Upload
others
View
1
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
ETDA : e-Commerce Pocket Series
จดประกายเถาแกออนไลน
เสนทำงของเถาแกยคใหม สธรกจออนไลนทมำแรงในยคดจทล ไมยากอยำงทคด คณกท�าไดแครวธ
ส...
1 ใน ETDA e-Commerce Pocket Series
เราปนหนงสอเลมนเพอ “เถาแกยคไอท นกธรกจหนาใหม SMEs/OTOP”
เลขมาตรฐานสากลประจ�าหนงสอ ISBN 978-616-91910-7-0
สงวนลขสทธหนงสอเลมน ตามพระราชบญญตลขสทธ 2527
หามคดลอกเนอหา ภาพประกอบกอนไดรบอนญาต
รวมทงดดแปลงเปนแถบบนทกเสยง วดโอ โทรทศน และสออนๆ
พมพครงแรก : กนยายน 2557
สรางสรรคโดย
ส�านกงานพฒนาธรกรรมทางอเลกทรอนกส (องคการมหาชน)กระทรวงเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารอาคารเดอะไนท ทาวเวอร เลขท 33/4 ตก B ชน 21ถนนพระรามเกา แขวงหวยขวาง เขตหวยขวาง กรงเทพฯ 10310โทรศพท 0-2123-1234 โทรสาร 0-2123-1200
www.etda.or.th
จดประกายเถาแกออนไลนส...
ก�าหนดทศทาง & แนะน�า สรางคณา วายภาพ (แอน)
ก�ากบดแล อรณรง ธระศกด (เอ)
สรสช เนตรนล (กอลฟ)
สรรคสรางเนอหา พายพ ขาวเหลอง (ตม)
ปรญญา สวรรณชนกล (เกง)
ทศพร โขมพตร (โจ)
ดประเดนกฎหมาย พชญลกษณ ค�าทองสก (หย)
ดแลกราฟก ณฐพงศ วรพวฒ (เอ)
นภดล อษณบญศร (เฟรม)
ณฐนย รวดเรว (ฮอลล)
รวมแรงกนท�า
สรางคณา วายภาพ ผอ.สพธอ.
อรณรง ธระศกดผอ�ำนวยกำร
ส�ำนกสงเสรมธรกรรมทำงอเลกทรอนกส
สรสช เนตรนลผชวยผอ�ำนวยกำร
ส�ำนกสงเสรมธรกรรมทำงอเลกทรอนกส
พายพ ขาวเหลองผจดกำร
ทม e-Marketing
ปรญญา สวรรณชนกลผจดกำร
ทมพฒนำธรกจ
ทศพร โขมพตรCreative Content
ทมกรำฟก
ค�าน�าทกวนน “มนษยเงนเดอน” จ�านวนมากอยากทจะหลดพน
จากกรอบพนธนาการอนซ�าซาก และกาวไปสอสรภาพของชวตดวยการ
มธรกจเปนของตนเอง แตใชวาทกคนจะท�าไดเสมอไปเพราะการลงทน
คอ “ความเสยง” ไหนจะคาเชาท คาจางพนกงาน คาน�า คาไฟ ตนทน
สนคา และอกจปาถะ
แลว “ตองท�ำอยำงไรจงจะลดควำมเสยงเหลำนลงได?”
e-Commerce...หรอพาณชยอเลกทรอนกส คอ
การคาขายสนคาและบรการทางออนไลนเปนหนงในค�าตอบสดทายท
ใครหลายคนอาจอยากลองท�ากนดสกตง ดงเชนเถาแกออนไลนรนใหม
ทน�ามาแชรประสบการณเลาสกนฟงในหนงสอเลมน
“จดประกาย ส...เถาแกออนไลน e-Commerce StartUP!” เปน 1 ใน 3 ของหนงสอชด ETDA e-Commerce Pocket Series
ภายใตโครงการเพมศกยภาพการท�าธรกรรมออนไลนเนนกลมผประกอบการ SMEs/OTOP
ของส�านกงานพฒนาธรกรรมทางอเลกทรอนกส (องคการมหาชน) (สพธอ.) หรอ
ETDA (เอทดา) ทจดท�าขนเพอสรางความรความเขาใจดานอคอมเมรซ ความส�าคญ
ของการมมาตรฐาน (Standard) และความมนคงปลอดภย (Security) เพอใหผทสนใจ
โดยเฉพาะผ ประกอบการ SMEs ทงกล มทท�าอย แล วและกล มท คดจะเรมต น
ไดน�าไปเปนแนวทางเขาสระบบการคาออนไลนทสามารถเพมยอดขายหรอสรางรายได
ใหแกธรกจไดมากขน หรอแมแตนกศกษาทตองการประกอบอาชพอสระ กสามารถ
น�าไปประกอบธรกจของตนเองได ซงทงหมดนจะชวยเพมรายไดใหแกประเทศมากขน
โดยเฉพาะอยางยง การเปดประชาคมเศรษฐกจอาเซยน ในป 2558 ซงจะท�าใหผประกอบการ
มโอกาสขยายฐานลกคาไดเพมขนถง 600 ลานคน หากสามารถแสวงหาโอกาสจาก
ชองทางออนไลนน
หนงสอเลมนนอกจากจะน�าเสนอตวอยางแหงความส�าเรจของเถาแกออนไลนผใช
ชองทางอคอมเมรซไดอยางมประสทธผลแลว ยงเลาถงความรเบองตนเกยวกบอคอมเมรซ
เพอปพนฐานความเขาใจในหลกการทถกตอง วธการท�าทเหมาะสมกบสนคา/บรการของตน
การสอสารการตลาดออนไลนเพอเพมยอดขายและท�าใหธรกจเปนทรจกในวงกวาง อกทง
ยงสอดแทรกเรองจรรยาบรรณของพอคาแมขายออนไลน เพอใหธรกจประสบความส�าเรจ
ไดอยางยงยนอกดวย นบเปนเรองราวส�าคญของการใชชองทางอคอมเมรซในการสรางธรกจ
ส�าหรบเถาแกยคไอทรนใหมนนเอง
สรางคณา วายภาพผอ�านวยการ
ส�านกงานพฒนาธรกรรมทางอเลกทรอนกส (องคการมหาชน)
Contentsบทท 1 : อคอมเมรซ…ส�าเรจไดดวยมอเรา 8
1.1 LomoKen.com…ธรกจกลองโลโม เรยนดวยกรวยได 12
1.2 nauschadaporn.tarad.com…ชดลเกกยงขายออนไลนได 16
1.3 jehjong.com…เจจงหมทอดทวตเตอร 19
1.4 Jekmeng-noodle.com...การตลาดออนไลนกบรานกวยเตยว
ไมนาเชอแตกเปนไปแลว 21
บทท 2 : อคอมเมรซ...ฝนใหไกลไปใหถง 24
2.1 รจกมกจ “อคอมเมรซ” 27
2.2 ลดเลาะแวดวงอคอมเมรซไทย 31
2.3 พลกเกมการตลาดผานชองทางออนไลน 33
บทท 3 : ธรกจรงถามง...อคอมเมรซ 36
3.1 องคประกอบของอคอมเมรซ 39
3.2 Start UP! อคอมเมรซ...งายนดเดยว 42
3.3 โมบายคอมเมรซ...เทรนดรงพงแรง 52
3.4 คยเฟองเรองภาษอคอมเมรซ 55
Contents
บทท 4 : เคลด (ไม) ลบ...การตลาดออนไลน 58
4.1 รเรา…สเตปเทพวางแผนการตลาดออนไลน 61
4.2 รเขา...ศกษาคแขงออนไลนท�าไดแคคลก 76
4.3 รรอบ…เทคนคคาขายออนไลน 79
4.4 รมย? เอสเอมอกโกอนเตอรได 90
บทท 5 : อคอมเมรซกบยคเวบ 3.0 92
5.1 วธการสอสารใหสนคานาบอกตอ 95
5.2 โหนกระแสสอสสาธารณะ 96
5.3 จดประกายคดธรกจใหม 97
5.4 ใสใจลกคาตลอดเวลา 99
บทท 6 : จรรยาบรรณเถาแกออนไลน 100
6.1 ขอมลลกคา…รกษายงชพ 102
6.2 ทรพยสนทางปญญา…สมบตล�าคาทตองรกษา 105
6.3 กลโกงออนไลน…รหลบเปนหลก 106
6.4 ภยคกคามไซเบอร…รรอดกมนคงปลอดภย 109
เสนทางส...เถาแกออนไลน e-Commerce StartUP! 111
เกยวกบ ETDA 112
วทยา หงสพทกษพงศหนมมาดกวน มงมนผลกดน e-Commerce @ ETDA
พฤตกรรมผบรโภค
เปลยนไปแลว
ส�าเรจไดดวยมอเราอคอมเมรซ...
01
จดประกาย ส...เถาแกออนไลน
10
SUCCESS STORIES1.1 LomoKen.com…
ธรกจกลองโลโม เรยนดวยกรวยได
1.2 nauschadaporn.tarad.com…
ชดลเกกยงขายออนไลนได
1.3 jehjong.com…เจจงหมทอดทวตเตอร
1.4 Jekmeng-noodle.com...
การตลาดออนไลนกบรานกวยเตยว ไมนาเชอ
แตกเปนไปแลว
บทท 1 อคอมเมรซ...ส�ำเรจไดดวยมอเรำ
11
...เสยงนาฬกาปลก ผานสมารตโฟน
ทตงเวลาไวดงขนเปนจงหวะ เพอบอกใหเจาของลกขน
จากทนอนนมๆ ผาหมอนแสนอบอน และพรอมเรมตน
สการท�างานวนใหม แตแลว! กเออมมอกดปดโทรศพท
และคลมโปงนอนตอ *_*
นคงเปนอาการทวไปของเหลามดงาน ทตองตนแตเชา ฝารถตด
ไปท�างาน มเวลาพกกลางวนครงละ 1 ชวโมง กลบมาท�างานตอ เพอรอ
เวลากลบบานไปพบกบครอบครวอนเปนทรกในตอนเยน จะมเวลาบาง
กเฉพาะวนหยดเสาร-อาทตย และวนหยดนกขตฤกษ ท�าใหไมแปลกเลย
ทผคนเหลานมกปรารถนาอยางแรงกลาทจะหลดพนจากพนธนาการน
และกาวขามไปสอสรภาพของชวตดวยการมธรกจเปนของตนเอง
แตนนกใชวาทกคนจะท�าไดเสมอไป...เพราะการลงทนคอความเสยง ไหนจะคาเชาท คาจางพนกงาน คาน�า คาไฟ
ตนทนสนคา และอกจปาถะ ค�าถามตอมาคอ…
ตองท�าอยางไรจงจะลดความเสยงเหลานลงได?“e-Commerce” จงเปนหนงในค�ำตอบสดทำยทใครหลำยคนอำจอยำก
จะลองท�ำกนดสกตง ดงเชนเจำของธรกจตวอยำงทน�ำมำเลำสกนฟง กเปนผม
ควำมสำมำรถในกำรใชชองทำงนไปสควำมส�ำเรจ ลองมำตดตำมเรองรำวทตนเตน
ของพวกเขำเหลำนเพอจดประกำยไอเดยใหมๆ กนไดจำกบรรทดนเปนตนไป
จดประกาย ส...เถาแกออนไลน
12
“การท�าการคาออนไลนไมตองคดหนกเลยคะ เพราะแทบไมมความเสยงเลยแคมความตงใจและท�าในสงทชอบ รบรองวาประสบความส�าเรจไดไมยาก
มคนอกมากทคดจะท�าการคาออนไลน หากเรมวนนกจะน�าคนอนหนงกาวเสมอ”
คณกรณกา จตรประมท เจาของเวบไซต LomoKen.com
1.1 LomoKen.com...ธรกจกลองโลโม เรยนดวยกรวยได
นกธรกจทประสบความส�าเรจทกคนมสงหนงทเหมอนกนคอ ควำมกลำทจะ
เรมตน ยงเรมตนไดเรวเทาไหรโอกาสทผคนจะจดจ�าและรบรในสงทท�ากยงเพมมากขน
เทานน โดยเฉพาะทกวนนทอนเทอรเนตไดมบทบาทในธรกจอยางมาก เนองจาก
เปนสอทเขาถงกลมเปาหมายไดงายและรวดเรวทสด หากตองการประสบความส�าเรจ
จ�าเปนตองอาศยความกลาทจะเรมตน เพราะถามวแตคดวา “เดยวจะท�ำ” อยางไรกไมส�าเรจ
อยด เพราะระหวางค�าวา “เดยวจะท�า” กบ “ลงมอท�า” ยอมใหผลลพธทตางกนสนเชง
เหมอนกบตวอยางของผกลำทกำวเขำมำในวงกำร e-Commerce ทงๆ ทยงเปนแค
นสตนกศกษำ แตกสำมำรถสรำงรำยไดชวยเหลอครอบครว และประสบควำมส�ำเรจ
ในกำรสรำงธรกจทตวเองรก
บทท 1 อคอมเมรซ...ส�ำเรจไดดวยมอเรำ
13
คณกรณกำ จตรประมท หรอคณเอม ศษยเกาคณะสถาปตยกรรมศาสตร
จฬาลงกรณมหาวทยาลย เจาของธรกจกลองโลโม ทเรมจากการสงซอกลองทาง
ออนไลนมาใชเองในวชาทเรยน เลาวา “ตอนป 3 มโอกาสไดเรยนวชาถายภาพ
ลางฟลม จงหาซอกลองฟลมเพอใชในการเรยน ตอนนนเพอนๆ ใชกลองโลโมกน
กไมคอยรจก จงลองหาขอมลตามเวบไซตตางๆ และไดเจอรานขายกลองโลโม
บนอนเทอรเนตจงลองซอมาใชด 1 ตว หลงจากนนกเรมสนใจเขาดเวบไซตทกวน
เพอมองหากลองตวท 2 วนหนงมคนน�ากลองโลโมมาขายแบบลดราคา แบบวา
ถกมากๆ แค 2 ตวเทานน กเลยเหมามาหมด แลวน�ามาขายตอบนเวบไซต ลองไป
โพสตตามกระทตางๆ ไมถงอาทตยกขายไดหมด มลกคาทงจากกรงเทพฯ และ
ตางจงหวด จากนนกเรมน�าเขากลองโลโมจากตางประเทศ และลงมอเปดรานคาออนไลน
อยางจรงจงภายใตเวบไซตทชอ www.LomoKen.com”
e-Commerce เปนกำรท�ำธรกจทใชเงนลงทนนอย แตสำมำรถเปดรำน
ไดตลอด 24 ชวโมง ดวยความทคณเอมยงเปนนสตอยในขณะนน ท�าใหไมมเวลา
และมทนไมมากนกจงตดสนใจใชสอออนไลนเปนชองทางเขาถงลกคา “ตอนนนยง
เรยนอยเลยไมมเวลาทจะเปดหนาราน รานคาออนไลนจงเปนอกทางเลอกทเหมาะ
กบเราทไมคอยมเวลาและมเงนลงทนไมมาก ตอนลองขายครงแรกกมลกคา
ตางจงหวดดวย มนกเปนขอดเพราะลกคาทวประเทศ
จะสงซอสนคาจากรานคาเราได แลวรานกเปดได
24 ชวโมง ลกคาจะเขาถงรานเราไดทกททกเวลา
แตเราไมตองเฝารานอยตลอดเวลา”
จดประกาย ส...เถาแกออนไลน
14
เมอเปดรำนคำออนไลนใหมๆ เปนธรรมดำทยอดขำยยงมไมมำก เพรำะลกคำ
ยงไมเชอมน แตคณเอมกมวธทท�าใหลกคาเชอถอไดอยางรวดเรว “ยอมรบเลยวา
ชวงแรกยอดขายยงไมมาก รานเรายงใหมลกคายงไมวางใจเรา กลววาจะโดนโกงบาง
หรอสนคาไมไดคณภาพบาง กพยายามสรางความนาเชอถอโดยเอาใจใสลกคา
ตอบอเมลเรว อพเดตรานทกวน ท�าใหลกคารสกเชอถอและตดสนใจซอสนคากบราน
ยงมผลตอบรบด ยอดขายกเพมขนเรอยๆ ท�าใหรานเราเปนทรจกกนมากขนคะ”
ในธรกจทกประเภทตองมสวนทยำก
แตคณเอมกผำนจดนไปไดดวยควำมตงใจ
“สวนทยากส�าหรบการขายของออนไลนคอ
จะท�าอยางไรใหคนเขาเชอใจและไวใจเรา ใหเขา
มนใจไดวาสงสนคากบเราไดของแนๆ ไมมการ
โกง เพราะตองยอมรบวาคนไทยจ�านวนมาก
ยงไมไวใจและไมคนเคยกบการซอสนคาแบบ
ออนไลน ส�าหรบงานสวนอนๆ เปนสงทไมยาก
แตตองอาศยความอดทนและตงใจกบรานคา
ออนไลนของเราคะ”
หวใจส�ำคญทเปนจดเรมตนแหงควำม
ไววำงใจคอ “กำรสงมอบสนคำ” คณเอมได
แกปญหาอยางตรงจด แถมยงชวยสรางความ
ไววางใจใหแกลกคาเกาและใหมโดย “กอนสง
สนคา ทางรานจะแจง Tracking Number
ไวทหนาเวบบอรดทกครง เพอใหลกคาเขามา
ตรวจสอบสถานะการจดสงสนคาของตวเองได
และยงท�าใหลกคาใหมทจะตดสนใจซอสนคา
พอเขามาเหนตรงจดน กรสกวาเราโปรงใสและ
ซอสตย ท�าใหตดสนใจซอไดงายขน”
บทท 1 อคอมเมรซ...ส�ำเรจไดดวยมอเรำ
15
คณเอมไดฝากถงผทคดอยากท�ารานคาออนไลนแต
ยงไมไดลงมอท�าวา “ส�าหรบผทก�าลงคดจะท�าการคาออนไลน
ไมตองคดหนกคะ การท�าการคาออนไลนไมตองคดหนกเลย
คะ เพราะแทบไมมความเสยงเลย แคมความตงใจและท�า
ในสงทชอบ รบรองวาประสบความส�าเรจไดไมยาก มคนอกมาก
ทคดจะท�าการคาออนไลน หากเรมวนนกจะน�าคนอนหนง
กาวเสมอ”
ดวยควำมรกในสงทท�ำและกลำทจะเรมตนกบ
สงใหม ท�ำใหวนนสำวนอยตวเลกๆ ทไมเลกในวงกำรคำขำย
ออนไลนอกตอไป เมอผลตอบแทนทเธอไดรบไมใชเพยงแค
ยอดขำย แตเปนรำยไดทน�ำมำชวยเหลอครอบครวและ
สรำงชอเสยงมำใหกบเธอตงแตอำยยงนอย
จดประกาย ส...เถาแกออนไลน
16
ยอนกลบไปหลายปก อนท เมองโคราช
คณณฐชฎำภรณ เนำววฒน หรอปำซม ซงจบเพยง
ชนประถมศกษาปท 4 กบสามทมอาชพรบตดชด
การแสดง ชดนกรอง ชดหางเครอง หรอแมแตชดลเก…
ในเวลานนมแคจกรเยบผาเพยงตวเดยว คอยเทยว
เดนเรขายชดการแสดงตามโรงเรยนตางๆ และรบงาน
ตดชดการแสดงจากรานคาตางๆ อกท หากราน
เหลานนมงานทลนหรอท�าไมทน ณ เวลานนเรยกไดวา
เปนอาชพทไมไดท�าเงนอะไรมากนก และมรายได
ไมพอใชจาย จนกระทงเมอป 2550 สามของปาซม
เรมมโอกาสรจกกบการขายสนคาผานอนเทอรเนต
1.2 nauschadaporn.tarad.com... ชดลเกกยงขายออนไลนได
และไดน�าชดการแสดงไปโชวใน nauschadaporn.tarad.com โดยในชวงแรกๆ มคน
สงซอทละชดสองชด ซงเปนลกคาจากจงหวดล�าปาง ปาซมกบสามกดใจมากแลว
บทท 1 อคอมเมรซ...ส�ำเรจไดดวยมอเรำ
17
หลงจำกนนกเรมมลกคำตดตอผำนหนำเวบไซตเขำมำมำกขน
เรอยๆ โดยสวนใหญจะเหนภำพชดกำรแสดงของปำซมจำกเวบไซต
และรำคำคำชดทคอนขำงถกมำกเพยงแค 400 บำทตอชด และลกคา
บางสวนกโทร.มาหาปาโดยตรง บางกมการน�าภาพชดการแสดงท
ตองการใหปาตดโพสตลงในเวบบอรดเพอใหตราคา ซงปากตอบลกคา
ผานทางเวบบอรดและอเมล หากลกคาพอใจในราคาซงสวนใหญกพอใจมาก
เพราะชดการแสดงของปาราคาถกจรงๆ ลกคากจะโอนเงนให และปา
กจะเรมตดชดตามแบบทลกคาแจงมา และสงไปใหทางไปรษณย
หลงจากเปดหนาเวบไซตมาเพยงไมกเดอน ลกคากเพมมากขน
รายไดกเพมขนตามมา จนตอนนมลกคาเกอบทกจงหวดทเคยสงซอไปแลว
ผานอนเทอรเนต รวมถงยงมลกคาทเปนคนไทยในตางประเทศ เชน
สวเดน เยอรมน หรอแมแตบาหเรน ตดตอสงซอชดการแสดงของปาซม
ผานเวบไซตอกดวย
ปาซมเลาวา “สงทลกคาประทบใจในการบรการคอ ความ
ซอสตยและตรงเวลา” และลกคำหลำยๆ คนมกจะเขยนชมปำใน
เวบบอรด ท�ำใหลกคำใหมๆ ทเหนค�ำชมเกดควำมมนใจในการใชบรการ
ตดชดการแสดงของปาซมทนท ปาซมเลาตอวา “ยงเคยมลกคาจากเวบไซต
โอนเงนมาใหเปนตวเลขหลายหลก โดยทไมเคยเหนหนากนมากอนเลย”
จดประกาย ส...เถาแกออนไลน
18
แตเชอหรอไม ปาซมไมเคยใชคอมพวเตอร เปดกยงไมเปน แตปาสามารถ
ใชเวบไซตขายสนคาออกไปทวโลกไดอยางไร เบองหลงกคอปาใหสามสรางเวบไซต
ใหสามพมพตอบเวบบอรดและอเมลทกฉบบ โดยปานงตอบอยขางๆ ชางเปน
สามทนารกจรงๆ
สงทท�าใหปาซมประสบความส�าเรจได เกดจาก...(1) มเวบไซตเปนของตนเองในการน�าเสนอขอมลสนคาให
คนทวประเทศและทวโลกดได
(2) ใช Google ในค�ำคนหำวำ “ชดลเก” “ชดกำรแสดง” ได
ท�าใหมคนเขามาทเวบไซตเปนจ�านวนมาก
(3) พดถงกนในโลกอนเทอรเนตมำกมำยสวนใหญเปนค�าชม
ท�าใหคนกลาและมนใจในการสงสนคาทางเวบไซตของปา
มากขน
(4) มรำคำชดทถกถงถกมำกๆ จนท�าใหคนพดถงและบอกตอ
เพอนๆ และคนรอบขาง
จำกตวอยำงกำรท�ำ e-Commerce ของ
ปำซม ท�ำใหรวำแมเรำจะใชคอมพวเตอรไมคลอง
แตกไมใชขออำงหรอขอจ�ำกดวำจะไมประสบ
ควำมส�ำเรจในกำรคำขำยออนไลน ควำมกลำใน
กำรทดลองและเรมตนสงใหมตำงหำก จะชวยให
เรำพบกบควำมส�ำเรจไดอยำงไมยำกเลย
บทท 1 อคอมเมรซ...ส�ำเรจไดดวยมอเรำ
19
รานหมทอดเจจงเปนรานขายอาหารในลกษณะ SMEs
ทประยกตใช Social Network
เชน Facebook, Twitter จนประสบ
ความส�าเรจ นอกจากจะมหมทอด
ทรสชาตอร อยแล ว ยงมบรการ
“เตมขาวฟรไมอน”เพอเอาใจลกคา
ทส�าคญคอ ราคาถกมาก เมอเทยบกบ
รานอนๆ จากราคาเรมตนส�าหรบ
ขายเปนถงเปนขาวสวยพรอมหมทอด
เพยง 17 บาทเทานน
1.3 jehjong.com... เจจงหมทอดทวตเตอร
กลยทธฟรไมอนของเจจงอาจจะดเหมอนไมมก�าไร หรอท�าก�าไร
ไดนอย แตหากลองคดดดๆ จะพบวา ลกคาเหลานจะมาอดหนนเจจงแทบทกวน และ
ยงบอกตอๆ กนไปในเรองของรสชำตดและควำมคมคำ จงไมตองแปลกใจวา หากเราไป
ทรานเจจงจะพบวามลกคามาตอควยาวเหยยด เพอซออาหารทงกนในรานและ
กลบไปกนทบาน ก�าไรทคดวานอยจงไมนอยอกตอไป เนองจากลกคาซอซ�าอยางสม�าเสมอ
แมมลกคาเยอะอยแลว เจจงกไมหยดคดพฒนำกลยทธกำรขำย โดยเพม
บรกำรสงถงท (เดลเวอร) โดยเฉพาะกบลกคาทสงอาหารเปนจ�านวนมาก ตองการ
ความคมคา รวมถงรสชาตทอรอยเหมอนมากนทราน
หรอการขยายพนทรานเพอรองรบลกคาทงกลมเดม
และกลมใหมใหสามารถนงในรานไดมากขน จะเหนไดวา
เจจงไดใชเทคนคทางการตลาดอยางเตมทแมไมเคย
ไดศกษาอยางจรงจง แตเรยกไดวาเจจงมสายเลอด
แหงความเปนผประกอบการขนานแทเลยทเดยว
จดประกาย ส...เถาแกออนไลน
20
ธรกจของเจจงเปนธรกจทเรยกไดวาออฟไลนขนานแท แตการเปนแมคา
ทมจตวญญาณของผประกอบการอยเตมเปยม ท�าใหเจจงเปดตวเองดวยการออก
รายการ SME ตแตก เพอเสนอความคดความอานของตวเอง และใหผทมความร
ชวยวเคราะหธรกจของตนใหกาวหนาขน ไมเพยงเทานน เจจงยงกำวเขำส
โลกไซเบอรดวยกำรสรำงเวบไซต www.jehjong.com ทท�าแบบงายๆ
ใชเวลาไมมาก ภายใตโครงการธรกจไทยโกออนไลน ท�าใหเวบไซตเปนทรจก
อยางแพรหลายในเวลาตอมา รวมไปถงการเปดตวเขาสโลกแหงโซเชยลมเดย
อยาง www.facebook.com/JehJong และ www.twitter.com/jehjong
กำรตอยอดกำรตลำดในโซเชยลมเดยนท�ำใหเจจงสำมำรถเขำถงลกคำ
ทงแบบออฟไลนและออนไลน เรยกไดวำเจจงไดใชเทคนคกำรท�ำ Social
Commerce อยำงเตมท กระทงปจจบนนไมมใครทไมรจก “เจจงหมทอด
ทวตเตอร” อกแลว
บทท 1 อคอมเมรซ...ส�ำเรจไดดวยมอเรำ
21
นายธรศานต สหสสพาศน หรอคณไอซเจาของธรกจกวยเตยวเจกเมง กวยเตยวเนอตนต�ารบเพชรบร ภายใตสโลแกนรานเกๆ วา “หนำไมงอ รอไมนำน”
1.4 Jekmeng-noodle.com... การตลาดออนไลนกบรานกวยเตยวไมนาเชอแตกเปนไปแลว
เจกเมงมาแลวจา...“รานกวยเตยวเจกเมง” เปนรานเกาแกกวา 50 ป ในเมองเพชรบร
ตงอยบรเวณหนาถนนเขาวง เปนรานขายกวยเตยวและอาหารหลายอยาง จดเดนคอ
มการน�าเอาสอออนไลนทกรปแบบมาใชในการโปรโมตไมวาจะเปนเวบไซต
www.jekmeng-noodle.com, Facebook, Twitter, Mobile, E-mail
หรอแมแต QR-Code…ไมธรรมดาเลยใชไหมละ
ชองทางใหบรการออนไลน “รานเจกเมง”
จดประกาย ส...เถาแกออนไลน
22
รานกวยเตยวกบ “การตลาดเชงรก”
เมอเขามานงในรานภายในจะเปดทวซงมวดโอ
เพลงทนสมยมโลโกรานเจกเมงอยดานลางไวตลอด
พรอมกบมภาพรายการอาหารจากเมนของเจกเมง
เพอใหคนในรานนงดและสามารถเหนรายการอาหาร
อนๆ เพมเตมเปนการกระต นและสอสารกบลกคา
อยตลอดเวลาทวทแสดงภาพอาหาร
เชอมความสมพนธกบลกคาอยางยอดเยยมเมอทานอาหารเสรจแลวจะมแบบสอบถามวาลกคาทานอาหารแลวเปนอยางไรบาง
รจกรานจากชองทางไหน และสงประทบใจในรานเจกเมง รวมถงมการขอขอมลลกคาเอาไวดวย
เชน ทอย เบอรโทรศพท อเมล ซงเปนขอมลส�าคญทท�าใหรานสามารถ “สอสารกลบไปหา
ลกคาอกครง” ไดอยางสะดวกและงายดาย นอกจากน ทางรานยงท�าเอกสารแผนพบขนาด
ใหญ (มาก) แจกลกคาทกคน ในแผนพบจะมเมนอาหารขอมลขาวสารของรานพรอมชองทาง
การตดตอ ทนาประทบใจคอ หลงจากทลกคาออกจากรานมาแลวจะมการสง SMS ไปทมอถอ
ลกคาเพอแทนค�าขอบคณ
ใบปลวเอกสารแจกลกคา
แบบสอบถามความพงพอใจพรอมขอขอมลลกคา
อลบมรปลกคาตงโชวในราน
เจาของรานสง SMS ขอบคณลกคา
บทท 1 อคอมเมรซ...ส�ำเรจไดดวยมอเรำ
23
และหากลกคากลบถงบานแลว มภาพถายทรานเจกเมงกสามารถสงภาพใหราน
ทางอเมลเพอพมพภาพมาใสในอลบมและวางโชวอยภายในราน นบไดวาเปนกลยทธ
ทสรางการบอกตอ และท�าใหลกคารสกเปนกนเอง มสวนรวมกบรานอกดวย
ทวทแสดงภาพอาหาร
จากการสอสารงายๆ ทงหมดทบอกมา เปนเครองมอทคนไทยสวนใหญนยม
ใชกน แตความเจงของคณไอซ คอสามารถน�ามาประยกตกบธรกจของครอบครวได
เจงเปงไปเลย! ทกทานกอาจเปนอกคนทใชสออนเทอรเนตอยแลวอยางพวก Facebook,
Twitter และ “หลำยๆ คนกอำจจะใชเวลำอยกบพวกเครองมอเหลำน โดยไมเกด
ประโยชนกบตวเองหรอธรกจ” ลองหนมามองดตวอยางของรานกวยเตยวเจกเมง
ทคณไอซเดกหน มคนหนงเขากใชสงเหลานเหมอนกน แตสามารถประยกตใช
เพมรายได และมลคาใหกบธรกจของครอบครวไดอยางยอดเยยม
เมออานมาถงบรรทดนแลวเชอวาคงไดไอเดยอะไรบางอยาง ทนกถงตาคณ
แลวละวา “จะน�าเอาเทคโนโลยตางๆ ทพวกเราใชอยในปจจบนมาประยกตกบธรกจ
ของตนเองไดอยางไร?” ใหเวลาคด 10 วนาทแลวคอยอานบรรทดถดไป
(เอำ! อยำมวแตอำนส ใหคดไมไดใหอำนนะจะ)
คดๆๆๆๆ เพราะหากไมคดเรองราวเหลานจะไมเกดประโยชนกบตวคณเลย!
