂ «Ú⁄ «ÏÏ∂’-ÏπºË∆ ÍÃÚ∂Ù ’ ‹ªÁ∆ ‘ÀÕ ÒØÌ ¡Â∂ ÓØ‘ ‹Ø

Ó≈«¬¡≈ «Ú⁄ Î√≈¿∞‰ Ú≈Ò∂ Á»Â ‘È, ¿∞‘ ȘÁ∆’ È‘ƒ ¡≈ √’Á∂Õ

‹ÈÓ-‹ÈÓ Á≈ ‹Ø √«‘√≈ Ï«‰¡≈ ‘Ø«¬¡≈ √∆, «‹√ ’≈È ÓÈ

ÓÒ∆È √∆ (√‘√À ‹∆¿∞ ÓÒ∆‰∞ ‘À), ¿∞‘ Ì∆ Á» ‘Ø «◊¡≈Õ ÓÈ «Ú⁄Ø∫

√≈∆ «ÂzÙÈ≈ Óπº’ ◊¬∆Õ «ÂzÙÈ≈ ’’∂ ‘∆ ¡ÙªÂ∆ √∆Õ ÂÁ «ÂzÙÈ≈

ıÂÓ ‘Ø ◊¬∆, ¡≈«Ӓ √πº÷, √Á∆Ú∆ √πº÷ ÍÃ≈Í ‘Ø «◊¡≈, Í «¬‘

158

È≈Ó-»Í∆ ËÈ ◊π» ‹∆ Á∆ «Ó‘ √Á’≈ ‘∆ «¬√ ‹∆Ú ˘ ÍÃ≈Í ‘øπÁ≈

‘À :

Ó≈¬∆ ÓÀ ËÈ∞ Í≈«¬˙ ‘« È≈Óπ®

ÓÈ∞ Ó∂Ø Ë≈ÚÈ Â∂ ¤±«‡˙ ’« ÏÀ·Ø «Ï√≈Óπ®1®‘≈¿∞®

Ó≈«¬¡≈ ÓÓÂ≈ ÂÈ Â∂ Ì≈◊∆ ¿∞Í«‹˙ «ÈÓÒ «◊¡≈È∞®

ÒØÌ ÓØ‘ ¬∂ Í«√ È √≈’À ◊‘∆ Ì◊«Â Ì◊Ú≈È®1®

‹ÈÓ ‹ÈÓ ’≈ √ø√≈ ⁄»’≈ ÂÈ∞ È≈Óπ ‹Ï Í≈«¬¡≈®

«Âz√È≈ √’Ò «ÏÈ≈√∆ ÓÈ Â∂ «È‹ √π÷ Ó≈«‘ √Ó≈«¬¡≈®2®

‹≈ ’¿∞ ‘Ø Á«¬¡≈´ «’Í≈«È«Ë √Ø ◊Ø«ÏøÁ ◊πÈ ◊≈ÚÀ®

’‘π È≈È’ «¬‘ «Ï«Ë ’∆ √øÍÀ ’Ø¿± ◊πÓπ«÷ Í≈ÚÀ®3®

(Ï√ø Ó: 9, Í≥È≈ 1186)

√«Â◊π» È≈È’ Á∂Ú ‹∆, ÓÈ Á∂ ¿∞Í ‹Ø Ó≈«¬¡≈ Á≈ ÌÓ

ÌπÒ∂÷≈ «Í¡≈ ‘Ø«¬¡≈ ‘À, ¿∞√ ˘ Á» ’È Ò¬∆ ÁØ √≈ËÈ «¬√ ‹∆Ú

˘ Áº√Á∂ ‘È «’ ‘∂ ‹∆Ú! ‹∂ ¡≈ÂÓ≈ √≈¯ ’È∆ ‘À, ¡√Ò∆¡Â

˘ ͤ≈‰ ’∂ ¡≈«Ӓ ¡ÈßÁ Ó≈ȉ≈ ⁄≈‘øπÁ≈ ‘À∫ ª «¬øfi ’óÓÈ

˘ ¿∞√ ÍÓ∂Ù Á≈ ÚÍ≈∆ (◊πÓ≈ÙÂ≈) ω≈ ’∂ ¿∞‘ Ú≈«‘◊π» ‹∆

˘ ¡≈͉≈ Ó≈«Ò’ ‹≈‰ ’∂ ¡Á≈√ ’ ¡Â∂ ‹√ («√¯Â) »Í∆ È≈Ó

Á∆ ≈√ ˘ «¬’º·∆ ’Õ ‹∂ «’√∂ «’√Ó Á∆ ¡Û⁄‰, È≈Ó-√

«Ú‘≈fi‰ Ò¬∆ ÍÀ∫Á∆ ‘À ÂÁ Ú≈«‘◊π» ‹∆ ˘ ¡≈Í≈ √Ó«Í ’’∂

¡Á≈√ ’«¡≈ ’ «’™«’ ¡Á≈√ «Ú⁄ Ï‘π ں‚∆ Â≈’ ‘ÀÕ

«‹ºÊ∂ ‹∆Ú Á≈ ¡≈͉≈ ÏÒ ’∞fi È≈ √≈∂, ¿∞µÊ∂ ÍÃÌ» Í≈«¬‰ ‘Ø ’∂

’∆Â∆ ¡Á≈√ ø◊ «Ò¡≈™Á∆ ‘ÀÕ

È≈È’∞ Â∂≈ Ï≈‰∆¡≈ ± √≈«‘Ïπ ÓÀ ≈«√®

ÓÈ Â∂ ËØ÷≈ Â≈ Ò‘À ‹≈ «√Ϋ ’∆ ¡Á≈«√®

(Ú‚‘ø√ Ó: 1, Í≥È≈ 557)

’¬∆ Ú≈∆ «¬‘ ‹∆Ú √Ê»Ò Ó≈«¬¡≈ ÂØ∫ Ï⁄‰ Ú≈√Â∂ ÙπÌ ’Ó

’Á∂-’Á∂ √»÷Ó Ó≈«¬¡≈ Á∆ ÒÍ∂‡ ”⁄ ¡≈ ‹ªÁ∂ ‘È «‹Ú∂∫ Ï≈Ï≈

’Ï∆ ‹∆ È∂ ¯πÓ≈È ’∆Â≈ ‘À «’ :

’Ï∆ Ó≈«¬¡≈ ‹∆  «’¡≈ Ì«¬¡≈

‹¿∞ Ó≈È∞ «‹¡≈ È‘∆ ‹≈«¬®

Ó≈È ÓπÈ∆ Óπ«ÈÚ ◊Ò∂ Ó≈È∞ √ÌÀ ’¿∞ ÷≈«¬®156®

(√ÒØ’ ’Ï∆ ‹∆, Í≥È≈ 1372)

159

‹Í-ÂÍ Á≈ Ó≈‰, «ÈºÂÈ∂Ó Á≈ Ó≈‰, ÙπÌ ’Óª Á≈ Ó≈‰, È≈Ó-

«√ÓÈ Á≈ Ó≈‰, Á≈È-Í≥πÈ Á≈ Ó≈‰, Â∆Ê-Ô≈Â≈ Á≈ Ó≈‰,

Í¿∞Í’≈∆ ‘؉ Á≈ Ó≈‰ ¡Â∂ ‘Ø Ï∂¡≥ ÙπÌ ’Óª Á∂ Ó≈‰ ’È

È≈Ò ¡≈ÂÓ≈ ¿∞µÍ √»÷Ó ÓÀÒ Òº◊ ‹ªÁ∆ ‘À, «‹√ ÂØ∫ ª ’ج∆ Ì≈◊ª

Ú≈Ò≈ «ÚÒ≈ ‘∆ Ï⁄Á≈ ‘À :

‘Ó Ï‚ ’«Ï ’∞Ò∆È ‘Ó Í≥«‚ ‘Ó ‹Ø◊∆ √ø«È¡≈√∆®

«◊¡≈È∆ ◊πÈ∆ √» ‘Ó Á≈Â∂ «¬‘ Ïπ«Ë ’Ï«‘ È≈ È≈√∆®

(≈Ó’Ò∆ «ÚÁ≈√ ‹∆, Í≥È≈ 974)

«¬√ √»÷Ó Ó≈‰ ÂØ∫ ¤∞‡’≈≈ Í»∂ ◊π» Á∆ ÙÈ «Ú⁄ Í»È ÂΩ

Â∂ ¡≈¿∞‰ ¡Â∂ ÙÏÁ Á∆ ’Ó≈¬∆ È≈Ò ‘øπÁ≈ ‘À :

‹È È≈È’ ◊πÓπ«÷ ¿∞Ï∂ ◊π√ÏÁ∆ ‘¿∞ÓÀ ¤∞‡∆¡≈®1®

(√»‘∆ ¤ø Ó: 4, Í≥È≈ 776)

¡Á≈√ «’Ú∂∫ ’È∆ ‘À, ¡≈Í≈ Ì≈Ú «Â¡≈◊ ’∂, ÍÓ∂Ù Í≈«¬‰

‘Ø ’∂Õ ¡Á≈√ Á≈ Ì∆ Ó≈‰ È‘ƒ ’È≈Õ «¬√ Á ª «ÈÓ≈«‰¡ª ˘

Ó≈‰, «ÈÂ≈«‰¡ª ˘ Â≈‰, «È˙«‡¡ª ˘ ˙‡ «ÓÒÁ∆ ‘À :

«ÏÈ«Â ’¿∞ ¡Á≈«√ √πÈ‘π ‹∂ ·≈’∞ Ì≈ÚÀ®

(√ÚÔ∂ Ó: 5, Í≥È≈ 1386)

¡Â∂ Á≈Â≈!

«’√ ‘∆ ’ج∆ ’Ø«¬ Óπ≥flπ «ÈÓ≈‰∆ «¬’∞ ±®

(Ú≈ √»‘∆ ’∆, √ÒØ’ Ó: 2, Í≥È≈ 791)

√πÈ‘π Ï∂ÈßÂ∆¡≈ √π¡≈Ó∆ Ó∂∂ ≈Ó®

’؇ ¡ÍÃ≈Ë Ì∂ Ì∆ Â∂∂ ⁄∂∂ ≈Ó®

(«Ï‘≈◊Û≈ Ó: 5, ¤øÂ, Í≥È≈ 547)

¡Â∂

Â∞Ó Á≈Â∂ ·≈’∞ ÍëÂÍ≈Ò’ È≈«¬’ ÷√Ó ‘Ó≈∂®

«ÈÓ÷ «ÈÓ÷ Â∞Ó ‘∆ ÍëÂÍ≈Ò‘π ‘Ó Ï≈«’ Â∞Ó∂ Ë≈∂®1®

«‹‘Ú≈ ¬∂’ ’ÚÈ ◊πÈ ’‘∆¡À®

Ï∂√πÓ≈ Ï∂¡≥ √π¡≈Ó∆ Â∂Ø ¡≥Â∞ È «’È‘∆ Ò‘∆¡À®1® ‘≈¿∞®

’Ø«‡ Í≈Ë ‘Ó≈∂ ÷≥‚‘π ¡«È’ «ÏË∆ √Ófi≈Ú‘π®

‘Ó ¡«◊¡≈È ¡ÒÍ Ó«Â ÊØ∆ Â∞Ó ¡≈ÍÈ «ÏÁπ ÷≈Ú‘π®2®

Â∞Ó∆ √«‰ Â∞Ó≈∆ ¡≈√≈ Â∞Ó ‘∆ √‹È √π‘∂Ò∂®

≈÷‘π ≈÷È‘≈ Á«¬¡≈Ò≈ È≈È’ ÿ ’∂ ◊ØÒ∂®3®12®

(ËÈ≈√∆ Ó: 5, Í≥È≈ 673-674)

160

¡≈͉∂ ¡≈Í ˘ ◊πÈ‘◊≈ Ó≥È ’∂ „«‘ ’∂ Ï∂ÈÂ∆ ’È∆ ‘À :

«‹¿∞ ‹≈È‘π «Â¿∞ ≈÷π ‘« ÍÃÌ Â∂«¡≈®

’∂Â∂ ◊È¿∞ ¡√ø÷ ¡Ú◊‰ Ó∂«¡≈®

¡√ø÷ ¡Ú◊‰ ÷Â∂ Î∂∂ «ÈÂÍë √Á ÌπÒ∆¡À®

ÓØ‘ Ó◊È «Ï’≈Ò Ó≈«¬¡≈ ¿∞ ÍÃ√≈Á∆ ÿ»Ò∆¡À®

¨’ ’ «Ï’≈ «Ï÷Û∂ ÍÃÌ È∂‘» Â∂ È∂«¡≈®

«ÏÈÚø«Â È≈È’ Á«¬¡≈ Ë≈‘π ’≈«„ ÌÚ‹Ò Î∂«¡≈®1®

(‹ÀÂ√∆ Ó: 5, ÿ 2 ¤øÂ, Í≥È≈ 704)

¡Â∂

«‹¿∞ Ì≈ÚÀ «Â¿∞ ÓØ«‘ ÍëÂÍ≈Ò®

Í≈ÏÃ‘Ó ÍÓ∂√ √«Â◊π

‘Ó Ï≈«’ Â∞Ó© «ÍÂ≈ «’Í≈Ò®1® ‘≈¿∞®

ÓØ«‘ «È◊π‰ ◊π‰∞ È≈‘∆ ’ج∆ Í‘π«⁄ È √≈’¿∞ Â∞Ó©∆ ÿ≈Ò®

Â∞Ó∆ ◊«Â «Ó«Â Â∞Ó‘∆ ‹≈È‘π ‹∆¿∞ «Í≥‚∞ √Ìπ Â∞ÓØ Ó≈Ò®1®

¡≥‹≈Ó∆ Íπ÷π √π¡≈Ó∆ ¡ÈÏØÒ ‘∆ ‹≈È‘π ‘≈Ò®

ÂÈ∞ ÓÈ∞ √∆´ ‘Ø«¬ ‘Ó≈Ø È≈È’ ÍÃÌ ‹∆¿∞ ÈÁ« «È‘≈Ò®2®

(«ÏÒ≈Ú´ Ó: 5, Í≥È≈ 828)

¡Â∂

Ó∂«Ò ÒÀ‘π Á«¬¡≈Ò „«‘ ͬ∂ Áπ¡≈«¡≈®

«÷ Ò∂Ú‘π Á∆È Á«¬¡≈Ò ÌzÓ ϑπ ‘≈«¡≈®

Ì◊«Â Ú¤´ Â∂≈ «ÏÁπ ‘« ͫ ¿∞Ë≈«¡≈®

Â∞fi «ÏÈ∞ È≈‘∆ ’Ø«¬ «ÏÈ¿∞ ÓØ«‘ √≈«¡≈®

’π ◊«‘ Ò∂‘π Á«¬¡≈Ò √≈◊ √ø√≈«¡≈®16®

(Í¿∞Û≤∆ ‹ÀÂ√∆, Í≥È≈ 709)

Ï√, ÍÃÌ» Á ª «¬‘ ‘∆ ¡Á≈√ ’È∆ ωÁ∆ ‘À «’ ‘∂ ÍÃÌ»

‹∆!

Ò∂÷À ’«‘ È ¤±‡∆¡À «÷È∞ «÷È∞ Ì»ÒÈ‘≈®

Ï÷√È‘≈ Ï÷«√ ÒÀ È≈È’ Í≈« ¿∞Â≈®1®

(◊¿∞Û∆ Ï≈ÚÈ ¡÷∆ Ó: 5, Í≥È≈ 261)

¡Â∂ «‹Ú∂∫ Ì≈¬∆ √≈«‘Ï Ì≈¬∆ ◊πÁ≈√ ‹∆ È∂ ¡Á≈√ ’È Á≈

„ø◊ ¤ºÂ∆Úƒ Ú≈ «Ú⁄ Áº«√¡≈ ‘À :

‘¿∞ ¡Í≈Ë∆ ◊πÈ‘◊≈ ‘¿∞ Ï∂Óπ÷ Ó≥Á≈®

⁄Øπ Ô≈π ‹»¡≈« ‘¿∞ Í ÿ« ‹Ø‘øÁ≈®

161

«ÈßÁ’∞ Áπ√‡π ‘≈Ó÷Øπ ·◊ Á∂√ ·◊øÁ≈®

’≈Ó ’ØË ÓËπ ÒØÌπ ÓØ‘π ¡‘ø’≈ ’øÁ≈®

«Ï√…≈√ÿ≈Â∆ ¡«’Âÿ‰ ÓÀ ’Ø È ÷≥Á≈®

«√Ó« Óπ∆Á≈ „≈„∆¡≈ √«Â◊ππ Ï÷√øÁ≈®2®

(Ú≈ 36, Í¿∞Û∆ 21)

¿∞‘ Á ª «¬‘ ‘∆ ’«‘‰≈ ‘À :

«’Í≈ ’‘π Á∆È ’∂ Á≈Â∂ Ó∂≈ ◊π‰∞ ¡Ú◊π‰π È Ï∆⁄≈‘π ’ج∆®

Ó≈‡∆ ’≈ «’¡≈ ËØÍÀ √π¡≈Ó∆ Ó≈‰√ ’∆ ◊«Â ¬∂‘∆®1®

(≈Ó’Ò∆ Ó: 5, Í≥È≈ 882)

¡Â∂

Â∞Ó© √ÓÊ≈ ’≈È ’È® „≈’È „≈«’ ◊Ø«ÏÁ ◊π Ó∂∂ ÓØ«‘

¡Í≈Ë∆ √È ⁄È®1® ‘≈¿∞®

‹Ø ‹Ø ’∆ÈØ √π Â∞Ó∑ ‹≈«È˙

Í∂«÷˙ ·¿∞ È≈‘∆ ’¤∞ „∆· Óπ’È®

Ï‚ ÍÂ≈Íπ √π«È˙ ÍÃÌ Â∞Ó©Ø ’Ø«‡ ¡ÿ≈ Â∂Ø È≈Ó ‘È®1®

‘ÓØ √‘≈¿∞ √Á≈ √Á Ì»ÒÈ Â∞Ó∑Ø «ÏÁπ ͫ ¿∞ËÈ®

’π‰≈ ÓÀ «’Í≈Ò «¥Í≈ «È«Ë

‹∆ÚÈ ÍÁ È≈È’ ‘«Á√È®2®2®118®

(«ÏÒ≈Ú´ Ó: 5, Í≥È≈ 828)

¡Â∂

’∞«⁄Ò ’·Ø ’͇ ’≈Ó∆®

«‹¿∞ ‹≈È«‘ «Â¿∞ Â≈« √π¡≈Ó∆®1® ‘≈¿∞®

± √ÓÊπ √«È ‹Ø◊π ± ≈÷«‘ ¡ÍÈ∆ ’Ò Ë≈«®1®

‹≈Í Â≈Í È∂Ó √π«⁄ √ø‹Ó È≈‘∆ «¬È «ÏË∂ ¤∞‡’≈®

◊ ÿØ ¡≥Ë Â∂ ’≈„‘π ÍÃÌ È≈È’ ÈÁ« «È‘≈«®2®

(’≈ÈÛ≈ Ó: 5, Í≥È≈ 1301)

¡Â∂

ÓØ’¿∞ Â≈«Ò∂ ≈Ó≈ Â≈«Ò∂

ÓÀ ¡‹≈È∞ ‹È∞ «Ï∂ È ‹≈È¿∞ Ï≈Í Ï∆·∞Ò≈ Ï≈‘ Á∂®1®

(◊Ø∫‚ È≈ÓÁ∂Ú ‹∆, Í≥È≈ 873)

«¬«Â¡≈«Á’ Ì≈Úª È≈Ò ’∆Â∆ ¡Á≈√ È≈Ò ÓÈ ¿∞Í ÓÀÒ È‘ƒ

Òº◊Á∆Õ ÓÈ «Ú⁄ «ÈÓÂ≈ ÂÊ≈ Á≈√≈-Ì≈Ú ÍÃÚ∂Ù ’Á≈ ‘ÀÕ

ÂÁ ‘∆ Ï≈Ï≈ ‹∆ ˘ √«Â◊π» ‹∆ È∂ √≈ÚË≈È ’∆Â≈ √∆ «’ Â∞√ƒ

162

‘ ÍÃ’≈ Á∆ Ó≈«¬¡≈ ÂØ∫ Ï⁄‰≈ ‘ÀÕ Ï⁄≈¿∞ «’Ú∂∫ ‘Ø«¬¡≈? √«Â◊π

‹∆ Á∂ ⁄Ȫ «Ú⁄, ¡≈Í≈ Ì≈Ú ◊Ú≈ ’∂, ¡≈Í≈ √Ó͉ ’, ¡Á≈√

’È È≈ÒÕ ‹ÁØ∫ √≈∂ ¡≈√∂ ¤º‚ ’∂ Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ ÍÃÌ» ‹∆ Á∂ ⁄Ȫ

«Ú⁄ ¡Á≈√ ’∆Â∆ ¿∞√∂ Ú∂Ò∂ √«Â◊π» ‹∆ È∂ ‘ºÊ Á∂ ’∂ Ó≈«¬¡≈ Á∂

ÍÃÌ≈Ú ÂØ∫ º«÷¡≈ ’∆Â∆Õ

‹ÁØ∫ √Ã∆ ◊π» È≈È’ Á∂Ú ‹∆ ÂÒÚø‚∆ ÂØ∫ √πÒÂ≈ÈÍπ ˘ «ÚÁ≈

‘؉ Ò◊∂ ª ≈«¬ ÏπÒ≈ È∂ ‘ºÊ ‹ØÛ ’∂ «ÏÈÀ ’∆Â∆, ‹∆ ‘˜» Á≈

Ó∂∂ Ò¬∆ ’∆ ‘π’Ó ‘ÀÕ

√«Â◊πª Óπ√’≈ ’∂ ¯πÓ≈«¬¡≈, ‘∂ ≈¬∂! ‹∂ Âø» Ó≥È∂ ª Ó∂≈ «¬‘

‘π’Ó ‘À, ““‹ÁØ∫ Â∂≈ ¡≈͉≈ ÏÒ ’øÓ È≈ √≈ √’∂, ÁØÚ∂∫ ‘ºÊ ‹ØÛ ’∂

’Â≈ Á∆ ÙÈ∆ ÍÀ ‹≈Úƒ Â∂ ¡Á≈√ ’ƒ”” ’Â≈ Ï‘πÛ∆ ’∂◊≈Õ

¡Á≈√ ’È ˘ ’ج∆ Ï‘πÂ≈ √Óª È‘ƒ Ò◊Á≈, È≈ ‘∆ ¿∞√ ÍÃÌ»

˘ ∆fi≈‰ Ò¬∆ ’ج∆ ı≈√ ÙÏÁª Á∆ ÒØÛ ‘ÀÕ ÒØÛ Âª ’∂ÚÒ ¡≥Â-

¡≈ÂÓ∂ «ÈÓ≈‰∂, «ÈÂ≈‰∂, «È˙‡∂, «È¡≈√∂ Ï‰È Á∆ ‘ÀÕ «Î √«Â◊π»

‹∆ Á≈ ‘π’Ó ‘À :

Â≈ ’¿∞ ËØ÷≈ ’‘≈ «Ï¡≈ÍÀ ‹≈ ’¿∞ ˙‡ Â∞‘≈∆® ‘≈¿∞®

(‡Ø‚∆ Ó: 5, Í≥È≈ 711)

¡Â∂

ÓÀ Â∞fi «ÏÈ∞ Ï∂Ò∆ ’Ø È‘∆ » ¡≥«Â √÷≈¬∆®

‹Ø Â∂∆ √‰≈◊Â∆ «ÂÈ ÒÀ«‘ ¤‚≈¬∆®

(Ú≈ √»‘∆ Í¿∞Û∆, Í≥È≈ 792)

Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ ¡≈͉≈ √≈≈ ‹∆ÚÈ ◊π»-Ú≈’ª ˘ √ÎÒ ’Á∂ ‘ج∂

ÏÂ∆ ’∆Â≈Õ ◊π» ¡≈√∂ ‘Ø ’∂ «Ú⁄È √Á’≈ √Ê»Ò ¡Â∂ √»÷Ó

Ó≈«¬¡≈ ¡≈Í ‹∆ Â∂ ¡√ È‘ƒ Í≈ √’∆Õ ¡≈Í ‹∆ È∂ ‘∂· «Ò÷∂

◊πÚ≈’ª ¡È∞√≈ Ó≈«¬¡≈ ÂØ∫ «ÈÒ∂Í √≈≈ ‹∆ÚÈ ÏÂ∆ ’∆Â≈ :

‹À√∂ ‹Ò Ó«‘ ’Ó´ «È≈ÒÓπ Óπ◊≈¬∆ ÈÀ√≈‰∂®

√π«Â √Ï«Á ÌÚ √≈◊π Â∆¡À È≈È’ È≈Óπ Ú÷≈‰∂®

‘«‘ «¬’ªÂ ¬∂’Ø Ó«È Ú«√¡≈ ¡≈√≈ Ó≈«‘ «È≈√Ø®

¡◊Óπ ¡◊Ø⁄π Á∂«÷ «Á÷≈¬∂ È≈È’∞ Â≈’≈ Á≈√Ø®5®

(≈Ó’Ò∆ Ó: 1, «√Ë ◊Ø√«‡, Í≥È≈ 938

ppppppppppppppp

163

Çê³â ìÅÔñ¶ ÇòÖ¶ ¦×ð ÛÕäÅ Áð¿í ÕðéÅÇê³â ìÅÔñ¶ ÇòÖ¶ ¦×ð ÛÕäÅ Áð¿í ÕðéÅÇê³â ìÅÔñ¶ ÇòÖ¶ ¦×ð ÛÕäÅ Áð¿í ÕðéÅÇê³â ìÅÔñ¶ ÇòÖ¶ ¦×ð ÛÕäÅ Áð¿í ÕðéÅÇê³â ìÅÔñ¶ ÇòÖ¶ ¦×ð ÛÕäÅ Áð¿í ÕðéÅ

Â’∆ÏÈ «¬º’∆ √≈Ò ¡≈͉∂ ‹ÈÓ È◊ «Í≥‚ Ëπº◊∂ «‘‰ ¿∞ÍøÂ

¡·≈¬∆ ’∞ √≈Ò Á≈ √Óª √◊ØË∂ AAI ⁄º’ «Ú⁄ ““‘ºÊ ’≈ ÚºÒ «⁄ºÂ

’Â≈ ÚºÒ”” Ò≈ ’∂ ¡ÈßÁ Ó≈‰È ¡Â∂ ÁØ √≈Ò Á≈ √Óª ’∂»¬∂

(ËΩÒÍπ) «ÏÂ≈¿∞‰ ¿∞Íø Ï≈Ï≈ ‹∆ ¿∞√ √Ê≈È Â∂ Íπº‹ ⁄π’∂ √Èó«‹√

˘ √«Â◊π» ‹∆ È∂ ◊π«√º÷∆-ÍÃ⁄≈ Á≈ ’∂∫Á ω≈ ’∂ Ï≈Ï≈ ‹∆ Í≈√Ø∫

√∂Ú≈ ÒÀ‰∆ √∆Õ «¬ºÊ∂ Ú∆ Í«‘Òª Úª◊ ‘∆ ‹Í-ÂÍ, È≈Ó-«√ÓÈ Á≈

’≈‹ ¡øÌ ‘Ø ⁄πº’≈ √∆Õ «ÂøÈ «ÁÈ ¡Ú◊ »‘ª È≈Ò ‡’≈ ‘؉

ÂØ∫ Ï≈¡Á ‘π‰ Ú≈Â≈Ú‰ ٪ √∆Õ Ï≈Ï≈ ‹∆ ‘ ؘ ÂÛ’∂ ¿∞µ· ’∂

«¬ÙÈ≈È √ØË, «ÈºÂÈ∂Ó ’Á∂ ¿∞Íø ◊πÓ≥Âz Á≈ ¡«Ì¡≈√ ’’∂ Ó»Ò-

Ó≥Âz Á∆¡ª ϺÂ∆ Ó≈Òª Á≈ È∂Ó Í»≈ ’Á∂1Õ Ï≈Ï≈ ‹∆ ˘ «¬√ ¡√Ê≈È

Â∂ «‡«’¡ª ’ج∆ ¤∂ ’∞ Ó‘∆È∂ ‘Ø ◊¬∂ ‘؉◊∂ «’ ¡≈√-Í≈√ Á∂ «Í≥‚ª

Á∆ √ø◊ ˘ Ú∆ «¬√ ◊ºÒ Á∆ √»‘ Òº◊ ◊¬∆ «’ √Á∆¡ª ÂØ∫ ÚÀ≈È

ͬ∂ Ê∂‘ «‹Ê∂ ¡Ú◊ »‘ª ¡Â∂ ̻ª ÍÃ∂ª ÂØ∫ «√Ú≈ ’ج∆ «‘ È‘ƒ

√’Á≈ √∆, ¿∞√ ¡√Ê≈È ¿∞Â∂ ’ج∆ Ó‘≈ÂÓ≈ ¡≈ «‡«’¡≈ ‘ÀÕ «¬√ ◊ºÒ

˘ ¡º÷ƒ Ú∂÷‰ Ò¬∆ ÒØ’ Á»Ø∫ ‘∆ º’Á∂, ’ج∆ Ú∆ «¬√ ¡√Ê≈È Á∂

¿∞µÍ ¡≈¿∞‰ Á≈ ‘∆¡≈ È≈ ’Á≈Õ

Ï≈Ï≈ ‹∆ Ò¬∆ ¤ºÍ∆

«Í≥‚ ◊Ø∫ÁÍπ ÂØ∫ Ì≈¬∆ Ï≈Ú≈ «√øÿ ‹∆ ÍπºÂ √. √øπÁ «√øÿ ‹∆,

«‹È∑ª Á∆ ˜Ó∆È «¬√ ¡√Ê≈È Á∂ È≈Ò Ò◊Á∆ ‘À, Ï≈Ï≈ ‹∆ Á∂ Ì‹È-

«√ÓÈ ÂØ∫ ÍÃÌ≈Ú ‘Ø ’∂ ÍÃ∂Ó∆ ω ◊¬∂Õ «‹Ê∂ ¡º‹ ’Ò∑ ◊πÁπ¡≈≈

√≈«‘Ï Á≈ «ÈÙ≈È √≈«‘Ï ‘À, «¬√ ¡√Ê≈È Â∂ ¿∞È∑ª ÍÃ∂Ó∆¡ª È∂ Ï≈Ï≈

1. Ì≈¬∆ ◊πÏ÷Ù «√øÿ ‹∆ ¡ÀÓ. ¬∂., Ï∆. ‡∆., Í∆. √∆. ¡À√., ‹Ø ¡º‹ ’Ò∑ ’ÀÈ∂‚≈

«Ú⁄ ‘È, ÁπÍ«‘ ȱø Ï≈Ï≈ ‹∆ Ò¬∆ ¶◊ ÒÀ ’∂ ¡≈™Á∂ ¡Â∂ ’∞fi √Óª Ï≈Ï≈

‹∆ Í≈√ ÏÀ· ’∂ Ó»Ò Ó≥Âz Á≈ ‹≈Í ’È ¿∞Íø ÒΩ„∂ Í«‘ ÿ ⁄Ò∂ ‹ªÁ∂Õ

164

‹∆ Á∆ «‘≈«¬Ù Ò¬∆ Òº’Û Á∆¡ª ÓØÛ∑∆¡ª ◊º‚ ’∂ ’≈«È¡ª Á∆ ¤ºÍ∆

ω≈ «ÁºÂ∆ «’™«’ ◊Ó∆ Á∂ «ÁȪ «Ú⁄ ¿∞√ ¿∞µ⁄∆ ◊π¯≈ «Ú⁄ ’≈¯∆

‘øπÓ√ ‘Ø ‹ªÁ≈ √∆ :

ÌÒ∆ √π‘≈Ú∆ ¤≈Í∆ ‹≈ Ó«‘ ◊πÈ ◊≈¬∂®

«’‘∆ ’≈«Ó È Ë¿∞Ò‘1 «‹Â∞ ‘« «Ï√≈¬∂®1® ‘≈¿∞®

(√»‘∆ Ó: 5, Í≥È≈ 745)

Á√ Ï≈ª Úº‚∆¡ª ÏØ‘Ûª Á∂ fiøπ‚ «Ú⁄ «‹ºÊ∂ ÊØÛ∑∆ «Ú‘Ò∆ ʪ √∆,

¿∞Ê∂ ◊π¯≈ Á∆ ʪ ¤ºÍ∆ ω ◊¬∆Õ «¬√ ¤ºÍ ˘ √¯Ò ’È Ò¬∆

Ú∆ Í«‘Òª Ú≈Ò≈ «ÈÔÓ ‹≈∆ «‘≈Õ «¬√ √Ó∂∫ Â’ Ï≈Ï≈ ‹∆ Á∂ ÍÃ∂Ó∆

Ì≈¬∆ ◊πÏıÙ «√øÿ ‹∆ ’≈«Ò‹ «Ú⁄ ÍÃدÀ√ Òº◊ ◊¬∂ √ÈÕ

‘π‰ Ï≈Ï≈ ‹∆ √Ú≈ Ó‘∆È∂ Ï≈¡Á ‹≈Í Á≈ ÌØ◊ Í≈’∂ «Í≥‚ Ëπº◊∂

Ó≈Â≈ ‹∆ Í≈√ ‹ªÁ∂ ¡Â∂ «¬’ ≈ «Í≥‚ ·«‘ ’∂ Ú≈«Í√ ¡≈ ‹ªÁ∂Õ

Ú≈«Í√ ¡≈¿∞‰ Òº◊∂ «ÂøÈ-⁄≈ «’ÒØ Ìπº‹∆ ‘ج∆ ’‰’ Á≈ ¡≈‡≈ «Í√≈

’∂ ¡Â∂ ’∞fi Ùº’ È≈Ò ÒÀ ¡≈™Á∂Õ «Í≥‚Ø∫ Ú≈Í√ ¡≈ ’∂ «Î ⁄≈Ò∑∆ «ÁÈ

Ò¬∆ ‹≈Í (Ó»Ò-Ó≥Âz ‹ª «’√∂ ‘Ø ÙÏÁ Á≈) ¡≈øÌ ’ «ÁøÁ∂Õ ‹ÁØ∫

Ìπº÷ «˜¡≈Á≈ Âø◊ ’Á∆ ª ÊØÛ∑≈ «‹‘≈ Ìπº«‹¡≈ ‘Ø«¬¡≈ ¡≈‡≈ Â∂ Ùº’

«ÓÒ≈ ’∂ Í≈‰∆ «Ú⁄ ÿØÒ ’∂ ¤’ ÒÀ∫Á∂Õ ⁄ΩÚ∑∆ ÿ≥‡∂ «Ú⁄ Ï√ «¬ÂÈ≈

’∞ ‘∆ ¡≈‘≈ ’Á∂ ¡Â∂ √≈≈ «ÁÈ «¬√ ¡≈‘≈ «Ú⁄ «‘øÁ∂ :

Á«Ó Á«Ó √Á≈ √Ó∑≈ÒÁ≈ ÁøÓπ È «ÏÊ≈ ‹≈«¬®

‹ÈÓ ÓÈ ’≈ Ì¿∞ ◊«¬¡≈ ‹∆ÚÈ ÍÁÚ∆ Í≈«¬®

(Ó: 3, Í≥È≈ 556)

ª «’ ’ج∆ Ú∆ √Óª ˆ¯Ò «Ú⁄ È≈ ¶ÿ∂Õ

«¬√ ¡√Ê≈È Â∂ ¿∞√ √Ó∂∫ ‹Ø ‹≈«¬Á≈Á √∆ó¿∞‘ √∆, «¬’ Ó≥‹≈,

«¬’ ’º⁄∆ ⁄≈‡∆, «¬’ «ÍºÂÒ Á≈ ◊Ò≈√, «¬’ Ì Á≈ ¤øÈ≈, «¬’

ÒØ‘∂ Á∆ Ï≈Ò‡∆, «¬’ ÁØ ¤Ø‡∂ «Óº‡∆ Á∂ ’º⁄∂ ̪‚∂ ¡Â∂ «¬’ «Ï√Â≈Õ

Ï≈Ï≈ ‹∆ «¬È∑ª «Ú⁄Ø∫ ‘∆ «˜øÁ◊∆ Á∆¡ª √≈∆¡ª ÒØÛª Í»∆¡ª ’Á∂

√ÈÕ

Í≈‰∆ Á∆ ÊπÛ∑

«¬È∑ª «ÁȪ «Ú⁄ ‘∆ Ï≈Ù È≈ ‘؉ ’’∂ ‘∂·ª ‹Ø ¤Ø‡∆ ÷»‘∆ √∆,

¿∞√ Á≈ Í≈‰∆ √πº’ «◊¡≈Õ ‘π‰ ÂÛ’∂ «¬ÙÈ≈È ’È Ú≈√Â∂ Ï≈Ï≈ ‹∆

1. Úº‚∂ Óº‘Ò

165

˘ ⁄Û∑Á∂ Í≈√∂ «ÂøÈ ’∞ «’ºÒ∂ Á∆ «ÚºÊ Â∂ ‹Ø ÷»‘ √∆, ¿∞µÊ∂ ‹≈‰≈ ÍÀ∫Á≈Õ

«¬ÙÈ≈È √ØË ’∂ Ú≈Í√ ¡≈¿∞‰ Òº◊∂ ¡≈Í ‹∆ Í≈‰∆ Á∆ Ï≈Ò‡∆ Ì

’∂ ÒÀ ¡≈™Á∂ ¡Â∂ √≈≈ «ÁÈ ¿∞√∂ Í≈‰∆ ˘ ÚÂÁ∂Õ Ï≈Ï≈ ‹∆ Áº«√¡≈

’Á∂ √È «’ ‹ÁØ∫ Ú∆ ¡√ƒ ÂÛ’∂ ÁØ-„≈¬∆ Ú‹∂ «¬ÙÈ≈È ’È Ò¬∆

‹≈‰≈ ª Ì≈Ú∂∫ Ï≈Ù ‘øπÁ∆ ‘ØÚ∂ ‹ª ‘È∂∆ Ú◊Á∆ ‘ØÚ∂ Í ◊π» ‹∆

Á∆ «Ó‘ √Á’≈ ¿∞µÈ≈ √Óª ¿∞‘ Ï≈Ù ‹ª ‘È∂∆ ˜» ‘º‡ ‹≈«¬¡≈

’Á∆ √∆Õ «¬‘ √«Â◊π» ‹∆ Á∆ ¡≈͉∆ «Ó‘ √∆Õ ¿∞√ ÷»‘ Â’ Íπº‹‰

Ò¬∆ Ú∆ ÷∂ª Á∂ ÏøÈ∂ ¿∞Í Á∆ ‹≈‰≈ ª ‹Ø «’√∂ Á∆ ¯√Ò Á≈ È∞’√≈È

È≈ ‘ØÚ∂Õ

√: ’≈ÏÒ «√øÿ Á≈ «ÓÒ≈Í

«¬ÙÈ≈È ’ ’∂ «Î ““È≈Ó∂ √ø◊”” ‹πº‡ ‹≈‰≈Õ «¬È∑ª «ÁȪ «Ú⁄

‘∆ Ì≈¬∆ Ï≈Ú≈ «√øÿ ‹∆ Á∂ √ÍπºÂ √. ’≈ÏÒ «√øÿ ‹∆ ˘ Ï≈Ï≈ ‹∆

Á∆ √ø◊ Á≈ √πÌ≈◊ ÍÃ≈Í ‘Ø«¬¡≈Õ «Ú‘Ò∂ √Ó∂∫ ¡≈ ’∂ Í≥‹ ◊øÊ∆

Á∆ √ø«Ê¡≈ ÒÀ‰ ¿∞ÍÃø √«Â◊π» √Ã∆ ◊π» ◊ÃøÊ √≈«‘Ï ‹∆ Á≈ Í≈· Ú∆

¡≈Í ‹∆ È∂ Ï≈Ï≈ ‹∆ Í≈√Ø∫ «√º÷ «Ò¡≈Õ ‘ ؘ Ï≈Ï≈ ‹∆ ˘ √Ã∆ √π÷ÓÈ∆

√≈«‘Ï ‹∆ Á≈ Í≈· ¡≈Í √π‰≈™Á∂ √È ¡Â∂ «√ÓÈ ’’∂ ’∞ºfi

¡≈«Ӓ ¡Ú√Ê≈ Ú∆ ÍÃ≈Í ’ Ò¬∆Õ Ï≈Ï≈ ‹∆ Á∂ Áº√‰ ¡È∞√≈

«¬‘ ’Ϻ‚∆ ÷∂‚‰ Á∂ ’≈¯∆ ÙΩ’∆È √È ¡Â∂ Ï‘πÂ≈ «Ë¡≈È ¿∞√∂ Í≈√∂

Ò≈¿∞‰ Ò◊ ͬ∂Õ Ï≈Ï≈ ‹∆ «ÁÏ-«ÁzÙ‡≈ √ÈÕ ¿∞È∑ª È∂ ¡≈Í ‹∆ ˘

ÍÃ≈«¬Ó∆ √’±Ò «Ú⁄ ÍÛ∑≈¿∞‰ Ò¬∆ Ï∂«√’ Á∆ ‡∂«Èß◊ ’Ú≈ ’∂

Ó≈√‡ ÒÚ≈ «ÁºÂ≈ ¡Â∂ ¡≈͉∂ ‘ºÊƒ ‘∆ «¬‘Ȫ Á≈ «Ú¡≈‘ Ú∆ ’

«ÁºÂ≈Õ Ó≈√‡ ‘πª È∂ ◊πÓ«Â Á∂ Ë≈È∆ ω ’∂ Ï≈Ï≈ ‹∆ È≈Ò √øÍ’

º«÷¡≈ ¡Â∂ ‘π‰ Â’ «¬√ ¡√Ê≈È È≈Ò ÚË ÂØ∫ ÚË √øÍ’ º÷ ‘∂

‘ÈÕ

Ì≈: Ò≈Ì «√øÿ «Í≥‚ Ï≈‘Ò∂ Á≈ «ÓÒ≈Í

Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ «¬√ ¤ºÍ∆ «Ú⁄ ’ج∆ ¤∂ ’∞ Ó‘∆È∂ Ì‹È-«√ÓÈ

’∆Â≈, ÍÃÙ≈Á≈ È‘ƒ ¤«’¡≈Õ ’∂ÚÒ Ìπº‹∆ ‘ج∆ ’‰’ Á∂ ¡≈‡∂ Â∂ Ùº’

Á≈ ¡≈‘≈ ‘∆ ’∆Â≈Õ «¬’ «ÁÈ «Í≥‚ Ï≈‘«Ò¡≈ Á∂ Ú≈√∆ √. Ò≈Ì

«√øÿ, ‹Ø Ï≈Ï≈ ‹∆ Á∂ «√ÓÈ-Ì‹È ÂØ∫ ‹≈‰± ‘Ø ⁄π’∂ √È, Ï≈Ï≈ ‹∆

Í≈√ «¬√ Ê∂‘ Â∂ ¡≈¬∂Õ ÈÓ√’≈ ’È ¿∞ÍÃø Íπº«¤¡≈ «’ Â∞√ƒ ‹Ø ‹≈Í

166

¡≈øÌ ’∆Â≈ ‘Ø«¬¡≈ ‘À, «¬√ Á≈ ÌØ◊ «’√ «ÁÈ Í≈¿∞‰≈ ‘À? Ï≈Ï≈

‹∆ È∂ «‘√≈Ï Ò≈ ’∂ ¿∞√ ˘ Áº√ «ÁºÂ≈Õ √. Ò≈Ì «√øÿ ‹∆ È∂ Íπº«¤¡≈

«’ ¿∞√ «ÁÈ ’ج∆ ¶◊ ’È Á≈ Ú∆⁄≈ Ú∆ ‘À ‹ª È‘ƒÕ Ï≈Ï≈ ‹∆

È∂ Ȫ‘ ’ «ÁºÂ∆Õ

«‹√ «ÁÈ ‹≈Í Á≈ ÌØ◊ «Í¡≈ Ì≈¬∆ Ò≈Ì «√øÿ ‘πƒ Ú∆

¡Á≈√ Á∂ Ú’Â Íπº‹ ◊¬∂ ¡Â∂ ÏÛ∆ «ÈÓÂ≈ È≈Ò Ï∂ÈÂ∆ ’∆Â∆

«’ ÓÀ∫ ¡≈Í ‹∆ Ú≈√Â∂ ÿ ÍÃÙ≈Á≈ «Â¡≈ ’Ú≈ ’∂ ¡≈«¬¡≈ ‘ª,

«’Í≈ ’’∂ Ó∂∂ È≈Ò ⁄ÒØ Â∂ ¶◊ √Ú∆’≈ ’ØÕ Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂

√≈¯ Ȫ‘ ’ «ÁºÂ∆Õ Í √. Ò≈Ì «√øÿ ‘πª Á∂ Ú≈-Ú≈ ’«‘‰

¡Â∂ Ï‘π ‘∆ Ó‹Ï» ’È Â∂ Ï≈Ï≈ ‹∆ ¿∞È∑ª È≈Ò «Í≥‚ ˘ ⁄Ò

ͬ∂Õ ⁄ºÒ‰ ÂØ∫ Í«‘Ò∂ ¿∞√ ÍÃ∂Ó∆ È≈Ò «¬‘ Ï⁄È ’ «Ò¡≈ «’ ¡º‹

ª ÓÀ∫ Â∞‘≈‚∂ È≈Ò ⁄ºÒ ’∂ ¶◊ ¤º’ ÒÀ∫Á≈ ‘ª, ÓπÛ ’∂ ÓÀ˘ Ó‹Ï»

È‘ƒ ’È≈Õ √«Â Ï⁄È ’«‘ ’∂ √. Ò≈Ì «√øÿ, Ï≈Ï≈ ‹∆ ˘ ÿ

ÒÀ ◊¬∂Õ ¡≈Í ‹∆ ¶◊ ¤’‰ ¿∞ÍÃø Ú≈Í√ ¡≈ ’∂ «Í≥‚ Ëπº◊∂ Ó≈Â≈

‹∆ ˘ «ÓÒ‰ ¡Â∂ ¡≈͉∆ √Ú≈ Ó‘∆È∂ Á∆ ıπ≈’ (⁄≈ «’ÒØ Ìπº‹≈

¡≈‡≈ Â∂ Ùº’) ÒÀ‰ ⁄Ò∂ ◊¬∂Õ ¡◊Ò∂ «ÁÈ Ú≈Í√ ¡≈ ’∂ «Î

¡≈͉≈ «ÈÔÓ ¡≈øÌ ’ «ÁºÂ≈Õ

√. Ò≈Ì «√øÿ Ï≈Ï≈ ‹∆ Á∂ Ì‹È ÍÃÂ≈Í ¡Â∂ «Â¡≈◊ ÂØ∫ Ï‘πÂ

ÍÃÌ≈Ú ‘Ø ⁄π’∂ √ÈÕ ’ج∆ «¬’ ‘¯Â∂ Ï≈¡Á ¿∞‘, ⁄≈ ’∞ «√º÷

¡≈͉∂ È≈Ò ‘Ø ÒÀ ’∂ Ï≈Ï≈ ‹∆ Í≈√ ¤ºÍ∆ «Ú⁄ ¡≈ ‘≈˜ ‘ج∂

Â∂ Ï∂ÈÂ∆ ’∆Â∆ «’ ¡º‹ ¡√ƒ √ø◊ »Í «Ú⁄ Â∞‘≈‚∂ Í≈√ Ï∂ÈÂ∆

’È ¡≈¬∂ ‘ª «’ ¡≈Í ‹∆ «¬’ Ú’Â Á≈ ÍÃÙ≈Á≈ √≈‚∂ ÿ ˜»

¤«’¡≈ ’ØÕ ‹∂ Â∞√ƒ ÿ ÍÃÙ≈Á≈ ¤’‰ È‘ƒ ¡≈¿∞‰≈ ª ÓÀ∫ ¡≈Í

‹∆ Í≈√ «¬Ê∂ ÍÃÙ≈Á≈ Í‘øπ⁄≈ «Á¡≈ ’ª◊≈Õ Ï≈Ï≈ ‹∆ «¬‘ Ï⁄È

√π‰ ’∂ √Ø⁄ƒ ÍÀ ◊¬∂ «’ ‹∂’ «¬‘ ◊πÓπ÷ «¬’ºÒ≈ ‘øπÁ≈ «Î ª

‹Ú≈Ï Á∂ ‘∆ Á∂‰≈ √∆ Í ‘π‰ «¬‘ √ø◊ »Í «Ú⁄ ¡≈¬∂ ‘ÈÕ ‹∂

ÓÀ∫ È≈ ‹≈Úª ª √ø◊ Á∆ ÂΩ‘∆È ‘ÀÕ Á»√∂, «¬√ È∂ ’øÓ ¤º‚ ’∂

«¬Ê∂ ÍÃÙ≈Á≈ «Ò¡≈ Á∂‰ Ò¬∆ Ú∆ ’«‘ «ÁºÂ≈ ‘À, ‹∂ «¬‘ «¬√ Â∑ª

’È Ò◊ ͬ∂ ª ¡≈¿∞‰ ‹≈‰ È≈Ò «¬È∑ª Á∂ ÿØ◊∆ ’øÓ Á≈ Ú∆

‘‹ ‘ØÚ∂◊≈Õ È≈Ò∂ ؘ∆ Á«‘øÁ Á≈Â∂ È∂ ‘∆ «¬È∑ª ˘ ÍÃ∂È≈ «ÁºÂ∆

‘ÀÕ √Ø, ÊØÛ∑∆ Á∂ ⁄πÍ «‘‰ «Íº¤Ø∫ Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ «’‘≈ «’ √≈‚≈

«Ú⁄≈ ÒØ’ª Á∂ ÿƒ ‹≈ ’∂ ÍÃÙ≈Á≈ ¤’‰ Á≈ È‘ƒ √∆ Í Â∞√ƒ

‘π‰ √ø◊ »Í «Ú⁄ ¡≈¬∂ ‘Ø, «‹√ ’≈È Èª‘ Ú∆ È‘ƒ ’∆Â∆ ‹≈

167

√’Á∆Õ √Ø ¡√ƒ √Ú∂∂ ÍÃÙ≈Á≈ ¤’‰ ¡≈ ‹≈«¬¡≈ ’ª◊∂Õ

Ï∂ÈÂ∆ ÍÃÚ≈È ‘Ø ‹≈‰ Â∂ Ì≈¬∆ Ò≈Ì «√øÿ ‹∆ Ï‘π ÍÃ√øÈÂ≈

√«‘ Ú≈Í√ «Í≥‚ ⁄Ò∂ ◊¬∂Õ ¡◊Ò∂ «ÁÈ √Ú∂∂ Ï≈Ï≈ ‹∆ «Í≥‚ (Ï≈‘Ò∂)

Á∂ ◊πÁπ¡≈≈ √≈«‘Ï «Ú÷∂ √«Â◊π» √Ã∆ ◊π» ◊ÃøÊ √≈«‘Ï ‹∆ ˘

ÈÓ√’≈ ’, ‘π’ÓÈ≈Ó≈ ÒÀ ’∂ √. Ò≈Ì «√øÿ ‘πª Á∂ ÿ ÍÃÙ≈Á≈

¤’‰ Ò¬∆ Íπº‹ ◊¬∂Õ ‘ ؘ «¬√ È∂Ó È≈Ò, È≈Ò∂ √«Â◊π» ‹∆ Á∂

ÁÙÈ ‘Ø ‹ªÁ∂, È≈Ò∂ √∆ ˘ ¡≈‘≈ «ÓÒ ‹ªÁ≈Õ ‹∂’ ÍÃÙ≈Á≈

«Â¡≈ ‘؉ «Ú⁄ ’∞fi Á∂∆ ‘øπÁ∆ ˙È≈ «⁄ «’√∂ È≈ «’√∂ Ï≈‰∆ Á≈

Í≈· ¡≈Í ‹∆ ¿∞µ⁄∆ √π «Ú⁄ ’∆ ‹ªÁ∂Õ √«‘‹∂-√«‘‹∂ ◊π¡ª„∆ ÿª

«Ú⁄ Ú∆ «¬‘ ÍÂ≈ Òº◊ «◊¡≈ «’ ‹Ø √øÂ-Ó‘ªÍπ٠̻ª-ÍÃ∂ª Ú≈Ò∆

Ê∂‘ Â∂ «‘øÁ∂ ‘È, ¿∞‘ «Í≥‚, √. Ò≈Ì «√øÿ Á∂ ÿ ÍÃÙ≈Á≈ ¤’‰

¡≈™Á∂ ‘Èó√Ø Ì≈◊ª Ú≈Ò∂ ‹∆Ú Ú∆ Ï≈Ï≈ ‹∆ Á∂ ÁÙÈ ’È ¡≈¿∞‰

Òº◊ ͬ∂Õ ‹ÁØ∫ ⁄≈ Í≥‹ √∆ «¬’º·∂ ‘Ø ‹≈‰∂ ÂÁ Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ ◊πÓ«Â

Á∆ ’ج∆ È≈ ’ج∆ √≈÷∆ √π‰≈ Á∂‰∆, ¶◊ ¤º’‰ ÂØ∫ Í«‘Òª ÁÙÈ

’È ¡≈¬∂ Ϻ«⁄¡ª ¡Â∂ Ï∆Ï∆¡ª ˘ ¡≈Í ‹∆ È∂ ◊πÏ≈‰∆ Á∆ √ø«Ê¡≈

Á∂‰∆ Ú∆ ¡≈øÌ ’ «ÁºÂ∆Õ «¬√ ¿∞µÁÓ È≈Ò ’≈¯∆ ÍÃ∂Ó∆ ◊πÏ≈‰∆ Á∆

√ø«Ê¡≈ ÒÀ ’∂, √Ã∆ ◊π» ◊ÃøÊ √≈«‘Ï ‹∆ Á≈ ¡÷≥‚ Í≈· ’È Ò◊ ͬ∂Õ

◊π»-«√«÷¡≈ ˘ √≈÷∆¡ª Á∂ »Í «Ú⁄ √πÈ≈¿∞‰ ’≈È ’≈¯∆ ÍÃ∂Ó∆¡ª

È∂ ÷≥‚∂-Ï≈‡∂ Á≈ ¡≥«ÓÃÂÍ≈È ’ ’∂ ◊π» È≈Ò ¡≈͉∆ ¡≈ÂÓ≈ Á≈ È≈Â≈

‹ØÛ «Ò¡≈ Â∂ ◊πÓ«Â Á∂ Ë≈È∆ ω ◊¬∂Õ ¶◊ «Â¡≈ ‘؉ ¿∞ÍÃøÂ

¡≈Í ‹∆ √∆ ˘ ¡≈‘≈ Á∂ ’∂ Ú≈Í√, ““Ó≈«◊ ⁄Ò ‘∂ ‘«

◊≈¬∆¡À”” Á∆ ’≈ ’Á∂, «‹Ê∂ ¡≈͉∂ ¡√Ê≈È Á∆ Ú≈Í√∆ Á≈ √¯

Óπ’≈™Á∂ ¿∞Ê∂ È≈ÒØ-È≈Ò ¡≈«Ӓ Í≥Ë Ú∆ ÂÀ¡ ’∆ ‹ªÁ∂Õ

ppppppppppppppp

168

çÅà çÅ ìÅìÅ ÜÆ éÅñ ÇîñÅêçÅà çÅ ìÅìÅ ÜÆ éÅñ ÇîñÅêçÅà çÅ ìÅìÅ ÜÆ éÅñ ÇîñÅêçÅà çÅ ìÅìÅ ÜÆ éÅñ ÇîñÅêçÅà çÅ ìÅìÅ ÜÆ éÅñ ÇîñÅê

Ó∂∂ Ó≈Â≈ ‹∆ (Ó≈Â≈ ⁄È ’Ω) Áº√Á∂ ‘øπÁ∂ ‘È «’ «¬’ «ÁÈ

Ï≈Ï≈ ‹∆ ÒΩ„∂ Í«‘ ¡⁄È⁄∂ √≈‚∆ ‘Ú∂Ò∆ «Ú⁄ ¡≈ ◊¬∂ ¡Â∂ ÓÀ˘

(¿∞√ Ú∂Ò∂ Ó∂∆ ¿∞Ó ’ج∆ √ºÂ ’∞ √≈Ò Á∆ ‘ØÚ∂◊∆) Ó≥‹∂ ¿∞Í ÏÀ· ’∂

¡≈͉∆ ◊ØÁ∆ «Ú⁄ ÒÀ «Ò¡≈Õ Ó≈Â≈ ‹∆ ˘ ÌÓ ÍÀ «◊¡≈ «’ √øÂ

’¬∆ Ú≈∆ Ϻ«⁄¡ª ˘ ’∞fi ’ «ÁøÁ∂ ‘È, «¬√ Ò¬∆ ÓÈ «Ú⁄ «¬‘

ÎπÈ≈ ω∆ ‹≈Ú∂ «’ «’Ú∂∫ È≈ «’Ú∂∫ «¬‘ √ø Ó∂∂ Ϻ⁄∂ ˘ ¤º‚ Á∂‰

Í Ï≈Ï≈ ‹∆ ¿∞µ·∂ Â∂ Ó≈¬∆ ‘ت ˘ ’«‘‰ Òº◊∂ «’ ¡√ƒ Ì≈. ◊πÏıÙ

«√øÿ ÍÃدÀ√ Á∂ ÿ ⁄Ò∂ ‘ª Â∂ ’≈’≈ ‹∆ ˘ Ú∆ È≈Ò «Ò‹≈ ‘∂ ‘ªÕ

√Ø ¤∂Â∆ ‘∆ Ú≈Í√ ¤º‚ ‹≈Úª◊∂Õ ’∞fi «⁄ ¿∞‚∆’‰ Ï≈¡Á Ó≈Â≈ ‹∆

ÓÀ˘ ÒÀ‰ Ò¬∆ √. ◊πÏıÙ «√øÿ ‘ت Á∂ ÿ ÚºÒ Â∞ ͬ∂Õ ¿∞Ë √Â∂

«Ú⁄ ‘∆ Ï≈Ï≈ ‹∆ ÓÀ˘ ¤º‚‰ ¡≈™Á∂ Ó≈Â≈ ‹∆ ˘ «ÓÒ Í¬∂Õ Ï≈Ï≈

‹∆ È∂ Ó∂∆ Ϫ‘ Ó≈Â≈ ‹∆ ˘ ÎÛ≈ «ÁºÂ∆ Â∂ Ï⁄È ’∆Â≈ «’ ““Ï∆Ï∆!

¡√ƒ ’≈¯∆ ‹ÈÓª Á∂ «¬’º·∂ Â∞∂ ¡≈ ‘∂ ‘ªÕ ¡À√ ‹ÈÓ «Ú⁄ ¡√ƒ

«¬√ ˘ ÒºÌ ‘∂ √∆ Â∂ «¬‘ √≈˘, ‘π‰ ◊π» «’Í≈ È≈Ò «ÓÒ≈Í ‘Ø

«◊¡≈ ‘ÀÕ ¡º‹ ÂØ∫ Ï≈¡Á È≈ ¡√ƒ «¬√ ˘ ¤º‚‰≈ ‘À Â∂ È≈ «¬‘ ‘∆

√≈˘ ¤º‚ √’∂◊≈Õ”” «¬ÂÈ∂ Ï⁄È ’’∂ Ó‘ªÍπ÷ ¡≈͉∂ «‡’≈‰∂ ⁄Ò∂

◊¬∂Õ

¿∞√ «ÁÈ ÂØ∫ ÓÀ˘ Ï≈Ï≈ ‹∆ ¡ÀÈ∂ ⁄ø◊∂ ¡Â∂ «Í¡≈∂ Òº◊‰∂ «’

¡≈͉∂ Ó≈Â≈ «ÍÂ≈ ÂØ∫ Ú∆ È∂Û∂ Ì≈√‰ Òº◊ ͬ∂Õ √≈∂ «ÁÈ «Ú⁄ ’ج∆

Ú∆ ⁄ø◊∆ ⁄∆˜ «ÓÒ‰∆ ª ÓÈ «Ú⁄ «¬‘ «Ú⁄≈ ’∂ «’ «¬‘ Ï≈Ï≈

‹∆ ˘ Á∂Úª◊∂, √ªÌ ’∂ º÷ ÒÀ‰∆Õ ◊Ó∆ Á∂ «ÁȪ ˘ ‹Á ¡≥Ϫ Á∂ ÎÒ

Ï≈ˆ «Ú⁄Ø∫ ⁄π◊ ’∂ «Ò¡≈¿∞‰∂ ª «‹È∑ª ¡≥Ϫ Á≈ ø◊ »Í ⁄ø◊≈ √Ø‘‰≈

‘؉≈ ¿∞‘ «ÂøÈ ⁄≈ ¡≥Ï Ï≈Ï≈ ‹∆ Ò¬∆ º÷ ÒÀ‰∂Õ ÓÀ∫ ¿∞√ Ú∂Ò∂ ÂÒÚø‚∆

Á∂ ÍÃ≈«¬Ó∆ √’±Ò Á∆ Á»√∆ ‹Ó≈ «Ú⁄ ÍÛ∑Á≈ √ªÕ ‹ÁØ∫ √Ú∂∂ Ï≈Ï≈

‹∆ È∂ √. Ò≈Ì «√øÿ ‘πª Á∂ ÿ ÍÃÙ≈Á≈ ¤’‰ ¡≈¿∞‰≈, ¿∞È∑ª ˘

ÈÓ√’≈ ’ ’∂ ¡≥Ï ‹ª ‹Ø Ú∆ Ú√± ÷≈‰ Ú≈Ò∆ Ï≈Ï≈ ‹∆ Ò¬∆ º÷∆

‘ج∆ ‘ØÚ∂, Á∂ ’∂ «Î √’±Ò ˘ ‹≈‰≈Õ ’¬∆ Ú≈∆ √’±Ò ‹≈‰ ˘ Á∂

169

Ú∆ ‘Ø ‹≈‰∆ Â∂ Ó≈√‡ª Á∆¡ª «fiÛ’ª Ú∆ ÷≈‰∆¡ª ÍÀ‰∆¡ª ¿∞Ë Ï≈Ï≈

‹∆ Á≈ ÔÂÈ ‘øπÁ≈ √∆ «’ Á≈√ Á∂ √’±Ò ‹≈‰ ÂØ∫ Í«‘Ò∂ «Í≥‚ Íπº‹

‹≈‰Õ

√’±Ò «Ú⁄ ¤∞º‡∆ ‘؉ ÂØ∫ Ï≈¡Á ÿ ‹≈‰ Á∆ ʪ «√ºË∂ Ï≈Ï≈ ‹∆

Í≈√, «‹√ ˘ ¿∞√ Ú∂Ò∂ Ê∂‘ «’‘≈ ‹ªÁ≈ √∆ («‹Ê∂ ‘π‰ ◊πÁπ¡≈≈

√≈«‘Ï ÙÙØÌ ‘À) Íπº‹ ‹≈‰≈Õ Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ ’∞fi È≈ ’∞fi ¤’‰ ˘ Á∂‰≈

¡Â∂ «Î «ÈºÂÈ∂Ó Á∆ √ø«Ê¡≈ Á∂‰∆Õ Ù≈Ó ˘ ’¬∆ Ú≈∆ Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂

ÓÀ˘ «Í≥‚ ¤º‚ ‹≈‰≈ ‹ª Ó≈Â≈ ‹∆ È∂ ‹≈ ’∂ ÒÀ ¡≈¿∞‰≈Õ

’∞fi √Ó∂∫ Ï≈¡Á √≈‚∂ Ó≈Â≈ ‹∆ È∂, Ï≈Ï≈ ‹∆ ˘ Ï∂ÈÂ∆ ’∆Â∆

«’ ¡≈Í ‹∆ √≈‚∂ ¿∞µÍ Ú∆ Ïı«ÙÙ ’Ø, ‘¯Â∂ «Ú⁄Ø∫ ¡ºË∂ «ÁÈ √≈‚∂

◊ë‘ πº÷≈-√πº’≈ ÍÃÙ≈Á≈ ÍÃÚ≈È ’ØÕ Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ Ï∂ÈÂ∆ Ó≥È Ò¬∆

¡Â∂ «ÂøÈ «ÁÈ √. Ò≈Ì «√øÿ ‹∆, «ÂøÈ «ÁÈ √≈‚∂ ¡Â∂ «¬’ «ÁÈ

√. ÏøÂ≈ «√øÿ (1‘À‚-Ó≈√‡ Í»È «√øÿ ‹∆ Á∂ «ÍÂ≈) Á∂ ◊ë‘ ¶◊

1. ‘À‚-Ó≈√‡ Í»È «√øÿ ‹∆ √ÍπºÂ √. ÏøÂ≈ «√øÿ ‹∆ «Í≥‚ Ï≈‘Ò∂ Áπ«È¡≈Ú∆

«ÙÂ∂ «Ú⁄Ø∫ Á≈√ Á∂ ⁄≈⁄≈ ‹∆ Ò◊Á∂ √ÈÕ ¡≈Í ‹∆ Ï⁄ÍÈ ÂØ∫ ‘∆ Ë≈Ó’

π⁄∆¡ª Á∂ Ë≈È∆ √ÈÕ Ï≈Ï≈ ‹∆ Á∆ √ø◊ È∂ «¬‘Ȫ Á∂ Ë≈«Ó’ √ø√’≈ª

˘ Ï‘π ‹ÒÁ∆ ¿∞‹≈◊ ’∆Â≈Õ ¡≈Í ‹∆ «‹Ê∂ √Ï ◊π‰ √øÍ≥È √È, ¿∞Ê∂

¡≈ÂÓ’ ¿∞µ⁄Â≈ Á∂ Ú∆ ËÈ∆ √ÈÕ ¡≈Í ‹∆ È∂ Ï∆.¬∂., Ï∆.‡∆. ’È ¿∞ÍÃøÂ

◊Û∑Á∆Ú≈Ò≈ ‘≈¬∆ √’±Ò «Ú⁄ ‡∆⁄ Ú‹Ø∫ ÈΩ’∆ ¡≈øÌ ’ Ò¬∆Õ ¡≈Í ‹∆

È∂ ÈΩ’∆ ’«Á¡ª ’«Á¡ª ‘∆ Ï≈Ï≈ ‹∆ Í≈√Ø∫ √Ã∆ ◊π» ◊ÃøÊ √≈«‘Ï ‹∆ Á∆

√ø«Ê¡≈ ÁØ Ú≈∆ Í»∆ ’∆Â∆Õ «¬√ √ø«Ê¡≈ Á∂ «Ú«Á¡≈Ò∂ «Ú⁄ ¡√ƒ «ÂøÈ

«Ú«Á¡≈Ê∆ √ªÕ √. Í»È «√øÿ ‹∆ (Ó≈√‡) Ì≈. «ÈÓÒ «√øÿ ÍπºÂ √.

◊πÏ⁄È «√øÿ «Í≥‚ Ì≈È≈ (‹Ø Ó∂≈ ‘Ó-‹Ó≈Â∆ √∆) ¡Â∂ Â∆√≈ Á≈√Õ ¡√ª

«ÂøȪ È∂ ’≈¯∆ √Óª «‹Ê∂ Ï≈Ï≈ ‹∆ Í≈√Ø∫ √Ã∆ ◊π» ◊ÃøÊ √≈«‘Ï ‹∆ Á∆ √ø«Ê¡≈

ÍÃ≈Í ’∆Â∆ ¿∞Ê∂ Ï≈Ï≈ ‹∆ Á∆ √ø◊ «Ú⁄Ø∫ «Ï¡≥ ¡≈ÂÓ’ Â∂ √ø≈’ ◊π‰

◊둉 ’∆Â∂Õ ’∞fi √≈Ò ¡≈Í ‹∆ ◊Û∑Á∆Ú≈Ò≈ ÈΩ’∆ ’È ¿∞ÍÃø ÍÏ«Ò’

‘≈¬∆ √’±Ò Èß◊Ò ‡≈¿±È«ÙÍ (ØÍÛ) ⁄Ò∂ ◊¬∂Õ Èß◊Ò ‡≈¿±È«ÙÍ ÂØ∫ ¡≈Í

‹∆ È∂ ◊π» È≈È’ ÷≈Ò√≈ ‘≈¬∆ √’±Ò Â÷±Íπ≈ «Ú÷∂ ‘À‚-Ó≈√‡ Á∆ ÍÁÚ∆

Â∂ ’≈¯∆ √Óª ÏÂ∆ ’∆Â≈Õ √∆ «Ú⁄ ¡Ω‘ ÍÀ‰ √Á’≈ ’¬∆ Ú≈∆ ¡≈Í

‹∆ Á≈ ¡ÍÃ∂ÙÈ ’È≈ «Í¡≈ Í ◊π» Ì≈‰∂ «Ú⁄ ¡≈≈Ó È≈ ¡≈«¬¡≈Õ ¡≈ı

«‹øÁ≈ ‘√ÍÂ≈Ò Í«‡¡≈Ò≈ «Ú⁄ Ó‘Ó-ͺ‡∆ ’Ú≈¿∞‰ ◊¬∂ ‘√ÍÂ≈Ò ”⁄Ø∫

‘∆ E-I-HC ˘ Ò≈ÍÂ≈ ‘Ø ◊¬∂Õ ’∆ ’≈È? «’™? Â∂ «’ºÊ∂ ◊¬∂? ÷Ø‹ ÍÛÂ≈Ò

Á≈ Óπ‘Â≈‹ ‘ÀÕ

170

¤’‰≈Õ ¿∞√∂ Â∑ª ¡‹∂ Â’ Ú∆ √Ú∂ Á≈ ¶◊ «¬È∑ª ÿª «Ú⁄Ø∫

‘∆ ¡≈™Á≈ ‘ÀÕ

ÍÃ≈«¬Ó∆ √’±Ò ÂÒÚø‚∆ «Ú⁄Ø∫ ⁄ΩÊ∆ ‹Ó≈ Í≈√ ’È ¿∞ÍÃøÂ

÷≈Ò√≈ ‘≈¬∆ √’±Ò ◊Û∑Á∆Ú≈Ò≈ «Ú⁄ Á≈ıÒ≈ ÒÀ «Ò¡≈Õ ¿∞ÊØ∫ Ú∆

ÍÛ∑≈¬∆ ’ ’∂ «√ºË∂ Ï≈Ï≈ ‹∆ Í≈√ ¡≈ ‹≈‰≈ ¡Â∂ √ø«Ê¡≈ ÒÀ‰∆Õ Í≥‹

◊ÃøÊ∆ ÂØ∫ Ï≈¡Á √«Â◊π» √Ã∆ ◊π» ◊ÃøÊ √≈«‘Ï ‹∆ Á∆ √ø«Ê¡≈ Ï≈Ï≈ ‹∆

È∂ ¡øÌ ’Ú≈ «ÁºÂ∆Õ Á√Úƒ Í≈√ ’È Â’ √Ã∆ ◊π» ◊ÃøÊ √≈«‘Ï ‹∆

Á∆ «ÂøÈ Ú≈∆ √ø«Ê¡≈ Ï≈Ï≈ ‹∆ Í≈√Ø∫ Í»∆ ’∆Â∆Õ «ÈºÂÈ∂Ó Âª

Ó‘ªÍπ÷ª Á∆ ÍÃ∂È≈ È≈Ò Í«‘Ò∂ ‘∆ ¡øÌ ’ «ÁºÂ≈ √∆Õ «Î AIEH

¬∆. Á∆ «Ú√≈÷∆ ˘ Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ ¡≥«Óऒ≈¿∞‰ Á∆ «’Í≈ Ú∆ ’

«ÁºÂ∆Õ

Ù≈Ó ˘ Ï≈Ï≈ ‹∆ Í≈√Ø∫ √ø«Ê¡≈ ÒÀ ’∂, ÿØ∫ ¶◊ ¤’ ’∂ Ú≈Í√

≈ ◊πÁπ¡≈∂ ‘∆ ¡≈ ·«‘È≈Õ Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ «’Í≈ ’’∂ ¡≈͉∂ ’ØÒ

«Ï·≈ ’∂ ’¬∆ Ú≈∆, Ó»Ò-Ó≥Âz Á≈ ¡Â∂ ⁄≈⁄∆ ¤øÁ (◊π«ÏøÁ∂® Óπ’øÁ∂®

¿∞Á≈∂® ¡Í≈∂® ‘∆¡≥® ’∆¡≥® «ÈÃÈ≈Ó∂® ¡’≈Ó∂®) ‹≈Í √≈«‘Ï ¡Â∂

‘Ø ÙÏÁª Á∂ √Ú≈-√Ú≈ Òº÷ Í≈· ’Ú≈¬∂Õ ‹∂ ’¬∆ Ú≈∆ Á≈√ ˘

√∆’ ¡≈Ò√ ¡≈¿∞‰ ’≈È Ó≈Òª Í»∆¡ª È≈ ’ √’‰∆¡ª ª

«‘øÁ∆¡ª Ó≈Ò≈ Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ ¡≈Í Í»∆¡ª ’ ’∂ Ó∂∂ Ȫ Á∆ ¡Á≈√

’ Á∂‰∆Õ «¬‘ ¿∞È∑ª Á∆ Ïı«ÙÙ √∆Õ

ÍÛ∑≈¬∆ ¿∞Íø «ÂøÈ ’∞ √≈Ò ÈΩ’∆ Ò¬∆ ÔÂÈ ’∆Â≈, Í

√¯ÒÂ≈ È≈ «ÓÒ∆Õ «Î √‡ÀÈØ Á∆ √’≈∆ ÈΩ’∆ «ÓÒ ◊¬∆Õ Í«‘Ò∆

«ÈÔ∞’Â∆ «‘√∆Ò ¿±È≈ (¡º‹ ’ºÒ∑ «‘Ó≈⁄Ò «Ú⁄) Á∆ ‘ج∆ Í Ï≈Ï≈

‹∆ ⁄≈‘øπÁ∂ √È «’ ÓÀ∫ ¿∞È∑ª Á∂ È∂Û∂-Â∂Û∂ ‘∆ ‘ªÕ ¿∞È∑ª ‘∆ «ÁȪ «Ú⁄

‚≈. ÍÃ∆ÂÓ «√øÿ ‹Ø √’≈∆ ÈΩ’∆ «Ú⁄ √È, ¿∞‘ Ú∆ ÈΩ’∆ ÂØ∫

«Â¡≈◊ ͺÂz Á∂ ’∂ ¡≈͉≈ ’øÓ ’È≈ ⁄≈‘øπÁ∂ √ÈÕ (‚≈. ÍÃ∆ÂÓ «√øÿ

‹∆ ‹Ø Í«‘Ò∂ √ø Ï≈Ï≈ Â∂‹≈ «√øÿ1 ‹∆ Á∂ √ø◊∆ √È, Ï≈Ï≈ ‹∆ È≈Ò

«ÓÒ≈Í ‘؉ Â∂ ¿∞È∑ª È∂ Ï≈Ï≈ ‹∆ Á∆ √ø◊ «Ú⁄Ø∫ Ú∆ ’≈¯∆ Ò≈‘≈

ÍÃ≈Í ’∆Â≈ ¡Â∂ Ï‘π È∂Û∂ Á∂ √ø◊Â∆¡ª «Ú⁄Ø∫ «¬’ ω ◊¬∂Õ) Ï≈Ï≈

‹∆ Á∆ √ø◊ «Ú⁄ ¡≈¿∞‰ ’≈È ‚≈. √≈«‘Ï Á≈ Ó∂∂ È≈Ò Ú∆ ’≈¯∆

1. √ø Ï≈Ï≈ Â∂‹≈ «√øÿ ‹∆ ‚ÏÒ ¡ÀÓ.¬∂. √ø Ï≈Ï≈ ¡Â «√øÿ ‹∆ Ó√±¡≈‰∂

Ú≈«Ò¡ª Á∂ ¿∞Âz≈¡«Ë’≈∆ √ÈÕ

171

«Í¡≈ √∆Õ ¿∞‘ Ú∆ ⁄≈‘øπÁ∂ √È «’ ¡√ƒ ÁØÚ∂∫ «¬’º·∂ ‘∆ √ø√≈«’

«Ú‘≈ ’∆¬∂Õ ¡ı∆ Ï≈Ï≈ ‹∆ È≈Ò √≈∆ √Ò≈‘ ’’∂ Á√»‘∂ ‚≈’‡∆

Á≈ ’«Ò«È’ ÷ØÒ∑ «Ò¡≈󫋺Ê∂ ¡√ƒ ÁØÚª È∂ Áπ«È¡≈Ú∆ ؘ∆ Ú∆

’Ó≈¬∆ ¡Â∂ √ø◊ »Í «Ú⁄ «¬’º·∂ ’øÓ ’’∂ ÍÓ≈Ê∆ Ò≈‘≈ Ú∆

÷º«‡¡≈Õ ¡√ª ÁØÚª È∂ √ØÒ∑ª √≈Ò «¬’º·∂ ’øÓ ’∆Â≈ ¡Â∂ «¬‘ √ØÒ∑ª

√≈Ò Á≈ √Óª «¬øÈ∂ ÍÃ∂Ó-«Í¡≈ È≈Ò Ï∆«Â¡≈ «’ ¿∞√ √Ó∂∫ Á∆ Ô≈Á

‘π‰ Ú∆ ÓÈ «Ú⁄ «Í¡≈ Ì «ÁøÁ∆ ‘ÀÕ ¶◊ Í≈‰∆ «¬’º·≈, Áπº÷-

√πº÷ √ªfi≈ «¬º˜Â Ó≈‰ Á∂ Ì≈¬∆Ú≈Ò ¡Â∂ ‘ ¡Ω÷-√Ω÷ «¬’º·∂ «‘ ’∂

«ÏÂ≈¬∆Õ

Ì≈Ú∂∫ Ó∂≈ ÓÈ ◊ë‘√ «Ú⁄ ÍÀ‰ ˘ ¿∞µ’≈ ‘∆ ≈˜∆ È‘ƒ √∆ Í

Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ ◊π» ‘π’Ó «Ú⁄ Á≈√ Á≈ «Ú¡≈‘ «Í≥‚ ÂÒÚø‚∆ ‹º‡ª

«‘√∆Ò Ìø»◊≈, «˜Ò∑≈ ‘π«Ù¡≈Íπ «Ú÷∂ Ï∆Ï∆ ◊π«Á¡≈Ò ’Ω ÍπºÂ∆

√. ÂÈ «√øÿ È≈Ò AIFF ¬∆. ˘ ’Ú≈ «ÁºÂ≈ ¡Â∂ ¡ÈßÁ ’≈‹

Á∂ √Ó∂∫ ¡≈Í ‘≈˜ ‘Ø ’∂ ¡È∂’ ÍÃ’≈ Á∆¡ª ¡√∆√ª Ï÷«ÙÙ ’∆Â∆¡ªÕ

«Ú¡≈‘ ¿∞ÍÃø «‘≈«¬Ù Á√»‘∂ ’∆Â∆ ◊¬∆Õ ‘¯Â∂ «Ú⁄ ÿº‡Ø ÿº‡

«ÂøÈ «ÁÈ Ï≈Ï≈ ‹∆ Í≈√ ˜» ¡≈¿∞‰≈Õ ‹∂ «’√∂ ’≈È ÓÀ∫ È≈ ¡≈

√’‰≈ ª Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ ¡≈Í Á√»‘∂ Íπº‹ ’∂ «ÈÚ≈‹‰ Á∆ «¥Í≈ ’È∆Õ

BH ¡◊√ AIFI ¬∆. ˘ √«Â◊π» ‹∆ Á∂ ⁄Ȫ «Ú⁄ Ï≈Ï≈ ‹∆ Á∆

’∆Â∆ Ï∂ÈÂ∆ √Á’≈ Á≈√ Á∂ ÿ Ìπfiø◊∆ È∂ ‹ÈÓ «Ò¡≈ó«‹√ Á≈ Ȫ

Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ Ì»«Í≥Á «√øÿ º«÷¡≈ó«‹√ ˘ Ï≈Ï≈ ‹∆ Á∆ «Í¡≈-Ì∆

◊ØÁ Á≈ ¡≈ÈßÁ Ó≈ȉ ¡Â∂ ¡È∂’ ÍÃ’≈ Á∆¡ª ÍÃ∂Ó-¡√∆√ª ÍÃ≈ÍÂ

’È Á≈ Ï∂¡≥ √πÌ≈◊ ÍÃ≈Í ‘Ø«¬¡≈Õ

’¬∆ «¬’ Ó‹Ï»∆¡ª ’’∂ Á≈√ ˘ ‚≈. ‘πª Í≈√Ø∫ ’øÓ-’≈‹ ÂØ∫

¤∞º‡∆ ’È∆ ͬ∆ ¡Â∂ «Í≥‚ ¡≈ ’∂ ‡À’‡ ÒÀ ’∂ ÷∂Â∆ Á≈ ’øÓ ¡øÌ

’ «ÁºÂ≈Õ ¿∞ÍÃø ‘π‰ √«Â◊π» ‹∆ ÚºÒØ∫ ‹Ø √∂Ú≈ «˜øÓ∂ Òº◊∆ ‘Àó◊π»

‡∂’ ¡≈√∂ ¿∞√ ˘ «ÈÌ≈¿∞‰ Á≈ ÔÂÈ ‹≈∆ ‘ÀÕ

ppppppppppppppp

172

òÆðÅé æ¶Ô çÅ éŪòÆðÅé æ¶Ô çÅ éŪòÆðÅé æ¶Ô çÅ éŪòÆðÅé æ¶Ô çÅ éŪòÆðÅé æ¶Ô çÅ éŪ

Õ°àÆÁÅ ðÅîê¹ð Ö¶óÅ ð¼ÇÖÁÅÕ°àÆÁÅ ðÅîê¹ð Ö¶óÅ ð¼ÇÖÁÅÕ°àÆÁÅ ðÅîê¹ð Ö¶óÅ ð¼ÇÖÁÅÕ°àÆÁÅ ðÅîê¹ð Ö¶óÅ ð¼ÇÖÁÅÕ°àÆÁÅ ðÅîê¹ð Ö¶óÅ ð¼ÇÖÁÅ

«¬√ Ú∆≈È Ê∂‘ ˘ ‘π‰ Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ ““’∞‡∆¡≈ ≈ÓÍπ ÷∂Û≈”” Á≈

È≈™ Á∂ «ÁºÂ≈Õ «‹√ ¡√Ê≈È Â∂ ¤ºÍ∆ √∆, ¿∞√ Á∂ ¡≈Ò∂-Áπ¡≈«Ò™

Ìø◊ ¡Â∂ fi≈Û∆¡ª Ú„≈ ’∂ Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ Ú‰ Ú≈√Â∂ ʪ ͺË≈ Â∂

√≈¯ ’Ú≈ «Ò¡≈ Í «Î Ú∆ ÏØ‘Û Á∂ Áıª Á≈ ¤Ω≈ Ï‘πÂ

«˜¡≈Á≈ √∆Õ «ÍºÍÒ ¡Â∂ ÏØ‘Û Á∂ ͺÂ∂ «‚º◊-«‚º◊ ’∂ ‘∂·ª √Ò∑≈Ï≈

«‘‰ ’≈È Ï∂¡≥ ˜«‘∆Ò∂ ‹∆Ú «‘øÁ∂ √ÈÕ ¡≈¬∂ ◊¬∂ ÍÃ∂Ó∆¡ª Á∂

Ï«‘‰ Ú≈√Â∂ «ÁºÏ Á∂ Ó»Û∑∂ ¡Â∂ √¯ª √ÈÕ Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ «Óº‡∆ Á∆¡ª

ÁØ ’∞º‹∆¡ª ¡Â∂ ÁØ ¤Ø‡∂-¤Ø‡∂ «⁄Ó‡∂ º÷∂ ‘ج∂ √È «’™«’ ‹ÁØ∫ Ú∆ ’ج∆

√¯, Ó»Û∑≈ ‹ª ÏØ∆ ⁄π’‰∆ ª ‘∂·Ø∫ ˜«‘∆Ò∂ ·ß»‘∂∫ ¡≈Ó «È’ÒÁ∂ √Èó

«‹È∑ª ˘ «⁄Ó‡∂ È≈Ò ÎÛ ’∂ ’∞º‹∆ «Ú⁄ Í≈ Á∂‰≈ ¡Â∂ ¿∞Í ⁄ºÍ‰∆

(„º’‰) Á∂ Á∂‰∆Õ Ù≈Ó ˘ «‹øÈ∂ Ú∆ ·ß»‘∂∫ ‹ª «Ïº¤± ¿∞√ ’∞º‹∆ «Ú⁄ ‘؉∂,

¿∞È∑ª ˘ ⁄Ø¡1 È∂Û∂ ¤º‚ ¡≈¿∞‰≈Õ ¤Ø‡∂ ¤Ø‡∂ √ºÍ Ú∆ «ÁÈ «Ú⁄ ÁØ-«ÂøÈ

˜» «È’Ò ¡≈™Á∂ √È ¿∞È∑ª ˘ Ú∆ ÏØ∆ È≈Ò ÎÛ ’∂ Ï≈‘ ¤º‚

¡≈¿∞‰≈Õ ‹∂ ’ج∆ Úº‚≈ √ºÍ «È’Ò∂ ª Ϫ√ Á∆ ¶Ï∆ Ò≈·∆ È≈Ò ¿∞√

˘ ¤Ù’∂ ’∂ (‚≈ ’∂) Ï≈‘ ’º„ Á∂‰≈Õ Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ √≈∂ ÍÃ∂Ó∆¡ª ˘

ı≈√ ‘Á≈«¬Â ’∆Â∆ √∆ «’ «¬È∑ª ˘ Ó≈È≈ È‘ƒÕ ’¬∆ Ú≈∆ «’√∂

È∂ ÍÃÙÈ ’È≈ «’ Â∞√ƒ «¬È∑ª ˜«‘∆Ò∂ ‹≈ÈÚª ˘ Ó≈Á∂ «’™ È‘ƒ?

Ï≈Ï≈ ‹∆ ¿∞µÂ «ÁøÁ∂ «’ ‹Á «¬‘ √≈˘ ’∞fi È‘ƒ ’«‘øÁ∂ ª ¡√ƒ «ÏȪ

’≈È «¬È∑ª ˘ «’™ Ó≈∆¬∂? ¡Â∂ ‹∂ ¡√ƒ Ó≈È Ú∆ Òº◊ ͬ∆¬∂ ª

’∆ «¬‘ ıÂÓ ‘Ø ‹≈‰◊∂?

¯È∆¡ √ºÍ ˘ Ó≈È Â∂ Ï≈Ï≈ ‹∆ Á∆ È≈˜◊∆

«¬‘ «√Ò«√Ò≈ «¬√∂ Â∑ª ⁄ÒÁ≈ «‘≈Õ «¬√ ÂØ∫ ’≈¯∆ √Óª

Ï≈¡Á Á∆ «¬’ ÿ‡È≈ ‹Ø Á≈√ È∂ ¡≈͉∆ ¡º÷ƒ Ú∂÷∆, ¿∞‘ «¬√

1. ‹Ø ◊πÁπ¡≈≈ √≈«‘Ï ÂØ∫ «ÂøÈ ’∞ «’ºÒ∂ Á∆ Á»∆ Â∂ Ú◊Á≈ ‘ÀÕ

173

ÍÃ’≈ ‘À «’ È≈Ó-¡«Ì¡≈√ ’Ó≈¬∆ √Ó≈◊Ó ⁄Ò «‘≈ √∆ó’≈¯∆

Ï≈«Ù ‘ج∆Õ ÈßÏÁ≈ ⁄øȉ «√øÿ, ‚≈. ÍÃ∆ÂÓ «√øÿ, √. ’Â≈

«√øÿ «Í≥‚ √»ÒÍπ ¡Â∂ «¬’ ÁØ ‘Ø ÍÃ∂Ó∆ ÒΩ„∂ Í«‘ Ï≈‘ √À

’È Ò¬∆ ◊¬∂Õ ◊πÁπ¡≈∂ ÂØ∫ ⁄Û∑Á∂ Í≈√∂ ‚ø‚≈ ÊØ‘ª Á∆ Ú≈Û √∆

(Í«‘Ò∂ √≈∂ ◊πÁπ¡≈∂ Á∂ ⁄Ω«◊Á∂ ÊØ‘ª Á∆ Ú≈Û Á∆ ⁄≈ Á∆Ú≈∆

‘øπÁ∆ √∆) ¿∞√ Ú≈Û «Ú⁄Ø∫ «¬’ Ï‘π ں‚≈ ¯È∆¡ √ºÍ «È’«Ò¡≈Õ

«¬È∑ª ÍÃ∂Ó∆¡ª È∂ Á∂«÷¡≈ «’ ÏÛ≈ ıÂÈ≈’ √ºÍ ‘ÀÕ ÁØ «√øÿª È∂

‚ø‚∂ «Ò¡≈ ’∂ ¿∞√ √ºÍ ˘ Ó≈ «ÁºÂ≈Õ ÈßÏÁ≈ ⁄øȉ «√øÿ ‹∆ ¡Â∂

‘Ø ÍÃ∂Ó∆ Ï≈Ï≈ ‹∆ ˘ Á√‰ ¡≈ ◊¬∂ «’ «¬’ Ï‘π ں‚≈ ¯È∆¡

√ºÍ Ú≈Û «Ú⁄Ø∫ «È’«Ò¡≈ √∆ó«¬øÈ∆ ◊ºÒ √π‰ ’∂ ‘∆ (Ï≈’∆ ◊ºÒ

Í»∆ ‘؉ ÂØ∫ Í«‘Ò∂) Ï≈Ï≈ ‹∆ Íπº¤‰ Òº◊∂ «’ «’Â∂ Ó≈ ª È‘ƒ

«ÁºÂ≈? ÈßÏÁ≈ ‘πª «’‘≈ «’ √ºÍ Ï‘π ˜«‘∆Ò≈ √∆, «‹√ ’’∂

¿∞√ ˘ Ó≈ «ÁºÂ≈ ‘ÀÕ Ï≈Ï≈ ‹∆ Ï‘π ◊πº√∂ ‘ج∂ ¡Â∂ ’«‘‰ Òº◊∂

«’ Â∞√ƒ ¿∞√ ˘ «’™ Ó≈«¡≈? ’∆ «¬√ Â∑ª Ó≈-Ó≈ Â∞√ƒ √ºÍ

Óπ’≈ «Á˙◊∂? ’∆ ¿∞‘ Â∞‘≈‚∂ Ó◊ Ì«‹¡≈ √∆? «¬«Â¡≈«Á Ï⁄È

’«‘ ’∂ È≈˜◊∆ ÍÃ◊‡ ’∆Â∆Õ

ÍÙ⁄≈Â≈Í Â∂ Óπ¡≈¯∆

Ï≈Ï≈ ‹∆ Í≈√Ø∫ «÷Ó≈ Ó≥◊ ’∂ ÈßÏÁ≈ ‘πƒ Á»√∂ «√øÿª È≈Ò

Ï≈‘ √À ’È ⁄Ò∂ ◊¬∂Õ ¡◊ª‘ ÊØÛ∑∆ Á» ‘∆ ◊¬∂ √È «’ «¬’

‘Ø ¿∞‘Ø «‹‘≈ √ºÍ Șƒ «Í¡≈Õ Ú≈Í√ ¡≈ ’∂ Ï≈Ï≈ ‹∆ ˘ Á»√∂

√ºÍ Á∂ «Á√‰ Á≈ ‘≈Ò Áº«√¡≈Õ ÂÁ Ï≈Ï≈ ‹∆ ’«‘‰ Òº◊∂ «’ Ì≈¬∆

Ó≈-Ó≈ ’∂ Ú∂÷ ÒÚØ, Â∞√ƒ ¿∞√ ˘ Ó≈È ÂØ∫ Í«‘ÒØ∫ √≈˘ Íπº¤ Âª

ÒÀ∫Á∂Õ «¬øÈ∂ «⁄ ˘ ’∞fi ‘Ø ÍÃ∂Ó∆¡ª È∂ Áº«√¡≈ «’ ’≈¯∆ Úº‚≈ √ºÍ

¡√ƒ Ú∆ Ú∂÷ ’∂ ¡≈¬∂ ‘ªÕ ¡ı∆ ’∞fi ÍÃ∂Ó∆¡ª È∂ «¬’º·∂ ‘Ø ’∂ ¡≈Í

‹∆ ˘ Ï∂ÈÂ∆ ’∆Â∆ «’ ¡È‹≈‰-Íπ‰∂ «Ú⁄ √≈ÊØ∫ ˆÒÂ∆ ‘Ø ◊¬∆

‘ÀÕ «¬√ Ò¬∆ «÷Ó≈ ÏıÙØ, ¡◊ª‘ ÂØ∫ «ı¡≈Ò º÷ª◊∂Õ ¡≈Í ‹∆ È∂

«’‘≈ «’ Â∞√ƒ «’√∂ ÍÃ∂Ó∆ ˘ ’‘Ø «’ ’Û≈‘ ÍÃÙ≈Á Á∆ Á∂◊ «Â¡≈

’∂ ¡Â∂ √«Â◊π» √Ã∆ ◊π» ◊ÃøÊ √≈«‘Ï ‹∆ Á∂ ‘˜» ÒÀ ¡≈¿∞Õ Á∂◊

ÒÀ ¡ªÁ∆ ◊¬∆Õ Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ √«Â◊π» √Ã∆ ◊π» ◊ÃøÊ √≈«‘Ï ‹∆ Á∂

¡º◊∂ ÷ÒØ ’∂ ¡Á≈√ ’∆Â∆ «’ √«Â◊π» ‹∆! ¡√ƒ ÌπºÒ‰‘≈ ‹∆Ú

‘ª, «√øÿª Í≈√Ø∫ ˆÒÂ∆ ‘Ø ◊¬∆ ‘À, ¿∞√Á∆ «ıÓ≈ ÏıÙØ ¡Â∂ ¡◊ª‘

174

Ò¬∆ √πӺ ÏıÙØÕ ¡Á≈√ ÂØ∫ Ï≈¡Á ÍÃÙ≈Á ÚÂ≈«¬¡≈ «◊¡≈Õ

Ò◊≈Â≈ ¤∂ «ÁÈ √Ó≈◊Ó ⁄ÒÁ≈ «‘≈, «’√∂ ÍÃ’≈ Á≈ ’ج∆ Ú∆

˜«‘∆Ò≈ ‹∆Ú «’√∂ ˘ Ú∆ «Á÷≈¬∆ È‘ƒ «ÁºÂ≈Õ

Ï≈Ï≈ ‹∆ Á≈ ÓÈ Ï‘π ‘∆ ’ØÓÒ Â∂ Á«¬¡≈Ú≈È √∆Õ ¿∞‘ ¡’≈‰

‘∆ «’√∂ ‹∆Ú ˘ Â≈ Ú∆ Âø◊ ’È Á∂ ‘º’ «Ú⁄ È‘ƒ √ÈÕ ¡≈Í

‹∆ «’‘≈ ’Á∂ √È «’ ‹∂ ¿∞√ Ó≈Ò’ ˘ ͤ≈ȉ≈ ‘À ª :

‹≈«Â Ó«‘ ‹Ø«Â ‹Ø«Â Ó«‘ ‹≈Â≈ ¡’Ò ’Ò≈ ÌÍ»« «‘¡≈®

(¡≈√≈ Ó: 1, Í≥È≈ 469)

¡Â∂

√Ì Ó«‘ ‹Ø«Â ‹Ø«Â ‘À √Ø«¬® (ËÈ≈√∆ Ó: 1, Í≥È≈ 13)

Á∂ Ë≈È∆ ωÈ≈ ÍÚ∂◊≈Õ «’™«’ ◊πÁ∂Ú ÈΩÚ∂∫ √«Â◊π» ‹∆ Á≈

¯πÓ≈È ‘À «’ :

ÿ‡ ÿ‡ ÓÀ ‘« ‹» Ï√À √øÂÈ ’«‘˙ Íπ’≈«®

(√ÒØ’ Ó: 9, Í≥È≈ 1427)

¡Â∂ Í≥‹Ú∂∫ √«Â◊π» ‹∆ Á≈ ‘π’Ó ‘À :

ÿ«‡ ÿ«‡ Ï√ø Ú≈√πÁ∂Ú‘ Í≈ÏÃ‘Ó ÍÓ∂√π‘®

(√ÒØ’ √‘√«¥Â∆ Ó: 5, Í≥È≈ 1356)

¡Â∂

ÿ«‡ ÿ«‡ ¡≥« «Ú¡≈ √Ø«¬®

«Â√π «ÏÈ∞ Ï∆‹Ø1 È≈‘∆ ’Ø«¬®

(ÍÃÌ≈Â∆ Ó: 5, Í≥È≈ 1348)

¡Â∂ «‹√ È∂ :

ÿ‡ ÿ‡ ¡≥« Í≈ÏÑÓπ ÈÓ√’≈«¡≈®

«¬’√π «Ú‰∞ ‘Øπ Á»‹≈ È≈‘∆ Ï≈Ï≈ È≈È’ «¬‘ Ó«Â √≈∆ ‹∆¿∞®4®

(Ó≈fi Ó: 5, Í≥È≈ 108)

«¬√ ’’∂ :

√Ì∂ √≈fi∆Ú≈Ò √Á≈«¬«È Âø» «’√À È «Á√«‘ Ï≈‘≈ ‹∆¿∞®3®

(≈◊ Ó≈fi: 5, Í≥È≈ 97)

«¬√ ÍÃ’≈ ‘Ø Ï∂¡≥ Ê≈Úª Â∂ √«Â◊πª È∂ √≈«¡ª «Ú⁄ ¿∞√

«¬’ ’Â∂ Á∆ ‹Ø ˘ Á∂÷‰ Á≈ ‘π’Ó ’∆Â≈ ‘ÀÕ «‹√ ˘ ÍÃÌ» ‹∆ Á∆

‹Ø √≈«¡ª «Ú⁄ «Áº√ ÍÀ∫Á∆ ‘À «Î ¿∞‘ «’√∂ ˘ Áπº÷ Í‘øπ⁄≈¿∞‰≈ ª

«¬’ Í≈√∂ «‘≈, Ó≥Á≈ ÏØÒ‰ ÂØ∫ Ú∆ √ø’Ø⁄ ’Á≈ ‘ÀÕ

A. ‘Ø

175

Î∆Á≈ ÷≈Ò’∞ ÷Ò’ Ó«‘ ÷Ò’ Ú√À Ï Ó≈«‘®

Ó≥Á≈ «’√ ÈØ ¡≈÷∆¡À ‹ª «Â√π «ÏÈ∞ ’ج∆ È≈«‘®75®

(Í≥È≈ 1381)

ÂÊ≈

«¬’π «Î’≈ È ◊≈Ò≈«¬ √ÌÈ≈ ÓÀ √⁄≈ ˉ∆®

«‘¡≈¿∞ È ’À‘∆ ·≈«¬ Ó≈‰’ √Ì ¡ÓØÒÚ∂®129®

√ÌÈ≈ Ó«È Ó≈«‰’ ·≈‘‰∞ Ó»«Ò Ó⁄ª◊Ú≈®

‹∂ ¿∞ «Í∆¡≈ Á∆ «√’ «‘¡≈¿∞ È≈ ·≈‘∂ ’‘∆Á≈®130®

(√ÒØ’ Î∆Á ‹∆, Í≥È≈ 1384)

«Î ª :

Â∂∂ ‹∆¡ ‹∆¡≈ ’≈ ÂØ«‘® («√∆ ≈◊ Ó: 1, Í≥È≈ 25)

Ú≈Ò∆ ◊ºÒ ω ‹ªÁ∆ ‘ÀÕ «¬‘ «È≈ ÍÛ∑ ÒÀ‰ ‹ª ÎØ’≈ «◊¡≈È ÿ؇

ÒÀ‰ È≈Ò È‘ƒ √◊Ø∫ È≈Ó-«√ÓÈ Â∂ ÏøÁ◊∆ È≈Ò ‘∆ √øÌÚ ‘ÀÕ

Ï≈Ï≈ ‹∆ ÍÀÁÒ √¯ ’«Á¡ª ‘Ø«¬¡ª √Â∂ «Ú⁄ ’∆Û∆¡ª-

’≈«„¡ª ¿∞Í Ú∆ ÍÀ È‘ƒ º÷Á∂ √ÈÕ ¡≈Í ÍÀ º÷‰≈ ª «¬’ Í≈√∂

«‘≈ √◊Ø∫ «Í¤Ø∫ ¡≈¿∞‰ Ú≈Ò∂ ˘ √π⁄∂ ’ Á∂‰≈ «’ ÍÀ √≈ÚË≈ÈÂ≈

È≈Ò º÷ƒÕ

ppppppppppppppp

176

11111íÅÂÆ îÇÔ¿çð ÇÃ¿Ø ÜÆ ùíÅÂÆ îÇÔ¿çð ÇÃ¿Ø ÜÆ ùíÅÂÆ îÇÔ¿çð ÇÃ¿Ø ÜÆ ùíÅÂÆ îÇÔ¿çð ÇÃ¿Ø ÜÆ ùíÅÂÆ îÇÔ¿çð ÇÃ¿Ø ÜÆ ù

Ôð ð¯÷ üê ÇîñäÅÔð ð¯÷ üê ÇîñäÅÔð ð¯÷ üê ÇîñäÅÔð ð¯÷ üê ÇîñäÅÔð ð¯÷ üê ÇîñäÅ

«¬È∑ª «ÁȪ Á∆ ‘∆ ‘º‚-Ï∆Â∆ ÿ‡È≈ Ó«‘øÁ «√øÿ ‹∆ ‹Ø «’

Ï≈Ï≈ ‹∆ Á∆ ‹∆Í Á∂ ‚≈¬∆Ú √È, È∂ Áº√∆ «’ Ï≈Ï≈ ‹∆ «’√∂ ’øÓ

◊πÁπ¡≈≈ √≈«‘Ï ÂØ∫ Ï≈‘ ◊¬∂ ‘ج∂ √È «’ ◊π¯≈ «Ú⁄ «¬’ Ï‘πÂ

Ì≈∆ ¯È∆¡ √ºÍ ¡≈ Ú«Û¡≈Õ ◊πÁπ¡≈≈ √≈«‘Ï Á∂ √∂Ú≈Á≈ ¡Â∂

ÁØ-⁄≈ ‘Ø ÍÃ∂Ó∆ ¿∞√ √ºÍ ˘ Ó≈È Á≈ ÔÂÈ ’ ‘∂ √ÈÕ ◊π¯≈ «Ú⁄

‘È∂≈ √∆Õ √ºÍ ’≈¯∆ Úº‚≈ Â∂ ıÂÈ≈’ ‘؉ ’≈È ◊π¯≈ ¡≥Á ÚÛÈ

Á≈ ’ج∆ Ú∆ ‘∆¡≈ È‘ƒ √∆ ’Á≈Õ √≈«¡ª È∂ √Ò≈‘ ω≈¬∆ «’ ◊À√

‹◊≈ ’∂ ÒØ¡ Á≈ ÍÃÏøË ’∆Â≈ ‹≈Ú∂Õ «¬’ ÍÃ∂Ó∆ ◊À√ ‹◊≈ ’∂ ÒÀ

¡≈«¬¡≈Õ ÁØ-«ÂøÈ √∂Ú≈Á≈ª È∂ «Ï‹Ò∆ Á∆¡ª Â≈ª ÓØ‘«™ Èß◊∆¡ª

1. ¡≈Í Á≈ È◊ ´‘≈Ò∆ «˜Ò∑≈ ¿±È≈ «ÍÂ≈ Á≈ È≈˙ Ø‚≈ ≈Ó √∆Õ Ó«‘øÁ

«√øÿ ¤Ø‡∆ ¡≈Ô± «Ú⁄ ‘∆ «Í≥‚ Ó≈¤∆¡ª ·≈‰≈ ‘«¡≈‰≈ «˜Ò∑≈ ‘π«Ù¡≈Íπ

«Ú÷∂ √. ◊πÈ≈Ó «√øÿ ‹∆ ÍπºÂ √. Á√Ω∫Á≈ «√øÿ ‹∆ Í≈√ ¡≈ «◊¡≈Õ «‹‘Ȫ

È∂ ¡≈͉∂ Ϻ«⁄¡ª Á∆ Â∑ª Ó«‘øÁ «√øÿ Á∆ ÍÚ«Ù ’∆Â∆ Â∂ ◊Û∑Á∆Ú≈Ò≈

‘≈¬∆ √’±Ò Â∂ ’≈Ò‹ «Ú⁄ Ï∆.¬∂. Â’ «Úº«Á¡≈ Áπ¡≈¬∆Õ Ó«‘øÁ «√øÿ È∂

Ú∆ √. ◊πÈ≈Ó «√øÿ ‹∆ Â∂ ¿∞‘Ȫ Á∆ ËÓ ÍÂÈ∆ Ï∆. ÍÓ‹∆ ’Ω Ó≈¤∆¡ª

˘ ¡≈͉∂ Ó≈Â≈-«ÍÂ≈ ‹≈‰ ’∂ Í»∆ √∂Ú≈ ’∆Â∆ Â∂ ’ ‘∂ ‘ÈÕ ¡≈Í ‹∆

˘ Ï≈Ï≈ ‹∆ Á∆ √ø◊ ’È ’’∂ ◊π«√º÷∆ ÍÃ≈Í ‘ج∆Õ

«Ú«Á¡≈ ÍÃ≈Í ’È ¿∞ÍÃø ¡≈Í ‹∆ È∂ Ï≈Ï≈ ‹∆ Í≈√Ø∫ √Ã∆ ◊π» ◊ÃøÊ

√≈«‘Ï ‹∆ Á∆ √ø«Ê¡≈ Ò¬∆ ¡Â∂ È≈Ò-È≈Ò ‘∆ E √≈Ò ‹∆Í ⁄Ò≈‰ Á∆

√∂Ú≈ ’Á∂ ‘∂Õ «Ú¡≈‘ ‘؉ ¿∞ÍÃø ¡º‹ ’ºÒ∑ ¡≈Í ‹∆ √∆È∆¡ √À’ø‚∆ √’±Ò

◊Û∑Á∆Ú≈Ò≈ «Ú÷∂ ’Ò’ Á∆ ¡√≈Ó∆ Â∂ ’øÓ ’ ‘∂ ‘È ¡Â∂ È≈ÒØ-È≈Ò

◊π» ÿ Á∆ Í»∆ Í»∆ √∂Ú≈ ’Á∂ ‘ج∂, ““¡≈«Í ‹ÍÀ ¡Ú‘ È≈Óπ ‹Í≈ÚÀ””

Á∆ ’≈ ’’∂ ¡≈͉≈ ‹∆ÚÈ √¯Ò≈ ’ ‘∂ ‘ÈÕ ¡≈Í Á∆ √ø◊ È≈Ò

Ï‘π ÍÃ∂Ó∆¡ª ˘ ◊πÓ«Â Á∆ Ò≈◊ Òº◊∆, Â∂ Ï‘π √≈∂ ÍÃ≈‰∆¡ª È∂ ¡≥«ÓÃÂ

Í≈È ’ ’∂ ““◊π«√÷ Ó∆ ⁄Ò‘π ◊π ⁄≈Ò∆”” ˘ ¡≈͉∂ ‹∆ÚÈ Á≈ ¡≈Ë≈

ω≈«¬¡≈ ‘ÀÕ

177

’’∂ ¶Ï∂ Ϫ√ È≈Ò ÏøÈ∑ ’∂ ÒÀ ¡ªÁ∆¡ª Â≈ ‹Ø Á»Ø∫ ‘∆ √ºÍ ˘ «Ï‹Ò∆

Á≈ ’ø‡ Ò≈ ’∂ Ó≈ «ÁºÂ≈ ‹≈Ú∂Õ ‹◊Á≈ ◊À√ ◊π¯≈ ¡≥Á Òº’Û «Ú⁄

¡Û≈ ’∂ º÷ «ÁÂ≈, ÍÒº◊ «Ú⁄ Â≈ª Ò≈ ’∂ «¬’ ÍÃ∂Ó∆ È∂ √ºÍ ˘ ’ø‡

Ò≈«¬¡≈Õ «‹™ ‘∆ √ºÍ ˘ ’ø‡ Òº◊≈ ª ¿∞√ È∂ ¡ÀÈ∂ ˜Ø Á∆ ¯øπ’≈≈

Ó≈«¡≈ «’ ◊À√ Ïπfi «◊¡≈, √≈∂ ÍÃ∂Ó∆ ‚ ’∂ ÌÀ-Ì∆ ‘Ø ◊¬∂Õ Ó«‘øÁ

«√øÿ È∂ Áº«√¡≈ «’ ÓÀ∫ √≈«¡ª ˘ «’‘≈, Â∞√ƒ ‘‡ ‹≈¿∞, ÓÀ∫ «¬√ ˘

Ó≈Á≈ ‘ªÕ «¬’ ÏØ∆ ÒÀ ’∂ «Óº‡∆ Á∂ Â∂Ò È≈Ò «Ì™ Ò¬∆, ¿∞√ ˘

Ϫ√ ¿∞Í º÷ ’∂ ¡º◊ Ò≈ Ò¬∆ ¡Â∂ ¡º◊ È≈Ò √ÛÁ∆ ÏØ∆ √ºÍ ¿∞Í

√πº‡ «ÁÂ∆ «‹√ È≈Ò √ºÍ √Û ’∂ Ó «◊¡≈Õ

Ù≈Ó ˘ ‹ÁØ∫ Ï≈Ï≈ ‹∆ ¡≈¬∂ ª √ø◊ È∂ √ºÍ Ó≈È Á∆ √≈∆

«Ú«Ê¡≈ Ï≈Ï≈ ‹∆ ˘ Áº√∆Õ Ï≈Ï≈ ‹∆ √≈∆ √ø◊ ˘ Ï‘π ◊πº√∂ ‘ج∂Õ

ı≈√ ’’∂ Ó«‘øÁ «√øÿ ˘ ’ØÒ √ºÁ ’∂ ’«‘‰ Òº◊∂, Âø» Ï‘π Ó≈Û≈

’øÓ ’∆Â≈ ‘ÀÕ ‹∂ ÌÒ≈ √ºÍ ◊π¯≈ «Ú⁄ ÚÛ ‘∆ «◊¡≈ √∆, ¿∞√ ˘ ¿∞Ê∂

«‘‰ «ÁøÁ∂, ÓÀ∫ «’‘Û≈ ÏÁ∂Ù ⁄Ò≈ «◊¡≈ √∆, ¡≈ ‘∆ ‹≈‰≈ √∆Õ ’ج∆

Ú∆ «¬‘Ø «‹‘≈ ’øÓ ’È≈ ‘ØÚ∂ ª Íπº¤ ’∂ ’∆Á≈ ‘ÀÕ Ï≈Ï≈ ‹∆ ÊØÛ∑∆

Á∂ ⁄πÍ ‘∂ «Î ’«‘‰ Òº◊≈ ¡º¤≈, ‹Ø ‘؉≈ √∆ √Ø ‘Ø «◊¡≈ ¡◊ª‘

«ı¡≈Ò º÷‰≈Õ

Ó«‘øÁ «√øÿ ‹∆ Áº√Á∂ √È «’ ¿∞√ ÂØ∫ Ï≈¡Á ÓÀ∫ ‹ÁØ∫ Ú∆

◊πÁπ¡≈≈ √≈«‘Ï ÂØ∫ «Í≥‚ ‹≈‰≈ ª ‘ ؘ √Â∂ «Ú⁄ √ºÍ «ÓÒ‰≈Õ

Ò◊≈Â≈ «ÂøÈ ⁄≈ «ÁÈ ‹ÁØ∫ «¬√∂ Â∑ª ‘Ø«¬¡≈ ª ÓÀ∫ Ï≈Ï≈ ‹∆ Í≈√

Ï∂ÈÂ∆ ’∆Â∆ «’ ÓÀ˘ ‘ ؘ √Â∂ «Ú⁄ √ºÍ «ÓÒÁ≈ ‘ÀÕ Ï≈Ï≈ ‹∆

È∂ ‘π’Ó ’∆Â≈ «’ «¬º’∆ «ÁÈ Ó»Ò-Ó≥Âz Á∆¡ª ÁØ Ó≈Ò≈ «¬’ √Ú∂

Â∂ «¬’ Ù≈Óƒ ÍÃ∂Ó È≈Ò ’’∂ √«Â◊π» ‹∆ Í≈√Ø∫ ¡Á≈√ »Í «Ú⁄ «÷Ó≈

Ó≥◊ØóÂÁ «¬‘ Â∂≈ ÷«‘Û≈ ¤º‚‰◊∂Õ «‹√ «ÁÈ Ó≈Òª Í»∆¡ª ‘Ø ‹≈‰

ÂÁ ’Û≈‘ ÍÃÙ≈Á Á∆ Á∂◊ ωÚ≈, √Ú≈ π«Í¡≈ √«Â◊π» ‹∆ Á∆ ◊ØÒ’

«Ú⁄ Í≈ ’∂ ¡Á≈√ ’≈¬ƒÕ √Ø Ì≈¬∆ Ó«‘øÁ «√øÿ ‹∆ È∂ «‹√ «ÁÈ

Ó»Ò-Ó≥Âz Á≈ ‹≈Í ¡øÌ ’∆Â≈, ¿∞√ «ÁÈ ÂØ∫ ‘∆ ÓπÛ √ºÍ È‘ƒ «Ó«Ò¡≈

Â∂ √≈≈ «ÈÔÓ Í»≈ ’’∂ √«Â◊π» √Ã∆ ◊π» ◊ÃøÊ √≈«‘Ï ‹∆ ¡º◊∂ Á∂◊

«Â¡≈ ’’∂ ¡Á≈√ ’Ú≈¬∆ ¡Â∂ ÍÙ⁄≈Â≈Í ’ ’∂ Óπ¡≈¯∆ Ó≥◊∆Õ

ppppppppppppppp

178

ÜÆò» ù éÜÅÇÂ÷ å¿× Õðé å¶ êðî¶ôðÜÆò» ù éÜÅÇÂ÷ å¿× Õðé å¶ êðî¶ôðÜÆò» ù éÜÅÇÂ÷ å¿× Õðé å¶ êðî¶ôðÜÆò» ù éÜÅÇÂ÷ å¿× Õðé å¶ êðî¶ôðÜÆò» ù éÜÅÇÂ÷ å¿× Õðé å¶ êðî¶ôðò¼ñ¯º Õð¯êÆ Ô¿¹çÆ ÔËò¼ñ¯º Õð¯êÆ Ô¿¹çÆ ÔËò¼ñ¯º Õð¯êÆ Ô¿¹çÆ ÔËò¼ñ¯º Õð¯êÆ Ô¿¹çÆ ÔËò¼ñ¯º Õð¯êÆ Ô¿¹çÆ ÔË

Ï≈Ï≈ ‹∆ Á∆ ¤ºÍ∆ Á∂ √≈Ó∑‰∂ ¿∞µÂ Ú≈Ò∂ Í≈√∂ ‹Ø ÷∂ √È󫬒

«ÁÈ ¿∞√ ÷∂ «Ú⁄ «¬’ ÍÃ∂Ó∆1 È∂ √Ú∂∂ ÂÛ’∂ ÂØ∫ ‘Ò Ú≈‘π‰≈ Ùπ»

’∆Â≈ ‘Ø«¬¡≈ √∆Õ Ì≈ÁØ∫ Ó‘∆È∂ Á≈ ‘øπÓ√ Ì«¡≈ «ÁÈ √∆, ◊Ó∆

Ï‘π ÍÀ ‘∆ √∆, «√ı ÁπÍ«‘ Á≈ √Óª ‘Ø «◊¡≈Õ ¿∞‘ ÍÃ∂Ó∆ ¡≈Í

Ú∆ Í√∆ÈØ-Í√∆È∆ ‘Ø«¬¡≈, Ìπº÷∂ «Âz‘≈¬∂ ‚ø◊ª ˘ Ó≈-’∞º‡ ’Á≈ ¿∞È∑ª

Í≈√Ø∫ ‘Ò Á∆ Ú◊≈ ÒÀ «‘≈ √∆Õ ÁØÚ∂∫ ‚ø◊ ‹∆̪ ’º„∆ ¡≈͉∆ Ï∂Úº√∆

Á≈ ÍÃ◊‡≈Ú≈ ’ ‘∂ √ÈÕ Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ ¤ºÍ∆ ÂØ∫ Ï≈‘ ¡≈ ’∂ Á∂«÷¡≈

ª ÍÙ»¡ª Á∆ ‘≈Ò ϑπ Â√ÔØ◊ √∆Õ ÓÈ «Ú⁄ Á«¬¡≈ ¡≈¬∆ Â∂

ÓÈ Ï‰≈ «Ò¡≈ «’ ‹ÁØ∫ ‘π‰ «¬‘ ‘Ò Á≈ Î∂≈ ÒÀ ’∂ √≈‚∂ ’ØÒ

¡≈«¬¡≈ ª ¡√ƒ Ï∂ÈÂ∆ ˜» ’ Á∂‰∆ ‘À «’ «‘øÁ≈ ’øÓ ˜≈ ◊Ó∆

‘‡∆ Â∂ Ù≈Ó ˘ ’ ÒÚ∂, «¬È∑ª ÍÙ»¡ª ˘ ¤º‚ ’∂ ͺ·∂-Í≈‰∆ Á∆ √∂Ú≈

’∂ ¡Â∂ ÊØÛ∑≈ ¡≈≈Ó ’È Á∂Ú∂Õ ÓÈ Ï‰≈ ’∂ ¡≈Í ‹∆ ¿∞√ Á∂ ’ØÒ

◊¬∂, ÓÈ «Ú⁄ ‹Ø ÍÙ»¡ª ÍÃÂ∆ Á«¬¡≈ Á≈ ÎπÈ≈ Ï«‰¡≈ √∆, ¿∞‘ ’«‘

«ÁÂ≈Õ ¡º◊Ø∫ ¿∞√ È∂ ¿∞µÂ «ÁºÂ≈ «’ ÓÀ∫ Ú∆ √Ú∂ Á≈ «¬‘Ȫ Á∂ È≈Ò

‘∆ Òº◊≈ ‘Ø«¬¡≈ ‘ª, Â∞√ƒ ¡≈͉≈ ’øÓ ’∆ ⁄ÒØ, ‹º‡ª Á∂ ’øÓ «Ú⁄

ÁıÒ È‘ƒ Á∂¬∆Á≈Õ

¡ºË∂ ’∞ ÿ≥‡∂ «Í¤Ø∫ ÓÈ «Ú⁄ «Î «Ú⁄≈ ¡≈¬∆ «’ ÍÙ» ª

«Ú⁄≈∂ Ï∂-˜Ï≈È ‘ÈÕ «¬‘ ¡Û∆¡Ò «ÏÂ∆ «Ú⁄ ÍÙ»¡ª Í≈√Ø∫,

¿∞È∑ª Á∆ «ÚºÂ ÂØ∫ «˜¡≈Á≈ ’øÓ ÒÀ «‘≈ ‘ÀÕ ¡«Â Á∆ ◊Ó∆ ‘À,

‹∂ ¿∞‘ «Ú⁄≈∂ Ï∂Úº√ ‘È Âª √≈˘ ¡≈Í ‘∆ ¿∞‘Ȫ Á∂ Áπº÷-√πº÷ Á≈

«ı¡≈Ò º÷‰≈ ⁄≈‘∆Á≈ ‘ÀÕ ÓÈ Ï‰≈ ’∂ «Î ¿∞√ ˘ ‹≈ Ï∂ÈÂ∆

’∆Â∆ «’ √≈‚∆ Ï∂ÈÂ∆ Ó≥È ’∂ «¬È∑ª ˘ ¤º‚ Á∂ÚØ, È≈Ò ‘∆ «’‘≈

«’ ¯√Ò Á∂‰∆ ‹ª Ï’Â Í≈¿∞‰∆ ª ÍÓ∂Ù Á∂ Úº√ «Ú⁄ ‘ÀÕ ‹∂

1. Ȫ «Ò÷‰≈ ÓπÈ≈«√Ï È‘ƒ √Ó«fi¡≈ «’™«’ ’¬∆ Ú≈ ÍÃ∂Ó∆ «¬Â≈˜ ’ ÒÀ∫Á∂

‘ÈÕ

179

¿∞√ È∂ Á∂‰≈ ‘∆ ‘À ª «¬‘ ˜»∆ È‘ƒ «’ «˜¡≈Á≈ Ú≈‘π‰ È≈Ò

‘∆ Á∂Ú∂, È≈Ò∂ ‹ÁØ∫ ¡√ƒ «¬È∑ª ÍÙ»¡ª ˘ «˜¡≈Á≈ Âø◊ ’ª◊∂ ª

Ï∂-˜Ï≈Ȫ Á∆ ‘≈¡ ÍÀ ‹ªÁ∆ ‘ÀÕ Í ¿∞√ ÍÃ∂Ó∆ È∂ «¬‘ ◊ºÒ Ú∆ √π‰∆

¡‰√π‰∆ ’’∂ Á»√∂ ’øÈØ∫ ’º„ «ÁºÂ∆ √◊Ø∫ ¿∞µÂ «ÁºÂ≈ «’ «˜ÓƒÁ≈

Á∆ ª ‹∂ Óª Ú∆ Ó ‹≈Ú∂ ª ¿∞‘ Ú∆ ¡≈͉≈ ں √ªÌ ’∂ ‘∆

¿∞√ Á≈ √√’≈ ’Á≈ ‘ÀÕ Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ «’‘≈ «’ ¡√ƒ ¡≈͉≈ ¯˜

Í»≈ ’ «ÁºÂ≈ ‘À, ¡º◊Ø∫ Â∂∆ Ó˜∆Õ

¿∞‘ ÍÃ∂Ó∆ ¡≈͉∆ ËπÈ «Ú⁄ Òº◊≈ «‘≈ ¡Â∂ ’≈¯∆ √Ó∂∫ Ï≈¡Á

÷∂ ˘ √π‘≈◊≈ Ó≈ ’∂ √≈≈ ’øÓ Óπ’≈ ’∂ «◊¡≈Õ ÍÙ» Ï‘π «Âz‘≈¬∂

‘ج∂ √È, «¬’ È∂ ‹ª«Á¡ª ‘∆ ˜ÏÁ√Â∆ Í≈‰∆ Í∆ «Ò¡≈ «‹√

’’∂ ¿∞‘ Ï∆Ó≈ ÍÀ «◊¡≈, «‹√ Á≈ ’≈¯∆ «¬Ò≈‹ ’≈¿∞‰≈ «Í¡≈Õ

Á≈√ Á∂ ¡º÷ƒ Á∂÷‰ Á∆ ◊ºÒ ‘À «’ «‹√ ÷∂ «Ú⁄ ’≈¯∆ ¯√Ò ‘øπÁ∆

√∆, ¿∞√ ÷∂ «Ú⁄Ø∫ ’∞fi «◊‰Â∆ Á∆¡ª Ì∆¡ª ‘ج∆¡ªÕ ¿∞È∑ª Á∂

«ÍÂ≈ ‹∆ ‹Ø ’≈¯∆ ◊πÓπ÷ √È, È∂ ¡≈͉∂ ÍπºÂª ˘ Íπº«¤¡≈ «’ «¬√

÷∂ «Ú⁄ Â∞√ƒ ¡ÀÈ∆ «˜¡≈Á≈ Ú≈‘∆ Ú∆ ’∆Â∆ ¡Â∂ √≈∆ √≈-

√øÌ≈Ò Ú∆ «Í¤Ò∂ √≈Òª È≈ÒØ∫ «˜¡≈Á≈ ’∆Â∆ √∆ Í ¯√Ò È≈-

Ó≈ ‘∆ ‘ج∆ ‘À, «¬√ Á≈ ’∆ ’≈È? Á«¬¡≈ «√øÿ È∂ Áº«√¡≈ «’

«ÍÂ≈ ‹∆, ‘Ø Âª √≈˘ «’√∂ ’≈È Á≈ ÍÂ≈ È‘ƒ Í «¬’ Ú≈∆

‹ÁØ∫ ÓÀ∫ ÁπÍ«‘ ˘ Ìπº÷∂ «Âz‘≈¬∂ ÍÙ»¡ª È≈Ò ‘Ò Ú≈‘πøÁ≈ √∆ ª √øª

È∂ ÁØ Ú≈∆ ÓÀ «’‘≈ √∆ «’ ◊Ó∆ Ï‘π ‘À, «‘øÁ≈ ’øÓ Ù≈Ó ˘

’ Ò¬ƒ, ’¬∆ Ú≈, Ï∂-˜Ï≈Ȫ Á∆ ‘≈¡ ÍÀ ‹ªÁ∆ ‘øπÁ∆ ‘À, Í ÓÀ∫

÷∂ Ú≈‘ ’∂, √π‘≈◊≈ Á∂ ’∂, √≈≈ ’øÓ Óπ’≈ ’∂ ¡≈«¬¡≈ √∆Õ Ï π◊

«√¡≈‰∂ √È, √Ófi ◊¬∂ «’ ÷∂ «Ú⁄ ¯√Ò ÿº‡ ‘؉ Á≈ ’≈È Ï∂-

˜Ï≈Ȫ È≈Ò ’∆Â≈ Ú≈Ë≈ ‘∆ ‘ÀÕ ÍπºÂª ˘ √Ófi≈«¬¡≈ «’ Á∂÷Ø, Â∞√ƒ

«Ó‘È Ú∆ ’∆Â∆, ¡≈Í Ú∆ Âø◊ ‘ج∂, ÍÙ»¡ª ˘ Ú∆ Âø◊ ’∆Â≈,

«¬√ Ú≈√Â∂ «’ ¯√Ò «˜¡≈Á≈ ‘ØÚ∂ Í ‘Ø«¬¡≈ «¬√ Á∂ ¿∞Ò‡Õ √Ø,

¡◊ª‘ Ò¬∆ «ı¡≈Ò º÷‰≈, ‹∂ ‚ø◊ ¡≈͉≈ Áπº÷ ÏØÒ ’∂ È‘ƒ Áº√

√’Á∂ ª √≈˘ ¿∞È∑ª Á≈ «ı¡≈Ò ¡≈Í º÷‰≈ ⁄≈‘∆Á≈ ‘ÀÕ Á»√∂

Ì‹È∆’ √≈Ë»-Ó‘≈ÂÓ≈ Á≈ Ï⁄È ˜» Ó≥ȉ≈ ÒØÛ∆¬∂, Ì≈Ú∂∫ ¿∞√

√Ó∂∫ ¿∞√ Ï⁄È ˘ Óøȉ «Ú⁄ ÿ≈‡≈ ‘∆ «’™ È≈ ÍÃÂ∆ ‘øπÁ≈ ‘ØÚ∂,

Ï⁄È Ó≥È ÒÀ‰≈ ⁄≈‘∆Á≈ ‘ÀÕ «¬‘ ◊ºÒ Ϻ«⁄¡ª ˘ √Ófi≈ ’∂ ¿∞‘

180

Ï π◊ Ï≈Ï≈ ‹∆ Í≈√ ¡≈¬∂ Â∂ √≈∆ ◊ºÒ Áº√∆ Â∂ Ï∂ÈÂ∆ ’∆Â∆ «’

√≈‚∂ ¡Ó’∂ ÒÛ’∂ È∂ Â∞‘≈‚≈ Ï⁄È È‘ƒ Ó≥«È¡≈, «‹√ √Á’≈ ÷∂Â

«Ú⁄ ¯√Ò Ú∆ È‘ƒ ‘ج∆Õ Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ ‘ºÊ ‹ØÛ ’∂ Ï π◊ª ˘ Ï∂ÈÂ∆

’∆Â∆ «’ ¯√Ò ÚºË ÿ‡ Á∂‰∆ ª ÍÓ∂Ù ‹∆ Á∂ Úº√ «Ú⁄ ‘ÀÕ ¿∞√

«ÁÈ ◊Ó∆ Ï‘π «˜¡≈Á≈ √∆, ‚ø◊ Ìπº÷∂ «Â‘≈¬∂ √Èó«‹√ ’’∂

√≈˘ ¿∞È∑ª Á∆ Â’Ò∆¯ Ó«‘√»√ ‘øπÁ∆ √∆ Â∂ √≈‚∂ Í≈√Ø∫ √‘≈∆ È‘ƒ

‹ªÁ∆ √∆ «’™«’ √≈‚∂ √≈Ó∑‰∂ Ó≥»‘ «Ú⁄Ø∫ ‹∆̪ ’º„∆ ‘ Î∂∂ ¶ÿÁ∂

√ÈÕ √Ø ¡◊ª‘ Ò¬∆ Ï∂ÈÂ∆ ‘À «’ ÍÙ»¡ª Í≈√Ø∫ ’øÓ ÒÀ‰≈ ⁄≈‘∆Á≈

‘À Í ¿∞È∑ª Á∂ «Ú ¡È∞√≈ ¡Â∂ «ÏȪ ’≈È √؇∂ È≈Ò ’∞º‡‰≈

Ú∆ È‘ƒ ⁄≈‘∆Á≈ «’™«’ ¿∞È∑ª «Ú⁄ Ú∆ √≈‚∂ Úª◊ ‘∆ ¡≈ÂÓ≈ ‘À

‹Ø Áπº÷-√πº÷ Ó«‘√»√ ’Á∆ ‘ÀÕ «Í¤Ò∂ «’√∂ Ó≈Û∂ ’Ó √Á’≈ ¿∞‘

«¬È∑ª ‹»Èª «Ú⁄ ÍÀ ’∂ Ò∂÷≈ Í»≈ ’ ‘∂ ‘Èó‘π‰ ¡≈ͪ ¿∞È∑ª È≈Ò

Ú≈Ë≈ ’’∂ ¡≈͉≈ Ò∂÷≈ È≈ ω≈¬∆¬∂Õ

‘ºÁ ¡≥Á «‘ ’∂ ¡≈ͪ ˘ «Ó‘È ˜» ’È∆ ⁄≈‘∆Á∆ ‘ÀÕ ¿∞√

’∆Â∆ «Ó‘È Á≈ ÎÒ Á∂‰≈ Á≈Â∂ Á∂ ‘ºÊ «Ú⁄ ‘ÀÕ √Ã∆ ◊π» È≈È’ Á∂Ú

‹∆ Á≈ ¯πÓ≈È ‘À :

¡≈͉ Ò∆¡≈ ‹∂ «ÓÒÀ Â≈ √Ìπ ’Ø Ì≈◊·∞ ‘Ø«¬®

’Ó≈ ¿∞Í« «ÈÏÛÀ ‹∂ ÒØ⁄À √Ìπ ’Ø«¬®3®

(◊¿∞Û∆ Ó: 1, Í≥È≈ 156)

ÂÊ≈ :

«Ú‰∞ ’Ó≈ «’¤∞ Í≈¬∆¡À È≈‘∆ ‹∂ Ï‘πÂ∂≈ Ë≈ÚÀ®

(«Â¶◊ Ó: 1, Í≥È≈ 722)

√Ì ‹∆¡ª ¡≥Á ÍÓ∂Ù Á∆ ‹Ø ‹≈‰ ’∂ ÚÂ≈¿∞ ’È≈

⁄≈‘∆Á≈ ‘ÀÕ ‹∆Úª ¿∞Â∂ Á«¬¡≈ ’È∆ ‘∆ ¡·≈‘· Â∆ʪ Á≈ «¬ÙÈ≈È

¡Â∂ √≈∂ Í≥πÈ ’Óª È≈ÒØ∫ √Ã∂Ù‡ Í≥πÈ ’Ó ‘ÀÕ

¡·√«· Â∆Ê √◊Ò Í≥πÈ ‹∆¡ Á«¬¡≈ ÍÚ≈È∞®

(Ó≈fi Ó: 5, Í≥È≈ 136)

ÂÊ≈

Á»÷π È Á∂¬∆ «’√À ‹∆¡ Í«Â «√¿∞ ÿ« ‹≈Ú¿∞®

(√ÒØ’ Ó: 5, Í≥È≈ 322)

√Ã∆ ◊π» È≈È’ Á∂Ú ‹∆ È∂ ª, Á«¬¡≈ ˘ ‘∆ Á∂ÚÂ≈ Â∂ «÷Ó≈

˘ Ó≈Ò≈ Ó≥ȉ≈ ’∆Â≈ ‘À :

181

Á«¬¡≈ Á∂ÚÂ≈ «÷Ó≈ ‹ÓÍ≈Ò∆ Â∂ Ó≈‰√ ÍË≈È®

(√ÒØ’ Ó: 1, Í≥È≈ 1245)

«¬√ Ò¬∆ √«Â◊πª Á∂ ¿∞ÍÁ∂Ùª ˘ ¡≈͉∂ ‹∆ÚÈ Á≈ ¡≈Ë≈

ÏÈ≈¿∞‰≈ ⁄≈‘∆Á≈ ‘À, ÂÁ ‘∆ ¡√ƒ ◊π» ıπÙ∆ ˘ ÍÃ≈Í ’ √’ª◊∂Õ

ppppppppppppppp

182

ìç-ÁÃÆà çÅ ÁÃðìç-ÁÃÆà çÅ ÁÃðìç-ÁÃÆà çÅ ÁÃðìç-ÁÃÆà çÅ ÁÃðìç-ÁÃÆà çÅ ÁÃð

◊Ó∆¡ª Á∂ «ÁÈ √ÈÕ Ï≈Ï≈ ‹∆ ¡≈͉∆ fiØ∫ÍÛ∆ «Ú⁄Ø∫ Ï≈‘

¡≥Ï Á∆ ¤ª ‘∂· ÏÀ·∂ ¡≈͉∆ ÓΩ‹ «Ú⁄ «√ÓÈ ’ ‘∂ √È «’

ÁØ «ÂøÈ ÍÃ∂Ó∆ √Â∂ ‹ªÁ∂-‹ªÁ∂ ¡≈Í ‹∆ Í≈√ ¡≈ ◊¬∂, Ϋ‘ ÏπÒ≈¬∆

Â∂ ÏÀ· ◊¬∂Õ Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ ‹Ò-Í≈‰∆ Á∆ √∂Ú≈ Íπº¤∆ Â∂ ¡≈¿∞‰ Á≈

’≈È Íπº«¤¡≈Õ ¿∞‘Ȫ È∂ ¿∞µÂ «ÁºÂ≈ «’ ¡√ƒ ◊Û∑Á∆Ú≈Ò≈ ˘ ‹≈

‘∂ √ª, ¡≈Í ‹∆ ˘ Ï≈‘ ¤≈Ú∂∫ ÏÀ·∂ Á∂÷ ’∂ ¡√ƒ √Ò≈‘ ’∆Â∆ «’

È≈Ò∂ ÊØÛ∑≈ «⁄ ¤≈Ú∂∫ ¡≈≈Ó ’ Ò¬∆¬∂ Â∂ È≈Ò ‘∆ ¡≈Í ‹∆ È≈Ò

◊ºÒª-Ï≈ª ’ ’∂ ÊØÛ∑≈ √Óª «ÏÂ≈ Ò¬∆¬∂Õ ¿∞‘Ȫ È∂ ¬∂Ȫ ’«‘

’∂ ’∞fi Áπ«È¡≈Ú∆, ’∞fi «√¡≈√∆ ◊ºÒª ¡øÌ ’ «ÁºÂ∆¡ªÕ ¡≈Í ‹∆

ÊØÛ∑≈ √Óª ª ¿∞‘Ȫ Á∆¡ª ◊ºÒª √π‰Á∂ ‘∂ Â∂ ‘ØÒ-‘øπ◊≈≈ ’Á∂

‘∂ Í ‹ÁØ∫ ¡≈Í È∂ Ú∂«÷¡≈ «’ «¬‘ ª Í≈‰∆ «Û’ ‘∂ ‘È Â∂

¡‹∂ ÷«‘Û≈ ¤º‚‰ Á∂ Ω∫¡ «Ú⁄ È‘ƒ ‘È Âª ¡≈Í ‹∆ È∂ √Ã∆

√π÷ÓÈ∆ √≈«‘Ï ‹∆ Á≈ Í≈· ¡øÌ ’ «ÁºÂ≈, ¿∞‘ ÍÃ∂Ó∆ ’«‘‰ Òº◊∂,

Ï≈Ï≈ ‹∆ ¡√ƒ ª Â∞‘≈‚∂ Í≈√ ÏÀ·‰ Â∂ ◊ºÒª-Ï≈ª ’È ¡≈¬∂

√ª Í Â∞√ƒ ª Í≈· Ùπ» ’ «ÁºÂ≈ ‘À, ÍÂ≈ È‘ƒ Í≈· ’ÁØ∫ Óπº’‰≈

‘À, √≈˘ ‘π‰ ıπÙ∆¡ª ÏıÙØ, ¡√ƒ ⁄ÒÁ∂ ‘ªÕ Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ Í≈· ’Á∂

‘∆ «√ È∆Úª ’ ’∂ ¿∞‘Ȫ ˘ ‹≈‰ Ò¬∆ «ÚÁ≈«¬◊∆ Á∂ «ÁºÂ∆ Â∂

¡≈Í ‹∆ Í≈· ’Á∂ ‘∂Õ ¡≈Í ‹∆ ˘ «ÈºÂ «¬‘Ø «‹‘∂ ÍπÙª È≈Ò

Ú≈‘ ÍÀ∫Á≈ «‘øÁ≈ √∆Õ ‹ÁØ∫ ¡≈Í ‹∆ È∂ Ú∂÷‰≈ «’ «¬‘ ¡≈¬∂ ÍπÙ

ÒØÛ ÂØ∫ ÚºË ¡ÀÚ∂∫ Î≈Ò± ◊ºÒª ’ ’∂ ¡≈͉≈ Ú∆ √Óª «Ú¡Ê

◊Ú≈ ‘∂ ‘È Â∂ √≈˘ Ú∆ È≈Ò ‘∆ Ì≈¬∆Ú≈Ò Ï‰≈ ‘∂ ‘ÈÕ ¡≈Í

‹∆ È∂ ¿∞‘Ȫ Á∆ ⁄ºÒ ‘∆ ◊ºÒ Á∆ ÊØÛ∑∆ Ú∂‘Ò Ú∂÷ ’∂ ’«‘‰≈ «’

¡≈¿∞ ¡≈ͪ ÊØÛ∑≈ Ï≈‰∆ Á≈ Í≈· ’ ÒÀ∫Á∂ ‘ª Â∂ Â∞√ƒ √π‰È Á∆

«¥Í≈ ’ØÕ «¬‘ ’«‘ ’∂ ¡≈Í ‹ª «’√∂ ‘Ø ÍÃ∂Ó∆ Í≈√Ø∫ √Ã∆ √π÷ÓÈ∆

√≈«‘Ï ‹∆ Á≈ ‹ª «’√∂ ‘Ø Ï≈‰∆ Á≈ Í≈· ¡øÌ ’ ‹ª ’Ú≈

Á∂‰≈Õ

183

Ï‘πÂ∆ Ú≈∆ Ú∂÷‰ «Ú⁄ ¡≈«¬¡≈ «’ ‹ÁØ∫ Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ Í≈·

¡øÌ ’È≈ ª ◊ºÒª ’È Ú≈Ò∂ ÍÃ∂Ó∆ È∂ ’«‘‰≈, ⁄ø◊≈ Ï≈Ï≈ ‹∆,

Â∞√ƒ ª ‘π‰ Í≈· ’È≈ ‘À, √≈˘ ‘π‰ ıπÙ∆¡ª Ï÷ÙØÕ ¡≈Í ‹∆ È∂

Í≈· ’Á∂-’Á∂ ‘∆ ¿∞√ Á∂ ‹≈‰ Á∆ Ϋ‘ Á≈ ¿∞µÂ ÊØÛ∑≈ «√ È∆Úª

’’∂ Á∂ Á∂‰≈ Â∂ ¿∞√ ÍÃ∂Ó∆ È∂ ¿∞ÊØ∫ ͺÂ≈ Ú≈⁄ ‹≈‰≈Õ ’ج∆-’ج∆

«ÚÒ≈ ‘∆ Ì≈◊ª Ú≈Ò≈ ÊØÛ∑∆ Á∂ ◊πÏ≈‰∆ Á≈ Í≈· √π‰È Ò¬∆

ÏÀ·Á≈Õ ‹Ø ÏÀ·Á≈ Ú∆, ¿∞‘ Ú∆ ÁØ ⁄≈ ¡√‡ÍÁ∆¡ª √π‰ ’∂ ’«‘ «ÁøÁ≈

«’ ⁄ø◊≈ ‹∆, √≈˘ ‘π‰ ıπÙ∆¡ª ÏıÙØ Â∂ Â∞ ‹ªÁ≈ «’™«’ ◊π»

Í≈ÂÙ≈‘ ‹∆ Á≈ Ú∆ ¡‡ºÒ ¯πÓ≈È ‘À «’ :

˙È≈ Á≈ Ì÷π √π ˙ÊÀ È≈‘∆ ‹≈«¬ ’±Û∞ Ò‘«È Ì∂‚≈∂®

(√ÒØ’ Ó: 4, Í≥È≈ 312)

«‹√ ıπ≈’ Á∆ Í»Â∆ Ò¬∆ ¿∞‘ ÏÀ·∂ √È ¿∞‘Ȫ Á∆ ıπ≈’ ¿∞ÊØ∫ «ÓÒ‰∆

ÏøÁ ‘Ø ◊¬∆ «‹√ √Á’≈ ¿∞‘Ȫ ˘ ¡Ò«ÚÁ≈ ’«‘‰∆ ‘∆ ÍÀ‰∆ ‘ÀÕ ¡≈Í

‹∆ Á≈ «¬‘ ‹Ï≈ ¡‹∂ Ú∆ «’√∂ È∂ ¡˜Ó≈¿∞‰≈ ‘ØÚ∂ ª ¡˜Ó≈ ’∂

Ú∂«÷¡≈ ‹≈ √’Á≈ ‘ÀÕ Áπ«È¡≈Ú∆ ◊ºÒª ’«Á¡ª Ì≈Ú∂∫ ÿ≥‡∂ Ï∆ ‹≈‰

Í ‹∂ ◊ºÒª ˘ Ø’ ’∂ Â∞√ƒ ◊πÏ≈‰∆ Á≈ Í≈· ’È≈ ¡øÌ ’ Á∂ÚØ

ª Ú∂÷‰≈ Í≥‹ Á√ «Ó≥‡ª «Ú⁄ ‘∆ «¬’-«¬’ ÁØ-ÁØ ’’∂ √≈∂ ¿∞µ·‰∂

Ùπ» ‘Ø ‹≈‰◊∂ Â∂ «ÚÒ∂ Ì≈◊ª Ú≈Ò∂ ÷∂ √ΩÁ∂ Á∂ ÚÍ≈∆ ‘∆ «‘ ‹≈‰◊∂

«’™«’ Í≥‹Ú∂∫ √«Â◊π» ‹∆ Á≈ ¯πÓ≈È ‘À :

«¬‘π Ú≈Í≈π «ÚÒ≈ Ú≈Í≈À® (√π÷ÓÈ∆ √≈«‘Ï Ó: 5, Í≥È≈ 283)

ܻ

«¬‘π Ú÷π Ú≈Í≈∆ √Ø «ÁzÛÀ Ì≈¬∆ ◊π √Ï«Á ’∂ Ú∆⁄≈π®

(√Ø«· Ó: 1, Í≥È≈ 636)

«’™«’ √º⁄ Â∂ ’±Û Á≈ Ó∂Ò È‘ƒÕ

«Ú⁄ √⁄∂ ’±Û È ◊‚¬∆ ÓÈ Ú∂÷‘π ’Ø «È‹≈√®

(Ó‘Ò≈ 3, Í≥È≈ 314)

◊πÏ≈‰∆ √º⁄ «ÁzÛ ’È Ò¬∆ ÍÃ∂Á∆ ‘ÀÕ √ø√≈ Á≈ √≈≈ ¡≈Ë≈ ’±Û

Â∂ ‘ÀÕ √Ø :

’Ø‡È ÓÀ È≈È’ ’Ø¿± È≈≈«¬È∞ «‹‘ ⁄∆«Â®24®

(√ÒØ’ Ó: 9, Í≥È≈ 1427)

¡Â∂

‘À«È «ÚÒ∂ È≈‘∆ ÿ‰∂ ÎÀÒ Î’Û∞ √ø√≈π®12®

(Ó: 1, Í≥È≈ 1411)

184

¿∞‘ ÍÃ∂Ó∆ ¡‹∂ ◊¬∂ ‘∆ √È «’ «Í≥‚ Ó≈¤∆¡ª ÂØ∫ «¬’ ÍÃ∂Ó∆ «‹√

Á≈ È≈¿∞ √. ‘ÏıÙ «√øÿ √∆, ¡≈ Íπº‹∂Õ Ï≈Ï≈ ‹∆ ˘ Ϋ‘ ÏπÒ≈¬∆

Â∂ Í≈· √π‰È Ò◊ ͬ∂Õ Í≈· Á∆ √Ó≈ÍÂ∆ Â∂ ¡≈Í ‹∆ È∂ √. ‘ÏıÙ

«√øÿ ‹∆ ˘ ¡≈¿∞‰ Á≈ ’≈È Íπº«¤¡≈Õ √. ‘ÏıÙ «√øÿ ‹∆ È∂ Ï∂ÈÂ∆

’∆Â∆ «’ Ï≈Ï≈ ‹∆ ¡≈Í ‹∆ ‹≈‰∆-‹≈‰ ‘Ø «‹Ú∂∫ «’ ¡≈Í ‹∆ ˘ ÍÂ≈

‘∆ ‘À «’ Ï≈Ù ’Á∂ √Ó∂∫ È≈Ò ‘Ø ‹ªÁ∆ ‘À, ’¬∆ Ú≈ ¡ΩÛÒº◊ ‹ªÁ∆

‘À, «‹√ √Á’≈ ¯√Ò È‘ƒ ‘øπÁ∆Õ √≈‚∂ È≈Ò Á∂ ÷∂ª «Ú⁄ ÒØ’ª È∂

«‡¿±ÏÚÀµÒ Ò≈¬∂ ‘È, ¿∞‘ ¡≈͉∆ Ó˜∆ È≈Ò ‹ÁØ∫ ⁄≈‘øπ‰ ¯√Ò ˘

Í≈‰∆ Ò≈ ÒÀ∫Á∂ ‘ÈÕ √Ø ¿∞‘Ȫ ÚºÒ Ú∂÷ ’∂ ÓÀ∫ Ú∆ ¡≈͉∂ ÷∂ «Ú⁄

ÏØ ’≈¿∞‰≈ ¡øÌ ’∆Â≈, Â’∆ÏÈ Á»-Á» Â’ Á√-Ï≈∑ª ÏØ ’≈¯∆

‚ø»ÿ≈¬∆ Â’ ’∆Â∂ ‘È, ͺ‰ Ú∆ ·∆’ ¡≈ ‹ªÁ≈ ‘À, ÏØ ’È Ú≈Ò∂

Ú∆ ’«‘øÁ∂ ‘È «’ ͺ‰ Ï‘π √Ø‘‰≈ ‘À, Ï≈’∆ √≈∂ ÏØ «¬√∂ ͺ‰

Â∂ ⁄ÒÁ∂ ‘È Í ‹ÁØ∫ ÏØ ⁄≈¨ ’∆Á≈ ‘À ª Í≈‰∆ È‘ƒ ¡≈™Á≈Õ

ı⁄≈ Ú∆ «ÚºÂ ÂØ∫ «˜¡≈Á≈ ‘Ø ⁄πº’≈ ‘À, ¡◊ª‘ Ú∆ ’ج∆ ¡≈√ È‘ƒÕ

ÓÀ∫ ‘π‰ ¡≈Í ‹∆ Í≈√ Ï∂ÈÂ∆ ÒÀ ’∂ ¡≈«¬¡≈ ‘ª «’ ÓÀ˘ ’ج∆ ¿∞Í≈¿∞

Áº√Ø, «‹√ ’’∂ ÓÀ˘ «‡¿±ÏÚÀµÒ Ò≈¿∞‰ «Ú⁄ √¯ÒÂ≈ ÍÃ≈Í ‘ØÚ∂ Â∂

Í≈‰∆ «ÓÒ ‹≈Ú∂Õ

Ï≈Ï≈ ‹∆ √. ‘ÏıÙ «√øÿ ‘πª Á∆ ◊ºÒ √π‰ ’∂ ’∞fi Á∂ ⁄πºÍ ‘∂

Â∂ ’«‘‰ Òº◊∂ «’ Â∞√ƒ ËπºÍ∂ ¡≈¬∂ ‘Ø, ’∞¤ ‹Ò-Í≈‰∆ ¤’ ÒÚØÕ ¡≈Í

Á≈ Ï⁄È Ó≥È ’∂ √. ‘ÏıÙ «√øÿ ‹∆ È∂ ÊØÛ∑≈ ‹Ò-Í≈‰∆ ¤º«’¡≈ Â∂

ÓπÛ Ï≈Ï≈ ‹∆ Í≈√ ¡≈ ÏÀ·∂Õ √: ‘ÏıÙ «√øÿ Á∂ ÏÀ·Á∂ ‘∆ ¡≈Í È∂

¿∞‘Ȫ ˘ «’‘≈ «’ √Á≈ ‹∆, Â∞√ƒ «’√∂ ◊∆Ï Á∂ ÍÀ√∂ Á∂‰∂ ‘È,

‹Ø È‘ƒ «ÁºÂ∂Õ Â∞√ƒ Á∂ Ú∆ √’Á∂ ‘Ø Í «ËŸØ˜Ø∆ ¿∞√ Á∂ ÍÀ√∂ ÁÏ≈¬∂

‘ج∂ ‘ÈÕ ¿∞√ ◊∆Ï Á∆ ¡≈‘ Â∞‘≈‚∂ ÏØ «Ú⁄ π’≈Ú‡ ω ‘∆ ‘ÀÕ

Ï≈Ï≈ ‹∆ Á∂ «¬‘ Ï⁄È √π‰ ’∂ √. ‘ÏıÙ «√øÿ È∂ Áπ«È¡≈Ú∆ ⁄Â∞≈¬∆

¡Ë∆È ¿∞µÂ «ÁºÂ≈ «’ Ï≈Ï≈ ‹∆ ÓÀ∫ «’√∂ Á∂ ÍÀ√∂ È‘ƒ Ó≈∂ Â∂ È≈ ‘∆

«’√∂ Á∂ Á∂‰∂ ‘ÈÕ Ï≈Ï≈ ‹∆ ’«‘‰ Òº◊∂ √. ‘ÏıÙ «√øÿ ‹∆, ˜≈

«Ë¡≈È È≈Ò √Ø⁄ ÒÚØ, ’≈È «¬‘ ‘∆ ‘ÀÕ «‹øÈ≈ «⁄ Â∞√ƒ ¿∞√ ◊∆Ï

Á∂ ÍÀ√∂ Á∂ ’∂ «È’Ò ‘∆ ¡≈‘ ˘ ÏøÁ È‘ƒ ’Á∂, Á√-Ï≈∑ª ª ’∆,

Ì≈Ú∂∫ √≈∂ ÷∂ª «Ú⁄ ÏØ ’≈¬∆ ‹≈ÚØ Í≈‰∆ È‘ƒ ¡≈Ú∂◊≈Õ ◊∆Ï Á∆

¡≈‘ Ï‘π Á» Â’ ¡√ ’Á∆ ‘ÀÕ Ì≈Ú∂∫ ¿∞√ «Ú⁄ «¬‘ √ÓºÊ≈ È‘ƒ

«’ ¿∞‘ Â∞‘≈‚∂ Í≈√Ø∫ ˜Ø È≈Ò ‹ª √’≈∂-ÁÏ≈∂ ¯«¡≈Á ’ ’∂

ÍÀ√∂ ÒÀ ÒÚ∂ Í ¿∞√ ◊∆Ï Á∂ ¡≥ÁØ∫ ‘ Ú∂Ò∂ «È’Ò ‘∆ ÏÁ-¡√∆√

185

Â∂ ¡≈‘ Â∞‘≈‚∂ ’øÓ «Ú⁄ π’≈Ú‡ ω ‘∆ ‘ÀÕ ˜≈ «Ë¡≈È È≈Ò

¡≈͉∂ ¡≥Á fi≈Â∆ Ó≈Ø, ’≈È «¬‘ ‘∆ ‘À. √. ‘ÏıÙ «√øÿ ˘ ÍÂ≈

ª √∆ ‘∆ ‹ÁØ∫ ¡≈Í ‹∆ Á∂ ÁπÏ≈≈ «ÁzÛ∑Â≈ Ì∂ √º⁄∂ Ï⁄È √ÃÚ‰ ’∆Â∂

ª ¡≥Á ‹Ø ¡√Ò∆¡Â √∆, ¿∞‘ Óπ¶Ó∂ Á≈ ÍÁ≈ ÂØÛ ’∂ Ï≈‘ ¡≈

◊¬∆ Â∂ √. ‘ÏıÙ «√øÿ È∂ «’‘≈ «’ Ï≈Ï≈ ‹∆ ¡≈Í ‹∆ Á≈ Ï⁄È

√«Â ‘ÀÕ ÓÀ∫ «¬’ ◊∆Ï Á∂ BH@/- πͬ∂ Á∂‰∂ ‘ÈÕ ÁØ √≈Ò ‘Ø ◊¬∂

‘È, ¿∞√ È∂ ’¬∆ Ú≈∆ Ó≥◊∂ ‘È Í ÓÀ∫ ¿∞√ ˘ È‘ƒ «ÁºÂ∂Õ ¡≈Í ‹∆

È∂ √. ‘ÏıÙ «√øÿ ‹∆ ˘ «’‘≈ «’ √Á≈ ‹∆, ‹∂ ÏØ «Ú⁄Ø∫ Í≈‰∆

ÒÀ‰≈ ‘À ª Í«‘Òª ¿∞√ ◊∆Ï Á∂ ÍÀ√∂ «‹øÈ∂ Á∂‰∂ ‘È, ¿∞√ ˘ Ó»Ò

È≈Ò «Ú¡≈‹ Ú∆ Á∂ ’∂ ¡≈¿∞ ÂÁ ¿∞√ Á∆ ıπÙ∆ ‘ØÚ∂◊∆Õ ÍÀ√∂ Á∂‰ ¿∞ÍÃøÂ

◊π» Ó‘≈≈‹ ‹∆ Á∂ ⁄Ȫ «Ú⁄ ’Û≈‘ ÍÃÙ≈Á Á∆ Á∂◊ ’Ú≈ ’∂, ’∆Â∆

ÌπºÒ Á∆ Ó≈¯∆ Ò¬∆ ¡Á≈√ ’≈ÚØ, Â∞‘≈˘ Í≈‰∆ ¿∞√∂ ÏØ «Ú⁄Ø∫ ‘∆

«ÓÒ ‹≈Ú∂◊≈Õ

√. ‘ÏıÙ «√øÿ ‹∆ Á∂ ÓÈ «Ú⁄ ¡≈Í ‹∆ Á∂ √º⁄∂ Ï⁄Ȫ È∂ ÿ

’∆Â≈ Â∂ ÓÈ «Ú⁄ ͤÂ≈Ú≈ ‘؉≈ Ùπ» ‘Ø «◊¡≈Õ Ï≈Ï≈ ‹∆ È≈Ò ÍÀ√∂

Á∂‰ Á≈ Ï⁄È ’’∂ «ÚÁ≈«¬◊∆ Ò¬∆Õ ÿ ‹≈ ’∂ ÍÀ√∂ «¬’ºÂ ’∆Â∂

Â∂ ¿∞√ ÍÃ∂Ó∆ ˘ ÿ √ºÁ ’∂ Ó»Ò Á∂ È≈Ò Í≥‹≈‘ πͬ∂ ‘Ø Í≈ ’∂ «ÁÂ∂Õ

CC@/- πͬ∂ «ÓÒ‰ È≈Ò ¿∞√ ◊∆Ï Á∂ ÓÈ «Ú⁄ ’¬∆ ¡≈√ª ¿∞Ó∆Áª

‹≈◊ ͬ∆¡ªÕ Ì≈Ú∂∫ ¿∞√ Á∂ ÍÀ√∂ ‘∆ ¿∞√ ˘ «ÓÒ∂ Í ¡⁄≈È’ Ó∆

‘ج∆ ’Ó √Ó∂ «Ú¡≈‹ «ÓÒ‰ È≈Ò ¿∞√ Á≈ ¡≥Á «÷Û «◊¡≈ Â∂

¿∞‘ ¡√∆√ª «ÁøÁ≈ ÿ ˘ ⁄Ò≈ «◊¡≈Õ

¡◊Ò∂ «ÁÈ √. ‘ÏıÙ «√øÿ È∂ ÿØ∫ √Á ÷Û∆, ◊πÁÚ≈≈

√≈«‘Ï ¡≈ ’∂ ÍÃÙ≈Á ωÚ≈«¬¡≈, Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ ¡Á≈√ ’∆Â∆ «’

Ó‘≈≈‹ ‹∆ «¬‘ ÍÃ∂Ó∆ ‘ج∆ ÌπÒ ˘ Á» ’’∂ ‘π‰ ¡≈Í ‹∆ Í≈√Ø∫ Ó≈¯∆

Ó≥◊‰ Ò¬∆ ‘≈˜ ‘Ø«¬¡≈ ‘ÀÕ ¡È‹≈‰ ‹≈‰ ’∂ «÷Ó≈ ’Ø Â∂ ¡≈͉∂

Ì≈‰∂ «Ú⁄ ÓÈØ-’≈ÓÈ≈ Á∆ Í»Â∆ ’ØÕ ¡Á≈√ ¿∞ÍÃø ÍÃÙ≈Á ÒÀ ’∂

√. ‘ÏıÙ «√øÿ «√ºË≈ ÏØ Ú≈Ò∂ ÷∂ «Ú⁄ Íπº‹≈Õ ’≈∆◊ª È∂ ÁØ-

⁄≈ ÏØ’∆¡ª ÏØ «Ú⁄ Ó≈ ’∂ ⁄Û∑∆ ‘ج∆ ∂Â≈ ’º„∆ Â∂ ÏØ Á≈ √≈Ó≈È

«Ú⁄ Í≈ «ÁÂ≈Õ √≈∆ «Â¡≈∆ ‘Ø ‹≈‰ ¿∞ÍÃø «‡¿∞ÏÚÀµÒ ⁄Ò≈«¬¡≈

«◊¡≈, Í≈‰∆ Ï∂¡≥ ¡≈«¬¡≈Õ √≈∂ ‘À≈È √È Í «Ú⁄Ò∆ ◊ºÒ Á≈

«’√∂ ˘ ’∆ ÍÂ≈ √∆Õ Â’∆ÏÈ ¡º‹ C@ √≈Ò ÂØ∫ ¿∞µÂ∂ Á≈ √Óª ‘Ø

«◊¡≈ ‘À, «Èø ¿∞‘ ÏØ Ò◊≈Â≈ Í≈‰∆ Á∂ «‘≈ ‘ÀÕ √Ø «¬‘ ÿ‡È≈

«Ò÷‰ ÂØ∫ Ì≈Ú «’ ÍÓ∂Ù ‘ ÍÃ≈‰∆-Ó≈ «Ú⁄ Ú√Á≈ ‘ÀÕ ‹ÁØ∫

186

¡≈ͪ «’√∂ Á∂ ÓÈ ˘ «’√∂ ’≈È Ú∆ ·∂√ Í‘øπ⁄≈™Á∂ ‘ª ª ¿∞‘ «‹Ê∂

√≈‚∂ ¡≈«Ӓ Í≥Ë «Ú⁄ Ï‘π ں‚≈ È∞’√≈È ’Á∆ ‘À, ¿∞Ê∂ Áπ«È¡≈Ú∆

’øÓª «Ú⁄ Ú∆ π’≈Ú‡ ‘Ø ÷ÛØ∫Á∆ ‘ÀÕ «¬√∂ Ò¬∆ ‘∆ Ï≈Ï≈ ¯∆Á ‹∆

È∂ ¯πÓ≈È ’∆Â≈ ‘À «’ :

√ÌÈ≈ ÓÈ Ó≈«‰’ ·≈‘‰∞ Ó»«Ò Ó⁄ª◊Ú≈®

‹∂ ¿∞ «Í∆¡≈ Á∆ «√’ «‘¡≈¿∞ È ·≈‘∂ ’‘∆ Á≈®

(√ÒØ’ Î∆Á ‹∆, Í≥È≈ 1384)

Ì≈¬∆ ÈßÁ Ò≈Ò ‹∆ Á≈ Ú∆ ¯πÓ≈È ‘À :

÷Ò’ ÷≈Ò’ ’∆ ‹≈‰ ’∂ ÷Ò’ Áπ÷≈ÚÀ È≈«‘

÷Ò’ Áπ÷∂ ‹Ï ÈßÁ ‹∆ ÷≈Ò’ ’ØÍ∂ Â≈«‘Õ

Ï≈Ï≈ ¯∆Á ‹∆ È∂ ª ÓπÛ ÓπÛ «’‘≈ ‘À :

Î∆Á≈ ÷≈Ò’∞ ÷Ò’ Ó«‘ ÷Ò’ Ú√À Ï Ó≈«‘®

Ó≥Á≈ «’√ ÈØ ¡≈÷∆¡À ‹ª «Â√π «ÏÈ∞ ’ج∆ È≈«‘®75®

(√ÒØ’ Î∆Á ‹∆ ’∂, Í≥È≈ 1381)

√ÌÈ≈ «Ú«⁄ ± ÚÂÁ≈ √≈‘≈

√«Ì Â∞fi«‘ «Ë¡≈Ú«‘ «ÁÈ∞ ≈«Â®

(ËÈ≈√∆ Ó: 5, Í≥È≈ 670)

¡≈ͪ ˘ ◊π» ‘π’Ó √Ófi ÒÀ‰≈ ⁄≈‘∆Á≈ ‘À «’ :

√ÌÈ≈ «Ú«⁄ ÚÂÀ «¬’∞ √ج∆® (Ó≈» Ó: 5, Í≥È≈ 1049)

√Ì Â∂∆ ± √Ì√ Á≈ √Ì Â∞Ëπ ¿∞Í≈«¬¡≈®

√ÌÈ≈ «Ú«⁄ ± ÚÂÁ≈ ± √ÌÈ∆ «Ë¡≈«¬¡≈®

(Í¿∞Û∆, Í≥È≈ 548)

‹∂ ¡≈ͪ «’√∂ Á∆ ÒØÛ Í»∆ ’ ’∂ «’√∂ ˘ √π÷ Á∂‰ Á≈ ’≈È È≈

ω √’∆¬∂, ¿∞Ê∂ ¡≈ͪ ˘ ¡’≈È ‘∆ «’√∂ Á∆ ÏÁ-Áπ¡≈ Á∂ Ì≈◊∆

Ú∆ È‘ƒ ωÈ≈ ⁄≈‘∆Á≈Õ ◊π» Í≈ÂÙ≈‘ È∂ Í≈¬∂ ‘º’ ÂØ∫ Ï⁄‰ Ò¬∆

Ï‘π √≈ÚË≈È ’∆Â≈ ‘À Â∂ ◊πÏ≈‰∆ «Ú⁄ Í«‘Ò∂ √«Â◊πª È∂ ‘π’Ó

’∆Â≈ ‘À «’ :

‘’∞ Í≈«¬¡≈ È≈È’≈ ¿∞√π √»¡ ¿∞√π ◊≈«¬®

◊ππ Í∆π ‘≈Ó≈ Â≈ Ì∂ ‹≈ ÓπÁ≈π È ÷≈«¬®

(Ó: 1, Í≥È≈ 141)

ppppppppppppppp

187

ê¹ðÅä¶ Ã¿×ÆÁ» ù ìÅìÅ ÜÆ çÆ íÅñê¹ðÅä¶ Ã¿×ÆÁ» ù ìÅìÅ ÜÆ çÆ íÅñê¹ðÅä¶ Ã¿×ÆÁ» ù ìÅìÅ ÜÆ çÆ íÅñê¹ðÅä¶ Ã¿×ÆÁ» ù ìÅìÅ ÜÆ çÆ íÅñê¹ðÅä¶ Ã¿×ÆÁ» ù ìÅìÅ ÜÆ çÆ íÅñ

Ï≈Ï≈ ‹∆ ¡¤ØÍÒ∂ ‘∆ «ÏȪ «’√∂ ˘ Ï‘πÂ≈ Áº√∂ «¬√ ¡√Ê≈È Â∂

¡≈ ◊¬∂ √ÈÕ Íπ≈‰∂ √ø◊Â∆ Ú∆ Ï≈Ï≈ ‹∆ Á∆ ÷Ø‹-Ì≈Ò ’ ‘∂ √ÈÕ

√«‘‹∂-√«‘‹∂ ¿∞È∑ª ˘ Ú∆ ÍÂ≈ Òº◊ «◊¡≈ «’ Ï≈Ï≈ ‹∆ ¡º‹ ’ºÒ∑

≈ÓÍπ ÷∂Û∂ Á∆ Ê∂‘ Â∂«¬’ªÂ «Ú⁄ Ì‹È Ò∆È ‘Ø ’∂ ÍÃÌ»-Ú√Ò Á≈

¡≈ÈßÁ Ó≈‰ ‘∂ ‘ÈÕ «Í¡≈ ¡Â∂ «÷º⁄ «¬’ ¡À√∆ Ú√± ‘À, ‹Ø Òº÷ª

Ó∆Òª ÂØ∫ ¡≈͉∆ √»÷Ó ÍÃ∂Ó-‚Ø∆ ≈‘ƒ «÷º⁄ Í≈ ’∂ «÷º⁄ ÒÀ∫Á∆ ‘ÀÕ √Ø

ÍÃ∂Ó-Ú√ ‘ج∂ ¡≈«Ӓ ͪË∆ «¬Ê∂ ¡≈¿∞‰∂ Ùπ» ‘Ø ◊¬∂Õ ≈ ˘ «‘≈«¬Ù

Á≈ ¡Â∂ ¶◊ Á≈ ÍÃÏøË È≈ ‘؉ ’≈È Ï≈‘Ø∫ ¡≈¬∂ ÍÃ∂Ó∆ «ÁÈ Ì

Ï≈Ï≈ ‹∆ Á∆ √ø◊ Á≈ ¡ÈßÁ Ó≈‰Á∂ Â∂ ≈ ˘ ¡≈≈Ó ¡Â∂ Í∂‡ ¡‘≈

Ú≈√Â∂ Ï≈Ï≈ ‹∆ ¡≈Í ‹ª «’√∂ ‘Ø ÍÃ∂Ó∆ È≈Ò ¿∞‘Ȫ ¡≈¬∂ ◊πÓπ÷ª

˘ «Í≥‚ Ï≈‘Ò∂ ‹ª √. Ï≈Ú≈ «√øÿ ◊Ø∫ÁÍπ Ú≈«Ò¡ª Á∂ ‚∂∂ Ì∂‹ «ÁøÁ∂Õ

ÊØÛ∑∂ ‘∆ √Ó∂∫ Ï≈¡Á √ø◊ Á∆ ÍÃ∂È≈ ’È Â∂ ¤ºÍ∆ Á∂ ¿∞µÂ Ú≈Ò∂

Í≈√∂ «¬’ ͺ’∆ ◊π¯≈ ¡Â∂ ◊π¯≈ ¡º◊∂ ¤∂ ’∞ Îπº‡ Á≈ Ϫ‚≈ ÏÈ≈¿∞‰

Á≈ ◊πÓÂ≈ Í≈√ ‘Ø«¬¡≈, «‹√ Á∆ ȃ‘ 17 ÚÀ√≈÷, 2008 «Ï¥Ó∆

(BI ¡ÍÃÀÒ, AIEA) ˘ º÷∆ ¡Â∂ AE-B@ «ÁȪ «Ú⁄ ‘∆ ͺ’∆ ◊π¯≈

ω ’∂ «Â¡≈ ‘Ø ◊¬∆Õ

√Ã∆ ◊π» ◊ÃøÊ √≈«‘Ï ‹∆ Á≈ ÍÃ’≈Ù

◊π¯≈ Á∆ «Â¡≈∆ ÂØ∫ Ï≈¡Á Ï≈Ï≈ ‹∆ Á∂ ÓÈ «Ú⁄ «Ú⁄≈ ω

«◊¡≈ «’ ◊π¯≈ ’≈¯∆ √øπÁ ω∆ ‘À «’™ È≈ «¬Ê∂ √«Â◊π» √Ã∆ ◊π»

◊ÃøÊ √≈«‘Ï ‹∆ Á≈ ÍÃ’≈Ù ’ Á¬∆¬∂ ¡Â∂ ¡º◊∂ ‹Ø Ϫ‚≈ ‘À, ¿∞√ «Ú⁄

¡≈͉∆ «‘≈«¬Ù º÷ Ò¬∆¬∂Õ «¬√ Â∑ª ‹Ø √ø◊ Ï≈‘Ø∫ ¡≈™Á∆ ‘À

¿∞‘ Ú∆ √«Â◊π» ‹∆ Á∂ ÁÙÈ ’«¡≈ ’∂◊∆ ¡Â∂ √≈˘ Ú∆ √«Â◊π»

‹∆ Á∆ √∂Ú≈ Á≈ ¡≈‘ ω ‹≈Ú∂◊≈Õ ◊π¯≈ Á∆ «Â¡≈∆ ¿∞ÍÃø √«Â◊π»

‹∆ Á∂ ÍÃ’≈Ù ’È Ò¬∆ ÒØÛƒÁ≈ √≈Ó≈È «Â¡≈ ‘Ø «◊¡≈Õ «Í≥‚

Ï≈‘«Ò¡ª ÂØ∫ √«Â◊π» ‹∆ Á≈ √»Í «Ò¡≈ ’∂ Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ ¡≈͉∂ √Ã∂Ù‡

ÎπÈ∂ ˘ Í»≈ ’ «Ò¡≈Õ

188

‘π‰ ÂÛ’∂ ¿∞· «¬ÙÈ≈È √Øˉ ¿∞ÍÃø ¡≈Í ÏÛ∂ «Í¡≈, ÙË≈

Ì≈ÚÈ∆ √«‘ ÙÏÁ ÍÛ∑Á∂ √«Â◊π» ‹∆ Á≈ ÍÃ’≈Ù ’Á∂Õ ‘π’ÓÈ≈Ó≈

ÒÀ‰ ¿∞ÍÃø √«Â◊πª Á∆ ‘˜»∆ «Ú⁄ ‘∆ √≈≈ «ÈÂÈ∂Ó ’Á∂Õ «Í≥‚

Ï≈‘Ò∂ ¶◊ ¤’‰ ¿∞ÍÃø √≈≈ «√ÓÈ Á≈ «ÈÔÓ Ú∆ ◊π» ‘˜»∆ «Ú⁄

‘∆ Í»≈ ’Á∂Õ

Ï≈Ï≈ ‹∆ Áº«√¡≈ ’Á∂ √È «’ ‹ÁØ∫ Í«‘Ò∂ «ÁÈ √«Â◊π» ‹∆ Á≈

ÍÃ’≈Ù ’∆Â≈, Ù≈Ó Á≈ √Óª ‘Ø«¬¡≈ ª ÓÈ «Ú⁄ «Ú⁄≈ ¡≈¬∆ «’

Ù≈Ó ˘ √«Â◊π» ‹∆ Á∂ ¡√Ê≈È Â∂ ⁄≈ȉ «’√ ⁄∆˜ È≈Ò ’∆Â≈

‹≈Ú∂? «ÿ¿∞ √≈‚∂ Í≈√ ‘À È‘ƒ, «Óº‡∆ Á≈ Â∂Ò ¡√ƒ √«Â◊π» ‹∆ Á∂

‘˜» Ï≈Ò‰≈ È‘ƒ «’™«’ «’√∂ √Ó∂∫ «√º÷ª È∂ Á√Ú∂∫ √«Â◊πª Í≈√Ø∫

Íπ«¤¡≈ √∆ «’, ’∆ √«Â◊π» √Ã∆ ◊π» ◊ÃøÊ √≈«‘Ï ‹∆ Á∆ ‘˜»∆ «Ú⁄

¡√ƒ «Óº‡∆ Á≈ Â∂Ò Ï≈Ò √’Á∂ ‘ª? ª ‘˜» È∂ ÏÛ∂ √ı ÙÏÁª

«Ú⁄ «¬È’≈ ’∆Â≈ √∆ «’ :

Ó≈‡∆ ’≈ Â∂Ò ‹Ø «¬√ Í ‹≈Ò∂®

Ó≈‡∆ ’≈ Â∂Ò «Î ¿∞√∆ ’Ø ‹≈Ò∂®

«Óº‡∆ Á≈ Â∂Ò Ï≈Ò‰ È≈Ò «¬’ ª ÓπÙ’ ÍÀÁ≈ ‘øπÁ≈ ‘À ¡Â∂ Á»√≈

Ëø»¡ª Ú∆ ’≈¯∆ ’∞ۺ‰ Ú≈Ò≈ ‘øπÁ≈ ‘ÀÕ √Ø ¡√ƒ «¬‘Ȫ «Ú⁄≈ª «Ú⁄

‘∆ √ª «’ «¬’ Ó≈Â≈ ¡ºË √∂ Á∂ ’∆ÏÈ Á∂√∆ «ÿ¿∞ ÒÀ ’∂ ¡≈‰ Íπº‹∆

¡Â∂ ’«‘‰ Òº◊∆ «’ √≈‚∆ ÈÚƒ Óºfi √»¬∆ √∆, ’¬∆ «ÁȪ ÂØ∫ «¬√

Óºfi Á∂ Óº÷‰ ˘ ◊Ó ’’∂ «ÿ¿∞ ’∞‡∆¡≈ ÒÀ ’∂ ¡≈¿∞‰ Á≈ Ú∆⁄≈

√∆Õ Í«‘Ò∂ ÓÀ∫ Í√Ø∫ ¡≈¿∞‰≈ √∆ Í «ÿ¿∞ ÊØÛ∑≈ ‘؉ ’≈È ÓÀ∫ È‘ƒ

¡≈¬∆Õ ¡º‹ ‘π‰ √Ú∂ Á≈ ‘∆ ÓÈ Ï«‰¡≈ √∆ «’ «‹øÈ≈ Ú∆ ‘À, «¬‘

«ÿ¿∞ ÓÀ∫ ‹≈ ’∂ Á∂ ¡≈ÚªÕ Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ ¿∞‘ «ÿ¿∞ Ï∆Ï∆ Á∂ ÏÂÈ «Ú⁄Ø∫

’º„ «Ò¡≈ ¡Â∂ ÏÂÈ ¿∞√ ˘ Ú≈Í√ ’ «ÁºÂ≈Õ «ÿ¿∞ ÒÀ ’∂ √«Â◊πª

Á∂ ‘˜» ’ΩÒ∆ Á≈ Á∆Ú≈ ω≈ ’∂ ‹Ø ‹◊≈¬∆ È≈Ò∂ √«Â◊π» ‹∆ Á≈

¡«Â¡≥ ËøÈÚ≈Á ’∆Â≈ «’ ‘˜» ‹∆, ¡≈Í ‹∆ ª :

ÿ‡ ÿ‡ ’∂ ¡≥ ’∆ ‹≈È®

ÌÒ∂ Ïπ∂ ’∆ Í∆ ͤ≈È® (Ï∂ÈÂ∆ ⁄Ωͬ∆ Í≈: 10)

‘Ø, ¡≈Í ‘∆ ÍÃ∂’ ‘Ø, ¡≈Í ‹∆ È∂ ‘∆ ÍÃ∂È≈ Á∂ ’∂ Á≈√ Á∂ ÓÈ Á∆

ÙË≈ Í»∆ ’∆Â∆ ‘ÀÕ ¿∞√ «ÁÈ ÂØ∫ ÒÀ ’∂ √≈≈ √Óª «ÿ¿∞ Á∆ ‹Ø ‹◊≈

’∂ ‘∆ √«Â◊πª Á∂ ⁄Ȫ ”⁄ ÒØ¡ ’Á∂ ‘∂Õ ‹ÁØ∫ «ÿ¿∞ Óπº’‰ Á∂ È∂Û∂

‘؉≈ ª √«Â◊π» ‹∆ È∂ «’√∂ È≈ «’√∂ ˘ ÍÃ∂È≈ Á∂ ’∂ ‘Ø «ÿ¿∞ «Ì‹Ú≈

189

Á∂‰≈Õ ’Á∆ Ú∆ «ÿ¿∞ Á∆ Â؇ È‘ƒ ¡≈¬∆ √∆Õ «Î «Ï‹Ò∆ Á≈ ÍÃÏøË

‘Ø «◊¡≈Õ

‘ ؘ √ØÁπ Á∂ «ÈºÂÈ∂Ó ÂØ∫ Ï≈¡Á ÊØÛ∑≈ ¡≈‘≈ ’ ’∂ Ï≈‘

÷∂ «Ú⁄ ¿∞µÂ Ú≈Ò∂ Í≈√∂ Ó≥‹∂ ‚≈‘ ÒÀ‰∂, «’™«’ «¬√ ¿∞µ⁄∂ ¡√Ê≈È

Â∂ «‹ºÊ∂ «’ ‘π‰ ◊πÁπ¡≈≈ √≈«‘Ï ‘À, √≈∂ ‘∆ ÏØ‘Ûª Á∂ ¶Ï∂-¶Ï∂

‚≈‘Ò∂ «¬’ Á»‹∂ «Ú⁄ Î√∂ ‘ج∂ √ÈÕ ¿∞µÍ «¬ºÒª «¬«Â¡≈«Á’ ‹≈ÈÚª

Á∂ Ï∂¡≥ ¡≈Ò∑‰∂ √È ‹Ø Ï≈‘Ø∫ Ó∂ ‘ج∂ ÍÙ»¡ª Á∆¡ª ‘º‚∆¡ª Ó≈√

¡≈«Á ¡≈Ò∑«‰¡ª «Ú⁄ «Ò¡≈ º÷Á∆¡ª √È ¡Â∂ ’≈¯∆ ◊øÁ Í≈™Á∆¡ª

√ÈÕ «Î Ó≥‹∂ ¿∞µÍ ÏÀ· ’∂ È∂Ó È≈Ò Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ ◊π» È≈È’

⁄ÓÂ’≈ ‹ª ’Ò◊∆Ë ⁄ÓÂ’≈ Á∆ √≈÷∆ ’∆ÏÈ ÿ≥‡≈ ‹ª ‚∂„

ÿ≥‡≈ √πȉ∆Õ ‹ÁØ∫ «¬’ ⁄ÓÂ’≈ Á≈ ÌØ◊ ÍÀ ‹ªÁ≈ «Î Á»√≈ ¡øÌ

’ Á∂‰≈Õ «¬‘ √≈÷∆¡ª √πÈ≈¿∞‰ Á∆ √∂Ú≈ Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ Á≈√ Á∂ «˜øÓ∂

Ò≈¬∆ ‘ج∆ √∆Õ Í«‘Ò∂ «ÁȪ «Ú⁄ ¡√ƒ ÁØÚ∂∫ (ÓÀ∫ ¡Â∂ Ï≈Ï≈ ‹∆) ‘∆

‘øπÁ∂ √ªÕ ’¬∆ Ú≈ ’ج∆ Ï≈‘Ø∫ «ÓÒ‰ Ú≈√Â∂ √ø◊ Á∂ «¬’-ÁØ √∆

¡≈ ‹≈‰∂ ª ÓÈ «Ú⁄ ÏÛ∆ ıπÙ∆ ‘؉∆ «’ ¡º‹ ¡√ƒ «ÂøÈ-⁄≈ √∆

‘Ø ◊¬∂ ‘ªÕ

√«Â◊πª Á∂ ’ΩÂ’ ÍÛ∑È √π‰È ¿∞ÍÃø √Ø«‘Ò∂ ¡Â∂ ‘Ø ÙÏÁª Á≈

Í≈· ’ ’∂ «Ï≈‹ ‹≈‰≈Õ «¬È∑ª ‘∆ «ÁȪ «Ú⁄ √ø◊ Á∆ ÍÃ∂È≈

√Á’≈ «‹Ê∂ ‘π‰ ‹ØÛ≈ ÿ ‘À, ¿∞√ Á∂ È≈Ò ‘∆ Í≈‰∆ Á∆ ÒØÛ Í»∆

’È Ò¬∆ √ø◊ª Á∆ ÍÃ∂È≈ È≈Ò Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ ÈÒ’≈ ÒÚ≈ «ÁºÂ≈,

ª ‹Ø Ï≈‘Ø∫ ¡≈¬∆ √ø◊ ˘ Í≈‰∆ Á∆ ¡Ω÷ È≈ ‘ØÚ∂Õ

ppppppppppppppp

190

íÈÖ¶ ÕÀ° ç¶òå ÁèÅðíÈÖ¶ ÕÀ° ç¶òå ÁèÅðíÈÖ¶ ÕÀ° ç¶òå ÁèÅðíÈÖ¶ ÕÀ° ç¶òå ÁèÅðíÈÖ¶ ÕÀ° ç¶òå ÁèÅð

Ï≈Ï≈ ‹∆ «ÈºÂÈ∂Ó Á∂ È≈Ò ‘ ؘ √Ã∆ √π÷ÓÈ∆ √≈«‘Ï ‹∆ Á≈

Í≈· √π‰Á∂ ‹ª ¡≈Í ’«¡≈ ’Á∂ √ÈÕ «¬’ «Á‘≈Û∂ «ÒÚÒ∆È «ÏÂ∆

È≈Ò ¡≈Í ‹∆ Í≈· ’ ‘∂ √È, ‹ÁØ∫ «¬‘Ȫ Í≥◊Â∆¡ª Â∂ Í≈·

¡≈«¬¡≈ :

«ÓÂ’ ’¿∞ ‹∆Ú≈ÒÈ ‘≈®

Ì»÷∂ ’¿∞ Á∂Ú ¡Ë≈® (√π÷ÓÈ∆ √≈«‘Ï, Í≥È≈ 283)

¡≈Í ‹∆ π’ ◊¬∂, «¬‘ Í≥◊Â∆¡ª ‘∆ Ï≈-Ï≈ ’¬∆ Ú≈∆

Áπ‘≈¬∆¡ªÕ ◊πÏ≈‰∆ «Ú⁄ ¡≥’ ¡≈Ù∂ Á∆ Ú∆⁄≈ ÓÈ «Ú⁄ ÍÃÏÒ

‘Ø ‘∆ √∆, «’ ÍÓ∂Ù Á∂ È≈Ó «Ú⁄ «’øÈ∆ Úº‚∆ Ù’Â∆ ‘À! ‹Ø Ó∂

‘ج∂ ˘ Ú∆ ‹∆Ú ’ «ÁøÁ∆ ‘À ¡Â∂ ¡≥È-‹Ò Á∆ ʪ √∆ ˘ ¡≈Ë≈

Ú∆ «ÁøÁ∆ ‘ÀÕ √Ø «¬‘Ȫ Â∞’ª ˘ ¡ÓÒ∆ ÂΩ Â∂ Í÷ Ò¬∆¬∂ ª ‹Ø

¡◊ª‘ «’√∂ Ú∆ ‹«◊¡≈√» ˘ ‚ø’∂ Á∆ ⁄؇ È≈Ò ’«‘ √’∆¬∂ «’ Ì≈¬∆,

È≈Ó∆ ¡Â∂ ¿∞√ Á∂ È≈Ó «Ú⁄ «’øÈ∆ Úº‚∆ Ó‘≈ÈÂ≈ ‘À «’ √∆ Á∆¡ª

√≈∆¡ª ÒØÛª È≈Ó ¡≈√∂ Í»∆¡ª ‘øπÁ∆¡ª ‘ÈÕ Í»∆¡ª ‘∆ È‘ƒ

‘øπÁ∆¡ª ¿∞‘ √∆ ‹Ø √∆’ ÒØÛª Ó«‘√»√ ’Á≈ ‘À, ¿∞√˘ «‹¿±∫Á≈

(’≈«¬Ó) º÷‰ Ú≈√Â∂ ‹Ø √∆’ ¡‘≈ ‘À, ¿∞‘ Ú∆ È≈Ó Áπ¡≈≈ Í»≈

‘Ø √’Á≈ ‘ÀÕ

√π÷ÓÈ∆ √≈«‘Ï Á∂ Í≈· Á≈ ÌØ◊ Í≈«¬¡≈, ◊Ó∆ Á∂ «ÁÈ √ÈÕ

¿∞√∂ Ú∂Ò∂ Ï≈Ï≈ ‹∆ ¿∞µÂ Ú≈Ò∂ Í≈√∂ ‹Ø Ì≈¬∆ Ï≈Ú≈ «√øÿ ‹∆ Á≈ ‚∂≈

√∆, ¿∞Ê∂ ˘ ⁄Ò Í¬∂ Â∂ √πÈ∂‘≈ Á∂ ¡≈¬∂, «’ ‹ÁØ∫ √π‹∆ «√øÿ (√.

Ï≈Ú≈ «√øÿ Á≈ ÒÛ’≈) ¡≈Ú∂, ¿∞√ ˘ √≈‚∂ Í≈√ Ì∂‹ Á∂‰≈Õ ¿∞√ È≈Ò

’ج∆ ˜»∆ ’øÓ ‘ÀÕ Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ ÓÈ «Ú⁄ ¯À√Ò≈ ª Í«‘Òª ‘∆ ’

«Ò¡≈ √∆ «’ «¬√ Í≥◊Â∆ Á∆ Í÷ ’ºÒ∑ ÂØ∫ ¡≈øÌ ’ Á∂‰∆ ‘ÀÕ

Ù≈Ó Í¬∆, ’øÓ ÂØ∫ «Ú‘Ò≈ ‘Ø ’∂ √π‹∆ «√øÿ, Ï≈Ï≈ ‹∆ Í≈√ Íπº‹

«◊¡≈Õ ¡≈Í ‹∆ È∂ Ì≈¬∆ √π‹∆ «√øÿ ˘ «’‘≈ «’ √π‹∆ «√øÿ,

¡√ƒ ⁄≈Ò∑∆ «ÁÈ Ú≈√Â∂ «¬√ ◊π¯≈ «Ú⁄ «√ÓÈ-Ì‹È ’È≈ ‘À ¡Â∂

191

’ج∆ ¡≥È-‹Ò ◊둉 È‘ƒ ’È≈Õ Â∞√ƒ ⁄≈-Í≥‹ «ÁÈ «Ë¡≈È

º÷‰≈ Ù≈Ó ˘ ‹ª √Ú∂∂ ¡≈ ’∂ «¬‘ ‹Ø ◊π¯≈ Á≈ ØÙÈÁ≈È ‘À, «¬√

«Ú⁄ Á∆ √≈‚∂ √∆ ˘ Á∂÷ ‹≈«¬¡≈ ’ØÕ ‹∂ √≈‚≈ √∆ ¤∞º‡ «◊¡≈

ª Á≈‘-√√’≈ ’ Á∂Úƒ ¡ÀÚ∂∫ √∆ ı≈Ï È≈ ‘ØÚ∂Õ ‹∂ ⁄≈-Í≥‹

«ÁÈ ·∆’ «‘≈, Î∂ ’ج∆ ÷∂⁄Ò ’È Á∆ ÒØÛ È‘ƒÕ «¬‘ Ï⁄È √π‰

’∂ ÍÃ∂Ó∆ Á≈ ÓÈ Ì «◊¡≈ «’ Ù≈«¬Á √º⁄Óπ⁄ ‘∆ ’ج∆ Ì≈‰≈ È≈ ÚÂ

‹≈Ú∂Õ Í Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ «ÁÒ≈√≈ «ÁºÂ≈ Â∂ «’‘≈ «’ ÍÓ∂Ù Á∂ Ì≈‰∂

«Ú⁄ ‘∆ «‘‰≈ ·∆’ ‘ÀÕ √≈˘ ͺ’≈ «ÁzÛ∑ «È√⁄≈ ‘À, «’ √≈‚∂ √∆

˘ ’∞fi È‘ƒ ‘ØÚ∂◊≈ «¬‘ ª ’∂ÚÒ ÂÀ˘ «◊¡≈ ڋØ∫ Á«√¡≈ ‘À «’

Ù≈«¬Á ‹∂ ’ج∆ Ì≈‰≈ Ú ‹≈Ú∂ª √∆ ¡ÀÚ∂∫ «Í¡≈ ı≈Ï È≈ ‘ØÚ∂Õ

¡≥È ‹Ò ÂØ∫ ψÀ ‹≈Í

√Ø ¡◊Ò∂ «ÁÈ √Ú∂ Á≈ «ÈºÂÈ∂Ó ’ ’∂ ◊π» Ó‘≈≈‹ ‹∆ Á∂

⁄Ȫ «Ú⁄ ¡Á≈√ ’∆Â∆, «’ ““‘∂ ˆ∆Ï «ÈÚ≈‹! ¡≈Í ‹∆ Á∂ Ï⁄Ȫ

Á∆ ’Ó≈¬∆ ’ ’∂ Ú∂÷‰ Ú≈√Â∂ ⁄≈Ò∑∆ «ÁÈ Ò¬∆ ¡≈Í ‹∆ Á∂ ⁄Ȫ

«Ú⁄ √≈‚≈ «¬‘ «ÈÓ≈‰≈ √∆ ‘≈˜ ‘ÀÕ ¡≈Í ‹∆ È≈Ó Á≈ ¡≈‘≈

Ïı«ÙÙ ’’∂ «Ó‘ª Ú√≈ÚØÕ”” «√ÓÈ ¡≈øÌ ’ «ÁºÂ≈Õ ¡≈Í ‹∆

ÂÛ’∂ ÁØ Ú‹∂ ¿∞· ÷ÒØ∫Á∂, «¬ÙÈ≈È ’È ¿∞ÍÃø ◊π» Ó‘≈≈‹ ‹∆ ÚºÒØ∫

Ïı«ÙÙ ’∆Â≈ ‘Ø«¬¡≈ «ÈºÂÈ∂Ó ’Á∂, ¿∞√ ÂØ∫ «Íº¤Ø∫ √π÷ÓÈ∆ √≈«‘Ï ‹∆

Á≈ Í≈· ÏÛ∂ ø◊ «Ú⁄ √«‘‹-√«‘‹ È≈Ò ’Á∂, √≈≈ «ÁÈ Ú≈«‘◊π»

◊πÓ≥Âz Á≈ ‹≈Í ’Á∂Õ √ØÁ Á∂ Í≈· Á∆ ‘≈˜∆ ÒÚ≈ ’∂ Á√ Ú‹∂

≈ ’ «Î «√ÓÈ «Ú⁄ ‹π‡ ‹ªÁ∂ ¿∞ÍÃø ¡ºË≈ ’∞ ÿ≥‡≈ «¬√ ◊π¯≈

«Ú⁄Ø∫ ≈ ˘ Ï≈‘ «È’Ò ’∂ ÊØÛ∑≈ «Î Â∞ ÒÀ∫Á∂Õ «◊¡≈ª Ú‹∂ Á∂

’∆Ï √Ø«‘Ò∂ Á≈ Í≈· ’ ’∂ ÊØÛ∑≈ ¡≈≈Ó ’Á∂ «¬√ ÍÃ’≈ «ÈºÂ

«’«¡≈ ω≈ Ò¬∆Õ Ï≈Ï≈ ‹∆ Áº√Á∂ √È (¿∞‘Ȫ È∂ ¡≈͉∆ ‹∆ÚÈ∆

‹Ø ’À√‡ «Ú⁄ ∆’≈‚ ‘À, ¿∞√ «Ú⁄ Ú∆ Á«√¡≈ ‘À) «’ ⁄≈Ò∑∆ «ÁÈ

Á≈ √Óª ¡À√∂ ¡≈ÈßÁ «Ú⁄ Ï∆«Â¡≈ «‹√ Á≈ Ú‰È È‘ƒ ’∆Â≈ ‹≈

√’Á≈Õ ¡≥È Á∆ Ìπº÷ ‹ª ‹Ò Á∆ «Í¡≈√ Òº◊‰∆ ª «¬’ Í≈√∂ ‘∆,

¡≥ÁØ∫ «¬‘Ȫ ˘ ◊둉 ’È Ú≈√Â∂ ÓÈ «Ú⁄ Ú≈ÙÈ≈ Â’ Ú∆ ÍÀÁ≈

È‘ƒ ‘ج∆, È≈ ‘∆ √∆ «Ú⁄ «’√∂ «’√Ó Á∆ ’ج∆ ’Ó˜Ø∆ Ó«‘√»√

‘ج∆Õ ⁄ø◊∆ Â∑ª ¡≈͉∂ √∆ Áπ¡≈≈ Í÷ «Ò¡≈ «’ :

‘« È≈Óπ ‘Ó≈≈ ÌØ‹È∞ ¤Â∆‘ Í’≈

«‹Â∞ ÷≈«¬¡À ‘Ó ’¿∞ «Âzͫ ̬∆® (Ó: 3, Í≥È≈ 593)

192

⁄≈Ò∑∆ «ÁȪ Ï≈¡Á ¡Á≈√ ’’∂ ◊π» Ó‘≈≈‹ ‹∆ Á≈ ËøÈÚ≈Á

’∆Â≈Õ «¬‘Ȫ «ÁȪ «Ú⁄ √«Â◊π» ‹∆ È∂ ‘Ø «Ï¡≥ ¡≈«Ӓ ¿∞µÈÂ∆

¡Â∂ È≈Ó Á≈ √ ÍÃÁ≈È ’∆Â≈ ‹Ø Áº«√¡≈ È‘ƒ ‹≈ √’Á≈, ’∂ÚÒ

¡È∞ÌÚ ‘∆ ’∆Â≈ ‹≈ √’Á≈ ‘ÀÕ ⁄ø◊∆ Â∑ª «È√⁄≈ ‘Ø «◊¡≈ «’

√«Â◊π» ‹∆ È∂ ◊π» ’∆ Ï≈‰∆ «Ú⁄ ‹Ø Ú∆ ¡º÷-¡º÷ «Ò÷‰≈ ’∆Â≈

‘À ¿∞‘ ÍºÊ ¿∞Í Ò’∆ Úª◊ ¡«Óº‡ ‘ÀÕ ¡‹∂ ÍºÊ Á∆ Ò’∆ ª

Ù≈«¬Á «Ó‡ ‹≈Ú∂ Í ◊πÏ≈‰∆ Á∂ ‹Ø Ï⁄È ‘È √Á∆Ú ’≈Ò ¡‡ºÒ

√⁄≈¬∆ ‘ÈÕ

«◊« Ï√πË≈ ‹Ò ÍÚÈ ‹≈«¬◊Ø «¬«’ √≈Ë Ï⁄È ¡‡Ò≈Ë≈®1®

(√≈ø◊ Ó: 5, Í≥È≈ 1204)

¿±‰Â≈ ’∂ÚÒ √≈‚∂ ¡≈͉∂ «Ú⁄ ‘∆ ‘ÀÕ ‹Ø ÍÃ≈‰∆ «ÁzÛ∑Â≈ Á∂ È≈Ò

◊πÏ≈‰∆ Á∂ Ú≈’ª ¿∞Í «È√⁄≈ ’ ÒÚ∂ ¿∞√ ¿∞Â∂ ˜» ◊πÏ≈‰∆ Á∆

Í≈√ ’Ò≈ ÚÂÁ∆ ‘ÀÕ ÒØÛ ’∂ÚÒ ◊π» ’∂ Ï⁄Ȫ ˘ √«Â ’ ’∂ Ó≥ȉ

Á∆ ‘À ª ‘∆ ◊πÁ∂Ú ⁄ΩÊ∂ Í≈ÂÙ≈‘ ‹∆ È∂ ◊π«√º÷ª ÍÃÂ∆ ‘π’Ó ’∆Â≈

‘À «’ :

√«Â◊π ’∆ Ï≈‰∆ √«Â √«Â ’ ‹≈‰‘π ◊π«√÷‘π

‘« ’Â≈ ¡≈«Í Óπ‘‘π ’„≈¬∂®

(Ó: 4, Í≥È≈ 308)

‹∂ «’√∂ ˘ ’ج∆ Ùº’ ‘À, ª ¿∞‘ ¡≈͉∂ ‹∆ÚÈ «Ú⁄ ◊πÏ≈‰∆

Á∂ «√˪ ˘ Í÷ ’∂ Ú∂÷ ÒÚ∂Õ «ÏȪ Í÷ ’∆Â∂ ÍÓ∂Ù ‹∆ Á∆ Ï≈‰∆

ÍÃÂ∆ Â’ ’È∆ ¡≈͉∂ ¡≈Í È≈Ò Ï‘π ں‚≈ ËÃØ‘ ‘À, Í≈Í ‘À, Ó‘ª

Í≈Í ‘ÀÕ

‹Ø ◊π» Ï⁄Ȫ ˘ √º⁄ Ó≥È ’∂ Ô’∆È ÌØ√∂ √«‘ ◊πÏ≈‰∆ ¿∞µÍ

«È√⁄≈ ’Á≈ ‘À ¿∞‘ Ú≈«‘◊π» ‹∆ «Ú⁄ Ò∆È ‘Ø ’∂ ¿∞√ Á≈ »Í ω

‹ªÁ≈ ‘ÀÕ

√«Â◊π ’∆ Ï≈‰∆ √«Â √«Â ’« Ó≈È‘π

«¬¿∞ ¡≈ÂÓ ≈ÓÀ Ò∆È≈ ‘∂Õ (Ó≈» Ó: 1, Í≥È≈ 1028)

¡Â∂

√«Â◊π ’∆ Ï≈‰∆ √«Â √»Íπ ‘À, ◊πÏ≈‰∆ ω∆¡À®

(Ó: 4, Í¿∞Û∆, Í≥È≈ 304)

√«Â◊π» ‹∆ Á∆ Ï≈‰∆ √⁄π Á≈ √»Í ‘ÀÕ ◊πÏ≈‰∆ Áπ¡≈≈ ÌØ√≈

’È È≈Ò ‘∆ ““√«Â-√»Í”” Á≈ »Í ω √’∆Á≈ ‘ÀÕ

193

ÇÔÚÇÔ å ê̶î ÕË ÚÅì¹Õ îÅðÀ°ÇÔÚÇÔ å ê̶î ÕË ÚÅì¹Õ îÅðÀ°ÇÔÚÇÔ å ê̶î ÕË ÚÅì¹Õ îÅðÀ°ÇÔÚÇÔ å ê̶î ÕË ÚÅì¹Õ îÅðÀ°ÇÔÚÇÔ å ê̶î ÕË ÚÅì¹Õ îÅðÀ°

‘À‚-Ó≈√‡ Í»È «√øÿ ‹∆ ‹Ø «’ ◊πÓ«Â Á∆ ’Ó≈¬∆ Â∂ ÏøÁ◊∆

Ú≈Ò∂ ◊π«√º÷ √È, Á≈√ Á∂ Áπ«È¡≈Ú∆ «ÙÂ∂ ”⁄Ø∫ ⁄≈⁄≈ ‹∆ Ò◊Á∂ √ÈÕ

¡≈Í ‹∆ Ï∆.¬∂.Ï∆.‡∆. ’ ’∂ ÷≈Ò√≈ ‘≈¬∆ √’±Ò ◊Û∑Á∆Ú≈Ò≈ «Ú⁄

«‘√≈Ï ÍÛ∑≈¿∞‰ Á∂ Ó≈√‡ Ò◊ ◊¬∂Õ ◊πÓ«Â Á∆ Ò◊È Âª ¤Ø‡∆

¡Ú√Ê≈ ÂØ∫ ‘∆ √∆Õ Í»ÏÒ∂ ¿∞ÂÓ √ø√’≈ª ˘ ¤∂Â∆ ¿∞‹≈◊ ’È Ò¬∆

¿∞‘Ȫ È∂ Ï≈Ï≈ ‹∆ Á∆ √ø◊ ’È∆ ¡øÌ ’ «ÁºÂ∆Õ Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂

ÍÃ∂È≈ «ÁºÂ∆ «’ Ó≈√‡ ‹∆, «‹ºÊ∂ Â∞√ƒ Áπ«È¡≈Ú∆ ¿∞⁄∂∆ «Ú«Á¡≈

ÍÃ≈Í ’∆Â∆ ‘À ‹∂ Â∞√ƒ ÊØÛ∑≈ ‘Ø ÔÂÈ ’Ø Âª √«Â◊πª È∂ ‹Ø ÏÑÓ

«Ú«Á¡≈ Á≈ ı˜≈È≈ √≈˘ Ïı«ÙÙ ’∆Â≈ ‘À, «‹√ Á≈ :

ÂÈ Ò≈Ò ‹≈ ’≈ ’¤± È ÓØ´®

Ì∂ Ìø‚≈ ¡÷»‡ ¡ÂØÒ®2® (◊¿∞Û∆ ◊π¡≈∂∆ Ó: 5, Í≥È≈ 186)

‘À ¿∞√ ı˜≈È∂ «Ú⁄Ø∫ Ú∆ Â∞√ƒ ’∞fi Ò≈‘≈ ÍÃ≈Í ’Ø «’™«’ «¬’ ª

¡≈Í Á∂ ¡≈«Ӓ √ø√’≈ ÏÛ∂ ¿∞µÂÓ ‘È, Á»√∂ Â∞√ƒ Ϻ«⁄¡ª ˘

ÍÛ∑≈™Á∂ ‘ØÕ ‹ÁØ∫ Â∞√ƒ «¬√ ÏÃ‘Ó «Ú«Á¡≈ Á∂ ı˜≈È∂ «Ú⁄Ø∫ ’∆ÓÂ∆

ÂÈ Ò≈Ò ÍÃ≈Í ’ Ò¬∂ ª Â∞√ƒ ‘Ø ’¬∆ «Ú«Á¡≈Ê∆¡ª ˘ ‹Ø

Â∞‘≈‚∂ Í≈√ Áπ«È¡≈Ú∆ «Ú«Á¡≈ ÍÃ≈Í ’È ¡≈™Á∂ ‘È, ¿∞‘Ȫ ˘

¡≈«Ӓ ËÈ ÍÃ≈Í ’È Á∆ ⁄∂‡’ Ò≈ √’Á∂ ‘ØÕ ‘À‚-Ó≈√‡ Í»È

«√øÿ ‹∆ È∂ Ï≈Ï≈ ‹∆ ˘ Íπº«¤¡≈ «’ Ï≈Ï≈ ‹∆, ¡≈Í ‹∆ Á≈ «¬Ù≈≈

’∆ ’È Á≈ ‘À, «¥Í≈ ’’∂ √ͺه ÙÏÁª «Ú⁄ Áº√‰≈ ’ØÕ Ï≈Ï≈

‹∆ È∂ ¿∞µÂ «ÁºÂ≈ «’ Ó≈√‡ ‹∆, Â∞√ƒ √Ã∆ ◊π» ◊ÃøÊ √≈«‘Ï Á∆

√ø«Ê¡≈ ÒÀ‰∆ ¡øÌ ’ Á∂ÚØ «‹™ «‹™ ÍÃ∂Ó È≈Ò Ï≈‰∆ Á∆ ‚ø»ÿ≈¬∆

«Ú⁄ ‹≈ÚØ◊∂, ◊πÏ≈‰∆ ˘ Ú∆⁄≈Ø◊∂ «Î Â∞‘≈˘ ÍÂ≈ Òº◊∂◊≈ «’

√º⁄Óπº⁄ ‘∆ √ø√≈’ ËÈ È≈ÒØ∫ «¬‘ «’øÈ≈ Úº‚≈ ’∆ÓÂ∆ ı˜≈È≈ ‘À ‹Ø

√≈‚∂ Í≈√ ¡Ú∂√Ò≈, ¡È◊¿∞«Ò¡≈ «Í¡≈ ‘ÀÕ √’±ÒØ∫ ¤∞º‡∆ ’ ’∂ Â∞√ƒ

«√ºË∂ «¬Ê∂ √≈‚∂ Í≈√ ¡≈ ‹≈«¬¡≈ ’Ø Â∂ «¬Ê∂ ‘∆ ¡≈ ’∂ ‹Ò-Í≈‰∆

¤º’ ’∂, √Ã∆ ◊π» ◊ÃøÊ √≈«‘Ï Á∆ √ø«Ê¡≈ ÒÀ ’∂ «Î ÿ ‹≈«¬¡≈ ’ØÕ

194

«’™«’ ’≈’≈ «ÈÓÒ «√øÿ ÍπºÂ √. ◊πÏ⁄È «√øÿ «Í≥‚ Ì≈È∂ ÂØ∫

Â∂ ’≈’≈ √∂Ú≈ «√øÿ ‹Ø Â∞‘≈‚≈ ‘∆ ÌÂ∆‹≈ Ò◊Á≈ ‘À, ¿∞‘Ȫ È∂ Í≥‹

◊ÃøÊ∆ Á∆ √ø«Ê¡≈ ÒÀ Ò¬∆ ‘À Â∂ «¬’ ÁØ «ÁȪ Â’ ¿∞‘Ȫ È∂ √Ã∆ ◊π»

◊ÃøÊ √≈«‘Ï ‹∆ Á∆ √ø«Ê¡≈ Ùπ» ’È∆ ‘ÀÕ √≈‚∂ Í≈√ ÍØÊ∆¡ª ‘È, Â∞√ƒ

«ÂøÈ∂ ‘∆ «¬’º·∆ √ø«Ê¡≈ Ùπ» ’ Á∂ÚØÕ Ó≈√‡ Í»È «√øÿ ‹∆ È∂ «ÏȪ

«’√∂ Á∂∆ ÂØ∫ Ï≈Ï≈ ‹∆ ˘ ‘ª ’ «ÁºÂ∆ Â∂ √ø«Ê¡≈ Ùπ» ’È Á≈ «ÁÈ

È∆Ô ’ «Ò¡≈Õ √ø«Ê¡≈ Ùπ» ‘Ø ◊¬∆Õ √ø«Ê¡≈ ’È √Ó∂∫ ¡√ƒ «ÂøÈ∂

‹‰∂ «¬’ «¬’ Í≥È≈ Ú≈Ø Ú≈∆ ÍÛ∑Á∂Õ Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂Û∂ ÏÀ·∂ Í≈· √π‰Á∂

«‘øÁ∂, «‹Ê∂ ’ج∆ ˆÒÂ∆ ‘Ø ‹ªÁ∆ ¡≈Í ‹∆ ¿∞√ Á∆ √πË≈¬∆ ’≈ «ÁøÁ∂

¡Â∂ È≈Ò È≈Ò ‹Ø ¡Ω÷∂ ÙÏÁ Ï≈‰∆ «Ú⁄ ¡≈™Á∂ ¿∞‘Ȫ Á∂ ¡Ê Ú∆

’≈Í∆¡ª Â∂ «Ò÷≈¬∆ ‹ªÁ∂Õ «‹Ê∂ ’ج∆ √ÏøË √≈÷∆ ‘øπÁ∆ ¿∞√ ˘ Ú∆

ÏÛ∂ «Í¡≈ È≈Ò √π‰≈™Á∂Õ

‘π‰ ‘ Ø Á≈ «ÈÔÓ Ï‰ «◊¡≈Õ Ó≈√‡ Í»È «√øÿ ‹∆ È∂

√’±ÒØ∫ ÍÛ∑≈ ’∂ Â∂ ¡√ƒ ÁØÚª È∂ √’±ÒØ∫ ÍÛ∑ ’∂ «√ºË∂, Ï√Â∂ ÒÀ ’∂

Ï≈Ï≈ ‹∆ Í≈√ ¡≈ ‹≈‰≈Õ ¡≈Í ‹∆ È∂ ÓΩ√Ó ¡È∞√≈ ‹Ò-Í≈‰∆

¤’≈ ’∂ ÿ≥‡≈-‚∂„ ÿ≥‡≈ √≈˘ √ø«Ê¡≈ Á∂‰∆Õ √Óª Ï∆ÂÁ≈ «◊¡≈Õ

√Ã∆ ◊π» ◊ÃøÊ √≈«‘Ï ‹∆ Á∂ ¡ºË∂ √»Í Á∆ √ø«Ê¡≈ «È«ÚÿÈ √øÍ»È

‘Ø ◊¬∆Õ

«¬’ «ÁÈ Ó≈√‡ Í»È «√øÿ ‹∆ ˘ Ïπ÷≈ È∂ ¡≈ ÿ∂«¡≈Õ

Ïπ÷≈ Ì≈Ú∂∫ A@B Á∂ ’∆Ï √∆, √’±Ò «‚¿±‡∆ ‹ªÁ∂ √Â∂ «Ú⁄ ÁØ-

«ÂøÈ Ú≈ ÏÀ· ’∂ ¡≈Í ‹∆ ◊Û∑Á∆Ú≈Ò √’±Ò Íπº‹∂Õ √≈≈ «ÁÈ ¿∞Ê∂

Ϻ«⁄¡ª ˘ ÍÛ∑≈«¬¡≈Õ Ù≈Ó ˘ ‹ÁØ∫ ¡≈Í ‹∆ Ï≈Ï≈ ‹∆ Í≈√ Íπº‹∂ ª

¡≈ ’∂ ¶Ó∂ ÍÀ ◊¬∂Õ Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ ¶Ó∂ ÍÀ‰ Á≈ ’≈È Íπº«¤¡≈ Â∂

‹Ò-Í≈‰∆ ¤’≈«¬¡≈Õ Ó≈√‡ ‹∆ ‘πª È∂ ¡≈͉∂ Ïπ÷≈ Ï≈∂

Áº«√¡≈ Â∂ Ï≈Ï≈ ‹∆ ˘ «’‘≈ ÓÀ∫ ¡º‹ Ï∆Ó≈ ‘ª, √ø«Ê¡≈ ’ºÒ∑ ˘

’ ÒÚª◊∂Õ ¡≈Í È∂ «’‘≈ «’ «‹Ú∂∫ √∆ «¬‹≈˜Â «ÁøÁ≈ ‘À, ’

ÒÚØÕ Í ‹∂’ √∆ Ó≥È∂ ª Ï∂Ùº’ ¡ºË≈ ÿ≥‡≈ ‘∆ √ø«Ê¡≈ ’ ÒÚØ,

È≈◊≈ È≈ ÍÚ∂◊≈Õ ¡≈Í È∂ «Î Ȫ‘ «Ú⁄ ‘∆ ¿∞µÂ «ÁºÂ≈Õ Ï≈Ï≈

‹∆ È∂ Íπº«¤¡≈, Ó≈√‡ ‹∆ Ïπ÷≈ ’ÁØ∫ Á≈ ‘Ø«¬¡≈ ‘À? ¡≈Í È∂

Áº«√¡≈ «’ ≈ Á≈ Ïπ÷≈ ⁄«Û∑¡≈ ‘Ø«¬¡≈ ‘ÀÕ Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ Á»√≈

√Ú≈Ò ’∆Â≈ «’ √’±Ò «’√ Â∑ª ◊¬∂ √∆? Ó≈√‡ ‹∆ È∂ ¿∞µÂ

«ÁºÂ≈ ‹∆ «ÂøÈ-⁄≈ Ú≈∆ √Â∂ «Ú⁄ ÏÀ· ÏÀ· ’∂ Ó√ª Íπ‹∂Õ Â∆√≈

195

√Ú≈Ò Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ ’∆Â≈ Ó≈√‡ ‹∆ ’∆ ¿∞Ê∂ Ϻ«⁄¡ª ˘ Ú∆ ÍÛ∑≈«¬¡≈

√∆? ¡≈Í ‹∆ È∂ ¿∞µÂ «ÁºÂ≈ «’ √≈∂ Í∆∆¡‚ Ò≈¬∂ ‘È Â∂ ‘π‰

¡≈¿∞‰ Ò◊∂ ÁÚ≈¬∆ Ò¬∆ ‘À Â∂ Ïπ÷≈ ˘ ‘π‰ ’∞fi ¯’ ÍÀ «◊¡≈ ‘ÀÕ

Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ «’‘≈ Ó≈√‡ ‹∆ Ú∂÷Ø Áπ«È¡≈Ú∆ «‚¿±‡∆ ª Â∞√ƒ Ïπ÷≈

⁄«Û∑¡ª ⁄«Û∑¡ª √≈≈ «ÁÈ «ÈÌ≈¬∆ ‘À «’™«’ ¿∞‘ Әϻ∆ √∆

√≈‘Ó‰∂ «Á√Á≈ √∆ «’ ‹∂ √’±Ò∂ ◊À-‘≈˜ ‘ج∂ ª ¡‹∂ ÈÚ∂∫ ÈÚ∂∫

«ÈÔ∞’ ‘ج∂ ‘ª «’Â∂ ÈΩ’∆ «Ú⁄ ¯’ È≈ ÍÀ ‹≈Ú∂Õ √Ú∂ ÂØ∫ Ù≈Ó

Â’ ª Ïπ÷≈ È∂ ’∞fi È‘ƒ «’‘≈ ‘π‰ ’∂ÚÒ ¡ºË≈ ÿ≥‡≈ ‹Ø √≈‚≈

¡√Ò∆ ’øÓ ‘À ¿∞√ ˘ ’È Ò¬∆ ÓÈ „∂∆ „≈‘∆ ‹ªÁ≈ ‘ÀÕ Ó≈√‡

‹∆, ˜≈ ¡≥Á «Ë¡≈È Ó≈ ’∂ √Ø⁄Ø «’ ’∆ ÓÈ ·∆’ ’ «‘≈ ‘À,

‘π‰ ª Â∞‘≈‚∂ ’«‘‰ ¡È∞√≈ Ïπ÷≈ Ú∆ ·∆’ ‘ÀÕ

ÊØÛ∑≈ ⁄πÍ «‘ ’∂ Ó≈√‡ Í»È «√øÿ ‹∆ È∂ ¿∞µÂ «ÁºÂ≈ «’ Ï≈Ï≈

‹∆, Ú≈«’¡≈ ‘∆ ¡≈Í ‹∆ È∂ √º⁄ «’‘≈ ‘ÀÕ ÓÀ∫ √Ú∂∂ «‹√ ‘≈Ò «Ú⁄

ÿØ∫ ÍÛ∑≈¿∞‰ Â∞«¡≈ √ª Â∂ √≈≈ «ÁÈ √’±Ò Á∆ «‚¿±‡∆ «ÈÌ≈¬∆ ‘À

¿∞√ È≈ÒØ∫ ª ‘π‰ Ïπ÷≈ Á∆ Â’Ò∆¯ È≈-Ó≈ ‘À Â∂ ’∂ÚÒ Ïπ÷≈

Á∆ ÌøÈ ÂØÛ ‘∆ ‘À Â∂ ‘π‰ ¡ºË≈ ÿ≥‡≈ Ú∆ ◊π» Ó‘≈≈‹ ‹∆ Á∆ Ï≈‰∆

Á∆ √ø«Ê¡≈ ÒÀ‰ ˘ Ú∆ ÓÈ ¡≈Ò√ ’Á≈ ‘ÀÕ ¬∂Ȫ ’«‘ ’∂ ¡≈Í ¿∞·

÷ÒØÂ∂ Â∂ ’«‘‰ Òº◊∂ «’ «¬‘ ÓÈ ÏÛ≈ ‘≈Ó∆ ‘À :

⁄ø«◊¡≈∫¬∆ ¡≈Ò’∞ ’∂ Ïπ«¡≈∫¬∆ ‘Ø«¬ √∂π®

(√ÒØ’∞ Ó: 5, Í≥È≈ 518)

¡≈Í ‹∆ È∂ Í≥‹ «¬ÙÈ≈È≈ ’ ’∂ Í«‘Òª «‹øÈ≈ √Óª ‘∆ Í»∆

√ø«Ê¡≈ ’∆Â∆Õ Ì≈Ú∂∫ Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ ÁØ-«ÂøÈ Ú≈ «’‘≈ «’ ‹∂ √∆ ’ج∆

¡Ω÷ Ó≥ÈÁ≈ ‘À ª √ø«Ê¡≈ ÊØÛ∑∆ ’ ÒÚØ Í ¡≈Í È∂ «’‘≈ «’ «¬‘

ÓÈ Ú≈«’¡≈ ‘∆ Áπ«È¡≈Ú∆ ’øÓ Âª ¡Ω«÷¡ª ‘Ø ’∂ Ú∆ ’ ÒÀ∫Á≈ ‘À

Í ‹Ø «¬√ Á≈ ¡√Ò∆ ’øÓ ‘À ¿∞√ ˘ ’È Ú∂Ò∂ ‹∂ «’Â∂ Ó≈Û≈ «‹‘≈

Ú∆ √∆ Áπ÷Á≈ ‘ØÚ∂ ª Ï‘≈È≈ Ì≈Ò ’∂ ¿∞√ ¡√Ò∆ ’øÓ ˘ ¡º◊∂ Í≈

«ÁøÁ≈ ‘ÀÕ

Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ √ø«Ê¡≈ Í»∆ ‘؉ Ï≈¡Á ◊πÏ≈‰∆ Áπ¡≈≈ √Ófi≈«¬¡≈

«’ √∆ Í≈√Ø∫ «ÚºÂ ¡È∞√≈ ’øÓ ÒÀ‰≈ ⁄≈‘∆Á≈ ‘À, ‘º· Ú∆ È‘ƒ ’È≈

⁄≈‘∆Á≈Õ Í ‹∂ «¬‘ ÓÈ √∆ Í≈√Ø∫ Áπ«È¡≈Ú∆ ’øÓ Â∂ ’Ú≈ ÒÚ∂

Â∂ ¿∞√ Áπ«È¡≈Ú∆ ’øÓ È≈ÒØ∫ √Ω÷≈ ’øÓ ‹Ø ÍÃÓ≈Ê Á≈ ’È≈ ‘À ¿∞√

Ò¬∆ ¡Û∂ ª Ï≈Ï≈ ’Ï∆ ‹∆ Á∂ ’ÊÈ ¡È∞√≈ :

196

⁄´ ∂ ÏÀ’øπ· Â∞fi«‘ Ò∂ Â≈¿∞®

«‘⁄«‘  ÍÃ∂Ó ’À ⁄≈Ïπ’ Ó≈¿∞®2®

(◊¿∞Û∆ ’Ï∆, Í≥È≈ 329)

Á∆ ‹π◊Â∆ Ú‰∆ ⁄≈‘∆Á∆ ‘À «’™«’ ÓÈ ÏÛ≈ ‘≈Ó∆ ‘ÀÕ √«Â◊πª

È∂ «¬√ ˘ ¡È∂’ ÍÃ’≈ È≈Ò √Ófi≈¿∞‰≈ ’∆Â≈ ‘À :

ÓÈ ÷π‡‘ Â∂≈ È‘∆ «Ï√≈√π ± Ó‘≈ ¿∞ÁÓ≈Á≈®

÷ ’≈ ÍÀ÷π ¿∞ ¤∞‡À ‹¿∞ ¿±Í« Ò≈Á≈®1® ‘≈¿∞®

(«ÏÒ≈Ú´ Ó: 5, Í≥È≈ 815)

√Ø Ú∂÷Ø, Ó≈√‡ ‹∆, ‹∂ Â∞√ƒ ÓÈ ˘ ÊØÛ∑∆ «‹‘∆ «„ºÒ Á∂ «ÁøÁ∂

ª ¡º‹ Á∆ «¬’ ÿ≥‡∂ Á∆ √ø«Ê¡≈ «Íº¤∂ ÍÀ ‹≈‰∆ √∆ Â∂ «¬’ ÿ≥‡≈ ‹Ø

◊π» Í≈ÂÙ≈‘ ‹∆ Á∆ √ø◊ ‘ج∆ ‘À «¬√ ◊π» √ø◊ ÂØ∫ Ú∆ Úªfi∂ «‘

‹≈‰≈ √∆Õ √Ø ÓÈ ’¬∆ Ú≈∆ ¡≈͉∂ ¡√Ò∆ ’øÓ ’È ÂØ∫ ’Â≈™Á≈

‘ÀÕ ‹∂ ˜≈ Â’Û∂ ‘Ø «’ «¬√ Â∂ Í«‘≈ Á∂¬∆¬∂ ª «¬‘ «‡’≈‰∂ ¡≈

‹ªÁ≈ ‘ÀÕ ‹∂ ÓÈ ˘ «„ºÒ Á∂ Á∂¬∆¬∂ ª Ï‘π Ú≈∆ «¬‘ Ï‘≈È∂ Ï≈˜∆

’’∂ Ò≈‘∂ ÂØ∫ «ÚÚ≈ ’ «ÁøÁ≈ ‘ÀÕ «¬√∂ Ò¬∆ ÓÈ ˘ Í≥‹Ú∂∫ Í≈ÂÙ≈‘

‹∆ È∂ Â≈ÛÈ≈ ’∆Â∆ ‘À

∂ Ó»Û∂ Ò≈‘∂ ’¿∞ Âø» „∆Ò≈ „∆Ò≈ Â؇∂ ’¿∞ Ï∂«◊ Ë≈«¬¡≈®

√√ Ú÷π Âø» «ÿ≥È«‘ È≈‘∆ Í≈Í∆ Ï≈Ë≈ ∂È≈«¬¡≈®1®

(¡≈√≈ Ó: 5, Í≥È≈ 402)

ppppppppppppppp

197

ÃñÅéÅ ÁÃÈ îÔÆé¶ çÅ ÃîÅ×îÃñÅéÅ ÁÃÈ îÔÆé¶ çÅ ÃîÅ×îÃñÅéÅ ÁÃÈ îÔÆé¶ çÅ ÃîÅ×îÃñÅéÅ ÁÃÈ îÔÆé¶ çÅ ÃîÅ×îÃñÅéÅ ÁÃÈ îÔÆé¶ çÅ ÃîÅ×î

«‹™ «‹™ √ø◊ª ˘ ÍÂ≈ Òº◊‰ Òº◊≈, √ø◊ª Á» È∂Û∂ ÂØ∫ ⁄ºÒ

’∂ Ï≈Ï≈ ‹∆ Á∂ ÁÙȪ ˘ ¡≈¿∞‰ Òº◊ ͬ∆¡ªÕ ’∞fi «¬’ ȘÁ∆’∆

ÍÃ∂Ó∆¡ª Á∆ ÍÃ∂È≈ √Á’≈ «¬√ ¡√Ê≈È Â∂ √Ì ÂØ∫ Í«‘Òª ¡÷≥‚ Í≈·

√≈«‘Ï BB √ÂøÏ AIEA ÓπÂ≈Ï’ 12 ¡√» 2008 «Ï: ˘ ¡øÌ

‘Ø«¬¡≈Õ «‹√ Á≈ ÌØ◊ 14 ¡√» 2008 «Ï: ¡ÀÂÚ≈ Ú≈Ò∂ «ÁÈ «Í¡≈Õ

ÌØ◊ ÂØ∫ ¿∞Í≥à◊π» ÿ Á∂ ÍÃ∆ÂÚ≈È ◊π» ’∆ÂÈ∆¬∂ Â∂ ’Ê≈

Ú≈⁄’ «‹‘Ȫ ˘ «¬√ √Ó∂∫ ¿∞⁄∂⁄≈ √º«Á¡≈ √∆Õ ¿∞‘Ȫ È∂ √ø◊ª ˘

◊π» ‹√ √Ú‰ ’≈«¬¡≈ Â∂ ◊π«√º÷∆ Ó≈◊ ÂØ∫ ‹≈‰± ’Ú≈«¬¡≈Õ

¡≈Í ‹∆ È∂ Ú∆ ◊πÓ«Â ¡≈Ù∂ ¡È∞√≈ √ø◊ª ˘ ÓÈ∞º÷≈ ‹ÈÓ Á≈ «¬√

√ø√≈ «Ú⁄ ¡≈¿∞‰ Á≈ ÍÃÔØ‹È Áº«√¡≈ «’ :

̬∆ Í≈Í«Â Ó≈È∞÷ Á∂‘π∆¡≈®

◊Ø«ÏøÁ «ÓÒ‰ ’∆ «¬‘ Â∂∆ Ï∆¡≈®

¡Ú« ’≈‹ Â∂À «’ÂÀ È ’≈Ó®

«ÓÒ √≈Ë√ø◊«Â Ì‹π ’∂ÚÒ È≈Ó®1® (¡≈√≈ Ó: 5, Í≥È≈ 378)

«¬√ «ÈÙ≈È∂ Á∆ ÍÃ≈ÍÂ∆ ’∂ÚÒ ◊π» ÙÈ ◊둉 ’ ’∂ ‘∆ ’∆Â∆

‹≈ √’Á∆ ‘ÀÕ «‹√ È∂ ◊π» Á∂ ÁÙÈ È‘ƒ ’∆Â∂ ¡Â∂ √«Â◊π» ‹∆ Á∆

ÙÈ È‘ƒ «Í¡≈ ¿∞√ Á≈ √ø√≈ «Ú⁄ ¡≈¿∞‰≈ ¡’≈Ê ‘À :

«‹«È ◊π» È Á∂«÷¡¿∞ È‘π ’∆¡¿∞ Â∂ ¡’ÔÊ √ø√≈ Ó«‘®4®

(√Ú¬∆¬∂ Ó: 4 ’∂, Í≥È≈ 1399)

◊πÓ«Â-ÍÃ⁄≈ Á≈ √Á’≈ ’≈¯∆ √ø◊ ¡≥«ÓàÍ≈È ’È Ò¬∆

«Â¡≈ ‘Ø ◊¬∆Õ √Ó≈◊Ó ÂØ∫ Í«‘Ò∂ «ÁÈ ¡≥«Óऒ‰ Ò¬∆ «Â¡≈

‘ج∂ ÍÃ≈‰∆¡ª ˘ ÷≥‚∂-Ï≈‡∂ Á≈ ¡≥«ÓàÍ≈È ’≈«¬¡≈ «◊¡≈ Â∂ ““◊π

«√÷ Ó∆ ⁄Ò‘π ◊π ⁄≈Ò∆”” Á∆ ÍÃ∂È≈ «ÁºÂ∆ ◊¬∆Õ ¡√» Á≈ Ó‘∆È≈

«¬√ ’’∂ ⁄π«‰¡≈ √∆, «’™«’ «˜ÓƒÁ≈ª ˘ «¬√ Ó‘∆È∂ ’∞fi Ú∂‘Ò

‘øπÁ≈ ‘ÀÕ È≈ Ï‘πÂ∆ ◊Ó∆ ‘∆ ‘øπÁ∆ ‘À Â∂ È≈ √Á∆Õ ¡ÀÂÚ≈ Á≈ «ÁÈ

ÓπÒ≈˜Óª Á∆ √‘»Ò Ҭ∆ È∆Ô ’∆Â≈ √∆Õ ¿∞√ √Ó∂∫ ÂØ∫ ÒÀ ’∂ ‘π‰

198

Â’ «¬‘ √Ó≈◊Ó ¡√» Á∂ Í«‘Ò∂ ¡ÀÂÚ≈ ˘ ’∆Â≈ ‹ªÁ≈ ‘ÀÕ «¬√

√Ó≈◊Ó ˘ ¡√» Á≈ √Ó≈◊Ó Ú∆ «’‘≈ ‹ªÁ≈ ‘ÀÕ «¬√ Â∑ª «¬√

¡√Ê≈È Â∂ √Ó≈◊Ó ‘؉ ’≈È ‹Ø ‚-ÌÀ ¡‹∂ ÒØ’ª Á∂ ÓȪ «Ú⁄

Ï«‰¡≈ ‘Ø«¬¡≈ √∆ ¿∞‘ Ú∆ Á» ‘Ø «◊¡≈ Â∂ √ø◊ª Á∆ ¡≈Ú≈‹≈¬∆

«Ú⁄ Ú≈Ë≈ ‘Ø «◊¡≈Õ

ppppppppppppppp

199

ç¹ñÇí ç¶Ô ÃòÅÇð¨ç¹ñÇí ç¶Ô ÃòÅÇð¨ç¹ñÇí ç¶Ô ÃòÅÇð¨ç¹ñÇí ç¶Ô ÃòÅÇð¨ç¹ñÇí ç¶Ô ÃòÅÇð¨ÜÅÇÔ é çð×Ô ÔÅÇð¨ÜÅÇÔ é çð×Ô ÔÅÇð¨ÜÅÇÔ é çð×Ô ÔÅÇð¨ÜÅÇÔ é çð×Ô ÔÅÇð¨ÜÅÇÔ é çð×Ô ÔÅÇð¨

«¬√ √Ó≈◊Ó Â∂ ‘∆ Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ √ø◊ª ˘ Ï∂ÈÂ∆ ’∆Â∆ ¡Â∂

◊πÏ≈‰∆ ¡È∞√≈ ÍÃ∂È≈ «ÁºÂ∆ «’ √≈‚∂ «¬‘ √Ó≈◊Ó ’È Á≈ ÂÁ

‘∆ Ò≈Ì ‘À ‹∂ ¡≈ͪ «¬‘Ȫ √«Ó¡ª ÂØ∫ Í»È Ò≈Ì ÍÃ≈Í ’∆¬∂Õ ‹∂

¡√ƒ ◊π» Á∂ ‘˜» √Ó≈◊Ó Â∂ «¬’ºÂz Ú∆ ‘Ø ◊¬∂, Ì∂‡≈ º÷ ’∂ ÓºÊ≈

‡∂«’¡≈, ÍÃÙ≈Á ÒÀ ’∂ ¶◊ ¤«’¡≈ Â∂ ÿª ˘ ⁄Ò∂ ◊¬∂ ª «¬√ ÂŒ∑ª

Ï‘πÂ≈ Ò≈Ì È‘ƒ ‘πøÁ≈Õ ¡≈ͪ √«Â◊π» ‹∆ Á∂ ‘˜» ÿª Á∂ ’øÓ-’≈

¤º‚ ’∂ ¡≈¬∂ ‘ª, ’ج∆ ¡≈͉∂ ÌÒ∂ Á∆ ◊ºÒ ͺÒ∂ ÏøÈ∑ ’∂ ÒÀ ‹≈¬∆¬∂

«Î ¿∞√ ”Â∂ ¡ÓÒ ’∆¬∂ ÂÁ ‘∆ Í»È Ò≈‘≈ «ÓÒÁ≈ ‘ÀÕ √Ó≈◊Ó

’È∂ Ú∆ ÂÁ ‘∆ √¯Ò ‘ÈÕ

ÍÓ∂Ù ‹∆ È∂ Ïı«ÙÙ ’’∂ √Ì ‹»Èª Á∆ «√ÓΩ ‹»È∆ ““ÓÈ∞º÷≈

‹»È”” Ïı«ÙÙ ’∆Â∆ ‘À :

Ò÷ ⁄¿∞≈√∆‘ ‹Ø«È √Ï≈¬∆®

Ó≈‰√ ’¿∞ ÍÃ«Ì Á∆¬∆ Ú«‚¡≈¬∆® (Ó≈» Ó: 5, Í≥È≈ 1075)

¡Â∂

¡Ú ‹Ø«È Â∂∆ Í«È‘≈∆®

«¬√π ËÂ∆ Ó«‘ Â∂∆ «√’Á≈∆® (¡≈√≈ Ó: 5, Í≥È≈ 374)

¡Â∂ Ì≈¬∆ ◊πÁ≈√ ‹∆ Á≈ ¯πÓ≈È ‘À :

Ò÷ ⁄¿∞≈√∆ ‹ØÈ «Ú⁄ Ó≈È√ ‹ÈÓ Áπ¶Ì ¿∞Í≈Ô≈®

(Ì≈. ◊πÁ≈√ ‹∆ Á∆ Ú≈)

¡Â∂

Ò÷ ⁄¿∞≈√∆‘ ‹Ø«È «Ú«⁄ ¿∞ÂÓ ‹»È √π Ó≈‰√ Á∂‘∆®

(Ì≈. ◊πÁ≈√ ‹∆, Ú≈ 15, Í¿∞Û∆ 3)

◊π» Á∆ √∂Ú≈ ¡Â∂ ÍÓ∂Ù ‹∆ Á∆ Ì◊Â∆ ’È Ú≈√Â∂ ‘∆ «¬‘

ÓÈ∞º÷≈ ‹»È √≈˘ ÍÃÁ≈È ’∆Â∆ ◊¬∆ ‘À∏«‹√ È∂ «¬√ Á∂‘∆ È≈Ò

Ì◊Â∆-»Í∆ ’Ó ’È≈ ’∆Â≈ ‘À, ¿∞√ ˘ ÓÈ∞º÷≈ Á∂‘∆ «ÓÒ∆ √¯Ò

200

√ÓfiØÕ «¬√ ÓÈ∞º÷-Á∂‘ ˘ ª Á∂ÚÂ∂ Ú∆ ÍÃ≈Í ’È≈ ⁄≈‘πøÁ∂ ‘ÈÕ «¬√

Ò¬∆ «¬√ Á∂‘∆ È≈Ò ‘∆ Á∆ √∂Ú≈ (Ì‹È) ’È∆ ’Ø Âª Â∂ «¬√ ¿∞Á∂Ù

˘ ÌπºÒØ È≈ «’™«’ ÓÈ∞º÷≈ ‹ÈÓ Á≈ «¬‘ ‘∆ ¡√Ò∆ Ò≈‘≈ ‘À :

◊π √∂Ú≈ Â∂ Ì◊«Â ’Ó≈¬∆®

ÂÏ «¬‘ Ó≈È√ Á∂‘∆ Í≈¬∆®

«¬√ Á∂‘∆ ’¿∞ «√Ó«‘ Á∂Ú®

√Ø Á∂‘∆ Ì‹π ‘« ’∆ √∂Ú®1®

Ì‹‘π ◊Ø«ÏøÁ Ì»«Ò Ó ‹≈‘π®

Ó≈È√ ‹ÈÓ ’≈ ¬∂‘∆ Ò≈‘π®1® ‘≈¿∞®

(ÌÀ¿∞ ’Ï∆ ‹∆, Í≥È≈ 1159)

¡Â∂ Í≥‹Ú∂∫ ◊πÁ∂Ú ‹∆, Ù≈Ó Á∂ «ÈºÂÈ∂Ó «Ú⁄ √≈ȱø Ô≈Á◊

’Ú≈™Á∂ ‘È «’ √≈ȱø ‹Ø ÓÈ∞º÷≈ ‹»È «ÓÒ∆ ‘À, «’√ Ú≈√Â∂ «ÓÒ∆

‘À? Â∂ «¬√ ȱø √¯Ò ’È Ò¬∆ ’∆ √≈ËÈ ¡ÍÈ≈¿∞‰≈ ‘À:

̬∆ Í≈Í«Â Ó≈È∞÷ Á∂‘π∆¡≈®

◊Ø«ÏøÁ «ÓÒ‰ ’∆ «¬‘ Â∂∆ Ï∆¡≈®

¡Ú« ’≈‹ Â∂À «’ÂÀ È ’≈Ó®

«Ó´ √≈Ë√ø◊«Â Ì‹π ’∂ÚÒ È≈Ó®1®

(¡≈√≈ Ó: 5, ÍøÈ≈ 378)

¡Â∂ Í≥‹Ú∂∫ ◊πÁ∂Ú ‹∆ «¬√ ‹∆Ú ˘ √≈ÚË≈È ’Á∂ ‘È «’ ‘∂

‹∆Ú! «¬‘ ÓÈ∞º÷≈ ‹ÈÓ Ï‘π √≈∆¡ª ‹»Èª «Ú⁄ ÌzÓ‰ ÂØ∫ Ï≈¡Á

√«Â◊π» ‹∆ È∂ ÂÀ˘ Á∂‰≈ ’∆Â≈ ‘ÀÕ Âª ‹Ø, ±ø «¬√ √∆ È≈Ò È≈Ó-

«√ÓÈ √«Â√ø◊ ’ ’∂ ¡≈͉∂ ¡√Ò∂ Ì≈Ú Ó»Ò È≈Ò ‹πÛ ‹≈Ú∂ :

’¬∆ ‹ÈÓ Ì¬∂ ’∆‡ ÍÂø◊≈®

’¬∆ ‹ÈÓ ◊‹ Ó∆È ’∞ø◊≈®

’¬∆ ‹ÈÓ Í≥÷∆ √Í ‘Ø«¬˙®

’¬∆ ‹ÈÓ ‘ÀÚ «ÏÃ÷ ‹Ø«¬˙®1®

«Ó´ ‹◊Á∆√ «ÓÒÈ ’∆ Ï∆¡≈®

«⁄ø’≈Ò «¬‘ Á∂‘ √ø‹∆¡≈®1® ‘≈¿∞®

(◊¿∞Û∆ ◊π¡≈∂∆ Ó. 5, Í≥È≈ 176)

‹∂ «¬√ «ÓÒ∂ ¡Ú√ ˘ √¯Ò È≈ ’∆Â≈ ª ÓπÛ-ÓπÛ ’∂ «¬‘ ÓÈ∞º÷≈

‹ÈÓ Á≈ √Óª ‘ºÊ È‘ƒ ¡≈¿∞‰≈Õ Ï≈Ï≈ ’Ï∆ ‹∆ ⁄∂Â≈ÚÈ∆ «ÁøÁ∂ ‘È «’

‘∂ ÓÈ∞º÷! «¬‘ Ó≈‰√ ‹ÈÓ ÏÛ≈ ‘∆ ÁπÒºÌ ‘À, Ï≈-Ï≈ È‘ƒ «ÓÒ‰≈,

«‹√ Â∑ª ‚≈Ò∆ È≈ÒØ∫ «¬’ Ú≈∆ ÎÒ Íº’ ’∂ ˜Ó∆È ”Â∂ «‚º◊ ͬ∂, «‹øÈ≈

Ó˜∆ ÔÂÈ ’Ø ÁπÏ≈≈ ¿∞√ ‚≈Ò∆ È≈Ò È‘ƒ Òº◊Á≈Õ

201

’Ï∆ Ó≈È√ ‹ÈÓπ Áπ¶Ìπ ‘À ‘Ø«¬ È Ï≈À Ï≈®

«‹¿∞ ÏÈ ÎÒ Í≈’∂ Ì𫬠«◊«‘ Ï‘π« È Ò≈◊«‘ ‚≈®30®

(√ÒØ’ ’Ï∆ ‹∆, Í≥È≈ 1366)

¡Â∂ Í≥‹Ú∂∫ √«Â◊π» ‹∆ √π⁄∂ ’Á∂ ‘È «’ :

ÂÚ1 «Ú¤øπÈ∂ È‘ Í≈ ‹πÛÂ∂ ‹Ó Ó«◊ ◊¿∞È∞ «¬’∂Ò∆®

«ÏÈÚø È≈È’ «ÏÈ∞ È≈Ó ‘« ’∂ √Á≈ «Î Áπ‘∂Ò∆2®1®

(«Ï‘≈◊Û≈ Ó. 5, Í≥È≈ 546)

«¬√ ÁπÒºÌ ÓÈ∞º÷≈ ‹ÈÓ ˘ ¡≈ͪ «’Ú∂∫ √ÎÒ≈ ’È≈ ‘À?

◊πÁ∂Ú Í≥‹Ú∂∫ √«Â◊π» ‹∆ È∂ ‘π’Ó ’∆Â≈ ‘À :

«È «È ÁÔ∞ √Ó≈Ò∆¡À® Ó»«Ò È ÓÈ‘π «Ú√≈∆¡À® ‘≈¿∞®

√øÂ≈ √ø◊«Â Í≈¬∆¡À®

«‹Â∞ ‹Ó ’À Í≥«Ê È ‹≈¬∆¡À®

ÂØ√≈ ‘« ’≈ È≈Óπ ÒÀ Â∂∂ ’∞Ò«‘ È Ò≈◊À ◊≈«Ò3 ‹∆¿∞®1®

‹Ø «√ÓøÁ∂ √ª¬∆¡À® È«’ È √∂¬∆ Í≈¬∆¡À®

ÂÂ∆ Ú≈¿∞ È Ò◊¬∆ «‹È Ó«È Úπ·≈ ¡≈«¬ ‹∆¿∞®2®

√∂¬∆ √πøÁ √Ø‘‰∂® √≈Ë√ø«◊ «‹È ÏÀ‘‰∂®

‘« ËÈ∞ «‹È∆ √ø«‹¡≈4 √∂¬∆ ◊øÌ∆ ¡Í≈ ‹∆¿∞®3®

‘« ¡«Ó¿∞ √≈«¬‰∞ Í∆Ú∆¡À® Óπ«‘ «‚·À ‹È ’À ‹∆Ú∆¡À®

’≈‹ √«Ì √Ú≈« ÒÀ «È ͻ‹‘π ◊π ’∂ Í≈Ú ‹∆¿∞®4®

‹Ø ‘« ’∆Â≈ ¡≈͉≈® «ÂÈ«‘ ◊π√≈¬∆ ‹≈͉≈®

√Ø √»≈ ÍË≈È∞ √Ø Ó√«’ «‹√ ÁÀ Ì≈◊π ‹∆¿∞®5®

ÓÈ Ó≥Ë∂ ÍÃÌπ ¡Ú◊≈‘∆¡≈5® ¬∂«‘ √ ÌØ◊«‰ Í≈Â√≈‘∆¡≈®

Ó≥Á≈ Ó»«Ò È ¿∞Í«‹¿∞ Â∂ √⁄∆ ’≈À Ò≈«◊ ‹∆¿∞®6®

’Â≈ Ó≥«È Ú√≈«¬¡≈® ‹ÈÓÀ ’≈ δ Í≈«¬¡≈®

Ó«È Ì≈ÚøÁ≈ ’øÂ∞ ‘« Â∂≈ «Êπ ‘Ø¡≈ √Ø‘≈◊π ‹∆¿∞®7®

¡‡Ò ÍÁ≈Êπ Í≈«¬¡≈® ÌÀ Ìø‹È ’∆ √‰≈«¬¡≈®

Ò≈«¬ ¡≥⁄«Ò6 È≈È’ Â≈«¡È∞ «‹Â≈ ‹ÈÓπ ¡Í≈ ‹∆¿∞®8®

(Ó≈fi Ó. 5 ÿ 2, ¡√‡ÍÁ∆, Í≥È≈ 132)

™fi ª √∆ Á∂ √≈∂ ¡≥◊ª ˘ √ÎÒ ’È Ú≈√Â∂ √«Â◊π» ‹∆

È∂ ¿∞ÍÁ∂Ù «ÁºÂ≈ ‘ÀÕ «È≈ ¿∞ÍÁ∂Ù ‘∆ È‘ƒ, ÏÒ«’ √¯Ò ’È Á≈

„ø◊ Ú∆ Áº«√¡≈ ‘À :

1. «Ï÷ È≈ÒØ∫ ‹∂ «¬º’ Ú≈ ͺÂ∂ «‚º◊ ÍÀ‰ ª ÓπÛ È≈Ò È‘ƒ ‹πÛÁ∂Õ 2. ¡¿∞÷∆,

Áπ÷∆Õ 3. ÁØÙ (’¶’)Õ 4. «¬’º·≈ ’∆Â≈Õ 5. ÓÈ «Ú⁄ ÍÃÌ» Á≈ «Ú⁄≈ ’È≈Õ

6. ͺÒ∂ (ÒÛ)Õ

202

⁄‰  Í1 √’ÔÊ ⁄‰ ◊π

2 ¡Ó ÍÚ«Ò Ô®

‘Ê Â Í √’ÔÊ ‘Ê Ò◊«‘ ◊π ¡Ó ÍÔ3®

‹∆‘4 Â Í √’ÔÊ ‹∆‘ ◊π ¡Óπ Ì«‰‹À

5®

ÈÀ‰  Í√’ÔÊ ÈÔ«‰ ◊ππ ¡Óπ «Í«÷‹À6®

√ÃÚ‰7 Â Í √’ÔÊ √ÃÚ«‰ ◊ππ ¡Óπ √𫉋À®

√’ÔÊπ √π ‘∆¿∞8 «‹Â∞ ‘∆¡ Ï√À ◊π ¡ÓÁ≈√π «È‹ ‹◊ «Í®

√’ÔÊπ √π «√π ‹≈ÒÍπ9 ̉À ‹π «√π «ÈÚÀ ◊π ¡Ó «È®1®10®

(√Ú¬∆¬∂ Ó. Â∆‹∂ ’∂, Í≥È≈ 1394)

ÂÊ≈

√≈ √È≈ ËÈ∞ ËøÈ∞ ‘À Ó∂∆ «‹øÁπÛ∆¬∂

◊π‰ ◊≈ÚÀ ‘« ÍÃÌ ’∂∂ ≈Ó®

Â∂ √ÃÚ‰ ÌÒ∂ √ØÌÈ∆’ ‘«‘ Ó∂∆ «‹øÁπÛ∆¬∂

‘« ’∆ÂÈ∞ √π‰«‘ ‘« Â∂∂ ≈Ó®

√Ø √∆√π ÌÒ≈ Í«ÚÂz Í≈ÚÈ∞ ‘À Ó∂∆ «‹øÁπÛ∆¬∂

‹Ø ‹≈«¬ Ò◊À ◊π ÍÀ∂ ≈Ó®

◊π «Ú‡‘π È≈È’∞ Ú≈«¡≈ Ó∂∆ «‹øÁπÛ∆¬∂

«‹«È ‘« ‘« È≈Óπ «⁄Â∂∂ ≈Ó®2®

Â∂ È∂Âz ÌÒ∂ ÍÚ≈‰∞ ‘«‘ Ó∂∆ «‹øÁπÛ∆¬∂

‹Ø √≈Ë» √«Â◊ππ Á∂÷«‘ ≈Ó®

Â∂ ‘√ ÍπÈ∆ ͫÚÂz ‘«‘ Ó∂∆ «‹øÁπÛ∆¬∂

‹Ø ‘« ‹√π ‘« ‘« Ò∂÷«‘ ≈Ó®

«Â√π ‹È ’∂ Í◊ «È ͻ‹∆¡«‘ Ó∂∆ «‹øÁπÛ∆¬∂

‹Ø Ó≈«◊ ËÓ ⁄Ò∂√«‘ ≈Ó®

È≈È’∞ «ÂÈ «Ú‡‘πÚ≈«¡≈ Ó∂∆ «‹øÁπÛ∆¬∂

‘« √𫉠‘« È≈Óπ ÓÈ∂√«‘ ≈Ó®3®.........

(«Ï‘≈◊Û≈ Ó. 4, Í≥È≈ 540)

¡Â∂ ¡ÈßÁ √≈«‘Ï «Ú⁄ Â∆√∂ ◊πÁ∂Ú ‹∆ √≈˘ ¡≈͉∂ √∆ Á∂

«¬’ºÒ∂-«¬’ºÒ∂ ’Ó «¬øÁ∂ ˘ √¯Ò ’È Ò¬∆ ‘π’Ó ’Á∂ ‘È «’

√È≈ ˘ ◊π ¿∞ÍÁ∂Ù √ÃÚ‰ ’≈¿∞‰≈ ‘À «’ : ‘∂ √È≈! Â∂∆ ‘Ø √ª

˘ Ìøπ⁄‰ Ú≈√Â∂ ‹Ø «Í¡≈√ ‘À, ¿∞‘ ¿∞ÂÈ≈ «⁄ Á» È‘ƒ ‘؉∆ «‹øȪ

1. ⁄ø◊∆ Â∑ª √’≈Ê∂ (√ÎÒ), 2. ‹Ø ◊π» ¡ÓÁ≈√ ‹∆ Á∂ √Â∂ ÍÀ∫Á∂ ‘ÈÕ

3. ÍÀ, 4. ‹∆Ì, 5. ¿∞⁄≈‰ ’∂, 6. ÁÙÈ ’Á∂ ‘ÈÕ 7. ’øÈÕ 8. «‘Á≈,

9. ̺‡ ’Ú∆ Á≈ È≈™ ‘ÀÕ

203

«⁄ Â∂∂ «Ú⁄ ÍÓ∂Ù ‹∆ Á≈ È≈Ó È‘ƒ Ú√Á≈ :

¬∂ √È≈ ± ¡È «√ ≈«⁄ ‘∆ Â∂∆ «Í¡≈√ È≈ ‹≈«¬®

«Í¡≈√ È ‹≈«¬ ‘ØÂ∞ «’ÂÀ «‹⁄π ‘« √π ÍÒÀ È Í≈«¬®

‘« √π Í≈«¬ ÍÒÀ Í∆¡À ‘« √π Ï‘π«Û È≈ «Âz√È≈ Ò≈◊À ¡≈«¬®

(¡ÈßÁ √≈«‘Ï, Í≥È≈ 921)

¡º÷ª ˘ ‘Á≈«¬Â ’È∆ ‘À «’ √≈«¡ª «Ú⁄ ¿∞√ ÍÓ∂Ù

(ÏÑÓ) Á∆ ‹Ø ˘ ‘∆ Ú∂÷‰≈ ’Ø «’™«’ «¬‘ ‹Ø «√ÃÙ‡∆ ‘À √Ì

‘∆ ÍÓ∂Ù ‹∆ Á≈ ‘∆ »Í ‘À, «¬√ ⁄È≈ «Ú⁄Ø∫ ‘∆ ˘ Ú∂÷‰ Á≈

ÔÂÈ ’Ø :

¬∂ È∂Âz‘π Ó∂«‘Ø ‘« Â∞Ó Ó«‘ ‹Ø«Â Ë∆

‘« «ÏÈ∞ ¡Úπ È Á∂÷‘π ’ج∆®

‘« «ÏÈ∞ ¡Úπ È Á∂÷‘π ’ج∆ ÈÁ∆ ‘« «È‘≈«Ò¡≈®

¬∂‘π «Ú√π1 √ø√≈π Â∞Ó Á∂÷Á∂ ¬∂‘π ‘« ’≈ »Íπ ‘À

‘« »Íπ ÈÁ∆ ¡≈«¬¡≈® (¡ÈßÁ √≈«‘Ï, Í≥È≈ 922)

’øȪ ˘ √≈ÚË≈È ’È≈ ‘À «’ ‘∂ √ÃÚ‰Ø! ÍÓ∂Ù ‹∆ È∂ Â∞‘≈˘

«¬√ √∆ È≈Ò «¬√ Ú≈√Â∂ Ò≈¿∞‰≈ ’∆Â≈ ‘À «’ Â∞√ƒ ¡≈͉∂ È≈Ò

√º⁄∂ ÍÓ∂Ù Á∆ «√¯ÂØ-√Ò≈‘ »Í∆ Ï≈‰∆ ˘ √π‰ ’∂ ¡≥ÂÙ’È «Ú⁄

Ï≈‰∆ ˘ ¡Â∂ ‘∆ È≈Ó ˘ «√ø⁄‰≈ ’Ø :

¬∂ √ÃÚ‰‘π Ó∂«‘Ø √≈⁄À √πȉÀ ÈØ Í·≈¬∂2®

√≈⁄À √πȉÀ ÈØ Í·≈¬∂ √∆« Ò≈¬∂ √π‰∞ √«Â Ï≈‰∆®

«‹Â∞ √π‰∆ ÓÈ∞ ÂÈ∞ ‘«¡≈ ‘Ø¡≈ √È≈ «√ √Ó≈‰∆®

(¡ÈßÁ √≈«‘Ï, Í≥È≈ 922)

√≈∂ ‘∆ √∆ ÂØ∫ «‘√≈Ï ÒÀ‰≈ ‘À «’ ÍÓ∂Ù ‹∆ È∂ Â∂∂ «Ú⁄

¡≈͉∆ ͫں ‹Ø º÷∆ ‘À «‹√ Á∆ √º«Â¡≈ Áπ¡≈≈ ±ø «’«¡≈ ’

«‘≈ ‘À∫Õ ÍÃÌ» ‹∆ È∂ ÂÀ˘ √ø√≈ «Ú⁄ √≈∂ ÒØÛƒÁ∂ ¡≥◊-ÍÃÂ∆-¡≥◊ Ò◊≈

’∂ «Ùø◊≈ ’∂ √≈∆¡ª ‹»Èª Á≈ √Á≈ ω≈ ’∂ Ì∂«‹¡≈ ‘À Í «‹√

È∂ ÂÀ˘ «√«‹¡≈ ‘À, ±ø ¿∞√ ˘ ’Á∂ ⁄∂Â∂ ‘∆ È‘ƒ ’∆Â≈Õ ‹∂ √«Â◊π»

‹∆ È≈Ò ÍÃ∆Â∆ Ò≈Ú∂∫◊≈ ª ±ø ÍÃÚ≈È ‘Ø ‹≈Ú∂∫◊≈ :

¬∂ √∆≈ Ó∂«¡≈ «¬√π ‹◊ Ó«‘ ¡≈«¬ ’À

«’¡≈ Â∞Ëπ ’Ó ’Ó≈«¬¡≈®

«’ ’Ó ’Ó≈«¬¡≈ Â∞Ëπ √∆≈ ‹≈ ± ‹◊ Ó«‘ ¡≈«¬¡≈®

1. «ÚÙÚ, √≈≈ √ø√≈Õ 2. Ì∂‹‰≈ ’∆Â≈Õ

204

«‹«È ‘« Â∂≈ ⁄È∞ «⁄¡≈ √Ø ‘« Ó«È È Ú√≈«¬¡≈®

◊π Í√≈Á∆ ‘« Ó≥«È Ú«√¡≈ Í»«Ï «Ò«÷¡≈ Í≈«¬¡≈®

’‘À È≈È’∞ ¬∂‘π √∆π ÍÚ≈‰∞ ‘Ø¡≈ «‹«È √«Â◊π «√¿∞

«⁄Â∞ Ò≈«¬¡≈®35® (¡ÈßÁ √≈«‘Ï, Í≥È≈ 922)

√∆ Á∂ ¡≥Á ‹Ø ÓÈ ‘À, ¿∞√ ˘ Ú∆ ÍÃ∂È≈ Á∂‰∆ ‘À «’ ‘∂ Ó∂∂

ÓÈ! ⁄Â∞≈¬∆¡ª ˘ ¤º‚ Á∂‘ ““⁄Â∞≈¬∆ È«‘ ⁄Â∞Ìπ‹ Í≈¬∆¡À””

⁄Â∞≈¬∆¡ª È≈Ò ¿∞√ ÍÃÌ» ‹∆ Á∆ ÍÃ≈ÍÂ∆ È‘ƒ ‘؉∆ ª Â∂ ‘∂ Ó∂∂ ÓÈ,

⁄Â∞≈¬∆ Á≈ «Â¡≈◊ ’ ’∂ ¿∞√ √º⁄∂ √«Â◊π» ‹∆ Á∂ ¿∞ÍÁ∂Ù ˘ ◊둉

’’∂ ¿∞√ Á∆ ’Ó≈¬∆ ’Õ «¬‘Ø «‹‘∂ ’øÓª ÚºÒ √∆ ˘ È≈ ÍÃ∂«¡≈

’, «‹È∑ª Á∂ ’È È≈Ò ¡≥ ˘ ͤÂ≈‰≈ ‘∆ ͺÒ∂ ÍÚ∂Õ

Ì≈¬∆ ◊πÁ≈√ ‹∆, BGÚƒ Ú≈ Á∆ Á√Úƒ ÍΩÛ∆ «Ú⁄ √∆ Á∂ √≈∂

¡≥◊ª ˘ Â≈ÛÈ≈ Ì∆ Ò≈‘È Í≈™Á∂ ‘ÈÕ «’ ‹Ø ¡≥◊ √Ã∂Ù‡ ’Óª

Á≈ «Â¡≈◊ ’ ’∂ ÌÀÛ∂ Í≈√∂ «Ò‹ªÁ∂ ‘È ¡À√∂ √∆’ ¡≥◊ª ˘ «ËÃ’≈

‘ÀÕ

«ËÃ◊π «√π ‹Ø ◊π È≈ «ÈÚÀ, ◊π Ò◊À È ⁄‰∆®

«ËÃ◊ ÒØ«¬‰1 ◊π Á√ «Ú‰∞, Ú∂÷À Í Â‰∆

2®

«ËÃ◊ √Ú«‰ ¿∞ÍÁ∂√ «Ú‰∞, √𫉠√π«Â È Ë‰∆®

«ËÃ◊ «‹‘Ú≈ ◊π √ÏÁ «Ú‰∞, ‘Ø Ó≥Âz «√Ó‰∆®

«Ú‰∞3 √∂Ú≈ «ËÃ◊ ‘Ê ÍÀ ‘Ø «È‘ÎÒ ’‰∆®

Í∆ Óπ∆Áª «Í‘Û∆ √π÷ √«Â◊π √‰∆®10®

(Ì≈. ◊πÁ≈√ ‹∆ Ú≈ 27, Í¿∞Û∆ 10)

™fi ª ¡≈ͪ √∆ Á∂ √≈∂ «¬øÁ∆¡ª È≈Ò ÙπÌ ’Ó ’’∂ «¬È∑ª

˘ √¯Ò ’È≈ ‘À Í «¬√ √ø√≈ «Ú⁄ √«Â◊π» ‹∆ È∂ √≈∂ √Ã∂Ù‡ ’Óª

«Ú⁄Ø∫ ÙÃØÓ‰∆ «ÈÓÒ ’Ó ’È Ú≈√Â∂ √≈˘ «ÚÙ∂Ù ‘π’Ó ’∆Â≈ ‘ÀÕ

«‹√ ’Ó ˘ ’È È≈Ò «¬√ √ø√≈ «Ú⁄ Ú∆ √ØÌ≈, Ú«‚¡≈¬∆ «ÓÒÁ∆

‘À ¡Â∂ ÓÈ∞º÷≈ ‹ÈÓ Á≈ ÍÃÔØ‹È Ú∆ «√ºË ‘Ø ‹ªÁ≈ ‘À, ¡Â∂ ÍÓ∂Ù

Á∆ Á◊≈‘ «Ú⁄ Ì∆ Ó≈‰-√«Â’≈ «ÓÒÁ≈ ‘ÀÕ ‹Óª Á∆ Î≈‘∆ ’º‡∆

‹ªÁ∆ ‘ÀÕ ÁπÙÓ‰ Ú∆ «ÓºÂ ω ‹ªÁ∂ ‘ÈÕ Í≥‹Ú∂∫ ◊πÁ∂Ú ‹∆ ‘π’Ó

’Á∂ ‘È :

1. ¡º÷ª 2. Í≈¬∆¡ª «¬√Âz∆¡ª 3. ¿∞‘ ‘ºÊ Â∂ ÍÀ Ú∆ «ËÃ’≈ ÔØ◊ ‘È ‹Ø

◊π» √∂Ú≈ ÂØ∫ «ÏȪ ‘Ø Î˜»Ò ’È∆¡ª «Ú⁄ Òº◊∂ ‘ÈÕ

205

ÁπÒÌ1 Á∂‘ √Ú≈«® ‹≈«‘ È Á◊‘ ‘≈®

‘Ò«Â2 ÍÒ«Â Â∞Ëπ ‘Ø«¬ Ú«‚¡≈¬∆®

¡≥ ’∆ Ï∂Ò≈3 Ò¬∂ ¤‚≈¬∆®1®

≈Ó ’∂ ◊πÈ ◊≈¿∞®

‘ÒÂ∞ ÍÒÂ∞ ‘Ø«‘ ÁØÚÀ √π‘∂Ò∂4 ¡⁄‹ Íπ÷π «Ë¡≈¿∞®1® ‘≈¿∞®

¿±·Â ÏÀ·Â ‘« ‹≈Íπ® «ÏÈ√À √◊Ò √øÂ≈Íπ5®

ÏÀ∆ √«Ì ‘ØÚ«‘ Ó∆® «ÈÓ´ Â∂≈ ‘ØÚÀ ⁄∆®2®

√Ì Â∂ ¿±ÂÓ «¬‘π ’Óπ® √◊Ò ËÓ Ó«‘ √Ã∂√‡ ËÓπ®

‘« «√Ó«È Â∂≈ ‘Ø«¬ ¿∞Ë≈π®

‹ÈÓ ‹ÈÓ ’≈ ¿∞ÂÀ Ì≈π®3®

Í»È Â∂∆ ‘ØÚÀ ¡≈√®

‹Ó ’∆ ’‡∆¡À Â∂∆ Î≈√®

◊π ’≈ ¿∞ÍÁ∂√π √πÈ∆‹À®

È≈È’ √π«÷ √‘«‹ √Ó∆‹À® 4® 30® 41®

(≈Ó’Ò∆ Ó. 5, Í≥È≈ 895-896)

¡Â∂ ◊π» È≈È’ Í≈ÂÙ≈‘ ‹∆ ‘π’Ó ’Á∂ ‘È «’ :

‹Í‘π  ¬∂’Ø È≈Ó≈® ¡Ú« «È≈ÎÒ ’≈Ó≈®1® ‘≈¿∞®

(≈◊π √»‘∆ Ó. 1, Í≥È≈ 728)

¡Â∂

√Ï ËÓ Ó«‘ √Ã∂√‡ ËÓπ®

‘« ’Ø È≈Óπ ‹«Í «ÈÓÒ ’Óπ®

(◊¿∞Û∆ √π÷ÓÈ∆ Ó. 5, Í≥È≈ 266)

◊πÁ∂Ú Í≥⁄Ó Í≈ÂÙ≈‘ ‹∆ Á≈ ‘π’Ó ‘À :

√≈‹È √ø ’‘𠫬‘π ’≈Óπ®

¡≈È «Â¡≈«◊ ‹Í‘π ‘« È≈Óπ® (◊¿∞Û∆ √π÷ÓÈ∆, Í≥È≈ 290)

¡Â∂ ◊πÁ∂Ú Í≥‹Ú∂∫ √«Â◊π» ‹∆ ¯πÓ≈™Á∂ ‘È «’ ÓÈ∞º÷ √Ú∂

ÂØ∫ Ù≈Ó ¡Â∂ Ù≈Ó ÂØ∫ ¡◊Ò∆ √Ú∂ Â’ ¡È∂’ Â∑ª Á∂ ¡Ω÷∂-¡Ω÷∂ ’øÓ

’∆ ‹ªÁ≈ ‘À Í «¬√ Í≈√Ø∫ ÍÓ∂Ù Á≈ È≈Ó-‹Í‰ »Í∆ «¬’ ’≈‹

È‘ƒ ‘πøÁ≈, ’ج∆ «ÚÒ≈ ÓÈ∞º÷ ‘∆ ’«Ò¡≈‰ ’È ˘ √ÓºÊ «¬‘ √Ã∂Ù‡

’≈‹ ’Á≈ ‘À :

1. ¡«Â ’∆ÓÂ∆ (√«‘‹∂ È≈ «ÓÒ‰ Ú≈Ò∆) 2. ÒØ’-ÍÃÒØ’, 3. √Óª, 4. √π÷∆,

5. Áπº÷Õ

206

¡≈‘ √«Ì ’Á≈ «ÎÀ ¡≈‘𠫬’∞ È ‘Ø«¬®

È≈È’ «‹Â∞ ¡≈‘« ‹◊π ¿∞ËÀ «ÚÒ≈ Ï»fiÀ ’Ø«¬®2®

(√ÒØ’ Ó. 5, Í≥È≈ 965)

√ø√≈ «Ú⁄ «‹È∂ Ú∆ Í≥πÈ-Á≈È, ‹Í-ÂÍ-√ø‹Ó ÂÊ≈ √Ã∂Ù‡ ’Ó

’È∂ ‘È, √Ì ÂØ∫ ÙÃØÓ‰∆ Â∂ √Ã∂Ù‡ Â∂ ’ÒÔ∞◊ «Ú⁄ ÎÒÁ≈«¬’ ÍÃÌ»

‹∆ Á≈ «Í¡≈≈ È≈Ó ‘∆ ‘À :

Í≥πÈ Á≈È ‹Í ÂÍ ‹∂Â∂ √Ì ¿±Í« È≈Óπ®

‘« ‘«√È≈ ‹Ø ‹ÍÀ «Â√π Í»È ’≈Óπ® 3®

(¡≈√≈ Ó. 5, Í≥È≈ 401)

¡Â∂

’Ó ËÓ ¡È∂’ «’«¡≈ √Ì ¿±Í« È≈Óπ ¡⁄≈π1®2®

(¡≈√≈ Ó. 5, Í≥È≈ 405)

¡Â∂

Í≥πÈ Á≈È È Â∞«Ò «’«¡≈ ‘« √Ï Í≈Í≈2 ‘ø ‹∆¿∞®

«ÏÈÚø«Â È≈È’ «√Ó« ‹∆Ú≈ ‹ÈÓ Ó‰ ‘øÂ3 ‹∆¿∞®1®

(≈Ó’Ò∆ Ó. 5, Í≥È≈ 927)

¡Â∂

√«Ì Â∆Ê Ú ‹◊ Í≥πÈ ÂØπÒ≈‘≈®

‘« ‘« È≈Ó È Íπ‹«‘ Íπ‹≈‘≈®

‘« ‘« ¡Â∞´ ÂØ´ ¡«Â Ì≈∆ ◊πÓ«Â ‹«Í ¿∞Ó≈‘≈ ≈Ó®3®

(‹ÀÂ√∆ Ó. 4, Í≥È≈ 699)

ı≈√ ’’∂ ‘π‰ ‹Ø ’Ò‹π◊ Á≈ √Óª ⁄Ò «‘≈ ‘À «¬√ «Ú⁄ ª

√«Â◊π» ‹∆ È∂ ’∂ÚÒ Â∂ ’∂ÚÒ È≈Ó Á≈ Ï∆‹ Ï∆‹‰ Ú≈√Â∂ ‘∆ ‘π’Ó

’∆Â≈ ¡Â∂ ÒØ’≈¬∆ ˘ √π⁄∂ ’∆Â≈ ‘À «’ Óª ‘ØȪ ’Óª-ËÓª

«Ú⁄ ÍÀ ‹≈ÚØ «’™«’ «¬È∑ª Á∂ ’È Á≈ ‘π‰ √Óª È‘ƒ ‘ÀÕ √Ø ÌÓ

ÌπÒ∂÷∂ «Ú⁄ È‘ƒ ÍÀ‰≈ :

¡Ï ’¨4 ¡≈«¬˙ ∂® «¬’∞ È≈Óπ ÏØÚ‘π ÏØÚ‘π®

¡È »«Â5 È≈‘∆ È≈‘∆® ÓÂ∞ Ì«Ó Ì»Ò‘π ̻ґπ®

(Ï√øÂ∞ Ó. 5, Í≥È≈ 1185)

1. √Ã∂Ù‡ 2. √≈∂ Í≈ͪ ˘ È≈Ù ’Á≈ ‘ÀÕ 3. ‹ÈÓ-ÓÈ Á≈ ◊∂Û Óπº’ ‹ªÁ≈

‘ÀÕ 4. ’Ò‹π◊ 5. ‘Ø ’Óª Á∂ ’È Á≈ √Óª È‘ƒÕ

207

Ì◊ Ú∆Á≈√ ‹∆, «ÂøȪ ‹π◊ª Á∂ ’Óª Á≈ ‘Ú≈Ò≈ Á∂ ’∂

’Ò‹π◊∆ ‹∆Úª ˘ ÍÓ∂Ù ‹∆ Á∆ ÍÃ≈ÍÂ∆ Á≈ Ó≈◊ Á√≈™Á∂ ‘È

«’ ‘∂ ‹∆Ú! √«Â‹π◊ «Ú⁄ √º⁄ ÍÃË≈È √∆, Âz∂Â∂ «Ú⁄ Ôº◊ ’È∂ ¡Â∂

Áπ¡≈Í «Ú⁄ Í»‹≈ ¡≈«Á ’Óª È≈Ò ÷Ò≈√∆ ‘Ø ‹ªÁ∆ √∆Õ «¬‘ «ÂøȪ

‹πº◊ª Á∂ «ÂøÈ ÍÃË≈È ’Ó √È, Í ‘π‰ ’ÒÔ∞◊ Á≈ √Óª ‘ÀÕ «¬√

«Ú⁄ ’∂ÚÒ ÍÓ∂Ù ‹∆ Á∂ È≈Ó ‹Í‰ È≈Ò ‘∆ ‹∆Ú Á≈ ¿∞Ë≈ ‘؉≈

‘À :

√«Â‹π«◊ √Â∞ Â∂Â≈ ‹◊∆ Áπ¡≈Í« Í»‹≈⁄≈®

Â∆ÈΩ ‹π◊ Â∆ÈΩ «ÁÛ∂ ’«Ò ’∂ÚÒ È≈Ó ¡Ë≈®1®

(◊¿∞Û∆ ÏÀ≈◊«‰ «ÚÁ≈√ ‹∆, Í≥È≈ 346)

ÈΩÚ∂∫ Í≈ÂÙ≈‘ √Ã∆ ◊π» Â∂◊ Ï‘≈Á √≈«‘Ï ‹∆ Ú∆ «¬‘∆ ‘π’Ó

’Á∂ ‘È «’ ‘∂ Ì≈¬∆! ‘π‰ ’ÒÔ∞◊ Á∂ √Ó∂∫ «Ú⁄ «¥Í≈ Á∂ Ìø‚≈

(Ú≈«‘◊π» ‹∆) Á∂ È≈Ó ‹Í‰ Á≈ √Á’≈ ‘∆ ‹∆Ú-¡≈ÂÓ≈ Á∆ ’«Ò¡≈‰

‘؉∆ ‘ÀÕ «¬‘ ◊ºÒ ª Ú∂Á Ú∆ ’«‘øÁ≈ ‘À «’ ‘Ø ’Ó-ËÓ È≈Ó

Á∆ Ï≈ÏÂ≈ È‘ƒ ’ √’Á∂ :

’Ò ÓÀ ¬∂’∞ È≈Ó «’Í≈ «È«Ë ‹≈«‘ ‹ÍÀ ◊«Â Í≈ÚÀ®

¡¿∞ ËÓ Â≈ ’À √Ó È≈‘«È «¬‘ «Ï«Ë Ï∂Áπ ÏÂ≈ÚÀ®2®

(√Ø«· Ó. 9, Í≥È≈ 632)

Â∆√∂ ◊πÁ∂Ú ‹∆ «¬√ ’ÒÔ∞◊ Á∂ √Ó∂∫ «Ú⁄ È≈Ó ‹Í‰ ˘ ‘∆

ÍÃË≈ÈÂ≈ «ÁøÁ∂ ‘ج∂ ‘π’Ó ’Á∂ ‘È «’ ‹Â º÷‰≈, «¬øÁz∆¡ª ˘ Ø’

’∂ Â∆Ê ’È∂ ¡≈«Á «¬‘ ËÓ Á∆ ÓÔ≈Á≈ ⁄Ò∆ ¡≈™Á∆ √∆, Í

‘π‰ ’ÒÔ∞◊ «Ú⁄ ’∂ÚÒ «¬’Ø ‘∆ Á∂ ◊π‰ ◊≈¿∞‰∂ (È≈Ó ‹Í‰≈) ‘∆

¡≈ÂÓ≈ Á∂ ¿∞Ë≈ Á≈ «¬’Ø «¬’ √≈ËÈ ‘ÀÕ

‹Â∞ √ø‹Ó Â∆Ê ˙È≈ ‹π◊≈ ’≈ ËÓπ ‘À ’«Ò Ó«‘ ’∆«Â ‘« È≈Ó≈®

(«ÏÒ≈Ú´ Ó. 3, Í≥È≈ 797)

Í≥‹Ú∂∫ √«Â◊π» √Ã∆ ◊π» ¡‹È Á∂Ú ‹∆, √≈‚∂ ’ÒÔ∞◊∆ ‹∆Úª Á∂

¿∞Ë≈ Ò¬∆ ¿∞ÍÁ∂√ «ÁøÁ∂ ‘È «’ ’ÒÔ∞◊ Á∂ «¬√ √Ó∂∫ «Ú⁄ ’∂ÚÒ

È≈Ó ‹Í‰ È≈Ò ‘∆ ¿∞Ë≈ ‘Ø √’‰≈ √øÌÚ ‘ÀÕ ¡√ƒ «¬‘ ÏÃ‘Ó Á∆

ÍÃ≈ÍÂ∆ ’È Ú≈Ò∂ Ï⁄È ¿∞⁄≈È ’∆Â∂ ‘È :

’«Ò‹π◊ Ó«‘ «¬’ È≈«Ó ¿∞Ë≈π®

È≈È’∞ ÏØÒÀ ÏÃ‘Ó Ï∆⁄≈π®2®11® (ÌÀ¿∞ Ó. 5, Í≥È≈ 1138)

⁄ΩÊ∂ √«Â◊π» √Ã∆ ◊π» ≈ÓÁ≈√ √≈«‘Ï ‹∆, ’Ò‹π◊ «Ú⁄ È≈Ó Á∆

208

√Ã∂Ù‡Â≈ ÍÃÂ∆ ‘π’Ó ’Á∂ ‘È «’ È≈Ó ÍÁ≈Ê ‘∆ √Ã∂Ù‡ ‘ÀÕ «‹È∑ª È∂

Ú∆ Ì◊Â-‹È ω ’∂ È≈Ó Á∆ ’Ó≈¬∆ ’∆Â∆, ¿∞‘ √≈∂  ◊¬∂ Ì≈Ú∂∫

’ج∆ È∆Úƒ ‹≈Â∆ Ú≈Ò≈ √∆, Ì≈Ú∂∫ ’ج∆ ¿∞µ⁄∆ ‹≈Â∆ È≈Ò √ÏøË √∆ :

’Ò‹π«◊ È≈Óπ ÍÃË≈È∞ ÍÁ≈Êπ Ì◊ ‹È≈ ¿∞Ë∂®

È≈Ó≈ ‹À Á∂¿∞ ’Ï∆π «ÂzÒØ⁄È∞ √«Ì ÁØ÷ ◊¬∂ ⁄Ó∂1®

(Ó≈Ò∆ ◊. Ó. 4, Í≥È≈ 995)

ؘ≈È≈ «‘≈√ √≈«‘Ï Á∂ Í≈· √Ó∂∫ ◊πÁ∂Ú √«Â◊π» ‹∆ ¯πÓ≈È

’Á∂ ‘È «’ ’ÒÔ∞◊ «Ú⁄ √Ì ÂØ∫ Úº‚≈ Í≥πÈ ’∂ÚÒ ¿∞√ ÍÃ’≈Ù √»Í

Ú≈«‘◊π» Á∂ ◊π‰ ◊≈¿∞‰∂ ‘∆ ‘È :

’«Ò Ó«‘ ¬∂‘Ø Í≥πÈ∞ ◊π‰ ◊Ø«ÚøÁ ◊≈«‘®

(Ó. 5, Í¿∞Û∆, Í≥È≈ 962)

⁄ΩÊ∂ √«Â◊π» √Ã∆ ◊π» ≈ÓÁ≈√ √≈«‘Ï ‹∆ ª ¡≈͉≈ ¡‡ºÒ

¯À√Ò≈ √π‰≈™Á∂ ‘ج∂ «⁄Â≈ÚÈ∆ «ÁøÁ∂ ‘È «’ ‹Ø ’ÒÔ∞◊ Á∂ √Ó∂∫ «Ú⁄

È≈Ó Á∂ Ï∆‹ ˘ Ï∆‹‰ Á∆ ʪ ’Óª-ËÓª Á∂ Ï∆‹ Ï∆‹Á∂ ‘È (Ì≈Ú

È≈Ó ˘ ¤º‚ ’∂ ‘Ø ÎØ’‡ ’Ó-’ª‚ª Á∂ Ë≈È∆ ω ‹ªÁ∂ ‘È) «¬øfi

‹≈‰ ÒÚØ«’ ¿∞‘Ȫ È∂ Ò≈Ì Âª ’∆ ÷º‡‰≈ √∆, √◊Ø∫ √Ú≈√ª »Í∆ Í≥»‹∆

‹Ø ÍÓ∂Ù ‹∆ È∂ Ó»Ò »Í «Ú⁄ «ÁºÂ∆ ‘À, ¿∞‘ Ú∆ «Ú¡Ê ◊Ú≈ ÒÀ∫Á∂

‘È :

’«Ò‹π«◊ Ï∆‹π Ï∆‹∂ «ÏÈ∞ È≈ÚÀ √Ìπ Ò≈‘≈ Ó»´ ◊Ú≈«¬¡≈®

(¡≈√≈ Ó. 4, Í≥È≈ 446)

¿∞ÍØ’Â ◊πÚ≈’ª ≈‘ƒ ¡Â∂ ‘Ø Ï∂¡≥ ◊π» ’∆ Ï≈‰∆ ≈‘ƒ √≈˘

«¬‘ ÍÃ∂È≈ «ÓÒÁ∆ ‘À «’ ÓÈ∞º÷≈ ‹ÈÓ Á∆ √ÎÒÂ≈ Ú≈√Â∂ ¡Â∂ ‹∆Ú-

¡≈ÂÓ≈ Á∆ ÍÃÌ»-Á √Ó≈¬∆ Ú≈√Â∂ √«Â◊π» ‹∆ È∂ «¬√ ’ÒÔ∞◊ Á∂

√Ó∂∫ «Ú⁄ È≈Ó ˘ ‘∆ ÍÃË≈ÈÂ≈ «ÁºÂ∆ ‘À ¡Â∂ È≈Ó ‹Í‰ Ú≈√Â∂ ‘∆

√≈∆ ◊πÏ≈‰∆ «Ú⁄ ÍÃ∂È≈ ‘ÀÕ ‹∂ «¬øfi ’«‘ Ò¬∆¬∂ ª ’ج∆ ¡«Â

’ÊÈ∆ È‘ƒ ‘ØÚ∂◊∆ «’ ÍÓ∂Ù ‹∆ È∂ «¬‘ ÓÈ∞º÷≈ ‹∆ÚÈ «ÁºÂ≈ ‘∆

È≈Ó ‹Í‰ Ú≈√Â∂ ‘À ª ‹Ø ¡È∂’ª ‹»Èª «Ú⁄ ’Óª ¡È∞√≈ ÌÓ‰

«Íº¤Ø∫ «¬‘ ‹∆Ú-¡≈ÂÓ≈, ÍÃÌ» ÍÓ∂Ù ‹∆ «Ú⁄ È≈Ó-«√ÓÈ Áπ¡≈≈

¡Ì∂Á ‘Ø √’∂Õ ‹Ø ÓÈ∞º÷≈ ‹ÈÓ ˘ √ø√≈«’ Ëø«Ë¡ª ¡Â∂ ÎØ’‡ ’Óª

ËÓª Â’ ‘∆ √∆Ó º÷, ¡‹≈¬ƒ ‘∆ √Óª ◊Ú≈ ’∂ «¬√ √ø√≈ ÂØ∫

‹ªÁ≈ ‘À, ◊πÁ∂Ú Â∆√∂ Í≈ÂÙ≈‘ ‹∆ «’øÈ∆ Â≈ÛÈ≈ ’ ’∂ Ò≈‘ÈÂ

Í≈™Á∂ ‘È «’ ““Ò≈‘È ‘À ¡À√∂ ‹∆Ú ˘, √Ó∂ ‡ºÏ ¡Â∂ «ÓºÂ Á∂,

1. Ì◊ Ú∆Á≈√ ÚºÒ «¬Ù≈≈ ‘ÀÕ

209

«‹√ Á∂ √∆ È≈Ò «¬√ ‹ÈÓ «Ú⁄ Ó≈Ò’ ˘ ÍÃ≈Í ‘∆ È‘ƒ ’∆Â≈Õ

ÓÈ∞º÷≈ ‹ÈÓ ‹Ø ⁄¿∞≈√∆ Òº÷ ‹»È Á≈ «√ıÒ≈ ‚ø‚≈ ‘À, ‹∂ «¬‘ ‘ºÊ

«Ú⁄Ø∫ ¤∞º‡ «◊¡≈ ÂÁ ÓπÛ ÍÃ≈Í ȑƒ ‘؉≈ ¡Â∂ «¬‘ ‹ÈÓ «Ú¡Ê

‘∆ ⁄«Ò¡≈ ‹≈‰≈ ‘À”” :

«ËÃ◊π √∆π ’∞‡øÏ √«‘ «√¿∞ «‹Â∞ ‘𫉠÷√Óπ È Í≈«¬¡≈®

Í¿∞Û∆ ¤∞Û’∆ «Î« ‘≈«Ê È ¡≈ÚÀ ¡«‘Ò≈ ‹ÈÓπ ◊Ú≈«¬¡≈®1®

(«ÏÒ≈Ú´ Ó. 3, Í≥È≈ 796)

⁄ΩÊ∂ Í≈ÂÙ≈‘ √Ã∆ ◊π» ≈ÓÁ≈√ √≈«‘Ï ‹∆, πÓ≈È ’Á∂ ‘È «’

«‹‘Û∂ ÓÈ∞º÷≈ ‹ÈÓ Í≈’∂ Ú∆ È≈Ó È‘ƒ ‹ÍÁ∂ ‹∂ ¿∞È∑ª Á∆ Ó≈Â≈ ˘ ‘∆

ÍÓ∂Ù, Ϫfi ’ «ÁøÁ≈ ª ⁄ø◊≈ √∆Õ ¿∞‘ È≈Ó ÂØ∫ «Ú‘»‰∂ (ı≈Ò∆) «¬√

√ø√≈ «Ú⁄ «¬Ú∂∫ Î√∂ ‘ج∂ ÷Í ‘∂ ‘È «‹Ú∂∫ ’ج∆ Ó∆⁄’«‰¡ª (’ø«‚¡ª

Á∆ «¬’ «’√Ó ‹Ø Íπº·∂-π’ ‘πøÁ∂ ‘ÈÕ) «Ú⁄ Ϋ√¡ª ÍÃ∂Ù≈È ‘πøÁ≈ ‘À :

«‹È ‘« «‘ÁÀ È≈Óπ È Ï«√˙ «ÂÈ Ó≈ ’∆‹À ‘« Ϫfi≈®

«ÂÈ √πøfl∆ Á∂‘ «Î«‘ «ÏÈ∞ È≈ÚÀ ˙«¬ ÷«Í ÷«Í Óπ¬∂ ’ªfi≈®1®

(‹ÀÂ√∆ Ó. 4, Í≥È≈ 697)

‘π‰ ÍÃÙÈ ÍÀÁ≈ ‘πøÁ≈ ‘À «’ ‹∆Ú-¡≈ÂÓ≈ Á∆ ÍÃÌ»-Á √Ó≈¬∆

’Ú≈ ’∂ ÙªÂ∆ ÍÃÁ≈È ’È Ú≈Ò≈ È≈Ó, «‹√ ÂØ∫ «ÏȪ ’«Ò¡≈‰ ‘Ø

√’‰∆ È≈-ÓπÓ«’È ‘À ¡Â∂ √≈∆ ◊π» ’∆ Ï≈‰∆ Ú≈-Ú≈ «‹√ ˘

‹Í‰ Ò¬∆ ¿∞ÍÁ∂Ù ’Á∆ ‘À ; ¡ÀÈ∆ Ó‘≈ÈÂ≈ Ú≈Ò≈ È≈Ó «’ÊØ∫ ¡Â∂

«’Ú∂∫ ÍÃ≈Í ‘Ø √’Á≈ ‘À?

