22
Exploring the Role of the Ecosystem of Industrial Goods Export in Private Sector Businesses Hamid Reza Tafaghodi Ph.D. Candidate, Department of Management, Faculty of Literature and Humanities, University of Guilan, Rahst, Iran. E-mail: [email protected] Mohammad Rahim Ramazanian *Corresponding author, Associate Prof., Department of Management, Faculty of Literature and Humanities, University of Guilan, Rasht, Iran. E-mail: [email protected] Keikhosro Yakideh Assistant Prof., Department of Management, Faculty of Literature and Humanities, University of Guilan, Rasht, Iran. E-mail: [email protected] Mohsen Akbari Associate Prof., Department of Management, Faculty of Literature and Humanities, University of Guilan, Rasht, Iran. E-mail: [email protected] Abstract Objective The imposed policies in countries, irrespective of the present dynamic domestic environment and global markets and the main players of the export environments in the field of production and export of industrial goods has caused reduction of the export performance of companies and questioned their effectiveness. Moreover, the inability to identify the main factors affecting the export performance of countries among the small and medium enterprises, lack of enough attention to the local characteristics of countries and the lack of proper management of the interaction environment lead to the impairment and weakness of export performance. Shortage of abstract maps or conceptual models to explore the most important influencing factors on exports, and the structural and dynamic communication between them is observed in governmental and academic export institutions. And it will have a negative impact on corporate export performance. Therefore, from a theoretical point of view, lack of a structure for management of the export ecosystem in the form of a macro system can have a negative impact on the export performance of countries and companies. Accordingly, the main focus of the present research is on the theoretical and practical gaps in the field of export performance and low focus on the management of dynamic interactions between the influential players in export performance. Therefore, it is necessary to examine and analyze the interactive relationship between these players in order to create a suitable platform for effective management of the export performance in companies. Hence, the aim of this study is to investigate the factors, at the company level, that affect the export of industrial goods in small and medium companies (regardless of the destination country and type of export market) as well as to analyze the relationship between these factors.

Exploring the Role of the Ecosystem of Industrial Goods Export in … · 2020. 8. 17. · Exploring the Role of the Ecosystem of Industrial Goods Export in Private Sector Businesses

  • Upload
    others

  • View
    3

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Exploring the Role of the Ecosystem of Industrial Goods Export in … · 2020. 8. 17. · Exploring the Role of the Ecosystem of Industrial Goods Export in Private Sector Businesses

Exploring the Role of the Ecosystem of Industrial Goods Export in Private Sector Businesses

Hamid Reza Tafaghodi Ph.D. Candidate, Department of Management, Faculty of Literature and Humanities, University of

Guilan, Rahst, Iran. E-mail: [email protected]

Mohammad Rahim Ramazanian *Corresponding author, Associate Prof., Department of Management, Faculty of Literature and Humanities, University of Guilan, Rasht, Iran. E-mail: [email protected]

Keikhosro Yakideh Assistant Prof., Department of Management, Faculty of Literature and Humanities, University of Guilan, Rasht, Iran. E-mail: [email protected]

Mohsen Akbari Associate Prof., Department of Management, Faculty of Literature and Humanities, University of Guilan, Rasht, Iran. E-mail: [email protected]

Abstract

Objective

The imposed policies in countries, irrespective of the present dynamic domestic environment and global markets and the main players of the export environments in the field of production and export of industrial goods has caused reduction of the export performance of companies and questioned their effectiveness. Moreover, the inability to identify the main factors affecting the export performance of countries among the small and medium enterprises, lack of enough attention to the local characteristics of countries and the lack of proper management of the interaction environment lead to the impairment and weakness of export performance. Shortage of abstract maps or conceptual models to explore the most important influencing factors on exports, and the structural and dynamic communication between them is observed in governmental and academic export institutions. And it will have a negative impact on corporate export performance. Therefore, from a theoretical point of view, lack of a structure for management of the export ecosystem in the form of a macro system can have a negative impact on the export performance of countries and companies. Accordingly, the main focus of the present research is on the theoretical and practical gaps in the field of export performance and low focus on the management of dynamic interactions between the influential players in export performance. Therefore, it is necessary to examine and analyze the interactive relationship between these players in order to create a suitable platform for effective management of the export performance in companies. Hence, the aim of this study is to investigate the factors, at the company level, that affect the export of industrial goods in small and medium companies (regardless of the destination country and type of export market) as well as to analyze the relationship between these factors.

Page 2: Exploring the Role of the Ecosystem of Industrial Goods Export in … · 2020. 8. 17. · Exploring the Role of the Ecosystem of Industrial Goods Export in Private Sector Businesses

Methodology

This study uses mixed-method (a combination of qualitative and quantitative data) and it is developmental in terms of purpose. In the first stage of the mixed-method research, the influential factors on the companies’ industrial performance which were extracted from the empirical background were clustered based on the qualitative approach and through Causal Cognitive Mapping method using Ucinet software. Accordingly, through judgmental sampling, in-depth interviews were conducted with 11 experts in the Iranian Chamber of Commerce and the Ministry of Industry, Mines and Trade.

Findings

In this study, 4 clusters were identified regarding the industrial export ecosystem at the company level. These four clusters include knowledge hegemonic, production culture, market diplomacy and enterprise’ human structure. Cognitive hegemony cluster contains a) analysis of foreign competitors, b) analysis of political and economic stability in the destination country, c) commitment to implementation of marketing strategies, and d) raising awareness about the foreign market culture. Production culture cluster encompasses a) commitment to quality, b) learning-centeredness, c) commitment to apply up-to-date technology, and d) flexibility of production process. Market diplomacy cluster includes a) international image of enterprise managers, b) familiarity with the laws of the destination country, c) strategic alliance with the competitors, and d) appropriate communication with foreign distributors. And finally enterprise’s human structure cluster includes a) managers’ professional skills, b) employee’s knowledge and experience, and c) recruiting youngsters at management levels.

Conclusion

Two main and fundamental findings were obtained in this study. The first finding refers to the clustering of the effective factors on the export performance of companies based on their homogeneity and correlation (as well as confirming the effectiveness of these clusters on the export performance of companies based on statistical analysis), and the second finding refers to examining the relationship between these clusters and sensitivity analysis of causal relationship. Regarding the first finding, it is believed that the industrial export ecosystem at the company level encompasses four clusters of knowledge hegemony, production culture, production diplomacy and enterprise’ human structure. Each factor affects the enterprise’ environment from a unique perspective and if the relations are properly regulated, one can witness the growth of industrial performance among enterprises.

Keywords: Ecosystem, Export, Industrial goods, Private sector.

Citation: Tafaghodi, H.R., Ramazanian, M.R., Yakideh, K., & Akbari, M. (2020). Exploring the Role of the Ecosystem of Industrial Goods Export in Private Sector Businesses. Journal of Business Management, 12(2), 315-334. (in Persian) ------------------------------------------------------------ Journal of Business Management, 2020, Vol. 12, No.2, pp. 315- 334 DOI: 10.22059/jibm.2019.284618.3558 Received: July 02, 2019; Accepted: October 23, 2019 © Faculty of Management, University of Tehran

Page 3: Exploring the Role of the Ecosystem of Industrial Goods Export in … · 2020. 8. 17. · Exploring the Role of the Ecosystem of Industrial Goods Export in Private Sector Businesses

بخش خصوصيوكارهاي كسببوم صادرات كاالهاي صنعتي بر واكاوي نقش زيست

حميدرضا تفقدي [email protected]: رايانامه. دانشگاه گيالن، رشت، ايراندانشكده ادبيات و علوم انساني، دانشجوي دكتري، گروه مديريت،

محمدرحيم رمضانيانــئول، * ــنده مس ــران نويس ــت، اي ــيالن، رش ــگاه گ ــاني، دانش ــوم انس ــات و عل ــكده ادبي ــديريت، دانش ــروه م ــيار، گ ــه .دانش :رايانام

[email protected]

كيخسرو ياكيده [email protected]: رايانامه. استاديار، گروه مديريت، دانشكده ادبيات و علوم انساني، دانشگاه گيالن، رشت، ايران

محسن اكبري [email protected]: رايانامه .انشگاه گيالن، رشت، ايراندانشيار، گروه مديريت، دانشكده ادبيات و علوم انساني، د

چكيدهكوچـك و وكارهـاي كسـب صنعتي و واكاوي نقـش آن در سـطح صادرات بوم زيست شود با طراحي در اين پژوهش، سعي مي :هدف

.كردررنگ و نقش آنها را در رشد اقتصادي كشور پ بخشيدمتوسط، بتوان عملكرد صادراتي آنها را بهبود بازيگر اثرگـذار بـر 15 ،پژوهشي پژوهش، مبتني بر ادبيات نخستدر مرحله . شود در اين پژوهش از روش آميخته استفاده مي :روش

رابطه ميـان آنهـا ،زرگاني ايرانخبره از وزارت صنعت، معدن و تجارت و اتاق با 11و شدهاي صنعتي شناسايي عملكرد صادراتي بنگاهـ شناختي ها از طريق روش نگاشت ايج مصاحبهتن. كردندبررسي و تحليل را در مرحلـه دوم . شـدند افـزار يوسـينت تحليـل ي و نـرم علّ

شده از مرحله هاي استخراج صادراتي، اثرگذاري خوشهوكار كسب 97نامه ميان و توزيع پرسش Smart PLSافزار نرم كمك بهپژوهش، .شدبررسي وكارها كسبصادراتي ، بر عملكردنخستبنـدي انسـاني بنگـاه دسـته بازار و سـاختار توليد، ديپلماسي دانشي، فرهنگ شده در چهار خوشه هژموني بازيگران شناسايي :ها يافتهطـور بـه عنوان عنصـر زيرسـاختي، نگاه نيز بهو خوشه ساختار انساني ب دارندبا يكديگر تعامل دوطرفه و قوي نخستسه خوشه . شدند

.ثر استؤتوليد م دانشي و فرهنگ هاي هژموني مستقل بر خوشهاز آنهـا، يـك و براي هـر كردهعملكرد صادراتي، بر تمام اين چهار خوشه تمركز بهترين ها بايد براي دستيابي به بنگاه :گيري نتيجه

ار خوشـه، سـبب نـزول عملكـرد صـادرات يـك از ايـن چهـ توجهي به هـر بي. كنندسازي فردي طراحي و پياده بهراهبردهاي منحصرعملكـرد بهتـرين كسـب بـراي بايد ها توليد، مفاهيم بديعي هستند كه شركت بازار و فرهنگ هاي ديپلماسي خوشه. دشو ها مي شركت

.ها آموزش ببيند صادراتي، در اين حوزه .الي صنعتي، بخش خصوصيبوم، صادرات، كا زيست: ها كليدواژه

بـوم صـادرات واكـاوي نقـش زيسـت ). 1399( تفقدي، حميدرضا؛ رمضانيان، محمدرحيم؛ ياكيده، كيخسرو؛ اكبـري، محسـن : استناد .334 -315، )2(12، مديريت بازرگاني. بخش خصوصي وكارهاي كسبكاالهاي صنعتي بر

---------------------------------------- 334 -315. صص ،2شماره ، 12 هر، دو1399، بازرگانيمديريت

