Upload
others
View
2
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
¼ÙŒàÃÕºàÃÕ§
ดÃ.à¾çÞ¾กตÃÀÙ‹ÈÅ»ŠดÃ.¾ÅอยทÃายâอÎาÁ‹า
¼ÙŒµÃǨ
¹Ò§ÊÒÇÈÔÃÔÃѵ¹� ǧÈ�ÈÔÃÔ ¹Ò§ÇªÔÃÒÀó� »˜¶ÇÕ ¹Ò§¨ÔµµÔÁÒ ä·ÃᡌǴǧ
บÃóา¸กาÃ
¹Ò°һ¡Ã³� ¤íÒËÍÁ¡ØÅ ¹ÒÂÇѹà©ÅÔÁ ¡ÅÔè¹ÈÃÕÊØ¢
».3àÅ‹Á 2
หนงสอเรยน รายวชาพนฐาน
ชé¹»ÃжÁÈÖกÉา»‚ทè3àÅ‹Á2ตาÁÁาตðา¹กาÃàÃย¹ÃÙŒáÅÐตวชéวดกÅØ‹ÁÊาÃÐกาÃàÃย¹ÃÙŒวทยาÈาÊตÃáÅÐàท¤â¹âÅย (©บบ»Ãบ»ÃØง¾.È.2560)
ตาÁËÅกÊÙตÃáก¹กÅางกาÃÈÖกÉา¢é¹¾×é¹°า¹¾Øท¸ÈกÃาช2551
ʧǹÅÔ¢ÊÔ·¸ÔìµÒÁ¾ÃÐÃÒªºÑÞÞѵԻ‚·Õè¾ÔÁ¾� 2563¾ÔÁ¾�¤ÃÑ駷Õè 1 ¨íҹǹ¾ÔÁ¾� 30,000 àÅ‹ÁISBN : 978-616-203-940-9ÃËÑÊÊÔ¹¤ŒÒ 1318042
ÇÔ·ÂÒÈÒʵÃ�áÅÐà·¤â¹âÅÂÕ
ไฟฟาทเกดขนจากการหมนของไดนาโมจะมปรมาณมาก
หรอนอยขนอยกบปจจยตางๆ ดงน1. ความเรวในการหมนขดลวด
หากหมนขดลวดอยางรวดเรวจะท�าใหผลตไฟฟาไดมาก
2. จานวนรอบในการพนขดลวด หากจ�านวนรอบในการพนขดลวดมากจะท�าใหผลตไฟฟาไดมาก
3. จานวนเสนแรงแมเหลก แทงแมเหลกทมขนาดใหญนนจะมเสนแรงแมเหลกมากกวาแทง
แมเหลกทมขนาดเลกท�าใหแทงแมเหลกขนาดใหญผลตไฟฟาไดมากกวา
à¡Ãç วทยนาร
เมอป ค.ศ. 1831-1832 นกวทยาศาสตรชาวองกฤษชอวา ไมเคล ฟาราเดย ไดคนพบหลกการทางานของเครองกาเนดไฟฟาจากแมเหลกไฟฟา และไดประดษฐเครองกาเนดไฟฟาขน จงมการตงกฎจากการคนพบครงนวา กฎของฟาราเดย ภาพท6.11ไมเคลฟาราเดย
ภาพท6.9จ�านวนเสนแรงแมเหลกมาก ภาพท6.10จ�านวนเสนแรงแมเหลกนอย
การผลตไฟฟา
หนวยการเรยนรท 6¾Åѧ§Ò¹º¹âÅ¡¢Í§àÃÒ
57
àÁ×èÍàÃÕ¹¨ºº·¹Õé à¾×è͹ æ Í‹ÒÅ×Á
ไปทบทวนเนอหาและสรปความรŒ
·Ñé§ËÁ´·Õèä ŒàÃÕ¹¼‹Ò¹ÁÒดŒวยนะครบ
สรปความรประจาบทท 2กจกรรม
ก¨กรรÁ µรว¨Êͺ¤วาÁเ¢าã¨
แบงกลมจากนนศกษาขอมลจากตารางการ
ใชไฟฟาในบานภายใน1วน
แลวตอบคาถาม
เครองใชไฟฟา
กนกาลงไฟ
วตตตอชวโมง
จานวนชวโมง
ทใชงาน
ใน1วน
จานวนเครองใช
ไฟฟา
จานวนหนวย
ของไฟฟาทใช
ใน1วน
คาไฟฟาตอวน
เตารด750 1 1 0.75 3.75
เครองปรบอากาศ25 10 2 0.5 2.4
เครองทานาอน4500 1 1 4.5 22.5
คอมพวเตอร110 5 2 1.1 5.5
โทรทศน95 4 3 1.14 5.7
1) ใน1วนบานหลงนใชเครองใชไฟฟาชนดใ
ดเปนเวลานานทสด
2) เครองใชไฟฟาชนดใดทใชพลงงานไฟฟาม
ากทสด
3) นกเรยนมวธการลดคาไฟฟาของบานหลงน
ไดอยางไรบาง
à¡Ãç วทยนาร
ฉลากประหยดไฟเบอร 5 คอ ฉลากท
บงบอกถงระดบการใชไฟฟาและขอมลเบองตน
ของเครองใชไฟฟา ฉลากประหยดไฟจะมระดบ
ความประหยดตงแตเบอร 1 ถงเบอร 5 โดยท
เบอร 5 หมายถง ประหยดไฟมากทสด
74
สรปสาระส�าคญประจ�าบทสรปเนอหาโดยรวมของบทเพอทบทวนความรŒใหŒแกผŒเรยน
กจกรรมฝกทกษะแบบฝกหดทบทวนความรŒความเขŒาใจ และพฒนาทกษะ การคดของผŒเรยน
กจกรรมฝกทกษะ
º··Õè 1
1. เขยนแผนภาพแสดงสวนประกอบ
ของอากาศและบอกความสาคญของ
สวนประกอบนนลงในสมด
2. ดภาพแลวเขยนอธบายความสาค
ญของอากาศลงในสมด
3. ตอบคาถามตอไปนลงในสมด
1)มลพษทางอากาศเกดจากสาเหตใ
ดบาง
2)มลพษทางอากาศสงผลกระทบตอ
สงมชวตอยางไรบอกมา3ขอ
3) การปลกตนไมบรเวณรมถนนท�าใ
หอากาศบรสทธหรอไมอยางไร
4) ในชวตประจ�าวนนกเรยนมสวนช
วยลดมลพษทางอากาศอยางไร
บอกมา3ขอทาทายการคดขนสงกจกรรม
12
34
20
QR CodeขŒอมลและความรŒเสรมส�าหรบใหŒผŒเรยนไดŒ เรยนรŒผานสอดจทล
¡Ô¨¡ÃÃÁÊÌҧÊÃä� ¼Å§Ò¹
1. แบงกลม จากนนปฏบตกจกรรม ดงน 1) สบคนขอมลเกยวกบไมประดบทสามารถ
ลดหรอดดซบสารพษในอากาศได 2) เลอกตนไมทสามารถลดหรอดดซบสารพษในอากาศไดมา 1 ชนด 3) ประดษฐกระถางจากวสดเหลอใชและนาตนไมทเลอกไวมาปลกลง
ในกระถางทประดษฐขน
2. นาเสนอผลงานหนาชนเรยน พรอมบอกวา ตนไมทเลอกมาสามารถลด สารพษในอากาศไดอยางไร
3. นากระถางตนไมไปวางตามจดตาง ๆ ของหองเรยน
การสอสารความรวมมอการแกปญหาการสรางสรรคการคดอยางมวจารณญาณการใชเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร
·Ñ¡ÉÐáË‹§ÈµÇÃÃÉ·Õè 21✓✓
✓
✓✓
ภาพท5.8ตวอยางผลงานกระถางตนไมลดสารพษในอากาศ
(ตวอยางผลงาน)
หนวยการเรยนรท 5ÍÒ¡ÒȺ¹âÅ¡
21
กจกรรมสรางสรรคผลงานกจกรรมประยกตใชŒความรŒและฝกทกษะ แหงศตวรรษท 21 เพอสรŒางสรรคผลงาน
เกรดวทยนารเกรดเสรมความรŒทเกยวขŒองกบเนอหา
กจกรรมตรวจสอบความเขาใจกจกรรมทบทวนความรŒ หลงเรยน
กจกรรมพฒนาการเรยนรกจกรรมทสอดคลŒองกบเนอหาโดยใหŒผŒเรยน ฝกปฏบตเพอพฒนาความรŒและทกษะ1. วาดภาพหรอตดภาพบรเวณทมอากาศดและบรเวณทมอากาศเสย แลว
บนทกขอมลลงในตาราง พรอมเปรยบเทยบความแตกตางของบรเวณทง2แหงมาอยางนอย3ขอ
2. ใหนกเรยนจบคกบเพอนจากนนทากจกรรมตามขนตอนดงน 1)ส�ารวจบรเวณแหลงชมชนของตนเองวามปญหามลพษทางอากาศอยางไรบาง 2)รวมกนอภปรายและสรปเกยวกบมลพษทางอากาศภายในชมชนของตนเอง 3)จดท�าปายรณรงคหรอแผนพบแนวทางการปฏบตในการลดมลพษทางอากาศ
ทเกดภายในชมชนเพอน�าไปรณรงคหรอใหความรแกคนในชมชน
รายการเกณฑ
ด พอใช ควรปรบปรง
1. เขาใจเนอหาเกยวกบเรองอากาศรอบตวและมลพษทางอากาศ
2. สามารถท�ากจกรรมและอธบายผลการท�ากจกรรมได
3. สามารถตอบค�าถามจากกจกรรมหนตอบไดได
4. ท�างานกลมรวมกบเพอนไดด
5. น�าความรไปใชประโยชนในชวตประจ�าวนได
หลงเรยนจบบทนแลวใหนกเรยนบอกสญลกษณทตรงกบระดบความสามารถของตนเอง
ตรวจสอบตนเอง
¡Ô¨¡ÃÃÁ พฒนาการเรยนร
(ตดภาพ)
บรเวณน คอ ....................................................................................................................