ส�าหรบคนทคดไดแลวจะขอบอกวาขนตอนทยากและทาทายทสดกคอ “กำร
ลงมอท�ำมนจรงๆ” ดงนน อยามวคดใหปกลงไปเลยวาจะเรมตนท�ามนวนไหน? หรอถา
งายทสด “กท�ำมนซะเลยสเดยวน” จะรอใหคนอนน�าสงทเราคดไปท�ากอนหรออยางไร
...ลงมอท�าเลย!
อลบมรปลกคาแบบออฟไลน อลบมรปลกคาแบบออนไลนผานเฟซบก
10...9...8...7...6...5...4...3...2...1...
1 ใน 8 คแตงงานในอเมรกาพบกนทางอนเทอรเนต106 พนลาน การคนหาผานทางกเกลทกเดอนเทยบกบป 2006 แค 2.7 พนลานเฟซบกมสมาชก 1,000 ลานคน เทยบไดกบประเทศใหญอนดบ 3 ของโลก รองจากจนและอนเดยจำ นวนปทสอเขาถงคนได 50 ลานคน วทย 38 ป ทว 13 ปอนเทอรเนต 4 ป ไอพอด 3 ป และเฟซบกเพยง 2 ปจำ นวนอปกรณทตออนเทอรเนตแตละปคอ ป 1984 จำ นวน 1,000 ชน ป 1992 จำ นวน 1,000,000 ชน ป 2008 สงถง 1,000,000,000 ชน
ทราบหรอไม วา...วทยา หงสพทกษพงศกบทกวนบนโลกออนไลน @ ETDA
อคอมเมรซ...
02ฝนใหไกลไปใหถง
จดประกาย ส...เถาแกออนไลน
26
ทกวนนโลกออนไลนไดรบการพฒนาไปมาก
ท�าใหมบทบาทมากขนกบหลายๆ กลมผใช ส�าหรบ
ผท�าธรกจขนาดกลางและขนาดยอม หรอ SMEs กได
รบประโยชนจากการพฒนาขนมาของเทคโนโลย
อนเทอรเนตน เนองจากผประกอบการสามารถใช
อนเทอรเนตเปนชองทางในการประชาสมพนธสนคา
และธรกจ รวมทงการคาขายกบลกคาผานทางเครอขาย
อนเทอรเนตทเรยกวา “e-Commerce”
e-Commerce หรอพาณชยอเลกทรอนกส คอ
การขายของออนไลนซงเปนแนวทางการท�าธรกจยคใหมทสรางโอกาสแหงความส�าเรจ
อยางมาก โดยเฉพาะส�าหรบธรกจ SMEs อยางกลมแมบานทท�าสนคาหตถกรรม
ตามหมบานหางไกล แมสนคาเหลานนจะสวยงามและมคณภาพขนาดไหน กเปน
เรองยากทจะน�าสนคาไปใหถงกลมลกคาไกลๆ ได คงจะมแตผทแวะเวยนมายงท
หมบานเทานน แตถาหากกลมแมบานนนมความรในการขายของออนไลน กจะ
สามารถน�าสนคาเหลานนไปยงกลมลกคาไดทวโลก และลกคากสามารถสงซอ
สนคาไดทกททกเวลาผานระบบอนเทอรเนต จงถอไดวาการขายของออนไลนนน
มคณประโยชนกบทงผซอและผขายเลยทเดยว
บทท 2 อคอมเมรซ...ฝนใหไกลไปใหถง
27
2.1 รจกมกจ “อคอมเมรซ” “e-Commerce” คอการท�าธรกจผานชองทาง
ระบบอนเทอรเนต และดวยการพฒนาของระบบอนเทอรเนตนเอง ท�าให
ผประกอบการสามารถท�าธรกจไดหลากหลาย ไมวาจะเปนการขายสนคาปกต หรอ
สนคาและบรการแบบสออเลกทรอนกสอยางการขาย e-Book ปจจบนน e-Commerce
ในไทยก�าลงเจรญเตบโตอยางตอเนอง ผซอสวนใหญหนมาใหความสนใจกบการซอขาย
ออนไลนมากขนดวยเหตผลตางๆ เชน ความสะดวกสบายในการซอ การทสามารถ
เขาถงรายละเอยดสนคาไดงาย รานคาออนไลนมกจะมสนคาใหเลอกครบถวน ท�าให
ไมตองเดนทางออกไปนอกบานดวยตนเอง
ยอนไปเมอป พ.ศ. 2513 e-Commerce ไดเกดขนครงแรกบนโลกหลงจากท
เรมใชระบบโอนเงนทางอเลกทรอนกส หรออเอฟท (Electronic Fund Transfer : EFT)
ซงในขณะนนมเพยงบรษทขนาดใหญและสถาบนการเงนเทานนทใชงานระบบ EFT
ตอมาอกไมนานกเกดระบบการสงเอกสารทางอเลกทรอนกส หรออดไอ (Electronic
Data Interchange : EDI) ซงชวยขยายการสงขอมลจากเดมทเปนขอมลทางการเงน
อยางเดยวเปนการสงขอมลแบบอนเพมขน เชน การสงขอมลระหวางสถาบนการเงนกบ
ผผลต หรอผคาสงกบผคาปลก หลงจากนนกมระบบสอสาร รวมถงโปรแกรมอนๆ เกดขน
มากมาย ตงแตระบบทใชในการซอขายหน เรอยไปจนถงระบบทชวยในการส�ารอง
ทพก ท�าใหรปแบบของธรกจทสามารถซอขายผานชองทางอเลกทรอนกสมจ�านวนมากขน
และเมอยคของอนเทอรเนตมาถงในป พ.ศ. 2533 จ�านวนผใชอนเทอรเนตกเพมขน
อยางรวดเรว e-Commerce ผานชองทางอนเทอรเนตกไดเกดขน
จดประกาย ส...เถาแกออนไลน
28
เหตผลหนงทท�าให e-Commerce เตบโตอยางรวดเรวคอ โปรแกรมสนบสนน
การคาอเลกทรอนกสไดพฒนาขนมามากมาย เชน ระบบการช�าระเงนผานชองทาง
อเลกทรอนกส การสอสารในรปแบบภาพเคลอนไหว ภาพนงทมคณภาพสง รวมถงระบบ
เครอขายทมประสทธภาพเพมมากขนดวย จนกระทงชวงป พ.ศ.2537–2548 กถอไดวา
ระบบ e-Commerce เปนทยอมรบและไดรบความนยมอยางมากและรวดเรว เหนไดจาก
การทมบรษทตางๆ ในสหรฐอเมรกา หนมาท�าธรกจผาน e-Commerce อยางมากมาย
และเรมขยายออกไปยงประเทศอนๆ ทวโลกจนถงทกวนน
ส�าหรบในประเทศไทย จ�านวนผใชอนเทอรเนตเตบโตอยางตอเนอง ทงในสวนการใช
อเมล การคนหาขอมลผานอนเทอรเนต ท�าใหธรกจตางๆ มการโฆษณาประชาสมพนธ
เวบไซตของตนเองมากขน การพฒนาระบบอคอมเมรซถอเปนการเปดตลาดไปสผซอ
หลายลานคนทวโลก ดวยเหตน ท�าใหผท�าธรกจในไทยตองเตรยมการเพอทจะแขงขนกบ
ประเทศอนๆ โดยสามารถแบงไดเปน 5 ประเภทตามรปแบบของกลมหรอองคกรทท�าการ
ซอขายระหวางกน ไดแก1. การคาขายออนไลนระหวางผขายกบผซอทวไป หรอบทซ (Business-to-
Consumer : B-to-C) คอ ประเภททผซอใชอนเทอรเนตในการซอสนคาจากธรกจทด�าเนนกจการซอขายบนอนเทอรเนต
2. การคาขายออนไลนระหวางผขายดวยกน หรอบทบ (Business-to-Business : B-to-B) คอ ประเภททผประกอบการธรกจตดตอซอขายสนคาระหวางกนผานระบบอนเทอรเนต
3. การคาขายออนไลนระหวางผ ขายกบรฐบาล หรอบทจ (Business-to- Government : B-to-G) คอ ประเภททผประกอบการตดตอกบหนวยงานราชการเพอท�าการซอขายสนคาผานทางระบบอนเทอรเนต
4. การคาขายออนไลนระหวางรฐบาลกบรฐบาล หรอจทจ (Government-to- Government : G-to-G) คอ ประเภททหนวยงานรฐบาลหนวยงานใดหนวยงานหนง ตดต อกบหนวยงานรฐบาลอกหนวยงานหนงเพอท�าการซอขายสนคากน ผานทางระบบอนเทอรเนต
5. การคาขายออนไลนระหวางผซอกบผซอ หรอซทซ (Consumer-to-Consumer : C-to-C) คอ ประเภททผซอประกาศขายสนคาผานทางอนเทอรเนตเพอท�าการขายสนคาใหแกผ ซออกรายหนง เชน การซอขายผาน www.ebay.com, www.dealfish.com เปนตน
บทท 2 อคอมเมรซ...ฝนใหไกลไปใหถง
29
เนองจากองคประกอบของ e-Commerce
คอ ผซอ ผขาย และตวสนคา ดงนน ปจจยท
สงผลให e-Commerce ประสบความส�าเรจคอ
การทผซอสามารถเขาถงสนคาของผขายได และ
ผซอตองไววางใจผขาย
การท�าการตลาดเปนแนวทางหนงทจะท�าใหผซอสามารถเขาถงขอมล
สนคาของผขายได ปจจยส�าคญทท�าใหการตลาดประสบผลส�าเรจคอ การ
ก�าหนดกลมเปาหมาย การค�านงถงสภาวะแวดลอมของตลาดสนคาและบรการ
การประชาสมพนธและการสงเสรมการขาย การก�าหนดราคา การสงมอบสนคา
และเทคโนโลยทเหมาะสมส�าหรบ e-Commerce นน การท�าการตลาดท
เหมาะสมควรเปนรปแบบการตลาดออนไลน หรอ e-Marketing ซงเปนสวนผสม
แนวความคดทางการตลาดและทางเทคนครวมเขาไวดวยกน ทงดานการ
ออกแบบ (Design) การพฒนา (Development) การโฆษณาและการขาย
(Advertising and Sales) เปนตน
ตวอยางกจกรรมการตลาดออนไลน เชน Search Engine Marketing,
e-Mail Marketing, Affiliate Marketing, Viral Marketing เพอทจะสราง
มลคาเพมใหแกธรกจและลกคา เนองจากระบบทางอเลกทรอนกสสามารถ
สนบสนนการรองขอขอมลของลกคา การจดเกบประวต และพฤตกรรม
ของลกคาเอาไว รวมถงการสรางความสมพนธกบลกคาไดสงผลตอการเพม
และรกษาฐานลกคา (Customer Acquisition and Retention) และอ�านวย
ประโยชนในการประกอบธรกจอยางครบถวน
จดประกาย ส...เถาแกออนไลน
30
ความมนใจของผซอตอผขาย คอ การทผซอมนใจวาเมอตนไดท�าการ
จายคาสนคาแลวจะตองไดรบสนคาในลกษณะและคณภาพเดยวกนกบทไดเหนผานทาง
เวบไซต รวมทงขอมลของผซอจะมการน�าไปใชตามความจ�าเปนตามวตถประสงคเทานน
ดงนน การทผซอจะมความมนใจไดนนขนอยกบความมนคงปลอดภยของระบบ และประวต
พฤตกรรมของผขายเปนหลก การเสรมสรางความมนใจตอผซอนนสามารถท�าไดโดยการ
พฒนาเวบไซตโดยใชเทคโนโลยทเสรมสรางความมนคงปลอดภย รวมทงการออกแบบ
เวบไซตใหนาสนใจและดงดดใจลกคา ทส�าคญคอการด�าเนนธรกจอยางซอสตยและ
มธรรมาภบาล
จะเหนไดวาการท�า e-Commerce นนมความแตกตางจากธรกจทวไปในสวน
ทผซอและผขายไมไดพบหนากนจรง ดงนน การจะประสบความส�าเรจในชองทางนได
กคอการทเราสามารถท�าใหผซอรสกไดวา การซอของผานอนเทอรเนตนนไมตางกบ
การซอสนคาทหนารานจรง ผซอสามารถตดตอสอบถามและพดคยกบผขายไดเหมอน
การพดคยทหนารานจรง ท�าใหผซอมนใจและพรอมจะซอสนคา
บทท 2 อคอมเมรซ...ฝนใหไกลไปใหถง
31
จากการส�ารวจพฤตกรรมผใชอนเทอรเนตของคนไทยป 2557
ซงจดท�าโดย ETDA หรอส�านกงานพฒนาธรกรรมทางอเลกทรอนกส
(องคการมหาชน) พบวา การใชอนเทอรเนตของคนไทยนนเปลยนไป
จากแตกอนมาก โดยคนไทยมการใชงานอนเทอรเนตมากขนถงกวา
รอยละ 70 และประมาณรอยละ 10 ใชงานอนเทอรเนตมากกวา 100 ชวโมง
ตอสปดาห นอกจากน กวาครงหนงของกลมตวอยางเคยซอสนคาและ
บรการผานอนเทอรเนต ตวเลขนคงพอท�าใหมองเหนถงอนาคตของ
การท�า e-Commerce วาจะไดรบความนยมจากผซอเพมมากขน
อยางแนนอน เนองจากจดเดนทส�าคญคอ การทสามารถท�าการ
คาขายไดตลอดเวลา อกทงลกคากยงสามารถเลอกซอสนคา
ไดตลอดเวลาดวยเชนกน โดยเมอท�าการวเคราะหจดแขงและ
จดออน e-Commerce โดยใชเทคนค SWOT (Strength-
Weakness-Opportunity-Threat) สามารถสรปได ดงน
2.2 ลดเลาะแวดวง อคอมเมรซไทย
จดประกาย ส...เถาแกออนไลน
32
จากการวเคราะหขางตน ท�าใหเหนไดวา e-Commerce ไดสรางโอกาสแกผขาย รวมทงสงผลดตอระบบเศรษฐกจและสงคม แตถาหากพจารณาถงจดออนแลว e-Commerce กยงมขอจ�ากดทส�าคญคอ การโตตอบระหวางผซอและผขายยงมนอยอย ซงสวนใหญจะเปนการท�าธรกจในลกษณะทผซอเลอกซอสนคาผานเวบไซตและจายเงนผานอนเทอรเนตโดยไมมโอกาสไดแสดงความคดเหนหรอโตตอบกบเจาของรานไดเลย ในทางตรงกนขามเจาของรานเองกไมสามารถถามถงความคดเหนใดๆ ดวย ดงนน แนวโนมการพฒนาในอนาคตจะเปนการท�า e-Commerce ทผซอและผขายสามารถตดตอโตตอบกนได อยางการท�า e-Commerce ผานโซเชยลเนตเวรกตางๆ ซงชวยเพมโอกาสในการสอสารระหวางผซอและผขาย และเพมโอกาสการตรวจสอบและรองเรยนปญหาจากผซอถงผขายและผซอคนอนๆ ดวย ท�าใหการท�า e-Commerce ในอนาคตจะตองไมมการคดโกงใดๆ เพอทผซอจะชแจงและเผยแพรขอมลไปยงผซอคนอนๆ ไดงายขน
จะเหนไดวาแนวโนมการพฒนาของ e-Commerce ในอนาคตจะตองเกดขน อยางแนนอน และจะเปนการคาขายทมการโตตอบมากขน ซงจะท�าใหการซอสนคา บนอนเทอรเนตไมแตกตางจากการซอสนคาทมหนารานคาแตอยางใด
Weakness (จดออน)• การโตตอบระหวางผขายกบผซอมนอย• ผซอไมสามารถทดลองหรอสมผสสนคาจรงได• อตราคาขนสงสงในบางพนท เชน การสงสนคาระหวางประเทศ
Strength (จดแขง)• สามารถด�าเนนธรกจได 24 ชวโมงตลอด 7 วน• สามารถด�าเนนธรกจไดจากทกพนท• ผซอสามารถเขาถงสนคาไดรวดเรวและ มประสทธภาพ• สามารถลดตนทนในการด�าเนนธรกจได• สามารถลดจ�านวนพนกงานลงไปได• สามารถเรมตนธรกจไดงาย
Threat (อปสรรค)• การตรวจสอบการด�าเนนธรกจท�าไดยาก ท�าใหมโอกาสทผขายรวมทงผซออาจจะท�าธรกรรมอยางไมซอสตยหรอผดกฎหมายได
Opportunity (โอกาส)• จ�านวนผใชอนเทอรเนตเพมขนอยางตอเนอง โดยจ�านวนผใชอนเทอรเนตเพอซอสนคาในประเทศไทยมถง 10.2% ในป พ.ศ. 2556
• เทคโนโลยดานความมนคงปลอดภยมการพฒนาปรบปรงดขนเรอยๆ ท�าใหลกคามความมนใจ มากยงขน
• ภาครฐสงเสรมใหประชาชนไดใชงานอนเทอรเนต เชน โครงการ Free-WiFi ท�าใหลกคาสามารถ เขาถงอนเทอรเนตเพอซอสนคาไดงายขน
บทท 2 อคอมเมรซ...ฝนใหไกลไปใหถง
33
แมวาปจจบนระบบอนเทอรเนตของไทย
อาจยงไมสามารถเขาถงไดจากทกพนท แตดวย
การสนบสนนทดของหนวยงานภาครฐท�าใหระบบ
อนเทอรเนตไดรบการพฒนาขนเรอยๆ สงผลถง
โอกาสในการเตบโตขนของ e-Commerce ไทย
นอกจากการพฒนาของระบบอนเทอรเนตแลว
การเกดขนของเทคโนโลยตางๆ กสงผลตอโอกาสทด
ของการเตบโตและพฒนาของ e-Commerce เชนกน
2.3 พลกเกมการตลาด ผานชองทางออนไลน
สงเกตสญลกษณ https เพอเกดความ
มนใจในการเขารหสขอมลบนเวบไซต
อยางเชนการพฒนาระบบ Digital Signature หรอเทคโนโลย SSL ทชวยในการเขารหสขอมล
อยางมนคงปลอดภย ท�าใหไมถกขโมยขอมลโดยผไมหวงดจากการท�าธรกรรมบนอนเทอรเนต
สงผลตอความมนใจในการซอขายสนคาบนอนเทอรเนตของผซอได และท�าใหจ�านวนของผซอ
บนอนเทอรเนตมากขนตามไปดวย
โซเชยลเนตเวรก หรอสงคมออนไลนเปนชองทางหนงทไดรบการพฒนาขน
และเปนทนยมจากผใชมหาศาล เพราะชวยใหเกดการแลกเปลยนขอมลในสงทสนใจรวมกนได
เพราะทกคนสามารถเสนอและแสดงความคดเหน แลกเปลยนความร หรอตงค�าถามในเรอง
ตางๆ เพอใหคนทสนใจหรอมค�าตอบไดชวยกนตอบค�าถามหรอเสนอความคดเหน ซงจาก
การส�ารวจพฤตกรรมผใชอนเทอรเนตของไทยป 2556 โดย ETDA พบวา มากกวารอยละ 20*
เคยใชโซเชยลเนตเวรกในการซอสนคา ชใหเหนไดวาเปนชองทางส�าคญทท�าใหผขายสามารถ
เขาถงผซอได
พฤตกรรมการใชโซเชยลเนตเวรก
ของไทย พ.ศ. 2556
*อางองขอมลจากรายงานผลการส�ารวจพฤตกรรมการใชอนเทอรเนตใน ประเทศไทย พ.ศ. 2556 โดยส�านกงานพฒนาธรกรรมทางอเลกทรอนกส (องคการ มหาชน) หรอ สพธอ.
พดคย แบงปนความร
อพเดตขอมลขาวสาร
อพโหลด แชรรปภาพ/วดโอ
หาเพอนใหม/เกา
รอยละ0 10 20 30 40 50 60 70 80 90
85.7
64.6
60.2
21.8
19.7
3.6อนๆ
ซอสนคา/บรการ
จดประกาย ส...เถาแกออนไลน
34
คณสมบตทดของโซเชยลเนตเวรกนเอง สงผล
ตอโอกาสอนดของอคอมเมรซทงในสวนของผซอและ
ผขาย ผซอสามารถใชชองทางนเพอแลกเปลยนความคดเหน
เกยวกบสนคาและบรการ รวมทงพฤตกรรมของผขาย ซง
ขอมลทเกดจากการแลกเปลยนความคดเหนนจะสงผลให
ผซอสามารถตดสนใจซอสนคาไดงายขน รวมทงยงสามารถ
เพมความมนใจใหแกผซอไดมากขนดวย ในสวนของผขาย
สามารถใชโซเชยลเนตเวรก เชน Facebook, Twitter หรอ
Instagram เพอเปดตลาดการคาออนไลนไดทนท เนองจาก
สามารถสมครและใชงานไดทนทโดยไมตองมความรทาง
ดานอนเทอรเนตมากนก นบเปนชองทางส�าคญทจะชวย
ใหผประกอบการทปกตท�าธรกจแบบออฟไลน (Offline)
ไดเปดตลาดออนไลนได นอกจากน การเกดขนของโซเชยล
เนตเวรกสงผลใหสามารถท�าการตลาดในรปแบบใหม หรอ
การตลาดยค 3.0 หรอยค Values-driven Marketing
ทมงเนนการขบเคลอนดวยคานยม ไมไดมองผซอเปนเปานง
ทถกถาโถมดวยสอการตลาด แตมองในฐานะคนทมความคด
จตใจและจตวญญาณ ทงนผ ซอไมเพยงเปนฝายตงรบ
ในการสอสารทางการตลาด แตสามารถแสดงออกถง
ความคดเหน (Two-Way Communication) ของตน
ตลอดจนมสวนรวมไมรวมมอดวยจตอาสาในการพฒนา
สนคาหรอบรการใหตอบสนองความตองการของตนใหด
ยงขน ซงมความแตกตางอยางสนเชงกบยคเวบกอนหนา
ทเปนการสอสารทางเดยว (One-Way Communication)
บทท 2 อคอมเมรซ...ฝนใหไกลไปใหถง
35
การทผ ซอสามารถแสดงความคดเหนไปสสาธารณะโดย
โนมนาวความคดและความรสกของผซอรายอนๆ ใหคลอยตาม กเหมอน
กบการทเพอนแลกเปลยนประสบการณและใหค�าแนะน�ากบเพอน
ซงสงผลตอความเชอและการตดสนใจไดมากกวาการท�าการตลาด
ผานทางสออนๆ เชน โทรทศน วทย หนงสอพมพ ดงนน โซเชยล
เนตเวรกจงเปนเทคโนโลยทท�าใหความเหนของผซอแพรหลาย
กวางขวางและทรงพลงมากขน ซงผขายสามารถน�าความเหน
เหลานมาเปนแนวทางในการท�าการตลาด หรอวางแผนการท�า
ธรกจตอไป
จดหลกส�าคญของการตลาดยค 3.0 นน ผซอไมไดเปน
เพยงฝายตงรบแตเพยงฝายเดยว แตสามารถสอสารโตตอบ
กลบไปยงผขายรวมถงการสอสารระหวางผซอดวยกนเอง
โซเชยลเนตเวรกจงเปนเครองมอส�าคญของผซอทจะสะทอนถง
ความตองการทแทจรงของตนรวมไปถงลกเขาไปถงจตวญญาณ
ทสงผลใหระบบเศรษฐกจและสงคมสามารถพฒนาไปในทางท
ดขนได
การซอขายออนไลนจะเปนวธทนยมมากทสด
พรอมเปลยนธรกจหนาราน... สอคอมเมรซเตมรปแบบหรอยง?
สรสช เนตรนลหนมอารมณด เชยวชาญโซเชยล พรอมยกระดบธรกรรมออนไลนของประเทศ @ ETDA
กญญาณฐ เปรมแสงเลขานการ CEO สวย เกง
ท�าอคอมเมรซเปนงานอดเรก @ ETDA
อคอมเมรซ03
ธรกจรงถามง...