DOI: 10.22059/jibm.2019.284618.3558

01/08/1398: رشيپذ، 11/04/1398 :افتيدر

دانشكده مديريت دانشگاه تهران ©

Page 4: Exploring the Role of the Ecosystem of Industrial Goods Export in … · 2020. 8. 17. · Exploring the Role of the Ecosystem of Industrial Goods Export in Private Sector Businesses

316 بخش خصوصيوكارهاي كسببوم صادرات كاالهاي صنعتي بر واكاوي نقش زيست

مقدمهاهميـت اي البته رشد اقتصـادي . له صادرات استئهاي اصلي رشد اقتصادي در هر كشوري، مس يكي از پايه ياصولطور به

اي حوزه صادرات كاالهاي صـنعتي، حـوزه . همراه داشته باشد آفريني را به دارد كه توليد و انتقال دانش و همچنين اشتغالناوارو (يافته و پيشرفته داراي حجم صادرات صنعتي بااليي هستند راست و اكثر كشورهاي توسعهاست كه اين ويژگي را دا

هـاي تحميلـي كشـورها، هاي اخير، وجود سياست پژوهش بر اساساز طرف ديگر، ). 2016، 1باررا و گارسيا، پريس اوريتزادراي در حـوزه توليـد و هـاي اصلي محـيط بازارهاي جهاني و بازيگران بدون در نظر گرفتن محيط پوياي كنوني داخلي

كنـد بـا چـالش مواجـه مـي و اثربخشي آنهـا را شدهها صادرات كاالهاي صنعتي، سبب كاهش عملكرد صادراتي شركتهاي همچنين، ناتواني در شناسايي عوامل اصلي اثرگذار بر عملكرد صادراتي كشورها در سطح شركت). 2016، 2بالنيگن(

مديريت صحيح آنها در محيطي كه در آن به تعامـل نبودهاي داخلي كشورها و به ويژگي نكردن جهكوچك و متوسط، تواز طرف ). 2016، 3كريستودوليدز و نگو، جانسن، لئونيدو(د شو صادراتي مي پردازند، سبب ايجاد نقصان و ضعف عملكرد مي

هاي حقيقـي شود كه براي شخصيت صه ميخالتي هاي صادرا سفانه در اكثر كشورها، ارتقاي صادرات در مشوقأديگر، متبررسي ثر بر تسهيل صادرات ؤها و عوامل م شوند، بدون اينكه ارتباط و تعامل ميان اين مشوق يا حقوقي در نظر گرفته مي

ثر بر صادرات و ارتباطات ساختاري ؤهاي مفهومي كه به واكاوي عوامل مهم م هاي انتزاعي يا مدل وجود نقشه خأل. شونداسـت كـه يخورد و موضوع دقيق و پوياي ميان آنها بپردازد، در نهادهاي دولتي و آكادميك صادراتي كشورها به چشم مي

بنـابراين از زاويـه و ). 2016، 4ري مـونرو و ناوارو گارسيا، سانچز فرانكو(گذارد ها اثر منفي مي بر عملكرد صادراتي شركتتوانـد بـر عملكـرد صادراتي در قالب يك سيستم كـالن مـي 5بوم ريت زيستمدي براي يانداز نظري، فقدان ساختار چشم

شـده، حتـي بـا وجـود مشـكالت و هـاي انجـام بـر مبنـاي پـژوهش . ها اثر منفي داشته باشد صادراتي كشورها و شركتكوچـك و هاي صادراتي بر سر راه صادركنندگان قرار گيرند، اگر بنگاه أهايي كه ممكن است در كشورهاي مبد محدوديت

و روابط ميـان كرده بر عملكرد صادراتي قابليت اثرگذاري دارند شناسايي ،كه در سطح شركترا متوسط بتوانند بازيگراني مـديريت ). 2015، 6سـنيك و ايـوب (هاي ساختاري وجود خواهـد داشـت آنها را مديريت كنند، امكان تعامل با محدوديت

به شناسايي آن عوامل نيست، بلكه بررسي ارتباط ميان اين عوامل و تحليـل منوط فقطثر بر عملكرد صادرات، ؤعوامل مـ ها و طراحي راهبردهـاي صـادراتي نقشـي اساسـي دار نگاري عامل حساسيت رابطه ميان آنها، در اولويت اورا، ماسـائو (د ن

بـر عملكـرد مـؤثر نـد عامـل ها، تمركز بـر چ در واقع، يكي از مشكالت اساسي بنگاه .)2016، 7لوپز لوييز و زيلبر نووائسديگـر، در نظـر بيـان بـه ). 2013، 8لـوپز (ها است ويژه در سطح شركت صادراتي، بدون در نظر گرفتن روابط ميان آنها به

مـديريت صـحيح . شودگيري و مديريت بهتر آنها منجر تواند به بهره بوم صادرات، مي گرفتن تعامل ميان بازيگران زيستو در راهبردهـاي شـده بـر آن توجـه مـؤثر ارتباط و تعامل ميان بازيگران به پذيرد كه ورت ميعملكرد صادرات زماني ص

ولي بر اساس جستار پژوهشگران اين مقاله، تاكنون پژوهشي در ارتباط با بررسـي رابطـه ميـان . شده دخيل باشند طراحيت نپذيرفته است كـه بـا توجـه بـه مـوارد بوم صور بازيگران متفاوت عملكرد صادراتي و مديريت آنها در قالب يك زيست

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ1. Navarro-García, Peris-Oritz & Barrera 2. Blonigen 3. Ngo, Janssen, Leonidou & Christodoulides 4. Navarro-Garcia, Sanchez-Franco & Rey-Moreno 5. Ecosystem 6. Ayob & Senik 7. Massao Oura, Novaes Zilber & Luiz Lopes 8. Lopez

Page 5: Exploring the Role of the Ecosystem of Industrial Goods Export in … · 2020. 8. 17. · Exploring the Role of the Ecosystem of Industrial Goods Export in Private Sector Businesses

2ه، شمار12هدور ،1399 ،بازرگانيمديريت 317

كـاربردي و مـديريتي نيـز، بـا خـأل از نظر . نظري در اين حوزه مديريت عملكرد صادرات است خأل دهنده ذكرشده، نشان

هاي اخير، سهم صادرات كاالهاي صـنعتي در ميـان صـادرات ، طي سال1)1397(توجه به گزارش سازمان توسعه تجارت را ) و نـه غيرنفتـي (درصد بوده است كه اگر سهم صادرات صـنعتي در ميـان صـادرات كـااليي 40 ات 30غيرنفتي حدود

هـاي خصوصـي و دولتـي از ايـن مقـدار هرچند باز هم سهم شـركت . محاسبه كنيم، بسيار كمتر از اين مقدار خواهد شداز يرات صنعت سهم صاد يهانج نيانگيم، )2017( 2بر اساس گزارش بانك جهانياست كه ير حال د ،نيا .مشخص نيست

دهنده شكاف عميق ميان عملكرد صادراتي صـنعت در ايـران و نشاناسـت كـه رصـد د 70 ود جهان حد ييرات كاال صادشـده در حـوزه عملكـرد هاي نظري و كاربردي عنوانخألله اصلي پژوهش، ئبا توجه به مطالب ذكرشده، مس. جهان است

،بنابراين، ضـروري اسـت . بر عملكرد صادراتي است مؤثريريت تعامل پوياي ميان بازيگران صادرات و تمركز پايين بر مدمديريت اثربخش عملكرد صادراتي شركت بستري مناسب برايتا شودارتباط تعاملي ميان اين بازيگران بررسي و تحليل

صـادرات كاالهـاي صـنعتي بـر مـؤثر بر همين اساس، هدف اين پژوهش، بررسي عوامل در سـطح شـركت، .كندايجاد با توجه بـه . و تحليل روابط ميان آنهاست) بدون توجه به كشور مقصد و نوع بازار صادراتي(هاي كوچك و متوسط شركت

انـداز پـژوهش از چشـم كـردن ، بـراي اجرايـي شـده بررسـي بوم به محيط ماهيت نگرش يكپارچه مفهوم استعاري زيست اسـاس بر پژوهش، اين در صنعتي كاالهاي صادرات تمركز اصلي حوزه. شود فته ميبوم شبكه چندبازيگره بهره گر زيست محصـوالت و شـيميايي مـواد ( پنج هاي بخش شامل و بوده) 2008( الملل بين تجارت بندي دسته استاندارد چهارم نسخه هشـت و) ونقـل حمـل و ماشـيني تجهيـزات ( هفت ،)آنها اصلي جنس مبناي بر توليدشده كاالهاي( شش ،)آنها با مرتبط

بر صادرات صنعتي مبتني بر ادبيات مؤثربراي اجراي اين پژوهش، بازيگران .است نسخه آن) متفرقه توليدشده كاالهاي(ييد آنها توسط خبرگاني از وزارت صنعت و معـدن و تجـارت و اتـاق بازرگـاني ايـران، أپژوهشي شناسايي شده و پس از ت

علّـي ان صورت پذيرفته و ارتباط ميان اين بازيگران، از طريق روش نگاشت شـناختي هاي عميقي با همان خبرگ مصاحبهبر صادرات صنعتي است كه در مؤثرنوآوري اين پژوهش، در بررسي ارتباط و تعامل پوياي ميان بازيگران . دشو تحليل مي .اند هشدهاي پيشين بررسي ن پژوهش

مباني نظري پژوهش عملكرد صادراتي

صورت كلي اين عوامـل به. شوندهاي گوناگوني تعريف در قالب توانند مي ر عملكرد و دستاوردهاي صادراتيب مؤثرعوامل در اين بخـش، ). 2009، 3استايلز و الگس، سيلوا(بندي كرد توان در سه سطح شركت، صنعت و كشور دسته اثرگذار را مي

.شوند ميمنطبق با هدف پژوهش، عوامل سطح شركت بررسي شـده در يبررسـ متغيرهاي ترين بنيادين ي،سطح شركت يرهايمتغ ،شده يبررس هاي همقال يانم در: سطح شركت عوامل :انـد از كه عبارت شوند مي يمگروه تقس يرز سهبه سطح شركت يفاكتورهادر اين بخش، . عملكرد صادرات هستند زمينه

).2011، 4فيليپه و نها، الگسهورتي(يريت هاي مد يژگيهاي شركت و و يتهاي شركت، قابل يژگيو

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ1. http://www.tpo.ir/uploads/statreport-12-96.pdf 2. Manufactures Export: World Bank 3. Lages, Silva & Styles 4. Hortinha, Lages & Filipe

Page 6: Exploring the Role of the Ecosystem of Industrial Goods Export in … · 2020. 8. 17. · Exploring the Role of the Ecosystem of Industrial Goods Export in Private Sector Businesses

318 بخش خصوصيوكارهاي كسببوم صادرات كاالهاي صنعتي بر واكاوي نقش زيست

ندشـو مي بررسي يرهايي هستند كه اغلبشركت متغ يصادرات و تجربه صادراتاندازه طور خاص، به: هاي شركت يژگيو