ลกษณะของอากาศ .........................................................................................
........................................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................................
(บนทกขอมลล
งในสมดประจ�าต
ว)
หนวยการเรยนรท 5ÍÒ¡ÒȺ¹âÅ¡
19
โครงงานสารวจและรวบรวมขอมล โครงงานทดลอง โครงงานสงประดษฐ โครงงานทฤษฎ
โครงงาน วทยาศาสตร
✓
สถานการณ
ลดการใชไฟฟาทาไดอยางไร
ในแตละเดอนโรงเรยนของเราใชไฟฟาในการท�ากจกรรมตางๆ เยอะมากเลย
จากส¶านการ³ นกเรยนเกดขŒอสงสยอะไร
เราตองสารวจวา ในแตละเดอนโรงเรยนของเราจดกจกรรมอะไรบาง
เราตองสบคนวธการใชไฟฟาอยางประหยดจากอนเทอรเนต เพอนามาปรบใชภายในโรงเรยนของเรา
ลองชวยกนคดดสวา นกเรยนจะใชวธการใดบางเพอชวยลดการใชไฟฟาภายในโรงเรยน
ใชๆ บางกจกรรมกใชไฟฟาอยางสนเปลองนะ
ฉนคดวา เรามาชวยกนหาวธลดการใช ไฟฟาภายในโรงเรยนกนดไหม
เราตองหาขอมลการใชไฟฟาในแตละเดอนของโรงเรยน เพอนามาเปรยบเทยบกนกอนนะ
106
โครงงานวทยาศาสตรตวอยางโครงงาน เพอสงเสรมใหŒผŒเรยนประยกตใชŒความรŒ และฝกทกษะ แหงศตวรรษท 21
มลพษทางอากาศ
อากาศ
ÊรØ» ÊารÐÊíา¤Þ »ÃШíÒº··Õè 1ÊรØ»
เปนสสารทมสถานะแกส มอยทกแหงรอบตวเรา เราไมสามารถมองเหนอากาศได เพราะอากาศไมมส ไมมกลน อากาศรอบตวเราประกอบดวย- แกสไนโตรเจน รอยละ 78- แกสออกซเจน รอยละ 21- แกสคารบอนไดออกไซด รอยละ 0.04- แกสอน ๆ รอยละ 0.96
อากาศมความสาคญ เชนคนและสตว : ใชหายใจพช : ใชสรางอาหารและใชหายใจอน ๆ : - ชวยในกระบวนการเผาไหม - เปนตวกลางของเสยง
มลพษทางอากาศสงผลกระทบตอสงมชวต เชน· มนษย : เปนอนตรายตอระบบทางเดนหายใจ· สตว : สตวทกนพชทปนเปอนสารพษอาจทาใหรางกายผดปกตหรอตายได· พช : สวนตาง ๆ ของพชถกทาลาย เชน ใบของพชเปนแผล
แนวทางแกปญหามลพษทางอากาศ เชน· ปลกตนไม· ลดการใชรถยนต· ลดการใชพลาสตก· ลดกจกรรมทกอใหเกดควนพษ
คอ สภาพอากาศทมการเจอปนของสารพษในอากาศปรมาณ
มาก จงสงผลกระทบตอการดารงชวตของสงมชวต
รอยละ 21 รอยละ 78
รอยละ0.04
รอยละ0.96
18
จดประสงค
สงเกตและระบสวนประกอบของอากาศ
1.1 สวนประกอบของอากาศ
อากาศทอยรอบๆ ตวเรามสวนประกอบของอากาศเปนแกส
หลายชนดซงภายในอากาศจะประกอบไปดวยแกสชนดตางๆ ดงน
แกสออกซเจน (O2)มอยในอากาศรอยละ21เปนแกสทส�าคญทสดของสงมชวตเพราะสงมชวตตางๆ ใชแกสออกซเจนในการหายใจเมอสงมชวตหายใจน�าแกสออกซเจนเขาไปจะเกดการเผาผลาญภายในเซลลและไดเปนพลงงานออกมาพลงงานนนจะถกน�าไปใชในการท�ากจกรรมตางๆ ท�าใหเราด�ารงชวตอยได
¤Ó¶ÒÁ·ŒÒ·Ò¡Òร¤Ô´¢ÑéนสÙง
แกสไนโตรเจน (N2)มอยในอากาศรอยละ78เปนแกสทมปรมาณมากทสดในอากาศ
แกสไนโตรเจนท�าหนาทเจอจางแกสออกซเจนทมอยในอากาศใหมปรมาณทเหมาะสมกบการด�ารงชวตของสงมชวต
แกสคารบอนไดออกไซด (CO2) มอยในอากาศรอยละ0.04เปนแกสทมความส�าคญในกระบวนการสรางอาหารของพช
แกสอน ๆไดแก แกสอารกอน ไอน�า และฝนละอองมอยใน
อากาศรอยละ 0.96 ไอน�าท�าใหอากาศมความชนและท�าใหเกดปรากฏการณลมฟาอากาศตางๆ
หนวยการเรยนรท 5ÍÒ¡ÒȺ¹âÅ¡
7
0.96%
21%
0.04%
78%
หากในอากาศมปรมาณของแกสออกซเจนต�ากวารอยละ 21 จะสงผลตอ
การด�ารงชวตของสงมชวตอยางไร
ค�าถามทาทายการคดขนสงค�า¶ามเนŒนการคดขนสง ตามทฤษฎการเรยนรŒของบลม (Bloom’s Taxonomy)
เนอหาครบตามหลกสตรแกน กลางฯ ’51 (ฉบบปรบปรง พ.ศ. 2560) น�าเสนอโดยใชŒภาษาทเขŒาใจงาย มรปภาพ แผนภาพ และตารางประกอบเหมาะสมกบการเรยนการสอน
ค�าแนะน�าในการใชสอ
ÍÒ¡ÒȺ¹âÅ¡5หนวยการเรยนรท
1. ระบสวนประกอบของอากาศ บรรยายความส�าคญของอากาศ และผลกระทบของมลพษทางอากาศตอสงมชวต จากขอมลทรวบรวมได (มฐ. ว 3.2 ป.3/1)
2. ตระหนกถงความส�าคญของอากาศ โดยน�าเสนอแนวทางการปฏบตตนในการลดการเกดมลพษทางอากาศ (มฐ. ว 3.2 ป.3/2)
3. อธบายการเกดลมจากหลกฐานเชงประจกษ (มฐ. ว 3.2 ป.3/3)4. บรรยายประโยชนและโทษของลม จากขอมลทรวบรวมได (มฐ. ว 3.2 ป.3/4)
µÑǪÕéÇÑ´
อากาศ เปนสารทพบไดรอบตวเรา อากาศประกอบดวยแกสไนโตรเจน แกสออกซเจน และแกสอน ๆ รวมทงไอนาและฝนละออง อากาศมความสาคญตอการดารงชวตของสงมชวตตาง ๆ ลม คอ การเคลอนทของอากาศตามแนวพนราบ ซงเกดจากความแตกตางกนของอณหภมอากาศทอย ในบรเวณใกลกน เราสามารถนาลมมาใชประโยชนไดหลายดาน และบางครงลมกทาใหเกดอนตรายไดเชนกน
º··Õè 1 ÍÒ¡ÒÈÃͺµÑÇáÅÐÁžÔÉ·Ò§ÍÒ¡ÒÈ
คาศพท คาอาน คาแปล
air แอ อากาศ
temperature 'เทมเพรอเชอ อณหภม
oxygen 'ออคซเจน แกสออกซเจน
air pollution แอ พะ'ลชน มลพษทางอากาศ
ศพทนาร
ÍÒ¡ÒÈÁÕ¤ÇÒÁÊíÒ¤ÑÞµ‹ÍÊÔè§ÁÕªÕÇÔµËÃ×ÍäÁ‹ à¾ÃÒÐÍÐäÃ
ÍÒ¡ÒÈÁÕʋǹ»ÃСͺÍÐäúŒÒ§ 3
หนงสอเรยนรายวชาพนฐานวทยาศาสตรและเทคโนโลย ป.3 เลม 2 จดท�าขนส�าหรบใชประกอบการเรยนการสอน
ชนประถมศกษาปท 3 ซงสอดคลองตามกรอบมาตรฐานการเรยนรและตวชวด กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร
และเทคโนโลย (ฉบบปรบปรง พ.ศ. 2560) ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 ซงออกแบบ
กจกรรมการเรยนรโดยเนนกระบวนการทางวทยาศาสตร กระบวนการสบเสาะหาความร และกระบวนการแกปญหา
รวมทงสงเสรมการประยกตใชความรและฝกทกษะแหงศตวรรษท 21 ดวยกจกรรมทหลากหลาย