จดประกาย ส...เถาแกออนไลน
38
ก อนทจะเรมต นท�ำ e-Commerce ต องเข าใจถง
องคประกอบตางๆ ทจ�าเปน เพอทจะไดเตรยมควำมพรอมส�ำหรบ
กำรท�ำธรกจ ตอมำคอ กำรเขาใจถงขนตอนตางๆ ในการด�าเนนงาน
เพอจะไดวำงแผนงำนใหดกอนทจะเรมตนท�ำธรกจ สงส�ำคญในกำร
วำงแผนงำนคอ กำรท�ำควำมเขำใจกบลกคำวำลกคำตองกำรอะไร
เพอหำวธกำรทจะตอบสนองควำมตองกำรดวยการตงค�าถาม 6
ขอ (5W+1H) ซงถำตอบค�ำถำมทงหมดได และสำมำรถวำงแผน
ประมำณกำรดำนรำยได รำยจำย และก�ำไรขำดทนของธรกจ
ในแตละเดอนและทงปออกมำไดแลว ขอมลทงหมดนจะยงชวยให
ตดสนใจไดวา ธรกจอคอมเมรซทเราจะเรมตนมความเปนไปได
มากนอยแคไหน
บทท 3 ธรกจรงถามง...อคอมเมรซ
39
หำกมกำรเตรยมพรอมทดกจะท�ำใหมโอกำสไดรบผลประกอบกำรทดเชนกน
ส�ำหรบองคประกอบทจ�าเปนส�าหรบการท�าอคอมเมรซม ดงน
เวบไซต (Website) หรอรำนคำออนไลนทสำมำรถประกำศขำยสนคำได
อำจเปนเพยงหนำโฆษณำธรรมดำทไปฝำกไวกบเวบไซตอน หรอจะมเวบไซตเปน
ของตนเองกได บำงครงจะเรยกเวบไซตของเรำวำระบบหนำรำน ซงควรออกแบบ
ใหมควำมนำสนใจและดงดดใจแกผเยยมชม โดยอำจใชเทคนคเรยกลกคำงำยๆ
จำกกำรคดค�ำส�ำคญทโดนใจลกคำ เชน “ลดรำคำ” หรอ “Sale” เปนตน ตวอยำง
รปดำนลำง (www.tohome.com) ใชค�ำวำ “Super Deals” เพอเชญชวนลกคำ
อกทงมกำรแสดงรปภำพสนคำทชดเจนกสำมำรถเรยกควำมสนใจไดไมนอย
นอกจำกน หำกสงเกตทเมนดำนซำยจะเหนวำมกำรจดแบงหมวดหมสนคำอยำง
ชดเจน ท�ำใหลกคำสำมำรถคนหำสนคำไดงำย นบเปนสงส�ำคญอกประกำรหนง
ทท�ำใหลกคำเขำมำเลอกซอสนคำไดบอยขนเนองจำกควำมสะดวกเหลำนนนเอง
3.1 องคประกอบของอคอมเมรซ
Homepage ของ www.tohome.com
จดประกาย ส...เถาแกออนไลน
40
ตะกราสนคา (Shopping Cart) เปนระบบทใหลกคำคลก
เพอซอสนคำบนหนำเวบ ซงระบบตะกรำสนคำจะบนทกขอมลสนคำ
และจ�ำนวนสนคำทเรำเลอกทงหมดไวกอนจะท�ำกำรจำยคำสนคำ
เปรยบเหมอนตะกรำจรงทใชใสสนคำทงหมดทเลอกในรำนกอนจะ
จำยคำสนคำนนเอง
ระบบรกษาความมนคงปลอดภยในการรบช�าระเงน เปน
ระบบค�ำนวณเงนและจำยคำสนคำทมนคงปลอดภย โดยสวนใหญ
จะเปนกำรรบจำยเงนดวยบตรเครดต อยำงไรกตำม ควรจดเตรยม
รปแบบกำรรบช�ำระเงนทหลำกหลำยเพอตอบสนองตอควำมตองกำร
ของลกคำแตละกลมเปำหมำย เชน กำรจำยเงนผำนระบบธนำคำร
อเลกทรอนกส กำรโอนเงนผำนต ATM เปนตน
ระบบการจดสงสนคา เปนกำรจดสงสนคำใหลกคำหลงช�ำระเงน
เรยบรอยแลว ซงควรจะใหขอมลทครบถวนเพอสรำงควำมเชอมนใหแก
ลกคำในกำรสงซอสนคำวำจะไดรบสนคำอยำงแนนอน เชน มระบบท
ชวยใหลกคำตดตำมสถำนะของสนคำวำอยทใดแลว และจะสงถงมอ
ลกคำตรงเวลำหรอไม
ระบบ Track & Trace ของไปรษณยไทย
บทท 3 ธรกจรงถามง...อคอมเมรซ
41
ระบบรบประกนความเสยง เปนระบบทชวยสรำงควำมเชอมน
ใหแกลกคำ เชน ระบบส�ำรองขอมล ระบบรบประกนควำมมนคง
ปลอดภยในกำรจำยเงน ซงสำมำรถปองกนผบกรกไมใหเขำมำแกไข
หรอขโมยขอมลเพอน�ำไปใชในทำงทไมถกตอง
ซอฟตแวรส�าหรบท�าธรกจ หรอระบบหลงรำนทท�ำกำรเชอมตอ
ใหครบวงจร ทงระบบกำรจำยเงน กำรจดกำรสนคำคงคลง กำรสงซอ
สนคำและบรกำร ระบบกำรจดสง เปนตน เพอสนบสนนกำรด�ำเนน
ธรกจ เชน รไดทนทวำสนคำในรำนมจ�ำนวนคงเหลอเทำไร ควรจะ
สงเพมเตมหรอไม หรออำจจะเปนระบบทชวยใหทรำบถงยอด
กำรสงซอสนคำของลกคำแตละรำย รวมทงสถำนะกำรช�ำระเงน
โดยสรปแลว องคประกอบส�าคญของการท�าอคอมเมรซกคอ
การมเวบไซตทมการออกแบบทดและเหมาะกบสนคาทขาย โดยควรแสดง
ขอมลทครบถวน ทงในสวนของกำรอธบำยรำยละเอยดสนคำ วธกำรช�ำระเงน
กำรจดสงและรบประกนสนคำ นอกจำกน ยงตองมระบบสำรสนเทศ
เพอสนบสนนกำรขำย เชน ระบบตะกรำสนคำเพอชวยอ�ำนวยควำมสะดวก
ในกำรเลอกสนคำ ระบบรบช�ำระเงนออนไลนเพออ�ำนวยควำมสะดวก
ในกำรจำยคำสนคำ รวมทงระบบสำรสนเทศอนๆ ทชวยในกำรด�ำเนนธรกจ
อยำงมประสทธภำพ เชน ระบบตรวจสอบปรมำณสนคำทเหลออย เปนตน
จดประกาย ส...เถาแกออนไลน
42
หลงจำกเขำใจกบองคประกอบของอคอมเมรซแลว ตอไปคอ การรจก
ขนตอนส�าคญ หากตองการจะเรมตนท�าธรกจอคอมเมรซ
รจกกบโมเดล e-Commerceกอนจะเรมตนท�ำ e-Commerce สงแรกทควรท�ำควำมเขำใจ คอ
รปแบบโมเดลทเหมำะสมกบธรกจซงจะสงผลตอกำรออกแบบเวบไซต
ซงม 2 รปแบบดวยกน คอ
1) คลกและมอรตาร (Click and Mortar) คอ รปแบบทผสมผสำนกน
ระหวำงผทมรำนคำจรงและมเวบไซต เปนอกชองทำงในกำรขำย
โดยสำมำรถเชอมตอกำรซอขำยทงสองชองทำงดวยกน ลกคำสำมำรถสงซอ
สนคำผำนเวบไซตและไปรบสนคำทหนำรำนได เชน บมจ.ออฟฟศเมท
ธรกจจ�ำหนำยเครองใชส�ำนกงำนใหญทสดของไทย ใชเวบไซตชอ
www.officemate.co.th เปนชองทำงใหลกคำสงซอสนคำไดอยำง
สะดวกดวยตวเอง และทำงรำนคำจะจดสงสนคำไปให หรอจะซอผำน
Shop ตำงๆ ทกระจำยอยทวประเทศ ถอเปนกำรน�ำเวบไซตมำผสมผสำน
กบธรกจไดอยำงลงตว ท�ำใหเกดศกยภำพทำงกำรคำขำยสงขน
จำกเดมมำก
3.2 Start UP! อคอมเมรซ...งายนดเดยว
สงซอผานหนารานคา สงซอผานเวบไซต
บทท 3 ธรกจรงถามง...อคอมเมรซ
43
โมเดลคลกและมอรตาร (Click and Mortar) เหมำะกบผทมธรกจ
กำรคำเดมอยแลวและตองกำรขยำยชองทำงกำรคำไปยงทวประเทศหรอ
ทวโลก จดเดนคอ มควำมช�ำนำญในธรกจนนๆ อยกอนแลวท�ำใหกำรท�ำงำนตำงๆ
รวดเรว กำรมฐำนลกคำเดมอยท�ำใหสำมำรถเรมตนจำกกลมลกคำเดมไดและ
ขยำยออกไปไดอยำงรวดเรว รวมถงจะดนำเชอถอและสรำงควำมมนใจใหแก
ลกคำไดดวย เพรำะมตวตนและหลกแหลงทตดตอแนนอน แตกมขอจ�ำกดคอ
ผทท�ำไดจะตองเปนผทมธรกจอยแลวเทำนน หำกยงไมมธรกจและตองกำร
ท�ำในรปแบบนจะตองลงทนสงและยงจะตองใชคนเปนจ�ำนวนมำกในกำร
บรหำรจดกำรระบบตำงๆ ทงหนำรำนคำและเวบไซต กำรท�ำงำนสวนใหญ
จะยดตดกบระบบหนำรำนคำ เชน เปดปดเปนเวลำจนทรถงศกร หำก
นอกเหนอเวลำนกจะไมมคนมำคอยดแลลกคำ
2) คลกและคลก (Click and Click) เปนรปแบบกำรคำ
ผำนเวบไซตเพยงชองทำงเดยวเทำนน ไมมหนำรำนคำ
จรง เมอลกคำสงซอสนคำผำนเวบไซตกจะสงสนคำให
ตำมทอยทแจงไว เชน เวบไซต www.tohome.com
โดยโมเดลนเหมำะส�ำหรบผทตองกำรจะเรมตนท�ำ
ธรกจใหม มจดเดนคอ ลงทนนอยและสำมำรถเรมตน
ไดทนท เพรำะเพยงแคมเวบไซตกเรมตนท�ำกำร
คำขำยไดแลว เปนรปแบบกำรท�ำงำนทอสระไมยดตด
กบรปแบบบรษท ท�ำใหมควำมยดหย นสงในกำร
บรหำรจดกำร แตกมขอจ�ำกดคอ กำรเรมตนไดงำย
และรวดเรว ท�ำใหบำงครงอำจขำดประสบกำรณ
หรอควำมเขำใจในธรกจทท�ำอยรวมถงกำรสรำงฐำน
ลกคำใหมทงหมด ซงตองอำศยระยะเวลำในกำรสรำง
ควำมนำเชอถอเพรำะธรกจทงหมดอยบนเวบไซต ซง
บำงครงลกคำอำจไมเชอมนทจะท�ำกำรคำขำย
กบธรกจทมเพยงเวบไซตเหมอนกบธรกจทมหนำ
รำนคำจรงๆ
จดประกาย ส...เถาแกออนไลน
44
-Commerce
การวางแผนกอนท�า
กอนจะเรมตนท�ำเวบไซต e-Commerce ควรวำงแผนใหดก อน
สงส�ำคญคอ ตองท�าความเขาใจกบลกคา ซงจ�าเปนตองรวาลกคาของเราตองการ
อะไร เพอหาวธตอบสนองความตองการของลกคาใหมากทสด โดยพจำรณำ
ค�ำถำม 6 ขอ (5W+1H) ดงน
(1) W-Who: ใครคอลกคาสงแรกทจะตองก�ำหนดใหไดคอ กลมลกคำเปำหมำยของธรกจทท�ำ เชน
เพศ อำย อำชพ ฐำนเงนเดอน พนท พฤตกรรม ขอมลเหลำนจะชวยใหระบกลมลกคำ
เปำหมำยไดชดเจนเพอทจะวำงแผนกำรตลำดสรำงสนคำหรอบรกำรทสำมำรถ
ตอบสนองกบพฤตกรรมของกลมคนเหลำนไดอยำงลงตวมำกทสด
คด...คด...แลวกคด • ลกคำของเรำ “เพศ” อะไร
• ลกคำของเรำ “อาย” เทำไหร
• ลกคำของเรำ “อาชพ” อะไร
• ลกคำของเรำ “ระดบรายได” เทำไหร
• ลกคำของเรำ “ระดบการศกษา” เปนอยำงไร
• ลกคำของเรำ “โสดหรอแตงงาน”
• ลกคำของเรำ “อยทไหน”
• ลกคำของเรำ “พฤตกรรม” เปนอยำงไร
บทท 3 ธรกจรงถามง...อคอมเมรซ
45
(2) W-What: อะไรคอสงทลกคาตองการสงถดมำควรทรำบวำสนคำหรอบรกำรรปแบบใดทจะสำมำรถตอบสนอง
กลมลกคำเปำหมำยมำกทสด เพรำะลกคำบำงกลมอำจไมไดสนใจเรองรำคำสนคำ
เปนหลก แตใหควำมส�ำคญกบคณภำพสนคำ หรอควำมแปลกใหมไมซ�ำใคร
แสวงหาความตองการทแทจรงของลกคาใหพบ• ควำมแตกตำง
• ควำมภำคภมใจ
• ควำมสะดวกสบำย
• รำคำถก / รำคำแพง
• สนคำเกรดเอ / สนคำกอบเกรดเอ
• สขภำพด
• บรกำรเปนเลศ
(3) W-Where: ลกคาอยทใดหลงจำกก�ำหนดกลมลกคำไดแลว ตองพจำรณำถงพนททสำมำรถเขำถงกลมลกคำ
เปำหมำย เชน อำจจ�ำแนกกลมลกคำตำมประเทศ จงหวด สถำนท ภมอำกำศ ภมประเทศ สงคม
และวฒนธรรม ซงหำกสำมำรถระบไดชดเจน จะชวยใหกำรวำงแผนประชำสมพนธธรกจ
เปนไปอยำงมประสทธผลมำกยงขน
หากลมลกคาสวนใหญใหเจอ• บำน / ทท�ำงำน
• โรงเรยน / สถำบนกำรศกษำ
• โรงแรม / รำนอำหำร / สถำนททองเทยว
• ผบ / โรงเบยร / สถำนบนเทง
• ภเขำ / น�ำตก / ทะเล
• ในประเทศ / ตำงประเทศ
จดประกาย ส...เถาแกออนไลน
46
(4) W-When: เมอไหรทลกคาตองการควรจะทรำบวำลกคำตองกำรสนคำและบรกำรเมอใด บอยแคไหน เชน ปละครง
เดอนละครง สปดำหละครง หรอเปนประจ�ำทกวน ซงเปนขอมลทจะชวยก�ำหนดแผนงำนตำงๆ
ไดตรงกบควำมตองกำรของลกคำไดดยงขน
หาจงหวะเขาถงใจลกคาใหได• เวลำเชำ / กลำงวน / เยน • อำรมณด / โกรธ / รก / เหงำ
• หว / อม • รวย / จน
• เทศกำลส�ำคญ • ฤดกำล
• ภำวะฉกเฉน
(5) W-Why: เหตใดทลกคาตองซอหรอใชบรการจากเราเรำตองพยำยำมหำจดเดนซงเปนขอแตกตำงระหวำงธรกจของเรำกบคแขงขน
เชน เปนสนคำทมรำคำถกทสด หรอแมแตรำคำแพงทสด หำยำกทสด คณภำพดทสด
บรกำรล�ำเลศทสด ซงหำกสำมำรถสรำงจดเดนนนไดจรงกคอโอกำสทจะไดลกคำเพมขน
นนเอง อยำงไรกตำม กำรแสวงหำจดแขงนกควรใหมควำมสอดคลองกบกลมลกคำ
เปำหมำยดวย สมมตวำลกคำเปนกลมคนทมฐำนะด ดงนน กำรสรำงจดเดนคงไมใชพจำรณำ
เรองรำคำสนคำ แตควรมงเนนไปแขงขนทคณภำพสนคำ และกำรบรกำรทดมำกกวำ
เปนตน
จดแขงในธรกจเราคออะไร...เพอดงมาใช• รำคำสนคำ • คณภำพสนคำ
• ควำมแตกตำงจำกคแขง • บรกำรหลงกำรขำย
• โปรโมชนเดด • กำรใหขอมลครบถวน
• ตรำสนคำ • ชอเสยงบรษท
บทท 3 ธรกจรงถามง...อคอมเมรซ
47
(6) H-How: จะเขาถงลกคาไดอยางไรเปนกำรก�ำหนดวธทจะสำมำรถเขำถงกลมลกคำเปำหมำยทวำงไวอยำงแมนย�ำ
และมประสทธผลมำกทสด ซงโดยปกตแลวนยมใชเทคนคกำรโฆษณำ และประชำสมพนธ
ในชองทำงตำงๆ ไมวำจะเปนสอออฟไลน หรอออนไลนกตำม แตหวใจส�ำคญกคอ
ควรตระหนกถงกลมลกคำเปนส�ำคญ เชน สมมตวำกลมลกคำสวนใหญเปนผสงอำย กำรสอสำร
ใหกลมนรจกสนคำ/บรกำร กควรใชสอออฟไลนเปนหลก เชน โฆษณำทำงโทรทศน วทย
หนงสอพมพ เปนตน
ก�าหนดแผนการตลาด...เพอมดใจลกคา• กำรใชพนกงำนขำย
• กำรสงเสรมกำรขำย (ลด / แลก / แจก / แถม)
• กำรโฆษณำออฟไลน
• กำรโฆษณำออนไลน
• กำรประชำสมพนธ
เพอใหเกดควำมชดเจนในกำรวำงแผน
ท�ำอคอมเมรซ จะขอยกตวอยำงกำรตอบค�ำถำม
5W+1H ของเวบไซต www.enginou.com
ซงเปนธรกจขำยของเดกเลนออนไลนของไทย
แหงหนง
จดประกาย ส...เถาแกออนไลน
48
ค�าถาม ค�าตอบWho กลมลกคำเปำหมำยเปนคณพอคณแมมอใหมทมฐำนะระดบปำนกลำงถงสง และตองกำร
หำซอของเลนเดกทมคณภำพ เหมำะสมกบชวงวยของลกWhat เปนเวบไซตขำยของเลนส�ำหรบเดก ชวงอำย 0-12 ขวบ เปนสนคำแปลกใหมไมซ�ำใคร
สนคำมคณภำพ มมำตรฐำนควำมปลอดภย และไดรบกำรรบรองจำกสถำบนชนน�ำตำงๆ Where ลกคำกลมนมกจะอยในเวบไซตเกยวกบแมและเดก เชน www.thaibabyguide.net
รวมทงหนงสอและนตยสำรเกยวกบเดกWhen ลกคำจะเขำมำในเวบไซตเมอตองกำรหำขอมลหรอซอของเลนใหแกลก โดยสวนใหญ
ตองกำรจะซอของเลนใหมทเหมำะสมกบชวงวยของเดกWhy จดเดนทมดใจลกคำคอ บนเวบไซตมกำรแบงหมวดหมของเลนตำมชวงอำยของเดก ท�ำให
คนหำสนคำตำงๆ บนเวบไซตไดงำย อกทงมกำรใสรำยละเอยดสนคำทครบถวน สำมำรถตดสนใจซอไดทนทโดยไมตองโทรศพทสอบถำมขอมลเพมเตม พรอมมกำรรบประกนควำมพงพอใจในคณภำพสนคำดวยกำรคนสนคำไดฟรภำยใน 30 วน และมเวบบอรดส�ำหรบคณพอคณแมเขำมำพดคยสอบถำมปญหำเรองของเลนส�ำหรบลก ท�ำใหลกคำเกดควำมมนใจในกำรซอสนคำผำนเวบไซตนมำกยงขน
How วธกำรเขำถงลกคำท�ำไดโดยกำรโฆษณำออนไลนผำนเวบไซตเกยวกบแมและเดก รวมทง ลงโฆษณำในนตยสำรเกยวกบเดก
ดวยค�าถาม 6 ขอน (5W+1H) หากสามารถตอบค�าถามไดครบทกขอจะชวยให
เขาใจและวางแผนธรกจเวบไซตของตนไดชดเจนมากขน และหากสามารถวางแผน
ประมาณการดานรายได รายจาย และก�าไรขาดทนของธรกจในแตละเดอนและทงป
ออกมาไดแลว ขอมลทงหมดนจะยงชวยใหตดสนใจไดวา ธรกจอคอมเมรซทจะ
เรมตนนนมความเปนไปไดมากนอยแคไหน
www.enginou.com ธรกจขายของเดกเลน
บทท 3 ธรกจรงถามง...อคอมเมรซ
49
e-Commerce เรมตนไดดวยงบลงทนไมถงพนบำทจนไปถงหลกแสนบำท หรอจะ
เรมตนแบบงำยๆ โดยทไมตองลงทนสกบำทกได ทงนขนอยกบขอบเขตของ e-Commerce
วำมรำยละเอยดและกำรตอบสนองตอธรกจไดมำกนอยแคไหน ไดแก
การท�าอคอมเมรซโดยไมตองมเวบไซต ผทเพงจะเรมตนขายสนคาออนไลนหรอมสนคาจ�านวนไมมากและไมกประเภท
สามารถคาขายในโลกออนไลนอยางงายๆ โดยไมจ�าเปนตองมเวบไซตของตวเองเลย
เพรำะสำมำรถน�ำขอมลสนคำหรอบรกำรของคณไปลงประกำศไวตำมเวบไซตทใหบรกำรประกำศ
ซอ-ขำยสนคำไดฟรๆ หรอทเรยกวำ e-Marketplace เชน www.ThaiSecondhand.com
หลงจำกลงประกำศขอมลไปแลวกจะมหนำแสดงขอมลสนคำและขอมลประกำศสนคำชนนน
แสดงในเวบไซตนนๆ ซงเวบไซตลกษณะนจะมคนเขำมำเปนจ�ำนวนมำกหลำยแสนคน ท�ำให
มโอกำสขำยสนคำออกไปยงกลมคนเหลำนไดโดยทไมจ�ำเปนตองเสยคำใชจำยเลย บรกำร
ลกษณะนมควำมเหมำะสมกบผเพงเรมตนและอยำกทดลองกำรขำยสนคำผำนอนเทอรเนต
เนองจำกมขอดทส�ำคญคอลงทนต�ำมำก รวมทงยงมควำมสะดวกสำมำรถเรมตนธรกจไดทนท
อยางไรกตาม เวบไซตลกษณะนจะมขอจ�ากดทางดานขอมลทจะประกาศ และยงมความ
จ�าเปนทจะตองตดตามอยตลอดเวลา เนองจากจะมสนคาของผประกาศคนอนๆ ขนมา
แทนทได และการประชาสมพนธอาจจะท�าไดล�าบากเพราะไมมชอเวบไซตเปนของตนเอง
-Commerce
การท�าเวบไซตส�าหรบ
การประกาศขายสนคาผานเวบไซต ThaiSecondhand.com
จดประกาย ส...เถาแกออนไลน
50
การท�าอคอมเมรซแบบมเวบไซตเปนของตนเองเหมาะส�าหรบผทมสนคาเปนจ�านวนมากและมหลายประเภท ท�าใหเราสามารถ
เผยแพรขอมลไดตามทตองการมากทสด ขอดคอ กำรทเรำจะมชอเวบไซต หรอ URL เปนของ
ตนเอง สำมำรถน�ำไปประชำสมพนธไดงำยและมควำมยดหยน สำมำรถปรบขอมลหรอรปแบบ
ของเวบไซตไดตำมทตองกำร แตกอำจจะยงยำกขนเลกนอยจำกกำรทตองสรำงเวบไซต
ขนมำใหม ซงเรำอำจจะแบงแนวทำงกำรพฒนำเวบไซตอคอมเมรซได 3 รปแบบ ดงน
การใชเวบไซตส�าเรจรป เปนบรกำรจดท�ำเวบไซตทเตรยมทกอยำงไวพรอมสรรพ
ส�ำหรบกำรคำขำยผำนอนเทอรเนต สำมำรถจดท�ำและบรหำรเวบไซตไดทนท
โดยไมจ�ำเปนตองมควำมรเกยวกบโปรแกรมคอมพวเตอรในกำรท�ำเวบไซตเลย เพรำะ
ทกอยำงไดเตรยมพรอมไวใหจดกำรเวบไซตไดอยำงงำยดำย เพยงเขำไปในระบบ
และกรอกขอมลสนคำ รำคำ รปภำพ และรำยละเอยดเวบไซตทตองกำรลงไป
เพยงไมกนำทกจะไดเวบไซตทพรอมท�ำกำรคำกบทวโลกไดทนท นบวำเปนรปแบบใหม
ของกำรจดท�ำเวบไซตและสะดวกส�ำหรบผทไมมควำมรดำนกำรท�ำเวบไซตเลย
การจดท�าเวบไซตโดยพฒนาขนเอง ในรปแบบนเจำของเวบไซตสำมำรถก�ำหนด
ควำมตองกำรของตนเองไดทกประกำร ซงหำกมควำมรในกำรเขยนโปรแกรม
กสำมำรถพฒนำเวบไดดวยตนเอง แตหำกไมมควำมรดงกลำวกตองจำงผเชยวชำญ
ภำยนอก ซงไมวำจะเลอกวธใดตำงกมจดเดนและดอยตำงกน กลำวคอ กำรพฒนำ
เวบเองมขอดคอทกอยำงเปนไปตำมควำมตองกำรของเรำ กำรควบคมกท�ำไดงำย
กวำกำรจำงผเชยวชำญภำยนอก แตกมขอดอยตรงทตองมควำมรดำนกำรเขยน
โปรแกรม รวมทงกำรจดหำซอฟตแวร ฮำรดแวรตำงๆ ทจ�ำเปน ดงนน กำรจำง
ผเชยวชำญภำยนอกทมประสบกำรณอยแลวอำจจะใหผลลพธทดกวำ แตกจ�ำเปน
ตองคดเลอกผมควำมรบผดชอบเพอใหไดผลงำนทมคณภำพ
บทท 3 ธรกจรงถามง...อคอมเมรซ
51
การใชโปรแกรมส�าเรจรปสรางเวบไซตผาน CMS ยอมำจำก Content
Management System เปนเหมอนโปรแกรมแบบหนงทมผพฒนำ
มำจำกภำษำคอมพวเตอรทใชในเวบไซต เชน PHP, Python, ASP, JSP
เปนระบบทน�ำมำชวยในกำรสรำงและบรหำรเวบไซตแบบส�ำเรจรป โดย
ในกำรใชงำน CMS นน ผใชงำนแทบไมตองมควำมรในดำนกำรเขยน
โปรแกรมกสำมำรถสรำงเวบไซตได ตวของ CMS เองจะมโปรแกรม
แถมมำและสำมำรถแทรกเองไดมำกมำย เชน Webboard ระบบจดกำร
ปำยโฆษณำ ระบบนบจ�ำนวนผชม แมแตกระทงตะกรำสนคำและอนๆ
อกมำกมำย จงสำมำรถน�ำมำประยกตใชกบกำรสรำงเวบไซตอคอมเมรซได
ในปจจบนม CMS ทพฒนำมำใหใชงำนฟรมำกมำย ท�ำใหเรำสำมำรถเรมตน
ท�ำเวบไซตอคอมเมรซเพอขำยสนคำออนไลนไดงำยเชนกน
ผทตองการท�าอคอมเมรซในการขายสนคาอาจเรมตนจากการน�า
สนคาหรอบรการของตนไปประกาศขายในเวบไซตประกาศซอขาย เพราะ
ไมตองลงทนและไมมคาใชจายอะไรเลย พอเรมม
ลกค าส งซอสนค าเข ามามากขน
กเรมขยบไปสการมเวบไซตเปนของ
ตนเอง ซงอาจเลอกเปนแบบเวบไซต
ส�าเรจรปหรอเวบทสรางขนมาเอง
กได เพราะจะรองรบลกคาได
เตมประสทธภาพในการท�า
การคาผานชองทางอนเทอรเนต
มากยงขน
จดประกาย ส...เถาแกออนไลน
52
ปจจบนนคงไมสำมำรถปฏเสธไดวำอปกรณเคลอนทตำงๆ เชน
โทรศพทมอถอ สมำรตโฟน หรอแทบเลตนนพฒนำไปมำก และไดกลำย
เปนสวนหนงของชวตเรำไปแลว ท�ำใหผใชงำนอปกรณเหลำนเพมมำกขน
เรอยๆ จำกกำรส�ำรวจขอมลลำสดเกยวกบอปกรณกำรเขำถงอนเทอรเนต
ในรำยงำนผลกำรส�ำรวจพฤตกรรมกำรใชอนเทอรเนตในประเทศไทย
ป 2557 โดย ETDA พบวำ ปรมาณผใชงานอปกรณพกพาตางๆ
เพอเขาถงอนเทอรเนตเพมสงขนเปนเทาตว โดยเฉพาะอยางยง
บนอปกรณสมารตโฟนจากรอยละ 12.2* ในป 2555 เพมขน
เปน 77.1* ในป 2557 ดวยเหตนท�ำใหบรกำรตำงๆ ทสำมำรถใชงำนได
ผำนอปกรณเหลำนเกดขนมำกมำย ไมวำจะเปนกำรคนหำรำนคำตำงๆ
กำรท�ำธรกรรมทำงกำรเงนผำนโทรศพทมอถอ เปนตน จงมผรเรมทท�ำ
ธรกจผำนทำงอปกรณเหลำน เชน กำรสรำงแอปพลเคชนหรอเวบไซต
ทเหมำะสมกบอปกรณเคลอนททลกคำสำมำรถคนหำสนคำเพอซอสนคำได
บนโทรศพทมอถอ ซงกำรคำขำยผำนทำงอปกรณเคลอนทเหลำนเรยกวำ
“การคาบนมอถอ (Mobile Commerce หรอทนยมเรยกกนสนๆ วำ
M-Commerce)”
3.3 โมบายคอมเมรซ... เทรนดรงพงแรง
*อางองขอมลจากรายงานผลการส�ารวจพฤตกรรมการใชอนเทอรเนตใน ประเทศไทย พ.ศ. 2557 โดยส�านกงานพฒนาธรกรรมทางอเลกทรอนกส (องคการ มหาชน) หรอ สพธอ.