يپوما، ل و 2010، 1برتراند( دنكن مي ييدأرا تعملكرد صادرات بر يردو متغ ينمثبت ا يرثأت يا طور گسترده به يو شواهد تجرببر عملكـرد يسپار اثر مثبت برون باعث افزايش دهد كه تجربه صادرات نشان مي) 2010(برتراند ). 2013، 2دوه و نيوبرت

در هـم تنيـده هـاي شـركت يژگـي و وصـادرات يابيبازار يكهاي استراتژ يريگ يمتصم ي،در بازار جهان. شود ميصادرات نقـش تعـاملي خصـوص در آتـي هـاي پـژوهش . )2013، و همكـاران ليپومـا ( پاسخ دهند يعملكرد صادرات هستند تا به

را درك بهتري از موفقيت صادراتد و نگذاران پيامدهاي ارزشمندي داشته باش ند براي سياستنتوا مي شركت ايه ويژگيعنوان يك پيش شرط مهم براي استفاده و از سوي ديگر، قابليت نوآوري سازماني به. دنقرار ده مديران صادراتدر اختيار

تـوان آن را يكـي از هـا مطـرح اسـت و مـي بهبود عملكرد صادراتي شركت راستايهاي جديد، در برداري از فناوري بهره ). 2017، 3سيابوشي و آذر( كردهاي مهم شركت قلمداد ويژگي

عنـوان كـه بـه الملل است هاي بين زمينه پژوهشدر ياصل هاي موضوعاز يكيهاي شركت يتقابل: هاي شركت قابليتو الگـس ( شـود در نظـر گرفتـه مـي عملكـرد صـادرات يـري گ و شكل يدارپا يرقابت يتمزي از عناصر مهم در ايجاد يك

هـاي كـاربردي توانايي ايجاد مزيت رقابتي در سطوح مختلف شركت و محصوالت و طراحي استراتژي. )2009همكاران، ). 2018، 4فرناندز اورتيـز و روا، فرانكا(د نده شكل مي كه قابليت يك شركت را هستندبرداري از آن، از جمله مواردي بهره

آيند هاي كليدي شركت به شمار مي هاي بازاريابي اثربخش نيز از جمله قابليت گرايش به يادگيري و توانايي تدوين برنامهعامـل يكعنوان به ،صادرات يري بازارگ هاي شركت، جهت يتبا توجه به قابل). 2019، 5بوسو و نيا، كديل، گلكسي اسدي(. است خود جلب كردهبه توجه زيادي را ،اند كرده ييشناساآن را ) 2008( 6بردليكه سوسا و يعملكرد صادرات كننده يينتع

نشـان داده و ) يفنـاور يريگ مثال جهت طور به( اند نيز بررسي شده يدجد يكاستراتژ هاي گيري جهت ساير ين،عالوه بر ااز آنجـا كـه ين،بنـابرا .ي دارنـد تـوجه شـايان يرتـأث آن ي مرتبط بـا شركت و عملكرد صادرات يالملل ينرفتار ب شده كه بر

، و همكاران هورتينها( هستندمهم شركت مستمر يبقا يو برا بودهعملكرد شركت يتمز يهاي شركت منبع اصل قابليت هـا كـاوش دانـش ابليت طراحي استراتژيهاي مختلف، ق گذاري سرمايه و با توجه به محدود بودن منابع و توانايي ) 2011

فـرراس منـدز، (اسـت شـده توجه زيادي اين اواخر به آنهاكه هستندهاي كوچك و متوسط از عواملي خارجي در شركت ). 2019، 7اليگر و فرناندز مسا

ـ دار يـت اهم يتجـار يـت موفق يبـرا يزن يريتيعوامل مد :يريتهاي مد ويژگي هـا و اسـتراتژي ،صـادرات يرانمـد . دنـ كه بـه دهندو گسترش يشافزاكنند تا بازار خارجي را مي اتخاذ هايي يمتصم يرثأناچـار بـر عملكـرد صـادرات شـركت تو اثرگـذاري شـده يطور گسترده بررسـ عملكرد صادرات است، به يديكل كننده عامل تعيين كه يران،تجربه مد. گذارد مي

هـاي گيـري تصميم مهارت مديران در تحليل و ارزيابي محيطي و ).2018، 8ناوليوريا و كادوگا(مثبت آن نيز تأييد شده است و كرامـر، اسـترنج (نـد كن ثر مـي أكه عملكرد صادراتي شركت را متـ هستندسريع و در شرايط عدم اطمينان نيز از عواملي

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ1. Bertrand 2. Lipuma, Newbert & Doh 3. Azar & Ciabuschi 4. Rua, Franca & Fernandez Ortiz 5. Assadinia, Kadile, Golgeci & Boso 6. Sousa & Bradley 7. Ferreras-Mendez, Fernandez-Mesa & Alegre 8. Oliveria & Cadogan

Page 7: Exploring the Role of the Ecosystem of Industrial Goods Export in … · 2020. 8. 17. · Exploring the Role of the Ecosystem of Industrial Goods Export in Private Sector Businesses

2ه، شمار12هدور ،1399 ،بازرگانيمديريت 319

شبكه ارتباطي ميان بر عملكرد صادراتي شركت و تبيين مؤثرهدف اصلي اين پژوهش، شناسايي عوامل ). 2017، 1لتيشيو

هـاي آن پرداختـه بوم و ويژگـي بنابراين، در بخش بعدي به تبيين مفهوم زيست. بوم است آن عوامل در قالب يك زيست .شود مي

هاي چندبازيگره بوم شبكه انداز زيست چشمتمـام موجـودات شـده از يلتشك يولوژيكيب يستمسيك :عبارت است از بوم زيست بر اساس ادبيات پژوهشي، تعريف يك

يهشب يايچيدهپ يستمس: گسترده كاربرددر ينهمچن. هستند يكديگردر تعامل با كه خاص يزيكيف يطمح يكموجود در تواننـد عوامـل ها ايـن اسـت كـه مـي بوم شده زيست هاي ناديده انگاشته يكي از ويژگي). 2014، 2كوسومانوو گاور(ين به ا

معمول هـدف از طور به). 2017، 3آدنر(كنند را به بهترين شكل مديريت كنند ميصورت مستقل عمل مرتبط با هم كه بهبوم را يند اصلي، از تعامل ميان بازيگران آن است كه خروجي نهايي زيستابوم، استخراج يك بر طراحي و مديريت زيست

گـر و مديريت بازيگران مداخله وكار، بوم كسب براي مثال، هدف از بررسي زيست). 2010، 4كاپور و آدنر(د كن مشخص ميدر ). 2012، 5نامبيسـان و زهـرا (بـوم اسـت هـاي موجـود در آن زيسـت دستيابي به كارآمدي عملكـرد بنگـاه براي، مؤثر

ناهمگوني، بر خروجي عملكردي يك بنگـاه اثرگـذار هسـتند، ي مواقعهاي پويا و پيچيده كه عوامل مختلف و بعض محيطآثار مستقيم آن عوامل بر عملكرد بنگاه، ارتباط ميان آن عوامل با يكديگر نيز بررسي و ارزيابي نياز است عالوه بر بررسي

در دنياي واقعي، اين عوامل داراي اثرگذاري غيرخطي بر بنگاه هستند كه ناشي از ارتباط پيچيده، عميـق و تعـاملي . شوندبـومي، بنگـاه را در تشـخيص وضـعيت محيط زيسـت در نظر نگرفتن روابط ميان اين عوامل در قالب يك. ميان آنهاست

صورت كالن رابطه ميان ها كه به بوم يكي از انواع زيست .كند ميمواجه انحراف بانگري محيطي، موجود و همچنين آيندهتر، بـوم، فـارغ از نـوع بسـ در اين نوع از زيسـت . انداز شبكه چندبازيگره نام دارد ، چشمكند ميبازيگران محيطي را بررسي

ا، ارتباط ميـان نهبر اساس هدف مشترك آ فقطهاي حاضر در محيط دارند و كه هر يك از بنگاه است ماهيت و پلتفورميبر همين اساس، اين پژوهش ). 2017، 6ماتسوموتو و تي سوجيموتو، كاجيكاوا، توميتا(شوند بازيگران محيطي مديريت مي

و شـود مـي اجرايـي آنهـا وچك و متوسط در حوزه صـادرات محصـوالت هاي صنعتي ك بوم بنگاه طراحي زيست براينيز، مبتني بر پژوهش تي سوجيموتو .دكن بوم اقدام مي هاي چندبازيگره، به بررسي روابط ميان بازيگران زيست مبتني بر شبكه

و مديريت پلتفـرم وكار كسبصنعتي، هاي بوم بوم شبكه چندبازيگره با انواع زيست ، تفاوت ميان زيست)2017(و همكاران .شود ميارائه 1پردازند، در جدول تر به تحليل و تبيين مي صورت جزئي كه به

حـوزه بـر بـازيگراني يـا عوامل چه :از ندا عبارت پژوهش هاي پرسش قبل، هاي بخش در ذكرشده مطالب بر اساس عوامـل ميـان ارتبـاط تـوان مي چگونه هستند و اثرگذار شركت سطح در ايران صوصيخ بخش صنعتي كاالهاي صادرات بـالقوه اثربخشي به تا بخشيد بهبود بوم زيست يك قالب در را خصوصي بخش صنعتي كاالهاي صادرات حوزه بر اثرگذارتـر بررسـي و دقيـق صـورت بر عملكرد صادراتي شركت، بـه مؤثر؟ در بخش بعدي، عوامل شوند منجر صادراتي عملكرد

.شوند ميشناسايي شده و در ادامه مقاله، تحليل ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

1. Krammer, Strange & Lashitew 2. Gawer & Cusumano 3. Adner 4. Kapoor 5. Zahra & Nambisan 6. Tsujimoto, Kajikawa, Tomit & Matsumoto

Page 8: Exploring the Role of the Ecosystem of Industrial Goods Export in … · 2020. 8. 17. · Exploring the Role of the Ecosystem of Industrial Goods Export in Private Sector Businesses

320 بخش خصوصيوكارهاي كسببوم صادرات كاالهاي صنعتي بر واكاوي نقش زيست

ها بوم مقايسه انواع زيست .1جدول

اندازهاي عناصر چشم اكوسيستمي

اكوسيستم شبكه چندبازيگره مديريت پلتفرم و كار اكوسيستم كسب صنعتي

اكوسيستم پيش زمينه نظري صنعتي

ماني ومرزهاي سازعدم تعادل و تحليل رهبري پلتفرم و بازار دوجانبه چهار مفهوم مرزي

هاي غيرخطي پديده

سازي و بهينه مفاهيم كليدي پايداري

مكمل بودن، توليد آثار و محصوالت خاص

تعادل ميان ثبات و تكامل پذيري پذيري و تكامل انعطاف اي مراتبي و ساختارهاي اليه سلسله

ماده، انرژي و زيگرانروابط ميان با پول

پول، كاالها مكمل، دانش فني، پول و قرارداد قدرت و قرارداد

قدرت، ضوابط و قوانين، پول، قرارداد، ارتباط و

دانش

پيشينه تجربي پژوهش ايـن در كـه اند شده شناسايي ،هستند اثرگذار صادرات عملكرد بر كه متنوعي بازيگران و عوامل مختلف، هاي پژوهش در

