ETİ MADEN İŞLETMELERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜESKİŞEHİR,BALIKESİR,KÜTAHYA,ANKARA BOR RUHSAT SAHALARI ÜCRETLİ ETÜDÜ

MTA EMET BOR SONDAJ KAMPI ÇALIŞMALARININ DEĞERLENDİRİLMESİ

Sunan: Hüseyin ZANTUR

ÖZETKuyuların Amacı:ETİ Maden (ETİ Holding A.Ş) adına mevcut rezervleri geliştirmeye ve yeni yatakları aramaya yönelik Bor SondajıKamp Açılışı:02.07.2009Kamp Bitiş Tarihi:01.11.2009Kamp Süresi:122 günKuyu sayısı:10Toplam Metraj:2393,30 metreSondaj Makinesi Tip ve Kodu: 1 Delta 120 MS-705D 2 Delta 120 MS-706D

Sondaj Makinesinin ÖzellikleriGeri Çekme Kapasitesi:12.5 tonBaskı Kapasitesi:7 tonTij Çekme Boyu:6.10 metreDelme Açısı: 45-90Kule Tipi Yere BasmalıDerinlik Kapasitesi: PQ=300 metre HQ=500 metre NQ=700 metre 13Q=100 metreBoyutlar ve Ağırlık: Genişlik=230 cm Uzunluk=420 cm(Kule Hariç) Ağırlık=12.5 ton

GİRİŞ

MTA ile ETİ Maden İşletmeleri Genel Müdürlüğü arasındaki protokol gereği Kütahya ili Emet ilçesi Ruhsatlı Bor Tuzu sahasında mevcut rezervleri geliştirmeye ve yeni yatakları aramaya yönelik olarak toplam 2200 metre sondaj yapılması planlanmıştır.Proje/Arazi uygulaması formunda 1 makine 3 vardiya olarak planlanan sondaj çalışmalarının yerine yeniden 24.09.2009tarihinden itibaren 2 makine ve 3 vardiya olarak gerçekleştirilmiştir.

02.07.2009 tarihinde Resmi olarak açılan sondaj kampımızda işçilik,kiralık araç ve işyeri ile ilgili ön hazırlıkların tamamlanmasının ardından 06.07.2009 tarihinde Lokasyon yer teslimi yapılmıştır.Delme işlemine 10.07.2009 tarihinde başlanılmıştır.

Sondajlar Gediz,Çavdarhisar,Hisarcık ve Emet ilçeleri içerisinde geniş bir alan kapsadığından Kamp Emet ilçesinde kurulmuştur.Ulaşım açısından herhangi bir sıkıntı yaşanmamıştır.

Kamp yerleşim yeri Emet Termal Otel olmuştur.Gediz ve Çavdarhisar ilçesinde yapılan sondajların ikametgah yerine uzaklığı yaklaşık 45 km,Hisarcık ilçesinde yapılan sondajların ikametgah yerine uzaklığı 25 km’dir.Emet ilçesinde yapılan sondajların ikametgah yerine uzaklığı yaklaşık 15 km’dir.

Sondaj çalışmalarında aşağıdaki makine,malzeme ve ekipman kullanılmıştır.

Sondaj makinesi: 2 Adet Delta 120D

Çamur Pompası:BR-535 ADET

Su Tankı:Ağzı Açık 2 m3 ‘lük 4 Adet

Yakıt Tankı :3 tonluk Tekerlekli 2 Adet

Karavan:Tekerlekli 3 Adet

Siklon:Hidrosiklon 2 Adet

Araçlar: 1 Adet 4x4 Pikap kiralık

4 Adet Sivil minibüs kiralık

1 Adet Kamyon Su Tank

İhtiyaç duyulduğunda su temini için traktör kiralanmıştır.

Sondaj çalışmalarında lokasyon yol hazırlıkları Eti Maden İşletmeleri Genel

Müdürlüğü Tarafından yapılmıştır

BME 2009/7 nolu kuyu 700 metre planlandığı için çamur havuzu hazırlığı

yapılmıştır.Diğer kuyularda ağzı açık tanklar kullanılmış.

 

Nakliyat işlerinde piyasa kamyonları kiralanmıştır.Nakliyat sırasında

indirme bindirme işleri için piyasadan vinç ve kepçe kiralanmıştır.

2009 yılında alınan Delta-120D Sondaj makinelerinin paletli olması

lokasyon hazırlığı ve nakliyattan zaman tasarrufu sağlamıştır.

Montaj-demontaj işleri daha pratikleşmiştir.

SONDAJ ÇALIŞMALARI

Genelde HQ çapta başlayıp,bu çapta bitirilmiştir.Yalnız üç kuyuda BME-2009/1

BME2-2009/2 ve BME3-2009/11 nolu kuyularda zorunlu nedenlerden dolayı NQ

çapa düşürülmüştür.

İŞÇİ PERSONEL(4A)

Çalışmalarımız süresince kampta görevli kadrolu işçi ve mahalli işçilerle ilgili

ayrıntılar aşağıdaki çizelgede gösterilmiştir.24.09.2009 tarihinde ikinci sondaj

makinesinin gelmesi ile kadrolu ve mahalli işçi sayısı 2 katına çıkmıştır.

SIRA ÜNVAN BÖLGE MERKEZ MAHALLİ TOPLAM

1 Kule Şefi 2 2

2 Sondör 4 4

3 Sondör Muavini 10 10

4 Sondaj işçisi 18

TOPLAM 34

ÇAMUR KAÇAKLARI

Emet ilçesi Espey mevkisinde yapılan sondajlarda BME-2009/12,BME-

2009/13 nolu kuyularda sıfırdan çamur kaçakları olmuştur.