บทท 3 ธรกจรงถามง...อคอมเมรซ
53
42
อปกรณทใชในกำรเขำถงอนเทอรเนต หากมองยอนกลบไปสบกวาปกอน การเชอมตอเขาถงอนเทอรเนตถก
จ ากดอยกบสถานท อปกรณทใชเขาถงอนเทอรเนตคอ คอมพวเตอรตงโตะ และคอมพวเตอรพกพาเปนหลก แตยคการสอสารไรสาย (WiFi) และการพฒนาอปกรณสอสารทเชอมตอกบอนเทอรเนตได ท าใหพฤตกรรมการเลอกใชอปกรณเขาถงอนเทอรเนตของผคนเปลยนไป
จากผลการส ารวจการเลอกใชอปกรณเขาถงอนเทอรเนต และจ านวนชวโมงตอวนของการใชอนเทอรเนตในอปกรณตางๆ จากผใชอนเทอรเนตฯ5 พบวาพฤตกรรมของผคนเปลยนไป คนหนงคนอาจมการใชอปกรณมากกวาหนงเครองในการเขาใชงานอนเทอรเนต เชน เราอาจจะท างานดวยคอมพวเตอร ตงโตะพรอมกบการเชคเฟสบคบนสมารตโฟน หรอ เราอาจจะดรายการโทรทศนผานสมารตทวพรอมกบการเลนเกมบนแทบเลตคอมพวเตอร เปนตน
“สมารตโฟน” เปนอปกรณยอดฮตทถกใชในการเขาถงอนเทอรเนตในปจจบน และมการใชงานสงสดในแตละวน จากผลการส ารวจพบวา รอยละ 77.1 ของผตอบมการใชอปกรณน และกลมผใชงานมการใชงานเฉลยสงถง 6.6 ชวโมงตอวน อปกรณยอดฮตอนดบ 2 ไดแก “คอมพวเตอรตงโตะ” พบวา รอยละ 69.4 ของผตอบมการใชอปกรณน และกลมผใชงานมการใชงานเฉลยสงถง 6.2 ชวโมงตอวน และส าหรบการใชงาน “สมารตทว” ในยคทวดจทลระยะเรมตน พบวา รอยละ 8.4 ของผตอบมการใชอปกรณน และกลมผใชงานมการใชงานเฉลย 3.4 ชวโมงตอวน ดงแสดงในภาพ 11 (ดขอมลเพมเตมไดจากตาราง 2 ในภาคผนวกทายเลม)
5 จากผใชอนเทอรเนตฯ จ านวน 16,596 คน มผทตอบวาใชอปกรณอยางใดอยางหนง
ในการเขาถงอนเทอรเนต เชน คอมพวเตอรตงโตะ คอมพวเตอรพกพา สมารตโฟน แทบเลตคอมพวเตอร หรอสมารตทว จ านวนทงสน 15,610 คน
43
ภำพ 11 รอยละของผใชอนเทอรเนตฯ และจ ำนวนชวโมงกำรใชงำนเฉลย ตอวน เปรยบเทยบตำมอปกรณทใชในกำรเขำถงอนเทอรเนต
ชวงเวลำทใชอนเทอรเนตส ำหรบอปกรณประเภทตำงๆ
ผลพวงจากการเขาถงอนเทอรเนตไดทกท และอปกรณการเขาถงอนเทอรเนตทหลากหลายมากยงขนตามวตถประสงคการใชงานท าใหพฤตกรรมการใชอนเทอรเนตเปลยนไป จากการส ารวจพบวา ผคนมการใชงานอนเทอรเนตกนตลอดเวลาโดยในแตละชวงเวลาจะมพฤตกรรมการใชอนเทอรเนตในอปกรณตางๆทแตกตางกนไป โดย สมารตโฟนกลายเปนอปกรณทมการใชงานสงเกอบทงวน ดงค ากลาวทวา สงคมยคน เปน “สงคมกมหนา”
จากภาพ 12 พบวา ชวงเวลาท างาน/เรยน (08.01 - 16.00 น.) คอมพวเตอรตงโตะเปนอปกรณทถกใชงานสงสดโดยผใชอนเทอรเนตฯ เกนกวาครงระบวามการใชงานอปกรณคอมพวเตอรตงโตะในชวงเวลาดงกลาว อยางไร กตาม ยง พบอกวา สมารตโฟนกเปนอปกรณทมการใชงานสงเกนกวารอยละ 40 ในชวงเวลานดวย ขอมลดงกลาวเปนเครองชใหสงคมเหนเสมอนเหรยญสองดาน
43
42
อปกรณทใชในกำรเขำถงอนเทอรเนต หากมองยอนกลบไปสบกวาปกอน การเชอมตอเขาถงอนเทอรเนตถก
จ ากดอยกบสถานท อปกรณทใชเขาถงอนเทอรเนตคอ คอมพวเตอรตงโตะ และคอมพวเตอรพกพาเปนหลก แตยคการสอสารไรสาย (WiFi) และการพฒนาอปกรณสอสารทเชอมตอกบอนเทอรเนตได ท าใหพฤตกรรมการเลอกใชอปกรณเขาถงอนเทอรเนตของผคนเปลยนไป
จากผลการส ารวจการเลอกใชอปกรณเขาถงอนเทอรเนต และจ านวนชวโมงตอวนของการใชอนเทอรเนตในอปกรณตางๆ จากผใชอนเทอรเนตฯ5 พบวาพฤตกรรมของผคนเปลยนไป คนหนงคนอาจมการใชอปกรณมากกวาหนงเครองในการเขาใชงานอนเทอรเนต เชน เราอาจจะท างานดวยคอมพวเตอร ตงโตะพรอมกบการเชคเฟสบคบนสมารตโฟน หรอ เราอาจจะดรายการโทรทศนผานสมารตทวพรอมกบการเลนเกมบนแทบเลตคอมพวเตอร เปนตน
“สมารตโฟน” เปนอปกรณยอดฮตทถกใชในการเขาถงอนเทอรเนตในปจจบน และมการใชงานสงสดในแตละวน จากผลการส ารวจพบวา รอยละ 77.1 ของผตอบมการใชอปกรณน และกลมผใชงานมการใชงานเฉลยสงถง 6.6 ชวโมงตอวน อปกรณยอดฮตอนดบ 2 ไดแก “คอมพวเตอรตงโตะ” พบวา รอยละ 69.4 ของผตอบมการใชอปกรณน และกลมผใชงานมการใชงานเฉลยสงถง 6.2 ชวโมงตอวน และส าหรบการใชงาน “สมารตทว” ในยคทวดจทลระยะเรมตน พบวา รอยละ 8.4 ของผตอบมการใชอปกรณน และกลมผใชงานมการใชงานเฉลย 3.4 ชวโมงตอวน ดงแสดงในภาพ 11 (ดขอมลเพมเตมไดจากตาราง 2 ในภาคผนวกทายเลม)
5 จากผใชอนเทอรเนตฯ จ านวน 16,596 คน มผทตอบวาใชอปกรณอยางใดอยางหนง
ในการเขาถงอนเทอรเนต เชน คอมพวเตอรตงโตะ คอมพวเตอรพกพา สมารตโฟน แทบเลตคอมพวเตอร หรอสมารตทว จ านวนทงสน 15,610 คน
43
ภำพ 11 รอยละของผใชอนเทอรเนตฯ และจ ำนวนชวโมงกำรใชงำนเฉลย ตอวน เปรยบเทยบตำมอปกรณทใชในกำรเขำถงอนเทอรเนต
ชวงเวลำทใชอนเทอรเนตส ำหรบอปกรณประเภทตำงๆ
ผลพวงจากการเขาถงอนเทอรเนตไดทกท และอปกรณการเขาถงอนเทอรเนตทหลากหลายมากยงขนตามวตถประสงคการใชงานท าใหพฤตกรรมการใชอนเทอรเนตเปลยนไป จากการส ารวจพบวา ผคนมการใชงานอนเทอรเนตกนตลอดเวลาโดยในแตละชวงเวลาจะมพฤตกรรมการใชอนเทอรเนตในอปกรณตางๆทแตกตางกนไป โดย สมารตโฟนกลายเปนอปกรณทมการใชงานสงเกอบทงวน ดงค ากลาวทวา สงคมยคน เปน “สงคมกมหนา”
จากภาพ 12 พบวา ชวงเวลาท างาน/เรยน (08.01 - 16.00 น.) คอมพวเตอรตงโตะเปนอปกรณทถกใชงานสงสดโดยผใชอนเทอรเนตฯ เกนกวาครงระบวามการใชงานอปกรณคอมพวเตอรตงโตะในชวงเวลาดงกลาว อยางไร กตาม ยง พบอกวา สมารตโฟนกเปนอปกรณทมการใชงานสงเกนกวารอยละ 40 ในชวงเวลานดวย ขอมลดงกลาวเปนเครองชใหสงคมเหนเสมอนเหรยญสองดาน
43
Mobile Commerce สำมำรถแบงออกไดเปน 3 ยคดวยกน คอ ยคทเรมมกำรใช SMS
(Short Messages Services) ซงนบไดวำเปนยคแรก ส�ำหรบยคท 2 มกำรน�ำเอำ WAP
(Wireless Application Protocol) มำใชเพอกำรตดตอผำนเวบ ในขณะทยคท 3 เปนกำร
กำวเขำสเรองของบรอดแบนดซงผใชงำนตองกำรควำมเรวในกำรรบ-สงขอมลทสงขน ท�ำให
ผใชสำมำรถเชอมตอสอนเทอรเนตและท�ำกำรซอขำยสนคำไดอยำงมประสทธภำพมำกยงขน
กำรขยำยตวดำนโทรศพทเคลอนท นวตกรรมดำนระบบกำรสอสำรไรสำย และควำม
แพรหลำยของกำรด�ำเนนธรกจในรปแบบของ e-Commerce มสวนส�ำคญในกำรผลกดนใหเกด
กำรด�ำเนนธรกจเพอใหเขำถงกลมลกคำมำกทสดเปนผลใหกำรคำบนมอถอถอก�ำเนดขนภำยใต
หลกกำรทวำ กำรคำสำมำรถเกดขนไดในทกสถำนท ทกเวลำ และทกโอกำส ควำมหมำยของ
ค�ำวำ Mobile Commerce กคอ การด�าเนนกจกรรมตางๆ ทเกยวของกบธรกรรม หรอการเงน
ผานเครอขายโทรศพทเคลอนท หรอการคาขายตามแนวความคดของ e-Commerce
ทใชอปกรณพกพาไรสายเปนเครองมอในการสงซอและขายสนคาตางๆ ทงการสงซอสนคา
และการรบ-สงอเมล สงทนำสนใจคอ โทรศพทเคลอนทสำมำรถพกพำไปไดทกทไมจ�ำกด
ท�ำใหกำรคำผำนโทรศพทเคลอนทเปนสงทนำจบตำมอง เพรำะมควำมสะดวกสบำยไรซง
ขอจ�ำกดในกำรจบจำยใชสอย อกทงคนในสงคมคนเคยกบกำรใชโทรศพทเคลอนทอยแลว
อตราการเตบโตของอปกรณการเขาถงอนเทอรเนตของไทย พ.ศ. 2557
ซอผำนหนำรำน โทรสงอำหำร สงซอออนไลน ผำนแอปพลเคชน
ตวอยางพฒนาการวธสงสนคาของ KFC
42
อปกรณทใชในกำรเขำถงอนเทอรเนต หากมองยอนกลบไปสบกวาปกอน การเชอมตอเขาถงอนเทอรเนตถก
จ ากดอยกบสถานท อปกรณทใชเขาถงอนเทอรเนตคอ คอมพวเตอรตงโตะ และคอมพวเตอรพกพาเปนหลก แตยคการสอสารไรสาย (WiFi) และการพฒนาอปกรณสอสารทเชอมตอกบอนเทอรเนตได ท าใหพฤตกรรมการเลอกใชอปกรณเขาถงอนเทอรเนตของผคนเปลยนไป
จากผลการส ารวจการเลอกใชอปกรณเขาถงอนเทอรเนต และจ านวนชวโมงตอวนของการใชอนเทอรเนตในอปกรณตางๆ จากผใชอนเทอรเนตฯ5 พบวาพฤตกรรมของผคนเปลยนไป คนหนงคนอาจมการใชอปกรณมากกวาหนงเครองในการเขาใชงานอนเทอรเนต เชน เราอาจจะท างานดวยคอมพวเตอร ตงโตะพรอมกบการเชคเฟสบคบนสมารตโฟน หรอ เราอาจจะดรายการโทรทศนผานสมารตทวพรอมกบการเลนเกมบนแทบเลตคอมพวเตอร เปนตน
“สมารตโฟน” เปนอปกรณยอดฮตทถกใชในการเขาถงอนเทอรเนตในปจจบน และมการใชงานสงสดในแตละวน จากผลการส ารวจพบวา รอยละ 77.1 ของผตอบมการใชอปกรณน และกลมผใชงานมการใชงานเฉลยสงถง 6.6 ชวโมงตอวน อปกรณยอดฮตอนดบ 2 ไดแก “คอมพวเตอรตงโตะ” พบวา รอยละ 69.4 ของผตอบมการใชอปกรณน และกลมผใชงานมการใชงานเฉลยสงถง 6.2 ชวโมงตอวน และส าหรบการใชงาน “สมารตทว” ในยคทวดจทลระยะเรมตน พบวา รอยละ 8.4 ของผตอบมการใชอปกรณน และกลมผใชงานมการใชงานเฉลย 3.4 ชวโมงตอวน ดงแสดงในภาพ 11 (ดขอมลเพมเตมไดจากตาราง 2 ในภาคผนวกทายเลม)
5 จากผใชอนเทอรเนตฯ จ านวน 16,596 คน มผทตอบวาใชอปกรณอยางใดอยางหนง
ในการเขาถงอนเทอรเนต เชน คอมพวเตอรตงโตะ คอมพวเตอรพกพา สมารตโฟน แทบเลตคอมพวเตอร หรอสมารตทว จ านวนทงสน 15,610 คน
43
ภำพ 11 รอยละของผใชอนเทอรเนตฯ และจ ำนวนชวโมงกำรใชงำนเฉลย ตอวน เปรยบเทยบตำมอปกรณทใชในกำรเขำถงอนเทอรเนต
ชวงเวลำทใชอนเทอรเนตส ำหรบอปกรณประเภทตำงๆ
ผลพวงจากการเขาถงอนเทอรเนตไดทกท และอปกรณการเขาถงอนเทอรเนตทหลากหลายมากยงขนตามวตถประสงคการใชงานท าใหพฤตกรรมการใชอนเทอรเนตเปลยนไป จากการส ารวจพบวา ผคนมการใชงานอนเทอรเนตกนตลอดเวลาโดยในแตละชวงเวลาจะมพฤตกรรมการใชอนเทอรเนตในอปกรณตางๆทแตกตางกนไป โดย สมารตโฟนกลายเปนอปกรณทมการใชงานสงเกอบทงวน ดงค ากลาวทวา สงคมยคน เปน “สงคมกมหนา”
จากภาพ 12 พบวา ชวงเวลาท างาน/เรยน (08.01 - 16.00 น.) คอมพวเตอรตงโตะเปนอปกรณทถกใชงานสงสดโดยผใชอนเทอรเนตฯ เกนกวาครงระบวามการใชงานอปกรณคอมพวเตอรตงโตะในชวงเวลาดงกลาว อยางไร กตาม ยง พบอกวา สมารตโฟนกเปนอปกรณทมการใชงานสงเกนกวารอยละ 40 ในชวงเวลานดวย ขอมลดงกลาวเปนเครองชใหสงคมเหนเสมอนเหรยญสองดาน
43
คอมพวเตอรพกพาคอมพวเตอรตงโตะสมารตโฟน แทบเลตคอมพวเตอร สมารตทว
77.1% ใชเขาถงอนเทอรเนตใชงานเฉลย 6.6 ชวโมงตอวน
31.1% ใชเขาถงอนเทอรเนตใชงานเฉลย 4.8 ชวโมงตอวน
8.4% ใชเขาถงอนเทอรเนตใชงานเฉลย 3.4 ชวโมงตอวน
69.4% ใชเขาถงอนเทอรเนตใชงานเฉลย 6.2 ชวโมงตอวน
49.5% ใชเขาถงอนเทอรเนตใชงานเฉลย 5.3 ชวโมงตอวน
จดประกาย ส...เถาแกออนไลน
54
หนงตวอยำงของ Mobile Commerce ทนำสนใจกคอ “Line” โปรแกรม
แมสเซนเจอรทโดงดงทสดในขณะน ทออกแบบและพฒนำโดยบรษทในประเทศ
ญปนคอ NHN Japan Inc. ไดประเดมธรกจในรปแบบของ M-Commerce เพอ
มอบโอกำสใหผ ใชโปรแกรม Line ในประเทศไทยสำมำรถซอสนคำใหมลำสด
ของแบรนด Maybelline New York ในเครอ L’Oreal แบรนดเครองส�ำอำงชอดง
บนรำนชวครำวแบบสะดวกสบำย โดยรำนคำชวครำวสดเอกซคลซฟบน Line
ถกเรยกวำ Maybelline Flash Sale
กรณศกษาโปรแกรม Line ประเดม M-Commerce เอกซคลซฟในไทย
ดวยขอดของ Mobile Commerce และการเตบโตของเทคโนโลยทม
ความจ�าเปนท�าให Mobile Commerce เปนแนวทางในการท�าธรกจในปจจบน
โดยเฉพาะอปกรณโทรศพทเคลอนททมการผกขอมลบตรเครดตเอาไวท�าให
การซอสนคาสะดวกสบายยงขน และแนวโนมการเตบโตของ Mobile Commerce
กมสงดวยเชนกน ซงเราสามารถมองชองทางนเปนทางเลอกหนงในการท�าธรกจ
คาขายสนคาออนไลนได
บทท 3 ธรกจรงถามง...อคอมเมรซ
55
3.4 คยเฟองเรองภาษอคอมเมรซสมยนผคนนยมหนมำท�ำกำรคำขำย
ผำนชองทำงออนไลนกนมำกขน ไมวำจะเปน
ทำงเวบไซต ผำนโซเชยลเนตเวรก เฟซบก
(Facebook), ทวตเตอร (Twitter) หรอแมแต
อนสตำแกรม (Instagram) หลำยคนสำมำรถ
สรำงรำยไดในแตละเดอนหลำยหมนหรอ
หลำยแสนบำทกนเลยทเดยว ซงเปนเรองทดมำกๆ ทคนไทยหนมำใชเทคโนโลย
เปนชองทำงในกำรสรำงรำยไดใหกบตวเอง แตมหลำยคนยงไมรวำ “เมอใดกตาม
ทมรายไดเกดขนกตองมหนาทในการเสยภาษใหกบประเทศ” ดงนน
กำรขำยสนคำไมวำจะเปนชองทำงไหนๆ กตำม ถอวำมรำยได เชน เรำเปดแผง
รำนขำยเสอในตลำดนด เปดรำนขำยของภำยในหำง หรอแมแตกำรเปดเวบไซต
ขำยสนคำ หรอชองทำงอะไรกตำมทมรำยไดเกดขนในประเทศไทยตำงกมหนำท
ตองเสยภำษดวยกนทงสน ดงนน กำรท�ำกำรคำผำนชองทำงออนไลนแลว
ตองเสยภำษจงไมใชเรองใหมเลย เพยงแตวำหลำยๆ คนยงไมรและเขำใจกน
คาขายออนไลนตองเสยภาษอะไรบาง?ผทคำขำยไมวำจะชองทำงไหน รวมทงผำนชองทำงออนไลนตองเสย
ภำษภำยใตกฎหมำยประมวลรษฎำกรเหมอนธรกจอนๆ ไมวำจะเปนภำษ
เงนไดบคคลธรรมดำ ภำษเงนไดนตบคคล ภำษมลคำเพม หรอแมแตภำษธรกจ
เฉพำะ ซงมผลบงคบใชกบทกธรกจรวมถงกำรคำขำยผำนทำงออนไลนดวย
ดงนน เมอมลกคำสงซอเขำมำเจำของเวบไซตตองเสยภำษเงนไดและเมอ
สงสนคำ ลกคำทสงซอกตองเสยภำษมลคำเพมดวย เรำมำลองท�ำควำมรจกกบ
ภำษเงนไดแตละประเภทกนดกวำ
จดประกาย ส...เถาแกออนไลน
56
ภาษเงนไดบคคลธรรมดา เปนภำษทจดเกบจำกบคคลทวไป หรอจำกหนวยภำษ ทมลกษณะพเศษตำมทกฎหมำยก�ำหนด และมรำยไดเกดขนตำมเกณฑทก�ำหนด โดยปกตจดเกบเปนรำยป รำยไดทเกดขนในปใดๆ ผมรำยไดมหนำทตองน�ำแสดงรำยกำรตนเองตำมแบบแสดงรำยกำรภำษทก�ำหนด ภำยในเดอนมกรำคมถงมนำคมของ ปถดไป ส�ำหรบผมเงนไดบำงกรณ กฎหมำยยงก�ำหนดใหยนแบบฯ เสยภำษตอนครงป ส�ำหรบรำยไดทเกดขนจรงในชวงครงปแรก เพอเปนกำรบรรเทำภำระภำษทตองช�ำระ และเงนไดบำงกรณกฎหมำยก�ำหนดใหผจำยท�ำหนำทหกภำษ ณ ทจำยจำกเงนได ทจำยบำงสวน เพอใหมกำรทยอยช�ำระภำษขณะทมเงนไดเกดขนอกดวย
ภาษเงนไดนตบคคล ภำษอำกรประเภทหนงทบญญตไวในประมวลรษฎำกร จดเกบจำกเงนไดของบรษทเปนหำงหนสวนนตบคคล
ภาษมลคาเพม หรอทนยมเรยกกนวำ VAT เปนกำรเกบภำษจำกกำรขำยสนคำหรอ กำรใหบรกำรในแตละขนตอนกำรผลต หรอจ�ำหนำยสนคำหรอใหบรกำรทงทผลตภำยใน ประเทศ และน�ำเขำจำกตำงประเทศ ซงผมหนำทเสยภำษมลคำเพม ไดแก ผประกอบกำร ทเปนผผลตหรอผขำยสนคำหรอใหบรกำรในทำงธรกจหรอวชำชพเปนปกตธระ ไมวำจะ ประกอบกจกำรในรปของบคคลธรรมดำ คณะบคคล หรอหำงหนสวนสำมญทมใชนตบคคล หรอนตบคคลใดๆ หำกมรำยรบจำกกำรขำยสนคำหรอใหบรกำรเกนกวำ 1.8 ลำนบำทตอป มหนำทตองยนค�ำขอจดทะเบยนภำษมลคำเพมเพอเปนผประกอบกำรจดทะเบยน ดงนน เมอเรำขำยสนคำหรอบรกำร เรำเองตองแจงใหลกคำทรำบดวยวำมคำภำษมลคำเพมอยดวยหรอไม โดยจะรวมเขำไปหรอแยกออกมำตำงหำกจำกรำคำสนคำกได และกำรซอขำยสนคำแตละครงจะมกำรออกใบก�ำกบภำษใหกบผซอดวย แตหำกรำยรบจำกกำรขำยสนคำหรอบรกำรต�ำกวำ 1.8 ลำนตอป แมกฎหมำยไมไดก�ำหนดใหตองยนขอจดทะเบยนแตกสำมำรถท�ำไดเชนกน
แลวหากท�าการคาขายกบผซอตางประเทศตองเสยภาษมลคาเพมหรอไม?หำกเรำท�ำกำรขำยและจดสงสนคำใหลกคำในตำงประเทศผำน
ทำงไปรษณยจะไดสทธไมจดเกบภำษมลคำเพม แตถำผประกอบกำร
ไมมหลกฐำนในกำรสงสนคำโดยเจำหนำทศลกำกรจะไมไดสทธดงกลำว
และตองเสยภำษมลคำเพมในอตรำรอยละ 7 ดงนน หำกเรำปฏบต
ตำมขนตอนของกำรจดสงสนคำไปตำงประเทศโดยผำนพธกำรศลกำกร
อยำงถกวธ กจะสำมำรถลดตนทนจำกกำรเสยภำษมลคำเพมได (ลองปรกษำ
ไปรษณยใกลบำนดส)
บทท 3 ธรกจรงถามง...อคอมเมรซ
57
กลำวโดยสรปกคอ หำกท�ำกำรคำขำยไมวำจะเปนชองทำงไหน
และมรำยไดเกดขน กตองมหนำทในกำรเสยภำษเงนไดดวยกน
ทงนน แตอำจจะมควำมแตกตำงกนระหวำงกำรเสยภำษเงนได
บคคลธรรมดำ (ชำวบำนอยำงเรำๆ) และภำษเงนไดนตบคคล
(ในรปแบบของบรษท, หำงรำนตำงๆ) ดงนน เมอถงเวลำสนปกตอง
น�ำเอำรำยรบและรำยจำยทเกดขนไปแสดงและยนเสยภำษเงนได
ตอกรมสรรพำกรวำมเงนไดอะไรบำง เรำจะพบวำเดยวนกรมสรรพำกร
เรมใหควำมส�ำคญกบบคคลธรรมดำทท�ำกำรคำขำยผำนอนเทอรเนต
แลว จะเหนไดจำกแบบฟอรมยนเสยภำษตงแตป 2554 เรมมกำร
ใหระบชอเวบไซตเขำไปดวยตอนยนแบบแลวเชนกน
ตอนนมผประกอบกำรจ�ำนวนมำกยงเขำใจผดในเรองนอย
และในฐำนะของคนไทย เรำควรมควำมเขำใจและท�ำเรองน
ใหถกตอง เพรำะหำกท�ำกำรคำขำยแตไมเขำใจเรองภำษ หำกม
กำรตรวจสอบขนกอำจจะเปนผลเสยตอธรกจอยำงมำกไดเชนกน
ดงนน ถำไมทรำบจรงๆ หรอตองกำรศกษำขอมลเพมเตม
กขอใหปรกษำเจำหนำทของกรมสรรพำกรทเบอร 1161 หรอ
เวบไซต www.rd.go.th
แบบฟอรมการเสยภาษ ทตองระบชอเวบไซตทใชเพอการคา
หนา �
ปภาษ 2556 แบบแสดงรายการภาษเงนไดบคคลธรรมดาสำหรบผมเงนไดกรณทวไป
ภ.ง.ด.90ผมเงนได
ชอ..................................................................................................................................................................................... (ใหระบใหชดเจนวาเปน นาย นาง นางสาว ยศ กองมรดก หางหนสวนสามญคณะบคคล หรอวสาหกจชมชน)
ชอสกล...........................................................................................................................................................................
ชอสถานประกอบการ..........................................................................................................................................
ทอย:อาคาร...............................................หองเลขท.................ชนท............หมบาน.....................................
เลขท.....................................................หมท............ตรอก/ซอย............................................................................
ถนน............................................................................ตำบล/แขวง...........................................................................
อำเภอ/เขต...........................................................................จงหวด.........................................................................
รหสไปรษณย โทรศพท : ทบาน..................................ททำงาน.................................
ชอเวบไซต...................................................................................................................................................................... (ใหระบชอเวบไซตหลกทใชในการประกอบธรกรรม)
ยนปกต ยนเพมเตม
สถานภาพของผมเงนได
(1) บคคลธรรมดา (4) หางหนสวนสามญ
โสด สมรส หมาย
(2) ผถงแกความตายระหวางปภาษ (5) คณะบคคลทมใชนตบคคล
(3) กองมรดกทยงมไดแบง (6) วสาหกจชมชนตาม พ.ร.บ. สงเสรมวสาหกจชมชน พ.ศ. 2548
คสมรส
ชอ.......................................................ชอสกล........................................................ (ใหระบใหชดเจนวาเปน นาย นาง นางสาว หรอยศ)
สถานภาพการสมรส สถานะการยนแบบฯ สมรสและอยรวมกน ตลอดปภาษ สมรสระหวางปภาษ หยาระหวางปภาษ ตายระหวางปภาษ
กรณคสมรสเปนคนตางดาวและไมมเงนไดโปรดระบเลขทหนงสอเดนทาง.....................................................................................................
สญชาต......................................... ประเทศ.....................................................................
เลขประจำตวผเสยภาษอากรเลขประจำตวผเสยภาษอากรวนเดอนปเกด............/.............../............ กรณผมอายตงแต 65 ปขนไปใหกรอกใบแสดงสทธฯ ดวยวนเดอนปเกด................./....................../................ กรณผมอายตงแต 65 ปขนไปใหกรอกใบแสดงสทธฯ ดวย
สอบถามขอมลเพมเตมไดทศนยบรการขอมลสรรพากร โทร. 1161
คำรบรอง
ขาพเจาขอรบรองวารายการทแสดงไวเปนความจรงทกประการ
พรอมนไดแนบหลกฐานใบแสดงสทธฯ และใบแสดงเงนไดฯ
ในเขตพฒนาพเศษเฉพาะกจ (ถาม) รวม.....................ฉบบ
ลงชอ.........................................................................................................ผมเงนได
ลงชอ.........................................................................................................ผแทน
(.........................................................................................................)
ในฐานะเปน...........................................................................................ของผมเงนได
ทอย (ของผแทน)...................................................................................................................
.........................................................................................................................................................
วนท...............................................................................................................................................
สำหรบบนทกขอมลจากระบบ TCL
ภาษทชำระเพมเตม บาท
รหสพรรคการเมอง :การแสดงเจตนาบรจาคภาษทชำระใหพรรคการเมอง :
ผมเงนได ไมประสงคบรจาค ประสงคบรจาคภาษ 100 บาทให คสมรส ไมประสงคบรจาค ประสงคบรจาคภาษ 100 บาทให (ผบรจาคเงนภาษใหพรรคการเมองตองเปนบคคลธรรมดาและมสญชาตไทย)
กรมสรรพากรใหบรการอเลกทรอนกสแบบ ภ.ง.ด. 90ทางเวบไซตของกรมสรรพากรท www.rd.go.th ไดแก
1.การยนแบบ ภ.ง.ด. 90 ชำระภาษ หรอไมมภาษตองชำระ หรอขอคนภาษผานระบบเครอขายอนเทอรเนต
2.โปรแกรมคำนวณภาษเงนไดบคคลธรรมดา
คำรองขอคนเงนภาษ
ขาพเจามความประสงคจะขอคนเงนภาษทชำระไวเกน
เปนจำนวนเงน บาท
ลงชอ.........................................................................................................ผมเงนได
วนท............................................................................................................