) 1393( آطاهريـان و محتـرم شـجاعي، و) 2018( 1نيوبري و جونز نووينسكي، حدود،. شود مي اشاره آنها عمده به بخش، عملكـرد بـر مـؤثر اصـلي عوامـل از يكـي عنـوان به را روز فناوري از استفاده به تعهد و دسترسي و مديريتي هاي توانايي

. كردنـد ارزيـابي مهـم بسـيار را كارمنـدان تجربـه و دانـش نيـز، ) 2016( 2هـي و سوسـا چن، .اند كرده معرفي صادراتي اثربخشـي ديگـر، طـرف از. اسـت شـده تلقي مهم) 2016( و همكاران نگو ديدگاه از نيز مديريتي حسطو در گرايي جوان

ديگر پژوهشي در. شد اثبات) 2016( و همكاران گارسيا ناوارو پژوهش در خارجي بازار شناسي فرهنگ و بازاريابي توانايي قوانين با داشته و مناسب ارتباط ها دولت با گاه،بن مديران تيم المللي بين جلوه كه شد مشخص) 2015( 3آگنيهوتري توسط

رقبا با استراتژيك اتحاد. داشتند كيدأت آنها بر نيز) 2016( و همكاران چن البته كه دارد آشنايي صادراتي مقصد كشورهاي و) 2016( نو همكـارا اورا ماسـائو كـه هسـتند بـازيگراني و عوامل جمله از نيز خارجي كنندگان توزيع با مناسب ارتباط و

توانـايي بـر نيـز ) 1393( نيا فروغي خورشيد و باويل خباز محمودي ميمند،. داشتند كيدأت آن بر) 2018(و همكاران حدود اتخاذشـده الملـل بين بازاريابي استراتژي بر تأكيد ،)1396( رضايي. داشتند اي ويژه تأكيد بازاريابي هاي پژوهش و بازاريابي تحليـل . كـرد معرفـي كنـد، مي متأثر را صادراتي عملكرد كه شركت سطح در عوامل از يكي انعنو به را ها شركت توسط و اسـتوري بوسـو، كادوگان، كه هستند مواردي از خارجي رقباي تحليل همچنين و مقصد كشور اقتصادي و سياسي ثبات و تجربه بر ،)2016( 5مك و اونجليستا. رده بودك آنها را تأييد نيز) 1393( آرام البته كه كردند آنها را تأييد) 2016( 4آدئوال

و كيفيـت بـه تعهـد نقـش بـر ) 1393( آرام. كردنـد تأكيـد صـادراتي عملكـرد بـر مؤثر عامل عنوان به محوري يادگيريعامـل 15بر اساس موارد ذكرشده، بـازيگران مـؤثر بـر عملكـرد صـادراتي بـه .كرد اشاره نيز توليد فرايند پذيري انعطاف :شوند مي نديب دسته

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ1. Haddoud, Nowinski, Jones & Newbery 2. Chen, Sousa & He 3. Agnihotri 4. Cadogan, Boso, Story & Adeola 5. Evangelista & Mac

Page 9: Exploring the Role of the Ecosystem of Industrial Goods Export in … · 2020. 8. 17. · Exploring the Role of the Ecosystem of Industrial Goods Export in Private Sector Businesses

2ه، شمار12هدور ،1399 ،بازرگانيمديريت 321

؛هاي بازارايابي تعهد به اجراي استراتژي .1 ؛اتحاد استراتژيك با رقبا .2

؛تحليل رقباي خارجي .3

؛تعهد به كيفيت .4

؛يادگيري محوري .5

؛فرايند توليد پذيري انعطاف .6

؛تحليل ثبات سياسي و اقتصادي كشور مقصد .7

؛هاي تخصصي مديران توانايي .8

؛كنندگان خارجي ارتباط مناسب با توزيع .9

؛المللي تيم مديران بنگاه جلوه بين .10

؛دانش و تجربه كاركنان .11

؛فرهنگ شناسي بازار خارجي .12

؛روز بري از تكنولوژي به تعهد به بهره .13

؛گرايي در سطوح مديريتي جوان .14

.آشنايي با قوانين كشور مقصد .15

پژوهش شناسي روش. اسـت آميختـه با رويكرد و كمي كيفيهاي از دادهتركيبي ها، و از نظر گردآوري داده اي توسعهاز نظر هدف پژوهش اين

، به 2افزار يوسينت و نرم 1علّيپژوهش آميخته، مبتني بر رويكرد كيفي و از طريق روش نگاشت شناختي نخستدر مرحله پرداختـه ،انـد ها كه در قسمت پيشينه تجربي پژوهش استخراج شـده بر عملكرد صادراتي شركت مؤثربندي عوامل خوشهنفـر از خبرگـان در اتـاق بازرگـاني ايـران و وزارت يـازده گيري قضاوتي، بـا بر اين اساس، از طريق روش نمونه. ودش مي

معيار انتخاب اين خبرگان، ميزان سابقه شـغلي، حـوزه تخصصـي . انجام شدهاي عميق صنعت، معدن و تجارت، مصاحبهسـال سـابقه در حـوزه 15مبنا، خبرگاني كه حـداقل داراي بر همين . شغلي و شهرت و اعتبار آنها در حوزه صادرات است

طـور بـه خـود هاي صادراتي صنعتي كوچك و متوسط هستند و همچنـين حـوزه تخصصـي صادرات و مشاوره به شركتعنـوان مستقيم به صادرات كاالهاي صنعتي مرتبط است و در وزارت و صنعت و معدن و تجارت و اتاق بازرگاني ايران بـه

ها بر اساس رسيدن به اشباع نظري بوده و بعد تعداد خبرگان و مصاحبه. شدندشوند، انتخاب در اين حوزه شناخته مي خبرهشـده از بـازيگر اسـتخراج 15در ابتـدا، اثرگـذاري ايـن هـا، مبتني بر اين مصـاحبه . از انجام مصاحبه يازدهم خاتمه يافتند

و شدييد أت هاي كوچك و متوسط درات كاالهاي صنعتي بخش خصوصي شركتعنوان عوامل اثرگذار بر صا ها به پژوهشصورت زوجي، از صفر و ارتباط ميان آنها را به كردهبررسي و تحليل را بازيگر 15از آنها خواسته شد تا ارتباط ميان سپس

دهنـده نشـان 5يان متغيرها و عـدد دهنده عدم ارتباط م عدد صفر نشان. كنندگذاري هايي نمره نامه قالب پرسشدر تا پنج بـوم اكتشاف روابط ميان متغيرها پرداخت و به طراحي زيسـت توان به از اين طريق مي. ارتباط بسيار قوي ميان آنها است

. كردهاي كوچك و متوسط اقدام بر صادرات كاالهاي صنعتي بخش خصوصي در سطح شركت مؤثرمتشكل از بازيگران در . شـدند بـوم اسـتفاده طراحي زيسـت برايبررسي شده و يوسينت افزار ها، با استفاده از نرم احبهنتايج حاصل از اين مص

Smart افـزار سازي معادالت سـاختاري و نـرم مدل روشمرحله دوم پژوهش آميخته، مبتني بر رويكرد كمي و از طريق

PLS در اين مرحلـه، بـا در . شود ها پرداخته مي شده بر عملكرد صادراتي شركت هاي شناسايي به بررسي اثرگذاري خوشه

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ1. Causal Cognitive Mapping 2. Ucinet

Page 10: Exploring the Role of the Ecosystem of Industrial Goods Export in … · 2020. 8. 17. · Exploring the Role of the Ecosystem of Industrial Goods Export in Private Sector Businesses

322 بخش خصوصيوكارهاي كسببوم صادرات كاالهاي صنعتي بر واكاوي نقش زيست

اسـتخراج نخسـت و تعداد چهار خوشه كه در مرحلـه 05/0، خطاي نوع اول 8/0، توان آزمون 15/0نظر گرفتن حجم اثر

ها از گيري عملكرد صادراتي شركت براي اندازه. شدتعيين 85، 1جي پاور افزار شوند، حداقل حجم نمونه الزم توسط نرم ميبـر ). 2016، 2لـوپز و اورا، زيلبر(نامه استاندارد استفاده شده است د مالي، راهبردي و رضايت و بر مبناي يك پرسشسه بع

و روايـي محتـوايي آنهـا شـده هايي طراحـي نامه شده و متغير عملكرد صادرات، پرسش هاي نهايي استخراج اساس خوشهوكارهـاي سـپس از ميـان كسـب شـدند، ييـد أشـگاهي، ت و هفت نفر از خبرگـان دان CVR4و CVI3هاي توسط شاخص

ماهـه از پـنج شده توسط وزارت صنعت و معدن و تجارت و اتاق بازرگاني ايران، طي بازه زمـاني صادراتي صادراتي معرفيحداقل سه تاو از آنها خواسته شد شدندصورت تصادفي توزيع شركت صادراتي به 150ميان 1398الي خرداد 1397دي هـا را تكميـل نامه ها كه تخصص بااليي در حوزه بازار، فروش و تعامالت تجاري دارند، پرسش از مديران ارشد شركتنفر از ،ذكر است شايان. بازگرداننده شدند كامل تكميل شده و طور شركت، به 97مربوط به نامه پرسش 334در نهايت، . كنند .ه شده و وارد تحليل آماري شدندهاي هر شركت، ميانگين گرفت نامه هاي پرسش پاسخ

ي پژوهشها يافتهبر عملكرد صـادراتي مؤثر، به واكاوي ارتباط ميان عوامل علّيپژوهش، از طريق روش نگاشت شناختي نخستدر مرحله

شـده از خبرگـان، از طريـق آزمـون كروسـكال آوري هاي جمـع نامه بر اين اساس، ابتدا پرسش. شود ها پرداخته مي شركتهاي سطح تحصيالت، سن و تجربه آنهـا مسـتقل ، از ويژگيانهاي آن س تحليل شده و اطمينان حاصل شد كه پاسخوالي

هاي تفاوت، نتيجه گرفته شـد كـه هاي شباهت و داده اي داده يوسينت و تحليل خوشه افزار سپس از طريق نرم. بوده استصـادقي مقـدم، (ند شـو ييـد مـي أت شده هاي استفاده فيت دادهخبرگان قابليت تجميع و ادغام را داشته و كي علّيهاي نقشه

هـاي ادغـامي ، نقشـه نخسـت در بخـش .شـود هاي خبرگان پرداخته مي در نهايت، طي دو بخش، به ادغام نقشه). 1391دليـل شوند كـه بـه اكسل استخراج مي افزار درصدي، از طريق نرم 100درصدي و 70درصدي، 60هاي خبرگان با توافق

هاي پاسخ هر يك از خبرگـان بـا ديگر، مجموع ماتريس بيانبه . شود ديت در حجم مقاله، از ارائه آنها خودداري ميمحدودرصـد و 70درصـد، 60هـاي ميزان توافق. شود بررسي مي ،هم جمع شده و ميزان توافقي كه روي هر رابطه وجود دارد

هـا داراي از ايـن نقشـه يـك هـر . ندشـو دغـامي اسـتفاده مـي هاي ا طراحي نقشه برايعنوان نقاط آستانه درصد به 100 60نقشـه ادغـامي . هسـتند ها ميان مقوله علّيو روابط ) هاي فعال در مدل تعداد گره(ها هايي همچون تعداد مقوله ويژگي