√«Â◊π» √Ã∆ ◊π» ≈ÓÁ≈√ √≈«‘Ï ‹∆ ¯πÓ≈È ’Á∂ ‘È «’

√«Â◊π» ‹∆ ‘∆, ‘∆ È≈Ó Á∂ Á≈Â∂ ‘È, «‹È∑ª ¿∞µÍ ÍÃÌ» Á∆ Ïı«ÙÙ

‘πøÁ∆ ‘À ¿∞‘Ȫ ˘ ““◊π»”” Á∆ ÍÃ≈ÍÂ∆ ‘πøÁ∆ ‘À «’™«’ ‘∆ ˘ √«Â◊π»

‹∆ È∂ ¡≈Í Ïπ«fi¡≈ ‘À, «¬√ ’’∂ ◊π» Ú◊≈ √ø√≈ «Ú⁄ ‘Ø ’ج∆

È‘ƒ :

√«Â◊ππ Á≈Â≈ ‘« È≈Ó ’≈ ÍÃÌπ ¡≈«Í «ÓÒ≈ÚÀ √Ø«¬®

√«Â◊π« ‘« ÍÃÌπ Ïπ«fi¡≈ ◊π ‹∂Ú‚∞ ¡Úπ È ’Ø«¬®

(«√∆ ≈◊π Ó. 4, Í≥È≈ 39)

Â∆√∂ ◊πÁ∂Ú ‹∆ ◊¿∞Û∆ ≈◊ «Ú⁄ ÍÃ∂È≈ «ÁøÁ∂ ‘È «’ √«Â◊π»

Í≈√Ø∫ ‘∆ È≈Ó Á∆ ÍÃ≈ÍÂ∆ ‘؉∆ ‘À ¡Â∂ √«Â◊π» Á∆ ÍÃ≈ÍÂ∆ «’√ ˘

‘πøÁ∆ ‘À, «‹√ ¿∞µÍ ÍÃÌ» ‹∆ Á∆ «¥Í≈-«ÁzÙ‡∆ ‘ØÚ∂ :

√«Â◊π Â∂ È≈Óπ Í≈¬∆¡À ’«Ó «ÓÒÀ ÍÃÌπ √Ø«¬®4®

(◊¿∞Û∆ ÏÀ≈◊«‰ Ó. 3, Í≥È≈ 233)

210

√«Â◊π Á≈Â∂ È∂ «‘Á∂ «Ú⁄ È≈Ó «ÁzÛ∑ ’Ú≈ «ÁºÂ≈ «‹√ √Á’≈

√≈‚∂ ÓºÊ∂ Á∂ Ì≈◊ √Ã∂Ù‡ ω ◊¬∂Õ Í √«Â◊πª È∂ È≈Ó ’ÁØ∫ «ÁzÛ∑

’Ú≈«¬¡≈, ‹Á «¬√ ‹∆Ú È∂ √Ì ’∞fi «ÏȪ Ù ◊π» ˘ √Ó«ÍÂ

’ «ÁºÂ≈ :

‘« ‘« ¡«Ê √∆π ‘Ó Ï∂«⁄¡≈ Í»∂ ◊π ’À ¡≈◊À®

√«Â◊π Á≈ÂÀ È≈Óπ «ÁÛ≈«¬¡≈ Óπ«÷ Ó√«’ Ì≈◊ √Ì≈◊À®1®

(◊¿∞Û∆ Í»Ï∆ Ó. 4, Í≥È≈ 171)

√«Â◊πª Á≈ ‘Ø ‘π’Ó ‘À «’ Í»∂ ◊π» ÂØ∫ «ÏȪ È≈Ó Á∆ ÍÃ≈ÍÂ∆

È‘ƒ ‘؉∆ ¡Â∂ È≈Ó ÂØ∫ «ÏȪ «¬√ ‹∆Ú Á≈ ÌÓ Á» È‘ƒ ‘؉≈ ¡Â∂

«‹√ ’≈È «È‹ ÿ «Ú⁄ Ú≈√ È‘ƒ «ÓÒ √’‰≈ :

«ÏÈ∞ √«Â◊π È≈Óπ È Í≈¬∆¡À Ì≈¬∆®

«ÏÈ∞ È≈ÓÀ ÌÓπ È ‹≈¬∆® (√Ø«· Ó. 1, Í≥È≈ 635)

¡Â∂

Í»∂ ◊π Â∂ È≈Óπ Í≈«¬¡≈ ‹≈«¬®

‹Ø◊ ‹π◊«Â √«⁄ ‘À √Ó≈«¬® (≈Ó’Ò∆ Ó. 1, Í≥È≈ 941)

¡Â∂

«Ú‰∞ Ì◊Â∆ ÿ« Ú≈√π È ‘ØÚ∆ √π«‰¡‘π ÒØ’ √Ï≈¬∂®

(ËÈ≈√∆ Ó. 1, Í≥È≈ 689)

Â∆√∂ ◊πÁ∂Ú ‹∆ Á≈ ‘π’Ó ‘À :

√≈‹È Ó∂∂ ÍÃ∆ÂÓ‘π Â∞Ó √‘ ’∆ Ì◊«Â ’∂‘Ø®

◊ππ √∂Ú‘π √Á≈ ¡≈͉≈ È≈Óπ ÍÁ≈Êπ Ò∂‘Ø®

(¡≈√≈ Ó. 3, Í≥È≈ 440)

‘∂ «Í¡≈∂ √º‹‰Ø! Â∞√ƒ Ó≈Ò’ ÍÃÌ» Á∆ Ì◊Â∆ ’Ø «’™«’ Ó≈Ò’

‹∆ ˘ Ì◊Â∆ ’È∆ ‘∆ ⁄ø◊∆ Òº◊Á∆ ‘ÀÕ

ÍÃ∂Ó≈-Ì◊Â∆ Á∆ Á≈ Ì∆ ◊π» ‹∆ Í≈√Ø∫ ‘∆ ÍÃ≈Í ‘πøÁ∆ ‘ÀÕ

«◊¡≈È∆ ◊π «ÏÈ∞ Ì◊«Â È ‘ج∆®

’ØÀ ø◊π ’Á∂ È ⁄ÛÀ ‹∂ ÒØ⁄À √Ìπ ’ج∆®1® ‘≈¿∞®

(√»‘∆ Ó. 4, Í≥È≈ 732)

‘∂ «◊¡≈È∆! ◊π» ÂØ∫ «ÏȪ Ì◊Â∆ Á∆ Á≈ ÍÃ≈Í ȑƒ ‘Ø √’Á∆

«‹Ú∂∫ «’ ’Ø∂ ’ºÍÛ∂ Â∂ ø◊ È‘ƒ ⁄Û∑Á≈, Í«‘ÒØ∫ ¿∞√ Á∆ Í≈‰ Ò≈‘π‰∆

ÍÀ∫Á∆ ‘ÀÕ «¬√∂ Â∑ª ÓÈ »Í∆ ’Ø∂ ’ºÍÛ∂ ”⁄Ø∫ Ó≈«¬¡≈ Á∆ Í≈‰ ’º„‰

Ú≈√Â∂ ◊π» Á≈ «ÈÓÒ ÌÀ ‘∆ ’øÓ «ÁøÁ≈ ‘À «’™«’ :

211

ÌÀ «ÏÈ∞ Ì◊«Â È ‘ج∆ ’Ï ‘∆

ÌÀ Ì≈«¬ Ì◊«Â √Ú≈∆®6® (≈Ó’Ò∆ Ó. 3, Í≥È≈ 911)

Â∆√∂ ◊πÁ∂Ú ‹∆ ¯À√Ò≈ «ÁøÁ∂ ‘È «’ ‹Ø Íπ÷ ◊π» ‹∆ Á∆

ÙÈ ¡≈¬∂ ÂØ∫ «ÏȪ ÓÈ Á∆ Ó˜∆ ¡È∞√≈ Ì◊Â∆ ’È Á≈

ÔÂÈ ’Á∂ ‘È, ¿∞‘Ȫ Á∆ ’∆Â∆ ‘ج∆ Ì◊Â∆ ÍÃÌ»-Á ÍÃÚ≈È

È‘ƒ ‘πøÁ∆Õ

ÓÈÓπ÷1 Ì◊«Â ’«‘ «ÏÈ∞ √«Â◊π

«Ú‰∞ √«Â◊π Ì◊«Â È ‘ج∆ ≈Ó® (≈◊π √»‘∆ Ó. 3, Í≥È≈ 768)

√«Â◊π» ‹∆ ◊π» ¡ÓÁ≈√ √≈«‘Ï ‹∆, ¿∞È∑ª ‹∆Úª ÍÃÂ∆ ‹Ø ÓÈ

Á∆ Ó«Â «Íº¤∂ Òº◊ ’∂ ‡πÁ∂ È∂, ¯πÓ≈È ’Á∂ ‘È «’ ¡À√∂ ‹∆Ú ≈Ó-

≈Ó ¡≈÷ ’∂ ʺ’ ‹ªÁ∂ ‘È Í «Î Ú∆ ‘¿∞ÓÀ Á∆ ÓÀÒ ¿∞È∑ª Í≈√Ø∫ ËØÂ∆

È‘ƒ ‹ªÁ∆, «¬√ Ò¬∆ ‘∂ Ó∂∂ ÓÈ! ‹ÁØ∫ ÓÈ∞º÷ ◊π» Á∆ ÙÈ «Ú⁄

¡≈™Á≈ ‘À ÂÁ ‘∆ Í«ÚºÂz ‘πøÁ≈ ‘À :

ÓÈ Ó∂∂ ◊π √«‰ ¡≈ÚÀ Â≈ «ÈÓ´ ‘Ø«¬®

ÓÈÓπ÷ ‘« ‘« ’« Ê’∂ ÓÀ´ È √’∆ ËØ«¬®1® ‘≈¿∞®

(«√∆ ≈◊π Ó. 3, Í≥È≈ 39)

¡Â∂ √È≈ È≈Ò Âª ≈Ó-≈Ó √Ì ’ج∆ ’«‘ «‘≈ ‘ÀÕ «¬øfi

’«‘‰ È≈Ò ≈Ó Á∆ ÍÃ≈ÍÂ∆ È‘ƒ ‘؉∆Õ «¬‘ ª ◊π» ‹∆ Á∆ «¥Í≈

È≈Ò ‹ÁØ∫ ≈Ó Á≈ È≈Ó «‘Á∂ «Ú⁄ Úº√ ‹ªÁ≈ ‘À ª ‘∆ ’ج∆

«◊¡≈È-»Í∆ ÎÒ ÍÃ≈Í ’Á≈ ‘À :

≈Ó ≈Ó √Ìπ ’Ø ’‘À ’«‘¡À ≈Óπ È ‘Ø«¬®

◊π Í√≈Á∆ ≈Óπ Ó«È Ú√À Â≈ δ Í≈ÚÀ ’Ø«¬®1®

(◊»‹∆ Ó. 3, Í≥È≈ 491)

ª Â∂ «‹øÈ≈ «⁄ ÓÈ∞º÷ ˘ ““◊π ÍÃ√≈«Á”” (◊π» Á∆ «¥Í≈) ÍÃ≈ÍÂ

È‘ƒ ‘πøÁ∆, ¿∞µÈª «⁄ «‘Á∂ «Ú⁄ “È¿∞«È«Ë ¡≥«ÓÃÂ∞ ÍÃÌπ ’≈ È≈Óπ” È‘ƒ

Ú√‰≈Õ ◊π» Á∆ «¥Í≈ ¡≈ͪ ˘ «’Ú∂∫ ÍÃ≈Í ‘ØÚ∂? √ø√≈«’ ¿∞Á≈‘‰

‘À «’ ‹∂ «’√∂ È∂ Óª-Ï≈ÍÁ∆ «¥Í≈ Á≈ Í≈ ωÈ≈ ‘ØÚ∂ ‹ª «’√∂

«ÓºÂ-ÁØ√ Á∆ ÍÃ√øÈÂ≈ ÒÀ‰∆ ‘ØÚ∂ ÂÁ ¿∞√˘ Óª-Ï≈Í ‹ª ¿∞√ ÁØ√Â

Á∆ Ó˜∆ ¡È∞√≈ ⁄ºÒ‰≈ ÍÚ∂◊≈Õ ‘π’Ó ¡È∞’±Ò Â∞È≈ ÍÚ∂◊≈Õ «¬√∂

Â∑ª ‹∂’ ¡√ƒ ““◊π ÍÃ√≈«Á”” Á∆ ÍÃ≈ÍÂ∆ ÒØÛÁ∂ ‘ª ª :

«¬Â∞ Ó≈«◊ ⁄Ò∂ Ì≈¬∆¡Û∂ ◊ππ ’‘À √π ’≈ ’Ó≈«¬ ‹∆¿∞®

1. ÓÈ Á∆ Ó˜∆ ¡È∞√≈ ⁄ºÒ‰ Ú≈Ò∂ ‹∆Ú (ÓÈ∞º÷)

212

«Â¡≈◊∂∫ ÓÈ ’∆ ÓÂÛ∆ «Ú√≈∂∫ Á»‹≈ Ì≈¿∞ ‹∆¿∞®

«¬¿∞ Í≈Ú«‘ ‘« Á√≈ÚÛ≈ È‘ Ò◊À ÂÂ∆ Ú≈¿∞ ‹∆¿∞®

‘¿∞ ¡≈Í‘π ÏØ«Ò È ‹≈‰Á≈ ÓÀ ’«‘¡≈ √Ìπ ‘π’Ó≈¿∞ ‹∆¿∞®

(√»‘∆ Ó. 3, Í≥È≈ 763)

«‹Ú∂∫ √«Â◊π» √Ã∆ ◊π» È≈È’ √≈«‘Ï ‹∆ Á≈ ¡≈√≈ Á∆ Ú≈ «Ú⁄

‘π’Ó ‘À «’ ‹Ø ◊π» ‹∆ Á≈ ‘π’Ó Ó≥ÈÁ≈ ‘À ¿∞√ ¿∞µÍ ◊π» ’∆ ıπÙ∆

‘πøÁ∆ ‘À ¡Â∂ ¿∞‘ ‹«◊¡≈√» ÷√Ó (Ó≈Ò’) Á∂ Á ÍÃÚ≈È ‘Ø ’∂ «È‹-

√»Í «Ú⁄ √Á∆Ú ’≈Ò Ò¬∆ ¡Ì∂Á ‘Ø ‹ªÁ≈ ‘À :

‘π’«Ó Ó≥«È¡À ‘ØÚÀ ÍÚ≈‰∞ Â≈ ÷√ÓÀ ’≈ Ó‘´ Í≈«¬√∆®

(Ú≈ ¡≈√≈, Í≥È≈ 471)

√≈‚∂ √«Â◊π» ‹∆ Á≈ ‘π’Ó ’∆ ‘À?

‹ÁØ∫ √«Â◊π» ‹∆ √∆ «Ú⁄ √È ÂÁ ’ج∆ Ú∆ ‹«◊¡≈√» ‹Á

√«Â◊πª Á∂ ⁄Ȫ «Ú⁄ ¡≈ ’∂ ¡≈͉∆ ’«Ò¡≈‰ Ú≈√Â∂ Ï∂ÈÂ∆ ’Á≈

ÂÁ ◊πÁ∂Ú ‹∆ ¡«Ë’≈∆ ‹≈‰ ’∂ ¿∞√˘ ¡≈͉∂ √º‹∂ ÍÀ Á≈ ¡≥◊»·≈

‹Ò «Ú⁄ Í≈ ’∂ ““⁄È≈«ÓÔ” Á∆ Á≈ ÏıÙ ’∂ ¿∞√ ˘ Ó»Ò-Ó≥Âz ¡Â∂

◊πÓ≥Âz Á∆ Á≈ Ïı«ÙÙ ’ «ÁøÁ∂, «‹√ Á∆ ’Ó≈¬∆ ’’∂ ‹«◊¡≈√»

¡≈͉∂ ÒØ’ √π÷∆, ÍÃÒØ’ √π‘∂Ò∂ ’Á∂Õ «‹Ú∂∫ Ì≈¬∆ ◊πÁ≈√ ‹∆ È∂ Ú≈ª

«Ú⁄ «Ò÷‰≈ ’∆Â≈ ‘À :

⁄È ËØ«¬ «‘≈√ ’ ⁄È≈«Óà«√÷≈ Í∆Ò≈«¬¡≈Õ

(Ì≈¬∆ ◊πÁ≈√ ‹∆, Ú≈ 1, Í¿∞Û∆ 23)

«‹√ ¡≈Ù∂ ˘ ÒÀ ’∂ √«Â◊π» √Ã∆ ◊π» È≈È’ √≈«‘Ï ‹∆ (¡≈«Í

È≈«¬‰∞ ’Ò≈Ë≈« ‹◊ Ó«‘ ÍÚ«Ô¿∞) ¡≈¬∂ √È, ÊØÛ∑∂ √Ó∂∫ «Ú⁄

‘∆ ÍÓ∂Ù ÚºÒØ∫ Áº√∂ ‘ج∂ Ó≈◊ (Í≥Ê) ¿∞µÍ ÒØ’≈¬∆ ˘ ÂØÈ ¡Â∂

ÒØ’≈¬∆ Á≈ ¿∞Ë≈ ’È Ú≈√Â∂ ¡≈͉≈ Í≥Ê ‹πÁ≈ ’ «Ò¡≈ :

Ó≈«¡≈ «√º’≈ ‹◊ «Ú⁄ È≈È’ «ÈÓÒ Í≥Ê ⁄Ò≈Ô≈®

(Ì≈. ◊πÁ≈√ ‹∆ Ú≈ 1, Í¿∞Û∆ 45)

ÙÏÁ «‹Â∆ «√Ë Ó≥‚Ò∆ ’∆ÂØ√π ¡ÍÈ≈ Í≥Êπ «È≈Ò≈®

(Ì≈. ◊πÁ≈√ ‹∆ Ú≈ 1, Í¿∞Û∆ 31)

¡Â∂ «¬√∂ Í≥Ê ˘ ¡◊ª‘ ÍÃ⁄≈È «‘ ◊π» È≈È’ Á∂Ú ‹∆ È∂

Ï≈Ï≈ Ò«‘‰≈ ‹∆ (√Ã∆ ◊π» ¡≥◊Á Á∂Ú ‹∆) Á∆ «‚¿±‡∆ Ò◊≈¬∆ ¡Â∂

¿∞È∑ª ¡◊ª‘ «¬√ Í≥Ê Á∆ √∂Ú≈ √Ã∆ ◊π» ¡ÓÁ≈√ ‹∆ ˘ √Ω∫͉≈ ’∆Â∆:

213

Ò‘‰∂ Í≥Êπ ËÓ ’≈ ’∆¡≈ ¡ÓÁ≈√ ÌÒ∂ ’¿∞ Á∆¡≈®

«¬√∂ Í≥Ê ˘ ÍÃÎπºÒ ’È Ò¬∆ Ï≈’∆ √«Â◊πª È∂ ¡≈͉∆ «‚¿±‡∆

«ÈÌ≈¬∆∏«‹Ú∂∫ √Ã∆ ◊π» ◊Ø«ÏøÁ «√øÿ ‹∆ È∂ Ï«⁄ºÂz È≈‡’ «Ú⁄ «Ò«÷¡≈

‘À «’ :

¡’≈Ò Íπ÷ Ú≈⁄® ⁄Ωͬ∆®

ÓÀ∫ ¡ÍπÈ≈ √πÂ1 ÂØ«‘ «ÈÚ≈‹≈

2®

Í≥Ê ÍÃ⁄π3 ’Ï∂ ’¿∞ √≈‹≈®

‹‘≈ ’‘≈ ÂÀ ËÓπ ⁄Ò≈«¬®

’∞Ïπ«Ë4 ’È Â∂ ÒØ’ ‘‡≈«¬®29® (Ï«⁄ºÂz È≈‡’, Í≈. 10)

√«Â◊π» √Ã∆ ◊π» ◊Ø«ÏøÁ «√øÿ ‹∆ È∂ Á∂‘Ë≈∆ ◊π» Á∆ ÍøÍ≈ √Á≈

Ò¬∆ √Ó∂‡ ’∂ ‹«◊¡≈√»¡ª ˘ ÙÏÁ-◊π» Á∂ ÒÛ Ò≈ ’∂ √øÍ»ÈÂ≈

’È∆ √∆Õ √Ø «¬√∂ ¡≈Ù∂ ˘ ÒÀ ’∂ ¡≈Í ‹∆ ¡È∂’ ÍÃ’≈ Á∂ ’ΩÂ’ ’Á∂

ȪÁ∂Û (√Ã∆ ‘˜» √≈«‘Ï) Á∂ ¡√Ê≈È Â∂ Íπº‹∂Õ √≈∆ √ø◊ ˘ «¬’ºÂz

’’∂ √«Â◊π» √Ã∆ ◊π» ◊ÃøÊ √≈«‘Ï ‹∆ Á≈ ÍÃ’≈Ù ’Ú≈ ’∂ Í≥‹ ÍÀ√∂

Â∂ È≈∆¡Ò ÒÀ ’∂ √Ã∆ ◊π» ◊ÃøÊ √≈«‘Ï ‹∆ ¡º◊∂ Ë«¡≈ Â∂ ¡≈Í ÓºÊ≈

‡∂’ ’∂ ¡≈͉∆ ‹Ø ÙÏÁ-◊π» «Ú⁄ Ë «ÁºÂ∆ ¡Â∂ ÷≈Ò√∂ ÍÃÂ∆ Ï⁄È

’∆Â≈ «’ :

√Ã∆ Óπ÷Ú≈’∏ÁØ‘≈

¡≈«◊¡≈ ̬∆ ¡’≈Ò ’∆ ÂÏÀ ⁄Ò≈ÔØ Í≥Ê®

√Ì «√÷È ’Ø ‘π’Ó ‘À ◊π» Ó≈È∆˙ ◊ÃøÊ®

◊π» ◊ÃøÊ ’Ø Ó≈È∆˙ ÍÃ◊‡ ◊πª ’∆ Á∂‘®

‹Ø ÍÃÌ» ’Ø «ÓÒÏØ ⁄‘∂ ÷Ø‹ ÙÏÁ ÓÀ Ò∂‘®

√Ì ◊π» ÍÃ◊‡ ̬∂ Í»È ‘« ¡ÚÂ≈®

‹◊Ó◊ ‹Ø «Ï≈‹‘∆ √Ã∆ ◊π» ◊ÃøÊ Ófi≈®

‹Ø Á√ÔØ ⁄«‘ ◊π» ’Ø √Ø Á√À ◊ππ ◊ÃøÊ®

Í„À √πÈÀ √…≈Ê Ò‘À ÍÓ≈Ê ’Ø Í≥Ê®

Ú≈«‘◊π» ◊π» ◊ÃøÊ ‹∆ ¿∞ÌÀ ‹‘≈‹ ¿∞Á≈®

‹Ø √Ë≈ ’ √∂Ú‘À √Ø ¿∞ÂÀ ÌÚ Í≈® 11®

(Í≥Ê ÍÃ’≈Ù Ì≈Ù≈ «ÚÌ≈◊, Í≥È≈ 353)

◊π» ’∂ «√º÷ª È∂ √«Â◊π» ‹∆ Á∂ Ï⁄Ȫ ¡º◊∂ √∆√ «ÈÚ≈«¬¡≈ ¡Â∂

È≈Ò ‘∆ Ï∂ÈÂ∆ ’∆Â∆ «’ ˆ∆Ï «ÈÚ≈‹ ‹∆! ◊π» ◊ÃøÊ √≈«‘Ï ‹∆ ˘

1. ÍπºÂ 2. √≈«‹¡≈ 3. ÍÃ⁄≈ ’È Ò¬∆ 4. ’∞’Ó ’È ÂØ∫Õ

214

¡√ƒ ◊π» Ó≥Ȫ◊∂ Í ‹Ø ÙÏÁ «Ú⁄Ø∫ ‹Ø ÍÃ◊‡ ’È Á∆ «ÚË∆ ¡≈Í

‹∆ √∆ «Ú⁄ ‘πøÁ∂ √≈˘ Áº√Á∂ √∆, ¿∞‘ ‹π◊ ‘π‰ ¡√ƒ «’√ Í≈√Ø∫

ÍÃ≈Í ’ª◊∂? √«Â◊π» ‹∆, ◊π«√º÷ª Á∆ Ï∂ÈÂ∆ √π‰ ’∂ Óπ√¥≈¬∂ Â∂

¿∞µÂ «ÁºÂ≈ «’ ‹π◊Â∆ Áº√‰ ¡Â∂ Á∆«÷¡≈ Á∂‰ Á≈ ¡«Ë’≈ ¡√ƒ

1756 «Ï. Á∆ «Ú√≈÷∆ ˘ ‘∆ ı≈Ò√∂ ˘ ÍÃÁ≈È ’ «ÁºÂ≈ √∆Õ

Í≥⁄‘π∫ Ó«‘∫ «È Ú« ÓÀ ‘Ω∫, Í≥⁄ «ÓÒ«‘∫ √∂ Í∆È Í∆® 2®

◊π ÿ ’∆ «Ó‹≈Á≈ Í≥⁄‘π∫, Í≥⁄‘π∫ Í≈‘πÒ Í»Ï Í∆È®

‘Ø«¬ ÂÈ÷≈‘∆¡≈ Ï÷Ù«‘∫ Í≥⁄‘π∫, Í≈‘πÒ Á∂∫ «Ó«Ò Í≥⁄ ÍÃÚ∆È®

Ò÷‘π Í≥⁄ ’∆ Ï‚ Ï«‚¡≈¬∆, Í≥⁄ ’«‘∫ √Ø «ÈÎÒ È⁄∆È®

(◊π ÍÃÂ≈Í √»‹ ; 6, ¡≥√» 41)

¡Â∂ √≈‚≈ √Á≈ Ú≈√Â∂ ¡‡ºÒ ‘π’Ó ‘À «’ «‹√È∂ Ú∆ ◊π» ‹∆ Á∆

«¥Í≈ Á≈ Í≈ ωÈ≈ ‘ØÚ∂, ÓÈ «Ú⁄ ◊π» Ïı«ÙÙ Á∆ ‹≈⁄È≈ ‘ØÚ∂,

¿∞‘ Í≥‹ª «Í¡≈«¡ª Í≈√Ø∫ ÷≥‚∂ Ï≈‡∂ Á∆ Í≈‘πÒ ¤’∂ :

ÍÃÊÓ ‘ ԑ ‹≈È ÷≥‚∂ ’∆ Í≈‘πÒ ¤’∂®

√ج∆ «√øÿ ÍÃË≈È ¡Ú È Í≈‘πÒ ‹Ø Ò¬∂®

ͪ⁄ «√øÿ ¡≥«Óà‹Ø Á∂ÚÀ∫, ª ’Ø «√ Ë ¤’ ÍπÈ Ò∂ÚÀ®

ÍπÈ «ÓÒ Íª⁄Ø «‘ ‹Ø Ì≈÷À∫, ª ’Ø ÓÈ Ó∂∫ «ÁzÛ ’ ≈÷À®

(«‘ÂÈ≈Ó≈ Ì≈. Á∂√≈ «√øÿ ‹∆)

¡Â∂ Í≥‹ª «Í¡≈«¡ª Á∂ √ÈÓπ÷ √Ã∆ ◊π» ◊ÃøÊ √≈«‘Ï ‹∆ ˘

¡≈͉≈ ÂÈ-ÓÈ-ËÈ Í»È ÂΩ Â∂ √Ω∫Í Á∂Ú∂Õ ◊π» ‘π’Ó (◊π» Á∆¡ª

Áº√∆¡ª ¡≥Á»È∆ ¡Â∂ Ï«‘»È∆ «‘ª, ’’≈ ¡Â∂ È≈Ó-◊πÏ≈‰∆-

«ÈÂÈ∂Ó ¡≈«Á ‹Ø Í≥‹ «Í¡≈∂ «ÁzÛ∑≈™Á∂ ‘È) ˘ ◊π«√º÷ «ÏȪ ‘∆Ò-

‘πº‹Â Á∂ ‹∆ÚÈ «Ú⁄ Ë≈È ’’∂ Áº√∂ ‘ج∂ ◊π»-¡≈Ù∂ ¡È∞√≈ ‹∆ÚÈ

ÏÂ∆ ’∂, ÂÁ ◊π» ‹∆ Á∆ Ïı«ÙÙ ÍÃ≈Í ‘πøÁ∆ ‘À :

ÂÈ∞ ÓÈ∞ ËÈ∞ √Ìπ √¿∞«Í ◊π ’¿∞ ‘π’«Ó Ó≥È∆¡À Í≈¬∆¡À®

(¡ÈßÁ √≈«‘Ï, Í≥È≈ 918)

‹Ø ◊π«√º÷ Í»È (Ï≈‘∆ ¡Â∂ ¡≥Á»È∆) «‘ ˘ Ë≈ ’∂

““◊πÍÃ√≈«Á”” (◊π» Á∆ «¥Í≈) ÍÃ≈Í ’ ÒÀ∫Á≈ ‘À, √«Â◊π» ‹∆ ¿∞√

Í≈√Ø∫ ’∞fi Ú∆ ¤∞Í≈ ’∂ È‘ƒ º÷Á∂ :

ÓØ ◊ë‘ ÓÀ ÂÈ Â∂ ÓÈ Â∂,

«√ Ò¿∞ ËÈ ‘À, √Ì ‘∆ «¬È‘∆ ’¿∞®

(«◊¡≈È ÍÃÏØË Í≈. 10, Í≥È≈ 645)

215

¡Â∂

÷≈Ò√≈ Ó∂Ø »Í ‘À ÷≈√®

÷≈Ò√∂ Ó«‘ ‘Ω ’Ω «ÈÚ≈√®

÷≈Ò√≈ Ó∂Ø Óπº÷ ‘À ¡≥◊≈®

÷≈Ò√∂ ’∂ ‘Ω √Á √Á √ø◊≈® (√Ï ÒØ‘ ◊ÃøÊ ”⁄Ø∫ Í≈. 10)

¡Â∂ ◊π»-‘π’Ó ‹Ø Í≥‹ª «Í¡≈«¡ª ≈‘ƒ ÍÃ≈Í ‘πøÁ≈ ‘À, ¿∞√Á∆

Í»È »Í «Ú⁄ ’Ó≈¬∆ ’È È≈Ò «‘Á∂ «Ú⁄ ‹Ø ‘™ ‘ø◊Â≈ Á∆ ÓÀˇ

Òº◊∆ ‘ج∆ ‘À, ¿∞ÂÈ∆ Ùπ» ‘Ø ‹ªÁ∆ ‘À :

Ì∆¡À Ó«Â Í≈Í≈ ’À √ø«◊®

˙‘π ËØÍÀ È≈ÚÀ ’À ø«◊® (‹Íπ‹∆ √≈«‘Ï, Í≥È≈ 4)

◊πÏ≈‰∆ ◊øÁ∂ ÍÒ∆ ÓȪ Ò¬∆ √≈ω ¡Â∂ Ø◊∆ ÓȪ Ò¬∆

¡ΩÙË∆ »Í ‘ÀÕ ÓÈ Òº◊∂ («‡’∂) ‹ª È≈, ◊πÓ≥Âz Â∂ ◊πÏ≈‰∆ Á≈ ‡È

(«√ÓÈ) ˜» ’È≈ ⁄≈‘∆Á≈ ‘ÀÕ ÓÈ ˘ ¤∂Â∆ «ÈÓÒ ’È Ò¬∆

√ø◊ ¡Â∂ √ø◊ Á∆ √∂Ú≈ ˜» ’È∆ ⁄≈‘∆Á∆ ‘ÀÕ ÔÂÈ ’«Á¡ª-

’«Á¡ª «¬º’ «ÁÈ ¡À√≈ ¡≈Ú∂◊≈ «’ ÓÈ «ÈÓÒ ‘Ø ‹≈Ú∂◊≈Õ «‹√

Ú∂Ò∂ Ï≈‰∆ ⁄ø◊∆ Òº◊‰ Òº◊ ‹≈Ú∂, Ú≈«‘◊π» ’«‘‰ «Ú⁄ √Ú≈Á

Ó«‘√»√ ‘ØÚ∂, ‹≈‰Ø «’ ÓÈ Í«ÚºÂz ‘Ø «◊¡≈ ‘ÀÕ ¡«‹‘∂ «ÈÓÒ ÓÈ

˘ ◊πÏ≈‰∆ «÷º⁄ Ú∆ Í≈Ú∂◊∆ ¡Â∂ È≈Ó-√ Ú∆ ÍÃÁ≈È ’∂◊∆Õ «‹√

Ú∂Ò∂ È≈Ó-◊πÏ≈‰∆, √ Á∂ ‘∂ ‘؉ √ÓfiØ ÓÈ Ò∆È ‘Ø «‘≈ ‘À ¡Â∂

ÍÃÌ» ‹∆ «Ú⁄ √Ó≈¬∆ ‘Ø ‘∆ ‘ÀÕ

Í≥‹ª «Í¡≈«¡ª Áπ¡≈≈ Áº√∆ «‘ («ÈºÂÈ∂Ó «¬«Â¡≈«Á), ’∞«‘ª

ÂØ∫ Ï⁄‰≈, ◊πÓ≥Âz Â∂ Ó»Ò-Ó≥Âz Á≈ ¡«Ì¡≈√ ¡Â∂ ‘Ø ¿∞ÍÁ∂Ù ¡≈«Á

√Ì ’∞fi ““È≈Ó”” ˘ «‘Á∂ «Ú⁄ «‡’≈¿∞‰ (Ú√≈¿∞‰) Ò¬∆ ‘∆ ‘ÀÕ

‹«◊¡≈√» ◊πÏ≈‰∆ ¿∞µÍ Í»È ÌØ√≈ ’∂ ¡Â∂ ◊πÏ≈‰∆ «Ú⁄ «ÁºÂ∂

¿∞ÍÁ∂Ùª ¿∞µÍ Í»È ÍÃÂ∆Â∆ ’’∂ ˙√ ‘π’Ó ˘ √«Â ’’∂ Ó≥È∂ ¡Â∂

¡ÓÒ ’∂ ª È≈Ó Ï‘π Œ¤∂Â∆ ¡≥Á Ú√Á≈ ‘À :

«¬‘ Ï≈‰∆ ‹Ø ‹∆¡‘π1 ‹≈‰À «Â√π ¡≥« ÚÀ ‘« È≈Ó≈® 1® ‘≈¿∞®

(«ÏÒ≈Ú´ Ó. 3, Í≥È≈ 797)

‹ÁØ∫ «‘Á∂ «Ú⁄Ø∫ Ú≈«‘◊π» ◊πÓ≥Âz ¡Â∂ ◊πÏ≈‰∆ (◊π» Á∆«÷¡≈)

≈‘ƒ ‘¿∞ÓÀ Á» ‘Ø ◊¬∆ ª :

‘¿∞ÓÀ ‹≈¬∆ Â≈ ’ø √Ó≈¬∆®

(≈◊π √»‘∆ ¡√‡ÍÁ∆¡ª Ó. 1, Í≥È≈ 750)

1. «ÁÒØ∫ ÍÃÂ∆Â∆ Â∂ ÙË≈ È≈ÒÕ

216

¡Â∂

◊π Í√≈Á∆ Ì¿∞ Í«¬¡≈ Ú‚Ì≈«◊ Ú«√¡≈ Ó«È ¡≈«¬®

ÌÀ Í«¬¡À ÓÈ∞ Ú«√ ‘Ø¡≈ ‘¿∞ÓÀ √Ï«Á ‹Ò≈«¬®

(Ó: 3, Ú≈ √Ø«· Ó‘Ò≈ 4, ÍßÈ≈ 645)

ÍÓ∂Ù ‹∆ Á∂ √◊π‰ √»Í √Ã∆ ◊π» È≈È’ Á∂Ú ‹∆ Á∂ ‘π’Ó

¡Èπ√≈ ‘¿∞ÓÀ ıÂÓ ‘؉ È≈Ò ÍÓ-ÍÁ ÍÃ≈Í ‘Ø ‹ªÁ≈ ‘À:

‘¿∞ÓÀ ‹≈«¬ ÍÓ ÍÁπ Í≈¬∆¡À®1® ‘≈¿∞®

(◊¿∞Û∆ Ó: 1, ÍßÈ≈ 226)

‘¿∞ÓÀ ‹≈«¬ √Ï«Á ÿπ Ò‘∆¡À® 1® ‘≈¿∞®

(≈Ó’Ò∆ Ó. 1, Í≥È≈ 226)

¡Â∂

‘¿∞ÓÀ ‹≈«¬  «ÈÓ´ ‘ØÚÀ ◊πÓπ«÷ Í⁄À ÍÓÍÁ ͬ∆¡≈® 7®

(«ÏÒ≈Ú´ Ó. 4, ¡√‡ÍÁ∆¡≈, Í≥È≈ 834)

¡Â∂

‘¿∞ÓÀ ‹≈«¬  ¬∂’Ø Ï»fiÀ √Ø ◊πÓπ«÷ √‘«‹ √Ó≈«¬Á≈® 13®

(Ó≈» √Ø‘Ò∂ Ó. 5, Í≥È≈ 1076)

‹ÁØ∫ ÍÓÍÁ Á∆ ÍÃ≈ÍÂ∆ ‘Ø ◊¬∆, √«‘‹ ¡Ú√Ê≈ «ÓÒ ◊¬∆ ª

«¬√ ‹∆Ú Á≈ ÓÈ∞º÷≈ ‹ÈÓ √¯Ò ‘Ø «◊¡≈ ¡Â∂ «¬‘ ÏÃ‘Ó Á≈ »Í

ω «◊¡≈ :

È≈È’ Ò∆È Ì«¬˙ ◊Ø«ÏøÁ «√¿∞ «‹¿∞ Í≈È∆ √ø«◊ Í≈È∆® 3® 11®

(√Ø«· Ó. 9, Í≥È≈ 633)

¡Â∂

≈Ó ’Ï∆≈ ¬∂’ ̬∂ ‘À ’Ø«¬ È √’À ͤ≈È∆®

(≈Ó’Ò∆ ’Ï∆ ‹∆, Í≥È≈ 969)

√Ø «¬√ Ò¬∆ «¬√ ¡Ú√Ê≈ ˘ ÍÃ≈Í ’È Ò¬∆ ¡≈͉∂ ‘∆ ÌÒ∂

Á∆ ı≈ ‘Ø √Óª ¡‹≈¬ƒ È‘ƒ ◊Ú≈¿∞‰≈ ⁄≈‘∆Á≈Õ ◊π» Á∆ ÙÈ

«Ú⁄ ¡≈ ’∂ ◊π»-Á∆«÷¡≈ ÍÃ≈Í ’È∆ ⁄≈‘∆Á∆ ‘ÀÕ ◊πÁ∂Ú Í≥⁄Ó

√«Â◊π» ‹∆ √‘√«¥Â∆ √ÒØ’ª «Ú⁄ ‘π’Ó ’Á∂ ‘È «’ ‹∂’ Í≈Í

’Ó ’È≈ ‘ØÚ∂ ÂÁ Á∂∆ ˜» ’È∆ ⁄≈‘∆Á∆ ‘À∏Íø± ‹∂’ ’ج∆

ËÓ Á≈ ÙπÌ ’Ó Â∂ «‹√ «Ú⁄ «È≈ ¡≈͉≈ ‘∆ ÌÒ≈ ‘ØÚ∂, ¿∞√ Ò¬∆

Á∂∆ ’È ÂØ∫ √ø’Ø⁄ ’È≈ ⁄≈‘∆Á≈ ‘À :

217

È‘ «Ï¶Ï1 ËÓ≥ «Ï¶Ï Í≈Í≥®

(√ÒØ’ √‘√«¥Â∆ Ó. 5, Í≥È≈ 1354)

√Ø ◊π» «Í¡≈«˙! ÓÈ∞º÷≈ ‹ÈÓ Á∆ √¯ÒÂ≈ Ú≈√Â∂ ◊π» ’∂ ÷≥‚∂

Ï≈‡∂ Á≈ ¡≥«Óऒ ’∂ «√øÿ √‹Ø ¡Â∂ ““◊πÍÃ√≈«Á”” ˘ ÍÃ≈Í ‘ØÚØ

ÂÁ ‘∆ ÒØ’ √π÷∆-ÍÃÒØ’ √π‘∂Ò∂ ‘؉◊∂∏È‘ƒ ª :

‹«Ó ‹«Ó ÓÀ ÓÀ «Î« ‹øÓÀ®

Ï‘πÂ∞ √‹≈«¬ Í«¬¡≈2 Á∂«√ ¶ÓÀ® (Ó≈» Ó. 5, Í≥È≈ 1020)

Á≈ ◊∂Û Ïºfi ‹≈Ú∂◊≈Õ

«¬√ ÍÃ’≈ Ï≈Ï≈ ‹∆ ÚºÒØ∫ ‘ √Ó≈◊Ó ¿∞µÍ ¡Â∂ «ÈºÂ ‘∆ ◊π»

«√º«÷¡≈ ˘ ÍÃ⁄≈È √Á’≈ Ï∂¡≥ √ø◊ª ¡≥«Óऒ ’∂ ◊π» ’∂ ÒÛ

Òº◊‰ Òº◊ ͬ∆¡ªÕ

ppppppppppppppp

1. Á∂∆

2. ‹ÈÓ-ÓÈ Á∂ ¶Ï∂ ◊∂Û «Ú⁄

218

¦×ð-ê³×å çÆ Ã»Þ¦×ð-ê³×å çÆ Ã»Þ¦×ð-ê³×å çÆ Ã»Þ¦×ð-ê³×å çÆ Ã»Þ¦×ð-ê³×å çÆ Ã»Þ

¡√» Á∂ Ó‘∆È∂ «Ú⁄ ‹Ø √Ã∆ ¡÷≥‚ Í≈· √≈«‘Ï ¡øÌ ’∆Â≈ √∆,

¿∞√ Á∂ ÌØ◊ ¿∞ÍÃø ◊π» ÿ Á∆ ÓÔ≈Á≈ ¡È∞√≈ √Ì √ø◊ª ˘ ¶◊

¤’≈¿∞‰ Ò¬∆ Í≥◊ª ÒÚ≈¬∆¡ª ◊¬∆¡ªÕ «Í≥‚ ◊Ø∫ÁÍπ Á∂ Í≥‹-⁄≈

ÍÃ∂Ó∆ ¡Â∂ ‘Ø ÁØ-«ÂøÈ «√øÿ «¬’º·∂ ‘Ø ’∂ Ï≈Ï≈ ‹∆ Í≈√ ¡≈¬∂ Â∂ «’‘≈

«’ ¡√ƒ ¡≈Í ‹∆ ˘ «¬’ Ï∂ÈÂ∆ ’È∆ ‘ÀÕ Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ ¡≈͉∂ «ÈÓÃÂ≈

Ú≈Ò∂ √πÌ≈¡ ¡È∞√≈ «’‘≈ «’ ‘π’Ó ’ØÕ ÍÃ∂Ó∆¡ª È∂ «’‘≈ «’ √ø◊Â

«Ú⁄ √Í∆’ ≈‘ƒ Â∞√ƒ ¡È≈¿±∫√ ’Ú≈ «Á¿∞ «’ ‹Ø È∆Úƒ ‹≈ È≈Ò

√ÏøË º÷Á∂ ‘È, ¿∞‘ ‹πÁ∆¡ª Í≥◊ª «Ú⁄ ÏÀ·‰Õ ¿∞‘Ȫ Á≈ «¬‘

Ï⁄È √π‰ ’∂ Ï≈Ï≈ ‹∆ ÏÛ∂ Ø‘ «Ú⁄ ¡≈¬∂ Â∂ ’«‘‰ Òº◊∂ «’ «¬‘

’Á∂ Ú∆, «’√∂ Ú∆ ’∆Ó Â∂ È‘ƒ ‘Ø √’Á≈Õ √«Â◊π» ‹∆ Á∂ ÿ √Ì

Ï≈Ï ‘Èó’ج∆ Ú∆ ¿∞µ⁄≈ ‹ª È∆Úª È‘ƒÕ √«Â◊π» ‹∆ È∂ Ó‘≈È

Ïı«ÙÙ ’’∂ √≈˘ ¶◊ «Ú⁄ Í≥◊ Á∆ √ªfi ÏıÙ∆ ‘ÀÕ √Ì ˘

Ï≈ÏÂ≈ ÍÃÁ≈È ’∆Â∆ ‘ÀÕ √≈‚∂ Í≈√Ø∫ √πÍÈ∂ «Ú⁄ Ú∆ «¬‘ ¡≈√ È≈

º«÷˙ «’ ¡√ƒ ¡«‹‘≈ ’ª◊∂Õ Í ‘ª, ‹∂’ Â∞√ƒ Í≥‹-√ºÂ ‹‰∂

¡≈͉∂ ¡≈Í ˘ ◊π» ’∆ √ø◊ ÂØ∫ ‹πÁ≈ ’È≈ ⁄≈‘øπÁ∂ ‘Ø Âª ÍÃÙ≈Á≈

ÒÀ ’∂ ‹πÁ∂ ÏÀ· ’∂ ¤’ ÒÀ‰≈; ¶◊ Ò¬∆ Í≥◊ √ªfi∆ ‘∆ Òº◊∂◊∆Õ Ï≈Ï≈

‹∆ Á∂ Óπı≈«ÏøÁ ÂØ∫ «¬‘ √ø◊Â-Í≥◊ Á∂ ÍÃÌ≈ÚÙ≈Ò∆ Ï⁄È √π‰ ’∂

¿∞‘ ÍÃ∂Ó∆ ⁄πºÍ ’ ◊¬∂ ¡Â∂ «Î ÁπÏ≈≈ ’∞fi ’«‘‰ Á≈ ‘∆¡≈ È≈

«Í¡≈Õ √◊Ø∫ Ï≈Ï≈ ‹∆ Á∂ Ï⁄Ȫ Á≈ «¬‘ ¡√ ‘Ø«¬¡≈ «’ ¿∞‘Ȫ È∂

¡≈Í Ú∆ Í≥◊ «Ú⁄ ÏÀ· ’∂ Ï≈’∆ √ø◊ È≈Ò ‘∆ ÍÃÙ≈Á≈ ¤«’¡≈Õ

¿∞ÍÃØ’Â ÍÃ∂È≈ ’∂ÚÒ ’«‘‰ Ó≈ ‘∆ È‘ƒ √∆, ÏÒ«’ Ï≈Ï≈ ‹∆

È∂ √≈∆ ¡≈Ô± ÍÃÔø «¬√ ¡√»Ò ˘ ÏÛ∆ «ÁzÛ∑Â≈ È≈Ò «ÈÌ≈«¬¡≈Õ

¡≈Í ‹∆ ‘Ó∂Ù≈ √ø◊ Á∂ È≈Ò ‘∆ Í≥◊ «Ú⁄ ÏÀ· ’∂ ¶◊ ¤«’¡≈

’Á∂ √ÈÕ «’√∂ «’√Ó Á≈ ¿∞⁄∂⁄≈ ¶◊ ωÚ≈ ’∂ ‹ª √ø◊ ÂØ∫ Úº÷∂

‘Ø ’∂ ¡≈Í ‹∆ È∂ ’Á∂ Ú∆ È‘ƒ ¤«’¡≈ √∆Õ Í≥◊ «Ú⁄ ÏÀ· ’∂ Ï≈’∆

√ø◊ Á∂ È≈Ò Á≈ ‘∆ ¶◊ ¤’‰≈Õ ¡≈Í ‹∆ «ÈÓ’ (¨‰) ÿº‡

÷≈«¬¡≈ ’Á∂ √ÈÕ ‹∂’ Á≈Ò «Ú⁄ ¨‰ «˜¡≈Á≈ ‘ØÚ∂ ÂÁ ¿∞√ «Ú⁄

Í≈‰∆ Í≈ ’∂ ÿº‡ ’ ÒÀ‰≈Õ Ò≈Ò «Ó⁄ ª ¡≈Í ‹∆ «ÏÒ’∞Ò ‘∆ È‘ƒ

ګ¡≈ ’Á∂ √ÈÕ ‹∂ «’√∂ Á∂ ÿ ¶◊ ¤’‰≈ ª ¿∞√˘ Í«‘Òª

‘∆ Ï∂ÈÂ∆ ’ Á∂‰∆ «’ «Ó⁄ È≈ Í≈¿∞‰∆, Í ‹∂ «’√∂ ’≈È ¿∞‘

219

«Î Ú∆ «Ó⁄ Í≈ Á∂‰ ª ¿∞√ ÍÃ∂Ó∆ ˘ «ÏȪ ’∞ºfi ’‘∂ ÍÃÙ≈Á≈ Í≈‰∆

”⁄ ‚ØÏ ’∂ ¤’ ÒÀ‰≈Õ «¬√∂ ÍÃ’≈ ⁄≈‘ ‹ª √Ω∫Î∂ «Ú⁄ ‹∂’ «Óº·≈

«˜¡≈Á≈ ‘ØÚ∂ ª «’√∂ ˘ Â≈ÛÈ≈ È‘ƒ, √◊Ø∫ ¿∞‘ ⁄ª‘-√Ω∫Î∂ «Ú⁄ «Îº’≈

Í≈‰∆ Í≈ ’∂ ¤’ ÒÀ‰≈Õ «¬ø‹ ‹≈ÍÁ≈ √∆, «‹Ú∂∫ ◊πÁ∂Ú ‹∆ È∂ «Ò«÷¡≈

‘À «’ :

≈Ó √π Í∆¡≈ ∂®

«‹‘ √ «Ï√« ◊¬∂ √ ¡¿∞®1® ‘≈¿∞®

(◊¿∞Û∆ ’Ï∆ ‹∆, Í≥È≈ 337)

Í∂‡ ˘ ¡Ë≈ Á∂‰ Ú≈√Â∂ ‘∆ ¡≈Í ¤’Á∂ √ÈóÌ؋Ȫ Á∂ √

Ó≈ȉ Ò¬∆ È‘ƒÕ Ó√≈Ò∂ ¡≈«Á Í≈ ’∂ Ï‘πÂ∂ ÂÛ’∂ ¡≈«Á Ò◊≈¿∞‰

Á∂ ¡≈Í ‹∆ ‘º’ «Ú⁄ È‘ƒ √ÈÕ ¶◊ ‹Ø ◊πÁπ¡≈∂ Ï≈’∆ √ø◊ Ҭ∆

ωÁ≈, Á≈Ò Á∂ «Ú⁄ ‘∆ ◊ø„≈ ¡≈«Á ⁄∆ ’∂ Í≈ «ÁøÁ∂ ¡Â∂ «Ú⁄ ‘∆

ÊØÛ∑≈ «‹‘≈ «ÿ¿∞ Í≈ Á∂‰≈Õ Ó√ª Á∆ Á≈Ò Á≈ ¡≈Í ‹∆ ¡≈Ó ÍÃÔØ◊

’Á∂ √È ‹ª ’∂ÚÒ Á‘ƒ È≈Ò ‘∆ ÍÃÙ≈Á≈ ¤’ ÒÀ∫Á∂Õ

Í«‘Ò∂ «ÁȪ «Ú⁄ ‹∂ ’ج∆ ÍÃ∂Ó∆ ÁπºË ÒÀ ¡≈Ú∂ ª Ï≈‘Ø∫ ¡≈¬∂

ÍÃ∂Ó∆¡ª ˘ ⁄≈‘-√Ω∫Î ¿∞√ Á∆ ω≈ Á∂‰∆Õ ‹∂’ ’ØÒ ÁπºË È≈ ‘ØÚ∂ ª

Í≈‰∆ «Ú⁄ √Ω∫Î≈, ͺÂ∆ ¡Â∂ «Óº·≈ Í≈ ’∂ ¿∞Ï≈Ò ’∂ Íπ‰ ÒÀ‰≈ Â∂ «Î

«¬’ ÍÂ∆Ò∆ «Ú⁄ ÊØÛ∑≈ «‹‘≈ «ÿ¿∞ Í≈ ’∂, ¡º◊ ¿∞µÍ º÷ ’∂ «‹√

Â∑ª Á≈Ò ˘ ÂÛ’≈ Ò≈¬∆Á≈ ‘À, ¿∞√∂ Â∑ª ¿∞‘ ⁄≈‘ ‹ª √Ω∫Î Á≈ Í≈‰∆

¿∞√ «Ú⁄ Í≈ ’∂ ÂÛ’ ÒÀ‰≈ Â∂ √ø◊ ˘ ÚÂ≈ Á∂‰≈Õ È≈Ò ‘∆ Ï∂ÈÂ∆

’ Á∂‰∆ «’ √≈‚∂ Í≈√ ÁπºË È‘ƒ √∆ «¬√ ’’∂ «¬√∂ ˘ ‘∆ ÍÃÚ≈È

’Ø «’™«’ ¡√ƒ «’√∂ Í≈√Ø∫ Ó≥◊‰ È‘ƒ ‹ªÁ∂Õ ‹Ø Ú∆ ◊π» Ó‘≈≈‹

ÍÃ∂È≈ Á∂ ’∂ «¬Ê∂ Ì∂‹ Á∂‰, ¿∞‘ ‘∆ ÚÂ≈ Á∂¬∆Á≈ ‘ÀÕ

ppppppppppppppp

220

×¹ðÈ â¿î êÌåÆ Ã¯Ú å¶ ôÕåÆ×¹ðÈ â¿î êÌåÆ Ã¯Ú å¶ ôÕåÆ×¹ðÈ â¿î êÌåÆ Ã¯Ú å¶ ôÕåÆ×¹ðÈ â¿î êÌåÆ Ã¯Ú å¶ ôÕåÆ×¹ðÈ â¿î êÌåÆ Ã¯Ú å¶ ôÕåÆ

Ï≈Ï≈ ‹∆ ˘ ≈ÓÍπ ÷∂Û∂ Á∂ ¡√Ê≈È Â∂ ¡≈«¬¡ª ˘ ¡‹∂ ÊØÛ∑≈

¡√≈ ‘∆ ‘Ø«¬¡≈ √∆ «’ ¡≈Í ‹∆ Á∂ È◊ Á≈ Ú√È∆’ «¬’ ÍÃ∂Ó∆

ÏÒÚø «√øÿ ¡≈Í ‹∆ Í≈√ ¡≈«¬¡≈Õ √πº÷-√ªÁ √ªfi∆ ’È ¿∞ÍÃø ¿∞√

È∂ Ï∂ÈÂ∆ ’∆Â∆ «’ Ì≈¬∆ √≈«‘Ï ‹∆! Â∞√ƒ ª √ø◊ª ˘ ◊π»-ÙÏÁ

˘ ◊π» Ó≥ȉ Ò¬∆ ÍÃ∂È≈ ’È Â∂ √≈≈ ˜Ø Ò≈¬∆ ‹ªÁ∂ ‘Ø «’ :

√Ì «√÷È ’Ø ‘π’Ó ‘À ◊π» Ó≈È∆˙ ◊ÃøÊ®

¡Â∂

Ï≈‰∆ ◊π» ◊π» ‘À Ï≈‰∆ «Ú«⁄ Ï≈‰∆ ¡≥«ÓÃÂ∞ √≈∂®

(Í≥È≈ 982)

ÂÊ≈

√«Â◊π Ï⁄È Ï⁄È ‘À √«Â◊π Í≈Ëπ Óπ’«Â ‹È≈ÚÀ◊Ø®5®

(’≈ÈÛ≈ Ó: 4, ¡√‡ÍÁ∆¡≈, Í≥È≈ 1309)

Í ¡≈Í ‹∆ Á∂ È◊ Á∂ ‘∆ Ï‘π √≈∂ ÒØ’ Á∂‘Ë≈∆ ◊π» Á∂ ⁄∂Ò∂

ω ◊¬∂ ‘ÈÕ Í«‘Ò∂ ª «¬’ ÁØ ÿ ‘∆‹Èª Á∂ ‘∆ ¿∞‘Ȫ Á∂ ⁄∂Ò∂

ω∂, «Î ÁØ ’∞ ÿ fi∆Úª Á∂ ¿∞Ê∂ ‹≈‰ Òº◊ ͬ∂Õ ‘π‰ ¿∞‘Ȫ fi∆Úª

È∂ ‹Ø «˜ÓƒÁ≈ª Á∂ ÿ ‘ ؘ Í≈‰∆ Á∂ ÿÛ∂ ¤º‚‰ ¡≈™Á∂ ‘È,

Á∂‘Ë≈∆ ◊π» Á∆¡ª ¡È∂’ª Ù’Â∆¡ª Áº√ ’∂ ¿∞‘Ȫ «˜ÓƒÁ≈ª ˘ Ú∆

ÍÃ∂ «Ò¡≈ ‘ÀÕ ÁØ ’∞ ÍÃ∂Ó∆ («‹È∑ª Á∂ ¿∞√ È∂ È≈Ó Ú∆ Ò¬∂ Í Á≈√

˘ Ô≈Á È‘ƒ ‘∂) ª ’øÈ «Ú⁄ Ó≥ Ú∆ ÒÀ ¡≈¬∂ ‘È ¡Â∂ ¿∞È∑ª Á∂

ͺ’∂ ⁄∂Ò∂ ω ’∂ ¡≈͉∆ √ø◊ Ú∆ Ò≈¿∞‰ Òº◊ ͬ∂ ‘ÈÕ

√. ÏÒÚø «√øÿ È∂ ¡◊ª‘ Áº«√¡≈ «’ ¡√ƒ ¿∞‘Ȫ ˘ Íπº«¤¡≈

«’ Â∞√ƒ √Ã∆ ◊π» ◊ÃøÊ √≈«‘Ï Á≈ ÒÛ ¤º‚ ’∂ ˙Ë «’™ ⁄Ò∂ ◊¬∂

‘Ø? ª ¡º◊Ø∫ ¿∞‘ ’«‘øÁ∂ ‘È «’ ¿∞µÊ∂ Ú∆ ¿∞‘ Ï≈‰∆ Á∆’Ê≈ ‘∆ ’Á∂

‘ÈÕ √◊Ø∫ √≈˘ ª ¿∞µÊ∂ ‹≈ ’∂ ÍÂ≈ Òº◊≈ ‘À «’ Ï≈‰∆ «Ú⁄ ‘∆

Á∂‘Ë≈∆ ◊π» Ë≈È Ò¬∆ «¬‘ «Ò«÷¡≈ ‘ÀÕ √Ø ¡√ƒ ª √‘∆ √Â∂ Â∂

ͬ∂ ‘∆ ‘π‰ ‘ªÕ √Ø ‹∂’ ’ج∆ ÔÂÈ È≈ ’∆Â≈ ÂÁ ¿∞‘Ȫ √≈≈ «Í≥‚

‘∆ «¬√ Í≈√∂ ÚºÒ Ò≈ Á∂‰≈ ‘ÀÕ Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ «’‘≈ «’ Â∞√ƒ √«Â◊π»

‹∆ Á∂ ⁄Ȫ «Ú⁄ ¡Á≈√ ’«¡≈ ’Ø «’ ◊πÁ∂Ú ‹∆ ‘∆ «¬È∑ª ˘

√πӺ ÏıÙ‰Õ ÊØÛ∑≈ √Óª ‘Ø ÏÀ· ’∂ ¿∞‘ ÍÃ∂Ó∆ ⁄Ò≈ «◊¡≈Õ

Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ Á≈√ ˘ Áº«√¡≈ «’ ÏÒÚø «√øÿ Á∆¡ª ◊ºÒª √π‰

221

’∂ ¿∞‘Ȫ Ïø«Á¡ª ÍÃÂ∆ Â√ Ú∆ ¡≈«¬¡≈Õ È≈Ò ‘∆ ÓÈ «Ú⁄ «Ú⁄≈

Îπ∂ «’ ‹∂ «¬‘ ◊π»-‚øÓ∑ È π«’¡≈ ÂÁ «’√∂ √Ó∂∫ ◊π«√º÷∆ ˘ „≈‘

Ò≈¬∂◊≈Õ Á»√∂ ¡º‹ Á∂ √ø√≈∆ ‹∆Ú ¡≈Í ’∞fi ’Ó≈¬∆ ’Á∂ È‘ƒ Â∂

«¬‘ ¡≈√ º÷Á∂ ‘È «’ ’ج∆ √≈‚∆ ◊ø‡∆ ÒÀ ÒÚ∂ «’ ÓÀ∫ Â∞‘≈‚≈

«˜øÓ∂Ú≈ ‘ªÕ √Ø «¬‘ Á∂‘Ë≈∆ «¬È∑ª Á∆ fi»·∆ «˜øÓ∂Ú≈∆ ÒÀ ’∂ «¬‘Ȫ

Á∂ ÒØ’-ÍÃÒØ’ ◊Ú≈ ‘∂ ‘È ¡Â∂ ¡≈͉∆ Áπ’≈ÈÁ≈∆ ⁄Ò≈¬∆ ‹≈ ‘∂

‘ÈÕ

Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ Áº«√¡≈ «’ «¬‘ ÎπÈ≈ Ú∆ Ï«‰¡≈ «’ «¬√ Á∂‘Ë≈∆

◊π»-‚øÓ∑ ˘ ıÂÓ ’È Ò¬∆ Ù’Â∆ ⁄≈‘∆Á∆ ‘À, «‹√ ÂØ∫ «¬‘ ÌÀ-Ì∆Â

‘؉◊∂Õ √Ø «¬‘ √Ø⁄ ÒÀ ’∂ ◊π» Ó‘≈≈‹ ‹∆ Á∂ ⁄Ȫ «Ú⁄ ¡Á≈√

’È∆ ¡≈øÌ ’ «ÁºÂ∆ «’ √«Â◊π» ‹∆! ¡≈Í ‹∆ Ù’Â∆ ÏıÙØ Âª

‹Ø «¬√ ◊π»-‚øÓ∑ ˘ Ø«’¡≈ ‹≈ √’∂Õ «ÂøÈ «ÁÈ Ò◊≈Â≈ ¡Á≈√

’È È≈Ò √«Â◊π» ‹∆ È∂ ÁÙÈ ÏıÙ∂ Â∂ «’‘≈ «’ ““‘È≈Ó «√øÿ!

¡√ƒ ¡≈͉∆ √≈∆ Ù’Â∆ ÂÀ˘ Á∂ «ÁºÂ∆ ‘ÀÕ ‹≈‘, ‹Ø Âø» ’È≈ ⁄≈‘∂∫

’ √’Á≈ ‘À∫Õ”” ¡≈Í ‹∆ Áº√Á∂ √È «’ «¬‘Ȫ Ï⁄Ȫ ¿∞ÍÃø √≈˘ «¬ø‹

Ó«‘√»√ ‘Ø«¬¡≈ «’ √«Â◊π» ‹∆ È∂ √≈∆¡ª ’≈Ó≈ª, «ºË∆¡ª-

«√ºË∆¡ª √≈˘ ÏıÙ «ÁºÂ∆¡ª ‘ÈÕ ¡≈ÂÓ≈ ¡ÀÈ∆ Â≈’ ӫ‘√»√ ’∂

«’ «‹√ Ú∆ ÏøÁ∂ ˘ Ó≈È≈ ⁄≈‘ª, Ï√ ÎπÈ≈ ¡≈™Á∂ √≈ ‘∆ ¿∞‘ ıÂÓ

‘Ø ‹≈Ú∂◊≈, Á«¡≈ Á≈ Â∂˜ Ú«‘‰ Ó∂∂ ÁØ ¡º÷ ’«‘‰ Â∂ π’ √’Á≈

‘ÀÕ Ì≈Ú ’∆ «’ ‹Ø Ú∆ Ï⁄È Ó≥»‘Ø∫ ’º„ª ¿∞√∂ «¤È √«Â (Í»≈) ‘Ø √’Á≈

‘À Â∂ ‹Ø Ú∆ ’È≈ ⁄≈‘ª ’È Á∂ √ÓºÊ ‘ªÕ

¡≈Í ‹∆ Áº√Á∂ √È «’ √≈∆ Ù’Â∆ ÍÃ≈Í ’È ¿∞ÍÃø ÏÀ· ’∂

√Ø«⁄¡≈ «’ «¬√ Ù’Â∆ ˘ ÚÂ∆¬∂ «’Ú∂∫? «Ú⁄≈ ¡≈¬∆ «’ ‹∂ «’√∂

ÍÃ≈‰∆ Á∆ ÒºÂ-Ϫ‘ ÂØÛ «ÁºÂ∆ ‹ª ’ج∆ ‘Ø È∞’√≈È Í‘øπ⁄≈«¬¡≈ ª

¿∞√ «ÁºÂ∂ ‘ج∂ Áπº÷ ‹ª ’∆Â∂ È∞’√≈È Á≈ «˜øÓ∂Ú≈ ’Ω‰ ‘ØÚ∂◊≈?

«’™«’ Ù’Â∆ ª ÍÓ∂Ù ‹∆ Á∆ ‘À, ¿∞√ Á∆ ‹Ø Ó≈Û∆-⁄ø◊∆ ÚÂØ∫

’È∆ ‘À, ¿∞√Á≈ ÎÒ Âª ÓÀ˘ ‘∆ ÌØ◊‰≈ ÍÀ‰≈ ‘ÀÕ ÁØ «ÁÈ «¬‘Ȫ

«Ú⁄≈ª «Ú⁄ ‘∆ Ï∆ ◊¬∂Õ ¡≈ı ◊π»-⁄Ȫ «Ú⁄ ¡Á≈√ ’∆Â∆

«’ ˆ∆Ï «ÈÚ≈‹ ‹∆! ‹Ø Ù’Â∆ ¡≈Í ‹∆ È∂ «ÁºÂ∆ ‘À, «¥Í≈ ’’∂

«¬‘ Ú≈Í√ ÒÀ ÒÚØ «’™«’ ÓÀ∫ «¬√ ˘ Ú‰ Á∂ √ÓºÊ È‘ƒ ‘ªÕ

«‹Ú∂∫ ¡≈Í ‹∆ ˘ Ì≈™Á≈ ‘À, ¿∞Ú∂∫ ’∆ ⁄ÒØ ‹∆Õ

«’™«’ «¬‘√≈≈ ÷∂‚ ¡≈Í ‹∆ Á≈ ⁄Ò≈«¬¡≈ ‘∆ ⁄Ò «‘≈ ‘ÀÕ

222

«¬‘Ȫ ‹∆Úª Á∂ ‘ºÊ Ú√ ’∞fi È‘ƒ «¬‘ ª :

’≈· ’∆ ÍπÂ∆ ’‘≈ ’À ÏÍπ∆ «÷Ò≈ÚÈ‘≈Ø ‹≈ÈÀ®

‹À√≈ Ì∂÷π ’≈ÚÀ Ï≈‹∆◊π ˙‘π ÂÀ√Ø ‘∆ √≈‹π ¡≈ÈÀ®3®

(◊¿∞Û∆ Ó: 5, Í≥È≈ 206)

Í»ÏÒ∂ ¡≈͉∂ ’∆Â∂ ’Óª ¡È∞√≈ ‘∆ «¬‘ ‹∆Ú ¡≈Í ‹∆ Á∂

‘π’Ó «Ú⁄ ’≈ ’ ‘∂ ‘È

‹∂‘≈ Âø» ‘π’Óπ ’«‘ Â∂‘∂ ’Ø ’Ó ’Ó≈ÚÀ

‹∂‘≈ Â∞Ëπ Ëπ« «Ò«÷ Í≈«¬¡≈®2® (Í≥È≈ 736)

ÂÊ≈

«‹¿∞ ¡≈«Í ⁄Ò≈¬∂ «ÂÚÀ ’ج∆ ⁄≈ÒÀ «‹¿∞ ‘« Ì≈ÚÀ Ì◊Ú≈È≈®3®

(«ÏÒ≈Ú´ Ó: 3, Í≥È≈ 797)

‘∂ Ó≈Ò’ ÍÃÌ», «‹√ ˘ Â∞√ƒ √Ø‘‰≈ √Â≈ «Ú÷≈ «ÁøÁ∂ ‘Ø ¿∞√ ˘

’Ω‰ ÌπÒ≈ √’Á≈ ‘À? «‹√ ‹∆Ú ˘ Â∞√ƒ Óπº„ ÂØ∫ ‘∆ √‘∆ √Â∂ ÂØ∫

ÌπÒ≈ Á∂ÚØ, ¿∞√ ˘ «√ºË∂ √Â∂ ’Ω‰ Í≈ √’Á≈ ‘À? Ì≈Ú ’ج∆ È‘ƒ Í≈

√’Á≈ :

«‹√«‘ «Á÷≈Ò≈ Ú≈‡Û∆ «Â√«‘ ÌπÒ≈ÚÀ ’¿∞‰∞®

«‹√«‘ ÌπÒ≈¬∆ Í≥Ë «√« «Â√«‘ «Á÷≈ÚÀ ’¿∞‰∞®

(√ÒØ’ Ó: 1, Í≥È≈ 952)

ÂÊ≈ :

¡≈Í∂ ¿∞fi«Û Í≈«¬Á≈ «Í¡≈≈ ¡≈«Í «Ú÷≈Ò∂ ≈‘π®

(√Ø«· Ó: 4, Í≥È≈ 604)

Á≈√ ˘ ª ‘π’Ó ‹≈¬∆ ⁄ºÒ‰ Á∆ Á≈ ÍÃÁ≈È ’ØÕ

ppppppppppppppp

ÔÇð Á³ÇîÌÇå ÇìÖ¹ ñÇÔ ÜŶ ðÅîÔÇð Á³ÇîÌÇå ÇìÖ¹ ñÇÔ ÜŶ ðÅîÔÇð Á³ÇîÌÇå ÇìÖ¹ ñÇÔ ÜŶ ðÅîÔÇð Á³ÇîÌÇå ÇìÖ¹ ñÇÔ ÜŶ ðÅîÔÇð Á³ÇîÌÇå ÇìÖ¹ ñÇÔ ÜŶ ðÅî

223

√. ¡Ó «√øÿ «Í≥‚ ◊Ø∫ÁÍπ ÂØ∫, «‹‘Ȫ Á∆ ¡≈Ô± «¬√ Ú∂Ò∂ FE

√≈Ò Á∂ ’∆Ï ‘À, Áº√Á∂ √È «’ ÌÀÛ∆ √ø◊ √Á’≈ ⁄Û∑Á∆ ‹Ú≈È∆

«Ú⁄ ‘∆ È«Ù¡ª Á∂ √∂ÚÈ Á∆ ÌÀÛ∆ ¡≈Á ÍÀ ◊¬∆Õ «‹√ ÿ «Ú⁄,

«‹√ √∆ «Ú⁄ È«Ù¡ª Á≈ Ú≈√ ‘Ø ‹≈Ú∂, ÈÙ∂ Íú÷ √∆ Á≈ Ú∆

È≈Ù ’Á∂ ‘È, ÿ Á∂ Ó≈«¬’∆ √π÷ ¡≈Ó Ú∆ ÈÙ∂ ¡≈͉∂ ¡≥Á √Ó∂‡

ÒÀ∫Á∂ ‘ÈÕ √. ¡Ó «√øÿ Á∂ ¿∞Í ÈÙ∂ ¬∂È∂ ‘≈Ú∆ ‘Ø ◊¬∂ √È «’ ÿ

ÍÚ≈ Á∆ Â∂ ÒØ’ Òº‹≈ Á∆ ÍÃÚ≈‘ ¤º‚ ’∂ ¡Ó «√øÿ «ÁÈ ≈Â

È«Ù¡ª «Ú⁄ ⁄» «‘‰ Òº◊ «Í¡≈Õ ÈÙ≈ ‘∆ ‹∆ÚÈ ¡Ë≈ ω

«◊¡≈Õ √. ¡Ó «√øÿ Á∂ Áº√‰ ÓπÂ≈Ï’ ‘ ؘ «¬’ ÂØÒ≈ ¡¯∆Ó

÷≈‰ Â’ Á≈ ÈÙ≈ ÚË «◊¡≈Õ ¿∞√ ÈÙ∂ «Ú⁄ ‘Ø Ú≈Ë≈ Â∂ √» Ú≈Ò≈

’È Ò¬∆ ÍØ√ Á∂ ‚Ø‚∂ Ú∆ ÁØÈØ∫ Ú∂Ò∂ Í∆‰∂Õ ‹ÁØ∫ ˜≈ ÈÙ∂ «Ú⁄ Â؇

ÍÀ‰∆ ¿∞√ ˘ Í»≈ ’È Ò¬∆ √∆ ˘ Ù≈Ï Á≈ √‘≈≈ Á∂‰≈Õ «‹Ê∂

È«Ù¡ª Á≈ Ú≈√≈ ‘Ø ‹≈Ú∂ ¿∞Ê∂ Ó≈«¬¡≈ È∂ ’∆ «‡’‰≈ ‘ÀÕ ÿ «Ú⁄

Ó≈«¬¡≈ Á≈ Â؇≈ ¡≈ «◊¡≈Õ ‘π‰ ¡¯∆Ó Â∂ ÍØ√ ˘ ı∆Á‰ Ò¬∆

¡Ó «√øÿ È∂ ÿ «Ú⁄ ‘∆ ¡≈͉∆ «‚√«‡Ò∆ Ò≈ Ò¬∆Õ Ò≈‘‰ Á∂

ÿÛ∂ Í≈¿∞‰∂, ‹ÁØ∫ ¿∞‘ «Â¡≈ ‘Ø ‹≈‰ ª «Ú⁄≈∆ ÿ-Ú≈Ò∆ È∂ ¿∞√

Ò≈‘‰ Á∂ ‘∂· ¡º◊ Ï≈Ò ’∂ ¿∞√ «Ú⁄Ø∫ «È’ÒÁ∆ Ì≈¯ ˘ ·ß„≈ ’

’∂ √≈≈ «ÁÈ ¿∞√ Á∆ Ù≈Ï ’º„‰∆Õ ¿∞√ ’º„∆ ‘ج∆ Ù≈Ï ˘ Ú∂⁄

’∂ ¡Ó «√øÿ È∂ ¡≈͉≈ ı⁄≈ Í»≈ ’È≈ Â∂ «ÁÈ-≈ ÓÁ Í∆ ’∂

ÓÁ‘ØÙ «‘‰≈Õ ÊØÛ∑∂ √Ó∂∫ Ï≈¡Á ‘∆ Íπ«Ò√ ˘ Ú∆ ÍÂ≈ Òº◊ «◊¡≈Õ

Á»‹∂ Â∆‹∂ «ÁÈ Íπ«Ò√ Á∂ ¤≈Í∂ ÿ «Ú⁄ ÍÀ‰∂ Ùπ» ‘Ø ◊¬∂Õ √. ¡Ó

«√øÿ ¡º◊∂ ¡º◊∂ Íπ«Ò√ «Í¤∂ «Í¤∂Õ ’¬∆ Ú≈∆ ’¬∆ ’¬∆ ’∂√ ω∂Õ ’∂√

Ìπ◊Â∆ ‹≈‰∂, Âø◊∆ ’º‡∆ ‹≈‰∆ Í ¡Ó «√øÿ «¬√ ÌÀÛ∆ ¡≈Á ˘

¤º‚‰ Ò¬∆ «Â¡≈ È‘ƒ √∆Õ ‘π‰ Ú∆ ¿∞‘ Áº√Á∂ ‘øπÁ∂ ‘È «’ ¡Ω«÷¡≈¬∆

Ú∆ «√∂ Á∆ ω∆ «‘‰∆Õ ÿ «Ú⁄ Âø◊∆ Ú∆ Ï‘π √∆Õ ≈ √Ω‰≈

Ú∆ ÿØ∫ Ï≈‘ ‹≈ ’∂ «’ «’Â∂ ≈ ˘ Íπ«Ò√ ÎÛ ’∂ È≈ ÒÀ ‹≈Ú∂Õ

ÓÈ ¡Ω÷ Ú∆ Ó«‘√»√ ’Á≈ √∆ Í «‹Ú∂∫ Ì≈¬∆ ◊πÁ≈√ ‹∆ Á≈

¯π’Ó≈È ‘À «’ :

‹À√∂ ÍØ√Â∆ √πÈ ’‘ ÍØ√ ÏπØ

Â≈’∂ Ï«√ ÌÔØ ¤≈‚ÔØ ⁄≈‘À ÍÀ È ¤±‡¬∆Õ (√ÚÀÔ≈ Èß: 591)

Ú≈Ò∆ ◊ºÒ √∆Õ ‹∂ «’Â∂ ÓÈ ¤‚‰ ˘ «Â¡≈ Ú∆ ‘øπÁ≈ ª ¡≥ÁØ∫

Á»√≈ ÓÈ ’«‘øÁ≈ «’ «¬‘∆ ª «¬’ π˜◊≈ Á≈ √≈ËÈ ‘ÀÕ ‹∂ Ù≈Ï

224

’º„‰∆ ¤º‚ «ÁºÂ∆ ª ؇∆ «’ÊØ∫ ÷≈Úª◊∂ Â∂ Á»√∂ È«Ù¡ª Á≈ ı⁄

«’ÊØ∫ Í»≈ ‘ØÚ∂◊≈Õ ‹∂ ¡≈¬∂ ◊¬∂ È≈Ò ÏÀ· ’∂ È≈ Í∆Â∆ ª ◊≈‘’ «’ÊØ∫

ωÈ◊∂Õ √≈Òª-ϺË∆ «¬‘ «¥¡≈ ⁄ÒÁ∆ ‘∆Õ ¡Ó «√øÿ Í«‘Òª

«ÓÒ‡∆ «Ú⁄ ÌÂ∆ √∆, √∆ Â’Û≈ Â∂ √π‘‰≈ √∆ Í ÈÙ∂ ª ÷¬∆

Ø◊ Úª◊ √∆ ˘ ÷∆È ’ √πº‡Á∂ ‘ÈÕ √∆ Ú∆ ÁπÏÒ ‘Ø «◊¡≈Õ

«¬’ «ÁÈ √. ¡Ó «√øÿ ¡≈͉∂ ◊≈‘’ª Â∂ √≈Ê∆¡ª È≈Ò √Û’

Â∂ ÷ÒØÂ≈ ÒÀ‰ Á∂‰ Á∆¡ª ◊ºÒª ’ «‘≈ √∆ «’ Ï≈Ï≈ ‹∆ √Û’∂-

√Û’ ◊Û∑Á∆Ú≈Ò≈ ˘ ÍÀÁÒ Â∞∂ ‹ªÁ∂, ‹ÁØ∫ ¡◊ª‘ ⁄Ò∂ ◊¬∂ ª

¡⁄≈È’ ¡Ó «√øÿ Á∆ «È◊≈‘ ÍÀ ◊¬∂Õ ¡Ó «√øÿ ¿∞‘Ȫ √≈Ê∆¡ª

Í≈√Ø∫ ÊØÛ∑≈ √Óª ÒÀ ’∂ ÁΩÛ ’∂ Ï≈Ï≈ ‹∆ Í≈√ «◊¡≈ Â∂ ¡º◊∂ ‘Ø ’∂ «√

«ÈÚ≈ ’∂ Ó≥»‘ «Ú⁄Ø∫ ’∞fi √«Â’≈ Á∂ ÙÏÁ ’‘∂Õ Ï≈Ï≈ ‹∆ ÷ÒØ ◊¬∂Õ

¡Ó «√øÿ È∂ Ï∂ÈÂ∆ ’∆Â∆ «’ Ï≈Ï≈ ‹∆, ‘π‰ Ó∂∆ ÈÙ∂ ÷≈ ÷≈ ’∂ Ϻ√

‘Ø ◊¬∆ ‘ÀÕ ’ج∆ ÁπÈ∆¡≈ Á≈ ÈÙ≈ È‘ƒ ‹Ø ÓÀ∫ √∂ÚÈ È≈ ’Á≈ ‘ØÚªÕ

ÿ «Ú⁄ ¡ºÂ Á∆ ˆ∆Ï∆ ‘Ø ◊¬∆ ‘ÀÕ Íπ«Ò√ «ÁÈ ≈ ÷«‘Û≈ È‘ƒ

¤º‚Á∆Õ ≈ Ú∆ ’Ó≈Áª «Ú⁄ ‘∆ √Ω‰≈ ÍÀ∫Á≈ ‘ÀÕ ÓÀ∫ «¬‘Ȫ È«Ù¡ª

˘ ¤‚‰ ˘ ¡√ÓÊ ‘ªÕ √π«‰¡≈ ‘À Â∞√ƒ Ï‘π«Â¡ª Á∂ ÈÙ∂ ¤∞‚≈ ’∂

¿∞‘Ȫ Á≈ ÌÒ≈ ’∆Â≈ ‘ÀÕ ÓÀ∫ ˆ∆Ï Â∂ Ú∆ Â√ ’Ø, ’ج∆ ¿∞Í≈¿∞

Áº√Ø, «¥Í≈ ’ØÕ Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ √πÌ≈Ú’ Ï⁄È ’∆Â≈, ¡Ó «√øÿ Í«‘Òª

¡≈͉∂ Â∂ ¡≈Í «’Í≈ ’È∆ ÍÀ∫Á∆ ‘À «Î ÍÓ∂Ù Ú∆ Ó∂‘ ’ «ÁøÁ≈

‘ÀÕ Á»√∂ ‹∂ È«Ù¡ª ÂØ∫ √Á∆Ú∆ ¤∞‡’≈≈ ⁄≈‘øπÁ≈ ‘À ª ¡≥«Óऺ’

ÒÀÕ ‹ÁØ∫ Â∂∂ «‘Á∂ «Ú⁄ ¡≥«Óà⁄Ò≈ «◊¡≈ «Î Â∂∂ ¡≥ÁØ∫ ÈÙ∂ ⁄Ò∂

‹≈‰◊∂, Í È≈Ò ‘∆ ¡≥«Óऺ’ ’∂ Â’Û≈ ‘ƒÕ ◊π» Á∂ Ï⁄Ȫ Á∆

’Ó≈¬∆ ’’∂ ◊π» Á∆ ıπÙ∆ ÍÃ≈Í ’ ÒÀÕ √. ¡Ó «√øÿ È∂ ‘Ø ’ج∆

‹Ú≈Ï √Ú≈Ò ’È Á∆ ʪ Ï≈Ï≈ ‹∆ ˘ √«ÂÏ⁄È ’«‘ «ÁºÂ≈ Â∂

Íπº«¤¡≈ «’ «’√ «ÁÈ ¡≥«ÓàÍÃ⁄≈ ‘ØÚ∂◊≈Õ Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ «ÁÈ Áº√

«ÁºÂ≈ «’ ¡◊Ò∂ ‘¯Â∂ ‹Ø ◊π» È≈È’ Á∂Ú ‹∆ Á≈ ¡ÚÂ≈ ◊πÍπÏ

¡≈ «‘≈ ‘À ¿∞√ ÂØ∫ «¬’ «ÁÈ Í«‘Òª ¡≥«Óऒ≈«¬¡≈ ‹≈‰≈ ‘ÀÕ

¿∞√ «ÁÈ ¡Ó «√øÿ, ◊π» ’∂ ‹‘≈˜∂ ⁄Û∑ ‹≈, ◊π» ÌÒ∆ ’∂◊≈Õ ¡Ó

«√øÿ È∂ Ï≈Ï≈ ‹∆ ˘ Ï⁄È Á∂ «ÁÂ≈ Â∂ ¡≈͉∂ √≈Ê∆¡ª ˘ ’∞fi È‘ƒ

Áº«√¡≈ Ì≈Ú∂∫ ¿∞‘Ȫ È∂ ÏÊ∂≈ Íπº¤‰ Á≈ ÔÂÈ ’∆Â≈ Â∂ √Ú≈Ò Ú∆

’∆Â≈ «’ √øª ’ØÒ ’∆ ÒÀ‰ «◊¡≈ √∆, ¿∞‘Ȫ Â∂∂ ’øÈ «Ú⁄ ’∆ λ’

Ó≈∆ ‘À, √≈˘ Ú∆ Áº√Õ ÿ ¡≈ ’∂ ¡≈͉∆ ÿ-Ú≈Ò∆ ˘ √. ¡Ó

225

«√øÿ ’«‘‰ Òº◊≈ «’ ÓÀ∫ ‘π‰ ¡≥«Óऒ‰≈ ‘À ÓÀ˘ ’¤«‘∂ √Ú≈ Á∂‘Õ

ÿ-Ú≈Ò∆ Ú∆⁄≈∆ ¡≥«Óऒ‰ Á≈ Ȫ √π‰’∂ ‘À≈È ‘ØÚ∂ «’ «¬‘

’∆ ’«‘ «‘≈ ‘ÀÕ ¿∞√ Í≈√Ø∫ «‘≈ È≈ «◊¡≈, ¿∞√ Ï∆Ï∆ È∂ Ï∂«fi‹’

¡≈͉∂ ÍÂ∆ ˘ ’«‘ «ÁºÂ≈ «’ ¡≥«Óऺ’‰ ÂØ∫ Í«‘Òª ¡≈͉∆¡ª

’±ª ª ·∆’ ’, ’∆ ◊Ò «Ú⁄ «¥Í≈È Í≈ ’∂ Ù≈Ï ’º«„¡≈ Â∂

Ú∂«⁄¡≈ ’∂∫◊≈?

√. ¡Ó «√øÿ ÿ-Ú≈Ò∆ ˘ ’«‘‰ Òº◊≈, ÌÒ∆¬∂ ÒØ’∂! «Í¤∂ ‹Ø

‘Ø «◊¡≈ √Ø ‘Ø «◊¡≈, ÓÀ∫ ‘π‰ Ó‘ªÍπ÷ª ˘ Ï⁄È Á∂ ¡≈«¬¡≈ ‘ª, ⁄≈‘∂

Ìπº÷∂ ‘∆¬∂, ⁄≈‘∂ Ó∆¬∂ ‹ª ‹∆Ú∆¬∂ ÓÀ∫ ¡º‹ ÂØ∫ ÈÙ≈ È‘ƒ ÷≈‰≈ Â∂ È≈

‘∆ Ù≈Ï ’º„‰∆ ‘ÀÕ Í ÿ-Ú≈Ò∆ ˘ ¡Ó «√øÿ Á∂ «Í¤Ò∂ √≈∂

‹∆ÚÈ Á≈ ‹Ï≈ √∆, ¿∞√ Á∂ ÓÈ ˘ Ô’∆È È≈ ¡≈Ú∂ «’ Ó∂≈ ÍÂ∆

√º⁄ƒ ’«‘øÁ≈ ‘À, ‹ª «’ Ó∂∂ È≈Ò ¤Ò≈Ú≈ ’Á≈ ‘ÀÕ ÓπÛ ÓπÛ ¡≈͉∂

ÍÂ∆ Á∂ Ó≥»‘ ÚºÒ Ú∂÷∂ «’ «’Â∂ ¡¯∆Ó Á∂ ÒØ «Ú⁄ ¡ÀÚ∂∫ Ó≥»‘ «Ú⁄Ø∫

¡‡Ò-͇Ò∆¡ª ª È‘ƒ Ó≈∆ ‹ªÁ∂Õ ‹ÁØ∫ Ï∆Ï∆ È∂ ¡Ó «√øÿ Á∂ Ó≥»‘

Â∂ ¡º÷ Á∆ Í»∆ ‹ª⁄ ’ Ò¬∆ «’ ¡º‹ ÍÂ∆ Á∂Ú ‹∆ ‘ÀÈ Âª √Ω¯∆

‘∆ Ù≈«¬Á ÍÓ∂Ù ∂÷ «Ú⁄ Ó∂÷ Ò≈ ‘∆ Á∂‰ Â∂ «¬‘Ȫ Á≈ ÓÈ ÏÁÒ

‹≈Ú∂Õ ÓÀ∫ Ú∆ «ÈºÂ ÏÒÁ∆ ̺·∆ Á∂ √∂’ ÂØ∫ ¤∞‡’≈≈ Í≈ ‹≈ÚªÕ Ï∆Ï∆

È∂ «’‘≈ ‹∂ ª Â∞√ƒ ¡≥«Óऒ ’∂ ÓπÛ «¬‘ ‘∆ ’≈∂ ’È∂ ‘È «Î

«¬‘Ø «‹‘∂ ¡≥«Óऒ‰ ÂØ∫ «ÏȪ ‘∆ Â∞√ƒ ⁄ø◊∂ ‘ØÕ ‹∂ ¡≥«Óऺ’’∂

Í»∆ «‘ ϫ‘ «Ú⁄ ÍÃͺ’ «‘‰≈ ‘À «Î ÓÀ∫ ’¤«‘∂ ÁØ Á∆ ʪ

⁄≈ √Úª ’∂ ’ºÒ∑ ˘ «Ò¡≈ «ÁøÁ∆ ‘ªÕ

¡Ó «√øÿ È∂ ¡≈͉∂ ÓÈ Á∆ √⁄≈¬∆ ÍÃ◊‡ ’’∂ ÿ-Ú≈Ò∆ ˘

Ô’∆È «ÁÚ≈¿∞‰ Á∆ ’Ø«ÙÙ ’∆Â∆ «’ ÌÒ∆¬∂ ÒØ’∂ ÓÀ∫ ‘π‰ ÍºÊ ⁄º‡

’∂ Óπ«Û¡≈ ‘ªÕ ¤º‚‰∆ ª Í«‘Òª Ú∆ ⁄≈‘øπÁ≈ √ª Í Ó∂≈ ¡≈͉≈

ÓÈ ‚ØÒÁ≈ «‘øÁ≈ √∆Õ Ê∂‘ Ú≈Ò∂ √ø ◊Û∑Á∆Ú≈Ò≈ ˘ ‹≈ ‘∂ √È,

ÁπÍ«‘∂ ¿∞‘ ÓÀ˘ √Û’ «Ú⁄ «ÓÒ∂, ÓÀ∫ ¿∞‘Ȫ ˘ Ï∂ÈÂ∆ ’∆Â∆ «’ ÓÀ∫

Ï‘π ں‚≈ ÈÙ¬∆ ‘ªÕ Ó∂∂ Â∂ «’Í≈ ’Ø, ÓÀ∫ «’Ú∂∫ «¬‘Ȫ È«Ù¡ª

ÂØ∫ ¤∞‡’≈≈ Í≈ ÒÚª ª ¿∞‘Ȫ ¿∞µÂ «Ú⁄ «’‘≈ «’ ‹∂ «¬‘Ȫ ÂØ∫

¤∞‡’≈≈ ⁄≈‘øπÁ≈ ‘À∫ ª ¡≥«Óऒ ÒÀ √«Â◊π» ‹∆ ¡≈Í∂ Ï‘πÛ∆

’È◊∂Õ √Ø ¿∞‘Ȫ Á∂ ¬∂È∂ Ï⁄È ’È Â∂ ‘∆ Ó∂≈ ÓÈ ÏÁÒ «◊¡≈

‘À Â∂ ‘π‰ Â’ ¿∞‘Ȫ Á∂ ’‘∂ Ï⁄Ȫ ˘ Íπ∆ Â∑ª «ÈÌ≈¿∞‰ Ò¬∆

«Â¡≈ ‘ªÕ ◊π» È≈È’ Á∂Ú ‹∆ Á∂ ¡ÚÂ≈ ÍπÏ Â∂ ¡≥«Óà«Â¡≈

226

‘؉≈ ‘ÀÕ ÓÀ∫ ¿∞√ «ÁÈ ¡≥«Óऒ ÒÀ‰≈ ‘ÀÕ ÌÒ∆¬∂ ÒØ’∂ Âø» Ú∆ «Â¡≈

‘Ø ‹≈‘Õ ¡√ƒ ÁØÚ∂∫ «¬’º·∂ «‹√ Â∑ª √∆ Â∂ Ӻ ˘ ÷∆‰ ’È Ú≈Ò≈

ÈÙ≈ ’º„Á∂ Â∂ ̓Á∂ √ª ‘π‰ √øª Á∂ ’‘∂ ◊π» ‹∆ Á≈ Ïı«Ù¡≈ ¡≥«ÓÃÂ

Ú∆ Í∆ Ú∂÷∆¬∂Õ Ï∆Ï∆ ÏÛ∆ ‘À≈È √∆ «’ ¡º‹ ª ÍÂ∆Á∂Ú ‹∆ «◊¡≈È

Á∆¡ª ◊ºÒª ’È Ò◊ ͬ∂ ‘ÈÕ ÍÃÓ≈ÂÓ≈ Á≈ Òº÷ Òº÷ Ùπ’ ‘ÀÕ Ï∆Ï∆

È∂ ¡º◊Ø∫ ¿∞µÂ «ÁºÂ≈ «’ ÓÀ˘ ¡≥«Óऒ‰ÂØ∫ ’ج∆ «¬È’≈ È‘ƒ Í

’ºÒ∑ ˘ ¡≥«Óऺ’ ’∂ ÒØ’ª Í≈√Ø∫ ‘≈√∆ È≈ ’≈¬∆¬∂Õ È≈Ò∂ ⁄ø◊∂ ÒØ’ª

Í≈√Ø∫ √π«‰¡≈ ‘À «’ ◊π» ÚºÒØ∫ √≈Í∂ ˘ Á∆È ¡Â∂ ÁπÈ∆¡≈ «Ú⁄ ’ج∆

Ú∆ È‘ƒ fiºÒÁ≈Õ ÓÀ˘ ¡‹∂ Ú∆ ‚ Ò◊Á≈ ‘À «’ ¡√ƒ ◊π» Á∆ ıπÙ∆

ÒÀ∫Á∂ ÒÀ∫Á∂ «’Â∂ Í≈Í Á∂ Ì≈◊∆ È≈ ω ‹≈¬∆¬∂Õ

√. ¡Ó «√øÿ ’«‘‰ Òº◊≈ ÌÒ∆¬∂ ÒØ’∂, ÓÈ ˘ ‘∂·ª ¿∞Â∂ È≈

’Õ «Â¡≈ ‘Ø ‹≈‘Õ «‹√ ◊π» Á≈ ¡≥«Óऒ‰≈ ‘À ¿∞‘ ¡≈Í∂ √≈‚∆

÷Ú≈Ò∆ ’∂◊≈Õ ¡√ƒ ’Ω‰ ‘ª ‹Ø ◊π» Á∂ ¡≥«Óà˘ «ÈÌ≈ √’∆¬∂Õ √øª

Á∂ ’«‘‰ ¡È∞√≈ ¡≥«ÓàÈ∂ ª √≈‚∆ ≈÷∆ ’È∆ ‘ÀÕ ‘Ø ‹≈‘ «Â¡≈

Â∂ ÓÈ «Ú⁄Ø∫ Áπ«ÏË≈ ˘ ’º„ Á∂‘Õ ‹∂ ÂÀ˘ Ó∂∂ Â∂ Ô’∆È È‘ƒ ¡≈™Á≈

ª ÎÛ≈ ÓÀ˘ ̺·∆ Á≈ √≈≈ √≈Ó≈È, Â∂∂ √≈Ó∑‰∂ ÓÀ∫ «¬√ ˘ ÌøÈ √πº‡Á≈

‘ªÕ «¬√ ⁄øÁ∆ ̺·∆ È∂ ÍÂ≈ È‘ƒ «’øÈ≈ ’∞ ◊πÛ, Ï≈Ò‰ Â∂ ‘Ø √≈˜Ø-

√≈Ó≈È ¡≈͉∂ ¡≥Á ‘∆ √Ó∂‡ «Ò¡≈ ‘ÀÕ ◊πÛ Â∂ ‘Ø √≈Ó≈È Âª «¬’

Í≈√∂ «‘≈ √≈‚≈ √≈≈ ÿ Â∂ Ó∂≈ √∆ Ú∆ «¬√∂ Á∆ ÏÒ∆ ⁄Û∑ «◊¡≈

‘À, ‘π‰ «¬√ ˘ ÿ «Ú⁄ È‘ƒ «‘‰ Á∂‰≈Õ «¬√ ⁄ø◊∂-◊πº√∂ ¡Ë∆È

̺·∆ Á≈ √≈≈ √≈Ó≈È ¡≥ÁØ∫ ’º„ ’∂ ÂØÛ Ìø«È √πº«‡¡≈ Â∂ ÿØ∫ Ï≈‘

Ú◊Á∆ ⁄ج∆ «Ú⁄ Ú◊≈‘ Ó≈«¡≈Õ ’øȪ ˘ ‘ºÊ Ò≈«¬¡≈ Â∂ «’‘≈ ¡º‹

√≈‚∂ ÿØ∫ Á«ÒÁz «È’«Ò¡≈ ‘ÀÕ ¡Ó «√øÿ ¡≈Í Óπ‘≈≈ ËÂ∆ Â∂ ‘ºÊ

Ò≈ ’∂ ÓºÊ∂ Â∂ Ò≈¬∆ ‹≈Ú∂ Â∂ Ó≥»‘Ø∫ ’‘∂ «’ ºÏ≈ ‹∂ Âø» √º⁄≈ ‘À∫ ÓÀ˘ «¬√

ÌÀÛ∂ ’Ó ÂØ∫ Ï⁄≈ ÒÀÕ ÓπÛ «¬‘ Ò≈‘È Ó∂∂ ÿ «Ú⁄ ÍÃÚ∂Ù È≈ ’∂Õ

«Í¤Ò∆¡ª ˆÒÂ∆¡ª ‘π‰ Ó≈¯ ’ Á∂‘ Â∂ ¡◊ª‘ ‘π‰ ¡≈͉∂ ⁄Ȫ

È≈Ò ‹ØÛ ÒÀÕ ÿ-Ú≈Ò∆ ˘ Ú∆ Ô’∆È ‘Ø «◊¡≈ «’ ÍÂ∆-Á∂Ú Â∂

ÍÓ∂Ù È∂ «¥Í≈ ’ «ÁºÂ∆ ‘À Â∂ √º⁄∂ «ÁÒ ÂØ∫ ‘∆ ¡≥«Óऒ‰ Ò¬∆

’«‘ ‘∂ ‘ÈÕ ¿∞√ È∂ Ú∆ «’‘≈ «’ Â∞√ƒ ÏÛ∆ «¥Í≈ ’∆Â∆ ‘À, «¬√

Ò≈‘È ˘ ÿØ∫ Ï≈‘ √πº‡ «ÁºÂ≈ ‘ÀÕ ‘ Ú∂Ò∂ ‹≈È Óπº· «Ú⁄ ¡≈¬∆

«‘øÁ∆ √∆ Â∂ «ÈºÂ ‘∆ Íπ«Ò√ Í≈√Ø∫ Ó≈Û∂ ÙÏÁ √πȉ∂ ÍÀ∫Á∂ √È «’™«’

‹ÁØ∫ Íπ«Ò√ È∂ ¡≈¿∞‰≈, Â∞√ƒ ª ¤≈Ò Ó≈ ’∂ Ï≈‘ ’Ó≈Áª «Ú⁄ ‹≈

227

´’‰≈ Â∂ ¿∞‘Ȫ ÓÀ˘ ◊≈Ò∑ª ’º„‰∆¡ªÕ √≈∆ «Á‘≈Û∆ ̺·∆ √∂’«Á¡ª

¶ÿ ‹≈‰∆ Â∂ ≈ ™fi «⁄øÂ≈ «Ú⁄ Ï∆‰∆ «’ ‘π‰ Ú∆ ’ج∆ ¡≈

«◊¡≈, ‘π‰ Ú∆ ’ج∆ ¡≈ «◊¡≈Õ ‘π‰ √Ω÷∆ ȃÁ∂ ª √ΩÚª◊∂Õ Í∂‡ Á≈

’∆‘ ‘À «‹√ È∂ ÍÀÁ≈ ’∆Â≈ ‘À Ó≈«Ò’ ¡≈Í∂ «˜’ Á∂Ú∂◊≈Õ

ÁØÚª È∂ ¡≥«Óऒ‰ Á∆ «Â¡≈∆ ’ Ò¬∆Õ √Ã∆ ◊π» È≈È’ Á∂Ú

‹∆ Á∂ ¡ÚÂ≈ ÍπÏ Â∂ ÁØÚª ‹∆¡ª È∂ ¡≥«ÓÃÂÍ≈È ’ «Ò¡≈ Â∂

◊πÓπ÷∆ «‘ Á∂ Ë≈È∆ ω ◊¬∂Õ «È√«⁄ø ‹∆ÚÈ ÏÂ∆ ’È Òº◊∂Õ

Íπ≈‰∂ ‹∆ÚÈ ˘ «È◊∑≈ «Ú⁄ º÷Á∂ ‘ج∂ ’¬∆ Ú≈∆ Íπ«Ò√ Ú≈Ò∂ ◊∂Û≈

Ó≈È Â∂ ’«‘‰¡Ó «√øÿ≈ «¬‘ ’∆ ’ «Ò¡≈Õ ¡√ƒ ª ‘À≈È ‘ª

«’ Â∂≈ ‹∆ÚÈ «’Ú∂∫ ÍÒ‡≈ ÷≈ «◊¡≈ ‘À? «’Â∂ «¬√ Ì∂÷ Á∂ ÍÁ∂

‘∂· Ú∂Ò∂-’∞Ú∂Ò∂ Í«‘Òª Ú≈Ò≈ ’øÓ Âª È‘ƒ ’Á≈Õ ¡Ó «√øÿ Á≈

¿∞µÂ ‘øπÁ≈ «’ ‹∂ Í«‘Òª Ú≈Ò∆ ÷∂‘ ‘∆ ¤≈ȉ∆ ‘À ª ÓÀ˘ «’‘Û≈

«’√∂ È∂ «¬‘ Ì∂÷ Ë≈È Ò¬∆ Ó‹Ï» ’∆Â≈ ‘ÀÕ ÓÀ∫ ª «‹√ «ÁÈ Á≈

«¬‘Ȫ È«Ù¡ª Á∆ ˆπÒ≈Ó∆ ÂØ∫ ¤∞º«‡¡≈ ‘ª, Ó«‘√»√ ’Á≈ Òª «’

¡√Ò ‹∆ÚÈ ‘∆ ‘π‰ «Ó«Ò¡≈ ‘ÀÕ Í«‘Ò≈ ‹∆ÚÈ Âª È’ Á∂ √Ó≈È

ÌØ«◊¡≈ ‘À Â∂ ¿∞‘ √Óª «Ú¡Ê Â∂ ¡˜≈¬ƒ «◊¡≈ ‘ÀÕ ‹∂ ÓÀ∫ ’ج∆

Í«‘Òª Ú≈Ò≈ ’Ó ’∆Â≈ ª Â∞‘≈˘ «’‘Û≈ È‘ƒ ÍÂ≈ Òº◊‰≈Õ ‘π‰

ÓÀ∫ √º⁄∂ «ÁÒØ∫ √Ì ’∞fi «Â¡≈◊ «ÁºÂ≈ ‘ÀÕ

‹∆ÚÈ ˘ ‘Ø ÍÃͺ’ ’È Ò¬∆ √. ¡Ó «√øÿ Ï≈Ï≈ ‹∆ Í≈√

◊πÁπ¡≈∂ ¡≈ ◊¬∂Õ ’∞fi √Óª ◊π» ÿ Á∆ √∂Ú≈ «Ú⁄ ÏÂ∆ ’È,

Ï≈’∆ ÿ Á∂ ’øÓ-’≈‹ «Ú⁄ ؇∆ ’Ó≈¿∞‰ «‘ºÂ Ò≈¿∞‰Õ √≈Ò ’∞ Á≈

√Óª «¬√ Â∑ª ÏÂ∆ ‘Ø«¬¡≈ «Î √. ¡Ó «√øÿ ‹∆ Ï≈Ï≈ ‹∆ Í≈√

ͺ’∂ ÂΩ Â∂ «‘‰ Òº◊ ͬ∂Õ Ï≈Ï≈ ‹∆ ¡Ó «√øÿ ‘πª ˘ ’«‘‰ «’

◊π«√º÷ ˘ «’ Ú∆ ˜» ’È∆ ⁄≈‘∆Á∆ ‘ÀÕ ¡≈Í Á≈ ¿∞µÂ ‘øπÁ≈

«’ Ï≈Ï≈ ‹∆ ◊π» Ó‘≈≈‹ ‹∆ Á∂ ⁄Ȫ «Ú⁄Ø∫ ÿ ‹≈‰ ˘ «⁄ºÂ È‘ƒ

’Á≈Õ «‹√ ÍÓ∂Ù È∂ ‹∆Ú ÍÀÁ≈ ’∆Â∂ ‘È ¿∞√ ˘ ¡≈Í∂ ؘ∆ Á≈

«¯’ ‘ÀÕ ¿∞Ë ÷∂ª «Ú⁄ ÿ ÷≈‰ ‹Ø◊∂ Á≈‰∂ Ú∆ ‘Ø ‹≈‰∂Õ ’≈¯∆

√≈Ò √∂Ú≈ ’È «Íº¤Ø∫ Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ √. ¡Ó «√øÿ ˘ ÍÃ∂È≈ Á∂ ’∂

‹¶Ë √Ã∆ ◊π» Â∂ˆ Ï‘≈Á √À∫‡Ò ‡≈¿±È ◊πÁπ¡≈∂ ÈΩ’∆ Â∂ ÒÚ≈

«ÁºÂ≈Õ ÏÛ∆ ÌÀ-Ì≈ÚÈ∆ È≈Ò √∂Ú≈ «ÈÌ≈¬∆Õ ÁØ «ÂøÈ √≈Ò √∂Ú≈

«ÈÌ≈¿∞‰ ¿∞ÍÃø ¡≈Í ÓπÛ ÿ Í ¡≈¬∂ Â∂ Ï≈Ï≈ ‹∆ Á∂ Í≈√ «‘

’∂ ◊π» ÿ Á∆ √∂Ú≈ ’’∂ √Óª ÏÂ∆ ’∆Â≈ Â∂ ’ ‘∂ ‘ÈÕ ÍÓ∂Ù

228

Á∆ È∂ ◊π» ÿ Á∆ √∂Ú≈ Á≈ ¯Ò ÁØ ÒÛ’∆¡ª ‹Ø Ú ÍÃ≈Í ’È

ÔØ◊ √È, ⁄ø◊∂-⁄ø◊∂ ÿª «Ú⁄ Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ ¿∞È∑ª Á∂ «ÙÂ∂ ’Ú≈

«ÁºÂ∂Õ «¬’ ÒÛ’≈ ‹Ø ÒÛ’∆¡ª ÂØ∫ ¤Ø‡≈ √∆ ¿∞√ È∂ Ú∆ ‚≈¬∆Ú∆

«√º÷ Ò¬∆ Â∂ Ï≈‘ ¡√≈Ó «Ú⁄ ‚≈¬∆Ú Á≈ «’ºÂ≈ ’ ’∂ ⁄ø◊∆

’Ó≈¬∆ ’È Òº◊ «Í¡≈Õ Ó∆¡ª Ï∆Ú∆ ÁØÚ∂∫ «È√«⁄ø ‘Ø ’∂ È≈Ó

«√ÓÈ ’Á∂ «ÁÈ ÏÂ∆ ’Á∂ ‘ج∂ ◊π» ıπÙ∆ ÍÃ≈Í ’ ‘∂ ‘ÈÕ

√. ¡Ó «√øÿ Á∂ ÏÁÒ∂ ‘ج∂ ‹∆ÚÈ ˘ Ú∂÷ ’∂ ‘Ø ’¬∆¡ª Á≈ ‹∆ÚÈ

ÏÁÒ «◊¡≈Õ

¡º‹ Ú∆ «’Â∂ «’√∂ ◊πÓπ÷ ˘ ¿∞‘Ȫ È≈Ò √øÍ’ ’È Á≈ √Óª

«ÓÒ∂ ª √. ¡Ó «√øÿ ÏÛ∂ «È√«⁄ø ‘Ø ’∂, ÷πÒ∑ ’∂ ÁØȪ ‹∆ÚȪ Á∆

Â∞ÒÈ≈ ’’∂ Á√Á∂ ‘È «’ Í«‘Ò≈ ÈÙ¬∆ ‹∆ÚÈ «È≈ ˆπÒ≈Ó∆ Â∂

Í-¡Ë∆ÈÂ≈ Á≈ ‹∆ÚÈ √∆, «È≈ √ø√∂, «⁄øÂ≈ Ì«¡≈ È’ √Ó≈È

√∆, «‹√ ‹∆ÚÈ «Ú⁄ È≈ ÿ-Ú≈Ò∆ Á∆, È≈ «’√∂ Ϻ⁄∂ Á∆ ÒØÛ Á∆

Í»Â∆ Á∆ ÍÃÚ≈‘ √∆Õ ‘ Í≈√∂ ÂØ∫ Ò≈‘Ȫ ‘∆ Ò≈‘Ȫ «ÓÒÁ∆¡ª

√ÈÕ Ó∂∂ «¬√ ÈÙ¬∆ ‹∆ÚÈ ÂØ∫ Í«Ú≈ ÂØ∫ «¬Ò≈Ú≈ ¡ª„-◊π¡ª„ Ú∆

Áπ÷∆ √∆Õ Í«Ú≈ ˘ Ó∂∂ ’≈È Íπ«Ò√ Á∆¡ª ÏÁ-’Ò≈Ó∆¡ª «ÈºÂ

√«‘‰ ’È∆¡ª ÍÀ∫Á∆¡ª √ÈÕ ‹∂ «’√∂ «ÙÂ∂Á≈ Á∂ Ú∆ ‹≈‰≈ ¿∞√

È∂ Ú∆ ÓÈ «Ú⁄ ’«‘‰≈ «’ «¬‘ ⁄Ò∂ ‹≈Ú∂ ÂÁ ‘∆ ⁄ø◊≈ ‘ÀÕ √Ó≈‹

«Ú⁄ Ú∆ ’ج∆ Ó≈‰-√«Â’≈ È‘ƒ √∆Õ Ï∂«¬ÂÏ≈∆ Á≈ ‹∆ÚÈ √∆Õ ’ج∆

Ó∂∂ ’‘∂ Â∂ Ô’∆È È‘ƒ ’Á≈ √∆ √◊Ø∫ √≈Ó∑‰∂ ÒØ’ ’«‘ «ÁøÁ∂ «’ ¤‚

Ô≈ ¡ÓÒ∆ ¡≈ÁÓ∆ Á∆ Ú∆ ’ج∆ ˜Ï≈È ‘øπÁ∆ ‘ÀÕ «‹øȪ «⁄ ÒØ «Ú⁄

‘À ‹Ø Ó˜∆ ’‘≈ ÒÚØ, ÈÙ≈ ¿∞«¡≈, Âø» ’Ω‰ Â∂ ÓÀ∫ ’Ω‰Õ ‘π‰ Á∂

Óπ’≈ÏÒ∂ ‹∂ ÓÀ∫ ’«‘ Á∂Úª ª ’ج∆ ¡«Â’ÊÈ∆ È‘ƒ «’ ¿∞‘ ‹∆ÚÈ

È’ ÂØ∫ Ú∆ ÌÀÛ≈ √∆Õ

¿∞√ Á∂ Óπ’≈ÏÒ∂ ‘π‰ «‹ºÊ∂ ‹≈¬∆Á≈ ‘À √«Â’≈ ‘∆ √«Â’≈

«ÓÒÁ≈ ‘ÀÕ ‘ ÏøÁ≈ Ô’∆È ’Á≈ ‘ÀÕ ÿ «Ú⁄ Ú∆ «’√∂ «’√Ó Á∆

’ج∆ Âø◊∆ È‘ƒÕ Í-¡Ë∆ÈÂ≈ ÂØ∫ ¤∞‡’≈≈ ‘Ø «◊¡≈ ‘ÀÕ √Ì ÂØ∫ Úº‚∆

◊ºÒ ÓÈ Á∆ ÙªÂ∆ ÍÃ≈Í ‘ج∆ ‘ÀÕ ÓÈ √øÂØ÷ «Ú⁄ ‘ÀÕ «¬‘ √Ì

ϒª √ø◊ ¡Â∂ ◊π» Ú≈Ò∂ Ï‰È È≈Ò «ÓÒÁ∆¡ª ‘ÈÕ «‹™ ‘∆

Ó∂∂ ¡≥Á ¡≥«ÓàÁ∂ ÿπº‡ ¶ÿ∂ Ϻ√ ’«‘ ÒÚØ :

≈Ó √π Í∆¡≈ ∂®

«‹‘ √ «Ï√« ◊¬∂ √ ¡¿∞®1® ‘≈¿∞®

229

(◊¿∞Û∆ ’Ï∆ ‹∆, Í≥È≈ 337)

¿∞‘ √π Í∆¡≈ «¬‘ √π È‘∆ Ì≈Ú≈®35®

(◊¿∞Û∆ Í»: ’Ï∆ ‹∆, Í≥È≈ 342)

Ú≈Ò∆ ◊ºÒ Ú≈Í ◊¬∆Õ ◊π» Á∂ ¡≥«Óà«Ú⁄ Ï‘π ں‚∆ Ù’Â∆ ‘ÀÕ

ÓÂ≈ ’ج∆ ¡≥«Óà˘ ÍÂ≈«√¡ª Á≈ ÿØÒ ‘∆ √Ófi∂Õ «¬√ ¡≥«Óà«Ú⁄

‹∆ÚÈ ˘ ÍÒ‡≈ Á∂‰ Á∆ Ù’Â∆ √Óج∆ ‘ج∆ ‘À ‹Ø Ó∂∂ È≈Ò Íú÷

Ú≈Í∆ ‘ÀÕ ‹∂ «’√∂ ˘ ’ج∆ Ùø’≈ ‘ØÚ∂ ÓÀ∫ ¡‹∂ √∆ «Ú⁄ ‘ª Ó∂∂ È≈Ò

Ú≈Í∆ ÿ‡È≈ Á∆ Ó∂∂ È≈Ò √ªfi ’∆Â∆ ‹≈ √’Á∆ ‘ÀÕ ◊π» «Ú‘»‰∂ Á≈

‹∆ÚÈ Âª “«ËÃ◊ø ‹ÈÓ Ìz√‡‰‘” ‘ÀÕ ¡≥«ÓàÁ≈ √Ú≈Á ⁄º÷‰ ÂØ∫

«ÏȪ «¬√ Á∆ ’Á ’∆Ó Á∆ √Øfi∆ È‘ƒ ÍÀ∫Á∆Õ ◊π» Á≈ ¡≥«Óàª

’≈«¬¡≈ ’ÒÍ ’ «ÁøÁ≈ ‘ÀÕ

«Ú‰∞ ⁄≈÷∂ √≈Áπ «’√À È ¡≈«¬¡≈®

◊π ’À √Ï«Á ¡≥«ÓÃÂ∞ Í∆¡≈«¬¡≈®

¡≥«ÓÃÂ∞ Í∆ ¡Ó≈ ÍÁπ ‘ج∂ ◊π ’À √Ï«Á √π Â≈‘≈ ‘∂®7®

(Ó≈» Ó: 3, Í≥È≈ 1056)

ppppppppppppppp

230

×¹ðç¹ÁÅðÅ ÃÅÇÔì çÆ À°ÃÅðÆ×¹ðç¹ÁÅðÅ ÃÅÇÔì çÆ À°ÃÅðÆ×¹ðç¹ÁÅðÅ ÃÅÇÔì çÆ À°ÃÅðÆ×¹ðç¹ÁÅðÅ ÃÅÇÔì çÆ À°ÃÅðÆ×¹ðç¹ÁÅðÅ ÃÅÇÔì çÆ À°ÃÅðÆ

¡º√» Ó‘∆È∂ «Ú⁄ ’Ú≈¬∂ ¡÷≥‚ Í≈· √≈«‘Ï Á∂ √Ó≈◊Ó ÂØ∫ ¡◊Ò∂

«ÁÈ 30 ’∞ ÍÃ∂Ó∆ ◊π» Á∂ ÒÛ Òº◊‰ Ú≈√Â∂ «Â¡≈ ‘Ø ◊¬∂Õ Í≥‹ª

«Í¡≈«¡ª ˘ √ºÁ ’∂ «Í≥‚ Ï≈‘«Ò¡ª Á∂ ◊πÁπ¡≈≈ √≈«‘Ï «Ú÷∂ ¿∞È∑ª

˘ ¡≥«Óऒ≈ ’∂ ◊π» Ú≈Ò∂ ω≈«¬¡≈ ¡Â∂ ‹∆ÚÈ √¯Ò≈ ’È Á∆

‹≈⁄ Áº√∆ ◊¬∆Õ

Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ ÓÈ «Ú⁄ «Ú⁄≈ ’∆Â∆ «’ ◊π» Í≈ÂÙ≈‘ ‹∆ È∂ «‹√

√∂Ú≈ Ò¬∆ «¬√ ¡√Ê≈È Â∂ ÓÀ˘ Ì∂«‹¡≈ ‘À, ¿∞√ Á∆ Í»Â∆ Ò¬∆

√«Â◊π» ‹∆ ¡≈Í ‘∆ √ø◊ª ˘ ÍÃ∂È≈ Á∂ ’∂ «¬‘ ’≈‹ ’Ú≈ ‘∂

‘ÈÕ «¬√∂ ¡º√» Á∂ Í«‘Ò∂ ¡÷≥‚ Í≈· √≈«‘Ï ÂØ∫ Ï≈¡Á ◊π¯≈ «Ú⁄ ‘∆

√«Â◊π» ‹∆ Á≈ ÍÃ’≈Ù ’ ’∂ ‘ ¡ÀÂÚ≈ Á∆ ≈ ˘, ≈ Á∂ Ï≈∑ª

Ú‹∂ Â’ ’∆ÂÈ Á≈ ÍÃØ◊≈Ó ¡øÌ ‘Ø «◊¡≈Õ ’∆ÂÈ∆¬∂ «√øÿ ’ج∆

Ï≈‘Ø∫ È‘ƒ √ºÁ∂ ‹ªÁ∂ √ÈÕ «¬’ Ï≈Ï≈ ‹∆ Á∂ Úº‚∂ Ì≈¬∆ √≈«‘Ï Ì≈.

Â≈≈ «√øÿ ‹∆ ¡Â∂ Ëπº«◊¡ª ÂØ∫ ‘∆ √. ◊πÏıÙ «√øÿ Â∂ √. ÏÒÚøÂ

«√øÿ ‹∆ ¡≈ ‹ªÁ∂Õ «Í≥‚ Ï≈‘Ò∂ ÂØ∫ Á≈√ ¡Â∂ Á≈√ Á≈ Í«Ú≈, √.

Ò≈Ì «√øÿ ‹∆, ÁØ-«ÂøÈ ÍÃ∂Ó∆ ‘Ø ¡Â∂ Ó≈. ’≈ÏÒ «√øÿ ‹∆Õ «¬‘ ¤Ø‡∆

«‹‘∆ √ø◊ ◊π» ’∂ ‘˜» ÏÀ·, ÏÛ∂ «Í¡≈ È≈Ò «√ºË∆¡ª Ë≈Ȫ «Ú⁄

«ÏȪ Ú≈‹∂ ÂØ∫ „ØÒ’∆ ¡Â∂ «⁄Ó‡∂ È≈Ò ‘∆ ““’∆ ÍÃÌ ’∆ ◊≈¿∞ Ó∂∆

√È≈”” Á∂ Ú≈’ª ¡È∞√≈ ÍÃÌ»-¿∞√ÂÂ∆ ◊≈ ’∂ ¡≈͉∂ ‹∆ÚÈ Á∆¡ª

ÿÛ∆¡ª ˘ √¯Ò ’È Á≈ ÔÂÈ ’Á∆Õ

Í»ÈÓ≈Ù∆ Á≈ ≈Â∆ √Ó≈◊Ó :

‘Ø Ò≈‘≈ ÒÀ‰ Ú≈√Â∂ ‘ Í»ÈÓ≈Ù∆ Á∆ ≈ ˘ ◊π» È≈È’

Í≈ÂÙ≈‘ ‹∆ Á∆ Ï≈‰∆ √Ã∆ ‹Íπ‹∆ √≈«‘Ï Á∂ Í≈· Ú≈∆ Ú≈∆ √≈∆

√ø◊ ’Á∆Õ «¬’ «√øÿ Í≈· ’Á≈, Ï≈’∆ √π‰Á∂, «Î Á»√≈ ¡≈͉∆

Ú≈∆ È≈Ò Í≈· Á≈ ¿∞⁄≈‰ ’Á≈Õ «¬‘ Í≈· Í»∂ ’ ÒÀ‰ ¿∞ÍøÂ

«¬’ Ó≈Ò≈ ‘∂· «Ò÷∂ √‘√«¥Â∆ √ÒØ’ Á∆ √≈∆ ‘∆ √ø◊ ’Á∆ :

ÿØ1 Áπ÷Œ∑ ¡«È’ ‘ÂøŒ∑ ‹ÈÓ Á≈«Ázø Ó‘≈ Ï÷∑≈Áø®

«Ó‡ø √◊Ò «√Óø ‘« È≈Ó È≈È’

‹À√∂2 Í≈Ú’ ’≈√‡ Ì√Ó≥ ’ث®18®

231

(√ÒØ’ √‘√«¥Â∆ Ó: 5, Í≥È≈ 1355)

«¬‘ √≈∂ Í≈· Í»∂ ’È Â’ ¡≥«ÓàÚ∂Ò≈ ‘Ø ‹ªÁ≈Õ ¡≥«ÓàÚ∂Ò∂

Á∆ √øÌ≈Ò ’È Ú≈√Â∂ «ÈºÂÈ∂Ó (Í≥‹ª Ï≈‰∆¡ª Á≈), ¿∞ÍÃø √π÷ÓÈ∆

√≈«‘Ï ‹∆ Á≈ Í≈· ’∆Â≈ ‹ªÁ≈Õ «Î ’Û≈‘ ÍÃÙ≈Á Á∆ Á∂ˆ √‹≈ ’∂

√«Â◊π ‹∆ Á∂ ‘˜» ¡Á≈√ ’’∂ ⁄≈‘ Á≈ ¶◊ ¤’‰ ¿∞ÍÃø √≈∆

√ø◊ ¡≈ÍØ ¡≈͉∂ ÿª ˘ ⁄≈Ò∂ Í≈ «ÁøÁ∆Õ «¬’ √≈Ò Ì «¬‘ «ÈÔÓ

⁄ÒÁ≈ «‘≈Õ √ø◊ Á∆ «◊‰Â∆ Ú∆ Úˉ∆ Ùπ» ‘Ø ◊¬∆Õ ’¬∆ Ú≈

Ï≈Ù Á≈ ÓΩ√Ó ‘؉ ’≈È ‹ª ·ß„ ’≈È √ø◊ ˘ ¡Ω÷ ‘øπÁ∆, «¬√

ÓÈØÊ Á∆ Í»Â∆ Ò¬∆ ¤ºÍ∆ ¡Â∂ ◊π¯≈ ÂØ∫ ⁄Û∑Á∂ Í≈√∂ «¬’ Úº‚∆ ¤øÈ

√ø◊ Á∂ ¿∞µÁÓ È≈Ò ‘Ø∫Á «Ú⁄ ¡≈ ◊¬∆Õ

À‰3 √Ï≈¬∆ ’∆ÂÈ :

‘π‰ √Ã∆ ◊π» ◊ÃøÊ √≈«‘Ï ‹∆ Á≈ ÍÃ’≈Ù «¬√ ¤øÈ «Ú⁄ ‘؉≈ ¡øÌ

‘Ø «◊¡≈Õ ¤Ø‡≈ Á∆Ú≈È ‹Ø ‘¯Â≈Ú≈∆ √∆, ¿∞‘ Ú∆ ‹≈∆ «‘≈ ¡Â∂

Í»ÈÓ≈Ù∆ Á∆ ≈ ˘ À‰-√Ï≈¬∆ ’∆ÂÈ Ú∆ √ø◊ Á∂ ¿∞µÁÓ È≈Ò

¡øÌ ‘Ø «◊¡≈ó«‹√ «Ú⁄ Ï≈‘Ø∫ «Í≥‚ª Á∆ ’≈¯∆ √ø◊ ¡≈ ‘≈˜∆

ÌÁ∆Õ ’∆ÂÈ Á∆ √∂Ú≈ Ì≈: √øÂØ÷ «√øÿ ‹∆ ¿∞√Ó≈È Ù‘∆Á, ‚≈:

ÍÃ∆ÂÓ «√øÿ ‹∆ ¡Â∂ ‹◊ «√øÿ ‹∆, √. ÏÒ‹∆ «√øÿ ‹∆ Á√»‘∂ Ú≈Ò∂

Â∂ ‘Ø ÍÃ∂Ó È≈Ò ‹Ø ÍÃ∂Ó∆ ¡≈ ‹≈«¬¡≈ ’Á∂Õ ÏÛ≈ ‘∆ ¡ÈßÁ ωÁ≈Õ

√ø◊ Á∆ «◊‰Â∆ «ÁÈØ-«ÁÈ ÚËÁ∆ ◊¬∆, «‹√ ’≈È ‹ÒÁ∆ ‘∆ «¬√

¤øÈ Á∂ ¡º◊∂ «¬’ ‘Ø ¤øÈ ÏÈ≈¿∞‰∆ ͬ∆Õ √ø◊ Ú≈√Â∂ ¶◊

Í’≈¿∞‰ Ò¬∆ Ú∆ Ï≈Ò∂-¤Â∆ Í≈ ’∂ ¤∂-√ºÂ ÷≈È∂ ¶◊ Á∆ ¿∞√≈∆

‘Ø ◊¬∆Õ √ø◊ª √πº’∆¡ª √Áª ÒÀ ¡≈™Á∆¡ª ¡Â∂ ¡≈͉∂ ‘ºÊƒ √∂Ú≈

’’∂ ¶◊ «Â¡≈ ’ ÒÀ∫Á∆¡ªÕ √≈∆ ≈ Ú∆ ¶◊ ⁄ÒÁ≈ ¡Â∂

À‰-√Ï≈¬∆ Á∂ ÌØ◊ Â∂ Ú∆ ÍÃÙ≈Á ÚÂ≈¿∞‰ ¿∞ÍÃø √≈∆ √ø◊ ˘

¶◊ ¤’≈«¬¡≈ ‹ªÁ≈Õ

‘π‰ ˜»∆ ‘Ø «◊¡≈ «’ √ø◊ Á∂ ÏÀ·‰, ¶◊ ¤’‰ ¡Â∂ ‘Ø

1. ‹∂ Ï‘π Áπº÷ ¡≈ ÿ∂È, ¡È∂’ ÍÃ’≈ Á∆ ‘«ÂÔ≈ (ÿØ Í≈Í) ◊ú√ ÒÚ∂Õ ˆ∆Ï∆

Â∂ Á«Áz ÍÀ ‹≈Ú∂Õ

2. ‘∆-ÍÓ∂Ù Á≈ È≈Ó ‹Í‰ È≈Ò √Ì Áπº÷ Á» ‘Ø ‹ªÁ∂ ‘ÈÕ «‹Ú∂∫ ¡◊È∆

Òº’Ûª ˘ √≈Û ’∂ √π¡≈‘ ’ «ÁøÁ∆ ‘ÀÕ

3. √≈∆ ≈ Á≈ ’∆ÂÈÕ

232

ÚÂØ∫ Ò¬∆ ʪ √≈¯ ’∆Â∆ ‹≈Ú∂Õ ‹◊∑≈ ¿∞µÈ∆ Á∂ √≈¯ È‘ƒ ‘Ø √’Á∆

√∆ «‹øÈ≈ «⁄ ¿∞ÍÒ∂ Áı È≈ Úº„∂ ‹ªÁ∂Õ Í «¬‘Ȫ ÏØ‘Ûª-

«ÍºÍÒª Á∂ Áıª ÍÃÂ∆ ¡‹∂ Ú∆ ÒØ’ª Á∂ ÓÈ «Ú⁄ Ï‘π ÌÀ¡ √∆,

«‹È∑ª ˘ ’ج∆ Ú∆ Úº„‰ Ú≈√Â∂ «Â¡≈ È‘ƒ √∆ ¡Â∂ È≈ ‘∆ ’ج∆

ÚÍ≈∆ ı∆Á‰ ˘ «Â¡≈ ‘Ø«¬¡≈Õ

ÏØ‘Ûª Â∂ «ÍºÍÒª Á∆ ’‡≈¬∆

«¬’ «ÁÈ «ÂøÈ ’∞ Ú‹∂ Ù≈Ó ˘ «Í≥‚ ◊Ø∫ÁÍπ ÂØ∫ «¬’ «√øÿ,

«‹√ È∂ Ï≈Ï≈ ‹∆ Í≈√Ø∫ ‘∆ ¡≥«Óफ’¡≈ √∆ ¡Â∂ ÏÛ∂ ‘Ω∫√Ò∂ Ú≈Ò≈

√∆, ¡≈«¬¡≈Õ Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ ¿∞√ ˘ «’‘≈ «’ ¿∞‹≈◊ «√øÿ! ‹∂ Âø»

√≈‚∂ È≈Ò ÊØÛ∑∆ ÓÁÁ ’≈Ú∂∫ ª √ø◊ Á∆ √‘»Ò Ú≈√Â∂ «¬È∑ª

ÏØ‘Ûª Á∂ ‚≈‘Ò∂ Úº‚ √πº‡∆¬∂Õ ¿∞‹≈◊ «√øÿ «¬’ Ú≈∆ ª ‚«¡≈

¡Â∂ Ï≈Ï≈ ‹∆ ˘ ’«‘‰ Òº◊≈ «’ √≈‚∂ «Í≥‚ Á∂ ÁØ ÏøÁ∂ «‹È∑ª È∂

«¬√ ‹◊∑≈ ÂØ∫ «ÍºÍÒ Úº„‰ Á≈ ÔÂÈ ’∆Â≈ √∆, «¬’ ª «ÍºÍÒ

ÂØ∫ «‚◊ ’∂ ⁄»Ò≈ ‡πº‡ ‹≈‰ ’≈È Ó «◊¡≈ ‘À ¡Â∂ Á»√≈ «ÁÓ≈ˆ∆

√øÂ∞ÒÈ ◊Ú≈ ÏÀ·≈ ‘ÀÕ ¡≈Í ‹∆ Á≈ ‘π’Ó ÓÀ∫ ÓØÛ Âª È‘ƒ √’Á≈

Í ÓÀ∫ √∆ ’’∂ ¡Ω÷≈ È ‘Ø ‹≈Úª È≈Ò∂ «’Â∂ ÒØ’ª ÚºÒØ∫ ‘≈√Ø-

‘∆‰∆ È≈ ‘ØÚ∂Õ Á≈√ ’ØÒ ‘∆ ÏÀ·≈ √∆, Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ ¿∞√ ˘ ⁄ø◊∆

Â∑ª √Ófi≈«¬¡≈ «’ ‘π‰ ¡º◊∂ Ú≈Ò∆ ◊ºÒ È‘ƒ ‘ÀÕ «¬ºÊ∂ ‘π‰ Ï≈‰∆

ÍÛ∑ ‘øπÁ∆ ‘À, ÌÀÛ∆¡ª »‘ª ‹Ø √È, ¿∞‘ ª √≈‚∂ «¬ºÊ∂ Ì‹È ’È

¿∞ÍÃø ‘∆ «¬√ ‹◊∑≈ ˘ ı≈Ò∆ ’ ◊¬∆¡ª √Èó‘π‰ Â∂ ¡ÀÚ∂∫ Ú«‘Ó-

ÌÓ ‘∆ Ï≈’∆ ‘ÈÕ ‹ÁØ∫ ÏØ‘Û Á∂ ‚≈‘Ò∂ Úº„‰∂ ‘È Âª ÓÀ∫ Â∂∂

Í≈√ ‘∆ ‘؉≈ ‘ÀÕ √≈∆ «˜øÓ∂Ú≈∆ Âø» Ó∂∂ ¿∞µÍ ¤º‚ Á∂‘Õ Í ÿ

È≈ Áº√ƒ, «’™«’ ‹∂ ÿ Ú≈«Ò¡ª ˘ Âø» Áº√ «ÁºÂ≈ ¿∞‘Ȫ ÂÀ

¡≈¿∞‰ È‘ƒ Á∂‰≈Õ Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ ⁄ø◊∆ Â∑ª Â√ºÒ∆ Á∂‰ È≈Ò

¿∞‹≈◊ «√øÿ (‹Ø ¡º‹ ’ºÒ∑ «¬ø◊ÒÀ∫‚ «Ú⁄ ‘È) ÍÃ∂Ó∆ Ó≥È «◊¡≈

Â∂ Á»√∂ «ÁÈ «Í≥‚Ø∫ «¬’ ¤Ø‡∆ ’∞‘≈Û∆, ¡≈∆ ¡Â∂ Á≈ ÒÀ ’∂

ÁπÍ«‘ ˘ Ï≈Ï≈ ‹∆ Í≈√ Íπº‹ «◊¡≈Õ Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ «¬È∑ª ˘ ‹Ò-

Í≈‰∆ ¤’≈«¬¡≈, ◊π» Ó‘≈≈‹ ‹∆ Á∂ ¡º◊∂ ÷ÒØ ’∂ ¡Á≈√ ’∆Â∆

«’ ‘∂ √«Â◊π» ‹∆! √ø◊ Á∆ √∂Ú≈ Ú≈√Â∂ ¡√ƒ «¬‘ ’≈‹ ’È

Òº◊∂ ‘ªÕ ¡≈Í ‹∆ È∂ ¡≈͉∂ √∂Ú’ª Á∂ ¡≥◊-√ø◊ √‘≈¬∆ ‘؉≈Õ

¡Á≈√ ’È ¿∞ÍÃø ¿∞‹≈◊ «√øÿ ÏØ‘Û ¿∞µÍ ⁄Û∑ «◊¡≈ ¡Â∂

233

ÁØ Úº‚∂-Úº‚∂ ÏØ‘Û Á∂ ‚≈‘Ò∂ Úº„ «ÁºÂ∂Õ Ïº√ ‹Ø ÓÈ «Ú⁄ ÌÓ √∆,

¿∞‘ Á» ‘Ø «◊¡≈Õ ‘π‰ ‘Ø ÍÃ∂Ó∆ Ú∆ «¬√ √∂Ú≈ «Ú⁄ «‘º√≈ Í≈¿∞‰ Ò¬∆

¡≈ ‹ªÁ∂Õ √«‘‹∂-√«‘‹∂ ⁄≈-Í≥‹ ÏØ‘Ûª Úº„ ’∂ ¿∞È∑ª Á∂ Ï≈Ò∂, ¤Â∆

Â∂ κ‡∂ ω≈ ’∂ º÷ Ò¬∂ ª ‹Ø «’√∂ √Ó∂∫ ÒØÛ Ú∂Ò∂ «¬‘ ’øÓ ¡≈ √’‰

¡Â∂ Ï≈’∆ ¶◊ «Ú⁄ Ï≈Ò‰ Á∆ ÚÂØ∫ ’∆Â∆ ◊¬∆Õ «‹™-«‹™ √ø◊Â

ÚËÁ∆ ◊¬∆, √Ó≈◊Óª Á∆ «◊‰Â∆ «Ú⁄ Ú∆ Ú≈Ë≈ ‘øπÁ≈ «◊¡≈Õ ‘π‰

√≈∂ ‘∆ ◊πÍπϪ Â∂ √Ã∆ ¡÷≥‚ Í≈· √≈«‘Ϫ Á∂ ÌØ◊ Í≈¬∂ ‹ªÁ∂Õ ÓºË

Ú≈Ò∂ «ÁÈ ¡≥«ÓàÍÃ⁄≈ ‘øπÁ≈Õ ‘ √Ó≈◊Ó Â∂ ’≈¯∆ ÍÃ∂Ó∆ ¡≥«ÓàÁ∆

Á≈ ÍÃ≈Í ’Á∂Õ

Ï≈Ï≈ ‹∆ √ø◊ª ˘ ¡≥«Óऒ≈¿∞‰ Ò¬∆ ‘ √Ó∂∫ «Â¡≈ «‘øÁ∂

Ì≈Ú∂∫ ÁØ ÍÃ∂Ó∆ Ú∆ «’™ È≈ ‘Ø‰Õ ¡◊Ò∂ «ÁÈ ‘∆ Í≥‹ª «√øÿª ˘ ¿∞⁄∂⁄≈

√ºÁ ’∂ ¿∞‘Ȫ ‹«◊¡≈√»¡ª ˘ ◊π» Ó‘≈≈‹ ‹∆ Á∂ ÒÛ ‹ØÛ «ÁºÂ≈

‹ªÁ≈Õ

√ø◊ª Á∂ «¬ÙÈ≈È Ò¬∆ «‡¿±ÏÚÀµÒ

√ø◊ª Á∂ «¬ÙÈ≈È ’È Ú≈√Â∂ ˜»Â Ó«‘√»√ ‘ج∆ «’ «¬ÙÈ≈È

Ò¬∆ ‘Ø ÍÃÏøË ’∆Â≈ ‹≈Ú∂ «’™«’ ÈÒ’≈ «¬’ ‘ÀÕ ’≈¯∆ √ø◊ ‘؉

’≈È ’¬∆ Ú≈∆ √ø◊ª ˘ ¶Ó≈ √Óª ¿∞‚∆’ ’È∆ ÍÀ∫Á∆ ‘ÀÕ «¬√

ÿ≈‡ Á∆ Í»Â∆ Ò¬∆ ‹Ø ‘π‰ ◊πÁπ¡≈≈ √≈«‘Ï Á≈ Óπº÷ ‘≈Ò ‘À, «¬√

Á∂ ◊∂‡ Á∂ √≈Ó∑‰∂ Ú∂‘Û∂ «Ú⁄ ⁄≈ «¬ø⁄ Á≈ ÏØ ’ ’∂ «‡¿±ÏÚÀµÒ Ò◊≈

«ÁºÂ≈ ¡Â∂ Í≈‰∆ ‹Ó∑≈ ’È Ò¬∆ ‡À∫’∆ ω≈ «ÁºÂ∆ ◊¬∆ ¡Â∂ «¬ÙÈ≈È

Ò¬∆ ‡»‡∆¡ª Òº◊ ◊¬∆¡ªÕ Ï∆Ï∆ Ú≈√Â∂ «¬’ ‹πÁ≈ «¬ÙÈ≈È-ÿ ω≈

’∂ ‡»‡∆¡ª Ò◊≈ «ÁºÂ∆¡ªÕ «‡¿±ÏÚÀµÒ Òº◊‰ È≈Ò «¬ÙÈ≈È ’È ¡Â∂

‘Ø Í≈‰∆ Ú‰ Ò¬∆ ’≈¯∆ √‘»Ò ‘Ø ◊¬∆Õ

Íπ≈‰∂ √ø◊∆¡ª ˘ «‹Ú∂∫ «‹Ú∂∫ Ï≈Ï≈ ‹∆ Á≈ ÍÂ≈ Ò◊Á≈ «◊¡≈

«ÂÚ∂∫-«ÂÚ∂∫ ¿∞‘ √ø◊ Á≈ Ò≈‘≈ ÍÃ≈Í ’È Ò¬∆ ¡≈¿∞‰ Òº◊ ͬ∂Õ

Í«‡¡≈Ò∂ ÂØ∫ Ì≈¬∆ ÚË≈Ú≈ «√øÿ, Ì≈¬∆ Ù∂ «√øÿ, Ì≈¬∆ ’∞ÒÚø «√øÿ

¡Â∂ ‚≈. ’Â≈ «√øÿ «¬«Â¡≈«Á ’≈¯∆ √ø◊ È≈Ò ÒÀ ’∂ √Ó∂∫-√Ó∂∫

√Ó≈◊Óª ¿∞Í ¡Â∂ ™fl Ú∆ ÁÙȪ Ò¬∆ ¡≈™Á∂Õ ÁØ √≈Ò, ‘ Ó‘∆È∂

À‰-√Ï≈¬∆ ’∆ÂÈ ‹≈∆ «‘≈Õ «Î Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ ≈ Á≈ Á∆Ú≈È

ÏøÁ ’ «ÁºÂ≈ Í «ÁÈ Á∂ Á∆Ú≈È ‹≈∆ º÷∂Õ

◊πÁπ¡≈≈ ÏÈ≈¿∞‰ Ò¬∆ ÍÃ∂È≈

234

Ï≈Ï≈ ‹∆ Ï‘π «÷Ò≈∂ ÂØ∫ √ø’Ø⁄ ’Á∂ √È «’ «¬‘ «÷Ò≈≈ «’√∂

√Ó∂∫ «ÏÂ∆ Á≈ «÷≥‚≈¿∞ ’ √’Á≈ ‘À Â∂ Áπº÷ »Í ω √’Á≈ ‘ÀÕ

√Ó≈◊Óª «Ú⁄ ÚÂØ∫ «Í¤Ø∫ «‹øÈ∆ Ú∆ Ó≈«¬¡≈ Ï⁄‰∆, ¿∞√ Ó≈«¬¡≈ Á∂,

‘ÒÚ≈¬∆ Í≈√Ø∫ Òº‚± ωÚ≈ ’∂, √’±Òª «Ú⁄ ¤Ø‡∂ Ϻ«⁄¡ª ˘ ÚÂ≈ Á∂‰∂

‹Ø ÚºË ‹≈‰ ¿∞‘ √Û’ «Ú⁄ ¡≈¿∞‰ ‹≈‰ Ú≈Ò∆ √ø◊ ˘ ÚÂ≈ ’∂

¡≈Í Ú∂‘Ò∂ ‘Ø ’∂ ÓπÛ ‚∂∂ Í ¡≈¿∞‰≈Õ ¿∞Í «Ò÷∂ ¡È∞√≈ ¡≈Í

‹∆ «÷Ò≈∂ «Ú⁄ Í«Ú ȑƒ ‘؉≈ ⁄≈‘øπÁ∂ √È Í AIEG ¬∆. Á∂

¡º√» Á∂ √Ó≈◊Ó ¿∞ÍÃø ’∞fi ÍÃ∂Ó∆ «√øÿª È∂ ¡≈Í ‹∆ ˘ Ï∂ÈÂ∆ ’∆Â∆

«’ √ø◊ Á∆ √‘»Ò ¡Â∂ Ò≈‘≈ ÍÃ≈Í ’È Ò¬∆ ¡≈Í ‹∆ «¬’ Úº‚∂

◊πÁπ¡≈≈ √≈«‘Ï Á∆ ’≈«¬Ó∆ ˜» ’ØÕ Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ √ø◊ Á≈ «’‘≈

Ú∆ È≈ ÓØ«Û¡≈ Â∂ ¿∞µÂ «ÁºÂ≈ «’ Á∂÷Ø ‹∂ ◊π» Ó‘≈≈‹ ˘ Ì≈™Á≈

‘Ø«¬¡≈ ª Â∞‘≈‚≈ ÎπÈ≈ Í»≈ ‘Ø ‹≈Ú∂◊≈Õ √ø◊ª È∂ ¡≈ÍØ ¡≈͉∆

«Ú ¡È∞√≈ Ó≈«¬¡≈ «¬’ºÂ ’’∂ Ú∆ Ï≈Ï≈ ‹∆ ˘ Á∂ «ÁºÂ∆ ‹Ø

Â’∆ÏÈ C@@@/- πͬ∂ Á∂ È∂Û∂ √∆Õ Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ «¬‘ Ó≈«¬¡≈ √.

Ò≈Ì «√øÿ ‹∆ Í≈√ ¡Ó≈È ڋØ∫ º÷ «ÁºÂ∆Õ

«¬’ √≈Ò ‘Ø Ï∆ «◊¡≈Õ √Ó≈◊Ó Â∂ «Î √ø◊ª «¬’ºÂ

‘ج∆¡ª ¡Â∂ «Í¤Ò∂ √≈Ò Ú≈Ò∆ Ï∂ÈÂ∆ «Î Áπ‘≈¬∆Õ ¡≈Í ‹∆ È∂

√ø◊ ˘ ¿∞µÂ «ÁºÂ≈ «’ Ì≈¬∆, «‹‘Û≈ ’øÓ √«‘‹ È≈Ò ‘ØÚ∂ ¿∞‘

⁄ø◊≈ ‘øπÁ≈ ‘ÀÕ «¬√ Ò¬∆ «¬‘ ◊π» Í≈ÂÙ≈‘ ‹∆ ¿∞Í ¤º‚ Á∂ÚØÕ ‹ÁØ∫

√«Â◊π» ‹∆ ˘ Ì≈«¬¡≈ ª «¬‘ ’≈‹ √πÂ∂ «√ºË ‘∆ ‘Ø ‹≈Ú∂◊≈Õ

¡º√» Á∂ «¬√ √Ó≈◊Ó ÂØ∫ ¡◊Ò∆ Ù≈Ó Ï≈Ï≈ ‹∆ ˘ Ó∆∆ Í∆∆ Á∂

Ó≈Ò’ √«Â◊π» √≈«‘Ï √Ã∆ ◊π» ‘◊Ø«ÏøÁ √≈«‘Ï ‹∆ Á∂ Íú÷ ÁÙÈ

‘ج∂ ¡Â∂ √«Â◊πª È∂ Ï⁄È ’∆Â≈ «’ ““Ì≈¬∆ ‘È≈Ó «√øÿ ‹∆! Â∞‘≈˘

«¬√ ¡√Ê≈È Â∂ ¡√ƒ √ø◊ ˘ ÍÓ∂Ù ‹∆ È≈Ò ‹ØÛÈ Ú≈√Â∂ Ì∂«‹¡≈

‘ÀÕ «¬‘¡√Ê≈È ◊π«√º÷∆-ÍÃ⁄≈ Á≈ ’∂∫Á ÏÈ≈¿∞‰≈ ‘ÀÕ √ø◊Â, ‹Ø

◊πÁπ¡≈≈ √≈«‘Ï ‹∆ Á∆ ¿∞√≈∆ Ò¬∆ ’«‘øÁ∆ ‘À ¿∞È∑ª ˘ Ú∆ ¡√ƒ

‘∆ ÍÃ∂È≈ «ÁÂ∆ ‘ÀÕ «¬‘ ¡√Ê≈È «‹Ê∂ Â∞‘≈˘ «Ï·≈«¬¡≈ ‘À Íπ≈‰∂

«Ù∆¡ª Á∆ ÂÍØ-Ì»Ó∆ ‘ÀÕ «¬√∂ ‘∆ ¡√Ê≈È Â∂ Áπ¡≈Í «Ú⁄ «¥ÙÈ

‹∆ ͪ‚Úª ˘ ¡≈ ’∂ «ÓÒ∂ √ÈÕ1

¿∞ÍÃø ‘Ø ’¬∆ Ó‘ªÍπÙª È∂ Ú∆ «¬Ê∂ ÂºÍ ’∆Â≈ ‘ÀÕ ¡√ƒ Ú∆

ÔØ«Ë¡ª √Ó∂ «¬√ ¡√Ê≈È Â∂ ¡≈¬∂ √∆ ¡Â∂ ’∞fi √Óª ¡≈Ó ’ ’∂

◊¬∂ √∆Õ «¬Ê∂ ◊πÁπ¡≈≈ √≈«‘Ï Ï‰È≈ ‘À ¡Â∂ È≈Ó-«√ÓÈ-◊πÏ≈‰∆

235

ÍÃ⁄≈ Áπ¡≈≈ Ï∂¡≥ ÍÃ≈‰∆¡ª Á≈ ¿∞Ë≈ ‘؉≈ ‘ÀÕ Â∞√ƒ ◊πÁπ¡≈≈

√≈«‘ÏÁ∆ ¿∞√≈∆ ¡≈øÌ ’ Á∂ÚØ, «’√∂ «’√Ó Á∆ ’ج∆ ¡Û⁄‰ È‘ƒ

ÍÚ∂◊∆Õ «‹√ ˘ Â∞√ƒ ÷Ò≈≈ √Ófi ‘∂ ‘Ø, «¬√ Í√≈∂ Á≈ Â∞‘≈‚∆

«ÏÂ∆ Â∂ ’ج∆ ¡√ È‘ƒ ÍÚ∂◊≈ √◊Ø∫ Â∞‘≈˘ «¬√ √∂Ú≈ «Ú⁄Ø∫

¡≈«Ӓ Ò≈‘≈ «ÓÒ∂◊≈Õ””

√«Â◊π» ‹∆ Á≈ ‘π’Ó «ÓÒ‰ Â∂ ¡◊Ò∂ «ÁÈ ‘∆ ‹Ø √ø◊ ¡º√»

Á∂ √Ó≈◊Ó Â∂ ¡≈¬∆ √∆ ¡Â∂ ¡‹∂ «¬Ê∂ ‘∆ √∆, √≈«¡ª ˘ È≈Ò ÒÀ

’∂ √«Â◊π» √Ã∆ ◊π» ◊ÃøÊ √≈«‘Ï ‹∆ Á∆ ‘˜»∆ ÍÃÙ≈«Á ’ ’∂ ‘π’ÓÈ≈Ó≈

«Ò¡≈Õ ‘π’ÓÈ≈Ó≈ Í≥È≈ 869 ÂØ∫ ¡≈«¬¡≈ ‹Ø «’ ‘∂· Á‹ ‘À :

˝ √«Â◊πÍÃ√≈«Á®

≈◊π ◊Ø∫‚ ¡√‡ÍÁ∆¡≈ Ó‘Ò≈ 5, ÿπ 2 ®

’« ÈÓ√’≈ Í»∂ ◊πÁ∂Ú®

√ÎÒ Ó»«Â √ÎÒ ‹≈’∆ √∂Ú®

¡≥‹≈Ó∆ Íπ÷π «ÏË≈Â≈®

¡≈· Í‘ È≈Ó ø«◊ ≈Â≈®1® (Í≥È≈ 869)

Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ √ø◊ ˘ Ï∂ÈÂ∆ ’∆Â∆ «’ ‹Ø ¡≈Í √ø◊ È∂

◊πÁπ¡≈≈ √≈«‘Ï ¿∞√≈È Á≈ √ø’ÒÍ Ï‰≈«¬¡≈ ‘À, √«Â◊π» ‹∆ È∂

¿∞√ Á∆ ÍÃÚ≈È◊∆ Á∂ «ÁºÂ∆ ‘Àó√Ø ‹ÒÁ∆ ‘∆ ¿∞√≈∆ ¡≈øÌ ’ «ÁºÂ∆

‹≈Ú∂◊∆Õ √ø◊ ¡«Â¡≥ ÍÃ√øÈ ‘ج∆ «’™«’ «ÂøÈ ⁄≈ √≈Ò ÂØ∫ √ø◊Â

Á≈ «¬‘ ÎπÈ≈ √≈’≈ È‘ƒ ‘Ø «‘≈ √∆Õ ‹Á «¬√ ÎπÈ∂ È∂ √«Â◊π»

‹∆ Á∂ ‘π’Ó «Ú⁄ ÓØÛ≈ ÷≈Ë≈ ª √ø◊ Á∆ ÍÃ√øÈÂ≈ ‘؉∆ Ò≈˜Ó∆ √∆Õ

√Ø «¬‘ ÓÂ≈ G √ÂøÏ, AIEH ¬∆: ˘ ◊π» ÍÃÚ≈È◊∆ È≈Ò Í≈√ ‘Ø«¬¡≈Õ

¿∞√≈∆ Ú≈√Â∂ ÒØÛƒÁ≈ √≈Ó≈È ¡≈¿∞‰≈ Ùπ» ‘Ø «◊¡≈Õ

1. ‹ÁØ∫ ͪ‚Ú ÏÈÚ≈√ ’º‡Á∂ ‘ج∂ Á√»‘∂ «Ú≈· ≈‹∂ Í≈√ ÈΩ’ ω ’∂ «ÁÈ

ÏÂ∆ ’ ‘∂ √È ÂÁ «¥ÙÈ ‹∆ ¿∞È∑ª ˘ «ÓÒ‰ Ú≈√Â∂ ¡≈¬∂Õ «Ú≈·

≈‹∂ È∂ «¥ÙÈ ‹∆ ˘ Áº«√¡≈ «’ ͪ‚Ú Ì≈ «Ù’≈ ÷∂‚‰ ◊¬∂ ‘ج∂ ‘ÈÕ

«¥ÙÈ ‹∆ ¿∞È∑ª Á≈ «Íº¤≈ ’Á∂ «¬√ ¡√Ê≈È Â∂ ¡≈ ’∂ ¿∞È∑ª ˘ «ÓÒ∂ Â∂

√≈≈ ‘≈Ò ⁄≈Ò Íπ«¤¡≈Õ Íª‚Úª È∂ ¡≈͉∆ √≈∆ «Ú«Ê¡≈ «¥ÙÈ ‹∆ ˘

√π‰≈¬∆ ¡Â∂ Áº«√¡≈ «’ ≈‹∂ «Ú≈· Á∂ ≈‹ «Ú⁄ √≈˘ ’≈¯∆ √Ω÷ ‘∆ ‘À

¡Â∂ Á√»‘∂ Á∂ «¬Ò≈’∂ «Ú⁄ ı≈√ ’’∂ √≈‚≈ √Óª ¡ÈßÁ-Ó¬∆ Ï∆«Â¡≈ ‘ÀÕ

«¬‘ √≈∆ ◊ºÒÏ≈ «¥ÙÈ ‹∆ È∂ √π‰∆ ¡Â∂ «¬√ ¡√Ê≈È (Ì≈Ú ◊πÁπ¡≈≈

√≈«‘Ï Á∂ ʪ) Â∂ Ú «ÁºÂ≈ «’ «‹√ ¡√Ê≈È È∂ Â∞‘≈˘ ≈‘ «ÁºÂ∆, ¿∞√

ÂØ∫ Ï≈ª Ï≈ª ’Ø‘ Â’ ’≈Ò È‘ƒ ÍÚ∂◊≈, ‘ª, ’Á∂ «fiÛ’∆ (ÊØÛ∑≈ ¡≥È ÍÀÁ≈

‘؉≈) ª Òº◊ √’Á∆ ‘ÀÕ

236

C@ Ó≈⁄, AIEI ÓπÂ≈«Ï’ 17 ⁄∂Â, 2015 «Ï: «ÁÈ √ØÓÚ≈

˘ ◊πÁπ¡≈≈ √≈«‘Ï («‹√ ¡√Ê≈È «Ú⁄ √«Â◊π» ‹∆ Á≈ ÍÃ’≈Ù ‘øπÁ≈

‘À) Á≈ ȃ‘-ÍºÊ Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ Í≥‹ª «√øÿª √Ó∂ º÷ «ÁºÂ≈Õ Èƒ‘-

ÍºÊ º÷‰ ÂØ∫ Í«‘Ò∂ √«Â◊π» √Ã∆ ◊π» ◊ÃøÊ √≈«‘Ï ‹∆ ¡º◊∂ ’Û≈‘

ÍÃÙ≈«Á ’’∂ ¡Á≈√ ’∆Â∆ ¡Â∂ Óπ÷Ú≈’ «Ò¡≈, ‹Ø Â∆√∂ Í≈ÂÙ≈‘

‹∆ È∂ Í≥È≈ 653-54 ÂØ∫ Ïı«Ù¡≈ :

√ÒØ’ Ó: 3

¬∂ ÓÈ ‘« ‹∆ «Ë¡≈«¬ » «¬’ Ó«È «¬’ «⁄«Â Ì≈«¬®

‘« ’∆¡≈ √Á≈ √Á≈ Ú«‚¡≈¬∆¡≈ Á∂«¬ È Í¤ØÂ≈«¬®

‘¿∞ ‘« ’À √Á Ï«Ò‘≈‰À.... (Í≥È≈ 653)

◊πÁπ¡≈∂ Á∆ ¿∞√≈∆ Á≈ ¡øÌ

◊πÁπ¡≈≈ √≈«‘Ï ‹∆ Á∆ ¿∞√≈∆ ¡≈øÌ ‘Ø ◊¬∆Õ «Í≥‚ª «Ú⁄Ø∫

√ø◊ª ÏÛ∂ ¿∞ÂÙ≈‘ È≈Ò √∂Ú≈ ’È ¡≈™Á∆¡ªÕ Ï≈Ï≈ ‹∆ √∂Ú≈ ’È

¡≈¬∆ √ø◊ Á∆ ¡≈͉∂ ‘ºÊƒ √∂Ú≈ ’Á∂ ¡Â∂ ‹ÁØ∫ «Ú‘Ò «ÓÒÁ∆ ØÛ∆

’∞º‡‰ ¡Â∂ «¬º‡ª „؉ Á∆ Ú∆ ¡≈Í √∂Ú≈ ’Á∂Õ ’¬∆ Ú≈∆ √ø◊ È∂

«Í¡≈ «Ú⁄ Ï∂ÈÂ∆ ’È∆ «’ Ï≈Ï≈ ‹∆ ¡≈Í ÷∂⁄Ò È≈ ’Ø Âª ¡º◊Ø∫

Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ ¿∞µÂ Á∂‰≈ «’ Ì≈¬∆, «¬‘ «’‘Û≈ «’√∂ Á∂ ÿ Á≈ ’øÓ

‘ÀÕ «¬‘ ª ◊π» Á≈ ’≈‹ ‘ÀÕ ‹Ø Ú∆ Ì≈ÚÈ∆ √«‘ √∂Ú≈ ’∂◊≈ ¿∞√∂

˘ ‘∆ Ò≈Ì ‘ØÚ∂◊≈Õ Â∞√ƒ √∂Ú≈ ’Ø◊∂ ª Â∞‘≈˘ ¯Ò «ÓÒ‰≈ ‘À, ÓÀ∫

’ª◊≈ ª ÓÀ˘ Ò≈‘≈ ÍÃ≈Í ‘ØÚ∂◊≈Õ È≈Ò∂ «¬‘ √Ó∂∫ Ú≈-Ú≈ ‘ºÊ

È‘ƒ ¡≈™Á∂Õ √ø◊ Á∂ ⁄Ò∂ ‹≈‰ ¿∞ÍÃø Ï≈Ï≈ ‹∆ Â∂ Á≈√ √∆«Ó≥‡ È≈Ò

«ÒºÏÛ∂ ´‘ª‚∂ (Â√Ò∂) √≈¯ ’Á∂ ¡Â∂ «¬Ë-¿∞Ë «Í¡≈ √≈Ó≈È

√ªÌÁ∂Õ

«¬√ ◊πÁπ¡≈≈ √≈«‘Ï Á∆ ¿∞√≈∆ Ú≈√Â∂ Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ √∆Áª

¤ÍÚ≈ ’∂ ¿∞◊≈‘∆ È‘ƒ ’∆Â∆, È ‘∆ √Ó≈◊Óª ¿∞Í «’√∂ «’√Ó

Á∆¡ª ¡Í∆Òª, Ó≈«¬¡≈ «¬’º·∆ ’È Ú≈√Â∂ ’∆Â∆¡ªÕ √πÂ∂-«√ºË

‘∆ «‹øÈ∆ ’∞ Ó≈«¬¡≈ Òº◊‰∆ ‘øπÁ∆, ◊π» ÍÃ∂È≈ √Á’≈ √ø◊ ≈‘ƒ

¡≈ ‹ªÁ∆Õ ‹∂ ’Á∆ Ó≈«¬¡≈ Á≈ ÊØÛ∑≈ ‡Ø‡≈ ¡≈ ‹ªÁ≈ ª ¡≈Í ‹∆

¿∞√ √Ó∂∫ ◊πÍ ı˜≈È∂ ˘ Ú ÒÀ∫Á∂Õ «¬È∑ª ‘∆ «ÁȪ Á∆ Á≈√ ¡º÷ƒ

Ú∂÷∆ ¡Â∂ ‘ºÊƒ ÚÂ∆ ÿ‡È≈ «¬Ê∂ Á‹ ’È∆ ÓπÈ≈«√Ï √ÓfiÁ≈

‘ÀÕ

237

ÓÀ∫ «’√∂ ’øÓ Ï≈‘ «◊¡≈ ‘Ø«¬¡≈ √∆, ◊Ó∆ Á∂ «ÁÈ √ÈÕ Ù≈Ó

⁄≈ ’∞ Ú‹∂ ÓÀ∫ Ï≈Ï≈ ‹∆ Í≈√ Íπº‹≈Õ ¡≈Í ‹∆ È∂ ÓÀ˘ Ùº’ Á≈ ÙÏÂ

ω≈ ’∂ «ÍÒ≈«¬¡≈ ¡Â∂ ’ØÒ «Ï·≈ ’∂ ’«‘‰ Òº◊∂ «’ √∂Ú≈ «√øÿ!

◊Û∑Á∆Ú≈Ò∂ ÂØ∫ √≈Ë» «√øÿ, «‹√ Í≈√ √∆«Ó≥‡ Á∆ ¬∂‹ø√∆ ‘À, ¿∞‘ √Ú∂∂

«¬Ê∂ ¡≈«¬¡≈ √∆ Â∂ ’«‘øÁ≈ √∆ «’ Ó∂∂ ÁØ ‡º’ √∆«Ó≥‡ Á∂ ¡≈ ‘∂

‘ÈÕ Â∞√ƒ Â∆‹∂-⁄ΩÊ∂ ÊØÛ∑≈-ÊØÛ∑≈ √∆«Ó≥‡ ÷ÛÁ∂ ‘Ø, ‹∂ ¡≈÷Ø Âª ÓÀ∫ «√ºË≈

«¬’ ‡º’ Â∞‘≈‚∂ «¬Ê∂ ◊πÁπ¡≈≈ √≈«‘Ï Í‘øπ⁄≈ «ÁøÁ≈ ‘ª, È≈Ò∂

Ó«‘√»Ò Ï⁄ ‹≈Ú∂◊≈Õ ¡√ƒ ¿∞√ ˘ «’‘≈ √∆ «’ Ù≈Ó ˘ Â∞‘≈˘ Áº√ª◊∂Õ

ÊØÛ∑∆ Á∂ Ï≈¡Á Ï≈Ï≈ ‹∆ ¡≈Í∂ ’«‘‰ Òº◊∂ «’ ‹∂ «¬’º·≈ √∆«Ó≥‡ ¡≈

‹≈Ú∂ ª ⁄ø◊≈ ‘∆ ‘À, Â∆‹∂-⁄ΩÊ∂ «’√∂ Á≈ ◊º‚≈ Ó≥◊‰≈ ÍÀ∫Á≈ ‘À, «¬√

Â∑ª ¡◊Ò∂ Á∂ ’øÓ Á≈ Ú∆ ‘‹ ‘øπÁ≈ ‘ÀÕ

¡≈Í ‹∆ ÓÀ˘ ’«‘‰ Òº◊∂, ‹Ú≈È! ÌÒ≈ ÁØ √Ω ÏØ∆ Á∂ «’øÈ∂ ÍÀ√∂

ωÁ∂ ‘È (¿∞√ Ú∂Ò∂ √∆«Ó≥‡ Á∆ ÏØ∆ Á∆ ’∆Ó √Ú≈ ¤∂ πÍÀ √∆) ÓÀ∫

«‘√≈Ï Ò≈ ’∂ Ï≈Ï≈ ‹∆ ˘ Áº«√¡≈ «’ Ï≈Ï≈ ‹∆ √≈„∂ Ï≈ª √Ω πͬ∂

ωÁ∂ ‘ÈÕ Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ ¡≈͉∂ Ó≥‹∂ Á∆ Á∆ ‘∂·Ø∫ «¬’ ’ÍÛ∂ Á≈ χ»¡≈

’º«„¡≈ ¡Â∂ ÓÀ˘ ÎÛ≈ ’∂ ’«‘‰ Òº◊∂ «’ Á∂÷ƒ «’øÈ∂ ’∞ ÍÀ√∂ «¬√ «Ú⁄

‘È? ÓÀ∫ χ»¬∂ «Ú⁄Ø∫ ÍÀ√∂ ’º„ ’∂ «◊‰∂, Â’∆ÏÈ ÁØ √Ω ÂØ∫ ’∞fi ‘∆

¿∞Í √ÈÕ «‹øÈ∂ ÍÀ√∂ √È ÓÀ∫ Ï≈Ï≈ ‹∆ ˘ Áº√ «ÁÂ∂Õ «¬’ «Ó≥‡ Á∂

’∆ÏÈ ¿∞‘ ⁄πºÍ ‘∂Õ «Î ’«‘‰ Òº◊∂ «’ «Í¤Ò∆ ¤øÈ «Ú⁄ «‹Ê∂

√«Â◊π» ‹∆ ÍÃ’≈Ù ‘È, ¿∞Ê∂‹≈‘ ¡Â∂ Ó‘≈≈‹ ‹∆ Á∆ Â≈«Ï¡≈ ÏÀ·‰

ÂØ∫ Í«‘Ò∂ «‹√ ÏØ∆ ¿∞Í ÍÀ √≈¯ ’∆Á∂ ‘È, ¿∞√ ÏØ∆ «Ú⁄ ‹∂

Ó≈«¬¡≈ ‘ج∆ ª ’º„ «Ò¡≈ÚƒÕ ‹ÁØ∫ ÓÀ∫ ¿∞· ’∂ ‹≈‰ Òº◊≈ ª Ï≈Ï≈

‹∆ È∂ ‘Á≈«¬Â ’∆Â∆ «’ «‹øÈ∆ Ó≈«¬¡≈ ÿº‡Á∆ ‘À, ˙È∆ ‘∆ «Ò¡≈¿∞‰∆

‘ÀÕ ÓÀ∫ √«Â Ï⁄È ’«‘ ’∂ ⁄Ò≈ «◊¡≈Õ √«Â◊π» ‹∆ ˘ ÈÓ√’≈ ’

’∂ «‹√ ʪ ¡≈Í ‹∆ È∂ ‘π’Ó ’∆Â≈ √∆, ¿∞√ ÏØ∆ «Ú⁄ ‘ºÊ Í≈ ’∂

Ú∂«÷¡≈ ª ¿∞Ê∂ √Ω-√Ω πͬ∂ Á∂ ’≈¯∆ È؇ √ÈÕ ÓÈ «Ú⁄ ÏÛ∆ ıπÙ∆

‘ج∆Õ ÓÀ∫ «◊¡≈ª √Ω πͬ∂ ’º„ Ò¬∂ (¡‹∂ ’≈¯∆ √≈∂ È؇ ÏØ∆ «Ú⁄

‘Ø √È) ¡Â∂ Ï≈Ï≈ ‹∆ ˘ «Ò¡≈ ’∂ √Ω∫Í «ÁºÂ∂ ¡Â∂ «’‘≈ «’ ¡‹∂

’≈¯∆ Ó≈«¬¡≈ ‘Ø Ú∆ ÏØ∆ «Ú⁄ ‘ÀÕ ¡≈Í ‹∆ È∂ «’‘≈ «’ «¬‘ ◊πÍÂ

ı˜≈È≈ ‘À, «¬√ ˘ ¤∂ÛÈ≈ È‘ƒ, Ú∂Ò∂-’∞Ú∂Ò∂ Ú≈√Â∂ º«÷¡≈ ‘Ø«¬¡≈ ‘ÀÕ

Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ ÁØ √Ω ÏØ∆ √∆«Ó≥‡ Á∂ ÍÀ√∂ Á∂ ’∂ ÓÀ˘ ‘π’Ó ’∆Â≈ «’ «¬‘

ÍÀ√∂ √. √≈Ë» «√øÿ ˘ Á∂ ¡≈ ¡Â∂ ’«‘ Á∂‰≈ «’ √∆«Ó≥‡ Á≈ ‡º’ «√ºË≈

238

◊πÁπ¡≈≈ √≈«‘Ï Í‘øπ⁄≈ Á∂Ú∂Õ ¡≈Í ‹∆ Á≈ ‘π’Ó Ó≥È ’∂ ÓÀ∫ ◊Û∑Á∆

Ú≈Ò∂ √. √≈Ë» «√øÿ Á∂ ÿ √∆«Ó≥‡ Á∂ ÍÀ√∂ Á∂ ¡≈«¬¡≈Õ

Ú≈Í√ ¡≈ ’∂ ¡√ª ÁØÚª È∂ «‘≈√ √≈«‘Ï Á≈ Í≈· ’∆Â≈Õ

√«Â◊π» ‹∆ Á≈ √π÷-¡≈√È ’È ÂØ∫ Ï≈¡Á Ï≈Ï≈ ‹∆ ¤øÈ ÂØ∫ Ï≈‘

Ó≥‹∂ ¿∞Í √‹ ◊¬∂ Â∂ ÓÀ ¡≥ÁØ∫ ’Ò◊∆Ë ⁄ÓÂ’≈ (‹Ø «’ ¡≈Í

‹∆ ‘ Ø È∂Ó È≈Ò √π«‰¡≈ ’Á∂ √È) «Ò¡≈¿∞‰ Ò¬∆ «’‘≈Õ

ÓÀ∫ Ò≈Ò‡ÀÈ ÒÀ ’∂ ¡≥Á «◊¡≈ ÂÁ ÓÈ «Ú⁄ ÎπÈ≈ ¡≈«¬¡≈ «’

Ú∂÷∆¬∂ ÏØ∆ «Ú⁄ «’øÈ∆ ’∞ Ó≈«¬¡≈ ‘À? Ò≈Ò‡ÀÈ ¿∞√ ÏØ∆ Á∂ ’ØÒ

º÷ ’∂ Ú∂«÷¡≈ ª ÏØ∆ «ÏÒ’∞Ò ı≈Ò∆ √∆Õ ÏØ∆ ı≈Ò∆ Ú∂÷ ’∂ ÓÈ

«Ú⁄ ÏÛ≈ ͤÂ≈Ú≈ ¡≈«¬¡≈ «’ Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ ª ‘π’Ó ’∆Â≈ √∆

«’ «¬‘ ◊πÍ ı˜≈È≈ ‘À ¤∂ÛÈ≈ È‘ƒÕ Ú∂Ò∂-’∞Ú∂Ò∂ Á∆ ÚÂØ∫ Ú≈√Â∂

º«÷¡≈ ‘Ø«¬¡≈ ‘À, ÓÀ∫ ˆÒÂ∆ ’∆Â∆ ‘ÀÕ √Ø Í¤Â≈Ú∂ √«‘ ÓÀ∫ ◊ÃøÊ

ÒÀ ’∂ Ï≈‘ ¡≈ «◊¡≈ ¡Â∂ ¡≈Í ‹∆ ˘ Ï∂ÈÂ∆ ’∆Â∆ «’ ÓÀ∫ «¬√

Â∑ª ˆÒÂ∆ ’ ÏÀ·≈ ‘ª, «¬‘ Á∂÷‰ Ú≈√Â∂ «’ ‘Ø «’øÈ∆ ’∞

Ó≈«¬¡≈ ‘À? Í ‘π‰ ÏØ∆ «Ú⁄ Ó≈«¬¡≈ È‘ƒ ‘ÀÕ «¬‘ √≈∆ «Ú«Ê¡≈

Áº√ ’∂ ÓÀ∫ Ï≈Ï≈ ‹∆ Á∂ ⁄È ÎÛ Ò¬∂ ¡Â∂ Ø ’∂ Óπ¡≈¯∆ Ó≥◊∆Õ Ï≈Ï≈

‹∆ È∂ ÏÛ∂ «Í¡≈ È≈Ò «ÁÒ≈√≈ «ÁºÂ≈ ¡Â∂ «’‘≈ √∂Ú≈ «√øÿ,

¡◊ª‘ ÂØ∫ «¬√ Â∑ª ˆÒÂ∆ È‘ƒ ’È∆Õ «¬‘ √«Â◊π» ‹∆ Á≈

◊πÍ ı˜≈È≈ ‘ÀÕ ‹ÁØ∫ √ø◊ Á∆ Ó≈«¬¡≈ «Ú⁄ Â؇ ¡≈ ‹≈Ú∂ ª

◊π» √∂Ú≈ Ò¬∆ «¬√ ˘ Ú‰ Á≈ √≈˘ ‘π’Ó ‘À, √Ø Ú Ҭ∆Á≈

‘ÀÕ ¡√ƒ, ¡≈͉∂ Â∂ Â∂∂ «Ú⁄ ’ج∆ ¯’ È‘ƒ √ÓfiÁ∂, «‹√ ’’∂

ÂÀ Ó≈«¬¡≈ «Ò¡≈¿∞‰ Ò¬∆ «’‘≈ √∆Õ ‹Ø ‘Ø «◊¡≈ ¿∞√ Á≈

ͤÂ≈Ú≈ ’È Á∆ ÒØÛ È‘ƒÕ ◊π» Ó‘≈≈‹ ‹∆ Á∂ ⁄ÓÂ’≈ «Ú⁄Ø∫

’ΩÂ’ √πÈ≈¿∞ «’ «’Ú∂∫ √«Â◊π» ‹∆ È∂ ’«ÒÔ∞◊∆ ‹∆Úª ¿∞Í Ó‘≈È

Í¿∞Í’≈ ’ ’∂ ¿∞È∑ª Á∆ ’«Ò¡≈‰ ’∆Â∆ ‘ÀÕ

ÓÀ∫ ◊ÃøÊ ÍÛ∑È≈ ¡≈øÌ ’ «ÁºÂ≈Õ ¡À√∂ «Í¡≈ «Ú⁄ ÁØ-«ÂøÈ

√≈÷∆¡ª ÍÛ∑ ‘ج∆¡ª, «‹È∑ª Á≈ ¡ÈßÁ ‘∆ Í«‘Òª È≈ÒØ∫ Úº÷≈ √∆Õ

Á≈√ «Í¡≈ Â∂ ÚÀ≈◊ √«‘ ÍÛ∑∆ «◊¡≈Õ Ï≈Ï≈ ‹∆ «Ë¡≈È Ó◊È

√ÃÚ‰ ’∆ ◊¬∂Õ ÍÂ≈ ¿∞ÁØ∫ Òº◊≈ ‹ÁØ∫ ≈ Á∂ «◊¡≈ª Úº‹ ◊¬∂Õ

«¬√∂ ÍÃ’≈ ‹ÁØ∫ Ú∆ ’Á∆ Ó≈«¬¡≈ Á∆ ÒØÛ Í¬∆ ‹ª √ø◊ Á∆

Ó≈«¬¡≈ ÿ‡∆ ª ¿∞√ «Ú⁄ ◊πÍ ı˜≈È∂ Á∆ Ó≈«¬¡≈ Ò≈ ’∂ Í»∆

’ ÒÀ∫Á∂Õ «‹™ ◊πÁπ¡≈≈ √≈«‘Ï Á∆ ¿∞√≈∆ Ùπ» ‘Ø¬∆, «’√∂ «’√Ó

239

Á∆ ’ج∆ Ú∆ Â؇ È‘ƒ ¡≈¬∆, «Èø ’øÓ ⁄ÒÁ≈ «‘≈Õ Ï≈Ï≈ ‹∆

¡≈͉∆ ÓΩ‹ È≈Ò Ì≈Ú∂∫ «’Â∂ ’øÓ ÏøÁ ’Ú≈ Á∂‰Õ

‘π‰ √º· Îπº‡ ¶Ï≈, ⁄≈Ò∑∆ Îπº‡ ⁄ΩÛ≈ ‘≈Ò ’Ó≈ ¡Â∂ «¬√ Á∂ ¡≥Á

‘∆ Ï≈ª Îπº‡ ÓπºÏ∂ Á≈ ¡√Ê≈È («‹Ê∂ √«Â◊π» ‹∆ È∂ Íπ≈ÂÈ ÂÍ

¡√Ê≈È ¡Â∂ ¡≈͉∂ ⁄È Í≈¿∞‰ Á≈ «¬Ù≈≈ ’∆Â≈ √∆) Ó‘≈≈‹ ‹∆

Á∂ ÍÃ’≈Ù Ò¬∆ ¡Â∂ ¿∞Í √π÷-¡≈√È Ò¬∆ ’Ó≈ «Â¡≈ ‘Ø «◊¡≈Õ

Â∆√∆ Ó≥˜Ò ¿∞Í ◊øπÏÁ Á∆ «Â¡≈∆ Ú∆ ¤∂Â∆ ‘∆ ‘Ø ◊¬∆Õ «¬√ √≈∆

«Â¡≈∆ ˘ Â’∆ÏÈ ÁØ ’∞ √≈Ò Á≈ √Óª Òº◊≈Õ ‘π‰ ◊πÁπ¡≈≈ √≈«‘Ï

¡≥Á Óƒ‘ ‘È∂∆ È≈Ò Ú≈¤Û ¡Â∂ ËπºÍ ÂØ∫ Ï⁄≈¿∞ Ò¬∆ ‹ª ‹∂’

«˜¡≈Á≈ √ø◊ ‘Ø ‹≈Ú∂ ª ¿∞√ Á∆ √‘»Ò Ú≈√Â∂ ‘≈Ò ’Ó∂ Á∂ ⁄≈Ø∫

Í≈√∂ Á√ Îπº‡ ⁄ΩÛ≈ Ϫ‚≈ Ú∆ ‹ÒÁ∆ ‘∆ «Â¡≈ ‘Ø «◊¡≈Õ ◊πÁπ¡≈≈

√≈«‘Ï Á∆ √øÍ»ÈÂ≈ Á∂ È≈Ò ‘∆ √ø◊ Á∆ «‘≈«¬Ù Ú≈√Â∂ ¡º· ’Ó∂

AE × B@ Îπº‡ Á∂ «Â¡≈ ’È Á∆ ÔØ‹È≈ ω≈¬∆ ◊¬∆ ‹Ø ÊØÛ∑∂ √Ó∂∫

«Ú⁄ ‘∆ ◊π» «¥Í≈ È≈Ò Óπ’øÓÒ ‘Ø ◊¬∆Õ

◊πÁπ¡≈≈ √≈«‘Ï Á∆ «Â¡≈∆ ‘Ø ‹≈‰ ¿∞ÍÃø ¡≈Í ‹∆ È∂ √Ï

√ø◊ ˘ √ºÁ≈ ͺ Ì∂‹ ’∂ √«Â◊π» ‹∆ Á≈ ËøÈÚ≈Á ’È Ú≈√Â∂ √Ã∆

¡÷≥‚ Í≈· ÷Ú≈«¬¡≈Õ ¡≈Í ‹∆ È∂ ◊π» ⁄Ȫ «Ú⁄ ¡Á≈√ ’∆Â∆

«’, ‘∂ √«Â◊π» ‹∆! ¡≈Í ‹∆ È∂ ¡Í≈ «Ó‘ Ïı«ÙÙ ’’∂

«‹√ ’≈ ’≈‹π «ÂÈ ‘∆ ’∆¡≈

Ó≈‰√π «’¡≈ Ú∂⁄≈≈ ≈Ó® (√»‘∆ Ó: 5, Í≥È≈ 784)

Á∂ Ó‘ªÚ≈’ ¡È∞√≈ ¡≈Í «Ú⁄ ‘Ø ’∂ √≈≈ ’≈‹ «È«ÚÿÈÂ≈ √«‘Â

√øÍ»È ’Ú≈«¬¡≈ ‘ÀÕ «¬√ √øÍ»ÈÂ≈ Ò¬∆ ¡≈Í ‹∆ Á≈ √Ï √ø◊Â

ÚºÒØ∫ ’؇≈È-’؇ ËøÈÚ≈Á ‘À ‹∆Õ

¡◊ª‘ «¬√ ¡√Ê≈È ÂØ∫ ‹Ø ◊π«√º÷∆ ÍÃ⁄≈ Á∆ √∂Ú≈ ¡≈Í ‹∆ È∂

ÒÀ‰∆ ‘À ¿∞√ ˘ Ú∆ ¡≈Í ‹∆ È∂ ¡≈͉∂ ¡≈Ù∂ ¡È∞√≈ ÒÀ ÒÀ‰≈, «’™«’

◊π-¡√Ê≈È Ï‰∂, ÂÁ ‘∆ √ÎÒ ‘È ¡Â∂ ÙØÌ≈ Í≈™Á∂ ‘ÈÕ ‹∂ «¬‘Ȫ

¡√Ê≈Ȫ «Ú⁄Ø∫ √ø◊ª ¡≈Í ‹∆ Á∂ ¿∞ÍÁ∂Ù ˘ ◊둉 ’ ’∂ ¡≈͉∂

‹∆ÚÈ ˘ ¿∞µ⁄≈-√πº⁄≈ ω≈ ’∂ ¡≈͉∂ ÒØ’ √π÷∆¬∂ ÍÃÒØ’ √π‘∂Ò∂ ’ÈÕ

¡≈Í ‹∆ È∂ «¬√ Ó≥ÂÚ ˘ Ú∆ ¡≈͉∆ ¡◊Ú≈¬∆ ÏıÙ ’∂ ¡≈Í ‘∆ Í»≈

’È≈ √∆Õ

240

ppppppppppppppp

241

ÜÅ ÕË îÃåÇÕ íÅ× Çà ñ¶òÅ ñÅÇÂÁÅÜÅ ÕË îÃåÇÕ íÅ× Çà ñ¶òÅ ñÅÇÂÁÅÜÅ ÕË îÃåÇÕ íÅ× Çà ñ¶òÅ ñÅÇÂÁÅÜÅ ÕË îÃåÇÕ íÅ× Çà ñ¶òÅ ñÅÇÂÁÅÜÅ ÕË îÃåÇÕ íÅ× Çà ñ¶òÅ ñÅÇÂÁÅ

◊πÁπ¡≈≈ √≈«‘Ï ‹∆ Á∆ ¿∞√≈∆ Á≈ ’≈‹ ⁄Ò «‘≈ √∆Õ Ìº·∂

ÂØ∫ «¬‡ª «Ò¡≈¿∞‰ Á≈ √≈ËÈ È≈ ‘؉ ’≈È «¬º‡ª Óπ’ ◊¬∆¡ªÕ ¡◊Ò∂

«ÁÈ «¬º‡ª Á∂ Óπ’ ‹≈‰ ’≈È ¿∞√≈∆ Á≈ ’øÓ ÷Û≈ ‘Ø ‹≈‰≈ √∆Õ

«Ó√Â∆¡ª ¡Â∂ Ó˜Á»ª Á∂ ’È Ò¬∆ ‘Ø ’ج∆ ’øÓ È‘ƒ √∆Õ

«Ó√Â∆¡ª È∂ Ú∆ ‹≈‰ Ò«◊¡ª Ï≈Ï≈ ‹∆ ˘ ’«‘ «ÁÂ≈, «’ ’ºÒ∑

Ú≈√Â∂ «¬º‡ª È‘ƒ ‘È, «Ò¡≈¿∞‰ Á≈ ÍÃÏøË ’ ÒÚØ, ‹∂ «¬º‡ª È

¡≈¬∆¡ª ª ¿∞√≈∆ Á≈ ’øÓ π’ ‹≈Ú∂◊≈Õ Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ ≈‹ª ˘ ¿∞µÂ

«ÁÂ≈ «’ «Ó√Â∆ ‹∆ ¡√ƒ ¡≈͉≈ ÔÂÈ ’ Ú∂÷Á∂ ‘ª, Ï≈’∆ ’≈‹

◊π» ‹∆ Á≈ ⁄Ò «‘≈ ‘À ¡≈Í ‘∆ «’√∂ È «’√∂ ˘ ÍÃ∂È≈ Á∂ Á∂‰◊∂Õ

«Ó√Â∆¡ª Á∂ ¤∞º‡∆ ’ ‹≈‰ «Í¤Ø∫ Ù≈Ó ˘ ¡≈Í ‹∆ ‘ ؘ Á∆

Â∑ª √À ’È ⁄Ò Í¬∂, ‹ÁØ∫ √Â∂ «Ú⁄ Íπ‹∂ ª, ÂÒÚø‚∆ «Í≥‚ ÚÒ

√À ’È Á∆ ʪ («‹Ë ¡≈Í ‹∆ ‘ ؘ ‹ªÁ∂ √È) ¡≈Í ‹∆ ’«‘‰

Ò◊∂ ¡º‹ ¡≈ͪ √. Ï≈Ú≈ «√øÿ ‹∆ Á∂ ‚∂∂ ÚÒ ⁄ÒÁ∂ ‘ªÕ ‹∂ ‚∂∂ ‹ª

÷∂ «Ú⁄ √. Ï≈Ú≈ «√øÿ ‹∆ ‹ª ¿∞‘Ȫ Á≈ ’ج∆ ÍπºÂ «ÓÒ «Í¡≈

ª ¿∞‘Ȫ ˘ ◊πÁπ¡≈≈ √≈«‘Ï Ò¬∆ «¬º‡ª «Ò¡≈¿∞‰ Á∆ √∂Ú≈ Ò¬∆

’«‘ Á∂Úª◊∂ «¬√ Â∑ª ¡≈͉∂ ÁØÚ∂∫ ’≈‹ ‘Ø ‹≈‰◊∂Õ

Í≈· ’Á∂ ’Á∂ Ï≈Ï≈ ‹∆ Â∂ ÁØ «ÂøÈ ‘Ø ÍÃ∂Ó∆ «‹‘Ȫ «Ú⁄

Á≈√ Ú∆ Ù≈ÓÒ √∆, √. Ï≈Ú≈ «√øÿ ‹∆ Á∂ ‚∂∂ Íπ‹ ◊¬∂Õ √. Ï≈Ú≈

«√øÿ ‹∆ ¡≈Í Âª È «ÓÒ∂ Í ¿∞‘Ȫ Á≈ ÒÛ’≈ «‹√ Á≈ È≈™

Á«¬¡≈ «√øÿ ‘À, √Â∂ Á∂ È≈Ò Ò◊Á∂ ÷∂ «Ú⁄ ◊ø„∂ Ò≈™Á≈ «ÓÒ

«Í¡≈Õ ⁄Ωͬ∆ √≈«‘Ï Á≈ Í≈· √øÍ»È ‘؉ ¿∞ÍÃøÂ, Ï≈Ï≈ ‹∆ ¿∞√ Í≈√

◊¬∂ Â∂ √. Á«¬¡≈ «√øÿ ˘ Ϋ‘ ÏπÒ≈¬∆Õ √. Á«¬¡≈ «√øÿ ‹Ø √.

Ï≈Ú≈ «√øÿ Á∂ ÍπºÂª «Ú⁄Ø∫ Á»‹∂ ÈßÏ Â∂ √∆ ‹Ø ¡‹∂ ◊πÓ«Â Á∂

«√˪ª ÂØ∫ ‹≈‰± È‘ƒ √∆Õ Áπ«È¡≈Ú∆ ’øÓª ˘ Í«‘Ò «ÁøÁ∂ √È,

‹∂’ fiø»◊∂ «Ú⁄ ◊π» ÿ Á∆ √∂Ú≈ «ÓÒ ‹≈Ú∂ ª √πÂ∂ «√Ë ’ ÒÀ∫Á∂

√ÈÕ √. Á«¬¡≈ «√øÿ ‹∆ È∂ Ú∆ ¡≈͉∂ ‹‡’∂ √πÌ≈º ¡È∞√≈ ¡ºË≈

’∞ Ϋ‘ Á≈ ¿∞µÂ «ÁÂ≈ Â∂ ¡≈¿∞‰ Á≈ ’≈È Íπº«¤¡≈Õ Ï≈Ï≈ ‹∆

È∂ ÏÛ∆ «ÈÓÃÂ≈ ¡Â∂ «Í¡≈ È≈Ò Ï∂ÈÂ∆ ’∆Â∆ «’, Á«¬¡≈ «√øÿ!

Â∞‘≈˘ ÍÂ≈ ‘∆ ‘À «’ ◊πÁπ¡≈≈ √≈«‘Ï ‹∆ Á∆ ¿∞√≈∆ Á≈ ’øÓ ⁄Ò

«‘≈ ‘À Â∂ ¡º‹ «¬º‡ª Óπ’ ◊¬∆¡ª ‘È, ‹∂’ √Ú∂ Â’ «¬º‡ª È≈

242

¡≈¬∆¡ª ª ¿∞√≈∆ Á≈ ’øÓ π’ ‹≈Ú∂◊≈ Â∂ «Ó√Â∆ Ú∆ «Ú‘Ò∂

«‘‰◊∂Õ ‹∂ Â∞√ƒ «Ó‘Ï≈È∆ ’’∂ «¬º‡ª Á≈ Î∂≈ Ò≈ Á∂ÚØ Âª

«Ó√Â∆ Ú∆ «Ú‘Ò∂ È≈ «‘‰◊∂ Â∂ ¿∞√≈∆ Á≈ ’≈‹ Ú∆ ⁄ÒÁ≈

‘∂◊≈, «¬√∂ Ï‘≈È∂ Â∞‘≈‚∆ √∂Ú≈ Ú∆ ‘Ø ‹≈Ú∂◊∆Õ

Ï≈Ï≈ ‹∆ Á∆ √≈∆ ◊ºÒ √π‰ ’∂ √. Á«¬¡≈ «√øÿ È∂ ¿∞µÂ «ÁºÂ≈

«’ Â∞√ƒ Ú∂÷ ‘∆ ‘∂ ‘Ø ¡√ƒ ◊ø„∂ Ò≈ ‘∂ ‘ªÕ «¬‘ ’øÓ «Ú⁄≈Ò∂ ¤º‚

’∂ ÓÀ∫ «’Ú∂∫ «¬º‡ª ÒÀ‰ ‹≈ √’Á≈ ‘ªÕ Â∞√ƒ ¡≈Í «˜ÓƒÁ≈ ‘Ø ’Á∂

«˜ÓƒÁ≈ ¡≈͉≈ ’øÓ «Ú⁄≈Ò∂ ¤‚ ’∂ È‘ƒ ‹ªÁ≈Õ ÓÀ∫ ª «¬‘ ÁØ

’È≈Ò ◊ø„∂ Ò≈ ’∂ ‘∆, ‹∂ «Î «Ú‘Ò ‘Ø«¬¡≈ ª ’ºÒ∑ Ù≈Ó ˘ «¬º‡ª

Á≈ Î∂≈ «Ò¡≈ √’Á≈ ‘ªÕ Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ Á«¬¡≈ «√øÿ ˘ «’‘≈ «’, ÓÀ∫

¡≈Í «˜ÓƒÁ≈ ‘ª, ÂÁ ‘∆ ª Â∞‘≈˘ ’«‘ «‘≈ ‘ª «’ «¬‘Ȫ

◊ø«„¡ª Á∆ ÍÈ∆∆ Á≈ ’ºÒ∑ ÁπÍ«‘ Â’ ’∞fi È‘ƒ «Ú◊ÛÈ≈, ‹∂ ’ج∆

˜»∆ ÚÂz Á≈ ’øÓ ‘øπÁ≈ ª ¡√ƒ ÂÀ˘ Ó‹Ï» Ú∆ È‘ƒ ’È≈ √∆ Í

Á«¬¡≈ «√øÿ ‘ت Í«‘Òª Ú≈Ò≈ ¿∞µÂ ‘∆ Áπ‘≈«¬¡≈ «’ ÓÀ∫ ª ’øÓ

Í»≈ ’∆Â∂ «ÏȪ ’ج∆ √∂Ú≈ È‘ƒ ’ √’Á≈Õ Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ √. Á«¬¡≈

«√øÿ ˘ «’‘≈, “Á«¬¡≈ «√øÿ Â∂∆ Ó˜∆” Ï‘≈È∂ È≈Ò √∂Ú≈ ‘Ø ‹≈‰∆

√∆ ¡Â∂ ◊ø„∂ Ú∆ Ò◊ ‹≈‰∂ √ÈÕ «¬øÈ≈ ’«‘ ’∂ Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ Á«¬¡≈

«√øÿ ˘ Ϋ‘ ÏπÒ≈¬∆ Â∂ ¡√ƒ √≈∂ Ï≈Ï≈ ‹∆ È≈Ò Ú≈Í√ ◊πÁπ¡≈∂

˘ Â∞ ͬ∂Õ

√Â∂ «Ú⁄ Â∞∂ ¡≈™Á∂ Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ √πÌ≈Ú’ Ï⁄È Ùπ» ’ «ÁÂ≈,

«’ Ú∂÷Ø Ì≈◊ª ÂØ∫ «ÏȪ ÓÈ∞º÷ √∂Ú≈ Ú∆ È‘ƒ ’ √’Á≈Õ ‹∂ Á«¬¡≈

«√øÿ √∂Ú≈ ’È ˘ Ó≥È ‹ªÁ≈ ª √«Â◊π» ‹∆ Á∆ ıπÙ∆ Ú∆ «Ï¡≥Â

‘؉∆ √∆ Â∂ ◊ø„∂ Ò≈¿∞‰ Á≈ ’≈‹ Ú∆ ‘Ø ‹≈‰≈ √∆Õ ◊ø„∂ ÍÂ≈ È‘ƒ

‘؉∂ Ú∆ ‘È «’ È‘ƒ √∂Ú≈ Á≈ √Óª Ú∆ ‘ºÊØ∫ ◊π¡≈ «Ò¡≈, ¡º¤≈! Ì≈◊ª

Á∆ ◊ºÒ ‘ÀÕ «‹√ Í≈√Ø∫ √«Â◊π» ‹∆ È∂ √∂Ú≈ ÒÀ‰∆ ‘ØÚ∂◊∆ ÒÀ ÒÀ‰◊∂Õ

√∂Ú≈ Ú∆ Ì≈◊ª È≈Ò ‘∆ ‘Ø √’Á∆ ‘ÀÕ

‹≈ ’À Ó√«’ Ì≈◊ «√ √∂Ú≈ Ò≈«¬¡≈® (¡≈√≈ : 5, Í≥È≈ 457)

√∂Ú≈ ÏÛ∆ ¿∞ÂÓ Ú√± ‘À Í «‹√ ˘ ÍÓ∂Ù ¡≈Í «Ó‘ ’’∂

√∂Ú≈ «Ú⁄ Ò≈¬∂ ¿∞‘ ‘∆ √∂Ú≈ ’ √’Á≈ ‘ÀÕ

«‹√π ‘« √∂Ú≈ Ò≈¬∂ √ج∆ ‹È∞ Ò≈◊À®

(Ó≈» Ó: 4, Í≥È≈ 1070)

√∂Ú≈ ÍÃÊ≈«¬ ‘ج∂ «Ú⁄≈ª √π‰≈™«Á¡≈ Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ Ï⁄È ’∆Â≈,

243

«’ ◊π» ÿ Á∆ ‹ª «’√∂ Ú∆ ÌÒ∂ ¡Ê ⁄Ò ‘∆ √∂Ú≈ «Ú⁄ ¡≈͉∂

«Ú ¡È∞√≈ «‘º√≈ ˜» Í≈¿∞‰≈ ⁄≈‘∆Á≈ ‘ÀÕ ¡≈͉≈ ’øÓ Í»≈ ’

’∂ «‹øÈ≈ √Óª «ÓÒ∂ √∂Ú≈ ’ ’∂ √∆ ˘ √ÎÒ ’È≈ ⁄≈‘∆Á≈ ‘ÀÕ

√«Â◊π» ‹∆ Á∆ ıπÙ∆ ¡ÂØ ÒØÛÚøÁ Á∆ ¡√∆√ ¡ÚºÙ ÒÀ‰∆ ⁄≈‘∆Á∆ ‘ÀÕ

’¬∆ Ú≈∆ ‹∆ÚÈ «Ú⁄ ¡«‹‘∂ √Ó∂∫ Ú∆ ’Â≈ ÏıÙÙ ’Á≈ ‘À, «‹Ê∂

ÿØ◊∆ ’øÓ ˘ «Íº¤∂ ÷ ’∂ √∂Ú≈ Á∂ ’≈‹ ˘ Í«‘Ò Á∂‰∆ ⁄≈‘∆Á∆ ‘À,

‹Ø ¡«‹‘∂ √Ó∂∫ ˘ √ªÌ ÒÀ∫Á≈ ‘À, ¿∞√ Á∆ ’∆Â∆ √∂Ú≈ ◊π»-Á ÍÃÚ≈È

‘øπÁ∆ ‘À ¡Â∂ Áπ«È¡≈Ú∆ ’≈‹ «Ú⁄ Ú∆ «’√∂ «’√Ó Á≈ ’ج∆ «ÚÿÈ

È‘ƒ ÍÀ∫Á≈Õ ◊π» Ó‘≈≈‹ ‹∆ √≈∂ ÿ≈‡∂ Í»∂ ’ «ÁøÁ∂ ‘ÈÕ ◊π»-ıπÙ∆

ÍÃ≈Í ’È È≈Ò ’¬∆ «ÏÿȪ Á≈ È≈Ù ‘Ø ‹ªÁ≈ ‘ÀÕ ¡«‹‘∆ ’∆Â∆

√∂Ú≈ Ò¬∆ ‘∆ √«Â◊π» ‹∆ Á≈ ¯πÓ≈È ‘À :

√≈ √∂Ú≈ ’∆Â∆ √ÎÒ ‘À «‹Â∞ √«Â◊π ’≈ ÓÈ∞ Ó≥È∂®

‹≈ √«Â◊π ’≈ ÓÈ∞ Ó≥«È¡≈ Â≈ Í≈Í ’√øÓÒ ÌøÈ∂®

(Ú≈ ◊¿∞Û∆, Í≥È≈ 314)

«¬√ ÍÃ’≈ Á∆¡ª Ú∆⁄≈ª √π‰≈«Á¡ª, √π‰«Á¡ª ¡√ƒ √≈∂

◊πÁπ¡≈≈ √≈«‘Ï Íπº‹ ◊¬∂Õ √≈∆ √ø◊ È∂ Í≥‹ «¬ÙÈ≈È≈ ’ ’∂ ◊π»

Ó‘≈≈‹ ‹∆ Á∂ ‘˜» √ø◊Â∆ »Í «Ú⁄ √ØÁ Á∆ ‘≈˜∆ Ì∆, ◊π»

Ó‘≈≈‹ ‹∆ ˘ √π÷-¡≈√‰ ’È ¿∞Í≥à¶◊ ¤’ ’∂ ‘ ؘ Á∆ Â∑ª

◊𠫬«Â‘≈√ ˘ Ú≈⁄‰≈ ’∆Â≈ Â∂ ≈ ¡≈Ó ’È ¿∞Í≥à¡≥«ÓàÚ∂Ò∂

Á∆ √øÌ≈Ò ’ ’∂ ¤øÈ «Ú⁄ ◊π» Ó‘≈≈‹ ‹∆ Á≈ ÍÃ’≈Ù ’∆Â≈Õ Ï≈Ï≈

‹∆ È∂ ¡≈¬∂ ◊π» Óπ÷-Ú≈’ Á∆ ’Ê≈ √ø◊ª ˘ √ÃÚ‰ ’≈¬∆Õ ‘π’ÓÈ≈Ó∂

Á∆ ⁄Ò ‘∆ Ú∆⁄≈ √Ó∂∫ ‘∆ ◊Ø∫ÁÍπ «Í≥‚ ÂØ∫ «¬’ ÍÃ∂Ó∆ ÈÚª ‡º’

ÒÀ ’∂ ¡≈ Íπº‹≈Õ ◊π» Ó‘≈≈‹ ‹∆ ˘ ÈÓ√’≈ ’ ’∂ ◊π» ‘˜»∆ «Ú⁄

ÏÀ· ’∂ ⁄Ò ‘∆ Óπ÷-Ú≈’ Á∆ Ú∆⁄≈ √ÃÚ‰ ’∆Â∆Õ ÍÃÙ≈Á Ú‰

¿∞Í≥à¿∞√ ÍÃ∂Ó∆ È∂ Ï≈Ï≈ ‹∆ ˘ Ï∂ÈÂ∆ ’∆Â∆ «’ ◊π» Ó‘≈≈‹ ‹∆ È∂

«¥Í≈ ’’∂ √≈˘ «¬‘ ÈÚ∂∫ ‡º’ Á∆ ÏıÙÙ ’∆Â∆ ‘ÀÕ √≈‚∂ ÓÈ Á∆

«¬º¤≈ √∆ «’ «¬√ ÈÚ∂∫ ‡º’ È≈Ò ’≈Ø-Ï≈ Ùπ» ’È ÂØ∫ Í«‘Òª ◊π»

ÿ Á∆ ’ج∆ √∂Ú≈ ’∆¬∂ ª ‹Ø √≈‚∂ ’≈ØÏ≈ «Ú⁄ ’ج∆ «ÚÿÈ È≈

ÍÚ∂Õ ◊πÁπ¡≈≈ √≈«‘Ï Á∆ √∂Ú≈ ⁄Ò ‘∆ ‘À, ‹∂ Â∞√ƒ ‘π’Ó ’Ø Âª

∂Â≈ Á∂ ÁØ Î∂∂ «Ò¡≈ «ÁøÁ∂ ‘ª, ‹∂ ’ج∆ ‘Ø √∂Ú≈ ÒÀ‰∆ ‘À ª ¿∞√

˘ ’È Ò¬∆ Ú∆ Áº√ Á∂ÚØÕ Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ ¿∞√ ÍÃ∂Ó∆ Á∆ √≈∆ ◊ºÒ √π‰

’∂ ◊π» Ó‘≈≈‹ ‹∆ ˘ ÈÓ√’≈ ’∆Â∆ Â∂ Ï≈‘ ¡≈ ’∂ √≈∆ √ø◊Â

244

È∂ ‹Ò-Í≈‰∆ ¤«’¡≈Õ ‹Ò-Í≈‰∆ ¤’‰ ¿∞Í≥àÏ≈Ï≈ ‹∆ È∂ ‡º’

Ú≈Ò∂ ÍÃ∂Ó∆ ˘ «’‘≈, «’ ∂Â≈ ª ¡‹∂ ’≈¯∆ ‘À ‹∂ Â∞√ƒ «¬º‡ª Á∂ ÁØ

Î∂∂ ̺·∂ ÂØ∫ «Ò¡≈ Á∂ÚØ Âª Ï‘π ⁄ø◊≈ ‘ØÚ∂◊≈Õ ¿∞√ ÍÃ∂Ó∆ È∂ √Â-Ï⁄È

«’‘≈ Â∂ «Ó√Â∆¡ª Á∂ ’øÓ Â∂ Íπ‹‰ ÂØ∫ Í«‘Òª ¿∞√ È∂ «¬º‡ª Á≈ ‡º’

ÒÀ ¡ªÁ≈ Â∂ ÁπÍ«‘ Â’ ÁØ Î∂∂ «¬º‡ª Á∂ «Ò¡≈ «ÁºÂ∂Õ ‹≈‰ Ò◊∂ ¿∞√

ÍÃ∂Ó∆ È∂ ÏÛ∆ «ÈÓÃÂ≈ È≈Ò «’‘≈ «’ ‹ÁØ∫ Ú∆ ‘Ø √∂Ú≈ Á∆ ÒØÛ ‘ØÚ∂

«’√∂ Í≈√ √πÈ∂‘≈ Ì∂‹ Á∂‰≈ ÓÀ∫ √∂Ú≈ ’È Ò¬∆ ‘≈˜ ‘Ø ‹≈Úª◊≈Õ

Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ ◊π» Ó‘≈≈‹ ‹∆ Á≈ Ùπ’≈È≈ ’∆Â≈, Â∂ Ï⁄È ’∆Â≈,

““«’ ◊π» Ó‘≈≈‹ ‹∆ È∂ ª √≈˘ ◊πÁπ¡≈≈ √≈«‘Ï Á∆ √∂Ú≈ ’È

Ò¬∆ Ï‘≈È≈ ‘∆ ω≈«¬¡≈ ‘Ø«¬¡≈ ‘ÀÕ √≈≈ «¯’ ª ¿∞‘ ¡≈Í ‘∆

’ ‘∂ ‘È : ““√◊Ò √ø‹≈Ó ’∂ ÍÃÌπ ¡≈Í∂®”” Ú≈Ò∆ ◊ºÒ ‘ÀÕ

¿∞Ë √. Á«¬¡≈ «√øÿ ‹∆ È∂ √≈∂ Í«Ú≈ È≈Ò Ò ’∂ ÁØ ’È≈Ò

◊ø„∂ Ú∆ Ù≈Ó Â’ Ò≈ Ò¬∂Õ ÍÓ∂Ù Á∆ È∂ ¡À√∆ ω∆ Á»√∂ «ÁÈ

Ï≈Ù ÏÛ∂ ˜Ø Á∆ ÍÀ‰∆ Ùπ» ‘Ø ◊¬∆Õ Á«¬¡≈ «√øÿ Á≈ ÷∂ «‹√ «Ú⁄

¿∞√ È∂ ◊ø„∂ Ò≈¬∂ √È √Û’ Á∂ È≈Ò Ò◊Á≈ √∆Õ √Û’ ¿∞⁄∆ ‘؉

’≈È √≈≈ ÷∂ Í≈‰∆ È≈Ò È’Ø-È’ Ì «◊¡≈Õ ÁØ «ÁÈ Í≈‰∆ È≈

√πº«’¡≈Õ ¡Ë-Í⁄ºË∂ ◊ø„∂ ª Í≈‰∆ È≈Ò πÛ∑ ◊¬∂ Ï≈’∆ Í≈‰∆ ÷Û≈

«‘‰ ’≈È ◊Ò ◊¬∂Õ

«¬√ ÿ‡È≈ Á∂ Ú≈ÍÈ ÂØ∫ «ÂøÈ ⁄≈ «ÁÈ Ï≈¡Á √. Á«¬¡≈

«√øÿ È∂ ÓÈ «Ú⁄ ’≈¯∆ ͤÂ≈Ú≈ ’∆Â≈ Â∂ Ï≈Ï≈ ‹∆ Í≈√ ¡≈ ’∂ Ï∂ÈÂ∆

’∆Â∆ «’ Ï≈Ï≈ ‹∆ ÓÀ∫ Â∞‘≈‚≈ Ï⁄È Ú∆ È‘ƒ Ó≥«È¡≈, ◊ø„∂ ª ¿∞Ê∂

’∆ ‘؉∂ √È, Ï≈Ù È≈Ò ÍÈ∆∆ Ú∆ ‹ªÁ∆ Òº◊∆, ‘π‰ ’Ø¬∆ √∂Ú≈ ‘À

ª ÓÀ˘ Áº√Ø? Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ ¿∞√ ˘ «’‘≈ «’ ‹ÁØ∫ Ú∆ ’ج∆ √∂Ú≈ ‘ج∆

Â∞√ƒ √ø◊ª È∂ ‘∆ ’È∆ ‘À, ¡√ƒ ˜» Â∞‘≈˘ Á√ª◊∂Õ √. Á«¬¡≈

«√øÿ ÊØÛ∑≈ √Óª ¡≈Í ‹∆ Í≈√ ÏÀ· ’∂ ÓπÛ ¡≈͉∂ ‚∂∂ ˘ Í ◊¬∂Õ

¡≈ͪ ˘ Ú∆ «¬√ ÿ‡È≈ ÂØ∫ «√«÷¡≈ ÒÀ‰∆ ⁄≈‘∆Á∆ ‘À «’ ¿∞‘

◊π» «Í¡≈∂ «‹È∑ª È∂ √Ì ’∞fi ◊π» Í≈«¬‰ ’ «ÁÂ≈ ‘ØÚ∂ ¿∞È∑ª Á≈

Ï⁄È ¡ÚºÙ Ó≥ȉ≈ ‘∆ ÔØ◊ ‘À; Ì≈Ú∂∫ ¿∞√ √Ó∂∫ ¿∞√ Ï⁄È ˘ Ó≥ȉ

«Ú⁄ Áπ«È¡≈Ú∆ ÿ≈‡≈ Ú∆ «’™ È≈ Ó«‘√»√ ‘ØÚ∂, ¿∞√ Ï⁄È ˘ Ó≥ȉ

È≈Ò ‘∆ ◊π» «Í¡≈«¡ª Á∆ ¡√∆√ ÍÃ≈Í ’∆Â∆ ‹≈ √’Á∆ ‘ÀÕ «‹√

¡√∆√ «Ú⁄ ◊π» È∂ ¡≈͉∆ «‘Ó Ì∆ ‘øπÁ∆ ‘À, ¿∞√ «‘ÓÂ∂-¡√∆√

˘ ÍÃ≈Í ’È≈ ‘∆ ¡√Ò ÏøÁ◊∆ ‘À, «‹√ Áπ¡≈≈ ÒØ’ ÍÃÒØ’ √øÚÁ∂

245

‘ÈÕ «¬‘ ÂÁ ‘∆ È√∆Ï ‘øπÁ∆ ‘À ‹∂’ Â∆√∂ Í≈ÂÙ≈‘ Á∂ Óπ÷ Ú≈’

˘ ‹∆ÚÈ ¡≈Ë≈ ω≈«¬¡≈ ‘ØÚ∂ :

‘√Â∆ «√« «‹¿∞ ¡≥’√π ‘À ¡‘«‰ «‹¿∞ «√π Á∂«¬®

ÓÈ∞ ÂÈ∞ ¡≈◊À ≈«÷ ’À ¿±Ì∆ √∂Ú ’∂«¬®

«¬¿∞ ◊πÓπ«÷ ¡≈Íπ «ÈÚ≈∆¡À √Ìπ ≈‹π «√Ã√«‡ ’≈ Ò∂«¬®1®

(√ÒØ’ Ó: 3, Í≥È≈ 647-648)

Á»√∂, ¡≈͉∆ Ó˜∆ È≈Ò Ï‘πÂ∆ ’∆Â∆ √∂Ú≈ È≈ÒØ∫ ÒØÛ Ú∂Ò∂

‘π’Ó ¡È∞√≈ ’∆Â∆ √∂Ú≈ «˜¡≈Á≈ ¯Ò ÍÃÁ≈Â∆ Â∂ ◊π»-Á ÍÃÚ≈È

‘øπÁ∆ ‘ÀÕ «‹√ ˘ ’È È≈Ò √≈∂ ¯Òª Á∆ ÍÃ≈ÍÂ∆ ‘øπÁ∆ ‘À Í «¬‘

ÍÃ≈Í «’√∂ Ì≈◊ª Ú≈Ò∂ ˘ ‘∆ ‘øπÁ∆ ‘ÀÕ

È≈È’ ◊πÓπ«÷ Ïπfi∆¡À ‹≈ ¡≈Í∂ ÈÁ« ’∂«¬® (Í≥È≈ 647)

‹ÁØ∫ ‘∆ ÍÓ∂Ù ¡≈Í Ó∂‘ Á∆ «È◊∑≈ ’Á≈ ‘À ª «¬‘ √Øfi∆

◊πÓπ÷ª ˘ ÍÃ≈Í ‘øπÁ∆ ‘ÀÕ ◊π»-Á ¡Á≈√ ‘À «’ ◊π» Í≈ÂÙ≈‘ Ó∂‘

’È ¡√ƒ ◊π» ‘π’Ó «Ú⁄ ◊π» Ì≈™Á∆ √∂Ú≈ ’ ’∂ ‹∆ÚÈ Á≈ Ò≈‘≈

ÒÀ √’∆¬∂Õ

«Ú«⁄ ÁπÈ∆¡≈ √∂Ú ’Ó≈¬∆¡À® Â≈ Á◊‘ ÏÀ√‰∞ Í≈¬∆¡À®

’‘π È≈È’ Ï≈‘ ´‚≈¬∆¡À® («√∆ ≈◊π Ó‘Ò≈ 1, Í≥È≈ 26)

ppppppppppppppp

246

ì¹ð¶ Õðî» çÅ ÇåÁÅ× ÔÆ ÁÃñ öòÅ ÔËì¹ð¶ Õðî» çÅ ÇåÁÅ× ÔÆ ÁÃñ öòÅ ÔËì¹ð¶ Õðî» çÅ ÇåÁÅ× ÔÆ ÁÃñ öòÅ ÔËì¹ð¶ Õðî» çÅ ÇåÁÅ× ÔÆ ÁÃñ öòÅ ÔËì¹ð¶ Õðî» çÅ ÇåÁÅ× ÔÆ ÁÃñ öòÅ ÔË

’∞fi «ÁȪ Ï≈¡Á √. Á«¬¡≈ «√øÿ ÓπÛ Ï≈Ï≈ ‹∆ Í≈√ ◊π» ÿ

Á∆ ⁄Ò ‘∆ √∂Ú≈ «Ú⁄ «‘º√≈ Í≈¿∞‰ Ò¬∆ Íπº¤‰ ¡≈«¬¡≈Õ Ï≈Ï≈ ‹∆

Á∂ ÓÈ «Ú⁄ Á«¬¡≈ «√øÿ ÍÃÂ∆ Á«¬¡≈ ¿∞Í‹∆ Â∂ ¿∞√ ˘ ’«‘‰ Òº◊∂,

Á«¬¡≈ «√øÿ ‹∂ Ó≥È∂ ª √≈‚∆ Â∂∂ ¡º◊∂ ÏÛ∆ «ÈÓÃÂ≈ È≈Ò Ï∂ÈÂ∆ ‘À,

‹∂ Âø» √≈‚∆ «¬‘ Ï∂ÈÂ∆ ˘ Ó≥È ÒÚ∂∫ ª √≈∆ √∂Ú≈ «¬√ Ï⁄È Ó≥ȉ

«Ú⁄ ‘∆ ¡≈ ‹≈Ú∂◊∆Õ Á«¬¡≈ «√øÿ È∂ √Ø«⁄¡≈ «’ Í«‘Òª «¬‘Ȫ È∂

«¬º‡ª «Ò¡≈¿∞‰ Ò¬∆ «’‘≈ √∆, √Ø «¬º‡ª ª ¡≈ ◊¬∆¡ª ‘È, ¡º‹

ÚË ÂØ∫ ÚË ∂Â≈ „؉ ‹ª √∆«Ó≥‡ ¡≈«Á «Ò¡≈¿∞‰ Ò¬∆ ‘∆ ’«‘‰◊∂Õ

√Ø ¡º‹ «‹‘Û∆ Ú∆ √∂Ú≈ ’È Ò¬∆ ¡≈Í ’«‘‰◊∂, ‘π‰ Ȫ‘ È‘ƒ

’È∆Õ «¬‘ √Ø⁄ ’∂ ‘ª ’ «ÁºÂ∆ «’ Ï≈Ï≈ ‹∆, ‹Ø Â∞√ƒ √∂Ú≈ ’È

Ò¬∆ ’‘Ø◊∂ ÓÀ∫ ˜» ’ª◊≈Õ ¡‹∂ ÷∂ Ú∆ «◊ºÒ∂ ‘È ‘Ø ’ج∆ ’øÓ’≈

Ú∆ È‘ƒ ‘À, ºÏ È∂ √≈∆ Â∑ª È≈Ò Ú∂‘Ò≈ ’ «ÁºÂ≈ ‘ÀÕ ¡≈Í ‹∆

Óπ√’≈¬∂ ¡Â∂ Ï⁄È ’∆Â≈ «’ «¬√ √∂Ú≈ Á≈ Ï≈‘Ò∂ «◊ºÒ∂ √πº’∂ ÷∂ª

È≈Ò √øÏøË È‘ƒ, «¬√ √∂Ú≈ Á≈ √øÏøË Â∂∂ «‘Á∂ »Í∆ ÷∂ È≈Ò ‘À «‹√

«Ú⁄ ÂÀ∫ È≈Ó Á≈ Ï∆‹ Í≈¿∞‰≈ ‘ÀÕ ¿∞‘ ¡‹∂ Ïø‹ ¡Â∂ √πº’≈ «Í¡≈

‘ÀÕ ¿∞√ ˘ √øÚ≈È Ò¬∆, ‹Ø Âø» Ù≈Ï ÍƒÁ≈ ‘À∫, «¬’ ª ¿∞‘ ¤º‚

Á∂; Á»√∂ Ù≈Ï ¤º‚‰ ¿∞Í≥à’∞fi √Óª «Â¡≈∆ ’ ’∂ ¡≥«Óऒ

ÒÀÕ «¬‘ √∂Ú≈ ‹∂ Ï⁄È Ó≥È ’∂ ’ ÒÚ∂∫ ª Ï≈‘∆ √≈∆¡ª √∂Ú≈Úª

«Ú⁄∂ ‘∆ ¡≈ ‹≈‰◊∆¡ªÕ

Á«¬¡≈ «√øÿ «¬‘ ¡ÈØ÷∆ √∂Ú≈ Á≈ ‘π’Ó √π‰’∂ ’∞fi «⁄ Ò¬∆ ⁄πºÍ

‘Ø «◊¡≈Õ «¬√ Á∆ ⁄πºÍ Á∂÷ ’∂ Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ «’‘≈ «’ ÂÀ∫ ¡≈Í ‘∆ ª √∂Ú≈

Íπº¤∆ √∆, √Ø Â’Û≈ ‘Ø, «¬√ √∂Ú≈ ˘ ’ ÒÀÕ Á«¬¡≈ «√øÿ È∂ ⁄πºÍ ÂØÛ∆

Â∂ ¡≈͉∆ √Ø⁄ ÓπÂ≈Ï’ ’«‘‰ Òº◊≈, Ó‘≈≈‹ «¬‘ √∂Ú≈ ª Â∞‘≈‚∂ ‘∆

’È Ú≈Ò∆ ‘À, ¡√ƒ ‹º‡ª Á∂ ÍπºÂ ‘ªÕ ‹º‡ ¡Â∂ Ù≈Ï Á≈ ÈΩ∫‘ Ó≈√ Á≈

«ÙÂ≈ ‘ÀÕ ¿∞‘ ‹º‡ Á≈ ÍπºÂ ’≈‘Á≈ ‹Ø Ù≈Ï È≈ Í∆Ú∂Õ Á»√∂ ‹Ø Â∞√ƒ

¡≥«Óऒ‰ Ò¬∆ ’«‘øÁ∂ ‘Ø «¬‘Ȫ ÏøËȪ «Ú⁄ ¡√ƒ ÒØ’ È‘ƒ Ϻfi √’Á∂Õ

¡√ƒ ª ÷πÒ∑∂-÷Ò≈√∂ «‘‰ Á∂ ¡≈Á∆ ‘ª Â∂ «ÁÈ ≈ «Óº‡∆ È≈Ò «Óº‡∆

‘ج∂ ‘∆Á≈ ‘À, «¬È∑ª ’’≈ª ˘ ’Ω‰ √ªÌ∂◊≈Õ

Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ ¿∞µÂ «ÁºÂ≈ «’ Ú∂÷ Á«¬¡≈ «√øÿ! Â∂∂ Á»√∂ ⁄≈

Ì≈Úª È∂ ¡≥«Óऺ«’¡≈ ‘Ø«¬¡≈ ‘ÀÕ ¿∞‘ Ú∆ Â∂∂ Ì≈ ‘∆ ‘È, ¿∞È∑ª

Á∂ È≈™ È≈ÒØ∫ «’Â∂ ‹º‡Íπ‰≈ Ò«‘ ª È‘ƒ «◊¡≈, ¿∞‘ Ú∆ √≈≈ «ÁÈ

247

Â∂∂ È≈Ò ‘∆ ÷∂ª «Ú⁄ ’øÓ ’Á∂ ‘È Â∂ Í»∆ «‘ Ú∆ º÷Á∂ ‘ÈÕ

¿∞È∑ª È∂ ª ’Á∂ «¬‘ «◊Ò≈ È‘ƒ ’∆Â≈ «’ ’’≈ √≈‚∂ ’øÓ’≈ «Ú⁄

«’√∂ Â∑ª Á∆ π’≈Ú‡ Í≈™Á∂ ‘ÈÕ Âø» ¡À∫Ú∂∫ È≈ Ï‘≈È∂-Ï≈˜ƒ ’Õ «¬√

«Ú⁄ Â∂≈ ‘∆ ÌÒ≈ ‘ÀÕ ‹∂ ÌÒ≈ Âø» Ù≈Ï È≈ ¤º‚∂∫ Â∂ ¡≥«ÓàÈ≈ ¤’∂∫

ª √≈‚≈ ’∆ È∞’√≈È ‘À? ¡√ƒ ª ’∂ÚÒ Â∂∂ ÌÒ∆ Ò¬∆ ÂÀ˘ «’‘≈

‘ÀÕ Á»‹∂ Âø» ¡≈Í √∂Ú≈ Íπº¤∆ ‘À Â∂ ‘π‰ Âø» √∂Ú≈ ’È ÂØ∫ ÓπÈ’ ‘Ø

«‘≈ ‘À∫Õ

Á«¬¡≈ «√øÿ È∂ «’‘≈ «’ ÓÀ∫ ª «¬º‡ª ∂ Á∆ √∂Ú≈ Íπº¤∆ √∆ È≈

«’ Ù≈Ï Á≈ «Â¡≈◊ ’È ¡Â∂ ¡≥«Óऒ‰ ¡≈«¬¡≈ ‘ªÕ Ï≈Ï≈ ‹∆

’«‘‰ Òº◊∂ «’ Ì«Ò¡≈ ÒØ’≈, Â∂∆ Ó˜∆Õ ¡√ƒ ª ÂÀ˘ Í«‘Òª ’‘∆

√∂Ú≈ È≈ÒØ∫ ’¬∆ ◊π‰ª «˜¡≈Á≈ Ò≈Ì Á∂‰ Ú≈Ò∆ √∂Ú≈ Áº√∆ ‘ÀÕ ¿∞√

˘ ’È≈ ‹ª È≈ ’È≈ ‘π‰ Â∂∆ Ó˜∆ ‘ÀÕ

¿∞Ë Á«¬¡≈ «√øÿ È∂ ÓÈ «Ú⁄ √Ø«⁄¡≈ «’ ÓÀ∫ ª √Ø«⁄¡≈ √∆

«’ ¡º‹ ’ºÒ∑ «Ú‘Ò ‘À «¬’ ÁØ ◊º‚∂ «¬º‡ª ‹ª ∂Â≈ Á∂ «Ò¡≈ Á∂Úª◊∂Õ

√øª Á∆ «¬√ Â∑ª ıπÙ∆ ‘Ø ‹≈Ú∂◊∆Õ «¬‘ ª ÷»‘ «Í¡≈ Ú«‘Û≈ Ⱥʉ

Òº◊ ͬ∂ ‘È «’ «¬‘ ‘π‰ ⁄ºÒ ’∂ √≈‚∂ Í≈√ √∂Ú≈ Íπº¤‰ ¡≈«¬¡≈ ‘À

«¬√ Á∆ Ù≈Ï ‘∆ ¤‚≈ Á∂¬∆¬∂ Â∂ ◊Ò «Ú⁄ «¥Í≈È Ú∆ Íπ¡≈ Á∂¬∆¬∂Õ

ÓȪ! «¬‘ ◊ºÒ ¡Ω÷∆ ‘À «¬ÊØ∫ ¤∂Â∆ ⁄ºÒ ’ج∆ ‘Ø È≈ Ù º÷ Á∂‰

«’ È≈Ò «¬‘ Ú∆ ’ ÒÀÕ √Ø⁄ ’∂ Ï≈Ï≈ ‹∆ ˘ «’‘≈ «’ ⁄ø◊≈ Ó‘≈≈‹

ÓÀ∫ ⁄ÒÁ≈ ‘ªÕ Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ Â∞È Ò◊∂ Á«¬¡≈ «√øÿ ˘ ’«‘¡≈ «’

√≈‚≈ Â∂∂ «ÍÂ≈ ‹∆ Â∂ Â∞‘≈‚∂ Í«Ú≈ È≈Ò Ï‘π «Í¡≈ ‘À, «‹√

’’∂ ¡√ƒ ÂÀ˘ «’‘≈ ‘ÀÕ ‹∂ Âø» Ó≥È ÒÀ∫Á≈ ª ⁄ø◊≈ √∆Õ √≈‚≈ Ú∆

’‘∂ Á≈ Ó≈‰ «‘ ‹≈‰≈ √∆, Â∂ Â∂≈ Ú∆ ÌÒ≈ ‘Ø ‹≈‰≈ √∆Õ Í Ô≈Á

º÷ƒ! ‹∂ ÏøÁ≈ «’√∂ Á∂ ’«‘‰ Â∂ ⁄ø◊∂ Í≈√∂ È≈ ¡≈Ú∂ ª ’∞Á ¿∞√

˘ ’¬∆ Ú≈∆ ‘Ø Â∆’∂ È≈Ò «√ºË∂ √Â∂ ÒÀ ¡≈™Á∆ ‘ÀÕ «¬‘ Ï⁄È

√π‰ ’∂ «ÈÓØfi»‰≈ «‹‘≈ ‘Ø ’∂ Á«¬¡≈ «√øÿ Ú≈Í√ ¡≈͉∂ ‚∂∂ ÍÂ

«◊¡≈Õ

ppp

248

ÜÆòé ÇÂ¿Ü òÆ ìçñçÅ ÔËÜÆòé ÇÂ¿Ü òÆ ìçñçÅ ÔËÜÆòé ÇÂ¿Ü òÆ ìçñçÅ ÔËÜÆòé ÇÂ¿Ü òÆ ìçñçÅ ÔËÜÆòé ÇÂ¿Ü òÆ ìçñçÅ ÔË

√Óª Ï∆ÂÁ≈ «◊¡≈Õ Á«¬¡≈ «√øÿ Í»ÏÒ∂ ’Óª ¡Ë∆È ¡≈͉∂

ÓÈ Á∂ «ÈË≈ ’∆Â∂ Ó≈◊ Â∂ ⁄ÒÁ≈ «‘≈Õ √. Ï≈Ú≈ «√øÿ ‹∆ Ú∆

«¬√Á∂ ÌÀÛ∂ √πÌ≈¡ ÂØ∫ Âø◊ √ÈÕ ¿∞ÈÚª Ú∆ ’¬∆ Ú≈ √Ófi≈«¬¡≈, Í

√ÎÒÂ≈ È≈ «ÓÒ∆Õ

F-G Ó‘∆È∂ Á≈ √Óª Ï∆ «◊¡≈ Áπ√«‘∂ Á≈ Ó∂Ò≈ ¡≈ „πº’≈Õ ‘

√≈Ò Á∆ Â∑ª Á«¬¡≈ «√øÿ ‘πƒ Ú∆ Óª‚∆Ú≈Ò∆ ͺ◊ ÏøÈ∑, ÂøÏ≈ Ò≈,

⁄ø◊∆ Â∑ª «Â¡≈ ‘Ø ’∂ Áπ√«‘≈ ÓÈ≈¿∞‰ Ú≈√Â∂ √ØÓ-√ È≈Ò ◊Ûø»Á

‘Ø ’∂ ◊Û∑Á∆Ú≈Ò∂ Ó∂Ò∂ «Ú⁄ √≈Ê∆¡ª È≈Ò Íπº‹ ◊¬∂Õ «‹Ú∂∫ «’ «¬√

ÌÀÛ∆ ⁄øÁ∆ Ù≈Ï Á≈ √πÏ≈ ‘∆ ‘À «’ «‹√ Á∂ ¡≥Á ⁄Ò∆ ‹≈Ú∂ ¿∞√

Á∆ Ӻ «Ú⁄Ø∫ ¡≈͉≈-Í≈«¬¡≈ Â∂ ⁄ø◊∆ √Ø⁄ «È’Ò ‹ªÁ∆ ‘À ¡Â∂

fiºÒÍπ‰≈ ¡≈ ‹ªÁ≈ ‘ÀÕ ¿∞√ fiÒÍπ‰∂ «Ú⁄ ÓÈ∞º÷ ¡≈͉∂ ˘ Ú∆ ÓØ„≈

Ó≈Á≈ Â∂ Á»√∂ ˘ Ú∆ «‡º⁄ √ÓfiÁ≈ ‘ÀÕ √Ø Ù≈Ï ˘ ÷∂ÛÈ Ú≈√Â∂

Á«¬¡≈ «√øÿ È∂ Ú∆ ÷Ó√Â∆ ’È∆ Ùπ» ’ «ÁºÂ∆Õ √∆ Â’Û≈ √∆,

’¬∆¡ª ˘ ◊≈Ò∑∆ ◊ÒØ⁄ ’∆Â≈Õ «¬√∂ ÁΩ≈È ’∞fi «√Í≈‘∆, «‹‘Ȫ Á∆

Ó∂Ò∂ «Ú⁄ «‚¿±‡∆ √∆, ¿∞‘ Ú∆ «¬Ë ¡≈ «È’Ò∂Õ ¿∞‘Ȫ È∂ Á«¬¡≈

«√øÿ ˘ Ø’‰ Á≈ ÔÂÈ ’∆Â≈ Í «¬√ Ú∂Ò∂ Á«¬¡≈ «√øÿ ˘ ª ‘≈Ê∆

Ú∆ ’∆Û∆ ‹≈ÍÁ≈ √∆Õ «¬√ È∂ «√Í≈‘∆¡ª ˘ Ú∆ ◊≈Ò∑ª ’º„ Ó≈∆¡ª

Â∂ ÈΩÏ ‘ºÊØ Í≈¬∆ Â’ Íπº‹ ◊¬∆Õ ¿∞‘Ȫ ⁄≈-Í≥‹ª È∂ ÎÛ ’∂ Òº’

È≈ÒØ∫ ÂøÏ≈ ÷ØÒ∑ ’∂ Һª ÏøÈ∑ Ò¬∆¡ª, «√Ø∫ ͺ◊ Ò≈‘ ’∂ ‘ºÊ È±Û Ò¬∂Õ

Ó≈Á∂ ’∞‡Á∂ Ê≈‰∂ ÒÀ ◊¬∂, ¿∞Ê∂ «Ò‹≈ ’∂ Ú∆ ¡≈͉∆ Í»∆ Â√ºÒ∆ ’∆Â∆

Â∂ ‘Ú≈Ò≈ ¡≥Á Á∂ «ÁºÂ≈Õ

‘ØÙ ¿∞Íø Á«¬¡≈ «√øÿ Ú∂÷∂ «’ ÓÀ∫ ª Áπ√«‘≈ Á∂÷‰ ¡≈«¬¡≈

√ª, «¬‘ ª ‘Ø ‘∆ ≈ÓÒ∆Ò∑≈ ω∆ ‘ج∆ ‘ÀÕ «√ ”Â∂ Í◊ ¡Â∂ Â∂Û

ÂøÏ≈ Ú∆ È‘ƒ ‘ÀÕ ‹∂Ï «Ú⁄Ò∂ ÍÀ√∂ Ú∆ ◊≈«¬Ï ‘È Â∂ √∆ Ú∆ √≈≈

Ó≈ È≈Ò √«ÊÒ ‘ÀÕ ÏÛ∆ ¡‹∆Ï ‘≈Ò «Ú⁄ ÓÈ ¡≈͉∂ ¡≈Í ˘

Ò≈‘Ȫ Í≈ «‘≈ ‘ÀÕ Ù≈Ó ÍÀ ◊¬∆ «’√∂ È∂ Í≈‰∆ Â’ È≈ «ÁºÂ≈Õ ÒØ’ƒ

¡≈ÍØ-¡≈͉∂ ÿª ˘ Â∞ ◊¬∂Õ Á«¬¡≈ «√øÿ ˘ Ú∆ ¿∞‚∆’ √∆ «’ ‹ÁØ∫

Ó∂∂ √≈Ê∆ «Í≥‚ ‹≈ ’∂ ÿ Áº√‰◊∂ ª ¿∞‘ ÓÀ˘ ¤∞‚≈ ’∂ ÒÀ ‹≈‰◊∂Õ

Í ‹ÁØ∫ «¬‘ √≈∆ ’‘≈‰∆ √≈Ê∆¡ª È∂ √. Ï≈Ú≈ «√øÿ ˘ Áº√∆ ª

249

¿∞‘Ȫ È∂ √≈¯ Ȫ‘ ’ «ÁÂ∆ «’ ÓÀ∫ ¿∞√ Á∂ Ó◊ È‘ƒ ‹≈‰≈Õ ‹ÁØ∫

Ê≈‰∂ Ú≈Ò∂ Íπº¤‰◊∂ «’ √. Ï≈Ú≈ «√øÿ! «¬‘ Â∂≈ ÒÛ’≈ ‘À ª ÓÀ∫

¿∞‘Ȫ ˘ ’∆ ¿∞µÂ Á∂Úª◊≈? «Í≥‚ Á∂ ’¬∆ ÍÂÚøÂ∂ √º‹‰ª È∂ √. Ï≈Ú≈

«√øÿ ˘ Ê≈‰∂ ‹≈‰ Ò¬∆ «’‘≈ Í √. Ï≈Ú≈ «√øÿ ‹∆ ¡√»Ò Á∂ ͺ’∂

√È, ¿∞‘Ȫ «Î √≈¯ ¿∞µÂ «ÁºÂ≈ «’ Â∞√ƒ ‹≈‰≈ ‘À ª ⁄Ò∂ ‹≈ÚØ

Í ÓÀ∫ «’√∂ Ù≈Ï∆ Á∆ «√¯≈Ù Â∂ È‘ƒ ‹≈‰≈, Ì≈Ú∂∫ Ó∂≈ √’≈ ÍπºÂ

‘∆ ‘ÀÕ «¬‘ ¡√»Ò∆ «ÁzÛ∑Â≈ Ú∂÷ ’∂ «Í≥‚ Á∂ Ï≈-√»ı ÏøÁ∂ Ê≈‰∂ ◊¬∂

Â∂ Ê≈‰∂Á≈ ˘ √≈∆ ◊ºÒ Áº√∆ «’ √. Ï≈Ú≈ «√øÿ ‘πƒ «¬√ ’≈È

È‘ƒ ¡≈¬∂Õ ¡√ƒ √≈∂ ¿∞‘Ȫ Á∆ ʪ ¡≈¬∂ ‘ª Â∂ «¬√ ˘ √Ófi≈Úª◊∂Õ

¿∞Ó∆Á ‘À ‘π‰ ¡◊ª‘ ÂØ∫ ’ج∆ «¬‘Ø «‹‘∆ Ù’≈«¬Â Á≈ Â∞‘≈˘ ÓΩ’≈

È‘ƒ «ÓÒ∂◊≈Õ Ê≈‰∂Á≈ «√¡≈‰≈ √∆, «ÍÂ≈ Á∆ «Á¡≈ÈÂÁ≈∆ Â∂ ¶Ó∂∆

√»fi ˘ ⁄ø◊∆ Â∑ª √Ófi «◊¡≈Õ ¡≈¬∂ √º‹‰ª ˘ «’‘≈ «’ Â∞√ƒ «¬√

˘ Íπº¤ ÒÚØ ‹∂ ¡◊ª‘ Ò¬∆ «¬‘ Ù≈Ï Í∆‰∆ ¤º‚ Á∂Ú∂ ª ¡√ƒ «¬√

˘ «¬√ Á∂ Ï≈Í Á∆ Ù≈¯Â ’≈È ¤º‚ «ÁøÁ∂ ‘ªÕ

«¬Ë ‹ÁØ∫ «√¡≈‰∂ Ïø«Á¡ª È∂ √. Á«¬¡≈ «√øÿ ˘ Íπº«¤¡≈ «’

Ê≈‰∂Á≈ «¬√ Â∑ª ’«‘øÁ≈ ‘ÀÕ ¡º◊Ø∫ Á«¬¡≈ «√øÿ È∂ ¿∞µÂ «ÁºÂ≈ «’

«‹√ ÌÀÛ∆ È∂ Ó∂∆ ¬∂È∆ Ï∂-«¬˜Â∆ ’≈¬∆ ‘À «√ Â∂ ͺ◊ È‘ƒ «‘‰

«ÁºÂ∆ Â∂ Ó≈ Ú≈Ë∂ «Ú⁄ Íπ¡≈¬∆ ‘À ‘π‰ Ó∂≈ «¬√ È≈Ò ’∆ √≈Ê ‘ÀÕ

¡º‹ ÂØ∫ ÒÀ ’∂ ÓÀ∫ √Á≈ Ò¬∆ «¬√ Á≈ «Â¡≈◊ ’ «ÁÂ≈ ‘ÀÕ ÓÈ «Ú⁄

Ï≈Ï≈ ‹∆ Á∂ Ï⁄È Ú∆ Ô≈Á ¡≈¿∞‰ «’ ““‹∂ ÏøÁ≈ «√¡≈‰∂ Á∂ ’«‘‰

Â∂ «√ºË∂ √Â∂ È≈ ¡≈Ú∂ ª ’∞Á «’√∂ ‘Ø Â∆’∂ È≈Ò «√ºË∂ √Â∂

Í≈ «ÁøÁ∆ ‘ÀÕ”” ÓÀ∫ ¿∞√ √Ó∂∫ ª ¿∞‘Ȫ Á∆ ◊ºÒ È‘ƒ √Ófi∆, ‘π‰’∞ÁÂ

È∂ ÓÀ˘ «¬√ Â∑ª «√ºË∂ √Â∂ ÍÀ‰ Ò¬∆ Ó‹Ï» ’ «ÁºÂ≈ ‘ÀÕ Óπº’Á∆

◊ºÒ Á«¬¡≈ «√øÿ ˘ «Í≥‚ Á∂ Ïø«Á¡ª «√ Â∂ ÍÈ≈ ÏøÈ≈ ’∂ ’¤«‘∂

√Ó∂ «‘≈¡ ’Ú≈ «Ò¡ªÁ≈ «’™«’ ͺ◊ Â∂ ⁄≈Á «√Í≈‘∆¡ª È∂

Í«‘Òª ‘∆ ¡º◊∂ «Í¤∂ ’ Ò¬∆¡ª √ÈÕ ¿∞‘Ȫ ˘ Íπº¤‰ Â∂ Ú∆ ¿∞‘Ȫ

«’‘≈ «’ ¡√ƒ «¬√ ˘ «¬√∂ ‘≈Ò «Ú⁄ ‘∆ Ê≈‰∂ «Ò¡≈¬∂ √ªÕ «Í≥‚

¡≈ ’∂ ÁØ-«ÂøÈ Ï≈¡Á Á«¬¡≈ «√øÿ Ï≈Ï≈ ‹∆ Í≈√ Íπº‹≈Õ ÈÓ√’≈

’’∂ Ï∂ÈÂ∆ ’∆Â∆, Ï≈Ï≈ ‹∆ ÓÀ∫ ¡≈Í ‹∆ Á∂ ’«‘‰ Â∂ ª ‘πº‹Âª

ÍÛ∑Á≈ «‘≈ Í ‘π‰ ¡ı∆ Ú∂÷ ’∂ «‹√ È∂ Ó∂∆ √≈∂ «¬Ò≈’∂ «Ú⁄

Ï∂«¬˜Â∆ ’Ú≈¬∆ ‘À, «ÍÂ≈ ‹∆ Ú∆ ¿∞√ «ÁÈ Á∂ Ó∂∂ È≈Ò È‘ƒ ÏØÒ∂,

ÓÀ∫ «¬√ Ò≈‘È Á≈ √Á≈ Ò¬∆ «Â¡≈◊ ’È Á≈ Â∞‘≈‚∂ √≈Ó∑‰∂ Ï⁄È

250

’Á≈ ‘ª Â∂ ‘π‰ «‹√ «ÁÈ Ó˜∆ ¡≥«Óऒ≈ Á∂ÚØÕ Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂

Á«¬¡≈ «√øÿ ˘ ’«‘¡≈ «’ Â∞√ƒ Ï‘π ⁄ø◊≈ «È‰≈ «Ò¡≈ ‘ÀÕ «¬√

˘ «Â¡≈◊‰ È≈Ò «¬Ê∂ Ú∆ Ó≈‰ √«Â’≈ «ÓÒÁ≈ ‘À Â∂ √«Â◊π» ‹∆

Á∆ Ú∆ ıπÙ∆ ‘øπÁ∆ ‘ÀÕ «¬È√≈È ¿∞‘ ‘À ‹Ø ˆÒÂ∆ ’∂ Â∂ ¿∞√ ˆÒÂ∆

Á≈ ¡«‘√≈√ ’’∂ ÓπÛ ¿∞√ ˘ È≈ Áπ‘≈¬∂Õ ‹Ø ÓπÛ-ÓπÛ ’∂ ˆÒÂ∆

˘ Áπ‘≈¬∂, ¿∞‘ ‘ÀÚ≈È Â∞ºÒ ‘ÀÕ √Ø Â∞√ƒ ˆÒÂ∆ ˘ Ó«‘√»√ ’∆Â≈ ‘À

Â∂ «¬√ ˘ «Â¡≈◊‰ Ò¬∆ «Â¡≈ ‘ØÕ ◊π» Í≈ÂÙ≈‘ ‹∆ ÓØ‘ ’È Â∂

√Á≈ ‘∆ ¡≈͉∂ ⁄Ȫ È≈Ò ‹ØÛ∆ º÷‰Õ Â∞√ƒ ‘π‰ ÂØ∫ ‘∆ «Â¡≈∆ ’

ÒÚØÕ Ó»Ò-Ó≥Âz Á∆¡ª Ó≈Ò≈ ’È∆¡ª ¡≈øÌ ’ Á∂ÚØ Â∂ ’’≈ Ë≈È

’È∂ Á∆ ¡≈Á ω≈ ÒÚØ, ¤∂Â∆ ‘∆ ¡≥«Óऒ≈¿∞‰ Á≈ ÔÂÈ

’ª◊∂Õ √Ø ÊØÛ∑∂ «ÁȪ Ï≈¡Á ‘∆ Á«¬¡≈ «√øÿ È∂ ¡≥«Óऺ’ «Ò¡≈Õ

«‘‰∆ Â∂ «‘ «Ú⁄ Íͺ’ ‹∆ÚÈ ÏÂ∆ ’È Ò◊ ͬ∂Õ Â∂ Â∞Á∂

«ÎÁ∂ Ó»Ò-Ó≥Âz Á≈ ‹≈Í «Èø ‹≈∆ º÷Á∂Õ «˜ÓƒÁ≈∂ Á≈ ’≈ØÏ≈

¡≈øÌ ’È ÂØ∫ Í«‘Òª √Ã∆ ◊π» ◊ÃøÊ √≈«‘Ï ‹∆ ˘ ÈÓ√’≈ ’’∂ «Î

√ø√≈’ ’øÓª «Ú⁄ Ù≈ÓÒ ‘øπÁ∂Õ

ͤÂ≈Ú≈ ª «È◊π∂ Á» ‹≈‰ Á≈ ‘À

«‹™-«‹™ Ó»ÒÓ≥Âz Â∂ ◊πÓ≥Âz Á∂ ‹≈Í «Ú⁄ Ú≈Ë≈ ’∆Â≈ ¡≈ÂÓ’

¡Ú√Ê≈ ¿∞⁄∂∆ ‘øπÁ∆ ◊¬∆Õ «Í¤Ò∂ √≈Ò ‘∆ «¬‘Ȫ Á∂ √Ì ÂØ∫ ¤Ø‡∂ Ì≈

«‹‘Ȫ Á≈ Ȫ √: ⁄øȉ «√øÿ ‹∆ ‹Ø Ï≈‚ √«’¿∞«‡∆ ÎØ√ «Ú⁄

ÈΩ’∆ ’Á∂ √È, √Ã∆È◊ «Ú÷∂ «‚¿±‡∆ Â∂ Â≈«¬È≈ ¡’≈Ò ⁄Ò≈‰≈

’ ◊¬∂, ¿∞‘Ȫ Á≈ √∆ «Í≥‚ «Ò¡≈ ’∂ √√’≈ ’∆Â≈Õ √√’≈ ÂØ∫

«Í¤Ø∫ ÓÀ∫ Ú∆ «ÂøÈ-⁄≈ ◊π«√÷ª È≈Ò √. Á«¬¡≈ «√øÿ Í≈√ ¡¯√Ø√

’È «◊¡≈Õ ÊØÛ∑≈ √Óª ¡¯√Ø√ ’È ¿∞ÍÃø Ì≈¬∆ Á«¬¡≈ «√øÿ È∂

¡¯√Ø√ Á∆ ◊ºÒ ‡π’«Á¡ª «’‘≈ «’ ‹Ø Ú∆ «¬√ √ø√≈ Â∂ ¡≈«¬¡≈ ‘À

¿∞√ È∂ ¡ÚºÙ «¬ÊØ∫ ‹≈‰≈ ‘∆ ‘ÀÕ √≈‚∂ Á∂÷«Á¡ª-Á∂÷«Á¡ª ’∂Â∆ ⁄Ò

◊¬∆ ‘ÀÕ √≈˘ Ì≈ Á∂ ⁄Û∑≈¬∆ ’ ‹≈‰ Á≈ ¬∂È≈ ¡¯√Ø√ È‘ƒ ‘À

«’™«’ «‹øȪ ¿∞√ Á≈ √Óª «Ò«÷¡≈ ‘Ø«¬¡≈ √∆ ¿∞√ ÂØ∫ ÚºË Âª ¿∞√

È∂ ÌØ◊‰≈ È‘ƒ √∆, ¡¯√Ø√ ª «¬√ ◊ºÒ Á≈ ‘À «’ √≈‚≈ Ì≈ «¬√

√ø√≈ ÂØ∫ «È◊π≈ Ó «◊¡≈ ‘ÀÕ ÓÀ∫ ÏÊ∑∂≈ ¿∞√ ˘ «’‘≈ «’ Ì≈ Ì≈Ú∂∫

Âø» ÓÀÊØ∫ ¤Ø‡≈ ‘À∫ Í √Ó∂∫ Á≈ ’ج∆ ÍÂ≈ È‘ƒ Âø» ¡≥«Óऒ ’∂ ◊π»

Ú≈Ò≈ ˜» ω ‹≈‘ Í ¿∞√ È∂ Ò≈∂ ÒºÍ∂ «Ú⁄ √Óª ¶ÿ≈ «ÁºÂ≈ Ó∂∆

251

«¬’ È≈ Ó≥È∆Õ ‘π‰ ¡√ƒ ◊π» ¡º◊∂ «’‘Û∂ Ó≥»‘ È≈Ò ¡Á≈√ ’∆¬∂

«’ √≈‚∂ Ì≈ ˘ ¡≈͉∂ ⁄Ȫ «Ú⁄ «ÈÚ≈√ Ïı«ÙÙ ’Ø «’™«’ ¿∞‘

◊»» Ú≈Ò≈ ª ‘À È‘ƒ √∆, ‘π‰ ¿∞√ Á∆ ’Ω‰ Ï‘πÛ∆ ’∂◊≈? Áπº÷ ª

«¬√ ◊ºÒ Á≈ ÷≈ «‘≈ ‘À «’ ¿∞‘ «È◊π≈ «¬√ √ø√≈ ÂØ∫ ⁄Ò≈ «◊¡≈

‘ÀÕ ¿∞√ Á∆ √‘≈«¬Â≈ ’Ω‰ ’∂◊≈? ¡≈Í Óπ‘≈∂ Ú∂◊ «Ú⁄ Ì≈¬∆ Á«¬¡≈

«√øÿ «¬√ ÍÃ’≈ Á∂ Ï⁄È √π‰≈¬∆ ◊¬∆Õ √≈Ë √ø◊ ‹∆, ‹∂ «’√∂ È∂

«¬√ √ø√≈ «Ú⁄ ¡≈ ’∂ ’∞fi ÷º‡‰≈ ‘À ª ◊π» Ú≈Ò∂ ω ‹≈ÚØÕ ¡√ƒ

‹Ú≈È∆ √Ó∂∫ Ï‘π ’∞fi ’ ’∂ Ú∂÷ «Ò¡≈ ‘À ¡ı∆ «¬√ Á ÂØ∫ ψÀ

◊π» Á∆ ÙÈ ÂØ∫ «Ú‘»«‰¡ª ˘ ˺’∂ ‘∆ ˺’∂ ‘ÈÕ È≈ «¬Ê∂ √π÷-⁄ÀÈ

Â∂ È≈ ¡◊ª‘ ÙªÂ∆Õ «¬√ ÍÃ’≈ Á∂ Ï⁄È √π‰«Á¡ª ÏÛ≈ ¡≈ÈßÁ

¡≈«¬¡≈Õ

«¬√ ¡ÈßÁ «Ú⁄ ‘∆ Ì≈¬∆ Á«¬¡≈ «√øÿ È∂ Ï≈Ï≈ ‹∆ È≈Ò ‘ج∆

Ú≈Â≈ Á∆ «¬’ √≈÷∆ ‘Ø √π‰≈ «ÁºÂ∆ «’ Ó‘ªÍπ÷ Ï≈Ï≈ ‹∆ Áº√Á∂

‘øπÁ∂ √È «’ ‘ ÓÈ∞º÷ ˘ «‹‘Ø «‹‘∂ ¿∞√ È∂ ’Ó ’∆Â∂ ‘؉ ¿∞√ Á≈

ÎÒ ¡ÚºÙ Ìπ◊‰≈ ÍÀ∫Á≈ ‘ÀÕ «¬‘ Ú∆ «¬º’ ¡‡ºÒ √⁄≈¬∆ ‘À «’ ¡√ƒ

«¬Ê∂ √ø√≈ «Ú⁄ ¡≈͉∂ ’∆Â∂ Ó≈Û∂ ⁄ø◊∂ ’Óª Á≈ Ìπ◊Â≈È ’È ¡≈¬∂

‘ªÕ «‹‘∂ «‹‘∂ ‘π‰ «¬Ê∂ ’ª◊∂ ¿∞√ Á≈ Ìπ◊Â≈È ¡◊Ò∂ ‹ÈÓ «Ú⁄

’È≈ ÍÚ∂◊≈Õ

ppppppppppppppp

252

î³çÅ Ú¿×Å ÁÅêäÅ ÁÅê¶ ÔÆ ÕÆåÅ êÅòäÅî³çÅ Ú¿×Å ÁÅêäÅ ÁÅê¶ ÔÆ ÕÆåÅ êÅòäÅî³çÅ Ú¿×Å ÁÅêäÅ ÁÅê¶ ÔÆ ÕÆåÅ êÅòäÅî³çÅ Ú¿×Å ÁÅêäÅ ÁÅê¶ ÔÆ ÕÆåÅ êÅòäÅî³çÅ Ú¿×Å ÁÅêäÅ ÁÅê¶ ÔÆ ÕÆåÅ êÅòäÅ