หนงสอเรยนกลมสาระการเรยนรวทยาศาสตรและเทคโนโลย ชนประถมศกษาปท 3 น คณะผเรยบเรยง
ไดจดท�าและแบงหนงสอเรยนออกเปน 2 เลม ไดแก
อง¤»ÃÐกอบต‹างæã¹áต‹ÅÐ˹‹วยกาÃàÃย¹ÃÙŒ»ÃÐกอบดŒวย
˹‹วยกาÃàÃย¹ÃÙŒทè1-4
˹งÊ×อàÃย¹Ãายวชา¾×é¹°า¹วทยาÈาÊตÃáÅÐàท¤â¹âÅยชé¹»ÃжÁÈÖกÉา»‚ทè3àÅ‹Á1
˹‹วยกาÃàÃย¹ÃÙŒทè5-7
˹งÊ×อàÃย¹Ãายวชา¾×é¹°า¹วทยาÈาÊตÃáÅÐàท¤â¹âÅยชé¹»ÃжÁÈÖกÉา»‚ทè3àÅ‹Á2
ชวนตอบคาถามถามตอบ
ชวนอานชวนคดกอนเรยน
㪋 æ
·Õè¹ÕèÍÒ¡ÒÈÊ´ª×蹨ѧàÅ¿�Å�Á
àš¹áÅŒÇ àÃÒ¡ÅѺºŒÒ¹¡Ñ¹à¶ÍÐ
㪋 æ ! àÃÒ¡šàÃÔèÁËÒÂã¨äÁ‹¤‹ÍÂÊдǡáÅŒÇ
ÍÒ¡ÒÈã¹áµ‹ÅкÃÔàdz¨ÐÁÕÅѡɳÐᵡµ‹Ò§¡Ñ¹ ¨Ò¡Ê¶Ò¹¡Òó� ¢ŒÒ§º¹
à¾×è͹ æ ¤Ô´Ç‹Ò à¾ÃÒÐà˵Øã´Ê¶Ò¹·Õè·Ñé§ 2 áË‹§ ¨Ö§ÁÕÅѡɳÐ
¢Í§ÍÒ¡ÒÈ·Õèᵡµ‹Ò§¡Ñ¹
ตอน อากาศรอบตวเรา
ä»ÊÔ
·íÒäÁÍÒ¡Òȵç¹ÕéäÁ‹àËÁ×͹¡ÑºµÃ§ÊǹÊÒ¸ÒóÐàŹÐ
àÃÒÃÕºà´Ô¹¡ÅѺºŒÒ¹¡Ñ¹à¶ÍÐ
ÍÂÙ‹µÃ§¹Õé¹Ò¹ æ âºÇ�ËÒÂã¨
äÁ‹¤‹ÍÂÊдǡàÅÂ
¹Ñè¹ÊÔ ! ÁÕᵋ¤Çѹ¨Ò¡Ã¶Â¹µ�൚Áä»ËÁ´
4
จดประสงค
สงเกตและระบสวนประกอบของอากาศ
1 ¡Ô¨¡ÃÃÁ·Õèสวนประกอบของอากาศ
ทกษะกระบวนการ ทางวทยาศาสตรทใช1. การสงเกต2. การทดลอง3. การตงสมมตฐาน4. การลงความเหนจากขอมล5. การตความหมายขอมลและลงขอสรป
ตองเตรยมตองใช 1. เทปใส 1 มวน 4. กระดาษ A4 4 แผน 2. เชอก 1 มวน 5. แวนขยาย 1 อน 3. กรรไกร 1 เลม 6. ไมบรรทด 1 อน
ลองท�าด
1. แบงกลม จากนนน�ากระดาษ A4 ทง 4 แผน มาตดเปนชองทกงกลางกระดาษใหมขนาด 10 × 10 เซนตเมตร แลวตดเทปใสระหวางชองวางทเจาะไวใหเตมชอง 2. รวมกนตงสมมตฐานวา ในอากาศมสวนประกอบอะไรบาง แลวบนทกผลลงในสมด 3. ท�าการทดลองเพอตรวจสอบสมมตฐาน โดยน�ากระดาษไปแขวนไวตามสถานทตาง ๆในบรเวณโรงเรยน 4 จด โดยแขวนทงไว 1 วน
หนตอบได 1. อากาศมสวนประกอบอะไรบาง2. “สวนประกอบในอากาศจะมสดสวนคงทตลอด ไมสามารถเปลยนแปลงได” นกเรยนเหนดวยหรอไม เพราะอะไร
4. ใชแวนขยายสองดสงทตดมากบกระดาษ แลวบนทกผล ขณะท�ากจกรรมนกเรยนไมควรหยอกลอเลนกน เพราะกรรไกรอาจท�าใหเกดอนตรายได
ท�ากจกรรมอยางปลอดภย
5. รวมกนอภปรายและสรปขอมลเกยวกบสวนประกอบของอากาศภายในชนเรยน
6
แนวคดส�าคญ¢Íº¢‹ÒÂà¹×éÍËÒã¹Ë¹‹Ç¡ÒÃàÃÕ¹ÃÙŒ
ค�าศพททางวทยาศาสตร¤íÒÈѾ·�ÊíÒ¤ÑÞ·Ò§ÇÔ·ÂÒÈÒʵÃ�»ÃШíÒº·à¾×èÍฝ¡¡ÒÃÍ‹Ò¹áÅСÒÃà¢Õ¹ตวชวด
µÑǪÕéÇÑ´·ÕèÊÍ´¤ÅŒÍ§¡Ñºà¹×éÍËÒ
ค�าถามส�าคญประจ�าบท¤íÒ¶ÒÁ¡Ãе،¹ãËŒผÙŒàÃÕ¹ฝ¡·Ñ¡ÉСÒäԴ¡‹Í¹ ࢌÒÊÙ‹º·àÃÕ¹กจกรรมพฒนา
ทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร¡Ô¨¡ÃÃÁ·Õè์¹ãËŒผÙŒàÃÕ¹䴌ŧÁ×Í»ฏÔºÑµÔ â´Â㪌¡Ãкǹ¡ÒÃÊ׺àÊÒÐËÒ¤ÇÒÁÃÙŒ·Ò§ÇÔ·ÂÒÈÒʵÃ�
หนตอบได¤íÒ¶ÒÁà¾×è͵ÃǨÊͺ¤ÇÒÁÃÙŒ¤ÇÒÁࢌÒã¨ËÅѧ¨Ò¡·íÒ¡Ô¨¡ÃÃÁ â´Â์¹¾Ñฒ¹Ò·Ñ¡ÉСÒäԴẺãËŒà˵ØผÅ áÅФԴⵌáÂŒ§
ท�ากจกรรมอยางปลอดภย¢ŒÍ¤ÇÃÃÐÇѧ ¢ŒÍ¤ÇûฏÔºÑµÔ áÅÐà·¤¹Ô¤¡Ò÷íÒ¡Ô¨¡ÃÃÁÍ‹ҧ»ÅÍ´ภÑÂ
ชวนอานชวนคดกอนเรยน¡Ãе،¹¤ÇÒÁʹ㨠à¾×è͹íÒÊÙ‹¡ÒÃàÃÕ¹¡ÒÃÊ͹ â´Â㪌¢ŒÍ¤ÇÒÁáÅÐภÒ¾àÃ×èͧÃÒÇ ¾ÃŒÍÁ¤íÒ¶ÒÁ»ÃСͺ
º··Õè 2 ¾Åѧ§Ò¹ä¿¿‡Ò 51 1. การผลตไฟฟา 53 2. แหลงพลงงานในการผลตไฟฟา 58 3. ความสำาคญของพลงงานไฟฟา 66
สรปสาระสำาคญประจำาบทท2 75 กจกรรมฝกทกษะ 77 กจกรรมสรางสรรคผลงาน 79
หนวยการเรยนรท 7 ดวงอาทตยกบชวต 80
º··Õè 1 ดวงอาทตยและปรากฏการณบนโลก 81 1. ความสำาคญของดวงอาทตย 83 2. ปรากฏการณของดวงอาทตยบนโลก 91
สรปสาระสำาคญประจำาบทท1 101 กจกรรมฝกทกษะ 103 กจกรรมสรางสรรคผลงาน 105
โครงงานวทยาศาสตร 106 บรรณานกรม 108
สารบญ วทยาศาสตรและเทคโนโลย ».3àÅ‹Á2
หนวยการเรยนรท
หนวยการเรยนรท
5
6
อากาÈบ¹âÅก 2
¾Åงงา¹บ¹âÅก¢องàÃา 38
º··Õè 1 ÍÒ¡ÒÈÃͺµÑÇáÅÐÁžÔÉ·Ò§ÍÒ¡ÒÈ 3 1. อากาศรอบตวเรา 5 2. มลพษทางอากาศตอส�งมชวต 13
สรปสาระสำาคญประจำาบทท1 18 กจกรรมฝกทกษะ 20 กจกรรมสรางสรรคผลงาน 21
º··Õè 2 ÅÁ 22 1. การเกดลม 24 2. ประโยชนและโทษของลม 30
สรปสาระสำาคญประจำาบทท2 34 กจกรรมฝกทกษะ 36 กจกรรมสรางสรรคผลงาน 37
º··Õè 1 ¡ÒÃà»ÅÕè¹á»Å§¢Í§¾Åѧ§Ò¹ 39 พลงงานนาร 41
สรปสาระสำาคญประจำาบทท1 47 กจกรรมฝกทกษะ 49 กจกรรมสรางสรรคผลงาน 50
º··Õè 1 ÍÒ¡ÒÈÃͺµÑÇáÅÐÁžÔÉ·Ò§ÍÒ¡ÒÈ
คาศพท คาอาน คาแปล
air แอ อากาศ
temperature 'เทมเพรอเชอ อณหภม
oxygen 'ออคซเจน แกสออกซเจน
air pollution แอ พะ'ลชน มลพษทางอากาศ
ศพทนาร
ÍÒ¡ÒÈÁÕ¤ÇÒÁÊíÒ¤ÑÞµ‹ÍÊÔè§ÁÕªÕÇÔµËÃ×ÍäÁ‹ à¾ÃÒÐÍÐäÃ
ÍÒ¡ÒÈÁÕʋǹ»ÃСͺÍÐäúŒÒ§ 3
ÍÒ¡ÒȺ¹âÅ¡5หนวยการเรยนรท
1. ระบสวนประกอบของอากาศ บรรยายความส�าคญของอากาศ และผลกระทบของมลพษทางอากาศตอสงมชวต จากขอมลทรวบรวมได (มฐ. ว 3.2 ป.3/1)
2. ตระหนกถงความส�าคญของอากาศ โดยน�าเสนอแนวทางการปฏบตตนในการลดการเกดมลพษทางอากาศ (มฐ. ว 3.2 ป.3/2)
3. อธบายการเกดลมจากหลกฐานเชงประจกษ (มฐ. ว 3.2 ป.3/3)4. บรรยายประโยชนและโทษของลม จากขอมลทรวบรวมได (มฐ. ว 3.2 ป.3/4)
µÑǪÕéÇÑ´
อากาศ เปนสารทพบไดรอบตวเรา อากาศประกอบดวยแกสไนโตรเจน แกสออกซเจน และแกสอน ๆ รวมทงไอนาและฝนละออง อากาศมความสาคญตอการดารงชวตของสงมชวตตาง ๆ ลม คอ การเคลอนทของอากาศตามแนวพนราบ ซงเกดจากความแตกตางกนของอณหภมอากาศทอย ในบรเวณใกลกน เราสามารถนาลมมาใชประโยชนไดหลายดาน และบางครงลมกทาใหเกดอนตรายไดเชนกน
1. ÍÒ¡ÒÈÃͺµÑÇàÃÒอากาศ (air) เปนสงแวดลอมทางธรรมชาตทอยรอบตวเรา
เราไมสามารถมองเหนอากาศได เพราะอากาศมสถานะแกส ไมมส
และไมมกลน อากาศประกอบดวยแกสหลายชนดทมปรมาณตาง