نقشـه ادغـامي و علّـي رابطه 63مقوله و 15درصدي داراي 70، نقشه ادغامي علّيرابطه 89مقوله و 15درصدي داراي هـا شود كه هر چقدر ميزان توافق نقشه بر همين اساس مشاهده مي. است علّيرابطه 47مقوله و 15درصدي داراي 100

هـاي در ادامـه، شـاخص . شـود تر مي ديگر، نقشه ادغامي ساده بيانكمتر شده و به علّيكند، تعداد روابط افزايش پيدا ميكـه شـدند هاي ادغـامي تعيـين از نقشه يك دل و درجه نمايندگي مدل نيز براي هرقدرت برآورد مدل، ضريب شباهت م

بنـدي خوشه 5از اين سه نقشه ادغامي، از طريق روش آماري كنكر يكعالوه، هر به. شود مقادير آنها در گام دوم ارائه مي

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ1. G-Power 2. Oura, Zilber & Lopez 3. Content Validity Index 4. Content Validity Ratio 5. Concor

Page 11: Exploring the Role of the Ecosystem of Industrial Goods Export in … · 2020. 8. 17. · Exploring the Role of the Ecosystem of Industrial Goods Export in Private Sector Businesses

2ه، شمار12هدور ،1399 ،بازرگانيمديريت 323

يك از اين سه نقشه ادغامي ارائـه بندي كنكر براي هر براي جلوگيري از حجيم شدن مقاله، نتايج حاصل از خوشه. شدندعنـوان نقشـه اي كـه بـه بندي از طريق روش آماري كنكر، براي نقشه در گام بعدي، فقط نتايج حاصل از خوشه. شود نمي

70درصـدي، 60بـراي ارزيـابي و مقايسـه سـه نقشـه ادغـامي ،در بخش دوم. ارئه خواهد شد ،شود مطلوب انتخاب مي شاخص قـدرت بـرآورد مـدل، سه از منظور اين براي. دشو استفاده مي) 1992(1 لگوي فاستدرصدي، از ا 100درصدي و

هـاي ، براي هر يـك از نقشـه نخستها در گام اين شاخص. شود ضريب شباهت مدل و درجه نمايندگي مدل استفاده ميهاي ادغامي در ده براي نقشهاز اين سه شاخص ذكرش يك هر. ندشو ادغامي محاسبه شده بودند و در اين گام، ارزيابي مي

.شوند ميارائه 2جدول

شده بندي هاي بلوك ارزيابي مدل .2جدول درصدي 100نقشه ادغامي درصدي 70نقشه ادغامي درصدي 60نقشه ادغامي شاخص

7744/0 6084/0 4096/0 قدرت برآورد مدل 1681/0 3136/0 4624/0 ضريب شباهت مدل 45/0 32/0 26/0 درجه نمايندگي مدل

با توجه به . شوند گيري مطرح مي هاي مهم براي تصميم عنوان شاخص قدرت برآورد مدل و ضريب شباهت مدل، به

درصدي نيز 60نقشه ادغامي بوده ودرصدي از نظر قدرت برآورد مدل داراي بيشترين مقدار 100، نقشه ادغامي 2جدول عنـوان شـاخص در اينجـا، شـاخص درجـه نماينـدگي مـدل، بـه . ستنظر ضريب شباهت مدل داراي بيشترين مقدار ا زا

100بر اين اساس، از آنجا كه درجه نماينـدگي مـدل بـراي نقشـه ادغـامي . رود كار مي كننده براي انتخاب مدل به تعيين .دشو عنوان نقشه بهينه و مطلوب انتخاب مي درصدي به 100نقشه ادغام ،درصدي داراي بيشترين مقدار است

873/0همچنين، مقدار ضريب تعيين ماتريس برابر بـا . شود نمايش داده مي 3ها در جدول زان ارتباط ميان خوشهمي .است كه مقدار بسيار خوب و قابل قبولي است

ها از طريق روش كنكر چگالي روابط ميان خوشه .3جدول خوشه چهارم خوشه سوم خوشه دوم خوشه اول ها خوشه

000/0 167/0 250/0 000/0 خوشه اول 500/0 562/0 000/0 000/0 خوشه دوم 375/0 000/0 437/0 000/0 خوشه سوم 000/0 250/0 500/0 000/0 خوشه چهارم

873/0 ضريب تعيين ماتريس

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ1 . Faust

Page 12: Exploring the Role of the Ecosystem of Industrial Goods Export in … · 2020. 8. 17. · Exploring the Role of the Ecosystem of Industrial Goods Export in Private Sector Businesses

صوصي

هشـت جه بـه دانشي،

كشـور

ري از و

)پ ؛صد

و كنان

سـطح يرهاي

بـر شـه ه شـده

بخش خصكارهاي

شـده، داراي ه جبا توج. است 3و

ناوين هژموني د :د از

ي و اقتصـادي ك

و عهـد بـه بهـره

انين كشور مقص

ش و تجربه كارك

خصوصـي در سضـرايب مسـي ،ت

ت

يـن چهـار خوشارائـه 2ر قالـب

وك كسبصنعتي بر

بازيگر استخراج 11 هاي خوشه ن

چهار خوشه با عناند هر يك عبارت

يل ثبات سياسـي .ر خارجيتع )پ ؛محـوري

آشنايي با قوا )ب

دانش )ب ؛ديران

عتي بخـشنصـ ذكر اسـت شايان

در سطح شركت

ـي اثرگـذاري ايمي پـژوهش در

درات كاالهاي ص

15سايي شده از رين ارتباط ميان

از آنها، اين چ ككه عوامل ه وند

تحليل )ب ؛ارجيشناسي بازار هنگيـادگيري م )ب

ب ؛مديران بنگاه .خارجي ن

هاي تخصصي مد

درات كاالهاي صش. دشو ارائه مي

خش خصوصي د

ختاري بـه بررسـفهومي بخش كم

بوم صادش زيست

خوشه شناس چهارو كمتر 3و 2ييك يافته به هر ص

شو بندي مي ستهتحليل رقباي خا

فره) ت ؛زاريابي؛كيفيـت هد بـه .توليد

المللي م جلوه بينكنندگان با توزيع

ها توانايي )الف :

بوم صاد ل زيستش تحليلي كنكر ا

الهاي صنعتي بخ

ي معادالت ساخمدل مفه. شددام

واكاوي نقش

چص است، اينهاي ط ميان خوشه

يگران تخصيصدر انساني بنگاه

ت )الف :ي عواملهاي باز ستراتژيتعه )الف: عوامل

پذيري فرايند تو فج )الف :ي عوامل

ارتباط مناسب ، داراي عوامله

. ديريتيها كه تشكيل شه

ج خروجي روش .ت

وم صادرات كاال

سازي مدل روشك و متوسط اقد

مشخص 3جدولبيشترين ارتباط

و باز 3در شكلي بازار و ساختار

، دارايي دانشيعهد به اجراي اسگ توليد داراي ع

انعطاف )ت ؛روزسي بازار، داراي

)ت ؛ژيك با رقباري انساني بنگاهيي در سطوح مدط ميان اين خوش

نتايج بر اساس ،داست شدهستخراج

بو زيست .1كل

وهش، از طريقوكارهاي كوچك ب

طور كه در ج مان.يكديگرندميان

شده د دي انجام توليد، ديپلماسي

خوشه هژموني تع )پ ؛مقصد

خوشه فرهنگ ر تكنولوژي به

خوشه ديپلماس اتحاد استراتژ

خوشه ساختار گراي جوان )پ

، ارتباط1ر شكل دهد مينشان را

اس 1ل از جدول

شك

ر مرحله دوم پژو صادراتي كسب

324

همارتباط مبند خوشه

فرهنگ•

درشركت

اين مدل

درعملكرد .است

Page 13: Exploring the Role of the Ecosystem of Industrial Goods Export in … · 2020. 8. 17. · Exploring the Role of the Ecosystem of Industrial Goods Export in Private Sector Businesses

325

هنـگ

تعيين R(

/0

اسـت، شـتر از ملكـرد ملكـرد گـراي

پلماسي بازار، فره

س ه

ضريب ت)2R

405/

-

-

-

-

ا 7/0 بيشـتر از مي متغيرهـا بيشتغير وابسـته عم

انـد متغيـر عم ته وايي واگبررسي ر

وني دانشي، ديپل

هاميانگين واريانس

شده استخراج

682/0

607/0

584/0

623/0

575/0

مـامي متغيرهـاشده براي تمـام

ضريب تعيين متخـوبي توانسـت ه

، به ب5در جدول

د صادراتي، هژمو

گراي متغيره همپايايي تركيبي

893/0

866/0

834/0

874/0

803/0

تركيبي بـراي تمريانس استخراج

كه مقداراينيلهاي مستقل بـه

حال، د. دهد مي

غيرهاي عملكرد

پايايي و روايي

فاي كرونباخ

879/0

781/0

764/0

802/0

727/0

ونباخ و پايايي ترقدار ميانگين وار

دليه گر، برف دي، بنابراين متغيره

نشانرا ب مدل

2هر

وهش

و پايايي متغ گرا م .م

بررسي پ .4ول

آلف ها اد گويه

4 5 4

6

6

5

6

مقادير آلفاي كروين دليل كه مق ا

از طر. دشو د ميبيشتر است 3/0

ساختاري مناسب.شود رداخته مي

، شمار12هدور ،1

مرحله دوم پژو

ررسي روايي همپردازيم بنگاه مي

جد

تعدا ابعاد

مالي اهبردي رضايت

-

-

- -

، از آنجا كه م4 ههمچنين، ب. د

ييدأراي آنها نيز ت33كه از 405/0

كيفيت س ،و اين ش فورنل الركر پر

1399 ،بازرگاني

مفهوميمدل . 2

، به بر4ر جدول ساختار انساني ب

متغير

را د صادراتير

ني دانشي

اسي بازار

گ توليد

نساني بنگاه

ل توجه به جدودشو ييد ميأنها ت

گر ت، روايي هم5ي برابر است با

كنندي را تبيين ، از طريق روش

مديريت

2شكل

درتوليد و

م

عملكرد

هژمون

ديپلما

فرهنگ

ساختار ا

باپايايي آن

است 5/0صادراتيصادراتيمتغيرها،

Page 14: Exploring the Role of the Ecosystem of Industrial Goods Export in … · 2020. 8. 17. · Exploring the Role of the Ecosystem of Industrial Goods Export in Private Sector Businesses

326 بخش خصوصيوكارهاي كسببوم صادرات كاالهاي صنعتي بر واكاوي نقش زيست

الركر فورنل روش طريق از واگرا روايي بررسي .5 جدول

عملكرد صادراتي موني دانشيژه ديپلماسي بازار فرهنگ توليد ساختار انساني بنگاه عملكرد صادراتي 825/0 هژموني دانشي 671/0 779/0 ديپلماسي بازار 702/0 511/0 764/0 فرهنگ توليد 683/0 326/0 388/0 789/0 ساختار انساني بنگاه 437/0 275/0 627/0 355/0 758/0

يـك از متغيرهـا قـرار دارد و در سـاير شـده هـر جذر مقـادير ميـانگين واريـانس اسـتخراج ،5در قطر اصلي جدول