Ì≈¬∆ Á«¬¡≈ «√øÿ È∂ Áº«√¡≈ «’ «¬’ «ÁÈ ÓÀ∫ Ï≈Ï≈ ‹∆ Í≈√

«◊¡≈Õ ¿∞‘Ȫ Í≈√ ÁØ «ÂøÈ ‘Ø ‹«◊¡≈√» Ú∆ ÏÀ·∂ Ï⁄È «ÏÒ≈√ ’

‘∂ √ÈÕ Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ ‹Ø ◊π» Ó‘≈≈‹ ‹∆ Á≈ ¿∞ÍÁ∂Ù «ÁzÛ ’≈¿∞‰

Á∆ «‚¿±‡∆ ¿∞‘Ȫ Á∆ √∆, ¿∞√ ˘ Í»≈ ’Á∂ ‘ج∂ ÍÃ∂Ó∆¡ª ˘ ÍÃ∂È≈

«ÁºÂ∆ «’ ÓÈ∞º÷ ˘ ‘Ó∂Ù≈ Ó≈Û∂ ’Óª ÂØ∫ Ï⁄‰≈ ⁄≈‘∆Á≈ ‘ÀÕ ◊πÏ≈‰∆

˘ Ú∆⁄≈ È≈Ò ÍÛ∑’∂, ◊πÏ≈‰∆ «‹‘Ȫ Ó≈Û∂ ’Óª ÂØ∫ √≈˘ Ú‹Á∆

‘À ¿∞‘Ȫ Á≈ «Â¡≈◊ ’È≈ ⁄≈‘∆Á≈ ‘À, «‹‘Û∂ ⁄ø◊∂ ’Ó ’È Ò¬∆

◊πÏ≈‰∆ √≈˘ ÍÃ∂Á∆ ‘À ¿∞‘ ’È∂ ⁄≈‘∆Á∂ ‘ÈÕ ◊πÏ≈‰∆ «Ú⁄Ø∫ √≈˘

«ÈºÂ ÈÚƒ ¡◊Ú≈¬∆ «ÓÒÁ∆ ‘ÀÕ «¬√∂ Ò¬∆ √«Â◊π» ‹∆ È∂ √≈˘ ‘π’Ó

’∆Â≈ ‘À «’ √≈‚≈ «√º÷ ‘-ؘ √ºÂ Ï≈‰∆¡ª Á≈ «ÈÂÈ∂Ó ’∂Õ

◊πÏ≈‰∆ Á∂ Í≈· «Ú⁄Ø∫ ‹∆ÚÈ √∂Ë «ÓÒÁ∆ ‘ÀÕ Ì≈¬∆ Á«¬¡≈ «√øÿ ‹∆

È∂ Áº«√¡≈ «’ ‹ÁØ∫ Ï≈Ï≈ ‹∆ ÓπÛ-ÓπÛ ’∂ Ï≈‰∆ ÍÛ∑È Ò¬∆ ˜Ø Á∂

‘∂ √È Âª ÓÀÊØ∫ «‘≈ È≈ «◊¡≈Õ ÓÀ∫ ¡≈͉∆ √Ófi ¡È∞√≈ Ï≈Ï≈ ‹∆

˘ «’‘≈ «’ Â∞√ƒ ÓπÛ-ÓπÛ ’∂ Ï≈‰∆ Á≈ Í≈· ’È Ò¬∆ ’‘∆ ‹ªÁ∂

‘Ø Ï≈‰∆ ÍÛ∑È Ú≈Ò∂ Ú∆ «’‘Û≈ √≈∂ √π÷∆ ‘È, ¿∞‘Ȫ ˘ Ú∆ ’¬∆¡ª

˘ Òº’ ÿ√∆‡-ÿ√∆‡ ’∂ Â∞È≈ ÍÀ «‘≈ ‘ÀÕ ¿∞‘ ª «ÏȪ √‘≈∂ ÂØ∫

Â∞ Ú∆ È‘ƒ √’Á∂Õ ’¬∆ ‘Ø Áπ÷ª «Ú⁄ «ÿ∂ ‘ج∂ ‘ÈÕ

«¬‘ ◊ºÒ ’«‘ ’∂ Ó≈ÈØ ÓÀ∫ ⁄Ò∑∂ «Ú⁄ ‚ª◊ Î∂ «ÁºÂ∆Õ ¿∞‘ ÁØ-

«ÂøÈ √ØÂ∂ ‹Ø Ï≈Ï≈ ‹∆ Á∂ Ï⁄È ÏÛ∂ ◊‘π È≈Ò √π‰ ‘∂ √È, ⁄πºÍ

’ ◊¬∂ Â∂ Ó∂∆ ÚºÒ Ú∂÷‰ Òº◊ ͬ∂ «’ «¬√ «‹º‡ È∂ «‡ø‚ «Ú⁄ ’≈È≈

Î√≈ «ÁºÂ≈ ‘À, ‘π‰ «¬‘ √≈‚∆ ¯Ø∫ Ú’≈Ò ’∂◊≈Õ ¿∞‘Ȫ Á≈ Ú∆

‘ª ͺ÷∆ ⁄∂‘≈ Ú∂÷ ’∂ ÓÀ∫ ‘Ø ‘π«Ù¡≈ ‘Ø «◊¡≈ Â∂ ÓπÛ ¿∞‘ ‘∆

¡≈͉∆ º‡ Áπ‘≈¬∆Õ Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ ÏÛ∂ ·∑øÓ∂ È≈Ò ¿∞µÂ «ÁÂ≈;

Á«¬¡≈ «√øÿ ‹∂ «’√∂ Ï≈‰∆ ÍÛ∑È Ú≈Ò∂ √∆ ˘ ’Ù‡ ‘À ª ¿∞‘ ¿∞√

Á∂ ¡≈͉∂ ’∆Â∂ ’Óª Á≈ ÎÒ ‘À :

ÁÁÀ ÁØ√π È Á∂¿± «’√À ÁØ√π ’øÓ≈ ¡≈Í«‰¡≈®

‹Ø ÓÀ ’∆¡≈ √Ø ÓÀ Í≈«¬¡≈ ÁØ√π È Á∆‹À ¡Ú ‹È≈®21®

(¡≈√≈ Ó: 1, Í≥È≈ 433)

ÂÊ≈

253

ÁØ√π È Á∆‹À ’≈‘» ÒØ◊® ‹Ø ’Ó≈ÚÈ∞ √ج∆ ÌØ◊®

¡≈ÍÈ ’Ó ¡≈Í∂ ‘∆ ÏøË® ¡≈ÚÈπ ‹≈ÚÈ∞ Ó≈«¬¡≈ Ë≥Ë®1®

(≈Ó’Ò∆ Ó: 5, Í≥È≈ 888)

«¬√ «Ú⁄ ◊πÏ≈‰∆ Á≈ ª ’ج∆ ÁØÙ È‘ƒÕ ◊πÏ≈‰∆ ÍÛ∑È

È≈Ò Âª ’Ó ÿ‡ ‹ªÁ∂ ‘ÈÕ Ï≈‰∆ ÍÛ∑È Ú≈Ò≈ ◊πÓπ÷ √∆’

Áπº÷ ˘ ¡≈͉∂ ’Ó Á≈ Ìπ◊Â≈È ‹≈‰ ’∂ «’√∂ ˘ ÁØÙ È‘ƒ «ÁøÁ≈

Â∂ ◊π» ‘π’Ó «Ú⁄ √Ï Ùπ’ È≈Ò √Óª ÏÂ∆ ’ ÒÀ∫Á≈ ‘ÀÕ Í

ÓÀ∫ «Î ¡≈͉∆ «‹ºÁ Â∂ ’≈«¬Ó «‘ ’∂ Ï≈Ï≈ ‹∆ ˘ «’‘≈ «’ «‹√

È∂ ¡≥«ÓàÚ∆ ¤«’¡≈ ‘ØÚ∂, ¿∞‘ Â∞‘≈‚∂ ’«‘‰ ¡È∞√≈ «ÈÂÈ∂Ó Ú∆

’Á≈ ‘ØÚ∂, ◊πÏ≈‰∆ Á≈ ’∆ÂÈ∆¡≈ Ú∆ ‘ØÚ∂, ÓÀ Áº√Ø ¿∞√ ˘

«’‘Û∂ ’Ó Á∆ √˜≈ «ÓÒ ‘∆ ‘À ‹Ø Â∞È «ÎÈ ÂØ∫ Ú∆ ¡≈Â∞

‘ÀÕ Ï≈Ï≈ ‹∆ ’«‘‰ Òº◊∂, Á«¬¡≈ «√øÿ ÍÂ≈ ª Òº◊∂ Âø» «’√ Á∆

◊ºÒ ’Á≈ ‘À∫ ª ÓÀ∫ ÏÛ∂ ÌØ√∂ È≈Ò «’‘≈ «’ ÓÀ∫ √øÂØ÷ «√øÿ

¿∞√Ó≈È Ù‘∆Á Ú≈Ò∂ Á∆ ◊ºÒ ’Á≈ ‘ª, «‹√ È∂ Â∞‘≈‚∂ Í≈√Ø∫ ‘∆

¡≥«Óऺ«’¡≈ ‘À Â∂ Ï≈‰∆ Ú∆ ÍÛ∑Á≈ ‘À, «‘ Ú∆ º÷Á≈ ‘À Â∂

’∆ÂÈ Ú∆ ’Á≈ ‘ÀÕ Ï≈Ï≈ ‹∆ Ó∂≈ ÁÒ∂∆ Ú≈Ò≈ ¿∞µÂ √π‰ ’∂

’∞fi «¤øÈ ⁄πºÍ ’ ◊¬∂ Â∂ ÊØÛ∑∆ ⁄πºÍ Ï≈¡Á ’«‘‰ Òº◊∂, Á«¬¡≈

«√øÿ, «’√∂ Á∂ ’Ó Á≈ ÍÛ∑Á≈ È‘ƒ ⁄πº’∆Á≈Õ √Ì ¡≈ÍØ ¡≈͉∂

’Óª Á≈ ‘∆ ÎÒ Ìπ◊ ‘∂ ‘ÈÕ «¬√ «Ú⁄ Â≈ Ú∆ «’ø± ’È

Á∆ ◊øπ‹≈«¬Ù È‘ƒ, Âø» ◊πÏ≈‰∆ Â∂ ˆÒ «’ø± ’ «‘≈ ‘À∫Õ ’∆

Âø» ¿∞√Á∂ «Í¤Ò∂ ’Ó Ï≈∂ Áº√ √’Á≈ ‘À∫ «’ ¿∞√ È∂ ’ج∆ ¡À√≈ ’Ó

È‘ƒ ’∆Â≈ «‹√ Á∆ ¿∞‘ √˜≈ Ìπ◊ «‘≈ ‘ÀÕ ÓÀ∫ ¿∞µÂ «ÁºÂ≈ «’

ÓÀ ª È‘ƒ ÍÂ≈ Â∞√ƒ ¡≈Í ‘∆ Áº√ Á∂ÚØ «’ ¿∞√ È∂ «Í¤Ò∂ ‹ÈÓ

«Ú⁄ «’‘Û≈ ¡À√≈ Ó≈Û≈ ’Ó ’∆Â≈ ‘À «‹√ Á≈ Ìπ◊Â≈È ¿∞√ ˘

’È≈ ÍÀ «‘≈ ‘ÀÕ Ï≈Ï≈ ‹∆ ’«‘‰ Òº◊∂ «’ Áº√‰ Á∆ ÒØÛ≤ ª È‘ƒ

√∆ Í «¬‘ ‹Ø ÍÃ∂Ó∆ ÏÀ·∂ ‘È, «‹‘Ȫ Á≈ ◊πÏ≈‰∆ Â∂ ÊØÛ∑≈ Ï‘πÂ

ÌØ√≈ ‘À Â∂∂ «¬‘Ȫ Ï⁄Ȫ È≈Ò «¬‘Ȫ Á∂ Ú∆ È≈√Â’ ‘؉ Á≈

‚ ‘ÀÕ ‹∂ Âø» «¬’ºÒ≈ ◊ºÒ ’Á≈ Ù≈«¬Á «Î ÓÀ «¬‘ √ͺهÂ≈

Á∂‰ Á∆ ÒØÛ È‘ƒ √∆Õ ¡≈Í ‹∆ Á≈ «⁄‘≈ ÏÛ∂ ‹Ò≈Ò «Ú⁄ √∆Õ

Ï≈Ï≈ ‹∆ ’«‘‰ Òº◊∂, √π‰! Á«¬¡≈ «√øÿ, √øÂØ÷ «√øÿ ¡≈͉∂ ‘∆

«Í¤Ò∂ ‹ÈÓ «Ú⁄ ’∆Â∂ ‘ج∂ ’Ó Á≈ ÎÒ Ìπ◊ «‘≈ ‘ÀÕ

«Í¤Ò∂ ‹ÈÓ «Ú⁄ Ú∆ «¬√ ˘ ÓÈ∞º÷ Á∂‘ ÍÃ≈Í √∆Õ ◊π» ‹∆ Á≈

254

‚ ÌÀ¡ ª √∆ Í «¬‘ ¥ØË∆ Ï‘π √∆Õ «¬’ «ÁÈ «¬‘ Ï≈‘Ø∫ ’øÓ-

’≈ ’ ’∂ ʺ’ ‡πº‡’∂ ¡≈«¬¡≈Õ «¬ÙÈ≈È ¡≈«Á ’ ’∂ ‹Ø ÍÃÙ≈Á≈ ÿ

Ú≈«Ò¡ª ¿∞√ ˘ ¤’‰ Ò¬∆ «ÁºÂ≈ ¿∞√ ˘ ¤’‰≈ Ùπ» ’∆Â≈Õ ¡‹∂

«¬’=ÁØ ◊≈‘∆¡ª ‘∆ «¬√ È∂ Ó≥»‘ Í≈¬∆¡ª √È «’ «¬‘ ’ج∆ ÷≈‰

Ú≈Ò∆ ⁄∆˜ ÒÀ‰ ⁄™’∂ ÚºÒ ⁄Ò≈ «◊¡≈Õ È∂Û∂ ÏÀ·∂ ’±’ È∂ Ú∂«÷¡≈

«’ Ê≈Ò∆ √øπÈ∆ ͬ∆ ‘ÀÕ ¡≈͉∆ ¡≈Á ÓπÂ≈Ï’ ’∞ºÂ≈ ¿∞«·¡≈ Â∂ Ê≈Ò∆

«Ú⁄ ͬ∂ ÍÃÙ≈Á∂ ÊØÛ∑∆ Á» «Ò‹≈ ’∂ ÷≈‰ Òº◊ «Í¡≈Õ ‹ÁØ∫ «¬‘ Ú≈Í√

¿∞‘ ⁄∆˜ ÒÀ ’∂ ͫ¡≈ ª Ê≈Ò∆ ı≈Ò∆ Ú∂÷∆Õ ¡◊ª‘ «È◊∑≈ Ó≈∆

ª Ê≈Ò∆ Ú≈Ò∂ ÍÃÙ≈Á∂ ’±’ ÏÛ∆ ÓΩ‹ È≈Ò ÷≈ «‘≈ √∆Õ «¬‘ Ú∂÷

’∂ «¬√ ˘ ¬∂È≈ ¥ØË ¡≈«¬¡≈ «’ «¬√ È∂ Ò≈◊∂ ͬ∆ «¬’ ‚ª◊ ⁄πº’

Ò¬∆ Â∂ ¡Ú∂√Ò∂ ؇∆ ÷≈ ‘∂ ’∞ºÂ∂ Á∂ Úº‹∆ «’ ¿∞√ Á≈ Òº’ ‡πº‡ «◊¡≈Õ

¿∞‘ ’±’ ’¬∆ «⁄ ¿∞Ê∂ ‘∆ «Í¡≈ ’∞Ò≈‘‡ Í≈™Á≈ «‘≈Õ «¬√ Á∂

ÓÈ ˘ ͤÂ≈Ú≈ ª Òº◊≈ Í ¥ØË È∂ ¡≈͉≈ ’øÓ ’Ú≈ «Ò¡≈ √∆Õ

¿∞‘ ’∞ºÂ≈ √≈∆ ¿∞Ó «‹øÈ≈ «⁄ «‹¿±∫Á≈ «‘≈, Òº’ ‡πº‡‰ √Á’≈ Òº’

ÿ√∆‡-ÿ√∆‡ ’∂ ¿∞√ È∂ √Óª ◊π˜≈«¡≈Õ Óπ‘Ò∆¡ª Һª ¡≈√∂ ‘∆

√≈≈ ‹∆ÚÈ ÏÂ∆ ’∆Â≈Õ

‘π‰ ‹∂ ¿∞√ Ú∂Ò∂ «¬‘ √ø‹Ó Â∂ √Ï ÂØ∫ ’øÓ ÒÀ∫Á≈, Ú∆⁄≈ ÒÀ∫Á≈

«’ ¿∞‘ ÍÃÙ≈Á∂ ‹Ø ’∞ºÂ≈ ÒÀ «◊¡≈ ‘À Ó∂∂ ÷≈‰ Á∂ ª ‘∂ È‘ƒ Â∂ È≈

‘∆ «¬√ ˘ Ó≈È È≈Ò ÓπÛ ¿∞‘ √πº⁄∂ ‘Ø ‹≈‰∂ ‘È, «¬‘ «¬√ Á∂ Ì≈◊ª

Á∂ ‘∆ «Ò÷∂ ‘؉∂ ‘È, √Ø⁄ Ú∆⁄≈ ’ ÒÀ∫Á≈ ª ¿∞√ ’Ó ÂØ∫ Ï⁄ ‹≈‰≈

√∆Õ ’Ó ’È Òº«◊¡ª ª ˜≈ Ú∆ √Ø⁄ Ú∆⁄≈ ÂØ∫ ’øÓ È‘ƒ «Ò¡≈

‹∂ ‘π‰ ¿∞√ ’∆Â∂ ’Ó Á≈ Ìπ◊Â≈È ’È≈ ÍÀ «‘≈ ‘À ª Â∂∂ Ú◊∂

«’ø± ÍÃø± ’ ‘∂ ‘ÈÕ

Ì≈Ú∂∫ √øÂØ÷ «√øÿ1 ¡Ω÷ È≈Ò Â∞Á≈ ‘À Í ◊πÏ≈‰∆ ÍÛ∑È √π‰È

√Á’≈ ◊π» ˙‡ ¡≈√∂ «¬‘ Áπº÷ ¿∞√˘ Ï‘πÂ≈ Áπ÷Á≈¬∆ È‘ƒ Ì≈√Á≈Õ

√Ï √øÂØ÷ È≈Ò «ÁÈ ’º‡ «‘≈ ‘ÀÕ «¬‘ ◊πÏ≈‰∆ Á∆ ‘∆ Ï’Â ‘ÀÕ

‹∂ ¿∞‘ ◊πÏ≈‰∆ ÂØ∫ Á» ‘øπÁ≈ ª √Ï Ùπ’ Á∆ ʪ ÍÓ∂Ù ˘ ¿∞Ò∑≈Ó∂

Ó≈«Á¡ª fiØ∑∂ «Ú⁄ √Óª ÏÂ∆ ‘؉≈ √∆Õ «¬√∂ Ò¬∆ ‘∆ ◊πÁ∂Ú Í≥‹Ú∂∫

Í≈ÂÙ≈‘ ‹∆ È∂ ◊πÏ≈‰∆ «Ú⁄ ‘π’Ó ’∆Â≈ ‘À :

1. ¤Ø‡∆ ¿∞Ó «Ú⁄ ‘∆ √øÂØ÷ «√øÿ Á∆¡ª ÍØÒ∆˙ Á∆ Ï∆Ó≈∆ È≈Ò ÒºÂª √πº’

◊¬∆¡ª √ÈÕ

255

È‘ «Ï¶Ï ËÓ≥ «Ï¶Ï Í≈Í≥® (√ÒØ’ √‘√«¥Â∆, Í≥È≈ 1354)

Í≈Í ’È ÂØ∫ Í«‘Òª Á∂ ’È∆ ⁄≈‘∆Á∆ ‘À, ¿∞√ Í≈Í ’Ó Á∂

«ÓÒ‰ Ú≈Ò∂ ÎÒ ÍÃÂ∆ √Ø⁄‰≈ ⁄≈‘∆Á≈ ‘À ’¬∆ Ú≈∆ Á∂ ’È È≈Ò

Í≈Í ’È Á≈ √Óª ‡Ò ‹ªÁ≈ ‘ÀÕ Á«¬¡≈ «√øÿ È∂ Áº«√¡≈ «’ ‹ÁØ∫

Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ «¬‘ √≈∆ Ú≈Â≈ √øÂØ÷ «√øÿ Á∂ «Í¤Ò∂ ‹ÈÓ Á∆ Áº√∆

ª √≈‚∂ Ú∆ Ω∫◊Û∂ ÷Û∂ ‘Ø ◊¬∂ Â∂ ‘Ø «’ø± ’È Á∆ ‹π¡Â È≈ ‘∆

Â∂ ÓÈ «Ú⁄ Ó≈Û∂ ’Ó ÂØ∫ √ø’Ø⁄ ’È Ò¬∆ «¬’ Ò◊≈Â≈ √Ø⁄ ⁄Ò

ͬ∆Õ ¿∞‘ Í«‘Ò∂ ÍÃ∂Ó∆ Â∂ ÓÀ∫ Ú∆ ÍºÊ Á∆ ӻ ڪ◊ ‘π‰ Ï≈Ï≈ ‹∆

Á∂ Ï⁄È √π‰ ‘∂ √ªÕ Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ ‘Ø «Ú√Ê≈ È≈Ò √≈‚∂ ‘Ø Ùø’∂

‹Ø ÓÈ Á∂ «’√∂ ’ØÈ∂ «Ú⁄ ͬ∂ √È ◊πÏ≈‰∆ Á∆¡ª Í≥’Â∆¡ª ≈‘ƒ Á»

’ «ÁºÂ∂Õ ÓÀ˘ Ï‘πÂ∆ Ï≈‰∆ ª Ô≈Á È‘ƒ Í ‹Íπ‹∆ √≈«‘Ï Á∆

Í¿∞Û∆ Ú∆ Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ ÍÛ∑∆ «’ ¿∞√ «Ú⁄ √Ã∆ ◊π» È≈È’ Á∂Ú ‹∆

È∂ «Ò«÷¡≈ ‘À «’ «‹‘Ø «‹‘≈ ÓÈ∞º÷ «¬√ √∆ È≈Ò Ï∆‹Á≈ ‘À (Ì≈Ú

’Ó ’Á≈ ‘À) ¿∞√ ˘ ¿∞‘Ø «‹‘≈ ‘∆ ¿∞√ Á≈ ÎÒ ÷≈‰≈ ÍÀ∫Á≈ ‘À Ì≈Ú

¿∞√ Á≈ ÎÒ Ìπ◊‰≈ ÍÀ∫Á≈ ‘ÀÕ

¡≈Í∂ Ï∆«‹ ¡≈Í∂ ‘∆ ÷≈‘π® (‹Íπ‹∆ √≈«‘Ï)

ÂÊ≈

‹∂‘≈ Ï∆‹À √Ø ´‰À ’Ó≈ √øÁÛ≈ ÷∂Â∞® (Ï≈‘Ó≈‘, Í≥È≈ 134)

«¬√ √∆ »Í∆ ÷∂ «Ú⁄ Â∞√ƒ ‹∂‘Ø «‹‘≈ ’Ó ’Ø◊∂ ¿∞√ Á≈

ÎÒ Ú∆ ¿∞√∂ ¡È∞√≈ Ìπ◊‰≈ ÍÚ∂◊≈Õ

«¬‘ ‹Ø √∆ Ú∆ √≈˘ ÍÓ∂Ù È∂ «ÁºÂ∂ ‘È «¬‘ Ú∆ ’Óª

’’∂ ‘∆ «ÓÒ∂ ‘ÈÕ «’√∂ Á≈ √Ø‘‰≈ ¡Ø◊-√‚ΩÒ √∆ ‘À, «’√∂ Á≈

’»Í ’Øfi≈, ’ج∆ ¡≥◊‘∆‰ ‘À, ’ج∆ Ó‘∆‰ ‘ÀÕ «¬‘ √Ì Í»ÏÒ∂

’∆Â∂ ’Óª ¡È∞√≈ ‘∆ ⁄Ò «‘≈ ‘ÀÕ √«Â◊π» È≈È’ Í≈ÂÙ≈‘ ‹∆

È∂ ª ‹Íπ‹∆ √≈«‘Ï Á∆ ⁄¿∞Ê∆ Í¿∞Û∆ Á∂ ¡ı∆ «Ú⁄ ÏÛ≈ √ÍÙ‡

«Ò«÷¡≈ ‘À «’ :

’Ó∆ ¡≈ÚÀ ’ÍÛ≈ ÈÁ∆ ÓØ÷π Áπ¡≈π® (‹Íπ‹∆ √≈«‘Ï)

’Óª ’’∂ √∆ »Í∆ ÍπÙ≈’≈ «ÓÒÁ≈ ‘À ÍÓ∂Ù Á∆ «‘ÓÂ∂-

Ș È≈Ò ÏøÁ ÷Ò≈√∆ ‘Ø ‹ªÁ∆ ‘ÀÕ ‹∂ ‘Ø ’Óª ÍÃÂ∆ Ùø’≈ È«ÚÂ

’È≈ ‘À ª ËÈ≈√∆ ≈◊ «Ú⁄ Ì◊ «ÂzÒØ⁄È ‹∆ Á≈ ÙÏÁ ÍÛ∑

ÒÀ‰≈Õ

È≈≈«¬‰ «ÈßÁ«√ ’≈«¬ Ì»Ò∆ ◊Ú≈∆®

256

Áπ«¥Â∞ √π«¥Â∞ Ê≈Ø ’Óπ ∆®1®

(ËÈ≈√∆ «ÂzÒØ⁄È ‹∆, Í≥È≈ 695)

ÍÓ∂Ù Á∂ Á «Ú⁄ ª ◊π» ‘π’Ó ¡È∞√≈

Ó≥Á≈ ⁄ø◊≈ ¡≈͉≈ ¡≈Í∂ ‘∆ ’∆Â≈ Í≈Ú‰≈®

(Ú≈ ¡≈√≈, Í≥È≈ 470)

ÂÊ≈

δ Â∂Ú∂‘Ø Í≈¬∆¡À ‹∂Ú∂‘∆ ’≈ ’Ó≈¬∆¡À

(¡≈√≈ Á∆ Ú≈ Ó: 1, Í≥È≈ 468)

«¬√ √∆ È≈Ò ‹Ø ’∞fi Ó≈Û∂ ⁄ø◊∂ ÓÈ∞º÷ ’Ó ’Á≈ ‘À ¿∞√ Á≈

ÎÒ ¡ÚºÙ ¿∞√ ˘ Ìπ◊‰≈ ‘∆ ÍÀ∫Á≈ ‘ÀÕ

’Ó ËÂ∆ √∆π ‹π◊ ¡≥« ‹Ø ÏØÚÀ √Ø ÷≈«Â®

(«√∆ ≈◊π Ó: 5, Í≥È≈ 78)

ÍÓ∂Ù È∂ ÓÈ∞º÷ ˘ ’Ó ’È Á∆ √πÂøÂÂ≈ «ÁÂ∆ ‘ج∆ ‘À Í

’∆Â∂ ‘ج∂ ’Óª Á∂ ÎÒ ˘ ÌØ◊‰ Ò¬∆ ÓÈ∞º÷ ÍÃ≈Âø ‘ÀÕ √Ø «¬√ Ò∆

’ج∆ Ú∆ ’Ó ’È≈ ‘ØÚ∂ Í«‘Òª ¿∞√ Á∂ «ÓÒ‰ Ú≈Ò∂ ÎÒ Á≈ Ò∂÷≈

‹Ø÷≈ ¡ÚºÙ ’ ÒÀ‰≈ ⁄≈‘∆Á≈ ‘ÀÕ ◊πÏ≈‰∆ «Ú⁄ ÂzÀ’≈Ò √⁄≈¬∆

Á√≈¬∆ ‘ج∆ ‘ÀÕ ◊π» Ï≈‰∆ Â∂ È≈Ó-«√ÓÈ ’∆Â∂ Ó≈Û∂ ’Óª Á∂ ÎÒ

˘ ÿ‡≈ ˜» «ÁøÁ≈ ‘À «¬√ «Ú⁄ ø⁄’ Ó≈Âz Ú∆ ’ج∆ Ùº’ ‹ª Áπ«ÏË≈

Á∆ ◊øπ‹≈«¬Ù È‘ƒÕ

ÿØ Áπ÷≥Œ∑ ¡«È’ ‘ÂøŒ∑ ‹ÈÓ Á≈«Ázø Ó‘≈ «Ï÷Œ∑≈Áø®

«Ó‡ø √◊Ò «√Óø ‘« È≈Ó È≈È’ ‹À√∂ Í≈Ú’ ’≈√‡ Ì√Ó≥ ’ث®18®

(√ÒØ’ √‘√«¥Â∆ Ó: 5, Í≥È≈ 1355)

ppppppppppppppp

257

ÿÕñê» ù ÇåÁÅ×ä ÇòÚ ÔÆ ñÅí ÔËÿÕñê» ù ÇåÁÅ×ä ÇòÚ ÔÆ ñÅí ÔËÿÕñê» ù ÇåÁÅ×ä ÇòÚ ÔÆ ñÅí ÔËÿÕñê» ù ÇåÁÅ×ä ÇòÚ ÔÆ ñÅí ÔËÿÕñê» ù ÇåÁÅ×ä ÇòÚ ÔÆ ñÅí ÔË

√. ‘∆ «√øÿ ÍπºÂ √. ‚Ø◊ «√øÿ «Í≥‚ ◊Ø∫ÁÍπ «ÈÚ≈√∆ ¬∂¡

ÎØ√ «Ú⁄ ÈΩ’∆ ’Á∂ √ÈÕ ‹πÒ≈¬∆, AIGE ¬∆. «Ú⁄ ÊØÛ∑∂ «ÁȪ Á∆

¤∞º‡∆ ÒÀ ’∂ Í«Ú≈ ˘ «ÓÒ‰ Ú≈√Â∂ ¡≈͉∂ «Í≥‚ ◊Ø∫ÁÍπ ¡≈¬∂Õ «‹Ú∂∫

«’ ‘ «¬’ ◊π«√º÷ ˘ ¡≈͉∆ ’Ó≈¬∆ «Ú⁄Ø∫ ◊π» È«Ó Á√ÚøË

’º„‰ Á≈ ‘π’Ó ‘ÀÕ ¡≈Í ‹∆ Í≈√ Ú∆ Á√ÚøË Á∆ ’∞fi Ó≈«¬¡≈ «¬’ºÂ

‘ج∆ ͬ∆ √∆Õ ¡≈Í Á∂ ÓÈ «Ú⁄ «Ú⁄≈ Ï«‰¡≈ «’ ≈ÓÍπ ÷∂Û∂ ◊π»

ÿ Á∆ √∂Ú≈ ⁄Ò ‘∆ ‘À, «¬‘ ◊π» ’∆ Ó≈«¬¡≈ ◊π» ÿ Á∆ ¿∞√≈∆

«Ú⁄ √¯Ò∆ ’∆¬∂Õ ¡≈Í ‹∆ Á∂ ÷∂ Ú∆ ◊πÁπ¡≈≈ √≈«‘Ï ‹∆ Á∂

È‹Á∆’ ‘∆ √ÈÕ ¡≈Í ‹∆ Á√ÚøË Á∆ Ó≈«¬¡≈ ÒÀ ’∂ ¡≈͉∂ ÷∂ª «Ú⁄

Á∆ Î∂≈ Ó≈Á∂ ‘ج∂ ◊πÁπ¡≈≈ √≈«‘Ï Íπº‹ ◊¬∂ Â∂ √∂Ú≈Á≈ Ì≈¬∆ ¡Ó

«√øÿ ‹∆ ˘ ¡≈Í ‹∆ È∂ Ï≈Ï≈ ‹∆ ÍÃÊ≈«¬ Íπº«¤¡≈ «’ Ï≈Ï≈ ‹∆ «’Ê∂

‘È? ÓÀ∫ ¿∞È∑ª ˘ ˜»∆ «ÓÒ‰≈ ‘ÀÕ Ì≈¬∆ ¡Ó «√øÿ È∂ ¿∞ «ÁºÂ≈

«’ Ï≈Ï≈ ‹∆ ª ‹Ò Í≈‰∆ ¤º’ ’∂ ‘ ؘ Á∆ Â∑ª «√ÓÈ Ì‹È

Á∂ «ÈÔÓ «Ú⁄ ÏÀ· ◊¬∂ ‘È Â∂ ¿∞È∑ª È∂ ÁπÍ«‘ Á∂ «¬’ Ú‹∂ Á∂ ’∆Ï

Ï≈‘ «È’Ò‰≈ ‘ÀÕ √. ‘∆ «√øÿ È∂ Áº«√¡≈ «’ Ì≈¬∆ ¡Ó «√øÿ Í≈√Ø∫

«¬‘ Ï⁄È √π‰ ’∂ ÓÀ∫ ’≈¯∆ Ó≈Ô±√ ‘Ø«¬¡≈ Â∂ ÓÈ «Ú⁄ ’¬∆ ¿∞Â≈¡

⁄Û∑≈¡ ¡≈¿∞‰∂ Ùπ» ‘Ø ◊¬∂ «’ ÓÀ∫ ‹ÒÁ∆ Ú≈Í√ Ú∆ ‹≈‰≈ ‘À, ¬∂È≈

√Óª ÓÀ∫ ¿∞‚∆’ Ú∆ È‘ƒ √’Á≈ «’™«’ «¬’ ÁØ Êª ‘Ø ‹≈‰≈ ‘ÀÕ Ï≈Ï≈

‹∆ Á∂ ÁÙÈ Ú∆ ˜» ’È∂ ‘È Â∂ È≈Ò∂ Á√ÚøË Á∆ Ó≈«¬¡≈ Ú∆

Ì∂‡ ’È∆ ‘ÀÕ ‹∂ ÓÀ∫ «¬’ Ú‹∂ Â’ Ï≈Ï≈ ‹∆ ˘ ¿∞‚∆’ª ª ÁØ Ê≈¬ƒ

‘Ø ‹≈ ’∂ Ù≈Ó Â’ ÿ Ú≈Í√ Íπº‹‰≈ ’«·È ‘À, «’™«’ Ú≈Í√ ‹≈‰

Á∆ √≈∆ «Â¡≈∆ ¡‹∂ ’È∆ ‘À Â∂ √Ú∂∂ Í«‘Ò∆ Ϻ√ ÎÛÈ∆ ‘ÀÕ «¬È∑ª

«Ú⁄≈ª Á∆ ¿∞Ë∂Û-Ïπ‰ «Í¤Ø∫ ¡≈Í È∂ Ì≈¬∆ ¡Ó «√øÿ ˘ «Î «’‘≈

«’ Â∞√ƒ Ï≈Ï≈ ‹∆ ˘ ¡Ú≈˜ Ó≈ ’∂ Ï»‘≈ ÷πÒ∑Ú≈ Á∂ÚØÕ Ì≈¬∆ ¡Ó

«√øÿ È∂ ¿∞µÂ «ÁºÂ≈ «’ Ì≈Ú∂∫ «’øÈ≈ Ú∆ ˜»∆ ’øÓ ‘ØÚ∂ ¡√ƒ Ï≈Ï≈

‹∆ Á∂ È∆Ô ’∆Â∂ ÍÃØ◊≈Ó «Ú⁄ ÁıÒ È‘ƒ Á∂¬∆Á≈, È≈ ‘∆ ¿∞‘

¡≈͉≈ «ÈÔÓ Í»∂ ’∆Â∂ ÂØ∫ «ÏȪ Ï≈‘ ¡≈™Á∂ ‘ÈÕ √Ø ¡≈Í ‹∆

·«‘ ‹≈ÚØ, ‹Ò-Í≈‰∆ ¤’Ø, ÁØ ’∞ ÿ≥‡∂ Á≈ √Óª Ï≈’∆ «‘ «◊¡≈

‘À, ¿∞‚∆’ ’ ÒÚØ ‹ª «Î ÓπÛ Ú≈Í√ ¡≈ ‹≈‰≈Õ √. ‘∆ «√øÿ È∂

258

¡≈͉∆ Ó‹Ï»∆ Áº√∆ Â∂ Ï≈‘Ø∫ ‘∆ ÈÓ√’≈ ’ Ϋ‘ ÏπÒ≈ ’∂ ÊØÛ∑∆

Á» ¿∞√ ÷∂ «Ú⁄ ⁄Ò∂ ◊¬∂ «‹Ê∂ Ì≈¬∆ √π‹∆ «√øÿ ÷∂ «Ú⁄ ’Ó≈Á

˘ ◊Ø‚∆ ’ ‘∂ √ÈÕ √π‹∆ «√øÿ ‹∆ ˘ Ú∆ √. ‘∆ «√øÿ È∂ ¡≈͉∂

ÓÈ «Ú⁄Ò∆ ◊ºÒ Áπ‘≈¬∆ Â∂ ¡≈͉∆ Ó‹Ï»∆ Áº√∆ «’ ÓπÛ ’∂ ÍÂ≈

È‘ƒ «’øÈ∂ Ó‘∆«È¡ª «Í¤Ø∫ ¤∞º‡∆ «ÓÒ‰∆ ‘ÀÕ Ó∂∂ Í≈√ «ÁÈ Ú∆ ¡º‹

Á≈ ‘∆ ‘À Â∂ πfi∂Ú∂∫ Ú∆ ¡‹∂ ’≈¯∆ ‘È, ÓÀ∫ Ï≈Ï≈ ‹∆ ˘ «ÓÒ‰≈ Ú∆

˜»∆ ‘ÀÕ √. √π‹∆ «√øÿ ‘πª Ú∆ «¬‘Ø ‘∆ ¿∞µÂ «ÁºÂ≈ «’ ¡√ƒ

Ó‘ªÍπ÷ª Á∂ ⁄Ò Ò∂ «√ÓÈ Ì‹È «Ú⁄ «ÚÿÈ È‘ƒ Í≈ √’Á∂

«’™«’ ÍÂ≈ È‘ƒ «¬√ Ú∂Ò∂ «√ÓÈ «Ú⁄ Ò∆È ¿∞È∑ª Á∆ √π «’‘Û∆

¿∞⁄∆ ¡Úº√Ê≈ «Ú⁄ «Ú⁄ ‘∆ ‘ØÚ∂Õ ¡√ƒ ¡≈͉∆ ˆ˜ Á∆ ı≈Â

¡Ú≈˜ Ó≈ ’∂ ¿∞‘Ȫ Á∆ √π ˘ ¿∞÷∂Û ’∂ Í≈Í Á∂ Ì≈◊∆ È‘ƒ ωÈ≈Õ

«¬È∑ª Í≈√Ø∫ Ú∆ Ȫ‘ Á≈ ¿∞µÂ √π‰’∂ «¬’ ÓÈ Ú≈Í√ ‹≈‰ Ò¬∆ ’‘∂,

Á»√≈ ÓÈ ·«‘ ’∂ ¿∞‚∆’ ’È Ò¬∆ √Ò≈‘ Á∂Ú∂Õ √. ‘∆ «√øÿ ÓπÛ

◊πÁπ¡≈≈ √≈«‘Ï «Ú÷∂ ¡≈ ◊¬∂ Â∂ ÓπÛ-ÓπÛ ÓÈ «Ú⁄ Í«‘Ò∆¡ª

«Ú⁄≈ª ‘∆ ⁄ºÒ∆ ‹≈‰Õ ÓÈ «Ú⁄ «¬‘ Ú∆ ÍÃÏÒ «¬º¤≈ √∆ «’ Ï≈Ï≈

‹∆ ‹≈‰∆-‹≈‰ ‘È, Ó∂∆ Ó‹Ï»∆ ˘ √ÓfiÁ∂ ‘؉◊∂, «’Í≈ ’’∂ ¤øÈ

Á≈ Ï»‘≈ ÷Ø‘Ò Á∂‰ ª ⁄ø◊≈ ‘À, ÓÀ∫ Á√ÚøË Á∆ Ó≈«¬¡≈ Ú∆ Á∂ Á∂Úª;

È≈Ò∂ ÓÀ˘ ÁÙÈ ‘Ø ‹≈‰◊∂Õ «¬‘Ȫ «Ú⁄≈ª «Ú⁄ «ÿ∂ ‘ج∂ ¡≈Í ‹∆

‘∂·ª ◊πÁπ¡≈∂ Á∂ Ϫ‚∂ «Ú⁄ ÏÀ·∂ √È; ¡⁄≈È’ Ï≈Ï≈ ‹∆ Á∆ ¤øÈ

Ú≈Ò∂ ’Ó∂ Á≈ ÁÚ≈˜≈ ÷πÒ∑‰ Á∆ ¡Ú≈˜ ¡≈¬∆ ‹Ø ‘∆ «√øÿ È∂ Ú∆

√π‰ Ò¬∆Õ Ï≈Ï≈ ‹∆ ’Ó∂ ”⁄Ø∫ Ï≈‘ ¡≈ ’∂ ‘∂·ª ÚºÒ Ú∂÷‰ Òº◊∂Õ ¡º◊Ø∫

Ì≈¬∆ ‘∆ «√øÿ È∂ ¡≈Í ‹∆ ˘ ‹≈ Ϋ‘ ÏπÒ≈¬∆ Â∂ Á√ÚøË Á∆

Ó≈«¬¡≈ ◊πÁπ¡≈≈ √≈«‘Ï Ò¬∆ Ì∂‡≈ ’∆Â∆Õ ¡≈Í ‹∆ È∂ ¿∞Ê∂ ÷Û∑∂ ‘∆

◊π» ⁄Ȫ Á≈ «Ë¡≈È Ë’∂ Á√ÚøË Á∆ Ó≈«¬¡≈ Á∆ ¡Á≈√ ’

«ÁºÂ∆ Â∂ ÏÛ∂ ÍÃ∂Ó È≈Ò √. ‘∆ «√øÿ ˘ ¡≥Á ¡≈͉∆ ¤øÈ «Ú⁄ ÒÀ

◊¬∂Õ ‘∆ «√øÿ ˘ √øÏØËÈ ’’∂ ¡≈Í ‹∆ È∂ «’‘≈ «’ Á∂÷Ø ‘∆ «√øÿ

‹∆! ¡√ƒ ◊π» «Ó‘ È≈Ò ÏÛ∂ ¡ÈßÁ∆ √ «Ú⁄ «√ÓÈ Ò∆È √ª Í

‹ÁØ∫ Á∂ Â∞√ƒ ¡≈¬∂ ‘Ø Â∞‘≈‚∆ Á√ÚøË Á∆ Ó≈«¬¡≈ Á∂‰ Á∆ Ì≈ÚÈ≈ Â∂

Ú≈Í√ ‹≈‰ Á∆ ’≈‘Ò∆ ’≈È Â∞‘≈‚∂ ÓÈ Á∆¡ª Ì≈ÚÈ≈Úª √≈‚∂

«√ÓÈ «Ú⁄ «ÏÿÈ’≈∆ ω ‘∆¡ª √ÈÕ ÔÂÈ ’È Â∂ Ú∆ √≈‚∆

√π ¿∞Â∂ Â∞‘≈‚∂ ’≈‘Ò∂ÍÈ Â∂ Ì≈ÚÈ∆ Á≈ ¡√ ÍÀ∫Á≈ «‘≈ ‘À; «‹√

259

’≈È √≈˘ «√ÓÈ Á≈ «ÈÔÓ «Ú⁄∂ ¤º‚ ’∂ Ï»‘≈ ÷ØÒ∑‰≈ «Í¡≈Õ ™fi

‹∂ ¡≈Í≈ «Ú⁄≈ ’∆¬∂, Ó≈«¬¡≈ ◊π» ’∂ Á√ÚøË Á∆ √∆ ‹∂ Â∞√ƒ ◊π»

⁄Ȫ «Ú⁄ ◊π»-◊ØÒ’ ˘ ¡ÍÈ ’ «ÁøÁ∂ √«Â◊π» ‹∆ ª ‹≈‰ƒ-

‹≈‰ ‘È ¿∞‘ ª “ÿ‡ ÿ‡ ’∂ ¡≥ ’∆ ‹≈È” ¡Â∂ √«Â◊π» ‹∆

ª «ÏÈ ÏØ«Ò¡≈ √Ì «’¤∞ ‹≈‰Á∂ ‘ÈÕ

Â∞‘≈‚∆ «ÁºÂ∆ Ó≈«¬¡≈ ª √«Â◊π» ‹∆ Á∂ Á ÍÃÚ≈È ‘Ø ‘∆ ‹≈‰∆

√∆Õ ◊ØÒ’ Á∆ Ó≈«¬¡≈ Ú∆ ª ◊π» ’≈‹ «Ú⁄ ‘∆ Òº◊‰∆ √∆ √Ø Ó∂∂

‘ºÊƒ ◊π» Í≈ÂÙ≈‘ ˘ ¡ÍÈ ’È Á∆ ʪ ‹∂ Â∞√ƒ «√ºË∆ ◊π» ⁄Ȫ

«Ú⁄ ¡Í «ÁøÁ∂ ª Â∞√ƒ Ú∆ √Ω÷∂ «‘øÁ∂, ÓÈ «Ú⁄ ÂΩ÷Ò≈, ’≈‘Ò≈ÍÈ

‹Ø ÙªÂ∆ ˘ Ìø◊ ’Á≈ «‘≈ ‘À ¿∞‘ Ú∆ È‘ƒ ¡≈¿∞‰≈ √∆ Â∂ Ó∂∂

«√ÓÈ «Ú⁄ Ú∆ Â∞‘≈‚∆¡ª ÓÈ Âø◊ª Á≈ ¡√ «ÚÿÈ’≈∆ È≈

ωÁ≈Õ Á»√∂ ‹Ø Â∞‘≈‚∂ ÓÈ «Ú⁄ √≈‚∂ ÁÙȪ Á∆ «÷º⁄ ω∆ √∆,

√«Â◊π» ‹∆ Á∂ ÁÙÈ ’È È≈Ò ‘Ø «Ú¡’Â∆◊ ÁÙÈ Á∆ fi≈’

Óπº’ ‹≈‰∆ ⁄≈‘∆Á∆ ‘ÀÕ √πÂ∂ ‘∆ ◊π«√º÷ª Á∂, √«Â◊π» ‹∆ ÁÙÈ ’Ú≈

Á∂‰, ËøÈ Ì≈◊ ‘È «’™«’ ◊π» Í≈ÂÙ≈‘ Á≈ Ï⁄È ‘À «’

÷≈Ò√≈ Ó∂Ø »Í ‘À ÷≈√

÷≈Ò√∂ Ó∂∫ ‘¿∞ ’Ø∫ «ÈÚ≈√

√Ø ‹∂ ÷≈Ò√∂ «Ú⁄ «ÈÚ≈√ ’È Ú≈Ò∂ ◊π» Á∂ ÁÙÈ ‘Ø ◊¬∂,

÷≈Ò√∂ Á∂ ÁÙȪ Á≈ ÎÒ «¬√∂ «Ú⁄ ‘∆ ¡ª‹≈ ‘ÀÕ

Â∆√∂, ‹ÁØ∫ Ú∆ ◊π» ⁄Ȫ «Ú⁄ ‹≈‰≈ ‘ØÚ∂ ’≈‘Ò≈ÍÈ ÿ ‘∆

¤º‚ ’∂ ¡≈¿∞‰≈ ⁄≈‘∆Á≈ ‘À «’™«’ √ Á≈ Â∂ ’≈‘Ò∂ÍÈ Á≈ ¡≈Í√∆

‹ØÛ ’ج∆ È‘ƒ ‘ÀÕ «‹Ê∂ ’≈‘Ò≈ÍÈ, ÂΩ÷Ò≈, «⁄øÂ≈ ‘À ¿∞Ê∂ √ «’ºÊ∂Õ

«‹øÈ≈ √Óª Ú∆ ◊π» Á «Ú⁄ ‹≈‰ Ò¬∆ √«Â◊π» Á∆ Ïı«ÙÙ ’È

√ø√≈’ ’øÓª Á∆¡ª √Ø⁄ª, «¯’, «⁄øÂ≈, ’≈‘Ò≈ÍÈ «¬‘Ȫ ˘ ¤º‚

Á∂‰≈ ‘∆ ÔØ◊ ‘À; «¬√ Â∑ª ÚË∂∂ Ò≈‘≈ ÍÃ≈Í ‘øπÁ≈ ‘ÀÕ

⁄ΩÊ∂, ÓÈ «Ú⁄ «’√∂ Á∆ ÍÃ∆«÷¡≈ ÒÀ‰ Á∆ Ë≈È≈ Ú∆ ω≈ ’∂ È‘ƒ

¡≈¿∞‰≈ ⁄≈‘∆Á≈ «’ ¡≥‹≈Ó∆ ‘؉◊∂ ª ¡≈Í∂ ÏπÒ≈ ÒÀ‰◊∂Õ «¬‘

Ò≈‘∂ÚøÁ≈ «Ú⁄≈ È‘ƒ ‘ÀÕ «’√∂ ˘ ◊π» Í≈ÂÙ≈‘ ¡≥‹≈ÓÂ≈ Á∂ Á∂‰

‹ª È≈ Á∂‰ «¬‘ «’√∂ Á∆ ¡≈«Ӓ ¿∞µ⁄Â≈ ˘ Ó≈͉ Á≈ ’ج∆ ÍÀÓ≈È≈

È‘ƒ ‘ÀÕ «¬‘ √Ì Á≈ª ª◊π» ‹∆ Á∆¡ª ‘ÈÕ ◊π«√º÷ Á≈ ’øÓ ‘À

È≈Ó «Ú⁄ Òº◊∂ «‘‰≈ ¿∞√ «Ú⁄ «„ºÒ È≈ ÚÂ∂ Ï≈’∆ √Ì ¡Úº√Ê≈Úª

◊π» ‹∆ Á∂ ‘ºÊ ‘ÈÕ ‘∆ «√øÿ ‹∆, ‹Ø ‘Ø «◊¡≈ √Ø Ú≈‘! Ú≈‘! √≈˘

260

Â∞‘≈‚∂ ◊π«√º÷ª Á∂ ÁÙÈ ‘Ø ◊¬∂Õ ¡◊ª‘ Ò¬∆ «¬‘Ȫ ¤Ø‡∆¡ª-

¤Ø‡∆¡ª ◊ºÒª Á≈ «ı¡≈Ò º÷‰≈ ⁄≈‘∆¬∂Õ Á∂÷‰ ˘ ª Ì≈Ú∂∫ «¬‘

Ó≈Ó»Ò∆ ‘È Í ¡√ «¬È∑ª Á≈ ÚË∂∂ ‘ÀÕ Ì≈¬∆ ‘∆ «√øÿ ‹∆ È∂ ¡≈Í

‹∆ Á∂ Ï⁄Ȫ ˘ ÓÈ «Ú⁄ ʪ «ÁºÂ∆ Â∂ ÓÈ «Ú⁄ ͤÂ≈Ú≈ ’’∂ «÷Ó≈

Ó≥◊∆Õ

ppppppppppppppp

261

ܶÔÅ ìÆÜË Ã¯ «äË ÕðîŠÿçóÅ Ö¶å°Ü¶ÔÅ ìÆÜË Ã¯ «äË ÕðîŠÿçóÅ Ö¶å°Ü¶ÔÅ ìÆÜË Ã¯ «äË ÕðîŠÿçóÅ Ö¶å°Ü¶ÔÅ ìÆÜË Ã¯ «äË ÕðîŠÿçóÅ Ö¶å°Ü¶ÔÅ ìÆÜË Ã¯ «äË ÕðîŠÿçóÅ Ö¶å°

Ï≈Ï≈ ‹∆ Á≈ «¬’ ÍÃ∂Ó∆ ‹¶Ë ¤≈¿∞‰∆ Á∂ «ÏÒ’∞Ò È˜Á∆’ «Í≥‚

«Ú⁄ «‘øÁ≈ √∆ ‹Ø ◊π» ÿ Á≈ ÍÃ∂Ó∆ Ú∆ √∆ Í Áπ«È¡≈Ú∆ ÍÃÌ≈Úª

¡Ë∆È ’¬∆ Ú≈∆ √π ÁπÏ∂Ò Ú∆ ‘Ø ‹ªÁ∆ √∆Õ ¿∞√ ◊πÓπ÷ È∂ ¡≈͉∆

Ϻ⁄∆ Á≈ «ÙÂ≈ Áπ«È¡≈Ú∆ ÂΩ Â∂ «¬’ Ó≈«¬¡≈Ë≈∆ ÿ «Ú⁄ ’∆Â≈Õ

«Ú¡≈‘ Á≈ «ÁÈ Óπ’º ‘Ø «◊¡≈Õ ÒÀ‰ Á∂‰ Á∆¡ª Ùª Ú∆ «‘

‘Ø ◊¬∆¡ªÕ ¡ı∆ Ï≈ Á∂ ÍÃÙ≈Á∂ Á∆ ◊ºÒ «‘ ’È Â∂ Ï≈Â∆ ÿ

Ú≈«Ò¡ª È∂ Ó≈√ Ù≈Ï Á∆ Ó≥◊ ’∆Â∆Õ «¬√ ÍÃ∂Ó∆ È∂ ÊØÛ∑∆ Ȫ‘-È∞º’

ª ’∆Â∆ Í È≈Ò ‘∆ ÓÈ «Ú⁄ «¬‘ Ú∆ «ı¡≈Ò ÍÃÏÒ Ï‰∂ «’ ‹∂

ÓÀ∫ «¬‘Ȫ Á∆ «¬‘ «¬º¤≈ Í»∆ È≈ ’∆Â∆ ª Ù≈«¬Á «’Â∂ «¬‘ «ÙÂ∂

˘ ‹Ú≈Ï È≈ Á∂ Á∂‰Õ Ï‰È Ú≈Ò∂ «ÙÂ∂Á≈ª Á∂ ÍÃÌ≈Ú ¡Ë∆È Ó≈√

Ù≈Ï Á∆ Á≈¡Ú Á∂‰∆ Ó≥È Ò¬∆Õ ¡ÈßÁ ’≈‹ Á∂ «ÁÈ È∂Û∂ ¡≈™Á∂

◊¬∂Õ ÒÛ’∆ Á∂ ¡ÈßÁ ’≈‹ Á≈ √ºÁ≈ ͺ Á∂‰ ¿∞‘ ÍÃ∂Ó∆ Ï≈Ï≈ ‹∆

Í≈√ Ú∆ Íπº‹≈ Â∂ Ï∂ÈÂ∆ ’∆Â∆ «’ ¡≈Í ‹∆ È∂ Ú∆ ¡ÈßÁ ’≈‹ Á∂

√Ó∂∫ ÁÙÈ Á∂‰ Á∆ «’Í≈ ’È∆Õ

Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ ¿∞‘˘ Íπº«¤¡≈ «’ «’ºÊ∂ «ÙÂ≈ ’∆Â≈ ‘ÀÕ Áº√‰ ¿∞ÍÃøÂ

⁄ÒÁ∆¡ª ◊ºÒª «Ú⁄ ¿∞√ ÍÃ∂Ó∆ È∂ «¬‘ Ú∆ Áº√ «ÁºÂ≈ «’ ÓÀ∫ ‹≈flƒ

«ÙÂ∂Á≈ª Á∂ ÍÃÌ≈Ú ¡Ë∆È Ó≈√ Ù≈Ï Á∆ ؇∆ ’È Ò¬∆ Ú∆ ‘ª

’ «ÁºÂ∆ ‘ÀÕ

Ï≈Ï≈ ‹∆ ¿∞√ ÍÃ∂Ó∆ Á∆ √≈∆ ◊ºÒÏ≈ √π‰’∂, «¬’ ·ß„≈ «‹‘≈ √≈‘

ÒÀ ’∂, ¿∞√ ˘ ’«‘‰ Òº◊∂ Ì«Ò¡≈ ÒØ’≈, ¡≈͉∆ √π ˘ ÁπÏ∂Ò ’

’∂ ’∞ÛÓª Á∂ Áπ«È¡≈Ú∆ ÍÃÌ≈Ú ¡Ë∆È ◊π» ˘ «Íº· Á∂‰∆ Â∂ È≈ ’È

ÔØ◊ ’Ó ˘ ’È≈ «¬‘ Ï‘π Ó≈Û≈ ‘ÀÕ «¬√ Â∑ª ◊π» Á∆ È≈˜◊∆

ÒÀ ’∂ ¡√ƒ ’∆ ÷º‡ª◊∂Õ Ïº⁄∆¡ª Á∂ «Ú¡≈‘ ’È∂ ˘ «√¡≈‰∂ ÒØ’ Ï‘πÂ

Úº‚≈ Á≈È Í≥πÈ ’È≈ √ÓfiÁ∂ ‘ÈÕ «¬’ Í≈√∂ Â∞√ƒ Í≥πÈ ’È≈ ‘À Â∂

Á»‹∂ Í≈√∂ ÍÂ≈ È‘ƒ «’øÈ∂ ’∞ ‹∆Úª Á∆ ‘º«Â¡≈ ‘؉∆ ‘À Â∂ ¿∞‘ Ú∆

ÊØÛ∑∂ «⁄ ‹∆Ì Á∂ √π¡≈Á Á∆ ı≈ÂÕ Ï≈Ï≈ ’Ï∆ ‹∆ Á≈ Ï⁄È Âø» È‘ƒ

Í«Û∑¡≈ :

’Ï∆ ‹Øπ ’∆¡≈ √Ø ‹πÒÓπ ‘À Ò∂«¬ ‹Ï≈Ïπ ÷πÁ≈«¬®

ÁΫ Ò∂÷≈ È∆’√À Ó≈ Óπ‘À Óπ«‘ ÷≈«¬®200®

262

(√ÒØ’ ’Ï∆ ‹∆, Í≥È≈ 1375)

«Ú¡≈‘ ¿∞Í≥àÒÛ’∆ ª ¡≈͉∂ ÿ ⁄Ò∆ ‹≈Ú∂◊∆ Í ¬∂È∂ ‹∆Úª Á∆

‘º«Â¡≈ Á≈ ’Ω‰ Ì≈◊∆ ω∂◊≈? Ô≈Á º÷‰≈ «¬‘Ȫ ‹∆Úª Á∆ ‘º«Â¡≈

Á≈ Ò∂÷ «¬Ê∂ ¡Â∂ ¡º◊∂ ÂÀ˘ ‘∆ Á∂‰≈ ÍÀ‰≈ ‘ÀÕ ‹∂ Â∞‘≈‚∆ Ï∆Ï≈ Á≈

Á≈‰≈ Í≈‰∆ ¿∞√ ÿ «Ú⁄ ‘À ª ¡ÚºÙ ¿∞√ È∂ ‘∆ ¿∞√ ÿ «Ú⁄

÷≈‰≈ ‘ÀÕ Ó≈√ Ù≈Ï Á∆¡ª Á≈¡Úª Á∂‰ È≈Ò Á≈‰≈-Í≈‰∆ ÚË Âª

È‘ƒ ‹≈‰≈ Â∂ È≈ Á∂‰ È≈Ò ¿∞√ Á≈ √ÏøË ıÂÓ È‘ƒ ‘Ø ‹≈‰≈Õ ‹∂

Â∞√ƒ ◊π«√º÷ ¡≥«Óऒ ’∂ «¬‘Ø «‹‘∂ ÓÈÓπ÷Â≈¬∆ Á∂ ’Ó ’È Òº◊

ͬ∂ ª Ï≈’∆ «’‘Û∂ ÷»‘ ÷≈Â∂ «Ú⁄ «‚º◊‰◊∂Õ ◊π«√º÷ ˘ ¡≈͉∂

¡√»Ò Á≈ «Â¡≈◊ È‘ƒ ’È≈ ⁄≈‘∆Á≈Õ ‹Ø ¡√»Ò Á≈ «Â¡≈◊ ’

«ÁøÁ≈ ‘À, ¿∞√ Á∂ ͺÒ∂ ÒØ’ ÍÃÒØ’ Á∂ ˺’∂ ‘∆ ÍÀ∫Á∂ ‘ÈÕ

‹∂ Â∞√ƒ ◊π«√º÷ √º‹ ’∂ «¬‘Ø «‹‘∂ ’Ó ’Ø◊∂ ª Ï≈’∆¡ª ˘

«’√ Ó≥»‘ È≈Ò Â∞√ƒ ¡√ƒ «¬‘Ȫ Ó≈Û∂ ’Óª ÂØ∫ Ï⁄‰ Ò¬∆ ’«‘ √’Á∂

‘ªÕ ’«‘ ¿∞‘ ‘∆ √’Á≈ ‘À ‹Ø ¡≈Í ¡ÓÒ∆ ‹∆ÚÈ Á≈ Ë≈È∆ ‘ÀÕ ‹Ø

«Á÷≈Ú∂ «Ú⁄ ‘Ø ‘À Â∂ ’È∆ «Ú⁄ ’∞fi ‘Ø ‘À ¿∞‘ ◊π»-Á ÍÃÚ≈È

È‘ƒÕ √Ø ¡‹∂ Ú∆ √Óª ‘À, «Ú⁄≈ ’ ÒÚØ, ◊π» ‘π’Ó ˘ «Ú⁄≈Ø :

«‹È∑ Ó«È ‘Øπ Óπ«÷ ‘Øπ «√ ’ª„∂ ’«⁄¡≈®1® (Í≥È≈ 488)

¿∞‘ ÍÃ∂Ó∆ «ÈÓØfi»‰≈ ‘Ø«¬¡≈ ¡≈Í ‹∆ Á∂ Ï⁄È √π‰∆ «◊¡≈ Â∂ ¡≥Â

«Ú⁄ ¡ÈßÁ ’≈‹ Á∂ √Ó∂∫ Ù≈ÓÒ ‘؉ Ò¬∆ ¡≈Í ˘ Ï∂ÈÂ∆ ’∆Â∆Õ ¡≈Í

‹∆ È∂ ¿∞µÂ «ÁºÂ≈ «’ «¬‘Ø «‹‘∂ ¡ÈßÁ ’≈‹ Á∂ √Ó∂∫ «‹Ê∂ ‹∆Ì Á∂

√π¡≈Á Á∆ ı≈ ‹∆Úª Á≈ ÿ≈‰ ’∆Â≈ ‹≈‰≈ ‘À, «‹Ê∂ ◊π» Á∂ Áº√∂

Ó≈◊ Á≈ «Â¡≈◊ ’’∂ ÒØ’≈⁄≈∆ Ò¬∆ ¡√»Ò Á≈ «Â¡≈◊ ’∆Â≈

‹≈‰≈ ‘À, √≈‚≈ Ù≈ÓÒ ‘؉≈ ÓπÙ«’Ò ‘ÀÕ

ÊØÛ∑≈ «⁄ ÏÀ· ’∂ ¿∞‘ ÍÃ∂Ó∆ ¡≈͉∂ È◊ ⁄Ò≈ «◊¡≈Õ È∆ÔÂ

’∆Â∂ «ÁÈ Ï≈ ¡≈¬∆Õ «¬’ Í≈√∂ ◊π» Ó‘≈≈‹ ‹∆ Á≈ ÍÃ’≈Ù ’

’∂ ¡ÈßÁ ’≈‹ ‘Ø «‘≈ √∆ Â∂ Á»√∂ Í≈√∂ ÊØÛ∑∆ Á» ‘∆ √Ø◊ «Ú⁄ ◊Ã√∂

‘ج∂ ÓÀ∫ ÓÀ∫ ’Á∂ ¤∂Ò∂ «’√∂ Á∆ ‹∆Ì Á≈ √π¡≈Á Í»≈ ’È Ò¬∆ ¡≈͉∂

¡≥ Á∆ ¿∞‚∆’ ’ ‘∂ √ÈÕ

ÁπÍ«‘ Â’ «¬‘ ¡ÈßÁ Â∂ ÙΩ’ Á≈ ÒÚª √Ó≈◊Ó √Ó≈ÍÂ

‘Ø«¬¡≈Õ Ï≈Â∆ ÷≈ Í∆ ’∂ «‚◊Á∂ „«‘øÁ∂ ¡≈͉∂ ÿƒ Íπº‹∂Õ ¿∞‘Ȫ Í≈√Ø∫

Ϻ«⁄¡≈ ÷π«⁄¡≈ Ó≈Ò Óªfl∆¡ª È∂ ⁄ø»‚ √πº«‡¡≈ Â∂ «‘øÁ∆ Ù≈Ï Í∆

’∂ ’ج∆ «’Â∂ ÍÀ «‚«◊¡≈ ’ج∆ «’Â∂Õ «¬’ ◊ºÒØ∫ ª ÓΩ‹ √∆ «’

263

ÿÚ≈«Ò¡ª ˘ «Ï√«¡ª Á∆ ‹ª ¿∞‘Ȫ Á∂ ¡≈Á Ó≈‰ ’È Á∆

«⁄øÂ≈ È‘ƒ √∆Õ ¿∞‘Ȫ Á∂ ¡≈Á Ó≈‰ ’È Ú≈Ò∂ ’ج∆ ‘Ø ‘∆ √È

«‹‘Ȫ Á≈ Ȫ «Ò÷‰≈ ÔØ◊ È‘ƒÕ

Óπº’Á∆ ◊ºÒ ÒÛ’∆ ¡≈͉∂ ÿ ◊¬∆ Â∂ √Á≈ ‹∆ Â∆‹∂ «ÁÈ

«’√∂ ’øÓ ‹¶Ë ¤≈¿∞‰∆ ◊¬∂ Â∂ √’±‡ Á≈ ¡À’√∆‚À∫‡ ‘Ø «◊¡≈ «‹√

È≈Ò ⁄»Ò≈ ‡πº‡ «◊¡≈Õ ¿∞ÊØ∫ √Á≈ ‹∆ ˘ Áπº÷ È≈Ò «⁄ÒÒ≈™«Á¡ª

˘ ’∞fi ‹≈‰± √º‹‰ª È∂ ’≈ «Ú⁄ Í≈ ’∂ ‘√ÍÂ≈Ò Í‘øπ⁄≈«¬¡≈Õ ¿∞‘Ȫ

È∂ ‹Ú≈Ï Á∂ «ÁºÂ≈ «’ «¬‘ «¬Ê∂ ·∆’ È‘ƒ ‘Ø √’Á∂Õ «¬‘Ȫ Á∂ ⁄»Ò∑∂

Á≈ ¡Í∂ÙÈ ’ ’∂ √‡∆Ò Á∆ ≈‚ ÍÚ∂◊∆, «‹√ Á≈ «¬Ê∂ «¬ø‹≈Ó

È‘ƒ ‘À Í ÿ Ú≈«Ò¡ª Á∂ Ï‘πÂ≈ ˜Ø Í≈¿∞‰ Â∂ «’ ÊØÛ∑∆ ÁÁ

ÿ‡∂◊∆ ª ¡√ƒ «¬‘Ȫ ˘ Úº‚∂ ‘√ÍÂ≈Ò «Ú⁄ ÒÀ ‹≈Úª◊∂Õ ‚≈’‡

‘πª È∂ ÍÀ ˘ Ì≈ ÏøÈ∑ ’∂ Ó≥‹∂ Â∂ ¡≈Ó Ò¬∆ Í≈ «ÁºÂ≈Õ Í≥‹-¤∂ «ÁÈ

¡À√∆ ‘≈Ò «Ú⁄ ¡ºÂ Áπº÷ «Ú⁄ «ÁÈ-≈ ⁄∆÷-Íπ’≈ ’«Á¡ª

Ï∆Â∂Õ «¬√ Áπº÷ ˘ ª ¿∞‘ ‘∆ ‹≈‰Á∂ ‘È Í ‹Ø ıÏ √π ÒÀ‰ ‹ªÁ≈

√∆, «¬‘Ȫ Á∆¡ª ’∞Ò≈‡ª √π‰’∂ ¿∞√ Á≈ Ú∆ «ÁÒ ’øω Òº◊ ‹ªÁ≈

√∆Õ ‚≈’‡ª Á∂ Ú≈-Ú≈ ’«‘‰ Â∂ Í«Ú≈ Á∂ ÓÀ∫Ï √Á≈ ‹∆ ˘

Úº‚∂ ‘√ÍÂ≈Ò ÷ÛÈ Á∆ ʪ ÿ ÒÀ ¡≈¬∂ Â∂ Á∂√∆ «√¡≈‰∂ Í≈√Ø∫ ⁄»Ò∑≈

⁄Û∑≈¿∞‰ Â∂ ÓÒ∑-ÓÒ≈¬∆ Á≈ ’øÓ Ùπ» ’ «ÁÂ≈Õ Â’∆ÏÈ «ÂøÈ Ó‘∆È∂

¡«Â Áπº÷ √«‘ Ó≥‹∂ ¿∞Í ‘∆ √≈∆ «’«¡≈ ’Á∂Õ Í≈¬∂ ¡Ë∆È ‘Ø

’∂ «ÁÈ ’º‡‰∂ ͬ∂Õ ⁄ΩÊ∂ Ó‘∆È∂ ÊØÛ∑≈ ¡≈Ó ¡≈«¬¡≈ Â∂ Ó≥‹∂ Â∂ ÏÀ·‰

Òº◊ ͬ∂Õ «¬√ ¡Ω÷∂ √Ó∂∫ «Ú⁄ ¿∞‘Ȫ Í≈√ ‹Ø Ú∆ Ï∆Ó≈-Í∂Ù∆ Ú≈√Â∂

‹ªÁ≈, ¿∞√ ˘ ¿∞‘ «¬‘ ‘∆ ¡≈Í-Óπ‘≈∂ ’«‘‰ «’ ÓÀ˘ Ï∂-˜Ï≈Ȫ Á∆

‘º«Â¡≈ ÒÀ ÏÀ·∆ ‘ÀÕ ÓÀ∫ ÈÚ∂∫ Ï‰È Ú≈Ò∂ ’∞ÛÓª Á∆ ıπÙ∆ ÒÀ‰ Ò¬∆ «¬‘

‹∆Ú ‘º«Â¡≈ ’Ú≈¬∆ «‹√ Á≈ ÎÒ ÓÀ˘ «¬√ Áπº÷ ≈‘ƒ ÌØ◊‰≈ ÍÀ «‘≈

‘ÀÕ Í«‘Ò∂ «¬‘Ȫ «ÁȪ «Ú⁄ ‹ÁØ∫ «˜¡≈Á≈ Â’Ò∆¯ √∆, √Á≈ ‹∆

È∂ Ï≈Ï≈ ‹∆ ˘ Ï∂ÈÂ∆ Ì∂‹∆ «’ «’Í≈ ’’∂ ÓÀ˘ ÁÙÈ ˜» Á∂ÚØÕ

ÓÀ∫ ¡≈Í Á≈ Ï⁄È È‘ƒ Ó≥«È¡≈Õ «‹Ú∂∫ «’ Ó‘ªÍπ÷ª Á≈ √πÌ≈¡ «Á¡≈¨

‘øπÁ≈ ‘À ¡≈Í ‹∆ ¿∞‘Ȫ Á∆ ıÏ ÒÀ‰ ⁄Ò Í¬∂Õ Á≈√ ˘ Ú∆ È≈Ò

‘∆ Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ ’≈ «Ú⁄ «Ï·≈ «Ò¡≈Õ ¡≈Í Á∂ ‹≈‰ Â∂ ¿∞‘ ÍÃ∂Ó∆

‹≈Ø‹≈ Ø ’∂ Ó≈¯∆ Ó≥◊‰ Òº◊≈ «’ ÓÀÊØ∫ Ï‘π ں‚∆ ÌπºÒ ‘ج∆ ‘ÀÕ ÓÀ∫

Ï‰È Ú≈Ò∂ ’∞ÛÓª Á∂ ÍÃÌ≈Ú ‘∂· ¡≈ ’∂ ◊πÓ«Â Á∂ ¡√»Ò Á≈ «Â¡≈◊

’∆Â≈ ‘ÀÕ Â∞√ƒ «¥Í≈ ’’∂ ÓÀ˘ ÏıÙ «Á¿∞Õ Ï≈Ï≈ ‹∆ ¿∞√ Á∆ Ï∂ÈÂ∆

264

√π‰’∂ ’«‘‰ Òº◊∂ √Á≈ ‹∆, «¬‘ Â∞‘≈˘ ÌπÒ∂÷≈ ‘À, Ï÷Ù‰Ú≈Ò≈ ª

¿∞‘ ◊π» Ó≈Ò’ ‘ÀÕ ’ج∆ ÏøÁ≈ «’√∂ Á∂ Í≈Í ’Óª ˘ ÏıÙ È‘ƒ √’Á≈Õ

√Ø ¿∞√ Ó≈Ò’ ¡º◊∂ ¡≈͉∆ ˆÒÂ∆ Ó≥È ’∂ «÷Ó≈ Ó≥◊ØÕ ¡√ƒ ª Â∞‘≈˘

Ï∂ÈÂ∆ ’ «ÁºÂ∆ √∆ Í Â∞√ƒ Ó≥È∆ È‘ƒÕ «‹‘Ȫ Á∆ ı≈ Â∞√ƒ ¬∂È≈

Í≈Í ’∆Â≈, ’∆ ¿∞‘ Â∞‘≈‚∂ Áπº÷ «Ú⁄ Ì≈¬∆Ú≈Ò Ï‰’∂ Úø‚≈ ‘∂ ‘È?

¿∞‘ ª ÷≈ Í∆ ’∂ ¡≈͉∂ ÿƒ ⁄Ò∂ ◊¬∂Õ ’∆Â∂ Í≈Í ’Ó Á≈ ÎÒ

Â∞‘≈˘ Ìπ◊‰≈ ÍÀ «‘≈ ‘ÀÕ ¿∞‘ «¬’ ÁØ Ú≈∆ Â∞‘≈‚∆ ıÏ-√π ÒÀ

◊¬∂ ‘؉◊∂Õ «¬Ê∂ ‘∆ Ϻ√ È‘ƒ ¡‹∂ «¬‘ ’∆Â∂ ‘ج∂ Í≈Í ’Ó Á≈ ÊØÛ∑≈

Ìπ◊Â≈È ‘Ø«¬¡≈ ‘À, Ï’≈«¬¡≈ ª ¡‹∂ «√ Â∂ ÷Û∑≈ ‘ÀÕ «’™«’

’∞Á Á≈ «ÈÔÓ ‘À :

¡«‘ ’π ’∂ √π ¡«‘ ’π Í≈¬∂

’ج∆ È Í’Û∆¡À «’√À Ê≈«¬®3® (¡≈√≈ Ó: 5, Í≥È≈ 406)

‹Ø ’Ó Â∞√ƒ ’∆Â∂ ‹ª ’Ú≈¬∂ ‘È ¿∞‘Ȫ Á≈ ÎÒ Âª Â∞‘≈˘

‘∆ Ìπ◊‰≈ ÍÀ‰≈ ‘ÀÕ Â∞‘≈‚∂ ’Óª Á≈ ÎÒ «’√∂ ‘Ø È∂ È‘ƒ Ìπ◊‰≈Õ

‘π‰ ‘≈¬∂-‘≈¬∂ ’È Á∆ ʪ ͤÂ≈Ú≈ ’’∂ ¿∞√ Ó≈Ò’ Í≈√ ¯«¡≈Á∆

‘ØÚØÕ ¿∞‘ ÏÛ≈ «Á¡≈¨ ‘À, «¥Í≈¨ ‘ÀÕ ¿∞√ Á∆ Ïı«ÙÙ Á∆ «È◊≈‘

¡◊∂ «¬‘ ’Ó ‘Û∑ Á∂ ¡º◊∂ «ÂÈ’∂ Úª◊ πÛ∑ ‹ªÁ∂ ‘ÈÕ Ì≈¬∆ Ú∆

«√øÿ ‹∆ È∂ Ò«‘ª Á∂ ‘≈ «Ú⁄ «Ò«÷¡≈ ‘À «’ :

Ï÷Ù‰Ú≈Ò≈ «ÓÂØ∫ Ï≈‘≈ ¡√ƒ «Ó «Ú⁄ Ì≈¬∆®

Ú≈Ò∂ Á∂ ’Ó ¡«ÓÂ∂ ’Á∂ È‘ƒ ‘Ø √’Á∂®

Ï÷Ù ¡«ÓÂ∂ Á∆ «‹Â Í≈¿± «Ó Á∂ ’Ó ¿∞„≈¬∆®47®

Ï∆ ⁄πº’≈ √Óª ‘π‰ ‘ºÊ È‘ƒ ¡≈¿∞‰ Òº◊≈, ‘π‰ √Óª ‹Ø √≈‚∂ Í≈√

‘À, «¬√ √Ó∂∫ «Ú⁄ «Í¤Ò∂ ’∆Â∂ Í≈Í ’Óª Á≈ ͤÂ≈Ú≈ ’’∂, ¡«ÓÂ∂

√«Â◊π» Á∆ Ï÷«ÙÙ ÍÃ≈Í ’È Á≈ ÔÂÈ ’ØÕ ¡◊Ò∂∂ ¡≈¿∞‰ Ú≈Ò∂

√Ó∂∫ «Ú⁄ ◊π» «√º«÷¡≈ ¡Ë∆È Ó≈Û∂ ’Ó ’È ÂØ∫ √Á≈ √π⁄∂ ‘ØÕ

Â’∆ÏÈ «¬’ √≈Ò Ó≥‹∂ Â∂ ÍÀ ’∂ Áπº÷ ÌØ◊‰ ¿∞Í≥àÚ∆ ¡‹∂ ¿∞‘ «¬’

Һ Á∂ Ì≈ ¶◊≈ ’∂ Â∞Á∂ ‘È Â∂ ‘π‰ ‘Ø ’¬∆¡ª ˘ Ó≈Û∂ ’Óª

ÂØ∫ Ï⁄‰ Ò¬∆ ¡≈͉∆ ‘º‚-Ï∆Â∆ Áº√ ’∂ «√º«÷¡≈ «ÁøÁ∂ ‘ÈÕ

√Ø ¡≈ͪ ˘ Ú∆ √Á≈ √π⁄∂ «‘‰≈ ⁄≈‘∆Á≈ ‘À «’ √ø√≈ «Ú⁄

‹∆ÚÈ Ô≈Â≈ ”⁄ «Ú⁄Á∂ ’¬∆ ¡À√∂ √Ó∂∫ ¡≈ ‹ªÁ∂ ‘È ‹ÁØ∫ ¡√ƒ

¡≈͉∆ √π ˘ ◊πÏ≈‰∆ Á∆ ¡◊Ú≈¬∆ ÂØ∫ ¡Ú∂√Ò∂ ’’∂ ’¬∆ «¬’

¡À√∂ Í≈Í ’Ó ’ ÏÀ·Á∂ ‘ª «‹‘Ȫ Á∂ ’È È≈Ò ÒØ’ «Ú⁄ Áπº÷

265

Â∂ ÍÃÒØ’ «Ú⁄ Ú∆ Í≈Í Á∂ Ì≈◊∆ ω’∂, Ó≈Ò’ ÂØ∫ ¡√ƒ √Á≈ Ò¬∆

Á» ‘Ø ’∂ fi»Á∂ ‘ªÕ √Ø ¡À√≈ ’Ó ’È ÂØ∫ √«Â◊πª È∂ √≈˘ √≈ÚË≈È

’∆Â≈ ‘À «’ ‘∂ ÓÈ, ““¡À√≈ ’øÓπ Ó»Ò∂ È ’∆⁄À «‹Â∞ ¡≥«Â ͤØÂ≈¬∆¡À®””

(¡ÈßÁ √≈:, Í≥È≈ 918) «¬‘Ø «‹‘≈ ’Ó ’Á∂ È‘ƒ ’È≈ ⁄≈‘∆Á≈

«‹√ Á∂ ’È È≈Ò ¡≥ ˘ ͤÂ≈Ú≈ ‘∆ ÍÒ∂ ÍÚ∂ «’™«’ «‹‘Ø «‹‘∂

’ج∆ ’Ó ’Á≈ ‘À, ¿∞√ Á≈ ÎÒ ¿∞√ ˘ «¬Ê∂ Â∂ ¡º◊∂ ¡ÚºÙ Ìπ◊‰≈

ÍÀ∫Á≈ ‘ÀÕ √«Â◊π» È≈È’ Á∂Ú ‹∆ Á≈ ¡≈√≈ ‹∆ Á∆ Ú≈ «Ú⁄ ¯πÓ≈È

‘À :

Ó≥Á≈ ⁄ø◊≈ ¡≈͉≈ ¡≈Í∂ ‘∆ ’∆Â≈ Í≈Ú‰≈®

‘π’Ó ’∆¬∂ Ó«È Ì≈ÚÁ∂ ≈«‘ Ì∆ÛÀ ¡◊À ‹≈Ú‰≈®

(¡≈√≈ Á∆ Ú≈, Í≥È≈ 470)

ÂÊ≈

ÎÒ ÂØÚ∂‘Ø Í≈¬∆¡À ‹∂Ú∂‘∆ ’≈ ’Ó≈¬∆¡À®

(¡≈√≈ Á∆ Ú≈, Í≥È≈ 468)

’∆Â≈ ¡≈ÍØ ¡≈͉≈ ¡≈Í∂ ‘∆ Ò∂÷≈ √ø„∆¡À®1

(¡≈√≈ Á∆ Ú≈, Í≥È≈ 473)

«¬√ √∆ È≈Ò ÓÈ∞º÷ «‹‘Ø «‹‘≈ ’ج∆ ⁄ø◊≈ ‹ª Ó≈Û≈ ’Ó

’Á≈ ‘À ¿∞√ Á≈ ÎÒ ¡ÚºÙ ¿∞√ ˘ Ìπ◊‰≈ ÍÀ∫Á≈ ‘ÀÕ «‹Ú∂∫ ËÂ∆

«Ú⁄ «’√≈È «‹‘Ø «‹‘≈ Ï∆‹ Ï∆‹Á≈ ‘À, ¿∞√ ˘ ¿∞√∂ ÎÒ Á∆ ‘∆

ÍÃ≈ÍÂ∆ ‘øπÁ∆ ‘ÀÕ «¬‘ Ï‘π ں‚≈ ÌπÒ∂÷≈ ‘À «’ ÓÈ∞º÷ ’Ó ’ج∆ ‘Ø

’∂ ¡Â∂ ¡≈√ «’√∂ ‘Ø ÎÒ Á∆ º÷∂Õ «¬√∂ Ò¬∆ ◊πÏ≈‰∆ «Ú⁄ Ï≈Ï≈

Î∆Á ‹∆ È∂ ÏÛ∆ √øπÁ «Ó√≈Ò Á∂ ’∂ √≈˘ Ó≈Û∂ ’Ó ’È ÚºÒØ∫ √π⁄∂Â

’∆Â≈ ‘À «’ :

Î∆Á≈ ÒØÛÀ Á≈÷ «Ï‹¿∞∆¡ª «’’« Ï∆‹À ‹‡π®

‘ø„À ¿∞∫È ’Â≈«¬Á≈ ÍÀË≈ ÒØÛÀ ͇π®23®

(√ÒØ’ √∂÷ Î∆Á ‹∆, Í≥È≈ 1379)

Ï≈Ï≈ Î∆Á ‹∆ ¯πÓ≈È ’Á∂ ‘È «’ ’ج∆ ÓÈ∞º÷ ÷∂ «Ú⁄

«’º’ª Á∂ Ï∆‹ Ï∆‹∂ Â∂ ¿∞‘Ȫ Á∂ Ï∆‹ª ÂØ∫ ω∂ «’º’ Á∂ Áıª ÂØ∫

¡≈√ «¬‘ ’∂ «’ ÓÀ˘ «Ï‹Ω Á∂Ù Á∂ √Ø‘‰∂ «Ó·∂ ¡≥◊» ÍÃ≈Í ‘؉Õ

«¬‘ ’Á∆ ‘Ø È‘ƒ √’Á≈Õ «’º’ª ÂØ∫ ª ’ΩÛ∆¡ª ÎÒ∆¡ª Â∂ √»Òª ‘∆

1. ÌÈ≈ ÍÀ∫Á≈ ‘ÀÕ

266

ÍÃ≈Í ‘؉◊∆¡ªÕ ’ج∆ ÓÈ∞º÷ Ë≈◊≈ ª ¿∞µÈ Á≈ ’ºÂ∂ Â∂ ¡≈√ ÷∂ «’

«¬√ ¿∞µÈ Á∂ Ë≈◊∂ ÂØ∫ ÓÀ˘ ÈÓ ∂ÙÓ Á≈ ’ÍÛ≈ Í≈Í ‘ØÚ∂, «¬‘ ’Á∂

È‘ƒ ‘Ø √’Á≈Õ ¿∞√ Á∂ Ë≈◊∂ ÂØ∫ ª ÷πÁ≈ ’øÏÒ ‘∆ ω∂◊≈Õ

«¬Ê∂ ª Ì≈¬∆ ◊πÁ≈√ ‹∆ Á∂ ’ÊÈ ¡È∞√≈ :

‹∂‘≈ Ï∆‹À √Ø ´‰À ‹∂‘≈ Ï∆¿∞ Â∂‘≈ δ Í≈¬∆Õ

(Ú≈ 16 Í¿∞Û∆ 1)

¡Â∂

‹∂‘≈ Ï∆‹À √Ø ´‰À ’Ó≈ √øÁÛ≈ ÷∂Â∞® (Ï≈‘Ó≈‘≈, Í≥È≈ 134)

√«Â◊π» È≈È’ Í≈ÂÙ≈‘ ‹∆ «¬√ ÂØ∫ √ÍÙ‡ ‘Ø ’∆ ¡◊Ú≈¬∆ ’

√’Á∂ ‘È, ◊π» ¯πÓ≈È ‘À, ¡À ÓÈ∞º÷!

¡≈Í∂ Ï∆«‹ ¡≈Í∂ ‘∆ ÷≈‘π® (‹Íπ‹∆ √≈«‘Ï)

«‹‘Ø «‹‘≈ Âø» Ï∆‹∂∫◊≈ Ì≈Ú ’Ó ’∂∫◊≈ ¿∞√ Á≈ ÎÒ ÂÀ˘ ‘∆

Ìπ◊‰≈ ÍÚ∂◊≈Õ ’ج∆ Ú∆ ÓÈ, Ï⁄È ‹ª √∆ È≈Ò ’Ó ’È≈ ‘ØÚ∂

¿∞√ ˘ ◊π» Á√≈¬∆ ◊πÏ≈‰∆ Á∆ ’√Úº‡∆ Â∂ Í÷ ’∂ «Î ¿∞√ ’Ó

˘ ’È≈ ⁄≈‘∆Á≈ ‘ÀÕ ◊π» ¡◊Ú≈¬∆ ¡Ë∆È ‘∆ ⁄Ò‰ È≈Ò √π÷ ‘ÈÕ

«√º÷ ‘À ‘∆ ¿∞‘ ‹Ø ◊π» Ì≈‰∂ ¡È∞√≈ ⁄ÒÁ≈ ‘ÀÕ

√Ø «√÷π √÷≈ ÏøËÍπ ‘À Ì≈¬∆ «‹ ◊π ’∂ Ì≈‰∂ «Ú«⁄ ¡≈ÚÀ®

√Ø ◊π» ‹∆ Á∆ ¡◊Ú≈¬∆ ˘ ȘØ∫ ÍØ÷∂ ’ ’∂ ÓÈ Á∂ ¡Ë∆È

⁄ÒÁ≈ ‘À ¿∞‘ ÍÃ≈‰∆ ◊π» ÂØ∫ Á» ‘Ø ’∂ ¡È∂’ ÍÃ’≈ Á∂ Áπ÷ª ˘ ÌØ◊Á≈

‘ÀÕ

¡≈͉À Ì≈‰À ‹Ø ⁄Ò∂ Ì≈¬∆ «Ú¤∞«Û ⁄؇≈ ÷≈ÚÀ®

(√Ø«· Ó: 3, Í≥È≈ 601)

ppppppppppppppp

ܯ ÜËÃÆ Ã¿×Çå ÇîñË Ã¯ åËï ë« ÖÅÇÂܯ ÜËÃÆ Ã¿×Çå ÇîñË Ã¯ åËï ë« ÖÅÇÂܯ ÜËÃÆ Ã¿×Çå ÇîñË Ã¯ åËï ë« ÖÅÇÂܯ ÜËÃÆ Ã¿×Çå ÇîñË Ã¯ åËï ë« ÖÅÇÂܯ ÜËÃÆ Ã¿×Çå ÇîñË Ã¯ åËï ë« ÖÅÇÂ

267

Â’∆ÏÈ AIG@ ¬∆. Á∂ È∂Û∂ Á∆ ◊ºÒ ‘À «’ «¬’ Ï∆Ï∆ ‹Ø«◊øÁ

’Ω Ï≈Ï≈ ‹∆ Í≈√ ¡≈¬∆ Â∂ Ï∂ÈÂ∆ ’∆Â∆ «’ Ó∂≈ Í∂’≈ «Í≥‚ Í‘≈Û

«Ú⁄ ≈Ó ‡‡Ú≈Ò∆ (ȘÁ∆’ „ØÒÚ≈‘≈) ‘À Â∂ Ó∂∂ √‘π∂ «Í≥‚ ◊Ø∫ÁÍπ

«Ú⁄ ‘ÈÕ Ó∂≈ «¬’ ¤Ø‡≈ Ì≈ «‹√ ˘ È≈ ª ’øȪ ÂØ∫ √π‰Á≈ ‘À Â∂

È≈ ‘∆ ¿∞‘ ⁄ø◊∆ Â∑ª ÏØÒ ’∂ ¡≈͉∆ ◊ºÒ «’√∂ ˘ √Ófi≈ √’Á≈ ‘ÀÕ

¿∞√ Á∆¡ª Һª Ú∆ «Úø◊∆¡ª ‘ÈÕ ÁÁª ¡≈«Á Á∆ Â’Ò∆¯ ’≈È

¿∞‘ ⁄ø◊∆ Â∑ª ⁄Ò Ú∆ È‘ƒ √’Á≈Õ ™fi «ÁÓ≈ˆ∆ ÂΩ Â∂ Ú∆ «√ºË∂

√≈Á∂ √πÌ≈¡ Á≈ Ó≈Ò’ ‘ÀÕ ‹ÁØ∫ ÓÀ∫ ÿ «Ú⁄ √∆ ª ¿∞√ Á∆ ÊØÛ∑∆ Ï‘πÂ

√∂Ú≈ ÓÀ∫ ¡≈Í ’Á∆ √ªÕ Ó∂∂ Ó≈Â≈ ‹∆ Ú∆ Ï‘πÂ∂ ‘∆ «√ºË∂ ‘È, Ó√ª

¡≈͉∆ «’«¡≈ ‘∆ √ªÌ √’Á∂ ‘ÈÕ «¬’ ÓÀÊØ∫ ¤Ø‡≈ Ì≈¬∆ Ùø’ «√øÿ

´«Ë¡≈‰∂ ’≈ØÏ≈ ’Á≈ ‘À, «‹√ ’≈È ¿∞‘ Ú∆ ‹ÒÁ∆ È‘ƒ ¡≈

√’Á≈ Â∂ Ù«‘ «Ú⁄ «¬‘Ø «‹‘∂ «√ºË∂ √Ë≈È ÏøÁ∂ Á≈ «‘‰≈ Ú∆ ’·È

‘ÀÕ Á»√∂ Ï≈Ï≈ ‹∆! √Ì √ø√≈ Ì≈Ú∂∫ ’ج∆ Ì≈ ‘À ‹ª ÌÀ‰ ‹ª ’ج∆

‘Ø «ÙÂ∂Á≈ √Ì ⁄ÒÁ∆¡ª Á∂ ‘∆ fi≈¨ ‘ÈÕ ÓÀ∫ ’¬∆¡ª «ÁȪ Á∆

√Ø⁄ ¿∞Í≥ࡺ‹ ¡≈Í ‹∆ ⁄Ȫ «Ú⁄ Íπº‹∆ ‘ª «’ ‹∂ ¡≈Í ‹∆¡≈«◊¡≈

Á∂ÚØ Âª ÓÀ∫ ¿∞√ ˘ ¡≈Í ‹∆ Í≈√ ◊πÁπ¡≈∂ ÒÀ ¡≈ÚªÕ «¬Ê∂ ¡≈¿∞‰

È≈Ò ¿∞‘ «„º‚ Ì’∂ ؇∆ ª ÷≈¬∂◊≈Õ Á»√∂ ÓÀ∫ Ú∆ Á»‹∂-⁄ΩÊ∂ ¿∞√ Á∆

ıÏ √π ÒÀ∫Á∆ ‘ª◊∆Õ

Ï≈Ï≈ ‹∆, ‹Ø«◊øÁ ’Ω Á∆ ◊ºÒ √π‰’∂ Íπº¤‰ Òº◊∂, Ï∆Ï∆ ¿∞√ Á∆

«’øÈ∆ ’∞ ¿∞Ó ‘À Â∂ ¿∞√Á≈ ’∆ Ȫ ‘À? Ï∆Ï∆ È∂ ¿∞µÂ «ÁºÂ≈, Ï≈Ï≈

‹∆ ¿∞√ Á∆ ¿∞Ó ’ج∆ ⁄≈Ò∑∆ ’∞ √≈Ò Á∆ ‘À Â∂ ¿∞√ ˘ √≈Ë»-√≈Ë» ’

’∂ ¡Ú≈˜ Ó≈∆Á∆ ‘ÀÕ ¡≈Í ‹∆ Ï∆Ï∆ ˘ ’«‘‰ Òº◊∂ Ȫ ª ÏÛ≈ √Ø‘‰≈

º«÷¡≈ ‘À, Á»√∂ Ï∆Ï∆, ◊π» ÿ ª «ÈÓ≈«‰¡ª Á≈ Ó≈‰, «ÈÂ≈«‰¡ª

Á≈ Â≈‰ Â∂ «È¡≈√«¡ª Á≈ ¡≈√≈ ‘À; ‹∂ «¬√ ÿ Ú∆ Ï∂√‘≈∂ ˘

√‘≈≈ È≈ «Ó«Ò¡≈ ª «Î ‘Ø «’‘Û≈ Á ‘À «‹ºÊ∂ «’√∂ Ï∂¡≈√∂ È∂

¡≈√≈ Ì≈Ò‰≈ ‘ÀÕ Â∞√ƒ «È√«⁄ø ‘Ø ’∂ ¿∞√ ˘ ÒÀ ¡≈ÚØ; √≈‚∂ Í≈√Ø∫

«‹øÈ∆ √∂Ú≈ ‘Ø √’∂◊∆ ¡√ƒ ¿∞√ Á∆ ’ª◊∂Õ

Ï≈Ï≈ ‹∆ Á≈ «¬‘ Ï⁄È √π‰’∂ Ï∆Ï∆ ¡◊Ò∂ «ÁÈ ‘∆ ¡≈͉∂ Í∂’∂

«Í≥‚ ≈Ó ‡‡Ú≈Ò∆ ◊¬∆ Â∂ «¬’ ÷º⁄ Ú≈Ò∂ ∂Û∂ Â∂ «Ï·≈ ’∂ √≈Ë» «√øÿ

˘ ÒÀ ¡≈¬∆ Â∂ Ï≈Ï≈ ‹∆ Á∂ ‘Ú≈Ò∂ ¡≈ ’∆Â≈Õ Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ √≈Ë» «√øÿ

˘ √‘≈∂ È≈Ò Â∞∂ ¡≈™Á∂ ˘ Ú∂÷ ’∂ «’‘≈ «’ «’™ Ì«Ò¡≈ ÒØ’≈

268

¡≈ «◊¡ª? ‹Ò Í≈‰∆ ÍÃÙ≈Á≈ ¤’≈«¬¡≈Õ ‹Á ¡º· ’∞ ÍÃÙ≈Á∂ √≈Ë»

«√øÿ È∂ ¤’ Ò¬∂ ª Ì≈¬∆ ¡Ó «√øÿ ‹∆, ‹Ø ¶◊ Á∆ √∂Ú≈ ’Á∂

√È, È∂ Ï≈Ï≈ ‹∆ ˘ Íπº«¤¡≈ «’ Ï≈Ï≈ ‹∆ «¬‘ Ó√Â≈È≈ ª ÍÃÙ≈Á∂

¤’∆ ‘∆ ‹≈ «‘≈ ‘ÀÕ «‹øÈ∂ ÓÀ∫ «ÁøÁ≈ ‘ª ¿∞È∂ ‘∆ ¡≥Á √πº‡∆ ‹ªÁ≈

‘ÀÕ ¡º· ÍÃÙ≈Á∂ ¤’ Ò¬∂ ‘È, «’Â∂ Ï∆Ó≈ ‘∆ È≈ ‘Ø ‹≈Ú∂? Ï≈Ï≈ ‹∆

’«‘‰ Òº◊∂, ’ج∆ ◊ºÒ È‘ƒ, «‹øÈ∂ Ó≥◊Á≈ ‘À Á∂¬∆ ⁄ÒÕ ‹∂ ◊π» ÿ

¡≈ ’∂ Ú∆ «ÂzÍÂ∆ È≈ ‘ج∆, «Î «’ºÊ∂ ‘ØÚ∂◊∆Õ «¬’ Ú≈∆ ¿∞√ Á∆ «ÈÙ≈

’Ú≈ Á∂, Ó◊Ø∫ ‹Ø ‘Ø«¬¡≈ Á∂÷ ÒÚª◊∂Õ ıÀ Ì≈¬∆ √≈Ë» È∂ ⁄≈ ’∞

‘Ø ÍÃÙ≈Á∂ ¤º’ ’∂ ‘ºÊ ÷Û∂ ’ «ÁÂ∂ Â∂ Ï‘π ÍÃ√øÈ ‘Ø«¬¡≈Õ

Ì≈¬∆ √≈Ë» Á∆ ÌÀ‰ ÊØÛ∑≈ «⁄ ÏÀ· ’∂ ¡≈͉∂ «Í≥‚ ⁄Ò∆ ◊¬∆Õ

Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ ‘ ؘ «ÈÂÈ∂Ó Ú∂Ò∂ √Ã∆ √π÷ÓÈ∆ √≈«‘Ï Á∂ Í≈· ’È

√Ó∂∫ ¿∞⁄∂⁄≈ «√øÿ ˘ Ì∂‹ ’∂ Ì≈¬∆ √≈Ë» ˘ ’ØÒ «Ï·≈ÒÀ‰≈, ¿∞√ ˘ Í≈·

√π‰∂ ‹ª È≈ ¿∞È∑ª «⁄ «¬√ È∂ ’ØÒ ÏÀ·∂ «‘‰≈Õ ’∞fi «ÁȪ Ï≈¡Á

Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ ¿∞√ ˘ ¡≈͉∂ Í≈√Ø∫ «¬’ Ó≈Ò≈ Á∂ «ÁºÂ∆ Â∂ ’øÈ «Ú⁄

˜Ø È≈Ò «’‘≈ «’ √≈Ë», «‹øÈ≈ «⁄ Í≈· √Ó∂∫ √≈‚∂ ’ØÒ ÏÀ·Á≈ ‘À∫

Ú≈«‘◊π» Ú≈«‘◊π» ’∆ ‹≈«¬¡≈ ’ Â∂ Ó≈Ò≈ Á≈ Ó‰’≈ Î∂È Á≈ „ø◊

Ú∆ Áº√ «ÁºÂ≈ «’ Ú≈«‘◊π» ’«‘ ’∂ ¡◊Ò≈ Ó‰’≈ ÎÛ≤ «Ò¡≈ ’ Â∂

ÓπÛ Íπº«¤¡≈ «’ ÍÂ≈ Òº◊ «◊¡≈ ‘À? √≈Ë» È∂ «√ «‘Ò≈ ’∂ ‘ª «Ú⁄

¿∞µÂ «ÁºÂ≈Õ Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ «’‘≈ «’ ’ ’∂ Áº√ «’ºÁª Ú≈«‘◊π» ’∂∫◊≈Õ

Ì≈¬∆ √≈Ë» È∂ Ú≈-Á» Ú≈-Á» ’«‘øÁ∂ ‘ج∂ √≈∆ Ó≈Ò≈ Î∂ Ò¬∆Õ Ï≈Ï≈

‹∆ √≈Ë» Á∂ Ú≈-Á», Ú≈-Á» ¿∞⁄≈È √π‰ ’∂ ÏÛ∂ ÍÃ√øÈ ‘ج∂ Â∂ ’«‘‰

Òº◊∂, Ϻ√ ◊ºÒ ω ◊¬∆ ‘À Â∂ ÓπÛ ’øÈ «Ú⁄ «’‘≈ «’ √≈≈ «ÁÈ

«¬‘ Ó≈Ò≈ Î∂∆ ‹≈«¬¡≈ ’ Â∂ Ú≈«‘◊π»-Ú≈«‘◊π» ’∆ ‹≈«¬¡≈ ’Õ

«ÂøÈ-⁄≈ Ó‘∆È∂ «Ú⁄ ‘∆ Ì≈¬∆ √≈Ë» «√øÿ Á∆ Ìπº÷ Ú∆ ·∆’

‘Ø ◊¬∆ Â∂ Â∞È «ÎÈ Ú∆ ¡≈Í∂ ‘∆ Ò◊ «Í¡≈Õ ‹Ø Ï‘πÂ≈ ¿∞µ⁄∆

√π‰Á≈ √∆, ÏØÒ≈ÍÈ Ú∆ ÿ‡‰≈ Ùπ» ‘Ø «◊¡≈Õ Í«‘Òª È≈ÒØ∫ ◊ºÒª

Ú∆ √≈¯ ’È Òº◊ «Í¡≈Õ Ì≈¬∆ √≈Ë» «‹ºÊ∂ Í«‘Òª Ú≈-Á», Ú≈-Á»

’«‘øÁ≈ √∆, ‘π‰ ÊØÛ∑∂ «‹‘∂ ¯’ È≈Ò Ú≈«‘◊π» ’«‘‰ Òº◊ «Í¡≈

Â∂ ‹ÁØ∫ «⁄ºÂ Ó≥È∂, øÏ∂ È≈Ò ÿ≈‘ ÷؉ Òº◊ ‹≈Ú∂, fi≈Û± Á∂‰ Òº◊

‹≈Ú∂Õ ◊π» Í≈ÂÙ≈‘ È∂ ¡À√∆ Ó∂‘ ’∆Â∆ ¤∂ ’∞ Ó‘∆È∂ «Ú⁄ ‘∆ ¡≈Ó

Â’Û∂ ¡≈ÁÓ∆ Úª◊ ’‘∆ È≈Ò ◊Ø‚∆ ’È Ò◊ «Í¡≈ Â∂ ‹∂ ’ج∆

269

Ó≥‹≈ ‡πº‡ ̺‹ ‹≈Ú∂ ª ¿∞√ Á∆ ⁄»Ò∑ ·Ø’ Á∂‰∆Õ «’™«’ «Ó√Â∆¡ª

Á∂ ÿ Á≈ ‹ÈÓ √∆, Á∂÷≈ Á∂÷∆ ÊØÛ∑≈ ’øÓ ’È≈ «√º÷ ⁄πº’≈ √∆Õ

’øÓ ’Á∂ Ú∆ Ú≈«‘◊π» Ú≈«‘◊π» ’«‘øÁ≈ ‘∂Õ Ï≈‘Ø∫ ’øȪ ≈‘ƒ ’ج∆

Ó≈Û∆ ⁄ø◊∆ ◊ºÒ È≈ √πȉ∆, √∆ È≈Ò «ÈÙ’≈Ó ‘Ø ’∂ √∂Ú≈ ’∆

‹≈‰∆, √È≈ È≈Ò È≈Ó ‹Í∆ ‹≈‰≈Õ ¡À√∆ Ò◊È Òº◊∆ «’ √Ú∂∂

‘∆ ÍÃÙ≈Á≈ ¤º’ ’∂ ’‘∆, øÏ≈, Á≈Â∆ ÒÀ ◊πÁπ¡≈∂ Á∂ ¡≈Ò∂ Áπ¡≈Ò∂

Á∂ È≈Ò Á∂ ÷∂ «Ú⁄ √Ϙ∆ ◊Ø‚‰, ÿ≈‘ ÷؉ Á∆ √∂Ú≈ ’Á∂

«‘‰≈Õ ‹ÁØ∫ Ìπº÷ Ò◊‰∆ ¡≈ ’∂ ÍÃÙ≈Á≈ ¤º’ ‹≈‰≈ Â∂ √≈≈ «ÁÈ

√∂Ú≈ ’«Á¡ª ÏÂ∆ ’È≈ Â∂ ’øÓ ’Á∂ Ú∆ Ú≈«‘◊π» ◊π-Ó≥Âz

Á≈ ‹≈Í ‹Ø Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ Áº«√¡≈ √∆, ’Á∂ «‘‰≈ Â∂ √Ú∂∂ Ù≈Ó

«ÈÂÈ∂Ó Ì≈Ú∂∫ √π‰∂ ‹ª È≈, È∂Ó È≈Ò Í»∆ ‘≈˜∆ ÌÈ∆Õ Ï≈Ï≈ ‹∆

È∂ Ì≈¬∆ √≈Ë» Á∆ √∂Ú≈ Ò◊È Ú∂÷ ’∂ Á»√∂ √≈Ò ¿∞√ ˘ Í≥‹ª

«Í¡≈«¡ª Í≈√Ø∫ ¡≥«ÓàÁ∆ Á≈ Ïı«ÙÙ ’Ú≈ «ÁºÂ∆ Â∂ Ì≈¬∆ √≈Ë»

‘π‰ √≈Ë» «√øÿ ω «◊¡≈Õ Ì≈¬∆ √≈Ë» «√øÿ ‹Ø Ï∂√‘≈≈ √∆, ◊π»

Á≈ ¡≈√≈ ÒÀ ’∂ ◊πÏ≈‰∆ Â∂ √∂Ú≈ «√ÓÈ Á∆ Ï’Â È≈Ò ¡≈͉∂

¡≈Ù ‘Ø «◊¡≈Õ ’∂ÚÒ ¡≈͉∂ ¡≈Ù ‘∆ È‘ƒ, √∂Ú≈ ’’∂ ‘Ø

’¬∆¡ª ˘ √πº÷ Í‘øπ⁄≈™Á≈Õ ÷∂ª «Ú⁄ √Ϙ∆ Ò◊≈ ’∂ ¿∞√ Á∆ Í»∆

√ªÌ √øÌ≈Ò ’Á≈ Â∂ ¶◊ «Ú⁄ √Ó∂∫ Á∆ √Ϙ∆ Á∆ Â؇ È≈ ¡≈¿∞‰

«ÁøÁ≈Õ ÓÀ∫ ‘Ø «Ú√Ê≈ «Ú⁄ È≈ ‹≈Úª ¡≥«Óऒ‰ ¿∞Í≥à√«Â◊π»

‹∆ È∂ ‘Ø Ïı«Ù√ ’ «ÁºÂ∆ «‹Ê∂ «ÁÈ∂ ’øÓ ’≈ ’«Á¡ª ◊π-

Ó≥Âz Á≈ ‹≈Í ’Á≈ «‘øÁ≈ √∆ ‘π‰ ≈ ˘ ÿ»’ √πÂ≈ «Í¡≈ Ú∆

˜Ï≈È È≈Ò ¿∞µ⁄∆ ¿∞µ⁄∆ Ú≈«‘◊π» Ú≈«‘◊π» ’È Òº◊ «Í¡≈Õ ’¬∆

Ú≈∆ ¡√ƒ «¬’º·∂ ‘Ø ’∂ ¿∞√ Á∂ Ó≥‹∂ Á∂ Ò≈◊∂ AE-B@ «Ó≥‡ Ò◊≈Â≈

÷ÒØ «√ÓÈ ¡≈Í ’øȃ √π«‰¡≈Õ Â’∆ÏÈ √Ω‰ Ò◊∂ ¿∞√ È∂ Ó≈Ò≈

È≈Ò Ú≈«‘◊π» Á≈ «√ÓÈ ’È≈ Â∂ ’Á∂-’Á∂ ‹ÁØ∫ ȃÁ ¡≈

‹≈‰∆ ª √πºÂ∂ ‘∆ ¿∞µ⁄∆-¿∞µ⁄∆ ‹≈◊«Á¡ª Á∆ Â∑ª «√ÓÈ ’∆

‹≈‰≈Õ ¡√ƒ Ï≈Ï≈ ‹∆ ˘ Áº«√¡≈ «’ √≈Ë» «√øÿ «¬√ Â∑ª «’øÈ≈-

«’øÈ≈ «⁄ √πºÂ≈ «Í¡≈ Ú≈«‘◊π» Ú≈«‘◊π» Á≈ «√ÓÈ ’Á≈ «‘øÁ≈

‘ÀÕ Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ Ú∆ ¡≈Í ¿∞√ Á∂ ’ØÒ ‹≈ ’∂ «√ÓÈ ’Á∂ ˘ Ú∂«÷¡≈

Â∂ √≈˘ Ú∆ ÍÃ∂È≈ «ÁºÂ∆ «’ «¬‘ √º⁄∂ «ÁÒØ∫ «ÈÙ’≈ÓÂ≈ È≈Ò

ÍÓ∂Ù ÚºÒ Òº◊‰ Á≈ ÎÒ ‘À «’™«’ «¬‘ «ÁÈ∂ «ÏȪ «’√∂ ÒØÌ

Ò≈Ò⁄ ÂØ∫ √∂Ú≈ ’Á≈ ‘À Â∂ È≈Ò √Ȫ È≈Ò «√ÓÈ ’Á≈ ‘ÀÕ

270

√Ú∂∂ Ù≈Ó «ÈÂÈ∂Ó Á∆ ‘≈˜∆ Ú∆ Í»∆ ÌÁ≈ ‘ÀÕ Ï≈‘Ø∫ ’øȪ ≈‘ƒ

«’√∂ Á∆ «Èß«Á¡≈ ⁄π◊Ò∆ È‘ƒ √π‰Á≈ Â∂ È≈ ‘∆ «’√∂ Á∆ Ó≈Û∆ ⁄ø◊∆

◊ºÒ «Ú⁄ √È≈ È≈Ò ‹ª ‘Ø «’√∂ Â∆’∂ ÁıÒ «ÁøÁ≈ ‘ÀÕ «¬’Ø

Ò◊È ‹Ø «√ºË∂ «‹‘∂ ÓÈ «Ú⁄ ÿ ’ ◊¬∆ ‘À ¿∞√ Á≈ ‘∆ «¬‘

ÎÒ ‘ÀÕ «¬√ Á∂ ÓÈ «Ú⁄ «¬‘ Ùø’≈ È‘ƒ «’ «√ÓÈ «’™ ’È≈

‘À? ’≈‘Á∂ Ò¬∆ ’È≈ ‘À? «¬√ Á≈ ’∆ ÎÒ «ÓÒ∂◊≈? Ϻ√ ’«‘

«ÁºÂ≈ «’ Ú≈«‘◊π» Ú≈«‘◊π» ’«‘‰≈ ‘À, Â∂≈ «¬√∂ «Ú⁄ ‘∆ ÌÒ≈

‘ÀÕ ¿∞√ ’‘∂ ‘ج∂ Ï⁄È ˘ «ÏȪ ‘∆Ò-‘πº˜Â ÿπº‡ ’∂ ÓÈ «Ú⁄ Ú√≈

«Ò¡≈ Â∂ «‹√Á≈ ÎÒ Â∞√ƒ √≈Ó∑‰∂ Á∂÷ ’∂ √π‰ ‘∂ ‘ØÕ ‘π‰ ’Ø¬∆

’√ ª È‘ƒ? ‹Ø ◊π» Ó‘≈≈‹ ‹∆ È∂ ‘π’Ó ’∆Â≈ ‘À «’

¿±·Â ÏÀ·Â √ØÚ «Ë¡≈¬∆¡À®

Ó≈«◊ ⁄Ò ‘∂ ‘« ◊≈¬∆¡À®1® (¡≈√≈ Ó: 5, Í≥È≈ 386)

ÂÊ≈

¿±·Â ÏÀ·Â √ØÚ È≈Ó® ’‘π È≈È’ ‹È ’À √Á ’≈Ó®6®

(√π÷ÓÈ∆ √≈«‘Ï, Í≥È≈ 286)

’¬∆ ÍÃ∂Ó∆ «’ø± ’Á∂ ‘È «’ √πºÂ∂ ͬ∂ ȃÁ «Ú⁄ ◊Ûø»Á «’Ú∂∫

«√ÓÈ ‘Ø √’Á≈ ‘ÀÕ √Ø Â∞√ƒ Ú∂÷ ÒÚØ, √≈Ë» «√øÿ ȃÁ «Ú⁄ Ú∆ √∆

’’∂ √πºÂ≈ «Í¡≈ ‘À Â∂ √È≈ È≈Ò «√ÓÈ Ú∆ ’ «‘≈ ‘ÀÕ ‘π‰ Íú÷

˘ ‘Ø ÍÃÓ≈‰ Á∂‰ Á∆ ÒØÛ È‘ƒ ‘ÀÕ ‹∂ «¬‘ «¬√∂ Â∑ª Òº◊≈ «‘≈, ‘Ø

«’√∂ Í≈√∂ «ÏÂ∆ È≈ ◊¬∆ ª √ÓfiØ «’ ‹∆ÚÈ Á∆ Ï≈˜∆ «‹ºÂ «◊¡≈Õ

È≈Ó «√ÓÈ Á∆ Ï’Â È≈Ò √≈≈ √∆ ¡Ø◊ ‘Ø «◊¡≈Õ ˜Ï≈È Ú∆

⁄Ò Í¬∆, ’øȪ È≈Ò ‹Ø Ï‘π ¿∞⁄∆ √π‰Á≈ √∆, ¿∞‘ Ú∆ ‘π‰ ÊØÛ∑≈ ¿∞⁄∆

ÏØÒ‰ È≈Ò Í»≈ √Ófi‰ Òº◊ «Í¡≈Õ √Óª Ï∆ÂÁ≈ «◊¡≈, √≈Ë» «√øÿ

Ú∆ √∂Ú≈-«√ÓÈ Á∆ ’≈ «Ú⁄ Òº◊≈ «‘≈Õ È≈Ó È∂ ‘Ø ¡≈͉≈ ø◊

⁄≈«Û∑¡≈, ¡≥Á ¡È‘Á ÙÏÁ Ú∆ √π‰È Òº◊ ͬ∂Õ ’¬∆ Ú≈∆ √πºÂ≈

«Í¡≈ «√ÓÈ ’Á≈ ¿∞µ· ÍÚ∂, Ï≈Ï≈ ‹∆ Í≈√ ‹≈ ’∂ ¿∞‘Ȫ ˘ Íπº¤∂

«’ «¬‘ Ú≈‹∂ «’Ê∂ Úº‹Á∂ ‘È? Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ ‘º√ ’∂ ¿∞√ ˘ ’«‘‰≈

«’ Âø» Ú≈«‘◊π» Ú≈«‘◊π» ’∆ ‹≈ Â∂ Úº‹Á∂ Ú≈«‹¡ª ˘ √π‰∆ ‹≈‘Õ

’¬∆ Ú≈∆ ¿∞√ È∂ ≈ √Ó∂∫ ◊πÁπ¡≈∂ Á∆ ¤ºÂ Â∂ ⁄Û∑’∂ Ú∂÷‰Á≈ ÔÂÈ

’È≈ «’ «¬‘ Ú≈‹∂ Úº‹‰ Á∆ ¡Ú≈˜ «’ÊØ∫ ¡≈™Á∆ ‘ÀÕ ÿ≥πÓ «Î ’∂

ÓπÛ Ó≥‹∂ Â∂ ¡≈ ‹≈‰≈Õ ‹ÁØ∫ ≈ ¿∞µ· ’∂ Â∞Á∂ «ÎÁ∂ ˘ ¡√ƒ Íπº¤‰≈

«’ ÂÀ˘ ’∆ ‘øπÁ≈ ‘À ª ¿∞√ È∂ Áº√‰≈ «’ ¡≈‘ Ú∂÷Ø «’øÈ∂ ˜Ø Á∆ Ú≈‹∂

271

Úº‹Á∂ ‘È Â∂ È≈Ò ‘∆ ’ج∆ Ú≈«‘◊π» Ú≈«‘◊π» ’‘∆ ‹ªÁ≈ ‘ÀÕ √≈˘

Íπº¤‰≈ «’ Ú≈‹∂ Â∞‘≈˘ È‘ƒ √π‰Á∂? ‹ÁØ∫ ¡√ƒ ’«‘‰≈ «’ √≈˘ ª

√π‰Á∂ È‘ƒ ¿∞√ È∂ ’«‘‰≈ «’ ¡≈‘ ª «’øÈ∆ ¿∞µ⁄∆ Ú≈‹∂ Úº‹Á∂ ‘È

Â∂ È≈Ò ‘∆ «¬‘ Ú∆ «Óº·≈ Ø√≈ ’È≈ «’ «¬‘ ÓÀ˘ ≈ ˘ Ú∆ √Ω‰

È‘ƒ «ÁøÁ∂Õ ÓÀ∫ ‹ø◊Ò-Í≈‰∆ Ú∆ ‹ªÁ≈ ‘ª ª Ú∆ Ó∂∂ È≈Ò ‘∆ ’ج∆

¿∞µ⁄∆-¿∞µ⁄∆ Ú≈«‘◊π» Ú≈«‘◊π» ’‘∆ ‹ªÁ≈ ‘À Â∂ ‘‡Á≈ ‘∆ È‘ƒÕ ¿∞√

Ú∂Ò∂ Ï≈Ï≈ ’Ï∆ ‹∆ Á≈ ¿∞⁄≈È ’∆Â≈ √ÒØ’ Ô≈Á ¡≈¿∞‰≈ :

‘Ó‘π ‹π Ï»fi≈ Ï»fiÈ≈ Í»∆ Í∆ ÏÒ≈«¬® (Í≥È≈ 1374)

Ú≈Ò∆ ◊ºÒ Ô≈Á ¡≈¿∞‰∆ Â∂ È≈Ò ‘∆ Á»√≈ √ÒØ’ Ú∆ Ô≈Á ¡≈ ‹≈‰≈

«’ Á∂÷Ø √≈Ë» «√øÿ Â∂ ◊π» Í≈ÂÙ≈‘ Á∆ «’øÈ∆ Úº‚∆ Ïı«Ù√ ‘À Í

ÏÈ‹È‘≈∂ Ï≈‘≈ ’¿∞‚∆ ÏÁÒÀ ‹≈«¬® (Í≥È≈ 1372)

«¬√ ¡Ú√Ê≈ Á∆ ÍÃ≈ÍÂ∆ Ò¬∆ ª ÏÛ∆¡ª ÿ≈Ò‰≈ ÿ≈Ò‰∆¡ª ÍÀ∫Á∆¡ª

‘È Í Í»∆ ’Á È≈ ‘؉ ’≈È √≈Ë» «√øÿ ˘ «¬‘ ◊πÓ≥Âz Á∆ ËπÈ∆

Â∂ ¡È‘Á ÙÏÁ ¿∞‘ √πº÷ È‘ƒ Á∂ ‘∂Õ √Óª Í≈ ’∂ Ú≈’-«√ºË∆ Ú∆ ‘؉

Òº◊ ͬ∆Õ √πÂ∂«√ºË «’√∂ È∂ √≈Ë» «√øÿ ˘ ’ج∆ Ò∆Û≈ ’ºÍÛ≈ ‹ª ’ج∆

ÓÈ Ì≈™Á∆ Ú√± ÷π¡≈ Á∂‰∆, ıπÙ∆ «Ú⁄ ¡≈ ’∂ ‹∂ √≈Ë» «√øÿ È∂ Ó≥»‘

ÂØ∫ ’ج∆ ◊ºÒ ’«‘ Á∂‰∆ ª ¿∞‘ Í»∆ ‘Ø ‹≈‰∆, «¬√ Â∑ª Á∆ ¡Ú√Ê≈

ω ◊¬∆Õ ÓÀ∫ ‹Ø ◊ºÒ Á√‰∆ ⁄≈‘øπÁ≈ ‘ª ‘π‰ ¿∞√ ÚºÒ ¡≈ÚªÕ

√Óª ⁄ÒÁ≈ «◊¡≈Õ √≈Ë» «√øÿ Á≈ Ì≈ Ú∆ «¬√ Á∆ «√‘ ·∆’

Ú∂’ ’∂ «ÓÒ‰ ¡≈¿∞‰ Òº◊ «Í¡≈Õ Ï≈Ï≈ ‹∆ ˘ Íπº¤ ’∂ ’¬∆ Ú≈∆

⁄≈-Í≥‹ «ÁÈ Ò¬∆ √≈Ë» «√øÿ ˘ ´«Ë¡≈‰∂ ¡≈͉∂ Í≈√ ÒÀ ‹≈‰≈,

¿∞Ê∂ «¬√ È∂ ÿ ÏÀ·∂ «‘‰≈Õ «¬√ Á∂ ÓÈ Í⁄≈Ú∂ Ò¬∆ ÿ«Á¡ª È∂

‡ÀÒ∆Ú∆˜È Ò≈ Á∂‰≈Õ «¬√ È∂ √≈≈ «ÁÈ ‡ÀÒ∆Ú∆˜È Á∂÷∆ ‹≈‰≈Õ ‘¯Â∂

Ï≈¡Á ‹ÁØ∫ «¬√ ˘ «Ò¡≈¿∞‰≈ ‹ª ¿∞‘Ȫ È∂ ¤º‚ ‹≈‰≈ ª «¬√ È∂

Ó‘∆È≈ Ì ¿∞‘ Ú∂÷∂ ‘ج∂ ‡ÀÒ∆Ú∆˜È Á∆¡ª ‘∆ ◊ºÒª ’∆ ‹≈‰∆¡ªÕ

Ì≈Ú∂∫ ‡ÀÒ∆Ú∆˜È Á∆ ¡Ú≈˜ ª Í»∆ È‘ƒ √π‰Á∆ √∆Õ ‹Ø ‘¯Â≈ Ì

«¬√ È∂ ‡ÀÒ∆Ú∆˜È Â∂ Ú∂÷‰≈ ¿∞‘ √≈≈ Áº√‰≈ «’ ¿∞Ê∂ Ó∂∂ Ì≈ Á∂

ÿ «Ú⁄ 1‡≈Ò∆ ‘À, ¿∞‘Á∂ «Ú⁄ ‘∆ Í≈‰∆ Úº◊Á≈ ‘À, ÒØ’ ÷∂ Ú≈‘øπÁ∂

‘È, Ïπº„∆¡ª Ⱥ⁄Á∆¡ª ‘È, «Úº⁄∂ Óƒ‘ ÍÀ‰ Òº◊ ÍÀ∫Á≈ ‘À ¡Â∂ «Ú⁄

‘∆ ÒÛ≈¬∆¡ª ‘؉ Òº◊ ÍÀ∫Á∆¡ª ‘ÈÕ ¿∞‘Á∂ «Ú⁄ ‘∆ ’¬∆ Ú≈∆

◊πÁπ¡≈≈ ¡≈ ‹ªÁ≈ ‘À «¬«Â¡≈«Á ◊ºÒª √π‰≈¿∞‰∆¡ªÕ Ì≈Ú Í≥‹-√ºÂ

«ÁÈ Á≈ ‡ÀÒ∆Ú∆˜È Ú∂«÷¡≈ ‘Ø«¬¡≈ Ó‘∆È≈-‚∂„ Ó‘∆È≈ ¿∞‘ ÓÈ «Ú⁄

272

Úº«√¡≈ «‘‰≈Õ Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ Ú∆ ÏÊ∑∂≈ ÓÈ∑≈ ’È≈ «’ «¬‘ È‘ƒ

Ú∂÷∆Á≈, «¬‘ Ó≈Û≈ ‘øπÁ≈ ‘ÀÕ ¡◊Ø∫ √≈Ë» «√øÿ È∂ ¿∞µÂ Á∂‰≈ «’ «¬‘

«’™ Ó≈Û≈ ‘øπÁ≈ ‘À? Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ ’«‘‰≈ «’ «√º÷ ‡ÀÒ∆Ú∆˜È È‘ƒ

Ú∂÷Á∂ ‘øπÁ∂, ◊π» Ó‘≈≈‹ ‹∆◊πº√∂ ‘øπÁ∂ ‘ÈÕ ¡º¤≈ ’«‘ Á∂‰≈, Í «ÁÈ∂

◊ºÒª ‡ÀÒ∆Ú∆˜È Á∆¡ª ‘∆ ’È∆¡ªÕ Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ √≈˘ √Ófi≈¿∞‰ Ò¬∆

Áº√‰≈ «’ Ú∂÷Ø ¡‹∂ «¬√ È∂ ¡º÷ª È≈Ò Ú∂«÷¡≈ ‘∆ ‘À, «¬‘Á∆ «ÏÂ∆

«Ú⁄ «’øÈ≈ «÷≥‚≈¿∞ ¡≈ «◊¡≈ ‘À, ‹∂ «’Â∂ «¬√ ˘ ’øȪ ≈‘ƒ √π‰Á≈

‘ØÚ∂ «Î «¬√ Á≈ ’∆ ‘≈Ò ‘ØÚ∂Õ

√Óª Í≈ ’∂ Ï≈Ï≈ ‹∆, “È≈È’ Ò∆È Ì«¬˙ ◊Ø«ÏøÁ «√¿∞” ÂÊ≈

ÍÚÈÀ Ó«‘ ÍÚÈ∞ √Ó≈«¬¡≈® ‹ØÂ∆ Ó«‘ ‹Ø«Â «Ò ‹≈«¬¡≈®

(Í≥È≈ 885)

¡È∞√≈ Í≥‹ ̻’ √∆ «Â¡≈◊ ’∂ ÍÃÌ» ⁄Ȫ «Ú⁄ ‹≈ «Ï≈‹∂Õ Ï≈Ï≈

‹∆ Á∂ √∆ √Ó∂∫ «‹Ú∂∫ √≈Ë» «√øÿ √∂Ú≈ ’Á≈ √∆, ¿∞√∂ Â∑ª √∂Ú≈

«√ÓÈ «Èø ’Á≈ «‘≈Õ ≈ ˘ √π«Â¡ª Ú∆ «√ÓÈ ’Á≈

«‘øÁ≈Õ ÓÀ∫ «¬’ºÒ∂ È∂ È‘ƒ Â’∆ÏÈ ◊πÁπ¡≈≈ √≈«‘Ï «‘‰ Ú≈Ò∂

«√øÿ ‘ ؘ ‘∆ Ù≈Ó ˘ ‹ÁØ∫ √≈Ë» «√øÿ √Ω∫ ‹ªÁ≈, «¬‘Á∂ Ó≥‹∂ ’ØÒ

÷ÒØ ’∂ √πºÂ∂ ͬ∂ Á≈ «√ÓÈ ‘øπÁ≈ √π‰Á∂Õ

ÍÓ∂Ù Á∆ È∂ ¡À√∆ ‘ج∆ «¬√ Á∆ Úº‚∆ ÌÀ‰ «ÁºÒ∆ «Ú⁄ ⁄Û∑≈¬∆

’ ◊¬∆Õ √≈Ë» «√øÿ Á≈ Ì≈ Ùø’ «√øÿ «¬√ ˘ «ÁºÒ∆ È≈Ò ÒÀ «◊¡≈

Â∂ ÓπÛ ´«Ë¡≈‰∂ ¡≈͉∂ Í≈√ ÒÀ ¡≈«¬¡≈ Â∂ È≈Ò ‘∆ ’«‘ «◊¡≈ «’

Â∞√ƒ «¬√ ˘ ÒÀ‰ È≈ ¡≈«¬¿∞, ÓÀ∫ «Í≥‚ fi≈Úƒ «Ú¡≈‘ Â∂ ¡≈¿∞‰≈ ‘À,

«¬√ ˘ È≈Ò ÒÀ ¡≈Úª◊≈Õ

Í «Î Ú∆ Í≥Áª ’∞ «ÁȪ Ï≈¡Á Ì◊ ‹∆, «¬’ ÁØ ‘Ø «√øÿ

Â∂ ÓÀ∫ ´«Ë¡≈‰∂ ◊¬∂ Â∂ ÓÈ «Ú⁄ «Ú⁄≈ ¡≈¬∆ «’ ⁄ÒØ √≈Ë» «√øÿ

˘ ’≈ «Ú⁄ È≈Ò ‘∆ ÒÀ ⁄Ò∆¬∂Õ ¡√ƒ ÍÃÂ≈Í È◊ ◊Ò∆ Èß. I «Ú⁄

Ùø’ «√øÿ Á∂ ÿ ◊¬∂, √≈Ë» «√øÿ ‘ ؘ Á∆ Â∑ª ‡ÀÒ∆Ú∆˜È Á∂÷Á≈

«Í¡≈ √∆Õ ÿ Ú≈«Ò¡ª √≈‚∆ ÚºÒ Ú∂÷ ’∂ ‡ÀÒ∆Ú∆˜È ÏøÁ ’ «ÁºÂ≈

Â∂ ‹Ò-Í≈‰∆ Íπº¤‰ Òº◊∂Õ ıÀ ÊØÛ∑≈ √Óª ¡√ƒ ÏÀ·∂ Â∂ Íπº«¤¡≈ «’ ‹∂

√≈Ë» «√øÿ È∂ ‹≈‰≈ ‘À ª ¡√ƒ ’≈ «Ú⁄ ¡≈¬∂ ‘ª, «¬√ ˘ È≈Ò ÒÀ

‹ªÁ∂ ‘ªÕ «¬√ ˘ Â∞√ƒ Íπº¤ ÒÚØ ‹∂ «¬√ È∂ ·«‘ ’∂ ¡≈¿∞‰≈ ‘À ÂÁ

1. ‡ÀÒ∆Ú∆˜È ’«‘‰≈ È‘ƒ ¡≈™Á≈ √∆ Â∂ ‡ÀÒ∆Ú∆˜È ˘ ‘∆ ‡≈Ò∆ ’«‘øÁ≈ √∆Õ

273

Ú∆ ·∆’ ‘ÀÕ «¬’ Ï∆Ï∆ ‹Ø Ùø’ «√øÿ Á∆ ˘‘ √∆, ¿∞√ È∂ √≈‚∆ √≈∆

◊ºÒ «¬√ Á∂ ’øÈ «Ú⁄ Í‘øπ⁄≈¬∆ Â∂ «’‘≈ «’ ◊πÁπ¡≈∂ ÂØ∫ Ï≈Ï≈ ‹∆

Â∂ ‘Ø √ø◊ ÂÀ˘ ÒÀ‰ ¡≈¬∆ ‘ÀÕ √≈Ë» «√øÿ È∂ «’‘≈ «’ ÓÀ∫ ¿∞Ê∂ È‘ƒ

‹≈‰≈ «’™«’ ◊πÁπ¡≈∂ ‡≈Ò∆ È‘ƒ ‘À Â∂ ¡≈Í ¿∞µ· ’∂ ÏøÁ ’∆Â≈

‡ÀÒ∆Ú∆˜È ÓπÛ Ò≈ «Ò¡≈Õ ¡√ƒ ÊØÛ∑≈ «⁄ ¡‡’∂ Â∂ Ú≈Í√ ÓπÛÈ Á∆

«Â¡≈∆ ’∆Â∆ Â∂ È≈Ò ‘∆ ÓÀ∫ ¿∞√ Ï∆Ï∆ Â∂ ‘Ø ÿ Ú≈«Ò¡ª ˘

Íπº«¤¡≈ «’ «¬‘ √≈≈ «ÁÈ «¬√∂ Â∑ª ‡ÀÒ∆Ú∆˜È ‘∆ Á∂÷Á≈ «‘øÁ≈

‘À? ¿∞‘ ’«‘‰ Òº◊∆ «’ «‹øȪ «⁄ ≈ Á≈ √≈≈ ÍÃØ◊≈Ó ıÂÓ È≈

‘Ø ‹≈Ú∂, «¬‘ «¬ÊØ∫ ¿∞µ·Á∂ È‘ƒÕ ‹∂ ¡√ƒ ÏøÁ ’ Á∂¬∆¬∂ ª ¡≈Í Ò≈

ÒÀ∫Á∂ ‘ÈÕ ÓÀ∫ «’‘≈ «’ Ï∆Ï≈ ·∆’ ‘À «‹Ú∂∫ Â∞‘≈‚∆ Ó˜∆ ’∆ ⁄ÒØ

Í Â∞√ƒ «¬ºÊ∂ «Ò¡≈ ’∂ «¬√ Á∆ √πÂ∆ «ÏÂ∆ Á≈ ̺·≈ «Ï·≈ «ÁºÂ≈

‘À, ’∆ ‘π‰ «¬‘ Ó≈Ò≈ Î∂Á≈ ‘øπÁ≈ ‘À? ¿∞√ È∂ «’‘≈ «’ «’√∂ Ú∂Ò∂

Ó≈Ò≈ ’º„ ’∂ ‘ºÊ «Ú⁄ ÎÛ ÒÀ∫Á∂ ‘È Í Ú∂÷Á∂ ‡ÀÒ∆Ú∆˜È ‘∆ ‘ÈÕ

¡√ƒ «ÚÁ≈ ÒÀ ’∂ Ú≈Í√ ◊πÁπ¡≈∂ Íπº‹ ◊¬∂Õ

Á√ ’∞ «ÁÈ Ï≈¡Á «¬√ Á≈ Ì≈ Ùø’ «√øÿ fi≈Úƒ «Ú¡≈‘ Â∂

¡≈«¬¡≈ ‘Ø«¬¡≈ √≈Ë» «√øÿ ˘ ◊πÁπ¡≈∂ ¤º‚ «◊¡≈Õ ‘π‰ È≈Ó Á∂

¡‘≈ Á∆ ʪ ¡≥Á ¡‘≈ ª ‡ÀÒ∆Ú∆˜È Á≈ ω ⁄πº’≈ √∆Õ ¡≈™Á∂

‘∆ ’«‘‰ Òº◊ «Í¡≈ «’ «¬Ê∂ ‡≈Ò∆ «Ò¡≈ÚØÕ ¶◊ Á∂ Úª‚∂ «Ú⁄

º÷Ø, ‡≈Ò∆ Ï‘π ⁄ø◊∆ ‘øπÁ∆ ‘À, «¬√ «Ú⁄ √Ì ’∞fi ¡≈™Á≈ ‘À Â∂

√≈≈ «ÁÈ ¡≈¬∂ ◊¬∂ È≈Ò ‡≈Ò∆ «Ú⁄ ‹Ø ’∞fi Ú∂«÷¡≈ √∆, ¿∞√ Á∆¡ª

◊ºÒª ‘∆ ’Á≈ ‘∂Õ Ù≈Ó Í¬∆ ª «¬√ Í≈√Ø∫ «‘¡≈ È≈ «◊¡≈Õ

◊πÁπ¡≈∂ ÂØ∫ ¡ºË≈ ’∞ «’ÒØÓ∆‡ Ó≈√‡ Ó«‘øÁ «√øÿ ‘πª Á≈ ‚∂≈

‘ÀÕ ⁄πºÍ ⁄πÍ∆Â∂ √≈Ë» «√øÿ ¿∞‘Ȫ Á∂ ÿ ⁄Ò≈ «◊¡≈ Â∂ √ ڋ∂ ÂØ∫

≈ Á∂ √≈∂ ÍÃØ◊≈Óª Á∂ ıÂÓ ‘؉ Â’ ‡ÀÒ∆Ú∆˜È Ú∂÷Á≈ «‘≈Õ

¡◊Ò∂ «ÁÈ Ú∆ ¿∞Ê∂ ‘∆ «‘≈Õ ¡√ƒ ‡ØÒ Ì≈Ò ’∆Â∆Õ ¡√ƒ Ì≈Ò ’Á∂

‘∆ √ª «’ ¿∞‘Ȫ Á∆ Ϻ⁄∆ Áº√ ◊¬∆ «’ Ï≈Ï≈ √≈Ë» «√øÿ √≈‚∂ ÿ

«Ú⁄ ÏÀ·≈ ‡ÀÒ∆Ú∆˜È Ú∂÷Á≈ ‘ÀÕ ÓÀ˘ Ó∂∂ Ó≈Â≈ ‹∆ È∂ Â∞‘≈˘ Áº√‰

Ò¬∆ Ì∂«‹¡≈ ‘À «’ Â∞√ƒ «¯’ È≈ ’«¿∞, ¿∞‘ √≈‚∂ Í≈√ ‘∆ ‘ÀÕ ÓÀ∫

√πÂ∂ ‘∆ Ï∆Ï≈ ˘ «’‘≈ «’ Ï∆Ï≈ «¯’ ’∆ ’È≈ ‘À, ‘π‰ «¯’ ’È

ÂØ∫ ◊ºÒ ¡◊ª‘ ¶ÿ ◊¬∆ ‘ÀÕ √≈Ë» «√øÿ ÁπÍ«‘ ÂØ∫ Ï≈¡Á ¡≈«¬¡≈Õ

ÒΩ„≈ Ú∂Ò≈ ¡≈Ó ’∆Â≈Õ ¡◊Ò∂ «ÁÈ «Î È∂Û∂ Á∂ «Í≥‚ ÂÒÚø‚∆ ‹≈

‡ÀÒ∆Ú∆˜È Ú∂÷‰≈ Ùπ» ’ «ÁºÂ≈Õ ◊ºÒ ’∆ ’Á∆ «’Â∂ ’Á∆ «’Â∂ ‹ÁØ∫

274

‡ÀÒ∆Ú∆˜È Ú∂÷ ’∂ ͉≈ ª «‹√ È∂ Íπ¤‰≈ ¿∞√ ˘ ‡ÀÒ∆Ú∆˜È

Á∆¡ª ◊ºÒª ‹Ø Ú∂÷∆¡ª √È, ¿∞‘ Áº√‰∆¡ª Â∂ ’«‘‰≈ «’ ◊πÁπ¡≈∂

‡≈Ò∆ «Ò¡≈ÚØÕ

«¬’ «ÁÈ ÓÀ∫ √≈Ë» «√øÿ ˘ «’‘≈ «’ ÒØ’ª Á∂ ÿƒ È≈ ‹≈«¬¡≈

’Õ ¡º◊Ø∫ ¿∞√ È∂ ¿∞µÂ «ÁºÂ≈ «’ Â∞√ƒ ◊πÁπ¡≈∂ ‡≈Ò∆ ÒÀ ¡≈ÚØ,

ÓÀ∫ «¬Ê∂ Ú∂÷ ÒÚª◊≈Õ ÓÀ∫ «¬√ ˘ «’‘≈ «’ ◊πÁπ¡≈∂ ‡≈Ò∆ È‘ƒ

Ò≈¬∆Á∆Õ ¿∞√ È∂ ÓÀ˘ ¡º◊Ø∫ ¿∞µÂ «ÁºÂ≈ «’ «¬Ê∂ ◊πÁπ¡≈∂ «Ú⁄ È≈

º÷Ø, ¿∞‘ ‹Ø ◊πÁπ¡≈∂ ÂØ∫ Í∑∂ √Ω‰ Ú≈Ò∂ ’Ó∂ ‘È, ¿∞√ Úº‚∂ ’Ó∂

«Ú⁄ ‡≈Ò∆ º÷ ÒÚØ, ¿∞Ê∂ ¡√ƒ √≈∂ Ú∂÷ª◊∂ ‹ª «Î ¶◊ «Ú⁄ º÷

ÒÚØÕ «Î ÓÀ∫ Íπº«¤¡≈ «’ ‘π‰ ÂÀ˘ Ú≈«‘◊π» Ú≈«‘◊π» √π‰Á≈ ‘À, ¿∞µÂ

Ȫ‘ «Ú⁄√∆Õ ÓÀ∫ Íπº«¤¡≈ «’ ‘π‰ ’Á∆ Ú≈‹∂ Úº‹Á∂ Ú∆ √π‰∂ ‘È, ’«‘‰

Òº◊≈ Í«‘Òª √π‰Á∂ √È, ‘π‰ È‘ƒ √π‰Á∂Õ ÓÀ∫ ÓÈ «Ú⁄ ÏÛ≈ ‘À≈È

√ª «’ Ú∂÷Ø «¬’ Í≈√∂ Ú∆‘ √≈Ò Á∆ √ø◊Â, √∂Ú≈ «√ÓÈ Á≈ ÎÒ, «ÁÈ

≈ «√ÓÈ ‘øπÁ≈ √π‰≈¬∆ Á∂‰≈ Â∂ ¡È‘Á ÙÏÁ Á∆ ¡Ú√Ê≈ Â’ Íπ‹

‹≈‰≈ Â∂ «’Ê∂ ‡≈Ò∆ (‡ÀÒ∆Ú∆˜È) Á∆ ÌÀÛ∆ √ø◊ ‹Ø «¬√ È∂ ’∂ÚÒ

Ó‘∆È∂ ÂØ∫ ÿº‡ ‘∆ ’∆Â∆ √∆ √≈∂ Íπ≈‰∂ ⁄ø◊∂ √ø√’≈ª Á∂ ¿∞Í ‘≈Ú∆

‘Ø ÏÀ·∆ ‘ÀÕ ÓÈ «Ú⁄ Ó‘ªÍπ÷ª Á≈ «¬’ Ï⁄È Ô≈Á ¡≈Ú∂ «’ ¿∞‘Ȫ

Á∂ Ï⁄È «Ú⁄ «’øÈ∆ Úº‚∆ √⁄≈¬∆ ´’∆ ‘ج∆ ‘øπÁ∆ √∆Õ ¡≈Í ‹∆ «’‘≈

’Á∂ √È «’ ’ج∆ ÍÃ∂Ó∆ ⁄ø◊∆ √ø◊ ’’∂ √∂Ú≈ «√ÓÈ Áπ¡≈≈ √º⁄-

÷≥‚ Á∂ ÁÚ≈˜∂ ¡≥Á «¬’ ÍÀ ÷ ÒÚ∂, Í ‹∂ «’Â∂ ÏÁ«’√ÓÂ∆

È≈Ò ¿∞√ ˘ ’∞√ø◊ «ÓÒ ‹≈Ú∂ ª «Í¤Ò≈ ÍÀ ¡º◊∂ ª ’∆ º÷‰≈

‘À, Í«‘Ò≈ √º⁄÷≥‚ «Ú⁄ º«÷¡≈ ‘Ø«¬¡≈ ÍÀ ’∞√ø◊ «Íº¤∂ «÷º⁄

«Ò¡≈™Á∆ ‘À, ’∞√ø◊ Á≈ ¬∂È≈ ‹ÒÁ∆ Â∂ ÍÃÏÒ ¡√ ‘øπÁ≈ ‘ÀÕ Á»‹∂

Í≈√∂ ÓÈ «Ú⁄ «¬‘ Ú∆ «Ú⁄≈ ¡≈™Á≈ √∆ «’ √≈Ë» «√øÿ È∂ ª «¬’

Ó‘∆È∂ ÂØ∫ ÿ‡ √Óª ‘∆ ‡ÀÒ∆Ú∆˜È Ú∂«÷¡≈ ‘À Â∂ ‹Ø √≈Òª ϺË∆ «¬√

Á∂ √ÈÓπº÷ ÏÀ· ’∂ «¬√ Á∆ ‘≈˜∆ ÌÁ∂ ‘È, ¿∞‘Ȫ Á≈ ’∆ ‘≈Ò

‘ØÚ∂◊≈Õ Í«‘Ò≈ ÓÈ Á≈ «÷≥‚≈¿∞ ª ’∆ √ø’Ø⁄ ‘؉≈ ‘À, «¬√ «‘√≈Ï

ª ‡ÀÒ∆Ú∆˜È Áπ¡≈≈ ÓÈ Á∂ ‘ج∂ «÷≥‚≈¿∞ ˘ √ø’Ø⁄‰ Ò¬∆ ÍÂ≈ È‘ƒ

«’øÈ∂ ‹ÈÓ ‘Ø Ò◊‰◊∂Õ ‹∂ «¬’ √Ë≈È √≈Ë» «√øÿ Ú◊∂ «Ú¡’Â∆

Á∆ «ÏÂ∆ «¬øÈ∂ «÷≥‚≈¿∞ «Ú⁄ ‹≈ √’Á∆ ‘À, «‹√ ˘ ’∂ÚÒ Ó»Âª ‘∆

«Á√Á∆¡ª ‘È, √π‰Á≈ È‘ƒÕ «‹√ «Ú¡’Â∆ ˘ «Á√Á≈ Ú∆ ‘À, ’øȪ

È≈Ò Í»≈ √π‰Á≈ Ú∆ ‘À Â∂ ¿∞‘ √≈∆¡ª ÌÀÛ∆¡ª ‘’ª ˘ √ÓfiÁ≈

275

Ú∆ ‘ØÚ∂, ¿∞√ Á≈ ’∆ ‘≈Ò ‘ØÚ∂◊≈Õ Ï≈Ï∂ Î∆Á ‹∆ Á≈ √ÒØ’ «¬Ê∂ ’∞fi

„π’∂◊≈ «’ :

¬∂‘π «ÈÁØ√ª Ó≈∆¡À ‘Ó ÁØ√ª Á≈ «’¡≈ ‘≈´®39®

(Í≥È≈ 1379)

Ú≈‘ ’Ò‹π◊, Ï≈Ï∂ ◊π» È≈È’ È∂ ª “ÿ ÿ ¡≥Á« ËÓ√≈Ò”

ω≈ ’∂ “‘ØÚÀ ’∆ÂÈ √Á≈ «Ú√Ø¡≈Õ” Á∆ ÍÃÍ≈‡∆ ⁄Ò≈¬∆ √∆ Í Âø»

Ú∆ Ï≈Ï∂ Á≈ Í»≈ Óπ’≈ÏÒ≈ ’ «‘≈ ‘À∫, Âø» ÿ ÿ ¡≥Á ‡ÀÒ∆Ú∆˜È

≈‘ƒ ËÓ√≈Ò≈ Â∂ ◊π» ’∆Â∆ Á» ’’∂ √≈∂ ÿ «√È∂Ó≈ ÿ ω≈

«ÁºÂ∂ ‘ÈÕ Ï«Ò‘≈ ‹≈¬∆¬∂ Â∂∂ ˜Ø ÂØ∫, «‘≈√ Á≈ √Óª Ú∆ Âø» ¡≈͉∂

«Ú⁄ √Ó∂‡ «Ò¡≈Õ Ù≈Ó ˘ ‹Ø ‡ÀÒ∆Ú∆˜È Â∂ ӻª Ú∂÷∆¡ª ‹ªÁ∆¡ª

‘È ¿∞‘ ‘∆ √≈∆ ≈ ¡≥Á ◊∂Û∂ Ò≈™Á∆¡ª ‘؉◊∆¡ªÕ ≈ Ò∂‡

¡≈Ó ’È È≈Ò Â∂∂ ¿∞Í’≈ √Á’≈ ¡≥«ÓàÚ∂Ò≈ Ú∆ Âø» ◊π«√º÷ª

Í≈√Ø∫ ÷Ø‘ «Ò¡≈Õ Â∂≈ ≈‹ ‹π ‘Ø«¬≈ ’ج∆ «ÚÒ≈ ‘∆ Â∂∂ ¡√ ÂØ∫

Ï«⁄¡≈ ‘ØÚ∂◊≈Õ √Ã∆ ◊π» Í≥Ê ÍÃ’≈Ù «Ú⁄ «Ò÷∂ Ìø◊» ÂÈ «√øÿ ‹∆ Á∂

Ï⁄È √«Â ‘∆ ‘È :

’Ò∑ ⁄‘∂ Í≈Í∆ ‚∞Ï ‹≈«¬ Ï≈Ï≈ ⁄‘À ¿∞È Í≈ ¶ÿ≈«¬,

Ï≈Ï≈ ¡≈͉∆ ¤º‚À È≈ Ï≈‰, Â≈«ÔØ ⁄≈‘À √◊Ò ‹‘≈È®

(√Ã∆ ◊π» Í≥Ê ÍÃ’≈Ù, Í≥È≈ 57)

Ú≈‘π ’Ò‹π◊ «ÈÂÈ∂Ó Âª Âø» ÷Ø‘ ‘∆ «Ò¡≈, ◊π«√÷ª Í≈√Ø∫ Âø»

√«Â√ø◊ Ú∆ ÷Ø‘ Ò¬∆Õ ◊π» ’∆ ‘≈˜∆ ÌÈ Á∆ ʪ Âø» ‘π‰ ¡≈͉∆

‘≈˜∆ Ì≈™Á≈ ‘À∫ Í Ô≈Á º÷ƒ Ï≈Ï∂ È≈È’ ‹∆ Á≈ ÁÓ Ï‘π ¶Ó≈

‘ÀÕ Âø» ¿∞‘Ȫ Á∂ Â∂˜ ÍÃÂ≈Í Óπ‘∂ √Á≈ Ò¬∆ «‡’ È‘ƒ √’∂∫◊≈Õ ◊π»

’∂ «√º÷! ‘π‰ Â∂∂ Í≈√ ’Ò‹π◊ Á∂ ÍÃÌ≈Ú ÂØ∫ Ï⁄‰ Ò¬∆ ’∂ÚÒ ¡≈ı∆

‘«Ê¡≈ ¡Á≈√ ‘∆ ‘ÀÕ Ï≈Ï∂ È≈È’ ‹∆ È∂ ≈¬∂ ÏπÒ≈ ˘ «’‘≈ √∆

«’ ‘∂ ≈¬∂! ‹ÁØ∫ Â∂≈ ¡≈͉≈ ÏÒ ’∞fi È≈ √≈∂ª „«‘ ’∂ ÍÓ∂Ù

ÍÃ≈«¬‰ ‘Ø ’∂ ¡Á≈√ ’«¡≈ ’ƒ, ÍÓ∂Ù Ï‘πÛ∆ ’∂◊≈Õ √Ø ‹∂

¡≈͉∂ ÏÒ È≈Ò Âø» «¬√ ’Ò‹π◊∆ ÍÃÌ≈Ú ÂØ∫ Ï⁄ È‘ƒ √’Á≈ ª ◊π»

‹∆ ¡º◊∂ ¡‹Ø¬∆ ’, ¿∞‘ √Á √π‰Á≈ √Á Ú∂÷Á≈, Â∂∆ Ï‘πÛ∆ ’∂◊≈Õ

¡‹∂ √≈Ë» «√øÿ ·∆’ ·≈’ Â∞Á≈ «ÎÁ≈ ‘À ‹∂ «’√∂ È∂ ‡ÀÒ∆Ú∆˜È Á≈

‘Ø«¬¡≈ ÍÃÌ≈Ú Íú÷ Ú∂÷‰≈ ‘ØÚ∂ ª «¬Ê∂ ◊πÁπ¡≈∂ ¡≈ ’∂ ¿∞√ ˘

Í«‘Ò∆ ¡Ú√Ê≈ Â∂ ‘π‰ Á∆ ¡Ú√Ê≈ Íπº¤ ÒÚ∂Õ ¿∞‘ «ÏȪ «fiº‹’ √≈≈

¡≈͉≈ ‘≈Ò Áº√ «ÁøÁ≈ ‘ÀÕ ‘π‰ Ú∆ «‹√ ÿ ¿∞‘ ‹ªÁ≈ ‘À Í«‘Òª

Íπ¤∂◊≈ «’ ‡≈Ò∆ ‘À «’ È‘ƒÕ ‹∂ ÿ Ú≈Ò≈ √Ófi ÒÚ∂ Â∂ ‘ª ’

276

Á∂Ú∂ ª Ï‘π ıπÙ ‘øπÁ≈ ‘ÀÕ ’≈¯∆ ÔÂÈ ’È Â∂ Ø’‰ √Á’≈ ‘π‰

«ÏÂ∆ «Ú⁄ «Î ÓØÛ ÍÀ «◊¡≈ ‘À Í «¬’ Ó‘∆È∂ Á∆ ‡ÀÒ∆Ú∆˜È Á∆

’∆Â∆ ’∞√ø◊ Á∆ ÓÈ Á∂ ͬ∆ ‚ø»ÿ∆ fiª√ «’Â∂ È≈ «’Â∂ «Î ¡√

’ ‹ªÁ∆ ‘ÀÕ

¡À ◊π» ’∂ «√øÿ, √øÌÒ! ‡ÀÒ∆Ú∆˜È, ’Ò‹π◊ Á≈ «Óº·≈ ˜«‘ ‘ÀÕ

˜«‘, ˜«‘ ‘∆ ‘À Ì≈Ú∂∫ ¿∞‘ «Óº·≈ ‘∆ «’™ È≈ Òº◊∂Õ ÒØ’ª Úª◊

Âø» Ú∆ ¡≈͉∆ «ÏÂ∆ ˘ «÷≥‚≈¿∞ «Ú⁄ È≈ «Ò‹≈Õ ◊π» Í≈ÂÙ≈‘ ‹∆

È∂ ª «ÏÂ∆ ˘ √ø’Ø⁄‰ Ò¬∆ ‘Á≈«¬Â ’∆Â∆ ‘À, «÷≥‚≈¿∞ Ú≈Ò∆ «ÏÂ∆

Áπ¡≈≈ ’∞fi ͺÒ∂ È‘ƒ ÍÀ‰≈Õ ‹∂ ’∞fi ÍÃ≈Í ’È≈ ‘À ª Ï≈Ï≈ ’Ï∆

‹∆ Á≈ ¯πÓ≈È ‹∆ÚÈ «Ú⁄ ÿ‡≈¿∞‰≈ ÍÚ∂◊≈Õ Ï≈Ï≈ ‹∆ ‹≈ÓÈ∆ «ÁøÁ∂

‘È «’ :

‘À ‘‹»« ’ Á»« ÏÂ≈Ú‘π®

ÁøπÁ Ï≈Ë‘π √øπÁ Í≈Ú‘π®1® (ÌÀ¿∞ ’Ï∆ ‹∆, Í≥È≈ 1160)

ÓÈ «Ú⁄ ͬ∂ ‘ج∂ ΩÒ∂ ºÍ∂ ˘ ÏøÈ∑ ÒÚØ (Ø’ ÒÚØ) √øπÁ ÍÓ∂Ù

Á∆ ÍÃ≈ÍÂ∆ ‘Ø ‹≈Ú∂◊∆Õ ¡≈ͪ ÓÈ Á∂ «÷≥‚≈¿∞ ˘ Ø’‰ Á≈ ÔÂÈ ’È≈

‘À, È≈ «’ ¿∞√ «Ú⁄ Ú≈Ë≈Õ Ú∂÷‰ È≈Ò ‹ª √π‰È È≈Ò È≈ ¡º÷ª Á∆

«ÂzÍÂ∆ ‘؉∆ ‘À, È≈ ’øȪ È∂ √π‰ ’∂ º‹‰≈ ‘À, È≈ Ó≥»‘ È∂ ÏØÒ ÏØÒ

’∂ ʺ’‰≈ ‘ÀÕ ◊πÁ∂Ú Á»√∂ Í≈ÂÙ≈‘ ‹∆ Á≈ ¯πÓ≈È ‘À

¡≈÷‰∞ ¡≈«÷ È «‹¡≈ √πÈ«‰ È ‹∂ ’øÈ®

¡÷∆ Á∂«÷ È ‹∆¡≈ ◊π‰ ◊≈‘’ «¬’ ÚøÈ®

Ìπ«÷¡≈ Ìπ÷ È ¿∞ÂÀ ◊Ò∆ Ìπ÷ È ‹≈«¬®

È≈È’ Ìπ÷≈ Â≈ ‹À ‹≈ ◊π‰ ’«‘ ◊π‰∆ √Ó≈«¬®2®

(Ó: 2, Í≥È≈ 147)

Ì≈¬∆ ◊πÁ≈√ ‹∆ Ú∆ ◊πÁ∂Ú ‹∆ Á∂ ¯πÓ≈È Á∆ ÍÃØÛ∑Â≈ ’Á∂

‘È :

¡÷∆ Ú∂«÷ È ‹∆¡≈ Ï‘π ø◊ ÂÓ≈√∂Õ

¿∞√« «ÈßÁ≈ ’ø«È √𫉠ØÚ«‰ ÂÀ ‘≈√∂Õ

√≈Á∆ ‹∆Ì È ‹∆¡≈ ’« ÌØ◊ «ÏÒ≈√∂Õ

È’ È ‹≈ Ú≈√π ÒÀ Áπ◊øË √πÚ≈√∂Õ

«‹ È ’ج∆ ‹∆«Ú¡≈ ’±Û∂ ÌÚ≈√∂Õ

Í∆ Óπ∆Áª «Í‘Û∆ √⁄∆ ‘≈√∂Õ9Õ (Ú≈ 27, Í¿∞Û∆ 9)

«¬‘Ȫ «¬øÁ«¡ª Á∆ ¡º‹ Â’ «’√∂ Í≈√Ø∫ «ÂzÍÂ∆ È‘ƒ ‘ج∆Õ

«¬‘Ȫ Á∆ «ÂzÍÂ∆ ◊πÁ∂Ú ‹∆ Á∂ ¿∞Í ¡≥«’ ’∆Â∂ ¿∞ÍÁ∂Ù ˘ Ë≈È

277

È≈Ò ‘∆ ‘؉∆ ‘ÀÕ

È≈È’ Ìπ÷≈ Â≈ ‹À ‹≈ ◊π‰ ’«‘ ◊π‰∆ √Ó≈«¬®

«√Ë∂ √≈Ë∂ √≈Ë» √πÌ≈¡ Ú≈Ò∂ √≈Ë» «√øÿ Á∆ ‘º‚ƒ Ï∆Â∆ ÿ‡È≈ ÂØ∫

«√«÷¡≈ Ò¬∆¬∂ «’ :

’Ï∆ ‚±Ï«‘◊Ø ∂ Ï≈Íπ∂ Ï‘π ÒØ◊È ’∆ ’≈«È®

Í≈Ø√∆ ’∂ ‹Ø ‘»¡≈ ± ¡ÍÈ∂ Ì∆ ‹≈È∞®167®

(√ÒØ’ ’Ï∆ ‹∆, Í≥È≈ 1373)

ppppppppppppppp

278

×¹ðÈ òÅñ¶ ìäéÅ ÔÆ, ×¹ðÈ éÅñ×¹ðÈ òÅñ¶ ìäéÅ ÔÆ, ×¹ðÈ éÅñ×¹ðÈ òÅñ¶ ìäéÅ ÔÆ, ×¹ðÈ éÅñ×¹ðÈ òÅñ¶ ìäéÅ ÔÆ, ×¹ðÈ éÅñ×¹ðÈ òÅñ¶ ìäéÅ ÔÆ, ×¹ðÈ éÅñÇðôåŠܯóéÅ ÔËÇðôåŠܯóéÅ ÔËÇðôåŠܯóéÅ ÔËÇðôåŠܯóéÅ ÔËÇðôåŠܯóéÅ ÔË

ÂÒÚ≈Û∂ Á∆ √ø◊ È≈Ò Ï≈Ï≈ ‹∆ Á≈ ’≈¯∆ √È∂‘ √∆Õ ’∆ÂÈ

¡Â∂ ¶◊ Á∆ √∂Ú≈ ’È Ú≈√Â∂ Ï∆Ï∆¡ª ¡Â∂ «√øÿ ÏÛ∂ ¿∞ÂÙ≈‘ Â∂

⁄≈¿∞ È≈Ò √≈∂ √Ó≈◊Óª Á∂ √Ó∂∫ ◊πÁπ¡≈≈ ≈ÓÍπ ÷∂Û≈ Íπ‹Á∂Õ Ï≈Ï≈

‹∆ Ú∆ ¡’√ ÍÃ∂Ó∆¡ª Á∂ √ºÁ∂ Â∂ ÂÒÚ≈Û∂ «Ú÷∂ ‘؉ Ú≈Ò∂ ◊πÓ«Â

√Ó≈◊Óª Â∂ ‘≈˜∆ ÌÁ∂, ≈ «Ï√≈Ó Ì≈. √≈. ‹Ø«◊øÁ «√øÿ ‹∆

‹ª Ì≈. ‘ÙÈ «√øÿ ‹∆ (Ì◊ ‹∆) Á∂ ◊ë‘ «Ú÷∂ ‘∆ ’Á∂Õ «‹√

Á¯Â «Ú⁄ Ì≈. ‹Ø«◊øÁ «√øÿ ‹∆ ¡Â∂ Ì◊ ‹∆ ÈΩ’∆ ’Á∂ √È

¿∞√ Á¯Â Á∂ ȘÁ∆’ ‘∆, È«‘ Á∂ Ó«‘’Ó∂ Á∂ Á¯Â «Ú⁄ √.

¡È≈ «√øÿ X-En Á∆ ¡√≈Ó∆ Â∂ ’øÓ ’Á∂ √È, ‹Ø ͺ’∂ È≈√Â’

«ı¡≈Òª Á∂ Ë≈È∆ √ÈÕ √. ¡È≈ «√øÿ ‹∆ È∂ ¡≈͉∂ Á¯Â «Ú⁄

‹ª È∂Û∂ Á∂ Á¯Âª «Ú⁄ ’ج∆ ¡≥«ÓÃÂË≈∆ ◊π«√÷ ÍÃ’≈Ù Á≈‘Û∂ Ú≈Ò≈

Ú∂÷‰≈, ¿∞√ ˘ ‹ª ª ¡≈͉∂ Í≈√ √ºÁ ÒÀ‰≈ ‹ª ¿∞√ Í≈√ ¡≈Í ⁄Ò∂

‹≈‰≈ Â∂ ¿∞√ ˘ «Úø◊∂ ‡∂„∂ √Ú≈Ò Íπ¤Á∂ «‘‰≈Õ

«¬ÊØ∫ Â’ «’ Ì≈. ‹Ø«◊øÁ «√øÿ ‹∆, Â∂ Ì◊ ‹∆ ‘ت Á∂ Á¯Â

«Ú⁄ ‹≈ ’∂ Ú∆ ¡ÈØ÷∂ ¡ÈØ÷∂ √Ú≈Ò ’È∂, ¡≈Ó ◊π«√º÷ª È∂ ÓΩ’∂ Á≈

¡≈¯∆√ ‹≈‰ ’∂ √. ¡È≈ «√øÿ È≈Ò ÷πÒ∑ ’∂ Ï‘πÂ∆ Ï«‘√ Ú∆ È≈

’È∆ Â∂ √Óª ¶ÿ≈¿∞‰ Á∆ ’Ø«ÙÙ ’È∆Õ √. ¡È≈ «√øÿ «√øÿª Ò¬∆

«ÈºÂ Á∆ «√ÁÁ∆ ω∂ ‘ج∂ √ÈÕ

«¬’ «ÁÈ √. ¡È≈ «√øÿ Ì◊ ‹∆ Í≈√ ¡≈ ◊¬∂ Â∂ ’¬∆ «¬’

Â’Ù∆Ò ÍÃÙÈ ’∆Â∂, Ì◊ ‹∆ È∂ ÷«‘Û≈ ¤‚≈¿∞‰ Ò¬∆ «’‘≈ «’

ÓÀ˘ ª Ï‘π √Øfi∆ È‘ƒ, ‹∂ Â∞√ƒ «¬‘Ȫ √Ú≈Òª Á≈ ¿∞µÂ ⁄≈‘øπÁ∂ ‘Ø

ª Â∞√ƒ Ó∂∂ È≈Ò ≈ÓÍπ ÷∂Û∂ ⁄Ò∂ ⁄Ò‰≈Õ «¬‘ ÍÃÙÈ Â∞√ƒ Ï≈Ï≈ ‹∆

Í≈√Ø∫ Íπ¤ ÒÀ‰∂, «’™«’ «¬‘ ¡È∞ÌÚ È≈Ò √ÏøË ÷‰ Ú≈Ò∂ ÍÃÙÈ ‘ÈÕ

√. ¡È≈ «√øÿ ‹∆ È∂ ¡◊Ø∫ ¿∞µÂ «ÁÂ≈, ÓÀ∫ Ú∆ Â∂∂ Ï≈«Ï¡ª Í≈√

⁄«Ò¡≈ ‹≈Úª◊≈Õ Â∞√ƒ «¬øÈ∂ «⁄ Á∂ ¿∞‘Ȫ Í≈√ ‹ªÁ∂ ‘Ø Â∞√ƒ Ó∂∂

«¬‘Ȫ √Ú≈Òª Á≈ ‹Ú≈Ï È‘ƒ Á∂ √’Á∂? «¬‘ ◊≈Â∂ Â∞√ƒ ÒØ’ª ˘

«Ú÷≈‰ Ò¬∆ ‘∆ Í≈¬∂ ‘ج∂ ‘ÈÕ √≈‚∂ «’√∂ √≈Ê∆ ˘ ’ج∆ √Ú≈Ò ’Ø,

Â∞‘≈‚∆ Í»∆ «ÈÙ≈ ’≈¬∂◊≈Õ

279

⁄ø◊≈ ‘ÙÈ «√øÿ≈, ÓÀ∫ Â∞‘≈‚∂ ’«‘‰ ¡È∞√≈ Â∞‘≈‚∂ Ï≈«Ï¡ª

˘ ˜» «ÓÒª◊≈, Í ÓÀ∫ Â∞‘≈‚∂ «Ú⁄Ø∫ È≈Ò «’√∂ ˘ È‘ƒ «Ò‹≈‰≈Õ

«¬‘ ◊ºÒª ’«‘ ’∂ √. ¡È≈ «√øÿ ‘؃ ¡≈͉∂ Á¯Â ˘ Â∞ ◊¬∂,

«¬Ë Ì◊ ‹∆ È∂ √π÷ Á≈ √≈‘ «Ò¡≈ Â∂ ºÏ Á≈ Ùπ’ ’∆Â≈Õ Ì◊Â

‹∆ Á√Á∂ √È «’ √≈˘ ‘ Ú∂Ò∂ Â≈‘ Ï«‰¡≈ «‘øÁ≈ √∆, «’ «’Â∂

√. ¡È≈ «√øÿ √≈‚∂ Í≈√ È ¡≈ ‹≈Ú∂Õ «¬’ ª Á¯Â Á≈ ’øÓ

ͤÛ∂◊≈ Á»√∂ ¡√ƒ ¿∞‘Ȫ Á∂ «Úø◊∂-‡∂‘‚∂ ÍÃÙȪ Á≈ ¿∞µÂ È‘ƒ Á∂

√’‰≈ Â∂ Ù«Ó≥Á∂ ‘؉≈ ÍÀ‰≈ ‘ÀÕ

√Óª Ï∆ÂÁ≈ «◊¡≈, ‘ √≈Ò Á∆ Â∑ª ‹πÒ≈¬∆ Ó‘∆È∂ «Ú⁄ È≈Ó

¡«Ì¡≈√ ’Ó≈¬∆ √Ó≈◊Ó ⁄Ò «‘≈ √∆Õ «¬’ «ÁÈ √. ¡È≈ «√øÿ

ÂÛ’∂ ‘∆ ÂÒÚ≈Û∂ ÂØ∫ ⁄Ò ’∂, ⁄Ò ‘∂ √Ó≈◊Ó «Ú⁄ √Ú∂ Á∂ Á∆Ú≈È

«Ú⁄ ¡≈ ÏÀ·∂Õ ¿∞‘Ȫ «ÁȪ «Ú⁄ Ì≈. ÚË≈Ú≈ «√øÿ ‹∆ Í«‡¡≈Ò∂ Ú≈Ò∂

(‘π‰ ¡Ó∆’≈) ◊π» Óπ÷Ú≈’ Á∆ ’Ê≈ ’«¡≈ ’Á∂ √ÈÕ √. ¡È≈

«√øÿ ‹∆ È∂ ’Ê≈ √ÃÚ‰ ’∆Â∆, ¶◊ ¤«’¡≈, Â∂ Ú≈Í√ Â∞ ͬ∂Õ

Â∞È Ò«◊¡ª Ì◊ ‹∆ (‹Ø ◊·Û∆ ÿ Á∂ ÍÃÏøË’ ‘øπÁ∂ ‘È) È∂ ¿∞‘Ȫ

˘ Ú∂÷ «Ò¡≈ Â∂ ÏÛ∂ ‘À≈È ‘ج∂, ¡≈͉≈ ÓΩ’∂ Á≈ ¡≈¯∆√ ‹≈‰ ’∂

¿∞‘Ȫ Í≈√ ◊¬∂ Â∂ «’‘≈ «’ Â∞√ƒ ÏÛ∆ ¤∂Â∆ ⁄Ò∂ ⁄ºÒ∂ ‘ØÕ √. ¡È≈

«√øÿ ’«‘‰ Ò◊∂, Ï√ ÓÀ∫ Â∞‘≈‚∂ √øª Á∂ ÁÙÈ ’È∂ √È ¿∞‘ ’

Ò¬∂ ‘È, Â∂ Ï⁄È-«ÚÒ≈√ Ú∆ √ÃÚ‰ ’ Ò¬∂ ‘ÈÕ ÓÀ∫ ‘π‰ Ú≈Í√

«‚¿±‡∆ Â∂ Íπº‹‰≈ ‘ÀÕ Ì◊ ‹∆ È∂ «’‘≈ «’, Â∞√ƒ √øª Á∂ «’Ú∂∫

ÁÙÈ ’ Ò¬∂ ‘È? ¿∞‘ ª √ø◊ «Ú⁄ ÏÀ·∂ ’Ê≈ √π‰ ‘∂ √È Â∂

‘π‰ ¶◊ Á∆ Í≥◊ «Ú⁄ ÏÀ· ’∂ ÍÃÙ≈Á≈ ¤’ ’∂ ‘π‰∂ ‘∆ ¿∞Í ¤øÈ

«Ú⁄ ◊¬∂ ‘ÈÕ

√. ¡È≈ «√øÿ ‹∆ ’«‘‰ Òº◊∂ «’ «¬‘ ‹Ø ’Ê≈ ’ ‘∂ √È,

«¬‘ ’ج∆ ‘Ø ‘∆ √ÈÕ ÓÀ∫ ª «¬‘Ȫ ˘ ‘∆ √ø √Ófi ’∂ ’Ê≈ √π‰

’∂ ⁄Ò≈-⁄«Ò¡≈ √ªÕ Ì◊ ‹∆ È∂ Á«√¡≈, «’ «¬‘ ‹Ø ’Ê≈ ’Á∂

√ÈÕ «¬‘Ȫ Á≈ È≈¿∞ √. ÚË≈Ú≈ «√øÿ ‹∆ ‘ÀÕ «¬‘ Ì≈Ù≈ «ÚÌ≈◊ «Ú⁄

Í«‡¡≈Ò∂ ÈΩ’∆ ’Á∂ ‘È Â∂ Ï≈Ï≈ ‹∆ Á∂ Ï‘π ȘÁ∆’∆ Â∂ ◊π»

Ó‘≈≈‹ ‹∆ Á∂ «Í¡≈∂ «√÷ ‘ÈÕ «¬‘ ’Ê≈ ’È Á∆ «ÈÙ’≈Ó √∂Ú≈

’Á∂ ‘ÈÕ Ì◊ ‹∆ È∂ √. ¡È≈ «√øÿ ‹∆ ˘ «’‘≈ «’ ‹∂ Â∞√ƒ Ï≈Ï≈

‹∆ ˘ «ÓÒ‰≈ ‘À, ª ÓÀ∫ Â∞‘≈‚∂ È≈Ò ⁄Ò ’∂ ¿∞‘Ȫ ˘ «ÓÒ≈ «ÁøÁ≈

‘ªÕ

280

√. ¡È≈ «√øÿ ‹∆ ’«‘‰ Ò◊∂, Ì◊ ‹∆! ¡≈«¬¡≈ ª ÓÀ∫ √øª

Á∂ ÁÙÈ ’È ‘∆ √ªÕ Ì◊ ‹∆, √. ¡È≈ «√øÿ ‹∆ ˘ ¿∞Í ¤øÈ

«Ú⁄ Ï≈Ï≈ ‹∆ Í≈√ ÒÀ ◊¬∂Õ √. ¡È≈ «√øÿ ‹∆ È∂ Ì◊ ‹∆ È≈Ò

‹≈ ’∂, Ï≈Ï≈ ‹∆, ‹Ø Ó≥‹∂ Â∂ ÏÀ·∂ √È, ‹≈ ÈÓ√’≈ ’∆Â∆Õ Ï≈Ï≈ ‹∆

È∂ «√ È∆Úª ’È ÂØ∫ Í«‘Òª ‘∆ √. ¡È≈ «√øÿ ‹∆ Á∂ ‘ºÊ ÎÛ Ò¬∂

Â∂ Ï⁄È ’∆Â≈, «’ ¡≈¿∞ √Á≈ ‹∆, ÏÛ∆ «¥Í≈ ’∆Â∆ ¡≈Í È∂

ÁÙÈ «ÁÂ∂, ‘ºÊ ÎÛ«Á¡ª ÎÛ«Á¡ª ‘∆ Ì◊ ‹∆ È∂ √. ¡È≈ «√øÿ

‹∆ Á∆ √≈∆ ‹≈‰-Í«‘⁄≈‰ Ï≈Ï≈ ‹∆ ˘ ’Ú≈¬∆ Â∂ Á«√¡≈ «’ «¬‘

√≈‚∂ ¡¯√ ‘ÈÕ ¡≈Í ‹∆ È∂ ‹Ò-Í≈‰∆ Íπ«¤¡≈ Â∂ «Î Ú∆ ÁÙÈ

Á∂‰ Ò¬∆ «’‘≈Õ «¬√ «ÓÒ‰∆ ¿∞ÍÃø √. ¡È≈ «√øÿ ‹∆ Ú≈Í√

ÂÒÚ≈Û∂ ⁄Ò∂ ◊¬∂Õ

√. ¡È≈ «√øÿ ‹∆ Á∂ Áº√‰ ¡È∞√≈ «’ ‹ÁØ∫ Ó∂∂ ‘ºÊ Ï≈Ï≈ ‹∆

È∂ ¡≈͉∂ ‘ºÊª «Ú⁄ ÒÀ ’∂ ÎÛ∂ ‘ج∂ √È, Ó∂∂ ‹∆ÚÈ Á≈ Í«‘Ò≈ ‹Ï≈

√∆ «’ ÓÀ∫ Óº·∆ Óº·∆ √∆ «Ú⁄ fiÈ≈‘‡ «‹‘∆ Ó«‘√»√ ’∆Â∆ Â∂ «¬’

ÙªÂ∆ «‹‘∆ Á≈ √» ¡È∞ÌÚ ‘Ø«¬¡≈ ‹Ø ÁØ «ÁÈ Ò◊≈Â≈ ‹≈∆ «‘≈Õ

Â∆√∂ «ÁÈ ¡ÀÂÚ≈ Á≈ «ÁÈ √∆, «¬√ «ÁÈ ⁄Ò ‘∂ √Ó≈◊Ó Á∆

√Ó≈ÍÂ∆ ‘؉∆ √∆Õ √. ¡È≈ «√øÿ «¬√ «ÁÈ √Ú∂∂ ‘∆ ÓπÛ ¡≈ ◊¬∂Õ

◊πÁπ¡≈≈ ‘≈Ò Á∆ «¬’ È∞’∂ ÏÀ· ’∂ ÏÛ∂ ÍÃ∂Ó È≈Ò √≈∂ Á∆Ú≈È Á∆

‘≈˜∆ Ì∆Õ √Ó≈ÍÂ∆ Â∂ ¡≈Í ‹∆ È∂ Ï≈Ï≈ ‹∆ ˘ Ϋ‘ ÏπÒ≈¬∆ Â∂

Ú≈Í√ ⁄Ò∂ ◊¬∂Õ

’∞fi √ø◊ª Á∆ ¤Ø‘, ’∞fi Í»ÏÒ∂ ⁄ø◊∂ ’Óª Á∂ ¡≥’± ÍÃ◊‡ ‘Ø

◊¬∂Õ √. ¡È≈ «√øÿ Á∂ ‹∆ÚÈ «Ú⁄ ÂÏÁ∆Ò∆ ¡≈ ◊¬∆Õ «ÈÂÈ∂Ó Á≈

◊π‡’≈ ÒÀ «Ò¡≈ Â∂ √Ú∂∂ ¿∞· ’∂ √«‘‹∂ √«‘‹∂ «ÈÂÈ∂Ó Á≈ Í≈· ’È≈

¡øÌ ’ «ÁÂ≈Õ ¡≈Í È∂ «ÈÂÈ∂Ó ’Ó∂ ˘ ¡≥ÁØ∫ ’øπ‚∆ Ò≈ ’∂ ’È≈,

ª ‹Ø «’√∂ ˘ ÍÂ≈ È Ò◊ ‹≈Ú∂Õ «ÈÂÈ∂Ó Á∂ «ÈÔÓ ˘ «¬ÊØ∫ Â’

◊πÍ «÷¡≈ «’ ¤∂ Ó‘∆È∂ Â’ ¡≈Í Á∆ ÿÚ≈Ò∆ ˘ Ú∆ ÍÂ≈ È

Ò◊≈, «’ Ó∂≈ ÍÂ∆ ◊πÏ≈‰∆ Á≈ «ÈÂÈ∂Ó∆ ω «◊¡≈ ‘ÀÕ Á¯Â

Ú≈Ò∆ ‘∆Ò-‘πº‹Â Â∂ Ùø’∂ Ú∆ Óπ’ ◊¬∂Õ ‘π‰ ‹∂ «’√∂ ÍÃ∂Ó∆ ◊π«√÷ È≈Ò

Ú∆⁄≈ √ªfi∆ ’È∆ ª ¡≈͉∂ Ò≈‘∂ Á∆ ı≈Â, Ì◊ ‹∆ Á√Á∂ √È,

«’ ¡√ƒ Ú∆ ºÏ Á≈ Ùπ’ ’∆Â≈, «’ ‹ÁØ∫ Á∂ X-En √≈«‘Ï ◊πÁπ¡≈∂

◊¬∂ ‘È √≈‚∆ ‹≈È ¤∞º‡∆ ‘ÀÕ ¡◊∂ ª ‘ Â∆‹∂ «ÁÈ ÈÚƒ ÂØ∫ ÈÚƒ

Â’ Â∂ ÈÓª √Ú≈Ò √π‰È≈ ÍÀ∫Á≈ √∆Õ ÿÚ≈Ò∆ Ï∆Ï∆ Ú∆ Ì◊ ‹∆

281

˘ «¬’-ÁØ Ú≈∆ «ÓÒ∆, ¿∞√ È∂ Ú∆ «’‘≈, Ì◊ ‹∆, Ó∂∂ ÿÚ≈Ò∂ ˘

Â∞√ƒ ’∆ «◊ºÁÛ «√øŸ∆ √øπÿ≈ «ÁÂ∆ ‘ÀÕ ‘π‰ ª ÿ Á≈ Ó‘ΩÒ ‘∆ ÏÁÒ

«◊¡≈ ‘À, Í«‘Òª ª √Á≈ ‹∆ Á∂ ÿ ¡≈¿∞‰ È≈Ò √≈∂ ÿ Á≈

Ó‘ΩÒ ‘∆ √«‘Ó «Ú⁄ ÏÁÒ ‹ªÁ≈ √∆Õ ‘π‰ ª ‹ÁØ∫ √Á≈ ‹∆ Á¯ÂØ∫

ÿ ¡≈™Á∂ ‘È, ⁄≈‘ Í∆ ’∂ ¡≥ÁØ∫ ’øπ‚∆ Ò≈ ÒÀ∫Á∂ ‘ÈÕ ¡≥Á ÚÛ

’∂ ÍÂ≈ È‘ƒ ’∆ ’Á∂ «‘øÁ∂ ‘ÈÕ √πÌ≈¡ «Ú⁄ Ú∆ Í«‘Òª È≈ÒØ∫ Ï‘πÂ

¯’ ‘ÀÕ Ì◊ ‹∆ ¡º◊Ø∫ «¬‘ ◊ºÒ ’«‘ ’∂ ‡≈Ò «ÁøÁ∂ «’ Â∞‘≈˘ √≈‚∂

È≈ÒØ∫ «˜¡≈Á≈ ÍÂ≈ ‘؉≈ ‘ÀÕ √Á≈ ‹∆ ¡≥Á ÚÛ ’∂ ’ج∆ ⁄ø◊≈ ’øÓ

‘∆ ’Á∂ ‘؉◊∂Õ

¤∂ ’∞ Ó‘∆È∂ Á≈ √Óª ÏÂ∆ ‘Ø «◊¡≈Õ √. ¡È≈ «√øÿ ‘ت È∂

«ÈÂÈ∂Ó Á∆ ÍÃͺ’Â≈ ’ Ò¬∆Õ ¬∂È∂ √Ó∂∫ «Ú⁄ ¡≈Í È∂ Ì≈. Ú∆ «√øÿ

‘ت Á∆¡ª ’∞fi Íπ√Â’ª Â∂ ‘Ø Ë≈Ó’ √≈«‘ Ú∆ ÍÛ∑ «Ò¡≈Õ ‹ÁØ∫

’ج∆ Ùø’≈ ωÁ≈ «ÏȪ «’√∂ ‘Ø ˘ Á√∂ ¡≈Í Ï≈Ï≈ ‹∆ Í≈√ ≈ÓÍπ

÷∂Û∂ ¡≈ ‹≈«¬¡≈ ’È Â∂ «¬’ºÒ∂ ‹πÁ≈ √Óª ÒÀ ’∂ ÿ≥‡≈ ’∞ ·«‘ ’∂

Ùø’∂ Á∆ È«ÚÂ∆ ’’∂ Ú≈Í√ ⁄Ò∂ ‹≈«¬¡≈ ’ÈÕ ¡≈Í È∂ Ï≈Ï≈ ‹∆

˘ Ï∂ÈÂ∆ ’∆Â∆ «’ ““Â∞√ƒ Ó∂∂ Ò¬∆ ◊π» Ó‘≈≈‹ ‹∆ Á∂ ⁄Ȫ «Ú⁄

¡Á≈√ ’Ø «’ ÓÀ˘ Ú∆ √«Â◊π» ‹∆ Á∂ ÁÙÈ ‘Ø ‹≈‰Õ Ï≈Ï≈ ‹∆ √.

¡È≈ «√øÿ Á∆ «¬‘ Ï∂ÈÂ∆ √π‰ ’∂ ÏÛ∆ ◊øÌ∆Â≈ È≈Ò ’«‘‰ Ò◊∂Õ

√. ¡È≈ «√øÿ, ¡√ƒ Â∞‘≈‚∆ Ï∂ÈÂ∆ ˜» ◊π» Ó‘≈≈‹ ‹∆ Á∂ ⁄Ȫ

«Ú⁄ ’ª◊∂Õ ¡≈Í Í«‘Òª √≈˘ «¬‘ Á√Ø «’ Â∞‘≈‚≈ ◊π» È≈Ò ’∆

È≈Â≈ ‘À? ‹ÁØ∫ ÓÀ∫ Â∞‘≈‚∂ Ò¬∆ √«Â◊π» ◊øÃÊ √≈«‘Ï ‹∆ Á∂ √ÈÓπ÷ ÷ÒØ

’∂ ¡Á≈√ ’ª◊≈ ª Â∞‘≈‚∂ ÚºÒØ∫ ’∆ ÙÏÁ Úª◊≈? «’ √«Â◊π»

‹∆, Â∞‘≈‚∂ √∂Ú’ Á∆ ¡Á≈√ ‘À ‹ª «√÷ Á∆ ¡Á≈√ ‘ÀÕ «’™«’ √∂Ú’

¡‹∂ Â∞√ƒ ω∂ È‘ƒÕ √∂Ú’ Á∆ «ÈÙ≈È∆ ⁄ΩÊ∂ Í≈ÂÙ≈‘ ◊πÏ≈‰∆ «Ú⁄

Á√Á∂ ‘È «’ √∂Ú’ ¿∞‘ ‘À, «‹√ È∂ ÂÈ-ÓÈ ◊π» ˘ ¡Í‰ ’ «ÁÂ≈

‘À Â∂ √Ì ’∞fi ◊π» Á≈ ‹≈‰ ’∂ ◊π» Á∆ Á√∆ ’≈ ’Á≈ ‘ÀÕ

√∂Ú’Ø ◊π √∂Ú≈ Ò≈◊≈ «‹«È ÓÈ∞ ÂÈ∞ ¡«Í ⁄Û≈«¬¡≈ ≈Ó®

(¡≈√≈ Ó: 4, Í≥È≈ 444)

ÂÊ≈

√π √∂Ú’∞ ‘« ¡≈÷∆¡À, ‹Ø ‘« ≈÷À ¿∞« Ë≈«®

ÓÈ∞ ÂÈ∞ √¿∞Í∂ ¡≈◊À Ë∂ ‘¿∞ÓÀ «Ú⁄‘π Ó≈«®

(«√∆ ≈◊π Ó: 3, Í≥È≈ 28)

282

√∂Ú’ Ï‰È Ò¬∆ ª :

ÂÈ∞ ÓÈ∞ ËÈ∞ √Ìπ √¿∞«Í ◊π ’¿∞ ‘π’«Ó Ó≥«È¡À Í≈¬∆¡À®

(¡ÈßÁ √≈«‘Ï, Í≥È≈ 918)

Á≈ Ë≈È∆ ωÈ≈ ÍÀ∫Á≈ ‘ÀÕ ‹Ø ¡À√∆ ’≈ ’È ˘ «Â¡≈ ‘Ø ‹ªÁ≈

‘À, ¿∞‘ √≈«‘Ï Á∂ Á «Ú⁄ ÍÃÚ≈‰ ⁄Û∑ ‹ªÁ≈ ‘ÀÕ

¡À√∆ √∂Ú’∞ √∂Ú≈ ’À® «‹√ ’≈ ‹∆¿∞ «Â√π ¡≈◊À ËÀ®

√≈«‘Ï Ì≈ÚÀ √Ø ÍÚ≈‰∞® √Ø √∂Ú’∞ Á◊‘ Í≈ÚÀ Ó≈‰±®3®

(ËÈ≈√∆ Ó: 1, Í≥È≈ 661)

¡Â∂ «√º÷ ¿∞‘ ‘À, ‹Ø ◊π» Á∂ ‘π’Ó «Ú⁄ ⁄Ò‰ ˘ «Â¡≈ ‘ØÚ∂

Â∂ ◊π» Á∂ ‘π’Ó «Ú⁄ ⁄Ò ÍÚ∂Õ ¿∞‘ «√÷ ◊π» Á≈ «ÓÂz, ¡Â∂ ◊π» Á≈

«ÙÂ∂Á≈ ‘ÀÕ ◊π» ¿∞√ Á∆ ¡Á≈√ Ú∆ √π‰Á≈ ‘À Â∂ √≈ Ú∆ ÒÀ∫Á≈ ‘ÀÕ

√Ø «√÷π √÷≈ ÏøËÍπ ‘À Ì≈¬∆ «‹ ◊π ’∂ Ì≈‰∂ «Ú«⁄ ¡≈ÚÀ®

(√Ø«· Ó: 3, Í≥È≈ 601)

⁄ΩÊ∂ Í≈ÂÙ≈‘ «√÷ Á∂ «È ‹∆ÚÈ Á∆ «¥¡≈ Á≈ Ú‰È «¬√

ÍÃ’≈ ’Á∂ ‘È :

◊π √«Â◊π ’≈ ‹Ø «√÷π ¡÷≈¬∂

√π ÌÒ’∂ ¿∞«· ‘« È≈Óπ «Ë¡≈ÚÀ®

¿∞ÁÓπ ’∂ ÌÒ’∂ ÍÃÌ≈Â∆

«¬√È≈È∞ ’∂ ¡≥«Óà√« È≈ÚÀ®

¿∞ÍÁ∂«√ ◊π» ‘« ‘« ‹Íπ ‹≈ÍÀ

√«Ì «’Ò«Ú÷ Í≈Í ÁØ÷ Ò«‘ ‹≈ÚÀ®

«Î« ⁄ÛÀ «ÁÚ√π ◊πÏ≈‰∆ ◊≈ÚÀ®

Ï‘«Á¡≈ ¿∞·«Á¡≈ ‘« È≈Óπ «Ë¡≈ÚÀ®

‹Ø √≈«√ «◊≈«√ «Ë¡≈¬∂ Ó∂≈ ‘« ‘«

√Ø ◊π«√÷π ◊π» Ó«È Ì≈ÚÀ®

«‹√ ÈØ Á«¬¡≈´ ‘ØÚÀ Ó∂≈ √π¡≈Ó∆

«Â√π ◊π«√÷ ◊π» ¿∞ÍÁ∂√π √π‰≈ÚÀ®

‹È∞ È≈È’ Ë»«Û Ó≥◊À «Â√π ◊π«√÷ ’∆

‹Ø ¡≈«Í ‹ÍÀ ¡Ú‘ È≈Óπ ‹Í≈ÚÀ®2® (Ó: 4, Í≥È≈ 305)

√Á≈ ¡È≈ «√øÿ ‹∆ Â∞√ƒ ¡≈Í ‘∆ Á√Ø «’ ÓÀ∫ ◊π» Í≈ÂÙ≈‘

‹∆ ¡◊∂ ÷ÒØ ’∂ ¡≈Í ‹∆ Ò¬∆ «’‘Û∂ «ÙÂ∂ Á∆ ÚÂØ∫ ’ ’∂ Â∞‘≈‚∂

Ò¬∆ ◊π» ÁØ∫ ¡Á≈√ ≈‘ƒ ÁÙȪ Ò¬∆ Ï∂ÈÂ∆ ’ªÕ «’™«’ Â∞√ƒ

¡‹∂ √∂Ú’ Â∂ «√÷ Á≈ «ÙÂ≈ ◊π» È≈Ò ‹Ø«Û¡≈ È‘ƒ ‘ÀÕ

283

√Á≈ ‹∆ «√¡≈‰∂ √È, Ó˜ ˘ √Ófi ◊¬∂ Â∂ Ï∂ÈÂ∆ ’∆Â∆ «’

Ï≈Ï≈ ‹∆, «¬√ ’Óƒ ˘ Í»≈ ’È Ò¬∆ ÊØÛ∑≈ «‹‘≈ ‘Ø √Óª ÓÀ˘ «Á¿∞

ª ‹Ø ÓÀ∫ ◊π» È≈Ò ¡≈͉≈ ͺ’≈ È≈Â≈ ω≈ ÒÚªÕ ‘π‰ ‘ Ú∂Ò∂ ◊π»

È≈Ò «ÙÂ≈ ◊ø„‰ Ò¬∆ ÓÈ «Ú⁄ Ëπ÷Ëπ÷∆ Ò◊∆ ‘∂, «’ ¿∞‘ √πÌ≈◊ª

√Óª ’ÁØ∫ ÍÃ≈Í ‘ØÚ∂ ‹ÁØ∫ ÓÀ∫ «¬‘ ’«‘ √’ª «’ ÓÀ∫ ‘π‰ ◊π» Á≈ ‘ª

◊π» ‘π‰ Ó∂≈ ‘ÀÕ

¿∞Ë ÚÀ√≈÷∆ Á∂ ÍπÏ Â∂ ¡≥«Óऒ≈¿∞‰ Á≈ «ÁÈ È∆Ô ‘Ø

«◊¡≈Õ √. ¡È≈ «√øÿ ‹∆ Ì◊ ‹∆ Í≈√ ¡≈¬∂ Â∂ ’«‘‰ Ò◊∂ Ì◊Â

‹∆! Ó∂∂ Ò¬∆ ’’≈ª Á≈ ÍÃÏøË ’Ø, ÓÀ∫ Ú∆ ‘π‰ ¡≈͉≈ «ÙÂ≈ ◊π»

È≈Ò ‹ØÛÈ≈ ⁄≈‘øπÁ≈ ‘ªÕ Ì◊ ‹∆ ÏÛ∂ ‘À≈È √È, Ì◊ ‹∆ È∂ ÿ

«Ú⁄ ‹Ø ⁄ø◊∆ √π‘‰∆ √Ã∆ √≈«‘Ï Í¬∆ √∆, ◊≈Â∂ √Ó∂ ÏÛ∂ ⁄≈¬ƒ ⁄≈¬ƒ

√. ¡È≈ «√øÿ ‹∆ Á∂ ‘Ú≈Ò∂ ’ «ÁºÂ∆ Â∂ ÏÛ∆ ıπÙ∆ ÍÃ◊‡≈¬∆Õ ¡◊Ò∂

«ÁÈ «‘øÁ∂ ’’≈ (Í»∂) «Ò¡≈ «ÁÂ∂Õ ÚÀ√≈÷∆ Ú≈Ò∂ «ÁÈ √. ¡È≈

«√øÿ ‹∆ ÷≥‚∂-Ï≈‡∂ Á≈ ¡≥«Óऒ ’∂ ◊π» Ú≈Ò∂ ω ◊¬∂ Â∂ ◊π» È≈È’

¡≈͉≈ «ÙÂ≈ ◊ø„ «Ò¡≈Õ

ÁØ ’∞ Ó‘∆È∂ Ï≈¡Á Ï≈Ï≈ ‹∆ ÓπÛ ÂÒÚ≈Û∂ √Ó≈◊Ó Â∂ ◊¬∂Õ ÍÂ≈

Ò◊‰ Â∂ √. ¡È≈ «√øÿ ‹∆ ¡≈Í ‹∆ Á∆ √ø◊ ’È Ú≈√Â∂ Ì◊Â

‹∆ Á∂ ÿ Íπ‹∂Õ «¬’ªÂ Á≈ √Óª Ú∂÷ ’∂ √. ¡È≈ «√øÿ ‹∆ È∂ Ï≈Ï≈

‹∆ ˘ Ï∂ÈÂ∆ ’∆Â∆, «’ ¡≈Í ‹∆ Á∂ ’«‘‰ ¡È∞√≈ ÓÀ∫ ‘π‰ ¡≥«ÓÃÂ

¤’ ’∂ ◊π» È≈Ò ¡≈͉≈ È≈Â≈ ◊ø„ «Ò¡≈ ‘ÀÕ Â∞√ƒ ‘π‰ ◊π» ⁄Ȫ

«Ú⁄ Ó∂∆ ÚºÒØ∫ ¡Á≈√ ’ ’∂ √«Â◊π» ‹∆ ˘ Íπ¤Ø «’ Ó∂∆ ¿∞Ó ‘Ø

«’øÈ∆ Ï’≈«¬¡≈ «‘øÁ∆ ‘À?

Ï≈Ï≈ ‹∆ √. ¡È≈ «√øÿ Á∆ Ï∂ÈÂ∆ √π‰ ’∂ ’«‘‰ Ò◊∂, √Á≈

‹∆! Â∞√ƒ Ù≈Ó ˘ ¡≈¿∞‰≈, ¡√ƒ ¡≈Í ‹∆ Á∆ Ï∂ÈÂ∆ ◊π» ⁄Ȫ «Ú⁄

’ª◊∂, ‹Ø √«Â◊π» ‹∆ È∂ ‘π’Ó ’∆Â≈ ¡≈Í ‹∆ ˘ Áº√ Á∂Úª◊∂Õ ÊØÛ∑≈

√Óª ‘Ø ·«‘ ’∂ ‹Ò-Í≈‰∆ ¤’ ÏÛ∆ ıπÙ∆ ıπÙ∆ √. ¡È≈ «√øÿ

¡≈͉∂ ÿ ˘ ⁄Ò∂ ◊¬∂Õ

¡≈Í Ù≈Ó ˘ √ØÁ Á∂ Í≈· √Ó∂∫ ÓπÛ Ï≈Ï≈ ‹∆ Í≈√ ¡≈ ‘≈˜

‘ج∂Õ √ØÁ Á∂ Í≈· Á∆ √Ó≈ÍÂ∆ ÂØ∫ «Í¤Ø∫ Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ √. ¡È≈ «√øÿ

‹∆ ˘ «¬’ºÒ∂ ’ ’∂ «’‘≈ «’ √«Â◊π» ‹∆ È∂ Â∞‘≈‚∆ Ï∂ÈÂ∆ Á∂ ¿∞µÂ

284

«Ú⁄ «’‘≈ ‘À, «’ ¡È≈ «√øÿ ˘ ’«‘ Á∂ÚØ «’ :

Ì≈¬∆ ∂ «¬¿∞ «√« ‹≈‰‘π ’≈´®

«‹¿∞ Ó¤∆ «Â¿∞ Ó≈‰√≈ ÍÚÀ ¡«⁄øÂ≈ ‹≈´®1® ‘≈¿∞®

(«√∆ ≈◊π Ó: 1, Í≥È≈ 55)

Íπ¤’∂ ’∆ ÒÀ‰≈ ‘À? ÓΩ ª

«ÁÈ Â∂ Í‘ Í‘ Â∂ ÿ∆¡ª ¡≈Ú ÿ‡À ÂÈ∞ ¤∆‹À®

’≈´ ¡‘∂∆ «ÎÀ Ï«Ë’ «‹¿∞ ’‘‘π ’ÚÈ «Ï«Ë ’∆‹À®1®

(ËÈ≈√∆ ’Ï∆ ‹∆, Í≥È≈ 692)

¡È≈ «√øÿ, ÓΩ ª «√ Â∂ ÷ÒØÂ∆ ‘º√ ‘∆ ‘À ÓÈ∞º÷ «¬√ ÚºÒØ∫

◊≈¯Ò ‘Ø «‘≈ ‘ÀÕ

«ÓÂ∞ ‘√À «√ ¿±Í∂ Í√»¡≈ È‘∆ Ï»fiÀ®

Ï≈Á √≈Á ¡‘ø’≈ Ó«‘ Ó‰≈ È‘∆ √»fiÀ®

(«ÏÒ≈Ú´ Ó: 5, Í≥È≈ 809)

‹∂ «Î Ú∆ Í𤉠Á∆ Ò≈Ò√≈ ‘À, ª Â∞‘≈‚∂ ≈‘ƒ Í𤉠Á∆ ʪ

√≈˘ «√ºË≈ Íπ¤ ÒÚ∂, ¡√ƒ ¿∞√ ˘ Áº√ Á∂Úª◊∂Õ

«¬‘ ¿∞µÂ √π‰ ’∂ √. ¡È≈ «√øÿ ‹∆ È∂ Ï≈Ï≈ ‹∆ ˘ «’‘≈ «’

ÓÀ˘ ª ◊π» Ó‘≈≈‹ ‹∆ Á∂ ÁÙÈ È‘ƒ ‘øπÁ∂, ÓÀ∫ «’Ú∂∫ Íπ¤ª? Ï≈Ï≈

‹∆ È∂ ¿∞µÂ «ÁÂ≈ «’ ¿∞‘ ¡º÷ª ÍÃ◊‡ ’Ø «‹‘Ȫ È≈Ò √«Â◊π» ‹∆

Á∂ ÁÙÈ ‘øπÁ∂ ‘ÈÕ ¿∞‘ ¡º÷ª ‘Ø ‘È «‹‘Ȫ ÍÃÂ∆ ◊πÏ≈‰∆ «Ú⁄

¡≥«’ ‘ÀÕ

È≈È’ √∂ ¡÷Û∆¡ª «Ï¡≥«È «‹È∆ «‚√øÁØ Ó≈ «Í∆®1®

(Í≥È≈ 577)

«Í∆ Á∂ ÁÙÈ ’È Ò¬∆ √«Â◊π» ‹∆ È∂ √Â≈ Á«√¡≈ ‘ÀÕ

ÌÀ ’∂ ⁄‰ ’ Ì≈Ú ’∂ ÒØ«¬‰ √π«Â ’∂«¬®

È≈È’∞ ’‘À «√¡≈‰∆¬∂ «¬Ú ’ø «ÓÒ≈Ú≈ ‘Ø«¬®2®

(Ó: 2, Í≥È≈ 139)

«‹√ Ó≈◊ Á∂ Â∞√ƒ ͪË∆ ω∂ ‘Ø «¬√ Ó≈◊ Â∂ ⁄Ò ’∂ «È∂

ÁÙÈ ‘∆ È‘ƒ ‘؉◊∂ √«Â◊π» ‹∆ Â∞‘≈‚∂ √≈∂ Ùø«’¡ª Á∂ ¿∞µÂ Ú∆

Á∂‰◊∂Õ Í≥‹Ú∂∫ ◊πÁ∂Ú ◊Ãø‡∆ «ÁøÁ∂ ‘È «’ :

Ì◊ √ø«◊ ÍÃÌπ ◊Ø√«‡ ’®

‘ ‘÷ È √Ø◊ È ‹ÈÓ È Ó®3®

(≈Ó’Ò∆ Ó: 5, Í≥È≈ 894)

285

«⁄øÂ≈ ’È ‹ª ’≈‘Ò∂ ÍÀ‰ Á∆ ÒØÛ È‘ƒÕ ◊π» ¡◊∂ ¡≈Í≈

√Ó«Í ’’∂ ¡≈Ù≈Úø ‘Ø ’∂ √Á≈ «Ó‘ Á∆ ¿∞‚∆’ «Ú⁄ ‘ØÕ ¿∞√

Ó≈Ò’ ÏÛ≈ «Á¡≈¨ ‘À, «Ó‘Ú≈È ‘ÀÕ Ó≈Ò’ ˜» Âzπ· ’∂ Â∞‘≈‚∆¡ª

√≈∆¡ª «¬¤≈Úª Í»∆¡ª ’∂◊≈Õ ‚≈. Ì≈¬∆ Ú∆ «√øÿ ‹∆ Á∂ ’ÊÈ ˘

‘Ó∂Ùª «‘Á∂ «Ú⁄ Ô≈Á ÷ØÕ

«Ú¤ ‹≈ Úª‘ ÁπÒ∆⁄∂ Á Â∂ «Ú«¤¡≈ ‘π ÓÈ! «Ú«¤¡≈ ‘πÕ

˜Ø È ’ج∆ ‘º· È ºÂ∆ ¡≈Í≈ Ì∂‡≈ Ë ’∂ Ï‘πÕ

ËÂ∆ «‹Ú∂∫ «Ú¤∆ Ë ¡≈Ù≈, «Ó‘ª-Óƒ‘ ¿∞‚∆’ª «Ú⁄Õ

«Ó‘ª-Óƒ‘ Ú√≈Ú‰ Ú≈Ò≈ ¡≈Í∂ Âzπ·√∆ Â∂≈ Ù‘πÕ

(Ó∂∂ √≈¬∆¡ª ‹∆¿∞)

√. ¡È≈ «√øÿ ‹∆ Á∂ ÓÈ Â∂ √»÷ÙÓ ÓΩ Á≈ ÌÀ ω «◊¡≈Õ ÓÈ

‘ √Ó∂∫ ’≈Ò Á∂ ÌÀ «Ú⁄ ‘Ø «◊¡≈ «’ ÍÂ≈ È‘ƒ √Óª «’√ Ú∂Ò∂ ¡≈

‹≈‰≈ ‘À, «¬√ ÌÀ È∂ ¡≥ÁÒ∂ ˘ Ì◊Â∆ ÚºÒ ÓØÛ≈ Á∂ «ÁÂ≈Õ √. ¡È≈

«√øÿ «ÈÂÈ∂Ó ÂØ∫ «¬Ò≈Ú≈, ‘ √Ó∂∫ ¡≈Ù≈ÚøÁ ‘Ø ’∂ ◊π» ◊π» ‹Í‰

Ò◊ ͬ∂Õ «‘‰∆-«‘ Á∂ Ë≈È∆ ω ’∂ È≈Ó Á∂ ËÈ ˘ Ù»Ó Úª◊

√ªÌ √ªÌ ’∂ «¬’º·≈ ’∆ ‹ªÁ∂Õ «’√∂ ˘ ˜≈‘ È≈ ‘؉ «ÁøÁ∂Õ ◊π»

⁄Ȫ «Ú⁄ ÈÓ√’≈ Ú∆ ’È ‹≈‰≈ ª ‘≈˜∆ Ì ’∂ ¡¤ØÍÒ∂ ‘∆

√ø◊ «Ú⁄Ø∫ «È’Ò ‹≈‰≈Õ Â∞Á∂ «ÎÁ∂ ‘ √Ó∂∫ ◊π» ⁄Ȫ È≈Ò «ÒÚ

‹ØÛÈ Á∂ ¡≈‘ «Ú⁄ Ò◊∂ «‘øÁ∂Õ ∆‡≈«¬ ‘؉ ¿∞Í≥à«Í≥‚ ‹≈ ’∂

√∆ ˘ ¡‘≈ Á∂‰ Â∂ ¡≈Ó ’È ÂØ∫ «ÏȪ √≈≈ √Óª ◊π» ⁄Ȫ

È≈Ò ‹πÛ≤ ’∂ √ÎÒ≈ ’ ‘∂ ‘ÈÕ ¿∞‘Ȫ Á∂ Áº√‰ ¡È∞√≈ ‘π‰ ÓÈ

«Ú⁄ «’√∂ «’√Ó Á∆ ̇’‰≈ È‘ƒ È≈ ‘∆ ’ج∆ ÓÈ «Ú⁄ Ùø’≈ ¿∞·Á≈

‘À √ø√≈ «Ú⁄ «Ú⁄Á∂, ÁπÈ∆¡≈ ÚºÒØ∫ «ÏÂ∆ ¡Ò∂Í «‘øÁ∆ ‘À ¡≥ÁÒ≈

‘ √Ó∂∫ ◊π» ‘π’Ó Â∂ Ùπ’≈È∂ «Ú⁄ «‡«’¡≈ ‘Ø«¬¡≈ ‘ÀÕ «¬‘ √≈∆

«ÏÂ∆ ◊π» Ú≈Ò∂ Ï‰È È≈Ò ‘∆ ÍÃ≈Í ‘ج∆ ‘ÀÕ

¡≈ͪ Ú∆ ‹∂ ◊π» È≈Ò ¡≈͉≈ «ÙÂ≈-È≈Â≈ ω≈ «Ò¡≈ ‘À, ª

Ú‚Ì≈◊∆ ‘ª Â∂ ËøÈÂ≈ Á∂ ÔØ◊ ‘ªÕ ‹∂ ¡‹∂ ◊π» È≈Ò «ÙÂ≈ ‘∆ È‘ƒ

‹Ø«Û¡≈ «Î «’√ ¡◊∂ Ϋ¡≈Á ’ª◊∂? ’Ω‰ √≈‚∆ Ï‘πÛ∆ ’∂◊≈?

’Ω‰ √≈‚∆ Íπ’≈ √π‰∂◊≈? «’™«’

Ó≈«‘ ¨‡«‘ È∆ È∆ «’√π ¡≈◊À ’∆ Íπ’≈ ‹È≈®1® ‘≈¿∞®

(◊¿∞Û∆ ⁄∂Â∆ Ó: 1, Í≥È≈ 155)

286

‹∂ ¡√ƒ ◊π» Ú≈Ò∂ ω∂ ‘ج∂ ‘ØÚª◊∂, ◊π» Í≈ÂÙ≈‘ √≈‚∆ Íπ’≈

√π‰È◊∂ Â∂ √≈‚∆ ‘ Í≈√∂ ÂØ∫ «÷¡≈ ’È◊∂Õ «‹Ú∂∫ Ï≈Ï≈ ’Ï∆ ‹∆

Á≈ ¯πÓ≈È ‘À «’ :

¿±Í« Ìπ‹≈ ’« ÓÀ ◊π Í«‘ Íπ’≈«¡≈

«Â«È ‘¿∞ Ò∆¡≈ ¿∞Ï≈∆®1® ‘≈¿∞®

(√»‘∆ ’Ï∆ ‹∆, Í≥È≈ 793)

ÂÊ≈

Ï≈‘ Í’« ’«„ Ò∆È∂ ¡ÍπÈ∂ «◊Ñ ¡≥Ë ’±Í Â∂ Ó≈«¬¡≈®

’‘π È≈È’ ◊π« ÏøËÈ ’≈‡∂ «Ï¤∞ ¡≈«È «ÓÒ≈«¬¡≈®2®

(√≈ø◊ Ó: 5, Í≥È≈ 1218)

Ò≈Ú≈√ ‹∆Ú Á≈ «¬Ê∂-¿∞Ê∂ ’ج∆ fi≈¨ È‘ƒÕ √Ø ¡≈ͪ Ú∆ ÷√Ó-

Ó≈Ò’ È≈Ò ¡≈͉∆ ¡≈ÂÓ≈ Á≈ È≈Â≈ ‹ØÛ∆¬∂ Â∂ ◊π» Ù‰1 ˘ ÍÃ≈ÍÂ

’’∂ ◊π» Á√≈¬∂ Ó≈◊ Á∂ Ë≈È∆ ω∆¬∂ «Î √≈‚∂ Ú∆ ÒØ’ √π÷∆ Â∂

ÍÃÒØ’ √π‘∂Ò∂ ‘Ø ‹≈‰◊∂Õ È‘ƒ Â∂ :

‹«Ó ‹«Ó ÓÀ ÓÀ «Î« ‹øÓÀ®

Ï‘πÂ∞ √‹≈«¬ Í«¬¡≈ Á∂«√ ¶ÓÀ® (Ó≈» Ó: 5, Í≥È≈ 1020)

Á≈ ¶Ó≈ ⁄º’ ⁄ºÒ ÍÚ∂◊≈Õ

ppppppppppppppp

287

éÅî-ÁÇíÁÅÃ-ÕîÅÂÆ ÃîÅ×î» çÅ ÁÅð¿íéÅî-ÁÇíÁÅÃ-ÕîÅÂÆ ÃîÅ×î» çÅ ÁÅð¿íéÅî-ÁÇíÁÅÃ-ÕîÅÂÆ ÃîÅ×î» çÅ ÁÅð¿íéÅî-ÁÇíÁÅÃ-ÕîÅÂÆ ÃîÅ×î» çÅ ÁÅð¿íéÅî-ÁÇíÁÅÃ-ÕîÅÂÆ ÃîÅ×î» çÅ ÁÅð¿í

¡≈Í ‹∆ «¬√ √Ó∂∫ Â’ È≈Ó Á∆¡ª Ï∂¡≥ ¡Ú√Ê≈Úª ˘ Ó≈‰ ⁄π’∂

√ÈÕ ‘π‰ ÓÈ «Ú⁄ ⁄≈¿∞ √∆ «’ ‹Ø ¡ÈßÁ, √π÷ ¡Â∂ √, È≈Ó Á∆

ÍÃ≈ÍÂ∆ È≈Ò √«Â◊π» ‹∆ È∂ √≈˘ Ïı«Ù¡≈ ‘À, √≈∆ ÒØ’≈¬∆ «¬√ È≈Ó

˘ ÍÃ≈Í ’∂Õ «¬√ Á∆ ’Ó≈¬∆ ’ ’∂ ‹∆Ú Á≈ «¬√ √ø√≈ «Ú⁄

¡≈¿∞‰ Á≈ ‹Ø ÍÃÔØ‹È ‘À ¿∞√ ˘ ÍÃ≈Í ’∂Õ È≈Ó ‹Íπ Áπ¡≈≈ ‹Ø √π÷-

¡ÈßÁ «¬Ò≈‘∆ √ ÍÃ≈Í ‘øπÁ≈ ‘À ¿∞√ ˘ Ó≈‰ ’∂ √Á∆Ú∆ ÙªÂ∆ ÍÃ≈ÍÂ

’ ÒÚ∂, «’™«’ √≈∂ ‘∆ ’Óª ËÓª «Ú⁄Ø∫ ÍÃÌ» ‹∆ Á≈ «√ÓÈ Ï‘πÂ

¿∞µ⁄≈ ‘À :

ÍÃÌ ’≈ «√ÓÈ∞ √Ì Â∂ ¿±⁄≈®

ÍÃÌ ’À «√Ó«È ¿∞Ë∂1 Ó»⁄≈® (√π÷ÓÈ∆ √≈:, Í≥È≈ 263)

ÂÊ≈

√Ï ËÓ Ó«‘ √Ã∂√‡ ËÓπ®

‘« ’Ø È≈Óπ ‹«Í «ÈÓÒ ’Óπ® (√π÷ÓÈ∆ √≈:, Í≥È≈ 266)

‹Ø «¬øÈ∂ ¿∞µ⁄∂-√πº⁄∂ È≈Ó ÂØ∫ Úªfi∂ «‘ ‹ªÁ∂ ‘È, ◊πÁ∂Ú ‹∆

◊πÏ≈‰∆ «Ú⁄ ¿∞‘Ȫ ˘ Ï‘π È∆Úª «◊‰Á∂ ‘È :

«ËÃ◊π ‹∆Ú‰∞ √ø√≈ √⁄∂ È≈Ó «ÏÈ∞®

(Ú≈ ≈Ó’Ò∆ Ó: 3, Í≥È≈ 956)

√À∫’Û∂ Ú≈ ¿∞‘Ȫ Á∂ ‹∆ÚÈ ˘ Ò≈¡È ‘À ‹Ø È≈Ó ÂØ∫ ‘∆‰∂ ‘ÈÕ

◊πÁ∂Ú ⁄ΩÊ∂ Í≈ÂÙ≈‘ ‹∆ ª ¡À√∂ ÓÈ∞º÷ª ˘, ‹Ø È≈Ó È‘ƒ ‹ÍÁ∂ ¿∞È∑ª

ÍÃÂ∆ ‹ÀÂ√∆ ≈◊ «Ú⁄ ‘π’Ó ’Á∂ ‘È «’ «‹È∑ª Á∂ «‘Á∂ «Ú⁄

‘∆-ÍÓ∂Ù Á≈ È≈Ó È‘ƒ Ú«√¡≈ ¿∞È∑ª Á∆ Óª ˘ ‘∆ Ϫfi2 ’

«ÁøÁ≈ ª ⁄ø◊≈ √∆ «’™«’ È≈Ó ÂØ∫ «ÏȪ «‹È∑ª Á∆ Á∂‘ √øπfl∆ ‘Àó

¿∞‘ √ø√≈ »Í∆ ’øfi»¬∂ (Ó∆⁄’‰∂)3 Á∂ ω «Ú⁄ ÷Í-÷Í ’∂ Ó∆ ‹≈

‘∂ ‘ÈÕ

«‹È ‘« «‘ÁÀ È≈Óπ È Ï«√˙

«ÂÈ Ó≈ ’∆‹À ‘« Ϫfi≈®

«ÂÈ √øπfl∆ Á∂‘ «Î«‘ «ÏÈ∞ È≈ÚÀ

1. Ï‘π √≈∂  ◊¬∂ ‘ÈÕ 2. «‹√ «¬√Â∆ ˘ Ϻ⁄≈ È≈ ÍÀÁ≈ ‘ØÚ∂Õ 3. √ø√≈

˘ ◊πÁ∂Ú ‹∆ È∂ Ó∆⁄’«‰¡ª Á≈ Ú‰ «’‘≈ ‘À «‹Ú∂∫ Ó∆⁄’‰∂ Á∂ ’ø‚∂ Íπº·∂

‘øπÁ∂ ‘È, ¿∞È∑ª «Ú⁄Ø∫ ÓÈ∞º÷ «‹™-«‹™ «È’Ò‰ Á≈ ÔÂÈ ’Á≈ ‘À, ‘Ø

Î√Á≈ ‘ÀÕ «¬√∂ ÍÃ’≈ √ø√≈ Á≈ ‘≈Ò ‘ÀÕ

288

˙«¬ ÷«Í ÷«Í Óπ¬∂ ’ªfi≈1®1®

(‹ÀÂ√∆ Ó: 4, Í≥È≈ 697)

Í≥‹Ú∂∫ Í≈ÂÙ≈‘ ‹∆ ÍÓ∂Ù ¡º◊∂ Ï∂ÈÂ∆ ’ ’∂ È≈Ó Á∆ Á≈ ‘∆

Ó≥◊Á∂ ‘È «’™«’ È≈Ó ˘ ÌπÒ≈ ’∂ √ø√≈ Á∂ √πº÷ª ˘ Ó≈ȉ≈, ⁄ø◊∂

Ì؋Ȫ ”⁄Ø∫ √ ÒÀ‰∂, ⁄ø◊∂ Í«‘≈Ú∂ Í«‘ȉ∂, √∆ ˘ «Ùø◊≈È≈ ¡Â∂

‘Ø ¡È∂’ ÍÃ’≈ Á∂ ¡‚øÏ ’È∂ √Ì fi»·∂ Áπ÷Á≈¬∆ ¡Â∂ «Îº’∂ ‘ÈÕ

«¬È∑ª «Ú⁄Ø∫ √πº÷ ª ’∆ ÍÃ≈Í ‘؉≈ ‘À √◊Ø∫ ËÓ ≈‹∂ Á∂ Á»Â ¿∞‘Ȫ

˘ ⁄ت Úª◊ ÏøÈ∑ ’∂ ÒÀ ‹ªÁ∂ ‘ÈÕ È≈Ó Á∆ ÍÃ≈ÍÂ∆ ÍÃÌ» Á∆ ¡Í≈

«¥Í≈ È≈Ò ‘∆ ‘øπÁ∆ ‘À :

«Ó´ Ó∂∂ ◊Ø«ÏøÁ ¡ÍÈ≈ È≈Óπ Á∂‘π®

È≈Ó «ÏÈ≈ «ËÃ◊π «ËÃ◊π ¡√È∂‘π2®1® ‘≈¿∞®

È≈Ó «ÏÈ≈ ‹Ø Í«‘À ÷≈«¬®

«‹¿∞ ’±’π3 ‹»·È Ó«‘ Í≈«¬®1®

È≈Ó «ÏÈ≈ ‹∂Â≈ «Ï¿∞‘≈π®

«‹¿∞ «ÓÂ’4 «Ó«Ê¡≈

5 √∆◊≈π®2®

È≈Óπ «Ï√≈« ’∂ √ ÌØ◊®

√π÷π √πÍÈÀ È‘∆ ÂÈ Ó«‘ Ø◊®3®

È≈Óπ «Â¡≈«◊ ’∂ ¡È6 ’≈‹®

«ÏÈ«√ ‹≈«¬ fi»·∂ √«Ì Í≈«‹7®4®

È≈Ó √ø«◊ Ó«È ÍÃ∆«Â È Ò≈ÚÀ®

’Ø«‡ ’Ó ’ÂØ È«’ ‹≈ÚÀ®5®

‘« ’≈ È≈Óπ «‹«È Ó«È È ¡≈≈Ë≈®

⁄Ø ’∆ «È¡≈¬∆8 ‹Ó Íπ« Ï≈Ë≈®6®

Ò≈÷ ¡‚øÏ1 Ï‘πÂ∞ «Ï√Ê≈≈®

È≈Ó «ÏÈ≈ fi»·∂ Í≈√≈≈2®7®

1. Á∂÷Ø Îπº‡ È؇ Èß: 3, Í≥È≈ 298

2. «Í¡≈, ÓØ‘Õ

3. «‹Ú∂∫ ’∞ºÂ≈ fi»·∂ ÍÁ≈ʪ ˘ ÷≈‰ ÍÀ∫Á≈ ‘ÀÕ

4. ÓπÁ≈Õ

5. fi»·≈Õ 6. ‘Ø ’øÓÕ 7. «Ú÷≈Ú≈Õ 8. ⁄Ø Á∆ Â∑ªÕ

289

‘« ’≈ È≈Óπ √ج∆ ‹È∞ Ò∂«¬®

’« «’Í≈ È≈È’ «‹√π Á∂«¬®8®

(◊¿∞Û∆ Ó: 5, Í≥È≈ 240)

◊πÁ∂Ú ‘π’Ó ’Á∂ ‘È «’ ‹Ø È≈Ó ˘ ÌπÒ≈ «ÁøÁ∂ ‘È, ¡À√∂

ÓÈ∞º÷ª ˘ Ó ‹≈‰≈ ⁄≈‘∆Á≈ ‘À «’™«’ È≈Ó ÂØ∫ ‘∆‰≈ ‹∆ÚÈ «’√∂

Ú∆ ’øÓ È‘ƒ ‘ÀÕ ¿∞‘Ȫ Á≈ ÷≈‰≈, Í∆‰≈, ıπÙ∆¡ª ’È∆¡ª ¡Â∂

√ø√≈ «Ú⁄ ¡È∂’ ÍÃ’≈ Á∂ ¡‚øÏ ’È∂, «¬√ Â∑ª ‘È «‹Ú∂∫ Ó∂

‘ج∂ «Ú¡’Â∆ Á∆ Ò≈Ù ˘ ¡È∂’ª «Ùø◊≈ ’ Á∂¬∆¬∂ ª ¿∞√ Á∂ «’√

’øÓ ‘È?

Ó« È ‹≈‘∆ «‹È≈ «Ï√ ≈Ó®

È≈Ó «Ï‘»È ‹∆ÚÈ ’¿∞È ’≈Ó®1® ‘≈¿∞®

÷≈ Í∆ ÷∂Ò ‘√ «Ï√Ê≈®

’ÚÈ ¡Ê «ÓÂ’ √∆◊≈®2® (◊¿∞Û∆ Ó: 5, Í≥È≈ 188)

◊πÁ∂Ú √«Â◊π» √Ã∆ ◊π» È≈È’ Á∂Ú ‹∆, «‘≈√ √≈«‘Ï «Ú⁄

¯πÓ≈È ’Á∂ ‘È «’ ¿∞‘ ÓÈ∞º÷, «‹È∑ª È∂ ¡≈͉∂ Ó≈Ò’, ÍÃÌ» ˘

«Ú√≈ «ÁºÂ≈ ‘À ¡Â∂ ¿∞√˘ Ô≈Á È‘ƒ ’Á∂, ¿∞‘ È∆⁄ ¡Â∂ È∆⁄ª

ÂØ∫ Ú∆ È∆⁄ ‹≈ Ú≈Ò∂ ‘È :

÷√Óπ «Ú√≈«‘ Â∂ ’Ó‹≈«Â®

È≈È’ È≈ÚÀ Ï≈fiπ √È≈«Â®4®3® (¡≈√≈ Ó: 1, Í≥È≈ 10)

¡Â∂

‹Ø «ÏÈ∞ √«Â◊π √∂Ú∂ ÷≈Á∂ ÍÀÈÁ∂ √∂ Óπ¬∂ Ó« ‹øÓ∂ ’ØÛ∑∂®

(◊¿∞Û∆ Ú≈ Ó: 4, Í≥È≈ 306)

Ú≈Ò∆ ◊ºÒ ‘ÀÕ ¡√ƒ Ì≈Ú∂∫ ¡≈͉∂ ¡≈Í ˘ ‹∆Ú Ó≥ÈÁ∂ ‘∆¬∂ Í

√«Â◊π» ‹∆ Á∆ «ÁºÏ-«ÁzÙ‡∆ «Ú⁄ ’∂ÚÒ ¿∞‘ ‘∆ «‹¿±∫Á∂ ‘È «‹È∑ª

Á∂ «‘Á∂ «Ú⁄ È≈Ó∆ Á≈ Ú≈√≈ ‘À ¡Â∂ ‹Ø È≈Ó Á≈ ¡≈ËÈ ’Á∂

‘È :

√Ø ‹∆«Ú¡≈ «‹√π Ó«È Ú«√¡≈ √Ø«¬®

È≈È’ ¡Úπ È ‹∆ÚÀ ’Ø«¬® (Ó: 1 √ÒØ’, Í≥È≈ 142)

‹∆Ú Í∂÷∂ «‹È∆ ‘« ‘« «Ë¡≈«¬¡≈®

√≈Ë√ø«◊ «ÂÈ∆ Á√È∞ Í≈«¬¡≈®1® ‘≈¿±®

1. «Ú÷≈Ú∂ Á∂ √Ó≈ÈÕ

2. Ï‘π «÷Ò≈≈Õ

290

(√»‘∆ Ó: 5, Í≥È≈ 740)

¡Â∂ È≈Ó ÂØ∫ «ÏȪ ª ‹∆ÚÈ «¬√ ÍÃ’≈ Á≈ ‘À :

«ÏÈ∞ «√ÓÈ ‹Ø ‹∆ÚÈ∞ ÏÒÈ≈ √Í ‹À√∂ ¡‹≈∆®

(‡Ø‚∆ Ó: 5, Í≥È≈ 712)

◊πÁ∂Ú Í≥‹Ú∂∫ Í≈ÂÙ≈‘ ‹∆ √≈˘ «‹¿±∫Á∂ «‘‰ Á∆ ‹π◊Â∆ Áº√Á∂

‘È :

‹∆ÚÂ ‹∆ÚÂ ‹∆ÚÂ ‘‘π®

≈Ó √≈«¬‰∞ «È ¿∞«· Í∆Ú‘π®

‘« ‘« ‘« ‘« √È≈ ’‘‘π®1® ‘≈¿∞®

(ÌÀ¿± Ó: 5, Í≥È≈ 1138)

Ó‰ø «Ï√‰ø ◊Ø«ÏøÁ‘®

‹∆Ú‰ø ‘« È≈Ó Ë≈Ú‰‘® (◊≈Ê≈ Ó: 5, Í≥È≈ 1361)

ÓΩ ’∆ ‘À? ÍÓ∂Ù ‹∆ ˘ ÌπºÒ ‹≈‰≈Õ ‹∆ÚÈ ’∆ ‘À? ‘∆ Á∂

È≈Ó ˘ «Ë¡≈¿∞‰≈Õ ‹Ø Íπ÷ È≈Ó Á∆ ’‰∆ «‘Á∂ «Ú⁄ Ú√≈ ’∂ ‹∆ÚÈ

«ÏÂ≈™Á≈ ‘À, ◊πÁ∂Ú Í≥‹Ú∂∫ Í≈ÂÙ≈‘ ¿∞√ Á∆ Ï∂¡≥ ӫ‘Ó≈ «Ò÷Á∂

‘È :

«’È’≈ ¬∂’ «‹√π ‹∆¡ Ï√≈ÚÀ®

Â≈ ’∆ Ó«‘Ó≈ ◊È∆ È ¡≈ÚÀ®

(◊¿∞Û∆ √π÷ÓÈ∆ Ó: 5, Í≥È≈ 262)

«‹√ ¡≈ÂÓ≈ Á∂ ¡≥Á È≈Ó Á≈ «’‰’≈ Úº√ ‹ªÁ≈ ‘À, ¿∞√ Á∆

¡≈ÂÓ≈ Í«ÚºÂz ‘Ø ‹ªÁ∆ ‘ÀÕ √≈‚∂ ¡≥ÂÙ’‰ ¿∞µÍ ‹Ø ‹ÈÓª-‹ÈÓª

Á∆ ÓÀÒ Òº◊∆ ‘ج∆ ‘À :

‹ÈÓ ‹ÈÓ ’∆ «¬√π ÓÈ ’¿∞ Ó´ Ò≈◊∆

’≈Ò≈ ‘Ø¡≈ «√¡≈‘π® (√ÒØ’ Ó: 3, Í≥È≈ 651)

«¬‘ «’Ú∂∫ Á» ‘øπÁ∆ ‘À? ◊πÁ∂Ú √«Â◊π», ◊π» È≈È’ Á∂Ú ‹∆

‹Íπ ‹∆ √≈«‘Ï «Ú⁄ ¿∞Á≈‘‰ Á∂ ’∂ ¯πÓ≈™Á∂ ‘È «’ «‹Ú∂∫ «Óº‡∆

(Ë»Û) È≈Ò ‘ºÊ, ÍÀ, √∆ Ì ‹≈Ú∂ ª ¿∞√ ˘ Í≈‰∆ È≈Ò ËØ ’∂

√≈¯ ’ Ò¬∆Á≈ ‘ÀÕ ‹∂ ’ÍÛ∂ ÓÒ-ӻ È≈Ò ◊øÁ∂ ‘Ø ‹≈‰ ª ¿∞‘Ȫ

˘ √≈ω Ò≈ ’∂ Í≈‰∆ È≈Ò √≈¯ ’ Ò¬∆Á≈ ‘ÀÕ «¬√∂ Â∑ª ‹∂ ÏπºË∆

Í≈ͪ È≈Ò Ì ‹≈Ú∂, ÓÒ∆È ‘Ø ‹≈Ú∂ ª ¿∞√ ˘ ÍÃ∂Ó È≈Ò ““È≈Ó ‹Íπ””

291

Áπ¡≈≈ ‘∆ ÙπºË ’∆Â≈ ‹≈ √’Á≈ ‘ÀÕ

Ì∆¡À ‘Êπ ÍÀπ ÂÈ∞ Á∂‘®

Í≈‰∆ ËØÂÀ ¿∞Â√π ÷∂‘®

ӻ ÍÒ∆Â∆ ’ÍÛ∞ ‘Ø«¬®

Á∂ √≈Ï»‰∞ Ò¬∆¡À ˙‘π ËØ«¬®

Ì∆¡À Ó«Â Í≈Í≈ ’À √ø«◊®

˙‘π ËØÍÀ È≈ÚÀ ’À ø«◊®20® (‹Íπ‹∆ √≈«‘Ï)

¡Â∂

Ú≈‘π Ú≈‘π ’«Â¡≈ ÓÈ∞ «ÈÓ´ ‘ØÚÀ ‘¿∞ÓÀ «Ú⁄‘π ‹≈«¬®

(Ó: 3, Í≥È≈ 515)

ÍÃ∂Ó Á…≈≈ «‘Á∂ «Ú⁄ ‹∂’ È≈Ó Á∆ ÊØÛ∑∆ «‹‘∆ ’‰∆ Ú∆ Úº√

‹≈Ú∂ ª ’ØÛª Í≈ͪ Á∆ ÓÀÒ Á» ’ «ÁøÁ∆ ‘À :

’‡∂ Í≈Í ¡√ø÷ È≈ÚÀ «¬’ ’‰∆®

(Ú≈ ÓÒ≈ Ó: 1, Í≥È≈ 1283)

¡Â∂ Í≥‹Ú∂∫ ◊πÁ∂Ú ‹∆ Ú∆ ‹ÀÂ√∆ ≈◊ «Ú⁄ ‘π’Ó ’Á∂ ‘È

«’ :

’Ø«‡ ¡ÿ≈1 √«Ì È≈√ ‘Ø«‘ «√Ó«Â ‘« È≈¿∞®

ÓÈ «⁄øÁ∂ ÎÒ Í≈¬∆¡«‘ ‘« ’∂ ◊π‰ ◊≈¿∞®

‹ÈÓ Ó‰ ÌÀ ’‡∆¡«‘ «È‘⁄Ò √⁄π Ê≈¿∞®

(Ú≈ ‹ÀÂ√∆ Ó: 5, Í≥È≈ 707)

¡≈ÂÓ≈ ˘ ’∂ÚÒ Â∂ ’∂ÚÒ ““È≈Ó-√≈«¬‰”” Áπ¡≈≈ ‘∆ √≈¯

’∆Â≈ ‹≈ √’Á≈ ‘ÀÕ ‹∆Ú-¡≈ÂÓ≈ Í«ÚºÂz ‘øπÁ∂ ‘∆ ÍÓ-¡≈ÂÓ≈ ω

‹ªÁ∆ ‘ÀÕ ‘ ‹∆Ú Á∂ «‘Á∂ «Ú⁄ ◊πÍ »Í «Ú⁄ È≈Ó Úº«√¡≈ ‘Ø«¬¡≈

‘À :

È¿∞ «È«Ë ¡≥«ÓÃÂ∞ ÍÃÌ ’≈ È≈Óπ®

Á∂‘∆ Ó«‘ «¬√ ’≈ «Ï√Ã≈Óπ®

(◊¿∞Û∆ √π÷ÓÈ∆ Ó: 5, Í≥È≈ 293)

¡Â∂

1. Í≈ÍÕ

292

«¬‘π ÓÈ∞ Á∂‘∆ √Ø«Ë Âø» ◊π √Ï«Á Ú∆⁄≈«®

È≈È’ «¬√π Á∂‘∆ «Ú«⁄ È≈Óπ «ÈË≈È∞ ‘À

Í≈¬∆¡À ◊π ’À ‘∂«Â ¡Í≈«®8® (¡≈√≈ Ó: 3, Í≥È≈ 427)

«¬√ È≈Ó Á≈ ’ج∆ »Í, ∂÷, ø◊ È‘ƒ, «¬‘ ª «ÂøȪ ◊π‰ª ÂØ∫

Í∑∂ ‘À ¡Â∂ √≈«¡ª «Ú⁄ ‘∆ √Ó≈«¬¡≈ ‘Ø«¬¡≈ ‘ÀÕ «¬√ ◊πÍ È≈Ó

˘ ÍÃ◊‡ ’È Ú≈√Â∂ ‘∆ ◊π» ÚºÒØ∫ Ïı«ÙÙ ’∆Â≈ ‘Ø«¬¡≈ ““¡º÷∆-

È≈Ó”” ‹Í‰ Á∆ ÒØÛ ‘ÀÕ ¡º÷∆ È≈Ó ‹Í‰ È≈Ò ÓÈ Í«ÚºÂz ‘øπÁ≈ ‘ÀÕ

Í«ÚºÂz ÓÈ «Ú⁄Ø∫ ÍÃÌ»-«Í¡≈ Á∆ «¬’ «÷º⁄ (Ë»‘) ÍÀÁ≈ ‘øπÁ∆ ‘ÀÕ «¬√

Ë»‘ È≈Ò ‹Ø ËπÈ∆ ÍÀÁ≈ ‘øπÁ∆ ‘À, «Í¡≈-«÷º⁄ ÍÀÁ≈ ‘øπÁ∆ ‘À, ¿∞√ ≈‘ƒ

¿∞‘ «Í¡≈≈ ‹Ø ◊πÍ »Í «Ú⁄ ¡≥Á ÏÀ·≈ ‘À, «‹√ ÍÃÊ≈«¬ ◊πÁ∂Ú

Í≥⁄Ó √«Â◊π» ‹∆ È∂ «¬Ù≈≈ «ÁºÂ≈ ‘À :

ÓÈ∞ Ó≥Áπ ÂÈ∞ √≈‹∆ Ï≈«®

«¬√ ‘∆ ÓË∂ Ï√Â∞ ¡Í≈®

«¬√ ‘∆ Ì∆« √πÈ∆¡Â √≈‘π®

’ÚÈ∞ Ï≈Í≈∆ ‹≈ ’≈ ¿±‘≈ «Ú√≈‘π®1®

(◊¿∞Û∆ Ó: 5, Í≥È≈ 180-181)

ÍÃ◊‡ ’È Ò¬∆, Á√Ú∂∫ ◊πÁ∂Ú ‹∆ È∂ ‘π’Ó ’∆Â≈ ‘À :

√≈⁄π ’‘Ø∫ √πÈ Ò∂‘π √ÌÀ

«‹È ÍÃ∂Ó ’∆˙ «ÂÈ ‘∆ ÍÃÌ Í≈«¬˙®9®

(Â…-ÍÃ√≈«Á √ÚÔ∂ Í≈: 10)

«‘Á∂ «Ú⁄ ÍÃ∂Ó ÍÀÁ≈ ’È Ò¬∆ «Î ¿∞‘ ‘∆ √≈ËÈ, ÓπÛ-ÓπÛ

◊πÓ≥Âz Áπ¡≈≈ ¿∞√ Á∆ Ô≈ÁÕ «¬√ Ô≈Á ˘ Í’≈¿∞‰ Ò¬∆ «’ √≈‚∂

¡≥«ÂÙ’‰ «Ú⁄ ¿∞√ ÍÃÌ» ‹∆ Á∆ Ô≈Á «‡’ ‹≈Ú∂, Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ ¿∞µÁÓ

¡øÌ ’∆Â≈ «’ ÿº‡Ø-ÿº‡ √≈Ò «Ú⁄ «¬’ Ú≈∆ ¿∞‘ ‹«◊¡≈√» ‹Ø

¡≈͉∂ ¡≈Í∂ ˘ ⁄∆ȉ≈ ⁄≈‘øπÁ∂ ‘È Â∂ «¬√ ’≈‹ «Ú⁄ √¯Ò ‘؉

Ò¬∆ ÔÂÈÙ∆Ò Ú∆ ‘È, ˘ ¿∞⁄∂⁄∂ √ºÁ≈-ͺ Ì∂‹ ’∂ «¬’ºÂz ’∆Â≈

‹≈Ú∂ ¡Â∂ √ø◊ »Í «Ú⁄ ÏÀ· ’∂ ◊π» Á∂ ÏıÙ∂ ‘ج∂ ◊πÓ≥Âz Áπ¡≈≈

““≈Ó ≈Ó ÏØ«Ò ÏØ«Ò ÷Ø‹Â∂ Ú‚Ì≈◊∆”” ¡È∞√≈ ÚºË ÂØ∫ ÚºË Ò≈‘≈

ÍÃ≈Í ’∆Â≈ ‹≈ √’∂Õ √Ú∂∂ ÂÛ’∂ B Ú‹∂ ÂØ∫ ≈ I.C@ Ú‹∂ Â’

È≈Ó-«√ÓÈ ÍÃØ◊≈Ó ¿∞Ò∆’∂ ◊¬∂ Â∂ ¿∞√ ÍÃØ◊≈Ó Á∆ »Í-∂÷≈ ’∆

√∆? ‘∂· Á‹ ‘ÀÕ «¬‘ «ÈÂ≈-ÍÃÂ∆ ÍÃØ◊≈Ó ¡º· «ÁȪ Ò¬∆ ¿∞Ò∆«’¡≈

293

«◊¡≈ :

«ÈÂ≈-ÍÃÂ∆ ÍÃØ◊≈Ó Á≈ Ú∂Ú≈ √Óª

«¬ÙÈ≈È Â∂ «ÈºÂÈ∂Ó («Èº‹∆) B ÂØ∫ C.DE ¡≥«ÓàÚ∂Ò∂

ÏÈÎÙ≈-⁄≈‘ C-DE ÂØ∫ D-@@ ¡≥«ÓàÚ∂Ò∂

ÍÃ’≈Ù √Ã∆ ◊π» ◊ÃøÊ √≈«‘Ï ‹∆ D-@@ ÂØ∫ D-AE ¡≥«ÓàÚ∂Ò∂

È≈Ó-¡«Ì¡≈√ (√ø◊Â∆) D-AE ÂØ∫ E-AE ¡≥«ÓàÚ∂Ò∂

’∆ÂÈ ¡≈√≈ Á∆ Ú≈ E-AE ÂØ∫ G-AE Ú‹∂ √Ú∂∂

‘π’ÓÈ≈Ó∂ Á∆ «Ú⁄≈ ¿∞ÍÃø ¡Á≈√ G-AE ÂØ∫ H-AE Ú‹∂ √Ú∂∂

¡ÒÍ ¡≈‘≈ Â∂ «Ï√≈Ó H-AE ÂØ∫ A@-@@ Ú‹∂ √Ú∂∂

Í≈· √Ã∆ √π÷ÓÈ∆ √≈«‘Ï (‹Ø‡∆¡ª ”⁄)A@-@@ ÂØ∫ AA-AE Ú‹∂ √Ú∂∂

’Ê≈ (Ú≈ª Ì≈. ◊πÁ≈√ ‹∆) AA-AE ÂØ∫ AB-AE Ú‹∂ ÁπÍ«‘

¡ÒÍ ¡≈‘≈ Â∂ «Ï√≈Ó AB-C@ ÂØ∫ C-C@ Ú‹∂ Ù≈Ó

ÏÈÎÙ≈ ⁄≈‘ C-C@ ÂØ∫ D-@@ Ú‹∂ Ù≈Ó

È≈Ó-¡«Ì¡≈√ (√ø◊Â∆) D-@@ ÂØ∫ E-@@ Ú‹∂ Ù≈Ó

’∆ÂÈ E-@@ ÂØ∫ G-@@ Ú‹∂ Ù≈Ó

√ØÁπ/¡≈Â∆/¡Á≈√ G-@@ ÂØ∫ G-DE Ú‹∂ Ù≈Ó

√π÷-¡≈√È √Ã∆ ◊π» ◊ÃøÊ √≈«‘Ï ‹∆ G-DE ÂØ∫ H-@@ Ú‹∂ ≈Â

¡ÒÍ ¡≈‘≈ H-@@ ÂØ∫ I-@@

«Èº‹∆ È≈Ó-¡«Ì¡≈√

(«Ï√≈Ó ¡√Ê≈È Â∂) I-@@ ÂØ∫ I-C@ Ú‹∂ ≈Â

√≈∂ √Ó≈◊Ó Á∆ √Ó≈ÍÂ∆ ÂØ∫ «¬’ «ÁÈ Í«‘Ò∂ ¡≥«Óà√ø⁄≈

‘øπÁ≈, «‹√ «Ú⁄ Ï∂¡≥ √ø◊ª ¡≥«ÓàÍ≈È ’ ’∂ ◊π» Ú≈Ò∆¡ª

ωÁ∆¡ª ¡Â∂ «¬√ ¡ÈßÁ∆-Ó≈◊ Â∂ ⁄ºÒ‰ «‘ºÂ ◊πÓ≥Âz ¡Â∂

Ó»ÒÓ≥Âz Á∆¡ª Á≈ª ÍÃ≈Í ’Á∆¡ªÕ «¬√ ÍÃØ◊≈Ó «Ú⁄ ÏÛ∂ ‘∆

¿∞ÂÙ≈‘ È≈Ò Á»-Á» ÂØ∫ Úº‚∆ «◊‰Â∆ «Ú⁄ ¡«ÌÒ≈÷∆ ÍÃ∂Ó∆ È≈Ó

Á∆ Í≥»‹∆ «Ú‘≈fi‰ Ú≈√Â∂ Íπº‹Á∂ ¡Â∂ ÚºË ÂØ∫ ÚºË √Óª √Ó≈◊Ó «Ú⁄

‘≈˜∆ Ì ’∂ «‘Á∂ «Ú⁄ ◊π» ‹ØÂ∆ ˘ ÍËπ¡ºÒ ’È Á≈ ÔÂÈ

’Á∂Õ «¬√ √Ó≈◊Ó «Ú⁄ ‘≈˜ √≈∆ √ø◊ ˘ ı≈√ ‘Á≈«¬Â ‘øπÁ∆

«’ √≈∂ √Ó≈◊Ó «Ú⁄ «√Ú≈¬∂ «’√∂ Ï‘π ˜»∆ ◊ºÒ Á∂ ‘ Â∑ª

«ÏÂ∆ ˘ «÷≥‚≈¿∞ ÂØ∫ Ø’‰ Á≈ ÔÂÈ ’È≈ ‘ÀÕ √Ó≈◊Ó ÂØ∫ «Ú‘Ò∂

294

√Ó∂∫ Ú∆ ◊π-Ó≥ Á≈ ‹≈Í ‘∆ ’È≈ ‘ÀÕ ⁄ÒÁ∂ √Ó≈◊Ó «Ú⁄ ‘

ÍÃ≈‰∆ ˘ ‘≈˜∆ ÌÈ Ò¬∆ ÍÃ∂Ó-Ó¬∆ Ï∂ÈÂ∆ ’∆Â∆ ‹ªÁ∆, ª ‹Ø

ÚºË ÂØ∫ ÚºË Ò≈‘≈ ÍÃ≈Í ‘Ø √’∂Õ

«¬√ «ÚÙ∂Ù √Ó≈◊Ó «Ú⁄ «ÈÙ’≈Ó ’∆ÂÈ∆¬∂ «√øÿ-«√øÿ‰∆¡ª

Ù≈ÓÒ ‘øπÁ∂Õ «ÈÙ’≈Ó ‘∆ ’Ê≈-Ú≈⁄’ √ø◊ª ˘ ’Ê≈ √Ú‰ ’≈™Á∂

Â∂ ¡√∆√ª ÍÃ≈Í ’Á∂Õ ‘ ‹Ê∂ÏøÁ∆ È≈Ò √øÏøË º÷‰ Ú≈Ò∂ ÍÓ∂Ù

‹∆ Á∂ «Í¡≈∂ ÚºË ÂØ∫ ÚºË √Óª ‘≈˜∆ Ì ’∂ Ò≈‘≈ ÍÃ≈Í ’Á∂Õ

«¬√ √Ó≈◊Ó Á∂ Ùπ»-Ùπ» «Ú⁄ ‚≈. ’Â≈ «√øÿ ‹∆ Ï≈Û∆ Ú≈Ò∂ Â∂

¿∞‘Ȫ Á∂ √«‘ÔØ◊∆, ’∆ÂÈ ¡Â∂ ’Ê≈ Á∆ √∂Ú≈ «ÈÌ≈‘øπÁ∂Õ «¬‘Ȫ ÂØ∫

¡◊Ò∂∂ √≈Òª «Ú⁄ Ì≈¬∆ ÚË≈Ú≈ «√øÿ ‹∆, ◊π-ÙÏÁ Á∆ ’Ê≈ Á…≈≈

◊π-¿∞ÍÁ∂Ù √ø◊ª ˘ «ÁzÛ∑ ’Ú≈™Á∂ ‘∂Õ AIGD ¬∆. «Ú⁄ ÁÓÁÓ∆

‡’√≈Ò Á∂ Óπ÷∆ √ø ’Â≈ «√øÿ ‹∆ ““÷≈Ò√≈”” È∂ «¬√ √∂Ú≈ ˘

¡≈͉∂ «˜øÓ∂ ÒÀ «Ò¡≈Õ Ï≈¡Á ”⁄ √ø Ï≈Ï≈ ‹ÈÀÒ «√øÿ ‹∆ “÷≈Ò√≈”

«Ìø‚ª-Ó«‘Â≈ È∂ √ø ’Â≈ ‹∆ ÚºÒØ∫, ‹Ø ◊πÓ«Â ÍÃ⁄≈ Á∆ √∂Ú≈

¿∞È∑ª «˜øÓ∂∫ √Ω∫Í∆ √∆, ¿∞√ «‚¿±‡∆ «Ú⁄ ¯’ È‘ƒ ÍÀ‰ «ÁºÂ≈ ¡Â∂

‘¯Â≈ Ì ‘≈˜∆ Ì ’∂ ◊π» ’∂ «√º÷ª ˘ ◊πÓ«Â ◊≈‚∆-≈‘ ÂØ∫ ‹≈‰ø»

’Ú≈™Á∂ ‘∂Õ

’∆ÂÈ Á∆ √∂Ú≈ «Ú⁄ «ÚÙ∂Ù ÂΩ Â∂ ¡øÌ «Ú⁄ Ì≈¬∆ ‹Ø«◊øÁ

«√øÿ ‹∆ ÂÒÚ≈Û≈ È∂ ÏÛ≈ «‘º√≈ Í≈«¬¡≈Õ «¬‘Ȫ Á∆ «√‘ ’∞fi «„ºÒ∆

«‘‰ ’≈È √«Â◊π» ‹∆ È∂ Ì≈. Ó«‘øÁ ‹∆, Á√»‘≈ «ÈÚ≈√∆ ‹∆ Í≈√Ø∫

’∆ÂÈ Á∆ √∂Ú≈ Ò¬∆Õ ÂÒÚ≈Û∂ Ú≈Ò∆¡ª Ï∆Ï∆¡ª ª √Ó≈◊Ó ¡øÌ

‘؉ ÂØ∫ ÒÀ ’∂ ‘π‰ Â’ «Èø «ÈÙ’≈Ó √∂Ú≈ ’ ‘∆¡ª ‘ÈÕ √øÂ

Ï≈Ï≈ ’Â≈ «√øÿ ‹∆ ¡Â∂ √ø Ï≈Ï≈ ‹ÈÀÒ «√øÿ ‹∆ È≈Ò ‹Ø

’∆ÂÈ∆ ‹Ê≈ ‘øπÁ≈ √∆, ◊π»-Í≈ÂÙ≈‘ ‹∆ Á∆ ¿∞‘Ȫ ¿∞µÍ Ú∆ Ïı«ÙÙ

√∆Õ ¿∞‘ Ú∆ ÏÛ∆ ÓËπ ËπÈ∆ È≈Ò ∆ª «Ú⁄, ’∆ÂÈ Á∆ ‘≈˜∆

ÌÁ∂Õ

√ø ’Â≈ «√øÿ ““÷≈Ò√≈”” ‹∆ Á∂ √Ó≈◊Ó ÍÃÂ∆ «Ú⁄≈

√ø Ï≈Ï≈ ’Â≈ «√øÿ ‹∆ ““÷≈Ò√≈”” ª ¡≈͉∆ √È≈ ≈‘ƒ

◊π-ÙÏÁ Á∆ ’Ê≈ ’Á∂ ¡≈Ó «’‘≈ ’Á∂ √È «’ ◊π-¡√Ê≈È Âª

√≈∂ ‘∆ Í»‹È-ÔØ◊ ‘È Í «¬√ ≈ÓÍπ ÷∂Û∂ Á∂ ¡√Ê≈È Â∂ ’Ê≈ ’

’∂ ‹ª «√ÓÈ Á∆ ‘≈˜∆ Ì ’∂ ‹Ø ¡ÈßÁ ¡≈™Á≈ ‘À ‘Ø «’Â∂ ÿº‡

295

‘∆ «ÓÒÁ≈ ‘ÀÕ ¡√ƒ ª «¬‘Ȫ ¡º·ª «ÁȪ «Ú⁄ √≈∂ √≈Ò Ò¬∆

¡≈͉∂ «‘Á∂ Á∆ ÏÀ‡∆ ˘ ⁄≈‹ ’’∂ ÒÀ ‹ªÁ∂ ‘ª Â∂ Î∂ ¿∞‚∆’

’∆Á∆ ‘À «’ «¬‘ «ÁÈ ’ÁØ∫ ¡≈¿∞‰? «¬’ √Ó≈◊Ó Á∂ ¡ı∆Ò∂ «ÁÈ

¿∞È∑ª È∂ √ø◊ «Ú⁄ «’‘≈ «’ ‡’√≈Ò Á∂ «√øÿª «Ú⁄ ◊πÏ≈‰∆ «√º÷‰,

◊πÏ≈‰∆ ÍÛ∑È ¡Â∂ ’∆ÂÈ ’È Â∂ √πȉ Á∆ ÏÛ∆ π⁄∆ ‘À Í «¬Ê∂

¡≈ ’∂ ¡√ƒ ‹Ø È≈Ó-«√ÓÈ ¡«Ì¡≈√ Á∆ ÿ≈‡ √∆, ¿∞√ ˘ Ú∆ Í»≈

’∆Â≈ ‘ÀÕ √ø Ï≈Ï≈ ’Â≈ «√øÿ ‹∆ È∂ √≈∂ ‹Ê∂ «Ú⁄ «√ÓÈ ’È

Á∆ ÍÃÍ≈‡∆ ⁄≈¨ ’ «ÁºÂ∆ √∆Õ

È≈Ó «√ÓÈ Á≈ ÍÃÌ≈Ú

«¬√ √Ó≈◊Ó «Ú⁄ «¬’ ‘Ø Ú≈Ë≈ ‘øπÁ≈ ‘À, «’ √Ó≈◊Ó Á∂ ¡øÌ

«Ú⁄ Ì≈Ú∂∫ √À∫’«Û¡ª Á∆ «◊‰Â∆ «Ú⁄ √ø◊ ‘ØÚ∂ Â∂ ¡ı∆Ò∂ «ÁȪ

«Ú⁄ Ì≈Ú∂∫ «¬‘ «◊‰Â∆ ‘˜≈ª Â’ Íπº‹ ‹≈Ú∂, «¬’ ÌØ≈ «‹øÈ≈ Ú∆

ΩÒ≈-ºÍ≈ È‘ƒ ÍÀ∫Á≈Õ ı≈√ ’’∂ «√ÓÈ Á∂ √Ó∂∫ ª «¬ø‹ Ó«‘√»√ ‘øπÁ≈

‘À Ù≈«¬Á «¬√ ¡√Ê≈È ¿∞Â∂ ’ج∆ «¬’ Ú∆ ÏøÁ≈ È‘ƒ ‘À (Ì≈Ú «¬øÈ≈

«¬’ªÂ, √ªÂ Â∂ «¬’≈◊ Ú≈Â≈Ú‰ ‘øπÁ≈ ‘À) È≈Ó-«√ÓÈ Á≈

’∞ÁÂ∆ ¡ÀÈ≈ ÍÃÌ≈Ú ‘øπÁ≈ «’ ’ج∆ Ϻ⁄≈ Ú∆ ¡≈Ú≈˜ È‘ƒ ’º„Á≈Õ ‹Ø

«¬√ È≈Ó-«√ÓÈ Á∂ √Ó≈◊Ó «Ú⁄ «¬’ Ú≈ Ú∆ ‘≈˜∆ Ì «◊¡≈,

¿∞‘ √≈Ò-Ì ¿∞‚∆’ ’Á≈ «’ «¬‘ √πÌ≈◊≈ √Óª ’ÁØ∫ ÍÃ≈Í ‘ØÚ∂Õ

¿∞‘ ‹«◊¡≈√» ’¬∆ ‘Ø ÍÃ∂Ó-ÓºÂ∆¡ª »‘ª ˘ È≈Ó-ËÈ Á∆ ≈√

«Ú‘≈fi‰ Ú≈√Â∂ ““‘ È≈Ó∂ ’∂ ‘ØÚ‘π ‹ØÛ∆”” (‹Ø‡∆Á≈) ω≈ ’∂

«Ò¡≈™Á≈Õ

«¬√ √Ó≈◊Ó ˘ √¯Ò ÏÈ≈¿∞‰ Ú≈√Â∂ Í«‘∂ Á∆ √∂Ú≈ ¡øÌ √.