กน รวมทงไอน�าและฝนละอองตาง ๆ หากสวนประกอบในอากาศ
มสดสวนไมเหมาะสม จะสงผลกระทบหรออาจเปนอนตรายตอการ
ด�ารงชวตของสงมชวตชนดตาง ๆ ทอยบรเวณนนได
à¾×è͹ æ à¤ÂʧÊÑÂäËÁÇ‹Ò ÍÒ¡ÒÈÃͺµÑÇàÃÒ»ÃСͺ´ŒÇÂÍÐäúŒÒ§ àÃÒ¨Ðä ŒÈÖ¡ÉÒ¨Ò¡¡Ô ¡ÃÃÁµ‹Í仹Õé
ภาพท 5.1 บรเวณทมอากาศบรสทธ
หนวยการเรยนรท 5ÍÒ¡ÒȺ¹âÅ¡
5
ชวนตอบคาถาม
ถามตอบ
ชวนอานชวนคดกอนเรยน
㪋 æ
·Õè¹ÕèÍÒ¡ÒÈÊ´ª×蹨ѧàÅ¿�Å�Áàš¹áÅŒÇ àÃÒ¡ÅѺºŒÒ¹¡Ñ¹à¶ÍÐ
㪋 æ ! àÃÒ¡šàÃÔèÁËÒÂã¨äÁ‹¤‹ÍÂÊдǡáÅŒÇ
ÍÒ¡ÒÈã¹áµ‹ÅкÃÔàdz¨ÐÁÕÅѡɳÐᵡµ‹Ò§¡Ñ¹ ¨Ò¡Ê¶Ò¹¡Òó� ¢ŒÒ§º¹à¾×è͹ æ ¤Ô´Ç‹Ò à¾ÃÒÐà˵Øã´Ê¶Ò¹·Õè·Ñé§ 2 áË‹§ ¨Ö§ÁÕÅѡɳТͧÍÒ¡ÒÈ·Õèᵡµ‹Ò§¡Ñ¹
ตอน อากาศรอบตวเรา
ä»ÊÔ
·íÒäÁÍÒ¡Òȵç¹ÕéäÁ‹àËÁ×͹¡ÑºµÃ§ÊǹÊÒ¸ÒóÐàŹÐ
àÃÒÃÕºà´Ô¹¡ÅѺºŒÒ¹¡Ñ¹à¶ÍÐ ÍÂÙ‹µÃ§¹Õé¹Ò¹ æ âºÇ�ËÒÂã¨
äÁ‹¤‹ÍÂÊдǡàÅÂ
¹Ñè¹ÊÔ ! ÁÕᵋ¤Çѹ¨Ò¡Ã¶Â¹µ�൚Áä»ËÁ´
4
จดประสงค
สงเกตและระบสวนประกอบของอากาศ
1.1 สวนประกอบของอากาศ
อากาศทอยรอบ ๆ ตวเรามสวนประกอบของอากาศเปนแกส
หลายชนด ซงภายในอากาศจะประกอบไปดวยแกสชนดตาง ๆ ดงน
แกสออกซเจน (O2)มอยในอากาศรอยละ 21 เปนแกสทส�าคญทสดของสงมชวต เพราะสงมชวตตาง ๆ ใชแกสออกซเจนในการหายใจ เมอสงมชวตหายใจน�าแกสออกซเจนเขาไป จะเกดการเผาผลาญภายในเซลลและไดเปนพลงงานออกมา พลงงานนนจะถกน�าไปใชในการท�ากจกรรมตาง ๆ ท�าใหเราด�ารงชวตอยได
¤Ó¶ÒÁ·ŒÒ·Ò¡Òร¤Ô´¢ÑéนสÙง
แกสไนโตรเจน (N2)มอยในอากาศรอยละ 78 เปนแกสทมปรมาณมากทสดในอากาศ
แกสไนโตรเจนท�าหนาทเจอจางแกสออกซเจนทมอยในอากาศใหมปรมาณทเหมาะสมกบการด�ารงชวตของ
สงมชวต
แกสคารบอนไดออกไซด (CO2) มอยในอากาศรอยละ 0.04 เปนแกสทมความส�าคญในกระบวนการสรางอาหารของพช
แกสอน ๆไดแก แกสอารกอน ไอน�า และฝนละออง มอยใน
อากาศรอยละ 0.96 ไอน�าท�าใหอากาศมความชนและท�าใหเกดปรากฏการณลมฟาอากาศตาง ๆ
หนวยการเรยนรท 5ÍÒ¡ÒȺ¹âÅ¡
7
0.96%
21%
0.04%
78%
หากในอากาศมปรมาณของแกสออกซเจนต�ากวารอยละ 21 จะสงผลตอ
การด�ารงชวตของสงมชวตอยางไร
จดประสงค
สงเกตและระบสวนประกอบของอากาศ
1 ¡Ô¨¡ÃÃÁ·Õè
สวนประกอบของอากาศ
ทกษะกระบวนการ ทางวทยาศาสตรทใช1. การสงเกต2. การทดลอง3. การตงสมมตฐาน4. การลงความเหนจากขอมล5. การตความหมายขอมลและลงขอสรป
ตองเตรยมตองใช
1. เทปใส 1 มวน 4. กระดาษ A4 4 แผน
2. เชอก 1 มวน 5. แวนขยาย 1 อน
3. กรรไกร 1 เลม 6. ไมบรรทด 1 อน
ลองทาด
1. แบงกลม จากนนน�ากระดาษ A4 ทง 4 แผน มาตดเปนชองทกงกลางกระดาษใหม
ขนาด 10 × 10 เซนตเมตร แลวตดเทปใสระหวางชองวางทเจาะไวใหเตมชอง
2. รวมกนตงสมมตฐานวา ในอากาศมสวนประกอบอะไรบาง แลวบนทกผลลงในสมด
3. ท�าการทดลองเพอตรวจสอบสมมตฐาน โดยน�ากระดาษไปแขวนไวตามสถานทตาง ๆ
ในบรเวณโรงเรยน 4 จด โดยแขวนทงไว 1 วน
หนตอบได
1. อากาศมสวนประกอบอะไรบาง
2. “สวนประกอบในอากาศจะมสดสวนคงทตลอด ไมสามารถเปลยนแปลงได” นกเรยนเหน
ดวยหรอไม เพราะอะไร
4. ใชแวนขยายสองดสงทตดมากบกระดาษ
แลวบนทกผล ขณะท�ากจกรรมนกเรยนไมควรหยอกลอเลนกน เพราะกรรไกรอาจท�าใหเกดอนตรายได
ท�ากจกรรมอยางปลอดภย
5. รวมกนอภปรายและสรปขอมลเกยวกบสวนประกอบของอากาศภายในชนเรยน
6
อากาศมแรงดนทกทศทาง
เมอเราเปาอากาศเขาไปในลกโปง
ลกโปงจะขยายตวออกทกดาน
ซงเกดจากแรงดนของอากาศท
ดนลกโปงทกทศทาง
อากาศตองการทอย
เมอเราเปาอากาศเขาไปในลกโปง
ลกโปงจะพองขน แตเมอเราปลอย
อากาศออก ลกโปงจะแฟบลง
แสดงวาอากาศตองการทอย
จดประสงค
สงเกตและอธบายสมบตบางประการของอากาศ
1.2 สมบตของอากาศ
อากาศเปนสสารทมสถานะแกส ซงมมวล ตองการทอย
มรปรางไมแนนอน ไมมส ไมมกลน และสมผสได ซงสงเหลาน
คอสมบตของอากาศ
อากาศมมวลเมอเราเปาอากาศเขาไปในลกโปง
ใหมขนาดตางกน แลวผกไวท
ปลายไมทง 2 ขาง ไมจะเอยงไป
ทางลกโปงทมขนาดใหญ แสดงวา
อากาศมมวล
อากาศสมผสไดเมอเราเปาอากาศเขาไปในลกโปง
แลวปลอยอากาศออกจากลกโปง
เราจะสมผสถงอากาศทปลอยออก
มาจากลกโปงได
สมบตของอากาศ
หนวยการเรยนรท 5ÍÒ¡ÒȺ¹âÅ¡
9
จดประสงค
สงเกตและอธบายสมบตบางประการของอากาศ
2 ¡Ô¨¡ÃÃÁ·Õè
สมบตของอากาศ
ทกษะกระบวนการ ทางวทยาศาสตรทใช1. การสงเกต2. การทดลอง3. การลงความเหนจากขอมล4. การตความหมายขอมลและลงขอสรป
ตองเตรยมตองใช
1. ลกโปง 1 ลก 4. แกวพลาสตกใส 1 ใบ
2. หนงยาง 1 เสน 5. เครองชงดจทล 1 เครอง
3. กระดาษ A4 1 แผน 6. กะละมงใสน�าปรมาณ 34 ของกะละมง
ลองทาด
1. แบงกลม แลวปฏบตกจกรรมและบนทกขอมลลงในสมด ดงน
1) น�าลกโปงไปชงน�าหนก โดยยงไมเปาลกโปง บนทกน�าหนกของลกโปง
2) เปาลกโปงใหมขนาดใหญ ใชหนงยางมด แลวน�าไปชงน�าหนก
3) ขย�ากระดาษแลวใสไวใหตดทกนแกวดานใน จากนนคว�าแกวลงในน�า โดย
ไมเอยงแกว แลวสงเกตวา กระดาษเปยกน�าหรอไม พรอมสงเกตน�าในกะละมง
4) ปฏบตกจกรรมเหมอนขอ 3) แตใหคว�าแกวลงในน�า โดยเอยงแกวเลกนอย
2. รวมกนอภปรายและสรปผลเกยวกบสมบตบางประการของอากาศ
3. น�าเสนอผลงานหนาชนเรยน เพอแลกเปลยนขอมลกบเพอนกลมอน
หนตอบได
1. อากาศมสมบตอยางไร
2. หากนกเรยนตองการศกษาสมบตของอากาศ นกเรยนจะเลอกศกษาสมบตใดตอไปน
ระหวางอากาศมมวลกบอากาศตองการทอย เพราะอะไร
8
แกสออกซเจนในอากาศจะทาใหเกดกระบวนการเผาไหม เพอใหความรอน
และแสงสวางแกมนษย
สงมชวตใชแกสออกซเจนในการหายใจ เพอสรางพลงงานใหกบรางกาย แลวปลอย