از آنجـا كـه مقـادير تمـامي عناصـر روي قطـر اصـلي . ده اسـت بستگي بين متغيرها درج ش هاي جدول، ميزان هم سلولحـال . دشـو ييد ميأبيشتر است، بنابراين روايي واگرا نيز ت آنها متناظر با خود يها ماتريس، از تمامي عناصر سطر و ستون

دوم پـژوهش هاي مطرح شده در مرحله فرضيه. توان به بررسي ارتباط ميان متغيرهاي مستقل و متغير وابسته پرداخت مي .دشو ارائه مي 6و همچنين نتايج حاصل از تحليل آنها در جدول

ها بررسي فرضيه .6جدول نتيجه داري مقدار معنا ضريب مسير فرضيه

تأييد فرضيه 810/4 323/0 .گذارد وكار اثر مثبت مي هژموني دانشي، بر عملكرد صادراتي كسب تأييد فرضيه 422/8 603/0 .گذارد ار اثر مثبت ميوك ديپلماسي بازار، بر عملكرد صادراتي كسب

تأييد فرضيه 202/6 436/0 .گذارد وكار اثر مثبت مي فرهنگ توليد، بر عملكرد صادراتي كسب

تأييد فرضيه 578/3 281/0 .گذارد وكار اثر مثبت مي ساختار انساني بنگاه، بر عملكرد صادراتي كسب

داري اشود، تمامي فرضيات مرحله كمي پژوهش با توجه به اينكه مقـدار معنـ مشاهده مي 6طور كه در جدول همان

.ندشو ييد ميأاست، ت 96/1آنها بيشتر از

گيري نتيجههـا از بوم صادرات كاالهاي صنعتي بخش خصوصي در سـطح شـركت بازيگر فعال در حوزه زيست 15در پژوهش حاضر،

ادبيـات پژوهشـي بـه توجـه با. دهند ثير خود قرار ميأدراتي آنها را تحت تكه عملكرد صا شدندها استخراج ميان پژوهش يكديگر هاي فعاليت به كه دارد اشاره از بازيگران تعامل ميان گروهي به عمومطور به بوم اصطالح زيست وكار، حوزه كسب

).2018، 1ژاكوبيدز، سنامو، گاور(د شو افزايي ميان آنها به بهبود عملكرد نهايي مجموعه آنها منجر مي هستند و هم وابستهند كـه در ايـن پـژوهش، كن بررسي مي تحليل واحد به با توجه را بوم زيست متفاوت هاي جنبه پژوهشگران، اساس، اين بر

. در اين پژوهش، دو يافته اصلي و بنيادين حاصل شد. هستندها سطح تحليل، شركتو (بسـتگي آنهـا ها بـر مبنـاي همگنـي و هـم رد صادراتي شركتبر عملك مؤثربندي عناصر ، به خوشهنخستيافته

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ1. Jacobides, Cennamo & Gawer

Page 15: Exploring the Role of the Ecosystem of Industrial Goods Export in … · 2020. 8. 17. · Exploring the Role of the Ecosystem of Industrial Goods Export in Private Sector Businesses

2ه، شمار12هدور ،1399 ،بازرگانيمديريت 327

و يافته دوم، بررسـي ارتبـاط ) ها بر اساس تحليل آماري ها بر عملكرد صادراتي شركت ييد اثرگذاري اين خوشهأهمچنين ت

. پردازد مي معلولي ميان آنها ـ علّيها و تحليل حساسيت روابط ميان اين خوشههاي مختلـف، بر عملكرد صادراتي از طريق بررسي پژوهش مؤثر، پس از شناسايي عوامل نخستارتباط با يافته در

شده از طريق مصاحبه با يازده خبره از وزارت صنعت و معـدن و تجـارت و اتـاق بازيگر شناسايي 15ارتباط و تعامل ميان هـاي حاصـل از ايـن ي نظر خبرگـان، داده سپس با تكميل ماتريس روابط ميان عوامل بر مبنا. بررسي شدبازرگاني ايران

بازيگر در قالب 15هاي پژوهش، اين مطابق با يافته. شدندتحليل و تبيين يعلّشناختي ها از طريق روش نگاشت ماتريسافزايـي مثبـت ميـان آنهـا سـبب بهبـود و هم داشتهتعامل بااليي يكديگركه با شوند ميبندي چهار گروه يا خوشه دسته

بوم صادرات صـنعتي در سـطح شـركت داراي چهـار خوشـه هژمـوني دانشـي، در واقع، زيست. دشو د صادراتي ميعملكرمحـيط بـر از آنها از يك زاويه منحصـر بـه فـرد، يك فرهنگ توليد، ديپلماسي توليد و ساختار انساني بنگاه است كه هر

تـوان شـاهد رشـد عملكـرد صـنعتي ان آنها مـي و در صورت تنظيم صحيح روابط مي اثر گذاشتهفعاليتي در سطح شركت و فرهنگ كشـور مقصـد و هاي مردم ويژگي در خصوصهژموني دانشي، به ميزان آگاهي و احاطه اطالعاتي . ها بود بنگاه

ها، با توجه به محصوالت صادراتي خـود و بـا اسـتفاده از همچنين بازار هدف در آن كشور اشاره دارد كه بايد توسط بنگاههـاي محصـوالت و در اين بين، طراحي استراتژي مناسب مبتنـي بـر ويژگـي . ت دست اول و دست دوم اخذ شوداطالعا

سازي آنها از اصول مهم در هژموني دانشي است كه به برتري از سـاير رقبـا منجـر همچنين كشور مقصد و تعهد به پيادهب در نظر گرفتن دوگانه مشتري ـ محصـول در فراينـد افزاري اشاره دارد كه سب هاي نرم فرهنگ توليد، به ارزش. شود مي

ديپلماسي بازار، به مديريت روابط ميـان بنگـاه و سـاير . كند شود و ميان بنگاه و مشتري پيوندي عميق ايجاد مي توليد مياتحادهاي هاي اساسي اين خوشه، تشكيل يكي از پايه. عناصر محيطي از جمله رقبا، بازار و قوانين كشور مقصد اشاره دارد

ها و جانمـايي انساني بنگاه، به ويژگي ساختار. كند استراتژيك ميان رقباست كه از فعاليت در بازار تعريف جديدي ارائه مي ،اسفيداني. دشو هاي عملكردي بنگاه در حوزه صادرات مي كه سبب پيشبرد سياست اشاره دارد صحيح مديران و كارمندان

، در پژوهش خود، اثرگذاري برخي عوامل همچون بازارشناسي خارجي و )1397( روحانيو تركستاني، پور ياسوري حسنقلي. اسـت نشـده ييد كردند ولي ارتباط ميان اين عوامل با يكديگر بررسـي أتوانايي و قابليت مديران بر عملكرد صادراتي را ت

ولـي ،ريابي بر عملكرد صادرات اشاره داشتندداري اثر بازارگرايي صادرات و آميخته بازاانيز به معن) 1397(محترم و موثق در ايـن پـژوهش، ابتـدا اثرگـذاري بـازيگران . هاي اين دو متغير با يكديگر نيز بررسـي نشـده اسـت ارتباط ميان شاخص

در حالي كه . و در نهايت، ارتباط پويا و چندگانه ميان آنها تحليل شد شدشده بر عملكرد صادراتي شركت ارزيابي شناسايي گارسـيا بر همين اساس، ناوارو. بر شناسايي عوامل اثرگذار بر عملكرد صادراتي تمركز شده است فقطها، ساير پژوهش در

، اثرگذاري عناصر خوشـه هژمـوني دانشـي بـر )1396( و رضايي )2016( و همكاران بوسو ، كادوگان،)2016( و همكارانهـاي ديگـر را ناديـده گرفتـه يان اين عناصر با ساير عناصر در خوشـه ارتباط م ،اند، هرچند ييد كردهأعملكرد صادراتي را ت

و هـاي شـجاعي همچنين، اثرگذاري عناصر مربوط به خوشه فرهنگ توليد بر عملكـرد صـادراتي نيـز در پـژوهش . بودندو چـن )2015( هـاي آگنيهـوتري در پـژوهش . بود شدهييد أت )1393( آرام و )2016( مك و اونجليستا ،)1393( همكاران، ماهيت خوشه ديپلماسي بـازار و اثرگـذاري )2018( و همكاران حدودو )2016( و همكاران اورا ماسائو ،)2016( همكاران

Page 16: Exploring the Role of the Ecosystem of Industrial Goods Export in … · 2020. 8. 17. · Exploring the Role of the Ecosystem of Industrial Goods Export in Private Sector Businesses

328 بخش خصوصيوكارهاي كسببوم صادرات كاالهاي صنعتي بر واكاوي نقش زيست

و نگـو و )2016( و همكـاران چـن ،)1393( و همكـاران در نهايـت، شـجاعي . ييد شـده اسـت أآن بر عمكلرد صادراتي ت

خوشه ساختار انسـاني بنگـاه متمركـز بـوده و اثرگـذاري آنهـا بـر بر عناصر فقطهاي خود، پژوهش در )2016( همكاران .دندكرييد أعملكرد صادراتي را ت

بوم صـادرات كاالهـاي صـنعتي بخـش شده براي زيست در ارتباط با يافته دوم پژوهش، با توجه به مدل نهايي ارائه، هژموني دانشي و ديپلماسي بـازار شود كه سه خوشه فرهنگ توليد مشاهده مي 1ها، در شكل خصوصي در سطح شركت

از آنها، سبب كاهش عملكرد صادراتي نهايي بنگـاه يك روابط دوسويه و تعاملي دارند و ضعف و نقصان در هر با يكديگربـوم تـوان زيسـت نكته مهم اين است كه شدت ارتباط ميان اين سه خوشه با يكديگر مقدار بااليي است و نمـي . دشو مي

با توجه به ضرايب مسير خوشـه ديپلماسـي بـازار و . هر يك از اين سه خوشه متصور شد كردنرنگ كم شده را با طراحيافزايـي ترين اثر تعاملي هستند و هـم است، اين دو خوشه با يكديگر داراي قوي 5/0هژموني دانش بر يكديگر كه برابر با

هژمـوني (ها كه هر دوي اين خوشه وي ديگر، از آنجااز س. دشو ميان آنها، به طور اثربخشي سبب تقويت هردوي آنها مي نيزفرهنگ توليد افزايي ميان اين دو خوشه، بر خوشه فرهنگ توليد اثرگذار هستند، بنابراين با هم) دانش و ديپلماسي بازار

ذار است و هـيچ اثرگ فقطست كه ا اي از سوي ديگر، خوشه ساختار انساني بنگاه، تنها خوشه. ابدي افزايش ميطور يقين به كـرد بوم معرفي عنوان زيرساخت و در واقع پلتفورم اين زيست توان به اين خوشه را مي. هاي ديگر ندارد اثرپذيري از خوشه

صـورت غيرمسـتقيم ارتبـاط ميـان آنهـا را بـا خوشـه كه بر دو خوشه هژموني دانشي و فرهنگ توليد اثرگذار است و بـه هاي هژموني دانشـي سويه ميان ساختار انساني بنگاه و خوشه وجود رابطه يك. دهد رار ميثير قأديپلماسي بازار نيز تحت ت