’Â≈ «√øÿ ‹∆ «Î √. Ó«‘øÁ «√øÿ ‹∆ Â∂ ¡º‹ ’ºÒ∑ Ó∂‹ √Á≈≈

«√øÿ ‹∆ ’Á∂ ¡Â∂ ’ ‘∂ ‘ÈÕ ¶◊ Á∆ √∂Ú≈, ¡øÌ ÂØ∫ ‘∆

ÈßÏÁ≈ ⁄øȉ «√øÿ ‹∆ Á∂ «˜øÓ∂ ‘∆ ‘∆, ‹Ø ‘π‰ Ú∆ ËøÈ Ì≈◊ ‹≈‰

’∂ ’ ‘∂ ‘ÈÕ ’Ó«¡ª Á∆ Úø‚, «‘≈«¬Ù Â∂ ◊·Û∆ ÿ Á∆ √∂Ú≈

√. ‘ÙÈ «√øÿ (Ì◊ ‹∆∏ ‹Ø ‘ÀÈ ‘∆ Ì◊ «ÏÂ∆ «Ú⁄, ÏÛ∂ ÍÃ∂Ó

È≈Ò ¡º‹ Â’ «ÈÌ≈ ‘∂ ‘ÈÕ «¬√ √Ó≈◊Ó «Ú⁄ «Ï‹Ò∆ Â∂ ΩÙÈ∆

Á≈ ÍÃÏøË Ó≈. ‘Ì‹È «√øÿ ‹∆ ⁄≈¬ƒ-⁄≈¬ƒ ’Á∂ Â∂ √∂Ú≈-«√ÓÈ

«Ú⁄ «‘º√≈ Í≈ ’∂ Ò≈‘≈ ÷º‡ ‘∂ ‘ÈÕ

Í«‘Ò∂ √Ó∂∫ ‹ÁØ∫ √Ó≈◊Ó AIFF ¬∆. «Ú⁄ ¡øÌ ‘Ø«¬¡≈ ÂÁ

296

«‘≈«¬Ù Á≈ ÍÃÏøË ÿº‡ √∆, «‹√ Á∆ ÿ≈‡ ˘ Í»≈ ’È Ò¬∆ ÂøÏ» Â∂

Ù≈«Ó¡≈È∂ Ò◊≈¬∂ ‹ªÁ∂ √ÈÕ «¬’ Ú≈ ¡ÀÈ∂ ˜Ø Á∆ ‘È∂∆ Â∂ Óƒ‘

¡≈«¬¡≈ «’ Òº◊∂ ‘ج∂ Ù≈«Ó¡≈È∂ Â∂ ÂøÏ» ‘Ú≈ «Ú⁄ ¿∞µ‚ ◊¬∂Õ Ù≈«Ó¡≈È∂

Í≈‡‰ ’≈È ’≈¯∆ È∞’√≈È ‘Ø«¬¡≈Õ ¡◊Ò∂ √≈Ò ‘∆ √ø◊ Á∆ ¡Ω÷

˘ Á» ’È Ú≈√Â∂, ¶◊ ¤’‰ Ú≈√Â∂ ÷πÒ∑≈ Ϫ‚∂ Á∆ Ù’Ò Á≈ ‘≈Ò

«Â¡≈ ‘Ø «◊¡≈Õ «‘≈«¬Ù Ò¬∆ Ú∆ ¤∂ ’Ó∂ ‘Ø «Â¡≈ ‘Ø ◊¬∂Õ

«¬√ √Ó≈◊Ó ˘ ‘Ø ⁄ø◊∂≈ ω≈¿∞‰ Ò¬∆ √πfi≈Úª ˘ Á‹ ’È

Ú≈√Â∂ «¬’ «‹√‡ Ò≈«¬¡≈ ‘Ø«¬¡≈ ‘ÀÕ ‹Ø Ú∆ ’ج∆ ◊π»-«Í¡≈≈

◊πÓ«Â ¡È∞√≈ ⁄ø◊∆ ≈«¬ «Ò÷ ‹ªÁ≈, ¿∞√ ˘ ¡◊Ò∂ √Ó≈◊Ó «Ú⁄

Ò≈◊» ’ «ÁºÂ≈ ‹ªÁ≈ ‘ÀÕ

¡ı∆Ò∂ «ÁÈ √≈∆ √ø◊ «Ú⁄ Ï∂ÈÂ∆ ’∆Â∆ ‹ªÁ∆ ‘À «’ ‘ ؘ

Á∂ «ÈºÂÈ∂Ó Á∂ È≈Ò «‹Ú∂∫ «¬√ ¡√Ê≈È Â∂ √Ó≈◊Ó «Ú⁄ «¬’ ÿ≥‡≈

√Ú∂∂, «¬’ ÿ≥‡≈ ÒΩ„∂ Í«‘ Â∂ ¡ºË≈ ÿ≥‡≈ √Ω‰ Ú∂Ò∂ «√ÓÈ ’’∂

ÍÓ∂Ù ‹∆ Á∆ Ô≈Á «‘Á∂ «Ú⁄ Ú√≈¿∞‰ Á≈ ÔÂÈ ’∆Á≈ ‘ÀÕ «¬√

√Ó≈◊Ó Á≈ Í»≈ Ò≈‘≈ ÂÁ ‘∆ ‘À ‹∂’ ¡≈ͪ, ¡≈ÍØ-¡≈͉∂ ÿª «Ú⁄

‹≈ ’∂ Ú∆ ÊØÛ∑∂ ÂØ∫ ÊØÛ∑≈ Â∂ ÚºË ÂØ∫ ÚºË «√ÓÈ ’È Ò¬∆ √Óª ˜»

’º„∆¬∂Õ ‹Ø ◊πÓπ÷ «¬√ √Ó≈◊Ó Á∆ √Ó≈ÍÂ∆ ÂØ∫ ¡◊Ò∂ √Ó≈◊Ó Á∆

¡øÌÂ≈ Â’ «‹øȪ √Óª Ú∆ «√ÓÈ ‘ ؘ ’È◊∂, ¡≈͉∂ Ȫ

«‹√‡ Â∂ «Ò÷ ’∂ ‹≈‰Õ ’≈¯∆ √ø◊ ‹Ø ¡º◊∂ «√ÓÈ ÂØ∫ Úªfi∆ ‘øπÁ∆,

«¬√ Ï∂ÈÂ∆ ˘ ¡Í‰≈ ’∂ ¡≈͉∂ ‹∆ÚÈ Á∂ √Ó∂∫ ˘ «√ÓÈ Á…≈≈ √¯Ò

’È Ò¬∆ ÍÉ ’ ‹ªÁ∂ ‘ÈÕ

Ë≈«Ó’ ͺ÷ ÂØ∫ Ϻ«⁄¡ª ˘ ¿∞ÂÙ≈‘ ’È Ò¬∆ ¡Â∂ ¡≈͉∂

«Ú√∂ ÂØ∫ ‹≈‰± ’Ú≈¿∞‰ Ò¬∆ AIHD ¬∆. Á∂ √Ó≈◊Ó «Ú⁄ ‘∂·

«Ò«÷¡≈ ÍÃØ◊≈Ó ¿∞Ò∆«’¡≈ «◊¡≈Õ

«¬√ «Ú⁄ Ϻ«⁄¡ª Á∂ ◊πÏ≈‰∆ ’ø· Óπ’≈ÏÒ∂ ’Ú≈‰∂ Â∂ ¡≈͉∂

«¬«Â‘≈√ Á∆ Ú≈’¯∆¡Â Ú∆ Ù≈ÓÒ ’∆Â∆ ◊¬∆Õ Ïº«⁄¡ª Á∆ ÔØ◊Â≈

˘ Í÷‰ Ò¬∆ √Ó≈◊Ó «Ú⁄ Ùπ’Ú≈ Á≈ «ÁÈ È∆Ô ’∆Â≈Õ ◊πÓπ÷

«Ú«Á¡≈Ê∆¡ª Á≈ ◊πÏ≈‰∆ ’ø· √Ò∂Ï√ ‘∂· «Ò÷∂ ¡È∞√≈ È∆ÔÂ

’∆Â≈ «◊¡≈Õ

Í«‘Ò≈ Á‹≈ : ¿∞Ó AA √≈Ò Â’Õ ’ø· Ï≈‰∆-‹Íπ‹∆ √≈«‘Ï

«‘≈√ Â∂ ’∆ÂÈ √Ø«‘Ò≈Õ

Á»‹≈ Á‹≈ : ¿∞Ó AB ÂØ∫ AF √≈Ò Â’Õ ’ø· Ï≈‰∆-Í»≈ √ºÂª

297

Ï≈‰∆¡ª Á≈ «ÈÂÈ∂ÓÕ

Â∆‹≈ Á‹≈ : ¿∞Ó AG √≈Ò ÂØ∫ BA √≈Ò Â’Õ ’ø· Ï≈‰∆¡ª-

‹Íπ‹∆ √≈«‘Ï, ‹≈Í √≈«‘Ï, √πË≈ √ÚÔ∂, Ï∂ÈÂ∆ ⁄Ωͬ∆, ¡ÈßÁ √≈«‘Ï

Í»≈, «‘≈√ √≈«‘Ï, ’∆ÂÈ √Ø«‘Ò≈ ¡Â∂ √π÷ÓÈ∆ √≈«‘Ï ‹ª ¡≈√≈

Á∆ Ú≈Õ Â∆‹∂ Á‹∂ Á∂ Ϻ«⁄¡ª Ò¬∆ ¡≥«ÓÃÂË≈∆ ‘؉≈ ˜»∆ ‘ÀÕ

√Ó≈◊Ó Á∆ √Ó≈ÍÂ∆ Á∆ ¡Á≈√ ÂØ∫ Í«‘Òª ¿∞‘Ȫ √≈∂ Ϻ«⁄¡ª

˘ ÔØ◊Â≈ ¡È∞√≈, Ù∆Ò‚ª, Ë≈«Ó’ Íπ√Â’ª, «√ØÍ∂ Â∂ ÍÃÙ≈Á ¡≈«Á

Á∂ ’∂ √≈∆ √ø◊ «Ú⁄ √ÈÓ≈«È ’∆Â≈ ‹ªÁ≈, «‹√ ’’∂ Ϻ«⁄¡ª

˘ ◊πÏ≈‰∆ ’ø· ’È Ò¬∆ ‘Ø ¿∞ÂÙ≈‘ «ÓÒÁ≈ ‘ÀÕ «¬‘Ȫ ˘ √ÈÓ≈È

«ÓÒÁ≈ Ú∂÷ ’∂ ‘Ø ÈÚ∂∫ Ϻ«⁄¡ª ˘ ◊πÏ≈‰∆ ’ø· ’È Ò¬∆ ¿∞ÂÙ≈‘

ÍÃ≈Í ‘øπÁ≈ ‘ÀÕ «Í¤Ò∂ ’∞fi √≈Òª ÂØ∫ ◊Ó∆ «˜¡≈Á≈ ‘؉ ’≈È ‘π‰

«¬‘ “È≈Ó ¡«Ì¡≈√ ’Ó≈¬∆ √Ó≈◊Ó” ¡’Â±Ï Á∂ Í«‘Ò∂ ¡ÀÂÚ≈ ÂØ∫

¡≈øÌ ‘Ø ’∂ Á»√∂ ¡ÀÂÚ≈ Â’ ¡º· «ÁÈ «Èø ⁄ÒÁ≈ ‘ÀÕ

ppppppppppppppp

298

ÇÃîðé å°ÃÄ òÆ éÔÄ ÕÆåÅÇÃîðé å°ÃÄ òÆ éÔÄ ÕÆåÅÇÃîðé å°ÃÄ òÆ éÔÄ ÕÆåÅÇÃîðé å°ÃÄ òÆ éÔÄ ÕÆåÅÇÃîðé å°ÃÄ òÆ éÔÄ ÕÆåÅ

È≈Ó ¡«Ì¡≈√ ’Ó≈¬∆ √Ó≈◊Ó Á≈ ¡º· «ÁȪ ÍÃØ◊≈Ó ⁄Ò «‘≈

√∆Õ Ù≈Ó Á∂ Á∆Ú≈È Á∆ ‘≈˜∆ ÌÈ ÂØ∫ Ú∂‘Ò∂ ‘Ø ’∂ Ï≈Ï≈ ‹∆ ¡≈Ó

’È Ò¬∆ «Â¡≈ √ÈÕ ¡º·-Á√ ÍÃ∂Ó∆ √∆ ¡≈Í ‹∆ Í≈√ ÏÀ·∂

◊πÓ«Â Á∂ Ï⁄È «ÏÒ≈√ ’ ‘∂ √È «’ √. ’Â≈ «√øÿ Ú≈√∆

√»ÒÍπ, «‹‘Ȫ ˘ ‹Ê∂Á≈ ’’∂ Ú∆ ‹≈«‰¡≈ ‹ªÁ≈ ‘À; Ï≈Ï≈ ‹∆

˘ √ø◊ «Ú⁄ ÏÀ·∂ Ú∂÷ ’∂ ÏÛ∆ ’≈‘Ò∆ È≈Ò ¡≈Í ‹∆ Í≈√ Íπº‹∂ Â∂

◊πÓ«Â Á∆ Ú∆⁄≈ ‹Ø ⁄Ò ‘∆ √∆, ¿∞√ ˘ Ë∆‹ È≈Ò √π‰È Á∆

ʪ, ¡≈™Á∂ ‘∆ ⁄ºÒ ‘∆ «Ú⁄≈ ˘ Ø’‰ Ò¬∆ ˜Ø Á∆ Ú≈«‘◊π» ‹∆

’≈ ÷≈Ò√≈, Ú≈«‘◊π» ‹∆ ’∆ Ϋ‘ ÏπÒ≈¬∆Õ Ï≈Ï≈ ‹∆ Â∂ √≈∆ √ø◊Â

Á≈ «Ë¡≈È ¿∞Ë ‘Ø «◊¡≈ Â∂ √≈«¡ª È∂ Ϋ‘ Á≈ ¿∞µÂ «ÁºÂ≈Õ

‹Ê∂Á≈ ’Â≈ «√øÿ È∂ ⁄Ò ‘∆ ◊πÓ«Â Á∆ «Ú⁄≈ ˘ √πȉ

Ò¬∆ ÌØ≈ «‹øÈ≈ Ú∆ ‹∂≈ È≈ ’∆Â≈ Â∂ Ï≈Ï≈ ‹∆ ˘ ’«‘‰ Òº◊≈ «’

Ï≈Ï≈ ‹∆ ÓÀ∫ Â∞‘≈‚∂ Í≈√ «¬’ «Ù’≈«¬Â ÒÀ ’∂ ¡≈«¬¡≈ ‘ªÕ ¡≈Í ‹∆

È∂ ¡≈͉∂ √«‘ÈÙ∆Ò √πÌ≈ ¡È∞√≈ «’‘≈, Áº√Ø! ‹Ê∂Á≈ ‹∆, ’∆

«Ù’≈«¬Â «Ò¡≈¬∂ ‘Ø? ’Â≈ «√øÿ È∂ «’‘≈ «’ ¡º‹ Ù≈Ó D ÂØ∫ E

Ú‹∂ Á∂ «√ÓÈ «Ú⁄ ÏÒÚø «√øÿ È≈™ Á∂ ÍÃ∂Ó∆ È∂ «√ÓÈ È‘ƒ

’∆Â≈Õ Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ √πÌ≈Ú’ ¿∞µÂ «ÁºÂ≈ «’ Â∞√ƒ ¿∞√ ˘ Ï∂ÈÂ∆ ’

Á∂‰∆ √∆ «’ Ï≈‘ ÿ≥πÓ‰ «ÎÈ Á∆ ʪ √ø◊ «Ú⁄ ÏÀ· ’∂ «√ÓÈ

’Ø «’™«’ ¡≈ͪ √≈«¡ª Á≈ ‘∆ ¯˜ ωÁ≈ ‘À, ¡≈ͪ √≈∂ √ø◊Â∆

»Í «Ú⁄ È≈Ó Ï≈‰∆, ’Ê≈ ’∆ÂÈ Á≈ Ò≈‘≈ ÍÃ≈Í ’È ¡≈¬∂ ‘ªÕ

ÿª Á∂ ’øÓ ’≈ Ú∆ ¤º‚∂ ‘È ‹∂ «Î Ú∆ ¡≈ͪ √ø◊ «Ú⁄ ÏÀ· ’∂

Ò≈‘≈ ÍÃ≈Í È≈ ’∆Â≈, «„Ò ÚÂ∆ «Î ª ÒØ’ ◊«¬¿∞ ÍÃÒØ’

◊Ú≈«¬¿∞ Ú≈Ò∆ ◊ºÒ ‘ÀÕ

’Â≈ «√øÿ È∂ ¿∞µÂ «ÁºÂ≈ «’ Ï≈Ï≈ ‹∆, ÏÒÚø «√øÿ Ï≈‘

È‘ƒ ÿ≥πÓÁ≈ √∆, ¿∞‘ ª √ø◊ «Ú⁄ ‘∆ ÏÀ·≈ √∆ Â∂ ¡º÷ª ÷ØÒ∑ ’∂ «¬Ë

¿∞Ë Ú∂÷Á≈ «‘≈ ‘ÀÕ Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ «’‘≈ ‹Ê∂Á≈ ‹∆, Â∞√ƒ «’ºÊ∂ √≈¿∞Õ

299

’Â≈ «√øÿ È∂ ¿∞µÂ «ÁºÂ≈ «’ ÓÀ∫ Ú∆ √ø◊ «Ú⁄ ÏÀ·≈ «√ÓÈ ’

«‘≈ √∆Õ Ï≈Ï≈ ‹∆ ÊØÛ∑≈ Óπ√’≈¬∂ Â∂ ‹Ê∂Á≈ ’Â≈ «√øÿ ˘ Óπ÷≈«ÂÏ

’’∂ ’«‘‰ Òº◊∂, ‹Ê∂Á≈ ‹∆! ‹∂ ÏÒÚø «√øÿ È∂ «√ÓÈ È‘ƒ ’∆Â≈

ª «√ÓÈ Â∞√ƒ Ú∆ È‘ƒ ’∆Â≈Õ ’Â≈ «√øÿ È∂ «¬’ ÁÓ ¿∞µÂ

«ÁÂ≈ «’ È‘ƒ Ï≈Ï≈ ‹∆, ÓÀ∫ ª √≈≈ √Óª «√ÓÈ «Ú⁄ ÏÀ·≈ «‘≈

‘ª Â∂ «√ÓÈ ’Á≈ «‘≈ ‘ªÕ ¡≈Í ‹∆ È∂ ÓπÛ Íπº«¤¡≈ ‹∂ Â∞√ƒ

«√ÓÈ ’Á∂ √∆ ª Â∞‘≈˘ «’Ú∂∫ ÍÂ≈ Òº◊≈ «’ ÏÒÚø «√øÿ «√ÓÈ

È‘ƒ ’Á≈ Â∂ ¿∞‘ «¬Ë ¿∞Ë Ú∂÷Á≈ ‘ÀÕ ’Â≈ «√øÿ È∂ ¿∞µÂ

«ÁºÂ≈ «’ ÓÀ∫ ⁄ø◊∆ Â∑ª ¿∞√ ˘ Ú∂÷Á≈ «‘≈ ‘ª ¿∞‘ Ï‘π √Óª «¬Ë

¿∞Ë ‘∆ Ú∂÷Á≈ «‘≈ ‘ÀÕ Ï≈Ï≈ ‹∆ Óπ√’≈¬∂ Â∂ ’«‘‰ Ò◊∂, ’Â≈

«√øÿ! Â∞√ƒ ÏÀ·∂ Ì≈Ú∂∫ √ø◊ «Ú⁄ ‘∆ √∆ Í «√ÓÈ Â∞√ƒ ÁØÚª È∂

È‘ƒ ’∆Â≈Õ ‹∂ ÏÒÚø «√øÿ Á»√«¡ª ÚºÒ fi≈’Á≈ «‘≈ ‘À ª Â∞√ƒ

ÏÒÚø «√øÿ ÚºÒ Ú∂÷Á∂ ‘∂ ‘ØÕ ÏÒÚø «√øÿ ¡Â∂ Â∂∂ «Ú⁄ ’∆ ¯’

‘À? ¿∞‘ Ú∆ Ï≈‘Óπ÷∆ «ÏÂ∆ ¡Ë∆È «¬Ë ¿∞Ë Âº’Á≈ «‘≈ ‘À, Â∞√ƒ

¿∞‘Á∆ ÚºÒ Ú∂÷Á∂ ‘∂ ‘ØÕ Â∞‘≈‚∆ ÁØ‘ª Á∆ «ÏÂ∆ Ï≈‘Óπº÷∆ ‘∆ ‘ÀÕ

◊π» Á ª ÓÈ Á∆ ‘≈˜∆ ÍÃÚ≈È ‘øπÁ∆ ‘ÀÕ Ï≈Ï≈ ‹∆ Á≈ «¬‘ Ï⁄È

√π‰’∂ ‹Ê∂Á≈ ⁄πºÍ ’ «◊¡≈ Â∂ ÓÈ «Ú⁄ Ù«Ó≥Á◊∆ Ó«‘√»√ ’∆Â∆

«’ ¡≈«¬¡≈ ª ÓÀ∫ ÏÒÚø «√øÿ Á∆ «Ù’≈«¬Â ÒÀ ’∂ √∆ Í Î√ ÓÀ∫

¡≈Í «◊¡≈ ‘ªÕ Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ ’Â≈ «√øÿ Â∂ ÏÀ·∆ √≈∆ √ø◊ ˘

√øÏØËÈ ’’∂ «’‘≈, ‹ÁØ∫ Ú∆ √ø◊ «Ú⁄ ÏÀ·‰≈ ‘ØÚ∂ «¬’ Á»‹∂ ÚºÒ

Ú∂÷‰ Á∆ «ÁzÙ‡∆ Á≈ «Â¡≈◊ ’È≈ ⁄≈‘∆Á≈ ‘À Â∂ ‘Ó∂Ù≈ «√ÓÈ,

’∆ÂÈ, ’Ê≈ «Ú⁄ ¡º÷ª Ó∆‡ ’∂ ◊πÓπ÷∆ ⁄Ω∫’Û∂ Ó≈ ’∂ ÏÀ·‰≈ ÔØ◊

‘ÀÕ «ÏÂ∆ ˘ Ï≈‘Óπº÷∆ ‘؉ ÂØ∫ √ø’Ø⁄ ’∂ ÷‰≈ ⁄≈‘∆Á≈ ‘ÀÕ Ì≈Ú∂∫ √≈∂

«¬øÁz∂ ÓÈ ˘ «÷≥‚≈¿∞‰ «Ú⁄ ¡≈ÍØ-¡≈͉≈ «‘º√≈ ͪÁ∂ ‘È Í √Ì ÂØ∫

ÚË∆’ Ï≈‘Óπ÷∆ «ÏÂ∆ ¡º÷ª ≈‘ƒ ‘øπÁ∆ ‘ÀÕ ‹Ø ¡√ƒ ¡º÷ª È≈Ò Ú∂÷Á∂

‘ª ¿∞√ Á≈ ¡’√ √≈‚∂ ¡≥ÂÙ’‰ Á∂ Í Â∂ ¿∞µ’«¡≈ ‹ªÁ≈ ‘À Â∂

¿∞‘ ¿∞µ’«¡≈ ¡’√ ÓπÛ ÓπÛ ÓÈ ˘ ¿∞√ Í≈√∂ ÚºÒ ÍÃ∂Á≈ ‘À ‹Ø «’

ÓÈ∞º÷ È∂ ¡º÷ª ≈‘ƒ Ú∂«÷¡≈ ‘øπÁ≈ ‘ÀÕ Ú∂÷ Ú∂÷ ’∂ ¡º÷ª ’Á∆ Ú∆

‹Á∆¡ª È‘ƒ √◊Ø∫ ‘Ø Ú∂÷‰ Á∆ Ò≈Ò√≈ ÚËÁ∆ ‘ÀÕ Ì≈¬∆ √≈«‘Ï Ì≈¬∆

◊πÁ≈√ ‹∆ È∂ ¡‡ºÒ ¯À√Ò≈ «ÁÂ≈ ‘À :

¡º÷ƒ Ú∂÷ È ‹∆¡ª Ï‘π ø◊ ÂÓ≈√∂

¿∞√ «ÈßÁ≈ ’ø«È √π«‰, ØÚ«‰ ÂÀ ‘≈√∂®

300

√≈Á∆ ‹∆Ì È ‹∆¡≈ ’ ÌØ◊ «ÏÒ≈√∂

È’ È ‹≈ Ú≈√π ÒÀ Áπ◊øË √πÚ≈√∂®

‹ È ’ج∆ ‹∆«Ú¡≈ ’±Û∂ ÌÚ≈√∂,

Í∆ Óπ∆Áª «Í‘Û∆ √⁄∆ «‘≈√∂®9®

(Ú≈ 27 Í¿∞Û∆ 9)

Í≥‹Ú∂∫ ◊πÁ∂Ú ‹∆ Á≈ Ú∆ √π÷ÓÈ∆ √≈«‘Ï «Ú⁄ ¯πÓ≈È ‘ÀÕ

1«Ó«Ê¡≈ È∂Âz Í∂÷Â Í «Âz¡ »Í≈Á® (Í≥È≈ 269)

ÂÊ≈

Í «Âz¡ »Íπ È Í∂÷À È∂Âz® (√π÷ÓÈ∆ √≈«‘Ï, Í≥È≈ 274)

√Ø ‹Ê∂Á≈ ‹∆, «‹Ê∂ ÏÒÚø «√øÿ È∂ Ï≈‘Óπº÷∆ «ÏÂ∆ È≈Ò

√ø◊ «Ú⁄ ÏÀ· ’∂ Ú∆ È≈Ó-«√ÓÈ Á≈ Ò≈‘≈ È‘ƒ ÍÃ≈Í ’∆Â≈

¿∞Ê∂ Â∞√ƒ Ú∆ ¿∞√ È≈ÒØ∫ Ú≈Ë» Ò≈‘≈ È‘ƒ ÷º«‡¡≈, √Óª Â∞‘≈‚≈ Ú∆

¿∞√ ÚºÒ Ú∂÷«Á¡ª ÏÂ∆ ‘Ø«¬¡≈ ‘ÀÕ √ø◊ «Ú⁄ «¬‘ Ú∂÷‰ Á∆

√Ø⁄ ¤º‚ ’∂ «’ ÎÒ≈È≈ «’Ë Ú∂÷Á≈ ‘À, «’√ Â∑ª ÏÀ·≈ ‘À Â∂ ‘Ø

«’ø± ¤º‚ ’∂, «ÏÂ∆ ¡≥ÂÓπ÷∆ ’’∂, È≈Ó È≈Ò ‹πÛÈ≈ ⁄≈‘∆Á≈

‘À, ÂÁ ‘∆ Í»≈ Ò≈‘≈ ‘ÀÕ ‹∂ «¬’ ÍÃ≈‰∆ ¡≈͉≈ Ò≈‘≈ ◊Ú≈ «‘≈

‘À, Â∞√ƒ ª È≈ ¡≈͉∂ √Ó∂∫ ˘ ¡‹≈¬ƒ ◊Ú≈ÚØÕ ‹∂ «¬’ ˆÒÂ∆

’Á≈ ‘À ª Â∞√ƒ ª È≈ ’ØÕ ‹∂ ¡√ƒ Ú∆ ¿∞‘Ø ’∞fi ‘∆ ’∆¬∂ ‹Ø

Á»√≈ ’Á≈ ‘À «Î √≈‚∂ Â∂ ¿∞√ Á∂ «Ú⁄ ’∆ ¯’ ‘Ø«¬¡≈? ‹∂‘≈

¿∞‘ ÂÀ√∂ ¡√ƒÕ

‹ÁØ∫ ¡≈ͪ √ø◊ «Ú⁄ «√ÓÈ ’È Ò¬∆ ÏÀ·∆¬∂ ‹Ø ¡≈ͪ

Ú≈«‘◊π» ◊πÓ≥Âz Á∆ ËπÈ∆ ¡≥Á ¿∞⁄≈È ’Á∂ ‘ª ¿∞√ ˘ ¡≈͉∆

Ù»÷ÙÓ «ÏÂ∆ È≈Ò √πȉ≈ ⁄≈‘∆Á≈ ‘ÀÕ

Ëπ«È Ó«‘ «Ë¡≈È∞ «Ë¡≈È Ó«‘ ‹≈«È¡≈ ◊πÓπ«÷ ¡’Ê ’‘≈È∆®3®

(≈Ó’Ò∆ Ó: 1, Í≥È≈ 879)

Á∆ Í≥◊Â∆ Â∂ Í«‘≈ Á∂‰≈ ⁄≈‘∆¬∂Õ

‹ÁØ∫ ¡≈ͪ ’∆ÂÈ ‹ª ’Ê≈ √ÃÚ‰ ’∆¬∂, ’∆ÂÈ∆¡≈ ‹Ø ◊πÏ≈‰∆

Á≈ ’∆ÂÈ ’Á≈ ‘À ‹ª ’Ê≈-Ú≈⁄’ ‹Ø ◊πÓ«Â «Ú⁄≈ Á∂ «‘≈ ‘øπÁ≈

‘À, √≈‚≈ «Ë¡≈È ◊πÏ≈‰∆ Á∂ ’∆ÂÈ ‹ª ◊πÏ≈‰∆ «Ú⁄≈ «Ú⁄ ‘؉≈

⁄≈‘∆Á≈ ‘ÀÕ ‹ÁØ∫ ¡≈ͪ √π‰È Ú≈Ò∆ «ÏÂ∆ ω≈ ÒÚª◊∂ «Î ª

1. «Ú¡ÊÕ

301

√π«‰¡À Ò≈◊À √‘«‹ «Ë¡≈È∞®

È≈È’ Ì◊Â≈ √Á≈ «Ú◊≈√π®

√π«‰¡À Á»÷ Í≈Í ’≈ È≈√π®10® (‹Íπ‹∆ √≈«‘Ï)

Ú≈Ò∆ ◊ºÒ ω ‹≈Ú∂◊∆Õ √π‰È È≈Ò ‘∆ «÷≥‚≈¿∞ Ú≈Ò∆ «ÏÂ∆ «Ú⁄

«¬’≈◊ÃÂ≈ ¡≈™Á∆ ‘ÀÕ √Ø ‘Ó∂Ù≈ «Ë¡≈È º÷‰≈ ⁄≈‘∆Á≈ ‘À «’ ¡≈ͪ

ÊØÛ∑∂ √Ó∂∫ «Ú⁄Ø∫ Ï‘πÂ≈ Ò≈‘≈ ÍÃ≈Í ’∆¬∂Õ Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ ¡ı∆ «Ú⁄

¯πÓ≈«¬¡≈ «’ ¡≈ͪ ˘ Ï≈Ï≈ Î∆Á ‹∆ Á≈ ¿∞ÍÁ∂Ù ¡≈͉∂ «‘Á∂ «Ú⁄

Ë≈È ’È≈ ⁄≈‘∆Á≈ ‘À :

Î∆Á≈ ‹∂ ± ¡’«Ò ÒÂ∆Îπ ’≈Ò∂ «Ò÷π È Ò∂÷®

¡≈ÍÈÛ∂ «◊∆Ú≈È Ó«‘ «√π È∆Úª ’« Á∂÷π®6®

(√ÒØ’ Î∆Á ‹∆, Í≥È≈ 1378)

‹Ø ’Ó∆ Á»√∂ «Ú⁄ ¡√ƒ Ú∂÷ ‘∂ ‘ª «’Â∂ √≈‚∂ «Ú⁄ Ú∆ «¬‘Ø

«‹‘∆ ’ج∆ ¿±‰Â≈ ª È‘ƒ ‘ÀÕ ‹∂ «¬√ Â∑ª ¡√ƒ ¡≈͉∂ «‘Á∂ «Ú⁄

¡¿∞◊π‰ª Á∆ ÍÛ⁄ØÒ ’ª◊∂ ª √Óª Í≈ ’∂ √≈‚≈ ¡¿∞◊π‰ª ÂØ∫

¤∞‡’≈≈ ‘Ø ‹≈Ú∂◊≈ Â∂ «‘Á∂ «Ú⁄ ◊π‰ ¡≈ Ú√‰◊∂Õ Á»√∂ Á∂ ¡Ú◊π‰

Ú∂÷‰ Á∆ ʪ :

√≈fi ’∆‹À ◊π‰‘ ’∂∆ ¤Ø«‚ ¡Ú◊‰ ⁄Ò∆¡À®

Í«‘∂ ͇øÏ ’« ¡‚øÏ ¡≈͉≈ «ÍÛ∞ ÓÒ∆¡À®

«‹ÊÀ ‹≈«¬ Ï‘∆¡À ÌÒ≈ ’‘∆¡À fiØ«Ò ¡≥«ÓÃÂ∞ Í∆‹À®

◊π‰≈ ’≈ ‘ØÚÀ Ú≈√πÒ≈ ’«„ Ú≈√π Ò¬∆‹À®3®

(√»‘∆ ¤ø Ó: 1, Í≥È≈ 766)

Á∆ «ÏÂ∆ Á∂ Ë≈È∆ ωÈ≈ ⁄≈‘∆Á≈ ‘ÀÕ

ppppppppppppppp

302

çÅÁòÅ Ûâ ðÔË ÇéðçÅòËçÅÁòÅ Ûâ ðÔË ÇéðçÅòËçÅÁòÅ Ûâ ðÔË ÇéðçÅòËçÅÁòÅ Ûâ ðÔË ÇéðçÅòËçÅÁòÅ Ûâ ðÔË ÇéðçÅòË

Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ √ø◊ª ˘ ÍÃÌ» ⁄Ȫ È≈Ò ‹ØÛÈ Ú≈√Â∂ ¡º· «ÁÈ

Á≈ È≈Ó ¡«Ì¡≈√ ’Ó≈¬∆ √Ó≈◊Ó Á∂ È≈™ ‘∂· È≈Ó-«√ÓÈ,

’Ê≈, ’∆ÂÈ Á≈ √Ó≈◊Ó AIFF ¬∆. «Ú⁄ ¡øÌ ’∆Â≈Õ «‹√ «Ú⁄

Á»-Áπ∂‚∂ ÂØ∫ ÍÃÌ» «ÓÒ≈Í Á∆ ÂÛÍ Ú≈Ò∂ ‹«◊¡≈√» ¿∞⁄∂⁄≈ √Óª

’º„ ’∂ √≈∂ «ÁÈ ◊π» ⁄Ȫ È≈Ò √πÂ∆ ‹ØÛÈ Á≈ ÔÂÈ ’Á∂

Â∂ √ø◊ «Ú⁄Ø∫ È≈Ó Á≈ ËÈ «¬’ºÂz ’Á∂Õ «’™«’ √«Â◊π» ‹∆ Á≈

¯πÓ≈È ‘À «’ ‹∂ «’√∂ ÍÃ≈‰∆ È∂ È≈Ó Á≈ ËÈ «¬’ºÂz ’È≈ ‘ØÚ∂

ª È≈Ó Á≈ ËÈ ’∂ÚÒ Â∂ ’∂ÚÒ √«Â√ø◊ «Ú⁄Ø∫ ‘∆ «¬’ºÂz ’∆Â≈

‹≈ √’Á≈ ‘ÀÕ ‘Ø Êª «’√∂ ÔÂÈ È≈Ò È≈Ó Á≈ ËÈ «¬’ºÂz ’∆Â≈

‘∆ È‘ƒ ‹≈ √’Á≈Õ

√Â√ø◊Â∆ √ø«◊ ‘« ËÈ∞ ÷‡∆¡À

‘Ø ÊÀ ‘ØÂ∞ ¿∞Í≈«¬ ‘« ËÈ∞ «’ÂÀ È Í≈¬∆®

(√»‘∆ Ó: 4, Í≥È≈ 734)

√ø◊ª Á∂ «¬ÙÈ≈È Ú≈√Â∂ ¿∞⁄∂⁄≈ Úº‚∆ ‡À∫’∆ ω≈¬∆ Â∂ ‘Ø

ÈÚ∆¡ª ‡»‡∆¡ª Ò◊Ú≈¬∆¡ª ◊¬∆¡ª ª ‹Ø ÊØÛ∑∂ √Ó∂∫ «Ú⁄ √≈∆ √ø◊Â

«¬ÙÈ≈È, «ÈÂÈ∂Ó Í»≈ ’’∂ È∆Ô √Ó∂∫ «√ ◊π» ⁄Ȫ «Ú⁄ Íπº‹

‹≈Ú∂Õ ’¬∆ Ú≈∆ √Ó∂∫ «Ú⁄ «Ï‹Ò∆ È≈ ‘؉ ’≈È Í≈‰∆ Á∆ Â؇ ¡≈

‹≈‰∆Õ √Ó≈◊Ó ⁄‰ ÂØ∫ Í«‘Òª Í≥‹-Á√ ÍÃ∂Ó∆ √Ó≈◊Ó √ÏøË∆ Ï≈Ï≈

‹∆ È≈Ò «Ú⁄≈ ’ ‘∂ √È, ‹ÁØ∫ Í≈‰∆ Á∆ Â؇ ¡≈ ‹≈‰ Á≈ Ó√Ò≈

«Ú⁄≈ ¡Ë∆È ¡≈«¬¡≈ ª «Í≥‚ ÎøÏ∆¡ª (ȘÁ∆’ ÈßÁ≈⁄Ω) Á≈ «¬’

ÍÃ∂Ó∆ «‹√ Á≈ È≈™ √. 1Ï«⁄ºÂ «√øÿ √∆, «¬’ ÁÓ ÏØÒ ¿∞«·¡≈ «’

Ï≈Ï≈ ‹∆, Í≈‰∆ Á∆ Â؇ ¡≈¿∞‰ Á≈ √Ú≈Ò ‘∆ ÍÀÁ≈ È‘ƒ ‘øπÁ≈, «¬‘

«˜øÓ∂Ú≈∆ Ó∂∂ Â∂ «‘‰ Á∂ÚØÕ Ì≈Ú∂∫ ¡º· «ÁÈ «Ï‹Ò∆ ÏøÁ ‘∂ ÓÀ∫ Í≈‰∆

È‘ƒ Óπº’‰ Á∂Úª◊≈Õ Ó∂∂ ‘øπ«Á¡ª Í≈‰∆ «’Ú∂∫ Óπº’ √’Á≈ ‘À, ÓÀ∫ √≈≈

«¬ø˜≈Ó ¡≈Í∂ ’ ÒÚª◊≈, Â∞√ƒ «¯’ È≈ ’Ø, Ó∂∂ Í≈√ √≈≈ ÍÃÏøË

1. Ï«⁄ºÂ «√øÿ ‚∆˜Ò «¬ø‹‰ Ó’À«È’ √∆ ‹Ø ’≈¯∆ «√¡≈‰≈ √∆Õ

303

‘À, Â∞√ƒ «È√«⁄ø ‘ØÕ √≈∂ ÍÃ∂Ó∆ ¿∞√ Á∂ Ó≥»‘ ÚºÒ Ú∂÷‰ Ò◊∂ «’™«’

¿∞√ Á∂ Ï⁄Ȫ «Ú⁄ ¡‘ø’≈ Á∆ Ï» √∆Õ Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ √«ÂÏ⁄È «’‘≈

Â∂ Ï«⁄ºÂ «√øÿ ˘ ’«‘ «ÁºÂ≈ «’ ⁄ø◊≈ Ì≈¬∆, Í≈‰∆ Á∆ «˜øÓ∂Ú≈∆

‘π‰ Â∂∆ ‘ÀÕ ¿∞√ È∂ ÓπÛ Áπ‘≈«¬¡≈ «’ Ï≈Ï≈ ‹∆, «⁄øÂ≈ È≈ ’Ø ÓÀ∫

¡≈Í∂ √≈≈ «¬ø˜≈Ó ’ ÒÚª◊≈Õ

√. Ï«⁄ºÂ «√øÿ È∂ «¬’ ÈÚª ‚∆˜Ò «¬ø‹‰ ω≈«¬¡≈ ‘Ø«¬¡≈

√∆Õ √Ó≈◊Ó ¡øÌ ‘؉ ÂØ∫ «ÂøÈ «ÁÈ Í«‘Òª ¿∞√ È∂ «¬ø‹‰, ÍπÒ∆,

͇≈ ÒÀ ¡ªÁ≈ Â∂ ÈÚª ’Ò√∆ Á≈ ͺ÷≈ ÷ ’∂ «¬øfi‰ ⁄Ò≈ ’∂ ‡À∫’∆

Ì’∂ Í»∆ Â√ºÒ∆ ’ Ò¬∆ Â∂ Ï≈Ï≈ ‹∆ ˘ Áº√ «ÁºÂ≈ «’ ÓÀ∫ ¡≈͉∆

Â√ºÒ∆ ’ Ò¬∆ ‘À, Â∞√ƒ ’ج∆ «⁄øÂ≈ È≈ ’ØÕ Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ Ï⁄È

’∆Â≈, √≈‚∆ ‹ª √ø◊ Á∆ «⁄øÂ≈ ª ◊π»-Í≈ÂÙ≈‘ ˘ ‘À, ¡√ƒ ª

¿∞√ Ó≈Ò’ Á∂ ¡≈√∂ ‘ªÕ Â∞√ƒ Ï‘π ⁄ø◊≈ ’∆Â≈ ‹Ø «¬ø‹‰ ⁄Ò≈

’∂ ¡≈͉∆ Â√ºÒ∆ ’ Ò¬∆ ‘ÀÕ ¡≈͉∆ Â√ºÒ∆ ’’∂ Ï«⁄ºÂ «√øÿ

«Í≥‚ ⁄Ò≈ «◊¡≈Õ

√Ó≈◊Ó ¡øÌ ‘؉ ÂØ∫ «¬’ «ÁÈ Í«‘Òª √. Ï«⁄ºÂ «√øÿ Ú∆

¡≈ «◊¡≈ Â∂ ¿∞√ È∂ «‡¿±ÏÚÀµÒ Ú≈Ò∂ ’Ó∂ ¡≥Á ‘∆ ¡≈͉≈ «Ï√Â≈

Ò≈ «Ò¡≈Õ ÁØ-«ÂøÈ «ÁÈ Ï∆ ◊¬∂, «Ï‹Ò∆ ·∆’ ·≈’ ⁄ÒÁ∆ ‘∆

Â∂ Í≈‰∆ Á≈ Â؇≈ È≈ ¡≈«¬¡≈Õ

Ï«⁄ºÂ «√øÿ Á∂ ÓÈ «Ú⁄ ÓπÛ ÓπÛ «ı¡≈Ò ¡≈Ú∂ «’ ¡ºË≈

√Ó≈◊Ó Ï∆ ⁄Ò≈ ‘À ¡‹∂ Â’ «Ï‹Ò∆ È≈Ò ‘∆ ’øÓ √∆ ‹ªÁ≈ ‘À,

«’Â∂ «ÏȪ ⁄Ò≈«¬¡ª ‘∆ «¬ø‹‰ Ú≈Í√ È≈ ÷Û‰≈ ÍÚ∂Õ

ÍÓ∂Ù Á∆ È∂ ÁπÍ«‘ ˘ ¿∞√ Á∂ ÓÈ «Ú⁄ ¿∞‘ ÎπÈ≈

Ï«‰¡≈, Ù≈Ó ˘ ÊØÛ∑∆ ‘È∑∂∆ ¡≈¬∆, «Ï‹Ò∆ ÏøÁ ‘Ø ◊¬∆Õ ÁØ ’∞ ÿ≥‡∂

«Ï‹Ò∆ Á∆ ¿∞‚∆’ ’∆Â∆ Í «Ï‹Ò∆ Á≈ ÷≥Ì≈ «‚◊ «Í¡≈ √∆, «‹√

’≈È «Ï‹Ò∆ Á∂ ¤∂Â∆ ¡≈¿∞‰ Á∆ ¡≈√ Ú∆ Óπº’ ◊¬∆ √∆Õ Ï«⁄ºÂ

«√øÿ Ï≈Ï≈ ‹∆ Í≈√ «◊¡≈ Â∂ ’«‘‰ Òº◊≈, Ï≈Ï≈ ‹∆, «Ï‹Ò∆ È‘ƒ

¡≈¿∞‰∆, ÓÀ∫ ‘π‰ ¡≈͉≈ «¬ø‹‰ ⁄Ò≈¿∞‰ Òº◊≈ ‘ªÕ ¡≈Í È∂ «’‘≈

«’ Â∞‘≈‚∆ Ï‘π Ó∂‘Ï≈È∆Õ √ø◊ ˘ Í≈‰∆ Á∂ Ú‰ Á∆ √Ω÷ ‘Ø

‹≈Ú∂◊∆Õ Ï«⁄ºÂ «√øÿ ¡≈͉∂ È≈Ò «ÂøÈ-⁄≈ ‘Ø √∆ «‹Ú∂∫ «’

Ó≈√‡ ‘Ì‹È «√øÿ ‹∆ Á√»‘∂ Ú≈Ò∂, Ó≈√‡ ¡Ó‹∆ «√øÿ ‹∆

Ï«‘≈Ó Â∂ ÁØ ÍÃ∂Ó∆ ‘Ø È≈Ò Ò¬∂ Â∂ «¬ø‹‰ ⁄≈¨ ’ «ÁºÂ≈ Í

ͺ÷∂ È∂ Í≈‰∆ È≈ ⁄πº«’¡≈Õ «¬ø‹‰ Á∆ ¯Â≈ Ú∆ ÚË≈ ’∂ Ú∂÷∆Õ «¬’

304

‘Ø Úº‚∆ ÍπÒ∆ √∆, ¿∞√ È≈Ò Íº÷∂ Á∂ ◊∂Û∂ Ú∆ ÚË≈¬∂ Í √¯ÒÂ≈

È≈ «ÓÒ∆Õ «Î √≈«¡ª √Ø«⁄¡≈ «’ Ù≈«¬Á ͺ÷∂ «Ú⁄ ’ج∆ È∞’√

‘ØÚ∂, ◊Ø∫ÁÍπ ÂØ∫ ÷»‘ Ú≈Ò∂ √. ÓÈ∆ «√øÿ Í≈√Ø∫ ’Ò√∆ ÈÚª ͺ÷≈ ‹Ø

¿∞√ È∂ ¡≈͉∂ ÏØ Ò¬∆ «Ò¡ªÁ≈ √∆, ≈ Á√ ’∞ Ú‹∂ ‹≈ ’∂

«Ò¡ªÁ≈Õ Íº÷≈ ÏÁÒ ’∂ Ú∆ √≈≈ ÔÂÈ ’∆Â≈ Í «¬√ ͺ÷∂ È∂ Ú∆

Í≈‰∆ È≈ ⁄πº«’¡≈Õ «ÁÓ≈ˆ∆ √Ø⁄ ¡≥Á ‹Ø ’∞fi Ú∆ ¡≈ √’Á≈ √∆,

’ ’ ’∂ Ú∂«÷¡≈ Í ¡√ÎÒÂ≈ ‘∆ ͺÒ∂ ͬ∆Õ ≈ Ï≈ª Ú‹∂

ÂØ∫ ¿∞µÍ √Óª ‘Ø «◊¡≈, ÍÃ∂Ó∆ √ø◊ª ¿∞· ’∂ «¬ÙÈ≈È ’È Ò◊

ͬ∆¡ª, Í≈‰∆ Óπº’‰ Á∂ È∂Û∂ ¡≈ «◊¡≈Õ √≈«¡ª Á∂ ÓÈ «Ú⁄ Ï‘πÂ

«¯’ ‘Ø«¬¡≈ «’ ¡‹∂ Ï‘π √ø◊ «¬ÙÈ≈È ’È Ú≈Ò∆ «‘øÁ∆

‘À, Í≈‰∆ Á≈ ‘Ø ’ج∆ «¬ø˜≈Ó È‘ƒÕ √≈∂ √Ø⁄ƒ ÍÀ ◊¬∂ «’ «’Ú∂∫

‘ØÚ∂, √≈‚∆ √Ófi ÂØ∫ Í∑∂ Á∆ ◊ºÒ ‘ÀÕ

Ó≈√‡ ‘Ì‹È «√øÿ ‘πª ˘ ◊π»-Í≈ÂÙ≈‘ È∂ √Øfi∆ «ÁºÂ∆, ¿∞‘

’«‘‰ Ò◊∂ «’ ¡≈ͪ √≈∂ ÔÂÈ ’ ’∂ Ú∂÷ Ò¬∂ ‘È, ÍπÒ∆ Ú∆ ÏÁÒ∆

‘À, ͺ÷≈ Ú∆ ÈÚª Ò≈ ’∂ Ú∂«÷¡≈ ‘À, ‘Ø Ú∆ ‹Ø ’∞fi Â’È∆’∆ È∞’√

‘Ø √’Á≈ ‘À, ¿∞‘ Ú∆ ⁄Àµ’ ’∆Â≈ ‘À Í √ÎÒÂ≈ È‘ƒ «ÓÒ∆, «¬‘ ’ج∆

‘Ø ≈˜ ‘À, ¡≈ͪ √≈∂ Ï≈Ï≈ ‹∆ Í≈√ ⁄ºÒ∆¬∂ ¿∞‘Ȫ ˘ Ï∂ÈÂ∆ ’∆¬∂Õ

«¬‘ √Ò≈‘ ’’∂ √≈∂ «√øÿ Ï≈Ï≈ ‹∆ Í≈√ Íπº‹ ◊¬∂Õ

¡≈Í ‹∆ «¬ÙÈ≈È ’’∂ √ø◊ È≈Ò «ÈÂÈ∂Ó ’ ‘∂ √È «’

«√øÿª È∂ Ó≈√‡ ‘Ì‹È «√øÿ ‹∆ ≈‘ƒ Ï≈Ï≈ ‹∆ Í≈√ Ï∂ÈÂ∆ ’∆Â∆,

Ó≈√‡ ‹∆ È∂ ¡≈͉∂ Áπ«È¡≈Ú∆ ‹Ø ‹Ø ÔÂÈ ’∆Â∂ √È, √≈∂ Áº√∂ ¡Â∂

È≈Ò ‘∆ Ï∂ÈÂ∆ ’∆Â∆ «’ Í≈‰∆ Óπº’ «◊¡≈ ‘À, ’∂ÚÒ È≈-Ó≈Âz ‘∆ «‘

«◊¡≈ ‘À, ¡ºË∆ ÂØ∫ Ú∆ «˜¡≈Á≈ √ø◊ È∂ «¬ÙÈ≈È ¡‹∂ ’È≈ ‘ÀÕ ¡√ƒ

«ÂøÈ-⁄≈ ÿ≥‡∂ ¡≈͉≈ ÔÂÈ ’ ’∂ Ú∂÷ «Ò¡≈ ‘À Í Íº÷≈ Í≈‰∆

È‘ƒ ⁄πº’Á≈Õ √≈‚∆ ÏπºË∆ Á∆ √Ø⁄ ÂØ∫ Í∑∂ Á∆ ◊ºÒ ‘ÀÕ ¡≈Í ‹∆ «¥Í≈

’Ø, ¡◊Ú≈¬∆ Ï÷ÙØÕ Ï≈Ï≈ ‹∆ Ó≈√‡ ‹∆ ‘πª Á∆ √≈∆ ◊ºÒ √π‰

’∂ ’«‘‰ Ò◊∂, Ï«⁄ºÂ «√øÿ «’Ê∂ ‘À? Ó≈√‡ ‹∆ È∂ «’‘≈ «’ ¡≈‘

√≈‚∂ «Íº¤∂ ‘∆ ÷Û∂ ‘ÈÕ Ï≈Ï≈ ‹∆ Ï«⁄ºÂ «√øÿ ˘ √øÏØËÈ ’’∂ ’«‘‰

Ò◊∂, «’™ Ì≈¬∆ ‹∆! Â∞√ƒ ª Á≈¡Ú∂ ÏøÈ∑Á∂ √∆ «’ Ì≈Ú∂∫ ¡º· «ÁÈ

‘∆ «Ï‹Ò∆ ÏøÁ ‘∂, ÓÀ∫ Í≈‰∆ Á∆ Â؇ È‘ƒ ¡≈¿∞‰ «Á¡ª◊≈, Â∂∂

«¬ø‹‰ È∂ ª Í≈‰∆ ‘∆ È‘ƒ ⁄πº«’¡≈, ¡‹∂ ª ’∞fi ÿ≥‡∂ ‘∆ «Ï‹Ò∆

◊¬∆ ‘À, Â∞√ƒ ª ¡º·ª «ÁȪ Á≈ Á≈¡Ú≈ ÏøÈ∑Á∂ √∆Õ ◊π» Ó‘≈≈‹ ‹∆

305

È∂ ª Â∂≈ Ó≈‰ ‘∆ ÂØ«Û¡≈ ‘À «’™«’

‘« ‹∆¿∞ ¡‘ø’≈π È Ì≈Ú¬∆ Ú∂Á ’±«’ √π‰≈Ú«‘®

(Ó: 3, Í≥È≈ 1089)

Ì≈¬∆ ◊πÁ≈√ ‹∆ Ú∆ ◊π» Í≈ÂÙ≈‘ ‹∆ Á∂ ‘π’Ó Á∆ ÍÃØÛ∑Â≈ ’Á∂

‘È «’ ◊π«√º÷∆ Ï‘π ٻ÷ÙÓ ‘À Â∂ ÷≥‚∂ Á∆ Ë≈ È≈ÒØ∫ Ú∆ Ï∆’ ‘À,

Óº¤ ¡Â∂ ’∆Û∆ «‹øÈ∆ ‘¿∞ÓÀ Ú∆ ◊π«√º÷ Á∂ «‘Á∂ «Ú⁄ «‡’∆ ◊π»

˘ È‘ƒ Ì≈™Á∆Õ ◊π«√º÷ È∂ ‹ÁØ∫ Á≈¡Ú≈ Ïø«È∑¡≈, √ÓfiØ, ¡‘ø’≈ Á∂

’≈Ï» ¡≈ «◊¡≈Õ

◊π«√÷∆ Ï≈∆’ ‘À ÷≥‚∂Ë≈ ◊Ò∆ ¡«Â Ì∆Û∆Õ

˙ÊÀ «‡’À È Ìπ‰‘‰≈ ⁄«Ò È √’À ¿∞Í« ’∆Û∆Õ

(Ú≈ 11, Í¿∞Û∆ 5)

Ï«⁄ºÂ «√øÿ ‹∆! Á≈¡Ú≈ ÏøÈ∑‰ Á∆ ʪ «ÈÁ≈Ú∂ ‘Ø ’∂ ⁄ÒØ

«’™«’ :

’Ï∆ Á≈ÚÀ Á≈fiÈ∞ ‘ØÂ∞ ‘À «ÈÁ≈ÚÀ ‘À «È√ø’®

‹Ø ‹È∞ «ÈÁ≈ÚÀ ‘À √Ø ◊ÈÀ «¬øÁz √Ø ø’®169®

(√ÒØ’ Ì◊ ’Ï∆ ‹∆¿∞ ’∂, Í≥È≈ 1373)

¡≈Í È∂ Ï∂ÈÂ∆ ’È Ú≈Ò∂ «√øÿª ˘ Ú∆ ’ØÒ «Ï·≈ «Ò¡≈ Â∂ √≈∆

√ø◊ Í≈√Ø∫ «¬’ Ï∂ÈÂ∆ ⁄Ωͬ∆ Á≈ Í≈· ’Ú≈ ’∂ ¡Á≈√ ’∆Â∆ «’

√«Â◊π» ‹∆ ¡√ƒ √ø√≈∆ ‹∆Ú ‘ª, «÷È «÷È ÌπÒ‰‘≈ ‘ª, ¡≈Í ‹∆

Á≈ «ÏÁ Ï÷«ÙøÁ ‘À, ‘∂ Á≈Â≈ :

‘Ó∆ ◊‰Â È ◊‰∆¡≈ ’≈¬∆ ¡Í‰≈ «ÏÁπ ͤ≈«‰®

(√Ø«· Ó: 5, Í≥È≈ 619)

√ø◊ Á∆ Ï∂ÈÂ∆ ÍÃÚ≈È ’Ø Â∂ √ø◊ª Á∆ ‹Ò Á∆ ÒØÛ Í»∆ ’ØÕ

¡Á≈√ ’È ¿∞Í≥àÓ≈√‡ ‘Ì‹È «√øÿ ‘πª Á∂ «˜øÓ∂ Ò≈«¬¡≈ «’

‘π‰ Â∞√ƒ √≈«¡ª È∂ ‹≈ ’∂ Í≥‹ Ú≈∆ Ó»Ò-Ó≥Âz Á≈ Í≈· ’È≈Õ Ó»Ò-

Ó≥Âz ÂØ∫ Ï≈¡Á Í≥‹ Ú≈∆ Í¿∞Û∆ :

’∆Â≈ ÒØÛ∆¡À ’øÓπ √π ‘« Í«‘ ¡≈÷∆¡À®

’≈‹π Á∂«¬ √Ú≈« √«Â◊π √⁄π √≈÷∆¡À®

√øÂ≈ √ø«◊ «ÈË≈È∞ ¡≥«ÓÃÂ∞ ⁄≈÷∆¡À®

ÌÀ Ìø‹È «Ó‘Ú≈È Á≈√ ’∆ ≈÷∆¡À®

È≈È’ ‘« ◊π‰ ◊≈«¬ ¡Ò÷π ÍÃÌπ Ò≈÷∆¡À®20®

(Í¿∞Û∆, Í≥È≈ 91)

306

Á≈ Í≈· ’’∂ ◊π»-¡≈√∂ ‘Ø ’∂ «¬ø‹‰ ⁄Ò≈¿∞, √«Â◊π» ‹∆ «Ó‘

’È◊∂Õ ¡≈Í «Î «ÈÂÈ∂Ó «Ú⁄ ‹πÛ ◊¬∂Õ Ï∂ÈÂ∆ ’È ¡≈¬∂ «√øÿ

Ï≈Ï≈ ‹∆ Á∂ Ï⁄È √π‰ ’∂ «‡¿±ÏÚÀµÒ Í≈√ ⁄Ò∂ ◊¬∂ Â∂ ÍÃ∂Ó È≈Ò ¡≈Í

‹∆ Á∂ Áº√∂ ÓπÂ≈Ï’ Í≈· ’’∂ «¬ø‹‰ ⁄≈¨ ’∆Â≈Õ «¬ø‹‰ ⁄≈¨ ‘øπÁ∂

‘∆ ͺ÷∂ È∂ Í≈‰∆ ⁄πº’ «Ò¡≈Õ Ï«⁄ºÂ «√øÿ ’Á∂ ‡À∫’∆ ¿∞Í ⁄Û∑ ’∂

Ú∂÷∂, ’Á∆ «¬ø‹‰ ÚºÒ ¡≈ ’∂ Ú∂÷∂ «’ «’Â∂ ͺ÷≈ Í≈‰∆ «Î È≈ ¤‚

‹≈Ú∂Õ Íº÷∂ ‹ª «¬ø‹‰ «Ú⁄ ª ’ج∆ È∞’√ È‘ƒ √∆, È∞’√ ª Á≈¡Ú∂

Â∂ ¡‘ø’≈ Á≈ √∆ ‹Ø ◊π» È∂ ◊π«√º÷ª ¡≥ÁØ∫ ’º„‰≈ √∆Õ ¿∞√ ˘ ’º„‰

Ú≈√Â∂ √«Â◊πª «¬‘ ÷∂‚ ÚÂ≈¬∆ √∆ «’™«’ √ø◊ «Ú⁄ ¡≈ ’∂ ª

◊π«√º÷ È∂ ‘¿∞ÓÀ Á≈ «Â¡≈◊ ’È≈ ‘À ‹∂ «¬‘ √∂Ú≈ Ì≈ÚÈ∆ È≈Ò ¡≈¬∂

◊π«√º÷ ‘¿∞ÓÀ È≈Ò Ì∂ «¬ÊØ∫ ⁄Ò∂ ◊¬∂, «Î «¬‘Ȫ ˘ Ï‘πÂ≈ Ò≈Ì

È‘ƒ ‘ØÚ∂◊≈Õ ÁØ-«ÂøÈ ÿ≥‡∂ Ò◊≈Â≈ «¬ø‹‰ ⁄ÒÁ≈ «‘≈Õ √ø◊ª È∂

÷πÒ∑≈ «¬ÙÈ≈È ’∆Â≈ Â∂ Ú‰ Ò¬∆ ‡À∫’∆ «Ú⁄ Í≈‰∆ Ú∆ Í»≈ Ì

«Ò¡≈Õ

ÁπÍ«‘ Á∂ Á∆Ú≈È ¿∞Í≥àϫ‘≈Ó Ú≈Ò≈ Ì≈¬∆ ¡Ó‹∆ «√øÿ Â∂

Ï«⁄ºÂ «√øÿ Ï≈Ï≈ ‹∆ ˘ «ÓÒ∂, Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ Í≈‰∆ ÍÃÊ≈«¬ Íπº«¤¡≈

«’ ’≈‹ ‘Ø «◊¡≈ √∆? ¡º◊Ø∫ ¡Ó‹∆ «√øÿ È∂ ¿∞µÂ «ÁºÂ≈, Ï≈Ï≈

‹∆, È∞’√ Â∂ ’ج∆ È‘ƒ √∆, ¡√ƒ ª ¡ÀÚ∂∫ √≈∆ ≈ ÿπÒÁ∂ ‘∂,

Ó≈Ó»Ò∆ «‹‘∆ ‹ÀÈ ‚Ø∆ «„ºÒ∆ √∆Õ

Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ √πÌ≈Ú’ ¿∞µÂ «ÁÂ≈, ¡Ó‹∆ «√øÿ ÓÙ∆È∆

«Ú⁄ ª ’ج∆ È∞’√ È‘ƒ √∆ Â∂ È≈ ‘À, È∞’√ ª √≈‚∂ «Ú⁄ ‘∆

«Í¡≈ √∆, «‹√ ˘ ·∆’ ’È Ò¬∆ √«Â◊π» ‹∆ È∂ «¬‘ ÷∂‚ ⁄∆

√∆Õ ¬∂È∂ Ï⁄È ’«‘ ’∂ ¡≈Í ‹∆ ¡≈͉∆ ’∞‡∆¡≈ «Ú⁄ ⁄Ò∂ ◊¬∂Õ

¡Ó‹∆ «√øÿ Â∂ Ï«⁄ºÂ «√øÿ È∂ √ø◊ª Ò¬∆ ÁπÍ«‘ Á∂ «¬ÙÈ≈È

Ú≈√Â∂ ÓπÛ ¡≈ ’∂ «¬ø‹‰ ⁄Ò≈«¬¡≈, «Î ¿∞‘Ø ≈ Ú≈Ò≈ ‘∆ ⁄º’Õ

ͺ÷≈ Í≈‰∆ È≈ ⁄πº’∂Õ ¿∞ËØ∫ ÊØÛ∑∂ √Ó∂∫ Ï≈¡Á Ó≈√‡ ‘Ì‹È «√øÿ

‘πƒ ¿∞‘Ȫ Í≈√ ¡≈ ◊¬∂ Â∂ ’«‘‰ Ò◊∂ «’ Ï«⁄ºÂ «√øÿ ‡À∫’∆ ”⁄Ø∫

Í≈‰∆ Óπº’‰ Ú≈Ò≈ ‘À, Â∞√ƒ «¬ø‹‰ «’™ È‘ƒ ⁄Ò≈™Á∂? «Ï‹Ò∆

Á≈ ¡‹∂ ’ج∆ ÍÂ≈ È‘ƒ ’ÁØ∫ Â∂ «’øÈ∂ «⁄ Ï≈¡Á ¡≈¿∞‰∆ ‘ÀÕ

¡Ó‹∆ «√øÿ ’«‘‰ Ò◊≈, Ó≈√‡ ‹∆ ÏÀ· ‹≈ÚØÕ Ó≈√‡ ‘πƒ

ÏÀ· ◊¬∂ Â∂ ’«‘‰ Ò◊∂ Â∞√ƒ ÁØÈØ∫ ÏÛ∂ √π√ «‹‘∂, «⁄øÂ≈ «Ú⁄ ◊Ã√∂

Ò◊Á∂ ‘Ø, ’∆ ’≈È ‘À? Ï«⁄ºÂ «√øÿ ’«‘‰ Òº◊≈, ’≈È ’≈‘Á≈,

307

’≈È Âª ≈ Ú≈Ò≈ ‘∆ «Î ‘Ø «◊¡≈ ‹≈ÍÁ≈ ‘ÀÕ ¡√ƒ ÁØ-«ÂøÈ

Ú≈∆ «¬ø‹‰ ⁄Ò≈ ’∂ ‘≈ ’∂ ÏÀ· ◊¬∂ ‘ª, ͺ÷≈ Í≈‰∆ È‘ƒ ⁄πº’Á≈,

«¬ø‹‰ Á∂ ◊∂Û∂ Ú∆ ·∆’ ‘ÈÕ Ó≈√‡ ‘πƒ Íπº«¤¡≈ «’ Â∞√ƒ Ï≈Ï≈

‹∆ ˘ «¬√ ÍÃÊ≈«¬ Áº«√¡≈ ‘À «’ È‘ƒ? √. ¡Ó‹∆ «√øÿ È∂ fiº‡

«’‘≈ «’ ‘π‰ ª ¿∞‘ ¡≈Ó ’Á∂ ‘ÈÕ ÁπÍ«‘Ø∫ Í«‘Òª ¿∞‘Ȫ Á∂

Íπº¤‰ Â∂ ÓÀ∫ ¿∞‘Ȫ ˘ Áº«√¡≈ √∆ «’ È∞’√ ª Ó≈Ó»Ò∆ «‹‘≈ √∆

«‹√ ’≈È √≈∆ ≈ fiº÷ Ó≈Á∂ ‘∂Õ Ó≈√‡ ‘πƒ Íπº«¤¡≈, ¡◊Ø∫

Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ ’∆ «’‘≈ √∆? √. ¡Ó‹∆ «√øÿ È∂ «’‘≈ «’ ¿∞‘Ȫ

√πÌ≈Ú’ ¡º◊Ø∫ ¿∞µÂ «ÁºÂ≈ √∆ «’ ÓÙ∆È∆ «Ú⁄ ª ’ج∆ È∞’√ È‘ƒ

√∆, È∞’√ ª √≈‚∂ «Ú⁄ ‘∆ «Í¡≈ √∆Õ

Ó≈√‡ ‘؃ «’‘≈ «’ Ì≈. ¡Ó‹∆ «√øÿ, Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ ¡≈͉∆

ÏØÒ∆ «Ú⁄ ª Â∞‘≈˘ √Ì ’∞fi √ͺه Áº√ «ÁÂ≈ ‘ÀÕ ¿∞‘Ȫ È∂ ª ’ج∆

´’≈ È‘ƒ º«÷¡≈Õ ¡√ƒ «Î ¡≈͉∂ ÓÈ Á∆¡ª ⁄Â∞≈¬∆¡ª «Íº¤∂ Â∞

ͬ∂ ‘ª ¿∞‘Ȫ ª ≈ ‘∆ Áº√ «ÁºÂ≈ √∆ «’ :

‘« ‹∆¿∞ ¡‘ø’≈π È Ì≈Ú¬∆ Ú∂Á ’±«’ √π‰≈Ú«‘®

(Í≥È≈ 1089)

¡√ƒ ¿∞‘Ȫ Á∂ «¬Ù≈∂ ˘ √Ófi È‘ƒ √’∂ Â∂ ¡‘ø’≈ ¡Ë∆È ÓÈ

«Ú⁄ «Î ¿∞‘ ‘∆ √Ø⁄ «’ ͺ÷∂ «Ú⁄ ÊØÛ∑≈ È∞’√ √∆ Á∆ ⁄Â∞≈¬∆ ÚÂ

‘∂ ‘ª, ¡≈͉∂ ¡≥ÁØ∫ ¡≈͉∆ ⁄Â∞≈¬∆ «√¡≈‰Í ˘ «Â¡≈◊‰ Ò¬∆

«Â¡≈ È‘ƒÕ Â∞√ƒ ‘π‰ Ó∂≈ «ı¡≈Ò ‘À ‹ÀÈ‚Ø∆ Ú∆ ’º√ ’∂ Ú∂÷ ‘∆

Ò¬∆ ‘ØÚ∂◊∆Õ ‘ª, ÁØ Ú≈∆ ’º√∆ ‘À ¡Ó‹∆ «√øÿ È∂ ¿∞µÂ «ÁºÂ≈Õ

Ó≈√‡ ‘؃ «’‘≈ ‹Á ¡≈͉∂ ÓÈ Á∆ ‘∆ ‹ÀÈ‚Ø∆ «„ºÒ∆ ‘À, ¿∞√ «„ºÒ

«Ú⁄ Á∆ ÓÈ «Ú⁄ ‘¿∞ÓÀ ÍÃÚ∂Ù ’∆ ‹ªÁ∆ ‘ÀÕ ¿∞‘ ’øÓ È‘ƒ ωÈ

«ÁøÁ∆ «‹øÈ≈ «⁄ ÓÈ Á∆ ‹ÀÈ‚Ø∆ È‘ƒ ’º√Á∂ ¿∞È∆ Á∂ ◊ºÒ È‘ƒ

ωÁ∆Õ Ï«⁄ºÂ «√øÿ È∂ «’‘≈, Áº√Ø Ó≈√‡ ‹∆ ’∆ ’∆¬∂? ’È≈ ’∆

‘À? Í≥‹Ú∂∫ ◊πÁ∂Ú ‹∆ Á∂ Ú≈’ ˘ «‘Á∂ «Ú⁄ Ú√≈¿∞ Â∂

«Â¡≈◊∂∫ ÓÈ ’∆ ÓÂÛ∆ «Ú√≈∂∫ Á»‹≈ Ì≈¿∞ ‹∆¿∞®

(√»‘∆ Ó: 5, Í≥È≈ 763)

√≈∆¡ª ÓÈ Á∆¡ª ⁄Â∞≈¬∆¡ª «√¡≈‰Íª ¤º‚ ’∂ ◊π» Á∆ ˙‡

¡≈√≈ Ò¬∆¬∂Õ

ÁØÚª È∂ Ó≈√‡ ‘ت Á∆ √Ò≈‘ Ó≥È Ò¬∆ Â∂ √Ò≈‘ ’’∂ √Ã∆

‹Íπ‹∆ √≈«‘Ï Á≈ Í≈· ’∆Â≈ Â∂ ÓπÛ ◊π» ⁄Ȫ Á≈ «Ë¡≈È ’’∂

308

¡Á≈√≈ √Ø«Ë¡≈ Â∂ Í≥‹Ú∂∫ ◊πÁ∂Ú ‹∆ Á∂ ¯πÓ≈È ¡È∞√≈,

«ÏÿÈ∞ È ’Ø¿± Ò≈◊Â≈ ◊π Í«‘ ¡Á≈«√®

÷Ú≈Ò≈ ◊Ø«ÏøÁ ≈«¬ Ì◊ÂÈ ’∆ ≈«√®1®

(«ÏÒ≈Ú´ Ó: 5, Í≥È≈ 816)

Ú≈Ò∆ ◊ºÒ ω∆, «¬ø‹‰ ⁄Ò≈«¬¡≈, ≈ Á∆ Â∑ª «Î ͺ÷∂ È∂ Í≈‰∆

⁄πº’ «Ò¡≈ Â∂ ‡À∫’∆ ÌÈ∆ Ùπ» ‘Ø ◊¬∆Õ ¿∞Ë ‡À∫’∆ ÌÁ∆ ‘∆ «¬Ë

«ÂøÈ∂ ÏÀ·∂ ◊πÏ≈‰∆ Á∆ «Ú⁄≈ ’Á∂ ‘∂Õ √. Ï«⁄ºÂ «√øÿ Â∂ √.

¡Ó‹∆ «√øÿ È∂ ‘π‰ Í»∆ Â∑ª Ó«‘√»√ ’ «Ò¡≈ «’ «¬‘ √≈∆

π’≈Ú‡ √≈‚∆ ‘¿∞ÓÀ Á∆ ‘∆ √∆Õ ‹∂ √∂Ú≈ «‘ºÂ ’È∂ Ú≈Ò∂ ’øÓª «Ú⁄

‘¿∞ÓÀ ¬∂È∆ Úº‚∆ π’≈Ú‡ ÷Û∆ ’ √’Á∆ ‘À «Î ª ÍÓ∂Ù Á∂

«ÓÒ≈Í Ò¬∆ «¬‘ ‘¿∞ÓÀ Ï‘π ’Û∆ Á∆Ú≈ ‘Ø ÷ÒØ∫Á∆ ‘ØÚ∂◊∆Õ Ó≈√‡

‘ت ¿∞‘Ȫ ˘ Ï∂ÈÂ∆ ’∆Â∆ «’ ÓÀ˘ Ï‘πÂ∆ √Øfi∆ ª È‘ƒ ‘À, Í

◊πÏ≈‰∆ «Ú⁄ √«Â◊πª È∂ ¡≈Í «Ò«÷¡≈ ‘À «’ :

ËÈ «Í ’≈ «¬’ ‘∆ √ø«◊ Ú≈√≈ «Ú«⁄ ‘¿∞ÓÀ Ì∆«Â ’≈∆Õ

(ÓÒ≈ Ó: 4, Í≥È≈ 1263)

‘¿∞ÓÀ ˘ √«Â◊π» È∂ Á∆ÿ Ø◊ «Ò«÷¡≈ ‘ÀÕ

‘¿∞ÓÀ Á∆ÿ Ø◊π ‘À Á≈» Ì∆ «¬√π Ó≈«‘® (Í≥È≈ 466)

«¬√ ÂØ∫ ÚºË ‘Ø ’∆ √ÍÙ‡ ’«‘ √’Á∂ ‘ÈÕ Â∆√∂ ◊πÁ∂Ú ‹∆

È∂ ª «’‘≈ ‘À «’ :

‘¿∞ÓÀ È≈ÚÀ È≈«Ò «ÚØËπ ‘À Áπ«¬ È Ú√«‘ «¬’ ·≈«¬®

‘¿∞ÓÀ «Ú«⁄ √∂Ú≈ È ‘ØÚ¬∆ Â≈ ÓÈ∞ «ÏÊ≈ ‹≈«¬®1®

(Ú‚‘ø√ Ó‘Ò≈ 3, Í≥È≈ 560)

ÂÊ≈

‘¿∞ÓÀ «Ú«⁄ ÍÃÌπ ’Ø«¬ È Í≈¬∂®

Ó»Ò‘π ÌπÒ≈ ‹ÈÓπ ◊Ú≈¬∂®2®

(ËÈ≈√∆ Ó: 3, Í≥È≈ 664)

√Ø ¡≈ͪ ¡Á≈√ ’∆¬∂ ÂÁ ‘∆ ‘¿∞ÓÀ Á∂ Ø◊ ÂØ∫ ¤∞‡’≈≈ ‘Ø

√’Á≈ ‘ÀÕ ¡≈͉∂ ÔÂÈ È≈Ò ’∞fi È‘ƒ ωÈ≈Õ Ó≈√‡ ‘؃ Á√Á∂

√È «’ ¡√ƒ «‡¿±ÏÚÀµÒ Ú≈Ò∂ ’Ó∂ «Ú⁄ ÏÀ·∂ ÿ≥‡≈ Ì Ï∂ÈÂ∆ ⁄Ωͬ∆

Á∂ Í≈· ’∆ ◊¬∂ ¿∞Í≥à◊π» ⁄Ȫ «Ú⁄ ¡Á≈√ª ’∆Â∆¡ª «’

√«Â◊π» ‹∆ ¡√ƒ ¡≈͉∆ Â≈’ È≈Ò ‘¿∞ÓÀ ÂØ∫ È‘ƒ Ï⁄ √’Á∂Õ ¡≈Í

309

Á∆ «Ó‘ ‘∆ «¬√ Á∆ÿ Ø◊ ÂØ∫ ¤∞‡’≈≈ «ÁÚ≈ √’Á∆ ‘ÀÕ ◊π«√º÷

˘ √Á≈ ‘¿∞ÓÀ Á≈ Á≈¡Ú≈ ¤º‚ ’∂ √Á≈ ◊π» ÍÃ≈«¬‰ ‘Ø ’∂ «ÈÁ≈ÚÀ

‹∆ÚÈ ÏÂ∆ ’È «Ú⁄ ‘∆ ◊π» ıπÙ∆ ÍÃ≈Í ‘Ø √’Á∆ ‘ÀÕ

ppppppppppppppp

310

ÿå ìÅìÅ ÕðåÅð ÇÃ¿Ø ÜÆ ÒÖÅñÃÅÓ Çí¿âð»Ã¿å ìÅìÅ ÕðåÅð ÇÃ¿Ø ÜÆ ÒÖÅñÃÅÓ Çí¿âð»Ã¿å ìÅìÅ ÕðåÅð ÇÃ¿Ø ÜÆ ÒÖÅñÃÅÓ Çí¿âð»Ã¿å ìÅìÅ ÕðåÅð ÇÃ¿Ø ÜÆ ÒÖÅñÃÅÓ Çí¿âð»Ã¿å ìÅìÅ ÕðåÅð ÇÃ¿Ø ÜÆ ÒÖÅñÃÅÓ Çí¿âð»òÅÇñÁ» éÅñ ÇîñÅêòÅÇñÁ» éÅñ ÇîñÅêòÅÇñÁ» éÅñ ÇîñÅêòÅÇñÁ» éÅñ ÇîñÅêòÅÇñÁ» éÅñ ÇîñÅê

√ø Ï≈Ï≈ ’Â≈ «√øÿ ‹∆ “÷≈Ò√≈” ‘ √≈Ò Á∆ Â∑ª Á√øÏ

AIGC ¬∆. «Ú⁄ Èß◊Ò √Ò≈Ò∂ («˜Ò∑≈ ‘π«Ù¡≈Íπ) ’Ê≈ ’È Ò¬∆

¡≈¬∂ ‘ج∂ √ÈÕ √ø ’Â≈ «√øÿ ‹∆ ‘ت È∂ Í«‘Òª Ú∆ Ï≈Ï≈ ‹∆ Á∆

√Ø¡ √π‰∆ ‘ج∆ √∆ «’ Ï≈Ï≈ ‹∆, √«Â◊π» √Ã∆ ◊π» ◊Ø«ÏøÁ «√øÿ ‹∆ Á∆

⁄Ò≈¬∆ ‘ج∆ ÓÔ≈Á≈ ¡È∞√≈ ‹∆ÚÈ ÏÂ∆ ’Á∂ ‘È ¡Â∂ √ø◊ª

˘ ¡≥«Óऒ≈ ’∂ «ÈØÒ ◊π» Á∂ ⁄Ȫ È≈Ò ‹ØÛÁ∂ ‘È, «’√∂ «’√Ó

Á∆ ÌØ≈ «‹øÈ∆ Ú∆ ¡≈͉∆ Í»‹≈-ÍëÂÙ‡≈ ’Ú≈¿∞‰ Á∆ ¿∞È∑ª ˘

Ò≈Ò√≈ È‘ƒ ‘ÀÕ ¡≈Í ‹∆ ⁄≈‘øπÁ∂ √È «’ ’ج∆ √Óª ω∂ ª ‹Ø Ï≈Ï≈

‹∆ Á∂ ÁÙÈ ’∆¬∂Õ

«¬Ë Ï≈Ï≈ ‹∆ Á∂ ÓÈ «Ú⁄ Ú∆ ÷≈Ò√≈ ‹∆ Á∂ ◊π«√º÷∆ ÍÃ⁄≈

¡Â∂ «ÈØÒ ◊πÓ«Â Á∂ Ë≈È∆ ‘؉ ’’∂ Í»≈ √«Â’≈ Ï«‰¡≈

‘Ø«¬¡≈ √∆Õ Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ Í≥‹ª «√øÿª ‘ºÊ Ï∂ÈÂ∆ Ì∂‹∆ «’ ¡≈Í ‹∆

◊πÁπ¡≈≈ √≈«‘Ï ¡≈ ’∂ √≈˘ ÁÙÈ «Á˙Õ ≈ √≈‚∂ Í≈√ «‡’ ’∂

√ø◊ª ˘ ’Ê≈ ≈‘ƒ ◊π»-⁄Ȫ È≈Ò ‹ØÛØÕ Ï∂ÈÂ∆-ͺ ÒÀ ’∂ «‹™

‘∆ «√øÿ, ÷≈Ò√≈ ‹∆ Í≈√ Íπº‹∂, ¿∞‘Ȫ È∂ ͺ ÒÀ ’∂ Ó√Â’ ˘

Ò≈«¬¡≈ Â∂ «√øÿª ˘ «’‘≈ «’ √≈‚≈ ª Í«‘Òª ‘∆ ¿∞√ ¡√Ê≈È Â∂

Ó‘ªÍπ÷ª Á∂ ÁÙÈ ’È Á≈ ÓÈ Ï«‰¡≈ ‘Ø«¬¡≈ ‘ÀÕ Ú≈Í√∆ √πÈ∂‘≈

Ì∂‹ «ÁºÂ≈ «’ ¡√ƒ ¡º‹ ‘∆ ‹Ê∂ √Ó∂ Ù≈Ó Á∆ ’Ê≈ ’ ’∂ ≈Â

◊πÁπ¡≈≈ ≈ÓÍπ ÷∂Û≈ «Ú÷∂ ·«‘ª◊∂ ¡Â∂ √Ú∂∂ ’Ê≈ ’ ’∂

«ÚÁ≈«¬◊∆ ÒÚª◊∂Õ ÏÛ∂ ⁄≈¿∞-ıπÙ∆ È≈Ò √≈∂ «√øÿ Ú≈«Í√ Ï≈Ï≈ ‹∆

Í≈√ Íπº‹∂ Â∂ ÷≈Ò√≈ ‹∆ Á∂ ¡≈¿∞‰ Ï≈∂ ¡≈Í ‹∆ ˘ ‹≈‰ø» ’Ú≈«¬¡≈Õ

¡≈Í ‹∆ È∂ ÏÛ∂ ⁄≈¡ È≈Ò √ø◊ Ú≈√Â∂ ¡Â∂ Ó‘ªÍπ÷ª Ú≈√Â∂ ¶◊

Â∂ «‘≈«¬Ù Á≈ ÍÃÏøË ’∆Â≈Õ ≈ ˘ H ’∞ Ú‹∂ √ø Ï≈Ï≈ ’Â≈ «√øÿ

311

‹∆ ‹Ê∂ √Ó∂ ◊πÁπ¡≈≈ √≈«‘Ï Íπº‹ ◊¬∂Õ ¶◊ ¤’‰ ¿∞Í≥à◊πÓ«Â

«Ú⁄≈ª √ªfi∆¡ª ’∆Â∆¡ªÕ «ÓÒ≈Í ¡Â∂ Ï⁄È-«ÏÒ≈√ «¬√ ÍÃ’≈ ‘ج∂

«‹Ú∂∫ «’ Ï‘π ‘∆ ¶Ï∂ √Ó∂∫ ÂØ∫ «¬’ Á»‹∂ Á∂ «È’‡ÚÂ∆ (‹≈‰±-ͤ≈‰±)

‘øπÁ∂ ‘ÈÕ √ø√≈ «Ú⁄ √Ì ÂØ∫ Úº‚∆ √ªfi «ı¡≈Òª Á∆ ‘øπÁ∆ ‘À ¿∞√ ÂØ∫

«¬Ò≈Ú≈, «‹Ú∂∫ Â∞Ò√∆ Á≈√ ‹∆ È∂ «Ò«÷¡≈ ‘À «’ :

¡≈Ù≈, «¬Ù‡, ¿∞Í≈ÙÈ≈, ÷≈È, Í≈È, Í«‘≈È®

Â∞Ò√∆ «‹È ’∂ ÷‡ «ÓÒ∂ √ج∆ «Ó«Ò¡≈ ‹≈È®

«¬Ê∂ ª √Ì ’∞fi Á∆ ‘∆ √ªfi «È’Ò ¡≈¬∆Õ «‹Ú∂∫ Ì≈¬∆ ◊πÁ≈√

‹∆ È∂ «Ò«÷¡≈ ‘À :

’∞Ï≈‰∆ «ÂÈ≈ ◊π«√÷ª ÓÈ Ó∂Ò∆ ’ Ó∂Ò ’øÁ∂®

(Ì≈¬∆ ◊πÁ≈√ ‹∆, Ú≈ 12, Í¿∞Û∆ 2)

¡À√≈ Ó∂Ò ‘Ø«¬¡≈ «’ √ø Ï≈Ï≈ ’Â≈ «√øÿ ‹∆ “÷≈Ò√≈” È∂

¡≈͉∂ ¡≥Á ‹Ø «Ú⁄≈ √È, ¿∞‘Ȫ Á≈ ÍÃ◊‡≈Ú≈ ’ «ÁºÂ≈ Â∂ Ï⁄È

’∆Â≈ «’ ¡≈͉∂ ÍÀª Á∆ Í»‹≈ ’Ú≈¿∞‰ Ú≈Ò∂ √ø ª Ï‘π «ÓÒ∂

‘È Í ◊π» ’∂ ⁄Ȫ È≈Ò ‹ØÛÈ Ú≈Ò∂ √ø ¡º‹ ‘∆ «ÓÒ∂ ‘ÈÕ ‘π‰

«È≈√Â≈ È‘ƒ ‘∆, ÓÈ Ï‘π ÍÃ√øÈ ‘À «’ ’ÒÔ∞◊ «Ú⁄ Ú∆ Ï∆‹-

È≈√ È‘ƒ ‘ÀÕ √≈‚∂ ÏÛ∂ Í»È Ì≈◊ ‘È ‹Ø Í»È √øª Á∂ ÁÙÈ

√«Â◊π» ‹∆ È∂ Ó∂‘ ’’∂ ’Ú≈ «ÁºÂ∂ ‘ÈÕ

≈ ’≈¯∆ Ï∆ ⁄πº’∆ √∆Õ ¡≈Ó ’È Ú≈√Â∂ Ϋ‘ ÏπÒ≈¬∆

◊¬∆Õ ¡◊Ò∂ «ÁÈ ÂÛ’∂ √≈∂ «√øÿ ¿∞µ·∂Õ √Ω⁄-«¬ÙÈ≈È, «ÈÂÈ∂Ó

’’∂ √«Â◊π» ‹∆ Á∆ ‘˜»∆ «Ú⁄ √≈∆ √ø◊ È∂ √‹ ’∂ ¡ºË≈ ÿ≥‡≈

È≈Ó-«√ÓÈ Á≈ ¡«Ì¡≈√ ’∆Â≈Õ ‹ºÊ∂ Á∂ «√øÿª È∂ ¡≈√≈ ‹∆ Á∆ Ú≈

Á≈ ’∆ÂÈ ’∆Â≈Õ ¿∞Í≥à÷≈Ò√≈ ‹∆ È∂ √Ú∂∂ ‹Ø Óπ÷Ú≈’ ¡≈«¬¡≈

√∆, ¿∞√ Á∆ ◊π»-¡≈Ù∂ ¡È∞√≈ ’Ê≈ √ø◊ª ˘ √ÃÚ‰ ’≈¬∆Õ ’Ê≈

Á≈ Ï≈Ï≈ ‹∆ ¡Â∂ √≈∆ √ø◊ È∂ Ï‘π ¡ÈßÁ Ó≈«‰¡≈Õ ’Ê≈ ÂØ∫ ¿∞Í≥ÃÂ

Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ √Ï √ø◊ «Ú⁄ Ï∂ÈÂ∆ ’∆Â∆ «’ ¡√ƒ Á∆Ú≈Ȫ «Ú⁄

’Ê≈ √π‰È ÿº‡ ‘∆ ‹ªÁ∂ √ª «’™«’ ¿∞Ê∂ ‘Ø ‘∆ ’Ê≈-’‘≈‰∆¡ª

’Ê≈-Ú≈⁄’ √π‰≈™Á∂ ‘ÈÕ «‹‘Ø «‹‘≈ Ó≈‘ΩÒ Ú∂«÷¡≈ ¿∞√ ÓπÂ≈«Ï’

’Ê≈ √π‰≈ «ÁºÂ∆ Í «ÈØÒ ◊π» ¡≈Ù∂ ¡È∞√≈ ◊π» Á∆ «√«÷¡≈ Áº√‰

Ú≈Ò≈ √≈˘ ’ج∆ È‘ƒ «Ó«Ò¡≈Õ ÓÈ «Ú⁄ ‹Ø «È≈√Â≈ ω∆ ‘ج∆ √∆,

¿∞‘ √«Â◊π» ‹∆ È∂ ÷≈Ò√≈ ‹∆ ≈‘ƒ Í»∆ ’ «ÁºÂ∆ ‘ÀÕ √≈‚≈ «¬‘

«ÓÒ≈Í √«Â◊πª È∂ ¡≥Á»È∆ ’Ú≈«¬¡≈ ‘ÀÕ √«Â◊π» ‹∆ Á∂ ⁄Ȫ

312

«Ú⁄ Ï∂ÈÂ∆ ’Á∂ ‘ª, «’ «¬‘ «ÓÒ≈Í √Á∆Ú-’≈Ò ’≈«¬Ó ‘∂ ¡Â∂

ÂØÛ «ÈÌ∂Õ ËøÈÚ≈Á ’È ¿∞Í≥àÏ≈Ï≈ ‹∆ È∂ ÷≈Ò√≈ ‹∆ ˘ «√ØÍ≈˙

«ÁºÂ≈óÏÛ∂ «Í¡≈ Á≈ Ú≈Â≈Ú‰ √∆Õ

«√ØÍ≈˙ ÒÀ‰ ¿∞Í≥à√ø ’Â≈ «√øÿ “÷≈Ò√≈” ‹∆ È∂ √ø◊ª ˘

Ï∂ÈÂ∆ ’∆Â∆ «’ √≈˘ «¬√ ¡√Ê≈È Â∂ ¡≈ ’∂ ’ج∆ ˙Í≈-ÍÈ È‘ƒ

Ó«‘√»√ ‘Ø«¬¡≈Õ √≈˘ «¬øfi ¡È∞ÌÚ ‘øπÁ≈ ‘À «’ ≈ÓÍπ ÷∂Û∂ ¡Â∂

◊πÁπ¡≈≈ ◊πÁÙÈ ÍÃ’≈Ù (Ó«‘Â∂) «Ú⁄ Â≈ «‹øÈ≈ Ú∆ ¯’ È‘ƒ,

’∂ÚÒ È≈™ ‘∆ Úº÷∂-Úº÷∂ ‘È, ¡≥Á»È∆ «Í¡≈ Á∆ √ªfi È≈Ò ÁØÚ∂∫

‹πÛ∂ ͬ∂ ‘ÈÕ √«Â◊π» ‹∆ Á∂ ⁄Ȫ «Ú⁄ ¡Á≈√ ‘À, «’ «¬‘ «Í¡≈,

«¬‘ √ªfi √Á∆Ú’≈Ò ÂØÛ «ÈÌ∂Õ

«¬√ ÍÃ’≈ ¡≥Á»È∆ «Í¡≈ Á≈ ÍÃ◊‡≈Ú≈ ’ ’∂ ÷≈Ò√≈ ‹∆ È∂

√Ï √ø◊ ˘ Ï∂ÈÂ∆ ’∆Â∆ «’ ¡√ƒ ‘π‰ √«Â◊π» ‹∆ ¡Â∂ √ø◊ Í≈√Ø∫

«ÚÁ≈ ÒÀ‰∆ ‘ÀÕ √≈∆ √ø◊ √«Â◊πª Á∂ ‘˜» ‹πÛ∆ ‘∂, ’ج∆ Ú∆

¿∞·‰ Á∆ ÷∂⁄Ò È≈ ’∂, «’™«’ ◊π» ’∆ ‘˜»∆ ¤º‚ ’∂ «’√∂ ÍÃ≈‰∆

˘ Ì≈Ú∂∫ ¿∞‘ «’º‚≈ Ú∆ Úº‚≈ ‘ØÚ∂, ÂØÈ ‹≈‰ È≈Ò √«Â◊πª Á∆

Ï∂¡ÁÏ∆ ‘øπÁ∆ ‘ÀÕ √Ø √Ï √ø◊ ˘ ÷≈Ò√≈ ‹∆ È∂

Ú≈«‘◊π» ‹∆ ’≈ ı≈Ò√≈

Ú≈«‘◊π» ‹∆ ’∆ ¯Â«‘, ÏπÒ≈¬∆Õ

¡Â∂ ¡≈Í ‹∆ Èß◊Ò √Ò≈Ò∂ ’Ê≈ Á∆ ‘≈˜∆ ÌÈ Ú≈√Â∂ ⁄Ò∂

◊¬∂Õ ÷≈Ò√≈ ‹∆ ‹≈ ⁄π’∂ √ÈÕ ÁπÍ«‘ ˘ ‘∆ Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ √ø◊ ˘

Ï∂ÈÂ∆ ’∆Â∆ «’ ÷≈Ò√≈ ‹∆ ÓπÛ-ÓπÛ Ô≈Á ¡≈™Á∂ ‘È, ¡º‹ Ù≈Ó ˘

‘∆ ◊π» Á∆¡ª ’Ê≈-’‘≈‰∆¡ª √π‰È Ú≈√Â∂ √Ò≈Ò∂ Íπº‹‰≈ ‘ÀÕ «‹øÈ∂

«ÁÈ ÷≈Ò√≈ ‹∆ ’Ê≈ ’È◊∂ ¿∞È∂ «ÁÈ ¿∞Ê∂ ‘∆ ·«‘È≈ ‘ÀÕ Ù≈Ó ˘

Ï≈Ï≈ ‹∆ √ø◊ª √Ó∂ ÷≈Ò√≈ ‹∆ Í≈√ Íπº‹ ◊¬∂Õ ÷≈Ò√≈ ‹∆ È∂ Ï‘πÂ

‘∆ ıπÙ∆ ÍÃ◊‡≈¬∆Õ Ï≈Ï≈ ‹∆ √≈∂ «ÁÈ √Ú∂∂-Ù≈Ó ’Ê≈-’∆ÂÈ «Ú⁄

‘≈˜∆ ÌÁ∂ ‘∂ ¡Â∂ «Ú‘Ò∂ √Ó∂∫ ÷≈Ò√≈ ‹∆ È≈Ò ◊πÓ«Â «Ú⁄≈ª

√ªfi∆¡ª ’Á∂Õ

«¬√ «ÓÒ≈Í ÂØ∫ «Í¤Ø∫ ‘ √≈Ò È≈Ó-¡«Ì¡≈√-’Ó≈¬∆ √Ó≈◊Ó

«Ú⁄ ¡≈Í ‹∆ ‹ºÊ∂ √Ó∂ ͻ∂ «ÁÈ ‘≈˜∆ ÌÁ∂ ‘∂Õ

ppppppppppppppp

313

êÅá ÕðòÅÀ°ä éÅñ¯º ÁÅê êÅá Õðé çÅêÅá ÕðòÅÀ°ä éÅñ¯º ÁÅê êÅá Õðé çÅêÅá ÕðòÅÀ°ä éÅñ¯º ÁÅê êÅá Õðé çÅêÅá ÕðòÅÀ°ä éÅñ¯º ÁÅê êÅá Õðé çÅêÅá ÕðòÅÀ°ä éÅñ¯º ÁÅê êÅá Õðé çÅÁÇèÕ ëñÁÇèÕ ëñÁÇèÕ ëñÁÇèÕ ëñÁÇèÕ ëñ

√ø Ï≈Ï≈ ’Â≈ «√øÿ ‹∆ ÷≈Ò√≈ È≈Ó ¡«Ì¡≈√ ’Ó≈¬∆

√Ó≈◊Ó «Ú⁄ √≈∂ ‹Ê∂ √Ó∂ √≈∂ «ÁÈ ‘≈˜∆ ÌÁ∂ Â∂ ◊πÏ≈‰∆ Á∆

’Ê≈ √ø◊ª ˘ √π‰≈ ’∂ ◊π» ⁄Ȫ È≈Ò ‹ØÛÁ∂Õ

¡≈Í ‹∆ Á∂ È≈Ò ‹Ê∂ Á∂ «√øÿª ÂØ∫ «¬Ò≈Ú≈ ‘Ø Ú∆ ÍÃ∂Ó∆ »‘ª ’Ê≈,

’∆ÂÈ Â∂ È≈Ó «√ÓÈ Á∂ Ò≈‘∂ ÍÃ≈Í ’È Ò¬∆ ¿∞⁄∂⁄∂ ÂΩ Â∂

Íπº‹Á∆¡ª Â∂ ¡º·∂ «ÁÈ ◊π» ⁄Ȫ È≈Ò ¡≈͉∆ ¡≈ÂÓ≈ ˘ √π ’È

Á∂ ¡≈‘ «Ú⁄ ‹πº‡∆¡ª «‘øÁ∆¡ªÕ

«¬È∑ª ‘∆ ◊π» ÍÃ∂Ó∆ ¡≈ÂÓ≈Úª «Ú⁄Ø∫ «¬’ Ó≈Â≈ ◊πÁ∆Í ’Ω ‹∆

«Í≥‚ «√‘≈Ò∆ («˜Ò∑≈ ¡≥«ÓÃÂ√) ÂØØ∫ ‹Ø ◊π» ⁄Ȫ Á∂ ¡Â∆ ÍÃ∂Ó∆ Â∂

ÍÃÌ» «ÓÒ≈Í Á∆ ÂÛ∑Î Ú≈Ò∂ √ÈÕ Ó≈«¬’ ÂΩ Â∂ Ú∆ ◊π» Í≈ÂÙ≈‘ ‹∆

È∂ ’≈¯∆ ÷πºÒ∑-÷∂‚ Ï÷Ù∆ ‘ج∆ √∆Õ √≈∂ ‹Ê∂ Á∂ «√øÿª Á∂ Ï√ª Á∆

Â∂ ‘Ø √Ó◊∆ ¡≈«Á È≈Ò ÏÛ∂ ¿∞ÂÙ≈‘ √«‘ √∂Ú≈ ’Á∂Õ «¬‘ ÍÃ∂Ó∆

Ó≈Â≈ Ú∆ ¡º· «ÁȪ È≈Ó ¡«Ì¡≈√ ’Ó≈¬∆ √Ó≈◊Ó Á≈ ¡ÈßÁ Ó≈ȉ

Ú≈√Â∂ √Ã∆ Ó≈È √ø Ï≈Ï≈ ’Â≈ «√øÿ ‹∆ ı≈Ò√≈ Á∆ ÍÃ∂È≈ √Á’≈

◊πÁπ¡≈≈ ≈ÓÍπ ÷∂Û≈ Íπº‹∆Õ √≈≈ √Ó≈◊Ó È≈Ó-«√ÓÈ-’Ê≈ ’∆ÂÈ

Á≈ ¡ÈßÁ Ó≈«‰¡ªÕ √Ó≈ÍÂ∆ ÂØ∫ «¬’ «ÁÈ Í«‘Òª ¿∞√ «√‘≈Ò∆

Ú≈Ò∆ Ó≈Â≈ È∂ Ï≈Ï≈ ‹∆ Í≈√Ø∫ Ó≥◊ ’∂ ¿∞⁄∂⁄≈ √Óª «Ò¡≈Õ Â∂ Ï≈Ï≈

‹∆ ˘ Ï∂ÈÂ∆ ’∆Â∆ «’ Ï≈Ï≈ ‹∆ ÓÀ∫ √ø Ï≈Ï≈ ’Â≈ «√øÿ ‹∆ ÂØ∫

Í«‘Òª Úº‚∂ Ó‘ªÍπ÷ª √ø Ï≈Ï≈ ◊πÏ⁄È «√øÿ ‹∆ Á∆ Ú∆ ’≈¯∆

√ø◊ ’∆Â∆ ‘ÀÕ ÓÀ∫ ¿∞È∑ª Á∂ √Ó∂∫ ‘∆ ◊π» Ó‘≈≈‹ ‹∆ Á∂ ⁄Ȫ «Ú⁄

¡Á≈√ ’ ÏÀ·∆ √ª «’ ÓÀ∫ «¬’ √Ω «¬’ √Ã∆ ¡÷≥‚ Í≈· ’Ú≈Úª◊∆Õ

Úº‚∂ Ó‘ªÍπ÷ª ˘ Ú∆ ’¬∆ Ú≈∆ Ï∂ÈÂ∆ ’∆Â∆ √∆ Í ¿∞‘Ȫ Á∂ √∆

«Ú⁄ ‘øπ«Á¡ª Ú∆ Ó∂≈ «¬‘ ÎπÈ≈ Í»≈ È‘ƒ ‘Ø √«’¡≈Õ

314

¿∞‘Ȫ ÂØ∫ «Í¤Ø∫ ÓÀ∫ ’¬∆ Ú≈∆ √ø Ï≈Ï≈ ’Â≈ «√øÿ ‹∆ ˘

Ï∂ÈÂ∆ ’∆Â∆ ‘À «’ Ó∂≈ √ø’ÒÍ ‹Ø ÓÀ∫ ¡Á≈√ »Í «Ú⁄ ◊π» ⁄Ȫ

«Ú⁄ ’ ⁄πº’∆ ‘ª, Í»≈ ’ØÕ Í ı≈Ò√≈ ‹∆ ˘ ÍÃ⁄≈ Á∂ Ï‘π πfi∂Ú∂∫

‘ÈÕ ‹∂ ÓÀ∫ ¿∞‘Ȫ ˘ Ï‘πÂ≈ ¡≈÷Á∆ ‘ª ª ¿∞‘ ’«‘øÁ∂ ‘È «’ Ó≈Â≈!

«¬‘ Ï‘π ں‚≈ ’øÓ ‘ÀÕ «’Â∂ Ó‘∆È≈ Ì ÍÛ≈¡ ’∆¬∂ ÂÁ «¬‘

’≈˜ ‘Ø √’Á≈ ‘ÀÕ √Ø Ó∂∆ ¿∞Ó Ú‚∂∆ ‘Ø ◊¬∆ ‘ÀÕ √∆ Á≈ ’ج∆

ÌØ√≈ È‘ƒÕ ¡≈Í ‹∆ «¥Í≈ ’’∂ Ó∂∆ «¬√ Ó‹Ï»∆ Á≈ ’ج∆ ‘ºÒ ’º„ØÕ

Ó≈Â≈ Á∂ «¬‘ ÙË≈ Ì∂ Ï⁄È √ÃÚ‰ ’’∂ Ï≈Ï≈ ‹∆ ÊØÛ∑≈ √Óª

⁄πºÍ ’ ◊¬∂Õ ÊØÛ∑∆ ı≈ÓØÙ∆ «Í¤Ø∫ ¡≈Í ‹∆ È∂ Ó≈Â≈ ‹∆ ˘ «’‘≈ Ó≈Â≈

‹∆, ÷≈Ò√≈ ‹∆ ˘ ª √º⁄Óπº⁄ ‘∆ ÍÃ⁄≈ Á≈ Ï‘π πfi∂Úª ‘ÀÕ ’∆ Â∞√ƒ

¡≈Í ◊π» Ó‘≈≈‹ ‹∆ Á≈ Í≈· ’ ÒÀ∫Á∂ ‘Ø? Ó≈Â≈ ‹∆ È∂ «’‘≈ «’

Ï≈Ï≈ ‹∆, ÓÀ∫ ◊π» Ó‘≈≈‹ ‹∆ Á∆ √ø«Ê¡≈ Ò¬∆ ‘ج∆ ‘ÀÕ Â∂ ¡≈Í ◊π»

◊ÃøÊ √≈«‘Ï ‹∆ Á≈ Í≈· ⁄ø◊∆ Â∑ª ’ √’Á∆ ‘ªÕ Ï≈Ï≈ ‹∆ ıπÙ ‘Ø

’∂ ÏØÒ∂, Ó≈Â≈ «Î ª ◊ºÒ ‘∆ ω ◊¬∆Õ Â∞√ƒ ‘Ø Í≈√∂ Á∆ fi≈’ ¤º‚

’∂ ‘ Ó‘∆È∂ «¬’ √«‘‹ Í≈· Á≈ ÌØ◊ Í≈ «Ò¡≈ ’Ø Â∂ Í≈· ÍÃ∂Ó

È≈Ò √π‰ ’∂ ’«¡≈ ’ØÕ «Î Ú∂÷‰≈ «’ Í≈· ’Ú≈¿∞‰ È≈ÒØ∫ ¡≈Í

Í≈· ’È È≈Ò «’øÈ≈ «˜¡≈Á≈ Ò≈Ì ‘øπÁ≈ ‘ÀÕ Ó≈Â≈ ‹∆ ’«‘‰ Òº◊∂

«’ ÓÀ∫ ª ¡÷≥‚Í≈·ª Á∆ ¡Á≈√ ’∆Â∆ ‘ج∆ ‘ÀÕ

Ï≈Ï≈ ‹∆ ’«‘‰ Òº◊∂ ◊π» Ó‘≈≈‹ ‹∆ ‹≈‰∆ ‹≈‰ ‘ÈÕ ¿∞‘

√≈‚∆ √≈∆ Ó‹Ï»∆ ˘ √ÓfiÁ∂ ‘ÈÕ ‹∂ Â∞√ƒ ¡÷≥‚Í≈· ’Ú≈ Ú∆ ÒÚØ

√≈∂ Í≈· ª Â∞√ƒ √π‰ È‘ƒ √’‰∂Õ ‹∂ Â∞√ƒ ¡≈Í ’Ø◊∂ ª ÙË≈

Ì≈ÚÈ∆ È≈Ò √«‘‹∂ √«‘‹∂ √π‰ ’∂ ‹ÁØ∫ ’Ø◊∂ «¬√ Â∑ª ’È È≈Ò

◊π» Ó‘≈≈‹ ‹∆ Á∆ «˜¡≈Á≈ ÍÃ√øÈÂ≈ ‘ØÚ∂◊∆Õ √Ø ÌÓ È≈ ’Ø Â∞√ƒ

Ùπ» ’ Á∂ÚØ «Î Ú∂÷‰≈ «’ ¡≈Í Í≈· ’È È≈Ò «’øÈ≈ Ò≈Ì «ÓÒÁ≈

‘ÀÕ

Ó≈Â≈ ‹∆ È∂ √«Â Ï⁄È ’«‘ ’∂ «Í≥‚ ‹≈ ’∂ √«‘‹Í≈· ’È∂

¡≈øÌ ’ «ÁºÂ∂Õ Ó‘∆È∂ ÂØ∫ Í«‘Òª ‘∆ Í≈· Á≈ ÌØ◊ Í≈ ÒÀ∫Á∂Õ

¡‹∂ ⁄ΩÊ≈ √≈Ò ‘∆ √«‘‹ Í≈· ’«Á¡ª Ï∆«Â¡≈ √∆ Â∂ Â’∆ÏÈ

Í≥‹≈‘ Í≈·ª ÂØ∫ Ú∆ ÿº‡ ‘∆ √«‘‹ Í≈· ’∆Â∂ √ÈÕ ◊π» Ó‘≈≈‹ ‹∆

È∂ ¿∞√ Ó≈Â≈ ˘ Íú÷ ÁÙÈ Ï÷«ÙÙ ’∆Â∂Õ ÙªÂ∆, √«‘‹, ıπÙ∆ Â∂

‘Ø ¡≈«Ӓ ¡Ú√Ê≈Úª ª Á»√∂ √≈Ò ‘∆ ◊π» Ó‘≈≈‹ ‹∆ È∂

Ï÷«ÙÙ ’ «ÁºÂ∆¡ª √ÈÕ

315

Ï÷«ÙÙ ÍÃ≈Í ’È ¿∞Í≥àÚ∆ Á≈√ È∂ Ó≈Â≈ ‹∆ Á∂ ÁÙÈ ’∆Â∂Õ

’ØÒ ÏÀ«·¡ª ‘∆ ÙªÂ∆ «ÓÒÁ∆ √∆Õ «⁄‘∂ Â∂ ‹Ò≈Ò √∆ Â∂ «ÏÂ∆ ‘

√Ó∂∫ ◊π» «Í¡≈ «Ú⁄ «Ìº‹∆ «‘øÁ∆ Â∂ Ò◊≈Â≈ «√ÓÈ ⁄ÒÁ≈

«‘øÁ≈. ¡≈Í ‹∆ ‘ √≈Ò È≈Ó ¡«Ì¡≈√ ’Ó≈¬∆ √Ó≈◊Ó «Ú⁄ ‘≈˜∆

ÌÁ∂Õ Â∂ Ï≈Ï≈ ‹∆ È≈Ò ◊π» Ï÷«ÙÙª Á∆ √ªfi Ï⁄Ȫ Áπ¡≈≈ ’Á∂Õ

«¬√ ÍÃ∂Ó «Ìº‹∆ ¡Ú√Ê≈ «Ú⁄ Ó≈Â≈ È∂ ⁄≈ √≈Ò Ï≈¡Á Ï≈Ï≈

‹∆ È≈Ò ◊ºÒ ’∆Â∆ «’ Ï≈Ï≈ ‹∆ ¡≈Í ‹∆ È∂ ‹Ø ÓÀ˘ «¥Í≈ ’’∂ ◊π»

⁄Ȫ È≈Ò ‹πÛÈ Á≈ Ó≈◊ Áº«√¡≈ √∆, ¿∞√ Ó≈◊ Â∂ ⁄ºÒ ’∂ ÓÀ∫

‹∆ÚÈ «Ú⁄ ‹Ø ⁄≈‘øπÁ∆ √ª, √Ø ’∞ºfi ‘∆ ÍÃ≈Í ’ «Ò¡≈ ‘ÀÕ ‘π‰ «’√∂

ÍÃ’≈ Á∆ ’ج∆ Ò≈Ò√≈ Ï≈’∆ È‘ƒ «‘øÁ∆Õ Í ‘π‰ Ó∂∆ «¬’ Ó‹Ï»∆

‘À «’ «¬’ ª Ú‚∂∆ ¿∞Ó ’≈È, Á»√∂ ‘π‰ È≈Ó «√ÓÈ «ÈøÂ

◊π» «Ó‘ È≈Ò ‹≈∆ ‘Ø «◊¡≈ ‘À; Ó∂∂ Í≈√Ø∫ Ï‘πÂ≈ √Óª Í≈· È‘ƒ

‘øπÁ≈, «¥Í≈ ’’∂ Áº√Ø «’ ‘π‰ «‹‘Û∂ Ï≈’∆ ¡‹∂ D@-DE Á∂ ’∆Ï

Í≈· «‘øÁ∂ ‘È ¿∞‘ «’Ú∂∫ ÓÀ∫ Í»∂ ’ª ª ‹Ø «¬‘ Ùø’≈ Ú∆ Ó∂∂ ÓÈ

«Ú⁄Ø∫ È«Úà‘Ø ‹≈Ú∂Õ Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ Ó≈Â≈ Á∆ Ï∂ÈÂ∆ √π‰ ’∂ ¿∞√ ˘

«’‘≈ «’ ’ج∆ ◊ºÒ È‘ƒ ‹∂ Â∞√ƒ ¡≈Í Í≈· È‘ƒ ’ √’Á∂ ª Â∞√ƒ

√ø ’Â≈ «√øÿ ‹∆ ÷≈Ò√≈ ˘ ’«‘ ’∂ ’ج∆ ⁄ø◊≈ ÍÃ∂Ó∆ Í≈·∆ º÷

ÒÚØÕ ÓÀ∫ Ú∆ ¿∞È∑ª ˘ Ï∂ÈÂ∆ ’ Á∂Úª◊≈Õ

Í≈·∆ «√øÿ «‹øȪ «⁄ Í≈· ’∂ Â∞√ƒ ’ØÒ ÏÀ· ’∂ È≈Ò∂ «√ÓÈ

’∆ ◊¬∂ È≈Ò Í≈· √π‰∆ ◊¬∂Õ «¬√ Â∑ª ÁØÚ∂∫ ’≈‹ Í»∂ ‘Ø ‹≈‰◊∂,

«¬’ Â∞‘≈‚≈ √ø’ÒÍ Ú∆ Í»≈ ‘Ø ‹≈Ú∂◊≈ Á»√∂ «¬√ Â∑ª Â∞‘≈˘ ◊π»

Ó‘≈≈‹ ‹∆ Á∆ ‘ ؘ √ø◊ ’È, Ï⁄È √π‰È Â∂ «√ÓÈ ’È

È≈Ò ‘Ø «˜¡≈Á≈ ¡≈«Ӓ Ò≈‘≈ ÍÃ≈Í ‘ØÚ∂◊≈Õ

Ó≈Â≈ ‹∆ Á∂ ÓÈ ˘ Ú∆ Ï≈Ï≈ ‹∆ Á∆ «¬‘ ˜Ú∆‹ Ï‘π ⁄ø◊∆

Òº◊∆Õ Ó≈Â≈ ¡≈Í Óπ‘≈∂ ’«‘‰ Òº◊∆ Ï≈Ï≈ ‹∆, Â∞√ƒ ª Ó∂∂ ¡≥Á

Á∆ ◊ºÒ, ‹≈‰ Ò¬∆ ‘ÀÕ ‘π‰ ÓÀ˘ ◊πÏ≈‰∆ ÍÛ∑È È≈ÒØ∫ ◊πÏ≈‰∆ √π‰

’∂ «˜¡≈Á≈ ¡ÈßÁ ¡≈™Á≈ ‘ÀÕ ◊πÏ≈‰∆ √π‰È È≈Ò ‹∂ «√ÓÈ «Ú⁄

’∞ºfi «„ºÒ Ú∆ ‘ØÚ∂ ª ¿∞‘ Á» ‘Ø ‹ªÁ∆ ‘ÀÕ Â∂ È≈Ó Á∆ Ω¡ Á»‰

√Ú≈¬∆ ⁄ºÒ ÍÀ∫Á∆ ‘ÀÕ Ï≈Ï≈ ‹∆ ’«‘‰ Òº◊∂ Ï≈‰∆ ÍÛ∑È Â∂ ÍÃ∂Ó È≈Ò

Ï≈‰∆ √π‰È «Ú⁄ ¯’ È‘ƒÕ ◊ºÒ √≈∆ «Ë¡≈È Á∆ ‘ÀÕ ‹∂ Ï≈‰∆

«Ë¡≈È È≈Ò √π‰∆ ‹≈Ú∂ ª ◊π» Í≈ÂÙ≈‘ ‹∆ ª ‘ ؘ ¡≈ͪ ˘

√π«‰¡À Á∆¡ª ⁄≈ ÍΩÛ∆¡ª «Ú⁄ √π‰È Á≈ «’øÈ≈ Ó‘≈ÂÓ Áº√Á∂ ‘ÈÕ

316

◊π» Í≈ÂÙ≈‘ ª ‘ Í¿∞Û∆ Á∂ ¡ı∆ «Ú⁄ «¬√ ◊ºÒ Á∆ ÍÃØÛ∑Â≈ ÓπÛ

ÓπÛ ’∂ ’Á∂ ‘ÈÕ ‹Ø ÍÃ≈‰∆ ÍÃ∂Ó È≈Ò √π‰Á≈ ‘À, ¿∞√ Á∂ √≈∂ Áπº÷ª

Â∂ Í≈ͪ Á≈ È≈√ ‘Ø ‹ªÁ≈ ‘ÀÕ ¿∞√˘ √Á≈ Ò¬∆ √Á∆Ú∆ ÷∂Û≈ ıπÙ∆

ÍÃ≈Í ‘Ø ‹ªÁ∂ ‘ÈÕ

È≈È’ Ì◊Â≈ √Á≈ «Ú◊≈√π® √π«‰¡À Á»÷ Í≈Í ’≈ È≈√π®

(‹Íπ‹∆ √≈«‘Ï)

ÂÊ≈

◊πÏ≈‰∆ √πÈ Ó∂≈ ÓÈ∞ Áz«Ú¡≈ ÓÈ∞ Ì∆È≈ «È‹ÿ« ¡≈ÚÀ◊Ø®

(’≈ÈÛ≈ Ó: 4, Í≥È≈ 1308)

Á»÷ Ø◊ √øÂ≈Í ¿∞Â∂ √π‰∆ √⁄∆ Ï≈‰∆® (Í≥È≈ 922)

ÂÊ≈

√π‰Â∂ ÍπÈ∆ ’‘Â∂ Í«ÚÂ∞ √«Â◊ππ «‘¡≈ ÌÍ»∂®

(≈Ó’Ò∆ Ó: 3, Í≥È≈ 922)

«¬√ Ï⁄È ˘ Ó≥ȉ È≈Ò Ó≈Â≈ ‹∆ ˘ ‘Ø ¡≈«Ӓ ¿∞⁄Â≈

ÍÃ≈Í ‘ج∆Õ √Ø ¡≈ͪ ˘ Ú∆ «¬√ ◊ºÒ ÚºÒ ¿∞⁄∂⁄≈ «Ë¡≈È Á∂‰≈

⁄≈‘∆Á≈ ‘ÀÕ «Ú≈˜ ‹ª «◊‰Â∆ Í»∆ ’È Á∂ È≈ÒØ∫ ¡≈Í ÍÃ∂Ó È≈Ò

Ï≈‰∆ ÍÛ∑È Â∂ √π‰È È≈Ò ¡«Ë’ Ò≈Ì ÍÃ≈Í ‘øπÁ≈ ‘ÀÕ «È≈ ÒØ’

«Á÷≈Ú∂ Ò¬∆ ÍÛ∑È ˘ ◊π»-Í≈ÂÙ≈‘ ‹∆ È∂ Ú∆ ÷≥‚È ’∆Â≈ ‘ÀÕ

Í≈·∞ Í«Û˙ ¡π Ï∂Áπ Ï∆⁄≈«˙ «ÈÚ«Ò Ìπ¡≥◊Ó √≈Ë∂®

Í≥⁄ ‹È≈ «√¿∞ √ø◊π È ¤∞‡«’˙ ¡«Ë’ ¡‘øÏπ«Ë Ï≈Ë∂®1®

«Í¡≈∂ «¬È «Ï«Ë «ÓÒ‰∞ È ‹≈¬∆ ÓÀ ’∆¬∂ ’Ó ¡È∂’≈®

‘≈« Í«˙ √π¡≈Ó∆ ’À Áπ¡≈À Á∆‹À Ïπ«Ë «ÏÏ∂’≈®‘≈¿∞®

(√Ø«· Ó: 5, Í≥È≈ 641)

ÂÊ≈

«’¡≈ ÍÛ∆¡À «’¡≈ ◊πÈ∆¡À® «’¡≈ Ï∂Á Íπ≈Ȫ √πÈ∆¡À®

ÍÛ∂ √πÈ∂ «’¡≈ ‘ج∆® ‹¿∞ √‘‹ È «Ó«Ò˙ √ج∆®1®

(’Ï∆ ‹∆, Í≥È≈ 655)

◊π» È≈È’ Í≈ÂÙ≈‘ ‹∆ ª ¡≈√≈ Á∆ Ú≈ «Ú⁄ «È∆ ÍÛ∑ø Á≈

÷≥‚È ’Á∂ ‘È :

Í«Û Í«Û ◊‚∆ ÒÁ∆¡«‘ Í«Û Í«Û Ì∆¡«‘ √≈Ê®

Í«Û Í«Û Ï∂Û∆ Í≈¬∆¡À Í«Û Í«Û ◊‚∆¡«‘ ÷≈®

ÍÛ∆¡«‘ ‹∂Â∂ Ï√ Ï√ ÍÛ∆¡«‘ ‹∂Â∂ Ó≈√®

317

ÍÛ∆¡À ‹∂Â∆ ¡≈‹≈ ÍÛ∆¡«‘ ‹∂Â∂ √≈√®

È≈È’ Ò∂÷À «¬’ ◊Ò ‘Øπ ‘¿∞ÓÀ fi÷‰≈ fi≈÷®1®

(¡≈√≈ Á∆ Ú≈, Í≥È≈ 467)

ÍÛ∑È≈ «¬√ Ò¬∆ ‘À «’ ¡√ƒ √π‰ √’∆¬∂Õ √π‰È≈ «¬√ Ò¬∆ ‘À

«’ ¡≈ͪ ‹Ø √π«‰¡≈ ‘À ¿∞√ ˘ Ó≥È Ò¬∆¬∂Õ ‹Ø Ó≥È ÒÀ∫Á≈ ‘À √«Â◊π»

‹∆ ‹Íπ‹∆ √≈«‘Ï Á∆ Ï≈∑Úƒ Í¿∞Û∆ «Ú⁄ ¯πÓ≈È ’Á∂ ‘È «’ :

Ó≥È∂ ’∆ ◊«Â ’‘∆ È ‹≈«¬® ‹∂ ’Ø ’‘À «Í¤À ͤ∞Â≈«¬®

’≈◊«Á ’ÒÓ È «Ò÷‰‘≈π® Ó≥È∂ ’≈ Ï«‘ ’«È Ú∆⁄≈π®

¡À√≈ È≈Óπ «Èø‹È∞ ‘Ø«¬® ‹∂ ’Ø Ó≥«È ‹≈‰À Ó«È ’Ø«¬®12®

(‹Íπ‹∆ √≈«‘Ï, Í≥È≈ 3)

ÂÊ≈

«‹È∆ √𫉠’À Ó≥«È¡≈ «ÂÈ≈ «È‹ ÿ« Ú≈√π®

(«√∆ ≈◊π Ó‘Ò≈ 3, ÿπ 2, Í≥È≈ 27)

ppppppppppppppp

318

ÃÇå×¹ðÈ ÜÆ ò¼ñ¯º Ô¯ð ÁÅï± çÆ ìõÇôôÃÇå×¹ðÈ ÜÆ ò¼ñ¯º Ô¯ð ÁÅï± çÆ ìõÇôôÃÇå×¹ðÈ ÜÆ ò¼ñ¯º Ô¯ð ÁÅï± çÆ ìõÇôôÃÇå×¹ðÈ ÜÆ ò¼ñ¯º Ô¯ð ÁÅï± çÆ ìõÇôôÃÇå×¹ðÈ ÜÆ ò¼ñ¯º Ô¯ð ÁÅï± çÆ ìõÇôô

Â’∆ÏÈ AIFB ¬∆. Á∂ ‹»È Ó‘∆È∂ «Ú⁄ Ï≈Ï≈ ‹∆ ˘ Ïπı≈ ‘Ø

«◊¡≈Õ Ïπı≈ ¡‹∂ ‘«‡¡≈ È‘ƒ √∆ «’ Ï‘π «˜¡≈Á≈ Á√ Һ◊ ◊¬∂

¡Â∂ È≈Ò ‘∆ ı»È ¡≈¿∞‰ Òº◊ «Í¡≈Õ ‚≈’‡ª È∂ ¡≈͉∆-¡≈͉∆

√Ófi ÓπÂ≈«Ï’ ’≈¯∆ «¬Ò≈‹ ’∆Â≈ Í ¡≈≈Ó È≈ ¡≈«¬¡≈Õ Á√ª

’≈È √∆ «Ú⁄ Í≈‰∆ Á∆ Ú∆ ÿ≈‡ ‘Ø ◊¬∆, ’Ó˜Ø∆ Ú∆ Ï‘π ‘Ø

◊¬∆Õ ◊π¨’ؘ Ú◊À≈ Ú∆ Ò≈«¬¡≈ Í ‘≈Ò ı≈Ï ‘∆ ‘øπÁ∆ ◊¬∆Õ

Ï≈Ï≈ ‹∆ Á∂ «‹øÈ∂ Ú∆ ÍÃ∂Ó∆ √È, √Ì È∂ ¡≈ÍØ-¡≈͉≈ ¡√ √»ı Â∂

«ÚºÂ ¡È∞√≈ ⁄ø◊∂ ÂØ∫ ⁄ø◊∂ Â∂ «√¡≈‰∂ ÂØ∫ «√¡≈‰∂ ‚≈’‡ª Í≈√Ø∫

«√‘ÂÔ≈Ï∆ Ò¬∆ ÔÂÈ ’Ú≈¬∂, Í «¬’ ≈ ¡À√∆ ¡≈ ◊¬∆ «’

Ï‘πÂ∂ ÍÃ∂Ó∆¡ª Á∂ ÓȪ «Ú⁄, Ï≈Ï≈ ‹∆ Á∆ √∆’ ‘≈Ò ˘ Ú∂÷ ’∂

«ÈÙ⁄≈ ‘Ø «◊¡≈ «’ «’√∂ Ú∆ ÍÒ ’ج∆ ¡‰‘؉∆ ÿ‡È≈ Ú≈Í √’Á∆

‘ÀÕ √≈∂ «√øÿª È∂ ≈ ‹≈◊«Á¡ª ‘∆ ’º‡∆Õ ≈Â Ì Ï≈Ï≈ ‹∆ È∆Ó-

«Ï‘ØÙ∆ Á∆ ‘≈Ò «Ú⁄ ‘∆ ‘∂Õ

ÂÛ’∂, ¡≈Í ‹∆ Á∂ Í≈√ ‘∆ «ÈÂÈ∂Ó ’∆Â≈ «◊¡≈Õ «ÈÂÈ∂Ó Á∆

¡Á≈√ Á∂ È≈Ò ‘∆ √ø◊ »Í «Ú⁄ ¡≈Í ‹∆ Á∆ «√‘ÂÔ≈Ï∆ Ò¬∆

Ú∆ ¡Á≈√ ’∆Â∆ ◊¬∆Õ ¡Á≈√ ÂØ∫ Ï≈¡Á Ï≈Ï≈ ‹∆ ¡⁄≈È’ ÏØÒ∂

Â∂ ’«‘‰ Òº◊∂ «’ ‹∂ Â∞√ƒ √≈˘ ·∆’ ’È≈ ‘À ÂÁ «Í≥‚ Ï≈‘«Ò¡ª

ÂØ∫ ‘’∆Ó1 Ï»‡≈ «√øÿ ˘ ÒÀ ’∂ ¡≈ÚØÕ √≈‚∆ √∆’ ÂøÁπ√Â∆ Á≈ ‹√

¿∞√ ˘ «ÓÒ‰≈ ‘ÀÕ «¬’ ÍÃ∂Ó∆ È∂ ‹≈ ’∂ √. Ï»‡≈ «√øÿ ‹∆ ˘ «Í≥‚ Ï≈‘Ò∂

ÂØ∫ ÒÀ ¡ªÁ≈Õ ¿∞‘Ȫ √≈≈ ‘≈Ò-⁄≈Ò Íπº¤ ’∂ «ÂøÈ-⁄≈ ÍπÛ∆¡ª ÷≥‚

Á∂ ÙÏ È≈Ò «ÁºÂ∆¡ª ¡Â∂ ¬∆√Ï◊ØÒ Á∆ Ìπº’∆ Ú∆ «ÁºÂ∆Õ Ïº√ «Î

1. √. Ï»‡≈ «√øÿ ‹∆ Íπ √. ¬∆Ù «√øÿ ÏÛ∂ ◊π«√÷∆ «ı¡≈Òª Á∂ Ë≈È∆ √ÈÕ

¡≈ÍÈ∂ ¡≥◊∂˜∆ ≈‹ √Ó∂∫ «ÓÒ‡∆ «Ú⁄ ÈΩ’∆ ’’∂ ÏÛ≈ È≈ÓÈ≈ ÷«‡¡≈Õ

¡≈Í ‹∆ ‘ Â∑ª Á∆ Í»∆ ‹≈‰’≈∆ ÷Á∂ √ÈÕ ¡≈Í ‹∆ ˘ Á∂√∆ Áπ¡≈¬∆¡ª

Á∆ Ú∆ Í»∆ Óπ‘≈ √∆Õ Ó∆‹ª ˘ Óπ¯Â Áπ¡≈¬∆ «ÁøÁ∂ √ÈÕ «‘’Ó Á∂ Í»∂

Ó≈‘ ‘؉ ÂØ∫ «¬Ò≈Ú≈ ¡≈Í «¬’ ⁄ø◊∂ «’√≈È, È∂’ «¬È√≈È Â∂ «Ú«Á¡≈

Á≈ ÙΩ’ º÷‰ Ú≈Ò∂ √ÈÕ ¡≈Í ‹∆ Á≈ «Á‘ªÂ A@-F-AIGF ¬∆. «Ú⁄ ‘Ø«¬¡≈Õ

319

’∆ √∆, ÍÓ∂Ù ‹∆ ˘ Ì≈Ú∂ ª ’ج∆ Ï‘≈È≈ ‘∆ ωÁ≈ ‘À :

¡¿∞÷Á ¡≈¬∂ ≈«√ «Ú«⁄ ¡≈«Í ÷ÒØ«¬¡≈® (Í≥È≈ 1363)

Á∂ ‘π’Ó ¡È∞√≈ Ù≈Ó Â’ Ï≈Ï≈ ‹∆ Á∆ «√‘ «Ú⁄ ’≈¯∆ ¯’ ÍÀ

«◊¡≈Õ ¡º‹ ‘Ø, ’ºÒ∑ ‘Ø, «ÁȪ «Ú⁄ ‘∆ Ï≈Ï≈ ‹∆ Â∞È-«ÎÈ Òº◊

ͬ∂ Â∂ Í«‘Ò∂ Úª◊ ÂøÁπ√ ‘Ø ◊¬∂Õ

«¬√ «ÏÓ≈∆ ÂØ∫ Ï≈¡Á ’¬∆ Ú≈∆ ¡≈Í ‹∆ È∂ ȘÁ∆’∆ ÍÃ∂Ó∆¡ª

˘ Áº√‰≈ «’ «¬√ «ÏÓ≈∆ È≈Ò √≈‚∂ √∆ Á≈ ¡≥ ‘Ø ‹≈‰≈ √∆Õ Í

‘π‰ ‹Ø √Óª √«Â◊π» ‹∆ È∂ Ïı«ÙÙ ’∆Â≈ ‘À, «¬‘ «ÈØÒ √ø◊ Á∆

√∂Ú≈ «‘ «ÁºÂ≈ ‘ÀÕ «‹øÈ≈ «⁄ √«Â◊π» ‹∆ È∂ «¬√ ⁄ØÒ∂ Í≈√Ø∫ √∂Ú≈

ÒÀ‰∆ ‘ØÚ∂◊∆, ÒÀ ÒÀ‰◊∂Õ

’¬∆ Ú≈ Á≈√ ˘ ¡Â∂ ‘Ø È∂Û∂ Á∂ ÍÃ∂Ó∆¡ª ˘ Ú∆ ‘Á≈«¬Â ’∆Â∆

«’ ‹ÁØ∫ √≈‚∂ √∆ Á≈ ¡≥ ‘Ø ‹≈Ú∂ ÂÁ ◊πÓ«Â ¡È∞√≈ √≈‚≈

√√’≈ ’ Á∂‰≈ ¡Â∂ ı≈√ ‘Á≈«¬Â «¬‘ «’ √√’≈ Ú≈Ò∆ ‹◊∑≈

√≈‚∆ «’√∂ Ú∆ «’√Ó Á∆ Úº÷∆ ‘Ø∫Á ’≈«¬Ó È‘ƒ ’È∆ Ì≈Ú «’ «‹ºÊ∂

√’≈ Ú◊À≈ ’È≈ ‘À, ¿∞µÊ∂ «’√∂ «’√Ó Á∆ √Ó≈Ë ‹ª «ÈÙ≈È∆ È‘ƒ

ω≈¿∞‰∆ ¡Â∂ È≈ ‘∆ ’ج∆ Úº÷≈ «ÈÙ≈È ’≈«¬Ó ’È≈ ‘ÀÕ «¬√ «Ú⁄

‘∆ √≈‚∆ ıπÙ∆ ‘ØÚ∂◊∆Õ

ppppppppppppppp

320

íÅÂÆ ÃÅÇÔì íÅÂÆ òÆð ÇÃ¿Ø ÜÆ éÅñ ÇîñÅêíÅÂÆ ÃÅÇÔì íÅÂÆ òÆð ÇÃ¿Ø ÜÆ éÅñ ÇîñÅêíÅÂÆ ÃÅÇÔì íÅÂÆ òÆð ÇÃ¿Ø ÜÆ éÅñ ÇîñÅêíÅÂÆ ÃÅÇÔì íÅÂÆ òÆð ÇÃ¿Ø ÜÆ éÅñ ÇîñÅêíÅÂÆ ÃÅÇÔì íÅÂÆ òÆð ÇÃ¿Ø ÜÆ éÅñ ÇîñÅê

√∆ ’’∂ Ï≈Ï≈ ‹∆ Á≈ Ì≈¬∆ √≈«‘Ï ‹∆ È≈Ò Í«‘Ò∂ ’Á∂ Ú∆

«ÓÒ≈Í È‘ƒ ‘Ø«¬¡≈ √∆Õ ™fi ¡≈«Ӓ Ó≥‚Òª «Ú⁄ √πÂ∆ «ÓÒ≈Í

’≈È «¬’ Á»‹∂ Á≈ Ï‘π √«Â’≈ ’Á∂ √ÈÕ √«Â◊π» ‹∆ Á∂ ‘˜»

““√º⁄÷≥‚”” «Ú⁄ ÁØÚ∂∫ ¡≈ÂÓ≈Úª «¬’ Á»‹∂ ˘ ¡’√ ÏÛ∂ ÍÃ∂Ó È≈Ò

«ÓÒÁ∆¡ª «‘øÁ∆¡ª √ÈÕ ◊π» Í≈ÂÙ≈‘ ‹∆ Á≈ Ú∆ ¯πÓ≈È ‘À «’

¡√Ò∆ «ÓÒ≈Í Âª ¡≥Â-¡≈ÂÓ≈ Á≈ ‘∆ ‘À :

«Ó«Ò¡À «Ó«Ò¡≈ È≈ «ÓÒÀ

«ÓÒÀ «Ó«Ò¡≈ ‹∂ ‘Ø«¬®

¡≥ ¡≈ÂÓÀ ‹Ø «ÓÒÀ

«Ó«Ò¡≈ ’‘∆¡À √Ø«¬®3® (Ó: 2, Í≥È≈ 791)

AIE@-EA Á∂ ’∆ÏÈ Ï≈Ï≈ ‹∆ ˘ «’√∂ ÍÃ∂Ó∆ È∂ Áº«√¡≈ «’

¡√ƒ ¡ıÏ≈ «Ú⁄ Í«Û∑¡≈ ‘À «’ Ì≈¬∆ Ú∆ «√øÿ ‹∆ √∆ ’

’∂ ’≈¯∆ «„ºÒ∂ ‘ÈÕ «¬‘ ıÏ √π‰ ’∂ ¡◊Ò∂ «ÁÈ ‘∆ ÓÈ Ï‰≈

«Ò¡≈ «’ Ì≈Ú∂∫ ¡≈«Ӓ ÂΩ Â∂ ª «ÓÒ≈Í ‘øπÁ≈ ‘∆ «‘øÁ≈ ‘À Í

«Î Ú∆ √≈‚≈ ¯˜ ωÁ≈ ‘À «’ Ì≈¬∆ √≈«‘Ï ‹∆ Á∆ «√‘ Á≈

‹≈ ’∂ ‘≈Ò-⁄≈Ò Íπº¤∆¬∂ ¡Â∂ √∆ Á∂ ÁÙÈ ’ ¡≈¬∆¬∂Õ ¡≈Í

‹∆ È∂ Ϻ√ ÎÛ∆ ¡Â∂ √Ã∆ ¡≥«ÓÃÂ√ √≈«‘Ï Íπº‹ ◊¬∂Õ √«Â◊π», √Ã∆

◊π» ≈ÓÁ≈√ √≈«‘Ï ‹∆ Á∂ ⁄Ȫ «Ú⁄ √º⁄÷≥‚ ÁÏ≈ Á∆ ‘≈˜∆

Ì∆ ¡Â∂ «’Ù≈ ’ ’∂ Ì≈¬∆ √≈«‘Ï ‹∆ Á∆ ’Ø·∆ Íπº‹ ◊¬∂Õ ¿∞µÊ∂

Í≥‹-√ºÂ √º‹‰ ‘Ø Ú∆ Ì≈¬∆ √≈«‘Ï ‘ت Á∆ «√‘ Á≈ ‘≈Ò-⁄≈Ò

Íπº¤‰ Ò¬∆ ¡≈¬∂ ‘ج∂ √ÈÕ Ïª‚∂ «Ú⁄ ÏÀ∫⁄ ‚º·∂ ‘ج∂ √ÈÕ Ï≈’∆

ÍÃ∂Ó∆¡ª Á∂ È≈Ò Ï≈Ï≈ ‹∆ Ú∆ ÏÀ∫⁄ ¿∞µÍ ÏÀ· ◊¬∂Õ √∂Ú≈Á≈ È∂

√≈«¡ª ˘ Ï∂ÈÂ∆ ’∆Â∆ «’ ‚≈’‡ª È∂ Ì≈¬∆ √≈«‘Ï È≈Ò ÓπÒ≈’≈ª

ª ÏøÁ ’∆Â∆ ‘ج∆¡ª ‘È ¡Â∂ «¬’ «‹√‡ √≈«¡ª ¡º◊∂ «Ò¡≈

º«÷¡≈ Â∂ «’‘≈ «’ Â∞√ƒ √≈∂ ÍÃ∂Ó∆ ¡≈͉∂ ¡≈͉∂ Ȫ ¡Â∂ Í»∂

«√ÈÚª «¬√ «‹√‡ ¿∞µÍ Á‹ ’ «Á˙Õ Ù≈Ó ˘ ‹ÁØ∫ Ì≈¬∆

321

√≈«‘Ï √À Ò¬∆ Ï≈‘ «È’Ò‰◊∂ ÂÁ ÓÀ∫ ¿∞‘Ȫ Í≈√ ¡≈Í √Ì Á∆

‘≈˜∆ ÒÚ≈ «Á¡ª◊≈Õ √≈«¡ª È∂ ¡≈͉∂-¡≈͉∂ Ȫ-ÍÂ∂ «Ò÷

«ÁºÂ∂Õ Ï≈Ï≈ ‹∆ ˘ Ú∆ √∂Ú≈Á≈ È∂ ¡≈͉≈ «√È≈Úª «Ò÷ ’∂

Á√Âı ’È Ò¬∆ «’‘≈Õ ¡≈Í ‹∆ È∂ Ï∂ÈÂ∆ ’∆Â∆ «’ √≈‚∆ ÚºÒØ∫

«Ò÷‰ Á∆ ÒØÛ È‘ƒ, «’™«’ √≈‚∆ ‘≈˜∆ ¿∞È∑ª Í≈√ Òº◊∆ ‘∆ ‘ج∆

‘ÀÕ ÓÀ∫ «¬ºÊ∂ ÊØÛ∑≈ √Óª ‘Ø ÏÀ· ’∂ ¿∞È∑ª Á∆ «√‘ÂÔ≈Ï∆ Ú≈√Â∂ Í≈·

’’∂ ¡Á≈√ ‘∆ ’È∆ ‘ÀÕ Â∞√ƒ Ó∂∂ ÍÃÊ≈«¬ ’ج∆ «ı¡≈Ò È≈ ’ØÕ

Ì≈¬∆ √≈«‘Ï Èº«Ó Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ Í≈· ’∆Â≈

Ï≈’∆ √ø◊ ‹Ø ÏÀ·∆ √∆, ¡≈͉∂ Ȫ-ÍÂ∂ «Ò÷ ’∂ Ú≈Í√ ⁄Ò∆

◊¬∆Õ Ï≈Ï≈ ‹∆ ÏÀ∫⁄ ¿∞µÍ ÏÀ· ’∂ Ì≈¬∆ √≈«‘Ï ‹∆ Á∂ ȫӺ Ï∂ÈÂ∆

⁄Ωͬ∆ Á∂ Í≈· ’È Òº◊ ͬ∂Õ Í≥‹ Í≈· ’’∂ √«Â◊π» ‹∆ Á∂ ⁄Ȫ

«Ú⁄ ¡Á≈√ ’∆Â∆ «’ ““‘∂ ˆ∆Ï «ÈÚ≈‹! «¬√ ÍÛ∑∆ ‘ج∆ Ï≈‰∆ Á≈

ÎÒ Ì≈¬∆ √≈«‘Ï Á∆ √∆’ ÂøÁπ√Â∆ Ò¬∆ ÍÃÁ≈È ’Ø ¡Â∂ ¿∞È∑ª

˘ ¡≈͉∂ Ì≈‰∂ «Ú⁄ «√‘ÂÔ≈Ï∆ Ïı«ÙÙ ’Ø Âª ‹Ø ¡≈Í ‹∆ Á∂ Í≥Ê

Á∆ ‘Ø ¿∞µ⁄∆-√πº⁄∆ √∂Ú≈ ’ √’‰Õ””

Ï≈Ï≈ ‹∆ Áº«√¡≈ ’Á∂ √È «’ ¡√ƒ Í≈· ’È ¿∞Í≥à◊π»

Í≈ÂÙ≈‘ ‹∆ Á∂ ⁄Ȫ «Ú⁄ ¡Á≈√ ’ ’∂ Â∞È Òº◊∂ √∆ «’ Ì≈¬∆

√≈«‘Ï ‹∆ È∂ √∂Ú≈Á≈ ˘ ÿ≥‡∆ Ó≈ ’∂ ’Ó∂ «Ú⁄ √º«Á¡≈Õ √∂Ú≈Á≈

¡≥Á «◊¡≈ Â∂ Ú≈Í√ ¡≈ ’∂ ’«‘‰ Òº◊≈ «’ Ì≈¬∆ ‘È≈Ó «√øÿ ¡≈Í

‹∆ Á≈ ‘∆ È≈Ó ‘À? Ï≈Ï≈ ‹∆ ÚºÒØ∫ ‘ª ’È Â∂ ¿∞√ √∂Ú≈Á≈ È∂ «’‘≈

«’ Ì≈¬∆ √≈«‘Ï ‹∆ È∂ Â∞‘≈˘ ¡≥Á Ô≈Á ’∆Â≈ ‘ÀÕ Ï≈Ï≈ ‹∆ Á∂ ÓÈ

«Ú⁄ ÏÛ∆ ıπÙ∆ ‘ج∆ «’ √∆’ ÁÙȪ Á∆ ¡≈√ Ú∆ Ó‘≈≈‹ ‹∆ È∂

Í»∆ ’ «ÁºÂ∆ ‘ÀÕ Ï≈Ï≈ ‹∆ ¡≥Á ◊¬∂, ¯Â«‘ ÏπÒ≈ ’∂ ¡≈«Ӓ √ªfi

ÍÀÁ≈ ’∆Â∆Õ Ì≈¬∆ √≈«‘Ï ÏØÒ∂ «’ Â∞√ƒ «ÏȪ «Ó«Ò¡ª ‘∆ ‡π ⁄ºÒ∂

√∆Õ Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ ¿∞µÂ «ÁºÂ≈ «’ √∂Ú≈Á≈ È∂ ‘π’Ó ’∆Â≈ √∆ «’

‚≈’‡ª È∂ ¡≈Í ‹∆ ˘ «ÓÒ‰≈ ÓÈ∑ª ’∆Â≈ ‘Ø«¬¡≈ ‘À «’™«’ ¡≈Í

‹∆ Á∂ √∆ ˘ ’≈¯∆ ÷∂⁄Ò ‘ÀÕ √Ø √«Â◊π» ‹∆ Á∂ ⁄Ȫ «Ú⁄ ¡√ƒ

ª ¡Á≈√ ‘∆ ’ √’Á∂ ‘ª, √Ø Ï∂ÈÂ∆ ⁄Ωͬ∆ √≈«‘Ï Á∂ Í≈· ’

’∂ ’ «ÁºÂ∆ √∆Õ Ï≈’∆ Â∂ ¡≈Í ‹∆ √≈≈ ‹≈‰Á∂ ‘∆ ‘ØÕ Ì≈¬∆ √≈«‘Ï

‹∆ È∂ ¿∞µÂ «Ú⁄ ¯πÓ≈«¬¡≈ «’ ““Ì≈¬∆ ‘È≈Ó «√øÿ ‹∆! «ÏÓ≈∆

’≈‘Á∆, √≈‚∂ È≈Ò Âª √«Â◊π» ‹∆ È∂ «¬√ ÍÃ’≈ ÷∂‚ ’∆Â∆ ‘À, «’

322

«‹Ú∂∫ «’√∂ ÓÈ∞º÷ ˘ ‹‘≈˜ ‹ª Ï∂Û∆ «Ú⁄ «Ï·≈ ’∂ √Ó≥πÁ «Ú⁄’≈

ÒÀ ‹≈¬∆¬∂ Â∂ ¿∞µÊ∂ ¿∞√ ˘ ‹‘≈˜ «Ú⁄Ø∫ ˺’≈ Á∂ ’∂ √Ó≥πÁ «Ú⁄ √πº‡

Á∂¬∆¬∂ Â∂ «‚º◊Á∂ √Ó∂∫ ı≈√ ‘Á≈«¬Â ’∆Â∆ ‹≈Ú∂ «’ Ú∂÷ƒ! «’Â∂ «◊ºÒ≈

È≈ ‘Ø ‹≈Úƒ, ’«‘‰ ÂØ∫ Ì≈Ú «’ √«Â◊π» ‹∆ È∂ ÓÀ˘ ‘π’Ó ’∆Â≈ «’

√≈‚∂ √»Í Á∂ ¡Ê ’Ø ¡Â∂ «ÚÙ∂Ù ‘Á≈«¬Â «¬‘ «’ Á∂÷‰≈ «’Â∂

¡Ê ˆÒ È≈ ’ Á∂‰∂Õ √«Â◊π» ‹∆ Á∂ ‘π’Ó ˘ Ó≥È ’∂ √«Â◊π»

√Ã∆ ◊π» ◊ÃøÊ √≈«‘Ï ‹∆ Á∂ ¡Ê «Ò÷‰∂ ¡øÌ ’ «ÁºÂ∂ Í «¬‘

«Èø’≈ Á∂ Á∂Ù Á∆ Ï≈‰∆ ‘À, «¬√ Á∂ √øÍ»È ¡Ê ’Ω‰ ’ √’Á≈

‘À?

Ú≈‘π Ú≈‘π Ï≈‰∆ «Èø’≈ ‘À «Â√π ‹∂Ú‚∞ ¡Úπ È ’Ø«¬®

(√ÒØ’ Ó: 2, Í≥È≈ 515)

¡Â∂ «‹Ú∂∫ √«Â◊π» ◊π» È≈È’ Í≈ÂÙ≈‘ ‹∆ È∂ ‘π’Ó ’∆Â≈ ‘À

«’ :

Ï≈‰∆ «ÏÒ¿∞ Ï∆⁄≈√∆ ‹∂ ’Ø ◊πÓπ«÷ ‘Ø«¬®

«¬‘ Ï≈‰∆ Ó‘≈ Íπ÷ ’∆ «È‹ ÿ« Ú≈√≈ ‘Ø«¬®40®

(Á: ˙¡≥’≈, Í≥È≈ 935)

«¬‘ ÍÓ∂Ù-¡’≈Ò Íπ÷ ‹∆ Á∂ Ï⁄È ‘ÈÕ ÓÈ∞º÷-ÏπºË∆ º÷‰

Ú≈Ò≈, √∆Ó ÏπºË∆ ≈‘ƒ ¡√∆Ó Â∂ ¡◊≈Ë ÏØË Ï≈‰∆ Á∂ ’Ω‰ ¡Â∂ «’Ú∂∫

¡Ê ’ √’Á≈ ‘À? √Ø ÔÂÈ ’∆Â≈, ¡º÷∆ ¡Ê «Ò÷‰∂ ¡øÌ ’

«ÁºÂ∂Õ ‹ÁØ∫ √πÂ∆ ¿∞µÍÒ∂ Ó≥‚Òª «Ú⁄ ‹ªÁ∆ ‘À, ª «¬‘ ’∆Â∂ ‘ج∂

¡Ê ÏÁÒ ‹ªÁ∂ ‘ÈÕ ‹ÁØ∫ √π ‘Ø ¡◊ª‘ ‹ªÁ∆ ‘À ÂÁ «¬√∂ Ï≈‰∆

Á∂ ¡Ê ‘Ø ¡È∞ÌÚ ‘øπÁ∂ ‘ÈÕ √Ø «¬’-«¬’ Í≥’Â∆ Á∂ ¡Êª «Íº¤∂

‹ªÁ∆-‹ªÁ∆ √πÂ∆ ʺ’ ◊¬∆ ‘ÀÕ ‘Ø √∆’ «ÏÓ≈∆ ’ج∆ È‘ƒ ‘ÀÕ

‚≈’‡ª È∂ √ø◊ª È≈Ò «ÓÒ‰ ¡Â∂ Ï⁄È ’È Á∆ ÓÈ≈‘∆ ’ «ÁºÂ∆

‘ÀÕ «¬√ Â∑ª ¡≥Á ÏÀ·∂ ¡√ƒ È≈Ó-«√ÓÈ Á≈ ¡ÈßÁ Ó≈‰ ‘∂ ‘ªÕ

«¬‘ Ú∆ ¿∞√ «Èø’≈ Á∆ ÓΩ‹ ‘∆ ‘ÀÕ

◊π» «Ó‘ È≈Ò ‘π‰ ª ¡À√∆ ¡≈ÂÓ’ ÁÙ≈ ω ◊¬∆ ‘ÀÕ «’

Ô≈Á √‹È Á∆ ‘ÁÓ «‘Á∆,

Ò«‘ ◊¬∆ ‚ø»ÿ∂ Ê≈¬ƒÕ

Úª◊ √ø◊∆ ҫ‘Á∆ ¡≥Á,

ω ◊¬∆ ≈◊ «¬Ò≈‘∆Õ

Á≈» Úª◊ √» ⁄≈Û∑Á∆,

ÂÏ Úª◊ Ê≈Ú∂Õ

323

«÷⁄∂ Â∂ √«ÌøÈ∆ ’√’∂,

Ò◊∂ «Î √π÷Á≈¬∆Õ

’ج∆ AE-B@ «Ó≥‡ Á≈ √Óª ‘Ø «Í¡≈ ÍÃ∂Ó Á∂ Ï⁄È-«ÏÒ≈√

’«Á¡ª «ÏÂ≈«¬¡≈ ¡Â∂ Ì≈¬∆ √≈«‘Ï ‹∆ Í≈√Ø∫ ¤∞º‡∆ Ò¬∆Õ ¡≈Í ‹∆

È∂ ¡◊ª‘ Ò¬∆ Ï⁄È «Ò¡≈ «’ ‹ÁØ∫ Ú∆ ¡≥«ÓÃÂ√ √≈«‘Ï ¡≈ÚØ ÂÁ

ÁÙÈ ˜» Á∂‰∂Õ ¿∞√ «ÁÈ ÂØ∫ Ï≈¡Á Ï≈Ï≈ ‹∆ ‹ÁØ∫ Ú∆ √Ã∆ ‘«Ó≥Á

√≈«‘Ï ‹∆ Á∂ ÁÙÈ ’È ‹ªÁ∂ ÂÁ Ì≈¬∆ √≈«‘Ï ‹∆ Á∂ ÁÙÈ ˜»

’’∂ ¡≈™Á∂Õ ÁØÚ∂∫ ¡≈ÂÓ≈ ¡≥Á»È∆ ¡Â∂ √∆’ «ÓÒ≈Í ’’∂ ◊Á

◊Á ‘øπÁ∆¡ªÕ

ppppppppppppppp

324

ìÅìÅ ÜÆ ù ÂÆÃÅ ÜÆ, î¹Ô¿îç ÃìÅìÅ ÜÆ ù ÂÆÃÅ ÜÆ, î¹Ô¿îç ÃìÅìÅ ÜÆ ù ÂÆÃÅ ÜÆ, î¹Ô¿îç ÃìÅìÅ ÜÆ ù ÂÆÃÅ ÜÆ, î¹Ô¿îç ÃìÅìÅ ÜÆ ù ÂÆÃÅ ÜÆ, î¹Ô¿îç ÃÅÇÔì å¶ÅÇÔì å¶ÅÇÔì å¶ÅÇÔì å¶ÅÇÔì å¶ÇíÌ×È ÜÆ ç¶ çðôé å¶ ìÚé ç¶ä¶ÇíÌ×È ÜÆ ç¶ çðôé å¶ ìÚé ç¶ä¶ÇíÌ×È ÜÆ ç¶ çðôé å¶ ìÚé ç¶ä¶ÇíÌ×È ÜÆ ç¶ çðôé å¶ ìÚé ç¶ä¶ÇíÌ×È ÜÆ ç¶ çðôé å¶ ìÚé ç¶ä¶

«¬’ «ÁÈ √-Ó◊È «ÏÂ∆ «Ú⁄ Ï≈Ï≈ ‹∆ ˘ √Ã∆ Óπ‘øÓÁ1 √≈«‘Ï

¬∆√≈ ‹∆ ¡Â∂ ÏÃ‘Ó «Ù∆ «Ìz◊» ‹∆ Á∂ ÁÙÈ ‘ج∂Õ «ÂøȪ Á∂ «⁄‘∂

”Â∂ Ï‘π ‹Ò≈Ò √∆ Â∂ √∆√ ¿∞µÍ ÍÃ’≈Ù Á≈ ⁄º’ √∆Õ ÁÙÈ Á∂‰

¿∞Í≥à√Ì ÂØ∫ Í«‘Ò∂ ‘˜Â Óπ‘øÓÁ √≈«‘Ï ‹∆ È∂ Ï⁄È ’∆Â≈ «’

““Â∞√ƒ ÒØ’ ËøÈÂ≈ Á∂ ÔØ◊ ‘Ø, «‹È∑ª ˘ √«Â◊π» √Ã∆ ◊π» È≈È’ Á∂Ú

‹∆ È∂ ıπÁ≈ Á∆ ÍÃ≈ÍÂ∆ Á≈ √Ω÷≈, «√ºË≈ Â∂ √Ã∂Ù‡ √Â≈ ’ÒÔ∞◊ «Ú⁄

Ïı«ÙÙ ’∆Â≈ ‘ÀÕ Í ◊π» È≈È’ Á∂Ú ‹∆ Á∆ ¿∞µÓ ¿∞√ Ïı«ÙÙ Á≈

Í»È Ò≈Ì È‘ƒ ¿∞·≈ ‘∆Õ””

ÊØÛ∑∂ √Ó∂∫ «Í¤Ø∫ «Ìz◊» ‹∆ ÏØÒ∂ «’ ““√≈‚∂ √Ó∂∫ «Ú⁄ ª ÏÛ∂ ¡Ω÷∂-

’«·È √≈ËÈ ’È∂ ÍÀ∫Á∂ √ÈÕ ‹Í-ÂÍ ’«Á¡ª √≈∆ ¿∞Ó ÏÂ∆Â

‘Ø ‹ªÁ∆ √∆ «Î Ú∆ ÍÓ∂Ù Á∆ ÍÃ≈ÍÂ∆ ’«·È √∆ ¡Â∂ ‹Ø “È≈Ó Á≈

√” √«Â◊π» È≈È’ Á∂Ú ‹∆ È∂ ¡≈͉∂ «√º÷ª ˘ «Ò¡≈ ’∂ «ÁºÂ≈ ‘À,

√≈˘ «¬‘ ÍÃ≈Í ȑƒ ‘Ø«¬¡≈Õ ’«·È-√≈ËÈ (‹Í-ÂÍ) ’È È≈Ò

√≈‚∂ «Ú⁄ «ºË∆¡ª-«√ºË∆¡ª Â∂ «ÏÌ»Â∆¡ª ª Ï‘π ¡≈ ‹ªÁ∆¡ª √È,

¡√ƒ Ú Â∂ √≈Í Á∂‰ Á∂ Ú∆ √ÓºÊ √ª Í «¬øÈ≈ ’∞fi ‘؉ Â∂ Ú∆

È≈Ó-√ ÂØ∫ Úªfi∂ «‘ ◊¬∂Õ””

2¬∆√≈ Ó√∆‘ ‹∆ È∂ ª ÁØ √ª «Ú⁄ ‘∆ ◊ºÒ Óπ’≈ «ÁºÂ∆ Â∂

Ï⁄È ’∆Â≈ «’ ““√≈‚∆ ‘≈«Á’ «¬º¤≈ ‘À «’ Ó∂∆ ¿∞µÓ √«Â◊π»

È≈È’ Á∂Ú ‹∆ Á∂ ⁄Ò≈¬∂ Ó≈◊ ˘ ¡Í‰≈¬∂Õ””

«¬øÈ∂ Ï⁄È ’’∂ «¬‘ √Ã∂Ù‡ ¡≈ÂÓ≈Úª ¡ÒØÍ ‘Ø ◊¬∆¡ªÕ

1. Óπ√ÒÓ≈È ËÓ Á∂ ÓØ„∆ (ÍÀ◊øÏ-«Í¡≈Ó∂ Ï-√πÈ∂‘≈ «Ò¡≈‰ Ú≈Ò≈, ºÏ Á≈

√øÁ∂Ù ÒØ’ª Â’ Í‘øπ⁄≈‰ Ú≈Ò≈) Óπ‘øÓÁ ¡Ï∆ Á≈ ÙÏÁ ‘À, «‹√ Á≈ ¡Ê

‘À ¡ºÒ≈ Â≈¡Ò≈ ÚºÒØ∫ «Í¡≈«¡≈ ‘Ø«¬¡≈Õ

2. ¬∆√≈ «¬Ï≈È∆ Ì≈Ù≈ Á≈ ÙÏÁ ‘À «‹√ Á≈ ¡Ê ‘À ¡Ω◊π‰ª ÂØ∫ Ï⁄≈¿∞‰ Ú≈Ò≈Õ

325

ï¯×Æ ÃÆñ éÅæ é¶ ÃÈÖî ÃðÆð éÅñ ìÅìÅ ÜÆï¯×Æ ÃÆñ éÅæ é¶ ÃÈÖî ÃðÆð éÅñ ìÅìÅ ÜÆï¯×Æ ÃÆñ éÅæ é¶ ÃÈÖî ÃðÆð éÅñ ìÅìÅ ÜÆï¯×Æ ÃÆñ éÅæ é¶ ÃÈÖî ÃðÆð éÅñ ìÅìÅ ÜÆï¯×Æ ÃÆñ éÅæ é¶ ÃÈÖî ÃðÆð éÅñ ìÅìÅ ÜÆù âðÅÀ°ä çÅ ïåé ÕðéÅù âðÅÀ°ä çÅ ïåé ÕðéÅù âðÅÀ°ä çÅ ïåé ÕðéÅù âðÅÀ°ä çÅ ïåé ÕðéÅù âðÅÀ°ä çÅ ïåé ÕðéÅ

◊πÁπ¡≈≈ ≈ÓÍπ ÷∂Û≈ √≈«‘Ï ÂØ∫ Áº÷‰ Ú≈Ò∂ Í≈√∂ ◊Ø÷ ‹∆

Á≈ «¬’ ÍÀØ’≈ ÔØ◊∆ «Í≥‚ ÂÒÚø‚∆ Á∆ ‹»‘, «‹√ ˘ „º’∆ «’‘≈

‹ªÁ≈ √∆, «Ú÷∂ «‘øÁ≈ √∆, «‹√ Á≈ È≈™ √∆Ò È≈Ê ’’∂ Íë√ºË

√∆Õ «¬√ È∂ ¡≈͉∆ «ºË∆¡ª-«√ºË∆¡ª È≈Ò «¬Ò≈’∂ «Ú⁄ ’≈¯∆

ÍÃÌ≈Ú Ï‰≈ «Ò¡≈ √∆Õ «¬√ ÔØ◊∆ Á∂ ⁄∂Ò∂ ÔØ◊∆ ‹∆ ˘ ÍÃ√øÈ ’È

Ú≈√Â∂ ⁄ø◊∆ ÂØ∫ ⁄ø◊∆ Ù≈Ï Â∂ Ó≈√ ÒÀ ’∂ ¿∞√ Á∆ ’∞‡∆¡≈ Íπº‹Á∂Õ

‹∂ ’ج∆ ÔØ◊∆ ˘ ¡≈͉∂ ÿ «ÈÓ≥Âz‰ «ÁøÁ≈ ª ¿∞√ ÿ «Ú⁄ Ú∆

ÔØ◊∆ Á∆ ÍÃ√øÈÂ≈ Ú≈√Â∂ º‹ ’∂ ‹∆Ú-‘º«Â¡≈ ‘øπÁ∆ ¡Â∂ Ù≈Ï Á∂

÷πºÒ∑∂ ÁΩ ⁄ºÒÁ∂Õ

‹ÁØ∫ ÂØ∫ Ï≈Ï≈ ‹∆ «¬√ «¬Ò≈’∂ «Ú⁄ ¡≈¬∂, ¡≈Í ‹∆ Á∂ ◊πÓ«Â

ÍÃ⁄≈ Á…≈≈ Ï‘π √≈∂ ÒØ’ «¬√ ÌÀÛ∆ ¡≈Á ˘ ¤º‚ ’∂ ◊πÓ«Â-

◊≈‚∆ ≈‘ Á∂ ͪË∆ ω ◊¬∂Õ ¿∞‘Ȫ È∂ ÔØ◊∆ Á∆ ¡Ë∆È◊∆ Ú∆

’ϻ҉∆ «Â¡≈◊ «ÁºÂ∆Õ «¬√ Â∑ª ¿∞√ Á∆ Ó≈ÈÂ≈ ÿ‡‰∆ Ùπ» ‘Ø ◊¬∆Õ

Ó≈ÈÂ≈ ÿ‡‰ Á≈ ’≈È Ú∆ √∆Ò È≈Ê ‹∆ ˘ ÍÂ≈ Òº◊ ⁄π’≈ √∆Õ

’¬∆ Ú≈∆ ÓÈ «Ú⁄ ¥ØË ’Á≈, Í ¿∞√ Á≈ Úº√ ’ج∆ È‘ƒ ⁄ºÒÁ≈

√∆Õ ¡ı∆ ¿∞√ È∂ ¡≈͉∆ Ù’Â∆ ˘ ‘Ø ÚË≈¿∞‰ Ú≈√Â∂ ’∞fi √Ó∂∫ Ò¬∆

¡≈͉∂ √≈∂ ÍÃØ◊≈Ó √ø’Ø⁄ Ò¬∂Õ ¡≈͉∂ Ó«Â ¡È∞√≈ ÔØ◊-√≈ËÈ≈Úª

’È∆¡ª ¡≈øÌ ’ «ÁºÂ∆¡ªÕ «¬√ È∂ «Ó‘È È≈Ò «¬‘ √≈ËÈ≈

’’∂ «¬ÊØ∫ Â’ ÍÃ≈ÍÂ∆ ’ Ò¬∆ «’ ¿∞‘ ¡≈͉∂ √Ê»Ò √∆ «Ú⁄Ø∫

√»÷Ó √∆ Úº÷ ’ ÒÀ∫Á≈ √∆Õ

«¬’ Ù≈Ó Á∆ ÿ‡È≈ ‘À «’ ◊Ó∆ Á∂ «ÁÈ √ÈóÏ≈Ï≈ ‹∆ √ØÁπ

«‘≈√ ‹∆ Á≈ Í≈· ’È ¿∞Í≥à¡≈͉∆ ¤øÈ Á∂ Ï≈‘ Ó≥‹≈ ‚≈‘ ’∂

«√ÓÈ ’ ‘∂ √ÈÕ Ï≈Ï≈ ‹∆ Áº√Á∂ √È «’ √≈˘ ¡ΩÒ÷-¡ΩÒ÷ Á∆

¡≈Ú≈˜ √π‰≈¬∆ «ÁºÂ∆Õ «‹ËØ∫ ¡≈Ú≈˜ ¡≈ ‘∆ √∆, ¿∞√ Í≈√∂ ÚºÒ

Ú∂«÷¡≈ ª ¿∞‘Ø ÔØ◊∆ √∆Ò È≈Ê ‘ºÊª «Ú⁄ «⁄Ó‡≈ Ò¬∆ √≈‚∆ ÚºÒ

326

Ú«Ë¡≈ ¡≈ «‘≈ √∆Õ √≈‚∆ ¡≈ÂÓ≈ È∂ Ú∆ Ó«‘√»√ ’ «Ò¡≈ «’ «¬‘

√»÷Ó √∆ È≈Ò √≈˘ ‚≈¿∞‰ Ú≈√Â∂ ¡≈«¬¡≈ ‘ÀÕ ¡√ƒ ¡‚ØÒ

«√ÓÈ ’Á∂, «ÏȪ «’√∂ ıΩ¯ Á∂ ¿∞√ ÚºÒ Ú∂÷∆ ◊¬∂, «’ Ú∂÷Ø «¬‘

’∆ ’Á≈ ‘À? ¿∞√ È∂ È∂Û∂ ¡≈ ’∂ ÁØ‘ª ‘ºÊª È≈Ò «⁄Ó‡≈ ‹Ø ¿∞√ Á∂

‘ºÊ «Ú⁄ √∆, ¿∞µÍ ¿∞Ò≈ ’∂ √≈‚∂ Ó≈È≈ ⁄≈«‘¡≈ ¡Â∂ È≈Ò ‘∆

’«‘‰ Òº◊≈ «’ ÓÀ∫ Â∞‘≈˘ «¬ÊØ∫ ’º„ ’∂ ¤º‚ª◊≈Õ Â∞√ƒ Ó∂∂ ⁄∂«Ò¡ª

˘ Íπº·∆ Ӻ «ÁøÁ∂ ‘Ø, «‹√ ’≈È ¿∞‘ ÔØ◊-Ӻ Á≈ «Â¡≈◊ ’∆ ‹ªÁ∂

‘ÈÕ Â∞‘≈˘ ÍÂ≈ È‘ƒ «’ Ó∂∂ «Ú⁄ «’øÈ∆ Ù’Â∆ ‘À? ÓÀ∫ ª Â∞‘≈‚∂

√≈«¡ª Á∂ ◊Òª «Ú⁄Ø∫ ‹∂ Â∞√ƒ Á≈Â∆¡ª1 Í≈¬∆ «ÎÁ∂ ‘Ø ´‘≈ ’∂ √≈‘

ÒÚª◊≈Õ «¬√ ÍÃ’≈ ‹ÁØ∫ ’ØË «Ú⁄ ◊π«√º÷∆ «⁄øÈ∑ª Á∂ «ıÒ≈¯ ¿∞√

ÔØ◊∆ È∂ «¬‘ Ú≈’ ÏØÒ∂ ÂÁ √≈‚∂ ÓÈ ˘ ’≈¯∆ ·∂√ Íπº‹∆Õ

Ï≈Ï≈ ‹∆ Áº«√¡≈ ’Á∂ √È «’ ¡√ƒ Ó≥‹∂ ¿∞µÍ ÏÀ«·¡ª ‘∆

““¡≈ÂÓ≈ ’’∂”” ¿∞√ Á∂ Ó≥»‘ ¿∞µÍ ˜Ø Á∆ ÒÎ∂Û≈2 Ó≈«¡≈ó«‹√ È≈Ò

¿∞√Á∂ ‘ºÊª «Ú⁄Ø∫ «⁄Ó‡≈ ‹Ø ¿∞‘ √≈‚∂ Ó≈È≈ ⁄≈‘øπÁ≈ √∆, «‚º◊ «Í¡≈

¡Â∂ ¡≈Í Ú∆ ˜Ó∆È ¿∞µÍ «‚º◊ «Í¡≈Õ ÁØ-«ÂøÈ ÍÒ√∂‡∂ ¿∞√ È∂ ÷≈Ë∂

Â∂ √πÂ√øÌ≈ÒÁ∂ ‘∆ «¬‘ ’«‘øÁ≈ ⁄Ò≈ «◊¡≈ «’ ÓÀ˘ È‘ƒ ÍÂ≈ √∆

«’ Â∞‘≈‚∂ «Ú⁄ ¡ÀÈ∆ Ù’Â∆ ‘ÀÕ ÓÀ∫ ÌπÒ∂÷∂ «Ú⁄ ‘∆ Â∞‘≈‚∂ È≈Ò ‡º’

ÒÀ Ò¬∆ ‘ÀÕ ‘π‰ Ó∂∂ «Ú⁄ ÏÒ È‘ƒ «‘≈Õ ÓÀ∫ ¡≈͉∆ ‹◊∑≈ ¤º‚ ’∂

«’√∂ ‘Ø Êª ⁄Ò≈ ‹≈Úª◊≈Õ «¬√ ÍÃ’≈ Á∂ Ï⁄È ’«‘øÁ≈ ‘Ø«¬¡≈ ¿∞‘

ÔØ◊∆ ̺‹Á≈ ‘Ø«¬¡≈ Á» ⁄Ò≈ «◊¡≈Õ ÓπÛ ’Á∆ ¿∞√ È∂ Ú≈ È‘ƒ

’∆Â≈Õ ÊØÛ∑∂ «ÁȪ «Í¤Ø∫ Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ «¬’ ÍÃ∂Ó∆ ˘ Ì∂«‹¡≈ «’ ‹≈ ’∂

¿∞√ ÔØ◊∆ Á∆ ’∞‡∆¡≈ ÂØ∫ ÍÂ≈ ’∂ «’ ÔØ◊∆ ¡‹∂ ˙Ê∂ ‘∆ ‘À ‹ª ⁄Ò≈

«◊¡≈ ‘ÀÕ ¡≈Ò∂-Áπ¡≈Ò∂ Á∂ ÷∂ Ú≈‘øπÁ∂ ÒØ’ª È∂ Áº«√¡≈ «’ √∆Ò È≈Ê

‹∆ ª Í√Ø∫ Á∂ ‘∆ «ÏȪ «’√∂ ˘ Áº√∂ «¬√ ʪ ÂØ∫ ⁄Ò∂ ◊¬∂ ‘È3Õ

√◊Ø∫ ¿∞‘Ȫ Á∂ ⁄∂Ò∂ Ù≈Ï ÒÀ ’∂ ¿∞‘Ȫ Á∆ Ì≈Ò ’ ‘∂ ‘ÈÕ

¿∞√ ÍÃ∂Ó∆ È∂ √≈∆ «Ú«Ê¡≈ Ï≈Ï≈ ‹∆ ˘ ¡≈ Áº√∆Õ Á≈√ Ú∆ ’ØÒ

‘∆ √∆Õ Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ ’∂ÚÒ «¬‘Ø Ï⁄È ’∆Â≈ «’ ¿∞√ È∂ ⁄Ò∂ ‘∆ ‹≈‰≈

1. ¥ØË «Ú⁄ √Ã∆ √≈«‘Ï («¥Í≈È) ˘ Á≈Â∆ «’‘≈Õ

2. ʺÍÛ

3. ’∞ºfi √Ó∂∫ Ï≈¡Á ÍÂ≈ Òº◊≈ «’ ÔØ◊∆ √∆Ò È≈Ê ‹∆ È∂ ¡≈͉∂ Í«‘Ò∂ ¡√Ê≈È

Ì≈Ú „º’∆ Á≈ «Â¡≈◊ ’ ’∂ ÈÚ∂∫ ʪ «Í≥‚ Èß◊Ò ¬∆Ù Ê≈‰≈ ‘«¡≈‰≈

‹≈ ‚∂≈ Ò≈«¬¡≈Õ

327

√∆Õ Ï≈¡Á «Ú⁄ «¬’ºÒ∂ ‘؉ Â∂ ¿∞‘Ȫ È∂ ¿∞ÍÃØ’Â √≈∆ Ú≈Â≈ Áº√∆

Â∂ È≈Ò ‘∆ «’‘≈ «’ ◊π«√º÷ ¿∞µÍ «’√∂ «’√Ó Á∆ ’ج∆ Ú∆ «ºË∆-

«√ºË∆ ‹ª Ù’Â∆ ¡√ È‘ƒ ’Á∆ Í ◊π«√º÷ ¡√Ò ¡Êª «Ú⁄

◊π«√º÷ ‘ØÚ∂Õ «Î ◊π» √≈«‘Ï ‘ ÍÃ’≈ º«÷¡≈ ’Á∂ ‘ÈÕ «‹Ú∂∫ «’

Í≥‹Ú∂∫ Í≈ÂÙ≈‘ ‹∆ Á≈ ¯πÓ≈È ‘À :

‹≈ ’¿∞ ≈÷À ≈÷‰ ‘≈π®

«Â√ ’≈ ¡≥◊π ’∂ «Èø’≈π®1® ‘≈¿∞®

(◊Ø∫‚ Ó: 5, Í≥È≈ 868)

ÂÊ≈

‹≈«Ó ◊π» ‘Ø«¬ Ú«Ò ËÈ«‘ «’¡≈ ◊≈Úπ «Á‹«¬®

‹≈«Ó ◊π» ‘Ø«¬ Ú«Ò Ò÷ Ï≈‘∂ «’¡≈ «’‹«¬®

(√Ú¬∆¬∂ Ó: 4 ’∂, Í≥È≈ 1399)

‹Ø ÍÃÌ» ˘ ¡≈͉≈ ¡≈Í≈ √Ó«Í ’ «ÁøÁ∂ ‘È, «Î ÍÃÌ» ¡≈Í

«¥Í≈ ’’∂ ¡≈͉∂ «Í¡≈«¡ª Á∆ ¡≈Í «÷¡≈ ’Á≈ ‘ÀÕ

‹◊Á∆√π ⁄È √È ‹Ø ¡≈¬∂ Â∂ ‹È ÌÚ «È«Ë Í≈« Í∂®

Ì◊ ‹È≈ ’∆ ÍÀ‹ ‘« ≈÷À ‹È È≈È’ ¡≈«Í ‘« «¥Í≈ ’∂®

(’«Ò¡≈‰ ÌØÍ≈Ò∆ Ó: 4, Í≥È≈ 1321)

ppppppppppppppp

328

Ã. ÕÅìñ ÇÃ¿Ø èÈåÕñ» ç¶ ÜÆòé ÇòÚ êñàÅÃ. ÕÅìñ ÇÃ¿Ø èÈåÕñ» ç¶ ÜÆòé ÇòÚ êñàÅÃ. ÕÅìñ ÇÃ¿Ø èÈåÕñ» ç¶ ÜÆòé ÇòÚ êñàÅÃ. ÕÅìñ ÇÃ¿Ø èÈåÕñ» ç¶ ÜÆòé ÇòÚ êñàÅÃ. ÕÅìñ ÇÃ¿Ø èÈåÕñ» ç¶ ÜÆòé ÇòÚ êñàÅ

◊πÁπ¡≈≈ √≈«‘Ï Á∆ √∂Ú≈ ⁄Ò ‘∆ √∆ «’ «Í≥‚ ˻’Ҫ ÂØ∫

’≈ÏÒ «√øÿ Ȫ Á≈ «¬’ «Ú¡’Â∆ Ï≈Ï≈ ‹∆ Á∆ √∂Ú≈ «Ú⁄ ¡≈ ‘≈˜

‘Ø«¬¡≈Õ «¬ø‹ ’«‘ Ò¬∆¬∂ «’ ÁπÈ∆¡≈ Á≈ ’ج∆ Ú∆ ÈÙ≈ ¡À√≈ È‘ƒ

«‹‘Û≈ ¿∞‘ È≈ ÚÂÁ≈ ‘ØÚ∂Õ «‹Ê∂ «¬‘Ȫ È«Ù¡ª Á≈ √∂ÚÈ ‘؉ Òº◊

ÍÚ∂ ¿∞Ê∂ ÿ Á∆ ÁÙ≈ ¡Â∂ √∆ Á∂ ’Óª Á≈ ¡≥Á≈˜≈ Ò≈¿∞‰≈ ’ج∆

¡Ω÷≈ È‘ƒÕ ’≈ÏÒ «√øÿ È∂ Ï≈Ï≈ ‹∆ Í≈√ ·«‘ ’∂ √Ã∆ ◊π» ◊ÃøÊ √≈«‘Ï

‹∆ Á∆ √ø«Ê¡≈ ÒÀ‰ Á∆ «¬º¤≈ ÍÃ◊‡≈¬∆Õ «¬√∂ ‘∆ «Í≥‚ Á≈ «¬’ ‘Ø

«Ú¡’Â∆ «‹√ Á≈ È≈™ ÍÃ∆ÂÓ «√øÿ √∆Õ ™fi ¿∞√ ˘ √≈∂ Ù≈‘ ‹∆

’’∂ √ºÁÁ∂ √È, √«‘‹Ë≈∆ √∆, Í ◊π»-ÿ Á≈ ÍÃ∂Ó∆ √∆Õ √∆

’’∂ Â∂ Ó≈«¬¡≈ ’ ’∂ √Ó∂∫ √Ó∂∫ ◊π» ÿ Á∆ √∂Ú≈ ’Á≈ «‘øÁ≈ √∆Õ

Ï≈Ï≈ ‹∆ È≈Ò ÍÃ∂Ó ‘؉ ’≈È ¿∞‘ ¡’√ ◊πÁπ¡≈≈ √≈«‘Ï ¡≈™Á≈

‹ªÁ≈ «‘øÁ≈ √∆Õ ’≈ÏÒ «√øÿ ˘ Ï≈Ï≈ ‹∆ Í≈√ ÷Û∑≈ Á∂÷ ’∂ fiº‡ ’ØÒ

¡≈ «◊¡≈Õ ’≈ÏÒ «√øÿ ¡‹∂ ◊πÁπ¡≈≈ √≈«‘Ï «‡’ ’∂ √ø«Ê¡≈ ÒÀ‰

ÍÃÊ≈«¬ Ï∂ÈÂ∆ ’ ‘∆ «‘≈ √∆Õ ¿∞√ È∂ Ï≈Ï≈ ‹∆ ˘ ‹Ø Ï∂ÈÂ∆ ’∆Â∆,

√π‰ ’∂ Ù≈‘ ‹∆ ÏØÒ ¿∞·∂ «’ Ï≈Ï≈ ‹∆, Á∂«÷˙! «’Â∂ «¬√ Ùı√ ˘

¡≈͉∂ ’ØÒ È≈ º÷ ÒÀ‰≈Õ «¬√ È∂ ª Â∞‘≈‚∂ ̪‚∂ Ú∆ ⁄πº’ ’∂ Ú∂⁄

¡≈¿∞‰∂ ‘ÈÕ Ï≈Ï≈ ‹∆, Ù≈‘ ‹∆ Á∆ ◊ºÒ √π‰ ’∂ ’«‘‰ Òº◊∂ «’ Ù≈‘

‹∆, Â∞‘≈‚∆ «È◊∑≈ «Ú⁄ ÁπÈ∆¡≈ Á≈ ’ج∆ ¡À√≈ ÏøÁ≈ ‘À, «‹√ È∂ ’Á∂

’ج∆ ˆÒÂ∆ È≈ ’∆Â∆ ‘ØÚ∂ ¡Â∂ ¿∞√ «Ú⁄ ’ج∆ ¡¿∞◊‰ È≈ ‘ØÚ∂?

√ø√≈ «Ú⁄ ª :

ÌπÒ‰ «Ú«⁄ ’∆¡≈ √Ìπ ’ج∆ ’Â≈ ¡≈«Í È ÌπÒÀ®

(ÍÃÌ≈Â∆ Ó: 1, Í≥È≈ 1344)

¡Â∂

ÌπÒ‰ ¡≥Á« √Ìπ ’Ø ¡ÌπÒπ ◊π» ’Â≈π®

(«√∆ ≈◊π Ó: 1, Í≥È≈ 61)

‘ÀÕ √≈‚∂ √≈«¡ª «Ú⁄ ¡Ú◊‰ ‘ÈóÂÁ ‘∆ √≈˘ «¬√ √ø√≈ «Ú⁄

329

‹ÈÓ ÒÀ‰≈ «Í¡≈Õ ‹ÁØ∫ √≈∂ ¡Ú◊‰ Óπº’ ◊¬∂ ¿∞√ Ú∂Ò∂ ª ‹∆Ú È∂

ÏÑÓ-»Í ‘Ø ‹≈‰≈ ‘ÀÕ ◊π» ÿ ª ⁄ت, Ô≈ª, ·º◊ª, Ë≈ÛÚ∆¡ª ˘

√≈Ë Ï‰≈ «ÁøÁ≈ ‘ÀÕ ‹∂ Â∞‘≈‚∂ ’«‘‰ ¡È∞√≈ «¬‘ ̪‚∂ Ú∆ Ú∂⁄

Á∂Ú∂◊≈, ª √«Â◊π» ‹∆ ‘Ø Ì∂‹ Á∂‰◊∂, Â∞√ƒ «⁄øÂ≈ È≈ ’ØÕ

√. ’≈ÏÒ «√øÿ ‹∆ ˘ Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ «¬‹≈˜Â Á∂ «ÁºÂ∆ «’ «‹√

Ú∂Ò∂ √≈˘ Ú∂‘Ò ‘ØÚ∂ Â∞√ƒ ◊πÏ≈‰∆ Á∆ √øÊÔ≈ ÒÀ «Ò¡≈ ’Ø ¡Â∂ Ï≈’∆

√≈≈ «ÁÈ Í»∆ ÂÈÁ∂‘∆ È≈Ò √∂Ú≈ ’«¡≈ ’ØÕ «‹√ Ú∂Ò∂ Ï≈Ï≈ ‹∆

È∂ ¡≈͉∂ «ÈÔÓ ÂØ∫ Ú∂‘Ò∂ ‘؉≈, Í≥‹ «¬ÙÈ≈È≈ ’, ’≈ÏÒ «√øÿ È∂

◊πÏ≈‰∆ Á∆ √øÊÔ≈ ’ ÒÀ‰∆Õ ÊØÛ∑∂ √Ó∂∫ Ï≈¡Á ‘∆ √øÊÔ≈ Í»∆ ’’∂

«¬’-ÁØ √«‘‹ Í≈· ’ Ò¬∂Õ ‘π‰ √. ’≈ÏÒ «√øÿ ¿∞‘ Í«‘Ò∂ Ú≈Ò≈

’≈ÏÒ «√øÿ È‘ƒ «‘≈ √∆Õ Ï≈Ï≈ ‹∆ Á∆ √ø◊ Â∂ ◊πÏ≈‰∆ Á∆ Í≈√

’Ò≈ È∂ ’≈ÏÒ «√øÿ Á≈ ‹∆ÚÈ ‹Ø ¡Ú◊π‰ª Á∆¡ª ‚ø»ÿ∆¡ª ÷º‚ª «Ú⁄

«‚º◊ ⁄πº’≈ √∆, ˘ ‚ø»ÿ≈Ȫ «Ú⁄Ø∫ ’º„ ’∂ ◊πÓ«Â ◊≈‚∆ ≈‘ ¿∞Í ÂØ

«ÁºÂ≈ √∆ ¡Â∂ «¬‘ ’≈ÏÒ «√øÿ ◊πÓ«Â ˘ Ë≈È Á∂ ’≈ÏÒ ‘Ø ⁄πº’≈

√∆Õ ‘π‰ «¬È∑ª È∂ ¡≥«Óऒ ’∂ ◊π» ¡≈Ù∂ ¡È∞√≈ ¡≈͉≈ ‹∆ÚÈ

ÏÂ∆ ’È≈ Ùπ» ’ «ÁºÂ≈Õ ‘π‰ √. ’≈ÏÒ «√øÿ ‘πƒ ¡÷≥‚ Í≈·

√≈«‘Ï Ú∆ ’È Òº◊ ͬ∂ √ÈÕ Ï‘πÂ∆ Ú≈∆ ≈ Ú∆ Ï≈Ï≈ ‹∆ Í≈√

‘∆ ·«‘ ‹≈‰≈Õ ’¬∆-’¬∆ «ÁÈ ÿ Ú∆ È≈ ‹≈‰≈Õ

«¬’ «ÁÈ √. ’≈ÏÒ «√øÿ ‘πª Á∂ ÿØ∫ Ï∆Ï∆ ‹∆ ¡≈¬∂ Â∂ Ï≈Ï≈

‹∆ ˘ ’«‘‰ Òº◊∂ «’ Â∞√ƒ «¬‘Ȫ ˘ ÿ ª Ì∂‹ «Á¡≈ ’ØÕ «¬‘

√Á≈ ‹∆ ÈÚ∂∫ ‹Ø◊∆ ω∂ ‘ÈÕ ÿ Á∂ Ϻ«⁄¡ª Á≈ Ú∆ «Â¡≈◊ ’

«ÁºÂ≈Õ ÿ «’‘Û≈ ¡≈ÓÁÈ Á≈ √≈ËÈ ‘À? «‹√ È≈Ò ¡√ƒ ◊π˜≈≈

’∆¬∂? Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ Ï∆Ï∆ Á∂ √≈∂ Ø√∂-«◊Ò∂ ÏÛ∂ Ë∆‹ È≈Ò √π‰∂ Â∂

«’‘≈ «’ Ï∆Ï≈ ¿∞Á≈√ È≈ ‘Ø, «¬‘ ÿ È‘ƒ ¤º‚Á∂, Â∞‘≈‚∂ ÌÒ∂ Ò¬∆

‘∆ «¬Ê∂ ÏÀ·∂ ‘ÈÕ «‹√ ÿ «Ú⁄, Âø» ’«‘øÁ∆ ‘À∫ «’ ÷≈‰ ˘ ’∞fi È‘ƒ,

◊π» «’Í≈ È≈Ò ¿∞√ ÿ «Ú⁄ Ï∂¡≥ ϒª ‘؉◊∆¡ª «’™«’

√«Â◊π» ‹∆ Á∂ ÒÛ Òº«◊¡ª «’√∂ «’√Ó Á≈ ÿ≈‡≈ È‘ƒ «‘øÁ≈Õ «¬‘

Ï⁄È √π‰ ’∂ Ï∆Ï∆ ‹∆ ¡≈͉∂ ÿ ˻ ’Òª ˘ ⁄Ò∆ ◊¬∆Õ ¡◊Ò∂

«ÁÈ √Ú∂∂ ‹ÁØ∫ √«Â◊π» ‹∆ Á≈ ÍÃ’≈Ù ¡Â∂ ÁÙÈ ’È Ú≈√Â∂ Ï≈Ï≈

‹∆ ◊¬∂ ÂÁ È≈Ò ‘∆ √. ’≈ÏÒ «√øÿ ‹∆ √ÈÕ ‘π’ÓÈ≈Ó≈ √π‰≈¿∞‰

ÂØ∫ Ï≈¡Á Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ «’‘≈ «’ √. ’≈ÏÒ «√øÿ! Â∞√ƒ «ÁºÒ∆ ⁄Ò∂

‹≈¿∞, ¿∞Ê∂ Â∞‘≈˘ ÈΩ’∆ «ÓÒ ‹≈Ú∂◊∆Õ √. ’≈ÏÒ «√øÿ È∂ ¿∞µÂ «ÁºÂ≈

330

«’ Ï≈Ï≈ ‹∆, Ó∂∆ ¿∞Ó Ú‚∂∆ ‘Ø ◊¬∆ ‘ÀÕ È«Ù¡ª È∂ ÷Ø÷Ò≈ ’

¤º«‚¡≈ ‘ÀÕ ÓÀ∫ ÈΩ’∆ «’Ú∂∫ ’ª◊≈? ÓÀ∫ ÈΩ’∆ È‘ƒ ’È∆Õ

Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ «Î Ï⁄È ’∆Â≈ «’ «‹√ Â∑ª Á∆ ÈΩ’∆ Â∞√ƒ

√ÓfiÁ∂ ‘Ø, ¿∞√ Â∑ª Á∆ È‘ƒÕ Â∞‘≈‚∆ ◊π» Í≈ÂÙ≈‘ ‹∆ È≈Ò √ø◊Â

Ú∆ ω∆ ‘∂◊∆ ¡Â∂ Ó≈«¬¡≈ Á≈ Ó√Ò≈ Ú∆ ‘ºÒ ‘Ø ‹≈Ú∂◊≈Õ Ï≈Ï≈ ‹∆

È∂ ¡≈͉∂ Í≈√Ø∫ «’≈¬∂ Ò¬∆ Ó≈«¬¡≈ «ÁºÂ∆ Â∂ ‘π’Ó ’∆Â≈ «’ ∂Ò

◊º‚∆ ≈‘ƒ «ÁºÒ∆ ⁄Ò∂ ‹≈ÚØÕ Íπ≈‰∆ «ÁºÒ∆ ∂ÒÚ∂ √‡∂ÙÈ Â∂ ¿∞ ’∂

ȘÁ∆’ ‘∆ ‹Ø ÈΩÚ∂∫ Í≈ÂÙ≈‘ ‹∆ Á≈ Ù‘∆Á∆ ¡√Ê≈È ◊πÁπ¡≈≈ √∆√

◊ø‹ √≈«‘Ï ‘À, Â∞√ƒ ¿∞Ê∂ ⁄Ò∂ ‹≈‰≈Õ Ï≈’∆ :

√◊Ò √ø‹≈Ó ’∂ ÍÃÌπ ¡≈Í∂® («ÏÒ≈Ú´ Ó: 5, Í≥È≈ 805)

√≈≈ ÍÃÏøË √«Â◊π» ‹∆ ¡≈Í ’ Á∂‰◊∂Õ

Ï≈Ï≈ ‹∆ Á≈ ‘π’Ó Ó≥È ’∂ √. ’≈ÏÒ «√øÿ «ÁºÒ∆, ◊πÁπ¡≈≈ √∆√

◊ø‹ √≈«‘Ï ⁄Ò∂ ◊¬∂Õ ’∆ÂÈ Á∆ ‘≈˜∆ Ì ’∂ ¶◊ «Ú⁄Ø∫ ÍÃÙ≈Á≈

¤«’¡≈ Â∂ ≈ √ª «Ú⁄ «‡’≈‰≈ ’∆Â≈Õ ¡◊Ò∂ «ÁÈ ‹Á ◊π» ‹∆

Á∂ ‘˜» ’∆ÂÈ √ÃÚ‰ ’ ‘∂ √È ÂÁ √. ’≈ÏÒ «√øÿ ‹∆ Á∂ Áº√‰

¡È∞√≈ «¬’ ÍÃ∂Ó∆ ¡≈ ’∂ ’«‘‰ Òº◊≈ «’ Â∞‘≈˘ ÍÃË≈È √≈«‘Ï √ºÁÁ∂

‘ÈÕ √«Â◊π» ‹∆ ˘ ÈÓ√’≈ ’ ’∂ √. ’≈ÏÒ «√øÿ ‹∆ ÍÃË≈È √≈«‘Ï

Í≈√ ⁄Ò∂ ◊¬∂Õ ¿∞È∑ª È∂ Íπº«¤¡≈ «’ Â∞√ƒ «’ÊØ∫ ¡≈¬∂ ‘Ø? √. ’≈ÏÒ

«√øÿ ‹∆ È∂ Ï≈Ï≈ ‹∆ Á≈ È≈™ Áº«√¡≈ «’ ÓÀ∫ ¿∞È∑ª Í≈√Ø∫ ¡≈«¬¡≈ ‘ª,

ÂÁ ÍÃË≈È √≈«‘Ï È∂ «Î Íπº«¤¡≈ «’ ’∆ Â∞√ƒ ¡÷≥‚ Í≈· √≈«‘Ï

’ ÒÀ∫Á∂ ‘Ø? ‘ª ’È Â∂ ¿∞È∑ª «’‘≈ «’ ‹∂’ Â∞‘≈‚∆ «‚¿±‡∆ ¡÷≥‚

Í≈·ª «Ú⁄ Ò≈ Á∂¬∆¬∂ ª ’∆ Â∞√ƒ «ÈÌ≈ ÒÚØ◊∂? ÊØÛ∑≈ «⁄ ¡÷≥‚ Í≈·

’È ¿∞Í≥à¡√ƒ Â∞‘≈˘ ◊πÁπ¡≈≈ ÓØÂ∆ Ï≈ˆ «Ú÷∂ ◊ÃøÊ∆ «√øÿ Á∆

√∂Ú≈ √Ω∫Í «Á¡ª◊∂ ¡Â∂ È≈Ò ‘∆ Ó’≈È Ú∆ Á∂ «Á¡ª◊∂Õ Â∞√ƒ ¡≈͉∂

Ï≈Ò Ïº⁄∂ Ú∆ «¬ºÊ∂ ‘∆ √ºÁ ÒÀ‰≈Õ «¬√ √Ó∂∫ Ï≈Ï≈ ‹∆ Á∂ Ï⁄È Ô≈Á

¡≈¬∂ «’ :

√◊Ò √ø‹≈Ó ’∂ ÍÃÌπ ¡≈Í∂® («ÏÒ≈Ú´ Ó: 5, Í≥È≈ 805)

ÍÓ∂Ù ‹∆ ¡≈Í ‘∆ √≈∆ «ÏË Ï‰≈ Á∂‰◊∂Õ fiº‡ ‘∆ ‘ª ’

«ÁºÂ∆Õ ÊØÛ∑∂ √Ó∂∫ Ï≈¡Á ‘∆ ◊ÃøÊ∆ «√øÿ Á∆ √∂Ú≈ «ÓÒ ◊¬∆Õ ÍÃÚ≈ ˘

Ú∆ «ÁºÒ∆ ‘∆ √ºÁ «Ò¡≈Õ ⁄ø◊≈ √Ø‘‰≈ π˜◊≈ Â∞ «Í¡≈, È≈Ò∂

√«Â◊π» ‹∆ Á∆ √∂Ú≈ ¡Â∂ √ø◊ «ÓÒ ◊¬∆Õ

331

’∞Á Á∆ ¡À√∆ ÷∂‚ ω∆, «’™«’ √. ’≈ÏÒ «√øÿ ‹∆ Í«‘Ò∂

«ÓÒ‡∆ «Ú⁄ √ÈÕ ‹ÁØ∫ √πÌ≈Ù ⁄øÁ ÏØ√ È∂ ¡≈¬∆.¡ÀÈ.¬∂. ω≈¬∆ √∆

ÂÁ «¬‘ ¿∞√ «Ú⁄ ÌÂ∆ ‘Ø ◊¬∂ √ÈÕ ¿∞√ ’’∂ «¬‘Ȫ ˘ ¯∆‚Ó

¯≈¬∆‡ Á∆ «ÍÈÙÈ Òº◊ ◊¬∆, ¡Â∂ È≈Ò ‘∆ ’≈¯∆ √≈∆ Ó≈«¬¡≈ ‹Ø

«Í¤Ò∂ Ï’≈¬∂ Á∂ »Í «Ú⁄ √∆, ¿∞‘ Ú∆ «ÓÒ ◊¬∆Õ «‹√ ’’∂ ¿∞‘

ÍÃÚ≈ ‹Ø ؇∆ ’ÍÛ∂ ÂØ∫ Ú∆ ¡Ω÷≈ √∆, √«Â◊π» ‹∆ Á∂ ÒÛ Ò◊‰ ¡Â∂

Ó‘ªÍπÙª Á∆¡ª ¡√∆√ª √Á’≈ Ó≈«¬¡≈ «Ú⁄ ÷∂‚‰ Òº◊ «Í¡≈Õ

‹ÒÁ∆ ‘∆ Ϻ⁄∂ Ú∆ Â’Û∂ ‘Ø ◊¬∂ ¡Â∂ ¡≈ÍØ ¡≈͉∂ ’øÓª ¿∞Í Òº◊

ͬ∂Õ

¡º‹ √. ’≈ÏÒ «√øÿ ‘πª Á∆ ÍπÙ≈’ ¡Â∂ Ùı√∆¡Â ˘ Á∂÷ ’∂

’ج∆ Ú∆ «’¡≈√ È‘ƒ ’ √’Á≈ «’ «’√∂ √Ó∂∫ «¬‘ ◊πÓπ÷ «¬√ Â∑ª

Á∂ √≈ÂÒ «Ú⁄ ‹∆ÚÈ ÏÂ∆ ’Á∂ ‘؉◊∂Õ ‹ÁØ∫ √. ’≈ÏÒ «√øÿ,

Ï≈Ï≈ ‹∆ Á∂ «Í¡≈ ¡Â∂ ¡≈͉∆ «Í¤Ò∆ «˜øÁ◊∆ ˘ Ô≈Á ’Á∂ ‘È

ª ’«‘øÁ∂ ‘È «’ ◊π‰ª Ú≈«Ò¡ª ˘ ª √≈∂ ‘∆ «Í¡≈ Â∂ √«Â’≈

«ÁøÁ∂ ‘È, Í ËøÈ √È Ï≈Ï≈ ‹∆ ‹Ø ¡¿∞◊π‰ª È≈Ò ÌÍ» ‹∆Úª ˘

¡≈͉∂ «Í¡≈ Á∆ ◊ÒÚº’Û∆ «Ú⁄ ÒÀ ’∂ ÓÈ» ‘ج∂ ‹∆ÚȪ ˘ ’ø⁄È

ω≈ «ÁøÁ∂ √ÈÕ «¬‘ «Úº«Ê¡≈1 Áº√Á∂ Áº√Á∂ ’¬∆ Ú≈ ¿∞‘ ÌπºÏª Ó≈

’∂ ÚÀ≈◊ «Ú⁄ ¡≈ ‹ªÁ∂ ‘ÈÕ

ppppppppppppppp

1. «¬‘ √≈∆ ÿ‡È≈ Á≈√ È∂ √. ’≈ÏÒ «√øÿ ‘πª Á∆ «¬‹≈˜Â È≈Ò «Ò÷∆ ‘ÀÕ

332

×¹ðÈ-à¶Õ ç¶ Õ¶ ÜÆòé ìçñä çÆ ÇÂ¼Õ Ô¯ð×¹ðÈ-à¶Õ ç¶ Õ¶ ÜÆòé ìçñä çÆ ÇÂ¼Õ Ô¯ð×¹ðÈ-à¶Õ ç¶ Õ¶ ÜÆòé ìçñä çÆ ÇÂ¼Õ Ô¯ð×¹ðÈ-à¶Õ ç¶ Õ¶ ÜÆòé ìçñä çÆ ÇÂ¼Õ Ô¯ð×¹ðÈ-à¶Õ ç¶ Õ¶ ÜÆòé ìçñä çÆ ÇÂ¼Õ Ô¯ðØàéÅØàéÅØàéÅØàéÅØàéÅ

Ï≈Ï≈ ‹∆ Á≈ «¬’ ÍÃ∂Ó∆1 ‹Ø ¡≈͉∂ Óπº«Ï¡ª «Ú⁄ √◊ØË∂ (‘π‰

Í≈«’√Â≈È) «‘øÁ≈ √∆Õ «‹Ú∂∫ Úº‚∂ ÷ªÁ∂-̓Á∂ ÿª «Ú⁄ Ù≈Ï Á≈ ¡ÀÏ

¡ÀÚ∂∫ ‘∆ Òº◊ ‹ªÁ≈ ‘À, √Ø ¿∞‘ ÍÃ∂Ó∆ Ú∆ «¬√ ÈÙ∂ Á∆ ÒÍ∂‡ «Ú⁄ ¡≈

«◊¡≈Õ Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ ‹ÁØ∫ Ú∆ «ÓÒ‰≈, ¿∞√ ÍÃ∂Ó∆ ˘ Ù≈Ï Á∆¡ª

Ïπ≈¬∆¡ª Áº√ ’∂, ¤º‚ Á∂‰ Ò¬∆ ÍÃ∂È≈ Á∂‰∆ ¡Â∂ √«Â◊π» ‹∆ Á∂ ‘π’Ó

Ú∆ Ô≈Á ’Ú≈¿∞‰∂ «’ ‹Ø ‹∆Ú «¬√ √ø√≈ Á∂ fi»·∂ Â∂ «Îº’∂ √ª ˘

ÌØ◊‰ Ò¬∆ È«Ù¡ª ¡≈«Á «Ú⁄ Î√ ‹ªÁ≈ ‘À, ¿∞√ Á∆ «¬√ √ø√≈ «Ú⁄

Ú∆ «¬º˜Â ı≈Ï ‘øπÁ∆ ‘À Â∂ ÍÃÒØ’ «Ú⁄ Ú∆ ˺’∂ ‘∆ ÍÀ∫Á∂ ‘ÈÕ «‹√

ÈÙ∂ Á∂ Í∆‰ È≈Ò √Ã∂Ù‡ Ӻ Á» ‘Ø ‹≈Ú∂ ¡Â∂ «ÏÂ∆ Í≈ˆÒÍÈ Ú≈Ò∆

‘Ø ‹≈Ú∂ Â∂ ¡≈͉∂-«Ï◊≈È∂ Á∆ √Øfi∆ ‘∆ È≈ ‘∂, ÍÓ∂Ù ÌπºÒ ‹≈Ú∂,

‘ø’≈ «‘Á∂ «Ú⁄ ¡≈ ÍÃÚ∂Ù ’∂, «‹√ ’≈È ÍÓ≈ÂÓ≈ Á∆ Á◊≈‘

«Ú⁄ Ú∆ ˺’∂ ‘∆ ÍÀ‰ Â∂ √˜≈Úª «ÓÒ‰Õ √Ø ¡À√∂ È«Ù¡ª ÂØ∫ ‘Ó∂Ùª-

‘Ó∂Ùª Ò¬∆ Ï⁄‰ Á≈ ‹ÂÈ ’È≈ ⁄≈‘∆Á≈ ‘ÀÕ Âª ‹Ø «’Â∂ Á∆È-

ÁπÈ∆ ÁØÚ∂∫ ‘∆ ‘ºÊØ∫ È≈ «È’Ò ‹≈‰ :

«‹Â∞ Í∆ÂÀ Ó«Â Á»« ‘Ø«¬ Ï´ ÍÚÀ «Ú«⁄ ¡≈«¬®

¡≈͉≈ Í≈«¬¡≈ È Í¤≈‰¬∆ ÷√Ó‘π Ë’∂ ÷≈«¬®

«‹Â∞ Í∆ÂÀ ÷√Óπ «Ú√À Á◊‘ «ÓÒÀ √‹≈«¬®

fi»·≈ ÓÁπ Ó»«Ò È Í∆⁄¬∆ ‹∂ ’≈ Í≈« Ú√≈«¬®

(Ú≈ «Ï‘≈◊Û≈ Ó: 3, Í≥È≈ 554)

◊πÁ∂Ú ◊π» È≈È’ √≈«‘Ï ‹∆ Á≈ ‘π’Ó ‘À :

«¬Â∞ Ó«Á Í∆ÂÀ È≈È’≈ Ï‘πÂ∂ ÷‡∆¡«‘ «Ï’≈®

(√ÒØ’ ÓÁ≈È≈ Ó: 1, Í≥È≈ 553)

1. Ȫ «¬√ ’’∂ Á‹ È‘ƒ ’∆Â≈ «’ ‘ ‹∆Ú ¡¿∞◊‰ ÌÍ» ‘ÀÕ √«Â◊π»

‹∆ ‘ «¬’ Á≈ ÍÛÁ≈ ’º‹‰ Â∂ √πÓ≈◊óÁÙÈ ’È Á∆ «¥Í≈ ’ÈÕ

333

Í≥⁄Ó «ÍÂ≈ ‹∆ ª ¯À√Ò≈ ‘∆ ’ «ÁøÁ∂ ‘È «’ Ì≈¬∆! ‹∂ ª

«ÚÙ∂-«Ú’≈ª Ú≈Ò∆ Ӻ Ë≈ ’∂ ’ÓÒ∂ ω ’∂ «Ú⁄È≈ ‘À ª Ì≈Ú∂∫

«¬‘ ÈÙ∂ Í∆-÷≈ ÒÚØ, Í ‹∂’ √º⁄∂ ¡ÓÒ∆ ωÈ≈ ‘À ª È≈Ó Á≈

√ Í∆ÚØÕ √∂ ‘Ø ‹∆Ú! ¯À√Ò≈ ‘π‰ Â∂∂ ‘ºÊ «Ú⁄ ‘ÀÕ √Â≈ ˘ ⁄π‰È≈

‘À «’ ÷؇∆ Ӻ Ë≈È∆ ‘À ‹ª È≈Ó-√, «¬Ò≈‘∆ ø◊ ˘ Ó≈‰ ’∂ √º⁄∂

Ó Ú≈Ò∂ ωÈ≈ ‘À :

ÁπÓ«Â ÓÁπ ‹Ø Í∆ÚÂ∂ «Ï÷Ò∆ Í«Â ’ÓÒ∆®

≈Ó √≈«¬«‰ ‹Ø Â∂ È≈È’ √⁄ ¡ÓÒ∆®4®

(¡≈√≈ Ó: 5, Í≥È≈ 399)

√«Â◊π» ‹∆ Á∂ «Í¡≈∂ ◊π«√º÷ª È∂ √«Â◊π» ‹∆ Á∆ ¯Ø∫

«‘ÂÈ≈«Ó¡ª «Ú⁄ √≈˘ √π⁄∂ ’∆Â≈ ‘À «’ √ø√≈ Á∂ ¡ÀϪ Á≈ «Â¡≈◊

’’∂ ‘∆ √Ã∂Ù‡ «√øÿ ’«‘Ò≈ √’Á∂ ‘Ø :

Í È≈∆, ‹»¡≈, ¡√Â, ⁄Ø∆, ÓÁ≈ ‹≈È®

ͪ⁄ ¡ÀÏ Ô∂ ‹◊ ÓØ∫ ‹∂ √π «√øÿ √π‹≈È®

(«‘ÂÈ≈Ó≈ Ì≈: Á∂√≈ «√øÿ)

Ï≈Ï≈ ’Ï∆ ‹∆, ÈÙ∂ Ú‰ Ú≈«Ò¡ª ÍÃÂ∆ ¯À√Ò≈ «ÁøÁ∂ ‘È «’

‹Ø ÓÈ∞º÷ Ìø◊, Óº¤∆, √π≈Í≈È (Ù≈Ï) «‹‘∂ ÈÙ∂ ÚÂÁ≈ ‘À Ì≈Ú∂∫ ¿∞‘

«’øÈ∂ Ú∆ Á≈È-Í≥πÈ «¬«Â¡≈«Á’ √Ã∂Ù‡ ’Ó ’∂ ¿∞‘ √Ì (Í≈Â≈Ò ”⁄)

ˆ’ ‘Ø ‹ªÁ∂ ‘È Ì≈Ú «Ú¡Ê ‘∆ ⁄Ò∂ ‹ªÁ∂ ‘È :

’Ï∆ ̪◊ Ó≈¤∞Ò∆ √π≈Í≈«È ‹Ø ‹Ø ÍÃ≈È∆ ÷ª«‘®

Â∆Ê Ï È∂Ó ’∆¬∂ Â∂ √ÌÀ √≈Â«Ò ‹ª«‘®233®

(Í≥È≈ 1377)

«¬√ ÍÃ’≈ ◊π»-¡≈Ù∂ Á∂ ¡È∂’ª ¿∞ÍÁ∂Ù Á∂ ’∂ ¿∞√ ÍÃ∂Ó∆ ˘

√Ófi≈¿∞‰≈ Í ’∞fi ’Ó-◊Â∆ ‘∆ ¡À√∆ √∆ «’ ¿∞√ ÍÃ∂Ó∆-√Á≈ Â∂

’ج∆ ¡√ È≈ ÍÀ‰≈Õ Ú≈-Ú≈ √Ófi≈¿∞‰ ”Â∂ ¿∞È∑ª È∂ ’«‘‰≈ «’

Ï≈Ï≈ ‹∆! ÓÀ∫ ¤º‚‰∆ ª ⁄≈‘øπÁ≈ ‘ª Í Ó∂≈ ÓÈ ’≈Ï» «Ú⁄ È‘ƒ

«‘øÁ≈, Ó∂∂ Úº√ Á∆ ◊ºÒ È‘ƒ ‘ÀÕ Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ ‘π’Ó ’∆Â≈ «’ ‹∂ Â∞√ƒ

√º⁄Óπº⁄ ‘∆ ÓÈ ’’∂ «¬√ Á≈ «Â¡≈◊ ’È≈ ⁄≈‘øπÁ∂ ‘Ø ÂÁ «ÚË∆ ¡√ƒ

Áº√ «ÁøÁ∂ ‘ª, ¡ÍÈ≈¿∞‰≈ Â∞√ƒ ¡≈Í ‘ÀÕ Â∞√ƒ ‘ ؘ ‹Íπ‹∆ √≈«‘Ï

Á≈ «¬º’ Í≈· ’ ’∂ √«Â◊π» √Ã∆ ◊π» ◊ÃøÊ √≈«‘Ï ‹∆ Á∆ ‘˜»∆ «Ú⁄

÷ÒØ ’∂ Ï∂ÈÂ∆ ’«¡≈ ’Ø «’, ‘∂ ˆ∆Ï «ÈÚ≈‹ ‹∆! ÓÀ∫ Ù≈Ï ¤º‚‰∆

⁄≈‘øπÁ≈ ‘ª Í Ó∂≈ ÓÈ Úº√ «Ú⁄ È‘ƒ «‘øÁ≈Õ ¡≈Í ‹∆ «’Í≈ ’’∂

334

«¬√ Ò≈¡È ˘ Ï≈‘ ’º„Ø Â∂ Á≈√ ˘ ¡≈͉∂ ⁄Ȫ È≈Ò ‹ØÛØ ‹∆Õ””

«¬√ ÍÃ’≈ È∂Ó È≈Ò ◊π» ’∆ ‘˜»∆ «Ú⁄ ‹≈ ’∂ ¡Á≈√ ’È∆ ‘À,

È≈◊≈ È‘ƒ ÍÀ‰ Á∂‰≈Õ

ÍÃ∂Ó∆ È∂ ’∞fi √Óª ª «¬√ È∂Ó È≈Ò ¶ÿ≈«¬¡≈ Í «Î ’∞√ø◊Â

’’∂ «ÈÔÓ Ú∆ ¤º‚ «ÁºÂ≈ Â∂ Ù≈Ï Ú∆ Í∆‰∆ Ùπ» ’ «ÁºÂ∆Õ «¬’∂ª

ÊØÛ∑∂ √Ó∂∫ Ï≈¡Á «¬º’ «√øÿ ˘ Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ ¿∞È∑ª √Á≈ ‘ت Í≈√

Ì∂«‹¡≈ «’ ‹≈˙ Á∂÷ ’∂ ¡≈˙ «’ ’∆ ‘≈Ò ‘À? ‘π’Ó Ó≥È ’∂ «√øÿ

«◊¡≈ Â∂ ¡≈ ’∂ √≈≈ «Ïê Áº«√¡≈ «’ ¿∞‘ ’«‘øÁ∂ ‘È «’ «’Â∂-

«’Â∂ Ó∂∂ Í≈√Ø∫ Ù≈Ï Í∆Â∆ ‹ªÁ∆ ‘À, ™fi Ó∂∂ ¡≥Á √º⁄Óπº⁄ ‘∆ «¬√

ÈÙ∂ ÂØ∫ ȯ ÍÀÁ≈ ‘Ø ◊¬∆ ‘ÀÕ ÓÀ∫ Í≈· Ú∆ ’ ÒÀ∫Á≈ ‘ª Í «‹√

«ÁÈ Ù≈Ï Í∆ ‘Ø ‹≈Ú∂ Î∂ ◊πÁπ¡≈∂ ¡Á≈√ ’È È‘ƒ ‹ªÁ≈Õ

√Á≈ ‘ت Á≈ ‘≈Ò √π‰ ’∂ Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ √ø◊ Í≈√Ø∫ Í≥‹ Í≈·

Ï∂ÈÂ∆ ⁄Ωͬ∆ √≈«‘Ï Á∂ ’Ú≈ ’∂ ¡Á≈√ ’∆Â∆ ¡Â∂ ÁπÏ≈≈ ¿∞√∂ «√øÿ

’ØÒ √πÈ∂‘≈ Ì∂«‹¡≈ «’ ‘π‰ ÚÀ√∂ ª ¿∞√ Á≈ ÓÈ Ù≈Ï Í∆‰ ˘ ’∂◊≈

‘∆ È‘ƒ, ‹∂ ¡≥ÁØ∫ ÍÃ∂È≈ Í∆‰ Ò¬∆ ‘ØÚ∂ ÂÁ ¿∞È∑ª ˘ ’«‘‰≈ «’ ¿∞√∂

Ú∂Ò∂ ◊π»-⁄Ȫ «Ú⁄ ¡Á≈√ ’È «’ Á≈Â≈ ‹∆, Ó∂≈ ÓÈ ’≈Ï» ÂØ∫

Ï≈‘ ‘Ø «‘≈ ‘ÀÕ ¡≈Í ‘∆ «¥Í≈ ’’∂ Úº√ «Ú⁄ ’Ø ‹∆ Â∂ «¬√

Ò≈¡È ÂØ∫ Ï⁄≈¿∞Õ ‹∂ «’Â∂ «Î Ú∆ Ù≈Ï Í∆Â∆ ‘∆ ‹≈Ú∂ ¿∞√ «ÁÈ

◊πÁπ¡≈≈ √≈«‘Ï, √«Â◊π» ‹∆ Á∂ ÁÏ≈ Á∂ ¡≥Á È‘ƒ ‹≈‰≈, Ï≈‘Ø∫

Á«‘Ò∆˜ ÂØ∫ Ï∂ÈÂ∆ ’ Á∂‰∆Õ

ÓÈ Âª Ï≈Ï≈ ‹∆ ¡Â∂ √ø◊ Á∆ ’∆Â∆ ¡Á≈√ È≈Ò ‘∆ ÏÁÒ

⁄π’≈ √∆Õ √«Â◊π» ‹∆ Á∂ ⁄Ȫ Á∆ ˙‡ ÒÀ‰ È≈Ò ‘Ø Íͺ’Â≈ ‘Ø

◊¬∆Õ ¿∞‘ √Á≈ ‹∆ ‹Ø ÓÈ ’ ’∂ «¬√ ÌÀÛ∆ Ú≈Á∆ ˘ ¤º‚‰≈ ⁄≈‘øπÁ∂

‘ج∂ Ú∆ È‘ƒ ¤º‚ √’Á∂ √È, ¡Á≈√ Â∂ ◊πÏ≈‰∆ Á≈ ¡≈√≈ ÒÀ‰

È≈Ò «√øÿ √º‹ ◊¬∂ Â∂ ◊π«√º÷∆ ‹∆ÚÈ Á∂ Ë≈È∆ ω ◊¬∂Õ ‘ ؘ

Í≥‹ª Ï≈‰∆¡ª Á∂ «ÈÂÈ∂Ó ÂØ∫ «¬Ò≈Ú≈ √Ã∆ √π÷ÓÈ∆ √≈«‘Ï Á∂ «ÈÂÈ∂Ó∆

Ú∆ ‘Ø ◊¬∂ ¡Â∂ Ï≈¡Á «Ú⁄ «¬‘Ȫ Á∆ ÍÃ∂È≈ È≈Ò ’¬∆¡ª Á∂ ‹∆ÚÈ

ÏÁÒ∂Õ ÿ «Ú⁄ Ú∆ √≈≈ Í«Ú≈ ◊π«√º÷∆ Ë≈È ’ «◊¡≈Õ «¬‘

ϒª √«Â√ø◊Â, Ï≈‰∆ ¡Â∂ ¡Á≈√ È≈Ò ÍÃ≈Í ‘øπÁ∆¡ª ‘ÈÕ

¡«‹‘≈ √∆, Ï≈Ï≈ ‹∆ Á≈ Í¿∞Í’≈∆ ‹∆ÚÈ, ‹Ø «’ ¡Ú◊π‰ª

ÂÊ≈ Ïπ«¡≈¬∆¡ª Á∆¡ª ‚ø»ÿ∆¡ª ÷º‚ª «Ú⁄ «‚º◊∂ ‹∆Ú ˘ ¡≈͉∂

«Í¡≈ Á∆ ¤Ø‘ Á∂ ’∂ È≈Ó-√ È≈Ò ÌÍ» «Í¡≈∆ ◊ÒÚº’Û∆ «Ú⁄

335

ÒÀ ’∂, Ï≈‘ ’º„ ÒÀ∫Á∂ ¡Â∂ ◊πÓ«Â Á∂ «ÁzÛ∑ Ë≈È∆ ω≈ ’∂ ¡≈ÁÙ’

◊π«√º÷ Á≈ ÈÓ»È≈ ω≈ «ÁøÁ∂Õ ‹∂’ ¡À√∆¡ª ’∞fi «¬’ ÿ‡È≈Úª Ú∆

«Ò÷∆¬∂ ª √À∫’Û∂ È‘ƒ, ‘˜≈ª Á∆ «◊‰Â∆ «Ú⁄ ‘ÈÕ Ï≈Ï≈ ‹∆ Á∆

√ø◊ Â∂ «Í¡≈ Á∆ ¤Ø‘ È∂ «¬Ò≈’∂ Á∂ Í«Ú≈ª Á∂ Í«Ú≈ È≈√«Â’Â≈

¡Â∂ Ïπ«¡≈¬∆¡ª Á∆ ÁÒÁÒ «Ú⁄Ø∫ ’º„ ’∂ ◊πÓ«Â ◊≈‚∆ ≈‘ ¿∞µÍ

‡Ø∂Õ «¬√ «¬Ò≈’∂ «Ú⁄ Ì≈¬∆ √≈«‘Ï Ì≈¬∆ ◊πÁ≈√ ‹∆ Á∂ ’ÊÈ ˘

Íú÷ Á∂«÷¡≈ ‹≈ √’Á≈ ‘À «’ :

ÌÚ‹Ò ¡≥Á ÏØ«‘Ê∂

«¬’√ «Í¤∂ Ò÷ ÂøÁ∂® (Ú≈ 6, Í¿∞Û∆ 18)

¡Â∂

«¬’√ ‘Ê ¡≈«¬¡≈ ÚØ√≈‰∂ Ï‘πÂ∂∂Õ

ppppppppppppppp

336

å¿È ôðÅì Û¼â ç¶; öðÆìÆ åËù Û¼â ÜÅò¶×Æå¿È ôðÅì Û¼â ç¶; öðÆìÆ åËù Û¼â ÜÅò¶×Æå¿È ôðÅì Û¼â ç¶; öðÆìÆ åËù Û¼â ÜÅò¶×Æå¿È ôðÅì Û¼â ç¶; öðÆìÆ åËù Û¼â ÜÅò¶×Æå¿È ôðÅì Û¼â ç¶; öðÆìÆ åËù Û¼â ÜÅò¶×Æ

√. «◊¡≈È «√øÿ ‹∆ ◊πÁ≈√Íπ «ÈÚ≈√∆ ⁄ø◊∂ ÌÒ∂ ÍπÙ √ÈÕ

¡≈͉∆ È∂’ È∆Ô È≈Ò «Ó‘È ’’∂ ÍÃÚ≈ Á∆ ÍÃÚÙ ’Á∂

√ÈÕ Ì≈÷Û∂ Á≈ ‚ÀÓ Ïȉ≈ Ùπ» ‘Ø«¬¡≈, ¡≈Í ‹∆ È∂ Ì≈÷Û≈ ‚ÀÓ

Â∂ ÈΩ’∆ ’ Ò¬∆Õ Ì≈Ú∂∫ ¡≈Í È∂’ È∆Ô È≈Ò «Ó‘È ’Á∂ √È

Í «‹Ú∂∫ ◊πÒ≈Ï Á∂ ÎπºÒ È≈Ò ’ø‚≈ Ú∆ ‘øπÁ≈ ‘ÀÕ «‹ºÊ∂ √º⁄≈ √πº⁄≈

«Ó‘ÈÂ∆ ‹∆ÚÈ √∆, ¿∞Ê∂ È≈Ò Ù≈Ï Í∆‰ Á≈ √πÌ≈¡ ‹Ø ÍÃͺ’ ‘Ø

⁄πº’≈ √∆ ¿∞‘ √≈∆ ’∆Â∆ ı»È-Í√∆È∂ Á∆ ’Ó≈¬∆ ˘ ¡≈͉∂ «Ú⁄

√Ó∂‡∆ ‹≈ «‘≈ √∆Õ Ó‘∆È∂ Ï≈¡Á ÿ ¡≈¿∞‰≈Õ ÿ Ú≈«Ò¡ª ˘

◊π˜≈∂ ‹Ø◊∂ ÍÀ√∂ Á∂ ‹≈‰∂Õ Ï≈’∆ ÷»‘ Á∆ «Óº‡∆ ÷»‘ ˘ ‘∆ Ò≈¬∆

‹≈‰∆Õ ÿÚ≈Ò∆ Ï∆Ï∆ ÏÛ∆ ÙπÙ∆Ò Â∂ «√¡≈‰∆ √∆Õ ¿∞√∂ Ó≈«¬¡≈

«Ú⁄ ‘∆ √≈∂ ÿ Á≈ ÂØ≈ ÂØ ’∂ Ϻ«⁄¡ª Á∆¡ª ÒØÛª Ú∆ Í»∆¡ª

’È◊∆¡ªÕ ’≈¯∆ √Óª «¬‘ «√Ò«√Ò≈ ‹≈∆ «‘≈Õ √Óª ¶ÿÁ≈

«◊¡≈Õ ‚ÀÓ Á≈ ’øÓ Ú∆ √Ó≈Í ‘؉ Â∂ ¡≈ «◊¡≈Õ √. «◊¡≈È

«√øÿ ‹∆ ’øÓ ¤º‚ ’∂ ÓπÛ ◊πÁ≈√Íπ ¡≈ ◊¬∂ Â∂ ¡≈͉≈ ÚÀÒ«‚ø◊

Á≈ ’øÓ Ùπ» ’ «Ò¡≈Õ ◊≈‘’ Ú∆ ¡≈™Á∂, ’øÓ Ú∆ ⁄ÒÁ≈, Ó≈«¬¡≈

Ú∆ ◊π ≈∂ ‹Ø◊∆ ’Ó≈ ÒÀ∫Á∂ Í Ù≈Ï Á≈ ¡ÀÏ ‹Ø ͺ’∆ ¡≈Á ω

’∂ ⁄øÏ«Û¡≈ √∆, ¿∞‘ √≈∆ Ï’Â ˘ ÷¬∆ Ø◊ Úª◊ ¡≈͉∂ «Ú⁄

‹˜Ï ’∆ ‹ªÁ≈ √∆Õ ’¬∆ Ú≈∆ ¡≈Í È∂ Ù≈Ï ˘ «Â¡≈◊‰ Á≈

ÓÈ Ï‰≈«¬¡≈ Í ÓÈ «Î ‚ØÒ ‹ªÁ≈Õ «¬’ ÍÃ∂Ó∆ È∂ ¡≈Í ˘ «’‘≈

«’ «◊¡≈È «√øÿ≈! Âø» ’øÓ Ú∆ ¬∂È≈ ’Á≈ ‘À∫, ◊≈‘’ Ú∆ ’≈¯∆

¡≈™Á∂ ‘È Í Â∂∂ ÿ Á≈ ‘≈Ò ¿∞Ê∂ Á≈ ¿∞Ê∂ ‘∆ ‘ÀÕ ’ج∆ ⁄ø◊≈

Ó’≈È Ï‰≈ ÒÀ, Ϻ⁄∂ ‹Ú≈È ‘؉ Ú≈Ò∂ ‘ÈÕ «¬‘Ȫ Á∂ ’≈ «Ú‘≈

Ú∆ ’È∂ ‘ÈÕ Í È≈ ª Âø» ÈΩ’∆ √Ó∂∫, Â∂ È≈ ‘π‰ ‘∆ ÿ «Ú⁄

’ج∆ «¬º‡ Ò≈¬∆ ‘ÀÕ Í«‘Ò∂ Ú≈Ò∂ Ï≈Ò∂, ¤Â∆ª Á∆ ∆Í∂¡ Â’ ‘∆

√∆Ó È≈ º÷Õ √. «◊¡≈È «√øÿ È∂ ¿∞√ ‘ÓÁÁ∆ «ÓºÂ Í≈√

337

¡≈͉≈ Áπº÷ ÎØ«Ò¡≈ «’ «ÓºÂ≈ ÂÀ ÍÂ≈ ‘∆ ‘À «’ Ì≈Ú∂∫ ÓÀ

¡≈ÓÁÈ ’≈¯∆ ‘À Í «¬‘ ‹Ø ÓÀ «¬’ ÌÀÛ∆ Ò≈¡È Һ◊ ⁄πº’∆

‘À ÓÀ∫ ⁄≈‘øπÁ≈ ‘Ø«¬¡≈ Ú∆ «¬√ ÂØ∫ ¤∞º‡ È‘ƒ √’Á≈Õ ¿∞√ ÍÃ∂Ó∆ È∂

«’‘≈, ÓÀ∫ ÂÀ˘ Áº√Á≈ ‘ª ‹∂ Âø» Ó∂≈ ’«‘‰≈ Ó≥È∂ ª ‘π«Ù¡≈Íπ

«˜Ò∑∂ «Ú⁄ ◊Û∑Á∆Ú≈Ò≈ Á∂ ȘÁ∆’ «¬’ «√º÷ √≈Ë» ‘È, Â∞√ƒ ¿∞‘Ȫ

Í≈√ ‹≈ÚØ ‹Ø ¿∞‘ ’«‘‰ ¿∞√ Â∂ Í«‘≈ «Á¿∞Õ ¿∞‘ Í»È Ó‘≈ÂÓ≈

‘ÈÕ

√. «◊¡≈È «√øÿ È∂ ¡≈͉∂ ‘ÓÁÁ∆ «ÓºÂ ˘ ¿∞µÂ «ÁºÂ≈, ¤º‚

Ô≈, ÏÊ∂∂ √≈Ë Á∂÷∂ ‘ÈÕ √Ì ¡≈ÍØ ¡≈͉∆ ؇∆ Á∆ ’Ó≈¬∆ Á≈ √≈ËÈ

ω≈ ’∂ ÏÀ·∂ ‘ÈÕ Ù≈Ï Âª ÓÀ∫ ̓Á≈ ‘ª, ’∆ √ø Ó∂∂ ‘ºÊØ∫ ◊Ò≈√∆

÷Ø‘ ÒÀ‰◊∂Õ «‹øÈ≈ «⁄ Ó∂≈ ÓÈ ‘∆ «¬√ ˘ ¤º‚‰ Á≈ È‘ƒ ωÁ≈,

¿∞È∑ª «⁄ ’ج∆ Ó∂∆ Ù≈Ï «’Ú∂∫ ¤∞‚≈ Á∂Ú∂◊≈Õ ¿∞√ ‘ÓÁÁ∆ «ÓºÂ

È∂ ‹Ø ¡≥«ÓÃÂË≈∆ √∆, ÓπÛ «◊¡≈È «√øÿ ˘ «’‘≈ «’ «◊¡≈È «√øÿ

‹≈‰ Á≈ ’∆ ‘˜ ‘À? Âø» ¿∞‘Ȫ ˘ √º⁄∆ ◊ºÒ ’«‘ ’∂ Ï∂ÈÂ∆ ’ Á∂Úƒ,

‹∂ Â∂≈ ÓÈ Ó≥«È¡≈, ¿∞‘Ȫ Á∆ ◊ºÒ Ó≥È ÒÚƒ, È‘ƒ Â∂ ÓπÛ ¡≈͉∂

ÿ ¡≈ ‹≈ÚƒÕ Í √. «◊¡≈È «√øÿ ‹∆ ¡≈͉∆ ◊ºÒ Â∂ ¡Û∂ ‘∂Õ

’«‘‰ Òº◊∂ «’ √øª È∂ Ú∆ ª «¬‘ ‘∆ ’«‘‰≈ ‘À «’ Âø» Ù≈Ï È≈

Í∆¡≈ ’ Â∂ ÓÀ∫ ¿∞‘Ȫ ˘ ’∆ ’‘ª◊≈ «’ È‘ƒ Í∆Úª◊≈Õ ‹∂ È≈ Í∆‰

Á≈ Ï⁄È ’ «Ò¡≈ «Î ª ÓÀ∫ ÁØ‘∂ Í≈Í Á≈ Ì≈◊∆ ωª◊≈Õ √Ø ¤º‚

Ô≈ ‹∂ ºÏ È∂ ¡≈Í∂ ¤‚≈¿∞‰∆ ‘ØÚ∂◊∆, ¤‚≈ Á∂Ú∂◊≈Õ ¿∞‘ «ÓºÂ ’«‘‰

Òº◊≈, «◊¡≈È «√øÿ! «‹Ú∂∫ Âø» ‘π‰∂ ‘∆ «’‘≈ ‘À «’ ’∆ √ø Ó∂∂ ‘ºÊØ∫

◊Ò≈√∆ ÷Ø‘ ÒÀ‰◊∂, ’∆ ‘π‰ Âø» «¬‘ ⁄≈‘øπÁ≈ ‘À∫ «’ ºÏ Â∂∂ ‘ºÊØ∫ ◊Ò≈√∆

÷ØÚ∑∂? Ú∂÷ƒ, ‹∂ ºÏ È∂ ‘ºÊØ∫ ◊Ò≈√∆ ÷Ø‘∆ ª Ï‘π ӫ‘ø◊∆ ÍÀ‰∆ ‘ÀÕ

√Ø Ì≈ ¡ÀÚ∂∫ ‘πº‹Âª È≈ ÍÛ∑, «¬’ Ú≈∆ ¿∞Ê∂ ‹≈ ª ¡≈Õ √. «◊¡≈È

«√øÿ È∂ «’‘≈ «’ ⁄ø◊≈ Ì≈ ÓÀ∫ Â∂∆ ◊ºÒ ‘∆ Ó≥È ÒÀ∫Á≈ ‘ª, «’√∂ «ÁÈ

¡ÀÂÚ≈ ˘ ‹≈ ¡≈Úª◊≈Õ √øª È∂ Ù≈Ï ¤∞‚≈ «ÁºÂ∆ ª ‡ºÏ Á≈ ÌÒ≈

‘Ø ‹≈¿±Õ È≈ ’ج∆ «ÏË Ï‰∆ ª «‹Ú∂∫ ◊º‚∆ ⁄ÒÁ∆ ‘À, ⁄Ò∆ ‹≈¿±Õ

«¬√ Â∑ª Á∆ Ú≈Â≈Ò≈Í ¿∞Í≥à¿∞‘ ÍÃ∂Ó∆ ¡≈͉∂ ÿ ⁄Ò≈ «◊¡≈Õ

«¬Ë ¿∞√ ÍÃ∂Ó∆ Á∂ ’‘∂ Ú≈’ √. «◊¡≈È «√øÿ Á∂ ¡≥Á ◊∂Û≈ ÷≈‰

Òº◊∂Õ ¡ÀÂÚ≈ Á≈ «ÁÈ Ú∆ È∂Û∂ ‘∆ √∆Õ ¡≈Í È∂ ¡ÀÂÚ≈ Ú≈Ò∂ «ÁÈ

≈ÓÍπ ÷∂Û∂ ‹≈‰ Á≈ ÍÃØ◊≈Ó Ï‰≈ «Ò¡≈Õ

◊Ó∆¡ª Á∂ «ÁÈ √ÈÕ √. «◊¡≈È «√øÿ ‹∆ √≈¬∆’Ò Â∂ √Ú≈

‘Ø ’∂ Á«¡≈ «Ï¡≈√ Á∂ È∞Ù«‘≈ ͺ‰ Â∂ Íπº‹∂Õ Ï∂Û∆ ≈‘ƒ ¡≈Í Í≈Ò∂

338

’ø„∂ ¿∞ ’∂, ÓπÛ √≈¬∆’Ò Â∂ √Ú≈ ‘Ø ’∂ BD-BE Ó∆Ò Á≈ Í≥Ë

√≈¬∆’Ò Â∂ ’Á∂ ‘ج∂ ÁπÍ«‘ √Ó∂∫ ◊πÁπ¡≈≈ √≈«‘Ï Íπº‹∂Õ Ï≈‘

ÈÒ’∂ Â∂ Ó≥»‘ ‘ºÊ ËØÂ≈ Â∂ ÊØÛ∑∆ Á» √≈¬∆’Ò ÷Û≈ ’’∂, ¡≈Í ‹∆

«‹Ê∂ √ø◊ Á∆ Â∂ ÏÀ·∆ √∆, Á»Ø∫ ‘∆ √ø◊ Á∂ ÁÙÈ ’∆Â∂ Â∂ ◊π»

Ó‘≈≈‹ ‹∆ Á∂ ’Ó∂ «Ú⁄ ◊π» ◊ÃøÊ √≈«‘Ï ‹∆ ˘ ÓºÊ≈ ‡∂«’¡≈ Â∂

√∆ ˘ ͺ÷∂ Á∆ ‘Ú≈ ÒÚ≈¬∆ Â∂ ¡≥Á ÏÀ·∂ ‘∆ Ï≈‘ Á∆ Â∂ ÏÀ·∂

Ï≈Ï≈ ‹∆ Â∂ √ø◊Â ÚºÒ Ú∂«÷¡≈Õ ¿∞√ √ø◊ «Ú⁄Ø∫ ‘π‰ ¡≈Í ˘ √øª

˘ «√¡≈ȉ≈ ¡Ω÷≈ ‘Ø «◊¡≈ «’ «¬√ √ø◊ «Ú⁄ √ø «’‘Û∂ ‘È?

«’™«’ ◊Ó∆ ’≈È Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ ¤Ø‡∆ ’∂√’∆ √‹≈¬∆ ‘ج∆ √∆ Â∂ ¡≈Ó

«√øÿª Ú≈Ò≈ ‘∆ Í«‘≈Ú≈ Í«‘«È¡≈ ‘Ø«¬¡≈ √∆Õ

√. «◊¡≈È «√øÿ Á∂ ÓÈ «Ú⁄ «ı¡≈Ò √∆ «’ √ø «’√∂ ÂıÂÍØÙ

Â∂ ◊Á∑∂Ò≈ Ò≈ ’∂ √øπÁ ¡≈√È «Ú¤≈ ’∂ ÏÀ·∂ ‘؉◊∂ Â∂ «¬’ ÁØ √∂Ú≈Á≈

ͺ÷≈ fiºÒÁ∂ ‘؉◊∂ Â∂ «¬’ ÁØ ¡ÁÒ «Ú⁄ ÷Û∑∂ ‘؉◊∂Õ √ø ª Á»

ÂØ∫ ‘∆ ͤ≈‰∂ ‹ªÁ∂ ‘È Í «¬Ê∂ ª √≈∂ √ø◊ »Í «Ú⁄ ‘∆ Á∆

Â∂ ÏÀ·∂ ‘È Â∂ ÓÀ˘ ¡‹∂ Â’ Ú∆ √øª Á∆ «√¡≈‰ È‘ƒ ‘Ø ‘∆Õ «¬√

Â∑ª Á∆¡ª «Ú⁄≈ª √. «◊¡≈È «√øÿ Á∂ ÓÈ «Ú⁄ ⁄Ò ‘∆¡ª √ÈÕ

Ì≈. ¡Ó «√øÿ È∂ √. «◊¡≈È «√øÿ ˘ Ó‘≈≈‹ ‹∆ Á∂ ’Ó∂ «Ú⁄

ÏÀ«·¡ª ˘ ÍÃÙ≈Á «ÁºÂ≈ Â∂ ‹Ò Í≈‰∆ Íπº«¤¡≈Õ √. «◊¡≈È «√øÿ È∂

¡Ó «√øÿ ˘ √«‘‹∂ È≈Ò Íπº«¤¡≈ «’ Ì≈¬∆ √≈«‘Ï √ø ‹∆ «’Â∂

Ï≈‘ ◊¬∂ ‘ج∂ ‘È? ¡Ó «√øÿ È∂ «’‘≈ «’ È‘ƒ, Ï≈Ï≈ ‹∆ Ï≈‘

√ø◊ «Ú⁄ Á∆ Â∂ ÏÀ·∂ ‘È Â∂ Ï≈Ï≈ ‹∆ ÚºÒ «¬Ù≈≈ ’’∂ «’‘≈

«’ ¡Ω‘ ‹Ø ◊ØÒ ’∂√’∆ √‹≈¬∆ ÏÀ·∂ ‘È Â∂ ◊Ò «Ú⁄ ’≈Ò∂ ◊≈Â∂

Ú≈Ò∆ «¥Í≈È ‘À, «¬‘ √ø ‘ÈÕ √. «◊¡≈È «√øÿ Ì≈¬∆ ¡Ó «√øÿ

Á∂ Áº√‰ Â∂ Ï≈Ï≈ ‹∆ ÚºÒ ◊¬∂ Â∂ ‹≈ ’∂ ¿∞‘Ȫ ˘ ÓºÊ≈ ‡∂’‰ Òº◊∂Õ

¡≈Í È∂ √. «◊¡≈È «√øÿ Á∂ «√ ‘∂· ‘ºÊ ’’∂ Ø’ «ÁÂ≈ Â∂ √ø◊Â

È≈Ò ‹Ø «Ú⁄≈ ⁄Ò ‘∆ √∆, «Úº⁄∂ ¤º‚ ’∂ ’«‘‰ Ò◊∂ «’ ‘π‰ ‘Ø

ÓºÊ≈ ‡∂’‰ Á∆ ’√ «‘øÁ∆ ‘À? «‹‘Ȫ ˘ ÓºÊ≈ ‡∂’‰≈ √∆, ÈÓ√’≈

’È∆ ωÁ∆ √∆, ¿∞Ê∂ ª Â∞√ƒ ÓºÊ≈ ‡∂’ ¡≈¬∂ ‘Ø, ‘π‰ ‘Ø «’√∂

Á∂‘Ë≈∆ ˘ ÓºÊ≈ ‡∂’‰ Á∆ ÒØÛ È‘ƒÕ ◊π«√º÷ ˘ ¡≈͉∂ ÍÀª Â∂ ÷Ò؉≈

⁄≈‘∆Á≈ ‘ÀÕ √«Â◊π» ‹∆ È∂ √≈˘ √Ì ÂØ∫ √Ã∂Ù‡ ¯Â«‘ Ïı«ÙÙ ’∆Â∆

‘ÀÕ ‹ÁØ∫ Ú∆ «¬’ Á»‹∂ ˘ «ÓÒ∆¬∂ Ú≈«‘◊π» ‹∆ ’≈ ÷≈Ò√≈, Ú≈«‘◊π»

‹∆ ’∆ ¯Â«‘ ‘∆ ÏπÒ≈¿∞‰≈ ⁄≈‘∆Á∆ ‘ÀÕ

339

Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ ¡≈Í ˘ Íπº«¤¡≈ «’ ¡≈Í ‹∆ «’ÊØ∫ ¡≈¬∂ ‘Ø? «◊¡≈È

«√øÿ È∂ «’‘≈ «’ ◊πÁ≈√Íπ ÂØ∫ ¡≈«¬¡≈ ‘ªÕ Ϻ√ Â∂ ‹ª √≈¬∆’Ò

Â∂ ¡≈¬∂ ‘Ø? ‹∆, ËπØ∫ ‘∆ √≈¬∆’Ò Â∂ ¡≈«¬¡≈ ‘ªÕ Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ «’‘≈

«’ ¡≈Í ‹∆ ˘ Ï‘π ÷∂⁄Ò ‘ج∆ ‘ÀÕ ‹Ò Í≈‰∆ ¤’Ø Â∂ ¶◊ Ú∆

«Â¡≈ ‘À, ¤’ ÒÚØ; «Î ◊ºÒÏ≈ ’ª◊∂Õ √. «◊¡≈È «√øÿ ‹∆ ¶◊

¤’‰ ÏÀ· ◊¬∂ Â∂ ÓÈ «Ú⁄ ÏÛ∂ ‘À≈È √È «’ «¬‘ «’‘Ø «‹‘∂ √øÂ

‘È, √øª ˘ ª ÓºÊ≈ È≈ ‡∂’Ø Âª ¿∞‘ ¡≈¬∂ ÍÃ∂Ó∆ ˘ «√ºË∂ Ó≥»‘ ÏπÒ≈™Á∂

‘∆ È‘ƒ, ‹Ò-Í≈‰∆ Íπº¤‰≈ ª «¬’ Í≈√∂ «‘≈Õ √øª È∂ ª ‹Ø Ïπ≈

ÓÈ≈¿∞‰≈ ‘À ¿∞‘ ª ‹πÁ∆ ◊ºÒ ‘À, ¿∞‘Ȫ Á∂ ÙË≈¨ ‘∆ √øª ˘ ÓºÊ≈

È≈ ‡∂’‰ Ú≈Ò∂ Á∆ «ÈÙ≈ ’≈ «ÁøÁ∂ ‘È «’ Â∞‘≈˘ Ó‘ªÍπ÷ª Á≈

√«Â’≈ ’È≈ È‘ƒ ¡≈™Á≈Õ ‹∂ √øª Í≈√Ø∫ ’∞¤ ÒÀ‰≈ ‘À ª Í«‘Òª

Ó‘ªÍπ÷ª Á≈ √«Â’≈ ’È≈ «√÷ØÕ Í «¬Ê∂ ¿∞Ò‡∆ ◊ºÒ ‘À, ÓºÊ≈

‡∂’‰ Ú≈Ò∂ ˘ «Óº·∆¡ª «Óº·∆¡ª «fiÛ’ª ÍÀ∫Á∆¡ª ‘ÈÕ «¬‘ ª «˜øÁ◊∆

Á≈ Í«‘Ò≈ ˜Ï≈ ‘ÀÕ «¬È∑ª «Ú⁄≈ª «Ú⁄ ¡≈Í È∂ ÍÃÙ≈Á≈ ¤º«’¡≈

Â∂ ÓÈ «Ú⁄ Ú∆ ’∞fi ÍÂ∆‹‰≈ ω ◊¬∆Õ ÍÃÙ≈Á≈ ¤º’ ’∂ ¡≈Í ‹∆

√ø◊ «Ú⁄ ÏÀ· ◊¬∂ Â∂ ⁄Ò ‘∆¡ª ◊πÓ«Â «Ú⁄≈ª ˘ √ÃÚ‰ ’∆Â≈Õ

ÊØÛ∑∆ Á∂ Ï≈¡Á Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ √. «◊¡≈È «√øÿ ˘ ¡≈¿∞‰ Á≈

’≈È Íπº«¤¡≈ «’ Â∞√ƒ ÏÛ∆ Á»Ø∫ ËπºÍ∂ ⁄Ò ’∂ ¡≈¬∂ ‘Ø, Áº√Ø ’∆ ‘π’Ó

‘À? ¡≈Í È∂ «’‘≈ «’ Ï≈Ï≈ ‹∆, ÓÀ∫ ¡≈Í È≈Ò Úº÷∂ ‘Ø ’∂ ◊ºÒ ’È∆

‘ÀÕ ÊØÛ∑∂ «⁄ Ï≈¡Á √ø◊ Â∞ ◊¬∆Õ ¡≈Í È∂ ¡≈͉∂ ¡≈¿∞‰ Á≈

’≈È Áº«√¡≈ «’ Ï≈Ï≈ ‹∆ ÓÀ∫ Í«‘Òª ÈΩ’∆ Ú∆ ’∆Â∆ ‘À, ‘π‰

¡≈͉≈ ’øÓ Ùπ» ’∆Â≈ ‘À, ◊≈‘’ Ú∆ ¡≈™Á∂ ‘È Í Ó≈«¬¡≈ «‡’Á∆

È‘ƒÕ ÿ «Ú⁄ ◊∆Ï∆ Á≈ Á«ÒÁz Í«¬¡≈ ‘Ø«¬¡≈ ‘ÀÕ ¡‹∂ ÿ Ú∆

È‘ƒ ω≈«¬¡≈Õ Ïº⁄∂ Ú∆ ‹Ú≈È ‘؉ Ú≈Ò∂ ‘ÈÕ ¿∞‘Ȫ Á∂ ’≈‹ Ú∆

’È∂ ‘ÈÕ

Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ «◊¡≈È «√øÿ ‹∆ Á∆ ◊ºÒ ÏÛ∂ Ω È≈Ò √π‰∆Õ

ÊØÛ∑≈ ⁄πÍ ’’∂ Ï⁄È ’∆Â≈ √Á≈ ‹∆, Â∞‘≈‚≈ Ȫ¿∞ ’∆ ‘À? ‹∆,

«◊¡≈È «√øÿÕ Ì≈¬∆ «◊¡≈È «√øÿ, ‹∂ Âø» √≈‚≈ Ï⁄È Ó≥È∂, ◊π‹≈≈

ª ’∆ Ó≈«¬¡≈ Â∂∂ Ó◊-Ó◊ ¡≈Ú∂◊∆Õ ‹∆ ’∆ ‘π’Ó ‘À? Ϻ√

«¬’Ø Ï∂ÈÂ∆ ‘À Âø» Ù≈Ï ¤º‚ Á∂‘, ˆ∆Ï∆ Á≈ Á«ÒÁz ÂÀ˘ ¤º‚

‹≈Ú∂◊≈Õ «◊¡≈È «√øÿ È∂ √Ø«⁄¡≈ «’ ¿∞‘Ø ◊ºÒ ‘∆ ‘ج∆ È≈, ’∆

ÓÀ∫ ‘π‰ ‘ª ’ª ‹ª Ȫ‘ ’ªÕ ¡ı∆ √Ø⁄ ’∂ ¡≈Í È∂ «’‘≈, Ï≈Ï≈

340

‹∆ ÓÀ∫ ¤º‚‰∆ ª ⁄≈‘øπÁ≈ ‘ª Í ÓÀÊØ∫ ¤º‚ È‘ƒ ‘øπÁ∆Õ Ï≈Ï≈ ‹∆

’«‘‰ Òº◊∂, Ù≈Ï È∂ Â∂≈ «¬√ Â∑ª «Í¤≈ È‘ƒ ¤º‚‰≈, Â∞√ƒ ◊π»

‹∆ Á∆ ÙÈ ◊둉 ’ØÕ ÙÈ ◊둉 ’È ÂØ∫ Í«‘Òª ‘ ؘ

√Ú∂∂ ‹Íπ‹∆ √≈«‘Ï, Ù≈Ó ˘ «‘≈√ √≈«‘Ï Á≈ Í≈· ’«¡≈ ’Ø

Â∂ ‹ÁØ∫ «¬‘ «ÈÔÓ Íº’ ‹≈Ú∂ «Î Í»≈ «ÈÂÈ∂Ó Ùπ» ’ Á∂ÚØ Â∂

¡º‹ ÂØ∫ ‘∆ «¬‘ ÍÉ ’ ÒÚØ Â∂ ‘ ؘ ◊πÁÚ≈∂ ‹≈ ’∂ ◊π»

Ó‘≈≈‹ ““◊π» ◊ÃøÊ √≈«‘Ï”” ¡º◊∂ ‹≈ ’∂ ¡Á≈√ ’«¡≈ ’Ø «’

√«Â◊π» ‹∆, «¬√ Ò≈¡È ÂØ∫ Ó∂≈ «Íº¤≈ ¤‚≈ÚØÕ ‹ÁØ∫ ¡≈͉≈ ÏÒ

’∞fi È≈ √≈∂, ¿∞ÁØ∫ √«Â◊π» ‹∆ Á∆ ˙‡ ¡≈√≈ «Ò¡ª √≈∂ ’≈‹

≈√ ‘Ø ‹ªÁ∂ ‘ÈÕ √Ø Â’Û∂ ‘ØÚØ ¡º‹ ÂØ∫ ‘∆ ÍÉ ’’∂ ‹≈ÚØ «’

«¬√ Á∂ È∂Û∂ È‘ƒ ‹≈‰≈Õ √. «◊¡≈È «√øÿ ‹∆ √π‰∆ ◊¬∂ Â∂ Ï≈¡Á

«Ú⁄ Íπº«¤¡≈ «’ Ï≈Ï≈ ‹∆, ÙÈ «’√ Â∑ª ◊둉 ’È∆ ‘À? ª

¡≈Í È∂ Áº«√¡≈ «’ ‹ÁØ∫ Â∞√ƒ √ºÂª Ï≈‰∆¡ª Â≈ «ÈºÂÈ∂Ó ’È Ò◊

ͬ∂ Â∂ Ù≈Ï ¤º‚ «ÁºÂ∆ «Î ¡≥«Óऺ’ ÒÀ‰≈, «¬‘ ‘∆ ◊π» ‹∆

Á∆ Ù‰ ◊둉 ’È Á≈ Â∆’≈ ‘ÀÕ

«◊¡≈È «√øÿ ‹∆ √π‰ ’∂ ⁄πºÍ ’ ◊¬∂ Â∂ ÓÈ «Ú⁄ √Ø⁄‰ Òº◊∂

«’ Ù≈Ï ¤º‚‰ ÂØ∫ «Í¤Ø∫ ‘Ø ÏøËÈ «Ú⁄ ÍÀ‰≈ ÍÚ∂◊≈, ‘ ؘ «ÈºÂÈ∂Ó

’È≈ ÍÚ∂◊≈, «‘ª º÷‰∆¡ª ÍÀ‰◊∆¡ª, «¬‘ ª ¶Ó≈ Â∆’≈ ‘ÀÕ

«¬‘Ȫ «Ú⁄≈ª «Ú⁄ ͬ∂ ‘∆ ¡≈Í È∂ Íπº«¤¡≈ «’ Ï≈Ï≈ ‹∆, ’∆ ¡≥«ÓÃÂ

¤’∂ ÂØ∫ «ÏȪ È‘ƒ √∂◊≈? Â∞‘≈‚∂ ’«‘‰ ÓπÂ≈Ï’ ÓÀ∫ «ÈºÂÈ∂Ó ’

«Ò¡≈ ’ª◊≈ Â∂ Ù≈Ï ¤º‚‰ Á≈ Ú∆ ÔÂÈ ’ª◊≈Õ ¡≈Í ‹∆ ‹Ò≈Ò

«Ú⁄ ¡≈¬∂ Â∂ ’«‘‰ Òº◊∂, «◊¡≈È «√øÿ≈! ¡√ƒ Â∂∂ ÒØ’ ÍÃÒØ’

√Ú≈È≈ ⁄≈‘øπÁ∂ ‘ªÕ Ù≈Ï ¤º‚‰ Â∂ Ï≈‰∆ ÍÛ∑È È≈Ò «¬Ê∂ ’≈ØÏ≈

«Ú⁄ ª Ï’Â ÍÀ ‹≈Ú∂◊∆ Í «Î «¬Ê∂ «’øÈ≈ ’∞ «⁄ «¬√ Ó≈«¬¡≈

ÂØ∫ √πº÷ Ò¬∆ ‹≈Ú∂∫◊≈? ¡’√ ˘ :

√ÌÈ≈ √≈‘πÀ Úøfl‰≈ √«Ì Óπ’Ò≈Ú‰‘≈®

(«√∆ ≈◊π Ó: 5, Í≥È≈ 50-51)

ÂÊ≈

‹Ø ¡≈«¬¡≈ √Ø ⁄Ò√∆ √Ìπ ’ج∆ ¡≈¬∆ Ú≈∆¡À®

(¡≈√≈ Á∆ Ú≈, Í¿∞Û∆, Í≥È≈ 474)

341

≈‰≈ ≈¿∞ È ’Ø ‘À ø◊π È Âøπ◊π Î’∆π®

Ú≈∆ ¡≈ÍØ ¡≈͉∆ ’Ø«¬ È ÏøËÀ Ë∆®

(≈Ó’Ò∆ Ó: 1, Á: ˙:, Í≥È≈ 936)

√ÌȪ È∂ ¡º◊∂ ‹≈‰≈ ‘ÀÕ ‹∂ ¡√ƒ «’√∂ Á∂ ‘Ø ’∂ «¬ÊØ∫ ‹≈Úª◊∂,

¿∞‘ √≈‚∆ √≈ Ú∆ ÒÚ∂◊≈ Â∂ ‹∂ ¡≈ͪ «È◊π∂ ‘∆ ⁄Ò∂ ◊¬∂ √«Â◊πª

È∂ ª «È◊π∂ Á≈ Ȫ Ú∆ Ó≈Û≈ «Ò«÷¡≈ ‘ÀÕ

√«Â◊π Ï≈fi‘π ◊ππ È‘∆ ’ج∆ «È◊π∂ ’≈ ‘À È≈¿∞ Ïπ≈®

(¡≈√≈ Ó: 3 ͇∆, Í≥È≈ 435)

¡≈ͪ √Ófi∆¬∂ ‹ª È≈, √«Â◊π» ‹∆ È∂ ª √≈˘ √Ófi≈¿∞‰ Á∆ ’ج∆

’√ È‘ƒ ¤º‚∆Õ √«Â◊π» ‹∆ «¬√ ÂØ∫ ÚºË √≈˘ ‘Ø ’∆ ’«‘ √’Á∂

‘È :

√«Â◊π Ï≈fiπ È Í≈«¬˙ √Ì Ê’∆ ’Ó ’Ó≈«¬ ‹∆¿∞®13®

(«√∆ ≈◊π Ó: 1, Í≥È≈ 71)

ÂÊ≈

√«Â◊π Ï≈fiπ È Í≈«¬¿∞ √Ì ÓØ‘∆ Ó≈«¬¡≈ ‹≈«Ò ‹∆¿∞®3®

(«√∆ ≈◊π Ó: 1, Í≥È≈ 71)

‹∂ ¡≈ͪ ◊π» Á∂ ‘Ø ‹≈¬∆¬∂ Â∂ ◊π» ˘ ¡≈͉≈ ω≈ Ò¬∆¬∂ «Î

ª

‹≈«Ó ◊π» ‘Ø«¬ Ú«Ò ËÈ«‘ «’¡≈ ◊≈Úπ «Á‹«¬®

‹≈«Ó ◊π» ‘Ø«¬ Ú«Ò Ò÷ Ï≈‘∂ «’¡≈ «’‹«¬®

‹≈«Ó ◊π» ‘Ø«¬ Ú«Ò «◊¡≈È ¡π «Ë¡≈È ¡ÈÈ Í«®

‹≈«Ó ◊π» ‘Ø«¬ Ú«Ò √ÏÁπ √≈÷∆ √π √⁄‘ ÿ«®

‹Ø ◊π» ◊π» ¡«‘«È«√ ‹ÍÀ Á≈√π ̇π Ï∂È«Â ’‘À®

‹Ø ◊π» È≈Óπ «Á Ó«‘ ËÀ √Ø ‹ÈÓ Ó‰ Áπ‘ Ê∂ ‘À®3®

(√Ú¬∆¬∂ Ó: ⁄¿∞Ê∂ ’∂, Í≥È≈ 1399)

√Ø ‹ÁØ∫ Â∞√ƒ «¬√ √Â∂ Á∂ Ë≈È∆ ω ◊¬∂, ◊π» «Ó‘ È≈Ò «¬√

√Â∂ Á≈ ø◊ ‘∆ Úº÷≈ ‘ÀÕ ◊π» Á∆ ÙÈ ¡≈«¬¡ª ª Í≈ͪ È≈Ò

√Û-ÏÒ ’∂ Óȱ ‘Ø«¬¡≈ ÓÈ Ú∆ √ØÈ≈ ω ‹ªÁ≈ ‘ÀÕ «¬‘ √Ì ◊π»

ÙÈ «Ú⁄ ¡≈ ’∂ È≈Ó ¡≥«ÓàÍÃ≈Í ’È È≈Ò ÎÒ ÍÃ≈Í ‘øπÁ∂ ‘ÈÕ

’≈«¬¡≈ ¡≈‰∞ ÓÈ∞ «Ú«⁄ ÒØ‘≈ Í≥⁄ ¡◊«È «ÂÂ∞ Ò≈«◊ ‘∆®

’Ø«¬Ò∂ Í≈Í ÍÛ∂ «Â√π ¿±Í« ÓÈ∞ ‹«Ò¡≈ √øÈ©∆ «⁄ø ̬∆®3®

Ì«¬¡≈ Óȱπ ’ø⁄È∞ «Î ‘ØÚÀ ‹∂ ◊ππ «ÓÒÀ «ÂÈ∂‘≈®

¬∂’∞ È≈Óπ ¡≥«ÓÃÂ∞ ˙‘π Á∂ÚÀ ¿∞ È≈È’ «Âz√Á∫«√ Á∂‘≈®4®3®

(Ó≈» Ó: 1, Í≥È≈ 990)

342

«‹‘Ȫ ˘ ◊π» Á∆ √≈ Òº◊∆ ‘À, «‹‘Ȫ ˘ √Øfi∆ ‘Ø ¡≈¬∆ ‘À «’

◊π» Á∆ ÙÈ ¡≈¿∞‰ È≈Ò ’∆ ’∞fi «ÓÒ √’Á≈ ‘À, ¿∞‘Ȫ Á∆ Ï≈‰∆

ÍÛ∑ ÒÚØ «’Ú∂∫ Íπ’≈ Íπ’≈ ’∂ ’«‘øÁ∂ ‘È :

’⁄‘π ’ø⁄È∞ Ì«¬¡¿∞ √ÏÁπ ◊π √ÃÚ‰«‘ √π«‰˙®

«Ï÷π Â∂ ¡«ÓÃÂ∞ ‘πÔ¿∞ È≈Óπ √«Â◊π Óπ«÷ Ì«‰¡¿∞®

ÒØ‘¿∞ ‘ØÔ¿∞ Ò≈´ ÈÁ« √«Â◊ππ ‹«Á Ë≈À®

Í≈‘‰ Ó≈‰’ ’À «◊¡≈È∞ ◊π ’«‘¡¿∞ Ï∆⁄≈À®

’≈·‘π √Ã∆ ÷≥‚ √«Â◊π ’∆¡¿∞ Áπ÷ Á«Áz «ÂÈ ’∂ ◊«¬¡®

√«Â◊ππ ⁄È «‹È© Í«√¡≈ √∂ Í√π Í∂ √π« È Ì«¬¡®

(√Ú¬∆¬∂ Ó: 4, Í≥È≈ 1399)

√Ø «◊¡≈È «√øÿ ‹∆, ¡ÀÚ∂∫ ÓÈ Á∆ ¿∞Ë∂Û Ïπ‰ «Ú⁄ È≈ ÍÚØ

«’™«’ ÓÈ √∆Ó √Øfi∆ Ú≈Ò≈ ‘ÀÕ ◊π» Á∆ ¡◊Ú≈¬∆ ˘ ¡≈͉≈ ‹∆ÚÈ

¡Ë≈ ω≈ÚØÕ Â∞√ƒ ¬∂‚∆ Á»Ø∫ ⁄Ò ’∂ Ú∆ ¡≈¬∂ ‘Ø, ‹∂ ’ج∆ Ó≈Û∆ ◊ºÒ

¤º‚∆ È≈, Â∂ ⁄ø◊∆ ◊둉 È≈ ’∆Â∆ «Î ª √Ú≈¬∂ ÍÀ∫‚≈ Ó≈È ÂØ∫

’∞fi Ú∆ ͺÒ∂ È≈ «Í¡≈Õ √Ø Â’Û∂ ‘ØÚØ, Â∞‘≈‚∂ Â’Û∂ ‘؉ Á∆ ÒØÛ ‘À,

√‘≈«¬Â≈ ª ◊π» È∂ ’È∆ ‘ÀÕ

Ï≈Ï≈ ‹∆ Á∂ ÍÃ∂Ó Ì∂ ’Ó≈¬∆ Ú≈Ò∂ Ï⁄È √π‰ ’∂ «◊¡≈È «√øÿ

‹∆ È∂ ‘ª ’ «ÁÂ∆Õ ≈ ‘∂ Â∂ Ù≈Ó-√Ú∂ Á∂ «ÈÂÈ∂Ó «Ú⁄ ‘≈˜∆

Ì∆ Â∂ √ø◊ Á≈ ‘Ø Ò≈‘≈ ÒÀ ’∂ ÓπÛ √Úº÷Â∂ ‘∆ ¡≈͉∂ ÚÂȪ ˘

Í ◊¬∂Õ ÿ ‹≈ ’∂ Ï≈Ï≈ ‹∆ Á≈ Áº«√¡≈ «ÈÔÓ Ùπ» ’ «ÁºÂ≈Õ

‹ÁØ∫ Ù≈Ó ÍÚ∂, ÓÈ «Ú⁄ ÊØÛ∑∆ „«‘øÁ∆ ’Ò≈ ¡≈Ú∂ Í «Î Ï≈Ï≈ ‹∆

Á∂ Ï⁄È Ô≈Á ¡≈¿∞‰ «’ Âø» Ù≈Ï ¤º‚ Á∂, ˆ∆Ï∆ Á≈ Á«ÒÁz ÂÀ˘

¤º‚ ‹≈Ú∂◊≈Õ ‹∂ ÓÀ∫ ÿ Ù≈Ï º÷ª Â∂ Í∆Úª «Î Ï≈Ï≈ ‹∆ Á∂ Ï⁄È

¡È∞√≈ ˆ∆Ï∆ Á» È‘ƒ ‘؉∆Õ «Î ÓÈ ‘Ω√Ò≈ Ë≈ ’∂ Â’Û≈ ‘Ø ‹≈Ú∂

«’ ÊØÛ∑≈ «⁄ ¤º‚ ’∂ Ú∂÷ ÒÀ, «’‘Û≈ ‹≈È «È’Ò ⁄ºÒ∆ ‘ÀÕ ‹∂ √øª

Á∂ Ï⁄È È∂ ÊØÛ∑∂ Ó‘∆«È¡ª «Ú⁄ ’∞fi È≈ √≈«¡≈ «Î Í∆‰ Òº◊ ‹≈ÚƒÕ

Í«‘Ò∂ ’∞fi «ÁÈ Âª ¡Ω÷ ‘ج∆Õ ‘ ؘ Ï≈‰∆ ÍÛ∑È, ◊π» Á ¡Á≈√

’È È≈Ò, ÓÈ «Ú⁄ «ÁzÛ∑Â≈ ¡≈¿∞‰∆ Ùπ» ‘Ø ◊¬∆Õ ’∞fi ¿∞√ ÍÃ∂Ó∆ Á∆

√ø◊ Á≈ √‘≈≈, ‘ ؘ „«‘øÁ∂ ÓÈ ˘ ÷Û≈ ’ «Á¡≈ ’∂Õ AE-

B@ «ÁȪ Ï≈¡Á ¡≈Í ‹∆ Ï≈Ï≈ ‹∆ Á∂ ÁÙÈ ’È ¡≈ ‹≈«¬¡≈

’ÈÕ ◊ºÒ ’∆ ÊØÛ∑∂ Ó‘∆«È¡ª «Ú⁄ ‘∆ ’øÓ Úˉ Òº◊ «Í¡≈Õ Ó≈«¬¡≈

«Ú⁄ Ï’Â ÍÀ‰∆ Ùπ» ‘Ø ◊¬∆Õ ÿÚ≈Ò∂ Ú∆ ıπÙ «’ √≈‚∂ ÿ «Ú⁄Ø∫

ª √«Â◊π» ‹∆ È∂ Á«ÒÁz ’º«„¡≈ ‘ÀÕ Ïº⁄∂ ‹Ø ‘ √Ó∂∫ √«‘Ó∂ √«‘Ó∂

343

«‘øÁ∂ √È «’ Ì≈¬∆¡≈ ‹∆ È∂ Í∆ ’∂ ÿ ¡≈ ‹≈‰≈ ‘À Â∂ √≈∂ «ÁÈ

Á∂ ’øÓ Á≈ Ê’∂Úª √≈‚∂ Â∂ ‘∆ Ò≈‘π‰≈ ‘À, ‘π‰ ıπ٠Ș ¡≈¿∞‰ Òº◊

ͬ∂Õ Í«‘Ò∂ «ÁȪ «Ú⁄ Ì≈¬∆¡≈ ‹∆ Á∂ ¡≈¿∞‰ È≈Ò Ïº«⁄¡ª È∂ ¡≥Áƒ

´’ ‹≈‰≈, ‘π‰ ¿∞√Á∂ ¿∞Ò‡ ‹ÁØ∫ Ì≈¬∆¡≈ ‹∆ È∂ ¡≈¿∞‰≈ ª ¿∞‘Ȫ

’ØÒ ‹≈ ’∂ ¡≈Í «Í¡≈ ÒÀ‰≈ Â∂ ¿∞‘Ȫ È≈Ò «Í¡≈ ’È≈Õ «¬ø‹

’«‘ Ò¬∆¬∂ ª ’ج∆ ¡«Â’ÊÈ∆ È‘ƒ «’ ÿ Á≈ È’ √Ú◊ «Ú⁄

ÏÁÒ «◊¡≈, √«‘Ó ıπÙ∆ «Ú⁄ ÂÏÁ∆Ò ‘Ø «◊¡≈, ˆ∆Ï∆ ¡Ó∆∆ «Ú⁄

ÏÁÒÁ∆ Ș ¡≈¿∞‰ Òº◊∆Õ

’≈¯∆ √Óª ¡≈͉∂ ÍÉ Â∂ ’≈«¬Ó «‘ª ÏÂ∆ ‘Ø«¬¡≈Õ ÓÈ

Ú∂÷Á≈ Ú∆ ‘À «’ ◊π» ¡≈Ù∂ ¡È∞√≈ ⁄ºÒ‰ «Ú⁄ ϒª Â∂ Ïı«ÙÙª

ÍÃ≈Í ‘ج∆¡ª Â∂ ‘Ø ‘∆¡ª ‘È Í ’¬∆ Ú≈∆ ’ج∆ Í»ÏÒ≈ ’Ó

¡À√≈ ¡≈ ‹ªÁ≈ ‘À ‹Ø ’∞√ø◊ ≈‘ƒ √≈’≈ ‘Ø ‹ªÁ≈ ‘ÀÕ √. «◊¡≈È

«√øÿ È∂ ’∞√ø◊ Á∆ ÍÃ∂È≈ ¡Ë∆È Ù≈Ï Í∆ Ò¬∆Õ ˜≈ ’∞ Ù≈Ï Á≈

ÈÙ≈ ÿ«‡¡≈ ª Í«‘Ò∂ «ÁÈ ‹ÁØ∫ ¡≈Í Ï≈Ï≈ ‹∆ Í≈√ ◊¬∂ √È, √ø◊Â

«Ú⁄ ⁄Ò ‘∆ Ï≈Ï≈ ‹∆ Á∆ «Ú⁄≈ Ô≈Á ¡≈¬∆ «’ ’∞√ø◊ ¡À√∆ ÌÀÛ∆

⁄∆˜ ‘À ‹∂ «’√∂ ÍÃ≈‰∆ È∂ «¬’ ÍÀ √Ú◊ «Ú⁄ º«÷¡≈ ‘ØÚ∂ Â∂ ’∂ÚÒ

«Í¤Ò≈ ⁄πº’ ’∂ √Ú◊ Á≈ ÁÚ≈˜≈ ¶ÿ‰≈ ‘ØÚ∂, ‹∂ «’Â∂ ¿∞‘ «Í¤Ò≈

ÍÀ ⁄πº’‰ ÂØ∫ Í«‘Òª ’∞√ø◊ «ÓÒ ‹≈Ú∂ ª «Í¤Ò≈ ÍÀ ¡◊ª‘ ⁄πº’

’∂ ª ’∆ º÷‰≈ ‘À Í«‘Ò≈ √Ú◊ Á∆ Á«‘Ò∆˜ ¡≥Á Ë«¡≈ ÍÀ,

’∞√ø◊ Ï≈‘ «÷º⁄ «Ò¡≈™Á∆ ‘ÀÕ Ó∂∂ È≈Ò Âª √º⁄Óπº⁄ ‘∆ «¬‘ ◊ºÒ

Ú≈Í∆ ‘ÀÕ ÓÈ, ÓÈ ˘ Ò≈¡Èª Í≈Ú∂ «’ «’√ Ó≥»‘ È≈Ò ‹≈ ’∂ ÓÀ∫

Ï≈Ï≈ ‹∆ ˘ Áº√ª◊≈ «’ ÓÀ∫ Ù≈Ï Í∆ Ò¬∆ ‘ÀÕ ÓÀ∫ ¿∞‘Ȫ Á∂ √≈‘Ó‰∂

Â∂ ◊π» Ó‘≈≈‹ ‹∆ ¡º◊∂ ÍÉ ’∆Â≈ ‘ÀÕ ÓÈ Á∂ «¬√ ¿∞Â≈¡ ⁄Û∑≈

«Ú⁄ ÒΩ„≈ Í«‘ Ï∆ «◊¡≈Õ «ÁÈ Ú∆ √Á∆ Á∂ √ÈÕ ¡≈Í È∂ «Î

√≈¬∆’Ò ⁄πº«’¡≈ Â∂ ◊πÁπ¡≈∂ ˘ ⁄ºÒ ͬ∂Õ Ù≈Ó Í¬∆ ‹ÁØ∫ ◊πÁπ¡≈∂

Íπº‹∂, √∂Ú≈Á≈ª ˘ Íπº«¤¡≈ «’ Ï≈Ï≈ ‹∆ «’Ê∂ ‘È? √∂Ú≈Á≈ª È∂

Áº«√¡≈ «’ Ï≈Ï≈ ‹∆ ª ÂÒÚ≈Û∂ «’√∂ Á∂ ÿ Í≈· Á∂ ÌØ◊ Â∂ ◊¬∂

‘ÈÕ ÓÈ ˘ «È≈√Â≈ ‘ج∆Õ √∂Ú≈Á≈ª Á∂ ’«‘‰ Â∂ ¡≈Í È∂ ÍÃÙ≈Á≈

¤º«’¡≈ Â∂ √∂Ú≈Á≈ª ˘ ⁄ø◊∆ Â∑ª Íπº«¤¡≈ «’ ÓÀ∫ Ï≈Ï≈ ‹∆ ˘ ˜»∆

«ÓÒ‰≈ ‘À, ÓÀ˘ ’ج∆ Ê‘π-ÍÂ≈ √È≈Úª Áº√Ø? Í √∂Ú≈Á≈ «Ú⁄≈∂

¡ÈÍÛ∑ √È, ¿∞‘Ȫ ’∂ÚÒ ¬∂Ȫ ‘∆ Áº«√¡≈ «’ Â∞√ƒ ◊πÁπ¡≈∂ ⁄Ò∂

‹≈«¬¿∞ ¿∞ÊØ∫ Â∞‘≈˘ ÍÂ≈ Òº◊ ‹≈Ú∂◊≈Õ

344

¶◊ ¤º’ ’∂ ¡≈Í È∂ ÊØÛ∑≈ ¡≈Ó ’∆Â≈Õ Â’∆ÏÈ Ï≈ª ’∞ Ú‹∂

≈ ˘ ‘∆ ·ß„ «Ú⁄ √≈¬∆’Ò Â∂ √Ú≈ ‘Ø ’∂ Ì≈¬∆ «◊¡≈È «√øÿ

ÂÒÚ≈Û∂ ˘ ⁄ºÒ ͬ∂Õ ‘È∑∂∂ «Ú⁄ √«‘‹∂ √«‘‹∂ ⁄ÒÁ∂ ⁄ÒÁ∂ ’ج∆

ÂÛ’∂ ⁄≈ Ú‹∂ ¡≈Í ◊πÁπ¡≈∂ Íπº‹ ◊¬∂Õ ◊ÃøÊ∆ «√øÿ È∂ ¡‹∂ Ó‘≈≈‹

‹∆ Á≈ ÍÃ’≈Ù ’∆Â≈ ‘∆ √∆Õ √«Â◊π» ‹∆ ˘ ÓºÊ≈ ‡∂’ ’∂ ¡≈Í È∂ ◊ÃøÊ∆

«√øÿ ˘ Ï≈Ï≈ ‹∆ Ï≈∂ Íπº«¤¡≈Õ ¿∞√ È∂ Áº«√¡≈ «’ «¬’ Ì◊ ‹∆

‘È È≈™ ª ÓÀ˘ ¿∞‘Ȫ Á≈ ÍÂ≈ È‘ƒ Â∂ «’√∂ ˘ Ù≈«¬Á ÍÂ≈ Ú∆

È≈ ‘ØÚ∂, √≈∂ ¿∞‘Ȫ ˘ Ì◊ ‹∆ ‘∆ √ºÁÁ∂ ‘ÈÕ ¿∞‘Ȫ Í≈√ Ï≈Ï≈

‹∆ ¡≈™Á∂ ‘È, ¿∞‘ «ÂøÈ √À’‡ «Ú⁄ «‘øÁ∂ ‘È, Â∞√ƒ ¿∞Ê∂ ⁄Ò∂

‹≈ÚØÕ √. «◊¡≈È «√øÿ ‹∆ Íπº¤Á∂ Íπº¤Á∂ ¡ºË∂-ÍΩ‰∂ ÿ≥‡∂ Ï≈¡Á Ì◊Â

‹∆ Á∂ ÿ Íπº‹ ◊¬∂Õ ¡≈Í È∂ Ï≈Ï≈ ‹∆ Á∂ ÁÙÈ ’∆Â∂Õ Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂

√. «◊¡≈È «√øÿ ˘ √π÷-√ªÁ Íπº¤∆ Â∂ Íπº«¤¡≈ «’ Â∞√ƒ «’ÊØ∫ ¡≈¬∂

‘Ø? ’∆ ≈ «¬Ê∂ ‘∆ √∆? Â∞‘≈‚∂ ‘ºÊ ÏÛ∂ ·∑∂ ‘ج∂ ‘ÈÕ ÿÚ≈«Ò¡ª

˘ ’«‘ ’∂ ⁄≈‘ ¡≈«Á ¤’≈¬∆Õ «◊¡≈È «√øÿ È∂ √≈≈ Áº«√¡≈ «’ ÓÀ∫

≈ ◊πÁπ¡≈∂ ¡≈«¬¡≈ √ª Â∂ ¿∞ÊØ∫ Ï≈ª Ú‹∂ √≈¬∆’Ò Â∂ ⁄ºÒ ’∂

«¬Ê∂ Íπº«‹¡≈ ‘ª Â∂ «¬ÊØ∫ ◊πÁπ¡≈∂ ÂØ∫ ‘Ø ’∂ Íπ¤Á≈ Íπ¤ªÁ≈ Â∞‘≈‚∂ ’ØÒ

Íπº‹≈ ‘ªÕ Ó∂≈ √≈≈ Ê’∂Úª Á» ‘Ø «◊¡≈ ‘À «’™«’ ¡≈Í ‹∆ Á∂ ÁÙÈ

‘Ø ◊¬∂ ‘ÈÕ

Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ «’‘≈ «’ √≈‚≈ «ÈÂÈ∂Ó ¡‹∂ «‘øÁ≈ ‘À, ¿∞√ ˘ Í»≈

’ Ò¬∆¬∂, «Î Ï≈’∆ ◊ºÒÏ≈ ’ª◊∂Õ ¡≈Í È∂ «ÈÂÈ∂Ó Í»≈ ’∆Â≈Õ

«ÈÂÈ∂Ó ¿∞Íø ¡≈Í È∂ √«‘‹ È≈Ò ‘∆ «◊¡≈È «√øÿ ˘ Íπº«¤¡≈,

«◊¡≈È «√øÿ≈ ¡≈͉∂ Ï⁄È Â∂ ’≈«¬Ó È‘ƒ È≈ «‘≈? ˆÒÂ∆ ’ Ò¬∆

È≈Õ «◊¡≈È «√øÿ È∂ ‘ºÊ ‹ØÛ ’∂ «’‘≈, Ï≈Ï≈ ‹∆ Ó≈Û∆ √ø◊ È∂ ˆÒÂ∆

’Ú≈ «ÁºÂ∆ ‘ÀÕ ÓÀ∫ ⁄≈‘øπÁ≈ ª È‘ƒ √∆, «‹√ «ÁÈ Á∆ ¤º‚∆ √∆, ÏÛ≈

¡ÈßÁ Ï«‰¡≈ «‘≈ ‘ÀÕ Ó≈«¬¡≈ «Ú⁄ Ú∆ Ú≈Ë≈ ‘؉ Òº◊ «Í¡≈ √∆Õ ÿ

Ú≈Ò∂ Ú∆ √≈∂ ıπÙ √ÈÕ Ó∂≈ √∆ Ú∆ ¡º◊∂ È≈ÒØ∫ ÚºÒ √∆Õ

¡≈Í ‹∆ Â≈ÛÈ≈ Ì∂ Ò«‘‹∂ È≈Ò ’«‘‰ Òº◊∂, ‹Á √≈≈ ’∞fi

·∆’ √∆ ª «Î «’‘Û≈ Ú∂Ò‰∂ «Ú⁄ Ϫ‘ ¡≈¬∆ ‘ج∆ √∆, «‹√ ˘

¤‚≈¿∞‰ Ò¬∆ Âø» ’∆Â≈ ‘Ø«¬¡≈ ÍÉ Ìø◊ ’∆Â≈ Â∂ ◊π» ‹∆ Á∆

È≈˜◊∆ Ò¬∆Õ «‹√ ˘ Â∞√ƒ ÁØÙ∆ ·«‘≈™Á∂ ‘Ø ’∆ ¿∞√ È∂ „≈‘ ’∂

Â∞‘≈‚∂ Ó≥»‘ «Ú⁄ Ù≈Ï Í≈ «ÁºÂ∆? «¬‘ ª Â∞‘≈‚∆ ¡≈͉∆ ’Ó˜Ø∆

‘ÀÕ

345

√. «◊¡≈È «√øÿ È∂ ‘ºÊ ‹ØÛ ’∂ «’‘≈ «’ Ï≈Ï≈ ‹∆ ÓÀÊØ∫ ˆÒÂ∆

‘ج∆ ‘À, ÓÀ∫ ’∆Â≈ ÍÉ Ìø◊ ’∆Â≈ ‘À, ÂÁ ‘∆ ª ÓÀ∫ ’ºÒ∑ ÒΩ„∂ Ú∂Ò∂

Á≈ Ó≈¯ ’≈¿∞‰ Ò¬∆ Â∞«¡≈ ‘Ø«¬¡≈ ‘ª Â∂ ͤÂ≈Ú∂ Á≈ Ó≈«¡≈

Â∞‘≈‚∂ Í≈√ Íπº‹≈ ‘ª, ¡◊ª‘ Ò¬∆ ÓÀ∫ ͺ’≈ Ï⁄È ’Á≈ ‘ª, ÓÀ∫ «’√∂

«’√Ó Á∆ «„ºÒ È‘ƒ ¡≈¿∞‰ «Á¡ª◊≈Õ ¡≈Í ‹∆ ’«‘‰ Òº◊∂, «◊¡≈È

«√øÿ ‘π‰ Âø» ¡≥«Óऒ ÒÀ Â∂ Ï⁄È Â∂ Í»≈ Í«‘≈ Á∂‘Õ Â∂∂ ‘≈Ò

Â∂ Â√ Ú∆ ¡≈™Á≈ ‘À «’ ͤÂ≈Ú∂ ¡Ë∆È √≈∆ ≈ fi≈’ Ó≈∆ ‘ÀÕ

‘π‰ Â∞√ƒ ¡≥«Óऒ ÒÚØ, ◊π» Ú≈Ò∂ ω ‹≈ÚØ, Ó≈«¬¡≈ ª ’∆, Â∞√ƒ

·∂’∂Á≈∆¡ª ’Ø◊∂Õ Í ·∂’∂Á≈∆¡ª ¿∞È∑ª «⁄ «‘‰◊∆¡ª «‹øÈ≈ «⁄

ÿ «Ú⁄ ◊π» Ï⁄Ȫ ˘ Ë≈È º÷Ø◊∂Õ

ÊØÛ∑∂ «ÁȪ Ï≈¡Á ¡≈Í È∂ «√øÿ‰∆ √Ó∂ ¡≥«ÓÃÂ-Í≈È ’, ◊π»

’∆ Ïı«ÙÙ ÍÃ≈Í ’ Ò¬∆Õ ◊π» «Ó‘ È≈Ò, ◊π» Ï⁄Ȫ Á∆ ’Ó≈¬∆

√Á’≈ ÊØÛ∑∂ √Ó∂∫ «Ú⁄ ‘∆ ¡À√≈ ’≈ØÏ≈ Ú«Ë¡≈ «’ «¬’ ÂØ∫ Ï≈¡Á

Á»‹≈ ·∂’≈ ÒÀ «Ò¡≈Õ ⁄ø◊∂ ÍÀ√∂ Ï⁄ ◊¬∂ «Î ‘Ø «Î ‘ØÕ ◊π» «Ó‘

È≈Ò Ó’≈È Ú∆ √øπÁ ω ◊¬∂, ‹◊∑≈ Ú∆ ’≈¯∆ ı∆Á Ò¬∆, «¬’ ‘Ø

’Ø·∆ Á≈ √ΩÁ≈ ’ «Ò¡≈Õ ◊π» ÙÈ ◊둉 ’È Â∂ Ï⁄È Ó≥ȉ Á≈

√Á’≈ ’º÷ Òº÷ª «Ú⁄ ÏÁÒ ◊¬∂Õ «◊¡≈È «√øÿ ‘π‰ ·∂’∂Á≈ «◊¡≈È

«√øÿ ’’∂ ÓÙ‘» ‘Ø «◊¡≈Õ «¬‘ ϒª ◊π» ÁØ∫, ◊π» ⁄Ȫ È≈Ò

‹πÛÈ ¡Â∂ ÌÀÛ∆¡ª ¡≈Áª ˘ «Â¡≈◊‰ √Á’≈ ‘∆ ÍÃ≈Í ‘øπÁ∆¡ª

‘ÈÕ √≈≈ ÍÚ≈ ◊π» ⁄Ȫ È≈Ò «‹™ «‹™ ‹πÛÁ≈ «◊¡≈, Ú≈Ë≈

‘∆ Ú≈Ë≈ ‘Ø «◊¡≈ Â∂ ‘Ø «‘≈ ‘À, «‹√ ˘ «ÂºÏÛ∆ Ø‚ Â∂ ‘π‰ Ú∆

Ú∂«÷¡≈ ‹≈ √’Á≈ ‘ÀÕ √«Â◊π» ‹∆ Á≈ Ï⁄È Ú∆ ‘À :

‹∂ ’Ø ‘ØÚÀ ÁπÏÒ≈ Èß◊ Ìπ÷ ’∆ Í∆®

ÁÓÛ≈ ÍÒÀ È≈ ÍÚÀ È≈ ’Ø Á∂ÚÀ Ë∆®

√π¡≈Êπ √π¡≈¿∞ È ’Ø ’∂ È≈ «’¤∞ ‘ØÚÀ ’≈‹π®

«⁄«Â ¡≈ÚÀ ˙√π Í≈ÏÑÓπ Â≈ «È‘⁄´ ‘ØÚÀ ≈‹π®2®

(«√∆ ≈◊π Ó: 5, Í≥È≈ 70)

ÂÊ≈

¡≈Íπ √Ú≈«‘ ÓÀ «ÓÒ«‘ ÓÀ «Ó«Ò¡≈ √π÷π ‘Ø«¬®

Î∆Á≈ ‹∂ ± Ó∂≈ ‘Ø«¬ ‘«‘ √Ìπ ‹◊π Â∂≈ ‘Ø«¬®95®

(√ÒØ’ Î∆Á ‹∆, Í≥È≈ 1382)

346

◊π» ˘ ∆fiª‰ Á≈ Â∆’≈ ’∂ÚÒ «¬‘ ‘∆ ‘À

√«Â◊π Ï⁄È ’Ó≈Ú‰∂ √⁄≈ ¬∂‘π Ú∆⁄≈π®

(«√∆ ≈◊π Ó: 5, Í≥È≈ 52)

‹∂ ’Ø Ï⁄È∞ ’Ó≈ÚÀ √øÂÈ ’≈ √Ø ◊π Í√≈Á∆ Â∆¡À®1® ‘≈¿∞®

(√»‘∆ Ó: 5, Í≥È≈ 747)

«‹√π ‹È ¡ÍÈ≈ ‘π’Óπ ÓÈ≈«¬¡≈®

√Ï ÊØ’ È≈È’ «Â«È Í≈«¬¡≈®1®

(◊¿∞Û∆ √π÷ÓÈ∆ Ó: 5, Í≥È≈ 268)

ppppppppppppppp

347

ÃÌÆ ÁÖ³â êÅá ÃÅÇÔì ÜÆ çÆ 48 سචÁ³çðÃÌÆ ÁÖ³â êÅá ÃÅÇÔì ÜÆ çÆ 48 سචÁ³çðÃÌÆ ÁÖ³â êÅá ÃÅÇÔì ÜÆ çÆ 48 سචÁ³çðÃÌÆ ÁÖ³â êÅá ÃÅÇÔì ÜÆ çÆ 48 سචÁ³çðÃÌÆ ÁÖ³â êÅá ÃÅÇÔì ÜÆ çÆ 48 سචÁ³çðêÈðÅ Õðé çÆ Õ¯ÂÆ Çòô¶ô îðïÅçÅ éÔÄ ÔËêÈðÅ Õðé çÆ Õ¯ÂÆ Çòô¶ô îðïÅçÅ éÔÄ ÔËêÈðÅ Õðé çÆ Õ¯ÂÆ Çòô¶ô îðïÅçÅ éÔÄ ÔËêÈðÅ Õðé çÆ Õ¯ÂÆ Çòô¶ô îðïÅçÅ éÔÄ ÔËêÈðÅ Õðé çÆ Õ¯ÂÆ Çòô¶ô îðïÅçÅ éÔÄ ÔË

«¬‘Ȫ ‘∆ «ÁȪ «Ú⁄ ‹Ø ¡º√» Á≈ √≈Ò≈È≈ √Ã∆ ¡÷≥‚ Í≈· √≈«‘Ï

‘øπÁ≈ √∆, ¿∞√ Á∆ «Â¡≈∆ ⁄Ò ‘∆ √∆Õ «◊¡≈È∆ «Á¡≈Ò «√øÿ ‹∆

Í«‡¡≈Ò∂ ÂØ∫ «¬√ √Ó≈◊Ó «Ú⁄ Ù≈ÓÒ ‘؉ Ò¬∆ ’∞‡∆¡≈ ≈ÓÍπ ÷∂Û≈

Íπº‹∂Õ Ï⁄È-«ÏÒ≈√ ’«Á¡ª «◊¡≈È∆ ‹∆ È∂ Ï≈Ï≈ ‹∆ ˘ Íπº«¤¡≈ «’

√Ã∆ ¡÷≥‚ Í≈· √≈«‘Ï «’øÈ∂ Ú‹∂ ¡øÌ ’È≈ ‘À? ¡Â∂ √Ó≈ÍÂ∆ «’√

‡≈¬∆Ó ’È∆ ‘À? Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ «‹Ú∂∫ ÍÃØ◊≈Ó √∆, Ï∂ÈÂ∆ ’ «ÁºÂ∆

«’ √Ú∂∂ ¡º· Ú‹∂ √Ã∆ ¡÷≥‚ Í≈· √≈«‘Ï ¡≈øÌ ’È Á≈ «Ú⁄≈ ‘À,

¡Â∂ ÌØ◊ Á√ Ú‹∂ ¡≈øÌ ’ Á∂Úª◊∂Õ

«◊¡≈È∆ ‹∆, ‹Ø ÏÛ∂ ◊πÓπ÷ ¡Â∂ «√ÓÈ-Ì‹È Ú≈Ò∂ √È, ’«‘‰

Òº◊∂ «’ ““«¬√ Â∑ª ’È È≈Ò √Ã∆ ¡÷≥‚ Í≈· √≈«‘Ï Á∆ ÓÔ≈Á≈

«Ú⁄ ¯’ ÍÚ∂◊≈”” «’™«’ «‹øÈ∂ Ú‹∂ ¡÷≥‚ Í≈· ¡≈øÌ ’∆Â≈ ‹≈Ú∂

˙È∂ Ú‹∂ ‘∆ √Ó≈ÍÂ∆ ‘؉∆ ⁄≈‘∆Á∆ ‘ÀÕ Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ ¿∞µÂ «ÁºÂ≈ «’

√≈‚∂ ª √Óª ÚË∆’ Òº◊ ‹ªÁ≈ ‘ÀÕ «◊¡≈È∆ ‹∆ È∂ Í«‘Ò∂ Ú≈Ò∆ ◊ºÒ

ÁπÏ≈≈ Áπ‘≈¬∆, Â∂ «’‘≈ «’ «¬√ Â∑ª ª ·∆’ È‘ƒ ‘ÀÕ

¡≈Í ‹∆ È∂ ¿∞‘Ȫ ˘ Ï∂ÈÂ∆ ’∆Â∆ «’ ’ºÒ∑ √Ú∂∂ ¡≈ͪ «¬√ ◊ºÒ

Á≈ «È‰≈ √«Â◊π» ‹∆ Í≈√Ø∫ ’Ú≈ ÒÚª◊∂ «’ √Ã∆ ¡÷≥‚ Í≈· √≈«‘Ï

Á≈ ÌØ◊ «’øÈ∂ √Ó∂∫ ¡≥Á Í≈¿∞‰≈ ⁄≈‘∆Á≈ ‘ÀÕ «◊¡≈È∆ ‹∆ √«‘Ó ‘Ø

◊¬∂ ¡Â∂ ıπÙ∆ ÍÃ◊‡ ’∆Â∆ «’ «¬√ È≈ÒØ∫ ‘Ø ⁄ø◊∆ ◊ºÒ «’‘Û∆ ‘Ø

√’Á∆ ‘À?