TAHSİLİYE

BME-2009/1 nolu kuyuda sıkışık durumda bulunan NW muhafaza borularına kriko

işlemi yapılarak tamamı alınmıştır.

BME-2009/2 nolu sıkışık durumda olan NW muhafaza borularına kriko

vurulduktan sonra 8. borudan sıyırdığı görüldü.

NW sol tijlerle tahlisiye bağlanarak sola çözülerek alınmaya başlandı.İki

manevrada 172 metre alındı.Üçüncü manevrada borulara ulaşılamadığından

tahlisiye işlemine son verildi.168 metre 6 metrelik 28 adet NW muhafaza

borusunun imhası yoluna gidildi.

BME-2009/11 nolu kuyuda bulunan NQ takım alındıktan sonra 182

metrede sıkışık durumda bulunan HQWL takım kuyu ağzından tutturularak sola

çözüldü.Çizme portkronda gerçekleştiği görüldü.

SONDAJLA İLGİLİ BİLGİLER

1)Sondaj Çamuru

Sondaj çalışmalarında bentonit+polimer(CR-650) çamuru kullanılmış

olup vizkozitenin 38-42 saniye/quart yoğunluğun 1,03-1,04 gr/cm -PH değerinin

ise 8-9 değerlerinin arasında olmasına dikkat edilmiştir.Çamur yapımında

kullanılan suyun sertliği ve PH kontrolü kostik veya soda külü kullanılmıştır.

2)Hidrolik

Kuyular delinirken genelde makinenin üzerindeki Tripleks pompa

kullanılmıştır.Çamur yapımında BR-535 tipi çamur pompası kullanılmıştır.

İSTATİSTİKSEL VERİLER1)Zaman Analizi

CİNSİ İŞLEM SÜRE(SAAT)

İŞLEM %si

TOPLAM İŞLEM %Sİ

1)HAZIRLIKLOKASYON 28 1,14

259 10,58Nakliyat 96 3,92Montaj-demontaj

135 5,51

2)Zorunlu İşlemler

Tarama-Genişletme-Borulama

185 7,56 1181 48,24

Sirkülasyon-ilave-manevra

684 27,94

Kuyu Problemleri

63 2,57

Zorunlu Kuyu İşlemleri

249 10,17

3)İlerleme

Karotlu ilerleme

836 34,15836 34,15

Sedimanlı ilerleme

0,00

4)Bekleme 43 1,76 43 1,76

5) Arıza ve Bakım 129 5,27 129 5,27

TOPLAM 2448 100 2448 100,00

İSTATİSTİKSEL VERİLER2) Maliyet Analizi

Yüzdesi %Sıra No Cinsi Tutarı S. G.

DahilS.G. Hariç

1 Lokasyon ve yol yapımı 0,00 0,00 0,00

2 Nakliyat Giderleri 19.900 4,40 5,55

3 Matkap ve Diğer Malzemeler Giderleri26.400 5,84 7,36

4 Kuyuda kalan borusal malzeme ve ekipman9000 1,99 2,50

5 Çamur Malzeme Giderleri 18.875 4.17 5.26

6 Çimento,kum,çakıl,katkı maddeleri 2.400 0,53 0,66

7 Akaryakıt ve yağ Giderleri 80.746 17,90 22,55

8 Genel Giderler 56.425 12,50 15,75

9 Malzeme Yedek Parça ve Onarım Giderleri 17.700 3,92 4,94

10 PersonelGiderleri

Sabit Personel Giderleri 93.033 20,62

Araziye Yönelik Personel Giderleri

126.886 28,18 35,43

GENEL TOPLAM(SABİT GİDERLER DAHİL) 451.059 100 1000

GENEL TOPLAM(SABİT GİDERLER HARİÇ) 358.026

BİRİM MALİYET KAR-ZARAR DURUMU

(*)=Sabit Personel Giderleri Dahil(**)=Sabit Personel Giderleri Hariç

HAKEDİŞ MİKTARI(KDV DAHİL) 974.312,43HARCAMA 1(TL)* 451.059HARCAMA 2(TL)** 358.026MALİYET 1(TL/MT) 188,47MALİYET 2(TL/MT) 149,59

KAR 1 (TL)* 523.253,51KAR 2(TL)** 616.286,84

KUYULARLA İLGİLİ BİLGİLER

BME-2009/7 Nolu Kuyu HQ çapta 446 mt’de bitti

BME-2009/6 Nolu Kuyu HQ çapta 35 mt’de bitti

BME-2009/1 Nolu Kuyu NQ çapta 365,30 mt’de bitti

BME-2009/2 Nolu Kuyu NQ çapta 443,30 mt’de bitti

BME-2009/8 Nolu Kuyu NQ çapta 161,30 mt’de bitti

BME-2009/11 Nolu Kuyu NQ çapta 293,30 mt’de bitti

BME-2009/13 Nolu Kuyu HQ çapta 176,30 mt’de bitti

BME-2009/9 Nolu Kuyu HQ çapta 134,50 mt’de bitti

BME-2009/10 Nolu Kuyu HQ çapta 182,80 mt’de bitti

BME-2009/12 Nolu Kuyu NQ çapta 155,50 mt’de bitti

TOPLAM=2393,30 MT

Çalışma alanında mevcut rezervleri geliştirmeye ve yeni yatakları

aramaya yönelik olarak toplam 10 kuyuda 2393,30 metre sondaj yapılmıştır.