. استها بوم در مديريت و تنظيم روابط ميان ساير خوشه عنوان هسته زيست نقش ويژه آن به دهنده و فرهنگ توليد، نشان .شده استهاي ديگر بررسي ن ها، در پژوهش ارتباط تعاملي ميان اين بازيگران و خوشه

بـا (هـاي ديگـر، هژمـوني دانشـي ها بر خوشـه از خوشه يكو مجموع ضرايب مسير خروجي هر 1بر اساس شكل تواند بـه شود كه تمركز بر آن مي ترين خوشه تعيين مي عنوان اثرگذارترين و راهبردي به) 062/1مجموع ضرايب خروجي ) 750/0(، ديپلماسي بازار )812/0(هاي فرهنگ توليد تيب، خوشهبه همين تر. هاي ديگر منجر شود حداكثر بهبود بر خوشهاز سوي ديگر، بـر اسـاس .هستندهاي ديگر ترتيب داراي بيشترين اثرگذاري بر خوشه ، به)417/0(و ساختار انساني بنگاه

بـازار ، ديپلماسـي )979/0(، فرهنـگ توليـد )187/1(هـاي هژمـوني دانـش مجموع ضرايب مسير ورودي، باز هم خوشهبنـدي دقيق همانند نتـايج رتبـه طور بهها هستند كه ترتيب اثرپذيرترين خوشه به) 000/0(و ساختار انساني بنگاه ) 875/0(

هـا در دو بخـش اثرگـذاري و بندي خوشـه با توجه به مشابه بودن نتايج اولويت. ها بر اساس ميزان اثرگذاري است خوشهها داراي خوشه ساير در مقايسه باكه كردترين خوشه تعيين عنوان راهبردي شي را بهتوان خوشه هژموني دان اثرپذيري، مي

دهـد و خـود ثير قرار ميأديگر را تحت ت يها صورت مستقيم خوشه و تغييرات آن، به است بيشترين اثرگذاري و اثرپذيريترتيـب ر و سـاختار انسـاني بنگـاه بـه هاي فرهنـگ توليـد، ديپلماسـي بـازا بر همين اساس، خوشه. ثر از آنها استأنيز مت

.هستندها ترين خوشه راهبرديشود كـه ها بر عملكرد صادراتي شركت، مشخص مي از خوشه يك هاي پژوهش و ضرايب مسير هر با توجه به يافته

ـ به ر عملكـرد ترتيب، ديپلماسي بازار، فرهنگ توليد، هزموني دانشي و ساختار انسـاني بنگـاه داراي بيشـترين اثرگـذاري ب

Page 17: Exploring the Role of the Ecosystem of Industrial Goods Export in … · 2020. 8. 17. · Exploring the Role of the Ecosystem of Industrial Goods Export in Private Sector Businesses

329

رقبـا، جه بـه شـركت . ي دارد

عملكرد توانـد ي

بـر دو ژمـوني اه نيـز

امـا ،ت تادي و عملكرد

گيرند يمـوارد

گذار بر ررسـي د و در

خـود از جملـهو با توج استدار

ي عملكـردي شه هژموني دانشي

اثرگذاري بر ع هي دانشـي، مـيالوه بـر تمركـزت، بايـد روي هژختار انساني بنگا

اسـت مـؤثر شـي در دو دسته ست

مستقيم بر عر و ستادي قرار مي

.ي نيز هسـتند

ميان عوامل اثرگشـده طـي بر ي

شـده بـو تأييـد

جـزاي محيطـين اهميت برخورد

بقـاي بر كننده نيري را از خوشه

ديدگاهكه از (يد صر خوشه هژموني

ديگـر، عـال يانصادراتي شـركتگرچه خوشه ساخو هژمـوني دانشن چهار خوشه را

طو بهگيرند كه يگ توليد در دسته

بخش عملياتي ي

ا

بود كه ارتباط مازيگران شناسايي

تري اين عوامل

ل شـركت بـا اجاز باالترين ،يرندتعيين مؤثرعوامل

، بيشترين اثرپذيشه فرهنگ توليكه توجه به عناص

بيبه . توليد باشدبر عملكرد ص ثر

اگ. و خوشه باشدفرهنگ توليـد و

توان اين س، مي عملياتي قرار ميي بازار و فرهنگ

يها كننده خوشه

ها ملياتي خوشه

هايي پژوهش ودي از عوامل و باي از آنها اثرگذار

ت ارتباط و تعاملگي بازار قرار مي

عنوان ع ها را بهش، اين خوشه،ثرگذاري بر خوش نتيجه گرفت كبازار و فرهنگ ت

مؤثكليدي يها اثرگذاري آن دوو بر دو خوشه ف

بر همين اساس. تتوليد، در دستهخوشه ديپلماسي شركت، حمايت

دي ستادي و عم

نبومشاهده شد،سوي ديگر، برخي بودند و در برخي

2هر

كه كيفيت دهد يخوشه ديپلماسي

يد بتوان آنهشا) 0 يافته دوم پژوهش

نشي، بيشترين اتوان يز دارد، مي

وشه ديپلماسي به عنوان خوشه به

كننده تا تقويتتي شركت دارد

ها است ن خوشهت بازار و فرهنگ

همچنين دو خ .دملكرد صادراتي

بند دسته .3شكل

ر اين پژوهش ماز س. كرده باشند

مختلف هاي هل

، شمار12هدور ،1

مي وضوع نشانقررات كه ذيل خ

603/0(ن خوشهيگر، با توجه بهنكه هژموني دان

را نيز) م قرار دارده بنيادين دو خوو فرهنگ توليدساسي انجام داد عملكرد صادرات

گرانه آن در اين هوشه ديپلماسي بري بااليي دارندقيم نسبي بر عم

.شود شاهده مي

ش

يت نظري كه دها را بررسي ك ت

واگرايي در مقا

1399 ،بازرگاني

اين مو. هستندي ن و قوانين و مقر مسير باالي اين

از طرف دي .كردن، با توجه به ايني در جايگاه دوم

كنند ر و حمايتديپلماسي بازار و

گذاري اس سرمايه اثرگذاري را برهنده نقش توسعه

دو خو. ي قرار دادي شركت اثرگذار

ثير مستقأوه بر تمش 3ه در شكل

ترين محدودي هم صادراتي شركتپژوهشي، داراي

مديريت

صادراتيمشتريانضريبكمعرفي همچنينصادراتيگر توسعهدخوشه

دانشي سكمترينده نشان

عملياتيصادراتيكه عالوذكرشده

مهعملكرد

دبيات پا

Page 18: Exploring the Role of the Ecosystem of Industrial Goods Export in … · 2020. 8. 17. · Exploring the Role of the Ecosystem of Industrial Goods Export in Private Sector Businesses

330 بخش خصوصيوكارهاي كسببوم صادرات كاالهاي صنعتي بر واكاوي نقش زيست

در اين پژوهش سعي شد از عوامل و بازيگراني اسـتفاده شـود كـه اثرگـذاري آنهـا در تمـام . نشده بود تأييدبرخي از آنها

تـرين محـدوديت مهـم . هاي استخراجي افـزايش يابـد باشد تا اعتبار خوشهييد شده أپژوهشگران ت شده بررسي هاي همقالها بود كـه زمـان زيـادي را بـه خـود ها توسط شركت نامه شدن پرسش ماهه پر عملياتي در اين پژوهش نيز، پيگيري پنج

بـار از هـار چها ضعيف بود و همين موضوع سبب شد تا در برخي موارد تـا سفانه همكاري برخي شركتأمت. تخصيص داد .ها درخواست شود و در نهايت نيز اين همكاري صورت نگرفت شركت

پيشنهادهاديپلماسي بازار، اثرگذارترين خوشه بـر .ها ارائه داد كاربردي براي بنگاه توان چند پيشنهاد هاي پژوهش، مي مبتني بر يافته

ريزي، روي ها از نظر مالي، زماني و برنامه شركت شود ها شناخته شده است، بنابراين پيشنهاد مي عملكرد صادراتي شركتبـازار و قـوانين و تعامل قوي با رقبا، مشـتريان، . گذاري كالني انجام دهند سازي اثربخش عناصر اين خوشه سرمايه پياده

ريب كـه ضـ از سـوي ديگـر، از آنجـا . مقررات، عناصر اين خوشه هستند كه بايد در اولويت طراحي استراتژي قرار بگيرندخوشه فرهنگ توليد داراي بيشترين مقدار است كـه بـا توجـه بـه در مقايسه بااثرگذاري اين خوشه بر عملكرد صادراتي،

گذاري، اولويت را بـر خوشـه شود در صورت وجود محدوديت در سرمايه در بخش عملياتي قرار دارد، پيشنهاد مي 3شكل ، در بخش ستادي، دو خوشه هژموني دانشي و ساختار انساني بنگاه 3ل همچنين، بر اساس شك. ديپلماسي بازار قرار دهند

بنـابراين پيشـنهاد . هـا اسـت ، هژموني دانشي داراي بيشترين اثرگذاري بر سـاير خوشـه 1قرار دارند كه با توجه به شكل شه هژموني دانشـي ريزي، به خو گذاري و برنامه هاي بخش عملياتي، اولويت سرمايه شود براي حمايت و توسعه خوشه مي

تخصيص داده شود تا عالوه بر اثر مستقيم نسبي بر عملكرد صادراتي شركت، بتواند در درجـه اول، ديپلماسـي بـازار و در . كندحمايت از آن درجه بعدي، فرهنگ توليد را نيز توسعه داده و

برخي عناصر بـر عملكـرد صـادراتي اثرگذاري فقطها، پيشنهاد پژوهشي بايد ذكر كرد كه در اكثر پژوهش ديدگاهاز بوم توانند به بازيگران زيست تنها نمي نداشته باشند، نه يهاي ديگر نگاه جامع ها به اكثر پژوهش و اگر بنگاه شود ميبررسي

ينـد اگيرند كه سبب كـاهش بر نگرانه داشته باشند، بلكه ارتباط ميان اين بازيگران را نيز ناديده مي كل يصادراتي ديدگاهو در طراحي شودهاي صادراتي توجه اين چهار خوشه در سطوح مديريتي شركتبه چنانچه . دشو نهايي اثرگذاري آنها مي

هـاي طراحـي و ، عـالوه بـر كـاهش هزينـه شـود راهبردهاي صادراتي، بر اساس تحليل حساسيت روابط ميان آنها عمل رود كه اثربخشي راهبردها با كمترين ميزان خطا در طراحي ر ميا، انتظانههاي مرتبط با آ سازي راهبردها و زيرساخت پياده

بر عملكـرد صـادراتي، مؤثرهاي بعدي، عالوه بر شناسايي عوامل شود در پژوهش بنابراين پيشنهاد مي. شودو اجرا همراه ته شود تا عـالوه در اين پژوهش پرداخ هشد هاي استخراج معلولي ميان آن عوامل و خوشه ـ علّيبه تبيين و كاوش روابط روابط ميـان دربارهو كرداستخراج ها بستگي باالتر با ساير خوشه بيشتر با هم يها ها، بتوان خوشه بر توسعه عناصر خوشه