แกสคารบอนไดออกไซดออกมา
พชใชแกสคารบอนไดออกไซดในกระบวนการสรางอาหารของพชและ
จะคายแกสออกซเจนออกมา
จดประสงค
สบคนขอมล เพอบรรยายความส�าคญของอากาศตอสงมชวต
O2
CO2
1.3 ความส�าคญของอากาศ
อากาศเปนปจจยส�าคญในการด�ารงชวตของสงมชวตทงมนษย
สตว และพชเชนเดยวกบน�า โดยอากาศมความส�าคญตอสงมชวต
แตละชนดแตกตางกนไป ดงน
O2
CO2
หนวยการเรยนรท 5ÍÒ¡ÒȺ¹âÅ¡
11
จดประสงค
สบคนขอมล เพอบรรยายความส�าคญของอากาศตอสงมชวต
3 ¡Ô¨¡ÃÃÁ·Õè
ความสาคญของอากาศ
ทกษะกระบวนการ ทางวทยาศาสตรทใช1. การลงความเหนจากขอมล2. การจดกระท�าและสอความหมายขอมล3. การตความหมายขอมลและลงขอสรป
ตองเตรยมตองใช
1. กระดาษแขง 1 แผน
2. แหลงขอมล เชน อนเทอรเนต หองสมด
ลองทาด
1. แบงกลม จากนนสบคนขอมลเกยวกบความส�าคญของอากาศตอสงมชวตจาก
แหลงขอมลตาง ๆ
2. รวมกนอภปรายและสรปขอมลทไดจากการสบคน แลวบนทกขอมลลงในสมด
หนตอบได
1. อากาศมความส�าคญตอสงมชวตอยางไรบาง
2. “สงมชวตบนโลกสวนใหญไมไดใชแกสคารบอนไดออกไซดในการด�ารงชวต ดงนน
แกสคารบอนไดออกไซดจงไมมความส�าคญกบสงมชวต” นกเรยนเหนดวยหรอไม
เพราะอะไร
3. น�าขอมลทไดมาจดกระท�าในรปแบบ
ตาง ๆ เชน แผนภาพ แผนผง ลงใน
กระดาษแขง พรอมตกแตงใหสวยงาม
4. น�าเสนอผลงานหนาชนเรยน แลว
รวมกนสรปเกยวกบความส�าคญของ
อากาศตอสงมชวต
หายใจหายใจ
สรางอาหาร
ความสาคญของอากาศตอสงมชวต
ภาพท 5.2 การน�าเสนอผลงาน
10
2. ÁÅพÔÉ·า§Íากาȵ‹ÍÊÔè§ÁªÇÔµ อากาศเปนทรพยากรธรรมชาตทมอยทกหนทกแหง อากาศ
มความส�าคญตอสงมชวต หากสวนประกอบในอากาศมสดสวน
ไมเหมาะสม เนองจากมแกสบางชนดหรอมฝนละอองในอากาศ
มากเกนไป อาจกอใหเกดอนตรายตอการด�ารงชวตของสงมชวต
ชนดตาง ๆ ได เราเรยกสภาพอากาศแบบนวา มลพษทางอากาศ
à¾×è͹ æ Ðä ŒÈÖ¡ÉÒà¡ÕèÂǡѺÊÒà˵ØáÅСÒÃá¡Œ»ÞËÒÁžÔÉ·Ò§ÍÒ¡ÒȨҡ¡Ò÷íÒ¡Ô ¡ÃÃÁµ‹Í仹Õé
ภาพท 5.3 โรงงานอตสาหกรรมบางแหงอาจปลอยควนพษ
หนวยการเรยนรท 5ÍÒ¡ÒȺ¹âÅ¡
13
ภาพท 7.5 เดกผหญงนงเลนกบสนข
อากาศทหอหมโลกจะชวยกรองความรอนทมาจากดวงอาทตย เพอใหสองลงมายงโลกนอยลง ทาให
อณหภมบนโลกไมรอนเกนไป
เมออากาศไดรบความรอนจากดวงอาทตย อากาศจะเคลอนทสงขน ทาใหเกดลมพดและกอใหเกดการหมนเวยน
ของนา ซงจะปรบอณหภมของโลกใหมความเหมาะสมตอการดารงชวตของสงมชวตบนโลก
อากาศมมวล อากาศจงมแรงตานทานวตถตาง ๆ ทตกมาจากฟา เชน กอนอกกาบาต เมอเขาสชนบรรยากาศของโลกจะเกดการเผาไหม
แลวทาใหมขนาดเลกลง
เมฆฝน
เมฆ
ฝนตก
ไอนา
à¡Ãç ÇÔ·ย�น‹าร
สงมชวตหายใจโดยใชแกสออกซเจนจากอากาศและปลอยแกสคารบอนไดออกไซดออกสอากาศตลอดเวลา แตปรมาณของแกสทงสองนนไมเปลยนแปลงไปมาก เนองจากพชใชแกสคารบอนไดออกไซด ในการสรางอาหารและปลอยแกสออกซเจนคนสอากาศ ทาใหสงมชวตไดหายใจ พชจงมความสาคญตอสงมชวตบนโลกมาก
12
มลพษทางอากาศ หมายถง ภาวะของอากาศทมการเจอปน
ดวยสารตาง ๆ ทกอใหเกดมลพษทางอากาศและเปนอนตรายตอ
สงมชวต เชน แกสคารบอนไดออกไซด แกสซลเฟอรไดออกไซด
แกสออกไซดของไนโตรเจน ฝนละอองตาง ๆ ซงสารทกอใหเกด
มลพษทางอากาศสามารถเกดขนเองตามธรรมชาตหรอเกดจาก
การกระท�าของมนษย เชน ภเขาไฟปะท ไฟปา การปลอยควนพษ
ของโรงงานอตสาหกรรม การเผาไหมเชอเพลงของรถยนต
ภาพท 5.4 เมอภเขาไฟปะทจะปลอยควนและขเถาออกมาจ�านวนมาก ท�าใหกระจาย ไปทวชนบรรยากาศของโลก
ภาพท 5.5 เมอเกดไฟปาขนจะท�าใหเกดการปลอยแกสคารบอนมอนอกไซดและแกสคารบอนไดออกไซดในปรมาณมาก
ภาพท 5.6 โรงงานอตสาหกรรมบางแหงปลอยฝนละอองและควนพษออกสอากาศ เชน แกสคารบอนมอนอกไซด
ภาพท 5.7 การเผาไหมเชอเพลงของเครองยนตทเกดแบบไมสมบรณ จะท�าใหเกดแกสคารบอนมอนอกไซดออกมาสอากาศ
หนวยการเรยนรท 5ÍÒ¡ÒȺ¹âÅ¡
15
จดประสงค
สบคนขอมลเกยวกบมลพษทางอากาศ เพอเสนอแนวทางการปฏบตตนในการลด
การเกดมลพษทางอากาศ
4 ¡Ô¨¡ÃÃÁ·Õè
มลพษทางอากาศ
ทกษะกระบวนการ ทางวทยาศาสตรทใช1. การลงความเหนจากขอมล2. การตความหมายขอมลและลงขอสรป3. การจดกระท�าและสอความหมายขอมล
ตองเตรยมตองใช
1. แหลงขอมล เชน อนเทอรเนต หองสมด 2. กระดาษแขง 1 แผน
ลองทาด
1. แบงกลม แลวชวยกนสบคนและบนทกขอมลลงในสมดตามหวขอ ดงน
1) มลพษทางอากาศคออะไร
2) สาเหตทกอใหเกดมลพษทางอากาศ
3) ผลกระทบของมลพษทางอากาศตอสงมชวต
4) แนวทางการปฏบตตนในการลดการเกดมลพษทางอากาศ
2. รวมกนอภปรายและสรปขอมลทไดจากการสบคนตามหวขอตาง ๆ แลวน�าเสนอ
ขอมลหนาชนเรยน
3. น�าขอมลมาจดแผนปายรณรงคแนวทางการปฏบตตนในการชวยลดมลพษทาง
อากาศลงในกระดาษแขง พรอมตกแตงใหสวยงาม
หนตอบได
1. มลพษทางอากาศคออะไร พรอมยกตวอยางวธการปฏบตตนเพอลดการเกดมลพษทาง
อากาศมา 1 ตวอยาง
2. นกเรยนคดวา ระหวางโรงงานอตสาหกรรมกบบรเวณทมการจราจรหนาแนน สถานทใด
กอใหเกดมลพษทางอากาศมากกวากน เพราะอะไร
14
แนวทางการปฏบตตน เพอลดมลพษทางอากาศ
1. ไมเผาขยะ เชน ยาง พลาสตก ททาให
เกดควนพษ
2. ลดการใชผลตภณฑททามาจากพลาสตก
หรอโฟม เชน ใชปนโตแทนกลองโฟม ใชถงผาแทนการใชถงพลาสตก
3. ชวยกนปลกตนไมเพราะตนไมดดซบ
แกสคารบอนไดออกไซดได
4. ใชรถจกรยานหรอการเดน เพอเดนทาง
ไปตามสถานทตาง ๆ ทมระยะทางใกล ๆ แทนการขบรถยนต
5. หมนตรวจสอบสภาพ ของเครองยนต
ใหอย ในสภาพทสมบรณอยางสมาเสมอ
6. ใชพลงงานจากแหลงพลงงานหมนเวยน
เชน ใชพลงงานแสงอาทตยในการผลตไฟฟาหรอใหความรอน