สำหรบธนาคาร
ภาษทชำระไวเกน บาท
(1) มเงนไดมาตรา 40 (1) - (8) รวมคำนวณภาษ แยกยนแบบ แยกยนแบบเฉพาะมาตรา 40 (1) (2) มเงนไดมาตรา 40 (2) - (8) รวมคำนวณภาษ แยกยนแบบ (3) มเงนไดมาตรา 40 (1) ประเภทเดยวและแยกยนแบบฯ (4) ไมมเงนได
ลางขอมล
โอกาสได “ลกคาใหม”จากอคอมเมรซ
อยา...ปลอยใหลอยนวล
กญญาณฐ เปรมแสงYes! easy e-Commerce @ ETDA
04
เคลด(ไม)ลบ...การตลาดออนไลน
จดประกาย ส...เถาแกออนไลน
60
ห ล งจากท ไ ด จ ด เตร ยมข อม ล
โดยตอบค�าถาม5W+1Hไปแลวท�าใหไดขอมล
ทส�าคญเกยวกบกลมลกคาและสนคาทตองการ
จะขาย สงถดมาทจ�าเปนจะตองท�ากคอการ
วเคราะหธรกจ รวมทงวางแผนการตลาด
ใหเหมาะสมเพอท�าใหธรกจนนไปส ความ
ส�าเรจหรออาจจะบอกไดว า กอนทจะท�า
ธรกจไดจ�าเปนจะตองร จกตวเองเสยกอน
เนองจาก ในการด�าเนนธรกจนนผทประสบ
ความส�าเรจทางดานยอดขายสวนใหญคอ
ผ ทมการวางแผนการตลาดมาเปนอยางด
ดวยเหตนเองท�าใหการวางแผนการตลาด
เปนหวใจส�าคญอกประการหนงของการ
ด�าเนนธรกจ
บทท 4 เคลด(ไม)ลบ...การตลาดออนไลน
61
4.1 รเรา...สเตปเทพ วางแผนการตลาดออนไลน Online Marketing หรอ e-Marketingเปนสวนผสมแนวความคด
ทางการตลาดและทางเทคนครวมเขาไวดวยกนทงดานการออกแบบ (Design)
การพฒนา(Development)การโฆษณาและการขาย(AdvertisingandSales)
เปนตนตวอยางกจกรรมเชนSearchEngineMarketing,e-mailMarketing,
AffiliateMarketing,ViralMarketingโดยมเปาหมายเพอสรางมลคาเพมใหแก
ธรกจ เนองจากระบบทางอเลกทรอนกสสามารถสนบสนนการรองขอขอมลของ
ลกคาจดเกบประวตและพฤตกรรมของลกคาเอาไวรวมถงการสรางความสมพนธ
กบลกคาไดสงผลตอการเพมและรกษาฐานลกคา(CustomerAcquisitionand
Retention)และอ�านวยประโยชนในการประกอบธรกจอยางครบถวน
ซงมความแตกตางจากการตลาดแบบดงเดม(TraditionalMarketing)
อยางชดเจน โดยการตลาดแบบดงเดมนนจะมกล มเปาหมายทหลากหลาย
จะไมเนนท�ากบบคคลใดบคคลหนงและมกจะใชวธการแบงสวนตลาด(Marketing
Segmentation) โดยใชเกณฑสภาพประชากรศาสตรหรอสภาพภมศาสตรและ
สามารถครอบคลมไดบางพนท ในขณะท e-Marketing จะสามารถครอบคลม
ไดทวโลกเลยทเดยว ดวยเหตน ธรกจตางๆ จงไดใหความสนใจกบอนเทอรเนต
เปนอยางมาก รวมถงไดมการน�าเอาแนวคด e-Marketing มาประยกตใชอยาง
แพรหลายเพอท�าการตลาดออนไลนใหไดประสทธภาพสงสดดงนนลองมาท�าตาม
6ขนตอนของการวางแผนการตลาดออนไลนตอไปนดกนเถอะ
Step 1ก�าหนดวตถประสงคทางการตลาด
Step 2 ก�าหนดกลมเปาหมาย
Step 3ก�าหนดงบประมาณทน�ามาใช
Step 4ก�าหนดแผนกลยทธการตลาดออนไลน
Step 5ด�าเนนการตามแผนการตลาดออนไลน
Step 6วดผลงาน
จดประกาย ส...เถาแกออนไลน
62
Step 1 ก�าหนดวตถประสงคทางการตลาด
สงส�าคญอนดบแรกคงตองลองมานงคดคดแลวกคดใหรอบคอบเสยกอนวา
“เราท�าการตลาดออนไลนไปเพออะไร?” เชน
ตองการน�าเสนอขอมลสนคา/บรการ?
ตองการขายสนคา/บรการ?
ตองการสรางภาพลกษณของธรกจ?
ตองการเพมชองทางตดตอกบลกคา?
ตองการสรางCommunity?
การก�าหนดวตถประสงคทดนนควรมความชดเจนและมงเนนเรองใดเรองหนง
โดยเฉพาะ ไมควรตงวตถประสงคไวหลายขอจนเกนไป และสงส�าคญจงจ�าไวเสมอวา
“วตถประสงคทางการตลาดตอง SMART”
1.Specific(เจาะจง)2.Measurable(วดผลได)
3.Aggressive(ทะเยอทะยาน)
4.Reality(เปนไปได)
5.Timing(ระยะเวลา)
เพอใหเกดความชดเจนในการลงมอปฏบตจรงลองพจารณาดวา“วตถประสงค
การตลาดเหลานคดวาขอไหนเขาทาทสด?”(ถาเนนขายของออนไลน)
1.เพมยอดขายออนไลน1,000%จากปกอนหนา
2.เพมยอดขายออนไลน10%จากปกอนหนา
3.เพมยอดขายออนไลน100% จากปกอนหนา
ค�าตอบคอ “วตถประสงค ขอ 3” ดจะเปนการตงวตถประสงคทมความ
ทะเยอทะยานและเปนไปไดมากทสด ในขณะทขอ 1 เปนการตงวตถประสงคทอาจ
เปนไปไมไดหรอท�าไดยากเกนไปในขณะทขอ2ขาดความทะเยอทะยานไปหนอย
บทท 4 เคลด(ไม)ลบ...การตลาดออนไลน
63
Step 2 ก�าหนดกลมเปาหมาย
เมอไดก�าหนดวตถประสงคทางการตลาดทมความชดเจนและเปนไปไดแลวขนตอน
ตอไปเปนการหากลมเปาหมายใหพบซงสามารถน�าหลก5W+1Hมาใชในการวเคราะหได
วาแตลมกนไปหรอยงวาประกอบดวยเรองใดบางมาทบทวนกนอกสกครง…
1.Who:ใคร? ...คอลกคาของคณ
2.What:อะไร? ...คอสงทลกคาตองการ
3.Where:ทไหน? …ลกคาของคณอยทไหน
4.When:เมอไหร? …ทลกคาตองการคณ
5.Why:ท�าไม? ...ลกคาตองซอของจากคณ
6.How:อยางไร? ...คณจะเขาถงลกคาไดอยางไร
เทคนคงายๆ อยางหนงในการเฟนหาจดแขงของธรกจเราดวยเสยงจากลกคาท
เคยซอสนคาหรอใชบรการโดยตรงกคอ“การท�าแบบส�ารวจออนไลน (Online Survey)”
ซงปจจบนกมผใหบรการมากมายทงทเรยกเกบคาบรการหรอใหบรการแบบฟรๆ อยางเชน
Google Form ทพฒนาโดย Google กสามารถสรางแบบสอบถาม และเรยกดขอมล
การตอบแบบสอบถามแบบออนไลนไดทกททกเวลา
Google Form ส�ำหรบสรำงแบบส�ำรวจออนไลน
จดประกาย ส...เถาแกออนไลน
64
Step 3 ก�าหนดงบประมาณทน�ามาใช
“เงน” ถอเปนเรองใหญตองคดใหรอบดาน จะไดไมสญเงนเปลาเพอ
น�ามาใชในกจกรรมการตลาดออนไลนตางๆ เงนมากหรอนอยจะเปนตวก�าหนด
วธการ อยางไรกตาม แมวาจะ “ไมมเงน” กยงสามารถท�าการตลาดออนไลนได
แตดวยขอจ�ากดนอาจตองอาศยไอเดยสรางสรรค และมการตดตามประเมนผล
อยางใกลชด
เชอวาเงนทใชในกจกรรมการตลาดสวนใหญ คงหนไมพนเรองของ
การโฆษณาดงนนลองมารจกกบ“รปแบบคาโฆษณาออนไลน”กนหนอยดกวา
ซงโดยหลกแลวจะมอยดวยกน3วธคอ
1) Flat Rate เปนการคดคาโฆษณาแบบเหมาจายซงอาจคดเปน
รายวนรายสปดาหรายเดอนหรอรายปกไดตามขอตกลงของเวบไซตผใหโฆษณา
2) CPM (Cost per 1,000 impression)วธนเปนการ
คดคาใชจายตอการแสดงโฆษณาบนหนาเวบไซตครบทก1,000ครง
3) CPC (Cost Per Click) วธนจะไมคดคาโฆษณาแบบเหมาจาย
เพราะในแงของผลงโฆษณาอาจจะมองวาไมค มคากบการลงทนหากไมมผชม
โฆษณา จงเกดเปนรปแบบการโฆษณาแบบ CPC ทจะคดคาใชจายกตอเมอ
มผ“คลก”โฆษณาทปรากฏขนเทานนเวบไซตทใหบรการในรปแบบนเชนGoogle
Adwords,FacebookAds.
Step 4 ก�าหนดแผนกลยทธการตลาดออนไลน
ในขนตอนนใหน�าผลลพธทไดจากการวเคราะหธรกจในขนตอนท1 ถง
3มาใชในการวางแผนโดยควรพจารณาถงประเดนเหลาน
ตองวางกลยทธในการท�าการตลาดออนไลนอยางชดเจน
ก�าหนดรปแบบของสอทใช(Online/OfflineMedia)
เลอกสอพรอมก�าหนดชวงเวลาทเหมาะสม
บทท 4 เคลด(ไม)ลบ...การตลาดออนไลน
65
รปแบบของกลยทธกำรตลำด
Online MediaoBannerAdvertisingoLinkExchangeoe-mailMarketingoPR&PressReleaseoSearchEngineMarketingoAffiliateMarketingoViralMarketingoBlogMarketingoRSSFeedoVDOMarketingoMobileMarketingoLocationMarketingoSocialMarketingoe-Marketplace
Offline MediaoTV/RadiooPrintAds.oOutdoorMediaoPressConferenceoExhibitionoTraining/Seminar
นเปนเพยงตวอยางของรปแบบกลยทธการตลาดทผประกอบธรกจ
มกจะหยบไปใชกนตามความเหมาะสมกบลกษณะธรกจของตน บางธรกจ
มงใชสอออนไลนเปนหลก ในขณะทบางธรกจกเนนใชสอออฟไลน หรอแบบ
ผสมผสานซงไมมสตรส�าเรจตายตวพดงายๆกคออยทกนของเจาของธรกจเองวา
จะมความสามารถในการวางแผนและด�าเนนกจกรรมการตลาดไดโดนใจ
กลมลกคาเปาหมายมากแคไหนแตสงทอยากเนนย�าเปนพเศษกคอวธการสอสาร
ตางหาก เพราะไมวาเราจะเลอกใชสอรปแบบใดกตาม “การตลาดยคใหม
ตองอยกบลกคาตลอดเวลา” (เดยวจะอธบายอยางละเอยดอกครงในบทถดไป)
“พด” ในสงทเราตองการบอกลกคาหรอ
“พด” ในสงทลกคาตองการจากเรา
จดประกาย ส...เถาแกออนไลน
66
มาลองดตวอยางงายๆ ของการสอสารโดยใชค�าโฆษณาเหลาน ถามองในมม
ของลกคาแลวคดวา“ค�าโฆษณาไหน?”…ลกคานาจะสนใจมากกวากน
1. รบจดดอกไมในเทศกาลวาเลนไทน
โทร 0-2123-4567 คลกทน
2. “วาเลนไทน” ปนมอบดอกไมแทนใจใหคนทคณรก
โทร 0-2123-4567 คลกทน
เชอว านกการตลาด
กวา 99.99% ตองเลอกขอ 2
แนนอน (จรงมย?) เพราะเปน
วธการสอสารส�าหรบการตลาด
ยคใหมทมงเนนพดในสงทลกคา
ตองการ ไมใชสงทเราตองการ
บอกลกคานนเอง คราวนมาลอง
ดไอเดยเกๆ ในธรกจทเฟ องฟ
ในเทศกาลแหงความรกกนบางดกวา อยางเชน เวบไซต Valentine-hoken.com
ประกนภยวาเลนไทนไอเดยธรกจสดเจงส�าหรบคนโสด
ในวนวาเลนไทนดเหมอนจะมคน2กลมถกแบงแยกอยางเหนไดชดกลมหนง
คอคนมคกชนฉ�าหวใจกนไปในเทศกาลแหงความรกหารไมวายงมคนอกกลมทไรคชชน
ทญปนจงเกดไอเดยออกประกนภยปองกนการโดดเดยวในวนวาเลนไทน ไอเดยธรกจ
สดเจงส�าหรบคนไรคดวยการเสนอขายกรมธรรมวาเลนไทนส�าหรบคนโสดเพยงเขาไปท
เวบValentine-hoken.comและช�าระคาบรการเพยง550เยนกรอกชอ-ทอยในการ
จดสงสนคาใหครบถวนวาเลนไทนปนกจะไดรบชอกโกแลตพรอมการดแนนอน!
บทท 4 เคลด(ไม)ลบ...การตลาดออนไลน
67
“อยามวแคคด ตองลงมอท�าดวย”
ขนตอนทผานมาเปนเรองของการคดเพอวางแผน ซงหลงจากเสรจ
เรยบรอยแลวจะออกมาเปนแผนปฏบตการ หรอทเรยกกนวา Action Plan
ในขนนสงทส�าคญกคอตองมการด�าเนนการตามแผนอยางเครงครดและหมน
ตรวจสอบและตดตามความกาวหนาเปนระยะๆ โดยสงทควรพจารณากอน
โปรโมตเวบไซตออกไปนนกคอ
พจารณากอนวาตวเองพรอมแลวหรอยง? เชน เนอหาในเวบไซต(C-Content) มแลวหรอยง? มชองทางส�าหรบสรางชมชนหรอไม?(C-Community & Network) ชองทางทจะโปรโมตออกไปคอ ทางไหนบาง (C-Channel) และทส�าคญทสวนใหญมกจะลมกคอ ตองสรางความคกคกของขอมลบนเวบใหพรอมกอนโปรโมตออกไปดวย เทคนคงายๆเชนอาศยเพอนฝงญาตพนองเพอนรวมงานชวยๆกน เขาไปถามเขาไปตอบสรางกระแสบนเวบไซตของเรา
จดเดนของเวบคออะไร? ลองพจารณาวามอะไรดงดดใหลกคา กลบมาหาเราอกเชนเวบนใชPresenterหนาตาดรปสนคาสวยนาซอ หรอมสวนลดทดงดดใจ เพราะหากไรจดขายกเทากบยากทจะ เกดการบอกตออยาลมวาคนสมยนชอบทจะไลคและแชรขอมลดๆ ใหกนและกน ดงนน หากเราสามารถเฟนหาจดขายไดกเทากบ มชยไปกวาครงแลว
สรางเอกลกษณของเวบใหโดดเดน (Web Identity) ควรออกแบบใหสอดคลองกบแบรนดสนคาหรอบรการ หลกการวางแนวคดของตวเวบไซตลกษณะการออกแบบเวบไซต (เชนการเลอกใชส การวางเลยเอาต การออกแบบโลโก และทส�าคญกคอ สไตลการเขยนเนอหาบนเวบไซต
ทเปนเอกลกษณและตองไมซ�าใครตวอยำงกำรออกแบบโลโก กำรใชส และสไตลกำรเขยนเนอหำทเปน
เอกลกษณของ “เจกเมง”
Step 5 ด�าเนนการตามแผนการตลาดออนไลน
จดประกาย ส...เถาแกออนไลน
68
Step 6 วดผลงาน เชอวาการมเวบไซตเดยวนเปนเรองทงายมากเพราะมทงบรการBlogหรอ
เวบไซตส�าเรจรปเตมไปหมดแตจดทนาสนใจคอจะมสกกคนทท�าเวบขนแลวประสบ
ความส�าเรจไดจรงสงหนงทจะท�าใหเวบส�าเรจไดกคอเราตองรจกวดผลทมเปาหมาย
ชดเจนเรามาลองดกนวาการวดผลของเวบไซตจะมวธการและรปแบบอยางไรบาง
การวดผลดานธรกจ (Business Metrics) การวดผลการท�าธรกจบนเวบไซตสามารถวดผลไดไมยาก เราสามารถเกบ
ขอมล และน�าขอมลทไดจากเวบไซตมาวเคราะหวา การคาของเราไดผลเปนอยางไร
เชน การหาผลตอบแทนจากการลงทน หรอทนยมเรยกกนวา ROI (Return on
Investment)เปนการค�านวณทางการเงนงายๆเพอดวาเงนทลงทนนนคมคาหรอไม
การค�านวณคอ น�าก�าไรสทธ หารดวยเงนลงทนทงหมด แลวคณดวย 100 ผลลพธ
จะออกมาเปน%ซงกคอ“อตราผลตอบแทนจากการลงทน”นนเอง
ROI = (Net Profit / Cost) x 100
เชนขายสนคาราคา100บาทได1ชนตนทน80บาท
แสดงวาจะไดก�าไร100-80=20บาท
ROI=(20/80)x100
ROI=25%
แตถาROIตดลบแสดงวาเราขาดทนดงนนจงสรปไดวาROI
ยงเยอะแสดงวาก�าไรเยอะนนเอง
บทท 4 เคลด(ไม)ลบ...การตลาดออนไลน
69
การวดผลดานการใชงานเวบไซต (Usability Metrics) ส�าหรบการออกแบบและพฒนาเวบไซตใหคนเขามาใชงาน บางครงเราไม
สามารถใชวธการวดผลในเชงธรกจทอธบายไปขางตนไดเพราะบางเวบไซตไมไดออกแบบ
มาเพอการคาแตเรากพอจะมวธการวดผลไดเชนกนจากการดสถตการใชงานเวบไซตดงน
ตวอยำงของกำรเกบสถตกำรเขำและใชงำนเวบไซต (ของ Truehits.net)
คนทกลบมาทเวบไซตอกครง (Returning Visitors) เราจะรไดวาเวบไซตของเราม “คนทเคยมาทเวบไซตแลวกลบมาอกครงหรอไม” ดวยเทคโนโลย การใช“คกก(Cookie)”และการใชเครองมอวดผล-เกบสถตเวบไซตกจะท�าใหสามารถรไดทนทไมยากซงหากลกคากลบมาบอยมากเทาไรกหมายถงเวบไซตของเรามความนาสนใจทดงดดลกคาเกาใหกลบมาไดเชนมคนเขาเวบไซตวนละ1,000คน(UIP)มลกคาเกา50คนนนหมายถงReturningVisitors=5%
จ�านวนหนาตอการเปดดตอคน (Pageviews Per Visit) เปนการวดผทเขามาเวบไซตของเราตอครงวา มการเปดหนาเวบไซตกหนา (Pageview) เพราะยงจ�านวนหนาเยอะแสดงวาเวบไซตเรามคนชนชอบมาก
การใชเวลาตอหนา (Time on Page) เปนการวดวาผทเขามาเวบไซตใชเวลาในการเปดหนาเวบไซตของเราตอหนานานเทาไร ทงนมนขนอยกบ รปแบบของเวบไซตดวย เชน เวบไซตขาว อาจจะมการใชเวลาตอหนานานเพราะคนตองใชเวลาอานแตหากเปนเวบบอรดหรอเวบทไมคอยมขอมลคนกจะใชเวลาตอหนานอยลง
เวลาทใชในเวบไซต (Time on Site) เปนชวงเวลาทงหมดทตอผใช 1 คนใชเวลาในเวบไซตเรา โดยทวไปยงนานเทาใดยงด แตสวนใหญแลว เวลาทวไปทคนสวนใหญจะอยในเวบไซต1เวบประมาณ30วนาทถง5นาท
จดประกาย ส...เถาแกออนไลน
70
อตราการออกนอกเวบ (Bounce Rate)คอคาเปอรเซนตของคนทเขามาในเวบไซตแคหนาเดยวแลวกออกจากหนานนไปทนทไมไดกดเขาไปหนาอนๆตอซงมนจะหมายถงคณภาพของเวบไซต หรอเวบไซตของเราอาจไมตรงกบความตองการของ ผทเขามาดงนนการท�าหนาเวบไซตทนาสนใจดงดดคนจะท�าใหอตราการออกนอกเวบ ลดนอยลงเชนมคนเขามายงเวบไซตวนละ10,000คนแตมBounceRate95%นนหมายถงมคนทเขามาเวบไซตของเราจรงๆแค500คนเทานน
การเลกซอของระหวางทาง (Form/Shopping Cart Abandonment Rate) จากการส�ารวจของBizrateและNPDGroupพบวาคนซอของออนไลนสวนใหญจะยกเลกการซอของระหวางออนไลนอยถง75%วธงายๆทจะดวาคนเลกซอของระหวางทางโดยตดตงระบบตรวจสอบเมอมคนคลกเขามาทฟอรมกเรมบนทกเลยและตรวจสอบวาฟอรมแตละฟอรมมการซอของจนจบหรอไมถาจบกจะมการยนยนเทานกจะทราบตวเลขนไดไมยากแลว
Links Clicked (Heat Maps) เปนการศกษาดวาผทเขาทเวบไซตสวนใหญ มพฤตกรรมการคลกตรงไหนบางในหนาเวบไซตซงบรการHeatMapsหรอแผนท วดความรอน จะบอกไดวาจดไหนทคนนยมคลก (สวนไหนคลกเยอะกมสเขม)ท�าใหรไดวาในสวนไหนของหนาเวบทคนนยมคลกชวยใหเราวางต�าแหนงทถกตองและเหมาะสมกบผใชเวบได ดตวอยาง HeatMap ไดท http://truehits.net/clickmap/help.php
การวดจากการมองบอย (Eyetracking) บางครงเราอาจจะไมตองการคน “คลก”ในหนาเวบไซตกไดแตอาจจะตองการ“การมอง”หรออานมากกวาแตจะ ท�าอยางไรถงจะรวาต�าแหนงไหนในหนาเวบไซตของเรามคนดมากทสดดวยรปแบบของ Eyetracking คอการตรวจสอบวาในหนาเวบไซตต�าแหนงไหนมคนดมากสด โดยรปแบบการแสดงผลจะคลายๆHeatMaps
ภำพตวอยำง Heat Map ของเวบแหงหนง ตวอยำงของหนำเวบทท�ำกำรศกษำดวย Eyetracking
บทท 4 เคลด(ไม)ลบ...การตลาดออนไลน
71
ทงหมดนเปนเพยงบางสวนของ “การวดผล” เวบไซตในแตละ
รปแบบ ซงจะชวยใหเราสามารถวดผลทางการตลาดเพอวางแผนงาน
ในอนาคตไดอยางแมนย�ามากขน
เวบไซต ไทย/ตางประเทศ คาใชจาย
Truehits.net ไทย ม
Statmotion.com ไทย ม
Stats.in.th ไทย ฟร!
u-analyzer.com ไทย ฟร!
GoogleAnalytics ตางประเทศ ฟร!
ตวอยำงเวบไซตผใหบรกำรวดสถตกำรใชงำนเวบไซต
เทคนคการวดผลการท�าการตลาดใน Facebook หลายคนทเรมตนท�าการตลาดผาน Facebook คงอยากจะทราบวา
การตลาดทเราท�าผาน Facebook ไดผลตอบรบเปนอยางไรบาง ซงวธทควรท�าคอ
“การวดผล(Tracking)”โดยจะขอเนนไปทการวดผลจากการสราง“หนา(Page)”
ในFacebookกนซงเหมาะสมกบการท�าการตลาดมากกวาการสราง“หนาสวนตว
(Profile)”ทเหมาะส�าหรบเรองสวนตว
1. Facebook Insights นคอเครองมอทFacebookใหมาพรอม
กบตวของ“Page”ทสรางขนมาทนทเปนเครอง
ทจะชวยวเคราะหแนวโนมและพฤตกรรมของคนท
“ชอบ(Like)”หรอเขามาในหนา“Page”วาเขา
เปนใคร เขามาท�ากจกรรมอะไรบาง โดยสามารถ
ตรวจสอบขอมลInsightsไดทhttp://www.facebook.com/insightsเมอเขามา
หนานกจะเปนหนารวมของ “Page” ทงหมดทเราสรางไว และสามารถคลกด
รายละเอยดความเคลอนไหวของกจกรรมตางๆ ภายใน “Page” ไดทนท โดย
FacebookInsightsจะมขอมลแบงออกเปน2สวนหลกๆไดแก
จดประกาย ส...เถาแกออนไลน
72
1) ขอมลของผใช (Users)สามารถดขอมลของผใชงาน(ActiveUser)ทเขามา
ใน“Page”ของเราไดโดยแบงเปนรายวนและยงสามารถดจ�านวนคนท“ชอบ(Like)”
ทเพมเขามาใหม(NewLikes)ในแตละวนรวมถงดวามกคนท“ยกเลก(Remove
Likes)”สวนนสามารถดวาหนาของเราไดรบความนยมมากไดระดบไหน?นอกจากน
ยงดขอมลของผทชนชอบหนาของเราได(Demographic)ไดอกดวยเชนเพศชวงอาย
ประเทศ เมอง และภาษาทใช ซงขอมลสวนนจะท�าใหรวากลมเปาหมาย (Target)
ของเราเปนใครและอยทไหนอกทงยงสามารถดไดวาคนทเขาในหนา“Page”ของเรา
เขามาม“กจกรรม(Activity)”อะไรบางเชนเปดดกหนา(PageViews)หรอดอะไรบาง
เชน วดโอ ภาพ หรอไฟลเสยง ขอมลนจะชวยวเคราะหผทเขามาวาเคามพฤตกรรม
อยางไรและชอบท�าอะไรบางในหนา“Page”ของเรา
ตวอยำงกำรเรยกดขอมลผใชใน Page ผำน Facebook Insights
บทท 4 เคลด(ไม)ลบ...การตลาดออนไลน
73
2) ขอมลการเขามามสวนรวม (Insights)สามารถตรวจสอบไดวาขอมล
ทน�าไปลงประกาศในหนา“Page”มคน“ชอบ(Like)”,“ตชม(Comment)”หรอ
“ยกเลก(Unsubscribe)”ซงจะเปนตววดวาขอมลทประกาศไปนนไดผลตอบรบ
มากนอยแคไหนโดยดวามคนกคนทเขามารวมกจกรรมตางๆในหนาของคณเชน
เขามา “ตอบ (Mentions)”, “ลงประกาศพดคย (Discussion Posts)”, “รวว
(Review)”,“มาลงประกาศบนหนา(WallPost)”หรอแมแตการลงขอมลในรปแบบ
“วดโอ(Video)”ซงหากขอมลมนอยนนหมายถงจ�านวนคนทเขามาไมมปฏสมพนธ
กบหนา“Page”ของเราเทาไหรแตหากมจ�านวนมากกหมายถงคนทเขามามความ
สนใจในหนา“Page”ของเราเปนจ�านวนมากนนเอง
ตวอยำงกำรเรยกดขอมลกำรเขำมำมสวนรวมใน Page ผำน Facebook Insights
บางคนอาจจะงงๆวาท�าไมเมอสราง“Page”มาแลวแตไมสามารถเหน
ขอมลInsightsไดทงๆทเปนAdministratorหรอคนดแลหนาPageซงจรงๆแลว
เราจะเรมเหนInsightsไดกตอเมอมคน“ชอบ(Like)”หนาของเรา30คนขนไป
ขอมลสวนนจงจะแสดงออกมาอตโนมต ส�าหรบคนทตองการน�าขอมลเหลานไป
ท�ารายงานหรอการวเคราะหตอแนะน�าให“ดงขอมล(Export)”ออกมาโดยใช
http://www.facebookinsightsdata.com ซงเปนเวบเอาไวใชในการดงขอมล
พฤตกรรมของผใชออกมาจากInsights…เจงมยละ!!!