¡◊Ò∂ «ÁÈ √«Â◊π» √Ã∆ ◊π» ◊ÃøÊ √≈«‘Ï ‹∆ Á≈ ÍÃ’≈Ù ’È

¿∞Íø ‘π’ÓÈ≈Ó≈ ÒÀ ’∂ √«Â◊πª Á∆ ‘˜»∆ ’∞fi √Óª «√ÓÈ ’∆Â≈

¡Â∂ ◊π» Ù«‘ÈÙ≈‘ ‹∆ Á∂ ⁄Ȫ «Ú⁄ Ï∂ÈÂ∆ ’∆Â∆ «’ ““ˆ∆Ï

«ÈÚ≈‹ ‹∆! ¡≈Í ‹∆ Á∂ √»Í Á≈ ‹Ø ¡÷≥‚ Í≈· ¡≈øÌ ’∆Á≈ ‘À ’∆

¿∞√ Á∆ √Ó≈ÍÂ∆ ¡·Â≈Ò∆ ÿ≥‡∂ «Ú⁄ ‘∆ ‘؉∆ ⁄≈‘∆Á∆ ‘À? ‹∂ ÚË-

348

ÿº‡ √Óª Òº◊ ‹≈Ú∂ ª ◊π-ÓÔ≈Á≈ «Ú⁄ ’ج∆ ¯’ ª È‘ƒ ÍÀ∫Á≈?

¡≈Í ‹∆ «¥Í≈ ’’∂ ¡◊Ú≈¬∆ Ïı«ÙÙ ’Ø ‹∆Õ””

¡Á≈√ ’È ¿∞ÍÃø √«Â◊π» ‹∆ Á∂ ‘˜» ‘∆ Ï≈Ï≈ ‹∆ ¡Â∂

«‹‘Û∂ ’∞fi ÍÃ∂Ó∆ «√øÿ √È, ÏÀ· ◊¬∂Õ √≈«¡ª Á∂ ÓÈ «Ú⁄ ÌÀ¡ ¡Â∂

¡ÁÏ √∆ Â∂ ÓÈ «Ú⁄ «÷º⁄ Ú∆ √∆ «’ Ù≈«¬Á √≈˘ Ú∆ ‹πÛ∆¡ª

¡≈ÂÓ≈Úª Á∂ √Á’≈ ◊π» ÁÙÈ Á∆ ıÀ ÍÃ≈Í ‘Ø ‹≈Ú∂Õ Í «‹È∑ª

Á∂ ¡≥«ÂÙ’‰ Á≈ Ù∆Ù≈ √≈¯ √∆, √«Â◊π» ‹∆ Á∆ ‘Ø∫Á Á≈ fiÒ’≈≈

¿∞È∑ª ˘ ‘∆ ÍÃ≈Í ‘Ø«¬¡≈Õ Ï≈Ï≈ ‹∆, «◊¡≈È∆ ‹∆ ¡Â∂ «¬’ ‘Ø ÍÃ∂Ó∆

«√øÿ ‘∆ √«Â◊πª Á∂ ÁÙÈ-¡ÈßÁ ˘ ÍÃ≈Í ’ √’∂Õ

Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ √ø◊ ˘ Áº«√¡≈ «’ √«Â◊π» ‹∆ È∂ Ï⁄È ’∆Â≈ ‘À

«’ √Ã∆ ¡÷≥‚ Í≈· √≈«‘Ï ‹∆ Á∆ ÓÔ≈Á≈ √≈‚∂ ÚºÒØ∫ È∆Ô ’∆Â∆

‘ج∆ È‘ƒ ‘ÀÕ «¬‘ ª ◊π«√º÷ª È∂ ¡≈Í ÏÈ≈¿∞‰≈ ’∆Â∆ ‘ÀÕ Í≈· ÍÃ∂Ó

È≈Ò ‘؉≈ ⁄≈‘∆Á≈ ‘ÀÕ ◊πÏ≈‰∆ Á≈ Í≈· ’È Ú≈Ò≈ ÍÃ∂Ó∆, ÍÃ∂Ó È≈Ò

Í≈· ’∂, ¡Â∂ √ø◊ ÍÃ∂Ó È≈Ò √π‰∂ ÂÁ ‘∆ ¡÷≥‚ Í≈· √≈«‘Ï Á≈

Í»≈ Ò≈Ì ‘ÀÕ ¡·Â≈Ò∆ ÿ≥‡∂ Á∆ ʪ Ì≈Ú∂∫ ÚºË «‹øȪ Ó˜∆ √Óª Òº◊

‹≈Ú∂ ’ج∆ ÏøÁÙ Ú≈Ò∆ ÓÔ≈Á≈ È‘ƒ ‘ÀÕ

√«Â◊π» ‹∆ Á≈ «¬‘ Ï⁄È √≈∆ ‘≈˜ √ø◊ ˘ Áº«√¡≈ «◊¡≈Õ

ÏÛ∆ ÍÃ√øÈÂ≈ ‘ج∆ «’ ‹Ø ÓÈ «Ú⁄ Ùø’≈-ÌπÒ∂÷≈ Ï«‰¡≈ ‘Ø«¬¡≈ √∆

√«Â◊π» ‹∆ È∂ «¥Í≈ ’’∂ ¡≈Í ‘∆ Á» ’ «ÁºÂ≈ ‘ÀÕ

«¬√ ÂØ∫ «Í¤Ø∫ Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ ’¬∆ √Ã∆ ¡÷≥‚ Í≈· √≈«‘Ï GB-GB

ÿ≥‡∂ «Ú⁄ √øÍ»È ’Ú≈¬∂Õ Í≈·∆ «√øÿª È∂ ÏÛ∂ ÍÃ∂Ó È≈Ò ¿∞µ⁄∆ ÏØÒ

’∂ Í≈· ’È≈ ¡Â∂ √ø◊ È∂ ÍÃ∂Ó È≈Ò √ÃÚ‰ ’È≈Õ ’¬∆ Ú≈∆ ª

Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ √≈∆ ÍÃ∂Ó∆ √ø◊ ˘ ¿∞⁄∂⁄≈ ÍÃ∂È≈ Á∂‰∆ «’ ÿº‡Ø-ÿº‡ ÁØ

ÿ≥‡∂ √«Â◊πª Á∆ ‘˜»∆ «Ú⁄ ÏÀ· ’∂ È≈Ò∂ «‘Á∂ «Ú⁄ Ú≈«‘◊π»

◊πÓ≥Âz Á≈ «√ÓÈ ’Ø ¡Â∂ È≈Ò-È≈Ò ◊π» ’∆ Ï≈‰∆ ˘ √Ú‰ ’∆

⁄ÒØÕ Ï≈Ï≈ ‹∆ ıπÁ ¡≈Í √ø◊ È≈Ò ÏÀ· ’∂ «¬√ ÍÃØ◊≈Ó «Ú⁄ ‘≈˜∆

ÌÁ∂ ‘øπÁ∂ √ÈÕ

ppppppppppppppp

349

Ãñ¯Õ¨Ãñ¯Õ¨Ãñ¯Õ¨Ãñ¯Õ¨Ãñ¯Õ¨

×¹ðç¶ò îÅåÅ ×¹ðç¶ò ÇêåÅ...çÅ îÔÅåî×¹ðç¶ò îÅåÅ ×¹ðç¶ò ÇêåÅ...çÅ îÔÅåî×¹ðç¶ò îÅåÅ ×¹ðç¶ò ÇêåÅ...çÅ îÔÅåî×¹ðç¶ò îÅåÅ ×¹ðç¶ò ÇêåÅ...çÅ îÔÅåî×¹ðç¶ò îÅåÅ ×¹ðç¶ò ÇêåÅ...çÅ îÔÅåî

Ï≈Ï≈ ‹∆ «‹√ Ú∂Ò∂ √«‘‹ Í≈· ’Á∂ ‹ª Í≥‹ ◊ÃøÊ∆ Á∆ √øÊÔ≈

«√«÷¡≈Ê∆¡ª ˘ «ÁøÁ∂, «‹√ Ú∂Ò∂ Í≥‹Ú∂∫ Í≈ÂÙ≈‘ ‹∆ Á∆ ◊¿∞Û∆ ≈◊

«Ú⁄ ¿∞⁄≈È ’∆Â∆ ‘ج∆ ““Ï≈ÚÈ ¡÷∆”” Á∂ ¡ı∆ Í≥È≈ 262 Â∂ Íπ‹

’∂ :

√ÒØ’®

◊πÁ∂Ú Ó≈Â≈ ◊πÁ∂Ú «ÍÂ≈ ◊πÁ∂Ú √π¡≈Ó∆ ÍÓ∂√π≈®....

√øÍ»È ’Á∂ ¡Â∂ √ÒØ’ Á∆ √Ó≈ÍÂ∆ Á∂ ¡ı∆ √«Â◊π» ‹∆ È∂

◊πÏ≈‰∆ ÍÃ∂Ó∆¡ª Ò¬∆ «¬’ ‘Á≈«¬Â «Ò÷∆ ‘ج∆ ‘À, ˘ ÍÛ∑Á∂ :

¬∂‘π √ÒØ’∞ ¡≈«Á ¡≥«Â ÍÛ‰≈®

ÂÁ ¡≈Í ‹∆ √Ø⁄ƒ ÍÀ ‹ªÁ∂ «’ «¬√ Á≈ ’∆ Ì≈Ú ‘ØÚ∂◊≈? «’√ Ó≥ÂÚ

˘ Óπº÷ º÷ ’∂ √«Â◊πª È∂ «¬‘ «ÚÙ∂Ù ¡º÷ «Ò÷∂ ‘ÈÕ

√Ó∂∫ √Ó∂∫ ’¬∆ «¬’ «ÚÁÚ≈Ȫ ˘ ¡≈Í ‹∆ È∂ Íπº¤‰≈ ’∆Â≈ «’

Ï≈ÚÈ ¡º÷∆ Á∂ ¡ı∆ ‹Ø «¬‘ Í≥◊Â∆ «Ò÷∆ ‘ج∆ ‘Àó«¬√ Á≈ ’∆ Ì≈Ú

‘À? ’¬∆ ÍÃ∂Ó∆¡ª È∂ ’«‘‰≈ «’ «¬‘ √ÒØ’ Ï≈ÚÈ ¡÷∆ Á∂ ¡≈«Á ¡Â∂

¡≥ «Ú⁄ ÍÛ∑È Á∆ ‘Á≈«¬Â ‘ÀÕ Í ¡≈Í È∂ ¿∞µÂ Á∂‰≈, «’ ¡≈«Á

¡Â∂ ¡≥ «Ú⁄ ª √ÒØ’ «Ò«÷¡≈ ‘∆ ‘Ø«¬¡≈ ‘ÀÕ ¿∞‘ ª ‘ ‘≈ÒÂ

«Ú⁄ ÍÛ∑‰≈ ‘∆ ‘ÀÕ ’¬∆ «¬’ È∂ ’«‘‰≈ «’ «¬‘ Ï≈‰∆ È‘ƒ, ™fi

‘∆ «Ò«÷¡≈ ‘Ø«¬¡≈ ‘ÀÕ ¡≈Í ‹∆ È∂ ¿∞µÂ Á∂‰≈ «’ «Ï¡≥ √ÒØ’ ¡À√∂

‘È ‹Ø ◊πÏ≈‰∆ «Ú⁄ ÁØ-ÁØ Ú≈∆ ¡≈™Á∂ ‘ÈÕ ‘Ø «’√∂ Á∂ «Íº¤∂ «¬√

Â∑ª Á∆ Í≥◊Â∆ È‘ƒ «Ò÷∆ ‘ج∆Õ ¡ı∆ ‹ÁØ∫ ÓÈ Á∆ Â√ºÒ∆ È≈ ‘ج∆,

ª √«Â◊π» ‹∆ ¡º◊∂ ¡Á≈√ ’∆Â∆ «’ √«Â◊π» ‹∆, «¬‘ ‹Ø ¡≈Í

‹∆ È∂ ¿∞⁄∂⁄≈ √ø’∂ «ÁºÂ≈ ‘À «’, ““¬∂‘π √ÒØ’∞ ¡≈«Á ¡≥«Â ÍÛ∑‰≈””

«¬√ Á≈ ’∆ Ì≈Ú ‘À? Á√Ú∂∫ Í≈ÂÙ≈‘ ‹∆ È∂ Íú÷ ÁÙÈ Á∂ ’∂ Ï⁄È

’∆Â≈, ““Ì≈¬∆ ‘È≈Ó «√øÿ! ‹ÁØ∫ ◊π«√º÷ «ÈÂÈ∂Ó, ⁄≈‘∂ √Ú∂ Á≈ ‹ª

350

Ù≈Ó Á≈ ¡≈øÌ ’∂; ¡≈øÌ ’È ÂØ∫ Í«‘Ò∂ Ú∆ ¡Â∂ √Ó≈ÍÂ∆ √Ó∂∫ Ú∆

«¬√ √ÒØ’ ˘ ÍÛ∑È≈ ‘ÀÕ √Ã∆ ¡÷≥‚ Í≈· √≈«‘Ï ¡≈øÌ ’È≈ ‘ØÚ∂ ‹ª

√«‘‹ Í≈·, ¡Á≈√ ÂØ∫ «Í¤Ø∫, Ï≈‰∆ Á≈ ¡≈øÌ ’È ÂØ∫ Í«‘Ò∂ ¡Â∂

√≈∂ Í≈· Á∆ √Ó≈ÍÂ∆ Á∂ «Í¤Ø∫, «¬√ √ÒØ’ ˘ ÍÛ∑È≈ ‘ÀÕ «¬‘ Í≥◊Â∆

«¬√ ’’∂ «Ò÷‰≈ ’∆Â∆ ‘ÀÕ ‹Ø ÍÃ≈‰∆ «¬√ √ÒØ’ ˘ Ï≈‰∆ Á∂ ¡≈øÌ

¡Â∂ √Ó≈ÍÂ∆ «Í¤Ø∫ ÍÛ∑∂◊≈ ¿∞√ ˘ ¡«Ë’ ÎÒ ÍÃ≈Í ‘ØÚ∂◊≈Õ””

◊π» Í≈ÂÙ≈‘ ‹∆ Á≈ Ï⁄È √π‰ ’∂ ÓÈ ˘ √øÂ∞Ù‡Â≈ ¡Â∂ ÍÃ√øÈÂ≈

ÍÃ≈Í ‘ج∆ ¡Â∂ ¿∞√ «ÁÈ ÂØ∫ ‘π‰ Â’ «‹øÈ∂ Ú∆ ÍÃ∂Ó∆ ¡≈Í ‹∆ Á∂

√øÍ’ «Ú⁄ ¡≈¬∂, ¡≈Í ‹∆ ¿∞‘Ȫ ˘ «¬√ √ÒØ’ Á≈ Ó‘≈ÂÓ Á√Á∂

¡Â∂ ÍÛ∑È Ò¬∆ ÍÃ∂È≈ ’Á∂Õ ¡≈Í ‹∆ Á∂ √≈∂ √ø◊Â∆ «¬√ √ÒØ’ ˘

Ó‘≈≈‹ ‹∆ Á∂ Áº√∂ ‘π’Ó ¡È∞√≈ ÍÛ∑Á∂ ‘ÈÕ

√ÒØ’∞

◊πÁ∂Ú Ó≈Â≈ ◊πÁ∂Ú «ÍÂ≈ ◊πÁ∂Ú √π¡≈Ó∆ ÍÓ∂√π≈®

◊πÁ∂Ú √÷≈ ¡«◊¡≈È Ìø‹È∞ ◊πÁ∂Ú Ïø«ËÍ √‘ØÁ≈®

◊πÁ∂Ú Á≈Â≈ ‘« È≈Óπ ¿∞ÍÁ∂√À ◊πÁ∂Ú Ó≥Â∞ «ÈØË≈®

◊πÁ∂Ú √ª«Â √«Â Ïπ«Ë Ó»«Â ◊πÁ∂Ú Í≈√ Í√ Í≈®

◊πÁ∂Ú Â∆Êπ ¡≥«Óà√ØÚπ ◊π «◊¡≈È Ó‹È∞ ¡ÍøÍ≈®

◊πÁ∂Ú ’Â≈ √«Ì Í≈Í ‘Â≈ ◊πÁ∂Ú Í«Â ͫÚ ’≈®

◊πÁ∂Ú ¡≈«Á ‹π◊≈«Á ‹π◊π ‹π◊π ◊πÁ∂Ú Ó≥Â∞ ‘« ‹«Í ¿∞Ë≈®

◊πÁ∂Ú √ø◊«Â ÍÃÌ Ó∂«Ò ’« «’Í≈ ‘Ó Ó»Û Í≈Í∆ «‹Â∞ Ò«◊ Â≈®

◊πÁ∂Ú √«Â◊ππ Í≈ÏÑÓπ ÍÓ∂√π ◊πÁ∂Ú È≈È’ ‘« ÈÓ√’≈®1®

¬∂‘π √ÒØ’∞ ¡≈«Á ¡≥«Â ÍÛ‰≈®

(◊¿∞Û∆ Ï≈: ¡÷∆ Ó: 5, Í≥È≈ 262)

ppppppppppppppp

351

×¹ðìÅäÆ çÅ ÃÇåÕÅð×¹ðìÅäÆ çÅ ÃÇåÕÅð×¹ðìÅäÆ çÅ ÃÇåÕÅð×¹ðìÅäÆ çÅ ÃÇåÕÅð×¹ðìÅäÆ çÅ ÃÇåÕÅð

◊πÏ≈‰∆ Á≈ √«Â’≈ Ï≈Ï≈ ‹∆ Á∂ Ëπ «‘Á∂ «Ú⁄ ÿ ’ ⁄πº’≈

√∆Õ ¡√Ò∆ »Í «Ú⁄ √«Â’≈ Ú∆ ¿∞√ Ú√± Á≈ ‘∆ ‘Ø √’Á≈ ‘À ‹Ø

‹∆ÚÈ «Ú⁄ √Ì ÂØ∫ Ó‘≈È ÍÃÂ∆ ‘ØÚ∂ ¡Â∂ ‹Ø ‹∆ÚÈ ¡≈√≈ ‘ØÚ∂Õ

Ï≈Ï≈ ‹∆ Á≈ ‹∆ÚÈ :

ÓÀ ◊πÏ≈‰∆ ¡≈Ë≈π ‘À ◊πÏ≈‰∆ Ò≈«◊ ‘≈¿∞®8®

(≈◊ √»‘∆ Ó: 4, Í≥È≈ 759)

Ú≈Ò≈ √∆Õ «‹√ √Á’≈ Ï≈Ï≈ ‹∆ ¡≈͉∆ ‹∆ÚÈ-¡≈Ë≈ Ú√± Á≈

¡«Â-√«Â’≈ ’Á∂ √ÈÕ

‹ÁØ∫ «’√∂ ÍÃ∂Ó∆ ˘ ◊πÏ≈‰∆ Á∆ √øÊÔ≈ Á∂‰∆ ‘ØÚ∂, ¿∞√ ˘ ¡≈͉∂

ÏÀ·‰ Ú≈Ò∆ ‹◊∑≈ ÂØ∫ ¿∞µ⁄∆ ‹◊∑≈ √øπÁ «Ú¤≈¬∆ ’ ’∂ «Ï·≈¿∞‰≈Õ

Ï≈Ï≈ ‹∆ √Ú∂ Â∂ Ù≈Ó Á≈ «ÈÂÈ∂Ó √ø◊Â∆ »Í «Ú⁄ ’«¡≈ ’Á∂

√ÈÕ √ø◊ «Ú⁄Ø∫ «‹øÈ∂ √∆ ◊πÏ≈‰∆ ÍÛ∑ √’Á∂ ‘؉ ¿∞‘Ȫ ˘

Ï≈’∆ √ø◊ ÂØ∫ ¡º◊∂ ÏÀ·‰ Ò¬∆ Ï∂ÈÂ∆ ’È∆Õ ‹∂ Ó≥«‹¡ª ¿∞µÍ

ÏÀ· ’∂ «ÈÂÈ∂Ó ’È≈ ‘øπÁ≈ ª √≈∂ Ó≥«‹¡ª ˘ Ï≈Ï ’È Ò¬∆

È∆Úƒ ⁄≈Í≈¬∆ Á∂ Í≈«Ú¡ª ‘∂· «¬º‡ª Á∂ ’∂ Ï≈’∆ Ó≥«‹¡ª Á∂ Ï≈Ï

’Á∂ ¡Â∂ Í≈· ’È Ú≈Ò∂ √≈∂ Ó≥«‹¡ª ¿∞µÍ ÔÊ≈ ÔØ◊ «Ú¤≈¬∆

’≈™Á∂Õ «ÈÂÈ∂Ó∆ «√øÿª «Ú⁄Ø∫ Ú∆, «‹√ ÍÃ∂Ó∆ È∂ ◊π‡’∂ ÂØ∫ Í≈·

’È≈ ‘øπÁ≈, ¿∞√ ˘ ◊π‡’≈ ÒÀ ’∂ «√‘‘≈‰∂ ÚºÒ ÏÀ·‰ Ò¬∆ ’«‘øÁ∂Õ

«¬ºÊ∂ ‘∆ Ï√ È‘ƒ, ‹ÁØ∫ Ù≈Ó ˘ Ï≈‘ √À ’È Ò¬∆ ‹ªÁ∂ ÂÁ

◊πÁπ¡≈≈ √≈«‘Ï ÂØ∫ Â∞È Òº◊∂ ‘∆ ¡≈Í ‹∆, ¡≈Í ‹ª «’√∂ ÍÃ∂Ó∆

˘ Ï∂ÈÂ∆ ⁄Ωͬ∆ ‹ª √ºÂ∂-ÏÒÚø‚ Á∆ Ú≈ Á≈ Í≈· ’È Ú≈√Â∂

’«‘ «ÁøÁ∂Õ ‹Ø ÍÃ∂Ó∆ Í≈· ’Á≈, ¿∞√ ˘ √≈∆ √ø◊ ÂØ∫ ¡º◊∂ ÂØÁ∂,

Ï≈’∆ √ø◊ «Íº¤∂ Í≈· √π‰Á∆Õ ‹∂’ ¡≈Í Í≈· ’Á∂ ÂÁ ¡≈Í

√≈∆ √ø◊ ÂØ∫ ¡º◊∂ ‘Ø ’∂ ‡πÁ∂Õ ¡≈Ó ÂΩ Â∂ ◊πÁπ¡≈≈ √≈«‘Ï

ÂØ∫ Áº÷‰ Ú≈Ò∂ Í≈√∂ ‹Ø ⁄Ø¡ ‘À ¿∞√ Á∂ ’ø„∂ ÊØÛ∑≈ √Óª ÏÀ· ’∂

◊πÏ≈‰∆ Á≈ Í≈· ˜» √π‰Á∂ √ÈÕ «‹√ ÍÃ∂Ó∆ È∂ Í≈· √π‰≈¿∞‰≈

352

‘øπÁ≈ ¿∞√ Á∂ ‘∂·ª ¡≈͉∂ ◊Ò «Ú⁄Ø∫ ‘˜»∆¡≈1 Ò≈‘, Á»‘≈ ’’∂

«Ú¤≈ «ÁøÁ∂Õ ’¬∆ ÍÃ∂Ó∆, ‹∂ ¿∞√ ’ºÍÛ∂ ¿∞µÍ ÏÀ·‰ ÂØ∫ Ȫ‘-È∞º’

’Á∂ ÂÁ Ï≈Ï≈ ‹∆ ’«‘øÁ∂ «’ Ì≈¬∆! «¬‘ Â∂≈ √«Â’≈ È‘ƒ, «¬‘

ª ‹Ø Âø» ◊πÏ≈‰∆ ÍÛ∑È∆ ‘À ¿∞√ Á≈ ¡ÁÏ-√«Â’≈ ‘ÀÕ «‹øÈ≈ ¡√ƒ

◊πÏ≈‰∆ Á≈ √«Â’≈ ’ª◊∂, ¿∞√ «Ú⁄ ¡≈Í ˘ ‘∆ Ò≈‘≈ ‘À

«’™«’ «¬‘ ◊πÏ≈‰∆ ÍÓ∂Ù ‹∆ Á≈ √»Í ‘ÀÕ ‹Ø ◊πÏ≈‰∆ Á≈

√«Â’≈ È‘ƒ ’Á∂ «¬ø‹ ‹≈‰ ÒÚØ «’ ¿∞‘ ÍÓ∂Ù ‹∆ ‹ª ◊π»

√≈«‘Ï ‹∆ Á∆ ıπÙ∆ ÍÃ≈Í ȑƒ ’ √’Á∂Õ ◊πÏ≈‰∆ Á≈ ¡ÁÏ-

√«Â’≈ ¡√ƒ ¡≈͉∂ ÌÒ∂ ¡Â∂ ◊π» ’∆ ıπÙ∆ ÍÃ≈Í ’È Ú≈√Â∂

’È≈ ‘À, «Á÷≈Ú∂-Ó≈ ȑƒ, Ëπ ¡≥ÁØ∫ ’È≈ ‘ÀÕ ‹∂ «’Â∂

¡ıÏ≈ ‹ª «’√∂ ’≈ˆ˜ ¿∞µÍ ◊πÏ≈‰∆ Á∆¡ª Â∞’ª «Ò÷∆¡ª

‘ج∆¡ª ‘∂·ª ˜Ó∆È ¿∞µÍ Ú∂÷ ÒÀ‰ ª ¿∞È∑ª ˘ ⁄πº’ ’∂ ÈÓ√’≈

’È∆ Â∂ ¡º◊ «Ú⁄ ¿∞È∑ª Á≈ √√’≈ ’ Á∂‰≈Õ ¤Ø‡∂ ◊π‡’∂ ÂØ∫ ÒÀ

’∂ √Óπº⁄∆ Ï≈‰∆ (√Ã∆ ◊π» ◊ÃøÊ √≈«‘Ï ‹∆ Â’) ˘ ◊π» »Í ‹≈‰ ’∂

¡≈Í ‹∆ √«Â’≈ ’«¡≈ ’Á∂ √È Â∂ «’‘≈ ’Á∂ √È «’

’ÒÔ∞◊∆ ‹∆Úª Á≈ ◊π», ◊πÏ≈‰∆ ‘À :

Ï≈‰∆ ◊π» ◊π» ‘À Ï≈‰∆ «Ú«⁄ Ï≈‰∆ ¡≥«ÓÃÂ∞ √≈∂®

◊ππ Ï≈‰∆ ’‘À √∂Ú’∞ ‹È∞ Ó≈ÈÀ Í«÷ ◊π» «È√Â≈∂®5®

(ȇ Ó: 4, Í≥È≈ 982)

¡Â∂ √«Â◊π» ‹∆ Á∆ ‹Ø Ï≈‰∆ ‘À, «¬‘ √«Â-√»Í ÍÓ∂Ù Á≈

»Í ‘À :

√«Â◊π ’∆ Ï≈‰∆ √«Â √»Íπ ‘À ◊πÏ≈‰∆ ω∆¡À®

(Ú≈ ◊¿∞Û∆ Ó: 4, Í≥È≈ 304)

«‹øÈ∂ Ú∆ Ï⁄È ◊πÏ≈‰∆ «Ú⁄ ‘È󫬑 √«Â◊π» ‹∆ Á≈ ¡√Ò∆

»Í ‘ÈÕ «¬‘ Ï⁄È ‹∆Ú ˘ ‹∆ÚÈ-Óπ’Â∆ Á≈ Í≥Ë Áº√‰ Ú≈Ò∂ ‘È :

√«Â◊π Ï⁄È Ï⁄È ‘À √«Â◊π Í≈Ëπ Óπ’«Â ‹È≈ÚÀ◊Ø®5®

(’≈ÈÛ≈ Ó: 4, Í≥È≈ 1309)

√«Â◊π» ‹∆ È∂ ¡≈Í Í≥‹-̻’ √∆ «Ú⁄ «Ú⁄«Á¡ª ‘Ø«¬¡ª

◊πÏ≈‰∆ Á≈ √«Â’≈ ’È Á∂ Í»È∂ Í≈¬∂ ¡Â∂ √≈˘ ‘π’Ó ’∆Â≈ «’ :

Ó∂∂ √»Í Â∂ Ô≈ Â∂ ‘À Á∆ÿ

√≈«‘Ï ‹≈È ¡Á≈«¬Ï ’À ‘Ø®

1. ◊Ò «Ú⁄ Í≈¿∞‰ Ú≈Ò≈ √≈¯≈ (’ºÍÛ≈)Õ

353

Ï≈Ï≈ ‹∆ ª «¬ºÊØ∫ Â’ «’‘≈ ’Á∂ √È «’ «¬ø‹ ‹≈‰ ÒÚØ, ‹Ø

◊πÏ≈‰∆ Á≈ √«Â’≈ ’Á≈ ‘À, ¿∞‘ ¡≈͉∂ ◊π» Á≈ √«Â’≈ ’Á≈

‘À ¡Â∂ ‹Ø ◊πÏ≈‰∆ Á≈ √«Â’≈ È‘ƒ ’Á≈, ¿∞‘ ◊π» Á∆ Ï∂¡ÁÏ∆

’Á≈ ‘ÀÕ ‹∂ ¡≈ͪ ◊π» Á≈ ¡ÁÏ-√«Â’≈ È≈ ’∆Â≈ ª ¡√ƒ «’‘Û∂

Ó≥»‘ È≈Ò ◊πÁ∂Ú ‹∆ Í≈√Ø∫ Óπ’Â-Ìπ◊ Á∆¡ª Á≈ª Ó≥◊ª◊∂Õ

Á»√≈ √«Â◊π» ‹∆ Á∂ ◊πÏ≈‰∆ ≈‘ƒ ’∆Â∂ ‘π’Ó ˘ Ó≥ȉ≈ «‹ºÊ∂

¡«Â ˜»∆ ‘À, ¿∞µÊ∂ ¿∞È∑ª ˘ ◊π» »Í ‹≈‰ ’∂ √«Â’≈ ’È≈ Ú∆

˙È≈ ‘∆ Ò≈˜Ó∆ ‘À «’™«’ «’√∂ Á≈ Ú∆ ¡√Ò∆ »Í «Ú⁄ ‘π’Ó Ó≥ȉ

ÂØ∫ Í«‘Òª ¿∞√ ÍÃÂ∆ √«Â’≈-ÙË≈-Ì≈ÚÈ∆ ω≈¿∞‰∆ ¡«Â ˜»∆

‘ÀóÈ‘ƒ Â∂ Í»È »Í «Ú⁄ ÓÈ∞º÷ ‘π’Ó È‘ƒ Ó≥È √’Á≈ Â∂ È≈ ‘∆ Í»È

Ò≈‘≈ ÍÃ≈Í ’ √’Á≈ ‘ÀÕ

ppppppppppppppp

354

×¹ðìÅäÆ ù ùä Õ¶ êó²·é éÅñ ìÔ¹åÅ ñÅí×¹ðìÅäÆ ù ùä Õ¶ êó²·é éÅñ ìÔ¹åÅ ñÅí×¹ðìÅäÆ ù ùä Õ¶ êó²·é éÅñ ìÔ¹åÅ ñÅí×¹ðìÅäÆ ù ùä Õ¶ êó²·é éÅñ ìÔ¹åÅ ñÅí×¹ðìÅäÆ ù ùä Õ¶ êó²·é éÅñ ìÔ¹åÅ ñÅíêÌÅêå Ô¿¹çÅ ÔËêÌÅêå Ô¿¹çÅ ÔËêÌÅêå Ô¿¹çÅ ÔËêÌÅêå Ô¿¹çÅ ÔËêÌÅêå Ô¿¹çÅ ÔË

√. ÚË≈Ú≈ «√øÿ ‹∆ «‹‘Ȫ Á≈ «˜’ «Í¤∂ ¡≈ ⁄πº’≈ ‘À Ï≈Ï≈

‹∆ Á∂ Í«‘Ò∂ √«Â√ø◊∆¡ª «Ú⁄Ø∫ √È, È∂ ¡ÀÓ.¬∂. ’È ¿∞Í≥àÌ≈Ù≈

«ÚÌ≈◊ «Ú⁄ ÈΩ’∆ ÍÃ≈Í ’’∂ «’ ¡øÌ ’ «ÁºÂ∆Õ ‹ÁØ∫ ’Á∆

«¬’-ÁØ «ÁÈ Á∆ ¤∞º‡∆ ‘øπÁ∆ ª ¡≈Í (√. ÚË≈Ú≈ «√øÿ ‘πƒ) √Óª ’º„

’∂ Ï≈Ï≈ ‹∆ Í≈√ √ø◊ ’È Ò¬∆ ¡≈ ‹ªÁ∂Õ ¡≈Í ◊πÓπ÷-‹∆ÚÈ Á∂

Ë≈È∆ ω ⁄πº’∂ √ÈÕ Í≥‹ª-«Í¡≈«¡ª Áπ¡≈≈ ÏıÙ∂ «ÈÂÈ∂Ó ÂØ∫

«¬Ò≈Ú≈ √Ã∆ √π÷ÓÈ∆ √≈«‘Ï, ¡≈√≈ ‹∆ Á∆ Ú≈ ¡Â∂ BG Í≈· Ï∂ÈÂ∆

⁄Ωͬ∆ Á∂ ‘ ؘ ’«¡≈ ’Á∂ √ÈÕ

«¬’ √Ó∂∫ ¡≈Í ‹∆ È∂ Ï≈Ï≈ ‹∆ Í≈√ Ï∂ÈÂ∆ ’∆Â∆ «’ ÓÀ∫

«ÈÂÈ∂Ó ÂØ∫ «¬Ò≈Ú≈ ¿∞ÍÃØ’Â Í≈· È∂Ó È≈Ò Ø ≈È≈ ’Á≈ ‘ª Í

¡‹∂ Â’ ‹Ø ¡≈ÂÓ’ ÍÃ≈ÍÂ∆ ⁄≈‘øπÁ≈ ‘ª ¿∞‘ È‘ƒ ‘ج∆Õ «¬√ Á≈

’∆ ’≈È ‘À? Ï≈Ï≈ ‹∆ ÎØ’∂ «◊¡≈È∆¡ª Úª◊ «’√∂ Á∆ Â√ºÒ∆ È‘ƒ

’≈«¬¡≈ ’Á∂ √ÈÕ ¡≈Í ‹∆ ¿∞‘ ◊ºÒ ‘∆ «’√∂ ˘ ’«‘øÁ∂ «‹√

˘ ¡≈Í ’Ó≈«¬¡≈ ‘øπÁ≈ ‹ª «‹√ Á∆ √«Â◊π» ‹∆ ¡◊Ú≈¬∆ Á∂‰Õ

√Ø √. ÚË≈Ú≈ «√øÿ ‘ت Á≈ ÍÃÙÈ √π‰ ’∂ Ï≈Ï≈ ‹∆ ’∞fi Á∂ ⁄πºÍ

«‘‰ ¿∞Í≥àÏØÒ∂, ⁄ÒØ √«Â◊π» ‹∆ (√Ã∆ ◊π» ◊ÃøÊ √≈«‘Ï ‹∆) Á∂

⁄Ȫ «Ú⁄ Ï∂ÈÂ∆ ’Á∂ ‘ªÕ ‹Ø √«Â◊π» ‹∆ ‘π’Ó ’È◊∂, ¿∞√

˘ Â∞√ƒ Ó≥È ÒÀ‰≈Õ Ï≈Ï≈ ‹∆ Áº√Á∂ √È «’ ¡√ƒ ÁØÚ∂∫ (Ï≈Ï≈ ‹∆

Â∂ √. ÚË≈Ú≈ «√øÿ) √«Â◊π» ‹∆ Á∂ ⁄Ȫ «Ú⁄ Íπº‹∂Õ ÈÓ√’≈

’È ¿∞Í≥à√. ÚË≈Ú≈ «√øÿ ‹∆ √«Â◊π» ‹∆ ˘ ⁄Ω √≈«‘Ï ’È

Òº◊ ͬ∂ Â∂ ¡√ƒ ¡Á≈√ ’È Òº◊ ͬ∂Õ ¡Á≈√ ¿∞Í≥à◊π» ⁄Ȫ

«Ú⁄ ÏÀ· ’∂ «√ÓÈ È≈Ò √πÂ∆ ˘ «¬’≈◊ ’∆Â≈Õ «¬√ «Ë¡≈È-

Ó◊ÈÂ≈ «Ú⁄ √«Â◊π» √Ã∆ ◊π» ◊Ø«ÏøÁ «√øÿ ‹∆ Á∂ ÁÙÈ Ï≈Ï≈ ‹∆

˘ ‘ج∂Õ Ó‘≈≈‹ ‹∆ È∂ ‘π’Ó ’∆Â≈ ““Ì≈¬∆ ‘È≈Ó «√øÿ ‹∆!

355

ÚË≈Ú≈ «√øÿ ˘ ’«‘ Á∂ÚØ «’ «‹øÈ≈ Í≈· ¿∞‘ ’∂ó¿∞‘ √≈˘ √π‰≈

’∂ ’«¡≈ ’∂Õ Ï‘πÂ∆ «◊‰Â∆ ’È Á∆ ÒØÛ È‘ƒ, Ï∂ÈÂ∆ ⁄Ωͬ∆

Á∂ BG Í≈·ª Á∆ ʪ ’∂ÚÒ «¬’ Í≈· ‘∆ ‹∂ ¿∞‘ √≈˘ √π‰≈ ’∂ ’∂

ª ¿∞√ Á≈ «˜¡≈Á≈ Ò≈Ì ‘ØÚ∂◊≈Õ È≈Ò ‘∆ Ï⁄È ’∆Â≈ «’ ¿∞√

Á≈ «ÈÂÈ∂Ó Âª √≈‚∂ Í≈√ Íπº‹ ‹ªÁ≈ ‘À Í ¡Á≈√ ’Á∆ È‘ƒ

Íπº‹∆Õ””

«ÈÂÈ∂Ó Â∂ «√ÓÈ ’È «Íº¤Ø∫ ¡Á≈√ ˜»∆ ‘À

Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ √«Â◊πª ÚºÒØ∫ ÍÃ≈Í ÁØÚ∂∫ Ï⁄È √. ÚË≈Ú≈ «√øÿ

‹∆ ˘ Áº√ «ÁºÂ∂Õ Ï⁄È √π‰ ’∂ ¿∞È∑ª Ï≈Ï≈ ‹∆ ˘ «’‘≈ «’ √«Â◊π»

‹∆ Á∂ ÁÙÈ Âª ÓÀ˘ ‘øπÁ∂ È‘ƒ, ÓÀ∫ Ï≈‰∆ ¿∞È∑ª ˘ «’Ú∂∫ √π‰≈Úª? «¬‘

√π‰ ’∂ Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ «Î Ó‘≈≈‹ ‹∆ ˘ Ï∂ÈÂ∆ ’∆Â∆ «’ «¬‘ ÍÃ∂Ó∆

«¬√ ÍÃ’≈ ’«‘øÁ≈ ‘ÀÕ √«Â◊π» ‹∆ È∂ «Î Ï⁄È ’∆Â≈ «’ ‹Ø Ï≈‰∆

¿∞‘ ÍÛ∑Á≈ ‘À, ‹∂’ ¿∞√ ÍÛ∑∆ ‘ج∆ Ï≈‰∆ ˘ ¡≈Í ÓÈ ÂÊ≈ ¡≈ÂÓ≈

’ ’∂ √π‰Á≈ ‘À ª √ÓfiØ «’ ¿∞‘ ÍÛ∑∆ ‘ج∆ Ï≈‰∆ ¡√ƒ √π‰ Ò¬∆

‘ÀÕ ‹Ø ‹«◊¡≈√» ’∂ÚÒ ◊πÏ≈‰∆ Á≈ ‡È ‘∆ ’Á≈ ‘À, ÍÃø± ¡≈Í ÓÈ

‹ª ¡≈ÂÓ≈ ’’∂ È‘ƒ √π‰Á≈ ÂÁ ¿∞‘ √≈‚∂ Â’ Ú∆ È‘ƒ Íπº‹Á∆Õ

‹∂ √≈˘ √πÈ≈¿∞‰≈ ‘À ª ¡≈Í ÍÛ∑Ø ¡Â∂ ¿∞√ ÍÛ∑∆ ‘ج∆ Ï≈‰∆ ˘ ¡≈Í

√π‰ØÕ ◊πÓ≥Âz ‹ª Ó»ÒÓ≥Âz Á≈ ‹≈Í Ú∆ «¬√∂ Â∑ª ’È≈ ‘ÀÕ ¡Á≈√

ÍÃÊ≈¬∂ Ì≈¬∆ √≈«‘Ï ‹∆ È∂ Ï≈Ï≈ ‹∆ Í≈√ Ó≥«È¡≈ «’ ÓÀ∫ «ÈÂÈ∂Ó Âª

˜» ’Á≈ ‘ª Í «ÈÂÈ∂Ó «Í¤Ø∫ ¡Á≈√ ’Á∆ È‘ƒ ’∆Â∆ «’™«’

ÓÈ «Ú⁄ «¬‘ Ë≈È≈ √∆ «’ √«Â◊π» ‹∆ ‹≈‰∆-‹≈‰ ‘∆ ‘ÈÕ «¬È∑ª

Ï⁄Ȫ ÂØ∫ √ÍÙ‡ ‘À «’ «¬’ ª «ÈÂÈ∂Ó ’È, Ï≈‰∆ ÍÛ∑È ÂÊ≈

«√ÓÈ ’È ÂØ∫ «Í¤Ø∫ ◊π» ⁄Ȫ «Ú⁄ ¡Á≈√ ˜» ’È∆ ⁄≈‘∆Á∆

‘À «’ ““‘∂ √«Â◊π» ‹∆! ¡≈Í ‹∆ Á∆ Ïı«ÙÙ Á≈ √Á’≈ «ÈÂÈ∂Ó ‹ª

«√ÓÈ ‘Ø«¬¡≈ ‘À, «¬√ ˘ ¡≈͉∂ ı˜≈È∂ «Ú⁄ ÍÃÚ≈È ’Ø, ¡Â∂ Á≈√ª

˘ «¬‘-«¬‘ Á≈ª (‹Ø Ú∆ ¡≈«Ӓ ÍÃ≈ÍÂ∆¡ª ¡√ƒ ⁄≈‘øπÁ∂ ‘ª) ÍÃÁ≈È

’Ø ¡Â∂ ÌπºÒª ⁄πº’ª Á∆ «÷Óª ÏıÙØ ‹∆Õ”” «¬Â¡≈«Á’Õ

¡Á≈√ ’È È≈Ò ¿∞‘ ¡Úº√Ê≈Úª ¡Â∂ ◊π‘‹ Ú√±¡ª Á∆

√«Â◊π» ‹∆ Ïı«ÙÙ ’ «ÁøÁ∂ ‘È ‹Ø ¡≈ͪ Í≈· Ì‹È ‹ª «√ÓÈ

’’∂ Ú∆ ’¬∆ Ú≈∆ È‘ƒ ÍÃ≈Í ’ √’Á∂Õ «¬√ Á ª :

356

«ÏÈ«Â ’¿∞ ¡Á≈«√ √πÈ‘π ‹∂ ·≈’∞ Ì≈ÚÀ®

Á∂‘π Á√π Ó«È ⁄≈¿∞ Ì◊«Â «¬‘π ÓÈ∞ ·«‘≈ÚÀ®

(√ÚÀÔ∂ Ó: 5 ’∂, Í≥È≈ 1389-1387)

¡Â∂

«¬’ È≈È’ ’∆ ¡Á≈«√ ‹∂ Â∞Ëπ Ì≈Ú√∆®

ÓÀ Á∆‹À È≈Ó «ÈÚ≈√π ‘« ◊π‰ ◊≈Ú√∆®8®

(√»‘∆ Ó: 1, Í≥È≈ 752)

¡Â∂

Á𫬠’ ‹Ø«Û ’¿∞ ¡Á≈«√®

Â∞Ëπ Ì≈ÚÀ Â≈ ¡≈‰«‘ ≈«√®

... ... ... ...

’« «’Í≈ ¡ÍÈ∆ Ì◊Â∆ Ò≈«¬®

‹È È≈È’ ÍÃÌπ √Á≈ «Ë¡≈«¬®4®

(√»‘∆ Ó: 5, Í≥È≈ 737)

¡Â∂ «¬√∂ ÍÃ’≈ ‹Ø Ú∆ ◊πÏ≈‰∆ ¡√ƒ ÍÛ∑Á∂ ‘ª ‹ª È≈Ó-«√ÓÈ Á≈

¡«Ì¡≈√ ’Á∂ ‘ª,¿∞√ ˘ ÚºË ÂØ∫ ÚºË ¡≈Í √π‰È Á≈ ÔÂÈ ’È≈

⁄≈‘∆Á≈ ‘ÀÕ √π‰È Á≈ Ó‘≈ÂÓ √«Â◊π» √Ã∆ ◊π» È≈È’ Á∂Ú √≈«‘Ï ‹∆

◊πÏ≈‰∆ «Ú⁄ Á√Á∂ ‘È «’ :

√π«‰¡À «√Ë Í∆ √π« È≈Ê®

√π«‰¡À Ë«Â ËÚÒ ¡≈’≈√®

√π«‰¡À Á∆Í ÒØ¡ Í≈Â≈Ò®

√π«‰¡À ÍØ«‘ È √’À ’≈´®

È≈È’ Ì◊Â≈ √Á≈ «Ú◊≈√π®

√π«‰¡À Á»÷ Í≈Í ’≈ È≈√π®8®

√π«‰¡À ¬∆√π ÏÓ≈ «¬øÁπ®

√π«‰¡À Óπ«÷ √≈Ò≈‘‰ Ó≥Áπ®

√π«‰¡À ‹Ø◊ ‹π◊«Â Â«È Ì∂Á®

√π«‰¡À √≈√ «√«ÓàÚ∂Á®

È≈È’ Ì◊Â≈ √Á≈ «Ú◊≈√π®

√π«‰¡À Á»÷ Í≈Í ’≈ È≈√π®9®

√π«‰¡À √Â∞ √øÂØ÷π «◊¡≈È∞®

√π«‰¡À ¡·√«· ’≈ «¬√È≈È∞®

√π«‰¡À Í«Û Í«Û Í≈Ú«‘ Ó≈È∞®

√π«‰¡À Ò≈◊À √‘«‹ «Ë¡≈È∞®

357

È≈È’ Ì◊Â≈ √Á≈ «Ú◊≈√π®

√π«‰¡À Á»÷ Í≈Í ’≈ È≈√π®10®

√π«‰¡À √≈ ◊π‰≈ ’∂ ◊≈‘®

√π«‰¡À √∂÷ Í∆ Í≈«Â√≈‘®

√π«‰¡À ¡≥Ë∂ Í≈Ú«‘ ≈‘π®

√π«‰¡À ‘≈Ê ‘ØÚÀ ¡√◊≈‘π®

È≈È’ Ì◊Â≈ √Á≈ «Ú◊≈√π®

√π«‰¡À Á»÷ Í≈Í ’≈ È≈√π®11®

¡Â∂

◊≈Ú∆¡À √π‰∆¡À Ó«È ÷∆¡À Ì≈¿∞®

Áπ÷π Í‘« √π÷ ÿ« ÒÀ ‹≈«¬® (‹Íπ‹∆ √≈«‘Ï)

¡ÈßÁ √≈«‘Ï «Ú⁄ Â∆√∂ ◊πÁ∂Ú ‹∆ ‘π’Ó ’Á∂ ‘È «’ :

¡ÈÁπ √π‰‘π Ú‚Ì≈◊∆‘Ø √◊Ò ÓÈØÊ Í»∂®

Í≈ÏÑÓπ ÍÃÌπ Í≈«¬¡≈ ¿∞Â∂ √◊Ò «Ú√»∂®

Á»÷ Ø◊ √øÂ≈Í ¿∞Â∂ √π‰∆ √⁄∆ Ï≈‰∆®

√ø √≈‹È ̬∂ √√∂ Í»∂ ◊π Â∂ ‹≈‰∆®

√π‰Â∂ ÍπÈ∆ ’‘Â∂ Í«ÚÂ∞ √«Â◊ππ «‘¡≈ ÌÍ»∂®

«ÏÈÚø«Â È≈È’∞ ◊π ⁄‰ Ò≈◊∂ Ú≈‹∂ ¡È‘Á ±∂®4®

(¡ÈßÁ √≈«‘Ï)

«¬√ ÂØ∫ «¬Ò≈Ú≈ «¬«Â‘≈√ Ú∆ ◊Ú≈‘ ‘À «’ √πÒÂ≈ÈÍπ √≈«‘Ï

‹ÁØ∫ √«Â◊π» ‹∆ È∂ Ï∂∫¬ƒ ÈÁ∆ «Ú⁄ ÍÃÚ∂Ù ’∆Â≈ ª «Èø’≈ ‹∆ Í≈√Ø∫

Ó»ÒÓ≥Âz Â∂ ◊πÓ≥Âz Á∆ Á≈ ´’≈¬∆ ˘ ÙªÂ∆ ÍÃÁ≈È ’È Ú≈√Â∂ ÒÀ

’∂ ¡≈¬∂Õ «ÂøÈ «ÁÈ Ï∂∫¬ƒ «Ú⁄ ¡ÒØÍ «‘‰ «Í¤Ø∫ √ø√≈ Á∂ √Ê»Ò ’øȪ

«Ú⁄ ◊π» È≈È’ Í≈ÂÙ≈‘ Á∂ Óπı≈«ÏøÁ ”⁄Ø∫ «È’Ò∆ ¡≈Ú≈˜ ““È≈ ’ج∆

«‘øÁ» È≈ ’ج∆ Óπ√ÒÓ≈È,”” ͬ∆ ª √≈∂ ÒØ’ «¬’º·∂ ‘Ø ◊¬∂Õ ’≈˜∆

È∂ ◊πº√≈ ÷≈Ë≈ Â∂ «’‘≈ «’ ‹∂’ Â∞‘≈‚∆ «ÁzÙ‡∆ «Ú⁄ √≈∂ ‘∆ Ï≈Ï

‘È Ì≈Ú È≈ ’ج∆ «‘øÁ» ‘À È≈ Óπ√ÒÓ≈È Âª √≈‚∂ È≈Ò ÈÓ≈˜ ÍÛ∑È

⁄ÒØÕ √«Â◊π» ‹∆ fiº‡ «Â¡≈ ‘Ø ◊¬∂Õ Ó√∆Â∂ ◊¬∂, Í ÈÓ≈˜ ÍÛ∑∆

’ج∆ È≈, √◊Ø∫ Óπ√’≈™Á∂ ‘∂Õ ÈÚ≈Ï ¡Â∂ ’≈˜∆ Á∂ ◊πº√≈ ’È Â∂

«’ Â∞√ƒ ¡≈¬∂ ª ÈÓ≈˜ ÍÛ∑È √∆, Í ÈÓ≈˜ ÍÛ∑È∆ ª «¬’ Í≈√∂

‘∆ √◊Ø∫ Á»√«¡ª ˘ Ú∆ ÓıΩÒ ’Á∂ ‘∂ ‘ØÕ √«Â◊π» ‹∆ È∂ ¿∞µÂ

«ÁºÂ≈ «’ Â∞√ƒ √≈˘ ıπÁ≈ Á∆ «ÈÓ≈˜ ÍÛ∑È Ú≈√Â∂ «Ò¡ªÁ≈ √∆ È≈

«’ ÿØÛ∂ Ú¤∂«¡ª Á∆Õ Ì≈Ú «’ Â∞√ƒ «È≈ Ó≥»‘ «Ú⁄Ø∫ ‘∆ ’ÒÓ≈ ÍÛ∑Á∂

358

‘∂ ‘Ø Í Â∞‘≈‚≈ «Ë¡≈È ÿª ¡Â∂ «ÚÁ∂Ùª «Ú⁄ ÿØ«Û¡ª Á∆ ı∆ÁØ-

¯Øı ‹ª √≈-√øÌ≈Ò «Ú⁄ ‘∆ «‘≈ ‘ÀÕ «¬√ Â∑ª ˆÀ-‘˜»∆ «Ú⁄

ÍÛ∑∆ ‘ج∆ ÈÓ≈˜ ıπÁ≈ ˘ ÍÃÚ≈È È‘ƒ ¡Â∂ È≈ ‘∆ ÈÓ≈˜ Á∂ ÙÏÁ ıπÁ≈

Â’ Íπº‹Á∂ ‘ÈÕ

‹∂’ ◊πÁ∂Ú ‹∆ Á»√∂ Ӻ Ú≈«Ò¡ª ˘ «¬‘ «√«÷¡≈ Á∂ ‘∂ ‘È

«’ ‹Ø ÙÏÁ Â∞√ƒ Ó≥»‘ «Ú⁄Ø∫ ıπÁ≈ Á∆ «√¯Â Ú‹Ø∫ ’«‘øÁ∂ ‘Ø ¿∞‘Ȫ ˘

√π‰ØÕ √π‰ª◊∂ ¡√ƒ ª ‹∂’ √≈‚≈ «Ë¡≈È ¿∞‘Ȫ ÙÏÁª «Ú⁄ ‘ØÚ∂◊≈Õ

‹∂ √«Â◊π» ‹∆ Á»√«¡ª ˘ «¬‘ ‘π’Ó ’Á∂ ‘È Âª ¡≈͉∂ «√º÷ª Í≈√Ø∫

«’øÈ∆ ÚË∂∂ ¡≈√ º÷Á∂ ‘؉◊∂?

√«Â◊π» ‹∆ Á∂ «¬‘ ÁØÚ∂∫ Ï⁄È √. ÚË≈Ú≈ «√øÿ ‹∆ È∂ ¡≈͉∂

‹∆ÚÈ «Ú⁄ ÿ‡≈¿∞‰∂ Ùπ» ’ «ÁºÂ∂ ¡Â∂ «¬√ Â∑ª ¿∞È∑ª ˘ ¡≈«Ӓ

º’∆ Ú∆ ¡≈øÌ ‘Ø ◊¬∆Õ

ppppppppppppppp

359

×¹ðìÅäÆ—êÌå¼Ö Á½ôèÆ×¹ðìÅäÆ—êÌå¼Ö Á½ôèÆ×¹ðìÅäÆ—êÌå¼Ö Á½ôèÆ×¹ðìÅäÆ—êÌå¼Ö Á½ôèÆ×¹ðìÅäÆ—êÌå¼Ö Á½ôèÆ

Ï≈Ï≈ ‹∆ Á∆ ◊πÏ≈‰∆ ¿∞Í ¡Ê≈‘ ÙË≈ √∆Õ «È∆ ÙË≈ ‘∆

È‘ƒ ÏÒ«’ ¡≈Í ‹∆ È∂ ◊πÏ≈‰∆ ˘ ¡≈͉∂ ‹∆ÚÈ «Ú⁄ ÿ‡≈ ’∂ ¿∞√

Á∆ ’Ó≈¬∆ ’∆Â∆ ¡Â∂ ¿∞√∂ ¡≈Ë≈ Â∂ ‹«◊¡≈√»¡ª ˘ ÍÃ∂È≈ «ÁºÂ∆Õ

¡≈Í ‹∆ Á≈ ’ÊÈ √∆ «’ ◊πÏ≈‰∆ ◊π» »Í Ú∆ ‘À ¡Â∂ ¿∞ÍÁ∂Ù Ú∆Õ

«‹√ ¿∞ÍÁ∂Ù Á≈ Ë≈È∆ ω ’∂ ‹∆Ú ¿∞√ ÏÃ‘Ó Á≈ √»Í ω ‹ªÁ≈

‘À ¡Â∂ ¡≈Ú≈◊¿∞‰ Á∂ ⁄º’ ÂØ∫ ¤∞‡’≈≈ Í≈ ’∂ Ï∂◊ÓÍπ∂ Á≈ Ú≈√∆

ω ‹ªÁ≈ ‘ÀÕ ¿∞√ √πÌ≈◊∂ ‹∆Ú ˘ «‹øÈ≈ «⁄ ÍÓ∂Ù ÚºÒØ∫ «¬√ √ø√≈

«Ú⁄ «Ú⁄È Á≈ √Óª «Ó«Ò¡≈ ‘Àó¡ÈßÁÓ¬∆ ‹∆ÚÈ ÏÂ∆ ’Á≈ ‘À

¡Â∂ ¡ı∆ :

È≈È’ Ò∆È Ì«¬˙ ◊Ø«ÏøÁ «√¿∞

«‹¿∞ Í≈È∆ √ø«◊ Í≈È∆®3® (√Ø«· Ó: 9, Í≥È≈ 633)

Á∆ ¡Ú√Ê≈ ˘ ÍÃ≈Í ’ ÒÀ∫Á≈ ‘ÀÕ ◊πÏ≈‰∆ «È≈ ¿∞ÍÁ∂Ù ‘∆ È‘ƒ

√◊Ø∫ «¬√ «Ú⁄ ◊π» «‹øÈ∆ ‘∆ √º«Â¡≈ (Â≈’Â) ‘ÀÕ ‹∂ «¬‘ √≈˘ ÍÃÂ∆Â

È‘ƒ ‘øπÁ∆ ª «¬√ «Ú⁄ ◊πÏ≈‰∆ Á≈ ’ج∆ ÁØÙ È‘ƒó’∂ÚÒ √≈‚∆

ÙË≈-Ì≈ÚÈ∆ «Ú⁄ ‘∆ ¯’ ‘ÀÕ ◊πÏ≈‰∆ «√ºË∆ »Í Ú∆ ‘À, ¡ΩÙË∆

Ú∆ ‘À, ¡≥«Óà»Í Ú∆ ‘À, √-»Í-√≈«¬‰ ‘À, È≈Óπ Á∆ ‹‰È∆ ¡Â∂

«Èø’≈ Á≈ √«Â √»Í ‘ÀÕ ◊πÏ≈‰∆ ◊π» ‘À ‹Ø «√º÷ Á≈ ÒØ’-ÍÃÒØ’

√Ú≈Á∆ ‘ÀÕ

Â’∆ÏÈ AIF@ ¬∆. Á∆ ÿ‡È≈ ‘À «’ Á≈√ ˘ Ïπı≈ ‘Ø «◊¡≈Õ

Ï≈Ï≈ ‹∆ «’√∂ ’≈È Ï≈‘ ◊¬∂ ‘ج∂ √ÈÕ ‚≈’‡ Í≈√Ø∫ ÁÚ≈¬∆ Ò¬∆,

¿∞√ È∂ Áº«√¡≈ «’ «Ó¡≈Á∆ Ïπı≈ (‡≈¬∆¯≈¬∆‚) ‘ÀÕ «ÂøÈ-⁄≈ «ÁÈ

ÁÚ≈¬∆ ÷≈‰ È≈Ò ’ج∆ Î’ È≈ «Í¡≈Õ «¬’ ‚≈’‡ ˘ ¤º‚, ¿∞√

ÂØ∫ ‘Ø «√¡≈‰∂ ‚≈’‡ Í≈√Ø∫ ÁÚ≈¬∆ Ò¬∆Õ ¿∞√ È∂ Ú∆ «Ó¡≈Á∆ Ïπı≈

‘∆ Áº«√¡≈ ¡Â∂ ’ÀÍ√»Ò ¡≈«Á Á∂ ’∂ ÌØ√≈ «ÁºÂ≈ «’ ‘π‰ «ÂøȪ «ÁȪ

Á∂ ¡≥Á-¡≥Á Ïπı≈ «ÏÒ’∞Ò ·∆’ ‘Ø ‹≈Ú∂◊≈Õ Í»∂ ÍÑ∂˜ È≈Ò

ÁÚ≈¬∆ Á∆ ÚÂØ∫ ’∆Â∆, Í ¡≈≈Ó ¡≈¿∞‰ Á∆ ʪ Ïπı≈ ÚºËÁ≈

«◊¡≈Õ ÍÃÙ≈Á≈ ¡≈«Á’ ÏøÁ ’È ’’∂ ’Ó˜Ø∆ Ú∆ ’≈¯∆ ‘Ø ◊¬∆ √∆Õ

360

¡º·Ú∂∫ «ÁÈ Ï≈Ï≈ ‹∆ Ú≈Í√ ◊πÁπ¡≈∂ Í ¡≈¬∂Õ Á≈√ ˘ √≈≈

‘≈Ò Íπº«¤¡≈Õ Ó≥‹∂ ¿∞Í Í¬∂ È∂ ‘∆ ¡≈͉∆ √≈∆ «Ú«Ê¡≈ Áº√∆ «’

«Ó¡≈Á∆ Ïπı≈ ‘Ø «◊¡≈ ‘ÀÕ ÁØ ‚≈’‡ª Á∆ Ú≈∆-Ú≈∆ ÁÚ≈¬∆ ÷≈Ë∆

‘À Í ¡≈≈Ó È‘ƒ ¡≈«¬¡≈Õ Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ Ó∂∆ Ϫ‘ ¡≈͉∂ ‘ºÊ «Ú⁄

ÎÛ ’∂ Ú∂÷∆ Â∂ ’«‘‰ Òº◊∂ «’ ¡‹∂ Ú∆ ’≈¯∆ Ïπı≈ ‘À ¡Â∂ È≈Ò

‘∆ ‘Á≈«¬Â ’∆Â∆ «’ ‘؉ ‘Ø ÁÚ≈¬∆ È‘ƒ ÷≈‰∆ ¡Â∂ «‹‘Û∆ ’ØÒ

‘À, ¿∞‘˘ Ú∆ «‘‰ Á∂Õ ÁÚ≈¬∆ ÷≈-÷≈ ’∂ ª ¡º◊∂ ‘∆ ÓÈ ¡º«’¡≈

√∆Õ √Ø Ï≈Ï≈ ‹∆ Á∂ ’«‘‰ Â∂ ÁÚ≈¬∆ √πº‡ «ÁºÂ∆Õ Ï≈Ï≈ ‹∆ Á∂ ¡≈¿∞‰

È≈Ò ‘Ω∫√Ò≈ Ú∆ ‘Ø «◊¡≈ √∆ «’ ‘π‰ ÓÀ∫ ·∆’ ‘Ø ‹≈‰≈ ‘ÀÕ ¡≈Í ‹∆

È∂ ¶◊ Ú∆ È‘ƒ ¤«’¡≈, «¬’ ÍÃ∂Ó∆ ˘ «’‘≈ «’ √Ï ÒØ‘ Á≈ Ï≈‡≈

Óª‹ ’∂ «Ò¡≈Ú∂Õ ¡≈Í √‡∆Ò Á∂ ◊Ò≈√ «Ú⁄ ‹Ò ÒÀ‰ ⁄Ò∂ ◊¬∂Õ

Í∂Ó∆ È∂ Ï≈‡≈ ÒÀ ¡ªÁ≈, ¡≈Í ‹∆ È∂ ¿∞√ Ï≈‡∂ «Ú⁄ ‹Ò Í≈ ’∂, ˜Ó∆È

Â∂ √≈¯ ’ÍÛ≈ «Ú¤≈ ’∂ ¿∞Í ÏÀ· ◊¬∂, Á≈√ ˘ Ú∆ ’ØÒ «Ï·≈ «Ò¡≈

¡Â∂ «’‘≈ «’ ‹∂’ Ê’∂Úª Ó«‘√»√ ‘ØÚ∂ ª ¶Ó∂ ÍÀ ‹≈‰≈Õ Ú≈«‘◊π»-

Ú≈«‘◊π» Á≈ ‹≈Í ’∆ ⁄ÒÕ ¡≈Í ‹∆ È∂ ◊≈Â∂ Ú≈Ò∆ «√∆ √≈«‘Ï

«Ó¡≈È «Ú⁄Ø∫ ’º„∆ ¡Â∂ «¬ÙÈ≈È ’Ú≈ ’∂ ¿∞√ ‹Ò (‹Ø Ï≈‡∂ «Ú⁄

√∆) «Ú⁄ Î∂È Ò◊ ͬ∂ «‹Ú∂∫ ¡≥«Óà«Â¡≈ ’È Ú∂Ò∂ ÷≥‚≈ Î∂∆Á≈

‘À ¡Â∂ È≈ÒØ È≈Ò Í≥‹ª Ï≈‰∆¡ª Á≈ Í≈· ’Á∂ ‘∂Õ √≈≈ Í≈· Í»≈

‘؉ Â∂ ÏÀ«·¡ª ‘∆ ¡Á≈√ ’∆Â∆ ¡Â∂ ¿∞‘ «Â¡≈ ’∆Â≈ ¡≥«ÓÃÂ, ‹Ò

Á≈√ ˘ ¤’≈ «ÁºÂ≈ ¡Â∂ ‘π’Ó ’∆Â≈ «’ «‹√ Ú∆ ⁄∆˜ ˘ Â∂≈ ‹∆

’Á≈ ‘À, Áº√Õ ÓÀ∫ ÍÃÙ≈Á≈ ¤’‰ Á∆ «¬º¤≈ ÍÃ◊‡≈¬∆ ¡Â∂ Ó√ª Á∆

Á≈Ò È≈Ò ÁØ ÍÃÙ≈Á∂ Ú∆ ¤’ Ò¬∂Õ Ïº√ ≈ÂØ ≈ ‘∆ ◊πÏ≈‰∆ Á≈

¯πÓ≈‰ :

√Ï Ø◊ Á≈ ¡¿∞÷Áπ È≈Óπ® (√π÷ÓÈ∆ √≈«‘Ï, Í≥È≈ 274)

¡Â∂

È≈Ó ¡¿∞÷Ëπ «‹‘ «ÁÀ «‘Â≈ÚÀ®

Â≈«‘ Ø◊π √πÍÈÀ È‘∆ ¡≈ÚÀ®

Ú≈Ò∆ ◊ºÒ ÚÂ∆Õ Ïπı≈ Á≈ ÍÂ≈ È‘ƒ «’√ Ú∂Ò∂ ¿∞ «◊¡≈Õ «ÁÈ

⁄Û∑Á∂ È≈Ò «¬ÙÈ≈È Ú∆ ’∆Â≈, Â∞È≈ «ÎÈ≈ ‹Ø ÏøÁ ’∆Â≈ ‘Ø«¬¡≈

√∆, Ù≈Ó ˘ Ï≈Ï≈ ‹∆ √À ’È Ú∆ È≈Ò ÒÀ ◊¬∂Õ «¬√ Â∑ª «ÏȪ

«’√∂ ‘Ø ÁÚ≈¬∆ Ú‰ Á∂ ◊πÏ≈‰∆ Á∆ ÁÚ≈¬∆ «¬’Ø Ú≈ ¤’‰ È≈Ò

√∆ ¡Ø◊ ‘Ø «◊¡≈Õ «¬‘ ◊ºÒª «’√∂ Í≈√Ø∫ √π‰∆¡ª-√π‰≈¬∆¡ª È‘ƒ,

361

‹Ø ‘º‚ƒ Ú≈Í∆¡ª ‹ª ¡º÷ª È≈Ò Ú∂÷∆¡ª ‘Èó¿∞‘ ‘∆ «Ò÷∆¡ª

◊¬∆¡ª ‘ÈÕ

«¬√∂ Â∑ª Á∆ «¬’ ‘Ø ÿ‡È≈ «Ò÷‰∆ ˜»∆ √ÓfiÁ≈ ‘ª ª ‹Ø

√«Â◊π» ‹∆ «Ó‘ ’’∂ √≈˘ Ú∆ ◊πÏ≈‰∆ ¿∞µÍ Í»È ÌØ√≈ Ïı«ÙÙ

’ÈÕ

ppppppppppppppp

362

×¹ðìÅäÆ—Á½ôèÆ çÆ ÇÂ¼Õ Ô¯ð ØàéÅ×¹ðìÅäÆ—Á½ôèÆ çÆ ÇÂ¼Õ Ô¯ð ØàéÅ×¹ðìÅäÆ—Á½ôèÆ çÆ ÇÂ¼Õ Ô¯ð ØàéÅ×¹ðìÅäÆ—Á½ôèÆ çÆ ÇÂ¼Õ Ô¯ð ØàéÅ×¹ðìÅäÆ—Á½ôèÆ çÆ ÇÂ¼Õ Ô¯ð ØàéÅ

«¬‘ ÿ‡È≈ Ú∆ Á≈√ Á∂ Ï≈Ï≈ ‹∆ Í≈√ ‘øπ«Á¡ª ‘∆ Ï∆Â∆Õ

«Í≥‚ Ó≈¤∆¡ª ÂØ∫ «¬’ ÍÃ∂Ó∆ √. ÏÒÁ∂Ú «√øÿ ‹Ø «’ ’≈¯∆ Ù≈Ï

̓Á≈ √∆Õ «ÁÈ ≈ ÈÙ∂ «Ú⁄ ‘∆ «‘‰ Òº◊ «Í¡≈Õ ¡’√ Ù≈Ï

Á≈ ¡√ √∆ Á∂ ¡≥◊ª ¿∞Í ‘؉≈ Ò≈˜Ó∆ √∆Õ √Ø «‹◊ ı≈Ï ‘Ø

«◊¡≈Õ Ó∂¡Á≈ ’øÓ ’È ÂØ∫ ‹Ú≈Ï Á∂ «◊¡≈Õ Ó≈«¬’ ÂΩ Â∂ ÿØ∫ ⁄ø◊∂

√ÈÕ √Ø ’≈¯∆ «√¡≈‰∂-«√¡≈‰∂ ‚≈’‡ª Í≈√Ø∫ «¬Ò≈‹ ’Ú≈«¬¡≈,

¡≈«ı ‚≈’‡ª È∂ ‹Ú≈Ï Á∂ «ÁºÂ≈ Â∂ ´«Ë¡≈‰∂ √∆.¡ÀÓ.√∆. ‘√ÍÂ≈Ò

«Ú⁄ «Ò‹≈‰ Á∆ √Ò≈‘ «ÁºÂ∆Õ ‡º’ «Ú⁄ Ó≥‹≈ º÷ ’∂ √∆.¡ÀÓ.√∆.

´«Ë¡≈‰∂ «Ò‹≈ ’∂ ¿∞√ ˘ Á≈ıÒ ’Ú≈ «ÁºÂ≈ «◊¡≈Õ ‚≈’‡ª È∂

√≈∆ ‘≈Ò Á∂÷ ’∂ Áº«√¡≈ «’ «¬√ Á≈ «‹◊ ª «ÏÒ’∞Ò ı≈Ï

‘Ø ⁄πº’≈ ‘À, ◊πÁ∂ ı≈Ï ‘؉∂ Ùπ» ‘Ø ⁄π’∂ ‘ÈÕ ÁÚ≈¬∆¡ª È≈Ò Ú’Â∆

¡≈≈Ó ‘Ø √’Á≈ ‘À Ï≈’∆ √∂Ú≈ «‹øÈ∆ Â∞√ƒ ’ √’Ø, ’∆ ⁄ÒØÕ ‹ÁØ∫

√∆.¡ÀÓ.√∆. Á∂ ‚≈’‡ª È∂ Ú∆ ‹Ú≈Ï Á∂ «ÁºÂ≈ «Î ª Óº«’˙∫ Í∑∂

¿∞‹≈Û Ú≈Ò∆ ◊ºÒ √∆Õ √≈∂ Áπ«È¡≈Ú∆ ¡≈√∂ „«‘øÁ∂ «Áº√∂Õ «˜øÁ◊∆

Á∆ ’ج∆ ¡≈√ Ï≈’∆ È‘ƒ √∆ «Á√Á∆Õ ‘ª, «¬√ ÍÃ∂Ó∆ Á∂ ÿØ∫ Ï∆Ï∆

◊πÏ≈‰∆ Á∆ «ÈÂÈ∂Ó‰ √∆ ¡Â∂ √ø◊Â∆ »Í «Ú⁄ Ï≈Ï≈ ‹∆ Í≈√ Ú∆

¡≈«¬¡≈ ’Á∆ √∆Õ ¿∞‘ «Í≥‚ Á∂ «¬’ ◊πÓπ÷ «Í¡≈∂ Ì≈¬∆ Ó«‘øÁ

«√øÿ ‹Ø «’ Ï≈Ï≈ ‹∆ Á∆ ‹∆Í Á∂ ‚≈¬∆Ú √È ˘ È≈Ò ÒÀ ’∂

◊πÁπ¡≈≈ √≈«‘Ï Ï≈Ï≈ ‹∆ Í≈√ ¡≈¬∆, ¡Â∂ Ï∂ÈÂ∆ ’∆Â∆ «’ ¡≈Í

‹∆ ˘ ÍÂ≈ ‘∆ ‘À «’ √Á≈ ‹∆ ‘πƒ Ï‘π Ï∆Ó≈ ‘ÈÕ ‚≈’‡ª È∂

«ÏÒ’∞Ò ‹Ú≈Ï Á∂ «ÁºÂ≈ ‘À «’™«’ «‹◊ «ÏÒ’∞Ò ı≈Ï ‘Ø ⁄πº’≈

‘À ¡Â∂ ◊πÁ∂ ‹Ú≈Ï Á∂‰ Ú≈Ò∂ ‘ÈÕ ¡ÀÚ∂∫ ÊØÛ∑≈ «‹‘≈ √Óª Í»≈ ’È

Ú≈Ò∆ ◊ºÒ ‘∆ ‘ÀÕ ¡≈Í ‹∆ Ϻ«⁄¡ª Á∆ ı≈ ‘∆ «¥Í≈ ’ØÕ Ï≈Ï≈

‹∆ Ï∆Ï∆ Á∆ ◊ºÒ √π‰ ’∂ ’«‘‰ Òº◊∂ «’ ÁØ „≈¬∆ √≈Ò ‘Ø ◊¬∂ ‘È

¿∞√ È∂ ’¬∆ Ú≈ Ï⁄È ’ ’∂ ÂØ«Û¡≈ ‘À, ÓπÛ Ù≈Ï Í∆ ÒÀ∫Á≈ ‘ÀÕ

¡√ƒ Ú∆ ’∆ ’ √’Á∂ ‘ªÕ ¿∞√ Ï∆Ï∆ Á∂ È≈Ò ‹Ø Ì≈¬∆ Ó«‘øÁ «√øÿ

363

‘πƒ ¡≈¬∂ √È ¿∞È∑ª È∂ Ú∆ Ï∂ÈÂ∆ ’∆Â∆ «’ ÏÒÁ∂Ú «√øÿ Á∆ ‹≈È

Ï⁄≈¿∞‰ Ò¬∆ ’ج∆ ¿∞Í≈¡ Áº√ØÕ Ï≈Ï≈ ‹∆ ÏÛ∂ ‹ØÙ «Ú⁄ ’«‘‰ Òº◊∂

«’ ‹∂ «√¯≈Ù ’È∆ ‘À, ª «˜øÓ∂Ú≈∆ Ú∆ ⁄πº’‰∆ ÍÚ∂◊∆Õ ‹≈‘, ¿∞√

˘ Íπº¤ ¡≈ «’ ¿∞‘ Ù≈Ï ¤º‚‰ ˘ «Â¡≈ ‘À? ‘ª ‹∂ ¿∞‘ Ù≈Ï ¤º‚

Á∂Ú∂, «ÈÂÈ∂Ó ’È Òº◊ ‹≈Ú∂, «Î ¡≥«Óऺ’ ’∂ √«Â◊π» ‹∆ Á∆

ÌÀ-Ì≈ÚÈ∆ «Ú⁄ ‹∆ÚÈ ÏÂ∆ ’∂ ª «ÏȪ ‘Ø ÁÚ≈¬∆ ÷≈Ë∂ ÂØ∫ ‘∆

·∆’ ‘Ø √’Á≈ ‘Àó‹∂’ ¿∞‘ «¬‘ Ùª Ó≥ÈÁ≈ ‘À ª ‹≈ ’∂ ÒÀ ¡≈ÚØÕ

‹ÁØ∫ Ï∆Ï∆ ¡Â∂ Ó«‘øÁ «√øÿ Â∞È Òº◊∂ ª Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ «Î

Áπ‘≈«¬¡≈ «’ Ï⁄È ’ ’∂ «÷√’∂ È≈Õ Á»‹∂, ‹∂ ¡≥«Óऺ’ ’∂ «Î

Ù≈Ï ¡≈«Á Á∆ ÚÂØ∫ ’’∂ ¡≥«ÓàÌø◊ ’∆Â≈ ª Ï‘πÂ≈ «⁄ È‘ƒ

‹∆Ú∂◊≈Õ ÁØÚ∂∫ ‹‰∂ Ï≈Ï≈ ‹∆ Í≈√Ø∫ «ÚÁ≈ ÒÀ ’∂ «√ºË∂ ´«Ë¡≈‰∂

‘√ÍÂ≈Ò Íπº‹ ◊¬∂ ¡Â∂ √. ÏÒÁ∂Ú «√øÿ ˘ Ï≈Ï≈ ‹∆ Á≈ √≈≈ Ï⁄È

Áº√ «ÁºÂ≈Õ ‘π‰ ‹ÁØ∫ ¡◊ª‘ ÓΩ ‘∆ «Á√Á∆ √∆ ª ¿∞‘ ‘ ÙÂ

Ó≥ȉ ˘ «Â¡≈ √∆Õ ‘√ÍÂ≈Ò ÂØ∫ ¤∞º‡∆ ÒÀ ’∂ ◊º‚∆ «Ú⁄ Ó≥‹≈ º«÷¡≈

Â∂ Ù≈Ó ˘ «Í≥‚ Ó≈¤∆¡ª Íπº‹ ◊¬∂Õ Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ √. Ó«‘øÁ «√øÿ Á∂

‘ºÊ ¡÷≥‚ Í≈· √≈«‘Ï ‹∆ Á≈ ¡≥«Óà‹Ò Ú∆ Ì∂‹ «ÁºÂ≈ «’ «¬‘ ‹Ò

‘ ؘ ÁØ «ÂøÈ Ú≈∆ ¿∞√ ˘ ¤’≈«¬¡≈ ’Ø ¡Â∂ È≈Ò ‘∆ Ï⁄È ’∆Â≈

«’ «‹øÈ≈ «⁄ ¿∞‘ ¡≈Í «ÈÂÈ∂Ó È‘ƒ ’ √’Á≈ ’ج∆ ÿ Á≈ ÓÀ∫Ï

‹ª Â∞√ƒ ¿∞√ ˘ √ºÂª Ï≈‰∆¡ª Á≈ «ÈÂÈ∂Ó √π‰≈«¬¡≈ ’ØÕ «‹√ Ú∂Ò∂

Â∞È «ÎÈ ‹Ø◊≈ ‘Ø ‹≈¬∂ ª «„ºÒ È‘ƒ ’È∆, ¡≥«Óऒ≈ Á∂‰≈Õ

‘ ؘ «ÈÂÈ∂Ó √πÈ≈¿∞‰ ¡Â∂ ¡≥«Óà‹Ò Á∂‰ È≈Ò ◊πÁ∂ Ú∆ ·∆’

‘Ø ◊¬∂ ¡Â∂ √∆ Ú∆ Â∞È «ÎÈ Ú≈Ò≈ ‘Ø «◊¡≈Õ Ï≈¡Á «Ú⁄ ¿∞‘

ÍÚ≈ √«‘ ¡≥«ÓÃÂË≈∆ «√øÿ √‹ «◊¡≈Õ «ÈÂÈ∂Ó Ú∆ Í»≈ ’Á≈

«‘≈Õ ‘ΩÒ∆ ‘ΩÒ∆ √∆ «ÏÒ’∞Ò ¡Ø◊ ‘Ø «◊¡≈Õ ÿ Á≈ ¡Â∂ ◊º‚∆¡ª

Á≈ ’øÓ-’≈‹ ¡≈Í √øÌ≈Ò «Ò¡≈Õ

Â’∆ÏÈ ‚∂„ ÁØ √≈Ò «Í¤Ø∫ «¬’ «ÁÈ ¡≈͉∆ ÿÚ≈Ò∆ ˘ ¿∞‘

ÍÃ∂Ó∆ ’«‘‰ Òº◊≈ «’ «¬’ ‚≈’‡ È∂ ÓÀ˘ √Ò≈‘ «ÁºÂ∆ ‘À «’ ‹∂’

Âø» «¬’ ¡ª‚≈ ؘ ÷≈Ú∂∫ ª Â∂∆ «√‘ ϑπ ¤∂Â∆ Â’Û∆ ‘Ø ‹≈Ú∂◊∆Õ

¿∞√ ÍÃ∂Ó∆ È∂ Ó‹Ï» ’ ’∂ ¡≈͉∆ ÿ Ú≈Ò∆ ˘ Ï≈Ï≈ ‹∆ Í≈√

Ì∂«‹¡≈Õ ¿∞√ Ï∆Ï∆ È∂ ¿∞√∂ Â∑ª Ï≈Ï≈ ‹∆ ˘ ¡≈ Ï∂ÈÂ∆ ’∆Â∆Õ Ï≈Ï≈

‹∆ Ï‘π È≈≈˜ ‘ج∂ ¡Â∂ «’‘≈ ¿∞ÁØ∫ ¿∞‘ ‚≈’‡ «’Ê∂ «◊¡≈ ‘Ø«¬¡≈

√∆ ‹ÁØ∫ √≈∂ ‚≈’‡ª È∂ ‹Ú≈Ï «ÁºÂ≈ √∆? ¿∞√ ˘ ’‘Ø «’ ¡ÀÚ∂∫

364

Ï‘≈È∂-Ï≈˜∆ È‘ƒ ’∆Á∆Õ «‹øÈ≈ «⁄ ¡≈͉∂ ’∆Â∂ ÍÉ Â∂ ’≈«¬Ó

‘∂◊≈ ˙È≈ «⁄ ‘∆ ·∆’ ‘∂◊≈ó‹Á ’∆Â≈ ‘Ø«¬¡≈ Ï⁄È ÂØ«Û¡≈,

ÓπÛ Ï∆Ó≈ ‘Ø ‹≈Ú∂◊≈Õ «Î √≈‚∂ Í≈√ «ÏÒ’∞Ò È‘ƒ ¡≈¿∞‰≈Õ Ï∆Ï∆

‹∆ È∂ Ï≈Ï≈ ‹∆ Á≈ Ï⁄È ¡≈͉∂ ÍÂ∆ ˘ Áº«√¡≈ Í ¿∞√ Á≈ ÓÈ

«ÊÛ’ ⁄π’≈ √∆Õ ÊØÛ∂ ‘∆ «ÁȪ Ï≈¡Á ¿∞√ È∂ Ù≈Ï Ú∆ Í∆ Ò¬∆ ¡Â∂

¡ª‚≈ Ú∆ ÷≈ «Ò¡≈Õ Ïº√ «Î ’∆ √∆ ¿∞√ «ÁÈ ÂØ∫ ¡À√≈ «„ºÒ≈ ‘Ø«¬¡≈

«’ ÓπÛ ≈˜∆ ‘∆ È≈ ‘Ø √«’¡≈ ¡Â∂ √∆ «Â¡≈◊ «◊¡≈Õ

«Ò÷‰ ÂØ∫ Ì≈Ú «¬‘ «’ «‹Ê∂ √Ì ÁÚ≈¬∆¡ª Î∂Ò∑ ‘Ø ‹ªÁ∆¡ª

‘Èó¿∞Ê∂ ◊πÏ≈‰∆óÈ≈Óπ Á∆ ¡ΩÙË∆ Ø◊ ’º‡Á∆ ‘ÀÕ Á»√∂ ¡≥«ÓàÁ∆

Ù’Â∆ √Ì Ù’Â∆¡ª ÂØ∫ ÙÃØÓ‰∆ ‘ÀÕ Â∆√≈ «‹øÈ≈ «⁄ ÓÈ∞º÷ ¡≈͉∂

’∆Â∂ Ï⁄È Â∂ ’≈«¬Ó «‘øÁ≈ ‘À ÍÓ∂Ù ¿∞√ Á∆ √‘≈«¬Â≈ ’Á≈ ‘À

‹Ø Ï⁄È ’’∂ «Î ¿∞√ ÂØ∫ Óπº’ ‹ªÁ≈ ‘À, ¿∞√ ÍÃÂ∆ ª √«Â◊π» ‹∆

È∂ ¯À√Ò≈ «ÁºÂ≈ ‘À :

Ï⁄È∞ ’∂ ÂÀ «÷√«’ ‹≈«¬ ÏØÒ∂ √Ìπ ’⁄≈®

¡≥Á‘π ÊØÊ≈ ’±«Û¡≈π ’±Û∆ √Ì ÷⁄≈® (Í≥È≈ 1099)

’º⁄∂ ÓÈ∞º÷ Á∆ ◊π» ⁄Ȫ «Ú⁄ ’ج∆ ʪ È‘ƒ ‘ÀÕ ¿∞√ Á ª

‘π’Ó ¡È∞√≈ ⁄Ò‰ Ú≈«Ò¡ª ¿∞Â∂ ‘∆ «Ó‘ ‘øπÁ∆ ‘ÀÕ ‹ÁØ∫ ÓÈ-ÓÂ

Á∆ ÷؇ Ò ’∂ ‘π’Ó Ó≥ȉ «Ú⁄ «„ºÒ ¡≈ ‹ªÁ∆ ‘À, ÂÁ ◊π» «¥Í≈

ÂØ∫ ÓÈ∞º÷ ı≈Ò∆ «‘ ‹ªÁ≈ ‘À :

‘π’«Ó ‹≈¬∆ ‹Ø ⁄ÒÀ √Ø ÍÚÀ ÷‹≈ÈÀ®

÷؇∂ ·Ú È Í≈«¬È∆ Ò∂ ‹»·≈ÈÀ® (¡≈√≈ Ó: 1, Í≥È≈ 421)

¡≈Í ‹∆ ÏÛ∆ «ÁzÛ∑Â≈ È≈Ò Ï⁄È ’«¡≈ ’Á∂ √È «’ √∆

Á∂ ‹Ø Ø◊ ‘ÈóÈ≈Ó ¡Â∂ ◊πÏ≈‰∆ È≈Ò Ï‘π Ù∆ÿ Á» ‘Ø ‹ªÁ∂

‘ÈÕ ¡≈ÂÓ≈ ˘ ¡Ø◊ ‘øπÁ∂ √Óª Ò◊Á≈ ‘ÀÕ Í ◊π«√º÷ ˘ «ÁzÛ∑Â≈

ÌØ√∂ √«‘ È≈Ó ¡Â∂ ◊πÏ≈‰∆ ¿∞Â∂ Ô’∆È º÷ ’∂ Òº◊∂ «‘‰≈

⁄≈‘∆Á≈ ‘ÀÕ

ppppppppppppppp

365

Á³ÇîÌå çÆ îÔÅéåÅ Áå¶ ×¹ðÈ òÅñ¶ ìäéÁ³ÇîÌå çÆ îÔÅéåÅ Áå¶ ×¹ðÈ òÅñ¶ ìäéÁ³ÇîÌå çÆ îÔÅéåÅ Áå¶ ×¹ðÈ òÅñ¶ ìäéÁ³ÇîÌå çÆ îÔÅéåÅ Áå¶ ×¹ðÈ òÅñ¶ ìäéÁ³ÇîÌå çÆ îÔÅéåÅ Áå¶ ×¹ðÈ òÅñ¶ ìäéòÅÃå¶ Á³ÇîÌå ÛÕäÅ ÷ðÈðÆ ÔËòÅÃå¶ Á³ÇîÌå ÛÕäÅ ÷ðÈðÆ ÔËòÅÃå¶ Á³ÇîÌå ÛÕäÅ ÷ðÈðÆ ÔËòÅÃå¶ Á³ÇîÌå ÛÕäÅ ÷ðÈðÆ ÔËòÅÃå¶ Á³ÇîÌå ÛÕäÅ ÷ðÈðÆ ÔË

Ï≈Ï≈ ‹∆ Á∂ √Óπº⁄∂ ‹∆ÚÈ Á≈ «ÚÙ∂Ù Ó≥ÂÚ ¡Â∂ «ÈÙ≈È≈ ’∂ÚÒ

Â∂ ’∂ÚÒ, «¬’Ø-«¬’, √ø√≈ Á∂ ‹∆Úª ˘ ◊π» Ú≈Ò∂ ω≈ ’∂ ÍÓ∂Ù

‹∆ Á∂ ⁄Ȫ È≈Ò ‹ØÛÈ≈ ‘∆ √∆Õ ÍÓ∂Ù ‹∆ Á∂ È≈Ò ◊π» ≈‘ƒ ‘∆

«Ó«Ò¡≈ ‹≈ √’Á≈ ‘ÀÕ ‹Á ÂØ∫ √ø√≈ Ï«‰¡≈ ‘Àó¿∞√ √Ó∂∫ ÂØ∫ ‘∆ «‹È∑ª

˘ «‹øÈ∆-«‹øÈ∆ Ú∆ ÍÃ≈ÍÂ∆ ‘ج∆, ◊π» Áπ¡≈≈ ‘∆ ‘ج∆ ‘ÀÕ ◊πÏ≈‰∆

Á≈ Ú∆ ¡‡ºÒ ¯À√Ò≈ ‘À :

«ÏÈ∞ √«Â◊π «’ÈÀ È Í≈«¬˙

«ÏÈ∞ √«Â◊π «’ÈÀ È Í≈«¬¡≈®

√«Â◊π «Ú«⁄ ¡≈Íπ «÷˙È∞

’« Í◊‡π ¡≈«÷ √π‰≈«¬¡≈®

(Í¿∞Û∆, ¡≈√≈ Á∆ Ú≈, Í≥È≈ 466)

¡Â∂ ⁄ΩÊ∂ ◊πÁ∂Ú ËøÈ ◊π» ≈ÓÁ≈√ √≈«‘Ï ‹∆ Á≈ ¯πÓ≈È ‘À «’ :

«◊¡≈È∆ ◊π «ÏÈ∞ Ì◊«Â È ‘ج∆®

’ØÀ ø◊π ’Á∂ È ⁄ÛÀ ‹∂ ÒØ⁄À √Ìπ ’ج∆®1® ‘≈¿∞®

(√»‘∆ Ó: 4, Í≥È≈ 732)

Â∆√∂ ◊πÁ∂Ú √Ã∆ ◊π» ¡ÓÁ≈√ ‹∆ ¯πÓ≈È ’Á∂ ‘È :

ÓÈÓπ÷1 Ì◊«Â ’«‘ «ÏÈ∞ √«Â◊π

«Ú‰∞ √«Â◊π Ì◊«Â È ‘ج∆ ≈Óπ®

(≈◊ √»‘∆ Ó: 3, Í≥È≈ 768)

‘∂ ÍÃ≈‰∆ ‹∂ ÓÈ ˘ «ÈÓÒ ’È≈ ‘À, ÓÈ ¿∞µÍ ‹Ø Ó≈«¬¡≈ Á∆

ÓÀÒ Òº◊∆ ‘ج∆ ‘À, ‹∂ ¿∞√ ˘ Ë؉≈ ¡Â∂ Í«ÚºÂz (¿∞µ‹Ò) ’È≈ ‘À ª

◊π» Á∆ ÙÈ ¡ÚºÙ ◊둉 ’È∆ ÍÚ∂◊∆ :

1. ◊π» Ú≈Ò≈ ω∂ ÂØ∫ «ÏȪÕ

366

ÓÈ Ó∂∂ ◊π √«‰ ¡≈ÚÀ Â≈ «ÈÓ´ ‘Ø«¬®

ÓÈÓπ÷ ‘« ‘« ’ Ê’∂ ÓÀ´ È √’∆ ËØ«¬®1® ‘≈¿∞®

(«√∆ ≈◊π Ó: 3, Í≥È≈ 39)

◊πÏ≈‰∆ «Ú⁄ ª «¬ÊØ∫ Â’ «Ò«÷¡≈ ‘À «’ ‹Ø ÍÃ≈‰∆ ◊π» Ú≈Ò≈

È‘ƒ ωÁ≈, ¿∞√ Á≈ È≈™ ÒÀ‰≈ Ú∆ Ó≈Û≈ ‘À :

√«Â◊π Ï≈fi‘π ◊ππ È‘∆ ’ج∆ «È◊π∂ ’≈ ‘À È≈¿∞ Ïπ≈®13®

(¡≈√≈ Ó: 3, Í≥È≈ 435)

Í≥‹Ú∂∫ √«Â◊π» ‹∆ «¬√ ÂØ∫ ÚºË ‘Ø ’∆ ’«‘ √’Á∂ ‘È «’ :

◊πÓ≥Âz ‘∆‰√∑1 ‹Ø ÍÃ≈‰∆ «ËÃ◊øÂ

2 ‹ÈÓ Ìz√‡‰‘

3®

’±’‘4 √»’‘

5 ◊ËÌ‘

6 ’≈’‘

7 √ÍÈ‘

8 Â∞«Ò ÷Ò‘

9®33®

(√ÒØ’ √‘√«¥Â∆ Ó: 5, Í≥È≈ 1356)

¿∞‘ ÓÈ∞º÷, «‹√ È∂ ÓÈ∞º÷≈ ‹ÈÓ ˘ ÍÃ≈Í ’’∂ ◊π» Á∆ ÙÈ

«Ú⁄ ¡≈ ’∂ ◊πÓ≥Âz Á∆ Á≈ ÍÃ≈Í ȑƒ ’∆Â∆, ¿∞√ Á∂ ‹ÈÓ ˘ √À∫’Û∂

Ú≈ Ò≈‘È ‘À ¡Â∂ ¿∞√ Á≈ ‹ÈÓ «ÌzÙ‡ ‘ÀÕ ¿∞√ Á≈ ÓÈ∞º÷≈ ‹ÈÓ

’ª, ’∞ºÂ∂, √», ÷ØÂ∂ ¡Â∂ √ºÍ Á∂ √Ó≈È ‘ÀÕ ◊πÁ∂Ú ‹∆ ª Ïπ¶Á

¡≈Ú≈˜ È≈Ò √≈∂ √ø√≈ Á∆ ´’≈¬∆ ˘ √π⁄∂ ’Á∂ ‘È «’ Óª ’ج∆

¡ÀÚ∂∫ ÌÓ ÌπÒ∂÷∂ «Ú⁄ ‘∂ «’ Ó∂≈, ◊π» Ú≈Ò≈ ω∂ ÂØ∫ «ÏȪ ¤∞‡’≈≈

‘Ø ‹≈Ú∂◊≈Õ Í ◊π» ÂØ∫ «ÏȪ ’ج∆ Ú∆ È≈ «Íº¤∂ Í≈ ¶«ÿ¡≈ ‘À Â∂

È≈ ‘π‰ ‘∆ Í≈ ¶ÿ √’∂◊≈ :

Ó ’Ø Ì«Ó ÌπÒÀ √ø√≈«®

◊π «ÏÈ∞ ’Ø«¬ È ¿∞«√ Í≈«®1® ‘≈¿∞®

(◊Ø∫‚ Ó: 5, Í≥È≈ 864)

ÓÈ ¿∞µÍ ‹Ø ‹ÈÓª ‹ÈÓª Á∆ ÓÀÒ Òº◊∆ ‘ج∆ ‘À, ¿∞√ ˘ ““◊π

ÍÃ√≈«Á”” (◊π» Á∆ «¥Í≈) È≈Ò ‘∆ ËØÂ≈ ‹≈ √’Á≈ ‘ÀÕ ‘Ø ’ج∆ Ú∆

„ø◊-Â∆’≈ È‘ƒ ‘ÀÕ ◊π» ‹∆ Á∆ «¥Í≈ Á≈ Í≈Â Ï‰È È≈Ò ÓÈ

«ÈÓÒ ‘Ø ‹ªÁ≈ ‘À Â∂ ¡≈Ú≈◊Ú‰ Á≈ ⁄º’ Óπº’ ‹ªÁ≈ ‘ÀÕ ÓπÛ ‹»Èª

«Ú⁄ ̇’‰≈ È‘ƒ ÍÀ∫Á≈ :

‹ÈÓ ‹ÈÓ ’∆ «¬√π ÓÈ ’¿∞ Ó´ Ò≈◊∆ ’≈Ò≈ ‘Ø¡≈ «√¡≈‘π®

÷≥ÈÒ∆ ËØÂ∆ ¿∞‹Ò∆ È ‘ØÚ∆ ‹∂ √¿∞ ËØÚ«‰ Í≈‘π®

1. ◊πÓ≥Âz ÂØ∫ Úªfi≈ 2. Ò≈‘È 3. ¡Í«ÚºÂz

4. ’∞ºÂ≈ 5. √» 6. ÷ØÂ≈ 7. ’ª

8. √ºÍ 9. Ó‘ª-Ó»÷Õ

367

◊π Í√≈Á∆ ‹∆ÚÂ∞ ÓÀ ¿∞Ò‡∆ ‘ØÚÀ Ó«Â ÏÁÒ≈‘π®

È≈È’ ÓÀ´ È Ò◊¬∆ È≈ «Î« ‹ØÈ∆ Í≈‘π®1®

(Ú≈ √Ø«· Ó: 4, Í≥È≈ 651)

√«Â◊π» ‹∆ Á∆ «’Í≈ ◊π» Ú≈Ò∂ ω ’∂ ‘∆ ÍÃ≈Í ’∆Â∆ ‹≈

√’Á∆ ‘À, ◊π» Ú≈Ò∂ Ï‰È Á≈ „ø◊-Â∆’≈ √«Â◊π» √Ã∆ ◊π» ◊Ø«ÏøÁ

«√øÿ ‹∆ È∂ AFII ¬∆. Á∆ «Ú√≈÷∆ ˘ √Ã∆ ’∂√◊Û∑ √≈«‘Ï (√Ã∆ ¡ÈßÁÍπ

√≈«‘Ï) Á∂ ¡√Ê≈È Â∂ Ì∂ Á∆Ú≈È «Ú⁄ Áº«√¡≈ √∆Õ ◊π» Á∆«÷¡≈ Á≈

¡«Ë’≈ ‹Ø √«Â◊πª Í≈√ √∆, ¿∞√˘ √≈∆ ÒØ’≈¬∆ √≈‘Ó‰∂ Í≥‹ª1 ˘

√™Í «ÁºÂ≈Õ Í«‘Ò∂ ¡≈Í ¡≥«Óà«Â¡≈ ’’∂, ¤’≈ ’∂ ¿∞‘Ȫ ˘

◊π» Ú≈Ò∂ ω≈«¬¡≈ ¡Â∂ Á∆ıÙ ’∆Â≈ («’™«’ ¡‹∂ Â’ «¬‘

Á∆«÷¡≈ Á∂‰ Á≈ ¡«Ë’≈ ◊π» Í≈√ √∆) ‘π‰ :

Í≥⁄È Ó∂∫ «È ÚÂÈ ÓÀ∫ ‘Ω∫,

Í≥‹ «ÓÒ∂ √∂ Í∆È Í∆

¡Â∂

Í≥⁄È Ó∂∫ Ó∂Ø «È‹ Ú≈√≈

˘ ¡ÓÒ∆ ‹≈Ó≈ Í«‘È≈¿∞‰ Ú≈√Â∂ Í≥‹ª Í≈√Ø∫ ¡≥«Óà«Â¡≈ ’Ú≈

’∂ ¡≈Í ¤«’¡≈ ª ‹Ø ¡≈¿∞‰ Ú≈Ò∂ √Ó∂∫ «Ú⁄ ’ج∆ Ú∆ ¡≈͉∂ ¡≈Í

«Ú⁄ Úº‚∂ ÂØ∫ Úº‚≈ ’‘≈¿∞‰ Ú≈Ò≈ «Ú¡’Â∆ «¬‘ È≈ ’‘∂ «’ ÓÀ˘ ◊π»-

Á∆«÷¡≈ Á∆ ÒØÛ È‘ƒ ‘ÀÕ ˜≈ √Ø⁄∆¬∂ «’ ‹∂ √«Â◊π» ‹∆ È∂ ¡≈͉∂-

¡≈Í ˘ «¬√ ¡≥«Óऒ‰ Á∆ ÓÔ≈Á≈ ÂØ∫ Úªfi∂ È‘ƒ º«÷¡≈ ª

¡≈ͪ «’Ú∂∫ «¬√ ¡≥«ÓàÍ≈È ’È Á∆ ÓÔ≈Á≈ ÂØ∫ Úªfi∂ «‘ ’∂ «¬‘

¡≈√ ’ √’Á∂ ‘ª «’ Ù≈«¬Á √≈‚∂ ¿∞µÍ Ú∆ ◊π» ’∆ ıπÙ∆ ‘Ø ‹≈Ú∂◊∆,

’Á≈«⁄ Ú∆ È‘ƒÕ

Ì≈¬∆ ‚Ò∂ ÂØ∫ Ì≈. ‚Ò «√øÿ

Ï≈Ï≈ ‹∆ ¡≥«ÓàÁ∆ Ó‘≈ÈÂ≈ ÍÃÊ≈«¬ Ú∆ «¬«Â‘≈√ «Ú⁄Ø∫ ÁØ-«ÂøÈ

√≈÷∆¡ª ¡≈Ó √π‰≈™Á∂ ‘øπÁ∂ √È, «’ Á∂÷Ø Ì≈¬∆ ‚ºÒ≈ ‹∆, ‹Ø √«Â◊π»

‹∆ Á∂ ¡«Â ÍÃ∂Ó∆ √È ¡Â∂ √«Â◊πª ¿∞µÍ ¡Ê≈‘ ÙË≈ Ì≈ÚÈ∆ º÷Á∂

√È; ‹Á Óπ’Â√ Á≈ Ô∞ºË «‹ºÂ‰ ¿∞Í≥à√«Â◊π» ‹∆ È∂ Áº÷‰ ˘ ‹≈‰

1. «‹È∑ª È∂ ◊π»-‘π’Ó ˘ «√ ÓºÊ∂ Ó≥È ’∂, ◊π» ˘ ¡≈Í≈ «È¤≈Ú ’∆Â≈ √∆;

Ì≈Ú Í≥‹ «Í¡≈∂Õ

368

Á≈ «Â¡≈≈ ’∆Â≈ ª √Â∂ «Ú⁄ Ì≈¬∆ ‚ºÒ∂ Í≈√ ÍÛ≈¿∞ ’∆Â≈Õ Ì≈¬∆

‚ºÒ∂ È∂ ÂÈ-ÓÈ-ËÈ È≈Ò √«Â◊πª Á∆ Ï∂¡≥ √∂Ú≈ ’∆Â∆Õ √«Â◊π»

‹∆ ‚ºÒ∂ Á∆ ÍÃ∂Ó È≈Ò ’∆Â∆ √∂Ú≈ ¿∞µÍ ¡«Â¡≥ ÍÃ√øÈ ‘ج∂Õ «¬’ «ÁÈ

¡≈͉∆ ÓΩ‹ «Ú⁄ ‚ºÒ∂ ˘ ’ØÒ √ºÁ ’∂ Ï⁄È ’∆Â≈ «’ ““ÂÀ∫ √≈‚∆ Ï‘πÂ

√∂Ú≈ ’∆Â∆ ‘À, ¡√ƒ Â∂∂ ”Â∂ Ï‘π ÍÃ√øÈ ‘ª, ’∞ºfi Ó≥◊ ÒÀÕ”” Ì≈¬∆ ‚ºÒ∂

È∂ ÁØÚ∂∫ ‘ºÊ ‹ØÛ, √«Â◊πª Á∂ ⁄Ȫ «Ú⁄ Ï∂ÈÂ∆ ’∆Â∆ «’ √«Â◊π»

‹∆! ¡≈Í ‹∆ Á≈ Ïı«Ù¡≈ ‘Ø«¬¡≈ Ï‘π ’∞fi ‘Àó«’√∂ Ú∆ Ú√± Á∆

ÒØÛ È‘ƒÕ √«Â◊π» ‹∆ È∂ «Î ÁπÏ≈≈ Ï⁄È ’∆Â≈ «’ “‚º«Ò¡≈! ’∞ºfi

ª Ó≥◊Õ” ‚ºÒ∂ È∂ Î∂ √«Â◊π» ‹∆ Á≈ ËøÈÚ≈Á ‘∆ ’∆Â≈Õ √«Â◊π» ‹∆

È∂ «Í¡≈ «Ú⁄ «Î Â∆√≈ Ï⁄È ’∆Â≈óÂÁ ‚ºÒ∂ È∂ ‘ºÊ ‹ØÛ Ï∂ÈÂ∆

’∆Â∆ «’ ‹∂’ Ï‘π ‘∆ Â∞º·∂ ‘Ø ÂÁ ÍÃÒØ’ ”⁄ ¡≈͉∂ ⁄Ȫ «Ú⁄

Í∆Û∑∆ «‹øÈ∆ ‹◊∑≈ ÏıÙ «Á¿∞, ‘Ø «’√∂ «’√Ó Á∆ «¬º¤≈ È‘ƒÕ √«Â◊πª

Ï⁄È ’∆Â≈ «’ «Î ¡≥«ÓऒØ, ‚ºÒ≈ «√øÿ ’‘≈ÚØ Â∂ «√Á’ Á∆

’Ó≈¬∆ ’ØÕ ‚ºÒ∂ È∂ «’‘≈ «’ ÓÀ∫ ª Ï‘π ¡≥«Óफ’¡≈ ‘ÀÕ √«Â◊π»

‹∆ È∂ Íπº«¤¡≈ «’ ÂÀ∫ «’ºÊ∂ ¡≥«Óफ’¡≈? ¡√ª ª ÂÀ˘ ¤’«Á¡ª

È≈ «‚º·≈, È≈ √π«‰¡≈Õ ‚ºÒ∂ È∂ Ï∂ÈÂ∆ ’∆Â∆ «’ √«Â◊π» ‹∆! ¡≈Í

‹∆ Á∂ Ê≈Ò «Ú⁄Ø∫ ¡≈Í ‹∆ Á≈ ¡≥«ÓàÍÃÙ≈Á ÒÀ ’∂ ÓÀ∫ ؘ ¤’Á≈ «‘≈

‘ªÕ √«Â◊πª Î∂ ‘π’Ó ’∆Â≈ «’ ¿∞‘ ¡≥«Óऒ ‹Ø Ù√ È≈Ò

«Â¡≈ ‘øπÁ≈ ‘ÀÕ ‚ºÒ∂ «Î «’‘≈ «’ Í≈ÂÙ≈‘ ‹∆! ¡√ƒ ‹Ø ’Û≈‘

ÍÃÙ≈Á ؘ ¤’Á∂ ‘ª, «¥Í≈È Ì∂‡ ‘Ø ’∂ √Ã∆ ‹∆ Á∂ Óπı≈«ÏøÁ Ò◊Á≈

‘ÀÕ √Ø ¡≈Í ‹∆ Á≈ Ïı«Ù¡≈ Ù√ √«‹¡≈ ¡≥«Óà‹≈‰ ’∂ Á≈√ «¬‘

¤’Á≈ «‘≈ ‘ÀÕ √«Â◊π» ‹∆ «¬‘ Ú≈’ √π‰ ’∂ Óπ√’≈¬∂ Â∂ Ï⁄È

’∆Â≈ «’ ‚º«Ò¡≈! ÷≥‚∂-Ï≈‡∂ Á≈ ¡≥«Óऺ’ :

‹Ø ¡≥«Óà÷≥‚∂ ’Ø ÒÀ ‘À®

◊π ’∂ √Ø ‹‘≈˜ ⁄«„ ‹À ‘À®

‚ºÒ∂ È∂ ÈÀ‰ Ì ’∂ √∆√ «ÈÚ≈«¬¡≈ Â∂ «Ú◊√ ’∂ ¡≈«÷¡≈ «’

√«Â Ï⁄È, Í≈ÂÙ≈‘ ‹∆¿∞!

¡◊Ò∂ ‘∆ «ÁÈ ‘Ø Ï∂¡≥ ÍÃ∂Ó∆¡ª √Ó∂ ‚ºÒ∂ È∂ ¡≥«ÓàÍ≈È

’∆Â≈ Â∂ ‚ºÒ≈ «√øÿ √‹ «◊¡≈Õ ‹ÁØ∫ ¡≥«ÓàÍ≈È ’’∂ ‚ºÒ≈ √«Â◊π»

‹∆ Á∆ ‘˜»∆ ‘≈˜ ‘Ø«¬¡≈ ª √«Â◊πª «√ØÍ≈¿∞ Ïı«ÙÙ ’∆Â≈, «‹√

«Ú⁄ «¬’ Úº‚∆ ÷Û◊, «¬’ „≈Ò, «¬’ ‹ØÛ∆ ‘∆«¡ª È≈Ò ‹Û≈¿±

369

’«Û¡ª Á∆ ¡Â∂ ¡≈͉∂ Ï√Âz (ÁØ Á√Â≈∂, ÁØ ⁄ØÒ∂ Â∂ ÁØ ÿπ‡È∂1) ¡Â∂

‘Ø Ï∂¡≥Â Ú «ÁºÂ∂ ¡Â∂ ¡≈͉∂ ⁄Ȫ «Ú⁄ √Á∆Ú∆ «ÈÚ≈√ Ïı«Ù¡≈Õ

‹∂ ‚ºÒ∂ ˘ («‹√È∂ √«Â◊π» ‹∆ ˘ ÂÈ-ÓÈ-ËÈ È≈Ò Ï∂¡≥ √∂Ú≈

’’∂ ıπÙ ’∆Â≈ Â∂ √«Â◊πª È∂ ÍÃ√øÈ ‘Ø ’∂ ’∞fi Ó≥◊‰ Ò¬∆ ‘π’Ó

’∆Â≈ √∆) «¬’ Í∆Û∑∆ «‹øÈ∆ ‹◊∑≈ ◊π» ⁄Ȫ «Ú⁄, ¡≥«Óऒ‰ ÂØ∫

«ÏȪ È‘ƒ ÍÃ≈Í ‘Ø √’∆ ª ¡√ƒ «’√ ÏÒ-ÏØÂ∂ «¬‘ ¡≈√ º÷ √’Á∂

‘ª «’ √«Â◊π» ‹∆ √≈˘ ¡≈͉∂ ⁄Ȫ «Ú⁄ «ÈÚ≈√ ÏıÙ Á∂‰◊∂?

’Á≈«⁄ºÂ Ú∆ È‘ƒÕ ◊π» ⁄Ȫ «Ú⁄ √Ó≈¬∆ ÒÀ‰ Ò¬∆ ª ◊π-

ÓÔ≈Á≈ ˘ Ë≈È ’È≈ ‘∆ ÍÚ∂◊≈ :

ÍÃÊÓ «‘ ԑ ‹≈È ÷≥‚∂ ’∆ Í‘πÒ ¤’∂®

√ج∆ «√øÿ ÍÃË≈È ¡Ú È Í‘πÒ ‹Ø ÒÚÀ®

(«‘ÂÈ≈Ó≈ Ì≈. Á∂√≈ «√øÿ)

«¬√ ÂØ∫ «¬Ò≈Ú≈ Ï≈Ï≈ ‹∆ √Ã∆ ◊π» È≈È’ Á∂Ú √≈«‘Ï ‹∆ Á∆ ÚøÙ

«Ú⁄Ø∫ ¡º·Úƒ ‹◊∑≈ Ï≈Ï≈ ’Ò≈Ë≈∆ ‹∆ Á∆ √≈÷∆ Ú∆ √π‰≈«¬¡≈ ’Á∂

√È «’ Á∂÷Ø Ï∂Á∆ ’∞Ò «’øÈ∆ √Ã∂Ù‡ Â∂ ¿∞µÂÓ √∆ó«‹√ «Ú⁄ :

¡≈«Í È≈«¬‰∞ ’Ò≈ Ë≈« ‹◊ Ó«‘ ÍÚ«Ô¿∞®

(Í≥È≈ 1395)

√≈÷∆ Ï≈Ï≈ ’Ò≈Ë≈∆ ‹∆ Á∆

ËøÈ √Ã∆ ◊π» È≈È’ Á∂Ú √≈«‘Ï ‹∆ È∂ ¡ÚÂ≈ Ë≈È ’∆Â≈Õ «¬’

√Óª ¡«‹‘≈ ¡≈«¬¡≈ «’ Ï≈Ï≈ ’Ò≈Ë≈∆ ‹∆ √«Â◊π» √Ã∆ ◊π» ◊Ø«ÏøÁ

«√øÿ ‹∆ Í≈√ ⁄ºÒ ’∂ ◊¬∂Õ √«Â◊π» ‹∆ È∂ ◊π»-’∞ºÒ ‹≈‰ ’∂ Ï≈Ï≈

‹∆ Á≈ Ï∂¡≥ ¡ÁÏ-√«Â’≈ ’∆Â≈ Â∂ ÁÙÈ Á∂‰ Á≈ ’≈È Íπº«¤¡≈Õ

Ï≈Ï≈ ’Ò≈Ë≈∆ ‹∆ È∂ ÏÛ∆ «ÈÓÃÂ≈ √«‘ Ï∂ÈÂ∆ ’∆Â∆ «’ √«Â◊π»

‹∆! ¡≈Í ‹∆ Í≈√ ‹≈⁄’ ω ’∂ ¡≈¬∂ ‘ªÕ ’Ò◊∆Ë ‹∆ È∂ Ï≈Ï≈

‹∆ (Ï≈Ï≈ ’Ò≈Ë≈∆ ‹∆) ˘ ÏÛ∂ «Í¡≈ È≈Ò «’‘≈ «’ ¡≈Í ‹∆ ª

Úº«‚¡ª Á∆ ’∞Ò «Ú⁄Ø∫ ‘Ø, ‘π’Ó ’ØÕ ÂÁ Ï≈Ï≈ ’Ò≈Ë≈∆ ‹∆ È∂ Ï∂ÈÂ∆

’∆Â∆ «’ ◊π» È≈È’ Í≈ÂÙ≈‘ ‹∆ Á∆ ÚøÙ Á≈ ¡◊ª‘ Ú≈Ë≈ πº’ «◊¡≈

‘ÀÕ ¡≈Í «¥Í≈ ’Ø; ÍØÂ∂ Á∆ Á≈ ÏıÙØÕ

«¬‘ Ï⁄È √π‰ ’∂ √«Â◊π» ‹∆ ◊øÌ∆Â≈ «Úº⁄ ¡≈ ’∂ ’∞ºfi Á∂

Ò¬∆ ⁄πºÍ ‘Ø ◊¬∂ Â∂ ÊØÛ∑∂ √Ó∂∫ Ï≈¡Á Ï⁄È ’∆Â≈ «’ ““Ï≈Ï≈ ‹∆! ¡≈Í

1. ⁄»Û∆Á≈ Í‹≈Ó≈

370

‹∆ È∂ ¡≥«Óफ’¡≈ ‘À?”” Ï≈Ï≈ ’Ò≈Ë≈∆ ‹∆ È∂ ¿∞µÂ «ÁºÂ≈ «’

ˆ∆Ï «ÈÚ≈‹! ÓÀ∫ ª ¡≥«Óàȑƒ ¤«’¡≈, Ó∂≈ √∆ Ú∆ Ú‚∂≈ ‘Ø

«◊¡≈ ‘ÀÕ √«Â◊π» ‹∆ È∂ Ï⁄È ’∆Â≈ «’ ¡≈͉∂ ÍπºÂ ˘ ¡≥«ÓÃÂ

¤’≈¿∞, ’∞Ò Á≈ Ú≈Ë≈ ‘Ø ‹≈Ú∂◊≈Õ Ï≈Ï≈’Ò≈Ë≈∆ ‹∆ È∂ √«Â-Ï⁄È

«’‘≈Õ √«Â◊π» ‹∆ È∂ ¡≈͉∂ Í≈√Ø∫ ◊≈Â∂ Í«‘ȉ Ú≈Ò∆ √Ã∆ √≈«‘Ï1

Á∆ Ïı«ÙÙ ’∆Â∆Õ Ï≈Ï≈ ’Ò≈Ë≈∆ ‹∆ È∂ ¡≈͉∂ ÍπºÂ Ï≈Ï≈ ¡‹∆Â

«√øÿ ‹∆ ˘ ¡≥«Óऒ≈«¬¡≈Õ √«Â◊π» ‹∆ Á∂ √ÈÓπº÷ Ï≈Ï≈ ¡‹∆Â

«√øÿ ‹∆ ¡≥«Óऒ ’∂ ‘≈˜ ‘ج∂ ÂÁ √«Â◊π» ‹∆ È∂ Ï∂¡≥ Ïı«ÙÙª

’∆Â∆¡ªÕ Ï⁄È ’∆Â≈ «’ ¡≈Í Á∂ ÿ Ï‘π ӑªÏÒ∆ ÔØË≈ ÍπºÂ ÍÀÁ≈

‘ØÚ∂◊≈ó‹Ø ≈‹ «ÂÒ’ Á∂Ú∂◊≈Õ ≈‹∂-Ó‘≈≈‹∂ Ú∆ ¿∞√ ˘ «√

fiπ’≈¿∞‰◊∂Õ ’≈· Á∆¡ª ÂØͪ ⁄Ò≈Ú∂◊≈ Â∂ Ï‘π √º«Â¡≈Ú≈È ‘ØÚ∂◊≈,

◊π«√º÷∆ Á≈ Ï∂¡≥ ÍÃ⁄≈ ’∂◊≈Õ √Ø ÊØÛ∑∂ ‘∆ √Ó∂∫ Ï≈¡Á Ï≈Ï≈ ¡‹∆Â

«√øÿ ‹∆ Á∂ ◊ë‘ «Ú÷∂ Ï≈Ï≈ √≈«‘Ï «√øÿ ‹∆ È∂ ‹ÈÓ «Ò¡≈, «‹È∑ª

È∂ √«Â◊π» ‹∆ ÚºÒØ∫ ÏıÙ∂ Úª ˘ √≈’≈ ’∆Â≈Õ

˜≈ √Ø⁄Ø! «’ ‹∂’ ÍÓ∂Ù √»Í ◊π» È≈È’ Í≈ÂÙ≈‘ ‹∆ Á∆

’∞ºÒ ÷ÛØ √’Á∆ ‘À, ¡≥«Óऒ‰ Â’ ¿∞√ ’∞ºÒ «Ú⁄ Ú≈Ë≈ È‘ƒ

‘Ø«¬¡≈ ª ¡√ƒ «’‘Û∂ Ï≈ˆ Á∆ Ó»Ò∆ ‘ª, ‹Ø «ÏȪ ¡≥«Óऒ∂ ÂØ∫

‘∆ √«Â◊π» ‹∆ Á∆¡ª Ïı«ÙÙª Á∆ ¡≈√ º÷∆¬∂? √Ø ÓÈ «Ú⁄Ø∫ ÌπÒ∂÷≈

’º„ Á∂‰≈ ⁄≈‘∆Á≈ ‘ÀÕ ¡≥«Óऒ‰ È≈Ò ÒØ’-ÍÃÒØ’ Á∂ ÍÁ≈Ê

ÍÃ≈Í ‘øπÁ∂ ‘ÈÕ

Ì≈. Ú∆ «√øÿ ‹∆ Á≈ ’ÊÈ :

Ï≈Ï≈ ‹∆ ¡’√ Ì≈¬∆ Ú∆ «√øÿ ‘ت Á≈ «¬’ Ï⁄È √π‰≈«¬¡≈

’Á∂ √È, «’ Ì≈¬∆ √≈«‘Ï ‘؃ «’‘≈ ’Á∂ √È «’ √ø√≈ «Ú⁄ ¿∞‘

ÓÈ∞º÷ «‹√ Á∂ Ì≈◊ª «Ú⁄ «¬’ Ú’Â Á≈ ÍÃÙ≈Á≈ «Ò«÷¡≈ ‘ØÚ∂ ¡Â∂

Á»√∂ ‚ø◊ Ìπº÷≈ «‘‰≈ ‘ØÚ∂, ‹∂ ¿∞‘ ÍÃ≈‰∆ √«Â◊π» ‹∆ Á∂ ÷≥‚∂-Ï≈‡∂

Á≈ ¡≥«ÓàÍ≈È ’ ÒÚ∂, Í»È «‘ Â∂ «‘‰∆ Á≈ Ë≈È∆ ω ‹≈Ú∂

ª ¿∞√ ˘ ÁØÚ∂∫ Ú’Â ÍÃÙ≈Á≈ «ÓÒ‰ Òº◊ ‹≈Ú∂◊≈Õ ¿∞√ Á≈ Áπ«È¡≈Ú∆

1. ¿∞‘ √Ã∆ √≈«‘Ï («¥Í≈È) ‹Ø √«Â◊π» ‹∆ È∂ Ï≈Ï≈ ¡‹∆ «√øÿ ‹∆ ˘ ◊≈Â∂

Í«‘ȉ Ú≈√Â∂ ÏıÙ∆ √∆, ¡º‹ Ú∆ ¿∞‘Ȫ Á∆ ¡≥√-Ïø√ «Ú⁄ Ú∂÷∆ ‹≈ √’Á∆

‘ÀÕ Á≈√ È∂ Ú∆ Ï≈Ï≈ √Ï‹Ø «√øÿ √∆, ‹Ø ‘˜» Ï≈Ï≈ √≈«‘Ï «√øÿ ‹∆ Á∆

◊ºÁ∆ Â∂ ¿±È≈ √≈«‘Ï «Ï≈‹Ó≈È ‘È, ¿∞È∑ª Á∂ ◊≈Â∂ Í«‘È∆ ‘ج∆ ¿∞‘ √Ã∆

√≈«‘Ï Á∂ ÁÙÈ ’∆Â∂ ‘ÈÕ

371

’ج∆ Ú∆ ’øÓ È‘ƒ ¡Û∂◊≈Õ «¬øÈ≈ ¯’ ª «¬√ √ø√≈ «Ú⁄ ‘∆ ÍÀ

‹ªÁ≈ ‘À, Ï≈’∆ ÍÃÒØ’ Á∆¡ª Ïı«ÙÙª ‹Ø √«Â◊π» ‹∆ ÏıÙÁ∂ ‘È,

¿∞‘Ȫ Á∆ ª «◊‰Â∆ ‘∆ È‘ƒ ‘Ø √’Á∆Õ

Ï≈Ï≈ ‹∆ ¡≈͉≈ ¡È∞ÌÚ Áº«√¡≈ ’Á∂ √È «’ ‹Ø ÍÃ≈‰∆ ÷≥‚∂-

Ï≈‡∂ Á≈ ¡≥«ÓàÍ≈È ’ ÒÚ∂, √ºÂª Ï≈‰∆¡ª Á≈ ÍÃ∂Ó È≈Ò «ÈÂÈ∂Ó

’∂, ⁄‘øπ ’∞«‘ª ÂØ∫ Í»È ÂΩ Â∂ Ï⁄ ’∂ ‘∂ ¡Â∂ Í≥‹ª «‘ª Á≈

Ë≈È∆ ‘ØÚ∂ ÂÁ √∆ «Â¡≈◊‰ ¿∞Íø ¿∞√ ˘ ’Á∆ Ú∆ ‹ÓÁ»Â È‘ƒ

«Ò‹ªÁ∂Õ ¿∞√ Á∆ ¡≈ÂÓ≈ «√ºË∆ ◊π»-⁄Ȫ «Ú⁄ Íπº‹ ‹≈Ú∂◊∆Õ ‹∂ È≈Ó

«√ÓÈ Á…≈≈ ¿∞√ Á∆ ¡Ú√Ê≈ :

È≈È’ Ò∆È Ì«¬˙ ◊Ø«ÏøÁ «√¿∞ «‹¿∞ Í≈È∆ √ø«◊ Í≈È∆®3®

(√Ø«· Ó: 9, Í≥È≈ 633)

Ú≈Ò∆ ‘ØÚ∂ ª √«Â◊π» ‹∆ ¿∞√ ˘ ¡≈͉∂ √»Í «Ú⁄ ¡Ì∂Á ’ ÒÀ∫Á∂

‘È ¡Â∂ ‹∂’ ÊØÛ∑∆ ’√ «‘øÁ∆ ‘ØÚ∂ ÂÁ ÁπÏ≈≈ «’√∂ ⁄ø◊∂ ◊π-

«√º÷ ÍÃ∂Ó∆ Á∂ ÿ «Ú⁄ ‹ÈÓ Á∂ ’∂ ¿∞√ ¡≈ÂÓ≈ ˘ «‘øÁ∆ È≈Ó Á∆

’Ó≈¬∆ ’È Ú≈√Â∂ √Óª ÏıÙ «ÁøÁ∂ ‘ÈÕ Ïº√ «¬ø‹ ‹≈‰ ÒÚØ «’ ‹Ø

◊π» Á∆ ÙÈ «Ú⁄ ¡≈ «◊¡≈, ËÓ≈‹∂ Á≈ ¿∞√ È≈Ò ’ج∆ Ú≈√Â≈

È‘ƒ «‘øÁ≈ :

ËÓ≈«¬ Á« ’≈◊Á Î≈∂ ‹È È≈È’ Ò∂÷≈ √Ófi≈®4®

(‹ÀÂ√∆ Ó: 4, Í≥È≈ 698)

◊π«√º÷ ˘ Â≈ Ú∆ √«‘√≈ º÷‰ Á∆ ÒØÛ È‘ƒÕ «Â¡≈-Ï-

«Â¡≈ ¡≥«ÓÃÂË≈∆ «√øÿ ¿∞µÍ √ø√≈ Á≈ ’ج∆ Ú∆ Á∂Ú∆-Á∂ÚÂ≈ ‹ª

’ج∆ ÌÀÛ∆ »‘, Ì»Â-ÍÃ∂Â-«‹øÈ ¡≈«Á’ ¡Â∂ √ø√≈ Á∂ ‹øÂ-Ó≥Â,

‡»‰∂-«‡Í≈‰∂ ¡≈«Á’ ’Á≈«⁄ Ú∆ ¡√ È‘ƒ Í≈ √’Á∂Õ

Ï≈Ï≈ ‹∆ ˘ Ú∆ ÍÓ≈Ê Á∆¡ª ‹Ø Ú∆ ÍÃ≈ÍÂ∆¡ª ‘ج∆¡ª, ¿∞‘

√Ì ““÷≥‚∂-Ï≈‡∂ Á≈ ¡≥«Óऒ ’∂”” √Ã∆ ◊π» ◊ÃøÊ √≈«‘Ï ‹∆ ˘ ‹≈◊Á∆-

‹Ø ◊π» Ó≥È ’∂, ◊πÓ«Â ¡È∞√≈ È≈Ó-«√ÓÈ Á∆ ’Ó≈¬∆ ’È È≈Ò

‘∆ ÍÃ≈Í ‘ج∆¡ªÕ

√Ø ¡≈ͪ Ú∆ ‹∂ ◊π» Á∆ ÙÈ ˘ ◊둉 ’ «Ò¡≈ ‘À, «‘ ¡Â∂

«‘‰∆ Á∂ Ë≈È∆ ‘ª ª ËøÈÂ≈ Á∂ ÔØ◊ ‘ªÕ Í ‹∂ ¡‹∂ «È◊π∂ Íπ‰∂

Á∆ ‹»· ÂØ∫ ¤∞‡’≈≈ È‘ƒ Í≈ √’∂ ª ¡≈͉∂ ‘∆ ÌÒ∂ Ò¬∆ ‘Ø √Óª

¡≈‹≈¬ƒ ◊π¡≈¿∞‰ ÂØ∫ √ø’Ø⁄ ’È≈ ⁄≈‘∆Á≈ ‘ÀÕ Í≥‹Ú∂∫ Í≈ÂÙ≈‘ ‹∆ Á≈

¯πÓ≈È ‘À, «’ ¿∞√ ’Ó ˘ ’È Ò¬∆ Á∂ È‘ƒ ’È∆ ⁄≈‘∆Á∆ «‹√

372

«Ú⁄ ¡≈͉≈ ‘∆ ÌÒ≈ ‘ØÚ∂ Â∂ ËÓ Á≈ ’≈‹ ‘ØÚ∂Õ Í≈Í ’Ó ’È≈

‘ØÚ∂ ª ˜» Á∂ ’È∆ ⁄≈‘∆Á∆ ‘ÀÕ

È‘ «Ï¶Ï ËÓ≥ «Ï¶Ï Í≈Í≥®

(√ÒØ’ √‘√«¥Â∆ Ó: 5, Í≥È≈ 1354)

ppppppppppppppp

373

A.A.A.A.A. ÃÇå×¹ðÈ ÃÌÆ ×¹ðÈ ×Ì¿æ ÃÅÇÔì ÜÆ çÅ ÃÇåÕÅðÍÃÇå×¹ðÈ ÃÌÆ ×¹ðÈ ×Ì¿æ ÃÅÇÔì ÜÆ çÅ ÃÇåÕÅðÍÃÇå×¹ðÈ ÃÌÆ ×¹ðÈ ×Ì¿æ ÃÅÇÔì ÜÆ çÅ ÃÇåÕÅðÍÃÇå×¹ðÈ ÃÌÆ ×¹ðÈ ×Ì¿æ ÃÅÇÔì ÜÆ çÅ ÃÇåÕÅðÍÃÇå×¹ðÈ ÃÌÆ ×¹ðÈ ×Ì¿æ ÃÅÇÔì ÜÆ çÅ ÃÇåÕÅðÍ

B.B.B.B.B. ÁðçÅà Õðé òÅÃå¶ êÈðé êÌÅêåÆ òÅñ¶ ÇÿػÁðçÅà Õðé òÅÃå¶ êÈðé êÌÅêåÆ òÅñ¶ ÇÿػÁðçÅà Õðé òÅÃå¶ êÈðé êÌÅêåÆ òÅñ¶ ÇÿػÁðçÅà Õðé òÅÃå¶ êÈðé êÌÅêåÆ òÅñ¶ ÇÿػÁðçÅà Õðé òÅÃå¶ êÈðé êÌÅêåÆ òÅñ¶ ÇÿػçÆ ñ¯ó Ü» ðÇÔåòÅé Çÿػ çÆ òÆ ÃÇå×¹ðÈçÆ ñ¯ó Ü» ðÇÔåòÅé Çÿػ çÆ òÆ ÃÇå×¹ðÈçÆ ñ¯ó Ü» ðÇÔåòÅé Çÿػ çÆ òÆ ÃÇå×¹ðÈçÆ ñ¯ó Ü» ðÇÔåòÅé Çÿػ çÆ òÆ ÃÇå×¹ðÈçÆ ñ¯ó Ü» ðÇÔåòÅé Çÿػ çÆ òÆ ÃÇå×¹ðÈÜÆ Ã¹äç¶ ÔéÍÜÆ Ã¹äç¶ ÔéÍÜÆ Ã¹äç¶ ÔéÍÜÆ Ã¹äç¶ ÔéÍÜÆ Ã¹äç¶ ÔéÍ

C.C.C.C.C. ×ñ ÇòÚ Ô÷ÈðÆÁÅ ð¼ÖäÅ ÷ðÈðÆ ÔËÍ×ñ ÇòÚ Ô÷ÈðÆÁÅ ð¼ÖäÅ ÷ðÈðÆ ÔËÍ×ñ ÇòÚ Ô÷ÈðÆÁÅ ð¼ÖäÅ ÷ðÈðÆ ÔËÍ×ñ ÇòÚ Ô÷ÈðÆÁÅ ð¼ÖäÅ ÷ðÈðÆ ÔËÍ×ñ ÇòÚ Ô÷ÈðÆÁÅ ð¼ÖäÅ ÷ðÈðÆ ÔËÍ

’¬∆ Ú≈∆ ¿∞‘ ◊π«√º÷ ‹Ø Ó≈«¬¡≈ ’’∂ ËÈ≈„ ‘øπÁ∂ ‘È,

Ó≈«¬¡≈ Á∂ ‹ø‹≈Ò «Ú⁄ Î√‰ ’’∂ ¿∞È∑ª Í≈√ ◊πÁπ¡≈≈ √≈«‘Ï ‹≈

’∂ √«Â◊π» ‹∆ Á∂ ÁÙÈ ’È Á≈ √Óª È‘ƒ ‘øπÁ≈ Í ÓÈ ’’∂ ¿∞‘

√«Â◊π» ‹∆ ˘ ¤º‚ Ú∆ È‘ƒ √’Á∂Õ «¬‘Á∂ ‘ºÒ Ú≈√Â∂ ¿∞‘ ÍÃ∂Ó∆ ¡≈͉∂

ÿ «Ú⁄ ‘∆ √«Â◊π» ‹∆ Á≈ ÍÃ’≈Ù ’ ÒÀ∫Á∂ ‘È ¡Â∂ √Ú∂∂ Ù≈Ó ◊π»

’∂ ⁄Ȫ ˘ Í√È Á≈ ¡≈‘ ω≈ ÒÀ∫Á∂ ‘ÈÕ Í ’¬∆ Ú≈∆ Ú∂÷‰

«Ú⁄ ¡≈«¬¡≈ ‘À «’ ◊πÓπ÷ «Í¡≈«¡ª Á∆ ’Ø·∆ ª ’¬∆ ’È≈Òª «Ú⁄

‘øπÁ∆ ‘À, ¿∞√ «Ú⁄ ÏÛ∂ ÏÛ∂ √øπÁ ’Ó∂, Ó«‘Ó≈Ȫ Á∂ ÏÀ·‰ ¡Â∂ ¶◊

¤’‰ Ò¬∆ ≈÷Ú∂∫ º÷∂ ‘ج∂ ‘øπÁ∂ ‘È Í √«Â◊π» √Ã∆ ◊π» ◊ÃøÊ √≈«‘Ï

‹∆ Á≈ ÍÃ’≈Ù ¿∞√ ’Ó∂ «Ú⁄ ’È◊∂ «‹‘Û≈ ÿ «Ú⁄ √Ì ÂØ∫ ¤Ø‡≈

‹ª ‹Ø «’√∂ √Ó∂∫ ÿ Á≈ Î≈Ò± √≈Ó≈È º÷‰ Ò¬∆ ω≈«¬¡≈ «◊¡≈

‘ØÚ∂, «‹√ «Ú⁄ È≈ ª ⁄ø◊∆ Â∑ª ‘Ú≈ ¡Â∂ È≈ ‘∆ ØÙÈ∆ ¡≈™Á∆

‘øπÁ∆ ‘ÀÕ ’¬∆ Ú≈ ª Ó’≈È Á∂ ¿∞µÍ ⁄Û∑≈¬∆ ◊¬∆ Í¿∞Û∆ Á∂ ‘∂·ª

ı≈Ò∆ ‹◊∑≈ Á∂ È≈Ò ‘Ø Êª Ò≈ ’∂ ¿∞√ Á≈ ’Ó≈ ω≈ ’∂ √«Â◊π»

‹∆ Á≈ ÍÃ’≈Ù ’ «ÁºÂ≈ ‹ªÁ≈ ‘ÀÕ

◊π» ◊ÃøÊ √≈«‘Ï ‹∆ Á≈ √«Â’≈ ’È Á∆ ÍÃ∂È≈

Ï≈Ï≈ ‹∆ ‹ÁØ∫ «¬√ Â∑ª «’√∂ ÿ √«Â◊π» ‹∆ Á≈ ÍÃ’≈Ù Ú∂÷

ÒÀ‰ ª ¿∞√ ˘ Â≈ÛÈ≈ ’Á∂ «’ Ì«Ò¡≈ ÒØ’≈! «‹√ √«Â◊π» ‹∆

È∂ ¡À‚≈ Úº‚≈ Ó’≈È «ÁºÂ≈, «‹√ Á∆ «¥Í≈-«ÁzÙ‡∆ È≈Ò Âø» ’≈ª Â∂

374

⁄«Û∑¡≈ «ÎÁ≈ ‘À∫ ¡Â∂ «‹√ √«Â◊π» È∂ ÂÀ˘ ¡ÀÈ∆ Ó≈«¬¡≈ ÏıÙ∆ ‘ÀÕ

«¬Ê∂ ‘∆ Ϻ√ È‘ƒ, ‘ ؘ √Ú∂∂-Ù≈Óƒ «‹√ Á≈Â∂ Á∂ ¡º◊∂ ‘ºÊ ¡º‚

’∂ ¡≈«Ê’, ÍÃÓ≈«Ê’ Ú√±¡ª Ó≥◊Á≈ ‘À∫, ’∆ ¿∞√ ˘ «Ï·≈¿∞‰ Ò¬∆

(«Ï≈‹Ó≈È ’È Ú≈√Â∂) √≈∂ ÿ «Ú⁄Ø∫ ÂÀ˘ «¬‘Ø ’Ø·Û∆ ‘∆ ÒºÌ∆

‘À? ‹∂ ’ج∆ ¤Ø‡≈ Ó؇≈ Ó«‘Ó≈È ¡≈ ‹≈Ú∂ ª ¿∞√ ˘ ÏÛ∂ Úº‚∂-Úº‚∂

÷πÒ∑∂ ØÙÈ∆ Ú≈Ò∂ ’Ó«¡ª «Ú⁄ «Ï·≈ ’∂ ¡≈¿∞-Ì◊ ’Á≈ ‘À∫, Í

‹Ø Á∆È ÁπÈ∆¡≈ Á∂ Ù«‘ÈÙ≈‘, Óπ’Â-Ìπ◊ Á∂ Á≈Â∂, Á√ª Í≈ÂÙ≈‘∆¡ª

Á∆ ‹≈◊Á∆ ‹Ø √«Â◊π» √Ã∆ ◊π» ◊ÃøÊ √≈«‘Ï ‹∆ ‘Èó¿∞È∑ª Á≈

√«Â’≈ «¬’ Áπ«È¡≈Ú∆ ÓÈ∞º÷ «‹øÈ≈ Ú∆ Â∞√ƒ ÒØ’ È‘ƒ ’Á∂Õ «¬√

«Ú⁄ √«Â◊π» ‹∆ ˘ ª «’√∂ «’√Ó Á≈ ’ج∆ ¯’ È‘ƒ, «¬√ «Ú⁄

√≈‚≈ ¡≈͉≈ ‘∆ È∞’√≈È ‘ÀÕ

‹∂’ «’Â∂ √«Â◊π» ‹∆ Á≈ √πº÷-¡≈√È ¡ÒÓ≈∆ ‹ª Ó≥‹∆ √≈«‘Ï

(«‹√ ¿∞µÍ √«Â◊π» ‹∆ Á≈ ÍÃ’≈Ù ’∆Á≈ ‘À) ¿∞µÍ ’∆Â≈ ‹ªÁ≈ ‘ØÚ∂

ÂÁ Ï≈Ï≈ ‹∆ «¬√ ’∞∆Â∆ ˘ Á» ’È Ò¬∆ ÏÛ∂ ˜ØÁ≈ ÙÏÁª «Ú⁄

ÍÃ∂È≈ ’Á∂ ¡Â∂ «‹øÈ∆ Ó≈«¬¡≈ ’ØÒ ‘øπÁ∆, ¿∞√ ÍÃ∂Ó∆ ˘ Á∂‰ Ò¬∆ ˜Ø

Ò≈™Á∂ «’ ‹ÒÁ∆ ÂØ∫ ‹ÒÁ∆ ◊π» Í≈ÂÙ≈‘ ‹∆ Á∂ √πº÷-¡≈√È Ò¬∆

Ͷÿ «Â¡≈ ’Ú≈Ú∂Õ «‹√ ◊πÁπ¡≈∂ «Ú⁄ Ú∆ «¬‘ ÿ≈‡ ‘øπÁ∆, ¿∞ÊØ∫

Á∂ ÍÃÏøË’ª ˘ «ÓÒ ’∂ ◊πÁ∂Ú ‹∆ ˘ ≈ √Ó∂∫ Ͷÿ ¿∞µÍ «Ï≈‹Ó≈È

’È Ò¬∆ ÍÃ∂È≈ «ÁøÁ∂Õ ÔÊ≈Ù’Â Ó≈«¬¡≈ Á∂ ’∂ «¬√ √∂Ú≈ ˘ ¡≈øÌ

’Ú≈ «ÁøÁ∂Õ

Í«‡¡≈Ò∂ Ù«‘ «Ú⁄ Ï≈Ï≈ ‹∆ «¬’ ◊πÓπ÷ ÍÃ∂Ó∆ Á∂ ÿ ◊¬∂Õ ¿∞√

ÿ «Ú⁄ Ú∆ √«Â◊π» √Ã∆ ◊π» ◊ÃøÊ √≈«‘Ï ‹∆ Á≈ ÍÃ’≈Ù √∆, Í «¬Ê∂

«Í¤∂ «Ò÷∆ √Á≈ª Ú≈Ò∆ ◊ºÒ È‘ƒ √∆Õ √«Â◊π» ‹∆ ˘ ¡≈͉≈

√≈÷Ô≈ «¬Ù‡ ‹≈‰ ’∂ √≈≈ Í«Ú≈ √∂Ú≈ ’Á≈ √∆Õ √«Â◊π» ‹∆

’Ø·∆ Á∂ ¿∞µÍ √øπÁ ’Ó∂ «Ú⁄ ÍÃ’≈Ù √È, «Ú⁄’≈ ÍÁ≈ ’’∂

Á»√∂ Í≈√∂ √«Â◊π» ‹∆ ˘ «Ï≈‹Ó≈È ’È Ò¬∆ Ͷÿ √∆Õ Ï≈Ï≈ ‹∆

Ó‘≈≈‹ ‹∆ Á≈ ¡ÁÏ-√«Â’≈ Ú∂÷ ’∂ Ï‘π ÍÃ√øÈ ‘ج∂ ¡Â∂ √≈∂

Í«Ú≈ ˘ «¬’º«·¡ª ’ ’∂ Ù≈Ï≈Ù ¡Â∂ ◊π»-«Ó‘ Ì∆¡ª ¡√∆√ª

«ÁºÂ∆¡ªÕ

Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ «¬√ ÿ «Ú⁄ ÁØ «ÁÈ ‘Ø ·«‘È≈ √∆Õ «‹Ú∂∫-«‹Ú∂∫

√«Â√ø◊∆¡ª √È∂‘∆¡ª ˘ ÍÂ≈ Òº◊≈, ¿∞‘ ¡≈Í ‹∆ Á∆ √ø◊ ’È

¡≈¿∞‰ Òº◊∂Õ «¬Ë Ï«·ß‚∂ ÂØ∫ ’∞fi ÍÃ∂Ó∆ Ï≈Ï≈ ‹∆ ˘ «ÓÒ‰ ¡≈¬∂Õ ‹ÁØ∫

375

◊πÁπ¡≈≈ √≈«‘Ï Íπº‹∂ ª ¿∞È∑ª ˘ √∂Ú≈Á≈ª È∂ Áº«√¡≈ «’ Ï≈Ï≈ ‹∆

ª Í«‡¡≈Ò∂ «’√∂ ÍÃ∂Ó∆ Á∂ ÿ ◊¬∂ ‘ج∂ ‘ÈÕ ¿∞‘ Ï«·ß‚∂ Ú≈Ò∂ ÍÃ∂Ó∆

’≈ «Ú⁄ ¡≈¬∂ √È ¡Â∂ ‹Ò Í≈‰∆ ¤’ ’∂ Ù≈Ó ˘ ‘∆ Í«‡¡≈Ò∂ Íπ¤Á∂

Íπ¤ªÁ∂ Ï≈Ï≈ ‹∆ Í≈√ Íπº‹ ◊¬∂Õ ≈ Ï≈Ï≈ ‹∆ Í≈√ ¿∞√∂ ÿ ‘∆ ·«‘∂Õ

¿∞È∑ª Áº«√¡≈ «’ √≈‚∆ ÒÛ’∆ ’≈¯∆ «⁄ ÂØ∫ Ï∆Ó≈ ‘ÀÕ ‚≈’‡ª È∂

Ú∆ ‹Ú≈Ï Á∂ «ÁºÂ≈ ‘À ¡≈Í ‹∆ «’Í≈ ’Ø, ¿∞‘ ≈˜∆ ‘Ø ‹≈Ú∂Õ Ï≈Ï≈

‹∆ ¿∞‘Ȫ ˘ ’≈¯∆ ◊πº√∂ ‘ج∂ Â∂ «’‘≈ «’ ÓÀ∫ ÒØ’ª Á∂ Ó≥π‚∂-’∞Û∆¡ª ≈˜∆

È‘ƒ ’Á≈ «ÎÁ≈, ’ج∆ ÍÓ∂Ù Á∂ ÿ Á∆ ◊ºÒ Íπº¤‰∆ ‘À ª Áº√Ø,

È≈ ‘∆ ÓÀ∫ «’√∂ ˘ Ú-√≈Í «ÁøÁ≈ ‘ªÕ

¿∞‘ Ú∆ ÏÛ∂ ÍÛ∑∂-«Ò÷∂, ‘ø„∂ ‘ج∂ ¡¯√ √ÈÕ «‹√ ÿ «Ú⁄ ¿∞‘

‹∆ ·«‘∂ ‘ج∂ √Èó¿∞È∑ª ˘ ¡≈͉∆ «Ú«Ê¡≈ Áº√ ’∂ Ú≈’¯∆ ω≈ Ò¬∆

¡Â∂ Ï≈Ï≈ ‹∆ ˘ Ï∂ÈÂ∆ ’È Ò¬∆ ÓÈ≈ «Ò¡≈Õ «ÁÈ Á∂ ⁄Û∑≈¡ È≈Ò

Í≥‹-Á√ ‘Ø ÍÃ∂Ó∆ √ø◊ Á≈ Ò≈‘≈ ÒÀ ‘∂ √È ÂÁ ÿ Ú≈Ò∂ ÍÃ∂Ó∆¡ª

È∂ Ï≈Ï≈ ‹∆ ˘ Ï∂ÈÂ∆ ’’∂ Ï«·ß‚∂ Ú≈«Ò¡ª Á∆ ÒÛ’∆ Á∆ Á∂‘-

¡Ø◊Â≈ Ò¬∆ √«Â◊π» ‹∆ Á∂ ⁄Ȫ «Ú⁄ ¡Á≈√ ’È Ò¬∆ ÓÈ≈

«Ò¡≈Õ Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ «’‘≈ «’ √«Â◊π» ‹∆ Á≈ ‘π’Ó ÒÚª◊∂, ‹∂

Ó‘≈≈‹ ‹∆ È∂ ¡≈«◊¡≈ Á∂ «ÁºÂ∆ ª Í≥‹ª «√øÿª Í≈√Ø∫ ¡Á≈√ ’≈

«Á¡ª◊∂Õ «¬‘ ¯À√Ò≈ ’’∂ √≈∆ √ø◊ √Ó∂ √«Â◊π» √Ã∆ ◊π» ◊ÃøÊ

√≈«‘Ï ‹∆ Á∂ ⁄Ȫ «Ú⁄ Íπº‹ ◊¬∂Õ ÁÙȪ Á≈ ‘π’ÓÈ≈Ó≈ ÒÀ ’∂ Á»√≈

‘π’ÓÈ≈Ó≈ ¿∞√ ÒÛ’∆ Á∂ «√‘ÂÔ≈Ï∆ Á∆ ¡Á≈√ ’È Ú≈√Â∂ «Ò¡≈Õ

◊π» Í≈ÂÙ≈‘ ‹∆ È∂ ¡≈«◊¡≈ Á∂ «ÁºÂ∆Õ

‘π‰ √ø◊ «Ú⁄ «Ú⁄≈ ⁄ºÒ∆ «’ ¡Á≈√ ’È Ú≈√Â∂ Í»È

◊π«√º÷ª Á∆ ÒØÛ ‘À, ¿∞È∑ª Á∆ ’∆Â∆ Ï∂ÈÂ∆ ‘∆ √«Â◊π» ‹∆ ÓȘ»

’È◊∂Õ ’≈¯∆ √Óª «¬‘∆ «Ú⁄≈ ⁄ÒÁ∆ ‘∆Õ ¡ı∆ Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂

¯À√Ò≈ ’∆Â≈ «’ √≈∆ √ø◊ Á√-Í≥Áª «Ó≥‡ Ú≈√Â∂ «√ÓÈ ’Ø,

¿∞Íø √«Â◊π» ‹∆ Í≈√Ø∫ ‘∆ «È‰≈ ’Ú≈ ÒÀ∫Á∂ ‘ª, «’ ¡Á≈√ ’È

Ú≈√Â∂ Í»È Íπº‹∂ ‘ج∂ ◊π«√º÷ª Á∆ ‘∆ ÒØÛ ‘À ‹ª «’ ‘ ◊π«√º÷ Á∆

Ï∂ÈÂ∆ ¡≈Í ‹∆ ÍÃÚ≈È ’ ÒÀ∫Á∂ ‘ØÕ Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ «√ÓÈ ÂØ∫ Ï≈¡Á

√Ï √ø◊ √Ó∂ ÷ÒØ ’∂ √«Â◊π» ‹∆ Á∂ ⁄Ȫ «Ú⁄ Ï∂ÈÂ∆ ’∆Â∆

¡Â∂ ¿∞µÍ «Ò÷∂ Ò¯˜ √«Â◊π» Á∂ √ÈÓπ÷ Áπ‘≈¬∂ «’ ‘∂ √«Â◊π» ‹∆,

¡≈Í ‹∆ √≈‚∆ Ùø’≈ Á» ’ØÕ ¡Á≈√ ’È ¿∞Íø ӺÊ≈ ‡∂’ ’∂ ¯Â«‘

ÏπÒ≈¬∆ ¡Â∂ √≈∆ √ø◊ √Ó∂ ¡≈Í ‹∆ √«Â◊π» ‹∆ Á∂ ⁄Ȫ «Ú⁄

376

ÏÀ· ◊¬∂Õ √≈∆ √ø◊ ϑπ «÷º⁄ «Ú⁄ ÙªÂ-«⁄ºÂ ÏÀ·∆ √∆ «’ Ù≈«¬Á

√≈˘ Ú∆ √«Â◊πª Á∂ ÁÙÈ ‹ª Ï⁄È ÍÃ≈Í ‘Ø ‹≈‰Õ

«‘ÂÚ≈È «√øÿª Á∆ ¡Á≈√ √«Â◊π» ‹∆ √π‰Á∂ ‘È

√«Â◊π» √Ã∆ ◊π» ◊ÃøÊ √≈«‘Ï ‹∆ Á∆ Â≈«Ï¡≈ «‹ºÊ∂ «√øÿ √«Â◊πª

˘ ⁄Ω √≈«‘Ï ’Á≈ √∆, ¿∞√ ʪ √«Â◊π» √Ã∆ ◊π» ◊Ø«ÏøÁ «√øÿ ‹∆

Á∂ ÁÙÈ, Ï≈Ï≈ ‹∆ ˘ ‘ج∂Õ √≈≈ ’Ó≈ ÍÃ’≈Ù È≈Ò È±Ø-ȱ √∆Õ

«Âøȃ Í≈√ƒ ’ø˪ Á∂ È≈Ò È≈Ò ’¬∆ Ú‚∂∆ ¿∞Ó Á∂ «√øÿ ¡Â∂ ’¬∆

¤Ø‡∆ ¿∞Ó Á∂ «√øÿ √ÈÕ ’¬∆¡ª Á∂ «⁄‘«¡ª Â∂ ’≈¯∆ ‹Ò≈Ò √∆,

Í ‘ ◊π«√º÷ Á∂ È≈Ò «¬’-«¬’ √»Í ’Ò◊∆Ë ‹∆ Á≈ √∆Õ

√«Â◊π» √Ã∆ ◊π» ◊Ø«ÏøÁ «√øÿ ‹∆ Á≈ √»Í ‹Ø √Ã∆ ◊π» ◊ÃøÊ √≈«‘Ï ‹∆

Á∆ Â≈«Ï¡≈ ÁÙÈ Á∂ «‘≈ √∆, ¡≈Í ‹∆ È∂ Ï⁄È ’∆Â≈, ““‘∂ Ì≈¬∆

‘È≈Ó «√øÿ! ¡≈‘ «‹øÈ∂ Ú∆ ◊π«√º÷ ‘È, «¬‘ ÍÓÍÁ ˘ ÍÃ≈Í ‘Ø

⁄πº’∂ ‘È?”” Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ ¿∞µÂ «ÁºÂ≈ «’ «¬‘ ª ¡≈Í ‹∆ ‘∆ ‹≈‰Á∂

‘ØÕ ◊π» Í≈ÂÙ≈‘ ‹∆ È∂ «’‘≈ «’ «¬‘Ȫ √≈«¡ª ˘ ÍÓÍÁ Á∆

ÍÃ≈ÍÂ∆ È‘ƒ, Í «¬‘ √≈∂ «‘ÂÚ≈È «√øÿ ‘È ¡Â∂ ◊π«√º÷∆ Á∂

¡√»Òª Á∂ Í»È Ë≈È∆ ‘ÈÕ ‹Ø Ú∆ ◊π«√º÷ «‘ º÷Á≈ ‘À, ⁄‘øπ

’∞«‘ª ÂØ∫ Ï«⁄¡≈ ‘À, √ºÂª Ï≈‰∆¡ª Á≈ «ÈºÂÈ∂Ó∆ ‘À, «‹Ú∂∫ Â∞√ƒ ‘π‰∂

Ú∂÷ ‘∂ ‘Ø, ÓÀ∫ ‘ √Ó∂∫ ¿∞È∑ª Á∂ È≈Ò ‘ªÕ ¡Á≈√ Ú∆ ‘ «¬’ Á∆

√π‰Á≈ ‘ª, Í ¿∞‘ ‘∆ Ú√± ¿∞‘Ȫ ˘ «ÁøÁ≈ ‘ª, «‹√ «Ú⁄ ¿∞È∑ª

Á≈ ÌÒ≈ ‘ØÚ∂Õ Ï≈’∆ √≈‚∂ Ú≈√Â∂ Í»È ÍÁ Ú≈Ò∂ ◊π«√º÷ª «Ú⁄ ¡Â∂

«‘ÂÚ≈È ◊π«√º÷ª «Ú⁄ ’ج∆ Ì∂Á È‘ƒÕ Á»√∂ ‹Ø ÍÃ∂Ó∆ ÒÛ’∆ Á∆

Á∂‘-¡Ø◊Â≈ Ò¬∆ ¡Á≈√ ’Ú≈¿∞‰ ¡≈¬∂ ‘Èó¿∞È∑ª ˘ √≈‚∆ ÚÒØ∫

’«‘ Á∂ÚØ, «’ «’√∂ «‘ÂÚ≈È «ÈºÂÈ∂Ó∆ «√øÿ Í≈√Ø∫ √≈‚∂ √»Í √Ã∆ ◊π»

◊ÃøÊ √≈«‘Ï ‹∆ Á≈ Í≈· ’Ú≈¿∞‰Õ Í≈·∆ «√øÿ Í≈· ¿∞µ⁄∆ ÏØÒ ’∂

’∂ ¡Â∂ «‹øÈ≈ «⁄ Í≈· ’È≈ ‘ØÚ∂, ÒÛ’∆ ÏÀ· ’∂ ‹ª Ò∂‡ ’∂ Í≈·

√π‰∂Õ Í≈·∆ «√øÿ Á∆ Ì∂‡≈ Í≥‹ √Ω π«Í¡≈ ÷‰Õ ¿∞È∑ª ˘ «¬’ ‘Ø ı≈√

‘Á≈«¬Â ’È∆ ‘À, «’ ™fl ª √Á≈ Ò¬∆ Ó≈√ Ù≈Ï Á≈ «Â¡≈◊ ’

Á∂‰, Í ‹∂’ ¡«‹‘≈ È‘ƒ ’ √’Á∂ ª «‹øÈ≈ «⁄ √≈‚≈ √»Í

¿∞È∑ª Á∂ ÿ «Ú⁄ ‘∂ ˙È∂ «ÁÈ È≈ ª ’ج∆ Ó≈√ Ù≈Ï ÚÂ∂ ¡Â∂

È≈ ‘∆ Ï≈‘Ø∫ Ú ’∂ ÿ ¡≈Ú∂Õ √≈‚∂ √»Í Á≈ √π÷-¡≈√È ≈ ˘

Ͷÿ Â∂ ’Ú≈«¬¡≈ ‹≈Ú∂Õ ‹∂ «¬√ «ÚË∆ Â∂ ÙË≈ Ì≈ÚÈ≈ È≈Ò ¿∞‘

377

Í≈· ’≈¿∞‰◊∂ ª ÒÛ’∆ ≈˜∆ ‘Ø ‹≈Ú∂◊∆; ‹∂ «’√∂ «’√Ó Á∆

¡‰◊«‘Ò∆ ÚÂ∆ ª ¿∞√ Á∂ «˜øÓ∂∫Ú≈ ¿∞‘ ¡≈Í ‘؉◊∂Õ

‘˜»∆¬∂ Á∆ Ó‘ºÂÂ≈

È≈Ò ‘∆ √«Â◊π» ‹∆ È∂ Ïı«ÙÙ ’∆Â∆, Ï≈Ï≈ ‹∆ ˘ ‘π’Ó ’∆Â≈

«’ √≈∆ √ø◊ ˘ √≈‚∆ ÚºÒØ∫ Áº√ Á∂ÚØ «’ ‹ÁØ∫ Ú∆ √«Â◊π» √Ã∆ ◊π»

◊ÃøÊ √≈«‘Ï (√≈‚∂ √»Í) Á∂ ÁÙÈ ’È ¡≈¿∞‰≈ ‘ØÚ∂ ÂÁ ◊Ò «Ú⁄

‘˜»∆¡≈ Í≈ ’∂ ¡≈¿∞‰≈ ⁄≈‘∆Á≈ ‘ÀÕ Íπ≈ÂÈ ◊π«√º÷ ‘ Ú∂Ò∂ ◊Ò

«Ú⁄ ‘˜»∆¡≈ º÷Á∂ √ÈÕ ‘˜»∆¡≈ Í≈ ’∂ ‹Ø ¡Á≈√ ’Á≈ ‘À ¡√ƒ

ÏÛ∂ «Ë¡≈È È≈Ò ¿∞√ Á∆ ’∆Â∆ Ï∂ÈÂ∆ √ÃÚ‰ ’Á∂ ‘ªÕ ‘˜»∆¡≈

«ÈÓÃÂ≈ Â∂ ¡≈‹˜∆ Á∆ «ÈÙ≈È∆ ‘ÀÕ ‘ ◊π«√º÷ ‹∂ √≈≈ «ÁÈ ◊Ò

«Ú⁄ ‘˜»∆¡≈ È‘ƒ º÷ √’Á≈ ª ÿº‡Ø-ÿº‡ ‹ÁØ∫ √≈‚∂ √»Í Á∆ ‘˜»∆

«Ú⁄ ‘≈˜ ‘؉≈ ‘ØÚ∂ ¿∞√ Ú∂Ò∂ ◊Ò «Ú⁄ ‘˜»∆¡≈ Í≈ ’∂ √≈‚∂ √ÈÓπº÷

¡≈Ú∂ ÂÁ √≈‚∆ ¡«Ë’ ıπÙ∆ ‘øπÁ∆ ‘ÀÕ

Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ Ï«·ß‚∂ Ú≈Ò∂ ÍÃ∂Ó∆¡ª («‹È∑ª Á∆ ÒÛ’∆ Ï∆Ó≈ √∆)

˘ √«Â◊π» ‹∆ Á≈ ‘π’Ó Áº√ «ÁºÂ≈ ¡Â∂ Ï≈’∆ √≈∆ √ø◊ ÍÃÂ∆

‘˜»∆¡≈ Ë≈È ’È Á≈ ‹Ø ¡≈Á∂Ù √∆, ¿∞‘ Ú∆ √ø◊ ˘ √≈∂ Ó‘≈ÂÓ

√«‘ Áº√ «ÁºÂ≈Õ ¡Á≈√ ’È Ò¬∆ ‹Ø Í»È Íπº‹∂ ‘ج∂ ◊π«√º÷ª ¡Â∂

«‘ÂÚ≈È ◊π«√º÷ ÍÃ∂Ó∆¡ª ÍÃÂ∆ Ùø’≈ √∆ ¿∞‘ Ú∆ Á» ‘Ø «◊¡≈Õ

ppppppppppppppp

378

ÃÇå×¹ðÈ ÃÌÆ ×¹ðÈ ×Ì¿æ ÃÅÇÔì ÜÆ ç¶ êÌÕÅôéÃÇå×¹ðÈ ÃÌÆ ×¹ðÈ ×Ì¿æ ÃÅÇÔì ÜÆ ç¶ êÌÕÅôéÃÇå×¹ðÈ ÃÌÆ ×¹ðÈ ×Ì¿æ ÃÅÇÔì ÜÆ ç¶ êÌÕÅôéÃÇå×¹ðÈ ÃÌÆ ×¹ðÈ ×Ì¿æ ÃÅÇÔì ÜÆ ç¶ êÌÕÅôéÃÇå×¹ðÈ ÃÌÆ ×¹ðÈ ×Ì¿æ ÃÅÇÔì ÜÆ ç¶ êÌÕÅôéÕðé Ãì¿èÆ ÔçÅÇÂå»Õðé Ãì¿èÆ ÔçÅÇÂå»Õðé Ãì¿èÆ ÔçÅÇÂå»Õðé Ãì¿èÆ ÔçÅÇÂå»Õðé Ãì¿èÆ ÔçÅÇÂå»

Ï≈Ï≈ ‹∆,√«Â◊π» √Ã∆ ◊π» ◊ÃøÊ √≈«‘Ï ‹∆ ˘ Á√ª Í≈ÂÙ≈‘∆¡ª

Á≈ Íú÷ √»Í ‹≈‰ ’∂ √∂Ú≈ ’Á∂ ¡Â∂ ‘˜»∆ «Ú⁄ «Ú⁄Á∂ √ÈÕ

√Ï √ø◊ ‹Ø Ú∆ ¿∞‘Ȫ Á∂ √øÍ’ «Ú⁄ ¡≈™Á∆ √∆, ˘ √«Â◊π» √Ã∆

◊π» ◊ÃøÊ √≈«‘Ï ‹∆ Á≈ ¡ÁÏ-√«Â’≈ Á√ª Í≈«ÂÙ≈‘∆¡ª Á≈ √»Í

‹≈‰ ’∂ ’È Ò¬∆ ÍÃ∂È≈ ’Á∂Õ

«‹ºÊ∂ √«Â◊π» ‹∆ Á≈ ÍÃ’≈Ù ’È≈ ‘øπÁ≈, ˙Ê∂ √øπÁ «Ú¤≈¬∆

’’∂, ¿∞µÍ ⁄øÁØ¡≈ Ò◊≈¿∞‰≈, ⁄øÁج∂ ‘∂· ◊πÁ∂Ú ‹∆ Ò¬∆ ÂıÂ

ω≈π‰ Ú≈√Â∂ «Í≥‚ «Ú⁄Ø∫ ‹ª ◊πÁπ¡≈≈ √≈«‘Ï ÂØ∫ ÂıÂÍØÙ Ó≥◊Ú≈™Á∂Õ

ÂıÂÍØÙ ⁄ø◊∆ Â∑ª ËØ ’∂, √πº’≈ ’Ú≈ ’∂ ¿∞√ ¿∞µÍ √øπÁ ¡≈√È

«Ú¤Ú≈™Á∂Õ ¿∞√ Âı ¿∞µÍ Ó≥‹∆ √≈«‘Ï ÷Ú≈ ’∂, Ó≥‹∆ √≈«‘Ï

¿∞µÍ ¤Ø‡∆ ÂÒ≈¬∆ ÙÙØÌ ’Á∂Õ ¿∞µÍ πÓ≈Ò≈ «Ú¤≈, ◊Á∂Ò∂ Ò◊≈

’∂ ¿∞Í √øπÁ ÍπÙ≈’≈ √‹≈ ’∂ ÍÃ’≈Ù ’Ú≈™Á∂ ‹ª ’Á∂Õ ÍÃ’≈Ù ’È

√Ó∂∫ √«Â◊π» ‹∆ Á∂ √»Í Á∆ «‹ÒÁ Á≈ Ú«Ë¡≈ ◊ºÂ≈ ‹Ø √π÷-¡≈√È

’È Ú∂Ò∂ ◊π» Ó‘≈≈‹ ‹∆ Á∂ √»Í ¿∞µÍ Á∆ ¶ÿ≈¬∆Á≈ ‘À, (¿∞√ ˘

’¬∆ ÍÃ∂Ó∆ ÍÃ’≈Ù ’È √Ó∂∫ ÓØÛ’∂ √«Â◊πª Á∂ √»Í ‘∂· Á∂ «ÁøÁ∂ ‘È),

¿∞√ ◊ºÂ∂ ˘ ‘Ó∂Ù≈ Ï≈‘ º÷‰≈ ⁄≈‘∆Á≈ ‘À, ’Á∆ Ú∆ √«Â◊π» √Ã∆ ◊π»

◊ÃøÊ √≈«‘Ï ‹∆ Á∂ ‘∂·ª È‘ƒ Á∂‰≈Õ √«Â◊πª Á≈ ÍÃ’≈Ù ’≈ ’∂

ÁØ‘∆¡ª ÍÒ’ª Ò◊≈™Á∂ Â∂ «Î ¿∞µÍ √øπÁ πÓ≈Ò≈ √‹≈™Á∂Õ

«¬’ «ÁÈ «¬’ ÍÃ∂Ó∆ È∂ Íπº«¤¡≈ «’ √«Â◊π» ‹∆ Á≈ ÍÃ’≈Ù ’È

Ò¬∆ Âı ÍØÙ «’™ ˜»∆ ‘À? Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ ¿∞µÂ «ÁºÂ≈ «’ ¡≈ͪ

√≈∂ √«Â◊π» ‹∆ Á∂ ‘˜» ‹Á ¡Á≈√ ’Á∂ ‘ª ÂÁ ¡≈Í ‘∆ ’«‘øÁ∂

‘ª «’ ““Âı ⁄Ω Á∂ Ó≈Ò’ √«Â◊π» ‹∆˙!”” ⁄Ω Âª ¡√ƒ ’ ‘∂

‘øπÁ∂ ‘ª, Í ’¬∆ Ú≈∆ Âı ω≈¬∂ ÂØ∫ ψÀ ‘∆ Ó≥‹∆ √≈«‘Ï Â∂

ÍÃ’≈Ù ’ Á∂∫Á∂ ‘ªÕ Ì≈Ú∂∫ ¡√ƒ √«Â◊π» ‹∆ Á∂ Ò≈«¬’ Á≈ Âı ȑƒ

ω≈ √’Á∂ Í «Î Ú∆ «‹øÈ∆ ’∞ √≈‚∂ «Ú⁄ √ÓºÊ≈ ‘À, ¿∞√ ¡È∞√≈

379

¿∞µ⁄≈ «√øÿ≈√È Ï‰≈ ’∂ ¿∞√ ¿∞Í √«Â◊πª ˘ ÍÃ’≈Ù ’È≈ ⁄≈‘∆Á≈

‘ÀÕ

√∂Ú≈ ’È «Ú⁄ ¡‰◊«‘Ò∆

◊πÁπ¡≈≈ √≈«‘Ï ‹ÁØ∫ ¡‹∂ Úº‚∆ ¤øÈ «Ú⁄ ‘∆ √«Â◊π» ‹∆ Á≈

ÍÃ’≈Ù ’∆Â≈ ‹ªÁ≈ √∆ ÂÁ «¬’ «ÁÈ Ï≈Ï≈ ‹∆ ˘ «’√∂ ˜»∆ ’≈‹

Ò¬∆ Ï≈‘ ‹≈‰≈ «Í¡≈Õ ¡≈Í ‹∆ ‹≈‰ Òº◊∂ «¬’ ÍÃ∂Ó∆ Á∆ «‚¿±‡∆

Ò◊≈ ◊¬∂ «’ Ì≈¬∆ Â∞√ƒ Ù≈Ó ˘ √ØÁπ «‘≈√ Á≈ Í≈· ’’∂ Ó‘≈≈‹

‹∆ Á≈ √π÷-¡≈√È ’ Á∂‰≈Õ ÍÃ∂Ó∆ ˘ «¬‘ √∂Ú≈ √Ω∫͉≈ ’’∂ ¡≈Í

‹∆ ⁄Ò∂ ◊¬∂Õ Á»√∂ «ÁÈ ‹Á Ï≈Ï≈ ‹∆ Ú≈Í√ ¡≈¬∂ ª Í≥‹-«¬ÙÈ≈È≈

’’∂ √«Â◊π» ‹∆ ˘ ÈÓ√’≈ ’È Ò¬∆ ◊¬∂Õ ÈÓ√’≈ ’È

¿∞Íø √«Â◊π ‹∆ Á≈ Óπº÷Ú≈’ «Ò¡≈Õ √«Â◊π» ‹∆ ¿∞µÍ πÓ≈Ò≈ Á∂

’∂ ‘ ؘ Á∆ Â∑ª √«Â◊π» ‹∆ Á∆ ‘˜»∆ «Ú⁄ ‘∆ «√ÓÈ ’È Òº◊

ͬ∂Õ Ï≈Ï≈ ‹∆ Áº√Á∂ √È «’ «√ÓÈ ’«Á¡ª-’«Á¡ª Í≥‹Ú∂∫

◊πÁ∂Ú ◊π» ¡‹È Á∂Ú √≈«‘Ï ‹∆ Á∂ ÁÙÈ ‘ج∂ Â∂ √≈˘ «¬ø‹

Ó«‘√»√ ‘Ø«¬¡≈ «’ ◊πÁ∂Ú ‹∆ Á∂ È∂ «¬√ ÍÃ’≈ Ò≈Ò ‘È «‹Ú∂∫

¡º÷ª «Ú⁄ ’∞ºfi ⁄πº«Ì¡≈ ‘Ø«¬¡≈ ‘ØÚ∂Õ ÓÈ «Ú⁄ ÏÛ∆ ‘À≈È∆ ‘ج∆Õ

√«Â◊π» ‹∆ Á∂ ⁄Ȫ «Ú⁄ «¬√ ÍÃÊ≈«¬ Ï∂ÈÂ∆ ’∆Â∆ «’ ’∆ ’≈È

‘À ‹∆ ‹Ø ¡≈Í ‹∆ Á∂ È∂ «¬√ ÍÃ’≈ Ò≈Ò ‘È? √«Â◊π» ‹∆ È∂

Ï⁄È ’∆Â≈, ““Ì≈¬∆ ‘È≈Ó «√øÿ! √≈‚∂ √»Í Á∆ √∂Ú≈ Â∞√ƒ ¡≈Í

’«¡≈ ’ØÕ ’ºÒ∑ Â∞√ƒ «‹√ ÍÃ∂Ó∆ ˘ √≈‚∂ √»Í Á∆ √∂Ú≈ ’È Ò¬∆

’«‘ ◊¬∂ √∆, ¿∞√ È∂ ’≈‘Ò∆-’≈‘Ò∆ πÓ≈Ò∂ ÒÍ∂‡‰ Á∆ ‘∆ ’∆Â∆, ÍÃ∂Ó

È≈Ò √∂Ú≈ È‘ƒ ’∆Â∆Õ ¿∞‘ ‹Ø πÓ≈«Ò¡ª «Ú⁄ Úº‡ (√Ò∆¡ª) ͬ∂ «‘

◊¬∂ √È, √≈‚∂ È∂ª «Ú⁄ √≈∆ ≈ ⁄πºÌÁ∂ ‘∂Õ «‹√ ’≈È √≈‚∂

È∂ «¬√ ÍÃ’≈ ‘ÈÕ ¡º◊∂ ÂØ∫ ‹∂ «’√∂ ÍÃ∂Ó∆ ˘ √∂Ú≈ Ò¬∆ ’«‘‰≈

‘ØÚ∂ ª ¿∞√ ˘ ÍÃ∂Ó È≈Ò √∂Ú≈ ’È Á∆ ‘Á≈«¬Â ’È∆Õ ¿∞√ «ÁÈ

ÂØ∫ Ï≈Ï≈ ‹∆ ¡≈͉∂ ‘ºÊƒ ÁØÈØ∫ ‡≈¬∆Ó √«Â◊π» ‹∆ Á∆ √∂Ú≈ ’Á∂ ¡Â∂

«ÏË ¡Ú√Ê≈ ”⁄ ’ØÒ ÷ÒØ ’∂ πÓ≈«Ò¡ª «Ú⁄Ø∫ Úº‡, √Ò∆¡ª ¡≈«Á

¡≈Í ’º„Á∂ Â∂ ÍÃ∂Ó È≈Ò √∂Ú≈ ’È Ò¬∆ ÍÃ∂È≈ «ÁøÁ∂Õ ≈ ˘ √«Â◊π»

‹∆ ˘ √π÷-¡≈√È ’’∂ Ͷÿ Â∂ «Ï≈‹Ó≈È ’Ú≈™Á∂ Â∂ ◊Ó∆-

√Á∆ ¡È∞√≈ ·ß„∂ Â∂ ◊Ó πÓ≈Ò∂ √‹≈™Á∂Õ ‹ÁØ∫ Ì √Á∆ ‘øπÁ∆

ÂÁ √«Â◊πª Á∂ √»Í Â∂ ≈ ˘ ‹≈¬∆ «ÁøÁ∂Õ ◊Ó∆¡ª ˘ «ÁÈ-

380

≈ ’±Ò ‹ª ͺ÷≈ ¡≈«Á’ ⁄ÒÁ≈ º÷Á∂Õ √«Â◊π» ‹∆ Á∂ ¡≈√-Í≈√

Á≈ Ú≈Â≈Ú‰ √π◊øË º÷Á∂Õ ‹ÁØ∫ Ú∆ ◊π» Ó‘≈≈‹ ‹∆ Á∆ ‘˜»∆

‹≈‰≈ ‘ØÚ∂, ÍÀ ËØ ’∂, Í≥‹-«¬ÙÈ≈È≈ ’’∂ ◊Ò ”⁄ ‘˜»∆¡≈ Í≈ ’∂

ÁØ‘∆ Á√Â≈ √‹≈ ’∂ ‹ªÁ∂Õ √ø◊ ˘ √«Â◊πª Á∆ ‘˜»∆ «Ú⁄ «¬√

ÓÔ≈Á≈ ¡È∞√≈ «Ú⁄È Ò¬∆ ÍÃ∂È≈ «ÁøÁ∂Õ

¡º‹ ’ºÒ∑ ◊ÃøÊ∆ «√øÿ Â∂ Í≈·∆ «√øÿª «Ú⁄ ◊π» √∂Ú≈ Â∂ ÌÀ-Ì≈ÚÈ∆

ÚºÒØ∫ ’≈¯∆ «„ºÒ ¡≈ ◊¬∆ ‘ÀÕ «¬√ «„ºÒ ˘ Á» ’È Ò¬∆ √≈∆ ’ΩÓ

˘ √π⁄∂ ‘؉ Á∆ ÒØÛ ‘ÀÕ Í≈· ’Á∂ √Ó∂∫ √≈∆ √∆’ «’«¡≈

‘˜»∆¬∂ È≈Ò ’È∆ ⁄≈‘∆¬∂Õ Á»√∂ ’¬∆ ÍÃ∂Ó∆¡ª Á≈ √πÌ≈¡ ω «◊¡≈

‘øπÁ≈ ‘À «’ ‹ÁØ∫ ¿∞‘ Í≈· ’Á∂ ‘È Âª Ϫ‘ª Á∆¡ª ’±‘‰∆¡ª ˘ Ó≥‹∆

√≈«‘Ï Á∂ ¿∞Í ¡≈√∂ Ò¬∆ º÷ ÒÀ∫Á∂ ‘ÈÕ «¬√ «Ï¡ÁÏ∆ Ì∂ √πÌ≈¡

˘ ÏÁÒ‰ Á∆ ÒØÛ ‘ÀÕ ◊π» ◊ÃøÊ √≈«‘Ï ‹∆ Á∂ ͺÂ∂ (¡≥◊) Ú∆ ÏÛ∂

¡ÁÏ Â∂ Ë∆‹ È≈Ò Í‰∂ ⁄≈‘∆Á∂ ‘ÈÕ

√«Â◊π» ‹∆ Á∂ ⁄Ȫ «Ú⁄ ¡Á≈√ ‘À «’ √≈˘ √≈∂ √∂Ú≈Á≈ª

˘ ÍÃ∂Ó √«‘ ÌÀ-Ì≈ÚÈ∆ È≈Ò √∂Ú≈ √«Â’≈ ’È Á≈ √«Â◊π» ‹∆

ÏÒ-ÏπºË∆ ÍÃÁ≈È ’È, ª ‹Ø ¡√ƒ Ò≈‘∂ÚøÁ∆ √∂Ú≈ ’’∂ ◊π» ıπÙ∆ ˘

ÍÃ≈Í ’ √’∆¬∂Õ

ppppppppppppppp

381

ÃÇå×¹ðÈ ÃÌÆ ×¹ðÈ ×Ì¿æ ÃÅÇÔì ÜÆ çÅ Ô¹ÕîéÅîÅÃÇå×¹ðÈ ÃÌÆ ×¹ðÈ ×Ì¿æ ÃÅÇÔì ÜÆ çÅ Ô¹ÕîéÅîÅÃÇå×¹ðÈ ÃÌÆ ×¹ðÈ ×Ì¿æ ÃÅÇÔì ÜÆ çÅ Ô¹ÕîéÅîÅÃÇå×¹ðÈ ÃÌÆ ×¹ðÈ ×Ì¿æ ÃÅÇÔì ÜÆ çÅ Ô¹ÕîéÅîÅÃÇå×¹ðÈ ÃÌÆ ×¹ðÈ ×Ì¿æ ÃÅÇÔì ÜÆ çÅ Ô¹ÕîéÅîÅÇÕò¶º ñËäÅ ÔË?ÇÕò¶º ñËäÅ ÔË?ÇÕò¶º ñËäÅ ÔË?ÇÕò¶º ñËäÅ ÔË?ÇÕò¶º ñËäÅ ÔË?

Ï‘πÂ∆ Ú≈ Ú∂÷‰ «Ú⁄ ¡≈«¬¡≈ ‘À «’ ◊ÃøÊ∆ «√øÿ ÿ Ú≈«Ò¡ª

˘ ıπÙ ’È Ú≈√Â∂ «‹‘Ø-«‹‘∂ ’≈‹ Ú≈√Â∂ ¿∞‘Ȫ √«Â◊π» ‹∆

Á≈ ˙‡-¡≈√≈ «Ò¡≈ ‘ØÚ∂ ¿∞‘Ø «‹‘∂ Ì≈Ú Á≈ ‘π’ÓÈ≈Ó≈ Í«‘Ò∂ ‘∆

’º„ ’∂ ¿∞√ ¡≥’ ¿∞µÍ πÓ≈Ò≈ Á∂ «ÁøÁ∂ ‘È ¡Â∂ ¡Á≈√ ÂØ∫ «Í¤Ø∫

¿∞‘Ø ‘π’ÓÈ≈Ó≈ √π‰≈ «ÁºÂ≈ ‹ªÁ≈ ‘ÀÕ ’¬∆ «¬’ ÍÃ∂Ó∆ Ó‘≈≈‹ ‹∆

Á∂ ÷ºÏ∂-√º‹∂ Í≈√∂ ÂØ∫ ÊØÛ∑∂-ÊØÛ∑∂ ͺÂ∂ (¡≥’) ‘ºÊª «Ú⁄ ÒÀ ’∂ ¿∞µÍ

÷Û∑∂ ’’∂ «Î ‘π’ÓÈ≈Ó≈ ÒÀ∫Á∂ ‘ÈÕ ’¬∆ ÍÃ∂Ó∆ Ï≈ª Ú‹∂ ÂØ∫ Í«‘Ò∂

÷ºÏ∂ Í≈√∂ ÂØ∫ ¡Â∂ Ï≈ª Ú‹∂ ÂØ∫ Ï≈¡Á √º‹∂ Í≈√∂ ÚºÒØ∫ ‘π’ÓÈ≈Ó≈

ÒÀ∫Á∂ ‘È Ì≈Ú ¡≈ÍØ-¡≈͉∂ «‘√≈Ï È≈Ò ’¬∆ Â∑ª Á∂ „ø◊ Â∆’∂

ω≈¬∂ ‘ج∂ ‘ÈÕ

Ï≈Ï≈ Ïπº„≈ ‹∆ Á∂ ÁÙÈ

«¬’ √Ó∂∫ «¬‘Ø «Ú⁄≈ Ï≈Ï≈ ‹∆ Í≈√ Ú∆ √ø◊ È∂ ⁄Ò≈¬∆Õ Ï≈Ï≈

‹∆ È∂ «‹Ú∂∫ ◊π-ÓÔ≈Á≈ ¡È∞√≈ Í«‘Ò∂ ‘π’ÓÈ≈Ó≈ ÒÀ∫Á∂ √È, ¿∞‘

√ø◊ ˘ Áº«√¡≈Õ È≈Ò ‘∆ «’‘≈ «’ «¬√ Á∆ ÍπÙ‡∆ √«Â◊π» ‹∆ Í≈√Ø∫

’Ú≈ ÒÀ∫Á∂ ‘ªÕ √«Â◊π» √Ã∆ ◊π» ◊ÃøÊ √≈«‘Ï ‹∆ ¡º◊∂ ¡Á≈√ ’∆Â∆

«’ ““‘∂ ˆ∆Ï «ÈÚ≈‹ ‹∆, «¥Í≈ ’’∂ ‘π’ÓÈ≈Ó≈ ÒÀ‰ Á∆ «ÚË∆ Áº√Ø

‹∆Õ”” ¡Á≈√ ’È ÂØ∫ «Íº¤Ø∫ Ï≈Ï≈ ‹∆ √Ó∂ √≈∆ √ø◊ Á∂, ◊π» ’∆

‘˜»∆ «Ú⁄ ÏÀ· ◊¬∂Õ √≈∂ ÙªÂ-«⁄ºÂ «¬’≈◊ «ÏÂ∆ «Ú⁄ ÏÀ·∂

«√ÓÈ ’ ‘∂ √È «’ ¡≈Í ‹∆ ˘ √«Â◊π» √Ã∆ ◊π» ◊ÃøÊ √≈«‘Ï ‹∆

Á∆ Â≈«Ï¡≈ Ï≈Ï≈ Ïπº„≈ √≈«‘Ï ‹∆ Á∂ ÁÙÈ ‘ج∂Õ ¿∞È∑ª Ï⁄È ’∆Â≈

«’ «‹√ «ÁÈ √«Â◊π» √Ã∆ ◊π» ◊ÃøÊ √≈«‘Ï ‹∆ Á≈ ÍÃ’≈Ù Í≥‹Ú∂∫ ◊πÁ∂Ú

‹∆ È∂ √≈‚∂ Í≈√Ø∫ √Ã∆ ‘«Ó≥Á √≈«‘Ï «Ú÷∂ ’Ú≈«¬¡≈ √∆ Â∂ Óπ÷Ú≈’

ÒÀ‰ Ò¬∆ Ú∆ √≈˘ ¡≈Í ¡◊Ú≈¬∆ «ÁºÂ∆ √∆ «’ «¬√ ÍÃ’≈ ‘π’ÓÈ≈Ó≈

ÒÀ‰≈ ‘Àó¿∞‘ ‘∆ ‘π’ÓÈ≈Ó≈ ÒÀ‰ Á≈ Â∆’≈ ‘ÀÕ Ï≈Ï≈ Ïπº„≈ ‹∆ È∂ ‘Ø

382

«Ú√Ê≈ √«‘ Áº«√¡≈ «’ «‹Ú∂∫ ¡≈Ó ÍÃ∂Ó∆ ‘π’ÓÈ≈Ó≈, «‹ºÊØ∫ «⁄ºÂ

¡≈Ú∂ ÍÛ∑ ÒÀ∫Á∂ ‘È ‹ª √Ú∂ Ù≈Ó Á≈ ÌÓ ’Á∂ ‘È ‹ª ͺÂ∂ ÷Û∑∂

’’∂ ‘π’Ó ÒÀ∫Á∂ ‘È, «¬‘ √«Â◊π» ‹∆ Á∆ Áº√∆ ÓÔ≈Á≈ Á∂ ¿∞Ò‡

‘ÀÕ «¬√ «Ú⁄ √«Â◊π» ‹∆ Á∆ ıπÙ∆ È‘ƒÕ ¡Á≈√ ’È ÂØ∫ «Í¤Ø∫

‘π’ÓÈ≈Ó≈ ÒÀ‰ ÂØ∫ Í«‘Ò∂ Ó»Ò-Ó≥ Á≈ Í≥‹ Ú≈∆ Í≈· ’È≈ ⁄≈‘∆Á≈

‘À ‹ª ⁄≈∂ Ó≥◊Ò≈⁄‰1 ‹Ø √Ã∆ ◊π» ◊ÃøÊ √≈«‘Ï ‹∆ «Ú⁄ Á‹ ‘È,

¿∞‘ ⁄≈∂ ‹∂’ ÍÛ∑∂ ‹≈‰ ª ¡«Ë’ Ò≈Ì ‘øπÁ≈ ‘ÀÕ «Î √«Â◊π» ‹∆

Á∂ ÁÙȪ Á≈ √ÒØ’ ÍÛ∑ ’∂ πÓ≈Ò≈ ¿∞Â≈È≈ ⁄≈‘∆Á≈ ‘ÀÕ √Ã∆ ◊π» ◊ÃøÊ

√≈«‘Ï ‹∆ √«Â◊π» ‹∆ Á≈ «‘Á≈ ‘À, √Ó∂∫ Á≈ ÌÓ È‘ƒ ’È≈Õ ÍÃ∂Ó

Á∂ ÙÏÁ ÍÛ∑Á∂ √º‹∂ ‹ª ÷ºÏ∂ Í≈√∂ ÂØ∫ √«‘‹ «Ú⁄ Ó‘≈≈‹ ‹∆ Á∂ «‹øÈ∂

Ú∆ ͺÂ∂ ‘ºÊ «Ú⁄ ¡≈ ‹≈‰ ÁØÚª ‘ºÊª È≈Ò ⁄πº’ ’∂ Á»√∂ Í≈√∂ ÍÂ

Á∂ÚØÕ ÷ºÏ∂ ͺÂ∂ ÂØ∫ «‹‘Û≈ ÙÏÁ (√ÒØ’) ⁄ÒÁ≈ ‘À ¿∞‘ √«Â◊π» ‹∆

Á≈ ¡√Ò∆ ‘π’ÓÈ≈Ó≈ ‘ÀÕ ‹∂ √ÒØ’ ÷ºÏ∂ Í≥È∂ Á∂ ¿∞ÍØ∫ ¡øÌ ‘ØÚ∂ ÂÁ

¿∞ÊØ∫ ÍÛ∑È≈ ¡øÌ ’È≈ ⁄≈‘∆Á≈ ‘À ‹∂’ ¿∞‘ «Í¤Ò∂ Í≥È∂ ÂØ∫ ⁄ÒÁ≈

‘À (¡øÌ ‘øπÁ≈ ‘À) ÂÁ ÷ºÏ∂ Í≈√∂ Á≈ ͺÂ≈ Í ’∂ ¡øÌ ÂØ∫ «¬‘

√ÒØ’ ÍÛ∑ØÕ ‹∂ ¡◊ª‘ Í¿∞Û∆ ‘ØÚ∂ ¿∞√˘ Ú∆ È≈Ò ‘∆ ÍÛ∑È≈ ‘ÀÕ «¬√

«Ú⁄ ‘∆ √«Â◊π» ‹∆ Á∆ ıπÙ∆ ‘ÀÕ

Ï≈Ï≈ ‹∆ Í«‘Òª Ú∆ «¬√∂ Â∑ª ‘∆ ‘π’ÓÈ≈Ó≈ «Ò¡≈ ’Á∂ √È,

Í ‘π‰ ª Í«‘Ò∂ ¡’∆Á∂ Á∆ ‘Ø Ú∆ ÍÃØÛ∑Â≈ ‘Ø ◊¬∆Õ ¿∞√ Ú∂Ò∂ √≈∆

√ø◊ ˘ ‘π’ÓÈ≈Ó≈ ÒÀ‰ Á∆ «ÚË∆ Áº√∆ ¡Â∂ √≈∆ ¡≈Ô± Óπº÷Ú≈’ ÒÀ‰

Á∆ «¬√∂ ÓÔ≈Á≈ ˘ ¡≈Ó √ø◊ª «Ú⁄ Áº√Á∂ ‘∂ ª ‹Ø ¡√ƒ √Ó∂∫

√Ó∂∫ √«Â◊π» ‹∆ Á≈ ‘π’ÓÈ≈Ó≈ ÍÃ≈Í ’’∂ ¿∞√ «Ú⁄Ø∫ ¡≈͉∂ ‹∆ÚÈ

˘ √∂Ë Á∂ √’∆¬∂Õ

’¬∆ Ú≈ ’¬∆ ÍÃ∂Ó∆ Ó‘≈≈‹ ‹∆ Á≈ √«‘‹ Í≈· ‹ª √Ã∆ ¡÷≥‚

Í≈· √≈«‘Ï ’Á∂ ¡≈͉∆¡ª ’±‘‰∆¡ª Ó≥‹∆ √≈«‘Ï ¿∞µÍ º÷ ’∂

¿∞√Á≈ ¡≈√≈ ÒÀ ÒÀ∫Á∂ ‘È Í «¬√ Â∑ª ’È≈ ◊π» √≈«‘Ï ‹∆ Á∆

Ï∂-¡ÁÏ∆ ‘ÀÕ ¡«‹‘≈ ’È ÂØ∫ ‘Ó∂Ù≈ √ø’Ø⁄ ’È≈ ⁄≈‘∆Á≈ ‘ÀÕ Èº’,

1. ˝ √«ÂÈ≈Óπ ’Â≈ Íπ÷π «ÈÌ¿∞ «ÈÚÀπ

¡’≈Ò Ó»«Â ¡‹»È∆ √ÀÌø ◊πÍÃ√≈«Á®

2. ˝ √«Â◊π ÍÃ√≈«Á®

3. ˝ √«ÂÈ≈Óπ ’Â≈ Íπ÷π ◊πÍÃ√≈«Á®

4. ˝ √«ÂÈ≈Óπ ◊πÍÃ√≈«Á®

383

Ó≥»‘, ¡º÷ª ‹ª ÍÀª ˘ ‘ºÊ Ò≈ ’∂ ‹ª √∆ Â∂ ÷π‹Ò∆ ¡≈«Á ’’∂ ◊π»

Ó‘≈≈‹ ‹∆ Á∂ Í≥«È¡ª ˘ ‘ºÊ È‘ƒ Ò◊≈¿∞‰≈ ⁄≈‘∆Á≈ó‹∂ «’√∂ ÍÃ’≈

Á∆ √∆’ «’«¡≈ (ı≈Ù ¡≈«Á’) ’È∆ ‘ØÚ∂ ÂÁ ◊Ò Ú≈Ò∂ ‘˜»∆¬∂

Á∆ ÚÂØ∫ ’È∆ ⁄≈‘∆Á∆ ‘À, «’™«’ √«Â◊π» Í≥‹Ú∂∫ ◊πÁ∂Ú ‹∆ È∂

‹Ø Ï⁄È √Ã∆ ◊π» ◊ÃøÊ √≈«‘Ï ‹∆ Á≈ ¡ÁÏ ’È Ò¬∆ √ø◊ª ÍÃÂ∆

’‘∂ √È, Ì≈. √øÂØ÷ «√øÿ ‹∆ È∂ √»‹ ÍÃ’≈Ù «Ú⁄ «¬√ ÍÃ’≈ «Ò÷∂

‘È :

Ó∂∂ √»Í Â∂ Ô≈Â∂ ‘À Á∆ÿ √≈«‘Ï ‹≈È ¡Á≈«¬Ï ’À ‘Ω®

√Ø ¡√ƒ √«Â◊π» √Ã∆ ◊π» ◊ÃøÊ √≈«‘Ï ‹∆ ˘ Á√ª Í≈«ÂÙ≈‘∆¡ª

Á≈ Íú÷ √»Í ‹≈‰ ’∂ «‹øÈ≈ ÚË∆’ ¡ÁÏ-√«Â’≈ ’ª◊∂, ˙È≈ ‘∆

«˜¡≈Á≈ Ò≈Ì ÍÃ≈Í ‘ØÚ∂◊≈Õ ‹∂ È≈ ’ª◊∂ ◊π» √≈«‘Ï Âª Ó≈È-

¡ÍÓ≈È ÂØ∫ ¿∞µÍ ‘È, √«Â’≈ ’È «Ú⁄ ¡≈ͪ ˘ ‘∆ Ò≈‘≈ ‘ÀÕ

◊π» Í≈ÂÙ≈‘ ‹∆ ˘ ’ج∆ Ú≈Ë≈ ÿ≈‡≈ È‘ƒÕ √«Â’≈-¡ÁÏ ¡√ƒ

¡≈͉∂ ÌÒ∂ «‘ ’È≈ ‘À È≈ «’ ◊π» √≈«‘Ï Â∂ ’ج∆ ¡«‘√≈È Ú‹Ø∫Õ

ppppppppppppppp

384

¶հ Çê劶Õù Õ¶ Ôî ìÅÇðÕ¶հ Çê劶Õù Õ¶ Ôî ìÅÇðÕ¶հ Çê劶Õù Õ¶ Ôî ìÅÇðÕ¶հ Çê劶Õù Õ¶ Ôî ìÅÇðÕ¶հ Çê劶Õù Õ¶ Ôî ìÅÇðÕ

Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ «È≈ Á»√«¡ª ˘ «’‘≈ ‘∆ È‘ƒ ÏÒ«’ ¡≈͉∂

‹∆ÚÈ «Ú⁄ ÿ‡≈ ’∂ Ú∆Áº«√¡≈Õ «¬º’ Ú≈∆ Ï≈Ï≈ ‹∆, Á≈√ ¡Â∂ Ï≈Ï≈

‹∆ Á∆ ‹∆Í Á≈ ‚≈¬∆Ú Ì≈. Ó«‘øÁ «√øÿ √Ã∆ ¡≥«ÓÃÂ√ √≈«‘Ï ˘

‹≈ ‘∂ √ªÕ Ï≈Ï≈ ‹∆ Á∂ «√-ÁÁ ‘؉ Òº◊ ͬ∆Õ ¬∆¬∂ ‹≈ ’∂ ‹∆Í

÷Û∆ ’≈¬∆Õ Ì≈. Ó«‘øÁ «√øÿ ˘ ’«‘‰ Òº◊∂ «’ √≈‘Ó‰∂ Áπ’≈È ÂØ∫

«ÂøÈ ’ºÍ ⁄≈‘ Á∂ ÏÂÈ ⁄ø◊∆ Â∑ª √≈¯ ’Ú≈ ’∂ ωÚ≈ «Ò¡≈Õ ’ºÍª

˘ ◊Ó Í≈‰∆ È≈Ò ¡≈Í ËØ ÒÀ‰≈Õ Ì≈. Ó«‘øÁ «√øÿ ‹∆ ◊¬∂ Â∂ «ÂøÈ

’ºÍ ⁄≈‘ Á∂ ωÚ≈ ’∂ ÒÀ ¡≈¬∂Õ Ï≈Ï≈ ‹∆ ¡Â∂ Á≈√ È∂ ⁄≈‘ ¤’ Ò¬∆Õ

Ì≈. Ó«‘øÁ «√øÿ È∂ ¡‹∂ ÊØÛ∑∆ «‹‘∆ ‘∆ ⁄≈‘ Í∆Â∆ √∆ «’ ’ºÍ º÷

’∂ ‹∆Í Á∂ ‡≈«¬ Ú∂÷‰ Òº◊ ͬ∂Õ ‹ÁØ∫ ‡≈«¬ Ú∂÷ ’∂ Ì≈. Ó«‘øÁ

«√øÿ Ï≈’∆ ⁄≈‘ Í∆‰ Òº◊≈ ª Ï≈Ï≈ ‹∆ ’«‘‰ Òº◊∂ «’ ““‹π¡≈È

·«‘ƒ, ÓÀ∫ «√ ÁÁ Á∆ ◊ØÒ∆ ÷≈‰∆ √∆, ¿∞√ Á≈ ª ⁄∂Â≈ ‘∆ ÌπºÒ

«◊¡≈Õ ÓÀ˘ «¬º’ ÿπº‡ ⁄≈‘ Á≈ ¡≈͉∂ ’ºÍ ”⁄Ø∫ Á∂ Á∂‘Õ”” Ó«‘øÁ «√øÿ

‹∆ ’«‘‰ Òº◊∂ «’ Ï≈Ï≈ ‹∆, ⁄≈‘ «¬’ ’ºÍ ‘Ø Ï‰Ú≈ ÒÀ∫Á∂ ‘ªÕ «¬‘

⁄≈‘ Ó∂∆ ‹»·∆ ‘ÀÕ Ï≈Ï≈ ‹∆ ’«‘‰ Òº◊∂, ““«¬’ ÿπº‡ ⁄≈‘ Ú≈√Â∂ ‘π‰

‘Ø ¡º· ¡≈È∂ ı⁄ª◊∂ ÂÀ˘ «’‘Û≈ ÿ≈‡≈ ÍÀ ⁄«Ò¡≈ ‘ÀÕ ÓÀ∫ ’∂ÚÒ «¬’

ÿπº‡ ‘∆ ÌÈ≈ ‘ÀÕ”” Ó«‘øÁ «√øÿ ‹∆ Á≈ ’ºÍ Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ ÎÛ «Ò¡≈

Í ¿∞‘ Á∂Ú∂ È≈ «’ Ï≈Ï≈ ‹∆ ⁄≈‘ Ó∂∆ ‹»·∆ ‘À, «¬‘Ø ‘∆ ’‘∆ ‹≈Ú∂Õ

Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ ˜Ø È≈Ò ‘∆ ⁄≈‘ Á≈ ÿπº‡ Ì «Ò¡≈ Â∂ ◊ØÒ∆ ÷≈ Ò¬∆Õ

«Î ’«‘‰ Òº◊∂ «’ ‹∂ ¡≥«Óऒ ’∂ ‹»· Á≈ ÌÓ Â∂ ¿∞µ⁄∂-È∆Ú∂∫

Á≈ Í≈Û≈ Ï«‰¡≈ «‘≈ ª ¡≥«ÓÃÂË≈∆ Â∂ Á»√∂ ÒØ’ª «Ú⁄ ’∆ ¯’?

¡≥«ÓÃÂË≈∆ «√øÿ √Ì Ï≈Ï ‘ÈÕ ¡≥«Óऒ‰ È≈Ò «¬‘ √≈∂ ÌÓ-

ÌπÒ∂÷∂ «Ó‡ ‹≈‰∂ ⁄≈‘∆Á∂ ‘È ¡Â∂

¬∂’∞ «ÍÂ≈ ¬∂’√ ’∂ ‘Ó Ï≈«’

Ú≈Ò∆ «‘‰∆ Á∂ Ë≈È∆ ω ‹≈‰≈ ⁄≈‘∆Á≈ ‘ÀÕ

ppp

385

ñ¯óò¿ç ÇòÇçÁÅðæÆÁ» Áå¶ Çò¼ÇçÁÕñ¯óò¿ç ÇòÇçÁÅðæÆÁ» Áå¶ Çò¼ÇçÁÕñ¯óò¿ç ÇòÇçÁÅðæÆÁ» Áå¶ Çò¼ÇçÁÕñ¯óò¿ç ÇòÇçÁÅðæÆÁ» Áå¶ Çò¼ÇçÁÕñ¯óò¿ç ÇòÇçÁÅðæÆÁ» Áå¶ Çò¼ÇçÁÕÁçÅÇðÁ» çÆ ÃÔÅÇÂåÅÁçÅÇðÁ» çÆ ÃÔÅÇÂåÅÁçÅÇðÁ» çÆ ÃÔÅÇÂåÅÁçÅÇðÁ» çÆ ÃÔÅÇÂåÅÁçÅÇðÁ» çÆ ÃÔÅÇÂåÅ

Ì≈Ú∂∫ Ï≈Ï≈ ‹∆ ¡≈Í Áπ«È¡≈Ú∆ «Úº«Á¡≈ Ï‘πÂ∆ È‘ƒ ÍÃ≈Í ’

√’∂ Í «Úº«Á¡≈ ÍÃÂ∆ ¡≈Í ‹∆ Á∂ ÓÈ «Ú⁄ Ï‘π ‘∆ ’Á √∆Õ ‘

Ì≈Ù≈ «Ú⁄ ÍÃÏ∆È ‘؉ ¡Â∂ ‘Ø √ø√≈«’ «Úº«Á¡≈ ÚºË ÂØ∫ ÚºË ÍÃ≈ÍÂ

’È Ò¬∆ «Ú«Á¡≈Ê∆¡ª ˘ ÍÃ∂È≈ «ÁøÁ∂Õ ¡≈Í ‹∆ Á≈ ’ÊÈ √∆ «’

ÓÈ∞º÷∆ ‹∆ÚÈ Á∂ ÁØ Íº÷ ‘È : «¬’ √ø√≈’ ÷∂ ‘À, Á»√≈ ÍÓ≈«Ê’Õ

‘ ◊π«√º÷ ˘ ¡≈͉∂ ÁØÈØ∫ ͺ÷ Әϻ ’È∂ ⁄≈‘∆Á∂ ‘È «’™«’ √≈‚∂

√«Â◊πª Á≈ «ÓÙÈ ‘À «’ √ø√≈ «Ú⁄ «Ú⁄Á∂ ‘ج∂ ÍÓ≈Ê ˘ «√ºË

’È≈Õ ‹∂ ¡√ƒ Áπ«È¡≈Ú∆ «Úº«Á¡≈ ÚºÒØ∫ ¡Ú∂√Ò∂ ‘Ø ‹≈Úª◊∂ ª

√ø√≈«’ ’øÓª-’≈ª «Ú⁄ ¡√ƒ ‘Ø Áπ«È¡≈Ú∆ Ïø«Á¡ª È≈ÒØ∫ «Íº¤∂ «‘

‹≈Úª◊∂Õ ◊π» ’∂ «√º÷ È∂ √ø√≈ «Ú⁄ ÏÛ∂ √π⁄º‹∂ „ø◊ È≈Ò ‘ Â∑ª

⁄Û∑Á∆ ’Ò≈ «Ú⁄ ‹∆ÚÈ ÏÂ∆ ’È≈ ‘ÀÕ «’√∂ Á∂ ‘ºÊª ÚºÒ È‘ƒ

fi≈’‰≈Õ ⁄ø◊∆¡ª-⁄ø◊∆¡ª ÈΩ’∆¡ª, ⁄ø◊∂ «Ú¿∞Í≈ ¡Â∂ ⁄ø◊∆ ÷∂Â∆

’ ’∂ √∆’ «ÈÏ≈‘ Ò¬∆ Ó≈«¬¡≈ ’Ó≈¿∞‰∆ ‘ÀÕ ‹∂ ◊π«√º÷ Í≈√

Ó≈«¬¡≈ ‘ØÚ∂◊∆ ÂÁ ‘∆ «’√∂ ‘Ø ÒØÛÚøÁ Á∆ ˜»Â Í»∆ ’’∂, ◊π»

‹∆ Á∆ ıπÙ∆ ÍÃ≈Í ’ √’∂◊≈Õ

√≈‚∂ √«Â◊πª È∂ ¡≈Í «Úº«Á¡≈ Á∆ ’Á ’È ¡Â∂ ◊π«√º÷ª ˘

ÚË ÂØ∫ ÚË √ø√≈«’ «Úº«Á¡≈ ÍÃ≈Í ’È «‘ºÂ Í»È∂ Í≈¬∂ ‘ÈÕ Á√Ú∂∫

◊πÁ∂Ú ‹∆ È∂ ¡≈Í ÏÚø‹≈ «ÚÁÚ≈È ’Ú∆ º÷ ’∂ ¿∞‘Ȫ Í≈√Ø∫ ¡È∂’

ÍÃ’≈ Á∂ √≈«‘ ‹Ø Á»√∆ Ì≈Ù≈ «Ú⁄ √∆, √Ò Ì≈Ù≈ «Ú⁄ ¿∞ÒÊ∂

’Ú≈¬∂ Â∂ Ï∂¡≥ Ó≈«¬¡≈, ‘≈Ê∆, ÿØÛ∂ «¬«Â¡≈«Á «¬Ú˜≈È∂ Ú‹Ø∫

«ÁºÂ∂Õ ¡≈Í ‹∆ È∂ ¡≈Í Ï∂¡≥ √≈«‘ ¡Â∂ ◊πÏ≈‰∆ Á∆ ⁄È≈ ’∆Â∆Õ

«¬ºÊ∂ ‘∆ Ϻ√ È‘ƒ, Í≥‹ª «√øÿª ˘ Ì∂√ ÏÁÒ≈ ’∂ («ÈÓ«Ò¡ª Á≈ »Í

ω≈ ’∂) ’ªÙ∆-ÏÈ≈√ √ø√«¥Â «Úº«Á¡≈ ÍÃ≈Í ’È Ò¬∆ Ì∂«‹¡≈

¡Â∂ ¿∞‘Ȫ ¡◊ª‘ «¬‘ Ì≈Ù≈ ◊π«√º÷ª ˘ ÍÛ∑≈¿∞‰ Á∂ ¿∞µÁÓ ’∆Â∂Õ

386

ÒØÛÚøÁ «Ú«Á¡≈Ê∆¡ª Á∆ √‘≈«¬Â≈

«¬√∂ ¡≈Ù∂ ˘ Óπº÷ º÷ ’∂ Ï≈Ï≈ ‹∆ ‘ √Ó≈◊Ó ˘ √ø◊ «Ú⁄

¡ÀÒ≈È ’Á∂, «’ «’√∂ Ú∆ ËÓ ‹ª ‹≈Â∆ È≈Ò √ÏøË ’ج∆ Ú∆ Ϻ⁄≈

‹Ø Áπ«È¡≈Ú∆ Âø◊∆ ’≈È «Úº«Á¡≈ È≈ ÍÃ≈Í ’ √’Á≈ ‘ØÚ∂ Í

«Úº«Á¡≈ ÍÃ≈ÍÂ∆ Á≈ ⁄≈‘Ú≈È ‘ØÚ∂, ¿∞√ Á≈ √≈≈ ı⁄≈ ¡√ƒ √ø◊Â

ÚºÒØ∫ ’ª◊∂Õ ¡≈Í ‹∆ ˆ∆Ï Ïº«⁄¡ª ˘ ◊πÁπ¡≈≈ √≈«‘Ï ¡≈͉∂ Í≈√

º÷ ’∂ ¿∞È∑ª Á≈ √≈≈ ı⁄≈ (Ò∆Û∂-’ÍÛ∂, «’Â≈Ϫ, √’±Ò Á∆¡ª ¯∆√ª

«¬«Â¡≈«Á) ÏÛ∂ ¿∞ÂÙ≈‘ È≈Ò «ÁøÁ∂ ¡Â∂ ¡◊ª‘ ÂØ∫ ¡◊ª‘ ‘Ø ÍÛ∑≈¬∆

’È Ò¬∆ ¿∞ÂÙ≈«‘ ’Á∂Õ ¡≈Í ‹∆ Á∆ ÍÃ∂È≈ Â∂ ÓÁÁ È≈Ò Ï‘πÂ

√≈∂ «Ú«Á¡≈Ê∆ ¿∞⁄∂∆ «Ú«Á¡≈ ÍÃ≈Í ’’∂ ⁄ø◊∆¡ª-⁄ø◊∆¡ª

ÈΩ’∆¡ª Â∂ Òº◊∂ ‘ج∂ ¡≈͉∂ √ø√≈«’ ‹∆ÚÈ ˘ ÏÛ∂ √øπÁ „ø◊ È≈Ò

ÏÂ∆ ’ ‘∂ ‘ÈÕ ’¬∆ «¬’ «ÚÁ∂Ùª «Ú⁄ ⁄ø◊∂ ’≈ØÏ≈ª ˘ ’Á∂

‘ج∂ ◊π«√º÷∆ «Ú⁄ ÍÃͺ’ ‹∆ÚÈ «ÏÂ≈™Á∂ ‘ج∂ È≈ÒØ∫ È≈Ò ◊πÓ Á∆

¤Ø‘ Ú∆ Úø‚ ‘∂ ‘ÈÕ

Ó‘ªÍπ÷ª Á∂ ¡√Ê≈È Â∂ ‘π‰ Ú∆ ¿∞√∂ Â∑ª «¬‘ «√Ò√Ò≈ ‹≈∆

‘ÀÕ ‘ √Ó≈◊Ó Â∂ «’‘≈ ‹ªÁ≈ ‘À «’ ‹Ø Ϻ⁄≈ «Úº«Á¡≈ ÍÃ≈Í ’È∆

⁄≈‘øπÁ≈ ‘ÀóÍ ÿØ◊∆ ‘≈Ò≈ «¬‹≈˜Â È‘ƒ «ÁøÁ∂, ¿∞√ Á∆ ‘ Â∑ª

Í»∆ ÓÁÁ ’∆Â∆ ‹≈Ú∂◊∆Õ ’≈¯∆ √≈∂ Ϻ⁄∂ ◊πÁπ¡≈≈ √≈«‘Ï ¡Â∂ √Ï

√ø◊ Á∂ √«‘ÔØ◊ È≈Ò «Úº«Á¡≈ ÍÃ≈Í ’ ‘∂ ‘ÈÕ

‹Ø «Ú«Á¡≈Ê∆ Ï≈Ï≈ ‹∆ Á∆ √‘≈«¬Â≈ È≈Ò Áπ«È¡≈Ú∆ «Úº«Á¡≈

ÍÃ≈Í ’Á∂, ¡≈Í ‹∆ ¿∞È∑ª Á≈ ÍÓ≈Ê∆ ÷∂ ͻ≈ ’È Ú≈√Â∂

«Ú‘Ò∂ √Ó∂∫ ◊πÏ≈‰∆ Á∆ «√º«÷¡≈ ¡Â∂ ◊πÏ≈‰∆ Á∆ √øÊÔ≈ ¿∞‘Ȫ ˘

¡≈Í «ÁøÁ∂Õ «¬√ Â∑ª Ï≈Ï≈ ‹∆ ¿∞‘Ȫ Ϻ«⁄¡ª Á∂ ÒØ’ √π÷∆-ÍÃÒØ’

√π‘∂Ò∂ ’’∂ ¡≈͉≈ Θ Í»≈ ’Á∂Õ

√’±Òª «Ú⁄ ËÓ ÍÃ⁄≈ Á≈ ¿∞Í≈Ò≈

√’±Òª «Ú⁄ Ϻ«⁄¡ª ˘ «Ú«Á¡’ ¡Â∂ Ë≈«Ó’ ͺ÷Ø∫ ¿∞ÂÙ≈«‘Â

’È Ú≈√Â∂ Ï≈Ï≈ ‹∆ ◊πÁπ¡≈≈ √≈«‘Ï ÚºÒØ∫ ËÓ ÍØÊ∆¡ª Ó≥◊Ú≈

’∂ √’±Òª «Ú⁄ Úø‚Á∂ ¡Â∂ ÔØ◊ Ú˜∆¯∂ Ú∆ «ÁøÁ∂Õ Ë≈«Ó’ √Ó≈◊Ó

⁄È ÂØ∫ Ï≈¡Á ‹Ø Ó≈«¬¡≈ Ï⁄ ‹ªÁ∆ ¿∞‘ √’±Òª Á∆ «¬Ó≈ ¿∞√≈È

«Ú⁄ ı⁄ «ÁøÁ∂Õ «¬Ò≈’∂ «Ú⁄ ‹Ø ÒØ’Ò √’±Ò ¡Â∂ ’≈Ò‹ ‘Èó

387

Â’∆ÏÈ ‘ √’±Ò ¡Â∂ ’≈Ò‹ «Ú⁄ ¿∞‘Ȫ Ó≈«¬’ «‘º√≈ Í≈ ’∂

«¬‘Ȫ Áπ«È¡≈Ú∆ «Ú«Á¡’ ¡Á≈«¡ª ˘ ¿∞ÂÙ≈‘ ÍÃÁ≈È ’∆Â≈ó«‹Ú∂∫

«’ ı≈Ò√≈ ’≈Ò‹ ◊Û∑Á∆Ú≈Ò≈, ı≈Ò√≈ √∆È∆¡ √À’ø‚∆ √’±Ò

◊Û∑Á∆Ú≈Ò≈, √≈. «‘. ◊π» È≈È’ ◊Ò˜ ‘≈¬∆ √’±Ò ◊Û∑Á∆Ú≈Ò≈

¡Â∂ ◊π» Â∂◊ Ï‘≈Á ÷≈Ò√≈ ’≈Ò‹ ¯≈ «ÚÓÀÈ Á√»‘≈ «¬«Â¡≈«ÁÕ

Ó‘ªÍπ÷ª Á∂ ¡√Ê≈È ÚºÒØ∫ ¡‹∂ Ú∆ Ϻ«⁄¡ª Á∆ Óπ¯Â ÍÛ∑≈¬∆ Á∂ È≈Ò-

È≈Ò «Ú«Á¡’ ¡Á≈«¡ª Á∆ √Ó∂∫-√Ó∂∫ ÓÁÁ ‹≈∆ ‘ÀÕ √«Â◊π» ‹∆

«¬√∂ Â∑ª Ï≈Ï≈ ‹∆ Á∂ Í≈¬∂ Í»«È¡ª Â∂ ⁄ºÒ‰ Ò¬∆ ¡≈Í ÍÃ∂È≈ «ÁøÁ∂

«‘‰ ª ‹Ø ¿∞‘Ȫ ÚºÒØ∫ ¡øÌ∂ ¿∞µÁÓ ˘ ‹≈∆ º«÷¡≈ ‹≈ √’∂Õ

ÍÓ∂Ù-ÍÃ≈ÍÂ∆ Ò¬∆ √ø◊ª ˘ ¿∞ÂÙ≈«‘ ’È Ò¬∆, Ì◊ª

¡Â∂ ◊π«√º÷ª Á≈ ‹∆ÚÈ CD@ Í≥«È¡ª Á≈ ““◊πÓ«Â Á∂ ͪË∆”” Ȫ Á∂

◊ÃøÊ ‘∂· √øÍ≈ÁÈ≈ ’ ’∂ √ø◊ª ˘ Ì∂‡≈ «‘ Úø«‚¡≈Õ ““≈◊ Ó≈Ò≈

Ó≥‚È ÍÃÏØË”” ‹Ø «’ Ï‘π Íπ≈ÂÈ ◊ÃøÊ √∆, Á∆ ¤Í≈¬∆ ’≈ ’∂ √ø◊ª

«Ú⁄ √∂Ú≈ «‘ºÂ Úø«‚¡≈Õ «¬√∂ ÍÃ’≈ ‘Ø Ú∆ ◊πÓ«Â Á∂ ◊ÃøÊ ÓπºÒ

«Ò¡≈ ’∂ √ø◊ª ˘ ËÓ ÍÃ⁄≈ «‘ Ì∂‡≈ «‘ Úø‚Á∂ «‘øÁ∂Õ ’∂ÚÒ

«Ú«Á¡’ ͺ÷Ø∫ ‘∆ Ï≈Ï≈ ‹∆ Ϻ«⁄¡ª Á∆ √‘≈«¬Â≈ È‘ƒ ’Á∂ √È √◊Ø∫

‹∂’ ’ج∆ ˆ∆Ï Í«Ú≈ ¿∞È∑ª Á∆ «È◊∑≈ «Ú⁄ ‘øπÁ≈ ª ¿∞√ Í«Ú≈

Á∆¡ª ÷≈‰, Í∆‰, Í«‘ȉ Á∆¡ª √≈∆¡ª ÒØÛª Í»∆¡ª ’È Á≈

ÔÂÈ ’Á∂Õ ‹∂ «’√∂ ˆ∆Ï ÍÃ∂Ó∆ Á∆ Ú-ÍÃ≈Í Ϻ⁄∆ ‘øπÁ∆ ª ¿∞√

˘ ÔÊ≈-ÔØ◊ √‘≈«¬Â≈ Á∂ ’∂ √≈≈ ’≈‹ «√∂ ⁄Û∑≈™Á∂Õ ‹∂ «’√∂

ˆ∆Ï ÍÃ∂Ó∆ ˘ Áπ’≈È «Ú⁄ √≈Ó≈È Í≈¿∞‰ Ò¬∆ Ó≈«¬¡≈ Á∆ ÒØÛ ‘øπÁ∆

ª ◊π» ‘π’Ó «Ú⁄ ¿∞√Á∆ ÓÁÁ ’Á∂Õ ’¬∆ «¬’ Ï∂-π˜◊≈ ÒØÛÚøÁª

˘ ¡≈Í ‹∆ È∂ Áπ’≈Ȫ ¡Â∂ ‘Ø ’øÓ ÷ØÒ∑ ’∂ «ÁºÂ∂Õ ‹Ø ‘π‰ ⁄ø◊∆ √Úƒ

‘≈Ò «Ú⁄ ’Ó≈¬∆ ’’∂ ¡≈͉≈ «ÈÏ≈‘ ’ ‘∂ ‘ÈÕ

ÒØÛÚøÁª Á∆ √‘≈«¬Â≈

«¬’ Ú≈∆ Á≈√ Á∂ Á∂÷‰ Á∆ ◊ºÒ ‘À «’ Ò≈◊Ò∂ È◊ Á≈ «¬’

◊π«√º÷, «‹√ Á∆ Ó≈Ò∆ ‘≈Ò ϑπ ⁄ø◊∆ È‘ƒ √∆, Ï≈Ï≈ ‹∆ Í≈√

¡≈«¬¡≈Õ Ï≈Ï≈ ‹∆ Í≈√ ‘Ø √ø◊ ÏÀ·∆ ‘ج∆ √∆Õ ◊πÓ«Â Á∂ Ï⁄È-

«ÏÒ≈√ ⁄Ò ‘∂ √ÈÕ ¿∞√ ÍÃ∂Ó∆ Á∂ «ÂøÈ Ïº⁄∂, «‹È∑ª Á∂ Ï√ ·∂ ‘ج∂

√ÈóÚ∆ ¿∞µÊ∂ ¡≈ ◊¬∂Õ ¿∞‘ ¤Ø‡∂ Ϻ⁄∂ «ÍÂ≈ ‹∆, «ÍÂ≈ ‹∆, ’’∂ ¿∞√

ÍÃ∂Ó∆ Á∂ ’ØÒ ¡≈ ÏÀ·∂ Í ¿∞‘ ◊πÓπ÷ ¡≈͉∂ ¡≈Í «Ú⁄ ÙÓ Ó«‘√»√

388

’∂ «’ «¬‘Ȫ Á∂ ’ºÍÛ∂ Í≈‡∂ ‘ج∂ ¡Â∂ ÓÀÒ∂-’∞⁄ÀÒ∂ ‘ÈÕ ¿∞√ È∂ ¿∞È∑ª

ÚºÒ «Ë¡≈È È≈ «ÁºÂ≈Õ √ø◊ «Ú⁄ Ï⁄È ’Á∂-’Á∂ Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂

Ó«‘√»√ ’ «Ò¡≈ «’ «¬‘ ÍÃ∂Ó∆ Ϻ«⁄¡ª Á∂ Ï√ ⁄ø◊∂ È≈ ‘؉ ’≈È

¿∞‘Ȫ ˘ «Íº¤∂ ’ «‘≈ ‘ÀÕ √≈∆ √ø◊ «Ú⁄Ø∫ Ï≈Ï≈ ‹∆ ¿∞·∂ ¡Â∂

¿∞Í ¤øÈ «Ú⁄ ⁄Ò∂ ◊¬∂Õ ¿∞√ ÍÃ∂Ó∆ ˘ Ú∆ ¡≈͉∂ «Íº¤∂ ¡≈¿∞‰ Ò¬∆

«’‘≈Õ Ï≈Ï≈ ‹∆ Í≈√ ¿∞√ Ú∂Ò∂ «‹øÈ∂ ÍÀ√∂ √È ¿∞√˘ ¡≥Á √ºÁ ’∂ Á∂

«ÁºÂ∂ Â∂ «’‘≈ «’ «¬√ Ó≈«¬¡≈ È≈Ò Â∞√ƒ Ϻ«⁄¡ª ˘ Ï√ ω≈

Á∂‰∂Õ ˆ∆Ï∆-¡Ó∆∆ √Ì √«Â◊π» ‹∆ Á∂ ‘ºÊ ‘ÀÕ «¬‘Ȫ Ϻ«⁄¡ª ˘

◊π» ’∂ Ϻ⁄∂ ‹≈‰ ’∂ ¡≈͉∆ √ÓºÊ≈ ¡È∞√≈ √∂Ú≈ ’∆ ‹≈‰∆Õ È≈Ò

‘∆ ‘π’Ó ’∆Â≈ «’ √«Â◊π» ‹∆ Á∂ ⁄Ȫ «Ú⁄ ¡Á≈√ ’È∆ «’

ˆ∆Ï-«ÈÚ≈‹ ‹∆! «¬‘ ‹Ø Ó≈«¬¡≈ Á≈ Á«ÒºÁz Í≈«¬¡≈ ‘Ø«¬¡≈ ‘À,

«¬√ √ø’‡ ˘ ¡≈Í ‹∆ ‘∆ «’Í≈ ’’∂ Á» ’ØÕ ¿∞‘ ÍÃ∂Ó∆ ÏÛ∂ ÚÀ≈◊

«Ú⁄ ¡≈ «◊¡≈Õ Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ ÏÛ∂ «Í¡≈ √«‘ ◊Ò È≈Ò Ò≈ ’∂

«ÁÒ≈√≈ «ÁºÂ≈ Â∂ «’‘≈ «’ «¬√ Ó≈«¬¡≈ ˘ ¡ÀÚ∂∫ Ì≈ Ú∆ È≈

√Ófi‰≈ó√«Â◊π» ‹∆ È∂ ÒØÛÚøÁª Á∆ √‘≈«¬Â≈ ’È Ò¬∆ ‘π’Ó Á∂

º«÷¡≈ ‘Ø«¬¡≈ ‘À, √Ø ¿∞√ ‘π’Ó ¡Ë∆È ‘∆ Â∞‘≈‚∆ √‘≈«¬Â≈ ’∆Â∆

‘ÀÕ ‹ÁØ∫ √«Â◊π» ‹∆ Â∞‘≈˘ √ÓºÊ≈ Á∂‰◊∂ Â∞√ƒ ‘Ø ÒØÛÚøÁª Á∆ «‹øÈ∆

Ó˜∆ √‘≈«¬Â≈ ’∆ ‹≈«¬˙Õ √Ø Ï≈Ï≈ ‹∆ Á∂ ¡Ù∆Ú≈Á Â∂ √«Â◊π»

‹∆ Á∆ «Ó‘ √Á’≈ ‘π‰ ¿∞√ ÍÃ∂Ó∆ Á∆¡ª Ϻ√ª ⁄ºÒ ‘∆¡ª ‘ÈÕ ‹∂

«¬‘Ø «‹‘∆¡ª ‘Ø ÿ‡È≈Úª «Ò÷‰ Òº◊ ‹≈¬∆¬∂ ª ◊ÃøÊ Ï‘π ں‚≈

ω ‹≈Ú∂◊≈Õ Ï≈Ï≈ ‹∆ ¡≈͉∂ Í≈√ ’≈¯∆ √≈∂ √ÚÀ‡, ◊Ó ’؇∆¡ª

¡Â∂ ‘Ø Ò∆Û∂-’ºÍÛ∂ «Ò¡≈ ’∂ º÷ ¤º‚Á∂ ‹Ø Ú∆ Ϻ⁄≈ ‹ª Ú‚∂≈

ÒØÛÚøÁ Ú∂÷Á∂ «ÏȪ ¿∞√ Á∆ Ó≥◊ Á∂ ◊Ó ’؇∆, √ÚÀ‡ ‹ª ‘Ø Ï√Â

¿∞√ ˘ Á∂ «ÁøÁ∂Õ ¡◊ª‘ Ò¬∆ Ú∆ ’«‘øÁ∂ «’ ‹ÁØ∫ ‘Ø ÒØÛ ‘ØÚ∂ «ÏȪ

«fi‹’, ¡≈ ’∂ ÒÀ ‹≈ÚƒÕ «¬√∂ ÍÃ’≈ ‹Ø ¡≥«ÓÃÂË≈∆ «√øÿ Ó≈«¬¡≈

ı⁄‰ ÂØ∫ ¡√ÓºÊ ‘øπÁ∂ ¿∞‘Ȫ ˘ ÷πÒ∑ Á∂ º÷∆ √∆, «’ ¡≈Ô±-ÍÃÔøÂ

«’√∂ Ú∆ ’’≈ Á∆ ÒØÛ≤ ‘ØÚ∂, «ÏȪ «fi‹’ ¡≈ ’∂ ÒÀ ‹≈‰∂Õ

ppppppppppppppp

389

ç¹ÖÆÁ» ç¶ çðçÆç¹ÖÆÁ» ç¶ çðçÆç¹ÖÆÁ» ç¶ çðçÆç¹ÖÆÁ» ç¶ çðçÆç¹ÖÆÁ» ç¶ çðçÆ

Áπ÷∆¡ª Á∆ √‘≈«¬Â≈ ’È Ú≈√Â∂ ¡≈Í ‹∆ √Á≈ ‘∆ ºÂÍ

«‘øÁ∂Õ «¬√∂ ˘ ‘∆ Óπº÷ º÷ ’∂ ¡≈Í ‹∆ √≈Ò «Ú⁄ ÁØ Ú≈∆ ¡º÷ª Á∂

¯Ã∆ ¡Í∂ÙÈ ’À∫Í ⁄ø◊∂-⁄ø◊∂ ‚≈’‡ √ºÁ ’∂ Ò◊Ú≈™Á∂Õ √≈∂ Ó∆˜ª

˘ Óπ¯Â ÁÚ≈¬∆¡ª «ÁºÂ∆¡ª ‹ªÁ∆¡ªÕ ‘ ’À∫Í «Ú⁄ Â’∆ÏÈ ÁØ √Ω

‹ª «¬√ ÂØ∫ ÚºË Ó∆˜ª Á∆¡ª ¡º÷ª Á∂ ¡Í∂ÙÈ ’∆Â∂ ‹ªÁ∂ó«‹√ «Ú⁄

√≈∂ ËÓª Â∂ ‹≈Â∆¡ª Á∂ ÒØÛÚøÁ ÓÈ∞º÷ Ò≈Ì ÍÃ≈Í ’Á∂Õ «ÏȪ «’√∂

«ÚÂ’∂ Á∂ ‘ «¬’ Ó∆˜ Á∆ ÒØÛ ÂØ∫ ÚºË √∂Ú≈ ’Á∂ Â∂ ’Ú≈™Á∂Õ

’¬∆ Ó∆˜ ª «¬√ ¡√Ê≈È Á∆ √∂Ú≈ Â∂ «Í¡≈ ÂØ∫ ÍÃÌ≈«Ú ‘Ø ’∂

¤∞º‡∆ «ÓÒ‰ ÂØ∫ «Íº¤Ø∫ Ú∆ ’¬∆-’¬∆ «ÁÈ ◊πÁπ¡≈∂ «‡’≈‰≈ º÷Á∂ Â∂

ÿ ‹≈‰ Á≈ Ȫ Ú∆ È≈ ÒÀ∫Á∂Õ Ï‘πÂ∂ Ó∆˜ «¬√ √∂Ú≈ Â∂ «Í¡≈ Á≈

ÍÃÌ≈Ú ÒÀ ’∂ ◊π» ’∆ ÙÈ ˘ ◊둉 ’ ÒÀ∫Á∂ Ì≈Ú ¡≥«ÓàÍ≈È ’’∂

◊π«√º÷ √‹ ‹ªÁ∂Õ ÒØÛÚøÁª ˘ ⁄ø◊∆¡ª √Ø‘‰∆¡ª ¡ÀÈ’ª Ú∆ ωÚ≈

’∂ «ÁºÂ∆¡ª ‹ªÁ∆¡ªÕ «Ò÷‰ ÂØ∫ Ì≈Ú «’ Ï≈Ï≈ ‹∆ ‘ ‹∆Ú «Ú⁄

ÍÓ∂Ù Á∆ ‹Ø ‹≈‰ ’∂ ¿∞√ Á∆ √∂Ú≈ ’Á∂ ¡Â∂ √ø◊ ˘ Ú∆ ÍÃ∂‰≈

«ÁøÁ∂ «’ ÒØÛÚøÁ, Áπ÷∆ Ø◊∆ Á∆ √‘≈«¬Â≈ ‹ª ¿∞√ È≈Ò ‘ÓÁÁ∆

’’∂ ‹Ø ¿∞√ Á∆ ¡√∆√ ÍÃ≈Í ’È∆ ‘À, «¬ø‹ ‹≈‰ ÒÚØ «’ ◊π» Á∆

¡√∆√ ÍÃ≈Í ’È Á∂ Ï≈Ï ‘À, «’™«’ :

‹≈«Â Ó«‘ ‹Ø«Â ‹Ø«Â Ó«‘ ‹≈Â≈ ¡’Ò ’Ò≈ ÌÍ»« «‘¡≈®

(Ú≈ ¡≈√≈, Í≥È≈ 469)

ÂÊ≈

√Ì Ó«‘ ‹Ø«Â ‹Ø«Â ‘À √Ø«¬® (ËÈ≈√∆ Ó: 1, Í≥È≈ 663)

¡Â∂

Î∆Á≈ ÷≈Ò’∞ ÷Ò’ Ó«‘ ÷Ò’ Ú√À Ï Ó≈«‘®

Ó≥Á≈ «’√ ÈØ ¡≈÷∆¡À ‹ª «Â√π «ÏÈ∞ ’ج∆ È≈«‘®75®

(√ÒØ’ Ï≈Ï≈ Î∆Á ‹∆, Í≥È≈ 1381)

390

Ï≈Ï≈ ’Ï∆ ‹∆ Á≈ Ï⁄È ‘À :

¡Ú«Ò ¡Ò‘ ȱπ ¿∞Í≈«¬¡≈ ’∞Á«Â ’∂ √Ì ÏøÁ∂®

¬∂’ ȱ Â∂ √Ìπ ‹◊π ¿∞Í«‹¡≈ ’¿∞È ÌÒ∂ ’Ø Ó≥Á∂®1®

ÒØ◊≈ Ì«Ó È Ì»Ò‘π Ì≈¬∆® ÷≈«Ò’∞ ÷Ò’ ÷Ò’ Ó«‘ ÷≈«Ò’∞

Í»« «‘˙ √ÃÏ ·ª¬∆®1® ‘≈¿∞®

Ó≈‡∆ ¬∂’ ¡È∂’ ̪«Â ’« √≈‹∆ √≈‹È‘≈À®

È≈ ’¤∞ ÍØ⁄ Ó≈‡∆ ’∂ ̪‚∂ È≈ ’¤∞ ÍØ⁄ ’øπÌ≈À®2®

√Ì Ó«‘ √⁄≈ ¬∂’Ø √ج∆ «Â√ ’≈ ’∆¡≈ √Ìπ ’¤∞ ‘ج∆®

‘π’Óπ ͤ≈ÈÀ √π ¬∂’Ø ‹≈ÈÀ ÏøÁ≈ ’‘∆¡À √ج∆®3®

¡Ò‘π ¡Ò÷π È ‹≈¬∆ Ò«÷¡≈ ◊π« ◊πÛ∞ Á∆È≈ Ó∆·≈®

’«‘ ’Ï∆ Ó∂∆ √ø’≈ È≈√∆ √Ï «Èø‹È∞ ‚∆·≈®4®3®

(ÍÃÌ≈Â∆, Í≥È≈ 1349)

‹∂ «’√∂ È∂ ÍÓ≈ÂÓ≈ Á∆ ıπÙ∆ ÒÀ‰∆ ‘À, ª ¿∞√ ˘ ÍÓ∂Ù,

«√ÃÙ‡∆ «Ú⁄ «Ó¡≈ ‹≈‰ ’∂ «Ú⁄È≈ ‘ØÚ∂◊≈Õ ¿∞È∑ª ◊πÓπ÷ª ˘ ÌÒ∆

̪ ÍÂ≈ ‘À «‹È∑ª ˘ Ï≈Ï≈ ‹∆ Á∆ √ø◊ ÍÃ≈Í √∆, «’ ¡≈Í ‹∆

Á∆ «ÁzÙ‡∆ √ÓÂ≈ Ú≈Ò∆ √∆, «‹Ú∂∫ «’ Á√Ú∂∫ ◊πÁ∂Ú ‹∆ È∂ ¡’≈Ò

¿∞√ «Ú⁄ ¡≥’ ’∆Â≈ ‘À :

’Ø¿± Ì«¬˙ Ó≥π‚∆¡≈ √ø«È¡≈√∆ ’Ø¿± ‹Ø◊∆ Ì«¬˙

’ج∆ ÏÑÓ⁄≈∆, ’Ø¿± ‹Â∆¡È∞ Ó≈ÈÏØ®

«‘øÁ» Â∞’ ’Ø¿± ≈¯‹∆ «¬Ó≈Ó Ù≈Î∆,

Ó≈È√ ’∆ ‹≈ √ÏÀ ¬∂’À Í«‘⁄≈ÈÏØ®

’Â≈ ’∆Ó √ج∆, ≈˜’ ‘∆Ó ˙¬∆,

Á»√Ø È Ì∂Á ’ج∆ Ì»Ò ÌÓ Ó≈ÈÏØ®

¬∂’ ‘∆ ’∆ √∂Ú, √Ì ‘∆ ’Ø ◊πÁ∂Ú ¬∂’,

¬∂’ ‘∆ √»Í √ÏÀ ¬∂’À ‹Ø ‹≈ÈÏØ®15®85®

(¡’≈Ò ¿∞√ Í≈: 10)

¡Â∂

¿±⁄ È∆⁄ Ó«‘ ‹Ø«Â √Ó≈‰∆ ÿ«‡ ÿ«‡ Ó≈Ë¿∞ ‹∆¡≈®1®

(≈◊π √Ø«·, Í≥È≈ 617)

Ï≈Ï≈ ‹∆ √≈«¡ª «Ú⁄ ¿∞√ ÍÓ≈ÂÓ≈ Á∆ ‹Ø ‹≈‰ ’∂ √Ì È≈Ò

Ï≈ÏÂ≈ Ú≈Ò≈ ÚÂ≈¿∞ ’Á∂ √ÈÕ ⁄≈‘∂ ’ج∆ ¡Ó∆ ‘ØÚ∂, ⁄≈‘∂ ’ج∆

ˆ∆Ï; ⁄≈‘∂ ’ج∆ ¿∞µ⁄∆ ‹≈ Ú≈Ò≈ ‘ØÚ∂ ‹ª È∆Úƒ ‹≈ È≈Ò √ÏøËÂ

‘ØÚ∂; ⁄≈‘∂ ◊π«√º÷ ‘ØÚ∂ ‹ª «’√∂ ‘Ø Ó È≈Ò √ÏøË º÷‰ Ú≈Ò≈ ‘ØÚ∂,

391

√Ì È≈Ò «¬’Ø «‹‘≈ «Í¡≈ Â∂ ÚÂ≈¿∞ ’«¡≈ ’Á∂ √ÈÕ Ï≈Ï≈ ‹∆

Á∂ «Í¡≈ Á≈ Á≈«¬≈ «¬ÂÈ≈ «ÚÙ≈Ò √∆ «’ ‹Ø ÍÃ≈‰∆ «¬’ Ú≈ Ú∆

Ï≈Ï≈ ‹∆ Á∂ √øÍ’ «Ú⁄ ¡≈ «◊¡≈, «¬ø‹ Ó«‘√»√ ’Á≈ √∆ «’ Ï≈Ï≈

‹∆, «‹øÈ≈ «Í¡≈ Ó∂∂ È≈Ò ’Á∂ ‘ÈóÙ≈«¬Á ‘∆ «’√∂ ‘Ø È≈Ò ’Á∂

‘ØÚÈÕ ¿∞È∑ª Á∂ «’√∂ Ú∆ √ø◊Â∆ ÍÃ∂Ó∆ ˘ «¬√ ÍÃÊ≈«¬ Íπº¤ ÒÚØ, ¿∞‘

«¬‘Ø ‘∆ ‹Ú≈Ï Á∂Ú∂◊≈ «’ ““Ó‘ªÍπ÷ª Á≈ √Ì ÂØ∫ ÚºË ÍÃ∂Ó-«Í¡≈ Ó∂∂

È≈Ò ‘∆ √∆Õ”” ◊π«√º÷ª È∂ ª ¿∞È∑ª È≈Ò «Í¡≈ ’È≈ ‘∆ √∆ √◊Ø∫

Á»√∂ Ӻª È≈Ò √ÏøË ÍÃ∂Ó∆ Ú∆ ¿∞È∑ª È≈Ò Ï‘π «˜¡≈Á≈ «Í¡≈

’Á∂ √ÈÕ Á»¬∆-ÁÚÀ ‹ª ȯ ª Ï≈Ï≈ ‹∆ Á∂ È∂Û∂ Â’ È‘ƒ

„πº’Á∆ √∆Õ «‹Ê∂ ¡≈Í ‹∆ ◊π«√º÷ª Á∂ ÿª «Ú⁄ «Ú⁄Á∂, ¿∞‘Ȫ Á∆

Ì≈ÚÈ∆ ¡È∞√≈ ¶◊-Í≈‰∆ ¤’Á∂, ¿∞µÊ∂ ‹∂ ’ج∆ Á»√∂ Ӻ Á≈ Ë≈È∆

Ú∆ ÍÃ∂Ó È≈Ò Ï≈Ï≈ ‹∆ ˘ Ô≈Á ’Á≈ ª ¡≈Í ‹∆ ¿∞√ Á∂ ÿ ‹≈

’∂ ¿∞√ Á∆ ÙË≈ Ú∆ ˜» Í»∆ ’Á∂Õ

Ï≈Ï≈ ‹∆ ¡≈Ó «’‘≈ ’Á∂ √È «’ ȯ «¬’ ¡À√≈ ˜«‘ ‘À,

‹Ø «‘Á∂ «Ú⁄ ÍÓ∂Ù-«Í¡≈ Á∂ Ï»‡∂ ˘ ‹Û∑ª ÂØ∫ ◊≈Ò √πº‡Á≈ ‘ÀÕ

«‹√ «‘Á∂ «Ú⁄ «Í¡≈ È‘ƒ ¿∞‘ «‘Á≈ √øπfl≈ ‘À, ı≈Ò∆ ‘À, ‚≈¿∞‰≈

‘ÀÕ «‹ºÊ∂ «Í¡≈ ‘À, ¿∞µÊ∂ ÍÓ∂Ù ‹∆ Á≈ Ú≈√≈ ‘ÀÕ «‹ºÊ∂ ȯ ‘À

¿∞√ «‘Á∂ «Ú⁄ ÙÀÂ≈È Ú√Á≈ ‘ÀÕ ‘ ÍÃ≈‰∆ Á∂ Áπº÷ ˘ ¡≈͉≈ Áπº÷

‹≈‰ ’∂ ÂÈ-ÓÈ-ËÈ ’’∂ ¿∞√ Á∆ √‘≈«¬Â≈ ’Á∂ ¡Â∂ Í»È

‘ÓÁÁ ωÁ∂Õ

ppppppppppppppp

392

öòÅ ÔÆ í×åÆ ìéÅÀ°äÅöòÅ ÔÆ í×åÆ ìéÅÀ°äÅöòÅ ÔÆ í×åÆ ìéÅÀ°äÅöòÅ ÔÆ í×åÆ ìéÅÀ°äÅöòÅ ÔÆ í×åÆ ìéÅÀ°äÅ

Â’∆ÏÈ AIFH ¬∆. ˘ «Í≥‚ ◊Ø∫ÁÍπ «Ú⁄ ÓπºÏ∂-ÏøÁ∆ ‘Ø ◊¬∆Õ

‹Ø ◊πÁπ¡≈≈ √≈«‘Ï Á∂ ’ØÒ Á∆ √Û’ ¡◊ª‘ ÂÒÚø‚∆-Ï≈‘Ò∂ «Í≥‚

˘ ‹ªÁ∆ ‘À, «¬‘ √Â≈ ¿∞√ Ú∂Ò∂ Ï‘π ¿∞µ⁄≈-È∆Úª √∆ ¡Â∂ √Â∂

«Ú⁄ Ó«Ò∑¡ª Á∂ fi≈Û ¡Â∂ √ÒÚ≈Û∑ Á∂ «Ï¡≥ ϻfi∂1 √ÈÕ ÁπÍ«‘ ÂØ∫

«Íº¤Ø∫ «‹√ Ú∂Ò∂ Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ ¡≈͉≈ È≈Ó-Ï≈‰∆ Á≈ «ÈÔÓ Í»≈ ’

ÒÀ‰≈, ÂÁ ÊØÛ∑≈ ‹Ò-Í≈‰∆ ¤’ ’∂ ÓØ„∂ ¿∞µÍ ’‘∆ º÷ ÒÀ‰∆, «¬’

Á≈Â∆ ‘ºÊ «Ú⁄ ÒÀ ÒÀ‰∆ ¡Â∂ «¬√ √Û’ Ú≈Ò∂ ’º⁄∂ √Â∂ «Ú⁄Ø∫

√ÒÚ≈Û∑ Á∂ Ï»fi∂ Íπº‡‰ Â∂ ¿∞µ⁄≈ È∆Úª ʪ ͺË≈ ’È Ú≈√Â∂ Â∞ ÍÀ‰≈Õ

’¬∆ Ú≈∆ «¬’-ÁØ √∆ ‘Ø Ú∆ √ø◊ «Ú⁄Ø∫ È≈Ò Ò ‹≈‰∂Õ ÁØ-

«ÂøÈ ÿ≥‡∂ √∂Ú≈ ’’∂ Ú≈«Í√ ÓπÛ ¡≈¿∞‰≈Õ ’¬∆ Ú≈ ’¬∆¡ª ÍÃ∂Ó∆¡ª

È∂ Ø’‰≈ «’ ¡≈Í ‹∆ «‘‰ Á∂ÚØ, ¡√ƒ «¬‘ √∂Ú≈ ’ ¡≈™Á∂ ‘ª,

ª ¡≈Í ‹∆ Á≈ ¿∞µÂ ‘øπÁ≈ √∆ «’ «‹‘Û∆ √∂Ú≈ Â∞√ƒ ’Ø◊∂ ¿∞√Á≈

ÎÒ Â∞‘≈˘ «ÓÒ‰≈ ‘ÀÕ ‹Ø √∂Ú≈ ÓÀ∫ ¡≈Í ¡≈͉∂ √∆ È≈Ò ’ª◊≈

¿∞√ Á≈ ‘∆ ÎÒ ÓÀ˘ «ÓÒ‰≈ ‘ÀÕ √∂Ú≈ ’È È≈Ò √∆ √ÎÒ≈ ‘øπÁ≈

‘ÀÕ Ì≈¬∆ ◊πÁ≈√ ‹∆ Á≈ ¯πÓ≈È ‘À :

«Ú‰∞ √∂Ú≈ «ËÃ◊π ‘Ê ÍÀ ‘Ø «È‘ÎÒ ’‰∆

(Ú≈ 27, Í¿∞Û∆ 10)

¡Â∂

«Ú«⁄ ÁπÈ∆¡≈ √∂Ú ’Ó≈¬∆¡À®

Â≈ Á◊‘ ÏÀ√‰∞ Í≈¬∆¡À® («√∆ ≈◊π Ó: 1, Í≥È≈ 26)

√Â∂ «Ú⁄Ø∫ Á∆ ¶ÿ‰ Ú≈Ò∂ ÍÃ∂Ó∆¡ª ˘ √‘»Ò «ÓÒ∂◊∆ Â∂ √πÂ∂-

«√ºË ‘∆ ¿∞‘Ȫ Á∂ ¡≥ÁØ∫ ¡√∆√ «È’Ò∂◊∆Õ ¿∞‘ «È’Ò∆ ‘ج∆ ¡√∆√

¡≈ÂÓ≈ Á∆ ¿∞µÈÂ∆ «Ú⁄ √‘≈«¬’ ‘øπÁ∆ ‘ÀÕ

1. √ÒÚ≈Û∑ Á∂ Ï»‡∂

393

ÊØÛ∑∂ √Ó∂∫ «Ú⁄ √Â≈ ͺË≈ ‘Ø «◊¡≈ Í √Â∂ «Ú⁄ «¬’ Ï√≈Â∆

È≈Ò≈ ÍÀ∫Á≈ √∆ ‹Ø «’ ’≈¯∆ ‚ø»ÿ≈ √∆Õ ¿∞√ «Ú⁄Ø∫ ¶ÿ‰≈ ’≈¯∆ ’«·È

√∆Õ ı≈√ ’’∂ «˜ÓƒÁ≈ ÒØ’ ‹ÁØ∫ ◊º‚∂ ¿∞µÍ Ì≈ º÷ ’∂ «Ò‹ªÁ∂

ª Ó≈Û∂ ÍÙ»¡ª ˘ Ï‘π ’Ò∆¯ ‘øπÁ∆Õ ‹ÁØ∫ ¿∞‘ ⁄Û∑≈¬∆ È≈ ⁄Û∑

√’Á∂ ª «˜ÓƒÁ≈ ‚ø◊ª ˘ Ó≈Á∂, ’∞º‡Á∂Õ Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ ÓÈ Ï‰≈

«Ò¡≈ «’ ÒØ’≈¬∆ ¡Â∂ Ï∂˜Ï≈Ȫ Á∆ «¬√ ÷∂⁄Ò ˘ Á» ’È Ò¬∆ «¬√

È≈Ò∂ ¿∞Í «¬’ ÍπÒ Ï‰≈ Á∂¬∆¬∂Õ È≈Ó∆ ¡≈ÂÓ≈ ¡≥Á ª ÎπÈ≈

¡≈¿∞‰ Á∆ ‘∆ Á∂ ‘øπÁ∆ ‘À, Ó≈«¬¡≈ ¡≈ ◊¬∆ ¡Â∂ ¿∞√ È≈Ò∂ ¿∞Í

¤∂ Ó‘∆È∂ ¡≥Á ‘∆ ÍπÒ∆ ω ◊¬∆Õ ¿∞Íø AIG@ ¬∆. «Ú⁄ Ï≈Ï≈ ‹∆

Á∂ ¿∞µÁÓ √Á’≈ √≈∆ √Û’ ͺ’∆ ω ◊¬∆ «‹√ √Á’≈ ◊πÁπ¡≈∂ Â’

√≈≈ √Â≈ ͺË≈ Â∂ √≈¯ ‘Ø «◊¡≈Õ

‘ºÊ ’≈ ÚÒ «⁄ºÂ ’Â≈ ÚÒ

ÓπºÏ∂-ÏøÁ∆ Á∂ √Ó∂∫ ’∞fi «¬’ ÍÃ∂Ó∆¡ª È∂ ÁØ ’∞ «’ºÒ∂ Á∂

’∆ÏÈ ˜Ó∆È ◊πÁπ¡≈∂ √≈«‘Ï ˘ Á≈È ’ «ÁºÂ∆Õ ¿∞√ √≈∆

˜Ó∆È Á∆ ⁄≈-Á∆Ú≈∆ Í«‘Ò∂ ‚ø‚≈ ÊØ∑ª È≈Ò, «Î «¬º‡ª Á∆

’øË ’º„ ’∂ ’ Ò¬∆Õ «¬‘ ˜Ó∆È ‘π‰ ◊πÁπ¡≈≈ √≈«‘Ï Á≈

«¬’ ¤Ø‡≈ «‹‘≈ Î≈Ó Ï‰ «◊¡≈Õ «‹√ Ú∂Ò∂ Ï≈Ï≈ ‹∆ Ì‹È-

«√ÓÈ ÂØ∫ Ú∂‘Ò∂ ‘øπÁ∂ ª «¬√ ¯≈Ó «Ú⁄ ‹Ø ¡≥Ϫ, ÏÁ≈Óª ¡Â∂

‘Ø ÎÒª Á∂ Ï»‡∂ Ò≈¬∂ √È ¿∞‘Ȫ ˘ ◊Ø‚Á∂Õ ‹Ø √Ϙ∆ Ò≈¬∆ ‘øπÁ∆

√∆, ¿∞√ Á∆ Á∂÷-Ì≈Ò ’Á∂Õ

¡≈Í ‹∆ È∂ √≈∂ ◊πÁπ¡≈∂ Á∂ ⁄≈Ø∫ Í≈√∂ «ÁÈ «Ú⁄ «¬’ Ú≈

˜» Î∂≈ Ó≈È≈Õ ’ج∆ ¤Ø‡≈-Úº‚≈ ÏÂÈ ‹∂’ Ï≈‘ «Í¡≈ ‘ØÚ∂ ª

¿∞√ ˘ ⁄πº’ «Ò¡≈¿∞‰≈ó‹∂’ ’ج∆ ⁄∆˜ Ï≈‘ ı≈Ï ‘øπÁ∆ ‹≈Í∂ ª

¿∞√ Á∆ √≈-√øÌ≈Ò ’È∆Õ ’¬∆ Ú≈∆ ’¬∆ ÍÃ∂Ó∆¡ª È∂ Ùø’≈ ’È≈

«’ Â∞√ƒ ÷∂Â∆-Ï≈Û∆ ‹ª ¤Ø‡∆¡ª-Ó؇∆¡ª ⁄∆˜ª Á∆ √≈-√øÌ≈Ò «Ú⁄

Ï‘π «Ë¡≈È «ÁøÁ∂ ‘ØÕ ÂÁ ¡≈Í ‹∆ È∂ ‹Ú≈Ï Á∂‰≈ «’ ◊πÁπ¡≈≈

√≈«‘Ï Á∆ ‹Ø Ú∆ Ú√± ‘À, ¡√ƒ ¿∞√ ˘ √«Â◊π» ‹∆ Á∆ ‹≈‰ ’∂ √≈-

√øÌ≈Ò ’Á∂ ‘ªÕ ‹Ø ÷∂ª «Ú⁄ Ï»«‡¡ª Á∆ ◊Ø‚∆ ¡Â∂ √øÌ≈Ò ’∆Á∆

‘À, ÓÈ «Ú⁄ «¬‘ ⁄≈¿∞ ‘øπÁ≈ ‘À «’ «¬‘ √≈∂ Ï»‡∂ √≈‚∂ Ó≈«Ò’ √«Â◊π»

‹∆ Á∂ ‘ÈÕ √Ø Ó≈Ò’ Á∂ «¬È∑ª Ï»«‡¡ª Á∆ √∂Ú≈ √øÌ≈Ò ’∆Á∆ ‘ÀÕ «‹Ú∂∫

394

«’√∂ ÈΩ’ È∂ ¡≈͉∂ Ó≈«Ò’ ˘ ÍÃ√øÈ ’È≈ ‘ØÚ∂ ª ¿∞‘ ÿ Á∆

√≈-√øÌ≈Ò ¡≈͉≈ ÿ ‹≈‰ ’∂ ’Á≈ ‘À, ÿ ˘ √Ø‘‰≈ √‹≈™Á≈

‘ÀÕ Ï≈‘ ı≈Ï ‘øπÁ∆¡ª ⁄∆˜ª ˘ Ï⁄≈™Á≈ ‘À ¡Â∂ ÷∂ª «Ú⁄ Í»∆

ÂÈ-Á∂‘∆ È≈Ò ’øÓ ’Á≈ ‘ÀÕ ¿∞√ ÈΩ’ ¿∞µÍ Ó≈«Ò’ Á∆ ıπÙ∆ ‘øπÁ∆

‘À Â∂ «‹‘Û≈ ¶◊-Í≈‰∆ ¤’ ’∂ √πºÂ≈ ‘∂ ‹ª ¡ÀÚ∂∫ Ï≈‘ ÿ≥πÓ «Î

’∂ √Ó∂∫ ˘ ¡‹ª¬ƒ ‘∆ ◊Ú≈ Á∂Ú∂, Ó≈«Ò’ ’Á≈«⁄ Ú∆ ¿∞√ ¿∞µÍ ıπÙ

È‘ƒ ‘øπÁ≈Õ √Ø ¡√ƒ ª √≈∂ ’øÓ ¡≈͉∂ Ó≈«Ò’ √«Â◊π» ‹∆ Á∆ ıπÙ∆

ÒÀ‰ Ò¬∆ ‘∆ ’Á∂ ‘ª «’ «’Ú∂∫ È≈ «’Ú∂∫ √≈‚∂ ¿∞µÍ Ó≈«Ò’ Á∆ ıπÙ∆

ω∆ ‘∂Õ Ï≈Ï≈ ‹∆ Á≈ ‹∆ÚÈ Âª Í≥‹Ú∂∫ Í≈ÂÙ≈‘ ‹∆ Á∂ «¬√ Ú≈’

¡È∞√≈ ω ⁄π’≈ √∆ «’ :

ÓÈ Ï⁄ ¥Ó ÍÃÌπ ¬∂’∞ «Ë¡≈¬∂®

√Ï ÎÒ≈ √ج∆ ‹È∞ Í≈¬∂®6® (√»‘∆ Ó: 5, Í≥È≈ 760)

ÓÈ Á≈ Ω∫¡ ‘ √Ó∂∫ ¿∞√ Ú≈«‘◊π» ‹∆ Á∂ ⁄Ȫ ÚºÒ Ï«‰¡≈ «‘øÁ≈

Â∂ ‹∂’ ’ج∆ √ø◊Â∆ ÍπÙ ¡≈ ‹ªÁ∂ ª Ï⁄Ȫ Áπ¡≈≈ ¿∞È∑ª È≈Ò :

¡≈Ú‘π √ø «ÓÒ‘π Ó∂∂ Ì≈¬∆ «Ó«Ò ‘« ‘« ’Ê≈ ’‘π®

‘« ‘« È≈Óπ ÏØ«‘Êπ ‘À ’Ò‹π«◊ ÷∂Ú‡π ◊π √Ï«Á ‘π®1®

(«ÏÒ≈ÚÒ Ó: 4, Í≥È≈ 799)

¡Â∂

¡≈Ú‘π √ø «ÓÒ‘π Ó∂∂ Ì≈¬∆

«Ó«Ò ‘« ‘« È≈Óπ Ú÷≈È®

«’Â∞ «Ï«Ë «’¿∞ Í≈¬∆¡À ÍÃÌπ ¡ÍπÈ≈

ÓØ’¿∞ ’‘π ¿∞ÍÁ∂√π ‘« Á≈È®2® (ÍÃÌ≈Â∆ Ó: 4, Í≥È≈ 1335)

¡È∞√≈ ¡≈¬∂ ‹«◊¡≈√» ÍÃ∂Ó∆¡ª È≈Ò ¿∞√ ¡’≈Ò Íπ÷ Ú≈«‘◊π» ‹∆

Á∂ «ÓÒ≈Í √ÏøË∆ ‘∆ «Ú⁄≈ª ‘øπÁ∆¡ªó«¬ø‹ ’«‘ Ò¬∆¬∂ «’ Ï≈Ï≈ ‹∆

È∂ ¡≈͉≈ √»ıÓ Â∂ √Ê»Ò, √Ì ’∞fi ‘∆ Ú≈«‘◊π» ˘ ÍÃ√øÈ ’È Ò¬∆

Í»È ÂΩ Â∂ ¿∞È∑ª ˘ ¡Í‰ ’ º«÷¡≈ √∆Õ ¡≈͉≈, ¡≈͉∂ Í≈√

’∞fi Ú∆ È‘ƒ √∆, Ï√ :

ÓÀ È≈‘∆ ÍÃÌ √Ìπ «’¤∞ Â∂≈®

¬∆ÿÀ «È◊πÈ ¿∞ÿÀ √◊πÈ

’∂Ò ’ «Ï«⁄ √π¡≈Ó∆ Ó∂≈®1® ‘≈¿∞®

(«ÏÒ≈Ú´ Ó: 5, Í≥È≈ 827)

395

Á∆ ¡Ú√Ê≈ «Ú⁄ ¡≈Í ‹∆ «Ú⁄Á∂ √ÈÕ √Ú∂ ÂØ∫ Ù≈Ó Â’, Ù≈Ó ÂØ∫

¡◊Ò∆ √Ú∂ Â’ √≈≈ √Óª :

ÓÈ Ï⁄ ¥Ó ÍÃÌπ ¬∂’∞ «Ë¡≈¬∂®

(≈◊ √»‘∆ Ó: 5, Í≥È≈ 760)

«Ú⁄ ‘∆ ÏÂ∆ ‘øπÁ≈Õ Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ ‘ ’øÓ ˘ ÍÓ∂Ù Á∆ ÏøÁ◊∆ ‘∆

ω≈ «Ò¡≈ ‘Ø«¬¡≈ √∆ Â∂ :

ËøÈ∞ ËøÈ∞ ËøÈ∞ ‹È∞ ¡≈«¬¡≈

(◊¿∞Û∆ √π÷ÓÈ∆ Ó: 5, Í≥È≈ 294)

Ú≈Ò∆ ◊ºÒ ‘∆ √∆Õ ¿∞√ Ó‘≈È ¡≈ÂÓ≈ ÍÃÊ≈«¬ ’∞fi «Ò÷‰≈ Ï‘π ¡Ω÷≈

‘ÀÕ ¿∞‘Ȫ Á∆ ’‰∆ Ò¬∆ ª Ï≈Ï≈ ’Ï∆ ‹∆ Á≈ ¯πÓ≈È ‘∆ „π’Á≈

‘ÀÕ

’«‘Ï∂ ’¿∞ √ØÌ≈ È‘∆ Á∂÷≈ ‘∆ ÍÚ≈È∞®121® (Í≥È≈ 1370)

«‹‘Ȫ Ú‚Ì≈◊∆¡ª È∂ ¡≈Í ‹∆ ˘ ¡≥ÁÒ∆ ¡º÷ È≈Ò Ú∂«÷¡≈ ‘À ¿∞‘

‘∆ ‹≈‰Á∂ ‘È «’ ¿∞‘Ȫ Á≈ ‹∆ÚÈ «’‘Ø «‹‘≈ √∆Õ

ppppppppppppppp

396

ÕìÆð ÃÅèÈ ÕÀ° Çîñé¶ ÜÅÂÆÁËÕìÆð ÃÅèÈ ÕÀ° Çîñé¶ ÜÅÂÆÁËÕìÆð ÃÅèÈ ÕÀ° Çîñé¶ ÜÅÂÆÁËÕìÆð ÃÅèÈ ÕÀ° Çîñé¶ ÜÅÂÆÁËÕìÆð ÃÅèÈ ÕÀ° Çîñé¶ ÜÅÂÆÁËÃÅÇæ é ñÆÜË Õ¯Ç¨ÃÅÇæ é ñÆÜË Õ¯Ç¨ÃÅÇæ é ñÆÜË Õ¯Ç¨ÃÅÇæ é ñÆÜË Õ¯Ç¨ÃÅÇæ é ñÆÜË Õ¯Ç¨

(Í≥È≈ 1370)

√. √Ú‰ «√øÿ ‹∆ ‹Ø «’ √À∫‡Ò ‡≈¿±È ‹¶Ë «Ú÷∂ ¡≈͉≈

’≈ØÏ≈ ’Á∂ ‘ÈÕ ¡≈Í Á≈ ‹ºÁ∆ «Í≥‚ ̺‡∆¡ª («˜. ‘π«Ù¡≈Íπ) ‘ÀÕ

Â’∆ÏÈ AIGE «Ú⁄ ¡≈Í «’√∂ ’≈‹ Ò¬∆ ¡≈͉∂ ¿∞ÍÃØ’Â «Í≥‚

«Ú⁄ ¡≈¬∂Õ «¬‘Ȫ Á∂ ÿØ∫ Ï∆Ï∆ ◊π» ÿ Á∆ ’≈¯∆ ÙË≈¨ √∆, √Ø

¿∞√ È∂ √. √Ú‰ «√øÿ ‘ت ˘ «’‘≈ «’ √π«‰¡≈ ‘À «’ «Í≥‚ ◊Ø∫ÁÍπ

ȘÁ∆’ ‹Ø √Á∆¡ª ÂØ∫ «Ú≈È Ê∂‘ «Í¡≈ √∆, «‹ºÊ∂ ÏÛ∆¡ª ÌÀÛ∆¡ª

»‘ª «‘øÁ∆¡ª √È, «‹√ √Á’≈ ’ج∆ Ú∆ ¿∞Ê∂ ·«‘‰ Á≈ ‘∆¡≈ È‘ƒ

’Á≈ √∆, ¿∞√ «Ú≈È Ê∂‘ Â∂ «¬’ √øÂ-Ó‘ªÍπÙ ¡≈ «‡’∂ ‘È Â∂

¿∞µÊ∂ ◊πÁπ¡≈≈ Ú∆ ω «◊¡≈ ‘À; √ø◊ Ú∆ ’≈¯∆ ÁÙÈ ’È ‹≈‰

Òº◊ ͬ∆ ‘ÀÕ ¡√ƒ Ú∆ È∂Û∂ ¡≈¬∂ ‘ج∂ ‘ªó√Ø «’™ È≈ ¿∞‘Ȫ Ó‘ªÍπÙª

Á∂ ÁÙÈ ’’∂ ‘π«Ù¡≈Íπ ÚºÒ Á∆ ‹¶Ë ⁄Ò∂ ‹≈¬∆¬∂, √¯ Á≈

’ج∆ Ï‘πÂ≈ ¯’ È‘ƒ ÍÀ‰≈Õ

¡º◊Ø∫ √. √Ú‰ «√øÿ ‘ت ‹Ú≈Ï «ÁºÂ≈ «’ ÂÀ˘ Ï‘πÂ∆ ‘∆ √≈Ë»-

√øª Á∂ ÁÙȪ Á∆ Ò≈Ò√≈ «‘øÁ∆ ‘À; ‹≈‘, Âø» ⁄Ò∆ ‹≈‘, ÓÀ∫ «¬ºÊ∂

«Í≥‚ ‘∆ ·«‘Á≈ ‘ª, «’™«’ ÓÀ∫ «’√∂ Ú∆ √≈Ë-√ø ¡º◊∂ ÓºÊ≈ È‘ƒ

‡∂’‰≈Õ «¬‘ ¿∞µÂ √π‰ ’∂ Ï∆Ï∆ È∂ «’‘≈ «’ ÓÀ∫ «¬’ºÒ∆ «’√ È≈Ò

‹≈Úª, «¬ø‹ ’Ø «’ Â∞√ƒ ⁄Ò∂ ⁄ÒØ Â∂ ¡≈ÍÂ∞√ƒ Ó‘≈≈‹ Á∂ ’Ó∂ «Ú⁄

‘∆ ÏÀ·∂ «‘‰≈, Ó‘ªÍπÙª ˘ È≈ «Ó«Ò¿∞Õ

ıÀ, Ï∆Ï∆ Á∂ Ï‘πÂ≈ ˜Ø Í≈¿∞‰ Â∂ √Á≈ ‘؃ Ó≥È ◊¬∂ Â∂

¡≈͉∆ ’≈ ≈‘ƒ «Í≥‚ ̺‡∆¡ª ÂØ∫ ◊πÁπ¡≈≈ √≈«‘Ï Ò¬∆ Â∞ ͬ∂Õ

√. √Ú‰ «√øÿ ‘؃ Á√Á∂ ‘øπÁ∂ ‘È «’ ‹ÁØ∫ ¡√ƒ ¡‹∂ ◊Ø∫ÁÍπ ÂØ∫

◊πÁπ¡≈∂ Ú≈Ò∂ Í≈√∂ ÓπÛ∂ ‘∆ √ª ª Ó∂∂ ÓÈ «Ú⁄ ‹Ø Ï‘πÂ∆ ’º‡ÛÁ≈

√∆, ¿∞√ «Ú⁄ ’≈¯∆ ¯’ ÍÀ «◊¡≈ Â∂ ÓÈ «Ú⁄ √øª ÍÃÂ∆ «Í¡≈

397

«‹‘≈ ¿∞Í‹‰ Òº◊≈Õ ¡º√» Á≈ Ó‘∆È≈ √∆, √Â∂ «Ú⁄ «¬’ Ï√∆È Á∂

÷∂ «Ú⁄ √√Ø∫ ¿∞µ◊∆ ‘ج∆ Ú∂÷ ’∂ ÓÈ «Ú⁄ √≈◊ ÷≈‰ Á∆ Ú≈ÙÈ≈

ω∆ ¡Â∂ È≈Ò ‘∆ ÓÈ «Ú⁄ «¬‘ ÎπÈ≈ ω «◊¡≈ «’ ¡√ƒ √øª

Á∂ ÁÙÈ ’È ‹≈ ‘∂ ‘ª, ‹∂ √ø ‹∆ √≈˘ √∑Ø∫ Á∂ √≈◊ È≈Ò ÍÃÙ≈Á≈

¤’≈¿∞‰ ÂÁ ÓÀ∫ ¿∞‘Ȫ ˘ Í»È √ø Ó≥Ȫ◊≈Õ ¡‹∂ «¬‘ ¯πÈ≈ ¡≈

’∂ ‘«‡¡≈ ‘∆ √∆ «’ ◊πÁπ¡≈≈ √≈«‘Ï Á∂ ȘÁ∆’ «˜ÓƒÁ≈ Á≈ ÷∂Â

Óº’∆ Á∆ ¯√Ò È≈Ò Ò«‘Ò‘≈ «‘≈ √∆Õ «¬’ ‘Ø ÎπÈ≈ ω «◊¡≈

«’ Ú≈Í√∆ Â∂ «¬√ ÷∂ «Ú⁄Ø∫ ¡≈Í≥» Â∂ Ï≈’∆ ÍÚ≈ Á∂ ⁄ºÏ‰ Ò¬∆

ÓπºÒ ‹ª «‹Ú∂∫ Ú∆ ‘Ø«¬¡≈ ¤ºÒ∆¡ª ÷ÛÈ∆¡ª ‘ÈÕ «¬‘ ÎπÈ≈ Óπº’Á∂

‘∆ ÁØÚ∂∫ ‹∆¡ ◊πÁπ¡≈≈ √≈«‘Ï Íπº‹ ◊¬∂Õ √. √Ú‰ «√øÿ ‹∆ È∂ «¬‘

ÎπÈ≈ ¡≈͉∂ ÿØ∫ Ï∆Ï∆ ˘ È‘ƒ Áº«√¡≈Õ

ÁπÍ«‘ Á≈ Ú’Â √∆Õ Ï≈Ï≈ ‹∆ Ï≈’∆ √ø◊ Á∂ È≈Ò Ïª‚∂ «Ú⁄

Á∆ ¿∞µÍ ÏÀ·∂ √Ã∆ √π÷ÓÈ∆ √≈«‘Ï Á≈ Í≈· √ÃÚ‰ ’ ‘∂ √ÈÕ ‹Á

«¬‘ ÁØÚ∂∫ ‹∆¡ (√. √Ú‰ «√øÿ Â∂ ¿∞‘Ȫ Á∂ ÿØ∫ Ï∆Ï∆ ‹∆) È∂Û∂ ¡≈¬∂

ÂÁ Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ ¿∞µ⁄∆ ¡≈Ú≈˜ «Ú⁄ Ï⁄È ’∆Â≈ «’ Í«‘Òª √«Â◊π»

√Ã∆ ◊π» ◊ÃøÊ √≈«‘Ï ‹∆ ˘ ÈÓ√’≈ ’ ¡≈ÚØÕ ÁØÚ∂∫ √∆ √«Â◊π»

Ó‘≈≈‹ ‹∆ ˘ ÈÓ√’≈ ’’∂ Ï≈Ï≈ ‹∆ Í≈√ √ø◊ «Ú⁄ ¡≈ ◊¬∂Õ

¡‹∂ ¿∞‘ Ï≈Ï≈ ‹∆ ˘ ÓºÊ≈ ‡∂’‰ Á∆ «Â¡≈∆ «Ú⁄ ‘∆ √È «’ Ï≈Ï≈

‹∆ È∂ «’‘≈ «’ ◊π» ’∂ «√º÷ ˘ ÓºÊ≈, ’∂ÚÒ √«Â◊π» √Ã∆ ◊π» ◊ÃøÊ

√≈«‘Ï ‹∆ ˘ ‘∆ ‡∂’‰ Á≈ ‘π’Ó ‘À, ¿∞‘ Â∞√ƒ ‡∂’ ¡≈¬∂ ‘ØÕ ‘Ø «’√∂

Ú∆ Á∂‘Ë≈∆ ¡º◊∂ ÓºÊ≈ È‘ƒ ◊ÛÈ≈ ⁄≈‘∆Á≈ ÏÒ«’ √«Â◊π» ‹∆ Á∆

ÏıÙ∆ ‘ج∆ ¯Â«‘ ÏπÒ≈¿∞‰∆ ⁄≈‘∆Á∆ ‘ÀÕ «¬‘ √Ì ÂØ∫ Úº‚∆ ‘ÀÕ «¬’

ª ⁄≈ Ú≈∆ ◊πÓ≥Âz Á≈ ‹≈Í ‘Ø ‹ªÁ≈ ‘À, Á»√∂ √«Â◊π» ‹∆ Á≈ ‘π’Ó

Ó≥«È¡≈ ‹ªÁ≈ ‘ÀÕ √Ø √Á≈ ‹∆ Â∂ Ï∆Ï∆ ‹∆ ¯Â«‘ ÏπÒ≈ ’∂ √ø◊Â

«Ú⁄ ÏÀ· ◊¬∂Õ

√. √Ú‰ «√øÿ ‹∆ Á∂ Áº√‰ ÓπÂ≈«Ï’ ¡ºË∆ ’∞ «ÈÙ≈ ª Ï≈Ï≈

‹∆ ÚºÒØ∫ ÓºÊ≈ È≈ «‡’≈¿∞‰ È≈Ò ‘∆ ‘Ø ◊¬∆ √∆ Í Á»√∂ ÎπÈ∂ ÓÈ

«Ú⁄ ¡‹∂ Ï≈’∆ √ÈÕ ‹ÁØ∫ ¡√‡ÍÁ∆ Í»∆ ‘ج∆ ÂÁ Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ Ì≈¬∆

¡Ó «√øÿ ‹Ø Òª◊∆ Á∆ √∂Ú≈ ’Á∂ √È, ˘ ¡≈Ú≈˜ Ó≈∆ Â∂ «’‘≈

«’ √Á≈ ‘؃ Á»Ø∫ ¡≈¬∂ ‘È, «¬È∑ª ˘ ¶◊ ¤’≈ÚØ Â∂ Ï∆Ï∆ ⁄È

’Ω ‹Ø √Ú∂∂ √≈◊ ÒÀ ’∂ ¡≈¬∆ √∆, ¿∞‘ ◊Ó ’’∂ «¬‘Ȫ ˘ ÍÃÙ≈Á∂

È≈Ò ¤’≈¿∞‰≈ ‘ÀÕ «¬‘ Ï⁄È √π‰ ’∂, √. √Ú‰ «√øÿ ‘؃ Á√Á∂

398

‘øπÁ∂ ‘È «’ Ó∂∂ ÓÈ «Ú⁄ ÏÛ∆ ÙÓ ¡≈¬∆ Â∂ ÓÈ «Ú⁄ Í»ÈÍÂ∆‹‰≈

‘Ø ◊¬∆ «’ «¬‘ Ó‘ªÍπ÷ ¡≥ÂÔ≈Ó∆ ‘È ¡Â∂ √«Â◊π» √Ã∆ ◊π» ◊ÃøÊ

√≈«‘Ï ‹∆ Á∂ ÒÛ Òº◊‰ Ò¬∆ ‘∆ ÍÃ∂È≈ «ÁøÁ∂ ‘È ÂÊ≈ «¬‘Ȫ Á≈

˙‡-¡≈√≈ ◊πÏ≈‰∆ ‘∆ ‘ÀÕ √Ø Ï≈Ï≈ ‹∆ Á∂ ‘π’Ó ’È Â∂ ºÍÛ ¿∞µÍ

ÏÀ·, √≈◊ È≈Ò ÍÃÙ≈Á≈ ¤’ ’∂ ÓÈ Á∆ Í»È «ÂzÍÂ∆ ‘Ø ◊¬∆Õ ¶◊

¤’‰ ¿∞Íø √ø◊ «Ú⁄ ÏÀ· ’∂ «‘øÁ≈ √Ã∆ √π÷ÓÈ∆ √≈«‘Ï ‹∆ Á≈

Í≈· √ÃÚ‰ ’∆Â≈Õ Í≈· ¿∞Íø Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ ’Ò◊∆Ë ⁄ÓÂ’≈ (‹Ø

Ò≈◊∂ Ó≥‹∂ ¿∞µÍ º«÷¡≈ ‘Ø«¬¡≈ √∆) «¬’ ÍÃ∂Ó∆ ˘ Ó≥‹∂ ¿∞µÍ ÏÀ· ’∂

ÍÛ∑È Ò¬∆ ‘π’Ó ’∆Â≈Õ ⁄ÓÂ’≈ «Ú⁄Ø∫ √«Â◊π» ‹∆ Á∂ ’ΩÂ’ª Á∆

«¬’ √≈÷∆ √ÃÚ‰ ’∆Â∆Õ √≈÷∆ √øÍ»È ‘؉ ¿∞Íø Ú≈Í√ ‹≈‰ Ò¬∆

¡≈«◊¡≈ Ó≥◊∆Õ «¬√∂ √Ó∂∫ ÁΩ≈È «¬’ ÍÃ∂Ó∆ ’ÍÛ∂ «Ú⁄ Ú∆‘-Í≥fi∆ Óº’∆

Á∆¡ª ¤ºÒ∆¡ª ÒÀ ’∂ ¡≈«¬¡≈ ‹Ø ¿∞√ È∂ ◊πÁπ¡≈≈ √≈«‘Ï ¡≥Á

Ó‘≈≈‹ ‹∆ Á∂ ‘˜» ¡≈ Ì∂‡≈ Ë∆¡ªÕ ¿∞‘ ÍÃ∂Ó∆ Ó‘≈≈‹ ‹∆ Á∂ ‘˜»

¤ºÒ∆¡ª Á∆ Ì∂‡≈ Ë ’∂ ◊πÁπ¡≈≈ √≈«‘Ï Á∂ ‘≈Ò ’Ó∂ ÂØ∫ Ï≈‘

Ï≈Ï≈ ‹∆ ˘ ¯Â«‘ ÏπÒ≈¿∞‰ ¡≈ ‘∆ «‘≈ √∆ «’ Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ ¡≈Ú≈˜

Ó≈∆ «’ ‹Ø ¤ºÒ∆¡ª Â∞√ƒ √«Â◊π» ‹∆ ¡º◊∂ Ë∆¡ª ‘È, ¿∞‘ È≈Ò

‘∆ ÒÀ ¡≈ÚØÕ ¿∞‘ ÍÃ∂Ó∆ ’ÍÛ∂ √Ó∂ √≈∆¡ª ¤ºÒ∆¡ª ÒÀ ¡≈«¬¡≈ ¡Â∂

Ï≈Ï≈ ‹∆ ˘ ¡≈ ¯Â«‘ ÏπÒ≈¬∆Õ ◊π¯Â«‘ Á≈ ¿∞µÂ Á∂‰ ¿∞Íø Ï≈Ï≈

‹∆ ’«‘‰ Òº◊∂ «’ «¬‘ √≈∆¡ª ¤ºÒ∆¡ª √Á≈ ‘ت Á∆ ’≈ «Ú⁄

º÷ ¡≈ÚØÕ

√. √Ú‰ «√øÿ Á≈ ÓØ„≈ ÎÛ ’∂ Ï≈Ï≈ ‹∆ ’«‘‰ Òº◊∂ «’ ““‹ÁØ∫

√ø◊ «Ú⁄ ¡≈¿∞‰≈ ‘ØÚ∂ ÂÁ ÓÈ «Ú⁄ ¯˜»Ò Ú≈Ë» ÎπÈ∂ ÒÀ ’∂ È‘ƒ

¡≈¿∞‰≈ ⁄≈‘∆Á≈ ¡Â∂ È≈ ‘∆ «’√∂ Á∆ Í÷ ’È Ò¬∆ ÓÈ «Ú⁄ ’ج∆

Ë≈È≈ ÏÈ≈¿∞‰∆ ⁄≈‘∆Á∆ ‘ÀÕ √ø◊ «Ú⁄ ¡≈¿∞‰ Á≈ Í»≈ Ò≈Ì ÂÁ

‘∆ ‘À ‹∂ √≈∂ √ø√≈«’ √ø’Òͪ Á≈ «Â¡≈◊ ’’∂ ’∂ÚÒ ◊π»-ÁÙȪ

¡Â∂ È≈Ó-Ï≈‰∆ Á≈ Ò≈‘≈ ÍÃ≈Í ’È Á≈ ÎπÈ≈ ‘∆ ÓÈ «Ú⁄ ÒÀ ’∂

¡≈¬∆¬∂Õ ‹∂ ÓÈ ‘ØȪ √ø’Òͪ (Îπ«È¡ª) È≈Ò Ì«¡≈ ‘∂ ÂÁ √ø◊Â

«Ú⁄ ¡≈¿∞‰ Á≈ Í»È Ò≈Ì ÍÃ≈Í ȑƒ ‘øπÁ≈Õ √ø◊ «Ú⁄ «’‘Ø «‹‘≈

ÓÈ Ï‰≈ ’∂ ¡≈¿∞‰≈ ⁄≈‘∆Á≈ ‘À, «¬√ ÍÃÊ≈«¬ Ï≈Ï≈ ’Ï∆ ‹∆ È∂ Ú∆

◊πÏ≈‰∆ «Ú⁄ √≈‚∆ ¡◊Ú≈¬∆ ’∆Â∆ ‘À «’ :

’Ï∆ √≈Ë» ’¿∞ «ÓÒÈ∂ ‹≈¬∆¡À

√≈«Ê È Ò∆‹À ’Ø«¬® (Í≥È≈ 1370)

399

«¬‘ Ï⁄È √π‰Á∂ √≈ ‘∆ ÓÈ Á∂ √ø’Òͪ Á∂ √≈∂ «’ø◊∂ „«‘

◊¬∂Õ ÓÈ «Ú⁄ ͤÂ≈Ú≈ √∆ «’ ÓÀ∫ «¬‘Ø «‹‘∂ Í»È Ó‘≈ÂÓ≈, Í»È

◊π»-Ì≈ÚÈ∆ Ú≈Ò∂ ◊π«√º÷ √≈Ë» ÍÃÂ∆ ¡≥ÂÔ≈ÓÂ≈ Á∆ Í÷ ’È Ò¬∆

ÓÈ «Ú⁄ √ø’ÒÍ «’™ ω≈«¬¡≈?