à¡Ãç ÇÔ·ย�น‹าร
ฝน PM 2.5 เปนฝนละอองทมขนาดเลกมาก เลกกวาเสนผมถง 20 เทา เมอเราสดอากาศทมฝน PM 2.5 เขาไป จะทาใหฝนผานขนจมกเขาสปอดและหลอดเลอดไดงาย อาจทาใหเราเปนโรคเกยวกบระบบทางเดนหายใจได เราจงควรอย ในบรเวณท ไมมฝน หรอควรใสหนากากอนามยชนดพเศษ (N95) เพอปองกนฝน PM 2.5
หนวยการเรยนรท 5ÍÒ¡ÒȺ¹âÅ¡
17
• มลพษทางอากาศอาจกอใหเกดอนตรายตอสขภาพของมนษยได เชน กอใหเกดการระคายเคองของดวงตา จมก และคอ เกดโรคทเกยวกบ
ระบบทางเดนหายใจ เกดอาการวงเวยนศรษะ คลนไส อาเจยน หมดสต หรอตายได
• มผลตอการมองเหน เชน การเกดควนหรอฝนละอองปนในอากาศมาก ทาใหแสงสวางจากดวงอาทตยสองลงมาไดนอยกวาปกต ทาใหเกดอบตเหตทางอากาศหรอบนทองถนนไดงาย
• สตวตาง ๆ อาจไดรบสารพษเขาสรางกายไดโดยตรงจากการหายใจ การกนหญา หรอกนพชอน ๆ ทมสารพษจากอากาศตกสะสมอยทพชในปรมาณมาก อาจทาใหรางกายของสตวมความผดปกตหรอตายได
ผลกระทบของมลพษทางอากาศ
• พชเปนสงมชวตท อาจไดรบผลกระทบจากมลพษทางอากาศนอยเมอเทยบกบสงมชวตชนดอน ซงผลกระทบทพชไดรบ เชน มฝนเกาะทบรเวณใบของพช ทาให
พชสรางอาหารไดนอยลง การเปลยนสของใบ การเกดแผลท ใบของพช
• มลพษทางอากาศกอใหเกดความเสยหายตอทรพยสน เชน เกดการกดกรอนของสงกอสราง วสดอปกรณตาง ๆ สกปรกงายและเสอมสภาพเรว
16
1. วาดภาพหรอตดภาพบรเวณทมอากาศดและบรเวณทมอากาศเสย แลว
บนทกขอมลลงในตาราง พรอมเปรยบเทยบความแตกตางของบรเวณ
ทง 2 แหง มาอยางนอย 3 ขอ
2. ใหนกเรยนจบคกบเพอน จากนนท�ากจกรรมตามขนตอน ดงน
1) ส�ารวจบรเวณแหลงชมชนของตนเองวา มปญหามลพษทางอากาศอยางไรบาง
2) รวมกนอภปรายและสรปเกยวกบมลพษทางอากาศภายในชมชนของตนเอง
3) จดท�าปายรณรงคหรอแผนพบแนวทางการปฏบตในการลดมลพษทางอากาศ
ทเกดภายในชมชน เพอน�าไปรณรงคหรอใหความรแกคนในชมชน
รายการเกณฑ
ด พอใช ควรปรบปรง
1. เขาใจเนอหาเกยวกบเรอง อากาศรอบตวและมลพษทางอากาศ
2. สามารถท�ากจกรรมและอธบายผลการท�ากจกรรมได
3. สามารถตอบค�าถามจากกจกรรมหนตอบไดได
4. ท�างานกลมรวมกบเพอนไดด
5. น�าความรไปใชประโยชนในชวตประจ�าวนได
หลงเรยนจบบทนแลว ใหนกเรยนบอกสญลกษณทตรงกบระดบความสามารถของตนเอง
ตรวจสอบตนเอง
¡Ô¨¡ÃÃÁ พฒนาการเรยนร
(ตดภาพ)
บรเวณน คอ ....................................................................................................................
ลกษณะของอากาศ .........................................................................................
........................................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................................
(บนทกขอมลลงในสมดประจ�าตว
)
หนวยการเรยนรท 5ÍÒ¡ÒȺ¹âÅ¡
19
มลพษทางอากาศ
อากาศ
ÊรØ» ÊารÐÊíา¤Þ »ÃШíÒº··Õè 1
ÊรØ»
เปนสสารทมสถานะแกส มอยทกแหงรอบตวเรา เราไมสามารถมองเหนอากาศได เพราะอากาศไมมส ไมมกลน
อากาศรอบตวเราประกอบดวย- แกสไนโตรเจน รอยละ 78- แกสออกซเจน รอยละ 21- แกสคารบอนไดออกไซด รอยละ 0.04- แกสอน ๆ รอยละ 0.96
อากาศมความสาคญ เชนคนและสตว : ใชหายใจพช : ใชสรางอาหารและใชหายใจอน ๆ : - ชวยในกระบวนการเผาไหม - เปนตวกลางของเสยง
มลพษทางอากาศสงผลกระทบตอสงมชวต เชน· มนษย : เปนอนตรายตอระบบทางเดนหายใจ· สตว : สตวทกนพชทปนเปอนสารพษอาจทาให
รางกายผดปกตหรอตายได· พช : สวนตาง ๆ ของพชถกทาลาย เชน ใบ
ของพชเปนแผลแนวทางแกปญหามลพษทางอากาศ เชน· ปลกตนไม· ลดการใชรถยนต· ลดการใชพลาสตก· ลดกจกรรมทกอใหเกดควนพษ
คอ สภาพอากาศทมการเจอปนของสารพษในอากาศปรมาณมาก จงสงผลกระทบตอการดารงชวตของสงมชวต
รอยละ 21 รอยละ 78
รอยละ0.04
รอยละ0.96
18
¡Ô¨¡ÃÃÁÊÌҧÊÃä� ¼Å§Ò¹
1. แบงกลม จากนนปฏบตกจกรรม ดงน 1) สบคนขอมลเกยวกบไมประดบทสามารถ
ลดหรอดดซบสารพษในอากาศได 2) เลอกตนไมทสามารถลดหรอดดซบสารพษในอากาศไดมา 1 ชนด 3) ประดษฐกระถางจากวสดเหลอใชและนาตนไมทเลอกไวมาปลกลง
ในกระถางทประดษฐขน
2. นาเสนอผลงานหนาชนเรยน พรอมบอกวา ตนไมทเลอกมาสามารถลด สารพษในอากาศไดอยางไร
3. นากระถางตนไมไปวางตามจดตาง ๆ ของหองเรยน
การสอสาร ความรวมมอ การแกปญหา การสรางสรรค การคดอยางมวจารณญาณ การใชเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร
·Ñ¡ÉÐáË‹§ÈµÇÃÃÉ·Õè 21✓✓
✓
✓✓
ภาพท 5.8 ตวอยางผลงานกระถางตนไมลดสารพษในอากาศ
(ตวอยางผลงาน)
หนวยการเรยนรท 5ÍÒ¡ÒȺ¹âÅ¡
21
กจกรรมฝกทกษะ
º··Õè 1
1. เขยนแผนภาพแสดงสวนประกอบของอากาศและบอกความส�าคญของ
สวนประกอบนนลงในสมด
2. ดภาพ แลวเขยนอธบายความส�าคญของอากาศลงในสมด
3. ตอบค�าถามตอไปนลงในสมด
1) มลพษทางอากาศเกดจากสาเหตใดบาง
2) มลพษทางอากาศสงผลกระทบตอสงมชวตอยางไร บอกมา 3 ขอ
3) การปลกตนไมบรเวณรมถนนท�าใหอากาศบรสทธหรอไม อยางไร
4) ในชวตประจ�าวนนกเรยนมสวนชวยลดมลพษทางอากาศอยางไร
บอกมา 3 ขอ ทาทายการคดขนสงกจกรรม
1 2
3 4
20
ชวนอานชวนคดกอนเรยน
ÅÁà¡Ô´¨Ò¡¡ÒÃà¤Å×è͹·Õè¢Í§ÍÒ¡ÒÈ 2 ºÃÔàdz ·ÕèÍÂÙ‹ã¡ÅŒ¡Ñ¹ ÁÕÍسËÀÙÁÔ·Õèᵡµ‹Ò§¡Ñ¹ 㹪ÕÇÔµ»ÃШíÒÇѹà¾×è͹ æ à¤ÂÊÑÁ¼ÑÊÅÁ㹺ÃÔàdz㴺ŒÒ§ áÅŒÇÅÁÁÕ»ÃÐ⪹�µ‹Í¡ÒôíÒçªÕÇÔµ¢Í§àÃÒÍ‹ҧäÃ
ชวนตอบคาถาม
ตอน การเกดลม
ถามตอบ
Çѹ¹ÕéÍÒ¡ÒÈᨋÁãÊ ¤Ã٨оҹѡàÃÕ¹ä»àÃÕ¹¹Í¡
ˌͧàÃÕ¹¹Ð¤Ð
àÂŒ !