จดประกาย ส...เถาแกออนไลน
74
2. ใช Google Analytics ในการวดผล หากเราพดถงระบบวดผลและเกบสถตแลวละกGoogleAnalytics ดจะเปน
บรการตวแรกๆทหลายคนพดถงและเคยใชบรการน�าตดตงในเวบไซตของตนเพอวเคราะห
ยอดคนเขาเวบไซตวามจ�านวนเทาไรอยางไรบางแตทราบหรอไมวาGoogleAnalytics
กสามารถน�าไปตดตงและวดผลสถตคนเขาFacebookของเราไดเชนกนมาดกนเลยวา
ท�ากนอยางไร
1) น�า Google Analytics ใสลงไปใน Facebook โดยไปสมครใชบรการ
GoogleAnalyticsกนกอนนะซงหากใครมGoogleหรอบญชGmail.comกสามารถ
เขาไปใชบรการไดเลยทwww.google.com/analyticsหลงจากนนเขาไปทAnalytics
Accounts>+Addnewprofileเมอเขามาแลวกรอกขอมลลงไปในการเรมสมครจะ
ตดตามขอมลเวบไซตใหมในทนคอFacebookสงทเราตองการคอรหสระบตวเวบไซต
จะมลกษณะเชนUA-2520096-3
กำรตดตง Google Analytics ขนตอนท 1/3
กำรตดตง Google Analytics ขนตอนท 2/3
2) สรางหนาวดสถตบน Facebook
เพราะการใสCodeจากทอนๆลงไปในFacebook
ไดนนตองไปเปดหนาใหมขนมาเสยกอนโดยในชอง
คนหาบนFacebookใหพมพค�าวาStaticFBML
หรอเขาจากหนานกได http://staticfbml10.
blogspot.com/p/fbml-codes.html จากนน
คลกเลอกSTATICFBMLอนใดอนหนง
บทท 4 เคลด(ไม)ลบ...การตลาดออนไลน
75
3) เลอก Page ทตองการตดตงสถต
และคลกปมAppPageTabจากนนกแคใสCode
ทไดจากขนตอนทผานมาลงในชองวาง และคลก
ปมSaveSettingกเปนอนเสรจพธ
เมอตดตงเสรจเรยบรอยแลวใหรอ
ประมาณ24ชวโมงเพอใหGoogleAnalytics
เขามาเกบขอมลใน Facebook ของเรา แลวจะ
ท�าการรายงานจ�านวนคนเขาชมอยางละเอยด
แบบเจาะลกมากกวาFacebookInsightsเสยอก
กำรตดตง Google Analytics ขนตอนท 1/3
กำรตดตง Google Analytics ขนตอนท 2/3
กำรตดตง Google Analytics ขนตอนท 3/3
ตวอยำงหนำรำยงำนใน Google Analytics
ทงหมดน คอ 2 วธทจะชวยใหเราสามารถวดผล
การท�างานของ Facebook Page ไดอยางงายดาย ซงการ
วดผลจากระบบเกบสถตเหลานเปนเครองมอส�าคญทจะ
ท�าใหเราทราบถงพฤตกรรมเชงลกของสมาชกวาพวกเขา
มพฤตกรรมอยางไร? และเราจะตอบสนองความตองการ
เหลานนไดอยางไร? ลองเรมเกบขอมลสมาชกของ Page
ใหมากขน แลวเราจะรจกและเขาใจลกคาของเราแบบไมตอง
คดเองเออเองอกตอไป นแหละคอพลงททรงอานภาพของ
การตลาดออนไลนทสามารถวดผลไดอยางแทจรงนนเอง
จดประกาย ส...เถาแกออนไลน
76 เวบไซต Alexa เครองมอศกษำคแขงขนออนไลน
4.2 รเขา...ศกษาคแขงออนไลน ท�าไดแคคลก
หนงในกลยทธสความส�าเรจทางธรกจ คอ การศกษาขอมลของ
คแขงขน หรอทเรยกกนวา “ลวงความลบของคแขง” ในโลกการตลาดออนไลน
กเชนเดยวกนนกการตลาดออนไลนกตองการจะทราบขอมลของคแขงเชนกน
ดงนน สถตของผเขาชมเวบไซตเปรยบเทยบกบค แขงจงมความส�าคญ
เปนอยางมาก เพราะท�าใหสามารถวเคราะหไดถงประสทธภาพการตลาดออนไลน
เมอเทยบกบคแขง
เราสามารถลวงความลบเวบไซตคแขงดวยเครองมอ
ทชาญฉลาดอยางเชน Alexa.com ทท�าใหสามารถ
ทราบสถตการเขาชมเวบไซตคแขงได Alexa อยภายใต
การบรหารของเวบe-CommerceรายใหญคอAmazon.com
โดยจะรวบรวมขอมลการใชเวบไซตของผใชอนเทอรเนตทตดตง
ToolbarของAlexaแลวน�ามาสรปเปนภาพรวมของการใชอนเทอรเนตทวโลก
การใชงาน Alexa นนงายมาก เพยงแตเราเขาสเวบไซต Alexa.com
แลวปอนURL ของเวบทตองการขอมล เพยงเทานกจะไดขอมลสถตการเขาชม
เวบไซตนนๆ แลว ยงเวบไซตทไดรบความนยมสงเทาไร ขอมลสถตกจะมความ
แมนย�ามากยงขนเทานนแถมยงสามารถเปรยบเทยบกบเวบไซตตางๆพรอมกน
ไดอกดวยโดยขอมลทจะไดคอ
บทท 4 เคลด(ไม)ลบ...การตลาดออนไลน
77
อนดบของเวบไซตเทยบกบอนดบโลกและประเทศนน โดยจะไดตวเลข
เปนสดสวนของผเขาชมเวบไซตทวโลกเชนFacebookมผเขาชมรอยละ
41.37ดงนนเราจะตองน�าตวเลขนไปคณกบจ�านวนผใชงานอนเทอรเนต
ทวโลกกจะไดจ�านวนผเขาชมในแตละวน
จ�านวน PageviewsเราจะไดเปนตวเลขสดสวนของPageviewsเทยบกบ
จ�านวน Pageviews ทผใชอนเทอรเนตทวโลกเขาชม โดยน�าตวเลขน
ไปคณกบจ�านวนPageviewsทงหมดของโลกกจะทราบจ�านวนPageviews
ตอวนเชนกน
จ�านวน Pageviews ตอผเขาชม สถตนเรมนาสนใจมากยงขน เพราะ
จะบอกถงคณภาพของเนอหาเวบไซต ยงตวเลขของ Pageviews ตอ
ผเขาชมมากเทาไรเวบไซตของเรากมคณภาพมากเทานนเชนPizzaHut
(www.PizzaHut.co.th) มจ�านวน Pageviews ตอผเขาชมเทากบ 5.1
เทยบกบThePizza(www.Pizza.co.th)ทมPageviewsตอผเขาชมเพยง
1.8ดงนนเวบไซตทมจ�านวนPageviewsตอผเขาชมสงกวายอมสรางโอกาส
ทางการขายไดสงกวาเชนกนและบงบอกถงคณภาพของเวบไซตนนๆดวย
Bounce Rate เปนสถตทแสดงใหเหนถงสดสวนผเขาชมทดหนาแรก
ของเวบไซตแลวออกจากเวบไซตนนทนทหรองายๆคอดเพยงหนาเดยว
แลวไมไดดหนาตอไป ยงสดสวนของ Bounce นอยเทาไร คณภาพ
ของเวบไซตกดมากขนเทานน การออกแบบเวบไซตมผลอยางมากตอ
สดสวนBounceและการใชLandingPageทถกตองส�าหรบสอโฆษณา
ออนไลนกมผลอยางมากเชนกน เชน เวบไซต FuturePark.co.th ม
Bounce เทากบ 26.3% เปรยบเทยบกบเวบไซต CentralPlaza.co.th
ทมBounce50%กหมายความวาเวบไซตFutureParkมผเขาชมใน
หนาถดไปสงกวาหรอมการน�าเสนอในหนาแรกไดดกวาหากพจารณาในแง
ของสอโฆษณาแลว เวบไซต Future Park ยอมมความคมคากวาในการ
ลงสอโฆษณา เพราะวาผเขาชมมโอกาสชมในหนาถดไปสงกวา จงสราง
โอกาสการขายไดสงกวา
จดประกาย ส...เถาแกออนไลน
78
Time on Site หรอเวลาเฉลยตอผเขาชมในเวบไซตนนแนนอนวายงใชเวลา
นานแคไหนกยอมเปนผลดตอเวบไซตนนๆซงกหมายถงโอกาสทจะมรายได
เพมขนนนเอง
Search % หมายถง สดสวนของผเขาชมทมาจากการคนหาใน Search
Engine ยงมสดสวนมากเทาไร กหมายถงประสทธภาพของสอโฆษณา
SearchEngineทดนนเองหรอมผเขาชมมาจากSearchEngineทมากกวา
นอกเหนอจากจะรขอมลของเวบไซตคแขงมากขนแลวยงสามารถ
ทราบถงสถตของเวบไซตอนๆ ทวโลกในแตละหมวดหมสนคา เพอเปนการ
เปรยบเทยบคณภาพกบเวบไซตในธรกจเดยวกนทวโลก เราสามารถเลอกเมน
TopSiteแลวไปยงหมวดหมเดยวกบธรกจของเราจะเหนเวบไซตทอยในอนดบ
ตนๆของโลกเราสามารถใชขอมลสถตของเวบไซตเหลานนเปนเปาหมายในการ
ปรบปรงเวบไซตของเราใหดยงขนดวย…ขอดของ Alexa อกอยางทส�าคญมาก
กคอ ฟร! แบบไมมคาใชจายใดๆ ในการเรยกดขอมลสถตเหลาน ดงนน
อยารอชา ลงมอใช Alexa ศกษาเวบคแขงดสวาคณหรอเคาทเจงกวากน!
นเปนเพยงหนงเครองมอทน�ามาแนะน�ากน แตกยงมเครองมออนๆ
ทสามารถน�ามาวเคราะหคแขงของเราอกมากมายอยางเชนwww.archive.org
เวบไซตทจะชวยยอนเวลาใหเราไดเหนพฒนาการของเวบไซตในอดตทผานมา
หรอwww.prchecker.info ซงเปนเวบไซตจดล�าดบคณภาพเนอหาโดย
Googleและนอกจากเครองมอออนไลนเหลานกยงมเทคนคอนๆทจะท�าใหเรา
รจกคแขงไดมากขนอยางเชน
หมนเขาไปเยยมชมเวบไซตคแขงขนบอยๆ
รบขอมลขาวสารของคแขงผานMailingList(ถาม)
เขารวมWebboardของคแขง(ศกษาพฤตกรรมลกคาของคแขง)
ศกษาขอมลทางการเงนของคแขงขน(www.dbd.go.th)
ปลอมตวเปนลกคาผานชองทางตางๆเชนChat,e-mail,Facebook,
บทท 4 เคลด(ไม)ลบ...การตลาดออนไลน
79
4.3 รรอบ...เทคนคคาขายออนไลน ส�าหรบการตลาดออนไลนมความแตกตางจากวธการ
ตลาดแบบดงเดมทใชในการคาขายปกตอยบาง ตรงทพยายาม
สอสารโดยตรงไปยงผซอโดยใชสอกลางคออนเทอรเนต ดงนน
เทคนคการท�าการตลาดออนไลนจงเปนการใชเครองมอตางๆ
เพอใหเราสามารถเขาถงลกคาไดโดยตรง โดยวธการตางๆ
ทนยมกนในการท�าการตลาดออนไลนมทงหมด6วธการดงน
1. “เทคนค SEO” ใส Keyword ใหโดน Search เทคนคการท�าSearch Engine Optimization หรอ SEO มจดมงหมาย
หลกคอการท�าใหเวบไซตถกคนพบโดย Search Engine ในอนดบตนๆ ซงหาก
ประสบความส�าเรจกจะท�าใหเวบไซตของเราเขาถงลกคาได โดยการท�าSEOมปจจย
ประกอบเพยงไมกสวนเชน
Keyword เปนค�าส�าคญทควรแสดงอยในเวบไซต การเลอกใช Keyword
นบเปนสวนส�าคญอยางมากทจะท�าใหเวบไซตท�าอนดบในผลการคนหาได
ดงนน จงควรเลอก Keyword ใหเหมาะสม เพอทจะไดน�าเสนอเนอหาได
อยางลงตวนนเอง
ชอเรอง หรอ Title ของเนอหาในเวบไซต ถอเปนอกสวนประกอบส�าคญ
อยางมากซงควรจะมค�าส�าคญทตองการเปนองคประกอบรวมอยดวยและควร
ทจะบงบอกเปาหมายของเนอหาใหเหมาะสม ทงนขนอยกบความตองการ
น�าเสนอของเราเปนหลก
เนอหายอ หรอ Description หรอบทเรมตนของเรองแบบยอ ควรจะม
Keyword ของเนอหาทตองการอยในสวนเนอเรองแบบยอน ทงนเพอให
สามารถท�าอนดบไดดขนในการคนหา โดยหลกการนนเนอเรองยอถอเปน
สวนจงใจเพอใหผพบเหนสนใจอยากจะอานหรอเขามาดรายละเอยดตางๆ
ทงนรวมไปถงการแนะน�าสนคาหรอบรการตางๆดวย
จดประกาย ส...เถาแกออนไลน
80
รายละเอยดของเรองทตองการน�าเสนอ คอสวนหลกของเนอหาท
ตองการตามKeywordทงนควรมการแบงวรรคแบงตอนใหเหมาะสม
รวมถงมความยาวทเหมาะสมอกดวย โดยปกตทวไปแลวเนอหาท
น�าเสนอไมควรนอยกวา1หนากระดาษA4หรอไมควรนอยกวา500ค�า
จงจะถอวาเปนเนอหาทดและเหมาะสม แตทงนไมไดหมายรวมถง
สนคาหรอบรการ เพราะสนคาหรอบรการในบางครงกไมไดมเนอหา
มากมายถงขนาดนน
จะเหนไดวา Keyword นนมความส�าคญมาก ซงเทคนคการคนหา
Keyword ท�าไดหลายวธ เชน
พจารณาจากความตองการของลกคาวาเมอลกคาตองการจะซอสนคา
ของเราจะใชค�าคนวาอะไร
ใช Keyword ในหลายรปแบบ เชน ค�าศพทรปเอกพจน พหพจน
หรอแมกระทงการพมพผด
พจารณา Keyword จากเวบของคแขงขนทางธรกจ
ใชพนทหรอชอเมองเขาไปรวมกบ Keyword จะท�าใหไดค�าทเฉพาะ
กบสถานทและกลมลกคามากยงขน
ศกษาความโดดเดนของ Keyword จากเวบไซต http://truehits.net/
trendและhttp://directory.truehits.net/keyword.php
บทท 4 เคลด(ไม)ลบ...การตลาดออนไลน
81
หลงจากทไดเลอกค�าส�าคญและคดขอความอนๆดงทอธบายไปแลว
ขนตอนถดไปคอการน�าเอาค�าส�าคญเหลานนไปวางไวในเวบไซตของเรา
ซงมหลกการดงน
ใส Keyword ในสวน Title ของหนาเวบ เนองจากการใสKeyword
หรอค�าส�าคญในหนาเวบไซตในสวนของTitleหรอชอเวบไซตจะชวย
ท�าใหSearchEngineรวาเวบไซตหนานนๆมขอมลเกยวกบอะไร
ซงขอมลนจะแสดงอยในต�าแหนงดานบนสดของเวบเบราวเซอร
ซงต�าแหนงนถอเปนปจจยทส�าคญสวนหนง
ใส Keyword ในสวนดานบนของเวบไซตและเนนดวยตวหนา
เพอให Search Engine รวานคอค�าทตองการเนนและใหความ
ส�าคญเปนพเศษ
ใส Keyword ใหหนาแนนภายในหนาเวบไซต เพราะการทม
Keywordซ�าหลายๆค�าในหนานนๆหมายถงหนานนๆของเวบไซต
มขอมลและเรองราวทเกยวกบค�าๆนนซงSearchEngineใหความ
ส�าคญกบสวนนเชนกนซงควรจะมการซ�าๆกนของKeywordใน
1หนาเวบแตไมควรเกน20%ของหนา
ตวอยางของการท�าSEOเชนเวบไซตwww.hosttook.comตองการใหผคนหา
ทหาค�าวา “โฮสตงราคาถก” หาเจอในหนาแรกๆ ของ Google กตองไปก�าหนด Title
KeywordและDescriptionในเวบไซตของตนใหมค�าวา“โฮสตงราคาถก”แทรกอยดวย
โดยหากพจารณาHTMLของเวบไซตนจะพบโคดHTMLดงน
จะพบวาผท�าเวบไซตนท�าการเพมค�าส�าคญเกยวกบค�าวา“โฮสตงราคาถก”หรอ
ค�าวา“Hostingราคาถก”อยทงในสวนTitleKeywordและDescriptionของเวบไซต
เมอมผคนทตองการเชาโฮสตงเพอท�าเวบไซตซงมกจะคนหาดวยค�าวา “โฮสตง” หรอ
“โฮสตงราคาถก”หรอ“hostingราคาถก”
หรอ“host ราคาถก” เปนตน google
กจะน�าเวบนขนมาแสดงใหผคนหาไดเหน
ดงรปทเมอคนหาดวยค�าวา “โฮสตง
ราคาถก” แลว www.hosttook.com
จะไดรบการคนเจอเปนล�าดบแรก
ตวอยำง HTML ของกำรใสค�ำส�ำคญเพอท�ำ SEO
จดประกาย ส...เถาแกออนไลน
82
ส�าหรบการท�า SEO นมเครองมอใหความชวยเหลออย บนโลกออนไลน
มากมายตวอยางเชนwww.seocentro.comซงเปนเวบไซตทมเครองมอในการท�าSEO
ทหลากหลายดงน
Meta Tag AnalyzerเปนหนาทใหเรากรอกURLแลววเคราะหวาKeyword
ทไดใสไปในเวบไซตของเรานนมคณภาพและจะท�าใหประสบความส�าเรจเพยงใด
สวนTitleและสวนอนๆของเวบไซตมความยาวและมขอความทเหมาะสมเพยงใด
Rank CheckerเปนการทดสอบวาKeywordของเรานนจะท�าใหเวบไซต
ตดอยในอนดบทเทาไหรของเวบไซต Search Engine กคอ Rank Checker
จะท�าหนาทเสมอนเปนSearchEngine เพอชวยใหเราวเคราะหวาKeyword
ทเราเลอกจะมผลดเพยงใด
Pagerank Check ซงคา Pagerankจะเกบจากผใชอนเทอรเนตทวโลก
ทไดท�าการตดตง Google Toolbar ไว ซงท�าให Google สามารถรวบรวม
สถตการเขาถงหนาเวบไซตตางๆ และมาสรปเปนคา Pagerank ได โดยท
คาPagerankนจะมคะแนนเตม10
Keyword Suggestion เปนเครองมอทชวยในการเลอกKeywordอนๆ
ทใกลเคยงกบ Keyword ทเราเลอกไว เชน หากเราเลอกค�าวา “Kindle”
เมอกรอกค�านลงไปในKeywordSuggestionระบบกจะท�าการแนะน�าKeyword
อนๆทใกลเคยงกนออกมา
หลกการเบองตนของการท�าSEOและเครองมอออนไลนเหลานจะมสวนส�าคญ
ในการท�าใหการท�าธรกจคาขายออนไลนประสบความส�าเรจได
ผลของกำรท�ำ SEO ท�ำใหเวบไซตไดรบกำรคนเจอดวย Search Engine
บทท 4 เคลด(ไม)ลบ...การตลาดออนไลน
83
2. “เทคนค PPC” จายเมอคลก PPC หรอ Pay Per Click แปลวา “จายเมอคลก” ซงเปนสวนหนงของ
การท�าการตลาดกบSearchEngineมชอเรยกแตกตางกนการท�า PPC คอ การซอ
โฆษณากบทาง Search Engine โดยโฆษณาของเราจะตดทหนาแรกของ Search
Engine ท�าใหคนทคนหาสามารถเจอเราไดทนทในอนดบตนๆ เชน Google
Adwords ของ Google หรอ Facebook Ads. ของ Facebook
การท�าการตลาดดวย PPC แมวาเปาหมายจะเปนในลกษณะเดยวกนกบ
การท�าSEOคอการทท�าใหเวบไซตของเราไดรบการคนเจอเปนล�าดบแรกๆของเวบไซต
Search Engine แตผลลพธทไดจะตางกน ดงตวอยางในรปกอนหนานเมอท�าการ
คนหาดวยค�าวา “โฮสตงราคาถก” ผลลพธทไดจะแบงออกเปน 2 สวนดวยกนคอ
สวนทโฆษณาโดย Google (สวนทางดานขวา และสวนทพนหลงมส) และสวนท
คนเจอโดยGoogle(สวนทเหลอทพนหลงสขาว)โดยการท�า PPC จะท�าใหเวบไซต
ของเราปรากฏบรเวณโฆษณา แตการท�า SEO เวบไซตของเราจะปรากฏในสวน
ท Google คนเจอ ในสวนของ Facebook Ads. นนจะแสดงผลในดานขวาของ
ตวอยำงกำรแสดงผลของ Facebook Ads.
การท�า PPC นนมขอดหลายขอดงตอไปน เพมคนเขาเยยมชมเวบไซตขนอยางมาก เหมอนเปดหนารานแลวมคนเหนเปนจ�านวนมาก จงเพมโอกาสในการขายสนคาหรอบรการไดมากขนเหมาะส�าหรบผประกอบการ SMEs ทเพงเปดรานคาออนไลนใหมและ ยงไมมใครรจก
ประหยดคาใชจาย เปนการลงทนทคมคาเพราะถกกวาสอโฆษณาประเภทอนๆ เชน สอโทรทศน สอวทย เหมาะส�าหรบผประกอบการ SMEsทม
งบโฆษณาสคแขงรายใหญๆไมได
จดประกาย ส...เถาแกออนไลน
84
ท�างาน 24 ชวโมง 7 วนหรอเลอกวนเวลาโฆษณาไดแสดงผลใหเวบไซต
ของเราตลอดเวลา หรอตามแตธรกจ เชน ธรกจทองเทยวอาจท�าการ
โฆษณาเฉพาะวนศกร-อาทตย เนองจากคนจะคนหาแหลงทองเทยวกน
ในวนดงกลาวท�าใหประหยดคาโฆษณาได
ตรงกลมเปาหมายทสดเพราะผใชอนเทอรเนต(InternetUser)ทท�าการ
คนหาขอมลดวยSearchEngineเชนGoogleนนหมายถงลกคาก�าลง
ตองการหรอมความสนใจเกยวกบสนคาหรอบรการของเราอย แลว
จงใชค�าคนหาทมความเกยวของกบสนคาและบรการของเราเมอเวบไซตเรา
ปรากฏขนมาในอนดบตนๆท�าใหลกคาเขาไปเยยมชมเวบไซตของเราและ
มแนวโนมการซอเพมสงขน
ขนภายใน 30 นาท เหมาะส�าหรบผประกอบการSMEsทตองการขาย
สนคาทนทโดยไมตองรอใหWebsiteตดอนดบแตอยางใด
ก�าหนดพนทและภาษาได เหมาะกบการตลาดทตองการโฆษณาเฉพาะ
พนท
วดผลไดงายและรวดเรว ดสถตตางๆ ไดตลอดวามคนเขามามากนอย
เพยงใดและต�าแหนงใด
หากตองการทราบวธการท�าการตลาดรปแบบนเพมเตมสามารถศกษาไดทhttp://www.google.com/adwords/ส�ำหรบ Google Adwords และhttps://www.facebook.com/business/connectส�ำหรบ Facebook Ads.
การท�า PPC กบเวบไซตเหลานนน เราจะตองสมคร
สมาชกกบเวบไซตขางตน และเลอกรปแบบคาใชจายวา
เมอมการแสดงผลโฆษณาเวบไซตของเราและมการคลกเขามา
ทเวบไซตเราจะตองจายใหกบเวบไซตขางตนเทาไหร PPC
จงเปนการท�าการตลาดทมคาใชจาย ซงตองวางแผนใหดเพราะ
หากมการคลกเขามาทเวบไซตของเราแตไมมการซอสนคา
เทากบการจายคาบรการโดยทไมมรายไดใดๆ เลย
บทท 4 เคลด(ไม)ลบ...การตลาดออนไลน
85
ไวรอล มารเกตตง (Viral Marketing) คอ เทคนคการท�าการตลาดคลายกบการใชกลยทธแบบปากตอปาก ซงหลกส�าคญคอ การผลกดน สงเสรมใหลกคาทรบรขาวสารเกยวกบผลตภณฑบรการของเราไปบอกตอยงคนอนๆ เพอสรางความตระหนกถงสนคาและบรการของเรา
ขนตอนการท�าไวรอล มารเกตตง (Viral Marketing) มดงน
เลอกกลมคนจ�านวนหนง เพอเปนจดเรมตนของการประชาสมพนธ
แบบปากตอปาก
สงขาวสารเกยวกบผลตภณฑ บรการ การโฆษณาและสงเสรม
การตลาดตางๆไปยงคนกลมน
ผลกดนใหเกดการสงตอไปยงบคคลกลมอนๆใหมากทสดซงกคอ
การทขาวสารของเรากจะเขาถงตวผรบมากทสดเชนกน
3. “เทคนค Viral Marketing” ปากตอปากออนไลน การประสบความส�าเรจในการท�าธรกจนน นอกจากการท�า การตลาดทดทท�าใหสนคาและบรการของเราเขาถงกลมลกคาแลวปจจยหนง ทจะท�าใหประสบความส�าเรจไดกคอ การเลากนปากตอปากของกลมลกคา เราคงจะเคยไปรานอาหารตางๆ ตามค�าแนะน�าและค�าบอกเลาของเพอน หรอแมแตจากคนทไมรจกบนอนเทอรเนตหรออาจจะเคยซอสนคาตามการรวว หรอแนะน�าของบคคลตางๆโดยทอาจจะไมเคยไดทดลองใชมากอนจะเหนไดวา การบอกเลากนแบบปากตอปากนนสงผลตอความรสกของผซอและชวยใหผซอ ตดสนใจเพอซอสนคาได
ตวอยำง Viral Marketing: ปฏบตกำรหยดโลก Thailand Freeze
Day by Viral Thai
จดประกาย ส...เถาแกออนไลน
86
เทคนคทจะท�าใหไวรอล มารเกตตงประสบความส�าเรจคอ การผนวก ไวรอล มารเกตตงเขากบสอสารทางการตลาดรปแบบเดมๆ ทเคยใชกนอย ไมวาจะเปนสอวทย โทรทศน บลบอรด แผนพบ ฯลฯ การผสมผสานเทคนคการตลาด เหลานจะท�าใหผลของการสงขอมลขาวสารไปยงกลมเปาหมายจ�านวนมากขน อตราการสงตอของผรบขาวสารกจะสงขนมากกวาแคเพยงการใชการตลาดแบบปากตอปากเทานน อยางไรกตาม การใชสอการตลาดรปแบบเดมเชนสอโทรทศนนนอาจจะ มคาใชจายทสงเกนความสามารถของบางธรกจ แตเนองจากการทเทคโนโลย กาวไกลไปมากยงขนท�าใหมเครองมอใหมๆในการกระตนการสงตอขอมลมากขนเชน โซเชยลเนตเวรกบนอนเทอรเนตกมสวนชวยใหไวรอล มารเกตตงประสบความส�าเรจได ดงจะเหนไดจากปจจบนนเรามการเผยแพรรปภาพหรอวดโอทเกยวของกบสนคาหรอบรการและความรตางๆบนโซเชยลเนตเวรกทสามารถกระจายขอมลขาวสารไปยงกลมบคคลไดในวงกวางอยางรวดเรว
4. “เทคนค Affiliate Marketing” ขายผานนายหนาออนไลน Affiliate Marketing เปนวธการทใหผใชอนเทอรเนตอนๆ มาท�าหนาทเปนนายหนาเพอเสนอขายสนคาและบรการแทนใหกบธรกจของเรา ขอดของกลยทธนอยทลงทนต�าและถาหากมเครอขายสมาชกทใหญพอกจะสามารถจ�าหนายสนคาไดเรวและเขาถงผบรโภคในสวนทลกทสดได องคประกอบของการท�า AffiliateMarketing นนเปนดงรปดานลาง ซงจะเหนไดวาAffiliate เปนเหมอนกบนายหนาทใหลกคา (Customer) เขามาเพอท�าการซอสนคาของเรา โดยเราจะตองจายคาจาง (Commission) กลบไปให
กำรท�ำ Affiliate Marketing
บทท 4 เคลด(ไม)ลบ...การตลาดออนไลน
87
ขนตอนของการท�า Affiliate Marketing นนม ดงน
สรางเครอขายนายหนา หรอ Affiliate Partner ของตนเอง โดยอาจจะใช วธการตดตอรบสมครโดยตรง ซงจะมผลดตรงทสามารถลดตนทนคาใชจายไดบางสวนหรอจะเลอกใชบรการของเวบไซตทเปดใหคนเขามาท�าAffiliateMarketingกไดแตวธหลงนอาจจะตองเสยคาใชจายดวยสวนหนงตวอยางเวบไซตลกษณะนไดแกเวบไซตCommissionJunction
ก�าหนดคาตอบแทนแก Affiliate Partner รวมไปถงวธการท�าตลาดทเหมาะสม ส�าหรบสมาชกแตละราย Affiliate Marketing จะประสบความส�าเรจได ผประกอบการตองตงเงอนไขทนาสนใจเสยกอน เพราะ Affiliate Partnerจะกระตอรอรนและสรางยอดขายใหกบผประกอบการไดอยางเปนกอบเปนก�า กตอเมอพวกเขามแรงกระตนจากคาคอมมชชนเปนแรงผลกดน
ตวอยางหนงของเวบไซตทขายสนคาออนไลนและประสบความส�าเรจดวย วธการของAffiliateMarketingกคอwww.amazon.comทมAffiliateProgram เพอใหคนทวไปมาสมครเปนนายหนาและรบรายไดจากAmazonดวยวธการนท�าใหผคน ทวโลกสมครเปนนายหนากบเวบไซตAmazonซงท�าใหAmazonไดลกคาและรายได ทมากขนตวอยางรปดานลางหนาเวบไซตAffiliateของAmazonซงเมอลกคาเขามา ทหนาเวบนและคลกปมAddtoCartกจะท�าการเชอมโยงไปยงเวบไซตของAmazon เพอใหลกคาซอสนคาท Amazon ซงในการนจะท�าให Amazon ไดรายไดจากลกคา และนายหนาจะไดรบสวนแบงรายไดนนดวยเชนกน ถงแมการท�าธรกจดวย Affiliate Marketing โดยผาน Affiliate Partner จะมผลดแตกมความไมแนนอนคอนขางสง เพราะ Affiliate Partner ไมไดรบงานจากเราเพยงรายเดยว นนหมายความวาหากมใครทพรอมจะใหคาคอมมชชนและ ผลประโยชนทมากกวาพวกเขากจะใหความสนใจเปนพเศษดงนน เรากตองเรมสรางความสมพนธกบAffiliatePartnerแตเนนๆ