Â∞È Ú∂Ò∂ √. √Ú‰ «√øÿ ‹∆ È∂ Ï≈Ï≈ ‹∆ ˘ Íπº«¤¡≈ «’ ““Ï≈Ï≈

‹∆! √≈‚∂ Ò≈«¬’ ’ج∆ √∂Ú≈?”” Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ «’‘≈ «’ ‹Á ¡◊Ò∆ Ú≈

¡≈ÚØ◊∂ «Î Áº√ª◊∂Õ ¡‹∂ ÁØ-⁄≈ «ÁÈ ‘∆ Ï∆Â∂ «’ ¿∞‘ ÙÏÁ ÓπÛ-

ÓπÛ ’øȪ «Ú⁄ ◊ø»‹Á∂ √È «’ ““¡◊Ò∆ Ú≈ ‹Á ¡≈ÚØ◊∂ «Î √∂Ú≈

Áº√ª◊∂Õ”” ÊØÛ∑∂ «ÁȪ «Ú⁄ ‘∆ ÓπÛ Í«Ú≈ √«‘ Ï≈Ï≈ ‹∆ ˘ «ÓÒ‰

◊πÁπ¡≈≈ √≈«‘Ï Íπº‹ ◊¬∂Õ

Ï≈Ï≈ ‹∆ ˘ «ÓÒ ’∂, ¶◊ ¤’‰ ¿∞Íø √. √Ú‰ «√øÿ ‹∆

È∂ Íπº«¤¡≈ «’ «Í¤Ò∆ Ú≈ ‹Á ¡√ƒ ÁÙÈ ’È ¡≈¬∂ √ª ÂÁ ¡≈Í

‹∆ È∂ Ï⁄È ’∆Â≈ √∆ «’ Â∞‘≈‚∂ ◊Ø⁄∂ √∂Ú≈ ¡◊Ò∆ Ú≈ Áº√ª◊∂; √Ø

‘π’Ó ’Ø ‹Ø ¡√ƒ ’ √’Á∂ ‘ج∆¬∂Õ Ï≈Ï≈ ‹∆ ’«‘‰ Òº◊∂ «’ √Ì

ÂØ∫ Úº‚∆ √∂Ú≈ «¬‘Ø ‘À «’ Â∞√ƒ ¡≥«ÓऒØ, «ÈºÂÈ∂Ó ’Ø ¡Â∂ ◊π«√º÷∆

«‘ Á∂ Í»È Ë≈È∆ ωØ; «¬√∂ «Ú⁄ ‘∆ √«Â◊π» ‹∆ Á∆ ıπÙ∆ ‘ÀÕ

√Ø Ï≈Ï≈ ‹∆ Á∆ ÍÃ∂È≈ √Á’≈ Í«Ú≈ È∂ ¡≥«ÓàÍ≈È ’∆Â≈ ¡Â∂ ◊π»

Ú≈Ò∂ ω ’∂ √«Â◊π» ‹∆ Á∆¡ª ıπÙ∆¡ª ÍÃ≈Í ’∆Â∆¡ªÕ

ppppppppppppppp

400

îÅé° ÁêîÅé ÇòÚ Ãî-ÇìðåÆîÅé° ÁêîÅé ÇòÚ Ãî-ÇìðåÆîÅé° ÁêîÅé ÇòÚ Ãî-ÇìðåÆîÅé° ÁêîÅé ÇòÚ Ãî-ÇìðåÆîÅé° ÁêîÅé ÇòÚ Ãî-ÇìðåÆ

√Óπº⁄∂ ÷≈Ò√≈ Í≥Ê ÚºÒØ∫ AIGE ¬∆. Á∆ «Ú√≈÷∆ Á≈ ÍπÏ ÷≈Ò√∂

Á∆ ‹ÈÓ-Ì»Ó∆ Âı √Ã∆ ’∂√◊Û∑ √≈«‘Ï (√Ã∆ ¡ÈßÁÍπ √≈«‘Ï) «Ú÷∂

ÓÈ≈¿∞‰ Ò¬∆ √Ó»‘ ◊π» È≈È’ È≈Ó-Ò∂Ú≈ ˘ ¡Í∆Ò ’∆Â∆ ◊¬∆Õ

Í≥Ê’ «¬’º· «Ú⁄ Ù≈ÓÒ ‘؉ Ò¬∆ Ï≈Ï≈ ‹∆ Ú∆ √ø◊ √Ó∂ √Ã∆

¡ÈßÁÍπ √≈«‘Ï Íπº‹ ◊¬∂Õ

√Ã∆ ¡ÈßÁÍπ √≈«‘Ï Íπº‹‰ ¿∞Íø Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ √≈∂ «√øÿª È≈Ò

√Ò≈‘ ω≈¬∆ «’ «¬ºÊ∂ «¬º’ Ó‘ªÍπ÷ª Á≈ ’≈¯∆ Úº‚≈ ¡√Ê≈È ‘À ‹Ø

√≈‚∂ ‹≈‰ø» Ú∆ ‘Èó√Ø ¡≈ͪ √≈∂ ¿∞‘Ȫ Á∂ ‚∂∂ ⁄ÒÁ∂ ‘ªÕ ‹∂ «‘≈«¬Ù

Ò¬∆ ‹◊∑≈ ‘ج∆ ª ¿∞µÊ∂ ·«‘ ÒÚª◊∂, Á»√∂ ¡≈ͪ √≈«¡ª ˘

Ó‘ªÍπ÷ª Á∂ ÁÙÈ ‘Ø ‹≈‰◊∂Õ «¬√ «Ú⁄≈ ¡Ë∆È √≈∂ «√øÿ Ï≈Ï≈

‹∆ Á∂ È≈Ò ÍÀÁÒ ‘∆ ¿∞√ ¡√Ê≈È ÚºÒ Â∞ ͬ∂Õ ¿∞‘Ȫ «ÁȪ «Ú⁄

¿∞ÍÃØ’Â √ø ‹∆ Á∆ ¡’≈Ò∆¡ª È≈Ò ’∞ºfi «Ú◊Û∆ ‘ج∆ √∆Õ

Ï≈Ï≈ ‹∆ ¡Â∂ √≈∆ √ø◊ È∂ ‚∂∂ Íπº‹ ’∂, «‹ºÊ∂ √ø ‹∆ ¡≈͉∂

Ͷÿ ¿∞µÍ ÏÀ·∂ ‘ج∂ √Èó¿∞µÊ∂ Í‘øπ⁄ ’∂ ¿∞‘Ȫ ˘ ¯Â«‘ ÏπÒ≈¬∆ Í

√ø ‹∆ ¡≈͉∆ ◊º‚∆ Á∂ ‚≈¬∆Ú È≈Ò «¬º’ √≈ω Á∆ «‡º’∆ Ï≈ÏÂ

fi◊Û ‘∂ √È «’ Âø» ¿∞‘ √≈ω Á∆ «‡º’∆ √≈˘ Íπº¤∂ «ÏȪ «’√∂ ˘

«’™ «ÁºÂ∆ ‘À, «¬√ Â∑ª Ï∂-ÍÃÂ∆Â∆ ‘Ø ‹ªÁ∆ ‘ÀÕ ‚≈¬∆Ú «Ú⁄≈≈

«÷Ó≈ Ó≥◊ «‘≈ √∆ Í √ø ‹∆ ¿∞√ ˘ ‚ª‡-¯≈‡ ‘∂ √ÈÕ fi◊Û∂ «Ú⁄

¡≈Í «¬øÈ∂ Ó◊È √È «’ ¿∞‘Ȫ ¯Â«‘ Á≈ ¿∞µÂ Ú∆ È‘ƒ «ÁºÂ≈Õ

¯Â«‘ ÏπÒ≈¿∞‰ ¿∞Íø Ï≈Ï≈ ‹∆ ¡Â∂ Ï≈’∆ √ø◊ ‹Ø ‘∂·ª Í≈Ò∆

«Ú¤∆ ‘ج∆ √∆, ¿∞√ ¿∞µÍ ÏÀ· ◊¬∂Õ ¿∞Ë √ø ‹∆ È∂ «¬º’ Ú≈ fi◊Û∂

ÚºÒØ∫ «ÏÂ∆ √ø’Ø⁄ ’∂ √ø◊ ˘ «’‘≈ «’ Ì≈¬∆! ¶◊ «Ú⁄ ‹≈ ’∂

‹Ò-Í≈‰∆ ¤’ ÒÚØÕ Ï≈Ï≈ ‹∆ Â∂ ¡√ƒ √≈∆ √ø◊ ÏÀ·∂ ‘∆ ‘∂ ÂÁ

’∞ºfi √Ó∂∫ Ï≈¡Á ¿∞‘Ȫ ÏÛ∂ ◊πº√∂-Ì∂ Ò«‘‹∂ «Ú⁄ «’‘≈ «’ ¡√ƒ Â∞‘≈˘

¶◊ ¤’‰ ˘ «’‘≈ ‘À, Â∞√ƒ ¡‹∂ «¬ºÊ∂ ‘∆ ÏÀ·∂ ‘Ø? Ï≈Ï≈ ‹∆ Â∂ Ï≈’∆

«√øÿ ¿∞µ·∂ Â∂ ÈÓ√’≈ ’’∂ ¶◊ ÚºÒ ⁄ºÒ ͬ∂Õ

401

™fi ª ¡√ƒ √≈∂ «√øÿ ‘∆ ÓÈ ’’∂ Ï‘π ¡Ω÷∂ √ª «’ ¡À‚∆

Á»Ø∫ ¡√ƒ √≈∂ ÁÙȪ Ò¬∆ ¡≈¬∂ Í Ó‘ªÍπ÷ª È∂ ¯Â«‘ Á≈ Ú∆

‹Ú≈Ï È‘ƒ «ÁºÂ≈ Â∂ «¬º’ √≈ω Á∆ «‡º’∆ ÏÁÒ∂ ¬∂Ȫ ∂Û’≈ Í≈«¬¡≈

‘Ø«¬¡≈ ‘ÀÕ Í √≈‚∂ √≈«¡ª «Ú⁄Ø∫ Ì≈¬∆ Ï◊∆⁄≈ «√øÿ ‘ت Á∂ ÓÈ

«Ú⁄ Ï‘π «˜¡≈Á≈ ø‹Ù √∆ «’ «¬‘ Ó‘ªÍπ÷, Ï≈Ï≈ ‹∆ Á∂ ⁄ø◊∆

Â∑ª ‹≈‰ø» Ú∆ √È, ¿∞Ó ’’∂ ¤Ø‡∂ Ú∆ √È ¡Â∂ Ï≈Ï≈ ‹∆ ¡≈«Ӓ

¡Ú√Ê≈ Ú∆ «¬‘Ȫ È≈ÒØ∫ Ù≈«¬Á ¿∞µ⁄∆ ‘∆ ‘ØÚ∂◊∆, √Ø ⁄ÒØ √ø◊ Á≈

√«Â’≈ È≈ Ú∆ ’Á∂ Í Ï≈Ï≈ ‹∆ ˘ ª ¯Â«‘ Á≈ ¿∞µÂ Á∂ ’’∂

ÔØ◊ ¡≈Á-√«Â’≈ Á∂‰≈ ª «¬‘Ȫ Á≈ ¯˜ ‘∆ ωÁ≈ √∆Õ «¬√

ÍÃ’≈ Á∂ ¡È∂’ª ¿∞Â≈¡-⁄Û∑≈¡ Ì≈¬∆ Ï◊∆⁄≈ «√øÿ ¡Â∂ Ï≈’∆ «√øÿª

Á∂ ÓÈ «Ú⁄ ¡≈ ‘∂ √È «’ Ï≈Ï≈ ‹∆ Â∞∂ ‹ªÁ∂ ¡⁄≈È’ ÷ÒØ ◊¬∂

Â∂ Ì≈¬∆ Ï◊∆⁄≈ «√øÿ ‘ت ˘ Óπı≈«ÂÏ1 ’’∂ ’«‘‰ Òº◊∂ «’ Á∂÷Ø

√«Â◊π» ‹∆ È∂ «’øÈ∆ «¥Í≈ ’∆Â∆ ‘À, «¬’ ª √øª Á∂ ÁÙÈ ‘Ø ◊¬∂

‘È Â∂ Á»√∂ ¿∞‘Ȫ ‘Ø «Ó‘ ’∆Â∆ ‘À √≈˘ ÍÃÙ≈Á≈ ¤’‰ Ò¬∆ «’‘≈

‘ÀÕ ÏÛ∆ ÓΩ‹ ω ◊¬∆ ‘ÀÕ ¡◊ª‘ Ò¬∆ √Á≈ Ú≈√Â∂ «¬‘ Ô≈Á º÷‰≈

«’ ‹ÁØ∫ Ú∆ «’√∂ Í≈√ ⁄ºÒ ’∂ ‹≈¬∆¬∂ ÂÁ ÓÈ «Ú⁄ «¬‘ Ë≈È≈

«ÏÒ’∞Ò È‘ƒ º÷‰∆ «’ ¿∞‘ √≈‚≈ Ó≈‰-√«Â’≈ ’∂Õ «¬√ Â∑ª ‹∂

√«Â’≈ ‘ØÚ∂ ÂÁ ÓÈ «Ú⁄ ‘ø’≈ ÍÀÁ≈ ‘Ø ‹ªÁ≈ ‘À Â∂ ‹∂ √«Â’≈

È≈ ‘ØÚ∂ ÂÁ «‘Á∂ «Ú⁄ „«‘øÁ∆ ’Ò≈ ¡Â∂ ȯ ÍÀÁ≈ ‘Ø ‹ªÁ∆ ‘À;

«¬‘ ÁØÚ∂∫ ‘≈Òª ÓÈ ˘ ÓÒ∆È ’Á∆¡ª ‘ÈÕ ¡«‹‘∂ ÍÃÌ≈Úª ÂØ∫

‘Ó∂Ù≈ √≈ÚË≈È «‘‰≈ ‘ÀÕ √«Â◊π» ‹∆ Á≈ ‘π’Ó ‘À «’ ““2Ó≈È

¡«ÌÓ≈È Ó≥Ë∂ √Ø √∂Ú’∞ È≈‘∆®”” «¬√ ÍÃ’≈ Á∂ Ï⁄È Ó‘ªÍπ÷ª Á∆

√È≈ ÂØ∫ √ÃÚ‰ ’’∂ √≈∂ «√øÿª Á∂ ÓÈ ÙªÂ ‘Ø ◊¬∂Õ Ì≈¬∆ ψ∆⁄≈

«√øÿ ‹∆ ‹Ø ÓÈ ’’∂ ’≈¯∆ Áπ÷∆ √È; Ï≈Ï≈ ‹∆ ˘ ’«‘‰ Òº◊∂ «’

Ó∂∂ ÓÈ «Ú⁄ ª √ø ‹∆ ÍÃÊ≈«¬ Ï‘π «◊Ò≈ √∆ Í ¡≈Í ‹∆ È∂

¿∞‘Ȫ ÚºÒØ∫ √«Â’≈ È≈ «ÁºÂ∂ ‹≈‰ Á≈ ÌØ≈ «‹øÈ≈ Ú∆ ¡√ È‘ƒ

’Ï»«Ò¡≈Õ Ï≈Ï≈ ‹∆ ’«‘‰ Òº◊∂ «’ √«Â◊π» ‹∆ ‹Ø ’Á∂ ‘È, ¿∞√

«Ú⁄ ÌÒ≈ ‘∆ ‘øπÁ≈ ‘ÀÕ ‹∂ √ø ӑ≈≈‹ ‹∆ √≈‚∆ ¡≈¿∞-Ì◊ ’Á∂

¡Â∂ «‘≈«¬Ù Ò¬∆ ’Ó≈ Á∂ «ÁøÁ∂ ª ¡√ƒ «¬ºÊ∂ ‘∆ «‡’ ‹≈‰≈ √∆

¡Â∂ ‹Ø ’Ê≈-’∆ÂÈ ¡Â∂ ◊πÓ«Â «Ú⁄≈ª Âı √≈«‘Ï ”Â∂ ‘؉∆¡ª

1. √øÏØËÈ

2. ‹Ø Ú«‚¡≈¬∆ Á∆ ı≈‘Ù ÂÊ≈ «È≈Á∆ Á≈ ‚ ÓÈ «Ú⁄ º÷Á≈ ‘À, ¿∞‘ √«Â◊π»

‹∆ Á≈ √∂Ú’ È‘ƒ ‘ÀÕ

402

‘È ‘Ø √’Á≈ √∆ «’ ¡√ƒ ¿∞‘Ȫ ÂØ∫ Úªfi∂ «‘ ‹ªÁ∂Õ ‘π‰ ¿∞Ê∂ √ª

«Ú⁄ ’Ó≈ «ÓÒ ‹≈Ú∂◊≈ ‹∂ È≈ Ú∆ «Ó«Ò¡≈ ÂÁ ◊π» ’∂ ⁄Ȫ «Ú⁄

‘∆ √Óª ÏÂ∆ ‘Ø ‹≈Ú∂◊≈ ¡Â∂ √≈∂ ÍÃØ◊≈Ó Á∆ ‘≈˜∆ Ì ‘Ø

‹≈Ú∂◊∆Õ «¬ÊØ∫ ¿∞⁄∂⁄≈ ⁄ºÒ ’∂ ‹≈‰≈ ÍÀ‰≈ √∆Õ «¬√ ÍÃ’≈ ÏÛ∂ ÙªÂ

«⁄ºÂ ¶◊ «Ú⁄Ø∫ ÍÃÙ≈Á≈ ¤’ ’∂ «’Ò∑≈ ¡ÈßÁ◊Û∑ √≈«‘Ï Íπº‹∂Õ ¿∞Ê∂

«‚¿∞„∆ «Ú⁄ ‘∆ ÓÀÈ∂‹, ‹Ø «’ Ï≈Ï≈ ‹∆ Á∂ Ú≈«’¯ √È «ÓÒ Í¬∂,

¿∞‘Ȫ ÁØ ’Ó∂ Á∂ «ÁºÂ∂Õ «¬√ ÍÃ’≈ √«Â◊π» ‹∆ Á∂ ⁄Ȫ «Ú⁄ √≈∆

√ø◊ È∂ Ï≈Ï≈ ‹∆ È≈Ò «ÂøÈ «ÁÈ Ï∂¡≥ ¡ÈßÁ Ó≈«‰¡≈Õ

¿∞ÍÃØ’Â ÿ‡È≈ «Ò÷‰ ÂØ∫ Ì≈Ú «¬‘ ‘À «’ ¡≈Í ‹∆ ˘ ‹∂’ ’ج∆

Ï‘πÂ≈ √«Â’≈ Á∂ Á∂Ú∂ ª ¡≈Í ‹∆ Á∆ «ÏÂ∆ «’√∂ ‘πÒ≈√ «Ú⁄ È‘ƒ

√∆ ‹ªÁ∆ ¡Â∂ È≈ ‘∆ «’√∂ Á∂ È≈ √«Â’≈ Á∂‰ È≈Ò «’√∂ ÍÃ’≈ Á∆

«È◊»‰Â≈ ‹ª „«‘øÁ∆ ’Ò≈ ‘∆ ÓÈ «Ú⁄ Ú≈ÍÁ∆ √∆Õ ¡≈Í √Á≈ ‘∆

◊π»-Ó∂‘ √Á’≈ √Ó-«ÏÂ∆ «Ú⁄ ‘∆ «Ú⁄Á∂ √ÈÕ ¡À√∂ ◊π»-

«Í¡≈«¡ª ÍÃÂ∆ ‘∆ ◊πÁ∂Ú ‹∆ ¯πÓ≈È ’Á∂ ‘È «’ :

 √ÓÁ√∆ √ø‘π ’ج∆ ’Ø«‡ Ó≥Ë≈‘∆®2®

(«√∆ ≈◊ Ó: 5, Í≥È≈ 51)

ppppppppppppppp

403

ÁÅêÃ å¶ À±êÇð Ãí ÜÅäÔ¹ÁÅêÃ å¶ À±êÇð Ãí ÜÅäÔ¹ÁÅêÃ å¶ À±êÇð Ãí ÜÅäÔ¹ÁÅêÃ å¶ À±êÇð Ãí ÜÅäÔ¹ÁÅêÃ å¶ À±êÇð Ãí ÜÅäÔ¹

√ø◊ Á∆ «‘≈«¬Ù Ú≈√Â∂ Ì≈Ú∂∫ √Ø‘‰∂ √øπÁ ÒÀ∫‡ ÍÀ ’∂ ’≈¯∆

’Ó∂ ω ⁄πº’∂ √È Í «Î Ú∆ ¡≈Í ‹∆ ’º÷ª Á∆ ¤øÈ «Ú⁄ «‘‰≈

‘∆ Í√øÁ ’Á∂Õ √ø◊ª Á∆ ¡≈Ú≈‹≈¬∆ «˜¡≈Á≈ ‘؉ ’≈È ¡≈Í ‹∆

È∂ ¶◊ Á∂ ’Ó∂ ¿∞Í «¬’ Úº‚∆ ¤øÈ Ï‰Ú≈ Ò¬∆ √∆ «‹√ «Ú⁄

¡≈Í ‹∆ Á∂ Ó≥‹∂ ÂØ∫ «¬Ò≈Ú≈ ‘Ø ÁØ «ÂøÈ Ó≥‹∂ «‚º·∂ «‘øÁ∂ √ÈÕ «¬’

Ó≥‹∂ Â∂ ¡≈Í ‹∆ «Ï≈‹Á∂ √È, Á»√∂ Ó≥‹∂ ¡≈¬∂ ◊π«√º÷ª Á∂ ÏÀ·‰

Ú≈√Â∂ º÷∂ ‘ج∂ √ÈÕ ‹Ø Ú∆ ◊π«√º÷ ÁÙÈ ’È ¡≈™Á≈ ¿∞√ ˘ ÏÛ∂

¡ÁÏ √«Â’≈ È≈Ò Ï≈Ï Ó≥‹∂ Â∂ «Ï·≈™Á∂Õ ¡≈Í ‹∆ ’Á∂ Ú∆

Ï≈ÏÂ≈ «Ú⁄ ¯’ È≈ ÍÀ‰ «ÁøÁ∂Õ ¡≈Í ‹∆ È∂ √≈∆ ¡≈Ô± ““¬∂’

«ÍÂ≈ ¬∂’√ ’∂ ‘Ó Ï≈«’ Âø» Ó∂≈ ◊π ‘≈¬∆”” Á∂ Ï⁄È Â∂ Í«‘≈

«ÁÂ≈Õ Á≈√ È∂ ¡≈Í ‹∆ Á∆ CE-D@ √≈Ò Á∆ √ø◊ «Ú⁄ ’Á∆ «¬‘

È‘ƒ Ú∂«÷¡≈ «’ ¡≈Í ‹∆ Ó≥‹∂ Â∂ ÏÀ·∂ ‘؉ Â∂ √ø◊ ‘∂·ª ¯Ù Â∂

ÏÀ·∆ ‘ØÚ∂Õ ‹∂ Ó≥‹∂ Â∂ ÏÀ·‰≈ ª ÁØ-«ÂøÈ Ó≥‹∂ ¡≈͉∂ Ó≥‹∂ Á∂ È≈Ò

√ø◊ Á∂ ÏÀ·‰ Ú≈√Â∂ √‹≈ Á∂‰∂ ‹ª «Î ˜Ó∆È Â∂ ‘∆ Á∆ «Ú¤≈

’∂ √ø◊ «Ú⁄ «Ï≈‹ ’∂ ◊πÓ«Â Á∂ Ï⁄È «ÏÒ≈√ ’È∂Õ ‹∂ «’√∂ «√øÿ

Í≈√Ø∫ Í≈· √π‰È≈ ‘ØÚ∂ ‹ª «¬«Â‘≈√ ª ¿∞√ Á∂ ÏÀ·‰ Ú≈√Â∂ ˜»

¿∞⁄∂⁄∆ «Ú¤≈¬∆ ’È∆Õ

√Á∆ Á∂ «ÁÈ √ÈÕ ¡≈Í ‹∆ ¡≈͉∆ ¤øÈ «Ú⁄Ø∫ √Ú∂ Á≈ «ÈÔÓ

Í»≈ ’È ¿∞Íø ÍÓ∂Ù Á∆ Ïı«ÙÙ ’∆Â∆ «Óº·∆-«Óº·∆ ËπºÍ «Ú⁄

ÏÀ·∂ ¡≈͉∆ ¡√Ò∆ ’≈ ’ ‘∂ √ÈÕ

Á»√∂ Í≈√∂ ‘π«Ù¡≈Íπ Á∂ ¡’≈Ò∆ ‹Ê∂Á≈ ÚÀÁ ’Â≈ «√øÿ ‹∆

Â∂ √. ‹√‹∆ «√øÿ ‹∆ «’√∂ ’≈‹ Ú≈√Â∂ ◊πÁπ¡≈≈ ◊∑È≈ √≈«‘Ï

‹≈ ‘∂ √ÈÕ ÚÀÁ ‹∆ √. ‹√‹∆ «√øÿ Á∆ ’≈ «Ú⁄ √Ú≈ √ÈÕ

≈‹È∆Â’ ◊ºÒª ’Á∂-’Á∂ ‹ÁØ∫ «¬‘ ÁØÈØ∫ ‹Ê∂Á≈ «Í≥‚ Ó≈¤∆¡ª

Í≈√ Íπº‹∂ ª ÚÀÁ ’Â≈ «√øÿ È∂ ¡⁄≈È’ ⁄Ò ‘∆ ◊ºÒ ˘ «Ú⁄’≈Ø∫

Ø’ ’∂ √. ‹√‹∆ «√øÿ ˘ «’‘≈ «’ √π«‰¡≈ «’ «¬√ «¬Ò≈’∂ «Ú⁄

404

«¬’ «√º÷ √≈Ë1 ¡≈ «‡«’¡≈ ‘ÀÕ «√º÷ Ú∆ ¿∞√ È∂ Ï‘π √‹≈¬∂ ‘ÈÕ

√≈‚∂ «¬√ «¬Ò≈’∂ «Ú⁄ ◊≈«¡ª Ú≈Ò∂ «√øÿ, Ï∆Ï∆¡ª ‘π‰ ¡≈Ó

«Á÷≈¬∆ «ÁøÁ∂ ‘ÈÕ ÚÀÁ ’Â≈ «√øÿ È∂ ’≈ ⁄Ò≈ ‘∂ √. ‹√‹∆Â

«√øÿ ‘πª ˘ «’‘≈ «’ «¬‘ ÁØ ’∞ Ó∆Ò Á∂ √¯ «Ú⁄ ‘∆ AE-B@

¡≥«ÓÃÂË≈∆ «√øÿ √Û’∂ Â∞∂ ‹ªÁ∂ ¡√ƒ Ú∂÷∂ ‘ÈÕ Í«‘Òª «¬Ê∂ «√º÷∆

«’Ê∂ √∆? «¬‘ «¬Ò≈’≈ ª È≈√«Â’Â≈ Á≈ ◊Û∑ √∆Õ «¬ÊØ∫ Á∂ ¡ÀÓ.Í∆.

Ú∆ ’«Ó¿∞«È√‡, «¬√ «¬Ò≈’∂ Á≈ ¡ÀÓ.¡ÀÒ.¬∂. Ú∆ ’«Ó¿∞«È√‡, «¬‘

«¬Ò≈’≈ ª √≈≈ ÒÀ«ÈÈ Á≈ Íπ‹≈∆ √∆Õ √. ‹√‹∆ «√øÿ È∂ ¿∞µÂ

«Áø«Á¡ª «’‘≈ «’ √π«‰¡≈ ª ÓÀ∫ Ú∆ ‘À Í ¡‹∂ ÁÙÈ È‘ƒ ’∆Â∂Õ

ÚÀÁ ‹∆ È∂ fiº‡ ¿∞µÂ «ÁºÂ≈, ¡º‹ √≈‚∂ Í≈√ √Óª Ú∆ ‘À Â∂ √Ú≈∆

Ú∆ ¡≈͉∆ ‘À, ¡≈ͪ √ø ‘πª ˘ ¡º‹ ‘∆ «ÓÒ ¡≈™Á∂ ‘ª, È≈Ò∂ √øÂ

Á∆ Í÷ ’ ÒÀ∫Á∂ ‘ªÕ ÍÂ≈ ª Òº◊ ‹≈Ú∂◊≈ «’ ؇∆ Á∆ ÷≈ Â∂

¡≈͉∆ Ó≈ÈÂ≈ ’≈¿∞‰ Ò¬∆ ‘∆ ÏÀ·≈ ‘À ‹ª √º⁄∂ ’Â≈ Á≈ ¿∞Í≈Ù’

¡√Ò∆ √ø ‘ÀÕ

¬∂È∆¡ª ◊ºÒª Ï≈ª ’«Á¡ª ◊πÁπ¡≈≈ √≈«‘Ï Á∆ √Û’ Á≈

ÓØÛ ¡≈ «◊¡≈Õ √. ‹√‹∆ «√øÿ ‹∆ È∂ ÚÀÁ ‘πª ˘ Íπº¤ ’∂ ◊º‚∆

◊πÁπ¡≈∂ Á∆ √Û’∂ Í≈ Ò¬∆ Â∂ È≈Ò ‘∆ ÚÀÁ ‹∆ ˘ ÍÃÙÈ ’∆Â≈

«’ Â∞√ƒ √º⁄∂ Â∂ È’Ò∆ √ø Á∆ Í÷ «’Ú∂∫ ’Ø◊∂? ÚÀÁ ‹∆ È∂ ¡º◊Ø∫

¿∞µÂ «ÁºÂ≈ √. ‹√‹∆ «√øÿ, Ó∂∂ ‘ºÊ ª Ú∂÷ƒÕ √≈∆ ¿∞Ó ¶ÿ

⁄Ò∆ ‘ÀÕ ËΩ«Ò¡ª È∂ ¡≈ ÍÃÚ∂Ù ’∆Â≈ ‘ÀÕ ¡√ƒ ≈‹È∆Â’ ÏøÁ∂ ‘ª,

Â∞∂ ‹ªÁ∂ Á∆ ÂØ Ú∂÷ ’∂ Í÷ Ò¬∆Á≈ ‘À, ÓÀ∫ «’‘Û≈ ’ج∆ ´º’ ’∂

Í÷ ’È∆ ‘À, Â∂∂ √≈‘Ó‰∂ ‘∆ ‚≈Ó≈ ⁄≈¿∞‰≈ ‘ÀÕ √. ‹√‹∆Â

«√øÿ ‘؃ Áº√Á∂ √È «’ ¡√ƒ «¬√∂ ‘≈√∂ Ó÷ΩÒ Á∆¡ª ◊ºÒª ’Á∂

◊πÁπ¡≈∂ Íπº‹ ◊¬∂Õ ◊π» Ó‘≈≈‹ ‹∆ ˘ ÈÓ√’≈ ’∆Â∆ Â∂ «¬’

Ϙπ◊ √∂Ú≈Á≈ ˘ Íπº«¤¡≈ «’ √ø «’‘Û∂ ’Ó∂ «Ú⁄ «‘øÁ∂ ‘È?

¿∞√ È∂ ¿∞Í ¤øÈ ÚºÒ «¬Ù≈≈ ’ «ÁºÂ≈Õ ¡√ƒ ÁØÚ∂∫ Ï≈Ï≈ ‹∆ Ú≈Ò∆

¤øÈ «Ú⁄ ⁄Ò∂ ◊¬∂ Í ¤øÈ ı≈Ò∆ √∆Õ «ÂøÈ Ó≥‹∂ √È, «ÂøȪ ¿∞Í

1. ¡’≈Ò∆ ‹Ê∂Á≈ª «Ú⁄ √øª ÍÃÂ∆ ÙË≈ Ì≈ÚÈ∆ ÿº‡ ‘∆ Ú∂÷‰ «Ú⁄ ¡≈¬∆

‘ÀÕ Ì≈Ú∂∫ ◊π«√º÷∆ Á∂ ÍÃ⁄≈ «Ú⁄ √≈Ë» √Ó≈‹ Á≈ Ï‘π ں‚≈ ÔØ◊Á≈È ‘À

¿∞√ ÔØ◊Á≈È Á≈ Ò≈Ì Ì≈Ú∂∫ ¡’≈Ò∆ Ú∆ª ˘ ‘∆ ‘À Í √ø ÙÏÁ ÂØ∫ «¬È∑ª

˘ ȯ ‘ÀÕ Ì≈Ú∂∫ √ø Ì∂÷ «Ú⁄ Ú∆ ÁøÌ Í≈÷≥‚ Á≈ ÏØÒÏ≈Ò≈ Ï‘π ‘À Í

√≈«¡ª ˘ «¬’Ø Ó≈Í È≈Ò Ó≈͉≈ «¬‘ Ú∆ Ï‘π «√¡≈‰Í Â∂ Á»-¡≥Á∂Ù∆

È‘ƒÕ

405

Á∆¡ª «Ú¤∆¡ª √È «¬’ Ó≥‹∂ Â∂ «√‘≈‰≈ «Í¡≈ √∆Õ ÚÀÁ ‹∆ È∂

ÓÈ «Ú⁄ √Ó«fi¡≈ «’ «¬‘ Ó≥‹≈ √ø ‹∆ Á≈ ‘ÀÕ ¿∞√ Ó≥‹∂ Á∂

«ÏÒ’∞Ò «√‘≈‰∂ ÚºÒ ÚÀÁ Á∆ ⁄πºÍ ’∆Â∂ ÏÀ· ◊¬∂Õ √. ‹√‹∆Â

«√øÿ È∂ ÚÀÁ ‹∆ ˘ «’‘≈ «’ «¬‘ Ó≥‹ª √øª Á≈ Òº◊Á≈ ‘À Ì≈Ú∂∫

«¬√ ¿∞Â∂ ’ج∆ ¿∞⁄∂⁄∆ «Ú¤≈¬∆ ¡≈«Á È‘ƒ Â∞√ƒ «¬Ë Ó∂∂ ’ØÒ ¡≈

‹≈ÚØÕ ÚÀÁ ‘πª ¡º◊Ø∫ ¿∞µÂ «ÁºÂ≈ «’ ÓÀ∫ ª √øª Á∂ ı≈Ò∆ Ó≥‹∂

Â∂ ÏÀ·≈ ‘ª Â∂ Ó≥‹∂ Â∂ Ï≈Ï≈ ÏÀ·≈ Ú∆ ‘øπÁ≈ ÂÁ Ú∆ ÓÀ∫ «√‘≈‰∂ ÚºÒ

‘∆ ÏÀ·‰≈ √∆Õ «¬‘ ‘∆ ª Ú∂÷‰≈ ‘À «’ ‹∂ ª ’ج∆ Ó≈È∆ Â∂

¡≈͉∆ Í»‹≈ Á≈ Ìπº÷≈ √ø ‘Ø«¬¡≈ «Î ª ÓÀ˘ Ó≥‹∂ ¿∞Â∂ ÏÀ·≈ Á∂÷

’∂ ¿∞√ ˘ √ºÂƒ ’ºÍÛƒ ¡º◊ Ò◊ ‹≈Ú∂◊∆ Â∂ √≈˘ ‹Ò Í≈‰∆ ª

’∆, ¿∞√ È∂ ÏπÒ≈¿∞‰≈ Â’ È‘ƒ Í ‹∂ ’ج∆ ºÏ Á≈ «Í¡≈≈, ¡√Ò∆

√ø ‘Ø«¬¡≈ «Î Â∂∂ √≈‘Ó‰∂ √≈∆ ÷∂‚ Ú‰∆ ‘À «’™«’ :

‹Ø ‹∆«¬ ‘Ø«¬ √π ¿∞◊ÚÀ Óπ‘ ’≈ ’«‘¡≈ Ú≈¿∞®

(¡≈√≈ Á∆ Ú≈, Í≥È≈ 474)

«¬√ Â∑ª Á∆¡ª ◊ºÒª ’Á∂ ÚÀÁ ‹∆ ¡Â∂ √. ‹√‹∆ «√øÿ

‹∆ ¤øÈ ¡≥Á ÁØ Ó≥«‹¡ª Â∂ ÏÀ· ◊¬∂Õ ¿∞√ Ï π◊ √∂Ú≈Á≈ È∂

Ï≈Ï≈ ‹∆ ˘ ıÏ ’∆Â∆ «’ ’ج∆ ÁØ ÍÃ∂Ó∆ ¡≈Í ‹∆ ˘ «ÓÒ‰ Ú≈√Â∂

¡≈¬∂ ‘È Â∂ Â∞‘≈‚∂ ’Ó∂ ÚÒ ◊¬∂ ‘ÈÕ ¡≈Í ‹∆ È∂ ¿∞√ √∂Ú≈Á≈

˘ «’‘≈ «’ Â∞√ƒ ¿∞‘Ȫ ˘ «Óº·≈ ‹Ò ω≈ ’∂ ¤’≈¿∞, ÓÀ∫ Ú∆ ÁØ

«ÂøÈ «Ó≥‡ª «Ú⁄ ¿∞‘Ȫ Á∂ ÁÙÈ ’Á≈ ‘ªÕ √∂Ú≈Á≈ ‹Ò

ω≈¿∞‰ Òº◊ «Í¡≈Õ ¡≈Í ‹∆ ⁄Ò ‘∆ √π÷ÓÈ∆ √≈«‘Ï Á∆

¡√‡ÍÁ∆ Í»∆ ’’∂ ¤øÈ ÚºÒ ¡≈¬∂ ‘ج∂ ◊π«√º÷ª ˘ «ÓÒ‰ ⁄Ò

ͬ∂Õ Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ ‹ª«Á¡ª ‘∆ ““Ú≈«‘◊π» ‹∆ ’≈ ÷≈Ò√≈, Ú≈«‘◊π»

‹∆ ’∆ ¯Â«‘”” ÏπÒ≈¬∆Õ Ú∂Á ‹∆ Â∂ √Á≈ ‹∆ Ú∆ ¯Â«‘ Á≈ ¿∞µÂ

Á∂‰ Ò¬∆ ÷Û∂ ‘Ø ◊¬∂ Â∂ ÚÀÁ ‹∆ Ï≈Ï≈ ‹∆ Ú≈Ò∂ Ó≥‹∂ ÂØ∫ ¿∞· ’∂

Á»√∂ Ó≥‹∂ ÚºÒ ‘؉ Òº◊∂Õ Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ ÚÀÁ ‘πª Á∆ Ϫ‘ ÎÛ ’∂

¡≈͉∂ «√‘≈‰∂ ÚºÒ ‘∆ Ï«‘‰ Ò¬∆ Ó‹Ï» ’∆Â≈ Â∂ Ï⁄È ’∆Â≈

«’ Â∞√ƒ ¬∂È∆ Á»Ø∫ ⁄ºÒ’∂ ÁÙÈ «ÁºÂ∂ ‘È Á»√∂ ◊π» Ó‘≈≈‹ ‹∆

È∂ √≈˘ «√º÷ª ˘ Ï≈ÏÂ≈ Ïı«ÙÙ ’∆Â∆ ‘ÀÕ ¡√ƒ √≈∂ ¿∞√

ÍÃÓ≈ÂÓ≈ Á∂ ÍπºÂ ‘ª Â∂ ◊π» Á∂ «√º÷ ‘؉ ’’∂ ◊πÌ≈¬∆ ‘ªÕ √≈‚∂

ª ÁØ «ÙÂ∂ ω ‹ªÁ∂ ‘È √Ø ÌÓ È≈ ’ØÕ ÚÀÁ ‹∆ ÓÈ «Ú⁄

406

ͤÂ≈¿∞‰ Â∂ «¬’ ÁØ Ú≈∆ ¿∞µ·‰ Á≈ ÔÂÈ Ú∆ ’∆Â≈ Â∂ «’‘≈

«’ Ï≈Ï≈ ‹∆ ÓÀ∫ Â∞‘≈‚∂ √≈Ó∑‰∂ Ó≥‹∂ Â∂ ÏÀ· ‹ªÁ≈ ‘ª Í ¡≈Í ‹∆

È∂ «√‘≈‰∂ Ú≈Ò∂ Í≈√∂ ‘∆ Ï«‘‰ Ò¬∆ Ó‹Ï» ’∆Â≈Õ «√øÿ ‹Ò

Í≈‰∆ ÒÀ ¡≈«¬¡≈ Â∂ Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ ¡≈Í ÚÂ≈Ó Á∆ √∂Ú≈ ’∆Â∆Õ

ÊØÛ∑∆ Á∂ ◊πÓ«Â Á∂ Ï⁄È «ÏÒ≈√ ’Á∂ ‘∂ Â∂ ¡ı∆ Ï≈Ï≈ ‹∆

È∂ Íπº«¤¡≈ «’ ¡≈Í ‹∆ «’ÊØ∫ ¡≈¬∂ ‘Ø Â∂ «’Ë ‹≈‰≈ ‘À? ÚÀÁ ‹∆

È∂ ¡≈͉∆ Â∂ √Á≈ ‹∆ Á∆ ‹≈‰’≈∆ «ÁºÂ∆ Â∂ ÍÃØ◊≈Ó Áº«√¡≈Õ

Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ «’‘≈ «’ ¡√ƒ ¡≈Í ‹∆ ˘ «¬Ê∂ ‹ª Ï≈‘ ËπºÍ∂ Ó≥‹∂

«Ú¤≈ «ÁøÁ∂ ‘ª ÊØÛ∑≈ ¡≈≈Ó ’ ÒÚØÕ √≈‚≈ ¡‹∂ √π÷ÓÈ∆ √≈«‘Ï

Á≈ Í≈· «‘øÁ≈ ‘À ¿∞√ ˘ Í»≈ ’È≈ ‘ÀÕ ‹∂ Â∞‘≈‚∂ Í≈√ √Óª ‘À

Â∂ ÓÈ ⁄≈‘øπÁ≈ ‘À ª Í≈· √ÃÚ‰ ’ ÒÚØ Í ÚÀÁ ‹∆ È∂ Áπ«È¡≈Ú∆

πfi∂Ú∂∫ Áº√ ’∂ ¡≈Í ‹∆ Í≈√Ø∫ «ÚÁ≈ Ò¬∆Õ √Â∂ «Ú⁄ ÚÀÁ ‹∆ È∂ √.

‹√‹∆ «√øÿ ˘ ’¬∆ Ú≈ Áπ‘≈«¬¡≈ «’ ÓÀ∫ « øÁ◊∆ «Ú⁄ «¬‘

Ï‘π ں‚∆ ˆÒÂ∆ ’∆Â∆ ‘ÀÕ «¬’ Í»È Ó‘ªÍπ÷ Á∆ Í÷ ’È

Ò¬∆ ¿∞‘Ȫ Á∂ «√‘≈‰∂ ÏÀ· ’∂ Í≈Í ÷º«‡¡≈ ‘ÀÕ ¿∞‘Ȫ ˘ ª Ó∂∂

«√‘≈‰∂ ÚÒ ÏÀ·‰ ’≈È Â≈ Ò∂√ Ó≈ Ú∆ ÓÈ «Ú⁄ Ó∂∂ ÍÃÂ∆

Ïπ∆ Ì≈ÚÈ≈ ª ’∆ «ı¡≈Ò Â’ È‘ƒ ¡≈«¬¡≈ √◊Ø∫ ˜»Â ÂØ∫ ÚºË

‘Ø «Í¡≈ Ïı«Ù¡≈ ‘ÀÕ «‹øÈ≈ «⁄ √øª ’ØÒ ÏÀ·∂ ‘ª Ï≈‘Ò∂ ÎπÈ∂

Ú∆ ÏøÁ ‘∂ ‘È ÙªÂ∆ Â∂ ÷∂Û≈ Ï«‰¡≈ «‘≈ ‘ÀÕ √øª Í≈√Ø∫ ª ÙªÂ∆

«ÓÒ‰∆ ‘∆ √∆ «¬√ ¤øÈ «Ú⁄ ÚÛ«Á¡ª ‘∆ ’∞fi ‘Ø Â∑ª Á≈ ¡ÈßÁ

Ó«‘√»√ ‘Ø«¬¡≈ ‘ÀÕ «¬‘ Ó∂∆ « øÁ◊∆ «Ú⁄ Í«‘Ò∆ ÿ‡È≈ ‘À È‘ƒ

ª ’¬∆ Ú≈∆ √øª Â’ Íπº‹‰ ÂØ∫ Í«‘Òª Í«‘Òª ‘∆ ¿∞È∑ª Á∂ ⁄∂Ò∂

ÏøÁ∂ ˘ À¡Ò≈ ’ «ÁøÁ∂ ‘È Ï≈’∆ ‹∂’ ’ج∆ ’√ «‘ ‹≈Ú∂ ª

Ó‘≈ÂÓ≈ ‹È ˘ ““Ú≈«‘◊π» ‹∆ ’≈ ÷≈Ò√≈, Ú≈«‘◊π» ‹∆ ’∆ Ϋ‘””

ÏπÒ≈ Á∂ÚØ, ⁄Ȫ Â∂ «√ º÷ ’∂ ÓºÊ≈ È≈ ‡∂’Ø, «‘øÁ∆ ’√ ¿∞‘

’º„ «ÁøÁ∂ ‘ÈÕ √. ‹√‹∆ «√øÿ! Ó∂∆ « øÁ◊∆ «Ú⁄ Â∂ «¬‘ Í«‘Ò≈

ÓΩ’≈ ‘À ÓÀ∫ «¬’ «√º÷-√ø Á∂ ÁÙÈ ’∆Â∂ ‘È ‹Ø «¬’ √≈Ë≈È

‹«◊¡≈√» ˘ Ú∆ ◊π«√º÷ Ì≈ ’«‘ ’∂ √ÈÓ≈È «ÁøÁ∂ ‘ÈÕ ◊π»

Ó‘≈≈‹ ‹∆ È∂ «’‘≈ ª ‘À «’

‘À«È «ÚÒ∂ È≈‘∆ ÿ‰∂ ÎÀÒ Î’Û∞ √ø√≈π®12®

(Í≥È≈ 1411)

407

«¬‘Ø «‹‘∂ «ÚÒ∂, «’Â∂ Ì≈◊ª È≈Ò ‘∆ «ÓÒÁ∂ ‘ÈÕ

ÚÀÁ ‹∆ Á∂ ÓÈ Â∂ Ï≈Ï≈ ‹∆ Á∆ «ÈÓÃÂ≈ Â∂ È≈Ó «√ÓÈ Á∆

’Ó≈¬∆ Á≈ ◊«‘≈ ¡√ ‘Ø«¬¡≈Õ ‹ÁØ∫ Ú∆ ÚÀÁ ‹∆ È∂ «¬√ √Û’∂

¶ÿ‰≈ ˜» ‘∆ Ï≈Ï≈ ‹∆ ˘ «ÓÒ ’∂ ‹≈‰≈ Â∂ ¿∞⁄∂⁄≈ √Ó≈◊Óª Â∂

Ú∆ ’¬∆ Ú≈∆ ‘≈˜∆ Ì’∂ ËøÈ Ì≈◊ √Ófi‰∂Õ

Ï≈Ï≈ ‹∆ Á∂ ¡≥Á ¬∂È∆ «ÈÓÃÂ≈ Â∂ ÓÈ Á∆ ˆ∆Ï∆ √∆ «’ ¤Ø‡∂

Ϻ«⁄¡ª ˘ Ú∆ “‹∆” ’«‘ ’∂ ÏπÒ≈™Á∂ √ÈÕ ¡≈Í ‹∆ Á∆ ˜Ï≈È «Ú⁄Ø∫

“˙«¬” ‹ª “Âø»” ÙÏÁ ÓÀ∫ ’Á∆ È‘ƒ √π«‰¡≈Õ ¡≈Í ‘Ó∂Ù≈ ’«‘øÁ∂ √È

«’ ¡√ƒ √≈∂ «¬’ ÍÃÌ» ÍÓ∂Ù Á≈ ÍÃÚ≈ ‘ªÕ «‹Ú∂∫ ÍÃÚ≈ «Ú⁄Ø∫ ’ج∆

Úº‚≈ ’ج∆ ¤Ø‡≈ ‘øπÁ≈ ‘À, ‘ÀÈ √≈∂ ÍÃÚ≈ Á∂ ÓÀ∫Ï ‘∆Õ ¿∞Ó ’’∂ Ì≈Ú∂∫

’ج∆ Úº‚≈ ‘À Í ’¬∆ Ú≈∆ ¤Ø‡∆ ¿∞Ó Ú≈Ò∂ √∆ «Ú⁄ Ú∆ Ï‘πÂ

Ó‘≈È ¡≈ÂÓ≈ ‘øπÁ∆ ‘ÀÕ √Ø √≈«¡ª «Ú⁄ ¿∞√ ÍÃÌ» Á∂ ¡≥Ù ‹≈‰’∂ √Ì

Á≈ √«Â’≈ ’È≈ ωÁ≈ ‘ÀÕ

Î∆Á≈ ÷≈Ò’∞ ÷Ò’ Ó«‘ ÷Ò’ Ú√À Ï Ó≈«‘® (Í≥È≈ 1381)

ÍÃÌ» ıπÙ∆ ÒÀ‰ Ò¬∆ ª ’Ï∆ ‹∆ Á≈ Ï⁄È «ÁzÛ∑ ’È≈ ÍÀ∫Á≈ ‘À :

’Ï∆ √Ì Â∂ ‘Ó Ïπ∂ ‘Ó Â«‹ ÌÒØ √Ìπ ’Ø«¬®

«‹«È ¡À√≈ ’« Ï»«fi¡≈ Ó∆Â∞ ‘Ó≈≈ √Ø«¬®7®

(√ÒØ’ ’Ï∆ ‹∆, Í≥È≈ 1364)

«¬Ê∂ ª

√Ì Â∂ È∆⁄π ¡≈ÂÓ ’« Ó≈È¿∞ ÓÈ Ó«‘ «¬‘π √π÷π Ë≈¿∞®1®

(Á∂Ú◊øË≈∆ Ó: 5, Í≥È≈ 532)

Ó≥Á≈ ‹≈‰À ¡≈Í ’¿∞ ¡Úπ ÌÒ≈ √ø√≈π®4®

(Ó≈» Ó: 1, Í≥È≈ 991)

Á»√∂ «’√∂ Ú∆ ‹«◊¡≈√» Â∂ ÍÂ≈ È‘ƒ ÍÓ∂Ù È∂ «’√ √Ó∂∫ «’øÈ∆

Ó∂‘ ’ Á∂‰∆ ‘ÀÕ √Ø «’√∂ È≈Ò Ú∆ «◊Ò≈È∆ È‘ƒ ’È∆ ⁄≈‘∆Á∆,

◊π» Á ª :

¡≈Í√ ’¿∞ ‹Ø ‹≈‰À È∆⁄≈® √Ø¿± ◊È∆¡À √Ì Â∂ ¿±⁄≈®

(√π÷ÓÈ∆ √≈«‘Ï, Í≥È≈ 266)

‹∂ ’∞fi Ò≈‘≈ ÷º‡‰≈ ‘À ª ¡≈͉∂ ÂØ∫ √Ì ˘ ¿∞µ⁄≈ ‹≈‰ØÕ

¡≈Í√ Â∂ ¿±Í« √Ì ‹≈‰‘π ¿∞ Á◊‘ √π÷π Í≈Ú‘π®1®

(≈Ó’Ò∆ Ó: 5, Í≥È≈ 883)

«¬√ Á∂ ¿∞Ò‡ ‹Ø ¡≈͉∂ ¡≈Í ˘ ⁄ø◊≈ ‹≈‰Á≈ ‘À ¿∞‘ ◊π» Á∆

408

«ÁzÙ‡∆ «Ú⁄ ÍÃÚ≈È È‘ƒ ⁄Û∑Á≈Õ

¡≈Í√ ’¿∞ ‹Ø ÌÒ≈ ’‘≈ÚÀ® «Â√«‘ ÌÒ≈¬∆ «È’«‡ È ¡≈ÚÀ®

√Ï ’∆ ∂È ‹≈’≈ ÓÈ∞ ‘Ø«¬® ’‘π È≈È’ Â≈ ’∆ «ÈÓÒ √Ø«¬®3®

(√π÷ÓÈ∆ √≈«‘Ï, Í≥È≈ 278)

«¬‘ ÓÈ Á∆ «ÈÓÂ≈ ◊ÒƒÏ≈ƒ È‘ƒ ÍÃ≈Í ‘øπÁ∆Õ «¬‘ ª È≈Ó

«√ÓÈ Â∂ ◊π» ¿∞ÍÁ∂Ù Á∆ ’Ó≈¬∆ Áπ¡≈≈ ‘∆ «ÓÒÁ∆ ‘ÀÕ

ppppppppppppppp

409

ÿåé ÕÆ Ã¹Çä ÃÅÚÆ ÃÅÖƨÿåé ÕÆ Ã¹Çä ÃÅÚÆ ÃÅÖƨÿåé ÕÆ Ã¹Çä ÃÅÚÆ ÃÅÖƨÿåé ÕÆ Ã¹Çä ÃÅÚÆ ÃÅÖƨÿåé ÕÆ Ã¹Çä ÃÅÚÆ ÃÅÖƨï ì¯ñÇÔ Ü¯ ê¶ÖÇÔ ÁÅÖƨï ì¯ñÇÔ Ü¯ ê¶ÖÇÔ ÁÅÖƨï ì¯ñÇÔ Ü¯ ê¶ÖÇÔ ÁÅÖƨï ì¯ñÇÔ Ü¯ ê¶ÖÇÔ ÁÅÖƨï ì¯ñÇÔ Ü¯ ê¶ÖÇÔ ÁÅÖƨ

(≈Ó’Ò∆ Ó: 5, Í≥È≈ 894)

◊Ó∆ Á∂ «ÁÈ √ÈÕ ‘ ؘ Á∆ Â∑ª Ï≈Ï≈ ‹∆ ¡≈͉∂ È≈Ó-

«√ÓÈ Á∂ «ÈÔÓ ÂØ∫ «Ú‘Ò∂ ‘Ø ’∂ √ø◊ «Ú⁄ ¡≈ «Ï≈‹∂Õ ’≈¯∆ √≈∆

√ø◊ Á»-Áπ∂‚∂ ÂØ∫ ¡≈Í ‹∆ Á∂ ÁÙȪ Ò¬∆ ¡≈¬∆ ‘ج∆ √∆Õ Ï⁄È-

«ÏÒ≈√ ’«Á¡ª «¬’ ÍÃ∂Ó∆ È∂ Íπº«¤¡≈ «’ Ï≈Ï≈ ‹∆! «¥Í≈ ’’∂ «¬‘

Áº√Ø «’ ÓÈ∞º÷ ‹Ø Ó≈Û∂-⁄ø◊∂ ’Ó ’Á≈ ‘À, ¿∞√ Á≈ «‘√≈Ï «¬Ê∂ ‘∆

Óπº’ ‹ªÁ≈ ‘À ‹ª ¡◊ª‘ Á◊≈‘ «Ú⁄ Ú∆ «’√∂ «’√Ó Á≈ Ò∂÷≈-‹Ø÷≈

’∆Â≈ ‹ªÁ≈ ‘À?

Ï≈Ï≈ ‹∆ Á≈ ¿∞µÂ

Ï≈Ï≈ ‹∆ ¿∞√ ÍÃ∂Ó∆ Á≈ Ï⁄È √π‰ ’∂ ¿∞√ ˘ Íπº¤‰ Òº◊∂ «’ ’∆

Â∞√ƒ ◊πÏ≈‰∆ ÍÛ∑Á∂ ‘Ø? ¿∞√ ÍÃ∂Ó∆ È∂ ¿∞µÂ «ÁºÂ≈ «’ ‘ª ‹∆, ‘

ؘ «ÈºÂÈ∂Ó Ú∆ ’Á≈ ‘ª ÂÊ≈ √«Â◊π» √Ã∆ ◊π» ◊ÃøÊ √≈«‘Ï ‹∆ Á≈

√«‘‹ Í≈· Ú∆ ’¬∆ Ú≈ ’∆Â≈ ‘ÀÕ Ï≈Ï≈ ‹∆ ’«‘‰ Òº◊∂ «’ ◊πÏ≈‰∆

«Ú⁄ ª «¬√ ÍÃÊ≈«¬ √«Â◊π» ‹∆ È∂ Ï‘π «Ú√Ê≈ È≈Ò √Ì ’∞fi

Áº«√¡≈ ‘Ø«¬¡≈ ‘ÀÕ «’√∂ «’√Ó Á∂ ÌÓ-ÌπÒ∂÷∂ Á∆ ’ج∆ ◊øπ˜≈«¬Ù ‘∆

È‘ƒ «‘‰ «ÁºÂ∆Õ ¿∞√ ÍÃ∂Ó∆ È∂ ÓπÛ «’‘≈ «’ Ï≈Ï≈ ‹∆! Í«Û∑¡≈ ª

√Ì ’∞fi ‘À, Íø± «‹√ Ï≈‰∆ «Ú⁄ ËÓ≈«¬, Ò∂÷∂-‹Ø÷∂ ‹ª «ÓÒ‰

Ú≈Ò∆¡ª √˜≈Úª ¡≈«Á’ Á≈ Ú‰È ‘øπÁ≈ ‘À, «ÚÁÚ≈È ÒØ’ ¿∞√ Ï≈‰∆

˘ «Ì¡≈È’ Ï≈‰∆ Á√Á∂ ‘È «’ ’∂ÚÒ ‹∆Ú ˘ Ó≈Û∂ ’Óª ÂØ∫

‘‡≈¿∞‰ «‘ºÂ ‚≈¿∞‰ Ú≈√Â∂ ‘∆ √«Â◊π» ‹∆ È∂ ⁄∆ ‘ÀÕ

ÍÃ∂Ó∆ Á≈ «¬‘ Ï⁄È √π‰ ’∂ Ï≈Ï≈ ‹∆ ’∞fi Á∂ Ò¬∆ ⁄πºÍ ‘∂ Â∂

«Î ÏØÒ∂ «’ «¬‘Ȫ Á∆ ª :

«Ò«÷ «Ò«÷ Í«Û¡≈® Â∂Â≈ ’«Û¡≈®

(√ÒØ’ Ó: 1, Í≥È≈ 467)

410

¡Â∂

Í«Û Í«Û≤ ¨fi«‘ Ï≈Áπ Ú÷≈‰«‘

«Ó«Ò Ó≈«¬¡≈ √π«Â ◊Ú≈¬∆®3® (ÌÀ¿∞ Ó: 3, Í≥È≈ 1131)

Ú≈Ò∆ ◊ºÒ ‘ÀÕ «¬‘Ȫ ’‰∆ ÂØ∫ ‘∆‰∂ ÎØ’∂ «ÚÁÚ≈Ȫ È∂ ª ‹∆Úª

˘ ’∞≈‘∂ Í≈ ¤º«‚¡≈ ‘ÀÕ Ïº√ ““«¬‘ ‹º◊ «Óº·≈ ¡◊Ò≈ «’È «‚º·≈””

¡≈÷ ’∂ ÒØ’≈¬∆ ˘ Ó≈Û∂ Í≈√ Ò≈ ’∂ ÍÓ∂Ù ÂØ∫ Á» ’∆ ‹ªÁ∂ ‘ÈÕ

«¬Ê∂ ‘∆ Ï√ È‘ƒ, ¡≈¬∂ «ÁÈ ÍÓ∂Ù ‹∆ Á∆ Ï≈‰∆ ¿∞µÍ Ú∆ Â’

’È ÂØ∫ ◊π∂ È‘ƒ ’Á∂Õ Í«‘Òª ¡≈ͪ ˘ «¬‘ À√Ò≈ ’È≈

ÍÚ∂◊≈ «’ ÍÛ∑∂ ‘ج∂ Á∆ Ó«Â ¿∞µ⁄∆ ‘À ‹ª √«Â◊π» ‹∆ Á∆ «ÁzÙ‡∆

Á∆ÿ ‘À ¡Â∂ ¡√ƒ Í«Û∑¡ª ‘Ø«¬¡ª «¬È∑ª «ÚÁÚ≈Ȫ ÂØ∫ ¡◊Ú≈¬∆

ÒÀ‰∆ ‘À ‹ª √«Â◊π» ‹∆ ˘ ÙÃØÓ‰∆ Ó≥È ’∂ ¿∞È∑ª Á∆ Ó«Â ¿∞µÍ

⁄Ò‰≈ ‘ÀÕ

‹∂’ ¡√ƒ √«Â◊π» ‹∆ ˘ ÍÓ∂Ù Á≈ √»Í Ó≥ÈÁ∂ ‘ª ÂÁ ¿∞‘Ȫ

È∂ ◊πÏ≈‰∆ «Ú⁄ √≈˘ Í»È ÌØ√≈ ’’∂ ◊πÏ≈‰∆ ¡≈Ù∂ ¡È∞√≈ Â∞È

Á∆ ÍÃ∂È≈ «ÁºÂ∆ ‘À Â∂ ‘π’Ó ’∆Â≈ ‘À «’ ‘∂ ◊π«√º÷Ø! ¡’≈ÒÍπ÷ Á∆

Ï≈‰∆ ˘ √º⁄ ’’∂, √º⁄ ’’∂ Ó≥ȉ≈ ’Ø «’™«’ «¬‘ ’Â≈-Íπ÷

Á∂ ¡≈͉∂ Ï⁄È ‘È; ÍÃÌ» È∂ ª √≈‚∂ Ó≥»‘Ø∫ «¬‘Ȫ Ï⁄Ȫ ˘ √≈’≈

‘∆ ’≈«¬¡≈ ‘À :

√«Â◊π ’∆ Ï≈‰∆ √«Â √«Â ’« ‹≈‰‘π ◊π«√÷‘π

‘« ’Â≈ ¡≈«Í Óπ‘‘π ’„≈¬∂® (√ÒØ’ Ó: 4, Í≥È≈ 308)

¡Â∂ ≈Ó’Ò∆ ≈◊ «Ú⁄ Í≥‹Ú∂∫ √«Â◊π» ‹∆ ¯πÓ≈È ’Á∂ ‘È

«’ ‘∂ ‹«◊¡≈√»! ¿∞√ ’Â∂ Á∂ «Í¡≈∂ √«ÂÍπ÷ª (√ø ‹Èª) Á∆ √º⁄∆

«√«÷¡≈ √π‰, «’™«’ ¿∞‘ ¡≈͉∂ Óπı≈«ÏøÁ ”⁄Ø∫ ¿∞‘ ‘∆ ÏØÒÁ∂ ‘È

‹Ø ¿∞‘Ȫ ¡≈͉∆¡ª ¡º÷ª È≈Ò Ú∂«÷¡≈ ‘øπÁ≈ ‘À :

√øÂÈ ’∆ √𫉠√≈⁄∆ √≈÷∆®

√Ø ÏØÒ«‘ ‹Ø Í∂÷«‘ ¡≈÷∆® (≈Ó’Ò∆ Ó: 5, Í≥È≈ 894)

√Ø «¬√ Ò¬∆ √«Â◊π» √Ã∆ ◊π» ◊ÃøÊ √≈«‘Ï ‹∆ «Ú⁄ «‹øÈ∆ Ú∆

◊πÏ≈‰∆ ‘À ¿∞‘ ÂzÀ-’≈Ò ¡º÷-¡º÷ ““√«Â”” ‘À, «¬√ «Ú⁄ ø⁄’-

Ó≈ Ú∆ ¡«Â-’ÊÈ∆ È‘ƒ ‘ÀÕ ÓÈ∞º÷ «‹‘Ø-«‹‘∂ Ú∆ «¬√ √ø√≈ «Ú⁄

’Ó ’Á≈ ‘À, ¿∞‘Ȫ √≈∂ ’∆Â∂ ‘ج∂ ’Óª Á≈ Ò∂÷≈-‹Ø÷≈ («‘√≈Ï-

«’Â≈Ï) ¡◊ª‘ Á◊≈‘ «Ú⁄ ¡ÚºÙ ‘øπÁ≈ ‘ÀÕ «Î ’∆Â∂ ’Óª ¡È∞√≈

411

‘∆ ÓÈ∞º÷ ˘ ‹»È «ÓÒÁ∆ ‘ÀÕ «‹Ú∂∫ √«Â◊π» √Ã∆ ◊π» È≈È’ Á∂Ú √≈«‘Ï

‹∆ Á≈ ¯πÓ≈È ‘À :

’Ó∆ ¡≈ÚÀ ’ÍÛ≈ ÈÁ∆ ÓØ÷π Áπ¡≈π® (‹Íπ‹∆ √≈«‘Ï)

ÂÊ≈

Í≥πÈ∆ Í≈Í∆ ¡≈÷‰∞ È≈«‘®

’« ’« ’‰≈ «Ò«÷ ÒÀ ‹≈‘π®

¡≈Í∂ Ï∆«‹ ¡≈Í∂ ‘∆ ÷≈‘π®

È≈È’ ‘π’Ó∆ ¡≈Ú‘π ‹≈‘π®20® (‹Íπ‹∆ √≈«‘Ï)

«¬√ ÂØ∫ «¬Ò≈Ú≈ ‘Ø ‘π’Ó ‘À «’ :

ËÓ ≈«¬ ÈØ ‘π’Óπ ‘À Ï«‘ √⁄≈ ËÓπ Ï∆⁄≈«®

Á»‹À Ì≈«¬ Áπ√‡π ¡≈ÂÓ≈ ˙‘π Â∂∆ √’≈®

(«√∆ ≈◊π Ó: 3, Í≥È≈ 38)

√«Â◊π» √Ã∆ ◊π» È≈È’ Á∂Ú √≈«‘Ï ‹∆ «’øÈ≈ √ÍÙ‡ ’ ’∂ ’∆Â∂

’Óª ÍÃÊ≈«¬ ¯πÓ≈È ’Á∂ ‘È :

È≈È’ ‹∆¡ ¿∞Í≈«¬ ’À «Ò«÷ È≈ÚÀ ËÓπ Ï‘≈«Ò¡≈®

˙ÊÀ √⁄∂ ‘∆ √«⁄ «ÈÏÛÀ ⁄π«‰ Ú«÷ ’„∂ ‹‹Ó≈«Ò¡≈®

Ê≈¿∞ È Í≈«¬«È ’±«Û¡≈ Óπ‘ ’≈Ò©À ÁØ‹«’ ⁄≈«Ò¡≈®

Â∂À È≈«¬ Â∂ √∂ «‹«‰ ◊¬∂ ‘≈« ◊¬∂ «√ ·◊‰ Ú≈«Ò¡≈®

«Ò«÷ È≈ÚÀ ËÓπ Ï‘≈«Ò¡≈®2®

(Ú≈ ¡≈√≈, Í≥È≈ 463)

ÂÊ≈

¡≈Í∆È©À ÌØ◊ ÌØ«◊ ’À ‘Ø«¬ Ì√Ó«Û Ì¿∞π «√Ë≈«¬¡≈®

Ú‚≈ ‘Ø¡≈ ÁπÈ∆Á≈π ◊«Ò √ø◊´ ÿ«Â ⁄Ò≈«¬¡≈®

¡◊À ’‰∆ ’∆«Â Ú≈⁄∆¡À Ï«‘ Ò∂÷≈ ’« √Ófi≈«¬¡≈®

Ê≈¿∞ È ‘ØÚ∆ Í¿∞Á∆¬∆ ‘𫉠√π‰∆¡À «’¡≈ »¡≈«¬¡≈®

Ó«È ¡≥ËÀ ‹ÈÓπ ◊Ú≈«¬¡≈®3®

(√ÒØ’ Ó: 1, Í≥È≈ 464)

«¬√ ¡‡ºÒ √⁄≈¬∆ ˘ √≈«‘Ï Í≥⁄Ó Í≈ÂÙ≈‘ ‹∆ ‘∂· «Ò÷∂ ¡È∞√≈

Ú‰È ’Á∂ ‘È :

Í≈Í∆ ’Ó ’Ó≈ÚÁ∂ ’Á∂ ‘≈¬∂ ‘≈«¬®

È≈È’ «‹¿∞ ÓÊ«È Ó≈Ë≈‰∆¡≈ «Â¿∞ ÓÊ∂ ËÃÓ≈«¬®9®

(√ÒØ’ Ó: 5, Í≥È≈ 1425)

412

Ì◊ «ÚÁ≈√ ‹∆ «Ò÷Á∂ ‘È «’ ‹ÁØ∫ ‹∆Ú ¡≈ÂÓ≈ Á≈ Ò∂÷≈

‘øπÁ≈ ‘À, ª ‹Ø ´÷-«¤Í ’∂ Ú∆ ’Ó ’∆Â∂ ‘øπÁ∂ ‘È ¿∞‘ Íú÷ √≈‘Ó‰∂

«Á√Á∂ ‘ÈÕ ‹∆Ú-¡≈ÂÓ≈ ÏÛ∆ ‘À≈È ‘øπÁ∆ ‘ÀÕ

’‘π «ÚÁ≈√ Ì«¬˙ ‹Ï Ò∂÷Ø®

‹Ø¬∆ ‹Ø¬∆ ’∆ÈØ √ج∆ √ج∆ Á∂«÷˙®3®

(ÓÒ≈, «ÚÁ≈√ ‹∆, Í≥È≈ 1293)

¡Â∂

⁄ø«◊¡≈¬∆ Ïπ«¡≈¬∆¡≈ Ú≈⁄À ËÓπ ‘Á»«®

(‹Íπ‹∆, Í≥È≈ 8)

¡◊ª‘ Ò∂÷≈ ÒÀ‰ ¡Â∂ ’∆Â∂ ‘ج∂ ÌÀÛ∂ ’Óª ¡È∞√≈ «ÓÒ‰ Ú≈Ò∆¡ª

√˜≈Úª ÍÃÊ≈«¬ √«Â◊π» È≈È’ Í≈ÂÙ≈‘ ‹∆ È∂ √ÍÙ‡ »Í «Ú⁄

¯πÓ≈È ’∆Â≈ ‘À :

È≈È’∞ ¡≈÷À ∂ ÓÈ≈ √π‰∆¡À «√÷1 √‘∆®

Ò∂÷≈ Ïπ Ó≥◊∂√∆¡≈ ÏÀ·≈ ’«„ Ú‘∆2®

ÂÒÏ≈3 Í¿∞√«È ¡≈’∆¡≈

4 Ï≈’∆ «‹È≈ ‘∆®

¡˜≈¬∆´ Î∂√Â≈ ‘Ø√∆ ¡≈«¬ ¬∆5®

¡≈Ú‰∞ ‹≈‰∞ È √πfi¬∆ Ì∆Û∆ ◊Ò∆ Α∆®

’±Û «È÷π‡∂ È≈È’≈ ˙Û«’ √«⁄ ‘∆®2®

(Ó: 1, Í≥È≈ 953)

¡Â∂ Í≥‹Ú∂∫ ◊πÁ∂Ú √«Â◊π» √Ã∆ ◊π» ¡‹È Á∂Ú ‹∆ ¿∞ÍÃØ’Â «Ú⁄≈ª

Á∆ ÍÃØÛ∑Â≈ «Ú⁄ ◊πÏ≈‰∆ ¿∞⁄≈È ’Á∂ ‘ج∂ ‹∆Ú ˘ √π⁄∂ ’Á∂ ‘È :

«Ï÷À6 ‘∂«· √«Ì ‹ø «¬’·∂®

«¬«’ ÂÂ∂7 «¬«’ ÏØÒ«È «Ó·∂®

¡√Â∞8 ¿∞ÁØÂ∞ Ì«¬¡≈ ¿∞«· ⁄Ò∂

«‹¿∞ «‹¿∞ ¡¿∞Ë9 «Ú‘≈‰∆¡≈®1®

Í≈Í ’∂ÁÛ √Í10

Óπ·∂11

®

¡‹≈¬∆«Ò12

ÎÛ∂ Î«Û ’∞·∂13

®

1. √º⁄∆ «√º«÷¡≈ 2. ¡ÓÒª Á∆ «’Â≈Ï 3. √ºÁ∂ 4. ‹Ø ÍÓ∂Ù ÂØ∫ Ï≈◊∆ ‘È

5. «Â¡≈ 6. πº÷ »Í∆ √ø√≈ «Ú⁄ 7. ◊πº√∂ Ú≈Ò∂ (Áπ÷Á≈¬∆) ÏØÒ ÏØÒ‰ Ú≈Ò∂

8. ‚∞«Ï¡≈ ‘Ø«¬¡≈ √»‹ 9. ¿∞Ó Ï∆ ‹ªÁ∆ ‘À 10. ˜» 11. ´º‡∂ 12.

ÓΩ Á≈ ΫÙÂ≈ 13. ’π‘ √π‡∂

413

ÁØ‹«’ Í≈¬∂ «√‹‰‘≈À Ò∂÷≈ Ó≥◊À Ï≈‰∆¡≈1®2®

√ø«◊ È ’ج∆ ̬∆¡≈2 Ï∂Ï≈

3®

Ó≈´ ‹ØÏÈ∞ ËÈ∞ ¤Ø«‚ Úfl∂√≈4®

’‰5 ’∆Ó È ‹≈ÂØ ’Â≈ «ÂÒ Í∆Û∂ «‹¿∞ ÿ≈‰∆¡≈®3®

÷π«√ ÷π«√ ÒÀÁ≈ Ú√Â∞ Í≈¬∆®

Ú∂÷À √π‰À Â∂À È≈«Ò ÷πÁ≈¬∆6®

ÁπÈ∆¡≈ Ò«Ï Í«¬¡≈ ÷≈Â7 ¡≥Á«

¡◊Ò∆ ◊Ò È ‹≈‰∆¡≈®4®

‹«Ó8 ‹«Ó ÓÀ ÓÀ «Î« ‹øÓÀ®

Ï‘πÂ∞ √‹≈«¬ Í«¬¡≈9 Á∂«√ ¶ÓÀ®

«‹«È ’∆Â≈ «Â√À È ‹≈‰∆ ¡≥Ë≈ Â≈ Áπ÷π √‘À Í≈‰∆¡≈®5®

÷≈Ò’10

Ê≈Ú‘π ÌπÒ≈ Óπ·≈®

ÁπÈ∆¡≈ ÷∂´ Ïπ≈ π· Â∞·≈®

«√Á’∞11

√Ï»∆ √øÂ∞ È «Ó«Ò˙ ÚÂÀ ¡≈͉ Ì≈‰∆¡≈®6®

Ó¿∞Ò≈ ÷∂Ò ’∂ √«Ì ≈Í∂®

«¬«’ ’„∂ «¬«’ Ò«‘12

«Ú¡≈Í∂®

«‹¿∞ È⁄≈¬∂ «Â¿∞ «Â¿∞ È⁄«È

«√« «√« «’Â13

«Ú‘≈‰∆¡≈®7®

«Ó‘ ’∂  ÷√Óπ «Ë¡≈¬∆®

√øÂ≈ √ø◊«Â È«’ È Í≈¬∆®

¡≥«ÓàÈ≈Ó Á≈È∞ È≈È’ ’¿∞

◊π‰14

◊∆Â≈ «È Ú÷≈‰∆¡≈®8®

(Ó≈» Ó: 5, Í≥È≈ 1019)

√Ø ¡≈ͪ √≈«¡ª ˘ ◊π» ’∆ Ï≈‰∆ ¿∞µÍ Í»È ÌØ√≈ ’ ’∂, √«Â

’ ’∂ Ó≥ȉ≈ ⁄≈‘∆Á≈ ‘À «’™«’ «¬‘ ÍÓ∂Ù ‹∆ Á≈ √»Í ‘ÀÕ Á»√∂

◊π» «¥Í≈ √Á’≈ ÓÀ∫ ¡≈Í ËÓ≈‹≈ Â∂ ¿∞√ Á∆ Íπ∆ ıπÁ º’∆ ‘ÀÕ

«‹Ú∂∫-«‹Ú∂∫ ËÓ≈‹ Á∂ ‘π’Ó È≈Ò Ó≥Á-’Ó∆ ‹∆Úª ˘ ¡≈͉∂ ’∆Â∂

1. ’Óª Á≈ Ò∂÷≈ «Ò÷‰ Ú≈Ò≈ ËÓ ≈‹Õ 2. Ì≈ 3. ÌÀ‰

4. Â∞ ͬ∂◊≈ 5. Ïı«ÙÙ ’È Ú≈Ò≈ 6. ÍÓ∂Ù 7. ‡Ø¡≈

8. ‹øÓ-‹øÓ ’∂ ÓÁ≈ ‘À 9. ‹ÈÓ ÓÈ Á∂ ¶Ó∂ ÍÀ∫‚∂ «Ú⁄

10. ºÏ Ú≈Ò∂ Í≈√∂ ÂØ∫ ÌπºÒ ’∂ ´«‡¡≈ ‹≈ «‘≈ ‘À 11. ÙªÂ∆-√Ï (√øÂØ÷)

12. ÓØ‘ Á∆¡ª Ò«‘ª «Ú⁄ Î√∂ ‘ج∂ ‘ÈÕ 13. «Í¤Ò∂ ‹ÈÓª Á∆ ’Ó≈¬∆

14. «√¯Â-√Ò≈‘ Á∂ ◊∆ÂÕ

414

’Óª Á∆¡ª √˜≈Úª Ìπ◊‰∆¡ª ÍÀ∫Á∆¡ª ‘È, ¿∞‘ Ú∆ √≈≈ ‘≈Ò ¡º÷ƒ

Á∂«÷¡≈ ‘ÀÕ ¿∞Ê∂ √»ıÓ √∆ ≈‘ƒ ¡≈ÂÓ≈ ‹Ø Áπº÷ ÌØ◊Á∆ ‘À, ¿∞‘ Áº√∂

È‘ƒ ‹≈ √’Á∂Õ «¬√ Ú≈Â≈Ò≈Í √Ó∂∫ Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ ’∞fi «¬’ √˜≈Úª

Á≈ Ú∂Ú≈ Ú∆ «ÁºÂ≈ «’ «’Ú∂∫ «¬√ ‹∆Ú-¡≈ÂÓ≈ ˘ Âø◊ Â∂ Ì∆Û∂

√«Â¡ª «Ú⁄ Á∆ ¶ÿ‰≈ ÍÀ∫Á≈ ‘À ¡Â∂ Ó≥Á-’Ó∆¡ª ˘ «’Ú∂∫ ¡º◊

Ú◊∂ ºÂ∂ ÊøÓ∑ª È≈Ò Ò≈«¬¡≈ ‹ªÁ≈ ‘ÀÕ ’øπÌ∆ È’ Ï≈Ï Ú∆ Ï≈Ï≈

‹∆ È∂ Áº√‰≈ ’∆Â≈Õ ¡≈Í ‹∆ È∂ Áº«√¡≈ «’ ‘∂’ Ó≈Û∂ ’Ó Á∆¡ª

Úº÷-Úº÷ √˜≈Úª «ÈÔ∞’ ‘È ‹Ø «’ ‹∆Ú-¡≈ÂÓ≈ ˘ ¡ÚºÙ ÌØ◊‰∆¡ª

ÍÀ∫Á∆¡ª ‘ÈÕ ¡«‹‘≈ «ÁzÙ «¬’ Ú≈ È‘ƒ ’¬∆ Ú≈ º«’¡≈ ‘ÀÕ

¡◊ª‘ Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ Ï⁄È ’∆Â≈ «’ «¬√ Á∂ ¿∞Ò‡ ‹Ø ‹∆Ú ◊π»

«¥Í≈ √Á’≈ ◊π» Á∆ ÙÈ ˘ ◊둉 ’’∂ ◊π» Ú≈Ò∂ ω ‹ªÁ∂ ‘È

¡Â∂ ◊π»-‘π’Ó ¡È∞√≈ :

““◊π ’«‘¡≈ √≈ ’≈ ’Ó≈Ú‘π”” Á∂ Ë≈È∆ ω ‹ªÁ∂ ‘Èó¿∞‘Ȫ

Á≈ Ú≈√Â≈ (È≈Â≈) ËÓ≈‹∂ È≈ÒØ∫ ‡πº‡ ‹ªÁ≈ ‘À :

«‹√ÈØ «¥Í≈ ’∂ «Â√π ◊ππ «ÓÒÀ √Ø ‘« ◊π‰ ◊≈ÚÀ®

ËÓ ≈«¬ «ÂÈ ’≈ «ÓÂ∞ ‘À ‹Ó Ó«◊ È Í≈ÚÀ®

‘« È≈Óπ «Ë¡≈Ú«‘ «ÁÈ√π ≈«Â ‘«È≈«Ó √Ó≈ÚÀ®14®

(√ÒØ’ Ó: 1, Í≥È≈ 1091)

¡Â∂ ¿∞‘ ‘∆ ÍÓ∂Ù ‹∆ «Ú⁄ ‘∆ È≈Ó ‹Íπ Áπ¡≈≈ ¡Ì∂Á ‘Ø

‹ªÁ∂ ‘ÈÕ ÂÊ≈ :

«‹È ’¿∞ «¥Í≈ ’∆ ‹◊‹∆ÚÈ ‘« ¿∞ Ë≈«˙ ÓÈ Ó≈fi≈®

ËÓ ≈«¬ Á« ’≈◊Á Î≈∂ ‹È È≈È’ Ò∂÷≈ √Ófi≈®4®

(‹∂Â√∆ Ó: 4, Í≥È≈ 698)

ËÓ≈‹≈ È∂ ¡≈͉∂ ’«ø«Á¡ª Ì≈Ú ‹ÓÁ»Âª ˘ «¬‘ ‘Á≈«¬Â

’∆Â∆ ‘ج∆ ‘À «’ «‹Ê∂ √≈Ë», Ó‘ªÍπ÷ ÂÊ≈ ÍÓ∂Ù ‹∆ Á∂ «Í¡≈∂

Ì‹È-ÏøÁ◊∆ ’ ‘∂ ‘؉, Â∞√ƒ ¿∞µÊ∂ «ÏÒ’∞Ò È‘ƒ ‹≈‰≈ Â∂ ‹∂ Â∞√ƒ

ˆÒÂ∆ È≈Ò Ú∆ ⁄Ò∂ ◊¬∂ ª ¡√ƒ ÏÛ∆ Ïπ∆ Â∑ª Î√ ‹≈Úª◊∂Õ È≈

Â∞√ƒ ¤∞º‡Ø◊∂, È≈ Ó∂∆ Â∂ È≈ ‘∆ √≈‚∆ ‹ÓÍπ∆ Á∆ ÷Ò≈√∆ ‘Ø √’∂◊∆Õ

◊πÏ≈‰∆ «Ú⁄ ¯πÓ≈È ‘À :

‹‘ √≈Ë» ◊Ø«ÏÁ Ì‹È∞ ’∆ÂÈ∞ È≈È’ È∆®

‰≈ ‘¿∞ ‰≈ Âø» ‰‘ ¤∞‡«‘ «È’«‡ È ‹≈¬∆¡‘π Á»Â®1®

(◊¿∞Û∆ Ó: 5, Í≥È≈ 256)

415

‹∂ «’Â∂ ÍÓ∂Ù Á∂ «Í¡≈∂ ËÓ≈«¬ Á∆ ‹ÓÍπ∆ «Ú⁄ ¡≈͉∆

ÓΩ‹ È≈Ò ⁄Ò∂ Ú∆ ‹≈‰ ÂÁ ËÓ≈‹≈ ÏÛ∂ √«Â’≈ √«‘ ¿∞È∑ª

◊πÓπ÷ «Í¡≈«¡ª Á≈ ¡≈Á-√«Â’≈ ’Á≈ ‘Ø«¬¡≈ ¡À√∂ Ï⁄È

ÏØÒÁ≈ ‘À :

È≈Óπ «Ë¡≈«¬«È √≈‹È≈ ‹ÈÓ ÍÁ≈Êπ ‹∆«Â®

È≈È’ ËÓ ¡À√∂ ⁄Ú«‘ ’∆ÂØ ÌÚÈ∞ ÍπÈ∆®10®

(√ÒØ’ Ó: 5, Í≥È≈ 1425)

ppppppppppppppp

416

×¹ðèÅî ïÅåðÅ×¹ðèÅî ïÅåðÅ×¹ðèÅî ïÅåðÅ×¹ðèÅî ïÅåðÅ×¹ðèÅî ïÅåðÅ

«‹Ú∂∫ ËøÈ √Ã∆ ◊π» ≈ÓÁ≈√ √≈«‘Ï ‹∆ Á≈ ¯πÓ≈È ‘À «’ :

«‹ÊÀ ‹≈«¬ Ï‘À Ó∂≈ √«Â◊π» √Ø Ê≈È∞ √π‘≈Ú≈ ≈Ó ≈‹∂®

◊π«√÷∆ √Ø Ê≈È∞ Ì≈«Ò¡≈ ÒÀ Ë»« Óπ«÷ Ò≈Ú≈®

(¡≈√≈ Ó: 4, Í≥È≈ 450)

¡Â∂

√≈ ËÂ∆ ̬∆ ‘∆¡≈ÚÒ∆ «‹ÊÀ Ó∂≈ √«Â◊ππ ÏÀ·≈ ¡≈«¬®

(Ó: 4, Í≥È≈ 310)

¿∞‘Ȫ Í≈ÚÈ Í«ÚºÂ ¡√Ê≈Ȫ Á∂ ÁÙÈ Á∆Á≈∂ ’È ¡Â∂ ¿∞ÊØ∫

Á∆ ⁄È Ë»Û∆ Í√È Ò¬∆ √ø◊ª È∂ Ï≈Ï≈‹∆ ˘ Ï∂ÈÂ∆ ’∆Â∆ «’ Ì≈Ú∂∫

¡≈Í ‹∆ ¡È∂’ª Ú≈∆ «¬‘Ȫ Í≈ÚÈ ◊πË≈Óª Á∂ ÁÙÈ ’ ¡≈¬∂ ‘Ø

Í ¡≈͉∆¡ª Ϻ√ª «’≈¬∂ ¿∞µÍ ÒÀ ’∂ ÍÃ∂Ó∆ √ø◊ª √Ó∂ ◊π»-⁄Ȫ

Á∆ ¤Ø‘ È≈Ò Í«ÚºÂz ‘ج∂ «¬‘Ȫ ◊πË≈Óª Á∂ ÁÙÈ ’Ú≈¿∞ ‹∆Õ

¡≈Í ‹∆ È∂ √ø◊ ˘ Ï∂ÈÂ∆ ’∆Â∆ «’ ◊πË≈Óª Á∆ Ô≈Â≈ Á≈

Í»È Ò≈‘≈ ÂÁ ‘∆ ‘À ‹∂’ «¬√ Ô≈Â≈ Á∂ Í»∂ √Ó∂∫ ˘ È≈Ó-Ï≈‰∆-

«√ÓÈ ≈‘ƒ √¯Ò ’∆¬∂Õ Ô≈Â≈ ‹≈‰ ÂØ∫ Í«‘Ò∂ √≈‚∂ ÓȪ «Ú⁄

◊π-¡√Ê≈Ȫ ¡Â∂ ◊π»-⁄Ȫ È≈Ò «Í¡≈ ω∂Õ ‹Á «Í¡≈∂ √«Â◊πª

ÍÃÂ∆ «Í¡≈ √≈‚∂ ÓȪ «Ú⁄ ω «◊¡≈ ÂÁ √«Â◊π» ‹∆ Á∆ ⁄È-

¤Ø‘ È≈Ò Í«ÚºÂz ‘ج∂ ◊π-¡√Ê≈Ȫ «Ú⁄Ø∫ √«Â◊π» ‹∆ Á≈ «Í¡≈

ÍÃ≈Í ‘ØÚ∂◊≈Õ «¬‘ «Í¡≈ ‘∆ √≈‚∂ ÓȪ «Ú⁄ ÏÀ· ’∂ √≈‚∂ «‘Á∂

Á∆ ÓÀÒ ˘ ’º‡ ’∂ ◊π» Á∂ È∂Û∂ «Ò¡≈Ú∂◊≈Õ ‹∂ «’Â∂ ◊π»-Ó∂‘ √Á’≈

«¬‘ ◊π»-«Í¡≈ √Á∆Ú∆ ω ‹≈Ú∂ ÂÁ ª ÌÓ Á∂ ¤ΩÛ ’º‡∂ ‹≈‰◊∂

¡Â∂ ÍÓ∂Ù ‹∆ «Ú⁄ ¡Ì∂ÁÂ≈ ÍÃ≈Í ‘Ø ‹≈Ú∂◊∆Õ «¬√ «Í¡≈ ˘ ÍÀÁ≈

’È Ò¬∆ Ô≈Â≈ ‹≈‰ ÂØ∫ Í«‘Ò∂ ÔÂÈ ’È≈ ÍÚ∂◊≈ ¡Â∂ «¬√

ÔÂÈ ˘ Ô≈Â≈ ÁΩ≈È ‹≈∆ º÷‰≈ ‘ØÚ∂◊≈Õ ‹∂ «È≈ √À-√Í≈‡≈ ’È

¡Â∂ ◊πÁπ¡≈«¡ª Á∂ ÁÙÈ ’È Á∆ ‹◊∑≈ ““◊πÁπ¡≈∂ Á∂÷‰”” ‘∆

‹≈‰≈ ‘À ÂÁ ÿª Á∂ ’øÓ-’≈ ’È∂ Ï∂‘ ‘ÈÕ

417

Ï≈Ï≈ ‹∆ Á∂ «¬‘ Ï⁄È √π‰ ’∂ √ø◊ È∂ «’‘≈ «’ ¡≈Í ‹∆ ‹Ø

Ú∆ ‘π’Ó ’Ø, ¡√ƒ «√ ÓºÊ∂ Ó≥ȉ ˘ «Â¡≈ ‘ª Í ¡≈Í ‹∆ √≈‚∂

È≈Ò ˜» ⁄ÒØ, Ì≈Ú∂∫ Ï≈Ï≈ ‹∆ √∆ ’’∂ ’≈¯∆ «ÏË √È ¡Â∂

Í«‘Ò∂ ’¬∆ Ú≈ «¬‘Ȫ ◊π-¡√Ê≈Ȫ Á∆ ¤Ø‘ Í√ ¡≈¬∂ √È Í

«Î Ú∆ √ø◊ Á≈ ‘π’Ó Ó≥È ’∂ √ø◊ «Ú⁄ ‘∆ Ô≈Â≈ √ÏøË∆ ÍÃØ◊≈Ó

¿∞Ò∆’ «Ò¡≈Õ

Ô≈Â≈ Â∂ ‹≈‰ Ò¬∆ Ùª

√Ì ÂØ∫ Í«‘Ò∆ Ù «¬‘ º÷∆ ◊¬∆ «’ «‹√ Ú∆ ÍÃ∂Ó∆ È∂ Ô≈Â≈

‹≈‰≈ ‘ØÚ∂, ‹≈‰ ÂØ∫ Í«‘Ò∂ ÿº‡Ø-ÿº‡ Ó»Ò-Ó≥Âz Á≈ «◊¡≈ª ‘˜≈ ‹≈Í

˜» ’∂, ÚºË «‹øÈ≈ ’ج∆ ’ √’∂ ˙È≈ Ò≈‘≈ ‘∆ ‘ÀÕ √≈«¡ª È∂

Ï∂ÈÂ∆ ’∆Â∆ «’ Ï≈Ï≈ ‹∆, «¬√ «Ú⁄ √≈‚≈ ¡≈͉≈ ‘∆ ÌÒ≈ ‘Àó√Ø

«¬√∂ Ï‘≈È∂ √≈‚≈ √Óª √ÎÒ ‘Ø ‹≈Ú∂◊≈Õ Á»√∂ «‹È∑ª ◊π«√º÷ª È∂

Ô≈Â≈ ‹≈‰≈ ‘À ¿∞‘ ¡≥«ÓÃÂË≈∆ ‘؉∂ ⁄≈‘∆Á∂ ‘ÈÕ ‹∂ «’√∂ È∂ ¡‹∂

¡≥«Óàȑƒ ¤«’¡≈ ÂÁ ¿∞√ ˘ ¡≥«Óऒ ’∂ ◊π» Ú≈Ò≈ ω ‹≈‰≈

⁄≈‘∆Á≈ ‘ÀÕ «¬‘ Óπ„Ò∂ ÁØ∫‘ «ÈÔÓª ÂØ∫ «¬Ò≈Ú≈ Ô≈Â≈ Á∂ √Ó∂∫ ˘

√¯Ò ’È Ò¬∆ ‘∂· «Ò÷∂ ¡È∞√≈ «ÈÔÓ Ï‰≈¬∂ ◊¬∂ ‹Ø «’ ¤ÍÚ≈

’∂ √≈∂ Ô≈Â∆¡ª ˘ Úø‚ «ÁÂ∂ ¡Â∂ Ô≈Â≈ Á∂ ÍÃØ◊≈Ó Á∆ ’≈Í∆ Ú∆

√≈∆ √ø◊ ˘ Á∂ «ÁºÂ∆ :

«ÈÔÓ

A. √Ì Ó≈¬∆-Ì≈¬∆ Á∆¡ª ◊≈Â∂ Ú≈Ò∆¡ª «¥Í≈Ȫ ¿∞µÍ Á∆

‘؉◊∆¡ª ¡Â∂ Ú∆ª Á∂ Á≈‘Û∂ ÍÃ’≈Ù ‘؉◊∂Õ

B. ‘ ؘ, Ϻ√ «Ú⁄ ÏÀ·‰ ÂØ∫ «Íº¤Ø∫ ‘ ÍÃ≈‰∆ ˘ B ÿ≥‡∂

Ú≈«‘◊π» ◊πÓ≥Âz Á≈ «√ÓÈ ’È≈ ÍÚ∂◊≈Õ

C. «√ÓÈ ÂØ∫ Ï≈¡Á BA Í≈· Ï∂ÈÂ∆ ⁄Ωͬ∆ √≈«‘Ï Á∂ ‹Ø‡∆¡ª

«Ú⁄ ’È∂ ‘؉◊∂Õ

D. ‘ ◊π-¡√Ê≈È Â∂ Íπº‹ ’∂ √≈∆ √ø◊ «¬’ºÂz ‘Ø ’∂ ‘∂·

«Ò«÷¡≈ ÙÏÁ ‹Ø‡∆¡ª «Ú⁄ ÏÛ∂ «Í¡≈ √«‘ ¿∞µ⁄∆ √π È≈Ò

ÍÛ∑Á∆ ‘ج∆ √«Â◊π» ‹∆ Á∆ Í≈ÚÈ ‘˜»∆ «Ú⁄ Íπº‹∂◊∆ ¡Â∂

ÙÏÁ Á∆ √Ó≈ÍÂ∆ ÂØ∫ Ï≈¡Á √«Â◊π» ‹∆ ˘ ÈÓ√’≈ ’’∂

◊π-¡√Ê≈È ¡≥Á ‘∆ ÏÀ· ‹≈Ú∂◊∆Õ

418

≈◊ ◊¿∞Û∆ Í»Ï∆ Ó‘Ò≈ 5®

˝ √«Â◊π ÍÃ√≈«Á®

’ÚÈ ◊πÈ ÍÃ≈ÈÍ«Â «ÓÒ¿∞ Ó∂∆ Ó≈¬∆®1® ‘≈¿∞®

»Í ‘∆È Ïπ«Ë ÏÒ ‘∆È∆ ÓØ«‘ ÍÁ∂√«È Á» Â∂ ¡≈¬∆®1®

È≈«‘È ÁÏ È ‹ØÏÈ Ó≈Â∆ ÓØ«‘ ¡È≈Ê ’∆ ’‘π √Ó≈¬∆®2®

÷Ø‹Â ÷؋ ̬∆ ÏÀ≈◊«È ÍÃÌ Á√È ’¿∞ ‘¿∞ «Î «Â√≈¬∆®3®

Á∆È Á«¬¡≈Ò «¥Í≈Ò ÍÃÌ È≈È’ √≈Ë√ø«◊ Ó∂∆ ‹Ò«È Ïπfi≈¬∆®4®

(Í≥È≈ 204)

E. √«Â◊π» ‹∆ ˘ ÈÓ√’≈ ’’∂ √≈∆ √ø◊ E-G «Ó≥‡ Ú≈«‘◊π»

◊πÓ≥Âz Á≈ «√ÓÈ ’∂◊∆ ¿∞Íø ◊πË≈Ó Á∆ ÍÃ’Ó≈,

√ÒØ’∞®

«Î «Î ÍÃÌ ¡≈«¬¡≈ Í«¡≈ ¿∞ √È≈«¬®

È≈È’ ’∆ ÍÃÌ Ï∂ÈÂ∆ ¡ÍÈ∆ Ì◊Â∆ Ò≈«¬®1®

(◊¿∞Û∆ √π÷ÓÈ∆, Í≥È≈ 289)

Á≈ Ï≈-Ï≈ ¡≥Â-¡≈ÂÓ∂ ¿∞⁄≈È ’Á∂ ‘ج∂ ’∂◊∆Õ «Î

«¬’ ¡√Ê≈È Â∂ √≈∆ √ø◊ «¬º’Âz ‘Ø ’∂ Ï∂ÈÂ∆ ⁄Ωͬ∆ √≈«‘Ï

Á≈ Í≈· ’∂◊∆ ¿∞Íø ¿∞µÊ∂ ‘∆ ¿∞√ Í≈ÚÈ ¡√Ê≈È Á≈

«¬«Â‘≈√, «’ √«Â◊π» ‹∆ È∂‹∆Úª Á∂ ÌÒ∂ Á∆ ı≈ «¬√

¡√Ê≈È Â∂ ’∆ ’ΩÂ’ ’∆Â∂, √π‰≈ «ÁºÂ≈ ‹≈Ú∂◊≈Õ

F. Ϻ√ ”⁄Ø∫ ¿∞ ’∂ ◊π-¡√Ê≈È Á∂ ÁÙÈ ’È ¡Â∂ ÓπÛ Ïº√

«Ú⁄ ¡≈ÍØ-¡≈͉∆¡ª √∆‡ª Á∂ ÏÀ·‰ Â’ ’ج∆ Ú∆ ÍÃ≈‰∆ ΩÒ≈

È≈ Í≈¬∂ ¡Â∂ È≈ ‘∆ ◊ºÒª ’∂Õ

G. Ϻ√ª «Ú⁄ ÍÃÏøË’ È∆Ô ’∆Â∂ ‹≈‰◊∂, ‘ ÍÃ≈‰∆ ¿∞‘Ȫ Á∂

‘π’Ó «Ú⁄ ⁄ºÒ∂◊≈Õ

H. ‹Ø √Óª «¬º’ ÍÛ≈¡ ÂØ∫ Á»√∂ ÍÛ≈¡ ˘ ⁄ºÒ‰ Ò¬∆ Áº«√¡≈

‹≈Ú∂, ‘ ÍÃ∂Ó∆ ¿∞√ ÂØ∫ Í≥‹ «Ó≥‡ Í«‘Ò∂ ¡≈͉∆ √∆‡ Â∂ ÏÀ·

‹≈Ú∂Õ

I. ≈ Á∂ ·«‘≈¿∞ ÂØ∫ Ï≈¡Á ¡◊Ò∆ √Ú∂ ˘ √≈≈ √≈Ó≈È

¡≈«Á Ϻ√ª ¿∞µÍ º÷ ’∂, √«Â◊π» ‹∆ Á∂ ⁄Ȫ ”⁄ ¡Á≈√

’’∂ ‘π’ÓÈ≈Ó≈ ÒÀ ’∂ ⁄≈Ò∂ Í≈¬∂ ‹≈‰◊∂Õ

¿∞ÍØ’Â «ÈÔÓª Á∂ ¡È∞√≈ √ø◊ª ˘, Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ ‘∂· «Ò÷∂

◊π-¡√Ê≈Ȫ Á∆ «ÂøÈ Ú≈ Ô≈Â≈ ’Ú≈¬∆ :

419

Í«‘Ò∆ Ô≈Â≈ AD-B-AIGB ˘ ¡øÌ ‘ج∆, «‹√ Á≈ ÍÃØ◊≈Ó ‘∂·

«Ò÷∂ ¡È∞√≈ √∆ó

AD-B-AIGB :

√Ú∂∂ F Ú‹∂ Á∂ ’∆ÏÈ √Ï √ø◊ È∂ √«Â◊π» √Ã∆ ◊π» ◊ÃøÊ

√≈«‘Ï ‹∆ Á∂ ⁄Ȫ «Ú⁄ «¬’ºÂz ‘Ø ’∂ ¡Á≈√ ’∆Â∆ Â∂ ‘π’ÓÈ≈Ó≈

ÒÀ ’∂ ◊π. ≈ÓÍπ ÷∂Û≈ ÂØ∫ ⁄≈Ò∂ Í≈ «ÁºÂ∂Õ √Â∂ «Ú⁄ ◊π. ¯Â«‘◊Û∑

√≈«‘Ï (√«‘øÁ) √≈«‘Ϙ≈«Á¡ª ¡Â∂ Ó≈Â≈ ‹∆ Á∂ Ù‘∆Á∆-¡√Ê≈Ȫ ˘

ÍÉ≈Ó ’’∂ ≈ Í≈™‡≈ √≈«‘Ï («‘.ÍÃ.) ‹≈ «‡’≈‰≈ ’∆Â≈Õ

AE-B-AIGB :

«‹√ ¡√Ê≈È Â∂ ’Ò◊∆Ë «ÍÂ≈ ‹∆ È∂ √≈„∂ ⁄≈ √≈Ò Á≈

¡ÈßÁ-Ó¬∆ √Óª ÏÂ∆ ’∆Â≈ ¡Â∂ Ï∂¡≥ Ï≈‰∆¡ª Á∆ ⁄È≈ ’∆Â∆Õ

’Ú∆¡ª Í≈√Ø∫ Ï∂¡≥ √≈«‘ ⁄Ú≈«¬¡≈ ¡Â∂ √ø√«¥Â Ì≈Ù≈ Á∂ ◊Ãøʪ

Á∂ ¿∞ÒÊ∂ «ÏË-Ì≈Ù≈ «Ú⁄ ’Ú≈¬∂ ¡Â∂ ‘Ø Ï∂¡≥ ÍÃ’≈ Á∂ ’ΩÂ’

’∆Â∂Õ √Ï √ø◊ È∂ «¬‘Ȫ ¡√Ê≈Ȫ Á∆ ¤Ø‘ ÍÃ≈Í ’ ’∂ ≈Â

«÷∆’∂Ù «Ï√≈Ó ’∆Â≈Õ

AF-B-AIGB :

«÷∆’∂Ù ÂØ∫ ⁄ºÒ, ‘«Áπ¡≈ Á∂ ◊π-¡√Ê≈Ȫ Á∂ ÁÙÈ ’Á∂

≈ ’≈¯∆ Ò∂‡ ¿∞√ ¡√Ê≈È Â∂ Íπº‹∂, «‹√ Á≈ Ȫ «’√∂ √Ó∂∫ ◊Ø÷ÓÂ≈

√∆Õ √«Â◊π» È≈È’ Í≈ÂÙ≈‘ ‹∆ Á…≈≈ ‹Ø◊∆¡ª Á≈ Í≈‹ ¿∞ÿ∂ÛÈ ÂØ∫

Ï≈¡Á «¬√ Á≈ Ȫ È≈È’ ÓÂ≈ Íë√ºË ‘Ø«¬¡≈Õ «¬√ Í≈ÚÈ Í«ÚºÂz

¡√Ê≈È Â∂ ÓºÊ≈ ‡∂’‰ ¿∞Íø ¡≈≈Ó ’∆Â≈Õ

AG-B-AIGB :

«¬‘ √≈≈ «ÁÈ ¿∞‘Ȫ Í≈ÚÈ ¡√Ê≈Ȫ Á∂ ÁÙÈ ’«Á¡ª

Ï∆«Â¡≈, «‹ºÊ∂ ‹Ø◊∆¡ª È≈Ò ◊ØÙ‡ ’’∂, √«Â◊π» ‹∆ È∂ È≈Ó Á∆

Ú«‚¡≈¬∆ ˘ ¿∞‹≈◊ ’∆Â≈Õ

AH-B-AIGB :

√Ú∂∂ È≈È’ ÓÂ≈ √≈«‘Ï ÂØ∫ ⁄≈Ò∂ Í≈ ’∂ ≈ Ò÷È¿± ’º‡∆Õ

AI-B-AIGB :

√Ú∂∂ Ò÷È¿± ÂØ∫ ⁄ºÒ ’∂ √‹» ÈÁ∆ Á∂ ’ø„∂ √«Â◊πª Á∆ ⁄È-

¤Ø‘ È≈Ò Í«ÚºÂz ‘ج∆ Ì»Ó∆ ¿∞µÂ∂ ¶◊ ¤º’ ’∂ ≈ ÏÈ≈√ Íπº‹ ◊¬∂Õ

«‹ºÊ∂ √«Â◊π» È≈È’ Á∂Ú ‹∆ È∂ Í≥«‚ ◊ØÍ≈Ò Á≈√ È≈Ò ⁄⁄≈ ’∆Â∆

420

Â∂ √ø√«¥Â Ì≈Ù≈ «Ú⁄ Ï≈‰∆ ¿∞⁄≈ ’∂ È≈Ó ‹Í‰ Á≈ ¿∞ÍÁ∂Ù «ÁºÂ≈

√∆Õ

B@-B-AIGB :

ÏÈ≈√ Á∂ ◊π-¡√Ê≈Ȫ Á∆ Ô≈Â≈ ’’∂ ¿∞√ ¡√Ê≈È ÚºÒ ’±⁄

’∆Â≈, «‹√ ÍÃÂ∆ Á√Ú∂∫ ◊πÁ∂Ú ‹∆ È∂ ¿∞⁄≈È ’∆Â≈ ‘À «’ :

‘∆ ÍÃ’≈Ù ‘Ó≈≈ Ì«¬ÔØ®

͇È≈ √‘ «Ú÷À ÌÚ ÒÔØ®

√«Â◊πª Á∂ ‹ÈÓ ¡√Ê≈È ¡Â∂ ÷≈Ò√∂ Á∂ Í»‹È∆’ Âı √≈«‘Ï

Â∂ Íπº‹ ’∂ √ø◊ È∂ ÈÓ√’≈ ’∆Â∆Õ «¬Ê∂ ÁØ ≈ª ¡Â∂ «¬’ «ÁÈ

Ï≈Ò≈ ÍÃ∆ÂÓ ‹∆ Á∂ ⁄Ø‹∆ ¡√Ê≈Ȫ Á∂ ÁÙÈ ’∆Â∂Õ

BB-B-AIGB :

√Ú∂ Á∂ Á∆Ú≈È Á∆ ‘≈˜∆ ÌÈ ¿∞Íø ≈‹◊∆, ÏπºË ◊Ô≈

ÁÙÈ ’’∂ ≈ √«Â◊π» ‹∆ Á∂ ¡«ÈßÈ «√º÷ ““⁄≈⁄≈ κ◊» ÓºÒ ‹∆””

Á∂ ¡√Ê≈È «‡’≈‰≈ ’∆Â≈Õ

BC-B-AIGB :

√√≈≈Ó ÂØ∫ ⁄ºÒ Á∂ ≈ ∆Ú∂ ÏÂ∆ ’∆Â∆Õ

BD-B-AIGB :

∆Ú≈ ÂØ∫ ⁄ºÒ ’∂ √≈∆ √ø◊ ¿∞√ ¡√Ê≈È Â∂ Íπº‹∆ «‹√ ¡√Ê≈È

Â∂ √«Â◊π» È≈È’ Í≈ÂÙ≈‘ ‹∆ Á∆ «Ó‘ «ÁzÙ‡∆ È≈Ò ’Ω‚≈ ≈ıÙ

¡≈͉∆ ≈ıÙ ÏπºË∆ «Â¡≈◊ ’∂ ◊π» ’≈ «√º÷ Ï«‰¡≈ ¡Â∂ «√º÷∆ Ë≈

’∂ ‘Ø ¡È∂’ª Á≈ ÌÒ≈ ’∆Â≈ Ï≈Ú ◊π. ÓÛ≈ Â≈Ò (‹ºÏÒÍπ) «‡’≈‰≈

’∆Â≈Õ

BE-B-AIGB :

◊π. ÓÛ≈Â≈Ò (‹ºÏÒÍπ) ÂØ∫ ⁄ºÒ ’∂ ≈ ◊π. ◊π» È≈È’ ÁÏ≈

È≈◊Íπ ‹≈ «‡’≈‰≈ ’∆Â≈ ¡Â∂ √ø◊ Á≈ «Èºÿ≈ «Í¡≈ ÍÃ≈Í ’∆Â≈Õ

BF-B-AIGB :

Á∆Ú≈È Á∆ ‘≈˜∆ ÌÈ ¿∞Íø ¡Á≈√ ’’∂ ¿∞√ ¡√Ê≈È ÚºÒ

⁄≈Ò∂ Í≈¬∂ó«‹√ ¡√Ê≈È Á∂ ÁÙÈ ’È Ò¬∆ «¬‘ √≈≈ ÍÃØ◊≈Ó

¿∞Ò∆«’¡≈ «◊¡≈ √∆ Ì≈Ú √Ã∆ ‘˜» √≈«‘Ï, «‹ºÊ∂ «’ ◊πÁ∂Ú √«Â◊π»

√Ã∆ ◊π» ◊Ø«ÏøÁ «√øÿ ‹∆, ““Á∂÷‰ ¡≈«¬˙ ‹◊ ÂÓ≈√≈”” Á∆ Ò∆Ò∑≈

˘ Ú∂÷ ’∂ Íπº‹ ◊¬∂ √È ¡Â∂ «¬√ ¡√Ê≈È Â∂ ‘∆ ¡≥«ÂÓ ⁄Ø‹ ’Á∂

421

÷≈Ò√∂ ˘ √«Â◊π» √Ã∆ ◊π» ◊ÃøÊ √≈«‘Ï ‹∆ Á∂ √Á≈ Ò¬∆ ÒÛ Ò≈ ’∂

¡≈͉∂ Í≥‹ ̻’ √∆ ˘ √ø’Ø⁄ «Ò¡≈, ¿∞√ ¡√Ê≈È Â∂ Íπº‹ ’∂

ÈÓ√’≈ ’’∂ ¡≈≈Ó ’∆Â≈Õ

BG-B-AIGB :

Âı √Ã∆ √º⁄÷≥‚ ‹∆ Á∂ ÁÙÈ ’’∂ ◊π. È≈È’ fi∆≈ √≈«‘Ï ‹≈

ÈÓ√’≈ ’∆Â∆ ¡Â∂ «¬Ê∂ «¬’ªÂ ”⁄ «‡’≈‰≈ ’’∂ ¡ÈßÁ Ó≈«‰¡≈Õ

«¬√ ¡√Ê≈È Â∂ √«Â◊π» √Ã∆ ◊π» È≈È’ Á∂Ú ‹∆ Á∆ ⁄È-¤Ø‘ È≈Ò

√πº’∂ Í‘≈Û «Ú⁄Ø∫ «ÈÓÒ-Í«ÚºÂz ‹Ò Á≈ ⁄ÙÓ≈ ÍÃ◊‡ ‘Ø«¬¡≈, ‹Ø ¡‹∂

Â’ «ÈøÂ ‹≈∆ ‘ÀÕ

BH-B-AIGB :

√«Â◊π» √Ã∆ ◊π» È≈È’ Á∂Ú ‹∆ Á∂ ⁄Ȫ «Ú⁄Ø∫ «ÚÁ≈«¬◊∆ ÒÀ

’∂ Ú≈«Í√ √Ã∆ ‘˜» √≈«‘Ï Íπº‹ ◊¬∂Õ ≈ «Ï√≈Ó ’∆Â≈Õ

A-C-AIGB 寺 B-C-AIGB :

√ø◊ª ˘ √«Â◊π» ‹∆ Á∂ ¡≈ı∆ ⁄Ø‹ª Á∆ Ô≈Á «ÁÚ≈™Á∂ ◊π-

¡√Ê≈Ȫ Ì≈Ú ◊π. È◊∆È≈ ÿ≈‡, ◊π. ‘∆≈ ÿ≈‡, ◊π. «Ù’≈ ÿ≈‡,

◊π. Ó≈Â≈ √≈«‘Ï Á∂Úª ‹∆, ◊π. √ø◊ √≈«‘Ï, ◊π. ÏøÁ≈ ÿ≈‡, ◊π. Ó≈Ò

‡∂’∆ √≈«‘Ï, ◊π. ÂÈ◊Û∑ √≈«‘Ï, ◊π. È≈È’√, «¬«Â¡≈«Á’ Â∂

‘Ø ◊π-¡√Ê≈Ȫ Á∂ ÁÙÈ ’∆Â∂Õ

C-C-AIGB :

√≈∆ √ø◊ È∂ ¡≥«ÓàÚ∂Ò∂ ÂØ∫ ÏÛ∂ ÚÀ≈◊ «Ú⁄ H Ú‹∂ Â’

Á∆Ú≈È Á∆ ‘≈˜∆ Ì∆ ¡Â∂ Âı √≈«‘Ï ÂØ∫ ¡Á≈√≈ ’’∂ ≈ ◊π.

◊πÍÂ√ √≈«‘Ï (ÓÈÓ≈Û) «‹√ ˘ √Ã∆ ‘˜» √≈«‘Ï ‹∆ Á∆ «‚˙„∆

Ú∆ «’‘≈ ‹ªÁ≈ ‘À, ¡≈ «‡’≈‰≈ ’∆Â≈Õ

D-C-AIGB :

◊π. ◊πÍÂ√ ÂØ∫ ⁄ºÒ ’∂ ≈ ◊π. «√øÿ √Ì≈ Á≈Á (ÏøϬ∆) Íπº‹∂Õ

E-C-AIGB :

√≈≈ «ÁÈ ““Ï«Ò‘≈∆ ’∞Á ګ√¡≈ Â∂≈ ¡≥Â È ‹≈¬∆ Ò«÷¡≈®””

¡È∞√≈ ’≈Á Á∆ ’∞Á ‹Ø «’ Â∑ª-Â∑ª Á∂ ‹∆Úª (‹Ø Ó¤Ò∆ ÿ

Â∂ «⁄Û∆¡≈ ÿ √È) ¡Â∂ √Ó≥πÁ Á∂ Ș≈«¡ª «Ú⁄ Ú ‘∆ √∆,

˘ √Ï √ø◊ È∂ Ó≈«‰¡≈Õ ≈ ◊π. «√øÿ √Ì≈ Á≈Á ‘∆ «‡’∂Õ

422

F-C-AIGB :

◊π. «√øÿ √Ì≈ Á≈Á ÂØ∫ ⁄ºÒ ’∂ ◊π. «√øÿ √Ì≈ ËπÒ∆¡≈ ≈Â

ÏÂ∆ ’∆Â∆Õ

G-C-AIGB :

ËπÒ∆¡≈ ÂØ∫ ⁄ºÒ ’∂ È≈«√’ ‘øπÁ∂ ‘ج∂ ◊π. «¬ÓÒ∆ √≈«‘Ï Í≈. 1

«¬øÁØ ¡≈ ‘≈˜ ‘ج∂Õ √«Â◊π» ‹∆ ˘ ÈÓ√’≈ ’’∂ «¬«Â‘≈√ √ÃÚ‰

’∆Â≈ ¡Â∂ ¶◊ ¤’ ’∂ «Ï≈‹ ◊¬∂Õ

H-C-AIGB :

«¬øÁØ ÂØ∫ ⁄ºÒ ’∂ ◊π. «√øÿ √Ì≈ ◊πÈ≈ ≈ Á∂ È≈Ò Íπº‹∂Õ

I-C-AIGB :

◊πÈ∂ ÂØ∫ ⁄ºÒ ’∂ Ù≈Ó ˘ ◊Ú≈Ò∆¡ ◊π. ÏøÁ∆ ¤ØÛ Í≈ÂÙ≈‘∆ ¤∂Úƒ

Íπº‹ ’∂ ÁÙÈ Á∆Á≈∂ ’∆Â∂Õ

A@-C-AIGB :

¤∂Ú∂∫ √«Â◊πª Á∂ ⁄Ȫ «Ú⁄Ø∫ «ÚÁ≈«¬◊∆ ÒÀ ’∂ ¡≈◊≈ «Ú÷∂ ÈΩÚ∂∫

√«Â◊πª Á∂ ¡√Ê≈Ȫ Á∂ ÁÙÈ ’’∂ ≈ √Ã∆ ◊π» Â∂◊ Ï‘≈Á

√≈«‘Ï ‹∆ Á∂ ⁄Ȫ «Ú⁄ «ÁºÒ∆, ◊π. √∆√ ◊ø‹ √≈«‘Ï Íπº‹ ◊¬∂Õ

AA-C-AIGB :

√≈≈ «ÁÈ ‘∆ √ø◊ È∂ «ÁºÒ∆ Á∂ √≈∂ ◊π-¡√Ê≈Ȫ Á∂

ÁÙÈ Á∆Á≈∂ ’∆Â∂ Â∂ ≈ «Î ◊π. √∆√ ◊ø‹ √≈«‘Ï ¡≈

¡≈Ó ’∆Â≈Õ

AB-C-AIGB :

«¬‘ Ô≈Â≈ Á≈ ¡≈ı∆ «ÁÈ √∆, ◊π. √∆√ ◊ø‹ √≈«‘Ï ÂØ∫ √Ú∂∂

⁄ºÒ ’∂, ◊π. Á»÷ «ÈÚ≈È √≈«‘Ï Í«‡¡≈Ò≈ ¡Â∂ ◊π. ¡≈ÒÓ◊∆

´«Ë¡≈‰≈ ÁÙÈ ’Á∂ ‘ج∂ ““√ÎÒ √ÎÒ Ì¬∆ √ÎÒ Ô≈Â≈””

¡È∞√≈ «¬√ ¡ÈßÁ-Ó¬∆ Ô≈Â≈ ˘ ◊π-¡√Ê≈Ȫ Á∆ ⁄È Ë»Û∆

Í√ ’∂ √ÎÒ ’∆Â≈ ¡Â∂ Ú≈«Í√ ≈ ◊π. ≈ÓÍπ ÷∂Û≈ √≈«‘Ï Íπº‹

◊¬∂Õ

’∆ÏÈ ¿∞ÍÃØ’Â Ô≈Â≈ Á∂ ÍÃØ◊≈Ó ÓπÂ≈«Ï’ ‘∆ AIGF ¬∆. ¡Â∂

AIGI ¬∆. ˘ Ú∆ √Ï √ø◊ ˘ È≈Ò ÒÀ ’∂ «¬‘Ȫ ◊π-¡√Ê≈Ȫ Á∆

Ë»Û∆ Í√∆Õ «¬√ ÂØ∫ «¬Ò≈Ú≈ √Ó∂∫ √Ó∂∫ Í≥‹≈Ï Á∂ √≈∂ ◊π-¡√Ê≈Ȫ

Á∂ Ú∆ ÁÙÈ Á∆Á≈∂ ’∆Â∂ Â∂ ’Ú≈¬∂Õ

423

B@ ¡◊√ AIGE ˘ √Ï √ø◊ È≈Ò √«Â◊π» √Ã∆ ◊π» ◊Ø«ÏøÁ

«√øÿ ‹∆ Á∂ ÂÍØ-¡√Ê≈È √Ã∆ ‘∂Ó’øπ‡ √≈«‘Ï Á∂ ÁÙÈ ’È Ò¬∆

¿∞µÁÓ ’∆Â≈ ¡Â∂ √ø◊ª ˘ Ò≈‘∂ ÍÃÁ≈È ’≈¬∂Õ

√≈∆¡ª Ô≈Â≈Úª, Ì≈Ú∂∫ ¿∞‘ √Ã∆ ‘˜» √≈«‘Ï Á∆ √∆, Ì≈Ú∂∫ √Ã∆

‘∂Ó’øπ‡ √≈«‘Ï Á∆ ‹ª Í≥‹≈Ï Á∂ ◊πË≈Óª Á∆, √Ï √ø◊ ˘ ◊π-

¡√Ê≈Ȫ Á∆ ⁄È-Ë»Û∆ Í√È ÂØ∫ «¬Ò≈Ú≈ È≈Ó-Ï≈‰∆ «√ÓÈ

ÁÚ≈≈ Ï∂¡≥ Ò≈‘≈ «Ó«Ò¡≈Õ Á≈√ È∂ ¡≈Í Ï‘πÂ∂ ÍÃ∂Ó∆ «ÏÒ≈√ È≈Ò

«¬‘ ’«‘øÁ∂ √π‰∂ «’ ““Ï≈’∆ Á∆ ¡≈Ô± Á≈ ª √≈˘ ÍÂ≈ È‘ƒ «’ «’øÈ≈

√Óª √ÎÒ ‘Ø«¬¡≈ ‘À? Íø± «¬‘ ‹Ø Ô≈Â≈ Á≈ √Óª √ø◊ «Ú⁄

Ï∆«Â¡≈ ‘À, «¬√ Á≈ ÎÒ Âª ¡√ƒ ˜Ø È≈Ò Ú∆ ÒÀ ÒÀ‰≈ ‘À, «’™«’

√≈˘ ÍÂ≈ ‘À «’ «¬‘Ȫ «ÁȪ ”⁄ «√Ú≈¬∂ ◊πÏ≈‰∆ ‹ª È≈Ó-«√ÓÈ

Á∂ ’ج∆ Ú∆ ‘Ø √ø√≈«’ ◊ºÒ È‘ƒ ’∆Â∆ ¡Â∂ È≈ ‘∆ ÍÂ≈ «‘≈ «’

Ï≈’∆ √ø√≈ «Ú⁄ ’∆ Ú «‘≈ ‘À? «Íº¤∂ Ï≈’∆ Í«Ú≈ Á∆ Ô≈Á

Ú∆ ÌπºÒ∆ ‘∆Õ”” √ø◊ Á≈ ¡≈Í√∆ «Í¡≈ «¬øÈ≈ ‘øπÁ≈ √∆ «’ ‘

Ô≈Â≈ ÂØ∫ «Íº¤Ø∫ «ÚÁ≈«¬◊∆ ÒÀ‰ Ú∂Ò∂ Á≈ «ÁzÙ Ú∆ Ú∂÷‰ Ú≈Ò≈ ‘øπÁ≈

√∆Õ ‘ «¬º’ Á∆ ¡º÷ «Ú⁄ ÍÃ∂Ó-ÏÀ≈◊ Á∂ ‘øfi» ‘øπÁ∂, «Ú¤ÛÈ ˘ ÓÈ

È≈ ’Á≈Õ ‘ Ô≈Â∆ ◊π-¡√Ê≈Ȫ Á∆ Ô≈Â≈ ÂØ∫ Ï≈¡Á «¬‘

Ó«‘√»√ ’Á≈ «’ ÓÀ∫ ’≈¯∆ √≈≈ ¡≈«Ӓ Ò≈‘≈ ÒÀ ’∂ ÿ ⁄«Ò¡≈

‘ªÕ

ppppppppppppppp

424

ìç¶ô ïÅåðÅìç¶ô ïÅåðÅìç¶ô ïÅåðÅìç¶ô ïÅåðÅìç¶ô ïÅåðÅ

Ï≈Ï≈ ‹∆ È≈Ò «Í¡≈ º÷‰ Ú≈Ò∂ ◊π«√º÷ ‹Ø «’ ÏÁ∂Ùª «Ú⁄

Ú√Á∂ √È, ¿∞‘Ȫ ‹Á Ú∆ ¡≈Í ‹∆ ˘ «ÓÒ‰ ¡≈¿∞‰≈ ÂÁ Ï∂ÈÂ∆

’È∆ «’ ¡≈Í ‹∆ √Óª ’º„ ’∂ √≈‚∂ Í≈√ ÏÁ∂Ù ¡≈˙ ª ‹Ø ¡√ƒ

Ú∆ ¡≈Í ‹∆ Á∆ √ø◊ Á≈ ¡ÈßÁ Ó≈‰ √’∆¬∂ ¡Â∂ ‘Ø ÍÃ∂Ó∆ Ú∆ ¡≈Í

‹∆ È≈Ò ◊πÓ«Â √≈fi ω≈ ’∂ √«Â◊π» ‹∆ Á∆ ◊π«√º÷∆ ˘ Ë≈ ’∂

¡≈͉≈ ‹ÈÓ √¯Ò≈ ’ √’‰Õ «¬√∂ ÍÃ’≈ Á∆¡ª Ï∂ÈÂ∆¡ª ͺª

≈‘ƒ Ú∆ Íπº‹Á∆¡ª «‘øÁ∆¡ªÕ

«Í¡≈ ¡Â∂ «÷º⁄ «¬º’ ¡«‹‘∆ Ú√± ‘À ‹Ø ‘˜≈ª Ó∆Òª ÂØ∫ Ú∆

¡≈͉≈ ¡√ Í≈™Á∆ ‘ÀÕ √Ø «¬√∂ ÍÃ’≈ ÏÁ∂Ù «Ú⁄ Ú√Á∂ ÍÃ∂Ó∆¡ª Á∆

«÷º⁄ √Á’≈ ¿∞‘Ȫ Á∂ «Í¡≈ ˘ Í»≈ ’È Ò¬∆ Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ «ÂøÈ

Ú≈ «¬ø◊ÒÀ∫‚, ¡Ó∆’≈ ¡Â∂ ’È∂‚≈ Á∆ Ô≈Â≈ ’∆Â∆Õ ÿª-ÿª

¡Â∂ ◊π-¡√Ê≈Ȫ «Ú⁄ ‹≈ ’∂ √ø◊ ˘ ◊πÓ«Â ◊≈‚∆ ≈‘ ÂØ∫ ‹≈‰ø»

’Ú≈«¬¡≈ ¡Â∂ ◊π» ¿∞ÍÁ∂Ù Á∂ «ÁzÛ∑ Ë≈È∆ Ï‰È «‘ ÍÃ∂È≈ «ÁºÂ∆Õ

¡«ÌÒ≈Ù∆¡ª ˘ ¡≥«Óऒ≈ ’∂ ◊π» Ú≈Ò∂ ω≈«¬¡≈Õ

AIHA ¬∆. ˘ «¬È∑ª «ÂøȪ ÓπÒ’ª Á∆ Ô≈Â≈ √Ó∂∫ Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂

Á≈√ ˘ Ú∆ ¡≈͉∂ È≈Ò ‘∆ ÷«Û¡≈Õ ’¬∆ «¬º’ ÍÃ∂Ó∆¡ª Á∂ ◊πÓ«Â

ÍÃÂ∆ ‹Ø Ùø’∂ √ÈóÏ≈Ï≈ ‹∆ È∂ ¿∞‘, ¡≈͉∂ ¡È∞ÌÚ∆ ‹Ï∂ ‹ª

◊πÏ≈‰∆ Á∂ ¡≈Ë≈ Â∂ È«Ú ’∆Â∂Õ «‹√ Ú∆ Í«Ú≈ «Ú⁄ Ï≈Ï≈

‹∆ ◊¬∂, ÊØÛ∑∂ √Ó∂∫ Ï≈¡Á ‘∆ √«Â◊π» ‹∆ È∂ ¿∞√ ÍÃ∂Ó∆ ˘ ¡≈͉∆ √Ì

ÂØ∫ «Í¡≈∆ “◊π«√º÷∆” Á∆ Á≈ ÏıÙ «ÁºÂ∆Õ ◊π» ÍÃ∂È≈ √Á’≈ Ï≈Ï≈

‹∆ È∂ «‹ºÊ∂ Á∂Ù «Ú⁄ «Ú⁄ ’∂ ◊π»-‘π’Ó (◊πÓ«Â) Á≈ √øÁ∂Ù≈ «ÁºÂ≈,

¿∞Ê∂ «ÚÁ∂Ù «Ú⁄ Ú√Á∂ ÍÃ∂Ó∆¡ª ˘ Ú∆ ◊π» Á∂ ÒÛ Ò≈«¬¡≈Õ

ppppppppppppppp

425

ܯ ܯ ÇÚåòÇÔ ÃÅè Üé ï ñ¶åÅ îÅÇé¨Ü¯ ܯ ÇÚåòÇÔ ÃÅè Üé ï ñ¶åÅ îÅÇé¨Ü¯ ܯ ÇÚåòÇÔ ÃÅè Üé ï ñ¶åÅ îÅÇé¨Ü¯ ܯ ÇÚåòÇÔ ÃÅè Üé ï ñ¶åÅ îÅÇé¨Ü¯ ܯ ÇÚåòÇÔ ÃÅè Üé ï ñ¶åÅ îÅÇé¨(«ÏÒ≈ÚÒ Ó: 5, Í≥È≈ 817)

¡≈Í ‹∆ √ø◊ª Á∆ ÍÃ∂È≈ √Á’≈ AIHA ¬∆√Ú∆ «Ú⁄ «ÚÁ∂Ù

Ô≈Â≈ ÁΩ≈È ’ÀÈ∂‚≈ «Ú⁄ «Ú⁄ ‘∂ √ÈÕ ¡≈Í ‹∆ Á∂ ’ÀÈ∂‚≈ «Ú⁄

¡≈¿∞‰ Á∆ √Ø¡ √. ÁÒ«ÚøÁ «√øÿ ◊Û∑Á∆Ú≈Ò≈ È∂ √π‰∆ ‹Ø «’

ÚÀÈ’ØÚ «Ú⁄ «‘øÁ∂ √ÈÕ ¿∞‘Ȫ Á∂ ÿØ∫ Ï∆Ï∆ Á≈ Ȫ ÍÓ‹∆ ’Ω

√∆Õ «¬‘Ȫ Á≈ «Ú¡≈‘ ‘ج∂ ˘ ’ج∆ A@-AB √≈Ò Á≈ √Óª ‘Ø ⁄πº’≈

√∆ Í ÍÓ∂Ù Á∆ È∂ «¬‘Ȫ Á∂ ◊ë‘ «Ú⁄ «’√∂ Ϻ⁄∂-Ϻ⁄∆ È∂ ‹ÈÓ

È≈ «Ò¡≈Õ «‹Ú∂∫ «’ ‘ ◊ë‘√Â∆ Á∆ ÒØ⁄ ‘øπÁ∆ ‘À «’ √ø√≈ È≈Ò

«ÙÂ≈ ‹ØÛÈ Ò¬∆ ÿ «Ú⁄ √øÂ≈È ‘؉∆ ˜»∆ ‘ÀÕ «¬√∂ ÒØ⁄ Â∂ ¡≈Ù≈

¡Ë∆È «¬‘ «ÚÚ≈«‘ ‹ØÛ≈ Ú∆ √øÂ≈È Á∆ ÍÃ≈ÍÂ∆ Ò¬∆ ¡«Â ¿∞Â≈ÚÒ≈

√∆Õ Í «‹™ «‹™ √Óª Ï∆ÂÁ≈ «◊¡≈ ¡≈Ù≈ «È≈Ù≈ «Ú⁄ ÏÁÒÁ∆

Ș ¡≈¿∞‰ Òº◊ ͬ∆Õ ’¬∆ ÍÃ’≈ Á∂ ÔÂÈ ’∆Â∂ Í √ÎÒÂ≈ È≈

‘ج∆Õ «¬√∂ ¡≈Ù∂ ˘ Óπº÷ º÷ ’∂ √. ÁÒ«ÚøÁ «√øÿ Â∂ Ï∆Ï∆ È∂ Ï≈Ï≈

‹∆ ˘ ¡≈͉∂ ÿ «Ú⁄ ÍÃÙ≈Á≈ ¤’‰ Ò¬∆ «ÈÓ≥Âz‰ «ÁºÂ≈Õ ¡≈Í ‹∆

È∂ √Ú∆’≈ ’ «Ò¡≈ Â∂ È∆Ô «ÁÈ Â∂ «¬‘Ȫ Á∂ ÿ ‘Ø ÍÃ∂Ó∆¡ª

È≈Ò ¶◊ ¤’‰ Ò¬∆ ¡≈Í ‹∆ Íπº‹ ◊¬∂Õ ÍÃÙ≈Á≈ ¤’‰ ¿∞Íø ¡≈Í

‹∆ È∂ ◊π» Á≈ √øÁ∂Ù Í«Ú≈ ¡Â∂ «¬’ºÂ ‘ج∆ √ø◊ ˘ ◊πÏ≈‰∆

¡Â∂ √≈÷∆¡ª ≈‘ƒ √ÃÚ‰ ’≈«¬¡≈Õ ◊π» ¿∞ÍÁ∂Ù ˘ √ÃÚ‰ ’È

¿∞Íø «¬’ «√¡≈‰∆ «ÏË Ó≈Â≈ ‹Ø «’ √. ÁÒ«ÚøÁ «√øÿ ‘πª È≈Ò

ÍÚ≈«’ È∂ÛÂ≈ º÷Á∆ √∆; È∂ Ï≈Ï≈ ‹∆ ˘ Ï∂ÈÂ∆ ’∆Â∆ «’ Ï≈Ï≈

‹∆ «¬È∑ª Ϻ«⁄¡ª Á∂ «Ú¡≈‘ ‘ج∂ ˘ A@-AB √≈Ò ◊π˜ ◊¬∂ ‘È Í

Í«Ú≈ «Ú⁄ ¡‹∂ Ú≈Ë≈ È‘ƒ ‘Ø«¬¡≈Õ √ø√≈ È≈Ò ◊ø„ È≈ ÍÀ‰ √Á’≈

«‘ ÁØÚ∂∫ ‘π‰ ÏÛ∆ ÍÃ∂Ù≈È∆ Á≈ ‹∆ÚÈ «ÏÂ≈ ‘∂ ‘ÈÕ ¡≈Í ‹∆ «’Í≈

’ØÕ ¡Ù∆Ú≈Á Ïı«ÙÙ ’Ø Âª ‹Ø «¬‘Ȫ Á≈ Ú∆ √ø√≈ È≈Ò «ÙÂ≈

’≈«¬Ó ‘Ø ‹≈Ú∂Õ Ó≈Â≈ Á∆ Ï∂ÈÂ∆ √π‰’∂ ¡≈Í ‹∆ È∂ Ï⁄È ’∆Â≈ Ï∆Ï∆

‹∆ «¬‘ √Ì Á≈ª √«Â◊π» ‹∆ Á∂ ‘ºÊ ‘ÈÕ ◊π» ⁄Ȫ «Ú⁄ ¡Á≈√

426

Ï∂ÈÂ∆ ’«¡≈ ’Ø, √«Â◊π» ‹∆ «Á¡≈¨ «¥Í≈¨ ‘ÈÕ

‹Ø Ó≈◊«‘ ·≈’∞ ¡ÍπÈ∂ Â∂ √ج∆ √ج∆ Á∂ÚÀ® (Í≥È≈ 681)

ÙË≈ Ì≈ÚÈ∆ È≈Ò ‹Ø Ú∆ √Ã∆ ◊π» ◊ÃøÊ √≈«‘Ï ‹∆ Í≈√Ø∫ Ó≥◊Ø◊∂

√«Â◊π» ‹∆ Ïı«ÙÙ ’È Ú≈Ò∂ ‘ÈÕ ¡≈Í ‹∆ Á∂ Ï⁄È Ó≈¬∆ È∂ √ÃÚ‰

’ Ò¬∂ Â∂ ÓπÛ Í«‘Ò∆ ’∆Â∆ Ï∂ÈÂ∆ ˘ ‘∆ Áπ‘≈¿∞‰≈ ’∆Â≈Õ ¡≈Í

‹∆ ˘ Ó≈Â≈ Á∆ ÁπÏ≈≈ ’∆Â∆ Ï∂ÈÂ∆ √π‰≈¬∆ È≈ «ÁºÂ∆ Â∂ ¡≈Í È∂ «’‘≈

«’ Ï∆Ï∆ ‹∆ ˜≈ ¿∞µ⁄∆ ◊ºÒ ’Ø «’™« Ó∂∂ ÷ºÏ∂ ’øÈ «Ú⁄ ÊØÛ∑≈ ¿∞⁄≈

√π‰Á≈ ‘À «‹√ ’≈È Â∞‘≈‚∆ ◊ºÒ Á∆ ÓÀ˘ Í»∆ √Ófi È‘ƒ ͬ∆Õ Ó≈Â≈

È∂ Ï≈Ï≈ ‹∆ ˘ «Î ÁÒ«ÚøÁ «√øÿ Á∂ ÿ «Ú⁄ √øÂ≈È ÍÃ≈ÍÂ∆ Ò¬∆

¡Á≈√ ’È Á∆ Ï∂ÈÂ∆ ’∆Â∆Õ ¡≈Í ‹∆ È∂ Ó≈Â≈ Á∆ ◊ºÒ √π‰’∂ ¿∞Â

«ÁÂ≈ Ï∆Ï∆ ‹∆ ‹∂ Ϻ⁄≈ Ì≈◊ª «Ú⁄ ‘øπÁ≈ ª ¿∞‘ «ÓÒ ‹≈‰≈ √∆Õ Á»√∂

¡Á≈√ ˜Ø È≈Ò È‘ƒ ’Ú≈¬∆ ‹ªÁ∆ ¡Â∂ È≈ ‘∆ ˜Ø È≈Ò ’∆Â∆

‹ªÁ∆ ‘ÀÕ ◊π» Á ¡Á≈√ ª ¿∞‘ ‘∆ ÍÃÚ≈È ‘øπÁ∆ ‘À ‹Ø ÓÈ Á∂ ¡≥ÁÒ∂

Í ÂØ∫ «È’Ò∂Õ Ï≈’∆ ÓÀ∫ «¬Ê∂ «ÚÁ∂Ù «Ú⁄ Ó≥π‚∂-’∞Û∆¡ª Úø‚‰ È‘ƒ

¡≈«¬¡≈Õ ÓÀ∫ ª ◊πÓ Á≈ √øÁ∂Ù Á∂‰ ¡≈«¬¡≈ ‘ªÕ ÓÀ∫ ’ج∆ «ºË∆¡ª

«√ºË∆¡ª È‘ƒ ’∆Â∆¡ª ‘ج∆¡ªÕ √≈‚∂ Ò¬∆ ª √Ì ’∞fi √«Â◊π» ‹∆ ‘∆

‘ÈÕ ¡√ƒ Ú∆ ◊π» ⁄Ȫ «Ú⁄ ¡Á≈√ ’È∆ ‘ÀÕ Â∞√ƒ √«Â◊π» ‹∆

˘ Á≈Â≈ ‹≈‰ ’∂ ÙË≈ Ì≈ÚÈ≈ È≈Ò Ï∂ÈÂ∆ ’ØÕ «¬‘ Ï⁄È ’’∂

¡≈Í ‹∆ È∂ √ø◊ª Í≈√Ø∫ «ÚÁ≈ Ò¬∆ Â∂ È≈Ò ¡≈¬∆ √ø◊ √Ó∂ ¡≈Í

‹∆ √. Î∂≈ «√øÿ ‹∆ Á∂ ÿ ¡≈͉∂ «Ï√Ã≈Ó «‡’≈‰∂ Â∂ Íπº‹ ◊¬∂Õ

√. ÁÒ«ÚøÁ «√øÿ È∂ ÓÈ È‘ƒ ‘≈«¡≈Õ «¬’ «ÁÈ ¡≈͉∂ ÿ

Ú≈Ò∆ Ï∆Ï∆ ÍÓ‹∆ ’Ω ˘ È≈Ò ÒÀ ’∂ ÒΩ„∂ Í«‘ √. Î∂≈ «√øÿ ‹∆

Á∂ ÿ ¡≈ ◊¬∂Õ Ï∆Ï∆ ‹∆ ’Ω1 ‹∆ È∂ «¬‘Ȫ Á∆ ‹Ò-Í≈‰∆ Á∆

√∂Ú≈ ÏÛ∂ ÍÃ∂Ó È≈Ò ’∆Â∆Õ ÁØÚª È∂ ‹Ò-Í≈‰∆ ¤º’ ’∂ Ï≈Ï≈ ‹∆ ˘

«ÓÒ‰ Á∆ «¬º¤≈ ÍÃ◊‡ ’∆Â∆Õ Ï≈Ï≈ ‹∆ Á≈ ¡≈√È ⁄¿∞Ï≈∂ «Ú⁄ √∆Õ

Ï∆Ï∆ ‹∆ È∂ ÁØÚª ˘ Ï≈Ï≈ ‹∆ Í≈√ ⁄¿∞Ï≈∂ ¿∞Í ⁄Ò∂ ‹≈‰ Ò¬∆ ’«‘

«ÁºÂ≈Õ ÁØÚª È∂ Ï≈Ï≈ ‹∆ ˘ Ϋ‘ ÏπÒ≈¬∆ Â∂ ÏÀ· ◊¬∂Õ Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂

¡≈¿∞‰ Á≈ √ÏºÏ (’≈È) Íπº«¤¡≈Õ ÁÒ«ÚøÁ «√øÿ È∂ ‘ºÊ ‹ØÛ ’∂

Ï∂ÈÂ∆ ’∆Â∆ «’ Ï≈Ï≈ ‹∆, ÓÀ∫ ‚≈’‡ È≈Ò ¡Í≈«¬ø‡ÓÀ∫‡ ω≈ Ò¬∆

‘ÀÕ Ó∂∂ ÓÈ Á∆ ÷≈‘Ù ‘À «’ ÓÀ∫ Â∞‘≈‚≈ ’øÈ ‚≈’‡ ˘ «Ú÷≈ÚªÕ

‚≈’‡ Á∂ Áº√‰ ÓπÂ≈Ï’ ’øÈ ‡À√‡ ’’∂ ¿∞√ «Ú⁄ «¬’ ¤Ø‡∆ «‹‘∆

1. √. Î∂≈ «√øÿ ‹∆ Á∆ √πÍÂÈ∆ ‹Ø Ï‘π ‘∆ È∂’ √πÌ≈¡ Ú≈Ò∂ Â∂ ◊π» ‹∆ Á∂

ÌÀ¡ Ì≈ÚÈ∆ Ú≈Ò∂ √ÈÕ

427

ÓÙ∆È ‹Ø ’øÈ «Ú⁄ ‘∆ «Îº‡ ‘Ø ‹ªÁ∆ ‘À Ò≈¿∞‰∆ ÍÚ∂◊∆ Â∂ ¿∞Ó∆Á ‘À

¡≈Í ‹∆ ˘ ÓπÛ Í»≈ √π‰È Ò◊ ‹≈Ú∂◊≈Õ Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ ÁÒ«ÚøÁ «√øÿ

Á∆ Ï∂ÈÂ∆ √π‰ Ò¬∆ Â∂ ÂØÛ∑≈ «⁄ ⁄πÍ «‘ ’∂ ’«‘‰ Ò◊∂ ¡ÀÚƒ ’≈‘Á∂

Ò¬∆ ÍÀ√∂ ı⁄‰∂ ‘È ÏÊ∂≈ √≈∆ ¿∞Ó √π‰ «Ò¡≈ ‘ÀÕ ‘π‰ Ú∆ ◊π»

«Ó‘ È≈Ò ÒØÛ ÓπÂ≈Ï’ √π‰∆ ‹ªÁ≈ ‘ÀÕ Â∞√ƒ ÷∂⁄Ò È≈ ’ØÕ «¬Ê∂

’ÀÈ∂‚≈ «Ú⁄ √π«‰¡≈ ‘À ‚≈’‡∆ «¬Ò≈‹ Ï‘π ӫ‘ø◊≈ ‘ÀÕ √Ø «¬‘ ÍÀ√∂

«’√∂ ‘Ø ËÓ ¡Ê ‹ª ◊∆Ï ÒØÛÚøÁ Á∆ ˜»Â Í»∆ ’È Ò¬∆

Ú Á∂‰∂Õ

ÁÒ«ÚøÁ «√øÿ È∂ ÏÛ∆ «ÈÓÃÂ≈ È≈Ò ÓπÛ Ï∂ÈÂ∆ ’∆Â∆ «’ Ï≈Ï≈

‹∆ Ï‘πÂ≈ ı⁄ È‘ƒ ¡≈¿∞‰≈, Á»√∂ Ó∂∂ ÓÈ Á∆ Ì≈ÚÈ≈ ‘À «’™«’

ÓÀ∫ Ó«‘√»√ ’∆Â≈ ‘À ‹ÁØ∫ Â∞√ƒ ◊πÏ≈‰∆ Á≈ Í≈· √π‰Á∂ ‘Ø ‹ª ’ج∆

ÍÃ∂Ó∆ ¡≈Í ‹∆ È≈Ò Ï⁄È √ªfi∂ ’Á≈ ‘À ª ¡≈Í ‹∆ ˘ ’≈¯∆ «Ë¡≈È

È≈Ò √π‰È≈ ÍÀ∫Á≈ ‘ÀÕ ’øÈ «Ú⁄ ¡ºË∂ ¡÷؇ Á∆ «◊∆ ÂØ∫ Ú∆ ÿº‡

Ú˜È Á∆ ÓÙ∆È «Îº‡ ‘Ø ‹ªÁ∆ ‘ÀÕ ¿∞√ Á∆, ÒØÛ ¡È∞√≈ ¡Ú≈˜ ÚË≈

ÿ‡≈ √’∆Á∆ ‘ÀÕ «’√∂ ˘ ÍÂ≈ Ú∆ È‘ƒ Òº◊Á≈ «’ ’øÈ «Ú⁄ ÓÙ∆È

Òº◊∆ ‘ج∆ ‘ÀÕ √Ø Ï∂ÈÂ∆ ÍÃÚ≈È ’Ø Â∂ Í√Ø∫ ÓÀ∫ «◊¡≈ª Ú‹∂ Â∞‘≈˘

¡≈ ’∂ ÒÀ ‹≈Úª◊≈Õ ‚≈’‡ È≈Ò AA-C@ Ú‹∂ ¡Í≈«¬ø‡ÓÀ∫‡ ‘ÀÕ Ú∆‘

’∞ «Ó≥‡ «Ú⁄ ¿∞‘ √≈˘ Ú∂‘Ò≈ ’ Á∂Ú∂◊≈Õ ¿∞√ È∂ ’øÈ Ú∂÷ ’∂ ’øÈ

«Ú⁄ ÓÙ∆È «Îº‡ ’È Á≈ È≈Í ÒÀ‰≈ ‘ÀÕ ÁÒ«ÚøÁ «√øÿ Á∂ Ï‘πÂ≈

’«‘‰ Â∂ ¡≈Í Ó≥È ◊¬∂Õ È∆Ô ’∆Â∂ √Ó∂∫ Â∂ ÁÒ«ÚøÁ «√øÿ ’≈

Â∂ ¡≈ ’∂ Ï≈Ï≈ ‹∆ ˘ ‚≈’‡ Í≈√ ÒÀ «◊¡≈Õ ‚≈’‡ È∂ ⁄ø◊∆ Â∑ª

’øÈ Ú∂«÷¡≈ Â∂ ’¬∆ Â∑ª Á∆¡ª ¡≈Ú≈˜ª ÍÀÁ≈ ’ ’∂ ¡≈͉∆ Â√ºÒ∆

’ Ò¬∆ Â∂ ’øÈ Á∆ ’ÈØÒ∆ Á≈ È≈Í ÒÀ «Ò¡≈ Â∂ «’‘≈ «’ ’øÈ «Ú⁄

Ï‘π Ó≈Ó»Ò∆ È∞’√ ‘ÀÕ «¬√ ÓÙ∆È Á∂ Òº◊‰ È≈Ò «ÏÒ’∞Ò Í»≈ √π‰È

Òº◊ ‹≈Ú∂◊≈Õ Â∞√ƒ «¬’ ‘¯Â∂ Ï≈¡Á ¡≈ ’∂ ω∆ ‘ج∆ ÓÙ∆È ÒÚ≈

‹≈‰∆Õ ‹∂ ÓÙ∆È «Ú⁄ ÊØÛ∑≈ Ï‘π ¯’ ‘Ø«¬¡≈ ª ÓÀ∫ ¿∞√∂ Ú∂Ò∂ ‘∆

◊Û ’∂ ·∆’ ’ Á∂Úª◊≈Õ

‚≈’‡ Á∂ ’«Ò«È’ Á∂ ȘÁ∆’ ‘∆ ÁÒ«ÚøÁ «√øÿ Á≈ ÿ √∆Õ

‚≈’‡ ÂØ∫ Ú∂‘Ò∂ ‘Ø ’∂ ¿∞‘ Ï≈Ï≈ ‹∆ ˘ ¡≈͉∂ ÿ ÒÀ «◊¡≈ Â∂ ⁄≈‘

Í≈‰∆ Á∆ √∂Ú≈ ’∆Â∆Õ ¿∞‘ «ÏȪ ’ج∆ ‘Ø Ï∂ÈÂ∆ ’È ÂØ∫ Ú≈Í√ √.

Î∂≈ «√øÿ ‹∆ Á∂ ÿ ¤º‚ «◊¡≈Õ ‘¯Â∂ «Í¤Ø∫ È∆Ô √Ó∂∫ ¡È∞√≈

ÁÒ«ÚøÁ «√øÿ «Î ¡≈ ’∂ Ï≈Ï≈ ‹∆ ˘ ‚≈’‡ Í≈√ ÒÀ «◊¡≈Õ ’øÈ

«Ú⁄ ÓÙ∆È «Îº‡ ’≈¬∆Õ ‚≈’‡ È∂ ÓÙ∆È Á∆ √≈∆ ÚÂØ∫ √Ófi≈

428

«ÁºÂ∆Õ Ï≈Ï≈ ‹∆ Á∂ ’øÈ «Ú⁄ ÓÙ∆È ÒÚ≈ ’∂ ÁÒ«ÚøÁ «√øÿ «Î

¡≈͉∂ ÿ Ï≈Ï≈ ‹∆ ˘ ÒÀ «◊¡≈ Â∂ ÙË≈ È≈Ò ‹Ò-Í≈‰∆ Á∆ √∂Ú≈

’∆Â∆Õ Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ ¿∞Ê∂ ÏÀ· ’∂ √π÷ÓÈ∆ √≈«‘Ï Á≈ Í≈· √π«‰¡≈Õ

’øÈ «Ú⁄ ÓÙ∆È Òº◊ ‹≈‰ È≈Ò «ÏȪ ¿∞⁄∂⁄≈ «Ë¡≈È ÂØ∫ √≈∆

◊ºÒÏ≈ Â∂ Ï≈‰∆ Á≈ Í≈· Í«‘Òª Á∆ Â∑ª Ï‘π √Ø‘‰≈ √π‰È Òº◊

«Í¡≈Õ ÊØÛ∑∆ Ú≈Ò∆¡Ó ¿∞µ⁄∆ ’∆Â∆ Â∂ ¡≈Í ‘∆ ’«‘‰ Òº◊∂ «’ ‹π¡≈È!

«¬√ È≈Ò Âª Í«‘Òª È≈ÒØ∫ Ú∆ ⁄ø◊≈ √π‰Á≈ ‘ÀÕ ÁÒ«ÚøÁ «√øÿ Â∂∆

√∂Ú≈ ÍÃÚ≈È ‘Ø ◊¬∆ ‘ÀÕ ‘π‰ ¡√ƒ Ï≈‰∆ ÏÛ∆ ÓΩ‹ È≈Ò √π‰ª◊∂Õ ¡º◊∂

Ï≈‰∆ ÍÛ∑È Ú≈Ò∂ ˘ ÓπÛ-ÓπÛ ’∂ ’«‘‰≈ ÍÀ∫Á≈ √∆ «’ ÊØÛ∑≈ ¿∞µ⁄∆ Í≈·

’ØÕ «¬‘ ª ◊π» Ó‘≈≈‹ ‹∆ È∂ Ï‘π «¥Í≈ ’ «ÁºÂ∆ ‘ÀÕ È≈Ò ‘∆

Íπº«¤¡≈ «’ «¬√ Á∂ «’øÈ∂ ÍÀ√∂ Òº◊∂ ‘ÈÕ ÁÒ«ÚøÁ «√øÿ È∂ Áº√‰ ÂØ∫

Ȫ‘ ’ «ÁºÂ∆ Â∂ «’‘≈ «’ Ï≈Ï≈ ‹∆ √≈∆ ◊π» Ó‘≈≈‹ ‹∆ Á∆

Ó≈«¬¡≈ ‘ÀÕ Ó∂∂ ËøÈ Ì≈◊ ‘È «’ ÓÀ∫ ¿∞√ ◊π» ‹∆ Á∆ Ïı«ÙÙ ’∆Â∆

Ó≈«¬¡≈ «Ú⁄Ø∫ ’∞fi ÍÀ√∂ ı⁄ ’∂ Â∞‘≈‚∆ ıπÙ∆ ÒÀ √«’¡≈ ‘ªÕ

ÁÒ«ÚøÁ «√øÿ Á∂ «¬√ Â∑ª Á∂ «ÈÓÂ≈ Ì∂ Ï⁄È √π‰’∂ ¡≈Í

ÍÃ√øÈ ‘ج∂ Â∂ ’«‘‰ Òº◊∂ «’ ¡√ƒ Â∂∆ ’∆Â∆ √∂Ú≈ Á∆ ¡Á≈√ ◊π»

Ó‘≈≈‹ ‹∆ Á∂ ⁄Ȫ «Ú⁄ ’È Òº◊∂ ‘ª, ’ج∆ ⁄≈‘È≈ ‘ØÚ∂ ª «ÏȪ

«fi‹’ Áº√ «Á¿∞Õ ÁÒ«ÚøÁ «√øÿ ª ⁄πºÍ ’ «‘≈ Í ’ØÒ ‘∆

«¬‘Ȫ Á∂ ÿØ∫ Ï∆Ï∆ ÍÓ‹∆ ’Ω ÏÀ·∆ √∆Õ ¿∞√ È∂ ÏÛ∆ «ÈÓÂ≈

È≈Ò Ï∂ÈÂ∆ ’∆Â∆ «’ Ï≈Ï≈ ‹∆ Ï≈’∆ ª ÁπÈ∆¡≈ Á∂ √≈∂ ÍÁ≈Ê Â∂

√πº÷ √≈˘ ◊π» Ó‘≈≈‹ ‹∆ È∂ Ïı«ÙÙ ’∆Â∂ ‘È, ÿ≈‡ ’∂ÚÒ √≈˘ «¬’Ø

‘∆ ‘À «’ √≈‚∂ ÿ «Ú⁄ √øÂ≈È ’ج∆ È‘ƒ, «¥Í≈ ’Ø «’Ú∂∫ √ø√≈ È≈Ò

√≈‚≈ Ú∆ È≈Â≈ ω ‹≈Ú∂Õ

Ï≈Ï≈ ‹∆ Óπ√’≈¬∂ Â∂ ’«‘‰ Òº◊∂, Ï∆Ï∆ ™fi ª

Ó≈È∞ Óª◊¿∞ Â≈È∞ Óª◊¿∞ ËÈ∞ Ò÷Ó∆ √π Á∂‘®1®

(’≈ÈÛ≈ Ó: 5, Í≥È≈ 1307)

¡≈ͪ √Ì ’∞fi √«Â◊π» ‹∆ Í≈√Ø∫ ‘∆ Ó≥◊‰≈ ‘À Í «¬‘Ȫ √≈∆¡ª

√Ã∂Ù‡ Ó≥◊ª «Ú⁄Ø∫

Ó≈◊È≈ Ó≈◊È∞ È∆’≈ ‘« ‹√π ◊π Â∂ Ó≈◊È≈®4®

(Ó≈» Ó: 5, Í≥È≈ 1018)

⁄ÒØ ‹∂ Â∞‘≈‚∆ Ϻ⁄∂ Á∆ ‘∆ «¬º¤≈ ‘À ª ¡√ƒ ª ◊π» ⁄Ȫ «Ú⁄

¡Á≈√ ’È∆ ‘ÀÕ Ó≈Ò’ ˜» √Ú∆’≈ ’∂◊≈ Â∂ Ïı«ÙÙ ’

Á∂Ú∂◊≈Õ

429

¡≈Í ‹∆ È∂ Í≥‹ Ú≈∆ Ó»Ò-Ó≥Âz Á≈ ‹≈Í ’’∂ ¡Á≈√ ’∆Â∆

«’ √«Â◊π» ‹∆ ¡≈͉∂ √∂Ú’ª Á∆ √∂Ú≈ Á ÍÃÚ≈È ’Ø Â∂ «¬‘Ȫ Á∂

ÓÈ «Ú⁄ ‹Ø Ìπfiø◊∆ Á∆ «¬º¤≈ ‘À, ¿∞√ ˘ «’Í≈ ’’∂ Í»∆ ’ØÕ

ÊØÛ∑≈ √Óª ¿∞Ê∂ ‘Ø ·«‘‰ ¿∞Íø ¡≈Í ‹∆ È∂ «¬‘Ȫ ˘ ‘

ؘ «ÈÂÈ∂Ó Á≈ Í≈· ’È Á∆ ‘Á≈«¬Â ’∆Â∆ Â∂ ¿∞Íø ◊π» Ó‘≈≈‹

‹∆ Í≈√Ø∫ ‘ ؘ «¬√ Á≈ Á∆ ÍÃ≈ÍÂ∆ Ò¬∆ ¡Á≈√ ’È Ò¬∆ «’‘≈;

‹Ø «¬‘Ȫ È∂ È∂Ó È≈Ò ’È≈ ¡≈øÌ ’ «ÁÂ≈Õ «¬’ √≈Ò Ï≈¡Á

◊π» Ó‘≈≈‹ ‹∆ È∂ Ìπfiø◊∆ Á∆ Á≈ Ïı«ÙÙ ’ «ÁºÂ∆ ¡Â∂ ÁØ √≈Ò

Ï≈¡Á «¬’ ‘Ø Ìπfiø◊∆ Á∆ Á≈ Ïı«Ù√ ‘Ø ◊¬∆Õ ◊π» Í≈ÂÙ≈‘ ‹∆

Á≈ Ú∆ ¯πÓ≈È ‘À :

«ÏÊ∆ ’Á∂ È ‘ØÚ¬∆ ‹È ’∆ ¡Á≈«√®

È≈È’ ‹Øπ ◊Ø«ÚøÁ ’≈ Í»È ◊π‰Â≈«√®2®

(«ÏÒ≈Ú´ Ó: 5, Í≥È≈ 819)

‹È ω’∂ ’∆Â∆ ¡Á≈√ ’Á∂ «ÏÊ∆ È‘ƒ ‹ªÁ∆Õ ‹È Ï‰È Á∆ ‘∆

ÒØÛ ‘À «Î ª :

Ó∂∆ ϪË∆ Ì◊Â∞ ¤‚≈ÚÀ ϪËÀ Ì◊Â∞ È ¤∞‡À ÓØ«‘®

¬∂’ √ÓÀ ÓØ ’¿∞ ◊«‘ ϪËÀ ¿∞ Îπ«È ÓØ ÍÀ ‹Ï≈Ïπ È ‘Ø«¬®1®

ÓÀ ◊πÈ ÏøË √◊Ò ’∆ ‹∆Ú«È Ó∂∆ ‹∆Ú«È Ó∂∂ Á≈√®

È≈ÓÁ∂Ú ‹≈ ’∂ ‹∆¡ ¡À√∆ ÂÀ√Ø Â≈ ’À ÍÃ∂Ó ÍÃ◊≈√®2®3®

(√≈ø◊ È≈ÓÁ∂Ú ‹∆, Í≥È≈ 1252-1253)

«’™«’ ‹È Ï∂-Óπ‘Â≈‹, Ï∂-ÍÃÚ≈‘ ‘øπÁ≈ ‘À, Á»√∂ «’Â∂ Ì≈◊ª

È≈Ò ‹È Á≈ «ÓÒ≈Í ‘Ø Ú∆ ‹≈Ú∂ ¿∞√ ˘ ∆fi≈Ú‰ Á∆ ÒØÛ ‘ÀÕ ‹ÁØ∫

‹È ∆fi ‹≈Ú∂ «Î ª “‹Ø Ó≈◊¿∞ √Ø Í≈Ú¿∞ ∂” Ú≈Ò∆ ◊ºÒ ω ‹ªÁ∆

‘ÀÕ ‹È Ú∆ ˜Ø-Ó≈‰, Á≈Ú≈ ¤º‚‰ ¿∞Íø ‘∆ ∆fiÁ≈ ‘ÀÕ ‹È Á∆

ıπÙ∆ ÍÃÌ» ÍÓ∂Ù Á∆ ıπÙ∆ ‘ÀÕ ıπÙ∆ «Ú⁄ ¡≈ ’∂ ‹È ÍÃÌ» Á∂ ⁄Ȫ

«Ú⁄Ø∫ ‹Ø Ú∆ Ó≥◊Á≈ ‘À Â∂ Ó≥»‘ «Ú⁄Ø∫ Ú≈’ ¿∞⁄≈È ’ «ÁøÁ≈ ‘À, ¿∞‘

Ï⁄È ÒØ’ ÍÃÒØ’ «Ú⁄ ¡‡ºÒ ‘øπÁ∂ ‘ÈÕ Í≥‹Ú∂∫ Í≈ÂÙ≈‘ ‹∆ Á≈ ËÈ≈√∆

≈◊ «Ú⁄ Ï⁄È ‘À :

‹Ø Ó≈◊«‘ ·≈’∞ ¡ÍπÈ∂ Â∂ √ج∆ √ج∆ Á∂ÚÀ®

È≈È’ Á≈√π Óπ÷ Â∂ ‹Ø ÏØÒÀ ¬∆‘≈ ¿±‘≈ √⁄π ‘ØÚÀ®2®

(ËÈ≈√∆ Ó: 5, Í≥È≈ 681)

ppp

430

ç¹ÁÅÂÆ å¶ êÌÔ¶÷ ç¯ò¶º ÷ðÈðÆ Ôéç¹ÁÅÂÆ å¶ êÌÔ¶÷ ç¯ò¶º ÷ðÈðÆ Ôéç¹ÁÅÂÆ å¶ êÌÔ¶÷ ç¯ò¶º ÷ðÈðÆ Ôéç¹ÁÅÂÆ å¶ êÌÔ¶÷ ç¯ò¶º ÷ðÈðÆ Ôéç¹ÁÅÂÆ å¶ êÌÔ¶÷ ç¯ò¶º ÷ðÈðÆ Ôé

Ï≈Ï≈ ‹∆ «¬ø◊ÒÀ∫‚ «Ú⁄ «‘øÁ∂ ÍÃ∂Ó∆¡ª Á∆ «÷º⁄ ’≈È AIHA

¬∆. «Ú⁄ ¡Ó∆’≈ ÂØ∫ Ú≈Í√∆ Â∂ «¬ø◊ÒÀ∫‚ ÁØ Ó‘∆È∂ Á∂ ’∆Ï ·«‘∂

Â∂ Úº÷ Úº÷ Ù«‘ª «Ú⁄ ◊π«√÷ª Á∂ ÿƒ «Ú⁄’∂ Â∂ ◊π-¡√Ê≈Ȫ

«Ú⁄ Á∆Ú≈Ȫ «Ú⁄ ‘≈˜∆ Ì’∂ √ø◊ª ˘ ◊π» ⁄Ȫ È≈Ò

‹Ø«Û¡≈Õ «¬√∂ Ô≈Â≈ ÁΩ≈È ‘∆ ¡≈Í ‹∆ ‘∆ÊØ ‘Ú≈¬∆ ¡º‚∂ Á∂

ȘÁ∆’ ‘ø√ÒΩ «Ú÷∂ √. √π‹∆ «√øÿ ‘πª Á∂ ÿ ·«‘∂Õ Ù≈Ó Á∂

√Ó∂∫ ÍÃ∂Ó∆ √ø◊ª √. √π‹∆ «√øÿ Á∂ ÿ «¬’ºÂ ‘ج∆¡ªÕ √ØÁπ

Á∆ ‘≈˜∆ ÌÈ ¿∞Íø Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ √ø◊ª È≈Ò ◊πÓ«Â «Ú⁄≈ª

√ªfi∆¡ª ’∆Â∆¡ªÕ √ø◊ª ˘ ◊πÏ≈‰∆ Á∆ Ó‘≈ÈÂ≈ ÂØ∫ ‹≈‰±

’Ú≈«¬¡≈ «’ √«Â◊π» ‹∆ È∂ √≈‚∂ ¿∞Â∂ Ï‘π ӑ≈È Ïı«ÙÙ ’∆Â∆

‘ÀÕ ◊πÏ≈‰∆ «Ú⁄ ÍÃÌ» ÍÃ≈ÍÂ∆ Á≈ Ï‘π √Ω÷≈-√π÷ÀÈ √Â≈ √«Â◊πª

È∂ √≈˘ Áº«√¡≈ ‘ÀÕ ¡≈ͪ ˘ ◊πÏ≈‰∆ ÍÛ∑È∆ ⁄≈‘∆Á∆ ‘ÀÕ «‹Ê∂

◊πÏ≈‰∆ ˘ ÍÛ∑È≈ ‘À, ¿∞Ê∂ ◊πÏ≈‰∆ «Ú⁄ ‹Ø ◊π» Í≈ÂÙ≈‘ ‹∆ È∂

«√º«÷¡≈ «ÁÂ∆ ‘À ¿∞√ ˘ Ú∆ «Ë¡≈È È≈Ò √π‰È≈ ⁄≈‘∆Á≈ ‘ÀÕ

«Ë¡≈È È≈Ò √π‰È È≈Ò √≈˘ ÍÂ≈ Ò◊∂◊≈ «’ √«Â◊π» ‹∆ √≈˘

’∆ ¿∞ÍÁ∂Ù Ïı«ÙÙ ’Á∂ ‘È, «’‘Û∂ Ó≈Û∂ ’Óª ˘ «Â¡≈◊‰ Ò¬∆

ÍÃ∂È≈ «ÁøÁ∂ ‘È Â∂ «’‘Û∂ ÙπÌ ’Óª ˘ ’È Ú≈√Â∂ ‘π’Ó ’Á∂

‘ÈÕ ‹∂ ¡≈ͪ √π‰ª◊∂ È‘ƒ ª Ï‘πÂ≈ Ò≈‘≈ ÍÃ≈Í ȑƒ ‘ØÚ∂◊≈Õ

¿∞ÍÁ∂Ù ‹Ø ◊πÏ≈‰∆ «Ú⁄ √«Â◊πª È∂ √≈˘ «ÁÂ≈ ‘À ¿∞√ ˘ ÍÛ∑

√π‰’∂ ¿∞√ «ÁºÂ∂ ¿∞ÍÁ∂Ù ¡È∞√≈ ‹∆ÚÈ Ï‰≈Úª◊∂ ÂÁ √«Â◊π» ‹∆

Á∆ ÍÃ√øÈÂ≈ ‘ØÚ∂◊∆ Â∂ ¡≈ͪ ¡≈͉∆ Ó≥‹Ò Â∂ Íπº‹ √’ª◊∂Õ ◊πÏ≈‰∆

˘ √π‰È È≈Ò ‘∆ ¡≈ͪ ˘ √Øfi∆ ÍÃ≈Í ‘ØÚ∂◊∆ «’ ◊π» ‘π’Ó ’∆

‘È? √Ø ◊πÏ≈‰∆ Á≈ √π‰È≈ ¡ÚºÙ Ò≈˜Ó∆ ‘ÀÕ ‹Ø √π‰’∂ Ó≥È ÒÀ∫Á≈

‘À, √«Â◊π» ‹∆ ª ¿∞√ ÍÃÂ∆ ‘π’Ó ’Á∂ ‘È «’ :

Ó≥È∂ ’∆ ◊«Â ’‘∆ È ‹≈«¬® (‹Íπ‹∆ √≈«‘Ï)

431

ÂÊ≈

√π«‰¡≈ Ó≥«È¡≈ Ó«È ’∆Â≈ Ì≈¿∞®

¡≥Â◊«Â Â∆«Ê Ó«Ò È≈¿∞® (‹Íπ‹∆ √≈«‘Ï)

«¬√∂ Ò¬∆ ‘∆ √«Â◊π» ‹∆ È∂ ◊π«√÷ª ˘ «ÈÂÈ∂Ó Á∆ ◊πÏ≈‰∆

ÍÛ∑È Á≈ ‘π’Ó «ÁºÂ≈ ‘ÀÕ

◊πÏ≈‰∆ Á≈ ‘ ؘ Í≈· ’È Â∂ √π‰È È≈Ò √≈‚∂ ¡≥ÁØ∫ √»÷ÙÓ

Í≈Í √ø√’≈ª Á∆ ÓÀÒ Ò«‘‰∆ Ùπ» ‘Ø ‹ªÁ∆ ‘ÀÕ

◊πÏ≈‰∆ √𫉠ÓÀ´ ◊Ú≈¬∂®

√‘‹∂ ‘« È≈Óπ Ó≥«È Ú√≈¬∂®1® ‘≈¿∞®

(ËÈ≈√∆ Ó: 3, Í≥È≈ 665)

◊πÏ≈‰∆ √πÈ Ó∂≈ ÓÈ∞ Áz«Ú¡≈ ÓÈ∞ Ì∆È≈ «È‹ ÿ« ¡≈ÚÀ◊Ø®

(’≈ÈÛ≈ Ó: 4, Í≥È≈ 1308)

√Óª Í≈ ’∂ ¡≈ÂÓ≈ ͫں ‘Ø ‹ªÁ∆ ‘À Â∂ «‘Á∂ «Ú⁄ È≈Ó Á≈

Ú√‰≈ Ùπ» ‘Ø ‹ªÁ≈ ‘ÀÕ Ì‡’Á≈ ‘Ø«¬¡≈ ÓÈ È≈Ó √ «Ú⁄ «Ìº‹ ’∂

¡≈͉∂ ¡√Ò∆ («Èº‹) ÿ «Ú⁄ ¡≈ ‹ªÁ≈ ‘À Â∂ «¬√ ‹∆Ú ¡≈ÂÓ≈

Á≈ ’≈‹ √Ω ‹ªÁ≈ ‘ÀÕ Á»√∂ ◊πÏ≈‰∆ Á≈ Í≈· ’È È≈Ò √≈˘ «ÈºÂ

ÈÚƒ √«Â◊π» ‹∆ Á∆ ¡◊Ú≈¬∆ ÍÃ≈Í ‘øπÁ∆ ‘ÀÕ «‹Ê∂ ◊πÏ≈‰∆ Á∂ ÒÛ

Òº«◊¡ª ÍÓ∂Ù ÍÃ≈ÍÂ∆ Á≈ Í≥Ë È∂Û∂ ‘øπÁ≈ ‘À ¿∞Ê∂ ÓÈ ˘ Ú∆ √Á∆Ú∆

ÙªÂ∆ «ÓÒÁ∆ ‘ÀÕ

Áπ«È¡≈Ú∆ ’øÓª ’≈ª «Ú⁄ Ú∆ ¡È∂’ ÍÃ’≈ Á∂ «ÚÿȪ Á≈ È≈√

‘øπÁ≈ ‘ÀÕ «‹Ê∂ ◊πÏ≈‰∆ ÍÛ∑∆ ‹≈Ú∂ ¿∞Ê∂ ’ج∆ ‹øÂz Ó≥Âz, ‡»‰≈ ‹ª ’ج∆

ÌÀÛ∆ ¡≈ÂÓ≈ Ú∆ ¡√ È‘ƒ ’ √’Á∆Õ ◊πÏ≈‰∆ √≈‚∂ ÒØ’-ÍÃÒØ’

√Ú≈Á∆ ‘ÀÕ ‹Ø ◊πÏ≈‰∆ ÍÛ∑Á∂ ‘È ¿∞‘ ËøÈÂ≈ Á∂ ÔØ◊ ‘ÈÕ ‹Ø ¡‹∂

◊πÏ≈‰∆ ÂØ∫ Úªfi∂ ‘È ¿∞‘Ȫ ˘ ˜» ◊πÏ≈‰∆ Á≈ Í≈· ’È≈

⁄≈‘∆Á≈ ‘ÀÕ

◊πÓ«Â «Ú⁄≈ª √Ó≈Í ‘؉ ¿∞Íø √ø◊ È∂ ¶◊ ¤«’¡≈ Â∂

√«‘‹∂ √«‘‹∂ √ø◊ «ÚÁ≈ ‘Ø ◊¬∆, Í «¬’ Ó≈Â≈ «‹√ Á≈ È≈Ó

‘È≈Ó ’Ω √∆ ¿∞‘ √ø◊ Á∆ «ÚÁ≈«¬◊∆ ÂØ∫ «Í¤Ø∫ ·«‘ ◊¬∆ Â∂ Ï≈Ï≈

‹∆ Í≈√ ¡≈ ’∂ Ï∂ÈÂ∆ ’∆Â∆ «’ Ó‘≈≈‹ ‹∆ ¡≈Í ‹∆ È∂ ’≈¯∆ √Óª

◊πÏ≈‰∆ Á∆ Ó‘≈ÈÂ≈ Á√≈¿∞‰≈ ’∆Â∆ ‘ÀÕ ÓÀ∫ Ú∆ ‘ Ø Í≈· ’Á∆

‘ª ¡Â∂ ◊π» Ó‘≈≈‹ ‹∆ Á≈ ¡÷≥‚ Í≈· Ú∆ ’ ÒÀ∫Á∆ ‘ªÕ «’√∂ ÍÃ∂Ó∆

Á∂ ÿ ¡÷≥‚ Í≈· ‘ØÚ∂ ª «ÏȪ Ì∂‡ Ò¬∂ ÂØ∫ Ó‘≈≈‹ ‹∆ Á∆ Ï≈‰∆

432

Á∆¡ª ΩÒª Ú∆ Ò≈™Á∆ ‘ªÕ √≈‚∂ ÿ «Ú⁄ Ï‘π ں‚∆ ÍÃ∂Ù≈È∆ ‘À «‹√

ÂØ∫ ¡√ƒ √≈≈ Í«Ú≈ Ï‘π Áπ÷∆ ‘ªÕ Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ Ï∆Ï∆ ˘ Íπº«¤¡≈

«’ ’∆ ÍÃ∂Ù≈È∆ ‘À? ◊πÏ≈‰∆ ÍÛ∑È √π‰È Ú≈Ò∂ Á∆¡ª ª ÍÃ∂Ù≈È∆¡ª

‘‡‰∆¡ª ⁄≈‘∆Á∆¡ª ‘ÈÕ Ó≈Â≈ ‘È≈Ó ’Ω È∂ ¡≈«÷¡≈ «’ √≈‚∂ ÿ

«Ú⁄ ‹Ø Ú∆ ÈÚª ’ÍÛ≈ «Ò¡≈¬∆Á≈ ‘À ¿∞‘ ‹ª ª ’º«‡¡≈ ‘øπÁ≈ ‘À

‹ª ¿∞√ «Ú⁄ «‹Ú∂∫ ¡º◊ Á≈ √∂’ Òº◊‰ È≈Ò ¤∂’ ‘øπÁ∂ ‘È, «¬√ Â∑ª

‘Ø ‹ªÁ∂ ‘ÈÕ ’¬∆ Ú≈∆ ª Ϻ«⁄¡ª Á∂ Í≈¿∞‰ Ú≈Ò∂ ’ÍÛ∂ Ú∆ È‘ƒ

Ï⁄Á∂Õ √≈∂ ÿ «Ú⁄ Ï‘π «˜¡≈Á≈ √«‘Ó Ï«‰¡≈ ‘Ø«¬¡≈ ‘À Â∂ ’≈¯∆

È∞’√≈È ‘Ø «‘≈ ‘À «‹√ ’≈È ¡√ƒ √≈∂ ÍÃ∂Ù≈È ‘ªÕ Ï≈Ï≈ ‹∆ ’«‘‰

Òº◊∂, Ï∆Ï∆ ‹∆ «‹√ Â∑ª Â∞√ƒ Áº√Á∂ ‘Ø «’ Â∞√ƒ «ÈÂÈ∂Ó Ú∆ ’Á∂

‘Ø Â∂ ‘Ø Ï≈‰∆ Ú∆ ÍÛ∑Á∂ ‘ØÕ «‹√ ÿ «Ú⁄ Ï≈‰∆ Á≈ «ÈÂÈ∂Ó ‘øπÁ≈

‘ØÚ∂ ¿∞Ê∂ «¬√ Â∑ª Á∆ ’ج∆ ◊ºÒ È‘ƒ ‘؉∆ ⁄≈‘∆Á∆Õ Ó≈Â≈ ‹∆ ’«‘‰

Òº◊∆, Ï≈Ï≈ ‹∆ ÓÀ∫ ª «¬’ ÁØ Ó‘≈ÂÓ≈ Á∂ ’«‘‰ Â∂ ÿ «Ú⁄ √Ã∆

¡÷≥‚ Í≈· Ú∆ ’Ú≈¬∂ ‘ÈÕ Í ¯’ ’∞fi È‘ƒ «Í¡≈Õ Ï≈Ï≈ ‹∆ Ó≈Â≈

Á∆ ◊ºÒ √π‰’∂ √Ø⁄ƒ ÍÀ ◊¬∂ Â∂ ’∞fi Á∂ ⁄πºÍ «‘‰ ¿∞Íø ÏØÒ∂, Ó≈Â≈

’ج∆ ’√ ‘ÀÕ «‹ºÊ∂ ◊πÏ≈‰∆ Á≈ Í≈· ‘Ø ‹≈Ú∂ ¿∞Ê∂ «¬√ Â∑ª Á∆¡ª

ÌÀÛ∆¡ª »‘ª Á≈ ¡√ È‘ƒ ‘Ø √’Á≈Õ Ó≈Â≈ ’«‘‰ Ò◊∆ «’ √≈≈

’∞fi ’È Á∂ Ï≈¡Á Ú∆ «¬‘ ’∞fi ‘Ø «‘≈ ‘ÀÕ

Ï≈Ï≈ ‹∆ ÊØÛ∑∆ Á∂ ⁄πºÍ «‘ ’∂ ÏØÒ∂, Ó≈Â≈ Â∂∂ ÿ «Ú⁄ Â∂∂

Ϻ⁄∂ Ó≈√-Ù≈Ï Âª È‘ƒ ÚÂÁ∂? Ó≈Â≈ ’«‘‰ Òº◊∆ «’ Ϻ⁄∂ Ù≈Ï

Ú∆ ̓Á∂ ‘È Â∂ Ó≈√ Ú∆ ÷ªÁ∂ ‘È «‹√ ’’∂ ÿ «Ú⁄ Ú∆ Ó≈√ ¡≈Ó

ωÁ≈ ‘À Í ÓÀ∫ È‘ƒ ÚÂÁ∆Õ ¡≈Í ‹∆ È∂ Ó≈Â≈ ˘ ¿∞µÂ «ÁºÂ≈ «’

«¬‘ ‘∆ ¿±‰Â≈ ‘ÀÕ ‹∂ Â∂∂ Ϻ⁄∂ Â∂ Í«Ú≈ «¬√ ’Ò∂Ù ÂØ∫ ¤∞º‡‰≈ ⁄≈‘øπÁ∂

‘È Âª ¿∞‘Ȫ ˘ ’«‘ Á∂‰≈ «’ Ó≈√ Ù≈Ï Á≈ «Â¡≈◊ ’ Á∂‰ Â∂

ÿ «Ú⁄ «¬‘Ȫ ⁄∆‹ª Á≈ ÍÃÚ∂Ù Â’ È‘ƒ ’È≈Õ ‹∂ «¬√ ◊ºÒ ˘

¿∞‘ Ó≥ÈÁ∂ ‘؉ ª ’ºÒ∑ ˘ ¡≈ ’∂ √≈˘ Áº√ Á∂ÚƒÕ ÓÀ∫ «ÂøÈ ⁄≈ «ÁÈ

«¬Ê∂ ‘∆ «‘‰≈ ‘À Í Ï∆Ï∆ «¬øfi È≈ ‘ØÚ∂ «’ ÁØ «ÂøÈ «ÁÈ Ò¬∆ Â∂∂

Ϻ⁄∂ ‚Á∂ Ó≈∂ «Â¡≈◊ ’ Á∂‰ Â∂ «Î ¿∞√∂ √Â∂ ˘ ÎÛ ÒÀ‰ ‹ª

ÿ È≈ º÷‰ Á∆ Ï‹≈¬∂ Ï≈‘Ø∫ Í∆ ’∂ Â∂ Ó≈√ ÷≈ ’∂ ÿ «Ú⁄ ¡≈¿∞‰Õ

‹∂ «¬√ Â∑ª ’È≈ ‘À ª «Î «¬‘ ‘Ø «‘≈ È∞’√≈È È‘ƒ ‘‡‰≈Õ

¡≈͉∂ Ϻ«⁄¡ª ˘ ⁄ø◊∆ Â∑ª Íπº¤ ÒÚƒÕ

433

Ó≈Â≈ ÿ Ú≈Í√ ⁄Ò∆ ◊¬∆ Â∂ ¡≈͉∂ Í«Ú≈ È≈Ò √Ò≈‘ ’∆Â∆

«’ Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ ‹Ø Ó≈√ Ù≈Ï Á≈ √Á≈ Ò¬∆ «Â¡≈◊ ’È Ò¬∆ «’‘≈

√∆, ¿∞‘ √≈∆ ◊ºÒ Í«Ú≈ «Ú⁄ ’∆Â∆Õ ÒÛ’∂ Ó≈√ Ù≈Ï Á∂ «Â¡≈◊

ÂØ∫ «‘⁄’⁄≈™Á∂ √ÈÕ Ó≈¬∆ È∂ «’‘≈ Â∂ √øª È∂ «’‘≈ ‘À «’ ‹∂ «¬‘Ȫ

⁄∆˜ª Á≈ «Â¡≈◊ È‘ƒ ’Ø◊∂ ª «¬‘ Â∞‘≈‚≈ È∞’√≈È ‘؉≈ ÏøÁ È‘ƒ

‘ØÚ∂◊≈ Ì≈Ú∂∫ ‹Ø Ó˜∆ ’ ÒÚØÕ Âø◊ ‘ج∂ √≈∂ Í«Ú≈ È∂ Ó≈¬∆ ˘

’«‘ «ÁÂ≈ «’ ¡√ƒ √Á≈ Ò¬∆ «¬‘Ȫ ⁄∆˜ª Á≈ «Â¡≈◊ ’ «ÁøÁ∂

‘ª Í √≈‚≈ «¬√ Â∑ª È∞’√≈È È≈ ‘ØÚ∂Õ Ó≈Â≈ Á∂ ÍÃ∂È≈ Á∂‰ Â∂ ÿ

«Ú⁄ ͬ∆ Ù≈Ï Ú∆ Ó≥π«‚¡ª È∂ Ï≈‘ ’º„ ’∂ √πº‡ «ÁºÂ∆Õ

¡◊Ò∆ Ù≈Ó Ó≈Â≈ È∂ Ï≈Ï≈ ‹∆ ˘ ‹≈ Ï∂ÈÂ∆ ’∆Â∆ «’ Ï≈Ï≈ ‹∆

¡≈Í ‹∆ Á∂ ’«‘‰ ÓπÂ≈Ï’ √≈∂ Í«Ú≈ È∂ ıπÙ∆ È≈Ò Ó≥È «Ò¡≈ ‘À

Â∂ ÿØ∫ Ù≈Ï ¡≈«Á Ï≈‘ √πº‡ ¡≈¬∂ ‘ÈÕ ‘π‰ Â∞√ƒ «’Í≈ ’Ø Â∂

Áº√Ø ’∆ ’È≈ ‘ÀÕ Ï≈Ï≈ ‹∆ ’«‘‰ Òº◊∂ «’ ¡√ƒ ’ºÒ∑ √Ú∂∂ √Úº÷Â∂

Â∞‘≈‚∂ ÿ ¡≈Úª◊∂Õ «ÈÂÈ∂Ó Á≈ Í≈· Â∞‘≈‚∂ ÿ ’ª◊∂Õ Â∞√ƒ √≈∂

Í«Ú≈ È∂ ÏÀ· ’∂ «ÈÂÈ∂Ó √π‰ ÒÀ‰≈Õ ¿∞Íø Â∞√ƒ ¿∞µ⁄∆ ÏØÒ ’∂ ‘

ؘ «ÈÂÈ∂Ó Á≈ Í≈· ’ «Ò¡≈ ’ØÕ √«Â◊π» ‹∆ Ó∂‘ ’È◊∂Õ

¡◊Ò∂ ÌÒ’ Ï≈Ï≈ ‹∆ ÂÛ’∂ ‘∆ ÊØÛ∑∆ Á» ‹Ø Ó≈Â≈ Á≈ ÿ √∆, ¿∞Ê∂

Íπº‹ ◊¬∂ Â∂ ¡≈Í È∂ ÍÃ∂Ó È≈Ò ¿∞µ⁄∆ √π «Ú⁄ «ÈÂÈ∂Ó ’∆Â≈, √≈∂

Í«Ú≈ È∂ √π«‰¡≈Õ √Ó≈ÍÂ∆ ¿∞Íø ¡Á≈√ ’∆Â∆ Â∂ Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂

√≈∂ Í«Ú≈ ˘ ◊πÏ≈‰∆ ÍÛ∑È Â∂ Â≈Ó√∆ ıπ≈’ Á≈ «Â¡≈◊ ’È

Á≈ ÍÉ «Ò¡≈ Â∂ «’‘≈ «’ ‹∂ Â∞√ƒ Ï⁄È Â∂ Í»∂ ‘∂ ª ¡º‹ ÂØ∫

Ï≈¡Á Â∞‘≈‚∂ ÿ «Ú⁄ ’ج∆ ¡«‹‘≈ È∞’√≈È È‘ƒ ‘ØÚ∂◊≈Õ ‹∂ Â∞√ƒ

«Î Ó≈√ Ù≈Ï Á∆ ÚÂØ∫ ’È Òº◊ ͬ∂ ‹ª Ï≈‘Ø∫ ÷≈ Í∆ ’∂ ÿ

«Ú⁄ ¡≈¬∂ Â∂ ’∆Â∂ Ï⁄È Á∆ ¿∞¶ÿ‰≈ ’∆Â∆ «Î «‹øÓ∂Ú≈∆ Â∞‘≈‚∆

‘ØÚ∂◊∆Õ ‹∂ ¡≈ͪ Ï≈‰∆ Ú∆ ÍÛ∑∆ ‹≈¬∆¬∂, È≈Ò «¬‘Ȫ ⁄∆˜ª Á∆ ÚÂØ∫

Ú∆ ’∆ ‹≈¬∆¬∂, «Î Ï≈‰∆ Á≈ Ú∆ ¡√ È‘ƒ ‘øπÁ≈ Â∂ ÌÀÛ∆¡ª »‘ª

Ú∆ «Íº¤≈ È‘ƒ ¤º‚Á∆¡ªÕ Í«Ú≈ È∂ Áπº÷ ÂØ∫ ¤∞‡’≈∂ Ò¬∆ √≈∆¡ª

Ùª ÏÛ∆ ıπÙ∆ È≈Ò Ó≥È Ò¬∆¡ª Â∂ √≈∂ ‘ ؘ «ÈÂÈ∂Ó ’È Â∂

√π‰È Òº◊ ͬ∂Õ ¿∞√ «ÁÈ ÂØ∫ «Í¤Ø∫ ¿∞‘Ȫ Á∂ ÿ «Ú⁄ ÓπÛ «’√∂ «’√Ó

Á≈ È∞’√≈È È‘ƒ ‘Ø«¬¡≈, È≈ ‘∆ ’ج∆ ’ÍÛ≈ ’º‡ ‘Ø«¬¡≈ Â∂ È≈ ‘∆

«’√∂ ’ÍÛ∂ ˘ ¡º◊ ‘∆ Òº◊∆Õ

«¬‘ ÿ‡È≈ Í»∂ Á√-«◊¡≈ª √≈Ò Ï≈¡Á ¿∞√ Ï∆Ï∆ È∂ √π‰≈¬∆

434

‹ÁØ∫ «’ ÓÀ∫ ¡◊√ AIIB, «Ú⁄ «¬ø◊ÒÀ∫‚ «◊¡≈ √ª Â∂ ‘ø√ÒØ «¬’

ÍÃ∂Ó∆ Á∂ ÿ ÁÙÈ Ó∂Ò∂ Ò¬∆ «◊¡≈ ¿∞Ê∂ ¿∞‘ Ó≈¬∆ ‹∆ Ú∆ Ó∂∂ ¡≈¿∞‰

Á≈ √π‰ ’∂ ¡≈ Íπº‹∆Õ Ó≈¬∆ ‹∆ Á∂ Áº√‰ ÓπÂ≈Ï’ ¿∞‘Ȫ Á≈ ◊πÏ≈‰∆

Â∂ ¿∞√ «ÁÈ ÂØ∫ Ï‘π ¡Â∞º‡ «ÚÙÚ≈√ ω «◊¡≈Õ Ó≈Â≈ ‹∆ ’«‘øÁ∂

√È «’ ◊πÏ≈‰∆ «Ú⁄ Ï‘π ں‚∆ Ù’Â∆ ‘ÀÕ

ÙË≈ Ì≈ÚÈ∆ È≈Ò ◊πÏ≈‰∆ ˘ ◊π» √Ófi ’∂ ‹Ø Ú∆ Ó≥◊∆¬∂, ¡ÚºÙ

«ÓÒÁ≈ ‘ÀÕ ◊πÏ≈‰∆ √Ì ÓÈØ’≈ÓȪ Í»È ’È ˘ √ÓºÊ ‘ÀÕ ‹∂ ’ج∆

’√ ‘À ª ’∂ÚÒ √≈‚∂ ÙË≈, ÌØ√∂ Â∂ Ì≈ÚÈ∆ «Ú⁄ ‘∆ ‘ÀÕ «‹√ Á∂

«‘Á∂ «Ú⁄ ◊πÏ≈‰∆ Úº√ ‹ªÁ∆ ‘À, ¿∞√ Á∂ √≈∂ Áπ÷ Á«ÒºÁ È≈√

‘Ø ‹ªÁ∂ ‘È :

◊π ’∆ Ï≈‰∆ «‹√π Ó«È Ú√À® Á»÷π ÁÁπ √Ìπ Â≈ ’≈ È√À®1®

(ÍÃÌ≈Â∆ Ó: 5, Í≥È≈ 1340)

Á»÷ Ø◊ √øÂ≈Í ¿∞Â∂ √π‰∆ √⁄∆ Ï≈‰∆®

(¡ÈßÁ √≈:, Í≥È≈ 922)

«¬‘ ’ج∆ «ı¡≈Ò∆ ‹ª ’ÒÍ ’Ê≈ ’‘≈‰∆¡ª È‘ƒ ‘ÈÕ «¬‘

ª ‘º‚ƒ ÚÂ∆¡ª √º⁄∆¡ª Â∂ ÷∆¡ª ÿ‡È≈Úª ‘È ‹Ø √≈‚∂ Ò¬∆

Ò≈¬∆‡ ‘≈¿±√ Á∆ Â∑ª √∂Ë Ïı«ÙÙ ’Á∆¡ª ‘ÈÕ «‹Ê∂ ¡≈ͪ ÂÈ

Â∂ ÓÈ ˘ ¡Ø◊ ’È Ò¬∆ ◊πÏ≈‰∆ Â∂ È≈Ó Á∆ ¡ΩÙË∆ Á≈ √∂ÚÈ

’È≈ ‘À ¿∞Ê∂ ¡ΩÙË∆ Á∂ È≈Ò ÍÊ-ÍÑ∂‹ ¿∞È∑ª ‘∆ ˜»∆ ‘ÀÕ ‹∂ ¡≈ͪ

ÁÚ≈¬∆ Á≈ √∂ÚÈ ’∆ ⁄Ò∆¬∂ Â∂ ÍÑ∂‹ È≈ º÷∆¬∂ ÂÁ Ú∆ √¯ÒÂ≈

ÍÃ≈Í ȑƒ ‘؉∆Õ ‹∂ ¡≈ͪ «È∑≈ ÍÑ∂˜ ‘∆ º÷∆ ‹≈¬∆¬∂ Â∂ ÁÚ≈¬∆ Á≈

√∂ÚÈ È≈ ’∆¬∂ ÂÁ Ú∆ ’≈ÓÔ≈Ï∆ È‘ƒ ‘øπÁ∆Õ ÁÚ≈¬∆ Â∂ ÍÑ∂˜ ÁØÚ∂∫

«¬’-Á»‹∂ ÂØ∫ ÚºË ˜»∆ ‘ÈÕ √Ø «¬√∂ Ò¬∆ ‘∆ Ì≈¬∆ ◊πÁ≈√ ‹∆ È∂

¯πÓ≈È ’∆Â≈ ‘À «’ ‹Ø ÓÈ∞º÷ ÚÀÁ Á∂ ’«‘‰ ¡È∞√≈ ÍÑ∂˜ √«‘Â

ÁÚ≈¬∆ È‘ƒ ÷ªÁ≈, ¡À√∂ Ø◊∆ Á≈ Ø◊ «’Ú∂∫ «Óº‡ √’Á≈ ‘À, Ì≈Ú È‘ƒ

Á» ‘Ø √’Á≈Õ

Í»¤Â ‘À ÚÀÁ ÷≈ ¡¿∞÷Á È √ø‹Ó √À

’À√∂ «Ó‡À Ø◊ √π÷ √‘«‹ √Ó≈¬∆¡À®

(Ì≈¬∆ ◊πÁ≈√ ‹∆ó√Ú¬∆¡≈ 439)

◊πÏ≈‰∆ Á∂ «Ú⁄ Á√≈¬∂ ‘ج∂ ¡≥ÁÒ∂ Â∂ Ï≈‘Ò∂ √≈∂ ͺ÷ª Â∂

Í«‘≈ Á∂‰ Á∆ ¡«Â ÒØÛ ‘ÀÕ «‹√ ͺ÷ ÂØ∫ ¡≈ͪ «„ºÒ Úª◊∂, ¿∞‘

ͺ÷ ’Ó˜Ø «‘ ‹≈Ú∂◊≈ Â∂ ¡√ƒ Í»∆ √¯ÒÂ≈ ÍÃ≈Í ȑƒ ’ √’ª◊∂Õ

«¬√∂ Ò¬∆ √«Â◊π» ‹∆ È∂ √≈˘ ◊πÏ≈‰∆ Â∂ Í»È ÌØ√≈ ’’∂ Â∂ «¬√

435

«Ú⁄ «ÁºÂ∂ ‘π’Óª ˘ √ ’’∂, √ ’’∂, √ ’’∂ Ó≥ȉ Ò¬∆

Â≈◊∆Á ’∆Â∆ ‘À Â∂ È≈Ò Áº«√¡≈ ‘À «’ «¬‘ Ï⁄È, «¬‘ ‘π’Ó,

ÍÓ∂Ù Á∂ ‘π’Ó ‘ÈÕ «¬‘ Ï⁄È ¡’≈Ò Íπ÷ Á∂ ‘ÈÕ ÍÓ∂Ù È∂

√≈‚∂ ª Óπ÷≈«ÏøÁ ”⁄Ø∫ ’∂ÚÒ √≈’≈ ‘∆ ’∆¬∂ ‘ÈÕ «¬√ Ò¬∆

◊πÏ≈‰∆ Á∂ Ï⁄Ȫ ˘ Ó≥ȉ≈ ºÏ Á∂ ‘π’Óª ˘ Ó≥ȉ≈ ‘ÀÕ «¬√ «Ú⁄

√≈‚≈ ‘∆ ÌÒ≈ ‘ÀÕ

√«Â◊π ’∆ Ï≈‰∆ √«Â √«Â ’« ‹≈‰‘π ◊π«√÷‘π

‘« ’Â≈ ¡≈«Í Óπ‘‘π ’„≈¬∂® (Í≥È≈ 308)

ppppppppppppppp

436

ÕóÅÔ êÌôÅç ù ÃÆå-×ðî ÕðÕ¶ í¯×ÕóÅÔ êÌôÅç ù ÃÆå-×ðî ÕðÕ¶ í¯×ÕóÅÔ êÌôÅç ù ÃÆå-×ðî ÕðÕ¶ í¯×ÕóÅÔ êÌôÅç ù ÃÆå-×ðî ÕðÕ¶ í¯×ÕóÅÔ êÌôÅç ù ÃÆå-×ðî ÕðÕ¶ í¯×ñòÅÀ°äÅ ÚÅÔÆçÅ ÔËñòÅÀ°äÅ ÚÅÔÆçÅ ÔËñòÅÀ°äÅ ÚÅÔÆçÅ ÔËñòÅÀ°äÅ ÚÅÔÆçÅ ÔËñòÅÀ°äÅ ÚÅÔÆçÅ ÔË

«¬’ Ú≈∆ ÷≈Ò√∂ Á∂ ‹ÈÓ «Á‘≈Û∂ «Ú√≈÷∆ Â∂ ’Û≈‘ ÍÃÙ≈Á Á∆

Á∂◊ ÁØ∫‘ ‡ºÏª «Ú⁄ Í≈ ’∂ √«Â◊π» √Ã∆ ◊π» ◊ÃøÊ √≈«‘Ï ‹∆ Á∂ ‘˜»

«Ò¡≈ º÷∆Õ ’≈‘Ò∆ ’≈È √∂Ú≈Á≈ Á∂◊ ·ß„∆ È≈ ’ √’∂Õ Á∆Ú≈È

Á∆ √Ó≈ÍÂ∆ ÂØ∫ «Í¤Ø∫ ¡Á≈√ ’∆Â∆ ¡Â∂ ÓÔ≈Á≈ ¡È∞√≈ «¥Í≈È

Ì∂‡ ’’∂ ÌØ◊ ÒÚ≈«¬¡≈ «◊¡≈Õ ¡Á≈√ ¿∞Íø √«Â◊π» ‹∆ Á≈

‘π’ÓÈ≈Ó≈ √Ï √ø◊ ˘ √π‰≈«¬¡≈ ¡Â∂ √∂Ú≈Á≈ ’Û≈‘ ÍÃÙ≈Á

ÚÂ≈¿∞‰ Òº◊ ͬ∂Õ √ø◊ √«ÂÈ≈Ó-Ú≈«‘◊π» Á≈ ‹≈Í ’ ‘∆ √∆,

Ï≈Ï≈ ‹∆ ⁄Ω √≈«‘Ï Á∆ √∂Ú≈ ’ ‘∂ √È, «’ ¡≈Í ‹∆ ˘ √«Â◊π»

√Ã∆ ◊π» ◊Ø«ÏøÁ «√øÿ ‹∆ Á∂ ÁÙÈ ‘ج∂ Â∂ ¡≈Í ‹∆ È∂ Ï⁄È ’∆Â≈

«’ Ì≈¬∆ ‘È≈Ó «√øÿ! ¡º‹ Á∂◊ Ï‘π ‘∆ ◊Ó √∆Õ Á∂÷Ø, √∂Ú≈Á≈

‘ºÊ È≈Ò ⁄ø◊∆ Â∑ª ÚÂ≈ Ú∆ È‘ƒ √’Á∂Õ ¡√ƒ «¬øÈ∆ «˜¡≈Á≈ ◊Ó

Á∂◊ ˘ ÌØ◊ «’Ú∂∫ Ò◊≈ √’Á∂ ‘ª? √Ø ¡◊ª‘ ÂØ∫ Á∂◊ Í»∆ √πº⁄Ó È≈Ò

«Â¡≈ ’’∂, ·ß„∆ ’’∂ «Î ÌØ◊ ÒÚ≈¿∞‰≈ ‘ÀÕ ÍÃÙ≈Á Ú‰

¿∞Íø Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ √Ï √ø◊ ˘ √«Â◊π» ‹∆ Á≈ «¬‘ ‘π’Ó Áº√

«ÁºÂ≈Õ

«¬√ ÿ‡È≈ ÂØ∫ Ï≈¡Á, ¡Á≈√ ’È ÂØ∫ Í«‘Ò∂ Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ ¡≈Í

Á∂◊ Ú≈Ò∂ ÏÂÈ ˘ ‘ºÊ Ò≈ ’∂ Ú∂÷ ÒÀ‰≈ «’ Á∂◊ ·ß„∆ ‘À ‹ª ◊Ó,

‹∂ ◊Ó ‘ØÚ∂ ÂÁ ͺ÷≈ Ò≈, ÷πÍ≈ Î∂ ’∂ ·ß„∆ ’Ú≈¿∞‰∆ Â∂ Î∂

¡Á≈√ ’’∂ ÌØ◊ ÒÚ≈¿∞‰≈Õ √Ø ¡≈ͪ ˘ Ú∆ ‘Ó∂Ù≈ «¬√ ◊ºÒ Á≈

«ı¡≈Ò º÷‰≈ ⁄≈‘∆Á≈ ‘À «’ ÌØ◊ ÒÚ≈¿∞‰ √Ó∂∫ ’Û≈‘ ÍÃÙ≈Á Á∆ Á∂◊

Ï‘π «˜¡≈Á≈ ◊Ó È≈ ‘ØÚ∂Õ

ppppppppppppppp

437

ÃÌÆ ×¹ðÈ å¶× ìÔÅçð ÃÅÇÔì ÜÆ ç¶ Çå¿é-ý-ÃÌÆ ×¹ðÈ å¶× ìÔÅçð ÃÅÇÔì ÜÆ ç¶ Çå¿é-ý-ÃÌÆ ×¹ðÈ å¶× ìÔÅçð ÃÅÇÔì ÜÆ ç¶ Çå¿é-ý-ÃÌÆ ×¹ðÈ å¶× ìÔÅçð ÃÅÇÔì ÜÆ ç¶ Çå¿é-ý-ÃÌÆ ×¹ðÈ å¶× ìÔÅçð ÃÅÇÔì ÜÆ ç¶ Çå¿é-ý-ÃÅñÅ ôÔÆçÆ ê¹ðì ù ÃîðÇêå ÇòôÅñ é×ðÃÅñÅ ôÔÆçÆ ê¹ðì ù ÃîðÇêå ÇòôÅñ é×ðÃÅñÅ ôÔÆçÆ ê¹ðì ù ÃîðÇêå ÇòôÅñ é×ðÃÅñÅ ôÔÆçÆ ê¹ðì ù ÃîðÇêå ÇòôÅñ é×ðÃÅñÅ ôÔÆçÆ ê¹ðì ù ÃîðÇêå ÇòôÅñ é×ð

ÕÆðåé Õ¼ãäÅÕÆðåé Õ¼ãäÅÕÆðåé Õ¼ãäÅÕÆðåé Õ¼ãäÅÕÆðåé Õ¼ãäÅ

√ø Ï≈Ï≈ ’Â≈ «√øÿ ‹∆ ı≈Ò√≈ ““«Ìø‚ª Ú≈«Ò¡ª”” Á≈ Ï≈Ï≈

‹∆ È≈Ò ¡Ê≈‘ «Í¡≈ √∆ («‹‘≈ «’ «Í¤Ò∂∂ Í≥«È¡ª «Ú⁄ «˜’

’∆Â≈ «◊¡≈ ‘ÀÕ √Ø ¿∞‘Ȫ (ı≈Ò√≈ ‹∆) È∂, Ï≈Ï≈ ‹∆ È≈Ò √Ò≈‘ ’∆Â∆

«’ «√º÷ ’ΩÓ «Ú⁄ ÍÃ⁄≈ Á∆ Ï‘π ÿ≈‡ ‘ÀÕ √ø◊ª «Ú⁄ Â∂ Ï∂¡≥Â

ÍÃ∂Ó ¡Â∂ ¿∞ÂÙ≈‘ ‘Àó’∂ÚÒ √«Â◊π» ‹∆ Á≈ √øÁ∂Ù≈ ¿∞‘Ȫ Â’

Í‘øπ⁄≈¿∞‰ Á∆ ÒØÛ ‘ÀÕ √Ø «¬√ ¡≈Ù∂ ˘ Óπº÷ º÷ ’∂ ¿∞‘Ȫ È∂ ‘ «¬Ò≈’∂

«Ú⁄ Úº‚∂ ÍÀÓ≈È∂ Â∂ Í«‘Ò∂ A@ «ÁÈ ÍÃ⁄≈, ¿∞Íø √≈∂ «¬Ò≈’∂ Á≈

»‡ ω≈ ’∂ «ÚÙ≈Ò È◊ ’∆ÂÈ ’º„‰ Á∂ ¡≈͉∂ ÍÃØ◊≈Ó ÂØ∫ Ï≈Ï≈

‹∆ ˘ ‹≈‰ø» ’Ú≈«¬¡≈ Â∂ ¡≈͉≈ √«‘ÔØ◊ Á∂‰ Ò¬∆ «’‘≈Õ «¬‘ Ú∆

Áº«√¡≈ «’ «¬‘ √≈∂ È◊ ’∆ÂÈ ËøÈ ◊π» Â∂◊ Ï‘≈Á √≈«‘Ï ‹∆,

«‹È∑ª «’ :

ËÓ ‘∂ √≈’≈ «‹«È ’∆¡≈®

√∆√ Á∆¡≈ Í «√π È Á∆¡≈®

Á∂ «ÂøÈ-√Ω-√≈Ò≈ Ù‘∆Á∆ ÍπÏ ˘ √Ó«Í ‘؉◊∂Õ

Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ ı≈Ò√≈ ‹∆ Á≈ ÍÃØ◊≈Ó √π‰ ’∂ Ï‘π ıπÙ∆ ÍÃ◊‡≈¬∆

Â∂ ¡≈͉∆ Í»∆ √«‘ÓÂ∆ «ÁºÂ∆ «’ ¡√ƒ ÂÈ-ÓÈ-ËÈ È≈Ò ‘ Â∑ª

Â∞‘≈‚∂ È≈Ò ‘ªÕ √≈‚∂ «˜øÓ∂ ‹Ø Ú∆ √∂Ú≈ Ò≈˙◊∂, ¡√ƒ ¿∞√ ˘ Í»≈ ’È

Á≈ ÔÂÈ ’ª◊∂Õ ı≈Ò√≈ ‹∆ È∂ ¿∞µÂ «ÁºÂ≈ «’ ¡≈Í ‹∆ Á∆

ÍÃÚ≈È◊∆ ¡Â∂ «Í¡≈-Ì∆ ¡√∆√ ‘∆ √≈‚∂ Ò¬∆ √Ì ’∞fi ‘ÀÕ

ı≈Ò√≈ ‹∆ È∂ √≈∂ ‹ºÊ∂ Á∂ È≈Ò ‘Ø ⁄ø◊∂ ≈◊∆, „≈‚∆, ’Ú∆Ù

ÒÀ ’∂ «ÁÈ-≈ «¬’ ’’∂ ◊π«√º÷∆ ÍÃ⁄≈ Á∂ Ï∆Û∂ ˘ ¡≈øÌ ’

«ÁºÂ≈Õ Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ ’≈¯∆ È◊ ’∆ÂȪ «Ú⁄ ¡≈Í ‹≈ ’∂ ‘≈˜∆

Ì∆Õ

438

«¬√∂ ¿∞Ò∆’∂ ÍÃØ◊≈Ó Â«‘ ◊πÁπ¡≈≈ ≈ÓÍπ ÷∂Û≈ √≈«‘Ï ÂØ∫

Ú∆ AG ¡’Â±Ï AIGF ¬∆. ˘ «¬’ «ÚÙ≈Ò È◊ ’∆ÂÈ ’º„‰ Á≈

ÍÃØ◊≈Ó Ï‰≈«¬¡≈ «◊¡≈ó«‹√ Á≈ »‡ ◊πÁπ¡≈≈ √≈«‘Ï ÂØ∫ ⁄ºÒ ’∂

◊Û∑Á∆Ú≈Ò≈, ¡≥Ï≈Ò≈ ‹º‡ª Ú≈Ò∆ √Û’ ≈‘ƒ ‡ª‚≈-¿∞ÛÓπÛ, Á√»‘≈,

Á√»‘∂ ÂØ∫ «Ó¡≈‰∆, «Ó¡≈‰∆ ÂØ∫ «Î ‡ª‚∂ ‘Ø ’∂ √∆’∆-Ìø»◊≈ Â∂ Ú≈Í√

◊πÁπ¡≈≈ √≈«‘Ï ¡≈ ’∂ √Ó≈ÍÂ∆Õ «¬‘ ’ج∆ Â’∆ÏÈ E@ Ó∆Ò Á≈

»‡ ω ‹ªÁ≈ ‘ÀÕ

«ÓÊ∂ «ÁÈ ÂØ∫ ’∆ÏÈ «¬’ Ó‘∆È≈ Í«‘Òª ‘∆ «Â¡≈∆ ¡≈øÌ ’

«ÁºÂ∆ ◊¬∆Õ Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ √ø◊ Á∆ «¬’ºÂzÂ≈ √ºÁ ’∂ «‚¿±‡∆¡ª Ò≈

«ÁºÂ∆¡ªÕ «Í≥‚ª «Ú⁄ √ø◊ª ˘ √»«⁄ ’È ¡Â∂ ◊πÓ«Â ÍÃ⁄≈ Ò¬∆

Á∆Ú≈È √º‹‰∂ ¡≈øÌ ‘Ø ◊¬∂Õ «‹‘Ø-«‹‘∆ «’√∂ «˜øÓ∂ «‚¿±‡∆ Òº◊∆, ¿∞‘

¿∞√ ˘ «ÈÏ≈‘π‰ Ò¬∆ ºÂÍ ‘Ø «◊¡≈Õ

AD ¡’Â±Ï AIGF ˘ √ø Ï≈Ï≈ ’Â≈ «√øÿ ‹∆ ““ı≈Ò√≈”” ÏÛ∂

¿∞ÂÙ≈‘ √«‘ ‹ºÊ∂ √Ó∂ Íπº‹ ◊¬∂Õ ¡≈Í ‹∆ È∂ √≈∂ «¬Ò≈’∂ ”⁄ «¬’-

«¬’ «ÁÈ «Ú⁄ «ÂøÈ-«ÂøÈ, ⁄≈-⁄≈ Ê≈Úª Â∂ Á∆Ú≈È √‹≈ ’∂ ◊π»

’∆ Ï≈‰∆ Á∆ ’Ê≈ ≈‘ƒ ¡≥«ÓÃÂ-Ó¬∆ Ú÷≈ ’∆Â∆ ¡Â∂ ◊πÁ∂Ú ÈΩÚ∂∫

Í≈ÂÙ≈‘ ‹∆ Á∂ Ó‘≈È Í¿∞Í’≈ª ÂØ∫ √ø◊ ˘ ‹≈‰ø» ’Ú≈«¬¡≈ «‹√

È≈Ò √ø◊ª «Ú⁄ ‘Ø Ú∆ ¿∞ÂÙ≈‘ ÍÀÁ≈ ‘Ø «◊¡≈Õ

√ø◊ª, AF ¡’Â±Ï Ù≈Ó ˘ ‘∆ ‡º’ª, ‡À’‡-‡≈Ò∆¡ª Â∂

Íπº‹‰∆¡ª Ùπ» ‘Ø ◊¬∆¡ªÕ «¬√ Â∑ª ≈ ’ Ï∂¡≥ √ø◊ª Íπº‹

◊¬∆¡ªÕ ¡◊Ò∂ «ÁÈ Í»∂ G Ú‹∂ √Ú∂∂ √«Â◊π» √Ã∆ ◊π» ◊ÃøÊ √≈«‘Ï

‹∆ ¡º◊∂ ¡Á≈√≈ √ØË ’∂ Ó‘≈≈‹ ‹∆ Á≈ √Ú≈≈ ı≈Ò√≈ ‹∆ Á∆ «Ó≥È∆

Ϻ√ («‹√ ¿∞µÍ ≈ ˘ ‘∆ Í≈Ò’∆ √‹≈ ’∂ ’ÍÛ∂ È≈Ò „º’ «ÁºÂ≈

√∆) ¿∞µÍ Í≈Ò’∆ «Ú⁄ ’ «ÁºÂ≈Õ Ïº√ ˘ ø◊-Ïø◊∂ ÎπºÒª Á∂ ‘≈ª

È≈Ò √‹≈«¬¡≈ ‘Ø«¬¡≈ √∆Õ ’∆ÏÈ G-AE Ú‹∂ ÏÛ∆ √º‹-˺‹ È≈Ò

«¬√ È◊ ’∆ÂÈ È∂ ◊πÁπ¡≈≈ √≈«‘Ï ÂØ∫ ⁄≈Ò∂ Í≈ «ÁºÂ∂Õ

È◊ ’∆ÂÈ Á∆ «Ú™Â-ÏøÁ∆ «¬√ ÍÃ’≈ ’∆Â∆ ◊¬∆ó√Ì ÂØ∫

¡º◊∂ ÁØ ‡À∫Í»¡ª «Ú⁄ „≈‚∆ Â∂ ’Ú∆Ù∆ ‹Ê≈ ÂØ«¡≈ «◊¡≈ ‹Ø ÁØ∫‘

Ê≈Úª Â∂ √ø◊ ˘ È◊ ’∆ÂÈ Íπº‹‰ Â’ ◊π-«¬«Â‘≈√ √ÃÚ‰

’≈™Á≈Õ ‹Á È◊ ’∆ÂÈ ¿∞√ ÍÛ≈¡ Á∂ («‹Ê∂ «¬‘ „≈‚∆ ‹ª

’Ú∆Ù∆ Á∆Ú≈È √º«‹¡≈ ‘øπÁ≈) È∂Û∂ ¡≈ ‹ªÁ≈ ÂÁ «¬‘ ‹Ê≈ √ø◊Â

˘ ¯Â«‘ ÏπÒ≈ ’∂ ¡◊Ò∂ È◊ Á∆ √ø◊ Á∂ ‹≈ ÁÙÈ ’Á≈Õ «Íº¤∂

439

G@-H@ Ó؇ √≈¬∆’Ò ¡Â∂ √’±‡ √Ú≈ ¡≈ÍØ-¡≈͉∂ √’±‡ª Â∂

’∂√∆ fiø‚∂ Ò≈¬∆ Ó»‘∂-Ó»‘∂ ⁄ºÒ ‘∂ √ÈÕ «¬‘Ȫ ÂØ∫ «Íº¤∂ Í≥‹-«Í¡≈∂

’∂√∆ Ï√ ͫ‘È∆ ‘ºÊª «Ú⁄ √Ã∆ √≈«‘Ï Ò¬∆ ÷πºÒ∑∂ ‡À∫Í» «Ú⁄ √«Â◊π»

‹∆ Á∂ ¡ÁÏ «Ú⁄ ⁄ºÒ ‘∂ √ÈÕ «¬√ ‡À∫Í» ÂØ∫ «Íº¤∂ √«Â◊π» √Ã∆ ◊π»

◊ÃøÊ √≈«‘Ï ‹∆ Á∂ √Ú≈∂ Ú≈Ò∆ «Ó≥È∆ Ϻ√ √∆Õ √«Â◊π» ‹∆ Á∆ ¡ÁÒ

«Ú⁄ “ı≈Ò√≈” ‹∆, ÷ÛØ ’∂ ⁄Ω √≈«‘Ï Á∆ √∂Ú≈ ’ ‘∂ √ÈÕ «¬√ Ϻ√

ÂØ∫ «Íº¤∂ B@ Á∂ ’∆ÏÈ ’≈ª √È, «Î AE Á∂ ’∆ÏÈ Ïº√ª √ÈÕ Ïº√ª

ÂØ∫ Ï≈¡Á √ø◊ª È≈Ò Ì∂ H@-HE Á∂ ’∆ÏÈ ‡º’ √ÈÕ «¬‘Ȫ

‡º’ª ÂØ∫ «Íº¤∂ AE@ Á∂ ’∆ÏÈ ‡À’‡-‡≈Ò∆¡ª √ÈÕ «¬ø‹ ’«‘

Ò¬∆¬∂ «’ √«Â◊π» √Ã∆ ◊π» Â∂◊ Ï‘≈Á √≈«‘Ï ‹∆ Á∂ ¿∞Í’≈ª ˘

Ô≈Á ’Á≈ «¬‘ ‹È-√Ó»‘ Á≈ «¬’ √Ó≥πÁ √∆Õ È˜≈≈ Ï‘π ‘∆

¡ÒΩ«’’ √∆Õ È◊ ’∆ÂÈ Á≈ ¡◊Ò≈ «‘º√≈ Á√»‘∂ Íπº‹ ⁄πº’≈ √∆ ‹Á

«’ «Í¤Ò≈ «‘º√≈ ¡‹∂ ‡ª‚∂ ÂØ∫ «Íº¤∂ «¶’ Ø‚ ¿∞Í ‘√∆ «Í≥‚ ‘∆

Íπ‹≈ √∆Õ ‘Ú≈¬∆ ‹‘≈˜ ≈‘ƒ √≈∂ È◊ ’∆ÂÈ Â∂ ÎπºÒª Á∆ Ú÷≈

’∆Â∆ ◊¬∆Õ ÁπÍ«‘ Á∂ ¶◊ Á∆ √∂Ú≈ ⁄ΩË∆ Ò÷∆ «√øÿ ¡Â∂ «Ó¡≈‰∆

Á∂ «¬Ò≈’∂ Á∆¡ª √ø◊ª È∂ ÏÛ∂ «Í¡≈ È≈Ò ’∆Â∆Õ √ø◊ª ¶◊ ¤’

’∂ ¡ÈßÁ ‘ج∆¡ªÕ

ı≈Ò√≈ ‹∆ ¿∞µÍ ª √«Â◊π» ‹∆ Á∆ Ï∂¡≥ ‘∆ Ïı«ÙÙ √∆Õ Ï√,

√Ú∂∂ G Ú‹∂ ‹Ò-Í≈‰∆ ¤’ ’∂ √«Â◊π» ‹∆ Á∆ ‘˜»∆ «Ú⁄ ⁄Ω

√≈«‘Ï ÒÀ ’∂ ÷ÛØ ◊¬∂Õ ‘ ÍÛ≈¡ ¿∞µÍ ’≈¯∆-’≈¯∆ √Óª √ø◊ª ˘

◊π ¿∞ÍÁ∂Ù «ÁzÛ ’Ú≈«¬¡≈Õ ¡≥«Óऒ‰, ’∂√ Á≈‘Û∆ º÷‰, ÈÙ∂

¤º‚‰ ¡Â∂ ◊πÓ«Â Á∂ «ÁzÛ∑ Ë≈È∆ Ï‰È Ú≈√Â∂ «ÚÙ∂Ù ÍÃ∂È≈ «ÁºÂ∆Õ

◊π-¿∞ÍÁ∂Ù ˘ «ÁzÛ∑ ’Ú≈¿∞‰ ¿∞Íø ‘∂· «Ò÷∂ ÁØ«‘∂ ÏÛ∆ ¿∞µ⁄∆

Â∂ ÍÃÌ≈ÚÙ≈Ò∆ ÁÁ-Ì∆ √π «Ú⁄ ¡≈Í ÍÛ∑Á∂ Â∂ √ø◊ª Í≈√Ø∫

ÍÛ∑≈™Á∂ :

ËÓ «√ «Áº«Â¡ª Ï≈fi È‘ƒ «‘‰≈

ËÓ «√ «Áº«Â¡ª Ï≈fi È‘ƒ «‘‰≈Õ

¡Â∂

◊π» Â∂◊ Ï‘≈Á ÏØ«Ò¡≈ Ë Í¬∆¬∂ ÍÓ È ¤ØÛ∆¬∂®

Ϫ«‘ «‹Èª ’∆ Í’Û∆¬∂ «√ Á∆‹∂ Ϫ«‘ø È≈ ¤ØÛ∆¬∂Õ

¡Â∂

«√ ‹≈Ú∂ ª ‹≈Ú∂ Ó∂≈ «√º÷∆ «√Á’ È≈ ‹≈Ú∂Õ

440

¡ı∆ ‹Á «¬‘ È◊ ’∆ÂÈ ≈ √≈„∂ ¡º· Ú‹∂ ◊πÁπ¡≈≈

√≈«‘Ï Íπº«‹¡≈ ÂÁ √Ó≈ÍÂ∆ Á∆ ¡Á≈√ ’’∂ ‘∆ «Î ı≈Ò√≈ ‹∆

È∂ ’∞ºfi ‹Ò-Í≈‰∆ Â∂ ÍÃÙ≈Á≈ ¤«’¡≈Õ

«‹øÈ∂ Ú∆ «Í≥‚ È◊ ’∆ÂÈ Á∂ √Â∂ «Ú⁄ ¡≈¬∂, √Ì √ø◊ª È∂

¡≈ÍØ-¡≈͉∂ «Í≥‚ª «Ú⁄ √«Â◊π» ‹∆ Á∂ √Ú≈◊ Ҭ∆ «ÂøÈ-«ÂøÈ,

⁄≈-⁄≈ ◊∂‡ ω≈¬∂ ‘ج∂ √ÈÕ «¬ºÊ∂ ‘∆ Ϻ√ È‘ƒ, È◊ ’∆ÂÈ Á∂

»‡ (√Û’) ÂØ∫ ‘‡Ú∂∫ «Í≥‚ª Á∆¡ª √ø◊ª È∂ Ú∆ È◊ ’∆ÂÈ Á∂

√Ú≈◊ ¡Â∂ √∂Ú≈ Ò¬∆ È◊ ’∆ÂÈ Ó≈◊ Â∂ ÔØ◊ ʪ ⁄π‰ ’∂ ◊∂‡

¡≈«Á’ ω≈¬∂ ‘ج∂ ‘ÈÕ Ïº⁄∂-Ï∆Ï∆¡ª, «√øÿ ÿ≥«‡¡ª-ϺË∆ ÙÏÁ ÍÛ∑Á∂

È◊ ’∆ÂÈ Á∆ «¬ø˜≈ ’Á∂ ÏÛ∂ «Í¡≈ «Ú⁄ ÷Û∂ ‘øπÁ∂Õ

«¬√ ¡Ω÷∂ √Ó∂∫, ‹Á Á∂Ù «Ú⁄ ¡ÀÓ‹À∫√∆ Òº◊∆ ‘؉ ’’∂ ’ج∆

¡≈͉∆ ˜Ï≈È Ú∆ È‘ƒ √∆ ÷ØÒ∑ √’Á≈, ¡À√∂ √Ó∂∫ ı≈Ò√≈ ‹∆ È∂ CG

Ó‘≈È È◊ ’∆ÂÈ ’º„ ’∂ ’ΩÓ ˘ ‹≈«◊à’∆Â≈Õ Ì≈Ú∂∫ Ï≈Ï≈ ‹∆

Á∆ Ú‚∂∆ ¡≈Ô± √∆, Í ¡≈Í ‹∆ È∂ “ı≈Ò√≈” ‹∆ ÚºÒØ∫ ¡≈øÌ∂ «¬√

«ÚÙ≈Ò ÍÃ⁄≈ ÍÃØ◊≈Ó «Ú⁄ ÂÈ-ÓÈ-ËÈ ’’∂ Í»≈-Í»≈ ÔØ◊Á≈È

Í≈«¬¡≈Õ

ppppppppppppppp

441

íÇò¼Öå ìÚéíÇò¼Öå ìÚéíÇò¼Öå ìÚéíÇò¼Öå ìÚéíÇò¼Öå ìÚé

AIGE ¬∆. Á∂ È≈Ó-¡«Ì¡≈√ ’Ó≈¬∆ √Ó≈◊Ó «Ú⁄ Ù≈ÓÒ ‘؉

Ú≈√Â∂ √ø◊ È∂ «¬’ºÂz ‘؉≈ √∆Õ ’∞ºfi-«¬’ ÍÃ∂Ó∆ «√øÿ √∂Ú≈ «Ú⁄ «‘º√≈

Í≈¿∞‰ «‘ «¬’ «ÁÈ Í«‘Ò∂ ‘∆ ◊πÁπ¡≈≈ √≈«‘Ï Íπº‹ ◊¬∂Õ Ù≈Ó

˘ √Ã∆ «‘≈√ √≈«‘Ï ‹∆ Á≈ Í≈· ’È ¿∞Íø ’∞¤ √ø◊ ¶◊ Á∆

√∂Ú≈ Ò¬∆ ⁄Ò∆ ◊¬∆Õ ¤∂-√ºÂ ÍÃ∂Ó∆ Ï≈Ï≈ ‹∆ Á∂ Í≈√ ‘∆ ÏÀ·∂ √È, Á≈√

Ú∆ ¿∞È∑ª «Ú⁄ ‘≈˜ √∆Õ Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ ‘π’Ó ’∆Â≈ «’ ‘Ø ◊ºÒª ’È

È≈ÒØ∫ «‹øÈ≈ «⁄ ¶◊ «Ú⁄ Á∂∆ ‘À, ◊πÓ≥Âz Á≈ «√ÓÈ ’’∂ √Ó∂∫

˘ √¯Ò≈ ’ØÕ √≈∂ «√øÿ «√ÓÈ ’ Òº◊ ͬ∂Õ Â’∆ÏÈÍ≥Áª ’∞

«Ó≥‡ª Ï≈¡Á Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ Ï⁄È ’∆Â≈ «’ «√øÿØ! ¡º◊∂ ¡≈¿∞‰ Ú≈Ò≈

√Óª Ï‘π «Ì¡≈È’ ‘À, ÊØÛ∑≈ «⁄ ⁄πÍ «‘‰ ÂØ∫ Ï≈¡Á ¡≈Í ‹∆ È∂

«Î Ï⁄È ’∆Â≈ «’ :

(A) ¡À√≈ √Óª ¡≈Ú∂◊≈ «’ «‹‘Û≈ «Ú¡’Â∆ «¬’ Ú≈ ÿØ∫ Ï≈‘

⁄Ò≈ «◊¡≈, ÓπÛ ÿ ͉ Â’ ¿∞√ ˘ ¡Â∂ Í«Ú≈ ˘ √«‘√≈

(‚) ‘∆ Ï«‰¡≈ ‘∂◊≈ «’ ¿∞√ È∂ √‘∆ √Ò≈Ó Ú≈Í√ ÿ ͉≈

‘À «’ È‘ƒÕ «¬‘ Ï⁄È ’ ’∂ ¡≈Í ‹∆ ’∞ºfi ÍÒ «Î ⁄πÍ ‘∂ Â∂ «Î

Ï⁄È ’∆Â≈ «’ :

(B) Â∞‘≈‚∂ ÿ «Ú⁄Ø∫ ‹ª Â∞‘≈‚∂ ‘ºÊ «Ú⁄Ø∫ ‹∂’ ’ج∆ ‹Ï∆

Â∞‘≈‚∆ ⁄∆˜ ÷Ø‘ ’∂ ÒÀ ‹≈Ú∂ ÂÁ Â∞√ƒ ¿∞√ ˘ Ø’‰ ÂØ∫ ¡√ÓºÊ ‘ØÚØ◊∂

Â∂ È≈ ‘∆ ’ج∆ √’≈∂-ÁÏ≈∂ Â∞‘≈‚∆ Á≈Á-Ϋ¡≈Á √π‰∂◊≈Õ

(C) Í «Î Ú∆ √Ó∂∫ «Ú⁄ √πË≈ È‘ƒ ‘ØÚ∂◊≈Õ ‘≈Ò≈ «ÁÈØ∫-«ÁÈ

ÏÏ≈Á∆ Ú≈Ò∂ Í≈√∂ ‹≈‰◊∂ ¡Â∂ ¡«‹‘≈ √Óª ¡≈ ‹≈Ú∂◊≈ «’ Â∞‘≈‚∆

«¬º˜Â Ú∆ Á»«‹¡ª Á∂ ‘ºÊ «Ú⁄ ‘ØÚ∂◊∆Õ Â∞‘≈˘ ¡≈͉∂ ÿ «Ú⁄

ÍÃÙ≈Á≈ ¤’«Á¡ª Ú∆ √«‘√≈ (‚) ‘∆ ‘∂◊≈ «’ ¡√ƒ Í»≈ ÍÃÙ≈Á≈ ¤’

Ú∆ √’ª◊∂ «’ È‘ƒÕ

(D) ‘≈Ò≈ ‘Ø «˜¡≈Á≈ «Ú◊Û ‹≈‰◊∂Õ ¡◊ª‘ ‹Ø ı»È-ı≈Ï≈

¡Â∂ ÏÏ≈Á∆ «Á√ ‘∆ ‘À, ¿∞√ ˘ Ú∂÷ ’∂ ¡≈ÂÓ≈ ’øÏÁ∆ ‘ÀÕ ¿∞‘

442

«Ì¡≈È’ «ÁzÙ Á∂«÷¡≈ È‘ƒ ‹ªÁ≈Õ ËÂ∆ ı»È È≈Ò ø◊∆ ‘ج∆ «Ú÷≈¬∆

«ÁøÁ∆ ‘ÀÕ ¡«‹‘∂ «Ì¡≈È’ √Ó∂∫ ’ج∆ √’≈ ‹ª ’ج∆ Áπ«È¡≈Ú∆ ÔÂÈ

Â∞‘≈‚∆ ÓÁÁ È‘ƒ ’ √’∂◊≈Õ ‹Ø ÍÓ∂Ù ‹∆ Á≈ Ì‹È-«√ÓÈ

’È◊∂ ¿∞‘Ȫ Á∆ º«÷¡≈ ˆÀÏ∆-Ù’Â∆ ’∂◊∆Õ «‹Ú∂∫ ⁄º’∆ Á∂ ÍπÛª ÂØ∫

¿∞‘ ‘∆ Á≈‰∂ Ï⁄Á∂ ‘È ‹Ø «’ºÒ∆ È≈Ò Òº◊ ‹ªÁ∂ ‘ÈÕ «ÏÒ’∞Ò «¬√∂

Â∑ª ‹Ø È≈Ó-«√ÓÈ Á∆ «’ºÒ∆ Á≈ ¡≈√≈ ÒÀ‰◊∂ ¿∞‘Ȫ Á≈ Ú≈Ò Ú∆

«Úø◊≈ È‘ƒ ‘ØÚ∂◊≈Õ ‘Ø Âª ’∆ ¡«‹‘∂ «Ì¡≈È’ √Ó∂∫ «Ú⁄ ÍØÊ∆¡ª-

◊π‡’∂ «ÓÒ‰∂ Ú∆ ÁπÒºÌ ‘Ø ‹≈‰◊∂Õ √Ø «¬√ Ò¬∆ Ì≈¬∆ «√øÿØ! ◊πÏ≈‰∆

’ø· ’«¡≈ ’ØÕ

«¬‘Ø «‹‘∂ Ì«Úº÷ Ï⁄È ’«‘‰ ¿∞Íø ¡≈Í ‹∆ È∂ √≈∆ √ø◊Â

Í≈√Ø∫ Í≥‹ Í≈· Ï∂ÈÂ∆ ⁄Ωͬ∆ √≈«‘Ï Á∂ ’Ú≈ ’∂ ◊π» Ó‘≈≈‹ ‹∆ Á∂

⁄Ȫ «Ú⁄ ¡Á≈√ ’∆Â∆, ““‘∂ ˆ∆Ï-«ÈÚ≈˜ ‹∆! ‹Ø ¡≈Í ‹∆ È∂

«ÁzÙ «Á÷≈«¬¡≈ ‘À, ¡≈Í ‘∆ ¡≈͉∂ È≈Ó Á∆ ‡∂’ ÏıÙ ’ ’∂ ¡«‹‘∂

«Ì¡≈È’ √Ó∂∫ «Ú⁄ √ø◊ Á∆ º«÷¡≈ ’È∆Õ”” ¿∞Íø √Ï √ø◊ È∂

ÒØÛ ¡È∞√≈ ¶◊ ¤«’¡≈ Í ÓÈ «Ú⁄ ¡≈¿∞‰ Ú≈Ò∂ «Ì¡≈È’ √Ó∂∫

Á≈ √«‘Ó ’¬∆ «ÁÈ Ï«‰¡≈ «‘≈Õ

ppppppppppppppp

443

ìÅìÅ ÜÆ é¶ Çå¿é ÃÅñ ÖÅñÃÅ ê³æ ñÂÆ íÜé-ìÅìÅ ÜÆ é¶ Çå¿é ÃÅñ ÖÅñÃÅ ê³æ ñÂÆ íÜé-ìÅìÅ ÜÆ é¶ Çå¿é ÃÅñ ÖÅñÃÅ ê³æ ñÂÆ íÜé-ìÅìÅ ÜÆ é¶ Çå¿é ÃÅñ ÖÅñÃÅ ê³æ ñÂÆ íÜé-ìÅìÅ ÜÆ é¶ Çå¿é ÃÅñ ÖÅñÃÅ ê³æ ñÂÆ íÜé-ÇÃîðé ÕðéÅÇÃîðé ÕðéÅÇÃîðé ÕðéÅÇÃîðé ÕðéÅÇÃîðé ÕðéÅ

AIGF ¬∆. Á∆ «Ú√≈÷∆ ˘ Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ ÷≈Ò√≈ Í≥Ê Á∆ ⁄Û∑Á∆

’Ò≈ ¡Â∂ ¡≈¿∞‰ Ú≈Ò∂ √ø’‡-Ó¬∆ √Ó∂∫ «Ú⁄ √‘≈«¬Â≈ Ú≈√Â∂ «√ÓÈ-

Ì‹È Á≈ «ÈÔÓ ¡øÌ ’ «ÁºÂ≈Õ Ï≈‘ ‹≈‰-¡≈¿∞‰ Á≈ √ø’Ø⁄

«÷¡≈Õ ‹∂ «’√∂ ’≈È Ï≈‘ ‹≈‰≈ Ú∆ ÍÀ∫Á≈ ª ¡≈͉≈ ¡øÌ ’∆Â≈

«ÈÔÓ ¿∞√ ‹◊∑≈ ÏÀ· ’∂ Í»≈ ’ ÒÀ∫Á∂Õ AIGI ¬∆. Á∆ «Ú√≈÷∆ ˘

√«Â◊π» √Ã∆ ◊π» ◊ÃøÊ √≈«‘Ï ‹∆ ¡º◊∂ «ÂøȪ √≈Òª Á∂ «¬√ «√ÓÈ-

Ì‹È Á∆ ¡Á≈√ ’∆Â∆ «’ ““‘∂ √«Â◊π» ‹∆! «‹øÈ≈ È≈Ó-«√ÓÈ Â∂

◊πÏ≈‰∆ Á≈ √≈ËÈ ¡≈Í ‹∆ È∂ Ïı«ÙÙ ’ ’∂ ’Ú≈«¬¡≈ «¬√ √≈∂

’∆Â∂ ‘ج∂ Ì‹È Á≈ ÎÒ √Óπº⁄∂ ı≈Ò√≈ Í≥Ê ˘ Ïı«ÙÙ ’Ø ¡Â∂ ‹Ø √ø’‡

Á≈ √Óª ¡≈Í ‹∆ Á∂ Í≥Ê ¿∞µÍ ¡≈¿∞‰ Ú≈Ò≈ ‘À, ¡≈͉∆ Á«¬¡≈

«ÁzÙ‡∆ ’ ’∂ ÷≈Ò√≈ Í≥Ê ˘ ⁄Û∑Á∆ ’Ò≈ ÍÃÁ≈È ’ØÕ ¡≈͉∂ «ÏÁ-

Ï≈‰∂ Á∆ Ò≈‹ º÷ØÕ””

‘ ؘ Á≈ ÍÃØ◊≈Ó

¡≈Í ‹∆ ‘ ؘ ÁØ Ú‹∂ ÂÛ’∂ ¿∞· ’∂ «¬ÙÈ≈È ’Á∂ó¿∞ÍøÂ

«¬’ ÿ≥‡≈ È≈Ó-«√ÓÈ «Ú⁄ ‹πÛÁ∂Õ «ÂøÈ Ú‹∂ Á∂ ’∆ÏÈ Ï≈’∆ √ø◊Â

‹Ø ’ØÒ ‘øπÁ∆, ¿∞√ ˘ √≈ÚË≈È ’Á∂Õ √ø◊ Á∂ «¬ÙÈ≈È ¡≈«Á’ ’È

Â’ ¡≈Í ‹∆ È≈Ó-«√ÓÈ «Ú⁄ ‹πÛ∂ «‘øÁ∂Õ «Î √ø◊Â∆ »Í «Ú⁄

«ÈºÂÈ∂Ó ’Á∂ ¿∞Íø √Ã∆ √π÷ÓÈ∆ √≈«‘Ï Á≈ Í≈· «¬√∂ Â∑ª Í»≈

’∆Â≈ ‹ªÁ≈Õ «¬√ ÂØ∫ Ï≈¡Á √≈∆ √ø◊ √Ó∂Â, √«Â◊π» √Ã∆ ◊π» ◊ÃøÊ

√≈«‘Ï ‹∆ Á∂ ‘˜» Íπº‹ ’∂ ¡Á≈√ ’È ¿∞Íø ‘π’ÓÈ≈Ó≈ ÒÀ ’∂ G

Ú‹∂ Á∂ ’∆ÏÈ ÊØÛ∑≈ ¡≈‘≈ ’Á∂Õ «Î ¡≈͉∂ ¡≈√È ¿∞µÍ ⁄Ò∂

‹ªÁ∂ ¡Â∂ „≈¬∆-«ÂøÈ ÿ≥‡∂ «√ÓÈ ¡Â∂ Ï≈’∆ √Óª ÙÏÁª Á≈ ‹≈Í

’ ’∂ ÁπÍ«‘ «¬’ Ú‹∂ Ï≈‘ √ø◊ «Ú⁄ ¡≈ ‹ªÁ∂Õ ¶◊ ¤’ ’∂

Ï≈‘Ø∫ ¡≈¬∆ √ø◊ È≈Ò «¬’ ÿ≥‡≈ ˜»∆ Ï⁄È-«ÏÒ≈√ ’Á∂óÈ‘ƒ

444

ª Ì≈¬∆ Ú∆ «√øÿ ‹∆ Á∂ «Ò÷∂ ◊π»-⁄ÓÂ’≈ª «Ú⁄Ø∫ √≈÷∆ ÍÛ∑È Ò¬∆

«’√∂ ÍÃ∂Ó∆ ˘ ‘π’Ó ’ «ÁøÁ∂Õ „≈¬∆ Ú‹∂ «Î ÁπÏ≈≈ ¡≈͉∂ ¡≈√È

Â∂ ⁄Ò∂ ‹ªÁ∂ ¡Â∂ «ÓÊ∂ ‘ج∂ «ÈÔÓ ˘ Í»≈ ’Á∂Õ Ù≈Ó ¤∂ Ú‹∂ Á∂

’∆ÏÈ ÓπÛ Ï≈‘ ¡≈ ’∂ ÊØÛ∑≈ √À ’È Ò¬∆ ⁄Ò∂ ‹ªÁ∂Õ √À ’Á∂

√Ó∂∫ Ú∆ √Â∂ ÏÒÚø‚ Á∆ Ú≈ ¡Â∂ Ï∂ÈÂ∆ ⁄Ωͬ∆ Á∂ Í≈· ¡≈Í ’Á∂

‹ª «’√∂ «√øÿ Í≈√Ø∫ √π‰Á∂Õ Ú≈Í√ ¡≈ ’∂ √ØÁπ «‘≈√ √≈«‘Ï Á∆

‘≈˜∆ Ì ’∂ ◊π» Ó‘≈≈‹ ‹∆ Á≈ √π÷-¡≈√È ’ ’∂, ¡º· Ú‹∂ Á∂

’∆ÏÈ ’∂ÚÒ ÊØÛ∑≈ «‹‘≈ ÁπºË ¤’Á∂Õ √ø◊ Á∂ ¶◊ ¤’‰ ¿∞ÍøÂ

√≈∆ √ø◊ «Ú⁄ «¬’ ÿ≥‡≈ ◊π-«¬«Â‘≈√ Á∆ ’Ê≈ √ÃÚ‰ ’Á∂Õ

√Ø«‘Ò∂ Á≈ Í≈· ’’∂ ÍÓ∂Ù ‹∆ Á∆ Ô≈Á «Ú⁄ √πÂ∆ ˘ Ò≈ ’∂ √∆

˘ ¡≈≈Ó «Ú⁄ Í≈ «ÁøÁ∂Õ

™‹ ª √≈∆ ¡≈Ô± ‘∆ ¡≈Í ‹∆ È∂ «¬√ È∂Ó ¡È∞√≈ ‹∆ÚÈ

ÏÂ∆ ’∆Â≈ Í AIGF Á∆ «Ú√≈÷∆ ÂØ∫ AIGI Á∆ «Ú√≈÷∆ Â’ ª

«ÈÔÓ «Ú⁄ ÌØ≈ «‹øÈ≈ Ú∆ ¯’ È‘ƒ ÍÀ‰ «ÁºÂ≈Õ

¡≈Í ‹∆ ÚºÒØ∫ ¡øÌ∂ «¬√ «ÈÔÓ Á∂ Á»√∂ √≈Ò ‘∆ «Ú√≈÷∆ Ú≈Ò∂

«ÁÈ (AIGH Á∆ «Ú√≈÷∆ ˘) È’ Ë≈∆¡ª ‘ºÊØ∫ «√øÿª Á∂ ’ÂÒ∂-¡≈Ó

Á∆ ıÏ ¡≈Í ‹∆ ˘ «ÓÒ∆Õ «√øÿª √Ó∂ ¡≈Í ‹∆ ¿∞√∂ Ú∂Ò∂ √Ã∆

¡≥«ÓÃÂ√ √≈«‘Ï Íπº‹∂Õ Ù‘∆Á «√øÿª Á∂ ÁÙÈ ’∆Â∂ ¡Â∂ Ï≈’∆ Í≥Ê’

Óπ÷∆¡ª È≈Ò √’≈∆ ’«ø«Á¡ª ˘ «ÓÒ ’∂, Ù‘∆Á «√øÿª Á≈ √√’≈

’Ú≈ ’∂ ÏÛ∂ Áπ÷∆ «‘Á∂ È≈Ò Ú≈Í√ ÍÂ∂Õ

ppppppppppppppp

445

î¼æÅ ÇàÕÅÀ°ä çÅ ÁÇèÕÅð Õ¶òñ ÃÇå×¹ðÈ ÃÌÆî¼æÅ ÇàÕÅÀ°ä çÅ ÁÇèÕÅð Õ¶òñ ÃÇå×¹ðÈ ÃÌÆî¼æÅ ÇàÕÅÀ°ä çÅ ÁÇèÕÅð Õ¶òñ ÃÇå×¹ðÈ ÃÌÆî¼æÅ ÇàÕÅÀ°ä çÅ ÁÇèÕÅð Õ¶òñ ÃÇå×¹ðÈ ÃÌÆî¼æÅ ÇàÕÅÀ°ä çÅ ÁÇèÕÅð Õ¶òñ ÃÇå×¹ðÈ ÃÌÆ×¹ðÈ ×Ì¿æ ÃÅÇÔì ÜÆ ù ÔÆ ÔË×¹ðÈ ×Ì¿æ ÃÅÇÔì ÜÆ ù ÔÆ ÔË×¹ðÈ ×Ì¿æ ÃÅÇÔì ÜÆ ù ÔÆ ÔË×¹ðÈ ×Ì¿æ ÃÅÇÔì ÜÆ ù ÔÆ ÔË×¹ðÈ ×Ì¿æ ÃÅÇÔì ÜÆ ù ÔÆ ÔË

¡≈Í ‹∆ ˘ «ÓÒ‰ ‹Á Ú∆ ’ج∆ ◊πÓπ÷ ÍÃ∂Ó∆ ¡≈™Á≈ ÂÁ √Ì

ÂØ∫ Í«‘Ò∂ ¡≈Í ‹∆ Íπº¤Á∂ «’ √«Â◊π» ‹∆ Á∂ ÁÙÈ ’ ¡≈¬∂ ‘Ø?