àÂŒ !´Õ㨨ѧàÅÂ
¤ÃÙ¤ÃѺ ! ÅÁ¤×ÍÍÐäà áÅŒÇà¡Ô´¢Öé¹ä´ŒÍ‹ҧääÃѺ
¤Ã٤РµÃ§¹ÕéÍÒ¡ÒÈÊ´ª×蹨ѧàŤ‹Ð
㪋¤ÃѺ¤ÃÙ ÁÕÅÁ¾Ñ´ÁÒàš¹ÊºÒ¨ѧ
ÅÁ ¤×Í ¡ÒÃà¤Å×è͹·Õè¢Í§ÍÒ¡ÒÈã¹á¹ÇÃÒº à¡Ô´¨Ò¡¡ÒÃà¤Å×è͹·Õè¢Í§ÍÒ¡ÒÈ 2 ºÃÔàdz ·ÕèÍÂÙ‹ã¡ÅŒ¡Ñ¹ ÁÕÍسËÀÙÁÔ·Õèᵡµ‹Ò§¡Ñ¹
¹Ð¤Ð¹Ñ¡àÃÕ¹
หนวยการเรยนรท 5ÍÒ¡ÒȺ¹âÅ¡
23
º··Õè 2 ÅÁ
คาศพท คาอาน คาแปล
wind วนด ลม
low temperature โลว 'เทมเพรอเชอ อณหภมตา
high temperature ไฮ 'เทมเพรอเชอ อณหภมสง
ศพทนาร
ÅÁà¡Ô´¢Öé¹ä´ŒÍ‹ҧäÃ
àÃÒÊÒÁÒö㪌»ÃÐ⪹�¨Ò¡ÅÁ䴌͋ҧäúŒÒ§22
จดประสงค
สงเกตและอธบายการเกดลม
1 ¡Ô¨¡ÃÃÁ·Õè
การเกดลม
ทกษะกระบวนการ ทางวทยาศาสตรทใช1. การสงเกต2. การตงสมมตฐาน3. การลงความเหนจากขอมล4. การตความหมายขอมลและลงขอสรป
ตองเตรยมตองใช
1. ขวดพลาสตกใส 2 ขวด 5. ธป 5 ดอก
2. คตเตอร 1 เลม 6. กระดาษแขง 1 แผน
3. เทยนไข 1 เลม 7. เทอรมอมเตอร 2 อน
4. ไมขดไฟ 1 กลอง 8. แหลงขอมล เชน อนเทอรเนต หองสมด
ลองทาด
1. ครเตรยมอปกรณแบบจ�าลองการเกดลมใหนกเรยน ดงน
ภาพท 5.10 แบบจ�าลองการเกดลม
1) ตดกนขวดพลาสตกทง 2 ขวด ออก
2) เจาะรดานขางบรเวณกนขวดของขวดใบท 1 ใหมขนาดรเทากบปากขวดใบท 2
3) น�าปากขวดใบท 2 ใสเขาไปในรทเจาะไวบนขวดใบท 1 ดงรป
2. แบงกลม จากนนรวมกนตงสมมตฐานวา ลมเกดขนไดอยางไร แลวบนทกลงในสมด
ขวดใบท 1 ขวดใบท 2
หนวยการเรยนรท 5ÍÒ¡ÒȺ¹âÅ¡
25
à¾×è͹ æ ¨Ðä´ŒÈÖ¡ÉÒ¡ÒÃà¡Ô´ÅÁ¨Ò¡¡Ò÷íÒ¡Ô¨¡ÃÃÁµ‹Í仹Õé
1. ¡ÒÃà¡Ô´ÅÁ ในชวตประจ�าวนบางวนอาจมลมพดมากระทบทตวเรา
บางวนลมพดจากหนาบานไปหลงบาน บางวนลมพดจากนอกบาน
เขามาในบาน หรอบางวนอาจไมมลมพดมาเลย นกเรยนเคยสงสย
หรอไมวา ลมทพดมานนเกดขนไดอยางไร
ภาพท 5.9 ลมพดตนหญาปลวไสว
24
อากาศเยนลอยเขามาแทนทอากาศรอน
อากาศรอนลอยตวสงขน
การเกดลม
อณหภมตา
อณหภมสง
ลม คอ การเคลอนทของอากาศในแนวราบ ซงขนานไปกบ
พนโลกดวยความเรวทแตกตางกน
ลมเกดจากอณหภมของอากาศ 2 บรเวณ ทอยใกลกนมความ
แตกตางกน โดยบรเวณทไดรบพลงงานความรอนจากดวงอาทตย
มากจะคายความรอนใหแกอากาศทปกคลมบรเวณนน เมออากาศ
ไดรบความรอนจะขยายตวและลอยสงขน สวนบรเวณทไดรบ
พลงงานความรอนจากดวงอาทตยนอย อากาศจะเยน มวลอากาศ
จงเคลอนทเขามาแทนทอากาศรอนทลอยตวขน เรยกการเคลอนท
ของอากาศแบบนวา การเกดลม
ภาพท 5.12 แผนภาพกระบวนการเกดลม
à¡Ãç ÇÔ·ย�น‹าร
ลมเกดขนเมออณหภมของอากาศ 2 บรเวณ มความแตกตางกน หากอณหภมของอากาศทง 2 บรเวณ มความแตกตางกนมาก อากาศจะเคลอนทเรว จนทาใหเกดลมทพดแรงขน เราเรยกวา พาย
หนวยการเรยนรท 5ÍÒ¡ÒȺ¹âÅ¡
27
หนตอบได
1. ลมเกดขนไดอยางไร
2. หากนกเรยนอยในบรเวณหนง นกเรยนคดวา ลมจะพดเขาหาบรเวณทนกเรยนอยหรอ
พดออกจากบรเวณทนกเรยนอย เพราะอะไร
3. ท�าการทดลองเพอตรวจสอบสมมตฐาน โดยปฏบตกจกรรม ดงน
ภาพท 5.11 นกเรยนท�าการทดลอง
2) นกเรยนคนท 3 จดธปใหมควน แลวน�าปลายธปไปจอไวใกลกนขวดแนวนอน
ประมาณ 5 นาท
3) สมาชกในกลมรวมกนสงเกตทศทางการเคลอนทของควนธป และเมอเวลาผาน
ไป 5 นาท ใหอานคาของอณหภมทปากขวดและกนขวด แลวบนทกผล
4) ท�าการทดลองเหมอนขอ 1) - 3) โดยจดเทยนไขแลวน�าขวดแนวตงครอบเทยนไว
4. รวมกนอภปรายและสรปผลการท�ากจกรรมเกยวกบการเกดลม แลวน�าเสนอผลการ
ทดลองหนาชนเรยน
ขณะท�ากจกรรมควรถอธปทจดแลวดวยความระมดระวงและไมน�าธปไปหยอกลอเลนกน เพอปองกนอนตรายจากความรอนของธป
ท�ากจกรรมอยางปลอดภย 1) นกเรยนคนท 1 ถอเทอรมอมเตอร
จอไวทปากขวดแนวตง และนกเรยน
คนท 2 ถอเทอรมอมเตอรจอไว
ทกนขวดแนวนอน
26
ลมทเกดขนนนมอยหลายชนดขนอยกบลกษณะการเกดของ
ลมและชวงเวลาในการเกดลม เชน
1) ลมประจ�าเวลา เปนลมทเกดบรเวณชายทะเล ไดแก ลมทะเล
ลมบก
2) ลมประจ�าฤด เปนลมทพดเปนประจ�าฤดกาล ลมชนดนมผลตอ
สภาพอากาศของประเทศทลมชนดนพดผาน ซงลมประจ�าฤดในประเทศไทย
ไดแก ลมมรสมตะวนตกเฉยงใต (ลมมรสมฤดรอน) ท�าใหมฝนตกชก และ
ลมมรสมตะวนออกเฉยงเหนอ (ลมมรสมฤดหนาว) ท�าใหภาคเหนอมอากาศ
หนาวเยนและภาคใตมฝนตกชกลมบก ลมทะเล
ลมทะเลเกดในเวลากลางวน พดจาก
ทะเลเขาสฝง เนองจากอากาศเหนอ
พนดนมอณหภมสงจงลอยตวสงขน
สวนอากาศเหนอพนน�ามอณหภมต�า
กวาจงเคลอนเขามาแทนท
ลมบกเกดในเวลากลางคน พดจาก
ฝงออกสทะเล เนองจากอากาศเหนอ
พนน�ามอณหภมสงจงลอยตวสงขน
สวนอากาศเหนอพนดนมอณหภมต�า
กวาจงเคลอนทเขามาแทนท
อากาศรอนลอยตวขน
อากาศเยนจมตวลง
อากาศเยนเหนอพนน�าพดเขามาแทนท
อากาศรอนลอยตวขน
อากาศเยนจมตวลง
อากาศเยนเหนอพนดนพดเขามาแทนท
หนวยการเรยนรท 5ÍÒ¡ÒȺ¹âÅ¡
29
เมออากาศรอนมอณหภมสง มวลอากาศ
จงขยายตวและลอยตวสงขน ท�าใหอากาศเยนซง
มอณหภมต�ากวาเคลอนทเขามาแทนท ท�าใหเกดลม
นกเรยนทราบมาแลววา อากาศจะเคลอนทจากบรเวณทม
อณหภมต�า (อากาศเยน) ไปบรเวณทมอณหภมสง (อากาศรอน)
และการเคลอนทของอากาศท�าใหเกดลม ซงอณหภมของอากาศ
เปนปจจยทสงผลท�าใหเกดลมได ดงน
อากาศเยน
ภาพท 5.14 แอนมอมเตอร ภาพท 5.13 ศรลม
การเปลยนแปลงของกระแสลมทเกดขน มผลตอการ
เปลยนแปลงของสภาพอากาศ นกวทยาศาสตรจงไดประดษฐ
เครองมอวดกระแสลม เพอใชเปนขอมลในการพยากรณอากาศ
เชน ศรลมใชวดทศทางลม แอนมอมเตอรใชวดความเรวลม
อณหภมของอากาศ
อากาศรอน
28
โทษประโยชน
ประโยชนและโทษของลม
จดประสงค
สบคนขอมล เพอบรรยายประโยชนและโทษของลม
2 ¡Ô¨¡ÃÃÁ·Õè
ประโยชนและโทษของลม