ขอดอกอยางหนงของ Affiliate Marketing กคอ เราจะมตนทนการจ�าหนายทแนนอน เพราะสามารถก�าหนดคาคอมมชชนทจะจายใหกบAffiliatePartnerไดท�าใหผประกอบการตดปญหาความกงวลดงกลาวแลวเอาเวลาไปทมเทใหกบเรองอนๆ เชน การบรหารจดการการพฒนาคณภาพผลตภณฑ การปรบปรงตนทนการผลตฯลฯไดตวอยำงหนำเวบไซต
Affiliate ของ Amazon
จดประกาย ส...เถาแกออนไลน
88
5. “เทคนค Guerrilla Marketing” ซมตแบบกองโจร แนวทางหนงในการท�าธรกจใหเหนอคแขงกคอท�าอยางไรกไดใหไดเปรยบเหนอคแขง โดยจะตองใชโอกาสทมในตลาดใหมประสทธภาพ และก�าจดอปสรรคทมไปใหได ดงนน แนวทางการประชาสมพนธหรอการตลาดทดกคอ การทท�าใหลกคามองเหนวาสนคาของเรานนโดดเดนและดกวาสนคาของคแขง “Blair Witch Project” เปนตวอยางอนดของแคมเปญประชาสมพนธทจะชใหเหนวา Guerrilla Marketing ไมใชเรองใหมและสามารถใชไดกบทกอตสาหกรรม ดงเชนภาพยนตรสยองขวญตนทนต�าเรองนเรมตนดวยเงนเพยง$35,000ทนาแปลกกคอเปนหนงสยองขวญทแทบไมมเลอดไมมสตวประหลาดและปราศจากความรนแรงแตหนงเรองนกลบโดงดงไปทวโลกนอกจากความแปลกใหมแลวปฏเสธไมไดวาสวนหนงมาจาก การโปรโมตทสรางจดสนใจกอนภาพยนตรเรองนจะเขาฉายเวบไซตwww.blairwitch.com มการใหขอมลเรองต�านานปาตองค�าสาปและจ�านวนคนทเสยชวตในปานแตละป คนทไมรขนตอนการสรางหนงเรองนมากอนกเชอหวปกหวป�าวา“ปานสยองจรง”โดยทใน เวบไซตไมตองใสตวอยางหนงแตนนยงท�าใหคนอยากดปจจยสความส�าเรจกคอเสนแบงระหวางความจรงกบนยายทมงานของหนงเรองนไมเคยฟนธงวาปาแหงนมสตวประหลาดจรงๆเพยงแคโชวภาพสลวๆของทมงาน3คนทถกหลอกหลอนเทานนเองดวยกลยทธการประชาสมพนธแบบกองโจรจากหนงทสรางดวยตนทน3หมนกวาเหรยญกลบสรางรายไดถง135ลานเหรยญและเปนหนงทไดรบการกลาวขวญถงมากทสดในค.ศ.1999ยงเขาเวบไซตไปอานขอมลมากขนทกคนยงอยากเปน“เหยอ”ของหนงเรองน ดวยแนวคดดงกลาวนจงไดน�ามาสเทคนคการตลาดทเรยกวา Guerrilla Marketing คอ “การตลาดแบบกองโจร” ซงสามารถใหค�านยามงายๆไดวา“การท�าอยางไรกไดใหลกคาสนใจสนคาหรอบรการของเราอยางรวดเรวทสด ดวยงบประมาณทนอยทสดหรอไมใชเลย” ซงจากนยามดงกลาวท�าใหการตลาดแบบกองโจรในบางครง มรปแบบออกไปในเชงไมสรางสรรคเสยสวนใหญ เชน ปลอยขาวท�าลายกจการอน กวานซอปจจยการผลตแตเพยงผเดยว ไปจนถงการท�าเรองผดศลธรรมตางๆ อยางเชน ใสวตถแปลกปลอมเพอท�าลายมาตรฐานคตอสโดยไมค�านงถงสวสดภาพของผบรโภค แตถงอยางไรกใชวาแนวคดการตลาดแบบกองโจรจะไมสรางสรรคเสมอไป การตลาด แบบกองโจรแบบสรางสรรคกมเชนกน
บทท 4 เคลด(ไม)ลบ...การตลาดออนไลน
89
ตวอยางหนงของการท�าการตลาดแบบ Guerrilla คอ การเลยงคแขงรายใหญ เพอไปเจาะตลาดกลมเลก เพราะกจการใหญๆ มกโฆษณาเพอสรางกระแสนยมใหกบ ผซอท�าใหเกดชองโหวขนเพราะคนในสงคมปจจบนมความเปนตวของตวเองมากขนและมความตองการทตางกน ผซอจ�านวนไมนอยลวนมความตองการทแทจรงซอนอยภายในและเปนความตองการทบางครงผน�าตลาดกไมสามารถเตมเตมได จรงอยทวากลมผซอทมความตองการเฉพาะ (Niche Market) มจ�านวนนอยกวากลมหลก แตอยางนอยกจการของเรากจะมคแขงนอยกวาดวยเชนกน ทงยงไมตองไปแขงขนกบแบรนดใหญๆ ทมทนในการโฆษณามากกวาดวย ดงนน หากผขายสามารถคนหาความตองการเหลาน แลวเอาชนะใจพวกเขาดวยไอเดยทสรางสรรคกสามารถครองสวนแบงตลาดสวนนไดไมยาก อกตวอยางหนงของการตลาดแบบนคอการขายสนคาตดราคาคแขง แตแมวามนจะดงดดผบรโภคไดจรงทายทสดแลวกจะเกดการแขงขนแบบไมจบไมสนเพราะหากเราลดไดคแขงกลดไดเชนกนผลทตามมากคอคณภาพสนคาจะไมไดตามทตงไวเพราะตองลดราคาวตถดบลงท�าใหกจการตองใชวตถดบทไมไดมาตรฐานและยงท�าใหกจการไมไดก�าไรตามทมงหวงหน�าซ�ายงอาจขาดทนดวยยงหากคแขงมเงนทนหนากวาแลวสดทายคนทจะอยไมไดอาจเปนเรากไดเพราะSMEsมทนจ�ากดดงนนแทนทจะใชการตดราคา ผประกอบการควรตงราคาใหเหมาะสมคอ ราคาถก แตตองไมขาดทน และไมลดคณภาพ แลวเลอกสรรกลมผบรโภคทเหมาะสมแทน การตลาดรปแบบนคอการพยายามท�าใหสนคาหรอภาพลกษณของธรกจของเรานน โดดเดนในมมมองของลกคา ซงอาจจะท�าใหเราตดสนใจวางแผนการตลาดทผดศลธรรมได เชนการสรางภาพลกษณทไมดใหกบคแขงเพอน�ามาเปรยบเทยบและยกระดบสนคาของตนใหเหนอกวา ซงจรงๆ แลวเราอาจเหนอกวาคแขงไดโดยไมจ�าเปนตองบอกวา เขาไมดเสมอไป แตสรางคณสมบตทแตกตางใหแกสนคาของเราแทน ระหวาง การพดบอกลกคาวา“สนคาของบรษทAไมดหรอกเราลองมาแลวของเราดกวาเยอะ” กบการบอกวา“สนคาของบรษทAดแตสนคาของเรามฟงกชนพเศษทแตกตางออกไป” ซงการบอกแบบหลงจะดกวาเพราะแบบแรกดเปนการสรางความคาดหวงใหลกคาวาสนคา ของเราจะดกวาแตหากสนคาของเราไมไดดอยางทพดไวจรงลกคากจะไมยอนกลบมาซออก ทงยงมแนวโนมจะบอกตอไปยงคนรอบขางดวยตรงขามกบแบบท2ทเปนการเปรยบเทยบ โดยไมจ�าเปนตองบอกวาสนคาเราเหนอกวา และแมวาสนคาของเราไมไดดกวาคแขงจรงอยางนอยผซอกจะตระหนกไดวาสนคาของเรากมคณสมบตอยางอนทเหนอกวาเปนเครองกนเหนยว แนวทางเบองตนของการตลาดแบบกองโจรนควรตองพจารณาใหด ความตองการจะประสบผลส�าเรจนนควรจะวางอยบนพนฐานของคณธรรมและจรยธรรม ไมควรท�าการใดๆ ไปในทางฉอโกง ซงหากลกคาไดรวาเรามพฤตกรรมเชนนนแลว เราอาจจะไมสามารถท�าธรกจใดๆ ไดอกเลย
จดประกาย ส...เถาแกออนไลน
90
6. “เทคนค Mobile Marketing” เขาถงมอดวยมอถอ ปจจบนคงไมสามารถปฏเสธไดวาโทรศพทมอถอเปนอปกรณทมสวนส�าคญกบชวตประจ�าวนของเรา และโทรศพทมอถอนเองกสามารถเปนสวนหนงของการท�าการตลาด เนองจาก ผซอสวนใหญจะมโทรศพทมอถอของตนเอง ดงนน หากสามารถประชาสมพนธ ผานทางโทรศพทมอถอกจะท�าใหสนคาเขาถงมอลกคาไดอยางงายดายและตลอดเวลา Mobile Marketing คอการท�าการตลาดโดยอาศยชองทางผานอปกรณสอสารแบบพกพาทอยกบลกคาแนนอนวาผทจะท�าการตลาดแบบนตองมชองทางการตดตอกบลกคาไดอยางการมหมายเลขโทรศพทของลกคาเปนฐานขอมลเดมอยแลวเพอจะสงขอมลขาวสาร สนคาผลตภณฑหรอบรการและการสงเสรมการขายแบบตางๆไปใหทงนเปาหมายยงรวมไปถง การสรางภาพลกษณใหกบตราสนคาและการจดการกบระบบลกคาสมพนธไปดวย ตวอยางหนงของการท�าMobileMarketingทพบเหนไดในยคปจจบนคอการสง SMS โฆษณาไปยงหมายเลขโทรศพทตางๆ หรอในโทรศพทมอถอทมการใชแอปพลเคชน เชนLineกมการสงขอความเพอประชาสมพนธสนคาและบรการมากมาย หากเลอกทจะท�าการตลาดดวยรปแบบนกตองเรมจากรวบรวมขอมลหมายเลขโทรศพท หรอชองทางอนๆ ทท�าใหเราสามารถเขาถงโทรศพทมอถอของลกคาได หลงจากนน กจะเรมสงขอความเพอประชาสมพนธสนคาและบรการได อยางไรกตาม การประชาสมพนธรปแบบนอาจจะมคาใชจายอยบาง เชน วธการสง SMS จะตองเสยคาสงขอความ SMS ตามอตราคาบรการ หรอหากจะสงขอความดวย Line โดยตองการประชาสมพนธใหทวถงกจะตองมการสมคร Official Channel ซงม คาใชจายเชนกน ดงนน จงตองมการวางแผนการจดการใหดเพอใหไดประสทธภาพมากทสด
การตลาดออนไลนมเปาหมายใหเวบไซตและสนคาสามารถเขาถงลกคาได ซงเทคนคตางๆ นนมความเหมาะสมกบธรกจขนาดกลางและขนาดยอม หรอ SMEs และเนองดวยอนเทอรเนตสามารถเขาถงโดยผคนจากทวทกมมโลก การตลาดออนไลนจงเปนหนทางส�าคญทจะท�าใหธรกจสามารถเขาถงลกคาจากทวทกมมโลก ดงนน การทเราเลอกท�าการคาออนไลนกจะสามารถเปดตลาดลกคาไดทวโลกไมเหมอนกบการคาแบบออฟไลนทลกคาอยในวงจ�ากด
4.4 รมย? เอสเอมอกโกอนเตอรได
บทท 4 เคลด(ไม)ลบ...การตลาดออนไลน
91
นอกจากการท�าการตลาดแลว อกแนวทางหนงคอการประชาสมพนธเวบไซตผานเวบไซตประเภท e-Marketplaceซงเปนเหมอนตลาดกลางรวบรวมสนคาและรานคา หรอบรษทจ�านวนมาก เพอเปนสอกลางในการซอ-ขายสนคาระหวางกน โดยรปแบบของ e-Marketplace จะเปนการบรการในรปแบบของเวบไซตทเปดใหบรการเพอใหผ ใช น�าขอมลธรกจและขอมลสนคาคณไปประกาศไวใน e-Marketplace เหลานนไดในรปแบบ ของการสรางเวบไซตหรอการประกาศหรอประชาสมพนธขอมลของเวบไซตของเรา เวบไซต e-Marketplace ทโดดเดนระดบสากล เชนwww.ebay.com ซงการทเราประชาสมพนธธรกจของเราผานเวบไซตลกษณะนจะชวยใหลกคาเขาถงเราไดมากขน การใชบรการ e-Marketplace ยงมขอดคอ เราสามารถท�าอคอมเมรซไดหลายรปแบบ เชน
B2C e-Marketplace คอ ตลาดกลางสนคาระหวางธรกจรานคา (Business) ตรงไปยงคนทวไป (Consumer) ลกษณะเหมอนกบเปนชอปป งมอลล (ShoppingMall) ขนาดใหญทสามารถเขาไปเลอกซอสนคาจากรานคาตางๆ ภายในมอลลแหงนนได การซอสนคาสวนใหญจะเปนการซอปลกหรอ ซอทละจ�านวนไมมากผานระบบตะกราสนคา(ShoppingCart)ตวอยางเวบไซต e-Marketplaceประเภทนเชนwww.ebay.com
B2B e-Marketplace คอ ตลาดกลางสนคาระหวางผทท�าธรกจ (Business) ดวยกนเองโดยลกษณะการคาขายจะเปนการคาระหวางธรกจกบธรกจโดยตรงอยางการซอสนคาหรอวสดการผลตจากผผลตเพอน�าไปแปรรปหรอน�าไปขายกบคนทวไปอกทเปนการซอทละมากๆหรอตองมการสอบถามราคา(Inquiry)เพอน�าเสนอราคาในการซอ-ขายแตละครงโดยจะมระบบการสงแบบสอบถามราคา (InquiryForm)รองรบในการซอขายในตลาดลกษณะนตวอยางของเวบไซตแบบน เชนwww.thaitrade.com,www.tradekorea.com,www.jetro.go.jpและwww.tradetuber.com
C2C e-Marketplace คอ ตลาดกลางสนคาทใหคนทวไปทปกตมสถานะเปนลกคามาท�าการขายสนคาระหวางกน โดยไมผานธรกจใดๆอยางเราสามารถใชwww.ebay.com เพอประกาศขายสนคาไปไดทวโลกเชนเดยวกบการท�าธรกจแบบB2C
การท�าธรกจใหโดงดงไปถงกลมลกคาตางประเทศ แมวาจะไมใชเรองงาย แตกไมยากเกนไปหากมความตงใจจรง การเลอกใชงานเวบไซต e-Marketplace กเปนหนทางหนง
ทไมยากจนเกนไป และท�าใหลกคาทวโลกสามารถเขาถงสนคาของเราไดโดยไมยากอกดวย
4.4 รมย? เอสเอมอกโกอนเตอรได
อคอมเมรซยคใหม “ตองอยกบลกคาตลอดเวลา”
อยาพดในสงทเราตองการบอกลกคาแต...จงพดในสงทลกคาตองการจากเรา
กญญาณฐ เปรมแสงโลกออนไลนของเลขานการ CEO @ ETDA
05
อคอมเมรซกบยคเวบ 3.0
จดประกาย ส...เถาแกออนไลน
94
ในปจจบน เราก�าลงอยในยคเวบ 3.0 นนคอ ยคทผใช
อนเทอรเนตไมไดเพยงแคท�าหนาทในการรบขอมลจากอนเทอรเนต
เทานน แตผใชยงสามารถแสดงความคดเหนหรอเผยแพรขอมล
ทไดพบออกไปบนเครอขายอนเทอรเนตไดเครองมอทส�าคญของเวบ
3.0กคอโซเชยลเนตเวรกตางๆเชนFacebook,Twitterรวมทง
GooglePlusดงนนหากสามารถท�าใหสนคานาสนใจกมโอกาสท
ผซอจะน�าเอาจดเดนของสนคานนไปบอกตอบนเครอขายอนเทอรเนต
ซงเปนการเพมโอกาสในการประสบความส�าเรจใหเรวยงขน
บทท 5 อคอมเมรซกบยคเวบ 3.0
95
แนวทางทส�าคญในการท�าธรกจคอ การสอสารไปยงกลมลกคาใหตรงใจลกคา และตองเปนการสอสารทนาสนใจทจะท�าใหกลมลกคาเหลานนบอกตอไปยงกลมลกคาอนๆ อยางเชน บรษทน�าอดลมยหอหนง
ทใชกลยทธการแสดง “ชอเลน” ตางๆ ทบรเวณดานขาง ของกระปองน�าอดลม ดวยวธการนท�าใหกลมลกคาสนใจ
ทจะซอน�าอดลมยหอนนและสงตอใหเพอนหรอคนรจกทม ชอเลนเดยวกบทเขยนดานขางกระปอง และกจะมการสงตอไปเรอยๆ จดเดนของเวบยค3.0คอการทผใชสามารถเผยแพรหรอแสดง
ความคดเหนถงขอมลทพบเหนบนอนเทอรเนตไดหากเราสามารถท�าใหสนคาของเรา นาสนใจกมโอกาสทลกคาของเราจะน�าเอาจดเดนของสนคาและบรการของเรานน ไปบอกตอบนเครอขายอนเทอรเนต ซงเปนการเพมโอกาสในการประสบความส�าเรจเชน หากเราขายสนคาประเภทเสอทสวยงาม มคณภาพ ราคาถก จดเดนเหลานสามารถ น�ามาใชเพอสอสารไปยงลกคากลมหนง ซงลกคากลมนกจะน�าจดเดนเหลานไปบอกตอ ลกคากลมอนๆ เองโดยเราไมตองมคาใชจายใดๆ ดงนน สงแรกทตองกระท�าคอ ตองคนหาวาอะไรคอสงทเราตองการใหบอกตอ เชน จดเดนของสนคา ความโดดเดนของบรการ สโลแกน มาตรการสงเสรมการขายอยางสวนลด ซงสงทเราตองการใหคนบอกตอควรเปนในแงบวก เนองจากผทพบเหนแมเปนทางบวกหรอลบถาเปนเรองทนาสนใจกมโอกาสทจะน�าไปเผยแพรตอแนนอน ซงถาเปนแงลบกจะเปนภาพลกษณทไมดของธรกจ นอกจากน สงทตองการใหบอกตอนตองเขาใจงายเพอเผยแพรไดงาย สดทายสงทเราคดเลอกมาเพอใหบอกตอนนตองมความนาสนใจจนผทพบเหนอยากบอกตอ เชน การปรบปรงบรรจภณฑใหโดดเดนกวาคแขง ตวอยางของขอความทสามารถท�าใหคนบอกตอในแงบวก เชน “คมคาคมราคา” “ถกและด” “ทกสงพเศษไดดวยสนคาของเรา”
5.1 วธการสอสารใหสนคานาบอกตอ
จดประกาย ส...เถาแกออนไลน
96
เมอเราพจารณาและออกแบบสงทตองการใหผคนบอกตอแลว เราอาจจะเรมท�า การประชาสมพนธผานสอของเรากอน ซงเมอมผมาพบเหนกมโอกาสทจะน�าไปเผยแพรตอ ซงในชวงทมการบอกตอโดยลกคาของเรานน เราจะตองตดตามและสงเกตอยตลอดเวลา และพยายามมสวนรวมหากการบอกตอนนเปนในแงบวกเรากตองแสดงความขอบคณ แตหากการบอกตอเปนในแงลบเราตองแสดงความรบผดชอบ และปรบปรงแกไข ซงสงเหลานจะท�าใหลกคาคนอนๆ เหนวาเรามตวตนจรง และมสวนรวมตลอดเวลา เปนหนทางหนงในการสรางความเชอมนตอลกคาไดอกดวย
ความส�าเรจทตามมาo Traffic จาก Facebook 19% o Traffic จากการโพสตในเวบหลก 20.2% (Pantip, Sanook, Dek-D, Teenee, MThai)o Traffic จากมอถอ 11.4%
o Traffic จาก Search 7%
อางองขอมลจาก http://jexep.net
ตวอยางการโฆษณาทนาบอกตอ
5.2 โหนกระแสสอสสาธารณะ สนคาหรอขอมลของเรายงไดรบการถกพดถงและแพรกระจายไดไวและมากเทาไร โอกาสทจะประสบความส�าเรจของเรากมากขนเทานน ในการท�าใหสนคาหรอขอมลนนแพรกระจายไปสสงคมสาธารณะจ�าเปนจะตองมรปแบบวธการทเขาใจงาย เมอผทพบเหนขอมลแลวตองเขาใจในเนอหาทเราตองการจะสอสารโดยทนท หากในการสอสารนนเลอกทจะใชวธการสอสารทเนนแตขอความยาวๆ แมวาจะมขอมลครบถวนแตผรบอาจจะอานขอความไมทนหมดกเบอเสยกอน แนวทางหนงทประสบความส�าเรจในปจจบน คอ การใชภาพแสดงบทสรปของขอมลหรอทเรยกวา Infographic ซงทกวนนภาพ Infographic มการเผยแพรอยางมากใน Facebook และ Twitter สาเหตทภาพแบบนเปนทนยมและเผยแพรกนอยางกวางขวางนน เนองจากผออกแบบมฝมอโดดเดน รวมทงสามารถสรปขอมลมากๆ ใหอยในเพยงภาพเดยวได
SilenceofLoveโฆษณาสดซงจาก ไทยประกนชวต
บทท 5 อคอมเมรซกบยคเวบ 3.0
97
เราอาจจะประยกตหลกการ Infographic กบธรกจของเราได โดยท�าเปนภาพแสดงบทสรปของสนคาและบรการของเรา หรอเปนภาพทแสดงการเปรยบเทยบระหวางสนคาและบรการของเรากบสนคาและบรการของคแขง ซงเมอเราน�าเอาภาพ Infographics นไปเผยแพรใน Social Network แลวกมโอกาสทขอมลของสนคาและบรการของเรานนจะไดเผยแพรสสาธารณะโดยรวดเรว ตวอยางของภาพ Infographic เพอการประชาสมพนธสนคาเปนดงรปดานลางซงเปนภาพ Infographic ของเวบไซต www.airasia.com อกแนวทางหนงทจะท�าใหขอมลของเราเผยแพรสสาธารณะไดรวดเรวคอ การจดกจกรรมเพอสงคม โดยเฉพาะกจกรรมทเกยวของกบเหตการณในปจจบน การจดกจกรรมเหลานหรอการทเราน�าธรกจของเราไปมสวนรวมในเหตการณปจจบนกมสวนใหผ ทพบเหนเผยแพรขอมลส สาธารณะไดงายเชนกน ทงนกจกรรมทเราเขาร วมนนควรจะเปนกจกรรมในแงบวกตอสงคม นอกจาก จะเผยแพรง ายแลว กยงมสวนสราง ภาพลกษณทดใหแกธรกจดวย ตวอยางของภาพ Infographic
5.3 จดประกายคด ธรกจใหม
การประชาสมพนธสนคาและบรการออกไปในวงกวางเพอใหเขาถงลกคาอยางครอบคลม แนวทางหนงทเปนไปไดคอการโฆษณาผานทางโทรทศน หนงสอพมพ หรอสออนๆ ซงมคาใชจายทคอนขางสง ตอมาเมอมโซเชยลเนตเวรกท�าใหเกดแนวทางการประชาสมพนธและสอสารทมประสทธภาพแตมตนทนทต�าเนองจากสามารถเขาถงกลมคนไดอยางกวางขวางโดยไมมคาใชจาย
จดประกาย ส...เถาแกออนไลน
98
ดวยขอดของโซเชยลเนตเวรกดงกลาวท�าใหเกดธรกจในรปแบบใหมนนคอ SocialCommerceซงค�านยามคอการใชโซเชยลเนตเวรกในการขายสนคาและบรการผานอนเทอรเนตเชนความคดเหนของลกคาคะแนนRatingการสนทนาในFacebook,Twitter,Youtubeซงมตวอยางใหเหนมากมายเชน
Social Shopping Sites เปนเวบไซตส�าหรบใหผใชอพโหลดรปสนคา ทสนใจไว แลวขอความเหนจากเพอนๆ หรอผใชคนอนๆ หรอโหลดรปสนคา ทตนเองซอมาพรอมกบความคดเหนของตนเองเกยวกบสนคานนๆ รวมไปถง การแนะน�าสนคาตางๆ ทนาสนใจใหแกเพอน และผใชงานเวบไซตคนอนๆ ดวย ตวอยางเวบไซตแนวนคอ www.kaboodle.com โดยเราสามารถใชเวบไซตน เพออพโหลดรปสนคาของเราไว และเรมตนแสดงความเหน เพอรบความเหน จากผใชคนอนๆ ท�าใหเกดการบอกตอของสนคา และน�ามาสการซอขาย สนคาได
SocialShoppingAppsแนวความคดนนคลายๆ กบ Social Shopping Site แตเปลยนจากเวบไซตเปนแอปพลเคชนบนโทรศพทมอถอ เชน www.amazon.com โดยผใชงานสามารถเชอมตอ Amazon เขากบ Facebook ได เมอสมครแลว Amazon จะแนะน�าสนคาตางๆ ใหตรงกบ ความชอบของเรา รวมถงสามารถแนะน�าของขวญใหแกเพอนของเรา ตามความชอบของคนคนนนเมอใกลวนเกดของเพอนอกดวย นอกจากน เราเองกสามารถใหความคดเหนของสนคาตางๆ ได
F-Commerceหรอค�าเตมคอ Facebook-Commerce คอ การเปดรานขายของบน Facebook ซงเปนแนวทางทนยมใชเปนอยางมากในปจจบนโดยเฉพาะในประเทศไทย เนองจากสามารถเรมตนท�าการคาขายไดงาย และสามารถใช Facebook เปนสอในการประชาสมพนธไดอกดวย ซง F-Commerce กคอการใช Facebook เปนแคตตาลอกออนไลน เมอผซอ คลกทตวสนคากจะปอปอพไปทหนาของสนคาในเวบหลก หรอแสดง รายละเอยดวธการซอสนคา โดยสวนใหญแลวการท�า F-Commerce จะใชวธ การสรางหนา Facebook Fan Page มากกวาการสมครสมาชก Facebook แบบธรรมดา เนองจากวา Fan Page นนสามารถเขาถงผใชไดงายกวาเพราะเพยงแคกดปม Like กสามารถรบขอมลขาวสารไดโดยเราไมตองตอบรบเปนเพอนเหมอนกบหนา Facebook แบบธรรมดา
SocialCommerceนคาดวาจะเปนแนวทางหนงในการท�าการคาขายออนไลนในอนาคตเนองดวยความนยมและประโยชนของโซเชยลเนตเวรกนนเอง
บทท 5 อคอมเมรซกบยคเวบ 3.0
99
5.4 ใสใจลกคาตลอดเวลา สงส�าคญหนงในการท�าธรกจใหส�าเรจคอ การจะตองตดตอกบลกคา อยตลอดเวลาท�าใหลกคารสกวาเราเปนสวนหนงในชวตของเขา และเขามนใจไดวา เมอเขาใชสนคาหรอบรการของเราแลวจะไมผดหวงแนนอน จะเหนไดจากการท�าธรกจ คาขายทวไปนน พอคาแมคาทประสบความส�าเรจจะมการศกษาลกคาของแตละคน และใหความสนใจตอแนวทางความคดของลกคาเพอปรบวธการคาขายใหเหมาะสมกบ ลกคาคนนนๆ การท�า e-Commerce กตองการความสมพนธในลกษณะน เชนเดยวกนดวย การทโซเชยลเนตเวรกเปนสอกลางทส�าคญทชวยใหเราเขาถงผคนได ซงรวมทงลกคาของเราดวย ดงนน ชองทางนจงเปนเครองมอทส�าคญทท�าใหเราสามารถ เชอมตอกบผใชได ตวอยางเชน โรงแรม Library Hotel (http://www.libraryhotel.com) ซงมการใชโซเชยลเนตเวรกเขามารวมกบการคาไดอยางนาสนใจ โดยเวบไซตไดเปด Facebook Fan Page ในสวนของโรงแรมนขนมาดงรปดานลาง เพอใหคนทวไปเขารวม เปนแฟนของเวบไซตนได และยงเปดโอกาสใหคนทเคยมาพกสามารถแนะน�า ตชม บรการของโรงแรมได นอกจากน ยงสามารถใสภาพโฆษณาถงขอดตางๆ ของโรงแรมแหงน และสรางเครอขายของคนทเคยพกโรงแรมแหงนมากอน ซงทงหมดนจะชวยสรางชองทางใหมในการเขาถงลกคาของโรงแรมแหงน ดวยเหตนเองท�าใหทางโรงแรมสามารถตดตอใหขอมลเพมเตมกบลกคาเกาทเคยพกทนผานระบบของ Facebook ไดอยางไมยาก นนคอใช Facebookเพอการท�าCRM (Customer Relationship Management) แบบหนง และผทเคยมาพกทนจะเปนตวชวยสรางความนาเชอถอ (Trust) ใหลกคาใหมๆ ทเขามายงเวบไซตแหงนไดดมากขนดวย
จากตวอยางนจะเหนไดวาเปนแนวทางการท�าธรกจทดและนาสนใจ ท�าใหเราสามารถสรางเครอขายของผคนได และหากเราท�าธรกจอยางตงใจและ มจรรยาบรรณโอกาสทผคนเหลานนจะบอกตอแบบปากตอปากกมมากสงผลใหธรกจของเราประสบผลส�าเรจไดอยางรวดเรว
ตวอยางหนา Facebook Fan Page ของโรงแรม Library Hotel
ทสามารถใชเพอท�าการประชาสมพนธและตดตอกบลกคาได
e-Commerce มหลกการ แตไรรปแบบ
รใหหมด แลวลมใหหมดรแนวทาง และ
จงหาแนวทางของตนเอง
สรสช เนตรนลโซเชยลมเดย เครองมอส�าคญในการท�าธรกรรมออนไลน @ ETDA
06
จรรยาบรรณเถาแกออนไลน
จดประกาย ส...เถาแกออนไลน
102