√ø◊ ˘ «¬‘ Â≈’∆Á∆ ‘π’Ó √∆ «’ √Ì ÂØ∫ Í«‘Ò∂ √«Â◊π» ‹∆ ˘

ÈÓ√’≈ ’’∂ «Î √≈˘ «ÓÒ‰ ¡≈¿∞‰≈ ‘À, ¡Â∂ √≈˘ (Ì≈Ú Ï≈Ï≈

‹∆ ˘) ÓºÊ≈ «ÏÒ’∞Ò È‘ƒ ‡∂’‰≈ ’∂ÚÒ

““Ú≈«‘◊π» ‹∆ ’≈ ÷≈Ò√≈® Ú≈«‘◊π» ‹∆ ’∆ ¯Â«‘®””

‘∆ ÏπÒ≈¿∞‰∆ ‘ÀÕ ’¬∆ Ú≈ ‹ÁØ∫ ’ج∆ ÈÚƒ √ø◊ ¡≈¿∞‰∆ ÂÁ ¡◊≈¿±∫

‘∆ Ï∂ÈÂ∆ ’ Á∂‰∆ «’ √≈˘ ’ج∆ Ú∆ ÍÃ∂Ó∆ ÓºÊ≈ È≈ ‡∂’∂Õ ÓºÊ≈ ’∂ÚÒ

Â∂ ’∂ÚÒ √«Â◊π» √Ã∆ ◊π» ◊ÃøÊ √≈«‘Ï ‹∆ ˘ ‘∆ ‡∂’‰≈ ‘À, ‹Ø «’ √≈‚∂

◊πÁ∂Ú ‹∆ ‘ÈÕ «‹È∑ª ˘ ÈÓ√’≈ ’È È≈Ò √Ì Á≈ª ÍÃ≈ÍÂ

‘øπÁ∆¡ª ‘ÈÕ

¡≈Í ‹∆ Á≈ ’ÊÈ √∆ «’ ◊π«√º÷ ˘ ¡≈͉∂ ÍÀª ¿∞µÍ ÷Û∂

«‘‰≈ ⁄≈‘∆Á≈ ‘À, ¡≈͉≈ ¡√»Ò È‘ƒ ¤º‚‰≈ ⁄≈‘∆Á≈Õ ‹Ø ‹«◊¡≈√»

¡≈͉≈ ¡√»Ò ¤º‚ ‹ªÁ≈ ‘À ¿∞√ ˘ ’∞ºfi Ú∆ ÍÃ≈Í ȑƒ ‘øπÁ≈Õ √≈˘

√«Â◊π» ‹∆ Á≈ ‘π’Ó ‘À «’ ‹Á Ú∆ ÁØ ◊π«√º÷ «ÓÒ‰ ÂÁ ◊π» ’∆

ÏıÙ∆ Ϋ‘ (Ú≈«‘◊π» ‹∆ ’≈ ÷≈Ò√≈® Ú≈«‘◊π» ‹∆ ’∆ Ϋ‘®) ‘∆

ÏπÒ≈¿∞‰∆ ‘ÀÕ Î«‘ ÏπÒ≈¿∞‰ È≈Ò «¬’ ª ⁄≈ Ú≈ ◊πÓ≥Âz Á≈

¿∞⁄≈È ‘Ø ‹ªÁ≈ ‘À, Á»√∂ √«Â◊π» ‹∆ Á∆¡ª ıπÙ∆¡ª ÍÃ≈Í ‘øπÁ∆¡ª

‘ÈÕ Ï≈Ï≈ ‹∆ Á∆Ú≈È «Ú⁄ ¡’√ Ï∂ÈÂ∆ ’«¡≈ ’Á∂ √È «’ ’¬∆

Ú≈ ¡√ƒ ÁØÈØ∫ Í≈«√¡ª ÂØ∫ ı≈Ò∆ «‘ ‹ªÁ∂ ‘ª Ì≈Ú «’ √«Â◊π» ‹∆

‹Ø ÓΩ’∂ Á∂ Ó≈Ò’ ‘È, Ì≈ÚÈ∆ È≈Ò ¡√ƒ ¿∞‘Ȫ ˘ ÈÓ√’≈ È‘ƒ

’Á∂ «’™«’ √≈‚∆ Í»È Ì≈ÚÈ∆ √«Â◊πª ¿∞µÍ È‘ƒ ‘øπÁ∆, √∆Ë≈∆

Á∆ ‡∂’ ÓÈ «Ú⁄ ω∆ ‘؉ ’’∂ Á∂‘Ë≈∆¡ª ˘ ÈÓ√’≈ ’Á∂ ‘ªÕ

«‹√ ’≈È √«Â◊π» ‹∆ Á∆ ÍÃ√øÈÂ≈ ÂØ∫ Úªfi∂ «‘ ‹ªÁ∂ ‘ª Â∂ ¿∞‘

Á∂‘Ë≈∆, «‹√ ˘ ¡√ƒ ÓºÊ≈ ‡∂’Á∂ ‘ª, √≈˘ ’∞fi Á∂ È‘ƒ √’Á∂Õ

446

‹Á Ú∆ ’ج∆ ÍÃ∂Ó∆, ¡≈Í ‹∆ Í≈√ ¡≈«Ê’ ‹ª ÍÓ≈«Ê’ ÓπÙ’Ò

ÒÀ ’∂ ¡≈™Á≈ ÂÁ ¿∞√ Á∆ Ï∂ÈÂ∆ √π‰ ’∂ Ï≈Ï≈ ‹∆ ¿∞√ ˘ √«Â◊π»

√Ã∆ ◊π» ◊ÃøÊ √≈«‘Ï ‹∆ Í≈√ ÒÀ ‹ªÁ∂ ¡Â∂ ¿∞√ ÍÃ∂Ó∆ ȱø ◊πÁ∂Ú ‹∆

Á∂ ⁄Ȫ «Ú⁄ Ï∂ÈÂ∆ ’È Ò¬∆ ’«‘øÁ∂ Â∂ ¡≈Í ⁄Ω √≈«‘Ï Á∆ √∂Ú≈

’Á∂Õ Ï∂ÈÂ∆ √Ó≈Í ‘؉ ¿∞Íø √«Â◊π» ‹∆ Í≈√Ø∫ ‘π’ÓÈ≈Ó∂ Á∂ »Í

«Ú⁄ ¡◊Ú≈¬∆ ÒÀ∫Á∂ ¡Â∂ ¿∞√ ¡È∞√≈ ¿∞√ ÍÃ∂Ó∆ ˘ «’√∂ ◊πÏ≈‰∆ Á∂

ÙÏÁ ¡≈«Á’ Á≈ ‹≈Í ’È Ò¬∆ Ï∂ÈÂ∆ ’ «ÁøÁ∂ ¡Â∂ È≈Ò ‘∆ «¬‘

Â≈’∆Á ’Á∂ «’ ‘ ؘ ‹≈Í ’’∂ √«Â◊π» ‹∆ Á∂ ⁄Ȫ «Ú⁄

Ï∂ÈÂ∆ ’È∆ ‘À Â∂ ‹Á ’≈‹ √Ω ‹≈Ú∂ ÂÁ ◊π» ’∂ ⁄Ȫ È≈Ò

¡≈͉∆ ¡≈ÂÓ≈ Á∆ ͺ’∆ ◊ø„ Í≈ ÒÀ‰∆ ‘À Ì≈Ú ¡≥«Óऺ’ ÒÀ‰≈Õ

«¬√ ÍÃ’≈ ¿∞√ ÍÃ∂Ó∆ ˘ ◊π» ⁄Ȫ È≈Ò ‹ØÛ ’∂ ÒØ’ √π÷∆ Â∂ ÍÃÒØ’

√π‘∂Ò∂ ’ «ÁøÁ∂Õ

ppppppppppppppp

447

îé ÇÂÕÅ×ð Õðé çÅ åðÆÕÅîé ÇÂÕÅ×ð Õðé çÅ åðÆÕÅîé ÇÂÕÅ×ð Õðé çÅ åðÆÕÅîé ÇÂÕÅ×ð Õðé çÅ åðÆÕÅîé ÇÂÕÅ×ð Õðé çÅ åðÆÕÅ

’∆ÏÈ ÍÓ≈Ê Á∂ ‘ ͪË∆ Á≈ Óπº÷ ÍÃÙÈ «¬‘Ø ‘∆ ‘øπÁ≈ ‘À «’

““¡√ƒ Ï≈‰∆ Ú∆ ÍÛ∑Á∂ ‘ª, È≈Ó ‹Í‰ Á≈ ÔÂÈ Ú∆ ’Á∂ ‘ª Í

√≈‚≈ ÓÈ È‘ƒ «‡’Á≈Õ”” Ï≈Ï≈ ‹∆ Í≈√ Ú∆ ’¬∆¡ª ‹«◊¡≈√»¡ª È∂

«¬‘Ø Ï∂ÈÂ∆ ’È∆ ¡Â∂ È≈Ò ‘∆ ’«‘‰≈ «’ ÓÈ ˘ «‡’≈¿∞‰ Á≈ ’ج∆

Â∆’≈ Áº√ØÕ ¡≈Í ‹∆ È∂ ÏÛ∂ ÍÃ∂Ó È≈Ò ¿∞√ ‹«◊¡≈√» Á∂ ÍÃÙÈ ˘ √π‰

’∂ ¿∞µÂ Á∂‰≈ «’ «‹√ ÓÈ ˘ «‡’≈¿∞‰ Ò¬∆ √≈‚∂ ÓÈ «Ú⁄ «¬ÂÈ∆

Ò≈Ò√≈ ‘À, ’∆ ¿∞√ ˘ «‡’≈¿∞‰ Ò¬∆ ¡√ƒ ’ج∆ ÔÂÈ Ú∆ ’Á∂ ‘ª

Ì≈Ú «’ ’ج∆ Ú’Â ’º„Á∂ ‘ª? «‹√ √Ó∂∫ «Ú⁄ ¡√ƒ «¬‘ ¡«Ì¡≈√

’∆¬∂ «’ √≈‚∂ ÓÈ È∂ Ï≈‘ ̺‹‰≈ ‘À Â∂ ¡√ƒ «¬√ ˘ Ø’‰ Á≈ ÔÂÈ

’È≈ ‘ÀÕ √Ø Ì≈¬∆ ‹∂ ÔÂÈ ’Á∂ ‘Ø ÂÁ ª ËøÈÂ≈ Á∂ ÔØ◊ ‘Ø, ‹∂

¡‹∂ ¡≈ͪ ÔÂÈ ‘∆ ¡øÌ È‘ƒ ’∆Â≈ ÂÁ «ÏȪ ÔÂÈ ÂØ∫ ª ’ج∆

¤Ø‡≈-Ó؇≈ Áπ«È¡≈Ú∆ ’øÓ Ú∆ È‘ƒ √ΩÁ≈ Â∂ «¬‘ ª :

Ó«È ‹∆ÂÀ ‹◊π ‹∆Â∞® (‹Íπ‹∆ √≈«‘Ï)

¡È∞√≈ √ø√≈ ˘ ¯Â«‘ ’È «‹øÈ≈ ¡Ω÷≈ ’øÓ ‘ÀÕ ‘ª, ™fi «¬√ «Ú⁄

ÌØ≈ «‹øÈ≈ Ú∆ Ùø’≈ È‘ƒ «’ ÍÓ≈Ê Á∆¡ª √≈∆¡ª ÍÃ≈ÍÂ∆¡ª ÓÈ

Á∆ «‡’≈¬∆ È≈Ò ‘∆ ÍÃ≈Í ‘؉∆¡ª ‘ÈÕ «ÏȪ ÓÈ Á∆ «‡’≈¬∆ ÂØ∫

ÍÛ∑∆ ◊πÏ≈‰∆ ¡Â∂ ‹«Í¡≈ È≈Ó ¿∞‘ ø◊ È‘ƒ «Ò¡≈¿∞‰≈ «‹√ Á∆

«’ ¡√ƒ ¡≈√ ’Á∂ ‘ªÕ ÓÈ Á≈ √πÌ≈¿∞ Ï≈‘-Óπ÷∆ ‘؉ ’ ’∂ «¬√

È∂ Ï≈‘ √ø√≈«’ ÍÁ≈ʪ ÚºÒ Ìº‹‰≈ ‘À ¡Â∂ √≈‚≈ ÔÂÈ ◊π» Á≈

˙‡ ¡≈√≈ ÒÀ ’∂ «¬√ ˘ ¡≥Â-Óπ÷∆ ’È Á≈ ‘؉≈ ⁄≈‘∆Á≈ ‘ÀÕ Ì≈¬∆

◊πÁ≈√ ‹∆ ¿∞‘Ȫ ÂØ∫ ‘∆ ’∞Ï≈È-√Á’∂ ‹ªÁ∂ ‘È ‹Ø «¬√ √≈ËÈ ˘

¡Í‰≈™Á∂ ‘È :

‘¿∞ √Á’∂ «ÂÈ≈ ◊π«√÷ª Ï≈‘« ‹ªÁ≈ Ú«‹ ‘≈«¬¡≈®

(Ì≈: ◊π: Ú≈ 12, Í¿∞Û∆ 6)

ÓÈ È∂ ª Ï≈‘ ‹≈‰≈ ‘∆ ‘À «’™«’ :

‹ÈÓ ‹ÈÓ ’∆ «¬√π ÓÈ ’¿∞ Ó´ Ò≈◊∆ ’≈Ò≈ ‘Ø¡≈ «√¡≈‘π®

(√ÒØ’ Ó: 3, Í≥È≈ 651)

448

‹ÈÓª-‹ÈÓªÂzª Á∂ ’Ó-√ø√’≈ª ’≈È «¬‘ ÓÈ ¡≈͉∂ ¡√Ò∂

(’∂∫Á) ÂØ∫ Á» ‘Ø ’∂ ÓÀÒ≈ ‘Ø ⁄π’≈ ‘À ¡Â∂ ÓπÛ-ÓπÛ ’∂ ¿∞‘Ȫ Ó≈«¬’∆

Ú√±¡ª ÚºÒ Ìº‹Á≈ ‘À ‹Ø «¬√ ˘ ⁄ø◊∆¡ª Ò◊Á∆¡ª ‘È Í «‹È∑ª

Ó≈«¬’∆ ÍÁ≈ʪ ˘ ÍÃ≈Í ’È Ò¬∆ √≈‚≈ «¬‘ Óȱ¡≈ √ø’ÒÍ ’

’∂ Ï≈‘-Óπ÷∆ ‘øπÁ≈ ‘À, ◊π»-¿∞ÍÁ∂Ù ¡È∞√≈ ¡√ƒ ¿∞√ ˘ «ÏÏ∂’-ÏπºË∆

≈‘ƒ Ú∂÷‰≈ ‘À «’ «‹√ Í≈√∂ √≈‚≈ ÓÈ Ìº‹Á≈ ‘À ’∆ «¬‘ √º⁄-Óπº⁄

⁄ø◊≈ Ú∆ ‘À «’ È‘ƒ? «¬√ Â∑ª ◊πÏ≈‰∆ ÂØ∫ ¡◊Ú≈¬∆ ÒÀ ’∂ ¡≈͉∂

√Ã∂Ù‡ ÓÈ (ÏπºË∆) È≈Ò ÓÀÒ∂ ÓÈ ˘ Ï≈‘ ‹≈‰ ÂØ∫ Ø’‰ Ò¬∆ ÔÂÈ

’È≈ ⁄≈‘∆Á≈ ‘ÀÕ

ÓÈ ‘∆ È≈«Ò fi◊Û≈ ÓÈ ‘∆ È≈«Ò √Ê ÓÈ ‘∆ Ó≥«fi √Ó≈«¬®

ÓÈ∞ ‹Ø «¬¤∂ √Ø Ò‘À √⁄À √Ï«Á √πÌ≈«¬® (Ó: 3, Í≥È≈ 87)

«¬√ Â∑ª ÔÂÈ ’È È≈Ò :

ÓÈ ‘∆ Â∂ ÓÈ∞ Ó≈«È¡≈ ◊π ’À √Ï«Á ¡Í≈«®

(√ÒØ’ Ó: 3, Í≥È≈ 587)

ÓÈ «Ú⁄ ‹Ø √ø’ÒÍ ¿∞µ· ‘∂ ‘È, «‹È∑ª ˘ ¡√ƒ ÎπÈ∂ ’«‘øÁ∂ ‘ª,

«¬‘ ÎπÈ∂ √πÌ≈¿∞ ÂØ∫ ÍÀÁ≈ ‘øπÁ∂ ‘ÈÕ √πÌ≈¿∞ «’Ú∂∫ ωÁ≈ ‘À? ‹Ø ’Ó

ÓÈ∞º÷ Ú≈-Ú≈ ’∂ ¿∞‘Ø «‹‘≈ ‘∆ ¿∞√ Á≈ √πÌ≈¿∞ ω ‹ªÁ≈ ‘ÀÕ ’Ó

Ú≈-Ú≈ ¿∞‘Ø ‘∆ «¬√ ‹∆Ú Áπ¡≈≈ ’∆Â∂ ‹ªÁ∂ ‘È, «‹‘Ø «‹‘≈

«¬√Á≈ ¡≈Ò≈-Áπ¡≈Ò≈ (Ì≈Ú √ø◊Â) ‘øπÁ≈ ‘ÀÕ ◊π» È≈È’ Í≈ÂÙ≈‘ ‹∆

Á≈ ‘π’Ó ‘À :

‹∂‘∂ ’Ó ’Ó≈«¬ Â∂‘≈ ‘Ø«¬√∆® (√»‘∆ Ó: 1, Í≥È≈ 730)

«‹‘Ø «‹‘∆ «¬‘ ‹∆Ú √ø◊ ’Á≈ ‘À ¡Â∂ ÓπÛ-ÓπÛ ’Ó ’Á≈

‘À, ¿∞‘Ø «‹‘∂ ‘∆ ÎπÈ∂ Ú≈-Ú≈ ÓÈ «Ú⁄ ¡≈™Á∂ ‘ÈÕ √Ø ÓÈ ˘

«‡’≈¿∞‰ Ú≈√Â∂ √Ì ÂØ∫ Í«‘Òª ’øÓ ¡√ƒ «¬‘ ’∆¬∂ «’ «ÈºÂ Á∆

√ø◊ ˘ ¡≈ͪ ““◊π»-√ø◊«Â”” «Ú⁄ ÏÁÒ Ò¬∆¬∂Õ Á»√≈, ¡≈͉∂ ÓÈ

˘ ◊πÏ≈‰∆ (◊π-¿∞ÍÁ∂Ù) √π‰È «Ú⁄ Ò≈ Á∂¬∆¬∂Õ «’™«’ ◊π»-Ï⁄Ȫ

˘ √ÃÚ‰ ’È È≈Ò :

√π«‰¡À Ò≈◊À √‘«‹ «Ë¡≈È∞® (‹Íπ‹∆ √≈«‘Ï)

«¬√ ÂØ∫ «¬Ò≈Ú≈ ‹Íπ‹∆ √≈«‘Ï «Ú⁄ ⁄≈ Í¿∞Û∆¡ª √«Â◊π» √Ã∆

◊π» È≈È’ Á∂Ú ‹∆ È∂ ◊πÏ≈‰∆ ˘ √π‰È Á∂ Ó‘≈ÂÓ ÍÃÂ∆ ‘∆ ¿∞⁄≈È

’∆Â∆¡ª ‘ÈÕ ‹∂ ¡√ƒ ¿∞‘Ȫ ˘ «Ú⁄≈ ’∂ ÍÛ∑∆¬∂ ÂÁ «◊¡≈ ‘Ø

‹≈Ú∂◊∆ «’ √π‰È È≈Ò ’∆ ’∞fi ÍÃ≈Í ‘Ø ‹ªÁ≈ ‘ÀÕ

449

¡≈ͪ ‘π‰ Ú∂÷‰≈ ‘À «’ «‹øÈ∆ Ú∆ Ï≈‰∆ ¡√ƒ ÍÛ∑Á∂ ‘ª, ¿∞√

«Ú⁄Ø∫ «’øÈ∆ ’∞ √π‰Á∂ ‘ªÕ ◊πÏ≈‰∆ ¡√ƒ ÂÁ ‘∆ √π‰ √’ª◊∂ ‹∂’

ÓÈ «‡’≈¿∞ «Ú⁄ ‘ØÚ∂◊≈Õ ‹Ø ¡√ƒ ““Ú≈«‘◊π»-◊πÓ≥Âz”” Á≈ ¿∞⁄≈È

’∆¬∂ ÂÁ ¿∞√ ˘ Ú∆ ¡≈͉∂ ’øȪ È≈Ò √π‰∆¬∂Õ ÓπÛ-ÓπÛ ‹≈Í ’’∂,

¿∞√ ‹≈Í Á∆ ËπÈ ˘ √π‰È «Ú⁄ ÓÈ ˘ Ò≈ Á∂¬∆¬∂ Ϻ√ ’≈‹ √Ω

‹≈Ú∂◊≈Õ

Ëπ«È Ó«‘ «Ë¡≈È∞ «Ë¡≈È Ó«‘ ‹≈«È¡≈ ◊πÓπ«÷ ¡’Ê ’‘≈È∆®3®

(≈Ó’Ò∆ Ó: 1, Í≥È≈ 879)

Ï≈Ï≈ ‹∆, ÓÈ ˘ «‡’≈¿∞‰ Ò¬∆ «¬’ ‘Ø √≈ËÈ Ú∆ Áº«√¡≈ ’Á∂

√È «’ «ÈÔÓ È≈Ò ‹∂’ ¡√ƒ ‘ ؘ Ó»Ò-Ó≥ Á∂ ÿº‡Ø-ÿº‡ BG

Í≈· ‹ª «‹øÈ∂ ‘Ø «¬√ ÂØ∫ ÚºË ‘Ø √’‰, ’∆¬∂Õ Í «◊‰Â∆ «Ú⁄

’∂ÚÒ ¿∞‘ ‘∆ Ó»Ò-Ó≥Âz Á≈ Í≈· Ù≈ÓÒ ’È≈ ‘À ‹Ø √≈≈ ‘∆ √≈‚∂

ÓÈ È∂ √π«‰¡≈ ‘ØÚ∂Õ ‹∂ Ó»Ò-Ó≥Âz Á≈ Í≈· ’«Á¡ª ÓÈ Ï≈‘Ò∂ ÎπÈ∂

«Ú⁄ ⁄Ò≈ ‹≈Ú∂ ÂÁ «Î ÓπÛ ’∂ ¡øÌ ÂØ∫ «¬‘ Í≈· ¡øÌ ’ Á∂‰≈Õ

Ì≈Ú∂∫ ⁄≈ Ú≈∆, Ì≈Ú∂∫ Í≥‹ Ú≈∆ ÓπÛ-ÓπÛ ’∂ ’È≈ ÍÚ∂ Í «◊‰Â∆

«Ú⁄ ¿∞‘ Í≈· ‘∆ Ù≈ÓÒ ’È≈ ‘À, ‹Ø∫ «ÏȪ ÎπÈ≈ ¡≈¬∂ √øÍ»È ‘ØÚ∂Õ

«¬√ Â∑ª ÔÂÈ ’Á∂-’Á∂ ÓÈ √π‰È Á≈ ¡≈Á∆ ‘Ø ‹≈Ú∂◊≈ ¡Â∂

«¬’≈◊Â≈ ÚËÁ∆ ‹≈Ú∂◊∆Õ «‹™-«‹™ «¬’≈◊Â≈ ÚË∂◊∆, «Â™-

«Â™ ÓÈ ˘ È≈Ó Á≈ √ ¡≈¿∞‰ Òº◊ ÍÚ∂◊≈Õ ‹ÁØ∫ È≈Ó Á≈ √

¡≈¿∞‰ Òº◊ «Í¡≈ «Î ª :

‘« √ ’≈ Âø» ⁄≈÷«‘ √≈Áπ®

⁄≈÷ ‘Ø«¬ ‘«‘ «Ï√Ó≈Áπ®1®

(◊¿∞Û∆ ◊π¡≈∂∆ Ó: 5, Í≥È≈ 180)

Ú≈Ò∆ ÁÙ≈ Ú≈ÍÈ Òº◊ ‹≈Ú∂◊∆Õ

ÓÈ ˘ Ó≈È Á∆ ÒØÛ È‘ƒ Â∂ È≈ ‘∆ «¬√ ÓÈ È∂ ÓÈ≈ ‘ÀÕ ’∂ÚÒ

◊π» Á∂ ¿∞ÍÁ∂Ù ˘ ¡≈͉∂ ÓÈ Á∂ √Ø⁄-Ó≥‚Ò «Ú⁄ Ú√≈ ’∂ ÓÈ Á≈ πı

(ÍÃÚ≈‘, Ú∂◊) ÏÁÒ‰ Á∆ ÒØÛ ‘À :

È≈ ÓÈ∞ ÓÀ È Ó≈«¬¡≈ ÓÀ®

«‹«È «’¤∞ ’∆¡≈ √ج∆ ‹≈‰À

√ÏÁπ Ú∆⁄≈« Ì¿∞ √≈◊π ÂÀ®1® ‘≈¿∞®

(ÍÃÌ≈Â∆ Ó: 1, Í≥È≈ 1342)

Ϻ√, ÓÈ Á∂ Ú‘≈¿∞ ˘ ’∂ÚÒ ¿∞Ò‡≈¿∞‰ Á∆ ‘∆ ÒØÛ ‘ÀÕ «‹Ú∂∫ «’ √»¯∆

¯’∆ Ï≈Ï≈ ÏπºÒ∑∂ Ù≈‘ ‹∆ ¡≈͉∂ ÓπÙÁ Í≈√ ÍÃÓ≈Ê Á∆ Íπº¤ Ò¬∆

450

Íπº‹∂ ¡Â∂ ÓÈ ˘ ÍÓ∂Ù Ú≈Ò∂ Í≈√∂ Ò≈¿∞‰ Á∆ «ÚË∆ Íπº¤∆ ÂÁ ÓπÙÁ

‹∆ ‹Ø ¿∞√ √Ó∂∫ ◊ø«„¡ª Á∆ ÍÈ∆∆ Íπº‡ ‘∂ √È ¡≈͉∂ ’øÓ «Ú⁄ πºfi∂

‘∂ Â∂ ¿∞µÂ «ÁºÂ≈ «’ :

Ïπ«Ò∑¡≈! ºÏ Á≈ ’∆ Í≈¿∞‰≈, «¬ËØ∫ Íπº‡‰≈ Â∂ ˙Ë Ò≈¿∞‰≈

Ï√, ÓÈ ˘ √ø√≈«’ √Ø⁄ª «¯’ª ¡Â∂ Ó≈Û∂ Îπ«È¡ª ÚºÒØ∫ ‘‡≈ ’∂

◊πÏ≈‰∆, ’∆ÂÈ ¡Â∂ È≈Ó √π‰È Ú≈Ò∂ Í≈√∂ Ò≈¿∞‰ Á∆ ‘∆ ÒØÛ ‘ÀÕ

ÓÈ Á≈ Ω∫¡ ‘∆ ÏÁÒ‰≈ ‘ÀÕ «¬‘ ’ج∆ √Ω÷∆ ÷∂‚ È‘ƒÕ Í«‘Òª ’≈¯∆

ÔÂÈ ’È≈ ÍÚ∂◊≈, √ÎÒ ‘؉ Â∂ ÍÃ≈ÍÂ∆ Ú∆ ˙È∆ ‘∆ √Á≈«¬’ Â∂

¡ÈßÁ-Ó¬∆ ‘øπÁ∆ ‘ÀÕ Á»√≈, ¡≈͉≈ ÔÂÈ ’È Á∂ È≈Ò-È≈Ò

√«Â◊π» ‹∆ Á∂ ⁄Ȫ «Ú⁄ Á≈√≈-Ì≈Ú Ë≈ ’∂ ¡Á≈√ ’È∆ ⁄≈‘∆Á∆

‘À «’ ““‘∂ √«Â◊π» ‹∆! ¡√ƒ ¡≈͉∂ ÓÈ ˘ ¡≈Í «‡’≈¿∞‰ Á∂ √ÓºÊ

È‘ƒ ‘ªÕ ¡≈Í ‹∆, Á«¬¡≈ ’ ’∂ «¬√ Á«‘-«Á√ Ë≈ÚÁ∂ Óȱ¬∂ Á∆

«‡’≈¬∆ ÏıÙ ’∂ È≈Ó Á≈ √∆¡≈ ω≈¿∞Õ”” «¬√ ÍÃ’≈ ’∆Â∆ ¡Á≈√

È≈Ò «¬√ √Ã∂Ù‡ ÔÂÈ ˘ ‘Ø Ú∆ √‘≈«¬Â≈ «ÓÒÁ∆ ‘ÀÕ

Ï≈Ï≈ ‹∆, ÍÓ≈Ê∆ ÍÃ∂Ó∆¡ª ˘ ÍÓ∂Ù ÍÃ≈ÍÂ∆ Ò¬∆ ¡’√ «’‘≈

’Á∂ √È «’ √ø√≈ Á∂ «Ú⁄ √ø‹Ó Ï‘π ں‚≈ ◊π‰ ‘ÀÕ ‘ ◊π«√º÷

˘ ¿∞√ Á≈ Ë≈È∆ ωÈ≈ ⁄≈‘∆Á≈ ‘ÀÕ «‹Ú∂∫ √ø√≈«’ ÒØÛª ¡Â∂ ’øÓª

ÍÃÂ∆ √ø‹Ó ¡«Â ˜»∆ ‘À «ÂÚ∂∫ ‘∆ ‹Ø √Óª ¡√ƒ ÍÓ≈Ê Ú≈Ò∂ Í≈√∂

Ò≈™Á∂ ‘ª ¿∞√ Á∆ Ú∆ Ï‘π √ø‹Ó È≈Ò ÚÂØ∫ ’È∆ ⁄≈‘∆Á∆ ‘ÀÕ Ì≈Ú

ÊØÛ∑∂ √Ó∂∫ «Ú⁄ Ï‘πÂ≈ Ò≈Ì ÍÃ≈Í ’È Á≈ ÔÂÈ ’È≈ ⁄≈‘∆Á≈ ‘ÀÕ

«¬‘ ª ‘∆ ‘ØÚ∂◊≈, ‹∂ ¡√ƒ Ï≈‰∆ ÍÛ∑È ¡Â∂ È≈Ó-«√ÓÈ √Ó∂∫ ÓÈ

˘ «¬’≈◊ ’ ’∂ Ï≈‰∆ Â∂ ◊πÓ≥Âz √π‰È «Ú⁄ Ò≈ Á∂¬∆¬∂Õ ‹∂ «Ë¡≈È

Ï≈‘-Óπ÷∆ ‘À, ’∂ÚÒ ‡È ‘∆ ’∆ ‹≈ ‘∂ ‘ª ª «¬øfi ‹≈‰ ÒÚØ

«’ ¡√ƒ ¿∞√ √Ó∂∫ ÂØ∫ Í»≈ Ò≈Ì È‘ƒ ÒÀ ‘∂Õ ◊π» Á∆ ‘˜»∆ «Ú⁄ ÍÛ∑∆

‘ج∆ Ï≈‰∆ Â∂ ’∆Â≈ ‘Ø«¬¡≈ Ì‹È ‘∆ Í»È ÂΩ Â∂ ÍÃÚ≈È ‘øπÁ≈ ‘ÀÕ

ˆÀ-‘˜»∆ Á∂ Ì‹È Á≈ ’∂ÚÒ ’Ó ‘∆ ωÁ≈ ‘À ‹Ø «’ Ï‘π Á∂

Ï≈¡Á ¯ÒÁ≈«¬’ ‘øπÁ≈ ‘ÀÕ «È∆ «◊‰Â∆ ‹ª ÍÛ∑≈¬∆ ˘ ª √«Â◊π»

È≈È’ Á∂Ú √≈«‘Ï ‹∆ ¡≈√≈ ‹∆ Á∆ Ú≈ «Ú⁄ ““‘Ø ‘¿∞ÓÀ fi÷‰≈

fi≈«÷”” «Ò÷Á∂ ‘È :

Í«Û Í«Û ◊‚∆ ÒÁ∆¡«‘ Í«Û Í«Û Ì∆¡«‘ √≈Ê®

Í«Û Í«Û Ï∂Û∆ Í≈¬∆¡À Í«Û Í«Û ◊‚∆¡«‘ ÷≈®

451

ÍÛ∆¡«‘ ‹∂Â∂ Ï√ Ï√ ÍÛ∆¡«‘ ‹∂Â∂ Ó≈√®

ÍÛ∆¡À ‹∂Â∆ ¡≈‹≈ ÍÛ∆¡«‘ ‹∂Â∂ √≈√®

È≈È’ Ò∂÷À «¬’ ◊Ò ‘Øπ ‘¿∞ÓÀ fi÷‰≈ fi≈÷®1®

(Ú≈ ¡≈√≈ Ó: 1, Í≥È≈ 467)

Ï≈Ï≈ ’Ï∆ ‹∆ Ú∆ ¯πÓ≈™Á∂ ‘È «’ :

«’¡≈ ÍÛ∆¡À «’¡≈ ◊πÈ∆¡À® «’¡≈ Ï∂Á Íπ≈Ȫ √πÈ∆¡À®

ÍÛ∂ √πÈ∂ «’¡≈ ‘ج∆® ‹¿∞ √‘‹ È «Ó«Ò˙ √ج∆®1®

(√Ø«· ’Ï∆ ‹∆, Í≥È≈ 655)

¡Â∂ Í≥‹Ú∂∫ ◊πÁ∂Ú ‹∆ Ú∆ ‘π’Ó ’Á∂ ‘È :

Í≈·∞ Í«Û˙ ¡π Ï∂Áπ Ï∆⁄≈«˙ «ÈÚ«Ò Ìπ¡≥◊Ó √≈Ë∂®

Í≥⁄ ‹È≈ «√¿∞ √ø◊π È ¤∞‡«’˙ ¡«Ë’ ¡‘øÏπ«Ë Ï≈Ë∂®1®

«Í¡≈∂ «¬È «Ï«Ë «ÓÒ‰∞ È ‹≈¬∆ ÓÀ ’∆¬∂ ’Ó ¡È∂’≈®...

(√Ø«· Ó: 5, Í≥È≈ 641)

‹∂’ «’√∂ Óπ√≈Î È∂ ¶Ï≈ √¯ ÂÀ¡ ’È≈ ‘ØÚ∂ ÂÁ ¿∞√ ˘

√‡∂ÙÈ Â∂ Íπº‹‰≈ ÍÀ∫Á≈ ‘ÀÕ ¡√Ò∆ √¯ ª ÂÁ ‘∆ Ùπ» ‘ØÚ∂◊≈ ‹Á

∂Ò ◊º‚∆ ‹ª Ϻ√ «Ú⁄ ÏÀ· ‹≈Ú∂◊≈Õ «¬√∂ Â∑ª √∆ È≈Ò ¡º÷ƒ

È≈Ó ‹Í‰≈ (Ì≈Ú √È≈ Á…≈≈ È≈Ó Á≈ ‡È ’È≈) Ó≈ÈØ∫ √‡∂ÙÈ

Â’ Íπº‹‰≈ ‘ÀÕ ¡√Ò∆ ¡≈«Ӓ √¯ ª ÍÓ∂Ù ‹∆ Á∆ ‘ »∆

«Ú⁄ ¡≈ÂÓ≈ È≈Ò «√ÓÈ ’È È≈Ò ‘∆ ÂÀ¡ ‘ØÚ∂◊≈Õ ¡≈ÂÓ≈

È≈Ò «√ÓÈ ’È≈ Ó≈ÈØ∫ ◊º‚∆ ≈‘ƒ ‹ª ‹‘≈˜ ≈‘ƒ √¯ ’È≈

‘ÀÕ

ÓÈ∞º÷ Á≈ «¬√ √ø√≈ «Ú⁄ ¡≈¿∞‰ Á≈ ’∂ÚÒ ¡Â∂ ’∂ÚÒ «¬’Ø «¬’

ÍÃÔØ‹È ‘À :

◊Ø«ÏøÁ «ÓÒ‰ ’∆ «¬‘ Â∂∆ Ï∆¡≈®

¡Â∂ «¬√ «ÈÙ≈È∂ Á∆ Í»Â∆ Ò¬∆ √«Â◊π» ‹∆ È∂ √Â≈ Á«√¡≈ ‘À :

«Ó´ √≈Ë√ø◊«Â Ì‹π ’∂ÚÒ È≈Ó®1®

(¡≈√≈ Ó: 5, Í≥È≈ 12)

¡Â∂

‹Í‘π  ¬∂’Ø È≈Ó≈® ¡Ú« «È≈ÎÒ ’≈Ó≈®1®

(√»‘∆ Ó: 1, Í≥È≈ 728)

¡Â∂

’∂ÚÒ È≈Óπ ‹Í‘π ∂ ÍÃ≈È∆ Í‘π ¬∂’ ’∆ √Ȫ®3®2®

(ËÈ≈√∆ ’Ï∆ ‹∆, Í≥È≈ 692)

452

’∂ÚÒ È≈Óπ ‹Í‘π ∂ ÍÃ≈È∆ ÂÏ ‘∆ «È‘⁄À ÂÈ≈®6®

(ÍÃÌ≈Â∆ ’Ï∆ ‹∆, Í≥È≈ 1349)

√Ø È≈Ó ‹Í‰ Ú≈√Â∂ √Ì ÂØ∫ ÚË √‘≈«¬’ √«Â√ø◊ ‘ÀÕ √Ø

¡≈ͪ ˘ √«Â√ø◊ ‘ Ø ’È∆ ⁄≈‘∆Á∆ ‘ÀÕ √Ì ÂØ∫ √Ã∂Ù‡ √ø◊«Â

√«Â◊π» √Ã∆ ◊π» ◊ÃøÊ √≈«‘Ï ‹∆ Á∆ ‘ÀÕ ‘ ◊π«√º÷ ˘ ÿº‡Ø-ÿº‡

«¬’-ÁØ Í≥È∂ ‹ª «‹øÈ≈ Ú∆ ÚºË ‘Ø √’∂ √Ã∆ ◊π» ◊ÃøÊ √≈«‘Ï ‹∆ Á≈

Ú∆⁄≈ √«‘ Í≈· ‘ Ø ’È≈ ⁄≈‘∆Á≈ ‘ÀÕ «¬√ Â∑ª ’È È≈Ò

√«Â◊π» ‹∆ È≈Ò √ø◊ ω∆ «‘øÁ∆ ‘À ¡Â∂ ◊π» Ó‘≈≈‹ ‹∆ Í≈√Ø∫

√≈˘ ‘ Ø ÈÚƒ ÂØ∫ ÈÚƒ ¡≈«Ê’ ÍÃÓ≈«Ê’ ¡◊Ú≈¬∆ «ÓÒÁ∆

«‘øÁ∆ ‘ÀÕ ◊π«ÏÒ≈√ Í≈ÂÙ≈‘∆ ¤∂Úƒ ¡È∞√≈ «‹√ ÍÃ≈‰∆ È∂ Ú∆

√«Â◊π» ‹∆ Á∂ ÁÙÈ ’È∂ ‘؉, ¿∞‘ ÙË≈ Ì≈ÚÈ∆ È≈Ò √Ã∆ ◊π»

◊ÃøÊ √≈«‘Ï ‹∆ Á∂ ÁÙÈ ’∂, «¬‘ ‘∆ ◊πÁ∂Ú ‹∆ Á∂ ÁÙÈ ‘ÈÕ

«‹√ È∂ ◊π» È≈Ò Ï⁄È ’È∂ ‘؉, ¿∞‘ ◊π» ’∆ Ï≈‰∆ ˘ ÍÃ∂Ó √«‘Â

Ú∆⁄≈ È≈Ò ÍÛ∑∂ :

◊π Á√ «‹‘ Á∂÷È≈ √Ã∆ ◊ÃøÊ Á√≈«¬®

Ï≈ ’È ◊π» √Ø ⁄‘À ◊ÃøÊ ÓÈ Ò≈«¬®

(◊π «ÏÒ≈√ Í≈: 6)

¡Â∂ Ì≈¬∆ ÈßÁ Ò≈Ò ‹∆ È∂ Ú∆ «‘ÂÈ≈Ó∂ «Ú⁄ «¬√∂ Ì≈Ú Á∂ Ú≈’

¡≥’ ’∆Â∂ ‘È :

√Ø «√÷ ◊π ÁÙÈ ’∆ ⁄≈«‘®

ÁÙÈ ’∂ ◊øÊ ‹∆ ¡≈«‘®14®

ÍÃÌ≈ √Ó∂∫ ’’∂ «¬ÙÈ≈È®

Â∆È ÍÁ¤È≈ ’∂ √π‹≈È®15®

‹Ø ÓÓ √≈Ê ⁄≈‘∂ ’∂ Ï≈®

◊øÊ ‹∆ ÍÛ∑∂ √π‰∂ «Ï⁄≈∂ √≈Ê®18®

‹Ø Óπfi Ï⁄È √π‰È ’∆ ⁄≈«¬®

◊øÊ ‹∆ ÍÛ∑∂ √π‰∂ «⁄ Ò≈«¬®

Ó∂≈ »Í ◊øÊ ‹∆ ‹≈‰®

«¬√ Ó∂ Ì∂Á È‘∆ ’¤ Ó≈È®20®

(«‘ÂÈ≈Ó≈ Ì≈: ÈßÁ Ò≈Ò ‹∆)

Á»√∂, ◊π» «Í¡≈ Ú≈Ò∂ ◊π«√º÷ª Á∆ √ø◊ ’È È≈Ò ÓÈ «Ú⁄

È≈Ó ‹Í‰ ¡Â∂ È≈Ó∆ ˘ «ÓÒ‰ Ú≈√Â∂ ÓÈ «Ú⁄ ¿∞ÂÙ≈‘ ¿∞Ó∑‚Á≈

‘ÀÕ ÔÊ≈

453

«ÂÈ≈ Á∂«÷ Ó«È ⁄≈¿∞ ¿∞·ßÁ≈ ‘¿∞ ’«Á Í≈¬∆ ◊π‰Â≈√≈®

(‹ÀÂ√∆ Ó: 5, Í≥È≈ 703)

«¬√ ÂØ∫ «¬Ò≈Ú≈ √Â√ø◊«Â «Ú⁄ ¡≈¿∞‰ È≈Ò ‘∆ Ó≈Û∂ ⁄ø◊∂

’Óª Á∆ √Øfi∆ «ÓÒÁ∆ ‘ÀÕ Ó≈Û∂ ’øÓª ˘ «Â¡≈◊‰ ¡Â∂ ⁄ø◊∂ ’øÓª ˘

’È Ú≈√Â∂ ÓÈ «Ú⁄ ÍÃ∂È≈ ÍÀÁ≈ ‘øπÁ∆ ‘Àó«‹√ √Á’≈ Ïπ∂ ’Ó ÿ‡

‹ªÁ∂ ‘È ¡Â∂ ÙπÌ ’Óª «Ú⁄ Ú≈Ë≈ ‘؉ Òº◊ ‹ªÁ≈ ‘ÀÕ

√Â∆ Í‘∆ √Â∞ ÌÒ≈ Ï‘∆¡À Í«Û¡≈ Í≈«√®

˙ÊÀ Í≈Íπ Í≥πÈ∞ Ï∆⁄≈∆¡À ’±ÛÀ ÿ‡À ≈«√®

(√ÒØ’ Ó: 2, Í≥È≈ 146)

◊π» «Í¡≈«¡ª Á∆ √ø◊ ’È È≈Ò «ÏÏ∂’ ÏπºË∆ («Ú⁄≈ ÏπºË∆) ‘Ø

‹ªÁ∆ ‘À :

√≈Ë√ø◊«Â «Ó«Ò Ïπ«Ë «ÏÏ∂’®3® (¡≈√≈ Ó: 5, Í≥È≈ 377)

Â∆√∂, ‹∂ ◊π«√º÷ «Í¡≈«¡ª Á∆ √ø◊ È≈ «ÓÒ∂ ª ◊π«√º÷ ˘ ËÓ

◊Ãøʪ Á∆ √ø◊ ’È∆ ÒØÛ∆¬∂Õ ◊π» √≈«‘Ϫ ¡Â∂ ◊π» «Í¡≈«¡ª Á∂

‹∆ÚÈ-⁄«Âz ÍÛ∑È √π‰È È≈Ò ¿∞‘Ȫ ÚºÒØ∫ Í≈¬∂ ͺ◊-«⁄øÈ∑ª ¿∞µÍ

Â∞È Á∆ ÍÃ∂È≈ ‘øπÁ∆ ‘ÀÕ

√Ø ‘ ◊π«√º÷ Ó≈¬∆ Ì≈¬∆ ˘ «¬È∑ª «ÂøȪ √ø◊ª «Ú⁄Ø∫ «‹‘Û∆

Ú∆ √ø◊ ÍÃ≈Í ‘ØÚ∂, ¿∞√ Á≈ Í»≈ Ò≈‘≈ ÍÃ≈Í ’È≈ ⁄≈‘∆Á≈ ‘ÀÕ

ppppppppppppppp

!!!!!

454

×¹ðÇÃ¼Ö çÅ ÇÂîÇåÔÅé Ôð ð¯÷ Ô¿¹çÅ ÔË×¹ðÇÃ¼Ö çÅ ÇÂîÇåÔÅé Ôð ð¯÷ Ô¿¹çÅ ÔË×¹ðÇÃ¼Ö çÅ ÇÂîÇåÔÅé Ôð ð¯÷ Ô¿¹çÅ ÔË×¹ðÇÃ¼Ö çÅ ÇÂîÇåÔÅé Ôð ð¯÷ Ô¿¹çÅ ÔË×¹ðÇÃ¼Ö çÅ ÇÂîÇåÔÅé Ôð ð¯÷ Ô¿¹çÅ ÔË

Ï≈Ï≈ ‹∆ «’‘≈ ’Á∂ √È, «’ ‘ ◊π«√º÷ ‹Ø ≈ ˘ ◊πÏ≈‰∆

≈‘ƒ ◊π» ‘π’Óª ˘ ÍÛ∑Á≈ ‘À, √Ú∂∂ «ÈºÂÈ∂Ó ≈‘ƒ ¿∞√ ˘ «Î

Áπ‘≈™Á≈ ‘Àó√«Â◊π» ‹∆ ¡≈͉∂ ◊π«√º÷ Á∆ ÍÃ∆«÷¡≈ ‘ ؘ «ÈºÂ

Á∂ ’øÓª-’≈ª «Ú⁄ ÒÀ∫Á∂ ‘È «’ ≈ ‹Ø ’∞fi «¬√ È∂ Í«Û∑¡≈ ¡Â∂

√Ú∂∂ ¿∞√ Á∆ Áπ‘≈¬∆ ’∆Â∆, ’∆ ¿∞√ ¡È∞√≈ ‘∆ «¬‘ √ø√≈ «Ú⁄

ÓÈ-Ï⁄-’Ó ’ ’∂ ⁄Ò «‘≈ ‘À? ‹∂ «ÁÈ Ì ◊π» ‘π’Ó ¡È∞√≈

‘∆ ’Ó ’È≈ ’∆Â∂ ‘È, ÂÁ ª √«Â◊π» ‹∆ ◊π«√º÷ ˘ Í≈√ ’

’∂ ıπÙ∆ ÍÃÁ≈È ’Á∂ ‘È, Í ‹∂ ¡≈ͪ ‹Ø ◊πÏ≈‰∆ «Ú⁄ Í«Û∑¡≈ ‘À

¿∞‘Ȫ ‘Á≈«¬Âª Á∂ ¿∞Ò‡ ’Ó ’Á∂ ‘ª ª √«Â◊π» ‹∆ Á∆ «ÁzÙ‡∆

«Ú⁄ ¡√ƒ Î∂Ò∑ ‘Ø ‹ªÁ∂ ‘ªÕ √≈˘ √≈«¡ª ˘ ‘Ó∂Ù≈ «¬√ ◊ºÒ Á≈

«ı¡≈Ò ÷‰≈ ⁄≈‘∆Á≈ ‘À «’ «‹Ê∂ ◊π» ’∆ Ï≈‰∆ √≈˘ Ò≈™Á∆ ‘À ¿∞Ê∂

Òº◊ ‹≈¬∆¬∂ ¡Â∂ «‹‘Û∂ Ó≈Û∂ ’Óª ÂØ∫ ◊πÏ≈‰∆ Ú‹Á∆ ‘À, ¿∞‘ ’Ó

ÌπºÒ ’∂ Ú∆ È≈ ’∆¬∂Õ

‹Ø ◊π«√÷ ÓÈ, Ï⁄Ȫ Â∂ ’Óª Áπ¡≈≈ ÍÃÌ» ˘ ¡≈ËÁ≈ ‘À ¿∞√

˘ √≈∂ ÎÒª Á∆ ÍÃ≈ÍÂ∆ ‘øπÁ∆ ‘ÀÕ ‹Ø ÓÈ ’’∂ ª, ¡≈ËÁ≈ ‘À Í

Ï⁄Ȫ Â∂ ’Óª ˘ ’È √Ó∂∫ ÍÃÌ» ˘ «Ú√≈ «ÁøÁ≈ ‘À, ¿∞‘ ‹«◊¡≈√»

◊π» ıπÙ∆ ÂØ∫ Úªfi≈ «‘ ‹ªÁ≈ ‘ÀÕ ◊π» ˘ ÍÃÚ≈È ¿∞‘ ‘∆ ‘À ‹Ø :

ÓÈ Ï⁄ ¥Ó ÍÃÌπ ¬∂’∞ «Ë¡≈¬∂® √Ï ÎÒ≈ √ج∆ ‹È∞ Í≈¬∂®6®

(≈◊ √»‘∆ Ó: 5, Í≥È≈ 760)

ÂÊ≈

Ó«È Ï⁄«È ’«Ó «‹ Â∞Ëπ ¡≈Ë«‘ √∂ √Ì∂ ÎÒ Í≈Ú‘∂®

(◊¿∞Û∆ Ó: 5, Í≥È≈ 248)

‹Ø

ÓÈ Ï⁄ ¥«Ó ≈Ó È≈Óπ «⁄Â≈∆®

Á≈ Ó≈◊ ¡Í‰≈™Á∂ ‘È

ÿ»ÓÈ ÿ∂« Ó‘≈ ¡«Â «Ï÷Û∆ ◊πÓπ«÷ È≈È’ Í≈« ¿∞Â≈∆®1® ‘≈¿∞®

(≈Ó’Ò∆ Ó: 5, Í≥È≈ 916)

455

¿∞‘ √ø√≈ Á∆ ÿ≥πÓ‰-ÿ∂∆ «‹√ «Ú⁄Ø∫ «È’Ò‰≈ ÏÛ≈ ¡Ω÷≈ ‘À

√π÷ÀÈ ‘∆ Í≈ ¿∞ ‹ªÁ∂ ‘ÈÕ

ÂÊ≈

ÓÈ Ï⁄ ’Ó ¡≈Ë∂ ’Â≈ «Â√π È≈‘∆ ’Á∂ √‹≈¬∆ ‘∂®6®

(Ó≈» √ØÒ‘∂ Ó: 5, Í≥È≈ 1071)

√Ø ÓÈ, Ï⁄È Â∂ ’Óª Áπ¡≈≈ ¡≈ˉ È≈Ò ‘∆ Í»È ◊π» ıπÙ∆

ÍÃ≈Í ’∆Â∆ ‹≈ √’Á∆ ‘ÀÕ

ppppppppppppppp

456

Ôð ð¯÷ Çé¼å ç¶ Õðî» çÅ ñ¶ÖÅ-ܯÖÅ ÕðéÅÔð ð¯÷ Çé¼å ç¶ Õðî» çÅ ñ¶ÖÅ-ܯÖÅ ÕðéÅÔð ð¯÷ Çé¼å ç¶ Õðî» çÅ ñ¶ÖÅ-ܯÖÅ ÕðéÅÔð ð¯÷ Çé¼å ç¶ Õðî» çÅ ñ¶ÖÅ-ܯÖÅ ÕðéÅÔð ð¯÷ Çé¼å ç¶ Õðî» çÅ ñ¶ÖÅ-ܯÖÅ ÕðéÅ÷ðÈðÆ ÔË÷ðÈðÆ ÔË÷ðÈðÆ ÔË÷ðÈðÆ ÔË÷ðÈðÆ ÔË

Ï≈Ï≈ ‹∆ Á≈ ’ÊÈ √∆ «’ ‘ ‹«◊¡≈√» ˘ Ù≈Ó ˘ √Ω‰ ÂØ∫ Í«‘Ò∂

ÊØÛ∑≈ «‹‘≈ √Óª ’º„ ’∂ ¡≈͉∂ «ÁÈ Ì Á∂ ’∆Â∂ ’Óª ¿∞Í fi≈Â

Ó≈È∆ ⁄≈‘∆Á∆ ‘ÀÕ ‹∂ ÓÈ Á∂ «Í¤∂ Òº◊ ’∂ ’ج∆ Ó≈Û∂ ’Ó ‘ج∂ ‘Èó

fi»· ÏØ«Ò¡≈ «◊¡≈ ‘À ‹ª «’√∂ Á∆ «Èß«Á¡≈ ‘ج∆ ‘À ‹ª «’√∂ Á∂ ÓÈ

˘ ·∂√ Í‘øπ⁄≈¬∆ ‘À, ‹∂ Í≈«¬¡≈ ‘º’ ÷≈Ë≈ «◊¡≈ ‘À ÂÊ≈ ‹∂’ ‘Ø

’ج∆ Ú∆ ◊π» ‘π’Ó ÂØ∫ ¿∞Ò‡ Ó≈Û≈ ’Ó ‹≈‰∂-¡‰‹≈‰∂ ‘Ø «◊¡≈ ‘Àó

¿∞√ Á≈ ͤÂ≈Ú≈ ’ ’∂ √«Â◊π» ‹∆ Á∂ ⁄Ȫ «Ú⁄Ø∫ ’∆Û∂ Ó≈Û∂ ’Óª

Á∆ Óπ¡≈¯∆ Ó≥◊‰∆ ⁄≈‘∆Á∆ ‘À ¡Â∂ ¡◊ª‘ √≈ÚË≈È «‘‰ Ò¬∆ ÓÈ

ÏÈ≈¿∞‰≈ ⁄≈‘∆Á≈ ‘ÀÕ

‹∂ ’ج∆ ⁄ø◊≈ Í¿∞Í’≈ Á≈ ‹ª ÌÒ∂ Á≈ ’≈‹ «¬√ √∆ Í≈√Ø∫

√«Â◊π» ‹∆ È∂ ’Ú≈ «Ò¡≈ ‘À ÂÁ ¿∞√ Ò¬∆ ◊πÁ∂Ú ‹∆ Á≈ Ùπ’≈È≈

’ ’∂ ¡Á≈√ ’È∆ ‘À «’ ˆ∆Ï «ÈÚ≈‹ ‹∆! ¡◊ª‘ ÂØ∫ Ú∆ «¬√

√∆ Í≈√Ø∫ ËÓ ¡Â∂ Í¿∞Í’≈ Á∂ ’≈‹ ¡≈Í ‘∆ «¥Í≈ ’’∂

’≈¿∞‰≈ ’ØÕ ÓÈ «Ú⁄ ’∆Â∂ ÙπÌ ’Ó Á≈ ‘ø’≈ È‘ƒ Ë≈È≈Õ «‹Ú∂∫

Ï≈‰∆¬∂ ÒØ’ ¡≈͉∆ ¡≈ÓÁÈ ¡Â∂ ı⁄ Á≈ ‘ Ù≈Ó ˘ Ò∂÷≈-‹Ø÷≈

’Á∂ ‘È ¡Â∂ ı⁄ ˘ ‘Ó∂Ù≈ ‘∆ ¡≈ÓÁÈ È≈ÒØ∫ ‘∂·ª º÷Á∂ ‘ÈÕ ‘

ؘ ¡≈ÓÁÈ-ı⁄ Á≈ «‘√≈Ï ’È≈ √Á’≈ ‘∆ √«‘‹∂ √«‘‹∂ ¿∞‘

ËÈ≈„ ω ‹ªÁ∂ ‘ÈÕ «¬√ ÍÃ’≈ ‹∂ ¡√ƒ Ú∆ ¡≈͉∂ ’∆Â∂ ’Óª Á≈

Ò∂÷≈-‹Ø÷≈ ’ ’∂ ⁄ø◊∂ ’Óª ˘ Ó≈«Û¡ª ÂØ∫ ¿∞µÍ º÷‰ Á≈ ÔÂÈ

’∆¬∂ ÂÁ ¡√ƒ Ú∆ ◊‰Ú≈È Ï‰ ’∂ √«Â◊π» ‹∆ Á∆ «¥Í≈ Á∂ Í≈Â

ω ‹≈Úª◊∂Õ

ppppppppppppppp

457

çÃò¿è Õ¼ãäÅ ÁÇå ÷ðÈðÆ ÔËçÃò¿è Õ¼ãäÅ ÁÇå ÷ðÈðÆ ÔËçÃò¿è Õ¼ãäÅ ÁÇå ÷ðÈðÆ ÔËçÃò¿è Õ¼ãäÅ ÁÇå ÷ðÈðÆ ÔËçÃò¿è Õ¼ãäÅ ÁÇå ÷ðÈðÆ ÔË

‘ ◊π«√º÷ Ò¬∆ ¡≈͉∆ ËÓ Á∆ «’ «Ú⁄Ø∫ Á√ÚøË ’º„‰≈

¡«Â ˜»∆ ‘À; ‹Ø ËÓ Á∆ «’ «Ú⁄Ø∫ ◊π» Ò∂÷∂ Á√ÚøË ¡Í‰

’Á≈ ‘À, ¿∞√ Â∂ ◊π» Á∆ Ï∂¡≥ ıπÙ∆ ‘øπÁ∆ ‘ÀÕ «¬√ √ø√≈ «Ú⁄ Ú∆

¿∞√ Á∆ ’Ó≈¬∆ «Ú⁄ Ï’Â ÍÀ∫Á∆ ‘À ¡Â∂ ¡◊Ò∂∂ ‹ÈÓ «Ú⁄ Ú∆ ËÈ

Á∆ ’Ó∆ È‘ƒ «‘øÁ∆, ‘ ◊π«√÷ Ò¬∆ ‘π’Ó ‘À «’ :

Á√ È÷ ’ ‹Ø ’≈ ’Ó≈ÚÀ®

Â≈ ’ ‹Ø ËÈ ÿ ÓÀ ¡≈ÚÀ®

«Â√ Â∂ ◊π Á√Ω∫Ë ‹Ø Á∂¬∆®

«√øÿ √πÔ√ Ï‘π ‹◊ Ó«‘ Ò∂¬∆® (Ì≈¬∆ Á∂√≈ «√øÿ)

Ì≈¬∆ ◊πÁ≈√ ‹∆ Á≈ ¯πÓ≈È ‘À :

«’ «Ú ’ ËÓ Á∆ ‘Ê‘π Á∂ ’À ÌÒ≈ ÓÈ≈ÚÀ®

(Ú≈ 6 Í¿∞Û∆ 12)

ÂÊ≈

‹Ø ¡ÍÈ∆ ’¤∞ ’‘π ’Ó≈¬∆® ◊ππ«‘ «Á‘π Á√ÚøÁ ÏÈ≈¬∆®

(√»‹ ÍÃ’≈√ ≈√ 1)

ÂÈı≈‘È≈Ó∂ «Ú⁄ Ì≈. ÈßÁ Ò≈Ò ‹∆ Á∂ Ï⁄È ‘È :

Á√ÚøÁ ◊π» È«‘ Á∂Ú¬∆, fi»· ÏØÒ ‹Ø ÷≈«¬®

’‘À ◊Ø«ÏøÁ «√øÿ Ò≈Ò ‹∆ «Â√ ’≈ ’¤∞ È «Ï√≈«‘®

(ÂÈ÷≈‘È≈Ó≈ Ì≈. ÈßÁ Ò≈Ò «√øÿ ‹∆)

‹Ø ◊π«√÷ ◊π» È«Ó Á√ÚøË È‘ƒ «ÁøÁ≈ Ï«⁄ºÂz È≈‡’ «Ú⁄

√«Â◊π» ‹∆ È∂ ‘∂· «Ò÷∂ Ï⁄È Á‹ ’∆Â∂ ‘È :

‹Ø Ï≈Ï∂ ’∂ È≈Ó È ÁÀ‘À∫® «ÂÈ Â∂ ◊«‘ Ï≈Ï ’∂ ÒÀ‘À∫®

ÁÀ ÁÀ «ÂÈ ’Ω Ï‚∆ √‹≈«¬® Íπ«È ÒÀ‘À∫ ◊ë‘ ¨«‡ ÏÈ≈«¬®(10)

(Ï«⁄ºÂz È≈‡’ ¡Ë≈Ô 13)

◊π» Ó‘≈≈‹ ‹∆ È∂ Ó‘≈È Ïı«ÙÙ ’’∂ ◊π«√º÷ Á∆ ’Ó≈¬∆ ˘

√ÎÒ≈ ’È Ò¬∆ Á√ÚøË Á∆ ÍÍ≈‡∆ ⁄Ò≈¬∆ ‘À, ª ‹Ø ◊π«√º÷ ◊π»

458

Ïı«ÙÙ ‘ج∆ Ó≈«¬¡≈ «Ú⁄Ø∫ ÒØÛÚøÁ Á∆ √‘≈«¬Â≈ ’’∂ ◊π» ıπÙ∆ ˘

ÍÃ≈Í ’ √’∂Õ

Á≈È ’È Á∆ ∆ ª Íπ≈ÂÈ √Ó∂∫ ÂØ∫ ⁄Ò∆ ¡≈ ‘∆ √∆, Í

Á≈È ’È È≈Ò Ï‘πÂ∆ Ú∂ Á≈È∆ ÓÈ∞º÷ Á∂ ÓÈ «Ú⁄ ‘ø’≈ ¡≈ ‹ªÁ≈

‘À, «’ ÓÀ∫ Á≈È ’∆Â≈ ‘ÀÕ Á≈È ’È È≈Ò ‹ÁØ∫ ÓÈ «Ú⁄ ‘ø’≈ ¡≈

«◊¡≈, ‘ø’≈ ÓÈ ˘ ÓÒ∆È ’Á≈ ‘À, ÓÒ∆È ÓÈ «Ú⁄ È≈Ó Â∂ È≈Ó∆

Á≈ Ú≈√≈ È‘ƒ ‘Ø √’Á≈Õ ‘ø’≈ ¡Ë∆È ’∆Â≈ ‘Ø«¬¡≈ Á≈È Ú∆ «’√∂

¡Ê È‘ƒ ‘À :

Â∆Ê Ï ¡π Á≈È ’« ÓÈ ÓÀ ËÀ ◊πÓ≈È∞®

È≈È’ «È‘ÎÒ ‹≈ «Â‘ «‹¿∞ ’øπ⁄ «¬√È≈È∞®46®

(√ÒØ’ Ó: 9, Í≥È≈ 1428)

√Ø «¬√ ‘ø’≈ Á∂ Á∆ÿ Ø◊ ÂØ∫ «√º÷ª ˘ Ï⁄≈¿∞‰ Ò¬∆ √«Â◊π»

‹∆ È∂, Á√ÚøË ’„‰ Á∆ ÏøÁÙ ‘ ◊π«√º÷ Â∂ Ò≈◊» ’ «ÁºÂ∆, «’

Á√ª «Ú⁄Ø∫ «¬’ «‘º√≈ ◊π» ˘ ¡ÍÈ ’ Á∂‰≈ ‘À ¿∞√ ˘ ¡≈͉≈ È‘ƒ

√Ófi‰≈, ¿∞√ ˘ ◊π» ’≈ ‹≈‰ ’∂ ¡≈Í ’∂ÚÒ ¿∞√ Á≈ ¡Ó≈ÈÂ∆ ωÈ≈

‘ÀÕ ¿∞√ Ó≈«¬¡≈ ˘ Ë≈«Ó’ ’≈‹ª ‹ª ÒØÛÚøÁª È«Ó ı⁄ ’È≈

‘ÀÕ

‹ÁØ∫ «¬√ Ì≈Ú È≈Ò Á√ÚøË Á∆ Ó≈«¬¡≈ ◊π«√º÷ ÚÂ∂◊≈ ª

√πÂ∂-«√Ë ‘∆ ÓÈ «Ú⁄ Ë≈È≈ ω∂◊∆ «’

Â∂≈ Â∞fi ’¿∞ √¿∞ÍÂ∂ «’¡≈ Ò≈◊À Ó∂≈®203®

◊π«√º÷ Á∂ ÓÈ «Ú⁄ Á≈È ’’∂ √◊Ø∫ «ÈÓÂ≈ Á≈√≈-Ì≈Ú

¡≈Ú∂◊≈ «’ ÓÀ∫ ◊π» Á∆ ¡Ó≈È Á∂ ’∂ √π÷» ‘Ø«¬¡≈ ‘ªÕ «’™«’ :

Í≈¬∆ ¡Ó≈‰ «’¿∞ ÷∆¡À «ÁÂ∆ ‘∆ √π÷π ‘Ø«¬®

(√ÒØ’ Ó: 3, Í≥È≈ 1249)

«¬√ Â∑ª Á≈È Ú∆ ‘Ø ‹≈Ú∂◊≈ Â∂ ‘ø’≈ Á∂ Ø◊ ÂØ∫ Ú∆ Ï⁄≈¡

‘∂◊≈Õ

Í≥‹Ú∂∫ Í≈ÂÙ≈‘ ‹∆ Ú∆ √˘ √π÷ÓÈ∆ √≈«‘Ï «Ú⁄ «⁄Â≈ÚÈ∆ «ÁøÁ∂

‘È, «’ ‘∂ ÍÃ≈‰∆ ◊π» ÂÀ˘ Á√ Ú√±¡ª «ÁøÁ≈ ‘À Âø» ¿∞‘Ȫ Á√ª «Ú⁄Ø∫

◊π» Ùπ’≈È∂ «‘ «¬’ ‘∆ ◊π» ˘ ¡ÍÈ ’ Á∂‘Õ ‹∂ ÌÒ≈ Âø» «¬øfi

È≈ ’∂∫◊≈, ◊π» ÂÀÊØ∫ Á√ ‘∆ ÓπÛ Ú≈Í√ ÒÀ ÒÚ∂ ª Âø» ¿∞√ Ó≈Ò’

Á≈ ’∆ «Ú◊≈Û ÒÚ∂◊≈, Ì≈Ú ’∞fi È‘ƒÕ

«¬√ Ò¬∆ ¿∞√ Ó≈Ò’ Á∆ ıπÙ∆ ÍÃ≈Í ’È Â∂ ¿∞√ Ó≈Ò’ Á≈

459

ËøÈÚ≈Á ’È Ò¬∆ ¿∞√ Á∆¡ª «ÁºÂ∆¡ª Á≈ª «Ú⁄Ø∫ ◊π» Á∂ È«ÓÂ

Á√Úª «‘º√≈ ¡ÍÈ ’’∂ ¿∞√ Á≈ Ùπ’≈È≈ ’’∂ ¡≈Í √π÷» ‘؉≈

‘À, È‘ƒ Â∂ Âø» Ï∂-ÍÃÂ∆Â≈ ‘Ø ‹≈Ú∂∫◊≈Õ

Á√ Ï√± Ò∂ Í≈¤À Í≈ÚÀ®

¬∂’ Ï√Â∞ ’≈«È «Ï÷Ø«‡ ◊Ú≈ÚÀ®

¬∂’ Ì∆ È Á∂«¬ Á√ Ì∆ «‘« Ò∂«¬®

¿∞ Ó»Û≈ ’¿∞ ’‘≈ ’∂«¬® (√π÷ÓÈ∆ √≈«‘Ï, Í≥È≈ 268)

Á√ÚøË ’º„‰ Ú≈Ò∂ ◊π«√÷ ˘ ’Á∂ ÿ≈‡≈ È‘ƒ ÍÀ∫Á≈ Â∂ È≈ ‘∆

Áπ«È¡≈Ú∆ Áø‚ ÌÈ∂ ÍÀ∫Á∂ ‘ÈÕ

ppppppppppppppp

460

ÁðçÅà Ã ç¯ò¶º Ô¼æ ܯóé¶ ÚÅÔÆç¶ ÔéÁðçÅà Ã ç¯ò¶º Ô¼æ ܯóé¶ ÚÅÔÆç¶ ÔéÁðçÅà Ã ç¯ò¶º Ô¼æ ܯóé¶ ÚÅÔÆç¶ ÔéÁðçÅà Ã ç¯ò¶º Ô¼æ ܯóé¶ ÚÅÔÆç¶ ÔéÁðçÅà Ã ç¯ò¶º Ô¼æ ܯóé¶ ÚÅÔÆç¶ Ôé

‹ÁØ∫ ¡√ƒ √«Â◊π» ‹∆ Á∂ √ÈÓπ÷ ¡Á≈√ «Ú⁄ Ù≈ÓÒ ‘øπÁ∂ ‘ª

ÂÁ «¬‘ ¡≈Ó ‘∆ Ú∂÷‰ «Ú⁄ ¡≈™Á≈ ‘À «’ Ï‘πÂ∂ ÍÃ≈‰∆ ÁØÚª ‘ºÊª

˘ ‹ØÛ ’∂ √«Â◊π» ‹∆ Á∂ √ÈÓπ÷ ÷Ò؉ Á∆ ʪ, ÁØÚª ‘ºÊª Á∆ ™◊Òª

«Ú⁄ ™◊Òª Î√≈ ’∂ ‹øfiƒ Í≈ ’∂ ÷ÒØ ‹ªÁ∂ ‘ÈÕ ‹ª ÁØÚ∂∫ ‘ºÊ ‘∂·ª

ÒÓ’≈ ’∂ ‘ºÊª Á≈ ÿπºÿ» «‹‘≈ ω≈ ÷ÒØ∫Á∂ ‘ÈÕ Ï≈Ï≈ ‹∆, ¡È‹≈‰-

Íπ‰∂ «Ú⁄ ’∆Â∆ ‹ªÁ∆ «¬√ ÌπºÒ ˘ Á» ’È Ò¬∆ ¡’√ √ø◊ª «Ú⁄

«’‘≈ ’Á∂ √È, «’ ‘ ◊π«√º÷ Ó≈¬∆ Ì≈¬∆ ˘ ¤≈Â∆ Á∂ √≈‘Ó‰∂ ◊π»

‘˜»∆ ÚºÒ ÁØÚª ‘ºÊª Á∆¡ª ÂÒ∆¡ª ¡Â∂ ™◊Òª ‹ØÛ ’∂ Ï‘π ¡ÁÏ

«Ú⁄ ÷Ò؉≈ ⁄≈‘∆Á≈ ‘ÀÕ ◊πÏ≈‰∆ «Ú⁄ Ú∆ ◊πÁ∂Ú Í≥‹Ú∂∫ Í≈ÂÙ≈‘

‹∆ È∂ ‘π’Ó ’∆Â≈ ‘À «’ :

1Á𫬠’ ‹Ø«Û ’¿∞ ¡Á≈«√®

Â∞Ëπ Ì≈ÚÀ Â≈ ¡≈‰«‘ ≈«√® (√»‘∆ Ó: 5, Í≥È≈ 737)

¡Â∂

Á𫬠’ ‹Ø«Û ’∆ ¡Á≈«√®

⁄È Í÷≈« ’‘ª ◊π‰ Â≈√π® (ËÈ≈√∆ Ó: 5, Í≥È≈ 676)

Á𫬠’ ‹Ø«Û «¬’∞ «ÏÈ¿∞ ’∆‹À®

’« «’Í≈ ‚∞ÏÁ≈ ÍÊπ Ò∆‹À® (Ó≈fi Ó: 5, Í≥È≈ 103)

’ ‹Ø«Û‘π √ø «¬’Âz ‘Ø«¬ Ó∂∂ Ò≈Ò ‹∆¿∞

¡«ÏÈ≈√∆ Íπ÷π Í»‹∂‘≈ ≈Ó® («Ï‘≈◊Û≈ Ó: 5, Í≥È≈ 542)

«¬√ ÂØ∫ «¬Ò≈Ú≈ ◊πÁ∂Ú ‹∆ È∂ ◊πÏ≈‰∆ «Ú⁄ Ï‘π Ê≈¬ƒ

◊π«√º÷ª ˘ ÁØÚ∂∫ ‘ºÊ ‹ØÛ ’∂ «ÈÓÂ≈ √«‘ ◊π» ’∆ ‘˜»∆ «Ú⁄

«Ú⁄È ÂÊ≈ ‹ØÁÛ∆ ’È Ò¬∆ ‘π’Ó ’∆Â≈ ‘À √Ø ¡≈ͪ ˘ Ú∆ «¬√

¡È‹≈‰-Íπ‰∂ «Ú⁄ ‘Ø ‘∆ ÌπºÒ ÂØ∫ √Á≈ √≈ÚË≈È «‘‰≈ ⁄≈‘∆Á≈ ‘À

‹∆Õ

ppp

1. ÁØÚ∂∫ ‘ºÊ ‹ØÛ ’∂Õ

461

×¹ðÇÃ¼Ö ñÂÆ Ã¿×åÆ ÁðçÅà ÷ðÈðÆ×¹ðÇÃ¼Ö ñÂÆ Ã¿×åÆ ÁðçÅà ÷ðÈðÆ×¹ðÇÃ¼Ö ñÂÆ Ã¿×åÆ ÁðçÅà ÷ðÈðÆ×¹ðÇÃ¼Ö ñÂÆ Ã¿×åÆ ÁðçÅà ÷ðÈðÆ×¹ðÇÃ¼Ö ñÂÆ Ã¿×åÆ ÁðçÅà ÷ðÈðÆ

Ï≈Ï≈ ‹∆ Á∆ √∆’ ¡Úº√Ê≈ Ì≈Ú∂∫ ’≈¯∆ «ÏË ‘Ø ⁄πº’∆ √∆ Í

«Î Ú∆ ◊π«√º÷ª Á∂ «Í¡≈ Úº√ ¡≈͉∂ √∆’ ÷∂⁄Ò Á∆ ÍÃÚ≈‘ È≈

’Á∂ ‘ج∂ ◊π«√º÷ ÍÃ∂Ó∆¡ª Á∂ ‘ Ë≈«Ó’ √Ó≈◊Ó Â∂ ‘≈˜ ‘Ø ’∂

√ø◊ª Á∂ ÁÙÈ ’’∂ ¡≈«Ӓ ÍÃ√øÈÂ≈ Ó«‘√»√ ’Á∂Õ ¡≈Í ‹∆ Á≈

’ÊÈ √∆ «’ :

«Ú«⁄ √ø◊«Â ‘« ÍÃÌπ ÚÂÁ≈® (√ÒØ’ Ó: 4, Í≥È≈ 1314)

√ø◊ «Ú⁄ ‘∆ ÍÃÌ» ¡≈Í ÚÂÁ≈ ‘ÀÕ √ø◊ «Ú⁄ ‹≈ ’∂ ◊π» Ó‘≈≈‹

‹∆ Á∂ Â∂ √ø◊ Á∂ ÁÙÈ ’È È≈Ò Ï∂¡≥ ¡≈«Ӓ Ò≈‘≈ ÍÃ≈ÍÂ

‘øπÁ≈ ‘ÀÕ

«¬’∂ª Ì≈. √ÚÈ «√øÿ ‹∆ È∂ ¡≈͉∂ È◊ Ï«‘≈Ó √«ÙÂ≈

(ȘÁ∆’ ÌØ◊Íπ) ¡≈͉∂ ◊ë‘ «Ú÷∂ √Ã∆ ¡÷≥‚ Í≈· √≈«‘Ï ÷≈¬∂Õ

Ì≈¬∆ ‹∆ È∂ Ï≈Ï≈ ‹∆ ˘ Ú∆ √Ã∆ ¡÷≥‚ Í≈· Á∂ √Ó∂∫ Í«‘Ò∂ «ÁÈ ‘∆

Ù≈ÓÒ ‘؉ Á∆ Ï∂ÈÂ∆ ’∆Â∆Õ ÁπÍ«‘ Â’ ¡≈Í ‹∆ ‘Ø √ø◊ √Ó∂Â

◊πÁπ¡≈≈ √≈«‘Ï ÂØ∫ ⁄ºÒ ’∂ Ì≈¬∆ √ÚÈ «√øÿ ‹∆ Á∂ ÿ Íπº‹ ◊¬∂Õ

◊π» Ó‘≈≈‹ ‹∆ Á∂ ÁÙÈ ’, ‘≈˜∆ Ì’∂ ¶◊ Í≈‰∆ ¤«’¡≈Õ

Ù≈Ó ˘ √ØÁπ Á∆ ‘≈˜∆ Ì’∂ ’≈¯∆ √Óª √ø◊ «Ú⁄ ÏÀ· ’∂ ◊πÏ≈‰∆

Á≈ Í≈· √ÃÚ‰ ’∆Â≈Õ ¶◊ ¤’ ’∂ «Ï√Ã≈Ó ’È ¿∞Íø ¡≈Í ‹∆

È∂ ¡≥«ÓàÚ∂Ò∂ Á∆ √ø◊ª √Ó∂ √øÌ≈Ò ’∆Â∆Õ «√ÓÈ Â∂ «ÈºÂÈ∂Ó

’’∂ √π÷ÓÈ∆ √≈«‘Ï Á≈ Í≈· √ø◊Â∆ »Í «Ú⁄ √π«‰¡≈ Â∂ ’∆Â≈Õ ◊π»

Ó‘≈≈‹ ‹∆ Á∂ ÁÙÈ ’È ÂØ∫ «Í¤Ø∫ ÊØÛ∑≈ ¡≈‘≈ ’’∂ ¡≈Í ‹∆ ÊØÛ∑∂

√Ó∂∫ Ò¬∆ ¡≈≈Ó ’È Ò◊ ͬ∂Õ

¡≈Í ‹∆ ¡‹∂ √∆’ ¡≈≈Ó ‘∆ ’ ‘∂ √È «’ Í≈·∆ «√øÿª

È∂ Í≈· Á∂ ÓºË Á∆ ¡Á≈√ «ÏȪ «’√∂ ˘ Áº√∂ ÂØ∫ ‘∆ ’’∂ ¡≈͉≈

’øÓ «ÈÏ∂Û «Ò¡≈Õ ¡≈Í ‹∆ ‹ÁØ∫ ÊØÛ∑∂ √Ó∂∫ Ï≈¡Á √≈ÚË≈È ‘ج∂ ª

¡≈Í ‹∆ È∂ √ø◊Â∆ «√øÿª ˘ «’‘≈ «’ ÁØ‘∂ Á√Â≈∂ √‹≈ ÒÚØ Âª

‹Ø ◊π» Ó‘≈≈‹ ‹∆ Á∂ ⁄Ȫ «Ú⁄ Í≈· Á∂ ÓºË Á∆ ‘؉ Ú≈Ò∆ ¡Á≈√

462

«Ú⁄ Ù≈ÓÒ ‘Ø ’∂ ¡√ƒ Ú∆ ‘≈˜∆ ÒÚ≈ Ò¬∆¬∂ Â∂ È≈ÓÁ≈È Á∆ Á≈Â

Â∂ ◊π«√º÷∆ Á∆ ÍÃ≈ÍÂ∆ Ò¬∆ Ï∂ÈÂ∆, ¡‹Ø¬∆ ’∆¬∂Õ ◊π» ⁄Ȫ «Ú⁄

¡≈Í ‹∆ Â∂ ‘Ø ÍÃ∂Ó∆ √ø◊ «Â¡≈ ‘Ø ’∂ ◊π» Ó‘≈≈‹ ‹∆ Á∂ ¡÷≥‚

Í≈· Ú≈Ò∂ ’Ó∂ ÚºÒ ⁄Ò∂ ‘∆ √È «’ Ì≈¬∆ √ÚÈ «√øÿ Â∂ ÁØ Í≈·∆

«√øÿ Ï≈Ï≈ ‹∆ Í≈√ ¡≈ Íπº‹∂Õ Ì≈¬∆ √ÚÈ «√øÿ ‹∆ È∂ Ï≈Ï≈ ‹∆ ˘

Ï∂ÈÂ∆ ’∆Â∆ «’ Í≈·∆ «√øÿª È∂ ª ÓºË Á∆ ¡Á≈√ ’ «ÁºÂ∆ ‘À Â∂

√≈˘ Ú∆ È‘ƒ Áº«√¡≈Õ Ï≈Ï≈ ‹∆ ÓπÛ Ó≥‹∂ Â∂ ÏÀ· ◊¬∂ Â∂ Í≈·∆ «√øÿª

˘ ’≈¯∆ È≈˜ ‘ج∂ Â∂ ’«‘‰ Òº◊∂, Ì«Ò˙ ÒØ’Ø! Â∞√ƒ ◊π» Ó‘≈≈‹

‹∆ Á∂ Ú˜∆ ‘ØÕ Â∞‘≈‚≈ ¯˜ ωÁ≈ ‘À «’ «‹‘Ȫ ÿ Ú≈«Ò¡ª È∂

◊π» Ó‘≈≈‹ ‹∆ Á≈ ÙË≈ Ì≈ÚÈ∆ È≈Ò ¡÷≥‚ Í≈· ÷Ú≈«¬¡≈ ‘À

Â∂ ‘Ø «‹øÈ∂ Ú∆ Á» È∂Û∂ ÂØ∫ ⁄ºÒ ’∂ ◊π» ⁄Ȫ «Ú⁄ Íπº‹∂ ‘È, √≈«¡ª

˘ Áº√Á∂ Â∂ ÍÃ∂È≈ ’Á∂ «’ Ì≈¬∆ √≈∂ ◊π» ⁄Ȫ «Ú⁄ ‘≈˜∆ ÌØ

Â∂ ◊π» ⁄Ȫ «Ú⁄ ‘؉ Ú≈Ò∆ ¡Á≈√ «Ú⁄ Ù≈ÓÒ ‘ØÚØÕ «¬√ Â∑ª

’È È≈Ò Â∞‘≈‚≈ ¯˜ Ú∆ Í»≈ ‘Ø ‹≈‰≈ √∆ Â∂ È≈Ò ‘∆ ÿ

Ú≈«Ò¡ª Â∂ ¡≈¬∂ ‘ج∂ ÍÃ∂Ó∆¡ª Á∆ ◊π»-⁄Ȫ «Ú⁄ ‘≈˜∆ Ò◊ ‹≈‰∆

√∆Õ ‘Ø Âª «¬’ Í≈√∂ «‘≈ ¡√ƒ ’ºÒ∑ Á∂ ◊π» ⁄Ȫ «Ú⁄ ‘≈˜∆

ÒÚ≈¿∞‰ Ò¬∆ ¡≈¬∂ ‘ج∂ ‘ª Â∂ È≈Ò Á∂ ’Ó∂ «Ú⁄ ‘∆ «ÈºÂÈ∂Ó ’È

«Íº¤Ø∫ ÊØÛ∑≈ ¡≈≈Ó ’ ‘∂ √ª, Â∞√ƒ √≈˘ Ú∆ È‘ƒ Áº«√¡≈ Â∂ ¡≈͉∂

ÓÈ «Ú⁄ ‘∆ «¬‘ Ë≈È≈ ω≈ Ò¬∆ «’ «¬‘ √ø ‘È, «¬‘Ȫ ˘ ◊π»

⁄Ȫ «Ú⁄ ‘Ø ‘∆ ¡Á≈√ «Ú⁄ Ù≈ÓÒ ‘؉ Á∆ ’∆ ÒØÛ ‘ÀÕ

Ì≈¬∆ √≈«‘Ï ‹∆! «¬‘ ¡≈Í ‹∆ ˘ Ï‘π ں‚≈ ÌπÒ∂÷≈ ‘ÀÕ ¡√ƒ

√ø ȑƒ, ¡√ƒ ª ◊π» Ó‘≈≈‹ ‹∆ Á∂ «√º÷ ‘ª Â∂ ◊π» ⁄Ȫ «Ú⁄Ø∫

√Á≈ ◊π«√º÷∆ Á∆ ‹≈⁄È≈ ’Á∂ ‘ª Â∂ «¬√∂ Ì≈ÚÈ≈ È≈Ò «¬Ê∂ Íπº‹∂

‘ª «’ ◊πÏ≈‰∆ √π‰’∂ Â∂ √ø◊ª Á∂ ÁÙÈ ’’∂ ◊π» ⁄Ȫ «Ú⁄

‘؉ Ú≈Ò∆ √ø◊Â∆ ¡Á≈√ «Ú⁄ Ù≈ÓÒ ‘Ø ’∂ ¡≈͉∆ ‘≈˜∆ ÒÚ≈

√’∆¬∂Õ Â∞√ƒ √≈˘ Áº«√¡≈ Â’ È‘ƒ ¡Â∂ È≈ ‘∆ ÿ Ú≈«Ò¡ª ˘

¡Á≈√ «Ú⁄ Ù≈ÓÒ ‘؉ Ò¬∆ ÍÃ∂«¡≈ ‘À, «¬‘ Â∞‘≈‚∆ Ï‘π ں‚∆ ÌπºÒ

‘ÀÕ

Â∞‘≈‚≈ ◊π» ’∂ Ú˜∆ª Á≈ ¯˜ ωÁ≈ ‘À, Â∞√ƒ ¡≈͉∂ ¯˜

Á∆ ͤ≈‰ ’Ø, ‹∂ Â∞√ƒ Í«Ú≈ Â∂ ¡≈¬∆ √ø◊ ˘ ÍÃ∂È≈ ’Ø, «¬√

Â∑ª ’È È≈Ò «¬’ ª ◊π» ÁÏ≈ Á∆ √ØÌ≈ ω∂ Á»√∂ ¡≈ÍØ ¡≈͉∆

«Èº‹∆ ¡Á≈√ Á∆ ‹◊∑≈ √ø◊Â∆ »Í «Ú⁄ ’∆Â∆ ¡Á≈√ Á∆ Ï‘π ں‚∆

463

Ó‘≈ÈÂ≈ ‘À «‹√ ÂØ∫ Â∞√ƒ √≈˘ Úªfi∂ «÷¡≈ ‘ÀÕ ¡◊ª‘ Ò¬∆ ¡√ƒ

Â∞‘≈˘ Ï∂ÈÂ∆ ’Á∂ ‘ª «’ «‹ºÊ∂ Ú∆ ¡÷≥‚ Í≈· ’Ø; ¡øÌ, ÓºË Â∂

ÌØ◊ √Ó∂∫ ‘؉ Ú≈Ò∆ ¡Á≈√ «Ú⁄ Ù≈ÓÒ ‘؉ Ò¬∆ √≈∂ ÍÃÚ≈ ˘ Â∂

¡≈¬∆ ‘ج∆ √ø◊ ˘ ÍÃ∂È≈ ’«¡≈ ’ØÕ «¬√ Â∑ª Â∞‘≈‚∂ ¡≈͉∂ ¯˜

Á∆ Í»Â∆ Â∂ Í«Ú≈ Â∂ √ø◊ Á≈ ÌÒ≈ ‘ØÚ∂◊≈Õ Í≈·∆ «√øÿª È∂

¡≈͉∆ ¡‰◊«‘Ò∆ Á∆ «÷Óª Ó≥◊∆ Â∂ ¡◊ª‘ ÂØ∫ √≈ÚË≈È «‘‰ Ò¬∆

Ï⁄È ’∆Â≈Õ ¡≈Í ‹∆ È∂ √ø◊ √Ó∂ ◊π» ⁄Ȫ «Ú⁄ Íπº‹ ’∂ ◊πÍÂ

»Í «Ú⁄ ¡Á≈√ ’’∂ ‘≈˜∆ ÒÚ≈¬∆ Â∂ ’∞fi √Óª ◊π» Ï≈‰∆ Á≈ Í≈·

√π«‰¡≈Õ ¡≈Í ‹∆ ◊πÁπ¡≈∂ Ú∆ ¡Â∂ «‹√ ÿ Ú∆ √Ã∆ ¡÷≥‚ Í≈·

√≈«‘Ï «Ú⁄ ‘≈˜∆ ÌÈ Ò¬∆ ‹≈‰ ¿∞Ê∂ √≈∂ ’øøÓ «Ú⁄∂ ¤º‚ ’∂ Ì≈Ú∂∫

¿∞‘ «’øÈ∂ Ú∆ ˜»∆ ‘؉ Ì≈Ú∂∫ ◊πÓ«Â «Ú⁄≈ ‹ª «Èº‹∆ «ÈºÂÈ∂Ó Ú∆

«’™ È≈ ⁄Ò «‘≈ ‘ØÚ∂, √ø◊Â∆ ¡Á≈√ «Ú⁄ ˜» Ù≈ÓÒ ‘øπÁ∂ Â∂

√Á≈ Ï⁄È ’Á∂ «’ √ø◊Â∆ ¡Á≈√ Á∆ ¡≈͉∆ ‘∆ Ó‘≈ÈÂ≈ ‘ÀÕ √Ø

¡≈ͪ ˘ Ú∆ √Á≈ «¬√ ͺ÷ ÂØ∫ √≈ÚË≈È ‘؉ Á∆ ÒØÛ ‘ÀÕ ¡≈Ó Ú∂÷‰

«Ú⁄ ¡≈«¬¡≈ ‘À «’ √Ã∆ ¡÷≥‚ Í≈· Á∂ ¡≈øÌ √Ó∂∫ Ú∆ Í«Ú≈ Á∂

«¬’-ÁØ ÍÃ∂Ó∆ ‘∆ ‘≈˜ ‘øπÁ∂ ‘ÈÕ ’ج∆ ¡≈¬∂ ◊¬∂ Á∆ √∂Ú≈ «Ú⁄ πºfi≈

‘øπÁ≈ ‘À, ’ج∆ «’√∂ ‘Ø ’øÓ «Ú⁄ ÷º⁄ ‘øπÁ≈ ‘ÀÕ ’ج∆ Ï≈‘ «ÎÁ≈

‘øπÁ≈ ‘ÀÕ ’øÓ Ì≈Ú∂∫ √≈∂ ’È∂ ‘È Â∂ ’È∂ Ú∆ ˜» ⁄≈‘∆Á∂ ‘È Í

«‹√ Ó’√Á Ò¬∆ ◊π» Í≈ÂÙ≈‘ ˘ ÿ «Ò¡ªÁ≈ ‘À, ‹∂ Í≥‹-√ºÂ «Ó≥‡

Á≈ √Óª ◊π» ⁄Ȫ «Ú⁄ ¡Á≈√ Ò¬∆ Ú∆ È≈ ’º«„¡≈ ‹≈ √’∂ «Î

ª Ï‘πÂ≈ Ò≈Ì È‘ƒ ‘ÀÕ ¬∂È∂ ÊØÛ∑∂ √Ó∂∫ «Ú⁄ ’øÓ’≈ «Ú⁄ Ú∆ ’ج∆

ÿ≈‡≈ È‘ƒ ÍÀ∫Á≈Õ

◊π«√º÷ Í≈√ ª ’∂ÚÒ «¬’ ¡Á≈√ ‘∆ ‹Ø ¿∞√ Á∂ ‹∆ÚÈ Á≈

¡≈√≈ ‘ÀÕ ‹∂ ¡Á≈√ «Ú⁄ Ù≈ÓÒ ‘؉ ÂØ∫ ‘∆ ¡√ƒ Úªfi∂ «‘ ◊¬∂

‹ª ¡Ú∂√Ò≈ÍÈ ’∆Â≈, «¬√ ÂØ∫ ‘Ø ’∆ Â؇∂ Ú≈Ò≈ √ΩÁ≈ ‘Ø √’Á≈ ‘ÀÕ

ppppppppppppppp

464

ô¹ÕðÅéÅ—ÁðçÅÃô¹ÕðÅéÅ—ÁðçÅÃô¹ÕðÅéÅ—ÁðçÅÃô¹ÕðÅéÅ—ÁðçÅÃô¹ÕðÅéÅ—ÁðçÅÃ

«¬√π Í≈È∆1 Â∂ «‹«È ± ÿ«¡≈

2®

Ó≈‡∆ ’≈ Ò∂ Á∂‘π≈3 ’«¡≈®

¿∞’«Â4

‹Ø«Â ÒÀ √π«Â Í∆«÷¡≈5®

Ó≈ ◊Ì Ó«‘ «‹«È ± ≈«÷¡≈®1®

≈÷È‘≈π √Ó∑≈« ‹È≈®

√◊Ò∂ ¤Ø«‚ Ï∆⁄≈ ÓÈ≈®1® ‘≈¿∞®

«‹«È Á∆¬∂ Â∞Ëπ Ï≈Í Ó‘Â≈∆6®

«‹«È Á∆¬∂ Ìz≈ Íπ ‘≈∆7®

«‹«È Á∆¬∂ Â∞Ëπ Ï«ÈÂ≈8

¡π Ó∆Â≈®

«Â√π ·≈’∞ ’¿∞ «÷ Ò∂‘π ⁄∆Â≈®2®

«‹«È Á∆¡≈ Â∞Ëπ ÍÚÈ∞ ¡ÓØÒ≈®

«‹«È Á∆¡≈ Â∞Ëπ È∆π «ÈÓØÒ≈®

«‹«È Á∆¡≈ Â∞Ëπ Í≈Ú’∞9

ÏÒÈ≈®

«Â√π ·≈’∞ ’∆ ‘π ÓÈ √È≈®3®

¤Â∆‘ ¡≥«Óà«‹«È ÌØ‹È Á∆¬∂®

¡≥«10

Ê≈È ·‘≈ÚÈ ’¿∞ ’∆¬∂®

Ï√πË≈11

Á∆¿∞ ÏÂ«È ÏÒÈ≈12

®

«Â√π ·≈’∞ ’∂ «⁄«Â ÷π ⁄È≈®4®

Í∂÷È ’¿∞ È∂Âz √πÈÈ ’¿∞ ’È≈13

®

‘√Â14

’Ó≈ÚÈ Ï≈√È15

√È≈®

⁄È ⁄ÒÈ ’¿∞ «√π ’∆ÈØ Ó∂≈16

®

ÓÈ «Â√π ·≈’∞ ’∂ Í»‹‘π ÍÀ≈®5®

1. ’Â-ÏøÁ», 2. ÿ«Û¡≈ «◊¡≈, 3. √∆, 4. ‹π◊Â∆ È≈Ò,

5. Í÷‰ Á∆ √Øfi∆, 6. Ó≈Â≈, 7. «Í¡≈∂ ÍπºÂ ¡≈«Á’,

8. «¬√Â∆, 9. ¡º◊, 10. «„º‚ «Ú⁄ «¬‘ ÌØ‹È º÷‰ Ò¬∆ ʪ ω≈¬∆ ‘À,

11. ËÂ∆, 12. ÚÒ∂Ú≈ (√≈Ó≈È), 13. ’øÈ, 14. ‘ºÊ,

15. Ⱥ’, 16. «√ÓΩÕ

465

¡Í«ÚÂz Í«ÚÂzπ «‹«È ± ’«¡≈®

√◊Ò ‹Ø«È Ó«‘ ±1

«√« Ë«¡≈®

¡Ï2

± √∆fiπ Ì≈ÚÀ È‘∆ √∆fiÀ®

’≈‹π √ÚÀ ÓÈ ÍÃÌπ «Ë¡≈¬∆‹À®6®

¬∆‘≈ ¿±‘≈ ¬∂’À ˙‘∆®

≤‹Â ’ Á∂÷∆¡À   ÂØ‘∆®

«Â√π √∂ÚÂ Ó«È ¡≈Ò√π ’À®

«‹√π «Ú√«¡À «¬’ «ÈÓ÷ È √À®7®

‘Ó ¡Í≈Ë∆ «È◊πÈ∆¡≈∂®

È «’¤∞ √∂Ú≈ È ’Ó≈∂3®

◊ππ ÏØ«‘Êπ4

Ú‚Ì≈◊∆ «Ó«Ò¡≈®

È≈È’ Á≈√ √ø«◊ Í≈Ê Â«¡≈®8®2®

(≈Ó’Ò∆ Ó: 5, Í≥È≈ 913)

ÂÊ≈

«‹‘ ÍÃ√≈«Á Ë ¿±Í« √π÷ Ï√«‘®

√π Ìz≈ Ó∆ ϫÈÂ≈ √ø«◊ ‘√«‘®

«‹‘ ÍÃ√≈«Á Í∆Ú«‘ √∆ÂÒ ‹Ò≈®

√π÷Á≈¬∆ ÍÚÈ∞ Í≈Ú’∞ ¡ÓπÒ≈®

«‹‘ ÍÃ√≈«Á ÌØ◊«‘ √«Ì √≈®

√◊Ò √Ó◊Ã∆ √ø«◊ √≈«Ê Ï√≈®

Á∆È∂ ‘√ Í≈Ú ’È È∂Âz √È≈®

«Â√«‘ «Â¡≈«◊ ¡Ú √ø«◊ ⁄È≈®

¡À√∂ ÁØ÷ Ó»Û ¡≥Ë «Ï¡≈Í∂®

È≈È’ ’≈«„ Ò∂‘π ÍÃÌ ¡≈Í∂®2®

(√π÷ÓÈ∆ Ó: 5, Í≥È≈ 267)

¿∞ÍÃØ’Â «Ò÷∂ ◊πÚ≈’ª ¡È∞√≈ ÍÓ∂Ù ‹∆ È∂ «‹ÂÈ∂ ’∞ Í¿∞Í’≈

√≈‚∂ (‹∆Úª) ¿∞µÍ ’∆Â∂ ‘È, ¿∞È∑ª Á∆ È≈ ª «◊‰Â∆ ‘∆ ‘Ø √’Á∆

‘À ¡Â∂ È≈ ‘∆ «’√∂ ÍÃ’≈ ¿∞È∑ª Á≈ «√Ò≈ ‘∆ ⁄π’≈«¬¡≈ ‹≈ √’Á≈

‘ÀÕ ’∂ÚÒ ÍÃÌ»-ÍÓ∂Ù ‹∆ Á≈ ¡Á≈√-Ï∂ÈÂ∆ »Í «Ú⁄ Ùπ’≈È≈ ‘∆

1. ÙÃØÓ‰∆ (√Á≈),

2. ÓÈ∞º÷≈ ‹ÈÓ ÍÃ≈Í ’’∂ ‘π‰ Âø» Ì≈Ú∂∫ √¯Ò≈ ’ ‹ª È≈, «¬‘ Â∂∂ ¡ı«Â¡≈

‘ÀÕ

3. ’Ó, 4. ‹‘≈˜Õ

466

’∆Â≈ ‹≈ √’Á≈ ‘ÀÕ ‹Ø ‹∆Ú Ú≈«‘◊π» ‹∆ Á≈ Ùπ’≈È≈ ’ ’∂ ¡≈͉∂

¯˜ Á∆ Í»Â∆ ’Á≈ ‘À, ◊πÁ∂Ú ‹∆ Á∆ ¿∞√ ‹∆Ú-¡≈ÂÓ≈ ¿∞µÍ

Ï∂¡≥ ıπÙ∆ ‘øπÁ∆ ‘ÀÕ ‹Ø ÍÓ∂Ù ‹∆ Á∂ ’∆Â∂ Í¿∞Í’≈ª ˘ «Ú√≈

«ÁøÁ≈ ‘Àó¿∞‘ ¡«¥Âÿ‰Â≈ Á∂ ÁØÙ ÂØ∫ Ï⁄ È‘ƒ √’Á≈Õ Ì≈¬∆ ◊πÁ≈√

‹∆ Á∆ «È◊∑≈ «Ú⁄ ¡«¥Âÿ‰ ‘∆ ÁπÈ∆¡≈ «Ú⁄ √Ì ÂØ∫ Úº‚≈ ¡Í≈Ë∆

‘ÀÕ «‹Ú∂∫ «’ ¿∞È∑ª È∂ CEÚƒ Ú≈ «Ú⁄ ¡≥«’ ’∆Â≈ ‘À «’ :

È≈ «Â√π Ì≈∂ ÍÏÂ≈ ¡√Ó≈È ÷‘øÁ∂®

È≈ «Â√π Ì≈∂ ’؇◊Û∑ ÿÏ≈ «Á√øÁ∂®

È≈ «Â√π Ì≈∂ √≈«¬≈ ÈÁ Ú≈‘ Ú‘øÁ∂®

È≈ «Â√π Ì≈∂ ÂÚ≈ ÎÒ √πÎÒ Î¶Á∂®

È≈ «Â√π Ì≈∂ ‹∆¡ ‹ø ¡‰◊‰Â «ÎøÁ∂®

Ì≈∂ Ì𫬠¡«’Âÿ‰ Ó≥Á∆ ‘» Ó≥Á∂®8®35®

(Ú≈ 35, Í¿∞Û∆ 8)

√Ø «¬√ Ò¬∆ ‹Á Ú∆ ¡≈ͪ √«Â◊π» ‹∆ Á∆¡ª Ïı«ÙÙ ’∆Â∆¡ª

Á≈ª ˘ ÚÂ∆¬∂, Ìøπ⁄∆¬∂; ÂÁØ∫ ¿∞√ ¡’≈ÒÍπ÷ ‹∆ Á≈ ¡Á≈√ »Í

«Ú⁄ Ùπ’≈È≈ ˜» ’È≈ ⁄≈‘∆Á≈ ‘ÀÕ

Ï≈Ï≈ ‹∆, ‘Ó∂Ù≈ ’ج∆ Ú∆ ¡≈‘≈-Í≈È ’È ÂØ∫ Í«‘Ò∂ Â∂ Ï≈¡Á

«Ú⁄ ¤Ø‡∆ ¡Á≈√ Á∂ »Í «Ú⁄ Ùπ’≈È≈ ’«¡≈ ’Á∂ √È ¡Â∂ ‹Á

Ú∆ ’ج∆ ÈÚƒ Ú√± Ú‰∆ ¡øÌ ’È∆ ‘ØÚ∂ ÂÁ Ú∆ ¡Á≈√ »Í

«Ú⁄ ÍÓ∂Ù ‹∆ Á≈ ËøÈÚ≈Á ’’∂ ‘∆ ÚÂÁ∂ ¡Â∂ √Ó»‘ ÍÃ∂Ó∆¡ª ˘

¡À√≈ ’È Ò¬∆ ÍÃ∂«¡≈ ’Á∂ √È :

«‹√ Á≈ «ÁÂ≈ ÷≈Ú‰≈ «Â√π ’‘∆¡À √≈Ï≈«√®

È≈È’ ‘π’Óπ È ⁄Ò¬∆ È≈«Ò ÷√Ó ⁄ÒÀ ¡Á≈«√®

(¡≈√≈ ‹∆ Á∆ Ú≈ Ó: 1, Í≥È≈ 474)

ppppppppppppppp

467

ÃÇå×¹Çð å°îð¶ ÕÅÜ ÃòÅð¶ÃÇå×¹Çð å°îð¶ ÕÅÜ ÃòÅð¶ÃÇå×¹Çð å°îð¶ ÕÅÜ ÃòÅð¶ÃÇå×¹Çð å°îð¶ ÕÅÜ ÃòÅð¶ÃÇå×¹Çð å°îð¶ ÕÅÜ ÃòÅð¶

√Á≈ ◊Ø«ÏøÁ ÍÃ√≈Á «√øÿ ◊∂Ú≈Ò ¡≈͉∂ ͺ «Ú⁄ «Ò÷Á∂

‘È «’ ´«Ë¡≈‰≈ «¬ø‹∆È∆¡«ø◊ ’≈Ò‹ «Ú⁄ «‚◊∆ ÍÃ≈Í ’È

¿∞Íø ÓÀ˘ ‡À’È∆’Ò ÈΩ’∆ «ÓÒ ◊¬∆ Â∂ ÊØÛ∑∂ √Ó∂∫ Ï≈¡Á ‘∆ ÓÀ∫

¡≥Ï≈Ò≈ ’À∫‡ ¬∂¡ ÎØ√ √‡∂ÙÈ «Ú÷∂ CB √π’≈¡‚È «Ú⁄ ‡À’È∆’Ò

¡¯√ Á∆ ¡√≈Ó∆ Â∂ Òº◊ «◊¡≈Õ «¬º’ Ú≈∆ ÓÀ˘ ‘Ú≈¬∆ ‘≈Á√∂ Á∆

‹ª⁄ ’È Ú≈√Â∂ ¡≈ÁÓÍπ ‘Ú≈¬∆ ¡º‚∂ Â∂ ‹ª⁄ ’Ó∂‡∆ Á∂ ‘Ø ÓÀ∫Ϫ

È≈Ò ‹≈‰≈ «Í¡≈Õ

‹ª⁄ Á≈ ’≈‹ Óπ’øÓÒ ’È ¿∞Íø ÓÀ∫ ◊πÁπ¡≈≈ ≈ÓÍπ ÷∂Û≈

√≈«‘Ï «Ú÷∂ √ø Ï≈Ï≈ ‘È≈Ó «√øÿ ‹∆ ˘ ¿∞⁄∂⁄≈ «ÓÒ‰ Ú≈√Â∂ «◊¡≈

Â∂ Ï≈Ï≈ ‹∆ Í≈√ ÏÀ· ’∂ ◊πÓ«Â Á∆¡ª «Ú⁄≈ª √ªfi∆¡ª ’È Á≈

√πÌ≈◊ ÍÃ≈Í ‘Ø«¬¡≈Õ Ú≈Í√∆ Â∂ ÓÀ∫ ¡≈͉≈ ¡≥Ï≈Ò≈ ’À∫‡ Á≈ «√È≈Úª

Ï≈Ï≈ ‹∆ ˘ «ÁºÂ≈ Â∂ ÿ ÁÙÈ Á∂‰ Ò¬∆ Ï∂ÈÂ∆ Ú∆ ’∆Â∆Õ

√≈Ò AIFI ¬∆√Ú∆ Á∂ ÈÚøÏ Ó‘∆È∂ «Ú⁄ Ó∂∂ Í≈√Ø∫ ¿∞√ ‘Ú≈¬∆

‹‘≈˜ Á≈ ¡À’√∆‚À∫‡ ‘Ø «◊¡≈ ‹Ø «’ ÊØÛ∑≈ √Óª Í«‘Òª ‘∆ Ì≈Â

√’≈ È∂ »√ Í≈√Ø∫ ÷∆«Á¡≈ √∆Õ ‘ج∂ È∞’√≈È Á≈ ¡≥Á≈˜≈ ¿∞√ √Ó∂∫

’ج∆ «¬º’ Òº÷ πͬ∂ Ò≈«¬¡≈ «◊¡≈ ¡Â∂ Ó∂∂ «÷Ò≈Î ÍÛÂ≈Ò Á≈ ‘π’Ó

«ÁºÂ≈ «◊¡≈Õ ÓÀ∫ Ï‘π «˜¡≈Á≈ «È≈Ù ‘Ø «◊¡≈Õ ’∞fi Ú∆ ‘Ø √’Á≈

√∆Õ ÓÀ∫ «¬º’ Ï‘π Áπ÷∆ √Ó∂∫ Á≈ √≈‘Ó‰≈ ’ «‘≈ √ªÕ ¡À’√∆‚À∫‡

‘؉ ÂØ∫ ÁØ «ÁÈ Ï≈¡Á ‘∆ Ï≈Ï≈ ‹∆ ¡⁄≈È’ ¡≥Ï≈Ò≈ ¤≈¿∞‰∆ Ó∂∂ ÿ

¡≈ ◊¬∂Õ ‹Á ÓÀ∫ ÁπÍ«‘ Á≈ ÷≈‰≈ ÷≈‰ Ú≈√Â∂ ÿ Íπº‹≈ ª Ó∂∆

ÿ Ú≈Ò∆ È∂ Á«√¡≈ «’ Ï≈Ï≈ ‹∆ Â∂ «¬º’ ‘Ø «√øÿ ÊØÛ∑≈ «⁄ Í«‘Òª

ÿ ¡≈¬∂ ‘ÈÕ ÓÀ˘ «¬‘ ◊ºÒ √π‰ ’∂ Ï‘π ıπÙ∆ ‘ج∆ «’ «‚º◊∂ ÓÈ

˘ ËÚ≈√ «ÓÒ «◊¡≈Õ Ï≈Ï≈ ‹∆ ˘ ÈÓ√’≈ ’∆Â∆ Â∂ ¯Â«‘ ÏπÒ≈¬∆Õ

Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ Áº«√¡≈ «’ ¿∞‘ ÔÓπÈ≈ È◊ ‹≈ ‘∂ √È Â∂ «¬º’ ≈Â

Ò¬∆ Ó∂∂ Í≈√ ·«‘È◊∂Õ

468

÷≈‰≈ ÷≈‰ ¿∞Íø ÓπÛ-ÓπÛ ’∂ ÓÀ˘ «ı¡≈Ò ¡≈Ú∂ «’ ÓÀ∫ Ï≈Ï≈

‹∆ ˘ ‘Ú≈¬∆ ‘≈Á√∂ Ï≈∂ Áº√ª Í ‘∆¡≈ È≈ ÍÚ∂Õ ÓÀ∫ ÁπÏ≈≈ ’øÓ Â∂

⁄Ò≈ «◊¡≈ Â∂ Ù≈Ó ˘ ’øÓ ÂØ∫ Ú≈Í√ ¡≈ ’∂ ÓÀ∫ Ï≈Ï≈ ‹∆ Á∂ ’ØÒ ÏÀ·

«◊¡≈Õ ÓÈ «Ú⁄ ÓπÛ-ÓπÛ ‘≈Á√∂ Á∂ «È’Ò‰ Ú≈Ò∂ «√º«‡¡ª Ï≈∂ «⁄øÂ≈

Á∆ Ò«‘ ⁄ºÒ ‘∆ √∆Õ Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ Ó∂∂ ÚºÒ «¬Ù≈≈ ’’∂ «’‘≈,

““◊Ø«ÏøÁ ÍÃ√≈Á «√øÿ ‹∆, ‹Ø Ú∆ Â∞‘≈˘ ÍÃ∂Ù≈È∆ ‘À, «È√ø◊ ‘Ø ’∂ Áº√

«Á˙Õ ◊π» Ó‘≈≈‹ ÌÒ∆ ’È◊∂Õ Â∞‘≈‚≈ Ú≈Ò Ú∆ «Úø◊≈ È‘ƒ

‘ØÚ∂◊≈Õ”” «¬‘ Ï⁄È √π‰ ’∂ Ó∂∆ ‹≈È «Ú⁄ ‹≈È ¡≈¬∆ Â∂ ‘ج∂ ‘Ú≈¬∆

‘≈Á√∂ Ï≈∂ Â∂ ⁄ºÒ ‘∆ ‹ª⁄ Ï≈∂ «Ú√Ê≈ «Ú⁄ Áº«√¡≈ Â∂ ‹ª⁄

¿∞Íø «È’Ò‰ Ú≈Ò∂ ÈÂ∆‹∂ Â∂ √˜≈ Ï≈∂ Ú∆ Áº√ «ÁºÂ≈Õ

√≈∆ ◊ºÒ-Ï≈ √π‰È ¿∞Íø Ï≈Ï≈ ‹∆ ’«‘‰ Òº◊∂, ““’≈’≈,

Í≥‹Ú∂∫ Í≈ÂÙ≈‘ ‹∆ Á≈ ◊¿∞Û∆ ≈◊ «Ú⁄ ÙÏÁ ‘À ‹Ø «¬ÊØ∫ ¡≈øÌ ‘øπÁ≈

‘À :

◊¿∞Û∆ Ó‘Ò≈ 5

«Êπ ÿ« ÏÀ√‘π ‘« ‹È «Í¡≈∂®

√«Â◊π« Â∞Ó∂ ’≈‹ √Ú≈∂® ‘≈¿∞®

«¬√ Á≈ ‹≈Í ÚºË ÂØ∫ ÚºË ’«¡≈ ’ØÕ ◊π» Ó‘≈≈‹ ‹∆ Á∂ ⁄Ȫ

«Ú⁄ ¡Á≈√ ’Ø, ◊π» Ó‘≈≈‹ √‘≈¬∆ ‘؉◊∂Õ”” ÓÀ∫ ÙÏÁ «Ò÷ «Ò¡≈

Â∂ ˜Ï≈È∆ Ô≈Á ’’∂ ¡≈Í ¡≈øÌ ’ «ÁºÂ≈Õ ÓÈ ’’∂ ÓÀ˘ «¬øÈ≈

ÌØ√≈ ω «◊¡≈ «’ ‘π‰ ÓÀ˘ ’ج∆ √˜≈ È‘ƒ «ÓÒ∂◊∆Õ

‹ª⁄ ’Ó∂‡∆ ˘ √≈¯-√≈¯ ’«‘ «ÁºÂ≈ «’ «¬√ ‘≈Á√∂ «Ú⁄ Ó∂∆

ˆÒÂ∆ ‘ÀÕ ‹ª⁄ ’Ó∂‡∆ Á∂ ¡¯√ª ¿∞µÍ Ó∂∂ √º⁄-√º⁄ Áº√‰ Â∂

ˆÒÂ∆ Ó≥È ÒÀ‰ Á≈ «¬øÈ≈ ¡√ «Í¡≈ «’ «Í؇ «Ò÷‰ Òº«◊¡ª,

¿∞È∑ª «Ò÷ «ÁºÂ≈ «’ «¬√ ¡Î√ È∂ «Á¡≈ÈÂÁ≈∆ È≈Ò ¡≈͉≈ ’√»

Ó≥È «Ò¡≈ ‘ÀÕ «¬√ Ò¬∆ «¬√ ˘ «⁄Â≈ÚÈ∆ Á∂ ’∂ ¤º‚ «ÁºÂ≈ ‹≈Ú∂Õ

«¬√ «Í؇ Â∂ √‡∂ÙÈ ’Óª‚ È∂ ‘≈Ó∆ Ì «ÁºÂ∆ ¡Â∂ ’Óª‚ ˘

«Í؇ Ì∂‹ «ÁºÂ∆ ◊¬∆Õ ’Óª‚ È∂ Ú∆ «¬√∂ «Í؇ Á∆ ‘ª «Ú⁄

¡≈͉∆ √«‘ÓÂ∆ Á∂ «ÁºÂ∆ Â∂ ‹ª⁄ «Í؇ ¬∂¡ ‘À‚’∞¡≈‡ ˘ Ì∂‹

«ÁºÂ∆Õ ¬∂¡ ‘À‚’∞¡≈‡ «Ú⁄ ÁØ ‚≈«¬À’‡∂‡ª È∂ ¡≈͉≈ ¡≥«ÂÓ

ÎÀ√Ò≈ Á∂‰≈ √∆Õ «¬º’ ‚≈«¬À’‡∂‡ È∂ ª ‘∂·ª ÂØ∫ «√Î≈Ù ‘ج∆

«Í؇ ˘ Ó≥È «Ò¡≈ Í Á»√∂ Á≈ «Ú⁄≈ √∆ «’ «Íº¤Ø∫ «¬√ Â∑ª Á∂

¡À’√∆‚À∫‡ª Â∂ √ı √˜≈ «ÁºÂ∆ ‹ªÁ∆ ‘∆ ‘ÀÕ «¬√ Ò¬∆ «¬√ ¡Î√

˘ Ú∆ √ı √˜≈ «ÓÒ‰∆ ⁄≈‘∆Á∆ ‘ÀÕ Óπ¡≈¯∆ È‘ƒ «ÁºÂ∆ ‹≈ √’Á∆Õ

469

«’™«’ ÁØ ‚≈«¬À’‡Ø∂‡ª Á∂ ¡≈Í√∆ ÓÂÌ∂Á ‘Ø ◊¬∂Õ «¬√ Ò¬∆

Ó∂∆ ÂÎÂ∆Ù Ú≈Ò∆ Î≈¬∆Ò ‘∂· ¿∞µÍ ‘øπÁ∆ ‘∆Õ «‹™-«‹™ Á∂∆ ‘Ø

‘∆ √∆, Ó∂∆ «⁄øÂ≈ ÚË ‘∆ √∆Õ ¡≈ı «‘≈ È≈ «◊¡≈ Â∂ ÓÀ∫ ¡≈͉∂

«¬’ ÁØ√ È≈Ò ‹Ø «’ ¬∂¡ ‘À‚’∞¡≈‡ «Ú⁄ Òº«◊¡≈ ‘Ø«¬¡≈ √∆,

√øÍ’ ’∆Â≈ Â∂ Ï∂ÈÂ∆ ’∆Â∆ «’ ¿∞‘ ÓÀ˘ ÍÂ≈ ’’∂ Áº√∂ «’ Ó∂∆

‹ª⁄ «Í؇ Â∂ ¬∂¡ ‘À‚’∞¡≈‡ ’∆ «Ú⁄≈ ’ «‘≈ ‘ÀÕ Ó∂∂ ¿∞√

«ÓºÂ È∂ ’ج∆ «ÂøÈ ’∞ ÿ≥‡∂ Ï≈¡Á ÓÀ˘ ¯ØÈ Â∂ Áº«√¡≈, «‹√ ˘ √π‰

’∂ ÓÀ˘ ¿∞√Á∆ Áº√∆ ◊ºÒ Â∂ Ô’∆È ’È≈ ¡Ω÷≈ ‘Ø «◊¡≈Õ ¿∞√ È∂

Áº«√¡≈ «’ ÁØ ‚≈«¬À’‡Ø∂‡ª Á∂ «Ú⁄≈ ¡≈Í√∆ Ó∂Ò È≈ ÷ªÁ∂ ‘؉

’≈È ‹ª⁄ Ú≈Ò∆ Î≈¬∆Ò ‘∂·ª ¿∞Í ’≈¯∆ ⁄º’ Ò◊≈™Á∆ ‘∆ ‘À

Â∂ ’∞fi √Ó∂∫ ÂØ∫ Î≈¬∆Ò ◊øπÓ ‘ÀÕ

«¬√ Â∑ª ‹ª⁄ Î≈¬∆Ò Á≈ ◊øπÓ ‘Ø ‹≈‰≈ «¬’ Ï‘π ں‚∆ ÿ‡È≈

‘ÀÕ √≈∆ ‹ª⁄ ◊πÍ Î≈¬∆Ò Á∂ »Í «Ú⁄ º÷∆ ‹ªÁ∆ ‘ÀÕ ‹∂ «’Â∂

Î≈¬∆Ò ˆÒ ‘ºÊª «Ú⁄ ⁄Ò∆ ‹≈Ú∂ ª Ï‘π È∞’√≈È ‘Ø √’Á≈ ‘ÀÕ

ÁØ√ È∂ Áº«√¡≈ «’ Â∂∆ ‹ª⁄ Ú≈Ò∆ Î≈¬∆Ò ÒºÌ‰ Ò¬∆ Ï‘π ’Ø«ÙÙ

‘Ø ‘∆ ‘ÀÕ «‹øÈ≈ «⁄ Î≈¬∆Ò ÍÃ≈Í ȑƒ ‘øπÁ∆, ¿∞È≈ «⁄ ’ج∆

’≈Ú≈¬∆ È‘ƒ ‘Ø √’Á∆Õ

«¬‘ ÿ‡È≈ AIFI ¬∆. Á∆ ‘ÀÕ ÿØ◊∆ Әϻ∆ ’≈È ÓÀ∫ AIHF

º’ ¬∂¡ ÎØ√ Á∆ AG √≈Ò ÈΩ’∆ ’’∂ Í«‘Òª «‡≈«¬ÓÀ∫‡ ÒÀ ’∂

ÍÀÈÙÈ ÒÀ ÿ ˘ ¡≈ «◊¡≈Õ ‘≈Á√∂ √Ó∂∫ ÓÀ∫ ÎÒ≈¬∆‡ ÒÀ·∆ÈÀ∫‡ √∆

Â∂ «‡≈«¬ ‘؉ √Ó∂∫ ÓÀ∫ «Úø◊ ’Óª‚ Á∂ ¡‘πÁ∂ Â∂ Íπº‹ «◊¡≈Õ

◊πÏ≈‰∆ Á≈ ˙‡-¡≈√≈ ÒÀ‰ Â∂ Ó‘ªÍπÙª Á∂ ¡’≈ÒÍπ÷ Í≈√ Ï∂ÈÂ∆

’È √Á’≈ Ó∂∆ AG √≈Ò Âº’ Î≈¬∆Ò ‘∆ È≈ ÒºÌ∆Õ «¬√ √Á’≈ ÓÀ˘

√Ó∂∫ «√ º’∆ «ÓÒÁ∆ ‘∆Õ «’√∂ ¡¯√ È∂ Ú∆ ÓÀ˘ √πÍ√∆‚ È≈

’∆Â≈ ¡Â∂ È≈ ‘∆ ÓÀ˘ ÌØ≈ «‹øÈ∆ √˜≈ ‘∆ «ÓÒ∆Õ «ÓÒÁ∆ «’Ú∂∫ «’,

“√«Â◊π Â∞Ó∂ ’≈‹ √Ú≈∂” Á≈ ˙‡ ¡≈√≈ «Ò¡≈ √∆Õ

‹∂ ÓÀ∫ «’√∂ Ú∆ ÍÃ≈‰∆ ˘ ¿∞ÍÒ∆ ¡≈͉∆ «¬√ ÿ‡È≈ Ï≈∂ Áº√Á≈

‘ª ª ¿∞‘ ’Á∂ Ú∆ ÌØ√≈ È‘ƒ ’Á≈ «’ «¬‘ «’Ú∂∫ ‘Ø √’Á≈ ‘À,

«’™«’ ¡«‹‘∆¡ª ‹ª⁄ Î≈¬∆Òª Ï‘π ‘∆ ◊πÍ Â∂ Í»∆ √πº«÷¡≈ ‘∂·

º÷∆¡ª ‹ªÁ∆¡ª ‘ÈÕ ÓÀ˘ ıπÁ ¡≈Í ˘ Ô’∆È ’È≈ ¡Ω÷≈ ‘À «’ «¬‘

«’Ú∂∫ ‘Ø «◊¡≈Õ √ø◊ Ó∂∆ «¬√ ‘º‚-Ï∆Â∆ ˘ ÍÛ∑ ’∂ ¡≈Í ‘∆ ¡≥Á≈˜≈

Ò≈ √’Á∆ ‘À «’ ◊πÏ≈‰∆ «Ú⁄ «’øÈ∆ Ï’Â ‘À ¡Â∂ ¿∞‘ Ó‘≈È ‘√Â∆

470

Ï≈Ï≈ ‹∆, «‹È∑ª È∂ Ó∂∂ «ÏȪ Áº√‰ ÂØ∫ Ó∂∆ «⁄øÂ≈ Ø◊ Ú∆ ‹≈‰ «Ò¡≈

Â∂ «¬Ò≈‹ Ú∆ Áº√ «ÁºÂ≈Õ Ï≈Ï≈ ‹∆ ËøÈ √È! ‹Ø ¡≈Í ÍÓ∂Ù Â∂ Í»È

ÌØ√∂ √«‘ ‹∆ÚÈ ÏÂ∆ ’Á∂ √È Â∂ √≈‚∂ Ú◊∂ ‚≈Úª ‚ØÒ ÓÈ

Ú≈«Ò¡ª ˘ ◊πÏ≈‰∆ Á∆ ¡≈√≈ »Í∆ ÊøÓ∑∆ Á∂ ’∂ ¡‚ØÒ ’ «ÁøÁ∂ √ÈÕ

Á≈√

◊Ø«ÏøÁ ÍÃ√≈Á «√øÿ ◊∂Ú≈Ò

«Úø◊ ’Óª‚ («‡≈«¬‚),

⁄ø‚∆◊Û∑Õ

ppppppppppppppp

471

×¹ðìÅäÆ å¶ îÈñ î³åz çÆ ôÕåÆ×¹ðìÅäÆ å¶ îÈñ î³åz çÆ ôÕåÆ×¹ðìÅäÆ å¶ îÈñ î³åz çÆ ôÕåÆ×¹ðìÅäÆ å¶ îÈñ î³åz çÆ ôÕåÆ×¹ðìÅäÆ å¶ îÈñ î³åz çÆ ôÕåÆ

ÓÈ∞º÷ ’∞‹ √ø√’≈-ª-«Í¤Ò∂ ‹ÈÓª Á∂ ÒÀ ’∂ √ø√≈ «Ú⁄

¡≈™Á≈ ‘ÀÕ Í Ï‘πÂ≈ ÍÃÌ≈Ú √ø◊ Á≈ ’Ï»ÒÁ≈ ‘ÀÕ «‹‘Ø «‹‘∆ √ø◊Â

ÍÃ≈Í ‘Ø ‹ªÁ∆ ‘À ¿∞‘Ø «‹‘∂ ÓÈ∞º÷ Á∂ √ø√’≈ ÍÃÎπÒ ‘Ø ‹ªÁ∂ ‘È Â∂

¿∞√∂ ¡È∞√≈ √πÌ≈¿∞ Â∂ «Ú⁄≈ ω ‹ªÁ∂ ‘ÈÕ

√. ‘∆ «√øÿ ‹∆ Ú∆ Óπº„ ÂØ∫ ’∞fi È≈√Â’ «Ú⁄≈ª Á∂ √ÈÕ ¿∞‘Ȫ

Á∂ «¬Èª «Ú⁄≈ª ˘ Í∆‚≈ ’È Ú≈√Â∂ ¿∞‘Ȫ ˘ √ø◊ ¡≈͉∂ Ó≈√Û

√. √øÂØ÷ «√øÿ Â∂ ¿∞‘Ȫ ÁØ Ì≈ ⁄È «√øÿ Á∆ «ÓÒ ◊¬∆, ‹Ø ͺ’∂

È≈√«Â’ «Ú⁄≈ª Á∂ Ë≈È∆ √ÈÕ √. ‘∆ «√øÿ ¡≈͉∂ Ó≈√Û ‘ت

Á∂ ͺ’∂ ÍÀØ’≈ ω ◊¬∂ Â∂ ‘ΩÒ∆ ‘ΩÒ∆ √≈≈ Í«Ú≈ ‘∆ «¬‘Ȫ Á∂

«Ú⁄≈ª Á≈ Ë≈‰∆ ω «◊¡≈Õ

ÍÛ∑≈¬∆ ’È ¿∞Íø √. ‘∆ «√øÿ ’È∂‚≈ «Ú⁄ ⁄Ò∂ ◊¬∂ Â∂ ¿∞Ê∂

ͺ’∂ ‘؉ ¿∞Íø ¡≈͉∂ Í«Ú≈ ˘ Ú∆ √ºÁ «Ò¡≈Õ «¬‘Ȫ Á∂ ÿ

ÁØ Ïº⁄∆¡ª È∂ ‹ÈÓ «Ò¡≈Õ ’∞Á È∂ 1977 «Ú⁄ «¬‘Ȫ Á∂ ÿ

«¬’ Ϻ⁄∂ ˘ ‹ÈÓ «ÁºÂ≈ Í Á∂Ú È∂ È≈Ò ‹ÈÓ √Ó∂∫ «’√∂ ’≈È

¿∞√ Á∂ «ÁÓ≈◊ ˘ ’∞fi √Óª ¡≈’√∆‹È È≈ «ÓÒ √’∆ «‹√ ’≈È Ïº⁄∂

Á∂ «ÁÓ≈◊∆ √ÀÒ Ó ◊¬∂Õ ‹Ø √ÀµÒ Ï⁄∂ Ú∆ ¿∞‘ Ú∆ Í»≈ ’øÓ ’È Á∂

√ÓÊ È‘ƒ √ÈÕ

Áπ«È¡≈Ú∆ Ú√∆«Ò¡ª ¡È∞√≈ ‚≈’‡ª È∂ «¬Ò≈‹ ’È Íº÷Ø∫ ’ج∆

’√ Ï≈’∆ È≈ ¤º‚∆Õ Í ’∞Á Á∂ È≈Ò ’ج∆ ˜Ø È‘ƒ ⁄Ò √’Á≈Õ

Ϻ⁄≈ «‹√ Á≈ Ȫ √π‹∆ «√øÿ º«÷¡≈ «◊¡≈, ¿∞‘ Ó≈√ Â∂ ‘º‚∆¡ª

Á≈ «¬’ ÏπºÂ ‘∆ √∆Õ «‹Ê∂ «‹√ ‘≈Ò «Ú⁄ ¿∞√ ˘ ÷ «Á¿∞ ¿∞√∂

‘≈Ò «Ú⁄ ‘∆ «Í¡≈ «‘øÁ≈Õ «ÂøÈ √≈Ò Â’ È≈ ¿∞‘ ÏØÒ √’Á≈,

È≈ ÏÀ· √’Á≈ Â∂ È≈ ‘∆ ¡≈͉∂ ¡≈Í ’∞fi ÷≈ √’Á≈ √∆, Â∞È≈ ª

Á» Á∆ ◊ºÒ √∆Õ ‘ «ÂøÈ∂ Ó‘∆È∂ «Í¤Ø∫ ¿∞√ Á≈ ÓÀ‚∆’Ò ⁄À’¡Í Ú∆

‘øπÁ≈Õ ’¬∆ Ú≈ ‚≈’‡ª Á∂ ÏØ‚ ÏÀ·Á∂Õ Í √≈«¡ª ‚≈’‡ª Á∆

«¬’Ø ≈¬∂ √∆ «’ √π‹∆ «√øÿ È≈™ Á≈ Ϻ⁄≈, «‹√ È∂ ‹ÈÓ √Ó∂∫

472

«ÁÓ≈◊ ˘ ¡≈’√∆‹È È‘ƒ «ÓÒ √’∆, «¬√ ’’∂ È≈ ª «¬‘ «ÁÓ≈◊∆

ÂΩ Â∂ √π⁄∂ ‘ØÚ∂◊≈ Â∂ È≈ ‘∆ √∆’ ÂΩ Â∂Õ «¬‘ Ϻ⁄≈ ¡Í≈‘‹

‘∆ ‘∂◊≈ «’™«’ √∆ ˘ ’ø‡ØÒ ’È Ú≈Ò∂ √≈∂ √ÀÒ ¡ËÓج∂ ‘Ø

⁄πº’∂ ‘ÈÕ ‹Ø Ú∆ ◊Ω«Ó≥‡ ¡Í≈‘‹ Ϻ⁄∂ ˘ √‘»Òª Á∂ √’Á∆ √∆ ¿∞‘

√≈∆¡ª √‘»Òª √π‹∆ «√øÿ ˘ Á∂‰ Ò¬∆ ‚≈’‡∆ «Í؇ «Ú⁄

«√Î≈Ù ’ «ÁÂ∆¡ª ◊¬∆¡ªÕ È≈Ò ‘∆ ÚÀÈ’∞Ú Á∂ Úº‚∂ ‘√ÍÂ≈Ò

«Ú⁄ Úº÷-Úº÷ ‚≈’‡∆ «ÚÌ≈◊ª Á∂ ‹Ø Óπº÷∆ ‚≈’‡ √È, ¿∞‘Ȫ Í≈√

«ÂøÈ Ó‘∆È∂ Á∆ Â≈∆÷ Á∂ ’∂ ¡≈÷∆ ≈¬∂ ÒÀ‰ Ú≈√Â∂ Ú∆ «√Î≈Ù

’∆Â∆Õ √π‹∆ «√øÿ Á∂ Ó≈Â≈ «ÍÂ≈ ¡≈͉∆ Í»∆ ÂÈ Á∂‘∆ È≈Ò ¿∞√

Á∆ √∂Ú≈ ’Á∂ Â∂ ÓÈ «Ú⁄ Ϻ⁄∂ Á∂ ¡Í≈‘‹ ‘؉ Á≈ fiØ≈ Ú∆ Ò◊≈

«‘øÁ≈Õ

¡≈«÷ √ÂøÏ AIHA Á≈ ¿∞‘ «ÁÈ Ú∆ ¡≈ «◊¡≈ «‹√ «ÁÈ √≈∂

«ÚÌ≈◊ª Á∂ Óπº÷∆¡ª Á∂ ÏØ‚ È∂ √π‹∆ «√øÿ Á≈ Î≈¬∆ÈÒ ⁄À’¡Í

’’∂ ¡≈÷∆ «Í؇ Á∂‰∆ √∆Õ √. ‘∆ «√øÿ Â∂ Ï∆Ï∆ ◊πÁ∂Ú ’Ω «ÁÂ∂

√Ó∂∫ Â∂ ‘√ÍÂ≈Ò Í‘øπ⁄ ◊¬∂Õ Ú≈∆ ¡≈¿∞‰ Â∂ ‚≈’‡ª È∂ √π‹∆Â

«√øÿ Á∂ ÍÀª ÂØ∫ ÒÀ ’∂ «√ Â’ √≈∂ √∆ Á∆ √’À«Èß◊ ’∆Â∆ Â∂

ÒØÛƒÁ∂ ¡À’√∂ Â∂ ‡À√‡ Ú∆ ’∆Â∂Õ Ù≈Ó ˘ ‹Ø «Í؇ «ÁÂ∆ ¿∞√ «Ú⁄

Ú∆ ¿∞‘Ȫ √≈«¡ª Á∆ Í«‘Ò∂ ‚≈’‡ª Ú≈Ò∆ ‘∆ ≈¬∂ √∆ «’ «¬‘ Ϻ⁄≈

Í»È ÂΩ Â∂ √∆’ Â∂ «ÁÓ≈◊∆ ¡Í≈‘‹ ‘∆ ‘∂◊≈Õ ÊØÛ≈ Ï‘πÂ

ÁÚ≈¬∆ «Ú⁄ Ú≈Ë≈ ’’∂ √. ‘∆ «√øÿ ‘πª ˘ Á∂ «ÁÂ∆ Â∂ ‘Ω√Ò≈ Á∂‰

Ú≈Ò∂ Ò«‘‹∂ «Ú⁄ ‚≈’‡ª È∂ √≈∆ ◊ºÒ Áº√ «ÁºÂ∆ Â∂ È≈Ò ‘∆ «’‘≈

«’ ‚≈’‡∆ ÂΩ Â∂ ‹Ø √≈‚∆ √≈«¬ø√ ¡◊Ú≈¬∆ ’Á∆ ‘À ¿∞‘ ’

Ú∂«÷¡≈ ‘À Â∂ ’ ‘∂ ‘ªÕ ‹ÈÓ ÂØ∫ ‘∆ Ϻ⁄∂ Á∂ «ÁÓ≈◊ ˘ ¡≈’√∆‹È

È≈ «ÓÒÈ ’’∂ «ÁÓ≈◊ ¡ËÓØ«¡≈ ‘Ø ⁄º’≈ ‘À ¡√ƒ «¬√ ÂØ∫ ÚºË ’∞fi

È‘ƒ ’ √’Á∂Õ Â∞√ƒ ÍÃÓ≈ÂÓ≈ ¡◊∂ «¬√ Ò¬∆ ÍÃ≈ÊÈ≈ ’«¡≈ ’ØÕ

√π‹∆ «√øÿ Á∆ ‚≈’‡∆ «Í؇ ÒÀ‰ ÂØ∫ Ï≈¡Á ÁØÚ∂∫ ‹∆¡ «È≈ÙÂ≈

Á≈ ÏØfi ÒÀ ’∂ ÿ Ú≈Í√ ¡≈ ◊¬∂Õ «È≈ÙÂ≈ ’≈È ÁØÚª ‹∆¡ª È∂

’≈Î∆ √Óª ¡≈Í√ «Ú⁄ ’ج∆ ◊ºÒÏ≈ È≈ ’∆Â∆Õ √. ‘∆ «√øÿ ’≈

⁄Ò≈ ‘∂ √È «’ ¡≈÷ Ï∆Ï∆ ◊πÁ∂Ú ’Ω È∂ ‚Á∂-‚Á∂ ‘Ω√Ò≈ ’’∂

⁄πÍ ÂØÛ∆ Â∂ ¡≈͉∂ ÍÂ∆ Á∂Ú ˘ ÏÛ∂ «Í¡≈ È≈Ò Ï∂ÈÂ∆ ’∆Â∆ «’

¡√ƒ Áπ«È¡≈Ú∆ Ú√∆Ò∂ √Ì ’ Ú∂÷∂ ‘È Â∂ ‚≈’‡ª È∂ Ú∆ ¡≈͉∆

Í»∆ Ú≈‘ Ò≈ Ò¬∆ ‘ÀÕ ¡≈÷∆ ¡≈√ ’∞fi ‚≈’‡ª Á∂ ¡º‹ Á∂ ÏØ‚

473

Â∂ √∆ «’ Ù≈«¬Á «¬‘ ‘∆ ’∞fi ∂÷ «Ú⁄ Ó∂÷ Ó≈ Á∂‰◊∂ Í «¬‘Ȫ

È∂ Ú∆ √≈‚∂ ‘ºÊ «È≈√Â≈ Á≈ «⁄º·≈ ÎÛ≈¿∞‰ Â∂ ÊØÛ≈ Ë∆‹ Á∂‰ ÂØ∫

ÚË ‘Ø ’∞fi Ú∆ √≈‚∂ ͺÒ∂ È‘ƒ Í≈«¬¡≈Õ √ø√≈«’ ͺ÷ ÂØ∫ ª ‘π‰

√≈‚∂ √≈‘Ó‰∂ ‘È∂≈ ‘∆ ‘È∂≈ ‘ÀÕ ÓÀ∫ «’√∂ Í≈√Ø∫ √π«‰¡≈ ‘À «’ ≈ÓÍπ

÷∂Û∂ Ú≈Ò∂ √ø «¬Ê∂ √. Î∂≈ «√øÿ Á∂ ÿ ’∞fi «ÁȪ ÂØ∫ ¡≈¬∂ ‘ج∂ ‘ÈÕ

‹∂ Â∞√ƒ Ó«‘√»√ È≈ ’Ø Âª ¡√ƒ ¿∞‘Ȫ Í≈√ ⁄Ò ’∂ Ï∂ÈÂ∆ ’∆¬∂Õ

Ù≈«¬Á √≈‚∆ fiØÒ∆ «Ú⁄ ’∞fi ÷À ÍÀ ‘∆ ‹≈Ú∂Õ

Ï∆Ï∆ ◊πÁ∂Ú ’Ω Á∆ ◊ºÒ √π‰ ’∂ √. ‘∆ «√øÿ ‹Ø Í«‘Òª ‘∆

ÏÛ∂ ÍÃ∂Ù≈È √È ’«‘‰ Ò◊∂ «’ ÚÀÈ’ØÚ Á∂ ⁄؇∆ Á∂ ‚≈’‡ª È∂

«‹‘Ȫ È∂ √≈∆ √≈∆ ¿∞Ó «¬√ Í≈√∂ ◊≈Ò∑ «ÁÂ∆ ‘ÀÂ∂ ¡≈͉∂ «’ºÂ∂

«Ú⁄ «¬øÈ∂ Ó≈«‘ ‘È «’ «¬’ Ú≈∆ «¬È∑ª Á∂ ‘ºÊ «ÏÓ≈∆ Á≈ ’≈È

¡≈ ‹≈Ú∂ ª «¬‘ ÓΩ Á∂ Ó≥»‘ «Ú⁄Ø∫ Ú∆ ¡≈ÁÓ∆ ˘ ’º„ ÒÀ∫Á∂ ‘È, «¬È∑ª

«Ú⁄≈«¡ª Á∆ ª ’ج∆ Í∂Ù È‘ƒ ‹≈ ‘∆Õ Â∂∂ Ï≈Ï∂ È∂ «’‘Û≈ ’ج∆

Í»’ Ó≈ ’∂ «¬√ ˘ ≈˜∆ ’ Á∂‰≈ ‘ÀÕ Ï≈«Ï¡ª È∂ ª ¡≈͉∂ Á≈Ò-

ÎπÒ’∂ Á≈ π˜◊≈ ω≈«¬¡≈ ‘Ø«¬¡≈ ‘ÀÕ «¬√ Â∑ª Á≈ πº÷≈-«‹‘≈

¿∞µÂ √π‰ ’∂ Ï∆Ï∆ ◊πÁ∂Ú ’Ω ⁄πÍ ’ ◊¬∆Õ

√. ‘∆ «√øÿ ¡≈Í Á√Á∂ ‘È «’ ÊØÛ∆ Á∂ ’≈ ⁄Ò≈™Á∂

⁄Ò≈™Á∂ Ó∂∂ ÓÈ «Ú⁄ «Ú⁄≈ ¡≈¬∆ «’ ⁄ÒØ ÁØ ‚≈Ò Á≈ ÍÀ‡ØÒ

‘∆ ‘Ø ÚºË Ò◊ ‹≈¬∂◊≈Õ ‚≈’‡ª È∂ ª ‹Ú≈Ï Á∂ ‘∆ «ÁºÂ≈ ‘À, ⁄ÒØ

◊πÁ∂Ú ’Ω Á∂ ÓÈ Á≈ √ø’ÒÍ ‘∆ Í»≈ ‘Ø ‹≈¬∂◊≈Õ «¬√ Â∑ª Á∆

«Ú⁄≈ ¡≈¿∞‰ ¿∞Íø √. ‘∆ «√øÿ È∂ ◊º‚∆ √. Î∂≈ «√øÿ Á∂ ÿ

˘ ÓØÛ Ò¬∆ Â∂ ◊πÁ∂Ú ’Ω ˘ «’‘≈ «’ ‚≈’‡ª È∂ ª Ȫ‘ Á≈ «⁄º·≈

√≈˘ ÎÛ∑≈ «ÁºÂ≈ ‘À ‘π‰ Âø» Ï≈«Ï¡ª Í≈√Ø∫ ‹Ø «¬√ Á≈ ’Ú≈¿∞‰∂ ‘À

’Ú≈ ÒÀÕ «¬√ Â∑ª Á∆¡ª ◊ºÒª ’Á∂ ÁØÚ∂∫ √. Î∂≈ «√øÿ Á∂ ÿ Í‘øπ⁄

◊¬∂Õ Ï»‘≈ ÷Û’≈«¬¡≈ Ï∆Ï∆ ¡‹∆ ’Ω ÍÂÈ∆ √. Î∂≈ «√øÿ È∂ Ï»‘≈

÷Ø«Ò¡≈, Ϋ‘ ÏπÒ≈¬∆ Â∂ ¡≥Á «Ï·≈ «Ò¡≈Õ ‹Ò Í≈‰∆ «Í¡≈ ’∂

¡≈¿∞‰ Á≈ ’≈È Íπº«¤¡≈Õ √. ‘∆ «√øÿ ª ⁄πºÍ ‘∂ Í Ï∆Ï∆ ◊πÁ∂Ú

’Ω È∂ ’≈’≈ √π‹∆ «√øÿ Á∆ ’‘≈‰∆ Â∂ ‚≈’‡ª Á∂ Ȫ‘ ’È Â’

Á≈ √≈≈ ‘≈Ò Ì∂ ÓÈ È≈Ò Áº«√¡≈ Â∂ È≈Ò ‘∆ Ï∂ÈÂ∆ ’∆Â∆ «’ ÍÂ≈

Ò◊≈ ‘À «’ Â∞‘≈‚∂ ÿ ≈ÓÍπ ÷∂Û≈ Ú≈Ò∂ Ó‘ªÍπ÷ ¡≈¬∂ ‘ج∂ ‘ÈÕ

Â∞√ƒ √≈‚∆ ¿∞È∑ª Í≈√ «√Î≈Ù ’Ø Âª ‹Ø ¿∞‘ Ϻ⁄∂ ˘ ’ج∆ ¡Ù∆Ú≈Á

Á∂‰ Â∂ «¬‘ «Ú⁄≈≈ ¡≈͉∆ «’«¡≈ √Øˉ Â∂ Â∞‰ «ÎÈ ‹Ø◊≈ ‘Ø

‹≈Ú∂Õ

474

Ï∆Ï∆ ¡‹∆ ’Ω È∂ ¿∞È∑ª È≈Ò ‘ÓÁÁ∆ ÍÃ◊‡≈¬∆ Â∂ ¡≈Í Ï≈Ï≈

‹∆ Í≈√ ¿∞ÍÒ∂ ’Ó∂ «Ú⁄ «‹Ê∂ Ï≈Ï≈ ‹∆ Á∆ «‘≈«¬Ù √∆, Ï∂ÈÂ∆

’È Ò¬∆ ⁄Ò∂ ◊¬∂Õ Á≈√ Ú∆ Ï≈Ï≈ ‹∆ ’ØÒ ÏÀ·≈ √∆Õ Ï∆Ï∆ ¡‹∆Â

’Ω È∂ Ï≈Ï≈ ‹∆ ’ØÒ Ï∂ÈÂ∆ ’∆Â∆ «’ ¡≈Í ‹∆ Á∂ ◊πÁπ¡≈≈ √≈«‘Ï

Á∂ ◊π¡ª„∆ «Í≥‚ Í≥‚Ø∆ ¡‡Ú≈Ò ÂØ∫ √. ‘∆ «√øÿ Â∂ Ï∆Ï∆ ◊πÁ∂Ú ’Ω

¡≈͉∂ Ϻ⁄∂ Á∆ Á∂‘ ¡Ø◊Â≈ Ò¬∆ ¡Á≈√ ’Ú≈¿∞‰ Ò¬∆ Ï∂ÈÂ∆

’È ¡≈¬∂ ‘È, ’∆ ÓÀ∫ ¿∞‘Ȫ ˘ ¿∞µÍ ÒÀ ¡≈Úª? Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ √≈∆

◊ºÒ √π‰∆ Â∂ ÏÛ∂ ◊πº√∂ «Ú⁄ ¡≈¬∂ Â∂ ’«‘‰ Òº◊∂, ““ÓÀ∫ «¬Ê∂ ’ج∆ ÒØ’ª

Á∂ Ó≥π‚∂ ’∞Û∆¡ª ˘ ≈˜∆ ’È Ú≈√Â∂ È‘ƒ ¡≈«¬¡≈, ºÏ Á∂ ÿ Á∆

’ج∆ ◊ºÒ È‘ƒ Íπ¤Á≈, √Ì Áπ«È¡≈Ú∆ ÍÃ∂Ù≈È∆¡ª Á∂ √Ú≈Ò ÒÀ ’∂ ‘∆

¡≈™Á∂ ‘ÈÕ Ï∆Ï∆ ‹∆ ’Ω ˘ √øÏØËÈ ’’∂ Ï≈Ï≈ ‹∆ ’«‘‰ Ò◊∂,

““ÌÒ≈ ¡◊∂ ÓÀ∫ «’øÈ∂ ’∞ ÒØ’ª Á∂ Ó≥π‚∂ ≈˜∆ ’∆Â∂ ‘È?”” Ï≈Ï≈ ‹∆ Á≈

◊πº√≈ Á∂÷ ’∂ Ï∆Ï∆ ‹∆ ª ¿∞ÊØ∫ ⁄Ò∂ ◊¬∂Õ

Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ Ó∂∆ ÚºÒ Ú∂«÷¡≈ Â∂ ’«‘‰ Ò◊∂, ““√∂Ú≈ «√øÿ! √Ó≈È

«¬’º·≈ ’’∂ Â∂ ¡‡À⁄∆ «Ú⁄ ÏøÁ ’, ⁄Ò∆¬∂ «¬ÊØ∫”” ÓÀ∫ √«Â Ï⁄È

«’‘≈, Â∂ √ø◊ª ÚÒØ∫ «ÁÂ∂ «√ØÍ≈ Ú‹Ø∫ ’ÍÛ∂ ‹Ø Ï≈‘ ‘∆ «¬Ë ¿∞Ë

ͬ∂ √È ¡‡À⁄∆ ÷ØÒ∑ ’∂ «¬√ «Ú⁄ º÷‰∂ Ùπ» ’ «ÁÂ∂Õ ¡≈Í Ï≈Ï≈ ‹∆

‹ØÛ≈ Í≈ ’∂ Ó≥‹∂ ÂØ∫ ‘∂·ª ÍÀ ÒÓ’≈ ’∂ ÏÀ· ◊¬∂ Â∂ ⁄ºÒ‰ Ú≈Ò∆ √؇∆

ÁØ‘ª ‘ºÊª «Ú⁄ ÎÛ∑ Ò¬∆ ¡Â∂ ‘ºÊª ¿∞Í ¡≈͉≈ «√ «‡’≈ «Ò¡≈Õ

ÓÀ∫ ¡‡À⁄∆ «Ú⁄ ’ÍÛ∂ ¡‹∂ ¡ºË∂ ’∞ ‘∆ Í≈¬∂ √È «’ ÓÀ˘ Ï≈Ï≈ ‹∆ ’«‘‰

Òº◊∂, ““√∂Ú≈ «√øÿ Á∂÷ƒ ¿∞‘ «’Â∂ ⁄Ò∂ ª È‘ƒ ◊¬∂?”” ÓÀ∫ ÍΩÛ∆ ¿∞Â

’∂ Ú∂«÷¡≈ ª ¿∞‘ ¡‹∂ ⁄≈‘ Í∆ ‘∂ √ÈÕ ÓÀ∫ Ï≈Ï≈ ‹∆ ˘ ¡≈ ’∂

Áº«√¡≈ «’ Ï≈Ï≈ ‹∆ ¿∞‘ ¡‹∂ ‹Ò-Í≈‰∆ ¤’ ‘∂ ‘ÈÕ ◊¬∂, È‘ƒ!

Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ ÓπÛ ÓÀ˘ ÁπÚ≈≈ Ì∂«‹¡≈ «’ ‹≈‘ Ï∆Ï∆ ¡‹∆ ’Ω

˘ ’«‘‰≈ «’ Ϻ⁄∂ Ú≈Ò∆ Ï∆Ï∆ ˘, «‹√ Ò¬∆ ¿∞‘ Ï∂ÈÂ∆ ’È ¡≈¬∂

√È, È≈Ò ÒÀ ’∂ ¡≈Ú∂Õ Í ¿∞√ Á≈ ÍÂ∆ √≈‚∂ Í≈√ È≈ ¡≈Ú∂Õ ÓÀ∫ Ï∆Ï∆

¡‹∆ ’Ω ˘ Ï≈Ï≈ ‹∆ Á≈ √øÁ∂Ù Íπ‹Á≈ ’ «ÁÂ≈Õ ‹ÁØ∫ √πÈ∂‘≈ Á∂

’∂ ÓÀ∫ Ï≈Ï≈ ‹∆ Í≈√ Íπ‹≈ ª Ï≈Ï≈ ‹∆ ’«‘‰ Ò◊∂ «’ ’ÍÛ∂ ¡‡À⁄∆

«Ú⁄ È≈ Í≈ «¬‘Ȫ Á∂ ÿ Á≈ Á≈‰∆ Í≈‰∆ Ï≈’∆ ‹Ø «‘øÁ≈ ‘À ¡‹∂

¡√ƒ ¤º’‰≈ ‘ÀÕ ÓÀ∫ ¿∞Ê∂ ‘∆ √ªÌ √øÌ≈Ò∆ Á≈ ’øÓ ¤º‚ «ÁºÂ≈ Â∂ Ï≈Ï≈

‹∆ Í≈√ ÏÀ· «◊¡≈Õ

475

Ï∆Ï∆ ¡‹∆ ’Ω Á∂ È≈Ò Ï∆Ï∆ ◊πÁ∂Ú ’Ω ¡≈͉∂ Ϻ⁄∂ ˘ È≈Ò

ÒÀ ’∂ ¿∞µÍ Ï≈Ï≈ ‹∆ Í≈√ ¡≈ ◊¬∆Õ Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ Íπº«¤¡≈, Áº√ Ï∆Ï∆

«¬√ Ϻ⁄∂ ˘ ’∆ Â’Ò∆¯ ‘ÀÕ ◊πÁ∂Ú ’Ω È∂ ‹ÈÓ ÂØ∫ ÒÀ ’∂ ¡‹ Â’

Á∆ √≈∆ ’‘≈‰∆ √ø÷∂Í «Ú⁄ ÓÈ Ì’∂ Ï≈Ï≈ ‹∆ ˘ √π‰≈¬∆Õ √≈∆

Ú≈Â≈ √πȉ ¿∞Íø Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ «’‘≈ «’ Ï∆Ï∆ Â∞√ƒ ◊πÏ≈‰∆ ÍÛ∑Á∂

‘Ø? ¿∞µÂ Ȫ‘ «Ú⁄ √∆Õ ÿ «Ú⁄ ’ج∆ ºÏ ˘ Ú∆ Ô≈Á ’Á≈ ‘À

«’ È‘ƒ? Ï∆Ï∆ ◊πÁ∂Ú ’Ω È∂ √º⁄ √º⁄ ’«‘ «ÁºÂ≈ «’ Ï≈Ï≈ ‹∆ √≈‚≈

√≈≈ √π‘≈ ÍÃ∆Ú≈ È≈√Â’ ‘ÀÕ ÓÀ˘ Ú∆ ¿∞È∑ª È≈Ò ‘∆ ⁄Ò‰≈ ÍÀ∫Á≈

‘ÀÕ «Î ª Ï∆Ï∆ : ÍÓ∂√ Â∂ Ìπ«Ò¡ª «Ú¡≈Í«È √Ì∂ Ø◊, Ú∂Óπ÷ ‘ج∂

≈Ó Â∂ Ò◊«È ‹ÈÓ «Ú‹Ø◊Õ (Ï≈‘Ó≈‘ Í≥È≈ 134)

√«Â◊π» ‹∆ Á≈ ¯Ó≈È Âª «¬‘ ‘À «’ ‹À Â«È Ï≈‰∆ «Ú√«

‹≈«¬® «‹¿∞ ͺ’≈ Ø◊∆ «ÚÒ≈¬∂®

‘π‰ Áº√Ø «¬Ê∂ ÓÀ∫ ’∆ ’ √’Á≈ ‘ªÕ Ï∆Ï∆ ◊πÁ∂Ú ’Ω È∂ ÏÛ∆

¡≈‹‹∆ È≈Ò «’‘≈, ““Ï≈Ï≈ ‹∆ ‹Ø Â∞√ƒ ‘π’Ó ’Ø◊∂, ÓÀ∫ ¿∞‘ ’ª◊∆

«¬‘ Ϻ⁄≈ ≈‹∆ ‘Ø ‹≈¬∂Õ””

Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ «’‘≈, ““Ï∆Ï∆ ‹∂ ÍÃ∆Ú≈ «ÈÂÈ∂Ó È‘ƒ ’Á≈, Â∞√ƒ

¡≈Í ‘ ؘ «ÈÂÈ∂Ó ’«¡≈ ’Ø Â∂ ’≈’∂ ˘ ’ØÒ «Ò‡≈ «Ò¡≈ ’ØÕ

«ÈÂÈ∂Ó ÂØ∫ «¬Ò≈Ú≈ ¡ºË≈ ÿ≥‡≈ Ó»Ò-Ó≥ Á≈ ‹≈Í «¬√∂ Ϻ⁄∂ Á∂ ’ØÒ

ÏÀ· ’∂ «¬√ ˘ √π‰≈«¬¡≈ ’ØÕ Í≈· Â∂ ‹≈Íπ ¿∞Íø «¬√ Á∆ ÂøÁπ√Â∆

Ò¬∆ Ó‘≈≈‹ ‹∆ Í≈√ ¡Á≈√ Ú∆ ‘ ؘ ’«¡≈ ’ØÕ ◊π» Ó‘≈≈‹

‹∆ «Ó‘ ’È◊∂Õ Ó‘∆È∂-÷≥‚ «Ú⁄ ‘∆ «¬√ ˘ Î’ ÍÀ‰ Ò◊ ‹≈¬∂◊≈Õ

«’√∂ ˘ Áº√‰≈ È‘ƒ, ◊π» Ó‘≈≈‹ ‹∆ Á≈ ËøÈÚ≈Á ’È≈Õ Â∂ «¬√

«ÈÔÓ ˘ ‹≈∆ ÷‰≈ ‘ÀÕ ·∆’ ‘؉ ¿∞Íø Ú∆ «¬√ «ÈÔÓ ˘ ¤º‚‰≈

È‘ƒ, Ó∂∂ Í≈√ ¡≈¿∞‰ Á∆ ÒØÛ È‘ƒÕ”” «¬øÈ∂ Ï⁄È ’«‘ ’∂ ¡≈Í ÓπÛ

Ó≥‹∂ Â∂ ÏÀ· ’∂ «√ÓÈ ’È Ò◊ ͬ∂Õ Ï∆Ï∆ ◊πÁ∂Ú ’Ω Ïº⁄∂ ˘ ÒÀ

’∂ ¡≈͉∂ ÍÂ∆ Í≈√ ◊¬∆ Â∂ «¬ÊØ∫ ¿∞‘ ÿ ˘ ⁄Ò∂ ◊¬∂Õ

√Â∂ «Ú⁄ ‘∆ «√øÿ È∂ ¡≈͉∆ ÿ Ú≈Ò∆ ˘ Íπ«¤¡≈ «’

Ï≈«Ï¡ª È∂ ’∆ «’‘≈ ‘ÀÕ Ï∆Ï∆ È∂ «ÈÂÈ∂Ó ’È Â∂ Ó»Ò Ó≥ Á≈ ‹≈Í

Ϻ⁄∂ ˘ √πÈ≈‰ Á≈ ‹Ø Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ «’‘≈ √∆ Áº√ «ÁÂ≈Õ √. ‘∆ «√øÿ

«¬’ ¶Ó≈ ‘Ω’≈ ÒÀ ’∂ ’«‘‰ Ò◊∂, Ï√ ‘Ø ◊¬∆ Â∂∆ Â√ºÒ∆Õ ÓÀ˘

Í«‘Òª ‘∆ ÍÂ≈ √∆ «’ Ï≈«Ï¡ª È∂ Í≈· ’È Ò¬∆ ‘∆ ’«‘‰≈ ‘À Â∂

È≈Ò Íπ«¤¡≈ «’ ’∆ ’«¡≈ ’∂∫◊∆? Ï∆Ï∆ ◊πÁ∂Ú ’Ω È∂ «’‘≈ «’,

476

‘Ø Âª ¡≈√≈ ‘∆ ’ج∆ È‘ƒ, ÓÀ∫ ª ˜» ‘∆ Í≈· Â∂ Ó»Ò-Ó≥ Á≈

‹≈Í ’«¡≈ ’ª◊∆Õ ÓÀ˘ Ô’∆È ‘À «’ ÍÃÓ≈ÂÓ≈ ˜» √≈‚∆ fiØÒ∆ ÷À

Í≈¬∂◊≈Õ «¬√ Â∑ª Á∆¡ª ◊ºÒª ’Á∂ ÿ Íπ‹ ◊¬∂Õ

¡◊Ò∂ «ÁÈ ‘∆ Ï∆Ï∆ ◊πÁ∂Ú ’Ω È∂ ◊π‡’≈ «Ò¡≈ Â∂ √«‘‹∂-

√«‘‹∂ Í≥‹ Ï≈‰∆¡ª Á≈ «ÈÂÈ∂Ó Í»≈ ’ «Ò¡≈ Â∂ ÍÂ∆ Á∂Ú ˘ ’øÓ

Â∂ ÂØ ’∂ Ϻ⁄∂ ˘ ◊ØÁ∆ «Ú⁄ ÒÀ ’∂ Ó»Ò-Ó≥ Á≈ ‹≈Í √π‰≈«¬¡≈ ¡Â∂

ÂøÁπ√Â∆ Ò¬∆ ◊π» ⁄Ȫ «Ú⁄ ¡Á≈√ ’∆Â∆Õ ‘π‰ ‘ ؘ Á≈

«ÈÔÓ Ï‰≈ «Ò¡≈Õ «¬√ ÂØ∫ «¬Ò≈Ú≈ ‹ÁØ∫ Ú∆ ÊØÛ≈ «Ú‘Ò «ÓÒÁ≈

Ó»Ò-Ó≥ Á≈ ‹≈Í Ï∆Ï∆ Ϻ⁄∂ ˘ √π‰ªÁ∆ «‘øÁ∆Õ

◊π» Á∆ Ï≈‰∆ ÍÛ∑È Â∂ ÓÈ «¬’≈◊ ’’∂ ¡Á≈√ª ’È Á≈

√Á’≈ √π‹∆ «√øÿ Á∆ «√‘ «Ú⁄ √πË≈ ‘؉≈ Ùπ» ‘Ø «◊¡≈Õ ’Á∆-

’Á∆ Ϻ⁄≈ Ϫ‘ ⁄πº’ ÒÀ∫Á≈ Â∂ ¡≈͉∂ ‘ºÊª È≈Ò ÁπºË Á∆ ÏØÂÒ Ó≥»‘ «Ú⁄

Í≈ ’∂ ̓Á≈ ¡Â∂ «’Â∂ «’Â∂ Һ Ú∆ «‘Ò≈‰ Òº◊≈Õ «⁄‘∂ Á∆ ‡«‘’

Ú∆ ÏÁÒ ◊¬∆Õ Ó‘∆È∂ ÂØ∫ ¿∞Í √Óª Ϻ⁄∂ ˘ ◊πÏ≈‰∆ Á∆ ¡ΩÙÁ∆

÷Úª«Á¡ª Ï∆ «◊¡≈Õ

«¬‘Ȫ Á∆ ÿ Á∆ Ï∂√ÓÀ∫‡ «Ú⁄ «¬’ Óπ√ÒÓ≈È ÍÃ∆Ú≈ «’≈¬∂

Â∂ «‘øÁ≈ √∆Õ ¿∞‘Ȫ Á∆ «¬’ ’≈¯∆ «ÏË Ó≈Â≈ √∆Õ ÿ Ú≈Ò∂ Ï≈‘

Ò≈È «Ú⁄ ¿∞√ ˘ ’∞√∆ ‚≈‘ ’∂ «Ï·≈ «ÁøÁ∂ √È Âª ‹Ø ¿∞‘ Ú∆

«Ú⁄≈∆ Ï≈‘ Á∆ Â≈˜∆ ‘Ú≈ ÒÀ √’∂Õ ¿∞Í Ï∆Ï∆ ◊πÁ∂Ú ’Ω Ú∆ «¬’

«Èº’∆ «‹‘∆ Ó≥‹∆ ‚≈‘ ’∂ ¡≈͉∂ Ϻ⁄∂ ˘ ¿∞√ Í≈√ «Ò‡≈ «ÁøÁ∆Õ ÁØÚ∂∫

«¬’ Á»‹∂ ÚºÒ Á∂÷-Á∂÷ ’∂ ¡≈͉≈ √Óª ÏÂ∆ ’Á∂ √ÈÕ

«¬’ «ÁÈ ¿∞√ Ï‹π◊ Ó≈Â≈ È∂, Ϻ⁄∂ ˘, ‹Ø «ÂøÈ √≈Ò Á∂ ’∆Ï

¿∞Ó Á≈ ‘Ø ⁄πº’≈ √∆, Ó≥‹∆ ÂØ∫ ⁄πº’ ’∂ ’∞√∆ È≈Ò ÷Û∑≈ ’È Á≈ ÔÂÈ

’∆Â≈Õ ÊØÛ∑≈ √‘≈∂ È≈Ò Ïº⁄≈ ’∞√∆ È≈Ò ÷Û∑≈ ‘Ø «◊¡≈ Â∂ ’∞√∆ Á∆

Һ ˘ ÎÛ∑ ’∂ ÊØÛ≈ ͪ ÍÀ Íπº‡‰ Á≈ ÔÂÈ ’∂ Â∂ È≈Ò∂ ج∆ ‹≈¬∂Õ

ÔÂÈ ’Á∂-’Á∂ ¿∞√ È∂ ÁØ «Èº’∆¡ª-«Èº’∆¡ª Òªÿª Íπº‡ Ò¬∆¡ªÕ

Ϻ⁄∂ Á∂ ÊØÛ≈ ÷Û∑≈ ‘؉ Á∂ Â∞È ’≈È «ÏË Ó≈Â≈ ÏÛ∆ ÷πÙ∆ «Ú⁄

¡≈ ’∂ Ï∆Ï∆ ◊πÁ∂Ú ’Ω ˘ ¡Ú≈˜ª Ó≈È Òº◊∆ «’ Ï∆Ï∆ ◊πÁ∂Ú ’Ω

Â∂≈ Ϻ⁄≈ ª Â∞È Òº◊ «Í¡≈ ‘À ¡≈ ’∂ Ú∂÷ ÒÀÕ ¿∞√ «ÏË Ó≈Â≈

Á∂ ’«‘‰ Á≈ «’√∂ È∂ Ô’∆È È≈ ’∆Â≈ √◊Ø∫ ¡≥ÁØ∫ √. ‘∆ «√øÿ «÷ºfi

’∂ ’«‘‰ Òº◊∂ «’ ¡√ƒ ª Í«‘Òª ‘∆ «’√Ó Á∂ Ó≈∂ ‘ج∂ ‘ª ‘π‰

«¬‘ «’≈¬∂Á≈ Ú∆ √≈˘ Ó÷ΩÒ ’È Òº◊ ͬ∂ ‘ÈÕ ◊πÁ∂Ú ’Ω ˘

477

√øÏØËÈ ’’∂ «’‘≈ «’ «¬√ Ïπº„∆ ˘ ’«‘ Á∂ÚØ ¡ÀÚ∂∫ √≈˘ ¡Ú≈˜ª È≈

Ó≈∂ ¡≈Ó È≈Ò ÏÀ· ’∂ ¡ºÒ≈ ‘» ¡ºÒ≈ ‘» ’∂Õ

Í Ïπº„∆ Ó≈Â≈ ˘ ¿∞µ⁄≈ √π‰Á≈ √∆ ¿∞√ È∂ «Î ÁπÏ≈≈ Ϻ⁄∂ Á∂

÷Û∑∂ ‘؉ Á∂ ÍπÒªÿ Íπº‡‰ Á∆ ◊ºÒ Áπ‘≈¬∆Õ Ó≈¬∆ Á∂ ÁπÏ≈≈ ’«‘‰

Â∂ Ï∆Ï∆ ◊πÁ∂Ú ’Ω È∂ √ج∆ «Ú⁄Ø∫ Ï≈‘ ‹≈ ’∂ Ú∂«÷¡≈ «’ √º⁄-

Óπº⁄ ‘∆ ¿∞√ Á≈ «¬’ÒΩÂ≈ Ϻ⁄≈ ‹Ø «ÂøÈ √≈Òª ÂØ∫ Ó≈√ Á≈ ÏπºÂ √∆

Í≥ÿ»Û∂ «Ú⁄ ‹ª Ó≥‹∆ ¿∞Í ‘∆ «Í¡≈ «‘øÁ≈ √∆, ¡≈͉∂ ¡≈Í ÷Û∑≈

√∆Õ ÷Û∑≈ Ú∂÷ ’∂ ¡≈Í∂ ÂØ∫ Ï≈‘∆ ‘Ø ’∂ Ϻ⁄∂ ˘ ‹≈ ⁄øÏÛ∆ Â∂ ¤≈Â∆

È≈Ò ÒÀ ’∂ «Í¡≈ Â∂ ÚÀ≈◊ «Ú⁄ Ú«‘ Â∞∆ Â∂ ËøÈ ◊π» È≈È’! ËøÈ

◊π» È≈È’!! Á∆ ¿∞µ⁄∆-¿∞µ⁄∆ º‡ Ò≈¿∞‰ Òº◊∆ «‹√ ˘ √π‰ ’∂ √. ‘∆

«√øÿ Á∆¡ª ¡º÷ª Ú∆ «Í¡≈ «Ú⁄ √∂‹Ò ‘Ø ◊¬∆¡ªÕ

√. ‘∆ «√øÿ Á∆ ¡≈ÂÓ≈ È∂ ¿∞√ ˘ «¬‘ √Ø⁄‰ Ò¬∆ Ó‹Ï» ’

«ÁºÂ≈ «’ Í≈· Â∂ Ó»Ò-Ó≥ Á∂ ‹≈Íπ «Ú⁄ «’øÈ∆ Ù’Â∆ ‘ÀÕ «ÂøÈ √≈Ò

º’ ‚≈’‡ª Á∂ «¬Ò≈‹ ’È Â∂ √π‹∆ «√øÿ ˘ ÌØ≈ Î’ È‘ƒ

«Í¡≈Õ ◊πÏ≈‰∆ Á≈ Í≈· Â∂ Ó»Ò-Ó≥ Á∂ ‹≈Íπ ’È È≈Ò «¬’ Ó‘∆È∂

«Ú⁄ ‘∆ «¬’ ÷Û∑≈ ‘؉ Òº◊ «Í¡≈ ‘ÀÕ

‘∆ «√øÿ ‘πª Á∂ ¡≈Í Áº√‰ ¡È∞√≈ «’ ¿∞‘ «ÁÈ Ó∂∂ ‹∆ÚÈ

«Ú⁄ Í«ÚÂÈ «Ò¡≈¿∞‰ Ú≈Ò≈ √∆ Â∂ ¿∞√∂ «ÁÈ ÂØ∫ ÓÀ∫ Ú∆ ◊πÏ≈‰∆

ÍÛ∑È∆ Ùπ» ’ «ÁºÂ∆ Â∂ ◊π» ⁄Ȫ È≈Ò «ÁÈ Ï-«ÁÈ «Í¡≈ ÚºËÁ≈

«◊¡≈Õ ¡º‹ √≈≈ ÍÃ∆Ú≈ ¡≥«ÓÃÂË≈∆ ω ’∂ √º⁄∂ Â∂ «√ºË∂ √Â∂ Â∂

⁄Ò ‘∂ ‘ªÕ ¡«◊¡≈ÈÂ≈ «Ú⁄ Â’ª ’«Á¡ª ‹Ø √Óª ÷≈Ï ‘Ø«¬¡≈,

¿∞√ Á≈ ’¬∆ Ï≈ Ï‘π ͤÂ≈Ú≈ Ò◊Á≈ ‘ÀÕ ◊π» ⁄Ȫ «Ú⁄ ¡Á≈√

’∆Á∆ ‘À «’ ‘∂ Ó≈Ò’! ‘π‰ ‹∂ ¡≈Í È∂ «¥Í≈ ’’∂ √º⁄∂ Ó≈◊ Á∂

ͪË∆ ω≈«¬¡≈ ‘À ª ‘π‰ ¡≈͉∂ ⁄Ȫ È≈ÒØ∫ «Ú¤ØÛ≈ È≈ Í≈«¬¿∞Õ

¿∞‘ √π‹∆ «√øÿ «‹√ ˘ ‚≈’‡ª È∂ √∆’ ¡Â∂ «ÁÓ≈◊∆ ÂΩ Â∂

È’≈≈ ’≈ Á∂ «ÁºÂ≈ √∆, «Í¤Ò∂ √≈∂ √≈Òª «Ú⁄ ¡≈͉∆¡ª √≈∆¡ª

’Ò≈√ª A Grade ÒÀ ’∂ Í≈√ ‘øπÁ≈ «‘≈Õ «Í¤Ò∂ √≈Ò AIII «Ú⁄

¿∞√ È∂ ⁄ø◊∂ ÈßϪ «Ú⁄ ◊À‹π¬∂ÙÈ ’ Ò¬∆ ‘À ¡Â∂ ¡◊ª‘ ÍÛ∑È

Ò¬∆ «Â¡≈ ‘ÀÕ √∆’ ¡Â∂ «ÁÓ≈◊∆ ÂΩ Â∂ ¿∞‘ √≈∂ ¡≈͉∂ ’øÓ

’≈‹ ’Á≈ ‘ÀÕ

ÓÈ∞º÷ Á∆ «˜øÁ◊∆ «Ú⁄ ’¬∆ Ú≈∆ ¡À√∂ √Ó∂∫ ¡≈ ‹ªÁ∂ ‘È ‹ÁØ∫

Áπ÷ Ú∆ Á≈» Á≈ ’øÓ ’ ‹ªÁ≈ ‘ÀÕ √π÷ Á∂ √Ó∂∫ ÓÈ∞º÷ ÍÁ≈ʪ Á∂ √πº÷ª

˘ Ó≈‰Á≈ √π÷ Á∂‰ Ú≈Ò∂ Á≈Â∂ ˘ «Ú√≈ «ÁøÁ≈ ‘ÀÕ

478

Á≈ «Í¡≈∆ «Ú√«¡≈ Á≈Â≈≈ Á∆ ÷∂‚ Ú ‹ªÁ∆ ‘ÀÕ «Î ‹ÁØ∫

«’Â∂ Áπ÷ Á∆ ⁄؇ Ò◊Á∆ ‘À «Î √π÷ Á∂‰ Ú≈Ò≈ Á≈Â≈ Ô≈Á ¡≈™Á≈

‘ÀÕ √≈«‘Ϫ Á≈ ÎπÓ≈È ‘À :

Áπ÷ Ò≈◊∂ ª ≈Ó Íπ’≈≈ ‘À® ()

◊π» Á ¡Á≈√ ‘∆ ’È∆ ⁄≈‘∆Á∆ ‘À «’ ‘∂ ÍÃÌ»! Âø» ÓÀ˘ «’™

«Ú√Á≈ ‘À∫, Â∂∂ «Ú√«¡ª ÓÀ˘ Ï‘π Áπ÷ Ò◊Á≈ ‘À, «¬√ Ò¬∆ Âø»

ÓÀ˘ ’Á∂ È «Ú√Õ Â∂∂ «Ú√«¡≈ ÓÀ˘ √∆’ Â∂ Ó≈È√’ Áπ÷ ¡≈

ÿ∂Á∂ ‘ÈÕ

’∆ «Ú√«‘ Áπ÷ Ï‘πÂ≈ Ò≈◊À®

Áπ÷ Ò≈◊À Âø» «Ú√π È≈‘∆® (Ó: 1, Í≥È≈ 354)

Á»√∂ ◊π» ’∆ Ï≈‰∆ «Ú⁄ Ï‘π ں‚∆ Ù’Â∆ ‘ÀÕ ◊πÏ≈‰∆ ÓÈ∞º÷

˘ √∆«’ Â∂ ¡≈ÂÓ’ ÁØÚª Ø◊ª ÂØ∫ «ÈÔ≈ «ÁÚ≈™Á∆ ‘ÀÕ ÒØÛ

’∂ÚÒ Ì≈ÚÈ∆ È≈Ò √π‰È Â∂ √π‰ ’∂ ÓÈ «Ú⁄ Ú√≈¿∞‰ Á∆ ‘ÀÕ ‹Ø

√π‰ ÒÀ∫Á≈ ‘À Â∂ ÓÈ «Ú⁄ Ú√≈ ÒÀ∫Á≈ ‘À «Î ªó

Á»÷ Ø◊ √øÂ≈Í ¿∞Â∂ √π‰∆ √⁄∆ Ï≈‰∆® (Ó: 3, Í≥È≈ 922)

◊π ’∆ Ï≈‰∆ «‹√π Ó«È Ú√À®

Á»÷π ÁÁπ √Ìπ Â≈ ’≈ È√À® (ÍÃÌ≈Â∆ Ó: 5, Í≥È≈ 1339)

Ú≈Ò∂ Ï⁄È √ ‘Ø ‹ªÁ∂ ‘ÈÕ

ppppppppppppppp

479

Ô¯ð Ô¼â ìÆåÆÁ» ØàéÅò»Ô¯ð Ô¼â ìÆåÆÁ» ØàéÅò»Ô¯ð Ô¼â ìÆåÆÁ» ØàéÅò»Ô¯ð Ô¼â ìÆåÆÁ» ØàéÅò»Ô¯ð Ô¼â ìÆåÆÁ» ØàéÅò»

√. ¡Ó∆’ «√øÿ ‹∆ Áπ«È¡≈Ú∆ «ÙÂ∂ ≈‘ƒ Ï≈Ï≈ ‹∆ Á∂ ÍØÂ∂

Ò◊Á∂ ‘È, ‹Ø «’ ¡º‹ ’ºÒ∑ ¡Ó∆’≈ «Ú÷∂ U.S.A. Navy «Ú⁄ Elec-

tronics Engineer Á∆ ¡√≈Ó∆ Â∂ ’øÓ ’ ‘∂ ‘ÈÕ ¡≈Í ‹∆ È∂ ¡≈͉∂

Ï⁄ÍÈ Á∆¡ª «ÂøÈ-⁄≈ ÿ‡È≈Úª ‹Ø Ó‘ªÍπ÷ª Á∂ ‹∆ÚÈ È≈Ò

√øÏøË ‘È, Á≈√ ˘ ͺ ≈‘ƒ «Ò÷ Ì∂‹∆¡ª ‘È Â∂ ÈÚƒ ¡À‚∆ÙÈ

«Ú⁄ ¡≥’ ’È Ò¬∆ ‘π’Ó ’∆Â≈ ‘ÀÕ √ø◊ª Á∂ Ò≈Ì «‘ºÂ ‘»-Ï-

‘» ‹Ø ¿∞‘Ȫ È∂ ͺ ≈‘ƒ «Ò÷ Ì∂«‹¡≈ ‘À, ÓÀ∫ Íπ√Â’ Á∂ Í≥«È¡ª ˘

√Ω∫Í «‘≈ ‘ª, ª ‹Ø ¿∞‘Ȫ Á∂ ‹∆ÚÈ Á∆¡ª «¬‘Ȫ ÿ‡È≈Úª ˘ ÍÛ∑

’∂ ‘Ø ÍÃ∂Ó∆-‹È Ò≈Ì ¿∞·≈ √’‰Õ

◊π» ¯Â«‘ ¿∞Íø √. ¡Ó∆’ «√øÿ ‹∆ «Ò÷Á∂ ‘È «’ :

¡≈Í ‹∆ ÚÒØ∫ Ï≈Ï≈ ‹∆ Á∆ ‹∆ÚÈ-◊≈Ê≈ “√∂ «’È∂«‘¡≈” «ÓÒ ◊¬∆

√∆Õ ÍÛ∑ ’∂ «¬‘ ‘∆ ‘ Ú∂Ò∂ ¿∞√ Ó‘≈È ¡≈ÂÓ≈ Ï≈∂ «È’ÒÁ≈ ‘À :

““Ì∂Áπ È ‹≈‰‘π Ó»«Ò, √ª¬∆ ‹∂«‘¡≈””Õ Ú≈«’¡≈ ‘∆ ’ج∆ ¯’ È‘ƒ

√∆ √ª¬∆ Â∂ √≈‚∂ √≈«¡ª Á∂ Ó‘≈È Ï≈Ï∂ ”⁄Õ Ï≈Ï∂ È≈È’ Á≈ Á Ï‘πÂ

Ó‘≈È ‘Àó«‹√È∂ ¡«‹‘∂ Ï≈Ï∂ Á∂ Ò≈◊∂ «‘‰ Á≈ ÓΩ’≈ «ÁÂ≈ ‘Àó¡≈Í

‹∆ Á≈ ¿∞µÁÓ Ï‘π ‘∆ ÙÒ≈ÿ≈ÔØ◊ ‘ÀÕ «‹√ Ù≈Ó ˘ ‹∆ÚÈ-◊≈Ê≈ Á≈

◊ÃøÊ «Ó«Ò¡≈óÍÃÙ≈Á≈ ¤’ ’∂ Ó‘≈≈‹ ‹∆ Á∂ ’Ó∂ ”⁄ ⁄Ò≈ «◊¡≈Õ

«‘≈√ √≈«‘Ï Á≈ Í≈· ’’∂ √π÷ ¡≈√‰ ’∆Â≈Õ Ï≈Ï≈ ‹∆ Á∆ ‹∆ÚÈ∆

”⁄ ¡«‹‘≈ ÓÈ ÷πº«Ì¡≈ «’ √≈≈ ıÂÓ ’’∂ ‘∆ Time Á∂«÷¡≈Õ √Ú∂

Á∂ B Úº‹ ⁄πº’∂ √ÈÕ Í ÈƒÁ Á≈ Ȫ «ÈÙ≈È Â’ È‘ƒ √∆Õ Ï≈Ï≈ ‹∆

Á≈ ◊πÏ≈‰∆ «Ú⁄ «ÚÙÚ≈√ ·≈·≈ Ó≈Á≈ ‘ÀÕ ¿∞È∑ª È∂ Ï≈‰∆ ˘ ‹∆ÚÈ

¡≈Ë≈ ω≈«¬¡≈ ‘Ø«¬¡≈ √∆, «¬√ ¡≈√∂ ‘∆ ¿∞‘ ¡≈ÂÓ≈ ¿∞√ Ó‘≈È-

¡≈ÂÓ≈ «Ú⁄ Ò∆È ‘Ø ◊¬∆ (ÍÓÍÁ Á∆ ÍÃ≈ÍÂ∆ ‘ج∆)Õ «¬Ú∂∫ Ó«‘√»√

‘Ø«¬¡≈ «‹Ú∂∫ Ï≈Ï≈ ‹∆ √≈‚∂ Í≈√ ¡≈ ◊¬∂ ‘؉Õ

Á»‹∂ «ÁÈ √≈‚∂ Ï∆Ï∆ ‹∆ (¡≈ÍÁ∂ Ì»¡≈ ‹∆) Ú∆ «¬’Ï≈Ò «√øÿ

Á∂ È≈Ò Livingston ‹≈‰ Ò¬∆ «Â¡≈ ‘ج∂ Â∂ ’«‘‰ Òº◊∂, ““¡Ó∆’

480

«√øÿ, Ï≈Ï≈ ‹∆ Á≈ ◊ÃøÊ È≈Ò ÒÀ ‹≈Úª?”” ÓÀ∫ «’‘≈ ÒÀ ‹≈ÚØóÓÀ∫ ª

≈ ‘∆ ÍÛ∑’∂ √πºÂ≈ √∆Õ ‹Á Ï∆Ï∆ ‹∆ ◊ÃøÊ È≈Ò ÒÀ ’∂ Â∞È Òº◊∂

ª ÓÀ˘ «¬øfi Ó«‘√»√ ‘Ø«¬¡≈ «‹Ú∂∫ Ï≈Ï≈ ‹∆ ’ºÒ∑ √≈‚∂ Í≈√ ¡≈¬∂ ‘؉

Â∂ ¡º‹ ‘∆ ¤º‚’∂ ⁄ºÒ∂ ‘Ø‰Õ ÚÀ≈◊ È≈Ò ¡º÷ª Ì ¡≈¬∆¡ªÕ Ï∆Ï∆

‹∆ ÂØ∫ ◊ÃøÊ ÎÛ ’∂ º÷ «Ò¡≈ó«’‘≈ ¡◊Ò∆ Ú≈ ¡≈™Á∂ ‘ج∂ È≈Ò

ÒÀ ¡≈Úª◊∂Õ fi»· ÏØÒ‰≈ «Í¡≈ «’ ““ÓÀ∫ ¡‹∂ ÁπÏ≈≈ ÍÛ∑È≈ ‘ÀÕ”” ’ج∆

’ج∆ √≈÷∆ ÁπÏ≈≈ Ú∆ ÍÛ∑ ÒÀ∫Á≈ ‘ªóÏÛ≈ ¡ÈßÁ ϺfiÁ≈ ‘ÀÕ

Ó∂≈ Ï⁄ÍÈ Ï≈Ï≈ ‹∆ Á∂ È≈Ò

«ÈºÂÈ∂Ó Á∆ Ó‘ºÂÂ≈ : Ï≈Ï≈ ‹∆ È≈Ò Ó∂≈ «ÓÒ≈Í Ï‘πÂ≈

«Ú«Á¡≈Ê∆ ‹∆ÚÈ ”⁄ «‘≈ ‘ÀÕ ◊Ó∆¡ª Á∆¡ª ¤∞º‡∆¡ª ”⁄ «Í≥‚

Ï≈‘Ò∂ «‘‰≈ Â∂ «ÁÈ∂ Ï≈Ï≈ ‹∆ Í≈√ Í≈· «√º÷‰≈Õ √Ú∂∂ F-G Ú‹∂

¡≈ ‹≈‰≈Õ Ù≈Ó ˘ «‘≈√ Á≈ Í≈· √π‰’∂ È≈È’∂ ÿ ⁄Ò∂ ‹≈‰≈Õ

Ï≈Ï≈ ‹∆ Á∆ ¡≥‹≈ÓÂ≈ Ï∂¡≥ √∆ó«Í¡≈ Ú∆ º‹ ’∂ ’Á∂ √∆Õ

’«‘øÁ∂ ‘øπÁ∂ √∆ «’ ““’≈’≈ √Ú∂ ˘ «ÈºÂÈ∂Ó ’’∂ ¡≈«¬¡≈ ’Øóؘ

’È È≈Ò ◊π» ÿ ”⁄ ‘≈˜∆ Òº◊ ‹ªÁ∆ ¡≈óÍÛ∑È≈ Ú∆ Ï‘πÂ

¡≈™Á≈ ‘ÀÕ”” «¬º’ «ÁÈ «ÈºÂÈ∂Ó È‘ƒ ‘Ø«¬¡≈óÒ∂‡ ¿∞µ· ‘Ø«¬¡≈ó

’≈‘Ò∆ ’≈‘Ò∆ ”⁄ ◊πÁπ¡≈∂ ¡≈ ◊¬∂óÓÈ ”⁄ √Ø«⁄¡≈ ““⁄ÒØ Ï≈Ï≈

‹∆ ˘ ÍÂ≈ È‘ƒ Òº◊∂◊≈󫬒 «ÁÈ È≈ Ú∆ ‘Ø«¬¡≈ ª Ú∆ ’∆

‘Ø«¬¡≈Õ”” «¬‘ «ÁÒ ”⁄ «Ú⁄≈ ÒÀ ’∂ ÷∂Û≈ √≈«‘Ï Ï≈Ï≈ ‹∆ ˘ ¯Â«‘

ÏπÒ≈¬∆Õ Ï≈Ï≈ ‹∆ ⁄≈‘ ¤’Á∂ √∆ó¡≈͉≈ ⁄≈‘ Ú≈Ò≈ ’ºÍ ÓÀ˘ Á∂

«ÁºÂ≈, ’≈’≈ ⁄≈‘ ¤º’ ÒÀ Â∂ ¡≈ Ó∂∂ ’ØÒ Ï«‘ ‹≈‘Õ ÓØ„∂ Â∂ ‘ºÊ º÷

’∂ ’«‘‰ Òº◊∂, ““‹∂ ’Á∆ «ÈºÂÈ∂Ó È≈ Ú∆ ‘ØÚ∂ ª Á»‹∂ «ÁÈ ’ ÒÀ‰≈

⁄≈‘∆Á≈ ‘Àó«Î ◊π» ÿ ”⁄ ˆÀ-‘≈˜∆ È‘ƒ Òº◊Á∆Õ”” ÓÀ∫ √π‰’∂

«ÁÒ ”⁄ Ï‘π ÍÙ⁄≈Â≈Í ’∆Â≈ Â∂ ¿∞√ «ÁÈ ÂØ∫ ‹Á ’Á∆ «ÈºÂÈ∂Ó

È≈ Ú∆ ‘ØÚ∂ ª Á»‹∂ «ÁÈ ’ ÒÀ‰≈Õ ‹∂ È≈ ‘ØÚ∂ ª √≈≈ «ÁÈ ÓÈ

¡ÙªÂ Â∂ ¿∞Á≈√∆ È≈Ò Ì«¡≈ «‘øÁ≈ ‘Àó«‹øÈ≈ «⁄ Í≈· Í»≈ È‘ƒ

‘øπÁ≈ ’øÓ ”⁄ ÓÈ ‘∆ È‘ƒ ÷πºÌÁ≈Õ Ï≈Ï≈ ‹∆ «ÈºÂÈ∂Ó ‘ ؘ ’È

˘ Ï‘π ‘∆ ¿∞µ⁄≈ Â∂ Ó‘ºÂÚÍ»È «◊‰Á∂ ‘øπÁ∂ √ÈÕ

Ó∂∆ ÈΩ’∆ Á∆ Ì«Úº÷Ï≈‰∆ : ◊Ó∆¡ª Á∂ «ÁÈ √È, ¤∞º‡∆¡ª √È

√’±Òª ÂØ∫! Ï≈Ï≈ ‹∆ Á≈ ¿∞È∑ª «ÁȪ ”⁄ ’ÙÓ∆ ‹≈‰ Á≈ ÍÃØ◊≈Ó Ï‰

«◊¡≈Õ ÓÀ˘ Ú∆ È≈Ò ÒÀ ◊¬∂Õ ÓÀ˘ ¡≈͉∂ ’ØÒ ‘∆ «Ï·≈ ÒÀ‰≈ ‹∆Í

481

”⁄Õ ÁØ ‘¯Â∂ Á≈ ÍÃØ◊≈Ó √∆ó’ÙÓ∆ Á∆ √øπÁÂ≈ √ø√≈ Íë√ºË ‘ÀÕ

«ÁÒ √≈≈ Scenic-area Á∂÷’∂ Ï≈◊ Ï≈◊ ‘Ø «◊¡≈Õ ÓÈ Ú≈Í√ ¡≈¿∞‰

˘ È‘ƒ √∆ ’Á≈Õ «Î «¬Ú∂∫ ÂÒÚ≈Û∂ Â∂ «’√∂ ‘Ø √øπÁ ‹◊∑≈ Á≈

ÍÃØ◊≈Ó Ï‰ «◊¡≈Õ ÓÈ ”⁄ ¡≈«¬¡≈ ““Ï≈Ï≈ ‹∆ È≈Ò «‘’∂ ª Ï‘πÂ

√À ‘øπÁ∆ ‘ÀÕ”” ‹Á ÓπÛ √’±Ò Ùπ» ‘Ø ◊¬∂ ª «Î Ù≈«¬Á √À Á≈ ÓΩ’≈

È≈ «ÓÒ∂Õ √Ú∂∂ «ÈºÂÈ∂Ó ÂØ∫ Ï≈¡Á ÓÀ∫ Ï≈Ï≈ ‹∆ Í≈√ ÏÀ·≈ ÍÃÙ≈Á≈ ¤’

«‘≈ √∆ Â∂ ¿∞Í «Ò÷∂ «Ú⁄≈ ÓÈ ”⁄ √ÈÕ Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ ÍÃÙ≈Á≈ ¤’

’∂ Ó∂≈ ‘ºÊ ¡≈͉∂ ‘ºÊ ”⁄ ÎÛ «Ò¡≈ ’«‘‰ Òº◊∂ ““ÓÈ ’¬∆ Ú≈

’¬∆ «Ú⁄≈ª ω≈ ’∂ ÁΩÛÁ≈ ‘ÀÕ ÓÈ ˘ Ø’‰≈ ¡≈ ÁΩÛÈ ÂØ∫Õ √À ª

Âø» Ï‘π ’È∆ ¡≈Õ ¡º‹ ’ºÒ∑, ◊π» √≈«‘Ï Á∆ «¥Í≈ È≈Ò U.S. NAVY

”⁄ Electronics Engineer Á∆ ÈΩ’∆ ‘ÀÕ Ï∂¡≥ √À ‘ÀÕ ÈΩ’∆ Â∂ ‘∆

‹Í≈È, ’Ø∆¡≈, √’≈‡ÒÀ∫‚, √Í∂È, «ÎÒ∂Í≈¬∆È, ‘Ú≈¬∆ (Hawaii),

Ê≈¬∆ÒÀ∫‚ (Bangkok) Â∂ ¡Ó∆’≈ Á∂ Â’∆ÏÈ √≈∂ Íë√ºË Ù«‘ (New

York, Washington, D.C., Los Angeles, San Diego etc.) ¡È∂’ª Ú≈ ‹≈

⁄πº’≈ ‘ªÕ ‹Á Ú∆ ’Á∆ aeroplane ”⁄ ÏÀ·Á≈ ‘ª ª Ï≈Ï≈ ‹∆ Á∂ Ï⁄È

ÏÛ∂ Ô≈Á ¡≈™Á∂ ‘È ““’≈’≈ √≈ ª Âø» Ï‘π ’È∆ ¡≈Õ”” ËøÈ √∆

¿∞‘ ¡≈ÂÓ≈ «‹√ ˘ A@-AB √≈Ò Á≈ Ì«Úº÷ Í«‘Òª ‘∆ «Áº√Á≈ √∆Õ

√’±Ò Examination ”⁄ ⁄ÓÂ’≈ : ÓÀ∫ ¤∂Úƒ ‹ª √ÂÚƒ ”⁄ ÍÛ∑Á≈

√∆Õ English Á≈ Test √∆ √ØÓÚ≈ ˘Õ Ù«È⁄Ú≈, ¡ÀÂÚ≈ ÷∂Û≈ √≈«‘Ï

«’√∂ √Ó≈◊Ó ’’∂ «‘‰≈ «Í¡≈Õ English Á∂ Ò∂÷ ¿∞√ √Ó∂∫ ’≈¯∆ ÿ؇≈

Ò≈ ’∂ ⁄∂Â∂ º÷‰∂ ÍÀ∫Á∂ √ÈÕ √≈≈ √≈Ò Á≈ Í«Û∑¡≈ ⁄∂Â∂ È‘ƒ «‘øÁ≈

‹∂’ Ò≈◊∂ ÍÛ∑’∂ ⁄∂Â∂ È≈ ‘ØÚ∂Õ √Ó≈◊Ó ’’∂ ÁØ «ÁÈ «¬Ú∂∫ ‘∆ ¶ÿ

◊¬∂ó√Óª ‘∆ È≈ «Ó«Ò¡≈Õ ‹Á Ù≈Ó Í¬∆ ª ‹≈‰ Ú∂Ò∂ ÓÈ ”⁄

«ı¡≈Ò ¡≈«¬¡≈ ’ºÒ∑ ˘ Ó∂≈ Test ·∆’ È‘ƒ ‘؉≈óÓÀ∫ ¡ÀÚ∂∫ ÷∂Û≈

√≈«‘Ï ¡≈ «◊¡≈óÿ ‘∆ «‘‰≈ √∆Õ ÓÈ «¬‘ √Ø⁄’∂ ¿∞Á≈√ «‹‘≈

‘Ø «◊¡≈Õ Ï≈Ï≈ ‹∆ Ó∂∆ ¿∞Á≈√∆ ÌªÍ ◊¬∂Õ ’«‘‰ Òº◊∂, ““Í≥‹ Ú≈

Í«‘Ò∆ ÍΩÛ∆ Á≈ Í≈· ’’∂ «’Â≈Ï ÷ØÒ Ò¬ƒ Â∂ ¿∞‘∆ Ú’≈ ⁄∂Â∂ ’

Ò¬ƒÕ ¿∞Á≈√ È‘ƒ ‘؉≈Õ”” ÓÀ∫ «¬Ú∂∫ ‘∆ ’∆Â≈󫬺’ Ò÷ «‹‘Û≈ Í«‘Òª

¡≈«¬¡≈ó⁄∂Â∂ ’’∂ ⁄Ò≈ «◊¡≈Õ ‹Á Test Á∂«÷¡≈ ª ¿∞‘∆ Ò∂÷ «Ú⁄

√∆Õ Ó∂∂ A@@ ”⁄Ø∫ IG ÈßÏ ¡≈¬∂ √∆Õ ‹Á Í∂Í Óπº«’¡≈ ª «√ºË≈ Ï≈Ï≈

‹∆ Í≈√ «◊¡≈Õ Ï≈Ï≈ ‹∆ ÓÀ˘ Á∂÷ ’∂ Óπ√’≈¬∂Õ ’«‘‰ Òº◊∂ ◊π» ÿ

”⁄ «’√∂ ⁄∆˜ Á≈ ÿ≈‡≈ È‘ƒÕ ‹Á ◊π» ÿ ¡≈ÚØ ’Á∆ ÿ≈‡≈ È‘ƒ

482

ÍÀ∫Á≈ √◊Ø∫ Ú≈Ë≈ ‘∆ ‘øπÁ≈ ‘ÀÕ ‘π‰ «¬‘ ◊ºÒ «’Â≈Ï∆ ◊ºÒ È‘ƒ

Òº◊Á∆ó√º⁄ Òº◊Á∆ ¡≈Õ

¡Ó∆’≈ ”⁄ Ï≈Ï≈ ‹∆ Á≈ ¡Ù∆Ú≈Á : ‹Á ¡Ó∆’≈ ¡≈«¬¡≈

ª «¬ºÊ∂ ¡≈Ó ‘∆ ÿ-ÿ ”⁄ ◊ºÒ Í⁄ºÒ √∆ «’ ͺ◊ (Á√Â≈)

ÏøÈ∆ ‘ØÚ∂ ª ÈΩ’∆ È‘ƒ «ÓÒÁ∆Õ Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ ÓÀ˘ ÊØÛ∑∂ √Ó∂∫ Ï≈¡Á

‘∆ ͺ «Ò«÷¡≈ó¿∞√ ”⁄ «Ò«÷¡≈ «’ Â’Û∂ ‘Ø ’∂ «‘‰≈óͺ◊

(Á√Â≈) ¿∞µ⁄∆ ‘∂◊∆Õ ¿∞‘ ͺ ‹Ø Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ Ï≈Ï≈ √∂Ú≈ «√øÿ ‹∆

‘πª ˘ Áº√’∂ «Ò«÷¡≈ √∆ó¡‹∂ Ú∆ Ó∂∂ Í≈√ √ªÌ ’∂ «÷¡≈ ‘Ø«¬¡≈

‘ÀÕ «¬√ ͺ ÂØ∫ Ï≈¡Á ÓÈ ”⁄ Ï‘π ‘∆ «ÚÙÚ≈√ ÚË «◊¡≈ Â∂

«‹Ê∂ Ú∆ ÈΩ’∆ Ò¬∆ apply ’È≈óÁ»‹∂ «ÁÈ ‘∆ ’øÓ Â∂ ¡≈¿∞‰ Á≈

¯ØÈ ¡≈ ‹≈‰≈Õ ¡≈Ò∂-Áπ¡≈Ò∂ Ú≈Ò∂ Ú∆ ‘À≈È √∆ «’ ““¡Ó∆’ «√øÿ

˘ ÏÛ∆ ‹ÒÁ∆ ÈΩ’∆ «ÓÒ ‹ªÁ∆ ‘ÀÕ”” «¬‘ Ï≈Ï≈ ‹∆ Á≈ ‘∆ ¡Ù∆Ú≈Á

√∆Õ «¬Ê∂ «¬’ ◊ºÒ ‘Ø È‡ ’È Ú≈Ò∆ ‘À : ’¬∆ Ú≈ Ó∂∂ È≈Ò ¿∞‘

√º‹‰ («‹È∑ª ÈΩ’∆ È≈ «ÓÒ‰ ÂØ∫ ‚«Á¡ª ͺ◊ ¿∞Â≈ «ÁºÂ∆ √∆)

Interview Ò¬∆ ‹ªÁ∂ ‘øπÁ∂ √∆Õ Í ◊π» √≈«‘Ï Á∆ ¡«‹‘∆ «¥Í≈ √∆ «’

¿∞‘Ȫ ˘ ª «ÏȪ ÈΩ’∆ ÂØ∫ ÓπÛÈ≈ ÍÀ∫Á≈ √∆ Í «¬‘ ͺ◊ ‘Ó∂Ù≈

‘∆ ¿∞µ⁄∆ ‘∆Õ ‘Ó∂Ù≈ ““‘ª”” ‘øπÁ∆ √∆ Job Ú≈√Â∂Õ ‘Ó∂Ù≈ ‘∆ ⁄Û∑Á∆

’Ò≈ ”⁄ ÓÈ «‘≈ ‘ÀÕ ¡≈͉∆ ¿±‰Â≈¬∆ Ì≈Ú∂∫ ‘Ø ‹≈Ú∂ Í Íº◊ ‘Ó∂Ù≈

‘∆ Ï≈Ï≈ ‹∆ Á∂ ’«‘‰ Úª◊ ¿∞µÍ ‘∆ ‘∆ √≈«¡ª ÂØ∫Õ «¬’ ÿ‡È≈

«¬Ê∂ «Ò÷‰∆ ˜»∆ √Ófiª◊≈Õ «¬’ «¬Ê∂ «ÙÂ∂Á≈ (‹Ø ͺ◊ È‘ƒ ÏøÈÁ∂)

«’√∂ ‘Ø State ”⁄Ø∫ ’ÀÒ∂ÎØÈ∆¡≈ ¡≈ ◊¬∂Õ AIHC ◊Ó∆¡ª Á∆ ◊ºÒ

‘ÀÕ ¿∞‘ ¡≈ ’∂ ◊πÁ∆Ù ’Ω Á∂ Ó≈Ó≈ ‹∆ Í≈√ ·«‘ ◊¬∂Õ ’≈¯∆ ÈΩ’∆

Ò¬∆ ÂÒ∂ Ó≈∂ Í G-H Ó‘∆È∂ «’√∂ Í≈√∂ ÂØ∫ Ú∆ ’ج∆ ÈΩ’∆ Á≈ √ºÁ≈

È≈ ¡≈«¬¡≈Õ «‚◊∆ (Computer Á∆ Masters) ’ØÒ √∆ ¿∞√ √º‹‰ Í≈√Õ

«Î «¬’ «ÁÈ Ó≈Ó≈ ‹∆ È∂ ¿∞√ √º‹‰ ˘ Â≈‘È≈ Ó≈«¡≈ Ì≈¬∆ ’∆

◊ºÒ ‘Àó√≈‚≈ ÍÃ≈‘π‰≈ ¡Ó∆’≈ «√øÿ Á»‹∂ «ÁÈ ÈΩ’∆ ÒÀ ÒÀ∫Á≈ ‘À ÂÀ˘

H Ó‘∆È∂ ‘Ø ◊¬∂Õ ÓÀ∫ ¿∞√ √Ó∂∫ Full Time ÍÛ∑Á≈ √∆ (Engineering Á∆

«‚◊∆ ’Á≈ √∆) Â∂ ¤∞º‡∆¡ª ”⁄ ÈΩ’∆ ’Á≈ ‘øπÁ≈ √∆óı⁄ ÂØÈ

Ú≈√Â∂Õ ¿∞‘ ¡º«◊˙∫ ’«‘‰ Òº◊∂, ““Ì≈¬∆ √≈«‘Ï Í«‘Òª ÈΩ’∆¡ª ¡≈Ó

«ÓÒ ‹ªÁ∆¡ª √Èó‘π‰ ¡Ó∆’ «√øÿ Í«‘Òª ÈΩ’∆¡ª ¡≈Ó «ÓÒ

‹ªÁ∆¡ª √Èó‘π‰ ¡Ó∆’ «√øÿ ˘ ’«‘˙ «’ ¿∞‘ ÒÀ ’∂ «Á÷≈¬∂Õ ‘π‰

√Óª ÏÛ≈ ı≈Ï ‘À, ÈΩ’∆ «ÓÒ‰∆ ÓπÙ’Ò ‘ÀÕ”” Ó≈Ó≈ ‹∆ È∂ ÓÀ˘ «¬‘

483

◊ºÒ Áº√∆ (‹Á ÓÀ∫ √’±Ò ÂØ∫ «Ú‘Ò≈ ‘Ø ’∂ ÈΩ’∆ Ú≈√Â∂ apply ’È

«◊¡≈)Õ ÓÀ∫ ‹Ú≈Ï «ÁºÂ≈, Ó≈Ó≈ ‹∆ ’ج∆ È≈ «‹ºÊ∂ Í«‘Òª «ÓÒ ‹ªÁ∆¡ª

√Èó‘π‰ Ú∆ «ÓÒ ‹≈¿±Õ «ÚÙÚ≈√ √∆ Á≈Â∂ Â∂ Ï≈Ï≈ ‹∆ Á∂ Ï⁄Ȫ

Â∂Õ Á»‹∂ «ÁÈ ’øÍÈ∆ ”⁄ «¬’ Job Á∆ Vacancy «È’Ò∆Õ ÓÀ˘ ‹Ï≈

√∆ ¿∞√ ’øÓ Á≈Õ ÓÀ∫ application Ì∆ Â∂ √À’‡∆ ˘ «’‘≈ Ó∂∆ ‘π‰∂ ‘∆

interview ’≈ Á∂Ú∂Õ ¿∞√ ‹Ú≈Ï «ÁºÂ≈ «’ ¡◊Ò∂ ‘¯Â∂ ¯ØÈ ’’∂

Áº√ª◊∂Õ ‘π‰ Manager Meeting ”⁄ ‘ÀÕ (ÓÈ ˘ Í»∆ ¡≈√ √∆ «’ ’øÓ

¡º‹ ‘∆ «ÓÒ ‹≈‰≈ ‘ÀÕ) ÓÀ∫ ¡¯√Ø«√¡≈ «‹‘≈ ¡≈͉∆ ’≈ ÚÒ Â∞

«Í¡≈ Â∂ √Ø«⁄¡≈ «’ ⁄ÒØ ¡ıÏ≈ ”⁄ (¡ıÏ≈ ’≈ ”⁄ √∆) ’ج∆ ‘Ø

Vacancy Á∂÷Á≈ ‘ªÕ ‹Á ’≈ ÷ØÒ∑∆ ª «Ú⁄ ¡ıÏ≈ (Daily Newspaper)

È≈ «Áº√∆Õ ¡≈Ò∂ Áπ¡≈Ò∂ ‘ºÊ Ó≈«¡≈óÍ «’Â∂ È≈Õ «Î √Ø«⁄¡≈ «’

ÓÀ∫ ¡ıÏ≈ ’øÍÈ∆ Á∂ office ”⁄ ÌπºÒ ¡≈«¬¡≈ ‘ØÚª◊≈󫬑 √Ø⁄ ’∂

office ÚÒ Â∞ «Í¡≈Õ ‹Á ¡≥Á «◊¡≈ ª √À’‡∆ ¯ØÈ Â∂√∆Õ Á∂÷’∂

’«‘‰ Òº◊∆ Mr. Dhugga Manager ‘π‰∂ ‘∆ Meeting ”⁄Ø∫ «È’«Ò¡≈ ‘Àó

’«‘øÁ≈ ‘À «’ interview ‘π‰∂ ‘∆ ’ ÒÚ∂◊≈Õ ÓÀ∫ ¿∞ÊØ∫ ‘∆ interview Ò¬∆

¡≥Á ⁄Ò≈ «◊¡≈Õ Manager È∂ ⁄ø◊∂ ÍÀ«√¡ª Â∂ Job Á∂ «ÁºÂ∆ Â∂ (¿∞√

√Ó∂∫ ÁπÍ«‘ Á∂ B.@@ Ú‹∂ Á≈ √Óª √∆) ’«‘‰ Òº◊≈, ’øÓ Ì≈Ú∂∫ ‘π‰∂

‘∆ Ùπ» ’ ÒÀóÈ‘ƒ ª ’ºÒ∑ √Ú∂ G.@@ Ú‹∂ Ùπ» ’ Ò¬ƒóÂ∂∆

Ó˜∆ ¡≈óÓÈ ıπÙ∆ È≈Ò ÚÒ ÚÒ ’ «‘≈ √∆ Ú≈«‘◊π» ‹∆ Á∆

Ùπ’ ◊π˜≈∆ ”⁄Õ ‹Á ’≈ ”⁄ ÓπÛ’∂ «◊¡≈ ª ¡ıÏ≈ √≈‘Ó‰∂ ͬ∆

√∆Õ È≈ «Áº√‰ Á≈ ’≈È «√¯ ¿∞√ Ù’Â∆ ÚºÒØ∫ Office ”⁄ Ì∂‹‰ Á≈

√∆Õ Ó≈Ó≈ ‹∆ ˘ ¯ØÈ ’ ’∂ Áº√ «ÁºÂ≈ «’ ¿∞√ √º‹‰ ˘ Áº√ Á∂‰

ÓÀ˘ ÈΩ’∆ «ÓÒ ◊¬∆ ‘Àó’øÓ ’ºÒ∑ ˘ Ùπ» ’È≈ ‘ÀÕ Ó≈Ó≈ ‹∆ Ú∆ Ï‘πÂ

ıπÙ ‘ج∂Õ Ú≈«‘◊π» ‹∆ Á∆ Ùπ’-◊π˜≈∆ Â∂ Ï≈Ï≈ ‹∆ Á∆ «⁄º·∆ Á≈ ⁄∂Â≈

’’∂ ıπÙ∆ È≈Ò ¡º÷ª Ì ¡≈¬∆¡ªÕ ËøÈ √È Ï≈Ï≈ ‹∆ó¬∂È≈ «ı¡≈Ò

ÍÁ∂√ª ”⁄ ÏÀ«·¡ª Á≈ Ú∆ º÷Á∂ √∆Õ ¬∂È≈ «Í¡≈ √∆ «ÁÒ ”⁄, ‹Ø

«Ò÷‰ ÂØ∫ Ï≈‘ ‘ÀÕ ÓÀ∫ «¬Ê∂ «¬’ ◊ºÒ ’«‘‰∆ ÓπÈ≈√Ï √Ófiª◊≈ «’

«‹‘Û≈ √º‹‰ Ï≈‘ ¡≈ ’∂ ͺ◊ (Á√Â≈) ÈΩ’∆ Á∆ ÷≈ ‹ª º’∆

Ú≈√Â∂ Ò≈‘π‰ Ï≈∂ √Ø⁄∂, ¿∞‘ ‹∂’ ÌØ√≈ º÷∂ ª «‹ºÊ∂ ’∞ º’∆ ’’∂

Í‘øπ⁄‰≈ ⁄≈‘π‰ó¿∞√ ÂØ∫ Ú∆ ¿∞µÍ Á√Â≈ È≈Ò Í‘øπ⁄∂◊≈Õ «√¯

«ÚÙÚ≈√ Á∆ ˜»Â ‘ÀÕ «¬‘ √È ’∞fi ’∞ ı≈√ ÿ‡È≈Úª ‹Ø Ó∂∂ ‹∆ÚÈ

È≈Ò √øÏøË ÷Á∆¡ª √ÈÕ

484

èðî-ï°¼è î¯ðÚ¶ ÓÚ Ç×ÌøåÅðÆèðî-ï°¼è î¯ðÚ¶ ÓÚ Ç×ÌøåÅðÆèðî-ï°¼è î¯ðÚ¶ ÓÚ Ç×ÌøåÅðÆèðî-ï°¼è î¯ðÚ¶ ÓÚ Ç×ÌøåÅðÆèðî-ï°¼è î¯ðÚ¶ ÓÚ Ç×ÌøåÅðÆ

«‹Ú∂∫ «’ «Íº¤∂ Áº«√¡≈ «◊¡≈ ‘À «’ Ï≈Ï≈ ‹∆ ˘ ÷≈Ò√≈ Í≥Ê È≈Ò

¡«Â¡≥ «ÁÒ∆-«Í¡≈ √∆Õ ÓÈ «Ú⁄ ‘ Ú∂Ò∂ «¬‘Ø ÒØ⁄≈ «‘øÁ∆ «’

Í≥Ê ‘Ó∂Ù≈ ‘∆ ⁄Û∑Á∆-’Ò≈ «Ú⁄ ‘∂Õ «¬√ ÎπÈ∂ Á∆ Í»Â∆ Ò¬∆ ¡≈Í

‘ ؘ BA Í≈· Ï∂ÈÂ∆ ⁄Ωͬ∆ √≈«‘Ï Á∂ ’Á∂ ¡Â∂ ‹Ø Ú∆ ◊π«√º÷

¡≈Í ‹∆ Á∂ √øÍ’ «Ú⁄ ¡≈™Á≈, ¿∞√ ˘ ı≈√ ÂΩ Â∂ Ï∂ÈÂ∆ ’Á∂

«’ «ÈºÂÈ∂Ó ÂØ∫ «¬Ò≈Ú≈ ÿº‡Ø-ÿº‡ «¬’ Í≈· Ï∂ÈÂ∆ ⁄Ωͬ∆ Á≈ ÷≈Ò√≈

Í≥Ê È«Ó ’«¡≈ ’ØÕ √Ó∂∫-√Ó∂∫ ‹Á Ú∆ √Ã∆ ¡’≈Ò Âı √≈«‘Ï

Á∆ √ÍÃ√Â∆ ‘∂· Í≥Ê Á∆ Ó≈È-ÓÔ≈Á≈ ˘ ¿∞µ⁄≈ ⁄πº’‰ Ú≈√Â∂ √øÿÙ

¡øÌ∂ ◊¬∂, ¡≈Í ‹∆ ¿∞È∑ª «Ú⁄ ÔÊ≈-Ù’Â «‘º√≈ Í≈ ’∂ ¡≈͉∂ ¯˜

Á∆ Í»Â∆ ’Á∂Õ AIHB «Ú⁄ Ú∆ ‹Á Í≥Ê’ ¡≈◊»¡ª ÚºÒØ∫ «√º÷ ’ΩÓ

Á∂ Ë≈«Ó’ ¡Â∂ ≈‹√∆ Ó√«Ò¡ª ˘ ‘ºÒ ’≈¿∞‰ Ò¬∆ ÂÊ≈ «√º÷ ËÓ

«ÚπºË ‘Ø ‘∂ ˺«’¡ª ˘ Ø’‰ Ò¬∆ ËÓ-Ô∞ºË ÓØ⁄∂ Á∂ È≈™ ‘∂·

ÙªÂÓ¬∆ √øÿÙ ¡ø«Ì¡≈ «◊¡≈, «‹√ «Ú⁄ √À∫’«Û¡ª ÂØ∫ ¡øÌ ‘Ø ’∂

‘˜≈ª Á∆ «◊‰Â∆ «Ú⁄ «√øÿ ‘ ؘ «◊ïÂ≈∆¡ª «ÁøÁ∂Õ Ï≈Ï≈ ‹∆

È∂ ¡≈͉∂ «¬Ò≈’∂ «Ú⁄Ø∫ Ú∆ ÍÃ∂È≈ Á∂ ’∂ ’¬∆ ‹ºÊ∂ ÓØ⁄∂ «Ú⁄ «◊ïÂ≈∆

Á∂‰ Ò¬∆ Ì∂‹∂Õ

ËÓ-Ô∞ºË ÓØ⁄≈ ¡‹∂ ¡øÌ ‘∆ ‘Ø«¬¡≈ √∆ «’ Í≥Ê’ ¡≈◊»¡ª ÚºÒØ∫

ÓØ⁄∂ Á∆ √¯ÒÂ≈ Ò¬∆ √øÂ-√øÓ∂ÒÈ √º«Á¡≈ «◊¡≈Õ Ï≈Ï≈ ‹∆ Ú∆ ¿∞√

«Ú⁄ Ù≈ÓÒ ‘؉ Ò¬∆ √ø◊ √Ó∂ ◊¬∂Õ Á≈√ Ú∆ Ï≈Ï≈ ‹∆ Á∂ È≈Ò

‘∆ √∆Õ √øÂ-√øÓ∂ÒÈ «Ú⁄ ÓØ⁄∂ √øÏøË∆ «Ú⁄≈ª √Ó≈Í ‘؉ ¿∞ÍøÂ

¡≈Í ‹∆, ËÓ-Ô∞ºË ÓØ⁄∂ Á∂ «‚’‡∂‡ √ø Ï≈Ï≈ ‘⁄øÁ «√øÿ ‹∆

ÒΩ∫◊ØÚ≈Ò ˘ Úº÷∂ ÂΩ Â∂ ¿∞‘Ȫ Á∂ ’Ó∂ «Ú⁄ «ÓÒ∂ ¡Â∂ Ï∂ÈÂ∆ ’∆Â∆

«’ «‹ºÊ∂ Â∞√ƒ Áπ«È¡≈Ú∆ ͺ÷ ÂØ∫ ÓØ⁄∂ ˘ √¯ÒÂ≈ È≈Ò ⁄Ò≈ ‘∂ ‘Ø,

¿∞µÊ∂ «‹øÈ≈ «⁄ ÓØ⁄≈ ¯Â«‘ È‘ƒ ‘Ø ‹ªÁ≈ ˙È≈ «⁄ó

485

◊¿∞Û∆ Ó: 5

«Êπ ÿ« ÏÀ√‘π ‘« ‹È «Í¡≈∂®

√«Â◊π« Â∞Ó∂ ’≈‹ √Ú≈∂®1® ‘≈¿∞®

Áπ√‡ Á»Â ÍÓ∂√« Ó≈∂®

‹È ’∆ ÍÀ‹ ÷∆ ’Â≈∂®1®

Ï≈«Á√≈‘ √≈‘ √Ì Ú«√ ’« Á∆È∂®

¡≥«ÓàÈ≈Ó Ó‘≈ √ Í∆È∂®2®

«ÈÌ¿∞ ‘Ø«¬ Ì‹‘π Ì◊Ú≈È®

√≈Ë√ø◊«Â «Ó«Ò ’∆ÈØ Á≈È∞®3®

√«‰ Í∂ ÍÃÌ ¡≥‹≈Ó∆®

È≈È’ ˙‡ Í’∆ ÍÃÌ √π¡≈Ó∆®4®

(◊¿∞Û∆ Ó: 5, Í≥È≈ 201)

Á≈ ‹≈Í «Èø ‹≈∆ ’≈ Á∂ÚØó√«Â◊π» ‹∆ ¤∂Â∆ ‘∆ ’≈ÓÔ≈Ï∆

Ïı«ÙÙ ’ Á∂‰◊∂ «’™«’ √≈˘ ◊π«√º÷ª ˘ √Ì ÂØ∫ Úº‚≈ ¡≈√≈

◊πÏ≈‰∆ Á≈ ‘∆ ‘ÀÕ ÊØÛ∑≈ «⁄ ⁄πºÍ «‘‰ ÂØ∫ «Íº¤Ø∫ √ø ‘⁄øÁ «√øÿ

‹∆ È∂ «’‘≈ «’ √≈‚∂ Í≈√ ‹≈Í ˘ Ò◊≈Â≈ ‹≈∆ º÷‰ Ú≈√Â∂ «√øÿ

È‘ƒ ‘ÈÕ Â∞√ƒ √ø Ï≈Ï≈ ‹ÈÀÒ «√øÿ “ı≈Ò√≈” Á∂ «˜øÓ∂ «¬‘ «‚¿±‡∆

Ò◊≈ Á∂ÚØÕ ¡√ƒ ¿∞‘Ȫ ˘ ÒØÛƒÁ≈ √«‘ÔØ◊ Á∂Úª◊∂Õ Ï≈Ï≈ ‹∆, √øÂ

‘⁄øÁ «√øÿ ‘ت ˘ ¯Â«‘ ÏπÒ≈ ’∂ ◊π» È≈È’ «ÈÚ≈√ «Ú⁄ ı≈Ò√≈

‹∆ Í≈√ ¡≈ ◊¬∂ Â∂ ¿∞ÍØ’Â Ï∂ÈÂ∆ ’∆Â∆ «’ Áπ«È¡≈Ú∆ ÔÂÈ Á∂

È≈Ò-È≈Ò ‹∂’ √«Â◊π» ‹∆ Á∆ Ï≈‰∆ Á∆ ‡∂’ ÒÀ Ò¬∆ ‹≈Ú∂ ÂÁ

’≈ÓÔ≈Ï∆ ‹ÒÁ∆ ‘Ø ‹≈Ú∂◊∆Õ ı≈Ò√≈ ‹∆ È∂ Ú∆ ¿∞µÂ «ÁºÂ≈ «’ ¡√ƒ

√Ã∆ ¡÷≥‚ Í≈· √≈«‘Ï ¡øÌ ’Ú≈ «ÁºÂ≈ ‘ÀÕ «¬√ ÂØ∫ «Í¤Ø∫ «¬’ ¡÷≥‚

Í≈· √≈«‘Ï ‘Ø ’Ú≈ «Á¡ª◊∂Õ Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ «’‘≈ «’ Ï‘π ⁄ø◊≈

’∆Â≈ ‹Ø Â∞√ƒ √Ã∆ ¡÷≥‚ Í≈· √≈«‘Ï ÷Ú≈ «ÁºÂ≈ ‘À, Í √≈˘ ‹Ø

ÍÃ∂È≈ √«Â◊π» ‹∆ ÚºÒØ∫ «ÓÒ∆ ‘À, ¿∞‘ ¡√ƒ Â∞‘≈˘ Ï∂ÈÂ∆ ’∆Â∆ ‘ÀÕ

Ï≈’∆ «‹Ú∂∫ Â∞√ƒ ÓπÈ≈«√Ï √ÓfiØ ’ ÒÀ‰≈Õ ÊØÛ∑≈ √Óª ‘Ø √ø ‹ÈÀÒ

«√øÿ ‹∆ “ı≈Ò√≈” ‘ت Í≈√ ·«‘ ’∂ ¡≈Í ‹∆ Ú≈Í√ ◊πÁπ¡≈≈

√≈«‘Ï ¡≈ ◊¬∂Õ

ËÓ-Ô∞ºË ÓØ⁄∂ «Ú⁄ «◊ïÂ≈∆ Á≈ ¯À√Ò≈

C ¡’Â±Ï AIHB ÁπÍ«‘ ˘ ‹ÁØ∫ Ï≈Ï≈ ‹∆ ¡≈͉∂ «√ÓÈ-

Ì‹È Á∂ «ÈÔÓ ÂØ∫ «Ú‘Ò∂ ‘ج∂ ÂÁ Á≈√ ˘ ¡≈Ú≈˜ Ó≈ ’∂ ¡≈͉∂

486

’Ó∂ «Ú⁄ √º«Á¡≈ Â∂ ’«‘‰ Òº◊∂ «’ ¡√ƒ ËÓ-Ô∞ºË ÓØ⁄∂ «Ú⁄

«◊ïÂ≈∆ Á∂‰ Á≈ ¯À√Ò≈ ’ «Ò¡≈ ‘ÀÕ √Ø Â∞√ƒ √Ã∆ ¡≥«ÓÃÂ√ √≈«‘Ï

‹≈ÚØ ¡Â∂ «◊ïÂ≈∆ Ò¬∆ Â∆’ ÒÀ ¡≈ÚØÕ Ó∂∂ ÓÈ «Ú⁄ ÏÛ∆ ‘À≈È∆

‘ج∆ «’ Í«‘Ò∂ ª «’√∂ «’√Ó Á≈ ’ج∆ ÍÃØ◊≈Ó È‘ƒ √∆ Â∂ «¬’-

ÁÓ ‘π‰∂ ‘∆ ¡≈Í ‹∆ «◊ïÂ≈∆ Ò¬∆ Â∆’ ÒÀ‰ Ì∂‹ ‘∂ ‘È? ÓÀ∫

Ï∂ÈÂ∆ ’∆Â∆ «’ ¡º‹ ¡≈ͪ ȘÁ∆’∆ «√øÿª ˘ √ºÁ ÒÀ∫Á∂ ‘ª, «Î

¿∞‘Ȫ È≈Ò √Ò≈‘ ’ ’∂ «‹Ú∂∫ ‘π’Ó ’Ø◊∂ ’ ÒÚª◊∂, Í Ï≈Ï≈

‹∆ ’«‘‰ Òº◊∂ «’ Â∞√ƒ ¡≈͉∆ √Ò≈‘ ’È∆ ‘À ª ’ ÒÚØ, ¡√ƒ

ª ¯À√Ò≈ ’ ‘∆ «Ò¡≈ ‘ÀÕ Ù≈Ó Â’ √ºÂ-¡º· ȘÁ∆’∆ «√øÿª ˘

√ºÁ ’∂ Ï≈Ï≈ ‹∆ Á≈ ÍÃØ◊≈Ó Áº«√¡≈ «◊¡≈Õ √≈∂ «√øÿ Ú∆ ‘À≈È √ÈÕ

«Ú⁄≈-Ú‡ªÁ≈ ’È ¿∞Íø √ø◊Â∆ »Í «Ú⁄ Ï∂ÈÂ∆ ’∆Â∆ «’ ¡≈Í

‹∆ Á∆ «√‘ ‹∂Ò∑ «Ú⁄ ‹≈‰ Á∂ ÔØ◊ È‘ƒÕ √Ø ¡≈Í ‹∆ ÚºÒØ∫ ¡√ƒ

‹ºÊ≈ ÒÀ ’∂ ⁄Ò∂ ‹ªÁ∂ ‘ªÕ Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ «’‘≈ «’ ◊π» ◊ÃøÊ √≈«‘Ï ‹∆

Á∂ √ÈÓπº÷ ÂÈ-ÓÈ-ËÈ ◊π» ˘ ¡Í‰ ’∆Â≈ ‘Ø«¬¡≈ ‘À, ‘π‰ ◊π»

Í≥Ê ˘ √≈‚∂ √∆ Á∆ ˜»Â ‘À, √Ø «¬‘ ¡Ó≈È ¡√ƒ ÷≈Ò√≈ Í≥Ê

˘ √Ω∫͉∆ ‘ÀÕ Â∞‘≈‚∂ «Ú⁄Ø∫ «‹√ Á≈ ÓÈ Ó≥È∂, √≈‚∂ È≈Ò ⁄ºÒ ÍÀ‰≈Õ

¡≈Í ‹∆ Á∆ «ÁzÛ∑Â≈ √≈‘Ó‰∂ «’√∂ Á≈ Ú∆ ’ج∆ ‘Ø ¿∞µÂ Á∂‰ Á≈

‘∆¡≈ È≈ «Í¡≈Õ

«◊ïÂ≈∆ Á∆ Â≈∆÷

¡◊Ò∂ «ÁÈ Á≈√, Ì≈¬∆ √ÚÈ «√øÿ Â∂ ÁØ «ÂøÈ ‘Ø «√øÿ

◊πÁπ¡≈≈ √≈«‘Ï ÂØ∫ ⁄ºÒ ’∂ A@ ’∞ Ú‹∂ √Ã∆ ¡≥«ÓÃÂ√ √≈«‘Ï Íπº‹

◊¬∂Õ √Ã∆ ‘«Ó≥Á √≈«‘Ï ÁÙÈ-«¬ÙÈ≈È ’ ’∂ ◊π» È≈È’ «ÈÚ≈√

«Ú⁄ √ø Ï≈Ï≈ ‹ÈÀÒ «√øÿ ‹∆ “ı≈Ò√≈” Í≈√ Íπº‹ ’∂ Ï≈Ï≈ ‹∆ Á≈

ÍÃØ◊≈Ó ¿∞‘Ȫ ˘ Áº«√¡≈Õ ¡≈Í ‹∆ √π‰ ’∂ ’∞fi Á∂ Ò¬∆ ⁄πºÍ ’

◊¬∂Õ ÊØÛ∑∆ Á∂ Ï≈¡Á ’«‘‰ Òº◊∂ «’ Â∞√ƒ Ó‘ªÍπ÷ª ˘ ’«‘‰≈ √∆

«’ ¿∞‘ ¡≈͉∆ ÚºÒØ∫ ‹Ê≈ Ì∂‹ Á∂‰ «’™«’ ¿∞‘Ȫ Á∆ ¿∞Ó Ï‘πÂ

Ú‚∂∆ ‘ÀÕ «¬√ ¿∞Ó «Ú⁄ ¡≈Í ‹∆ ˘ ‹∂Ò∑ «Ú⁄ ’≈¯∆ ÷∂⁄Ò ‘ØÚ∂◊∆Õ

¿∞È∑ª Á∆ ª ÙπºÌ ¡√∆√ ‘∆ Ï‘π ‘ÀÕ ¡√ƒ Áº«√¡≈ «’ √≈∂ √ø◊Â∆

«√øÿª È∂ Ï≈Ï≈ ‹∆ ˘ Ï∂ÈÂ∆ ’∆Â∆ √∆ Í Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ ‘π’Ó ’∆Â≈

‘À «’ ¡√ƒ «◊ïÂ≈∆ Á∂ ’∂ ¡≈͉≈ ÂÈ ◊π» Í≥Ê ˘ ¡Í‰ ’È≈

‘ÀÕ ı≈Ò√≈ ‹∆ È∂ «’‘≈ «’ «◊ïÂ≈∆ Á∆ Â∆’ ÓØ⁄≈ «‚’‡∂‡ √øÂ

487

Ï≈Ï≈ ‘⁄øÁ «√øÿ ‹∆ Í≈√Ø∫ ÒÀ ÒÚØ, Í È≈Ò ‘∆ √≈‚∆ ÚºÒØ∫ Ï≈Ï≈

‹∆ ˘ ¡≈Í ıπÁ ‹∂Ò∑ È≈ ‹≈‰ Ò¬∆ Ï∂ÈÂ∆ ˜» ’È∆Õ ı≈Ò√≈ ‹∆

È∂ ¡≈͉∂ Í∆.¬∂. Ì≈¬∆ ¤Í≈Ò «√øÿ ¡Â∂ Ì≈¬∆ ≈Ó «√øÿ ˘ √≈‚∂

È≈Ò √ø ÒΩ∫◊ØÚ≈Ò √≈«‘Ï Í≈√ Ì∂«‹¡≈Õ ‹ÁØ∫ ‘⁄øÁ «√øÿ ‹∆ ˘ √≈∆

◊ºÒ Áº√∆ ÂÁ ¿∞‘ Ú∆ Ï‘π ‘À≈È √ÈÕ ¿∞‘Ȫ Ú∆ «’‘≈ «’ √≈‚∆

ÚºÒØ∫ Ú∆ Ó‘ªÍπ÷ª ˘ ‘ºÊ ‹ØÛ ’∂ Ï∂ÈÂ∆ ’È∆ «’ ¿∞‘ ¡√∆√ Á∂ ’∂

‹Ê≈ ÂØ Á∂‰, Í ¡≈Í È≈ ‹≈‰, «¬‘ ˜»∆ Â≈’∆Á ‘ÀÕ ¡√ƒ Ï∂ÈÂ∆

’∆Â∆ «’ Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ ıπÁ «◊ïÂ≈∆ Á∂‰ Á≈ «ÁzÛ∑ «ÈÙ⁄≈ ’∆Â≈

‘Ø«¬¡≈ ‘À, ™fi ¡≈Í ‹∆ Á∆ Ï∂ÈÂ∆ ˜» Í‘øπ⁄≈ Á∂Úª◊∂Õ AI ¡’±Ï

AIHB, Ï≈Ï≈ ‹∆ Á∂ ‹Ê∂ Á∆ «◊ïÂ≈∆ Á∆ Â∆’ «È√«⁄ ’∆Â∆ ◊¬∆Õ

Â∆’ ÒÀ ’∂ ¡√ƒ √≈∂ «√øÿ Ù≈Ó ˘ ◊πÁπ¡≈≈ √≈«‘Ï Íπº‹ ◊¬∂ ¡Â∂

÷≈Ò√≈ ‹∆ ÂÊ≈ √ø ‘⁄øÁ «√øÿ ‹∆ Á∆ Ï∂ÈÂ∆ Ú∆ Ï≈Ï≈ ‹∆ ˘ ’

«ÁºÂ∆, Í ¡≈Í ‹∆ ª ¡≈͉∂ ¯À√Ò∂ ¿∞µÂ∂ «ÁzÛ∑ √ÈÕ

ÊØÛ∑∂ ‘∆ «ÁȪ «Ú⁄ √≈≈ ÍÃØ◊≈Ó ¿∞Ò∆’ ’∂ «¬Ù«Â‘≈ª Â∂

¡ıÏ≈ª ≈‘ƒ √ø◊ ˘ √»«⁄ ’ «ÁºÂ≈ «◊¡≈ «’ AH ¡’Â±Ï ˘

◊πÁπ¡≈≈ ≈ÓÍπ ÷∂Û≈ ÂØ∫ Ï≈Ï≈ ‹∆, √ø◊ √Ó∂ ËÓ-Ô∞ºË ÓØ⁄∂

«Ú⁄ «◊ïÂ≈∆ Á∂‰ Ò¬∆ ⁄Ò‰◊∂ ¡Â∂ AI ¡’Â±Ï Ù≈Ó ˘ «◊ïÂ≈∆

«ÁºÂ∆ ‹≈Ú∂◊∆Õ «¬Ò≈’∂ «Ú⁄ «Ú⁄ ’∂ Ú∆ √≈∆¡ª √ø◊ª È≈Ò √øÍ’

’∆Â≈ «◊¡≈Õ √ø◊ª «Ú⁄ Ï≈Ï≈ ‹∆ Á∆ ¡◊Ú≈¬∆ ‘∂· «◊ïÂ≈∆ Á∂‰

Ò¬∆ Ï‘π «˜¡≈Á≈ ¿∞ÂÙ≈‘ √∆Õ

¿∞Ë ¿∞√ Ú’Â Á∂ Óπº÷ Ó≥Â∆ ÁÏ≈≈ «√øÿ ¡Â∂ ¿∞√ Á∆ ÿ

Ú≈Ò∆ ˘ Ú∆ ÍÂ≈ Òº◊≈ «’ Ï≈Ï≈ ‹∆ ¡≈Í «¬√ ËÓ-Ô∞ºË ÓØ⁄∂ «Ú⁄

«◊ïÂ≈∆ Á∂ ‘∂ ‘È ÂÁ «¬‘Ȫ ÁØÚª È∂ ıπÁ ÁØ Ú≈ Ï≈Ï≈ ‹∆ Í≈√

◊πÁπ¡≈≈ √≈«‘Ï ¡≈ ’∂ Ï∂ÈÂ∆ ’∆Â∆ «’ Â∞√ƒ ¡≈Í ‹Ê∂ «Ú⁄ È≈

‹≈ÚØ, Í Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ ¿∞‘Ȫ Á∆ «¬’ Ú∆ ◊ºÒ È≈ √π‰∆ Â∂ «’‘≈ «’

Â∞√ƒ √≈˘ Ø’‰ Á∆ ʪ «ÁºÒ∆ √’≈ ˘ √≈∆ √⁄≈¬∆ Áº√ ’∂ «√øÿª

Á∆¡ª ‘º’∆ Ó≥◊ª Ó≥È ÒÀ‰ Ò¬∆ Ó‹Ï» ’ØÕ ¡‹∂ √≈‚∆ «◊ïÂ≈∆ «Ú⁄

Á√ «ÁȪ Á≈ √Óª ‘ÀÕ ‹∂’ Â∞‘≈‚∆ √’≈ «¬‘ Ó≥◊ª Ó≥È ÒÚ∂ ÂÁ

«¬√ «Ú⁄ ‘∆ √≈∂ Á∂Ù Á≈ ÌÒ≈ ‘ÀÕ ‹∂’ ’ج∆ ◊ºÒ «√∂ È‘ƒ ⁄Û∑Á∆

ÂÁ ¡√ƒ ª ¡≈͉∂ ¯À√Ò∂ Â∂ Í»È «ÁzÛ∑ ‘ªÕ

«¬Ë √. ‹√‹∆ «√øÿ «Í≥‚ ¡≈‘ª Ú≈Ò∂ ‹Ø «’ ¡’≈Ò∆ ÁÒ

‘π«Ù¡≈Íπ Á∂ ‹ÈÒ √’ºÂ √È, È∂ AH ¡’Â±Ï ˘ ‹Ê∂ √Ó∂Â

488

«◊ïÂ≈∆ Á∂‰∆ √∆Õ ‹ÁØ∫ ¿∞‘Ȫ È≈Ò √øÍ’ ’∆Â≈ «◊¡≈ ÂÁ ¿∞‘Ȫ

È∂ Ú∆ Ï≈Ï≈ ‹∆ È≈Ò ‘∆ √≈∂ «¬Ò≈’∂ ÚºÒØ∫ «◊ïÂ≈∆ Á∂‰ Á≈ ¯À√Ò≈

’ «Ò¡≈Õ ÓØ⁄≈ «‚’‡∂‡ (√ø ‘⁄øÁ «√øÿ ‹∆) ˘ «¬√ Ï≈∂ √»«⁄Â

’ «ÁºÂ≈ «◊¡≈ «’ √. ‹√‹∆ «√øÿ ‹∆ Ú∆ AH ¡’Â±Ï Á∆ ʪ

AI ¡’Â±Ï ˘ ‘∆ Ï≈Ï≈ ‹∆ Á∂ È≈Ò «◊ïÂ≈∆ Á∂‰◊∂Õ √Ø «¬‘ Â∆’

«’√∂ ‘Ø ˘ Á∂ «ÁºÂ∆ ‹≈Ú∂Õ √ø ‹∆ È∂ Ú∆ «¬√ ÍÃØ◊≈Ó È≈Ò √«‘ÓÂ∆

ÍÃ◊‡≈¬∆Õ

◊π. ≈ÓÍπ ÷∂Û≈ ÂØ∫ ‹Ê∂ Á∆ Ú≈È◊∆

AG ¡’Â±Ï Â’ √≈∆¡ª «Â¡≈∆¡ª Óπ’øÓÒ ‘Ø ◊¬∆¡ªÕ Ï≈Ï≈

‹∆ Í≈√ «‹øÈ∆ Ú∆ Ó≈«¬¡≈ √∆, ¿∞‘ ÏÀ∫’ ”⁄Ø∫ ’„Ú≈ Ò¬∆ ‹Ø «’ Í≥fi∆

‘˜≈ ’∂ ’∆ÏÈ √∆Õ ¡≈Í ‹∆ Á≈ «Ú⁄≈ √∆ «’ «‹ºÊ∂ ÂÈ ◊π» Í≥Ê

˘ √Ω∫͉≈ ‘À ¿∞Ê∂ «¬‘ ËÈ Ú∆ «Íº¤∂ È≈ «‘ ‹≈Ú∂Õ Ù≈Ó ˘ ‘∆ √ø◊ª

◊πÁπ¡≈≈ √≈«‘Ï Íπº‹‰∆¡ª Ùπ» ‘Ø ◊¬∆¡ªÕ √Ú∂ Â’ E@ Á∂ ’∆Ï

‡º’, D-E Ϻ√ª ¡Â∂ A@-AE Á∂ ’∆ÏÈ ’≈ª-‹∆ͪ ¡≈ ◊¬∆¡ªÕ

AH ¡’Â±Ï AIHB ˘ √Ú∂∂ Á√ Ú‹∂ Á∂ ’∆ÏÈ √«Â◊π» √Ã∆ ◊π»

◊ÃøÊ √≈«‘Ï ‹∆ ¡º◊∂ ¡Á≈√≈ √ØË ’∂ ‹¨√ Á∆ Ù’Ò «Ú⁄ Ï≈Ï≈ ‹∆

Á∂ «¬√ Úº‚∂ ’≈ÎÒ∂ È∂ ◊πÁπ¡≈≈ √≈«‘Ï ÂØ∫ √Ã∆ ¡≥«ÓÃÂ√ √≈«‘Ï Ò¬∆

⁄≈Ò∂ ͬ∂Õ √ø◊ª ˘ Í«‘Ò∂ ‘∆ ÍÂ≈ ‘؉ ’≈È ‘ «Í≥‚ Á∂ ÍÃ∂Ó∆¡ª

È∂ ◊∂‡ ω≈ ’∂ Ï≈Ï≈ ‹∆ ¡Â∂ Ï≈’∆ ‹¨√ Á≈ √Ú≈◊ ’∆Â≈Õ Ï∂¡≥Â

Ó≈«¬¡≈ ‹Ø È◊ª Ú≈«Ò¡ª È∂ «¬º’Âz ’∆Â∆ √∆, ¿∞‘ Ú∆ ¡≈Í ‹∆ ˘

Ì∂‡≈ ’∆Â∆Õ Êª-ʪ ‹Ò-Í≈‰∆ Á∆ Ú∆ √∂Ú≈ ’∆Â∆ ◊¬∆Õ Ï≈Ï≈ ‹∆ Á∂

«⁄‘∂ Â∂ «¬øÈ≈ ‹Ò≈Ò √∆ ‹Ø «’ Ú‰È È‘ƒ ’∆Â≈ ‹≈ √’Á≈, «‹È∑ª

Ú‚Ì≈◊∆¡ª È∂ ¿∞√ √Ó∂∫ ¡≈Í ‹∆ Á∂ ÁÙÈ ’∆Â∂ ¿∞‘Ȫ ˘ ‘∆ ÍÂ≈

‘ÀÕ

Ï≈Ï≈ ‹∆ ¡º‹ ÂØ∫ Í»∂ ¤∂ √≈Ò Í«‘Òª AG ¡’Â±Ï AIGF ˘ ËøÈ

◊π» Â∂◊ Ï‘≈Á √≈«‘Ï ‹∆ Á∂ Ó‘≈È Í¿∞Í’≈ ˘ Ô≈Á ’Á∂ Â∂

’≈™Á∂ ‘ج∂ √«Â◊π» √Ã∆ ◊π» ◊ÃøÊ √≈«‘Ï ‹∆ Á∆ ¤Â-¤≈«¬¡≈ ‘∂·

√ø Ï≈Ï≈ ’Â≈ «√øÿ ‹∆ ı≈Ò√≈ Á∂ È≈Ò «¬√∂ Â∑ª Á∂ Ó‘≈È ‹¨√

«Ú⁄ √ø◊ ˘ ÂÈ-ÓÈ-ËÈ ◊π» ˘ ¡Í‰ ’È Á∆ ÍÃ∂È≈ «ÁøÁ∂

ÂÊ≈ :

ËÓ «√ «Áº«Â¡ª Ï≈fi È‘ƒ «‘‰≈ ()

489

Á∂ È≈¡∂ Ïπ¶Á ’Á∂ ‘ج∂ «¬√∂ Ó≈◊ ¿∞µÍ ‘∆ ◊π˜∂ √ÈÕ ¡º‹ ¿∞È∑ª

√ø’Òͪ ˘ ¡ÓÒ∆ ‹≈Ó≈ Í«‘È≈¿∞‰ Ò¬∆ ¡≈Í ‹∆ √ø◊ª √Ó∂ ¿∞√∂

Ó≈◊ ¿∞µÍ Á∆ ‹≈ ‘∂ √ÈÕ √≈∂ √Â∂ «Ú⁄ π’-π’ ’∂ √ø◊ª Á≈

«Í¡≈ ÒÀ∫Á∂ ÁπÍ«‘ B Ú‹∂ ◊π. Á∆Ú≈È ¡√Ê≈È √À∫‡Ò ‡≈¿±È ‹¶Ë

«Ú⁄ «¬‘ √≈≈ ‹¨√ Íπº«‹¡≈Õ ÍÃÏøË’ª È∂ ¶◊ ¡Â∂ ⁄≈‘ È≈Ò ÍÃ∂Ó

√«‘ √∂Ú≈ ’∆Â∆Õ ¡≈‘≈ ’’∂, «¬ÊØ∫ Ú∆ √ø◊ Á≈ «Í¡≈ ÒÀ ’∂

Ù≈Ó Â’ √≈∆ √ø◊ √Ã∆ ¡≥«Óà√≈«‘Ï Íπº‹ ◊¬∆Õ ≈ ËøÈ ◊π»

≈ÓÁ≈√ √≈«‘Ï ‹∆ Á∂ ⁄Ȫ «Ú⁄ ¡≈≈Ó ’∆Â≈Õ √Â∂ «Ú⁄ ‹Ø

«Í¡≈ √ø◊ª È∂ «ÁºÂ≈, ¿∞‘ Ú‰È È‘ƒ ’∆Â≈ ‹≈ √’Á≈Õ È◊ª

ÚºÒØ∫ Ì∂‡≈ ’∆Â∆ ◊¬∆ Ó≈«¬¡≈ ÂØ∫ «¬Ò≈Ú≈ «‹øÈ∆ Ú∆ «’√∂ ÍÃ∂Ó∆ Í≈√

‘Ø Ó≈«¬¡≈ √∆, ¿∞‘ ¡≈͉∆ ‹∂Ï «Ú⁄Ø∫ ’º„ ’∂ Ï≈Ï≈ ‹∆ ˘ Á∂¬∆ ‹ªÁ≈

¡Â∂ √º‹Ò È∂ª È≈Ò «ÚÁ≈«¬◊∆ «ÁøÁ≈Õ

Ï≈Ï≈ ‹∆ Á≈ «ÈÚ≈√ ÍÃÏøË’ª È∂ ¡’≈Ò À√‡ ‘≈¿±√ «Ú⁄

’≈«¬¡≈Õ ¡≈Í ‹∆ ’Ó∂ «Ú⁄ ¡≈≈Ó ’È Òº◊ ͬ∂Õ Á»√∂ ’Ó∂

«Ú⁄ √ø◊ È∂ ‹Ø «Í¡≈ Ì∂‡≈, Ó≈«¬¡≈ Á∂ »Í «Ú⁄ «ÁºÂ∆ √∆, ¿∞√

˘ «◊«‰¡ª ‹ª √Â∂-√Â∂ Á∆ Ó≈«¬¡≈ E@,@@@/- (Í≥‹≈‘ ‘˜≈

πͬ∂) Á∂ ’∆ÏÈ √∆Õ Í≥‹≈‘ ‘˜≈ «¬‘ √ø◊ Ú≈Ò∆ Ó≈«¬¡≈ ¡Â∂

Í≥fi∆ ‘˜≈ ‹Ø Ï≈Ï≈ ‹∆ ◊πÁπ¡≈≈ √≈«‘Ï ÂØ∫ ÒÀ ’∂ ◊¬∂ √È, √≈∆

Ì≈Ú Í≥fiºÂ ‘˜≈ πͬ∂ Á∆ «¬’ ÊÀÒ∆ ω≈ Ò¬∆ ◊¬∆Õ

AI ¡’Â±Ï Á≈ ¡≥«ÓàÚ∂Ò≈ ‘Ø«¬¡≈, «ÈºÂÈ∂Ó Â∂ «√ÓÈ ’È

¿∞Íø √≈∆ √ø◊ È∂ ◊π»-⁄Ȫ Á∆ ‘≈˜∆ Ì∆ ¡Â∂ ÁÙÈ-

«¬ÙÈ≈È ’∆Â∂Õ Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ Ú∆ √Ã∆ ‘«Ó≥Á √≈«‘Ï ¡Â∂ Âı √Ã∆

¡’≈Ò Âı √≈«‘Ï ÈÓ√’≈ ’∆Â∆ ¡Â∂ Ú≈Í√ ‹Ò-Í≈‰∆ ¤’ ’∂

Â∂‹≈ «√øÿ √Ó≥πÁ∆ ‘≈Ò Á∂ «¬’ ’Ó∂ «Ú⁄ ÏÀ· ◊¬∂Õ Ï≈Ï≈ ‹∆ ˘

◊Ø«‚¡ª Á∆ ÁÁ ‘؉ ’≈È ¡≈Í ÍΩÛ∆¡ª È‘ƒ √È ⁄Û∑ √’Á∂ √Ø

«‹√ ’’∂ √ø ‘⁄øÁ «√øÿ ÒΩ∫◊ØÚ≈Ò ÍÂ≈ Ò◊Á∂ √≈ ‘∆ ÏÛ∂ «Í¡≈

È≈Ò ‘∂·ª ¿∞√∂ ’Ó∂ «Ú⁄ ¡≈ ’∂ «ÓÒ∂ ¡Â∂ Ï∂ÈÂ∆ ’∆Â∆ «’ ¡≈Í

‹∆ Á∆ ¡≈Ô± ‹∂Ò∑ ‹≈‰ Á∂ ÔØ◊ È‘ƒ √Ø ¡≈Í ‹∆ ‹ºÊ∂ ˘ «ÚÁ≈«¬◊∆

Á∂ Á∂ÚØ Í ¡≈Í ıπÁ È≈ ‹≈ÚØÕ Í ¡≈Í ‹∆ È∂ ¿∞‘Ȫ Á≈ Ï⁄È √π‰

’∂ ÏÛ∆ «ÈÓÃÂ≈ √«‘ «’‘≈ «’ ¡√ƒ ◊π» ÍÃ∂È≈ ¡È∞√≈ «◊ïÂ≈∆

Á∂‰ Á≈ ÓÈ Ï‰≈ ⁄πº’∂ ‘ª Â∂ ◊π»-⁄Ȫ «Ú⁄ ¡Á≈√ Ú∆ ’ «ÁºÂ∆

‘À, √Ø «¬√ ÍÃØ◊≈Ó Á∆ √¯ÒÂ≈ Ò¬∆ ‘π‰ Â∞√ƒ √«Â◊πª ¡º◊∂

¡Á≈√-Ï∂ÈÂ∆ ‘∆ ’ØÕ

490

«¬ºÊØ∫ «ÚÁ≈ ÒÀ ’∂ ¡≈Í ‹∆ √ø◊ √Ó∂ ◊π» È≈È’ «ÈÚ≈√ «Ú⁄

◊¬∂Õ √ø Ï≈Ï≈ ‹ÈÀÒ «√øÿ ‹∆ ı≈Ò√≈ Ú∆ ÍÂ≈ Òº◊Á∂ √≈ ‘∂·ª

¡≈ ◊¬∂Õ ÏÛ∂ «Í¡≈ «Ú⁄ Ϋ‘ ÏπÒ≈¿∞‰ ¿∞Íø ◊Ò≈ Ì ’∂ ’«‘‰

Òº◊∂ «’ Ï≈Ï≈ ‹∆! «¬‘ √ØÌÁ≈ È‘ƒ «’ ÍπºÂ Ï≈‘ ÏÀ·≈ ‘ØÚ∂ ¡Â∂

Ï≈Í» ‹∂Ò∑ «Ú⁄ ⁄Ò≈ ‹≈Ú∂Õ Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ ı≈Ò√≈ ‹∆ ˘ ’Ò≈Ú∂ «Ú⁄

ÒÀ ’∂ «’‘≈ «’ Â∞‘≈‚∂ «˜øÓ∂ ¡‹∂ ‘Ø √∂Ú≈ Òº◊∆ ‘ج∆ ‘À, Â∞√ƒ ¿∞‘

Í»∆ ’ØÕ «¬√∂ ÍÃ’≈ Á∂ Ï⁄È ’’∂ ÊØÛ∑∂ √Ó∂∫ Ï≈¡Á ¡≈Í ‹∆ ¡’≈Ò

À√‡ ‘≈¿±√ Á∂ ’Ó∂ «Ú⁄ ¡≈ ◊¬∂Õ

ÁπÍ«‘ Á≈ ¶◊ ¤’‰ ¿∞Íø ÊØÛ∑≈ ¡≈Ó ’’∂ √≈∆ √ø◊Â

√Ó∂ Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ Í«‘Ò∂ √Ã∆ ‘«Ó≥Á √≈«‘Ï ÍÃÙ≈Á ’Ú≈ ’∂ ‘≈˜∆

Ì∆ ¿∞Íø √Ã∆ ¡’≈Ò Âı √≈«‘Ï ÂØ∫ «√ØÍ≈¿∞ Á∂ »Í ”⁄ Ï«ıÙÙª

ÍÃ≈Í ’’∂ Ó≥‹∆ √≈«‘Ï Á∆Ú≈È ‘≈Ò «Ú÷∂ √‹∂ Á∆Ú≈È «Ú⁄ ¡≈

«Ï≈‹∂Õ

‘ ؘ Á∆ Â∑ª ÏÛ≈ Ì≈∆ Á∆Ú≈È √«‹¡≈Õ √ø ‘⁄øÁ «√øÿ

‹∆ ÒΩ∫◊ØÚ≈Ò ¡Â∂ √ø Ï≈Ï≈ ‹ÈÀÒ «√øÿ ‹∆ “ı≈Ò√≈” ‹Ê∂ √Ó∂ Ó≥‹∆

√≈«‘Ï Íπº‹ ◊¬∂Õ ‹Ê∂Á≈ ‘⁄È «√øÿ ‹∆ Ó‘≈ÒØ∫, ¿∞⁄∂⁄∂ ÂΩ Â∂ √Ã∆

’∂√◊Û∑ √≈«‘Ï ÂØ∫, Ï≈Ï≈ ‹∆ ˘ «ÚÁ≈«¬◊∆ Á∂‰ Ò¬∆ ¡≈¬∂ √ÈÕ

Â’∆ª ÂØ∫ Ï≈¡Á Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ √Ï √ø◊ Á≈ ËøÈÚ≈Á ’∆Â≈ ¡Â∂

Í≥fiºÂ ‘˜≈ πͬ∂ (GE,@@@/-) Á∆ ÊÀÒ∆ √ø ‹ÈÀÒ «√øÿ ‹∆ ≈‘ƒ

√ø ‘⁄øÁ «√øÿ ‹∆ ˘ Ì∂∫‡ ’∆Â∆Õ Á∆Ú≈È Á∆ √Ó≈ÍÂ∆ «Íº¤Ø∫

¡Á≈√≈ √Ø«Ë¡≈ «◊¡≈Õ √≈≈ ‹Ê≈ ‹Ø «’ Í≥Áª √Ω ÂØ∫ ¿∞µÍ «√øÿ-

«√øÿ‰∆¡ª Á≈ √∆, È∂ ¡º‹ Í«‘Ò∂ ‹º«Ê¡ª È≈ÒØ∫ ¡ÈØ÷∂ „ø◊ È≈Ò

«◊ïÂ≈∆ Á∂‰ Ò¬∆ ⁄≈Ò∂ Í≈¬∂Õ «¬√ «ÁÈ ““ÏØÒ∂ √Ø «È‘≈Ò √«Â √Ã∆

¡’≈Ò”” Á∂ ‹À’≈∂ ÂØ∫ «¬Ò≈Ú≈ «’√∂ Ú∆ «’√Ó Á≈ ’ج∆ È≈¡≈ È‘ƒ

Ò◊≈«¬¡≈ «◊¡≈ ¡Â∂ ’∂ÚÒ “√«ÂÈ≈Óπ-Ú≈«‘◊π»” Á≈ ‹≈Í ’«Á¡ª

‘∆ ’ØÂÒÚ≈Ò∆ ˘ ’±⁄ ’∆Â≈Õ Ï∂¡≥ √ø◊ª, √Û’ Á∂ ÁπÚºÒ∂ Â∂ √Û’

È≈Ò Òº◊Á∂ Ó’≈Ȫ ¿∞µÍ ÷Û∑Ø ’∂ Ó‘ªÍπ÷ª Á∆ ¡◊Ú≈¬∆ «Ú⁄ ‹≈

‘∂ó«¬√ ‹Ê∂ Á∂ ÁÙÈ ’ ‘∆¡ª √ÈÕ ‘ ÍÃ≈‰∆ «¬‘ ‹≈ȉ Ò¬∆

¿∞Â√π’ √∆ «’ ¡À‚∂ Úº‚∂ ‹Ê∂ Á∆, «‹√ «Ú⁄ «’ ’ج∆ Ú∆ È≈¡≈ È‘ƒ

Òº◊ «‘≈ ’∂ÚÒ √«ÂÈ≈Ó-Ú≈«‘◊π» Á∆¡ª ËπÈ∆¡ª ‘∆ ◊ø»‹ ‘∆¡ª

‘È, «’‘Û≈ Ó‘ªÍπÙ ¡◊Ú≈¬∆ ’ «‘≈ ‘À? Ï‘π √≈∂ ÍÃ∂Ó∆ ‹Ø «’

’∂ÚÒ √Ã∆ ¡≥«ÓÃÂ√ √≈«‘Ï Â’ «¬√ ‹Ê∂ ˘ «ÚÁ≈«¬◊∆ Á∂‰ Ò¬∆ ‘∆

491

¡≈¬∂ √Èó¿∞‘ Ú∆ «◊ïÂ≈∆ Á∂‰ Ò¬∆ È≈Ò ‘∆ «Â¡≈ ‘Ø ◊¬∂Õ

Ú≈Í√ ÿª ˘ ͉ Á≈ «ı¡≈Ò ‘∆ ÌπºÒ «◊¡≈ :

¡◊≈‘≈ ’± Âz≈«ÿ «Í¤≈ Î∂« È Óπ‘‚Û≈®

(‚÷‰∂ Ó: 5, Í≥È≈ 1096)

Ú≈Ò∆ ◊ºÒ ‘∆ ω∆ «’ ‹∂ Ï≈Ï≈ ‹∆ ¡À‚∆ Ú‚∂∆ ¿∞Ó «Ú⁄ «◊ïÂ≈∆

Á∂‰ ‹≈ √’Á∂ ‘ÈóÂÁ ¡√ƒ ‹Ø √∆ ’’∂ ’≈¯∆ Â’Û∂ ‘ª, «’√

Ó≥»‘ È≈Ò Ú≈Í√ ‹≈¬∆¬∂Õ

Ù≈Ó ÍÀ‰ Ú≈Ò∆ √∆ «’ √≈≈ ‹Ê≈ ’ØÂÚ≈Ò∆ Íπº‹ «◊¡≈Õ

’Ó⁄≈∆¡ª È∂ «√øÿª Á∂ «◊ïÂ≈∆ Úø‡ ω≈¿∞‰∂ Ùπ» ’∆Â∂Õ ≈ ÈΩ∫

’∞ Ú‹∂ Á∂ ’∆ÏÈ √ø◊ È∂ ’ØÂÚ≈Ò∆ ¡≥Á ‘∆ ◊π» ≈ÓÁ≈√ √≈«‘Ï

‹∆ Á∂ ¶◊ «Ú⁄Ø∫ ¡≈«¬¡≈ ÍÃÙ≈Á≈ ¤«’¡≈Õ ‹Ê∂ ˘ «ÚÁ≈ ’È ¡≈¬∆

√ø◊ Ú∆ ¡‹∂ ’ØÂÚ≈Ò∆ ‘∆ √∆Õ Ï≈Ï≈ ‹∆ ⁄≈-Í≥‹ «√øÿª È≈Ò «¬’

¤Ø‡∂ ’Ó∂ «Ú⁄ ÏÀ·∂ √ÈÕ ¡≈Í ‹∆ È∂ «‘≈√ √≈«‘Ï Á≈ Í≈· ’È

¿∞Íø ‹Ò-Í≈‰∆ ¤«’¡≈Õ Á√ ’∞ Ú‹∂ Â’ √≈∆ √’≈∆ ’≈Ú≈¬∆

Í»∆ ‘Ø ◊¬∆Õ Ï≈Ï≈ ‹∆ ˘ Óπ÷∆ «√øÿª È∂ Áº«√¡≈ «’ √≈∆ «Â¡≈∆

‘Ø ◊¬∆ ‘À Â∂ √ø◊ ˘ Ï«·ß‚≈ ‹∂Ò∑ «Ú⁄ «Ò‹≈«¬¡≈ ‹≈Ú∂◊≈Õ ¡≈Í

‹∆ È∂ «’‘≈ «’ «‹ºÊ∂ «¬‘Ȫ Á∆ Ó˜∆ ‘À ÒÀ ⁄Ò‰, Â∞√ƒ √≈∆ √ø◊Â

˘ √≈‚∆ ÚºÒØ∫ Ï∂ÈÂ∆ ’ Á∂ÚØ «’ ¿∞‘ Ϻ√ª «Ú⁄ ÏÀ· ‹≈‰ ¡Â∂ √≈∂

√Â∂ «Ú⁄ Ï∂ÈÂ∆ ⁄Ωͬ∆ √≈«‘Ï Á≈ Í≈· ‹ª √«ÂÈ≈Ó-Ú≈«‘◊π» Á≈

‹≈Í ‘∆ ’È≈ ‘À, Î≈Ò± ◊ºÒª È‘ƒ ’È∆¡ªÕ

√≈∆ √ø◊ ’ Ï≈Ï≈ ‹∆ Á≈ «¬‘ √πÈ∂‘≈ Í‘øπ⁄≈ «ÁºÂ≈ «◊¡≈Õ

√ø◊ ‹≈Í ’Á∆ ‘ج∆ Ϻ√ª «Ú⁄ ÏÀ· ◊¬∆Õ Ï≈Ï≈ ‹∆ ¡Â∂ Á≈√ Ú∆

«¬’ Ϻ√ «Ú⁄ ‚≈¬∆Ú Á∆ √∆‡ Á∂ «Í¤Ò∆ «ÂøÈ √Ú≈∆¡ª Ú≈Ò∆

√∆‡ ¿∞µÂ∂ ÏÀ· ◊¬∂Õ ◊Ó∆ ‘؉ ’’∂ ÓÀ∫ Ï≈Ï≈ ‹∆ ˘ ͺ÷∆ fiºÒ‰ Á∆

√∂Ú≈ ’È Òº◊ «Í¡≈Õ «¬øÈ∂ «⁄ ˘ √. ‹√‹∆ «√øÿ ‹∆ ¡Â∂ √.