ทกษะกระบวนการ ทางวทยาศาสตรทใช1. การลงความเหนจากขอมล2. การจดกระท�าและสอความหมายขอมล3. การตความหมายขอมลและลงขอสรป
ตองเตรยมตองใช
1. กระดาษแขง 1 แผน
2. แหลงขอมล เชน อนเทอรเนต หองสมด
ลองทาด
1. แบงกลม จากนนชวยกนสบคนขอมล
เกยวกบประโยชนและโทษของลมจาก
หนตอบได
1. ในชวตประจ�าวนเราใชประโยชนจากลมอยางไรบาง บอกมา 3 ขอ
2. นกเรยนคดวา กจกรรมใดทใชประโยชนจากลมระหวางการเลนวาวหรอการหมนกงหนลม
เพอสบน�า เพราะอะไร
แหลงขอมลตาง ๆ แลวบนทกขอมล
ลงในสมด
2. รวมกนอภปรายและสรปขอมลทได
จากการสบคน แลวน�าขอมลมาจดท�า
ในรปแบบตาง ๆ ลงในกระดาษแขง
พรอมตกแตงใหสวยงาม
3. น�าเสนอผลงานเพอแลกเปลยนขอมล
กบเพอนกลมอนภายในชนเรยน ภาพท 5.16 การน�าเสนอผลงาน
หนวยการเรยนรท 5ÍÒ¡ÒȺ¹âÅ¡
31
à¾×è͹ æ Ðä´Œ·ÃÒº¶Ö§»ÃÐ⪹�áÅÐâ·É¢Í§ÅÁ¨Ò¡¡Ò÷íÒ¡Ô ¡ÃÃÁµ‹Í仹Õé
2. »รÐâยªน�áÅÐâ·É¢Í§ÅÁ ลมเปนทรพยากรธรรมชาตและเปนพลงงานหมนเวยนทเรา
สามารถน�าไปใชประโยชนไดหลายดาน เชน ผลตกระแสไฟฟา
เลนกฬา แตในบางครงลมอาจกอใหเกดโทษตอเราได เชน เมอ
ลมมก�าลงแรงและเกดเปนพาย จะสรางความเสยหายตอชวต
และทรพยสนของเรา
ภาพท 5.15 ใชลมพดใบเรอใหแลน
30
àÁ×èÍàÃÕ¹¨ºº·¹Õé à¾×è͹ æ Í‹ÒÅ×Áä»·º·Ç¹à¹×éÍËÒáÅÐÊÃØ»¤ÇÒÁÃÙŒ·Ñé§ËÁ´·Õèä ŒàÃÕ¹¼‹Ò¹ÁҌǹФÃѺ
สรปความรประจาบทท 2กจกรรม
นอกจากน หากลมเคลอนทดวยความเรวสงอาจท�าใหเกด
อนตรายและความเสยหายตอชวตและทรพยสนของเราได เชน
1) ท�าลายพนททางการเกษตรจนเกดความเสยหาย เชน
ภาพท 5.17 บานเรอนเสยหาย
ภาพท 5.18 เกดน�าทวมรนแรง
พชผลทปลกไวอาจโคนลมหรอ
หกได
2) ท�าลายบานเรอนใหได
รบความเสยหาย เชน หลงคาปลว
ตวบานพง ตนไมลมทบบาน
3) อาจท�าใหเกดน�าทวม
อยางรนแรง ท�าใหถนนหรอ
สะพานขาดหรอช�ารดได
4) ลมทพดอยางรนแรง
อาจท�าใหเครองบนไดรบอนตราย
หรอท�าใหเครองบนตกได
5) เม อ เกดพายขน ใน
ทะเลจะท�าใหเกดคลนขนาด
ใหญ และลมทพดแรงอาจท�าให
เรออบปางได
หนวยการเรยนรท 5ÍÒ¡ÒȺ¹âÅ¡
33
เราสามารถน�าลมมาใชประโยชนในการท�ากจกรรมตาง ๆ ได
หลายอยาง ดงน
ใชแรงลมไปหมนใบพดของกงหนลมของโรงส เพอบดขาวโพด หรอใชแรงลม
หมนกงหนเพอสบน�าทะเลเขานาเกลอ
หรอใชแรงลมหมนมอเตอรเครองสบน�า
ใชเดนเรอบางชนดเชน เรอใบ เรอส�าเภา โดย
อาศยแรงลมในการบงคบ
ทศทาง หรอชวยใหเรอ
เคลอนทไปได
ใชผลตกระแสไฟฟาในบางประเทศทมกระแส
ลมพดแรงอยางสม�าเสมอ
จะมการน�าพลงงานลมมา
ใชในการผลตกระแสไฟฟา
ใชเลนกฬากฬาบางประเภทตองใช
แรงลมในการเลนกฬา เชน
วาว เรอใบ รมรอน
ใชกระจายเมลดของพชเมอผลของพชแกและก�าลงจะรวงจากตน
ลงสพน อาจมลมมาพดพาผลและเมลด
ของพชไปตกบรเวณตาง ๆ ท�าใหเมลดงอก
เปนตนใหมได
32
แบงกลม แลวปฏบตกจกรรม ดงน
1) ใหแตละกลมหาขาวเกยวกบผลกระทบของลมมรสม
2) ตดภาพประกอบ แลวบนทกขอมลตามหวขอทก�าหนดลงในสมด ดงน
• หวขอขาวนคออะไร
• ขาวนเกยวกบลมมรสมชนดใด
• ใจความส�าคญของขาวเปนอยางไร
• ผลกระทบทเกดจากลมมรสมชนดนคออะไร
• อานขาวนท�าใหไดรบประโยชนอยางไรบาง
• ขาวนมาจากแหลงขอมลใด
3) สงตวแทนออกมาน�าเสนอขอมลหนาชนเรยน
รายการเกณฑ
ด พอใช ควรปรบปรง
1. เขาใจเนอหาเกยวกบเรอง ลม
2. สามารถท�ากจกรรมและอธบายผลการท�ากจกรรมได
3. สามารถตอบค�าถามจากกจกรรมหนตอบไดได
4. ท�างานกลมรวมกบเพอนไดด
5. น�าความรไปใชประโยชนในชวตประจ�าวนได
หลงเรยนจบบทนแลว ใหนกเรยนบอกสญลกษณทตรงกบระดบความสามารถของตนเอง
ตรวจสอบตนเอง
¡Ô¨¡ÃÃÁ พฒนาการเรยนร
หนวยการเรยนรท 5ÍÒ¡ÒȺ¹âÅ¡
35
ÊรØ» ÊารÐÊíา¤Þ »ÃШíÒº··Õè 2
ÊรØ»
เกดจากการเคลอนทของอากาศในแนวราบขนานไปกบพนโลก ซงปจจยททาใหเกดลม ไดแก อณหภมของอากาศและความกดอากาศ
เชน
ใชในการผลตไฟฟา
ทาลายบานเรอน
ใชในการเดนเรอ
เกดนาทวมรนแรง
ใชในการเลนวาว
ทาลายพนททางการเกษตร
เชน
ลมลมลม
อากาศเยน อากาศรอนลอยตว
อากาศเยนเคลอนทเขามาแทนท
อณหภมตา ความกดอากาศสง อณหภมสง ความกดอากาศตา
ประโยชนของลมประโยชนของลมประโยชนของลมประโยชนของลม
โทษของลมโทษของลมโทษของลมโทษของลมโทษของลม
34
¡Ô¨¡ÃÃÁÊÌҧÊÃä� ¼Å§Ò¹
แบงกลม จากนนใหแตละกลมออกแบบและสรางแบบจาลองการเกดลมจากวสดตาง ๆ เพออธบายการเกดลม พรอมตกแตงใหสวยงาม จากนนนาเสนอผลงานหนาชนเรยน โดยใหมการจดประกวดผลงาน และนาผลงานไปวางไวทศนยการเรยนรของหองเรยน เพอเปนแหลงการเรยนร เรอง ลม
การสอสาร ความรวมมอ การแกปญหา การสรางสรรค การคดอยางมวจารณญาณ การใชเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร
·Ñ¡ÉÐáË‹§ÈµÇÃÃÉ·Õè 21
ภาพท 5.19 ตวอยางแบบจ�าลองการเกดลมจากกลองกระดาษ
(ตวอยางผลงาน)
✓✓
✓
✓
✓
✓
(ตวอยางผลงาน)
หนวยการเรยนรท 5ÍÒ¡ÒȺ¹âÅ¡
37
1
ทาทายการคดขนสงกจกรรม
2
3 4
กจกรรมฝกทกษะ
º··Õè 2
ลม อากาศ อณหภม อณหภมสง อณหภมต�า ความกดอากาศ
1. เลอกขอความทก�าหนด เตมลงในชองวางใหสมพนธกน
………………………………… เกดจาก…………………………………………………….. เคลอนทในแนวราบ ปจจยท
ท�าใหเกดคอ ………………………………………………. และ ………………………………………………………….. ซงบรเวณทไดรบ
ความรอนมากจะม …………………………………………… มวลอากาศขยายตวและลอยตวสงขน
สวนบรเวณทไดรบความรอนนอยจะม ……………………………………………………… มวลอากาศเยน
จงเคลอนทเขามาแทนทมวลอากาศรอนทลอยตวขน
2. ดภาพ แลวบอกวาเปนประโยชนหรอโทษของลมอยางไร
(บนทกขอมลลงในสมดประจ�าตว)
36