معتبرتـر يها در بستر عملكرد صادراتي شركت بررسيشود تا اين امر سبب مي .تري انجام داد آنها تحليل حساسيت دقيقشـود از سـوي ديگـر، پيشـنهاد مـي .كردهاي حاصل را در صنايع مختلف عملياتي و بتوان يافته تر انجام شود و كاربردي

تا با در كنـار هـم قـرار دادن آنهـا و پـژوهش شوندبازيگران اثرگذار بيشتري در حوزه صادرات خدماتي بررسي و تحليل .شودجامع در حوزه صادرات طراحي يبوم حاضر، زيست

Page 19: Exploring the Role of the Ecosystem of Industrial Goods Export in … · 2020. 8. 17. · Exploring the Role of the Ecosystem of Industrial Goods Export in Private Sector Businesses

2ه، شمار12هدور ،1399 ،بازرگانيمديريت 331

منابع .ارشـد كارشناسـي نامه پايان. بوشهر صادراتي هاي شركت: صادراتي عملكرد بر مؤثر عوامل ارزيابي و شناسايي). 1393( فرشاد آرام،

.دانشگاه خليج فارس، بوشهر

شناسـي رفتـار نـوع ). 1397(اميررضـا ،روحـاني ؛محمـد صـالح ،تركستاني ؛طهمورث ،پور ياسوري حسنقلي ؛محمد رحيم ،اسفيداني .30-1، )1(10 ،مديريت بازرگاني .صادركننده در صنعت برق ايرانهاي صادراتي بنگاه

-55 ،)17(9 ،بازرگـاني مديريت هاي كاوش. الملل بين بازاريابي هاي استراتژي از صادراتي عملكرد تأثيرپذيري). 1396( رضا رضايي،80.

: مـوردي مطالعـه ( صـادراتي عملكـرد بـر تشرك داخلي عوامل تأثير). 1393( سمانه آطاهريان، ؛رحيم محترم، ؛محمدرضا شجاعي، .807-791 ،)4( 6 ،بازرگاني مديريت). تهران در پسته صادركننده هاي شركت

هشـبك : مطالعه موردي( كارگيري نگاشت علّي تأمين خودروسازي با به هارائه مدل هماهنگي شبك). 1391(صادقي مقدم، محمدرضا .112-87، )2( 4، مديريت صنعتي). تأمين خودروسازي

همطالع(بازاريابي بر عملكرد صادراتي هبررسي تأثير بازارگرايي صادرات و انطباق آميخت). 1397(مهرداد ،موثق ؛رحيم ،محترم قالتي . 186 -165، )1(10 ،مديريت بازرگاني .)محصوالت غيرنفتي ههاي صادركنند شركت: موردي

هاي محرك بندي سطح و شناسايي صادرات؛ توسعه مديريت). 1393( ورشيدخ نيا، فروغي ؛صمد باويل، خباز ؛محمد ميمند، محمودي .910-889 ،)4( 6 ،بازرگاني مديريت ).خودرو قطعات ساخت صنعت: موردي مطالعه( صادراتي

References Adner, R. (2017). Ecosystem as structure: An actionable construct for strategy. Journal of

Management, 43(1), 39–58.

Adner, R., & Kapoor, R. (2010). Value creation in innovation ecosystems: How the structure of technological interdependence affects firm performance in new technology generations. Strategic Management Journal, 31(3), 306–333.

Agnihotri, A. (2014). Determinants of export intensity in emerging markets: An upper echelon perspective. Journal of world Business, 50(4), 687-695.

Aram, F. (2014). Identification and evaluation of factors affecting export performance: Exporting companies in Bushehr. MA thesis, Khalij-e Fars University, Bushehr. (in Persian)

Assadinia, Sh., Kadile, V., Golgeci, I., Boso, N. (2019). The effects of learning orientation and marketing programme planning on export performance: Paradoxical moderating role of psychic distance. International Small Business Journal, 37(5), 1-27.

Ayob, H. & Senik, C. (2015). The role of competitive strategies on export market selection by SMEs in an emerging economy. International Journal of Business and Globalization, 14(2), 208-225.

Page 20: Exploring the Role of the Ecosystem of Industrial Goods Export in … · 2020. 8. 17. · Exploring the Role of the Ecosystem of Industrial Goods Export in Private Sector Businesses

332 بخش خصوصيوكارهاي كسببوم صادرات كاالهاي صنعتي بر واكاوي نقش زيست

Azar, G., Ciabuschi, F. (2017). Organizational innovation, technological innovation, and export

performance: The effects of innovation radicalness and extensiveness. International Business Review, 26(2), 324-336.

Bertrand, O. (2010). What goes around, comes around: effects of offshore outsourcing on the export performance of firms. Journal of International Business Studies, 42(2), 334-344.

Blonigen, B.A. (2016). Industrial Policy and Downstream Export Performance. The Economic Journal, 126 (595), 1635-1659.

Cadogan, J.W., Boso, N., Story, V.M., Adeola, O. (2016). Export strategic orientation–performance relationship: Examination of its enabling and disenabling boundary conditions. Journal of Business Research, 69(11), 5046-5052

Chen, J., Sousa, M., He, X. (2016). The determinants of export performance: a review of the literature 2006-2014. International Marketing Review, 33 (5), 626-670.

Esfidani, M., Hasangholipour Yasouri, T., Rohani, A. (2018). Typology of Export Behavior of Exporting Firms in Iran Electrical Industry. Journal of Business Management, 10(1), 1-30. (in Persian)

Evangelista, F., Mac, L. (2016). The influence of experience and deliberate learning on SME export performance. International Journal of Entrepreneurial Behavior & Research, 22 (6), 860-879.

Faust, K. (1992). Blockmodels: Interpretation and Evaluation. Social Networks, 14(3), 5-61.

Ferreras-Mendez, J., Fernandez-Mesa, A., Alegre, J. (2019). Export Performance in SMEs: The Importance of External Knowledge Search Strategies and Absorptive Capacity. Management International Review, 59(3), 413-437.

Gawer, A., Cusumano, M.A. (2014). Industry platforms and ecosystem innovation. Journal of Product Innovation Management, 31 (3), 417-433.

Haddoud, M.Y., Nowinski, W., Jones, P. & Newbery, R. (2018). Internal and external determinants of export performance: Insights from Algeria. Thunderbird International Business Review, 13 (2), 1-18.

Hortinha, P., Lages, C. & Filipe, L. (2011). The trade-off between customer and technology orientations: Impact on innovation capabilities and export performance. Journal of International Marketing, 19(3), 36-58.

Jacobides, M.G., Cennamo, C. & Gawer, A. (2018). Towards a theory of ecosystems. Strategic Management Journal, 39(8), 2255-2276.

Krammer, S., Strange, R., Lashitew, A. (2017). The export performance of emerging economy firms: The influence of firm capabilities and institutional environments. International Business Review, 27(1), 218-230.

Lages, L. F., Silva, G. & Styles, C. (2009). Relationship capabilities, quality, and innovation as determinants of export performance. Journal of International Marketing, 17(4), 47-70.

Lipuma, J. A., Newbert, S. L. & Doh, J. P. (2013). The effect of institutional quality on firm export performance in emerging economies: a contingency model of firm age and size. Small Business Economics, 40(4), 817-841.

Page 21: Exploring the Role of the Ecosystem of Industrial Goods Export in … · 2020. 8. 17. · Exploring the Role of the Ecosystem of Industrial Goods Export in Private Sector Businesses

2ه، شمار12هدور ،1399 ،بازرگانيمديريت 333

Lopez, N.V. (2013). Barriers to export: the power of organizational factors. International

Journal of Commerce and Management, 23(2), 136-147.

Mahmodi Meimand, M., Khabbaz Bavil, S., Forughinia, K. (2014). Export development management; identification and leveling up of the export incentives (Case study: Auto Part Manufacturing Industry). Journal of Business Management, 6(4), 889-910. (in Persian)

Manufactures exports. (2017). The World Bank. Retrieved from https://data.worldbank.org/ indicator/TX.VAL.MANF.ZS.UN

Massao Oura, M., Novaes Zilber, S., Luiz Lopes, E. (2016). Innovation capacity, international experience and export performance of SMEs in Brazil. International Business Review, 25(4), 921-932.

Mohtaram, R., Movasagh, M. (2018). The Study of Effect Export Market Orientation and Marketing Mix Adaptation on Export Performance (Case Study: Non-oil Exporter Firms in Tehran). Journal of Business Management, 10(1), 165-186. (in Persian)

Navarro-García, A., Peris-Oritz, M. & Barrera-Barrera, R. (2016). Market intelligence effect on perceived psychic distance, strategic behaviours and export performance in industrial SME's. Journal of Business & Industrial Marketing, 31(3), 31-49.

Navarro-Garcia, A., Sanchez-Franco, M., Rey-Moreno, M. (2016). Relational governance mechanisms in export activities: Their determinants and consequences. Journal of Business Research, 69(11), 4750-4756

Ngo, V.D., Janssen, F., Leonidou, L.C. & Christodoulides, P. (2016). Domestic institutional attributes as drivers of export performance in an emerging and transition economy. Journal of Business Research. 69(8), 2911-2922.

Oliveria, H., Cadogan, J. (2018). Multilevel perspective to the study of export venture performance. International Marketing Review, 35(1), 186-199.

Oura, M.M., Zilber, S.N., Lopez, E.L. (2016). Innovation capacity, international experience and export performance of SMEs in Brazil. International Business Review, 25(4), 921-932.

Rezaei, R. (2017). Impact of export performance on international marketing strategies. Business Management Researches, 9 (17), 55-80. (in Persian)

Rua, O., França, A., Fernández Ortiz, R. (2018). Key drivers of SMEs export performance: the mediating effect of competitive advantage. Journal of Knowledge Management, 22(2), 257-279.

Sadeghi Moghadam, M.R. (2011). Automotive Supply Network Coordination Model Using Causal Mapping Case Study in Automotive Supply Network. Industrial Management, 4 (2), 87-112. (in Persian)

Shojaie, M., Mohtaram, R., Ataherian, S. (2014). The effect of enterprise interior items on export performance (Case study: Exporting pistachio companies in Tehran). Journal of Business Management, 6(4), 791-807 (in Persian)

Sousa, C. M. & Bradley, F. (2008). Antecedents of international pricing adaptation and export performance. Journal of World Business, 43(3), 307-320.

Page 22: Exploring the Role of the Ecosystem of Industrial Goods Export in … · 2020. 8. 17. · Exploring the Role of the Ecosystem of Industrial Goods Export in Private Sector Businesses

334 بخش خصوصيوكارهاي كسببوم صادرات كاالهاي صنعتي بر واكاوي نقش زيست

Standard International Trade Classification. (2008). Retrieved from https://unstats.un.org/unsd/

trade/sitcrev4.htm

Tsujimoto, M., Kajikawa, Y., Tomita, J. & Matsumoto, Y. (2017). A review of the ecosystem

concept towards coherent ecosystem design. Technological Forecasting & Social Change, 19(2), 1-10.

Zahra, S. A., & Nambisan, S. (2012). Entrepreneurship and strategic thinking in business ecosystems. Business Horizons, 55(3), 219–229.