Ï◊∆⁄≈ «√øÿ ‹∆ ¡≈¬∂ Â∂ Ï≈Ï≈ ‹∆ ˘ Ï∂ÈÂ∆ ’∆Â∆ «’ ¡≈Í ‹∆ Ϻ√

ÏÁÒ ÒÚØ «’™«’ «¬√ Ϻ√ Á∂ ‚≈¬∆Ú È∂ √≈‚∂ √≈‘Ó‰∂ ’≈¯∆ √≈∆

¡¯∆Ó ÷≈Ë∆ ‘À Â∂ ‘π‰ ÈÙ≈ ÚË≈¿∞‰ Ò¬∆ ÂøÏ≈’± ¡≈«Á’ ÓÒ «‘≈

‘ÀÕ √Ø «’Â∂ «¬‘ ¡À’√∆‚À∫‡ ‘∆ È≈ ’ Á∂Ú∂Õ Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ ¿∞µÂ «ÁºÂ≈

«’ «¯’ È≈ ’ØóÙ≈«¬Á «¬√∂ Â∑ª ‘∆ «¬√Á≈ ÌÒ≈ ‘؉≈ ‘ØÚ∂, Á»√≈

‘π‰ Á∂∆ È≈ ’Ø, ‹ÒÁ∆ ⁄≈Ò∂ Í≈ Á∂ÚØ Âª ‹Ø √Ú∂ Á∂ «ÈºÂÈ∂Ó Á∂

Ú’Â «’√∂ «‡’≈‰∂ Íπº‹ ‹≈¬∆¬∂Õ ‹À’≈«¡ª Á∆ ◊ø»‹ «Ú⁄ Â∆‘-«¬’ºÂ∆

492

Ϻ√ª «Ú⁄ √ø◊ª È∂ ⁄≈Ò∂ Í≈ «ÁºÂ∂Õ √Ã∆ ¡≥«ÓÃÂ√ √≈«‘Ï ÂØ∫ ÂÈ

Â≈È √≈«‘Ïó‘∆ ’∂ ͺ‰óÓØ◊≈ «Ú⁄ Á∆ Ϻ√ª ¡‹∂ Ì≈¬∆ Ì◊Â≈

’√Ï∂ ÂØ∫ «Íº¤∂ ‘∆ Íπº‹∆¡ª √È «’ √Û’ «Ú⁄’≈ ‚øÓ Â∂ Òº’Ûª √πº‡

’∂ √Û’ ÏøÁ ’∆Â∆ ‘ج∆ √∆Õ Ïº√ª π’ ◊¬∆¡ªÕ Ϻ√ª Á∆ Ò≈¬∆‡ «Ú⁄

«‹ºÊ∂ Â’ «È◊∑≈ ‹ªÁ∆ √∆, Íπ«Ò√ ¡Â∂ √∆.¡≈.Í∆.¡ÀÎ. ‘∆ «Á√ ‘∆

√∆Õ Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ Ϻ√ª Á∂ π’‰ Á≈ ’≈È Íπº«¤¡≈Õ ÓÀ∫ ¡≈Í ‹∆ ˘

Áº«√¡≈ «’ ¡‹∂ Â’ «’√∂ ’≈È Á≈ ÍÂ≈ È‘ƒ Òº◊≈ Í «‹ÊØ∫ Â’

«È◊∑≈ ‹ªÁ∆ ‘À Íπ«Ò√ ‘∆ Íπ«Ò√ ‘ÀÕ ¡≈Í ‹∆ È∂ ‘π’Ó ’∆Â≈ «’ «¬‘Ȫ

˘ Íπº¤Ø «’ «¬‘ ’∆ ⁄≈‘øπÁ∂ ‘È? «¬øÈ∂ «⁄ ˘ «¬’-ÁØ Óπ÷∆ «√øÿª È≈Ò

Íπ«Ò√ Á∂ ¿∞µ⁄-¡«Ë’≈∆ Ï≈Ï≈ ‹∆ Í≈√ Ϻ√ «Ú⁄ ¡≈ ◊¬∂ Â∂ ’«‘‰

Òº◊∂ «’ √≈‚∂ Í≈√ ‹∂Ò∑ «Ú⁄ ‹◊∑≈ È‘ƒ ‘Àó«¬√ ’’∂ ¡√ƒ Â∞‘≈˘

‹∂Ò∑ «Ú⁄ È‘ƒ «Ò‹≈ √’Á∂Õ ‹∂’ Â∞√ƒ Ú≈Í√ ‹≈‰≈ ⁄≈‘øπÁ∂ ‘Ø ÂÁ

«¬‘∆ Ϻ√ª «‹ºÊ∂ ’‘Ø ¤º‚ ¡≈¿∞‰◊∆¡ª, Í ‹∂ Ú≈Í√ È‘ƒ ‹≈‰≈ ÂÁ

√≈∆¡ª Ϻ√ª ı≈Ò∆ ’ Á∂ÚØÕ Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ √≈∆ ◊ºÒ √π‰ ’∂ ¿∞µÂ

«ÁºÂ≈ «’ ¡√ƒ √Ï √ø◊ Á∆ ‘≈˜∆ «Ú⁄ √«Â◊π» ‹∆ ¡º◊∂ ‹∂Ò∑

‹≈‰ Á∆ ¡Á≈√ ’∆Â∆ ‘ج∆ ‘À √Ø ¡√ƒ ˙È≈ «⁄ Ϻ√ª ı≈Ò∆ È‘ƒ

’ª◊∂ «‹øÈ≈ «⁄ Â∞√ƒ √≈˘ ‹∂Ò∑ «Ú⁄ È‘ƒ ÒÀ ‹ªÁ∂Õ √≈‚≈ «¬‘ ͺ’≈

¯À√Ò≈ ‘ÀÕ ¿∞‘ ¡«Ë’≈∆ Ú≈Í√ ⁄Ò∂ ◊¬∂Õ ’∞ºfi «√øÿª Á∆ Ï≈Ï≈ ‹∆

È∂ «‚¿±‡∆ Ò◊≈ «ÁºÂ∆ «’ √≈∆¡ª Ϻ√ª «Ú⁄Ò∆¡ª √ø◊ª ˘ √»«⁄Â

’ Á∂ÚØ «’ ’ج∆ Ú∆ Ϻ√ ı≈Ò∆ È≈ ’∆Â∆ ‹≈Ú∂ ¡Â∂ √«ÂÈ≈Ó-Ú≈«‘◊π»

Á≈ ‹≈Í ‹≈∆ º÷ØÕ ’∞ºfi «√øÿª È∂ Ϻ√ª ¿∞µÍ ⁄Û∑ ’∂ ¿∞µ⁄∆-¿∞µ⁄∆ ‹À’≈∂

¤º‚‰∂ ¡øÌ ’ «ÁºÂ∂Õ

ÂÈ≈¿∞ Á≈ Ú≈Â≈Ú‰

«¬√ Ú∂Ò∂ Â’ ÂÛ’∂ ⁄≈ Ú‹∂ Á≈ √Óª ‘Ø ⁄π’≈ √∆Õ √≈∆ √ø◊Â

È∂ «¬‘ «ÁzÛ∑ ¯À√Ò≈ ’ «Ò¡≈ «’ ‹∂’ Íπ«Ò√ È∂ ‹Ï∆ Ϻ√ª ı≈Ò∆

’≈¿∞‰ Á≈ ÔÂÈ Ú∆ ’∆Â≈ ÂÁ Ú∆ Ϻ√ª ı≈Ò∆ È‘ƒ ’∆Â∆¡ª

‹≈‰◊∆¡ªÕ È∂Û∂ Á∂ «Í≥‚ª «Ú⁄ ’∞fi ª ‹À’≈«¡ª Á∆ ◊ø»‹ ≈‘ƒ Â∂

’∞fi √Û’ Â∂ ¡≈¿∞‰ ‹≈‰ Ú≈Ò∂ ÍÃ∂Ó∆¡ª ≈‘ƒ ÍÂ≈ Òº◊ «◊¡≈ «’

’∂√ «√øÿ Ú≈Ò≈ Á∂ «Ó‚Ò √’±Ò Á∂ ’ØÒ «√º÷ √ø◊ª Á≈ «¬’ Ï‘πÂ

Úº‚≈ ‹Ê≈ ‹Ø «’ √Ã∆ ¡≥«ÓÃÂ√ √≈«‘Ï ÂØ∫ «◊ïÂ≈ ’’∂ Ï«·ß‚≈ ‹∂Ò∑

«Ò‹≈«¬¡≈ ‹≈ «‘≈ √∆, ¿∞√ ˘ Íπ«Ò√ È∂ Ø’ «Ò¡≈ ‘À ¡Â∂ ’≈¯∆

ÂÈ≈¿∞ Ú≈Ò≈ Ú≈Â≈Ú‰ Ï«‰¡≈ ‘Ø«¬¡≈ ‘ÀÕ

493

ÒØ’ª Á∆ Ï∂-‘ºÁ ÙË≈

¿∞Ë √«Â◊π» ‹∆ È∂ È◊ Á∆¡ª √ø◊ª ˘ ¡À√∆ ÍÃ∂È≈ «ÁºÂ∆

«’ √ø◊ª ⁄≈‘-ÁπºË Á∆¡ª ◊≈◊ª ÒÀ ’∂ ¡≈¿∞‰ Òº◊ ͬ∆¡ªÕ ’∞fi

ÍÃ∂Ó∆ ’∂√ «√øÿ Ú≈Ò≈ ÂØ∫ ‹≈ ’∂ ‚ÏÒ Ø‡∆¡ª ÒÀ ¡≈¬∂Õ Ù«‘ ÁπºË

«Ò‹≈ ‘∂ ÁØË∆¡ª È∂ Ú∆ ¡≈͉≈ ÁπºË ⁄≈‘ Á∆¡ª ◊≈◊ª «Ú⁄ Ò≈

’∂ √ø◊ª ˘ ¤’≈¿∞‰≈ Ùπ» ’ «ÁºÂ≈Õ Â’∆ÏÈ √≈„∂ Í≥‹ Ú‹∂ Â’

√≈∂ ‹Ê∂ ˘ ⁄≈‘-ÁπºË ¡Â∂ ‚ÏÒ Ø‡∆¡ª È≈Ò ¡Èß«Á ’ «ÁºÂ≈

«◊¡≈Õ

«Ó‚Ò √’±Ò, Ï√ √‡À∫‚ Á∂ »Í «Ú⁄ ÏÁÒ «◊¡≈

«ÁÈ Á≈ ⁄Û∑≈¡ ‘Ø ⁄π’≈ √∆Õ «¬’ «√øÿ ˘ Ì∂‹ ’∂ Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂

Óπ÷∆ «√øÿª ˘ ¡≈͉∂ Í≈√ √º«Á¡≈ ¡Â∂ ÈÚƒ √«ÊÂ∆ Ï≈∂ Íπº«¤¡≈Õ

«√øÿª È∂ Áº«√¡≈ «’ ¡¯√ ¡≈͉∂ ¯À√Ò∂ Â∂ Ï«˜Á ‘È «’ ‹ª ª

Ú≈Í√ ⁄Ò∂ ‹≈¿∞ ‹ª Ϻ√ª ¤º‚ «Á¿∞Õ ÁØ-«ÂøÈ «Ó≥‡ Á∂ ÓÙÚ∂ «Í¤Ø∫

«¬‘ ◊πÓÂ≈ ‘Ø «◊¡≈ «’ √≈∆¡ª Ϻ√ª √Û’ ÂØ∫ Ò≈‘ ’∂ «Ó‚Ò √’±Ò

Á∂ ¡‘≈Â∂ «Ú⁄ ÷Û∑∆¡ª ’ «ÁºÂ∆¡ª ‹≈‰ ¡Â∂ «¬È∑ª ¿∞µÍ ’Ϙ≈

’’∂ √’±Ò «Ú⁄ ‘∆ Á∆Ú≈È √‹≈ «ÁºÂ≈ ‹≈Ú∂Õ «¬√ ◊πÓÂ∂ ÂØ∫ Ï≈¡Á

«√øÿª È∂ ¡◊Ò∆¡ª Ϻ√ª Á∂ ‚≈¬∆Úª ˘ Ï≈Ï≈ ‹∆ Á≈ ¯À√Ò≈ Áº√

«ÁºÂ≈ ¡Â∂ «Íº¤∂ Ú∆ ıÏ Ì∂‹ «ÁºÂ∆ «’ √≈∆¡ª Ϻ√ª √≈‚∂ Ó◊ ÒÀ

¡≈¿∞Õ ‚≈¬∆Úª È∂ Ϻ√ª √‡≈‡ ’∆Â∆¡ª, Íπ«Ò√ Ú≈Ò∂ «¬’-ÁÓ

√≈ÚË≈È ‘Ø ◊¬∂ «’ Ù≈«¬Á «¬‘ Ϻ√ª ¡◊ª‘ ÂØÈ Òº◊∂ ‘È Í

‘Ø«¬¡≈ ¿∞‘Ȫ Á∂ ¡≥Á≈˜∂ ÂØ∫ ¿∞Ò‡, «√øÿª È∂ ‹À’≈∂ ¤º‚«Á¡ª ‘Ø«¬¡ª

Ϻ√ª «¬’-«¬’ ’ ’∂ √’±Ò «Ú⁄ ÷Û∑∆¡ª ’È∆¡ª ¡≈øÌ ’

«ÁºÂ∆¡ªÕ Íπ«Ò√ È∂ Ø’‰ Á≈ ÔÂÈ ’∆Â≈ Í ‹Ê∂ Á∂ «√øÿ Íπ«Ò√

Á∂ ¡º◊∂ ÁØ‘∆-Â∆‘∆ Á∆Ú≈ ω ’∂ ÷ÒØ ◊¬∂ «‹√ √Á’≈ Íπ«Ò√ Á∆

’ج∆ Ú∆ Í∂Ù È≈ ◊¬∆Õ Ïº√ª √’±Ò Á∂ ¡‘≈Â∂ «Ú⁄ ÷Û∑∆¡ª ’ «ÁºÂ∆¡ª

◊¬∆¡ª ¡Â∂ √’±Ò «¬’ Ï‘π ں‚∂ Ϻ√ √‡À∫‚ Á∆ Â∑ª Òº◊‰ Òº◊≈Õ

«¬Ò≈’∂ Á∂ Óπ÷∆ √º‹‰ Ï≈Ï≈ ‹∆ Í≈√ ¡≈ ‘≈˜ ‘ج∂

«¬øÈ∂ «⁄ Â’ ¿∞√ «¬Ò≈’∂ Á∂ Óπº÷∆ √º‹‰ ¡Â∂ ‘Ø Ï∂¡≥ √ø◊ª

¿∞µÊ∂ Íπº‹ ⁄π’∆¡ª √È ¡Â∂ «¬‘ √≈≈ Ș≈≈ ¡≈͉∂ ¡º÷ƒ Ú∂÷ ‘∂

√ÈÕ Ï≈Ï≈ ‹∆ Í≈√ ¿∞√ «¬Ò≈’∂ Á∂ ÍÂÚøÂ∂ √º‹‰ ¡≈¬∂ Â∂ Ï∂ÈÂ∆ ’∆Â∆

494

«’ ¡≈Í ‹∆ ÌØ≈ «‹øÈ∆ Ú∆ «⁄øÂ≈ È≈ ’Ø, «¬‘ √≈≈ «¬Ò≈’≈ Â∞‘≈‚∂

È≈Ò ‘ÀÕ ¡√ƒ ÊØÛ∑∂ √Ó∂∫ «Ú⁄ ‘∆ ‹Ø Ú∆ Â∞√ƒ ‘π’Ó ’Ø, ¿∞√∂ Â∑ª Á≈

ÍÃÏøË ’ «ÁøÁ∂ ‘ªÕ ¶◊ ª «Í≥‚ª «Ú⁄Ø∫ ͺ«’¡≈ Í’≈«¬¡≈ ÁØ-«ÂøÈ

ÿ≥‡∂ Â’ ¡≈ ‹≈Ú∂◊≈Õ ‹∂’ «’√∂ Ú√± Á∆ ¤∂Â∆ ˜»Â ‘À ª ‘π’Ó

’ØÕ Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ ‹Ê∂ Á∂ «√øÿª È≈Ò √Ò≈‘ ’’∂ ÍÃØ◊≈Ó Ï‰≈«¬¡≈

«’ √«Â◊π» √Ã∆ ◊π» ◊ÃøÊ √≈«‘Ï Á∆ √Ú≈∆ «Ò¡≈ ’∂ √’±Ò Á∂ «’√∂

⁄ø◊∂ ’Ó∂ «Ú⁄ √¯≈¬∆ ¡≈«Á ’’∂ √Ã∆ ¡÷≥‚ Í≈· √≈«‘Ï ¡≈øÌ ’

«ÁºÂ≈ ‹≈Ú∂ ¡Â∂ Ï≈‘ ÷πÒ∑∂ ʪ Á∆Ú≈È √‹≈ «ÁºÂ≈ ‹≈Ú∂Õ «¬√ Â∑ª

«¬’ ª ◊πÓ«Â ÍÃ⁄≈ ‘ØÚ∂◊≈, Á»√≈ ‹Ê∂ Á∆ √ø◊ ¯≈Ò± ◊ºÒª

«Ú⁄ √Óª ¡‹≈¬ƒ ◊Ú≈¿∞‰ Á∆ ‹◊∑≈ ◊πÏ≈‰∆ ÂÊ≈ ’∆ÂÈ √π‰ ’∂

Ò≈‘≈ ÍÃ≈Í ’∂Õ ¡≈Í ‹∆ È∂ «¬Ò≈’∂ Á∂ Óπ÷∆¡ª ˘ Ï∂ÈÂ∆ ’∆Â∆ «’

√Ì ÂØ∫ Í«‘Ò∂ Â∞√ƒ √«Â◊π» ‹∆ Á≈ ÍÃ’≈Ù ’È Ò¬∆ ÒØÛƒÁ∂ √≈Ó≈È

¡Â∂ √’±Ò Á∂ «’√∂ ⁄ø◊∂ ’Ó∂ Á≈ ÍÃÏøË ’ Á∂ÚØ, √≈‚≈ ÍÃØ◊≈Ó ¿∞√

’Ó∂ «Ú⁄ √¯≈¬∆ ¡≈«Á ’’∂ √Ã∆ ¡÷≥‚ Í≈· √≈«‘Ï ¡Â∂ Á∆Ú≈È

¡øÌ ’ Á∂‰ Á≈ ‘ÀÕ «¬‘ √π‰ ’∂ «¬Ò≈’∂ Ú≈Ò∂ ÍÃ∂Ó∆ Ï‘π ‘∆ ÍÃ√øÈ

‘ج∂ ¡Â∂ ’«‘‰ Òº◊∂ «’ √≈‚∂ Ú∆ ËøÈ Ì≈◊ ‘È ‹Ø √≈˘ √ø◊ Á∆

√∂Ú≈ ’È Á≈ √πÌ≈◊ √Óª ÍÃ≈Í ‘ØÚ∂◊≈Õ ’∞fi «√øÿ √Ã∆ ◊π» ◊ÃøÊ

√≈«‘Ï ‹∆ Á≈ √»Í ÒÀ‰ Ò¬∆ È◊ ˘ ⁄Ò∂ ◊¬∂ ¡Â∂ ’∞fi √’±Ò Á≈

’Ó≈ ÷ØÒ∑ ’∂ √¯≈¬∆ ’È Ò◊ ͬ∂Õ √’±Ò Á∆ «¬’ È∞º’∂ ¤Ø‡≈ «‹‘≈

’Ó≈ √∆, «‹Ê∂ √’±Ò Á≈ √∂Ú≈Á≈ «‘øÁ≈ √∆, ¿∞√ ’Ó∂ «Ú⁄ √ø◊Â

È∂ Ï≈Ï≈ ‹∆ Á≈ ¡≈√‰ Ò≈ «ÁºÂ≈Õ √«Â◊π» ‹∆ Á∂ ¡≈¿∞‰ Â’ Ï≈Ï≈

‹∆ È∂ ¡≈≈Ó ’∆Â≈Õ

√Ã∆ ¡÷≥‚Í≈· Á≈ ¡øÌ

«¬Ë ’Ó∂ Á∆ √¯≈¬∆ ¡≈«Á ’ ’∂ √«Â◊π» ‹∆ Á∂ ÍÃ’≈Ù ’È

Ò¬∆ √≈∆ «Â¡≈∆ ’ Ò¬∆ ◊¬∆Õ ¿∞Ë √«Â◊π» √Ã∆ ◊π» ◊ÃøÊ √≈«‘Ï

Á≈ √Ú≈≈ √ø◊ È∂ ÒÀ ¡ªÁ≈Õ ‹Ê∂ Á∆ √ø◊ È∂ ‹À’≈∂ ¤º‚ ’∂ √«Â◊π»

‹∆ Á≈ √Ú≈◊ ’∆Â≈Õ √ø◊ ˘ Ú∆ ÍÂ≈ Òº◊ «◊¡≈ √∆ «’ ¡√ƒ

‘π‰ «¬Ê∂ ‘∆ «‡’‰≈ ‘ÀÕ Ò≈¿±‚ √Í∆’ Ú∆ È◊ Ú≈Ò∂ È≈Ò ‘∆ ÒÀ

¡≈¬∂ √ÈÕ √«Â◊π» ‹∆ Á≈ ÍÃ’≈Ù ’ ’∂ √≈∆ √ø◊ ˘ ÍÃØ◊≈Ó ÂØ∫

‹≈‰ø» ’Ú≈ «ÁºÂ≈ «◊¡≈Õ √≈„∂ Á√ Ú‹∂ Á∂ ’∆ÏÈ √Ã∆ ¡÷≥‚ Í≈·

√≈«‘Ï ‹∆ Á∂ ¡≈øÌ Á∆ ¡Á≈√ ‘ج∆Õ ‹Ê∂ «Ú⁄ ‘∆ √Ã∆ ¡÷≥‚ Í≈·

495

√≈«‘Ï Á∆ √∂Ú≈ Ò¬∆ «√øÿ ’≈¯∆ √ÈÕ ‹Á Í≈·∆ «√øÿª Á∂ È≈™ «Ò÷∂

◊¬∂ ª «¬‘ ÒØÛƒÁ∂ Í≈·∆¡ª ÂØ∫ Ï‘π «˜¡≈Á≈ √ÈÕ ‹Á Ï≈Ï≈ ‹∆

˘ «¬√ Ï≈∂ Áº«√¡≈ ª ¡≈Í ‹∆ È∂ ÍÃÏøË’ª ˘ «’‘≈ «’ È≈Ò Á∂

’Ó«¡ª «Ú⁄ Ï∂ÈÂ∆ ⁄Ωͬ∆ ¡Â∂ Ó»Ò-Ó≥Âz Á≈ ‹≈Í ¡≈øÌ ’ Á∂ÚØÕ

ÊØÛ∑∂ «⁄ Ï≈¡Á ‘∆ ÁØ ‘Ø ’Ó«¡ª «Ú⁄ «Ú¤≈¬∆ ’’∂ Ï∂ÈÂ∆ ⁄Ωͬ∆

¡Â∂ Ó»Ò-Ó≥Âz Á≈ ‹≈Í ¡≈øÌ ’ «ÁºÂ≈ «◊¡≈Õ

¿∞Ë «Í≥‚ª «Ú⁄Ø∫ √ø◊ª È∂ ‹ºÊ∂ Ú≈√Â∂ ¶◊ Í’≈ ’∂, Á≈Òª

√Ϙ∆¡ª Á∆¡ª Á∂◊ª Ì ’∂ «Ò¡≈¿∞‰∆¡ª Ùπ» ’ «ÁºÂ∆¡ªÕ ‘

È◊ «Ú⁄Ø∫ Ï∂¡≥ ÁπºË ¡≈¿∞‰ Òº◊ «Í¡≈Õ ’∞fi ÍÃ∂Ó∆ Ï≈Ò‰ Á∆¡ª

‡≈Ò∆¡ª, √πº’∆ √Á ¡Â∂ Úº‚∂ Úº‚∂ ’Û≈‘∂ Â∂ Á∂◊ª ÒÀ ¡≈¬∂Õ √ø◊ª

È∂ ’Û≈‘∂ º÷‰ Ú≈√Â∂ ̺·∆¡ª Íπº‡ ’∂ ¿∞Í ’Û≈‘∂ º÷ Ò¬∂ ¡Â∂ «‹øÈ≈

ÁπºË ¡≈«¬¡≈ ¿∞‘ «¬’ ’Û≈‘∂ «Ú⁄ Í≈ ’∂ ¿∞Ï≈Ò «Ò¡≈ ¡Â∂ √ø◊ª

«Ú⁄ ÚÂ≈¿∞‰≈ Ùπ» ’ «ÁºÂ≈Õ ÍÃÙ≈Á∂-√Ϙ∆ Á∂ È≈Ò Í≈‰∆ Á∆ ‹◊∑≈

÷πÒ∑≈ ÁπºË Ú‰ Òº◊≈Õ Ï≈¡Á «Ú⁄ ¡≈«¬¡≈ ÁπºË Á»√∂ ’Û≈‘∂ «Ú⁄

Í≈ ’∂ ¿∞Ï≈Ò «Ò¡≈Õ Ïº⁄∂ Ú∆ Ï√Â∂ ÒÀ ’∂ √’±Ò ÍÛ∑È ¡≈ ◊¬∂ Í

√’±Ò «Ú⁄ ª ‘Ø ‘∆ ø◊ Ϻfi≈ ‘Ø«¬¡≈ √∆Õ «‹È∑ª ’Ó«¡ª «Ú⁄ ¿∞‘

ÍÛ∑È Ò¬∆ ÏÀ·Á∂ √È, ¿∞È∑ª «Ú⁄ ¡º‹ √Ã∆ ¡÷≥‚ Í≈· √≈«‘Ï ¡Â∂

◊πÏ≈‰∆ Á∂ ¡÷≥‚ ‹≈Í ⁄Ò ‘∂ √ÈÕ ◊≈¿±∫‚, «‹√ «Ú⁄ ¿∞‘ Ú∂‘Ò∂

√Ó∂∫ ÷∂«‚¡≈ ’Á∂ √Èó√ø◊ Á∆¡ª Í≥◊ª È≈Ò Ì∆ ‘ج∆ ‘ÀÕ √≈∂

Ϻ⁄∂ ‘À≈È √È «’ ≈ÂØ-≈ «¬‘ ’∆ ÷∂‚ ÚÂ∆ ‘À? ™fi ÏÛ∂ ıπÙ

√È «’ √’±Ò ÂØ∫ ¤∞º‡∆ ‘Ø ◊¬∆ ‘ÀÕ «¬Ò≈’∂ Á∆ √ø◊ ‹Ø √πº’∆ √Á

ÒÀ ’∂ ¡≈™Á∆, ¿∞√ ˘ «¬’ ’Ó∂ «Ú⁄ √‡Ø ’ «Ò¡≈ ‹ªÁ≈ «’™«’

√ø◊ª ÏÛ∂ ⁄≈¿∞ È≈Ò «Í≥‚ª «Ú⁄Ø∫ ‘∆ ¶◊ Í’≈ ’∂ ‡≈Ò∆¡ª Ì

«Ò¡≈™Á∆¡ª ‹Ø «’ ‹ºÊ∂ Á∂ Ú‰ ÂØ∫ Ú∆ ÚË ‹ªÁ≈Õ Í≥‹ «ÁÈ «¬√

¡√Ê≈È Â∂ ’ج∆ ¶◊ È‘ƒ Í’≈«¬¡≈Õ √«Â◊π» ‹∆ Á∆ ¡À√∆ «Ó‘

√∆ «’ √ø◊ª ˘ ¡≈Í ‘∆ ÍÃ∂È≈ Á∂ ’∂ Â∑ª-Â∑ª Á∂ ÍÁ≈Ê ‹ºÊ∂

Ú≈√Â∂ Ì∂‹∆ ‹ªÁ∂Õ

√’±Ò Á∆ ◊≈¿±∫‚ «Ú⁄ Á∆Ú≈È Á≈ ¡øÌ

ÁπÍ«‘ ˘ √«Â◊π» √Ã∆ ◊π» ◊ÃøÊ √≈«‘Ï ‹∆ Á≈ Á»√≈ √»Í «Ò¡≈

’∂, √’±Ò Á∂ ¡‘≈Â∂ «Ú⁄ ⁄≈ȉ∆¡ª √‹≈ ’∂ ÍÃ’≈Ù ’ «Ò¡≈ ¡Â∂

Á∆Ú≈È ¡≈øÌ ‘Ø «◊¡≈Õ ’∆ÂÈ∆¬∂ ¡Â∂ „≈‚∆ «√øÿ Ï∂¡≥ ¡≈ ◊¬∂Õ

496

√ø◊ ‘∂· fiØÈ∂ Á∆ Í≈Ò∆ ‹Ø «’ ȘÁ∆’∆ ÷∂ª Ú≈«Ò¡ª È∂ ÒÀ ¡ªÁ∆

√∆, «Ú¤≈ «ÁºÂ∆ ◊¬∆Õ ÓÈ∞º÷ Á∂÷ ’∂ ‘À≈È «‘ ‹ªÁ≈ √∆ «’ «¬øÈ∆

√ø◊ Á≈ ¡Â∂ ¶◊ Í≈‰∆ Á≈ ÍÃÏøË ’Ω‰ ⁄Ò≈ «‘≈ ‘À? Ï√ √≈∂

’øÓ ’ج∆ ˆÀÏ∆ Ù’Â∆ ‘∆ ’Á∆ ÍÃÂ∆ ‘Ø ‘∆ √∆Õ ‘ ’øÓ Ï‘πÂ

√π⁄º‹∂ „ø◊ È≈Ò ¡Â∂ √Ó∂∫ «√ ¡≈͉∂ ¡≈Í ‘∆ ‘ج∆ ‹ªÁ≈ √∆Õ ¤∂

«ÁÈ ‹ºÊ≈ «¬√ ¡√Ê≈È Â∂ ·«‘«¡≈Õ «’√∂ È∂ ¡≈͉∆ «¬º¤≈ È≈Ò

‹Ò ¤«’¡≈ ‘ØÚ∂ ª ¿∞√ Á∆ Ó˜∆ Í ÍÃÙ≈Á∂ È≈Ò ™fi Ï‘πÂ∆ √ø◊Â

ÁπºË ‘∆ ¤’Á∆ √∆Õ √ø◊ «‹øÈ≈ ’∞ ÁπºË ¤’Á∆ ¿∞√ È≈ÒØ∫ ÚË∆’ ‘Ø

¡≈ ‹ªÁ≈Õ ≈ ˘ «Í≥‚ª Á∂ ÈΩ‹Ú≈È «√øÿ È∂˜∂, Ì≈Ò∂, ◊ø‚≈√∆¡ª Â∂

√؇∂ ¡≈«Á ÒÀ ’∂ √≈∂ ‹ºÊ∂ Á∂ «¬Á-«◊Á Í«‘≈ «ÁøÁ∂Õ ‹Ê∂ Á∂ «√øÿ

«È√«⁄ø ‘Ø ’∂ ¡≈Ó ’Á∂Õ

ppppppppppppppp

497

êÅðÃÆ ÜÆòé çÅ ÚîåÕÅðêÅðÃÆ ÜÆòé çÅ ÚîåÕÅðêÅðÃÆ ÜÆòé çÅ ÚîåÕÅðêÅðÃÆ ÜÆòé çÅ ÚîåÕÅðêÅðÃÆ ÜÆòé çÅ ÚîåÕÅð

√Ã∆ ¡÷≥‚ Í≈· √≈«‘Ï ¡≈øÌ ’È ¿∞Íø ’∞fi √ø◊ È∂Û∂ Á∂

«‡¿±ÏÚÀµÒª Â∂ «¬ÙÈ≈È ’È ⁄Ò∆ ◊¬∆Õ Ï≈Ï≈ ‹∆ ¡≈≈Ó ’È Òº◊

ͬ∂Õ ’∞fi √ø◊ Á∆Ú≈È Á∆ ‘≈˜∆ ÌÈ Òº◊ ͬ∆ Â∂ ’∞fi √’±Ò Á∂

Áºıª ʺÒ∂ Í≈Ò∆ «Ú¤≈ ’∂ ¡≈≈Ó ’ÈÕ ÓÀ∫ Ú∆ ¡≈͉≈ ’¤«‘≈-

ÍÈ≈ ÒÀ ’∂ «¬’ «‡¿±ÏÚÀµÒ Â∂ «¬ÙÈ≈È ’È ⁄Ò≈ «◊¡≈Õ ¡‹∂ ÓÀ∫

«‡¿±ÏÚÀµÒª ÂØ∫ ’≈¯∆ «Íº¤∂ √∆ «’ ¿∞‘ ≈ Ú≈Ò≈ ‚≈¬∆Ú «‹√ Á∆

Ϻ√ «Ú⁄Ø∫ ÍÃÏøË’, Ï≈Ï≈ ‹∆ ˘ ¿∞ÂÈ Ú≈√Â∂ ’«‘ ‘∂ √È ¡Â∂ «‹√

È∂ Ϻ√ ÂØÈ ÂØ∫ Í«‘Ò∂ ’≈¯∆ √≈∆ ¡¯∆Ó ¡Â∂ ˜Á∂ Á∂ »Í «Ú⁄

ÂøÏ≈’± ÷≈Ë≈ √∆ ª ‹Ø ¡¯∆Ó Á≈ ÈÙ≈ ‘Ø Â∂˜ ‘Ø ‹≈Ú∂; ¿∞‘ ÍÃ∂Ó∆

«¬ÙÈ≈È ’È Á∆ «Â¡≈∆ «Ú⁄ √∆ ¡Â∂ ¡‹∂ ’ÍÛ∂ ‘∆ ËØ «‘≈ √∆Õ

«¬’-ÁÓ ¿∞µ· ’∂ Ó∂∂ ÚºÒ ¡≈ «◊¡≈ ¡Â∂ ’«‘‰ Òº◊≈ «’ Ì≈¬∆

√≈«‘Ï, ÓÀ∫ Â∞‘≈˘ «¬’ Ï∂ÈÂ∆ ’È∆ ‘À ‹Ø ˜» ÍÃÚ≈È ’È∆Õ ÓÀ∫

«’‘≈, Ú∆ ‹∆ ‘π’Ó ’ØÕ ¿∞√ È∂ «’‘≈ «’ ÓÀ∫ ¡≥«Óऒ‰≈ ‘À ¡Â∂

ÓÀ∫ «¬‘ Ï∂ÈÂ∆ Ï≈’∆¡ª ÂØ∫ ¡Òº◊ ª ’∆Â∆ ‘À «’™«’ Ó∂∂ ‹∆ÚÈ

Ï≈∂ Ó∂∂ √≈Ê∆ ‚≈¬∆Úª Â∂ ’ø‚’‡ª ˘ ⁄ø◊∆ Â∑ª ÍÂ≈ ‘À ¡Â∂

¿∞‘Ȫ Ó∂∆ «¬‘ ı≈«‘Ù √π‰ ’∂ ÓıΩÒ ’È≈ √∆ «’ «¬√ Á∆ ª “ÈΩ∫

√Ω ⁄»‘≈ ÷≈ ’∂ «ÏºÒ∆ ‘º‹ ˘ ⁄ºÒ∆” Ú≈Ò∆ ◊ºÒ ‘ÀÕ «’™«’ ¡À√≈ ’ج∆

Ú∆ ÈÙ≈ È‘ƒ «‹‘Û≈ ÓÀ∫ «˜øÁ◊∆ «Ú⁄ È≈ ’∆Â≈ ‘ØÚ∂Õ Ó∂∂ Í«Ú≈

Á∂ ÓÀ∫Ϫ È∂ ÓÀ˘ «¬‘ ÈÙ∂ ¤º‚‰ Ò¬∆ √Ω∫‘ª Ú∆ ÷Ò≈¬∆¡ª Í ÓÀ∫ «¬‘

ÈÙ∂ «Â¡≈◊ È‘ƒ √«’¡≈Õ Í ÍÂ≈ È‘ƒ «’ ¤∂-√ºÂ ÿ≥‡∂ Á∆

Ó‘ªÍπ÷ª Á∆ √ø◊ È≈Ò Ó∂≈ ÓÈ ‘π‰ ¡≥ÁØ∫ ÏÁÒ «◊¡≈ ‘À ¡Â∂

«¬‘Ȫ È«Ù¡ª ¡Â∂ Ó≈Û∂ ’Óª ÚºÒØ∫ «¬’-ÁÓ È¯Â «‹‘∆ ¡≈¿∞‰

Òº◊ ͬ∆ ‘ÀÕ ‚≈¬∆Ú ÍÃ∂Ó∆ Á∆ ◊ºÒ √π‰ ’∂ ÓÀ∫ ⁄πºÍ √ª ¡Â∂ ’Á∆

¿∞√ Á∂ ÍÀª ¡Â∂ ’Á∂ Ó≥»‘ ÚÒ Ú∂÷ª «’ «¬‘ ’∆ ’«‘ «‘≈ ‘À? ¿∞√

È∂ Ó∂∆ ⁄πºÍ Ú∂÷ ’∂ Î∂ «’‘≈ «’ ÓÀ∫ ¡≥«Óà˜» ¤’‰≈ ‘À, «¬√ Ò¬∆

Ó∂≈ È≈Ó ˜» «Ò÷ ÒÚØÕ Ó∂≈ È≈Ó √π«øÁ «√øÿ ‘À ¡Â∂ Ó∂≈ «Í≥‚

498

Ï≈Ï≈ Ï’≈Ò∂ ’ØÒ “ËÁ∂” ‘ÀÕ ¿∞√ Á∂ Á»‹∆ Ú≈ ’«‘‰ Â∂ ÓÀ∫ ¿∞µÂ

«ÁºÂ≈ «’ Â∞‘≈˘ ÍÂ≈ ‘∆ ‘À «’ √’≈ È∂ ¿∞‹≈Û «Ú⁄ Ϻ√ª Ø’∆¡ª

‘Èó«¬Ê∂ √≈‚≈ ’ج∆ ‹≈‰ø»-ͤ≈‰ø» Ú∆ È‘ƒ, ¡≥«Óà√ø⁄≈ Á≈ ÍÃÏøË

«’Ú∂∫ ‘Ø √’∂◊≈? ¿∞√ È∂ «’‘≈ «’ ÓÀ˘ ÍÂ≈ ‘À «’ √Ã∆ ¡÷≥‚ Í≈·

√≈«‘Ï ¡≈øÌ ‘Ø ⁄π’≈ ‘À, ÁØ «ÁÈ ¡‹∂ ‘Ø ‘ÀÈ, √Ø Â∞√ƒ Ï≈Ï≈ ‹∆

Á∂ È∂Û∂ ‘Ø, «¬√ Ò¬∆ Ï≈Ï≈ ‹∆ Í≈√ Ó∂∆ Ï∂ÈÂ∆ ˜» Í‘øπ⁄≈ Á∂‰∆Õ

ÓÀ∫ ¿∞√ ÍÃ∂Ó∆ ˘ «’‘≈, ÓÀ∫ Â∞‘≈‚∆ Ï∂ÈÂ∆ Ï≈Ï≈ ‹∆ Í≈√ ˜» Í‘øπ⁄≈

Á∂Úª◊≈ ¡Â∂ ‹Ø Ú∆ ÍÃØ◊≈Ó Ï«‰¡≈ ¿∞√ Á≈ Ù≈Ó ˘ ÍÂ≈ ’ ÒÀ‰≈Õ

«¬‘ ◊ºÒ ’ ’∂ √π«øÁ «√øÿ Ó∂∂ È≈Ò ‘∆ «‡¿±ÏÚÀµÒ ÚÒ «¬ÙÈ≈È

’È ⁄Ò «Í¡≈Õ «¬Ò≈’∂ Á∆ √ø◊ «Ú⁄ ‹ºÊ∂ Á∂ «√øÿª Á∆ √∂Ú≈ ’È

Á≈ ¡«Â¡≥ ⁄≈¿∞ √∆Õ «’√∂ Ú∆ «‡¿±ÏÚÀµÒ ¿∞µÍ ‹ÁØ∫ «√øÿ «¬ÙÈ≈È

’È ‹ªÁ∂ ª «‡¿±ÏÚÀµÒ Ú≈Ò∂ ÍÃ∂Ó∆ √≈ω-Â∂Ò ¡≈͉∂ Í≈√Ø∫ «ÁøÁ∂

¡Â∂ ⁄≈‘ Á≈ ¶◊ ¤’≈ ’∂ ÂØÁ∂Õ

¡≥«Óà√ø⁄≈

«¬ÙÈ≈È ’È ¿∞Íø Ú≈Í√ Ï≈Ï≈ ‹∆ Í≈√ ¡≈ ’∂ ÓÀ∫ √π«øÁ

«√øÿ ‚≈¬∆Ú Á∆ √≈∆ «Ú«Ê¡≈ Áº√∆Õ ÊØÛ∑≈ «⁄ ⁄πºÍ «‘ ’∂ ¡≈Í

‹∆ ÏÛ∆ ıπÙ∆ «Ú⁄ ’«‘‰ Òº◊∂ «’ Ï‘π ⁄ø◊∆ ◊ºÒ ‘À ‹∆; Ï‘π ⁄ø◊∆

◊ºÒ ‘ÀÕ Á∆Ú≈È «Ú⁄ Ù≈Ó ˘ ¡È≈™√ÓÀ∫‡ ’ Á∂‰∆ «’ «‹√ Ú∆ «’√∂

ÍÃ∂Ó∆ È∂ ¡‹∂ ¡≥«Óàȑƒ ¤«’¡≈, √Ã∆ ¡÷≥‚ Í≈· √≈«‘Ï ‹∆ Á∂ ÌØ◊

ÂØ∫ «Íº¤Ø∫ ¡≥«ÓàÁ≈ Ï≈‡≈ «Â¡≈ ‘ØÚ∂◊≈, ‹Ø ¡‹∂ «È◊π≈ ‘À, ¿∞‘

¡≥«Óऒ ’∂ ◊π» Ú≈Ò≈ ω ‹≈Ú∂Õ «¬‘ ÓÈ∞º÷≈ ‹ÈÓ Á≈ √Óª Ú≈-

Ú≈ ‘ºÊ È‘ƒ ¡≈¿∞‰≈Õ Ï≈Ï≈ ‹∆ Á≈ ‘π’Ó √‡∂‹-√’ºÂz ˘ Í‘øπ⁄≈

«ÁºÂ≈Õ Ù≈Ó ˘ √ø◊ ˘ √»«⁄ ’∆Â≈ «◊¡≈Õ ÍÀ∫Â∆ (CE) ’∞ Á∂ ’∆Ï

¡≥«Óऒ‰ Ò¬∆ ‹Ê∂ ¡Â∂ «¬Ò≈’∂ Á∆ √ø◊ «Ú⁄Ø∫ È≈™ ¡≈ ◊¬∂Õ

‘π‰ ‘Ø ¿∞ÂÙ≈‘ ω «◊¡≈Õ ¡◊Ò∂ «ÁÈ √Ú∂∂-Ù≈Ó √ø◊ ˘ Ï≈Ï≈

‹∆ È∂ ◊π-ÙÏÁ Á∆ ’Ê≈ ≈‘ƒ ◊π» Ú≈Ò∂ ω ’∂ ‹∆ÚÈ ‹∆¿±‰ Á∆

ÍÃ∂È≈ «ÁºÂ∆Õ «‹√ √Á’≈ ⁄≈ √Ω Á∂ ’∆ÏÈ «√øÿ «√øÿ‰∆¡ª ¡≥«ÓÃÂ

Í≈È ’È Ò¬∆ «Â¡≈ ‘Ø ◊¬∂Õ «¬√∂ ÁΩ≈È ’∞fi Óπ÷∆ «√øÿª ˘ √Ã∆

¡≥«ÓÃÂ√ √≈«‘Ï √≈«‘Ï Ì∂‹ ’∂ ÷≥‚≈, Ï≈‡≈, ⁄ØÒ∂ ¡Â∂ ’’≈ Ó≥◊Ú≈¬∂

◊¬∂Õ ’’≈ ÿº‡ «ÓÒ‰ ’≈È ’∂ÚÒ CE@ ÍÃ≈‰∆ ‘∆ ◊π» Ú≈Ò∂ ω

√’∂Õ «¬È∑ª CE@ ÍÃ≈‰∆¡ª «Ú⁄ Ï≈Ï≈ ‹∆ Á∆ Ϻ√ Á≈ ‚≈¬∆Ú Ú∆

√∆Õ

499

√Ã∆ ¡÷≥‚ Í≈· √≈«‘Ï ‹∆ Á∂ ÌØ◊ ¿∞Íø ¿∞√ ’Ó∂ «Ú⁄ ¡≥«ÓÃÂ

√ø⁄≈ ’∆Â≈ «◊¡≈ ¡Â∂ «¬’ ‘Ø ’Ó∂ «Ú⁄ √«Â◊π» ‹∆ Á≈ ‘Ø

ÍÃ’≈Ù ’’∂ Á»√≈ √Ã∆ ¡÷≥‚ Í≈· √≈«‘Ï ¡øÌ ’ «ÁºÂ≈ «◊¡≈Õ

«Í¤Ò∂ «ÁȪ Úª◊ ‘∆ √Ã∆ ¡÷≥‚ Í≈· √≈«‘Ï ¡Â∂ ‹≈Í Á∂ È≈Ò √≈≈

«ÁÈ Á∆Ú≈È √«‹¡≈ «‘øÁ≈ó«‹√ «Ú⁄ ‹Ê∂ Á∆ √ø◊ ÂØ∫ «¬Ò≈Ú≈

Á»-Á» ÂØ∫ «¬Ò≈’∂ Á∆ √ø◊ ‡º’ª, ‡≈Ò∆¡ª «Ú⁄ ÏÀ· ’∂ √«Â◊π»

‹∆ Á∂ ÁÙÈ Á∆Á≈∂ ’È, Á∆Ú≈È Á∆ ‘≈˜∆ ÌÈ ¡Â∂ Ó‘ªÍπÙª

Á∂ ÁÙÈ ’È ¡≈™Á∆¡ªÕ √ø◊ª Á∂ «Í¡≈ Â∂ ¿∞ÂÙ≈‘ Á≈ ¡≥Á≈˜≈

«¬√ ◊ºÒ ÂØ∫ Ò≈«¬¡≈ ‹≈ √’Á≈ ‘À «’ ’∂ÚÒ Ï≈Ï≈ ‹∆ ˘ ◊π ¯Â«‘

ÏπÒ≈ ’∂ √ø◊Â, ‹Ø Ó≈«¬¡≈ Ì∂‡≈ º÷Á∆ √∆, ¿∞‘ ’Ó AE@@@-@@

πͬ∂ ÂØ∫ Ú∆ ÚºË «¬’ºÂ ‘Ø ◊¬∆ √∆Õ

Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ ¿∞‘ √≈∆ Ó≈«¬¡≈ ÍÃÏøË’ª ˘ Á∂ «ÁºÂ∆ ¡Â∂ ‘π’Ó

’∆Â≈ «’ √Ã∆ ¡÷≥‚ Í≈· √≈«‘Ï Á∂ ÌØ◊ ¿∞Íø √≈∆ √ø◊ ˘ «¬√

Ó≈«¬¡≈ Á≈ ÷Ø¡≈-ÍÈ∆ ¡Â∂ ‘Ø ⁄ø◊∆¡ª-⁄ø◊∆¡ª √Ϙ∆¡ª ω≈ ’∂

¡Â∂ ÎÒ ¡≈«Á ı∆Á ’∂ ¤’≈¬∂ ‹≈‰ ¡Â∂ Á∂√∆ «ÿ¿∞ Á≈ ÷πÒ∑≈ ÍÃÙ≈Á

’∆Â≈ ‹≈Ú∂Õ Ï≈Ï≈ ‹∆ Á≈ Ï⁄È Ó≥È ’∂ ȘÁ∆’ Á∂ ¤Ø‡∂ Ù«‘ Ì≈¬∆

Ì◊Â∂ Á∆¡ª √≈∆¡ª Áπ’≈Ȫ ÂØ∫ Á∂√∆ «ÿ¿∞ ı∆Á ’∂ ÒÀ ¡ªÁ≈Õ Ó‡-

ÍÈ∆, ‘Ø √Ϙ∆¡ª ¡Â∂ ÎÒª Á∂ È≈Ò ÏÁ≈Ó Ó∂Ú∂ Í≈ ’∂ ÷∆ ¡Â∂

¶◊ √ø◊ª ˘ ¤’≈«¬¡≈ «◊¡≈Õ «¬√ √Ã∆ ¡÷≥‚ Í≈· √≈«‘Ï ‹∆ Á∂

ÌØ◊ Â∂ Ú∆ ¡≥«Óà√ø⁄≈ ’È Á≈ ÍÃØ◊≈Ó √∆ó«‹√ Ï≈Ï √ø◊ª

˘ Í«‘Ò∂ «ÁȪ Á∂ Á∆Ú≈Ȫ «Ú⁄ Áº√ «ÁºÂ≈ «◊¡≈ √∆Õ ÌØ◊ ¿∞ÍøÂ

‘Ø BE@ ÍÃ≈‰∆¡ª È∂ ¡≥«ÓàÍ≈È ’∆Â≈ ¡Â∂ ◊π»-⁄Ȫ È≈Ò ¡≈͉∆

¡≈«Ӓ ◊ø„ Í≈¬∆Õ

√’≈∆ ¿∞µ⁄ ¡«Ë’≈∆ Ï≈Ï≈ ‹∆ Í≈√ ¡≈¬∂

ÌØ◊ ¿∞Íø Â∆√≈ √Ã∆ ¡÷≥‚ Í≈· √≈«‘Ï ¡øÌ ’È Á∆¡ª

«Ú⁄≈ª ⁄Ò ‘∆¡ª √È «’ ÓΩ’∂ Á∂ ¿∞µ⁄-¡«Ë’≈∆, «¬Ò≈’∂ Á∂

ÍÂÚø«Â¡ª ˘ È≈Ò ÒÀ ’∂ Ï≈Ï≈ ‹∆ Í≈√ ¡≈ ‘≈˜ ‘ج∂ ¡Â∂ Ï∂ÈÂ∆

’∆Â∆ «’ ‘π‰ ‘Ø √Ã∆ ¡÷≥‚ Í≈· √≈«‘Ï È≈ º÷‰≈Õ ¡≈Í ‹∆ ‹Ø ⁄≈‘øπÁ∂

‘Ø, √≈˘ Áº√Ø, ¡√ƒ ‘≈˜ ‘ªÕ Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ ¡≈͉≈ ÁØ Ò≈¬∆Ȫ Á≈

¯À√Ò≈ √π‰≈ «ÁºÂ≈ «’ Ì≈¬∆, ¡√ƒ √«Â◊π» ‹∆ Á∂ √ÈÓπ÷ ¡Á≈√

’’∂ «◊ïÂ≈∆ Á∂‰ Ú≈√Â∂ ⁄ºÒ∂ ‘ªÕ Â∞√ƒ √≈˘ «◊ïÂ≈ ’’∂ ‹∂Ò∑

500

Ì∂‹ «Á¿∞Õ ¿∞È∑ª ¡«Ë’≈∆¡ª È∂ ÊØÛ∑∆ Á» ‹≈ ’∂ √Ò≈‘ ’∆Â∆ ¡Â∂

ÓπÛ ¡≈ ’∂ Ï≈Ï≈ ‹∆ ˘ ’«‘‰ Òº◊∂ «’ ¡√ƒ Â∞‘≈˘ √≈∂ ‹Ê∂ ˘

«ÎؘÍπ ‹∂Ò∑ Ì∂‹ «ÁøÁ∂ ‘ª, Â∞√ƒ ‘Ø ¡÷≥‚ Í≈· È≈ º÷‰≈Õ √≈∆

√ø◊ «Ú⁄ «¬‘ ◊ºÒ ÎÀÒ ◊¬∆Õ ‹Ê∂ Á∂ «√øÿ ª Í«‘Òª ‘∆ ‹∂Ò∑ ‹≈‰

Á∆ «Â¡≈∆ ’ ‘∂ √ÈÕ ¿∞Ë «¬Ò≈’∂ Á∆¡ª √ø◊ª È∂ Ï≈Ï≈ ‹∆

Ï∂ÈÂ∆ ’∆Â∆ «’ ¡≈Í ‹∆ ’∞fi «ÁÈ ‘Ø √≈‚∂ «¬Ò≈’∂ «Ú⁄ «‡º’ ’∂

◊π«√º÷∆ ÍÃ⁄≈ ’Ø «’™«’ √≈‚∂ ¡‹∂ Ï‘π √≈∂ È◊ ¡À√∂ ‘È «’

«‹È∑ª ˘ ¡‹∂ Â’ ¡≈Í ‹∆ Á∆ √∂Ú≈ Á≈ √πÌ≈◊≈ √Óª È‘ƒ «Ó«Ò¡≈Õ

Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ ÁØÚ∂∫ ‘ºÊ ‹ØÛ ’∂ √≈∆ «¬Ò≈’≈ «ÈÚ≈√∆ √ø◊ Á≈ ËøÈÚ≈Á

’∆Â≈ «’ Â∞√ƒ √≈∂ ÍÃ∂Ó∆¡ª È∂ √ø◊ Á∆ Ï‘π «˜¡≈Á≈ √∂Ú≈ ’∆Â∆

‘À, ¡√ƒ ª ’∂ÚÒ Â∞‘≈‚≈ ËøÈÚ≈Á ‘∆ ’ √’Á∂ ‘ª, √∂Ú≈ Á≈ ÎÒ

ª Â∞‘≈˘ √«Â◊π» ‹∆ Ïı«ÙÙ ’È◊∂Õ √≈‚≈ ÍÃØ◊≈Ó ¡’≈Ò Íπ÷

Á∂ ‘ºÊ ‘À :

È«’ ÈÊ ÷√Ó ‘Êπ «’Â∞ Ë’∂ Á∂®

‹‰≈ Á≈‰∂ ‘ª ÷≈‰∂ È≈È’≈ √⁄π ‘∂®2®

(Ó: 2, Í≥È≈ 653)

‹Ê≈ «ÎؘÍπ ‹∂Ò∑ Ò¬∆ Ú≈È≈

Ï∂ÈÂ∆ ⁄Ωͬ∆ √≈«‘Ï ¡Â∂ Ó»Ò-Ó≥Âz Á∂ ¡÷≥‚ ‹≈ͪ Á≈ Ú∆ ÌØ◊

Í≈ «ÁºÂ≈Õ Á∆Ú≈È ¡Â∂ ¡≥«Óà√ø⁄≈ Á∆ √Ó≈ÍÂ∆ ÂØ∫ «Í¤Ø∫ √≈∆

√ø◊ ˘ ¡◊Ò≈ ÍÃØ◊≈Ó Áº«√¡≈ «◊¡≈Õ Ù≈Ó ⁄≈ Ú‹∂ √≈∆ √ø◊Â

ÓπÛ «◊ïÂ≈∆ Á∂‰ Ò¬∆ Ϻ√ª «Ú⁄ √Ú≈ ‘Ø ◊¬∆Õ «¬Ò≈’∂ Á∆ √ø◊Â

È∂ ‹Ê∂ Á∆ √∂Ú≈ Ò¬∆ ‹Ø ¡≈‡≈, Á≈Òª ¡Â∂ ÷≥‚ Á∆¡ª ÏØ∆¡ª ¡Â∂

‘Ø ≈ÙÈ ¡≈«Á «Ò¡ªÁ≈ √∆, ¿∞‘ ÁØ ‡º’ª ¿∞µÍ ÒºÁ ’∂ √Ï √ø◊Â

Á∆ √«‘ÓÂ∆ È≈Ò ËøÈ ◊π» ≈ÓÁ≈√ √≈«‘Ï ‹∆ Á∂ ¶◊, √Ã∆ ¡≥«ÓÃÂ√

√≈«‘Ï Ì∂‹ «ÁºÂ≈ «◊¡≈Õ ÏÛ∂ «Í¡≈-Ì∂ Ú≈Â≈Ú‰ «Ú⁄ «¬Ò≈’∂

Á∆¡ª √ø◊ª Í≈√Ø∫ «ÚÁ≈«¬◊∆ ÒÀ ’∂ ‹Ê∂ Á∂ «√øÿª Á∂ «¬√ ’≈¯Ò∂ È∂

‹À’≈«¡ª Á∆ ◊ø»‹ «Ú⁄ «ÎؘÍπ ‹∂Ò∑ Ò¬∆ ⁄≈Ò∂ Í≈¬∂Õ G ’∞ Ú‹∂ Á∂

’∆ÏÈ ‹Ê≈ ¡‹∂ ÿπºÒª È«‘ Í≈√ ‘∆ Íπº‹≈ «’ Íπ«Ò√ È∂ «Î Ø’

«Ò¡≈ ¡Â∂ ÁØ ‘π’Ó √π‰≈¬∂ «’ Â∞‘≈˘ ‹∂Ò∑ È‘ƒ ÷Û∑È≈óÚ≈Í√ «‹ºÊ∂

’‘Ø ¤º‚ ¡≈™Á∂ ‘ª ¡Â∂ ‹∂’ ‹∂Ò∑ ˜»∆ ‹≈‰≈ ‘À ÂÁ ◊≈Â∂ Ú≈Ò∆

«¥Í≈È ¿∞Â≈ ’∂ ¡≥Á ‹≈‰≈ ÍÚ∂◊≈Õ Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ «¬‘ ÁØÚ∂∫ ◊ºÒª

√Ú∆’≈ ’È ÂØ∫ «¬È’≈ ’ «ÁºÂ≈Õ √. ‹√‹∆ «√øÿ ¡Â∂ ‘Ø Óπ÷∆

501

ÍÃ∂Ó∆¡ª È∂ Íπ«Ò√ ¡«Ë’≈∆¡ª ˘ √Ófi≈«¬¡≈ «’ «¬‘ Ó‘ª-Íπ÷ª Á≈

‹Ê≈ ‘ÀÕ ‹Ø ¿∞‘Ȫ ¡≈͉∆ ˜Ï≈È «Ú⁄Ø∫ ’«‘ «ÁºÂ≈ ¿∞√ «Ú⁄ «’√∂

«’√Ó Á≈ ’ج∆ Ú∆ Ú≈Ë≈-ÿ≈‡≈ È‘ƒ ‘؉≈Õ ¡ı∆ Á√ Ú‹∂ Â’ ’≈¯∆

‰≈¿∞ Á≈ Ú≈Â≈Ú‰ Ï«‰¡≈ «‘≈ ¡Â∂ ¡≈«ı Íπ«Ò√ ¡«Ë’≈∆¡ª

È∂ √≈„∂ Á√ Ú‹∂ ‹Ê∂ ˘ «ÎؘÍπ ‹∂Ò∑ «Ú⁄ Á≈ıÒ ’ «ÁºÂ≈Õ √≈∂

«√øÿ Á∂ È≈™-ÍÂ∂ «Ò÷«Á¡ª ˘ B Ú‹ ◊¬∂Õ ÊØÛ∑≈-ÊØÛ∑≈ ¶◊ ¤’

’∂ ¡≈≈Ó ’∆Â≈Õ

√Ú∂∂ ¡≈ÍØ-¡≈͉≈ «ÈºÂÈ∂Ó ’È ¿∞Íø ‘ ؘ √ø◊ √«Â◊π»

√Ã∆ ◊π» ◊ÃøÊ √≈«‘Ï ‹∆ Á∂ ÁÙÈ ’È ‹ªÁ∆Õ «Î ⁄≈‘ Á≈ ¶◊

¡≈ ‹ªÁ≈Õ ⁄≈‘ ¤’ ’∂ ‹∂Ò∑ Á∂ ¡‘≈Â∂ «Ú⁄ √ø◊ ÿ≥πÓ-«Î ’∂ √À

’Á∆Õ Â’∆ÏÈ A@ ’∞ Ú‹∂ ¶◊ ¤’ ’∂ √ø◊ ÊØÛ∑≈ ¡≈≈Ó ’Á∆

¡Â∂ «Î ¤Ø‡∂-¤Ø‡∂ ‹Ê∂ ω≈ ’∂ √Ã∆ √π÷ÓÈ∆ √≈«‘Ï ¡Â∂ ‘Ø Ï≈‰∆¡ª

Á≈ Í≈· ’Á∆ ¡Â∂ √π‰Á∆Õ Ù≈Ó ˘ «Î √ØÁπ «‘≈√ Á∆ ‘≈˜∆

Ì∆ ‹ªÁ∆ ¿∞Íø ¶◊ ¤’ ’∂ ¡≈≈Ó ’∆Â≈ ‹ªÁ≈Õ «‹ÂÈ∆ Ó≈«¬¡≈

Ï≈Ï≈ ‹∆ Í≈√ ¡‹∂ ‘Ø Ï⁄∆ √∆, ¿∞√ Á∂ ’∂Ò∂, √∂Ï, «¬«Â¡≈«Á’ ÎÒ

ÂÊ≈ ‘Ø ⁄ø◊∆¡ª ⁄ø◊∆¡ª √Ϙ∆¡ª «Ò¡≈ ’∂ √ø◊ª ˘ ¤’≈¬∆¡ª

‹ªÁ∆¡ªÕ

«¬‘ Á√ «ÁÈ Á≈ √Óª «‹È∑ª È∂ Ó≈«‰¡≈ ‘À, ¿∞‘Ȫ ˘ ‘∆ ÍÂ≈

‘ÀÕ «Ò÷∂ ‘ج∂ ˘ ÍÛ∑ ’∂ Ù≈«¬Á ’ج∆ √Ófi∂ «’ «¬‘ ¡«Â-’ÊÈ∆ ‘ÀÕ

«¬‘Ȫ Á√ª «ÁȪ «Ú⁄ √ø◊ ˘ ÿª ÂÊ≈ ‘Ø πfi∂«Ú¡ª Á∆ Ô≈Á

‘∆ ÌπºÒ∆ ‘∆Õ ’¬∆ «¬’ ÍÃ∂Ó∆ «¬‘ ’«‘øÁ∂ √π‰∂ ◊¬∂ «’ Ï≈Ï≈ ‹∆ Á∆

¡◊Ú≈¬∆ «Ú⁄ ‹∂Ò∑-Ô≈Â≈ Á≈ √Óª √≈‚∆ «˜øÁ◊∆ Á≈ √Ì ÂØ∫ ÚË∆¡≈

¡Â∂ √πÈ«‘∆ √Óª √∆, ‹∂ «’√∂ ’≈È «¬√ √Ó∂∫ ÂØ∫ Úªfi∂ «‘ ‹ªÁ∂

ª ÓÈ «Ú⁄ ͤÂ≈Ú≈ ‘∆ «‘ ‹≈‰≈ √∆Õ √Ï √ø◊ «¬’ Á»‹∂ È≈Ò

ÏÛ∂ ÍÃ∂Ó-«Í¡≈ È≈Ò ÚÂ≈¿∞ ’Á∆Õ

«ÂøÈ «ÁÈ ‹∂Ò∑ «Ú⁄ «‘‰ ¿∞Íø C@-A@-HB ˘ ‹∂Ò∑-

¡«Ë’≈∆¡ª È∂ √Ï √ø◊ ˘ «‘≈¡ ’È Á≈ ‘π’Ó √π‰≈ «ÁºÂ≈Õ

Ï≈Ï≈ ‹∆ Á∂ ’«‘‰ Â∂ √Ï √ø◊ È∂ Ú≈Í√∆ Á∆ «Â¡≈∆ ’ Ò¬∆Õ

‹∂Ò∑ ÂØ∫ Ï≈‘ Ϻ√ª «Â¡≈ ÷Û∆¡ª √È, √≈∆ √ø◊ Ϻ√ª «Ú⁄ ÏÀ·

’∂ ’∞fi √ø◊ √Ã∆ ¡≥«ÓÃÂ√ √≈«‘Ï ¡Â∂ ’∞fi ¡≈ÍØ-¡≈͉∂ È◊ª «Ú⁄

Íπº‹ ◊¬∆Õ

ppp

502

ÃÜä î¶ð¶ ð¿×¹ñ¶ ÜÅÇÂ Ã¹å¶ ÜÆðÅÇä¨ÃÜä î¶ð¶ ð¿×¹ñ¶ ÜÅÇÂ Ã¹å¶ ÜÆðÅÇä¨ÃÜä î¶ð¶ ð¿×¹ñ¶ ÜÅÇÂ Ã¹å¶ ÜÆðÅÇä¨ÃÜä î¶ð¶ ð¿×¹ñ¶ ÜÅÇÂ Ã¹å¶ ÜÆðÅÇä¨ÃÜä î¶ð¶ ð¿×¹ñ¶ ÜÅÇÂ Ã¹å¶ ÜÆðÅÇä¨(√Ã∆ ≈◊π Ó: 1, ÿπ 2, Í≥È≈ 23)

Ï≈Ï≈ ‹∆ Á≈ √∆ «ÏË ‘؉ Á≈ √Á’≈ ¡Â∂ √Ú∂ ÂØ∫ Ù≈Ó Â’

√ø◊ª Á∂ Ó∂Ò-«ÓÒ≈Í Á∆ ÷∂⁄Ò ’≈È ¡≈Í ‹∆ ˘ BA ¡’±Ï

AIHB ˘ Ïπı≈ ‘Ø «◊¡≈ √∆ Í ¡≈Í ‹∆ È∂ «Î Ú∆ √∆’ Â’Ò∆¯

Á∆ ÍÚ≈‘ È‘ƒ ’∆Â∆ ¡Â∂ Í«‘Ò∂ Á∆ Â∑ª ‘∆ √ø◊ª «Ú⁄ «Ú⁄Á∂

‘∂Õ ÷∂⁄Ò ’≈È «¬‘ √∆’ Â’Ò∆¯ ÚË ◊¬∆ ¡Â∂ Ïπı≈ Á∂ È≈Ò

È≈Ò ÷ª√∆ Ú∆ ‘Ø ◊¬∆Õ

BF-A@-HB ˘ ‹∂Ò∑ Íπº‹‰ Â’ Ï≈Ï≈ ‹∆ ˘ Ï‘π «˜¡≈Á≈ Ïπı≈

¡Â∂ ÏÒº‚-ÍÃÀµÙ Á∆ Â’Ò∆¯ √∆Õ ‹∂Ò∑ √π«ÍÃø‡À∫‚À∫‡ È∂ ¿∞⁄∂⁄≈ «√ÚÒ

√‹È Â∂ ‘Ø Ó≈«‘ ‚≈’‡ª ˘ √ºÁ ’∂ Ï≈Ï≈ ‹∆ Ò¬∆ ÁÚ≈¬∆

¡≈«Á’ Á≈ ÍÃÏøË ’∆Â≈Õ «ÂøÈ «ÁÈ Á∂ Ò◊≈Â≈ «¬Ò≈‹ È≈Ò Ú∆

«√‘ «Ú⁄ Ï‘πÂ≈ √πË≈ È≈ ‘Ø«¬¡≈, Í ¡≈ÂÓ≈ ÏÒÚ≈È ‘؉ ’≈È

¡≈Í ‹∆ È∂ ¡ÀÈ∆ √∆’ ÷∂⁄Ò ‘øπ«Á¡ª ‘Ø«¬¡ª Ú∆ ’ج∆ ÍÚ≈‘ È≈

’∆Â∆ Â∂ √ø◊ª Á∆ ¡◊Ú≈¬∆ ¿∞√∂ Â∑ª ‹≈∆ º÷∆Õ «‘≈¬∆ ¿∞ÍøÂ

Ï≈’∆ √ø◊ Á∂ È≈Ò ‘∆ Ï≈Ï≈ ‹∆ Ú∆ √Ã∆ ¡≥«ÓÃÂ√ √≈«‘Ï Íπº‹ ◊¬∂Õ

√Ã∆ ‘«Ó≥Á √≈«‘Ï ÓºÊ≈ ‡∂’‰ ¿∞Íø ¡≈Í ‹∆ √ø◊ √Ó∂ Â∂‹≈

«√øÿ √Ó≥πÁ∆ ‘≈Ò Á∂ ‘∂·Ò∂ ’Ó∂ «Ú⁄ ÏÀ· ◊¬∂Õ √ø ‘⁄øÁ «√øÿ

‹∆ ¡Â∂ √ø Ï≈Ï≈ ‹ÈÀÒ «√øÿ ‹∆ “ı≈Ò√≈” ¡≈Í ‹∆ ˘ ÏÛ∂ «Í¡≈

¡Â∂ √«Â’≈ È≈Ò ¿∞Ê∂ ¡≈ ’∂ «ÓÒ∂Õ ’∞fi √Óª ÍÃ∂Ó-«Í¡≈ Á∂ Ï⁄È

’È ¿∞Íø ¡≈Í ‹∆ È∂ √∆ ·∆’ È≈ ‘؉ ’≈È ¿∞‘Ȫ Í≈√Ø∫

¡≈«◊¡≈ Ò¬∆ ¡Â∂ Ù≈Ó ˘ Ï≈Ï≈ ‹∆, Á≈√, √. ‹√‹∆ «√øÿ ‹∆,

Ì≈. ψ∆⁄≈ «√øÿ ‹∆, ÈßÏÁ≈ ⁄øȉ «√øÿ ‹∆, Ì≈. √ÚÈ «√øÿ ‹∆

√À∫‡Ò ‡≈¿±È ‹¶Ë, √. √Ú‰ «√øÿ ‹∆ Á∂ ÿ Íπº‹ ◊¬∂Õ ≈Â

«¬Ê∂ ‘∆ «Ï√≈Ó ’∆Â≈Õ ¡◊Ò∂ «ÁÈ √Ú∂∂ ‹Ò-Í≈‰∆ ¤’ ’∂ «Í≥‚

¡≈‘ª √. ‹√‹∆ «√øÿ ‹∆ Á∂ ÿ ’∞fi √Óª ·«‘ ’∂ ¡√ƒ, Ï≈Ï≈

‹∆ √Ó∂ ◊πÁπ¡≈≈ ≈ÓÍπ ÷∂Û≈ √≈«‘Ï Íπº‹ ◊¬∂Õ ‘ ؘ ’≈¯∆

503

√ø◊ ¡≈Í ‹∆ Á∂ ÁÙÈ ’È ¡≈™Á∆Õ «¬È∑ª «ÁȪ «Ú⁄ ‚≈’‡

ÍÃ∆ÂÓ «√øÿ ‹∆ È∂ ÏÛ∂ «Í¡≈ È≈Ò ÁÚ≈-Á≈» ’∆Â≈, «‹√ √Á’≈

Í«‘Òª È≈ÒØ∫ «√‘ «Ú⁄ √πË≈ ‘؉≈ Ùπ» ‘Ø «◊¡≈Õ

Ï≈Ï≈ ‹∆ Ï∆Ó≈ ‘Ø ◊¬∂

H ÈÚøÏ AIHB Ù≈Ó ˘ ¡≈Í √ø◊ È≈Ò Í≥◊ «Ú⁄ ÍÃÙ≈Á≈

¤’ ’∂ ¡≈͉∂ ’Ó∂ «Ú⁄ ¡≈≈Ó ’È Ò¬∆ ◊¬∂ ‘∆ √È «’ ¡⁄≈È’

‘∆ ¡≈Í ‹∆ Á∆¡ª ¡ªÂÛ∆¡ª «Ú⁄Ø∫ ı»È ¡≈¿∞‰≈ Ùπ» ‘Ø «◊¡≈Õ ’≈¯∆

«¬Ò≈‹ ’∆Â≈ «◊¡≈, Í ‘≈Ò ‘Ø «Ú◊Û ◊¬∆Õ «ÁÈ Á∂ ⁄Û∑≈¡

È≈Ò ‘∆ «ÍÃø. Â√∂Ó «√øÿ ‹∆ (‹Ø «’ Ï≈Ï≈ ‹∆ Á∂ ÌÂ∆‹∂ ‘È) ˘ Ú∆

«Í≥‚ Ëπº◊∂ ÂØ∫ √ºÁ «Ò¡≈ ¡Â∂ √≈∂ ÍÃ∂Ó∆¡ª È∂, «¬Ò≈‹ «‘ºÂ Ï≈Ï≈ ‹∆

˘ √Ã∆ ¡≥«ÓÃÂ√ √≈«‘Ï ÒÀ ‹≈‰ Á∆ √Ò≈‘ ω≈¬∆Õ √Â∂ ”⁄Ø∫ ‘∆

‚≈’‡ ÍÃ∆ÂÓ «√øÿ ‘ت ˘ È≈Ò «Ò¡≈ ¡Â∂ A@ Ú‹∂ Á∂ ’∆ÏÈ √Ã∆

¡≥«ÓÃÂ√ √≈«‘Ï ‚≈. ‘⁄È «√øÿ ‹∆ (‹Ø «’ ÓÀ‚∆’Ò ’≈Ò‹

¡≥«ÓÃÂ√ Á∂ «ÍÃø√∆ÍÒ ¡Â∂ Ï≈Ï≈ ‹∆ Á∂ ÍÃ∂Ó∆ √È) Í≈√ Íπº‹ ◊¬∂Õ

¿∞‘Ȫ È∂ ‘Ø Ó≈«‘ ‚≈’‡ª Á∆ √Ò≈‘ È≈Ò Ï≈Ï≈ ‹∆ ˘ Ú«¡≈Ó

«√øÿ ÓÀÓØ∆¡Ò È«√ø◊ ‘ØÓ ¡≥«ÓÃÂ√ «Ú⁄ Á≈ıÒ ’ ’∂ «¬Ò≈‹ Ùπ»

’ «ÁºÂ≈Õ ˙Ë Ó≥‹∆ √≈«‘Ï, Ï≈Ï≈ ‹∆ Á∆ «√‘ÂÔ≈Ï∆ Ò¬∆ √øª ¡Â∂

√Ï √ø◊ª È∂ ¡Á≈√ ’’∂ √Ã∆ ¡÷≥‚ Í≈· √≈«‘Ï ¡øÌ ’ «ÁºÂ≈Õ

√«Â◊π» ‹∆ Á∆ «Ó‘ ¡Â∂ ‚≈. ‘⁄È «√øÿ Â∂ ‘Ø ‚≈’‡ª Á∆

«Ó‘È √Á’≈ Ï≈Ï≈ ‹∆ Á∆ «√‘ «Ú⁄ √πË≈ ‘؉≈ Ùπ» ‘Ø «◊¡≈Õ

Á√ ’∞ «ÁÈ «Ú⁄ ‘∆ ¡≈Í ‹∆ «ÎÈ-Â∞È Òº◊ ◊¬∂Õ Í«‘Ò∆ «ÏÓ≈∆

ª ·∆’ ‘Ø ◊¬∆, Í ‘π‰ «ÍÙ≈Ï π’‰ Á∆ Â’Ò∆¯ ‘Ø ◊¬∆Õ

«¬’ Ó‘∆È≈ Ò◊≈Â≈ «¬Ò≈‹ ⁄ÒÁ≈ «‘≈, Í «¬√ Â’Ò∆¯

«Ú⁄ ’ج∆ √πË≈ È≈ ¡≈«¬¡≈Õ ¡ı∆ ‚≈’‡ ‘ت È∂ √Ò≈‘ «ÁºÂ∆

«’ Ï≈Ï≈ ‹∆ Á∆ «√‘ ں‚≈ ¡ÍÃ∂ÙÈ ’È Á∂ ’≈ÏÒ È‘ƒ ‘À, «¬√

Ò¬∆ ¤Ø‡≈ ¡ÍÃ∂ÙÈ T.U.R. ’Ú≈ «Ò¡≈ ‹≈Ú∂, «‹√ È≈Ò √∆ ˘ ÷∂⁄Ò

È‘ƒ ‘ØÚ∂◊∆ Â∂ «ÍÙ≈Ï Á∆ Â’Ò∆¯ Ú∆ ·∆’ ‘Ø ‹≈Ú∂◊∆Õ T.U.R. Á≈

ÍÃÏøË ¿∞√∂ √Ó∂∫ Í∆.‹∆.¡≈¬∆. ⁄ø‚∆◊Û∑ ‹ª «ÁºÒ∆ ‘∆ √∆Õ ⁄ø‚∆◊Û∑ ÍÂ≈

’∆Â≈ ÂÁ √øÏøË Ó≈«‘ ‚≈’‡ ¤∞º‡∆ «◊¡≈ ‘Ø«¬¡≈ √∆Õ √≈∆

ȘÁ∆’∆ √ø◊ È≈Ò √Ò≈‘ ’∆Â∆ «’ ‘Ø Á∂ ’È Á∆ ʪ Ï≈Ï≈ ‹∆

˘ ‹ÒÁ∆ ‘∆ ¡≈Ò «¬ø‚∆¡≈ «¬ø√‡∆«⁄¿±‡ ¡≈¯ ÓÀ‚∆’Ò √≈«¬ø√˜

504

«ÁºÒ∆ «Ú÷∂ «Ò‹≈ ’∂ ¤∂Â∆ ¡Í∂ÙÈ ’Ú≈«¬¡≈ ‹≈Ú∂Õ

‹ÁØ∫ Ï≈Ï≈ ‹∆ ˘ ÍÂ≈ Òº◊≈ «’ √ø◊ È∂ √≈‚≈ «¬Ò≈‹ ’≈¿∞‰

Ò¬∆ «ÁºÒ∆ ÷ÛÈ Á∆ √Ò≈‘ ω≈¬∆ ‘À ÂÁ ¡≈Í ‹∆ ’≈¯∆ È≈˜ ‘ج∂

¡Â∂ ’«‘‰ Òº◊∂ «’ Â∞√ƒ √≈˘ Ú≈Í√ ◊πÁπ¡≈≈ √≈«‘Ï ‘∆ ÒÀ ⁄ºÒØ,

¡ÀÚ∂∫ √≈‚∂ √∆ ˘ «ÁºÒ∆ «Ò‹≈‰ Á∆¡ª √Ò≈‘ª È≈ ω≈ÚØÕ Ì≈Ú∂∫

Ï≈Ï≈ ‹∆ Á∆ Ó˜∆ «ÁºÒ∆ ‹≈‰ Á∆ È‘ƒ √∆, Í ¡≈Í ‹∆ Á≈ √∆’

’Ù‡ Ú∆ √ø◊ Ҭ∆ √‘≈È≈ Ï‘π ¡Ω÷≈ √∆Õ √ø◊ Á∂ ÓÈ «Ú⁄ «¬‘

Â∆Ï «÷º⁄ √∆ «’ ¡≈Í ‹∆ Á≈ «¬‘ √∆’ ’Ù‡ ¤∂Â∆ Á» ‘ØÚ∂ ª

‹Ø ¡≈Í ‹∆ ¡Ø◊ ‘Ø ’∂ Í«‘Ò∂ Úª◊ ‘∆ √ø◊ª «Ú⁄ «Ú⁄ÈÕ

AF Á√øÏ AIHB ¬∆. ˘ ∂Ò ◊º‚∆ Á∆¡ª √Ò∆«Í≥◊ √∆‡ª «˜Ú

’Ú≈ ’∂ Ï≈Ï≈ ‹∆ ˘ «ÁºÒ∆ «Ò‹≈«¬¡≈ «◊¡≈ ¡Â∂ ÓÀ‚∆’Ò «¬ø√‡∆«⁄¿±‡

«Ú⁄ ÍÃ≈¬∆Ú∂‡ ’Ó≈ ÒÀ ’∂ ¡≈Í ‹∆ ˘ Á≈ıÒ ’Ú≈ «ÁºÂ≈Õ ‚≈’‡ª

È∂ «Í¤Ò∆¡ª ∆Í؇ª ¡Â∂ ÈÚ∂∫ ‡À√‡ª Á∂ ¡≈Ë≈ Â∂ «¬Ò≈‹ Ùπ» ’

«ÁºÂ≈Õ «¬√∂ «¬Ò≈‹ ÁΩ≈È ‘∆ ¡≈Í ‹∆ Á≈ ÏÒº‚-Ô±∆¡≈ Ï‘π ÚË

«◊¡≈Õ ¿∞√ ˘ ’≈Ï» ’«Á¡ª ’«Á¡ª ‘∆ Í∂‡Á∆ Â’Ò∆¯ ‘Ø ◊¬∆Õ

⁄ø◊∂ ÂØ∫ ⁄ø◊≈ Áπ«È¡≈Ú∆ ÔÂÈ ¡Â∂ «¬Ò≈‹ ’∆Â≈ Í «‹Ú∂∫ ÈΩÚ∂∫

◊πÁ∂Ú ËøÈ ◊π» Â∂◊ Ï‘≈Á √≈«‘Ï ‹∆ Á≈ ¯πÓ≈È ‘À «’ :

È ⁄≈‘ ’¤∞ ¡¿∞ ¡¿∞À ’∆ ¡¿∞À ̬∆Õ (Í≥È≈ 1428)

Ú≈Ò∆ ◊ºÒ ωÁ∆ ◊¬∆Õ «¬’ «ÏÓ≈∆ ‘‡‰ ÂØ∫ «Í¤Ø∫ ’ج∆ ‘Ø Â’Ò∆¯

‘Ø ‹≈‰∆Õ «ÂøÈ-«ÂøÈ «√øÿ Ú≈∆ Ú≈∆, ¤∂-¤∂ ÿ≥‡∂ √∂Ú≈ «Ú⁄ ‘≈˜

«‘øÁ∂Õ ÁØ «√øÿ ª Ï≈Ï≈ ‹∆ Á∆ √∆’ √∂Ú≈ ’Á∂ ¡Â∂ «¬’ «√øÿ

Ò◊≈Â≈ √Ã∆ √π÷ÓÈ∆ √≈«‘Ï ‹∆ Á≈ Í≈· √πÈ≈¿∞‰ Á∆ √∂Ú≈ ’Á≈Õ

«‹øÈ≈ «⁄ ª ¡≈Í ‹∆ Í≈√ √Ã∆ √π÷ÓÈ∆ √≈«‘Ï ‹∆ Á≈ Í≈· ⁄ÒÁ≈

«‘øÁ≈ ˙È≈ «⁄ ¡≈Í ‹∆ ÏÛ∆ ÙªÂ∆ Ó«‘√»√ ’Á∂ ¡Â∂ ÏÛ∂ «‡’≈¡

√«‘ ◊πÏ≈‰∆ √π‰Á∂ó«‹√ ’’∂ √Ã∆ ¡≥«ÓÃÂ√ √≈«‘Ï ¡Â∂ «ÁºÒ∆

«Ú÷∂ Ï∆Ó≈∆ Á∂ √Ó∂∫ ÁΩ≈È ¡≈Í ‹∆ Í≈√ ◊πÏ≈‰∆ Á≈ Ò◊≈Â≈ ÍÃÚ≈‘

⁄ÒÁ≈ «‘≈Õ

Ï≈Ï≈ ‹∆ Á∆ √⁄÷≥‚ «Â¡≈∆

AF-AG «ÁÈ Á∂ «¬Ò≈‹ È≈Ò Ú∆ ¡≈Í ‹∆ Á∆ «√‘ «Ú⁄ Ï‘πÂ≈

√πË≈ È≈ ‘Ø«¬¡≈Õ C ‹ÈÚ∆ ÁπÍ«‘ ˘ ¡≈Í ‹∆ ’«‘‰ Òº◊∂ «’ √≈˘

√«Â◊π» √Ã∆ ◊π» ◊ÃøÊ √≈«‘Ï ‹∆ Í≈√ ÒÀ ⁄ÒØÕ ¡√ƒ Ï≈Ï≈ ‹∆ ˘ Ï∂ÈÂ∆

505

’∆Â∆ «’ ‘√ÍÂ≈Ò «Ú⁄Ø∫ Ï≈‘ ‹≈‰≈ ¡≈Í ‹∆ Ò¬∆ ¡Ω÷≈ ‘À, Íø±

Ï≈Ï≈ ‹∆ Ò◊≈Â≈ ˜Ø È≈Ò ¿∞µ·‰ Á≈ ÔÂÈ ’È ¡Â∂ «¬‘∆ ÓπÛ-

ÓπÛ ’«‘‰ «’ √≈‚≈ √Óª ‘π‰ È∂Û∂ ¡≈ «◊¡≈ ‘À, Â∞√ƒ √≈˘ √Ã∆ ◊π»

◊ÃøÊ √≈«‘Ï ‹∆ Í≈√ ÒÀ ⁄ÒØÕ ¡√ƒ √≈∂ √∂Ú≈Á≈ Ï≈Ï≈ ‹∆ Á∆ «¬√

«÷º⁄ ˘ Ó«‘√»√ ª ’Á∂ √ª Í Ó‹Ï» √ªÕ Ù≈Ó Â’ Ï≈Ï≈ ‹∆ È∆Ó-

«Ï‘ØÙ∆ Á∆ ‘≈Ò «Ú⁄ ⁄Ò∂ ◊¬∂Õ ¡◊Ò∂ «ÁÈ ⁄Û∑∂ Ï≈Ï≈ ‘Ïø√ «√øÿ

‹∆ ’≈-√∂Ú≈ Ú≈«Ò¡ª ≈‘ƒ ‘ÀÒÊ-√À’‡z∆ Â’ Í‘øπ⁄ ’∆Â∆ «’ Ï≈Ï≈

‹∆ Á∆ «√‘ «Ú⁄ √πË≈ «Ò¡≈¿∞‰ Ò¬∆ ’ج∆ ‘Ø ⁄ø◊≈ ÔÂÈ ’∆Â≈

‹≈Ú∂Õ ‘ÀÒÊ-√À’‡z∆ È∂ «’‘≈ «’ ÓÀ∫ «ÂøÈ ⁄≈ Ú‹∂ Ù≈Ó Á∂ ’∆ÏÈ

ıπÁ ¡≈Í ‘√ÍÂ≈Ò ¡≈Úª◊≈ ¡Â∂ √≈∂ ‚≈’‡ª ˘ ‘Ø «Ï‘ «¬Ò≈‹

Ò¬∆ ‘Á≈«¬Â ’ª◊≈Õ ¡√ƒ ’∞fi «√øÿ ¿∞√ Á∆ ¿∞‚∆’ «Ú⁄ Ï≈‘

√Û’ Â∂ ÷Û∂ √ª «’ ⁄ΩÊ∆ Ó≥«˜Ò Á∂ ÍÃ≈¬∆Ú∂‡ Ú≈‚ Á∂ BC ÈßÏ ’Ó∂

«Ú⁄Ø∫ Ó≈. Ó«‘øÁ «√øÿ ‹∆ È∂ ‘∂·ª ¡≈ ’∂ √º‹Ò È∂ª È≈Ò Áº«√¡≈

«’ Ï≈Ï≈ ‹∆ ª B-A@ Â∂ :

·∆’ ÎØ «ÁÒ∆√ «√ ÍÃÌ Íπ ’∆ÔØ ÍÔ≈È®

Á∂ Í»È∂ Í≈ ’∂ :

È≈È’ Ò∆È Ì«¬˙ ◊Ø«ÏøÁ «√¿∞ «‹¿∞ Í≈È∆ √ø◊ Í≈È∆®3®

Á∆ ¡Ú√Ê≈ ˘ ÍÃ≈Í ’ ⁄π’∂ ‘ÈÕ «¬‘ ÏØÒ √π‰ ’∂ ¡√ƒ «Î Ó≈.

Ó«‘øÁ «√øÿ ‘ت ˘ Íπº«¤¡≈ «’ ’∆ «¬‘ √º⁄ ‘À? ÂÁ ¿∞‘Ȫ ÚÀ≈◊

«Ú⁄ ¡≈ ’∂ «’‘≈ «’ ÓÀ∫ ¿∞ÊØ∫ ’∂ÚÒ «¬‘ Áº√‰ ‘∆ ¡≈«¬¡≈ ‘ª «’

Ï≈Ï≈ ‹∆ Á∆ ¡≈ÂÓ≈ √∆ »Í∆ ⁄ØÒ∂ ˘ ¤º‚ ’∂ √«Â◊π» ‹∆ Í≈√ Íπº‹

◊¬∆ ‘ÀÕ Ï√ «Î ’∆ √∆ :

ÓÈ ’∆ ÓÈ ‘∆ Ó≈«‘ ‘∆Õ

«Ú¤ØÛ∂ Á∆ «¬‘ ıÏ √π‰ ’∂ Һª, √∆ Á≈ Ì≈ ⁄πº’‰ ÂØ∫

‹π¡≈Ï Á∂‰ Òº◊∆¡ªÕ «ÁÒ «Ú⁄ «Ú¤ØÛ∂ Á≈ √ºÒ ¡«Â Áπº÷ Á∂ «‘≈

√∆ «’™«’ ÁπÈ∆¡ª «Ú⁄ √∆ ’’∂ √Ì ÂØ∫ «Í¡≈∂ √º‹‰ Á≈ «Ú¤ØÛ≈

√«‘‰ ’È Á≈ «¬‘ Í«‘Ò≈ «ÁÈ √∆Õ √≈∆¡ª ¡≈√ª-¿∞Ó∆Áª ¿∞µÍ

Í≈‰∆ «Î «◊¡≈Õ ’∞¤ ÍÒ Ò¬∆ ÏπºË∆ ’∞fi Ú∆ √Ø⁄‰ ÂØ∫ ¡√ÓºÊ √∆,

¡º÷ª √≈‘Ú∂∫ ‘ Í≈√∂ ‘È∂≈ ‘∆ ‘È∂≈ «Á√ «‘≈ √∆Õ ÊØÛ∑∂ ÍÒª Ï≈¡Á

√«Â◊π» ‹∆ È∂ ’∞fi ÏÒ Ïı«ÙÙ ’∆Â≈, ¡√ƒ √≈∂ ¿∞µÍ ◊¬∂Õ «ÍÃø√∆ÍÒ

Â√∂Ó «√øÿ ‹∆ √º‹Ò È∂ª È≈Ò Ï≈Ï≈ ‹∆ Á∂ √∆ ’ØÒ ÷Û∂ √ÈÕ

¡√ƒ Ú∆ √≈«¡ª È∂ Ì∂ «ÁÒ È≈Ò Ï≈Ï≈ ‹∆ Á∂ ⁄Ȫ ÚºÒ ÷ÒØ ’∂

506

¿∞‘Ȫ Á∂ ‘Ø »Í «Ú⁄ ÁÙÈ ’∆Â∂ ¡Â∂ «ÊÛ’Á∂ ÏπÒ∑ª È≈Ò ¯Â«‘

ÏπÒ≈¬∆ Í ¡º◊Ø∫ ¿∞µÂ ’ج∆ È≈ ¡≈«¬¡≈Õ «¬ø‹ ‹≈‰ ÒÚØ «’ ÓÈ

√«Â◊π» ‹∆ Í≈√Ø∫ Íπº¤ «‘≈ √∆ :

Ï≈Ï≈ ÏØÒÂ∂ Â∂ ’‘≈ ◊¬∂ Á∂‘∆ ’∂ √ø«◊ ‘Â∂®

√π«Â Ó≈«‘ ‹Ø «ÈÂ∂ ’Â∂ ’Ê≈ Ï≈Â≈ ’‘Â∂®1® ‘≈¿∞®

(¡≈√≈ ’Ï∆ ‹∆, Í≥È≈ 480)

ÊØÛ∑≈ «⁄ √∆ Á∂ ÁÙÈ ’È ¿∞Íø ÓÈ È∂ «È√⁄≈ ’ «Ò¡≈

«’ :

√‹‰ Ó∂∂ ø◊πÒ∂ ‹≈«¬ √πÂ∂ ‹∆≈«‰®

Ï√ ‘π‰ ª :

‘ø Ì∆ Úøfl≈ ‚∞Ó‰∆ ØÚ≈ fi∆‰∆ Ï≈«‰®2®

(«√∆ ≈◊π Ó: 1, Í≥È≈ 23)

«¬’ Á»√∂ È∂ «¬’-Á»‹∂ ˘ ËÚ≈√ «ÁºÂ≈ ¡Â∂ «’‘≈ «’ √≈‚∂

Í≈√Ø∫ √«Â◊π» ‹∆ È∂ «‹øÈ∆ √∂Ú≈ ÒÀ‰∆ √∆, ÒÀ Ò¬∆ ‘ÀÕ ¡≈ͪ ¡≈͉∂

«ÚºÂ ¡È∞√≈ √≈≈ ÔÂÈ Ú∆ ’ Ú∂«÷¡≈ ‘À Í :

«¬‘ ¿∞ Ï√Â∞ ◊πÍ≈Ò ’∆ ‹Ï Ì≈ÚÀ Ò∂«¬ ÷«√®79®

(√ÒØ’ ’Ï∆ ‹∆, Í≥È≈ 1368)

¡È∞√≈ √≈‚≈ ‘π‰ «¬Ê∂ ’ج∆ ˜Ø È‘ƒ ‘À ¡Â∂ È≈ ‘∆ «Íº¤∂ «’√∂ Á≈

⁄º«Ò¡≈ ‘ÀÕ ‘π‰ ª ‘Ω∫√Ò∂ √«‘ ¡◊Ò≈ ÍÃÏøË ’ØÕ

Á≈√ Á∂ «˜øÓ∂ √Ã∆ ¡≥«ÓÃÂ√ √≈«‘Ï √øª ˘ Â∂ ‘Ø Á∂Ù-«ÚÁ∂Ù

«Ú⁄ Ú√Á∂ ÍÃ∂Ó∆¡ª ˘ Ï≈Ï≈ ‹∆ Á∂ √∆ ٪ ‘Ø ‹≈‰ Á∆ √»⁄È≈

‡ÀÒ∆Î»È ≈‘ƒ Á∂‰ Á∆ √∂Ú≈ Òº◊∆Õ ÓÀ∫, Ì≈¬∆ √ÚÈ «√øÿ ‘ت ˘ È≈Ò

ÒÀ ’∂ √. ‘Ì◊ «√øÿ ‹∆ ‚∆.¡À√.Í∆. (‹Ø «ÁºÒ∆ «‘øÁ∂ ‘È Â∂ Ï≈Ï≈

‹∆ Á∂ ÏÛ∂ ÍÃ∂Ó∆ ‘È) Í≈√ Íπº‹∂ ¡Â∂ ¿∞‘Ȫ ˘ È≈Ò ÒÀ ’∂ √Ã∆ ¡≥«ÓÃÂ√

√≈«‘Ï √øª ˘ √»«⁄ ’∆Â≈ «’ Ï≈Ï≈ ‹∆ ¡≈͉∆ ‹∆ÚÈ-Ô≈Â≈ Í»∆

’’∂ √«Â◊π» ‹∆ Í≈√ ‹≈ «Ï≈‹∂ ‘È ¡Â∂ ¡◊Ò≈ ÍÃØ◊≈Ó Ú∆

Áº«√¡≈ «’ ¡√ƒ ≈ÂØ-≈ ‘∆ Ï≈Ï≈ ‹∆ Á≈ √∆’ ⁄ØÒ≈ ÒÀ ’∂

◊πÁπ¡≈≈ √≈«‘Ï Íπº‹ ‹≈Úª◊∂Õ √Ø Â∞√ƒ √ø◊ª ˘ √»«⁄ ’ Á∂ÚØÕ

«¬‘ ÙØ’-Ó¬∆ ıÏ Íπº‹Á∂ ‘∆ √Ã∆ ÁÏ≈ √≈«‘Ï Â∂ ÙÃØÓ‰∆ ’Ó∂‡∆ Á∂

√≈∂ Á¯Â ÁØ «ÁȪ Ò¬∆ ÏøÁ ’È Á≈ ¡ÀÒ≈È ’ «ÁºÂ≈ «◊¡≈Õ

√ø ‹ÈÀÒ «√øÿ ‹∆ Ï≈∂ «√øÿª È∂ Ï≈¡Á «Ú⁄ Áº«√¡≈ «’ ‹ÁØ∫ Ï≈Ï≈

‹∆ Á∂ √∆ ٪ ‘؉ ‹∆ ıÏ “ı≈Ò√≈” ‹∆ Á∂ ’øÈ∆ ͬ∆ ÂÁ ¿∞‘

507

¿∞√∂ Ú∂Ò∂ ◊π» È≈È’ «ÈÚ≈√ Á∆ ¿∞µÍÒ∆ ¤ºÂ ÂØ∫ √ø◊ «Ú⁄Ø∫ ¿∞µ·

’∂ ¡≈͉∂ ’Ó∂ «Ú⁄ ¡≈ ◊¬∂ Â∂ «√øÿª Á∆ «‚¿±‡∆ Ò≈ «ÁºÂ∆ «’ Â∞√ƒ

√≈‚∂ ÚºÒØ∫ ÁπÙ≈Ò≈ ÒÀ ’∂ ‘Ø √ø◊ √Ó∂ ◊πÁπ¡≈≈ ≈ÓÍπ ÷∂Û≈

√≈«‘Ï Íπº‹ ‹≈ÚØ ¡Â∂ ¡≈Í ⁄≈Á≈ ¿∞µÍ ÒÀ ’∂ ¡≥ÁØ∫ ’øπ‚≈ Ó≈, ¶Ó∂

ÍÀ ◊¬∂ ¡Â∂ Ï≈Ï≈ ‹∆ Á≈ √√’≈ ‘؉ Â’ «ÏȪ ’∞fi ÷≈Ë∂-Í∆Â∂ ¡≥Á

‘∆ ͬ∂ ‘∂Õ

Ï≈Ï≈ ‹∆ Á≈ Í≥⁄ ̻’ √∆ ◊π. ÷∂Û≈ √≈«‘Ï «Ò¡ªÁ≈

«‹ºÊ∂-«‹ºÊ∂ Ú∆ ‡ÀÒ∆Î»È ≈‘ƒ ÍÂ≈ Á∂ √’Á∂ √ª, Á∂‰ ¿∞Íø ¡√ƒ

Ï≈Ï≈ ‘Ïø√ «√øÿ ‹∆ Í≈√ ¡≈¬∂ ¡Â∂ ¿∞‘Ȫ ˘ Ú∆ Ï≈Ï≈ ‹∆ Á∂ ““ÍÃÌπ

Íπ ’∆ÔØ ÍÔ≈È”” Á∆ ıÏ √π‰≈¬∆Õ «¬‘ ÙØ’-Ó¬∆ ıÏ √π‰ ’∂ ¿∞‘Ȫ

Ú∆ Ï‘π «˜¡≈Á≈ Áπ÷ Ó«‘√»√ ’∆Â≈ ¡Â∂ √∂Ú≈Á≈ ˘ Ì∂‹ ’∂ √Ã∆ ◊π»

‘««¥ÙÈ √≈«‘Ï ‹∆ Á∂ ÁÏ≈ «Ú⁄Ø∫ «¬’ «√‘≈ (ÎπºÒª Á≈ ‘≈)

Ó≥◊Ú≈«¬¡≈ ¡Â∂ «¬’ ÁπÙ≈Ò≈ ¡≈͉∆ ÚºÒØ∫ Ï≈Ï≈ ‹∆ Á∂ √∆ Ò¬∆

Ì∂‡ ’∆Â≈Õ √∆ ˘ √«Â’≈ È≈Ò ◊πÁπ¡≈≈ ≈ÓÍπ ÷∂Û≈ √≈«‘Ï

Í‘øπ⁄≈¿∞‰ Ò¬∆ ¡≈͉∆ ‹∆Í, «Ú¤≈¬∆ ’ ’∂ ‘√ÍÂ≈Ò Ì∂‹ «ÁºÂ∆Õ

«¬øÈ∂ √Ó∂∫ «Ú⁄ «ÁºÒ∆ Á∂ «‹È∑ª-«‹È∑ª ÍÃ∂Ó∆¡ª ˘ Ï≈Ï≈ ‹∆ Á∂ √∆

«Â¡≈◊‰ Á∆ «¬‘ ıÏ «ÓÒ∆, ¿∞‘ √≈∂ ÍÃ∂Ó∆ «¬’-ÁÓ ‘√ÍÂ≈Ò Íπº‹

◊¬∂Õ √≈‚∂ Ú≈Í√ ‘√ÍÂ≈Ò ‹≈‰ Â’ ’≈¯∆ √ø◊ ¿∞µÊ∂ «¬’ºÂz ‘Ø ⁄πº’∆

√∆Õ «¬√∂ √Ó∂∫ ÁΩ≈È «ÍÃø. Â√∂Ó «√øÿ ‹∆ È∂ ‘√ÍÂ≈Ò Á∆ √≈∆

’≈Ú≈¬∆ Í»∆ ’ Ò¬∆ √∆Õ Ù≈Ó Á∂ G ’∞ Ú‹∂ Á∂ ’∆ÏÈ Ï≈Ï≈ ‹∆

Á∂ √∆ ˘ ‹Ω∫◊∂ «Ú⁄ √‹≈ ’∂ ◊πÁπ¡≈≈ √≈«‘Ï ˘ ⁄≈Ò∂ Í≈ «ÁºÂ∂Õ

√Â∂ «Ú⁄ «√øÿ, Ú≈∆-Ú≈∆ √Ã∆ √π÷ÓÈ∆ √≈«‘Ï ‹∆ Á≈ Í≈· «ÈøÂ

’Á∂ ‘∂Õ √Á∆ Ú∆ ’≈¯∆ √∆Õ √Â∂ «Ú⁄ ËøπË Ú∆ Ï‘π «˜¡≈Á≈

√∆Õ √«‘‹∂-√«‘‹∂ ⁄ÒÁ∂ √ø◊ √Ó∂ ¿∞√ ¡√Ê≈È Â∂ ¿∞√∂ ‡≈¬∆Ó ‘∆

Íπº‹∂ «‹ÊØ∫ «¬’ Ó‘∆È≈ ⁄ΩÚ∆ «ÁÈ Í«‘ÒØ∫ «¬√∂ ‡≈¬∆Ó Ï≈Ï≈ ‹∆ Á∂ √∆

˘ ÂøÁπ√ ’È Ò¬∆ ÒÀ ’∂ ◊¬∂ √ªÕ ≈ÂØ-≈ ‘∆ √ø◊ª ˘ «¬‘

ıÏ ‘Ø ⁄π’∆ √∆ «’ Ï≈Ï≈ ‹∆ :

«‹¿∞ ‹Ò Ó«‘ ‹´ ¡≈«¬ ÷‡≈È≈®

«Â¿∞ ‹ØÂ∆ √ø«◊ ‹Ø«Â √Ó≈È≈® ()

508

¡È∞√≈ √≈˘ √∆’ «Ú¤ØÛ≈ Á∂ ◊¬∂ ‘È, «’™«’ ∂‚∆˙ ¡Â∂

‡ÀÒ∆Ú∆˜È ≈‘ƒ Ï≈Ï≈ ‹∆ Á∂ √∆ «Â¡≈◊‰ Á∆ ıÏ ÍÃ√≈«Â ‘Ø

⁄πº’∆ √∆, «‹√ ’’∂ √≈‚∂ Íπº‹‰ ÂØ∫ Í«‘Òª ‘∆ ’≈¯∆ √ø◊ª Áπ÷∆

«‘Á∂ ¡Â∂ √º‹Ò È∂ª È≈Ò Ï≈Ï≈ ‹∆ Á∂ ¡≥«ÂÓ ÁÙȪ Á∆ «¬ø˜≈

’ ‘∆¡ª √ÈÕ

ppppppppppppppp

509

Á³Çåî ïÅåðÅÁ³Çåî ïÅåðÅÁ³Çåî ïÅåðÅÁ³Çåî ïÅåðÅÁ³Çåî ïÅåðÅ

¶◊ Ú≈Ò∂ Úº‚∂ Ϫ‚∂ «Ú⁄ Ͷÿ «Ú¤≈ ’∂ √«ÂÈ≈Ó-Ú≈«‘◊π»

Á≈ ‹≈Í ’«Á¡ª Ï≈Ï≈ ‹∆ Á≈ √∆ ‹Ω∫◊∂ «Ú⁄Ø∫ ’º„ ’∂ √ø◊ Á∂

ÁÙȪ Ò¬∆ ¿∞√ ¿∞µÍ √‹≈ «ÁºÂ≈ «◊¡≈Õ √ø◊ È∂ «‹Ú∂∫ «’

◊πÏ≈‰∆ «Ú⁄ ‘π’Ó ‘À :

Ó ÓÀ «Í¤À ’ج∆ ØÚ√∆ √Ø ÓÀ Ó»«Ò È Ì≈«¬¡≈®

¡Â∂ ’È≈ ’∆ ‘À :

ÓÀ «Í¤À ’∆ÂÈ∞ ’«¡‘π «ÈÏ≈‰∞ ‹∆¿∞® (Í≥È≈ 923)

Ï∂¡≥ √ø◊ª ¡≥ÂÓ ÁÙȪ Ò¬∆ ¡≈¬∆¡ª

¿∞µ⁄∆ √‡∂‹ Ò◊≈ ’∂ Ï≈Ï≈ ‹∆ Á∂ √∆ ’ØÒ ◊πÏ≈‰∆ Á≈

’∆ÂÈ ¡≈øÌ ’ «ÁºÂ≈ ‹Ø «’ F ‹ÈÚ∆ ÁπÍ«‘ √≈„∂ Ï≈∑ª

Ú‹∂ Â’ «Èø ‹≈∆ «‘≈Õ Á»-Áπ∂‚∂ ÂØ∫ ¡Â∂ √≈∂ «¬Ò≈’∂

«Ú⁄Ø∫ √ø◊ Ï≈Ï≈ ‹∆ Á∂ ¡≥«ÂÓ ÁÙȪ Ò¬∆ Ú‘∆ª ÿºÂ ’∂

¡≈ ‘∆ √∆Õ ÊØÛ∑∂ √Ó∂∫ «Ú⁄ ‘∆ «¬øÈ∆ √ø◊ ‘Ø ◊¬∆ «’ ÍÃÏøË’ª

Ò¬∆ √ø◊ ˘ √ªÌ‰≈ ¡Ω÷≈ ‘Ø «◊¡≈Õ √≈∆ √ø◊ Ï≈Ï≈ ‹∆ Á∂

ÁÙÈ ’ √’∂ó«¬√ Ó≥ÂÚ Ò¬∆ Ϫ√ ¡≈«Á’ ÏøÈ∑ ’∂ √Â≈

ω≈¿∞‰≈ «Í¡≈Õ «¬’ Í≈√∂ ÂØ∫ ÁÙȪ Ò¬∆ √ø◊ ¡≈™Á∆ Â∂

«Î Á»‹∂ Í≈√∂ Á∆ ¡◊ª‘ ¶ÿ ‹ªÁ∆Õ √≈≈ «ÁÈ ‘∆ «¬√∂ ÍÃ’≈

√ø◊ª Á≈ ªÂ≈ Ϻfi≈ «‘≈Õ

√ø◊ª «Í¡≈ Á∂ ‘øfi» Ú‘≈™«Á¡ª «¬’-Á»√∂ È≈Ò Ï≈Ï≈ ‹∆ Á∂

Í¿∞Í’≈ª ˘ √ªfi≈ ’ ‘∆¡ª √ÈÕ «¬º’ ¡≈͉∆ ‘º‚-Ï∆Â∆ Á≈

«Ïê Áº√Á≈, Á»√≈ ¡≈͉∂ È≈Ò Ï∆Â∆ Íπ≈‰∆ Ô≈Á ˘ Áπ‘≈™Á≈ó

Ï√ «¬Ê∂ ª «¬‘Ø Í≥’Â∆ „π’Á∆ √∆ :

‹Ø ‘« ’≈ «Í¡≈≈ √Ø √ÌÈ≈ ’≈ «Í¡≈≈

‘Ø ’∂Â∆ fi«÷ fi«÷ ¡≈ÚÀ ‹≈ÚÀ®7® (Ó: 3, Í≥È≈ 555)

¡≈Í-Óπ‘≈∂ ‘∆ Ó≥»‘Ø∫ «È’ÒÁ∆ √∆ «’ :

510

«ÂÈ ËøÈ∞ ‹‰∂Á∆ Ó≈¿∞ ¡≈¬∂ √δ √∂®2®

(¡≈√≈ √∂÷ ¯∆Á ‹∆, Í≥È≈ 488)

√≈≈ «ÁÈ ‘∆ Ï∂¡≥ √ø◊ ӑªÍπ÷ª Á∂ ÁÙÈ ’È Ò¬∆ Íπº‹Á∆

‘∆Õ ≈ Ú∆ √ø◊ Á∆ ¡≈ÓÁ ‹≈∆ ‘∆Õ F ‹ÈÚ∆ ˘ √»‹ ¿∞ÁÀ

‘؉ Á∂ È≈Ò Âª «¬ÂÈ∆ √ø◊ «¬’ºÂ ‘Ø ◊¬∆ «’ ◊πÁπ¡≈≈ √≈«‘Ï

Á∆ ‘Á»Á ¡≥Á Â∞È≈-«ÎÈ≈ ª «¬º’ Í≈√∂ «‘≈, ÷Û؉≈ Ú∆ ÓπÙ’Ò

‘Ø «◊¡≈Õ Âı √Ã∆ ¡’≈Ò Âı √≈«‘Ï ‹∆, Âı √Ã∆ ’∂√◊Û∑ √≈«‘Ï

‹∆ Á∂ ‹Ê∂Á≈ √≈«‘Ï≈È, Ï≈’∆ Âıª Á∂ «√øÿ √≈«‘Ï≈È, ÙÃØÓ‰∆

◊πÁπ¡≈≈ ÍÃÏøË’ ’Ó∂‡∆ Á∂ ÍÃË≈È √. ◊π⁄È «√øÿ ‹∆ ‡Ω‘Û≈ Ú∆

Íπº‹ ◊¬∂Õ √ø ‘⁄øÁ «√øÿ ‹∆ ¡Â∂ √ø Ï≈Ï≈ ‹ÈÀÒ «√øÿ ‹∆, ‹Ø

«’ √Ó∂∫ Á∂ ‘≈Ò≈ √π÷≈Ú∂∫ È≈ ‘؉ ’≈È Ï≈Ï≈ ‹∆ Á∆ ¡≥«ÂÓ Ô≈Â≈

«Ú⁄ È‘ƒ Íπº‹ √’Á∂ √È, È∂ ¿∞⁄∂⁄∂ ÂΩ Â∂ √. ¿∞‹≈◊ «√øÿ √∂÷Úª

¡Â∂ Ï≈Ï≈ ·≈’∞ «√øÿ ‹∆ ˘ ÁπÙ≈Ò∂ Á∂ ’∂ Ì∂«‹¡≈Õ «√º÷ √øÍÁ≈Úª

Á∂ Óπ÷∆, ‘Ø √≈Ë» Ó‘≈ÂÓ≈ Ú∆ «ÁÈ ⁄Û∑Á∂ Â’ ◊πÁπ¡≈≈ √≈«‘Ï Íπº‹

◊¬∂Õ «È‘ø◊ «√øÿ √øÍÁ≈Úª ÚºÒØ∫ Ï≈Ï≈ «È‘≈Ò «√øÿ ‹∆ ‘∆¡ª Ú∂Òª

Ú≈Ò∂ ª ≈ ‘∆ Íπº‹ ◊¬∂ √ÈÕ

AA ’∞ Ú‹∂ ¡≥«ÂÓ √√’≈ ’È Á≈ ÍÃØ◊≈Ó Ï‰≈«¬¡≈ «◊¡≈Õ

Í ¡‹∂ Ï∂¡≥ √ø◊ ¡À√∆ √∆ ‹Ø «’ Ï≈Ï≈ ‹∆ Á∂ ÁÙÈ È‘ƒ √∆

’ √’∆, «‹√ ’≈È √√’≈ Á≈ √Óª ÁØ (B) ÿ≥‡∂ Ò∂‡ ’È≈ «Í¡≈Õ

«¬ÙÈ≈È ¡≈«Á’ ’Ú≈ ’∂ √≈„∂ Ï≈∑ª Ú‹∂ √Ï √ø◊ È∂ Ï≈Ï≈ ‹∆

Á≈ «ÏÏ≈‰ √«ÂÈ≈Ó-Ú≈«‘◊π» Á∆ ËπÈ∆ ¿∞⁄≈Á∂ ‘ج∂ ¿∞·≈«¬¡≈ ¡Â∂

◊πÁπ¡≈≈ √≈«‘Ï Á∂ Óπº÷ ‘≈Ò Á∂ √≈‘Ó‰∂ ͺ’∂ ¯Ù ¿∞µÍ «◊ºÒ∆ «Óº‡∆

Í≈ ’∂ ‹Ø ‚∂„ ’∞ Îπº‡ ¿∞⁄≈ ’º⁄≈ ÊÛ∑≈ ω≈ ’∂ ¡≥◊∆·≈ «Â¡≈ ’∆Â≈

√∆, √«‘‹∂-√«‘‹∂ «Ò‹≈ ’∂ ¿∞√ ¿∞µÍ «‡’≈ «ÁºÂ≈Õ ‹Íπ ‹∆ √≈«‘Ï

Á≈ Í≈· ¡øÌ ‘Ø «◊¡≈Õ «‹Ë Ú∆ «È◊∑≈ Ó≈Ø √ø◊ ‘∆ √ø◊ √∆Õ

Ï∂¡≥ √ø◊ Ï≈Ï≈ ‹∆ Á∂ √∆ Á∂ ÁÙÈ ’’∂ ◊πÁπ¡≈≈ √≈«‘Ï Á∂

Ϫ«‚¡ª, ‘≈Ò Â∂ ‘Ø ’Ó«¡ª Á∆¡ª ¤ºÂª, ‹ª «‹ºÊ∂ Ú∆ «’√∂ ˘

ÍÀ «‡’≈¿∞‰ Ò¬∆ ‹◊∑≈ «ÓÒ∆, ¿∞µÂ∂ ⁄Û∑ ’∂ «¬√ √Ó∂∫ Á∆ ¿∞‚∆’ «Ú⁄

√∆ «’ ¡√ƒ ¡≈͉∆¡ª ¡º÷ª È≈Ò ¿∞√ Í≈ÚÈ √∆ Á∂ ¡≥ÂÓ √√’≈

Á∆ fiÒ’ Ú∆ Ú∂÷ Ò¬∆¬∂, «‹√ Í≈ÚÈ √∆ ≈‘ƒ ¿∞‘ Ó‘≈È ¡≈ÂÓ≈

«¬√ √ø√≈ «Ú⁄ «Ú⁄ ’∂ ◊πÓπ÷ ◊≈‚∆ ≈‘ Á≈ Ó≈◊ ÁÙÈ ’Á∆

‘∆ ¡Â∂ :

511

¡≈«Í ‹ÍÀ ¡Ú‘ È≈Óπ ‹Í≈ÚÀ®

Á∆ ’≈ ’«¡≈ ’Á∂ √∆Õ

Ï≈Ï≈ ‹∆ Á≈ ¡≥ÂÓ √ø√’≈

√Ì Í≈√∂ ÏÛ∂ ÚÀ≈◊ «Ú⁄ √«ÂÈ≈Ó-Ú≈«‘◊π» Á∆ ËπÈ∆ ¡Ò≈Í∆

‹≈ ‘∆ √∆Õ √Ã∆ ‹Íπ ‹∆ √≈«‘Ï Á≈ Í≈· √øÍ»È ‘Ø«¬¡≈ó¿∞Ë √ø◊Â

ÚÒØ∫ «⁄ı≈ ¿∞µÍ Ï∂¡≥ Á∂√∆ «ÿ¿∞, ⁄øÁÈ Á∆ Òº’Û ¡Â∂ ‘Ø √π◊øËÂ

√Óº◊∆ √Ê≈Í ’’∂ Í»∆ «Â¡≈∆ ’ Ò¬∆ ◊¬∆Õ «√øÿ √≈«‘Ï «◊.

«¥Í≈Ò «√øÿ ‹∆ ‹Ê∂Á≈ √Ã∆ ¡’≈Ò Âı √≈«‘Ï È∂ ¡≥«ÂÓ ¡Á≈√≈

√Ø«Ë¡≈ ¿∞Íø Ï≈Ï≈ ‹∆ Á∂ ¤Ø‡∂ Ì≈¬∆ √≈«‘Ï Ï≈Ï≈ ·≈’ «√øÿ ‹∆

È∂ Í»∂ «¬º’ Ú‹∂ «⁄Â≈ ˘ ¡◊È∆ «Ú÷≈¬∆ ¡Â∂ Á∂÷«Á¡ª-Á∂÷«Á¡ª

‘∆ :

ÍÚÈÀ Ó«‘ ÍÚÈ∞ √Ó≈«¬¡≈

‹ØÂ∆ Ó«‘ ‹Ø«Â «Ò ‹≈«¬¡≈

Ó≈‡∆ Ó≈‡∆ ‘ج∆ ¬∂’....... (≈Ó’Ò∆ Ó: 5, Í≥È≈ 885)

Ú≈Ò∆ ÁÙ≈ ÚÂ∆Õ ‘∂’ ÍÃ≈‰∆ Á∆ √È≈ Â∂ «¬‘Ø ¡º÷ √È «’ :

◊πÓπ÷ ‹ÈÓ √Ú≈ Á◊«‘ ⁄«Ò¡≈®

√⁄∆ Á◊‘ ‹≈«¬ √⁄≈ «ÍÛ Ó«Ò¡≈®

(Ì≈. ◊πÁ≈√ ‹∆, Ú≈ 19, Í¿∞Û∆ 14)

Ó‘ªÍπ÷ª Á∆¡ª Í¿∞Í’≈∆ «Í¡≈∆¡ª Ô≈Áª ˘ «‘Á∂ «Ú⁄

Ô≈Á ’Á∆ √Ï √ø◊ √«Â◊π» √Ã∆ ◊π» ◊ÃøÊ √≈«‘Ï ‹∆ Á∂ ⁄Ȫ

«Ú⁄ Íπº‹∆Õ ¡Ò≈‘‰∆¡ª Á≈ Í≈· ’’∂ ¡Á≈√ ’È ¿∞Íø ‘π’ÓÈ≈Ó≈

ÒÀ ’∂ Á∂◊ ÚÂ≈¬∆ ◊¬∆Õ ÒØÛ ¡È∞√≈ √ø◊ª È∂ ¶◊ ¤«’¡≈Õ Á»-

Áπ∂‚∂ ‹≈‰ Ú≈Ò∆¡ª √ø◊ª Ú≈«‘◊π»-Ú≈«‘◊π» ‹ÍÁ∆¡ª Ì∂ «ÁÒª

È≈Ò «ÚÁ≈ ‘ج∆¡ªÕ ȘÁ∆’∆ √ø◊ È∂ Ï≈Ï≈ ‹∆ Á∂ ¡≥◊∆·∂ Í≈√ ‘∆

√ØÁπ Á≈ Á∆Ú≈È √‹≈«¬¡≈ ¡Â∂ ≈ Ú≈∆-Ú≈∆ ¡≈≈Ó ’∆Â≈Õ «¬√

≈ ϑπ √≈∂ ÍÃ∂Ó∆¡ª ˘ Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ √≈÷Ù≈ ÁÙÈ «ÁºÂ∂ ¡Â∂

„≈√ Á∂‰ Ú≈Ò∂ ’¬∆ ÍÃ’≈ Á∂ Ï⁄È Ú∆ ’∆Â∂Õ

‘π‰ ‘ ؘ Ï∂¡≥ √ø◊ «Í¡≈-Úº√ ‘Ø ’’∂ ◊πÁπ¡≈≈ √≈«‘Ï

¡≈™Á∆Õ √Ú∂∂-Ù≈Ó Á∆Ú≈È √‹Á≈Õ ’∆ÂÈ ¿∞Íø √Ú∂∂ √‘√«¥Â∆

√ÒØ’ª Á∆ ¡Â∂ Ù≈Ó ˘ ‹ÀÂ√∆ Á∆ Ú≈ Á∂ √ÒØ’ª Á∆ ’Ê≈ Í≥«‚Â

512

ÏıÙ∆√ «√øÿ ‹∆ («‹È∑ª Á∆ ¿∞⁄∂⁄∆ «‚¿±‡∆ ı≈Ò√≈ ‹∆ È∂ Ï≈Ï≈ ‹∆

Á∂ Áπ√«‘∂ Â’ «¬ºÊ∂ «‡’‰ Á∆ Â∂ ’Ê≈ ’È Á∆ Ò≈¬∆ √∆) Ó«‘Â∂

Ú≈Ò∂, ÏÛ∂ ÍÃ∂Ó È≈Ò ’Á∂Õ

‘π‰ ª Ì≈¬∆ Ú∆ «√øÿ ‹∆ Á∂ ’ÊÈ ¡È∞√≈ ºÏ∆ ˜≈ Á∂ ‘π’Ó

¡Â∂ «Ï‘Ø∫ Á∆ ÂÛ¯ Á∆ ÒÍ∂‡ «Ú⁄ Ï≈Ï≈ ‹∆ Á∆ «Í¡≈-Ì∆ «Èºÿ∆

Ô≈Á ‘ «‘Á∂ «Ú⁄ √Óج∆ ‘ج∆ √∆ :

È≈Ó √‹‰ Á≈ ‹∆Ì ⁄Û∑ «◊¡≈,

‹ª √º‹‰ ¿∞· Â∞«¡≈Õ

ÓºÒ Ò¬∂ ÁØ ÈÀ‰ ËÔ≈È È∂,

√Ï’ ˜≈ Á≈ Îπ«¡≈Õ

«Ï‘Ø∫ Á∂ ‘Ê √™Í ¡√≈˘,

‹∂ √‹‰! Âø» ≈˜∆Õ

Ô≈Á Â∞√≈‚∆ ¤∞‡∂ È √≈ÊØ∫,

ÍÔ≈ ‘∂ ¶» Íπ«Û¡≈®44® (Ò«‘ª Á∂ ‘≈ ”⁄Ø∫)

ppppppppppppppp

513

ç¹ÃÇÔðÅç¹ÃÇÔðÅç¹ÃÇÔðÅç¹ÃÇÔðÅç¹ÃÇÔðÅ

H ‹ÈÚ∆ AIHC ˘ √Ú∂∂ Á√ ’∞ Ú‹∂ ¡Á≈√≈ √ØË ’∂

√ø◊ È∂ Ï≈Ï≈ ‹∆ Á≈ ¡≥◊∆·≈ √ø’Ø«⁄¡≈ ¡Â∂ «‹Ú∂∫ Ï≈Ï≈ ‹∆

‘Á≈«¬Â ’ ◊¬∂ √È «’ :

ÓÀ ◊πÏ≈‰∆ ¡≈Ë≈π ‘À ◊πÏ≈‰∆ Ò≈«◊ ‘≈¿∞®8®

(Í≥È≈ 759)

¡È∞√≈ √≈‚≈ ‹∆ÚÈ ¡≈Ë≈ ◊πÏ≈‰∆ ‘ÀÕ √Ø «‹√ Ú∂Ò∂ √≈‚≈

«¬‘ Í≥‹ ̻’ √∆ ◊πÏ≈‰∆ ¿∞⁄≈È ¡Â∂ √ÃÚ‰ ’È ÂØ∫

¡√ÓºÊ ‘Ø ‹≈Ú∂ ÂÁ √≈‚∂ √∆ Á∆ «Óº‡∆ ˘ ◊πÁ∂Ú ‹∆ Á∂

ÍÃ’≈Ù ¡√Ê≈È ‘∂· ‚ø»ÿ≈ ‡Ø¡≈ Íπº‡ ’∂ √Ê≈ÍÈ ’ Á∂‰≈ ª

‹Ø √≈‚∆ «Óº‡∆ Á≈ Ú∆ ◊πÏ≈‰∆ ÂØ∫ «Ú¤ØÛ≈ È≈ ÍÚ∂Õ «¬‘ √∆

Á∆ «Óº‡∆ Ú∆ ◊πÏ≈‰∆ √π‰ ’∂ √Á≈ Ú≈√Â∂ √¯Ò ‘ØÚ∂Õ «¬√

‘π’Ó ¡È∞√≈ «ÍºÂÒ Á≈ «¬’ Úº‚≈ Ï’√≈ ω≈ ’∂ √≈≈

¡≥◊∆·≈ ¿∞√ «Ú⁄ Í≈ ’∂ ◊π» Ó‘≈≈‹ ‹∆ Á∂ ÍÃ’≈Ù ¡√Ê≈È

‘∂· ‚ø»ÿ≈ ‡Ø¡≈ Íπº‡ ’∂ ¿∞√ «Ú⁄ Ï’√≈ º÷, ¿∞Í √ø◊ÓÓ

Á∆ «√Ò≈ Ò≈ ’∂ √Á≈ Ò¬∆ ÏøÁ ’ «ÁºÂ≈ «◊¡≈Õ

AF ‹ÈÚ∆ AIHC, ¡ÀÂÚ≈ ˘ Ï≈Ï≈ ‹∆ Á≈ Áπ√«‘≈

ÓÈ≈¿∞‰ Á≈ «ÁÈ «ÈÔ ’∆Â≈ «◊¡≈ √∆ó«’™«’ AC-AD

‹ÈÚ∆ ˘ Ó≈ÿ∆ √∆ó«‹√ ’≈È √≈∂ Í≥Ê’ Ò∆‚ª ˘ πfi∂Ú∂∫

√ÈÕ √«‘‹ Í≈· ª F ‹ÈÚ∆ ˘ √√’≈ ¿∞Íø ‘∆ ¡øÌ

’ «ÁºÂ≈ √∆Õ AA ‹ÈÚ∆ ˘ √Ã∆ ¡÷≥‚ Í≈· √≈«‘Ï ¡øÌ

’’∂ AC ‹ÈÚ∆ ˘ Áπ√«‘∂ Ú≈Ò∂ «ÁÈ ÌØ◊ Í≈«¬¡≈ «◊¡≈Õ

AD ‹ÈÚ∆ ˘ ÁπÏ≈≈ «Î √Ã∆ ¡÷≥‚ Í≈· √≈«‘Ï ¡øÌ ’

«ÁºÂ≈ «◊¡≈ó«‹√ Á≈ ÌØ◊ AF ‹ÈÚ∆ ˘ √Ú∂∂ I Ú‹∂ «Í¡≈Õ

¿∞Íø Ï≈‘ ÷∂ «Ú⁄ ‹Ø Úº‚∆ √‡∂‹ ω≈¬∆ ◊¬∆ √∆, ¿∞Ê∂

√«‘‹ Í≈· Á≈ ÌØ◊ ÍÀ‰ ¿∞Íø ’∆ÂÈ ‘Ø«¬¡≈Õ

514

Ì≈Ú∂∫ Á≈√ «¬√ Í«ÚºÂz ¡√Ê≈È Á∆ √∂Ú≈ Á≈ Ì≈ ⁄πº’‰ ÂØ∫

¡√ÓºÊ √∆ ¡Â∂ È≈ ‘∆ «¬√ «˜øÓ∂Ú≈∆ ˘ √øÌ≈Ò‰≈ ⁄≈‘øπÁ≈ √∆1 Í

√Óπº⁄∂ Í≥Ê Á∆¡ª ¿∞µ⁄ Ùı√∆¡Âª ¡Â∂ √Ï √ø◊ Á∂ ‘π’Ó ¡È∞√≈

Á≈√ ˘ «¬‘ √∂Ú≈ ÒÀ‰ Ò¬∆ «√ fiπ’≈¿∞‰≈ «Í¡≈Õ Á√Â≈-ÏøÁ∆ Á∆

√Ó ‘ج∆Õ √Ã∆ ¡’≈Ò Âı √≈«‘Ï ÚºÒØ∫ «√øÿ √≈«‘Ï «◊¡≈È∆ «¥Í≈Ò

«√øÿ ‹∆, √Ã∆ ‘«Ó≥Á √≈«‘Ï ¡Â∂ √ÃØ. ◊π. ÍÃ. ’Ó∂‡∆ ÚºÒØ∫ √. ◊π⁄È

«√øÿ ‡Ω‘Û≈, ÁÓÁÓ∆ ‡’√≈Ò ÚºÒØ∫ Ï≈Ï≈ ·≈’∞ «√øÿ ‹∆, ÙÃØ. ¡’≈Ò∆

ÁÒ ÚºÒØ∫ √. ¿∞‹≈◊ «√øÿ √∂÷Úª, ’≈-√∂Ú≈ √øÍÃÁ≈Úª ÚºÒØ∫ Ï≈Ï≈

¿∞µÂÓ «√øÿ ‹∆, ¿∞Á≈√∆ √øÍÃÁ≈Úª ÚºÒØ∫ Ó‘ø √∂Ú≈Á≈√ ‹∆ ¡Â∂ «È‘ø◊

«√øÿ ‹Ê∂ÏøÁ∆ ÚºÒØ∫ Ï≈Ï≈ «È‘≈Ò «√øÿ ‹∆ È∂ √≈∂ Á√Â≈∂ «¬’º·∂ ’’∂

‘Ø √≈Ë»-Ó‘≈ÂÓ≈Úª È≈Ò Ò ’∂ «¬’ Úº‚∆ Á√Â≈ ω≈ ’∂ Á≈√

Á∂ «√ Â∂ √‹≈, «¬√ ¡√Ê≈È Á∆ √∂Ú≈ Á≈ Ì≈ º÷ «ÁºÂ≈Õ ¿∞ÍøÂ

√≈∂ Ó‘ªÍπ÷ª ¡÷≥‚ ’∆ÂÈ∆ ‹Ê∂ Á∂ ‹Ê∂Á≈ Ì≈¬∆ ≈Ó «√øÿ ‹∆ ¡Â∂

«¬Ò≈’∂ Á∂ ÍÂÚøÂ∂ ◊πÓπ÷ª È∂ Á√Â≈∂ ¡Â∂ Ó≈«¬¡≈ Ì∂‡≈ ’∆Â∆Õ

‹Ê∂Á≈ ‹◊Á∂Ú «√øÿ ÂÒÚø‚∆ ¡Â∂ «¬Ò≈’∂ Á∂ √≈∂ ¡ÀÓ.¡ÀÒ.¬∂.,

ÙÃØÓ‰∆ ’Ó∂‡∆ Á∂ ÓÀ∫Ϫ ¡Â∂ ÷≈Ò√≈ «Ú«Á¡’ √ø√Ê≈Úª ÚºÒØ∫ Ú∆

«√ØÍ≈¿∞ «ÁºÂ∂ ◊¬∂Õ ¡ºË∂ ÿ≥‡∂ «Ú⁄ «¬‘ √Ó Í»∆ ‘؉ ¿∞Íø ¡≈¬∂

ÍëÂÙ‡ «Ú¡’Â∆¡ª, √Ó»‘ Ó‘ªÍπ÷ª Â∂ Ò∆‚ √≈«‘Ï≈Ȫ È∂ Ï≈Ï≈

‹∆ ÚºÒØ∫ Í≥Ê ÍÃÂ∆ ’∆Â∆¡ª √∂Ú≈Úª ˘ Á√≈™«Á¡ª ‘Ø«¬¡ª ¡≈Í ‹∆

˘ Ù˪‹Ò∆¡ª Ì∂‡ ’∆Â∆¡ª ¡Â∂ Ï≈Ï≈ ‹∆ ˘ ’ΩÓ Á≈ ““Ó‘≈È-

Ù‘∆Á”” ’≈ «ÁºÂ≈Õ ¡≈Í ‹∆ Á∆ Ô≈Á ˘ Â≈˜≈ º÷‰ «‘ √.

◊π⁄È «√øÿ ‡Ω‘Û≈, ÍÃË≈È ÙÃØ. ◊π. ÍÃÏøË’ ’Ó∂‡∆ È∂ ¡≈Í ‹∆ Á∆

Â√Ú∆ ’∂∫Á∆ «√º÷ ¡‹≈«¬Ï ÿ √Ã∆ ¡≥«ÓÃÂ√ √≈«‘Ï Ò◊≈¿∞‰ Á≈

1. Ï≈Ï≈ ‹∆ ¡≈͉∂ √∆ «Ú⁄ «Ú⁄Á∂ √Ó∂∫ Á≈√ ˘ ’¬∆ Ú≈ «¬‘ √∂Ú≈ ’È

Ò¬∆ ’«‘ ⁄π’∂ √È, Í ÓÀ∫ Ï≈Ï≈ ‹∆ ˘ ‘ √Ó∂∫ «¬‘Ø Ï∂ÈÂ∆ ‘∆ ’È∆ «’

Ï≈Ï≈ ‹∆, ÓÀ∫ «¬√ √∂Ú≈ ˘ «ÈÏ≈‘π‰ Á∂ ÔØ◊ È‘ƒ Í ¡≈Í ‹∆ È∂ ’¬∆ Ú≈

«Í¡≈ «Ú⁄ «¬‘ Ïı«ÙÙ Á∂ Ï⁄È ‘∆ ’«‘‰∂ «’ ““ÂÀ˘ Ï‘πÂ∆ ÿ≈Ò ’È

Á∆ ÒØÛ È‘ƒÕ ¡√ƒ Â∂∂ Ò¬∆ √Ì ’∞fi ’ ¤º«‚¡≈ ‘À ¡Â∂ «‹Ú∂∫ √∆ «Ú⁄

«‘øÁ∂ Â∂≈ «ı¡≈Ò º÷Á∂ ‘ª, «¬√∂ Â∑ª √∆ ¤º‚‰ ¿∞Íø Ú∆ ¡√ƒ ‘Ó∂Ù≈

Â∂∂ È≈Ò ‘ª◊∂Õ”” Í ‹Á «Î Ú∆ Ȫ‘ ’’∂ Á≈√ Ï≈Ï≈ ‹∆ Á∆ ÍÃ√øÈÂ≈

È≈ ÒÀ √«’¡≈ ÂÁ ¡≈Í ‹∆ È∂ Ï⁄È ’∆Â≈ «’ ““√≈‚∂ ’«‘‰ Â∂ ª Âø»

Ó≥ÈÁ≈ È‘ƒ, √Óª ¡≈¿∞‰ Â∂ ¡≈Í∂ √ø◊ ¯À√Ò≈ ’ Á∂Ú∂◊∆Õ”” √Ó∂∫-√Ó∂∫ ¡≈Í

‹∆ ‘Ø Ú∆ Ïı«ÙÙª Ì∂ Ï∂¡≥ Ï⁄È ’Á∂ «‘øÁ∂, «‹È∑ª ˘ «Ò÷‰≈ ÔØ◊

È‘ƒ, Ï≈Ï≈ ‹∆ Á∂ ȘÁ∆’∆ √ø◊∆¡ª ˘ ÍÂ≈ ‘∆ ‘ÀÕ

515

¡ÀÒ≈È ’∆Â≈Õ «¬√ «ÁÈ «‹øÈ∆ ’∞ √ø◊ ¡≈¬∆, ¿∞√ Á≈ ¡≥Á≈˜≈

Ò≈¿∞‰≈ ’«·È √∆Õ ‘ Í≈√∂ «‹Ë Ú∆ «È◊∑≈ Ó≈Ø ‹È-√Ó»‘ Á≈ ·≈·ª

Ó≈Á≈ √Ó≥πÁ Ș ¡≈ «‘≈ √∆Õ ¡Á≈√ ¿∞Íø Á∂ˆ ÚÂ≈ ’∂ √≈∂

Á∆Ú≈È Á∆ √Ó≈ÍÂ∆ ’∆Â∆ ◊¬∆Õ

Á∆Ú≈È Á∆ √Ó≈ÍÂ∆ ¿∞Íø ◊π» ’≈ ¶◊ ‹Ø √Ú∂ ÂØ∫ ‘∆ ⁄Ò

«‘≈ √∆, ÒØÛ ¡È∞√≈ «‘øÁ∆ √ø◊ È∂ ¤«’¡≈Õ «’√∂ ÍÃ’≈ Á≈ ΩÒ≈

È‘ƒ √∆Õ ÏÛ∂ ¡ÁÏ ¡Â∂ ÌÀ-Ì≈ÚÈ∆ «Ú⁄ √≈∆ √ø◊ ‘∆ «‘Á∂ «Ú⁄

Ï≈Ï≈ ‹∆ Á∆ «Í¡≈∆-«Èºÿ∆ Ô≈Á ˘ √Óج∆ ¡≈Í ‹∆ Á∂ √∆’ «Ú¤ØÛ∂

Á∆ ’√’ ˘ ÓÈ «Ú⁄ √«‘øÁ∆ ‘ج∆ ¡≈ÍØ-¡≈͉∂ È◊ª ˘ ‘ΩÒ∆ ‘ΩÒ∆

«ÚÁ≈ ‘Ø ◊¬∆Õ

ppppppppppppppp

516

Á³Çåî ì¶éåÆÁ³Çåî ì¶éåÆÁ³Çåî ì¶éåÆÁ³Çåî ì¶éåÆÁ³Çåî ì¶éåÆ

Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ ¡≈͉∂ ‹∆ÚÈ-’≈Ò «Ú⁄ ‘ ͺ÷ ÂØ∫ Ï‘π √ø’Ø⁄Úª

‹∆ÚÈ ÏÂ∆ ’∆Â≈Õ ¡≈Í ‹∆ Ï‘πÂ∂ ÷Ò≈∂ ÂØ∫ ‘Ó∂Ù≈ √ø’Ø⁄ ’Á∂ Í

¡≈Í ‹∆ ÚºÒØ∫ Á∂Ù-«ÚÁ∂Ù «Ú⁄ È≈Ó Á∆ ıπÙÏج∆ Úø‚‰ ¡Â∂ Í≥Ê ÍÃÂ∆

’∆Â∆¡ª √∂Ú≈Úª √Á’≈ ‘ ◊π» È≈È’ È≈Ó-Ò∂Ú≈ ¡≈Í ‹∆ Á∆

Ùı√∆¡Â ÂØ∫ ÌÒ∆ ÍÃ’≈ ‹≈‰ø» ‘Ø «◊¡≈Õ ‹Ø ÍÃ≈‰∆ Ï≈Ï≈ ‹∆ Á∂ √∆

√Ó∂∫ ÁÙÈ È‘ƒ ’ √«’¡≈, ‘π‰ ¿∞√ Á∂ ÓÈ «Ú⁄ «÷º⁄ √∆ «’ ‹∂

¡√ƒ ¿∞√ Ó‘≈È ¡≈ÂÓ≈ Á∂ √∆’ ÁÙÈ È‘ƒ ’ √’∂ ª ¿∞√

¡√Ê≈È Á∆ Ë»Û∆ ˜» Í√∆¬∂, «‹√ ¡√Ê≈È Â∂ ÏÀ· ’∂ ¿∞‘Ȫ Ï∂¡≥Â

È≈Ó-«√ÓÈ ’∆Â≈, «‹√ È≈Ó-«√ÓÈ Á∆ Ï’Â √Á’≈ «√º÷∆ Á∆

Ó«‘’ Á∂Ù-«ÚÁ∂Ù «Ú⁄ ÎÀÒ∆ ‘À ¡Â∂ ¿∞‘Ȫ √Ó≈◊Óª «Ú⁄ ˜»

‘≈˜∆ Ì∆¬∂ó«‹È∑ª «Ú⁄ Ï≈Ï≈ ‹∆ √ø◊ª ˘ ÍÃÌ»-⁄ª È≈Ò ‹πÛÈ

Ò¬∆ ÍÃ∂È≈ ¡Â∂ ¡Ú√ ÍÃÁ≈È ’Á∂ ‘∂ √ÈÕ √ø◊ª √Ó≈◊Óª ¿∞Í

Ï∂¡≥ «¬’ºÂz ‘؉ Òº◊ ͬ∆¡ªÕ √«Â◊π» ‹∆ Á∆ ÍÃ∂È≈ ¡Â∂ √ø◊ Á∂

¿∞µÁÓ √Á’≈, Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ ¡≈͉∂ √Ó∂∫ ‹Ø «¬’ F@ × D@ Îπº‡ Á≈ Úº‚≈

‘≈Ò ’Ó≈ √«Â◊π» ‹∆ Á∂ ÍÃ’≈Ù Ú≈√Â∂ ¡Â∂ √ø◊ Á∆ «‘≈«¬Ù Ò¬∆

‹Ø B@-BB ’Ó∂ ω≈¬∂ √È, √«Â◊π» ‹∆ Á∆ ¡Í≈ «¥Í≈ Â∂

Ó‘ªÍπ÷ª ÚºÒØ∫ ÏıÙ∆ ÍÃ∂È≈ √Á’≈ ‘π‰ ¿∞√ «Ú⁄ Ú≈Ë≈ ‘؉ Òº◊≈Õ

ÊØÛ∑∂ ¡√∂ «Ú⁄ ‘∆ √ø◊ Á∆ «‘≈«¬Ù Ò¬∆ ‘Ø D@-DB ’Ó∂ ω

◊¬∂Õ ¡≥«ÓàÍÃ⁄≈ Ò¬∆ BG × EB Îπº‡ Á≈ «¬’ ‘Ø ‘≈Ò Ï‰ «◊¡≈ó

«‹√ ˘ ‘π‰ ““√ø Ï≈Ï≈ ‘È≈Ó «√øÿ Ô≈Á◊≈∆ Ò≈«¬ÏÃ∂∆ ¡Â∂

¡‹≈«¬Ï ÿ”” «Ú⁄ ÏÁÒ «ÁºÂ≈ «◊¡≈ ‘ÀÕ √ø◊ª Á∆ ‘≈«¬Ù∆

√‘»Ò ˘ Óπ÷ º÷’∂ ◊πÁπ¡≈≈ √≈«‘Ï «Ú÷∂ √Ã∆ ◊π» ≈Ó Á≈√ √≈«‘Ï

‹∆ Á∂ È≈™ Â∂ ““◊π» ≈ÓÁ≈√ «ÈÚ≈√”” Á∆ ¿∞√≈∆ ¡≈øÌ ’∆Â∆ «‹√

«Ú⁄ AIE ’Ó∂ (√Ó∂ ÒÀ‡∆È-Ï≈Ê»Ó) «Â¡≈ ‘Ø ◊¬∂ ‘È Â∂ ¡◊ª‘

¿∞√≈∆ ¡øÌ ‘ÀÕ

517

¡≥«Óà√ø⁄≈ Â∂ √Ã∆ ¡÷≥‚ Í≈· √≈«‘Ï ’È Ú≈√Â∂ CE × GE

Îπº‡ Á≈ ‘≈Ò «Â¡≈ ‘Ø «◊¡≈ ‘ÀÕ √ø◊ª Á∂ ¶◊ ¤’≈‰ Ú≈√Â∂ CE

Îπº‡ ⁄ΩÛ≈, AE@ Îπº‡ ¶Ï≈ ÙÀ‚ ω «◊¡≈ ‘ÀÕ ◊πÁπ¡≈≈ √≈«‘Ï Á∆

√øπÁÂ≈ ˘ ÚË≈‰ Ò¬∆ ÍÃ’≈Ù ¡√Ê≈È ¿∞Í ¤∂ Ó≥‹Ò≈ ABE Îπº‡ ¿∞⁄≈

◊øπÏ‹ «Â¡≈ ‘Ø «◊¡≈ ‘ÀÕ ‹ÒÁ∆ ‘∆ «¬’ Úº‚≈ ¶◊ ‘≈Ò Â∂ Á∆Ú≈È

‘≈Ò ÏÈ≈¿∞‰ Á∆ ‹Ú∆˜ ‘ÀÕ

Ó‘ªÍπ÷ª Á∆ Ô≈Á «Ú⁄ ‘π«Ù¡≈ÍπóÁ√»‘≈ Ó∂È Ø‚ ÂØ∫ ◊πÁπ¡≈≈

√≈«‘Ï ¡Â∂ ◊πÁπ¡≈≈ √≈«‘Ï ÂØ∫ «Í≥‚ Ï≈‘Ò∂ ¡Â∂ ÂÒÚø‚∆ Â’ CE

√‡∆‡ Ò≈¬∆‡ª Ò≈ ’∂ «¬√ Ó≈◊ Á≈ Ȫ ““√ø Ï≈Ï≈ ‘È≈Ó «√øÿ

Ó≈◊”” «÷¡≈ «◊¡≈ ‘ÀÕ

«Ï‹Ò∆ Á∆ ’Ó∆ ˘ Í»≈ ’È Ò¬∆ ÁØ ‹È∂‡ ı∆Á∂ ◊¬∂ ‘ÈÕ

√ø◊ Ҭ∆ ⁄≈‘-ÁπºË Á∆ √∂Ú≈ «‘ºÂ √«Â◊π» ‹∆ È∂ √ø◊ ˘ ÍÃ∂È≈

Á∂ ’’∂ Ï∂¡≥ ◊¿±¡ª-Óºfiª Ì∂‹ «ÁºÂ∆¡ª, «‹È∑ª Ú≈√Â∂ «ÂøÈ Úº‚∂

ÙÀµ‚ ¿∞√≈∂ ‘ÈÕ ◊πÁπ¡≈≈ √≈«‘Ï Á∂ √≈‘Ó‰∂ ‹Ø D½ ’È≈Ò ˜Ó∆È

√∆, ¿∞‘ Ú∆ ı∆Á ’∂ “ÒØ‘ ¶◊ ◊πÁπ¡≈≈ ≈ÓÍπ ÷∂Û≈ √≈«‘Ï” Á∂

Ȫ Ò≈ «ÁºÂ∆ ‘ÀÕ «Í¤Ò∂ √≈Ò ‘∆ «Í≥‚ Ï≈‘Ò∂ ⁄º’ÏøÁ∆ ‘Ø ‘∆ √∆Õ

’∞ºfi ÍÃ∂Ó∆¡ª ˘ Ï∂ÈÂ∆ ’∆Â∆ «’ «¬√ ¡√Ê≈È Á∂ È≈Ó ’ج∆ ˜Ó∆È

È‘ƒ ‘À, «‹√ ’’∂ ÍÙ»¡ª Ò¬∆ ‘∂ ͺ·∂ Ï∆‹‰ Ò¬∆ ¡Ω÷ ‘øπÁ∆ ‘ÀÕ

√Ø √ø◊ È∂ ◊π»-ÍÃ∂È≈ √Á’≈ E½ ¬∂’Û ˜Ó∆È “ÒØ‘ ¶◊ ◊πÁπ¡≈≈

≈ÓÍπ ÷∂Û≈ √≈«‘Ï” Á∂ Ȫ Á≈È ’ «ÁºÂ∆Õ «¬‘ √Ì Ï’Âª ¿∞√

È≈Ó-‹Í Á∆¡ª ‘∆ ‘È; «‹È∑ª ÍÃÂ∆ √«Â◊π» √Ã∆ ◊π» ¡‹È Á∂Ú

√≈«‘Ï ‹∆ Á∆ ¯πÓ≈È ‘À «’ :

«‹ÊÀ È≈Óπ ‹Í∆¡À ÍÃÌ «Í¡≈∂®

√∂ ¡√ÊÒ √Ø«¬È ⁄¿∞Ï≈∂® (Ó≈fi Ó: 5, Í≥È≈ 105)

√«Â◊π» ‹∆ ÚºÒØ∫ ÏıÙ∂ ‘π’Ó √Á’≈ Ó‘ªÍπ÷ª È∂ ¡≥«Óà√ø⁄≈

¡Â∂ ◊π«√º÷∆ ÍÃ⁄≈ Á≈ ‹Ø √Ï-√Ã∂Ù‡ ’≈‹ ¡ø«Ì¡≈ √∆, ’∞fi

È≈√«Â’ ÒØ’ª ¡Â∂ √Ó∂∫ Á∆ √’≈ È∂ ¿∞√ ˘ ÏøÁ ’≈¿∞‰ Ò¬∆

¡º‚∆-⁄؇∆ Á≈ ˜Ø Ò≈«¬¡≈ó«‹√ √Á’≈ Á≈√ ˘ ’¬∆ Ú≈ ‹∂Ò∑ ‹≈‰≈

«Í¡≈ ¡Â∂ ¡«Â √∆’ ÂÙºÁÁ Á≈ «Ù’≈ ωÈ≈ «Í¡≈Õ Í √«Â◊π»

‹∆ Á∆ ¡Í≈ Ïı«ÙÙ ¡Â∂ Ó‘ªÍπ÷ª Á≈ «Ó‘ Ì«¡≈ ‘ºÊ «√ ¿∞µÍ

‘؉ √Á’≈, ◊πÁ∂Ú ‹∆ È∂ ‘ ‹◊∑≈, ‘ ÍÃ’≈ Íú÷ º«÷¡≈ ’∆Â∆Õ

¡≥«ÓàÍÃ⁄≈ ‹Ø Í«‘Ò∂ ’∂ÚÒ ◊πÍπϪ ¡Â∂ ‘Ø √Ó≈◊Óª Â∂ ‘∆ ‘øπÁ≈

518

√∆ √Ø ‘π‰ ‘ √ø◊ªÁ ˘ √Ú∂∂ AA Ú‹∂ ¡≥«ÓÃÂ-√ø⁄≈ Á≈ ÍÃØ◊≈Ó

È∆Ô ’ «ÁÂ≈ ‘ÀÕ ‘ √ø◊ªÁ Â∂ Ï∂¡≥ ÍÃ≈‰∆ ◊π» ’∂ ÷≥‚∂ Ï≈‡∂

Á≈ ¡≥«Óऒ ’∂ ◊π» ⁄Ȫ È≈Ò ‹πÛÁ∂ ‘ÈÕ

«¬√ ÂØ∫ «¬Ò≈Ú≈ «‹√ Ú∆ È◊ «Ú⁄ ¡≥«Óà¡«ÌÒ≈÷∆, ¡≥«ÓÃÂ

¤’‰ Á∆ «¬º¤≈ º÷Á∂ ‘؉ó√Ø ¿∞√ È◊ «Ú⁄ ‹≈ ’∂ ¡≥«Óà√ø⁄≈

’∆Â≈ ‹ªÁ≈ ‘ÀÕ ’¬∆ Ú≈ ª «¬º’Ø «ÁÈ ‘∆ E-F ‹◊∑≈ Ú∆ ¡≥«ÓÃÂ

√ø⁄≈ Ò¬∆ Í≥‹ª «Í¡≈«¡ª Á∂ ‹Ê∂ «¬√ ¡√Ê≈È ÂØ∫ ‹ªÁ∂ ‘ÈÕ ¡≥«ÓÃÂ

√ø⁄≈ «‘ Í≥‹ª «Í¡≈«¡ª Á∂ ‹≈‰ Ò¬∆ ¿∞⁄∂∆ ÚÀÈ Ú∆ ı∆Á∆ ◊¬∆

‘ÀÕ

√Ã∆ ◊π» ◊ÃøÊ √≈«‘Ï ‹∆ Á∂ «ÏË √»Íª Á∆ √≈∂ «¬Ò≈’∂ «Ú⁄Ø∫

√øÌ≈Ò ’’∂ √Ã∆ ◊Ø«¬øÁÚ≈Ò √≈«‘Ï Í‘øπ⁄≈‰ Â∂ √Ã∆ ¡≥«ÓÃÂ√ √≈«‘Ï

ÂØ∫ ÈÚ∂∫ ◊π» ◊ÃøÊ √≈«‘Ï ‹∆ Á∂ √»Í «Ò¡≈ ’∂ È◊ª «Ú⁄ ¡ÁÏ

√«Â’≈ È≈Ò Í‘øπ⁄≈‰ Á∆ √∂Ú≈ Ú∆ «Èø ‹≈∆ ‘ÀÕ

◊πÏ≈‰∆ Á≈ «ÈË≈ ≈◊ª «Ú⁄ ’∆ÂÈ Á∆ «√÷Ò≈¬∆ Á∂‰

Ú≈√Â∂ √ø◊∆ Á∂ Ó≈‘ ÍÃØÎÀ√ ÷ ’∂ “Ì≈¬∆ ÓÁ≈È≈ ‹∆ ◊πÓÂ

√ø◊∆ «Ú«Á¡≈Ò≈” ÷Ø‘«Ò¡≈ ‘À, «‹√ «Ú⁄ DE Á∂ ’∆Ï «Ú«Á¡≈Ê∆

◊πÓ«Â √ø◊∆ Á∆ «Ú«Á¡≈ ÍÃ≈Í ’ ‘∂ ‘ÈÕ

Ï≈Ï≈ ‹∆ Á∂ √Ó∂∫ ÂØ∫ ⁄Ò ‘∂ √Ó≈◊Óª ÂØ∫ «¬Ò≈Ú≈ ‘Ø Ú∆ È≈Ó-

«√ÓÈ Á∂ √Ó≈◊Óª «Ú⁄ Ú≈Ë≈ ‘Ø«¬¡≈ ‘ÀÕ Ó‘ªÍπ÷ª Á∆ √≈Ò≈È≈

Ï√∆ ‘ √≈Ò D ‹ÈÚ∆ ˘ √ø◊ª ÏÛ∂ ¿∞ÂÙ≈‘ Â∂ ÍÃ∂Ó √«‘Â

ÓÈ≈™Á∆¡ª ‘ÈÕ Ï√∆ ÂØ∫ ⁄≈ «ÁÈ Í«‘Ò∂ È≈Ó-¡«Ì¡≈√ ’Ó≈¬∆

√Ó≈◊Ó «⁄¡≈ ‹ªÁ≈ ‘ÀÕ C-D ‹ÈÚ∆ Á∆ ≈ ˘ À‰ √Ï≈¬∆

’∆ÂÈ ‘øπÁ≈ ‘ÀÕ D ‹ÈÚ∆ √Ú∂∂ √Ã∆ ¡÷≥‚ Í≈· √≈«‘Ï ¡Â∂ √Ã∆

√«‘‹ Í≈·ª Á∂ ÌØ◊ ¿∞Íø √≈≈ «ÁÈ Úº‚∂ Í≥‚≈Ò «Ú⁄ Á∆Ú≈È √º‹Á∂

‘Èóª ‹Ø :

Ï≈Ï≈‰∆¡ª ’‘≈‰∆¡ª Íπ √Íπ ’∂«È®

(√ÒØ’ Ó: 3, Í≥È≈ 951)

Á∂ Óπ÷Ú≈’ Á∆ √¯ÒÂ≈ ’’∂ √«Â◊π» ‹∆ Á∂ ¿∞ÍÁ∂Ùª ¡Â∂ Ó‘ªÍπ÷ª

Á∂ ‹∆ÚÈ ÂØ∫ ÍÃ∂È≈ ÒÀ ’∂ ¡√ƒ ¡≈͉∂ ‹∆ÚÈ ˘ ‘Ø ¿∞⁄∂≈ ⁄πº’∆¬∂

¡Â∂ ◊πÓ«Â Ó≈◊ Á∂ «ÁzÛ∑ Ë≈È∆ ω ’∂ ¡≈͉∂ ÒØ’ √π÷∆-ÍÃÒØ’

√π‘∂Ò∂ ’ √’∆¬∂Õ

519

«¬‘ √∆, ¡ÈßÂ-Ù’Â∆ Á∂ ÁØ∫ ÚØ√≈¬∂, ÁÀÚ∆-◊π‰ª È≈Ò √Ù≈

¿∞√ «Í¡≈∂ ‘« ‹∆ Á∂ «Í¡≈∂ Á∆ √ø÷∂Í ‹∆ÚÈ-◊≈Ê≈ «‹√ È∂ ¿∞√

Ù‘π Á∂ ◊Ò Òº◊‰ Á∆ ‹≈⁄ «√÷≈¬∆Õ

¡≥ «Ú⁄ √«Â◊π» Á∂ ⁄Ȫ «Ú⁄ ¡Á≈√ ‘À «’ :

Ï∆ ‘∆, ‘π‰ Ï∆ ⁄Ò∆ ‘À,

Ï∆ ‹≈¬∂◊∆ «¬’ «ÁÈÕ

«¤È-«¤È Ô≈Á Í’∂ «ÒÚ Ï‰ ‹≈¬∂,

ω∂ √ÁÀÚ∆ «¬‘ «¤ÈÕ

ÂÒ∂ Ò¬∂ ÏÂ∂∂, Ù‘π ‹∆!

ÌπºÒ fi≈Â∆¡ª Ó≈∂,

Ù≈Ò≈! ÙÈ Ò≈‹ ‘π‰ Í≈ÒØ,

√ÓÊ ’Ø«¬ È Â∞¤ «ÏÈÕ

““Á∂‘π √‹‰ ¡√∆√Û∆¡≈

«‹¿∞ ‘ØÚÀ √≈«‘Ï «√¿∞ Ó∂Ò””®3®

√∂Ú≈ «√øÿ (√øÂ)

◊πÁπ¡≈≈ ≈ÓÍπ ÷∂Û≈

‚≈. ◊Û∑∆ÁÚ≈Ò≈,

«˜Ò≈ ‘π«Ù¡≈Íπ (Í≥‹≈Ï)

3-10-1990 ÎØÈ : @AHHF-F@CCD

520

ÕÕ √ÒØ’∞ ®

◊πÁ∂Ú Ó≈Â≈ ◊πÁ∂Ú «ÍÂ≈

◊πÁ∂Ú √ π¡≈Ó∆ ÍÓ∂√ π≈®

◊πÁ∂Ú √÷≈ ¡«◊¡≈È Ìø‹È∞

◊πÁ∂Ú Ï ø«ËÍ √‘ØÁ≈®

◊πÁ∂Ú Á≈Â≈ ‘« È≈Óπ ¿∞ÍÁ∂√À

◊ πÁ∂Ú Ó ≥ ∞ «È ØË≈®

◊πÁ∂Ú √ª«Â √«Â Ïπ«Ë Ó»«Â

◊πÁ∂Ú Í≈√ Í√ Í≈®

◊πÁ∂Ú Â∆Êπ ¡≥«Ó à√ ØÚ π

◊π «◊¡≈È Ó‹È∞ ¡ÍøÍ≈®

◊πÁ∂Ú ’Â≈ √«Ì Í≈Í ‘Â≈

◊πÁ∂Ú Í«Â ͫÚ ’≈®

◊πÁ∂Ú ¡≈«Á ‹π◊≈«Á ‹π◊π ‹π◊π

◊πÁ∂Ú Ó≥Â∞ ‘« ‹«Í ¿∞Ë≈®

◊πÁ∂Ú √ø◊«Â ÍÃÌ Ó∂«Ò ’« «’Í≈

‘Ó Ó»Û Í≈Í∆ «‹Â∞ Ò«◊ Â≈®

◊πÁ∂Ú √«Â◊ππ Í≈ÏÑÓπ ÍÓ∂√π

◊πÁ∂Ú È≈È’ ‘« ÈÓ√’≈®1®

521

åÃòÆð» çÅ ò¶ðòÅåÃòÆð» çÅ ò¶ðòÅåÃòÆð» çÅ ò¶ðòÅåÃòÆð» çÅ ò¶ðòÅåÃòÆð» çÅ ò¶ðòÅ

A. √º⁄÷≥‚Ú≈√∆ √ø Ï≈Ï≈ ‘È≈Ó «√øÿ ‹∆ E

B. Ï≈Ï≈ ‹∆ ‹Á ≈ÓÍπ ÷∂Û≈ Á∆ Ê∂‘ ˘ Ì≈◊ Ò≈¿∞‰ ¡≈¬∂ GF

C. Ï≈Ï≈ ‹∆ ¡≈͉∂ √’∂ Ì≈Úª È≈Ò GG

D. Ï≈Ï≈ ‹∆ Í≥‹ª «√øÿª √Ó∂ ◊πÁπ¡≈≈ ≈ÓÍπ ÷∂Û≈

Á≈ ȃ‘ ÍºÊ º÷Á∂ ‘ج∂ BDB

E. Ï≈Ï≈ ‹∆ Á≈ √ø ’Â≈ «√øÿ ‹∆ ı≈Ò√≈ È≈Ò «ÓÒ≈Í BDC

F. Ï≈Ï≈ ‹∆ ËÓ-Ô∞ºË ÓØ⁄∂ ”⁄ «◊ïÂ≈∆ Á∂‰ ÂØ∫ Í«‘Ò∂

√Ã∆ ¡’≈Ò Âı √≈«‘Ï ÂØ∫ «√ØÍ≈˙ ÒÀ‰ √Ó∂∫ DIB

G. ËÓ-Ô∞ºË ÓØ⁄∂ «Ú⁄ «◊ïÂ≈∆ Á∂‰ ÂØ∫ Í«‘Ò∂

◊π. Ó≥‹∆ √≈«‘Ï Á∆Ú≈È ‘≈Ò «Ú⁄ Ï≈Ï≈ ‹∆ ˘

«√‘∂ Í≈ ’∂ «ÚÁ≈«¬◊∆ «ÁøÁ∂ ‘ج∂ ÓØ⁄≈ «‚’‡∂‡

√ø ‘⁄øÁ «√øÿ ÒΩ∫◊ØÚ≈Ò DIC

H. ËÓ-Ô∞ºË ÓØ⁄≈ ¯ø‚ «Ú⁄ Ï≈Ï≈ ‹∆ ÚºÒØ∫ GE,@@@/- π.

Á∆ ÊÀÒ∆ ÓØ⁄≈ «‚’‡∂‡ √ø ‘⁄øÁ «√øÿ ÒΩ∫◊ØÚ≈Ò

˘ Ì∂‡ ’Á∂ ‘ج∂ √ø Ï≈Ï≈ ‹ÈÀÒ «√øÿ ‹∆ ı≈Ò√≈ DIF

I. ËÓ-Ô∞ºË ÓØ⁄∂ «Ú⁄ «◊ïÂ≈∆ Á∂‰ ÂØ∫ Í«‘Ò∂

◊π. Ó≥‹∆ √≈«‘Ï Á∆Ú≈È ‘≈Ò «Ú⁄ Ï≈Ï≈ ‹∆ ˘ «√‘∂

Í≈ ’∂ «ÚÁ≈«¬◊∆ «ÁøÁ∂ ‘ج∂ √ø Ï≈Ï≈ ‹ÈÀÒ «√øÿ

‹∆ ÷≈Ò√≈ DIG

A@. Ï≈Ï≈ ‹∆ Á∂ ¡≥«ÂÓ ÁÙÈ EAD

AA. Ï≈Ï≈ ‹∆ Á∆ ¡≥«ÂÓ Ô≈Â≈ «Ú⁄ Ù≈ÓÒ ‘؉ Ú≈Ò∆

√ø◊ Á≈ «ÁzÙ EAE

AB. ◊πÁπ¡≈≈ ≈ÓÍπ ÷∂Û≈ Á∆ Í«‘Ò∆ «¬Ó≈ EBB

AC. ◊πÁπ¡≈≈ ≈ÓÍπ ÷∂Û≈ Á∆ ÈÚƒ «¬Ó≈ EBC

AD. √∂Ú≈ «√øÿ (√øÂ) EBF

522

ê¹ðÅå¼åò ÇÂÇåÔÅ×ðÅîê¹ð Ö¶óÅê¹ðÅå¼åò ÇÂÇåÔÅ×ðÅîê¹ð Ö¶óÅê¹ðÅå¼åò ÇÂÇåÔÅ×ðÅîê¹ð Ö¶óÅê¹ðÅå¼åò ÇÂÇåÔÅ×ðÅîê¹ð Ö¶óÅê¹ðÅå¼åò ÇÂÇåÔÅ×ðÅîê¹ð Ö¶óÅ

Ì»◊ØÒ’ √«ÊÂ∆

≈ÓÍπ ÷∂Û∂ Á≈ Ê∂‘ (Mound) ‘π«Ù¡≈Íπ ÂØ∫ Á√»‘≈, Óπ’∂∆¡ª

Â∂ Í·≈Ȓ؇1 ‹≈‰ Ú≈Ò∆ ‹ÈÀÒ∆ √Û’ Â∂ AH Ó∆Ò Á∆ «ÚºÊ

Â∂ «Í≥‚ Ó≈¤∆¡ª2

Á∂ Ò«‘øÁ∂ Í≈√∂ ’ج∆ ÁØ ’∞ ÎÒª◊ Â∂ Ú≈«’¡≈

‘À, ‹Ø «˜Ò∑≈ ‘π«Ù¡≈Íπ √Ï Â«‘√∆Ò Â∂ Ê≈‰≈ Ìøπ◊≈ «Ú⁄ ÍÀ∫Á≈

‘ÀÕ AIDG ¬∆. ÂØ∫ Í«‘Òª ¡≥◊∂˜ ≈‹ √Ó∂∫ «¬‘ Ê∂‘ Í«‘Òª

«‘√∆Ò Á√»‘≈ «Ú⁄ Ú≈«’¡≈ √∆Õ √ø√≈ Á∂ È’Ù∂ Â∂ «¬√

Íπ≈È Â∂ «¬«Â‘≈√’ Ê∂‘ Á∆ √«ÊÂ∆ (Location) CB «‚◊∆ E’

ÒÀ‡∆⁄»‚ (⁄ΩÛ≈¬∆) ¡Â∂ C@ «‚◊∆ EH’ ÒΩ∫◊∆⁄»‚ (¶Ï≈¬∆) Â∂

‘ÀÕ √Ê≈«È’ ÂΩ Â∂ «¬‘ Ê∂‘ ⁄Û∑Á∂ Í≈«√˙∫ «Í≥‚ Ó≈¤∆¡ª2

ͺ¤Ó ÚÒØ∫ «Í≥‚ ◊Ø«¬øÁÍπ3 Ò«‘øÁ∂ ÚÒØ∫ «Í≥‚ Ï≈‘Ò≈

4 ¡Â∂

Áº÷‰ ÚÒØ∫ «Í≥‚ ÂÒÚø‚∆ ‹º‡ª5 «Ú⁄ «ÿ«¡≈ ‘Ø«¬¡≈ ‘ÀÕ «¬√

Ê∂‘ Á∆¡ª ‘ºÁª ¿∞ÍØ’Â «Í≥‚ª È≈Ò Ò◊Á∆¡ª ‘È, Í

√’≈∆ ’≈ˆ˜ª (Govt. Records) «Ú⁄ ◊Ø«¬øÁÍπ «Í≥‚ Á∆ ‘ºÁ

«Ú⁄ ‘ÀÕ ‹Ø ¡≥◊∂˜ √’≈ Á∂ Í≥‹≈Ï Á∂ √»Ï∂ Á∆ «‹ºÂ «Í¤Ø∫

ÏøÁØÏ√ √Ó∂∫ ¡≈«¬¡≈ √∆Õ «¬√ Ê∂‘ Á∂ «¬Á «◊Á Á∂ «Í≥‚ª

1. «˜Ò∑≈ ◊πÁ≈√Íπ Á∆ «‘√∆Ò Á≈ ‘À‚’∞¡≈‡, ‹Ø ◊πÁ≈√Íπ ÂØ∫ ËÓÙ≈Ò≈

Ú≈Ò∆ √Û’ Â∂ √«Ê ‘À, ‹Ø Í·≈‰∆¡ª ≈‹Í»Âª Á∂ ≈‹ Á∆ ≈‹Ë≈È∆ ‘øπÁ≈

√∆Õ «¬‘ Ù«‘ «ÁºÒ∆ ÂØ∫ ‹øÓ» ’ÙÓ∆ ‹≈‰ Ú≈Ò∆ ‹ÈÀÒ∆ √Û’ Â∂ ¤≈¿∞‰∆

Ú∆ ‘ÀÕ

2. ‘ÁÏ√ Èß: DD, ·≈‰≈ ‘«¡≈‰≈ó’∞Ò ’Ï≈ ˜Ó∆È A@E ‘À’‡∂¡

3. ‘ÁÏ√ Èß: DB, ·≈‰≈ ‘«¡≈‰≈ó’∞Ò ’Ï≈ ˜Ó∆È CFC ‘À’‡∂¡

4. ‘ÁÏ√ Èß: DG, ·≈‰≈ ‘«¡≈‰≈ó’∞Ò ’Ï≈ ˜Ó∆È AGB ‘À’‡∂¡

5. ‘ÁÏ√ Èß: DF, ·≈‰≈ ‘«¡≈‰≈ó’∞Ò ’Ï≈ ˜Ó∆È AHA ‘À’‡∂¡

523

Á∆ ÓΩ‹»Á≈ ‘ºÁ ÏøÁ∆ √øÈ AHEC ¬∆. «Ú⁄ ¡≥◊∂˜ √’≈ È∂,

Í≥‹≈Ï Á∂ Í«‘Ò∂ ÏøÁØÏ√ √Ó∂∫ ’∆Â∆ √∆Õ «¬‘ ‘ºÁÏøÁ∆ ‡Ø‚

ÓÒ1

¡’Ï Ï≈ÁÙ≈‘ Á∂ Ú˜∆ Á∆ ‘ºÁÏøÁ∆¡ª Á∂ ¡≈Ë≈ Â∂

‘ج∆ √∆ Í ¡≥◊∂˜ √’≈ Á∆ ˜Ó∆È Á∆ Úø‚ Ú˜∆ ‡Ø‚

ÓÒ È≈ÒØ∫ ÚË∂∂ «Ú√Ê≈ ¡Â∂ ͺ’∂ „ø◊ Ú≈Ò∆ √∆ ‹Ø Ì≈ Á∂

¡≈˜≈Á ‘؉ Á∂ √Ó∂∫ ÂØ∫ ¡º‹ Â’ ¿∞‘Ø «√√‡Ó ⁄«Ò¡≈ ¡≈ «‘≈

‘ÀÕ

«¬«Â‘≈√

≈ÓÍπ Ê∂‘ Á≈ Ȫ ¬∂È≈ ‘∆ Íπ≈‰≈ ‘À, «‹øÈ≈ Í≥‹≈Ï ¡Â∂ Ì≈Â

Á∂ ‘Ø Íπ≈ÂÈ Ê∂‘ ‘ÈÕ Ê∂‘ª Á≈ «¬«Â‘≈√, √«Ó¡ª √«Ó¡ª Á∂ Áπº÷ª-

√πº÷ª Á∆¡ª ÿ‡È≈Úª Á∂ «ÎÒÓª Á∂ fiÒ’≈«¡ª Úª◊ ‘ÀÕ «‹È∑ª Á∆¡ª

’∞÷ª ˘ ÎØÒ‰ È≈Ò ‘ √Ó∂∫ Á∂ «¬«Â‘≈√’, √«Ì¡≈⁄≈’, Ë≈Ó’,

Ó’≈È ¿∞√≈∆ Â∂ ‘Ø ‘ √Ó∂∫ Á∆ ø◊‰ Á∆¡ª ‘»-Ï-‘» Â√Ú∆ª

«È’Ò ¡≈™Á∆¡ª ‘ÈÕ Íπ≈ºÂÚ∆ (Archaeology) Á∂ Ó≈«‘ª È∂ Ê∂‘ª

Á∆ ÷πÁ≈¬∆ ’’∂ √Ó∂∫ √Ó∂∫ Á∆¡ª ÿ‡È≈Úª ˘ ÒÛ∆Ú≈ ‹ØÛ ’∂ Í»∂

«¬«Â‘≈√ ˘ ‹∆Ú ’∆Â≈ ‘ÀÕ Í≥‹≈Ï Â∂ Ì≈ «Ú⁄ ‘∆ È‘ƒ ÏÒ«’

√ø√≈ Á∂ ’ØÈ∂ ’ØÈ∂ «Ú⁄ √’≈ª ¡Â∂ «Ú«◊¡≈È∆¡ª È∂ ʬ∂‘ª Á∆¡ª

÷πÁ≈¬∆¡ª «Ú⁄ Ï‘π «˜¡≈Á≈ «ÁÒ⁄√Í∆ ÒÀ ’∂, ◊π˜∆¡ª √Á∆¡ª

«Ú⁄ ‘ج∂ ÒØ’ª Á∆ «‘‰∆ Ï«‘‰∆, ËÓ, Ô∞ºË, ¯√ÒÏ≈Û∆ Â∂ ‘

‹∆ÚÈ Íº÷ ¿∞Â∂ ØÙÈ∆¡ª Í≈¬∆¡ª ‘ÈÕ «¬√ Ê∂‘ Á∆ ’∞º÷ «Ú⁄ Ï‘πÂ

’∞fi ´«’¡≈ ‹≈ÍÁ≈ ‘À, ‹Ø Ï≈’≈«¬Á≈ ÷πÁ≈¬∆ (Regular excavation)

≈‘ƒ ‘∆ ÍÂ≈ Ò◊ √’Á≈ ‘ÀÕ «¬‘ ◊ºÒ Ô’∆È∆ ‘À «’ «’√∂ Ú∂Ò∂ «¬√

Ê∂‘ Á≈ ÿ∂≈ AE@-B@@ ¬∂’Ûª «Ú⁄ √∆Õ ⁄Û∑Á∂ ¡Â∂ Ò«‘øÁ∂ Í≈√ƒ ÁØ

ÈÁ∆¡ª Ú◊Á∆¡ª √Èó«‹È∑ª Á∂ «⁄øÈ∑ ¡º‹ Ú∆ «ÓÒÁ∂ ‘ÈÕ «¬È∑ª Á∂

«ÈÓÒ ‹Ò «¬ÊØ∫ Á∂ ‹∆Úª ¡Â∂ ÍÙ»¡ª Á∆ ‹∆ÚÈ Á∆ ‘ ÒØÛ ˘

1. Ò≈‘Ω Á≈ «¬’ ÷Â∆, ¡’Ï, ÓπˆÒ Ï≈ÁÙ≈‘ Á≈ Ú˜∆ ¿∞Ó≈ Â∂ Á∆Ú≈ÈÕ

AEH@ ¬∆. «Ú⁄ Ïø◊≈Ò Á≈ √»Ï∂Á≈ ω≈«¬¡≈ «◊¡≈ √∆Õ ‡Ø‚ ÓÒ È∂ √≈∂

Ì≈ Á∆ ˜Ó∆È ˘ Í«‘Ò∆ Ú∂ Ó≈Í ’∂ «˜Ó∆Á≈ª «Ú⁄ Â’√∆Ó ’’∂ ¿∞È∑ª

˘ Ó≈Ò’ ω≈ ’∂ √’≈∆ Ò◊≈È Óπ’º ’∆Â≈ √∆Õ Ù∂Ù≈‘ √»∆ È∂ ¿∞√

˘ «’Ò∑≈ π‘Â≈√ «˜Ò∑≈ ‹∂‘ÒÓ (Í≈«’√Â≈È) Á≈ ω≈¿∞‰ Ò¬∆ «¬ø⁄≈‹

ω≈«¬¡≈ √∆Õ ¿∞√ Á∆ ÓΩ A@ ÈÚøÏ, AEHI ˘ ‘ج∆ √∆Õ

524

Í»≈ ’Á∆¡ª √ÈÕ ÁÈØ∫ ÈÁ∆¡ª «ÙÚ≈Ò’ Á∆¡ª Í‘≈Û∆¡ª «Ú⁄Ø∫ √≈≈

√≈Ò Ú◊Á∆¡ª «‘øÁ∆¡ª √È, Í ‘˜≈ª √≈Òª Á∂ ¶Ï∂∂ Í≥Ë È∂ ËÂ∆

¿∞Â∂ ‘ج∂ ¿∞ÒºÊ-ÍÒºÊ È∂ «¬È∑ª Á∂ √Á∆Ú∆ √«Â¡ª ˘ ÏÁÒ «ÁºÂ≈

‘ÀÕ ¡≥◊∂˜ √’≈ «Á¡ª «’≈‚ª «Ú⁄ «¬√ Ê∂‘ ˘ ““’∞‘È≈””

«Ò«÷¡≈ ‘À, ‹Ø ¯≈√∆ Ì≈Ù≈ Á≈ ÙÏÁ ‘À ““¡Ê ‘È Íπ≈‰≈, Ïπº„≈,

̺«‹¡≈, ‡πº‡≈ ¡ÊÚ≈ ÷Û√»’ ‘ج∂ Á÷ Á∂ √∂∫’ ÷≈Ë∂ Óπº„ Úª◊ øπ‚-

Ó≥π‚Õ””

«˜Ò∑≈ ‘π«Ù¡≈Íπ Á∂ Ê∂‘

«¬√ «¬Ò≈‘∆ Íπ√Â’ Á∂ «Ú√Ê≈ ˘ ¶Ï≈ È≈ ’È Á∂ «ı¡≈Ò

È≈Ò «¬√ Ê∂‘ Á∂ «¬«Â‘≈√ ˘ «˜Ò∑≈ ‘π«Ù¡≈Íπ Á∂ Ê∂‘ª Â’ ‘∆

√∆Ó ’È≈ ÓπÈ≈√Ï ‘ØÚ∂◊≈Õ «˜Ò∑≈ ‘π«Ù¡≈Íπ Á∂ «√ÓΩ Ê∂‘ª «Ú⁄Ø∫

„ØÒÚ≈‘≈ ¡Â∂ ¡‹Û≈Ó Íπ≈ÂÈ ‘È, «‹È∑ª Á∆ Ó‘ºÂÂ≈ Ì≈Â∆ Ê∂‘ª

Á∆ ÍºË È≈Ò ‹πÛÁ∆ ‘ÀÕ Á»‹∂ Á‹∂ Á∂ «¬√ «˜Ò∑∂ Á∂ Ê∂‘ª «Ú⁄Ø∫ ˜‘»≈,

≈ÓÍπ ÷∂Û≈ ¡Â∂ Á√»‘≈ Á∂ Ê∂‘ ¡≈™Á∂ ‘ÈÕ ‘π«Ù¡≈Íπ ÂØ∫ AE Ó∆Ò

¡Â∂ ‘«¡≈‰≈ ÂØ∫ I Ó∆Ò «ÙÚ≈«Ò’ Í‘≈Û∆¡ª Á∂ ⁄Ȫ «Ú⁄

Ú≈«’¡≈ «Í≥‚ „ØÒÚ≈‘≈ ÂØ∫ Ï‘π Íπ≈ÂÈ √«Ó¡ª Á∆¡ª Ï‘π √≈∆¡ª

Ú√±¡ª «ÓÒ∆¡ª ‘È, «‹Ú∂∫ «‘øÁ» Â∂ ‹ÀÈ ËÓª Á∆¡ª Ó»Â∆¡ª,

≈«‹¡ª Á∆¡ª Ó»Â∆¡ª, ÓØ‘ª, Ó≥«Á ¡Â∂ ‘«Ê¡≈Õ Í≥‹≈Ï √’≈

Á≈ Íπ≈ºÂÚ «ÚÌ≈◊ (Archaeological Dept.) ¡º‹ Ú∆ «¬√ Ê∂‘ Á∆

÷πÁ≈¬∆ ’Ú≈ «‘≈ ‘ÀÕ ¡‹Û≈Ó1 Á≈ Ê∂‘, ‘π«Ù¡≈Íπ ÂØ∫ Î◊Ú≈Û≈

‹≈‰ Ú≈Ò∆ √Û’ «Í≥‚ ¡«‘≈‰≈ ’Òª2 Á∂ Ò«‘øÁ∂ Í≈√∂ „≈¬∆ «ÂøÈ

Ó∆Ò Â∂ √«Ê ‘À, ‹Ø „ØÒÚ≈‘≈ Á∂ Ê∂‘ È≈ÒØ∫ Ú∆ Íπ≈‰≈ ‹≈ÍÁ≈ ‘ÀÕ

«¬ÊØ∫ ÓØ∆¡≈ ¡Â∂ ◊πÍÂ≈ Ï≈ÁÙ≈‘ª ÂØ∫ Ú∆ Ï‘π ͫ‘Òª Á∂ ÍÀ√∂ «√º’∂-

1. ‘ÁÏ√ Èß: BD@ó’∞Ò ’Ï≈ ˜Ó∆È ICH ‘À’‡∂¡˜ ·≈‰≈ √Á «˜Ò∑≈

‘π«Ù¡≈Íπ, ’≈‘∆-√≈‘∆ «Í≥‚ª Á∂ Áº÷‰ ÚÒ ¡Â∂ ÿ«Û¡≈Ò «Í≥‚ ÂØ∫ ⁄ÛÁ∂

ÚÒ Ú≈«’¡≈ ‘ÀÕ

2. ‘ÁÏ√ Èß: BFIó’∞Ò ’Ï≈ ˜Ó∆È AAAH ‘À’‡∂¡˜, ·≈‰≈ √Á, «˜Ò∑≈

Â∂ «‘√∆Ò, ‘π«Ù¡≈ÍπóÎ◊Ú≈Û≈ ÂØ∫ ‘π«Ù¡≈ÍπóÍ·≈Ȓ؇ Ú≈Ò∆ √Û’

Â∂ Ú≈«’¡≈ ‘ÀÕ È≈» Óπ√ÒÓ≈È ≈‹Í»Âª Á≈ «Í≥‚ √∆, ‹Ø Ì≈ ¡Â∂

Í≈«’√Â≈È Á∆ Úø‚ «Í¤Ø∫ Ï≈ª Í≈«’√Â≈È ÂØ∫ ¡≈¬∂ Ú÷ Ú÷ «Í≥‚ª Á∂ ÒØ’ª

˘ Ú√‰ Ò¬∆ ʪ, «ÁºÂ∆ ◊¬∆ √∆Õ

525

ÓØ‘ª-Ó»Â∆¡ª, ‘«Ê¡≈ ¡Â∂ „∂∆ ‘ج∂ ͬ∂ «¬È√≈Ȫ Â∂ ÍÙ»¡ª Á∂

«Í≥‹ «ÓÒ∂ ‘ÈÕ ˜‘»ª1 Á≈ Ê∂‘, ‹¶Ë Â∂ Á√»‘≈ Ú≈Ò∆ √Û’ Á∂

Ò«‘øÁ∂ Í≈√∂ ‡ª‚≈ ¿∞ÛÓπÛ ÂØ∫ «ÂøÈ ⁄≈ Ó∆Òª Â∂ Áº÷‰ ÚÒ Ú≈«’¡≈

‘À, Í «¬‘ Ê∂‘ ≈ÓÍπ ÷∂Û≈ È≈ÒØ∫ Ï‘π ÿº‡ Íπ≈‰≈ ‘À, «‹√ «Ú⁄Ø∫

«√¯ ÁØ ’∞ √Ω √≈Ò Á∆¡ª ‘∆ Íπ≈‰∆¡ª Ú√±¡ª «ÓÒ∆¡ª ‘ÈÕ

≈ÓÍπ ÷∂Û≈ Ê∂‘

¿∞ÍØ’Â √≈«¡ª Ê∂‘ª È≈ÒØ∫ ““≈ÓÍπ ÷∂Û≈, Ê∂‘”” Á∆ Úº÷∆ ◊ºÒ

‘ÀÕ Í≥‹≈Ï Á∂ √≈∂ Íπ≈ÂÈ Ê∂‘ª «Ú⁄Ø∫ «¬‘ Ê∂‘ ““√≈«Í¡≈”” Ê∂‘ ‘ÀÕ

√≈«Í¡≈ Ê∂‘ «¬√ Ò¬∆ ¡≈«÷¡≈ ‹ªÁ≈ ‘À «’ «’√∂ √Ó∂∫ ¡⁄≈È’ ºÏ∆

’ØÍ È∂ «¬√ «Í≥‚ ˘ ˆ’ ’ «ÁºÂ≈ √∆, ‹Ø ’¬∆ √Á∆¡ª ◊π˜ ‹≈‰

È≈Ò Ú∆ Ï≈’∆ Á∂ √øÔ∞’ Í≥‹≈Ï Á∂ Ê∂‘ª Úª◊, «¬√ Ê∂‘ Â∂ ÓπÛ Ú√Ø∫

È‘ƒ ‘Ø √’∆Õ ºÏ∆ ’ØÍ ˘ ºÏ Á≈ Ȫ ‘∆ Á» ’ √’Á≈ ‘À, ‹Ø

√⁄÷≥‚Ú≈√∆ √ø Ï≈Ï≈ ‘È≈Ó «√øÿ ‹∆ Á∆ ÿØ Âͺ«√¡≈ Á∂ √Á’∂

«¬Ê∂ ÓπÛ Ú√Ø∫ ‘ج∆ ‘ÀÕ ≈ÓÍπ ÷∂Û≈ Á≈ Ê∂‘, Ó‘ø‹ØÁ≈Ø2

(ÓØ«¬¡ª Á∆

„∂∆) «√øË Í≈«’√Â≈È Á∂ Ê∂‘ Úª◊ ‘∆ ¡⁄≈È’ ˆ’ ‘Ø «◊¡≈ √∆Õ

√ø Ï≈Ï≈ ‘È≈Ó «√øÿ ‹∆ È∂ √Ó∂∫ √Ó∂∫ «√ «¬√ Ê∂‘ ¡≥Á ˆ’

‘ج∆¡ª »‘ª ¡Â∂ ‘Ø ’¬∆ Ú≈Í∆¡ª ÿ‡È≈Úª Á≈ «˜’ ÷πºÒ∑∂ ÂΩ Â∂

¡≈͉∂ √∂Ú’ª Í≈√ ’∆Â≈ √∆ Â∂ ¿∞È∑ª Á≈ fiÒ’≈≈ √≈¯ √≈¯ «¬√

Íπ√Â’ «Ú⁄ √ø √∂Ú≈ «√øÿ ‹∆ È∂ ¡≥«’ ’∆Â≈ ‘ÀÕ

Ì≈ Á∆ «¬‘ ÏÁ«’√ÓÂ∆ ‘∆ ‘À «’ Óπ√ÒÓ≈Ȫ Á∂ √Ó∂∫ Á∂

«’≈‚ √øÌ≈Ò∂ È‘ƒ ◊¬∂Õ √πÌ≈«Ú’ ‘∆ «‘øÁ» ≈«‹¡ª Á∂ √Ó«¡ª Á∂

‘≈Ò≈ «¬√ Â∑ª Á‹ ‘ج∂ È‘ƒ «ÓÒÁ∂, «‹Ú∂∫ Óπ√ÒÓ≈Ȫ Á∂ √Ó∂∫ Á∂Õ

1. ‘ÁÏ√ Èß: Bó’∞Ò ’Ï≈ ˜Ó∆È ACAE ‘À’‡∂¡˜ó·≈‰≈ ‡ª‚≈ «‘√∆Ò

Á√»‘≈, «˜Ò∑≈ ‘π«Ù¡≈Íπ ‹¶Ë ÂØ∫ Í·≈Ȓ؇ ‹≈‰ Ú≈Ò∆ ‹ÈÀÒ∆ √Û’

Â∂ Ò«‘øÁ∂ Í≈√∂ ÁØ ’∞ Ó∆Òª Á∆ «ÚÊ Â∂ √«Ê ‘ÀÕ

2. ÁπÈ∆¡≈ Á∂ Úº‚∂ Úº‚∂ Ê∂‘ª «Ú⁄Ø∫ «¬’ Ê∂‘ √»Ï≈ «√øË (Í≈«’√Â≈È) Á∂ «˜Ò∑≈

Ò’≈È≈ «Ú⁄ Ú≈«’¡≈ ‘ÀÕ «¬√ Ê∂‘ Á∆ ÷πÁ≈¬∆ AIBB ¬∆. «Ú⁄ Ùπ» ‘Ø¬∆

√∆, ‹Ø ¡º‹ Â’ ⁄≈¨ ‘ÀÕ «¬√ Ê∂‘ «Ú⁄ «’√∂ √Ó∂∫ ˆ’ ‹≈‰ Á∂ ’≈È

‘ «¬’ ⁄∆˜ ¡≈͉∂ ¡≈͉∂ ¡√Ò∆ »Í «Ú⁄ «ÓÒ∆ ‘À «‹È∑ª «Ú⁄ ¿∞√ √Ó∂∫

Á∆ √ÌÔÂ≈ Á∆ ‹∆¿±∫Á∆ ‹≈◊Á∆ Â√Ú∆ ‘ÀÕ «Ó≥‡◊πÓ∆ Á∂ Ù«‘ ÂØ∫

(Í≈«’√Â≈È) AE Ó∆Òª Á∆ «ÚºÊ Â∂ ‘ÛºÍ≈ Á∂ Ê∂‘ Ú∆Õ

526

Óπ√ÒÓ≈È, ¡≥◊∂˜ ¡Â∂ Ô‘»Á∆ ’ΩÓª «¬«Â‘≈√ ˘ ͺ’∂ ÍÀƒ «Ò÷Á∆¡ª

¡Â∂ √øÌ≈ÒÁ∆¡ª ¡≈¬∆¡ª ‘È, «‹√ Á∆ Ì≈ «Ú⁄ ‘ √Ó∂∫ ÊπÛ∑ ‘∆

‘ÀÕ «√¯ ¡’Ï Ï≈ÁÙ≈‘ Á∂ √Ó∂∫ Ì≈Â∆ «¬«Â‘≈√ ˘ Í«‘Ò≈ ÓΩ’≈

«Ó«Ò¡≈ ‹Á «’ ¡’Ï Á∂ ÁÏ≈∆¡ª È∂ Ì≈Â∆ ‹∆ÚÈ Á∂ ‘ ºÊ

Á≈ «’≈‚ ’≈«¬Ó ’∆Â≈Õ ¡≈¬∆È∂-¡’Ï∆ ’Â≈ Ú˜∆ ¡Ï» ¯˜Ò1

Á≈ Í«‘Ò≈ ◊∂˜∆‡∆¡ ¡≈¯ «¬ø‚∆¡≈ ‘À, «‹√ «Ú⁄ Ì≈ Á∂ ‘ √»Ï∂

Á∆ ˜Ó∆È, Í‘≈Ûª ¡Â∂ ÈÁ∆¡ª È≈«Ò¡ª ˘ Ó≈«Í¡≈, ˜Ó∆ÈÁ≈ª

(Ó≈«Ò’ª) ˘ √’≈∆ ͇∂ Á∂ ’∂ ˜Ó∆Ȫ Â∂ ‹≈«¬Á≈Áª Á∂ Ó≈Ò’

ω≈«¬¡≈, ‹Ø Ì≈ Ҭ∆ ¡’Ï Ï≈ÁÙ≈‘ Á∆ «¬’ √Á∆Ú∆ Á∂‰ √∆Õ

¡≥◊∂˜ √’≈ È∂ ÓπˆÒ Ï≈ÁÙ≈‘ª Á∂ „ª⁄∂ ˘ ‘∆ ÊØÛ∑∆ Ï‘π √ØË

’’∂ ‹≈∆ «÷¡≈Õ

¡≥◊∂ √’≈ Á∆ ¡≈ÓÁ

¡≥◊∂˜ √’≈ È∂ Í≥‹≈Ï Á∂ √»Ï∂ ˘ ͺ’∆ Â∑ª AHDI ¬∆. «Ú⁄

¡≥◊∂˜∆ ‘’±Ó «Ú⁄ Ù≈ÓÒ ’∆Â≈ √∆Õ Í AHDF ¬∆. «Ú⁄ «√º÷ª Â∂

¡≥◊∂˜ª Á∆ Í«‘Ò∆ ÒÛ≈¬∆ √Ó∂∫ Á«¡≈ «Ï¡≈√ Â’ Á≈ Í≥‹≈Ï,

¡≥◊∂˜ √’≈ Á∂ Í∂‡∂ ÍÀ ⁄πº’≈ √∆Õ Í≥‹≈Ï Á∂ √≈∂ «˜«Ò∑¡ª «Ú⁄Ø∫ √Ì

ÂØ∫ Í«‘Òª «˜Ò∑≈ ‘π«Ù¡≈Íπ Á≈ ÏøÁØÏ√ AHEB ¬∆. «Ú⁄ ’∆Â≈ √∆Õ

«¬√ ÏøÁØÏ√ √Ó∂∫ Ó≈Ò Á∂ Ó«‘’Ó∂ Á∂ ÏÛ∂ ‹Ï≈’≈ ¡¯√ª ˘ «¬‘

’øÓ √øÌ≈«Ò¡≈ «◊¡≈ √∆Õ «‹‘Ȫ Á∆ Á∂÷-Ì≈Ò «‚͇∆ ’«ÓÙÈ ¡≈Í

’Á≈ √∆Õ ÏøÁØÏ√ √Ó∂∫ ‘ «Í≥‚ Á∆ ˜Ó∆È ‘ Ó≈Ò’ ˘ ¿∞√ Á∂

«‘º√∂ ÓπÂ≈Ï’ √’≈∆ ÂΩ Â∂ Á‹ ’∆Â∆ ◊¬∆, «‹√ Á≈ √Á∆Ú∆

«’≈‚ ¡º‹ Â’ ⁄«Ò¡≈ ¡≈ «‘≈ ‘ÀÕ «¬√ ÓΩ’∂ Â∂ ‹≈«¬Á≈Á Á∆

Úø‚ Á∂ È≈Ò È≈Ò «¬’ Ï‘π «Èº◊ ’øÓ «¬‘ ‘Ø«¬¡≈ «’ ‘ «Í≥‚

˘ √’≈∆ «’≈‚ª «Ú⁄ Ï‰È Ú∂Ò∂ ¿∞√ «Í≥‚ Á∂ Úº‚∂ Ú‚∂«¡ª Í≈√Ø∫

1. Ù∂ı ¡ÏÒ ¯˜Ò ““¡Ò≈Ó∆”” AEEA ¬∆. «Ú⁄ Ù∂ı ÓÏ≈’ È◊Ø∆ Á∂ ÿ ÍÀÁ≈

‘Ø«¬¡≈ √∆ ‹Ø ’º‡Û Óπ√ÒÓ≈È È‘ƒ √∆Õ ¡’Ï Ï≈ÁÙ≈‘ Á≈ ÏÛ≈ «Í¡≈≈

Ú˜∆ √∆Õ ¯≈√∆ ¡Â∂ ¡Ï∆ Ì≈Ù≈Úª Á≈ Ó‘≈È «ÚÁÚ≈È √∆Õ ¿∞√ √Ó∂∫

Á≈ Ï‘π ں‚≈ «¬«Â‘≈√’≈ √∆, «‹√ È∂ ¡≈͉∂ √Ó∂∫ Á≈ Ì≈Â∆ «¬«Â‘≈√

¿∞⁄∆ ÍºË Á≈ «Ò«÷¡≈ √∆Õ ¡’ÏÈ≈Ó≈ ¡Â∂ ¡≈¬∆È∂-¡’Ï∆ ‹◊ Íë√ºË

«Ò÷ª ‘ÈÕ

527

Á‹ ’∆Â∂ ◊¬∂ ‘ ÂºÊ Á∆ Â√Á∆’ ’Ú≈¬∆ Â∂ È≈Ò ‘∆ ¿∞√ «Í≥‚

Á∂ «¬«Â‘≈√ ˘ ¿∞√ «Í≥‚ ¡Â∂ «¬Ò≈’∂ Á∂ «√¡≈‰∂ ÒØ’ª Í≈√Ø∫ Íπº¤ ’∂

Á‹ ’∆Â≈ «’ ¿∞‘ «Í≥‚ ’Á ¡Â∂ «’√ È∂, «’√ √Ó∂∫ ¡≈Ï≈Á ’∆Â≈

√∆Õ «¬√ «Í≥‚ Á∆¡ª ͫں Ê≈Úª, «‹Ú∂∫ ◊πÁπ¡≈∂, Ó≥«Á, Ó√«‹Áª

¡Â∂ Ê∂‘ª Á≈ ‘≈Ò Ú∆ Á‹ ’Ú≈«¬¡≈ «◊¡≈ √∆Õ ÂÒÚø‚∆ ‹º‡ª1

‹Ø ¿∞√ Ú∂Ò∂ Í؇∂ ‹º‡ª2 Á≈ «Í≥‚ √∆, Á∂ Í≥⁄ª È∂ ≈ÓÍπ ÷∂Û≈ Ê∂‘ Ï≈∂

¬∂È≈ ‘∆ Áº«√¡≈ «’ «¬√ «Í≥‚ (ÂÒÚø‚∆ ‹º‡ª) Á∂ Ò«‘øÁ∂ ÚºÒ ⁄≈

√Ω ’Óª Á∆ «ÚºÊ Â∂ «¬’ Ê∂‘ ‘À ‹Ø ÏÛ≈ √◊Â≈ Ê∂‘ ‘À, ◊À ¡≈Ï≈Á

‘ÀÕ «¬‘ «Ï¡≈È AHEB ¬∆. Á≈ ‘ÀÕ

ÁøÁ ’Ê≈

«¬‘ ◊ºÒ √π‰È «Ú⁄ ¡≈¬∆ ‘À «’ ≈ÓÍπ ÷∂Û∂ Á≈ Ê∂‘ ¬∆√Ú∆

√Á∆ ÂØ∫ «ÂøÈ √Ω √≈Ò Í«‘Òª ÿπº◊ Ú√Á≈ «Í≥‚ √∆Õ ‘π«Ù¡≈Í𠫬Ò≈’∂

Á∂ ⁄≈ ≈«‹¡ª Á∆¡ª «¡≈√ª ““ÈßÁ≈ ⁄Ø3 ¡Ò≈⁄Ω

4 ÏÒ≈⁄Ω

5 ¡Â∂

◊π‰≈⁄Ω √Ó∂∫ «¬√ ÿπº◊ Ú√Á∂ «Í≥‚ Á≈ Ê∂‘ ÍÀ ⁄πº’≈ √∆Õ ⁄Ω Á∂ ¡Ê

‘È, Â≈‹-ÂıÂ-◊ºÁ∆ (Canopy)Õ «¬‘ ⁄≈ ≈‹∂ √Ó’≈Ò∆ ‘ج∂ ‘È Â∂

Ó‘ªÌ≈ Á∂ ‹ø◊ √Ó∂∫ Ú∆ ⁄Û∑Á∆¡ª ’Ò∑ª «Ú⁄ √ÈÕ ’ΩÚª È∂ ‘≈

1. ‘ÁÏ√ ÈßÏ DF, ’∞ºÒ ’Ï≈ ˜Ó∆È AHA ‘À’‡∂¡˜, Ê≈‰≈ ¡Â∂ √Ï

«‘√∆Ò Ìøπ◊≈Õ

2. «√º÷ ‹º‡ª Á≈ ◊Ø ‹Ø «˜Ò∑≈ ‘π«Ù¡≈Íπ «Ú⁄ ‘ÈÕ «¬‘ ‹º‡ ¡≈͉≈ «Í¤Ø’Û

«√Ï∆¡È ≈«‹¡ª È≈Ò ‹ØÛÁ∂ ‘È, ‹Ø «¬’ √Ω √≈Ò ¬∆√Ú∆ √øÈ «Ú⁄ Í≥‹≈Ï

«Ú⁄ ¡≈¬∂ √ÈÕ √øÔ∞’ Í≥‹≈Ï Á∂ √≈«¡ª «˜«Ò∑¡ª «Ú⁄ «ÓÒÁ∂ √ÈÕ

Í≈«’√Â≈È «Ú⁄ Ú∆ Í؇∂ Óπ√ÒÓ≈È ‹º‡ª Á∂ «Í≥‚ √ÈÕ

3. ‘ÁÏ√ Èß: ABA, ’∞ºÒ ’Ï≈ ˜Ó∆È DEC ‘À’‡∂¡˜, Ê≈‰≈ ‘«¡≈‰≈, «˜Ò∑≈

‘π«Ù¡≈Íπ, Íπ≈ÂÈ √«Ó¡ª «Ú⁄ «‘øÁ» ⁄øÁ Ïø√∆ ≈«‹¡ª Á∆ ≈‹Ë≈È∆ ‘øπÁ≈

√∆, Í Óπ√ÒÓ≈È ’≈Ò «Ú⁄ È≈» Óπ√ÒÓ≈È ≈‹Í»Âª Á≈ ≈‹ √∆Õ

4. ‘ÁÏ√ Èß: AIC, ’∞ºÒ ’Ï≈ ˜Ó∆È ABGC ‘À’‡∂¡˜, Ê≈‰≈ ¡Â∂ «‘√∆Ò

ÏÒ≈⁄ΩÕ

5. ‘ÁÏ√ Èß: AB, ’∞ºÒ ’Ï≈ ˜Ó∆È GGB ‘À’‡∂¡˜, Ê≈‰≈ Ó≈«‘ÒÍπ,

«‘√∆Ò ◊Û∑Ùø’, «˜Ò∑≈ ‘π«Ù¡≈Íπ, ‹√Ú≈Ò ≈‹Í»Âª Á≈ «Í≥‚ ‘ÀÕ «¬√

«Í≥‚ «Ú⁄ Ï‘π Íπ≈ÂÈ Ó≥«Á ‘À, «‹√ Á∆ √ÁÌ≈ÚÈ≈ Á» Á» Â’ ÎÀÒ∆

‘ج∆ ‘ÀÕ

528

÷≈‰ «Í¤Ø∫ «¬√ «˜Ò∑∂ «Ú⁄ ‘∆ ÏÈÚ≈√ ’º«‡¡≈ √∆Õ «Ò÷Â∆ «’≈‚ª

¡Â∂ ÁøÁ ’Ê≈Úª ¡È∞√≈ ¿∞‘ ’≈¯∆ √Óª Á√»‘≈, ◊Û∑Á∆Ú≈Ò≈, ≈ÓÍπ

÷∂Û≈, „ØÒÏ≈‘≈, ÈßÁ≈⁄Ω, Ì≈Ó, Ò√≈Û≈1 «Ú⁄ ¡≈Ó «Ú⁄Á∂ ‘∂ √ÈÕ

«’≈‚ª «Ú⁄ ¡≈¬∆ «¬‘ ◊ºÒ √ͺه ‘À «’ Ó‘ªÌ≈ ‹ø◊ «Ú⁄ ‘≈

÷≈ ’∂ ’ΩÚ, AC √≈Ò Á√»‘∂ Á∂ ≈‹∂ «Ú≈ Á∆ √∂Ú≈ «Ú⁄ ‘∂ √È

Â∂ «¬‘Ȫ AC √≈Òª «Ú⁄ ‘π«Ù¡≈Íπ Á∂ «¬Ò≈’∂ «Ú⁄ ‘∆ ‘∂Õ Á√»‘≈

Á∂ Ú≈√∆ ¡º‹ Â’ «ÈÓ∂ Ó≥»‘ Á√»‘≈ ˘ «Ú≈ Á∆ È◊∆ ¡≈÷Á∂ ‘ÈÕ

«Ú≈ ≈‹≈ ÏÛ≈ ËÓ≈ÂÓ≈, Í‹≈Í≈Ò’ Â∂ ÏÛ≈ ÔØË≈ √∆Õ ¿∞√ Á∂

≈‹ «Ú⁄ Í‹≈ ÏÛ∆ √π÷∆ √∆Õ ÒØ’ƒ ¿∞√ Á∆ Á∂ګ¡ª Úª◊ «¬º˜Â-

Ó≈È ’Á∂ √ÈÕ «¬‘ Ú≈«¬Â ≈‹≈ Ú∆≈ Á∆ Ó‘≈ÈÂ≈ ¡Â∂ ‘ÓÈ

«Í¡≈≈ ‘؉ Á∆ ÍÃÂ∆’ ‘ÀÕ Á√»‘≈ ÓπˆÒ ≈‹ «Ú⁄ Ú∆ ÏÛ∆ ≈‹È∆Â’

Ó‘ºÂÂ≈ Ú≈Ò∆ ʪ ‘∆ ‘ÀÕ ¡’Ï Ï≈ÁÙ≈‘ Á∂ √Ó∂∫ «Ú⁄ ‘π«Ù¡≈Íπ2

¡Â∂ Ï‹Ú≈Û≈3 ¡‹∂ ‘Ø∫Á «Ú⁄ È‘ƒ ¡≈¬∂ √ÈÕ Ï≈Ï Á∂ ‘º«Ò¡ª Â’

1. ‘ÁÏ√ Èß: CHC ’∞ºÒ ’Ï≈ ˜Ó∆È DC@ ‘À’‡∂¡˜, Ê≈‰≈ Â∂ «‘√∆Ò

◊Û∑Ùø’, «˜Ò∑≈ ‘π«Ù¡≈ÍπÕ

2. «˜Ò∑≈ ‘π«Ù¡≈Íπ Á≈ ‘À‚’∞¡≈‡Õ «¬√ Ù«‘ Á∆ ‘Ø∫Á Ï≈∂ ÁØ «Ï¡≈È Íë√ºË

‘ÈÕ Í«‘Ò≈ «¬‘ «’ ¡º‹ ÂØ∫ FH@ Ú∑∂ Í«‘Òª Ù«‘ÈÙ≈‘ Óπ‘øÓÁ ‡π◊«È¡≈’

¿∞Î ¡Ò¯ ıª Á∂ ÁØ «ÁÚ≈È ‘◊Ø«ÏøÁ ¡Â∂ ≈Ó≈ ⁄øÁ Á∆¡ª ’Ø«ÙÙª È≈Ò

¡≈Ï≈Á ‘Ø«¬¡≈ √∆Õ Á»‹∂ «Ï¡≈È ¡È∞√≈ Ï‹Ú≈Û≈ Á∂ «‘‰ Ú≈Ò∂ ‘π«Ù¡≈

ı≈È È∂ ¡≈͉∂ Ȫ Â∂ ¡≈Ï≈Á ’∆Â≈ √∆Õ ¡≥◊∂˜ √’≈ È∂ AHEB-EC «Ú⁄

«ÙÚ≈Ò’ Á∆¡ª Í‘≈Û∆¡ª «Ú⁄Ø∫ «È’ÒÁ∂ ⁄Ø¡ ˘ ‹Ø «¬√ ¡≈Ï≈Á∆ ˘ ‘ √≈Ò

ÈÙ‡ ’ ‹ªÁ≈ √∆, ˘ ÈºÊ Í≈¬∆ √∆Õ Íº’∂ ÏøÁ Ò≈¿∞‰ Ò¬∆ C@ ‘˜≈ πͬ∂

Á∆ Ò≈◊ È≈Ò Í≈‰∆ Á∆ «√ºË∆ Ó≈ ÏøÁ ‘Ø ◊¬∆ √∆Õ AH@I ¬∆√Ú∆ «Ú⁄

Ó‘≈≈‹≈ ‰‹∆ «√øÿ Á∂ ≈‹ Á≈ «¬’ «‘º√≈ √∆Õ «Ó√ »Í Ò≈Ò «¬√ «¬Ò≈’∂

Á≈ ◊ÚÈ Ê≈«Í¡≈ «◊¡≈ ª ¿∞√ È∂ «√º÷ ≈‹ Á∆ «¬√ «¬Ò≈’∂ Á∆ ≈‹Ë≈È∆

‘π«Ù¡≈Íπ ω≈¬∆ √∆Õ

3. ‘ÁÏ√ Èß: CEE, ’∞ºÒ ’Ï≈ ˜Ó∆È IBC ‘À’‡∂¡˜, Ê≈‰≈ √Á, «‘√∆Ò

Â∂ «˜Ò∑≈ ‘π«Ù¡≈Íπ, «¬’ ¤Ø‡≈ «‹‘≈ ’√Ï≈ ‘π«Ù¡≈Íπ ÂØ∫ ¿±È≈ ‹≈‰ Ú≈Ò∆

√Û’ Â∂ „≈¬∆ Ó∆Òª Á∆ «ÚºÊ Â∂ √«Ê ‘ÀÕ Óπ√ÒÓ≈Ȫ Á∂ √Ó∂∫ «¬√ «¬Ò≈’∂

Á∆ Ï‘π ӑºÂÂ≈ Ú≈Ò∆ ʪ √∆Õ Ó«‘Ó»Á ◊˜ÈÚ∆ Á∂ √Ó∂∫ «¬’ Íë√ºË Óπ√ÒÓ≈È

Ï≈‹» ÏØ≈ È∂ ¡≈͉∂ Ȫ Â∂ «¬Ê∂ Ù«‘ ¡≈Ï≈Á ’∆Â≈ √∆Õ «¬√ Ù«‘ Á≈

«Ú√Ê≈ AB Â∂ AH Ó∆Òª «Ú⁄ √∆Õ ÚÍ≈ Á≈ Ï‘π ں‚≈ ’∂∫Á √∆Õ ¡’Ï

Ï≈ÁÙ≈‘ Á∂ Ú˜∆ ‡Ø‚ ÓÒ È∂ «¬√ Ù«‘ ˘ ’¬∆ «‘«√¡ª «Ú⁄ Úø«‚¡≈ *

529

«¬‘ «¬Ò≈’≈ ⁄øÁ Ïø√∆ ≈‹Í»Âª Á∂ ¡Ë∆È «‘≈ «‹√Á∂ ‹≈-ÈÙ∆È

√øÈ AIDG Â’ ¤Ø‡∆¡ª Ó؇∆¡ª «¡≈√ª Á∂ ≈‹∂ ‘∂Õ

Óπ√ÒÓ≈È ’≈Ò

Ì≈ «Ú⁄ Óπ√ÒÓ≈Ȫ Á≈ ≈‹ Ì≈Ú∂∫ ¡º·Úƒ √Á∆ ¬∆. ÂØ∫ ¡≈øÌ

‘Ø«¬¡≈ √∆ Í Í≈‰∆Í Á∆ Í«‘Ò∆ ÒÛ≈¬∆ AEBF ¬∆√Ú∆ Â’ «¬√

«¬Ò≈’∂ «Ú⁄ ⁄øÁÏø√∆ ’∞ºÒ Á∂ ≈«‹¡ª Á≈ ‘∆ ≈‹ «‘≈ √∆, «Î

Ú∆ Óπ√ÒÓ≈Ȫ Á≈ «¬’ÂÁ≈, Ï≈’∆ Í≥‹≈Ï ¡Â∂ Ì≈ ڪ◊ «¬√

«¬Ò≈’∂ «Ú⁄ Ú∆ ÚËÁ≈ ÚËÁ≈ «√÷ Â∂ Íπº‹ «◊¡≈ √∆Õ

¡Ó∆ ÂÀÓ» Á≈ ‘ºÒ≈

‹ÈÚ∆ ACII ¬∆√Ú∆ ˘ ¡Ó∆ ÂÀÓ» «ÁºÒ∆ Á∆ Ó≈-Úº„ ¡Â∂

´º‡-Ó≈ ’È «Í¤Ø∫ ’ª◊Û≈ Á∂ Ó≥«Áª ˘ „≈‘π‰ ¡Â∂ «‘øÁ» ≈«‹¡ª

˘ ´º‡‰ Ò¬∆ Á»È Á∂ √Â∂ ØÍÛ ÂØ∫ ’ª◊Û∂ ÚºÒ Ú«Ë¡≈ √∆Õ ¿∞√

√Ó∂∫ «¬√ «¬Ò≈’∂ Á∂ ÒØ’ª ˘ Ì≈∆ ̺‹-ÁΩÛ Í¬∆ √∆Õ Ì≈Ú∂∫ ¡Ó∆ ÂÀÓ»

Á≈ Ë≈Ú≈ ’ª◊Û∂ Â∂ ‘∆ √∆ Í ¯Ω‹ Á∂ ’∞fi Á√Â∂ ◊Û∑Ùø’, ‘«¡≈‰≈,

Á√»‘≈ Â∂ Í·≈Ȓ؇ «Ú⁄ Á∆ ¶ÿÁ∂ ‘ج∂ ‹øÓ» Ò≈◊∂ ÂÀÓ» Á∆¡ª ¯Ω‹ª

˘ «ÓÒ∂ √ÈÕ «¬‘Ȫ Óπ√ÒÓ≈È Á√«Â¡ª È∂ Ú∆ √Â∂ «Ú⁄ ÒØ’ª Á∆

Ó≈-Úº„ ¡Â∂ ´º‡-Ó≈ ’∆Â∆ √∆Õ Ú≈«¬Â ‘À «’ ¿∞‘Ȫ ¯Ω‹∆

Á√«Â¡ª «Ú⁄Ø∫ ’∞fi ’∞ È∂ «¬√ Ê∂‘ Í ‘¯Â≈ ÁØ ‘¯Â∂ ◊π˜≈∂ √ÈÕ

«¬√ «¬Ò≈’∂ Á∂ ÓπÒ≈«‰¡ª È∂ ¯Ω‹∆ Á√«Â¡ª ˘ ≈ÙÈ-Í≈‰∆ Ú∆

Íπº‹Á≈ ’∆Â≈ √∆Õ

Ï≈Ï √Ó∂∫

Â∞˜’∂-Ï≈Ï∆ «Ú⁄ (Ï≈Ï Á∆ √Ú≈«È¡≈ ¿∞Ó∆) Ï≈Ï, Í«‘Ò∂

ÓπˆÒ Ï≈ÁÙ≈‘ È∂ ≈ÓÍπ ÷∂Û≈ Á∂ ¡≈Ò∂-Áπ¡≈Ò∂ Á≈ «¬«Â‘≈√ «Ò«÷¡≈

‘À, ‹Ø ÏÛ≈ Ó‘ºÂÚÍ»È ‘ÀÕ Ï≈Ï Á∆¡ª ¯Ω‹ª, Í≈‰∆Í Á∆ Í«‘Ò∆

* Á∂ Ú˜∆ ‡Ø‚ ÓÒ È∂ «¬√ Ù«‘ ˘ ’¬∆ «‘«√¡ª «Ú⁄ Úø«‚¡≈ √∆Õ ¡≥◊∂˜ª

Á∆ ¡≈ÓÁ È≈Ò Ï‹Ú≈Û∂ Á∆ ʪ ‘π«Ù¡≈Íπ È∂ ÒÀ Ò¬∆Õ ¡≈¬∆È∂-¡’Ï∆

«‹ÒÁ ÁØ Á∂ Í≥È∂ CB@ ¡È∞√≈ «¬√ Ù«‘ Á∆ ˜Ó∆È Á≈ ’∞Ò ’Ï≈ ABCFC

«Úÿ∂, BD,BEHAC ˜Ó∆È Á≈ √’≈∆ Ó≈Ò∆¡≈, C@ ÿØÛ √Ú≈ ¡Â∂ C@@

ÍÀÁÒ ¯Ω‹ ‘ √Ó∂∫ ‘≈˜ «‘øÁ∆ √∆Õ «˜¡≈Á≈ ¡≈Ï≈Á∆ ÷«‘∂ ‹º‡ª Á∆ √∆Õ

530

ÒÛ≈¬∆ (AEBF) ÒÛÈ ÂØ∫ Í«‘Òª Ò≈‘Ω1 Â∂ ’Ò≈ÈΩ

2 ÂØ∫ ’≈‘˘Ú≈È

3

¶ÿ ’∂ «Ï¡≈√ Á«¡≈ Í≈ ’’∂ ◊πÁπ¡≈≈ ◊È≈ √≈«‘Ï4 (¡‹∂

‘Ø∫Á «Ú⁄ È‘ƒ √∆ ¡≈«¬¡≈) Á√»‘≈ ÂØ∫ ‘∂·ª ¶ÿ ’∂ Ï≈Ï Á∆¡ª ¯Ω‹ª

≈ÓÍπ ÷∂Û∂ Á∂ Ê∂‘ Â∂ Íπº‹∆¡ª √ÈÕ ¿∞µ⁄∆ ¡Â∂ √πº«÷¡Â ʪ Ú∂÷ ’∂

«’Ò∑≈ ÓÒΩÂ5, «‹√ Á∂ ÷≥‚≈ ¡º‹ Ú∆ ‘«¡≈‰≈ ’√Ï≈ ÚºÒØ∫ ⁄Û∑Á∂

ÚºÒ «ÂøÈ-⁄≈ Ó∆Òª Á∆ «ÚºÊ Â∂ Ú∂÷∂ ‹≈ √’Á∂ ‘ÈÕ ‘ºÒ≈ ’È ÂØ∫

Í«‘Òª, √≈∆ ¯Ω‹ ˘ «¬√ Ê∂‘ Â∂ ÂÂ∆Ï «ÁºÂ∆ ◊¬∆ √∆Õ ‘ºÒ∂ ÂØ∫

«ÂøÈ ⁄≈ «ÁÈ Í«‘Òª «’Ò∑≈ ÓÒΩ Á∂ ¡≈Ò∂ Áπ¡≈Ò∂ Á∆ Ú≈’¯∆¡Â

¡Â∂ ÁΩÒ ÷ª Á∆ ¯Ω‹ Á≈ ¡≥Á≈‹≈ Ò≈¿∞‰ Ò¬∆ Ï≈Ï Ï≈ÁÙ≈‘ ÚºÒØ∫

‘ Í≈√∂ ‹√»√ Ì∂‹∂ ◊¬∂, «‹‘Ȫ «Ú⁄Ø∫ ‘«¡≈‰≈, Ï‹Ú≈Û≈ ¡Â∂ «¬Á

«◊Á Á∆¡ª Ï√Â∆¡ª Á∂ ◊Á≈ Í·≈‰ Ú∆ Ù≈ÓÒ √ÈÕ

1. AIDG ¬∆√Ú∆ ˘ Ì≈ Á∆ Úø‚ Â’ Ò≈‘Ω √øÔ∞’ Í≥‹≈Ï Á∆ ≈‹Ë≈È∆ «‘≈

‘ÀÕ Ï≈Ï Ï≈ÁÙ≈‘ Á∂ ‘º«Ò¡ª ÂØ∫ Ò≈‘Ω Á∆ Ï‘π ӑºÂÂ≈ ÚºË ◊¬∆ √∆Õ

«√º÷ ≈‹ √Ó∂∫ Ó‘≈≈‹≈ ‰‹∆ «√øÿ Á∆ Ú∆ Ò≈‘Ω ‘∆ ≈‹Ë≈È∆ √∆ ¡Â∂

¡≥◊∂˜ª √Ó∂∫ Ú∆Õ ¡º‹ Ú∆ Í≈«’√Â≈È∆ Í≥‹≈Ï Á∆ ≈‹Ë≈È∆ ‘ÀÕ

2. ¡≈¬∆È∂-¡’Ï∆ «‹ÒÁ Á»‹∆ Í≥È≈ CBB ¡È∞√≈ «¬√ ’√Ï∂ Á∂ ¡Ë∆È ’∞Ò

˜Ó∆È Á≈ ’Ï≈ BHF@EB «Úÿ∂, √’≈∆ Ó≈Ò∆¡≈ HCB@AAA «ÁÓ DDGFCI

«ÁÓ, «√¿±◊≈Ò AE@, ÿØÛ √Ú≈, ¯Ω‹ ¡Â∂ AE@@ ÍÀÁÒ ¯Ω‹ ‘ √Ó∂∫

Â≈«¬È≈ «‘øÁ∆ √∆Õ «˜¡≈Á≈ ¡≈Ï≈Á∆ ‹º‡ª Á∆ ‘øπÁ∆ √∆Õ

3. ¡≈¬∆È∂-¡’Ï∆ «‹ÒÁ Á»‹∆ ¡È∞√≈ «¬Ê∂ ¡’Ï Á∂ √Ó∂∫ «¬√ ’√Ï∂ Á∂ ¡Ë∆È

FCF@H «Úÿ∂ ˜Ó∆È, CEAADII «ÁÓ ˜Ó∆È Á≈ √’≈∆ Ò◊≈È, ABGFFE

«ÁÓ «√¿±◊≈Ò, E@ ÿØÛ √Ú≈ ¯Ω‹ ¡Â∂ Í≥‹ √Ω ÍÀÁÒ ¯Ω‹ Â≈«¬È≈ «‘øÁ∆

√∆Õ ’≈‘˘Ú≈È Á∂ ¤øÌ «Ú⁄ Ù∂, ⁄∆Â∂, ‘≈Ê∆, Ï«ÿ¡≈Û Â∂ ‘Ø ’¬∆ Á«øÁ∂

Í≈¬∂ ‹ªÁ∂ √È, «‹‘Ȫ Á∂ «Ù’≈ Ò¬∆ ‹‘ª◊∆ Ï≈ÁÙ≈‘ ’¬∆ Ú∂ «◊¡≈

√∆, «¬√ ¤øÌ Ï≈∂ √Ó’≈Ò∆ «¬«Â‘≈√’≈ª È∂ Ï‘π ’∞fi «Ò«÷¡≈ ‘ÀÕ «√º÷

«¬«Â‘≈√ Á≈ Í«‘Ò≈ ÿº¨ÿ≈≈ Ú∆ «¬Ê∂ ‘∆ Ú≈Í«¡≈ √∆Õ

4. ◊È≈ √≈«‘Ï Á≈ ∂Ò Á≈ √‡∂ÙÈ «◊Ò∑ª Â∂ ÏØÁÒª È∂Û∂ √«Ê ‘À, «¬Ê∂

«¬«Â‘≈√’ ◊πÁπ¡≈≈ Ú∆ ‘ÀÕ

5. ‘ÁÏ√ Èß: DHF, ’∞ºÒ ’Ï≈ ˜Ó∆È ACEI ‘À’‡∂¡˜, ˜Ó∆È Á≈ Ó≈Ò∆¡≈

C@I πͬ∂ √≈Ò≈È≈, Ê≈‰≈ ‘«¡≈‰≈, √Ï Â«√‘∆Ò Ìøπ◊≈, «˜Ò∑≈ ‘π«Ù¡≈Íπ,

‘π‰ √≈≈ «’Ò∑≈ ̺‹∆ ‡πº‡∆ ‘≈Ò «Ú⁄ «Ú≈È «Í¡≈ ‘ÀÕ ⁄Û∑Á∂ Í≈√∂ «ÈÓÒ

Í≈‰∆ Á≈ ⁄Ø¡ Ú◊Á≈ ‘ÀÕ ¡’Ï Ï≈ÁÙ≈‘ Á∂ √Ó∂∫ «¬√ «’Ò∑∂ Á∂ «‘º√∂ Á∆

˜Ó∆È FDAB «Úÿ∂, √’≈∆ Ó≈Ò∆¡≈ DF@CFB@ «ÁÓ ‘øπÁ≈ √∆Õ Á∂÷Ø ¡≈¬∆È∂-

¡’Ï∆ «‹ÒÁ Á»‹∆, Í≥È≈ CBAÕ

531

ÁΩÒ ÷ª Á∆ Óº’≈∆

ÁΩÒ ÷ª ÒØË∆, ◊ÚÈ Í≥‹≈Ï È∂, «’Ò∑≈ ÓÒΩ ˘ ¡≈͉∆ Í»∆

Í»∆ «‚ÎÀ∫√ Ò≈¬∆È Ï‰≈ «÷¡≈ √∆Õ Ò≈‘ΩØ∫ Ì∂‹ ’∂ ÓπˆÒ ¯Ω‹ª È≈Ò

‡º’ ÒÀ‰ Ò¬∆ ÁΩÒ ÷ª È∂ «’Ò∑≈ ÓÒΩ «Ú⁄ Í»∆ «Â¡≈∆ ’∆Â∆

‘ج∆ √∆Õ ÁΩÒ ÷ª, Ï≈Ï È≈Ò ¡≈ı∆ √Ó∂∫ Ú∆ √πÒ≈‘ ’È∆ ⁄≈‘øπÁ≈

√∆, Í Ï≈Ï È∂ ¿∞√Á∆ ÏÁÈ∆¡Â∆, Óº’≈∆ Â∂ ◊ºÁ≈∆ ˘ ⁄ø◊∆ Â∑ª

¡˜Ó≈«¬¡≈ ‘Ø«¬¡≈ √∆Õ ¿∞√ Á∂ Óº’, Î∂Ï Â∂ ËØ÷∂ «Ú⁄ Î√‰≈ È‘ƒ

√∆ ⁄≈‘øπÁ≈Õ ÁΩÒ ÷ª Á≈ «ı¡≈Ò √∆ «’ Ï≈Ï «¬√ Í≈√∂ ˘ ¡º÷ª

¿∞‘Ò∂ ’’∂ «√ºË≈ ‘∆ «¬Ï≈‘∆Ó È≈Ò ‡º’ ‹≈ ÒÚ∂◊≈ Â∂ ÁΩÒ ÷ª

Ï≈Ï ¿∞Â∂ «Í«¤™ ‘ºÒ≈ ’’∂ Â∂ Ï≈Ï ˘ ‘≈ Á∂ ’∂ «¬Ï≈‘∆Ó Í≈√Ø∫

’≈¯∆ ’∞fi ÍÃ≈Í ’ ’∂, ÓπÛ Í≥‹≈Ï Á≈ ◊ÚÈ Ï‰’∂, «’√∂ √Ó∂∫

ÓΩ’≈ «ÓÒ‰ Â∂ «ÁºÒ∆ Á∂ ≈‹ ˘ ÍÃ≈Í ’ √’∂◊≈Õ

Ï≈Ï ‘ø«„¡≈ ‘Ø«¬¡≈ ‹ÈÀÒ √∆

Ï≈Ï ’º⁄∆¡ª ◊ØÒ∆¡ª Á≈ «÷‚≈∆ È‘ƒ √∆Õ ¿∞‘ Έ≈È≈ ÂØ∫ ÒÀ

’∂ Ò≈‘Ω Â’ ÓπÒ’ «‹ºÂ ’∂, ‘π‰ √ØÈ∂ Á∆ «⁄Û∆¡≈ ˘ ’≈Ï» ’È≈

⁄≈‘øπÁ≈ √∆Õ ÁΩÒ ÷ª «√¡≈√∆ ÷∂‚, Ï≈Ï, ¡≈ÒÓ ÷≈1 √πÒÂ≈È Â∂

«¬Ï≈‘∆Ó «Ú⁄’≈ ÷∂‚ ’∂ ¡≈Í Ù≈‘ÈÙ≈‘∂ «‘øÁ ωÈ≈ ⁄≈‘øπÁ≈ √∆Õ

ÁΩÒ ÷ª È∂ ¡≈͉∂ ¬∂Ò⁄∆ Ï≈Ï Í≈√ Ì∂‹ ’∂ ¡≈«÷¡≈ √∆ «’ ¿∞‘,

˜πÒÓ ¡Â∂ «ÈÁ¬∆ «¬Ï≈‘∆Ó √πÒÂ≈È ÂØ∫ ÷Ò≈√∆ ÒÀ‰≈ ⁄≈‘øπÁ≈ ‘À,

Â∂ «¬√ ÒÛ≈¬∆ «Ú⁄ ¿∞‘ ¡≈͉∆¡ª ¯Ω‹ª È≈Ò Ï≈Ï Á∆ ÓÁÁ

’∂◊≈Õ Á»‹∆ ÚÒ, √πÒÂ≈È «¬Ï≈‘∆Ó ˘ ¡≈÷Á≈ √∆ «’ ÓπˆÒª Á≈

≈‹ Ì≈ «Ú⁄ ’≈«¬Ó È‘ƒ ‘؉ «ÁºÂ≈ ‹≈Ú∂◊≈Õ

«Â’ØÈ∆ ‡º’

ÁΩÒ ÷ª «ÁºÒ∆ Á∆ «Ú◊Û∆ ‘ج∆ ÍπÒ∆‡∆’Ò √«ÊÂ∆ Á≈ Î≈«¬Á≈

¿∞·≈‰≈ ⁄≈‘øπÁ≈ √∆Õ «¬Ï≈‘∆Ó È∂ √≈∂ ‹ÈÀÒª ◊ÚȪ Â∂ ‘Ø √»ı

Ú≈Ò∂ ¡¯◊≈Ȫ È≈Ò «Ú◊≈Û∆ ‘ج∆ √∆Õ Ï‘π √≈«¡ª ˘ Ï∂-«¬º˜Â

¡Â∂ ˜Ò∆Ò ’’∂ ‹∂Ò∑ª «Ú⁄ √πº‡ «÷¡≈ √∆Õ ¿∞√ Á≈ ⁄≈⁄≈ ¡≈ÒÓ

1. √πÒÂ≈È «¬Ï≈‘∆Ó Á≈ Ï≈ˆ∆ ⁄≈⁄≈Õ

532

÷ª ¿∞√ Á∂ «ÚπºË ψ≈Ú ’∆ ÏÀ·≈ √∆ Â∂ Ï≈Ï ˘ «ÁºÒ∆ Â∂ ‘ºÒ≈

’È Ò¬∆ √ºÁ ÿ«Ò¡≈ √∆Õ ÁΩÒ ÷ª ¡≥ÁØ∫ ¡≥Á∆ «¬Ï≈‘∆Ó Á≈

ÚÀ∆ √∆ Â∂ ¡≈ÒÓ ÷ª ˘ Ú∆ Ì≈∆ ÁπÙÓ‰ √ÓfiÁ≈ √∆Õ ¿∞√ È∂ Ú∆

Ï≈Ï ˘ «ÁºÒ∆ Â∂ ‘ÓÒ≈ ’È Ò¬∆ √ºÁ ÿº«Ò¡≈ √∆, Í ¡≥ÁØ∫ Ï≈Ï

Á∆ Í»∆ Óπı≈ү ’Á≈ √∆Õ

ÁΩÒ ÷ª ÒØË∆ Á≈ ÍπºÂ ◊≈˜∆ ÷ª, «’Ò∑≈ ÓÒΩ Á≈ ◊ÚÈ √∆,

‹Ø ¡≥Ï Á∂ «¬Ò≈’∂ Á∂ ≈‹Í»Âª Á∂ «Ú¡≈«‘¡≈ ‘Ø«¬¡≈ √∆Õ «¬Ê∂

≈‹Í»Âª Á∆ ÓÁÁ È≈Ò ◊≈˜∆ ÷ª, Ï≈Ï Á∂ ‘ºÒ∂ √Ó∂∫ «’Ò∑≈ ÓÒΩÂ

ÂØ∫ ̺‹ «È’«Ò¡≈ ¡Â∂ «ÁºÒ∆ Íπº‹ ’∂ «¬Ï≈‘∆Ó È≈Ò ‹≈ «Ó«Ò¡≈ √∆Õ

◊≈˜∆ ÷ª Á≈ ‡ºÏ ÓÒΩ Á∂ «’Ò∑∂ «Ú⁄ ‘∆ √∆Õ ¡¯◊≈Ȫ ¡Â∂ ÓπˆÒª

«Ú⁄’≈ ÏÛ∆ ÿÓ√≈È Á∆ ÒÛ≈¬∆ ‘ج∆Õ Ì≈Â∆ «¬«Â‘≈√’≈ ÓπˆÒ

≈‹ Á∆ Ïπ«È¡≈Á «¬√∂ ÒÛ≈¬∆ Á∆ «‹ºÂ ˘ ¡≈÷Á∂ ‘È, «’™«’ ÁΩÒÂ

÷ª ÒØË∆ ¡Â∂ ¡≈ÒÓ ÷ª ÒØË∆ Á∆¡ª ‘≈ª Ì≈Â∆ ¡¯◊≈È ≈‹ ˘

√Á∆Ú∆ √º‡ √∆Õ

«’Ò∑≈ ÓÒΩ Á∆ ‹ø◊

«’Ò∑≈ ÓÒΩ Á∆ ÒÛ≈¬∆ Á∆ ’Ó≈È Ï≈Ï ˘ ¡≈Í ’È∆ ͬ∆

√∆Õ ÁΩÒ ÷ª È∂ «¬√ «’Ò∑∂ «Ú⁄ ÚºË ÂØ∫ ÚºË Ω‹, Á≈»-«√º’≈ ¡Â∂

‘«Ê¡≈ º÷∂ ‘ج∂ √ÈÕ «¬√ «’Ò∑∂ «Ú⁄ ÒØË∆¡ª Á∆ ÏÛ∆ Ì≈∆

Íπ√Â’≈Ò≈ Â∂ ËÈ ÁΩÒ ‹Ó∑≈ ’∆Â∂ ‘ج∂ √ÈÕ ÿÓ√≈È Á∆ ÒÛ≈¬∆

Á∂ ’∞fi √Óª «Í¤Ø∫ ÁØȪ Í≈«√¡ª Á∂ ¯Ω‹∆ «’Ò∑∂ «Ú⁄ º÷∂ ËÈ ÁΩÒÂ

¡Â∂ ’∆ÓÂ∆ √≈Ó≈È ˘ º‡‰ Ò◊ ͬ∂Õ Ï≈Ï ˘ ¡≈Í ’∞fi ´‡∂«¡ª

˘ Ó≈’∂ ËÈ ÁΩÒ Á∆ ≈÷∆ ’È∆ ͬ∆ √∆Õ ÁΩÒ ÷ª ˘ ‘≈

‘ج∆Õ ÓπˆÒ ¯Ω‹ Á∂ ‹ÈÀÒª È∂ ÁΩÒ ÷ª ˘ ¿∞√ Á∆¡ª ÁØȪ

ÂÒÚ≈ª, ‹Ø ¿∞‘ ¡’√ Í‘«È¡≈ ’Á≈ √∆, ÷ºÏ∂ Â∂ √º‹∂ ÓØ«„¡ª

«Ú⁄ Ò‡’≈ ’∂ Ï≈Ï ¡º◊∂ Í∂Ù ’∆Â≈Õ Ï≈Ï È∂ Íπº«¤¡≈, ““Âø» ÓÁÁ

’È Á≈ Ú≈«¬Á≈ ’’∂ Ï≈ˆ∆ ‘Ø«¬¡≈Õ Â∂∂ È≈Ò ’∆ √¨’ ’∆Â≈

‹≈¬∂?”” ““Ó∂∆ ÌπºÒ ÏıÙ ’∂ ¡≈͉≈ ◊πÒ≈Ó Ï‰≈ «Ò¡≈ ‹≈Ú∂””,

ÁΩÒ ÷ª È∂ ¿∞µÂ «ÁºÂ≈Õ

«’Ò∑≈ ÓÒΩ Á∆ «‹ºÂ «Í¤Ø∫

«‹ºÂ Á∆ ÍÃ≈ÍÂ∆ «Í¤Ø∫ Ï≈Ï È∂ ÎπÂ∆ È≈Ò ’≈Ú≈¬∆ ’«Á¡ª

533

‘Ø«¬¡ª, ÁΩÒ ÷ª ˘ «’Ò∑≈ √πÒÂ≈È1 Íπ ÒØË∆ «Ú÷∂ ’ÀÁ «Ú⁄ Í≈

«ÁÂ≈Õ ÓÒΩ «’Ò∑∂ Á∆ ÍÃ≈ÍÂ∆ Â∂ ÁΩÒ ÷ª ÒØË∆ ˘ ’ÀÁ∆ ÏÈ≈¿∞‰

«Í¤Ø∫ Ï≈Ï Ï≈ÁÙ≈‘ È∂ ¯Ω∆ ÂΩ Â∂ ¡¯◊≈È ¯Ω‹ Á∂ ¡¯√ª ˘ ’ÀÁ∆

ω≈ ’∂ «¬√∂ «’Ò∑∂ Á∆ «¬º’ ◊πº· «Ú⁄ ÏøÁ ’’∂ Ï≈’∆ ¯Ω‹∆¡ª ˘ ‹Ø

¬∆È Ó≥È ◊¬∂, «‘≈¡ ’ «ÁÂ∂ ◊¬∂ Â∂ ’∞fi ’∞ ’ÂÒ ’ «ÁÂ∂ ◊¬∂Õ

«’Ò∑∂ «Ú⁄ Á∆ Ï‘πÓπºÒ∆ Ò≈«¬Ï∂∆, ËÈ ÁΩÒÂ, ’∆ÓÂ∆ ’ÍÛ≈-Ò∆Û≈

Â∂ ‘Ø ÒØÛƒÁ≈ √≈Ó≈È, ÷º⁄ª-ÿØ«Û¡ª ¡Â∂ ◊º«‚¡ª «Ú⁄ ÒºÁ ’∂,

¡≈͉∂ ÏÛ∂ ÍπºÂ «Ó˜≈ ’≈Ó≈È ˘ √»Ï≈ Í≥‹≈Ï Á≈ ◊ÚÈ Ï‰≈

’∂ Ò≈‘Ω Ì∂‹ «ÁºÂ≈Õ «¬ÊØ∫ Á≈ ÍÃÏøË ¡≈͉∂ √Ì ÂØ∫ ¤Ø‡∂ ÍπºÂ «Ó˜≈

¡√’∆ ˘ √øÌ≈Ò ’∂, ¡≈Í ÓπÛ ÓπˆÒ ¯Ω‹ ˘ ÂÂ∆Ï Á∂ ’∂ «ÙÚ≈«Ò’

Á∆¡ª Í‘≈Û∆¡ª Á∂ Á»È Á∂ √Â∂ ØÍÛ Íπº‹ ’∂ Í≈‰∆Í Á∆ Í«‘Ò∆

ÒÛ≈¬∆ ÒÛÈ Ò¬∆ ’Ó ’º√∂ ’È «Ú⁄ ÓÙ◊»Ò ‘Ø «◊¡≈Õ

≈ÓÍπ Ê∂‘ Á≈ ¯Ω‹∆ ’À∫Í

«’Ò∑≈ ÓÒΩ Á∂ ’±⁄ ’È √Ó∂∫, ÁØ ÓπˆÒ ¯Ω‹∆ Á√«Â¡ª Á≈ ’À∫Í

‹Ø Ê∂‘ ≈ÓÍπ «Ú⁄ √«Ê √∆, ˘ «Ó˜≈ ’≈Ó≈È Á∆ ¯Ω‹ È≈Ò Ò≈‘Ω

‹≈‰ Ò¬∆ ¡≈Á∂Ù «ÁÂ∂ ◊¬∂Õ «Ó˜≈ ’≈Ó≈È ˘ Ò≈‘Ω ÚÒ ÍÂÁ∂

˘ Ê∂‘ ≈ÓÍπ Á∂ ’À∫Í «Ú⁄, ÈßÁ≈ ⁄Ω, ‘«¡≈‰≈, ÿØÛ∂-Ú≈‘ª2, ‡ª‚≈

¿∞ÛÓπÛ3 Â∂ ⁄‡≈Òª

4 Á∂ È≈» Óπ√ÒÓ≈È ≈‹Í»Â «Í¡≈ È≈Ò ¡Â∂

√«Â’≈ È≈Ò ‹∆ ¡≈«¬¡ª ¡≈÷‰ ¡≈¬∂ √ÈÕ È≈» ≈‹Í»Âª È∂ «Ó˜≈

1. √πÒÂ≈ÈÍπ ÒØË∆, «˜Ò∑≈ ’Í»ÊÒ≈ Á∆ «‘√∆Ò ‘ÀÕ ¡¯◊≈È √πÒÂ≈Ȫ Á∂ √Ó∂∫

√πÒÂ≈ÈÍ𠫬√Ò≈Ó∆ «Ú«Á¡≈ Á≈ ¿∞⁄ ’∂∫Á «‘≈ ‘À ¡Â∂ «¬√ «¬Ò≈’∂ Á∆

«È˜≈Ó Á≈ ‘À‚’∞¡≈‡ Ú∆ √∆Õ «¬«Â‘≈√’≈ «¬√ ◊ºÒ È≈Ò Ú∆ √«‘ÓÂ

‘È «’ ¡Ωø◊˜∂Ï È∂ ¤Ø‡∆ ¿∞Ó «Ú⁄ √πÒÂ≈ÈÍπ ÒØË∆ Á∂ «¬√Ò≈Ó∆¡ª ’≈Ò‹

Á∂ ÓΩÒ≈«‰¡ª Í≈√Ø∫ Ë≈«Ó’ «Ú«Á¡≈ ÍÃ≈Í ’∆Â∆ √∆Õ

¡’Ï Ï≈ÁÙ≈‘ Á∂ √Ó∂∫ «¬Ê∂ «¬’ ͺ’∆¡ª «¬‡ª Á≈ «’Ò∑≈ √∆Õ «¬Ê∂

A@A,HFE «Ïÿ∂ ˜Ó∆È, D,@B@ Á≈Ó √’≈∆ Ó≈Ò∆¡≈, D@E,HC@ √∆¿±◊≈Ò,

Á∂ √Ω ‘«Ê¡≈-ÏøÁ ÿØÛ √Ú≈ Á∂ «¬’ ‘˜≈ ‘«Ê¡≈ÏøÁ ÍÀÁÒ ¯Ω‹ Â≈«¬È≈Â

‘øπÁ∆ √∆Õ «˜¡≈Á≈ ¡≈Ï≈Á∆ ̺‡∆ ‹º‡ª Á∆ ‘øπÁ∆ √∆Õ Á∂÷Ø ¡≈¬∆È∂-¡’Ï∆

«‹ÒÁ Á»‹∆ Í≥È≈ CBAÕ

2. ‘ÁÏ√ Èß: AF, ·≈‰≈ ‡ª‚≈ ¿∞ÛÓπÛó«‘√∆Ò Á√»‘≈ ’∞Ò ˜Ó∆È Á≈ ’Ï≈

BAB ‘À’‡∂¡˜Õ

3. ‘ÁÏ√ Èß: BD, «‘√∆Ò Á√»‘≈ó’∞Ò ’Ï≈ ˜Ó∆È CAD ‘À’‡∂¡˜Õ

4. ‘ÁÏ√ Èß: EH, ·≈‰≈ ‘«¡≈‰≈ó√Ï Â«‘√∆Ò Ìø»◊≈ó’∞ºÒ ˜Ó∆È ’Ï≈

FB@ ‘À’‡∂¡˜Õ

534

’≈Ó≈È ˘ Á«¡≈ «Ï¡≈√ ˘ Í≈ ’È Ò¬∆ Í»≈ Í»≈ √«‘ÔØ◊ «ÁºÂ≈

√∆Õ

¡’Ï Ï≈ÁÙ≈‘ ‘«¡≈‰∂ «Ú⁄

¡’Ï Ï≈ÁÙ≈‘ Á∂ Ú˜∆ ¡ÏπÒ ¯˜Ò Á∂ «Ò÷∂ ¡’ÏÈ≈Ó≈,

«‹ÒÁ ÁØ «Ú⁄ «˜’ ¡≈«¬¡≈ ‘À «’ ÏÀÓ ÷ª È∂ ¡’Ï Ï≈ÁÙ≈‘

Á∂ «ıÒ≈¯ ψ≈Ú ’∆Â∆Õ ¡’Ï Á∆¡ª ¯Ω‹ª È∂ ÏÀÓ ÷ª ˘

ÂÒÚ≈Û≈ «Ú÷∂ ¡≈ı∆ ‘≈ «ÁºÂ∆ √∆Õ «ÁºÒ∆ ÂØ∫ ¯Ω‹ª È≈Ò, Ï≈◊∆ ÏÀÓ

÷ª Á≈ «Íº¤≈ ’Á≈ ’Á≈ ¡’Ï ‘«¡≈‰∂ Íπº‹≈ √∆Õ ’ÀÁ∆ ÏÀÓ ÷ª

ÁØ «ÁÈ ≈ÓÍπ Á∂ Ê∂‘ Â∂ «‘≈ √∆Õ √Ó’≈Ò∆ «¬«Â‘≈√’≈ª È∂ √ø÷∂Í

ÂΩ Â∂ «Ï¡≈«È¡≈ ‘À «’ ’ÀÁ∆ ÏÀÓ ÷ª È∂ Ó‰∆’ Í Ú∆≈È Í¬∂

Ê∂‘ Â∂ ÁØ «ÁÈ «’¡≈Ó ÁΩ≈È «ÈÓ≈˜∂ ӈΠ(Óπ¡≈¯∆-¤∞‡’≈≈)

◊π˜≈∆ √∆Õ ‘«¡≈‰∂ ÂØ∫ «¬’ ¯Ω‹∆ Á√Â≈ ÏÀÓ ÷ª ˘ «¬√∂ Ê∂‘ ÂØ∫

ÒÀ‰ ¡≈«¬¡≈ √∆Õ «¬√∂ Ê∂‘ ÂØ∫ ÏÀÓ ÷ª «Ìº«‹¡ª È∂ª È≈Ò ¡’Ï

Á∆ ‘˜»∆ Ò¬∆ «◊¡≈ √∆Õ

¡’Ï Á∆ Á«¡≈ «ÁÒ∆

ÏÀÓ ÷ª È∂ ¡’Ï ˘ ◊ØÁ∆ «Ú⁄ ÒÀ ’∂ «÷Ò≈«¬¡≈, ÍÛ∑≈«¬¡≈

Â∂ Í≈«Ò¡≈ ‘Ø«¬¡≈ √∆Õ ‘Ó≈Ôø» Á∂, Ì≈ ÂØ∫ AD √≈Òª Á∂ Á∂Ù «È’≈Ò∂

√Ó∂∫, ÓπˆÒ ≈‹ ˘ ÓπÛ Ì≈ «Ú⁄ √Ê≈«Í ’È Ú≈Ò≈ Ú¯≈Á≈

‹ÈÀÒ Ï∂Ó ÷ª √∆Õ «‹√ È∂ «È¡≈‰∂ ¡’Ï ˘ Ï≈Í Ï‰ ’∂ Í≈«Ò¡≈

ÍÒØ«√¡≈ √∆Õ ¿∞√∂ ÏÀÓ ÷ª ˜ø‹∆ª «Ú⁄ ‹’«Û¡≈ ‘Ø«¬¡≈ Â∂ ’ÀÁ∆

‘Ø«¬¡ª Á∂÷ ’∂ ¡’Ï Ï≈ÁÙ≈‘ Á∆¡ª ¡º÷ª «Ú⁄Ø∫ ¡≈Ó Óπ‘≈∂ ‘øfi»

«’È Òº◊ ͬ∂Õ ÏÀÓ ÷ª Á∆¡ª ˜ø‹∆ª ¯ΩÈ Â∞Û≈¬∆¡ª ◊¬∆¡ª Â∂

¡ÁÏ È≈Ò ¿∞√ ˘ Ï≈Ï ’∞√∆ Â∂ Ï·≈«¬¡≈Õ ¡≈͉∂ Ó‘≈È Â∂

Ú¯≈Á≈ Ï≈ˆ∆ ‹ÈÀÒ ˘ ‘«¡≈‰∂ «Ú÷∂ Óπ¡≈¯ ’’∂ ¿∞√ ˘ Óº’≈

Ù∆¯ ‹≈‰ Á≈ ‘π’Ó ’’∂ ¡’Ï ¡≈Í ≈ÓÍπ ÷∂Û≈, ’≈‘˘Ú≈È Â∂

’Ò≈ÈΩ ‘øπÁ≈ ‘Ø«¬¡≈ Ò≈‘Ω Íπ‹≈ √∆Õ √Ó’≈Ò∆ Óπ√ÒÓ≈È «¬«Â‘≈√’≈ª

¡È∞√≈, «¬√ ÂØ∫ Í«‘Òª Ú∆ ¡’Ï Á ÚÒ∆-¡«‘Á √∆Õ «√’øÁ

√» ˘ Í·≈Ȓ؇ Á∂ ’∆Ï ‘≈ Á∂ ’∂ «ÁºÒ∆ ÚºÒ Ú≈Í√∆ √Ó∂∫ «¬’ ≈Â

Â∂ Á»‹∂ «ÁÈ Á∆ ÁπÍ«‘ ◊π˜≈ ’∂ ‘«¡≈‰∂ ¡‹∂ Íπº‹≈ ‘∆ √∆, «’

«ÁºÒ∆ ÂØ∫ ‘’≈≈ ‘Ó≈Ôø» Ï≈ÁÙ≈‘ Á∆ ÓΩ Á∆ ıÏ ÒÀ ’∂ Íπº‹≈Õ

‘«¡≈‰∂ ‘∆ ¡’Ï Ï≈ÁÙ≈‘ Á∆ Â≈˜ÍØÙ∆ ‘ج∆ √∆Õ Í Ù≈‘∆ ¡ÀÒ≈È

535

’Ò≈ÈΩ, «˜Ò∑≈ ◊πÁ≈√Íπ «Ú⁄ ‘Ø«¬¡≈ √∆Õ

‹‘ª◊∆ Á≈ ’À∫Í

Â∞˜’∂ ‹‘ª◊∆∆1 «Ú⁄ «˜’ ¡≈™Á≈ ‘À «’ AFAC ¬∆. Á∂ ’∆Ï

‹Á ‹‘ª◊∆ Á∆¡ª ¯Ω‹ª ’ª◊Û≈ Á∂ «‘øÁ» Ó≥«Áª ˘ „≈‘-„∂∆ ’

‘∆¡ª √È Âª ‹‘ª◊∆ «ÁºÒ∆ ÂØ∫ ÂÎ∆‘ ÂÏ≈ ¡Â∂ √’≈∆ ÁΩ∂ Â∂

‹øÓ» ’ÙÓ∆ ÚÒ ¡≈«¬¡≈ √∆Õ «¬√ ÁΩ∂ √Ó∂∫ ØÍÛ, ◊Û∑Ùø’, Ï‹Ú≈Û≈,

‘«¡≈‰≈, ◊Û∑Á∆Ú≈Ò≈, Á√»‘≈ ¡Â∂ Í·≈Ȓ؇ «Ú⁄ Á∆ ‘øπÁ≈ ‘Ø«¬¡≈

’ÙÓ∆ Íπº‹≈ √∆Õ ¿∞√ ÁΩ∂ √Ó∂∫ ‹‘ª◊∆ Á≈ ¯Ω‹∆ ’À∫Í, «‹Ú∂∫ ÿØÛ∂,

‘≈Ê∆, ÷º⁄ª «¬Â¡≈«Á «¬√∂ Ê∂‘ Â∂ Òº◊≈ √∆Õ «¬√ «¬Ò≈’∂ Á∂

Óπ√ÒÓ≈È È≈» ≈‹Í»Â Ï≈ÁÙ≈‘∂-Ú’Â Í≈√, Ù’≈«¬Âª ¡Â∂ Ï‘πÂ

√≈≈ Ó≈Ò ¡√Ï≈Ï ÒÀ ’∂ «¬√∂ ‘∆ Ê∂‘ Â∂ «ÓÒ∂ √ÈÕ Ù’≈«¬Âª Á∂ ‘ºÒ

ÓΩ’∂ Â∂ ‘∆ ’ «ÁÂ∂ ◊¬∂ √ÈÕ ‘«¡≈‰≈ ÈßÁ≈-⁄Ω Á∂ ¡Â∂ ‘Ø

Óπ√ÒÓ≈Ȫ ˘ ‹‘ª◊∆ È∂ √∆¿±◊≈Ò2 ËÓÎø‚ Á∆ ’Ó «Ú⁄ Ú≈Ë≈

’∆Â≈ √∆Õ «˜Ó∆Á≈ª ˘ ͇∂ «ÁºÂ∂ ◊¬∂ «‹È∑ª «Ú⁄ ◊Ø«¬øÁÚ≈Ò Á∂

’≈Ò’º‡ ‹º‡ Ú∆ √ÈÕ «¬È∑ª Á∆ ÂÎ√∆Ò Ù≈‘∆ ÎπÓ≈Ȫ Á∆ √»⁄∆ «Ú⁄

Á‹ ‘À, «‹È∑ª ˘ ؘÈ≈Ó⁄∂ Ú∆ ¡≈«÷¡≈ ‹ªÁ≈ ‘ÀÕ

«√÷ ≈‹ √Ó∂∫

«√º÷ª Á∂ ≈‹ (AGCD-AHDI) «Ú⁄ Ú∆ ≈ÓÍπ Ê∂‘ Â∂ √Ó∂∫ √Ó∂∫

«√øÿ ÿØÛ √Ú≈ «¬ÊØ∫ Á∆¡ª ÏØ‘Ûª ¡Â∂ «ÍºÍÒª Á∆¡ª √øÿ‰∆¡ª

¤≈Úª Á∆ ÓΩ‹ Ó≈‰Á∂ ‘∂ ‘ÈÕ ı≈√ ’’∂ ‹Á «√øÿ ÿØÛ√Ú≈ ÚÀ∆

«Á¡ª ‘º«Ò¡ª ¡Â∂ ‘≈Û∑ ‹∂· Á∆¡ª ËπºÍª «Ú⁄, Ê∂‘ Á∂ ÁØÈØ∫ Í≈√ƒ

Ú◊Á∆¡ª ÈÁ∆¡ª «Ú⁄ ¡≈Í «¬ÙÈ≈È ’Á∂ ¡Â∂ ÿØ«Û¡ª Á∂ ’Ó

’º√∂ ÷Ø‘Ò ’∂ ÈÁ∆¡ª «Ú⁄ «¬ÙÈ≈È ’≈™Á∂ √ÈÕ «√º÷ «Ó√Òª Â∂

Ó‘≈≈‹ ‰‹∆ «√øÿ Á∂ ≈‹ √Ó∂∫ «¬√ Ê∂‘ Á∂ ¡≈Ò∂ Áπ¡≈Ò∂ Á» Á»

Â’ ÿ≈√ Á∆ Ï‘πÂ≈ √∆ ¡Â∂ ‹ø◊Ò ‘؉ Á∂ È≈Â∂ «√øÿª Á∆ ¤≈¿∞‰∆

Ò¬∆ Ï‘π ӫ‘λ˜ ʪ √∆Õ «¬È∑ª «ÁȪ «Ú⁄ ◊Û∑Á∆Ú≈Ò∂ Á∂ √Á≈

Ó‰√≈ «√øÿ √‘ØÂ≈ È∂ ¡≈͉∆ √Á≈∆ ’≈«¬Ó ’∆Â∆ √∆Õ

√Á≈ Ó‰√≈ «√øÿ ◊Û∑Á∆Ú≈Ò∆¬∂ Á≈ ¿∞‘ √Óª √∆ ‹Á

1. ‹‘ª◊∆, ÓπˆÒ Ï≈ÁÙ≈‘ Á∆ √Ú≈«È¡ª ¿∞Ó∆Õ

2. ËÓÎø‚ Á∆ ¿∞‘ ’Ó ‹Ø «¬√Ò≈Ó ËÓ∆¡ª ˘ ‘∆ «ÁºÂ∆ ‹ªÁ∆ √∆Õ

536

ÎÀ˜ÒÍπ∆¡≈ «Ó√Ò Á∂ √Á≈ È∂ «‘√∆Ò ‘π«Ù¡≈Íπ Á∂ «Í≥‚ ͺ‡∆

˘ «‹º«Â¡≈ √∆ Â∂ √Á≈ ’ØÛ≈ «√øÿ È∂ ‘«¡≈‰≈ ¡Â∂ Ù≈Ó⁄π≈√∆

˘ ¡≈͉∂ ’Ϙ∂ «Ú⁄ ’∆Â≈ √∆Õ Î◊Ú≈Û∂ Á≈ ⁄ΩË∆ ‘’±Ó ≈¬∂ √∆Õ

√Á≈ Ó‰√≈ «√øÿ ˘ ◊Û∑Á∆Ú≈Ò∂ Á∆ ⁄ΩË «Ú√∂ «Ú⁄ «ÓÒ∆ √∆Õ

¿∞‘ ¡ÀÙ «¬Ù Á∆ ÓΩ‹ «Ú⁄ √’≈∆ Ó≈Ò∆¡≈ È≈ Á∂ √«’¡≈, «‹√

’’∂ ¿∞√ ˘ Ò≈‘Ω «Ú÷∂ ‹∂Ò∑ Á∆ ‘Ú≈ Ú∆ κ’‰∆ ͬ∆ √∆Õ √Á≈

Ó‰√≈ «√øÿ Ò≈‘Ω Á∆ ‹∂Ò∑ «Ú⁄Ø∫ Ì◊ØÛ≈ ‘Ø ’∂ ‚ºÒ∂Ú≈Ò∆¡≈ «Ó√Ò «Ú⁄

Ù≈ÓÒ ‘Ø «◊¡≈ Â∂ ÓπÛ ¡≈͉∂ «¬Ò≈’∂ Á≈ ¡˜≈Á √Á≈ ‘Ø «◊¡≈

√∆Õ ¿∞√ Á≈ ÍØÂ≈ √Á≈ Ó«‘Â≈Ï «√øÿ, ¡≈‘¨Ú≈Ò∆¡≈ «Ó√Ò Á∂

√Á≈ Ϋ‘ «√øÿ È≈Ò «ÓÒ’∂ ¡≈͉∂ «¬Ò≈’∂ ˘ ‘Ø ÚË≈ «‘≈ √∆Õ

‹Á ’ª◊Û∂ Á≈ ≈‹≈ √ø√≈ ⁄øÁ Áπ¡≈Ï∂ ˘ «‹ºÂ‰≈ ⁄≈‘øπÁ≈ √∆ ª

√Á≈ Ó«‘Â≈Ï «√øÿ ‚ΩÒ∆1 Á∂ ÓØ⁄∂ «Ú⁄ ÒÛÁ≈ Ù‘∆Á ‘Ø «◊¡≈

√∆ Í ≈‹≈ √ø√≈ ⁄øÁ ‘≈ ÷≈ ’∂ ̺‹ «◊¡≈ √∆Õ

«¬È∑ª «ÁȪ Á∆ ◊ºÒ ‘À «’ «Í≥‚ Ï≈‘Ò≈2 Á∂ Ú√È∆’ Ìπº÷ ¡Â∂

◊∆Ï∆ È≈Ò Ó≈∂ ‘ج∂ «Í≥‚ ˘ ¤º‚ ◊¬∂ Â∂ «’√∂ ‘Ø Êª ‹≈ Ú√∂ √ÈÕ

«¬√ ¿∞‹Û∂ «Í≥‚ «Ú⁄ ◊ÛÁ∆Ú≈Ò∂ Á∂ √Á≈ È∂ ÈºÈ ‹º‡ª ˘ Úº√‰

Ò¬∆ «Í≥‚ Ï≈‘Ò≈ «Ú⁄ ʪ «ÁÂ∆ √∆ Í «Í≥‚ Á≈ Ȫ Í«‘Ò≈ ‘∆

⁄ÒÁ≈ «‘≈Õ

√Á≈ Ïÿ∂Ò «√øÿ Á∂ ÿØÛ √Ú≈ª È∂ ⁄Ø÷≈ √Óª ≈ÓÍπ Ê∂‘ ˘

¤≈¿∞‰∆ ω≈¬∆ «÷¡≈ √∆Õ «¬‘ Ê∂‘, «¬’ Úº‚≈ ¯Ω‹∆ ’À∫Í √∆, ‹Ø ¡≈¬∂

¡Ú≈≈ ‡Ø«Ò¡ª Á∆ ¡≈Ó◊≈‘ √∆Õ «√º÷ «Ó√Òª Á∂ √Ó∂∫ «¬‘ Ê∂‘ Ì◊ØÛ∂

«√øÿª Ò¬∆ Ú≈≈ ÷ªÁ≈ √∆ «’™«’ «¬‘ Ï‘πÂ≈ √πº«÷¡Â √∆Õ «¬√

«¬Ò≈’∂ Á∂ È≈» Óπ√ÒÓ≈È ≈‹Í»Â, «√º÷ª ˘ ¡≥ÁØ◊Â∆ √«‘ÔØ◊ «ÁøÁ∂

√ÈÕ «√º÷ª Á∂ Í«‘Ò∂ ¡Â∂ Á»‹∂ ÿ¨ÿ≈«¡ª √Ó∂∫ ’∞fi √»Ï∂Á≈≈È, Ò≈‘Ω

ÚºÒØ∫ «√º÷ª «ÚπºË ‘ج∆¡ª ÚË∆’∆¡ª ’≈È Í»∆ Í»∆ ‘ÓÁÁ∆ ÷Á∂

√ÈÕ «¬‘ ◊ºÒ Ô’∆È∆ ‘À «’ «¬√ «¬Ò≈’∂ Á∂ Óπ√ÒÓ≈È ≈‹Í»Âª È∂

«¬√ Ê∂‘ Â∂ «√øÿª ˘ ≈ÙÈ Íπº‹Á∂ ’∆Â∂ ¡Â∂ ÿØ«Û¡ª ˘ Á≈‰≈ Í≈‰∆

Ú∆ «ÁºÂ≈Õ

1. «˜Ò∑≈ Â∂ «‘√∆Ò ‹¶Ë «Ú⁄ «ÓÈ‘≈√ ≈‹Í»Âª Á≈ «Í≥‚ «¬Ê∂ Ï≈Ï≈ ÓÂ∆Á≈√

Á≈ Í«√ºË ◊πÁπ¡≈≈ ‘ÀÕ

2. ‘ÁÏ√ Èß: DG, Ê≈‰≈ Â∂ √Ï Â«‘√∆Ò Ìøπ◊≈Õ ’∞Ò ’Ï≈ AGB ‘À’‡∂¡˜Õ

537

¡≥◊∂˜ √’≈ Á≈ √Óª

AH@H ¬∆. ÂØ∫ ‘∆ ¡≥◊∂˜ √’≈ È∂ Í≥‹≈Ï, ‹øÓ» ’ÙÓ∆, ¡Â∂

¡¯◊≈«È√Â≈È Á∂ ‘ √Â∂ Á∂ È’Ù∂-Á«¡≈ Â∂ ÈÁ∆ È≈«Ò¡ª Á∆

‹≈‰’≈∆ ÷π¯∆¡≈ ÂΩ Â∂ ·Ø√ Ò∆‘ª Â∂ ¡øÌ «ÁºÂ∆ √∆Õ

«¬√∂ √øÏøË «Ú⁄ «¬’ ¡≥◊∂˜ Ô≈Â∆ «Ó√‡ Ê≈Ó√ Ï∆Ò AHBI

¬∆. Á∂ ’∆Ï «ÁºÒ∆ ÂØ∫ ‹øÓ» ’ÙÓ∆ ˘ Í≈‰∆ÍÂ, ’È≈Ò, ¡≥Ï≈Ò≈,

ÏȱÛ, ØÍÛ, ÏÒ≈⁄Ω, ◊ÛÙø’, ‘π«Ù¡≈Íπ, ‘«¡≈‰≈, ◊Û∑Á∆Ú≈Ò≈,

Á√»‘≈, Óπ’∂∆¡ª Â∂ Í·≈Ȓ؇ Á∂ √Â∂ ÍÀÁÒ √Ã∆ È◊ Íπº‹≈ √∆Õ ¿∞√

È∂ «¬√ √≈∂ √¯ Ú≈Ò∂ √Â∂ Á∆ «Ú√Ê≈ ͻڒ «Í؇ ¡≥◊∂˜

√’≈ ˘ Ì∂‹∆ √∆ ‹Ø Í«‘Òª Ï‘π ◊πÍ º÷∆ ◊¬∆ √∆ Í Í≥‹≈Ï

˘ ¡≥◊∂˜ ≈‹ Á≈ «‘º√≈ ω≈ ÒÀ‰ «Í¤Ø∫ ¿∞‘ «Í؇ √¯È≈Ó≈ Á∆

Ù’Ò «Ú⁄ ¤≈Í «ÁºÂ∆ ◊¬∆ √∆Õ «¬√ «Í؇ Á≈ ’∞ºfi ‘ºÊ «Ò÷Â∆

«‘º√≈ Í≥‹≈Ï √‡∂‡ ¡≈’≈¬∆Ú˜ Í«‡¡≈Ò≈ «Ú⁄ Ú∆ «Í¡≈ ‘ÀÕ ¿∞√

Ô≈Â∆ È∂ √πÌ≈Ú’ ‘∆, √Â∂ ¶ÿ«Á¡ª ¶ÿ«Á¡ª «¬√ Ê∂‘ Ï≈∂

«Ò«÷¡≈ ‘À, ““≈ÓÍπ ÷∂Û≈ Ê∂‘ «¬’ ¤Ø‡∆ «‹‘∆ ¿∞µ⁄∆ Â∂ ÏÛ∆ Ó‰∆’

‹◊∑≈ ‘À, «‹√ ˘ √Ê≈¬∆ ÒØ’ ≈ÓÍπ ÷∂Û∂ Á≈ Ê∂‘ ¡≈÷Á∂ ‘ÈÕ ÏÛ∆

√◊Â∆ ‹◊≈‘ ¡≈÷∆ ‹ªÁ∆ ‘ÀÕ «¬º’≈ Áπº’≈ ¡≈ÁÓ∆ «¬Ê∂ ≈ ȑƒ

◊π˜≈ √’Á≈ Í ¡’√ ¯Ω‹∆ ’À∫Í ⁄«Ò¡≈ ¡≈ «‘≈ ‘ÀÕ Ï‘π ¿∞µ⁄∆

ʪ, √π‰∆ ‹ªÁ∆ √∆ Í √«Ó¡ª Á∂ ¶Ï∂ Í≥Ë «Ú⁄ Ï≈Ùª, ¯Ω‹ª Á∂ √Ó∂∫

√Ó∂∫ Ò◊Á∂ ’À∫ͪ È∂ ¿∞ÍÒ∆¡ª ÂÀ‘ª ˘ ‘∂·ª ÒÀ ¡ªÁ≈ ‘ÀÕ ÏØ‘Ûª Â∂

«ÍºÍÒª Á∆¡ª ·ß„∆¡ª ¤≈Úª È∂ ’¬∆ ºÍ∆¡ª »‘ª ˘ ·≈«¡≈ ‘ÀÕ

óÏıÙ∆Ù «√øÿ «Èº‹ (‚≈:)

Dr. Bakhshish S. Nijjar, P.E.S.(1)Director Punjab State Archives (Retd.)

M.A., Ph.D. (History)M.A., M.O.L. (Persian)M.A., Hons. (Punjabi)

D.P.E. Walton, LahoreMember, Indian Historical Records Commission

538

î¯Ö ðÇÔå ê¹ÃåÕ êÌÅêå Õðé ñÂÆ Ã¿êðÕ Õð¯!î¯Ö ðÇÔå ê¹ÃåÕ êÌÅêå Õðé ñÂÆ Ã¿êðÕ Õð¯!î¯Ö ðÇÔå ê¹ÃåÕ êÌÅêå Õðé ñÂÆ Ã¿êðÕ Õð¯!î¯Ö ðÇÔå ê¹ÃåÕ êÌÅêå Õðé ñÂÆ Ã¿êðÕ Õð¯!î¯Ö ðÇÔå ê¹ÃåÕ êÌÅêå Õðé ñÂÆ Ã¿êðÕ Õð¯!

(1) SEWA SINGH (SANT)

GURDWARA RAMPUR KHERA

P.O. GARHDIWALA

Distt. HOSHIARPUR (PANJAB)

Ph : 01886-260334

(2) S. PERSHAN SINGH GILL

4025 SUMMIT CRT

MISSISAUGA (ONT) L5L 3C2

CANADA

Phone : 905-820-0488

(3) S. SUKHBIR SINGH RAI

2145 GROVE ROAD

YUBA CITY. CA 95991 (U.S.A.)

Ph. 530-673-7225

(4) S. HARBINDER SINGH DHILLON

43 PARKHALL ROAD

WOLVERHAMPTON (U.K.)

WV4 5DU

Phone : 01902-333914