การท�าการคาขายออนไลนทประสบความส�าเรจไดนน ตองด�าเนนควบคกบความมจรรยาบรรณ หากเราเปนนกธรกจทท�าการคาโดยมสงแอบแฝง ฉอโกง ไมซอตรงตอลกคาและสงคมแลว อาจจะไดรบผลเสยถงขนาดวา ไมสามารถท�าธรกจไดอกเลย เนองจากมกฎหมายหลายฉบบทรองรบและใชในการ ด�าเนนคดกบผกระท�าความผด หากเราลกลอบขายสนคาทผดลขสทธกสามารถถกด�าเนนคดเกยวกบการละเมดทรพยสนทางปญญาได ดงเชนในป 2555 มการ ด�าเนนคดเกยวกบทรพยสนทางปญญาบนอนเทอรเนตถง 45 คด ซงผท�าผดเหลาน ไมมทางจะประสบความส�าเรจในธรกจไดเลย อยางไรกตาม แมเราเองจะไมตงใจ ท�าผด กยงมคนบางกลมไมหวงดทอาจจะเขามายงเครองแมขายหรอเครองคอมพวเตอรของเราเพอลกลอบน�าขอมลไปใชงาน เชน ลกลอบน�าขอมลของลกคาไปขาย ลกลอบดงขอมลบตรเครดตของลกคาไปใชงาน ดงนน ในฐานะนกธรกจทดแลลกคา เรากจ�าเปนทจะตองดแลสงเหลานดวยเชนกน
6.1 ขอมลลกคา...รกษายงชพ ขอมลสวนตวของลกคาหมายรวมถง ชอ นามสกล ทอย หมายเลขโทรศพท อเมล
หมายเลขบตรเครดต รวมถงขอมลอนๆ ทมความส�าคญในการท�าธรกรรม อยางเชน ขอมล สวนบคคลบางอยาง ไดแก สนคาทซอ ทอยส�าหรบการจดสง ขนาดของเครองแตงกาย รายการสนคา ทลกคาสนใจ ซงขอมลเหลานชวยใหผประกอบการสามารถสรางความประทบใจใหกบลกคาไดเมอมการซอสนคาในครงถดไป หรอชวยเพมความสะดวกใหกบลกคาโดยไมตองพมพรายการนนซ�าอกครง ซงหากขอมลเหลานถกลกลอบน�าออกไปโดยผทไมหวงด อาจจะสรางความล�าบากตอลกคาจนกระทงเสยทรพยสนเลยทเดยว
บทท 6 จรรยาบรรณเถาแกออนไลน
103
จากการรวบรวมข อ ม ลสถ ต ภยคกคามทางอนเทอรเนตในป 2557 ของประเทศไทย โดยศนยประสานการรกษาความมนคงปลอดภยระบบคอมพวเตอรประเทศไทย หรอไทยเซรต พบวา ภยคกคามเกนกวาครงมาจากการโจมตดวยโปรแกรมไมพงประสงค (Malicious Code) และการหลอกลวงออนไลน (Fraud)
การโจมตดวยโปรแกรมไมพงประสงค
(Malicious Code) คอภยคกคามอนเทอรเนตมากทสด
ของไทยในป 2557 ตวอยาง Internet Fraud (ทเกดจากการรวไหลของขอมลลกคาทเจาของเวบไซตเกบรกษา)
“ผประกอบการถกขโมยรหสผานของอเมล ท�าใหผไมหวงดสามารถสงอเมลไปหลอกลวงลกคาใหช�าระเงนผานบญชใหมทผไมหวงดสรางขน ลกคาหลงเชอโอนเงนไปยงบญชดงกลาว”
สรป: ลกคาสญเสยเงน ผประกอบการเสยชอเสยงและความไววางใจ
ผลทตามมาจากการรวไหลของขอมล ผไมหวงดเอารหสผานของเวบไซตออกไป / ลกลอบ Login เขาไป ผไมหวงดเอารหสผานของอเมลออกไปลกลอบอานขอมลการซอขาย อาจใชเพอประโยชน
ในทางการแขงขนทางธรกจ ใชสงอเมลในชอของเราเพอหลอกลวงลกคา สรางความ เสอมเสย ลบขอมล หรอสวมรอยขายสนคา
ลกคาหมดความเชอถอ และอาจรนแรงถงขนถกฟองรอง
CIA...3 กฎเหลกเพอรกษาความเปนสวนตวของลกคาการรกษาความมนคงปลอดภยของขอมลลกคาสามารถท�าได 3 ลกษณะใหญๆ
ไดแก การรกษาความลบของขอมล การปองกนการปลอมแปลงขอมลของลกคา และระบบตองพรอมใช ดงน
การรกษาความลบของขอมล (Confidentiality) เปนการปกปองขอมลไมใหถกเปดเผยตอบคคลทไมไดรบอนญาตอยางถกตอง และหากมการขโมยขอมลไปแลว กไมสามารถอานหรอท�าความเขาใจขอมลเหลานนได
การปองกนการปลอมแปลงขอมล (Integrity) เปนการรกษาความถกตองครบถวน ของขอมลเพอปองกนไมใหมการเปลยนแปลง แกไข ท�าลาย หรอสรางขอมล โดยไมไดรบอนญาต ซงการปองกนดงกลาวท�าไดโดยการจดหาระบบทสามารถก�าหนด สทธในการเขาถงขอมลในระดบตางๆ ได
41.4%
25.7%
12%
19.2%
จดประกาย ส...เถาแกออนไลน
104
ระบบตองพรอมใช (Availability) ในขอนเจาของเวบไซตตองรบประกนไดวาขอมล ลกคาจะถกเขาถงไดอยางราบรนตลอดเวลาจากทผไดรบอนญาตเทานน ซงในแนวทาง ปฏบตทนยมท�ากน เชน หมนตรวจตรา Software&Hardware ใหพรอมใชงาน อยเสมอ มการพฒนาเทคโนโลยพนฐานของระบบเทคโนโลยสารสนเทศใหทนสมย มการ จดเตรยมแผนรบมอกบสถานการณฉกเฉนตางๆ พรอมกบจดเตรยมทมงานใหพรอม
ส�าหรบแนวทางรกษาความมนคงปลอดภยของขอมลลกคา ทงในดานการรกษาความลบของขอมล และการปองกนการปลอมแปลงขอมล สามารถท�าไดโดยการดแลระบบฐานขอมลและระบบเครอขาย รวมทงวธการเชอมโยงขอมล โดยมประเดนทตองค�านงถง ดงน
ควรเขารหสขอมลในฐานขอมล โดยเฉพาะขอมลทส�าคญ ซงปจจบนระบบฐานขอมลจะมความสามารถในการเขารหสขอมลอยแลว ดงนน ขอมลทปรากฏจะเปนขอมลทเขารหสไวเรยบรอยแลว หากมใครลกลอบเขามาดขอมลในฐานขอมลไดกยงไมสามารถเขาใจถงขอมล เหลานน จ�าเปนจะตองไปถอดรหสซงเปนเรองทท�าไดล�าบากมาก การพฒนาระบบใน ดานนจงมสวนชวยในการคมครองขอมลสวนตวของลกคาไดเปนอยางมาก
ควรตดตงอปกรณเพอปองกนการบกรกจากคนภายนอก อปกรณนเรยกวา Firewall ซงอาจจะเปนรปแบบของฮารดแวรทตดตงเพมหรอเปนซอฟตแวรทตดตงบนเครองคอมพวเตอรแมขายทดแลระบบเครอขายของเรากได หนาทของ Firewall เปรยบเสมอนก�าแพงทคอยปองกนไมใหผอนทไมมสทธสามารถเขาถงเครอขายคอมพวเตอรของเราได
ควรใชการสอสารทมการเขารหส เนองจากผไมหวงดบางคนอาจจะใชเทคนคการดงสญญาณอนเทอรเนตทท�าการสอสารไป ซงในการสอสารครงนนๆ อาจจะมขอมลสวนตวของลกคาไปดวย ดงนน การเขารหสขอมลทใชในการสอสารกจะท�าใหขอมลของลกคามความมนคงปลอดภยมากยงขน ส�าหรบวธการเขารหสทนยมใชในการสอสารบนอนเทอรเนต รวมทงระบบคาขายออนไลน นนกคอการเขารหสแบบ SSL (Secure Sockets Layer)
อยางไรกตาม หากเราท�าการพฒนาเวบไซตจากผใหบรการเวบไซต e-Marketplace หรอเวบไซตทใหบรการออนไลนตางๆ การรกษาความลบของขอมลลกคาดวยวธการตดตงอปกรณ หรอการเขารหสตางๆ นนคงไมสามารถท�าไดดวยตวเราเอง เนองจากเวบไซตผใหบรการเหลาน เปนเจาของและเปนผดแลระบบทงหมดเอง ดงนน กอนตดสนใจเลอกใชบรการจากผใหบรการ รายใดกควรพจารณาใหดวา มการตดตงอปกรณ หรอซอฟตแวรเพอปองกน การลกลอบน�าขอมลสวนตวของลกคาหรอไม ซงอาจจะดจาก ขอความแสดงความมนคงปลอดภยของเครองเซรฟเวอรทสวนใหญแลวจะอธบายอยบนเวบไซตของผใหบรการ ถาหากพบวาเวบไซตผใหบรการมการตดตงอปกรณหรอซอฟตแวรเพอชวยรกษา ความมนคงปลอดภย เชน โปรแกรม Anti-Virus หรอ Firewall กคงจะมนใจไดวาเวบไซตของเราจะมความมนคงปลอดภยและสามารถรกษาความลบของลกคาไดเชนกน
บทท 6 จรรยาบรรณเถาแกออนไลน
105
การรกษาความลบของลกคานเปนจรรยาบรรณส�าคญส�าหรบการท�าอคอมเมรซ หากลกคาไมมนใจในความมนคงปลอดภยของขอมลแลว กมโอกาสทเขาจะไมท�าธรกรรมกบเรา ดงนน จงตองใหความสนใจในการบรหารและจดการเรองนอยางดดวย
6.2 ทรพยสนทางปญญา... สมบตล�าคาทตองรกษา
การคาขายสนคาออนไลนทเราผลตและออกแบบเอง สนคาทไดรบลขสทธ
มาจากผผลตอน หรออาจจะท�าธรกจในรปแบบทอนญาตใหผอนมาใชเวบไซตของเรา เพอประกาศขายสนคา ซงไมวาจะเปนการคาขายในรปแบบใด การประชาสมพนธออกไป ในวงกวางเปนเรองทดอยางแนนอน แตบางครงกอาจจะท�าใหขอมลของเราเขาถงกลมคน ทแอบอางน�าเอาสนคา บรการ หรอรปแบบการออกแบบไปใชโดยไมไดรบอนญาต เทากบวาเปนการละเมดทรพยสนทางปญญาของเราหรอผออกแบบดวย ซงโดยสวนใหญ แลวขอมลทมกจะถกลกลอบน�าไปใชงานคอ ขอมลรปภาพ ตวอกษร เสยง ภาพเคลอนไหว และไฟลดจทลตางๆ
ส�าหรบแนวทางปองกนการละเมดทรพยสนทางปญญาท�าไดโดยการ เผยแพรขอมลทจ�าเปนส�าหรบลกคาเทานน โดยเราอาจจะใหชองทางการตดตอ เพอใหลกคาตดตอสอบถามเปนรายคน หากเราท�าการเผยแพรขอมลทงหมด เชน วตถดบแตละอยางมสดสวนเทาไร การผลตท�าอยางไร กอาจเปนชองทางใหผอนลกลอบไปผลตและแอบอางเปนผลงานของตนเองได
ในสวนของขอมลรปภาพหรอวดโอนนอาจจะท�าการใสลายน�าเขาไป ซงลายน�าน จะปรากฏอยบนรปภาพหรอวดโอตลอดเวลา ท�าใหผอนทน�าไปใชไมสามารถแอบอางสทธได เวนเสยแตวาผทแอบอางนนจะตดแบงสวนภาพเพอเอาลายน�าออกไป ดงนน ต�าแหนงการวางลายน�ากส�าคญตองวางในจดทเหมาะสมไมบง ขอมลหลก แตกไมอยรมเสยจนงายตอการตดออก จากรปภาพดงตวอย าง (ลายน� าคอค�าว า “ตวอยาง”)
รปภาพทมการแทรกลายน�า
จดประกาย ส...เถาแกออนไลน
106
อยางไรกตาม หากเราขายสนคาประเภทอนๆ เชน เสอผาหรอกระเปา สงเหลาน อาจหามาตรการปองกนการละเมดทรพยสนทางปญญาไดยากพอสมควร เพราะบคคลอนเมอเหนแบบเสอผาหรอกระเปาในเวบไซตของเราอาจจะดสวยงามนาสนใจกท�าใหคนเหลานนน�าไปลอกเลยนแบบเพอผลตออกมาในลกษณะทเหมอนกน สวนใหญจงนยมใชวธปองกนมากกวาการแกไข เพอลดความเสยงจากการถกละเมด เชน การเผยแพรขอมลบนหนาเวบไซตบางสวนเทาทจ�าเปนเทานน และพยายามท�าใหยากตอการลอกเลยนแบบ
การปองกนการละเมดทรพยสนทางปญญานนอาจท�าไดยาก โดยมากจะเปนการพบเจอหลงจากเกดเหตแลว ดงนน ทางทดคอการเผยแพรขอมลเทาทจ�าเปนอยาง เหมาะสม และพยายามแสดงสทธความเปนเจาของขอมลใหมากทสดเทาทจะท�าได เชน การใสลายน�าในรปภาพ และวดโอดงทอธบายไปแลว แตหากเราพบวามการละเมดทรพยสนทางปญญา กสามารถรองเรยนหรอขอค�าปรกษาไดทกรมทรพยสนทางปญญา กระทรวงพาณชย (www.ipthailand.go.th)
6.3 กลโกงออนไลน... รหลบเปนหลก
ปจจบน อนเทอรเนตกลายเปนสงส�าคญในชวตประจ�าวนและ การท�างานของคนเรา ขอมลตางๆ ทงขอมลสวนตวและขอมลในการท�างาน มการเกบไวบนเครองเซรฟเวอรทเชอมตอกบอนเทอรเนตตลอดเวลาซงเปน ขอดทท�าใหเราสามารถท�างานหรอเขาถงขอมลตางๆ ไดทกททกเวลา แตการท ขอมลเหลานเขาถงไดงาย ท�าใหมผไมหวงดพยายามลกลอบเขามาดงขอมล ท�าลายขอมลหรอเปลยนแปลงขอมลเหลาน ซงอาจกอใหเกดความสญเสย อยางมากมายตามมาได โดยขอมลจากศนยประสานการรกษาความมนคง ปลอดภยระบบคอมพวเตอรประเทศไทย หรอ ThaiCERT หนวยงาน ภายใต ETDA ในปพ.ศ. 2550-2554 พบวา มคดความตางๆ ทเกยวกบ อาชญากรรมคอมพวเตอรถง 185 คด และมสถตการหลอกลวงตมตน ทางอนเทอรเนตมากถงรอยละ 67 ของอาชญากรรมทงหมด
บทท 6 จรรยาบรรณเถาแกออนไลน
107
การคาขายบนอนเทอรเนตกเชนเดยวกน ขอมลตางๆ อาจมการจดเกบ ในฐานขอมลบนอนเทอรเนต ทงขอมลชอ-ทอย ขอมลเกยวกบหมายเลขบญชธนาคาร และบตรเครดต ซงเปนขอมลส�าคญและเปนเปาหมายของอาชญากรคอมพวเตอร จงเปนไปไดยากทเราจะหลกเลยงไมใหเจอกบอาชญากรรมคอมพวเตอร ซงอาจสงผล เสยหายตอผทดแลระบบและขอมลในระบบคอมพวเตอร
รปแบบของอาชญากรรมคอมพวเตอร สามารถแบงออกได เป น 4 ลกษณะดวยกนคอ
(1) เจาะระบบรกษาความมนคงปลอดภยทางกายภาพ ไดแก ตวอาคาร อปกรณและสอตางๆ เชน ลกลอบเขาไปใชงานคอมพวเตอรเพอดงขอมล โดยตรง หรอพยายามงดแงะอาคารเพอท�าลายอปกรณตางๆ ในระบบอนเทอรเนต ซงท�าใหเกดผลเสยในการด�าเนนธรกจทงสวนของการลกลอบดงขอมลและท�าใหการท�าธรกจตองหยดชะงกลงได
(2) เจาะเขาไปในระบบสอสาร และการรกษาความมนคงปลอดภยของซอฟตแวรขอมลตางๆ เชน ดกจบสญญาณอนเทอรเนตในเครอขาย WiFi ฟรท�าใหสามารถดงขอมลทใชในการสอสาร หรอปลอยโปรแกรมไวรส เพอท�าลายระบบรกษาความมนคงปลอดภยของเครองคอมพวเตอร ท�าใหผไมหวงดสามารถเขาถงขอมลทส�าคญจนถงขนควบคมการใชงาน ของเครองคอมพวเตอรได
(3) เจาะเขาส ระบบรกษาความมนคงปลอดภยของระบบปฏบตการเปนการพยายามเขาควบคมการใชงานของคอมพวเตอรเครองนนๆ ท�าใหคอมพวเตอรเขาใจวาผใชงานขณะนนเปนเจาของเครองจรงๆ เชน ผไมหวงดอาจจะท�าการเขาสระบบคอมพวเตอรโดยการเดารหสผาน ของผใชจรง หรออาจจะใชเทคนคพเศษเพอผานหนาการเขาสระบบ คอมพวเตอร โดยไมจ�าเปนตองรรหสผานได จงท�าใหสามารถควบคม คอมพวเตอรและลกลอบน�าขอมลไปใชงานได
(4) เจาะผานระบบรกษาความมนคงปลอดภยสวนตวโดยใชอนเทอรเนตเปนชองทางในการท�าความผด เปนการพยายามหาจดโหวในระบบอนเทอรเนตท�าใหสามารถเขาถงขอมลในเครองเซรฟเวอรไดโดยไมจ�าเปน ตองเขาถงเครองคอมพวเตอรจรง ซงเราจะพบขาวในลกษณะนอยบอยครง ทมผไมหวงดเจาะระบบเวบไซตตางๆ และท�าการแกไขขอมลเวบไซตตามทคนเหลานนตองการ ซงหากคนเหลานนสามารถแกไขเวบไซตได กจะสามารถเขาถงขอมลสวนอนๆ ไดดวยเชนกน
จดประกาย ส...เถาแกออนไลน
108
ส�าหรบผท�าอคอมเมรซนนอาจจะตองระวงอาชญากรรมคอมพวเตอร ในรปแบบท (4) มากกวารปแบบอนๆ เนองจากเปนเรองทกระท�าไดงายทสด อกทง ถาหากผประกอบการเปนธรกจขนาดเลกแลวกคงไมมตวอาคารหรออปกรณมากมาย จนถงขนดงดดใหอาชญากรคอมพวเตอรมาท�าผดได แตสวนของขอมลตางๆ นน อาชญากรคอมพวเตอรสามารถน�าไปขายหรอใชงานเพอใหเกดประโยชนแกตนได ทงไวเพยงความเสยหายแกเจาของเวบไซตและเจาของขอมล
อาชญากรคอมพวเตอร อาจจะแบงไดเปน 2 รปแบบดวยกน คอ Hacker หมายถง ผมความรในระบบคอมพวเตอรเปนอยางดจนสามารถเขาไป
ถงขอมลในคอมพวเตอรโดยเจาะผานระบบรกษาความมนคงปลอดภยของคอมพวเตอรได แตบางสวนอาจจะไมใชคนทแสวงหาผลประโยชน
Cracker หมายถง ผมความรและทกษะทางคอมพวเตอรเปนอยางดจนสามารถเขาสระบบได เพอเขาไปท�าลายหรอลบแฟมขอมลหรอท�าใหเครองคอมพวเตอรเสยหาย รวมทงการท�าลายระบบปฏบตการของเครองคอมพวเตอร
แตสวนใหญค�าวา Hacker มกถกเหมารวม และสอความไปในเซนสนกเจาะระบบ เวบไซต e-Commerce เปนเวบไซตทดงดดใจผไมหวงด เนองจากมขอมลของ
ลกคามากมายโดยเฉพาะขอมลการเงน โอกาสทผประกอบการจะพบเจอปญหาเหลาน กมอยสง การปองกนปญหาอาชญากรทางอนเทอรเนตจงเปนเรองทส�าคญมาก แนวทางหนงทมกจะไดผลดคอ การตดตงซอฟตแวร Anti-Virus, Firewall หรอ Internet Security หรอการใชงานอปกรณประเภท Firewall ซงซอฟตแวรและอปกรณเหลานสามารถปองกนการบกรกของผไมหวงดทจะลกลอบน�าขอมลออกไปได
การใชงานซอฟตแวรและอปกรณปองกนอาชญากรคอมพวเตอรอาจท�าใหเกดรายจายเพมขน แตกแลกมากบความไววางใจของลกคาทจะท�าการซอขายสนคากบเรา โดยไมมความกงวล ดงนน เราจงควรตระหนกและ วางแผนการปองกนอาชญากรเหลานใหดทสด เพอสรางความมนใจแกลกคาและน�าผลดมาสธรกจของเราในทสด
บทท 6 จรรยาบรรณเถาแกออนไลน
109
6.4 ภยคกคามไซเบอร... รรอดกมนคงปลอดภย
จากการทอคอมเมรซตองเผชญปญหาทงในเรองจรรยาบรรณ จรยธรรม การละเมด
ทรพยสนทางปญญามากมาย ซงแนวทางทจะปองกนปญหาเหลานไดมากทสด คอ การ ปองกนและรกษาความมนคงปลอดภย (Security) ของระบบคอมพวเตอรของเรา หากไมตระหนกและวางแผนในการรกษาความมนคงปลอดภยกอาจท�าใหเกดปญหาตางๆ เชน หากเราไมระมดระวงอาจมผน�าไวรสมาตดตงในเครองเซรฟเวอรของเรา ท�าใหขอมลลกคาถกลกลอบดงออกไป หรอถงขนท�าใหเครองเซรฟเวอรเสยหายและขอมลธรกจของเราหายไปหมด ดงนน การรกษาความมนคงปลอดภยของระบบคอมพวเตอรจงมความส�าคญเปนอยางมาก โดยแนวทางการรกษาความมนคงปลอดภยของระบบคอมพวเตอรม ดงน
ตดตงโปรแกรม Anti-Virus บนเครองคอมพวเตอรแมขาย เพอคอยตรวจจบซอฟตแวรแฝงทจะมาดงขอมลของเราไป
ใชงาน Firewall เพอจ�ากดสทธการเขาถงเครองแมขายโดยตรงผานเครอขายอนเทอรเนต Firewall ทใชอาจจะอยในรปของ Hardware หรอ Software เสรมบนเครองคอมพวเตอรเราได
ปรบปรงระบบปฏบตการของเครองคอมพวเตอรแมขายอยตลอดเวลา เพอเพมความสามารถดานความมนคงปลอดภยจากอนตรายบนอนเทอรเนต
ปรบปรงโปรแกรม Anti-Virus ใหทนสมยอยเสมอ เพอใหเครองคอมพวเตอรของเราทนทานตอ Virus รนใหมๆ ไดตลอดเวลา
หมนตรวจสอบอปกรณของระบบคอมพวเตอรเปนประจ�า
จดประกาย ส...เถาแกออนไลน
110
แนวทางเหลานจะมสวนชวยใหเครองคอมพวเตอรทเปนเครองแมขายของเวบไซตของเราใหมนคงปลอดภยจากอาชญากรคอมพวเตอรได ซงสงผลดตอความมนใจของลกคาและผลการด�าเนนธรกจของเราดวย อยางไรกตาม แนวทางเหลาน เปนหลกการโดยสรปของการรกษาความมนคงปลอดภยคอมพวเตอรเทานน ผอานยงหา อานเพมเตมไดจากหนงสอชด “เคลดลบนกชอปออนไลน ฉบบ...รทนภยไซเบอร” 1 ใน ETDA e-Commerce Pocket Series อกเลมหนง ซงจะเผยเคลดลบเชงลกทชวนตดตามและเกบเกยวเอาสาระมาใหการท�าอคอมเมรซในธรกจของเรามความมนคงปลอดภย ไมมความเสยง อกทงยงชวยเพมความนาเชอถอใหกบ StartUP เถาแกออนไลนไดอยางนาประทบใจอกดวย
จรรยาบรรณเถาแกออนไลน
เกบรกษาขอมลลกคา
ไมละเมดทรพยสนทางปญญา
ตระหนกถงกลโกงออนไลน
ระมดระวงภยคกคามไซเบอร
ลงมอปนเวบไซต
เรมวางแผนธรกจออนไลน
มองธรกจใหแมนB-To-CB-To-BB-To-GC-To-C
ตงโมเดลใหชดClick & MortarClick & Click
สรางกระแสใหธรกจนาบอกตอ
หา Key Message ทตองการใหเกดการบอกตอ
หากลยทธสอสาร Key Message ออกสสาธารณะ
กฎเหลกตองใสใจลกคาตลอดเวลา
ตงคำ ถามใหตวเองตามหลก 5W+1H
W-Who: ใครคอลกคา
W-What:อะไรคอสงท
ลกคาตองการW-Where: ลกคาอยทไหน
W-When: เมอไหรท
ลกคาตองการ
W-Why: ทำ ไมลกคา
จงซอจากเรา
H-How:จะเขาถงลกคาไดอยางไร
ลยเรองการตลาด
ตงวตถประสงค กำ หนดกลมเปาหมาย
กำ หนดงบประมาณ
วางแผนกลยทธ
ดำ เนนการตามแผน วดผลสำ เรจ
5
6
34
2
1
เสนทางส...เถาแกออนไลนe-Commerce
StartUP!
บรการของ สพธอ. งานวชาการ การใหค�าปรกษา
èดานนโยบายและการวางแผนเกยวกบการท�าธรกรรมทางอเลกทรอนกสèดานสถตขอมลเชงลกทเกยวกบการท�าธรกรรมทาง อเลกทรอนกสของประเทศèดานกฎหมายทเกยวกบการท�าธรกรรมทางอเลกทรอนกสèดานความมนคงปลอดภยและมาตรฐานในการท�าธรกรรมทาง อเลกทรอนกสรวมทงการตรวจและพสจนพยานหลกฐานอเลกทรอนกสèดานระบบบรการส�าคญทเปนโครงสรางพนฐานทจ�าเปนเกยวกบ ธรกรรมทางอเลกทรอนกสèงานวจยตางๆทเกยวของ
สพธอ.เปนองคการมหาชนทมภารกจส�าคญในการผลกดนพฒนาสงเสรม และสนบสนนการท�าธรกรรมทางอเลกทรอนกสของประเทศ โดยมงสราง สภาพแวดลอมทกอใหเกดความเชอมน ความไววางใจ และความนาเชอถอ ของทงผใหบรการและผใชบรการในการท�าธรกรรมทางออนไลนดวยความมงมนในการท�างานอยางมประสทธภาพ ควบคไปกบการสรางเครอขาย ความร วมมอในการท�างานจากทกภาคสวนทงภายในประเทศและ ตางประเทศ สามารถเปนทพงดานการท�าธรกรรมทางอเลกทรอนกส ใหกบทกภาคสวนได ประกอบกบเปนองคกรทมความคลองตวสง ดวยทม ผบรหารทเปนคนรนใหม“Secure e – transactions : Opportunities for Thailand”
การยกระดบขดความสามารถบคลากร
สพธอ.ใหบรการการฝกอบรมเพอยกระดบทกษะและความเชยวชาญเฉพาะดานใหกบบคลากรในประเทศเกยวกบมาตรฐานและความมนคงปลอดภยในการท�าธรกรรมทางอเลกทรอนกสทงทางดานเทคนคและหลกสตรประยกตส�าหรบผประกอบการe-Commerceและผทสนใจ
เกยวกบ ETDA
ETDAท�ำหนำทอะไรครบ?
ETDA ส�ำนกงำนพฒนำธรกรรมทำงอเลกทรอนกส (องคกำรมหำชน)
เปนองคกรส�ำคญในกำรสนบสนนSMART THAILAND โดยสงเสรม
ใหกำรท�ำธรกรรมทำงอเลกทรอนกสเตบโตอยำงมนคงปลอดภยทดเทยมผน�ำในภมภำค
SECURE e – TRANSACTIONS ธรกรรมออนไลน ยกระดบคณภำพชวต
จดท�านโยบายสงเสรมและพฒนาธรกรรมทางอเลกทรอนกส และมาตรฐาน ดานไอซท
ส�านกงานพฒนาธรกรรมทางอเลกทรอนกส (องคการมหาชน)
กระทรวงเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร
อาคารเดอะไนททาวเวอรเลขท33/4ตกBชน21ถนนพระรามเกา
แขวงหวยขวางเขตหวยขวางกรงเทพฯ10310โทรศพท0-2123-1234โทรสาร0-2123-1200
สพธอ.www.etda.or.th
ภารกจ สพธอ. พฒนาและ
สรางโครงสรางพนฐานส�าคญรองรบการท�าธรกรรมทางออนไลน
ของประเทศ สนบสนนการด�าเนนงาน ของคณะกรรมการธรกรรมทาง อเลกทรอนกส สรางกลไกท
เพมศกยภาพและขดความสามารถ
ในการแขงขนของประเทศ
สราง ความเชอมนในการท�าธรกรรมทางอเลกทรอนกส
จดประกาย ส...เถาแกออนไลน e-Comm
erce StartUP!
สรางสรรคโดยสำานกงานพฒนาธรกรรมทางอเลกทรอนกส (องคการมหาชน)กระทรวงเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารอาคารเดอะไนท ทาวเวอร เลขท 33/4 ตก B ชน 21ถนนพระรามเกา แขวงหวยขวาง เขตหวยขวาง กรงเทพฯ 10310โทรศพท 0-2123-1234 โทรสาร 0-2123-1200สพธอ. www.etda.or.th กระทรวงเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร www.mict.go.th
ทกวนน “มนษยเงนเดอน” จ�ำนวนมำก อยำกทจะหลดพนจำกกรอบพนธนำกำรอนซ�ำซำก
และกำวไปสอสรภำพของชวตดวยกำรมธรกจเปนของตนเอง แตใชวำทกคนจะท�ำไดเสมอไป เพรำะกำรลงทนคอ “ความเสยง”
ไหนจะคำเชำท คำจำงพนกงำน คำน�ำ คำไฟ ตนทนสนคำ และอกจปำถะ แลว “ตองท�าอยางไรจงจะลดความเสยงเหลานลงได?”
...หนงสอเลมนคอค�าตอบ
รจกเถำแกออนไลนผประสบควำมสำ เรจมำแลวหลำยรำย ปพนฐำนควำมรเกยวกบอคอมเมรซทถกตอง แนวทำงทำ อคอมเมรซทเหมำะสมกบสนคำของคณอยำงเขมขนเผยเทคนคกำรสอสำรกำรตลำดออนไลนเพอเพมยอดขำย เขำใจเรองจรรยำบรรณใหธรกจออนไลนสำ เรจอยำงยงยน
เราปนหนงสอเลมนเพอคณ : เถำแกยคไอท นกชอปออนไลน ครอบครวไซเบอร
9 786169 191070
ISBN 978-616-91910-7-0